MAART / MEI 2016
MAGAZINE 76
Blikvangers Focus (La Vie en Rose) In de Kijker (Acoustic Power) De Muzen (Dirk Draulans) Scherp.Gesteld (Familieconcert) Achtergrond (Beethoven 7) Uitgelicht (Ballet) Internationaal
Symfonieorkest Vlaanderen geniet de steun van
V.U. Dirk Coutigny. Westmeers 74 . B 8000 Brugge . T +32 50 84 05 87
p2/ p4/ p8/ p 10 / p 14 / p 16 / p 18 / p 20 /
1
Beste concertganger Bij Symfonieorkest Vlaanderen staat dit jaar de muze centraal: elk programma wordt verlicht door een inspirerende persoon, plaats of gebeurtenis. Voor mij als persoon en als pianist is Parijs, mijn stad, een onbetwiste muze. Parijs is sinds mensenheugenis een magnetisch centrum voor de kunsten. Dat zou ook Edith Piaf, wiens levensverhaal verder in dit magazine aan bod komt, beaamd hebben. Denk maar terug aan de 19de eeuw, waarin kracht uitoefende op kunstenaars uit binnen- en buitenland. Muzikanten, schrijvers, dichters, architecten en schilders van diverse pluimage bevolkten de Parijse avenues, boulevards, straten en pleinen. Talrijke salons en concertzalen waren het toneel voor geweldige optredens, geanimeerde discussies en onvergetelijke concerten van componisten als Liszt, Chopin, Berlioz, Paganini en Schumann. Meer nog dan tegenwoordig, was de Franse hoofdstad een kweekvijver en broeihaard voor artistiek talent.
© Andrew Snowball
De aanslagen in november vorig jaar hebben mijn muze en mezelf in het hart geraakt. Zonder overdrijven kan ik zeggen dat dit echt aanvallen waren op de idealen van gelijkheid, broederschap en vrijheid, een belediging van de geest van Parijs als centrum van kunst en cultuur. Dergelijk fundamentalisme fnuikt onze samenlevingsbeginselen en ondermijnt alle banden die we opgebouwd hebben. Sinds die fatale vrijdag heeft er zich een grote tristesse in mij genesteld. Mijn muziekfestival dat rond die periode plaatsvond, focuste – geheel toevallig maar tegelijkertijd ook heel symbolisch – op muziek van het Iberische schiereiland uit de 13de eeuw; muziek waarin invloeden van christenen, joden en moslims harmonieus met elkaar werden verweven. Voor velen was dit echt een pakkend moment. Toch blijft mijn muze niet gevangen in de klauwen van die aanslagen. Ik heb het gevoel dat iedereen de draad van alledag weer oppikt en dat Parijs een baken blijft als lappendeken van culturen, kunsten en moderniteit. Wij muzikanten blijven spelen en hopen met onze muziek een troostende en aanmoedigende noot te kunnen toevoegen aan het herstel van onze gemeenschappelijke muze. Nous restons forts, tous ensemble. Pianist Pascal Amoyel Solist ‘Into the Wild’
2
© Andrew Snowball
www.symfonieorkest.be
Blikvangers La Vie en Rose
maandag 7 maart 2016. 20u. Paleis voor Schone Kunsten. Brussel donderdag 10 maart 2016. 20u. Concertgebouw. Brugge zondag 13 maart 2016. 15u. deSingel. Antwerpen
– Stravinsky – Bernstein – Queen – Monnot – Guglielmi/Piaf – Vaucaire/
Dirigent. Solisten. Jo Lemaire. zang Hans Peter Janssens. zang Dirk Brossé gidst u langs zijn favoriete muzenverhalen. Van de klassieke gedoemde liefdesparen, tot de artistieke bondgenootschappen Rodin-Claudel en Stravinsky-Chanel: alle verhalen staan bol van inspiratie en adoratie. Hans Peter Janssens en Jo Lemaire wekken ook hun moderne muzen met hun gezang tot leven.
Tickets & Info tickets@symfonieorkest.be www.symfonieorkest.be +32 (0)50 84 05 87 rek. nr. BE06 7330 1321 0622 (BIC KREDBEBB)
© Tudor Liron
© Andrew Snowball
3
Acoustic Power
Doornroosje - Ballet Into the Wild
12 en 14 april 2016. Concertgebouw. Brugge (inschrijvingen reeds afgelopen)
OPERA GENT wo 23° (schoolvoorstelling), do 24, vr 25, za 26, zo 27° mrt – 19u30 / °15u
(1854-1928) Sinfonietta Peter Vermeersch (°1959) Acoustic Power tune
STADSSCHOUWBURG ANTWERPEN wo 13, do 14, zo 17° apr – 19u30 / °15u vr 16, za 17 apr – 19u30 (voorstellingen zonder live orkest)
Dirigent. Karel Deseure Concertgebouw Brugge laat jongeren met een workshop en een concert proeven van de power van klassieke muziek, gebracht door Symfonieorkest Vlaanderen.
Kaarten en info: 070 22 02 02 www.operaballet.be Doornroosje verenigt virtuoze dans brengt alles wat men van een grote klassieker verwacht: spectaculaire dansscènes, prachtige decors en kostuums. Een onvergetelijke balletavond of -midgeleid door Symfonieorkest Vlaanderen.
vrijdag 15 april 2016. 20u. CC Zwaneberg. Heist-op-den-Berg zaterdag 16 april 2016. 20u. Muziekcentrum de Bijloke. Gent donderdag 21 april 2016. 20u. Concertgebouw. Brugge zondag 24 april 2016. 15u. deSingel. Antwerpen zaterdag 18 mei 2016. 18u. Maladrerie Saint-Lazare, Beauvais (aangepast programma) Felix Mendelssohn (1809-1847) Ouverture Die Hebriden Edvard Grieg (1843-1907) Pianoconcerto Ludwig van Beethoven (1770-1827) Symfonie nr. 7 Dirigent. Jan Latham-Koenig Solist. Pascal Amoyel. piano Het orkest zoekt het hoge Noorden op. Mendelssohn vat Schotlands woeste hoogten en eigenzinnige karakter samen in Die Hebriden. Grieg eert ‘zijn’ Noorwegen in een Pianoconcerto vol folkloristische invloeden. Met Beethovens Zevende Symfonie dansen we bijzonder voldaan het einde van het seizoen tegemoet.
www.symfonieorkest.be
4
Focus
LA VIE EN GRIS.
