OHM Vani 3e kwartaal 2000

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:16

Pagina 1

INFOBLAD OHM • PROGRAMMA’S

6 e jaargang nr. 3 • juli/september 2000 • prijs ƒ 7,50 (€ 3,41)

• Mansukh Patel • Vriendschap met eenzaamheid • De Lotusvijver

OHMvani 3 2000

09-08-2005

vr aag

17:16

GOEDKOPE KLM/SLM tickets naar Suriname

onze

SPECIALE

me t folder s p e c ia l n t a r ie v e

Pagina 2

AANBIEDING NAAR

SURINAME

MET

CITY BIRD VIA BRUSSEL

RONDREIS MAURITIUS 15 dagen

voor fl. 2.095,-

(verblijf in Dookee of Oceanic apt. 5 dagen tours, 1 boottocht en transfers) Vertrek: 02 sept., 16 sept., 30 sept., 14 okt.. (divali-toer), 28 okt., 11 nov. en 25 nov.

e

!

SPECIALE RONDREIZEN IN LUXE APPARTEMENTEN EN HOTELS (vraag de brochure)

VERZORGDE RONDREIS : WEBSITE ONZE m BEZOEK avels.co rcotr www.e

ZEN IS LID ERCO REI VAN D U S. ., O P Z EK ER U R EI ST

NAAR INDIA

16 daagse rondreis vertrek 8 juli, 22 juli en 17 sept..

22 daagse rondreis vertrek 22 juli

voor fl. 2.350,- (p.p.) voor fl. 2.699,- (p.p.)

22 daagse rondreis vertrek 16 sept.

voor fl. 2.699,- (p.p.)

Bombay, Bangalore, Mysore, Delhi, Agra, Haridwar, Rishikesh, Jaipur, Amber e.d. (verblijf in 4/5 sterren hotels met ontbijt, tours, transfers entreegelden e.d.)

15 daagse rondreis vertrek 9 sept.

voor fl. 1.995,- (p.p.)

VERRE OOSTEN 21 dgn

16 dgn

Thailand/Maleisie/Singapore/ Bangkok, Phuket, Penang, Kuala Lumpur vertrek: 28 sept. 2000 Thailand, Bangkok, Pattaya e.d. vertrek: elke dag

voor fl. 2.950,voor fl. 2.150,-

DORDTSELAAN 144-D • 3073 GL ROTTERDAM • TELEFOON 010-484 91 77 • FAX 010-4846534 REGENTESSEPLEIN 12A • 2562 EV DEN HAAG • TELEFOON 070-363 95 36 • E-mail:erco.reizen@wxs.nl

al 12 jaar lang, het beste indiase restaurant in de stad...!

INDIA PALACE DJ en dans mogelijkheden voor al uw feestjes, verjaardagen, trouwerijen, conferenties en andere soorten feestjes.

Menu voor kinderfeestjes vanaf ƒ 15,- per kind.

Carering service over heel Nederland.

Gevers Deynootplein 223 (links van het Kurhaus, achter Sea life Center)

Scheveningen Telefoon: (070) 354 44 57 Fax (070) 358 41 86 afhaalcentrum. ook voor uw catering

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:16

Pagina 3

juli / september 2000

C

O

L

O

F

O

N

OHM-Vani is een uitgave van de Stichting Organisatie voor Hindoe Media. OHM-Vani geeft achtergrond informatie over de programma’s van OHM en maakt melding van relevante ontwikkelingen in de Hindoegemeenschap. Wij nodigen u uit opmerkingen of commentaar op onze programma’s of op dit blad te zenden aan Stichting OHM. De redactie behoudt zich het recht voor om ingezonden stukken in te korten, te redigeren of niet te plaatsen. Geplaatste stukken geven niet altijd de visie van de OHM weer.

I N H O U D Redactioneel

5.

TV

6.

TV Hindi

9.

Radio zondag

10.

Radio Hindi

12.

Radio Maandag

14.

Mansukh Patel

17.

De volgende personen hebben bijgedragen aan dit nummer:

Zijn Hindoes fundamentalisten?

21.

M. Gautam, Mihdi Jiwa, W. Callewaert, A.B. Tewarie, D. Dendooven R. Swami Persaud, A. Bierdja, S. Biere, V. Bhagwandin, B. Lalbahadoersing C. Morssink,

Vriendschap met eenzaamheid

24.

Kabir, de woeste predikant

27.

De geschiedenis van Arya Samaj

30.

De Lotusvijver

35.

Indiërs bij Ieper

37.

Een jaarabonnement kost Fl. 20,-.

Opzegging dient uiterlijk 1 maand voor het verstrijken van dat jaar schriftelijk plaats te vinden.

Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Stichting OHM. Eindredacteur: G. Rolsma

Coverfoto: Ger Rolsma (fotograaf) Anjana Orie (OHM-Radio) Amar Marhé (OHM-Radio) Grafische verzorging: NOS-Omroepdrukkerij Adri Segaar Stg. OHM (redactie OHM-Vani) Koninginneweg 8 1217 KX Hilversum Telefoon 035 - 6260920 Fax: 035 - 6280843 E-mail: ohm@omroep.nl ABN-Amro: 44.09.38.694

AYURVEDA en: De gezondheid van de huid

41.

Tat tvam asi?

43.

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:16

Pagina 4

Surinam Air Travel VOOR

AL

UW

REIZEN

Noord, Oost, Zuid, West Surinam Air Travel The Best!!

De laagste tarieven en groepskortingen naar o.a.

Azië, Mauritius, Suriname, Dubai, Zuid Afrika enz., voor meer informatie: Telefoon: 030-2321516 Fax: 030-2322500 Amsterdamsestraatweg 91 3513 AC Utrecht

Mr Drs T. Bissessur ADVOCAAT & PROCUREUR

• • • • • • • •

Strafzaken Echtscheidingen Kort Gedingen WAO-zaken Verblijfsvergunningen Letselschade Ontslagzaken Schadeprocedures

Elke maand groepsreizen naar Mauritius!

Grotewaard 1 • 2716 XP Zoetermeer Lid SGR nr 2319 - K.v.K. 072319

Tel: 079 - 352 15 16 • Fax 079 - 352 19 82

Tewarie & Partners Accountants en Belastingadviseurs Parmessar & Tjon A Ten Accountants en Belastingadviseurs T&H Groep Accountants & Belastingadviseurs bestaat uit: • Tewarie Accountants en Belastingadviseurs • Parmessar & Tjon A Ten Accountants & Belastingadviseurs • Admi Services, administratieve dienstverlening voor het midden & kleinbedrijf.

T&H Groep is uitgegroeid tot een organisatie met een gevarieerd samengestelde praktijk voor controle, beoordeling en samenstellingsopdrachten.

Naast adviespraktijk en de financiële-administratieve begeleiding biedt de organisatie tevens fiscale dienstverlening.

Een belangrijk uitgangspunt is de betrokkenheid bij de cliënt, waarbij korte communicatielijnen zowel binnen als in de relatie met de cliënt een belangrijke rol spelen.

Naast de specialisten in eigen huis beschikt T&H Groep over een met zorg ontwikkeld contactennetwerk van externe onafhankelijke adviseurs uit diverse disciplines.

Nederland: Suriname:

Oranje Nassaulaan 55 • 1075 AK Amsterdam.

Tel: 020-6711256 • Fax: 020-6737272 Mr. F.H.R. Lim A Poststraat 19 • Postbus 1700, Paramaribo.

Tel: 474452 • Fax: 474643 en Oranje Nassaustraat 53 • Nieuw Nickerie. Tel: 0231979

K.B. Tewarie RA P. Parmessar FB M.L.J. Braspenning AA Mr. L. Krokke-Toffoli Drs. Ing. W.N.B. Tewarie RE

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:16

Pagina 5

juli / september 2000

REDACTIONEEL Hindoefundamentalisme, wat is dat? Bestaat dat wel? Hoe tolerant de Hindoefilosofie ook is, wanneer mensen anderen het basisrecht ontzeggen een andere opinie of overtuiging te hebben, dan is onderdrukking nabij. In deze OHM-Vani een visie vanuit de Hindoegemeenschap op het Hindoefundamentalisme.

Binnen de Hindoegemeenschap is een veel gehoorde klacht dat OHM te weinig te zien is op televisie en te horen op de radio. Daarom hebben wij zendtijduitbreiding aangevraagd bij het Commissariaat voor de Media. Helaas heeft het Commissariaat voor de Media negatief op ons verzoek gereageerd en slechts een half uurtje per jaar extra zendtijd op televisie toegewezen. Naast deze tegenvaller ook veel positief nieuws: De heer Rahman, één van de belangrijkere televisieproducenten ontving rond Koninginnedag een lintje voor al zijn films en televisieprogramma's, kortom voor zijn gehele oeuvre. Wij feliciteren hem met zijn benoeming tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau.

Enkele jaren geleden zond OHM de eerste vijf delen uit rond het filosofisch-spirituele boekwerk de

Bhagavad Gita. Mansukh Patel gaf zijn interpretatie van de Gita en maakte het daarmee toegankelijk voor een groot publiek. Wij kregen veel reacties, waarvan opvallend veel van jongeren. Een vaak voorkomende vraag was om een vervolg op deze serie te maken. Philip Engelen heeft dat als producent nu gedaan. OHM herhaalt in augustus de eerste vijf delen en aansluitend vier niet eerder vertoonde delen in september. Volgend jaar worden weer een aantal delen uitgezonden tot dat alle hoofdstukken zijn behandeld. Overigens is één deel van deze serie bekroond tijdens het Filmfestival van Hamburg.

Op televisie herhalen wij tijdens de zomervakantie eerder uitgezonden programma’s. Heeft u die al gezien, stem dan af op OHM-Radio. Die brengt iedere week op zondagmiddag het spirituele programma ‘de Lotusvijver’ voor een breed publiek en op maandagavond een actueel programma voor luisteraars die Hindoestani verstaan. In dit kwartaal besteedt OHM-Radio speciaal aandacht voor de Vedantafilosofie, de samenvatting van de kennis uit de Veda's .

Voor dit kwartaal wens ik u veel lees, kijk- en vooral luisterplezier.

Ger Rolsma 5

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:16

Pagina 6

juli / september 2000

TV

Derde Kwartaal 2000 op Nederland 1

Zondag 2 & 9 juli

herhaling zat. 8 & 15 juli om 10.30 uur

Sat-Chit-Anand / Deepak Chopra (deel 1 & 2).

Deepak Chopra weet in het Westen de aandacht te trekken van grote groepen, waaronder managers, filosofen, wetenschappers en geïnteresseerde leken. Hij combineert het vedische gedachtengoed zodanig met de Westerse filosofie en wetenschap dat hij een aansprekende spirituele boodschap weet te brengen. Vernieuwend zijn vooral zijn theorieën over de relatie tussen lichaam, geest, ziel en gezondheid (herhaling jan. 1999).

Zondag 16 & 23 juli

herhaling zat. 22 & 29 juli om 10.30 uur

Hariprasad Chaurasia (deel 1 & 2) Pandit H. Chaurasia heeft de bamboefluit (bansuri) door zijn meesterschap een volwaardige plaats gegeven binnen de Indiase klassieke muziek. Daarnaast heeft hij de Indiase muziek door zijn talent geïntroduceerd in het Westen. In een tweedelige serie vertelt hij tijdens een boottocht over de Amsterdamse grachten en in India waar hij zijn inspiratie uit put. Verder zijn er optredens van hem in Nederland te zien. (herhaling) Zondag 30 juli

herhaling zat. 5 aug. om 10.30 uur

Bhagavad Gita: Krishna de aantrekkelijke (proloog) In deze serie geeft de mysticus Mansukh Patel zijn visie op de verschillende hoofdstukken van de Bhagavad Gita. De Bhagavad Gita is een wijsgerig boek, onderdeel van de Mahabharata, waarin een antwoord wordt gezocht op belangrijke levensvragen. Mansukh Patel weet jong en oud met zijn interpretaties te boeien. De proloog en de eerste vier hoofdstukken zijn eerder uitgezonden. Dit jaar wordt de serie voortgezet met de hoofdstukken vijf tot en met acht.

