Christa Magazine

Christa.

INSPIRATIE

INITIATIEFNEMER & INSPIRATOR

En ook

Intuïtief OPTIMIST

ontregelaar

Ieder kind is een kunstenaar.

De kunst is dit te blijven terwijl je opgroeit.

Play imagination invigorates shapes the brain,

opens the

and

the soul.

CHRISTA MAGAZINE

11

Olifant MIJN FAVORIETE DIER. ZE STAAT VOOR

OERWIJSHEID, KONINKLIJKHEID EN KRACHT. EN ZE BESCHIKT OVER EEN FORMIDABEL LICHAAMSGEHEUGEN. ZE STAAT SYMBOOL VOOR HET VERMOGEN OM LEVENSENERGIE BINNEN TE TREKKEN IN LICHAAM EN BEWUSTZIJN,

ZODAT GROEI EN ONTWIKKELING MOGELIJK IS. EN DE OLIFANT STAAT VOOR ZELFSTANDIGHEID ALSOF ‘IE ZEGT: KNIP DE NAVELSTRENG DOOR, VOED JEZELF, ONTDEK JE EIGEN LEVENSONDERHOUD EN VERBIND JE MET DE GROND DIE JE DRAAGT. KOM THUIS BIJ JEZELF.

22 CHRISTA MAGAZINE

INSPIRATIE

CHRISTA MAGAZINE

33

“

Education is not the learning of facts,

it's rather the training of

Dit magazine is een eigen uitgave van Christa Wiersma.

In samenwerking met: Kairos Consultancy Henderike Vrielink, denk-beeldig, Zwolle Speciale dank aan Yoeke Nagel en Koos van Wees.

Wil je ook een persoonlijk magazine? Kijk op www.kairos-consultancy.com

44 CHRISTA MAGAZINE

the mind

to think

�

Voor coaches en hun werkgeluk

Christa Wiersma e-mail: christa@tori.nl www.tori.nl

VOORWOORD

De juiste mensen op het juiste moment.

“Dat vraagt om een nieuw soort verantwoordelijkheid, een nieuw soort leiderschap.

Het vraagt om coachprofessionals die weten in te spelen op veranderingen.”

Ik had me voorgenomen ooit een boek te zullen schrijven. Het kwam er maar niet van. Toen ik het vorig jaar echt serieus aan wilde pakken, met een heuse boekenvroedvrouw bleek het boek zelf andere behoeftes te hebben. Het wilde bewegingsvrijheid, spontaniteit en creativiteit. Ja, een veeleisend typje, die de lat hoog legt. Dat kon beter via artikelen, beelden. Toen ik hiernaar luisterde, kwam ik de juiste mensen op het juiste moment tegen om me hierbij te helpen. Net als in het echte leven. Zo komt het dat ik, na een bijzondere reis van 6 maanden, mijn eerste ‘boek’ presenteer! Mijn eigen magazine, In mijn jubileumjaar.

Al 10 jaar breng ik coach-professionals in de wereld die gespecialiseerd zijn in het werken met kinderen, opgroeiers en ouders. Dat mag gevierd worden. Ik ben in dit magazine opnieuw gaan kijken naar waar ik vandaan kom en waar ik heen wil. Als mens en als professional. Het heeft me terug gebracht bij de essentie van mijn werk. Waarom ik doe wat ik doe. En dat de ingrediënten hiervoor altijd al aanwezig waren.

Opnieuw kijken. Dat is wat respect betekent. Opnieuw kijken naar onszelf, ons werk, onze relaties. Hoe gaan we er mee om? Wat is daar nodig? Waar gaat het mis?

Coaches zijn degenen die letterlijk en figuurlijk werk maken om wensen en verlangens te helpen realiseren.

Vanuit een innerlijk aangedreven bevlogenheid gezonde ontwikkelingen mogelijk maken. Dat vraagt om een nieuw soort verantwoordelijkheid, een nieuw soort leiderschap.

Het vraagt om coachprofessionals die weten in te spelen op de natuurlijke behoeften en kwaliteiten van jonge en volwassen mensen.

En laat het nu mijn missie en expertise zijn coaches vanuit hun spelende ‘zelf’ en respect te laten groeien in bewustzijn en eigenaarschap! Wat ik daarmee bedoel lees je in deze allereerste Christa!

Veel plezier.

CHRISTA MAGAZINE

55

INHOUD

66 CHRISTA MAGAZINE

Inhoud.

08

DEAR PAST...

10

DE KINDERTIJD

16

SPELEN DOE JE

20

DE SCHOOL DER DIEREN

23

HOE VERBETER JE DE WERELD?

26

WAT ANDEREN ZEGGEN

34

MAG IK JE WAT VRAGEN?

38

OVER TORI

39

IN DE VOLGENDE CHRISTA!

LEVENSLIJN

IS DE BASIS VAN ALLES - EEN INTERVIEW

ALS JE NIETS HOEFT TE DOEN

INSPIRATIE

COLUMN

DE BLIK OP VOORUIT

CHRISTA MAGAZINE

77

INSPIRATIE

M

IJN OUDERS ZIJN GEBOREN EN GETOGEN IN FRIESLAND EN HADDEN JAREN VOORDAT IK IN DE WERELD KWAM BESLOTEN NAAR DE RANDSTAD TE VERHUIZEN. MET DRIE KINDEREN EN DE VIERDE ONDERWEG. Er werden nog vijf kinderen geboren voordat ik in de wereld kwam. Jaaaa, ik had ouders met ervaring! Mijn vader is in 2010 overleden op 90-jarige leeftijd. Mijn moeder op haar 88e in 2013. Van mijn moeder heb ik de non- verbale kennis over kindzijn meegekregen, organisatietalent en leeuwenmoed. Van mijn vader heb ik de positieve kijk op het leven, daadkracht en ‘denk-in-mogelijkheden’ mentaliteit meegekregen.

29 - 35 JAAR (ON)BEGRENSDE MOGELIJKHEDEN Letterlijk en figuurlijk. Zelf kinderen krijgen lukte niet. Een van mijn broers overleed na een lange HIVperiode aan aids. We verlieten de bekende, sociaal wenselijke weg en maakten kennis met Suriname.

15 - 21 JAAR EIGENHEID & UITVLIEGEN

0 - 7 JAAR HALLO WERELD! Geboren als 10e kind van mijn ouders onder de letterlijke rook van Rotterdam. Op mijn 2e verhuisden we naar Den Briel. Mijn idool was de juf uit de eerste klas.

8 - 14 JAAR ‘CHRISTA NEEMT GRAAG INITIATIEF’ Staat in mijn rapport. Ik wist niet wat het betekende. Ik was speels, open en nieuwsgierig.

Tot de verhuizing naar Hellevoetsluis rond mijn 9e jaar. De start van een onrustige periode.

88 CHRISTA MAGAZINE

De ene na de andere verhuizing en de leukste vakantiebaan op Ameland. Op mijn 17e woonde ik op kamers, werkte een jaar later in een pizzeria en volgde de opleiding waar ik me thuis voelde.

22 - 28 JAAR WERKEN MET KINDEREN De wereld ontdekken en leerkracht zijn op eigen wijze. Stiekem was ik daar al ondernemer.

Mijn grote liefde Vanja ontmoet en we leefden, reisden, werkten en genoten. En trouwden!

LEVENSLIJN INSPIRATIE

MATOEKOE

36 - 42 JAAR THUISKOMEN

Mijn broers Jelle en Fred Alleen nog een mooie herinnering

Waar spontaniteit toe leidt is wonderbaarlijk mooi.

Eigen praktijk gestart, de vuurloop ontmoet, Elmar, 100% ondernemer zijn en thuis komen in Onna.

43 - 49 JAAR LEVEN EN DOOD Een tweede broer overleed, daarna Margreet, mijn vader en een paar jaar later mijn moeder.

Ons bedrijf groeide verder op, De Kunst van Kindercoaching werd geboren. En TORI!

50 JAAR - NU TORI 2.0 Deze fase werd ingeluid met een Sky-dive. Wat een vrijheid, wat een vertrouwen.

En vanaf nu in-spelen op wat zich verder gaat ontvouwen.

Nieuwe perspectieven dienen zich al aan.

' Dear past, thank you for all the lessons Dear future, I'm ready'

CHRISTA MAGAZINE

99

INTERVIEW

“ De

kindertijd

is de

10 10 CHRISTA MAGAZINE

basis van alles.

