OHMvani 1e kwartaal 2003

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:01

Pagina 1

INFOBLAD OHM • PROGRAMMA’S 9e jaargang • januari/maart 2003 • nr 1 • prijs € 10,00 per jaar

Holi Mahabharata Ayurveda

OHM

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:01

Pagina 2

Colofon OHM-Vani is een uitgave van de Stichting Organisatie voor Hindoe Media. OHM-Vani geeft achtergrondinformatie over de programma’s van OHM en maakt melding van relevante ontwikkelingen in de Hindoe-gemeenschap. Wij nodigen u uit opmerkingen of commentaar op onze programma’s of op dit blad te zenden aan Stichting OHM. De redactie behoudt zich het recht voor om ingezonden stukken in te korten, te redigeren of niet te plaatsen. Geplaatste stukken geven niet altijd de visie van de OHM weer.

Een jaarabonnement kost €10,- Opzegging dient uiterlijk 1 maand voor het verstrijken van dat jaar schriftelijk plaats te vinden.

Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Stichting OHM Eindredacteur: Perdiep Ramesar Aan dit nummer werkten mee: Auteurs: Aashna Lalbahadoersing Dhiren Gangaram Panday Suryaprasad Biere Sharda Balla Rik Verbeek N. Gangaram Panday Etienne Premdani Chan Makhan Robert Swami Persaud Met dank aan: R. Chander, D. Gangaram Panday, C. Mathura, B. Lalbahadoersing, G. Sloot, M. Stam, A. Bierdja, S. Biere.

Grafische verzorging:

Adri Segaar Stg. OHM (redactie OHM-Vani) Koninginneweg 8 1217 KX Hilversum Telefoon 035 - 6260920 Fax: 035 - 6280843 E-mail OHM: info@ohmnet.nl Website OHM: www.ohmnet.nl ABN-Amro: 44.09.38.694

2 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:01

Pagina 3

Inhoud pagina 5

Redactioneel

pagina 6

OHM Televisie zondag

pagina 12

OHM Radio zaterdag

pagina 16

OHM Radio maandag de Lotusvijver

pagina 20

OHM Televisie en Radio in hindi

pagina 22

Mahรกbhรกrata

Pagina 27

Holi, een nieuw begin

pagina 31

Gurukuls

pagina 33

God Shiva en zijn toegewijden

pagina 35

Geven zuivert de ziel

Pagina 38

Pijn en Yoga

Pagina 41

Vishwa Ayurved Sangh

Pagona 43 Ayurveda versus reguliere geneeskunde Pagina 52

Ayurveda en het constitutionele bewustzijn

Pagina 54

Ayurvedische massage

Pagina 58

Het spirituele web

3 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:01

Pagina 4

Advertenties

Mr Drs T. Bissessur

Ayurvedische behandelingen: pancha karma, masage, kruidentherapie, Acupuntuur, Prana-therapie en levende Analyse

ADVOCAAT & PROCUREUR

• • • • • • • •

Lessen: Tai Chi Chuan, Kung Fu, Qirobics, QiGong/Yoga/Meditatie

Strafzaken Echtscheidingen Kort Gedingen WAO-zaken Verblijfsvergunningen Letselschade Ontslagzaken Schadeprocedures

Ayurvedische leef- en voedingsadviezen Workshops/Opleidingen: Ayurvedische massage, Oosterse masage Prana-Therapie, Qigong en meditatie Import en distributie van Arjuna Ayurvedische kruiden Elke dinsdag van 10.00 - 11.30 uur Gratis diagnose en Prana-behandelingen Chan Makhan: Frieda de Putter:

Chinese Ayurvedisch Doctor Acupuncturiste en Ayurvedic Practitioner

Mississippidreef 81, 3565 CE Utrecht.

Tel.: 030 - 2734171 www.jade-health.com

Grotewaard 1 • 2716 XP Zoetermeer Tel: 079 - 352 15 16 • Fax 079 - 352 19 82

Voor Erco Reizen is er veel veranderd en veel vernieuwd en ......

vooral naar de eerste resultaten zijn wij benieuwd.

HOLI PHAGWA TOUR 2003 INDIA

vr aag ure bro ch onze eizen rondr tes: ze websi Çheck on en.nl iz re o rc www.e com otravels. www.erc .com rs u o st u riti www.mau . IS LID ZEN B.V ERCO REI en N VA IATA

D U S .. , ER OP ZEK U R E IS T

14 DAGEN 15 DAGEN 22 DAGEN

MAURITIUS 15 dagen 22 dagen

vertrek 7 maart vertrek 7 maart vertrek 7 maart

€ 795,-€ 950,-€ 1.095,--

Vertrek 8 maart of 14 maart Mahasivratri & Holi tour vertrek 27 feb.

€ €

850,-995,--

VERZORGDE RONDREIZEN: SINGAPORE , MALEISIE-MALAKKA , KUALA LUMPUR, PENANG, THAILAND-PHUKET, BANGKOK Vertrek: elke maand - vraag naar brochure of zie website DUBAI 8 dagen rondreis INDIA 15 dagen rondreis voor € 950,-INDIA 21 dagen rondreis voor € 1095,--

VLIEGTICKETS MAURITIUS INDIA BANGKOK GOA / BANGALORE PARAMARIBO

Air France / Air Mauritius Air India Thai Airways Air India KLM/SLM

v.a. v.a. v.a. v.a. v.a.

€ € € € €

685,-525,-590,-625,-730,--

MAURITIUS LUXE APPARTEMENTEN (met zwembad) voor € 20,-- per persoon per nacht HOTEL inclusief Ontbijt en Diner voor € 20,-- per persoon per nacht WIJ KUNNEN IEDER GEWENST HOTEL VOOR U BOEKEN ERCO REIZEN bepaalt alleen de zeer betaalbare prijs !!!!

DE INDIA

SPECIALIST MET EIGEN KANTOOR IN

INDIA

DORDTSELAAN 144-D • 3073 GL ROTTERDAM • TELEFOON 010-484 91 77 • FAX 010-4846534 REGENTESSEPLEIN 12A • 2562 EV DEN HAAG • TELEFOON 070-363 95 36 • E-mail:erco.reizen@wxs.nl

4 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:01

Pagina 5

Redactioneel

Beste lezer, We hebben samen een heel enerverend jaar achter de rug. Een jaar met grote gebeurtenissen, zowel nationaal als internationaal. We ondervinden hier aan den lijve de afnemende tolerantie jegens elkaar. Laten we de wens uitspreken dat het nieuwe jaar voor ons allen een nieuw begin mag zijn. Dat wij elkaar meer met respect zullen bejegenen. Dat we meer begrip kunnen opbrengen voor elkaars standpunten en dat we onszelf vredelievend kunnen opstellen naar elkander.

Geen enkel geloof of religie predikt haat, nijd en oorlog. Laten wij ons best doen, dit nieuwe jaar, meer van elkaars geloof te begrijpen. Dit zal het respect voor elkaar alleen doen toenemen. Volgens ons is dat het begin van de betere wereld.

Vanuit OHM zullen wij zeker ons best blijven doen om u op een prettige wijze kennis te laten maken met de Hindoecultuur en –filosofie. Dit temeer, omdat wij in het jaar 2003 het heugelijke feit herdenken, tien jaar te bestaan! Laten wij dit jaar ook hier en nu beginnen u van harte te bedanken voor uw vertrouwen in OHM. En blijft u vooral met plezier ons kwartaalblad OHM-Vani lezen, waarin wij proberen ook dit jaar u telkens weer verrassende artikelen voor te schotelen.

Zo zullen we vanaf dit nummer meer aandacht besteden aan de steeds populairder wordende Ayurvedische geneeswijze en haar diverse aspecten. Daarnaast proberen wij u up-to-date op de hoogte te houden van de radio en televisieprogramma’s van de komende periode. Met wat korte achtergrondartikelen over de aan bod komende onderwerpen in de programma’s hopen wij u enige verdieping te verschaffen.

Namens OHM, Perdiep Ramesar, eindredacteur OHMVani

5 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:01

Pagina 6

Televisie 1e

K W A R TA A L

OP

NEDERLAND 1

2003

13.00 - 13.30 uur

ZONDAG 5 JANUARI 2003 13.00-13.30 UUR

HERHALING

Mahabharata deel 1

ZATERDAG

11 JANUARI

Mahabharata is een tweedelige serie waarin elementen uit het grootste epos ter wereld namelijk de Mahabharata worden besproken.

Het programma gaat onder andere in op de historische context van dit grootse werk.

Waarvan westerse wetenschappers beweren dat het zo’n 1000 v. Chr. werd geschreven.

Indiase geleerden daarentegen beweren dat dit vele duizenden jaren daarvoor werd geschreven. Volgens prof. Michael Jansen, historisch onderzoeker zijn er de laatste jaren nieuwe historische en archeologische feiten aan het licht gekomen, die pleiten voor de Indiase visie. En zou het Mahabharataverhaal inderdaad acht tot tienduizend jaar eerder hebben afgespeeld. Welke zijn die nieuwe gegevens?

Hoe zag de samenleving waarin dit verhaal zich afspeelde er eigenlijk uit? Komt dit grote epos zoals Indiërs dat beweren inderdaad uit de geest van een hoogstaand geciviliseerde samenleving die acht tot tienduizend jaar geleden de Indiase valleien bevolkte, of is het een product van een uitheemse beschaving die bekend staan onder de naam Ariërs India omstreeks 1000 v. Chr. binnenviel.

Allemaal vragen waarop er in het programma naar antwoorden wordt gezocht.

ZONDAG 12 JANUARI 2003 13.00-13.30 UUR

HERHALING 18

Mahabharata deel 2

ZATERDAG

In deel 2 is er ook aandacht voor de filosofie en de vele symbolieken die dit werk een tijdloos, universeel en vooral een voor het leven gidsend karakter geven.

6 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

ZATERDAG

08-08-2005

HERHALING 26 JANUARI

17:01

Pagina 7

ZONDAG 19 JANUARI 2003 13.00-13.30 UUR

Ch@tney.nl Een programma waarin we met jongeren praten over hun proces van zelfwording: identiteitsvorming, besef van normen en waarden en de sociaal maatschappelijke ontwikkeling met name hun interactie met de omgeving.

Dit programma staat in het teken van de Tweede Kamerverkiezingen.

We hebben het onder andere over de betrokkenheid van Hindoestaanse jongeren met de politiek. Hoe groot is die eigenlijk?

ZATERDAG

HERHALING 1 FEBRUARI

ZONDAG 26 JANUARI 2003 13.00-13.30 UUR

OHM-Magazine Met hierin aandacht voor sociaal maatschappelijke en religieus culturele ontwikkelingen binnen de Hindoestaanse gemeenschap in Nederland.

Vaste onderdelen in het magazine: uitlichting van een Hindoestaanse jongere die op een bijzondere manier een plek heeft weten te vinden in de Nederlandse samenleving.

In het onderdeel typisch Hindoestaans belichten wij de achtergronden van een cultureel of religieus gebruik uit de Hindoetraditie.

In dit magazine ook aandacht voor een groot congres in New Delhi, India welke in januari wordt gehouden. Aan dit congres nemen vertegenwoordigers van alle landen waar nakomelingen vaan Indiase contractarbeiders wonen deel.

Het congres welke in het vervolg jaarlijks zal worden gehouden heeft als doel: de banden met nakomelingen van Indiase contractarbeiders buiten India, te verstevigen.

ZATERDAG

HERHALING 8 FEBRUARI

ZONDAG 2 FEBRUARI 2003 13.00-13.30 UUR

Hindoes aan de onderkant van de samenleving.

Hindoes doen het gewoon goed in Nederland. Dat is het beeld wat wij van elkaar hebben. En dat is wat wij graag geloven. Zij, die het minder goed doen, zien we liever niet.

Toch zijn er genoeg Hindoes, met name jongeren, die aan de

7 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:01

Pagina 8

Televisie zelfkant van de samenleving terechtkomen. Conflicten als een generatiekloof of problemen in de relatiesfeer zijn vaak de oorzaak ervan. Is het bovengenoemd overdreven besef van succesvol zijn niet een bron van erosie van ons gevoel voor solidariteit en beschaving ten aanzien van deze zogenaamde probleemjongeren. In dit programma het verhaal van twee Hindoestaanse jongeren over hun “val” naar de onderkant van de samenleving, de oorzaken ervan en hun strijd om er weer bovenop te komen. Maar ook over de reactie en houding van hun omgeving.

ZONDAG 9 FEBRUARI 2003 13.00-13.30 UUR Geen uizending i.v.m. de Davis Cup

ZONDAG 16 FEBRUARI 2003 13.00-13.30 UUR

HERHALING 22 FEBRUARI 10.30 UUR

Veda

ZATERDAG

Dit programma staat in het teken van de geboortedag van de Swami Dayanand, een van de grote hervormers uit de Indiase traditie.

Volgens Swami Dayanand Saraswati is kennis een voorwaarde voor zelfverheffing.

Hij vond dat kennis voor een ieder toegankelijk moet worden gemaakt.

Geheel in de geest van deze hervormer gaan we op zoek naar een ashram in India waar jonge kinderen onderricht krijgen in zowel spirituele als in materiele kennis.

We volgen een groep kinderen die al op zeer jonge leeftijd, sommige op driejarige leeftijd, huis en ouders verlieten om in een ashram te wonen en te studeren.