6

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:16

Pagina 7

juli / september 2000

Zondag 6 augustus

herhaling zat. 12 aug. om 10.30 uur

Bhagavad Gita: De vertwijfeling (Hoofdstuk I) Zondag 13 augustus

herhaling zat. 19 aug. om 10.30 uur

Bhagavad Gita: De glimlach van Krishna (Hoofdstuk II) Zondag 20 augustus

herhaling zat. 26 aug. om 10.30 uur

Bhagavad Gita: Het juiste handelen (Hoofdstuk III) Zondag 27 augustus

herhaling zat. 2 sept. om 10.30 uur

Bhagavad Gita: Wijsheid in actie (Hoofdstuk IV) Zondag 3 september

herhaling zat. 9 sept. om 10.30 uur

Bhagavad Gita: De ontbrekende schakel (Hoofdstuk V) Zondag 10 september

herhaling zat. 16 sept. om 10.30 uur

Bhagavad Gita: Lessen in meditatie (Hoofdstuk VI) Zondag 17 september

herhaling zat. 23 sept. om 10.30 uur

Bhagavad Gita: De weg van liefde (Hoofdstuk VII) Zondag 24 september

herhaling zat. 30 sept. om 10.30 uur

Bhagavad Gita: De weg naar vrijheid (Hoofdstuk VIII)

7

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:16

Pagina 8

FILMS INTERNATIONAL

• Doku / Drama • Producent van film en video producties • Ruim 35 jaar ervaring in creativiteit en kwaliteit Laan van van Meerdervoort Meerdervoort 316 316 • • 2563 2563 AM AM Den Den Haag Haag Laan Te e ll e e ff o oo on n :: 0 07 70 0 -- 3 36 65 58 82 21 18 8• •F Fa ax x :: 0 07 70 0 -- 3 36 65 53 37 71 16 6 T e -- m ma a ii ll :: rr ff ii ff ii ll m m ss @ @c ca a ss e em ma a .. n ne e tt e

Ayurvedisch materiaal direct uit de bron CD-ROM

Dhanvantari-Ayurveda (Engelstalig) Deze CD-ROM geeft u inzicht in de kennis van Ayurveda, de Indiase holistische geneeswijze geba-seerd op een complete natuurlijke kruiden-filosofie.

CD-ROM

Patanjali-Yoga (Engelstalig) Deze CD-ROM geeft u een gedetailleerde introductie in ‘Patanjali Yoga’ en haar uitgangspunten. Een ‘must’ voor elke yogabeoefenaar.

CD-ROM

Massage & Marma Therapy (Engelstalig) Deze CD-ROM geeft u inzicht in de kennis van systematische lichaamsmassage t.b.v. comfort, ontspanning en een goede gezondheid. (IBM PC & MAC compatible) Min. systeemvereisten: MS-Windows 3.11 of hoger, 8 MB RAM (16 MB RAM aanbevolen), geluidskaart.

CD-ROM’s per stuk Fl. 145,- (bij alle drie tesamen Fl. 120,- per stuk).

Bestellen: giro 4208366, t.n.v. A.K. Mehta - Den Haag, o.v.v. Artikel.

Info en bestellingen, ook voor opleidingen en consulten: Ayurvedisch Gezondheidscentrum Nederland Thijssestraat 16, 2521 ZL Den Haag, telefoon: 070 - 319 25 46 Almere, Amsterdam, Borgerhout (B), Den Haag, Made, Nijmegen, Nijverdal, Zwolle

REGRESSIE REÏNCARNATIETHERAPIE Is een vorm van psycho/bewustzijnstherapie dat geschikt is voor werken met een breed scala aan klachten, problemen en levensthema's, waarvoor inzicht, verandering of meer dan wel andere keuze mogelijkheden worden gezocht.

" D AT J E V E R L E D E N JE ZO IN DE WEG KAN ZITTEN" Voor inlichtingen: Savita D. Harpal Tel. 035 - 6214405 ’s-Gravenlandseweg 152 a 1217 GA Hilversum

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:16

Pagina 9

juli / september 2000

9

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 10

juli / september 2000

Zondag Radio 5 15.00-16.00 Zondag van 15.00-16.00 uur op Radio 5 of AM/MW 1008 KHZ en via de kabel: Den Haag 88.1 ◆ A’dam 96,6 FM ◆ R’dam 89.9 FM of vraag uw kabelexploitant naar de juiste frequentie in uw regio.

Zondag 2, 9, 16, 23 en 30 juli 2000

van 15.00-16.00 uur

Waarom ben ik een hindoe?

In de maand juli zal de Lotusvijver een reeks van vijf gesprekken voeren met uiteenlopende hindoes die om hun eigen redenen hindoe zijn en die het hindoeïsme op hun eigen manier beleven.

Immers, er zijn veel vormen van hindoeïsme. Er zijn hindoes die in een persoonlijke godheid geloven en er zijn hindoes die geloven dat het Allerhoogste zuiver bewustzijn is. Er zijn hindoes die menen dat de mens een Goddelijke ziel heeft die uiteindelijk weer in het Goddelijke zal opgaan. En er zijn hindoes die geloven dat de menselijke ziel altijd een afzonderlijk bestaan van het Goddelijke zal leiden. Sommigen menen dat rituelen met de grootste zorg moeten worden uitgevoerd, terwijl anderen naar de intentie achter de handelingen kijken.

Terecht wordt er gezegd dat iedere hindoe zijn eigen invulling aan het hindoeïsme geeft. In deze serie maakt u kennis met de rijke wereld van het hindoeïsme.

Zondag 6 &13 augustus 2000

van 15.00-16.00 uur

Op vakantie met de Stichting voor Filosofie en Meditatie Sinds kort heeft de Stichting voor Filosofie en Meditatie een centrum in het noorden van Frankrijk, waar zij op een nieuwe manier met yoga en meditatie omgaan. In dit centrum maken jonge kinderen, met of zonder hun ouders, spelenderwijs kennis met yoga en meditatie. Ook kunnen volwassenen zich gedurende een vastgestelde 10

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 11

juli / september 2000

periode afzonderen van de buitenwereld om zich bijvoorbeeld te wijden aan de meditaties uit de Bhagavad Gita. OHM-radio bezocht dit centrum en sprak met de aanwezige kinderen en volwassen.

Zondag 20 augustus 2000

van 15.00-16.00 uur

Devotie in het Hindoeïsme Bij menigeen leeft het beeld dat het hindoeïsme slechts uit yoga, filosofie en meditatie bestaat. Echter, evenals andere wereldreligies kent ook het hindoeïsme devotionele stromingen. Niet alleen de Hare Krishna beweging, maar ook de Sai Baba en Mata Amritandamayi geven belangrijke impulsen aan de devotionele traditie binnen het hindoeïsme. Enkele dagen geleden organiseerde de universiteit van Leuven een driedaagse conferentie over deze devotionele traditie. In deze uitzending hoort u een verslag van deze conferentie. (zie ook pag. 27) Zondag 27 augustus 2000

van 15.00-16.00 uur

De Hare Krishna in het nieuwe millennium De Hare Krishna beweging kende een stormachtige groei in de zestiger en zeventiger jaren. In die periode telde de organisatie duizenden leden, vooral mannen en vrouwen die zich als sanyassins hadden laten initiëren en zich dag en nacht inzetten om de boodschap van Shri Krishna te verspreiden.

Het beeld van de zingende en dansende devoten staat nog helder voor de geest. In tegenstelling tot de beginperiode leidt de stroming tegenwoordig een vrij stil bestaan. De boekverkopers zijn uit het straatbeeld verdwenen en de Hare Krishna gezangen in de straten van Amsterdam zijn een zeldzame verschijning geworden. Hoe komt dat?

Zondag 3&10 september 2000

van 15.00-16.00 uur

Inleiding in de Advaita Vedanta De Advaita Vedanta is één van de belangrijkste spiritueel filosofische stromingen uit India. Hierbij gaat men ervan uit dat de mens deel uitmaakt van één en hetzelfde onderliggend bewustzijn. Het is als met het begrip ruimte. Zo staan bijvoorbeeld verschillende huizen weliswaar afzonderlijk van elkaar, maar ze staan in één en dezelfde ruimte 11

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 12

juli / september 2000

12

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 13

juli / september 2000

en de huizen worden ook gevuld door diezelfde ruimte. Door meditatie en scherpe innerlijke waarneming kan men inzicht in deze filosofie verwerven. Dan kan men zelf ervaren dat het bewustzijn de enige onveranderlijke werkelijkheid is. Is dat verlichting? In twee afleveringen hoort u een inleiding op de Advaita Vedanta. (zie pag. 43) Zondag 17 september 2000

van 15.00-16.00 uur

Advaita Vedanta en de hersenen De heer dr. H. Romijn is neuroloog en houdt zich vooral bezig met de werking van onze hersenen. Vanuit zijn theoretisch onderzoek komt hij tot de conclusie dat bewustzijn overal aanwezig is. Dit is een zuiver Advaita Vedantische visie. Opvallend is dat de heer Romijn zonder kennis te hebben van de Advaita Vedanta tot dit inzicht is gekomen.

Op welke manier komt men vanuit het inzicht in de werking van onze hersenen tot de Advaita Vedanta-filosofie? In deze uitzending een gesprek met dr. Romijn.

Zondag 24 september 2000

van 15.00-16.00 uur

De Advaita Vedanta wetenschappelijk getoetst Op maandag 18 september organiseerden OHM en de Faculteit der Wijsbegeerte van de Erasmusuniversiteit een studiedag over de Advaita Vedanta. In deze uitzending hoort u een uitgebreide reportage. (Zie pagina 43.)

13

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 14

juli / september 2000

5

RADIO maandag 21.00-22.00

MAANDAG van 21.00-22.00 uur op Radio 5 of AM/MW 1008 KHZ en via de kabel: Den Haag 88.1◆A’dam 96,6 FM◆R’dam 89.9 FM of vraag uw kabelexploitant naar de juiste frequentie in uw regio.

Maandag 3 & 10 juli van 21.00-22.00 uur Gyaan Sangeet De meeste religieuze liederen zijn een uiting van devotionele gevoelens voor het Goddelijke. Het zijn muzikale gebeden waarin Gods liefde en grootsheid worden bezongen. Een kleinere categorie religieuze liederen is de gyaan sangeet. Hierin vertellen mystici over hun ervaringen met de geestelijke wereld. Ook geven zij in deze liederen spirituele aanwijzingen, net zoals zij dat in persoonlijke gesprekken of tijdens publieke leringen doen. In twee afleveringen besteedt OHM-radio aandacht aan de traditie van de gyaan sangeet.

Maandag 17 juli van 21.00-22.00 uur Bhangra in Nederland De laatste jaren is de traditionele muziek van Punjab, de bhangra, wereldwijd populair geworden. In West-Europa hebben de Engelse Sikhs met de bhangradiscotheken en muziekbands een belangrijk bijdrage geleverd aan het bekend worden van dit genre. Welke rol heeft de Nederlandse Sikhgemeenschap gehad bij de stijging van de populariteit van de bhangra?

14

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 15

juli / september 2000

Maandag 24 juli & 31 juli van 21.00-22.00 uur Hindoe Tamils in Nederland Nederland kent een Tamilgemeenschap van ongeveer 15.000 mensen. De meesten zijn vanuit Sri Lanka als vluchteling naar Nederland gekomen als gevolg van de oorlog tussen de Tamils en Singhalezen.

