surface finishing blasting magazine 21 by surface_finishing

Yüzey İşlem ve Kumlama Dergisi Surface Finishing, Blasting & Peening News GSM Global Ajans Basın ve Reklam Hizmetleri Adına Sahibi / Publisher M.Bahaddin SAYIK Sorumlu Yazı İşleri Müdürü / Chief Editor Halil İbrahim KURUCAN Editör / Editor M.Bahaddin SAYIK Grafik Tasarım / Graphic Design Onur SALİHOĞLU Yayın Kurulu / Editorial Board Prof. Dr. Mustafa ÜRGEN - İTÜ Prof. Dr. Hatem AKBULUT - Sakarya Üniv. Prof. Dr. Remzi VAROL - Bartın Üniv. Prof. Dr. Cemil ÇETİNKAYA - Gazi Üniv. Doç. Dr. Gökhan ORHAN - İÜ Yrd. Doç. Özkan SARIKAYA - Sakarya Üniv. Yrd. Doç. Ergün KELEŞOĞLU - YTÜ Yrd. Doç. Hıdır AKPINAR - Kocaeli Üniv. Danışmanlar Kurulu / Advisory Board Kumlama/Shot Blasting Ulf KAPITZA - Agtos Ferhat BİLGİN - Bsm Makina Namık Bek - Çelik Granül Vibrasyon/Vibratory Habib AYKOL - Kuhmichel Rösler TR Bilyalı Dövme/Shot Peening Levent TAŞ - Fetaş Metalurji Kaplama-Boyama/Coating-Painting M.Bahattin ŞENKÖK - Süyütek Heinz Georg VOLLMER - Slf Mustafa SUCUKA - İntergalvano Ferit SATICIOĞLU - Dede Kimya Tolga DIRAZ - Çimtaş Ingiltere Temsilcisi / UK Representative Kemal TAŞTEMUR - Y. Kimyager / M. Sc. Chemist uk@finishing-blasting.com ABD Temsilcisi / USA Representative Evren ÇELİK - Metalurji Müh. / Metallurgy Engineer usa@finishing-blasting.com

Editörden Büyüyen Türkiye İle Büyümek Son 6 çeyrektir kesintisiz büyümeyi sürdüren Türkiye, 2011 yılının ilk üç ayında yüzde 11 ile dünyanın en hızlı büyüyen ekonomisi olmayı başardı. Türkiye’nin potansiyeli göz önüne alındığında geç bile kalınmış bir başarıdır. Bu büyüme rakamları ve olumlu ekonomik veriler tüm dünyanın ve gelişmiş ekonomilerin dikkatini bir kez daha Türkiye’ye çevirmesine neden oldu. Bu olumlu rüzgarı iyi kullanıp, yelkenlerimizi açıp büyüyen Türkiye ile birlikte hızla yol almalıyız, büyüyen Türkiye’yi daha da yükseklere taşımalıyız. Hem ihracat noktasında hem de yabancı yatırımcıların Türkiye’ye ilgisi noktasında bizim de karşılaştığımız birçok olumlu örnek var. Her geçen gün ihracaat yaptığı ülkelerin sayısını arttıran yerli sanayiciler bizi de gururlandırıyor. Dergimiz kurulduğu günden beri yurtiçi ağının yanında yurtdışında etkin olmayı hedefledi. Özellikle Türkiye’ye yakın ve gelişmekte olan ülkelere dergimizi etkin bir şekilde göndermeyi, reklam verenlerimizi özellikle yerli üretici ve sanayicileri o pazarlarda tanıtmayı hedefledik. Bahreyn’de, Dubai’de ve Suudi Arabistan’da fuarlara katıldık, bölgedeki kuruluşlarla işbirlikleri yaptık. Bugün Arap ülkelerindeki olumsuzluklara rağmen hedeflerimize ulaşmanın gururu içindeyiz. Belki yakın gelecekte hiç birimizin hayal edemeyeceği olumlu gelişmelere şahit olacağız. Türkiye, gelişen teknolojik altyapısı ile, nitelikli iş gücü ile, dünyanın yeni pazarlarına yakınlığı ile de yabancı üretici ve sanayicilerin dikkatini çekiyor. Türkiye’de hızla büyüyen ve uluslararası arenada daha fazla söz sahibi olan bir Yüzey İşlem Sektörü var. Biz Yüzey İşlem ve Kumlama Dergisi olarak; Yüzey İşlem sektörünün büyümesi için yurtiçinde ve yurtdışında etkin çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Bu süreçte bizimle birlikte olan reklam veren firmalarımıza teşekkür ediyoruz. Türkiye’de ve 35’i aşkın ülkede okunan dergimize yüzey işlem sektörünün temsilcilerini davet ediyoruz.

Grow With Growing Turkey The last 6th quarter Turkey is growing, and it was accomplished to be world’s fastest economy with 11% growing in the first three months. When we take a look at Turkey’s potential it mentions a late success. All Worldwide developed economy’s attention turn all view’s to Turkey due to this growth asset value and positive economic datas. We have to use this positive wind efficiently, open our sail for growing with growing Turkey.

Adres/Management Center GSM Global Ajans Basın ve Reklam Hizmetleri İkitelli OSB Deposite AVM A1 Blok K.4 No.405 Başakşehir Istanbul 34306 TURKIYE T. +90 212 671 08 77 / F. +90 212 671 08 68 info@yuzeyislem-kumlama.com / info@finishing-blasting.com www.yuzeyislem-kumlama.com / www.finishing-blasting.com

There are pretty many positive patterns which we encounter many times both export and foreign financier. We are proud of to see increasing exportation countries. Our magazine has aimed effective both domestic and abroad since the first day. We goal to send our magazine, especially the close country to Turkey and growing countries. At the same time, we goal to present our customers to that markets. We attended exhibition in Dubai, Bahrain, Saudi Arabia, and make a cooperation with regional establishments. We are proud of to reach our target, although there is some kind of negative situation in Arab countries.

Baskı/Printing by Erkam Printing / +90 212 671 07 07

Turkey keeps attention foreign manufacturer and industrialist with developing technological substructure, qualified manpower, near to new markets of the world. There is fast growing and more arbiter Surfaces Finishing Sector in Turkey. We as Surface Finishing and Blasting Peening Magazine, will progress towards our efficient working for Surface Finishing Sectors growing. In that duration, We would like to thank our firms, which give advertisement. We would invite the surface finishing sector’s esteemed firms to our magazine, which is reading in Turkey and 35 countries.

Yerel süreli yayın, 2 ayda bir yayınlanır. 6 times a year Tüm yayın hakkı Yüzey İşlem ve Kumlama Dergisi’ne aittir. Kaynak gösterilerek alıntı yapılabilir. Tüm reklamların sorumluluğu reklam veren firmaya, yazılardaki görüşler yazarlarına aittir. All publishing rights reserved by Surface Finishing & Blasting News, it might be quated by indicating source. Advertisements are a liability of the advertising firms. Opinions are a liability of writer.

içindekiler / contents

VTD Pazarlama Müdürü Thomas Schmidt:“Bilimsel Deneyleri Pratikle Tamamladık”

Sektöre Yeni Bir Soluk Geldi; TIME MAKİNA

To Breathe New Life Into The Sector; TIME MAKİNA

Vibrasyon’da Yeni Teknolojiler

A Technology For Many Surface Finishing Applications

WALTHER TROWAL Sektörün En Büyük Döküm Teknolojileri Fuarında Sergilediği Yeni Ürünleriyle Büyük İlgi Topladı

WALTHER TROWAL Attract Attention With New Products in Biggest Exhibiton of Sector

Dünya’nın En Büyük Aynalı - Teleskop‘u VTD’nin Tekniği İle Gerçekleştirildi

The Biggest Mirror Telescope Has Being Developed by VTD’s Technic

Kitap Tanıtım

Book Publicty

Güvenilir Temizlik İçin Kontrollü Temizlik ve Yıkama Kalitesi

Reliably Clean? Controlling Cleaning and Bath Quality

Firma İndeks

Company Index

VTD Marketing Manager Thomas Schmidt: “We Completed Our Scientific Experiments With Practice”

Reklam İndeksi - Advertisement Index Agtos

Ön Kapak İçi

Aluexpo

Almanya - Germany

ATÜ

BSM

Türkiye - Turkey

BSM Mak.

9 19

Türkiye - Turkey

Fetaş Metalurji

Çin - China

8-9 PaintExpo

Türkiye - Turkey

Kuhmichel

1 Arka Kapak İçi

SLF Almanya - Germany

VIP Makine

KMU Umw.

Walther Trowal 24

Türkiye - Turkey

Pometon

Rösler

İtalya - Italy

Almanya - Germany

Türkiye - Turkey

Df Blast

BVA Mümessillik

Parts2 Clean Almanya - Germany

Türkiye - Turkey

Bünsa

Türkiye - Turkey

Almanya - Germany

Çelik Granül Türkiye - Turkey

Arka Kapak

röportaj / interview

VTD Pazarlama Müdürü Thomas Schmidt:

“Bilimsel Deneyleri Pratikle Tamamladık” VTD Marketing Manager Thomas Schmidt:

We Completed Our Scientific Experiments With Practice Thomas Schmidt / M.Bahattin Şenkök

VTD Vakuumtechnik Dresden GmbH / SüYüTek

.Yüzey İşlem Sempozyumu İstanbul’da başarıyla tamamlandı. Sempozyuma katılan kaplama teknolojileri konusunda öncü bir firma olan Alman VTD firması’nın Pazarlama Müdürü Thomas Schmidt ve VTD Türkiye Temsilcisi M.Bahattin Şenkök ile bir söyleşi gerçekleştirdik. VTD Firmasını Nasıl Tanımlayabiliriz? VTD firması üretiminin %82’sini yurtdışına ihraç eden bir firma. Dünyanın birçok ülkesinde bizim makinelerimizi görmeniz mümkündür. Bu başarının, yüksek tercih edilme oranına sahip olmanın altında, VTD’nin sahip olduğu

ileri teknoloji ve bilgi birikimi yatmaktadır. Almanya’da işbirliği içinde olduğumuz Alman Malzeme Enstitüsü ile (Türkiye’deki TÜBİTAK kurumuna benzerbir kurum) bu ileri teknolojik altyapımız sürekli gelişmektedir. Yüzey işlem / yüzey kaplama alanlarındaki gerçekten ilklere imza atan makine ve sistemlerimiz bu sektörde öncü ve lider bir firma olduğumuzu gösteriyor. Türkiye’yi Yakından Takip Ediyoruz Türkiye’ deki endüstrinin inanılmaz hızla geliştiğini görebiliyoruz. Bir kaç yıl öncesine kadar dünya endüstri sıralamasında 27. Sırada olan Türkiye şimdi ise 17. Sıra-

Alman VTD firması’nın Pazarlama Müdürü Thomas Schmidt ve VTD Türkiye Temsilcisi M.Bahattin Şenkök

4 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening

röportaj / interview

bir kaplama metodu geliştirdik. Bu sistemin özelliği; bir şeffaf boya ve lak kombinasyonuiletamamenotomatikolarak prosesin gerçekleşmesidir.

