TÜRKİYE’NİN İLK VE TEK D İJİTAL MEDYA DERG İSİ
MART 2018
Kahraman Bir Kadın Gazeteci:
HALiDE
Hayat Hikayesi PORTRE Sayfasında
EDiB ADIVAR İŞİMİZ GÜCÜMÜZ MEDYA
500
TL
yalnızca kahve…
*Türkiye’ye özel 25.000 Amerikan Dolarından başlayan bayilik fırsatını kaçırmayın! Ön başvuru adresi; madameamelieTR@gmail.com
İÇİNDEKİLER I
28 AYIN DiZiSi GÜLİZAR
I
11
PORTRE HALİDE EDİB ADIVAR
I24
AYIN OYUNCUSU FARAH ZEYNEP ABDULLAH
I
17
DOSYA
TÜRKİYE’DE KADINLAR NE ZAMAN GAZETECİLİĞE BAŞLADI?
TARiH İLK KADIN DERGİLERİ MART 2018
I
30
MEDYATABLET
BAŞLARKEN YIL: 4 - Mart 2018
SAHİBİ Hati e Kılıç GENEL YAYIN YÖNETMENİ Os a Kılıç YAZARLAR John Laedrian Os a Kılıç İLETİŞİM iletisim@medyatablet.com REKLAM İLETİŞİM hkdijital@gmail.com MEDYATABLET’te yayı la a haberler kaynak gösteril ede kulla ıla az. Yazıları ve görüşleri soru luluğu yazarlara aittir. MEDYATABLET’le ilgili her türlü hukuki ve yasal soru luluk Ge el Yayı Yö et e i e aittir. MEDYATABLET’te yazıları ızı yayı la ası ı, şirketi izi ta ıtı ı ı yapıl ası ı, bası bülte leri izi haber olarak yer al ası ı ve haber ihbarı da bulu ak istiyorsa ız yukarıda yer ala iletişi adresi de irtibata geçebilirsi iz. MEDYATABLET Bası Meslek İlkeleri e uy ayı taahhüt eder.
SAHİBİNİN KADIN OLDUĞU TEK DERGİYİZ Türkiye’nin ilk ve tek dijital medya dergisi olarak Türkiye’de ör eği pek de ol aya ir dergiyiz. Hatta öyle ki sahi i iz ile ir kadı . Bu u haklı gururu u yaşıyor ve ize u gururu yaşata aşta dergi izi sahi i Hati e Kılıç ol ak üzere tü kadı ları dü ya kadı lar gü ü ü kutluyoruz.
Dergi izi u sayısı ı sade e kadı lara ayırdık. Kapakta da gördüğü üz gi i Portre sayfası da Kahra a ir kadı gazete i ola Halide Edi Adıvar yer alıyor. Ayı Yazarı sayfa ızda da Hürriyet gazetesi yazarı ve Jet Sosyete dizisi i de yazarı ola Gülse Birsel var. Tarih sayfası da ise ilk kadı dergileri i a lattığı ız ir yazı yer alıyor. Dosya sayfası da Ge el Yayı Yö et e i iz Os a Kılıç’ı hazırladığı Türkiye’de Kadı lar Ne Za a Gazete iliğe aşladı aşlıklı ir araştır a dosyası yer alıyor. Öte ya da Ayı Dizisi sayfası da Yö et e koltuğu da Çağa Ir ak’ı oturduğu Gülizar adlı dizi yer alıyor. Ayı Oyu usu ise u dizi i aşrolü de yer alan Farah Zeynep Abdullah oldu. Yine dergimizin vazgeçil ezleri de ola Os a Kılıç’ı yazıları ı yer aldığı Tetrik sayfası da, Böyle Devam Edersen “ürü eye Mahku su Ey Kadı aşlıklı yazı yer alıyor. Yi e Os a Kılıç’ı yazıları ı yer aldığı Ve Medya sayfası da ise Vata ı “e si dizisi deki Dağısta lı karakteri i er ek altı a alı dığı Çerkez Ethe Şizofre Miydi? aşlıklı yazı yer alıyor.
Bizi sosyal medyadan @medyatablet kulla ı ı adıyla takip ede ilirsi iz. medyatablet.com MART 2018
MEDYATABLET
BANCILAR’DAN TALİMAT MI GELDİ? So olarak ü lü iş ada ı Ha ı Sa a ı’yla ir irliktelik yaşaya güzel a ke Özge Ulusoy’u işi e so verildi. Yakı za a da sosyal edya paylaşı larıyla dikkat çeke Ulusoy’u Ka al D’deki görevi a ide so la dırıldı. Ka alı aşarılı işleri arası da yer ala Magazi D progra ı ı a ide so la dırıl ası akıllara Ka al D’ye Sa a ı ailesi de tali at ı geldi? soruları ı getirirke ka al ay ı kuşağa farklı ir agazi progra ı koydu. Sulta . A dülha id’i kızı Ayşe Sulta ’ı toru u Ayşe Adile Na i Os a oğlu Tars, dedesi . A dülha id’i hayatı ko u ala , TRT 1’de ekra a gele Payitaht A dülha id adlı diziye ateş püskürdü. Tars diziyle ilgili olarak; "O e i içi ir fa ia. İlk seferi de seyrettiği de şöyle ir sah eye aruz kaldı , Sulta A dülha id at ara ası da rahat ir şekilde ta a a çıkarıyor. Siz öyle ir şey düşü e ilir isi iz? Bu sah eyi gördükte so ra 'Bu dizi i e i içi geçerliliği yok' dedi " şekli de ko uştu.