Š Rijksfotoarchief Den Haag
Edith Piaf: een leven zonder rozengeur voor de straatmus van Parijs
5
In onze maartproductie zien we het leven door een roze bril. La Vie en Rose brengt ons een keur aan muzikale muzeverhalen en orkestrale vertolkingen van songs en chansons met een hoge eeuwigheidswaarde. Het rooskleurige bestaan waaraan deze productie zijn naam ontleent, was Edith Piaf – nota bene auteur van het onsterfelijke La Vie en Rose – evenwel niet gegund. Het levensverhaal van La Môme of de Muze van Parijs lijkt wel een weinig geloofwaardige une vie in vijftig tinten grijs. De legende wil dat Edith Giovanna Gassion – dochter van Louis Gassion en Annetta Maillard, die laatste een half leven jonger dan haar echtgenoot – het levenslicht ziet onder een straatlantaarn in hartje Parijs. In een zoektocht naar assistentie bij de bevalling, belandt vader Louis als notoir drinker op
des Lilas, een eerste kruispunt in Piafs leven. Krantenjongen Louis Dupont laat zijn oog vallen op de jonge zangeres met de oude ziel; een verhaallijn die lijkt weggeplukt uit een roman van Dickens. Hun romance is geen lang leven beschoren maar maakt van het meisje een moeder van zeventien. Geen roze babywolk echter voor Edith: twee jaar later sterft haar dochtertje ten gevolge van een hersenvliesontsteking. Enter een tweede Louis, op een andere straathoek: cabaretteuse een perfecte aanwinst voor zijn cabaret ‘Le Gerny’. Hij staat erop dat hij Ediths artiestennaam mag kiezen. La Môme Piaf est née. ‘Het Meisje Mus’ rijgt vanaf dan een rist succesvolle chansons en een resem minnaars/tekstschrijvers – – aaneen. Stilaan kent iedereen in Parijs de unieke stem van het straatmusje van wie wordt gezegd dat ze, zelfs mocht ze een pagina uit het telefoonboek zingen, het publiek tot tranen toe kan ontroeren.
mythe: Edith wordt op 19 december 1915 geboren in ‘Hôpital Tenon’ in het Twintigste Arrondissement. Paris s’éveille met een nieuwe ster in de rangen. Fonkelen doet die ster nog niet onmiddellijk. Met een vader aan het front en een moeder die als straatzangeres een schamel loon bijeen zingt, heeft Edith niet meteen het grote lot gewonnen. Ze groeit op in het bordeel van haar grootmoeder waar liefhebbende hoertjes haar manieren en chansons bij-
© Studio Lipnitzki
haar kleine meisjesstem. Voorbijgangers sluiten het tengere meisje met de stevige stembanden in hun armen. Edith verdient genoeg om voor zichzelf een kamer te kunnen betalen in het ‘Grand Hôtel de Clermont’.
Edith Piaf en Yves Montand: één van de vele mannen in haar leven.
Terwijl de wereld zich hult in zwart en grijs, schrijven Piaf en Louis Guglielmi in 1945 het onverwoestbare La Vie en Rose. Zowel de Franse bevolking als de Duitse bezetters lopen storm voor haar lied. Piafs positie tijdens de Tweede Wereldoorlog is overigens – zoals zovele zaken in haar leven – vrij ambigu. Vriendin en biografe Simone Berteaut verklaarde in 1970 dat Piaf door haar optredens op Duitse feestjes vaak gezien werd als meeheulend met de vijand. Anderzijds probeerde Piaf ook via een circuit van valse paspoorten Joodse gevangenen uit de klauwen van de nazi’s te houden. Na de Tweede Wereldoorlog opent La Vie en Rose de deuren naar de grote Europese concertzalen. De veroveringstocht van de Verenigde Staten gaat moeizamer maar
www.symfonieorkest.be uiteindelijk verzamelt zich op 27 oktober 1949 de van de Amerikaanse showbizz voor een verpletterend concert in ‘The Versailles’. Sterren als Henry Fonda, Judy Garland en Orson Welles gaan plat voor het kleine vrouwtje in het zwart. Wanneer Piaf van het podium stapt, tuimelt ze echter van de hemel naar de hel. Ze verneemt dat haar grote liefde Marcel Cerdan – vijfvoudig wereldkampioen boksen – is neernaar zijn geliefde. Tussen de straten van Ediths bakermat en de glitter van ‘The Versailles’ gaapt een gat dat niet meer te dichten valt; Piaf gaat kapot van verdriet. De pers smult van het tragische einde van een verboden relatie. Cerdan laat immers ook een vrouw en drie kinderen na. Piaf zingt haar liefde voor Cerdan de eeuwigheid in met Hymne à l’amour. “Si un jour la vie t’arrache à moi / Si tu meurs, que tu sois loin de moi / Peu m’importe, si tu m’aimes / Car moi je mourrai aussi... /
Haar verdriet drijft Piaf nog meer dan voorheen richting alcoPills (van 1952 tot 1956) en in 1962 met Theophanis Lamboukas, een twintig jaar jongere zanger en acteur. Lamboukas
6 wordt verweten op Piafs roem en geld uit te zijn maar zijn vrouw zet die zoveelste fabel recht. In Le droit d’aimer eist ze
ni personne/M’empêchera d’aimer./J’en ai le droit d’aimer./ golddigger Lamboukas na de dood van zijn vrouw nog jarenlang haar schuld van zeven miljoen oude Franse franken afbetalen. Piaf had een gat in haar hand en verwende haar vele vrienden en aanbidders met de duurste cadeaus. Berooid en arm sterft ze dus, de grande dame van het Franse chanson, Madame Lamboukas, La Môme, de Parijse straatmus, frêle maar een stem als een oerkracht. Leverkanker maakt in 1963 een einde aan haar vie en gris. Dat Piaf het leven laat in het Zuid-Franse Grasse, zou het Parijse publiek haar nooit vergeven. De nacht van 10 op 11 oktober wordt haar lichaam dan ook overgebracht naar de Franse hoofdstad, waar haar dood geënsceneerd wordt. Piafs overlijden slaat in als een bom. Duizenden rouwenden brengen haar in haar appartement een laatste groet; buurtbewoners geraken amper nog hun huis in of uit.
Edith Piaf met haar grootste en meest tragische liefde: Marcel Cerdan.