Hier in Nederland hebben de Tamils in een relatief kort tijdsbestek een eigen cultureel netwerk met tempels en andere instituten opgebouwd. Zij zijn hierdoor in staat om de eigen hindoe cultuur te beleven en over te dragen op de jongere generaties. Opvallend is dat de hindoe Tamils weinig contacten hebben met de SurinaamsNederlandse hindoes. Andersom hebben ook weinig Surinaamse hindoes initiatieven ondernomen om op het gebied van de religie en cultuur met Tamils samen te werken. Hoe komt dat?

Maandag 7, 14 & 21 augustus van 21.00-22.00 uur Jonge hindoes in de culturele wereld Jongeren zijn de toekomst, dus moet er in de jongeren worden geĂŻnvesteerd, luidt een bekende uitspraak. En vervolgens zien we, ondanks vele culturele en religieuze activiteiten, dat er onder de hindoes erg weinig evenementen zijn om de jongere generatie te boeien. Komt dit doordat men er nog steeds in gelooft dat de cultuur in familieverband wordt overgedragen? Kan het zijn dat de culturele organisaties niet in staat zijn ideeĂŤn te ontwikkelen die de jongeren aanspreken? In een drieluik onderzoekt OHM-Radio door gesprekken met jongeren, organisatoren van evenementen en wetenschappers de mogelijke oorzaken van het uitblijven van de deelname van hindoejongeren.

Maandag 28 augustus van 21.00-22.00 uur Janamashtimi op Radha Desh OHM brengt een uitgebreide reportage van de viering van de geboorte van Shri Krishna vanuit het kasteel Radha Desh. Eigenlijk heet het kasteel, dat het Hare Krishna hoofdkwartier van de Benelux is, Chateau de Petit Somme. Dit kasteel is door Shrila Prabhupada, de stichter van de Hare Krishna beweging, persoonlijk aangewezen 15

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 16

juli / september 2000

als één van de belangrijke, spirituele centra van deze beweging in West-Europa. Daarom worden de Hindoe hoogtijdagen hier groots gevierd op Radha Desh. Zo ook de geboortedag van Shri Krishna (22 augustus).

Maandag 4 & 11 september van 21.00 22.00 Yoga en Meditatie De afgelopen decennia is de belangstelling voor yoga en meditatie sterk gegroeid. Aanvankelijk waren het vooral de westerlingen die zich met deze spirituele oefeningen bezighielden. De meeste Hindoestanen oriënteerden zich sterker op onze cultuur en godsdienst. Toch lijkt daar nu een verandering in te komen. Steeds vaker geven Hindoestanen aan zich met yoga en meditatie bezig te houden. Waarom deze verandering en hoe wordt yoga en meditatie in de traditionele godsdienstbeleving ingepast?

Maandag 18 september van 21.00-22.00 uur Voorouderverering Bij de eerste generatie hindoes in Suriname (begin 20ste eeuw) nam de voorouderverering (pitri puja) een belangrijke plaats in het godsdienstige leven. De verering was voornamelijk bedoeld om de overledenen op hun zielenreis te ondersteunen.

Tegenwoordig vindt dit ritueel nog slechts in enkele families plaats. Hoe komt het dat dit ooit zo belangrijke ritueel aan betekenis aan het inboeten is?

Maandag 25 september van 21.00 -22.00 uur Conferentie 125 jaar Arya Samaj Afgelopen weekend hield de Federatie Arya Samaj Nederland (FASNed) een conferentie waarin zij stilstond bij de verworvenheden van 125 jaar Arya Samaj. Deze beweging is in 1875 door Swami Dayanand in leven geroepen onder het motto terug naar de Veda’s.

De FASNed evalueerde en stelde een aantal doelen voor de toekomst vast. In deze uitzending hoort u een reportage van deze conferentie.

16

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 17

juli / september 2000

Mansukh Patel en het vervolg van de Bhagavad Gita.

T T

wee jaar geleden zond OHM een serie van vijf delen uit over de Bhagavad Gita. De eerste vier hoofdstukken van dit filosofische en spirituele werk zijn besproken door de mysticus Mansukh Patel. De reacties op deze serie waren overweldigend: veel kijkers vroegen informatie en er werd aangedrongen op een vervolg. Vooral veel jongeren toonden interesse in de Bhagavad Gita. Door de serie ging de Gita voor hen leven.

G. ROLSMA

zijn praktische toepassing. Tijdens mijn "Peace walks"in BosniĂŤ kwam ik Philip van Engelen tegen, die mij vroeg om mijn medewerking. Pas na lang aandringen en een schenking van 1008 kaarsen -het aantal namen van Krishna - ben ik bezweken voor zijn verzoek. Na OHM heeft de Life Foundation geld gevonden om een vervolg te maken op de eerste vijf delen.

Tijdens en na de vakantie herhaalt OHM de eerste vijf delen en zendt een vervolg uit. In het kader van deze serie hield OHM een interview met Mansukh Patel over de Bhagavad Gita.

Waarom heeft u meegewerkt aan het maken van een serie over de Bhagavad Gita?

Als jongere liep ik altijd al met de Bhagavad Gita op zak. Het gaf mij het besef hoe waardevol het was in

Als jongere was u al geĂŻnteresseerd in de Gita. Wat was de oorzaak van deze fascinatie?

Bij volwassenen stimuleert de Gita iets wat ik "subjectieve power" noem. Dat is de kracht, de energie die mensen stimuleert om in dit leven te streven naar vrede, rechtvaardigheid en verzoening.

Jongeren hebben vaak iets van hun passie voor het leven verloren. Zij doorzien de tradities, de omgangsvormen en ervaren die als betekenisloos. De Gita gaf mij de praktische zaken die ik als jongere nodig had. Als jongere leef en verander je 17

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 18

juli / september 2000

● Ten tweede biedt het concepten over de psychologie van de geest; de bouw, de werking en de integriteit van de geest. ● Verder geeft het idealisten een nastrevenswaardig doel. Het biedt de maatschappij iets unieks, zoals Einstein zijn relativiteits theorie ontdekte en bekend maakte. ● Ten vierde draagt de Gita zorg voor de voeding van het spirituele en de ziel. Iedereen ontmoet uitdagingen in het leven, waarbij we behoefte hebben om een diepere kracht te raadplegen.

niet van jaar tot jaar, maar van dag tot dag of zelfs van uur tot uur.

Jongeren die geen richting kunnen geven aan hun leven kunnen het slachtoffer worden van verslavingen zoals drugs, gokken, alcohol of ongezonde voeding. De Gita geeft ze sturing en inspiratie om hun leven tegemoet te treden vanuit een nieuw perspectief. Niet zomaar een perspectief, zoals je in een boek kan lezen, maar het vult je, je lichaam en geest. De Gita geeft raad op vele niveaus: ● Allereerst geeft de Gita richtlijnen voor een gezonde levensstijl.

18

● Tot slot bereik je het hoogste niveau indien je je als mens afvraagt waar je vandaan komt.

Is er een schepper?

Wanneer je deze fundamentele vraag bevestigend beantwoord dan volgt de vraag wat is dan mijn relatie dan met hem.

Toen u een teenager was, welk niveau sprak u het meeste aan?

Toen ik jong was wilde ik dat iedereen mij graag mocht. Ik was niet zo sociaalvoelend in die tijd. Ik wilde dat mensen dachten dat ik een aardig persoon was. ‘s-Avonds zaten mijn ouders en ik bij elkaar, wij woonden toen in Kenia. Er was geen televisie. In plaats daarvan lazen we uit de Gita. Zij vertelden

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 19

juli / september 2000

mij de verhalen en mijn moeder zong over de Gita. Ik viel dan in mijn moeders schoot in slaap als mijn vader aan mijn moeder voorlas. De sfeer was zo vredig en volmaakt. Mede daardoor kwam de Gita al vroeg voor mij tot leven. Toen ik naar Engeland kwam uit Kenia was ik nogal gezet. De Gita leerde mij gezond te leven, waardoor ik afviel.

Na de universiteit werd het tweede en derde niveau belangrijker. Ik zag dat iemand die veel kennis bezat respect ontving van zijn omgeving. De psychologische interactie was gebaseerd op een attractief concept waarvan ik dacht dat het op kennis stoelde. Ik dacht dat je beoordeeld werd op wat je wist en niet, zoals ik later ontdekte, op wie je van binnen bent. Dat was ook mijn onschuld. Zoals Mozes zijn staf had, heb ik nu mijn Gita. In deze fase van mijn leven geeft het mij vooral kracht.

Wat is het belangrijkste voor u aan de Gita?

De Gita geeft mij helderheid en rust van denken, waarmee ik verantwoorde besluiten kan nemen om bijvoorbeeld anderen te helpen.

Maar dat is niet het belangrijkste.

Alle niveaus zijn voor mij geïntegreerd. De Gita geeft mij een ontzettend sterke intuïtieve kracht.

Antwoorden komen uit het niets.

Problemen lossen op door lezing van Gita. Misschien wordt je gesaboteerd, misschien wordt je bekritiseerd, misschien lijkt het probleem onoplosbaar, misschien is er iemand in je naaste omgeving net overleden. Als je de Gita opent, ben je weer in staat te glimlachen. Je zou iedere dag 2 à 3 minuten moeten lezen in de Gita. Lees één of twee slokas en kijk naar de wind, hoe die een blad beweegt. Mensen zouden iedere dag een goddelijk moment moeten beleven.

Wat is uw favoriete hoofdstuk?

Afhankelijk van de problemen die je in het leven ervaart, wend ik me tot verschillende hoofdstukken. Hecht je ontzettend sterk aan materie of personen, dan kun je veel inspiratie putten uit hoofdstuk 2 (Sloka’s 65-72). Speelt hebzucht en schaamte een belangrijke rol in je leven, dan kun je bijvoorbeeld hoofdstuk 12 (sloka’s 13-20) lezen.

Daarin vindt je fantastische advie19

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 20

juli / september 2000

zen. Als je veelt piekert of zorgen maakt of stress ervaart, lees dan hoofdstuk 6, waarin je kunt lezen hoe je jezelf kun ontspannen en verlichting kun vinden. Als je wilt begrijpen waarom het leven soms één groot probleem is, lees dan bijvoorbeeld hoofdstuk 1. Wil je meer weten over de schepping en hoe je je daartoe verhoudt, lees dan hoofdstuk 13. Over de kracht van god lees je in hoofdstuk 15. Zo kent iedere sectie zijn eigen bijdrage aan de kwaliteit van leven. De Gita is een continue ontdekkingstocht.

Toen ik met gehandicapte kinderen werkte zocht ik dingen in de Gita die hun zouden aanspreken. Ik zocht iets meer poëtisch met een diepere betekenis om hen te raken.

Dat veranderde mijn perspectief op de Gita. Via de Gita kon ik anderen bereiken en inspireren De Gita beschrijft de kennis die niet veroudert, die generatie op generatie waardevol blijft en een leidraad kan vormen in je leven. De Gita heeft zoveel bijzondere en mooie adviezen.

Krishna zegt in de Gita: ga iets doen met je leven, zit niet stil, verlamt door gewoonte, traditie of angst, maar handel en ga op avontuur in jezelf en in de wereld. De Gita laat je het licht zien, en geeft een perspectief op het leven en kan de brug zijn om je leven een nieuwe wending te geven. ❖ De serie over de Bhagavad Gita begint op zondag 30 juli.

20

STICHTING migranten televisie AMSTERDAM • video post produkties • video registraties • documentaires • bedrijfsfilms • commercials • clips Rembrandtplein 17 • 1017 CT Amsterdam Tel.: 020-5353535 • Fax: 020-6384001 E-mail: mtvadam@wxs.nl Internet: www.mtv-adam.nl

Lees 'India Nu' Het enige Nederlandstalige tijdschrift over India!