Waarom kozen ze voor een sober en volgzaam bestaan, die bestaat uit dagelijks urenlang studeren in heilige boeken, Sanskriet en het leren reciteren van mantra’s.

Mantra’s die dienen om je geest in contact te brengen met het grote universele kosmische bewustzijn. Is het goed reciteren van mantra’s alleen mogelijk als je zo jong begint?

Is de intonatie, ritme, klankkleur, emotie, uitspraak en andere recitatievaardigheden alleen te leren als je heel jong begint? Welke zijn de noodzakelijke recitatiekenmerken zonder welke effectief reciteren nauwelijks mogelijk is?

8 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

HERHALING 1 MAART 10.30 UUR

ZATERDAG

17:01

Pagina 9

ZONDAG 23 FEBRUARI 2003 13.00-13.30 UUR

Ch@tney.nl Ons maandelijks jongerenprogramma waarin thema’s uit de belevingswereld van jongeren die met hun zelfwording en interactie met hun omgeving verband houden aan de orde komen.

HERHALING 8 MAART 10.30 UUR

ZATERDAG

ZONDAG 2 MAART 13.00-13.30 UUR

Het Maha Shiva Ratri-feest.

Maha Shiva Ratri betekent: de grote nacht van Shiva.

Het is de vereringsavond en nacht van Shiva, het regenererend aspect van de Goddelijke drie-eenheid Brahma, Vishnu en Shiva. Shiva herschept het leven als het is afgestorven.

Daarmee garandeert hij de continuĂŻteit van de schepping.

Tijdens deze vereringsavond volgen wij enkele volgelingen, thuis en in de tempel. Waarom zijn zij aan dit regenerend aspect van God toegewijd? Welke betekenis heeft Shiva voor hen en hoe geven zij daar uiting aan in hun dagelijks leven.

Hoe staan zij tegenover de schepping, het milieu en dergelijke welke Shiva middels herschepping heel en continue probeert te houden?

HERHALING 15 MAART 10.30 UUR

ZATERDAG

ZONDAG 9 MAART 13.00-13.30 UUR

Bollywood deel 1 Bollywood achter de schermen is een tweedelig programma over Bollywoodfilms (Bollywoodindustrie). De Indiase filmwereld kenmerkt zich net als de westerse filmwereld steeds meer door glamour en glitter; en niet zelden ook decadentie.

Het succes van de films wordt vaak eenzijdig toegeschreven aan jonge knappe acteurs en actrices die niet alleen als een verpersoonlijking van al het pracht en praal in de film worden gezien, maar vaak ook tot idolen worden verheven.

Personen die op de achtergrond minstens even belangrijke bijdrage leveren aan het succes van de film, zoals muziek en danschoreografen, worden vergeten.

In deze tweedelige serie gaan we op zoek naar juist deze bovengenoemde personen.

We praten onder andere met muziekchoreografen en dirigenten.

De muziek en de liedjes die zij maken is vaak lang voor de 9 -januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:01

Pagina 10

Televisie film uitkomt een hit; zowel in als buiten India. Wie zijn die mensen die er telkens weer in slagen oorstrelende en aan onze diepere emoties appellerende muziek te componeren.

Hoe komen ze tot invoeling met het beeldmateriaal om vervolgens daarmee zodanig harmoniĂŤrend muziek te componeren dat de beleving van de film zo intens wordt dat we er geheel in opgaan?

ZONDAG 16 MAART 2003 13.00-13.30 UUR

HERHALING 22 MAART 10.30 UUR

Bollywood deel 2

ZATERDAG

Extra uitzending ivm het Holifeest Dinsdag 18 maart 2003; 18.00-18.30u.

Herhalingstijd nog nader vast te stellen, zie www.ohmnet.nl Het massaal publiekelijk vieren van het Holifeest op bijvoorbeeld de Dam in Amsterdam en het Hofplein in Rotterdam, maakt dit feest steeds meer tot een ontmoetingsfeest.

De ontmoetingen tussen Hindoes en andersdenkenden bij deze vieringsmomenten gaan verder dan elkaar met abir of poeder bestrooien of van exotische hapjes genieten.

Zo zijn er bijvoorbeeld persoonlijke en (lokale) radio en televisiegesprekken en discussies over de achtergrond, betekenis en de bijdrage van Holi aan de totstandkoming van een verdraagzame samenleving. Kernvraag in dit Holiprogramma 2003: moet Holi uiteindelijk tot een nationaal feest worden verheven?

ZONDAG 23 MAART 2003 13.00-13.30 UUR

HERHALING 29 MAART 10.30 UUR

OHM-Magazine

ZATERDAG

Met hierin aandacht voor sociaal maatschappelijke en religieus culturele ontwikkelingen binnen de Hindoestaanse gemeenschap in Nederland.

Vaste onderdelen in het magazine: uitlichting van een Hindoestaanse jongere die op een bijzondere manier een plek heeft weten te vinden in de Nederlandse samenleving.

In het onderdeel typisch Hindoestaans belichten wij de achtergronden van een cultureel of religieus gebruik uit de Hindoetraditie.

10 -januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

HERHALING 5 APRIL 10.30 UUR

ZATERDAG

17:01

Pagina 11

ZONDAG 30 MAART 2003 13.00-13.30 UUR

Ch@tney.nl Ons maandelijks jongerenprogramma waarin thema’s uit de belevingswereld van jongeren die met hun zelfwording en interactie met hun omgeving verband houden aan de orde komen

Advertentie

(iedere werkdag van 9.00-17.00u.)

www.hindoe-hulplijn.nl.

11 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:01

Pagina 12

Radio de 1e

K W A R TA A L

2 0 0 32

Zaterdag Maandag 21.00 - 13.00 12.00 22.00 uur uur R A D I O 747AM EN VIA DE KABEL: D E N H A A G 88.1 FM A M S T E R D A M 96.6 FM R O T T E R D A M 89.9 FM OP

OF VRAAG UW KABELEXPLOITANT NAAR DE JUISTE FREQUENTIE IN UW REGIO.

ZATERDAG 4 JANUARI 2003 12.00-13.00 UUR

Yoga en (ont)spanning “De dokter heeft mij aangeraden op yoga te gaan, zodat ik wat minder spanning in mijn rug opbouw.” Gezien de grote populariteit van yoga zou deze uitspraak zowel van u als van mij kunnen zijn. Waarom werkt yoga ontspannend?

ZATERDAG 11 JANUARI 2003 12.00-13.00 UUR

Ontspanning en spiritualiteit Pieter Langedijk, bekend van het boek over faalangst, heeft jarenlange ervaring met begeleiding van mensen die menen iets niet te kunnen of te mislukken. In zijn therapie is er veel ruimte voor ontspanningsoefeningen. Vanuit zijn ervaring meent hij dat deze oefeningen niet alleen de blokkades opheffen maar ook de weg vrijmaken tot spirituele groei. In deze uitzending zal Pieter Langedijk zijn visie uitleggen.

ZATERDAG 18 JANUARI 2003 12.00-13.00 UUR

Mogen we twijfelen?

Heeft u ook wel eens gedacht of de weg die u volgt de juiste weg is om tot zelfrealisatie te komen? Bestaan de zaken waarin ik geloof ook echt? Weet mijn geestelijke leider het wel zo zeker? Deze zijn soms heimelijke gedachten waarover er weinig wordt gesproken. Daarom praten we in de Lotusvijver met een aantal gelovigen uit verschillende religies over hun twijfels. Hoe twijfelen zij en waarover?

12 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:01

Pagina 13

lotusvijver ZATERDAG 25 JANUARI 2003 12.00-13.00 UUR

Stilte Stilte is in alle religies belangrijk. Er zijn zelfs stiltecentra om mensen de kans te geven om de stilte te ervaren, los te komen van het dagelijkse lawaai. Maar wat zoeken mensen in de stilte? Is het een manier om met het innerlijke in contact te komen of spreekt God door de stilte? En wat is stilte?

Is het wel de geluiden van de natuur, maar niet de geluiden van de stad? Is het wel het geluid van de sitar, maar niet van MTV? De Lotusvijver zocht de stilte op.

ZATERDAG 1 FEBRUARI 2003 12.00-13.00 UUR

Zingeving en dementie Wanneer we ouder worden gaat ons geheugen ook achteruit. Het kan soms zelfs zover komen dat er sprake is van dementie. De ervaringen die jou persoon hebben gevormd raak je kwijt. Ook de feiten rondom dierbaren zijn verloren gegaan. Zijn er nog mogelijkheden om zin aan het leven te geven? Hoe is het met groei op spiritueel gebied. Is dat nog mogelijk?

ZATERDAG 8 FEBRUARI 2003 12.00-13.00 UUR

Yoga en pijn Yogadocent Rik Verbeek heeft zich in pijnbehandeling gespecialiseerd. Om zich te bevrijden van jarenlange aanhoudende pijn volgde hij yogacursussen. Ook verdiepte hij zich in pijn en pijnbestrijding. Met de kennis over deze gebieden heeft hij een eigen benadering van pijnbestrijding door middel van yoga ontwikkeld. In deze uitzending vertelt Rik Verbeek over yoga en pijnbehandeling.

ZATERDAG 15 FEBRUARI 2003 12.00-13.00 UUR

Wat is liefde?

Op Valentijnsdag hebben velen de liefde verklaard aan zijn of haar geliefde. Maar heeft u wel eens stil gestaan bij de vraag wat liefde eigenlijk is? Wat is het dat die ene persoon zo speciaal wordt voor jou? En hoe zit het met de andere

13 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:01

Pagina 14

Radio de vormen van liefde? Zijn het uitingsvormen van hetzelfde gevoel?

ZATERDAG 22 FEBRUARI 2003 12.00-13.00 UUR

Het Zelf in therapie

ZATERDAG 1 MAART 2003 12.00-13.00 UUR

Nala en Damayanti In een eeuwenoud verhaal uit de Mahabharata, kiest de schone Damayanti voor de knappe en dappere Nala als echtgenoot. De godin Kali was het niet eens met haar keuze.

Met een reeks van listen zorgt zij ervoor dat Nala zijn koninkrijk verliest en zijn geliefde Damayanti alleen in het woud achterlaat. Uiteraard gaat Damayanti op zoek naar haar echtgenoot. In deze zoektocht moet haar liefde het opnemen tegen de krachtige godin Kali. In deze uitzending een hoorspel van dit verhaal uit de Mahabharata.

MAART

K W A R TA A L

2002

Maandag 21.00 - 22.00 uur R A D I O 747AM EN VIA DE KABEL: D E N H A A G 88.1 FM A M S T E R D A M 96.6 FM R O T T E R D A M 89.9 FM OP

De Advaita Vedanta-filosofie heeft de laatste jaren steeds meer aanhang gekregen. Deze filosofie gaat ervan uit dat Het Ware Zelf, de Atman, niet verschillend is van het Brahman, van het Allerhoogste. Vrijdag 14 februari organiseerde OHM in samenwerking met de Erasmus Universiteit een congres met als thema: Advaita Vedanta en psychotherapie. Kan Het Zelf in therapie? In deze uitzending gaan we uitgebreid in op deze vraag.

ZATERDAG 8

1e

2003 12.00-13.00 UUR

Koning Harischandra, de vrijgevige Harischandra stond bekend om zijn vrijgevigheid. Wanneer hij door de goden wordt getest, is hij bereid om alles, zijn koninkrijk, zijn gezin en zijn vrijheid, op te geven. Hij wordt op een lijkverbrandingsplaats te werk gesteld. Op een dag komt een arme vrouw met een dood kind. Zij heeft geen geld, en zonder betaling mag hij de crematie niet verrichten. De vrouw legt het lichaam voor zijn voeten en dan ziet Harischandra het gelaat van zijn eigen overleden zoon.

De ultieme test is begonnen. De Lotusvijver maakte hierover een hoorspel.

14 - januari/maart

OF VRAAG UW KABELEXPLOITANT NAAR DE JUISTE FREQUENTIE IN UW REGIO.

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:01

Pagina 15

lotusvijver ZATERDAG 15 MAART 2003 12.00-13.00 UUR

Het Maha Shiva Ratri-feest Maha Shiva Ratri is letterlijk de nacht van Shiva. Overal ter wereld waar Hindoes wonen wordt deze avond op verschillende manieren gevierd. In Varanasi, in India, ook wel de stad van Shiva genoemd, is deze avond natuurlijk wel heel speciaal. We laten u horen op welke manieren de nacht van Shiva in Varanasi wordt gevierd.

ZATERDAG 22 MAART 2003 12.00-13.00 UUR

Wat is goed en wat is kwaad?

Op het Hindoefeest Holi wordt de overwinning van het goede op het kwade herdacht en gevierd. Rondom deze hoogtijdag zijn er talloze religieuze en mythologische verhalen waarin het goede en het kwade eenduidig zijn. Maar in de dagelijkse praktijk is het onderscheid niet altijd even scherp te zien of te maken. De omstandigheden wegen soms zwaarder dan de principes. En toch praten we in termen van goed en kwaad. Waarop baseren wij ons dan?

ZATERDAG 29 MAART 2003 12.00-13.00 UUR

Dhrupadzang voor een Nederlandse vrouw?

Weinig mensen in Nederland zijn in staat om de klassieke Indiase zangstijl dhrupad te zingen. We kennen eigenlijk alleen, en voor mannelijke, Indiase grootmeesters. Toch zingt de Nederlandse Marianne Svasec al jaren in de dhrupadstijl. Vanwaar de liefde voor deze moeilijke en door mannen gedomineerde zangstijl? Marianne vertelt haar verhaal in de Lotusvijver.

