nr
1
17 e
j a a r g a n g j a n u a r i / m a a rt
2011
prijs E
12,00
per jaar
n De diepere betekenis van de Ramayana voor onze tijd n Is er zoiets als holistisch ondernemen? n Ayurveda en de beleving van vrijheid
COLOFON
OHM-Vani is een uitgave van de Stichting Organisatie voor Hindoe Media. OHM-Vani geeft achtergrondinformatie over de programma’s van OHM en maakt melding van relevante ontwikkelingen in de hindoegemeenschap. Wij nodigen u uit opmerkingen of commentaar op onze programma’s of op dit blad te zenden aan Stichting OHM. De redactie behoudt zich het recht voor om ingezonden stukken in te korten, te redigeren of niet te plaatsen. Geplaatste stukken geven niet altijd de visie van de OHM weer. Een jaarabonnement kost e 12,-, opzegging dient uiterlijk 1 maand voor het verstrijken van dat jaar schriftelijk plaats te vinden. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Stichting OHM.
Eindredactie Savitrie Marhe-Benie Aat-Lambert de Kwant Auteurs Robert H. Swami Persaud Aat-Lambert de Kwant Shantie Ramlal-Jagmohansing Marjon Parmentier Ned Hartfiel Kush Visser Vishal Hira
Met dank aan Sharda Nandram Chander Mathura Sharda Balla Cover ontwerp en grafische verzorging ExLibras (Adri Segaar) Druk Practicum Grafimedia Groep b.v. Hilversum Stichting OHM (redactie OHM-Vani) Koninginneweg 8 1217 KX Hilversum Telefoon: 035 - 6260920 Fax: 035 - 6280843 E-mail OHM: info@ohmnet.nl Website OHM: www.ohmnet.nl ABN-Amro: 44.09.38.694
20 maart 2011
2 - januari / maart 2011
INHOUD Pagina 5 Redactioneel
Pagina 6 Is er zoiets als holistisch ondernemen?
Pagina 10 Business Spiritualiteit,
wat is dat nu precies? Pagina 14 Dru Yoga
verbetert welzijn en weerstand tegen stress Pagina 18 De diepere betekenis
van de Ramayana voor onze tijd Pagina 22 Seva 2.0
Pagina 25 Van verstotene tot volwaardige dochter
over de positie van weduwen in India (Boekbespreking) Pagina 29 Wijze woorden / Holi wensen 1
Pagina 31 Ayurveda en de beleving van vrijheid.
Pagina 34 Holi wensen 2
Pagina 40 OHM televisie
Pagina 42 OHM Radio De Lotusvijver
Pagina 46 OHM Radio De Zevende Hemel
3 - januari / maart 2011
D
T
P
|
V
o
r
m
g
e
v
i
n
g
|
G
r
a
f
i
s
c
h
o
n
t
w
e
r
p
ABN-AMRO Bank: 48.07.20.444
Eerste Nieuwstraat 66
BTW Nr: NL 414.69.446.B.01 K.v.K. G & E: 32106297
1211 JS Hilversum Telefoon: +31 (0)6 28 538 701
www.exlibras.nl
E-mail: exlibras@planet.nl
Een nieuw uiterlijk en de website vanaf nu online www.exlibras.nl
Hilversum, januari 2011,
Geachte lezer, In tijden van crises en politiek gekrakeel, is hier een lichtpuntje!! Bent u op zoek is naar een creatieve duizendpoot, uw zoektocht kan hier eindigen! ExLibras, bureau voor DTP | Vormgeving | Grafisch ontwerp en -advies, kan uw druk- & reprowerk van A tot Z verzorgen! Ontwerpen van visitekaartjes tot fullcolor brochures, jaarverslagen, rapporten, flyers etc. Van personeels-advertenties tot A-nul poosters, van logo’s tot hele huisstijlen. Wij kunnen uw documenten zó voorbereiden/opmaken, dat ze in uw eigen Repro worden kunnen verwerkt. Elke opdracht is voor ons een uitdaging! Oók Print- en drukwerk kan ExLibras voor u verzorgen, tegen zeer aantrekkelijke prijzen. ExLibras denkt met u mee en heeft service hoog in het vaandel staan. (wij gaan door tot u helemaal tevreden bent) ExLibras werkt samen met gerenommeerde drukkerijen en repro-bedrijven en draagt er zorg voor, dat elke opdracht tot in de puntjes wordt uitgevoerd èn kant en klaar bij u wordt afgeleverd! Ook kunnen wij de verzending van uw drukwerk (mailings) verzorgen. Uiteraard kunt u bij ExLibras ook terecht met uw vragen en/of informatie over uw grafische dilemma’s. Voor verdere informatie, schroom niet ExLibras te bellen! 06 28 538 701 of te mailen, exlibras@planet.nl Met vriendelijke groeten Adri Segaar
ExLibras hoopt u in de toekomst als opdrachtgever te mogen verwelkomen!
4 - januari / maart 2011
R e d a c t ion e e l
Spiritualiteit in een bedrijf bron van inspiratie. Beste lezer, Onze Nederlandse kantoren lijken volgepakt met “grijze muizen”. Weinig werknemers gaan ‘s morgens fluitend naar hun werk. Wie met openbaar vervoer naar het werk gaat, wordt daar niet altijd vrolijk van. Onlangs zei iemand tegen een medereiziger die gewoon z’n tas op de bank liet staan: “mooie tas, maar ik wil daar toch graag zitten.” De man grauwde wat en haalde zuchtend de tas weg. Toen hij een paar haltes verder opstond, wenste de man hem vriendelijk een prettige dag toe. “Ik jou niet,” snauwde hij. Het gebeuren leidde tot de nodige hilariteit in de coupe. “Hij zal het vast niet naar zijn zin hebben op zijn werk,” opperde iemand. “Nou ja,” vervolgde hij, ”ik ook niet hoor. Ik heb een chef die straks al meteen begint over de targets die we moeten halen.” “Nou,” zei iemand anders, “onze manager is heel spiritueel, doet aan yoga en meditatie en is ook enkele maanden in India geweest. In een asram, of zoiets, zei hij. Je kunt het wel merken aan de sfeer bij ons hoor. En laatst had-ie het in de pauze over business spiritualiteit.” Business spiritualiteit als gespreksonderwerp in de trein! Maar, wat is dat, business spiritualiteit? In de Lotusvijver op 2 januari 2011 deze keer aandacht voor de begrippen ‘business spiritualiteit” en “holistisch” ondernemen” Uit het artikel Is er zoiets als holistisch ondernemen? Blijkt dat holistisch ondernemerschap al bekend in India van voor 350 jaar voor Christus. Volgens Marjan Parmentier is Spiritualiteit in een bedrijf juist een bron van inspiratie dat zelfs leidt tot betere (bedrijfs)resulaten. Maar ook de Ramayana is hoogst actueel. Kush Visser gaat in op de diepere betekenis van de Ramayana , juist voor onze tijd. We kunnen Ravana vergelijken met de huidige bestuurders in de wereld die hoofdzakelijk op basis van macht en geld handelen. Zie OHM TV. 8 januari. Bestuur en redactie wenst alle lezers een voorspoedig en gezegend 2011. Ook een vreugdevol en verlichte viering van het Holi-feest op 20 maart toegewenst. AdK
5 - januari / maart 2011
Is
er zoiets als holistisch ondernemen?
Holistisch ondernemerschap Aat (Lambèrt) de Kwant
Holistisch ondernemerschap was al bekend in het India van 350 jaar voor Christus. Spiritualiteit is al geruime tijd uit de sfeer gehaald van zweverigheid. Zo lijkt het begrip business spiritualiteit (waarover elders in dit nummer meer) steeds meer veld te winnen, ook bij ondernemers. Het kon eigenlijk niet uitblijven dat ook een deel van het bedrijfsleven ging inzien dat spiritualiteit een wezenlijk rol kan spelen. In de visie van Sharda Nandram (1) is de nieuwe wereldorde gebaat bij holistisch ondernemerschap, zoals dit door Kautilya is uitgewerkt. Hij was een Indiër die leefde van het jaar 350 tot 275 voor Christus. Een gesprek met haar leert al snel dat business spiritualiteit en holistisch ondernemen geen modieuze hypes zijn maar hun bedding vinden in een traditie die teruggaat tot meer dan 2000 jaar. Kautilya is bekend geworden door zijn in feite zeer actuele boek De Arthashasthra, dat handelt over economie, financieel en strategisch management, politiek en ondernemerschap. Bij Kautilya ging het niet alleen om materiële welvaart, maar ook om
duurzaamheid. Dit is het holistisch ondernemen: de verbinding maken tussen economische materiële waarden en diepere waarden zoals duurzaam omgaan met mens en natuur, respect voor alle leven, altruïsme en dienstbaarheid, gaan voor een win-win strategie, inzetten voor het algemene belang en naastenliefde Hoewel de term ‘artha’ letterlijk rijkdom betekent, was Kautilya ervan overtuigd dat een samenleving die zich zonder spirituele waarden alleen richt op materiële rijkdom, zal ontsporen. Dit is volgens Sharda Nandram precies wat er de afgelopen jaren is gebeurd. De in Suriname geboren econoom en psycholoog Sharda Nandram, is werkzaam bij het Nyenrode Center for Entrepreneurship en is ook Lector Ondernemerschap van de hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN). Zij houdt zich dagelijks bezig met het thema ondernemerschap in onderzoek, advies en begeleiding van studenten en het bedrijfsleven. Vooral met het oog op de drastische bezuinigingen van het nieuwe kabinet is het volgens haar het belangrijkste
6 - januari / maart 2011
dat politici, ondernemers en (bank) managers zich realiseren dat harde economische spelregels niet zonder spiritualiteit zijn te hanteren. Dat economische welvaart en innerlijk welzijn heel goed te combineren zijn, bewees de Indiër Kautilya al voor onze jaartelling. De eerste managementgoeroe ter wereld. Sharda Nandram heeft een deel van Arthashastra, het managementboek avant la lettre van Kautilya, voor het eerst in het Nederlands vertaald. In haar toegankelijke en prettig leesbare boek De Betekenis van Kautilya’s Arthashastra, holistisch regeren, ondernemen en managen vanuit een financieel en economisch perspectief (2) schetst zij tevens hoe Kautilya’s wijsheid kan worden toegepast in de actuele economische situatie van westerse landen, in het bijzonder Nederland. In haar boek reflecteert zij op de Indiase sociaalculturele tradities, het huidige Indiase ondernemerschap en bespreekt daarbij ook de keerzijde van economische groei. Het boek veroorzaakte bij mij een aha erlebnis gevoel waarbij de kwartjes bij bosjes vielen! Onder Kautilya, premier in het koninkrijk van Chandragupta beleefde India haar gouden eeuw. Geschoold als econoom, filosoof, militair strateeg en holistisch denker ontwikkelde hij een rechtvaardige en pragmatische visie op leiderschap, die hij vastlegde in zijn meesterwerk Arthashastra. Kautilya was daarmee één van de eerste managementgoeroe’s ter wereld.