• • •

Cultuur en Religie Politiek en Economie Samenleving en Milieu

Recent verschenen specials over o.m. vrouwen en gezondheidszorg, Religie en maatschappij, sport in India. India Nu is een tweemaandelijks blad.

Een jaarabonnement kost ƒ 35,- , losse nummers ƒ 7,-

India Nu wordt uitgegeven door de Landelijke India Werkgroep, een organisatie die vanuit Nederland wil bijdragen aan een menswaardig bestaan van (kans)armen in India.

Voor meer informatie: Tel: 030-2321340, www.antenna.nl/liw

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 21

juli / september 2000

ZIJN HINDOES FUNDAMENTALISTEN?

M M

en generaliseert ten onrechte als men hindoes als fundamentalisten betitelt. De eenheid van een groep met gemeenschappelijke interesse uit zich vooral in cultuur, taal, godsdienstige waarden en het gebied waarin zij leven. Deze elementen vormen de bronnen van regionalisme en nationalisme. Beide spelen een belangrijkere rol wanneer mensen economisch worden uitgebuit en van hen bedelaars wordt gemaakt. Als de psychologische zekerheid van een mens wordt bedreigd en zijn grenzen overschreden worden, reageert hij via wettige middelen of speelt voor eigen rechter.

Dergelijke reacties worden door media vaak uitgelegd als regionalisme, nationalisme, communalisme of fundamentalisme.

DR. M.K.GAUTAM

Nationalisme en fundamentalisme zijn geen equivalenten.

Nationalisme gaat over de voorliefde voor het eigen volk en/of het eigen land. Nationalisme kan zich bijvoorbeeld ontwikkelen wanneer men zich los wil rukken van een koloniale overheerser.

Communalisme verdedigt godsdienstige waarden als de godsdienst aangevallen wordt.

Het begrip fundamentalisme werd in twintiger jaren in de V.S. geboren toen protestants-christelijke groepen hun waarden en normen begonnen te verdedigen tegen het opkomende liberalisme en modernisme. Fundamentalisten geloven in één god, in een boek waarin Gods woord geschreven staat, in één hemel en voor de zondaars en de ongelovigen in een eeuwige hel.

Jezus Christus is de redder en de bij-

bel het enige boek. In de islam bestaat er geen andere god dan Allah en Mohammed is zijn profeet, de koran is het enige boek. Het christendom en de islam passen in deze ideologie. Echter, niet alle christenen en moslims zijn fundamentalisten! Fundamentalisten kenmerken zich door een intolerante houding ten opzichte van andere godsdiensten en overtuigingen.

Vaak interpreteren zij letterlijk hun heilige geschriften en streven een bepaalde staatsvorm na.

In tegenstelling tot het christendom en de islam geloven veel hindoes in Brahma, Ishvar en Bhagawan in abstracte vorm en in Ram, Krishna en Shiva in manifeste vorm, doch allen verkondigen dezelfde waarheid.

Vedas, Ramayana, Gita, Purana’s zijn de heilige boeken van de hindoes. Het hindoeïsme kent veel 21

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 22

juli / september 2000

‘meesters’ die onder ander Rishis, goeroes, Shankaracharya's, swamies en sadhoes genoemd worden.

Hindoes worden ook wel Vedics, Arya’s, Vaisnava’s, Smartha’s, Shaiva’s, Shakta’s of Lingayats genoemd. Het hindoeïsme overleefde de afgelopen eeuwen door zijn vermogen vernieuwingen te integreren. De Indiase beschaving is daardoor de resultante van alle bijdragen van de mensen die in India leefden. Deze beschaving heeft als grondslag de waarden liefde, geweldloosheid, respect en tolerantie. Hindoes als een groep in India vormen niet de natie, maar India is de optelsom van regionale volkeren met dezelfde cultuur, erfenis en waarden. Fundamentalisten zien hun religie als de enige juiste, zij tolereren geen andere godsdienst en weigeren met de moderne tijd mee te gaan. Bij hindoes heeft God verschillende namen en vormen.

Hindoes hebben verscheidene leraren, leerscholen en boeken ter bevordering van zelfrealisatie. Dit is

22

een persoonlijk proces dat niet opgelegd kan worden aan anderen.

Fundamentalisten willen terug naar een vroegere periode of leven naar de tradities en gewoontes van deze periode, zonder enige aanpassing aan de huidige tijd, ongeacht in welke land zij verblijven (bijvoorbeeld de Amish in de V.S.). De wetten van hun heilige boek dienen vaak zo strikt mogelijk nageleefd te worden.

Hindoes leven met de begrippen desha, kala en sthiti (land, tijd en omstandigheden).

Hindoes in Suriname, Mauritius, Fiji, Trinidad en Nederland hebben geleerd om zich aan te passen aan hun omstandigheden.

Hindoes kennen het begrip bekeren niet. Verschillende wegen leiden naar de realisatie van de waarheid.

Hindoeïsme is een levensfilosofie.

Om die reden respecteren en tolereren Hindoes andere religies.

In 1996 werden hindoes als fundamentalisten betiteld omdat zij bezit namen van de geboorteplaats van Rama (Ayodhya) door de Babri mos-

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 23

juli / september 2000

kee te vernietigen. De vraag of de Babri Masjid gebouwd werd op de geboorteplek en tempel van Rama of niet, werd door moslims genegeerd. Hindoes eisten die plek op naar aanleiding van archeologische bewijzen en oude geschriften (Skanad Purana, 15-20) dat Rama daadwerkelijk werkelijk op die plaats geboren was. Al werd dit door veel hindoes als een heilige strijd gezien, belangrijke kenmerken van het fundamentalisme, zoals het streven naar een overheersende staatsgodsdienst op grond van één visie, ontbreken in dit geheel.

Sommige hindoes werden ook fundamenalisten genoemd omdat zij geassocieerd worden met de politieke partij, de B.J.P. (Bhartiya Janta Party). De B.J.P. voerde als partij oppositie tegen de regerende Congrespartij. De Congrespartij negeerde lange tijd de belangen van de meerderheid van de hindoes en gaf meer prioriteit aan de belangen van andere groepen. De scheiding van India in twee partijen (hindoe-moslim) werd in 1947 een feit.

Een resultaat was onder meer dat Gandhi vermoord werd door een teleurgestelde Indiase hindoe, een lid van de RSS en de Hindoe Mahasabha. Gandhi werd verweten dat hij niet in staat was geweest ‘de hindoe erfenis’ te redden. Deze moord is vergelijkbaar met de moord op Martin Luther King in de V.S. De regering van Nehru verbood hindoe organisaties en gaf die een

ondergeschikte politieke en maatschappelijke rol, echter, tolereerde moslimorganisaties onder de dekmantel van secularisme.

Deze ongelijkheid werd gebruikt door de hindoe B.J.P., V.H.P. ( Visva Hindu Parishad ) en andere hindoe organisaties als strijdpunt in de verkiezingen. De Babri moskee werd een plek van hindoe nationalisme.

Er is nooit een bewust plan gemaakt de moskee te vernielen, het was een niet te stuiten emotionele uitbarsting van een woedende menigte hindoes. Het resultaat was een kettingreactie waarbij veel hindoe tempels in Pakistan en Bangladesh werden vernield en geplunderd. De wereldpers betitelde de verwoesters van de moskee als fundamentalisten. Het is waar dat nationalisme een drijfveer voor de hindoes werd, maar om hen fundamentalisten te noemen, is een uitspraak die voorbij gaat aan alle achtergronden.

Tegenwoordig zit de BJP met andere politieke partijen in de regering.

De BJP bestaat uit moslims, christenen, sikhs en hindoes. Zij voelen zich Indiërs en India is hun moederland en hun natie. Hindoes zijn zeker regionalisten, nationalisten en trots op hun beschaving, maar beslist geen fundamentalisten. Zij zijn de mensen die het secularisme in stand houden, passend bij het ideaal om andere religies en tradities in India welkom te heten. ❖

23

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 24

juli / september 2000

Vriendschap met eenzaamheid

S S

tilte, alleen zijn en eenzaamheid kan men op zeer veel verschillende manieren ervaren. Stilte kan heel rustgevend zijn, het kan ‘vol verwachting’ zijn, maar het kan ook heel bedreigend zijn. Over het algemeen kunnen wij niet goed lange tijd alleen zijn en zoeken wij een ‘opvulling’ voor de ‘leegte’. Wanneer er een gevoel opkomt van ‘alleen zijn’ of ‘er niet bij horen’, dan ervaren wij dit als iets ‘leegs’ of verdrietigs. Veel van onze activiteiten in het leven zijn erop gericht om de leegte en de eenzaamheid niet te voelen.

Ook de relaties die wij aangaan met andere mensen zijn er vaak op gericht om het gevoel van eenzaamheid te boven te komen. De deelname aan bepaalde activiteiten, het uitgaan en het bezoeken van vrienden en vriendinnen kunnen gebruikt worden als een opvulling voor de innerlijke leegte.

Toch leert de ervaring dat deze opvulling van de leegte in de meeste gevallen tijdelijk is en dat er onherroepelijk een tijd komt dat de eenzaamheid weer terugkeert.

MEHDI JIWA

Ook de stilte die wij in ons huis en op ons werk tegenkomen, kan als bedreigend worden ervaren en veelal wordt deze opgevuld door het gebruik van televisie en radio. Vaak zetten we de televisie of radio niet aan om naar een programma te kijken of te luisteren dat we interessant vinden en waar we bewust voor gekozen hebben, maar veelal om een onbestendig gevoel weg te drukken of te overstemmen.

Daarnaast nemen we er vaak nog een borrel bij of een ander middel dat de geest verdooft, net zolang tot het onbestendige en lege gevoel verdwenen is.

Het spreekt vanzelf dat de echte oplossing voor het probleem op deze manier niet te vinden is. Men 24

kan ook leren op een andere manier naar de eenzaamheid te kijken en men kan leren met eenzaamheid om te gaan. In wezen is ieder mens alleen. Ieder mens wordt alleen geboren en zal alleen sterven. Dit wordt echter meestal ontkend en de meeste mensen jagen het een of andere doel na om maar niet te hoeven voelen dat zij in wezen alleen zijn. Maar ieder mens, hoe fortuinlijk zijn of haar leven ook zal verlopen, zal vroeg of laat weer worden teruggeworpen op zichzelf. Vaak wordt ouderdom geassocieerd met eenzaamheid, maar ook veel jonge mensen komen in situaties terecht, waarin zij alleen zijn of zich eenzaam voelen.

Het is niet verstandig om steeds

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 25

juli / september 2000

weer de eenzaamheid te proberen te ontvluchten en te wachten tot het lot ons toch weer confronteert met de eenzaamheid. Beter is het om te leren met de eenzaamheid om te gaan en er als het ware vriendschap mee te sluiten. De opvoeding van een mens is, naar mijn mening, niet afgerond als een jonge volwassene niet heeft geleerd ‘op eigen benen te staan’; anders gezegd: een mens moet ‘onafhankelijk’ zijn. Deze woorden zijn niet nieuw, hoewel men er verschillend over kan denken. Toch realiseren maar weinig mensen zich dat dit betekent dat men kan omgaan met de eenzaamheid. Zolang men bang is voor de eenzaamheid, is er geen sprake van op ‘eigen benen staan’.

Zowel de opvoeding als de ontwikkeling van de mens, die erop gericht zijn om de mens werkelijk tot volle bloei te laten komen, moeten de mens leren met de eenzaamheid vriendschap te sluiten. Van oudsher hebben de grote spirituele leerscholen en systemen de mensen geleerd om hiermee om te gaan. De grote leraren zoals Jezus, Mohammed, de Boeddha en vele andere bekende en minder bekende leraren zijn ons voorgegaan.

