Syros International Film Festival (SIFF) 2018 catalog

Badadum

1

2

Badadum

6th Syros International Film Festival 17 – 22 July 2018 Is It Real?

4

84

SIFF: Is It Real?

Mike Cooper + Vicky Bisbiki (Medea

6

Electronique) 86

Introductions

Σtella 10

88

FILMS

Nadah El Shazly

12 The Unethical Narrator

90

16

WORKSHOPS + COLLABORATIONS

Cinema and Its Double

92

24

Landmarks

Cinemas of Intervention

94

32

Cinedoc Kids

Mythmaking 42 Mirage

C O N T E NTS 54

99

Collective Realities

L’Alternativa Festival de Cinema Independent de Barcelona

62 98

Match Cut

SIFF Map 64 ARTISTS IN FOCUS

100

66

Film Indexes

Miguel Gomes 70

102

Jürgen Reble + Thomas Köner

Festival Staff

76 104

Johan Grimonprez

Acknowledgements 80 PERFORMANCES 82 Gaëlle Rouard

Περιεχόμενα

Contents 5

84

SIFF: Είναι αλήθεια;

Μάικ Κούπερ + Βίκυ Μπισμπίκη (Medea

7

Electronique) 86

Χαιρετισμοί

Σtella 11

88

ΤΑΙΝΊΕΣ

Νάντα Ελ Σάζλι

12 Ο ανήθικος αφηγητής

91

16

ΕΡΓΑΣΤΉΡΙΑ + ΣΥΝΕΡΓΑΣΊΕΣ

Το σινεμά και το είδωλό του

93

24

Τοπόσημα

Το σινεμά της παρέμβασης

94

32

Cinedoc Kids

Μυθοπλασίες 42 Αντικατοπτρισμός

Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο ΜΕΝΑ 54

99

Η πραγματικότητα σε πληθυντικό αριθμό

L’Alternativa Festival de Cinema Independent de Barcelona

63 99

Ρακόρ

SIFF Χάρτης 65 ΑΦΙΕΡΏΜΑΤΑ

101

66

Ευρετήρια ταινιών

Μιγκέλ Γκόμες 70

103

Γιούργκεν Ρέμπλε + Τόμας Κένερ

Επιτελείο

77 105

Γιόχαν Γριμονπρές

Ευχαριστίες 80 ΠΕΡΦΌΡΜΑΝΣ 82 Γκαέλ Ρουάρ

3

4 Cinema is often lauded for its unique capacity to “hold a mirror up to reality,” helping us see the world and ourselves.

But does cinema merely reflect what is already there?

Or does it rather draw attention to the subterranean truth that reality is anything but “given,” and always at stake? This play of image, sound, and time, experienced together, isn’t merely another instance of looking in the bathroom mirror. Cinema is more than a repetition of reality – it can probe the very structuring that allows us to call something real whatsoever.

This year’s festival program reflects the question: “Is it real?” The films come with diverse answers, from classic works of Direct Cinema to films that play with constructing “real” places, to manipulations of history and memory, to live, performative intervention into the film strip/digital file itself. As we move through the festival, each day’s program takes us through themes of fractured, doubled, and imagined realities, all leading back to a common theme: the ability of cinema to phrase “the real” as a question, as opposed to rote fact. As we

S I F F : I S I T REAL? look at this selection of recent and retrospective film asking “Is it real?” we are presented with an alternate answer to that endless question of the place of cinema.

Yes, the stories we watch can represent life as we know it, but they can simultaneously implode any temporary narrative structuring, and confound our sense of truth.

What is most incredible about cinema is its ability to mediate these variables – truth, value, being – to create something a whole lot more interesting than reality.

SIFF: Είναι αλήθεια;

SIFF: Is It Real? Ο κινηματογράφος συχνά εξαίρεται για τη μοναδική του δύναμη να «κρατά έναν καθρέφτη στραμμένο στην πραγματικότητα», βοηθώντας μας να δούμε τον κόσμο και τον εαυτό μας. Άραγε, όμως, ο κινηματογράφος απλώς αντικατοπτρίζει ό,τι βρίσκεται ήδη εκεί; Ή ίσως εστιάζει την προσοχή μας στην υπόγεια αλήθεια πως η πραγματικότητα είναι κάθε άλλο παρά «δεδομένη» και πάντα διακυβεύεται; Αυτό το παιχνίδι ανάμεσα στην εικόνα, στον ήχο και στον χρόνο, παραμέτρους που βιώνουμε ταυτοχρόνως, δεν είναι μια κοινή περίσταση σαν κι αυτή όπου κοιταζόμαστε στον καθρέφτη του μπάνιου. Ο κινηματογράφος είναι πολλά περισσότερα από την επανάληψη της πραγματικότητας – μπορεί να αμφισβητήσει το ίδιο το οικοδόμημα που μας επιτρέπει να αποκαλούμε κάτι πραγματικό. Το πρόγραμμα της φετινής διοργάνωσης εξετάζει το ερώτημα «Είναι αλήθεια;». Οι ταινίες δίνουν διάφορες απαντήσεις, είτε μιλάμε για κλασικά δείγματα του σινεμά ντιρέκτ και ταινίες που παίζουν με την κατασκευή «πραγματικών» τόπων, είτε μιλάμε για πράξεις χειραγώγησης της ιστορίας και της μνήμης ή ζωντανές,

S I F F : Ε Ι Ν Α Ι ΑΛΗΘΕΙΑ; επιτελεστικές παρεμβάσεις πάνω στην ίδια τη λωρίδα του φιλμ ή το ψηφιακό αρχείο. Καθώς εκτυλίσσεται το φεστιβάλ, το πρόγραμμα της κάθε μέρας μάς περιηγεί στις θεματικές της διασπασμένης, διττής και επινοημένης πραγματικότητας, οι οποίες μας οδηγούν ξανά σ’ ένα κοινό θέμα: στη δυνατότητα του σινεμά να προσδιορίζει το «πραγματικό» ως ερώτημα, κι όχι ως τετριμμένο γεγονός. Καθώς βλέπουμε τον τρόπο με τον οποίο αυτή η επιλογή πρόσφατων και παλαιότερων ταινιών διατυπώνει το ερώτημα «Είναι αλήθεια;», βρίσκουμε μια εναλλακτική απάντηση για τη θέση του κινηματογράφου. Ναι, οι ιστορίες που παρακολουθούμε μπορούν να αναπαραστήσουν τη ζωή όπως την ξέρουμε, αλλά μπορούν ταυτόχρονα να διαλύσουν κάθε προσωρινή αφηγηματική δομή και να ανατρέψουν την αντίληψή μας για την αλήθεια. Το πιο απίστευτο γνώρισμα του κινηματογράφου είναι η δυνατότητά του να διαμεσολαβεί ανάμεσα σε αυτές τις μεταβλητές –την αλήθεια, το νόημα, την ύπαρξη– για να δημιουργεί κάτι πολύ πιο ενδιαφέρον από την πραγματικότητα.

5

6 6

The Syros International Film Festival invites us to travel to Syros, to travel through time, and to every corner of the world through the wide spectrum of films it exhibits. It is a vibrant initiative implemented by a young group of individuals with passion and enthusiasm, attracting an equally youthful crowd, as well as cinephiles and visitors from all over the world who come to enjoy singular cinematic experiences in a unique island setting.

The support and promotion of the Arts and Culture constitute a fundamental pillar of the Stavros Niarchos Foundation’s philanthropic activities, especially when the latter become a vehicle for the creation of opportunities for youth, motivating their continued development. Our partnership with Jacob Moe and the

I N T R O D U C TIONS Festival team began in 2013. Today, five years later, the Festival has become an institution, promoting young artists, offering up unique cinematic narratives, organizing specialized workshops for youth groups and combining the big screen with other forms of creative production at distinctive locations around the island of Syros, enmeshing the local with the international.

It is with pleasure that we announce the Foundation’s support of the Syros International Film Festival as its Exclusive Donor this year, and we wish SIFF success on its journey ahead.

Katerina Triantafyllou Stavros Niarchos Foundation

Χαιρετισμοί

Introductions

Το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Σύρου μάς προσκαλεί να ταξιδέψουμε στη Σύρο, στον χρόνο και σε κάθε άκρη της γης, μέσα από το ευρύ φάσμα των ταινιών που προβάλλει. Αποτελεί μια φρέσκια πρωτοβουλία που υλοποιείται από μια ομάδα νέων με μεράκι και ενθουσιασμό, ελκύοντας ένα εξίσου νεανικό κοινό, αλλά και σινεφίλ και επισκέπτες από όλο τον κόσμο που έρχονται να απολαύσουν ιδιαίτερες κινηματογραφικές εμπειρίες σε ένα μοναδικό νησιωτικό περιβάλλον. Η στήριξη και η ανάδειξη των Τεχνών και του Πολιτισμού αποτελεί βασικό πυλώνα της κοινωφελούς δράσης του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, ιδιαίτερα δε όταν αυτές γίνονται το όχημα για τη δημιουργία ευκαιριών για τους νέους και την ενθάρρυνση της διαρκούς εξέλιξής τους. Η συνεργασία μας με τον Τζέικομπ Μο

Χ Α Ι Ρ Ε Τ Ι ΣΜΟΙ και την ομάδα του Φεστιβάλ ξεκίνησε το 2013. Σήμερα, πέντε χρόνια αργότερα, το Φεστιβάλ έχει γίνει πια θεσμός, αναδεικνύοντας νέους καλλιτέχνες, προσφέροντας μοναδικές κινηματογραφικές αφηγήσεις, οργανώνοντας ειδικά εργαστήρια για νέους και συνδυάζοντας τη μεγάλη οθόνη με άλλες μορφές δημιουργίας σε ξεχωριστές τοποθεσίες της Σύρου, αναμειγνύοντας το τοπικό με το διεθνές. Είναι χαρά μας που είμαστε φέτος ο Αποκλειστικός Δωρητής του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Σύρου και είναι ευχή μας να συνεχίσει το SIFF την πορεία του με επιτυχία. Κατερίνα Τριανταφύλλου ΄Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος

7

8 8

The Syros International Film Festival has been included in the summer programming of “Cyclades Culture” as an example of contemporary cultural production. The Cultural Division of the South Aegean Region has decided that this assembly of films – representing a wide range of genres and media – should travel to other islands in addition to Syros. The localization of film screenings to these island landscapes is a provocation which brings cinema in closer

I N T R O D U C TIONS contact with the viewer. We are taking this first step in hope that the festival’s unique thematic approach to contemporary cinema will have the same success elsewhere as it has had on Syros.

Christiana Papitsi Regional Councilor – South Aegean Region Appointed Councilor for Culture in the Cyclades

Χαιρετισμοί

Introductions

Το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύρου περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα Cyclades Culture ως ένα δείγμα σύγχρονης πολιτιστικής παραγωγής. Το Τμήμα Πολιτισμού Κυκλάδων της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου θεώρησε ότι αυτή η παρουσίαση ταινιών με τη μεγάλη ποικιλία σε είδη και τεχνολογίες χρειάζεται να ταξιδέψει και σε άλλα νησιά εκτός της Σύρου για να δοκιμαστεί. Η προσαρμογή των προβολών στα νησιωτικά τοπία είναι μια πρόκληση που φέρνει τον κινηματογράφο

Χ Α Ι Ρ Ε Τ Ι ΣΜΟΙ πιο κοντά στον θεατή. Κάνουμε αυτό το πιλοτικό βήμα κι ελπίζουμε η ιδιαίτερη θεματολογία και προσέγγιση του σύγχρονου κινηματογράφου να έχει την ίδια επιτυχία με αυτή της Σύρου. Χρηστιάννα Πάπιτση Περιφερειακή Σύμβουλος Νοτίου Αιγαίου Εντεταλμένη Πολιτισμού Κυκλάδων

9

10

Badadum

Badadum

11

12

Believe it or not, movies lie.

Or to be more accurate: movies are based on lies, and a bunch of suckers are gullible enough to eat them up. A series of films that thematize this web of falsehood at the basis of cinema, where what we’re told and what we see don’t necessarily cohere.

Όσο κι αν δεν θέλουμε να το πιστέψουμε, οι ταινίες λένε ψέματα. Ή, μάλλον, οι ταινίες υπάρχουν χάρη στα ψέματα και στην ευπείθεια όλων αυτών των κορόιδων που προτίθενται να τα καταπιούν. Μια σειρά ταινιών που αντλούν τη θεματική τους από αυτό το πλέγμα ανειλικρίνειας που στηρίζει τον κινηματογράφο, όπου αυτό που μας λένε δεν συμπίπτει κατ’ ανάγκη μ’ αυτό που βλέπουμε.

Ταινίες

Films “PANORAMIC”: OPENING REMARKS

«ΠΑΝΟΡΑΜΊΚ»: 3 ΛΌΓΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΦΕΤΙΝΌ ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ

If 19th-century panorama paintings used to ornament the walls of Western noble palaces with exotic landscapes and sublime views of metropoles, reminders of social position and the power of the omniscient gaze, the first (nonstereoscopic) film panoramas appeared in a similar vein of exploration and exploitation. Leading the camera from the sea to the mainland and using it as a tool for capturing a general, “representative” overview of new territories, the first operators of the cinematic apparatus started to change the positioning of the lens, finding “reality” in motion. The painted popular spectacles evolved into the movement of the pan shot, with an important twist: the beholder is no longer comfortably fixed, but is introduced to an expansive view that tests the limits of the gaze.

The opening remarks of SIFF 2018 will be visually accompanied by three shorts from the early film collection of the EYE Filmmuseum in Amsterdam: three panoramas of places by the sea (including a Panorama of Piraeus), extending the line of the horizon beyond the frame to the Aegean sea, bringing the Rotterdam harbour right next to the Syros port, and capturing the paradoxical vastness of the Caspian, the largest inland sea. Three films that become an overture/overview to this year’s theme, suggesting that the reality of cinematic territories is destined to remain elusive and fragmented, but can never be seen again from a distance.

Αν τα ζωγραφικά πανοράματα του 19ου αιώνα διακοσμούσαν τους τοίχους των μεγάρων των ευγενών της Δύσης με εξωτικά τοπία και μεγαλοπρεπείς όψεις των μητροπόλεων, λειτουργώντας παράλληλα ως υπενθύμιση της κοινωνικής τους θέσης και της εξουσίας του παντεπόπτη, τα πρώτα (μη στερεοσκοπικά) κινηματογραφικά πανοράματα ξεκίνησαν να εμφανίζονται με την ίδια διάθεση εξερεύνησης, αλλά και εκμετάλλευσης. Οδηγώντας την κάμερα από τη θάλασσα στην ενδοχώρα και χρησιμοποιώντας την για να συλλάβουν μια γενική, αναγνωριστική εικόνα μιας νέας επικράτειας, οι πρώτοι χειριστές της κινηματογραφικής σκευής ξεκίνησαν να αλλάζουν τη θέση του φακού βρίσκοντας την «πραγματικότητα» στην κίνηση. Αυτές οι δημοφιλείς ζωγραφικές εικονογραφήσεις εξελίχθηκαν στο λεγόμενο «πανοραμικό πλάνο», σηματοδοτώντας μια σημαντική αλλαγή: αυτός που βλέπει δεν είναι πια σταθερός, αλλά εξοικειώνεται με μια διευρυμένη θέα που δοκιμάζει τα όρια του βλέμματος.

Οι εισαγωγικοί λόγοι της φετινής διοργάνωσης θα επενδυθούν οπτικά από τρεις μικρού μήκους ταινίες από τη συλλογή του πρώιμου κινηματογράφου του EYE Filmmuseum του Άμστερνταμ: τρία πανοράματα τόπων δίπλα στη θάλασσα και πέρα από αυτήν (ανάμεσά τους και ένα πανόραμα του Πειραιά), που προεκτείνουν τη γραμμή του ορίζοντα πέρα από το κινηματογραφικό κάδρο και μέχρι το Αιγαίο, φέρνουν το λιμάνι του Ρότερνταμ ακριβώς δίπλα στο λιμάνι της Σύρου και αιχμαλωτίζουν την παράδοξη απεραντοσύνη της Κασπίας, της μεγαλύτερης εσωτερικής θάλασσας. Τρεις ταινίες που ανοίγουν σαν ουβερτούρα το φετινό πρόγραμμα του SIFF, αφήνοντας να εννοηθεί πως η πραγματικότητα της κινηματογραφικής επικράτειας θα παραμείνει φευγαλέα και αποσπασματική, αλλά δεν θα ξαναιδωθεί ποτέ από απόσταση ασφαλείας.

