“We zoeken naar nieuwe constructies: kun je bestaande budgetten draaien?” Petra Hiemstra VAN: Stichting Quartier Laak,Hoffelijk Den Haag en het Rode Kruis meets Haagse Hoogvliegers PIONIER SINDS: maart 2012 TUSSENSTAND:
7 mei 2013
W
aarde-creatie en nieuwe manieren van samenwerken vormen een rode draad in de werkzaamheden van Petra Hiemstra. Naast haar werk als commissaris van hoogbegaafde mensen, werkt zij aan haar ‘passieprojecten’ op stadsniveau: Hoffelijk Den Haag en Quartier Laak. Petra vertelt ons o.a. over het belang van werken uit het hart, cocreatie én subsidies bij het opzetten van nieuwe economieën voor de stad. tekst: Roos Berendsen
De route van:
Petra Hiemstra
Voor haar studie aan de Haagse Hogeschool verruilde Petra haar woning in Friesland voor een kamer in ‘de Struijk’, het gebouw van Carel Weeber. Inmiddels woont ze al een aantal jaar in stadsdeel Laak. Vandaag ontvangt Petra ons in haar kersverse werkomgeving in het prachtige Rode Kruis-gebouw aan de Koninginnegracht. Sinds 1 mei houdt zij volgens een soort leenconstructie kantoor in de lege vertrekken. Na een loopbaan als bestuurskundige en fondsenwerver, bij o.a. Deloitte en de Kesslerstichting, startte Petra haar eigen praktijk. Als carrièrecommissaris begeleidt ze hoogbegaafde mensen in hun carrière en helpt ze hen hun droom te verwezenlijken. Hiervoor benut zij haar uitgebreide netwerk en talent om kansen te herkennen. Hoe kom je als carrièrecommissaris tot het opzetten van projecten op stadsniveau? Ik wilde kijken waartoe ik mijn Blijf dicht bij wie je bent en cliënten uitdaag. Om mijn wat jouw bestemming is eigen droom te verwezenlijken Durf te doen en durf te falen zette ik daarom mijn eigen ‘passieprojecten’ op. Ik heb voor mezelf een lijstje gemaakt van dingen die ik heel graag wil doen. Ik verdien met die projecten verder niks, dat hoeft ook niet. Het gaat me erom zo veel mogelijk enthousiasme te creëren. Uiteindelijk levert me dat ook een netwerk op voor mijn eigen praktijk. Ik doe graag verschillende dingen naast elkaar. En die vallen wat mij betreft allemaal onder dezelfde paraplu, namelijk waarde creatie voor, door en met heel leuke ondernemende mensen. Ik ben een enorme netwerker en een zelfstandig conceptontwikkelaar en voor mij geldt: als je iets leuks wilt doen, dan moet je gewoon met leuke mensen beginnen’. Een van de projecten op haar lijstje is Hoffelijk Den Haag. Waarom stond Hoffelijk Den Haag op het lijstje van ‘dingen die je heel graag nog wilde doen’? Ik had het gevoel dat Den Haag iets mist. Een paraplu waarin alle Hagenaars, jong, oud, dik, dun, zich herkennen. En als je als stad het onderscheid wilt maken, dan heb je een helder profiel nodig. Stad van Recht en Vrede klinkt prachtig, maar veel mensen in Den Haag voelen zich daar niet direct persoonlijk bij betrokken. Hoffelijkheid is een heel herkenbaar thema, een thema waaronder je ook weer veel nieuwe producten en dienstverlening kunt ontwikkelen. Project Hoffelijk Den Haag doe ik samen met Ronald Berghouwer. Onze ambitie is om van Den Haag de meest
