The Sustainability Lab Welcome Week Newsletter | Newyddlen Wythnos Groeso Y Lab Cynaliadwyedd 2018

CROESO I FANGOR GAN WELCOME TO BANGOR FROM

MAE CYNALIADWYEDD YN YMA AM EICH BOD EISIAU HYNNY SUSTAINABILITY IS A FOR US BECAUSE TO BE

WANT IT

Y TÃŽM THE TEAM

DR. EINIR YOUNG CYFARWYDDWR | DIRECTOR

Dr. Gwenith Elias

Gwen Holland

Gwenan Griffith

Jalia Packwood

Dr. Liz Sheperd

Jo Stroud

WWW.BANGOR.AC.UK/SUSTAINABILITY

Mae gennym System Reoli Amgylcheddol ac achrediad rhyngwladol ISO14001 a Chyd-lynwyr Campws ar gyfer gwastraff, ynni, dwr, teithio, bioamrywiaeth, cwricwlm a chydymffurfiant.

We have an Environment Management System (EMS) and ISO14001 accreditation and Campus Co-ordinators for Waste, Energy, Water, Transport, Biodiversity, Curriculum and Legal Compliance.

PARCHU FFOADURIAID? RESPECTING REFUGEES?

Mae’r byd yn cymryd Cynaliadwyedd o ddifri ac yn ystod eich cyfnod ym Mangor byddwch yn clywed a dysgu mwy am nodau cynaliadwyedd y Cenhedloedd Unedig Sustainability is a global issue and during your time in Bangor you will hear and learn more about the UN Sustainable Development goals.

WWW.SUSTAINABLEDEVELOPMENT.UN.ORG

Mae Cymru yn un o ychydig wledydd y byd sydd wedi ymrwymo i gynaliadwyedd yn gyfreithiol. Daeth Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015 i rym yn Ebrill 2016.

Does neb fel arfer yn cyffroi dros ddeddfau ond mae on yn un dda. Mae’n esbonio’n glir a di-gyfaddawd beth yw ystyr cynaliadwyedd a sut mae mynd ati i sicrhau ein llesiant ni nawr ac yn y dyfodol.

Nid dim ond ni sy’n canmol Cymru dyma beth ddywedodd Nikhil Seth Cyfarwyddwr Cynaliadwyedd y Cenhedloedd Unedig: “Mae Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol Cymru yn crynhoi ysbryd a sylwedd gwaith mae’r Cenhedloedd Unedig wedi bod yn ei wneud ym maes Datblygu Cynaliadwy dros ddau ddegawd ac mae’n fodel i wledydd eraill….. Fy ngobaith yw y bydd yr hyn mae Cymru’n geisio’i gyflawni heddiw yn rhywbeth y bydd y Byd yn ei wneud fory.

Gweithredu, nid siarad, yw’n gobaith ar gyfer cenedlaethau presennol a’r dyfodol”

Wales is one of the few countries in the world committed in law to Sustainability. The Wellbeing of Future Generations (Wales) 2015 became law in April 2016.

Nobody gets excited by laws generally, but this is a good one. It explains clearly what sustainability means. This is a summary but you can follow up with this link We’re not alone in thinking the act is quite cool – this is what Nikhil Seth UN Director of Sustainable Development said: “The Wales Future Generations Act captures the spirit and essence of two decades of United Nations work in the area of sustainable development and serves as a model for other regions and countries… We hope that what Wales is doing today the world will do tomorrow. Action, more than words, is the hope for our current and future generations.”

: EGWYDDOR DATBLYGU CYNALIADWY •ECONOMAIDD •CYMDEITHASOL •AMGYLCHEDDOL •DIWYLLIANNOL •HIR-DYMOR •ATAL •INTEGREIDDIO •CYDWEITHIO •CYNNWYS NOD LLESIANT

SUSTAINABLE DEVELOPMENT PRINCIPLE •ECONOMIC •SOCIAL •ENVIRONMENTAL •CULTURAL •LONG TERM •PREVENTION IS BETTER THAN CURE •INTEGRATION •COLLABORATION •INVOLVEMENT WELL-BEING GOALS

GADEWCH I NI SYMUD YMLAEN AT RYWBETH YSGAFNACH. MOVING ON TO SOMETHING LIGHTER.

FE FYDD Y S-LAB YN SERENDIPEDD. DEWCH I DRIO’N GÊM RYNGWEITHIOL AC I SGWRSIO GYDA NI. THE S-LAB TEAM WILL BE IN SERENDIPITY. COME ALONG TO TRY OUR INTERACTIVE GAME AND TO LIKE AND HAVE A CHAT.

