ZONZO COMPAGNIE — HEY MEREDITH! DE WERELD VAN MEREDITH MONK
MUZIEKVERNIEUWERS (M/V/X) IN DE VOETSPOREN VAN MONK
INTERVIEW DOOR CISKA HOET
Een voorstelling over de legendarische Amerikaanse componiste en zangeres Meredith Monk: dat kan niet zonder vrouwelijke muzikanten op het podium. Of is die discussie juist hopeloos voorbijgestreefd? Een geanimeerd gesprek met podiumtalenten Nabou Claerhout, Naomi Beeldens en Anthe Huybrechts.
Collage
“Heel eerlijk? Ik vind het jammer om dit interview op te hangen aan Internationale Vrouwendag. Ik heb soms het gevoel dat ik dat thema opgedrongen krijg. Als drie mannen op het podium staan, moeten zij het dan ook hebben over hun man zijn?”
Trombonist en jazzmuzikant Nabou Claerhout neemt geen blad voor de mond wanneer het gaat over de positie van vrouwen in de muzieksector. Al krijgt ze tegenwind van haar collega, sopraan Naomi Beeldens: “Ik vind het net wel belangrijk om dit gesprek te blijven voeren, precies omdat die gelijkheid er nog niet is.”
Samen met zangeres en pianist Anthe Huybrechts staan ze op het podium in Hey Meredith!, het eerste muzikale podiumportret van Zonzo Compagnie over een vrouwelijke componist: Meredith Monk.
En hoewel het trio misschien niet helemaal op dezelfde lijn zit op vlak van een thema als vrouwenemancipatie, delen ze duidelijk wel dezelfde bewondering en fascinatie voor Monk.
Fenomeen
“Ze is een echt fenomeen,” steekt Beeldens van wal. “Monk is een veelzijdig talent met een heel eigen klankidioom. Als grondlegger van extended vocal technieken gebruikt ze haar stem op een heel eigen manier. Ze begon haar carrière in de jaren zestig maar ze heeft tot op vandaag grote invloed op de muziekwereld.”
Huybrechts knikt. “Ik moet bekennen dat ik haar op voorhand niet kende, maar zodra ik haar begon op te zoeken, ben ik haar als een groot voorbeeld gaan beschouwen. De manier waarop ze niet alleen out of the box denkt, maar ook ontsnapt aan allerlei hokjes: daar kan ik veel uit leren.”
In de aanloop naar de muziektheatervoorstelling voor een jong publiek had het trio een uitgebreid online-gesprek met Monk. “Omdat ik jazzmuzikant ben, raadde ze me meteen een goede jazzdocumentaire aan met vrouwen in de hoofdrol,” lacht Claerhout.
“Ze is heel open en grappig maar het is ook duidelijk dat ze weet wat ze wil.” De makers kregen Monks fiat om met een aantal van haar werken aan de slag te gaan, én om met een trombone te werken, terwijl Monk dat zelf eigenlijk nooit gedaan heeft.
“Het fijne is dat we met heel veel materiaal aan de slag kunnen dankzij haar gevarieerde oeuvre,” zegt Huybrechts. “Er is film- en koormuziek en haar specifieke manier van bewegen, maar ze heeft bijvoorbeeld ook documentaires gemaakt waarop de projecties die we gebruiken gebaseerd zijn.”
Als vrouw in een mannenwereld
Dan komt het gesprek toch weer uit bij Monks positie als vrouw in een mannenwereld. “Ik weet niet of Monk zich doorheen haar carrière actief als feminist heeft willen profileren,” zegt Beeldens, “maar het is ontegensprekelijk een thema in haar werk, soms heel letterlijk zoals in Education of the Girlchild
Door zo compromisloos haar eigen creatiedrang te volgen, is ze haast vanzelf een boegbeeld geworden.” “Ik denk sowieso dat je vroeger harder moest knokken dan nu als vrouw,” vult Claerhout aan. “Ik heb me op school of later bij collega’s nog nooit anders gevoeld omdat ik vrouw ben, maar ik besef natuurlijk dat dat niet altijd zo geweest is.”
Iedereen gelijk
“Ik deel die mening op zich wel,” stipuleert Claerhout. “Het is niet omdat ik het niet zo ervaar dat andere mensen geen negatieve ervaringen hebben. We moeten er met zijn allen voor zorgen dat iedereen gelijk is.
Toch wil ik er niet heel de tijd bij stilstaan dat ik vrouw ben, laat staan dat ik mannen negatiever zou bekijken omdat ze man zijn.