15 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:02

Pagina 16

Radio 1e

K W A R TA A L

2 0 0 32

Maandag 21.00 - 22.00 uur R A D I O 747AM EN VIA DE KABEL: D E N H A A G 88.1 FM A M S T E R D A M 96.6 FM R O T T E R D A M 89.9 FM OP

OF VRAAG UW KABELEXPLOITANT NAAR DE JUISTE FREQUENTIE IN UW REGIO.

MAANDAG 6 &13 JANUARI 2003 21.00-22.00 UUR

Was is er met Nickerie gebeurd?

Het district Nickerie was al sinds de periode van de slavernij het rijkste gebied van Suriname. De suikerrietplantages daar brachten meer op dan de soortgelijke bedrijven elders in het land. Later werden daar vanuit Nederland grote projecten voor rijstbouw gestart. En met de komst van het project Wageningen, in die tijd het modernste rijstbouwbedrijf ter wereld, zag de toekomst van Nickerie er veelbelovend uit.

Maar nu kampt het district met grote economische en sociale problemen. Het faillissement lijkt nabij. Hoe kon het zover komen?

MAANDAG 20 JANUARI 2003 21.00-22.00 UUR

Hoe multicultureel zijn wij Hindoestanen?

De multiculturele samenleving staat meer dan ooit centraal tijdens de komende parlementsverkiezingen op 22 januari 2003. Enerzijds wordt er dus ook over de Hindoestanen in dit land gesproken en besloten. Maar anderzijds zouden ook wij onze visie en mening op de multiculturele samenleving moeten laten horen. In deze uitzending hoort u een debat tussen een aantal Hindoestanen die verschillende opvattingen over de multiculturele samenleving hebben.

16 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:02

Pagina 17

MAANDAG 27 JANUARI & MAANDAG 3 FEBRUARI 2003 21.00-22.00 UUR

De Birha Het is bekend dat binnen de huidige Hindoestaanse cultuur in Nederland nog steeds elementen bewaard zijn gebleven die de Indiase contractarbeiders 130 jaar geleden naar Suriname hadden meegenomen. Het waren vooral zang en dans uit hun dorpse cultuur. De meest van deze cultuuruitingen zijn nauwelijks populair onder de jonge Hindoestanen en dreigen mede daardoor verloren te gaan.

Hoe kan er belangstelling worden gekweekt voor de eigen cultuurtradities en op welke manier kunnen we de traditionele cultuur bewaren? OHM-Radio probeert op deze vragen antwoorden te vinden door te kijken hoe de traditionele zang, de birha bewaard is gebleven.

17 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:02

Pagina 18

Radio 1e MAANDAG 10 FEBRUARI 21.00-22.00 UUR

Alleen door het leven Door de toename van het aantal echtscheidingen en het niet vinden van een geschikte partner neemt het aantal Hindoestanen dat ervoor kiest om alleen door het leven te gaan groter. Hoe past dit verschijnsel binnen het sociale leven van de Hindoestanen waar, net als in vele andere culturen, het gezinsleven het ideaal is.

K W A R TA A L

2002

Maandag 21.00 - 22.00 uur R A D I O 747AM EN VIA DE KABEL: D E N H A A G 88.1 FM A M S T E R D A M 96.6 FM R O T T E R D A M 89.9 FM OP

MAANDAG 17 FEBRUARI & MAANDAG 24 FEBRUARI 21.00-22.00 UUR

OF VRAAG UW KABELEXPLOITANT

Bidaai

NAAR DE JUISTE FREQUENTIE IN UW REGIO.

Binnen afzienbare tijd begint het huwelijksseizoen weer.

Naast alle pracht en praal zal bij elk huwelijk de bidaai het hoogtepunt zijn. Hierbij neemt de bruid afscheid van haar familieleden en vrienden. Dit gaat soms met heel veel emoties gepaard, terwijl de dochter drie straten verderop komt te wonen. Sommigen beweren dan ook dat dit onderdeel tegenwoordig nep is. Het is afkomstig uit een oud verleden waar de dochter een aantal dorpen verderop werd uitgehuwelijkt. Neem daarbij de toenmalige slechte wegen in gedachten en je hebt dan alle redenen om afscheid te nemen van je dierbaren. En toch ervaren de huidige bruiden de bidaai als een emotioneel maar ook een mooi moment. In twee uitzendingen behandelt OHM-Radio het meest emotionele moment van het Hindoehuwelijk.

MAANDAG 3 MAART 2003 21.00-22.00 UUR

Mag ik nu eens zelf beslissen?

Wanneer een kind trouwt of op zichzelf gaat wonen, dan neemt het verantwoordelijkheden op zich. De verantwoordelijkheid van een huishouden, een relatie, en van een gezin. Het is een nieuwe stap in volwassenheid. Maar zien de ouders de kinderen ook in het daglicht van volwassenheid. Zullen zij met hun kinderen communiceren als ware het volwassen of is er in de communicatie tussen ouder en kind nog niets veranderd? OHM-Radio zocht naar de antwoorden.

18 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:02

Pagina 19

MAANDAG 10 MAART 2003 21.00-22.00 UUR

Maha Shiva Ratri Maha Shiva Ratri is de avond die geheel gewijd is aan de god Shiva. Overal ter wereld waar Hindoes wonen, wordt op deze avond op verschillende manieren gevierd. Zo ook in Varanasi (Benares), de stad die ook wel bekend is als de stad van Shiva. OHM-Radio ging na op welke manieren Shivaratri in Varanasi gevierd wordt.

MAANDAG 17 MAART 2003 21.00-22.00 UUR

Holika Dahan Vanavond is de traditionele Holika Dahan of wel de Holikaverbranding. U krijgt een liveverslag te horen van de gebeurtenissen op deze avond.

MAANDAG 24 MAART 2003 21.00-22.00 UUR

Poeder of Piano?

Holi en poeder zijn elkaars synoniemen. Elk jaar weer uitkijken, naar het feest waarbij men elkaar kan besmeuren met poeder in alle kleuren van de regenboog. Althans, dat zou men denken. Er zijn echter ook Hindoestanen, die deze ‘platte’ manier van Holi vieren afwijzen. Zij zijn van mening, dat Holi ook op andere manieren gevierd kan worden bijvoorbeeld door het bijwonen van een klassiek concert.

OHM-Radio zal in een studiogesprek voorstanders van beide zienswijzen aan het woord laten.

MAANDAG 31 MAART 2003 21.00-22.00 UUR

Vedische astrologie Sinds mensenheugenis worden er voorspellingen over de toekomst gedaan. Niet alleen voorspellingen voor de toekomst van de hele wereld, zoals Nostradamus, maar ook individuele voorspellingen. De Vedische astrologie is één van de manieren om toekomstvoorspellingen te doen. Hoe gaan we om met deze voorspellingen? In hoeverre laten we ons in ons handelen beïnvloeden door deze voorspellingen?

19 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:02

Pagina 20

VERTALING

A. BIERDJA

Televisie hindi

20 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:02

Pagina 21

Radio hindi

21 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:02

Pagina 22

Mahábhárata Mahábhárata is de grootste schatkamer van kennis.

In de wereldliteratuur is het historische epos Mahábhárata onvergelijkbaar.

Maharshi Vyása zegt: Dharme cárthe ca káme ca mokshe ca purusharshabha.

Yadihásti tadayatra yannehaste na tatkvacit.

Maha. Adi. 62.53

“O beste onder de bevolking van Bhárata! Hetgeen in relatie tot de dharma (religie), artha (welvaart), káma (verlangen) en moksha (bevrijding) in dit boek is gezegd, dat komt ook elders voor. Wat hierin niet is beschreven, komt nergens voor.”

Overeenkomstig de context van de Mahábhárata zijn er verschillende niti’s, beleidslijnen (of: principes; politieke visies) in gecompileerd. De meest bekende daarvan zijn de politieke visies van Nárada, Kánik en Vidura.

Onder deze principes is de boodschap van Vidura aan Drishtaráshtra vol gevoel (vol emoties) en verbazingwekkend.

Mahábhárata is door Maharshi Vyása aan de wereld geschonken. Het is de encyclopedie van de dharma (gerechtigheid of rechtschapenheid). Behalve de verheven boodschap omtrent Kánikniti, Náradaniti en Viduraniti zijn hierin ook de plichten van alle varna’s, de klassen in de maatschappij en áshrama’s, alle levensfasen van de mens beschreven.

Vanuit de culturele, historische, religieuze, spirituele, politieke en andere oogpunten is de Mahábhárata een schitterend werk. Vanwege deze eigenschappen wordt dit werk ook de vijfde Veda genoemd.

22 - januari/maart

SURYAPRASAD BIERE

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:02

De schrijver De oorspronkelijke schrijver van de Mahábhárata wordt Maharshi Dvaipáyan Vyása beschouwd. (Zijn moeder heette Satyavati). Hij heette Dvaipáyan, omdat hij op één van de eilanden van de Yamuna-rivier was geboren. Dvípa betekent een eiland. De kleur van zijn lichaam was donker (zwart), vandaar dat hij de roepnaam kreeg van Krishnamuni. Het woord krishna betekent naast aantrekkingskracht ook donker of zwart. Hij werd meest bekend met de naam Veda Vyása, omdat hij zich inzette om de Veda te verspreiden. Vyása betekent verspreiden of verkondigen. Na een inspanning van drie jaar heeft hij het epos Mahábhárata voltooid.

Uitbreiding en toevoegingen Maharshi Vyása heeft het verhaal van de Mahábhárata aan zijn leerling Vaishampáyan verteld. Vaishampáyan heeft het aan Janmejaya, de achterkleinzoon van Arjuna, verteld. Daarna heeft Sauti de zoon van Lomaharshana dit verhaal aan Shaunika en andere Rishi’s voor de derde keer verteld. Zo zijn er drie vertellers en drie groepen van toehoorders van de Mahábhárata geweest.

Over de toevoegingen in de Mahábhárata schrijft V. K. Rajvade M. A. het volgende: “De huidige Mahabharata is een corrupte en uitgebreide editie van

Pagina 23

de oorspronkelijke Mahábhárata. Dit oude werk is van tijd tot tijd door toevoegingen steeds uitgebreid.

Jaya, Bhárata en Mahábhárata Mahábhárata heeft drie keren naamsveranderingen ondergaan. In het begin gaf Vyása dit boek de naam “Jaya” (overwinning).

Jayo namotihaso’ yam (Maha. Adi. 2.13)

Vaishampáyan heeft dit uitgebreid en noemde het werk Draupadi “Bhárata” en Sauti heeft het volledig herzien en gaf toen de naam Mahábhárata. In de huidige Mahábhárata zijn er ongeveer 100.000 shloka’s, verzen.

De periode van Mahábhárata Wanneer de Mahábhárata (= de grote oorlog) zich precies heeft afgespeeld, verschillen de geleerden van mening hieromtrent. Westerse analisten beschouwen de leeftijd van de schepping 5000 jaar. Er begint nu bij hen enige verandering over de tijdsaanduiding op te treden. Zij willen de hele geschiedenis van de mens niet later dan 5000 jaar terug voeren. Volgens hun berekening is de periode van de Mahábhárata ongeveer 300 – 400 jaar voor Christus.

Maar volgens de Indiase geleerden heeft de Mahábhárata 5000 jaar geleden

23 - januari/maart juli/september

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:02

Pagina 24

Mahábhárata plaats gehad. Het staat vast dat de datering van de Mahábhárata terug gaat tot 5000 jaar. Toen Bhimasena met zijn knots het dijbeen van Duryodhana had verbrijzeld, werd Balaráma erg boos.

Shri Krishna zei hieromtrent tijdens de dialoog met Arjuna het volgende: Práptam kaliyugam viddhi “Vanaf nu is de Kaliyuga begonnen.”

Volgens de meeste astrologen van India is de Kaliyuga 3101 jaar geleden begonnen. Dat wil zeggen dat de oorlog van Mahábhárata 3101 + 2002 = 5103 jaar geleden plaatsvond.

Mahábhárata: historie of fictie Om de Indiase cultuur te vervormen en te bezoedelen zeggen westerse geschiedschrijvers dat de Mahábhárata geen historisch boek is. Zij zeggen dat Shri Krishna, de Kaurava’s en de Pandava’s niet hebben bestaan. De Mahábhárata is een fictie.

In zijn boek genaamd “Gita Mata” zegt Gandhi in het voorwoord het volgende: “Dit boek is niet historisch, maar onder het voorwendsel van een materiële oorlog is erin een onophoudelijke en innerlijke strijd van ieder mens beschreven.”

Vanuit dit uitgangspunt zijn zowel Rámáyana als Mahábhárata historische geschriften. Behalve de vervalste passages in de Mahábhárata, is de rest van het verhaal op moreel-ethische principes gebaseerd.

Mahábhárata en Rámáyana De Rámáyana en de Mahábhárata zijn twee glorierijke geschriften. Als u beide werken met elkaar vergelijkt, komt u gauw tot de ontdekking dat de Rámáyana als de ziel en de Mahábhárata als het lichaam wordt beschouwd.

Behalve overeenkomsten tonen de twee geschriften ook verschillen. De personages van Rámáyana vertolken het ideaalbeeld. De partij van de held is altijd onschuldig. Terwijl de karakters van de tegenpartij veel vergissingen begaan.