7
Meer weten? Museum Musée Piaf Waar anders dan nabij een straathoek in Parijs kan men een museum wijden aan het leven en de muziek van Edith Piaf? Het ‘Muop enkele straten van Père-Lachaise, Piafs laatste rustplaats. Film La Vie en Rose/La Môme Dat Piafs leven overloopt van dramatische en documentaires. Het sterk geromantiseerde La Vie en Rose/La Môme uit 2007 schoot qua succes de hoofdvogel af. Franse Depardieu schitteren als Piaf en Louis LeHaar begrafenis wordt un jour en noir. Dat haar kist uiteindelijk heelhuids op het kerkhof Père-Lachaise geraakt, mag een klein mirakel heten, gezien de drommen mensen die haar willen vergezellen op haar laatste tocht door de straten van Parijs. Charles Dumont, Marlène Dietrich en Charles Aznavour stappen mee in de rouwstoet. Die laatste heeft de start van zijn carrière overigens aan Piaf te danken. Door hem mee te nemen op tournee in eigen land en in de Verenigde Staten, bood ze Aznavour het ideale lanceerplatform. Aznavour herinnerde zich de begrafenis van zijn mentor als ‘het enige moment na de Tweede Wereldoorlog dat het verkeer in Parijs stil lag’. De dag wordt nog zwarter wanneer reporters tevergeefs Piafs vriend Jean Cocteau willen strikken voor een reactie. Luttele uren na het vernemen van haar dood, blijkt de schrijver-kunstenaar immers te zijn bezweken aan een hartaanval. La Môme zou vorige maand precies 100 jaar zijn geworden. Non, je ne regrette rien zonder spijt terug op een leven vol dorst naar muziek en hunker naar liefde. “Non ! Rien de rien/Non !
tijds en blijft – wars van verschijningen op compilatie-cd’s, in karaokebars of talentenjachten – muziek die kruispuntmomenten kleurt. Na de aanslagen in Parijs op die vreselijke vrijDion vanop de American Music Awards Hymne à l’amour als wiegenlied voor Parijs. Die andere queen of pop, Madonna, bracht met een serene versie van La Vie en Rose eveneens tussen Piaf en Parijs laat de stad zelfs in zijn donkerste dagen weer oplichten.
Hanne Pirlet
door Jil Aigrot, werd de acteerprestatie van Cotillard met lof en een Oscar voor Beste Actrice overladen. Boek Edith Piaf. Een liegende legende? Toon Hillewaere Oud-leerkracht Frans Toon Hillewaere heeft een passionele liaison met de Franse taal van Jacques Brel, verzorgde hij in 2013 de Piaf. Piaf ontdaan van leugens en legende: dat is de kleine straatmus die Hillewaere de lezer wil tonen. App Edith Piaf Voor wie Piaf ook onderweg steeds bij zich wil hebben, lanceerde E-volution precies 50 jaar na de dood van Piaf een gratis app voor iPhone en iPad. U kan scrollen en swipen tussen foto’s, chansons, videomateriaal en Simple comme bonjour.
www.symfonieorkest.be
8
In de kijker
ACOUSTIC POWER
9
In samenwerking met Symfonieorkest Vlaanderen en Jeugd & Muziek Vlaanderen en met de steun van Provincie West-Vlaanderen organiseert Concertgebouw Brugge het project Acoustic Power voor leerlingen van de derde graad secundair onderwijs in West-Vlaanderen. 31 secundaire scholen (zo’n 110 grote fases bestaat: een workshop in de klas, een do it yourself en een concert in het Concertgebouw. Fase 1: Workshops Over die eerste fase – de workshops in klas – is algemeen projectcoördinator Bram Verlinde alvast erg enthousiast: “Opzet van de workshop op school was om de leerlingen voor te bereiden op het concert dat ze op 12 of 14 april 2016 zullen meemaken. Onze zes docenten legden de klemtoon op de beleving van klassieke muziek en de ontdekking ervan op een interactieve en inspirerende manier. Elke school kon kiezen uit drie verschillende workshops met elk een ander accent: Music+Stories legde de klemtoon op verhalen en geschiedenis, Music+Emotions op het emotionele aspect en
de akoestiek van een ruimte bepalen: de vorm en de grootte van de ruimte en de materialen aanwezig in de ruimte. 6STW zal beslist oor hebben voor de uitmuntende akoestiek van de concertzaal van Concertgebouw Brugge.
Fase 2: Do it yourself Beide workshops werden erg gesmaakt en leverden meteen heel wat ideeën voor stap 2 van Acoustic Power: do it yourself. Jongeren worden in deze fase uitgenodigd om zelf creatief aan de slag te gaan met een grondstof van onschatbare waarde: klassieke muziek. Door zelf iets te creëren, komen passie, skills en authenticiteit op de voorgrond. Dat kan met de hele klas, in groepjes of alleen. Alles kan. De website www.acousticpower.be toont in elk geval enkele inspirerende den tijdens het slotconcert van Acoustic Power voorgesteld. Leerlingen kunnen dan hun stem uitbrengen op hun favoriet.
Fase 3: Het concert Op 12 en 14 april 2016 komen de leerlingen vanuit alle hoeken van West-Vlaanderen uiteindelijk afgezakt naar Concertgebouw Brugge voor de apotheose van het project: de uitprachtige orkestwerk Sinfonietta, vertolkt door Symfonieorkest Vlaanderen. Onder leiding van gastvrouw Liesa Naert
We liepen mee met twee klasgroepen uit het vijfde en zesde jaar:
Music+Emotions in Sint-Jozefhumaniora Brugge
en voelen de jongeren de hartslag van het orkest. Dirigent Karel Deseure loodst het orkest en de jongeren doorheen
Music+Technology in OLV Ter Duinen Heist
gent aan het woord: “Van kinds af aan hield ik ontzettend van klassieke muziek, maar dat was niet voor de hand liggend: het prachtige concertgebouw van Brugge stond er nog niet, het internet was nog niet tot in alle huiskamers doorgedrongen en de bibliotheek had amper cd’s. De concerten van Symfonieorkest Vlaanderen waren voor mij de enige mogelijkheid om in mijn eigen streek klassieke muziek live te kunnen horen. Ik beschouw het dan ook als een grote eer om met dit geweldige orkest, dat me bovendien de voorbije jaren de cruciale eerste kansen bood in mijn professionele carrière als dirigent, te kunnen meewerken aan het fantastische project Acoustic Power. Klassieke muziek is bij veel jongeren vaak nog onbekend en dus onbemind. Hoog tijd om daar verandering in te brengen. Ik kijk ernaar uit om voor zo’n jong
Klas 6STW van OLV Ter Duinen uit Heist ontving Sander Uyttenhove als docent voor de workshop Music+Technology. Sander experimenteerde met akoestiek door in verschillende lokalen van de school – zelfs de kleinste kamertjes! – eenzelfde stukje muziek te spelen op zijn gitaar. Een stukje om u tegen te zeggen, overigens: een fragment uit Sinfonietta van tegraal zal gebracht worden door Symfonieorkest Vlaanderen. Sander wees de leerlingen op de verschillende aspecten die
Interesse als school om ook deel te nemen aan Acoustic Power, editie 2017? Meer info kan u vinden op www.acousticpower.be.
