Murielle Lemay °1990
augur ~ creatie in het kader van SOV Composers’ Academy
augur herinnert en voorspelt tegelijk een kwelling versierd met sereniteit Hoor je iets bekends in je oren?
Opnieuw geeft Symfonieorkest
Vlaanderen de kans aan jonge componisten om hun muziek aan het publiek bekend te maken. In het kader van de SOV Composers’ Academy maken we deze keer kennis met de Canadese Murielle Lemay, studente aan het Koninklijk Conservatorium Brussel in de klas van Annelies Van Parys. Lemay stelt haar nieuwste creatie augur voor, een visionair werk waarin ze onze huidige tijdsgeest uitdrukt. De titel verwijst naar de vogelwichelaars in het oude Rome. De taak van deze priesters was het waarnemen van de wil der goden aan de hand van de vlucht van de vogels. Een belangrijke taak, want in de Oudheid werden geen beslissingen genomen zonder de wil van de goden te kennen. augur van Lemay wil zowel voorspellen als herinneren. Zo weerklinken flarden van thema’s en harmonieën van de Zevende Symfonie van Antonín Dvořák, een werk dat net als augur de uitdrukking is van een turbulente tijdsgeest. Toch voorspelt augur ook een toekomst die de huidige moeilijkheden overwint. Want Lemay ziet ook heel wat positieve evoluties. Turbulentie en sereniteit vinden dan ook een harmonieuze balans in haar werk.
2023
• De bezuinigingsmaatregelen in de cultuursector zorgen voor moeilijke momenten voor kunstenaars.
• De door mannen gedomineerde culturele wereld ziet de opmars van vrouwelijke componisten.
• De verwoestende bosbranden in haar geboortestad Quebec omwille van de klimaatverandering.
voor MuriellePjotr Iljitsj Tsjaikovski 1840-1893
Concerto voor piano nr. 1, op. 23
I. Allegro non troppo e molto maestoso Allegro con spirito
II. Andantino semplice
Prestissimo
III. Allegro con fuoco
Kerstavond 1875. Het is een avond die de Rus Pjotr Tsjaikovski voor altijd bijblijft. De 35 jarige componist stelt zijn Eerste Pianoconcerto voor aan zijn leermeester Nikolaj Rubinstein. Maar die reageert niet zoals gehoopt: ‘Ik speelde het eerste deel. En er kwam geen woord! […] Ik speelde tot het einde door. Weer stilte. Ik kwam overeind en vroeg: “En?” Op dat moment barstte Nikolaj los: […] Mijn concerto bleek waardeloos en onspeelbaar.’ Het komt hard aan bij Tsjaikovski, maar toch weigert hij veel aan de muziek te veranderen. Rubinsteins reactie heeft namelijk te maken met de controversiële vorm. Zo opent de grootse inleiding in een ‘verkeerde’ toonaard dan de hoofdtoonaard en komt deze beroemde melodie pas terug in het tweede deel. Het toont Tsjaikovski’s vernieuwende aanpak. In plaats van terugkerende thema’s, gebruikt hij melodieën die evolueren doorheen de muziek en de delen. Tegenwoordig is het concerto een van de meest populaire werken ooit. En dat is te danken aan de aantrekkelijke melodieën die Tsjaikovski uit de volksmuziek plukt. De hoofdmelodieën van het openings en slotdeel zijn Oekraïense volkswijsjes en in de snelle passage van het tweede deel duikt het Frans lied Il faut s’amuser, danser et rire op. Even dansend is het slotdeel dat doet denken aan een folkloristisch ballet.
• De Franse componist Maurice Ravel wordt geboren. • Koning Albert I wordt geboren. Hij volgt zijn neef Leopold II op in 1909.Antonín Dvořák 1841-1904
Symfonie nr. 7, op. 70
I. Allegro maestoso
II. Poco adagio
III. Scherzo (Vivace)
IV. Finale (Allegro)
Wanneer Antonín Dvořák in 1888 de vraag krijgt om docent compositie te worden aan het Praags Conservatorium, is zijn reactie: “Ik een professor? Laat me met rust! Het is mijn plicht om te componeren en niet om de schoolmeester te spelen.” Maar hij bedenkt zich, en de elf daaropvolgende jaren omringt hij zich met jonge componisten die hij stimuleert om de Tsjechische identiteit in hun muziekwerken te verklanken. Dvořák is namelijk hét boegbeeld van de Tsjechische klassieke muziek. Die patriottistische gevoelens vormen ook de inspiratie voor zijn Zevende Symfonie uit 1885. Hij schrijft de muziek in opdracht van de Philharmonic Society of London en ziet zijn kans om in het werk de strijd voor Tsjechische onafhankelijkheid aan te kaarten. Het verklaart de onrust en de dreigende passages in het openingsdeel en het religieus aandoend en hoopvol karakter van het tweede deel. Vooral het derde en vierde deel barsten uit hun voegen door Tsjechische ritmes en melodieën. In het opgewekte Scherzo evoceert Dvořák het Boheemse platteland, maar bij het slotdeel keert de sfeer van wanhoop terug. Het is een deel vol dramatiek. “God sta ons toe dat deze Tsjechische muziek de wereld zal beroeren!”, schrijft hij in een brief tijdens het componeren. Waldo
Geuns1888
• Friedrich Nietzsche publiceert Also sprach Zarathustra.
• In Berlijn wordt de Conferentie van Berlijn afgesloten, waarin de koloniale mogendheden Afrika hebben verdeeld. Koning Leopold II eigent zich de Kongo-Vrijstaat toe.
• Johannes Brahms voltooit zijn Vierde (en laatste) Symfonie, opus 98.
Martijn Dendievel dirigent
→ °1995 Oostkamp, België.
→ Martijn groeide op in een muzikantenfamilie en zette zijn eerste muzikale stappen op viool. Later wisselde hij naar cello en studeerde ook slagwerk en klavecimbel aan het Stedelijk Conservatorium Brugge.
→ Martijn Dendievel ging in het voorjaar van 2018 van start als assistentdirigent bij Symfonieorkest Vlaanderen. Vanaf seizoen 2023-24 vervolgt hij het traject als associate conductor. Als ‘associate conductor’ blijft Dendievel verantwoordelijk voor enkele projecten rond talentontwikkeling, waaronder het jeugdorkest SOV Young.
→ Nog voor zijn vijftiende verjaardag werd hij toegelaten tot het Koninklijk Conservatorium Brussel, waar hij vier jaar later met onderscheiding een bachelor muziekschriftuur behaalde. In juli 2022 sloot Martijn zijn master
orkestdirectie in de klas van Prof. Nicolás Pasquet en Prof. Ekhart Wycik aan de HfM Franz Liszt Weimar af.
→ Martijn is regelmatig te gast bij orkesten zoals Orchestra del Teatro Comunale Bologna, Sinfonia Varsovia en philharmonie zuidnederland. Martijn dirigeerde ook andere gerenommeerde orkesten zoals Concertgebouworkest, London Symphony Orchestra en WDR Sinfonieorchester Köln. Vanaf seizoen 2024-25 wordt hij chef-dirigent van Hofer Symphoniker.
→ Hij viel ook meermaals in de prijzen. Zo won hij in 2021 de Deutsche Dirigentenpreis en de Conductors’ Academy van het Tonhalle-Orchester
Zürich
www.martijndendievel.com
© Kaupo Kikkas