Programma Duur van het concert 60 min — zonder pauze
Louise Farrenc
2
Robert Schumann 1810-1856 1. 2. 3. 4.
Celloconcerto, op. 129 Nicht zu schnell Langsam Sehr lebhaft
Louise Farrenc 1804-1875 1. 2. 3. 4. 5.
Symfonie nr. 3, op. 36 Adagio – Allegro Adagio cantabile Scherzo. Vivace Finale. Allegro
Symfonieorkest Vlaanderen Kristiina Poska dirigent Johannes Moser cello
R. Schumann
1810-1856
Celloconcerto, op. 129
Louise Farrenc
Na zes ongelukkige jaren in Dresden (in hun ogen een afstompende plek, ondanks de vele muzikale mogelijkheden) vertrokken Robert en Clara Schumann en hun zes kinderen naar Düsseldorf, waar Robert Schumann aangesteld werd tot ‘stedelijke muziekdirecteur’. De stad deed er alles aan om hen welkom te heten. Toch ging de verhuis gepaard met spanningen. Clara kon immers niet overweg met de zeden en gewoonten van de vrouwen in Düsseldorf, die ze al te ‘Franse’ manieren verweet. Bovendien was het nieuwe appartement niet stil genoeg voor de Schumanns… Robert Schumann vond in Düsseldorf niettemin zijn zelfvertrouwen terug en er brak een nieuwe creatieve periode aan. Hij componeerde onder meer zijn Symfonie nr. 3, de ‘Rheinische’ en het Celloconcerto, op. 129. Deze vrij gelukkige
periode was echter van korte duur. Schumanns mentale gezondheid ging er snel op achteruit en de samenwerking met de orkestleden verliep moeizaam. In 1853 werd hem gevraagd om ontslag te nemen als muziekdirecteur. Eén jaar later gooide hij zichzelf in de Rijn. Na die mislukte zelfmoordpoging werd hij opgenomen in een psychiatrische kliniek in Endenich, waar hij twee jaar later overleed. Het Celloconcerto bestaat uit drie delen die volgens Schumanns aanwijzingen zonder pauze gespeeld moeten worden. Schumann speelde zelf cello en had een goed inzicht in het instrument. Hij had een afkeer van ‘lege’ virtuositeit; toch krijgt de solist alle kansen om zijn kunnen te tonen in de wervelende finale, Sehr lebhaft. In de andere delen kiest hij voor een meer introspectieve stijl.
3
L. Farrenc
1804-1875
Symfonie nr. 3, op. 36
Louise Farrenc
4
Louise Farrenc was niet alleen een gerespecteerde pianodocente aan het Conservatorium van Parijs en een beroemde pianiste, ook als componiste maakte ze naam. Het zal wel geholpen hebben dat ze werd geboren in een artistieke familie. Bovendien werd ze door haar echtgenoot (die ook haar uitgever was) aangemoedigd om te componeren. Louise Farrenc was echter heel bescheiden en verzette zich tegen de publicatie van haar stukken. Aanvankelijk componeerde Louise Farrenc enkel pianowerken, later schreef ze ook kamer- en orkestmuziek. Daarmee ging ze in tegen de trend: het Franse publiek luisterde in die tijd vooral naar opera. Het werd een hele strijd om haar symfonieën in de concertzaal te krijgen, maar uiteindelijk lukte het haar. Het
Parijse conservatorium was zelfs bereid om haar evenveel te betalen als haar mannelijke collega’s (een unicum!), en ze mocht twee keer de Prix Chartier in ontvangst nemen. De expressieve Symfonie nr. 3 van Louise Farrenc doorstaat moeiteloos de vergelijking met de symfonieën van Schumann. Ze is opgebouwd volgens heldere structuren en heeft een heel eigen klank. Farrenc was duidelijk goed vertrouwd met de muziek van Beethoven. Kenmerkend in de eerste beweging is de subtiele overgang van de zachte hobo en klarinet naar de geagiteerde strijkers en de pauken. De finale opent met een herkenbare melodie die lang blijft nazinderen. Lien Vanreusel
Louise Farrenc
5
DI 01.09 17:00 & 20:00 DO 03.09 20:00
CONCERTGEBOUW BRUGGE PRIVÉCONCERT
MUZIEKCENTRUM DE BIJLOKE
VR 04.09 17:00 & 20:00
MUZIEKCENTRUM DE BIJLOKE
ZA 05.09 15:00, 16:00 & 19:00
MUZIEKCENTRUM DE BIJLOKE
ZO 13.09 12:00 & 15:00
DESINGEL ANTWERPEN
Het concert in Muziekcentrum De Bijloke van 3 september 2020 wordt live gecapteerd door Klara en wordt rechtstreeks uitgezonden in ’Klara Live’.
