OHM Vani 1 kwartaal 2002 by Stichting OHM

INFOBLAD OHM • PROGRAMMA’S

8 e j a a r g a n g n r. 1 • j a n u a r i / m a a r t 2 0 0 2 • €

3,40

• Nederland8.nl is online • Vr ede • In terr eligieus dialoog • Asok a

januari / maart 2002

vr aag

ure bro ch onze eizen rondr vo o r 2002 zo m e r

KLM / SLM

VERZORGDE RONDREIZEN: 15

D U S .. , ER OP ZEK U R E IS T

DAAGSE RONDREIS INDIA (promotiereis)

prijs ƒl. 1.995,-

13 okt., 27 okt., 3 nov. (Divali-tour), 10 feb., 24 feb., 3 mrt., 17 mrt. (Holi-tour India), 7 apr., 27 apr.,

: EN OP DING ls.com

D ZEN IS LI ERCO REI N VA

vanaf ƒl. 1.500,-

Rondreizen op maat naar India, Nepal, Verre Oosten en Mauritius.

23 juni., 14 juni**, 21 Juli**, 4 aug.**, 18 aug.

AANBIE

ve rcotra en.nl www.e rcoreiz www.e

tickets naar Paramaribo

(vraag onze tarievenlijst)

DAAGSE RONDREIS

MAURITIUS (promotiereis)

prijs ƒl. 1.995,-

verblijk in apartement, 4 dagen tours, transfers U vliegt met Air Mauritius.

DUBAI (KLM vlucht, verblijf in apt. met ontbijt, transfers) 8 dagen voor een speciale prijs ƒl. 1.450,- per persoon.

21 DAAGSE

RONDREIS

SINGAPORE, MALEISIE, THAILAND

Vertrek: 12 okt., 16 nov., 15 feb., 17 mei voor ƒl 2.950,-

DE INDIA

SPECIALIST EIGEN KANTOOR IN

INDIA

DORDTSELAAN 144-D • 3073 GL ROTTERDAM • TELEFOON 010-484 91 77 • FAX 010-4846534 REGENTESSEPLEIN 12A • 2562 EV DEN HAAG • TELEFOON 070-363 95 36 • E-mail:erco.reizen@wxs.nl

In onze wink el origineel handv aar dig kleder dr ac ht en kadoartik elen uit India,

• • • •

Traditionele kleding zoals: de sari, ghagra, salwaar, kurta’s Moderne avondjurken Allerlei geschenkartikelen en nog veel meer gezichtsbehandeling oosterse wijze

Ook bemiddelen wij voor de verhuur van trouwstoelen, maro’s etc. En niet te vergeten indien u een uitstapje wilt maken naar het Verre Oosten o.a. India, kunt u door een deskundige uw reis laten samenstellen.

Indian Light • • • • • •

Toegankelijk voor een ieder Betaalbare prijzen Oosterse & Westerse mode Makkelijk bereikbaar zowel openbaar als eigen vervoer Werkt aan klant tevredenheid Warme sfeer van echtheid

Kortom Indian Light is werkelijk een licht in de duisternis !! Openingstijden: Di t/m Vr : 10.00-18.00 uur Zaterdag: 10.00-17.00 uur Donderdag koopavond

Adres: Burgemeester v.Leeuwenlaan 47 1064 KK Amsterdm Tel:020-4114782 Fax: 020 - 4116774 e-mail: indian_light@hotmail.com

januari / maart 2002

OHM-Vani is een uitgave van de Stichting Organisatie voor Hindoe Media. OHM-Vani geeft achtergrondinformatie over de programma’s van OHM en maakt melding van relevante ontwikkelingen in de Hindoegemeenschap. Wij nodigen u uit opmerkingen of commentaar op onze programma’s of op dit blad te zenden aan Stichting OHM. De redactie behoudt zich het recht voor om ingezonden stukken in te korten, te redigeren of niet te plaatsen. Geplaatste stukken geven niet altijd de visie van de OHM weer. Een jaarabonnement kost Fl. 20,-. Opzegging dient uiterlijk 1 maand voor het verstrijken van dat jaar schriftelijk plaats te vinden. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Stichting OHM Eindredacteur: Perdiep Ramesar De volgende personen hebben bijgedragen aan dit nummer: Auteurs: D. Gangaram Panday, C. Mathura, S. Biere, B. Lalbahadoersing, R.S. Persaud, M. Ramkisoen, A. Orie, C. Jadnanansing, H. Rambaran. Coverontwerp: Monique Ramkisoen (personen cover met de klok mee: Indira Gandhi, Swami Vivekananda, Subhash Chanderbose, Jawaharlal Nehru, Krishnamurti, Maharishi, Swami Dayanand, Mahatma Gandhi, Rabindranath Tagore, Swami Sri Prabhupada) Grafische verzorging: NOS-Omroepdrukkerij Adri Segaar Stg. OHM (redactie OHM-Vani) Koninginneweg 8 1217 KX Hilversum

Telefoon 035 - 6260920

I N H O U D • Redactioneel

• TV

• TV Hindi

• Radio Maandag

• Radio Hindi

• Radio Zaterdag

• Nederland8.nl is online

• Ekam Sad Vipra Bahudha Vadanti

• Intermenselijke communicatie

• Vrede begint in de mens zelf

• Ik ben....mezelf

• Asoka

• Het Hindoeísme

• Ayurveda en winterdepressies

• Het Spirituele web

Fax: 035 - 6280843 E-mail: info@ohmnet.nl ABN-Amro: 44.09.38.694

Surinam Air Travel VOOR

REIZEN

Noord, Oost, Zuid, West Surinam Air Travel The Best!! De laagste tarieven en groepskortingen naar o.a. Azië, Mauritius, Suriname, Dubai, Zuid Afrika,Turkye enz. voor meer informatie: Telefoon: 030-2321516 Fax: 030-2322500 Amsterdamsestraatweg 91 3513 AC Utrecht Elke maand groepsreizen naar Mauritius! Lid SGR nr 2319 - K.v.K. 072319

Mr Drs T. Bissessur ADVOCAAT & PROCUREUR

• • • • • • • •

Strafzaken Echtscheidingen Kort Gedingen WAO-zaken Verblijfsvergunningen Letselschade Ontslagzaken Schadeprocedures

Grotewaard 1 • 2716 XP Zoetermeer Tel: 079 - 352 15 16 • Fax 079 - 352 19 82 4

Voorwoord Het is hartje winter als u deze nieuwe OHM-Vani ontvangt. Het weer is koud en guur. Nu heeft u iets te lezen voor bij de kachel, verwarming of zelfs het haardvuur. De feestdagen zijn net achter de rug en ik hoop dat u veilig en wel, zonder schade, Oud & Nieuw bent doorgekomen. Ik hoop ook dat u ook in dit nieuwe jaar het kwartaalmagazine van de stichting Organisatie voor Hindoe Media, OHM-Vani, met plezier, leergierigheid en enthousiasme zult lezen. Plezier is belangrijk, omdat u dan wellicht ook anderen kunt aansporen om het blad te lezen. Dan heb ik het over uw hele gezin, familie en vrienden. Enthousiasme is ook erg belangrijk, want daarmee zult u zich blijven verheugen op het volgende nummer dat in april uit zal komen. Leergierigheid is misschien wel het belangrijkste. Dan kunt u met leergierigheid lezen over al wat met het Hindoeïsme verwant is. U leest in OHM-Vani artikelen die vaak gaan over de andere kant van het Hindoeïsme, de filosofische kant, de veelal onbekende zijde van deze oude religie. Religie? Godsdienst? Is het Hindoeïsme wel een godsdienst? Volgens de heer Jadnanansing uit Suriname niet. Volgens hem is het Hindoeïsme een levenshouding en geen godsdienst. Hoe hij dat bedoelt staat in een artikel dat hij heeft geschreven voor het publiek

REDACT IONEEL

januari / maart 2002

LEENOI TCADER

in Suriname en Nederland. Wat zegt het Hindoeïsme over het interreligieuze dialoog? Wat is haar standpunt en wat zijn de mogelijkheden tot het vormen van een dialoog? Dat staat in het artikel geschreven door Chander Mathura. Wilt u weten wat de Vedische leer zegt over intermenselijke communicatie? Pandit Suruj Biere betoogt in deze OHM-Vani wat intermenselijke communicatie inhoudt volgens de Veda’s. Wat voor invloed hebben oude denkers en hervormers op de jongeren van nu? Een voorbeeld van zo een hervormer is Swami Dayanand Saraswati. Een voorbeeld van zo een jongere is Andjena Orie. Zij beschrijft de weerslag van de filosofie en het leven van de Swami op haar eigen leven en ontwikkeling. Een bloem die vanuit een knop ontluikt in volwassenheid en ultieme Schoonheid. Schoonheid die misschien wel niets te maken heeft met het uiterlijk, maar meer met innerlijke rust, zelfstandigheid en zelfvertrouwen. OHM zal de komende periode een serie jongerenprogramma’s op de buis brengen. Een vraag die gedurende een lange periode bij de redactie bleef hangen was: ‘Hoe krijgen we in vredesnaam de jongeren aan de buis gekluisterd bij een OHM-programma?’ De heer Gangaram Panday hoopt een antwoord te krijgen op het identiteitsvraagstuk van de jonge Hindoe. Hij hoopt een antwoord te

krijgen op het identiteitsvraagstuk van de jonge Hindoe. Uiteraard hebben we dit nummer ook wat luchtiger artikelen, zoals een beschrijving van de Indiase film Asoka en het Spirituele Web. Uiteraard kan dit nummer het onderwerp Ayurveda niet missen. Ditmaal zoekt Robert Swami Persaud naar een Ayurvedische behandeling tegen winterdepressies. Speciale aandacht vraag ik u voor de nieuwe website Nederland8.nl. Op www.nederland8.nl kunt u een geweldig initiatief vinden van de acht kleine levensbeschouwelijke publieke omroepen. Hier wordt gediscussieerd over het interreligieuze dialoog en over vrede. Sla overigens het artikel van Hari Rambaran over vrede vanuit de Hindoeïstische visie niet over, het is zeer leerzaam, een eye-opener. Ik wens u veel leesplezier toe! Een gelukkig nieuwjaar en met vriendelijke groet, Perdiep Ramesar, eindredacteur OHM-Vani

januari / maart 2002

Eerste Kwartaal 2002 op Nederland 1

13.00 - 13.30 uur! Zondag 6 januari 2002 13:00 – 13:30

herh zat. 12 jan. 2002 om 10.30 uur

Hindoeïsme en geweld De gebeurtenissen van afgelopen 11 september in Amerika hebben wereldwijd impact gehad. Ook in de Nederlandse samenleving is het gevolg duidelijk voelbaar geweest. Moskeeën die werden belaagd, een rabbijn die uitgejouwd werd, een kerk die brandbommen te verwerken kreeg…allemaal tekenen van spanning in de maatschappij. Geweld in de samenleving is hiermee een dusdanig thema geworden, waar niemand meer omheen kan. Krijgen we misschien te maken met een wereldorde waarin escalerend geweld min of meer de norm wordt? Het Hindoeïsme heeft waarden als geweldloosheid, respect voor het leven en bezinning, onder andere in de levenswijze van Mahatma Gandhi, met succes beproefd. Daarentegen vinden we ook de gedachte van geweld als bestrijding van onrecht, bijvoorbeeld Shri Ram in zijn strijd tegen Ravan. Deze uitzending gaat in op de Hindoevisie op geweld en geweldloosheid. Zondag 13 januari 2002 13:00 – 13:30

herh. zat. 19 jan. 2002 10.30 uur

De Veda’s : ‘interreligieuze dialoog’ Hoeveel weet een Christen van een Moslim, een Hindoe van een Bahaï en een Boeddhist van een Sikh? Hoewel we in ons dagelijks leven vaker mensen tegenkomen die een andere levensbeschouwing hebben, weten we weinig over elkaars geloof. Willen we echter een zinvolle invulling geven aan begrippen als wederzijds respect, acceptatie en gelijkwaardigheid, dan is kennis van elkaars levensbeschouwing een voorwaarde. Met andere woorden, interreligieuze dialoog is van essentieel belang. Ook persoonlijk, want het dwingt je tot nadenken over wat jouw levensbeschouwing zegt over verschillende facetten van het leven, bijvoorbeeld over nieuwe technologieën in de medische wereld. In dit programma bekijken we interreligieuze dialoog vanuit de filosofie van “vasudhaiva kutumbakam”: de wereld is een grote familie. Met onder andere de betekenis van dialoog in het persoonlijk leven van Swami Veda Bharati.