13

[1]

14 F for Fake Orson Welles, France / Iran / West Germany, 1974, DCP, 85’

Screening Copy Κόπια προβολής: Documentaire sur grand écran

Trickery. Deceit. Magic. In this Orson Welles free-form documentary, the legendary filmmaker (and self-described charlatan) gleefully engages the central preoccupation of his career – the tenuous line between truth and illusion, art and lies. Beginning with portraits of worldrenowned art forger Elmyr de Hory and his equally devious biographer, Clifford Irving, Welles embarks on a dizzying cinematic journey that simultaneously exposes and revels in fakery and fakers of all stripes – not the least of whom is Welles himself. Charming and inventive, F for Fake is an inspired prank and a searching examination of the essential duplicity of cinema. (The Criterion Collection catalog)

Αλήθειες και ψέματα Όρσον Γουέλς, Γαλλία / Ιράν / Δυτική Γερμανία, 1974, DCP, 85’

Απάτη. Φενάκη. Μαγεία. Σ’ αυτό το ντοκιμαντέρ του Όρσον Γουέλς με την τόσο ελεύθερη φόρμα, ο θρυλικός σκηνοθέτης (που αυτο-αποκαλείται τσαρλατάνος) καταπιάνεται με αγαλλίαση με τη σταθερή εμμονή που διατρέχει όλη του την καριέρα – τη λεπτή γραμμή που χωρίζει την αλήθεια από την ψευδαίσθηση, την τέχνη από το ψέμα. Έχοντας ως αφετηρία τα πορτρέτα του πασίγνωστου πλαστογράφου Έλμιρ ντε Χόρι και του εξίσου δόλιου βιογράφου του ονόματι Κλίφορντ Έρβινγκ, ο Γουέλς βάζει πλώρη για ένα ιλιγγιώδες κινηματογραφικό ταξίδι που εκθέτει και ταυτόχρονα γλεντά την κιβδηλία και όλες τις φυλές των απατεώνων – από τις οποίες δεν εξαιρείται ούτε ο ίδιος ο Γουέλς. Γοητευτική και ευφάνταστη, η ταινία Αλήθειες και ψέματα είναι μια εμπνευσμένη φάρσα και μαζί μια πειραματική αναζήτηση της αναγκαίας δολιότητας του σινεμά. (κατάλογος της Criterion Collection)

Ταινίες

Films

15

16

Light and shadow, matter and memory, grains and pixels, film positives and negatives, binary digits: whatever the binaries associated with cinema may be, there are movies that show us how to dismiss false dilemmas and inhabit hybrid, split realities, against the grain of forces that tend to keep our world divided.

Φως και σκιά, ύλη και μνήμη, κόκκοι και πίξελ, ποσιτίφ και νεγκατίφ, δυαδικά ψηφία. Όποια και αν είναι τα δίπολα που σχετίζονται με τον κινηματογράφο, υπάρχουν ταινίες που μας δείχνουν πώς να αγνοούμε τα ψεύτικα διλήμματα και να ζούμε σε υβριδικές, διττές πραγματικότητες, κόντρα στις δυνάμεις που θέλουν αυτόν τον κόσμο διχασμένο.

Ταινίες

Films ΜΕΤΑΒΑΛΛΌΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΆΣΕΙΣ

Confusing part for whole, chaos for order, deception for sincerity.

Something is off. Failing to transcend this earthly mess, tripping out on defeat. Moving image, sound, and time – a potent cocktail.

Να μπερδεύεις το μέρος με το όλο, το χάος με την τάξη, την εξαπάτηση με την ειλικρίνεια. Κάτι δεν κολλάει. Να αποτυχαίνεις να υπερβείς αυτό το γήινο χάος, να σκοντάφτεις στη συντριβή. Κινούμενη εικόνα, ήχος και χρόνος – ένα δυνατό κοκτέιλ.

Screening Copy Κόπια προβολής: Greek Film Archive Ταινιοθήκη της Ελλάδος

ALTERED STATES

Firewalkers of Greece

Αναστενάρια

Roussos Koundouros, 1959, 35mm, 15’

Ρούσσος Κούνδουρος, Ελλάδα, 1959, φιλμ

This widely acclaimed ethnological film records a traditional Greek rite which, now Christianized, goes back to the ancient Orphic Mysteries of Thrace: walking barefoot on burning charcoal without pain or burning. “One of the rare perfectly authentic film records of possession; nothing was simulated; of inestimable value in the history of religions” (UNESCO). “As we ‘actually’ see each participant go through the rites of preparation and then walk leisurely over the hot coals, we react in wonder and confusion.”

(Amos Vogel, Film as Subversive Art)

35 χιλ., 15’

Αυτή η εθνογραφική ταινία, η οποία τυγχάνει ευρείας αποδοχής, καταγράφει μια παραδοσιακή ελληνική τελετουργία που χρονολογείται από τα αρχαία Ορφικά Μυστήρια της Θράκης, αν και πλέον την έχει οικειοποιηθεί ο Χριστιανισμός: άνθρωποι περπατάνε ξυπόλητοι σε αναμμένα κάρβουνα, χωρίς να πονάνε ή να καίγονται. Η UNESCO έχει γράψει: «Μια από τις σπάνιες, αυθεντικές καταγραφές σε φιλμ της κατάστασης του δαιμονισμού. Τίποτα δεν είναι δραματοποιημένο. Πρόκειται για ένα προϊόν ανεκτίμητης αξίας για την ιστορία των θρησκειών». «Καθώς παρακολουθούμε “στ’ αλήθεια” κάθε συμμετέχοντα να μυείται στην προπαρασκευή και στη συνέχεια να περπατά αμέριμνα στα καυτά κάρβουνα, αντιδρούμε με θαυμασμό και σύγχυση.» (Έιμος Βόγκελ, Film as Subversive Art)

17

[2]

18

(nostalgia)

An Empty Threat

Hollis Frampton, USA, 1971, 16mm, 38’

Josh Lewis, USA, 2018, 16mm, 8’

The traditional cinematic interplay of sound, image and memory to create narrative – up in smoke. A cinematic experience that fully warps the viewer’s perception of time, and questions our desire to remember. No reminiscence can survive the fire of time passing, only the film itself.

Rorschach sado-masochism. Images-to-be flicker on the screen, never lingering long enough to be pinned down by description. An unstable grasp at stability; rules consumed by chaos, in orderly fashion. Κενή απειλή Τζος Λιούις, ΗΠΑ, 2018, φιλμ 16 χιλ., 8’

(νοσταλγία) Χόλις Φράμπτον, ΗΠΑ, 1971, φιλμ 16 χιλ., 38’

Ο παραδοσιακός κινηματογραφικός διάλογος ανάμεσα στον ήχο, στην εικόνα και στη μνήμη που χτίζει την αφήγηση – γίνεται καπνός. Μια κινηματογραφική εμπειρία που διαστρεβλώνει την αντίληψη του θεατή για τον χρόνο και αμφισβητεί την επιθυμία μας να θυμόμαστε. Καμία ανάμνηση δεν μπορεί ν’ αντέξει στη φλόγα του καιρού που περνά, παρά μόνο το ίδιο το φιλμ.

Screening Copy Κόπια προβολής: The Filmmakers’ Co-op

Το ψυχολογικό τεστ Ρόρσαχ γίνεται όργανο σαδομαζοχισμού. Ανολοκλήρωτες εικόνες αναβοσβήνουν στην οθόνη, αλλά καμιά τους δεν μένει ακίνητη για όσο χρόνο απαιτείται για να την καθηλώσει η περιγραφή. Μια ασταθής λαβή στη σταθερότητα: οι κανόνες αναλώνονται στο χάος με μεθοδικότητα.

Screening Copy Κόπια προβολής: Courtesy of the Artist Παραχώρηση του καλλιτέχνη

Ταινίες

Films Betrayed (Betrogen) Harun Farocki, Germany, 1989, 35mm, 99’

Screening Copy Κόπια προβολής: Deutsche Kinemathek

“In this ‘film-noir’ on double identity and role reversal, a man is looking for a woman to love. He finds her in a seedy bar and persuades her to marry him. The day she decides to flee, he kills her. To ward off suspicion, he moves in with the sister of the deceased. Nobody notices the substitution, that his wife is now another. How easy to go from one love to another... But a friend of the dead woman starts asking questions...” (Variety, 1985) Neglected by its own creator who disallowed the promises of narrative form in his later work, this stylized, ingenious composition on alienation is screened for the first time outside of Germany, in a gesture that reveals an overlooked legacy rather than (another) testament betrayed.

Προδομένοι Χαρούν Φαρόκι, Γερμανία, 1989, φιλμ 35 χιλ., 99’

«Σ’ αυτό το “φιλμ νουάρ” για τη διπλή ταυτότητα και την αντιστροφή των ρόλων, ένας άνδρας γυρεύει μια γυναίκα ν’ αγαπήσει. Τη βρίσκει σ’ ένα κακόφημο μπαρ και την πείθει να τον παντρευτεί. Την ημέρα που αυτή αποφασίζει να το σκάσει, ο άνδρας τη σκοτώνει. Για να εξαφανίσει κάθε υποψία, μετακομίζει με την αδελφή του θύματος. Κανείς δεν προσέχει αυτή την αντικατάσταση, κανείς δεν καταλαβαίνει πως η σύζυγος είναι πλέον μια άλλη γυναίκα. Πόσο εύκολα πηγαίνει κανείς από τον έναν έρωτα στον άλλο... Ώσπου ένας φίλος της νεκρής ξεκινά να κάνει ερωτήσεις...» (Variety, 1985). Μια ταινία που άφησε στην άκρη ο ίδιος ο δημιουργός της, ο οποίος αποποιήθηκε τις συμβάσεις της μυθοπλασίας στα μεταγενέστερα έργα του, παραμένει μια στιλιζαρισμένη, ιδιοφυής σύνθεση πάνω στην αποξένωση και προβάλλεται για πρώτη φορά πέρα από τα σύνορα της χώρας παραγωγής της: μια χειρονομία που φωτίζει μια παραγνωρισμένη κληρονομιά, κι όχι (άλλη) μια προδομένη διαθήκη.

19

[3]

20

Juliane Jaschnow & Stefanie Schroeder, 2015, Video, 13’

Screening Copy Κόπια προβολής: Courtesy of the Artist Παραχώρηση των καλλιτέχνιδων

The film transports us from the inside of an old factory of cinematographic films (where people used to work in complete darkness) to a sensory journey to places initially unknown, that gradually enclose a belonging region. The film presents the integration of Socialist Germany – ironically called “Dark Germany” by the Western Part – and the definition of a new scope. The film overlaps past and future in layers of sensations that balance between the disappearance and the invention of a place.

Γιουλιάνε Γιάσνοβ & Στέφανι Σρέντερ, 2015, Video, 13’

Η ταινία μάς μεταφέρει από το εσωτερικό ενός παλιού εργοστασίου παρασκευής κινηματογραφικών φιλμ (όπου οι εργάτες δούλευαν μέσα στο απόλυτο σκοτάδι) σε ένα αισθητηριακό ταξίδι σε μέρη που στην αρχή είναι άγνωστα, αλλά στην πορεία οριοθετούν μια περιοχή του «ανήκειν». Η ταινία μάς παρουσιάζει την ενσωμάτωση της Σοσιαλιστικής Γερμανίας –την οποία οι Δυτικοί ονόμαζαν ειρωνικά «σκοτεινή» Γερμανία–, και τον ορισμό ενός νέου οράματος. Παρελθόν και μέλλον αλληλεπικαλύπτονται, φτιάχνοντας διαστρωματώσεις αισθητικών εντυπώσεων που εξισορροπούν την εξαφάνιση με την επινόηση ενός τόπου.

Ταινίες

Screening Copy Κόπια προβολής: Zapomatik

Films

[4]

Double Take

Double Take

Johan Grimonprez, Belgium / The Netherlands /

Γιόχαν Γριμονπρές, Βέλγιο / Ολλανδία / Γερμανία,

Germany, 2009, DCP, 80’

2009, DCP, 80’

A faux Alfred Hitchcock murder plot is set at the centre of Cold War politics, while vintage footage tracks the psychological parry and thrust between the capitalist West and Communist Bloc. The two stories sit comfortably beside one another; after all, Nikita Khrushchev and Hitchcock’s films were both creations of the fear industry.

In a story written by Tom McCarthy and indebted to Jorge Luis Borges’ short story “August 25, 1983,” in which the author meets an older version of himself, Grimonprez’ thriller has Hitchcock (played by an uncanny lookalike) meeting his doppelgänger in 1962, with the twist that his double lives 18 years in the future – meaning that they are meeting in the year of Hitchcock’s death... Double Take is essentially a historical film, and the lessons it teaches are seen in hindsight, but it nudges us to wonder what we’re not seeing today when we go to the movies.

(Ronald Jones, Frieze)

Μια ψεύτικη σκευωρία για τη δολοφονία του Άλφρεντ Χίτσκοκ τίθεται στο επίκεντρο των πολιτικών εξελίξεων του Ψυχρού Πολέμου, ενώ βίντατζ πλάνα αρχείου παρουσιάζουν τις ψυχολογικές υπεκφυγές και πιέσεις ανάμεσα στην καπιταλιστική Δύση και στο Κομμουνιστικό Μπλοκ. Οι δύο ιστορίες αντιπαραβάλλονται με άνεση – άλλωστε, τόσο οι ταινίες του Νικίτα Χρουστσόφ όσο και του Χίτσκοκ ήταν παράγωγα της βιομηχανίας του φόβου. Στο θρίλερ του Γριμονπρές, που βασίζεται σε μια ιστορία που έγραψε ο Τομ ΜακΚάρθι αντλώντας από το διήγημα του Μπόρχες «25 Αυγούστου 1983» όπου ο συγγραφέας συναντά μια παλαιότερη εκδοχή του εαυτού του, ο Χίτσκοκ (τον οποίο υποδύεται ένας άνδρας ανοίκεια όμοιός του) συναντά τον σωσία του το 1962, μόνο που ο σωσίας του ζει στο μέλλον, 18 χρόνια αργότερα – κάτι που σημαίνει πως συναντιούνται τη χρονιά του θανάτου του Χίτσκοκ... Το Double Take είναι στην ουσία του μια ιστορική ταινία: τα μαθήματα που παραδίδει μπορεί να γίνονται κατανοητά εκ των υστέρων, αλλά μας ωθεί να αναρωτηθούμε στο παρόν τι ειναι αυτό που δεν βλέπουμε όταν πηγαίνουμε σινεμά. (Ρόναλντ Τζόουνς, Frieze)

21

22

Nineteen Angelos Frantzis, Greece, 1995, 16mm, 15’

“The memories of someone who is afraid to turn twenty years old.”

Screening Copy Κόπια προβολής: Courtesy of the Artist Παραχώρηση του καλλιτέχνη

[5]

Δεκαεννιά Άγγελος Φραντζής, Ελλάδα, 1995, φιλμ 16 χιλ., 15’

«Αναμνήσεις κάποιου που φοβάται να γίνει είκοσι χρονών.»

Ταινίες

Films The Colors of Iris Nikos Panayotopoulos, Greece, 1974, Video, 117’

Screening Copy Κόπια προβολής: GFC ΕΚΚ

Τhe film’s topic is a “finding”: A film crew shoots a commercial on a beach. All of a sudden, a random guy holding an umbrella enters the frame. He’s kicked out.

He walks in the sea water and disappears in the horizon.

Totally crushed and ready to accept everything, all witnesses seem to forget the incident as time goes by.

All except for one – the musician. [...] In a reenactment, he will be the one holding an umbrella and disappearing into the sea, just like the stranger. Was it in search of truth? Possibly... A reckoning set by a film phenomena aficionado, ready to confront his object of devotion: [Panayotopoulos] weighs and measures, tests its boundaries with real life, plays in the meantime with the almost limitless capacities of plastic reconstruction it offers. [...] He dreams with his hero and without him, he mocks cinema through life and plays with life through cinema.

(Kostas Stamatiou, Ta Nea, 1974)

Τα χρώματα της Ίριδος Νίκος Παναγιωτόπουλος, Ελλάδα, 1974, αρχείο βίντεο, 117’

Θέμα της ταινίας, ένα «εύρημα»: κινηματογραφικό συνεργείο γυρίζει ένα διαφημιστικό σε μια παραλία. Αίφνης, ένας άσχετος τύπος, με ομπρέλα, μπαίνει στο πλάνο. Τον διώχνουν. Μπαίνει στη θάλασσα και εξαφανίζεται. Ισοπεδωμένοι, έτοιμοι να δεχτούν τα πάντα, οι αυτόπτες μάρτυρες μοιάζουν να ξεχνάνε οσημέραι το συμβάν. Πλην ενός, του μουσικού. [...] Στην αναπαράσταση, θα κρατάει αυτός την ομπρέλα και θα εξαφανιστεί στη θάλασσα σαν τον άγνωστο. Σ’ αναζήτηση της αλήθειας; Ίσως... Το ξεκαθάρισμα λογαριασμών ενός λάτρη του κινηματογραφικού φαινομένου με το αντικείμενο της λατρείας του: [ο Παναγιωτόπουλος] το ζυγίζει, το μετράει ώς πού μπορεί να φτάσει στη σχέση του με την αληθινή ζωή, παίζει ενδιάμεσα με τις σχεδόν απεριόριστες δυνατότητες πλαστικής αναδημιουργίας που του προσφέρει. [...] Oνειρεύεται με τον ήρωά του και χωρίς αυτόν, κοροϊδεύει τον κινηματογράφο μέσω της ζωής και παίζει με τη ζωή μέσω του κινηματογράφου. (Κώστας Σταματίου, Τα Νέα, 1974)

23

24

Acting acting, performing performance. The spotlight is on! The assembly line that manufactures empathy. These films look at what happens when the process and content of a film combine – and whatever truth that seemed stable blows away in a gust of contradiction.