VTD Vakuumtechnik Dresden GmbH firması kaplama konusunda ürettiği makine ve sistemler Dünya’nın bir çok ülkesinde kullanılıyor. ya kadar yükselmiş bulunmaktadır. Tükiye bu açıdan bizim için oldukça önemli bir ülke. Sempozyum da Türkiye’deki ilişkilerimizi geliştirmek için güzel bir fırsat olmuş oldu. Sempozyumda görüştüğümüz Türk firmalarından gördüğümüz ilgi de bizi gerçekten memnun etti. Türkiye, askeri alanlardan inşaat alanlarına kadar, sağlıktan makine alanına kadar bütün branşlarda dışardan bağımsız olarak kendi üretimini yapma gayreti içinde. Bu konuda bir çok teşviğin olduğunu ve kendi uçağınızı üretmek gibi çok iddialı projelerin de olduğunu görüyoruz. Bu hırslı ve aktif gelişme tabiki yeni teknolojilerle doğrudan ilişkili. Tüm bu projeler için teknolojik altyapının daha yüksek seviyelerde olması gerekiyor. Bu noktada biz kendi alanımızda, kaplama ve yüzey işlemler alanında sahi olduğumuz yüksek teknolojiyi Türk sanayicilerine sunmak, Türk endüstrisi ile paylaşmak istiyoruz.

farklı teknolojik branştaçalışmalarını sürdürüyor. Metalizasyon, bildiğiniz gibi metal buharlaştırma ile çeşitli malzemelerin üzerine çok ince metal film tabakaları kaplanıyor. Örneğin; otomobil farları, aynaları, sinyal lambaları.. Özellikle otomobil oem parça üreticilerinde yoğunlukla kullanılan bir teknik. Yeni uygulamalarımızdan biri de dünya çapında ilk defa kozmetik endüstrisinin çeşitli şişeleri için özel

Firmamızın odaklandığı diğer bir konu da; aşırı ince sert tabaka kaplama tekniği. Fonksiyon parçalarının yüzey şekillerinin optimizasyonu. Örneğin; kesici takımların yüzey performansını arttırmak ve özellikle yüzey şekillerinin optimizasyonunu sağlamak. Bu amaçla A’dan Z’ye bu branşta bir parçanın işlenebilmesi için gerekli olan komple bir sistemi; ‘anahtar teslim’ şeklinde sunuyoruz. Üstelik bu anahtar teslim kavramının içinde gerçekten çok önemli olan, bilgi paylaşımı konusu da var. Kesici takım yeni olsun kullanılmış olsun kaplama işleri için gerekli olan tüm hazırlık safhalarında işte yıkama yağlama eski tabakaların soyulması kurutulması vesaire kaplama ve ondan sonra çıkan ürün ve kalitenin kontrolüne kadar anahtar komple teslimli sistem sunuyoruz. Dinleyicilerin ilgisini çekmiş olmalıyım ki birkaç ziyaretçimiz sırf bu konuyla ilgili bizimle görüşmek istedi. Ana branşlarıolmamasına rağmen bu yeni teknolojiye olağanüstü ciddi ilgi gösteren ziyaretçilerimiz oldu. Türkiye de geleneksel olarak bu işin

Temsilciliğimizle beraber sempozyuma katılma kararı aldık ama bu bizim Türkiye’yle olan ilk ilişkimiz değil. Türkiye’de çeşitli ticari çalışmalar yaptık geçmişte; şuan faaliyette olan Tuzla’da bir tesisimiz var. VTD firmasının hizmet sunduğu alanlardan bahsedebilir misiniz? VTD firması yaklaşık 80 kişi ile 8

Kanarya Adası Las Palmas’taki LaPalma Dağı’ndaki Gran Telescopio Canarias Rasathanesi’nin teleskopundan bir enstantene

Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening

röportaj / interview

dukça yüksek oranda benzin tasarrufu sağlanabiliyor. Türkiye dünya genelinde gelişmiş ülkelerle rekabet edebilmesi için teknolojiye yatırım yapması gerekiyor. Biz de kendi alanımızda ileri teknoloji üretiyor ve sunuyoruz. Bizim felsefemiz; makine satmak değildir. Biz karşılıklı AR-GE’de dahil olmak üzere çok geniş bir bilgi paylaşımı istiyoruz, bir partner istiyoruz.

Gelişmekte olan Türkiye’yi yakından takip eden VTD firması için 1. Yüzey İşlem Sempozyumu önemli bir fırsat oldu. gelişmesi galvanik kaplama yönüne doğru olduğunu görüyoruz. Bu kaplama tekniğinin çevreye olumsuz etkileri nedeniyle tamamen olmasa bile kısmen kullanımının sınırlanacağını düşünüyoruz. Türkiye’de ve tüm dünyada alternatif, çevreye dost kaplama tekniklerinin kullanımı artmakta. Örneğin biz Alman Malzeme Enstitüsü ile yeni bir teknik jenerasyon geliştirdik; DLC. Bu teknikte Elmas benzeri tabakalar oluşturularak neredeyse elmasa yakın sertlik derecelerine ulaşabiliyoruz. Biliyorsunuz Elmas doğadaki en sert madde. Bu çok yeni ve modern bir sistem, bu sistemi ultra sert karbon tabakalarını, kesici takım ve benzer malzemelerin üzerini kaplayabilir hale getirdik. Bu da DLC kaplı malzemelere çok büyük avantajlar getirdi. Olağanüstü sertlik, çok düşük sürtünme katsayısı gibi… Şu anda bu tekniği yoğun olarak kullanan ve en çok talep aldığımız alanlar; otomotiv şanzıman dişlileri, transmisyon aksanları. Dolayısıyla otomotiv şirketlerinden büyük ilgi görüyor. %20’ye varan sürtünmeden kaynaklanan enerji kayıpları, bizim bu alana yoğunlaş-

mamızda önemli bir etken oldu. İşbirliği yaptığımız Malzeme Enstitüsü ile bu enerji kayıpları problemi üzerine çalıştık ve geliştirdiğimiz yeni kaplama tekniği ile ol-

Biz VTD olarak kaplama tekniğini piramidinin en üst noktasını sunuyoruz. Tabi bunu yapabilmeyi; bünyemizdeki dünya çapında bu işin önderi olan bilim adamlarına borçluyuz. Çok yakın bir gelecekte Türkiye’ de bu gelişmeye paralel kendi gelişmesine paralel bizim teknolojimize artık ucuz teknolojilerden bizim teknolojimize geçiş yapacak ve yapmak zorunda. Bu inanç nedeniyle ve bu tespit nedeniyle buradayız. Biz bunu sadece tahmin değil, Hindistan ve Kore’deki tecrübelerimizle, bizzat test edip bu sonuçlara ulaştık.

6 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening

PVC konusu Türkiye için yeni bir konu, sempozyumda da görüştüğümüz firmalar bu konudaki çekincelerini dile getirdiler. Ancak belirttiğim gibi biz sadece sistem satmayı amaçlamıyoruz. Aynı zamanda bu sistemin hazırlığını yapmayı, bir süre birlikte işletmeyi hatta bilgi birikimli eleman yetiştirmeyi de sunuyoruz. Bu noktada şunu söyleyebilirim ki; müşterilerimizin çekincelerini tamamen ortadan kaldıracak kadar teknik destek veriyoruz. Ayrıca bir parantez açmam gerekirse bizim sistemlerimiz dünyada hemen hemen en yaygın sistem. Ayrıca sistemimizin önemli bir özelliği de modüler bir sistem olması. Tesis önce belirli teknolojik standarta göre yapılıp daha sonra farklı ihtiyaçlara göre değiştirilebilir. Bizim sürekli ve yoğun Ar-Ge çalışmalarımız devam ederken yeni geliştirmeleri müşterilerimize yeni makine sunarak değil, yenilikleri mevcut sisteme ekleyerek gerçekleştiriyoruz. Sunduğunuz sistemler ve teknik destekler çok üst seviyede, peki maliyetler konusunda neler söyleyebilirsiniz? Evet bizim başlangıç maliyetlerimiz başlangıçta yüksek gibi görülebilir. Ancak en ucuz sistemlerin üretildiği ülkelerden bile çok sayıda sipariş alıyoruz. Bunun en önemli 2 sebebi var; birincisi; toplam maliyetler, ikincisi de bizim sistemimizin teknik sonuçlarının çok üst kalitede olması. Sistemimizin üstün özellikleri ve sunduğumuz teknik imkanlar maliyet farkını fazlasıyla karşılıyor. Sempozyumdaki görüşmelerimizbize gösterdi ki; müşterilerin makineyi alıp kurduktan sonra ken-

röportaj / interview

rın yanı sıra fırsatı değerlendirerek Japonların en büyük kesici takım vb üreten firmasında beni sunum için çağırdılar, sunum yapma olanağı buldum. Başlamadan evvel şirketin başkanı bana ‘şimdi iyi dinleyin’ dedi,‘bizi burada ilgilendiren bugün burada yaptığınız ve sunduklarınız değil, 5 yıl sonra ne sunacağınız ilgilendiriyor. Onun için biz en tepe yöneticileri de buradayız. Bu benim için tekrar en büyük örnekti; bizim müşterilerimiz bugün değil bundan 5 yıl ve 10 yıl sonra da bizden bir şeyler geleceğini, yeniliklerin çözümlerin yaratılacağını ve bizimle birlikte bu yolda gidebileceklerinden emin oldukları için bizimleler.

Bir çok akademisyen ile çalışan VTD, önemli bilgi birikimine sahip. di kaderlerine, kendi başlarına terk edilmiş hissediyorlar ve gerçektende bunları yaşıyorlar. Bu makineler genel olarak çok özel bir metot olduğu için mono kültür özelliğine sahip; tek bir amaç için yapılmış ve tek bir amaca hizmet ediyor. Örneğin bazı taleplerde özellikle modern taleplerde yeni istemlere yepyeni tabakalarla yanıt vermek zorunluluğu ortaya çıkıyor. İşte burada bizim gücümüz ortaya çıkıyor. Özellikle Uzakdoğu’dan ve güney-

den alınan sistemlerle yalnız başına kalan müşteri bizimle beraber birlikte sistemini oluşturuyor yeni tabakaları oluşturuyoruz.Dolayısıyla müşteri daha ilk safhada bundan sonraki yolda yalnız kalmayacağını bizim sistemimizle bizimle beraber her türlü yeniliğe en kısa sürede reaksiyon verip çözüm bulabileceğinin farkına varıyor. Bundan iki ay önce büyük Japonya’ da bir fuara katıldık. Bu bağlamda dünya çapında büyük fua-

Bilimsel Deneyleri Pratikte Tamamladık Biz VTD olarak kaplama tekniğini piramidinin en üst noktasını sunuyoruz. Tabi bunu yapabilmeyi; bünyemizdeki dünya çapında bu işin önderi olan bilim adamlarına borçluyuz. Çok yakın bir gelecekte Türkiye’ de bu gelişmeye paralel kendi gelişmesine paralel bizim teknolojimize artık ucuz teknolojilerden bizim teknolojimize geçiş yapacak ve yapmak zorunda.Bu inanç nedeniyle ve bu tespit nedeniyle buradayız. Biz bunu sadece tahmin değil, Hindistan ve Kore’deki tecrübelerimizle, bizzat test edip bu sonuçlara ulaştık. Türkiye’de yaklaşık bir yıldır Süyütek firması / M. Bahattin Şenkök bey ile çalışıyoruz. Sempozyuma katılmak henüz bizim için sadece başlangıçtı. Türkiye’de büyük projeler gerçekleştireceğimize inanıyoruz. Sahip olduğumuz büyük teknolojik bilgi birikimini Türk sanayicileri ile paylaşmak istiyoruz. Bu konuda önemli bir talebin olduğunu da gördük.

“ASTA 2800” Sistemi Gran Telescopio Canarias tesisinde.

VTD olarak Türkiye’de, resmi temsilcimiz Süyütek firması ile kaplama konusunda yeni teknolojiler sunuyoruz, çok gelişmiş bir fason test çözümümüz var. Türkiye dünya üzerindeki gelişmelere, yeniliklere kaplama alanında da uyum sağlamaya çalışıyor. Bu noktada VTD olarak sistemlerimizi ve sunduklarımızı mutlaka incelemelerini tavsiye ediyoruz. Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening

röportaj / interview

Sektöre Yeni Bir Soluk Geldi; TIME MAKİNA To Breathe New Life Into The Sector; TIME MAKİNA

Bülent Maviş / Genel Müdür TIME Makina

ektörümüzde önemli bir boşluğu dolduran TIME Makina’ nın Genel Müdürü Bülent MAVİŞ ile sizler için söyleşi yaptık.

Bülent Bey, kendinizi biraz tanıtabilir misiniz? 1977 Balıkesir doğumluyum. Öğrenim hayatımı Balıkesir’de tamamladıktan sonra 1997 yılında Ankara’da vatani görevimi Ordu Milli Takımı’nda sporcu olarak tamamladım ve 1997 yılından bu yanada Ankara’da yaşamaktayım. 1998 yılından bu yana çeşitli kuruluşlarda yönetici ve üst düzey yönetici poziyonlarında çalışmalarda bulundum. 2007 yılından bu yana ise öncelikle Gietart marka kumlama makinalarının satışlarını yürütmek için bu firmanın Türkiye Satış Müdürlüğü görevinde bulundum. 2009 yılından bu yana ise kumlama sektöründe faaliyetlerimizi göstermek için Time Makina adı altında şirketimizin kuruluşunu gerçekleştirdik.