"O BENİM İÇİN
BİR FACİA"
TARTIŞMALI PROGRAM YAYINDAN MI KALDIRILDI? Medyaradar i ter et sitesi i iddiası ortalığı karıştırdı. İddiaya göre TRT 1’de ekra a gele Evlilik Okulu adlı progra ı yapı ısı ı , so za a larda AKP’ye yakı lığıyla ili e türküü Yavuz Bi göl olduğu elirtildi. Bu u üzeri e Mesut Yar da Posta gazetesi deki köşesi de Evlilik Okulu adlı prograı yayı da kaldırıla ağı ı yazdı. İddia ı gerçeklik payı tartışılırke TRT 1’i yayı akışı da progra ı hale deva ediyor gözük esi de kafaları karıştırdı. MART 2018
MEDYATABLET
RUSLAR DA TÜRK DİZİSİ İŞİNE GİRDİ Ö ü üzdeki aylarda Star TV alışılagel işi dışı da ir Os a lı tarihi dizisi ekra a getir eye hazırla ıyor. . Mah ud’u hayatı ı ko u edile eği dizide he yapı ı şirket he de hikaye dikkatleri üzeri e çekiyor. Dizi i yapı ılığı ı Rus gaz şirketi Gazpro ’a ağlı Ki t Medya üstle irke , dizide ko u edile ek hikayede de alışılagel iş padişah karakterleri de daha farklı, esprili ve yu uşak aşlı ir padişah karakteri oluşturul uş. Si a Koloğlu’ u yazısı da yer verdiği ilgilere göre dizide he Türk he de Rus oyu ular ola ak. Dizi i sade e Türkiye içi de değil tü dü yaya pazarla ası pla la a lar arası da yer alıyor. Farklı ir padişah hayatı ya sıhayatıolan ya sıta ak olaSulta Kal ıiadlı i dizi Sultai ıMayıs adlı dizi Mayıs tacak Kalbimin ayı i da ekra larda ol ası ekle iyor. ayı da ekra larda ol ası ekle iyor.
“HİLEON” EFSANESİ DÜNYAYI SARDI Vata ı Se si dizisi deki aşklarıyla izleyenleri ekrana kilitleyen, Boran Kuzum ve Miray Daner’i a la dırdığı Leo ve Hilal karakterleri dü ya çapı da iri i seçildi. ABD’ i eğle e ka alı E! E tertai e t Televisio ’ı düze lediği a kette Hilal ve Leo çifti dü ya çapı da a kaza ış 66 televizyo çifti i geride ırakarak zirveye yerleşti. Ko uyla ilgili Leo karakteri i a la dıra Bora Kuzu ; Çılgı sı ız! :) 18’i e iyi dizi çifti içi dü ya ı her yeri de verdiği iz oylar ve desteği iz içi çok teşekkürler! derke Hilal karakteri i a la dıra Miray Da er ise; Sa ırla, özveriyle oy vere herkese ve e çok da u ödülü i arı HiLeo 'a so suz teşekkürler dedi. MART 2018
MEDYATABLET
AYIN DiZiSi
GÜLİZAR
MART 2018
MEDYATABLET
AYIN DiZiSi
GÜLİZAR Gülizar, İz ir’i fakir ir ahallesinde, annesinin o u e a et ettiği Suza ’la irlikte yaşa aktadır, üzik o u içi çok ö e lidir ve e üyük hayali ir gü iyi ir şarkı ı ol aktır. Suza , Şerif’i işlettiği pavyo da çalış aktadır a ak Şerif’i gözü Gülizar’dadır. Suza ’da Gülizar’ı pavyo a getir esi i ister. Gülizar’ı ir diğer derdi ise ke disiyle evle ek isteye yaşı geçki Bahri Bey’dir. Gülizar, aşı daki u dertlerde kurtul ak isterke hayatı tah i ede eye eği şekilde değişir. Öz a ası süt-pey ir fa rikaları sahi i ze gi iş ada ı Meh et Rıfat ölü döşeği dedir, ke disi i gör ek iste ekte ve artık o ları çiftliği de yaşa ası ı vasiyet et ektedir. Çiftliği kâhyası ve Gülizar’ı varlığı ı yıllardır ile kâhya Veysel’i oğlu Murat, Gülizar çiftliğe geldiği a da itibare o a vurulur a ak ortada ir soru vardır; ke disi Meh et Rıfat’ı kızı Mi e ile işa lıdır. Gülizar çiftlikte hayalleri e ulaş aya ça alarke he geç işteki he ye i edi diği düş a larla ü adele ede ek, ir ya da da Murat’a duyduğu aşkla sarsıla aktır.
…MÜZİK ONUN İÇİN ÇOK ÖNEMLİDİR VE EN BÜYÜK HAYALİ BİR GÜN İYİ BİR ŞARKICI OLMAKTIR MART 2018
MEDYATABLET
AYIN DiZiSi
Gülizar I Farah Zeynep Abdullah Murat I Ömer Berk Cankat Suzan I Ebru Cündübeyo lu Hayriye I erif Sezer
Fettah I Berkay Ate Candan I Zuhal Gencer Mine I Sevtap Özaltun Tu rul I Berk Erçer
Murat, Mine'den ayrılıyor!
erif, Gülizar'ı hedef alıyor! *TIKLA,İZLE özelliği yal ız a
YAPIMCI
edyata let. o
YÖNETMEN
O3 Medya Ça an Irmak
MART 2018
üzeri de okuya lar içi geçerlidir.