INTERVIEW

ALS VOORLAATSTE IN EEN GEZIN VAN ELF KINDEREN HAD CHRISTA EEN GEVARIEERDE, GELUKKIGE EN SOMS OOK ONGEMAKKELIJKE KINDERTIJD. DAAR WERD DE BASIS GELEGD VOOR HAAR WERK NU. CHRISTA IS VERGROEID MET HAAR WERK IN COACHLAND. EERST ALS KINDERCOACH, TOEN ALS KINDERCOACH OPLEIDER, NU ALS TRAINER, COACH EN SUPERVISOR IN DIVERSE COACHDISCIPLINES. EEN INTERVIEW. Door Koos van Wees We ontmoeten elkaar in de enorme boerderij die Christa en haar man Vanja hebben omgetoverd tot TORI: expertisecentrum voor coaches en hun werkgeluk. Midden in het groen, in het tegen Steenwijk aanleunende dorpje Onna. Met een achthoekige zaal, gastenkamers, een professionele keuken en een gezellige wooneetkamer met uitzicht op een bloeiende tuin. Een ideale plek voor inspiratie, kennisverruiming en bespiegeling.

Christa voelt zich duidelijk als een vis in het water. Ze is trots op wat ze samen gemanifesteerd hebben, op TORI en de trainingen die ze geeft. Trots op de ontwikkelingen en avonturen die haar klanten ervaren en delen. Ze is enthousiast, schakelt moeiteloos tussen de tijdzones die de revue passeren, praat snel. Met als rode draad, steeds weer, de impact van de kindertijd.

‘Ik heb altijd kinderen om me heen gehad. Thuis natuurlijk, als kind in een groot gezin. Ik was de voorlaatste in een gezin van elf, scheelde zestien jaar met de oudste. Neefjes en nichtjes werden geboren toen ik net op de basisschool zat. Dit geheel is natuurlijk een gigantische voedingsbodem geweest, precies de goede plek voor wie ik ben geworden. Of ik het een leuke tijd vond? Het gaat niet om leuk of niet leuk, goed of fout. Als kind aanvaard je het zoals het is. Terugkijkend kan ik vanuit een volwassen standpunt zeggen: het was overwegend zonnig, plotseling optrekkende dichte mistflarden, hier en daar storm met rukwinden waardoor ik soms werd omver geblazen.´

´In je kindertijd vind je het antwoord op wie je in essentie bent. Je natuurlijke staat van zijn en grootste bron van informatie. Inclusief alle indrukken en ervaringen, die soms wel en meestal niet goed verwerkt zijn.

De bedoeling van het leven is volgens mij dat je je essentie weer ophaalt en dit opnieuw integreert in leven, relaties en werk. Best belangrijk dat coaches kennis en weet hebben van de kindertijd.’

Gezonde ontwikkelingen veroorzaken

‘Ik heb jarenlang vooral kindercoaches opgeleid. Als kindercoach ben je een specialist. Je begeleidt kinderen in kind-zijn en ouders bij de gebruiksaanwijzing daarvan. Die krijgen ze bij de geboorte niet meegeleverd. Je kunt kinderen niet coachen zonder dat de ouders betrokken zijn. Voor kinderen zien problemen er anders uit dan volwassenen denken. Kinderen hebben zo’n andere belevingswereld! Wat je als kindercoach doet is inspelen op de eigenheid van het kind en dia van de ouders. Ze ontdekken hun zelf oplossend vermogen door hun kwaliteiten, leiderschap en talenten te ervaren. Hierdoor gaan lampjes branden en vindt iedereen in het gezinssysteem eigen antwoorden en oplossingen.’

Maar wat maakt het dan zo moeilijk om dat te bereiken? Veel volwassenen hebben een vertekend beeld van kind zijn. En van opvoeden. Daar gaat het mis volgens mij. Opvoeden heeft een bepaalde klankkleur gekregen. Het gaat erover wat ouders zouden moeten doen. Een bepaalde bemoeizucht. Ouders lijden hierdoor ook onder het ‘niet goed genoeg’ zijn. Kind-zijn raakt hierdoor volledig ondergesneeuwd. En daardoor ook gezond ouderschap. Laten we de term opvoeden veranderen in op-latengroeien. Dat schept mogelijkheden, creativiteit en evenwaardige verantwoordelijkheid.´

Kijk wat nodig is

Toen Christa nog leerkracht was zag ze teveel kinderen in de knel komen. ‘Ik had kinderen in mijn klas waarvan een aantal de meest basale taal- of rekenvaardigheden maar niet onder de knie kregen.

Ze waren briljant op andere gebieden. Ik begreep er niets van en ik wilde dat wel begrijpen. Ook deze kinderen hadden, net als ieder ander, hun bijzondere talenten. Wanneer ik ze vroeg wat er in hun koppie gebeurde wanneer ze ergens mee worstelden, konden ze dat verrassend helder en moeiteloos uitleggen. In bloemrijke taal.

Toen begon er bij mij intern een vlammetje te branden: hier wilde ik mee werken, dus ik ben op onderzoek gegaan. Het regende inzichten! Daardoor begreep ik mijn en hun belevingswereld en vonden we samen de beste oplossingen. Opvallend was dat niemand dat soort vragen ooit aan kinderen stelde.´ Het waren dit soort ervaringen waardoor Christa als vanzelfsprekend in het coachen rolde. ‘Ik ging ermee aan de slag en vroeg me van alles af, intern en hardop. Ik begeleidde in eerste instantie kinderen, jongeren en ook volwassenen met dyslexie, ADHD, dyscalculie. Ik ontwikkelde daar een allesbehalve standaard kijk op. Er kwamen gaandeweg allerlei andere leer-en leef vragen bij. Zo ontstond een eigen praktijk, die zich alras verder ontwikkelde.´

CHRISTA MAGAZINE 11

11

INTERVIEW

Een plek waar alles kan

Alle ontwikkelingen rond haar werk zijn ‘ogenschijnlijk vanzelf’ ontstaan, benadrukt ze. ´Er zit geen rationele planning achter.

Ik volg mijn intuïtie, verbindt dat met gezonde realiteitszin, voel of het klopt of niet en daaruit volgt de planning.´ Ze wijst om zich heen. ´Dit begon als een plek waar alles kon, 1-1 coaching, bed&breakfast, groepsruimte verhuur, vuurloopworkshops, logeerhuis voor kinderen, trainingen geven. Nu is dat uitgegroeid naar TORI, expertisecentrum voor coaches en hun werkgeluk´ Ook dat ging organisch. Ze had al een eigen coachpraktijk, in Den Haag. Via haar snel uitdijende netwerk in Onna kwam ze in contact met een collega met wie het supergoed klikte. Samen besloten ze in Onna kindercoaches op te leiden, iets waar Christa trouwens ook in Den Haag al mee begonnen was. Onder de vlag van ‘De Kunst van Kindercoaching’ werkten ze zes jaar samen, tot Christa bespeurde dat de opvattingen en werkwijzes teveel verschilden. Dat was in 2013. Ze gingen uit elkaar en Christa ging verder met TORI. Samen met haar team, gasttrainers en TORI-coaches bekwame en bevlogen kindercoaches in de wereld brengen. Een dynamisch gebeuren. En nu is er binnen TORI alweer een ‘ogenschijnlijk vanzelfsprekende’ verandering gaande.

Als ik toen een coach had gehad!

De naam TORI, Surinaams voor gesprek of ´verhaal´, verwijst naar wat Christa ziet als een sleutelmoment in haar leven. Haar verhuizing naar Suriname rond haar dertigste. Je zou het een oefening in loslaten kunnen noemen. Het zegt veel over Christa en haar man. Niet wachten tot metaalmoeheid ontstaat, maar nieuwe stappen zetten. Ze gingen werken in een instituut voor verstandelijk beperkte kinderen en jongeren. De kinderbegeleiders trainen en coachen. ´Het was een geweldige tijd. Zo totaal anders.

Het veranderde mijn westerse, beperkte kijk definitief´, zegt ze. Het avontuur duurde alles bij elkaar 2 jaar en vormde de opmaat voor de veranderingen die uiteindelijk naar TORI leidden.

Nog even terug naar haar jeugd. Haar ouders gingen na 28 jaar huwelijk uit elkaar. Toen was ze zelf een jaar of elf. ‘Dat heeft een genadeloze impact gehad op mijn zelfbeeld en basisvertrouwen.

Het was een vreemde, onrustige tijd. Van hot naar her verhuisd.

Als startend puber was dit behoorlijk verwarrend. Ik begreep niets van de situatie, sloot me op in mezelf en trok onbewust mijn eigen plan. Ik kan goed zien welke kwaliteiten en talenten daardoor in mij tevoorschijn zijn gekomen. Toen beleefde ik dat heel anders natuurlijk. Als ik toen een coach had gehad……..!’

12 12 CHRISTA MAGAZINE

Eigenaarschap

Wat maakt TORI nou zo bijzonder? ´Wat ik vaak hoor is dat TORI ‘net’ even anders dan anders is…… Dat klopt. Dat ‘net’ even anders is trouwens indrukwekkend anders! Omdat we je prettig en onomkeerbaar ontregelen. We spreken ALLE lagen waar je als mens over beschikt aan. Die lagen ontmoeten elkaar en daardoor kom je met je oorspronkelijke, natuurlijke intelligentie in aanraking. Die heb je sinds je kindertijd al tot je beschikking.

