LVN - 2020 - november

Page 1

LEUVEN WINT PRESTIGIEUZE PRIJS

De innovatiefste stad van Europa NOVEMBER IS SENIORENMAAND

Wat houdt de Leuvense 65-plussers jong? NIEUWKOMERS IN HEVERLEEBOS

Over boommarters en everzwijnen NOVEMBER 2020

Hallo! ik ben Greet

‘Ik doe alles met de fiets’


Creatieve hotspot op komst! Op deze foto zie je een stukje van de Silo’s aan de Vaartkom. Die Silo’s en de naastgelegen Molens van Orshoven dateren van het einde van de 19e eeuw en herbergden een industriële maalderij. Sinds die in 1982 de deuren sloot, werden de gebouwen tijdelijk gebruikt door verenigingen of stonden ze leeg. Binnenkort krijgt de site een nieuwe bestemming, én een nieuwe naam: maakleerplek. Het wordt een open werkplaats waar scholen, bedrijven, (creatieve) organisaties en Leuvenaars elkaar ontmoeten, ruimte en materiaal delen, dingen maken en leren van elkaar. Deze zomer zijn de werken gestart, in februari 2021 zal maakleerplek de deuren openen. Het gaat om een initiatief van de stad Leuven en vastgoedontwikkelaar Ertzberg.  www.leuven.be/maakleerplek

02


In dit nummer samenLVN 04 Kort 06 Leuven telt zijn dak- en thuislozen 08 Mimi, Jan en Jef zijn al meer dan 65 jaar jong 10 Steeds meer diersoorten in Heverleebos

inLVN 12 Kort 14 Leuven bekroond tot innovatiefste stad van Europa 16 Het verhaal achter de 235 gevelbeelden van het stadhuis

uitLVN 18 Kort 20 SKaGeN speelt theater via WhatsApp 21 De Dag van de Wetenschap gaat digitaal 22 Artist Talk: sterrenkundige Katrien Kolenberg over kunst en kosmos 23 De Leuvense almanakken: sappig en interessant

Greet 11 VERTELT 13 DROOMT 19 BELEEFT Elke maand zet LVN een inwoner van Leuven in de kijker. Deze maand is dat Greet Vanrijkel (56). Greet woont met haar man in Leuven-centrum. Ze heeft haar eigen thuisverplegingspraktijk Arenbergh en doet alles met de fiets. Wil je zelf ook eens op de cover van LVN staan of ken je een Leuvenaar met een interessant verhaal? Laat het ons weten via lvn@leuven.be.

03


samenLVN

Telex 11.11.11-actie Met steun van de stad voert 11.11.11 dit najaar opnieuw actie voor changemakers over heel de wereld. Dat zijn mensen en organisaties die – soms met gevaar voor hun eigen leven – strijden voor mensenrechten, voor democratie of voor een planeet die blijft draaien. Steun hen met een gift of koop tussen 30 oktober en 11 november chocoladerepen, truffels, postkaartjes of fluostiften bij de vrijwilligers van 11.11.11 in je buurt. Meer info: 11.be/changemakers.

Samen Altijd Warmer Dit eindejaar start in Leuven een nieuwe solidariteitscampagne: Samen Altijd Warmer. Van 6 december tot 6 januari organiseren burgers, bedrijven en organisaties allerlei acties om geld in het laatje te brengen voor de meer dan 40 goede doelen die zich al hebben aangesloten bij het initiatief. Wil jij – samen met vrienden, familie of een organisatie – ook een actie op poten zetten voor een goed doel dat je na aan het hart ligt? Dat kan! Op www.samenaltijdwarmer.be lees je hoe.

SOLIDARITEIT

Leuven blijft helpen In maart, toen de corona-epidemie uitbrak, begon de stad met Leuven Helpt: een platform dat hulpvragen van Leuvenaars koppelt aan vrijwilligers uit de buurt. De vrijwilligers doen bijvoorbeeld boodschappen, slaan een babbeltje via de telefoon of voeren kleine klusjes uit. Al bijna 1.000 hulpvragen hebben we zo kunnen beantwoorden. Nu we in een tweede coronagolf zitten, hebben weer meer mensen nood aan hulp: ze zitten in quarantaine en kunnen zelf geen boodschappen doen, ze hebben door de coronamaatregelen minder sociaal contact … Het platform blijft dus bestaan, en je kan nog steeds hulp vragen of je opgeven als vrijwilliger via 0800 16 916 of www.leuven.be/leuven-helpt. Als vrijwilliger kom je terecht in een databank. Is er een hulpvraag in de buurt, dan neemt Leuven Helpt contact met je op. Alle hulpvragen worden vertrouwelijk behandeld.  www.leuven.be/leuven-helpt | leuven.helpt@leuven.be | 0800 16 916 (gratis)

EXPO

‘t Leives woud van de moind

Allemekke [LUCIFER]

Me pakken een allemekke en steiken een bozjie on, nit allieën vei de gezelleghoëd moo uek vei alleman die men ie mutte mankeire. We nemen een lucifer en steken een kaarsje aan. Niet alleen voor de gezelligheid, maar ook voor iedereen die we moeten missen.

04

Nergens beter dan thuis Wat maakt dat je je ergens thuis voelt? Welke geuren, woorden en geluiden doen je aan thuis denken? En wat vertelt je thuis over jou? Het project ‘Talk of the Town’ legde die vragen voor aan mensen uit de buurt van HAL 5 in Kessel-Lo. Het resultaat is een buitenexpo met 20 portretten die je gratis kan gaan bekijken én – met behulp van je smartphone en QR-codes – beluisteren. Wie langs alle portretten wandelt, heeft net geen twee kilometer in de benen. Het project haalt ook 54 vlaggen naar HAL 5 die vluchtelingen samen met het Gentse kunstmuseum S.M.A.K. ontworpen hebben. De vlaggen staan niet symbool voor landen, maar voor thema’s die vluchtelingen belangrijk vinden in het leven: liefde, vrede, familie, onderwijs, thuis … ‘Talk of the Town’ is een project van Curieus, Link in de Kabel en Riso Vlaams-Brabant.  Talk of the Town | tot di 17/11 | HAL 5 | gratis www.facebook.com/TalkofthetownHal5


CORONA HORECA

Steun de Leuvense restaurants en cafés Sinds maandag 19 oktober zijn de cafés en restaurants in ons land voor enkele weken gesloten. Die maatregel nam de federale overheid om het coronavirus in te dijken. Je kan wel nog maaltijden of ingrediënten bestellen. De stad roept je op om dat zoveel mogelijk te doen. In Leuven zijn er meer dan 600 horecazaken, die op dit moment een heel moeilijke periode doormaken. Verschillende ervan bieden take-away aan. Je kan gerechten laten leveren of zelf gaan afhalen. Je kan ook ingrediënten laten leveren en zelf een menu in elkaar boksen. Op webshoppeninleuven.be vind je het volledige overzicht. Een romige ravioli op een frisse weekavond, een feestelijk driegangenmenu op zaterdag of een uitgebreid ontbijt op zondag … De keuze is ruim! Je hebt er niet alleen lekker mee gegeten, je helpt er ook Leuvense ondernemers mee.  www.webshoppeninleuven.be

Leuven in tijden van corona Het coronavirus is opnieuw aan een stevige opmars bezig. Om de verdere verspreiding van het virus tegen te gaan, blijft het belangrijk dat we allemaal samen de basisregels volgen: 1. Je mag maximaal 1 nauw contact hebben, naast je huisgenoten. 2. Hou 1,5 meter afstand met alle andere personen. Kan dat niet? Draag een mondmasker. 3. Was je handen regelmatig en geef geen hand, kus of knuffel wanneer je iemand begroet. 4. Doe je iets in groep? Doe dat dan met maximaal 4 personen. 5. Laat activiteiten zo veel mogelijk buiten plaatsvinden. 6. Wees extra voorzichtig bij mensen die gevoelig zijn voor het virus.

Testen en quarantaine EUROPESE SPORTSTAD

Een extra sportief 2021 ACES Europe – een organisatie die met de steun van de Europese Commissie sport en beweging wil promoten – heeft onze stad uitgeroepen tot Europese Sportstad 2021. Elk jaar kunnen steden zich kandidaat stellen voor de titel. Per land wordt een winnaar geselecteerd. De vele sportieve evenementen en het ruime sportaanbod hebben de jury overtuigd om de titel voor 2021 te schenken aan Leuven. Maar ook de innovatieve verwezenlijkingen van de voorbije jaren hebben indruk gemaakt – onder meer het verbouwen van leegstaande gebouwen tot sporthal of projecten als ‘Moving Neighbours’ om mensen aan het bewegen te krijgen. Aan de titel is geen geldprijs verbonden, maar de stad engageert zich om van 2021 een fantastisch sportjaar te maken, met het WK wielrennen als apotheose.  www.leuven.be/sportstad

Zodra je (lichte) symptomen hebt - hoesten, keelpijn of koorts - blijf je thuis en bel je naar je huisarts (ga niet langs). Je zal je moeten laten testen. Je huisarts zal je vertellen waar en wanneer dat kan, en hoe lang je in quarantaine moet blijven. Als je nauw contact* hebt gehad met een besmet persoon, als je samenwoont met iemand die besmet is, of als je terugkeert uit een land met code ‘rood’, hoef je je niet te laten testen zolang je zelf geen symptomen hebt. Je moet wel 10 dagen in quarantaine blijven. Contacteer je huisarts voor een quarantaine-attest. *Een nauw contact is een contact op minder dan 1,5 meter afstand en zonder mondmasker.