januari / maart 2002

Zondag 20 januari 2002 13:00 – 13:30

herh. zat. 26 jan. 2002 10.30 uur

Spirituele integratie Tijdens de jongerendag van de Evangelische Omroep zei één van de sprekers: “De Oosterse religies vormen een groot gevaar voor het Christendom.” Uitspraken als deze zijn natuurlijk niet bevorderlijk voor een spirituele integratie. Gelukkig zijn er mensen die zich wel degelijk verdiepen in andere tradities en dit juist zien als een verrijking van hun leven. In dit programma volgen we enkele Nederlanders die belangrijke Hindoeïstische waarden in hun leven hebben overgenomen, ze toepassen en positief uitdragen. Het laat zien hoe deze waarden de traditie waarin de Nederlanders zijn geboren, en die ze niet afwijzen, nieuwe impulsen geeft en verrijkt. Zondag 27 januari 2002 13:00 – 13:30

herh. zat. 2 febr. 2002 10.30 uur

Jongeren Discussieprogramma Vragen over bijvoorbeeld seksualiteit, aids en huwelijksrituelen zijn vragen waar jongeren niet altijd mee naar een Hindoegeestelijke kunnen stappen. Jongeren in Nederland zijn mondiger, maken hun mening duidelijk kenbaar en nemen niet meer zomaar alles voor waar aan. De band tussen Hindoegeestelijken; de pandits en jongeren wordt daardoor gekenmerkt door een grote kloof. Deze wordt o.a. gevoed door hiërarchische gezagverhoudingen. In dit discussieprogramma gaan Hindoegeestelijken met jongeren hierover in gesprek. Zondag 3februari 2002 13:00 – 13:30

herh. zat 9 febr. 2002 10.30 uur

De Veda’s: ‘Twijfel en eclectisch denken’ Het fenomeen spiritueel shoppen wordt steeds populairder. Jongeren maken zich los uit de eigen traditie en gaan op zoek naar wat anderen te bieden hebben. Overtuiging en rotsvast geloof passen niet meer in hun leefstijl. Ze worden hier aangespoord om op zoek te gaan, een eigen mening te hebben en niet alles als vanzelfsprekend aan te nemen. Wat kunnen de Veda’s betekenen voor Hindoeouders die dit als probleem ervaren. In dit programma praten we vanuit de filosofie van ‘vasudhaiva kutumbakam’ met Swami Veda Bharati over de vraag hoe spirituele groei gestimuleerd kan worden door buiten de eigen tradities te kijken. 7

januari / maart 2002

Zondag 10 februari 2002 13:00 – 13:30

herh. zat. 16 febr. 2002 10.30 uur

De Veda’s : ‘intolerantie en destructief gedrag’ Dagelijks worden we steeds meer geconfronteerd met intolerantie en destructief gedrag. Voor veel mensen vermoedelijk een instrument om allerlei individuele of collectieve doelen mee te bereiken. Destructieve neigingen en eigenschappen hebben we allemaal wel een beetje in ons. De vraag is echter, hoe gaan we hiermee om? Hoe kan de Vedische wijsheid een bijdrage leveren aan het handhaven van principes als respect voor een ieder en geweldloosheid ? Vanuit het perspectief van ‘vasudhaiva kutumbakam’ gaat Swami Veda Bharati hier dieper op in. Zondag 17 februari 2002 13:00 – 13:30

herh. zat. 23 febr. 2002 10.30 uur

Magazine Aandacht voor actuele gebeurtenissen binnen de Hindoestaanse gemeenschap op sociaal-maatschappelijk spiritueel en cultureel gebied. Zondag 24 februari 2002 13:00 – 13:30

herh. zat. 2 mrt. 2002 10.30 uur

Jongeren in debat In dit programma gaan jongeren met elkaar in discussie op basis van actuele thema’s, belicht vanuit Hindoeistisch perspectief. Zondag 3 maart 2002 13:00 – 13:30

herh. zat. 9 mrt. 2002 10.30 uur

Wijsheid van Ouderen In dit programma gaan wij op zoek naar één of meerdere oudere wijze Hindoes (m/v), die bijzondere verhalen te vertellen hebben. Doorleefde verhalen die inspireren en verrassen door originaliteit en diepgang. Deze verhalen spreken ook jongeren en niet-Hindoes aan omdat ze integer en relevant zijn. Ze berustten op een lange levenservaring met alle pieken en dalen en hebben daardoor een universele zeggingskracht. Zo vertelt bijvoorbeeld een succesvolle industrieel over zijn hobby, toneelkunst, en over hoe hij kunst gebruikt als instrument voor vrouwenemancipatie'. 8

januari / maart 2002

Zondag 10 maart 2002 13:00 – 13:30

herh. zat 16 mrt. 2002 10.30 uur

Maha Shivratri: heelheid van de schepping Van de drie-eenheid van het Hindoeïsme; Brahma, Vishnu en Shiva, is Shiva het regenererend aspect. De Grote Nacht van Shiva: de Maha Shivratri staat geheel in het teken van Zijn verering. Onder de Hindoes in Nederland zijn er heel veel Shivadevoten. Hoe zien zij de relatie tussen hen als toegewijde en Shiva als regenerator van het leven en de schepping. De manier waarop de mens omgaat met de schepping staat vaak haaks op de doelen die Shiva met de schepping heeft. Inzicht in Shiva’s doelen zou moeten leiden tot intensieve betrokkenheid van Hindoes met bijvoorbeeld de milieuproblematiek. Hoe komt het dat er ondanks zo een nadrukkelijke verbondenheidsvisie tussen mens en natuur haast geen Hindoes in Nederland te vinden zijn die deze filosofie nadrukkelijk uitdragen en daar aandacht voor vragen. Zondag 17 maart 2002 13:00 – 13:30

herh. zat. 23 mrt. 2002 10.30 uur

Swami Dayanand Onder de grote denkers uit India neemt Swami Dayanand een zeer belangrijke plaats in. Dit heeft onder andere te maken met het feit dat Swami Dayanand één van de weinige grote filosofen was die het intellectuele debat met andere filosofische scholen verbond met de maatschappelijke realiteit van het toenmalige India. Hierdoor ontwikkelde hij zowel een, voor die tijd, moderne visie op de samenleving, als een nieuwe benadering van de eeuwenoude Vedische spiritualiteit. Het resultaat was dat Swami Dayanand zich inzette voor emancipatie van achtergestelde groepen in India. Bovendien formuleerde hij op een moderne wijze antwoorden op grote levensvragen zoals: wat is God, wat is de ziel en wat is reïncarnatie? In deze uitzending wordt aandacht besteed aan het filosofisch werk van Swami Dayanand. Zondag 24 maart 2002 13:00 – 13:30

herh. zat. 30 mrt. 2002 10.30 uur

Moeran Sanskaars Belangrijke overgangsmomenten in het leven van een Hindoe worden gemarkeerd met religieuze rituelen; de sanskaars. Ze vinden vaak in huiselijke kring temidden van familie en vrienden plaats. Een aantal sanskaars moet per se in de kinderjaren worden voltrokken. Één ervan is de Moeran sanskaar; het kaalscheren van het hoofd. Wat is de betekenis van deze sanskaars en waarom moeten kinderen deze ondergaan?'. Dit programma legt aan jongeren en jonge ouders de betekenis van deze sanskaar uit. 9

januari / maart 2002

Vrijdag 29 maart 2002

Holi

Aanvangstijd en herhaling zijn nog niet bekend voor verdere info raadpleeg: www.OHMNET.nl .

Miljoenen Hindoes over de hele wereld vieren het Holifeest. Dit uitbundig lentefeest kent verschillende achtergronden, zoals de verwinning van het goede op het kwade. Verder is gelijkwaardigheid een principe dat tijdens Holi benadrukt wordt; alle mensen zijn één. Door migratie zijn Hindoes overal ter wereld terecht gekomen, maar er is een zekere onderlinge verbondenheid. Met name Hindoes in Suriname en Nederland staan zeer nauw met elkaar in contact. De migratie heeft natuurlijk ook scheuren en scheidingen in families teweeggebracht. Dit jaar vieren we het kleurrijke en spontane Holifeest in Suriname in een warme familiesfeer samen met families uit Nederland. Zondag 31 maart 2002 13:00 – 13:30

herh. zat. 6 apr. 2002. 10.30 uur

Ontkiemen zonder voedingsbodem Kiezen voor zekerheid! “Roti, kapra en makaan”, is wat de meeste Hindoestaanse ouders voor hun kinderen willen. Een studie met veelbelovende perspectieven, daarna een goede baan en een eigen huis. Maar wat als deze zekerheden een bron van innerlijke onzekerheid voor het kind zijn, omdat die gaat voor artistieke ontplooiing? Het verwezenlijken van artistieke idealen, die haaks staan op het heersende idee van succes leidt tot conflicten met de omgeving. Welke innerlijke strijd heeft dit tot gevolg?

januari / maart 2002

(Vertaling A. Bierdja)

januari / maart 2002

maandag 21.00-22.00 MAANDAG van 21.00-22.00 uur op Radio 747 AM en via de kabel: Den Haag 88.1◆A’dam 96,6 FM◆R’dam 89.9 FM of vraag uw kabelexploitant naar de juiste frequentie in uw regio. Maandag 7 januari 21.00-22.00 uur

Hindoes en geweld De laatste maanden van het afgelopen jaar stonden vooral in het teken van geweld. Hierbij zien we dat religie vaak een belangrijke rol heeft in de verschillende brandhaarden op de wereld. Dit geldt ook voor het Hindoeïsme. Kashmir en Sri Lanka zijn de belangrijkste voorbeelden hiervan. Hoe wordt het Hindoeïsme ingezet in deze gewapende conflicten en wat vinden Hindoes in Nederland hiervan? Maandag 14 & 21 januari

21.00-22.00 uur

Wat staat er in de Veda's De Veda's zijn samen de belangrijkste teksten van de Hindoes. Het is een enorme bron van kennis waarin alle facetten van het leven worden besproken. Echter, bij navraag blijken weinig Hindoes te weten wat er nou in de Veda's staat vermeld. Daarom zal OHM-Radio in twee programma's een algemene inleiding op de inhoud van de Veda's bespreken. Maandag 28 januari 21.00-22.00 uur

Vacature: pandit m/v Het is een feit dat de vergrijzing ook onder de pandits heeft toegeslagen. Terwijl aan de ene kant de leeftijd toeneemt, blijft aan de andere kant de vraag naar de pandit constant, met als direct gevolg dat er een tekort aan pandits dreigt. Een gunstige ontwikkeling is de oprichting van twee opleidingen tot Hindoegeestelijke. Deze opleidingen zullen over drie of vier jaar professionele hindoe geestelijke afleveren. Maar een Hindoegeestelijke is nog geen pandit! Wat is de oplossing? OHM-Radio praat met betrokkenen over deze problematiek. 12

januari / maart 2002

Maandag 4 februari 21.00-22.00 uur

Luisteren naar katha Het luisteren naar de goddelijke verhalen uit de geschriften is van oudsher een belangrijke religieuze activiteit voor de Hindoe. We zien dan ook dat er veel Hindoes zijn die een of meerdere keren per jaar "katha luisteren". Vaak is dit een combinatie van een ritueel en recitatie uit een geschrift. Het is algemeen bekend dat de uitleg meestal ernstig tekort schiet. Dit tot groteergernis van de jeugd. Wat is dan nog de waarde van de katha? Maandag 11 februari & 18 februari 21.00-22.00 uur

Het leven van Swami Dayanand Een van de grote moderne denkers uit India is ongetwijfeld Swami Dayanand, de stichter van de Arya Samaj. We kennen hem als strijder tegen misstanden in de samenleving, als voorvechter van rechten voor vrouwen en als de man die het Hindoe誰sme weer terug naar de bron wilde voeren, namelijk de Veda's. Over het leven van deze Maharishi zal OHM-Radio een tweedelig hoorspel uitzenden. Maandag 25 februari 21.00-22.00 uurr

Geen maatschappelijke betrokkenheid!! Te vaak wordt er gezegd dat de Hindoestaanse jongeren totaal geen maatschappelijke betrokkenheid tonen. Men zou slechts op de eigen loopbaan gericht zijn en vervolgens wil men in het gezin of familie genieten van de verworvenheden. Zich inzetten voor culturele dan wel maatschappelijke kwesties zit er niet in. Geen tijd! Waarom is het nodig!! In deze uitzending zal OHM-Radio onderzoeken of de Hindoestaanse jongeren daadwerkelijk egotrippers zijn. Indien ja, hoe komt het dan? 13

januari / maart 2002

Maandag 4 maart 21.00-22.00 uur

Respect voor ouderen In de Hindoecultuur is respect voor ouderen (vooral uit de familie) een belangrijk gegeven. Vele verhalen uit de geschriften bezingen de wijze ouderen die met hun levenservaring in staat waren het nageslacht in vele opzichten te begeleiden en te inspireren. De ouderen waren de vanzelfsprekende leiders in een traditioneel religieuze samenleving die zich primair op de clan richtte. Anno heden, echter is het verhaal anders. Het leven richt zich op de maatschappelijke ontplooiing van het individu. "Werk, werk , werk", luidt het motto. Er is nauwelijks ruimte voor traditie en wijsheid. De vanzelfsprekende leiderschap van de familie oudsten heeft geen betekenis voor de op carriĂ¨re gerichte kleinkinderen. Welke rol blijft er dan voor hen over? Maandag 11 maart & 18 maart 21.00-22.00 uur

De betekenis van sanskaar De Hindoegeschriften beschrijven zestien rituelen/sanskaars voor het individu. Hierdoor wordt de religie een onlosmakelijk onderdeel van het menselijk leven, van conceptie tot en met het overlijden. Algemeen wordt er door culturele antropologen aangenomen dat alle culturen dergelijke rites de passage kennen. Hierbij zien we dat er bij bepaalde gebeurtenissen zoals geboorte, huwelijk en dood altijd omringd zijn door rituelen. Daarnaast staat de hindoe cultuur stil bij bepaalde gebeurtenissen, zoals garbhadaan (conceptie), upanayan (betreden van de aarshramvan de guru) en vedarambh ( begin van de studie van de Veda's). Waarom hebben de Hindoes van weleer deze gebeurtenissen ook tot een sanskaar benoemd? Wat zeggen deze culturele vergelijkingen over de betekenis rites de passage in de Hindoecultuur?

januari / maart 2002

Maandag 25 maart

21.00-22.00 uur

Holi Anders In Nederland wordt de grootste Hindoegemeenschap gevormd door de Hindoestaanse immigranten uit Suriname. Hierdoor wordt de Surinaams-Hindoestaanse variant van het Hindoeïsme als een vanzelfsprekende norm voor het Hindoeïsme in Nederland gezien. Echter, er leven in Nederland ook Hindoes uit andere landen (India, Uganda, Guyana, Bali enz.) die een eigen vorm van de Hindoecultuur hebben. Daarom zal OHM-Radio juist tijdens het feest van verbroedering (Holi) kijken op welke wijze de kleinere Hindoe gemeenschappen Holi zullen vieren.