We hebben ons voor dit project heel bewust gericht op ondernemers. Wat we signaleren is dat het centrum kampt met een leegloop van winkels en voorzieningen. Winkeliers zullen iets moeten gaan doen om hun klanten te behouden, ze moeten anders gaan faciliteren. Uit onze eerste co-creatie bijeenkomst, die wij in april 2013 organiseerden en waarbij maar liefst 40 organisaties betrokken waren, blijkt dat Hagenaars en hun gasten lang niet zo hoffelijk en gastvrij worden ontvangen als dat zou kunnen. Ook ‘expats’, een groep die Den Haag juist graag aan zich wil binden, lopen aan tegen het feit dat de stad minder hoffelijk is dan dat ze in andere steden gewend zijn, zo geeft het Direct Dutch Institute aan. In samenwerking met de Hogere Hotelschool hebben we de zogenaamde ‘wow-wensen’ geïnventariseerd. Hoe kunnen we vanuit een realistische inspanning direct de hoffelijkheid van Den Haag een boost geven? Dit leverde heel concrete wensen op, zoals meer gastvrij personeel in de Haagse Horeca, overal gratis toiletten in de binnenstad en verbetering van de toegangspoorten tot de stad. Vanuit ons netwerk willen we er een aantal uitwerken. Hoe past jullie project in de ‘be my guest’-campagne van de gemeente uit 2009? Vanuit dit initiatief van de gemeente werden dienstverleners met uiteenlopende acties aangespoord om bezoekers gastvrijer te ontvangen. Wij zagen vanuit ons project een heldere aansluiting en hebben contact gehad met diverse beleidsmedewerkers en managers, waaronder die van het Klantcontactcentrum. De gemeente heeft een heldere beleidskeuze gemaakt om de huidige (krappere) budgetten vooral ten goede te laten komen aan de leerstoel van Karoline Wiegerink over Cityhospitality van de Hogere Hotelschool. Zij mag nog twee jaar door met het doen van onderzoek over gastvrijheid in en rond de stad. Waar zij zich vooral op kennisontwikkeling richt en op het internationaal uitzenden van de beste ‘ambassadeurs’ van de stad, sluiten wij daar vanuit de ondernemers op aan door vanuit onszelf te bekijken hoe wij die kennis en expertise kunnen inzetten en vertalen naar een hoffelijke Haagse stadspraktijk. Wat opvalt is dat een dergelijk initiatief/ programma (inclusief de website, red.) stopt op het moment dat de financiering en de drijvende kracht, in dit geval wethouder Huffnagel, stopt. Het realiseren van een gastvrij Den Haag, en wat wij daarnaast nog beogen met Hoffelijk Den
Petra Hiemstra
Hoffelijkheid kan, volgens jullie, een positieve bijdrage leveren aan het versterken en verbeteren van de sociale en economische verbetering van de stad. Op welke manier?
De route van:
hoffelijkste hofstad van de wereld te maken. Wij geloven dat hoffelijkheid in heel veel Hagenaars zit, en dat iedereen daar op zijn of haar eigen manier een vorm aan geeft.
De route van:
Petra Hiemstra
Haag, kan wel tien jaar duren. Je kunt magie creëren en de stad naar een hoger niveau tillen op het moment dat je dat met veel ondernemende mensen doet, die kansen zien en vanuit hun hart werken. Dan heb je de energie te pakken. Maar dat is een langlopend proces. Jullie hebben (nog) geen draagvlak vanuit de gemeente voor Hoffelijk Den Haag. Is dat wel nodig? Waar we bij al onze projecten tegenaanlopen is dat alle ondernemers vragen: ‘Doet de gemeente wel mee?’ Je merkt wel dat een subsidie aangeeft dat er draagvlak is vanuit de gemeente. Dat is iets wat Subsidie staat voor draagvlak andere partners belangrijk vanuit de gemeente. Dat kunnen vinden. En samenvinden partners belangrijk. werkingspartners heb je nodig. Uiteindelijk helpt zo’n subsidie ook om je project vorm te geven. Het feit dat je een format moet invullen, een deadline moet stellen en heldere doelen moet formuleren is sowieso een bijdrage aan het proces. Voor het project Quartier Laak ontvangen jullie wél subsidie. Hoe is dit gegaan? Quartier Laak is ontstaan vanuit de wens om een project in eigen stadsdeel te doen. Sandra van de Waart ken ik vanuit de stichting Giving Back (een mentorprogramma voor jongeren, red.). We hadden allebei het gevoel dat Laak zoveel potentie heeft: de Haagse Hogeschool met 15.000 studenten, er is veel creatief potentieel vanuit bijvoorbeeld Bink36 en Caballerofabriek, en er zit ongelooflijk veel bedrijvigheid. Maar het leeft niet! Het bruist niet. Het is een soort doodgeslagen gebied, dat op bepaalde plekken zeer ongezond