Coronalert-app De gratis Coronalert-app waarschuwt je als je nauw contact hebt gehad met iemand die positief heeft getest. Als jij zelf positief test, waarschuwt de app mensen met wie jij nauw contact hebt gehad. Dat gebeurt anoniem. Meer info vind je op www.coronalert.be. Federale maatregelen: www.info-coronavirus.be info-coronavirus@health.fgov.be 0800 14 68 9 (gratis) Leuvense maatregelen: www.leuven.be/corona corona@leuven.be | 0800 16 91 6 (gratis – elke werkdag van 9 tot 16.30 uur)

Dit magazine ging in druk op donderdag 22 oktober en houdt geen rekening met maatregelen die sinds die datum werden genomen.

05


samenLVN

Leuven brengt dak- en thuislozen in kaart

‘Geef mensen éérst een dak boven hun hoofd. Daarna kunnen ze hun leven weer opbouwen’ Leuven is de eerste Vlaamse stad die het aantal daken thuislozen op haar grondgebied heeft geteld. Op basis van de telling maakt ze nu een actieplan om dak- en thuisloosheid nog beter te bestrijden.

Voor de telling werkte de stad samen met de KU Leuven en 36 lokale organisaties die met de doelgroep in contact komen – van welzijnsorganisaties als CAW en OCMW tot NMBS, politie, gevangenissen en wijkgezondheidscentra. Op één dag – 21 februari – telden ze alle bij hen bekende dak- en thuislozen. Ze noteerden telkens ook hun leeftijd, geslacht, gezinssituatie en eventuele verslavingen of psychische problemen. ‘We hebben 466 dak- en thuislozen geteld’, vertelt Ann Clé, beleidsadviseur welzijn en zorg van de stad. ‘Echt geschrokken zijn we niet van dat cijfer. We wisten op voorhand dat het een grote groep zou zijn. We werken immers met een ruime definitie: niet alleen mensen die op straat of in de noodopvang slapen, maar ook mensen die in een kraakpand, auto, garage of op de sofa bij vrienden of familie slapen. En ook wie uit huis gezet dreigt te worden, of binnen een maand een instelling of de gevangenis verlaat maar nog geen uitzicht heeft op een woning.’ Jeroen De Wilde van CAW Oost-Brabant: ‘Het stereotiepe beeld van een dakloze is achterhaald. Iedereen ziet wel eens

06

een bedelaar aan het station of een dakloze op een bankje met zijn hele hebben en houden in plastic tassen. Maar er is heel wat verborgen dak- en thuisloosheid. Mensen met een diploma en een goeie job die door een samenloop van omstandigheden aan lagerwal geraakt zijn en bij een vriend op de sofa belanden. Mensen die langer dan nodig in een zorginstelling verblijven omdat ze geen woning hebben waar ze naartoe kunnen. Mensen die hun huis ontvluchten vanwege partnergeweld.’

Eén op de vier is vrouw Jeroen: ‘Van sommige dingen zijn we dan weer wel geschrokken. Bijvoorbeeld van het aantal kinderen dat via hun ouders getroffen wordt door dak- of thuisloosheid. Ze slapen gelukkig niet op straat, maar een thuis hebben ze niet: ze verblijven bijvoorbeeld in een opvangcentrum, in een kraakpand, bij familie of wonen ergens waar ze uit huis dreigen te worden gezet.’ ‘Dak- en thuisloosheid wordt ook vaak nog gezien als uitsluitend een mannenzaak. Maar uit de telling blijkt dat één op de vier een vrouw is.’ Ann: ‘Ook het aantal volwassenen binnen de verborgen thuisloosheid heeft ons verrast. We dachten dat vooral 18- tot 25-jarigen bij vrienden of familie zouden verblijven. Maar dat blijkt niet te kloppen, slechts één op zes valt in die leeftijdscategorie.’


Geen wonderoplossing Net als de profielen zijn ook de oorzaken van dak- en thuisloosheid heel divers. Het vaakst gaat het om financiële problemen (19%), een woning die onbewoonbaar verklaard is (16%), een conflict met familie of vrienden (15%), psychische problemen (15%) en een uithuiszetting door de huisbaas (15%).

466 dak- en thuislozen • 21 in de openbare ruimte • 17 in noodopvang (winteropvang) • 79 in de opvang of een tijdelijk verblijf (crisisopvangcentra, vluchthuizen …)

Jeroen: ‘Maar meestal speelt er een combinatie van factoren. Er wordt al eens gezegd: iederéén kan dak- of thuisloos worden. Wel, dat klopt niet. Iedereen kan zijn werk of woonst verliezen, maar vooral mensen die op verschillende vlakken kwetsbaar zijn, komen daardoor op straat terecht. Vaak worstelen ze ook met een verslaving of psychische problemen, leven ze in armoede en hebben ze een klein of helemaal geen netwerk om op terug te vallen.’

• 40 in een instelling (mensen die een maand voor hun vertrek uit de zorg, gevangenis of jeugdhulp nog geen woonst hebben)

Ann: ‘En net omdat het vaak zo complex is, is er helaas niet één wonderoplossing. Daarom werken we samen met zoveel organisaties aan een actieplan. De voorbije jaren is er al ontzettend knap werk geleverd, maar het gebeurt vaak versnipperd. Dankzij het plan zien we wie waarmee bezig is, waar we kunnen samenwerken en welke hulpverlening eventueel ontbreekt.’

• 6 verblijf onbekend

Sleutels in handen Jeroen: ‘We beseffen ook dat de strijd tegen dak- en thuisloosheid verder moet gaan dan tijdelijke opvang. De ‘bed-bad-broodformule’ van bijvoorbeeld de nachtopvang is een noodzakelijk kwaad, geen duurzame oplossing. Daarom starten we dit najaar met Housing First. We zorgen dat mensen in de eerste plaats een woning hebben, om van daaruit – samen met een team van hulpverleners uit verschillende organisaties – de rest van hun leven weer op te bouwen. Wonen leer je nu eenmaal in een woning, en niet in een slaapzaal. Housing First heeft bijvoorbeeld in Finland de dakloosheid spectaculair doen dalen. We kunnen het hier natuurlijk niet meteen aan elke dakloze bieden. We starten nu met een vijftal mensen, en hopen dat aantal elk jaar te kunnen uitbreiden.’ Ann: ’Natuurlijk moeten we dan ook proberen de woonmarkt toegankelijker te maken. Door het aantal sociale huurwoningen uit te breiden en door het leefloon te verhogen. Dat zijn Vlaamse en federale bevoegdheden, waar we als stad weinig impact op hebben. Maar we hebben zelf ook heel wat sleutels in handen. We werken bijvoorbeeld aan een Woonpunt. Daar kunnen inwoners en huiseigenaars terecht voor informatie, begeleiding en bemiddeling.’ ‘Er gebeuren ook al mooie dingen op het terrein – van apothekers die geneesmiddelen inzamelen voor dak- en thuislozen tot verslavingszorg in de winteropvang. Heel wat mensen worden echt geholpen. En dankzij de telling komen dingen duidelijker in beeld, zoals de oudere daklozen en de vele getroffen kinderen. Voor hen zullen we nu nog gerichter naar oplossingen kunnen zoeken.’

• 57 in een niet-conventionele ruimte (auto, garage, tent, kraakpand …) • 178 bij familie of vrienden • 68 dreigende uithuiszettingen

1 op 4 is een vrouw 1 op 4 is jonger dan 25 jaar, 1 op 11 is ouder dan 60 jaar 62 mensen hebben al langer dan twee jaar geen woning 62% heeft de Belgische nationaliteit Bijna 40% ontvangt een leefloon, 15% heeft een job

Winteropvang zoekt vrijwilligers Van 15 november tot 31 maart organiseren de stad en CAW Oost-Brabant winteropvang voor daklozen. In een opvanghuis in het centrum kunnen ze elke nacht terecht voor een bed, een douche en een warme maaltijd. Ze kunnen – als ze dat willen – ook een beroep doen op hulpverlening. De organisatoren zijn op zoek naar vrijwilligers voor de nachtopvang. Je eet samen met de gasten en houdt hen gezelschap. ‘s Avonds is er een medewerker van het opvanghuis aanwezig, die het ‘s ochtends opnieuw van je overneemt. Je slaapt in een privékamer, bent verzekerd en krijgt een vrijwilligersvergoeding. Wie interesse heeft, kan contact opnemen via jeroen.dewilde@cawoostbrabant.be of 0471 27 96 36.  www.caw.be/jobs/vrijwilliger

De foto komt uit de reeks ‘Trots’, waarin fotograaf Philippe Swiggers de vele gezichten van sociaal werk toont.

07


samenLVN Gouden raad van Leuvenaars op leeftijd

‘Ik heb helemaal geen tijd om me oud te voelen!’ Veel Leuvense 65-plussers zijn bijzonder actief. Ze doen vrijwilligerswerk, zitten in een vereniging en kennen hun smartphone als hun broekzak. Wat is het toch dat hen zo kwiek en gezond houdt? Mimi, Jef en Jan delen hun geheim.