Traditionele gezondheidsleer

Ayurveda

Lezingen, opleidingen en behandelingen ● ● ● ● ●

zeer nauwkeurige constitutiebepaling Ayurvedische behandelingen beroepsopleiding lezingen in het hele land www.ayurveda-center.com

Ayurveda Health Center - centra in heel Nederland o.l.v. vaidya R.H. Swami Persaud Postbus 463, 6600 AL Wijchen, tel.: 024 - 641 83 98, fax: 024 - 645 03 16 15

januari / maart 2002

(Vertaling A. Bierdja)

januari / maart 2002

Zaterdag van 12.00-13.00 uur op Radio 747 AM en via de kabel: Den Haag 88.1 ◆ A’dam 96,6 FM ◆ R’dam 89.9 FM of vraag uw kabelexploitant naar de juiste frequentie in uw regio. Zaterdag 5 en 12 januari 12.00-13.00 uur

Zoeken naar waarheid Krishnamurti inspireerde velen op hun weg naar verlichting. Volgens zijn filosofie is waarheid een land zonder pad dat door geen enkele religie, sekte of langs wat voor weg dan ook benaderd kan worden. Waarheid is grenzeloos en absoluut. Het kan niet georganiseerd worden. Geloof is een strikt individuele aangelegenheid en mág daarom nooit georganiseerd worden. Gebeurt dat wel dan sterft een leer en verwordt het tot een religie dat door anderen opgelegd wordt. Dit is wat iedereen probeert te doen. De waarheid wordt naar beneden gehaald, gereduceerd tot een speelbal voor de zwakkeren en de mensen die tijdelijk ontevreden zijn. Maar volgens Krishnamurti kán de waarheid niet naar beneden gehaald worden, integendeel, het individu dient zichzelf naar haar op te werken.In deze uitzending wordt Krishnamurti's visie op de waarheid onderzocht. Zaterdag 19 januari 12.00-13.00 uur

Hindoeïsme en New Age Een van de belangrijkste spirituele bewegingen in het Westen is New Age. In het gedachtegoed van New Age is nogal wat aanwezig dat zijn oorsprong vindt in het Hindoeïsme. Deze krijgen echter in het New Age denken vaak een andere inhoud. Reïncarnatie wordt als iets positiefs beschouwd, iets dat het leven een belangrijke verlenging geeft. Velen putten daar troost uit als ze te maken krijgen met het sterven van mensen bij wie zij het gevoel hebben dat hun leven nog niet 'af' was. In het Hindoeïsme kijkt men daar anders tegenaan. De Lotusvijver gaat op zoek naar de overeenkomsten en verschillen tussen Hindoeïsme en New Age. 17

januari / maart 2002

Zaterdag 26 januari 12.00-13.00 uur

De Ramayana De Ramayana is een van de meest populaire Hindoegeschriften. Hierin wordt het verhaal van de goddelijke incarnatie Shri Rama verteld. Shri Rama is een prins die een verbanning van veertien jaar vrijwillig op zich neemt om de wens van zijn stiefmoeder te vervullen. Het vervolg van het verhaal heeft alle kenmerken van een familiedrama waarin de personages voor de keuze worden gesteld om een rechtvaardig leven te leiden, dan wel zich te laten leiden door list en bedrog. Doordat deze 'alledaagse' menselijke emoties een belangrijke plek hebben in de Ramayana is dit geschrift wereldwijd zeer geliefd onder de Hindoes. De Ramayana verbindt Hindoes, waar ter wereld ze ook leven, met elkaar. Om het Hindoeleven en de Hindoe'dharma' te begrijpen is het nodig om te weten wie Rama, Sita, Bharata, Lakshmana, Hanuman, Ravana en nog vele anderen waren. In deze uitzending bespreekt De Lotusvijver de Ramayana. Zaterdag 2 februari 12.00-13.00 uur

Gandhi nu! Wanneer de naam Gandhi valt, denkt men aan zijn rol in de Indiase onafhankelijkheidsstrijd en natuurlijk om zijn nadruk op geweldloosheid en tolerantie. Maar als Gandhi's geweldloosheid door de loop van tijd niet verheven tot een abstract principe of is het toch nog toepasbaar voor de gewone sterveling? In dit programma zal De Lotusvijver ingaan op de praktische betekenis van Gandhi's geweldloosheid. Zaterdag 9 en 16 februari 12.00-13.00 uur

Hindutva. Een gevoel van eenheid onder de Hindoes. Alle Hindoeneuzen dezelfde kant op. Dit is wat Hindutva eigenlijk inhoudt. Hindutva is de afgelopen jaren populair geworden, vooral sinds de Bharata Janata Party regeert in India. De vraag is echter in hoeverre het mogelijk is Hindutva te bereiken. India is een groot land met meer dan een miljard inwoners. Er worden veel verschillende talen gesproken, de gebruiken verschillen ook per regio. Het is dan ook logisch dat de opvattingen wat betreft het HindoeĂŻsme ook zeer verschillend zijn. Een Hindoe uit Noord-India heeft andere ideeĂŤn en gebruiken dan een Hindoe uit Zuid-India. Een andere vraag is in hoeverre de 18

januari / maart 2002

essentie van het Hindoeïsme zodanig bedreigd wordt, dat het nodig is om te hameren op eenheid onder Hindoes. En als er dreiging is, van wat dan? De Lotusvijver gaat in twee programma's op zoek naar het hoe en waarom en naar de gevolgen van Hindutva. Zaterdag 23 februari 12.00-13.00 uur

Hindoes in interreligieus dialoog Interreligieus dialoog is niet iets nieuws dat in de Nederlandse multiculturele samenleving is ontstaan. Uit de teksten blijkt dat reeds voor Christus Boeddhistische delegaties naar het hof van Ptolemeus in Griekenland reisden om van gedachten te wisselen over religie en levensbeschouwingen. Ook mensen als Ramakrishna, Vivekananda en Gandhi zijn bezig geweest om Oosters en Westers religieus denken dichter bij elkaar te brengen. In Nederland is men de afgelopen jaren intensief bezig geweest met interreligieus dialoog. Hierbij spelen het Christendom en de Islam een hoofdrol. Het Hindoeïsme is echter nauwelijks zichtbaar in de dialoog tussen religies. Sommigen zien dit als een gemis onder de Hindoes en anderen zien dit als een gemiste kans. In deze uitzending onderzoekt De Lotusvijver waarom het Hindoeïsme zo weinig zichtbaar is op het gebied van interreligieus dialoog. Zaterdag 2 maart 12.00-13.00 uur

Klassieke Indiase muziek: basant Binnen de klassieke Indiase muziek hebben we te maken met het ragasysteem. Raga's zou je kunnen omschrijven als bepaalde melodieën, welke poëtisch gezegd, dienen om de geest te kleuren. Wanneer je je als luisteraar zou laten meevoeren door de melodieën, komen bepaalde gevoelens naar boven. Voor iedere raga zijn er beste momenten van de dag om deze te vertolken. Daarnaast zijn er ook bepaalde seizoenen te horen. In dit programma staat de lente centraal. Basant ritoe wordt als leidraad genomen om onze innerlijke snaren te laten weerklinken. Verschillende muzikale genres worden belicht. De God behorend tot de lente zoals Krishna en Kamadevan worden veelvuldig bezongen in de teksten. Op speelse wijze wordt er kleur gegeven aan de liefdesperikelen van Radha en Krishna. Behorend tot Basant ritoe is de thematiek van minnaars die van elkaar zijn gescheiden en verlangen weer herenigd te worden.

januari / maart 2002

Zaterdag 9 maart 12.00-13.00 uur

Shiva, de schepper en vernietiger Hoog in de Himalaya's, gezeten op een tijgervel, zijn lichaam besmeurd met as, zit Shiva in perfecte meditatieve toestand. Hij vernietigt al het gecreëerde opdat opnieuw gecreëerd kan worden. Ook is hij is de Paramguru (Opperguru) van alle yogi's. Hij beschermt allen die via het beoefenen van yoga God willen bereiken. In de vorm van Nataraj belichaamt Hij het creërende Goddelijke aspect. Hij voert zijn kosmische dans in Goddelijke perfectie uit en creëert. Hij wordt ook Gangadhar genoemd omdat Hij Gangadevi (de heilige Ganges) in zijn weelderige lokken opgevangen heeft zodat zij van daaruit naar de aarde kon stromen om zondaren tot in de lengte der dagen van hun zonden te bevrijden. Shiva heeft vele namen en vele vormen en wordt aanbeden door miljoenen Hindoes over heel de wereld. De Lotusvijver besteedt in deze uitzending aandacht aan de grote veelzijdige God Shiva. Zaterdag 16 maart 12.00-13.00 uur

Bijna-doodervaring Mede door de technologische ontwikkelingen overleven steeds meer mensen een levensbedreigende lichamelijke crisis, terwijl anderzijds steeds meer disciplines openstaan voor wat mensen hierover te vertellen hebben. Veel mensen die zo'n crisis hebben overleefd, vertellen naderhand dat zij op dat moment een voor zichzelf buitengewone bewustzijnservaring hebben gehad. Het gaat hierbij om ervaringen die bijna dood ervaringen worden genoemd. Een bijna-doodervaring is een geestelijke ervaring tijdens een bijzondere bewustzijnstoestand, die kan optreden tijdens een periode van klinische dood, maar ook tijdens een periode van ernstige ziekte, een fatale situatie(ongeluk) of tijdens een sterfproces. Aanvankelijk beperkte de studie en de discussie over het leven na de dood zich tot het domein van de religie. Door de confrontatie met de bijna-doodervaring konden artsen en wetenschappers de bewijzen niet langer negeren. In de uitzending van vandaag belicht De Lotusvijver dit onderwerp. 20

januari / maart 2002

Zaterdag 23 maart 12.00-13.00 uur

Perimortale contacten Iedereen heeft in zijn of haar omgeving wel te maken gehad met het overlijden van iemand. Vaak is het moeilijk te accepteren, vooral als het iemand betreft die je heel erg dierbaar is. Hoe moeten we omgaan met de dood. Velen verwerken het met de tijd, voor anderen kan het toch een probleem zijn en lukt het verwerken niet zo ĂŠĂŠn, twee, drie. Maar je moet verder met je leven, immers de dood betekent het einde van een mens. Dit is het algemeen geldend idee als we het hebben over de dood. Toch zijn er mensen met andere ervaringen. Mensen die spreken over contact met overledenen. Zij beweren te kunnen communiceren met de doden. De Lotusvijver neemt dit onderwerp kritisch onder de loep en praat met mensen die dit ervaren hebben en met deskundigen op dit gebied. Zaterdag 30 maart

12.00-13.00 uur

Holi is loslaten en opnieuw beginnen Holi is een van de meest kleurige en uitbundig gevierde feesten van het HindoeĂŻsme. Wie zich op deze dag op straat begeeft in een van Hindoestaanse buurten in Nederland, loopt de kans bestormd te worden door welke onbekende dan ook en zodoende slachtoffer te worden van een flinke poederhoos of een nat pak. In deze uitzending verdiepen wij ons in de onderliggende principes van dit feest. De traditionele verbranding van de Holika, een dag voor het Holifeest, zouden we symbolisch kunnen interpreteren als het in het reine komen met ons verleden en dit zo achter ons te laten. We maken schoon schip zodat we met een schone lei kunnen beginnen, om nieuwe uitdagingen aan te gaan. Zoals we zo mooi in de natuur kunnen zien, is de lente (het seizoen van het Holifeest) een periode van nieuwe groei. Nadat de natuur zijn winters kleed heeft afgedaan, is er ruimte voor het nieuwe groen, het nieuwe leven. Holi kan bij uitstek een moment zijn om nieuwe uitdagingen aan te gaan. In deze uitzending spreken we met mensen over hoe zij omgaan met het verwerken van gedane zaken, deze vervolgens loslaten om zo nieuwe uitdagingen aan te kunnen gaan. 21

januari / maart 2002

Nederland8.nl is on-line: de kleine levensbeschouwelijke omroepen samen op Internet De acht kleine levensbeschouwelijke publieke omroepen, waaronder de stichting Organisatie voor Hindoe Media (OHM) zijn samen een nieuwe internetsite gestart onder de naam Nederland8.nl (www.nederland8.nl). Via deze site willen de omroepen maandelijks gemeenschappelijke themaâ&#x20AC;&#x2122;s bespreekbaar maken. DHIREN GANGARAM PANDAY

A A

ls eerste thema hebben de omroepen gekozen voor het 'interreligieuze dialoog'. Op de website kunt u kennisnemen van de visies van de verschillende levensbeschouwingen op dit onderwerp. Behalve een kennisquiz en een actuele agenda zijn er ook columns van Job Cohen, burgemeester van Amsterdam en van Ahmed Aboutaleb, directeur van het instituut voor multiculturele ontwikkeling Forum. Het belangrijkste doel is u als bezoeker de gelegenheid te geven met elkaar in discussie te gaan, uw mening te geven en op anderen te reageren. Deze dialoog is een belangrijke kans om onderling meer te begrijpen van elkaars geloof.

