SUBS
SUBS MAGAZINE
NUMMER 3 JAARGANG 05 IN DIT NUMMER: *** VEILIGHEIDSONDERZOEK & EINDGESPREK *** ALLES OVER ONDERZEEBOTEN *** DE MARINIERSOPLEIDING: AFZIEN! *** EELKE TOERING, OFFICIER BIJ DE ONDERZEEDIENST *** NAVIGEREN *** EN MEER... ***
VOORWOOR D SUBS, SUBS EN NOG EENS SUBS Helemaal gek van onderzeeboten? Dan is dit nummer van SUBS-magazine echt iets voor jou! Op pagina 6 t/m 9 vertelt Eelke Toering je uitgebreid over zijn werk als officier aan boord van onderzeeboot Hr.Ms. Dolfijn. Ook in de rubriek ‘Wist je dat…’ vind je deze keer alleen maar weetjes over onderzeeboten, uit binnen- en buitenland. Allemaal leuk om te lezen, zul je zeggen, maar zelf een keer aan boord gaan van zo’n zwarte sub, dat is natuurlijk pas écht leuk. Nou, dat kan, en wel tijdens de Nationale Vlootdagen! Op pagina 18 kun je hier meer over lezen. Wees er voor een bezoek aan een sub wel heel vroeg bij, want daar zal veel belangstelling voor zijn. Voor je het weet is de wachttijd twee uur of langer! In de rubriek ‘Back to School’ vind je alle ins & outs van misschien wel de meest populaire opleiding binnen de Koninklijke Marine: de Elementaire Vakopleiding van het Korps Mariniers! Marinier Jorna Hoogendoorn vertelt hoe de opleiding hem afgaat. Veel leesplezier en hopelijk tot ziens op de Nationale Vlootdagen!
Silvana Amerika, Jongerenclub SUBS
TIP! Wil je zeker weten dat je in de toekomst geen enkel SUBSmailtje mist? Geef ons je mailadres dan even door. Log in op www.subs.nl en regel het daar. Houd de site sowieso in de gaten voor nieuwtjes, prijsvragen en andere interessante info. Of geef je mening op het forum!
M A G A Z I N E 3 * M A G A ZINE 3 *
I N HOU DSOPGAVE HET VEILIGHEIDSONDERZOEK & HET EINDGESPREK PAGINA 03 EELKE TOERING, OFFICIER BIJ DE ONDERZEEDIENST PAGINA 06 NAVIGEREN IS TEAMWORK PAGINA 10
WIST JE DAT... ONDERZEEBOTEN PAGINA 12 MET EEN ZAK CHIPS VOOR DE TV? NO WAY! PAGINA 14 DE NATIONALE VLOOTDAGEN! PAGINA 18 .. SEA SIGHTS PAGINA 19
Foto cover: Nederlandse subs van de Walrusklasse
PA G I N A
2
SUBS-MAGAZINE
3
JAARGANG
5
VAN ADVERTENTIE TOT AANSTELLING ( DEEL 4 )
HET VEILIGHEIDSONDERZOEK EN HET EINDGESPREK Je bent er bijna... Administratief is alles in orde, het psychologische onderzoek ging goed, uit de medische keuring zijn geen gekke dingen gekomen... Wie of wat houdt je nog tegen? Niets of niemand, als het goed is, maar toch zijn we er nog niet helemáál. Er wordt namelijk nog wél gecheckt of je geen ‘boefje’ bent. Als laatste in deze serie over solliciteren bij de Marine: het veiligheidsonderzoek en het eindgesprek.
Bijna iedereen die bij de Marine werkt, kan te maken krijgen met geheime informatie die betrekking heeft op ‘de veiligheid of andere gewichtige belangen van de Staat’. Als je daar niet zorgvuldig mee omspringt, kan dat hartstikke gevaarlijk zijn! Logisch dus dat men, voordat je wordt toegelaten, graag zeker wil weten dat jij tot nu toe een betrouwbaar persoontje bent geweest. Om dat te checken wordt er tijdens je sollicitatieprocedure een ‘veiligheidsonderzoek’ naar je opgestart. Op verzoek van de werkgever, in dit geval de Marine, voert de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) dat onderzoek uit. Je moet hier wel eerst schriftelijk mee akkoord zijn gegaan.
Alle ins & outs van het veiligheidsonderzoek
J USTITI E, TE R ROR ISM E, CHANTAG E... Waar wordt op gelet? Nou, of je in aanraking bent geweest met justitie, bijvoorbeeld, en zo ja, hoe en waarom. En of je geen steun verleent aan terroristische of extremistische organisaties, of dat er iets is waarmee andere mensen jou kunnen chanteren. Ook verslavingen en ernstige financiële problemen kunnen een bezwaar zijn. Een openstaande rechtszaak met betrekking tot een misdrijf is voor de Marine een reden om je te weigeren.
SUBS-MAGAZINE
3
JAARGANG
5
PA G I N A
3
VE R KLAR I NG VAN G E E N B E ZWAAR Als er niks aan de hand is, geeft de minister van Defensie een ‘Verklaring van geen bezwaar’ af. De Marine krijgt van de MIVD te horen of dat het geval is. Kunnen er niet genoeg betrouwbare gegevens worden verzameld of is onvoldoende zeker dat jij een vertrouwensfunctie (en elke militaire functie is dat!) onder alle omstandigheden op een integere manier zult vervullen, dan wordt de verklaring geweigerd. Je krijgt daarvan persoonlijk bericht. Als je het niet eens bent met de weigering, dan kun je daar binnen zes weken bezwaar tegen maken.
