Ontharden of demineraliseren?

Het (bij-)vulwater van een verwarmingsinstallatie demineraliseren om een lage geleidbaarheid te verkrijgen is in de mode. Steeds vaker promoot men osmose- of RO-water, demiwater of “VDI”-water in artikels en advertenties als een remedie tegen corrosie. Een foutieve interpretatie van de richtlijn VDI2035 werkt dit misverstand extra in de hand. Lage geleidbaarheid beschermt immers niet tegen corrosie, maar vertraagt het proces alleen. ISSO13 verduidelijkt dat oxides niet worden gevormd zonder “O2” (zuurstof). De focus moet dus liggen op het vermijden van zuurstofintrede en niet op een lage geleidbaarheid van het systeemwater.

Uit laaggeleidend water zijn bijna alle (hardheids-) ionen verwijderd, waardoor het minder goed elektrische stroom kan geleiden. Het voordeel is dat eventuele corrosie - veroorzaakt door de aanwezigheid van opgeloste zuurstof - véél trager verloopt, omdat corrosie elektronentransport nodig heeft. Het vermijden van hardheidsafzettingen (ketelsteen) is mooi meegenomen, omdat de waterhardende zouten (grotendeels) verwijderd zijn naarmate de geleidbaarheid lager is. Bij zuurstofintrede wordt de zuurstof namelijk zeer snel ‘gebonden’ aan het metaal van de installatie om oxides te vormen. Het is dus lastig zoeken naar opgeloste zuurstof, want amper is de zuurstof ingetreden of hij is alweer verdwenen dankzij het corrosieproces. Voor een goede corrosiemonitoring maakt dit geen verschil, de uiteindelijke hoeveelheid corrosie hangt af van de hoeveelheid intredende zuurstof: kort en hevig, dan wel lang en traag maakt niks uit voor de hoeveelheid slib.

Bij zuurstofdoorlatende kunststofbuizen kan systeemwater met lage geleidbaarheid een catastrofaal slechte situatie een beetje verzachten. Omdat opgeloste zuurstof dan trager afbouwt, wordt het verschil in partiële druk ook minder groot en dus (op lange termijn) de hoeveelheid intrede zuurstof ook kleiner. Of men daarmee geholpen is, blijft de vraag. Zoals in ISSO13 aangetoond, is het vermijden van zuurstofintrede de belangrijkste opdracht. Corrosiemonitoring met alarmfunctie is daartoe een belangrijk hulpmiddel, omdat er onmiddellijk een waarschuwing volgt als er zuurstof intreedt en dus de oorzaak vroegtijdig kan verholpen worden.

Opgeloste zuurstof in het systeemwater?

Het is niet omdat er op een bepaald ogenblik geen opgeloste zuurstof te vinden is in het systeemwater dat er ook geen corrosie was of in de toekomst nog kan plaatsvinden.