SERENDIPEDD | SERENDIPITY 19.09.2018

MAE WAW YN DDIGWYDDIAD MAWR YN Y CALENDAR MAE’R RHAGLEN YN SIARAD DROSTI’I HUN. YMUNWCH MEWN DA CHI! WAW IS A BIG FEATURE IN OUR CALENDAR THE PROGRAMME SPEAKS FOR ITSELF. JOIN IN!

29.09.18

#WAW18

Digwyddiadau #WAW18 DYDD SADWRN MEDI 29AIN DYDD LLUN HYDREF 1AF

DYDD MAWRTH HYDREF 2IL

DYDD MERCHER HYDREF 3YDD

DYDD IAU HYDEF 4YDD DYDD GWENER HYDEF 5ED

11YB

- 05.10.18

GLANHAU’R TRAETH GYDA UNDEB Y MYFYRWYR

@S_LABBANG OR @S.LABBANGO R

CYSWLLT - GARETH.WILLIAMS@UNDEBBANGOR.COM

PENTRE MYFYRWYR FFRIDDOEDD

10YB - 4YP

YMWELIAD GWASTRAFF CAMPWS

10YB - 4YP

YMWELIAD GWASTRAFF YN Y GYMUNED BANGOR

7YH

CWIS ‘GO GREEN’ RHYNGWLADOL

ACAPELA, PENTRE MYFYRWYR SANTES FAIR

7:45YH

FFILM DDOGFEN & THAFODAETH

ACAPELA, PENTRE MYFYRWYR SANTES FAIR

10YB - 4YP

YMWELIAD GWASTRAFF CAMPWS

PENTRE MYFYRWYR SANTES FAIR A NEUADD PRESWYL GARTH

10YB - 4YP

YMWELIAD GWASTRAFF YN Y GYMUNED

BANGOR

1YP - 2YP

MELIN DRAFOD MYFYRWYR

YSTAFELL GYMUNEDOL BRAINT (FFRIDDOEDD) & BARLOWS (SANTES FAIR)

4:30YP - 5:30YP

GRWP GWEITHREDU MYFYRWYR AR GYNALIADWYEDD

BOWLEN BYSGOD, UNDEB BANGOR, PONTIO

11YB

PLOGGING - CASGLU SBWRIEL A JOGIO!

CYSWLLT - GARETH.WILLIAMS@UNDEBBANGOR.COM

2YP

SGWRS AM YRFA YN Y MAES GWASTRAFF

F27, ADEILAD THODAY

3YP - 4YP

GLANHAU’R CAMPWS GYDA CHRIW CAMPWS BYW

CYFARFOD YN NERBYNFA NEUADDAU FFRIDDOEDD A SANTES FAIR

3:30YP

GWEITHDY UWCHRADDIO AELODAU CIWM

F27, ADEILAD THODAY

10YB - 3YP

DIWRNOD GWYBODAETH AR WASTRAFF

CYNTEDD ADEILAD THODAY

7YH

CWIS ‘GO GREEN’ RHYNGWLADOL

ACAPELA, PENTRE MYFYRWYR SANTES FAIR

7:45YH

FFILM NOS IAU

ACAPELA, PENTRE MYFYRWYR SANTES FAIR

7:30YH

NOSON CREFFTAU ECO

YSTAFELL GYMUNEDOL BRAINT (FFRIDDOEDD) & ACAPELA (SANTES FAIR)

29.09.18

#WAW18

#WAW18 EVENTS SATURDAY SEPTEMBER 29TH MONDAY OCTOBER 1ST

TUESDAY OCTOBER 2ND

WEDNESDAY OCTOBER 3RD

THURSDAY OCTOBER 4TH FRIDAY OCTOBER 5TH

11AM

- 05.10.18

BEACH CLEAN WITH THE STUDENT UNION

@S_LABBANG OR @S.LABBANGO R

CONTACT - GARETH.WILLIAMS@UNDEBBANGOR.COM

10AM - 4PM

HALLS WASTE VISITS

FFRIDDOEDD STUDENT VILLAGE

10AM - 4PM

COMMUNITY WASTE VISITS

BANGOR

7PM

INTERNATIONAL GO GREEN QUIZ

ACAPELA, ST MARY’S STUDENT VILLAGE

7:45PM

DOCUMENTARY & DEBATE AT ACAPELA

ACAPELA, ST MARY’S STUDENT VILLAGE

10AM - 4PM

HALLS WASTE VISITS

ST MARY’S STUDENT VILLAGE & GARTH HALLS OF RESIDENCE

10AM - 4PM

COMMUNITY WASTE VISITS

BANGOR

1PM - 2PM

STUDENT THINK TANK - TOPIC - WASTE

BRAINT COMMON ROOM (FFRIDDOEDD) & BARLOWS (ST MARY’S)

4:30PM - 5:30PM

STUDENT SUSTAINABILITY ACTION GROUP

FISHBOWL, UNDEB BANGOR, PONTIO

11AM

PLOGGING - LITTER PICKING WHILST JOGGING!