Acoustic Power-docent Simon De Cuyper trok op donderdag 14 januari 2016 naar de Sint-Jozefhumaniora in Brugge voor een workshop Music+Emotions met klas 5A. Insteek van deze workshop was om aan te tonen dat klassieke muziek een enorm rijk palet aan emoties aanspreekt. Aan de hand van zowel hedendaagse (soundtrack van Jurassic Park of televisieseries, …) als klassieke (Air van Bach, Zadok the Priest van Händel, …) luisterfragmenten, onderzochten de leerlingen welke emoties bepaalde muziek opwekt. Leerlingen leerden ook hoe (klassieke) muziek ons handelen en onze emoties ongemerkt kan sturen. Zo kan de playlist in een winkelcentrum of supermarkt het koopgedrag van de consument beïnvloeden.
www.symfonieorkest.be
10
De Muzen
© Kim De Graeve
DIRK DRAULANS
11
Naar aanleiding van onze aprilproductie ‘Into the Wild’, stapten we op een druilerige januaridag met modderlaarzen bij Dirk Draulans binnen. We polsten bij Vlaanderens bekendste bioloog naar zijn liefde voor muziek en zijn eeuwige passie voor de landbouwvelden en natuurgebied woelig tegen elkaar opboksen, leverde het perfecte decor voor een winterse babbel. Vanwaar komt die fascinatie voor de natuur eigenlijk? Die fascinatie is er - voor zover ik me kan herinneren - al altijd geweest. Binnen de familie waren er eigenlijk geen antecedenten van natuurliefhebbers. Mijn grootvader was een gepensioneerde onderwijzer die een hele grote tuin had en chrysanten verzamelde. In mijn herinneringen was hij het die mij als kleuter meenam in de tuin en me de katjes van de hazelaar leerde kennen. Dat was eigenlijk mijn eerste echte nauit en ontdekte steeds nieuwe stukken natuur. De passie is er altijd geweest. Ik noem het dan ook graag een genetische afwijking (lacht). Op mijn veertiende heb ik mijn eerste wetenschappelijk onderzoekje uitgevoerd. Iedere nacht stond ik om drie uur op om te registreren welke vogels er eerst begonnen te zingen. Hoewel ik in het middelbaar Latijn-Grieks gestudeerd heb, was ik voorbestemd om aan de universiteit biologie te studeren. Toen ik in het professionele journalistenwereldje terecht kwam, merkte ik dat wetenschapsverslaggeving niet zo boeiend was als eerst gedacht. De algemene verslaggeving en nadien de oorlogsverslaggeving dienden zich aan en ik geraakte wat losgekoppeld van die professionele invulling van de natuurbeleving. Maar de passie is nooit echt verdwenen. De periode van harde journalistiek kwam op haar einde en ik kon me nadien terug helemaal focussen op mijn grote passie: de natuur. Welke natuurervaring is u het meest bijgebleven? veel gereisd en talrijke memorabele natuurervaringen opgedaan, maar de eerste keer dat ik orka’s zag, zal ik nooit vergeten. Voor de Westkust van Canada hebben we op een zeilboot twee uur lang een troep orka’s kunnen volgen. Alles gebeurde eigenlijk heel snel. We hadden een heel goede reis achter de rug maar we hadden geen orka’s te zien gekregen. Op de laatste dag kregen we tijdens het varen bericht dat er een troep gespot was. Onze valiezen waren al gepakt om te vertrekken. Toch hebben we een kleine speling in ons schouwspel. Voor mij was dat een onvergetelijke emotionele ervaring, zeker als je weet dat ik altijd een walvissenfascinatie gehad heb. Wanneer je recht in de ogen kijkt van zo een dier, kan ik me niet van de indruk ontdoen dat die orka met hetzelfde besef terugkijkt.
Waarom blijft u na al die jaren nog zo mateloos geboeid door de natuur? Het is misschien wat vreemd om dit in deze context te vertellen, maar eigenlijk ben ik een cultuurbarbaar. Ik hoef bijvoorbeeld niet naar een museum te gaan om schoonheid te zien. In de natuur kan ik mateloos genieten van kleine zaken, die mij dan uiterst ontroeren. Daarnaast speelt de factor van verrassing een belangrijke rol. Zelden spreek je van een saai moment omdat je nooit weet wat je zult te zien of te horen krijgen. Ik kan daarnaast ook meer genieten van een waarneming van een gewone vogel dan van een exotische rariteit. Enkele maanden geleden merkte iemand een grijze wouw op. Deze vogel is enkel in Afrika en Zuid-Europa terug te vinden maar komt nu door de klimaatopwarming meer en meer onze streken opzoeken. Voor deze zeldzame vogel waren er zeker een honderdtal kijklustigen, maar dat doet me eigenlijk niet zo veel. Het gaat voor mij met andere woorden meer om de beleving dan om de registratie. Muziek is natuur. Trillingen zijn een fysisch verschijnsel. Hoe is uw band met muziek? Wat klassieke muziek betreft, ben ik geen grote kenner. Ik heb samen met enkele musici een theaterproductie op de planken gebracht, genaamd ‘Beastie Boyzzzz’. Daarin vertelde ik over de dieren die centraal stonden in verschillende klassieke composities van onder andere Grieg en Pasculi. Hoewel we dit een twintigtal keren opgevoerd hebben, ligt dit project nu helemaal stil. Noch de culturele centra, noch het publiek zitten hier jammer genoeg echt op te wachten. ben geweest, dan is het ongetwijfeld Pink Floyd. Ik kan moeilijk omschrijven waarom, maar die muziek vind ik echt heel goed, van de vroege experimentele fases tot de symfonische rock uit een latere periode. Als er echt niets goed op de radio is, laat ik steevast Pink Floyd door de boxen klinken. Heeft u zelf ooit een instrument gespeeld? Ja, maar dat was geen groot succes! (lacht!) Ziet u zichzelf als de man die zijn volk leerde kennismaken met de natuur? Op een bepaalde manier is dat wel wat ik gedaan heb. Maar er is natuurlijk ook mijn grote voorbeeld Marcel Verbruggen,
www.symfonieorkest.be