Time Makina Genel Müdürü Bülent Maviş

10 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening

Time Makine’nın faaliyetlerinden ve ürünlerinizden bahsedebilir misiniz? 2010 yılı 11. Ayından itibaren ise Wheelabrator Grubun Türkiye Temsilciliğini alarak Türkiye’deki bütün ithal makinaların orijinal yedek parçalarına uygun bütün yedek parçalarını Almanya’dan Wheelabrator grup adı altında sağlamaktayız. Ve kuruluşumuzdan bu yana bize desteklerini hiçbir zaman esirgemeyen Ereğli demir çelik, Borusan, Hidromek, Tırsan, Sanko Makine, Hidrokon, Rözmaş ve isimi sayamadığımız onlarca müşterimize teşekkür ederiz. Wheelabrator temsilciliğinizle ilgili faaliyetlerinizden bahsedebilir misiniz? Müşterilerimiz gelecekte ne ister diyerek yola 2007 yılında çıktı. 2009 yılında TIME MAKİNA adı altında Whelabrator Group Kumlama Sektöründe Almanya Merkezli firma ile ve Durst&Safa ile de Endüstriyel Boyama Kabinleri alanında güçlerini birleştirerek müşterilerimizin, çözüm ortağı olduk. Biz çözümlerimizi geliştirerek ve teknolojimizi kullanarak sürekli bir gelişim içindeyiz. Gelecek yıllar içinse düşüncemizin temelini, marketimizin geliştirmekte görüyoruz. Müşterilerimizin memnun olmama durumunu ortadan kaldırmak peşindeyiz. Yine müşterilerimizin isteklerine cevap vermek için çalışıyoruz. Gelecek hedeflerimize bakarsak, gelişmekte olan bir sektör görüyoruz. Müşteriler, birçok şirketin sağladığı hizmet ve dar üretim proseslerinden memnun olmamaktadır. Wheelabrator Grup dünyanın önde gelen yüzey hazırlık şirketi olarak ekipman, hizmetler ve parça olarak üzere geniş bir ürün yelpazesi sunmaktadir. Döküm, otomotiv, havacılık, enerji, deniz, demiryolu, inşaat ve diğer birçok sektörde önde gelen firmalar verimlilik ve karlılıklarını arttırmak için 100 yılı aşkın süredir. Wheelabrator Grubun ürün ve hizmetlerini kullanmışlardır.

röportaj / interview

Time Makina sektördeki önemli bir boşluğu da, güvenilir, garantili ikinci el makina tedarik ederek doldurmuş oldu. Yaklaşık 100 ülkede 15.000 aktif müsterisi ve yaklaşık 50.000 makinasi ile Wheelabrator Grup müşterileri için en iyi hizmet ve çözümleri sunmak için hizmet vermektedir. Wheelabrator Grubun müşterilerin işletim zorluklarını çözmekteki yaklaşımı benzersizdir.farklı sektörlerdeki, farklı uygulamalarda kazanılan deneyim ile Wheelabrator Teknik Uzmanları firmaların işletim ihtiyaçlarını karşılamak ve özel çözümleri için müşterileri ile yakından çalışmaktadırlar. Bu yaklaşım sektörde çok iyi karşılanmıştir. Wheelabrator yüzey hazırlama ekipmanları satışı üçte ikisi, müşteri hassas özelliklere için tasarlanmış özel ekipmanlardır. Geri kalan üçte biri, Wheelabrator kalite ve güvenilirliği aynı seviyede dahil standart öğeleri, ancak re-

kabetçi bir fiyata daha hızlı bir şekilde teslim edilebilir. Satış sonrası müşterilere ne gibi desteğiniz oluyor? Bizler kendi müşterilemize olduğu gibi bütün kumlama makinasına sahip firmalara vermiş olduğumuz en büyük hizmet müşterileri yaptığımız periyodik bakım anlaşmaları ile müşteri memnuniyetini en üst seviyede sağlayamayı hedeflemekteyiz. Türkiye’de önemli bir boşluğu dolduruyorsunuz; her marka makine için yedek parça tedarik ediyorsunuz, bu hizmetinizi biraz açabilir misiniz? (kalite, fiyat, parça uyumluluğu vs.) Öncelikle bizim sloganımız Firmamınızın adından da anlaşıldığı gibi bütün firmalar için zaman

çok önemlidir. Bu yüzden maalesef Türkiye’de olan en önemli olay şirketler için hemen olsun, çabuk olsun kaliteli olsun ve ucuz olsun. Biz bunların hepsini karşıladığımızı düşünüyoruz ve sloganımız ise “Time Makina ile herşey zamanında” ve bu yüzden Wheelabrator Grubun büyüklüğü ve gücü sayesinde ithal olan bütün kumlama makinalarının A’dan Z’ye ORJİNAL parçalarına uygun yedek parçalarını sağlamaktayız. Özellikle türbinli kumlama makineleri konusunda önemli bir bilgi birikimine sahipsiniz, bu konuda danışmanlık hizmeti de veriyor musunuz? Bu konuda şöyle bir ifadede bulunmak istiyorum. Dünyada eşi benzeri olmayan sadece Whee

Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening

röportaj / interview

Time Makina yeni türbinli kumlama makineleri konusunda da Wheelabrator firmasının temsilciliğini yapıyor. labrator Grubun özel tasarım olarak ürettiği Titan turbinleri piyasadaki turbinlere göre örnek vermek gerekse piyasadaki turbinler 600 saat ile 1000 saat arası çalışırken Wheelabrator Grup Titan turbini 6.000 saat garanti vererek burdaki gücünü ortaya koymaktadir. Bu bağlamda diğer ithal markaların üstüne kumlama makinasının en önemli kısım turbin olduğu için Titan turbinlerini takarak kumlama kalitelerini en üst seviyeye getirmektedir. İkinci el makine denince akla eski, verimsiz çalışan makineler de gelebiliyor ama sizin sunduğunuz 2. El makinalar neredeyse sıfır makine kadar verimli çalışıyor, bu konuda biraz okurlarımızı bilgilendirebilir misiniz? İkinci el makinadaki politakamız çok para kazanmak değil, öncelikle hem alan hem satan iki tarafı memnun etmek. Satan için piyasa şartlarında uygun bir fiyata satıldığını, alan için ise öncelikle nasıl bir makina aldığını bilmesinin sağlanması ve sonuna kadar verdiği parayı haketmesini sağlamak

için müşterilerimize sunduğumuz en önemli hizmet sattığımız bütün ikinci el makinaları anahtar teslim, revize edilmiş ve en önemlisi 1 yıl garantili vererek Türkiyede ikinci el denince Time Makinanın güvenilir bir marka olarak herkes tarafından bilinmesini sağlamaktır. Would you Introduce yourself? I born in Balikesir in 1977. After finished my education in 1997,I went to Ankara for Soldier duty and served as sportsman at the military team. I have lived in there.I have worked at many firms as executive and top executive since 1998. I have worked at the Gietart firm at the sales department since 2007.I have been working at my firm for selling Blasting Machine since 2009. Would you explain Time Machine’s Business and Products? We supply all kinds of Wheelabrator’s spare parts

12 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening

from Germany from 2010. We kindly thank Erdemir, Borusan, Hidromek, Tırsan, Sanko Machine, Rözmaş and all of our customers who didn’t mention his name. Would you explain your Wheelabrator representation? Our journey started in 2007 for What would customer request from us. We join the power of Wheelabrator Group’s products and Durst&Safa we could be the solution partner of our customers. We always improve our solutions and technology. Our fundamental idea for future is to improve our market. Our main idea customer’s satisfying. Wheelabrator Group is the worldwide well known firm about surface preparation equipments, spare parts and so on. Casting, automotive, aviation, energy, marine, railway, construction and many sectors uses these products efficiently. The strength if Time Machine is

röportaj / interview

Time Makina büyük projelere ismini yazdırarak çok kısa bir sürede çok önemli referanslara sahip oldu. based on the skills & professionalism of its staff. Expert technical staff, ensuring high quality consciousness, checking all products periodically. Automation of Export department - likewise plays an important role in providing prompt information. Besides, the company guarantees high quality of products, it is committed to render efficient customer service too. The company also ensures execution of orders and supply within stipulated time. It is the policy of Time Machine to establish and implement strategic controls and goals that will ensure continuous improvement of satisfaction for all customers. To this end Senior Management will set goals (at annual and intermediate reviews) on Quality,

Delivery, Cost and Customer Perception. The management ensures that the quality objectives are established at relevant functions and level within the organization. It is the responsibility of all employees to actively participate in attaining the Management goals for Quality, Delivery and Cost and hence Customer Satisfaction.

harmonyetc.) As you see on our firms name as well, the time is very important for us. Customers request reasonable prices, fast delivery, high quality products. We believe that we answer all of these requests, and our slogan is “ your request is on exact time with time machine”

Would you explain your support after selling? We would like to give all kinds of support to all of blasting firms and customers as give maintenance services periodically and looking for customer satisfying.

You have much knowledge about turbine blasting machine, therefore, do you give consulting services? Sure we give consulting services for our customers. For example, While other turbines work around 600-1000 hours, Wheelabrator Titan Turbines work around 6000 hours with warranty. So, this data shows Wheelabrator’s spare parts power.

You fill an important gap, supply all kinds of spare parts for many type’s machine, would you introduce more these services? (Quality, Price, fragment

Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening

teknik makale / technical publication

Vibrasyon’da Yeni Teknolojiler A Technology For Many Surface Finishing Applications

Habib Aykol RÖSLER TR

. u. E. Büschel GmbH manufactures ready to install fine blanked components. Design and production of the fine blanking tools, the actual fine blanking itself and surface treatment are all done in-house and mass finishing is utilized for various tasks during the production process. In the past years H. u. E. Büschel GmbH, located in Schwaig, Germany, has successfully evolved from a mere parts manufacturer to a supplier of complete systems. Says Rolf Büschel, General Manager: „The demand for ready to install components and assemblies has been growing steadily and we have adapted to this trend. For this reason not only engineering, tool making and production of very intricate fine blanked parts but also surface finishing are now part of our value added chain.“ The company produces fine blanks from practically all kinds of metal like different types of steel, non-ferrous metals including aluminum and aluminum alloys for the automotive industry and other

For the processing of large parts high speed rotary vibrators offer up to 60% higher grinding performance compared to standard rotary vibrators.

16 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening

industrial sectors. Continues Rolf Büschel: „Mass Finishing, for example for deburring and radiusing of edges, is a very critical process, as it can change the parts dimensions. For this reason, we are keeping this important operation in-house and utilize various finishing systems like rotary vibrators, centrifugal disk machines and waste water treatment systems from Rösler. Size and shape of the parts as well as the required surface finish determine which type of mass finishing system we have to use.” Focus on strong burs The selection of the right mass finishing system is crucial to achieve optimum finishing results with no parts damage at the lowest possible costs. Rotary vibrators are universally usable basic mass finishing systems that can be utilized for deburring, edge breaking/radiusing, cleaning, surface grinding and polishing of fine blanked parts, stampings and bent parts. Whenever a high rate of metal removal within a short time span is required, or small and flat parts that tend to stick to each other must be processed, rotary vibrators are somewhat limited. Shorter cycle times with centrifugal disk finishing Centrifugal disk finishing systems are ideal finishing systems for such applications. When it comes to intensive grinding and polishing, centrifugal disk machines are usually 10 – 30 times more productive. Their separation system guarantees batch integrity, i.e. the complete separation of the finished parts from the media. However, these finishing systems are somewhat limited by the dimensions of the fine blanks. For example, to prevent parts damage, a batch of relatively big parts weighing 400 kg must be divided into several smaller batches. This in turn requires a more complicated system design and more material handling resulting in higher processing cost. At its location in Mohlsdorf Büschel GmbH operates a fully automatic centrifugal disk finishing machine FKS 55.1 A2 which processes the parts without any operator involvement all the way to depositing the finished

teknik makale / technical publication

To be cost effective, mass finishing operations for different fine blanked parts require the utilization of different mass finishing technologies. parts into dedicated parts bins. The effluent from the FKS 55 is cleaned with a Z 1000 centrifuge and an evaporation system resulting in an operation without any waste water. The main plant in Schwaig is equipped with several rotary vibrators for finishing fine blanks. Among other machines there is a fully automated R 1050 A rotary system and there are several small centrifugal disk finishing machines. The effluent from all these finishing machines is handled by a Z 1000 centrifuge and an evaporator.All finishing systems were planned to the customer’s specifications in close cooperation with Rösler. This allows running the surface finishing processes with optimum results and excellent cost control. When it comes to metal removal the choice of the right grinding media is crucial. Because of the high quality requirements at Büschel GmbH, in the past years the customer and Rösler jointly developed media types which, in the meantime, have proven to be indispensable for the production operations at Büschel. High speed processing for large parts For the processing of somewhat larger parts Rösler has developed

the high speed rotary vibrators with excellent grinding performance at very reasonable costs. In high speed rotary vibrators, already in use at numerous manufacturers of fine blanks, stampings, bent, sawed, cold forged and hot forged parts, batches of 400 kg can be processed irrespective of whether a batch consists of 10 or 45,000 parts. The performance of high speed rotary vibrators is up to 60% higher than that of standard rotary vibrators which contributes to a

quick amortization of such mass finishing systems. Of course, high speed rotary vibrators are available for processing trials in our test lab in Untermerzbach. High speed rotary vibrators in different sizes and different technical versions The powerful high speed rotary vibrators are available in different sizes and different technical versions:

As an all-round supplier, Rösler GmbH is an international market leader in the production of surface finishing, shot blasting machines, painting systems and preservation lines as well as process technology for the rational surface finishing (deburring, descaling, sand removal, polishing, grinding…) of metals and other components. Besides the German plants in Untermerzbach and Bad Staffelstein, the Rösler Group has branches in Great Britain, France, Italy, The Netherlands, Belgium, Austria, Switzerland, Spain, Romania, Russia, China, India, Brazil, South Africa and USA.

Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening

haber / news

WALTHER TROWAL Sektörün En Büyük Döküm Teknolojileri Fuarında Sergilediği Yeni Ürünleriyle Büyük İlgi Topladı WALTHER TROWAL Attract Attention With New Products in Biggest Exhibition of Sector Alper Vidin / Bülent Özgür BVA Mümessillik / Walther Trowal TR Temsilcisi

1931 yılında Kurt Walther tarafından kurulmuş olan Walther Trowal bir çok sektörde Trowal işlemi olarak geçen vibrasyon işlemi konusundaki en eski firmadır. (Başlangıçda patentli olan TROWAL kelimesi Almanca TROmmel ve WALther kelimelerinin birleşmesinden oluşmaktadır) Walther Trowal GIFA 2011 fuarında, sürekli vibrasyon makinesi AV 345x41 ve su-kimyasal geri kazanım makinesi ZM03-FL’yi sergiledi. Bu makinelerin yanında Trowal plastik, seramik vibrasyon taşları ve vibrasyon kimyasalları da tanıtıldı. Trowal firmasının en önemli özelliği müşterilerine makine ile beraber doğru prosesi tanımlamasıdır. Doğru proses Trowal’in Haan’da bulunan test merkezinde yapılan çalışmalarla tespit edilmektedir. Almanya’da düzenlenen GIFA 2011 Fuarı büyük ilgi gördü.

er 4 yılda bir düzenlenen GIFA fuarı bu sene 28 Haziran – 2 Temmuz 2011 tarihleri arasında Düsseldorf fuar merkezinde gerçekleşti. 1700’ü aşkın şirket, kurum ve araştırma enstitüsü Düsseldorf’da döküm, döküm teknolojisi, yüzey işlem teknolojisi ve metalurji alanlarında son yeniliklerini tanıttılar. Almanya’nın Haan (Düsseldorf şehir merkezine 30 km) şehrinde yerleşik olan WALTHER TROWAL GIFA 2011 ‘de 16. Hol 16B standında yer aldı.

22 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening

Fuar boyunca katılımcılardan Trowal standına yoğun bir ilgi vardı, aynı şekilde Türkiye’den gelen ziyaretçilerin de ilgi odağı oldu. Trowal standında sergilenen makinelerin özelliklerine kısaca bir göz atalım; AV345x41 sürekli vibrasyon makinesidir yani bu vibrasyonun bir ucundan yüklenen parçalar belirlenen işlem süresi boyunca içerde ilerlerler ve daha sonra yıkama bölü-

haber / news

makta, çok daha az atık çıktısı ile de çevrenin korunmasına katkıda bulunmaktadır. Bu amaçla Walther Trowal yenilikçi ve güncel teknolojiye sahip santrifüjlü arıtma/geri dönüşüm sistemlerini geliştirmiştir. Bu sistem sayesinde; kimyasal kullanımı %90’a su tüketimi %98’e kadar azaltılabilmekte, diğer sistemlere göre %70 az çamur oluşmakta ve daha az yer kaplamaktadır.

Walther Trowal GIFA 2011 fuarında, sürekli vibrasyon makinesi AV 345x41 ve su-kimyasal geri kazanım makinesi ZM03-FL’yi sergiledi. münden geçtikten sonra başka bir konveyörle kurutucuya veya bir sonraki işlem aşamasına taşınırlar. Bu makinede küçük pres ve döküm parçalardan büyük döküm parçalara kadar bir çok farklı parçanın çapak alma vb uygulamalarında çok verimli bir şekilde kullanılabilmektedir. Bu sistemin temel avantajları: - Parti parti yapılan işlemlere göre çok daha verimli olması ve vibrasyon işleminin üretim süreçlerine kolayca entegrasyonu

Uzun yıllardır “Trowal” işlemi olarakda bilinen mekanik ve kimyasal yüzey işlemler (çapak alma, yüzey temizleme, parlatma, asitli temizleme ...vb), metal işlem sektöründe güvenilir ve uygun maliyetli bir seçenek olmuştur. Teknolojik ilerlemelere karşın yüzey işlemler sonrası atık sıvı oluşmaktadır. Bu atık işlem sıvısının geri dönüştürülmesi, temiz su ve kimyasal kullanımını azalttığı için tasarruf imkanı sağla-

Parçacık içeren atık sıvılar kirli su tanklarında toplanmakta ve sürekli olarak santrifüj temizleme bölümüne gönderilmektedir. Oluşturulan yüksek merkezkaç sayesinde mikron büyüklüğündeki parçacıklar dahil ayrıştırılabilmektedir. Daha sonra temizlenen su + kimyasal karışımı yeniden kullanılmak üzere makinalara gönderilmektedir. TROWAL ZM arıtma sisteminin diğer kullanım alanlanları: - Taşlama, hassas taşlama, parlatma işlem sıvıları - Boya kabin suları - Fosfat banyoları - Cam taşlama işleminde kullanılan sıvılar - Islak kumlama işlemleri

- Vibrasyon işleminin otomasyonunun kolayca çözümlenmesi - Malzeme yükleme boşaltma için gerekli zamanın önemli derecede azalması Fuarda sergilenen diğer makine de ZM03-FL santrifüjlü arıtma makinesiydi. Günümüzde suyun her damlasının önemi vardır, bu sebepten dolayı Avrupa’da satılan her vibrasyon makinesinin neredeyse tamamına yakını arıtma sistemi ile beraber satılmaktadır. Santrifüjlü arıtma ve geri dönüşüm sistemi sayesinde yüzey işlemde kullanılan su ve kimyasallardan çok büyük oranda tasarrruf sağlanmaktadır. Atık miktarında da çok önemli bir düşüş sağlanabilmektedir.

Walther Trowal, yeni ürünlerini sergilediği GIFA Fuarı’nda, yabancı ziyaretçiler kadar Türkiye’den gelen ziyaretçilerden de büyük ilgi gördü.

Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening 23

haber / news

Walther Trowel was compelling for demonstrating new products at the biggest casting technology exhibition: The 12th International Foundry Trade Fair GIFA took place in Düsseldorf between 28 June and 02 July 2011. Size, competence and rating by visitors and exhibitors had all already received top marks in 2007. The GIFA was the platform for excellent Business activities and is the indicator for the innovations which will orientate the future – and all this against the background of impressive facts and figures. WALTHER TROWAL is located in Haan City in Germany was on 16th hall and at the 16B stand. Walther Trowal which is founded by Kurt Walther in 1931 is the oldest firm about the Trowal type vibration process. ( At the beginning Trowal had a patent which is the combination of Trommel and Walther words.) Walther Trowal displayed AV 345x41 type constant vibration machine and ZM03-FL type water-

8 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening

chemical feedback machine. Additionally displayed Trowal plastic, ceramic vibration stones and vibration chemicals. The most important characteristic of Trowal firm that define the right process for exact machine. Suitable process is tried out at the trial center in Haan. There was a massive interest of Trowal Stand from Turkey and all over the world. There is some kind of specifications about machine as stated below: - It is very efficient to do part by part process and considerably easy integration of the production process. - Using vibration automation’s very easy - Product loading and unloading essential time decreased much.

haber / news

Dünya’nın En Büyük Aynalı-Teleskop‘u VTD’nin Tekniği İle Gerçekleştirildi The Biggest Mirror Telescope Has Being Developed by VTD’s Technic

M. Bahattin ŞENKÖK SüYüTek

u an için Dünya’nın en büyük Aynalı - Teleskopu, İspanya’ya ait Büyük Kanarya Adalarından, La Plama adasının bulutlara erişen La Palma dağında (rakım: 2.267m) kurulan büyük rasathanede (Observatoryum) “Gran Teleskopio Canarias”, aynı zamanda branşta GTC ve GRANTECAN adları ile de bilinir. Bu dev AR-GE Astronomi rasathanesinde, 2009 yılının ikinci yarısında kurularak devreye giren dev aynalı teleskopun aynalarının toplam çapı Ø 10.400mm (10,4m) ve benzerleri arasında Dünyanın en büyüğü. Bu dev Gran Teleskopio Canarias teleskopu, bir İspanyol-Meksika ortak bilimsel AR-GE projesi. Bu haber makaleyi okurken haklı olarak akla takılabilecek ilk soru işareti ise; bu proje ile Almanyanın Saksonya eyaletindeki, branşının ünlü, metalizasyon sistemleri sunucusu olan “VTD” Şirketinin ne gibi bir ilişki içerisinde olabileceği sorusu… Aslında VTD bu projenin başlangıcından beri projeye eşlik eden, katkı sağlamaya çalışan, bilim adamları ile birlikte çözümler üreten, onların kalıcı ve sürekli partneri konumunda. Çünkü aşağıdaki aktarılacak ürünün işlemi, sadece bir seferlik yapılan bir iş ve işlem değil. Dolayısı ile VTD Şirketinin katkısı, birlikteliği de projenin pratikteki Ar-Ge çalışmaları uygulamada da sürdükçe yıllarca, hatta onyıllarca sürecek daimi bir VTD projesi. Gran Teleskopio Canarias teleskopunun ana aynası, aslında aşırı hassas (Extreme Hi-Precision) 36 adet, altıgen tali, yani kısmi aynanın bir araya getirilmesi ile oluşan, dev bir yansıtıcı ayna. Burada kullanılan aynalar, bu amaçla özel olarak geliştirilmiş, aşırı derecede hassas olarak bir Seramik-Cam’dan dökülmüş ve döküm sonrası aylarca süren tam kontrollü bir soğuma işlemi sonrası, taşlanarak şekillendirilmiş elementlerdir. Bu, aşırı hassas yansıtıcı yarı mamul elementlerden, yansıtıcı ayna elementlerini oluşturulabilmek için, aynanın yansıtıcı yüzeyinin aşırı hassas ve çok ince, her tarafında mutlak eşit tabaka kalınlığına sahip, tam homojen, teknik olarak mümkün olabilen en üst nokta saflıkta, yani teknik %100 saflıkta Aluminyum (Al) metal buharıyla kaplanması gerekliliğidir. İşte bu metalizasyon işlemi için 26 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening

VTD’nin ASTA Serisi Optik-PVD sistemi

gerekli olan kaplama makinesi ve tesisi de bir o kadar önemli ve hassas, tüm istem şartlarını yerine getirebilir şekilde, düzeyde olmalıdır. İşte bilim adamlarının ana istemini bu şekilde özetlemek mümkün. Bu amaçla, bilim ve proje çevresince partner olarak seçilmiş VTD Şirketince özel bir makine ve bunun ait olduğu özel bir tesis geliştirilerek, üretilmiş ve kurulmuştur. Yansıtıcı ayna tabakasını oluşturan asıl tabaka ise, çok çeşitli, bir dizi nedenlerden ötürü, doğrudan yerinde, Gran Teleskopio Canarias teleskopunun kurulduğu yerde, 2.267 m yükseklikteki tepede kurulan tesiste kaplanmıştır. VTD Şirketine yöneltilen bir dizi istemlerden diğer, bazıları şöyle özetlenebilir: • bu işlem için tasarımlanan vakumlu kaplama tezgahı, yalçın bir dağ zirvesine kurulu rasathaneye sorunsuz şekilde nakledilebilmesi için, hem mümkün olduğunca küçük boyutlu, yani kompakt olması şarttır, • ancak aynı zamanda da işlenecek parça boyutlarının da gerektiği şekilde içine konabileceği, parçanın zor şartlarda kolaylıkla sığacağı bir hacme ve en hassas şekilde işlenebileceği şekilde büyük ve ferah bir resipient boyut-

haber / news

larına sahip olmalıydı. Bu ve benzer bir dizi teknik istem ve proje şartları, VTD’nin metalizasyon sistemi ASTA ailesinin, en büyük boyu olan “ASTA 2800” tipinin tasarımlanarak, üretimine neden olmuştur. Sistem, zorlu bir nakil sonrası, işlem yerinde monte edilmiş ve başarıyla devreye alınmıştır.