Nα υποκρίνεσαι την υποκριτική, να επιτελείς μια περφόρμανς. Ο προβολέας ανάβει και ξεπροβάλλει η γραμμή παραγωγής όπου κατασκευάζεται η ενσυναίσθηση. Αυτές οι ταινίες παρατηρούν το τι συμβαίνει όταν οι μηχανισμοί μιας ταινίας συγχωνεύονται με το θέμα της – και κάθε αλήθεια που έμοιαζε σταθερή παρασύρεται από ένα ρεύμα αντιφάσεων.

Ταινίες

Films The Golden Gate (Das Golden Tor)

a self-actualising event through the experience of its passage. [...] As it progresses its atmosphere becomes more intense, it is slower, it is hazily less distinct.(Steven Ball, RE:VOIR booklet)

Jürgen Reble, Germany, 1992, 16mm, 52’

Jürgen Reble’s film works are marked by layers of residue, shifting abstract surfaces, chemical traces, scratches and blotches, as though a virus has infected the image, distorting its tone and color, imbuing it with unusual textures and a strange aura. In these films destructive processes are the creative aesthetic agent. [...] A form of myopic mythopoeia, The Golden Gate confounds readings of interpretive meaning, however layered or subjective they could be. It is a self-contained metaphor,

Screening Copy Κόπια προβολής: Lightcone

The basic idea is that it is impossible to fix film. Film is something which is always in a state of flux... The images, “real” in the beginning, gradually disintegrate and the gelatine layer, where the chemicals are embedded, dissolves. All that’s left in the end is the “raging of the elements.”

(Jürgen Reble)

Η χρυσή πύλη

αυτές... Είναι μια αυτοτελής μεταφορά, ένα γεγονός που αυτοεκπληρώνεται μέσα από την εμπειρία της παρόδου. Καθώς ξετυλίγεται το φιλμ, η ατμόσφαιρα γίνεται όλο και πιο έντονη, οι ρυθμοί πέφτουν, όλα γίνονται πιο θολά και λιγότερο διακριτά. (Στίβεν Μπολ, έκδοση της RE:VOIR για την κυκλοφορία του DVD).

Γιούργκεν Ρέμπλε, 1992, φιλμ 16 χιλ., 52’

Τα έργα του Γιούργκεν Ρέμπλε συνοδευτικά σημαδεύονται από στρώματα διαφόρων υπολειμμάτων, αφηρημένες επιφάνειες που εναλλάσσονται, ίχνη χημικών, χαρακιές και κηλίδες, σαν να έχει μολυνθεί η εικόνα από κάποιον ιό που παραμορφώνει τις αποχρώσεις της, διαποτίζοντάς τη με ασυνήθιστες υφές και μια παράξενη αύρα. Σ’ αυτές τις ταινίες, οι καταστροφικές διεργασίες συνιστούν έναν δημιουργικό αισθητικό παράγοντα [...] Προάγοντας μια μορφή μυωπικής μυθοποιίας, η xρυσή πύλη αποποιείται τις ερμηνευτικές αναγνώσεις που αναζητούν το νόημα, όσο πολυεπίπεδες ή υποκειμενικες κι αν είναι

Η βασική ιδέα της ταινίας είναι πως είναι απίθανο να φιξάρεις το φιλμ. Το φιλμ βρίσκεται πάντα σε μια αδιάκοπη ροή. Οι εικόνες, που στην αρχή είναι «πραγματικές», στην πορεία αποσυντίθενται και η επίστρωση ζελατίνης με τα χημικά διαλύεται. Το μόνο πράγμα που μένει στο τέλος είναι το «ξέσπασμα των στοιχείων». (Γιούργκεν Ρέμπλε)

25

[6]

26 Our Beloved Month of August (Aquele Querido Mês de Agosto) Miguel Gomes, Portugal, 2008, 35mm, 149’

[7]

Arganil, Portugal, early 2000s. Enter: a filmmaker, some close friends, and a script. Lacking: actors, money, the largesse required to make a conventional film. Deciding to make do with what they have, Gomes and his skeleton crew cast locals as actors, and start to document the bacchanalia of the high-tourist season in this Portuguese vacation town.

The barriers between fiction, direct cinema, making-of, and mockumentary all melt in this film, a tincture of summer drunkenness, haze, and tourists’ yelps.

“There’s a scene with two non-professional

Ο αγαπημένος μας μήνας Αύγουστος Μιγκέλ Γκόμες, Πορτογαλία, 2008, φιλμ 35 χιλ., 149’

Βρισκόμαστε στην Αργκανίλ της Πορτογαλίας, στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Έχουμε έναν σκηνοθέτη, μερικούς καλούς του φίλους κι ένα σενάριο. Λείπουν οι ηθοποιοί, τα χρήματα, η διάθεση σπατάλης που απαιτείται για να γυρίσει κανείς μια συμβατική ταινία. Αποφασισμένοι να πορευτούν με τα μέσα που διαθέτουν, ο Γκόμες και το στοιχειώδες συνεργείο του αναθέτουν ρόλους στους ντόπιους της περιοχής και ξεκινούν να καταγράφουν το ξεφάντωμα σ’ αυτό το θέρετρο, που κορυφώνεται κατά την τουριστική σεζόν. Τα όρια ανάμεσα στη μυθοπλασία, στο σινεμά ντιρέκτ, στα πλάνα από τα γυρίσματα και στο μοκιουμένταρι (σ.σ. ψευδοντοκιμαντέρ) διαλύονται σ’ ένα βάμμα καλοκαιρινής μέθης, διάχυτης αχνάδας και ποικίλων ήχων που βγαίνουν απ’ τα στόματα των επισκεπτών.

actors chatting, surreptitiously recorded

by Gomes. One of them complains that the director keeps changing the lines on him... Minutes later, the other, whom we first met performing karaoke but who becomes the band’s drummer in the second half, is whistling a throwaway tune, which, about half an hour later, is performed for the first time by Estrelas do Alva. It’s the title track, at first just another song among many songs, and only becomes catchy when performed by the full band, vocals and all. This small recognition hints to the ways that in Our Beloved Month of August direction, screenwriting, and editing have molded as one in a magical place somewhere over the rainbow.” (Mark Peranson, Cinema Scope)

«Σε μια σκηνή της ταινίας, δύο μη επαγγελματίες ηθοποιοί συνομιλούν κι ο Γκόμες τους ηχογραφεί στα κρυφά. Ο ένας από τους δύο παραπονιέται πως ο σκηνοθέτης επιμένει να του αλλάζει τα λόγια. Λίγα λεπτά αργότερα, ο άλλος –τον οποίο έχουμε δει νωρίτερα να τραγουδά καραόκε, αλλά στο δεύτερο μισό της ταινίας αναγνωρίζουμε ως ντράμερ της μπάντας– σφυρίζει ανέμελα έναν εύθυμο σκοπό που ακούμε μετά από μισή ώρα από μια μπάντα με το όνομα Estrelas do Alva. Πρόκειται για το κομμάτι των τίτλων αρχής, που στην αρχή θυμίζει τόσα και τόσα άλλα τραγούδια, αλλά γίνεται πιασάρικο όταν το παίζει σύσσωμη η μπάντα επί σκηνής, με όλα τα φωνητικά. Αυτά τα εμβόλιμα, μικρά αναγνωριστικά στοιχεία είναι ενδεικτικά της σκηνοθεσίας, της γραφής και του μοντάζ της ταινίας, στοιχεία που γίνονται ένα μαγικό κράμα, κάπου στην άλλη πλευρά του ορίζοντα.» (Μαρκ Πέρανσον, Cinema Scope)

Screening Copy Κόπια προβολής Courtesy of Παραχώρηση

Ταινίες

Films MAKING HISTORY

ΓΡΆΦΟΝΤΑΣ ΙΣΤΟΡΊΑ

History becomes images – to be scrutinized for traces of special effects; and the object of historymaking, “to gain the maximum... instantaneous, worldwide attention.”

Real modern events don’t trace back at all: Τhey reduce only to the recording, a media-event.

Η ιστορία γίνεται εικόνες – οι οποίες θα μελετηθούν εις βάθος, μήπως και βρεθούν ίχνη από ειδικά εφέ. Όσο για το αντικείμενο της ιστοριο-γραφίας, αυτό είναι «η συγκέντρωση του μέγιστου... ακαριαίου, διεθνούς ενδιαφέροντος». Τα πραγματικά σύγχρονα γεγονότα δεν έχουν ιστορικό βάθος: όλα περιορίζονται στο επίπεδο της εγγραφής, στο μιντιακό γεγονός.

[8]

Apollo 11 Mission Lands on the Moon

Zapruder Film

NASA, USA, 1969, Video, 1’

Abraham Zapruder, USA, 1963, Video, 3’

Man reaches the moon.

The sole film-record of the assassination of John F. Kennedy.

Η προσελήνωση της αποστολής «Απόλλων 11» NASA, 1969, βίντεο, 1’

Ταινία του Ζαπρούντερ

Ο άνθρωπος φτάνει στο φεγγάρι.

Έιμπραχαμ Ζαπρούντερ, ΗΠA, 1963, αρχείο βίντεο, 3’

Η μοναδική ταινία-ντοκουμέντο της δολοφονίας του Τζον Κένεντι.

Screening Copy Κόπια προβολής: NASA

Screening Copy Κόπια προβολής: The Sixth Floor Museum

27

28 Vent d’Ouest ZAD, France, 2018, Video, 5’

Screening Copy Κόπια προβολής: YouTube

Cannes 2018: shortly after Jean-Luc Godard’s FaceTime press conference for his latest film The Image Book, an anonymous YouTube video went viral.

Supposedly shot by Godard, the clip was a response to the May ’68 commemoration frenzy currently gripping the festival circuit. Vent d’Ouest (whose title refers to Godard’s 1970 Le Vent d’Est) is a biting essay about the evacuation of the autonomous zone ZAD (Zone à Défendre) by French police. Based in Notre-Dame-des-Landes, close to the

city of Nantes, the activists within the ZAD settled radical communities that simultaneously constituted novel forms of organization and living, and resistance against the creation of a new airport. Godard himself remained silent as the video went viral, while his producers urged him to publicly disavow it as his own. In response to this turn of events, hundreds of cineastes came out in support of the Zadists. In their own words, to be found online: “If the Vent d’Ouest is a ‘fake’ Godard, we’ve heard its truth in the response the film has inspired.”

Άνεμος από τη δύση ZAD, Γαλλία, 2018, αρχείο βίντεο, 5’

Στο Φεστιβάλ των Καννών του 2018, λίγο μετά τη συνέντευξη τύπου που έδωσε (μέσω Face Time!) ο Ζαν-Λικ Γκοντάρ για την τελευταία του ταινία Το βιβλίο των εικόνων, ένα ανώνυμο βίντεο στο YouTube έγινε viral. Το βίντεο, που υποτίθεται πως είχε γυριστεί από τον ίδιο τον Γκοντάρ, ήταν μια απάντηση στη φρενίτιδα για τις επετειακές εκδηλώσεις για τον Γαλλικό Μάη που ακόμα και σήμερα συναρπάζει το φεστιβαλικό κύκλωμα. Ο Άνεμος από τη δύση (ένας τίτλος που παραπέμπει στην ταινία Ανατολικός άνεμος που γύρισε το 1970 ο Γκοντάρ με την ομάδα Τζίγκα Βέρτοφ) είναι ένα ανατριχιαστικό δοκίμιο για τη βίαιη εκκένωση της αυτόνομης ζώνης ZAD (Zone à Défendre, δλδ. ζώνη προς υπεράσπιση) από τη γαλλική

αστυνομία. Στο Notre-Dame-des-Landes, κοντά στην πόλη της Νάντης, οι ακτιβιστές της ZAD σύστησαν αυτόνομες, ριζοσπαστικές κοινότητες που πρότειναν νέους τρόπους οργάνωσης και διαβίωσης ταυτόχρονα με την εναντίωσή τους στην κατασκευή ενός νέου αεροδρομίου. Ο Γκοντάρ παρέμεινε σιωπηλός καθώς το βίντεο γινόταν βάιραλ, ενώ οι παραγωγοί του τον παρακινούσαν να το αποκηρύξει δημοσίως. Απαντώντας σ’ αυτές τις εξελίξεις, εκατοντάδες άνθρωποι του κινηματογράφου έσπευσαν να ταχθούν ανοιχτά υπέρ των Ζαντιστών. Με τα ίδια τους τα λόγια, σύμφωνα με την κοινή τους διακήρυξη που κυκλοφορεί ονλάιν: «Αν ο Άνεμος από τη δύση είναι ένας “κάλπικος” Γκοντάρ, εμείς βρίσκουμε την αλήθεια στις αντιδράσεις που έχει ξυπνήσει η ταινία.»

Ταινίες

Films dial H-I-S-T-O-R-Y

how history is recorded and catalogued, and how these techniques accelerate and accumulate memory, almost as an excess of history. If you punch the word “hijacking” on the internet, or look for footage, you get so much information that you don’t know where to start. [...] [W]ith the reinventing of reality, a culture of catastrophe is also being invented, and with it a new way to look at death. (Johan Grimonprez)

Johan Grimonprez, Belgium/France, 1997, DCP, 68’

Screening Copy Κόπια προβολής: Zapomatik

History conflates with hijacking. The plane is a metaphor for history. It is transgressive, always on the move between several countries, between several homes. Nowadays, home is a nomadic place. dial H-I-S-T-O-R-Y is like supermarket history: there is so much available and history cannot be understood as singular. It tells of

καλέστε Ι-Σ-Τ-Ο-Ρ-Ι-Α

και πώς αυτές οι τεχνικές επιταχύνουν και συσσωρεύουν τη μνήμη, σχεδόν σαν να φτιάχνουν ένα ιστορικό πλεόνασμα. Αν ψάξεις τη λέξη «αεροπειρατεία» στο διαδίκτυο ή αν αναζητήσεις οπτικό υλικό, δεν ξέρεις από πού ν’ αρχίσεις. [...] Παράλληλα με την επανεπινοήση της πραγματικότητας έχει επινοηθεί και μια κουλτούρα καταστροφής, και μαζί ένας νέος τρόπος ν’ αντικρίζουμε τον θάνατο («Ιστορία από το σούπερ μάρκετ: Μια συνέντευξη του Γιόχαν Γριμονπρές με την Κάθριν Μπέρναρντ», It’s a Poor Sort of Memory That Only Works Backwards, Hatje Cantz Verlag 225–6.)

Γιόχαν Γριμονπρές, Βέλγιο / Γαλλία, 1997, DCP, 68’

Η Ιστορία συγχωνεύεται με την αεροπειρατεία. Το αεροπλάνο είναι ένα μεταφορικό σχήμα για την Ιστορία. Είναι ένα μέσο παραβατικό που βρίσκεται πάντα σε καθεστώς μετακίνησης ανάμεσα σε αρκετές χώρες, ανάμεσα σε πολλές εστίες. Στις μέρες μας οι εστίες είναι νομαδικοί τόποι. Το καλέστε Ι-Σ-Τ-Ο-Ρ-Ι-Α μοιάζει με μια Ιστορία από το σούπερ μάρκετ: υπάρχει τόση πληθώρα πραγμάτων, που δεν μπορούμε να θεωρήσουμε πως υπάρχει μία και μοναδική Ιστορία. Η ταινία αφηγείται τον τρόπο με τον οποίο η Ιστορία καταγράφεται και καταλογογραφείται,

29

30 Rite of Spring (Acto da Primavera) Manoel de Oliveira, Portugal, 1963, DCP, 94’

Rite of Spring is a dizzying film. All at once, Manoel de Oliveira films: a) one of the most manifest and moving versions of the Passion of Christ in the history of cinema; b) an incredibly popular Portuguese ritual of the sixteenth century, recited as if it were a song, anticipating his film-opera, The Cannibals, by several decades; and c) an ethnographic record of the representation of that ritual by the village community of Curalha, in 1963, during the century of cinema and the World Wars. As it dissolves the frontiers between reality and myth, passing from pure documentary record to the glorious artifice of spectacle, making the viewer inhabit these distinctly different territories and time periods within a single film, within a single scene, within the same shots, Rite of Spring invents modernity in Portuguese cinema. (Miguel Gomes)

[9]

Ιεροτελεστία της άνοιξης

Screening Copy Κόπια προβολής: Courtesy of Παραχώρηση:

Μανουέλ ντε Ολιβέιρα, Πορτογαλία, 1963, DCP, 94’

Η Ιεροτελεστία της άνοιξης είναι μια ιλιγγιώδης ταινία.