keer dat ik zoiets doe. Misschien vraag ik Marcel Verbruggen wel om een inleiding te geven op de release van het nieuwe boek? (lacht!) Hoe zou u, in tijden waar de klimaatproblematiek toch prominent aanwezig is, de relatie van de mens tot de natuur omschrijven? Heel utilitair! Tot mijn grote ergernis is het voor velen nog steeds niet evident om begrip op te brengen voor het behoud van de natuur. Het draait hier in de eerste plaats om het accepteren van wat er rondom ons leeft. Zolang het niet in de weg loopt of staat, is er geen probleem. Vorige week heeft een vos bij mijn buurman verschillende eenden en kippen doodgebeten en dan voel je bij hem een diepe woede opborrelen. Ik mag het dan steeds ontgelden omdat ik in hun ogen de incarnatie ben van alles wat met milieu en natuur te maken heeft. Ik word vaak geconfronteerd met de woede van de landbouwers in deze streek die het niet pikken dat een beetje landbouwgrond omgezet wordt naar natuurgebied. Er is trouwens nog steeds 38.000 hectare beschermde natuur te kort in Vlaanderen om aan de normen te voldoen. Ook losgekoppeld van de schoonheid en de belevingswaarde van natuur, is het zo moeilijk om mensen het belang aan te tonen van het behoud van de natuur. Puur begrip en respect voor de natuur zijn dan ook uiterst zeldzaam. Hoe kunnen we deze mentaliteit omkeren? Een zorgvuldig beleid of meer initiatieven binnen het onderwijs? Dat is natuurlijk moeilijk. Ik denk dat je in de eerste plaats mensen moet ontmoeten die echt de boodschap van respect mee uitdragen. In het onderwijs is dit een minderheid en daarom min-
der evident. Een organisatie als Natuurpunt telt ondertussen bijna 100.000 leden. De meeste daarvan zijn gezinnen die door de vele acties en sensibiliseringscampagnes voor een dergelijke organisatie een groter maatschappelijk draager vanuit het beleid eerder op Natuurpunt wordt geschoten dan dat het ondersteund wordt. Organisaties die in de ogen van de beleidsmakers te ‘machtig’ worden, zijn vaker het mikpunt van argwaan. Waarom denk je dat Schauvliege zo’n hekel heeft aan Natuurpunt? Hoe je het draait of keert, het zal nooit vanzelfsprekend zijn om een evenwicht te vinden tussen de verschillende partijen in dit debat. Gelukkig zijn er binnen de administratie van Schauvliege enkele mensen met een echt hart voor de natuur, maar we kunnen van hen ook niet verwachten dat ze hemel en aarde kunnen verzetten. Wat is uw grootste vrees in deze problematiek? Mijn grootste vrees is dat er ooit een beweging zal komen die zal pleiten om het behoud van alles wat met natuur te maken heeft, los te laten. Mochten er geen overkoepelende reguleringen geweest zijn van bijvoorbeeld een Europese Commissie, dan zou het verval nu al een stuk sneller gaan. Het grote voordeel is dat milieu en natuur nog altijd indirect in verband gebracht worden met de gezondheid van de mens en daarom een raakvlak hebben met het dagelijks leven. Hoopt u in alles wat u doet of gerealiseerd hebt zelf een ‘muze’ te zijn? Na ‘De Laatste Show’ ben ik ongeveer de bekende bioloog van Vlaanderen geworden. Canvasreeksen zoals ‘Beagle. In het zog van Darwin’ hebben dit alleen maar versterkt. Mijn nieuwe boek gaat dan weer echt terug naar de uitgepuurde natuurbeleving en als dit alles de mensen inspireert, des te beter! In tegenstelling tot wat veel mensen denken, kom je niet in de media om jezelf interessant te maken, maar om in de eerste plaats je boodschap uit te dragen. Na bijna dertig jaar Knack, voel je dat er zeker iets blijft hangen bij de mensen. Jasper Gheysen
© Kim De Graeve
die als eerste op den BRT prachtige natuurdocumentaires gemaakt heeft. Ik ken hem heel goed. Als mentor nam hij me als jonge snaak mee in zijn verhaal. Hij wordt ook gezien als de eerste echte milieu- en natuuractivist in Vlaanderen. Als viriele 90’er is hij trouwens nog altijd conservator van ‘De Zegge’ in Geel. Ik kijk echt naar hem op omdat hij me er niet alleen constant op attent maakte dat ik dit natuurverhaal niet mocht laten rusten, maar ook omdat hij de voorhanden media inschakelde om zijn boodschap te versterken naar een groter publiek. Voor Knack en later voor de televisie kon ik zijn verhaal verderzetten en ik ben van plan dit te blijven doen, ook in mijn nieuwste boek dat in april verschijnt. In dit boek vertel ik wat ik in deze streek een jaar lang meegemaakt heb, een echt natuurdagboek dus, gecombineerd
12
13
Puur begrip en respect voor de natuur zijn uiterst zeldzaam.
Scherp gesteld
14
© Charlotte Smeets
www.symfonieorkest.be
© Charlotte Smeets
Twee bomvolle zalen hadden we, voor Ali Baba en de 40 Rovers, ons familieconcert op 27 en 28 december 2015. DeSingel in Antwerpen en het Concertgebouw in Brugge werden omgetoverd tot een gezellige Oosterse markt. De concertzalen werden magische grotten gevuld met een prachtige muzikale schat. We selecteerden een aantal sfeerbeelden. Bezoek onze Facebook-pagina voor meer impressies!
© Charlotte Smeets
Terugblik familieconcert Ali Baba en de 40 Rovers
© Johan De Vriese
© Johan De Vriese
© Johan De Vriese
© Johan De Vriese
© Johan Nuyts
© Johan De Vriese
15
www.symfonieorkest.be
Achtergrond BEETHOVEN 7 DE APOTHEOSE VAN DE DANS
16
17
Met de laatste productie van dit seizoen zorgt Symfonieorkest Vlaanderen voor vuurwerk. Naast Mendelssohns Hebriden Ouverture en het Pianoconcerto van Grieg, wordt u getrakteerd op één van Beethovens beste en meest gekende werken, met name zijn Zevende Symfonie. We gaan op zoek naar de reden waarom dit werk tot op vandaag zo populair is. We lichten nu al een tipje van de sluiter: in april wordt u bedolven onder sprankelende melodieën, opzwepende van een inspirerend seizoen 2015-2016. De première van zijn Zevende Symfonie was voor Beetholeven. Op 8 december 1813 stond de symfonie geprogramvan de Slag bij Hanau, tussen Oostenrijkse/Beierse soldaten en de Franse troepen van Napoleon.