Matchmarkt © Wilmar Dik (Kracht in NL)
En toen begon de zoektocht naar partners? We zijn actief op zoek gegaan naar partners. We richtten ons in eerste instantie op grote ‘Laakse’ bedrijven zoals KPN, Ortel en Haagse Hogeschool. Als zij 10 procent van hun inkopen in Laak zouden doen, zou dat een enorme boost aan de wijkontwikkeling geven. Maar deze partijen zitten vast aan aanbestedingsregels, die moeten zich bij elke aankoop drie keer in de rondte verantwoorden. Als je vanuit de Haagse Hogelschool een bloemetje wilt bestellen, moet je al zes formulieren invullen. Dat is een praktische belemmering. We willen iets op wijkniveau realiseren, maar dat heeft kennelijk ook nationale en Europese implicaties. Er zit wel ruimte in de uitbestedingswetgeving, maar het kost voor dit project te veel tijd om dat
Petra Hiemstra
De route van:
voelt voor bezoekers en bewoners en dat is zo zonde. Begin 2012 besloten we daar wat aan te gaan doen en klein te beginnen. Sandra werkt bij adviesbureau Van Vieren, dat zich wil profileren door iets te doen op het gebied van maatschappelijke netwerken. Het idee voor een waarde creërend netwerk kwam van hen. Ik hield de mogelijkheden voor fondsen bij. En toen kwam de gemeentelijke subsidieregeling ‘Duurzaamheid door Haagse Wijken’ voorbij. We stelden voor om een waarde creërend netwerk op te zetten vanuit CO2-reductie. Eind 2012 zijn we gestart en hebben we de stichting opgezet. Het idee is even simpel als pragmatisch: we nodigen alle mensen uit Laak uit om gebruik te maken van diensten uit hun eigen stadsdeel. Want het is voor mensen nog niet vanzelfsprekend om als ze boodschappen doen, een coach inhuren of een architect, eerst te kijken of dat ook in Laak zou kunnen. De vermindering van vervoersbewegingen die hierdoor ontstaat bespaart CO2. Elk waarde creërend netwerk begint relatief klein. Het netwerk groeit door de inbreng van de deelnemers, hun ervaringen, energie en concrete acties.
De route van:
Petra Hiemstra
tussen de oren te krijgen. Het kan allemaal, maar stap voor stap. Bovendien blijkt dat het MKB en de zzp-ers veel meer openstaan voor dit project. Zij hebben letterlijk meer binding met het gebied. Ze werken er, recreëren er en leven er. Zij hebben het grootste belang bij een mooie omgeving. We hebben een aantal enthousiaste partners gevonden. Doen jullie dit, naast jullie persoonlijke wens, ook vanuit een bepaalde noodzaak vanuit Laak? We hebben sowieso gezegd dat zo’n project in Laak gaat alleen maar lukken als mensen ook een belang hebben. Ons idee is om eerst maar eens te toetsen of er überhaupt behoefte is aan binding. Tot nu toe zien we dat er juist vanuit de economische noodzaak een belang is. Ondernemers hebben het moeilijker. Zij moeten meer acquisitie doen en dat is een aanleiding om meer in hun eigen gebied te kijken. Onder hen, bijvoorbeeld bij de Bink36, leeft zeker het besef dat het heel erg nodig is elkaar hierin te vinden en dat er samen een meerwaarde is te creëren. Er is een transitie gaande van geld verdienen naar waarde toevoegen. Dit kan op veel manieren. Ik voer dit ook door in mijn eigen business. Als Waarde toevoegen mensen mij niet kunnen betalen mogen ze ook vinden wij een ander voorstel doen. Het liefst iets waar zij belangrijker dan zelf heel gelukkig van worden. Daarmee zet je financiele winst mensen optimaal in hun kracht en dan creëer