Yes, goedgekeurd!
ADVI E Z E N E N I NSTR UCTI ES Afhankelijk van wanneer je opkomst gepland staat, wordt het veiligheidsonderzoek vóór, na of tijdens de overige keuringen opgestart. In alle gevallen krijg je vlak na het medische onderzoek alvast een eindgesprek met de adjudant van het Bureau Aanstelling. Als je om medische redenen (nog) niet geschikt bent gebleken voor de functie waarvoor je solliciteert, zal de adjudant je zo goed mogelijk uitleggen waarom. Gaat het alleen om je conditie of kracht, dan mag je dit onderdeel over een tijdje weer proberen. Je krijgt dan adviezen en instructies mee om je goed te kunnen voorbereiden op de volgende sporttest. Is er meer aan de hand of word je zelfs definitief afgewezen, dan is dat natuurlijk een enorme teleurstelling. Maar niet het eind van de wereld, en daar zal de adjudant jou ook van proberen te overtuigen. Vanzelfsprekend krijg je de tijd om met hem na te praten en vragen te stellen. Je wordt niet zomaar naar huis gestuurd!
Je krijgt adviezen en instructies
PA G I N A
4
SUBS-MAGAZINE
3
JAARGANG
5
VE RG E ET J E PASPOORT N I ET! Maar gelukkig betekent een eindgesprek ook vaak: goed nieuws! Ben je helemaal geschikt verklaard, dan word je om te beginnen van harte gefeliciteerd door de adjudant. Daarna neemt hij allerlei dingen met je door die belangrijk zijn voor je aanstelling: wanneer je mag opkomen, hoe je straks verzekerd zult zijn, of je je aanvullend wilt verzekeren, welk contract je kiest en wat daarbij je proeftijd is, waar je eventueel je diploma naartoe moet sturen, dat je straks bij de Marine naar de dokter en de tandarts gaat, én dat je een paspoort moet aanvragen als je dat nog niet hebt! Want eindelijk is het dan zover: je sollicitatie bij de Marine is rond – wie weet waar op de wereld jij straks werkt!?
EXTRA SELECTIEMOMENTEN VOOR OFFICIEREN AANNEMINGSADVIESCOMMISSIE (AAC) ALS JE SOLLICITEERT NAAR DE FUNCTIE VAN OFFICIER BIJ DE / /
MARINE, DAN HEB JE VOOR DE STANDAARD PSYCHOLOGISCHE EN MEDISCHE ONDERZOEKEN EEN EXTRA GESPREK MET DE ZOGEHETEN AANNEMINGSADVIESCOMMISSIE (AAC). JE ZIT DAN TEGENOVER DRIE HOGERE MARINE-OFFICIEREN DIE KIJKEN OF JIJ QUA MOTIVATIE EN OPLEIDBAARHEID EEN GESCHIKTE KANDIDAAT BENT VOOR HET /
OFFICIERSKORPS DAT JE HEBT GEKOZEN EN VOOR DE FUNCTIE VAN OFFICIER. IN DIE ROL MOET JE NAMELIJK WEL GOED JE WOORDJE KUNNEN DOEN EN LEIDING KUNNEN GEVEN AAN GROTERE GROEPEN MENSEN. DIT EXTRA GESPREK IS BEDOELD OM ERVOOR TE ZORGEN DAT ER GEEN MENSEN NAAR HET KIM (OF NAAR DE OFFICIERSOPLEIDING BINNEN HET KORPS MARINIERS) WORDEN GESTUURD DIE HET ECHT NIET IN ZICH HEBBEN OM OFFICIER TE WORDEN.
PRAKTISCHE OFFICIERSSELECTIETEST (POST) GA JE VOOR EEN OFFICIERSFUNCTIE BINNEN HET KORPS MARI/ /
NIERS, DAN KRIJG JE VOORDAT JE BIJ DE AANNEMINGSADVIES/ /
COMMISSIE VERSCHIJNT EN DUS OOK NOG VOOR DE PSYCHOLOGISCHE EN MEDISCHE ONDERZOEKEN EEN PRAKTISCHE OFFICIERSSELECTIETEST (POST) OP DE VAN GHENTKAZERNE IN ROTTERDAM. RUIM TWEE DAGEN LANG WORDT ER NAGEBOOTST WAT JE LATER IN DE OPLEIDING TE WACHTEN STAAT: JE KRIJGT EEN GROEN PAK AAN, GAAT FYSIEK FLINK AAN DE BAK EN MAAKT KENNIS MET HET MARINIERSLEVEN. VOORAFGAAND AAN DE POST KRIJG JE EEN GERICHT SPORTMEDISCH ONDERZOEK OM TE CHECKEN OF JE FYSIEKE BELASTBAARHEID EN CONDITIE GOED GENOEG ZIJN OM DEZE ZWARE TEST TE ONDERGAAN. DOEL VAN DE POST IS OM TE KIJKEN OF JE GESCHIKT BENT VOOR DE PRAKTISCHE KANT VAN DE OFFICIERSFUNCTIE BINNEN HET KORPS. JE MOET NAMELIJK NIET ALLEEN LEIDING KUNNEN GEVEN, JE MOET ZELF OOK BEHOORLIJK KUNNEN AFZIEN!
SUBS-MAGAZINE
3
JAARGANG
5
PA G I N A
5
EEN WILLEKEURIGE WERKWEEK VAN...