‘Al vijfentwintig jaar naar de yogales’ Mimi Callebaut (73): ‘Voor mij is veel bewegen dé manier om jong te blijven. Het helpt me om goed in mijn vel te zitten en geeft me energie.’ ‘Al vijfentwintig jaar ga ik elke week naar de yogales. Ik vind het fijn om bewust met mijn lichaam bezig te zijn. Met gesloten ogen mijn evenwicht zoeken, de bewegingen van mijn handen, armen en benen voelen … Dat kan zo’n deugd doen. In mijn groepje zitten voornamelijk dertigers. Ik kan niet meer zo diep gaan als zij, maar dat stoort me niet. Integendeel, in hun gezelschap voel ik me meteen een stuk jonger. En op dinsdag trek ik naar Kessel-Lo voor een uurtje bodyfit. Daar ligt het tempo een stuk hoger dan bij yoga, maar ik doe het graag.’ ‘Zes jaar geleden ben ik begonnen met gymles te geven aan 65-plussers. Dat doe ik elke vrijdag in LDC Ter Putkapelle. Ik zoek eerst op mijn tablet wat muziek uit die ik zelf graag hoor. Die speel ik af tijdens de les, en daar doen we oefeningen op. Ik geef een mix van yoga en turnen. We zijn maar met een klein groepje, maar ik merk dat ze op me rekenen. Het doet hen deugd. Nieuwe sportievelingen aantrekken is moeilijk, maar ik hoop dat dit artikel misschien wat mensen aanmoedigt (lacht).’ ‘Het is niks voor mij om een middagdutje te doen of in mijn eentje thuis te zitten puzzelen. Ik ben altijd in de weer. Soep koken, in de tuin werken, mijn kleinzoon ophalen, sporten … Mijn dagen zijn zo goed gevuld dat ik helemaal geen tijd heb om me oud te voelen.’

Seniorenmaand Van 3 tot 30 november is het Seniorenmaand. Er staan heel wat coronaveilige activiteiten op het programma. Je leest er meer over op www.leuven.be/seniorenmaand. Ben je 70-plus? Dan krijg je een programmabrochure in de brievenbus. Je vindt de brochure ook in de dienstencentra en de Bib. Voor de meeste activiteiten moet je je inschrijven.  dienst sociale zaken | samenleving@leuven.be 016 27 26 18

08


‘Een zelfgeschreven tango spelen op mijn sax’ Jan De Vuyst (66): ‘Zes jaar geleden kon ik niet één noot lezen. Nu volg ik saxofoonles, speel ik in een kwartet en in een harmonie én leer ik mijn eigen muziekstukjes schrijven. Ik ben blij dat ik de sprong heb gewaagd, want ik haal veel voldoening uit mijn muziek. Voor ik ermee begon, had ik zevenentwintig jaar lang toneel gedaan. Ik regisseerde en schreef zelf stukken voor CampusToneel Leuven. Maar op den duur kreeg ik het gevoel dat ik nog maar weinig nieuws te vertellen had. Ik wilde iets helemaal anders.’ ‘Ik lijd aan tremor, oncontroleerbaar beven. Omdat ik er meer last van kreeg, raadde de dokter me aan om een instrument te leren bespelen. Door nieuwe vaardigheden te leren, maak je nieuwe verbindingen aan in je hersenen, en dat zou het ziekteproces kunnen vertragen. Het toeval wil dat ik op het Lemmensinstituut lesgaf in onderzoeksmethoden. Ik was daar omringd door muzikale collega’s, en die vertelden me dat saxofoon ook op latere leeftijd relatief makkelijk te leren is. Nu, relatief bleek toch maar, euh, relatief (lacht). Echt makkelijk was anders. Maar ik had het geluk dat ik in SLAC/Conservatorium erg gemotiveerde leerkrachten had. Voor mij is een diploma niet belangrijk, ik wil alleen een vaardigheid onder de knie krijgen, en dat ondersteunen mijn leerkrachten heel goed.’

‘Bloemen zijn het mooiste van de natuur’

‘Als je ouder wordt, heb je projecten nodig. Tv-kijken doe ik de laatste jaren veel minder. Ik ben liever actief bezig. Begin dit jaar heb ik een tango geschreven, en momenteel werk ik aan een liedje voor vierstemmig koor met de titel ‘Oud’. Het refrein: ‘Oud. Iedereen wil het worden, maar niemand wil het zijn.’’

Jef Peeters (94): ‘Schilderen heeft me altijd geïnteresseerd, maar pas vanaf mijn pensioen had ik er echt tijd voor. Door mijn diploma van technisch tekenaar heb ik wel wat ruimtelijk inzicht, en die vaardigheid komt me nu goed van pas bij het schilderen. Ik doe het zowel thuis als in groep. Elke week ga ik naar ontmoetingscentrum De Lantaarn in Kessel-Lo. Daar kom ik samen met mensen die ook schilderen. Soms maken we een uitstapje naar de Kruidtuin, of naar de Zoete Waters in Oud-Heverlee. Zo doen we inspiratie op.’ ‘Ik schilder altijd bloemen – het mooiste van de natuur! Als ik een idee heb en ik voel het kriebelen, dan begin ik eraan. Ik bied mijn schilderijen trouwens ook te koop aan. Onlangs heb ik er op een tentoonstelling nog vijf van de elf verkocht! Ik zal geen namen noemen, maar er zijn al heel wat voorname Leuvenaars die thuis een schilderijtje van mij hebben ophangen (lacht).’ ‘Ik vind het heel belangrijk om contacten te onderhouden en veel onder de mensen te komen. Zo blijft mijn geest jong. Ik ben vierennegentig, en ik heb al zoveel gezien, zoveel mensen ontmoet en zoveel veranderingen meegemaakt ... De laatste jaren heb ik heel wat mensen van een andere origine naar Leuven zien komen. Ik zou graag eens samen met hen gaan eten, hier in buurtcentrum Casablanca. Want als er naast schilderen nog iets is dat me jong houdt, dan is het dat: eens goed met elkaar kunnen babbelen.’

09


samenLVN Nieuwkomers in Heverleebos: de boswachter stelt voor

Boommarter, das, everzwijn ... en wolf? Wie een herfstwandeling maakt in Heverleebos, komt met een beetje geluk een everzwijn, ree of zwarte specht tegen. En wie héél véél geluk heeft, kan de boommarter zien, een nieuwkomer sinds deze zomer. Misschien straks ook de wolf?

Marc Struelens is boswachter in Heverleebos en Meerdaalwoud. Hij is tevreden over de recente gasten. ‘Wolven, bevers, otters, dassen en everzwijnen kwamen vroeger allemaal voor in onze regio, maar ze werden beschouwd als schadelijke soorten die bestreden moesten worden. Nu staat de maatschappij er gelukkig anders tegenover en zijn de zeldzame soorten beschermd.’ ‘We zijn ook bezig met de ontsnippering van natuurgebieden, waardoor heel wat soorten terugkeren. Ontsnippering houdt in dat we meer verbindingen creëren, zoals de twee ecoducten over de Naamsesteenweg, waar dieren kunnen oversteken. In Heverleebos is er nog werk op dat vlak: het bos is een eiland, ingesloten door verkeersaders en lintbebouwing. We moeten nog meer verbindingen maken met bijvoorbeeld Meerdaalwoud en de Dijlevallei.’

10

Kweken als everzwijnen ‘Door die ontsnippering, gecombineerd met een overpopulatie in het bosrijke Oost-Europa, zijn enkele jaren geleden weer everzwijnen naar onze bossen afgezakt. Hun aantal neemt enorm toe. Een vrouwtje werpt jaarlijks vier tot acht biggen. Die kunnen onze zachte winters makkelijk overleven. En als er veel voedsel is, zijn de jongen soms al na zes maanden zelf drachtig. Hoeveel everzwijnen er precies zijn, weten we niet. Maar we hebben wel aanwijzingen: het aantal dieren dat betrokken is bij verkeersongevallen, sporen in het bos, wildcamera’s … Everzwijnen berokkenen ook schade, onder andere aan tuinen en aan landbouwgebieden. Zo krijgen we een beeld en wordt er beslist - in overleg met alle betrokkenen - of een beheerjacht een optie is.’

Burcht zkt. das ‘Ook van wolven is er een overpopulatie in Oost-Europa. Daardoor zijn ze al een tijdje terug in ons land. Ik hoop ze ook in onze bossen te verwelkomen, want het zijn dieren die tot de verbeelding spreken. Maar wolven hebben een groot leefgebied nodig en rust, dus ik durf niet te zeggen of het hier ook zal lukken. Dat de lynx – in augustus voor het eerst


Greet vertelt gefotografeerd in de Ardennen – opduikt in ons bos, lijkt mij zo goed als uitgesloten, want die is nóg meer gesteld op ruimte en rust. De otter houdt dan weer van grote valleigebieden met voldoende vis, dus die verwacht ik ook niet meteen in de kleine Dijlevallei. De bever daarentegen voelt zich daar sinds enkele jaren weer helemaal thuis.’ ‘De komst van de das is wél realistisch, want die leefde hier vroeger al en duikt weer op in de omgeving. Ik zou hem heel graag zien terugkeren in oude dassenburchten. We moeten werk maken van rustige zones, waar wilde dieren zoals de das goed gedijen. Maar het is moeilijk om een evenwicht te vinden tussen recreatie en ecologie.’

Leve dood hout ‘In juli hebben we voor het eerst in tien jaar een boommarter gefilmd in Heverleebos. Dat is een klein roofdier met een bruine vacht en een gele vlek in de hals. Hij is veel zeldzamer dan de steenmarter. Hij stelt ook hogere eisen: hij wil rust en vertoeft graag in de buurt van dood hout en holle bomen. Zijn komst hebben we waarschijnlijk mee te danken aan ons gedifferentieerde bosbeheer: we maken het bos meer divers, met jonge en oude bomen, bosranden, bloeiende struiken, dood hout ... Vroeger werden holle bomen steevast gekapt, nu laten we er veel staan.’ ‘Dood hout trekt ook insecten aan, zoals het beschermde vliegend hert, en biedt meer voedsel en nestgelegenheid aan tal van vogels: kleine en grote bonte specht, boomkruiper, zwarte specht, bosuil … In holle bomen vind je ook nesten van de Europese hoornaar. Open plekken en bosranden trekken insecten en vlinders aan. Zo zien we lichtminnende bosvlinders als kleine ijsvogelvlinder of grote weerschijnvlinder terug. De insecten lokken op hun beurt sperwers, wespendieven of haviken.’ ‘Maar een bos staat niet op zichzelf; ook de omgeving moet mee zijn in het verhaal. Neem nu de boomvalk, een knappe vogel die jaagt langs bosranden die wij aanleggen en onderhouden. Ieder van ons kan helpen om privétuinen, paardenweides en akkers biodiverser te maken. Als je een dode boom hebt, neem dan enkel de kruin weg. En laat een mooie klimplant zoals klimop tegen de stam groeien, want die levert nectar aan insecten en is een broedplaats voor vogels.’