O Μανουέλ ντε Ολιβέιρα κινηματογραφεί με μιας: α) μια από τις πιο εύγλωττες και συγκινητικές διασκευές των Παθών του Ιησού στην ιστορία του σινεμά, β) μια εξαιρετικά δημοφιλή τελετουργία της Πορτογαλίας του 16ου αιώνα, η οποία απαγγέλεται σαν να ’τανε τραγούδι, προοικονομώντας την κινηματογραφική όπερα Οι κανίβαλοι που γύρισε ο ίδιος σκηνοθέτης μετά από αρκετές δεκαετίες, και γ) ένα εθνογραφικό τεκμήριο της αναπαράστασης αυτής της τελετής από την τοπική κοινότητα του χωριού Κουράλια το 1963, στον αιώνα του κινηματογράφου και των παγκοσμίων πολέμων. Καθώς καταρρίπτονται τα σύνορα ανάμεσα στην πραγματικότητα και στον μύθο, το πέρασμα από το ατόφιο ντοκιμαντέρ στην περίλαμπρη κατασκευή του θεάματος –η οποία κάνει τον θεατή κοινωνό τόσων διαφορετικών περιοχών και περιόδων στα όρια μίας και μόνο ταινίας, μέσα σε μία και μοναδική σκηνή, μέσα στα ίδια πλάνα–, η Ιεροτελεστία της άνοιξης εισάγει τον μοντερνισμό στο πορτογαλικό σινεμά. (Μιγκέλ Γκόμες)

Ταινίες

Films Transformers: The Premake Kevin B. Lee, USA, 2015, DCP, 25’ V

Screening Copy Κόπια προβολής: Courtesy of the Artist Παραχώρηση του καλλιτέχνη

In his production of the (59th?) new Transformers film, Michael Bay and his production team hop around the world, activating various places as blips on the great Transformers map, displaying how truly globalized the American entertainment system has become. Opposing the maximalist tendencies of Bay, Lee uses the rhizomatic capacities of the Internet to source a radical, critical “making-of” film, exhibiting the first-person vantage of the computer screen. By presenting, in Lee’s words, “a critical counter-image in which personalized digital media asks what Hollywood is really doing in the world,” Transformers: The Premake examines the post-national worship of CGI as a new transcendental ritual.

Τρανσφόρμερς: Το πρίμεϊκ Κέβιν Μπ. Λι, ΗΠΑ, 2015, DCP, 25’

Κατά τη διάρκεια των παραγωγής της τελευταίας (59ης;) ταινίας της σειράς Τρανσφόρμερς, ο Μάικλ Μπέι και το επιτελείο του ταξιδεύουν ανά την υφήλιο, «ενεργοποιώντας» διάφορα σημεία στον μεγάλο χάρτη των Τρανσφόρμερς και επιδεικνύοντας πόσο πραγματικά παγκοσμιοποιημένη έχει γίνει η αμερικανική βιομηχανία της ψυχαγωγίας. Στον αντίποδα των μαξιμαλιστικών τάσεων του Μπέι, ο Κέβιν Μπ. Λι χρησιμοποιεί τις ριζωματικές ιδιότητες του διαδικτύου για να φτιάξει με κριτική ματιά ένα ριζοσπαστικό making of, αναδεικνύοντας την πλεονεκτική θέση της μονάδας που βρίσκεται πίσω από την οθόνη του υπολογιστή. Παρουσιάζοντας, όπως λέει ο ίδιος ο σκηνοθέτης, «μια κριτική αντι-εικόνα στην οποία τα εξατομικευμένα ψηφιακά μέσα μελετούν τι στ’ αλήθεια κάνει το Χόλιγουντ στον κόσμο», η ταινία εξετάζει τη μετα-εθνική λατρεία των οπτικών εφέ CGI ως μια νέα υπερβατική τελετουργία.

31

32

Is it real? Was it ever real?

What really happened behind that crucial event, that one we hold so dear to our identities, clutching it like a crucifix?

A series of films that explore the construction of myth – how they feed and intervene into both cinema and reality.

Είναι αλήθεια; Ήταν ποτέ πραγματικότητα; Τι συνέβη στ’ αλήθεια στα παρασκήνια αυτού του κρίσιμου γεγονότος, το οποίο σημαίνει τόσα για μας και την ταυτότητά μας, και που φυλάμε στον κόρφο μας σαν φυλαχτό; Μια σειρά ταινών που εξερευνούν την κατασκευή του μύθου – το πώς τροφοδοτούν και παρεμβαίνουν τόσο στο σινεμά όσο και στην πραγματικότητα.

Ταινίες

Films CITY CACOPHONIES

ΠΑΡΑΦΩΝΊΕΣ ΤΗΣ ΠΌΛΗΣ

No coincidence that the earliest filmmakers, at the outset of cinema, trained their lenses on kindred machines. Trains, factories, public works – the new type of vision excelled at capturing the movement of swelling modernity in a way that no other medium could. With the invention of editing techniques, glueing disparate shots together to make a synthetic whole, cinema became the medium of plastic space and plastic time, just as a thrust of modernity turned urban environments into something frenzied, mechanized. The modern city (O humming machine of a million human parts!) earned its own devotional genre: “City Symphonies,” silent films aspiring to orchestrate Berlin or New York or Paris’ bustling rhythms into a sort of visual music, while putting to test all the expressive tricks of the camera and montage.

The sped-up, chopped-up, synthetic city of cinema – which we all know from a million Hollywood “montage sequences” – gave an image to a fractured experience of time and space that is surely indissociable from how we now conceive of the city, a visual music integrated into our reality. The films in this program fan out over this history, looking at how filmmakers have manipulated their cameras to produce a “real” image of a fractured environment. These films also pay homage to the city as cinema’s enduring partner, whose palimpsest nature is still sought out as a testing-ground for new avant-garde techniques.

Δεν είναι τυχαίο πως οι πρώτοι κινηματογραφιστές στην απαρχή του σινεμά δοκίμασαν τις κάμερές τους εστιάζοντας τον φακό τους σε συγγενείς μηχανές. Τρένα, εργοστάσια, δημόσια έργα ανέδειξαν ένα νέο είδος εξέχουσας όρασης, το οποίο συνέλαβε την κίνηση της διογκωμένης νεωτερικότητας με τρόπο που κανένα άλλο μέσο δεν θα μπορούσε να πετύχει. Με την επινόηση των τεχνικών του μοντάζ που θα ένωνε διάφορα ασύνδετα πλάνα σ’ ένα συγκροτημένο σύνολο, ο κινηματογράφος αναδείχθηκε στο μέσο που θα απέδιδε την πλαστικότητα του χώρου και του χρόνου, καθώς το ξέσπασμα της νεωτερικότητας θα μετέτρεπε τα αστικά περιβάλλοντα σε κάτι ξέφρενο και μηχανοποιημένο. Η μοντέρνα πόλη (ω, μηχανή που βουίζεις από τα εκαντοντάδες ανθρώπινα μέρη σου) θα είχε την αποκλειστικότητα σ’ ένα κινηματογραφικό είδος: οι «συμφωνίες της πόλης» ήταν βωβές ταινίες που φιλοδοξούσαν να ενορχηστρώσουν τους φρενήρεις ρυθμούς του Βερολίνου, της Νέας Υόρκης ή του Παρισιού σ’ ένα είδος οπτικής μουσικής, πασχίζοντας ταυτόχρονα να δοκιμάσουν όλα τα εκφραστικά κόλπα της κάμερας και του μοντάζ. Αυτή η τεμαχισμένη, συνθετική πόλη του κινηματογράφου η οποία βρέθηκε σε επιτάχυνση –μια πόλη που όλοι γνωρίζουμε από τις χολιγουντιανές σεκάνς– εικονοποίησε τη διασπασμένη εμπειρία του χρόνου και του χώρου: μια εμπειρία που είναι βέβαια αναπόσπαστη από τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε σήμερα την πόλη, ως οπτική μουσική που ενσωματώνεται στην καθημερινότητά μας. Οι ταινίες αυτού του προγράμματος καλύπτουν αυτή την εξέλιξη, εξετάζοντας πώς ακριβώς χειρίζονται αυτοί οι σκηνοθέτες τις κάμερές τους για να παραγάγουν μια «πραγματική» εικόνα ενός κατακερματισμένου περιβάλλοντος. Αυτές οι ταινίες αποτίνουν φόρο τιμής στην πόλη ως τον πιστό σύντροφο του κινηματογράφου, μιας που η παλίμψηστη φύση της είναι ακόμα ένα πεδίο πειραματισμού για νέες τεχνικές της αβάν γκαρντ.

33

[10]

34

Labor on the Douro River (Douro, Faina Fluvial)

Bridges-Go-Round

Manoel de Oliveira, Portugal, 1931, 35mm, 18’

A film that captures the bizarre magic of man-made spans with the movement of a lightning clap and with the same terrible beauty.

(Howard Thompson, The New York Times)

Oliveira’s first film drew its main inspiration from his cinematic hero Walter Ruttman’s Berlin, Symphony of a City and the poetic city-portraits of Joris Ivens. He films the workers, inhabitants, and river trafic in his native Porto, dynamically edited into a teeming modern hive. Μόχθος στον ποταμό Δούρο Μανουέλ ντε Ολιβέιρα, Πορτογαλία, 1931, φιλμ 35 χιλ., 18’

Shirley Clarke, USA, 1958, 16mm, 8’

Γέφυρες σε κίνηση Σέρλι Κλαρκ, ΗΠΑ, 1958, φιλμ 16 χιλ., 8’

Μια ταινία που συλλαμβάνει την παράξενη μαγεία των ανθρώπινων διαδρομών με την ορμή ενός κεραυνού και την ίδια τρομερή ομορφιά. (Χάουαρντ Τόμσον, The New York Times)

Η βασική πηγή έμπνευσης για την πρώτη ταινία του Μανουέλ ντε Ολιβέιρα είναι το Βερολίνο, η συμφωνία μιας μεγαλούπολης του κινηματογραφικού του ήρωα Βάλτερ Ρούτμαν και τα ποιητικά κινηματογραφικά πορτρέτα του Γιόρις ‘Ιβενς. Ο σκηνοθέτης κινηματογραφεί τους εργάτες, τους κατοίκους και την κίνηση στα νερά του ποταμού που διασχίζει το Πόρτο, τη γενέθλια πόλη του, που μεταμορφώνεται δυναμικά μέσω του μοντάζ σ’ ένα μοντέρνο μελίσσι που σφύζει από ζωή.

Screening Copy Κόπια προβολής: Courtesy of Παραχώρηση:

Screening Copy Κόπια προβολής: The Filmmakers’ Co-op

Ταινίες

Films

Market Street

Centrum

Tomonari Nishikawa, USA, 2005, 16mm, 5’

Bendkowski Kazimierz, Poland, 1976, 35mm, 5´

As I am interested in the projection apparatus and human visual perception, I carefully juxtaposed images on Market Street by single-framing, in order to create certain happenings on the screen. The result may look abstract, yet representative enough to show the characteristics of the street.

(Tomonari Nishikawa)

An abstract cinematic study that begins from a simple image: passing downtown traffic at night. The expanding waves of sound and light explore cinema´s expressive potential to capture a sensation that it does not necessarily depict. Κέντρο Κάζιμιρζ Μπεντκόφσκι, Πολωνία, 1976, φιλμ 35 χιλ. 5’

Μάρκετ Στριτ

Μια αφηρημένη κινηματογραφική σπουδή που ξεκινά από μια απλή εικόνα: τη νυχτερινή κίνηση στους δρόμους μιας πόλης. Κύματα ήχου και φωτός που σταδιακά εξαπλώνονται, εξερευνούν τις εκφραστικές δυνατότητες του κινηματογραφικού μέσου να αποτυπώνει μια αίσθηση, χωρίς απαραίτητα να την απεικονίζει.

Τομονάρι Νισικάουα, ΗΠΑ, 2005, φιλμ 16 χιλ., 5’

Μιας που ενδιαφέρομαι για τη σκευή της κινηματογραφικής προβολής και την ανθρώπινη οπτική αντίληψη, αντιπαραθέτω εικόνες της Μάρκετ Στριτ (σ.σ. πρόκειται για έναν από τους κεντρικότερους δρόμους του Σαν Φρανσίσκο) μέσα στο ίδιο κάδρο, ώστε να δημιουργήσω συγκεκριμένα «χάπενινγκ» στην οθόνη. Το αποτέλεσμα μπορεί να μοιάζει αφηρημένο, αλλά είναι αρκετά αντιπροσωπευτικό για τα χαρακτηριστικά αυτού του δρόμου. (Τομονάρι Νισικάουα)

Screening Copy Κόπια προβολής: Lightcone

Screening Copy Κόπια προβολής: The Film School in Lodz

35

36

Hong Kong (HKG)

Pancoran

Gerard Holthuis, The Netherlands, 1999, 35mm, 13’

Richard Tuohy, Australia, 2017, 16mm, 9´

In 1998, Kai Tak airport in the middle of Hong Kong was closed. Approaching Kai Tak was a unique experience for the passengers. “One could read the newspapers in the street,” one passenger recalls. Hong Kong (HKG) is a film about the approach and the passing by of the airplanes in the middle of a city. An observation at the end of this century.

(Gerard Holthuis)

Motorcycles and cars are lost in the sound of traffic and disappear in bands sliced into film footage of Jakarta’s roads. The horizontal and vertical lines or checkerboard patterns emphasizing the density and chaos of the crowded roads were made by optically printing 16mm film.

Χονγκ Κονγκ (HKG) Χέραρντ Χόλτχαους, Ολλανδία, 1999, φιλμ 35 χιλ., 13’

Το 1998 το αεροδρόμιο Κάι Τακ στην καρδιά του Χονγκ Κονγκ έπαψε να λειτουργεί. Για τους ταξιδιώτες, το να πλησιάσουν το αεροδρόμιο αποτελούσε μια μοναδική εμπειρία. «Μπορούσες να διαβάσεις τα νέα στις εφημερίδες καθ’ οδόν», θυμάται ένας ταξιδιώτης. Το Χονγκ Κονγκ (HKG) είναι μια ταινία για την προσέγγιση και τη διέλευση των αεροπλάνων καταμεσής μιας πόλης. Μια παρατήρηση στο τέλος αυτού του αιώνα. (Χέραρντ Χόλτχαους)

Screening Copy Κόπια προβολής: Lightcone

Παντζόραν Ρίτσαρντ Τσούι, Αυστραλία, 2017, φιλμ 16 χιλ., 9’

Μηχανές και αυτοκίνητα χάνονται στον ήχο της κίνησης και εξαφανίζονται σε λωρίδες από υλικό αρχείου από τους δρόμους της Τζακάρτας. Οι οριζόντιες και κάθετες γραμμές, και τα καρώ μοτίβα που τονίζουν την πυκνότητα και το χάος των πολυσύχναστων δρόμων έγιναν με οπτική εκτύπωση σε φιλμ 16 χιλιοστών.

Screening Copy Κόπια προβολής: Courtesy of the Artist Παραχώρηση του καλλιτέχνη

Ταινίες

Films

Star Ferry

The Wheel

Simon Liu, USA / Hong Kong, 2018, 35mm, 8’

Theodoros Adamopoulos, Greece, 1964, 35mm, 14’

Time-condensed 35mm imagery of Hong Kong and Tokyo meld together to form impressions of city life by day and night. As an exploration of the energy found in transient moments between final destinations, Star Ferry attempts to construct a cinematic replica of the circadian rhythms of these two metropolises. Shot entirely with an analog still camera, the work is structured between moments of stasis and frenetic movement – drawing out tensions between abrupt passages forward past neon signs and LED advertisements to quiet observations of personal rituals.

The adventures of a wheel in the land of Attica. The wheel unexpectedly rolls off its axle and explores the region – with a mind of its own. Η ρόδα Θεόδωρος Αδαμόπουλος, Ελλάδα, 1964, φιλμ 35 χιλ., 14’

Οι περιπέτειες μιας ρόδας στην Αττική Γη. Η ρόδα φεύγει απρόσμενα από τον άξονά της και εξερευνά την περιοχή – με τη δική της βούληση.

