Programmaboekje Poska dirigeert Beethoven 8

Poska dirigeert 8 Beethoven

Kristiina Poska dirigent

Ivan Karizna cello

Programma

duur concert → 1 u35min

inclusief 20min pauze

Symfonieorkest Vlaanderen

Kristiina Poska dirigent

Ivan Karizna cello

Sergej Prokofjev 1891–1953

Ouverture over Hebreeuwse thema’s, op. 34b

Dmitri Sjostakovitsj 1906–1975

Concerto voor cello nr. 1, op. 107

Ludwig van Beethoven 1770–1827

Symfonie nr. 8, op. 93

ZA 08.06 20:00 MUZIEKCENTRUM DE BIJLOKE, GENT

ZO 09.06 15:00 DE SINGEL, ANTWERPEN

DO 13.06 20:00 CONCERTGEBOUW BRUGGE

ZO 16.06 18:30 COTÉ JARDIN, BIJLOKESITE GENT

Sergej Prokofjev 1891–1953

Ouverture over Hebreeuwse thema’s

Toen Sergej Prokofjev in 1919 in New York verbleef, benaderde het Russische Zimro Ensemble hem met een notitieboekje gevuld met traditionele Joodse wijsjes en het verzoek om voor hen een compositie op basis van die melodieën te schrijven. Aanvankelijk nam hij het verzoek uit beleefdheid aan, maar naarmate hij door het boekje bladerde, groeide zijn fascinatie.

Prokofjev voltooide zijn Ouverture over Hebreeuwse thema’s in slechts twee dagen. In dit stuk zijn twee belangrijke muzikale thema’s te horen. In het eerste deel introduceert de klarinet een mysterieus motief dat de basis vormt van de ouverture, en een dialoog aangaat met de viool. Wanneer de cello het tweede deel brengt, daalt een wolk van harmonie en rust neer. Alle instrumenten zingen samen en dompelen de luisteraar onder in een nostalgische droom. Ten slotte keren beide thema’s terug, waarbij klarinet en viool elkaar voortdurend achter na zitten, tot de ouverture kort maar krachtig eindigt.

3

1919

• In Parijs vinden de diplomatieke onderhandelingen plaats na de Eerste Wereldoorlog, het bekendste resultaat is het Verdrag van Versailles.

• In België wordt het algemeen enkelvoudig stemrecht voor mannen ingevoerd.

• De Bauhaus-opleiding voor architectuur en design start in Weimar.

Dmitri Sjostakovitsj 1906–1975

Concerto voor cello nr. 1

I. Allegretto

II. Moderato

III. Cadenza (attacca)

IV. Allegro con moto

Wereldwijd wordt Dmitri Sjostakovitsj’ eerste celloconcerto uit 1959 beschouwd als een van de moeilijkste concertwerken voor cello. De compositie droeg hij op aan zijn goede vriend Mstislav Rostropovitsj, die tijdens de première als solist optrad. Popelend van ongeduld, want tot Sjostakovitsj’ verrassing kende hij het werk al na vier dagen uit het hoofd.

De cello introduceert het hoofdmotief, waarmee het gehele orkest vervolgens experimenteert. In dit complexe web van variaties speelt de cello de hoofdrol. Het tweede deel contrasteert sterk doordat de stemmen van de strijkers verzachten en mijmerend zingen, terwijl de celesta met haar metalen klanken een interessante dialoog aangaat met de cello. Het orkest verstilt, waardoor de cello in de cadenza zijn virtuositeit laat horen. Ten slotte verrassen de hobo en cello met nieuw muzikaal materiaal, af en toe onderbroken door een chromatische toonladder. Zeven krachtige paukenslagen zorgen voor een monumentaal einde.

• Fidel Castro wordt premier van Cuba na de Cubaanse revolutie.

• Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens wordt opgericht.

• Koning Albert II (toen nog prins) trouwt met de Italiaanse Paola Ruffo di Calabria. 1959

Ludwig van Beethoven 1770–1827

Symfonie nr. 8

I. Allegro vivace e con brio

II. Scherzando: allegretto

III. Tempo di Menuetto

IV. Allegro vivace

Beethovens achtste symfonie, gecomponeerd in 1812, is licht en bevat een vleugje Mozart. Ondanks zijn toenemende doofheid dirigeerde de Duitse componist de première zelf, hoewel het orkest voornamelijk de concertmeester volgde.

