OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:36
Pagina 1
INFOBLAD OHM • PROGRAMMA’S
7e jaargang nr. 2 • april / juni 2001 • prijs ƒ 7,50 (€ 3,41)
• Ramp in India • Poweryoga • Mandirdienst • Tagore
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:36
Pagina 2
april / juni 2001
RONDREIZEN INDIA
onze
vr aag bro chu
re me t
s p e c ia l t a r ie v e
n
22 dagen verzorgde rondreizen v.a. 15 dagen India met Bombay, Delhi, Amber, Jaipur, Agra, Mathura, Haridwar, Rishkesh e.d. vertrek: 23 april, 21 juli, 4 augustus, 9 september 2001. Ticket India Ticket Bangkok Ticket Mauritius
e
!
OP: INGEN
AANBIED
els.com rcotrav www.e
ZEN IS LID ERCO REI VAN D U S. ., O P Z EK ER U R EI ST
ƒl. 2.695,- p.p.
vanaf ƒl. 1.200,vanaf ƒl. 1.250,vanaf ƒl. 1.450,-
VERZORGDE
RONDREIZEN MAURITIUS 10 dgn (met verblijf in appartement en transfer)
ƒl. 1.750,-
VERZORGDE
ƒl. 2.095,-
RONDREIZEN MAURITIUS 15 dgn (met verblijf in appartement, 5 dagen, transfers)
VERZORGDE RONDREIZEN VERRE OOSTEN 21 dgn ƒl. 2.950,Singapore, Malakka, Kuala Lumpur, Malaysie, Penang, Thailand, Phuket, Bangkok, Pattaya e.d. Vertrek: 25 mei, 10 augustus**, 21 september, 12 oktober 2001.
16
DAAGSE VERZORGDE RONDREIS THAILAND Bangkok, Pattaya, Rose Garden, floating Market e.d. hoogseizoen (juli/augustus) voor ƒl. 2.250,Laagseizoen voor ƒl. 1.950,-
E
I G E N
K A N T O O R
I N
I N D I A
DORDTSELAAN 144-D • 3073 GL ROTTERDAM • TELEFOON 010-484 91 77 • FAX 010-4846534 REGENTESSEPLEIN 12A • 2562 EV DEN HAAG • TELEFOON 070-363 95 36 • E-mail:erco.reizen@wxs.nl
In onze winkel origineel hand vaardig klederdrac ht en kadoartikelen uit India,
Traditionele kleding zoals: • de sari, ghagra, salwaar, kurta’s • Moderne avondjurken • Allerlei geschenkartikelen en nog veel meer Ook bemiddelen wij voor de verhuur van trouwstoelen, maro’s etc. En niet te vergeten indien u een uitstapje wilt maken naar het Verre Oosten o.a. India, kunt u door een deskundige uw reis laten samenstellen.
Indian Light • • • • • •
Toegankelijk voor een ieder Betaalbare prijzen Oosterse & Westerse mode Makkelijk bereikbaar zowel openbaar als eigen vervoer Werkt aan klant tevredenheid Warme sfeer van echtheid
Kortom Indian Light is werkelijk een licht in het duisternis !! Openingstijden: Ma t/m Vr : 10.00-18.00uur Zaterdag: 10.00-17.00uur Donderdag koopavond
Adres: Burgemeester v.Leeuwenlaan 47 1064 KK Amsterdam Tel:020-4114782 Fax: 020 - 4116774
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:36
Pagina 3
april / juni 2001
C
O
L
O
F
O
N
OHM-Vani is een uitgave van de Stichting Organisatie voor Hindoe Media. OHM-Vani geeft achtergrond informatie over de programma’s van OHM en maakt melding van relevante ontwikkelingen in de Hindoegemeenschap. Wij nodigen u uit opmerkingen of commentaar op onze programma’s of op dit blad te zenden aan Stichting OHM. De redactie behoudt zich het recht voor om ingezonden stukken in te korten, te redigeren of niet te plaatsen. Geplaatste stukken geven niet altijd de visie van de OHM weer.
I N H O U D • Redactioneel
4.
• TV
6.
• TV Hindi
9.
• Radio zondag
10.
• Radio Hindi
12.
• Radio Maandag
14.
Een jaarabonnement kost Fl. 20,-. Opzegging dient uiterlijk 1 maand voor het verstrijken van dat jaar schriftelijk plaats te vinden.
• Het web van de • Hindoestaanse Immigratie
19.
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van
• De mandirdienst in perspectief
21.
• Jongeren en de ramp in India
23.
• Khoya Paaya
25.
• De ramp in India
27.
Stichting OHM. Eindredacteur: Ger Rolsma Redacteur: Perdiep Ramesar De volgende personen hebben bijgedragen aan dit nummer:
• Tagore heeft zoveel D. Gangaram Panday, A. Bierdja, S. Rambaran-Badloe, S. Biere, R.L. Kanhai, R.S. Persaud, A. Ramdhani, M. Koeldiep, G.C. ter Morshuizen, A. Ramdhani, M. Kishoendajal, J. van Delden, T. Goes B. Lalbahardoesing, C. Morssink, M. Ramkisoen, W. Majoie. Coverfoto: India ISBN 0-333-63848-4 Grafische verzorging: NOS-Omroepdrukkerij Adri Segaar Stg. OHM (redactie OHM-Vani) Koninginneweg 8 1217 KX Hilversum
• meer in huis dan Gitanjali
31.
• ‘De Advaita Vedanta • in een notendop’
35.
• Poweryoga
37.
• voeding en spiritualiteit
39.
• Hindoejongeren • en geestelijke verzorging
41.
• Ayurveda en: • griep en verkoudheid
44.
• Het spirituele web
46.
Telefoon 035 - 6260920 Fax: 035 - 6280843 E-mail: info@ohm.to ABN-Amro: 44.09.38.694
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:36
Pagina 4
april / juni 2001
REDACT IO Beste lezer, Na zes jaar eindredacteur van OHMVani ga ik van u afscheid nemen. Ik ga mijn werkveld verleggen naar de Hindoescholen in Nederland. Daarmee laat ik een blad achter dat ik vanaf het ontstaan heb mogen opbouwen. Bij de oprichting wilden wij een blad maken waarin enige achtergrondinformatie over de programma’s stond. In de afgelopen jaren is OHM-Vani uitgegroeid tot een betrouwbare bron over de Hindoecultuur, waar vanuit verschillende visies interessante onderwerpen zijn toegelicht. Onderzoek toonde aan de lezers het een inhoudelijk goed blad vinden. Door meer aandacht voor de vormgeving te besteden en het blad in kleur uit te brengen kan de kwaliteit verder worden verbeterd. Het doorvoeren van deze verbeteringen en vernieuwingen laat ik graag over aan mijn opvolger, Perdiep Ramesar. Wel richt ik een woord van dank tot u, als lezer van OHM-Vani. Regelmatig ontving ik schriftelijke reacties op de artikelen en het blad in haar geheel. Commentaar en kritiek hebben in belangrijke mate bijgedragen tot de ontwikkeling van het blad. Maar het kan veel beter! De kracht van het blad is aandacht 4
voor spiritualiteit, en voor de dynamiek tussen de Hindoefilosofie en de Nederlandse samenleving. Door uw blijvende bijdrage kan het blad blijven groeien. Ik hoop dat het blad zijn eigen karakter blijft behouden naast de bestaande bladen en wens u ook voor de toekomst veel leesplezier toe. Met vriendelijke groet,
Ger Rolsma
PS. De Lotusvijver gaat vanaf 8 april naar de zaterdag, ondanks wij hier nog over in gesprek zijn met de Raad van Bestuur van de NOS.
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:36
Pagina 5
april / juni 2001
O NEEL
Surinam Air Travel VOOR
AL
UW
REIZEN
Noord, Oost, Zuid, West Surinam Air Travel The Best!!
Geachte lezer, Mijn naam is Perdiep Ramesar en ik ben uw nieuwe redacteur OHMVani. De OHM-Vani die u nu voor u heeft is het eerste nummer met mijn medewerking. Samen met mijn voorganger, Ger Rolsma, heb ik dit nummer geproduceerd. Aan de overdracht kon ik merken dat Ger de afgelopen zes jaar heel hard heeft moeten werken om het blad zo goed mogelijk bij u op de deurmat te krijgen. Ik ben begeleid door hem, maar Ger heeft het al die jaren helemaal alleen moeten klaarspelen. Daarvoor verdient hij zeker alle waardering. Ik hoop dan ook met uw hulp dit blad minimaal op dit niveau voort te kunnen zetten. Al uw suggesties en reacties zijn natuurlijk van harte welkom. Met alle hoop op een goede samenwerking, Perdiep Ramesar
De laagste tarieven en groepskortingen naar o.a. Azië, Mauritius, Suriname, Dubai, Zuid Afrika,Turkye enz. voor meer informatie: Telefoon: 030-2321516 Fax: 030-2322500 Amsterdamsestraatweg 91 3513 AC Utrecht Elke maand groepsreizen naar Mauritius! Lid SGR nr 2319 - K.v.K. 072319
Mr Drs T. Bissessur ADVOCAAT & PROCUREUR
• • • • • • • •
Strafzaken Echtscheidingen Kort Gedingen WAO-zaken Verblijfsvergunningen Letselschade Ontslagzaken Schadeprocedures
Grotewaard 1 • 2716 XP Zoetermeer Tel: 079 - 352 15 16 • Fax 079 - 352 19 82
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:36
Pagina 6
april / juni 2001
TV
tweede Kwartaal 2001 op Nederland 1
13.00 - 13.30 uur! Zondag 1 en 8 april 13.00 – 13.30 uur
herhaling zat. 7 en 14 april 10.30 uur
Op zoek naar jezelf (deel 1 & 2) De Kumbha Mela is een feest waar maar liefst 20 miljoen bezoekers heen gaan. Met dit aantal wordt dit de grootste manifestatie in de wereld. Belangrijk zijn meditatie en een symbolisch reinigingsbad aan de samenvloeiing van de heilige rivier de Ganges, de Yamuna en de Saraswati. OHM volgt de belevenissen van een jongere op zoek naar haarzelf op deze unieke Kumbha Mela. Zondag 15 april 14.00 - 14.30 uur
herhaling zat. 21 april Holi 10.30 uur
Jong Muzikaal talent (herhaling) Zondag 22 april 13.00 – 13.30 uur
herhaling zat. 28 april 10.30 uur
Pandit Ramlall, Pandit Ramlall, is de spiritueel leider van de Arya Samaj in de VS. Met zijn Arya Spiritual Center verspreidt hij het Hindi, de filosofie en de kennis van de Veda’s in de Verenigde Staten met name in New York. Verder is zijn centrum de basis voor seva, onbaatzuchtige dienstbaarheid. OHM neemt een kijkje in de keuken van pandit Ramlall. Zondag 29 april 13.00 – 13.30 uur
herhaling zat. 5 mei 10.30 uur
De mandirdienst in perspectief Is de mandir er alleen om te bidden? Of ook om sociale contacten leggen? Is het te vergelijken met een kerk of is er meer te doen dan alleen te luisteren naar preken van de pandits? In dit programma staat de mandirdienst (tempeldienst) centraal. Van de rituelen, gebeden, meditatie en lezingen tot de sociale functie van zo’n mandirdienst. 6
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:36
Pagina 7
april / juni 2001
Zondag 6 mei 2001 13.00 – 13.30
herhaling zat. 12 mei 10.30 uur
Hindoeïsme in beweging ‘Moeten we naar de mandir of kunnen we gewoon thuis bidden en ons geloof beleven?’, vragen veel jongeren zich af. In dit programma zien we Hindoes die het geloof op hun eigen wijze beleven. Een aantal personen worden gevolgd bij hun geloofsbeleving thuis in een self made tempeltje of gewoon op de bank. In hoeverre is er een verschil tussen de geloofsbeleving in de mandir en thuis? En in hoeverre is er een verschil in de geloofsbeleving van jongeren en hun ouders? Heeft het misschien dezelfde inhoud in een ander jasje of is er wel degelijk sprake van een nieuw soort Hindoeïsme? Zondag 13 mei 2001 13.00 – 13.30
herhaling zat. 19 mei 10.30 uur
De ramp in Gujarat Op 26 januari trof de Indiase deelstaat Gujarat een allesverwoestende aardbeving. OHM biedt u een blik op de verschrikkelijke ramp die miljoenen mensen over de hele wereld aangreep. Zondag 20 mei 2001 13.00 – 13.30
herhaling zat. 26 mei 10.30 uur
Portret Hindoestaanse dichteres In deze aflevering wordt een Hindoestaanse schrijfster in Nederland geportretteerd. Chandani (Asha Radjkumar) gaat met OHM terug naar Suriname. Haar gedichten gaan namelijk merendeel over Suriname, haar land van herkomst. De schrijfster gaat terug naar de plaatsen die ze beschrijft in haar bundels. In deze documentaire laat Chandanie zien waar ze haar inspiratie vandaan haalt. Zondag 27 mei 2001 13.00 – 13.30
herhaling zat. 2 juni 10.30 uur
Magazine In dit magazine is een portret van de ernstig zieke Tara Oedayradjsingh Varma te zien. Mevrouw Varma heeft jarenlang het publieke belang gediend in de Tweede Kamer voor GroenLinks.