Σταρ Φέρι Σάιμον Λιου, ΗΠΑ / Χονγκ Κονγκ, 2018, φιλμ 35 χιλ., 8’

Εικόνες του Χονγκ Κονγκ και του Τόκιο συμπυκνωμένες χρονικά σε φιλμ 35 χιλιοστών συγχωνεύονται για να σχηματίσουν εντυπώσεις από τη ζωή στην πόλη τη μέρα και τη νύχτα. Μια εξερεύνηση της ενέργειας που αποθηκεύεται στις στιγμές μετάβασης ανάμεσα στους τελικούς προορισμούς, επιχειρεί να φτιάξει μια κινηματογραφική ρέπλικα των κιρκάδιων ρυθμών αυτών των δύο μητροπόλεων. Ένα έργο που γυρίστηκε αποκλειστικά με αναλογική φωτογραφική μηχανή είναι δομημένο ανάμεσα σε στιγμές στάσης και φρενήρους κίνησης, αμβλύνοντας τις εντάσεις ανάμεσα στα απότομα περάσματα από τα φώτα από νέον και τις διαφημιστικές πινακίδες LED στις ήρεμες στιγμές παρατήρησης προσωπικών τελετουργιών.

Screening Copy Κόπια προβολής: Courtesy of the Artist Παραχώρηση του καλλιτέχνη

Screening Copy Κόπια προβολής: Greek Film Archive Ταινιοθήκη της Ελλάδας

37

38 Hiwa Jacqueline Lentzou, Greece, 2017, DCP, 11’

[11]

Screening Copy Κόπια προβολής: Some Shorts

A floating. A dream. A poem. The camera flies above a vast landscape up close, over the mountains, into the city. “I saw a dream,” he says. “What did you see?” she asks. “It was about the girls. They were sick!” She wants to know what was wrong with them. They carried houses on their backs, he replies. In this city, where children bear houses on their backs, the sun’s radiance is diminished. What kind of strange city is that, the young woman asks. Athens, he says.

Hiwa Ζακλίν Λέντζου, Ελλάδα, 2017, DCP, 11’

Μια μετεώριση. Ένα όνειρο. Ένα ποίημα. Η κάμερα αιωρείται πάνω από ένα αχανές τοπίο, στην αρχή από κοντινή απόσταση, μετά περνάει πάνω από τα βουνά, διασχίζει την πόλη. «Είδα ένα όνειρο», λέει αυτός. «Τι είδες;», λέει αυτή. «Ήταν για τα κορίτσια. Είχαν αρρωστήσει!». Αυτή θέλει να μάθει τι είχαν. Κουβαλούσαν σπίτια στις πλάτες τους, της απαντά αυτός. Σ’ αυτή την πόλη, όπου τα παιδιά κουβαλούν σπίτια στις πλάτες τους, η ηλιακή ακτινοβολία χάνεται. Τι παράξενη πόλη είναι αυτή, απαντά η νεαρή γυναίκα. Η Αθήνα, λέει αυτός.

Ταινίες

Films A VIEW FROM SOMEWHERE

ΘΕΑ ΑΠΟ ΚΑΠΟΥ Τόποι που βλέπουμε από το επίπεδο του εδάφους, μέσα από τις προσωπικές μας εμπειρίες και τις παρατηρήσεις που αυτές γεννούν, καταρρίπτοντας τα παραδοσιακά σύνορα που φαίνονται από ψηλά πάνω στον χάρτη. Αυτές οι ταινίες εξετάζουν τον τρόπο με τον οποίο η υποκειμενική αίσθηση του τόπου έχει τη δυναμική να ορίσει νέους κόσμους, πέρα από τις καθιερωμένες αφηγήσεις για την πόλη και την πολιτεία.

Places seen from the ground, through personal experiences and observations, shattering the traditional borders of the map seen from above. These films look at the way the subjective sense of place has the potential to establish new realms, outside of the prescriptive narratives of city and state.

Visit Greece

Επισκεφθείτε την Ελλάδα

Fotos Lambrinos, Greece, 1960, Video, 21’

Φώτος Λαμπρινός, Ελλάδα, 1960, αρχείο βίντεο, 21’

Culling from Soviet newsreels, the film attempts a historical retrospective from the era of the Metaxas dictatorship (1936–1941) to the military junta (1967–1974). Far from a strictly “historical” film, Visit Greece lampoons tragic instances in the country’s recent history, in which various “tourists” visit Greece – uninvited and invariably armed – in order to establish a regime of their liking on Greek soil .

Μέσα από την αποκλειστική χρήση επικαίρων από τα σοβιετικά αρχεία, η ταινία επιχειρεί μία ιστορική αναδρομή από την περίοδο της δικτατορίας του Μεταξά (1936-1941) μέχρι τη Χούντα (1967-1974). Χωρίς να πρόκειται για μια «ιστορική» ταινία με τη στενή έννοια του όρου, το ντοκιμαντέρ αυτό σχολιάζει ειρωνικά και διακωμωδεί τραγικές στιγμές της πρόσφατης Ιστορίας μας, όταν διάφοροι «τουρίστες» επισκέπτονται την Ελλάδα –απρόσκλητοι και κατά κανόνα ένοπλοι– για να εγκαταστήσουν στο έδαφός της το καθεστώς της αρεσκείας τους.

Screening Copy Κόπια προβολής: Courtesy of the Artist Παραχώρηση του καλλιτέχνη

39

40

This Is a History of New York

Manuscript

Jem Cohen, USA, 1987, Video, 23’

Eva Stefani, Greece, 2017, Video, 12’

A “history” of New York City from Prehistoric Times through the Space Age, illustrated entirely with documentary street footage. The filmmaker made a wide-ranging study of the radically different worlds within the five boroughs, concentrating on the interaction between street life and architecture. While the filmmaker’s intent was to make an accessible street document, on a broader level the film inquires if the so-called Great Ages of Man might not co-exist here and now, before our very eyes. (Jem Cohen)

Over the past 25 years, working primarily in Greece, Stefani has directed a remarkable array of ethnographic and experimental documentary films that speak to the “fringes of reality.” This, her most recent film, takes place one night in the spring of 2017: “Molly is a dogwoman who wanders around the city making bubbles. It’s a national holiday and Molly walks on all fours among parades, people in uniform, and ancient drama theater plays...”

Αυτή είναι μια ιστορία της Νέας Υόρκης

Εύα Στεφανή, Ελλάδα, 2017, αρχείο βίντεο, 12’

Τζεμ Κόεν, ΗΠΑ, 1987, αρχείο βίντεο, 23’

Εδώ και 25 χρόνια, δουλεύοντας κυρίως στην Ελλάδα, η Στεφανή έχει σκηνοθετήσει μια ξεχωριστή σειρά εθνογραφικών και πειραματικών ντοκιμαντέρ που κινούνται «στις παρυφές της πραγματικότητας». Το Χειρόγραφο, η πιο πρόσφατη ταινία της, εκτυλίσσεται κάποια ανοιξιάτικη νύχτα του 2017: «Η Μόλι, μια γυναίκα-σκύλος, τριγυρνάει στην πόλη κάνοντας φούσκες. Είναι εθνική εορτή και η Μόλι περπατάει στα τέσσερα ανάμεσα σε παρελάσεις, ένστολους και παραστάσεις αρχαίου δράματος...».

Μια «ιστορία» της πόλης της Νέας Υόρκης, από τους προϊστορικούς χρόνους μέχρι την εποχή του διαστήματος, η οποία παρουσιάζεται αποκλειστικά μέσα από πραγματικά πλάνα απ’ τον δρόμο. Ο σκηνοθέτης έκανε μια εκτενή μελέτη των ριζικά διαφορετικών κόσμων των πέντε κεντρικών δήμων της πόλης, εστιάζοντας στην αλληλεπίδραση ανάμεσα στη ζωή του δρόμου και στην αρχιτεκτονική. Ενώ η πρόθεση του σκηνοθέτη ήταν να παραδώσει ένα προσβάσιμο τεκμήριο για τον δρόμο, σε ένα άλλο επίπεδο η ταινία αναρωτιέται αν η λεγόμενη Μεγάλη Εποχή του Ανθρώπου μπορεί να μην ενυπάρχει στο εδώ και τώρα, μπροστά στα μάτια μας. (Τζεμ Κόεν)

Screening Copy Κόπια προβολής: LUX

Χειρόγραφο

Screening Copy Κόπια προβολής: Courtesy of the Artist Παραχώρηση του καλλιτέχνη

Ταινίες

Films Tabu

jump into the past, to a Portuguese colony depicted in impressionistic snapshot, where life is infinitely “freer” than the Portuguese of the 2010s, a heedless freedom built on the backs of exploitation – permitting unlimited passion and desire for any who wish to burn. The twisting and churning of these two worlds, these realms of reality and myth, reveals the aporia rife in both “texts”; perhaps the only real freedom afforded is in creation itself, alternatingly dipping in and out of the pools of dream, world and nightmare, never long enough to be fully submerged.

Miguel Gomes, Portugal, 2012, DCP, 118’

Screening Copy Κόπια προβολής: Seven Films

Tabu is a film that deftly navigates the in-between: in between sincerity and irony, repression and anarchy, postcolonial critique, and romanticism.

Weaving together the present of crisisstricken Portugal with its hoary imperialist past, Tabu experiments with the assumed connection between story and reality. We begin grounded in the “truth” of present-day Lisbon, in the midst of unjust economic conditions and global unrest, following a character who is trying to navigate her surroundings with a pessimistic morality. We then

[12]

Ταμπού

πεσιμιστική ηθική. Ώσπου πηδάμε ξαφνικά στο παρελθόν, σε μια πορτογαλική αποικία που παρουσιάζεται σαν σ’ ένα ιμπρεσιονιστικό ενσταντανέ, όπου η ζωή φαντάζει στο διηνεκές πιο ελεύθερη για τους Πορτογάλους της δεύτερης δεκαετίας του εικοστού πρώτου αιώνα – ακόμα κι αν αυτή η ακέφαλη ελευθερία χτίστηκε στις πλάτες της εκμετάλλευσης, επιτρέποντας σ’ αυτούς που επιθυμούν να καούν το πάθος και την επιθυμία χωρίς όρια. Καθώς οι επικράτειες της πραγματικότητας και του μύθου τρίβονται κι αλέθονται, αποκαλύπτουν τα αδιέξοδα που αφθονούν και στα δύο «κείμενα»· ίσως η πραγματική ελευθερία να μπορεί να πραγματωθεί μόνο στην ίδια τη δημιουργία, βουτώντας εναλλάξ μέσα κι έξω από τις δεξαμενές του ονείρου, του γήινου κόσμου και του εφιάλτη, αλλά όχι για αρκετό χρονικό διάστημα ώστε να βυθιστούν ολοκληρωτικά.

Miguel Gomes, Portugal, 2012, DCP, 118’

Το Ταμπού είναι μια ταινία που περιπλανιέται με μαεστρία σ’ έναν ενδιάμεσο χώρο: ανάμεσα στην ειλικρίνεια και στην ειρωνεία, στην καταπίεση και στην αναρχία, στην κριτική της μετααποικιοκρατίας και στον ρομαντισμό. Καθώς διαπλέκει το παρόν της Πορτογαλίας, μιας χώρας βυθισμένης σε κρίση, με το γκρίζο ιμπεριαλιστικό της παρελθόν, το Ταμπού πειραματίζεται με την υποτιθέμενη σύγκριση ανάμεσα στην εξιστόρηση και την πραγματικότητα. Ξεκινάμε καθηλωμένοι στην «αλήθεια» της Λισαβώνας του σήμερα, εν μέσω της αδικίας που επιβάλλουν οι οικονομικές συνθήκες και οι αναταραχές ανά την υφήλιο, κι ακολουθούμε έναν χαρακτήρα που προσπαθεί να περιηγηθεί στο περιβάλλον της ωθούμενη από μια

41

42

The wall between reality and imagination breaks down, disclosing a new landscape of possibility. Films that exist as worlds, with laws that only apply to their own idiosyncrasy.

Character and viewer alike are bewildered, left to navigate alien but ultimately recognizable places.

Ο τοίχος ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη φαντασία καταρρέει, αποκαλύπτοντας έναν νέο ορίζοντα πιθανοτήτων. Ταινίες που συστήνονται σαν αυτοτελείς κόσμοι και διέπονται από κανόνες που υπάγονται αποκλειστικά στη δική τους ιδιοσυγκρασία. Οι κεντρικοί χαρακτήρες και οι θεατές τους μένουν σαστισμένοι κι αβοήθητοι, καθώς περιπλανιούνται σε άγνωστους, αλλά τελικά οικείους τόπους.

Ταινίες

Films

SCOPING IT OUT

ΕΠΙΣΚΟΠΏΝΤΑΣ ΤΟ ΤΟΠΊΟ / ΑΠΟΣΚΟΠΏΝΤΑΣ ΣΤΟ ΤΟΠΊΟ

Landscapes are human creations.

Integrating distinct elements of the natural and human-made environment, landscape is the frame through which people encounter – and construct – their surroundings. The films in this program consider landscapes as recordings of different perspectives.

By looking at the multiple landscopings present in the environment, the films bring these different ways of seeing once more into the present. As vulnerable as humanity, landscape is always up for grabs, not mere fact but a political and human grappling.

Τα τοπία είναι δημιουργίες των ανθρώπων. Καθώς ενσωματώνει τα διακριτικά χαρακτηριστικά του φυσικού και του ανθρώπινου περιβάλλοντος, το τοπίο είναι το πλαίσιο μέσα από το οποίο οι άνθρωποι συναντούν –και κατασκευάζουν– τον περίγυρό τους. Οι ταινίες αυτού του προγράμματος αντιμετωπίζουν το τοπίο ως τόπο καταγραφής διαφορετικών οπτικών και προσεγγίσεων. Επισκοπώντας τις πολλαπλές εμφανίσεις του τοπίου σ’ ένα περιβάλλον, οι ταινίες ξαναφέρνουν στο παρόν αυτά τα διαφορετικά είδη βλέμματος. Παραμένοντας εξίσου ευαίσθητο με την ίδια την ανθρωπότητα, το τοπίο παραμένει πάντα στη διάθεσή μας, όχι ως απλό γεγονός, αλλά ως στοιχείο πολιτικής και ανθρώπινης πάλης.

43

[13]

44

Markings 1-3

Comca’ac

Eva Kolcze, Canada, 2011, Video, 7’

Pedro Jiménez, Mexico, 2011, Video, 8’

A tactile journey in three parts.

Markings 1-3 is an attempt to connect with nature through the surface of celluloid, using such techniques as tinting, toning, painting and scratching.

The Comca’ac (the people who speak) are a small native community from the state of Sonora, Mexico. With a great cosmogony based on the stars and songs, the Comca’ac live and sing their way through a reality of economic and other hardships. This is a small portrait of how this people talks and sings to prevail on this earth.

Σημάδια 1-3 Ίβα Κόλτσε, Καναδάς, 2011, αρχείο βίντεο, 7’

Ένα απτικό ταξίδι σε τρία κομμάτια: η ταινία Σημάδια 1-3 επιχειρεί μια επανασύνδεση με τη φύση μέσα από την επιφάνεια του σελιλόιντ, εφαρμόζοντας τεχνικές όπως η βαφή του φιλμ, ο επιχρωματισμός του, η ζωγραφική πάνω στα καρέ ή η χάραξή τους.

Comca’ac Πέδρο Χιμένες, Μεξικό, 2011, αρχείο βίντεο, 8’

Οι Comca’ac (που στη γλώσσα της φυλής των Σέρι σημαίνει «οι άνθρωποι που μιλούν») είναι μια μικρή κοινότητα αυτόχθονων στην πολιτεία της Σονόρα στο Μεξικό. Στη φοβερή κοσμογονία των άστρων και των τραγουδιών τους, οι ντόπιοι ζουν και τραγουδούν για ν’ αντιμετωπίσουν τη σκληρή τους καθημερινότητα. Ένα μικροσκοπικό πορτρέτο που αποτυπώνει τον τρόπο με τον οποίο αυτοί οι άνθρωποι μιλούν και τραγουδούν για να επιβληθούν σ’ αυτή τη γη.

Screening Copy Κόπια προβολής: Courtesy of the Artist Παραχώρηση της καλλιτέχνιδος

Screening Copy Κόπια προβολής: Courtesy of the Artist Παραχώρηση της καλλιτέχνιδος

Ταινίες

Films

Dust Cycles

Walking From Munich to Berlin (MünchenBerlin Wanderung)

Eva Kolcze, Canada, 2017, Video, 15’

Dust Cycles uses 16mm film and aerial video to explore the Scarborough Bluffs, a string of cliffs located at the eastern edge of Toronto’s waterfront, where natural and human-made elements collide.