SENARYO
Ça an Irmak ve Scripta Yazı Grubu MEDYATABLET
MART 2018
MEDYATABLET
F A R A H Z E Y N E P
A B D U L L A H
Güzel oyu u Farah Zey ep A dullah Ağustos yılı da İsta ul’u Beşiktaş ilçesi de dü yaya geldi. Arap köke li ir a a ı ve Boş ak köke li bir anne i ço uğu olarak dü yaya gele A dullah, he üz ço uk yaşlarda tiyatroya ve üziğe aşırı ir erak saldı. Lise eğiti i e Türkiye’de İsta ul Sai t Mi hel Fra sız Lisesi’ de aşladı fakat a ası ı işi gereği İ giltere’ye git ek zoru da kalı a eğiti i i deva ı ı orada aldı. Lise eğiti i i ta a ladıkta so ra direkt ü iversiteye aşla adı, eğiti i e ir senelik bir ara verdi. Ara verdiği o se e garso luk ve ar e lik gi i çeşitli işlerde çalıştı a a oyu uluk hep düşleri i süslüyordu. İ giltere’de üniversiteye de aşladıkta so ra ir süre Türkiye’ye geldi. Türkiye’ye geldiği sırada Kanal D’ i Öyle Bir Geçer Zaman Ki dizisi i oyu u seç eleri e katıldı ve seçildi. Dizi i çeki leri e he e aşla dığı da dolayı İ giltere’deki eğiti i e ara ver ek zoru da kaldı. Daha ö e de çeşitli projelerde oyu uluk yapa Abdullah, Öyle Bir Geçer Za a Ki dizisinin 2. sezonunda dizide ayrıldı ve İ giltere’ye dö erek ü iversite eğiti i e deva etti. İ giltere’de Ke t Ü iversite Fra sız a Dra a ölü ü ü itirdikte so Türkiye’de ye i ir proje içi teklif geldi. Yö et e liği i ve se aristliği i Yıl az Erdoğa ’ı yaptığı Kele eği Rüyası fil iyle si e a oyu uluğu a da aşlaya A dullah fil deki Mediha rolüyle si e ada da yılı da Ner i Bez e ’i ay ı adlı ro a ı Kurt Seyit ve Şura adlı dizide Kıva ç Tatlıtuğ ile rol aldı. Ay ı yıl Çağa Ir ak’ı U utursa Fısılda adlı fil i de de oy aya A dullah, dizisi iste ile aşarıyı yakalaya ayı a dizi oyu uluğu a kısa ir ara verdi. Bu kısa ara ı ardı da yılı da ’de yayı la a Muhteşe Yüzyıl Köse dizisi de a la dırdı. ay ı yıl yi e ir Yıl az Erdoğa fil i ola Ekşi El alar’da Muazzez Özay karakteri i a la dırdı aşarılı geçtiği iz aylarda da ir Ce Yıl az fil i ola Arif V ’da Ajda Pekka olarak karşı ıza çık ıştır. üzel oyu u ayrı a sesle dir e lik de yap ıştır. yılı da aşladığı oyu uluk kariyeri oyu a çeşitli ödüllere de layık görüle A dullah so ödülü ü yılı da gerçekleştirile . Sadri Alışık Tiyatro ve Si e a Oyu u Ödülleri’ de Ekşi El alar fil iyle al ıştır.
TÜRKİYE’YE GELDİĞİ SIRADA KANAL D’NİN ÖYLE BİR GEÇER ZAMAN Kİ DİZİSİNİN OYUNCU SEÇMELERİNE KATILDI VE SEÇİLDİ
MART 2018
MEDYATABLET
İ giltere’de Ke t Ü iversitesi Fra sız a-Drama ölü ü ü itirdikte so ra Türkiye’de yeni bir proje içi teklif geldi. Yö et e liği i ve se aristliği i Yıl az Erdoğa ’ı yaptığı Kele eği Rüyası fil iyle si e a oyu uluğu a da aşlaya A dullah fil deki Mediha rolüyle si e ada da kendini ispat etti. 4 yılı da Ner i Bez e ’i ay ı adlı ro a ı Kurt Seyit ve Şura adlı dizide Kıva ç Tatlıtuğ ile rol aldı. Ay ı yıl Çağa Ir ak’ı U utursa Fısılda adlı fil i de de oy aya A dullah, dizisi iste ile aşarıyı yakalaya ayı a dizi oyu uluğu a kısa ir ara verdi. Bu kısa ara ı ardı da yılı da Fox TV’de yayı la a Muhteşe Yüzyıl Köse dizisinde Farya Bethle karakteri i a la dırdı. Yine ay ı yıl yi e ir Yıl az Erdoğa fil i ola Ekşi El alar’da Muazzez Özay karakteri i a la dırdı. Başarılı oyuncu Farah Zeynep A dullah geçtiği iz aylarda da ir Ce Yıl az filmi olan Arif V 216’da Ajda Pekka olarak karşı ıza çık ıştır. Güzel oyu u ayrı a sesle dir e lik de yap ıştır. yılı da aşladığı oyu uluk kariyeri oyu a çeşitli ödüllere de layık görüle A dullah so ödülü ü yılı da gerçekleştirile . Sadri Alışık Tiyatro ve Si e a Oyu u Ödülleri’ de Ekşi Elmalar filmiyle al ıştır.
BAŞARILI OYUNCU FARAH ZEYNEP ABDULLAH GEÇTİĞİMİZ AYLARDA DA BİR CEM YILMAZ FİLMİ OLAN ARİF V 216’DA AJDA PEKKAN OLARAK KARŞIMIZA ÇIKMIŞTIR MART 2018
MEDYATABLET
AYIN YAZARI
gülse birsel MART 2018
MEDYATABLET
AYIN YAZARI
gülsebirsel 11 Mart 9 yılı da İsta ul’da dü yaya geldi. Başarılı isi , oyu uluğu u ya ı sıra gazete ilik, yazarlık, su u uluk, se aristlik ve yapı ılık da yaptı. Adı a ası ı ve a esi i isi leri i ilk he esi de eyda a gelmektedir. (GÜLteki , SE iha) . Ü iversite za a ları da gazete iliğe merak salan Birsel işe Aktüel dergisi de muhabir olarak aşladı. 99 yılı da ATV’de Kahvaltı Ha erleri i dış ha erleri i yazdı. Ardı da Es uire, Harper’s Bazaar, Bazaar Gelin, Orange, FHM, House Beautiful ve Gezi dergileri de çalıştı. 2 yılı da ise Sa ah Gazetesi de yaz aya aşladı. Televizyo a erası a 2 2 yılı da GAG progra ı ı su u uluğu u ve eti yazarlığı ı yaparak girdi. Peşi de 2 yılı da hala ki se i u uta adığı ko edi dizisi ola Avrupa Yakası’ ı se aristliği i yaptı ve dizide Aslı karakteri i a la dırdı. Ardı da Ka al D ekra ları da yayı la a Yala Dü ya dizisi i se aristliği i yaptı ve dizide De iz karakteri i a la dırdı. Köşe yazarlığı a Sa ah gazetesi de aşlaya Birsel, Sa ah gazetesi de ayrıldı ve uzu süredir de köşe yazıları a Hürriyet gazetesinde devam etmekte. ölü de fi al yapa Yala Dü ya dizisi i it esiyle yakı za a da Aile Arası da adı da ir ko edi fil i yazdı. E gi Gü aydı gi i irçok aşarılı is i aşrolleri de yer aldığı fil ilyo kişi tarafı da izle di. şi dilerde ise Star TV’de ekra a gele Jet Sosyete …2004 Gize Özpa YILINDA uk karakteri iHALA a la dır aktadır. Birsel’i he üz eşi görül e iş ir aşarıya sahipUNUTAMADI dizisi akası’ ı ise KİMSENİN I o u yayı yö et e liği i yaptığı ’s Bazaar dergisi de ilha alı arak yazıldığı rivayetler arası da yer KOMEDİ DİZİSİ OLAN al aktadır.