7
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:36
Pagina 8
april / juni 2001
Zondag 3 en 10 juni 2001 13.00 – 13.30
herhaling zat. 9 en 16 juni 10.30 uur
De reis van drie Bhojpurimuzikanten In dit tweeluik aandacht voor drie Bhojpurimuzikanten, waaronder de Indiase zangeres Malini Awasthi, en de beroemde Indiase zanger Vijay Bharati. In deze documentaire neemt OHM u mee naar de muzikale roots van de Bhojpurimuziek. Zondag 17 en 24 juni 2001 13.00 – 13.30
herh. zat. 23 en 30 juni 10.30 uur
Deepak Chopra (herhaling) Deepak Chopra, de goeroe van de liefde en de bewustzijnsrevolutie, bracht nieuwe wegen in kaart om fysiek, emotioneel, spiritueel, mentaal en sociaal welzijn te bereiken. In deze tweedelige documentaire beelden uit zijn privéleven, zijn missie en de rol van ‘the Center of Well Being’ in de ontwikkeling en toepassing van zijn theorieën.
FILMS INTERNATIONAL
• Doku / Drama • Producent van film en video producties • Ruim 35 jaar ervaring in creativiteit en kwaliteit Laan van van Meerdervoort Meerdervoort 316 316 • • 2563 2563 AM AM Den Den Haag Haag Laan Te e ll e e ff o oo on n :: 0 07 70 0 -- 3 36 65 58 82 21 18 8• •F Fa ax x :: 0 07 70 0 -- 3 36 65 53 37 71 16 6 T e -- m ma a ii ll :: rr ff ii ff ii ll m m ss @ @c ca a ss e em ma a .. n ne e tt e 8
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:36
Pagina 9
april / juni 2001
(Vertaling A. Bierdja)
9
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:36
Pagina 10
april / juni 2001
!
Zaterdag Radio 5 12.00-13.00
Zaterdag van 13.00-13.00 uur op Radio 5 of AM/MW 1008 KHZ en via de kabel: Den Haag 88.1 ◆ A’dam 96,6 FM ◆ R’dam 89.9 FM of vraag uw kabelexploitant naar de juiste frequentie in uw regio. Zondag 1 april 15.00-16.00 en !!!! ZATERDAG 7 april 12.00 – 13.00 uur De Goddelijke Moeder In het Hindoeïsme wordt de Goddelijkheid zowel mannelijk als vrouwelijk gezien. Om de vrouwelijke manifestatie van het absolute onder de aandacht van de devoten te brengen, wordt er tweemaal per jaar “het festival van de Godin”gehouden. Negen nachten lang wordt er thuis of in de tempels gebeden en gezongen. Ook leest men uit de geschriften waarin verhalen van de goddelijke Moeder worden verteld. De Lotusvijver maakte recentelijk opnamen van het festival van de Godin. ( 26 maart tot 2 april). Hierbij vertellen Hindoes over hun devotie aan God als moeder. Ook had de Lotusvijver belijders van andere religies op het festival uitgenodigd. Hoe waren hun reacties op de Goddelijke Moeder? Zaterdag 14 april 12.00 – 13.00 Poweryoga Madonna doet aan poweryoga! En daarom is deze nieuwe vorm van yoga razend populair geworden in de Verenigde Staten. In Nederland loopt het nog niet zo storm en als het aan Tonnie Goes ligt, de enige poweryogadocente in Nederland, dan zal het hier ook niet zo hard gaan. “Ik vertel mensen meteen aan het begin dat yoga niet voor bodyshaping is bedoeld. Het kan een gevolg van yoga zijn, maar is nooit het doel”. Tonnie Goes probeert de spirituele kant van poweryoga uit te dragen. OHM-Radio volgde haar gedurende enkele activiteiten en maakte een reportage die in deze uitzending is te horen. 10
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:36
Pagina 11
april / juni 2001
Zaterdag 21 en 28 april 12.00 – 13.00 Een simpel inzicht “Advaita Vedanta is zo simpel dat je het niet kunt uitleggen. Dat is tegelijk het moeilijke ervan. Het is precies zoals je iemand probeert uit te leggen, dat twee plus twee vier is. Je kunt uitleggen wat je wilt, maar uiteindelijk moet de persoon het zelf inzien. Bij rekenen gaat het meestal goed, nu met de Advaita Vedanta nog.” Deze uitleg gaf Jan van Delden in een telefonisch gesprek met de redactie van De Lotusvijver. Jan van Delden leeft in de Dordogne en doceert daar zijn eigen visie op de Advaita Vedanta. OHM-Radio sprak met hem tijdens zijn laatste bezoek aan Nederland. Zaterdag 6 mei 12.00 – 13.00 Tagore’s Shantiniketan Dit jaar is het precies 100 jaar geleden dat de Indiase dichter, schilder en filosoof Tagore zijn opleidingsinstituut Shantiniketan heeft opgericht. Het doel was om de spirituele ontwikkeling van de mens te verbinden met zijn kunstzinnige ontwikkeling. Deze gedachte was niet nieuw, echter Tagore wist daar op een eigentijdse manier vorm aan te geven. Ter gelegenheid van 100 jaar Shantiniketan maakt OHM-Radio een documentaire over de kunst en spiritualiteit van Tagore. Zaterdag 12 en 19 mei 12.00 – 13.00 Voeding en spiritualiteit Het Hindoeïsme kent een rijke traditie van geboden en verboden op de keus en bereiding van de voeding. De ayurvedische voedingsleer is één van de belangrijkste Indiase visies op dit gebied. Deze is in de loop der jaren ondanks de praktische kennis steeds meer op de achtergrond geraakt. Recent beleeft de ayurveda onder andere door inspanningen van de Maharishi Mahesh Yogi en Deepak Chopra een heropleving. In twee afleveringen behandelt De Lotusvijver wat de ayurveda zegt over spiritualiteit en voeding.
11
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:36
Pagina 12
april / juni 2001
(Vertaling A. Bierdja)
12
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:36
Pagina 13
april / juni 2001
Zaterdag 26 mei 12.00 – 13.00 Tantra in de Hindoelevenswijze Het begrip tantra is inmiddels, net als andere Hindoeïstische begrippen yoga en meditatie, gemeengoed geworden. Echter, de vraag van de precieze inhoud van tantra blijft terugkomen. Dit komt doordat men in de cursussen en handelingen over de tantrische filosofie de basale fout maakt om de Hindoeïstische levenswijze te minimaliseren. In deze aflevering bespreekt De Lotusvijver de tantrische filosofie niet als een filosofie maar als een onderdeel van de Hindoelevenswijze. JUNI ZATERDAG 12.00 - 13.00 uur De vijanden van de ziel De yogafilosofie vraagt de spirituele zoeker een scherpe analyse van de eigen bewustzijnsinhoud te maken. Hiervoor dient men de eigen gedachten, emoties, gedragingen en handelingen nauwlettend te volgen. Op deze manier ontdekt men de mentale conditioneringen en de begeerten, woede, hebzucht en begoocheling; de vijanden van de ziel. Het ideale Hindoeleven is een continue poging deze vijanden van de ziel te overwinnen. Dit is de weg naar de bevrijding. Gedurende de gehele maand juni voert de lotusvijver gesprekken met spirituele leraren over de vijanden van de ziel en hoe deze te overwinnen.