Tips voor dierenspotters ‘Trek eens bij zonsopgang of -ondergang naar het bos en ga een halfuur stil tegen een boom zitten. Dan ga je sowieso reeën zien, en met een beetje geluk ook everzwijnen, steenmarters en vossen. Vogelspotters kunnen dode bomen en bosranden observeren. En hoog in de kruinen hoor je misschien wel goud- of appelvinken.’  www.natuurenbos.be/meerdaalwoud-en-heverleebos Twitter & Instagram: @boswachter_Marc Everzwijnschade kan je melden via eloket.natuurenbos.be of de Wilder-app.

‘Zorg dragen: het zat altijd al in mij’ ‘Ik ben samen met mijn zus, ouders en grootouders opgegroeid op een fruitboerderij nabij Zoutleeuw. Mijn papa droomde ervan dat ik de boerderij zou overnemen, maar mijn mama vond het werk te zwaar. Ze gaf mij stiekem geld voor de trein, zodat ik op zoek kon gaan naar een kot in Leuven. Ik wist meteen dat ik verpleegkunde wilde studeren. Zorg dragen zat altijd al in mij. Pas toen ik geslaagd was voor m’n toelatingsexamen, was ook mijn papa overtuigd van mijn keuze.’ ‘Tijdens mijn studententijd heb ik mijn eerste man leren kennen. We kregen samen twee kinderen: Jonas (29) en Annabel (27). Negen maanden geleden is ook mijn eerste kleindochter geboren: Nore. Elke vrijdag pas ik op haar, dat is het mooiste geschenk!’ ‘Al snel na mijn studie heb ik mijn eigen thuisverplegingspraktijk opgericht: Arenbergh. Ik wil mensen helpen om zo lang mogelijk thuis te blijven. Ik vind het persoonlijke contact zeer belangrijk. Daarom worden onze patiënten door maximum twee verschillende verpleegsters verzorgd. We luisteren en maken tijd.’ ‘Samen met mijn tweede man, Dirk, doe ik veel vrijwilligerswerk. We ondersteunen families met kinderen tot twaalf jaar. Zelf help ik tienermoeders en hun kinderen via het Parelproject van DOMO vzw. Sinds 2009 steunen we met onze organisatie Dimbali de Nianing Basket Club Academy in Senegal. Na een vakantie heb ik echt mijn hart verloren aan dat land. Ondertussen zijn al 200 kinderen heel goeie basketters geworden.’

11


inLVN

Telex Stadsdiensten gesloten Zondag 1 november is Allerheiligen. De markt in Heverlee vindt die dag wel plaats, maar het stedelijk zwembad in Kessel-Lo is gesloten. Maandag 2 november (Allerzielen) zijn de meeste stadsdiensten, stedelijke sportaccommodaties en bibfilialen gesloten. Ook de markt in Wijgmaal gaat niet door. Op woensdag 11 november (Wapenstilstand) zijn de stadsdiensten, stedelijke sportaccommodaties en bibfilialen gesloten, maar de markt in Kessel-Lo vindt wel plaats. Meer info: www.leuven.be/sluitingsdagen.

Intrede Sint Op zaterdag 14 november komt de Sint naar Leuven. De traditionele optocht gaat niet door, maar met wat geluk kom je de Sint misschien wel - helemaal coronaveilig - tegen ... Meer info: www.leuven.be/sint

Workshop thuiscomposteren Op zaterdag 14 november leren de compostmeesters je hoe je tuinafval zelf kan verwerken tot compost. De workshop vindt plaats van 10 tot 12 uur aan de Dijlemolens (Zwartzusterstraat 16). Deelnemen is gratis, schrijf je op voorhand in op duurzaamheid@leuven.be. Kan je er die dag niet bij zijn, dan kan je samen met enkele vrienden of buren een workshop op maat aanvragen. Meer info: www.leuven.be/composteren.

MOBILITEIT

Fietspad aan de Lüdenscheidsingel is bijna klaar Deze maand opent een nieuw fietspad, dat het Engels Plein verbindt met de Nieuwe Mechelsesteenweg. Aan de Lüdenscheidsingel komt een extra bushalte. Het fietspad is 1,2 km lang en loopt langs de Lüdenscheidsingel. De helling aan de buitenkant van de ring werd afgegraven en verstevigd, zodat fietsers er in twee richtingen veilig kunnen rijden, afgeschermd van het autoverkeer. Op de Lüdenscheidsingel, ter hoogte van de Albert Woutersstraat in Wilsele, is een nieuwe bushalte aangelegd. Er werd ook een voetgangersbrug geplaatst tussen die halte en de Albert Woutersstraat. Zo hebben de buurtbewoners er gemakkelijk toegang tot het openbaar vervoer. Er staan ook enkele fietsbeugels. Voor de aanleg van het fietspad moest jammer genoeg groen geveld worden. Dit najaar wordt er klimop geplant. In het voorjaar komt er een groenscherm met bomen en struiken.  dienst communicatie stadsvernieuwing stadsvernieuwing@leuven.be | 016 27 22 72 www.leuven.be/ludenscheidsingel-voetgangersbrug

De Onbekende Oorlogsvrouw

DIGITALE DIENSTVERLENING

Deze maand wordt het standbeeld van ‘De Onbekende Oorlogsvrouw’ op het Benedenplein in Kessel-Lo geplaatst. Het standbeeld is een initiatief van de Leuvense vredesbeweging. Het drukt uit dat vrouwen kwetsbaar zijn in tijden van oorlog, maar ook enorm krachtig wanneer ze zich inzetten voor vrede. Meer info: mondiaal.beleid@leuven.be of 016 27 26 40.

Volg je premieaanvraag online op Een bouw- of woonpremie online aanvragen gaat voortaan een stuk makkelijker. Je doet het via www.leuven.be/premies. Daar kan je ook de behandeling van je dossier opvolgen. Documenten printen om er bijvoorbeeld een handtekening onder te zetten is niet meer nodig. Alles verloopt nu helemaal digitaal. Een bouw- of woonpremie aanvragen op papier kan niet meer. Wie geen computer heeft of hulp nodig heeft, kan een afspraak maken met de betrokken dienst om de aanvraag samen in te dienen. Voorlopig kan je via www.leuven.be/premies enkel bouw- en woonpremies aanvragen en opvolgen. Later zullen daar meer premies en subsidies bijkomen.  www.leuven.be/premies

12


Greet droomt MOBILITEIT

Heraanleg Bierbeekstraat en Alfred Delaunoislaan Op maandag 16 november start de heraanleg van de Bierbeekstraat en de Alfred Delaunoislaan in Heverlee. Er komt meer groen en meer ruimte voor voetgangers en fietsers. De Bierbeekstraat wordt een woonerf. Beide straten krijgen een nieuwe, gescheiden riolering. In de Alfred Delaunoislaan worden ondergrondse infiltratiekratten geïnstalleerd. Die kunnen tot 140 m3 regenwater opvangen, dat dan de tijd krijgt om ter plaatse in de grond te sijpelen – een goeie zaak in tijden van droogte. Om de hinder tijdens de werken zoveel mogelijk te beperken, zal de aannemer in fases werken. In elke fase wijzigt de verkeerscirculatie in de buurt. Als alles vlot verloopt, zullen de werken tegen het bouwverlof van 2021 afgerond zijn.  dienst communicatie stadsvernieuwing stadsvernieuwing@leuven.be | 016 27 22 72 www.leuven.be/bierbeekstraat

ROUW EN VERLIES

Troost zoeken In november organiseert de stad een aantal activiteiten rond rouw en verlies. Op donderdag 19 november is er ‘Light a Candle’: tussen 18 en 20 uur kan je op de Grote Markt aan de Sint-Pieterskerk of aan de ingang van campus Gasthuisberg een kaarsje aansteken voor iemand die je mist. Op zaterdag 21 en zondag 22 november kunnen kinderen met hun ouders naar ‘Op een bedje van troost’ (8+), een poëtische installatie rond vragen als ‘Is huilen gezond?’ of ‘Kan je verdriet begraven?’. Woensdag 25 november geeft psycholoog Manu Keirse een lezing over hoe kinderen met verlies en verdriet omgaan. Wil je iemand een hart onder de riem steken, dan kan je hem of haar een troostkaart sturen. Je vindt de troostkaart op verschillende publieke plekken in de stad, zoals de begraafplaatsen, de Bib, het stadskantoor, de buurtcentra of het Huis van het Kind. Op de achterkant is er plaats voor een persoonlijke boodschap.  Het volledige programma rond rouw en verlies vind je op www.huisvanhetkindleuven.be/rouw-en-verlies.