AVRUPA YAKASI’NIN SENARİSTLİ İNİ YAPTI VE DİZİDE ASLI KARAKTERİNİ CANLANDIRDI
MART 2018
MEDYATABLET
AYIN YAZARI Birsel, 90. bölü de final yapan Yalan Dü ya dizisi i it esiyle yakı za a da Aile Arası da adı da bir ko edi fil i yazdı. E gi Gü aydı gi i irçok aşarılı is i aşrolleri de yer aldığı fil ilyo kişi tarafı da izlendi. Birsel şi dilerde ise Star TV’de ekrana gelen Jet Sosyete dizisini yaz akta ve dizide Gize Özpa uk karakterini a la dır aktadır. Birsel’i he üz eşi görül e iş ir aşarıya sahip dizisi Avrupa Yakası’ ı ise o u yayı yö et e liği i yaptığı Harper’s Bazaar dergisi de ilha alı arak yazıldığı rivayetler arası da yer al aktadır.
BİRSEL İMDİLERDE İSE STAR TV’DE EKRANA GELEN JET SOSYETE DİZİSİNİ YAZMAKTA VE DİZİDE GİZEM ÖZPAMUK KARAKTERİNİ CANLANDIRMAKTADIR MART 2018
MEDYATABLET
PORTRE
MART 2018
MEDYATABLET
PORTRE
Kahraman gazeteci ve yazar Halide Edi Adıvar, 1 yılı da İsta ul’u Beşiktaş ilçesi de dü yaya geldi. Ba ası, . A dülha id’i Hazi e Katipliği i yap ış Mehmed Edip Bey, a esi ise Fat a Berife Ha ı ’dır. Eğiti e Üsküdar A erika Kız Koleji de aşlaya Adıvar, okulda ir öğre i i jurnali üzeri e okulda uzaklaştırıldı ve eğiti i e evde özel ders alarak deva etti. Ço uk yaşta öğre diği İ giliz e sayesi de he üz 1 yaşı dayke A erikalı ço uk kitapları yazarı Ja o A ott’u A a adlı kita ı ı Türkçeye çevirdi. O u ço uk yaşı a rağ e gösterdiği u aşarı . A dülha id tarafı da Şefkat Nişa ı ile ödülle dirildi. Eğiti i e Üsküdar A erika Kız Koleji’ de deva ede Adıvar, urada lisa s dere esi ala Müslü a ilk kadı oldu. Yi e u okulda, ezu oldukta he e so ra öğret e i Salih Zeki Bey ile dü ya evi e girdi. Eşi i esleği gereği ke di e sıkı ı ir hayat yaşadı fakat u sıkı ı ulduğu za a ı ile iyi değerle dirdi. Sherlo k Hol es’u irkaç kita ı ı u dö e de Türkçeye çevirdi. Bu yıllarda yazar E ile Zola ve Shakespeare’e ilgi duydu ve Shakespare’i Ha let adlı eşhur eseri i Türkçeye ilk o çevirdi. 1 yılı da ilk ço uğu Ayetullah dü yaya geldi. O da yaklaşık ir uçuk se e so ra ise iki i ço uğu dü yaya
MART 2018
…HENÜZ 13 YAŞINDAYKEN AMERİKALI ÇOCUK KİTAPLARI YAZARI JACOB ABBOTT’UN “ANA” ADLI KİTABINI TÜRKÇEYE ÇEVİRDİ
MEDYATABLET
PORTRE yılı da ilk ço uğu Ayetullah dü yaya geldi. O da yaklaşık ir uçuk se e so ra ise iki i ço uğu dü yaya geldi. Adıvar o a 5’te eydana gelen Rus-Japo savaşı da kazananı Japo lar ol ası üzeri e duyduğu sevi çle ço uğu a Japo De iz Kuvvetleri Ko uta ı is i ola Togo’yu verdi. (Bkz. Hasan Hikmetullah Togo) Adıvar’ı gazete iğe aşla ası ise . Meşrutiyet’i ila ıyla irlikte oldu. ’de Tevfik Fikret’i çıkardığı Ta i gazetesi de yaz aya aşladı. Adıvar’ı Ta i ’deki yazıları daha çok kadı haklarıyla ilgili oldu. O u u tutu u ve yazıları Os a lı’da çeşitli grupları tepkisi e ede oldu. Os a lı Devleti’ de eyda a gele Mart Ayakla ası da öldürül e e dişesiyle ilki kısa ir süreliği e Mısır’a orada da İ giltere’ye gitti. O u İ giltere’de gazete i Isa elle Fry evi de ağırladı. Adıvar ay ı yıl İsta ul’a geri dö dü. Siyasi ve ede i yazılar yaz aya deva ede Adıvar, çeşitli kız okulları da öğret e liğe aşladı. 1910 yılı da eşi i aşka ir kadı la evle ek iste esi de dolayı eşi de oşa dı. Ta o yıllarda fe i ist ir eser sayıla ve dö e i de çeşitli eleştirilere aruz kala Sevviye Talip adlı ro a ı ı yayı ladı.