Dat maakt TORI zo bijzonder en broedt coachprofessionals uit die vanuit deze intelligentie werken. Deze typische TORI-stijl zorgt voor een inspirerende, levendige persoonlijke groei. Zowel voor jezelf als voor de kleine en grote mensen met wie je werkt, kun je je telkens afvragen: Wie is de eigenaar van dit probleem? Waar is het probleem een oplossing voor? Deze benadering creëert verantwoordelijkheid en zelfregulatie in mensen. Het leidt tot werkgeluk en draagt bij aan gezonde ontwikkelingen in de wereld.´

Vuurloop

Een van die manieren om mensen te laten ontdekken waartoe ze in staat zijn, zonder druk of verwachtingen van buitenaf, is de vuurloop. Inderdaad, het lopen over gloeiend hete kooltjes op blote voeten. Vuurlopen bestaat al duizenden jaren, wereldwijd.

Het is helend, verrassend en de meest pure energiebron vol mogelijkheden voor mensen. Christa integreert de vuurloop in haar trainingen en geeft vuurloopworkshops. Ook aan kinderen! Ze straalt een en al bevlogenheid uit wanneer ze vertelt dat ze ook vuurlooptrainers opleidt die de vuurloop zelf willen integreren in hun werk.

‘De vuurloop leert je je steeds vrijer te bewegen in je leven en werk.

Dat je in staat bent de juiste keuzes te maken en dat je lichaam over een ongelooflijke intelligentie beschikt. Dat heb je altijd bij je. Je ervaart dat er meerdere opties zijn in het omgaan met jezelf, je werk, weerstand, onzekerheden of angst. Je ervaart pure levensenergie, samen met anderen. Hoe mooi is dat?’

‘Kampioen inspelen?’

Zoals gezegd, aan strakke planning doet Christa niet. Gevraagd naar een tienjaarsverwachting spreidt ze lachend beide armen wijd uit. ´Daar ben ik ook wel nieuwsgierig naar!´ Tijdens het gesprek is het al even eerder aan de orde geweest, toen ze vertelde hoe een coach haar complimenteerde met haar onvoorwaardelijke en energieke begeleiding. En dat het wel heel zonde was dat de jaartraining alleen aan kindercoaches voorbehouden was. Dat raakte haar. ´Dat was een eye-opener. Het was het startschot voor de huidige kanteling binnen TORI. We zijn gegroeid naar expertisecentrum voor coaches en hun werkgeluk.´

INTERVIEW

Coaching als KUNST

Terug naar de rode draad, kinderen. Beroepsmatig en in haar jeugd is ze altijd door kinderen omringd geweest. Het bleek niet mogelijk zelf kinderen te krijgen. In een zelfgeschreven terugblik op haar leven spreekt ze van ‘wonden die geheeld zijn’. Het is een onderwerp dat ze lang voor zich hield, blijkt daaruit. ‘We uitten het niet naar de buitenwereld, hielden het bij ons zelf en ook voor ons zelf. Ik wist niet goed hoe te reageren wanneer er naar gevraagd werd. Toch wilden we weten hoe het zat en gingen het uitzoeken. We kwamen in een voor ons vreemde, medische ‘fabriek’ terecht. Na een aantal onderzoeken en een IVF-poging wisten we zeker dat een eigen gezin met kinderen nooit zou gaan lukken. Dit gegeven is voor ons allebei volkomen geïntegreerd.

Het leven had overduidelijk iets anders in gedachten voor ons.

Die beweging hebben we gevolgd. En mede daardoor kon juist alle aandacht naar het eigen bedrijf gaan.’ Zo ontstond alle ruimte om bewustzijn, ontwikkeling en levenskunst te brengen.

Als trainer, (kinder)coach, opleider en nu als inspirator en coach van mensgerichte coachprofessionals.

Op 10 oktober 2018 viert Christa met TORI dat ze tien jaar coaches in de wereld brengt. aOndernemende coaches die gespecialiseerd zijn in het werken met kinderen, jongeren en opgroeiers. Een mijlpaal. En ze viert de nieuwe trainingen, het werken met meerdere soorten en maten coaches. Kortom, ze viert het verleggen van grenzen en inloggen op de toekomst.

CHRISTA MAGAZINE 13

13

Doelgericht DIT BEN IK

Leider

Vrolijk

Toegewijd

INTELLIGENT

BEDREVEN ONAFHANKELIJK

Sensitief

Besluitvaardig

RECHT DOOR ZEE

Afstemmen

Flexibel

GEDREVEN

Vurig

Oprechte aandacht

RESULTAATGERICHT

Empathisch

Zelfbewust DESKUNDIG

Invoelend

Scherpzinnig

Doortastend

HUMOR Duurzaamheid

14 14 CHRISTA MAGAZINE

Eerlijk

Do

EIGENZINNIG

Scherp

DIRECT

Resoluut

Kennisdeler

oorgrondend

Wijs

KWALITEITSZIENER Sprankelend

BETROKKEN

Creatief

In beweging brenger

Inspirerend

Warm

DUIDELIJK

Passie

Intuïtief

Ondernemend

No-nonsens

Leiderschap Daadkrachtig

AMBITIEUS CHRISTA MAGAZINE 15

15

(In)Spelen doe je als je niets probeert te doen.

“Ondernemen is inspelen op mogelijke oplossingen terwijl je levens verbetert”.

-TORI-

Wat voor ondernemer ben jij?

“Een schoenfabrikant stuurt twee scouts naar een regio in Afrika om de mogelijkheden voor uitbreiding te onderzoeken. Ze schrijven na aankomst allebei een telegram aan de fabrikant. De eerste meldt: ‘Situatie hopeloos, niemand draagt schoenen hier.’ De tweede schrijft triomfantelijk: ‘Geweldige business mogelijkheden. Ze hebben geen schoenen.”

De tweede weet wat inspelen is, de eerste heeft TORI nodig.

Wil je een ondernemer als de tweede schoenenverkoper worden?

Dan weet ik waar je moet zijn.

Mail me even om een afspraak te maken.

16 16 CHRISTA MAGAZINE

ARTIKEL

‘HET GING EIGENLIJK VANZELF, ZONDER DAT IK ERBIJ NA HOEFDE TE DENKEN’ zei een van de coaches laatst. Je kent het verschijnsel: die staat van zijn waarin alles vanzelf gaat.

Waarbij je helemaal in je element bent en energie krijgt van wat je doet. Alles klopt. Alles valt samen.

>>

Spelen is vrijwillig en gebeurt spontaan. Zonder

opdracht of beloning.

“Wanneer je als coach bereid bent mensen de wereld in zichzelf te laten ontdekken, hoef je ze niets te leren.

Dat doen ze zelf”.

Dit wordt wel ‘flow’ genoemd. Een staat van zijn waarin je moeiteloos meebeweegt met een creatieve energie en tegelijk met beide benen op de grond staat. Nou, dat willen we natuurlijk allemaal!

Onze oude vecht-en-vluchthersenen vinden dat maar niks. Die willen vasthouden aan hoe het moet, hoe het hoort. Ze willen veiligheid, zekerheid, structuur en een zo recht mogelijke weg naar resultaat. Geen fratsen wanneer je aan het werk bent. Het is een serieuze zaak en daar wordt niet mee gespeeld. Je toekomst en inkomen hangen er vanaf.

Juist deze rationele opvattingen zorgen voor stress, faalangst, burn-out en een verslaving aan perfectionisme. De ‘volwassenziektes’ van nu.

“Veel mensen denken eerst alles te moeten kunnen, begrijpen en weten voordat ze luisteren naar wat ze van binnenuit het liefste zouden doen”.

Kinderen hebben geen burn-outs. Tenminste….wanneer ze de ruimte krijgen om te spelen en te ontdekken. En dat spelen is geen doelloos aanrommelen!

Kind zijn en spelen, ze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Door te spelen, verkent het kind zijn lichaam, binnenwereld en interesses. Het leert zijn eigenheid en de wereld om zich heen kennen. Allemaal ontdekkingen die toevallig worden gedaan, waarbij alle zintuigen worden ingeschakeld. Wat is leuk? Wat wordt saai? Hoe ziet het eruit wanneer ik een rauw ei op de grond laat vallen? Wat gebeurt er als je water bij zand gooit en hoe voelt dat tussen je blote tenen? Hoe reageert je buurjongen als je hem een kus geeft?

-TORI>>

Spel behoort niet tot de primaire behoeften zoals

eten, slapen, aandacht. Maar: mensen en dieren

spelen uitsluitend wanneer aan al deze

basisbehoeften is voldaan.

>>

Spel heeft een eigen structuur zonder dat deze

vastligt. Het is een patroon van variatie en herhaling

dat alleen of samen met een ander ontstaat.