Hoe kan men leren met eenzaamheid om te gaan? Dit is niet eenvou-

dig in een maatschappij die gericht is op het ontkennen en verdoven van het gevoel van eenzaamheid.

Veel mensen leven in eenzaamheid en lijden hieronder, hoewel er altijd mensen zijn die weten hoe zij vriendschap moeten sluiten met eenzaamheid.

Eén van de belangrijkste stappen in dit proces is dat men leert dat alles voor het werkelijke geluk van de mens niet buiten zichzelf te vinden is maar reeds in zichzelf aanwezig is. Veel hiervan is misschien nog in zaadvorm aanwezig en moet nog tot bloei komen, maar het besef dat het alles in potentie aanwezig is is, geeft de mens de moed om door te gaan.

Welke methode men ook volgt, er zijn altijd een paar algemene regels en technieken. De mens moet, bijvoorbeeld, leren om zijn eigen geest tot rust te brengen. De verschillende concentratie-, meditatieen reflectiemethoden die in de verschillende tradities worden gegeven, zijn een groot hulpmiddel. Ook de omgang met gelijkgestemde mensen (satsanga) is van grote waarde. Daarnaast is het belangrijk dat er geschikte plaatsen zijn waar mensen zich op individuele basis kunnen terugtrekken voor kortere of langere tijd en waar zij hun eigen proces in alle rust kunnen doormaken. Helaas zijn er in onze 25

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 26

juli / september 2000

samenleving maar weinig plaatsen waar mensen zich kunnen terugtrekken en waar zij een goede begeleiding kunnen krijgen bij dit delicate proces.

Ook op de lagere en middelbare scholen wordt er niet of nauwelijks aan dit belangrijke aspect aandacht besteed, terwijl onze kinderen voor een belangrijk deel van hun ontwikkeling afhankelijk zijn van het onderwijssysteem. Het is een misvatting te denken dat men het omgaan met eenzaamheid alleen kan leren als men volwassen is. Ook kinderen horen het te leren; aan kinderen kan men gemakkelijk leren om stil te zitten en in zichzelf te rusten. Dit ‘terugkeren tot de bron’ is er dus voor jong en oud.

De grote druk en stress in onze maatschappij roepen als het ware om een oplossing. Het is belangrijk de mensen de mogelijkheid te bieden om met de eenzaamheid vriendschap te sluiten. Steeds meer mensen komen erachter dat materiële welstand niet het uiteindelijke geluk zal brengen waar ieder mens naar op zoek is. Men moet een andere weg inslaan en deze weg is niet nieuw. Hij is te vinden in alle tradities en is van alle tijden. Er moeten plaatsen komen waar dit weer mogelijk is.

De Stichting Filosofie en Meditatie heeft een uitgebreid studie- en activiteitenprogramma in Amstelveen en in het retraitecentrum ‘de Cynham’ te Egmond aan den Hoef, 26

dat erop gericht is de mens in contact te brengen met zijn of haar deels verborgen mogelijkheden.

Innerlijke ontspanning en rust zijn hierbij belangrijke voorwaarden.

Sinds kort is er ook een retraitecentrum in Brognon in Noord Frankrijk, waar mensen zich langere tijd kunnen terugtrekken en kunnen leren hoe zij vriendschap kunnen sluiten met de eenzaamheid en wat het allerbelangrijkste is in hun leven.

Naast retraites op basis van individuele programma’s zullen hier in de zomer ook programma’s voor kinderen en ouders worden verzorgd die gericht zijn op ontspanning, yoga, concentratie en creativiteit.

Hopelijk zullen jong en oud hier kunnen ontdekken dat stilte en diepe innerlijke rust niet het verschrikkelijke gevoel van eenzaamheid zijn, maar een bron van energie en creativiteit die als een dierbare vriend met de mens meereist op zijn lange en veelal onvoorspelbare reis. ❖

Luister ook naar ons radioprogramma op zondag 6 & 13 augustus op radio 5

(Voor meer informatie: Telefoon 072 - 5070760)

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 27

juli / september 2000

De woeste predikant Kabir

I I

n Leuven (België) vond een congres plaats over devotionele traditie binnen het Hindoeïsme. In dat kader schreef dhr. M. Callewaert een artikel over Kabir als representant van de Bhaktitraditie.

PROF. DR. WINAND M. CALLEWAERT

priesters scherp gehekeld.

Kabir. Een naam als een De Zij trachtten verschillenklok. Toen zijn stervensde malen hem te veruur naderde, rond wereld is zot. moorden. Slechts 1450 (volgens somdoor goddelijke tusmigen leefde Kabir Als ik de waarheid spreek senkomsten kon 300 jaar lang, volwillen ze me doden.

Kabir ontsnappen. gens anderen 120 Toch vochten op jaar. De mogelijke Als ik leugens vertel het einde van zijn data zijn wellicht leven hindoes en 1398 als jaar van zijn geloven ze moslims om zijn lijk. geboorte en 1448 als het jaar van zijn overlijmij.

Zijn geboorte, alweer volden) hoorden de honderden gens de traditie, was al even wonomstanders voor de laatste keer zijn derbaar en een even sterk teken vinnige stem. Laat me alleen in mijn voor de tijden waarin hij leefde. hut om te sterven. Moslims en hinZijn naam laat duidelijk blijken dat does vochten om het recht hem te hij een moslim was, maar latere hinmogen begraven of cremeren, maar doe generaties hadden daar moeite volgens de traditie maakte Kabir mee. Er ontstond een legende. In beide voor de laatste keer belachefeite was de moeder van Kabir een lijk. Toen zij eindelijk de hut binjonge brahmaanse weduwe, die nenkwamen en de lijkwade oplichtmiraculeus werd bevrucht door de ten, vonden zij alleen een boeket zegen van de grote heilige bloemen.

Ramanand! Om schande te vermijden liet ze de baby in een korfje op Aan de koning van Benares, waar een meer wegdrijven. Een moslim dit zich afspeelde, werd de helft van echtpaar vond het kind en voedde het boeket gegeven om te cremehet op. Er zijn tientallen babies in ren, de andere helft werd door de de Indische heiligenlevens die hun moslims eervol begraven. Nochtans eerste uren op het water hebben had Kabir zijn leven lang de hypodoorgebracht en bij allen wordt crisie en riten van moslim én hindoe 27

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 28

juli / september 2000

duidelijk gesteld dat de heilige, in een moslim of een lage kaste familie opgevoed, in feite van (hoge) brahmaanse afkomst was!

In 1915 maakte Rabindranath Tagore een Engelse vertaling van een honderdtal Gezangen van Kabir.

Toen Frederick Van Eeden er een Nederlandse vertaling van verzorgde en Kabir zo bij ons bekend maakte, kon hij niet

weten dat de meeste door Tagore vertaalde gezangen niet van Kabir zelf zijn! Kabirs gezangen werden eeuwenlang mondeling doorgegeven, bewerkt en uitgebreid. Het is niet gemakkelijk te bepalen wat nu precies van hem is en wat door anderen aan het corpus werd toegevoegd.

Zelfs de inleiding op Tagore's werk door Miss Underhill staat vol fouten en ver-

F ROM I NDIA , W ITH L OVE .

Een groot deel van onze boeken over oosterse filisofie en religie importeren we rechtstreeks uit India, maar ook uit Sri Lanka, China, Hong Kong en Amerika Natuurlijk hebben we ook Nederlandse boeken over deze onderwerpen in huis!

Wilt u onze nieuwe catalogus met ruim 150 pagina’s informatie ontvangen?

Stort dan ƒ. 7,50 op giro 300744 t.n.v

AU BOUT DU MONDE

BOEKEN Singel 313 • 1012 WG Amsterdam Tel.: 020-625 13 97 28

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 29

juli / september 2000

keerde interpretaties. Ik baseer mijn selectie en eigen Nederlandse vertaling op de meest recente tekstkritische uitgaven.

De vraag blijft wie Kabir is en hoe hij miljoenen in India vroeger en nu heeft kunnen inspireren. Tot op vandaag zal zelfs de meest verwesterde hindoe toch nog een of ander vers van Kabir kunnen citeren. Ook in het prestigieuze Heilig Boek van de sikhs werden 217 gezangen van Kabir opgenomen (anno 1604).

Kabirs charisma moet zo groot geweest zijn dat tot eeuwen later grote dichters-mystici bereid waren hun eigen mooie gezangen te verspreiden met de naam van Kabir, niet met hun eigen naam.

Kabir is wellicht een unicum in India. Hij is een heilige voor de hindoes, voor de moslims en voor de sikhs, terwijl hij voor zijn volgelingen een Nederdaling is van God zelf. Voor nationalisten in het India onder de Britten was hij de voorvechter van harmonie tussen hindoes en moslims hoewel hij beiden sterk bekritiseerde, voor de progressieven is hij het boegbeeld van sociale hervorming, een kloeke bestrijder van arrogante brahmanen en van het principe van onaanraakbaarheid. Hij is de vrijgevochten Wilhelm Tell die ongestraft zijn mening kan zeggen, en dat zegt op een wijze die zijn gezangen een hoge literaire waarde geven. Door

sommigen wordt hij met de Boeddha of met Luther vergeleken.

Maar Kabir was geen prins. Hij was een wever uit een lage kaste en was daar fier op.

Hij behoorde tot een groep die enkele generaties vroeger tot de islam was overgegaan. Kabir was wellicht ongeletterd. Hij schreef niet, maar zong. Zijn gezangen werden door vele zangers en groeperingen overgenomen en doorgegeven, maar vooral door de volgelingen van Kabir werd zijn traditie met grote eerbied bewaard. Die groepering heeft nu nog heel wat tempels en centra verspreid over geheel India.

Zijn volgelingen kwamen uit de islam en uit het hindoeĂŻsme, twee tegengestelde werelden die hij niet probeerde te verzoenen. Hij bestreed de huichelarij in beide en verwachtte hetzelfde van wie hem wilde volgen. â?–

Ik heb mijn huis in brand gestoken, zie ik heb de toorts nog in mijn hand.

Als iemand mij volgen wil, zal ik ook zijn huis in de as leggen.

29

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 30

juli / september 2000

De geschiedenis van Arya Samaj en haar uitdagingen voor de toekomst

I I

n 1875 is de Arya Samaj in Bombay opgericht met als doel de integrale ontwikkeling van mens en maatschappij tot stand te brengen op basis van de vedische filosofie. Wat had de Arya Samaj in het sterk verdeelde religieuze India nog toe te voegen. Haar oprichter Moel Shanhker Tewarie, die na inwijding tot sanyasie de naam kreeg van Swami Dayanand, wees de religieuze beleving van zijn Shaivistische familie van de hand. Tijdens zijn zoektocht naar de ware kennis zag hij tal van misstanden. In de Britse kolonie heerste schrijnende armoede en veroorzaakte het rigide kastenstelsel beperkte ontwikkelingsmogelijkheden en rechteloosheid voor grote delen van de bevolking. Vooral vrouwen hadden het zwaar. Na jarenlange omzwervingen kwam hij in contact met swami Virjanand, die hem hielp de vedische teksten in haar volle omvang te doorgronden. Het resultaat van zijn spirituele ontdekkingsreis was overweldigend. De vedische mantras bleken de sleutel tot spirituele kennis te zijn die op een logisch consistente wijze op elkaar aansloot.

Kenners, onder anderen de grote yogi en wijsgeer Aurobindo (Arvind), bevestigen Swami Dayanands juiste interpretaties.

DRS.