Maar de personages van de Mahábhárata tonen zulke karaktereigenschappen niet.

De personages van Mahábhárata hebben zowel bij de Pandava’s als Kaurava’s goede en slechte eigenschappen. Ook de hoofd personages zoals Yuddhishsthira maakt fouten. Terwijl in de allerslechtste personages als Duryodhana en Karna komen ook goede eigenschappen aan het licht.

Laten we nu op het historische feit van de Mahábhárata een kijkje nemen. Wat is historie? Gaat het bij de geschiedenis alleen om de verzameling van de gebeurtenissen?

In de Rámáyana is er een beschrijving van broederliefde. Terwijl de Mahábhárata juist op broederverraad is gebaseerd.

Volgens de Indiase traditie is de definitie van de geschiedenis als volgt: “Geschiedenis is datgene waarin behalve de feitelijke gebeurtenissen ook de leringen van de elementen en aspecten van bijvoorbeeld Dharma, Artha, Káma en Moksha zijn beschreven.”

De Mahábhárata beschrijft de oorlog van de Pandava’s en Kaurava’s, twee onderling verwante geslachten die beide afstammen van Bhárata, de legendarische stamvader van de bewoners van India.

De Bhagavad Gita is een onderdeel van

24 -januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:02

de Mahábhárata, daarin wordt het probleem van de mens in deze wereld behandeld. Moet hij handelen of zich van de problemen afwenden? De beschrijving geschiedt aan de hand van het conflict waarvoor een der Pandava’s, Arjuna genaamd, zich voor het uitbreken van de beslissende strijd gesteld voelt. Arjuna deinst voor deze strijd terug omdat hij bang is om de Kaurava’s, die zijn verwanten zijn en met wie hij daarom medelijden heeft, te doden. Shri Krishna die als Arjuna’s wagenmenner en vriend optreedt, zet hem dan uiteen dat hij moet handelen om de boosdoeners uit te schakelen en de goede mensen te beschermen. Zo legt Shri Krishna aan Arjuna uit dat hij zich door zijn persoonlijke gevoelens er niet toe mag laten leiden om de plicht (dharma) op te geven die hij als ridder (kshatriya) heeft om voor het goede te strijden.

Shri Krishna heeft aan de onderzoeker Arjuna het werkelijke doel des levens uitgelegd en verteld wat de gevolgen zijn als de mens dit doel uit het oog verliest.

Door de studie van de Rámáyana verkrijgt u innerlijke verlichting en rust.

Maar als u de Mahábhárata bestudeert, wordt u aangemoedigd tot heldendaden.

De cultuur van Mahábhárata geeft weinig eigentijdse cultuur weer, terwijl de cultuur van Rámáyana heel helder is ontwikkeld.

Aan de ene kant personifieert Ráma een ideaal beeld en aan de andere kant is Yuddhishsthira verslaafd aan gokken en heeft nog andere slechte gewoonten.

Bharat en Lakshmana zijn het boegbeeld

Pagina 25

van broederliefde. Terwijl Bhima en Arjuna tegenover Yuddhishsthira zeer fel en onaangenaam zijn.

Rama en Bharat hebben geen enkele hartstocht jegens het koninkrijk, terwijl Duryodhana uit is op macht en valse voorwendsel. Zo te zien zijn in beide geschriften diverse verschillen.

Het volk van Rámáyana heeft interesse in het staatsbestuur en is niet terughoudend wat betreft zich heftig verzetten tegen onrecht. Als Kaikeyi aan Sita vraagt haar koninklijke klederdrachten af te staan en gewone kleren aan te trekken, verzet de bevolking zich hier fel tegen. Maar wanneer Draupadi in het paleis van Dhritrashtra wordt ontkleed, zwijgt niet alleen het volk in alle talen, maar ook de persoonlijkheden als Bhisma en Drona. Rechtschapen als ze zijn houden ze toch hun mond.

Ook in de strijd tussen Ráma en Rávana en tussen de Pandava’s en Kaurava’s worden verschillen waargenomen.

Wanneer Rávana op het strijdveld gewond raakt en zonder voertuig is, laat Ráma hem met rust door te zeggen: “Het is tegen de moraal (dharma) een gewonde te doden.”

In Mahábhárata zien we het tegenovergestelde gebeuren. Bhisma en Drona die ongewapend zijn, worden gedood.

Karna die van zijn strijdwagen uitstapt, wordt juist op dat moment gedood.

Dhritadyumna, Shikandi en de vijf zonen van Draupadi worden in hun slaap vermoord. In de oorlog tussen Ráma en Rávana, of Lakshmana en Meghanáda is er geen woede of haat.

Terwijl tussen Bhima en Duryodhana en tussen Karna en Arjuna een grote vijandschap heerst.

25 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:02

Pagina 26

Mahábhárata

De legers op Kurukshetra

Rámáyana beschrijft een ideaal beeld van het leven. Mahábhárata echter laat een beschaving van onrust en chaos doorschemeren.

namelijk dat een leider die niet zelf betrokken is met het reilen en zeilen van het volk, geen aanspraak maakt om als bestuurder op te treden.

Vyása zegt in zeer heldere taal dat men dharma, gerechtigheid (of: rechtschapenheid) in geen enkele omstandigheid moet verlaten. Ook niet vanwege verlangens, angst, hebzucht en wanneer zelfs je leven ermee gemoeid is. Dharma is een fenomeen dat eeuwig is.

Om een menselijk bestaan volwaardig te kunnen doorbrengen, doet de schrijver van de Mahábhárata de volgende oproep aan de wereld: “O mensen van de wereld! Ik wil u een geheim vertellen. In deze wereld is er geen betere levensvorm dan die van de mens. Verspil deze kans niet. Denk eraan, alleen met dit menselijk lichaam is goddelijke realisatie mogelijk.”

Vyása heeft ook een advies gegeven

Een misverstand Het misverstand is, zo wordt er gezegd, dat wanneer in huiselijke kring passages uit de Mahábhárata worden voorgelezen, er onherroepelijk in dat huis een crisis zal uitbreken. Daarom vermijdt men de Mahábhárata te bestuderen.

Maar deze denkwijze is helemaal verkeerd en berust op een misvatting.

Ons volste vertrouwen is dat waar ook er leringen van Mahábhárata worden voorgedragen, helpen deze passages als voedingsbodem voor het verbeteren van het eigen gedrag en karakter. Twijfelt u geen seconde hieraan, bestudeert u de Mahábhárata en past de leringen er van in uw dagelijks leven toe.

26 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:02

Pagina 27

Holi, een nieuw begin

DHIREN GANGARAM PANDAY

Op dinsdag 18 maart 2003 vieren Hindoes over de hele wereld het Holifeest.

Het is een feest met vele betekenissen; het is een lente-, nieuwjaars-,oogst-, maar vooral een overwinningsfeest.

De naam Holi vindt zijn oorsprong in het volgend mythologisch verhaal.

Koning Hiranyakashipu was een vrome en rechtvaardige koning. Na een strenge en langdurige aanbidding kreeg hij de gave van God, dat mens noch dier hem zou kunnen doden. Nu voelde koning Hiranyakashipu zich enorm machtig en waande zich een godheid op aarde. Zijn zoon Prahlad echter, bleef zijn geliefde God Vishnu vurig aanbidden. Vergeefs probeerde koning Hiranyakashipu zijn zoon op andere gedachten te brengen.

Uiteindelijk gaf hij zijn dienaren de

opdracht de jongen om het leven te brengen, maar Prahlad werd steeds door zijn devotie gered. Holika, een zuster van de koning, koos de zijde van haar broer. Omdat zij een wondermiddel tegen vuur bezat, kwam ze met een eng voorstel: Prahlad moest met haar op een brandstapel. Een groot wonder gebeurde; Prahlad werd gered, omdat hij God Vishnu met toewijding vereerde. Zijn slechte tante daarentegen kwam in de vlammenzee om. De koning raakte in razernij en probeerde zijn zoon eigenhandig te doden. Op dat moment verscheen God Vishnu in de gedaante van

27 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:03

Pagina 28

De ware betekenis van Holi Narsingh (halfmens-halfleeuw) en doodde de wrede koning. Het Holifeest symboliseert zo dus de overwinning van het goede op het kwade, van recht en waarheid op onrecht en onwaarheid.

Viering Holi wordt ingeluid met Prins Prahlad het planten van een stek van de ricinus-casterolieplant door een pandit, een priester, tijdens een speciale ceremonie.

Rondom de geplante ‘Holika’ wordt gedurende de volgende veertig dagen een brandstapel gevormd van hout, droge takken, stro enzovoorts. Deze brandstapel symboliseert het kwade en wordt tijdens de vooravond van Holi, in brand gestoken. Dit is op de avond van volle maan in maart. In de Hindoejaartelling is dit de maand Phagun. Naar deze maand wordt dit feest ook Phagua genoemd.

Holika Dahan Het verbranden, de Holika Dahan (maandag 17 maart 2003), vindt veertig dagen na het planten ‘s avonds plaats.

Vooraf verricht de pandit een offerande en het plantje, dat het goede symboliseert (Prahlad), wordt verwijderd. Nu kan de brandstapel, die het kwaad symboliseert (Holika) aangestoken worden.

Speciale muziekgroepen zingen dan stichtelijke en Holiliederen. Het Goddelijke wordt bezongen en al zingend maakt men een rondgang om de brandende stapel als teken van overwinning van de goede macht en vernieti-

ging van de kwade. Het zingen gaat door totdat de Holika helemaal verbrand is.

De volgende dag barst het Holifeest los.

Ongeacht op welke dag het Holi feest valt, het feest duurt tot de eerstvolgende dinsdag. De muziekgroepen gaan bij mensen langs om Holiliederen; cautals en kabirs, te zingen. Er is een uitbundige stemming, er wordt gegeten, gedronken, en gezongen door jong en oud, familieleden, kennissen en vrienden. Men besprenkelt elkaar met parfum en reukwater, bepoedert elkaar flink en begiet elkaar met allerlei vloeistof; abir. Dit symboliseert de verschillende kleuren en geuren van de in bloei staande natuur. De mens is immers een deel van de schepping en dus van de natuur.

De gebeurtenissen in de natuur hebben invloed op het gedrag van de mens. Aan de ene kant brengt de winter met koude en donkere dagen veel narigheid met zich mee. Aan de andere kant is de lente de tijd van opleving, bloei en verlichting, het symbool van nieuw leven en nieuwe hoop. Zodoende stelt de brandstapel ook de duistere winter en de slechte daden van de mens voor. Met het verbranden wordt dus afgerekend met al het negatieve. In een uitgelaten feeststemming begint men opnieuw met een schone lei en iedereen wenst elkaar een gezegend Holifeest; een Subh Holi!

28 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:03

Pagina 29

Advertenties

Tewarie & Partners Accountants en Belastingadviseurs Parmessar & Tjon A Ten Accountants en Belastingadviseurs T&H Groep Accountants & Belastingadviseurs bestaat uit: • Tewarie Accountants en Belastingadviseurs • Parmessar & Tjon A Ten Accountants & Belastingadviseurs • Admi Services, administratieve dienstverlening voor het midden & kleinbedrijf.

T&H Groep is uitgegroeid tot een organisatie met een gevarieerd samengestelde praktijk voor controle, beoordeling en samenstellingsopdrachten.

Naast adviespraktijk en de financiële-administratieve begeleiding biedt de organisatie tevens fiscale dienstverlening.

Een belangrijk uitgangspunt is de betrokkenheid bij de cliënt, waarbij korte communicatielijnen zowel binnen als in de relatie met de cliënt een belangrijke rol spelen.

Naast de specialisten in eigen huis beschikt T&H Groep over een met zorg ontwikkeld contactennetwerk van externe onafhankelijke adviseurs uit diverse disciplines.

Nederland: Suriname:

Oranje Nassaulaan 55 • 1075 AK Amsterdam.

Tel: 020-6711256 • Fax: 020-6737272 Mr. F.H.R. Lim A Poststraat 19 • Postbus 1700, Paramaribo.

Tel: 474452 • Fax: 474643 en Oranje Nassaustraat 53 • Nieuw Nickerie. Tel: 0231979

K.B. Tewarie RA P. Parmessar FB M.L.J. Braspenning AA Mr. L. Krokke-Toffoli Drs. Ing. W.N.B. Tewarie RE

Traditionele gezondheidsleer

Ayurveda Lezingen, opleidingen en behandelingen ● ● ● ● ●

zeer nauwkeurige constitutiebepaling Ayurvedische behandelingen beroepsopleiding lezingen in het hele land www.ayurveda-center.com

Ayurveda Health Center - centra in heel Nederland o.l.v. vaidya R.H. Swami Persaud Postbus 463, 6600 AL Wijchen, tel.: 024 - 641 83 98, fax: 024 - 645 03 16

29 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:03

Pagina 30

Advertenties

REGRESSIE REÏNCARNATIETHERAPIE Is een vorm van psycho/bewustzijnstherapie dat geschikt is voor werken met een breed scala aan klachten, problemen en levensthema's, waarvoor inzicht, verandering of meer dan wel andere keuze mogelijkheden worden gezocht.