Zaterdag 2 juni
De begeerten
Zaterdag 9 juni
Boosheid en woede
Zaterdag 16 juni
Hebzucht en bezitsdrang
Zaterdag 24 juni
Begoocheling en leven in onwetendheid
13
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:36
Pagina 14
april / juni 2001
5
RADIO maandag 21.00-22.00
MAANDAG van 21.00-22.00 uur op Radio 5 of AM/MW 1008 KHZ en via de kabel: Den Haag 88.1◆A’dam 96,6 FM◆R’dam 89.9 FM of vraag uw kabelexploitant naar de juiste frequentie in uw regio. Maandag 2 april Ramnawami Prof. Schokker heeft jarenlang Indische talen en letterkunde aan de universiteit van Leiden gedoceerd. Hierbij stopte hij zijn voorliefde van het Ramayana, het Hindoegeschrift waarin het leven in Shri Ram wordt verteld, niet onder stoelen of banken. Integendeel, hij wist veel studenten te inspireren om zelf ook grondig kennis te nemen van het geschrift, dat de Hindoes meer bindt dan welk geschrift dan ook. Ter gelegenheid van Ramnawani portretteerde OHM-Radio prof. Schokker. Maandag 9 en 16 april Magie in de Hindoestaanse cultuur Het Hindoeïsme zoals dat in het Surinaamse Hindoeïsme wordt beleefd is een mix van het filosofische Hindoeïsme, de bhakti-traditie en elementen van volksgeloof. Vooral door het volksgeloof kent het Surinaamse Hindoeïsme een belangrijke plaats toe aan magische praktijken. Ziekte en ander onheil worden binnen een magisch wereldbeeld geïnterpreteerd en van daaruit wordt naar een oplossing gezocht. Vaak is dit een ritueel om de harmonie tussen de menselijke en de geesteswereld te herstellen. In twee uitzendingen onderzoeken wij welke plaats het oude volksgeloof binnen het Nederlands Hindoeïsme heeft. Het volksgeloof heeft meestal oplossingen geboden voor de problematiek van het dagelijkse leven van de traditionele Hindoe. Maar hoe ziet de rationele Hollandse Hindoe de magische kant van de werkelijkheid. Is het volksgeloof van weleer nu bijgeloof geworden? 14
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:36
Pagina 15
april / juni 2001
Maandag 23 april Hindoejongeren op spirituele retraite In het weekend van 21-22 april organiseert de Ram Mandir een spirituele retraite voor Hindoejongeren. Het doel is om aan de hand van gesprekken, natuurwandelingen, studie van Oepanishads de jongeren meer tot zichzelf te laten komen. OHM-Radio volgt enkele jongeren gedurende de retraite. Maandag 30 april en 7 mei Boeddha Jayenti Het Boeddhisme is ongeveer 2500 jaar geleden uit het Hindoeïsme ontstaan. In de afgelopen eeuwen is het Boeddhisme de status van een religieuze stroming ontgroeit en kan zich met recht ook een wereldgodsdienst noemen. Leerstellingen uit het Boeddhisme lijken soms zeer sterk op die uit het Hindoeïsme. Soms is deze gelijkenis terecht, maar in andere gevallen kunnen de overeenkomsten slechts schijn zijn. Het Sanskriet woord ‘karma’ heeft in het Hindoeïsme een andere inhoud dan in het Boeddhisme. Nu juist zowel het Hindoeïsme als Boeddhisme sterk in de belangstelling staan, brengt OHM-Radio in 2 delen de belangrijkste overeenkomsten en verschillen tussen het Hindoeïsme en het Boeddhisme. Maandag 14 mei Tantra als levensfilosofie Voor de meeste Hindoestanen staat Tantra gelijk aan zwarte magie. Dit komt doordat het woord Tantra te pas en te onpas gebruikt wordt voor zaken waar men onbekend mee is en die in de duistere sfeer liggen. Daarnaast zijn veel Hindoestanen niet bekend met de Hindoeïstische filosofieën. Maar langzamerhand begint men in te zien dat Tantra een filosofie is, waarin wordt nagedacht over hoe te leven met de tegenstellingen van het bestaan. In deze uitzending spreekt OHMRadio met Hindoes die Tantra als hun levensweg hebben gekozen. 15
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:36
Pagina 16
april / juni 2001
Maandag 21 en 28 mei Bollywood in Den Haag Eind mei zal het tweede Hindoestaans filmfestival in Den Haag worden gehouden. Het thema van dit festival is tweeledig: de Hollywood-remakes en de romantiek in de Indiase films. Deze onderwerpen zullen door middel van filmvertoningen, lezingen en discussiebijeenkomsten onder de aandacht van de bezoekers worden gebracht. Het doel van deze activiteiten is om de bezoeker van het filmfestival kennis te laten maken met de kwaliteit van de populaire Indiase films. In twee delen doet OHM-Radio verslag van dit Hindoestaanse filmfestival. Maandag 4 juni De toekomst van Prawasi Diwas De eerste Brits-Indiase arbeiders in Suriname kwamen op 4 juni 1873 aan. Deze dag, de Prawasi Diwas, wordt nog altijd als een heugelijke feit herdacht. Dit gebeurt op bijeenkomsten waar vooral de traditionele culturele uitingsvormen (baithak ghana, birha, launda ke naach etc.) centraal staan. De cultuur en geschiedenis van de voorouders wordt op deze manier levend gehouden. Echter, gelet op de minimale belangstelling van de politiek voor de traditionele viering van Prawasi Diwas organiseerde OHM een radiodiscussie over de toekomst van deze dag. Hoe moeten we Prawasi Diwas vorm geven, zodat deze toekomst heeft? Maandag 11 en 18 juni Secularisatie onder de Nederlandse Hindoes Het is alom bekend dat de moderne mens zich steeds minder verbonden voelt met de traditionele religieuze opvattingen. Onderzoekingen wijzen op een toenemende ontkerkelijking bij de Nederlandse gelovigen. Maar hoe zit het nu met de Hindoegemeenschap. Is er dan ook sprake van ontkerkelijking?
16
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:36
Pagina 17
april / juni 2001
Maandag 25 juni Voeding en spiritualiteit Het Hindoeisme kent een rijke traditie aan geboden en verboden op voeding. De ayurvedische voedingsleer is één van de belangrijkste Indiase visies op dit gebied. Deze is ondanks de praktische kennis, die ook met onze gezondheid heeft te maken, is in de loop der eeuwen steeds meer op de achtergrond geraakt.Recent beleeft de ayurveda een heropleving door onder andere inspanningen van de Maharishi Mahesh Yogi en Deepak Chopra. In dit programma behandelt OHM-Radio wat de ayurveda zegt over spiritualiteit en voeding.
Tewarie & Partners Accountants en Belastingadviseurs Parmessar & Tjon A Ten Accountants en Belastingadviseurs T&H Groep Accountants & Belastingadviseurs bestaat uit: • Tewarie Accountants en Belastingadviseurs • Parmessar & Tjon A Ten Accountants & Belastingadviseurs • Admi Services, administratieve dienstverlening voor het midden & kleinbedrijf. T&H Groep is uitgegroeid tot een organisatie met een gevarieerd samengestelde praktijk voor controle, beoordeling en samenstellingsopdrachten. Naast adviespraktijk en de financiële-administratieve begeleiding biedt de organisatie tevens fiscale dienstverlening. Een belangrijk uitgangspunt is de betrokkenheid bij de cliënt, waarbij korte communicatielijnen zowel binnen als in de relatie met de cliënt een belangrijke rol spelen. Naast de specialisten in eigen huis beschikt T&H Groep over een met zorg ontwikkeld contactennetwerk van externe onafhankelijke adviseurs uit diverse disciplines. Nederland: Suriname:
Oranje Nassaulaan 55 • 1075 AK Amsterdam. Tel: 020-6711256 • Fax: 020-6737272 Mr. F.H.R. Lim A Poststraat 19 • Postbus 1700, Paramaribo. Tel: 474452 • Fax: 474643 en Oranje Nassaustraat 53 • Nieuw Nickerie. Tel: 0231979
K.B. Tewarie RA P. Parmessar FB M.L.J. Braspenning AA Mr. L. Krokke-Toffoli Drs. Ing. W.N.B. Tewarie RE
17
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:36
Pagina 18
april / juni 2001
Lees 'India Nu' Het enige Nederlandstalige tijdschrift over India! • • •
Cultuur en Religie Politiek en Economie Samenleving en Milieu
Recent verschenen specials over o.m. vrouwen, gezondheidszorg, Religie en maatschappij, sport en milieu India. India Nu is een tweemaandelijks blad. Een jaarabonnement kost ƒ 35,- , losse nummers ƒ 7,-
India Nu wordt uitgegeven door de Landelijke India Werkgroep, een organisatie die vanuit Nederland wil bijdragen aan een menswaardig bestaan van (kans)armen in India.
REGRESSIE REÏNCARNATIETHERAPIE Is een vorm van psycho/bewustzijnstherapie dat geschikt is voor werken met een breed scala aan klachten, problemen en levensthema's, waarvoor inzicht, verandering of meer dan wel andere keuze mogelijkheden worden gezocht. Totale gezichts- en lichaamsverzorging
" D AT J E V E R L E D E N JE ZO IN DE WEG KAN ZITTEN"
Voor meer informatie: Tel: 030-2321340, www.indianet.nl
Voor inlichtingen: Savita D. Harpal Tel. 035 - 6214405 ’s-Gravenlandseweg 152 a 1217 GA Hilversum
EEN SPIRITUELE VAKANTIE IN ZUID-FRANKRIJK
Vedanta Ashram Vedanta Ashram is een kleine particuliere ashram waar maximaal 20 bezoekers kunnen verblijven. Programma's worden in overleg samengesteld. Mogelijkheden o.a. lezingen,meditatie, spirituele videotheek en bibliotheek, wandelen, praten, luieren of klussen. De ashram is schitterend gelegen in de Midi Pyreneeen (niet ver van Lourdes), in een uiterst rustige omgeving. Huurprijs woonhuis Chalets
(volledig ingericht voor max. 10 personen) (2 tot 4 personen)
ƒl. 1.000,- per week; ƒl. 500,- per week.
Voor nadere informatie of reserveringen e-mail: hans@3xa.nl 18
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 19
april / juni 2001
Het web van de Hindoestaanse immigratie Met het begin van 2001 hebben we officieël onze eerste stappen gezet in het nieuwe millennium. Een nieuw begin voor ons allemaal. Wat niet wil zeggen dat we al het oude overboord gooien. Integendeel, ook het oude vergezelt ons weliswaar in een nieuw jasje op onze nieuwe weg. Zo is het ook met kunst en cultuur. Wat onze voorouders uit India meenamen naar Suriname onderging in Nederland weer een verandering. Logisch want cultuur is niet statisch, het is volop in beweging en ondervind veel invloeden van buitenaf. Invloeden genoeg in Nederland. Goede of slechte, daarover zijn de meningen verdeeld. SHARMILA RAMBARAN-BADLOE
O O
nze binding met India is als een boom met haar wortels. Ook deze invloeden zijn goed voelbaar in de Hindoestaanse gemeenschap. Want doen de videotheken niet goede zaken, staan de CD-winkels niet in het weekend bomvol en hangt er niet op z'n minst een Indiase acteur of actrice in een tienerkamer? Film, muziek en dans uit India zijn dus na twee migraties nog steeds enorm populair. Gun jezelf aan het begin van dit nieuwe millennium ook een nieuwe kans.
