Kritieke metalen voor de transitie naar een koolstofarme economie Koen Binnemans* en Peter Tom Jones
INLEIDING Een megatrend in onze huidige maatschappij is het afbouwen van het gebruik van fossiele brandstoffen (gas, olie en steenkool). Deze omschakeling van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare bronnen wordt de transitie naar een koolstofarme economie genoemd. Voor deze transitie zijn elektriciteitsproductie (windturbines en zonnecellen), elektriciteitsopslag (batterijen) en elektrische mobiliteit van essentieel belang. Iedereen vindt deze evolutie vanzelfsprekend en de transitie krijgt steun vanuit alle geledingen van de maatschappij. Minder bekend is dat er voor de verwezenlijking van deze transitie veel minerale grondstoffen nodig zijn. Het betreft ook nietklassieke metalen, zoals zeldzame aarden, indium, gallium, germanium en kobalt. Vele van deze grondstoffen hebben een groot bevoorradingsrisico en worden daarom als ‘kritieke grondstoffen’ omschreven. In deze bijdrage geven we een overzicht van deze kritieke grondstoffen, met een nadruk op de zeldzame aarden, en hoe ze worden gebruikt in de verschillende cleantech-toepassingen. We staan stil bij de vraag of onze natuurlijke rijkdommen binnenkort uitgeput raken en of er nog wel voldoende minerale grondstoffen beschikbaar zullen zijn voor de toekomstige generaties.