Andre’s Caribbean Travel PARAMARIBO! KLM/SLM/AIRFRANCE

*Totale gezichts- en lichaamsverzorging " D AT J E V E R L E D E N JE ZO IN DE WEG KAN ZITTEN" Voor inlichtingen: Savita D. Harpal Tel. 035 - 6214405 ’s-Gravenlandseweg 152 a 1217 GA Hilversum

Singel 240 (hoek Raadhuisstraat tegenover het postkantoor) 1016 AB AMSTERDAM-Centrum Tel: 020-6833840 Robin Premdhani Directeur

30 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:03

Pagina 31

Gurukuls

AASHNA LALBAHADOERSING

Een gurukul is een soort ashram waar kinderen vaak jaren dag en nacht verblijven. In deze ashram wordt hen discipline bijgebracht en wordt hen van alles geleerd zodat ze later goed in de maatschappij kunnen fungeren.

In India zijn gurukuls vaak ver van de stad gesitueerd. Ook zijn er verschillende gurukuls voor jongens en meisjes. Het doel hiervan is voor studenten een omgeving te creĂŤren waarin hun concentratie onverstoord gericht kan blijven op hetgeen in de ashram onderwezen wordt.

Men zou zich af kunnen vragen waarom ouders kiezen voor onderwijs in een gurukul. De reden die daar onder andere voor wordt aangegeven is dat in een gurukul naast wetenschap ook veel aandacht wordt besteed aan geloof en cultuur. De nadruk op de religie wordt niet alleen door de ouders zeer waardevol

gevonden. Soms nemen de studenten uit zichzelf de beslissing om in een gurukul te gaan studeren.

Tegenwoordig krijgt men in India na het afronden van een bepaalde opleiding een alom erkend diploma. De afgestudeerde studenten kunnen met een diploma op zak makkelijk hun weg vin-

31 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:03

Pagina 32

Gurukuls den. Niet iedereen kiest voor een ascetisch leven na de opleiding. Sommigen willen bijvoorbeeld doceren of in een bepaald bedrijf gaan werken. Het voordeel van het leven in de gurukul is wel dat in een vroeg stadium van het leven een kennismaking plaats vindt met de spiritualiteit. In het westen komt het vaker voor dat men laat in het leven stil staat bij de existentiĂŤle vragen van het leven. Studenten van de gurukul groeien op met deze vragen.

Men moet er wel wat voor over hebben, want het is niet makkelijk. Veel gurukuls hebben strakke dagindelingen. De

dag begint rond 4 uur in de ochtend met yoga, gebeden, offerdiensten en ook daarna zijn er gestructureerde programma’s met lessen en allerlei werkzaamheden.

Er zit een wereld van verschil tussen sommige studenten die met een mobieltje, een stereo-installatie en soms een TV op de kamer hun schoolperiode doorbrengen en het leven van gurukulstudenten voor wie het soms ten strengste verboden is cosmetica te gebruiken, zonder te vragen ergens naar toe te gaan of bijvoorbeeld zout te eten.

32 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:03

Pagina 33

God Shiva en zijn toegewijden

AASHNA LALBAHADOERSING

Aum namah shivaay.

Eerst maar eens een groet aan deze bijzondere God. Er valt zoveel over hem te vertellen dat een kort artikel schrijven een moeilijke opgave is. Shiva, die onder meerdere namen bekend staat zoals Shankar, Aashutosh, Mahadev, Pashupati en Bholenath, wordt om veel verschillende redenen vereerd.

rie. Ook de serie ‘Aum Namah Shivaay’ is een aanrader voor allen die geïnteresseerd zijn in zijn vele lila’s en de achtergronden van de 12 jyotir lingams.

Zo veelzijdig als God Shiva is zo veelzijdig zijn zijn toegewijden. En dat maakt hun toewijding nu zo speciaal.

Er bestaat geen verplichte voorgeschreven eenduidige manier voor Shivaverering.

Dit is voor een nieuweling misschien verwarrend, maar het geeft de toegewijde de ruimte om vanuit zijn hart een per-

Voor dansers is hij de God van de dans. Voor gehuwden is zijn gezin het toonbeeld van een ideale familie. Gelovigen zien hem als de godheid die het snelst tevreden is. Voor yogi’s is hij de hoogste yogi. Hij is de godheid die voor het welzijn van de wereld gif heeft gedronken en sindsdien de naam Neelkanth heeft gekregen. En zo kan ik wel een tijd doorgaan. De Shiva Mahapuran staat vol van zijn verhalen.

Enkele jaren geleden zag ik voor het eerst de gelijknamige bhaktiseShiva drinkt gif om het universum te redden.

33 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:03

soonlijke relatie op te bouwen met god.

Hij kan daardoor kiezen waar hij zich prettig bij voelt. Vereert hij God door zijn naam te chanten, zijn verhalen te lezen of voelt hij zich meer met god verbonden tijdens offerdiensten, de keus ligt bij de bhakt (toegewijde).

Toewijding komt niet uit het verstand, maar uit het gevoel. Een oordeel valt er dus niet over te vellen. De vraag wiens toewijding groter of beter is is dus geheel niet van toepassing.

Bij toewijding gaat het slechts om twee personen, de toegewijde en zijn ideaal.

Alleen de toegewijde kan bepalen of hij zijn toewijding dient te veranderen. En God is op zijn beurt de enige die kan aangeven in welke mate hij tevreden is over zijn toegewijde.

Ter gelegenheid van Mahashivratri zendt

Pagina 34

OHM een programma uit waarin Shivadevoten aan het woord komen over de rol van Shiva in hun leven. In dit programma zult u een verscheidenheid van redenen voor en vormen van Shivaverering zien. Veel toegewijden houden hun toewijding verborgen voor de buitenwereld. Deze aflevering biedt een mooie gelegenheid om een beetje van die persoonlijke belevingswereld te aanschouwen.

Inzicht in de relatie tussen bhakt en Bhagwaan verklaart waarom heiligen beiden vereren. Het verklaart ook waarom Shiva zijn toegewijden hoger dan zichzelf acht. En het verduidelijkt waarom een toegewijde rust vindt in bijvoorbeeld de naam van god, Aum namah shivaay.

Advertenties

Lees 'India Nu' Het enige Nederlandstalige tijdschrift over India!

VOOR

AL

UW

REIZEN

Noord, Oost, Zuid, West Surinam Air Travel The Best!!

• Cultuur en Religie • Politiek en Economie • Samenleving en Milieu Recent verschenen specials over o.m. vrouwen, gezondheidszorg, Religie en maatschappij, sport en milieu India. India Nu is een tweemaandelijks blad.

Een jaarabonnement kost €17,50, losse nummers € 3,50

India Nu wordt uitgegeven door de Landelijke India Werkgroep, een organisatie die vanuit Nederland wil bijdragen aan een menswaardig bestaan van (kans)armen in India.

Voor meer informatie: Tel: 030-2321340, www.indianet.nl

Surinam Air Travel De laagste tarieven en groepskortingen naar o.a.

Azië, Mauritius, Suriname, Dubai, Zuid Afrika,Turkye enz. voor meer informatie: Telefoon: 030-2321516 Fax: 030-2322500 Amsterdamsestraatweg 91 3513 AC Utrecht Elke maand groepsreizen naar Mauritius!

Lid SGR nr 2319 - K.v.K. 072319

34 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:03

Pagina 35

Geven zuivert de ziel

SHARDA BALLA

Uit de Hindoefilosofie komt naar voren dat het najagen van kleine wensen ten behoeve van materieel comfort niet de juiste weg is om de ziel vrij te maken van alle aardse banden. Introspectie, het kijken naar jezelf, kan zorgen voor een hoger bewustzijn en een zuiver ziel. Raja (koning) Harischandra die ver voor koning Dasrath, de vader van Shri Rama, regeerde over Ayodhia, deed zonder twijfelen afstand zijn hele koninkrijk. Voor hem was eerlijkheid een groot goed dat zijn ziel zuiver hield. Hij was een man van zijn woord. Het verhaal van koning Harischandra gaat als volgt.

Harischandra was een wijze, vrijgevige, eerlijke, rechtschapen en nobele man.

Toen de goden op een dag zijn eerlijkheid en standvastigheid wilden testen stuurden zij de wijze rishi Vishwamitra naar hem toe. In een droom van Harischandra verscheen rishi Vishwamitra en vroeg aan hem om zijn hele koninkrijk en duizend gouden

munten als dakshina (gift). De volgende dag wist Harischandra dat hij een belofte had gedaan en al was dit niet bij bewustzijn geweest toch hield hij woord. Zonder te aarzelen gaf de koning aan Vishwamitra, toen die hem aan zijn gegeven woord kwam houden, wat hij van hem verlangde. Harischandra was immers een man van zijn woord. Ook al

35 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:03

Pagina 36

Geven betekende dit dat hijzelf met zijn vrouw en zoon letterlijk op straat kwam te staan. Ook wilde Vishwamitra toen de duizend gouden munten dakshina (gift) van hem hebben.

Harischandra vroeg om een maand tijd, want hij bezat immers niets meer. Met niets dan de kleren die zij aanhadden vertrokken zij naar Benares. Koning Harischandra heeft zowel zichzelf als zijn vrouw en zoon moeten verkopen om zijn schuld van duizend munten af te kunnen betalen. De dakshina, de gift, was voor hem van zo groot belang. Zijn vrouw en zoon werden verkocht als hulp in de huishouding. En hijzelf verkocht zich aan een man die lijkenverbrander was op een van de vele ghats, oevers, van de Ganges. Van koning was Harischandra verworden tot de slaaf van een man die lijken verbrandde Op een kwade dag beet een slang de kleine prins Rohit en de jongen stierf ter plekke. Toen de koningin haar zoon kwam brengen bij de lijkenverbrander was daar koning Harischandra aan het werk. Maar door het schemerdonker konden zij elkaar niet zien, dus herkenden zij elkaar niet. Harischandra vroeg wat de vrouw kwam doen. Toen zij aangaf het lichaam van haar dode zoon bij zich te hebben, zei hij dat hij het niet kon verbranden. Hij mocht het hout dat daar lag alleen geven aan mensen die betalen. Zonder betaling kon hij geen crematie verrichten. Maar helaas had de koningin geen geld of andere middelen om te kunnen betalen voor de crematie. Ondanks het feit dat Harischandra met de vrouw meevoelde kon hij niet van zijn principes afstappen. Er diende eerst betaald te worden.

Toen hem op een triest moment duide-

lijk werd dat het om zijn eigen zoon ging, en hij als koning zijn eigen zoon niet eens een laatste dienst kon bewijzen, deed hem dat diep pijn. Maar toch wankelde zijn standvastigheid geen moment. Ook voor de zielerust van zijn eigen zoon kon hij niet van zijn principes wijken. De koningin wees hem zelfs op zijn plichten als vader. Maar Harischandra bleef bij zijn standpunt.

Hij vroeg de koningin: De waarheid waar ik zo voor gevochten heb, waar we zo voor geleden hebben. Moet ik die nu overboord gooien? Ik ben nu geen koning. Ik ben de dienaar van mijn meester. Ik kan niet tegen zijn wensen in gaan, omdat het nu toevallig mijn zoon betreft. Men is bereid veel over te hebben voor het lichaam maar niet voor de zuiverheid van de ziel. Waarheid is het allerhoogste en de waarheid moet als eerste worden beschermd.

De koningin antwoordde daarop dat zij wel een manier wist om te betalen. Zij zou de helft van haar sari geven als betaling. Er bestond geen grotere vernedering voor een koningin. Maar Harischandra stemde toe. Zij scheurde haar sari in tweeĂŤn en Harischandra voelde een diepe indringende pijn. Maar toch was hij gelukkig omdat hij de waarheid en eerlijkheid geen geweld had aangedaan. Zelfs de eer van zijn vrouw woog niet hoger voor hem dan zijn gegeven woord en zijn standvastigheid om eerlijk te blijven.

Op dat moment verschenen de goden en zij waren tevreden over Harischandra om zijn eerlijkheid en zijn bereidheid om alles op te geven ten behoeve van de waarheid. Ze brachten de kleine prins weer tot leven en gaven hem zijn koninkrijk weer terug. En nog altijd is

36 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:03

Pagina 37

zuivert de ziel

Harischandra het voorbeeld van een rechtschapen, eerlijk en nobel mens die niet van zijn principes week. Zelfs niet in de meest moeilijke tijden. Want ook voor de zijn eigen vlees en bloed was hij niet bereid zijn eerlijkheid op te geven.

Zijn ziel bleef zuiver ondanks het onmenselijke dilemma waar hij voor stond. We kunnen makkelijk principes hebben die voor anderen gelden maar wanneer het onszelf betreft: hoe standvastig kunnen we zijn?

Harischandra kon makkelijk anderen de crematie weigeren. Maar die van zijn eigen zoon? Daar wordt je standvastigheid en toewijding pas goed op de proef gesteld.

U merkt dat er veel gemoeid is met geven en krijgen. Dan of dakshina is letterlijk gift. En bij het woord gift denkt men aan een onbaatzuchtige handeling.

Dat geef je zonder iets terug ervoor te willen hebben. Dat is echt dan of dakshina. Je zou je zelfs niet goed moeten voelen omdat je iets hebt gegeven of gedoneerd. Er wordt wel eens gezegd dat grote zielen grote idealen hebben en kleine zielen slechts wensen. Koning Harischandra gaf zonder ooit iets terug te verwachten. Voor hem was een zuivere ziel het hoogste ideaal. Misschien moeten wij ook nadenken voordat we iets geven aan of vragen van een ander.