EELKE TOERING OFFICIER BIJ DE ONDERZEEDIENST Eelke Toering (24) wist als kind al dat hij later bij de Marine wilde. Hij had geluk, want zijn droom om op een onderzeeboot te gaan werken, kwam uit. Natuurlijk is het op zo’n boot wel eens krap, muf en/of behelpen, maar Eelke geniet nog steeds. “Thuiskomen is altijd leuk, maar weer op reis gaan is nóg leuker.”
MAAN DAG: TWE E WE KE N ON DE R WATE R De onderzeeboot waar Eelke als jongste officier op meevaart, Hr.Ms. Dolfijn, doet mee aan een oefening langs de kust van Noorwegen. Battle Griffin 2005, zoals de oefening heet, duurt bijna zes weken. “Mijn werk bestaat vooral uit navigeren, veilig varen onder water dus, en kijken wat er in, op en boven het water zit”, vertelt Eelke. “Meestal ben je niet langer dan twee weken achter elkaar onder water, want dan is het vaak tijd voor een havenbezoek. Bijvoorbeeld om voorraden In een onderzeeboot is alles krap aan te vullen of mensen af te zetten. ‘Snuiveren’ – verse, zuurstofrijke lucht binnenhalen door een soort snorkel, terwijl de boot op periscoopdiepte ligt – doen we dagelijks. Niet alleen voor onszelf overigens, want de diesels waarmee je je batterijen oplaadt, hebben ook zuurstof nodig.” Is het niet gek om twee weken lang geen daglicht te zien? “Valt mee. Overdag zijn onze lampen namelijk wit, ’s avonds rood. Niet alleen voor je dag- en nachtritme, maar ook omdat je je ogen ’s nachts niet moet verblinden met fel licht binnen. Dan zie je namelijk niks meer als je op dat moment door de periscoop naar buiten kijkt.” ’s Nachts werken is eerder regel dan uitzondering op een onderzeeboot. “Alles draait bij ons om geheime dingen die we stiekem proberen te ontdekken, en dat gaat nou eenmaal het makkelijkst als het donker is en iedereen slaapt.”
PA G I N A
6
SUBS-MAGAZINE
3
JAARGANG
5
DI NSDAG: STU DE R E N VOOR DE FLI PPE R
Eelke zit in de ploeg die ’s ochtends en ’s avonds van zes tot twaalf uur werkt. Om kwart over vijf staat hij op, zodat hij om kwart voor zes de wacht kan overnemen. Douchen en Door de periscoop houdt Eelke alles in de gaten scheren is er vandaag niet bij. “We mogen één of twee keer per week douchen. Maar dan wel op z’n onderzeeboots, dat is: even natmaken, kraan uitzetten, inzepen, kort afspoelen en dan de kraan weer uit. We moeten heel zuinig doen, want we kunnen per dag maar weinig nieuw water OVERDAG IS aanmaken uit de zee. Een warme DE VERLICHTING douche is er al helemaal niet bij, want AAN BOORD WIT, tegen de tijd dat het water warm S AVONDS ROOD wordt, sta je er eigenlijk al te lang onder.” Het nette uniform wordt vooral bewaard voor de dagen dat ze andere mensen kunnen tegenkomen. “Het is moeilijk om er altijd strak militair uit te zien op een onderzeeboot.” Na de ochtendwacht en de lunch schrijft Eelke in het scheepsjournaal welke koers ze hebben gevaren, hoe diep ze hebben gezeten en wat er verder aan bijzonderheden zijn geweest. Later die middag studeert hij een poosje voor de ‘flipper’: het felbegeerde speldje met de twee dolfijnen dat iedereen aan boord van een onderzeeboot De felbegeerde “flipper” op een gegeven moment moet hebben. Na de vijfjarige officiersopleiding die Eelke al aan het KIM heeft gevolgd, kost het halen van die flipper – ook wel het ‘afoefenen’ genoemd – vaak nog minimaal een jaar.
SUBS-MAGAZINE
3
JAARGANG
5
PA G I N A
7
WOE NSDAG: DE N KB E E LDIG CON FLICT Behalve de Dolfijn doen er nog veel meer schepen mee aan Battle Griffin. Er zijn Nederlandse fregatten bij, maar er wordt ook met en ‘tegen’ Noorse eenheden gestreden. Het is de bedoeling dat de Noren en de Nederlanders goed leren samenwerken. “In deze oefening hebben twee denkbeeldige landen zogenaamd een conflict met WE MOGEN elkaar”, vertelt Eelke. “En wij moeten er ÉÉN OF TWEE samen voor zorgen dat de VN-vredesKEER PER WEEK troepen daar veilig aan land komen. Maar dat kan pas nadat de Dolfijn een DOUCHEN, MAAR uitgebreide voorverkenning heeft DAN WEL OP Z N gedaan: met speciale apparatuur ONDERZEEBOOTS: onderzoeken wij wat er zich allemaal HEEL ZUINIG! afspeelt rondom de kust.”