A.B. TEWARIE

In Swami Dayanands vedisch model van lichaam en geest wordt grofweg een indeling gemaakt tussen het grofstoffelijke voedsel- en energielichaam, het fijnstoffelijke subtiele lichaam en de onsterfelijke atman. Door de regels van de dharma (deugden en de ethische voorschriften) in praktijk te brengen kan men zelfverwerkelijking (mokhsa) bereiken. Naast beheersing van de fysische omgeving moest men tegelijkertijd aandacht besteden aan beheersing van de innerlijke wereld, een basisvoorwaarde voor de ontwikkeling van de gemeenschap. In 30

Swami Dayanands vedisch model bestaat er een onpersoonlijke, alwetende en alomtegenwoordige schepper, ongeboren en onsterfelijk.

Het geheel van morele wetten en natuurlijke wetmatigheden weerspiegelt de schepper. Door kennisverwerving en het leven volgens morele gedragsregels te leiden kan men de grootsheid van de schepper ervaren. De kringloop van geboorte en dood kan men eerder ontstijgen door de zwakkere medemens te beschermen. Innerlijke verlichting en harmonie in religieuze eenheid

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 31

juli / september 2000

leiden tot verheffing van de (hindoe)samenleving. Voortdurend zelfonderzoek moest mensen inzicht geven in hoe zij hun leven hadden ingericht om zo persoonlijk geluk en een harmonieuze gemeenschap te bereiken. De boodschap dat ieder individu het recht heeft om zich lichamelijk, intellectueel en spiritueel te ontwikkelen was niet nieuw, maar Swami Dayanand had de uitgangspunten, op basis waarvan de integrale ontwikkeling van de samenleving ter hand genomen kon worden, opnieuw bloot gelegd.

De Arya Samaj streeft ernaar dat het individu zich realiseert zelf verantwoordelijk te zijn voor zijn persoonlijke ontwikkeling. De geschriften stellen dat iedereen het recht heeft en de kans moet krijgen zich

te kunnen ontwikkelen overeenkomstig zijn aanleg en karakter.

Optimale ontwikkeling en benutting van menselijke potenties vormen de basis voor een vredige samenleving met grote innerlijke kracht en zonder vreemde overheersing. Gebleken kwaliteiten en niet overgeĂŤrfde rechten moeten bepalen hoe de samenleving wordt ingericht. Niet alleen dienen er scholen te komen; iedereen, ook kastelozen en vrouwen, moeten deze kunnen bezoeken. Alleen zo kan een duurzame maatschappelijke verandering tot stand gebracht worden. Hiertoe moet ook de armoede bestreden worden. Een individu moet in zijn basisbehoeften kunnen voorzien om zich spiritueel te kunnen ontwikkelen. Bijgeloof en sektarisme moeten bestreden worden om zo de onder31

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 32

juli / september 2000

32

linge samenhang tussen mensen en de daaruit voortkomende innerlijke kracht van een samenleving te vergroten.

moest in handen van het volk komen. Het verzet tegen de Britten werd door deze ideeĂŤn sterk gevoed.

Swami Dayanand moedigde talentvolle jongeren aan te studeren aan technische universiteiten in het Westen. Hij weersprak het idee dat men onrein zou worden als men zijn voet op vreemde bodem zou zetten. Een beter technologisch ontwikkeld India kon zowel zijn productie(capaciteit) als het aantal werkenden vergroten. Zo kon de armoede bestreden worden. India moest om zijn eigen productiebeslissingen te kunnen nemen vrij zijn van Britse overheersing. De macht

In onze welvarende maatschappij worden de basisbehoeften redelijk bevredigd. Onderwijs en medische zorg zijn voor iedereen toegankelijk. Desondanks ervaren veel mensen een leegte in hun jachtig bestaan en zoeken zij naar geluk en de zin van het leven. In het vedisch model gaat het niet om status, maar om de lichamelijke, intellectuele en spirituele ontwikkeling van het individu en de daaruit voortvloeiende verheffing van de gemeenschap.

Men moet dan wel een zekere

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 33

juli / september 2000

graad van spirituele ontwikkeling hebben bereikt. Wij hebben te veel aandacht voor het grofstoffelijke voedsel- en energielichaam en te weinig voor het fijnstoffelijke subtiele lichaam en de onsterfelijke atman. Hebzucht, jaloezie, haat, valse trots en woede beheersen ons.

Yoga kan ons helpen deze in toom te houden. Wanneer wij aan onze persoonlijkheid werken volgens het vedisch model zal er naast aandacht voor het intellect ook aandacht zijn voor spirituele kennis en vaardigen.

Dan kan de mens zijn negatief zelfbeeld afleggen en zich zelf beter begrijpen en accepteren. De vraag is of wij in staat zullen zijn instituties te creĂŤren waar onze persoonlijke ontwikkeling op vedische leest kan plaats vinden.

De vedische boodschap blijft ook voor onze maatschappij, waarin (grote) sociale misstanden bestaan

en mensen het leven als zinloos ervaren, actueel. Arya Samaj, de vereniging van weldenkenden wil de mensheid op een hoger plan brengen door de Vedische filosofie zoals Swami Dayanand die uitlegde.

David Frawley, directeur van the American Institute of Vedic studies, merkte het volgende op. "De mensen hadden toen een rijk spiritueel leven, maar een arm materieel bestaan (naar hedendaagse maatstaven), de mensen in onze samenleving leiden een rijk materieel bestaan maar arm spiritueel leven."

Er zal nog veel werk verzet moeten worden om hier een evenwicht in te bereiken. â?–

Luister naar ons radioprogramma op maandag 25 september om 21.00 uur 33

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 34

Ayurveda

Andre’s Caribbean Travel

Kennis van het gezond leven. De Ayurveda is een gezondheidswetenschap, die afkomstig is uit India. Daar wordt zij al jaren beoefend. Ayurveda is gericht op het voorkomen en genezen van ziekten.

Ook in Nederland kunt u nu gebruikmaken van deze methode.

Voor diagnostiek, behandeling, voedingsadviezen, Pancha Karma en opleiding, kunt u contact opnemen met de Ayurvedische arts A.K. Mehta.

PARAMARIBO! KLM/SLM/AIRFRANCE

Singel 240 (hoek Raadhuisstraat tegenover het postkantoor) 1016 AB AMSTERDAM-Centrum Tel: 020-6223959 Robin Premdhani Directeur

Ayurvedisch Gezondheid scentrum Nederland Thijssestraat 16 2521 ZL Den Haag

Tel.: 070 - 319 25 46 Almere, Amsterdam, Borgerhout (B), Den Haag, Made, Nijmegen, Nijverdal, Zwolle

AyurvedaBiological-Remedies Import en distributie van Ayurvedische voedingssupplementen Vademecum opvraagbaar alleen voor artsen en therapeuten

AyurvedaDamyanti-Cosmetica Ayurvedische cosmetica

Saidhanvantari-Ayurvedic-Institute Ayurvedische opleidingen European Academy of Ayurveda, verbonden aan de Open Universiteit van Poona 1 jarig: Ayurvedic Technician (diploma) 3 jarig: Ayurvedic Practitioner (diploma) Docenten Drs. Ing. E.B.S. Premdani, MD (Ayurveda) Prof. Dr. P.H. Kulkarni, Ayurvedic scientist

Cursus Levend-Bloed-Analyse en H.L.B. Diploma Bradford Research Institute

Premdani-Health-Clinic Ayurveda-Pancha-Karma Drs. Ing. Etienne Premdani - MD (Ayurveda) Prof. Dr. P.H. Kulkarni - Ayurvedic scientist Rijksstraatweg 195, 3956 CM LEERSUM Tel. 0343 - 46 13 00 / Fax 0343 - 46 01 39 Mobiel 0653 - 44 39 62 / 0628 - 81 81 74 E-mail e.premdani@hetnet.nl Internet http://www.ayurvedicclinic.com

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 35

juli / september 2000

De Lotusvijver

SHARMILA RAMBARAN

B. LALBAHADOERSING

Sharmila, jij presenteert sinds 5 jaar het programma 'de Lotusvijver'. In deze periode hebben we een schat aan onderwerpen behandeld.

Welke onderwerpen hebben een bijzondere indruk op je gemaakt?

Er zijn veel onderwerpen die een indruk hebben achtergelaten, bijvoorbeeld het persoonlijke verhaal van Amma Adhe, een Tibetaanse vrouw die ongeveer 27 jaar lang in Chinese gevangenissen heeft gezeten. Na haar vrijlating heeft zij de Dalai Lama in India opgezocht. Toen de Dalai Lama het verhaal van Amma Adhe had aangehoord vroeg hij haar deze geschiedenis op te schrijven. Zeer aangrijpend. Aan de andere kant is het zeer inspirerend te lezen hoe Amma Adhe door een rotsvast vertrouwen zeer zware ontberingen heeft overleeft en uiteindelijk zonder wrok, nee, eerder vergevingsgezind degenen die haar gevangen hielden tegemoet kan treden.

In de uitzending zeg je dat 'de Lotusvijver' een spiritueel programma is. Het verhaal van Amma Adhe is tragisch politiek geladen.

Dat zijn extra facetten van het verhaal. Voor mij is het verhaal spiritueel, omdat zij bepaalde normen en waarden in de praktijk brengt, zoals vergevingsgezindheid.

Ben jij zelf spiritueler geworden door dit programma?

Het is moeilijk hierop te antwoorden. Ik kan wel zeggen dat ik een groei heb meegemaakt in de afgelopen jaren. Maar hoe weet ik nu of dit door het werk voor de Lotusvijver' komt dan wel door andere werkzaamheden? De Lotusvijver heeft me in ieder geval bewust heeft gemaakt van een groot aantal zaken op het gebied van de spiritualiteit.

Kun je enkele voorbeelden geven?

We besteden sinds het nieuwe jaar veel aandacht aan interreligieuze gesprekken. Er bestaan nog steeds veel vooroordelen over elkaar, zelfs tussen Hindoes onderling. Daarom vind ik het goed dat de Lotusvijver aandacht vestigt op de overeenkomsten tussen mensen in plaats van de verschillen. Vooral het praten met elkaar, niet alleen Hndoes onderling, maar ook de interreli35

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 36

ANJANA ORIE (RESEARCHER)

juli / september 2000

geuze dialoog is van enorm belang voor onze toekomst. Laatst hoorde ik nog dat een professor tijdens een college zich afvroeg of er ook hindoes in Nederland waren. Nou dat zegt toch genoeg!

Vanuit het hindoeĂŻsme geloven we dat de verschillende wegen naar dezelfde waarheid leiden.

Doorgaans hebben hindoes, boeddhisten, christenen, joden en moslims dezelfde boodschappen voor de mensheid. In de uitzending hebben we vele gasten ontvangen die vanuit hun eigen spirituele ervaring

Het OHM radio-team

36

komen tot dezelfde liefde en medemenselijkheid.

Heb je een missie uit te dragen?

Nee, ik zou niet zeggen dat ik een missie heb uit te dragen. Missie klinkt opdringerig en betweterig. Ik heb iets te bespreken met de luisteraars. Ik ken de waarheid niet en de meeste mensen ook niet. Ik bied wel informatie aan waar mensen gebruik van kunnen maken. Wat ze daarmee doen, ligt natuurlijk in hun eigen handen. Ik hoop dat mensen de kennis die ze via de Lotusvijver opdoen, op een positieve manier in hun leven kunnen toepassen. De ontspannen sfeer van de Lotusvijver leent zich ook voor een open communicatie.

We zijn dan ook altijd erg blij met reacties van de luisteraars.â?–

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 37

juli / september 2000

Indiërs bij Ieper in de Eerste Wereldoorlog

T T

ijdens de Eerste Wereldoorlog bevonden zich rondom de Vlaamse stad Ieper soldaten van meer dan 30 verschillende nationaliteiten. Vooral de Britten hadden geen schroom om massaal troepen uit hun toenmalige wereldrijk in "Flanders Fields" in te zetten. In de Ieper Salient (een salient of saillant is een boogvormige uitstulping van de frontlijn; in dit geval dus om de stad Ieper heen) verbleven in verhouding tot sommige andere troepen uit de Britse kolonies, zoals de Canadezen of Australiërs, relatief weinig Indiërs.