als hij met dit tweede deel niets speciaals zou doen. De muziek valt langzaam, doch op geniale wijze, in elkaar en keert terug naar het eenvoudige hoofdthema uit het begin. Vanuit deze intieme setting maakt de maestro in een verrassende toonaard de overgang naar het ‘net dat tikkeltje tragere’ Scherzo. Het laatste deel, de Finale, is snel, razend snel. Het
Hoewel de Zevende Symfonie werd, stal een andere composite van Beethoven die avond Wellingtons Sieg oder die Schlacht bei Vittoria, op. 91. Dit vijftien mintuten durende symfonisch gedicht avant-la-lettre brengt het verhaal van de slag bij Vittoria in Noord-Spanje. De Franse troepen van Napoleon werden er op 21 juni 1813 in de pan gehakt door een coalitie van Engelse, Spaanse en Portugese troepen onder leiding van de Duke of Wellington. De Slag bij Hanau waarvoor het
later in zijn Negende Symfonie gretig zal toepassen, komt hier in beperkte mate naar voor. Op sommige onverwachte momenten legt Beethoven de muziek helemaal stil om daarna sterker en grootser terug te keren. De muziek dendert op het
het Beierse leger om de terugtrekking van Napoleon een halt toe te roepen na een mislukte operatie in Rusland. Wist u trouwens dat Wellingtons Sieg oorspronkelijk niet voor orkest geschreven was, maar voor een Panharmonicon, een soort mechanisch allesinstrument? De orkestrale versie van het stuk, die op die bewuste 8 december 1813 haar première beleefde, verbleekte geenszins naast de fantastische klanken van Beethovens Zevende Symfonie.
trouwens niet onder stoelen of banken dat hij dit werk beschouwde als een magnum opus. Ook het publiek wist de symfonie meteen te smaken: op de première was het zo enthousiast over het tweede deel, dat het vroeg om dat deel onmiddellijk opnieuw te spelen. Het is vandaag de dag echt ondenkbaar dat mensen tussen de delen van een symfonie zo hard zouden klappen, laat staan dat een deel zou herhaald worden. Persoonlijk vind ik dit soort impulsieve, oprechte rerakter van de symfonie. “Van alle Beethovensymfonieën klinkt de Zevende waarschijnlijk het meest spontaan en naturel. De weelderige melodielijnen, speelse harmonieën en levendige ritmes vliegen letterlijk in het rond. De sprankelende ritmiek brengt ons bij het laatste deel van de symfonie, dat door Wagner werd bestempeld als de apotheose van de dans.
In het eerste deel van die symfonie toont Beethoven onmidis. Een lang uitgesponnen inleiding – een van de langste uit het symfonische repertoire – brengt de luisteraar naar nieuwe harmonische oorden. De langzaam opgebouwde climax verkent onverwachte toonaarden die het publiek van toen allerminst gewoon was. De intenties van Beethoven zijn meteen duidelijk: laten zien hoe muziek binnen het kader van de symfonie op een innoverende manier kan evolueren. De muziek barst in het energieke Vivace helemaal los en raast Sturm und Drang-gewijs verder naar het einde van het eerste deel. In alle tumult slaagt Beethoven erin de schoonheid van de eenvoud te bewaren. Het traditionele trage tweede deel is getransformeerd tot een eenvoudig wandelthema dat uitmondt in een
Onze chef-dirigent Jan Latham-Koenig, die in april zijn eerste termijn van drie jaar dirigentschap afsluit, spaart de superlatieven niet. “De Zevende Symfonie van Beethoven is
begeleiding bij de celli en de bassen leiden naar een haast erotische climax in de muziek. Je kunt dit het best vergelijken met een groot beest dat in een rotvaart een berg oploopt en
Jasper Gheysen
www.symfonieorkest.be
18
Uitgelicht BALLET
© Tudor Liron
DOORNROOSJE: SCHONE SLAAPSTER OP EEN HEDENDAAGS BEDJE
19 Het einde van de 19de eeuw betekende een glorietijd voor de Russische componist Tchaikovsky. Internationale tournees en ontmoetingen met groten als Brahms en Grieg stuwden zijn zelfvertrouwen naar nieuwe hoogten. Naar balletmuziek – toen een stiefmoederlijk behandeld genre – had Tchaikovsky weinig oren; vreemd voor een componist die de analen Tchaikovsky had evenwel een goede reden voor het mijden van balletmuziek: zijn Zwanenmeer was in 1877 bijzonder lauw onthaald. Voor een goed verhaal zwicht eenieder echter, zo bewijst Tchaikovsky’s antwoord op de vraag van Ivan Vsevolozshky, directeur van de keizerlijke theaters in SintPetersburg, of hij balletmuziek wil schrijven bij het sprookje Doornroosje: “Ik heb het scenario bekeken en laat u onmiddellijk weten dat ik het prachtig vind, meer dan ik kan zeggen. Het past me volmaakt en ik wil er dolgraag muziek bij pakken – zijn Zwanenmeer-debacle in gedachten – en vraagt choreograaf Marius Petipa om een gedetailleerde blauwdruk van de voorstelling. Tijdens de winter van 1888 en het voorjaar van 1889 verdiept de componist zich in het sprookjesuniversum van slechte fee blijkt uit een brief aan zijn weldoenster, Nadezhda von Meck: “Beste vriendin, ik geloof dat het een van mijn beste werken is. Het gegeven is zo poëtisch, zo dankbaar voor een muzikale vorm dat ik daaraan heb gewerkt met alle enthou1890: de generale repetitie in aanwezigheid van de tsaar. Die is evenwel niet onder de indruk van het werk van de grootmeester van de balletmuziek, zo blijkt uit de reactie van die Wellicht was de tsaar ietwat geïrriteerd over de licht ironische wijze waarop de heerser in het verhaal is voorgesteld. In het sprookje draagt de koning tenslotte de schuld voor de ramp die zijn rijk treft. Zijn nalatigheid om de slechte fee uit te nodigen voor het doopsel van zijn dochter veroorzaakt bijna haar dood en dompelt het hele rijk in een slaap van honderd jaar. Ook het grote publiek was niet meteen wild enthousiast, wellicht om de tsaar niet voor het hoofd te stoten. Gaandeweg echter verwierf Doornroosje zijn vaste plaats in het Russische dansrepertoire. Vsevolozshky, Petipa en Tchaikovsky zetten hun samenwerking het jaar daarop in elk geval verder met die andere klassieker: De Notenkraker. De klassieke status van Doornroosje doet wel eens vergeten hoe bijzonder het ballet was in de context waarin het ontstond. Het verhaal kan nauwelijks een drama worden genoemd. Er is geen echte plot, er zijn geen onverwachte wendingen. De uitkomst ligt al vast in de proloog: de slechte fee Carabosse voorspelt dat Aurora zal sterven door zich te prikken aan de pin van een spinnewiel. De goede fee zet de voorspelling om in een slaap van honderd jaar. Petipa en Tchaikovsky moesten dit gebrek aan een groot drama compenseren met een hoeveelheid aan dramatische confrontaties op kleinere schaal en levendigheid in het detail. Die kwaliteiten maakten