DON DE R DAG: VOORAL N I ET OPVALLE N! Zien en níét gezien worden, daar draait het allemaal om. “Als je met een vliegtuigje gaat rondvliegen om te kijken hoe een ander land erbij ligt, kun je uit de lucht worden geschoten. Met een satelliet loop je dat risico niet, maar dan zit je weer veel te ver van je doel af. Een onderzeeboot kan én dichtbij komen én zelf ongezien blijven”, zegt Eelke. Maar zo’n periscoop dan, waarmee een onderzeeboot rondkijkt – die zie je toch duidelijk boven het water uit steken? “Nee hoor, als we per se onzichtbaar willen blijven, dan zorgen we echt wel dat niemand ons ontdekt. Hoe? Dat mag ik helaas niet zeggen...” Herrie maken is in elk geval niet handig, want wie weet ligt er in de buurt wel een vijandelijke onderzeeboot die jouw geluiden opvangt. Dan ben je erbij! “Een beetje praten met elkaar is niet zo erg, want uit de zee komen ook wel dat soort geluiden. Maar een ijzeren pin op de grond laten vallen of een Dolfijn zet mariniers af deur hard dichtslaan, dat valt op.”
PA G I N A
8
SUBS-MAGAZINE
3
JAARGANG
5
VR IJ DAG: SLAPE N I N E E N TOR PE DOB E D Dat het nog niet meevalt om onopgemerkt te blijven, is vandaag wel gebleken. “We hebben een sub-sub-oefening gedaan met de Noren”, vertelt Eelke. “We lagen allebei met een onderzeeboot voor de kust en toen ging het erom wie de ander het eerst zou ontEelke’s torpedobed dekken. Tijdens mijn wacht gebeurde er niks, maar toen ik in bed lag, knalde er ineens een oorverdovend waterschot: de Noorse onderzeeboot was gespot en kreeg zogenaamd een torpedo op zich afgevuurd.” En dat heeft Eelke geweten, want wegens plaatsgebrek aan boord slaapt hij in de ruimte waar de torpedo’s liggen, pal achter de torpedobuizen. Zijn eigen bed heeft ook de vorm van een torpedo: ingeklapt lijkt het gewoon een huls, opengeklapt blijkt er een matras in te liggen. “En er hangt een gordijntje voor, omdat er in deze ruimte ook wordt gewerkt wanneer ik slaap. Maar pfff, dat waterschot ging echt overal doorheen! Achteraf was ik natuurlijk wel blij. Zien zonder gezien te worden, daar draait het allemaal om – en het was ons weer gelukt!”
ZIEN EN NIÉT GEZIEN WORDEN, DAAR DRAAIT HET OM Wow!
MEER LEZEN OVER ONDERZEEBOTEN? BLADER DAN SNEL DOOR NAAR DE RUBRIEK ’WIST JE DAT...
SUBS-MAGAZINE
3
OP PAGINA 12 EN 13!
JAARGANG
5
PA G I N A
9
HOE JE EEN SCHIP VAN A
NAVIG E R E N IS ‘We meerden af in de haven van Oslo.’ ‘Onderweg naar de Antillen kwam er een bevoorrader langszij.’ ‘We voeren in verband met een aantal Britse marineschepen.’ Het klinkt misschien simpel allemaal, maar er komt nog heel wat bij kijken om in dit soort situaties een schip te manoeuvreren. Maartje van der Maas (24) is wachtsofficier bij de Marine en weet er alles van. Van A naar B varen en zorgen dat dit veilig gebeurt, dat is kort gezegd waar het bij navigeren om draait. “Soms is het niet zo heel ingewikkeld”, vertelt Maartje. “Bijvoorbeeld als je de oceaan oversteekt en er verder geen obstakels of bijzondere dingen zijn. Dan kan ik als officier van de wacht op de brug staan met alleen één uitkijk en de roerganger – dat is de matroos die het schip bestuurt.”
Bevoorrading op zee
B EVOOR RADI NG OP Z E E “Als een ander schip dichtbij komt, bijvoorbeeld om jou te bevoorraden, dan red je het niet met z’n drieën op de brug”, zegt Maartje. “Je moet dan heel nauwkeurig te werk gaan, anders zou je tegen het andere schip op kunnen varen, of het bevoorradingstuig zou kunnen breken.” Het lastigst navigeren is de aanloop naar een haven, vaak in nauw vaarwater. “Je staat dan soms wel met vijftien man op de brug om het schip te manoeuvreren. Plus dan nog de mensen die er gewoon bij komen staan omdat het vaak zo’n mooi gezicht is, een haven binnen varen.” De centrale persoon bij het moeilijkere navigeerwerk is de NAVO, de navigatieofficier. Die combineert alle informatie die hij krijgt van de drie wachtsofficieren (radar en kaart), de twee uitkijken (matrozen) en de verbindelaar (matroos). Aan de hand daarvan zegt hij tegen de roerganger wat die moet doen.
PA G I N A
10
SUBS-MAGAZINE
3
JAARGANG
5
NAAR B VAART...
TEAMWOR K! DR I E WACHTSOFFICI E R E N Ongeveer een week voordat een schip een haven in gaat, begint een van de wachtsofficieren al met het voorbereiden van de kaart. Maartje: “Heel belangrijk, want op die kaart staat precies welke koers je moet volgen, wanneer je moet draaien, hoe ver het nog is en waar het ondiep is.” Tijdens het binnenvaren houdt een andere officier van de wacht de omgeving in de gaten met de radar. De derde wachtsofficier vult het brugjournaal in en controleert of de roerganger en de uitkijken hun werk goed doen. “Zo ben je met een heel team bezig om het schip uiteindelijk op de goede plek te krijgen. Altijd weer spannend – maar als het dan lukt, ook altijd weer superleuk!”