je ook meerwaarde. Dit geld ook voor Quartier Laak. Bij de uitvoering en organisatie van de bijeenkomsten benutten wij zo veel mogelijk ideeën, producten en diensten van partners uit het stadsdeel. Die meerwaarde vinden wij belangrijker dan het maken van financiële winst. Bij de aanvraag van de Anbi-status (voor goeddoelinstellingen, red.) voor Stichting Quartier Laak hebben we hier ook de nodige gesprekken met de Belastingdienst voor moeten voeren. Omdat wij ons ook op ondernemers richten, werd ervan uitgegaan dat we winst wilden berekenen. Nee, dat willen we niet. We willen een maatschappelijk doel bereiken, maar dat lukt alleen als mensen daar zelf iets aan hebben. En dit is de eerste stap en die is gelukt. Hebben jullie ook contact met andere initiatieven in Laak? Sabrina Lindemann is in de Binckhorst actief bezig met dit thema, net als Mieke de Witt vanuit het Laaktheater en Jaap Westbroek, die met Coöperatief Eigenwijzer al vier jaar bezig is met de ontwikkeling van Molensloot. Feitelijk missen we een heldere visie voor Laak, waarin iedereen zich herkent maar toch ook zijn eigen ding kan doen. En natuurlijk is er ook veel meerwaarde te creëren met die nieuwe verbindingen.
Jullie streven is om zo veel mogelijk matches in vraag- en aanbod in de wijk tot stand te brengen. Hoe lukt dit? In april hebben we de eerste bijeenkomst gehad van Quartier Laak. Vanuit een van de partners, Victor de Vries van Repro van de Kamp, kwam het idee voor ‘de matchmarkt’: een soort boerenmarkt waarin we op zoek gingen naar matches tussen vraag en aanbod op het gebied van catering & communicatie. Uit gesprekken met de partners kwam naar voren dat dit de makkelijkste dingen zijn om in te kopen. Er zijn een aantal leuke matches gemaakt. Zo heeft Repro van de Kamp geregeld papier over en het kinderdagverblijf uit de buurt knutselt graag. Zij kunnen het papier, dat normaal wordt weggegooid, goed gebruiken. Dat scheelt hun inkoop en uiteindelijk extra productie. Op dit moment werken we toe naar een tweede bijeenkomst, met het thema ’techniek & talentontwikkeling’. Binnen Quartier Laak is duurzaamheid een belangrijke drijfveer. Wat verstaan jullie onder dat begrip? Waar de regeling zich heel erg richt op ‘Planet’, nemen wij ook de andere richtlijnen van duurzaamheid mee: ‘People’ ‘Profit’ en niet te vergeten: ‘Pleasure!’ Die laatste is misschien nog wel het belangrijkste. De meeste initiatieven richten zich op sec technische ingrepen, zoals de aankoop van zonnepanelen. Dat maakt ons een vreemde eend in de bijt, want wij kunnen de beoogde CO2-reductie niet precies uitrekenen. Begrijpt de gemeente wel dat er sprake is van een win-winsituatie of wil zij toch ook harde cijfers? Nee, dus dat valt reuze mee. Bij de aanvraag zijn we daar ook heel helder in geweest. Vanuit mijn ervaring als fondsenwerver weet ik dat je heel eerlijk moet zijn. En past het niet, dan gaan we het plan niet veranderen om binnen
Petra Hiemstra
Laak ligt net als de Franse wijk Quartier Latin, langs mooie waterwegen en bevat belangrijke verkeersaders. Beide wijken kenmerken zich door een groot aantal internationale studenten, ondernemers, creatievelingen en bewoners met een verschillende achtergrond. Quartier Latin is uitgegroeid tot een geanimeerde wijk met veel winkels, boetieks, restaurants, bistro’s en bars. Een plek waar bewoners en ook bezoekers graag vertoeven. Wij zijn ervan overtuigd dat Laak deze kwaliteiten ook in zich heeft. Wij willen met ons project stadsdeel Laak, samen met anderen, in enkele jaren laten uitgroeien tot hét duurzame Quartier Latin van Den Haag.