Doornroosje tot het hoogtepunt van het Keizerlijke Ballet en een ijkpunt voor de volgende generatie balletcomponisten als Diaghilev en Stravinsky. Ballet Vlaanderen erkent de status van Doornroosje als grande dame van het repertoire door Marcia Haydées versie van het stuk te hernemen na een eerdere opvoering in 2006. De Braziliaanse choreografe kende in haar bewerking een sleutelrol toe aan Carabosse: “De belangrijkste rol in het werk is Carabosse, de boze fee. Carabosse wordt meestal voorgesteld als een oud en afstotelijk wezen. Dat klopt niet, vind ik. Het is noch een man, noch een vrouw of een dier, maar een demon zoals je die aantreft in het Japanse Kabuki-theater. Ik af tegen de rest door zijn manier van bewegen. Niemand is helemaal goed of slecht. Je schoonheid verdwijnt ook niet omdat je slecht bent. Goed en kwaad zijn tegengestelde krachten die in ieder aanwezig zijn. Daarom wou ik dat de
Een compliment, dat laatste, voor danser Alain Honorez, die ook dit keer weer Carabosse danst. De rol, die hij in 2006 voor het eerst opnam, betekende een ommekeer in zijn carrière. “Uit heel het romantische repertoire van de grote verhalende sprookjesballetten is Doornroosje mijn absolute favoriet. Mijn aandacht ging onmiddellijk naar de rol van Carabosse. Gewoonlijk is dat een karakterrol met veel mime en ik had geen idee wat voor een enorme dansrol het in de productie van technisch als qua expressie, met veel spectaculaire solo’s en danser-acteur en dat wilde ik echt doodgraag doen, omdat hij ‘vrijer’ van bewegen was dan die van de prins, en ik er veel
Tickets & Info Symfonieorkest Vlaanderen zorgt voor live begeleiding van Doornroosje op 23-24-25-26-27 maart (Opera Gent) en op 13-14-17 april (Stadsschouwburg Antwerpen). Voor wie de voorstelling graag wil bijwonen, hebben we goed nieuws: abonnees en concertgangers van Symfonieorkest Vlaanderen krijgen 15% korting op de bestelling van tickets (online en telefonisch) met de kortingscode SOVD8316. De korting geldt voor 2 tickets per bestelling. Kaarten en info: 070 22 02 02 / www.operaballet.be
Tekst bewerkt door Hanne Pirlet Oorspronkelijke tekst: Francis Maes Quotes Marcia Haydée en Alain Honorez: Rina Barbier
www.symfonieorkest.be
20
Š Korneel Alsteens
Internationaal
21 Symfonieorkest Vlaanderen blijft ook over de landsgrenzen heen concertgangers bekoren. In de herfstvakantie was het nog te gast in Engeland voor herdenkingsconcerten rond de Eerste Wereldoorlog en de Slag bij Waterloo. The Daily Telegraph bekroonde onze concerten toen met vier sterren en loofde het orkest voor zijn gedurfde en fascinerende programmakeuzes en zijn schitterende sfeerschepping. Geen wonder dat het Verenigd Koninkrijk ons nu terug wil voor een nieuwe tournee die ons in februari langs Truro, Guildford, Leeds, Llandudno, Londen en Coventry zal leiden. Als Wales en Engeland ons verwelkomen, dan kan Schotland uiteraard niet achterblijven: op 6 maart spelen we in Edinburgh een exclusief concert in de vermaarde Usher Hall. We sluiten het seizoen traditiegetrouw af in het Franse Beauvais, met een variatie op ons ‘Into the Wild’-programma.
Dit zijn alvast de programma’s om van te smullen, telkens uitgevoerd door Symfonieorkest Vlaanderen en solist Nikolai Demidenko, onder leiding van chef-dirigent Jan Latham-Koenig:
Wie ons wil vervoegen, vindt op onze website alle verdere informatie. Wie de sfeer van een orkesttournee liever vanuit de zetel ervaart, zal beslist genieten van de aftermovie van onze herfsttournee. Surf snel
Edinburgh, 6 maart 2016 In Edinburgh is violiste Chloe Hanslip soliste van dienst. Symfonieorkest Vlaanderen brengt er dit mooie programma:
Truro, 11 februari 2016 Guildford, 12 februari 2016 Llandudno, 14 februari 2016 Londen, 16 februari 2016 Mozart: Don Giovanni Ouverture Chopin: Eerste Pianoconcerto Rachmaninov: Eerste Pianoconcerto (enkel in Llandudno) Beethoven: Derde Symfonie Leeds, 13 februari 2016 Warwick, 17 februari 2016 Mozart: Don Giovanni Ouverture Rachmaninov: Eerste Pianoconcerto Ives: An Unanswered Question Brahms: Derde Symfonie
Ravel: Suite Ma Mère l’Oye Bruch: Vioolconcerto Dolly Suite opus 56 Sinfonietta
Edinburgh
Harrogate Leeds King’s Lynn
Llandudno Coventry Reading Basingstoke Truro
Londen Guildford
= buitenlandse concerten zomer/najaar 2015
Beauvais = buitenlandse concerten voorjaar 2016 = concert in najaar 2015 én voorjaar 2016
www.symfonieorkest.be
22 Het Davidsfonds is het grootste cultuurnetwerk van Vlaanderen met maar liefst 10.000 culturele activiteiten per jaar, naast heel wat boeken die we aanbieden, cursussen die we opzetten en cultuurreizen die we organiseren. Het hoeft niet te verbazen dat nogal wat van die initiatieven muziek als onderwerp hebben. We laten u er graag mee kennismaken en presenteren u hieronder een greep uit ons muzikale aanbod voor de volgende weken.
Geniet nog meer van muziek… met het DAVIDSFONDS!