@ De acht samenwerkende omroepen zijn IKON, Humanistische Omroep (HOS),Nederlandse Moslim Omroep (NMO), Boeddhistische Omroep Stichting (BOS), Nederlands IsraĂŤlitisch Kerkgenootschap (NIK), stichting Organisatie voor Hindoe Media (OHM), RKK en Zendtijd voor Kerken (ZVK).

januari / maart 2002

Bezoekers van de site vinden informatie, artikelen, columns en fragmenten en kunnen met elkaar in gesprek gaan. Vanuit het perspectief van de Hindoefilosofie stimuleert OHM een maatschappelijke discussie over relevante onderwerpen, zowel binnen de Hindoegemeenschap als daarbuiten. OHM zet zich ook in om het fundament van de multiculturele samenleving te versterken door communicatie tussen Hindoes en andere groepen meer kans te geven. In dit kader is de dialoog tussen de verschillende levensbeschouwingen in

REGRESSIE REÏNCARNATIETHERAPIE Is een vorm van psycho/bewustzijnstherapie dat geschikt is voor werken met een breed scala aan klachten, problemen en levensthema's, waarvoor inzicht, verandering of meer dan wel andere keuze mogelijkheden worden gezocht. Totale gezichts- en lichaamsverzorging

" D AT J E V E R L E D E N JE ZO IN DE WEG KAN ZITTEN" Voor inlichtingen: Savita D. Harpal Tel. 035 - 6214405 ’s-Gravenlandseweg 152 a 1217 GA Hilversum

de Nederlandse samenleving van wezenlijk belang. Via Nederland 8, dit internetproject van de samenwerkende levensbeschouwelijke (39f-) omroepen in het publieke omroepbestel, wordt deze dialoog op unieke wijze gerealiseerd. U kunt er nu terecht om te reageren op de thema’s ‘interreligieuze dialoog’ en ‘vrede’. Het adres is: www.nederland8.nl. Voor meer info kunt u e-mailen naar: dhiren@ohmnet.nl.❖

Lees 'India Nu' Het enige Nederlandstalige tijdschrift over India! • • •

Cultuur en Religie Politiek en Economie Samenleving en Milieu

Recent verschenen specials over o.m. vrouwen, gezondheidszorg, Religie en maatschappij, sport en milieu India. India Nu is een tweemaandelijks blad. Een jaarabonnement kost ƒ 35,- , losse nummers ƒ 7,-

India Nu wordt uitgegeven door de Landelijke India Werkgroep, een organisatie die vanuit Nederland wil bijdragen aan een menswaardig bestaan van (kans)armen in India. Voor meer informatie: Tel: 030-2321340, www.indianet.nl

januari / maart 2002

Ekam Sad Vipra Bahudha Vadanti: "Er is slechts een God; de wijzen noemen het met verschillende namen" Interreligieus dialoog volgens de Hindoefilosoefie CHANDER MATHURA

E E

en kind van vijf jaar kijkt op een heldere nacht in de zomer naar de hemel. Die is vol met sterren en de volle maan. Op de vraag wat hij ziet zegt hij: ‘ik zie lichtjes branden, sterren, ze zijn heel ver, ze schitteren, sommige geven fel licht, andere wat zachter’. Zet daarna een VWO-leerling op dezelfde plek en laat hem naar dezelfde sterrenhemel kijken. Hij vertelt een verhaal over indirect licht dat wordt teruggekaatst en dat sommige sterren daadwerkelijk eigen licht produceren en zo verder. Zet vervolgens een astronaut op dezelfde plek. En laat hem ook naar dezelfde sterrenhemel kijken. Op de vraag wat hij ziet vertelt hij natuurlijk een wetenschappelijk verhaal over lichtjaren, melkwegstelsels, direct en indirect licht; kortom een heel ander verhaal dan de vorige twee personen. Als je tien jaar later op dezelfde plek onder dezelfde omstandigheden dezelfde astronaut zet, krijg je een heel ander verhaal omdat er inmiddels nieuwe dingen zijn ontdekt.

Alle vier percepties zijn ‘waar’. Wat een ieder van de vier ziet is puur persoonlijk en bepaald door hun ontwikkeling en inzicht in de astronomie. In subjectief opzicht hebben ze alle vier gelijk. Maar objectief en in het licht van de feitelijke astrono-

januari / maart 2002

mie bezien, hebben geen van de vier gelijk. Want er is veel meer wat daarboven is en het geheel is complexer. De vier waarnemers die beperkt worden door hun eigen en wetenschappelijke ontwikkelingen, zien en vertellen slechts een deel van die complexe waarheid. De werkelijke astronomische waarheid is meer dan ze alle vier waarnemen en misschien ingewikkelder dan alle vier ooit zullen kunnen bevatten. Zo is dat met de verschillende religiën op de wereld. We denken allemaal dat we de ware kennis bezitten en dat onze manier van

geloven de enige echte is. In werkelijkheid is de grote Goddelijke waarheid zo complex dat we het niet in haar geheel kunnen bevatten. We kennen er slechts een fractie van. Elk geloof kent een stukje van die waarheid. Samen kennen we een nog groter deel van die waarheid maar zeker nog niet de gehele waarheid. Het bovenstaand verhaal, is in de literatuur te vinden als een vraaggesprek welke tussen een guru en zijn leerling plaatsvond. Tegenwoordig wordt het vaker (door ouderen) aan jongeren verteld om aan te geven hoe het Hindoeïsme denkt over andere religiën. Deze gedachte is ook de grondoorzaak van het als vanzelfsprekend incorporeren van verschillende nieuwe religiën of elementen daaruit in de Indiase traditie. Een goed voorbeeld hiervan is het internaliseren van Jezus, als een verpersoonlijkte incarnatie van God, die net als Krishna op aarde kwam om ons te leren het spirituele in onszelf te ontdekken. Niemand in India kijkt vreemd als je op een Hindoe-altaar naast beelden van Goddelijke personificaties uit de eigen traditie ook een beeldje van Jezus ziet. Wat ook mede bepalend is, voor hoe een Hindoe andersdenkenden tegemoet treedt, is de dharmafilosofie; ook wel Hindoe-ethiek, 25

januari / maart 2002

genoemd. Dharma is een uitgangspunt die niet alleen uitgaat van een allesomvattende harmonische samenhang en verbondenheid tussen mens, dier, plant materie en kosmos, maar die ook oproept om die harmonie te handhaven en te bevorderen. Elke relatie die een mens met de ander aangaat hetzij direct of indirect, hoort gebaseerd te zijn op het principe van de dharma. Een ontmoeting of interactie met uw medemens hoort in de praktijk een uiting te zijn van uw dharma. Dus minstens gericht te zijn op het handhaven en bevorderen van zijn of haar interne harmonie. In de praktijk betekent dat een houding naar die ander welke wordt gekenmerkt door respect en gelijkwaardigheid. In de Rig Veda, een van de oudste Hindoegeschriften, die duizenden jaren mondeling werd doorgegeven en in 1500 voor Christus werd opgeschreven, zegt hierover: ‘vasudhaiva kutumbakam’: de wereld is een grote familie. De filosofie van ‘vasudhaiva kutumbakam’ gaat ervan uit dat de wereld een grote familie is omdat in alles en iedereen, mens, dier, plant, materie en atmosfeer, een Goddelijke deeltje, het Atma, zit. Het Atma is van Goddelijke oorsprong en in alle schepselen gelijk en gelijkwaardig aan elkaar. In dat opzicht zijn we in onze diepste kern gelijk aan elkaar. 26

Het hebben van een ander (theologisch) wereldbeeld, is een onderscheid welke zich slechts op het niveau van het aan het lichaam gekoppelde bewustzijn plaatsvindt. Het is dus geen verschil op wezenlijk niveau. In onze spirituele of Goddelijke ervaringen staan we al veel dichter bij elkaar, dan wanneer het puur om kennistheologie gaat. Praten over elkaars religieuze opvattingen is noodzakelijk. Het brengt ons niet alleen dichter bij elkaar, maar we leren ook van elkaar. We krijgen inzicht in een stukje van de sterrenhemel die voor ons tot op dat moment een gesloten boek was. Naast de Goddelijke waarheid waar we al van bewust waren krijgen we door met elkaar te praten inzicht in een nieuw tot dan toe voor ons onbekende Goddelijke waarheid. Kortom kennis van andere religies kan God voor ons begrijpelijker en vooral beter bereikbaar maken. Dat kan zeker het geval zijn als de dialoog zich niet alleen beperkt tot rituele en theologische zaken maar zich ook strekt tot spirituele ervaringen. Als dat praten ook nog vanuit de intentie van dharma en ‘vasudhaiva kutumbakam’ gebeurt, dan is de openheid, welke een voorwaarde is om niet alleen over theologische concepten te praten maar ook over elkaars spirituele ervaringen, snel bereikt. ❖

januari / maart 2002

Intermenselijke communicatie Sahridayam sammanasyamavidvesam kri(omi vah Anyo anyamabhi haryata vatsa( jatamivaghnya SURUJ BIERE

I I

n deze mantra doet de Almachtige de volgende oproep aan de mens: ‘O mens! Verlaat onderlinge haat, verzet, vijandschap, tracht onderling met liefde en vriendschap om te gaan, dat wil zeggen bij het communiceren dient u alle negatieve energieen te transformeren voor positieve doeleinden’. Wat is de reden dat de intermenselijke verhoudingen van de mens verstoord zijn? Hoe dient men te communicerean? De voorschriften van de intermenselijke communicatie zijn heel aangenaam en inspirerend. Wier harten niet op één lijn zijn, wier denken en gevoelens verschillend of tegenstrijdig zijn, bij hen zal de intermenselijke communicatie heel moeizaam op gang komen. Liefde is één van de abstracte, maar zeer warme gevoelens van de geest. Wanneer de gedachten verstoord, onrustig of wispelturig zijn, zal genegenheid een heel schaars goed worden. Wanneer de aandacht van ons allen niet gericht is op een zaak, zullen

de relationele en communicatieve verhoudingen ook onevenwichtig zijn. Hierom is de boodschap oftewel de oproep van de Veda’s: ‘Het is noodzakelijk alvorens je je gevoel van haat overwint, dien je mentaal en geestelijk op hetzelfde niveau te komen met je partners en of deelnemers. Zij die de intermenselijke communicatie wensen te bevorderen, dienen hun geweten en verstand te smeden tot een gevoel van liefde’. De Veda heeft dit begrip of principe als volgt uitgelegd:

anuvrata pitu putro matra bhavatu sammanah, jaya patye madhumatim vacam vadatu santivam De kinderen dienen de basiswaarden van de culturele bagage van de ouders over te nemen, die te ontwikkelen, voorhouden en te vertalen naar de behoefte van de samenleving waartoe men op dat moment behoort. Jegens de moeder dienen de kinderen solidair te zijn. 27

januari / maart 2002

Man en vrouw dienen onderling positief te communiceren, zodanig dat de onderlinge uitwisseling van de woorden rustgevend en constructief zijn. De Veda legt deze mantra uit door een voorbeeld van een gezin. Zorg ervoor dat alle harten van de gezinsleden op ((n lijn zijn en ook alle gedachten op hetzelfde niveau zijn. Wanneer de gezinsleden het gezamenlijke doel nastreven, zullen hun hart, verstand, geest, intelligentie overeenkomstig de groepscohesie zijn. De basisvoorwaarde hierbij is dat tijdens de onderlinge communicatie de woorden die in de mond genomen worden vooraf goed zijn overwogen. Dat wil zeggen de woordkeuze dient aangenaam en constructief te zijn.

die in de acht stadia van Yoga is ingedeeld. Dat ouders van hun kinderen houden is algemeen bekend. Zij hopen dat de kinderen ze onder meer in hun ouderdom zullen steunen. Evenzo is de band van de kinderen ten opzichte van de ouders, die meestal ook egoistisch is. De liefde die gebaseerd is op ego(sme en of op eigen belang, zal niet te lang stand houden. Het kan je op een onverwachte moment verrassen. Door eigen belang voorop te stellen, ontstaan er heel veel problemen en obstakels. De onderlinge verhoudingen raken meestal verstoord. Als het eigen belang ondergeschikt is, zal de liefdesband overeind blijven. De liefde die gebaseerd is op egoïsme zal tenslotte ontaarden in zeer diepe haat en nijd. Terwijl de Veda zegt: ‘Wij moeten elkaar belangeloos of onzelfzuchtig liefkozen’.

Volgens de Veda’s dienen wij alvorens iemand lief te hebben onze haatgevoelens eerst uit te bannen. Zonder het uitbannen van de haatgevoelens is iemand liefkozen bijna onmogelijk. Vandaar dat de Veda zegt: ‘Vermijd het opkomen van negatieve gevoelens in je’.