Kautilya pleitte voor winst maken, maar ook voor innerlijke zuivering, ethisch handelen, reflectie en verantwoordelijkheid. Kautilya ontwikkelde strenge richtlijnen voor het maken van winst en het uitgeven daarvan, inclusief een beloningenstelsel. Iets waar hedendaagse leiders en managers een voorbeeld aan kunnen nemen. “Hij stimuleerde ondernemerschap door mensen die meer risico’s namen ook meer winst te gunnen. Door zijn brede scala aan instrumenten kunnen we hem de eerste management goeroe noemen. Hij had de mandala strategie ontwikkeld gericht op het sluiten van strategische allianties met naburige koninkrijken. Hij had een gedetailleerd takenpakket uitgewerkt voor hoge ambtenaren bedoeld als instrument voor timemanagement. Bovendien had hij een leiderschapsstijl uitgewerkt waarin de dienstbaarheid van de leider aan zijn onderdanen centraal stond. Ook had hij een sterke-zwakte analyse gemaakt, tests voor werving en selectie van ambtenaren en personeel en beleid voor onderwijs, training en levenlang leren. Deze thema’s zijn allemaal nog steeds actueel in management. Zijn adviezen zijn zeker niet soft en daarom heel goed bruikbaar voor actuele thema’s in de Nederlandse samenleving, zoals de economische crisis en de roep om meer ondernemerschap in het onderwijs en de zorg”. “De huidige economische crisis houdt ons in de greep. We zoeken naar een nieuwe duurzame samenleving en het is goed ons daarbij te bezinnen op onze houding en gedrag.
7 - januari / maart 2011
Vooral onze politieke leiders, onze managers en ondernemers hebben een verantwoordelijke taak om de economische crisis het hoofd te bieden. Daarvoor moeten ze op verschillende terreinen stappen terug doen, terug naar de basis.” Sharda Nandram wijst op de keerzijde van ongebreidelde economische groei met uitwassen als de bonuscultuur en stelt daar het Indiase ondernemerschap en de Indiase sociaal-culturele tradities tegenover. “Diverse grote succesvolle bedrijven in India passen principes van Kautilya toe, zoals Wipro, Mahendra & Mahendra en Tata”. Door de adviezen van Kautilya, die 2400 jaar geleden werden geformuleerd, te bestuderen, zal een leefbaarder Nederland kunnen ontstaan. Niet alleen voor de komende vier jaar maar ook voor nieuwe generaties. De adviezen van Kautilya zullen ook volgens Sharda Nandram
dan ook over 2400 jaar nog altijd actueel zijn. “We kunnen leren van zijn lessen om de huidige crisis voor de toekomst te voorkomen. We kunnen daartoe een combinatie maken van de aandacht die de Westerse wereld geeft aan externe zaken (prestaties), en anderzijds de aandacht die de Oosterse wereld geeft aan interne zaken, zoals spiritualiteit”. Toppermanie’ De vraag is vaak gesteld, hoe komt het dat een land als India, waar spiritualiteit van oudsher centraal staat in het leven, toch niet goed omgaat met de hedendaagse prestatiedruk en veel Indiërs vaak even materialistisch zijn als wij in het Westen. In haar boek wijst Sharda Nandram in dit verband op Ramakrishna die in een discussiegroep hier een goede verklaring voor geeft. Hij bespreekt
8 - januari / maart 2011
het verschil tussen de Indiase en de Westerse maatschappij. “Eigenlijk zien we in India momenteel in toenemende mate de westerse waarden verschijnen met daarbij zowel de positieve als negatieve gevolgen. Het onderwijssysteem in India noemt Ramakrishna pure import en benadrukt, dat het land toe moet naar meer eigenheid in het onderwijs. Deze eigenheid was van oudsher wel aanwezig met het concept van de Gurukula. De kinderen waren ofwel aan een guru oftewel een leermeester verbonden, van wie ze vanuit een holistische denkwijze veel individuele aandacht kregen. ”Een ander oorzaak is volgens Sharda Nandram het gegeven dat ouders een ‘toppermanie’ hebben. Ze willen dat hun kinderen tot de top behoren. Het gevolg is dat dit druk en stress bij kinderen teweeg brengt. “Kinderen raken vervreemd van kunst en cultuur en worden computerslaven. I-Sqare IT in Puna (India) is een onderwijsinstelling waar men beseft dat yoga en mentale vaardigheden een belangrijk onderdeel van het onderwijs moeten vormen. Het lijkt erop dat dit programma positieve resultaten heeft. Studenten nemen steeds vaker deel aan sociale
activiteiten en studenten staan wat bewuster of volwassener in het leven. De ouders zijn vervreemd van de wijze lessen van de ‘Rishis’, de Indiase filosofen, die ons geleerd hebben dat we dienen te werken volgens onze roeping, zonder te anticiperen op de vruchten van ons werk.” Sharda Nandram gaat in dit verband ook in op de Nederlandse situatie, waarin al snel slechts genoegen wordt genomen met de zesjescultuur. Er is echter een verandering gaande die wellicht verontrustend zou kunnen gaan uitpakken. Dit is het mechanisme van ‘afrekening op targets’, dat we op diverse plaatsen tegenkomen, zoals dit in de gezondheidszorg al gebeurt met alle negatieve gevolgen van dien. Maar ook de ambtenaar die dacht vanuit solidariteit en rechtvaardigheid te werken staat onder toenemende druk om ondernemend te werken, net zoals dat in de private sector al jaren gaande is. “We slaan zelfs door richting onze kinderen. Zij worden afgerekend op diverse cognitieve tests terwijl we weten dat er ook zoiets bestaat als emotionele intelligentie en zelfs spirituele intelligentie. Hoe zouden we deze laatste twee soorten intelligentie in targets kunnen vangen?” n
(1) Sharda Nandram behaalde twee masters, een in psychologie en de andere in economie. Haar doctorstitel in de sociale wetenschappen behaalde zij aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. In haar recente werk richt zij zich op ondernemers persoonlijkheden, competenties, gedrag, op ondernemend management en spiritualiteit. Zij is ook auteur van o.a. ‘Spirituality and Business: exploring possibilities for a New Management Paradigm’ (2) De Betekenis van Kautilya’s Arthashastra, holistisch regeren, ondernemen en managen vanuit een financieel en economisch perspectief. Praan uitgeverij 2010
9 - januari / maart 2011
Business Spiritualiteit, wat is dat nu precies?
Marjon Parmentier
Business Spiritualiteit. Voor sommigen klinkt dat als een wat ongebruikelijke combinatie. Waar ‘business’ als hard en zakelijk wordt beschouwd, ervaren velen ‘spiritualiteit’ nog als zacht en vaak ook zweverig. We zouden deze twee begrippen dus eigenlijk niet met elkaar kunnen combineren, maar laat dit nu juist vruchten afwerpen. Spiritualiteit in een bedrijf is juist een bron van inspiratie en leidt zelfs tot betere (bedrijfs)resulaten.
Kracht van samenwerking Wat Business Spiritualiteit precies inhoudt, is niet in een enkele zin uit te leggen, omdat het uit verschillende elementen bestaat. Sinds 2006 is Prof. Dr. Paul de Blot SJ hoogleraar Business Spiritualiteit aan de Business University Nyenrode; hij omschrijft het begrip als “een model waarin idealisme en realisme een vruchtbare wisselwerking aangaan, waarbij alles draait om de samenwerking“ Het gaat dan niet alleen meer om cijfers en geld, maar om een andere kracht binnen een onderneming. De kracht die ontstaat als mensen samenwerken. “Ieder mens heeft zijn eigen ideeën, idealen en spirituele kracht. Als een groep mensen samenwerkt, ontstaat daar een gezamenlijke spiritualiteit. Dat is de innerlijke kracht van een
onderneming,“ aldus De Blot. En zo kom je tot een stevigere organisatie en een beter eindresultaat. Dit alles wordt duidelijk als je teruggaat naar de kern van een organisatie.(1) De ziel Wie een onderneming oprichtte, had daar een reden toe. Welke idealen had hij en wat wilde hij bereiken? Welke droom wilde hij waarmaken? De antwoorden op die vragen leiden naar de kern van een organisatie. Je kunt dit de ziel van de organisatie noemen. Dit is het vertrekpunt van waaruit gewerkt wordt. Een bedrijf kan uiteraard niet alleen op een visie of droom drijven. Er is vakmanschap nodig om vanuit idealisme en spirituele kracht de visie om te zetten in producten, diensten,
10 - januari / maart 2011
en samenwerking tussen mensen om iets groots en succesvols te bereiken. Business Spiritualiteit is dus helemaal niet zweverig want het gaat net zo goed om het boeken van resultaat en winst maken, maar het verschil is dat er wel vanuit de ziel van de organisatie gewerkt wordt! De onderneming Een bedrijf bestaat volgens De Blot uit drie lagen. Die van vakmanschap, het individueel beheersen van de vaardigheden, is de bovenste laag. Dit is de ‘hardware’ van een organisatie, het niveau van doen. De focus ligt hier op deskundigheid en het uitoefenen van het vak. De tweede laag is het niveau van waarden, waarbij mensen het levende kapitaal vormen. De ‘org(anization)ware’ waarbij de focus ligt op de ander en de samenwerking. Hoe de mensen zich onderling verhouden. Hier draait het om loyaliteit, vriendschappen en business ethiek. De onderste en onzichtbare laag van een organisatie is die van de spiritualiteit, de ziel van een onderneming die de dromen van de eigenaar beoogt. Deze ‘software’ van een organisatie is de laag van de inspiratie en motivatie met de focus op zelfkennis. Dit is het hart van de organisatie. In een gezonde onderneming dient elke laag aanwezig te zijn, waarbij alle lagen in verhouding tot elkaar in balans moeten zijn. We kunnen zeggen dat een organisatie op haar
best functioneert als alle medewerkers -zowel onder als boven in de organisatie de ziel van de organisatie dragen. Dat is de bekende uitdrukking ‘hart voor een zaak hebben’. Toch wordt er lang niet altijd op die manier gewerkt. Vaak werkt men voor een salaris zonder dat het uiteindelijke doel voor ogen wordt gehouden. En dat uiteindelijke doel is meestal de mens. Alle werkzaamheden die we verrichten, leiden uiteindelijk tot een persoon waar we het uiteindelijk voor doet. Maar hoe vaak wordt daar aan gedacht? Hoe vaak merk je niet aan iemand dat hij niet zijn uiteindelijke doel uit het oog verloren is, maar gewoon op de automatische piloot zit, of uren maakt? Op zo´n moment is de lijn met de ziel van de organisatie gebroken wat de organisatie niet bepaald goed doet. De mens Het lijkt misschien voor de hand liggend, maar waar het om gaat is dat we beseffen dat het
draait om de mens. Paul de Blot geeft hiervan een mooi voorbeeld tijdens een van zijn werkcolleges. Hij had de
11 - januari / maart 2011
statuten gelezen van een ziekenhuis. Allerlei hele belangrijke zaken kwamen erin voor, maar nergens stond het woord ‘patiënt’. Hoe is dat nu mogelijk? Het uiteindelijke doel van een ziekenhuis is immers om mensen, patiënten, beter te maken. Hoe kan het dan dat de mens om wie het tenslotte gaat, helemaal niet in het verhaal voorkomt. Dit maakt duidelijk dat er niet meer vanuit de ziel van de onderneming gewerkt wordt. Het uiteindelijke doel waarvoor de onderneming ooit is opgericht, de mens (hier de patiënt), wordt niet meer voor ogen gehouden. Totaalbeeld Behalve het besef, dat al het werk uiteindelijk leidt tot de mens als einddoel, dient er ook gekeken te worden naar de mens binnen de organisatie. Een organisatie drijft ten slotte op de kracht van haar medewerkers. Gelukkig is er steeds meer belangstelling voor hun welzijn. Zij presteren op hun best als ze binnen de organisatie op hun plek zitten en ze
werk verrichten dat bij hen past. Het is daarbij ook belangrijk dat zij aandacht en erkenning krijgen als persoon en niet alleen als medewerker x van afdeling y. Dit gaat verder dan alleen de werkvloer. Want kan iemand echt goed presteren als hij privé problemen heeft? Kan iemand zich dan wel goed concentreren? Natuurlijk zijn er mensen die het werk dan juist als afleiding zien, wat niet wil niet zeggen dat zij dan ook beter presteren zonder dergelijke problemen. Er moet dus oog zijn voor het totaalbeeld, een holistische visie. Al deze zaken, het besef dat je voor ‘iemand’ werkt in plaats van enkel voor een salaris en dat een bedrijf goed voor zijn ‘medewerkers als personen’ dient te zorgen heeft ook te maken met business Spiritualiteit. Business Spiritualiteit ontstaat juist vanuit deskundigheid, samenwerking en een visie, een droom van de oprichter(s) van een organisatie en is dus niet zweverig. Zakelijkheid en menselijkheid gaan hier hand in hand. n
Bron: Paul de Blot – boek Business Spiritualiteit. Werkcollege Business Universiteit. www. pauldeblot.nl © 2010 Marjon Parmentier. www.PARMsupport.com. Voor meer informatie over business spiritualiteit in de context van globalisatie en wereldeconomie, verwijs ik naar het boek ‘Spirituality and Business’ van Sharda Nandram. Zij is wetenschappelijk medewerker aan de Nijenrode universiteit. Sharda Nandram en Paul de Blot komen beiden aan het woord in het programma De Lotusvijver van zondag 16 januari 2011. Zie artikel op pag… 12 - januari / maart 2011
Kantoren DELHI BOMBAY en GOA
ROTTERDAM Dordtselaan 144d Rotterdam Tel 010 484 91 77 mail: info@ercoreizen.nl Online: www.ercoreizen.nl
DEN HAAG Regentesseplein 12a Den Haag Tel 070 363 95 36 www.ercotravels.com
o e d k o o p h o t e l s e n v l u c h t e n o n l i n e b o e k e n : W W W. M A S T H O L I D AY. C O M G 4 8 daagse shopping tour INDIA vanaf e 620,– 4 8 daagse reis DUBAI vanaf e 650,– 4 15 daagse promotie reis INDIA vanaf e 1280,– 4 22 daagse rondreis BIHAR vanaf e 1750,– 4 15 daagse rondreis ZUID-INDIA vanaf e 1500,– 4 15 daagse reis GOA vanaf e 950,– Vliegtickets: India Paramaribo
vanaf e 425,– vanaf e 620,–
Eigen appartement in Goa en Rishikesh, eigen luxe auto’s en mini-bussen in Delhi, Bombay en Goa ERCO REIZEN is lid van SGR en IATA, dus u reist op zeker
13 - januari / maart 2011
Yoga op de werkvloer
Ned Hartfiel
Een nieuwe studie laat zien dat Dru Yoga een positief effect heeft op het verbeteren van welzijn en veerkracht voor stress op de werkvloer. Onderzoek onder toezicht van de Universiteit van Bangor in Groot Brittannië heeft dat aangetoond. Er werd gedurende zes weken een yogaprogramma aangeboden. Spanning en vermoeidheid verminderden, terwijl emotioneel welzijn en weerstand tegen stress werden verbeterd.