Zij hebben echter een belangrijke rol gespeeld tijdens de Eerste Slag bij Ieper (oktober-november 1914) en de Tweede Slag bij Ieper (april-mei 1915).

D. DENDOOVEN, IN FLANDERS FIELDS MUSEUM (IEPER, BELGIË)

Eind oktober 1914 moest het Indische leger de Duitse vloedgolf tegenhouden tussen Hollebeke en Mesen. Het was de eerste keer dat zij aan het westelijk front ingezet werden. De omstandigheden van

hun vuurdoop waren verschrikkelijk: het was koud, het regende en het loopgravensysteem was in die eerste oorlogsdagen nog bijlange niet zo uitgebouwd als later in de oorlog waardoor de Indiërs moesten schuilen in ondiepe, modderige grachten.

De verliezen waren groot: het 57ste Wildes Rifles verloor tijdens de twee laatste dagen van oktober 1914 maar liefst 300 man van de 750 die het bataljon telde. Ook maakten de Indiërs hun naam van "dappere soldaten" meer dan waar. Voor zijn inzet op 37

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 38

juli / september 2000

29 oktober 1914 bij Hollebeke kreeg Khudadad Khan van het 129ste Baluchis als allereerste Indiër in de geschiedenis de grootste Britse militaire onderscheiding, het Victoria Cross. Khudadad had een mitrailleur gaande blijven houden nadat al zijn makkers gesneuveld waren en ook hijzelf reeds zwaar gewond was. Als bij wonder slaagde hij er zelfs in zich bij zijn compagnie aan te sluiten nadat hij zijn wapen onklaar gemaakt had.

In de daaropvolgende maanden speelt het Indische verhaal zich vooral af, net over de FransBelgische grens bij het dorpje Neuve-Chapelle. Tot eind april 1915.

Na de eerste "geslaagde" gasaanval uit de wereldgeschiedenis op 22 april 1915 was er ten noorden van 38

Ieper een gat in de geallieerde frontlijn geslagen. In allerijl marcheerde de Indische Lahore divisie in één etmaal naar Ieper waar ze op 25 en 26 april doodop arriveerde.

Zonder nauwelijks enige rust werden de Indiërs in de strijd geworpen. Er was geen informatie over de nieuwe positie van de Duitse loopgraven noch op welke afstand ze zich bevonden. In de open velden moest er als het ware blind aangevallen worden. Het resultaat was een inferno. Het 47ste Sikh regiment verloor 348 man op een totaal van 444, wat ca 80 % is! Het bestond haast niet meer. De aanval eiste bijna 2000 slachtoffers, zonder dat er ook maar enig resultaat geboekt was. Bovendien hadden de Duitsers die namiddag van 26 april 1915 opnieuw de gasflessen geopend. Verschillende honderden

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 39

juli / september 2000

kwamen op een gruwelijke manier om.

Ook de daarop volgende dagen werden de aanvallen herhaald, steeds tevergeefs.

Begin mei 1915 ging het Indische leger terug naar haar sector bij Neuve-Chapelle. In de Ieper Salient hadden ze enkele duizenden dode kameraden achtergelaten.

Na mei 1915 zouden aan het Vlaamse front slechts sporadisch nog IndiĂŤrs te zien zijn, maar achter het front, in het steungebied, verbleven met zekere regelmaat "Indian labourers" (Indische werklieden in dienst van het Britse leger). Het is boeiend te zien hoe de plaatselijke bevolking, die voor 1914 nauwelijks in contact kwam met vreemdelingen, tegenover de IndiĂŤrs stond. Achiel Van Walleghem, pastoor van Dikkebus, noteerde op 6 juni 1915 de volgende notitie, die niet van enige xenofobe trekjes gespeend is: "Verscheidene Indiaansche troepen zijn ook op de parochie meest langs de kant van Vlamertinghe. Zwart van velle, gekleed als engelsche soldaten uitgenomen het hoofd kunstig in eenen doek gehuld. Zij spreken engelsch en sommigen ook

fransch, zij zijn zeer nieuwsgierig en vragen en talen vele. Zij gaan eene halve uur verre om melk, staan alles te bezien wanneer men ze bestelt, zijn zeer wantrouwig, doch zijn zelve niet te betrouwen en als zij kunnen weglopen zonder te betalen zij zullen het voor de ruzie niet laten. Zij komen uit met hun indiaansch geld, de ruppee (2.80) en zijn kwaad dat de menschen het niet willen aanveerden.

Zij verstaan niet (of gebaren het) de weerde van ons geld niet, en wanneer zij doen wisselen willen meer

39

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 40

juli / september 2000

weerhebben dan zij gegeven hebben. Ook hebben de menschen liever geene zaken met hen te doen.

Zij zijn int algemeen vriendelijk en beleefd, toch de nieuwsgierigheid heeft de bovenhand en zij zullen u van top tot teen bezien en zien bijzonderlijk geern door de vensters der huizen. Zij bakken eene soort van pannekoeken en eten ook een zeker zaad dat zeer sterk van smake is."

Tot voor aan aantal jaar was de rol van de Indische troepen in Vlaanderen tijdens de Eerste Wereldoorlog een beetje vergeten.

Er waren natuurlijk de sporadische Indische grafzerkjes op verschillende van de 160 militaire begraaf-

AAKHRI BIDAAI uitvaartverzorging

Voor de melding van een sterfgeval zijn wij dag en nacht bereikbaar. bereikbaar.

Aakhri Bidaai is een uitvaartonderneming voor allochtonen.

plaatsen in de Vlaamse Westhoek en er waren bovenal de honderden Indische namen op de Ieperse Menenpoort (een monument waarop de namen van 55.000 vermisten gebeiteld zijn). Aan deze situatie van onwetendheid over de Indische aanwezigheid tijdens de "Groote Oorlog" kwam in 1999 verandering.

Onder impuls van de Europese sikhgemeenschap die de 300ste verjaardag van het moderne sikhisme (de Khalsa) in Ieper vierde, werd bij Hollebeke een bescheiden monument ter ere van de Indische soldaten van 1914-1918 opgericht, op de plek waar zij 85 jaar geleden voor de eerste maal in de strijd geworpen werden. Tegelijk werden in Groot-Brittannië een aantal boeken over het onderwerp gepubliceerd.

Op die wijze krijgen de Indische troepen ruim 80 jaar na het einde van de eerste wereldbrand alsnog de aandacht die zij verdienen. Het onderkennen van de gemeenschappelijke geschiedenis die we delen kan eveneens tot meer begrip en tolerantie leiden tussen de Europeanen en de hier levende mensen van Indische afkomst. ❖

Aakhri Bidaai regelt uitvaarten volgens uw geloof,cultuur en ook in uw eigen taal.

Statenlaan 78 * 2582 GR Den Haag

Tel. 070 - 3586187 40

NOOT: HET TOENMALIGE INDIA OMVATTE DE HUIDIGE STATEN PAKISTAN, INDIA, BANGLA DESH EN NEPAL. WANNEER IN ONDERSTAANDE TEKST OVER "INDIËRS" GESPROKEN WORDT, DIENT MEN DE INWONERS VAN HET TOENMALIGE INDIA TE VERSTAAN.

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 41

juli / september 2000

AYURVEDA en: de gezondheid van je huid.

J J

uist in de zonnige zomermaanden is het belangrijk op je huid te passen.

Vooral mensen met een gevoelige huid of huidklachten moeten uitkijken met teveel zonlicht. Verbranding van de gezonde huid of verergering van huidklachten zijn situaties die je vermijden moet. Nu zijn er in de handel tal van crèmes en zonnebrandoliën te koop. Niet iedereen echter wenst dit te gebruiken vanwege de vele kunstmatige stoffen die erin verwerkt zijn. En het is een feit, dat al deze stoffen via de huid ook in het bloed opgenomen worden. Maar wat dan?

VAIDYA

ROBERT SWAMI PERSAUD.

De Ayurveda heeft als natuurgeneeskunde ook hier speciale aandacht voor. Immers, als geneeskunde van India weet zij als geen ander wat teveel zonlicht voor je huid kan betekenen! Omdat in de Ayurveda de preventie bovenaan staat, zal ze er eerst op wijzen om overmatig zonlicht zo goed mogelijk te vermijden.

Indiërs zullen niet gauw gaan zonnebaden om een bruine kleur te krijgen want dat hebben ze al.

door teveel zon. In de Ayurveda wordt dan kokosolie aanbevolen ter voorkoming of ter genezing van een verbrande huid door de zon.

Je kunt ook een pasta maken van de gelei van aloë vera met een klein beetje geelwortelpoeder (haridra, maar ook bekend als hardi) en dat op de pijnlijke plekken smeren. Heb je dat allemaal niet in huis, dan is ook ghee (geklaarde boter), wat veel Hindoestanen meestal wel in huis hebben, bijzonder goed.

Mensen met een witte huid zullen daarom eerder de kans lopen om een verbrande huid op te lopen

Maar je kunt ook een gemberkompresje maken. Neem dan 2 lepeltjes gemberpoeder en 1 lepeltje haridra 41

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 42

juli / september 2000

(geelwortel). Doe er een beetje water bij en maak er een zachte pasta van die je over een gaasje strijkt. Leg dit over de pijnlijke plek en bevestig het met een stukje verband. Het moet een dag óf een nacht blijven zitten.

Een van de beste middelen is niem.

De kans dat je verse niembladeren in Nederland kunt krijgen is niet zo groot. Daarom: mocht je deze zomer naar Suriname gaan én je zou last van je huid hebben, weet dan dat de niembomen in Suriname praktisch overal groeien. Vermeng enkele niemblaadjes met wat kokosmelk of ghee. Je moet de niemblaadjes echt helemaal fijnmalen en

er met de ghee een papje van maken. Hiervan smeer je een klein beetje over de pijnlijke plekken.

Doe dat twee keer per dag. Niem werkt genezend en verzachtend.

Indien de brandwonden ernstiger zijn en de bovenstaande remedies onvoldoende, dan kun je ook naast deze remedies de niem drogen, er verse thee van maken en opdrinken.

In sommige landen, waaronder Nederland, zijn ze ook verkrijgbaar als nimba-capsules. 2 capsules per dag is voldoende, in combinatie met de huidmiddeltjes die hierboven zijn beschreven. Maar nogmaals: bij veel zonlicht is voorkomen beter dan genezen! ❖

Marbella Property Advisors s.l Pesonal advice. Dream homes “Uw vertrouwens partner in het buitenland” Spreekt het volgende u aan? ♦

Zon, zee en strand

♦

Een heerlijk klimaat (het hele jaar door gem. 23 graden)

♦

Op 2,5 uur vliegen van Nederland

♦

Een prachtige natuur

♦

Een ontspannen manier van leven

♦

Een jaarlijkse verhoging van uw kapitaal van op z’n minst 25%

Zo ja, neem dan een vandaag nog kontakt op met Marbella Property Advisors, want wij kunnen U dit alles aanbieden.

Investeren en tegelijkertijd genieten van de Costa Del Sol (Zuid-Spanje), terwijl uw rendement tenminste 25% per jaar bedraagt!

Dit alles onder ‘persoonlijke’ begeleiding van ons Nederlands-Hindoestaan sprekend team.

U kunt direct (en vrijblijvend met ons hoodkantoor bellen:

Marbella Property Advisors s.l Tel/fax: 0034 952932075 of direkt met mevr. L Ramsahai 0034 619 000 692. E-mail: lila@mercuryin.es 42

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 43

juli / september 2000

Tat tvam asi?