De aanloop naar Willemstad, Curaçao
MAARTJE VAN DER MAAS
Maartje bij de kaart op de brug
KWAM IN 1999 OP VOOR
DE OFFICIERSOPLEIDING AAN HET KIM. UIT VIJF VERSCHILLENDE RICHTINGEN KOOS ZE VOOR DE ZEEDIENST, OMDAT HET HAAR LEUK LEEK OM ECHT BEZIG TE ZIJN MET HET VAREN VAN HET SCHIP. TIJDENS HAAR OPLEIDING VOER ZE EEN AANTAL KEREN MEE OP DE VAN KINSBERGEN, HET OPLEIDINGSVAARTUIG VAN DE MARINE. AAN BOORD VAN EEN MIJNENJAGER GING ZE NAAR NOORD-EUROPA EN VOOR HAAR PBI (STAGE) HEEFT ZE EEN JAAR LANG AAN BOORD VAN EEN FREGAT RONDGEVAREN IN HET CARIBISCH GEBIED. "DE VOORNAAMSTE REDEN WAAROM IK BIJ DE MARINE WILDE, WAS DAT IK WAT VAN DE WERELD WILDE ZIEN. EN DAT LUKT DUS AARDIG!"
SUBS-MAGAZINE
3
JAARGANG
5
PA G I N A
11
WIST JE DAT
WIST JE DAT...
Je hebt vast wel eens een Amerikaanse film gezien over onderzeeboten. Kleine ruimtes, een periscoop die boven het water uitsteekt... Veel meer dan dat weten de meeste mensen er ook niet van. En geen wonder, want onderzeeboten zijn stiekeme dingen! In deze laatste aflevering van onze serie over marineschepen: de subs!
Veel mensen denken dat een onderzeeboot hetzelfde is als een duikboot, maar duikboten hebben we sinds de Tweede Wereldoorlog al niet meer. Het verschil? Een duikboot vaart bijna altijd boven water, maar kan duiken als het moet. Een onderzeeboot zit juist bijna altijd onder water; die komt alleen boven als het nodig is.
VE RSTOPPE N Onderzeeboten kunnen zich goed verstoppen. Zonder dat iemand het in de gaten heeft, kunnen ze buitenlandse kusten verkennen, communicatie afluisteren, foto’s maken van havens en vliegvelden, mariniers aan land helpen en vijandelijke schepen detecteren. Met torpedo’s kunnen ze toeslaan als het moet.
Veel marineschepen maken gebruik van een sonar om andere objecten te zoeken. De sonar zendt een signaal uit (ping!) en als het geluid ergens tegenaan botst, dan zie je dat op een beeldscherm. Nadeel is dat de vijand die ping ook hoort en dan weet waar je zit. Een onderzeeboot zal daarom zelf alleen ‘pingen’ als het echt niet anders kan. Hij maakt liever gebruik van een lange kabel met heel veel microfoontjes eraan. Daarmee kan hij andere onderzeeboten opsporen zonder zichzelf te verraden.
PA G I N A
12
SUBS-MAGAZINE
Torpedo-oefening voor de kust van Australië
Britse onderzeeboot van de Vanguard-klasse
3
JAARGANG
5
WIST JE DAT... N UCLEAI R OF DI ESE L-E LE KTR ISCH Wat de voortstuwing betreft zijn er zijn twee soorten onderzeeboten: boten die op kernenergie varen en diesel-elektrische boten. Het eerste type kan vele malen de aarde rond varen zonder boven water te komen. Nadeel is wel dat ‘ie erg duur is en niet zo stil. Diesel-elektrische onderzeeboten zijn kleiner en maken minder geluid. Daardoor kunnen ze dicht bij de kust komen zonder opgemerkt te worden. Wel moeten ze regelmatig boven water komen om met dieselmotoren hun accu’s op te laden.
Nederlandse onderzeeboot van de Walrusklasse
VE RSTOPPE N I N E IG E N KUSTWATE R E N Amerika, Groot-Brittannië, Rusland en Frankrijk varen met onderzeeboten op kernenergie; ook China is druk met een programma. Maar de meeste landen hebben – net als Nederland – diesel-elektrische onderzeeboten, en niet alleen vanwege de prijs. Veel landen vinden het belangrijker dat een onderzeeboot zich kan verstoppen in de eigen kustwateren, dan dat ‘ie de wereld over kan varen.
De grootste onderzeeboten ter wereld zijn die van de Ohio-klasse van de US Navy. Deze nucleaire boten zijn meer dan 170 meter lang. De diesel-elektrische type 206A-boten van Duitsland behoren met hun 48,6 meter tot de kleinste. De Nederlandse onderzeeboten – Hr.Ms. Dolfijn, Hr.Ms. Bruinvis, Hr.Ms. Walrus en Hr.Ms. Zeeleeuw – zijn wat groter, ongeveer 67 meter.
I NTE R NATIONALE OPLE I DI NG Dat de Koninklijke Marine inmiddels heel deskundig is op het gebied van onderzeeboten, blijkt wel uit het feit dat in ons land de internationale opleiding voor onderzeebootcommandant wordt gegeven. Zelfs Canadese of Australische officieren die commandant willen worden, moeten in Den Helder de opleiding komen volgen!
WIL JE WETEN HOE HET IS OM AAN BOORD VAN EEN ONDERZEEBOOT TE WERKEN? BLADER TERUG NAAR PAGINA 6 EN LEES WAT OFFICIER EELKE TOERING DOET AAN BOORD VAN HR.MS. DOLFIJN!