Muhakkakki Gran Teleskopio Canarias rasathanesinin teleskopu için gerçekleştirilen VTD metalizasyon sisteminin üstün başarısında ve gerekli ön çalışmalarda, en büyük katkı rolü daha önce “Şamaksi-Pirgulu” rasathanesinde kurulan tesis ve orada elde edilen engin deneyimlerdir.

Neden bu zahmet ve kapsam? Aslında özel SeramikCamdan üretilen ve asıl büBir ASTA-2400 modeli Optik-PVD Sistemi (Azerbeycan) yük aynayı oluşturan altıgen ayna segmentleri de bir alman şirketi tarafından özel işlem, teleskopun istenen, planlaolarak üretilmekte, yani almanyanan performansının sabitesi için dan gelmekteydi. Dolayısıyla akla kaçınılmaz bir şarttır. gelen ilk soru, neden bu segmentlerin Almanyada daha rahat ve uyVTD tarafından planlanıp, tasarımgun ortamda metalize edilmediği, lanarak, üretilen ve La Palma’da metal buharıyla kaplanmadığıdır. kurulan tesis, 2009 yılı içerisinde gerçekleştirilmiş, yapılan ön testler Ancak, bu tip optik parçalar, uyguve işlem yerindeki uygulamalar da lama, işlev alanında günün her anı ise, sistem beklenen teorik hedefleçevrenin bir dizi olumsuz, kirlenme ri de aşarak, müşterinin tam memve tahribat etkisi altındadır. Bunun nuniyeti ile efektivitesini kanıtlansonucu olarak ta, aynanın yansıtımış, bugün başarı ile uygulamada cı tabakası zaman içerisinde aşınkullanılmaktadır. Geçen süre zarmakta, tahrip olmakta, yani yansıtfında GTC rasathanesi, uluslar arama özellikleri zaman içerisinde bosı kooperasyonlarda, pek çok prozulmaktadır. Bu nedenle de yansıtıjeye çok değerli katkılar sağlamış, cı tabakanın kullanım süresi içerikısmen projelerin başarısında çok sinde defalarca temizlenerek, düönemli bir rol oynama görevini kazenli aralıklarla tekrar, tekrar yeninıtlamıştır. den kaplanması kaçınılmazdır. Bu

Azerbaycanda, Bakü’ye yaklaşık 150 km mesafedeki, Baykal gölü kenarındaki Şamaksi şehrinin bulunduğu, kuzey-doğu Kafkas dağlarındaki Pirgulu bölgesinde, denizden 1.500 m irtifada bulunan rasathane ve teleskoplar, Asya kıtasının en büyük astronomi teleskoplarıdır. Bu teleskoplar 1969 yılında Alman Carl-Zeiss Şirketince tasarımlanmış ve üretilerek, kurulmuştur. Burada kullanılan 30 adet yansıtıcı teleskop aynasının kaplama soyumu ve yeniden metalizasyonu için 2007-08 sürecinde, VTD tarafından geliştirilerek, gerçekleştirilen “ASTA 2400” tesisi, Gran Teleskopio Canarias rasathanesi için uygulanan”ASTA 2800” sistemine bir baz oluşturmuştur. Bugün VTD Şirketi, Gran Teleskopio Canarias rasathanesinin bilim dünyasına sağlayacağı yeni bilgilerde, kendi katkılarının haklı gurur ve heyacanı içerisindedir.

Kanarya adası Las Palmas’taki LaPalma dağındaki Gran Telescopio Canarias rasathanesinin teleskopundan bir başka görünüş.

Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening 27

kitap tanıtım / book publicity

Yüzey Analizi Surface Analysis: The Principal Techniques

üzey Analiz Kitabının tamamen güncellenmiş ve yeni teknolojiler, yeni gelişmeler ışığında gözden geçirilmiş ikinci baskısını sizlere tanıyoruz. Temel Teknikler, yüzeylerin karakterizasyonu ve anlayış yüzeylerde, yüzey bilim adamlarının ilgisini nasıl tepki, görünüm ve fonksiyon dış katmanları ile ilgilenir.

lanted into our bodies to feed in drugs or replace body components. The auto-exhaust catalyst which removes some of the worst output of the combustion engine is a masterpiece of surface chemistry as are the industrial catalysts which are vital for about 90%of the output of the chemical industry. Thus whether one considers a car Bu kapsamlı metin içinde, her anabody shell, a biological cell, tisliz alanında uzmanlar, hem temel sue or implant, a catalyst, a soaraştırma ve uygulamalı yüzey analid state electronic device or a lizi etkili olabilmesi için kendilerini movin moving component in an göstermiştir başlıca teknikleri teori engine, it is the surface which ve pratiğin tanıtmak. interfaces with its environment. The surface reactivity will deterBu konunun anlaşılmasını kolaymine how well the material belaştırmak ve çalışma bu alanda sohaves in its intended function. It John C. Vickerman, Ian Gilmore runların üstesinden nasıl okuyucuis therefore vital that the surfaSayfa / Page: 686 lar göstermek için analiz örnekleri ce properties and behaviour of Dil / Language: İngilizce / English verilmektedir. materials used in our modern world are thoroughly underseu.wiley.com tood. Techniques are required which enable us to analyse the This completely updated and revised second edition surface chemical and physical state and clearly disof Surface Analysis: The Principal Techniques, deals tinguish it from that of the underlying solid. with the characterisation and understanding of the Contents outer layers of substrates, how they react, look and Introduction; function which are all of interest to surface scientists. Auger Electron Spectroscopy; Within this comprehensive text, experts in each analyElectron Spectroscopy for Chemical Analysis; sis area introduce the theory and practice of the prinMolecular Surface Mass Spectrometry by SIMS; cipal techniques that have shown themselves to be efDynamic SIMS; fective in both basic research and in applied surface Low-Energy Ion Scattering and Rutherford Backscatanalysis. Examples of analysis are provided to facilitatering; te the understanding of this topic and to show readers Vibrational Spectroscopy from Surfaces; how they can overcome problems within this area of Surface Structure Determination by Interference study. Techniques; Scanning Probe Microscopy; The surface behaviour of materials is crucial to our liThe Application of Multivariate Data Analysis Technives. The obvious problems of corrosion are overcoques in Surface Analysis; me by special surface treatments. The optical behaviAppendix 1 Vacuum Technology for Applied Surface our of glass can be modified by surface coatings or by Science; changing the surface composition. The surface cheAppendix 2 Units, Fundamental Physical Constants mistry of polymers can be tuned so that they cling for and Conversions; packaging, are non-stick for cooking or can be impIndex.

28 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening

haber / news

Güvenilir Temizlik İçin

Kontrollü Temizlik ve Yıkama Kalitesi Reliably Clean? Controlling Cleaning and Bath Quality Doris SCHULZ

euffen – The quality and reliability of components during actual use after the production process depend just as decisively on workpiece cleanliness as the results of downstream processes do. parts2clean informs visitors about various methods of efficiently controlling the cleanliness of cleaned parts and surfaces, as well as the performance of cleaning baths, in a requirements oriented manner. The leading international trade fair for industrial parts and surface cleaning will take place at the Stuttgart Exhibition Centre from the 25th through the 27th of October, 2011.

of cleanliness has to be monitored and documented as well. “Continuous monitoring of cleaning and rinsing baths is also becoming more and more important, because this has a significant influence on operating costs for the cleaning process”, reports Hartmut Herdin, managing director of fairXperts GmbH, promoters of parts2clean.

For the processing of large parts high speed rotary vibrators offer up to 60% higher grinding performance compared to standard rotary vibrators.

Exhibitors at parts2clean will present various systems for conducting cleanliness analyses in accordance with VDA 19 / ISO 16232. Amongst others these include extraction modules which are used for a variety of particle extraction methods. Where subsequent evaluation of particles retained in the filter is concerned, offerings range from laboratory scales for gravimetric determination, particle scanners and optical microscopes, right on up to scanning electron microscopes and micro-tomographs.

Residues which are deposited on workpiece surfaces during manufacturing and machining processes, for example particles, burrs and dust, as well as oil, emulsions and separating agents, are unavoidable. In order to assure that this contamination neither has a negative impact on the results of subsequent processes such as coating, hardening, welding and bonding, nor impairs the function of components during later use, degrees of cleanliness which are matched to actual requirements have to be achieved by the cleaning process. In many industry sectors, the achieved degree 30 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening

Pinpointing and Analysing Particles With regard to inspection for determining whether or not particulate cleanliness specifications have been complied with, the automotive industry has created a standard reference work, namely VDA volume 19, “Technical Cleanliness Testing – particulate contamination of function-relevant automobile components”, and its international counterpart, i.e. ISO 16232, volumes 1 through 10, “Road vehicles – Cleanliness of components of fluid circuits”. The objective of these directives is to be able to evaluate and compare the technical cleanliness of a part by means of clear-cut, unambiguously described procedures for extracting and analysing particulate contamination from production and the environment. In the meantime, VDA 19 is generating great interest in numerous industries, for example medical technology and precision engineering, as well as the optics and hydraulics industries.

haber / news

liquids during measurement.

For the processing of large parts high speed rotary vibrators offer up to 60% higher grinding performance compared to standard rotary vibrators.

Equipment manufacturers offer systems which have been specially designed for the automated analysis of residual contamination filters. As a rule, these can be adapted to individual factory standards. Companies for whom it doesn’t pay to have their own cleanliness inspection equipment, or who do not have the necessary personnel,

can take advantage of experienced, certified service providers.The use of fluid particle counters, for example extinction particle counters, eliminates the need for analysis filters which are required for gravimetry and microscopy. As a prerequisite for reliable results, the test fluid may not contain any gas bubbles or droplets of extraneous

For the processing of large parts high speed rotary vibrators offer up to 60% higher grinding performance compared to standard rotary vibrators.

Tracking Down Film-Like Contamination If residues from processing media remain on workpiece surfaces after cleaning, the quality of results obtained from downstream processes such as coating, painting, bonding, hardening and welding may be impaired. Various test methods are available for tracking these residues down. The simplest are test inks. Inline systems are available as well. These function on the basis of various processes, for example relative change in luminance which results from thin layers on surfaces, or laser induced, time-resolved fluorescence spectroscopy. Beyond this, the exhibition programme includes systems for contact angle measurement as well, which are also available as portable instruments. Monitoring Cleaning and Rinsing Baths Changing the bath too early results in unnecessary costs. If cleaning and rising baths are changed too late, cleaning quality suffers and costly rework results. Bath monitoring and media conditioning are thus important factors in quality and cost-optimised manufacturing processes. Various systems are available for continuous monitoring of cleaning baths. Offerings include manual measuring instruments, as well as fully automated systems. The latter ascertain actually available cleaning power during the running process and automatically add cleaning agent depending upon consumption, or indicate the need for a bath change before it’s too late. In addition to information offered by the exhibitors, the parts2clean expert forum, held in German, provides lots of know-how regarding analysis procedures and the issue of technical cleanliness. Further information and a preliminary exhibitor list are available at www. parts2clean.de.

Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening

etkinlik takvimi / event calendar

25-27.10.2011

Metalex Metal Ürünleri Fuarı Metal Products Fair 16.11.2011 - 19.11.2011 Bangkok / Tailand - Tayland

Wın - World of Industry 2012 WIN Fuarı WIN World of Industry 02.02.2012 – 05.02.2012 Tüyap / İstanbul Turkey

Metal & Steel 2012

Uluslar arası metal ve makineleri fuarı The 3rd International Exhibition specialized on Steel, Steel Fabrication and Metal Works 01.02.2012 – 04.02.2012 Cidde / S. Arabistan Jeddah / Saudi Arabia

Aluexpo 2011 04.10.2011 - 07.10.2011

32 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening

2. Alüminyum Teknolojileri, Makina ve Ürünleri İhtisas Fuarı 2nd Aluminium Technology, Machinery and Products Trade Fair 13-16.10.2011 CNR Expo/İstanbul/Turkey

ikinci el makina ilanları / used machine advertisements

12.07.2011 - Türbinli Kumlama Makinesi Gıetart Ön Isıtmalı Kumlama Boyama Makinesi Kaçırılmayacak Fırsat 2600X600 Model : 2001 Giriş Boyutu : 2.600 X 100mm/1.500X600 mm Türbin: 6 Türbin başına güç : 11kw BSa 2 ½: 0.9 – 1.3 m/min Geçiş Hız Ortalaması : 0,6 – 10 m/min Boya Tabakasının Kalınlığı : 15-20 µm Kullanılacak Kumlama araçları : Yuvarlak Çelik Saçma Ø 0.9 – 1.2 mm, 45-51 HRC ya da Ø 0.9 – 1.2 mm, 1.700 N/mm2 Tel kesme Boyama Tipi : Çözücü bazlı astar / Su bazlı astar (Her ikiside üstün kalite seçilecektir) Maksimum Montaj Yüksekliği : 6.320 mm (Rulo Taşıyıcıs 900mm) Taşıyıcı : 900mm (yada diğer) Toplam Montaj Uzunluğu : yaklaşık 50mm Akım Türü : 400 V ± 5%. 50Hz. 3 ~ PE Elektrik Gücü :230 V AC + 5%, 50 Hz, 3 ~ PE Akım Kaynağı : Yaklaşık 153 kW

Minimum saç kalınlığı : 5 mm Giriş rulo konveyör uzunluğu : 6.000 mm –yaklaşıkÇıkış rulo konveyör uzunluğu : 6.000 mm –yaklaşıkTürbinler : 12 adet her biri 11 kW E-Motor gücünde Yeni AGTOS-Yüksek-Performans-Türbinleri Adres : 1847 Sokak No.: 13/1 – D.: 3 –Sarizeybek Apt.- TR 35530 Karşıyaka-İzmir Tel : 0232 369 71 24 GSM : 0555 . 570 05 34 Email : info@suyutek.com Yetkili : M.Bahattin Şenkök

Adres : Başkent Bulvarı 14.sokak Özçelik İş Merkezi No4/44 Ostim Yenimahalle - ANKARA Tel : 0 312 386 20 16 - Fax : 0 312 386 20 17 Gsm : 0 533 430 71 50 E-mail : info@timemakina.com www.timemakina.com Yetkili : Bülent Maviş

12.07.2011 - Türbinli Kumlama Makinesi

12.07.2011 - Türbinli Kumlama Makinesi Makinenin üreticisi, markası : SCHLICK (Almanya), Makinenin cinsi, sınıfı :Tünel-Tip-DİK-RuloKonveyörlü-Kontinyü-Kumlama-Makinesi, fabrika ağır hizmet sınıfı:Tersane” makinesi İmal yılı :1995 Makinenin durumu : Kullanılmış, Bakımlı ve İyi Giriş/Çıkış ağzı genişliği : 60 mm saçlar için, 350 mm, kapak açılarak Hollanda profilleri ve borular için Giriş/Çıkış ağzı yüksekliği : 3.200 mm, B=3.000mm genişliğine kadar saç eni için Maksimal saç kalınlığı : 60 mm

34 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening

GIETART GW 2500 Giriş Boyutu : 2.600 X 100mm/1.500X600 mm Türbin : 6 Türbin başına güç : 11kw BSa 2 ½:0.9 – 1.3 m/min Geçiş Hız Ortalaması : 0,6 – 10 m/min Boya Tabakasının Kalınlığı : 15-20 µm Kullanılacak Kumlama araçları : Yuvarlak Çelik Saçma Ø 0.9 – 1.2 mm, 45-51 HRC ya da Ø 0.9 – 1.2 mm, 1.700 N/mm2 Tel kesme Boyama Tipi : Çözücü bazlı astar, Su bazlı astar (Her ikiside üstün kalite seçilecektir) Maksimum Montaj Yüksekliği : 6.320 mm Taşıyıcı : 900mm (yada diğer) Toplam Montaj Uzunluğu : 50mm (Yaklaşık) Akım Türü : 400 V ± 5%. 50Hz. 3 ~ PE Elektrik Gücü : 230 V AC + 5%, 50 Hz, 3 ~ PE Akım Kaynağı : 153 kW (Yaklaşık) Adres : Başkent Bulvarı 14.sokak Özçelik İş Merkezi No4/44 Ostim Yenimahalle - ANKARA Tel : 0 312 386 20 16 - Fax : 0 312 386 20 17 Gsm : 0 533 430 71 50 E-mail : info@timemakina.com www.timemakina.com Yetkili : Bülent Maviş

teknik makale / technical publicty

Bilyalı Dövme Parametrelerinin Ç1020 Çeliğinin Yorulma Dayanımına Etkileri Effects of Shot Peening Fatigue Strength of AISI 1020 Steel

Emrah DÜLEK, Şenay ORMAN, Çetin KARATAŞ ve Süleyman SARITAŞ Gazi Üniversitesi, Ankara

addelenmiş ve Bilyalı Dövülmüş Numuneler Numunelerin haddeleme işleminden sonra bilyalı dövme işlemi uygulanmadan önceki yorulma dayanımı 360 MPa’dır. Şekil 5’de soğuk haddelenmiş ve farklı şiddetlerde dövülmüş numunelerin S-N grafiği görülmektedir. Haddeleme işlemi sonunda parçaların 0,26 ve 0,43mm A şiddetlerinde bilyalı dövülmesi ile yine yorulma dayanımı 360 MPa seviyesinde kaldığı yani herhangibir değişme olmadığı görülmüştür. Haddelenmiş ve 0,53 mm A şiddetinde bilyalıdövülen numune de ise yorulma dayanımı 315 (%13) MPa seviyesine düşmüştür. Bunun nedeni aşırı dövmenin yüzey tabakasına zarar vermesidir. Aşırı dövme malzeme yüzeyinde oluşan plastik deforme olmuş, iş sertleşmesine uğramış ve içerisinde kalıcı gerilme oluşturmuş tabakaya zarar vermekte ve bu tabakayı kaldırmaktadır. Bu nedenle de yorulma dayanımı düşmektedir. Sonuçta haddelenmiş parçaların bilyalı dövülmesi ile yorulma dayanımında bir artış elde edilememiştir. Soğuk haddelenmiş ve dövülmüş Ç1020 numunelerin deneysel yoldan bu şekilde ölçülmüş kalıcı gerilme sonuçları Şekil 6’da verilmiştir. Deney sonuçları incelenecek olursa, haddelenmiş numunelerin yüzeyinde -130 MPa basma gerilmesi oluşurken yüzeyden belirli derinliklerde maksimum basma gerilmesinin - 291 MPa’a ulaştığı görülmüştür. Bilyalı dövülen numunelerde ise yüzeyinde oluşan en yüksek basma gerilmesi değeri, 0,26 mm A şiddetinde yapılan dövme sonucu –250 MPa iken, yüzeydeki en düşük basma gerilmesi, 0,53 mm A şiddetinde yapılan dövme sonu-

36 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening

cu –160 MPa bulunmuştur. Ç1020 malzemesinde maksimum basma gerilmesi değeri, 0,43 mm A şiddetinde yapılan dövme sonucu –343 MPa olarak bulunmuştur. 0,26 mm A şiddetinde dövülen numunede ise maksimum gerilme –331 MPa bulunmuştur. Dövme şiddeti arttıkça basma gerilmesinin derinliğinin de arttığı görülmektedir. Wang et al. [3], çekme dayanımı düştükçe numunede oluşan basma gerilmesinin yüzeyden derinliğinin de azaldığını belirterek çekme dayanımı 870-1000 MPa aralığı için 0,26 mm dövme şiddeti ile numune yüzeyinden yaklaşık 0,32 mm derinliğe kadar basma gerilmesinin devam ettiğini belirtmektedirler. Çalışılan Ç 1020 malzememizin çekme dayanımı 634 MPa’ dır. 0,26 mm A şiddetindeki dövme ile 0,26 mm derinliğe kadar basma kalıcı gerilmesi elde edilmiştir. Buna göre yapılan çalışmanın daha önceki çalışmalarla uyumlu olduğu görülmektedir. Torres and Voorwald [10], Meguid et al [6], Guagliano et al. [4], Wang et al. [3], dövme şiddetinin artması ile basma kalıcı gerilmelerin malzeme yüzeyin-

teknik makale / technical publicty

gerilmelerinin değerinin düştüğü görülmüştür. SONUÇ Yapılan çalışmalardan aşağıda belirtilen sonuçlara ulaşılmıştır: 1. Bilyalı dövme işlemi dövülen malzeme yüzeyinde belli kalınlıkta bir tabakada basma gerilmesi oluşturmaktadır 2. Tavlanmış (8750C de 30 dakika) Ç 1020 malzemesinin yüzeyinde basma kalıcı gerilmeleri –84 MPa düzeyinde olmaktadır.

den daha derinlere ulaşacağı belirtilmektedir. Şekil 6’da görüldüğü gibi çalışmamızda da dövme şiddeti artırıldıkça maksimum kalıcı gerilmenin yüzeyden derinliği artmıştır. Wang et al [3], yaptıkları diğer bir çalışmada malzemenin akma dayanımı bilindiği taktirde malzeme yüzeyinde ve malzemenin içerisindeki maksimum basma kalıcı gerilme değerinin, yaklaşık olarak bulunabileceğini söyleyerek ampirik formülleri ortaya çıkarmışlardır. Wang ve diğerlerinin bulduğu ampirik formülden numunemizin yüzeyindeki basma gerilmesi değeri –270 MPa olarak hesaplandığı halde, deney

sırasında –300 MPa olarak ölçülmüştür. Torres and Voorwald [10], yaptıkları çalışmalarda numune yüzeyindeki en yüksek basma gerilmesinin 0,21 mm A şiddetinde, en düşük basma gerilmesinin de 0,35 mm A şiddetindeki dövmelerde oluştuğunu, ancak dövme şiddetinin artması ile bölgelerde basma gerilmesi derinliğinin de artığını kanıtlamışlardır. Çalışmamızda yüzeydeki en yüksek basma gerilmesinin 0,26 mm A şiddetinde meydana geldiği tespit edilmiştir. Bu şiddetin üzerindeki dövme işlemlerinde yüzeydeki basma

3. Tavlanıp farklı şiddetlerde (0,23, 0,26, 0,43, 0,46 ve 0,53 mm A) bilyalı dövülmüş Ç 1020 malzemesinin yüzeyindeki en yüksek asma kalıcı gerilme değeri –276 MPa olup, 0,26 mm A şiddetindeki dövme sonucu elde edilmektedir. 4. Haddelenip farklı şiddetlerde (0,23, 0,26 ve 0,53 mm A) bilyalı dövülmüş Ç 1020 malzemesinin yüzeyindeki en yüksek basma kalıcı gerilme değeri –250 MPa olup, 0,26 mm A şiddetindeki dövme sonucu elde edilmektedir. 5.Ç 1020 malzemenin 0,26 mm A şiddetinde dövülmesi ile malzeme yüzeyindeki en yüksek basma gerilmesi değeri elde edilmektedir. Bu şiddetin üzerindeki şiddetlerde yapılan dövmelerde yüzeydeki basma gerilmesi değerleri düşmektedir. Malzemenin iç yüzeyinde en yüksek basma gerilme değeri 0,43 mm A şiddetinde yakalanırken bu şiddetin üzerindeki şiddetlerde malzeme içerisindeki maksimum basma gerilmesi değerlerini düşürmektedir. 6.Ç 1020 numuneye uygulanan dövme şiddetlerinin arttırılması ile, yüzeyden daha derin bölgelerde basma gerilmeleri oluşmaktadır. 7.Aşırı dövme şiddetinde malzemeyi dövmek, yüzeydeki kalıcı basma gerilme değerini ar

Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening

teknik makale / technical publicty

tırmamaktadır. Bunun nedeni, aşırı dövmenin yüzey tabakasına zarar verdiği, aşırı dövme malzeme yüzeyinde oluşan plastik deforme olmuş, iş sertleşmesine uğramış tabakaya zarar verdiği ve bu tabakayı kaldırdığı düşmektedir.

ABSTRACT Shot peening is used for creation of compressive residual stresses on the surface layers of components and thus improving their fatigue life performance. However, effect of peening intensity on the maximum residual stress must be known. In

this work, AISI 1020 steel was shot peened to 9-21 A (Almen) intensity and its fatigue strength was investigated by using rotating bending fatigue test. The created residual stresses in the steel by shot peening were investigated by using electro-chemical layer removal technique and strain gauges. Relations between Almen intensities obtained by shot peening under various conditions, and residual stresses were investigated. Fatigue strength and residual stresses in the steel in rolled and in annealed conditions were compared. Fatigue strength of annealed steel improved from 205 MPa to 265 MPa by shot peening. Maximum residual stresses created in the steel by shot peening varied between 276 MPa (compression) and 363 MPa (compression). *Makalenin tamamına ulaşmak için info@ yuzeyislem-kumlama.com adresine mail atabilirsiniz.