Het verbeteren van welzijn en weerstand tegen stress zijn belangrijke kwesties waar veel organisaties mee geconfronteerd worden. Alleen al in Engeland gelooft 97 % van de senior human resource managers dat stress in de toekomst de grootste dreiging zal zijn voor de gezondheid op de werkvloer en schattingen suggereren dat elk jaar in Engeland 175 miljoen werkdagen worden verloren door ziekteverlof, de helft daarvan is een gevolg van stress. Cijfers van de HSE (UK Health and Safety Executive) tonen aan dat stress op het werk Engeland meer dan £530 miljoen per jaar kost. Experts geloven dat deze cijfers verder zullen toenemen als een gevolg van de recessie. Onderzoekers hebben een willekeurig gecontroleerde studie uitgevoerd (het eerste onderzoek dat naar yoga op het werk is gedaan) waaraan 48 deelnemers van de Universiteit van Bangor meededen. Ze werden in een
Dru Yoga programma geplaatst, of op een wachtlijst geplaatst als de controle groep. De yoga groep nam deel aan een zes- weeks programma van Dru Yoga, waarbij er wekelijkse een yogales van 60-minuten gevolgd werd. Dru Yoga is één van belangrijkste vormen van yoga in Engeland, en werd voor dit onderzoek gekozen, omdat het een bijzonder veilige, toegankelijke en therapeutische vorm van yoga is, die door de meeste mensen gedaan kan worden. Het is zowel een sierlijke als een krachtige yoga stijl, gebaseerd op vloeiende bewegingen, geleide ademhaling en visualisaties. Met de basis stevig verankerd in de oude yoga traditie, werkt Dru op het lichaam, intellect en geest –kracht en flexibiliteit bevorderend, kernstabiliteit ontwikkelend, een verhoogd gevoel van positiviteit opbouwend, en diep ontspannend en verjongend voor je hele wezen.
14 - januari / maart 2011
In het programma dat voor dit onderzoek werd gebruikt gaf senior lerares Padma McIntyre tijdens lunchtijd les in Dru Yoga aan de deelnemers aan dit onderzoek. De deelnemers kregen ook een Dru Yoga audio CD van het yoga programma, om thuis te gebruiken. Tijdens de yoga lessen onderwees Padma vloeiende Dru bewegingen, die gedaan kunnen worden door mensen met allerlei fitness niveaus en die erg effectief zijn gebleken om stress op de werkplaats te verminderen. Het programma bestond uit het volgende: 1. Activatie – Elke Dru Yoga les begint met een warmingup op muziek. Dit brengt een element van plezier in de les, bevordert de circulatie door aerobische activiteiten en het warmt de spieren op ter voorbereiding van de houdingen die volgen. 2. Energy Block Release (EBR) 1 is uniek voor Dru, en bestaat uit veertien specifieke bewegingen die systematisch strekken en zo spanning van het gehele lichaam loslaat, en het brengt extra energie en concentratie. Ze worden uitgevoerd als een vloeiende reeks geleid door de ademhaling, wat er voor zorgt dat de ontspanningsrespons wordt geactiveerd.
3. De Dru vloeiende kat beweging (Marjariasana), die rugpijn vermindert. 4. De Sfinx – Bhujangasana – om de rug te versterken, pijn te verminderen en een slechte zittende houding te corrigeren. 5. De Brug – Setubandasana – was deel van het programma, omdat het één van Dru Yoga´s sleutelhoudingen is om rugklachten en heupklachten te verminderen. Het wordt uitgevoerd in een vloeiende beweging samen met de ademhaling, en zo wordt het een uitstekende verzachter van stress. 6. Geleide diepe ontspanning – Savasana – waarbij de adem en visualisaties worden gebruikt om het proces van ontspanning te helpen en spanning van het lichaam en de geest te verwijderen. Dit Dru Yoga programma werd gekozen omdat het eenvoudig beschikbaar is voor alle werknemers (omdat het merendeel nog nooit eerder yoga had gedaan) en vanwege de effectiviteit in het verminderen van stress. De wachtlijst controle groep kreeg geen interventie tijdens deze studie. Resultaten gaven aan dat aan het
15 - januari / maart 2011
eind van het programma, de Dru Yoga groep zich beduidend minder ongerust, onzeker, moe en depressief voelde dan de controle groep die geen Dru Yoga beoefende. Verder had de yoga groep een groter gevoel van levensvreugde en tevredenheid en was veel zelfverzekerder tijdens momenten van stress. Onderzoekers concludeerden dat zelfs een kort programma van Dru Yoga effectief is om het gevoel van emotioneel welzijn en veerkracht bij stress in de werkomgeving te verbeteren en gaf als aanbeveling dat werknemers moesten overwegen om yoga lessen te geven aan hun werknemers. Dit onderzoek is belangrijk, niet alleen omdat dit het eerste willekeurig gecontroleerde onderzoek is dat ooit is gedaan naar yoga op het werk, maar omdat stress een belangrijk probleem wordt voor duizenden mensen in Europa. Men denkt dat stress 70 % van de bezoeken aan doktoren, en 85 % van serieuze ziektes veroorzaakt (UK Health and Safety Executive statistieken). Werkgevers zijn actief op zoek naar bewezen methodes om goed om te gaan met stress, en yoga is een perfecte oplossing. Deze studie toont aan dat zelfs een kort yoga programma
positieve effecten kan hebben, die emotioneel welzijn en veerkracht bij stress kunnen verbeteren. Bedrijven zouden het mooiste tijdens de lunchtijd yogalessen aan hun werknemers aan kunnen bieden, zelfs een korte periode yoga kan hele positieve resultaten hebben. Na slechts een maand Dru Yoga te hebben beoefend, meldden de werknemers dat ze minder rugklachten en hoofdpijn hadden, meer energie en betere concentratie. Yoga wordt steeds beter geaccepteerd door de bedrijfssector als een effectief middel om stress te managen, en onderzoeken zoals deze zijn belangrijke ondersteuning voor yoga docenten die hun kennis van de mat willen uitbreiden naar het werk van die mensen die het dit meeste nodig hebben.Als je het niveau van stress wilt verminderen, probeer dan deze Dru Yoga tips voor mensen die aan een bureau werken.
16 - januari / maart 2011
Strek – elke 20 minuten de armen boven het hoofd strekken, duw dan eerst de
rechter en dan de linker hand omhoog. Haal de schouders op en adem een paar keer diep. Loop – loop 10 minuten even weg van de werkplaats en adem diep in terwijl je een blokje om loopt. Het mooiste zou het zijn als je ergens naartoe gaat waar je bomen, gras en tuinen kunt zien, omdat groen erg rustgevend is voor de geest. (http://jech.bmj.com/ content/60/7/587.abstract) Doe een dutje – Onderzoeken tonen aan dat mensen die een siësta nemen minder hartklachten en aanverwante ziektes hebben. Zelfs een dutje van 10 minuten kan helpen om je lichaam te ontspannen en je meer energie te geven. Gebruik bij voorkeur een geleide diepe ontspannings CD zoals die beschikbaar zijn bij, www.drushop.eu.
stress hebben last van slapeloosheid. Gebruik Dru Yoga technieken om in slaap te komen, zoals een diepe ontspanning voor je naar bed gaat, probeer ongeveer acht uur slaap of je ogen dicht te hebben per nacht. Kijk niet naar iets waar je depressief van wordt of stress van krijgt (bijvoorbeeld het nieuws) voor je naar bed gaat, en voorkom horror films of thrillers die je hartslag te veel omhoog brengen. Doe Dru Yoga – de vloeiende, therapeutische stijl die toegankelijk is voor iedereen. Er zijn Dru Yoga docenten in de meeste gebieden in Nederland en regelmatig Dru yoga workshops en cursussen. n
Lach – een paar momenten lachen maakt endorfine vrij en dit helpt om de bloedvaten flexibeler te maken, en helpt om een hartaanval en beroertes te voorkomen. Maak een grapje met een collega tijdens het drinken van groene thee of kijk even naar een lachfilm. comedy.(http:// stress.about.com/od/ stresshealth/a/laughter. htm) Slaap meer – Veel mensen die last hebben van
17 - januari / maart 2011
www.dru-nl.org
De diepere betekenis van de Ramayana voor onze tijd De meeste trouwe lezers van OHM Vani kennen het machtige epos van de Ramayana. Heel in het kort: in plaats dat de hoofdpersoon, prins Rama, tot koning wordt gekroond, wordt hij door de intriges van zijn stiefmoeder voor veertien jaar naar het woud verbannen. In het woud wordt Rama’s bekoorlijke vrouw Sita door de sluwe demonenkoning Ravana gekidnapt en in zijn luchtwagen naar Lanka meegevoerd. Het was de apenhoofdman Hanuman, Rama´s meest toegewijde dienaar, die Sita´s schuilplaats na een lange zoektocht op Lanka vond. Sri Rama, zijn broer Lakshmana en het hele apenen berenleger trokken er op uit om Sita uit de handen van Ravana te redden. Onder Rama´s leiding bouwden ze een brug tussen het vasteland en Lanka. Op Lanka aangekomen volgde een hevig gevecht waarin Rama verschillende keren aanbood de strijd te staken in ruil voor de bevrijding van zijn vrouw. Maar Ravana weigerde op te geven en werd uiteindelijk door Sri Rama gedood. Teruggekeerd in eigen land werden Rama en Sita tot koning en koningin van hun rijk gekroond. Er volgde een lange periode van Sri Rama´s bestuur, die eeuwenlang door de minstreels als een gouden periode van vrede en rechtvaardigheid werd bezongen.