Tegelijkertijd werd Napoleon in Leipzig verslagen: was deze symfonie misschien een impliciete viering hiervan?

De vierdelige symfonie is doordrenkt met een vreugdevolle stijl en onderscheidt zich van Beethovens overige symfonische werken. In het Allegro vivace e con brio introduceert het orkest feestelijk het vrolijke hoofdthema. Halverwege kleurt de muziek donkerder, maar klaart weer op in de reprise met een dramatische climax. In het Allegretto scherzando lijken de zachte staccato’s van het orkest wel een metronoom na te bootsen. Het levendige karakter van het openingsdeel leeft voort. Met het Tempo di menuetto maakt Beethoven een muzikaal grapje door een veel langzamere traditionele dansmelodie te componeren. Hier en daar maken de blazers muzikale ‘foutjes’ op ongebruikelijke plaatsen. Alles komt samen in het slotdeel, het Allegro vivace, met het gebruikelijke, snelle tempo.

Ray-Anne De Brandt

1812

• Napoleon valt Rusland binnen maar moet na 5 maanden afdruipen met een verlies van 350.000 Franse soldaten en duizenden deserteurs.

• Het eerste volume van de sprookjes van de Gebroeders Grimm wordt gepubliceerd in Duitsland.

• Beethoven en Goethe ontmoeten elkaar in Teplice (in huidig Tsjechië).

Kristiina Poska dirigent

→ °1978 Türi, Estland.

→ Ze startte haar muzikale carrière in Tallinn waar ze koordirectie studeerde.

Nadien trok ze naar Berlijn en studeerde er orkestdirectie aan de Hochschule für Musik Hanns Eisler.

→ Sinds seizoen 2019-20 is ze chef-dirigent van Symfonieorkest Vlaanderen, met wie ze samen de volledige Beethovencyclus uitbrengt op cd bij Fuga Libera. Daarnaast is ze vaste gastdirigent van het Lets Nationaal Symfonieorkest.

→ Recente hoogtepunten zijn concerten met het Concertgebouworkest, Rotterdams Philharmonisch Orkest, Orchestre National de Lille, Aalborg Symfoniorkester, Hallé Orchestra en Minnesota Orchestra.

→ Naast haar werk als internationale concertdirigent heeft Poska een succesvolle operacarrière. Vorig seizoen

dirigeerde ze Die Zauberflöte van Mozart bij Staatsoper Berlin en Puccini’s La Bohème door Robert Carsen bij Opera Ballet Vlaanderen.

→ In 2013 won ze de felbegeerde Dirigentenprijs van het Forum Dirigieren des Deutschen Musikrates. Ze was tevens finaliste van internationale wedstrijden zoals de Donatella Flick Competition, alsook van de Malko Competition in 2012 waar ze de derde prijs in de wacht sleepte.

www.kristiinaposka.com

© Kaupo Kikkas

Ivan Karizna cello

→ °1992 Minsk, Wit-Rusland

→ Ivan Karizna trok op 17-jarige leeftijd naar Parijs om daar te studeren aan het conservatorium bij Jérôme Pernoo. Hij vervolgde zijn studies aan de Duitse Kronberg Academie.

→ In 2017 won hij de vijfde prijs en de Publieksprijs bij de Koningin Elisabethwedstrijd.

→ Als solist reist hij heel de wereld rond en trad al op in prestigieuze zalen zoals het Concertgebouw in Amsterdam, het Konzerthaus in Berlijn, de Salle Pleyel, de Philharmonie de Paris, de Bozar in Brussel en de Benaroya Hall in Seattle.

→ Hij bespeelt een Tassini-cello uit 1760, ex Paul Tortelier, in genereuze bruikleen van een Europese weldoener.

© Lyodoh Kaneko

Symfonieorkest

Vlaanderen

Al meer dan zestig jaar is Symfonieorkest

Vlaanderen een vaste waarde in het Vlaamse culturele landschap. Met zestig geëngageerde en gepassioneerde musici en onder leiding van gerenommeerde dirigenten brengt Symfonieorkest

Vlaanderen zowel uitvoeringen en creaties van hedendaagse muziek als eigentijdse vertolkingen van het vertrouwde symfonische repertoire vanaf het classicisme. Het orkest vervult een voor beeldfunctie in het scheppen van kansen voor jonge, talentvolle musici, componisten, solisten en dirigenten, en maakt muziek uit heden en verleden toegankelijk voor een zo breed en divers mogelijk publiek in Vlaanderen en daar buiten.