Abone Formu / Subscription Form Firma İsmi / Company Name: .................................................................................................. İsim / Name: ............................................................................................................................ Adres / Address: ...................................................................................................................... .................................................................................................................................................. İlçe / County: ............................................................................................................................ İl / City: .............................................................. Ülke / Country:.............................................. Tel. / Tel.: ...........................................................Faks / Fax:.................................................... V.Dairesi / V. No: ...................................................................................................................... 1 yıllık abonelik ücreti 90Tl’dir. / Subscription fee is 45 EUR

Banka Hesap Numaraları / Bank Account Number Kuveyt Türk - İkitelli Şubesi / Ikitelli Branch Office (şube kodu/branch code: 29) TL - EURO - USD -

IBAN TR80 0020 5000 0061 8871 7000 01 IBAN TR69 0020 5000 0061 8871 7001 02 IBAN TR96 0020 5000 0061 8871 7000 01

38 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening

teknik makale / technical publicty

Bilyalı Dövme ve Özellikleri Shot Peening and Specifications

Yrd. Doç. Özkan Sarıkaya Kocaeli Üniv.

eliklerin yüzeyleri; tornalama, frezeleme, planyalama ve taşlama gibi yöntemlerle işlenir. İşleme esnasında yüzey ile kesici ucun sürtünmesinden yüzeyde büyük bir ısı ortaya çıkar ve ısınan yüzey genleşme gösterir. Ortaya çıkan ısı, aynı anda parçaya tatbik edilen soğutma sıvısı ile sistemden uzaklaştırılır. Genleşmiş yüzey ani soğuma esnasında kendini çekmek için yeterli zamanı bulamaz. Bu anlık ısınma ve soğuma çevrimleri, yüzeyde büzülmeye karşı koyacak çekme gerilmelerini doğurur.

plastik şekil değişimi ile çekme gerilmeleri ortadan kaldırılır ve yüzeyde basma gerilmeli kalıcı bir tabaka oluşur. Servis esnasında parçaya dışarıdan uygulanan tekrarlı gerilmelerin basma gerilmeli yüzeyde yorulma çatlağını oluşabilmesi için, öncelikle basma gerilmelerini yüksek çekme gerilmelerine dönüştürmesi gerekecektir. Bu durum, yüzeyine bilya dövme uygulanmış parçanın uygulanmamış olana göre aynı servis şartlarında çok daha uzun süreli kullanımına olanak sağlamaktadır.

Bilyalı dövme; küçük ve küresel formdaki sert bilyaların yüzeye kontrollü bir şekilde fırlatılıp bilya yağmuru altında yüzeyin dövülmesi işlemidir. Şekil 2.106’da tek bir bilya tanesinin düz bir parça yüzeyine çarpması sonucu oluşan çukur izi şematik olarak gösterilmektedir.

Bilya dövme işlemiyle iyileşen yorulma ömrü neticesinde yüksek maliyetli alaşımlı çeliklerin yerini, aynı mekanik özellikler gösteren daha ucuz maliyetteki çelikler almıştır. Ayrıca, parçaların daha küçük ve hafif malzeme lerden imal edilebilmesi imkânı doğmuştur. Bilyanın cinsi Bilyalı dövme işleminde kullanılan çeşitli bilyalar ve bunlara ait özellikler şunlardır: a.Dökme çelik bilyalar en yaygın kullanılanıdır. Sertlikleri 40-60 Re arasında değişmektedir. Boyut aralığı 178-841 mikron kadardır. b.Dökme demir bilyaların sertlikleri 58-65 Re arasında değişmektedir. Kırılgan olduklarından kullanımı ekonomik değildir. Boyut aralığı 178-841 mikron kadardır.

Yüksek hızda yüzeye fırlatılan bilyalar, sahip oldukları kinetik enerjinin bir kısmını yüzeye çarptıkları anda ısı enerjisi olarak aktarırlar. Buyanın çarptığı o çok küçük yüzey alanında bir yumuşama ve çarpma kuvvetinin etkisiyle plastik deformasyon oluşur. Yüzey üzerinde oluşan deformasyon malzemeye ve püskürtme parametrelerine bağlı olarak 130-500//m arasın¬da değişmektedir. Bilya yağmuru altında dövülen yüzeyde oluşan 40 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening

c.Özel kesme tel bilyalar bir telin yaklaşık çapına yakın oranda kesilmesi ve keskin köşelerinin yuvarlatılması sonucu son şekillerini alırlar. Boyut aralığı 350-800 mikron kadardır. d.Cam bilyalar 45-50 Re aralığında sertliğe sahiptir. Optik seramik camdan üretilirler ve kırılmaya karşı dayanıklıdırlar. Diğer bilyalarla iş parçasının kirlenme ihtimaline karşı düşük dövme şiddetinde kullanılırlar. e.Seramik bilyalar 57-63 Re aralığında sertliğe sahiptir.

teknik makale / technical publicty

Boyut aralığı 150 - 850 mikron kadardır. Bilyanın sertliği Buyanın sertliğinin en az dövülecek parçasının sertliği kadar veya ondan daha sert olması istenir.Bilya parçadan daha yumuşaksa; dövme şiddeti azalır, kırılan ve şekil değiştiren bilya sayısı artarak maliyet yükselir. Bilyanın boyutu Bilya boyutunun seçiminde bazı kıriterierin göz önünde bulundurulması gerekmektedir. a.Bilyanın boyutu yükseldikçe yüzeyde meydana getireceği deformasyon artar. Yüksek dövme şiddeti gerektiğinde büyük bilyaların seçimi tavsiye edilir.

gibi olması gereken en büyük bilya çapı (Db), içbükey kısmın çapının (R) yarısı kadar olmalıdır. c.İstenilen dövme şiddetinin elde edilebilmesi için cihazın, işlem esnasında kırılmış ve deforme olarak boyutu küçülmüş bilyaların sistemden uzaklaştıran bir ayırıcı ile teçhizatlandırılmış olması gerekir. Sistemdeki tam uygun bilya miktarı % 85’in altına düşmemelidir ve daima yüksek yüzdeler tercih edilmelidir. Aksi takdirde keskin köşeli kırık bilyalar dövülen parçayı çizerek gerilme merkezlerinin ortaya çıkmasına neden olabilir.

Bilya çapı ile dövülen parça ilişkisi;

Bilyanın hızı Bilyanın hızı, dönen çarkın hızından veya hava basıncından etkilenir. Bilyanın boyutu büyüdükçe ve çarpma hızı arttıkça; dövme şiddeti büyüyecektir ve plastik deformasyona uğramış basma gerilmeli tabakanın derinliği artacaktır. Bununla beraber, buyanın kırılma miktarı da o oranda yükselir. Kırılmış veya şekli bozulmuş bilyaların sistemden ayrılması da maliyeti yükseltir. Bilyanın hızının seçiminde, bilya boyutu, sertliği ve maliyet unsurları göz önüne alınmalıdır. Pratikte, yüksek hızda ve küçük bilyalarla yapılan dövme işlemi en etkili olanıdır.

a) Bilya çapının gereğinden çok büyük olması durumu

Bilyanın çarpma açısı En uygun çarpma açısı, buyanın parçaya 45-70° arası bir açı yapacak şekilde çarpası ile elde edilir. 90°’lik açı ile yapılan püskürtmelerde, yüzeye çarpıp zıplayanlar ile püskürtülenler arasında çarpışmalar olur ve çok yüksek oranda bilya bu esnada kırılarak kaybolur.

b.Dövülecek parçanın üzerindeki içbükey kısımlar ve yuvalar bilya boyutunun seçimine etki etmektedir. Şekil b’de gösterildiği

Aşağıda farklı parçalara türbinli bilyalı dövme (Shot Peening) yönteminin uygulanışı gösterilmektedir.

Bilyalı dövme sistemleri a.Pnömatik sistemler: Bilyalar parçaya basınçlı hava ile bir püskürtme memesi içinden geçerek yüzeye sevk edilmektedir.

b) Bilya çapının olması gereken durumu (Db=0.5xR)

b.Santrifüj sistemler: Bilyalar yüksek hızda dönen bir çark vasıtasıyla yüzeye yönlendirilirler. Pnömatik sistemlere nazaran hız kontrolü ve enerji etkinliği açısından daha üstündür.

Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening

firma indeksi / company index

Çelik Bilya - Çelik Grit / Steel Shot - Steel Grit

Çelik Granül San. A.Ş. Turgut Özal Cd. Hastane Mh. No:25 34555 Hadımköy - İstanbul - Türkiye Tel. +90 212 771 45 55 Fax. +90 212 771 20 57 www.celikgranul.com info@celikgranul.com

Aveks İç ve Dış Tic A.Ş. İMES San. Sit. C Blok 306 Sk. N.4 Yukarı Dudullu Ümraniye 34775 İstanbul Turkiye Tel. +90 216 540 00 60 Fax. +90 216 540 00 61 www.aveks.com info@aveks.com

Cam Küre (Bilya) - Alüminyum Oksit Bilya / Glass Beads - Aluminium Oxide

Rösler İkitelli OSB Eskoop S.S. C3 Blok No.141-143 İkitelli - İstanbul - Türkiye Tel. +90 212 407 05 10 Fax. +90 212 407 05 12 www.rosler.com.tr h.aykol@rosler.com.tr

BVA Mümessillik Bayar Cad. Gülbahar Sok. No:15/9 34742 Kozyatağı İstanbul Tel. +90 216 658 80 05 Fax. +90 216 658 80 06 www.bva.com.tr info@bva.com.tr

Fetaş Metalurji İMES Sanayi Sitesi D Blok 404.Sokak No:4 34775 Y.Dudullu - Ýstanbul - Türkiye Tel. +90 216 364 34 01 pbx Fax. +90 216 364 90 47 www.fetasmetalurji.com info@fetasmetalurji.com

Kumlama Kazanları / Blasting Pots

Fetaş Metalurji İMES Sanayi Sitesi D Blok 404.Sokak No:4 34775 Y.Dudullu - Ýstanbul - Türkiye Tel. +90 216 364 34 01 pbx Fax. +90 216 364 90 47 www.fetasmetalurji.com info@fetasmetalurji.com

Kuhmichel Yüzey Teknolojileri İkitelli OSB Eskoop S.S. C3 Blok No.141-143 İkitelli - İstanbul - Türkiye Tel. +90 212 407 05 10 Fax. +90 212 407 05 12 www.kuhmichel.com turkiye@kuhmichel.com

DFBLAST CO.,LTD 1st Floor, No. C building, 139 No. Zhenye Road, Songjiang District, Shanghai, China 201619 Tel. +86 21 67671594 Fax. +86 21 67671394 www.dfblaster.com www.dfblast.com sales@dfblast.com

VIP Makina E.Çelebi Mh. İstasyon Cd. M.Akif Ersoy Sk. No:4/1 Tuzla - İstanbul - Türkiye Tel: +90 216 395 55 90 Fax: +90 216 395 55 73 www.group-vip.com info@group-vip.com

44 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening

Türbinli Kumlama Makinesi / Turbine Shot Blasting Machine

Agtos 1847. Sk. No.13/1 D.3 Sarızeybek Ap. Karşıyaka - İzmir - Türkiye Tel. +90 232 369 71 24 Fax. +90 232 364 58 56 www.agtos.de info@agtos.de

BSM Makina Çalı Sanayi Bölgesi Sarıyerler Cad. 19. Sok. No : 5 Bursa - Türkiye Tel. +90 224 482 42 42 Fax. +90 224 482 42 43 www.bsmmakina.com.tr info@bsmmakina.com.tr

Rösler İkitelli OSB Eskoop S.S. C3 Blok No.141-143 İkitelli - İstanbul - Türkiye Tel. +90 212 407 05 10 Fax. +90 212 407 05 12 www.rosler.com.tr h.aykol@rosler.com.tr

Türbinli Kumlama Makinesi Yedek Parça / Turbine Shot Blasting Spare Parts

Agtos 1847. Sk. No.13/1 D.3 Sarızeybek Ap. Karşıyaka - İzmir - Türkiye Tel. +90 232 369 71 24 Fax. +90 232 364 58 56 www.agtos.de info@agtos.de

BSM Makina Çalı Sanayi Bölgesi Sarıyerler Cad. 19. Sok. No : 5 Bursa - Türkiye Tel. +90 224 482 42 42 Fax. +90 224 482 42 43 www.bsmmakina.com.tr info@bsmmakina.com.tr

Rösler İkitelli OSB Eskoop S.S. C3 Blok No.141-143 İkitelli - İstanbul - Türkiye Tel. +90 212 407 05 10 Fax. +90 212 407 05 12 www.rosler.com.tr h.aykol@rosler.com.tr

fir ma i n d e k s i / c o m p a n y i nd ex

Bünsa Döküm Makina Tuzhisar Asfaltı 2. Km Bünyan - Kayseri - Türkiye Tel. +90 352 712 12 32 (Pbx) Fax. +90 352 712 12 37 www.bunsa.com info@bunsa.com