SUBS-MAGAZINE
3
JAARGANG
5
PA G I N A
13
BACK
TO S CHOO L
VO O R WAT WE L
DÓÉ
IP H C K A Z N ! E E Y T A ME NO W
MA
R WO RINIE
AR – DA R DE N
MOE
T JE
Kijken w m é é r d a a r j e g re n z en lig g oen. A lti en s p re k e n tege jd op tijd kom , en dan nog n men n ven op s en me en, met twee et iet s ee t een h w slapen n noodrant oorden oge so ... beter n “Als je dat a en, hard wer re rang, over ken en lellemaa ie w l Jorna H t beginnen a a n d e n i e t t re k t , k e i n i g oogen ze opl un je m doorn klaar m eidin (23 aar e ding M t de EVO MA ) uit Houten g ”, zegt . Zelf i RNS, d arinie sh rs e va n z i j n keuz . Tot nu toe h Elementaire ij bijna e: “Je l eeft hi Vakop eer t je l j zelf g o nooit spijt g eied ken ehad nen!”
p Jorna o
de tou
wbaan
den gezon e den uit r o r zwar e w d r kun je d, waar je on functioie in r oet Als ma risicogebie fect m en ch per o t omaar n zijn – z naar e e t bikkel dighed ok dat je nie rsoplein n e a e t t s om bes ar o je dan rinie moet je den! En als Vanda de ma . k t n t! ij o e l t r e e n n as ech ate e wor icham t het p toegel k als l in r één t ij e g l e e m b t w o rd t o s ee , dan ebben ow e l g eiding in je h ding. Z de opl t g e va l o t k l n e in ate of het toegel l bent a a m n ee en we SE mocht , A e F s e a S f G ings den w NNIN ewenn or kon g o d e r n d a , a G EWE a eken een a a. “D drie w les in lt Jorn e e n t t e s r r g e e e v je je e kr is”, ns de e aar hu en hoe n. En w “ Tijde kenne h e re n r niet n c n o r eweer e o a g r d e m n je l rmoet oe je tusse goed h je n n e e e z e l f ve e o t t me en. H werk open, l d r e d u r h e a w l elkaar ig u H il d a lijk. de to isvaar n mitr baan, natuur t is r tal bas aagt, hoe ee n o r p e e s eel opg hind dr heel v op de rustig wapen t alles udt. En n, en trainen d o r h o n w o en.” scho mme t begin r kunn g, zwe . In he g mee a d dedigin e klimtoren e k dedigin el el nd zelfver moet w ilitaire baan e M je r a , ma bouwd PA G I N A
14
SUBS-MAGAZINE
3
JAARGANG
5
? V T E D R O P S VO
ÉN!
ng
het usting je uitr je je e o te in ok h ig ruim dus er je o ase le r wein f ), a s k a g a m z in t r’ (rug ewenn Je heb e . g d n a e ve c h t s e s d k u In t de ge je ‘cr inpak p t o in n o , n u l t e k k e npa En je beste kazern dig aa gaan! op de ee om iet han m n il je t w a kastje im l t d n. Da et je s Als je e r o . a m l in r b , a s da istje n va n krijge n, de k laarze hoorlijk last ls je be want a n kun je k niet, ij ee l r r o u o u nat va l t d it u ) k daarna ij oet je (tijdel m n n a re , d n in ee blessu t ro m e s n. in e n n ie gon missch u is be l jo e a e n v t a iet te blok d elijk n m . a g n in g id Je ma e ople n va n d misse
ES I K I STJ
N LO P
EN
ruimweinig
Je hebt er Het ee crusad rste w te in je eeken speelt d va n d zich af e gewe ‘in het met m nnings v aanda fase g gaan eld’: van vrij al op b dag to d e ivak. “ n ie te u we kla Je wat je ssen m n meer b verder krijgt dan ee e teen ij, je k n n o “Met e a rijgt e re s t b e en zak g te wachten ardig idee v en noo an n je op c s h taat”, ips voo d ra n t s elkaar g ro e p s zegt Jo r de tv oen en aange bindin rna. h e a en aan ngen is wezen g. Daa ding, w tal opd . Zo’n er niet r w o rd ant je r w a e t c ekend sowies hten e moet a n vo o r is hee o ve e l ls mar l goed de nadru inier g vo o r d k op g oed in elegd e een te in am ku 5 MIN nnen w de opleiUT E N erken.”