‘Ik hoop op meer openheid tegenover nieuwkomers’ ‘Ik heb mij altijd aangetrokken gevoeld tot andere culturen en mensen van een andere origine. Ik wil van hen leren en hun het gevoel geven dat ze hier welkom zijn. Ooit had een klasgenootje van mijn zoon alleen de witte kindjes uit de klas uitgenodigd op een verjaardagsfeestje. Ik was daar als moeder echt ondersteboven van. Ik hoop dat er meer openheid komt tegenover nieuwkomers. Daarom moeten er meer plekken zoals STELPLAATS zijn, waar mensen ongeacht hun afkomst kunnen samenkomen. Als je met elkaar praat, krijg je respect voor elkaar. Mensen hebben vaak niet veel nodig om hun oogkleppen af te zetten.’ ‘Sinds 2011 verplaats ik mij alleen nog met de fiets. Ik vervoer mijn kleindochter in de bakfiets en doe mijn patiëntentoer met de fiets. Met de auto in de file staan op weg naar zieke mensen: dat gaat voor mij niet meer samen. Bovendien vinden patiënten je best wel aardig als je met de fiets komt.’ ‘Voor mij mogen ze het hele centrum autovrij maken en in de plaats daarvan meer randparkings en ringbussen inzetten. Ik blijf het gevaarlijk vinden op de invalswegen, zeker voor de duizenden kinderen die met de fiets naar school gaan. Bijna niemand respecteert de snelheidsbeperking van 30 km/uur. Een dikke pluim voor de fietspatrouilles, maar er mag nog meer gecontroleerd worden op snelheidsovertredingen.’

13


inLVN

Leuven uitgeroepen tot Europese Hoofdstad van Innovatie

Innovatie is een teamsport Sinds september mag Leuven zich de Europese Hoofdstad van Innovatie noemen. Met die prestigieuze prijs beloont de Europese Commissie de stad die innovatie het best inzet om de levenskwaliteit van haar inwoners te verbeteren. De Europese erkenning levert de stad bovendien 1 miljoen euro op.

Luid gejuich op de Leuvense banken toen de Europese Commissaris voor Innovatie onze stad uitriep tot winnaar. Na een unanieme jurybeslissing haalde Leuven het in de finale van steden als Wenen, Valencia en Milaan. Leuven is de zesde Europese - en enige Belgische - stad die de titel van Europese Hoofdstad van Innovatie mag dragen. Daarmee voegt de stad zich bij een select gezelschap waartoe ook Barcelona, Amsterdam en Parijs behoren. Geertrui Vanloo, algemeen directeur van de stad Leuven is bijzonder blij en trots: ‘De titel van Europese Hoofdstad van Innovatie hebben we te danken aan onze baanbrekende en innovatieve manier van samenwerken. We bundelen de krachten met bedrijven, kennisinstellingen én inwoners om oplossingen te vinden voor grote uitdagingen - denk maar aan het klimaat - zodat we iedereen een betere toekomst kunnen geven. Deze prijs is een erkenning van wereldformaat voor onze hele gemeenschap: Leuven en de Leuvenaars worden samen bekroond, in wat we doen, én in hoe we dat doen.’

14

Trots De stad had zich kandidaat gesteld samen met Leuven 2030 en Leuven MindGate (zie kaderstuk). Ook zij zijn bijzonder blij met de titel. Katrien Rycken, directeur van Leuven 2030: ‘We hadden absoluut de ambitie om de hoofdvogel af te schieten. We hadden een ijzersterk dossier. Toch was het spannend tot op het laatste moment. Dat Leuven deze erkenning binnenhaalt, toont aan hoe we – zonder een grootstad te zijn – tot ver buiten onze regio weten te inspireren met de verbindende manier waarop we grote maatschappelijke uitdagingen aanpakken.’ Johan Merlevede, directeur van Leuven MindGate: ‘In Leuven ontstaan jaarlijks heel wat nieuwe technologieën en uitvindingen: baanbrekende medische software met artificiële intelligentie, revolutionaire geneesmiddelen, 3D-geprinte beenimplantaten ... Maar daarom alléén hebben we deze onderscheiding niet gekregen. We hebben de titel binnengehaald dankzij de sterke samenwerkingsverbanden in onze stad en dankzij de bijdrage van alle Leuvenaars. Daar zijn Leuven 2030 en Leuven MindGate prachtige voorbeelden van. Het gaat om samenwerkingen waar heel veel mensen aan bijdragen en de vruchten van plukken: grote en kleine spelers in de sector, maar ook iedereen die hier woont en werkt. Ik hoop dus oprecht dat ook elke inwoner trots is op deze titel.’  Je leest meer over de titel van Europese Hoofdstad van Innovatie en de innovatieve projecten op www.leuven.be/ capitalofinnovation.


Het Leuvense model in de praktijk De Europese Commissie heeft onze stad bekroond vanwege de baanbrekende samenwerking die ze heeft opgezet tussen het middenveld, bedrijven, kennisinstellingen, burgers en de overheid, én voor hoe ze dat doet voor een betere toekomst voor iedereen.

Unieke samenwerkingen Een voorbeeld van die unieke manier van samenwerken is Leuven 2030. Daarin slaan meer dan 600 kennisinstellingen, bedrijven, organisaties, burgers en de stad de handen in mekaar om Leuven op sleeptouw te nemen naar een klimaatneutrale toekomst. Samen hebben ze een ambitieuze Roadmap opgesteld, die laat zien welke stappen er nodig zijn om dat doel te bereiken tegen 2050. De Leuvense Roadmap is ondertussen een leidraad voor heel wat Europese steden. De stad en Leuven 2030 werken sinds 2019 ook samen met de Europese Gemeenschap voor Klimaatinnovatie ‘EIT Climate_KIC’ om de uitvoering van de Roadmap te versnellen. Daarvoor moet je geselecteerd worden als zogenaamde ‘klimaat-icoonstad’, een eer die behalve Leuven ook onder meer Kopenhagen, Madrid, Amsterdam en Wenen te beurt is gevallen. Leuven MindGate verenigt alle knappe knoppen en slimme bedrijven in de stad – van KU Leuven en imec tot jonge starters. Zo kunnen ze van elkaar leren en ervaringen uitwisselen. Hun doel is Leuven nog sterker op de kaart te zetten als topregio inzake gezondheidszorg, hightech en creativiteit, om zo de oplossingen voor morgen hier te laten ontwikkelen. Ook op het vlak van onderwijs wordt er volop samengewerkt. Samen Onderwijs Maken (SOM) is een netwerk van onderwijsmakers, onderwijsondersteuners en de stad. Samen vernieuwen ze het onderwijs om elke leerling een plek te geven, en de kans om zijn of haar talenten maximaal te ontplooien.

Aan de wereldtop Van de inzichten van Erasmus tot grensverleggende nanotechnologie: als een van de oudste universiteiten van Europa kent de KU Leuven een lange traditie van baanbrekend wetenschappelijk onderzoek en kwalitatief hoogstaand onderwijs. Al enkele jaren op een rij wordt de KU Leuven bekroond als meest innovatieve universiteit van Europa. Op de wereldranglijst staat ze op de zevende plaats. Imec is een van ’s werelds toonaangevende onderzoeksen innovatiecentra op het vlak van nano-elektronica en digitale technologie. Het verricht pionierswerk op domeinen als de gezondheidszorg, slimme steden en mobiliteit, energie, digitale industrie en onderwijstechnologie. Intussen loopt het wereldbefaamde Rega-instituut mee voorop in de wereldwijde zoektocht naar een coronavaccin. In het verleden heeft het al vaccins ontwikkeld tegen zika en polio.

Voor en door de inwoners Ook tijdens de coronacrisis liep Leuven voorop met krachtige vormen van samenwerking. Een voorbeeld: de stad lanceerde Leuven Helpt, een platform op maat dat mensen die hulp nodig hebben verbindt met vrijwilligers. Meer dan 300 andere steden en gemeenten in België, tot zelfs in Nieuw-Zeeland toe, namen het platform en de werkwijze over. En dan zijn er nog Leuven Leert, de laptops voor kwetsbare gezinnen, het winkelvoorrangsbewijs voor zorgverleners, de belrondes naar Leuvenaars tijdens de lockdown, de oefengroepjes Nederlands via WhatsApp: Leuven was met heel veel initiatieven een voorbeeld voor andere steden. Inwoners betrekken zit in het Leuvense DNA. Daar is Leuven, maak het mee! nog een voorbeeld van. Bij de opmaak van haar beleidsplan vroeg de stad aan alle Leuvenaars hoe zij de toekomst van de stad zien. Het resultaat: meer dan 2.000 ideeën, waarvan er heel wat verwerkt werden in de planning van de stad. Dat samenwerken met burgers in Leuven niets nieuws is, bewijst Kom op voor je wijk. Met dat project bundelt de stad al sinds 2000 de krachten met bewoners die zich willen inzetten om de leefbaarheid van hun buurt te verbeteren of het sociale contact tussen buren te stimuleren.

15


inLVN

1

2

3

Hoe raakten de nissen van het stadhuis gevuld?

Een Leuvens beeldverhaal Het stadhuis op de Grote Markt is de trots van elke Leuvenaar. En terecht: iedereen die het voor het eerst ziet, raakt ervan onder de indruk. Op ‘t Voorste Huys kijken honderden stenen geleerden, kunstenaars en andere vooraanstaanden vanuit hun nissen op het stadsleven toe. Maar hoe zijn die er eigenlijk gekomen?