Kinderen ontdekken de wereld door te spelen. Vrij spelen welteverstaan, dat vanuit het kind zelf ontstaat. Dit oer-spel is geen methode, hulpmiddel of tool. Spelen is iets wat je doet wanneer je niet iets probeert te doen. Spelen heeft als enige doel dat er geen doel is. Zodra het wordt aangepast aan wat een volwassene wil, of verwacht, is het geen spel meer.

Het is de eervolle taak van (professionele) opgroeiers om een levendige, informele leeromgeving te creëren die speel-proof is. Plezier hebben, onderzoeken en uitproberen.

Als je kijkt naar het onderwijssysteem in Nederland zie je al snel dat er voor deze manier van leren nauwelijks meer ruimte is. Spelen?

Dat wordt steeds meer als tijdverlies gezien. Er moet geleerd worden! Rekenen, schrijven, snel die kleine motoriek ontwikkelen op zo efficiënt mogelijke manier. Door deze ontwikkeling komen veel kinderen in de knel. Ze voelen de druk om te presteren, maar ze zouden eigenlijk veel meer hebben aan spelen.

“Spelen is iets wat je doet wanneer je niet iets probeert te doen”.

Kinderen kunnen in hun spel groots zijn. Helden! Ze zijn nieuwsgierig en onbevangen. Ze experimenteren, proberen en vinden nieuwe dingen uit. Ze leren initiatief te nemen en hun aandacht te richten. Ze houden zich aan zelfgemaakte regels en ontregelen de boel wanneer dat logisch is.

Dolfijnen doen dat met drijfsels in het water, olifantjes met takken, kittens met wat toevallig voorbij komt. Het zijn vooral die dieren, die een lange kindertijd genieten, grote hersenen hebben en intensief door hun ouders worden verzorgd.

Geweldig toch, kind zijn op deze manier? Daar kunnen we als volwassenen wat van leren. Lekker doelloos zijn, af en toe.

Ontdekken, uitvinden, inspelen, creëren. Je zou er zo weer in stappen, in je kindertijd.

Biologen hebben bepaalde kenmerken in kaart gebracht, die voor mens en dier gelden als het op spelen aankomt:

Maar teruggaan in de tijd is niet de bedoeling. Wat wel kan is teruggaan naar je oorspronkelijkheid en vandaaruit opnieuw kijken.

>>

Spelen levert niets ‘nuttigs’ op.

Het is niet resultaat gericht.

>>

Spelen is genieten, geeft energie en plezier.

Het is het laten stromen van de levensenergie, zonder

bedoeling. Het levert blijdschap, voldoening en

ontspanning op.

CHRISTA MAGAZINE 17

17

ARTIKEL

Dat deze weg niet altijd zo’n eenvoudige is, mag duidelijk zijn. Door psycho-sociale overbelasting is veel van wat we oorspronkelijk van plan waren en meebrachten, op de achtergrond geraakt.

Maar ook al is onderweg naar volwassenwording onze natuurlijke staat van zijn in de vergetelheid geraakt, de bron waar we als kind uit putten, is dezelfde energiebron als in onze volwassenheid: dat zijn we zelf!

Het is een ‘we-are-the-champions’ gevoel zodra je als volwassene weer in verbinding komt met datgene waar je energie van krijgt.

Waardoor je als kind, vanuit jezelf, tot spelen kwam.

Het goede nieuws: iets wat kwijt is, is niet weg. Het is er nooit niet geweest. Wat een eer en geluk om er opnieuw eigenaar van te worden! Je natuurlijke staat van zijn herinneren is een prachtige ontdekkingsreis en….. je hoeft er niet voor in therapie. Je hebt er gewoon de juiste voedingsbodem voor nodig.

Bewust worden van je eigenheid is spelen op een volwassen manier. Dat begint bij waarnemen……naar binnen luisteren en vandaaruit in beweging komen. Van binnen naar buiten. Je intuïtie en hart volgen. Experimenteren en ontdekken. Leren ontregelen en je eigen spelregels maken. Creëren, ondernemen, inspelen op kleine en grote veranderingen. Omdat die er gewoon zijn. In leven en werk. Altijd.

Als ondernemend coach zit je helemaal goed natuurlijk. Je herontdekt je natuurlijke staat van zijn, terwijl je met kleine en grote mensen werkt als professional. Je verdient er ook nog eens heel volwassen je inkomen mee. En je draagt bij aan een gezondere wereld omdat je mensen helpt met hun eigenaarschap. In hun leven en werk.

Inspelen op veranderingen. In je persoonlijke en professionele leven. Je bent in staat om je eigen keuzes maken, te blunderen, werk doen waar je energie van krijgt en je mag het nog werk noemen ook. Gemakkelijk? Nee, niet altijd. Moeilijk? Nee, niet altijd. Inspirerend en leerzaam? Ja, altijd.

Je haalt je spontane, intuïtieve, creatieve kant weer terug. Waar je die ook verloren was.

“Ondernemen is inspelen op mogelijke oplossingen terwijl je levens verbetert”

18 18 CHRISTA MAGAZINE

Don't ask yourself what

the world needs; ask yourself what makes alive.

you

come

And then go and do that.

Because what the

world needs

is people who have come alive.

CHRISTA MAGAZINE 19

19

INSPIRATIE

DE SCHOOL DER

Dieren

Op een zekere dag besloten de dieren dat er iets moest gebeuren om de problemen van de moderne wereld op te lossen. Daarom verkozen ze een schoolbestuur dat bestond uit een beer, een das en een bever en ze huurden een egel in om het onderwijs te geven. Het leerplan omvatte rennen, klimmen, zwemmen en vliegen. Om het onderricht vlot te laten verlopen werden alle dieren die even oud waren, op dezelfde manier onderwezen in alle vakken.

De eend was de beste zwemmer – in feite was ze beter dan de onderwijzer – maar voor vliegen kreeg ze zwakke punten, en voor rennen viel ze totaal uit. Omdat ze zo slecht was in rennen, kreeg ze bijles, en dus moest ze hard oefenen met rennen terwijl de andere dieren zwemles hadden. Nadat ze dat een tijdje gedaan had, waren haar gevliesde poten zo vermoeid dat ze slechts middelmatige punten kreeg voor zwemmen.

De eekhoorn haalde topscores voor klimmen, maar was dan weer zeer gefrustreerd in de vlieglessen. De leraar wilde immers dat hij zou starten vanaf de grond, terwijl de eekhoorn zelf liever van boom tot boom wilde vliegen. Hij geraakte zodanig overwerkt, dat hij na verloop van tijd nogal zwakke punten haalde voor klimmen, en nog zwakkere voor rennen.

De arend was een probleemleerling, en werd vaak zwaar gestraft. Tijdens de klimlessen bereikte hij de boomtoppen sneller dan wie dan ook, maar hij wilde het steeds op zijn eigen manier doen. Daarom werd hij in een observatieklas geplaatst.

Het konijn startte als klaskampioen voor rennen, maar kreeg een zenuwinzinking omwille van al het extra werk voor zwemmen. Aan het eind van het schooljaar haalde een abnormale paling, die crimineel goed kon zwemmen en die ook goed kon rennen, klimmen en een beetje vliegen de hoogste gemiddelde score. Daarom werd hij aangeduid om de speech te houden tijdens het promotiebanket.

De prairiehond bleef van school weg, omdat graven niet als vak werd erkend door het bestuur. Daarom liet de hond zijn jongen onderwijzen door een das. Na een tijd vond de hond steun bij een wild zwijn en samen richtten zij een privéschool op, die een succes bleek te zijn.

De gewone dierenschool echter, die opgezet was om de problemen van de wereld op te lossen, werd gesloten, tot grote opluchting van de dieren in het bos.

20 20 CHRISTA MAGAZINE

INSPIRATIE

EVERYBODY IS A

GENIUS. BUT IF YOU JUDGE A FISH

BY ITS ABILITY TO CLIMB A TREE, IT WILL LIVE ITS WHOLE

life

BELIEVING THAT IT IS

STUPID. Albert einstein

CHRISTA MAGAZINE 21

21

INSPIRATIE

22 22 CHRISTA MAGAZINE

COLUMN

Hoe verbeter je de wereld? & het betere knip - en plak werk Een bekwaam wetenschapper zit thuis in zijn kantoor, aan zijn bureau geconcentreerd te werken aan een groot, belangrijk en gecompliceerd project.

Het hele project gaat over het verbeteren van de wereld en er komt van alles bij kijken: natuur, infrastructuur, politiek, multiculturele organisaties, stedenbouwkundigen, milieu, economie…….. en de wetenschap. Zijn verantwoordelijkheid om vanuit wetenschappelijke hoek dit project te laten slagen.

En de volgende dag moet het voorlopige plan klaar liggen. Hij heeft er nog de hele dag werk aan en heeft zijn aandacht hierbij volop nodig.