De route van:
Jullie geven met Quartier Laak een visie voor Laak. Vanwaar de vergelijking met Quartier Latin?
De route van:
Petra Hiemstra
de regeling te passen. Dan zoeken we een andere samenwerkingspartner. Maar de gemeente vond het leuk. En we kunnen wél voorbeelden geven van matches die zijn gemaakt, uitrekenen of er na een half jaar meer relaties zijn gelegd en of het plan is geland. Maar het zijn langlopende processen. Net zoals bij Hoffelijk Den Haag moet je de bereidheid hebben om je er zelf, als persoon en als clubje mensen, sterk voor te maken. En je hebt het over co-creatie. We kunnen ons wél verantwoorden, maar uitkomsten zijn niet te voorspellen. Naast verduurzamen en sociaal versterken moet het waarde creërend netwerk ook bijdragen aan een verfraaiing van Laak. Hoe geven jullie hier invulling aan? Naast dat er in het sociaaleconomische verbinden nog veel te halen valt, zijn veel plekken in Laak ook gewoon lelijk en voelen ze ‘ongezond’. Ook hier zie ik mogelijkheden voor. Voor een ander project sprak ik de directrice van een keten kringloopwinkels. Zij hebben een enorm potentieel aan mensen met een lange afstand tot de arbeidsmarkt. Ze vertelde me dat zij van restmaterialen een bank zouden willen ontwerpen die vervolgens vanuit hun eigen leerwerkprogramma gefabriceerd kan worden. Ik zie dan gelijk kansen. Laat een aantal creatieve mensen uit Laak een mooi ontwerp maken voor een bank waarmee we het gebied rond de waterwegen kunnen verfraaien. Er zijn ongetwijfeld allerlei Nieuwe economie bestemmingsplannen en ontwerpen waar dit bestaande budgetten dan in zou moeten passen en daar komt de samenleggen en op gemeente als partij om de hoek kijken. De vraag een lijn krijgen wordt dan: kunnen we al die partijen bij elkaar brengen; beleid, ontwerp, materiaal, et cetera? En, kun je al die budgetten samenleggen? Kun je al dat potentieel dat per definitie betaald wordt uit, bijvoorbeeld een uitkering, zodanig managen dat dit op één lijn komt en alle processen op elkaar afstemmen? Dát is nieuwe economie. Nemen jullie de KPO ontwikkeling op Laakhaven West ook mee? Nog niet, maar ik vind het een interessante ontwikkeling. Wij zijn natuurlijk nog in de ontdekkingsfase. Hoe is de samenwerking binnen het team? Ik ben de bedenker van het toekomstbeeld en een specialist in het opzetten van waarde creërende netwerken. Mijn collega Sandra heeft jarenlange ervaring in ontwikkeling van krachtwijken. Jurienne is van de duurzaamheid,
De subsidie stopt op een gegeven moment, hebben jullie de ambitie om Quartier Laak daarna nog voort te zetten? Als het financieel haalbaar is, want daar moet je reëel in zijn. Het is heel erg zoeken naar mogelijkheden voor een nieuwe constructie. Kun je feitelijk bestaande budgetten draaien? En dat betekent niet méér of ander geld vragen. En kunnen we daar onze eigen dienstverlening in kwijt? Kunnen wij iets bijdragen wat ons ook iets oplevert? Dat kan geld zijn, maar geld is natuurlijk een ruilmiddel. Misschien levert het wel wat anders op. Je houdt kantoor in het pand van het Rode Kruis volgens een bijzondere leenconstructie. Hoe ben je hier terechtgekomen? Ik maak dit jaar de transitie van een parttime- naar een fulltime praktijk en hiervoor zocht ik een werkplek. Ik ben op verschillende plekken gaan kijken, Bink 36 en de Caballerofabriek maar daar miste ik het hart, de verbinding, het bruisende. Via mijn netwerk kwam ik in toen contact met de initiatiefnemers van Mundo. Dit is een sociale, duurzame broedplaats, volledig tot stand gekomen door co-creatie. Mij fascineert het feit dat ze een community creëren nog voordat er een pand is. Dat is een heel mooi proces en dat doen ze, naar mijn idee, fantastisch. Ik denk ook dat zo’n initiatief op de lange termijn heel duurzaam is. Tot voor kort draaide ik er mee in het Hostingteam. Het zou een mooie werkomgeving zijn, maar het plan is nog in ontwikkeling, de financiering is nog niet