CONTACT - GARETH.WILLIAMS@UNDEBBANGOR.COM

2PM

CAREER IN WASTE TALK

F27, THODAY BUILDING

3PM - 4PM

WEDNESDAY WALKABOUT CAMPUS LIFE CLEAN UP

MEET AT FFRIDDOEDD OR ST MARY’S HALLS RECEPTION

3:30PM

CIWM UPGRADE WORKSHOP

F27, THODAY BUILDING

10AM - 3PM

INFORMATION DAY

THODAY BUILDING FOYER

7PM

INTERNATIONAL GO GREEN QUIZ

ACAPELA, ST MARY’S STUDENT VILLAGE

7:45PM

THURSDAY NIGHT FILM

ACAPELA, ST MARY’S STUDENT VILLAGE

7:30PM

ECO-CRAFT NIGHT

BRAINT COMMON ROOM (FFRIDDOEDD) & ACAPELA (ST MARY’S)

CLIMATHON 26.10.18

YMUNWCH Â CLIMATHON BANGOR 2018 UN O 100 O DDIGWYDDIADAU TEBYG AR DRAWS Y BYD

JOIN THE BANGOR CLIMATHON 2018 ONE OF 100 SIMILAR EVENTS AROUND THE WORLD

DYDDIAD 26ain Hydref 2018

DATE 26th October 2018

AMSER 10.00 - 19.00 (galw heibio neu aros drwy’r dydd)

TIME 10.00 – 19.00 (drop in or stay all day)

BLE Pontio, Bangor

WHERE Pontio, Bangor

AR GYFER PWY MA’ HWN? Unigolion, myfyrwyr, grwpiau cymunedol, entrepreneuriaid, busnesau, arloeswyr, llunwyr polisi ... .. unrhyw un / pawb sydd â diddordeb mewn gwneud rhywbeth ymarferol am newid yn yr hinsawdd.

WHO IS IT FOR? Individuals, students, community groups, entrepreneurs, businesses, innovators, policy makers….. anybody/everyone who has an interest in doing something practical about climate change.

PAM DDYLECH CHI YSTYRIED TROI FYNY? Y cwestiwn sy’n cael ei ofyn amla yw a ydi newid yn yr hinsawdd yn rhywbeth yr ydym yn ‘credu’ ynddo ai peidio. Y cwestiwn cywir i’w ofyn yw, a ydym yn deall yr hyn sy’n digwydd gyda’r hinsawdd a sut y bydd unrhyw newidiadau yn effeithio ar Ddinas Bangor a phobl Gwynedd, Ynys Môn a thu hwnt?

WHY SHOULD YOU CONSIDER COMING ALONG? The question isn’t whether climate change is something we ‘believe’ in or not, the question is, do we understand what’s happening with the climate and how any changes will impact Bangor City and the people of Gwynedd, Ynys Môn and beyond?

Os fyddai’n well gennych chi, fel ni, geisio gwneud rhywbeth am y dyfodol yn hytrach nag anwybyddu’r ffeithiau neu deimlo’n ddi-werth, yna dyma’r digwyddiad i chi

If, like us, you would prefer to try to do something about the future rather than ignore the facts or feel helpless, then this is the event for you.

Mae’n melinau trafod misol yn ffordd wych i chi gyfarfod eraill sydd â diddordeb mewn cynaliadwyedd ac i rannu’ch syniadau. Y pynciau sy’n codi i’r brig eleni yw:

Our think tanks are a key way of meeting others who are interested in sustainability and to share your ideas and interests. This year’s emerging topics are:

30AIN HYDREF Gwastraff 27AIN TACHWEDD Engi / Gwres 11FED RHAGFYR Goroesi’r Nadolig 29IN IONWR Nodau DC Goals yn y cwricilwm

30TH OCTOBER Waste 27TH NOVEMBER Energy/Heating 11TH DECEMBER Surviving Christmas 29TH JANUARY – SD Goals in the curriculum

26AIN CHWEFROR Masnach Deg 26AIN MAWRTH Cynaliadwyedd ar draws cyfandiroedd 30AIN EBRILL Buddsoddiad Moesegol 28AIN MAI Prifysgolion Iach

26TH FEBRUARY Fair Trade 26TH MARCH Sustainability Across Continents 30TH APRIL Ethical Investment 28TH MAY Healthy Universities

MAE MWY I DDOD. YM MIS CHWEFROR BYDD EIN CYNALIADWYEDD MIS O DDIGWYDDIADAU A DATHLIADAU CYFFROUS

THERE’S MORE TO COME. IN FEBRUARY WE’LL HAVE OUR SUSTAINABILITY A MONTH-LONG EXTRAVAGANZA OF ORDINARY EVENTS

DIOLCH YN FAWR THANK YOU