Het stadhuis is niet één gebouw, maar een hele site, gelegen tussen de Grote Markt, Naamsestraat, Muntstraat en Boekhandelstraat. Maar het meest opvallend is ’t Voorste Huys, op de Grote Markt. Dat monument had drie bouwmeesters. De beroemde Sulpitius van Vorst ontwierp het op het einde van zijn leven; Jan II Keldermans nam de taak over na diens dood, maar stierf zelf zes jaar later; en Mathieu de Layens volgde de werken daarna verder op. De bouw nam maar liefst dertig jaar in beslag, van 1439 tot 1469. Eind vijftiende eeuw waren de kraagstenen onder de nissen al versierd met taferelen uit het Oude en Nieuwe Testament. Dat was ongewoon voor een schepenhuis uit die tijd. Maar er stonden nog geen beelden in de nissen. Meer nog, de

16

beelden lieten nog meer dan 400 jaar op zich wachten. Er bestaan verschillende legendes die vertellen waarom dat zo lang duurde. De eerste beelden zouden zijn vergaan toen ze per schip werden vervoerd, de tweede lading zou uit de nissen zijn gestolen, en weer andere beelden zouden naar beneden zijn getuimeld tijdens een zware storm … Of die verhalen kloppen, is niet te achterhalen. Wel weten we dat koning Leopold I in september 1841, vierhonderd jaar na de bouw, de stad drieduizend frank schonk om de gevel te verfraaien met enkele beelden. Tegen 1851 namen achttien belangrijke heren hun intrek in de onderste nissen van de voorgevel: onder meer kunstschilders Dieric Bouts (foto 1) en Quinten Metsys, paus Adrianus VI en de geleerden Justus Lipsius en Desiderius Erasmus. Ze kwamen en ze bleven, oef!

Victor Hugo Een jaar later bezocht de Franse schrijver Victor Hugo Leuven. Toen hij voor het stadhuis stond, draaide hij aan zijn krulsnor en dacht: ‘Wat een magere opkomst.’ Hij schreef de burgemeester: ‘Bevolk de nissen. Een burgerlijk of kerkelijk gebouw met lege nissen is als een boek met blanco bladzijden. Een beeld plaatsen

betekent een letter neerpennen. En met die letters schrijft men geschiedenis.’ Er werd geluisterd naar Victor Hugo. Sterker nog, toen kroonprins Albert I en zijn vrouw Elisabeth op 8 mei 1904 een bezoek brachten aan Leuven waren alle nissen gevuld – al was het wel alle hens aan dek geweest om het karwei op tijd af te krijgen. Vandaag telt de gevel 235 beelden: 219 mannen en 16 vrouwen. Ze zijn ontworpen door een tiental Leuvense kunstenaars. Die mochten niet zomaar aan de slag gaan. Ze moesten eerst een ontwerp maken in gips of kleiaarde, op schaal één derde. Dat ontwerp werd dan in een houten maquette geplaatst en door een jury beoordeeld. Als die het beeld goedkeurde – eventueel met aanpassingen – dan mocht de kunstenaar het op ware grootte in gips uitvoeren. Er volgde een finale evaluatie, waarna de kunstenaar het uiteindelijke beeld uit zandsteen kapte. Op de benedenverdieping staan geleerden, kunstenaars en historische Leuvense figuren. Op de eerste verdieping vind je de patroonheiligen van de Leuvense parochies, waaronder Sint-Michiel, Sint-Kwinten, Sint-Geertrui en Jacobus. Op de tweede verdieping hebben de heersers over Leuven een plekje gevonden: van de graven van Leuven tot Leopold I. In de nissen van de hoektorens staan Bijbelse figuren.


Knappe koppen

4 Eén nis staat sinds vorige maand leeg. Het beeld van Leopold II werd verwijderd. Leuven stelt de kolonisatiepolitiek ter discussie die de koning in de negentiende eeuw gevoerd heeft, en die vandaag nog altijd een impact heeft. Het beeld werd opgeborgen in het stadhuis.

Sinterklaas zonder baard Er staat een bonte groep bij elkaar op het stadhuis. Kijk volgende keer dus zeker eens omhoog, als je er voorbij wandelt. Misschien valt je oog wel op Mercator (2), de beroemde kaartenmaker, met zijn wereldbol, of Adam en Eva in hun tuin van Eden (3). Ga eens op zoek naar de jonge Sinterklaas, met mijter maar zonder baard – een vreemd gezicht! Ook de moeite: de martelares Sint-Lucia - ze houdt een palmtak in haar ene hand en een schaaltje met haar uitgerukte ogen in haar andere hand. En natuurlijk mag bouwmeester de Layens (4) niet ontbreken. Hij mocht plaatsnemen aan de ingang en heeft een passer en een rol met ontwerpen vast.

Ontdek het stadhuis Ben je benieuwd naar meer verhalen over het stadhuis? Elke dag kunnen Leuvenaars van 15 tot 16 uur een gratis rondleiding volgen. Een gids vertelt je over de bouwgeschiedenis en leidt je langs de wandelzaal, de salons, de grote en kleine gotische zaal, de trouwzaal en de raadszaal. Het stadhuis gaat verbouwen en wordt permanent toegankelijk. In het iconische monument zal je de rijke geschiedenis én toekomst van onze stad kunnen (her)ontdekken, en geïnspireerd worden om ook de rest van Leuven te verkennen. De stad heeft dit jaar een ontwerpteam aangesteld om die ambities in concrete plannen om te zetten. In 2027 moeten de werkzaamheden afgerond zijn.  www.leuven.be/stadhuis www.visitleuven.be/stadhuis

Operaties met bovenmenselijke precisie Jonas Smits (29) uit Korbeek-Lo deed vroeger niets liever dan machines uit elkaar schroeven en was een fervent lezer van het wetenschapsmagazine Quest. Nu voert hij als doctor in de industriële ingenieurswetenschappen onderzoek uit aan de KU Leuven. Dit jaar heeft hij de Belgische James Dyson Award gewonnen voor zijn uitvinding de Eye-Robot. Dat betekent meteen dat hij genomineerd is voor de prestigieuze internationale hoofdprijs.

Jonas: ‘De Eye-Robot is een apparaat waarmee oogchirurgen ingrepen kunnen uitvoeren die voordien niet mogelijk waren. De robot vermindert ongewenste handtrillingen van de chirurg en voorkomt het rollen van het oog bij de patiënt. Daardoor kunnen chirurgen nauwkeuriger opereren aan het netvlies. En dat is belangrijk, want aandoeningen van het netvlies zijn een belangrijke oorzaak van blindheid. Vandaag ligt de focus op klinische tests, om zo nieuwe behandelingen mogelijk te maken. Het zal nog wel even duren voor we deze technologie terugzien bij alledaagse ingrepen in het operatiekwartier.’ ‘De James Dyson Award is genoemd naar Sir James Dyson, die onder andere de zakloze stofzuiger heeft uitgevonden. Het is een internationale prijs die jaarlijks wordt uitgereikt aan jonge ontwerpers die een innovatief product hebben ontwikkeld met maatschappelijke impact. Dit jaar namen er 22 landen deel. Mijn ontwerp is de nominatie voor België, maar over enkele weken wordt de internationale hoofdwinnaar gekozen. Nog even spannend dus.’

17


uitLVN

Telex Wandelen & fietsen Dit najaar kan je met een gids drie gratis wandeltochten maken die je leiden langs Leuvense winkels. Je ontmoet de uitbaters en ontdekt welke uitvindingen van Leuvense spin-offs je in de stad kan kopen. Een andere tocht, die je ook met de fiets kan afleggen, laat je kennismaken met ambachtslieden die werken met onder meer zilver, klei en hout. Meer info: www.beleefhetinleuven.be.

Expo Carte Blanche Van 9 november tot 1 december kan je gratis een bezoek brengen aan de expo Carte Blanche in de gebouwen van SLAC/Beeldende & Audiovisuele Kunst (Dirk Boutslaan 60-62). Werk van de leerlingen van het atelier tekenkunst gaat er in conversatie met een nieuw werk van kunstenaar Denitsa Todorova. Meer info: www.slac.be/academie.

Ethias Cyclocross Op zaterdag 14 november wordt in en rond kazerne De Hemptinne de Ethias Cyclocross Leuven gereden. Supporters zijn helaas niet welkom langs het parcours, en de jeugdinitiatie gaat niet door. Je kan de wedstrijd wel live op televisie volgen.

EXPO

Leuvense coureurs en koersen in beeld Het WK Wielrennen komt in 2021 naar onze stad. Het ideale moment om terug te blikken op meer dan 100 jaar Leuvense wielergeschiedenis met een fototentoonstelling over lokale wielerhelden, wielerwedstrijden en wielerclubs. Voor de expo is de stad nog op zoek naar beeldmateriaal dat dateert van voor het jaar 2000. Heb jij foto’s of video’s van Leuvense coureurs in actie – van kermiskoers tot Tour de France, van wielerparcoursen in de buurt of van een café van een vedette op rust? Geef dan een seintje via erfgoedcel@leuven.be of 016 27 22 96. De wielerexpo zal plaatsvinden in de zomer van 2021, op een buitenlocatie.

LVN presenteert iedere maand een selectie uit het vrijetijdsaanbod in de stad. Wil je niets missen? kijk dan op www.uitinleuven.be. Organiseer je zelf een activiteit? voer ze in op www.uitdatabank.be

www.erfgoedcelleuven.be/nl/leuvense-coureurs-en-koersen-in-beeld www.leuven.be/wk

FILM

20e Holebifilmfestival Coronaveilig De activiteiten die in LVN vermeld staan, worden 100% coronaveilig georganiseerd. Ze vinden daarom plaats onder voorbehoud van wijzigende maatregelen. Raadpleeg vóór deelname aan een activiteit de website van de organisator. Wijzigingen en/of annulaties zijn mogelijk.