Een kans om je blik te verruimen, om uit te vinden wat voor schatten er nog meer verborgen liggen in de eeuwenoude tradities, die zich in deze multiculturele samenleving vernieuwen en zich zo op een andere manier aan ons presenteren. Op 5 juni 1873, na een reis van drie maanden, zette de eerste BritsIndiase immigranten voet aan wal in Suriname. Het zeilschip de 'Lalla Rookh' (letterlijk: ‘roze wang’), had 399 mensen aan boord. Mensen die mede door de valse beloften van de 19
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 20
april / juni 2001
wervers in India op zoek gingen naar een gouden toekomst. Ze verlieten huis en haard en vertrokken naar het beloofde paradijs: Suriname. In totaal komen tussen 1873 en 1916 ongeveer 35.000 Hindoestanen naar Suriname, waarvan ongeveer een derde na de contractsperiode terugkeerde naar India. Tot 1939 werden ongeveer 74.000 immigranten in Suriname aangevoerd om als arbeiders te werken op de plantages. Na de afschaffing van de slavernij was er namelijk een grote behoefte aan arbeidskrachten. Het grootste gedeelte van de immigranten kwam als contractarbeider met als doel na een tijdelijk verblijf terug te keren naar het land van herkomst. Ongeveer tweederde van de Brits-IndiĂŤrs of Hindoestanen zijn echter na afloop van hun contract in Suriname gebleven. Met als direct gevolg op korte en lange termijn dat de bevolking van Suriname in aantal toenam en dat die meer dan voorheen het karakter kreeg van een plurale of multiculturele samenleving. In de beginperiode van de immigratie was de teleurstelling erg groot. De werk- en leefsituatie bleek veel slechter dan hen was voorgespiegeld. Helemaal onder aan de maatschappelijke ladder wisten Hindoestanen zich toch te handhaven. Door keihard werken, een positieve instelling en toewijding ontwikkelden ze zich tot een niet weg te denken deel van de Surinaamse samenleving. 20
Toen in de jaren '70 de politieke en economische situatie steeds slechter werd in Suriname, besloten velen uit te wijken naar Nederland. Op zoek naar een beter bestaan, vertrokken ze voor de tweede keer. Hindoestanen maken nu al ruim 25 jaar deel uit van de Nederlandse gemeenschap. Al veel langer maken Hindoestanen deel uit van een diasporagemeenschap. Vanuit het moederland India vertrokken ze onder andere richting Mauritius, ZuidAfrika, Engeland, Guyana, en Suriname. In de culturele bagage die meegenomen werd, zat natuurlijk ook een flinke dosis kunst en cultuur. Dit komt onder meer tot uiting in het taalgebruik. Met name Surinaamse Hindoesta-nen bedienen zich naast het Hindi ook van het dialect Bhojpuri. Naar aanleiding van de Hindoestaanse immigratie besteedt OHM-TV op 3 en 10 juni 2001 aandacht aan de muzikale roots van de Hindoe-staanse muziek in Nederland. Met onder andere de Indiase zangeres Malini Awasthi, die ook in het Bhojpuri zingt. Kijkend naar de geschiedenis van de Hindoestaanse immigratie doet het mij denken aan het internet: een wereldwijd netwerk met allerlei vertakkingen en zijwegen, die allemaal aan elkaar gerelateerd zijn. En de link met de basis van dit netwerk, de homepage oftewel India, is nog steeds na alle migraties van wezenlijk belang.â?–
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 21
april / juni 2001
De mandirdienst in perspectief Het is al een tijdje lente, maar het weer zit nog niet zo mee. Het is een koude en bewolkte zaterdagmiddag als Kavita haar beste vriend Rajen opbelt en vraagt of hij morgenmiddag mee komt naar de mandir. DHIREN GANGARAM PANDAY
R R
ajen vindt dit geen goed idee. Wat moet ik in hemelsnaam in de mandir, Kavita? Het duurt altijd zo lang. Ik begrijp niets van wat de pandit vertelt. Er gebeuren daar allemaal dingen die ik niet begrijp met al die bloemen en met dat vuur en al die mantra’s. Er komen allemaal mensen die me vreemd aankijken als ik met je mee zou gaan; dan denken ze dat we wat met elkaar hebben. En voor je het weet krijg je geroddel. Nee, naar de mandir gaan. Ik denk het niet.’ ‘Maar Rajen, trek het je toch niet aan wat mensen zeggen en hoe ze kijken. Dat heb je altijd en overal. Wij weten toch hoe het zit. De mandirdienst is erg leuk. De pandit vertelt
tegenwoordig veel dingen ook in het Nederlands. Het zijn allemaal leerrijke mythologische en religieuze verhalen.’ ‘Maar Kavita, wat heb ik daar nou aan. Het zijn allemaal verhalen van eeuwen geleden.’ ‘Rajen, al zijn het verhalen van eeuwen geleden, de bedoeling is ze als voorbeeld te stellen, zodat wij hier en nu goed kunnen leven. Ook wij kunnen ze toepassen in ons leven. En hoe dan ook, het zijn toch hele mooie verhalen. Trouwens, de pandit praat hetzelfde Hindi als al die bollywoodfilms waar je altijd naar zit te kijken. En die begrijp je toch wel?!’ ‘Ja oké, maar…’ ‘En Rajen, dat het zo lang duurt valt 21
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 22
april / juni 2001
wel mee. Zeker als je alles volgt en begrijpt wat er gebeurt.’ ‘Alsof jij alles begrijpt, Kavita!’ ‘Nee, natuurlijk begrijp ik niet alles. Maar ik weet wel dat de puja bedoeld is ter verering van God in alle verschillende vormen, de Goddelijke incarnaties zoals Shri Ram, Shri Krishna en anderen. En God wordt vereerd met al die mooie bloemen. Voor elke gelegenheid zijn er speciale bloemen. En die mantra’s zijn gewoon het gebed waarmee je bidt en God om zegen vraagt. En met zo’n mantra offer je die mooie bloemen.’ ‘Hoe zit het dan met dat vuur? En met al dat kabaal met die bellen, schalen en schelp?’ ‘Nou, het vuur in de havankund wordt ook gebruikt voor een vuuroffer. Vuur is heel erg belangrijk voor de mens om te kunnen leven. Kan jij je het leven voorstellen zonder vuur? Vuur is reinigend, vuur is heilig en aan de mens geschonken door God. Daar moeten wij toch dankbaar voor zijn en daarom God danken met een vuuroffer, 22
met dat lekker geurende sandelhout. En dat kabaal is geen kabaal, dat is muziek. Het is een hele kunst om muziek te kunnen maken met zo’n schelp, maar waarvoor ze dat gebruiken weet ik niet precies. Maar dat kan ik na de dienst gewoon even aan de pandit vragen, hij beantwoordt altijd graag vragen van jongeren. Rajen, als je echt vragen hebt over al die dingen die je ziet in zo’n mandirdienst, dan gaan we dat toch gewoon vragen? En hoe dan ook, het is ook gezellig in de mandir, je ziet er bekenden die je vaak lang niet hebt gezien. Als je hen wel ziet, dan is dat meestal door de week als iedereen haast heeft. Daar in de mandir op zondag heb je rustig de tijd voor het onderhouden van sociale contacten, gezellig samen eten en drinken na de dienst. Rajen, de mandir is ‘the place to be’!’ ‘Ja Kavita, dat is wel zo, maar toch. De mandir is toch alleen maar een uiterlijk aspect?’ ‘Daar ben ik het helemaal mee eens. Je echte overtuiging zit in je hart!’ ❖
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 23
april / juni 2001
Jongeren en de ramp in India Over de oorzaak van de catastrofe in en nabij Gujarat zijn de meningen erg verdeeld. Het zou een speling van de natuur kunnen zijn. Misschien waren er gewoon teveel mensen op ĂŠĂŠn plek, vandaar het hoge sterftecijfer. Met de huidige technologie moet een aardbeving van dit kaliber toch goed te voorspellen zijn, of was het simpelweg het lot van deze mensen? Is dit nooit door iemand voorspeld? ROHIT R.L. KANHAI
W W
at de oorzaak ook geweest mag zijn, de omstandigheden waarin deze mensen na de ramp trachten te overleven wenst iemand zijn grootste vijand zelfs niet toe. Uiteraard stroomt er buitenlandse
hulp binnen, maar deze hulp richt zich vooral op de primaire levensbehoeften. In tegenstelling tot de primaire levensbehoeften die wij kennen gaat het hier om preventief epidemiebeleid, tenten, medicijnen,
23
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 24
april / juni 2001
veldziekenhuizen en andere hulpgoederen voor ruim 300.000 mensen gedurende een periode van 3 Ă 4 maanden. Dat de hulporganisaties uit binnen- en buitenland hun handen vol hebben aan het realiseren hiervan, zal wel duidelijk zijn. Bijna alles waar deze mensen voor gewerkt, gevochten of gestaan hebben is van de aardbodem gevaagd. Het grootste deel van hun bestaan is letterlijk met de grond gelijk gemaakt. Diegenen die de ramp hebben overleefd of bezig zijn de ramp te overleven, zullen binnen een zeer kort tijdsbestek hun leven moeten oppakken. Hoe pak je echter een leven op dat totaal verwoest is? Watervoorziening, elektriciteit, huisvesting, gezondheidszorg, onderwijs, handel, landbouw, telecommunicatie, kortom alles is verwoest. Haast al deze zaken zullen opnieuw moeten worden aangelegd of opgebouwd. Wij kunnen er zeker van zijn dat de betreffende hulporganisaties hun uiterste best zullen doen hier een start mee te maken, maar er is veel meer nodig. Wij kunnen natuurlijk in onze luie stoel blijven zitten met de bevredigende 24
gedachte dat onze regering wel hulp biedt, maar wij kunnen ook actie ondernemen. Met onze knowhow, financiĂŤle hulpmiddelen en heel veel goede moed, zijn wij in staat deze medemensen op te leiden om ontwikkelingsprojecten op te zetten die verder reiken dan de primaire (over)levensbehoefte. Om deze mensen te helpen een vredig bestaan op te bouwen is het misschien verstandig dat de vele sociaal-maatschappelijke organisaties die ons land rijk is met elkaar samenwerken. Op deze manier heb je een enorm groot en tegelijkertijd persoonlijk bereik. In samenwerking met elkaar kunnen zij landelijke inzamelingsacties opzetten; jongerenorganisaties zouden benefietconcerten kunnen organiseren. Een groot aantal organisaties hebben al plannen en zijn bezig met de uitvoering hiervan. In plaats van dubbel werk te verrichten en langs elkaar heen te denken en te doen is het beter samen te werken. Samen staan we steviger in onze schoenen. Samen helpen wij onze medemens weer op de been.â?–
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 25
april / juni 2001
Khoya Paaya Kumbh Mela is een feest in India dat maar liefst 20 miljoen bezoekers heeft getrokken. Het feest dat draait om het reinigende bad in de heilige rivier de Ganges Waarom zijn mensen zo gefascineerd met dit spektakel? Een verhaal van een jongere op zoek naar haarzelf. MALTI KOELDIEP
T T
oen ik hoorde dat ik naar de Kumbh kon gaan, speelden er eigenlijk twee gedachten door mijn hoofd: als ik niet ga dan zal ik er mijn leven lang spijt van hebben, en ik moet mijn contact met Gangaji hernieuwen. Daarnaast was ik ook bang. Bang voor wat mij te wachten zou staan maar vooral bang voor de verandering in mezelf. Ik wist dat ik een ander mens zou worden en dat is ook zo. Mijn eerste kennismaking met Gangaji is zeven maanden terug in Haridwar geweest. Ik ben vrij sceptisch van aard en ben iemand die graag zelf mijn mening wil vormen, vooral als het om religie gaat. Ik heb mijn leven lang over de grootheid en bovenal de zuiverheid van Gangaji horen vertellen. Vorig jaar heb ik mogen ervaren
hoe machtig zij inderdaad is, en hoe groot haar vermogen is om een mens zich verlicht te laten voelen. Verlichting in je denken en handelen. Problemen waar je maanden mee rond loopt: opeens weet je de oplossing en dat niet alleen, al je lasten vallen weg. Allahabad was absoluut niet wat ik ervan verwachtte: het is er vreselijk stoffig en modderig, 's avonds steenkoud en overdag bloedheet met een brandende zon die pijn doet aan je ogen. Daarnaast was er een mensenmassa waarin je het gevoel kreeg dat je ieder moment zou kunnen stikken. Dagelijks ging er wel wat mis. Het leek wel de week van Murphy's law. Desondanks voelde ik dat er diep binnen in mij een pilaar van rust en vertrouwen opgebouwd werd. Het was een proces dat 25
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 26
april / juni 2001
vanzelf ging. De energie was er een van acceptatie en zelfaanvaarding (en dat waren heel unieke gevoelens voor mij want ik kan niet op morgen wachten. Alles moet nu gebeuren). Nog nooit in mijn leven heb ik zo in het heden geleefd als die zeven dagen in Allahabad. Alleen het moment telde. Wat een minuut terug gebeurd was, was daadwerkelijk verleden tijd. Terugkijkend op wat mij van deze reis bijblijft is, dat ik zeven dagen lang de beginselen van de Gita heb mogen ervaren. Magnifiek gewoon. In de hectiek van het dagelijkse leven hier in Nederland ervaar ik een schrille tegenstelling: rust te
midden van een miljoenenmassa op een stukje grond en de stress in een land met alle comfort die je je maar kan bedenken. In de mela was er een trefpunt dat khoya paaya heette: hier kon je iemand die je in de menigte was kwijtgeraakt, laten oproepen. Ik vond de naam erg tekenend voor mijzelf: door de jaren heen was ik een essentieel stukje van mezelf kwijtgeraakt khoya - en na mijn bad in Sangam vond ik dat stukje terug - paaya. Eigenlijk ontdekte ik dat ik het nooit kwijt was geweest. Het is er altijd geweest, alleen was ik het contact met dat stukje van mezelf kwijtgeraakt. â?–
uitvaartverzorging
Andre’s Caribbean Travel
Voor de melding van een sterfgeval zijn wij dag en nacht bereikbaar. bereikbaar.