37 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:03

Pagina 38

RIK VERBEEK

Pijn en yoga

Aspecten van pijn Pijn is een dwingende gewaarwording, om allerlei goede redenen. Zonder pijn als waarschuwingssignaal en motivator zou ik niet overleven. Pijn bemoeilijkt de waarneming (zelfs die van de pijn zelf) en beïnvloedt het gedrag. De lichamelijke en geestelijke conditie gaat achteruit: er is verlies van concentratie, coördinatie en subtiliteit, het bewegen wordt behoedzaam.

Ik kan mijn pijn etaleren door me moeizaam te bewegen, met een droevige, angstige blik, of een gezicht zonder uitdrukking. Langdurige pijn kan ertoe leiden dat ik te weinig beweeg, en dat leidt tot meer pijn.

Langdurige pijn ontwikkelt zich tot emotie. Een pijnemotie zal de oorspronkelijke pijngewaarwording meer en

meer ontgroeien. Emoties vormen mijn gedrag en gewoontes, en op den duur zelfs mijn karakter. Op mijn gewaarwordingen heb ik vrijwel geen rechtstreekse invloed, maar aan mijn emoties, gedrag en karakter kan ik heel wat doen door spontaniteit te cultiveren en vaste gedragspatronen te wijzigen of ze door andere te vervangen. Emoties kan ik veranderen door ze te observeren in hun ontstaan, en ze te bevestigen of niet te bevestigen.

Het yogarepertoire heeft in dit verband veel te bieden.

Ademtechnieken Er zijn een paar eenvoudige ademtechnieken die een verbluffende uitwerking kunnen hebben.

• Kreunen is onze ingebouwde ademtechniek bij pijn. Er is niets mis met kreunen: het helpt.

38 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:03

• Verbeeld je, dat je inademt door de voorkant van de pijn, uitademt door de achterkant ervan.

• Een belangrijk aspect van het ademen is het gevoel van koelte. De inadem is koel, de uitadem warm. In je verbeelding stuur je de koelte van de inadem naar het pijngebied en laat je de gewaarwording van koelte de gewaarwording van pijn oplossen.

Andere aspecten van het oefenen Oefenen wanneer ik pijn heb, veronderstelt dat ik de moed en discipline heb om de pijn te confronteren. Zo gezien ondermijnt elke yogaoefening pijngedrag. Houdings- en ademoefeningen herinneren me eraan hoe ik me gedroeg zonder pijn.

Ik stel me de vraag of ik wérkelijk om mijn lichaam geef. Vaak heeft het lichaam alle reden om mij als bewoner en beheerder te wantrouwen. Het moet zichzelf verdedigen, zich schrap zetten en voor de zekerheid alvast alarmsignalen geven vóór het beschadigd wordt.

Het ontwikkelt een gedragspatroon van vrees en vermijding. Als ik het lichaam respecteer, ook in zijn pijn en stijfheid, en het met zorg behandel, geef ik het de kans mij te vertrouwen en te respecteren. Dan heeft het meer reden los te laten en zich anders te gedragen.

Pijn kost veel energie. Door mentale, houdings- en ademtechnieken kan ik leren zuiniger met mijn energie om te gaan. Door op een filosofischer manier naar mezelf en de wereld te kijken word ik laconieker en maak ik me niet meer druk over zaken waar ik vroeger wakker van lag.

Pagina 39

Het oefenen kan een ritueel aspect hebben. Rituelen geven tijd voor bespiegeling, ze helpen goede en kwade ervaringen te verwerken.

Wanneer ik pijn benoem - in termen als koud-warm, stomp-scherp, licht-zwaar schept dat een zekere distantie en maakt het de waarnemer in me wakker. Ik onderzoek de woorden die in me opkomen, vergelijk de associaties die ze oproepen met mijn gewaarwordingen en vraag me af welke aspecten nog niét verhelderd zijn of intussen al weer veranderd zijn.

Door yogaoefeningen, filosofie en meditatie kan ik leren lichamelijke en geestelijke gewoontes te onderzoeken, ze te vervangen of te veranderen, en de terugweg af te leggen van gewoontes naar de oorspronkelijke gewaarwordingen.

Meditatie, psychologie and filosofie De meest rechtstreekse benadering van pijn is meditatie. Meditatie, niet-gedrag, is het gewaar worden van attitudes en neigingen vóór ze zich tonen in gedrag.

Als pijn er lange tijd is, als pappen en nathouden niet meer helpt en ik al mijn zelfmedelijden verbruikt heb, dan móet ik heroverwegen. Langdurige pijn zet me met mijn rug tegen de muur en dwingt me na te denken over mijn toekomst. Wil ik hier blijven staan, de komende dertig of meer jaren, of wil ik in beweging komen? De steun van deze muur op te geven kan de pijn vergroten, maar ook andere perspectieven mogelijk maken. Het kan mijn inzicht vergroten in de rol van gehechtheid, zelfhaat, het vasthouden aan geconditioneerdheid en het afzien van vrijheid.

39 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:03

Pagina 40

Pijn en yoga Werkelijke concentratie op pijn is moeilijk maar niet onmogelijk. Me concentreren op pijn maakt me bewust van wat pijn eigenlijk is: een gewaarwording, en niet een emotie. Ik zie dat mijn ervaring ervan gewoonlijk meer een product is van mijn geheugen en verbeelding dan van de oorspronkelijke gewaarwording. Zo kan ik me ontdoen van wat ik aan de pijn heb toegevoegd, met ervan losmaken en me bewust maken van niet-pijn.

Wanneer ik mediteer heb ik geen voorkeur voor de ene gewaarwording boven de andere. Als ik mediteer wanneer ik pijn heb, dan is de kans groot dat de pijn het podium van mijn aandacht vult, maar waarschijnlijk niet helemaal, en niet voortdurend. Pijn kan me wijzen op niet-pijn. Door onbevooroor-

deeld observeren van pijn kan ik leren het bewustzijnsvernauwende ervan om te vormen tot iets dat het bewustzijn verruimt. Ik word sensitief en ga houden van het lichaam dat ik zo verafschuwde. Van tegenstander wordt het lichaam handlanger of voertuig op weg naar zelfkennis. Ik beoefen zuivere aandacht, die leidt tot het loslaten van pijn.

Ik leer de pijngewaarwording niet te manipuleren, er niet over te denken, er niet op te reageren en de pijn waar te nemen zoals hij is.

Tot slot Een belangrijk aspect van leven met pijn is de rol van de ander. De ander kan helpen de waarnemer in me te wekken en wakker te houden. Hij kan me helpen besluiten iets te d贸en en bij dit besluit te blijven.

40 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:03

Pagina 41

(W O R L D A Y U R V E D A H E A LT H O R G A N I Z AT I O N )

Vishwa Ayurved Sangh

N. GANGARAM PANDAY

De World Ayurveda Health Organization kortweg WAHO is een jonge organisatie, die 7 jaren geleden werd opgericht in New Delhi, India.

Het hoofddoel van de organisatie is om Ayurveda over de gehele wereld bekendheid te doen geven en als wetenschap te doen herrijzen. Belangrijk hierbij is dat de mens meer leert preventief dan curatief te werk te gaan. ´´Prevention is better than cure´´ is al eeuwen bij uitstek het motto voor deze wetenschappelijke discipline geweest. De samenhang van sterk stijgende kosten in de hedendaagse reguliere gezondheidszorg en daardoor de verminderde bereikbaarheid voor vele mensen, dient als motief om deze geneeswijze als goedkoop alternatief te presenteren voor de komende

eeuw. Waarom is het nodig ziek te worden als de mens de Wetten van de Natuur in het dagelijks leven kan (leren) integreren?

De WAHO is voornemens in de komende jaren takken op te zetten in verschillende delen van de wereld teneinde de gestelde doelen in praktijk te brengen.

Ayurveda is ‘s werelds oudste wetenschap en geneeswijze. Tevens is staat zij bekend als de meest betrouwbare bron, tevens meest authentieke, tijdloze en geweldloze der geneeswijzen.

41 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:03

Pagina 42

Vishwa Ayurved Sangh Zij begon 5000 jaar geleden in de oudheid door Lord Dhanvantari, welke een van de 24 incarnaties was van Lord Vishnu.

Hij werd geboren met amrit, dat is een onsterfelijkheidsnectar, in de hand. Hij werd geboren met een bijzondere gave.

Toen hij in de wouden liep begon elke plant en elk kruid met hem te communiceren over diens belangrijkheid voor de mensheid en diens geneeskracht.

Hieruit kon hij afleiden welke ziekten elke plant en elk kruid kon genezen.

bereidingsapotheken en -firma´s hun producten naar het westen en deze hebben zodoende hun weg gevonden naar de medisch consumenten alhier.

Ayurveda staat bekend als een van de Upveda´s en kent geen gelijke. Zij geneest de ziekten bij de bron, daar waar andere `pathieën` zich toch alleen of merendeels richten op symptomen en daardoor de ´genezing´ vaak een minder permanent karakter heeft.

Initiatiefnemer en chairman is sinds 1995 Pragyapathidhishvar Jagadguru Dharmasamrat Sri Swami Pragyanand ji Maharaj, PhD, LLB. Hij is zelf jarenlang hoogleraar geweest aan de Jabalpur University in Gujarat, India totdat hij monnik werd om zich te dienste te stellen van de wereldgemeenschap.

De organisatie heeft sinds haar oprichting een bestuur dat uit 7 leden bestaat: vooraanstaande wetenschappelijk experts, bekend geworden door hun waarde voor de Ayurvedische wetenschap na jarenlange behandelingen, onderzoeken en publicaties op dit terrein.

De westerse wereld heeft maar kort geleden met de kracht van de Ayurveda kennis gemaakt. De laatste jaren exporteren tientallen Indiaas-Ayurvedische

42 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:03

Pagina 43

Ayurveda versus reguliere geneeskunde Over de verschillen en overeenkomsten tussen Ayurveda en de Westerse of allopathische geneeskunde is er veel te vertellen. Ik zal mij in dit artikel beperken tot enkele kernpunten.

5000 jaar Ik wil u graag op wijzen dat Ayurveda een 5000 jaar oude, zo niet de oudste geneeskunst ter wereld is. De huidige westerse geneeskunst is maar een paar 100 jaar oud. Met dit tijdsverschil is het moeilijk te accepteren dat Ayurveda onder de alternatieve geneeswijzen moet worden onderverdeeld. Je zou kunnen stellen dat de reguliere geneeskunde juist alternatief is, gezien het tijdsverschil. Ayurveda heeft alle moeilijke tijden overleefd. Gezien de enorme populariteit buiten India mag je gerust stellen dat Ayurveda bezig is de wereld wederom te veroveren. 17 % van de hele wereldbevolking maakt gebruik van Ayurveda. Ayurveda ziet de patiënt als een geheel, dit in tegenstelling tot de moderne geneeskunde. De allopathie kijkt vaak alleen naar symptomen en zoekt naar enkelvoudige moleculen om

de ziekte te bestrijden en heeft een arsenaal aan synthetische medicijnen met heel veel bijwerkingen. Allopathie behandelt vaak symptomen of alleen ‘laboratorium waarden’.

Ayurvedische medicijnen kennen totaal geen bijwerkingen. Toch zijn heel wat reguliere medicijnen afgeleid van Ayurvedische kruiden: • Modern • Atropine • Codeine • Colchicine • Digitoxine • Digoxine • Pilocarpine • Quinidine • Reserpine • Vinblastine • Vincristine • Taxol

43 -januari/maart

Ayurveda Hyascamus niger Paperver somnifera Colchinum actmnale Digitalis purpurea Digitalis lanata Pilocarpus jaborandi Chinchona spp.

Rauwolfia serpentina Vinca rosea Vinca rosea Taxus brevifolia

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:03

Pagina 44

Ayurveda versus

Bijwerkingen De bijwerkingen van de Allopathische medicamenten en symptoombestrijding maakt de mensen heel sceptisch. Meer en meer mensen vinden daardoor de weg naar Ayurveda De praktijk deel 1 In mijn praktijk zie ik steeds meer patiënten die op zoek zijn naar een Ayurvedische behandeling. De populariteit van de moderne geneeskunde neemt zienderogen af. Hoe zou dit nu komen?

De meest gehoorde argumenten van de patiënten zijn: de huisarts heeft geen tijd om naar mij te luisteren, de reguliere medicamenten hebben heel veel bezwaarlijke bijwerkingen, de specialisten zijn arrogant, mijn dokter zegt dat ik het tussen mijn oren heb, of: u zult er mee moeten leven, wij zijn met u uitgedokterd, u moet maar verder zoeken.

Dit zijn maar een paar voorbeelden waardoor de patiënten hun weg zoeken naar andere geneeswijzen, waaronder Ayurveda. Nu is het niet de bedoeling om tegen de reguliere geneeskunde aan te schoppen, want als je je been breekt of acuut iets overkomt, zul je eerst naar een reguliere arts moeten gaan. Ik ben in de gelukkige omstandigheid geweest na een medisch analistenopleiding op HBO-A niveau, ook de reguliere geneeskunde te studeren, voordat ik de overstap heb gemaakt naar de Ayurveda te Poona. Beide opleidingen hebben dezelfde tijdsduur van plusminus 6 jaar.

India kent ruim 100 authentieke Ayurvedische medische faculteiten, waarvan 7 in Poona. De meeste universiteiten worden gesubsidieerd door de Central Government of India.