Plots gaat de deur open en komt zijn dochtertje van 5 jaar binnen.

‘Ik wil spelen’, zegt ze. Vader antwoordt dat hij nu geen tijd heeft, dat ze hem verder moet laten werken omdat hij met serieuze zaken bezig is, om de wereld beter te maken.

“Vraag mama maar even”. Het meisje zegt dat mama er niet is en vraagt het nogmaals maar het helpt niet. Vader heeft belangrijke zaken aan zijn hoofd, heeft hierbij de opperste concentratie nodig en zegt: “Ach lieverd. Papa moet echt werken nu. Ga jij fijn in je kamer spelen met je speelgoed.

Als papa klaar is, ga ik met je naar de speeltuin.” Het is overduidelijk dat het meisje hier geen zin in heeft.

‘Laat mij je dan helpen, dan ben je vlugger klaar met de wereld te verbeteren’ Ze gaat voor haar vader staan, is even stil, kijkt hem aan en zegt: ‘Laat mij je dan helpen, dan ben je vlugger klaar met de wereld te verbeteren’.

De man lacht vertederd, kijkt haar aan en weet ineens de oplossing.

Hij weet zeker dat hij hiermee aan zijn project verder kan werken in alle rust en dat zijn dochter helemaal tevreden zal zijn.

Hij kijkt op zijn leestafel, zoekt tussen de kranten en tijdschriften en pakt er een uit. Hij bladert heel gericht tot hij de juiste bladzijde heeft gevonden.

Er staat een mooie wereldkaart op en deze laat hij aan zijn dochtertje zien.

‘Hier, breng jij

deze wereld

maar weer helemaal in orde’ “Jij mag me helpen deze te verbeteren”. Voorzichtig haalt hij de bladzijde eruit. Deze scheurt hij in een aantal stukken, husselt ze door elkaar en geeft vervolgens alles aan zijn dochtertje. ‘Hier, breng jij deze wereld maar weer helemaal in orde’. Hiermee is hij voorlopig van haar af, zodat hij verder kan werken zonder afleiding. Zijn dochtertje is nog klein en kent het beeld van de wereldkaart niet, die is dus wel even bezig.

Maar tot zijn verbazing komt ze na een kwartiertje al stralend terug met de wereldkaart netjes aaneengeplakt.

‘HET IS KLAAR!’, roept ze uit. ‘Hoe heb je dat zo snel gedaan?’, vraagt haar vader verbaasd. ‘Gemakkelijk’, zegt het meisje.

‘Toen je de kaart uit het tijdschrift scheurde, zag ik dat op de achterkant de foto van een mens stond.

Toen ik de wereld niet in elkaar kon puzzelen heb ik alle stukjes omgedraaid en eerst de mens in orde gebracht. Toen ik daarna het blad omdraaide, zag ik dat de wereld ook in orde was.’

CHRISTA MAGAZINE 23

23

‘The BEST TEACHERS are those who show you where to look But don’t tell you what to see.’

‘I have not FAILED. I’ve just found 10.000 ways that won’t work.’

Thomas Edison

‘Of je nu denkt dat je iets kunt...

Of denkt dat je iets niet kunt...

Je hebt gelijk.’

Happiness is not something ready made.

It comes from your own ACTIONS. Dalai Lama

24 24 CHRISTA MAGAZINE

‘If somebody offers you an amazing opportunity but you are not sure you can do it,

Creativity

is intelligence having FUN

SAY YES then learn how to do it later!’

Richard Branson

Let’s raise children who won’t have to

recover

from their childhoods.

Pam Leo

‘If you haven’t found it yet, keep looking. Don’t settle.

As with all matters of the heart, you’ll know when you find it.

And, like any great relationship, it just gets better and better as the years roll on.’

Steve Jobs

‘EVERYTHING YOU DO IS BASED ON THE CHOICES YOU MAKE. IT’S NOT YOUR PARENTS, YOUR PAST RELATIONSHIPS, YOUR JOB, THE ECONOMY, THE WEATHER, AN ARGUMENT, OR YOUR AGE THAT IS TO BLAME. YOU AND ONLY YOU ARE RESPONSIBLE FOR EVERY DECISION AND CHOICE YOU MAKE, PERIOD.’ Our work is not for us, it’s for people we don’t know, it’s for generations to come.

And there is a kind of grace in that, because then you can let go of who you think you are and what’s important.

Paul Hawken

CHRISTA MAGAZINE 25

25

“

Wat anderen zeggen.

Als je Christa leert kennen dan valt je één ding direct op: Christa is een ijzersterke analyticus. Dat gecombineerd met een passie voor het vak kindercoach maakt dat Christa een van de voortrekkers is in kindercoaching.

Toen Christa begon als kindercoach-opleider was dit in Nederland nog vrijwel onontgonnen gebied. Ze is tegen bergen opgelopen maar door haar ijzersterke wil, passie en analytisch vermogen is zij er in geslaagd om kindercoaching op de kaart te krijgen. Zelden tref je mensen aan die met twee, drie zinnen tot de kern van vaak de moeilijkste problemen weten door te dringen.

Tegenwoordig zijn er mede door haar toedoen tientallen kindercoaches actief in Nederland. Als professional. Dat komt doordat Christa op een unieke manier tegen het vakgebied durft aan te kijken.

Een kindercoach is niet alleen een coach maar vooral eerst een ondernemer. Daar waar andere opleidingen in de zorg terughoudend aankijken tegen klantenwerving en commercie heeft zij het ten volle omarmt. En met resultaat. Vrijwel al haar alumni hebben een bloeiende praktijk opgebouwd.

‘Christa is een ijzersterke analyticus’ TORI is daardoor uitgegroeid tot de beste kindercoach ‘opleiding’ van Nederland. Nieuwe studenten komen daar op een unieke manier binnen: veel geïnteresseerden komen viavia naar TORI toe. Vaak zien ze in de praktijk hoe goed een TORI kindercoach werkt en besluiten ook de stap te maken om zelf kindercoach te worden.

26 26 CHRISTA MAGAZINE

Een ander punt wat bijzonder is aan Christa Wiersma is haar onverwoestbare optimisme. Wie tegen bergen moet oplopen raakt soms teleurgesteld. Maar Christa niet. Haar geloof in het goede is zo rotsvast dat uiteindelijk alles ook ten goede keert.

Bewonderingswaardig!

Voor de NFG is Christa uitgegroeid in de loop der jaren tot een waardevolle partner. Samen zijn we begonnen om van kindercoaches een volwaardig vakgebied te maken. Christa heeft ons ook weten te bezielen met haar aanstekende enthousiasme!

Rick Denkers Voorzitter NFG

In de herfst van 2009 klopte ik op een deur in Onna die mijn toegang tot kindercoaching zou worden. Christa deed open. Mijn ogen ontmoette die van haar en ik wist dat ik de juiste keuze had gemaakt. Dit was de plek waar ik me kon ontwikkelen.

Negen prachtige maanden gaven mij de broodnodige basis voor mijn praktijk.

Christa hield in die maanden waarin ik mij professioneel en persoonlijk ontwikkelde steeds een glasheldere spiegel voor. Zij stelde zuivere vragen die om zuivere antwoorden vroegen. Aan mij en de andere deelnemers. Bespiegelingen die ons hielpen te onderzoeken wie wij in essentie waren teneinde deze essentie te verbinden met de essentie van ons vakgebied. Een vakgebied dat toentertijd zo pril was als een pasgeboren baby. Aan de groei en richting van dit vakgebied heeft Christa sindsdien een essentiële bijdrage geleverd.

Alles in mij glimlacht en glimt wanneer ik haar hoor praten over wat ze waarneemt binnen ons vak, waar ze aan bijdraagt en welke koers ze voor haar deelnemers uitstippelt op basis van haar visie. Een visie die altijd zes stappen vooruit is omdat ze de bewegingen binnen ons veld ziet en begrijpt.

Ze weet wat nodig is en werkt daar mee. Ten bate van de deelnemers, ten bate van het werkveld en uiteindelijk dus ten bate van de kinderen en hun ouders.

Ze kan er niks aan doen, maar ze inspireert zelfs als ze haar mond houdt! Maar zo veel stiltes vallen er niet. Want er is nog heel veel te zeggen en te ontdekken. En ik verheug me in nog vele inspirerende bijeenkomsten die mij ook altijd weer herinneren aan mijn diepste missie.

Natascha Bruti Kindercoach

‘De woorden zuiverheid en intentie zijn voor mij verbonden met Christa als mens, collega en opleider’ De woorden zuiverheid en intentie zijn voor mij verbonden met Christa als mens, collega en opleider. Na mijn opleiding ben ik Christa regelmatig blijven zien. Waardevolle ontmoetingen waarin, naast de ruimte voor elkaars welwezen, het altijd over ons prachtige werk gaat.