In 1960 zag Symfonieorkest Vlaanderen het levenslicht onder impuls van Dirk Varendonck die tevens de eerste dirigent van het orkest was. Vanaf 1986 werd het

‘Nieuw Vlaams Orkest’ gedirigeerd door Patrick Peire, Robert Groslot en Fabrice Bollon. In 1995 werd het omgedoopt tot ‘Het Symfonieorkest van Vlaanderen’ en wat later tot ‘Symfonieorkest Vlaanderen’. Na een grondige hervorming bekleedden achtereenvolgens David Angus, Etienne Siebens, Seikyo Kim en Jan LathamKoenig de functie van chef-dirigent. Sinds het concertseizoen 2019-20 staat de Estse dirigent Kristiina Poska aan het roer.

Naast de concertreeksen in Antwerpen, Brugge, Brussel en Gent is Symfonieorkest Vlaanderen te gast in tal van culturele centra in heel Vlaanderen, en op festivals in binnen- en buitenland.

Symfonieorkest Vlaanderen geniet de steun van de Vlaamse Overheid en Stad Gent, en is sinds 2017 orkest in residentie in Muziekcentrum De Bijloke Gent.

Musici Symfonieorkest

Vlaanderen

Poska dirigeert

Beethoven8

8 → 16.6 2024

eerste viool

Jan Orawiec

Veerle Houbraken

David Makhmudov

Laure Bardet

Nathalie Hepp

Eva Stijnen

Bence Ábrahám

Tim Breckpot

Peter Hellemond

Dominika Karbowniczek

tweede viool

Gudrun Verbanck

Isabelle Buyck

Stefaan De Rycke

Liesbet Jansen

Chihiro Yamamoto

Isabelle Decraene

Vander Brugge Elien

Geraldine De Baets

altviool

Sander Geerts

Kaatje Strauven

Bieke Jacobus

Iris Roggeman

Lisbeth Lannie

Korneel Taeckens

Bruno De Schaepdrijver

cello

Renaat Ackaert

Joyce Kuipers

Wytske Holtrop

Isabelle Brys

Caroline Steen

Fernando Romaguera contrabas

Koenraad Hofman

Elias Bartholomeus

Sanne Deprettere

Jan Verheye

Bram Decroix

fluit

Caroline Peeters

Veerle Secember

hobo

Korneel Alsteens

Carola Dieraert

klarinet

Daniel Mourek

NN fagot

Koen Coppé

Davy Callens

hoorn

Hanna Guirten

Bruno Melckebeke

trompet

Steven Bossuyt

Bart Coppé pauken

Tom Lee

slagwerk

Wim De Vlaminck

piano/celesta

Yasuko Takahashi

Duik in het nieuwe concertseizoen!

Van oktober 2024 tot mei 2025 hebben we weer een hele lading nieuwe concerten voor je in petto in Concertgebouw Brugge. Ontdek de programma’s en verhalen op onze website www.symfonieorkest.be of in onze papieren seizoensbrochure. De brochure is gratis en mee te nemen in de inkomhal. Abonnementen zijn beschikbaar vanaf dinsdag 21 mei voor bestaande abonnees en vanaf maandag 3 juni voor nieuwe abonnees. De losse tickets zijn te koop vanaf maandag 17 juni.

Deze brochure werd afgesloten op 31.5 2024. Alle weergegeven informatie is vatbaar voor wijzigingen.

Symfonieorkest Vlaanderen wordt gesteund door

Symfonieorkest Vlaanderen is in residentie in

Info & tickets

www.symfonieorkest.be tickets@symfonieorkest.be 09 292 75 57 ma—do 10:00—13:00

Meer weten over onze musici, projecten en concertreeksen in binnen- én buitenland?

Volg ons op sociale media @symfonieorkest @symfonieorkestvlaanderen @symfonieorkestvl

Surf naar symfonieorkest.be en schrijf je in op onze nieuwsbrief