The film investigates the past and present of the Bluffs, from the rock and clay strata that reveal the last Ice Age and footprints of First Nations people who populated the area 11,000 years ago, to the present day properties on the brink of destruction due to erosion.

Oskar Fischinger, Germany, 1927, 16mm, 5’

Κύκλοι της σκόνης

Περπατώντας από το Μόναχο στο Βερολίνο

Ίβα Κόλτσε, Καναδάς, 2017, αρχείο βίντεο, 15’

Όσκαρ Φίσινγκερ, Γερμανία, 1927, φιλμ 16 χιλ., 5’

H σκηνοθέτις χρησιμοποιεί φιλμ 16 χιλιοστών και εναέριες λήψεις για να εξερευνήσει την περιοχή Σκάρμποροου Μπλαφς, ένα σύμπλεγμα γκρεμών που απλώνεται κατά μήκους του θαλάσσιου μετώπου στα ανατολικά του Τορόντο, όπου η φύση έρχεται σε αντιπαράθεση με τα ανθρώπινα κατασκευάσματα. Η ταινία διερευνά το παρελθόν και το παρόν αυτής της περιοχής, από τα στρώματα βράχων ή αργίλου από την τελευταία Εποχή των Παγετώνων και τα χνάρια των ανθρώπων των Πρώτων Εθνών που εποίκησαν εκεί πριν από 11.000 χρόνια, μέχρι τα σύγχρονα κτίσματα που είναι έτοιμα να καταρρεύσουν εξαιτίας της διάβρωσης.

Το 1927, ο Όσκαρ Φίσινγκερ διέσχισε μια απόσταση χιλίων χιλιομέτρων από το Μόναχο στο Βερολίνο με τα πόδια, χωρίς τις μοντέρνες ανέσεις των τρένων και των αυτοκινήτων, απηχώντας τους μεγάλους περιπάτους του Χέντερλιν που προηγήθηκαν, αλλά και του Χέρτσογκ που θα έπονταν. Στην πορεία του ταξιδιού του, συναντά μια σειρά εικόνων σε επανάληψη. Με τα ίδια του τα λόγια: «οι διαφορές ανάμεσα στους ανθρώπους είναι πολύ λιγότερες από την κοινώς διαδεδομένη αντίληψη. Πρέπει να πω πως οι άνθρωποι είναι παντού οι ίδιοι».

Screening Copy Κόπια προβολής: Courtesy of the Artist Παραχώρηση της καλλιτέχνιδος

Screening Copy Κόπια προβολής: Lightcone

In 1927, Oskar Fischinger marched on by foot over a thousand kilometers from Munich to Berlin, foregoing the modern conveniences of trains and automobiles, echoing the long walks of Hölderlin before, and Herzog to come. Over the course of his journey, encounters a repetition of images; in his own words, “There is a lot less difference between people than is commonly supposed. I must say that people are the same everywhere.”

45

46

Dislocation Blues

Landscape

Sky Hopinka, USA, 2017, Video, 17’

Nan Hoover, The Netherlands, 1983, Video, 6’

Dislocation Blues reflects on the 2016 Standing Rock protests where Native rights and environmental activists stood against the Dakota Access Pipeline – an oil pipeline that would run through Native lands and pollute the local water production. Resisting both the myth of documentary “objectivity” and grand narratives, the director follows the stories of several protesters, offering a new, subdued yet pressing vision of Standing Rock.

In painting, for instance, a landscape, the painter uses his hands continuously. Hands are the instruments with which he prepares the canvas and manipulates the brushes.

The camera is the instrument for making a videotape. The hands are left free and even pose as the landscape itself. In Landscape the hands are taken out of their active context and brought onto a more abstract and universal plane. The boundaries of time and space become blurred in image as much as sound: the private sound of breathing widens onto an almost cosmic dimension.

Τα μπλουζ του εκτοπισμού Σκάι Χοπίνκα, ΗΠΑ, 2017, αρχείο βίντεο, 17’

Τοπίο

Τα μπλουζ του εκτοπισμού στοχάζονται τις διαδηλώσεις στο Στάντινγκ Ροκ στην Ντακότα των ΗΠΑ το 2016, όπου ακτιβιστές για τα δικαιώματα των αυτόχθονων πληθυσμών και του περιβάλλοντος αντιτάχθηκαν στην κατασκευή του αγωγού αργού πετρελαίου Dakota Access, ο οποίος θα διέσχιζε τη γη των Αυτόχθονων και θα μόλυνε τον υδροφόρο ορίζοντα της περιοχής. Διαχωρίζοντας τη θέση του τόσο από την «αντικειμενικότητα» του ντοκιμαντέρ όσο και στις μεγάλες αφηγήσεις, ο σκηνοθέτης ακολουθεί τις ιστορίες κάποιων διαδηλωτών, προσφέροντας ένα νέο, αμβλυμένο πλην επίμονο όραμα του Στάντινγκ Ροκ.

Ναν Χούβερ, Ολλανδία, 1983, αρχείο βίντεο, 6’

Screening Copy Κόπια προβολής: Courtesy of the Artist Παραχώρηση του καλλιτέχνη

Screening Copy Κόπια προβολής: LUX

Όταν, για παράδειγμα, ένας ζωγράφος ζωγραφίζει ένα τοπίο, χρησιμοποιεί διαρκώς τα χέρια του. Τα χέρια είναι τα όργανα με τα οποία προετοιμάζει τον καμβά και χειρίζεται τα πινέλα του. Η κάμερα είναι το όργανο με το οποίο φτιάχνεται μια βιντεοταινία. Τα χέρια αφήνονται ελεύθερα ή ακόμα ποζάρουν σαν να ήταν τα ίδια το τοπίο. Στο Τοπίο τα χέρια βγαίνουν εκτός πλαισίου αναφοράς και εισάγονται σ’ ένα πιο αφαιρετικό, οικουμενικό επίπεδο. Τα όρια του χρόνου και του χώρου γίνονται δυσδιάκριτα, τόσο στην εικόνα όσο και στον ήχο: ο απόκρυφος ήχος της ανάσας αποκτά σχεδόν συμπαντικές διαστάσεις.

Ταινίες

Films Forevermore: Biography of a Leach Lord Erik Saks, USA, 1989, Video, 83’

Screening Copy Κόπια προβολής: Courtesy of the Artist Παραχώρηση του καλλιτέχνη

At once novelistic and poetic, this achronological collage of diary entries between the 1940s and 1990s by a fictional toxic-waste dumper named Isaac Hudak – the different stages of his life are played by three actors, including Saks – creates a haunting portrait of an alienated drifter’s existence. Behind the dry recitation of ecological facts in the narration, there is a powerful overall sense of the poetics of waste (a register that recalls Thomas Pynchon), with writers as diverse as E.M. Cioran and Peter Handke used to flesh out some of the diary entries. Highly original in its form, its subject, its funereal tone, and its ghostly sensibility, this is a remarkable and memorable first feature, full of haunting ideas and eerie after effects. (Jonathan Rosenbaum)

Για πάντα: Βιογραφία ενός άρχοντα των αποβλήτων Έρικ Σακς, ΗΠΑ, 1989, αρχείο βίντεο., 83’

Ένα μυθιστορηματικό και συνάμα ποιητικό κολάζ που παραθέτει σε μη χρονολογική σειρά σελίδες από ένα ημερολόγιο που κρατούσε ένας επινοημένος χαρακτήρας από τη δεκαετία του ’40 έως τη δεκαετία του ’90 – ένας άνδρας με το όνομα Άιζακ Χάντακ, ο οποίος απελευθέρωνε τοξικά απόβλητα και τον οποίο υποδύονται τρεις διαφορετικοί ηθοποιοί (συμπεριλαμβανομένου και του σκηνοθέτη) σε διαφορετικά στάδια της ζωής του. Μέσα από αυτό το κολάζ αναδεικνύεται ένα αξέχαστο πορτρέτο μιας απομονωμένης, περιπλανώμενης ύπαρξης. Πίσω από τη στεγνή παράθεση στοιχείων οικολογικού ενδιαφέροντος, υποβάλλεται μια έντονη, διάχυτη αίσθηση της «απόβλητης» αισθητικής (μιας αναφοράς που θυμίζει τον Τόμας Πίντσον), καθώς αποσπάσματα από έργα συγγραφέων όπως οι Εμίλ Σιοράν και Πέτερ Χάντκε εμπλουτίζουν τις σελίδες του ημερολογίου. Εξαιρετικά πρωτότυπο ως προς τη φόρμα, το θέμα, τον πένθιμο τόνο και την αιθέρια ευαισθησία του, πρόκειται για ένα ξεχωριστό και αξιομνημόνευτο ντεμπούτο, γεμάτο ιδέες που θα μας ακολουθούν για καιρό και απόκοσμες εντυπώσεις. (Τζόναθαν Ρόζενμπαουμ)

47

[14]

[15]

50 Picnic at Hanging Rock Peter Weir, Australia, 1975/1998, DCP, 107’

Screening Copy Κόπια προβολής: Τhe Festival Agency

Peter Weir’s Picnic at Hanging Rock is (like the Joan Lindsay novel it adapts) unclassifiable to any specific genre: is it cosmic horror? A period piece? A coming-of-age story of the bored and repressed elite? However, its influence — its look, feel and tone — is undeniable, across a host of different filmmakers and contexts, from fashion photographers to David Lynch. Picnic displays the trappings of one 19th-century Australian girls’ school, opening with the students’ yearly Valentine’s day excursion to Hanging Rock. Amidst the gauzy haze, in the shadow of the splendorous edifice, several of the picnickers decide to climb the mountain, seemingly called by some higher power to climb and climb. When the girls fail to return, a hysteria grips the local community, and we follow the stories of those left behind, attempting to wrest a stable response to that most elusive question: “What the fuck is going on?”

Το μυστικό του Βράχου των Κρεμασμένων Πίτερ Γουίρ, Αυστραλία, 1975/1998, DCP, 107’

Το μυστικό του Βράχου των Κρεμασμένων του Πίτερ Γουίρ παραμένει μια ταινία που δεν κατατάσσεται σε κανένα είδος – ακριβώς όπως το μυθιστόρημα της Τζόαν Λίντσεϊ, του οποίου αποτελεί διασκευή. Πρόκειται για δείγμα συμπαντικού τρόμου; Ταινία εποχής; Μια ιστορία ενηλικίωσης της ελίτ που υποφέρει από πλήξη και καταπίεση; Σε κάθε περίπτωση, το μέγεθος της επιρροής της –ως προς το ύφος, την αίσθηση και τον τόνο της– είναι αδιαπραγμάτευτο και εκτείνεται σε μια μεγάλη γκάμα δημιουργών και συμφραζομένων, από φωτογράφους μόδας έως τον Ντέιβιντ Λιντς. Το μυστικό παρουσιάζει την παγίδα στην οποία πέφτουν κάποια κορίτσια που ζουν σ’ ένα οικοτροφείο της Αυστραλίας του 19ου αιώνα, και ξεκινά με την ετήσια σχολική εκδρομή στον Βράχο των Κρεμασμένων ανήμερα του Αγίου Βαλεντίνου. Τυλιγμένες σ’ αραχνοΰφαντη αχλύ, στη σκιά του μεγαλειώδους όγκου, πολλά κορίτσια αποφασίζουν ν’ αναρριχηθούν στον βράχο, σπρωγμένες, κατά τα φαινόμενα, από κάποια ανώτερη δύναμη. Όταν τα κορίτσια δεν καταφέρνουν να γυρίσουν, η τοπική κοινότητα παγώνει από υστερία, κι έτσι παρακολουθούμε τις ιστορίες αυτών που έμειναν πίσω και προσπαθούν με νύχια και με δόντια να δώσουν μια σαφή απάντηση στο πιο φευγαλέο ερώτημα: «τι διάολο συνέβη;».

Ταινίες

Films

51

52

Behind This Soft Eclipse Eve Heller, Canada, 2004, 16mm, 10’

Screening Copy Κόπια προβολής: Sixpack

I was imagining a collaboration of parallel worlds or a kind of doubled consciousness, a sense of the corporeal and the riddle of absence. The body of the film depends on a spine of interlocking contrasts in the form of negative and positive space, day and night shots, under and above water elements.

These are cut on motion and qualities of light that are sometimes gentle and sometimes jarring, to convey the tender labor of hosting a balance. (Eve Heller)

Στη σκιά αυτής της ανεπαίσθητης έκλειψης Ιβ Χέλερ, Καναδάς, 2004, φιλμ 16 χιλ., 10’

Φανταζόμουν μια συνεργασία παράλληλων κόσμων ή ένα είδος διττής συνείδησης, μια αίσθηση του σωματικού και το αίνιγμα της απουσίας. Ο κορμός της ταινίας στηρίζεται σε μια ραχοκοκαλιά από συναρμογές αντιθέσεων, υπό τη μορφή αρνητικών και θετικών χώρων, φωτεινών και νυχτερινών πλάνων, στοιχείων που βρίσκονται πάνω ή κάτω από την επιφάνεια του νερού. Αυτές οι αντιθέσεις παρουσιάζονται μέσα από τη χρήση της κατακερματισμένης δράσης στο μοντάζ και διαφορετικών υφών στον φωτισμό: μια χρήση που άλλοτε είναι τρυφερή κι άλλοτε ενοχλητική, για ν’ αποδώσει την ευαισθησία που απαιτεί η σκληρή δουλειά τού να τηρείς ισορροπίες. (Ιβ Χέλερ) (Σ.τ.Μ.: Ο τίτλος της ταινίας είναι δάνειο από το ποίημα 199 της Έμιλι Ντίκινσον. Η συγκεκριμένη απόδοση είναι της μεταφράστριας.)

Ταινίες

Films Kin-dza-dza!

Georgiy Daneliya, USSR, 1986, DCP, 135’

Screening Copy Κόπια προβολής: Mosfilm

“A capitalist country,” remarks one of our two heroes, transported from the chilly comforts of Soviet Russia to the sun-scorched planet Pluke in the titular galaxy. Known for his exquisite series of “sad comedies,” director Daneliya took a violent turn into the absurd with this acid portrait of man’s inhumanity to man, which of course heeds neither national nor galactic boundaries. Sometimes excitedly deemed a Soviet Star Wars, the comparison makes an odd sort of sense if one imagines the sinister Empire emerging from the bowels of Kafka’s castle rather than old action serials. A wise Soviet filmmaker, Daneliya’s satire is broad and all-purpose, dealing with the brutality and stupidity of man’s attempts at order rather than the brutality and stupidity of any one order in particular, and can thus be appreciated by anyone at any time on any planet. (Daniel Witkin)

Κιν-τζα-τζα! Γκιόργκι Ντανελίγια, ΕΣΣΔ, 1986, DCP, 135’

«Μια καπιταλιστική χώρα»: αυτό παρατηρεί ένας από τους δύο ήρωές μας, οι οποίοι έχουν τηλεμεταφερθεί από τις δροσερές ανέσεις της σοβιετικής Ρωσίας στον Πλιουκ, έναν πλανήτη τσουρουφλισμένο από τον ήλιο, στον ομότιτλο γαλαξία Κιν-τζα-τζα. Ο σκηνοθέτης Γκεόργκι Ντανελίγια, που έγινε γνωστός για μια εξαιρετική σειρά «θλιβερών κωμωδιών», έκανε μια απότομη στροφή προς το παράλογο μ’ αυτό το καυστικό πορτρέτο της ανθρώπινης απανθρωπιάς, το οποίο ασφαλώς δεν γνωρίζει εθνικά ή γαλαξιακά σύνορα. Αν και κάποιοι του έδωσαν με ενθουσιασμό τον τίτλο του σοβιετικού Πολέμου των άστρων, η σύγκριση αυτή βγάζει ένα κάποιο νόημα αν φανταστούμε τη μοχθηρή αυτοκρατορία να αναδύεται περισσότερο από τα σπλάχνα του Κάφκα, παρά από τις παλιές ταινίες περιπέτειας. Η σάτιρα του Ντανελίγια, αυτού του σοφού Σοβιετικού σκηνοθέτη, είναι κατά παντός υπευθύνου και για όλες τις χρήσεις, και έχει στόχο τη βαναυσότητα και τη βλακεία κάθε ανθρώπου που προσπαθεί να κυβερνήσει, και όχι μια συγκεκριμένη εκδοχή της . διακυβέρνησης γι’ αυτό και η αξία της μπορεί να αναγνωριστεί ανά πάσα στιγμή σε κάθε πλανήτη. (Ντάνιελ Γουίτκιν)

53

54

Cinema is a collective endeavor, with many people involved in the production process. But only a few films are collective in the political sense. Touching upon issues of gender equality, the right to work or the need for roots, this program reexamines different types of collective filmmaking from the past and present, as well as the way in which collectivity shapes our realities.