MART 2018
OSMANLI DEVLETİ’NDE MEYDANA GELEN 31 MART AYAKLANMASINDA ÖLDÜRÜLME ENDİŞESİYLE İLKİN KISA BİR SÜRELİĞİNE MISIR’A ORADAN DA İNGİLTERE’YE GİTTİ
MEDYATABLET
PORTRE
MİLLİ MÜCADELE’YLE BİRLİKTE GİZLİ VEYA AÇIK ÇEŞİTLİ CEMİYETLERDE BULUNDU Balkan Savaşı yılları da Teali-i Nisva Ce iyeti’ i Kadı ları Yükselt e Der eği kuru uları da oldu. Ay ı za a da öğret e de olduğu içi eğiti le de ilgili ir kitap yaz aya karar verdi. A erikalı eğiti i Her a Harrell Hor e’u The Psychological Principle of Edu atio Eğiti i Psikolojik Te eli adlı eseri de alı tılarla Tali ve Ede iyat adlı eseri i yayı ladı. İlerleye yıllar içerisi de Ziya Gökalp, Yusuf Akçura ve Ha dullah Suphi gi i isi leri ö derlik ettiği Türk O akları’ da yer aldı. So raki yıllar Lü a ve Suriye’de eğiti i olarak yer aldığı da dolayı a ası a verdiği vekaletle aile doktorları ola Ad a Adıvar ile evle di. 1 1 ’de Os a lı orduları ı Lü a ve Suriye’yi oşalt asıyla İsta ul’a geri dö dü. Yi e ay ı yıl, şi diki İsta ul Ü iversitesi ola Darülfü u ’da ho alık yaptı. Milli Mü adele’yle irlikte gizli veya açık çeşitli e iyetlerde ulu du. Bulu duğu e iyetlerde iri ola Karakol’da A adolu’ya silah dahi kaçırdı. Bu faaliyetleri i ya ı da yazarlığı da es geç edi, Sertel ailesi i çıkardığı Büyük Me ua’da yazarlık yap aya da deva etti. Her e kadar Milli Mü adele taraftarı ol uş olsa da, yıllar so ra ke di i de eleştirdiği ülke i A erika Ma dası ol a düşü esi içi e de girdi. Bu u a a ıyla o dö e Yu us Nadi ve Refik Halid gi i isi lerde oluşa Wilso Pre sipleri Ce iyeti’ i de kuru uları arası da yer aldı. 1 1 ’da İz ir’i Yu a lılar tarafı da işgal edil esiyle irlikte İsta ul’da işgal karşıtı irçok iti g düze ledi. Ertesi yıl İsta ul’u da İ gilizler tarafı da işgal edil esiyle hakkı da ida kararı çıkarıldı. İda
MART 2018
MEDYATABLET kararı ı ö esi de ise izzat eşiyle irlikte Milli Mü adele’ye dahil oldu ve
PORTRE
1950 YILINDA SİYASETE DEMOKRAT PARTİ LİSTESİNDEN İZMİR MİLLETVEKİLİ OLARAK GİRDİ FAKAT TBMM’DE BAĞIMSIZ MİLLETVEKİLİ OLARAK GÖREV ALDI
MART 2018
İda kararı ı ö esi de ise izzat eşiyle irlikte Milli Mü adele’ye dahil oldu ve A kara’ya gitti. Bu yıllar içerisi de yol arkadaşı Yu us Nadi ile irlikte A adolu Aja s’ı ı kurdu. Aja sı he e her işi de çalıştı. He A adolu Aja sı’ da çalışıp he Yu us Nadi’ i çıkardığı Haki iyet-i Miiliye gazetesinde de görev aldı. yılı da A kara Kızılay aşka ı olarak görev yaptı. Ay ı yıl içerisi de Mustafa Ke al’e telgrafla, orduya katıl ak istediği i belirtti. İstediği ka ul edile Adıvar, Sakarya Savaşı’ da O aşı oldu. Savaş süresi e ephe karargahı da çalışa Adıvar, Du lupı ar Meyda Muhare esi so rası ordu ile irlikte İz ir’e gitti. Adıvar, İz ir’e gittiği sırada rüt esi de yükseltildi. Ardı da ise savaştaki aşarısı da ötürü İstiklal Madalyası ile o urla dırıldı. Cu huriyet’i ila ıyla irlikte gazete iliğe deva etti. Vakit, Akşa ve İkda adlı gazetelerde yazarlık yaptı. Mustafa Ke al Atatürk ile çeşitli ko ularda fikir ayrış ası yaşadı. Eşi i , uhalefet partisi Terakkiperver Cu huriyet Fırkası’ ı kuru uları arası da yer al asıyla irlikte ise ta a ıyla iktidar çevreleri de ayrı kaldı. Eşi i kuru uları da olduğu parti kapatıldıkta so ra yurtdışı a gitti. Yurtdışı da yıl oyu a çeşitli eğiti faaliyetleri de ulu a Adıvar, yılı da İsta ul’a geri dö dü. yılı da ir za a lar ders verdiği İsta ul Ü iversitesi’ de İ giliz Filolojisi kürsüsü ü kurdu. 5 yılı da siyasete De okrat Parti listesi de İz ir Milletvekili olarak girdi fakat TBMM’de ağı sız illetvekili olarak görev aldı. 5 yılı da siyasette uzaklaştı ve ü iversitede görev yap aya deva etti. 55 yılı da eşi i vefatıyla adeta sarsıldı. O ak yılı da ise yaşı dayke ö rek yet ezliği hastalığı ede iyle hayatı ı kay etti. ro a ı, çeşitli hikaye ve tiyatro oyunu bulunan Halide Edip Adıvar, hale kadı lara üyük ir ör ek teşkil et ekte ve eserleriyle yaşatıl aktadır. MEDYATABLET
tetrik OSMAN KILIÇ Böyle Devam Edersen Sürünmeye Mahkumsun Ey Kadın!
Kadı kadar yü e ir varlık daha yoktur herhalde; kadı doğurur, kadı üyütür, kadı öğretir, kadı yaşatır… Toplu u ahlaki değerleri i yerle yeksa olduğu şu gü lerde kadı a çok şey düşüyor. Bu u ir i siyet ayrı ı olarak algıla ayı ! Hatta aşırı fe i ist düşü eye sahip kadı lar diye ilir ki; görevler hep kadı a yükle iyor, erkeklere ede görev yok? Nede yok iliyor usu ? Çü kü se i uçlara taşıdığı o kadı , düze i oluşturur. Yahu ço uğu dü yaya getire kadı , ço uğu üyüte de kadı değil i? Bu ço uğu sevgilisi, a lası, kardeşi kadı değil i? Öyle üyük ir tezat ki kadı ı oluşturduğu; a i ir sapığı da harikalar yaratan bir u idi de ir kadı dü yaya getiriyor. Be i e olarak görüyorsu il iyoru a a sa a sesle iyoru ey kadı ; se ir ço uğu se erkeksi , erkek ada … gi i laflarla üyütürse , kız evladı ı erkek evladı a köle ederse , kızı ı sevgilisi olu a söver erkek ço uğu u sevgilisi olu a överse , hatta öyle ki kızın ta ize uğrayı a öyle o.... gi i giyi irse ... deyip erkek ço uğu kızlarla yaşadıkları ı a latı a asla oğlu diye koltukları ka arıyorsa sürü eye mahkumsun ey kadı !