CHRISTA MAGAZINE 27

27

WAT ANDEREN ZEGGEN

Op een zomerse middag buitenspelend werden wij door mijn vader geroepen. In een kringetje wachtend hoorden we hem zeggen: ‘Jullie hebben er een zusje bij, kom maar gauw kijken!’ Onze moeder vertelde dat het nieuwe zusje Christa zou worden genoemd.

‘Vroeger was ik de trotse grote zus, nu kijk ik met bewondering naar wie

Een paar dagen later mocht ik als twaalfjarige dit zusje uit haar wiegje halen maar de kraamver-zorgster keek nogal bedenkelijk.

‘Dat gaat wel goed, hoor,’ zei mijn moeder. Ik hield mijn hand onder dat kleine hoofdje en tilde haar redelijk vakkundig op.

zij is geworden’

Enkele weken daarna liep ik met haar op mijn arm door de tuin waar mijn moeder met de buur-vrouw stond te praten.

‘Leuk dat zij wat ouder is, zij zal zich dit zusje van begin af aan herinneren,’ zei buurvrouw. Omdat ik jong de deur uitging, is dat deels waarheid gebleken.

Allereerst herinner ik me Christa’s vrolijke ogen en prachtige haar om mee te ‘tutten’: staartjes, vlechten, pijpenkrullen, alles was goed.Hetzelfde met kleertjes naaien voor haar.

Dat begon ik een beetje onder de knie te krijgen en kreeg alle gelegenheid om van lappen stof iets in elkaar te zetten. Trots liet ik haar daarin showen. Zij liet dat allemaal gemoedelijk toe.

Het vertrouwen dat mijn moeder had door ons te laten ervaren wat we nodig hadden, stelde ons allemaal in staat het beste uit onszelf te halen. Ook toen mijn zusje zei dat ze best alleen naar de kleuterschool kon lopen i.p.v. gebracht te worden.

In de daaropvolgende jaren is die eigen wijsheid bij Christa verder ontwikkeld. Zij is niet meer degene die alles gemoedelijk toelaat: zij is kritisch, maar altijd met reden, soms irritant, niet altijd met reden. Alles beter weten wat bijna altijd klopt, af en toe ernaast zitten maar open voor sterkere argumenten.

Het gaat haar namelijk altijd om de inhoud en laat zich niet zomaar iets wijsmaken.

Mijn zus is een onafhankelijk denker, een initiatiefnemer en haalt dat graag naar boven bij anderen. Zij kan mensen inspireren als de beste, zonder omwegen.

Haar onnavolgbare humor en flexibele denkvermogen zijn daarbij geweldig instrumenten.

Vroeger was ik de trotse grote zus van Christa. Nu kijk ik met bewondering naar wie zij is geworden, met name naar haar ondernemerskwaliteiten en de inspiratiebron die zij voor velen is.

Trienke Oudste zus

28 28 CHRISTA MAGAZINE

Christa is the only Sundoor firewalk trainer/instructor who has dedicated her work and research to making the firewalk experience applicable to children, families and to adults who wish to work with children.

As such she is the primary expert in this field. She brings a wonderful mix of understanding, knowledge, openheartedness and playfulness to the firewalk. If your interest lies in empowering children and families and making a real difference in the lives of young people you can find no better teacher than Christa.”

Peggy Dylan Founder of Sundoor

‘She brings a wonderful mix of understanding, knowledge, openheartedness and playfulness to the firewalk’

WAT ANDEREN ZEGGEN

Toen ik Christa 20 jaar geleden leerde kennen als klant in haar praktijk, vertelde ze dat zij en haar partner op zoek waren naar een geschikt pand dat ze konden omtoveren tot hun eigen trainingslocatie. Ze hadden inmiddels verschillende plekken bezichtigd, maar waren nog niet tegen de juiste aangelopen. ‘Geen zorgen. Het staat al ergens, we moeten het alleen nog vinden’, zo verzekerde ze mij. Ik twijfelde geen moment.

kwaliteit leverend en toch ook wel een beetje visionair. Christa is een praktische, daadkrachtige vrouw die er altijd mee bezig is om het beste in zichzelf en in anderen naar boven te halen.

Ze daagt je uit om vertrouwen te hebben in jezelf. En om de confrontatie met de beren op de weg die je jouw eigen zicht ontnemen, aan te gaan. Christa doet dat door eerlijk te zijn, (scherpe) vragen te stellen en je vertrouwen in jezelf te geven.

Het fijne is dat het gepaard gaat met een gezonde dosis humor.

Die ene zin is me altijd bijgebleven. Als ik iets wil, dan hoef ik ‘alleen maar’ op mijzelf te vertrouwen en mijn eigen weg te volgen. En: alles is er al. Het meeste wat je nodig hebt, heb je al in huis. Het ligt voor je voeten, al zie je dat soms zelf (even) niet.

Of durf je het niet te zien.

Op een aantal grote momenten in mijn leven heeft Christa’s vertrouwen in mijn werk en kwaliteiten het vertrouwen in mijzelf gesterkt. Ik ben fan!

Annet de Vries www.hetwaardenhuis.nl

Inmiddels staat Christa’s bedrijf als een huis en het raakt nooit uitontwikkeld. Die ene zin van toen zegt ook alles over hoe Christa nu nog steeds werkt en leeft, evenals de indruk die ze op anderen achterlaat: gedreven, positief, denkend in mogelijkheden, bijsturend waar mogelijk en noodzakelijk (bijvoorbeeld ook wanneer dat betekent dat iets losgelaten moet worden), vooruitstrevend, de waarheid opzoekend,

“Eindelijk iemand die begrijpt hoe het werkt in mijn hoofd” Het keerpunt in het leven van een 6-jarige bioloog in de dop. Eentje die zo ontzettend leergierig was en is, maar ook zo gefrustreerd dat het hem niet lukt te lezen. Toen dit duidelijk werd was onze gedachte onmiddellijk “als hij later zijn passie wil volgen dan MOETEN we dit oplossen”. Maar ja, hoe dan?

Dat was het begin van onze speurtocht. Alles lezend wat er voor handen is, speurend over het internet, discussies met orthopedagogen, gesprekken en sessies met RT’ers; allemaal zonder resultaat.

‘Eindelijk iemand die begrijpt hoe het werkt in mijn hoofd’ De druppel was zijn opmerking bij de oefeningen op de computer; “mam dit heeft geen zin; ik kom alleen op het volgende niveau als mijn muissnelheid verbeterd”. En toen na het lezen van ‘De gave van dyslexie’ vonden we Christa. Eraan terug denkend stromen de tranen weer.

Na een eerste gesprek van ons als ouders waarbij ik gevoelsmatig onmiddellijk overtuigd was maar mijn man zei; ‘als jij dat zo voelt doe ik mee maar als er nu iemand anders met net zoveel compassie en overtuiging het tegenovergestelde verhaal vertelt geloof ik dat ook’. Afgesproken dat we onze zoon zouden vragen of hij alsjeblieft nog één keer met een nieuw iemand wilde gaan praten om daarna te beslissen of hij ermee door wilde gaan.

Aarzelend ging hij akkoord maar na een half uur met Christa kwam hij stralend naar buiten en zei “Mam, eindelijk iemand die begrijpt hoe het werkt in mijn hoofd”.

Fluitend ging hij een week lang elke dag een paar uur, daarna elke week en zo langzamerhand bepaalde hij wanneer hij graag wilde. Tekenend voor hoe Christa werkt. Het kind heeft de regie, zij voelen, als ze de ruimte en de gelegenheid krijgen, feilloos aan wat ze, wanneer nodig hebben. En dat krijgen ze bij Christa.

Hij leerde lezen en nog veel meer; hij ontwikkelde liefde voor het lezen maar werd ook vooral nog veel meer zichzelf; vol zelfvertrouwen en open minded. Inmiddels is hij 22 en hard op weg om die sociaal vaardige en – bewogen wetenschapper te worden die hij als klein jochie al liet zien. Christa heeft hem destijds de ‘tools’ gegeven om zijn eigen weg te kunnen volgen.

Desiree Moeder van Corné

CHRISTA MAGAZINE 29

29

WAT ANDEREN ZEGGEN

‘ It is obvious that Christa has a genuine desire to help people regardless of their stage in life’

Martine was al bijna klaar bij TORI toen Marjella zich hardop afvroeg welke kindercoachopleiding ze in vredesnaam zou moeten volgen! Martine grabbelde snel in haar tas en pakte haar lievelingspen… De TORI-pen waarmee ze uren achtereen bleef schrijven! Inspiratie en ontelbare ideeën die Christa bij haar naar boven had gehaald. “Stop maar met zoeken, beter dan TORI wordt het niet zei ze.”

Toen Marjella de jaartraining bij TORI bijna had afgerond, kwamen ze elkaar weer tegen! Wow, wat een drive had Marjella om haar praktijk in de wereld te zetten! Al pratende kwamen we erachter dat we exact dezelfde passie deelden en hadden we besloten deze passie en power te bundelen.