18

Van 3 tot 28 november worden de Leuvense film- en theaterzalen ingepalmd door het Holebifilmfestival. De twintigste editie start op dinsdag 3 november met Holebikort, een wedstrijd voor kortfilms. Uit de 120 inzendingen selecteerde de jury zes finalisten. Het publiek kiest de winnaar. Daarnaast staan er maar liefst 22 films op het programma. Zeker de moeite waard is ‘Été 85’, een coming-of-agefilm over de zestienjarige Alexis die tijdens een tocht met een zeilboot van de verdrinkingsdood wordt gered door de achttienjarige David. Tijdens de zomer groeien de jongens naar elkaar toe. Of het Russische ‘Beanpole’, over twee jonge vrouwen die hun leven weer proberen op te bouwen in het door de Tweede Wereldoorlog verwoeste Leningrad.  www.holebifilmfestival.be


Greet beleeft ZWEMBADDAGEN

Weekje waterpret Tijdens de derde week van november zet de stad de bezoekers van het zwembad in Kessel-Lo traditiegetrouw in de bloemetjes. Ook dit jaar doet ze dat, al is het programma vanwege de coronamaatregelen wel minder uitgebreid dan anders. Van dinsdag tot zondag kan je gratis komen zwemmen (tijdens de publieke openingsuren). Op maandag 16 november krijgen senioren van 15 tot 17 uur een lekker stuk taart aangeboden na hun zwemuurtje. Op zondag 22 november staat er tussen 8 en 12 uur een ontbijt klaar voor alle zwemmers. Je moet je zwembeurt (max. 1 uur) nog steeds op voorhand reserveren via 016 25 34 80. De kleedkamers zijn beperkt toegankelijk, dus je doet je zwemkledij beter thuis al aan onder je gewone kledij. Na het zwemmen kan je de kleedkamers wel gebruiken.  Zwembaddagen | ma 16/11 – zo 22/11 | zwembad Kessel-Lo www.leuven.be/zwembaddagen

HANDEL

Sfeervol shoppen Opgelet! Op vrijdag 6 en zaterdag 7 november zouden er trollen in de winkelstraten kunnen opduiken. Kom zeker eens kijken met de kinderen, maar wees voorzichtig! Verder alleen maar goed nieuws: de binnenstad wordt extra gezellig ingericht met zes prachtig versierde etalages. Je kan bijvoorbeeld een ijsbeer een schuimbad zien nemen, inclusief dwarrelende sneeuwvlokjes. Ontdek de etalages nog tot 15 januari. Op vrijdagavond 27 november zetten we de Leuvense eindejaarsperiode feestelijk in. Tijdens de nocturne Leuven by Night worden de duizenden kerstlichtjes in de stad aangestoken en zijn veel winkels open tot 22 uur. Misschien doe je wel een koopje, want het is die dag ook Black Friday.  www.beleefhetinleuven.be

‘Mamma Mia is mijn tweede living’* ‘Wij wonen in de buurt van de Naamsepoort. Daar is druk verkeer, maar toch zijn er veel rustige, groene zones vlakbij. De typisch Leuvense doorsteekjes en kleine parkjes zoals het Dijlepark vind ik fantastisch. Met de fiets ben ik ook op vijf minuten in de Abdij van Park, mijn lievelingsplek. Het beeld dat je hebt als je op een bankje zit is fantastisch: de zon op de vijver, de abdij ...’ ‘Doordat ik een intensieve job heb, lunch ik graag rustig thuis. Ik haal wel regelmatig eten af bij de lunchbar van mijn zoon: Lettuce, in de Tiensestraat. Zijn chili con carne is de beste van Leuven! De muren en het plafond van zijn zaak hangen vol met planten. Dat maakt mensen blij en rustig. Het vergt wel veel gietwerk, maar gelukkig is zijn mama een plantenmadam (lacht).’ ‘Mijn ‘tweede living’ is de echte Italiaanse pizzeria Mamma Mia in de Parkstraat. Ik neem er steevast de pizza contadino met gorgonzola. En voor spaghetti zweer ik al sinds mijn studententijd bij café Metropole op de Oude Markt.’ ‘Bij Café Commerce moet je dan weer zijn voor het tofste terras en het lekkerste bier: Delvaux van brouwerij De Kroon – eigendom van de oom van mijn man. Sinds het Hooverplein is heraangelegd, is het terras van het café superveilig. Ouders kunnen met een biertje genieten van het uitzicht op de universiteitsbibliotheek, en in de zomer kunnen de kinderen spelen in de fontein op het plein.’

* Het artikel en de foto dateren van vóór de sluiting van de horeca.

19


uitLVN WhatchApp: cultuur in tijden van corona

‘Dit wordt supercool’ Twee mensen leren elkaar toevallig kennen via WhatsApp: zij stuurt hem een berichtje dat niet voor hem bedoeld is, en wat volgt is een spannend verhaal dat je wekenlang meesleept. Niet op televisie of op een podium, maar op sociale media. Mathijs F Scheepers van theatergezelschap SKaGeN bedacht het idee.

Mathijs F Scheepers: ‘Dit voorjaar kon er geen theater gespeeld worden vanwege corona. Dat zette me aan het denken: wat als we nu eens een productie brengen via sociale media? We brengen geen publiek samen in een klassieke theaterzaal, maar geven het een rechtstreekse inkijk in een verhaal dat zich voornamelijk afspeelt

via WhatsApp. Toen ik het idee doorstuurde naar mijn kompanen van SKaGeN, heb ik twee weken moeten wachten op antwoord. Niemand reageerde (lacht). Maar uiteindelijk was iedereen echt wel overtuigd. Begin mei was de voorstelling WhatchApp#1 klaar, in november lanceren we WhatchApp#2.’

‘Het werkt als volgt: je hebt een gsm nodig en WhatsApp. Wie een ticket koopt, krijgt toegang tot de WhatsApp-groep van Emmi & Leo en kan het verhaal van in het begin volgen. Na de voorstelling verwijderen we alle persoonlijke gegevens.’ ‘WhatchApp#2 loopt van woensdag 18 tot eind november. Omdat het een vervolgverhaal is, is het beter dat je ook de eerste voorstelling gevolgd hebt. Daarom spelen we die opnieuw van zondag 1 tot vrijdag 13 november. Je kan je tickets boeken tot 31 oktober, 18 uur.’ ‘De voorstellingen zijn gebaseerd op twee boeken van de Oostenrijkse schrijver Daniel Glattauer. Het eerste stuk is een herwerking van ‘Goed tegen noordenwind’, een internationale bestseller. Ik heb het vijftien jaar geleden gelezen, en sindsdien wilde ik het ooit eens gebruiken voor theater. Het verhaal zit ingenieus in elkaar, met heel veel cliffhangers. Je kan het gewoon niet wegleggen. Maar vooral: het is heel geschikt voor ons format, omdat het volledig is opgebouwd uit gesprekken. Glattauer heeft ook een vervolg geschreven, ‘Stormbestendig’: daar hebben we WhatchApp#2 op gebaseerd.’ ‘WhatchApp#1 was een gigantisch succes. Meer dan 10.000 mensen hebben het verhaal gevolgd. Op Facebook hadden we een virtuele foyer ingericht, waarop volgers tijdens de voorstelling met elkaar babbelden over het verloop. Nadien kwamen er veel lovende reacties. Dat deed echt deugd, want op Facebook zijn het vaak de klagers die het hardste roepen (lacht).’ ‘Over het verhaal wil ik niet te veel kwijt. Dat móét je gewoon zelf beleven. Maar anders dan bij de eerste voorstelling kan je de personages in de tweede voorstelling zelf ontmoeten. Elke keer als ze afspreken, kan je ernaartoe. Pak zeker je gsm en oortjes mee. Dan zie je hen niet alleen in het echt, maar via Instagram Live kan je hun gesprek ook gemakkelijk volgen. En ik verzeker je: het wordt echt supercool.’  WhatchApp | tickets & info: www.30CC.be

20


Wedstrijd

Dag van de Wetenschap gaat digitaal

Experimenteren in je woonkamer Reizen door ons zonnestelsel, zelf bacteriën kweken of je eigen slimme thermostaat bouwen: tijdens de Dag van de Wetenschap kan het allemaal - en dit keer gewoon vanuit je woonkamer. De tiende editie is immers volledig digitaal.

Zondag 22 november staat weer in het teken van de wetenschap, maar dit jaar hoef je niet van de ene activiteit naar de andere te fietsen, wandelen of rijden. Je logt in op het digitale platform van de Dag van de Wetenschap en klikt op de activiteiten die je het meeste aanspreken. Jong of oud, denker of dromer: er is voor elk wat wils, én volledig gratis. Maar hoe werkt het precies?

Wees voorbereid Eerst surf je naar www.dagvandewetenschap.be. Daar kan je het programma zien en je registreren. Zo krijg je een aanbod op maat en kan je op voorhand je favorieten selecteren. Je kan je inschrijven voor de workshops en – heel belangrijk – alvast het nodige materiaal in huis halen. Voor sommige workshops ligt er bij de deelnemende organisaties een pakketje voor je klaar.

WIN! TICKETS

DIRK BROSSÉ: 40 JAAR MUZIEK | In 2020 viert Dirk Brossé zijn 60e verjaardag én 40 jaar carrière als componist en dirigent. Die is behoorlijk indrukwekkend: Brossé dirigeert regelmatig Belgische en internationale toporkesten, is muzikaal directeur van The Chamber Orchestra of Philadelphia en van het Filmfestival Gent, werkte nauw samen met grote namen als Toots Thielemans, Hans Zimmer en Youssou N’Dour, en schreef muziek voor theater en film. Op 14 november staat hij op het podium met het Brussels Philharmonic, het orkest waar hij al het vaakst mee heeft samengewerkt en dat voor de gelegenheid speelt als een kamerorkest. Op het programma staan een selectie uit Brossés recente werk en enkele bekende soundtracks van films. Wil je er graag bij zijn? Stuur dan voor maandag 9 november het antwoord op de wedstrijdvraag naar lvn@leuven.be en maak kans op een duoticket voor het concert om 21 uur. WEDSTRIJDVRAAG: Voor welke Vlaamse filmkomedie van Stijn Coninx heeft Dirk Brossé de muziek geschreven? De winnaars van vorige maand zijn Piet Behets, Gilbert Reynders, Elena Van Bavel, Björn van Staeyen en Nadine Vanzeebroeck. Zij winnen een duoticket voor een digitale beleving van de expo ‘Tussen Hemel en Aarde – Beleef Het Laatste Avondmaal van Bouts’ in de Sint-Pieterskerk.