V V

elen hebben wel eens gehoord van de beroemde Sanskrietspreuk tat tvam asi (Jij bent Dat) uit de Oepanishads, de bijna drieduizend jaar oude religieus-filosofische dialogen uit India. Samen met onder andere de Bhagavad Gita worden de Oepanishads gerekend tot de rijke verzameling teksten die gezamenlijk het slotstuk van de Veda’s vormen, de Vedanta. Deze Oepanishads geven in een levendige stijl allerlei tijdloze discussies tussen leraren en hun leerlingen weer over de aard van onze kennis en onze werkelijkheid. Niet alleen handelen zij over de kennis van ons persoonlijke zelf onze meest intieme binnenwereld - maar ook over onze kennis van alles wat buiten ons schijnt te bestaan, zoals andere wezens, de dingen, de natuur, de wereld, het universum, god, goed en kwaad.

VINOD BHAGWANDIN

De kennis die wij uit onze dagelijkse ervaringen putten, wordt gekenmerkt door al de scheidingen en tegenstellingen die wij bewust en vooral onbewust aanbrengen. Niet Ik ben Dat ervaren wij, maar Ik ben Dat niet. Eindeloos zijn de verschijnselen die wij gewaar worden. Hier ben ik en daar buiten mij is al het andere met al zijn talloze vormen, namen en vaak onaangename eigenschappen. Tat tvam asi beweert nu juist op de meest kernachtige wijze dat er geen wezenlijk onderscheid is tussen het ware Zelf (Atman) en het Absolute (Brahman).

Atman en Brahman zijn, volgens de Oepanishads, identiek; zij staan voorbij alle mogelijke scheidingen en tegenstellingen, voorbij de vormen, namen en welke eigenschappen dan ook. Er is sprake van advaita, van non-dualiteit. Geen enkele tegenstelling of gescheidenheid blijkt dan nog reëel. Buiten het

grenzeloze Atman = Brahman (ziel=God) kunnen we ons niets voorstellen. Alles rust en voltrekt zich hierbinnen, alles wordt erdoor gedragen en doordrongen.

Tot zover voor velen in theoretische zin niets nieuws onder de zon: een kind kan de Oepanishadische was doen. Maar wat betekent deze abstracte formule met haar ogenschijnlijk o zo heldere eenvoud van een elegante natuurkundige vergelijking nu werkelijk in ons eigen leven? Althans, wat kan zij voor ons betekenen, meer dan alleen een fraaie dichterlijke, academische of pseudo-diepzinnige uitspraak?

Haar levende betekenis kan niet zonder meer worden geopenbaard; zij moet letterlijk en figuurlijk worden ontdekt door het pad van inzicht op te gaan; van oudsher de weg van jñana-yoga genoemd.

Ware kennis kan volgens de 43

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 44

juli / september 2000

Vedanta alleen worden gerealiseerd door de spiegelingen van het eigen zelf volledig bewust tegemoet te treden. Alleen door werkelijk, moedig en open - oftewel volledig bewust, ernstig en aandachtig - de spiegelingen van het eigen zelf tegemoet te treden, kan volgens de Vedanta ware kennis worden gerealiseerd. Hier weerklinkt het aloude ken uzelve. Naast dit pad van kennis (jñana) wordt er overigens een aantal andere paden naar ultieme zelfrealisatie onderscheiden, zoals het pad van devotie (bhakti) en het pad van handelen (karma). Afhankelijk van de persoonlijkheid en ontwikkeling kiest men het pad dat hem of haar in deze levensfase of in dit

JADE Health and Training Center Ayurvedische (Oud Indiase) behandelingen, Massage (Tuina, Shiatsu, Qi-Gong), Acupunctuur, Prana (Universele) Therapie, Touch For Health, Levend Bloed Analyse Lessen: Tai Chi Chuan, Kung Fu, Qirobics, Qi-Gong/Yoga/Meditatie Cursussen/Opleidingen: Ayurvedische Geneeswijzen, Oosterse Massage, Prana-Therapie, Acupunctuur, Afvallen Elke dinsdag van 10.00 - 11.30 uur Gratis diagnose en Prana-behandelingen Chan Makhan: Frieda de Putter:

Chinese Doctor/ Ayurvedisch Therapeut Acupuncturiste

Adelaarstraat 13, 3514 CA Utrecht Tel.: 030 - 2734171 44

leven past. Deze paden worden ook wel als aanvullingen op elkaar beschouwd of als verschillende aspecten van een en dezelfde weg naar bevrijding (moksha).

Hoe onderzoeken wij nu ons zelf en wat is het zelf eigenlijk? Atman = Brahman is hier doel en middel, vraag en antwoord tegelijk. Door dit indachtig te zijn en te beamen, kunnen wij voortdurend ons zijn en ons bewustzijn bewust zijn en verruimen. Ook kan de weg van de ontkenning worden gevolgd, zoals verwoord in een andere Oepanishadische kernspreuk ‘neti, neti’ (niet dit, niet dat). Dan zien wij in wat wij allemaal niet zijn.

Niet dit lichaam, niet deze geest.

Tat tvam asi en neti, neti zijn twee kanten van een en dezelfde munt.

Door deze reflectie op onszelf en onze situatie kunnen wij tot een steeds doorleefder inzicht komen.

Dit inzicht kan ook tot stand komen door de spiegels die het gesprek of de persoon van de ander - in het bijzonder de goeroe - ons biedt. Zo kan het diepe, vervullende maar niet zelfzuchtige inzicht dagen dat wij en de ander niet samenvallen met al datgene waar wij tot dan toe onszelf en de ander mee vereenzelvigden. Wij zien in dat door die ontperking of ont-spiegeling van onszelf en de ander wij niet wezenlijk verschillen van de ander. Advaita zal zich steeds meer kunnen realiseren: steeds minder zullen wij ons zelf

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:17

Pagina 45

juli / september 2000

beperkt beschouwen als een afgescheiden knooppunt of verzameling van bepaalde eigenschappen (guna’s) en allerhande innerlijke en uiterlijke conditioneringen.

De onwetendheid (avidya of ajñana) van onze beperkte persoonlijke kennis bestaat dus uit het geloof in de verschijnselen die zich als tegenstellingen en scheidingen in ons denken voordoen. Dit wordt door inzicht doorzien en doorbroken door de spanningen die het beperkte denken met zich meebrengt los te laten. Ons verknoopte zelf-zijn wordt daarmee ontward en verruimd. Van een speelbal van alles en iedereen worden wij speelbal, speelveld, speler en het spel zelf. Openheid, oftewel de waarheid (Sat), het bewust-zijn (Chitt) en de vreugde (Ananda) van Atman = Brahman zullen zich dan als vanzelf aandienen en spontaan bloeien. Er ontstaat een kennis die transpersoonlijk is, als een licht dat door en over ons en alles schijnt.

Wij verwezenlijken en (h)erkennen dan steeds meer onze fundamentele

persoonlijkheid, die zich niet laat vatten in conceptuele en psychologische termen: ons ware Zelf. Deze blijkt alomtegenwoordig en er altijd geweest te zijn. Onscheidbaar persoonlijk-onpersoonlijk is zij subtiel aanwezig in alles in de wereld van verschijnselen die wij als feiten waarnemen (maya).

Nu lijkt dit alles een zeer zware, zo niet onmogelijke opgave voor ons, alledaagse mensen die geen heiligen kunnen of willen zijn. Maar wij hoeven slechts te starten met een geringe inspanning: eenvoudigweg kijken naar en vertrouwen op onze persoonlijke intuïtieve ervaring - de ervaring dat wij niet alleen maar zijn wat wij zijn volgens onze maatschappelijke rollen en volgens de eigenschappen en begrenzingen die ons zijn toegedicht. Hebben wij immers niet nu en dan de indringende ervaring dat wij niet volledig samenvallen met ons lichaam, onze gevoelens, onze gedachten of handelingen? Verliezen wij niet soms ons van alles verlangende ego in momenten van volledige ontspan45

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:18

Pagina 46

juli / september 2000

nenheid? Ervaren wij niet af en toe een niet onder woorden te brengen eenheid met dat wat buiten ons is?

Wij hoeven dus niets nieuws te leren, maar slechts in te zien wat wij reeds weten en ervaren: niet alleen theoretisch, maar ook praktisch kan een kind de Oepanishadische was doen!

Al deze al te menselijke ervaringen - hoe nietig en onbewust dan ook van het tat tvam asi en het neti, neti kunnen onze aandacht krachtig doen richten op de mogelijkheid van de advaita van Atman = Brahman, op de werkelijkheid van Sat, Chitt en Ananda. Hier is geen sprake van wereldverzaking. Juist

uit het opdelen van de wereld in allerlei tegendelen spreekt een verzaking van al wat is. Advaita richt zich op de wereld zoals wij die van alle dag kennen en tegelijkertijd op de grondslag van al wat is, op Brahman. Terwijl wij bij al deze en soortgelijke termen en frasen intuïtief beseffen, dat ook zij steeds tekort schieten als omschrijving van de ultieme werkelijkheid, weten wij ook dat ze ernaar verwijzen kunnen en ons de weg wijzen. ❖

Luister ook naar onze radioprogramma’s op zondag 3,10,17 en 24 september

Traditionele gezondheidsleer

Ayurveda Lezingen, opleidingen en behandelingen zeer nauwkeurige constitutiebepaling Ayurvedische behandelingen, van massage tot kuren ● 4-jarige beroepsopleiding ● lezingen in het hele land ● ●

Ayurveda Health Center - gevestigd in SANADOME Nijmegen Postbus 463, 6600 AL Wijchen, tel.: 024 - 641 83 98, fax: 024 - 645 03 16 46

1

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:18

Pagina 47

Kervelstraat 30-34 • Telefoon: (31) 55 366.46.66 7322 PW Apeldoorn • Telefax: (31) 55 366.85.97 Nederland • E-mail: tavs@euronet.nl Digital International Tv Standards Conversion Video Duplication, TV-Postproduction Facility

15 Digital Video-normvertalen

TV-Postproductie

Wij kunnen video omzetten van en naar verschillende videosystemen: NTSC, PAL SECAM. (ook Braziliaans PAL-M en Argentijns PAL-N).

Wij werken met een HIGH BAND BROADCAST QUALITY Converter Compleet van en naar elke videomastertape: Digital D3, Digital Betacam, 1"C-Format Betacam-SP, Mll, BVU, U-matic, S-VHS, DV, Hi-8.

Wij verzorgen: op Lineair en op Non-Lineair Digitale normen de verwerkingen van TV-programma's, Commercials en Bedrijfsfilms.

Wij produceren van script tot eindmontage van: TVDocumentaires, Corporate-Video en Commercials.

Wij maken Computer-Animaties van logo's tot productie-processen.

Wij hebben ENG-Production-crews.

Video - dupliceren

Wij werken met kwaliteits VHS-video dupliceermachines.

Wij kunnen dupliceren in elke gewenste hoeveelheid, alles in real time.

Wij dupliceren op hoogwaardige TAVS videocassettes en op videocassettes naar keuze: BASF, SONY. Wij zorgen voor een professionele videoband-presentatie d.m.v. bedrukte stickers, diverse videoboxen en colour inlay.

15

ar ja

in

s es n i s bu

OHMvani 3 2000

09-08-2005

17:18

Pagina 48

De Vedische cultuur, filosofie, religie en wetenschap in de vorm van strip en literaire boeken.

Nieuw!

Interactieve CD engelse/sanskriet versie Niet-leden Ć’48,00 Leden Ć’33,00

Ook voor Bhagavad-Gita, Bhagavatam, Vegetarische kookboeken, etc.

Voor meer informatie over abonnementen: Gopal Jiu Publications, Postbus 21342, 3001 AH, Rotterdam.

Tel.: (010) 202 65 65, Fax: (010) 202 58 68.

Internet: www.gopaljiu.com