© Wouter Maeckelberghe
dirigent
Kristiina Poska Louise Farrenc
6
Dirigent Kristiina Poska (Türi) startte haar muzikale carrière in Tallinn waar ze koordirectie studeerde. Nadien trok ze naar Berlijn en studeerde er orkestdirectie aan de Hochschule für Musik ‘Hanns Eisler’ bij prof. Christian Ehwald. Kristiina Poska beleefde in 2010 haar grote doorbraak met een indrukwekkende La Traviata van Verdi in de Komische Oper Berlin. Van 2012 tot 2016 was ze eerste kapelmeester van dit gerenommeerde gezelschap. Naast haar succesvolle opera carrière is Kristiina Poska een internationaal veelgevraagde concert-dirigente. Ze leidde onder andere het Tonhalle Orchester Zürich, Camerata Salzburg, de radio-orkesten van o.a. Keulen, Leipzig, Saarbrücken, Frankfurt am Main en Wenen, de Münchner Philharmoniker, de Kammerphilharmonie Bremen,
het Orchestra della Svizzera Italiana, het Nationaal Orkest van Estland, het Orchestre Philharmonique de Strasbourg, het Symphonieorchester Bern, het Tokyo Symphony Orchestra, het Orchestre National de Lyon en de orkesten van de English National Opera, de Semperoper Dresden en de Staatsoper Stuttgart. In 2013 won Poska de felbegeerde dirigentenprijs van het Dirigentenforum van de Deutsche Musikrat. ‘Weinigen hebben zo’n groot klankpalet als Kristiina Poska’, schreef de Duitse pers. Ze was tevens finaliste van de Donatella Flick Competition, alsook van de Malko Competition in 2012 waar ze zowel de derde prijs als de publieksprijs in de wacht sleepte. www.kristiinaposka.com
Johannes Moser Moser is een fervent kamermusicus, zoals met zijn vaste trio partners pianist Yevgeny Sudbin en violist Vadim Gluzman. Ook is hij een welkome gast op muziekfestivals in binnen- en buitenland als Kissinger Sommer, Verbier, SchleswigHolstein Musik Festival en Menuhin Festival Gstaad. De cellist heeft ook een passie voor nieuwe muziek — zo speelde hij recent Michel van der Aa’s cello concerto Up-close. Zijn meest recente opnames bevatten werk van Dvořák, Lalo, Elgar, Lutosławski en Mendelssohn. In 2018 verscheen zijn door de pers bejubelde opname van de celloconcerti van Dutilleux en Tsjaikovski (Pentatone). Deze opname werd onderscheiden met de prestigieuze Preis der Deutschen Schallplattenkritik en een Diapason d’Or. www.johannes-moser.com
Louise Farrenc
De Duits-Canadese cellist Johannes Moser (°1979) stamt uit een muzikale familie. Hij studeerde bij David Geringas en won in 2002 de International Tchaikovsky Competition. In 2014 werd hij bekroond met de prestigieuze Brahms prijs. Als solist trad hij op met de beste orkesten ter wereld, zoals de Berliner Philharmoniker, de London Symphony, het Sinfonieorchester des Bayerischen Rundfunks, de New York Philharmonic, de BBC Philharmonic, de Tokyo NHK Symphony, het Koninklijk Concertgebouworkest en het Tonhalle Orchestra Zürich. En hij werkte reeds samen met gerenommeerde dirigenten als Riccardo Muti, Lorin Maazel, Mariss Jansons, Valery Gergiev, Zubin Mehta, Vladimir Jurowski, Franz Welser-Möst, Christian Thielemann, Pierre Boulez, Paavo Järvi, Semyon Bychkov, Yannick Nézet-Séguin, en Gustavo Dudamel.
© Sarah Wijzenbeek
cello
7
© Wouter Maeckelberghe
Louise Farrenc
8
SymfonieorkestVlaanderen Reeds zestig jaar is Symfonieorkest Vlaanderen een vaste waarde in het Vlaamse culturele landschap. Met zestig geëngageerde en gepassioneerde musici en onder leiding van gerenommeerde dirigenten brengt Symfonieorkest Vlaanderen zowel uitvoeringen en creaties van hedendaagse muziek als eigentijdse vertolkingen van het vertrouwde symfonische repertoire vanaf het classicisme. Het orkest vervult een voorbeeldfunctie in het scheppen van kansen voor jonge, talentvolle musici, componisten, solisten en dirigenten, en maakt muziek uit heden en verleden toegankelijk voor een zo breed en divers mogelijk publiek in Vlaanderen en daarbuiten. In 1960 zag Symfonieorkest Vlaanderen het levenslicht onder impuls
van Dirk Varendonck die tevens de eerste dirigent van het orkest was. Vanaf 1986 werd het orkest gedirigeerd door Patrick Peire, Robert Groslot en Fabrice Bollon. In 1995 werd het orkest grondig hervormd en bekleedden achtereenvolgens David Angus, Etienne Siebens, Seikyo Kim en Jan LathamKoenig de functie van chef-dirigent. Sinds concertseizoen 2019–20 staat de Estse dirigent Kristiina Poska aan het roer. Naast de concertreeksen in Antwerpen, Brugge, Brussel en Gent is Symfonieorkest Vlaanderen te gast op tal van podia in binnen- en buitenland. Symfonieorkest Vlaanderen geniet de steun van de Vlaamse Overheid en Stad Gent, en is sinds 2017 orkest in residentie in Muziekcentrum De Bijloke Gent.
Musici Symfonieorkest Vlaanderen
Tweede viool Gudrun Verbanck Liesbet Jansen Geraldine De Baets Fien Van den Fonteyne Isabelle Decraene Pieter Decolvenaer Stefaan De Rycke Altviool Kris Hellemans Kaatje Strauven Korneel Taeckens Lieve Dreelinck Bruno De Schaepdrijver Morgan Huet
1 → 13.9.2020
Cello Renaat Ackaert Isabelle Brys Joyce Kuipers Steen Caroline Deley Jolien Contrabas Koenraad Hofman Ponseele Louis Bram Decroix Elias Bartholomeus Fluit Caroline Peeters Veerle Secember Hobo Korneel Alsteens Carola Dieraert Klarinet Daniel Mourek Tom Daans
Fagot Koen Coppé
Davy Callens Hoorn Adam Howcroft Bruno Melckebeke Trompet Steven Bossuyt Bart Coppé Pauken Koen Plaetinck
Louise Farrenc
Eerste viool Amanda Favier (concertmeester) Veerle Houbraken David Makhmudov Nathalie Hepp Peter Hellemond Eva Stijnen Laure Bardet Ábrahám Bence
LouiseFarrenc
9
Louise Farrenc
11