Voor Hey Meredith! staan we trouwens misschien wel met drie frontvrouwen op het podium, maar we hebben een geweldig gevarieerde
GELUID / PERFORMANCE
WO 29 MAA - 15:00
STUDIO MANHATTAN
60’
HET IS VERBODEN FOTO’S OF VIDEO’S TE MAKEN TIJDENS DE VOORSTELLING — TAKING PICTURES OR RECORDING VIDEO IS PROHIBITED DURING THE PERFORMANCE
ZANG & DRAMATURGIE
NAOMI BEELDENS
TROMBONE
NABOU CLAERHOUT
PIANO & ZANG
ANTHE HUYBRECHTS
COMPOSITIE
MEREDITH MONK
ARRANGEMENTEN
KAREL STULENS
REGIE, VIDEO & SCENOGRAFIE
INE VAN BAELEN & STIJN
GRUPPING
CHOREOGRAFIE
INGA HULD HÁKONARDÓTTIR
KOSTUUM
SABRINA TRANSISKUS
LICHTONTWERP & TECHNIEK
WIM BERNAERS
EEN VOORSTELLING VAN ZONZO COMPAGNIE IN COPRODUCTIE
MET STUK - HUIS VOOR DANS, BEELD EN GELUID & PERPODIUM MET DE STEUN VAN
DESINGEL & TAXSHELTER VAN DE BELGISCHE FEDERALE OVERHEID VIA CRONOS INVEST
ploeg achter ons. De regie, de choreografie, de video’s: allemaal straf werk van straffe mensen.”
Zo straf dat ze bereid zouden zijn om live voor Monk te spelen? Die vraag zorgt voor hilariteit. “We zouden zó zenuwachtig zijn mochten we weten dat ze in het publiek zit,” klinkt het in koor. Al mag het duidelijk zijn dat Hey Meredith! een ode aan Monk wordt om u tegen te zeggen.
BIO MEREDITH MONK
Meredith Monk is tegelijkertijd componiste, pianiste, regisseur, choreografe én zangeres. Als pionier van de interdisciplinaire kunst verkent ze al meer dan vijf decennia verschillende manieren van expressie. Monk wist daarbij een unieke stijl te smeden die zowel oud als hedendaags aanvoelt. De verkenning van de stem als een instrument met een expansieve en universele taal die verder gaat dan woorden ligt aan de basis van haar werk.
Opleiding
Monk werd in 1942 in New York City geboren in een familie van vocalisten. Aan het Sarah Lawrence College studeerde ze dans, muziek en theater. Na haar afstuderen in 1964, verhuisde Monk terug naar New York en werd er ondergedompeld in de kunstscene van de stad. “Ik begon vocaal materiaal te componeren en choreografieën te maken en objecten in te brengen en probeerde traditionele vormen te doorbreken om een andere vorm te vinden, om deze elementen samen te weven tot een poëtisch geheel.”
SIDNEY LEONI — FLY
NL FLY is een film-dansvoorstelling die duikt in de geest en het werk van de legendarische choreograaf Vaslav Nijinsky, die groot succes heeft in Parijs met het Ballets Russes-gezelschap in het begin van de 20e eeuw. In deze hybride voorstelling wordt alles in dienst gesteld van een spirituele en tijdloze zoektocht naar liefde, waarbij historische feiten zich vermengen met de verbeelding en gevoelens van de personages.
Vroeg werk
In het midden van de jaren zestig bestonden Monks vroege werken uit solo’s die ze presenteerde in loftruimtes en locaties in het centrum van New York, zoals de legendarische Judson Memorial Church. Voortbouwend op haar interdisciplinaire opleiding, bevatten haar optredens uit deze periode multimedia-elementen naast haar experimenten met beweging en stem. Werken zoals haar baanbrekende 16 Millimeter Earrings (1966) zijn schilderachtig en beeldgebaseerd.
The House en Vocal Ensemble
In 1968 richtte Monk The House op, een gezelschap gewijd aan interdisciplinaire benaderingen van de kunst. In de jaren zeventig werden de omvang en ambitie van Monks werken complexer, met stukken als Quarry (1976), een opera over de Tweede Wereldoorlog. Het stuk leidde in 1978 tot de oprichting van haar vocaal ensemble, Meredith Monk & Vocal Ensemble. Het ensemble bestaat uit instrumentalisten en performers, met wie ze vaak al tientallen jaren optrad.
Later werk
De laatste jaren heeft Monk werken gecreëerd die zij als een soort cyclus beschouwt, waaronder mercy (2001), impermanence (2004), Songs of Ascension (2008), On Behalf of Nature (2013) en Cellular Songs (2017). De werken beschouwen levenssystemen, fundamentele energieën en menselijke gedragingen die zich in de tijd herhalen. Om haar nalatenschap te bewaren, is Monk voor het eerst begonnen haar muziek te noteren - in het bijzonder haar werk met het Vocaal Ensemble - zodat het toegankelijk blijft voor toekomstige generaties.
EN FLY is a film-dance-performance that dives into the mind and work of the legendary choreographer Vaslav Nijinsky, who finds great success in Paris with the Ballets Russes company in the early 20th century. In this hybrid performance, everything is put at the service of a spiritual and timeless quest for love, where historical facts mingle with the imagination and feelings of the characters.
DANS / FILM DO 30 MAA 20:30
STUDIO MANHATTAN €16/12