rond. Maar Mundo heeft me wel geïnspireerd om het gewoon vast zelf te doen. Met het Rode Kruis Den Haag vond ik een nieuwe vorm van samenwerking. Zij zitten nu in een reorganisatie en een deel van hun pand op de Koninginnegracht staat leeg. Aan de andere kant hebben zi j geld nodig voor hun wijkwinkels, waar je terecht kunt voor bijvoorbeeld een EHBO-cursus of hulp bij administratie. Hier is veel behoefte aan in Den Haag, die winkels zijn dus hard nodig. Als startende ondernemer zocht ik een werkplek en het Rode Kruis bood mij gratis hun lege vertrekken aan. In ruil daarvoor vroegen ze me ‘breng leven’ en ‘kijk of je iets voor de wijkwinkels kunt betekenen’. Ik heb toen het plan voor project Haagse Hoogvliegers bedacht. Dit is een trainingsprogramma voor mijn collega-ondernemers met een droom en ambitie. Het programma bestaat uit een aantal netwerkactiviteiten en 2,50 euro per
Petra Hiemstra
De route van:
hij loopt alle bijeenkomsten af om ons verhaal te verkondigen. Ikzelf ben van de structuur en fondsenwerving. De samenwerking verloopt heel organisch, iedereen voegt toe wat voor hem of haar maximaal haalbaar is. Vanuit een formele projectorganisatie hadden we het wellicht anders gedaan maar in deze constructie zijn we gelijke partners. We werken allemaal vanuit een persoonlijk doel en vooralsnog is het proces van geven en nemen in balans. Dat maakt de samenwerking ultiem.
De route van:
Petra Hiemstra
deelnemer per activiteit gaat naar de Rode Kruiswinkels. Het Rode Kruis biedt me dus gratis ruimte aan, met koffie en thee. En vanuit mijn praktijk zorg ik voor bekendheid en sponsoring. En dan valt alles samen zoals het moet zijn. Nieuwe vormen van samenwerken en co-creatie zijn in jouw werk een rode draad. Hier ligt voor de transitie in de stadsontwikkeling ook een opgave. Welke houding van de verschillende partijen is hiervoor nodig? In ons subsidietraject van Quartier Laak heeft de gemeente zich flexibel opgesteld. We konden 4000 euro voor planvorming, en 12.000 euro voor projectvorming aanvragen. Maar wij gingen zo snel dat we twee in één hebben gepakt. Dit kon volgens de regels niet helemaal, maar de gemeente heeft ons toch die ruimte gegeven. Dat is positief en ook een vorm van faciliteren. Maar wij hebben te maken met een gemeente die ook graag faciliterend wil zijn. Zij wil bewoners faciliteren, terwijl wij het ook echt vanuit een professioneel oogpunt insteken. We lopen in ons project tegen heel praktische dingen aan. Dat begint al bij de subsidieaanvraag. Wat opvalt, is dat binnen de gemeente de perceptie leeft dat de subsidiebedragen voor bewoners enorm groot zijn. Maar vanuit bewoners en ondernemers redenerend is het helemaal niet zoveel geld. Het bedrag staat vaak niet in verhouding tot de tijdsinvestering die er, buiten de projectuitvoering zelf, gevraagd wordt. Alleen al de papieren belasting is veel te groot. Het invullen van alle formulieren is veel werk, en dan ben ik nog een getrainde professional, academisch gevormd en met tien jaar ervaring. Daarnaast wordt er van ons verwacht dat je kosteloos meedoet aan allerlei gesprekken. Zo heeft de gemeente ons al benaderd in het kader van de Week van de Duurzaamheid, een evaluatieonderzoek en de Burgermeerstersacademie (voor ambtenaren die graag willen leren over maatschappelijke initiatieven, red.). Daar doen wij op zich graag aan mee, maar het betekent ook een extra tijdsinvestering die zich in ons project niet per se terugbetaalt. Daar komt bij dat medewerking van de gemeente niet altijd even vanzelfsprekend blijkt. Wij hadden voor Quartier Laak een heel kleine, concrete vraag: we zochten een digitaal kaartje en wat foto’s van Laak voor op onze website. Daarvoor werden we doorverwezen naar een collegaambtenaar en vervolgens gebeurde er niets. Dan is de afstand gewoon te groot. Wat je feitelijk zou willen is dat de gemeente zich opstelt als een accountmanager zodat dit soort dingen geregeld is.