18 - januari / maart 2011
Mr. Kush Visser
Rama, symbool voor het hogere Zelf, stond op jeugdige leeftijd al bekend als een wijze en rechtvaardige prins. Hij voelde intuïtief aan dat het spel van de drie guna´s (de drie vrouwen van de koning staan daarvoor symbool) de echte drijfveer is die mensen aanzet tot denken en handelen. Daarom kon hij zich niet boos maken over het sluwe gedrag van zijn stiefmoeder en ging hij, tot grote ontzetting van zijn familie en vrienden, zonder enig protest in ballingschap. Rama´s stiefmoeder dacht – achteraf ten onrechte – dat ze haar eigen zoon Bharata een groot plezier deed door hem de troon te gunnen. Zo´n verkeerde inschatting van de situatie vindt plaats wanneer ons denken niet in harmonie is met de universele intelligentie, die onbevooroordeeld is en elke gebeurtenis of situatie accepteert zoals die zich voordoet. Sita vertegenwoordigt de levensbevorderlijke (vrouwelijke) kwaliteiten van het leven, zoals deugdzaamheid, wijsheid, trouw en toewijding. In een periode van onwetendheid wordt zij van Sri Rama
(het Zelf) afgescheiden en door Ravana in bezit genomen. Het huwelijk tussen Rama en Sita symboliseert het samensmelten van de kwaliteiten van deugdzaamheid, wijsheid en trouw met het hogere Zelf, de bron van alle bestaan. Maar wie is toch die demonenkoning Ravana? Als we het verhaal van de Ramayana naar onze huidige tijd verplaatsen, kunnen we Ravana vergelijken met de huidige bestuurders in de wereld die Rama en Sita hoofdzakelijk op basis van macht en geld handelen. We zien dat deze leiders zich steeds angstiger vastklampen aan hun oude strategieën en geen oog (willen) hebben voor de diepere waarden van het leven. En in onszelf is Ravana het individuele ego dat vertroebeld is door onwetendheid, onzuiverheid en stress. Ook voor onszelf is het geen sinecure om ons ego te zuiveren van de zintuiglijke verleidingen en volledig toegewijd te zijn aan het hogere Zelf (Rama). De Ramayana, als symbool voor het pad van de evolutie van de
19 - januari / maart 2011
mens, laat ons tot in de kleinste details zien hoe we deze dilemma’s kunnen oplossen. Alleen en uitsluitend met behulp van Sri Rama, de goddelijke intelligentie, en gesteund door zijn toegewijde dienaren, is het mogelijk om Ravana te overwinnen. In onze huidige, op materie gerichte wereld is deze bijzondere transformatie al enige tijd in gang gezet. Ravana en zijn trawanten verzetten zich nog in hevige mate maar Sri Rama’s overwinning komt steeds dichterbij. Laten alle Hanuman’s zich verenigen en Rama de mogelijkheid bieden om Zijn taak in de wereld van vandaag te volbrengen. Mr. Kush Visser, auteur van een aantal
ee
nr nr
16 15
1 4
aarga jjaarga
ijs E 2009p rprijs r2010 maart i / deceme januar g oktober n ng
12,00 E12,00
aar e r jjaar pper
16 e nr
n
kelin g son twik nlijk heid Gita Per soo van de Bhag avad in het licht t nen itua litei en spirn ken jeze lf lere Muz iek Hoe blijf t in wat ld ties orte in rela n Gew gro eien itue el ad Gita n SpirBha gav lijks leven De het dage lijks leven n in in het dage
n n
jaargan
/ju g april
ni
2010
prijs E
12,00
boeken over verschillende aspecten van de Veda’s, schrijft op dit moment een boek over de diepere betekenis van het epos Ramayana, dat in het voorjaar van 2011 zal verschijnen bij uitgeverij Saraswati Art Publishers. Hij is al 20 jaar verbonden aan een internationale groep van Ramayana-deskundigen die jaarlijks wereldwijd conferenties organiseren om de betekenis van de Ramayana voor deze tijd onder de aandacht van een breed publiek te brengen. n www.naradakush.nl Zie ook OHM TV 1 januari.
r per jaa
nr
2
n n n
rege len die ont lijde n n met te gaa Hoe om cijfe ren lf weg zijn? Kan jeze rijdi ng een bev
Reg els
16
3
e
jaarga
i/se ng jul
ptembe
r
2010
prijs E
12,00
r per jaa
nr
n n
n
t itua litei ie en spir a van Indi ighe id De heil lere n zien je moe t
Vak ant
16
4
n n n
e. de toeko mst Eco loni eiland en van Een van de
e
jaarga
obe ng okt
r/dece
mber
2010
prijs E
12,00
r per jaa
Diva li is van bete ken ofis che w De filos sch adu met je omg aan leve n Lere n elijk s het dag litei t in Spir itua
Ook in moeilijke tijden maken we graag anderen blij. Schenk uw relatie, uw goede vriend of uw familielid daarom een jaarabonnement op OHM Vani. Zo blijven ze een heel jaar op de hoogte van boeiende ontwikkelingen op het gebied van filosofie, religie, cultuur en spiritualiteit èn van alle programma’s die OHM op radio en televisie uitzendt.
TIP
Voor maar e12,- maakt u iemand één heel jaar lang blij.
DE
CA
Stichting OHM (redactie OHM-Vani) Koninginneweg 8 1217 KX Hilversum Telefoon: 035 - 6260920 E-mail OHM: info@ohmnet.nl
AU -
Voor meer informatie neem contact op met:
20 - januari / maart 2011
Is een vorm van psycho/bewustzijnstherapie dat geschikt is voor werken met een breed scala aan klachten, problemen en levensthema's, waarvoor inzicht, verandering of meer dan wel andere keuze mogelijkheden worden gezocht. * Totale gezichts- en lichaamsverzorging * Vergoeding zorgverzekeraar * Lid VNT " DAT J E V E R L E D E N
Radhadesh
ASBL
REGRESSIE REÏNCARNATIETHERAPIE
Château de Petite Somme Dagelijkse ronDleiDingen inDiase boetiek Vegetarisch restaurant ambachtelijke bakkerij gastenVerblijf nieuw
museum Voor heilige kunst
JE ZO IN DE WEG KAN ZITTEN"
Voor inlichtingen: Savita D. Harpal Tel. 035 - 6214405 Noordse Bosje 33d 1211 BD Hilversum savitaharpal@gmail.com.
30 1980-2010 Petite somme 5 • 6940 sePton • (Durbuy ) BELGIË • tel. +32 (0)86 32 29 26 krsna.tour@Pamho.net w w w.raDhaDesh.com
Hier had uw advertentie kunnen staan!
Voor meer informatie bel of mail Telefoon: 035 - 6260920 - info@ohmnet.nl
21 - januari / maart 2011
Seva 2.0
Vishal Hira
Op 30 september organiseerde Stichting Pracharika “Be Flirtable”, een avond met workshops die erop is gericht om jonge ambitieuze Hindoestanen bewust te maken van verschillende aspecten die bij het carrière maken komen kijken. Als bestuurslid van Pracharika werd ik op deze avond regelmatig aangesproken door mensen, die mij wilden laten weten hoe goed deze avond georganiseerd was. Uiteraard liep ik door deze complimenten wat naast mijn schoenen, maar op een gegeven moment sprak een dame me aan die me een compliment gaf waar ik toch wel even over moest nadenken. Zij merkte namelijk op dat wat wij aan het doen waren echte seva was.
De term seva komt uit het Hindoeïsme en wordt wereldwijd vertaald -of in ieder geval geïnterpreteerd- als selfless service, of onbaatzuchtige dienstverlening. Ik (en mogelijk veel mensen met mij) dacht hierbij altijd aan het bijvoorbeeld zorgen voor zieken en ouderen, met een hongerige maag je laatste boterham geven aan de rijmende zwerver in de metro en het storten van twee tientjes op Giro 555. Maar, zo maakte deze dame me duidelijk, eigenlijk valt alles wat voor een ander wordt gedaan zonder er zelf beter van te willen worden onder seva. Om een voorbeeld te geven, dit stukje begint al met een onvervalst staaltje op-de- borst- klopperij en aangezien ik niet van plan ben om van dat pad af te wijken, kunnen we concluderen dat dit artikel in ieder geval geen seva is. Maar
volgens de dame was “Be Flirtable” dat in haar optiek wel. Zij vroeg zich vervolgens af waarom Pracharika
Word niet geprikkeld tot handelingen in de hoop op hun beloning noch breng uw leven door in het niet-handelen. Krishna tegen Arjuna
22 - januari / maart 2011
Bhagavad Gita
wel het gevoel van seva bij haar kon creĂŤren en andere Hindoestaanse organisaties niet. De vraag stemde mij tot nadenken en uiteindelijk kwam ik tot de conclusie dat het te maken heeft met de gedachte erachter. En als we eerlijk zijn is het allemaal niet zo uniek wat wij doen; andere organisaties doen het op een andere manier ook. De doelstelling van Pracharika is om bij mensen bewustzijn te creĂŤren. We willen mensen niets opleggen, maar slechts inspireren. Onze activiteiten zijn dus gericht op de bezoekers en in dat opzicht verschilt deze stichting niet van bijna alle anderen. De kunst is om het niet alleen bij woorden te laten maar er ook naar te handelen. Zo gaan wij er bijvoorbeeld van uit dat de locatie waar wij de activiteit houden op dat moment ons huis is
en de bezoekers onze gasten zijn. Dat betekent dus dat de toegang gratis is en mensen eten en drinken krijgen aangeboden. Want hoewel Pracharika geen Hindoestaanse organisatie is, zijn de bestuursleden dat wel. Van huisuit hebben we netjes mee gekregen dat je je gasten niet met een lege maag naar huis moet laten gaan. Het eten dat wij onze gasten aanbieden is in principe altijd vegetarisch. Niet vanuit religieuze overwegingen, maar omdat wij weten dat er onder onze bezoekers mensen zijn die vegetariĂŤr zijn of alleen halal of koosjer eten. Wij vinden het belangrijk dat onze gasten vrijuit kunnen eten zonder dat ze zich bij elk hapje hoeven af te vragen of ze bij het nuttigen niet in eeuwige zonde vervallen Helaas hebben wij alleen nog niets kunnen bedenken om mensen
23 - januari / maart 2011
met een voedselallergie dit ongemak te besparen. Een ander punt werd goed geïllustreerd door een jongedame die op “Be Flirtable” aan de voorzitter van Pracharika vroeg waarom zij niet meer op de voorgrond trad. Ik denk dat deze jongedame precies aangeeft waarom het bij andere organisaties blijkbaar minder als seva aanvoelt dan bij ons. Want hoewel wij over het algemeen vinden dat de wereld om ons hoort te draaien, menen wij dat wij tijdens een activiteit niet belangrijk zijn. Het gaat om de boodschap van de activiteit. De bezoekers, de vrijwilligers, de sponsoren, zijn op dat moment belangrijk. Als wij de aandacht meer op onszelf zouden richten, zou dat ten koste van onze doelstelling gaan en mensen pikken dat meteen op. Aangezien de bestuursleden drukke carrières hebben op totaal andere gebieden dan evenementenorganisatie, zijn wij ook minder snel geneigd om onszelf op de voorgrond te plaatsen. Het voordeel dat wij er voor onze carrières uit halen zal immers niet groot zijn. Toch is het goed ons af te vragen of wij nu echt zo onbaatzuchtig zijn zonder er
enig profijt van te hebben. De “grote filosoof” Joey Tribbiani zei ooit eens in een aflevering van de serie Friends: “There is no unselfish good deed.”, oftewel er bestaat geen onbaatzuchtige goede daad.” Ik ben het daarmee eens. Wij vinden het namelijk leuk om een activiteit te organiseren, wij genieten ervan als onze bezoekers blij en tevreden zijn, wij krijgen een kick als een activiteit succesvol is. Wij doen het dus eigenlijk ook voor onszelf. Dat plaatst de hele seva theorie van de dame aan het begin van dit stuk toch in een wat ander perspectief. Is het nog wel seva wat wij doen? Ik ga daar wel van uit. Het mag dan niet volledig onbaatzuchtig wat wij doen, maar wanneer is iets dat wel? Want laten we wel wezen, in principe is bijna niets wat de meeste mensen seva noemen echt seva, vooral omdat ze er vaak ook nog eens heel erg hard de nadruk op leggen dat ze met seva bezig zijn. Seva hoort niet om ego te gaan, maar er is niks mis mee om wel zelf plezier te beleven aan en geestelijke voldoening te krijgen uit het jezelf dienstbaar stellen voor anderen. Wie met deze instelling seva verricht, zal merken dat anderen dat ook als echte seva zullen ervaren. n
24 - januari / maart 2011
Boekbespreking: Van
verstotene tot volwaardige dochter
Over de positie van weduwen in India
Shantie Ramlaal-Jagmohansingh
Het lot van Indiase weduwen spreekt tot de verbeelding, zoals blijkt uit de vele boeken en films waarin dit beladen onderwerp naar voren is gebracht. Om licht te kunnen werpen op de ontwikkeling van de positie van de Indiase weduwen, komen in dit stuk de vuistdikke debuutroman ‘Huis zonder spiegels’ van schrijfster Padma Viswanathan, de artfilm ‘Water’ (2005) van filmregisseuse Deepa Mehta en de Bollywoodfilm Baabul (2006) van regisseur Ravi Chopra aan bod.