(Nl. vert. Heb elkaar zo lief, evenals een koe haar pasgeboren kalf lief heeft)

Eensgezindheid en solidariteit worden gezien als de basis eigenschappen en de basis daarvan is Ahimsa oftewel geweldloosheid. Vanwege deze redenen heeft men in de yogadarsana Ahimsa de eerste plaats in het onderdeel van yama toegekend

De koe liefkoost haar kalf niet met een of andere bij bedoelingen. Bijvoorbeeld dat het kalfje na volwassen geworden te zijn op de moeder zal passen. Nee, nee hoor, helemaal niet! Evenzo moeten we elkaar liefheb-

anyo anyam abhiharyata vatsam jatamivaghnya

januari / maart 2002

ben, zonder enige tegenprestatie van je dierbaren te verwachten. Zoals de Veda de onderlinge verhoudingen tussen vader en kind, kind en moeder, man en vrouw heeft beschreven, evenzo heeft de Veda ook de verhoudingen tussen broers onderling, zussen onderling en broer en zus onderling beschreven.

ma bhrata bhrataram dviksanma svasaramuta svasa samyamcah savrata bhutva vacam vadatta bhadraya (Nl. vert. Moge tussen de broers en zussen en tussen zussen en broers geen vijandschap zijn. Ze dienen hetzelfde gedrag en hetzelfde doel na te streven en onderling met aangename woorden en klanken communiceren.). Anders gezegd ze moeten positief van gedachten uitwisselen. De liefde tussen broers onderling en zussen onderling en tussen broer en zus onderling zal sterk en standvastig zijn, wanneer hun gedrag en omgang ook met elkaar niet tegenstrijdig maar hetzelfde zijn. De eenheid in de omgang en de doelen die samen bereikt moeten worden zijn afhankelijk van de eenheid onderling. Hier is het zeer noodzakelijk zelfs een voorwaarde dat de gezinsen familieleden hetzelfde doel nastreven. Meer dan dit, is noodzakelijk dat men onderling met opgewekte gevoelens communiceert. Dat

wil zeggen je moet nooit met ongunstige wensen en ongunstige houding communiceren. Bij ongunstige aanpak en ongunstige communicatie ontstaat in de familie en het gezin onenigheden die de voedingsbodem vormen voor slepende conflicten. De basisvoorwaarde van onderlinge liefde (verbondenheid en positieve communicatie en eenduidige kennis) zoals het in Atharvaveda (3.30.4) wordt gezegd, is: yena deva viyanti no ca vidvisate mithah, tatkrinmo brahma vo grihe samjnanam purusemyah (Nl. vert. Zoals vrome en wijze geleerden onderling niet twisten en zich van elkaar nooit afgescheiden houden, wordt deze bewustwording ingegeven door de kennis van de Veda die God in je atma (=ziel of geweten) verlicht en onthult). Wanneer de mens hiervan bewust wordt namelijk dat evenals de atma die in zijn lichaam is gehuisvest zulk een atma ook in anderen woonachtig is, zoals hij lief en leed ervaart evenzo ervaren anderen die ook, zal hij of zij nooit zoâ&#x20AC;&#x2122;n handeling of daad verrichten waardoor derden hinder ervan zullen ondervinden en verdrietig erdoor worden. De familie oftewel het gezin moet je zien als een kleine wereld. Dit is eigenlijk een soort kleine leerschool of opleidingsinstituut. Hier dient 29

januari / maart 2002

men in eenheid en harmonie te leven. Onderling liefhebben, constructief communiceren en de oefening van belangeloos vriendschap aangaan. Wanneer je daarna je horizon gaat vergroten en de wereld als een familie gaat beschouwen en met hen dezelfde omgang toont, wordt de wereld heel gelukkig. Deze gedachte als doelstelling heeft God in Atharvaveda (3.30.6) de volgende boodschap gegeven:

samani prapa saha vo’nnabhagah samane yoktre saha vo yunajmi, samyanco’gnim saparyatara na bhimivabhitah. (Nl. vert. Mogen jullie samen vanuit een plaats het water laten en drinken, mogen jullie samen het voedsel nuttigen. Ik zal jullie aan een en dezelfde kar aanspannen. Zoals de spaken van het wiel uiteindelijk via de as draait, evenzo moeten jullie aan kennis vergaring doen en God vereren). Wanneer deze principes van de Vaidika Dharma wederom in de wereld wordt gepraktiseerd in de wereld, zal verdeeldheid en onenigheid uit de gemeenschap verdwijnen. Niet alleen het consumeren van voedsel dient men samen te doen, maar de Veda beveelt aan dat het doel van een ieder dient een en hetzelfde te zijn. Zoals de wielen van een voertuig naar een doel toe helpen, evenzo dienen de mensen 30

met God en de kennis van God zodanige band te hebben dat er in de samenleving harmonie is en een ieder in de gelegenheid wordt gesteld zijn bijdrage te leveren om collectieve doelen te realiseren. De essentie van het betoog is dat door gezamenlijke inspanning kunnen jullie eenheid bevorderen. Als er een doel is vastgesteld dient het collectief denken ook in die richting plaats te vinden. Als alle aandacht op een punt is gevestigd, zullen allen mentaal en verbaal ook in die richting communiceren. Het is vanzelfsprekend dat het gezamenlijke doel dan zeker wordt bereikt. Voorwaarde is dat men de onderlinge haat en jaloezie eerst heeft uitgebannen. Het moment wanneer iedereen achter het gezamenlijke doel staat, zal ook bij de samenwerking eensgezindheid ontstaan. Coöperatie of samenwerking bereikt men door de basis namelijk door solidariteit en vriendelijke omgang met elkaar. In coöperatie is er geen onenigheid. Om eenheid onder de mensen te brengen is een gemeenschappelijke gelofte of afspraak nodig. Zonder gemeenschappelijke belofte is er geen eenheid mogelijk. Ter bevordering van de eenheid zijn de handvatten die de Vaidika Dharma, ‘Vaidika Sanskriti aur vaidik darsana’, Vedische cultuur en filosofie aan ons uitreiken onontbeerlijk. Een andere weg dan deze te bewandelen, zal zeer moeizaam blijken.

januari / maart 2002

Vrede begint in de mens zelf In dit stuk probeer ik in te gaan op de volgende vragen: wat is de visie vanuit het Hindoeïsme op het thema vrede? Hoe bereik je vrede? Waar gaat het mis? HARI RAMBARAN

W W

at is vrede? Bescherming tegen wapengeweld; een toestand van rust en afwezigheid van twist? Is een toestand zonder vijandelijkheden of een overeenkomst dat er niet meer gevochten wordt, al vrede? Het mag duidelijk zijn dat vrede vele aspecten heeft die op elkaar inwerken, zoals de facetten van een edelsteen: respect, verdraagzaamheid, tolerantie en harmonie. Ieder aspect mag schitteren, maar kan op zich alleen nog geen stabiele vrede bewerkstelligen; samen wel! Bovendien: indien er geen gerechtigheid heerst, zal de vrede blijvend worden bedreigd. Vrede is in ieder geval niet alleen de afwezigheid van actuele

oorlogshandelingen: het uitvechten van een gewapend conflict, hoewel dat het meest in het oog springt. Maar is vrede niet zoiets ongekunsteld en eenvoudig, dat het ons juist daarom niet lukt haar te stabiliseren? Wij lopen haar gewoonweg voorbij. De verstoring van vrede ontstaat allereerst als onvrede in de geest van de mens zelf, onder meer door jaloezie, begeerte - het streven naar meer geld en veel meer macht vooral -, zichzelf en het eigen belang voorop stellen ten koste van anderen. Toch willen wij allen gelukkig zijn en in vrede leven: Hindoes bidden er zelfs om 'AUM Shânti’. Maar de mate waarin wij in staat zijn om vrede en 31

januari / maart 2002

gerechtigheid te bewerkstelligen wordt voor een groot gedeelte bepaald door het niveau waartoe de mens in staat is om aan zijn handelen een spirituele motivatie mee te geven: handel ik uit begeerte of handel ik uit liefde! Met andere woorden: hoe gedraagt u zichzelf als mens en op welke gronden: wat zijn u motivaties. Om vrede te kunnen brengen moet de mens allereerst vrede met zichzelf hebben en in zichzelf dragen. Vrede begint als een mentale houding in de mens zelf - iets dat eerst gestalte krijgt in de geest van de mens - en daarna in de samen-le-ving wordt uitgestraald. Als vrede niet tot het innerlijke, het karakter, tot de 'svabh창va' van de mens behoort, zal het de persoon niet lukken ware vrede te bewerkstel-ligen, wie die persoon ook is, welke functie die ook bekleed. De geschiedenis van vrede en gerechtigheid, wat we daaronder willen verstaan, is niet los te koppelen van de ontwikkeling die de mens zelf doormaakt. Neem maar eens een plant. Die is volkomen afhankelijk van wat de grond te bieden heeft en van klimatologische factoren, met name van zon vooral. Voor een dier geldt in grote lijnen hetzelfde, al kan hij het ene gebied verlaten om elders zijn voedsel te vinden. De mens heeft in zijn ontwikkeling geleerd om naast jagen en verzamelen ook nog voorraden 32

aan te leggen. Als voedselverzamelaars trok hij van steek tot steek om zijn kostje bij elkaar te zoeken. Dat gedrag heeft meteen de vrede bedreigd: zelfs broedermoorden en de Mah창bh창rata hebben plaatsgevonden. Rijke kostgronden probeert men voor zichzelf, voor zijn familie of zijn stam te behouden en daar

zijn er de nodige stamoorlogen uit voortgekomen. Maar door begeerte, angst en jaloezie gedreven vond de mens dat zijn eigen gebied op den lange duur niet genoeg bood, want hij moest steeds meer, dus trok hij erop uit om andere gebieden te ver-

januari / maart 2002

overen en macht uit te oefenen op andere mensen, vreemde volkeren, en ondergeschikt te maken aan zichzelf. Kolonisatie en slavernij zijn daar twee voorbeelden van. Uiteraard, ieder levend wezen heeft de wil en ook het recht om gelukkig

te worden. In dit verband wordt er in het Hindoeïsme dan ook veel aandacht geschonken aan de werke ijke vijanden van de mens, de innerlijke vijanden, die constant het menselijk geluk in de weg staan en de vrede in gevaar brengen, tenzij zij

op de juiste wijze onder controle (sanyam) kunnen worden gebracht en gehouden, zodat ze van zelfzuchtige heersers gewillige dienaren worden. Deze innerlijke vijanden zijn: kam (lust), krodha (toorn), lobha (hebzucht), mad (hoogmoed), moha (gehechtheid) en matsar (afgunst). Zij worden als vijanden (ripu of shatru) gezien, omdat ze de mens tot een speelbal van zijn driften en aandoenin gen maken, waardoor zijn geestelijke groei wordt belemmerd en hij niet in staat is geluk te ervaren en vrede te brengen. Door zijn begeerten en angsten aangedreven, verstoort de mens de vrede. Maar er zijn ook altijd mensen geweest die probeerden om de vrede te vestigen en te handhaven door het gedrag van mensen zo te beïnvloeden dat die in harmonie met elkaar kunnen leven; denk maar aan de regels onder andere van Mozes, Hamurabi en van Manu. Een zeer belangrijk deel van de opvoeding en de vorming is er op gericht om jonge mensen zo harmonisch mogelijk tot vol was senheid op te voeden; om van het mensen kind een betere mensen te ma ken, ‘manur bhava’. Dit betekent een zo danige ontwikke ling en ontplooiing van de mens dat van hem een positieve uitstraling uitgaat op zijn omgeving. Het handelingsaspect karma dient op de verantwoordelijkheid van de persoon en op zijn mense33

januari / maart 2002

FILMS INTERNATIONAL

• Doku / Drama • Producent van film en video producties • Ruim 35 jaar ervaring in creativiteit en kwaliteit Laan van van Meerdervoort Meerdervoort 316 316 • • 2563 2563 AM AM Den Den Haag Haag Laan Te e ll e e ff o oo on n :: 0 07 70 0 -- 3 36 65 58 82 21 18 8• •F Fa ax x :: 0 07 70 0 -- 3 36 65 53 37 71 16 6 T e -- m ma a ii ll :: rr ff ii ff ii ll m m ss @ @c ca a ss e em ma a .. n ne e tt e

uitvaartverzorging

Andre’s Caribbean Travel

Voor de melding van een sterfgeval zijn wij dag en nacht bereikbaar. bereikbaar.

PARAMARIBO! KLM/SLM/AIRFRANCE

AAKHRI BIDAAI

Aakhri Bidaai is een uitvaartonderneming voor allochtonen. Aakhri Bidaai regelt uitvaarten volgens uw geloof,cultuur en ook in uw eigen taal.

Statenlaan 78 * 2582 GR Den Haag

Tel. 070 - 3586187 34

Singel 240 (hoek Raadhuisstraat tegenover het postkantoor) 1016 AB AMSTERDAM-Centrum Tel: 020-6833840 Robin Premdhani Directeur

januari / maart 2002

lijke aard, te zijn afgestemd. Maar veel van de 'geboden' worden door groepen mensen te zeer als hun eigendom opgevat als hun exclusief bezit en op een eigen wijze beleefd, hetgeen op zich weer aanleiding geeft tot conflicten en goed bedoelde regels mensen eerder uit elkaar drijven dan dat ze hem tot elkaar brengen, waardoor zij de vrede en de gerechtigheid in gevaar brengen. Ook machthebbers kunnen, als het hen zo uitkomt, afspraken buiten werking stellen, meestal in naam van God en het vaderland. In de Vedische denkwereld is er ook nagedacht over de rechten en de plichten van de mens, samengevat onder de term ‘dharma’ om de vrede te bewaren. De zwaarste plicht is het lijden van een geweld loos bestaan, ‘ahimsa’. Het grootste recht dat de Vedische levensbeschouwing aan de mens gunt is ‘leven en handelen in vrijheid’. Nooit is hij gedwongen in wat hij moet denken; hoogstens zijn er aanwijzingen in hoe te denken. Uiteraard zal de mens moeten instaan voor de gevolgen van zijn handelen, maar in de keuze ervan is hij vrij, hetgeen een grote stimulans is om de vrede te bewaren. Deze vrijheid levert mensen op die creatief kunnen denken, handelen en die oplossing vinden. Mensen die creatief en helder proberen te denken zijn altijd een probleem voor een systeem, terwijl het altijd het

juist de individuele mens is die oplossin gen be denkt: Krishna, Boeddha, Jezus. Georganiseerde groepen eisen van de mens dat die zich gedraagt op een voor de groep geëigen de manier en kunnen daardoor geen vrede brengen. De dwingend voorgeschreven regels belem meren de mens in zijn creativiteit. Georganiseerde groepen en systemen niet in staat vrede te brengen, want afsplitsing gaf hen geboorte en onderscheid de voeding. Kunnen (kerk)leiders waar onder de Paus, Ayatollahs, Rabbijnen, de Dalai Lama, Sankaracarya’s en wie die ook moge zijn gezamenlijk verklaren dat alle religies broederlijk naast elkaar mogen bestaan, want zij verkondigen allen dezelfde waarheid; weliswaar ieder in zijn tijd en omgeving op een andere manier? Kunnen zij dat? ‘Oorlog of het gebruik van geweld is geen natuurramp die de mens overvalt, maar een onheil dat de mens zelf over zich heen roept!’ Om het in de geest van Krishna murti een antwoord te mogen opperen: ‘de mens zal de problemen, waar hij zelf de oorzaak van is, zelf en voor zich moeten oplossen'. Belangrijk is daarvoor, dat de mens zich los vecht uit de gevangenschap van zijn angsten, driften, lusten en begeerten. ❖

januari / maart 2002

Ayurvedische behandelingen: pancha karma, masage, kruidentherapie, Acupuntuur, Prana-therapie en levende Analyse Lessen: Tai Chi Chuan, Kung Fu, Qirobics, QiGong/Yoga/Meditatie