PARAMARIBO! KLM/SLM/AIRFRANCE
AAKHRI BIDAAI
Aakhri Bidaai is een uitvaartonderneming voor allochtonen. Aakhri Bidaai regelt uitvaarten volgens uw geloof,cultuur en ook in uw eigen taal.
Statenlaan 78 * 2582 GR Den Haag
Tel. 070 - 3586187 26
Singel 240 (hoek Raadhuisstraat tegenover het postkantoor) 1016 AB AMSTERDAM-Centrum Tel: 020-6833840 Robin Premdhani Directeur
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 27
april / juni 2001
In Gujarat faalden niet de hulporganisaties, maar de media!
De ramp in India In de deelstaat Gujarat in India heeft zich op 26 januari een grootse catastrofe voltrokken. Het gebied rond de stad Bhuj werd opgeschrikt door een allesverwoestende aardbeving met de kracht van 8.1 op de Schaal van Richter. Hulptroepen werden meteen ingeschakeld. Vanuit alle hoeken van de wereld kwam de hulp toestromen. Een interview met Marjolein Hammink en Radj Bhondoe die namens Mensen in Nood en Cordaid belast zijn met de hulpcoördinatie vanuit Nederland in het rampgebied. Ze werken niet alleen aan noodhulp, maar ook aan de wederopbouw van het rampgebied. PERDIEP RAMESAR
D D
‘
e ramp is de grootste in de recente geschiedenis van India. Er zijn vele duizenden doden gevallen en de materiële schade is niet te overzien’, vertelt Radj Bhondoe. ‘De immateriële schade is uiteraard ook niet te meten’, voegt Marjolein Hammink toe. Het aantal doden ligt tussen de 30.000 en de 60.000, als je de media mag geloven. Vlak na de ramp kreeg het publiek dagelijks het nieuws over het aantal doden. ‘Niemand weet zeker hoeveel doden er zijn gevallen, dat is logisch, omdat vele mensen zijn gevlucht uit het rampgebied. Zo kan niemand een zuiver beeld krijgen van het aantal doden en vermisten’, vertelt Bhondoe, ‘het gaat dus niet alleen om de registratie van de Indiase bevolking, wat de media deden geloven’. Naast het dodental werd het nieuws ook gedomineerd door scherpe kritiek op de interne hulp. De overheid zou niet adequaat gereageerd heb-
ben op de ramp en ze was veel te laat met het inzetten van hulptroepen. ‘Dat is niet helemaal waar’, zegt Hammink, ‘de overheidshulp is misschien wat traag op gang geko27
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 28
april / juni 2001
ving heeft aangericht. ‘Je komt in een gebied waar werkelijk alles plat ligt, overal ligt puin, puin en nog eens puin’, vertelt Marjolein Hammink, ‘op veel plekken is het haast onmogelijk om hulp te bieden, daarom is het van belang dat we contact hebben met de lokale netwerken’. De lokale netwerken in deelstaat Gujarat en in de stad Bhuj zijn opgezet om hulp te bieden voor Indiërs door Indiërs. ‘Deze kennen het rampgebied tot in de verste uithoeken en ze weten precies welke hulp waar nodig is’.
men, maar het is nu eenmaal een log en bureaucratisch apparaat’. ‘Maar toen eenmaal de hulp van overheidswege op gang was gekomen ging het ook heel erg goed’, zegt Hammink. ‘De infrastructuur was helemaal verwoest, de distributie van hulpgoederen en troepen was praktisch onmogelijk’, meent Bhondoe, medewerker India van Cordaid. Dat de infrastructuur totaal is vernietigd, is niet alleen een groot probleem voor de overheid, maar ook voor de internationale hulporganisaties. Deze komen in een vrijwel onbekend land, waarvan men niet van tevoren weet wat de aardbe28
Overigens kwam er niet alleen hulp van de lokale en internationale organisaties, maar er kwam ook ontzettend veel hulp uit de rest van het land. ‘Er kwamen spontaan hulpacties uit alle deelstaten in India’, vertelt Bhondoe, ‘er zijn verhalen bekend van lieden uit het zuidelijke deel van India die kleding en dekens inzamelden voor de getroffenen uit het rampgebied, terwijl Gujarat in het westelijke deel van India ligt, grenzend aan Pakistan’. De media hebben gefaald in een juiste berichtgeving. In de krant werd verteld dat de rest van India zich niet bekommerde om het ‘kleine’ Gujarat, dat toch qua grootte ongeveer even groot is als Nederland. ‘Dat is niet waar, de bevolking in India bleek heel medelevend te zijn en heeft zeer veel hulp geboden aan de overlevenden in het rampgebied’, vertelt Marjolein Hammink. De conflicten
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 29
april / juni 2001
met buurland Pakistan was ook één van de items dat het nieuws haalde. India zou Pakistaanse hulp geweigerd hebben en alleen goederen hebben ingevlogen. ‘Daar klopt werkelijk helemaal niets van, we waren dan ook pijnlijk verrast toen we terugkwamen naar Nederland’, vertelt Bhondoe. ‘We hebben zelf gezien dat de Pakistaanse hulpverleners op het vliegveld aankwamen en meteen aan het werk gingen’, vertelt hij verder. ‘Er was niets of niemand die ze tegenhield. Premier Vajpayee heeft ze zelfs openlijk met open armen ontvangen en bedankt voor de hulp’, beaamt Marjolein Hammink. De organisaties Mensen in Nood en Memisa vallen beide onder hulporganisatie Cordaid. Samen met Cordaid vallen deze organisaties weer onder de Samenwerkende Hulporganisaties (SHO). Deze orga-
nisaties coördineren de hulp aan Gujarat vanuit Nederland met het inzamelen van geld en de coördinatie van de hulp in India zelf via lokale organisaties. ❖
29
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 30
april / juni 2001
JADE Health and Training Center Ayurvedische behandelingen: pancha karma, masage, kruidentherapie Acupuntuur, Prana-therapie en levende Analyse Lessen: Tai Chi Chuan, Kung Fu, Qirobics, QiGong/Yoga/Meditatie Ayurvedische leef- en voedingsadviezen
STICHTING migranten televisie AMSTERDAM • video post produkties • video registraties • documentaires
Workshops/Opleidingen: Ayurvedische massage, Oosterse masage Prana-Therapie, Qigong en meditatie
• bedrijfsfilms
Import en distributie van Arjuna Ayurvedische kruiden
• commercials
Elke dinsdag van 10.00 - 11.30 uur Gratis diagnose en Prana-behandelingen Chan Makhan: Frieda de Putter:
Chinese Ayurvedisch Doctor Acupuncturiste en Ayurvedic Practitioner
Adelaarstraat 13, 3514 CA Utrecht Tel.: 030 - 2734171 www.jade-health.com
• clips Rembrandtplein 17 • 1017 CT Amsterdam Tel.: 020-5353535 • Fax: 020-6384001 E-mail: info@mtvasterdam.nl Internet: www.mtvamsterdam.nl
MBO- en HBO-opleidingen
Ayurvedische geneeswijze
In samenwerking met de stichting EISRA, de World Ayurvedic Health Organisation WAHO en universiteiten in India verzorgt ICAU een 2-jarige MBO-opleiding tot Ayurvedic Technician en een 4-jarige HBO-opleiding tot Ayurvedic Practitioner. De opleiding is in handen van het AGN Den Haag. De opleiding zal de vakgebieden van Ashtanga (achtvoudige) Ayurveda behandelen. Hoofddocent is de heer Dr. A.K. Mehta die tevens auteur is van diverse vakliteratuur publicaties op dit gebied: Ayurveda in de praktijk, Gezond met Ayurveda, Genezen met magneten, Acupuncture for everyone, Acupuncture & Magnet Therapy en Pancha Karma. Voor opleidingen en consulten: AGN Ayurvedisch Gezondheidscentrum Nederland Thijssestraat 16, 2521 ZL Den Haag, tel.: 070 - 319 25 46 / 399 36 05 Almere, Amsterdam, Borgerhout (B), Den Haag, Made, Nijmegen, Nijverdal, Zwolle
30
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 31
april / juni 2001
Tagore heeft zoveel meer in huis dan Gitanjali Het is wonderlijk hoeveel mensen uitsluitend de dichtbundel Gitanjali weten te noemen wanneer je de Bengaalse schrijver, Humanist en Nobelprijswinnaar Rabindranath Tagore ter sprake brengt. Je begint je af te vragen wie nog oprecht is in zijn bewondering, omdat velen de omvang en verscheidenheid van zijn werk niet blijken te kennen. Hoe meer ik van hem lees, hoe meer ik erachter kom dat ik hem nooit zal kennen. Niet nodig. Ik ben geen bewonderaar van Tagore in de zin dat ik elk literair wissewasje dat als gedicht of boek het grotere publiek heeft bereikt direct in mijn verzameling wil hebben. Hoogstens om zijn antiquarische waarde. Maar ik bewonder hem wel als avantgardist en als woordkunstenaar. MALA KISHOENDAJAL
E E
en artiest die de kunst verstond zijn verdriet, verlangens en overtuigingen - of die nu een politieke of een religieus-mystieke strekking hadden - te verwoorden. Zo schreef hij politiek getinte essays als ‘Ghare Bhaire’ (in het Engels vertaald: Home and the World. Ik bezit zelfs een Duits exemplaar ‘Heimat und die Welt’ uit de tijd dat hij in Europa in de mode was.). Hierin stelt hij de Indiase vrijages met het Britse imperium en de hypocrisie rond ‘Swadesh’, waarbij geïmporteerde goederen uit het Westen werden geweerd en zelfs vernietigd ten gunste van goederen van de Indiase nijverheid, aan de kaak. Of het een morele, heldhaftige daad was of een nobele publiciteitsstunt
zoals de ‘Zoutmars’ van zijn vriend Gandhi, daarover durf ik geen uitlating te doen, maar feit is wel dat hij de koninklijke onderscheiding van Queen Victoria weigerde, als teken van loyaliteit aan ‘zijn’ door het Britse Rijk verscheurde India. Het prachtige lied ‘Ye manihaar’ (‘Deze krans siert mij niet’) kwam uit zijn weigering voort. Dat het volkslied van India van zijn hand komt, vind ik minder interessant. Het wordt in de praktijk toch overstemd door ‘Vande Maataram’ van de eveneens Bengaalse schrijver Bankim Chandra Chatterji (uit zijn novelle ‘Anandamath’). Satyajit Rai, een van Indiaas belangrijkste cineasten, ook een Bengalees, heeft ‘Ghare Bhaire’ subliem verfilmd. 31
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 32
april / juni 2001
De meesten die Tagore ophemelen beginnen veelal bij zijn ‘verlichte’ periode die begon toen hij midden dertig was. Inmiddels had hij zijn echtgenote en een aantal kinderen na slepende en zware ziektes verloren. Deze verliezen vormden vaak de bron voor beeldschone gedichten, korte verhalen en essays. Een voorbeeld is het ontroerende verhaal ‘The Post Office’ (‘Brief aan de Koning’) over een stervend jongetje dat zijn leven rekt in de hoop op een bericht van de koning. En ‘Champabloem’, een van zijn vele gedichten over een moeder en een kind, uit The Crescent Moon (De Wassende Maan) illustreert misschien het best zijn verdriet over het opgroeien als halfwees. Zijn moeder stierf toen hij nog maar een kleuter was, waardoor hij opgroeide onder het gezag van bediendes in veelal luxueuze, gesloten ruimtes. Tagore was een Humanist, en ondanks zijn realisme ook een idealist. Hij legde de basis voor de huidige (elitaire) universiteit Santiniketan als een sober ‘Huis van de Vrede’ in een dorpje buiten Calcutta, waar hij in uiterst sobere omstandigheden ervoor zorgde dat boerenzoons uit de omgeving zich konden ontwikkelen. Maar aan de andere kant was hij een rijkeluiszoon. Zijn rijkdom werd hem in de schoot geworpen door zijn vader, die het weer had van zijn vader, een welvarende zakenman. Zijn ‘joint family’ huis 32