44 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:03

Pagina 45

reguliere geneeskunde Definitie van gezondheid Wat verstaat Ayurveda nu onder gezondheid? Volgens Ayurveda is gezondheid een volmaakte staat van evenwicht tussen de drie fundamentele energieën van het lichaam, de drie Dosha’s, Vata ( lucht/ether), Pitta (vuur) en Kapha (water/aarde), de zeven Dhatu’s ( weefsels), de drie afvalproducten (mala’s: urine, zweet en ontlasting) en het maagvuur (Agni) en een even levensbelangrijk evenwicht tussen lichaam, geest en ziel of bewustzijn.

Welke definitie handhaaft de moderne geneeskunde volgens WHO? Gezondheid is een toestand van optimaal welzijn in geestelijke, lichamelijke en maatschappelijk opzicht.

WHO Let wel: De WHO (Wereld Gezondheids Organisatie) erkent Ayurveda sedert 1978 volledig als een officiële geneeswijze, met de opmerking dat ze vaak oplossingen biedt waar de Westerse geneeskunst ophoudt. Dit is iets waar wij erg trots op mogen zijn.

Studiemateriaal Ayurveda wordt bestudeerd uit enkele van de volgende Sanskrietboeken, die duizenden jaren oud zijn: Charak Samhita, Sushruta Samhita, Ashtanga Hridaya, Samgraha, Madhava Nidana, Sharangdhar Samhita en Rasashastra, enz.

Disciplines Ayurveda kent net zoals de gewone geneeskunde ook enkele disciplines zoals: Interne geneeskunde, Heelkunde

(chirurgie), KNO (keel, neus en oor), Pediatrie (kindergeneeskunde), Gynaecologie en verloskunde, Fertiliteit, Viriliteit, Psychiatrie, Toxicologie, Behandelingsmethode en Medicatie.

Wat je helaas mist bij de reguliere opleiding zijn de meest belangrijke aspecten van de gezondheid namelijk, nutritie (voedingsleer), detoxificatie (ontgiften van het lichaam), levensstijl, verjonging en vitalisering.

Zowel de Ayurvedische als de allopathische geneeskunde beschrijven ziektebeelden exact eender, zoals definitie van ziekten, etiologie (oorzaak), prodromen (vroege symptomen), klinische symptomen en de pathosfysiologie (ziekteproces) en prognose.

Medicatie Een prettig gegeven is dat Ayurveda geen resistentie kent tegen medicijnen.

Ayurveda gebruikt kruiden, mineralen, en edelstenen als medicijn zonder bijwerkingen. Een Ayurvedisch arts geeft adviezen voor je hele leven. In Nederland zijn deze middelen als voedingssupplement toegelaten. Er wordt gewerkt aan een even strenge kwaliteitsbewaking als bij Westerse middelen gebruikelijk is.

De Praktijk deel 2 Graag zou ik kort de verschillen die ik dagelijks meemaak in mijn praktijk tussen Ayurveda en de reguliere geneeskunde de revue willen passeren, zonder de allopathie in diskrediet te willen brengen.

Tijdens het Ayurvedisch consult bespreekt een Vaidya niet alleen de klachten van de patiënt, maar naast de

45 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:03

Pagina 46

Ayurveda versus reguliere Tong poetsen Wat dagelijkse routine betreft stuit ik praktisch elke dag op problemen als het op het onderwerp reiniging aankomt.

Als ik bij de tongdiagnostiek aan de patiënt vraag: ‘Poetst u ook uw tong?’ is de vaste verbazende wedervraag: ‘Tong poetsen! Daar heb ik nooit van gehoord’, of: ‘Dat heeft nooit iemand mij verteld’, of: ‘Tongpoetsen! Hoe doe je dat?’ of; “ meent U dat nou? Of;”daar ben ik niet mee grootgebracht”. Er gaat ineens een wereld voor de patiënt open als ik het nut van reiniging nader uitleg.

polsdiagnostiek en kruidenreceptuur gaat hij ook verder in op voeding (Ahar), dagelijkse routine (Dinacharya) en omgevingsfactoren.

Bij omgevingsfactoren moet je denken aan reinheid van je huis, vooral de slaapkamer met de nadruk op de stand van het bed, etc.

Wat voeding betreft adviseert de Ayurvedisch arts de patiënt te eten volgens zijn prakruti (geboorteconstitutie).

Dat kan een Vata-, Pitta- of Kapha constitutie of een combinatie van deze drie zijn. Een Vata persoon is een luchttype, een Pitta persoon een vuurtype en Kapha persoon een aardetype. Zoals iedere auto zijn eigen brandstof heeft, zo heeft ieder menselijke constitutie zijn eigen voeding. Eet je anders dan ontstaat er uiteindelijk ziekte.

Ontlasting Een vaak voorkomend misverstand is de frequentie van de ontlasting. Ayurveda zegt dat je minimaal eens per dag ontlasting moet hebben, maar idealer is het dat elke maaltijd weer ruimte moet maken voor de volgende. Als je dus drie keer per dag eet, dan moet je ook drie keer ontlasting hebben. Regulier hoor je vaak, en dat heb ik ook tijdens mijn studie geneeskunde gehoord, dat als men maar regelmatig ontlasting heeft het al goed is, al is het maar eenmaal per week. U begrijpt dat dit niet strookt met de principes van de natuurgeneeskunde.

Griepprik Wat je ook veel ziet in de praktijk tijdens de wintermaanden, zijn patiënten die de griepprik krijgen voorgeschreven en dan hondsmoe en lusteloos worden en allerlei soorten allergieën ontwikkelen.

Door regelmatig Ayurvedische preventieve therapieën te ondergaan bouw je een goede immuniteit op, zodat je niet

46 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:03

Pagina 47

geneeskunde een griepprik hoeft te hebben. Nu zal ik de griepprik niet afraden, de keus is aan de patiĂŤnt.

ingaan. Als u nu maar onthoudt dat het niet gaat om hoeveel, maar juist om wanneer u slaapt.

Pancha Karma Ayurveda kent de populaire Pancha Karma kuur, dat is een vijfvoudige behandeling ter verjonging (Rasayana) en vitalisering (Vajeekaran). Deze therapie is bedoeld als preventie, dus vooral gezonde mensen moeten deze ook ondergaan en niet wachten totdat ze ziek worden. Heel vroeger in India was deze therapie alleen aan rijke hoge edelen besteed. Tegenwoordig kan iedereen de Pancha Karma ondergaan.

De Pil Een ander knelpunt voor Ayurveda is de Pil. Ayurveda is niet blij met onnatuurlijke synthetische stoffen. Jammer genoeg zijn er heel wat meisjes die al heel jong aan de pil gaan, vaak al op 1315 jarige leeftijd met alle gevolgen van dien. Sterker nog, de Pil wordt voorgeschreven om tijdens de vakantie niet te menstrueren, alsof de menstruatie een ziekte is.

Slapen Een ander discussie punt tijdens het consult is slapen. De reguliere geneeskunde zegt dat ongeveer acht uren slaap voldoende is, ongeacht wanneer je dat doet. Nu staat dit haaks op wat Ayurveda zegt. Ayurveda zegt dat de beste tijd dat je in ieder geval moet slapen van 22.00 uur tot 02.00 uur, en dat een gemiddelde slaap van zes tot acht uur duurt, per Prakruti (constitutietype) kan het aantal uren wat verschillen.

Zo heeft een Vata persoon meer slaap nodig dan een Pitta persoon.

Waarom het tijdstip 22.00 uur tot 02.00 uur zal ik in een ander artikel verder op

Braken Hetzelfde geldt voor braken. Waar Ayurveda braken ziet als een therapie,

47 -januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:03

Pagina 48

Advertenties

Zoekt u een Ayurvedische behandeling?

De Ayurveda is de oudste en meest effectieve natuurgeneeskunde. Zij heeft haar wortels in het klassieke India en wordt daarom ook wel een ‘Hindoe-geneeskunde’ genoemd. In Nederland zijn de beste genezers aangesloten bij de NVAG. Deze vereniging garandeert een goede opleiding van de Ayurvedisch genezer. Zij hanteert de volgende regels: 1. alle medicinale kruiden worden geleverd op recept en kunt u bij iedere apotheek in Nederland verkrijgen; het zelf verkopen van geneesmiddelen is wettelijk niet toegestaan. Overigens past een goed voedingsadvies en goede levenswijze meer in de Ayurveda dan kruiden.

2. wij streven naar een vlot resultaat zonder u afhankelijk te maken van de geneesheer/vrouw.

3. ons consult duurt gemiddeld een tot anderhalf uur; de kosten bedragen nooit meer dan € 70,= á € 80,=.

De meeste consulten zijn eenmalig.

4. 24 zorgverzekeraars in Nederland vergoeden onze consulten.

5. centraal binnen het consult staat de analyse van uw persoonlijke constitutie waarna via een uitgekiend voedingssysteem vele klachten te verhelpen zijn.

6. na ons medisch intake-consult in Nijmegen verwijzen wij u graag naar een onzer ervaren Ayurveda-therapeuten in uw eigen regio (er zijn meer dan 60).

7. door onze persoonlijke aandacht gaan onze patiënten altijd naar huis met degelijke informatie en een concreet behandelings- c.q. voedingsplan.

Uw Ayurvedisch geneesheer is vaidya R.H. Swami Persaud, professor Molkenboerstraat 30 A te Nijmegen. Tel. 024-641 83 98. www. ayurveda-center.com.

48 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:03

Pagina 49

Ayurveda / geneeskunde ziet de reguliere geneeskunde braken als een ziekte en er wordt al gauw een pilletje voorgeschreven. Hoe vaak heeft u niet meegemaakt dat als u gebraakt heeft u snel weer de oude bent en wat voor opluchting dat teweeg heeft gebracht?

Normaliseren Graag wil ik u verder er op wijzen dat de medicamenten in Ayurveda vaak normaliserend werken. Drie voorbeelden: bij hoge bloeddruk wordt hetzelfde middel gebruikt als bij lage bloeddruk. Nu klinkt dat paradoxaal, maar dat is niet zo. Bij hyperglycaemie (een te hoog suikerspiegel) wordt hetzelfde middel gebruikt als voor een hypoglycaemie (een laag suikerspiegel). Dit geldt ook voor Hyperthyreoïdie (een snel werkende schildklier) en Hypothyreoïdie (een traag werkende schildklier). Nu begrijpt u onmiddellijk waarom Ayurvedische medicijnen geen bijwerkingen hebben en nauwelijks risico’s met zich meebrengen.

De formules zijn duizenden jaren op schrift gesteld door onder andere

Charak in zijn beroemde werk Charak Samhita. Daar wordt met uiterste precisie weergegeven hoe gevaarlijke kruiden eerst moeten worden ontgift en daardoor ongevaarlijk voor de gezondheid worden.

Levend-Bloed-Analyse Ik zelf combineer het Ayurvedisch consult met de Levend-BloedAnalyse test. Dit is een bloedtest waarbij twee preparaten bloed door een hoogwaardige microscoop worden bekeken. Het ene preparaat is gestold bloed en het andere is levend bloed. De patiënt kijkt mee op een monitor, waardoor ik makkelijk kan aanwijzen waar de problemen liggen, en hoe de situatie ten opzichte van het vorige onderzoek veranderd is. Via de Levend-BloedAnalyse worden er heel veel afwijkingen makkelijk verklaard vanuit de Ayurveda. Deze test wordt door de Ayurvedische professoren in India zeer gewaardeerd. Charak zegt in zijn werk Charak Samhita dat elke Vaidya naast de polsdiagnostiek, ieder instrument dat een bijdrage kan leveren tot het genezen van de patiënt te baat moet nemen.

Waarom heb ik voor Ayurveda gekozen? Een levend voorbeeld in mijn leven waarom?

Tijdens mijn doctoraal fase geneeskunde kwam wijlen mijn vader naar mij toe

49 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:03

Pagina 50

Ayurveda versu

met de mededeling dat hij erg teleurgesteld was in de westerse geneeskunde.

Na drie jaar dokteren bij een van de meest bekende huidspecialisten van Nederland kreeg hij te horen dat hij verder in een rolstoel zou moeten leven en dat er niets meer gedaan kon worden.

Mijn vader adoreerde deze specialist en had tijdens de drie jaren alle hoop op hem gevestigd. Hij had een ernstige vorm van Psoriasis arthropatica (een onbesmettelijke huidaandoening), waarbij deze vorm ook de gewrichten aantast.

Mijn vader was een fervent bezoeker van India en had in de loop der jaren heel veel vrienden opgebouwd. Hij boekte onmiddellijk een ticket naar Zuid India (Trivandrum), waar goede vrienden hem lieten behandelen in een Ayurvedische kliniek. De enige vraag die de Vaidya aan hem stelde na het lezen

van de pols was: “ hoeveel tijd heeft u om behandeld te worden”.

Mijn vader dacht dat het een jaar zou duren en zei bereid te zijn te blijven. Hij wilde zijn familie meteen bellen.

Waardoor de Vaidya vriendelijk lachte en vroeg: “zijn drie weken genoeg?”. Mijn vaders mond viel open van verbazing. Na drie weken kuren was mijn vader totaal symptoomvrij. Hij wist niet hoe hij deze oude en wijze Vaidya moest bedanken, maar die zei: “ stuur je zoon, dan maak ik hem tot een echte Vaidya.

Mijn vader mocht na twee jaren weer terugkomen om een onderhoudsbehandeling. Ik heb hem na die behandeling nooit meer met symptomen gezien. Hij was een gelukkig mens.