MART 2018
MEDYATABLET
Siz Fetöcüleri Sadece
Darbeye Mi Giri ti Sanıyorsunuz?
“o za a larda popüler ol aya aşlaya gıda terörü ile ilgili e de iki şey yaz ak istiyoru . yılı da ço ukları sağlıklı gelişi i e yö elik, çok eski ir adet ola okullarda süt dağıtı ı ye ide aşla ıştı. Devlet ihale yaptı ve kaza a Ay es gıda oldu. Çü kü Ay es gıda, Türkiye’ i e üyük süt ve içe ek şirketleri i girdiği ihalede e düşük teklifi ver işti. Ardı da o lar a ço uğu u sütlerde zehirle esi şikayetiyle yapıla araştır ada sütleri ozuk olduğu ortaya çıktı. Bu sefer de yılı da üyük ir gıda terörü yaşa dı. To lar a GDO’lu piri ç gü rükte türlü yollarla geç iş ve piyasaya sürül üştü. Bu piri çleri üyük ir ölü ü ü Tiryaki Agro adı da ir şirket sattı. Yi e ay ı şirket hale faal ola ir arketler zi iri e de u piri çleri faso olarak sattı. Ya i ka ser yaptığı ili e ili e Tiryaki Agro de e u şirket GDO’lu piri çleri illete yedirdi. Hai dar e girişi i so rası ortaya çıktı ki Ay es ve Tiryaki Agro şirketleri FETÖ’ üydü. İşte u hai yapıla a öyle adi ir örgüt. twitter.com/osmankilicOK MART 2018
instagram.com/osmankilic1
Uzu a za a dır size MEDYATABLET’ten yazıyoru . Zannetmezdim yazdıkları ı oku a ağı ı hatta üslu u u eğe e leri ola ağı ı fakat aynen öyle oldu. A a ı sizi za a ı ızı geçir ek veya doldur ak değildir a a ı ir şeyler öğret ektir. uçuk yıldır yayı la a yazıları da ir şey ile öğre il işse e i içi gururdur. theosmankilic@gmail.com MEDYATABLET
DOSYA
MART 2018
MEDYATABLET
OSMAN KILIÇ Özel Dosyası
DOSYA
TÜRKiYE’DE KADINLAR GAZETECiLiĞE NE ZAMAN BAŞLADI?
Bu sayıda sizlere, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü vesilesiyle Türkiye’de kadınların gazetecilik mesleğine başlama sürecini anlatacağım. Kadınların bu evrede yaşadığı sorunlar ve bu yönde gelişimin safhalarını da bu dosyada okuyacaksınız.
Türkiye’de gazeteleri çıkış za a ı da göz ö ü e alı dığı da, kadı ları esleğe girişi Os a lı dö e i de ol uştur. Bu dö e Os a lıda gazete i çıkışı ola 2. Mah ut dö e i e de k gelse de ilerleye za a içi de kadı lar u esleğe giriş yap ıştır. Türkiye’de kadı lar gazete iliğe Sulta 2. A dülha id dö e i de çıkarıla ve gerek sosyal gerekse dolaylı olarak kadı lara ta ıdığı özgürlüklerle ö pla a çıka Meşrutiyet’i ila ıyla faal olarak aşla ıştır. Meşrutiyet’i getirdiği özgürlükler era eri de kadı ları hakları ı savu aları a ve u u dile getir ek içi e yaygı iletişi ara ı olarak gazeteyi kulla aları a yol aç ıştır. Ya i kadı ları Meşrutiyet’le aşlaya gazete ilik serüve i daha çok ir hak ara a ça asıyla aşla aktadır. Meşrutiyet’i ila ıyla gazete ilik esleği de daha etki ulu a kadı lar, çeşitli yayı lar çıkar ış ve u yayı larda; ailede kadı ı yeri, kadı ı hakları ve u hakları koru ası gi i ko ular vardır. Meşrutiyet’i ila ıyla kadı ları yazı ve
MART 2018
MEDYATABLET
OSMAN KILIÇ Özel Dosyası
DOSYA
Meşrutiyet’i ila ıyla kadı ları yazı ve görüşleri i yayı laya gazeteler de ev uttur. Bu lar; Terakki Muhadarat, Müre i-i Mukadderat, Aile, İ sa iyet, Ha ı lara Mahsus Gazete, Mehasi , Ale -i Misva ’dır. Bu lar içi de Ha ı lara Mahsus Gazete e ö e lileridir. O u u kadar ö e li ol ası ı sağlaya ise 1895 – 9 yılları arası da, ya i kesi tisiz yıl yayı la a e uzu süreli kadı dergisi ol asıdır. Yi e u dergide, yazı kadrosu u ta a ı dö e i Os a lı ürokratı ı ya kızı ya da eşidir. 9 yılı da çıka Şükufezar dergisi de sahibi ve kadrosu u ta a ı kadı ola ilk dergi ol a özelliği taşır. Kadı ları gazete ve dergilerde daha çok yazı sal ko ularla ulu ası ı yega e ede i, hakları ı ara ak ve u hakları toplu a e i set ek ol uştur. Kadı ları esleğe aşladıkları u ilk za a larda siyasi yazılar da yaza lar ol uştur. Kadı lar ilk kez De et adlı dergiyle siyasi yazılara aşla ıştır. . Meşrutiyet’le irlikte kadı ları daha öyle çok ko ular yazdığı ve eğe i kaza dığı da ili ektedir. Öte ya da yi e u dö e de fe i ist düşü eyi e i seye yayı lar da vardır. Bu larda Kadı lar Dü yası, at aa işçileri i ile kadı olduğu, kadro u ta a ı ı kadı larda oluştuğu ve içeriği ta a ı ı kadı lara ayrıldığı ir dergi ol uş ve üyük tepki topla ıştır.