STICHTING migranten televisie AMSTERDAM • video post produkties

Ayurvedische leef- en voedingsadviezen

• video registraties

Workshops/Opleidingen: Ayurvedische massage, Oosterse masage Prana-Therapie, Qigong en meditatie

• documentaires

Import en distributie van Arjuna Ayurvedische kruiden Elke dinsdag van 10.00 - 11.30 uur Gratis diagnose en Prana-behandelingen Chan Makhan: Frieda de Putter:

Chinese Ayurvedisch Doctor Acupuncturiste en Ayurvedic Practitioner

Adelaarstraat 13, 3514 CA Utrecht Tel.: 030 - 2734171 www.jade-health.com

• bedrijfsfilms • commercials • clips Rembrandtplein 17 • 1017 CT Amsterdam Tel.: 020-5353535 • Fax: 020-6384001 E-mail: info@mtvasterdam.nl Internet: www.mtvamsterdam.nl

MBO- en HBO-opleidingen

Ayurvedische geneeswijze

In samenwerking met de stichting EISRA, de World Ayurvedic Health Organisation WAHO en universiteiten in India verzorgt ICAU een 2-jarige MBO-opleiding tot Ayurvedic Technician en een 4-jarige HBO-opleiding tot Ayurvedic Practitioner. De opleiding is in handen van het AGN Den Haag. De opleiding zal de vakgebieden van Ashtanga (achtvoudige) Ayurveda behandelen. Hoofddocent is de heer Dr. A.K. Mehta die tevens auteur is van diverse vakliteratuur publicaties op dit gebied: Ayurveda in de praktijk, Gezond met Ayurveda, Genezen met magneten, Acupuncture for everyone, Acupuncture & Magnet Therapy en Pancha Karma. Voor opleidingen en consulten: AGN Ayurvedisch Gezondheidscentrum Nederland Thijssestraat 16, 2521 ZL Den Haag, tel.: 070 - 319 25 46 / 399 36 05 Almere, Amsterdam, Borgerhout (B), Den Haag, Made, Nijmegen, Nijverdal, Zwolle

januari / maart 2002

Ik ben…..mezelf OHM gaat vanaf dit jaar nog meer aandacht besteden aan jongeren. Elke maand zal er een speciaal jongerenprogramma op de buis gebracht worden. Een van de onderwerpen waar jongeren mee worstelen is hun identiteit. DHIREN GANGARAM PANDAY

D D

e beleidsmakers in Nederland hebben er hun mond vol van. Volgeschreven kranten, vele televisiedocumentaires en ellenlange discussies over integratie, aanpassing, waarden en normen, diversiteit, culturele identiteit en ga zo maar door. Maar vaak staan ze te weinig stil bij de eerste vraag: wat is de identiteit van de betrokken persoon? Het antwoord op deze vraag zou duidelijkheid moeten geven. Van hieruit zou je verder kunnen werken aan een zaak als integratie, want vermoedelijk weten vele ‘nieuwe generatie’ jongeren in Nederland niet echt wie ze zijn. Dat kan erg grappig overkomen, dat realiseer ik me wel, maar misschien werpt het volgende een ander licht op deze materie. Niet lang geleden was ik op een workshop, waar ik door een van de deelnemers werd aangesproken. Het was een hele aardige en intelligente dame die op me afstapte en me met een glim-

lach op haar gezicht vroeg waar ik eigenlijk vandaan kwam. Ik hoefde toen niet lang na te denken en zei even spontaan terug: ‘Ik kom uit Utrecht!’. Ze keek me enigszins verbaasd aan. Ik verklaarde me nader door direct te vertellen dat ik in Utrecht geboren ben. Zij was verbaasd omdat zij had verwacht dat ik zou vertellen dat ik uit India, Suriname of Hindoestanië afkomstig ben, vertelde ze me later. Dit voorval en vele andere soortgelijke vragen in eerdere gevallen hebben me wel aan het denken gezet. Vaak word ik op verschillende manieren aangesproken of aangekeken. Als Surinamer, Hindoestaan, allochtoon, migrant, minderheid of noem maar op. Wie ben ik eigenlijk, of beter gezegd wat ben ik eigenlijk? Ik denk even terug in de tijd. Mijn voorouders komen uit Uttar Pradesh (United Provence) in India, heb ik gehoord. Ben ik dan een Aziaat of een Indiër? Dat zou best kunnen, bedenk ik me. 37

januari / maart 2002

Mijn ouders echter, die komen uit Suriname. Ben ik dan een Surinamer? Of een Zuid-Amerikaan? Mijn vader komt uit het district Saramacca in Suriname. Maar mijn

moeder uit het district Commewijne. Ikzelf ben geboren in Utrecht, hier in Nederland. Ben ik Utrechter, Nederlander of Europeaan? Ik heb wel twaalf hele belangrijke levensjaren in Suriname doorgebracht. Ben ik dan misschien toch een Surinamer? Of een Surinaamse Hindoestaan? Ik heb een ‘mooie’ bruine huidskleur. Een kleur waar vele medelanders speciaal voor naar het strand of naar de zonnestudio gaan. Lekker ongezond voor hen, maar ik heb deze kleur al van nature. Ben ik exotisch? Mijn ouders zijn Hindoe. Ik heb dat met de paplepel ingegoten gekregen. Dus ben ik ook een Hindoe? Ik heb ook veel interesse in alle andere geloofsovertuigingen. Ben ik een ‘multi-believer’? Het is toch niet zo makkelijk als ik dacht. Zit ik in een identiteitscrisis? Zullen er nog meer jongeren zijn die met zulke vragen zitten? Ik kan ook zeggen dat ik een wereldburger ben. Maar dat is zo een clichéantwoord. Ik weet het even niet meer. Wie ben ik? Wat ben ik? Dan ontmoet ik mijn beste vriendin. Zij was mij die dag erg dankbaar omdat ik haar toevallig met een studieopdracht uit de brand geholpen had. Ze zei toen heel blij tegen mij: ‘Dhiren, je bent een Godsgeschenk, echt waar….. een kind van God!’ Ik denk dat ik het toen ineens begreep. Mijn identiteitscrisis was ten einde!❖

januari / maart 2002

Hoe de filosofie van Swami Dayanand zorgt voor ontluiking Bijna iedereen heeft wel gehoord van Swami Dayanand Saraswati. Bij het horen van zijn naam weet iedereen een link te leggen met de Arya Samaj. Maar waarom heeft Swami Dayanand Saraswati deze grote verzets- en hervormingsbeweging opgericht en wat is zijn invloed nu nog steeds, langer dan een eeuw na zijn overlijden, met individuen zelf?

ANDJENA ORIE

Het verhaal waarin wordt verteld hoe een bloem tot ontluiking is gekomen door de filosofie van Swami Dayanand Saraswati. Een verhaal vanuit haar eigen beleving.

Wie is Swami Dayanand? Swami Dayanand Saraswati werd geboren, uit een orthodoxe Brahmaanse familie in het dorp Tankara gelegen in de provincie Gujarat in India, op 10 februari 1824. Al op een jonge leeftijd keerde Swami beeldaanbidding de rug toe. Zijn vader die een vurig aanbidder was van Shiva, nam Moolji (Swami Dayanand) op veertienjarige leeftijd mee naar de tempel van Shiva om daar de

Shiva Ratri te vieren. Moolji was geschokt en met stomheid geslagen door wat hij daar zag. Hij zag namelijk ratten naar het heilige beeld van Shiva toesnellen om de geofferde spijzen en lekkernijen op te peuzelen. Het ongedierte klom links en rechts op het heilige beeld. Moolji had veel gehoord over de machtige Shiva van zijn vader, die zijn vijanden versloeg met zijn wapen de drietand (trishula). Nu zag Moolji een hulpeloze Shiva die zich niet eens kon verweren tegen de aanvallen van de kleine muizen en ratten die hem onteerden. Moolji bestormde zijn vader met zijn talloze vertwijfelingen, maar zijn vader was niet in staat om zijn weifelingen weg te nemen. Moolji 39

januari / maart 2002

besloot niet te zullen rusten eer hij ware kennis zou hebben opgedaan van de Echte, Ware en Almachtige Shiva. Na de dood van zijn jongere zuster door een cholera-aanval, en twee jaar daarna door de plotselinge dood van zijn oom, was dit voor Moolji de laatste druppel uit de bittere kelk. Moolji besloot een ascetisch leven te leiden om op zoek te gaan naar het Ware Geluk (spiritualiteit) en de Eeuwige Vrede. Moolji trad al op jonge leeftijd toe tot de orde van de Sanyasi’s (asceten) en werd vanaf die dag Swami Dayanand Saraswati genoemd. Swami is lange tijd een eenzaam figuur gebleven. Hij stichtte de Arya Samaj op in Bombay (10 april 1875) met als doel de Veda’s te verkondigen aan iedereen ongeacht ras, geslacht en stand (kaste). Swami ontdekte dat er over het hele land onwetendheid ten opzichte van het Vedisch ideaal bestond. Hij reisde het hele land af om de Vedische boodschap te verspreiden. Zijn lezingen waren tevens gericht tegen de Christianisering en verwestering van de Hindoes. Hij pleitte voor een wederopbouw van de samenleving, hij heeft grote naam verworven als een standvastig hervormer. Hij wenste onderwijs voor iedereen, dus ongeacht geslacht, ras en kaste. Swami open40

de vele scholen voor het onderrichten van onder andere het Sanskriet Swami vocht tegen alle sociale ondeugden zoals het kinderhuwelijk, het erfelijke kastesysteem, de lage positie van de vrouwen, de gedwongen weduwestaat, het parda-systeem. Hij was een strijder voor de rechten van de vrouwen, denk aan onderwijs etc. Helaas vinden er nog steeds kinderhuwelijken plaats en is er nog steeds een groot verschil tussen arm en rijk. Vrouwen worden nog steeds onderdrukt door de schoonfamilie, vanwege de bruidschat. Helaas komt alfabetisme nog steeds voor op de wereld. Wat zou er gebeurd zijn met al die Hindoestaanse vrouwen wanneer Swami Dayanand, zich niet zou hebben gekeerd tegen zijn orthodoxe opvoeding. Zou dit betekenen dat onderwijs voor de vrouwen niet toegankelijk zou zijn? En dat vrouwen geen pandita’s zouden kunnen worden?

De Swami en ik Swami Dayanand is op een jonge leeftijd van huis gegaan. Hij is op zoek gegaan naar spiritualiteit en vrede. Ik heb dat ruim twee jaar geleden ook gedaan. Mijn beweegredenen waren anders dan die van Swami Dayanand. Ik heb mijn ouderlijke huis verlaten puur om economische reden. Ik was 24 toen

januari / maart 2002

ik besloot om vanuit het noorden naar het westen te gaan opzoek naar een baan. Ik had twee diploma’s op zak en ik wilde iets van mijn leven maken. Mijn ouders reageerden alles behalve positief hierop, als meisje zijnde hoor je getrouwd het ouderlijk huis te verlaten. Zelf had ik er ook moeite mee, ik was erg beschermd opgevoed, ik kom uit een gezin van acht kinderen. Als jongste van het gezin had ik niet een moeder maar vijf moeders (mijn vijf oudere zusters) en mijn twee broers die alles voor mij deden. Geïnspireerd geraakt door Swami Dayanand en een drang naar zelfstandigheid, besloot ik uiteindelijk met de zegen van mijn ouders het ouderlijk huis te verlaten op zoek naar mijn eigen geluk. Uiteindelijk heb ik mijn ouders in laten zien dat dit voor mij erg belangrijk was en dat ik dit moest doen voor mijzelf en voor mijn eigen ontwikkeling. En zie, ik ben nu twee jaar verder, van de naïeve jonge vrouw heb ik mij nu ontpopt in een zelfstandige en zelfverzekerde vrouw. Ik heb mezelf leren kennen. Ik weet nu wie ik ben en wat ik wil. Ik onderken mijn positieve als negatieve emoties. Ik heb deels mijn rust en vrede gevonden. Doordat ik zelfstandig woon heb ik tijd gekregen om diep in mezelf te duiken en geleidelijk mijzelf spiritueel te ont-

wikkelen. Hierdoor ben ik in staat geweest emotionele en nuchtere toestanden steeds in harmonie te brengen. Ik kan mijzelf in de andere herkennen. Zo begrijp ik wat een van de roepingen is geweest van Swami Dayanand, ‘maak de wereld tot goede mensen’, ‘Krinvanto Avishvam Aryam’. Maar om dit doel te bereiken is een voorwaarde hieraan vooraf gesteld, dat de samenleving een verzameling is van individuen en dat de verbetering kan worden bewerkstelligd door de hervorming van het individu zelf, dat wil zeggen: verbeter de wereld begin bij jezelf. Het eerste jaar was ik erg angstig en vertelde niemand dat ik op mijzelf woonde. Ik was erg bang hoe mensen hierop zouden reageren. En nu kom ik er voorruit: ‘Het is toch geen ramp dat een vrouw op zich zelf woont?’ Waarom wordt het door de Hindoestaanse gemeenschap eerder geaccepteerd wanneer mannen zelfstandig wonen. Waarom moet je als vrouw zijnde getrouwd het ouderlijke huis verlaten? Swami Dayanand Saraswati heeft voor de vrouwen een grote verandering teweeggebracht, maar ik bemerk nog steeds een onderscheid. Er moet geen onderscheid zijn tussen geloof, ras, cultuur, maar ook niet tussen geslacht! ❖ 41

januari / maart 2002

Asoka:

wanneer geweld plaats maakt voor liefde en vrede Bollywood als nooit tevoren. Historie is de laatste tijd erg populair in de Indiase filmindustrie. Er worden veelal films gemaakt over het Indiase nationalisme, de koloniale tijd, de problemen tussen de Moslims en de Hindoes, maar nooit eerder over een krijgsheld die zich na veel bloedvergieten ontpopt tot een â&#x20AC;&#x2DC;verlichtâ&#x20AC;&#x2122; Boeddhist die zweert noot weer een levend wezen te schaden. Asoka, de strijder die leefde in India en vocht voor steeds meer land leefde ongeveer rond 200 voor Christus. Het onbekende verhaal, over een oude held die uiteindelijk het Indiase Boeddhisme verbreidde, waarvan velen het bestaan niet weten. Asoka met Shah Rukh Khan, Kareena Kapoor, Danny Denzongpa, Ajit Kumar en nog vele anderen. MONIQUE RAMKISOEN.