Toeval Terug uit India ging hij onmiddellijk naar die bewuste specialist met de trotse mededeling dat hij genezen was, waarop de specialist antwoordde: ‘ mijnheer Premdani, U gelooft het toch zelf niet?” allemaal toeval mijnheer Premdani, als u niet naar India was geweest was U ook beter geworden”. Mijn vader die deze professor aanbad, was diep gekwetst en zei tegen hem dat hij nog nooit zo’n arrogante kwast had gezien en smeet de deur hard achter zich dicht. Een specialist die kort daarvoor zei dat hij niet te helpen was en in een rolstoel terecht

50 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

us

08-08-2005

17:03

Pagina 51

reguliere geneeskunde zou komen zegt nu toeval. Mijn vader bezocht mij daarop meteen en zei: Etienne zorg dat je zo snel mogelijk naar India gaat om echte geneeskunst te studeren, daar waar je echt iets voor de mensheid kan betekenen. Ik was toen arrogant, want ik studeerde geneeskunde nietwaar! Mijn vader werd boos en sloeg zijn hand tegen de muur en zei; ik wil dat je de Ayurvedische geneeskunst gaat uitoefenen.

Mijn vader stierf jaren later al lachend aan een natuurlijke dood met zijn ogen naar de zon gericht. Zijn woorden (lees: zijn wensen) zijn waarheid geworden. Ik oefen nu met veel succes de Ayurvedische geneeskunst uit en ben bezig met het openen van mijn tweede grote kliniek te Olst. Wat zou hij trots geweest zijn. Dank U wel Pa!

Advertenties

51 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:03

Pagina 52

Ayurveda en het constitutionele Bewustzijn

CHAN MAKHAN

Om een goede gezondheid te bereiken is het van belang om tevreden te zijn en spiritualiteit te ontwikkelen. De traditionele Ayurveda, samengevat wetenschap van het leven (ayu =leven - veda = wetenschap), leert hoe je een leven lang je gezondheid in stand kan houden door goede eet- en leefgewoonten, juist handelen en een goed karakter.

Deze traditionele wetenschap van het leven, dat al 5000 jaren in werking is en zijn oorsprong heeft in de natuur, is opgebouwd uit vijf elementen namelijk Ether, Wind, Vuur, Water en Aarde. Hieruit zijn de drie constitutionele (dosha's) begrippen Vata-Pitta-Kapha ontstaan.

Om de begrippen Vata-Pitta-Kapha dosha's beter te kunnen begrijpen is het goed om je in de kenmerken van deze elementen te verdiepen.

Iemand met een Vata-constitutie is opgebouwd uit de elementen

Ether/Wind. Daarbij zijn de overige twee constituties ook aanwezig, alleen de Vata (element Ether/Wind) overheerst en is gerelateerd aan het zenuwstelsel dat alle bewegingen in het lichaam regelt.

De Vata-mens is bewegelijk, praat veel, doet dingen snel en is gevoelig voor kou. Als de Vata uit balans is, zijn de klachten onrust, slapeloosheid, constipatie, lage rugpijn, onzekerheid, darmrommelingen enzovoorts.

Om in balans te komen zijn massages en voeding volgens de constitutie heel belangrijk. Verder zijn de Yoga-asanas (houdingen) Cobra-Kameel en hoofdstand heel belangrijk.

52 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:04

De Pitta-constitutiemens is opgebouwd uit de elementen Vuur/Water dat zetelt in de dunne darm, en is verantwoordelijk voor de spijsvertering, visuele waarneming en intelligentie.

Pitta is gerelateerd aan hormonen en bloed en het proces van reinigen.

Een Pitta-mens heeft een gemiddelde lichaamsbouw, heeft het meestal warm en transpireert veel. Bij verstoring ontstaan branderige ogen, gele verkleuring van de urine en prikkelbaarheid. Om in balans te komen zijn voeding volgens de constitutie goed; lange wandelingen en Yogaoefeningen in de kaarshouding, adem-

Pagina 53

halingsoefeningen (pranayam) in lotushouding zijn heel belangrijk. Verder is een harmoniserende Ayurvedische massage heilzaam.

De Kapha-mens is opgebouwd uit de elementen Water/Aarde en is gerelateerd aan vloeistoffen, slijmen en weefsels. Het zetelt in de maag, borst en is het principe van stabiliteit en smering van de gewrichten en zorgt voor de vochtvoorziening van de huid.

Kapha-mensen hebben een stevige lichaamsbouw, zijn rustig, ontspannen en langzaam.

Bij stoornissen raken de sinussen verstopt, heeft men last van stijfheid van de rug, gevoelige gewrichten, opgezette borsten en behoefte aan slaap en rust. Ook hier is voeding volgens de constitutie goed om in balans te komen en vaker stoombaden nemen, aan Yoga doen: de Zonnegroet en groeten aan de Aarde in een snelle tempo zijn heel heilzaam.

Verder zijn Pancha-Karma (de vijfvoudige manier van reinigen) goed.

Reeds op zevenjarige leeftijd heb ik kennis gemaakt met de Ayurveda. Mijn ervaring heeft geleerd, dat door ‘s ochtends aan lichaamsbewegingen (Zonnegroet-Yoga-Meditatie) te doen, het nuttigen van vegetarisch voedsel en reciteren van specifieke mantras mijn pad van Tevredenheid naar Spiritualiteit in Harmonie heeft ontwikkeld.

53 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

DE

17:04

Pagina 54

H E L E N D E E F F E C T E N VA N D E

Ayurvedische Massage

ROBERT SWAMI PERSAUD

Nu de Ayurveda steeds bekender wordt in de westerse landen, horen we ook steeds meer over het begrip ‘Ayurvedische massage’. Het is echter niet altijd zo dat de vlag de lading dekt. Het is daarom goed dat we nu eens een helder licht laten schijnen op deze bijzondere therapie, die al duizenden jaren in India wordt toegepast als remedie tegen tal van ziekten en aandoeningen.

In de eerste plaats worden de massages ‘abyhanga’ genoemd. Zij worden toegepast met grote hoeveelheden zuivere kruidenoliën die op een warme temperatuur over het hele lichaam worden uitgespreid. Een Ayurvedische massage duurt in de regel ruim anderhalf uur.

Een opvallend verschil met westerse massages is dat de Ayurvedische massage van het hart af masseert. Dit in tegenstelling tot de westerse massages die juist naar het hart toe masseren. Deze laatste techniek rechtvaardigt zich door te beweren dat zoiets goed zou zijn voor de bloedstroom. Maar in de visie van de Ayurveda zijn er krachten die de importantie van de bloedstroom overtreffen.

Een van die krachten is de prana, die volgens de oude traditie bij de geboorte de openstaande fontanellen binnenstroomt en vervolgens een noodzakelijk bestanddeel voor de energiehuishouding en dus voor een gezond leven. De Ayurvedische massage is er op gericht deze prana steeds in de juiste stroming te houden, dus vanaf het hart naar beneden. Met andere woorden: strijk de patiënt nooit tegen de haren in.

Wie regelmatig onze rubriek leest die weet inmiddels dat het grondprincipe van de Ayurveda is gebaseerd op het maken van een onderscheid tussen de verschillende menstypen vata, pitta en kapha. Bij de massages is dat onderscheid ook belangrijk. Je hebt immers oliën die speciaal een vata-, pitta- of kaphakalmerende invloed hebben. Laten we eens gaan kijken wat zo een Ayurvedische massage nu kan betekenen bij verschillende klachten en aandoeningen. In de eerste plaats werkt een Ayurvedische massage bijzonder rustgevend. Dat kan men echter van andere massages ook zeggen. Het verschil met de Ayurvedische massages is dat de kruidenoliën een speciaal geneeskrachtig effect sorteren bij de patiënt. Bij wie bijvoorbeeld pijnen heeft als gevolg van reuma, wordt in de eerste plaats gekeken naar zijn type, in de meeste gevallen zal dat bij reumatische aandoeningen het vata-type zijn. Dat betekent dat de massage vata-kalmerend moet zijn.

Dat wordt gedaan door vooral mahânarâyana oliën te gebruiken, die speciaal op de aangedane gewrichten worden

54 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:04

toegepast. Vervolgens wordt het gehele lichaam met pindali-oliën gemasseerd en wel zodanig dat de vata in die mens kalmeert. Lichaamspijnen die al of niet het gevolg zijn van ontstekingen worden veelal behandeld met karporadi of gewoon kokosolie.

Heel bekend bij de Ayurvedische massages zijn ook de hoofdbehandelingen.

Met circa 100 milliliter olie, vaak bringaraj of gewoon sesamolie, wordt het hoofd heftig en stevig gemasseerd, vele minuten lang. Wie dat ooit bij een expert heeft meegemaakt vergeet die heerlijke ervaring nooit meer. Niet alleen zorgt die behandeling voor een diepe ontspanning, ook voor het haar is het bijzonder goed; vroegtijdige vergrijzing en haaruitval worden hierdoor vermeden. Niet alleen bij pijnklachten hebben de Ayurvedische massages veel nut, maar ook en vooral bij spanningsklachten. Veel mensen lopen rond met een veel te grote hoeveelheid stress.

Steeds meer mensen zien in dat enkele eenvoudige Ayurvedische massages zeer heilzaam kunnen werken bij deze klachten. Heel vaak worden dan de dhanvantari-oliën toegepast; kenners weten dat dit tevens de naam is voor de Hindoegod der Geneeskunde. Het is dan ook niet voor niets dat deze oliën die naam dragen, ze geven een grote rust en ontspanning van de geest. De Ayurvedische massagetherapeut is er voor verantwoordelijk dat elke olie op de juiste manier wordt toegepast bij de massage.

In de volgende OHM-Vani zullen we kennis nemen van de marma’s, die onlosmakelijk met de Ayurvedische

Pagina 55

massages verbonden zijn. De Ayurvedische therapeut heeft een goede scholing gehad in deze marma’s omdat de behandeling daarvan voor een groot deel bepalend zijn voor het effect van de massage. Enkele andere aandoeningen die veel baat hebben bij de massages zijn huidaandoeningen. De huid wordt behandeld met oliën waarin niem verwerkt zit, een plant die bij vrijwel iedere Surinaamse-Hindostaan bekend is (je kunt met een beetje handigheid zelf ook geneeskrachtige niem-olie maken).

Andere aandoeningen zijn slapeloosheid, een slechte doorbloeding van de ledematen en klachten ten gevolge van het verminderen van het libido. Ook chronische vermoeidheid, verhoogde bloeddruk en fibromyalgie zijn goed behandelbaar.

In Nederland bestaat er een uitgebreid netwerk van erkende Ayurvedische massagetherapeuten (NVAG Netwerk) wier behandelingen in de regel door de meeste zorgverzekeraars vergoed worden.

Ayurvedische massages moet je niet alleen ondergaan als je klachten hebt. Als iedereen elke maand zich één keer Ayurvedisch zou laten masseren, zou het ziekteverzuim in Nederland een groot stuk dalen!

(De namen van de oliën die in dit artikel gebruikt worden zijn geen merknamen, maar soortnamen van traditionele Indiase oliën die bij ieder erkend Ayurvedisch gezondheidscentrum in Nederland verkrijgbaar zijn)

55 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:04

Pagina 56

Advertenties

FILMS INTERNATIONAL

• Doku / Drama • Producent van film en video producties • Ruim 35 jaar ervaring in creativiteit en kwaliteit Laan van van Meerdervoort Meerdervoort 316 316 • • 2563 2563 AM AM Den Den Haag Haag Laan Te e ll e e ff o oo on n :: 0 07 70 0 -- 3 36 65 58 82 21 18 8• •F Fa ax x :: 0 07 70 0 -- 3 36 65 53 37 71 16 6 T e-mail: rfifilms@w d ao.on.entl c aasneam

56 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:04

Pagina 57

57 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:04

Pagina 58

Het Spirituele Web Ayurvedic Foundations

The Hindu Universe

www.ayur.com

www.hindunet.org

Interessante Engelstalige website, waarin de essentie van de Ayurvedische geneeswijze op laagdrempelige manier wordt uitgelegd. Een aanrader voor de leek die geïnteresseerd in Ayurveda.

Ook in OHM-Vani besteden we extra aandacht aan de vanuit het oude India afkomstige geneeskunst.

Een echte portal met het laatste nieuws over het Hindoeïsme. Ook heeft deze Engelstalige website leuke gadgets, zoals e-cards, een Hindu Shop en een discussieforum. Ook zijn er vele links naar andere Hindoegerelateerde thema’s, zoals jongeren, huwelijk en familie, filosofie en dharma, kunst en cultuur, wetenschap, Ayurveda, Yoga en nog veel meer. Het bezoeken waard!

Tulsidas

www.tulsidas.nl De afgelopen periode is er bij OHM veel gezegd, geschreven en te zien geweest over de bekende Indiase dichter/schrijver Tulsidas. Is het u te snel gegaan of heeft u het gemist of wilt u nu achteraf rustig teruglezen wie Tulsidas was? Of wilt u meer weten over deze man die de Ramcharitmanas heeft geschreven? Bezoek dan de speciale Nederlandstalige Tulsidassite.

Als u op het World Wide Web surft en u heeft onze OHM-site al bezocht (www.ohmnet.nl), bezoek dan ook de hiergenoemde aanraders!

58 - januari/maart

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:04

Pagina 59

Advertentie

OHMvani1e Kwart2003 FC

08-08-2005

17:04

Pagina 60