1896 YILINDA ÇIKAN ŞÜKUFEZAR DERGİSİ DE SAHİBİ VE KADROSUNUN TAMAMI KADIN OLAN İLK DERGİ OLMA ÖZELLİĞİ TAŞIR
MART 2018
MEDYATABLET
OSMAN KILIÇ Özel Dosyası
DOSYA
Türkiye’de kadı ları gazete iliği i çeşitli dö e lere ayır ak gerek ektedir. He üslup he de içerik ve a aç akı ı da farklılıklar ev uttur. Meşrutiyet’i ila ıyla aşlaya süreç, Milli Mü adele dö e iyle deva et ektedir. Meşrutiyet’i ila ıyla irlikte ir ilki yaşaya kadı lar gazetelerde daha çok ke dileri i ilgile dire ko ulara eğilse de Milli Mü adele dö e i de u duru daha çok ortak paydalar ol uştur. Milli Mü adele dö e i i e ö e li iki gazete isi, Mustafa Ke al Atatürk direktifiyle çıkarıla İradey-i Milliye ve Hakimiyet-i Milliye gazeteleri de ulu uş Halide Edib Adıvar ve Müfide Ferit’tir. Yi e ay ı dö e de kadı lar açısı da ir ilk daha yaşa ış, Ah et Hik et Bey tarafı da kadı lar içi ilk izah dergisi Kadı lar Oyu ak Değildir yayı la aya aşla ıştır. Kadı ları gazete ilik esleği de e i se eleri ve daha faal ol aları ise Cu huriyet dö e i i ilk yılları a de k düşer. Bu duru Avrupa ve A erika’da ise 9. yüzyıl so larıdır. Bu dö e i e ö e li kadı gazete ileri ise şu lardır; “a iha “ertel, Rezza Yal a ve Adviye Fe ik. Cu huriyet’i ilk yılları so rası ise süreç iraz daha aşa a kaydet iş ve kadı lar daha etki görevlere gel eye aşla ıştır. 9 ’li yıllar ise kadı ları gazete ilik esleği i yap aları içi ö ü ü açıldığı dö e dir. Çü kü, ü iversite ü yesi de Bası Yayı Yüksekokulu açıl ış, u u la alaylı gazete i kavra ı ortada kalktığı gi i eğiti de eşitlik pre si i gereği kadı lar da urada eğiti görüp ezu ol uşlardır. Diplo alı ol aları kadı ları u eslekte ol ası a yeterli ol a ış, eski kafa gazete iler kadı ları esleğe gir eleri i sürekli yadırga ıştır. MART 2018
MİLLİ MÜCADELE DÖNEMİNİN EN ÖNEMLİ İKİ GAZETECİSİ, MUSTAFA KEMAL ATATÜRK DİREKTİFİYLE ÇIKARILAN İRADEY-İ MİLLİYE VE HAKİMİYET-İ MİLLİYE GAZETELERİNDE BULUNMUŞ HALİDE EDİB ADIVAR VE MÜFİDE FERİT’TİR
MEDYATABLET
OSMAN KILIÇ Özel Dosyası
DOSYA
Kadı ları esleğe girişi ve e i se esiyle ilgili pro le ler 9 ’lere doğru küçük de olsa ir azal a göster iştir. 9 yılı so rası kadı gazete ileri sayısı da gözle görülür ir artış yaşa ıştır. Bu da 9 yılı so rası dergi yayı ılığı ı geliş esi de etkili ol uştur. Dergi yayı ılığı ı geliş esiyle irlikte kadı lar ası kuruluşları da yö eti i vasfı da da daha fazla ulu uştur. 99 yılı so rası ise u duru etki liği i artır ış ve yılı a doğru pro le ler yok de e ek kadar azal ıştır. Fakat hale gü ü üzde ile kadı ları gazete ilik esleği de yaşadığı irçok pro le ev uttur. İşyeri de o i g, erte e yükselişi de e geller, çalışa sayısı da eşitsizlik, aaşlarda eşitsizlik… Bu evi duru lar sade e içi de ulu duğu uz toplu larda da değil, tü dü yada ev uttur. Bu da e ö e li ede ise geç işteki kadı ı ko u uyla gü ü üzdeki kadı ı ko u u u farkı ve u farkı yarata sosyolojik se eplerdir. Bu değişi i de kadı ı içi de ulu duğu toplu ve üyük ora da edya ya ilerek ya da il eyerek yarat ıştır. Bu içi de çıkıl az sosyolojik duru u yarata edya u u la yi e ke disi ü adele et ekte veya öyle gözük ektedir. Gü ü üzde, dergi yayı ılığı ı ayrı tutarsak, Türkiye’de hiç ir gazete i yayı yö et e i kadı değildir. Kadı edya patro u ise yok de e ek kadar azdır. Yazarlarda da duru değiş e ektedir. Gazeteleri daha soft ko uları işle diği hafta so u ve agazi ekleri dışı da kadı yazar dağılı ı yal ız a ’da veya ’tür.
DERGİ YAYINCILIĞININ GELİŞMESİYLE BİRLİKTE KADINLAR BASIN KURULUŞLARINDA YÖNETİCİ VASFINDA DA DAHA FAZLA BULUNMUŞTUR
MART 2018
MEDYATABLET
veMedya OSMAN KILIÇ
Çerkez Ethem Şizofren Miydi?
Geçe sayıda da Vata ı Se si dizisiyle ilgili ir yazı yaz ıştı . Fakat u defa çok daha farklı ir ko uyu, farklı ir akışla ele ala ağı . Bili diği üzere dizi i ö eki ölü leri de Cevdet karakteri tarafı da öldürüle Dağısta lı adı da ir karakter vardı. Her e kadar ale e is i veril e iş olsa da u, za a ı da Kuvayı Milliye e su u ola ve so rada saf değiştirerek Mustafa Ke al Atatürk’ü kurduğu düze li orduya dahil ol ak iste eye Çerkez Ethe ’di. Be i u karakterde dikkati i çeke ise Dağısta lı karakteri i jest ve i ikleriydi. Bu karakter durduk yere gülüyor, gözleri i çok sık kırpıyor ve ya akları oy uyor, aze se ke diyle ko uşuyordu. Açıkça söyle ek gerekirse u karakteri davra ışları ildiği iz şizofre davra ışlarıydı. Şi di soruyoru , iyi veya kötü, so rada saf değiştirse de ülke i refahı içi savaş ış Çerkez Ethe şizofre iydi ya i? Yap ayı , ayıptır!
iZLEMEYiN!