MAART
ZO 13 MAART Symfonieorkest Vlaanderen. Concert met brunch, inleiding, blik achter de schermen, ticket 1ste categorie, programmaboek en drink, inclusief meet & greet. Antwerpen. Allerlaatste plaatsen. DI 15 MAART
Cursus: introductie op het muziekfestival ‘Angst’ in De Bijloke in Gent met een festivallezing. Daarin maakt u kennis met de composities rond het thema. Inclusief concert. Gent
APRIL
WOE 20 APRIL Cursus: lezing ‘Petrus Alamire. Polyfonie in klank en beeld’ door Frederic Delmotte, die u een inkijk geeft in de grandioze collectie van Alamire. Inclusief concert op woensdag 27 april in Zwevegem. Kortrijk ZA 23 APRIL
Vertrek cultuurreis: met danser Ian Steyn en curator Hans Martens naar Bonn en Wuppertal. Moderne dans met dansvoorstelling Agua van choreograaf Pina Bausch en een bezoek aan de tentoonstellingen rond Pina Bausch, naast hedendaagse kunst en de Bauhaustentoonstelling. Duur: twee dagen
ZA 23 APRIL
Cursusdag: ‘Portugal. Het land, de fado’. Met lezing door John Everaert, die u laat kennismaken met de intrigerende geschiedenis van Portugal en inleiding door Paul Van Nevel, over de Portugese cultuur en de fado. Inclusief concert in Concertgebouw Brugge.
MEI
ZO 8 MEI
Brussel Exclusief: Van Doesburg & het Nationaal Orkest van België. Expo en klassiek concert in BOZAR met rondleiding in expo over kunststroming De Stijl, driegangenlunch, inleiding en ticket 1ste categorie voor concert met werk van Glazunov en Tchaikovsky. Brussel
VRIJ 20 MEI
Vertrek cultuurreis: met muziekkenner Kamiel Cooremans naar Dresden. Drie concerten tijdens de Dresdner Musikfestspiele. Schloss Pillnitz. Duur: vijf dagen.
ZO 22 MEI
Vertrek cultuurreis: met Fred Brouwers naar Den Haag. In Den nie en ontmoeting met dirigent Philip Herreweghe en bariton Dietrich Henschel. Inclusief begeleid bezoek aan de prachtige collecties van het Mauritshuis. Dagreis.
Meer informatie over onze cursussen, evenementen, cultuurreizen of boeken? Stuur volledige cursusgids en de reisbrochure kan u meteen ook gratis aanvragen, net als de folder van Exclusief met twaalf viparrangementen bij culturele topevenementen. Meer info vindt u uiteraard ook op www.davidsfonds.be of 016 310 600.
23
WDR SINFONIEORCHESTER KÖLN Spaans muzikaal vuurwerk in de werken van Ravel, Bizet en Lalo zo 10.04.2016 / 15.00
AD_SOVMagazine_210x90.indd 1
20/01/16 13:57
Speciaal voor iedereen die niet élke avond naar een live concert kan: élke avond een live concert. Klara Live: de meest prestigieuze concerten uit binnen- en buitenland. Van maandag tot donderdag om 20u. Klara. Blijf verwonderd.
BEN JIJ AL FAN van West-Vlaanderen?
Nieuws van de provincie, 7 dagen op 7, de klok rond via www.west-vlaanderen.be www.facebook.com/westvlaanderen @provinciewvl
ADV_Benjijfan_Symfonieorkest_151121.indd 1
Provinciaal Informatiecentrum Tolhuis Jan Van Eyckplein 2, 8000 Brugge T 0800 20 021 (gratis nummer) E provincie@west-vlaanderen.be
06-08-15 10:42
La Vie en Rose
Doornroosje – Ballet Vlaanderen
Into the wild
maandag 7 maart 2016. 20u. Paleis voor Schone Kunsten. Brussel donderdag 10 maart 2016. 20u. Concertgebouw. Brugge zondag 13 maart 2016. 15u. deSingel. Antwerpen
22 maart – 17 april 2016. Stadsschouwburg Antwerpen & Opera Gent
vrijdag 15 april 2016. 20u. CC Zwaneberg. Heist-op-den-Berg zaterdag 16 april 2016. 20u. Muziekcentrum de Bijloke. Gent donderdag 21 april 2016. 20u. Concertgebouw. Brugge zondag 24 april 2016. 15u. deSingel. Antwerpen zaterdag 18 mei 2016. 18u. Maladrerie Saint-Lazare, Beauvais (aangepast programma)
– Monnot – Guglielmi/ Piaf – Vaucaire/
Solisten. Jo Lemaire / Hans Peter Janssens. zang
Acoustic Power 12 – 14 april 2016. Concertgebouw Brugge laat jongeren met een workshop en een concert proeven van de power van klassieke muziek, gebracht door Symfonieorkest Vlaanderen.
Liebe Clara - Paasconcert
Felix Mendelssohn (1809-1847) Ouverture Die Hebriden Edvard Grieg (1843-1907) Pianoconcerto Ludwig van Beethoven (1770-1827) Symfonie nr. 7
maandag 28 maart 2016. 20u. O.L.V.-Ter Duinenkerk. Koksijde Lions Club De Panne Westkust
Dirigent. Jan Latham-Koenig Solist. Pascal Amoyel. piano
Alle info: www.acousticpower.be
info@paasconcert.be 058 51 29 10
© Simon van Boxtel
Dit programma brachten we al in november en december 2015 maar wordt nog eenmaal hernomen voor het paasconcert in Koksijde.
SEIZOEN 2016-2017 TIME TO ESCAPE Mis uw vlucht niet! De ticketverkoop voor seizoen 2016-2017 start binnenkort: vanaf maandag 25 april
Š Andrei Churakov
Alle informatie over het nieuwe seizoen vindt u vanaf maandag 25 april 2015 op de website van Symfonieorkest Vlaanderen!
Afgitekantoor Brugge Erkenningsnr. P308506
BELGIE(N) - BELGIQUE
PB- PP B- 00733
Contact Westmeers 74 – B 8000 Brugge T. +32 50 84 05 87 communicatie@symfonieorkest.be www.symfonieorkest.be Werkten mee aan deze uitgave. Jasper Gheysen. Hanne Pirlet. Annelien De Rycke. Stephanie Dierckxsens. Liesbet Cuvelier. Kim De Graeve. Andrei Churakov. Coverfoto. Dirk Brossé © Andrew Snowball Programma’s onder voorbehoud van wijzigingen.
RETOUR NAAR Symfonieorkest Vlaanderen Westmeers 74 B 8000 Brugge
Volg ons op