TE L A
A
T? 5 0 Te laat X OP komen DR U K w “Als je K E N! ord je vijf min ook al tijden uten te van jo s u w g ro d l at eers aat be ep bijv te biva op een oorbee nt, moeten k afg gegev jij en d l d e v n mom wel da ijftig k e a n d e e l e e rd . ent du t d e re e e re m e n r o pdruk s va n z gels z een he sen ken. D elf we o s t re n li moe a l ar kijk g v o zijn. “ t w o rd o r want d u je it Als je .” Jorn en opg an is d in een a begr epikt, at ding mobie c ij r k pt is u n je oo issitua al weg ltje bij k niet tie doo .” Dat zich m I ra k o f t e r d o e l a g marinie in at kom en heb en, ben, v maken Afghanistan indt hij rs niet altijd . Daar zit, he hun ook lo wenne b je oo g n we tij k met allerle isch. “Als je dens d in i bepe e ople rkinge iding v n te ast aa n.” SUBS-MAGAZINE
3
JAARGANG
5
PA G I N A
15
Na de gewen ningsf geleer ase wo d, nog rd t a l l eens v Hande es wat e rd e r u lin de ma itgedie zoals h gen die ze b riniers pt en e lindel et lade heb indelo in gs mo n va n e zak, w os geo ben eten k en wap o rd e n efend. unnen telken uitvoe s weer en of het inp re n , akken herha ald: de va n d e rugzogen aamde BINN ‘drills E NWE ’. KE H
E LFT
TH EO
N: R I E, H
E
LFT S Tijden P O RT s de ‘b innenw als ze e k e n’ niet op op de bivak ongev kazern zijn, z eer de e, itten d helft v krijge e marin dus an de n ze th iers t ij d eorie: ZHKH kaar t & in de klas. (zelfh D aar k u o lp mpas d e ve r lezen, schille /kameraden EHB h n u d hebbe lp) en e wape n. Elk lessen O, ns waa theorie ove r r met ee z e mee o n d e rd nt te mak eel wo gen ze oets. De and en rd t a f g e re h e spor t, eslote l f t va n meest dat er n a d l z o ve e tijd k tussen rd e e l d rijtwee s een th ove r d por tle eoriel e ssen e es zit. en pau dag ze of
che Amfibis
trainin
xe l g op Te Afdale
n va n d
e klim
toren
s Jorna volgen eigen n e – ken en KKE N nenwe maal e sfaB IVA de bin ie alle d s l , enning , a n w e k e k ij g r k e a g ” d n iv ela eb k in gehad ns zo b – zijn d ne introbiva Man 2 e erl p e k e s Minste tens zo leuk En e al lgem ins 1 en de efend die w n, n a het a e a N s “ r M ook m . e e o n en ge pasko Enkel hebbe g e m a d o in k t d m s e n e th nw en e e eer n, hebbe ar tlez ben w chiete en. Ka se heb rna. “Daarin n n u ken, s r k e n ivako w e b J t t k t e l u ie o ve r t e e sch ijdsdr dig m d t n n r a e e t l d s il f n el n sch n, o soon z had. E w e ve r u f l e re ing ge , camo ebben o rd e n ig d h d l w r e e e e d e t g r b a r e er in a k ve n... L ig e iv bijvoo d d b n a n l a ijk!” D t e r h en on elang al en e rlijk steeds b v e n n d o a t laden a ak nie ts) is atuu en biv e – ook ieke eindtoe e je x we er n u l n ken, e e ij z fys d ho r enig tussen ex (de orbeel anding zonde onder r de Fin r t dan bijvo edden o r nl o e e v t e g s fenin Je lee e je na eoefend om on e “ o . o l h e e t n x o e en p Te e gr er g laatst ining o t klimm . Ook wordt che tra n schip moe n e is r e ib f o itv am n ee moet u o r d va et land ter.” aan bo h p o l n va ikop een aa en hel met e PA G I N A
16
SUBS-MAGAZINE
3
JAARGANG
5
E AN D ICH V
MEN
I GT E
p het komt o , d r e e l licha en gel e t ve e . b m b e k h e rs r zin in we heeft e marinie x. Een zware n e e d d r t n e a e v t och Alles w ug in de Fine a is bijna zo rijdag oter men v Jorn . o k g erd kil n in d e laatst n n inspan ondagavond n we zo’n ho t r e o k o ij l p me r de bbe en z tijd he chtig om hie r t re k k ilie, a “We ve g. Tegen die r an fam p v e h ic m u t k op ju r k e e ij t e re w e Het l luid g weer open. onder en zwa l , e e et. r n g n a e r a b p e d met je de men lo ebt er g o h ij k r n e k J e t . n , dan inier. E binnen en bekende ls mar t g e re d a b r e a n h a e t b e vriend t inzet ls je h maar a nt ben je ech et!” o d r zitten, e o m vo dat mo emaal Vanaf het all je r a a w dat is
GE LU I D
JU
De beë
diging
FACT S
:
& FI OPLE GURE IDIN S G : EVO MARI MARN NIER S (E S ) LOC LEME DUUR ATIE NTAI OPLE : VA RE V IDIN N GH AKOP BIVA G ENTK : LEID 28 W K, A AZER ING EKEN LGEM NE, (SCH ENE F ASEN R O THEO IETB TTER : GEW R I DAM I V E A ENNI KKEN THEO EN S NGSF , BI PORT RIE ASE VAK OVER ); G (INT A E (TWE A W V NVAL APEN ECHT ROEWEE , BI S, S SOPL KSE VAK PORT EIDI TEND OEFE V ) E NG ; R E OE NING DEDI AMFI FENI GING BISC OP T ALLE NG ( , EXEL HE T FINE GELE RAIN , LA X, F ERDE ND E ING THEO INAL N V Z A EE); ARDI RIEL EXER GHED ESSE AFSL CISE KLAS EN); N EN UI, CO : 20 BEED MBIN OVER -30 I ATIE G G A ING) NGSF AANT VOOR VAN ASE AL K OPLE AANT (LAA LASS IDIN AL L TSTE OPLE EN P EERL G: VM E IDIN I R B N O (A GEN OPKO GEN: LLE PER MST: TUEE NA D LEER 2-3 L SP E EV WEGE VERE ECIA O KU N ) ISTE VORS LISE N VERV NEN MAN, REN OLGDE M ALS SNIP ARIN TEUR BIJV E I R E , RS Z OORB BINN VERB ICH EELD EN H INDE EVEN BEHO ET K PARA LAAR EFTE ORPS CHUT , VE DIE R IST, M P ARIN LEGE ER I KIKI R OF ERS, S AA AUTO N ME AFHA MONNSEN NKEL IJK MET VAN ZO’N DE SPEC IALI SATI E.
SUBS-MAGAZINE
3
JAARGANG
5
PA G I N A
17
T:: E T I E I N E EN L Z E A Z S N I MI S M T IO E N!