Omdat we dezelfde taal spraken (Toriaans) wisten we precies wat we aan elkaar hadden. Dankzij TORI stonden we heel stevig met beide benen op de grond, wisten we na een interessante zoektocht exact welke richting we op wilden.

In my experienceworking with Christa I have found her to be very knowledgeable and passionate in her work.

This is complimented by her fun nature and attention to detail.

Christa is very clearly methodical in her approach, making sure her clients, and those she works with, are getting the best from her. I think this just further shows her commitment to her clients. She wants them to get real value from her time and luckily, her firm but fair approach supports this. It is obvious that Christa has a genuine desire to help people regardless of their stage in life. That includes children as well as adults, executives as well as solo-entrepreneurs and those who want to start something new. You can rest assured that if you are working with Christa, she will help you get to where you want to go. She has the skills, knowledge, and drive. You are in good hands.

Having worked with Christa, she is now someone I know as a friend. She is there for me and supports me. That is a two way street and something I don’t think you can put a price on I have no hesitation recommending Christa to anyone that wants to become a Coach or requires coaching. Without a doubt, you will get the support you need, and perhaps more importantly, the results you need with Christa.

Stephen Brown www.firewalkhq.com

30 30 CHRISTA MAGAZINE

‘ Omdat we dezelfde taal spraken (Toriaans) wisten we precies wat we aan elkaar hadden’ We hebben nooit ‘trucjes’ geleerd hoe je kinderen en ouders kon coachen. We leerden dat wijzelf het allerbelangrijkste instrument waren in onze praktijk. Wij hebben tijdens TORI meer geleerd dan al die opleidingen daarvoor bij elkaar opgeteld. Namelijk wie jezelf bent, waar je voor staat en wat je te bieden hebt aan al die kinderen! En daar plukken we nu nog iedere dag onze vruchten van! Het contact met Christa is altijd gebleven en we waren vereerd toen ze ons vroeg als gastdocent bij TORI. Christa heeft altijd geloofd in ons en ons in alles gesteund!

Wij zijn Christa nog iedere dag dankbaar en als je écht een goede kindercoach wil worden, moet je bij TORI zijn!

This is where the magic happens!

Martine Bökkers en Marjella Duiker www.jegeboorteinkaart.nl

INSPIRATIE

Of ik een stukje wil schrijven in haar magazine.

Schrijven over de vrouw met wie ik al 30 jaar samenleef. Voor Christa geen punt. Dat doe je, of dat doe je niet. Daar is zij heel duidelijk in.

Initiatief kan Christa waarderen. Dat doet ze zelf doorlopend. De hele dag is zij op alle mogelijke manieren met haar werk bezig. Werk dat geen baan, maar een leefwijze is. Alles wat haar echt interesseert en raakt pakt ze aan en krijgt haar volledige aandacht. Hierin toont ze haar natuurlijk leiderschap en betrokkenheid. Geen slap gedoe.

Geen wonder dat vuurlopen zo’n rol speelt in haar leven: vuur vraagt ook om leiderschap. Daar moet je niet mee rommelen.

‘Met Christa ervaar ik tot op de dag van vandaag dat het leven nooit saai hoeft te zijn.’

We hebben samen veel avonturen beleefd. Daar houdt Christa van. Mijn wens om naar Suriname en Zwitserland te gaan, een eigen centrum te beginnen; het werkte als het opgooien van een balletje. Christa houdt van spelen. Iets ondernemen en er dan voor gaan. Ze laat zich graag verrassen en vind het heerlijk als er iets voor haar wordt georganiseerd. Maar ook zoiets simpels als een teiltje water regelen voor een voetenbad tijdens een film, scoort goed.

Met Christa ervaar ik tot op de dag van vandaag dat het leven nooit saai hoeft te zijn. Die onuitputtelijke bron van creativiteit en levenslust is er altijd. Ook ’s morgens als ik amper wakker ben. Dan staat ze al met haar enorme hoepel in de kamer oefeningen te doen.

Ondertussen heb ik een daktent liggen in de garage.

Dat stuitte in eerste instantie op bezwaren, zoals andere initiatieven dat ook wel deden.

Ze zijn altijd snel verdwenen, want Christa ziet snel het plezier dat het gaat opleveren!

Christa denkt in mogelijkheden en ontdekt voortdurend nieuwe. Daag haar uit en je hebt een wakkere tegenstander.

Kom met een origineel idee en je hebt een fan!

Ik voel, zie en hoor nog steeds die wakkere vrouw die ik ooit binnen zag komen met haar heldere kijkers.

Die sterke en o, zo gevoelige genietende leeuw die haar mannetje staat. Ik had het gevoel dat ik haar moest veroveren. Wist ik veel dat ze ondertussen zo met me bezig was dat ze thuis haar dwarsfluit op de brandende kachel had laten liggen. Wat ze binnen voelt, laat ze niet zomaar blijken.

Zoiets zal ze met TORI niet doen. De aandacht die Christa voor haar bedrijf heeft is te vergelijken met wat boeren voelen voor hun land en vee.

Daar ben je met je aandacht bij. Dat verzorg je, bewaak je en bescherm je omdat het zo waardevol is voor volgende generaties. En het is leuk! Laat ik daarom besluiten met vooruit te kijken, in Christa’s kijkrichting: Er gaat nog veel moois gebeuren!

Vanja Kraamwinkel Echtgenoot Christa CHRISTA MAGAZINE 31

31

Today was the absolute worst day ever And don’t try to convince me that There’s SOMETHING GOOD in every day Because, when you take a closer look, This world is a pretty evil place.

Even if Some goodness does shine through once in a while SATISFACTION and HAPPINESS don’t last.

And it’s not true that It’s all in the mind and heart Because True happiness can be obtained Only if one’s surroundings are good It’s not true that good exists I’m sure you can agree that The reality CREATES My attitude It’s all beyond my control And you’ll never in a million years hear me say that Today was a GOOD day Now read from bottom to top.

32 32 CHRISTA MAGAZINE

INSPIRATIE

CHRISTA MAGAZINE 33

33

VRAGEN AAN CHRISTA

MAG IK JE WAT VRAGEN ‘Wat wil je van Christa weten?

Waar ben je nieuwsgierig naar?’

WAT INSPIREERT JOU TELKENS WEER? WAAR HAAL JIJ JE ENERGIE VANDAAN? WAT VERVULT JE MET BLIJDSCHAP? Dat het leven verassend, mooi en interessant kan zijn. Soms duurt een mensenleven heel lang, soms kort. In allerlei kleuren, geuren en smaken laat het zich zien. Het is aan mij hoe ik daar op reageer. Er is zoveel te ontdekken en te doen en ik voel ten diepste dat ik daarin van betekenis ben. Net zoals ieder ander mens die ik ontmoet. Waar ik mijn energie vandaan haal is het opschonen en gezond op peil houden van mijn lijf. Mijn belangrijkste ‘materiaal’, vooral ook in mijn werk. Echte voeding, apk’s ayurvedische arts, Thaise massage, acupunctuurbehandelingen, schoonheidsspecialiste en pedicure.

Mijn werk geeft me veel energie. Ik doe echt rondedansjes wanneer hun klanten beginnen te komen en ze hun eigen inkomen verdienen met het werk wat ze vanuit hart en ziel doen. En ik word ook heel blij van buiten zijn, de plek waar we wonen in 2020 en Netflix.

WANNEER HET EVEN NIET LUKT, OF JE DROOM IN DUIGEN LIJKT TE VALLEN, WAT HEB JIJ DAN NODIG OM VERDER TE GAAN? Het ‘lastige’ is dat ik weet dat mijn dromen niet in duigen vallen bij weerstand, teleurstellingen of tegenvallers. Soms is het een kwestie van de droom aanpassen, omdat ie onrealistisch blijkt. Of toegeven dat ie zijn bestemming bereikt heeft en dan is het tijd om mijn ‘interne huiswerk’ te doen. Wat goed werkt is op een afstandje naar het gedoe kijken en in gedachten het lied van Brigitte Kaandorp luisteren: Wat is de bedoeling? Is hier ook een plan? Is hier over nagedacht, of zo? Wat is de bedoeling hiervan?

Relativeren, reflecteren en humor zijn mijn hulpbronnen.

WIE ZIJN JOUW INSPIRATORS (GEWEEST)? Op mijn 15e kwam ik aanraking met astrologie en iriscopie. Eerste kennismaking met andere zienswijzen. Vanaf mijn 18e kwam de antroposofie. Gevolgd door andere inspiratiebronnen: creatiespiraal, systemisch werk, U-theorie, aikido-filosofie, theatersport, clownerie, permacultuur, Tzolkin en sjamanisme. En de samenhang in dit alles!