Ο κινηματογράφος είναι ένα συλλογικό εγχείρημα, μιας και πολλά άτομα συμμετέχουν στη διαδικασία της παραγωγής. Λίγες όμως είναι οι συλλογικές ταινίες με την πολιτική έννοια του όρου. Αγγίζοντας θέματα όπως η ισότητα των φύλων, το δικαίωμα στην εργασία ή την ανάγκη για ρίζωμα σ’ έναν τόπο, αυτό το πρόγραμμα επανεξετάζει τα είδη του συλλογικού σινεμά από το παρελθόν μέχρι σήμερα, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο η συλλογικότητα διαμορφώνει τις πραγματικότητές μας.

Ταινίες

Films Women Reply (Réponse de femmes) Agnès Varda, France, 1975, DCP, 8’

Screening Copy Κόπια προβολής: Ciné-Tamaris

When, in 1975, the year celebrated by the United Nations as International Women’s Year, a French TV broadcaster asked seven female filmmakers to provide a seven-minute reply to the question, “What is a woman?” Agnès Varda replied with a ciné-tract. Drawing inspiration from agitprop short films linked with the uprisings in May ’68 – most of them made anonymously – Varda presents us with a politically committed film in which women are liberated to talk about sex, their desires, the advertisement industry, and childbearing, all in the filmmaker’s unique and heartwarmingly poignant style.

Varda gives us a naked pregnant woman dancing and laughing on camera while reading out the reproaches of TV spectators: a perfect response to the age of #metoo.

Γυναίκες απαντούν Ανιές Βαρντά, Γαλλία, 1975, DCP, 8’

Όταν το 1975, τη χρονιά που ανακηρύχθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη ως το Διεθνές Έτος των Γυναικών, το γαλλικό κανάλι ζήτησε από επτά σκηνοθέτιδες να απαντήσουν στο ερώτημα «τι είναι γυναίκα;», η Βαρντά απάντησε μ’ ένα σινέ-τρακτ. Αντλώντας έμπνευση από αυτές τις συνήθως ανυπόγραφες, στρατευμένες ταινίες μικρού μήκους που συνδέθηκαν με τον Μάη του ’68, η Βαρντά παρουσίασε με το μοναδικό, εγκάρδια αιχμηρό της ύφος μια πολιτική ταινία στην οποία οι γυναίκες αφήνονται ελεύθερες να μιλήσουν για το φύλο τους, τις επιθυμίες τους, τη βιομηχανία της διαφήμισης και την τεκνοποιία. Μια έγκυος γυναίκα που χορεύει και γελά μπροστά στην κάμερα ενώ διαβάζει φωναχτά τα σχόλια των τηλεθεατών είναι η καλύτερη απόκριση στην εποχή του #metoo.

55

[16]

56 Nightcleaners Part 1 Berwick Street Collective, UK, 1975, DCP, 90’

Screening Copy Κόπια προβολής: LUX

Nightcleaners Part 1 is a documentary made by members of the Berwick Street Collective (Marc Karlin, Mary Kelly, James Scott and Humphry Trevelyan), about the campaign to unionize the women who cleaned office blocks at night and who were being victimized and underpaid. Intending at the outset to make a campaign film, the Collective was forced to turn to new forms in order to represent the forces at work between the cleaners, the Cleaner’s Action Group and the unions – and the complex nature of the campaign itself. The result is an intensely self-reflexive film, which implicated both the filmmakers and the audience in the processes of precarious, invisible labor. It is increasingly recognised as a key work of the 1970s and as an important precursor, in both subject matter and form, to current political art practice. (LUX catalog)

Νυχτοκαθαρίστριες – Mέρος 1 Κολεκτίβα της Οδού Μπέργουικ, Μεγ. Βρετανία, 1975, DCP, 90’

Το Νυχτοκαθαρίστριες – Μέρος 1 είναι ένα ντοκιμαντέρ που γύρισαν μέλη της «Κολεκτίβας της Οδού Μπέργουικ» (οι Μαρκ Κάρλιν, Μέρι Κέλι, Τζέιμς Σκοτ και Χάμφρι Τρεβέλιαν) στο πλαίσιο της εκστρατείας για την ίδρυση συνδικάτου από τις γυναίκες που καθάριζαν κτίρια γραφείων τη νύχτα, οι οποίες έπεφταν θύματα εκμετάλλευσης για ένα κομμάτι ψωμί. Ενώ η αρχική της πρόθεση της Κολεκτίβας ήταν η δημιουργία μιας κινηματογραφικής καμπάνιας, τελικά αναγκάστηκε η ομάδα να στραφεί σε νέα εκφραστικά μέσα προκειμένου να αποτυπώσει τη δυναμική που αναπτύχθηκε ανάμεσα στις καθαρίστριες, την Ομάδα Δράσης Καθαριστών (Cleaners Action Group) και τα συνδικάτα – αλλά και την ίδια τη σύνθετη φύση της εκστρατείας. Το αποτέλεσμα είναι μια έντονα αυτοαναφορική ταινία, η οποία ενέπλεξε τους δημιουργούς της και το κοινό σε διαδικασίες επισφαλούς, αόρατης εργασίας. Πλέον αναγνωρίζεται όλο και πιο συχνά ως ένα έργο αναφοράς για τη δεκαετία του ’70 και ως σημαντικός προάγγελος της σύγχρονης πολιτικής καλλιτεχνικής πρακτικής, τόσο ως προς τη φόρμα όσο και ως προς το περιεχόμενο. (Κατάλογος της LUX)

Ταινίες

Films Ain’t Got No Fear

work, and imagine their future and old age. Created over a period of nine months, during which Karikis developed friendships with local youth, this multi-awarded film oscillates between a music video and observational cinema.

This unique cinematic experience reveals a way in which industrial sites are often re-imagined by youths with a form of spatial justice defined by friendship and play, the thrill of subverting authority, and evading adult surveillance.

Mikhail Karikis, UK, 2016, DCP, 10’

Mikhail Karikis filmed Ain’t Got No Fear with a group of teenage boys who are growing up in the militarised post-industrial marshland of the Isle of Grain in South East England.

Using as their beat the persistent crushing noises of the demolition of a neighbouring power plant, which used to provide employment for the majority of local villagers, the boys sing a rap song they wrote about their lives. They recall memories of being younger, express their wish to find

Screening Copy Κόπια προβολής: Courtesy of the Artist Παραχώρηση του καλλιτέχνη

The film was commissioned by Whitstable Biennale 2016 & Ideas Test.

Εγώ δεν φοβάμαι

που ολοκληρώθηκε μέσα σε εννιά μήνες (κατά τη διάρκεια των οποίων ο σκηνοθέτης έγινε φίλος με τη νεολαία του χωριού), ακροβατεί ανάμεσα στο βίντεο κλιπ και στο σινεμά παρατήρησης. Μια μοναδική κινηματογραφική εμπειρία που αποκαλύπτει τον τρόπο με τον οποίο με τον οποίο οι νέοι συχνά επανεπινοούν τις βιομηχανικές ζώνες με μία μορφή χωροταξικής δικαιοσύνης, η οποία καθορίζεται από τη φιλία και το παιχνίδι, τη συναρπαστική αίσθηση της υπονόμευσης κάθε εξουσίας, αλλά και την απόδραση από την επιτήρηση των ενηλίκων.

Μιχαήλ Καρίκης, Ηνωμένο Βασίλειο, 2016, DCP, 10’

Ο Μιχαήλ Καρίκης γύρισε το Εγώ δεν φοβάμαι μαζί με μια ομάδα έφηβων αγοριών που μεγαλώνουν σε μια στρατιωτικοποιημένη, μεταβιομηχανική ζώνη στους βάλτους του Άιλ οφ Γκρέιν στη νοτιοανατολική Αγγλία. Έχοντας για μπιτ τους επίμονους, δυνατούς θορύβους από την κατεδάφιση ενός γειτονικού πυρηνικού σταθμού, όπου απασχολούνταν οι περισσότεροι κάτοικοι του χωριού, τα παιδιά τραγουδούν ένα ραπ κομμάτι που έγραψαν για τη ζωή τους. Ανακαλούν μνήμες της εποχής που ήταν ακόμα νεότερα, εκφράζουν την επιθυμία τους να βρουν μια δουλειά, φαντάζονται το μέλλον και τα γεράματά τους. Αυτή η πολυβραβευμένη ταινία,

Η ταινία ήταν ανάθεση της Μπιενάλε του Γουίτσταμπλ (2016) και της καλλιτεχνικής κοινοτικής οργάνωσης Ideas Test.

57

[19]

58 For Those Who Will Follow (Pour la suite du monde) Pierre Perrault / Michel Brault / Marcel Carrière, Canada, 1963, DCP, 105’

Screening Copy Κόπια προβολής: National Film Board of Canada

Α seminal and rarely-screened documentary that records the inhabitants of Île-aux-Coudres, Quebec, as they revive their traditional practice of beluga whale hunting. Pierre Perrault burst onto the documentary scene with this debut, co-created with fellow Quebeckers Michel Brault and Marcel Carrière, which opened a path toward “direct cinema” and a revival of documentary filmmaking for the following generation. Even 60 years after its creation, this film remains important for the unique way it engaged, or some say was “acted” by, the women and men of Île-aux-Coudres, assuming without fear or prejudice the jagged relationship between documentary and fiction. Seen today, the film invites us to reconsider the time it takes to really look and listen to people, and how a collaborative form of cinema can serve to write not only the past, but also the present, for all those involved.

Για το μέλλον του κόσμου Πιερ Περό / Μισέλ Μπρο / Μαρσέλ Καριέρ, Καναδάς, 1963, DCP, 105’

Ένα εμβληματικό και ακριβοθώρητο ντοκιμαντέρ που καταγράφει την καθημερινότητα των κατοίκων του Ιλ-ο-Κουρντ του Κεμπέκ, καθώς αυτοί αναβιώνουν την παραδοσιακή πρακτική του κυνηγιού της λευκής φάλαινας. Ο Πιερ Περό προσγειώθηκε στον χώρο του ντοκιμαντέρ μ’ αυτή την πρώτη του ταινία, την οποία συνσκηνοθέτησε με τους συντοπίτες του από το Κεμπέκ Μισέλ Μπρο και Μαρσέλ Καριέρ, ανοίγοντας τον δρόμο για το σινεμά ντιρέκτ και ανανεώνοντας το σινεμά τεκμηρίωσης για την επόμενη γενιά. Ακόμα και σήμερα, 60 χρόνια μετά τη δημιουργία της, αυτή η ταινία παραμένει σημαντική για τον τρόπο με το οποίο έκανε τους άνδρες και τις γυναίκες του Ιλ-ο-Κουρντ συμμέτοχους ή, κατ’ άλλους, «ηθοποιούς» σ’ αυτό το εγχείρημα που θεώρησε δεδομένη την ακανθώδη σχέση ανάμεσα στο ντοκιμαντέρ και το φιξιόν. Η θέασή της στη σημερινή εποχή μάς προσκαλεί να αναθεωρήσουμε τον χρόνο που χρειάζεται για να δούμε και ν’ ακούσουμε πραγματικά τους ανθρώπους, και να αντιληφθούμε πώς μια συλλογική μορφή κινηματογράφου μπορεί να βοηθήσει να καταγράψουμε όχι μόνο το παρελθόν, αλλά και το παρόν για όλους τους εμπλεκομένους.

Ταινίες

Films (ABOUT THE “GROUP OF FIVE”)

(ΓΙΑ ΤΗΝ «ΟΜΑΔΑ ΤΩΝ ΠΕΝΤΕ»)

“[In the 1960s], a significant and well-organized cinephile culture developed around film societies, film schools, film seminars, and film writing, which were closely connected and interacted. [...] Τhis time a strong sense of comradeship also flourished, with several collectives [...] working as assistant directors in the industry and collectively making films. Among them the most distinguished were the ‘EDA element of cinema’ and ‘I omada ton pente’ [‘Group of Five’]. The ‘Group of Five’ consisting of Roviros Manthoulis, Roussos Koundouros, Yannis Bacoyannopoulos, Iraklis Papadakis, and Fotis Mestheneos (the latter two were students of Manthoulis at Stavrakos Film School) was a collective that, through screenings and lectures, promoted the idea of documentary in Greece and made several short documentaries.Thus cinema was considered a subject of interest that extended much beyond filmmaking and film writing per se. Film theory was seen as being closely connected to film practice and collective activism was widespread, organizing events, establishing institutions and editorial enterprises that promoted art and oppositional cinema.” (Maria Chalkou) At this year’s SIFF, the screening of two extremely rare films produced by this group, considered lost for decades, not only brings to light an overlooked side of Greek film production, but also sheds a different light on the legacies of complexity embedded within Greek cultural history, suggesting different ways to work and live in this country’s collective reality.

«Τη δεκαετία του ’60 αναπτύχθηκε μια σημαντική και καλά οργανωμένη κουλτούρα κινηματογραφόφιλων στο πλαίσιο κινηματογραφικών λεσχών, σχολών, σεμιναρίων και συγγραφής κριτικών σημειωμάτων, δηλαδή πεδίων που είχαν στενή σύνδεση και αλληλεπίδραση. [...] Έτσι αναπτύχθηκε μια πολύ δυνατή αίσθηση συντροφικότητας, με πολλές κολεκτίβες και μέλη διαφόρων ομάδων [...] να εργάζονται ως βοηθοί σκηνοθέτες στην κινηματογραφική βιομηχανία, ενώ παρήγαγαν παράλληλα συλλογικές ταινίες. Η πιο διακεκριμένη από αυτές ήταν το “Κινηματογραφικό στοιχείο της ΕΔΑ”, που έγινε γνωστή και ως “η Ομάδα των Πέντε”. Η ομάδα αποτελούνταν από τον Ροβήρο Μανθούλη, τον Ρούσσο Κούνδουρο, τον Γιάννη Μπακογιαννόπουλο, τον Ηρακλή Παπαδάκη και τον Φώτη Μεσθεναίο (οι δύο τελευταίοι ήταν μαθητές του Μανθούλη στη Σχολή Σταυράκου) και ήταν μια κολεκτίβα που, μέσα από προβολές και διαλέξεις, προωθούσε την ιδέα του ντοκιμαντέρ στην Ελλάδα, σκηνοθετώντας παράλληλα μερικά ντοκιμαντέρ μικρού μήκους. Ο κινηματογράφος ήταν ένα πεδίο ενδιαφέροντος που είχε πολλές προεκτάσεις πέρα από τη σκηνοθεσία και την κριτική κινηματογράφου. Η θεωρία του κινηματογράφου αντιμετωπιζόταν ως κάτι πολύ στενά συνδεδεμένο με την κινηματογραφική πρακτική και ο συλλογικός ακτιβισμός ήταν ευρέως διαδεδομένος, με την οργάνωση δρώμενων και τη δημιουργία ιδρυμάτων και εκδοτικών επιχειρήσεων που προήγαγαν την τέχνη και τον αντι-πολιτευτικό ή στρατευμένο κινηματογράφο. (Μαρία Χάλκου) Η προβολή δύο εξαιρετικά σπάνιων ταινιών της «Ομάδας των Πέντε» στο πλαίσιο του φετινού φεστιβάλ κινηματογράφου της Σύρου, όχι μόνο φέρνει στο φως μια παραγνωρισμένη όψη της ελληνικής κινηματογραφικής παραγωγής, αλλά φωτίζει με άλλο τρόπο την πολύπλοκη κληρονομιά της πολιτισμικής ιστορίας της Ελλάδας, προτείνοντας τελικά άλλους τρόπους για να ζούμε και να εργαζόμαστε στη συλλογική πραγματικότητα της χώρας.

59

60

[20]

The Greatest of All Forces

Η πιο μεγάλη δύναμη

Roviros Manthoulis, Greece, 1963, Video, 20’

Ροβήρος Μανθούλης, Ελλάδα, 1963, αρχείο

Familiar but forgotten images from the Greek countryside’s recent past, before and after the attempts made at “community development”: a coursing stream leading to a washbasin where women farmers clean clothes, a shepherd tending to his flock, a funeral, a wedding, a baby on a mule’s saddle piled with heavy woolen cloths, a plow tilling the ground, the arrival of a mechanic, bulldozers and tractors, farmlands where people and machines are at work... This, the first film made in the villages of Zagori, was funded by a program supported by the Organization of the United Nations, and depicts the first timid steps of modernity’s expansion – guileless at first – into the Greek countryside. In the filmmaker’s words, “the film was based on a form of cinematic writing as opposed to a simplified script, as one might expect. And that’s why we experimented [with making two versions] producing one more minimalist film with ‘ideological montage’ as its driving force and another more simplified version operating on a more ‘popular level,’ so we could see what the result would be. The farming population preferred the first (which we called ‘Eisensteinian’).”