Ezelde eridir şiddet içere dizilerden pek haz duymam, elbette ki u u haklı gerekçeleri de var. Sürekli, şiddeti ö pla da ol ası, i sa öldür e i or alleştiril esi ve fütursuz ko plo teorileri u tarz dizileri eğe e e deki e ö e li etke lerde . Öte tarafta dizilerdeki kadı ı konu u ve o a içile roller de kadı ı toplu sal algıdaki yeri i elirliyor. Bu u da e söyle iyoru , araştır alar söylüyor. İ sa dizide izledi diye şiddet uygular ı da diye ilirsi iz. A a diziler sade e u işi psikolojik ya ları da iri i tetikliyor, ya i ada iri i öldürürke dizide gördü de yapıyoru de ez, u ada ı ey i i ir yerleri e işle iş ve ortaya çık ıştır. Ya a ılarda da öyle şeyler var diye ilirsi iz a a u gi i soru lar orada da var zate . Zate katiller ve te avüz üler sade e Türkiye’de yok, dü ya ı her yeri de var! Yek ü le! Bu tarz dizileri izle eyi , hayatı ızda çıkarı fala de e i ekliyorsa ız gayet haklısı ız. Haykırarak uyarıyoru şiddet içere dizileri izle eyi !
twitter.com/osmankilicOK MART 2018
instagram.com/osmankilic1
theosmankilic@gmail.com MEDYATABLET
TARiH
MART 2018
MEDYATABLET
TARİH
Dü yadaki ilk kadı dergisi 16 ’te İ giltere’de yayı la a The Ladies Mercury’dir. Bu da yaklaşık 1 se e so ra ise, u kez Al a ya’da Für Ha urgs Tö hter Ha urg Kızları İçi ) dergisi yayı la aya aşla ıştır. Her e kadar de okrasi i ve ye i fikirleri eşiği ko u u da gözükse de ABD, ilk kadı dergisi i 1 ’de yayı la aya aşla ıştır. ABD’de yayı la a The Ladys Magazi e adlı u dergi, dü yada u tarz dergileri çık ası a vesile ol uştur. Os a lı Devleti za a ı da çıka ilk kadı dergisi ise Ru Efrosi i Sa ar idis’i çıkardığı Kypseli Petek)’dir. 18 yılı da sade e Ru a olarak yayı la a u dergide; kadı ları iyi irer eş, iyi evlatlar yetiştir eleri içi iyi ir a e ol aları te e i ediliyor ve yazılıyordu. Os a lı Devleti za a ı da çıka iki i kadı dergisi de ilk Er e i kadı gazete i ola El is Gesaratsya ’ı 186 ’de çıkardığı Gitar adlı dergidir. Os a lı Devleti za a ı da çıka ilk Türkçe kadı dergisi ise 186 ’da çıka i Muhadderat’tır. Ali Raşid tarafı da çıkarıla dergide kadı ı eğiti i te ası işle iş fakat eğiti de kastı diğerleri de farklı ol a ış; iyi ir eş ve iyi ir a e ol aları iste iştir. Yi e ay ı dö e lerde Sela ik’te Ayi e adlı ir dergi çık ış, u dergi de oku ak ve yaz ak, ahlak ve ili gi i ko ular işle iştir. Kadı dergileri arası da e farklı ola ise Şükufezar’dır. Bu dergiyi diğ farklı kıla şey ise sahi i ve yazarları ı tü ü ü kadı ol asıdır. Bu u dü yadaki ilki de 18 8’de çıka E glish Wo a ’s Jour al’dir. Şükufezar dergisi i sahi i ise Os a lı Devleti’ de üst kade elerde ola Maarif Nazırı Mü if Paşa’ ı kızı Afife Ha ı dır. Bu dergileri ardı da o lar a kadı dergisi çık ış ve he e he e çoğu kısa süreli ol uştur. Os a lı Devleti dö e i de ve Cu huriyet’i ilk yılları da çıka kadı dergileri, kadı ları sosyal hayata katıl ası dahil irçok özgürlüğü kaza ıl ası da etkili ol uştur. İs i her e kadar kadı dergisi diye geçse de ilk kadı dergileri ta a ıyla ilgi ağırlıklı ol uştur. Fakat şi di yayı la a kadı dergileri de duru ta tersi edir, artık daha çok ilgi dışı da kala oda ve stil
MART 2018
MEDYATABLET
TARİH
Os a lı Devleti za a ı da çıka ilk Türkçe kadı dergisi ise 186 ’da çıka Terakki-i Muhadderat’tır. Ali Raşid tarafı da çıkarıla dergide kadı ı eğiti i te ası işle iş fakat eğiti de kastı diğerleri de farklı ol a ış; iyi ir eş ve iyi ir a e ol aları iste iştir. Yi e ay ı dö e lerde Sela ik’te Ayi e adlı ir dergi çık ış, u dergi de oku ak ve yaz ak, ahlak ve ili gi i ko ular işle iştir. Kadı dergileri arası da e farklı ola ise Şükufezar’dır. Bu dergiyi diğerlerinden farklı kıla şey ise sahi i ve yazarları ı tü ü ü kadı ol asıdır. Bu u dü yadaki ilki de 18 8’de çıka E glish Wo a ’s Jour al’dir. Şükufezar dergisi i sahi i ise Os a lı Devleti’ de üst kade elerde ola Maarif Nazırı Mü if Paşa’ ı kızı Afife Ha ı dır. Bu dergileri ardı da o lar a kadı dergisi çık ış ve he e he e çoğu kısa süreli ol uştur. Os a lı Devleti dö e i de ve Cu huriyet’i ilk yılları da çıka kadı dergileri, kadı ları sosyal hayata katıl ası dahil irçok özgürlüğü kaza ıl ası da etkili ol uştur. İs i her e kadar kadı dergisi diye geçse de ilk kadı dergileri ta a ıyla ilgi ağırlıklı ol uştur. Fakat şi di yayı la a kadı dergileri de duru ta tersi edir, artık daha çok ilgi dışı da kala oda ve stil gibi konulara yer verilmektedir. MART 2018
MEDYATABLET
yalnızca kahve…
*Türkiye’ye özel 25.000 Amerikan Dolarından başlayan bayilik fırsatını kaçırmayın! Ön başvuru adresi; madameamelieTR@gmail.com
500
TL