Huis zonder spiegels “Mijn roman heeft zijn oorsprong in de verhalen die mijn oma vertelde over haar grootmoeder. Ik was gegrepen door de emotionele diepte van de verhalen, door het ontdekken van mijn eigen‘prehistorie’ en van de noodzaak om deze snel verdwijnende wereld vast te leggen.” Dit citaat is afkomstig van schrijfster Padma Viswanathan die haar grootmoeder voor haar debuutroman een jaar intensief interviewde. Het resultaat van de noeste arbeid mag er zijn. Viswanathan neemt de lezer op overtuigende wijze mee naar een klein dorpje in Tamil Nadu aan het begin van de vorige eeuw, om getuige te zijn van de levens van verschillende generaties Brahmanen. 25 - januari / maart 2011
Het begint met de tienjarige Sivakami, die wordt uitgehuwelijkt aan genezer Hanumarathnam. De verbintenis lijkt veelbelovend, op een klein detail na. Volgens de sterren is er namelijk een mogelijkheid dat Hanumarathnam in het negende jaar van zijn huwelijk zal sterven. De kans hierop is klein, maar kan in positieve of negatieve zin worden beïnvloedt door de geboorte van zijn kinderen. Hun wonderschone dochter Thangam verandert niets, maar de geboorte van Vairum, een rusteloze zoon, veroordeelt zijn vader tot de dood. Zo gebeurt het dat Sivakami weduwe wordt op haar achttiende. Haar leven wat tot dan toe al ingekaderd was door de strenge regels van haar kaste, verandert dan in een strak keurslijf. Vanaf dan gaat ze kaalgeschoren en in het wit gekleed door het leven en moet zich houden aan de madi: ze mag niemand aanraken van zonsopgang
tot zonsondergang. Geen makkelijke opgave, maar Sivakami leeft de regels na met een ijzeren discipline. Voor de buitenwereld is Sivakami’s leven geketend aan haar lot als weduwe. Maar Sivakami beschikt over een kracht waarmee ze dingen doet die voor haar tijd behoorlijk ongewoon zijn. Nadat ze erachter komt dat haar broers haar intelligente zoon naar een school onder zijn niveau willen sturen, besluit ze terug te gaan naar het huis van haar echtgenoot. Daar beheert ze het land en de bijbehorende financiën en voedt haar kinderen op naar eigen goedkeuren. Als de door iedereen beminde Thangam op een gegeven moment wordt uitgehuwelijkt aan Goli weliswaar een brahmaan met een kloppend horoscoop, maar voor de rest een onbenul die haar leven vult met onrust - , toont Vairum hoe anders hij is dan zijn moeder. Hij begrijpt niet
26 - januari / maart 2011
hoe Sivakami haar eigen dochter dit laat ondergaan en waarom Thangam niet gewoon weer thuis mag komen wonen. Moeder en zoon blijken steeds vaker met elkaar te botsen als het gaat om zaken als (bij)geloof, tradities en de strikte scheiding tussen de diverse kasten. Het bijzondere van het boek is dat de lezer een fascinerende kijk wordt geboden in het dagelijkse leven, de gebruiken en tradities van het ZuidIndia in de vorige eeuw. Alles wordt zo rijk en gedetailleerd beschreven dat het soms moeilijk te geloven is dat Viswanathan niet als onzichtbare getuige in het huis van Sivakami heeft gezeten om alles rustig te observeren. Een huis zonder spiegels is geen verhaal met grote hoogten en diepe dalen. Het boek kabbelt rustig voort en blijft binnen een veilige bandbreedte. Maar omdat vrijwel alles aan bod komt, een veranderende samenleving,
botsingen tussen generaties, liefde, haat, vriendschap, vijandschap, is het toch een roman met een epische allure. Water Hoewel Sivakami’s leven als weduwe verre van idyllisch was, maakte zij wel volledig onderdeel uit van de gemeenschap om haar heen. Hoe anders is dat in de film Water van regisseuse Deepa Mehta. De weduwen hierin zijn werkelijk de meest verstoten wezens op aarde. Water toont de meest duistere kanten van weduwschap in het India van de vorige eeuw, waarbij geen enkele middel werd geschuwd om de vrouwen er volledig van te doordringen dat ze hun miserabele staat volledig aan zichzelf te danken hadden. De film speelt zich af in de tijd van de Britse Raj in 1938. Een tijd waren huwelijken tussen zeer jonge meisjes met oudere mannen gangbaar waren in bepaalde delen van het land. Een van
27 - januari / maart 2011
zulke meisjes is Chuyia, een levendige achtjarige die aan het begin van de film te horen krijgt dat ze weduwe is geworden van een echtgenoot die ze nog nooit heeft gezien. Na zijn dood moet zijn vrouw gedwongen de rest van haar leven doorbrengen in een ashram voor weduwen. De schrikbarende gedachte hierachter is dat ze op deze manier boete moet doen voor haar zonden in een vorig leven die geleid hebben tot de dood van haar echtgenoot. Kaalgeschoren en in een witte sari komt ze terecht in de ashram, een desolate plek verstoken van iedere vorm van zonlicht en positieve gedachten. Omdat ze zichzelf heeft wijsgemaakt dat haar verblijf tijdelijk is, begint Chuyia haar omgeving vol nieuwsgierigheid te verkennen. En op die manier wordt de kijker deelgenoot van de perverse mechanismen binnen de ashram zelf, waar onderdrukking, misbruik en uitbuiting aan de orde van de dag zijn. Baabul De overgang van de kille onrechtvaardige weduwe-ashram naar de Bollywoodfilm Baabul, laat duidelijk zien hoe anders de wereld eruit kan zien in een andere tijd, een andere plaats en een ander milieu. In Baabul maken we kennis met de zeer welgestelde Balraj Kapoor, zijn vrouw Shobhna en hun zoon Avinash die getrouwd is met Mallika. Aan de eerste sprookjesachtige jaren van het huwelijk van het jonge
stel komt ruw een eind door het plotselinge overlijden van Avi. Hij laat een gebroken en verscheurde Mallika achter, die vanaf dan als jonge weduwe door het leven gaat. Voor haar geen rigide handelingen zoals het kaalscheren van het hoofd, maar wel een emotionele scène waarbij ze de sindhoor uit haar haarscheiding wast. Ook dit verhaal gaat over een jonge weduwe, maar in tegenstelling tot de voorgaande verhalen staat in deze film liefde centraal: de liefde tussen een schoondochter en een schoonvader. Want als Balraj ziet hoe zijn schoondochter niet meer verder kan door haar immense verdriet, beseft hij dat hij om haar geeft als zijn bloedeigen dochter. Hij doet het ondenkbare en gaat op zoek naar een nieuwe huwelijkspartner voor haar. Hiermee komt hij tegenover zijn vrouw en familie te staan, maar zet door waardoor hij een deur tot een nieuw leven opent voor Mallika. Het bijzondere van de film Baabul is dat het laat zien wat er gebeurt als mensen door kritische zelfreflectie, een andere tijdsgeest, modernisering en een andere levensstandaard, zich kunnen veroorloven de dingen op een andere manier te bekijken. Als zij tradities niet meer hanteren om het leven te ordenen op een rigide manier, maar meer om het leven te structuren op een verrijkende manier. Wat er gebeurt als de vrouw wordt gezien als een vol persoon, die het verdient om in liefde en geluk te leven. n
28 - januari / maart 2011
Wijze
woorden
De reis van uw sterfelijk omhulsel kan niet volbracht worden door niet-handelen. Krishna tegen Arjuna Bhagavad Gita
In het geluk van zijn ondergeschikten ligt het geluk van de leider. Hun welvaart is zijn welvaart. De leider moet niet uitgaan van wat hem gelukkig maakt, maar van datgene wat baten oplevert voor zijn mensen.� Kautilya
De aarde biedt genoeg voor ieders behoefte maar niet genoeg voor ieders begeerte. Gandhi
Wie van een ander iets verwacht, geeft zijn vrijheid weg. Gandhi
Dit is het summum van plicht (dharma): Doe nooit aan anderen wat je niet zou willen dat zij jou aandoen. Mahabharata 29 - januari / maart 2011
Holi
Wensen
Holi/Phagwa is het feest van diversiteit en eenheid. Iedereen zou ongeacht klasse, sekse, leeftijd, huidskleur of etnische groep met elkaar moeten feesten. In onze Nederlandse samenleving is de afgelopen jaren helaas etnische polarisatie opgetreden. De negatieve kanten van culturele diversiteit zijn sterk uitvergroot. Laten wij hopen dat vanaf 2011 de positieve kanten van diversiteit meer op de voorgrond komen. Voor de Hindoes is een belangrijke rol weggelegd. Chan Choenni Bijzonder hoogleraar Hindostaanse Migratie Vrije Universiteit
Het Holi feest is een vrolijk feest , een feest waarbij de lente wordt gevierd , een nieuw begin, en dat is wat ik alle lezers van OHM Vani toewens: het besef dat iedere keer een nieuw begin mogelijk is, dat het geen zin heeft om achter om te kijken maar vrolijk te worden van alles wat mogelijk is, en dat u en ik daar zelf voor verantwoordelijk zijn. Wij kunnen een nieuwe start maken! En als wij die eigen verantwoordelijkheid nemen en ons ook nog gesteund weten door elkaar dan is de gedachte van Holi om samen het nieuwe begin te vieren helemaal tot uiting gebracht ! Let us celebrate diversity and unity. Tanja Jadnanansing Woordvoerder Hoger Onderwijs Tweede kamer fractie PvdA
30 - januari / maart 2011
Ayurveda en de beleving van vrijheid
Robert Swami Persaud
Vrijheid is – naast een goede gezondheid - het mooiste wat een mens kan hebben. Maar wat ís vrijheid eigenlijk? Het maken van eigen keuzes? Maar hoe vrij zijn die keuzes dan? Juist omdat de Ayurveda een natuurlijke geneeskunde is voor lichaam én geest zegt ze daar ook iets over. En wel omdat het gevoel van gebondenheid een ziekmakende werking kan hebben. Laten we daar eens naar gaan kijken.