‘Vishwabharati’ in Calcutta, dat nu een prestigieus museum is, ademt nog steeds de decadentie uit die er heerste tijdens zijn aristocratische leven. Tagore was een ijdeltuit, getuige de rijkelijk geweven, zijden kleren die nu nog in zijn tot museum gebombardeerde leefruimten zijn te bewonderen. En een flink aantal lieflijke gedichten over de natuur en zijn puurheid is ongetwijfeld aan het papier toevertrouwd in de tuinen rondom zijn idyllische buitenhuis in Kalimpong, ergens in de bergen tussen Darjeeling en Sikkim. Die schoonheid heb ik met eigen ogen mogen ervaren. Ik heb niet het gevoel dat Tagore, hoewel hij naar mijn indruk absoluut en terecht een levensgenieter was, veel ophef maakte over zijn rijkdom. Dat deed de wereld om hem heen. Zijn vele reizen en ontmoetingen met beroemdheden, waaronder Einstein, hebben daartoe bijgedragen. Het verschil tussen zijn ‘Ghare’ (huis) en zijn ‘Bhaire’ (thuis) is opgeblazen door de buitenwereld, maar dat is een persoonlijke mening. Voor de Bengalees is hij heilig. Elk jaar wordt op zijn verjaardag ‘Ravindra Jayanti’ gevierd. De meeste Bengalezen groeien op met Tagore, zijn gedichten en zijn liederen. Logisch, want die liederen gaan veelal over hen, over de landelijke liefelijkheid en het leven van de mensen daarin. Een beeldschoon gedicht verhaalt van twee zusters
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 33
april / juni 2001
die water gaan halen en weten dat het hart klopt van iemand achter de bomen. Men zou meer Tagore moeten lezen, eer men hem begint te bejubelen. En er valt veel te lezen en te bejubelen. Deze man heeft de gave gekend om markante momenten in zijn leven, zoals goede schrijvers betaamd, haarscherp neer te zetten. Soms werd hij daarin misschien wel gesteund door het lot. Zo werd hij, terwijl hij al ernstig ziek was, een paar maanden voor zijn dood door een leerling gevraagd een lied te schrijven ter gelegenheid van zijn eigen verjaardag, op 7 mei. Onzin! ‘Wie schrijft nu zijn eigen verjaar-
dagslied?’, was zijn repliek. ‘Dat moet toch een ander doen?’ De leerling wist hem te overtuigen. ‘Wie zou een verjaardagslied beter kunnen schrijven dan een groot schrijver als u.’ Hij gaf zich gewonnen en bewerkte een bestaand gedicht tot een lied met een, naar mijn gevoel, magische werking. Zijn verjaardagslied werd zijn laatste lied, en kan ongetwijfeld ook gezien worden als zijn levenslied, omdat het tekenend is voor zijn optimistische levenshouding. Hierin komt ook zijn muzikale kennis tot uiting. Hij componeerde het lied in de toepasselijke ochtend-raga ‘Bhairavi’.❖
He Nuton (‘He, Nieuwe Dag’) He, nieuwe Dag Opnieuw ben ik getuige van het gelukzalige moment van jouw geboorte Kom tevoorschijn uit de mist, zoals ook de zon steeds doorbreekt ontsnap uit de kooi van wazigheid en laat jezelf weer zien Laat zien dat het leven overwint Maak dat het eeuwige wonder van eeuwigheid zich openbaart door jouw komst De rituele blaastonen van de schelphoorn vullen de lucht, terwijl de zon opkomt Zij vullen mijn hart terwijl hun geschal roept om deze Nieuwe dag uit de Eeuwigheid De 25ste van de lentemaand Baisaakh. Rabindranath Tagore 33
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 34
april / juni 2001
Op verzoek hebben wij deze hanger gemaakt In zilver inclusief collièr FL. 39,50 De hanger zwaar verguld, goud op zilver FL. 47,50 De hanger in 14krt goud FL. 135,00 Collier 14krt [ ware grootte ] 45cm FL. 90,00 Levering franco huis in geschenk verpakking Klanten service, tel: 020 - 6344403 fax: 020 - 6344405 e-mail: zdz@xs4all.nl
spiritueel en Actueel
Stg. OHM ( re d a c t i e O H M - Va n i ) Koninginneweg 8 1217 KX Hilversum Te l e f o o n 0 3 5 - 6 2 6 0 9 2 0 Fax: 035 - 6280843 E-mail: info@ohm.to
St Zilver Design Zierikzee
Traditionele gezondheidsleer
Ayurveda Lezingen, opleidingen en behandelingen ● ● ● ● ●
zeer nauwkeurige constitutiebepaling Ayurvedische behandelingen 4-jarige beroepsopleiding lezingen in het hele land www.ayuveda-center.com
Ayurveda Health Center - gevestigd in SANADOME Nijmegen Postbus 463, 6600 AL Wijchen, tel.: 024 - 641 83 98, fax: 024 - 645 03 16
34
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 35
april / juni 2001
“De Advaita Vedanta in een notendop” Advaita Vedanta heeft verschillende stromingen en verscheidene interpretaties. Voor velen is Advaita Vedanta erg ingewikkeld, maar sommigen menen dat deze filosofie juist heel erg simpel is. Jan van Delden is daar één van. Een korte uiteenzetting wat Advaita Vedanta betekent volgens Jan van Delden. JAN
VAN
B B
DELDEN
innen mijn traditie van de Advaita Vedanta gebruiken we het denken om te bewijzen dat het denken zelf het enige probleem is om jezelf te realiseren. We bewijzen dat jij geen belichaamd mens bent, maar het absolute bewustzijn zelf. Hoe dit denken te passeren en dus voorbij het denken te komen, doen we aan de hand van het onderzoeken van vraagstukken en kijken of het echt waar is wat er beweerd wordt. Je wordt bijvoorbeeld uitgenodigd te kijken of het waar is dat de eerste oorzaak (de essentie) van alles, zelf geen oorzaak kan hebben gehad. Zie je daar de logica van, dan is stap twee, is het waar dat die
eerste oorzaak, dan alomvattend moet zijn geweest? Daar volgt weer uit, dat er dus nooit iets anders kan zijn (geweest) dan de eerste oorzaak en dat die dus nu ook nog de essentie van alles moet zijn. Heb je deze vragen onderzocht en ze niet botweg geloofd, maar herkend als waar, dan kom je vanzelf, tot het probleem van, hoe komt het dan dat ik mijzelf als individu ervaar binnen een afgescheiden wereld? Kortom wat ben ik wezenlijk? Kijk ik vanuit mijn essentie, dan kan er nooit iets anders zijn dan die essentie zelf en kan de dualiteit (de afgescheidenheid) niet bestaan. Kijk ik vanuit het denken, dan is de 35
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 36
april / juni 2001
vraag hoe ik dit in godsnaam in de praktijk van het dagelijkse leven doe, waar ik toch echt het gevoel heb een individu te zijn met een eigen wil en mening? Dit passeren van het individu-zijn, is net zo’n denkknop als jezelf afvragen hoe een golf, zijn golf-zijn, moet passeren om het water te bereiken? Dat gaat namelijk niet, je kan nooit je essentie bereiken, daar je dat al reeds moet zijn. Dus realisatie betekent het inzien dat we de essentie die wij zoeken niet kunnen bereiken, maar wel gewoon al moeten zijn. Om dit nieuwe standpunt over essentie te leren toestaan en gewoon te zijn, is het verdwijnen van het automatisme van het oude belichaamde standpunt noodzakelijk. Dit laatste wordt ook weer gedaan met een onderzoek en wel het volgende. Ik kan niet het lichaam zijn, dat de hele dag handelt als zijnde mij, daar ik ‘s avonds bij het slapen gaan alles van dit individu (hoofdrolspeler) kwijt raak, inclusief zijn wereld. Dat wat verdwijnt, is de waaktoestand. Het wordt opgevolgd door één van de twee volgende staten: de droom of de droomloze staat. Wat niet verdwijnt of weer verschijnt, is jouw vormloze aanwezigheid, als getuige van deze drie verschillende toestanden, die jij moeiteloos één voor één ondergaat. Als dit feit steeds maar weer onderzocht wordt en daardoor het standpunt van belichaamdzijn wordt gepasseerd, dan komt 36
het vormloos daar-zijn vanzelf naar voren en doet het zich kennen als het absolute zelf. De vergelijking met denken een golf (Jantje) te zijn, zich weer als het water (het absolute) te herkennen en dus gewoon te zijn, heb ik geleerd van mijn leermeester, Wolter Keers. Eén kanttekening: het kan van geen belang zijn, dit feit met mensen te delen, als zij dat zelf niet zoeken. Iedere golf die dit herkend heeft, komt vroeg of laat tot het simpele inzicht dat alles al water was, is en zal zijn en dat de golven, die zich daar niet van bewust zijn, toch al geheel uit water bestonden, ondanks hun onwetendheid. Alleen zij die een diep verlangen naar zelfrealisatie hebben, hebben mogelijk baat bij deze methode. Het is dan heel wat eenvoudiger te herkennen dat Shiva die stilstaande met zichzelf danst als het water is, dat zonder te verplaatsen zichzelf uitrolt in zijn golven. Uiteindelijk is er dus alleen bewustzijn (water) en is er nooit iets anders geweest dan dat bewustzijn. Elk object (golf) is dan gedematerialiseerd tot water, het bewustzijn zelf. Dat is wat we zijn, bewust of onbewust, het allesomvattende bewustzijn zelf. In de praktijk is het leven zonder het denken meer te volgen. Een alles omvattende stilte die geen vraag, nog verlangen meer kent en geheel in zijn eigen natuur en geluk opgaat. Dit is Advaita Vedanta in een notedop.❖
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 37
april / juni 2001
Poweryoga, een kwestie van oefening De wereld van yoga, met haar talloze stijlen en benaderingen, mag vergeleken worden met een woud vol afwisseling en kleur. Elke boom in het bos heeft hetzelfde doel: reiken en groeien naar het licht. De manier waarop de ene boom dat doet is niet beter dan die van een andere boom. Ieder exemplaar heeft zijn/haar individuele kenmerken waardoor het in staat is naar zijn/haar beste vermogen te groeien. Iedere yogavorm is uniek, maar alle vormen hebben als gemeenschappelijk doel het groeien naar verlichting. TONNIE GOES
De vorm van yoga waar we het hier over hebben is afgeleid van Pattabhi Jois. Hij is de stichter van het Ashtanga (Power) Yoga Research Instituut in Mysore, India en heeft zijn kennis overgedragen aan duizenden studenten overal ter wereld. Ashtanga is een samenstelling van de woorden ashta, dat acht betekent, en anga, dat staat voor ledematen, en yoga, dat staat voor eenheid.