Vibrasyon Sıvıları ve Taşları / Vibratory Finishing Media

firma indeksi / company index

Vibrasyonlu Temizleme Makineleri / Vibratory Finishing Machines

f i rm a i n d e k s i / c o m p a n y in dex

Rösler İkitelli OSB Eskoop S.S. C3 Blok No.141-143 İkitelli - İstanbul - Türkiye Tel. +90 212 407 05 10 Fax. +90 212 407 05 12 www.rosler.com.tr h.aykol@rosler.com.tr

Fetaş Metalurji İMES Sanayi Sitesi D Blok 404.Sokak No:4 34775 Y.Dudullu - Ýstanbul - Türkiye Tel. +90 216 364 34 01 pbx Fax. +90 216 364 90 47 www.fetasmetalurji.com info@fetasmetalurji.com

Kumlama Holleri / Blasting Room - Hall Fetaş Metalurji İMES Sanayi Sitesi D Blok 404.Sokak No:4 34775 Y.Dudullu - Ýstanbul - Türkiye Tel. +90 216 364 34 01 pbx Fax. +90 216 364 90 47 www.fetasmetalurji.com info@fetasmetalurji.com

VIP Makina E.Çelebi Mh. İstasyon Cd. M.Akif Ersoy Sk. No:4/1 Tuzla - İstanbul - Türkiye Tel: +90 216 395 55 90 Fax: +90 216 395 55 73 www.group-vip.com info@group-vip.com

Rösler İkitelli OSB Eskoop S.S. C3 Blok No.141-143 İkitelli - İstanbul - Türkiye Tel. +90 212 407 05 10 Fax. +90 212 407 05 12 www.rosler.com.tr h.aykol@rosler.com.tr

Atü Mühendislik Cumhuriyet Mah. 100. Sokak No.: 14 - Koyundere Beldesi, Menemen - İzmir - Türkiye Tel. +90 232 846 19 41 Fax. +90 232 846 19 43 www.atumuh.com atumuh@atumuh.com

Toz Boyama Sistemleri / Powder Coating Systems

VIP Makina E.Çelebi Mh. İstasyon Cd. M.Akif Ersoy Sk. No:4/1 Tuzla - İstanbul - Türkiye Tel: +90 216 395 55 90 Fax: +90 216 395 55 73 www.group-vip.com info@group-vip.com

Agtos 1847. Sk. No.13/1 D.3 Sarızeybek Ap. Karşıyaka - İzmir - Türkiye Tel. +90 232 369 71 24 Fax. +90 232 364 58 56 www.agtos.de info@agtos.de

SLF Oberflachentechnik 1847. Sk. No.13/1 D.3 Sarızeybek Ap. Karşıyaka - İzmir - Türkiye Tel. +90 232 369 71 24 Fax. +90 232 364 58 56 www.slf.eu info@slf.eu

Laser Yüzey Temizlik Sistemleri / Laser Surface Cleaning System

SLF Oberflachentechnik 1847. Sk. No.13/1 D.3 Sarızeybek Ap. Karşıyaka - İzmir - Türkiye Tel. +90 232 369 71 24 Fax. +90 232 364 58 56 www.slf.eu info@slf.eu

Atü Mühendislik Cumhuriyet Mah. 100. Sokak No.: 14 - Koyundere Beldesi, Menemen - İzmir - Türkiye Tel. +90 232 846 19 41 Fax. +90 232 846 19 43 www.atumuh.com atumuh@atumuh.com

SLCR 1847. Sk. No.13/1 D.3 Sarızeybek Ap. Karşıyaka - İzmir - Türkiye Tel. +90 232 369 71 24 Fax. +90 232 364 58 56 www.slcr.de info@slcr.de

Danışmanlık Hizmeti / Consulting Services

VIP Makina E.Çelebi Mh. İstasyon Cd. M.Akif Ersoy Sk. No:4/1 Tuzla - İstanbul - Türkiye Tel: +90 216 395 55 90 Fax: +90 216 395 55 73 www.group-vip.com info@group-vip.com

Fason Kumlama ve Vibrasyon / Shot Blasting and Vibratory Service

Fetaş Metalurji İMES Sanayi Sitesi D Blok 404.Sokak No:4 34775 Y.Dudullu - Ýstanbul - Türkiye Tel. +90 216 364 34 01 pbx Fax. +90 216 364 90 47 www.fetasmetalurji.com info@fetasmetalurji.com

Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening 45

firma indeksi / company index

Açık Saha Kumlama ve Müteahhitlik Hizmetleri / Open Air Shot Blasting and Subcontracting

VIP Makina E.Çelebi Mh. İstasyon Cd. M.Akif Ersoy Sk. No:4/1 Tuzla - İstanbul - Türkiye Tel: +90 216 395 55 90 Fax: +90 216 395 55 73 www.group-vip.com info@group-vip.com

Paslanmaz Çelik Bilya - Grit / Stainless Steel Shot - Grit

TIME Makina Başkent Bulvarı 14. Sokak Özçelik İş Merkezi No: 4/44 Ostim Yenimahalle Ankara - Türkiye Tel : +90 312 386 20 16 Fax : +90 312 386 20 17 www.timemakine.com info@timemakina.com

Pometon Metal Tozları Mimar Sinan Mah. Yedpa Tic. Mrkz. D Cad. 158 34779 Ataşehir - Ýstanbul - Türkiye Tel. +90 216 471 05 07 Fax. +90 216 471 05 07 www.pometon.com turkiye@pometon.com

Atü Mühendislik Cumhuriyet Mah. 100. Sokak No.: 14 - Koyundere Beldesi, Menemen - İzmir - Türkiye Tel. +90 232 846 19 41 Fax. +90 232 846 19 43 www.atumuh.com atumuh@atumuh.com

Fetaş Metalurji İMES Sanayi Sitesi D Blok 404.Sokak No:4 34775 Y.Dudullu - Ýstanbul - Türkiye Tel. +90 216 364 34 01 pbx Fax. +90 216 364 90 47 www.fetasmetalurji.com info@fetasmetalurji.com

Makina Tamir Bakım, Revizyon / Machine Technical Services, Revision

BSM Makina Çalı Sanayi Bölgesi Sarıyerler Cad. 19. Sok. No : 5 Bursa - Türkiye Tel. +90 224 482 42 42 Fax. +90 224 482 42 43 www.bsmmakina.com.tr info@bsmmakina.com.tr

Agtos 1847. Sk. No.13/1 D.3 Sarızeybek Ap. Karşıyaka - İzmir - Türkiye Tel. +90 232 369 71 24 Fax. +90 232 364 58 56 www.agtos.de info@agtos.de

VIP Makina E.Çelebi Mh. İstasyon Cd. M.Akif Ersoy Sk. No:4/1 Tuzla - İstanbul - Türkiye Tel: +90 216 395 55 90 Fax: +90 216 395 55 73 www.group-vip.com info@group-vip.com

BSM Makina Çalı Sanayi Bölgesi Sarıyerler Cad. 19. Sok. No : 5 Bursa - Türkiye Tel. +90 224 482 42 42 Fax. +90 224 482 42 43 www.bsmmakina.com.tr info@bsmmakina.com.tr

Agtos 1847. Sk. No.13/1 D.3 Sarızeybek Ap. Karşıyaka - İzmir - Türkiye Tel. +90 232 369 71 24 Fax. +90 232 364 58 56 www.agtos.de info@agtos.de

Aveks İç ve Dış Tic A.Ş. İMES San. Sit. C Blok 306 Sk. N.4 Yukarı Dudullu Ümraniye 34775 İstanbul Turkiye Tel. +90 216 540 00 60 Fax. +90 216 540 00 61 www.aveks.com info@aveks.com

Kuhmichel Yüzey Teknolojileri İkitelli OSB Eskoop S.S. C3 Blok No.141-143 İkitelli - İstanbul - Türkiye Tel. +90 212 407 05 10 Fax. +90 212 407 05 12 www.kuhmichel.com turkiye@kuhmichel.com

Kumlama Yedek Parça ve Aksesuarları / Shot Blasting Spare Parts & Assesories

46 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening

Dafeng Daqi Metal Grinding Jinyi Road,Dafeng Eco. & Tec. Development Area Dafeng City Jiangsu Province 224100 China Tel. +86 515 83859977 Fax. +86 515 83793000 www.daqiabrasive.com keyneskhu@daqigroup.com

fir ma i n d e k s i / c o m p a n y i nd e x

Agtos 1847. Sk. No.13/1 D.3 Sarızeybek Ap. Karşıyaka - İzmir - Türkiye Tel. +90 232 369 71 24 Fax. +90 232 364 58 56 www.agtos.de info@agtos.de

İkinci El Makina Alım Satımı / Used Machine

firma indeksi / company index

Kaplama Sistemleri / Coating Systems

fi rm a i n d e k s i / c o m p a n y in dex

VTD Vakuumtechnik Dresden GmbH Bismarckstraße 66 01257 Dresden - Germany Telefon: +49 351 - 2805-0 Telefax: +49 351 - 2805-240 www.vtd.de info@vtd.de

Shot Peening Malzemeleri / Shot Peening Medias

Fetaş Metalurji İMES Sanayi Sitesi D Blok 404.Sokak No:4 34775 Y.Dudullu - Ýstanbul - Türkiye Tel. +90 216 364 34 01 pbx Fax. +90 216 364 90 47 www.fetasmetalurji.com info@fetasmetalurji.com

Boyama Sistemleri / Painting Systems

SLF Oberflachentechnik 1847. Sk. No.13/1 D.3 Sarızeybek Ap. Karşıyaka - İzmir - Türkiye Tel. +90 232 369 71 24 Fax. +90 232 364 58 56 www.slf.eu info@slf.eu

VIP Makina E.Çelebi Mh. İstasyon Cd. M.Akif Ersoy Sk. No:4/1 Tuzla - İstanbul - Türkiye Tel: +90 216 395 55 90 Fax: +90 216 395 55 73 www.group-vip.com info@group-vip.com

Kumlama Kabinleri / Blasting Cabinets

Fetaş Metalurji İMES Sanayi Sitesi D Blok 404.Sokak No:4 34775 Y.Dudullu - Ýstanbul - Türkiye Tel. +90 216 364 34 01 pbx Fax. +90 216 364 90 47 www.fetasmetalurji.com info@fetasmetalurji.com

Rösler İkitelli OSB Eskoop S.S. C3 Blok No.141-143 İkitelli - İstanbul - Türkiye Tel. +90 212 407 05 10 Fax. +90 212 407 05 12 www.rosler.com.tr h.aykol@rosler.com.tr

Agtos 1847. Sk. No.13/1 D.3 Sarızeybek Ap. Karşıyaka - İzmir - Türkiye Tel. +90 232 369 71 24 Fax. +90 232 364 58 56 www.agtos.de info@agtos.de

Kuhmichel Yüzey Teknolojileri İkitelli OSB Eskoop S.S. C3 Blok No.141-143 İkitelli - İstanbul - Türkiye Tel. +90 212 407 05 10 Fax. +90 212 407 05 12 www.kuhmichel.com turkiye@kuhmichel.com

Plastik Granüller / Plastic Granüles

Rösler İkitelli OSB Eskoop S.S. C3 Blok No.141-143 İkitelli - İstanbul - Türkiye Tel. +90 212 407 05 10 Fax. +90 212 407 05 12 www.rosler.com.tr h.aykol@rosler.com.tr

Süper Yüzey Teknik ve Teknolojileri İ1847. Sk. No.13/1 D.3 Sarızeybek Ap. Karşıyaka - İzmir - Türkiye Tel. +90 232 369 71 24 Fax. +90 232 364 58 56 www.suyutek.com info@suyutek.com

VTD Vakuumtechnik Dresden GmbH İBismarckstrasse 66 01257 Dresden - Germany Phone: +49 351 - 2805-0 Fax: +49 351 - 2805-240 E-Mail: info@vtd.de Internet: http://www.vtd.de

Magnetik Seperatör, Seperatör Elekleri / Magnetic Seperator, Seperator Screen

TIME Makina Başkent Bulvarı 14. Sokak Özçelik İş Merkezi No: 4/44 Ostim Yenimahalle Ankara - Türkiye Tel : +90 312 386 20 16 Fax : +90 312 386 20 17 www.timemakine.com info@timemakina.com

Agtos 1847. Sk. No.13/1 D.3 Sarızeybek Ap. Karşıyaka - İzmir - Türkiye Tel. +90 232 369 71 24 Fax. +90 232 364 58 56 www.agtos.de info@agtos.de

BSM Makina Çalı Sanayi Bölgesi Sarıyerler Cad. 19. Sok. No : 5 Bursa - Türkiye Tel. +90 224 482 42 42 Fax. +90 224 482 42 43 www.bsmmakina.com.tr info@bsmmakina.com.tr

Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing, Blasting & Peening