De Ayurveda heeft haar bronnen in een oude Indiase leer die de Samkhya genoemd wordt. Voor velen is de Samkhya een bijna ontoegankelijke leer; ze is nogal abstract en er is veel verbeeldingskracht voor nodig om de Samkyha-leer te begrijpen. Vele Indiase geleerden hadden en hebben weleens moeite met deze leer omdat het wars is van elke religiositeit; ze noemden de Samkya een atheïstische leer en hadden er ook regelmatig kritiek op. Hoe komt het dan dat zij ook wel de bron van de Ayurveda wordt genoemd? Dat komt omdat de Samkhya over de vrijheid en onvrijheid van de menselijke geest gaat. Ze wijst op de grote eigen verantwoordelijkheid van de mens om zijn eigen vrijheid te beleven. Ze wijst niet op een of andere god of goden,
niet naar goeroes of indrukwekkende heilige boeken. Het is allemaal 'prakruti', zoals de Samkya dat uitlegt; stofnatuur die sterfelijk is en gebonden aan een opkomen, blinken en verzinken. Vrijheid van denken. In wijsgerige (Samkhya) zin is een mens minder vrij dan we zo zouden denken. Want als je ergens wel of niet voor kiest, dan is die keuze bepaald door emoties, verlangens of angsten. Maar zelfs dan nog kun je verdedigen dat dit vrijheid is. De Samkhya vindt dat echter een 'vrijheid in gebondenheid' en zegt dat er als het ware een 'hogere vrijheid' bestaat. Een van de meest bekende pleiters voor vrijheid was Mahatma Gandhi. Vrijheid was erg belangrijk voor
31 - januari / maart 2011
hem, maar niet tegen elke prijs. In onze tijd zijn er vele volkeren die oorlogen voeren om een zekere vrijheid te verwerven maar Gandhi zei daarover letterlijk dat er een 'moreel equivalent voor oorlog' was. En dat was de burgerlijke ongehoorzaamheid zonder anarchie, zonder geweld. 'De ongehoorzaamheid in burgerlijke zin moet oprecht zijn, beheerst, nooit oneerbiedig of uitdagend; zij moet gebaseerd zijn op een weldoordacht beginsel, niet grillig en bovenal niet ingegeven zijn door kwaadwilligheid of haat'. Deze woorden sprak Gandhi al op zijn 37e jaar en hij is daar nooit meer van afgeweken. Die 'hogere vrijheid' die zojuist al genoemd werd slaat in feite op een vrijheid van denken. Nu moeten wij begrijpen dat vrijheid van denken niet zo eenvoudig is, net zoals de daaruit voortkomende 'ahimsa' (geweldloosheid) van Gandhi ook bepaald niet eenvoudig is. De mens die de ahimsa niet kan toepassen kent ook geen innerlijke vrijheid. Want ahimsa is niet zomaar 'geen geweld toepassen',
het is een levenshouding die zich niet aanpast aan situaties waar dan wel geweld bij nodig is. Het is ook geen uiterlijk levensgedrag maar het is een zich tevens onthouden van slechte of begerige gedachten, van overhaasting, van liegen, van haat en van het negatief denken over anderen. Ahimsa is ook geen fatalisme of jezelf ergens gedwee aan onderwerpen. Vrijheidsbenemend karakter. Niemand anders dan een Gandhi bewees dat je, om de wereld op zijn kop te zetten, uiterst actief kan zijn zonder op te roepen tot geweld, integendeel zelfs. Zo zien wij dat vrijheid en geweldloosheid samen hand in hand gaan. Je kunt het ene niet verkrijgen zonder het andere. Vrijheid die met geweld verkregen is, is nooit echte, innerlijke vrijheid. Uw rubrieksschrijver heeft een vrouw gekend die 10 jaar lang gevangen had gezeten in ArgentiniĂŤ omdat ze tijdens het generaalsregime voor vrijheid had gepleit. Op de vraag hoe ze haar gevangenschap had beleefd
32 - januari / maart 2011
antwoordde ze: 'Gevangenschap? Slechts mijn lichaam was gevangen maar ikzelf niet. Ik dacht wat ik wilde en ik voelde wat ik wilde. Mijn innerlijke vrijheid kon niemand van mij afpakken'. Ook een groot voorbeeld van hoe echte vrijheid beleefd kan worden is Nelson Mandela; zevenentwintig jaar zat hij vast omdat hij streed voor vrijheid. Maar in de gevangenis op Robbeneiland ontdekte hij zijn innerlijke vrijheid en hij bewees dat door geen wraak te nemen toen hij president werd, maar door te vergeven. Hoe komt het toch dat de Ayurveda in feite geen religieuze maar juist een niet-religieuze, filosofische bron heeft, de al eerder genoemde Samkhya? Dat heeft ook heel veel met vrijheid te maken. Religies hebben in het algemeen een vrijheidsbenemend karakter. Van joden en moslims mag je geen varkensvlees eten, van hindoes geen koeienvlees, van katholieken en protestanten mag je op zondag niet werken en zo zijn er nog tal van religieuze verboden te verzinnen die de vrijheid trachten te beperken. Een
Ayurvedisch arts moet zich echter vrij voelen om voor te schrijven wat hij goed vindt, zonder zich te laten inperken door religieuze voorschriften. Menig oningewijde westerling staat verbaast als hij in de officiële Ayurvedische medische boeken allerlei recepten voor bijvoorbeeld vleessoepen ziet die aanbevolen worden bij verschillende vormen van bloedarmoede. Patiënten hoeven echter niet bang te zijn dat een Ayurvedisch arts iets voorschrijft wat de patiënt niet wil, om wat voor reden dan ook; anders zou de arts weer de vrijheid van de patiënt inperken. Geloven in God of het in praktijk brengen van een religie hoeven helemaal niet in strijd te zijn met het beleven van vrijheid. Niemand zei dit mooier dan de beroemde dichter Rabindranath Tagore toen hij zei: 'Ik heb mijn God lief omdat ik vrij ben Hem te loochenen'... En in de geest van de Ayurveda kunnen we dan ook zeggen: voel jezelf vrij en oordeel daarmee dan niet over anderen. n
33 - januari / maart 2011
Holi
Wensen
Holi is het feest waar we elkaar besprenkelen en bestrooien met parfum en kleuren. Het is het feest waarbij het onderscheid tussen de mensen wegvalt, en iedereen gelijk is: jong of oud, man of vrouw, en licht of donker. Het is feest waar we niet meer kijken naar iemands afkomst, maar waar we samen optrekken voor een nieuwe toekomst. Een toekomst met veel voorspoed en geluk voor iedereen Richard Moti. Fractievoorzitter PvdA Rotterdam
Holi is het feest van succes, vreugde en verlichting. In het huidige politieke klimaat in Nederland hebben we alle drie elementen hard nodig. Successen worden niet altijd gezien, de vreugde wordt getemperd omdat we onze identiteit verliezen. Zowel de Hollanders als de Hindostanen 'zien' steeds minder waar gemeenschappen voor staan. De symbolen van Holi hebben we daarom hard nodig. Ruben Gowricharn hoogleraar sociale cohesie en transnationale vraagstukken Universiteit van Tilburg
34 - januari / maart 2011
Holi, een volksfeest in Nederland Het feest van de kleuren komt er weer aan: Holi hai! Voor mij een feest van solidariteit en verbroedering. Een feest dat sociale en etnische barrieres doorbreekt en mensen met elkaar verbindt, ongeacht afkomst, kleur, ras, religie, sociale positie of sekse. Het is een mooie expressie van onze multiculturele verbondenheid. Een geweldig bindmiddel om de diverse culturele groepen in ons land bij elkaar te brengen. Ik vind het prachtig dat dit kleurrijke feest gevierd wordt in de openbare ruimte. Immers, die openbare ruimte staat symbool voor het erf waar mensen elkaar ontmoeten en waar mensen dingen met elkaar delen en burgerschap tonen. En dat doet mij goed. Want samen... samen zijn wij Nederland. Hamar taraf se aplog sabkoi ke ek subh holi! Moi se rahiyo ja! Rabin S. Baldewsingh Wethouder Volksgezondheid, Duurzaamheid, Media en Organisatie te Den Haag
35 - januari / maart 2011
Welkom bij Jade Ayurvedic Healthcenter. Betreed de wereld van Ayurveda, de eeuwenoude Indiase gezondheidswetenschap. Gun jezelf ultieme ontspanning. Een bezoek aan Jade Ayurvedic Healthcenter betekent Pure weldaad voor lichaam en geest. Het centrum staat onder leiding van Chanderdath Makhan, Ayurvedisch Arts en arts in de Chinese geneeskunde. Hij heeft zijn hele leven al de droom gehad om een centrum op te zetten waar er meer gebeurde dan het geven van behandelingen alleen. Hij wilde een plek creëren waar mensen konden werken aan een gezonde en gelukkige levensstijl. Samen met een team van therapeuten uit verschillende disciplines heeft hij zijn droom verwezenlijkt, en het eerste Ayurvedic lifestyle centrum opgezet. Hier kunnen oliemassages, kruidentherapie, acupunctuur, voedingsen lifestyle advies, yoga, meditatie, fysiotherapie, orthomanuele geneeskunde, Welness, Ayurvedische schoonheidsbehandelingen, een biologisch restaurant en een Ayurvedische voedingswinkel onderdeel zijn van uw behandeling. Of u nou komt voor een specifieke klacht of voor pure ontspanning, we passen ons altijd aan aan uw wensen. Het doel blijft altijd: In een zo kort mogelijke tijd de cliënt in goede gezondheid van het leven laten genieten.