Dirk Brossé: 40 jaar muziek | za 14/11 19 & 21 uur 30CC/Schouwburg | www.30CC.be

Met één muisklik naar het lab Zondag 22 november gaan alle activiteiten echt van start. Er zijn lezingen, experimenten, workshops, podcasts en spelletjes. Die kan je in je eentje, met vrienden of met je gezin ontdekken. Zo is er het Teddyberenhospitaal: een workshop waarin kinderen van alles ontdekken over het ziekenhuis en zelf hun teddybeer leren verzorgen. Of ‘Pmd on tour’, waar je een sleutelhanger leert maken van je afval. Of wat dacht je van je eigen sound mixen? Als je tussen de vele workshops door even een totaal andere activiteit wil uitproberen, kan je virtueel binnenlopen in het wetenschapscafé. Daar hoor je live debatten tussen wetenschappers en kan je ook zelf vragen stellen, net als in een echt café. Technopolis organiseert daarnaast een overkoepelende liveshow door haar hele gebouw. Je kan er elk moment virtueel een kijkje gaan nemen.  Dag van de Wetenschap I zo 22/11 www.dagvandewetenschap.be

21


uitLVN

Katrien Kolenberg met een zelfgemaakte telescoop

Katrien Kolenberg geeft Artist Talk

Venusvrouwtjes, opgeslokte zonnen en sterrenstof Op de planeet Venus zijn moleculen ontdekt die kunnen wijzen op de aanwezigheid van leven. Dat spreekt bij veel mensen tot de verbeelding. En net dat is wat ook sterrenkundige en kunstenares Katrien Kolenberg wil doen: het brede publiek tonen hoe wonderlijk wetenschap wel is. Op donderdag 12 november geeft ze een lezing in het SLAC over zingende sterren en de link tussen kunst en wetenschap.

Katrien Kolenberg: ‘Er werd altijd gesproken over marsmannetjes, maar nu zouden er dus wel eens venusvrouwtjes kunnen zijn (lacht). Bij wijze van overdrijving dan. Als die moleculen al gelinkt zouden zijn aan leven, wat dus nog niet bewezen is, dan gaat het waarschijnlijk om microscopisch kleine organismen. Maar buitenaards leven is een fijn thema om je wetenschappelijke uitleg aan op te hangen. Wetenschap – en zeker fysica – schrikt mensen vaak af omdat het zo complex wordt voorgesteld. Om de drempel te verlagen gebruik ik tijdens mijn lezingen of voorstellingen vaak een meer kunstige insteek, met beelden, geluiden en soms ook performance. Zo krijgt het publiek de informatie niet alleen via het hoofd binnen, maar ook via de gevoelens die de kunst opwekt.’

Zingende sterren ‘Ik ben gespecialiseerd in sterren. Die stralen licht uit, maar vaak trillen ze ook, en die trillingen kan je omzetten in geluid. Dat geluid vertelt ons iets over de inwendige structuur. Je kan sterren op dat vlak vergelijken met instrumenten: het timbre wordt bepaald door de grootte, de vorm, het materiaal … Wetenschap wordt te vaak alleen

22

visueel voorgesteld. Ik ben ervan overtuigd dat je via je oren dingen meepikt waarvoor je ogen blind zijn.’

Wij zijn sterrenstof ‘Ik wil zo veel mogelijk mensen laten kennismaken met wetenschap, omdat het deel uitmaakt van ons leven. Alles wat rondom ons gebeurt, kunnen we op een wetenschappelijke manier bekijken en proberen te verklaren. Maar tegelijk vind ik het heel boeiend dat veel culturen hun eigen invulling geven aan kosmische fenomenen. In delen van Azië is de traditionele uitleg voor een zonsverduistering: een monster slokt de zon op spuwt ze weer uit. En vallende sterren worden bij ons als geluksbrenger gezien, maar in West-Afrika net als onheilsbrenger.’ ‘Als je de wetenschappelijke verklaring voor bepaalde zaken kent, ben je er misschien minder bang voor. Als mensen oorzaken en gevolgen begrijpen, kunnen ze ook hun verantwoordelijkheid nemen – denk maar aan klimaatverandering.’ ‘Met mijn kunst heb ik vaak hetzelfde doel: ons leven in een kosmisch perspectief plaatsen en laten zien dat we als mens heel bijzonder, maar ook heel klein en kwetsbaar zijn. We zijn sterrenstof, maar tegelijk dragen we verantwoordelijkheid voor onze daden: we kunnen zorg dragen voor onze omgeving en onze planeet.’  do 12/11 | 19 uur   info & inschrijven: www.slac.be/academie  De Artist Talk vindt plaats in het SLAC (Dirk Boutslaan 60-62), tenzij de coronamaatregelen verstrengen – hou zeker de website in het oog.


Expo: de Leuvense almanakken

Colofon

Tijd in een boekje gepropt

Verantwoordelijke uitgever: Mohamed Ridouani, burgemeester

Vanaf 5 november kan je naar een expo over de meer dan 200 almanakken die in het Stadsarchief worden bewaard. De kleine boekjes geven een verrassende inkijk in het leven van de Leuvense burgerij in de 18e en 19e eeuw.

Redactie: Kristien Quintiens, Annelies Senaeve, Tom Stroobants, Catherine Van Dievoet, Veerle Willems

Marika Ceunen, archivaris: ‘Almanakken ontstonden in de 16e eeuw. Het zijn een soort van streekgebonden jaarboekjes in zakformaat. Ze doen in de eerste plaats dienst als kalender – vandaar waarschijnlijk ook de naam: kalender is ‘al Manah’ in het Arabisch en ‘almenichakion’ in het laat-Grieks. Je vond er een lijst met heiligendagen in en allerhande praktische informatie: wanneer de zon op en onder ging, de maanstanden, eb en vloed, de vertrek- en aankomsturen van de postkoets, wisselkoersen … En om het wat luchtiger te maken, stonden er vaak ook illustraties, verhalen, gedichten, raadsels en zelfs moppen in.’

1716 ‘In het stadsarchief worden meer dan 200 almanakken bewaard. De oudste is ‘Den Getrouwen Jaegher over de 12 Maenden des Schrickeljaers ons Heere J.C. 1716’. Hij werd gedrukt door Guilliam Stryckwant in ‘De Gulden Lampe’, een pand in de Muntstraat. Het recentste exemplaar dateert van de jaren 30 van de vorige eeuw. Het werd uitgegeven door de stad en is een beetje de voorloper van het huidige Jaarboek (een publicatie met alle diensten en producten van de stad. Verschijnt in het voorjaar, red.).’

Hoofdredacteur: Ann-Catherine Metz Coördinatie en eindredactie: Heyvaert&Jansen, Kristien Quintiens, Catherine Van Dievoet

Fotografie: Tim Buelens, Claar, Jan Crab, Selina De Maeyer, Marco Mertens, Luc Monsaert, Jan Pollers, Stadsarchief Leuven, Rob Stevens, Philippe Swiggers Contact: lvn@leuven.be of 016 27 22 40 Opmaak: Designskills Druk: artoos group

Gemaakt om weg te gooien ‘Het is lang een wat vergeten collectie geweest. Niet verwonderlijk: uiteindelijk werden de boekjes gedrukt om een jaar lang te gebruiken en dan weg te gooien. Maar wie de expo bezoekt, zal merken dat de almanakken vaak prachtig geïllustreerd zijn en een goeie inkijk geven in het leven van de Leuvenaars uit de 18e en 19e eeuw: hoe ze de tijd beleefden, waarin ze geloofden, welke evenementen ze bijwoonden, welke grappen ze elkaar vertelden … Verrassend sappig en interessant!’ Zin om je eigen almanak te maken? Op www.leuven.be/almanakken vind je een instructiefilmpje. Voor kinderen vanaf zes jaar, en met eenvoudige materialen.  Expo ‘Leuvense almanakken, van handige kalender tot sappig verhaal’ | 05/11 – 21/12 Stadsarchief | gratis www.leuven.be/almanakken

LVN is gedrukt met milieuvriendelijke inkt op papier uit duurzaam beheerde bossen. LVN is een uitgave van stad Leuven, Professor Van Overstraetenplein 1, 3000 Leuven, 016 27 20 00.

Luistertijdschrift: LVN is ook beschikbaar als luistertijdschrift voor blinden en slechtzienden. Je kan dit nummer online beluisteren via www.leuven.be/lvn of bij de redactie een DAISY-cd-rom opvragen. Wil je meer nieuws over Leuven? Schrijf je in op www.leuven.be/nieuwsbrief en ontvang tweewekelijks info over onder meer openbare werken, mobiliteit, stadsvernieuwing en vrijetijdsactiviteiten.

Stadszaken regelen? Start op www.leuven.be. Voor de meeste diensten en producten van de stad moet je vooraf een afspraak maken. Meer info: www.leuven.be/afspraak.

23


Wil je ook een plaatsje op deze pagina en heb je een openbaar profiel? Tag je Instagramfoto’s met ‘@leuven’.

@tragegazelle Halloween in de Abdij van Vlierbeek

@leuvenlovescoffee Regenboogzebrapad Diestsestraat

@erardswannet Beestig bezoek in Park Belle-Vue

@leuvengirl Vaartkom

@stijnestijn Stadsbegraafplaats in herfstkleuren


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.