In het dagelijks leven komt mijn inspiratie door het werken met groepen, spontane ontmoetingen, goede gesprekken, De Parade, naar speciale events zoals recent Down to Earth en de reuzen in Leeuwarden, TED-X talks, goede films en allerlei boeken. Momenteel lees ik een boek van Ricardo Semler. Super interessant.

34 34 CHRISTA MAGAZINE

a t s i Chr

?

Maar ook Harry Potter voor de zoveelste keer lezen is en zaligheid. En luisterboeken! In de auto boeken ‘lezen’ is efficiënt en inspirerend tegelijk.

Mijn menselijke inspiratoren zijn er velen. De belangrijkste zijn Christie Lievegoed, Bert Hellinger, Peggy Dylan, Marinus Knoope en momenteel Kyle Cease.

WAAR GINGEN JOUW OGEN VAN SPRANKELEN ALS KIND? Wanneer ik op zaterdag naar het notenwinkeltje mocht, alleen, om mijn favoriete Shanghai-nootjes te kopen. Ik sprankelde wanneer mijn zus een zelfbedacht verhaal alleen aan mij vertelde over het spookje Arthur voor het slapengaan.

Wanneer mijn moeder met haar voeten in een teiltje warm water zat en ik daarbij mocht met mijn voetjes. Wanneer ik won bij het spelletje: wie kan ‘t het langst volhouden om van huis naar school te hinkelen. En van schommelen, touwtje springen, geld ‘vinden’ in de portemonnee van mijn moeder, met vuur spelen op mijn kamer, aapje spelen met leren handschoenen aan mijn voeten, op de voeten van mijn vader staan terwijl hij met grote stappen door het huis liep, voor het raam naar buiten zitten kijken en dan ineens erachter komen dat iemand een tijdje geleden al een glas drinken had neergezet.

Toen ik een iets ouder kind was gingen mijn ogen sprankelen toen ik kleedgeld kreeg. En ik op de rondvaartboot op Ameland werkte en als volwaardig medewerker werd beschouwd.

WELKE VRAAG MAG IK NIET AAN JE STELLEN? Ah, da’s een mooie.

In principe mag je me iedere vraag stellen. Het hangt ervan af welke relatie we hebben en de context van de ontmoeting. Ik ben supergevoelig voor intieme, persoonlijke vragen wanneer ze vanuit een broeierige nieuwsgierigheid komen. Of wanneer iemand iets vraagt ter bevestiging van een eigen denkbeeld. Een ‘zo-is-het-want-datzegt-iedereen’ mentaliteit. Of suggestieve vragen, bijvoorbeeld: ‘Je eigen praktijk opzetten kan toch niet zomaar?’

Ik heb geen echt verbod op vragen stellen, maar zijn soms zo vermoeiend omdat het geen echte vragen zijn. Wanneer het uit oprechte interesse is en vanuit contact, is het prima. Ik geef alleen niet overal antwoord op!

INSPIRATIE

Everyone has a HISTORY. What you do with it is up to

you

Some repeat it Some learn from it The really special ones use it to

help others.

WAT ZOU JE WILLEN DURVEN? De aria van De Koningin van de nacht uit de opera Die Zauberflöte zingen. Die energie en kracht op het podium voelen, samen met dirigent en orkest werken. Dat lijkt me fantastisch! Maar ja, dat durf ik niet. Ik heb de opera twee keer gezien en man, o, man, als ik aan die aria denk!!! Of weer hoor.

Indrukwekkend mooi. Al mijn lichaamscellen zingen mee. Maar mooi niet op een podium. Brrr…

MET WIE ZOU JE EEN DAG WILLEN RUILEN EN WAAROM? Ik zou wel een dag willen ruilen met Hans Klok. Ik vind het een interessant en integer mens en ik bewonder zijn vakmanschap. Natuurlijk wil ik weten hoe hij die illusies doet. Fascinerend! Omdat het zo onbegrijpelijk is hoe hij doet wat hij doet is het puur genieten.

Die geheimhouding die meespeelt in dat vak vind ik bijzonder. En aangezien hij dan een dag in mijn schoenen staat, wil ik wel wat praktische adviezen van hem na afloop.

ALS JE EEN LIED ZOU ZIJN, WELKE ZOU DAT ZIJN? “A little less conversation” van Elvis en dan in de uitvoering van Junkie XL. Ik kende eigenlijk alleen de eerste regel. Toen ik naar aanleiding van deze vraag de tekst opzocht, las ik iets waarin ik mezelf aardig herken: A little less conversation, a little more action, please All this aggravation ain’t satisfactioning me A little more bite and a little less bark A little less fight and a little more spark Close your mouth and open up your heart and baby satisfy me…

WELKE PAREL IS JOUW DIERBAARSTE? Ik heb er een heleboel, maar de meest dierbare is de vuurloop-week in Schotland met Elmar, onze tuinarchitect. Je krijgt een lang antwoord op deze vraag.

Het is 2005. Elmar was een vriend van ons, 34 jaar. Kraakbeenkanker in zijn nek, niet te genezen. In de lente van dat jaar zat hij overduidelijk in een akelige crisis. Fragiel. Moedeloos. Schor. Veel pijn. Zo trof ik hem thuis aan, na mijn vuurlooptraining in Frankrijk.

Hij was altijd geïnteresseerd dus ik vertelde. Na een paar minuten ging zijn rechterhand in slowmotion omhoog, hij keek me recht aan en zei: “De energie die jij nu voelt wil ik ook.” Er volgde een moment van witte stilte vol onwerkelijke mogelijkheden.

Binnen twee uur viel de beslissing dat we 5 dagen later naar de vuurloopweek zouden gaan. In Schotland! Lang verhaal kort: Vanja en ik zijn met Elmar naar Schotland gegaan terwijl dat officieel ‘onverantwoord’ leek. Hij was immers terminaal patiënt! Binnen een paar dagen was alles geregeld, alles en iedereen werkte mee.

Sponsoren via vrienden en familie gevonden, want Elmar had geen rooie cent. Een gloednieuwe auto kregen we mee van een bevriende garagehouder. Vliegen kon Elmar niet, met zijn recentelijk gebroken nek. Maar er was ‘toevallig’ nog een hut op de veerboot beschikbaar voor 3 personen.

Wat er die vuurloopweek in Schotland gebeurde, was onwaarschijnlijk mooi en groots. Levensveranderend voor iedereen die er bij was. Die week heeft Elmar vuur gelopen, een zweethut ceremonie beleefd, lichaamsgerichte oefeningen gedaan die niet mogelijk waren voor zijn lijf en toch gebeurden. Genoten, gehuild, gelachen en vooral geleefd. Zijn ogen leefden weer, zijn stem was helder. Elmar was door deze week klaar voor zijn laatste grote reis. Zes weken later overleed hij. In stijl…..met een glimlach.

Drie dagen van tevoren had hij het ontwerp voor onze tuin afgerond.

WAT IS HET BESTE ADVIES DAT JE OOIT HEBT GEKREGEN? In het 4e jaar van de Vrije PABO wist ik niet welke stageplaats ik moest kiezen: Arnhem of Den Haag? Een van de docenten adviseerde Arnhem. Dat heb ik gedaan. Vanja werkte op die school! We leven en werken al 30 jaar samen. Geweldig goed advies geweest!

CHRISTA MAGAZINE 35

35

The two most important days in your

life are

the day you are

born and the day you find out why.

Mark Twain

37

‘ TORI is het expertisecentrum voor intuïtieve , ambitieuze coaches en hun werkgeluk.’

TORI

Verhaal of gesprek in het Surinaams

Ieder mens heeft een eigen verhaal dat verteld wil worden.

De ander in beweging laten komen op een zorgvuldige wijze

(functie in Aikido). Een tori zet zich voor 100% in.

Zelfregulerend systeem

Levensenergie, die voortdurend en afwisselend van binnen naar buiten gaat.

38 38 CHRISTA MAGAZINE

Wij geloven dat alle talenten voor je persoonlijke en professionele eigenheid in jou aanwezig zijn.

De kunst is om deze te ontwikkelen!

Wij verstaan die kunst.

Je groeit van binnen naar buiten als persoon, coach-professional en ondernemer.

IN DE VOLGENDE

Christa.

ACHTER DE SCHERMEN BIJ HANS KLOK.

Hoe FEED FORWARD

je eigenwaarde kan laten groeien

Waarom de

Vuurloop

tot eigenaarschap leidt

TORI TRADITIE GROEIT NAAR BELGIË

De Kunst van Kindercoaching met een zachte G. CHRISTA MAGAZINE 39

39

Creativity is just connecting things.

When you ask creative people

HOW they did something, they feel a little guilty because they didn’t really do it .

They just

SAW

something.

It seemed obvious to them after a while.

That’s because they were able to

connect

EXPERIENCES they’ve had and synthesize

new things.

Steve Jobs