Pancha karma (Ayurvedisch reinigen), Massage, Acupunctuur Ontspanning Hoge Ayurvedische darmspoelingen, Levend bloed analyse Ayurvedisch coachen, Voeding en leefstijl advies Opleiding Ayurvedische massage Yoga Meditatie Pranayama
Naast behandelingen bieden wij mensen de mogelijkheid om zelf aan hun gezondheid en welzijn te werken. Door het verzorgen van lezingen, workshops en cursussen kunnen mensen kennis en vaardigheden opdoen om hun leven in balans te brengen. Kom meer te weten over mantra’s, kook mee tijdens de kookworkshop of doe mee met een yoga cursus. Ons programma wordt voortdurend vernieuwd en uitgebreid. Houd onze website in de gaten voor informatie! Maak kennis met Jade Ayurvedic Healthcenter en kijk wat we voor U kunnen betekenen. We nodigen U uit om gebruik te maken van onze gratis diagnose welke plaatsvindt op dinsdag van 10.00-12.00 uur en vrijdag van 09.00-12.00 uur en 14.00-16.00 uur. Voor meer informatie kunt U terecht op onze website; www.Jade-health.nl. of kunt u ons bellen op tel.nr. 030-2734171 Jade Ayurvedic Healthcenter - Tuibrug 1 - 3991 LC Houten
36 - januari / maart 2011
37 - januari / maart 2011
Televisie 1e kwartaal 2011 Iedere zaterdag op
Nederland 2
11.30 uur Herhaling iedere zondag 15.00 uur
Zaterdag 1 januari 2011; 11.30 uur
Ramayana in het hier & nu
Herhaling 2 januari; 15.00 uur
Op 10 december 2010 wordt er in Delhi (India) een internationaal congres gehouden over de betekenis van het hindoegeschrift de Ramayana voor het hier en nu. Deelnemers uit meer dan 70 landen zullen dit congres bijwonen. Op dit congres wordt de Nederlandse vertaling van de Ramayana gepresenteerd. Ramdew Krishna vertaalde het niet alleen, maar voorzag het eveneens van prachtige illustraties. Waarom zoveel tijd en moeite voor dit werk? Wat betekent de Ramayana voor hem en voor de deelnemers uit Nederland? Zie ook artikel op pag. 18.
Zaterdag 8 januari 2011; 11.30 uur
Herhaling 9 januari; 15.00 uur
Corporate Yoga
Yoga en meditatie winnen steeds meer terrein in Nederland. Yoga is niet meer iets dat alleen maar in besloten kringen zoals yogascholen, mandirs en huiskamers wordt beoefend. Steeds meer publieke instellingen zoals scholen, bedrijven en ziekenhuizen nemen yoga als reguliere praktijk in hun systeem op. Meditatie als praktisch wapen tegen een burnout. In het ‘stiltecentrum’ van het ministerie van FinanciĂŤn lopen wekelijks gemiddeld veertig ambtenaren naar binnen. Maar ook bedrijven als Nike, Achmea en Marktplaats.nl gebruiken yoga en meditatie om hun werknemers te moti38 - januari / maart 2011
Televisie veren, activeren en meer in balans te brengen. Tegelijkertijd vinden ze het moeilijk om hiermee in de publiciteit te treden. In dit programma gaan we op zoek naar de oorzaak van deze terughoudendheid en zien we de effecten van yoga en meditatie op de totale bedrijfscultuur. Herhaling 16 januari; 15.00 uur
Zaterdag 15 januari 2011; 11.30 uur
Energiek door Ayurveda deel 1. Petra van der Wal werkt in de zorg als manager. Ze is druk met haar baan. Ze gaat elk jaar naar India voor een Ayurvedische kuur. “Ayurveda maakt mij tot wie ik ben” zegt ze. “Door mijn drukke bestaan, raak ik mezelf gaandeweg kwijt, althans zo voelt dat. Maar een verblijf in een Ayurvedisch centrum met de daarbij behorende behandelingen, maakt me weer rustig en energiek. Het motiveert mij tot leven”. Wat gebeurt er in zo een centrum precies? Welke behandelingen geven haar dit gevoel.
herhaling
23 januari; 15.00 uur
Zaterdag 22 januari 2011; 11.30 uur
Energiek door Ayurveda deel 2 Tom had nooit van de Ayurveda gehoord. Hij heeft een fietsenreparatiebedrijf en werkt hard om rond te komen. Zijn vriendin boekt een reis naar India om daar een Ayurvedische kuur te ondergaan. Voor haar is dit ook de eerste keer. Maar ze heeft wel het een en ander over de Ayurveda gehoord. Tom gaat mee en laat zich gewillig behandelen. Wat vindt hij van deze Ayurvedische kuur? Zou hij het nog eens doen?
Herhaling 30 januari; 15.00 uur
Zaterdag 29 januari 2010 ; 11.30 uur
Chatney.nl
Een programma voor de naar spiritualiteit zoekende jongeren in Nederland. Herhaling 6 februari: 15.00 uur
Zaterdag 5 februari 2011; 11.30 uur
OHM Magazine
Hierin een reportage en achtergrondinformatie over actuele ontwikkelen binnen de Hindoegemeenschap in Nederland. 39 - januari / maart 2011
Televisie Zaterdag 12 februari 2011; 11.30 uur
Swami Dayanand Jayanti
Herhaling 13 februari; 15.00 uur.
Vikaash is jongeman van in de dertig. Hij werkt in de IT sector en is hierin vrij succesvol. Hij is opgevoed volgens de leringen van Swami Dayanand, een hervormer binnen de Hindoetraditie. Volgens deze leringen mag hij geen iconen gebruiken als symbool voor God. Zijn vrienden die tot de meer traditionele stroming behoren doen dat wel. Vikaash voelt zich heel erg aangetrokken tot de Goddelijke iconen van zijn vrienden. Als hij in de nabijheid van deze iconen is, roept dat een bijzonder fijn, vredig en vooral liefdevol gevoel in hem op. Zijn omgeving heeft hier moeite mee. Kan Vikaash een Arya Samaj zijn en toch in iconen geloven?
Zaterdag 19 februari 2011; 11.30 uur
Yoga en meditatie voor nog meer geluk. Saskia is 35 jaar oud, full time yogalerares en reist regelmatig naar India voor verdieping van haar kennis van de yogafilosofie.Hiervoor was ze een een hardwerkende, onafhankelijke vrouw die ging voor carriere, geld, leefgenot, stappen en reizen met vrienden. Ze had veel van haar dromen gerealiseerd: een baan in de media, een koophuis in een gezellige buurt in Amsterdam, een groep trouwe vrienden en goede vooruitzichten. Maar gaandeweg begon ze zich steeds ongelukkiger te voelen. Ze beleefde aan alles wat ze zo graag deed, bijna geen plezier meer. Was dit het allemaal wel, vroeg zij zich vaker af. Na een korte moeilijke periode van innerlijke conflicten, zelfisolatie en demotivatie ten aanzien van haar werk, vetrok ze zonder enige doel naar India. Daar maakte ze kennis met yoga en meditatie. Ze besloot zich hierin verder te verdiepen, nam ontslag en verbleef lange tijd in India. Wat bracht yoga en meditatie haar, wat de zo fel begeerde carriere, bezit en genot haar niet konden brengen?
40 - januari / maart 2011
Herhaling 20 februari 15.00 uur
Televisie Herhaling 1 maart; 15.00 uur
Zaterdag 28 februari 2011; 11.30 uur
OHM magazine
Hierin een reportage en achtergrondinformatie over actuele ontwikkelen binnen de Hindoegemeenschap in Nederland. Herhaling 13 maart; 15.00 uur
Zaterdag 12 maart 2011; 11.30 uur
Kennis voor het leven In de ogen van anderen heb je geluk. Omdat jij bijvoorbeeld gespaard blijft voor een ongeluk die vele anderen treft en jou niet. Maar wanneer vind jezelf dat je geluk hebt. Een gedramatiseerd volksverhaal uit Rajasthan, dat antwoord probeert te geven op deze vraag.
Zatedag 19 maart ; 11. 30 uur
Holi, lentefeest
Holi of het lentefeest is vooral een feest van kleur. Mensen strooien gekleurde poeder op elkaar of ze besprenkelen elkaar met gekleurd water. Dit om te benadrukken hoe belangrijk kleur en diversiteit in het leven is. Maar ook de gelijkwaardigheid van kleuren als metafoor voor verschillende soorten mensen, ten opzichte van elkaar. In deze documentaire zetten we alle betekennisen van Holi weer even voor u op een rijtje.
Zondag 20 maart 15.00 uur Live verslag van de viering van het Holifeest vanaf het Paul Krugerplein in Den haag. Hier wordt het Holifeest uitbundig gevierd. Herhaling 27 maart; 15.00 uur
Zaterdag 26 maart 2011; 11.30 uur
Chatney.nl
Een programma voor de naar spiritualiteit zoekende jongeren in Nederland
41 - januari / maart 2011
ver de eten o w r e Me en en viewd r e t ïn ? ge grond chter a n u h
Radio 1e kwartaal 2011
Zondag 14.15 - 15.00 uur
e voor d je aan ld e b s rief M nieuw ijver v s u t Lo t.nl
op
Radio 5
via de ether:
ne w.ohm op ww
747 AM
en via de kabel:
Den Haag 88.1 FM Amsterdam 96.6 FM Rotterdam 90.0 FM
of vraag uw kabelexploitant naar de juiste frequentie in uw regio.
De Lotusvijver 2 januari
Wat is spiritueel ondernemen? Begrippen als business spiritualiteit en holistisch ondernemen lijken steeds meer gemeengoed te worden. Het gaat blijkbaar niet langer alleen om winst, marktwerking en efficiency. Nieuw? Nee, Kautilya,een Indiër die leefde van het jaar 350 tot 275 voor Christus, sprak er al over. Spiritualiteit en ondernemen: hoe verhouden ze zich tot elkaar? Is holistisch ondernemen mogelijk?
De Lotusvijver 9 januari
Zo binnen, zo buiten Veel mensen die een spiritueel leven leiden proberen zo gelijkmoedig mogelijk over te komen. Ze weten immers wat écht belangrijk is in het leven. Toch blijkt soms dat deze houding alleen aan de buitenkant zit. Van binnen ben je nog lang niet zover. Hoe komen binnen en buiten met elkaar in harmonie?
De lotusvijver 16 januari
Is zelfdoding altijd uit den boze? Over zelfdoding hebben velen een uitgesproken mening. Niet zo verwonderlijk omdat dit bij mensen aan diepe gevoelens raakt. Bovendien wijzen religies en met name het hindoeïsme, zelfdoding af. Met haar boek “Zelfdoding in het licht van 42 - januari / maart 2011
de ziel” bepleit Ellen Scheffer een andere benadering. Een gesprek met haar en voor- en tegenstanders.
De lotusvijver 23 januari
Oog in oog met de dood Mensen die op de drempel stonden van de dood, zeggen vaak dat deze ervaring hun kijk op het leven radicaal heeft veranderd. Na deze ervaring leiden zij een heel ander leven en vinden zij andere dingen belangrijk. Een aantal mensen vertelt over deze ingrijpende verandering, waarin zij (meer) geloof kregen in een goddelijke kracht.
De Lotusvijver 30 januari
Indiase muziek voor Westerlingen Indiase klassieke muziek wordt vaak in verband gebracht met spiritualiteit. De musicus en het publiek zeggen een diepe ervaring erbij te krijgen. Zelfs Westerlingen, voor wie deze klanken en instrumenten vreemd zijn, worden erdoor geraakt. Waarom?
De Lotusvijver 6 februari
Ayurveda en spiritualiteit Ayurveda is het meest bekend als geneeswijze uit India. Maar het omvat een hele levensfilosofie en manier van kijken naar de mens in de wereld. Én het is een levenswijze met verlichting als uiteindelijk doel. In deze Lotusvijver aandacht voor deze kant van de ayurveda.
De Lotusvijver 13 & 20 februari
In het begin was er niets… Alle religies, maar ook andere denkrichtingen, kennen hun scheppingsverhalen. Soms was er een ei, soms een schepper, soms goddelijk zaad en soms klei, waaruit de mens of mensen zijn geschapen. In twee programma’s discussiëren we over de aannemelijkheid van deze ideeën.