oefenen en 1% is theorie’. Alleen door oefening kunnen we het fruit proeven van de yogaboom. Zonder oefening blijven we speculeren en theoretiseren. Wil je in je de kwaliteiten van een appel leren kennen, dan lukt dit niet door slechts diagrammen te
De ashtangabenadering is gebaseerd op een aantal asana’s (houdingen), die op een speciale manier gerangschikt zijn met een gerichte adembeleving. Indien regelmatig en bewust beoefend komt de boom zoals hierboven beschreven tot bloei. Oefening is de enige manier om het te voeden. Pattabhi Jois zegt: ‘99% is 37
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 38
april / juni 2001
tekenen en naar appels in een schaal te kijken. Door in een appel te bijten, kan men onmiddellijk de essentie ervan ervaren. Het voedzame effect van de appel wordt direct opgenomen en verwerkt terwijl wij ervan genieten. Om Ashtanga (power) yoga te begrijpen, moet men het proeven door veel te oefenen. Door het oefenen, worden de 8 takken gevoed. Persoonlijke inzichten beginnen zich te manifesteren. We worden ons bewust van wat we in ons lichaam stoppen en hoe de wisselwerking is tussen onszelf en de wereld om ons heen. Door deze wijze van zelfonderzoek, beginnen de eigenschappen van yama (ethische discipline) en niyama (zelfobservatie) zich te ontwikkelen. Asana’s (houdingen) en pranayama (adembeleving) groeien als een bewust geconcentreerde adem toegepast wordt tijdens het oefenen van deze asana’s. Doordat we onze gedachten fixeren op het geluid en de kwaliteit van onze adem, wordt ons bewustzijn aangemoedigd zich naar binnen te richten en het element pratahra (intrekken van de zintuigen) openbaart zich. Doordat we ons vermogen om ons bewustzijn te controleren vergroten, verdiepen we op subtiele wijze dat concentratievermogen in de vorm van dhyana (meditatie). Door de tijd en het oefenen richten 38
wij ons meer op het innerlijke. De verfijning van concentratie ontwikkelt zich verder, doordat ons vermogen ‘erbij te blijven’ verbetert. Het oefenen ontwikkelt zich in een diep weerklinkende meditatieve ervaring, hetgeen hetzelfde betekent als dharana (concentratie). Op dit niveau, ontwikkelen we een groter vermogen om het hoogste rijk van yoga te verkennen, dat wil zeggen de samadhi (staat van vreugde en vrede), waarin ons bewustzijn in de zuivere betekenis van het bestaan staat. De ontwikkeling van deze takken van de yogaboom ontvouwt zich niet in een rechte lijn. Ze ontluiken als het moment daar is. Er is geen mogelijkheid om de groei van de boom te versnellen. Het zal zich uitbreiden, als ons begrip van de diepere betekenis van yoga zich ontwikkelt. Geduld zou wel eens het belangrijkste hulpmiddel kunnen zijn op onze reis over het schilderachtige pad van Ashtanga (power) yoga. Het raakt alle facetten van het leven. Ashtanga kan gebruikt worden als een methode om fysiek fit te blijven of het kan gebruikt worden als een weg om het subtiele rijk van het spirituele te ontdekken.❖
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 39
april / juni 2001
“Eet matig en leef lang en gelukkig” Iedereen heeft zijn of haar eigen inzichten in voeding en spiritualiteit. Over Ayurveda en voeding bestaan verschillende visies. Zo heeft de heer Ter Morshuizen ook een eigen visie op voeding en spiritualiteit. IR. G.C.
TER
H H
MORSHUIZEN
et was reeds in de oudheid bekend, zowel in India als bij de Essenen in Israël en Egypte, dat de menselijke gedachten en gevoelens mede worden bepaald door de kwaliteit en de kwantiteit van het gebruikte voedsel. ‘Eet matig en leef lang en gelukkig’ is een eeuwenoud advies. ‘Op het spirituele pad zijn lichamelijke en geestelijke gezondheid van het grootste belang en goede voeding vormt daarvoor de basis’ werd er gezegd. Onder invloed van de ontdekking van eiwitten, koolhydraten, vetten, vitaminen, mineralen, sporenelementen, enzymen en andere voor het leven belangrijke voedingsstoffen is in de moderne tijd de Westerse natuurgeneeskunde tot dezelfde conclusies gekomen. In het oude India werd aan alle
leerlingen de ayurveda, de wetenschap van het gezond leven, onderwezen. In de ayurveda en de Bhagavad Gita wordt een onderscheid gemaakt tussen satva voedsel, rajas voedsel en tamas voedsel. Satva voedsel bevordert de lichamelijke en geestelijke gezondheid en stimuleert de spirituele vorming. Het bevordert de ontwikkeling van de intelligentie en de sociaal-emotionele vaardigheden en waarden zoals harmonie, blijheid, liefde, gelijkmoedigheid en geweldloosheid. Rajas voedsel maakt de mens slecht en veroorzaakt ziekten. Tamas voedsel veroorzaakt angsten, depressiviteit, passiviteit, sufheid, prikkelbaarheid, luiheid en ziekten. Het remt de spirituele vooruitgang. Wat is nu satva voedsel? Vooral verse, rauwe, niet verhitte, niet bes39
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 40
april / juni 2001
traalde, niet met kunstmest of andere chemicaliĂŤn gekweekte groenten en fruit. De groenten mogen eventueel kort worden gekookt, mits ze daarna direct worden gegeten. Ook kleine hoeveelheden rauwe, biologische, ziektekiemvrije melk en uit deze melk bereide melkproducten, zoals karnemelk, yoghurt, kwark en boter zijn satva voedsel. Verder wordt hiertoe gerekend kleine hoeveelheden zetmeelhoudende voedingsmiddelen zoals rijst, die kort moeten worden gekookt. Van de specerijen zijn kardemom, koriander, komijn, venkel, gember en geelwortel satva voedsel. Een eerste voorwaarde voor een satva maaltijd is dat het smakelijk is! En wat is rajas voedsel? Te lang verhit voedsel, alcohol, tabak, vlees, vis, eieren, koffie, thee, zout, allerlei specerijen zoals peper en te veel, te warm, te zout, te zoet, te zuur, te bitter en te gekruid voedsel. En ten slotte: wat is tamas voedsel? Het meeste industrievoedsel, zoals witte suiker, wit meel, gepasteuriseerde melk en melkproducten en ingeblikt voedsel, alcohol, tabak, vlees, vis, vet, koffie, thee en chocolade. Ook bedorven en ranzig voedsel is tamas voedsel. Uit het bovenstaande kan afgeleid worden dat de mens die een spiritueel leven wil leiden eigenlijk alleen satva voedsel zou moeten eten. Echter een te abrupte overschakeling op satva 40
voedsel wordt afgeraden. Er kunnen zich allerlei ongemakken voordoen zoals een ontregelde spijsvertering, hoofdpijn, duizeligheid, prikkelbaarheid, huiduitslag en depressiviteit. Vooral zieke mensen worden aangeraden zich bij de overschakeling te laten begeleiden door een natuurgeneeskundige (arts) die goed ingevoerd is op het gebied van voedingstherapie.â?–
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 41
april / juni 2001
Hindoejongeren en geestelijke verzorging ‘Palagi panditji’, hoor ik wel vaker. Of het nou iemand in een ziekenhuis is of binnen de muren van het justitiewezen, respect voor de eigen geestelijke is er. ‘Ik raak uw voeten aan’, zo wordt een Hindoe geestelijke in de traditie begroet. Maar ook hoor ik soms iets anders. ‘Hallo pandit’ of ‘Hoe gaat het met u’. Dat heb ik veel liever, omdat ik op een gelijkwaardig niveau wil communiceren met iedereen. Dat heb ik veel liever dan dat eerbetoon waarbij respect ook een zekere afstand met zich mee brengt. Je praat veel makkelijker met mensen en bovendien kunnen mensen makkelijker hun vraag of hun probleem kwijt. Hoewel de distantie minder is, is het niet zo dat er ook weinig respect is voor de hindoe geestelijk verzorger. Integendeel mensen respecteren de geestelijk verzorger vanwege zijn inzicht, spiritualiteit en toch zijn eenvoudige manier van communiceren. Met name Hindoejongeren. PT. ATTRY RAMDHANI
S
S
inds geruime tijd vinden er ontwikkelingen plaats binnen het Nederlandse Hindoeïsme. Van meer riten en traditie naar spiritualiteit, van massabeleving naar individualiteit, van volgzaamheid naar kritisch en mondig toetsen van spirituele inzichten. De Hindoejongere van Nederland distantieert zich zo van bijvoorbeeld Hindoejongeren in Engeland of andere gebieden in de wereld. Zij wil zich niet compromitteren aan de beleving van de generatie voor hen. En hij loopt er ook niet voor weg. Hij is ook niet bezig om een nieuwe godsdienst te creëren. Neen, de Hindoejongere doet niets anders dan te overleven met een eigen identiteit. Op zoek naar zijn identi-
teit wordt alles kritisch onder de loep genomen. Zo ook de rol van de pandit. De pandit moet antwoorden kunnen geven op alle vragen die betrekking hebben op het gebied van religie en cultuur. Ook op levensvragen en zingevingsvraagstukken moet de pandit een visie kunnen geven. Zijn rol van alleen het reciteren van mantra’s werkt tegen hem. Bij het invullen van mijn rol als Hindoe geestelijk verzorger merk ik, dat ik dit juist volgens bovenstaande ontwikkelingen heb gedaan. De geestelijk verzorger is minder met rituelen bezig en meer met gespreksvoering vanuit een geestelijke invalshoek. Geïntegreerd werken in een 41
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 42
april / juni 2001
Nederlandse instelling betekent adequaat reageren op behoeftes die bij mensen leven. Met het volgend geanonimiseerde voorbeeld zal ik proberen te verduidelijken dat het ook erg belangrijk is dat een pandit op een gelijkwaardig niveau kan communiceren. Raju is een jongeman van zesendertig jaar. Hij heeft de afgelopen vijftien jaar de psychiatrie platgelopen. Steeds weer als hij een zelfmoordpoging waagt, wordt hij opgenomen. Tegenover mij zit hij te praten alsof we elkaars buurjongens zijn. ‘Pandit met jou kan ik zo praten. Je vindt het toch niet erg.’ ‘Nee Radju. Ik vind het niet erg. Waarover wil je vandaag praten?’ ‘Ken je die verhalen van Krishna en zijn vriendinnen.’ ‘Welke van ze?’, vraag ik. ‘Allemaal eigenlijk. Hoe kan één man zoveel vrouwen hebben?’ In Radju’s toon merk ik een zekere spot. Als hij de volgende vraag stelt, ga ik op zo’n manier erop in. ‘Eén man en zoveel vrouwen. Hoe speelt hij dat klaar?’ ‘Hij is God.’, zeg ik. ‘God kan toch alles’. ‘Ik wou dat ik dat kon en dat ik zoveel vrouwen had.’ ‘Heb je aan 42
één vrouw niet genoeg Radju.’ ‘Ja, dat zou ook goed zijn denk ik.’, antwoordt Radju op een melancholische toon. En hier intervenieer ik. ‘Heb je ooit een vrouw zo liefgehad dat je ….’ ‘…Ja, pandit vijftien jaar geleden. Maar toen is het misgegaan….’ Radju vertelt daarna waarom het is misgegaan en hoe hij van verdriet een vlucht zocht en in de drugswereld belandde. Daarna heeft zijn moeder hem bij diverse gebedsgenezers gebracht om hem van boze geesten af te helpen. ‘Hallucinaties’ noemt Radju ze en geen geesten, omdat de artsen ze ook zo benoemen. Maar hoe je ze ook noemt, geen enkele benaming maakt duidelijk wat hij aan verdriet voelt. Ieder keer als hij voor me zat begon hij spontaan te huilen. Hij vroeg of God zijn leven zo voor hem had gepland. In de verdere gesprekken merkte ik dat al zijn vragen vol verwijt zaten. Al deze vragen hoefden niet beantwoord te worden. Als er maar iemand aanwezig is om naar ze te luisteren. Religieuze verhalen krijgen een eigen betekenis bij mensen die in geestelijke nood zitten. De geestelijk verzorger is niet meer de verhalenverteller maar luistert naar men-
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 43
april / juni 2001
sen die hierdoor hun eigen problematiek en gevoelens vertolken. In de gespreksvoering wordt de geestelijk verzorger bewust een luisteraar; een waarnemer. Radju’s verhaal is een goed voorbeeld van deze rolverdeling, waarbij ik een rol kreeg waarin je niet de traditionele pandit herkent maar wel een geestelijk verzorger. Ik was zijn metgezel, maar ik was ook zijn cultuurgenoot die luisterde naar zijn verwijten. Ik mocht zeer zeker Krishna niet verdedigen omdat Radju’s erotische weergave iets over zijn problemen zei. Ik stond ook aan de kant van de mensen, de Hindoe-stanen, die zijn prille relatie en zijn grootste liefde in de weg stonden.