Beschrijving van de film Asoka is een meedogenloze prins, die op zijn oorlogspad de ene na de andere overwinning boekt. De mensen om hem heen zijn zo bang voor zijn gewelddadigheid, dat zijn moeder hem bant buiten de muren van het koninkrijk. Dit doet ze uit vrees dat hij zijn eigen halfbroer en vader zal doden, zodat hij op deze brute manier troonopvolger zou kunnen worden. Buiten de koningsmuren

ontmoet hij de prinses Kaurwaki, haar broertje prins Aryan en hen beschermeling Bheema. Zij willen terug naar huis, maar worden achterna gezeten door de vijand. Zij hebben hun ouders vermoord en willen de troonopvolger Aryan ook doden om zo de volledige macht te kunnen overnemen. Asoka wordt hals over kop verliefd op Kaurwaki en ook de kleine Aryan steelt zijn hart. Hij verandert in een geliefd persoon en hij verrast vriend en vijand door zijn rustige uitstraling. Zelfs zijn moeder wil dit met eigen ogen zien en beveelt hem terug te komen. En ook daar wordt de nieuwe Asoka door iedereen warm onthaald. Dit verandert plotseling, als hij hoort dat tijdens zijn korte afwezigheid Kaurwaki en Aryan door de vijand gevangen zijn genomen en dat ze niet meer leven.....

januari / maart 2002

Achtergrond van de film Vanaf het begin van de film wordt al duidelijk gemaakt het niet gaat om een biografie van Asoka. Het is slechts gebaseerd op vertellingen en eigenlijk weet men te weinig om te kunnen beoordelen of het echt historische feiten zijn. Heel veel elementen in de film zijn dan ook puur fictief. Maar ze laten echter zien hoe een strijdlustige man tot verlichting komt en zich gaat realiseren dat oorlogen en andere vormen van geweld niet bevredigend voor de mens kan zijn. En zeker geen manier is om macht te krijgen. De stijl van de film doet je denken aan de slagvelden van Gladiator, in combinatie met de liefkozende en romantische momenten van Robin Hood. De woeste woestijn waar de oorlogen worden gevoerd contra romantische bosgebieden. Om helemaal terug in de tijd te gaan hebben de makers zelfs de taal aangepast. Je merkt al snel dat er niet alledaags Hindi wordt gesproken. Het lijkt er wel erg veel op. Dat maakt de film een stuk ori-

gineler en authentieker, maar misschien voor velen een stuk moeilijker te begrijpen. Ondanks dat zorgen de visuele aspecten dat de film goed te volgen is. Het zwaard van Asoka in de film staat symbool voor het kwaad. Al in een vroeg stadium wordt al weergegeven dat kwaadheid niet goed is voor de mensheid. Het zwaard wordt zelfs dan al geband. Maar Asoka is, net als de mens tegenwoordig, iemand die het aan den lijve moet vinden wat geweld kan aanrichten. Een prachtig en symbolisch moraal van het verhaal. Ook een monnik speelt een grote rol in Asokaâ&#x20AC;&#x2122;s leven. Hij bereidt hem voor dat hij meer is dan een prins en dat hij een waardevolle missie heeft te volbrengen. Alleen staat hij er zelf niet bij stil.

De spelers en de regisseur Shah Rukh Khan is als Asoka in het begin van de film erg hard en bruut. Dat is vernieuwend en ook wel verfrissend aan hem. Het is dan ook een uitdaging om ernaar kij43

januari / maart 2002

ken. Nadat hij verliefd wordt op zijn tegenspeelster zien we de oude en vertrouwde Shah Rukh terug. Wat ook wel leuk is, maar we zien hem zo in bijna elke film die hij tegenwoordig maakt. Algauw zien we hem de gewelddadige Asoka weer zien en zo komt genot ernaar te kijken ook weer terug. Overigens is hij samen met actrice Juhi Chawla producent van deze film. Kareena Kapoor speelt een rol die niet veel Bollywoodactrices op het lijf geschreven is. Die zien vaak veel te iets onschuldig uit en iets te afhankelijk van hun held. Kareena zet haar personage Kaurwaki neer als een arrogante prinses, de geheime geliefde van Asoka, maar gelijktijdig ook een vrouw die op haar

eigen benen staat en zeer strijdlustig is. Deze aspecten zorgen ervoor dat Kareena een gevarieerd karakter neerzet en met haar geringe filmervaring iedereen met haar talent verbaast. Voor iemand die maar in een handjevol films heeft gespeeld en met dit acteerspel, kunnen we nog heel van haar verwachten. De rest van de acteurs springen er niet echt uit, op Danny Denzongpa na. Hij speelt een kleine maar niet een onbelangrijke rol. Zijn rol in de film maakt duidelijk dat hoe onschuld en blindelings vertrouwen door geweld verslagen kan worden als er geen greintje liefde aanwezig is. Regisseur Santish Sivan (bekend van de films Terrorist, Fiza en als

januari / maart 2002

cameraman van Dil Se) maakt eigenlijk weer een film die echt past in de bovenstaande rij filmnamen. Het is niet typisch Bollywood, maar dankzij de muziek en de stijl van de film zorgt hij wel voor nieuwsgierigheid.

Muziek en geografie De achtergrondmuziek is geweldig, maar de liedjes (hoe mooi ze ook zijn) zijn helaas iets te modern om de sfeer van de film te kunnen weergeven. Hieruit merken we de commerciële kant van de film. Anu Malik was het brein achter deze muziek, maar voor zulke produkten zou mijn voorkeur uitgaan naar de muzikale talenten van A.R. Rahman. Ook de choreografie is schitterend om te zien en ook dit past typisch in de stijl van Sivan’s commerciële producties.

Technische hoogstandjes De film bevat uitstekend camerawerk. Vooral de gevechtsscènes zijn zorgvuldig gemonteerd, dat ervoor zorgt dat een gevecht in een snel tempo vanuit beide partijen gezien.

Ook de decors zijn heel zorgvuldig opgebouwd en de locaties mooi gefilmd. Asoka is een mooi verhaal en zeker een uitzonderlijk verhaal voor een Bollywoodfilm. Heel veel verhaallijnen lopen langs elkaar heen, maar op het eind komt het wel allemaal op één hoop terecht. Verder is het een verhaal dat zeker iedereen na 11 september 2001 (terreuraanslag op het World Trade Centre in New York, red.) in het hart zal voelen en nogmaals duidelijk maakt dat een oorlog meer leed dan liefde aanricht. Verder is het een film die velen na één keer kijken niet zullen begrijpen. Kijk er zo vaak naar als je wilt en je zal merken dat er steeds weer iets nieuws te vinden is dat het hele verhaal begrijpelijker maakt. De film is opgedragen aan de bewoners van de streek Orissa, het Indiase gebied dat voorheen bekend stond als Kalinga. Dankzij hen kwam Asoka tot inzicht dat je met geweld geen overwinning kan behalen. ❖ 45

januari / maart 2002

Het Hindoeïsme is een levenshouding en geen godsdienst Frawley’s visie op de Veda’s CARLO JADNANANSING

D D

avid Frawley, eminente wetenschappelijke kenner van het Hindoeïsme, heeft in zijn inleiding op het boek van J. Chatterji: ‘Wijsheid van de Veda’s’, een typering gegeven van deze geschriften, de oudste teksten van de Hindoeïstische traditie, welke in het kort als volgt geparafraseerd kan worden weergegeven. De Veda’s vertegenwoordigen de eeuwige wijsbegeerte en zijn een openbaring van de Sanatan Dharma, hetgeen ‘eeuwige wijsheid’ betekent. De Vedische benadering is universeel, een poging ons op het spoor te zetten van het oplossen van de uiteindelijke waarheden die elk serieus denkend mens moet onderzoeken. Daarom verkondigen de Veda’s geen dogma’s en dringen ze er niet op aan dat we een bepaalde overtuiging aanhangen. Ze spitsen zich niet toe op een enkele leraar, profeet, openbaring

of historische gebeurtenis. De Veda’s vragen van ons alleen dat we ons onbevooroordeeld opstellen, dat onze benadering serieus is en dat we de inhoud van ons bewustzijn onpersoonlijk onderzoeken. Ze bieden ons de helpende hand om onze eigen aard en die van het mysterieuze universum waarin we leven te begrijpen. Daartoe geven de Veda’s bepaalde onderzoeksrichtingen aan. De conclusie van het Vedisch onderzoek is dat er in ieder van ons een onsterfelijk en eeuwig wezen bestaat (Atman), dat hetzelfde is als het onsterfelijke wezen dat het gehele universum doordringt (Brahman); door dit eeuwige wezen te kennen verheffen we ons boven alle dood en verdriet. De essentie van de Vedische kennis wordt Vedanta genoemd, ‘de slotsom’ van de Veda’s, en universele filosofie en religie. Toch vragen de Veda’s geen onvoorwaardelijke acceptatie van de conclusies waar-

januari / maart 2002

toe zij komen. Ons wordt voorgehouden te twijfelen, totdat wij zelf daadwerkelijk tot de ontdekking komen dat ze waar zijn. Frawley eindigt met de volgende prachtige zinsnede: ‘Wanneer we met een onbevooroordeelde geest en een ontvankelijk hart de Veda’s bezien, vinden we ons diepste wezen terug, dat verloren gegaan leek te zijn in de golven van tijd en omstandigheden’.

Vedanta in het Westen Belangrijke Westerse filosofen, zoals Emerson, Thoreau, Whitman en Schopenhauer, hebben het universalisme van de Vedanta, die de wijsgerige grondslag van het Hindoeïsme is, onderschreven en zijn er diepgaand door beïnvloed. Schopenhauer heeft zelfs de volgende historische woorden geuit: ‘Vedanta is de troost van mijn leven en ze zal ook de troost van mijn sterven zijn’.

Godsdienst en levenshouding Bij godsdienst denken we aan de gezamenlijke leerstellingen en plechtigheden van Godsverering. Er is dus sprake van een zekere institutionalisering in de vorm van een organisatie die leiding en richting geeft aan de bij haar aangesloten personen. Wanneer we spreken van een levenshouding denken we aan de gedragslijn die men in het leven volgt. De gedragslijn van het

Hindoeïsme is dat religie niet zozeer een juist geloof is als wel een juist leven. Jnan Adhin (Filosofische en Religieuze Varia, blz. 87/88) geeft de navolgende typering: ‘Het Hindoeïsme kent dan ook geen onwrikbare dogma’s en onveranderlijke doctrines, waaraan men verplicht is zich te houden; het laat een ieder vrij in de keuze van zijn geloof en opvattingen, mits men maar oprecht is in zijn levenswandel’.

Typering van het Hindoeïsme Adhin merkt op dat het onmogelijk is precies te zeggen wat het Hindoeïsme inhoudt, want de verscheidenheid is er het wezen zelf van. Het Hindoeïsme kan niet beschouwd worden als een godsdienst in de zin van bijvoorbeeld het Christendom en de Islam, want het kent geen stichter en geen credo (geloofsbelijdenis) en het kan dan ook niet positief naar zijn leer worden gedefinieerd. Hoogstens zou men het een 'encyclopedie van godsdiensten’ kunnen noemen, waaraan een wijsgerig geloof van Universalisme ten grondslag ligt. De Vedanta, die ervan uitgaat dat alle dingen en gebeurtenissen in het Universum met elkaar verbonden zijn, is de ‘eenheidsgrondslag waarop het bonte schouwspel van ideeën en idealen, godsdiensten en culturen, dat als Hindoeïsme bekend staat, rust’. 47

januari / maart 2002

Godsdiensten binnen het Hindoeïsme Hoewel het Hindoeïsme een levenshouding is en geen godsdienst, hebben zich onder de paraplu van het Hindoeïsme talrijke godsdienstige richtingen ontwikkeld, terwijl er nog steeds nieuwe ontstaan. De grondlegger van het moderne Hindoeïsme, de grote Shankaracharya (788-820), wordt nog steeds vereerd als de ‘stichter van zes godsdiensten’ (waaronder Vishnuisme, Shivaisme en Shaktisme). Van recente datum zijn bijvoorbeeld de Hare Krishna-beweging (ISKCON) en de Sai Bababeweging. Deze laatste twee richtingen zijn, zij het op kleine schaal, zowel in Suriname als in Nederland vertegenwoordigd. De Sanatan Dharma telt in Suriname en Nederland de meeste aanhangers. Deze benaming is eigenlijk een aanduiding van het Hindoeïsme als geheel. Maar in Suriname en Nederland wordt het in engere betekenis gebezigd, namelijk de godsdienstige richting die ook de Purana’s (mythologische werken) als heilige geschriften erkent. De erediensten zijn vooral gericht op het vereren van Vishnu of een van zijn 48

incarnaties (bijvoorbeeld Ram en Krishna) en van Shiva, de godin Durga en Ganesh. De Arya Samaj, een hervormingsbeweging binnen het Hindoeïsme en ontstaan in 1875 in India, verwerpt de Purana’s en accepteert bijvoorbeeld geen beeldenverering. Wanneer wij in Suriname en Nederland spreken over het Hindoeïsme, dan denken wij primair aan de religieuze plechtigheden en gebruiken van Sanatan Dharma (in enge zin) en de Arya Samaj. Bij elke godsdienst is er per definitie sprake van een zekere dogmatiek. De contradictie die de theoloog Joop Vernooy constateert bestaat helemaal niet, aangezien wij een onderscheid moeten maken tussen het Hindoeïsme, als levenshouding (universalistische filosofie) dat niet dogmatisch is en de (talrijke) godsdiensten binnen het Hindoeïsme, waarbij er noodzakelijkerwijs sprake is van enige dogmatiek.