Petra Hiemstra
De route van:
Laakbloeier Š Petra Hiemstra
De route van:
Petra Hiemstra
Welke tip zou je andere initiatiefnemers die hun idee willen ontplooien tot een project willen meegeven? Durf te doen. Heb lef. Daarnaast moet je heel goed naar je innerlijk luisteren. Het is een algemene tendens, maar ik denk ook dat dit de basis is om een eigen initiatief naar een hoger plan te brengen. Mijn collega noemt het: luister naar de fluistering van je ziel. Wat zegt die? Ik heb hier zelf ook hulp bij. Ik heb zelf een eigen commissaris aangesteld. Dat zou ook een tip kunnen zijn. Luister dus naar de fluistering van je ziel. Blijf heel dicht bij wie je bent en wat jouw bestemming is. Zoek daar de juiste partners bij. Ga lopen en zet door. Heb discipline, het komt niet uit de lucht vallen. Als je zelfstandig ondernemer bent dan is dat non-stop. Ik kan niet anders dan kansen zien. Maar het zijn de magic moments waar je naartoe werkt, die geven de positieve Als je draagvlak wilt energie om zoveel te werken. En soms lukt hebben moet je zorgen het wel en soms niet. Maak je een vertaling voor successen naar procesbeheersing dan gaat het om draagvlak. En vanuit de bestuurskunde weet ik dat als je draagvlak wilt hebben, je moet zorgen voor successen. Er moet iets te vieren zijn. En dat kan ook iets heel kleins zijn. Wat zou voor jou een dergelijk succes kunnen zijn? Bij mijn cliënten ben ik al blij met een heel kleine verandering. En voor mijn projecten op stadsniveau zou ik het geweldig vinden als ik het woord ‘hoffelijkheid’ ergens in de gemeentelijke communicatie terug hoor komen! Ik verzin hier van alles voor. Zo heb ik een boodschap geplaatst op het LED-scherm (op het Strijkijzer, red.), dit kan gewoon gratis. Laatst reed ik de stad in en toen zag ik ‘Den Haag hoffelijkste hofstad van de wereld’ staan. Ik ken de eigenaar dus hopelijk staat hij toe het vaker te laten plaatsen. Den Haag de hoffelijkste Hofstad van de wereld? Het kinkt heel logisch. Ja, en het sluit ook heel erg aan op het tijdsbeeld van nu. Mensen zijn klaar met de ‘ik‘-beweging. Mensen willen weer ‘wij’ en willen weer gehoord, erkend en gezien worden. We zijn klaar met het feit dat dat nu niet meer gebeurt. Hoffelijkheid zit in iedereen, maar betekent voor jou weer heel wat anders dan voor je Turkse buurman. Hoffelijkheid, dat is wel wat men weer wil ervaren en een gebied waar ook nog heel veel in te winnen is. Er zijn zoveel ideeën. Laten we nou eens de eerste stad zijn waarin je overal gratis naar de wc kunt en laten we eens iets verzinnen wat het naar het toilet gaan in, ik noem maar iets, de Hema, heel aantrekkelijk maakt! We kunnen best iets verzinnen, maar dat vraagt om een andere mindset. En dat maakt het leven juist zo leuk en daar gaat het om!
Š www.stadmakers.nl
Petra Hiemstra
De route van:
www.quartierlaak.nl www.hoffelijkdenhaag.nl www.haagsehoogvliegers.nl www.petrahiemstra.nl www.ikluisterjegroot.nl