AT D A G E N E D L O OT V
Binnenkort is het weer zover: op 15, 16 en 17 juli worden in Den Helder de Nationale Vlootdagen gehouden! Als het goed is heb je daar vorige maand een brief over ontvangen, mét informatie over het speciale SUBS-programma. Wil je daaraan meedoen? Wees er dan snel bij! Want je snapt natuurlijk wel dat niet alle 7000 SUBS-leden mee kunnen met een mijnenjager!
Hoe eerder je ’s ochtends in de SUBS-tent bent, hoe groter de kans dat er plaats voor je is. Lukt dat niet? Geen nood! Behalve het SUBS-programma zijn er namelijk nog véél méér activiteiten, over het hele marineterrein! ’s Ochtends en ’s middags worden er bijvoorbeeld spectaculaire demonstraties gegeven tussen steiger 21 en 22. Vanaf de kade heb je zicht op snelle schepen, mijnenjagers, helikopters en een amfibische landing door het Korps Mariniers.
KIJ KJ E AAN BOOR D Kom je met een jonger broertje of zusje, dan mogen jullie het Marine Activiteiten Kamp niet missen. Daar kun je zelf nautisch aan de slag. Knopen leggen, brandje blussen, keesje gooien of mijnen zoeken – je mag het allemaal zelf uitproberen. Maar een kijkje nemen aan boord van een marineschip kan natuurlijk ook! Bijvoorbeeld op een M-fregat (Hr.Ms. Van Nes), een bevoorrader (Hr.Ms. Amsterdam), een LCF (Hr.Ms. Evertsen) of een onderzeeboot (Hr.Ms. Zeeleeuw of Hr.Ms. Bruinvis)! Ook het Korps Mariniers heeft weer groots uitgepakt dit jaar. Je kunt tokkelen, klimmen, meerijden met een rupsvoertuig, of kijken bij een bivak. Ontdek hoe de mariniers leven als ze op oefening zijn!
SUBS
DE SU BS-TE NT
In de SUBS-tent kun je een SUBS-gadget ophalen, gewoon even chillen en/of andere SUBS-leden ontmoeten. Je kunt zelfs even je e-mail checken op een van onze computers. De SUBStent staat op het parkeerterrein tegenover steiger 21/22. We zien je wel verschijnen! ...Toch???
PA G I N A
18
SUBS-MAGAZINE
3
JAARGANG
5
SEA SIGHTS DE WE R E LD VAN DE MAR I N I E RS Niet officieel, wel informatief: op www.korpsmariniers.com vind je van alles over... inderdaad ja, het Korps Mariniers. De organisatie van het Korps, persoonlijke ervaringen van mariniers, meer dan 1600 foto’s, veelgebruikte termen, veelgestelde vragen en natuurlijk de juiste antwoorden.
E N, JON KE R, HOE B EVALT H ET U OP H ET KI M? Alles waar Maartje het op pagina 10 en 11 over heeft – en nog veel meer – heeft ze geleerd op het Koninklijk Instituut voor de Marine (KIM) in Den Helder. Na je vwo kun je aan deze ‘Universiteit van de Marine’ worden opgeleid tot Marine-officier. Zolang je daar nog studeert, ben je een ‘adelborst’ en is ‘jonker’ je aanspreektitel – of je nou een jongen bent of niet! Meer weten? Ga dan naar www.kim.nl.
SU BS: DE TECH N I E K Hoe weet een onderzeeboot waar hij heen moet als hij langere tijd onder water vaart? Wat zijn duikroeren en waar zijn ze goed voor? Hoe wordt ervoor gezorgd dat de lucht aan boord precies genoeg zuurstof bevat? Deze en andere technische weetjes over onderzeeboten vind je op people.howstuffworks.com/submarine.
WAT ÉÉN TOR PE DO KAN AAN R ICHTE N... We doen het natuurlijk alleen als het echt echt echt nodig is, maar wist je dat één torpedo een heel schip tot zinken kan brengen? Kijk maar eens op www.vetsoutreach.com/GNey/Mark48/. Daar zie je foto’s van een oefening voor de Australische kust waarbij de HMAS Torrens vanaf een onderzeeboot wordt aangevallen met een Mark 48-torpedo, hetzelfde type als de torpedo’s die de Nederlandse Marine gebruikt.
SUBS-MAGAZINE
3
JAARGANG
5
PA G I N A
19
COLOFON 5E JAARGANG, NUMMER 3, JULI 2005 Het SUBS-magazine is een uitgave van de Koninklijke Marine. Het is bestemd voor alle leden van SUBS - de jongerenclub van de Marine - en verschijnt vier keer per jaar.
TEKSTEN & REDACTIE Rita Meshulam, Veritaal Jaime Karremann Maartje van der Maas Silvana Amerika
BEELD Centrum voor Audiovisuele Dienstverlening Koninklijke Marine Eelke Toering Maartje van der Maas Jorna Hoogendoorn Silvana Amerika
VORMGEVING Krijn Ontwerp, Nijmegen
DRUK Hollandia Printing, Heerhugowaard
REDACTIEADRES Koninklijke Marine SUBS-magazine Postbus 2630 1000 CP Amsterdam
INSCHRIJVEN Ben je nog geen lid van SUBS en wil je je inschrijven? Surf dan naar www.subs.nl en klik op CLUB en ’Lid worden’.
AFMELDEN Wil je geen lid meer zijn van SUBS? Mail dit dan ff naar info@subs.nl.