43 - januari / maart 2011
De Lotusvijver 27 februari
De reis van de held Helden uit religieus/spirituele verhalen zoals Shri Ram of Shri Krishna, staan voor dezelfde dilemma’s als ‘gewone’ mensen. De oplossingen die zij aanreiken zijn soms bron van inspiratie en helpen bij het nemen van beslissingen of leren omgaan met een situatie. In dit programma vertellen mensen daarover.
De Lotusvijver 6 maart
De illusie van verlichting Een goede baan, een huis, spullen, relaties. Maakt dat allemaal echt gelukkig? Nee, dachten velen. In de overtuiging rust, vrede en zelfs verlichting te vinden, vertrokken zij naar een Asram in India of een boeddhistisch klooster. Maar, werd het ideaal van vrede en verlichting wel bereikt? Kun je ook buiten een Asram verlichting bereiken?
De Lotusvijver 13 maart
Jezus in India? In het noorden van het Indiase subcontinent zou het graf van Christus gevonden zijn. Ook zeggen sommige mensen dat Jezus een deel van zijn jonge jaren in India doorgebracht heeft en kennis hebben genomen van de Hindoegeschriften en filosofieën. Voor- en tegenstander komen in dit programma met hun argumenten.
44 - januari / maart 2011
De Lotusvijver 20 maart
Maakt meditatie gelukkig(er)? Mensen mediteren zich suf om maar dichter bij zichzelf te komen. In dit Zelf zou het ultieme geluk besloten liggen. Toch brengt het mediteren lang niet iedereen dat wat zij ervan hadden verwacht. Zijn deze mensen ongeduldig, op zoek naar instant geluk? Of is meditatie gewoon niet geschikt voor iedereen?
De Lotusvijver 27 maart
Het dertigers dilemma Als je je leven op orde hebt: partner, goede baan, eventueel leuke kinderen, komt bij velen onherroepelijk de vraag: Wat is er nog meer? Dan begint het zoeken naar de diepere gronden van het leven. Hoe ziet die zoektocht eruit?
45 - januari / maart 2010
Radio 1e kwartaal 2011
Zaterdag 16.00 - 17.00 uur op
Radio 5
via de ether:
747 AM
en via de kabel :
Den H aag 88.1 FM A msterdam 96.6 FM Rotterdam 90.0 FM of vraag uw kabelexploitant naar de juiste frequentie in uw regio.
De Zevende Hemel 1 januari
Het roer om?
In deze Zevende Hemel een speciale Nieuwjaarsuitzending waarin Hindoes terugblikken naar het afgelopen jaar, maar ook hun verwachtingen ten aanzien van het nieuwe jaar de revue laten passeren. Centrale vraag in de gesprekken zijn: Wat staat ons te wachten ? Hoe gelukkig worden we en hoe kan het Hindoeïsme hierin bijdragen?
De Zevende Hemel 8 januari We zijn onze eigen moeder door dementie kwijt! De familie Jaspalsingh heeft te maken met een dementerende moeder. ‘Lijfelijk is zij aanwezig, geestelijk zijn we haar kwijt!’ Hoe gaat deze Hindoestaanse familie om met de ziekte van hun moeder? Wat kunnen en willen zij voor haar doen?
46 - januari / maart 2011
De Zevende Hemel De Zevende Hemel 15 januari Hindoestaanse homoseksuelen Veel Hindoestaanse homoseksuelen worstelen met hun religieus- culturele achtergrond. De extravagante beelden die in de media verschijnen van homoseksuelen stroken niet met de Hindoestaanse normen en waarden. Hoe bewegen zij zich in de Hindoestaanse gemeenschap?
De Zevende Hemel 22 januari
Kiezen voor een spiritueel leven Sommige mensen kiezen heel bewust voor een ander leven. Ze trekken zich terug in een spirituele leefgemeenschap of trekken minder met mensen op. Ze zeggen dat de ‘gewone’ mensen hen niet (meer) begrijpen. Waarom maken zij zulke radicale keuzes?
De Zevende Hemel 29 januari
Gandhi voor jongeren Wereldwijd wordt elk jaar op 30 januari de sterftedag van Mahatma Gandhi herdacht. De boodschap van Gandhi over geweldloosheid, onbaatzuchtigheid, gelijkheid spreekt velen aan, vooral in deze turbulente tijd. Wat hebben Nederlandse Hindoe jongeren met Gandhi en hoe gaan zij om met zijn gedachtegoed ?
De Zevende Hemel 5 februari
Mijn man gelooft niet! De vrouw gelooft in Shiva, volgt Sai Baba en daarmee een religieus / spirituele weg. Dat is voor haar van wezenlijk belang. Haar man daarentegen is op een bepaald moment atheïst geworden. Hoe werkt deze relatie?
47 - januari / maart 2011
Radio De Zevende Hemel 12 februari
Herdenking Swami Dayanand De geboortedag van de stichter van de Arya Samaj, een hindoestroming, wordt door zijn volgelingen jaarlijks herdacht. Maar de Arya Samaj heeft dit jaar meer te vieren, want het is precies 100 jaar geleden dat een Vedische missionaris de leer van Swami Dayanand vanuit India naar Brits-Guyana bracht en waaruit deze zich spreidde naar Suriname,Trinidad en Nederland. Welke bijdrage levert deze stroming aan de ontwikkeling en het welzijn van haar volgelingen in Nederland.
De Zevende Hemel 19 februari
Bij de Hare Krishna De Hare Krishna beweging bestaat dit jaar 45 jaar. Iedereen kent de dansende en zingende mensen in kleurrijke kledij die Bhagvad Gita’s aan de man proberen te brengen. Maar de ‘wervende’ manier van het verspreiden van het Hindoeïsme wordt niet door iedereen gewaardeerd. Juist van andere hindoes komt kritiek. Waarom?
De Zevende Hemel 26 februari
Een familielid met een beperking Als er een gehandicapt kind wordt geboren is het voor iedereen een grote schok. In sommige Hindoestaanse families ontfermt iedereen zich over hem of haar en in andere worden zij het liefst weggestopt. In gesprek met een familie waarin een verstandelijk gehandicapte tante werd opgenomen. Welke obstakels komen zij tegen in het zorgen voor haar?
48 - januari / maart 2011
De Zevende Hemel De Zevende Hemel 5 maart
God is een vrouw Van de grote wereldreligies kent alleen het Hindoe誰sme de vrouwelijke verschijningsvorm van het Goddelijke. Miljoenen mannen en vrouwen richten zich in het gebed tot Shakti, de Goddelijke vrouwelijke energie. Hoe doen zij dat en welke ervaring hebben zij erbij?
De Zevende Hemel 12 maart
Vastentijd
Net als alle religies kent ook het Hindoe誰sme perioden van vasten. Soms onthoudt men zich echt van voedsel, soms is het alleen het eten van bepaald voedsel (vegetarisch bijvoorbeeld) en soms vasten hindoes steevast op een bepaalde dag van de week. Kenmerkend is dat het religieus is ingegeven. Vandaag een programma over het hoe en waarom van vasten.
De Zevende Hemel 9 maart
Het is Holi!
Holi Phagwa is een kleurrijk en vrolijk feest dat bijna iedere hindoe dan ook uitbundig viert. Soms ingegeven door herinneringen aan de gezelligheid van Suriname of ge誰nspireerd door de beelden uit India, worden overal feesten gegeven. Ga mee in het feestgevoel van Holi!
De Zevende Hemel 26 maart
Wat ervaren mensen in de mandir? De een vindt troost bij een ritueel, de ander wil het Hogere bedanken terwijl weer andere mensen het heerlijk vinden mensen van gelijke gezindte te ontmoeten. Sommigen zeggen er nooit te komen, terwijl anderen het liefst dagelijks langs zou willen gaan. Wat maakt de mandir (tempel) de moeite waard?
49 - januari / maart 2011
Reisbureau Capricho Tours
n
Albert Cuypstraat 43
n
1072 CL Amsterdam
Tel.: +31(0)20 673 73 42 n Fax: +31(0)20 375 46 75 n e-mail: info@caprichotours.nl
Paramaribo
KLM en SLM retourtarieven laagseizoen 1 maand reeds vanaf 635,- euro, (incl. alle belastingen).
India
KLM - AI - OS - AY enz. naar diverse steden met lage retourtarieven, met extra bagage en ĂŠĂŠn keer de terugreis kosteloos wijzigen. Verzorgde reizen samengesteld naar uw wensen. De tours met het aantal dagen en de gewenste steden/plaatsen worden in overleg met u samengesteld. Onze specialiteit is ook het samenstellen van spirituele- en religieuze reizen. In India wordt de tour door erkende reisleiders begeleid. Tevens bemiddelen wij voor Suriname de hotelreserveringen en vakantiehuizen. Reisbureau Capricho Tours is lid van SGR en ANVR en is erkend IATA
50 - januari / maart 2011
Saraswati Art Publishers Gespecialiseerd in boeken over Hindoestaanse kunst & Cultuur
Verkrijgbaar boeken over: HindoeĂŻsme - Boeddisme - Islam - Yoga - Ayurveda - Indiase Astrologie - Geschiedenis Klassieke Indiase muziek & dans - Bollywood - Studie methoden Hindi - Urdu - Sanskriet - Hindiboeken
Bezoek onze webwinkel: www.indiaseboeken.com
en bestel nu bij de grootste webwinkel voor Hindoestaanse / Indiase boeken en CD’s
Geef eens een boek...
Woordenboek Nederlands - Hindi Hindi - Nederlands met Romaanse transcriptie. Gebonden 790 pag prijs E 32,50 Introductieprijs t/m juni 2010
E 29,50 !
nieuw
...of een CD cadeau!!
Saraswati Art publishers & Distributeurs
Bezoek onze Literatuurdagen & boekenmarkt Voor meer informatie: info@saraswatiart.com of bel telefoon 020 - 696 64 05
51 - januari / maart 2011
Ayurveda voor Iedereen. Dit helder geschreven boek is voor iedereen die de Ayurveda echt wil leren kennen! Het is een praktisch boek dat zich niet verliest in allerlei moeilijke termen. Van seksualiteit tot spiritualiteit, van voeding tot behandelingen, de Ayurveda is een levenswetenschap. Bestel dit boek eenvoudig bij: www.mijnbestseller.nl/robertpersaud
De Ayurveda Praktijk. De medische Ayurveda praktijk van vaidya Robert H. Swami Persaud is van maandag t/m vrijdag te bezoeken volgens afspraak. U komt voor een eenmalig en uitgebreid consult van ca. 2 uren, waarbij u zonder rompslomp, dure pillen of moeilijke oefeningen te weten komt hoe u uw lichamelijke en geestelijke gezondheid weer helemaal optimaal kunt krijgen! U krijgt een zeer persoonlijk en duidelijk voedingsadvies en adviezen die uw leven betreffen. Zelfbewustzijn, inzichtsgroei en energie vormen sleutelwoorden in het consult. Langdurige chronische klachten, overgewicht en malaise nemen allemaal af door een juist voedings- en leefpatroon, geheel afgestemd op uw persoonlijke situatie. Indien gewenst, kunt u na afloop zelfs in uw eigen regio door een van onze meer dan 50 Ayurvedische therapeuten verder behandeld worden. Bijna alle zorgverzekeraars vergoeden de consulten. Op de site www.ayurveda-center.com staat de meest actuele informatie, die moet u zeker even bezoeken!
Even bellen? Onze telefonistes staan u elke werkdag van 08.00 tot 17.00 uur vriendelijk te woord. Alle info: tel. 024-641 83 98 (buiten kantoortijden: 06-553 007 52)