Hij had dit niet zo uitgesproken maar ik voelde dat aan. Geestelijk verzorging is essentieel omdat de Hindoestanen in een cultuurovergang zitten; vanuit een collectieve naar een individualistische cultuur. Het Hindoeïsme maakt daardoor veel ontwikkelingen door. De jongeren die deze ontwikkelingen graag zouden versnellen moeten kunnen rekenen op religieus gezag dat je niet altijd als tegenstander hoeft te zien. De huispandit kiezen al gauw de partij van de ouders, omdat zij hun werkgevers zijn. De geestelijk verzorger die voor een instelling werkt kan daarom een meer objectieve houding aannemen.❖
43
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 44
april / juni 2001
Ayurveda en: griep en verkoudheid Tijdens de koude dagen slaan griep en verkoudheid weer flink toe. Sommige mensen weten nauwelijks wat het is, anderen zien het met vrees tegemoet en beginnen zich te wapenen met vitamines, supplementen en/of de griepprik. In deze rubriek hebben wij het al eens eerder gehad over de menstypen vata, pitta en kapha. Al deze typen hebben zo hun eigen gevoeligheden bij bepaalde aandoeningen. De vata bijvoorbeeld is gevoelig voor ontstekingen, vooral van de gewrichten, de pitta moet wat meer oppassen met maag en huid, en de kapha met aandoeningen van de luchtwegen. Het is dan ook de kapha die iets gevoeliger is voor verkoudheden. Griep is niet speciaal gebonden aan een constitutie, hoewel de kapha er iets gevoeliger voor is. In de ayurveda wordt gesteld dat griep een kwestie van weerstand is en zij kent dan ook diverse maatregelen om een griep te voorkomen of er gauw weer van te genezen. ROBERT SWAMI PERSAUD
E E
erst zullen we het hebben over verkoudheid (coryza) die volgens de ayurveda het best te behandelen valt met gember. Neem een theelepeltje gemberpoeder en meng dat met een kwart liter water. Laat het even doorkoken waarna je de dampen goed kunt inhaleren. Doe dit twee tot drie keer per dag. Ook voor kinderen is dit goed. Bij een verstopte neus met als gevolg een bemoeilijkte ademhaling kun je naast het ‘gemberstomen’ ook het ayurvedische middel Shadvindu (bij iedere apotheek te bestellen) gebruiken waarbij je in liggende
44
posities ‘s morgens en ’s avonds in ieder neusgat vier druppels insnuift. Kinderen geef je een halve dosering. Is de verkoudheid erg hevig en treedt er misselijkheid op dan gebruik je de gember in capsules onder de naam Sunthi. Twee tot drie maal daags een capsule is in de regel voldoende. Griep (influenza) kan een hoop complicaties oproepen, dus vroeg ingrijpen is belangrijk. In de ayurvedabehandelingen passen wij vaak de Tulsi toe. Deze basilicumachtige plant heeft een goede
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 45
april / juni 2001
werking bij koorts en hoest. Bij hoest kun je ook zelf een thee maken van een theelepeltje gedroogde gember dat je mengt met wat kruidnagel en kaneelpoeder. Driemaal per dag een kopje hiervan is voldoende. Zit de hoest echter flink vast en heb je naast de
koorts ook spierpijnen en slapeloosheid, dan worden de ayurvedische middelen Vacha en Pippali (samen) aanbevolen. In de ochtend en in de middag neem je van ieder middel 1 capsule in, en in de avond van ieder middel twee capsules. Alle ayurvedische kruidencapsules kun je het beste innemen met vooraf gekookt, warm water. En hoewel je je tijdens koorts nooit een hele lichaamsmassage mag laten toedienen is het wel goed om bij koorts je buik, borst, hals en armen lichtjes in te wrijven met warme Baladir Taila, een ayurvedische olie die je dan de hele nacht laat intrekken. Eén schoteltje warme olie is voldoende. De genoemde ‘medicamenten’ zullen hun geneeskrachtige werking bewijzen tegen griep en vervelende verkoudheden.❖
45
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 46
april / juni 2001
MetaVisie
PERDIEP RAMESAR
www.metavisie.com Dit is de site voor mensen die zoeken naar info over trainingen op het gebied van persoonlijke en spirituele ontwikkeling. MetaVisie is een non-profitorganisatie dat is opgericht door Ralph Bakker. Hij haalde tevens Deepak Chopra en Anthony Robbins naar Nederland.
Psycho-medisch Centrum Parnassia
Maha Kumbha Mela
www.parnassia.nl In dit psycho-medisch centrum in Den Haag helpen Hindoe geestelijk verzorgers cliënten volgens de Hindoefilosofie. Aangezien in Den Haag de meeste Hindoestanen wonen is er ook de meeste vraag naar Hindoe geestelijke verzorging.
www.kumbhmela.com Wilt u informatie over het feest met de meeste bezoekers ter wereld? Kijk dan op deze website dat gaat over Kumbha Mela. Hier vindt u informatie over het feest, nieuws over de afgelopen Kumbha Mela en foto’s die tijdens het festival zijn gemaakt.
Poweryoga
46
www.poweryoga.nl Deze website biedt u informatie over het fenomeen Poweryoga. Poweryoga is een bepaald soort yoga die zeer populair is onder de jongeren. Popster Madonna is ook een fervent aanhangster van de Poweryoga.
InnerNed
CyberMilan
Deepak Chopra
www.cybermilan.net Een Hindoestaanse portalsite in Nederland. Bezoekers die geïnteresseerd zijn in het Hindoeïsme en haar volk kunnen hier hun hart ophalen aan het aantal leuke, interessante en spirituele links.
www.chopra.com De officiële website van Deepak Chopra met informatie en inspirerende tips. Ook vindt u hier links en nieuws over deze moderne goeroe. Verder kunt u hier boeken over spiritualiteit bestellen.
www.innerned.com Dit is een van de grootste spirituele portals in Nederland. Hier kunt u gerust zoeken naar meerdere onderwerpen op het gebied van spiritualiteit. Er staan artikelen op, tips, links en evenementen.
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 47
Kervelstraat 30-34 • Telefoon: (31) 55 366.46.66 7322 PW Apeldoorn • Telefax: (31) 55 366.85.97 Nederland • E-mail: tavs@euronet.nl Digital International Tv Standards Conversion Video Duplication, TV-Postproduction Facility
Digital Video-normvertalen
TV-Postproductie
Wij kunnen video omzetten van en naar verschillende videosystemen: NTSC, PAL SECAM. (ook Braziliaans PAL-M en Argentijns PAL-N). Wij werken met een HIGH BAND BROADCAST QUALITY Converter Compleet van en naar elke videomastertape: Digital D3, Digital Betacam, 1"C-Format Betacam-SP, Mll, BVU, U-matic, S-VHS, DV, Hi-8.
Video - dupliceren Wij werken met kwaliteits VHS-video dupliceermachines. Wij kunnen dupliceren in elke gewenste hoeveelheid, alles in real time. Wij dupliceren op hoogwaardige TAVS videocassettes en op videocassettes naar keuze: BASF, SONY. Wij zorgen voor een professionele videoband-presentatie d.m.v. bedrukte stickers, diverse videoboxen en colour inlay.
Wij verzorgen: op Lineair en op Non-Lineair Digitale normen de verwerkingen van TV-programma's, Commercials en Bedrijfsfilms. Wij produceren van script tot eindmontage van: TVDocumentaires, Corporate-Video en Commercials. Wij maken Computer-Animaties van logo's tot productie-processen. Wij hebben ENG-Production-crews.
OHM Vani 2 kwart.2001
09-08-2005
21:37
Pagina 48
De Vedische cultuur, filosofie, religie en wetenschap in de vorm van strips en literaire boeken.
Voor meer informatie over abonnementen en andere uitgaven: Gopal Jiu Publications, Postbus 21342, 3001 AH, Rotterdam. Tel.: (010) 202 65 65, Fax: (010) 202 58 68. Internet: www.gopaljiu.com