Slot Het is de auteur uit gesprekken met vele Surinaamse Hindoes opgevallen dat in brede kringen het onderscheid tussen het filosofisch Hindoeïsme (de Gyan kand) en de meer ritualistisch georiënteerde richtin-

januari / maart 2002

voorkomende Hindoe-godsdiensten slechts een klein aantal zijn van de talrijke in en buiten India bestaande godsdienstige stromingen. De basis voor al deze godsdiensten blijft de Vedanta, waarin helaas een relatief klein aantal mensen in Suriname en Nederland geïnteresseerd is. Anders dan bij het ritualistisch Hindoeïsme het geval is, wordt in Suriname en Nederland de Vedanta niet met de paplepel ingegeven. De kennis hiervan wordt, bij voorkeur onder leiding van een kundige guru, slechts verkregen door noeste studie en overdenking. Het bezwaar van geen of onvoldoende kennis van het Sanskriet, de oorspronkelijke taal der Hindoegeschriften, bestaat niet meer, daar van al deze werken en commentaren daarop deugdelijke vertalingen bestaan in onder meer Hindi, Engels en het Nederlands. ❖

Literatuur:

gen (Karm- en Bhakti kand) niet bekend is. De laatste twee richtingen maakt men in het dagelijks leven mee in de mandir’s (tempels) en bij huwelijken en andere hoogtij - en feestdagen, vooral in de vorm van havan (vuuroffer) en puja (verering) en ervaart dit als ‘het’ Hindoeïsme. Dit valt te betreuren, daar de in Suriname en Nederland

• • • • • • • • • • • • • •

‘Dharm-Karm, inleidende ethische beschouwingen’, prof. dr. J. Adhin, 4e druk, Zoetermeer 1996 ‘Filosofische en Religieuze Varia’, mr. C. R. Jadnanansing (samensteller), 2e druk, Paramaribo 1999 ‘The Hindu View of Life’, Radhakrishnan, London 1960 ‘Hindoeïsme’, K.M. Sen, 4e druk, Deventer 1995 ‘Wijsheid van de Veda’s’, J.C. Chatterji, Deventer 1994 49

januari / maart 2002

Ayurveda en winterdepressies Sommige mensen hebben er ieder jaar weer last van: winterdepressies. Zo een stemmingswisseling kan variëren van somberheid tot een echte depressie. Meestal treedt het op als ‘de blaadjes van de bomen vallen’. Tegen de tijd dat de lente weer begint verdwijnen deze negatieve gevoelens weer. ROBERT SWAMI PERSAUD

A A

ls de depressie naar de mening van de huisarts ernstig genoeg is, wil wel eens verwezen worden naar lichttherapie, omdat volgens onderzoeken blijkt dat helder licht een goed effect zou hebben bij deze klachten. Maar in onze vorige artikelen hebben we weleens een uiteenzetting gegeven van de menstypen vata, pitta en kapha en hun verschillende combinaties zoals de Ayurvedische geneeskunde ons dat uitlegt. In het algemeen kunnen al deze menstypen het slachtoffer worden van een depressie, maar we moeten aantekenen dat de vata-mens daar wel het meest gevoelig voor is. De vata-

mens wordt het meest beïnvloed door de elementen lucht en ether (vayu en akasha) waardoor het raadzaam is om vooral weinig bladgroenten te eten en des te meer vruchten met een wat zoetere smaak. Goed gekookte groenten, asperges, oker, pompoen, sperziebonen en wortels zijn zeer aan te raden. Mocht er toch sprake zijn van teveel pitta, eet dan vooral regelmatig verse sopropo, witlof en spruitjes. Bij wie teveel kapha heeft zijn de wat scherper smakende groenten weer het beste, maar ook andijvie, broccoli, knoflook, paksoi en prei zijn aan te raden. De Ayurveda meent dat bij depres-

januari / maart 2002

wordt. Het beste is om u te laten masseren, maar zou dat niet lukken, doe het dan bij uzelf; het is iets beperkter maar beter iets dan niets. Begin bij uw benen en werk zo naar boven toe met de warme oliën. U dient deze oliën na de massage zeker een uurtje te laten zitten.

sie massage het middel van eerste keus is. Niet zo maar even een massage, maar een totale lichaamsmassage met warme oliën. Je kunt daar olijf- of sesamolie voor gebruiken of een echte Ayurvedische olie zoals Baladir of Basugandar die goed werken tegen depressies. Vooral de gezichtsmassage is erg belangrijk. Deze dient vol aandacht verricht te worden, het liefst met crèmes waarin ‘niem’ verwerkt zit. Ook de voeten dienen intensief gemasseerd te worden, waarbij het gebruik van sesamolie weer een goede keus is. Zeer belangrijk is de hoofdmassage (siro-abhyanga) welke ogenschijnlijk stevig en dynamisch uitgevoerd

Naast massages is het bij depressieve klachten ook goed om dagelijks, het liefst in de vroege ochtend, enkele yogaoefeningen te doen. Voorgeschreven oefeningen zijn dan met name de padma-asana (lotuszit), de halasana (ploeghouding) sawasana (lijkhouding) en tadasana (boomhouding). Een goede yogadocent kan het u vakkundig aanleren. Begin de ochtend in elk geval met een rustige stiltemeditatie nadat u uzelf lekker opgefrist heeft. Gedurende een tien minuten zit u rustig op een kussentje of een stoel, met rechte rug en ontspannen schouders. U doet niets anders dan kalm uw ademhaling observeren,

januari / maart 2002

terwijl u uzelf bewust bent van je hele lichaam. Na enige oefening voelt u uzelf steeds meer deel van een groot geheel, depressie maakt plaats voor levenslust en somberheid maakt plaats voor optimisme. De vroegere Ayurvedische leermeesters Sushruta en Charaka bevelen ons in hun medische werken ook vroege ochtendwandelingen aan. Natuurlijk hoeft u niet alles tegelijk te doen, maar maak een keus uit de verschillende mogelijkheden of vraag advies aan een Ayurvedisch deskundige. U merkt het: afkomen van een depressie kan heel goed volgens de Ayurvedische richtlijnen. Immers, kenmerkend voor een goede Ayurvedische richt-

lijn is haar toegankelijkheid voor iedereen, zonder dat het veel geld kost. Verder worden in de Ayurvedische geneeskunde heilzame, geneeskrachtige kruiden voorgeschreven zoals kalmoes (Vacha) en bacopa monniera (Brahmi). Goede ervaringen zijn er ook met het middel Cerebex welke samengesteld is uit een aantal traditioneel bereide kruiden. Een Ayurvedische dokter kan u daar goed over informeren en je deze middelen eventueel voorschrijven. Maar ook zal hij u een passend voedingsadvies doen toekomen waardoor je verhoogde dosha’s vata, pitta of kapha verlaagd of gekalmeerd kunnen worden.❖

Tewarie & Partners Accountants en Belastingadviseurs Parmessar & Tjon A Ten Accountants en Belastingadviseurs T&H Groep Accountants & Belastingadviseurs bestaat uit: • Tewarie Accountants en Belastingadviseurs • Parmessar & Tjon A Ten Accountants & Belastingadviseurs • Admi Services, administratieve dienstverlening voor het midden & kleinbedrijf. T&H Groep is uitgegroeid tot een organisatie met een gevarieerd samengestelde praktijk voor controle, beoordeling en samenstellingsopdrachten. Naast adviespraktijk en de financiële-administratieve begeleiding biedt de organisatie tevens fiscale dienstverlening. Een belangrijk uitgangspunt is de betrokkenheid bij de cliënt, waarbij korte communicatielijnen zowel binnen als in de relatie met de cliënt een belangrijke rol spelen. Naast de specialisten in eigen huis beschikt T&H Groep over een met zorg ontwikkeld contactennetwerk van externe onafhankelijke adviseurs uit diverse disciplines. Nederland: Suriname:

Oranje Nassaulaan 55 • 1075 AK Amsterdam. Tel: 020-6711256 • Fax: 020-6737272 Mr. F.H.R. Lim A Poststraat 19 • Postbus 1700, Paramaribo. Tel: 474452 • Fax: 474643 en Oranje Nassaustraat 53 • Nieuw Nickerie. Tel: 0231979

K.B. Tewarie RA P. Parmessar FB M.L.J. Braspenning AA Mr. L. Krokke-Toffoli Drs. Ing. W.N.B. Tewarie RE

januari / maart 2002

Stichting Trisula www.trisula.nl

De website van het Interreligieus Beraad. Het is geen superflashy website, maar een infosite met links naar de meeste betrokken organisaties die bijdragen aan het interreligieuze dialoog. Zo heeft de site overigens ook een agenda met activiteiten. Een gastenboek mist ook niet op deze verder sobere website.❖

Een website van een Hindoe-organisatie die tracht de misvattingen over het Hindoeïsme uit de weg te ruimen. De site heeft een heuse organisatiekaart van vele Hindoestaanse organisaties in Nederland. Op de website wordt ook uitleg verschaft over het Hindoeïsme. Er zijn links naar andere Hindoestaanse media als de bladen Hinduism Today en Hindorama. Verder staan er vele links die verwijzen naar andere Hindoestaanse websites. Een Hindoewoordenlijst is een extraatje op deze pagina.❖

OneWorld.nl

Asoka the Film

www.oneworld.nl

www.asokathefilm.com

De Nederlandse website van het OneWorld Network. OneWorld is een organisatie op het Internet voor mensenrechten en duurzame ontwikkeling. De organisatie houdt zich ook bezig met vredesvraagstukken. Op de website staan links naar andere OneWorldsites, naar eigen pagina’s met informatie en artikelen over de voor OneWorld belangrijke thema’s als internationale samenwerking, natuur & milieu en onderwijs & techniek. U wordt op deze website ook op de hoogte gehouden van het wereldnieuws betreffende het wereldleed en mensenrechten.❖

‘Only the dead have seen the end of war’, is de spreuk waarmee deze officiële website van de film Asoka haar bezoekers begroet. De film over de strijder Asoka die later voor de vrede en rust ging leven en het Boeddhisme in India ging verbreiden. De site is erg mooi van vormgeving met praktisch alleen maar flasheffecten. De intro is ook een aanrader om te volgen, want dat geeft de spanning van de film goed weer. De muziek van de intro is dan ook bombastisch en prachtig. En, voor de fans: er staan genoeg foto’s op van de Bollywoodsuperster Shah Rukh Khan.❖

Interreligieus.nl www.interreligieus.nl

Kervelstraat 30-34 • Telefoon: (31) 55 366.46.66 7322 PW Apeldoorn • Telefax: (31) 55 366.85.97 Nederland • E-mail: tavs@euronet.nl Digital International Tv Standards Conversion Video Duplication, TV-Postproduction Facility

Digital Video-normvertalen

TV-Postproductie

Wij kunnen video omzetten van en naar verschillende videosystemen: NTSC, PAL SECAM. (ook Braziliaans PAL-M en Argentijns PAL-N). Wij werken met een HIGH BAND BROADCAST QUALITY Converter Compleet van en naar elke videomastertape: Digital D3, Digital Betacam, 1"C-Format Betacam-SP, Mll, BVU, U-matic, S-VHS, DV, Hi-8.

Video - dupliceren Wij werken met kwaliteits VHS-video dupliceermachines. Wij kunnen dupliceren in elke gewenste hoeveelheid, alles in real time. Wij dupliceren op hoogwaardige TAVS videocassettes en op videocassettes naar keuze: BASF, SONY. Wij zorgen voor een professionele videoband-presentatie d.m.v. bedrukte stickers, diverse videoboxen en colour inlay.

Wij verzorgen: op Lineair en op Non-Lineair Digitale normen de verwerkingen van TV-programma's, Commercials en Bedrijfsfilms. Wij produceren van script tot eindmontage van: TVDocumentaires, Corporate-Video en Commercials. Wij maken Computer-Animaties van logo's tot productie-processen. Wij hebben ENG-Production-crews.

Vedische Astr ologie De meest complete wetenschappelijke beschrijving in het Nederlands van de Astrologie uit de Veda's. • stel zelf uw horoscoop samen • alles over de verschillende planeten en hun invloeden • geboorte horoscoop • partner vergelijking • voorspellende astrologie • inleiding in de nummerologie • vergelijking met Westerse en Chinese Astrologie en nog veel meer in dit 625 pagina's tellende boek. Leden Chakra Strips betalen Hf. 65,-. Niet leden Hf.70,- exclusief verzendkosten.

Bel ons voor meer informatie over abonnementen en verkooppunten