βίντεο, 20’

Γνώριμες, αλλά ξεχασμένες εικόνες από το πρόσφατο παρελθόν της ελληνικής υπαίθρου πριν και μετά τις απόπειρες για την «κοινοτική ανάπτυξη»: ένα ορμητικό ποταμάκι που καταλήγει σε νεροτριβή όπου αγρότισσες πλένουν ρούχα, ένας βοσκός οδηγεί το κοπάδι του, μια κηδεία, ένας γάμος, ένα μωρό στο σαμάρι του μουλαριού μαζί με τα βαριά μάλλινα σκεπάσματα, το όργωμα με το άροτρο, η άφιξη ενός μηχανικού, μπουλντόζες και τρακτέρ, αγροτικές εκτάσεις όπου δουλεύουν άνθρωποι και μηχανήματα... Η πρώτη ταινία που γυρίστηκε στα Ζαγόρια χρηματοδοτήθηκε από ένα πρόγραμμα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και αποτυπώνει την πρώτη δειλή, αλλά ακόμα άδολη εξάπλωση του μοντερνισμού στην επαρχία. Με τα λόγια του σκηνοθέτη της, «η ταινία στηρίζονταν πιότερο στην κινηματογραφική γραφή παρά σ’ ένα απλουστευμένο σενάριο, όπως θα περίμενε κανείς. Κι αυτό γιατί είχαμε πειραματιστεί [με δύο εκδοχές], παράγοντας μια ταινία πιο αφαιρετική, με κινητήριο δύναμη το “ιδεολογικό μοντάζ” και μια άλλη απλουστευμένη, στο “λαϊκό επίπεδο”, για να δούμε το αποτέλεσμα. Ο αγροτικός πληθυσμός έδειξε προτίμηση στην πρώτη (που την ονομάζαμε “αϊζενσταϊνική”)».

Screening Copy Κόπια προβολής: Courtesy of the Artist Παραχώρηση του καλλιτέχνη

Ταινίες

Films

Acropolis of Athens

Ακρόπολις των Αθηνών

Roviros Manthoulis, Greece, 1961, Video, 30´

Ροβήρος Μανθούλης, Ελλάδα, 1961, αρχείο

A remarkable film about the most recognizable Greek monument of all, “whose script was written in collaboration with the archaeologist Yannis Miliadis, director of the Acropolis, who wrote the text that he himself reads aloud in the film.

Stephen Toulmin, a professor of Philosophy at Leeds University in Great Britain, reads the text in the English version. The music, composed by Yannis A. Papaioannou specifically for the film, is an adaptation of an ancient hymn to Apollo found etched into a column in Sicily. The film was shot by Fotis Mestheneou. Copies of the film were purchased by the Greek Ministry of Education and 3,000 American universities, [according to available statistics] and by the film’s American distributor, who bought the film for 15,000 dollars!”

(Roviros Manthoulis)

βίντεο, 30´

Μια ξεχωριστή ταινία για το πιο αναγνωρίσιμο ελληνικό μνημείο, «το σενάριο της οποίας γράφτηκε σε συνεργασία με τον αρχαιολόγο Γιάννη Μηλιάδη, διευθυντή της Ακρόπολης, ο οποίος έγραψε και το κείμενο που το διαβάζει ο ίδιος. Στην αγγλική βερσιόν το διαβάζει ο Στήβεν Τούλμιν, καθηγητής Φιλοσοφίας στο Leeds University της Μεγάλης Βρετανίας. Η μουσική του Γιάννη Α. Παπαϊωάννου, ειδικά γραμμένη για την ταινία, είναι διασκευή ενός αρχαίου ύμνου στον Απόλλωνα που βρέθηκε χαραγμένος σε στήλη στη Σικελία. Η φωτογραφία είναι του Φώτη Μεσθεναίου. Κόπιες αγόρασαν το ελληνικό Υπουργείο Παδείας και 3.000 αμερικανικά πανεπιστήμια, [σύμφωνα με στοιχεία] από τον αμερικανό διανομέα, που είχε αγοράσει την ταινία για 15.000 δολάρια!» (Ροβήρος Μανθούλης)

Screening Copy Κόπια προβολής: Courtesy of the Artist Παραχώρηση του καλλιτέχνη

61

62

“L i e t o m e ” JOHNNY: Lie to me. Tell me all these years you’ve waited.

Tell me.

VIENNA: (without feeling) All these years, I’ve waited.

JOHNNY: Tell me you’d have died if I hadn’t come back.

VIENNA: I would have died if you hadn’t come back.

JOHNNY: Tell me you still love me like I love you.

VIENNA: I still love you like you love me.

JOHNNY: (bitter) Thanks. Thanks a lot.

In one of the most agonizingly romantic scenes in the history of cinema, in a film that constantly camouflages its true self against a backdrop of cinematic genres, a man asks a woman to tell him the “truth.”

(From Nicholas Ray’s Johnny Guitar (1954) with Joan Crawford and Sterling Hayden.)

Manolis Kranakis, Film Critic (Flix.gr)

Ρακόρ

Match Cut

«Πες μου ψέματα...» ΤΖΟΝΙ: Πες μου ψέματα. Πες μου πως όλα αυτά τα χρόνια περίμενες. Πες μου. ΒΙΕΝΑ: (χωρίς συναίσθημα) Όλα αυτά τα χρόνια περίμενα. ΤΖΟΝΙ: Πες μου ότι θα πέθαινες αν δεν γύριζα πίσω. ΒΙΕΝΑ: (χωρίς συναίσθημα) Θα πέθαινα αν δεν γύριζες πίσω. ΤΖΟΝΙ: Πες μου ότι με αγαπάς ακόμη όπως σε αγαπώ εγώ. ΒΙΕΝΑ: Σε αγαπώ ακόμη όπως με αγαπάς εσύ. ΤΖΟΝΙ: (με πίκρα) Ευχαριστώ. Ευχαριστώ πολύ.

Σε μια από τις πιο επώδυνα ρομαντικές σκηνές της ιστορίας του σινεμά, σε μια ταινία που καμουφλάρει και η ίδια συνεχώς τον πραγματικό της εαυτό πίσω από κινηματογραφικά είδη, ένας άντρας ζητά από μια γυναίκα να του πει την «αλήθεια». (Από το Johnny Guitar του Νίκολας Ρέι (1954) με την Τζόαν Κρόφορντ και τον Στέρλινγκ Χέιντεν) Μανώλης Κρανάκης, κριτικός κινηματογράφου (Flix.gr)

63

64

ARTISTS

Badadum

Badadum

IN FOCUS

65

66 Miguel Gomes was born in Lisbon in 1972. He studied Cinema and worked as a film critic for the Portuguese press until the year 2000. He has directed several short films and made his first feature, The Face You Deserve, in 2000. Tabu (2012) was released at Berlinale’s Competition, where it won the Alfred Bauer and FIPRESCI award; the movie was sold to over 50 countries and won dozens of awards. Retrospectives of his work have been programmed at the Viennale, the BAFICI, the Torino FF, in Germany and in the USA. His three-part drama Arabian Nights, based on One Thousand and One Nights, was screened as part of the Director’s Fortnight section at the 2015 Cannes Film Festival. During his visit at SIFF, he will present Our Beloved Month of August (2008) and Tabu (2012), the two films that gave him international recognition, and will discuss in an extended conversation with the audience the realities of his filmmaking process and filmmaking as a means to process reality, responding to SIFF 2018’s main theme: “Is It Real?”

MIGUEL GO M E S Ο Μιγκέλ Γκόμες γεννήθηκε στη Λισαβώνα το 1972. Σπούδασε κινηματογράφο και εργάστηκε ως κριτικός κινηματογράφου για τον πορτογαλικό Τύπο μέχρι το 2000. Έχει σκηνοθετήσει αρκετές μικρού μήκους ταινίες και γύρισε την πρώτη του μεγάλου μήκους The Face You Deserve το 2000. Το Ταμπού (2012) έκανε πρεμιέρα στο διαγωνιστικό της Μπερλινάλε, όπου κέρδισε τα βραβεία Alfred Bauer και FIPRESCI. Η ταινία βρήκε διανομή σε 50 χώρες και κέρδισε δεκάδες βραβεία. Ρετροσπεκτίβες στο έργο του έχουν προγραμματιστεί στη Viennale της Αυστρίας, στο Φεστιβάλ BAFICI στην Αργεντινή, στο Φεστιβάλ του Τορίνου, στη Γερμανία και στις ΗΠΑ. Η ταινία του Αραβικές νύχτες, ένα δράμα σε τρία μέρη που βασίστηκε στις Χίλιες και μία νύχτες προβλήθηκε στο Δεκαπενθήμερο των Σκηνοθετών στο Φεστιβάλ των Καννών του 2015. Κατά την επίσκεψή του στο SIFF θα παρουσιάσει τις δύο ταινίες που τον καθιέρωσαν διεθνώς, το Ο αγαπημένος μας μήνας Αύγουστος (2008) και το Ταμπού (2012), και θα παραδώσει ένα μάστερκλας όπου θα συζητήσει σε μια εκτενή συνάντηση με το κοινό την πραγματικότητα της κινηματογραφικής μεθόδου, αλλά και τον κινηματογράφο ως μέθοδο επεξεργασίας της πραγματικότητας, συνομιλώντας με το βασικό θέμα της φετινής διοργάνωσης: «Είναι αλήθεια;».

Αφιερώματα

Artists in Focus

67

68 “Is it real?” – That is the question posed by two American hunters as they find themselves caught in the midst of the foggy highlands in a Scottish village stuck in time. The village is called Brigadoon (1954). It’s not to be found on any map, and has the highly stylized forms of MGM productions from the 1950s and the chromatic splendor of Vincente Minelli’s glorious musicals. In other words, Brigadoon is cinema (just as The Wizard of Oz was also our film-musical, an even more famous one at that).

The two hunters are played by Gene Kelly and Van Johnson, but, in some sense, they also represent us moviegoers. They make up the ying and yang of our dual condition as spectators. One (Kelly) believes in the unbelievable, despite his misgivings he needs and wants to believe at all costs; the other (Johnson) is a cynic and refuses to believe in anything that doesn’t seem logical to him. When Gene Kelly asks “What is real for you?” Van Johnson responds, “Things I can touch, taste, see, hear, smell and swallow,” as he takes another swig at the flask of whiskey...

At the antipodes of realism, Brigadoon transfers this sense of the real from the screen to the spectator’s mind. Minelli does not seem to claim that the village – and its absurd “miracle” – looks real on screen. He even appears to claim the opposite: that it emerges as artificial and unrealistic as possible. Only in this way

MIGUEL can the spectator voluntarily establish a “pact of reality” with this artificial, movie-studio world. It is then up to the viewer’s discretion whether they choose to be Kelly or Johnson, whether they choose to make this world real or not.

Most of contemporary cinema has neither the courage nor generosity to trust the viewer and ask: is it real? This is why it goes to such lengths to simulate a live effect – the camera seems merely to be observing, as though merely reporting the story, pretending to ignore what the characters in front of it will do – so it shrouds everything in a naturalism that passes itself off as real. This is why it is so authoritarian towards its viewers, so that they will be too intimidated to wonder about what they are seeing. The film Brigadoon is an example of a film that does not obscure its artifice. But by appearing as what it is – the apogee of studio cinema – one can feel it all coexisting amiably with unrealism, the weight of the bodies and the physical exertion of the actors as they dance, the camera swinging with the movements of the crane that casts shadows over the set and shakes the artificial bushes, the materiality of a world composed of lights and cardboard. Things you can (almost) touch, taste, hear, smell and swallow... and that’s for real!

Miguel Gomes Αφιερώματα

Artists in Focus «Είναι αλήθεια;» αναρωτιούνται δύο Αμερικανοί κυνηγοί όταν βρίσκονται παγιδευμένοι στα ομιχλώδη Χάιλαντς, σ’ ένα σκωτσέζικο χωριό όπου είχε σταματήσει ο χρόνος. Το χωριό λέγεται Μπριγκαντούν (1954): δεν υπάρχει σε κανένα χάρτη κι έχει το στιλιζάρισμα κάθε παραγωγής που βγήκε από τα στούντιο της MGM από τη δεκαετία του ’50 και στο εξής, όπως και τη μεγαλειώδη χρωματική παλέτα των εκθαμφωντικών μιούζικαλ του Βινσέντε Μινέλι. Μ’ άλλα λόγια, το Μπριγκαντούν είναι το ίδιο το σινεμά (ακριβώς όπως ο Μάγος του Οζ ήταν για μας ο ορισμός του μιούζικαλ, σ’ ένα ακόμη πιο διάσημο δείγμα αυτού του είδους). Τους δύο κυνηγούς υποδύονται οι Τζιν Κέλι και Βαν Τζόνσον, οι οποίοι, υπό μια έννοια, εκπροσωπούν όλους εμάς τους σινεφίλ. Είναι το γιν και το γιανγκ της διττής υπόστασής μας ως θεατών. Ο μεν Κέλι πιστεύει στο απίστευτο και, παρά τους ενδοιασμούς του, διατηρεί την ανάγκη και την επιθυμία να πιστέψει σε κάτι – με κάθε τίμημα. Ο δε Τζόνσον είναι κυνικός και αρνείται να πιστέψει σε ό,τι δεν του φαίνεται λογικό. Όταν ο Τζιν Κέλι τον ρωτά «τι είναι λοιπόν για σένα πραγματικό;» ο Βαν Τζόνσον απαντά: «τα πράγματα που μπορώ ν’ αγγίξω, να γευτώ, να δω, ν’ ακούσω, να μυρίσω και να καταπιώ», και κατεβάζει άλλη μια γουλιά ουίσκι απ’ το φλασκί του... Στους αντίποδες του ρεαλισμού, το Μπριγκαντούν μεταφέρει αυτή την αίσθηση του πραγματικού από την οθόνη στο μυαλό του θεατή. Ο Μινέλι δεν μοιάζει να ισχυρίζεται πως το χωριό –και το παράδοξο «θαύμα» του– μοιάζει αληθινό επί της οθόνης. Μάλιστα, φαίνεται να ισχυρίζεται ακριβώς το αντίθετο: το χωριό παρουσιάζεται όσο το δυνατόν πιο τεχνητό και μη ρεαλιστικό. Μόνο έτσι μπορεί ο θεατής να συνάψει εθελουσίως ένα «σύμφωνο πραγματικότητας» μ’ αυτόν τον τεχνητό κόσμο που υπάρχει μόνο σ’ ένα

GOMES κινηματογραφικό στούντιο. Τότε εξαρτάται από τη διακριτική ευχέρεια του θεατή αν θα επιλέξει να ταυτιστεί με τον Κέλι ή με τον Τζόνσον, αν θα επιλέξει να κάνει πραγματικό αυτόν τον κόσμο ή όχι. Στον σύγχρονο κινηματογράφο, οι περισσότερες ταινίες δεν έχουν το θάρρος ή τη γενναιοδωρία να εμπιστευτούν τους θεατές και να τους ρωτήσουν «είναι αλήθεια;». Γι’ αυτόν τον λόγο είναι τόσο σύνθετο να αναπαράγουν το εφέ της «ζωντανής» δράσης – η κάμερα μοιάζει απλώς να παρατηρεί, σαν να επρόκειτο απλώς να αφηγηθεί μια ιστορία, και προσποιείται πως αγνοεί τι πρόκειται να κάνουν οι χαρακτήρες ενώπιόν της, με αποτέλεσμα να σκεπάζει τα πάντα με μια εντώπωση νατουραλισμού που περνιέται για αλήθεια. Για τον ίδιο λόγο, αυτές οι ταινίες είναι τόσο αυταρχικές απέναντι στους κοινό τους, που ντρέπεται ν’ αναρωτηθεί τι βλέπει. Το Μπριγκαντούν είναι μια από αυτές τις ταινίες που δεν κρύβει πως είναι κατασκευή. Αλλά επειδή παρουσιάζεται ακριβώς όπως είναι –το απόγειο του σινεμά των στούντιο–, νιώθουμε την ομαλή συμβίωση των όσων βλέπουμε με το μηρεαλιστικό, το βάρος και τον μόχθο των σωμάτων των ηθοποιών καθώς αυτοί στροβιλίζονται μαζί με τις κινήσεις του γερανού που κρατάει την κάμερα και ρίχνει τη σκιά του στο σκηνικό, κουνώντας ταυτόχρονα τους τεχνητούς θάμνους, την υλικότητα ενός κόσμου που είναι φτιαγμένος από φώτα και χαρτόνια. Από πράγματα που (σχεδόν) μπορείς να αγγίξεις, να γευτείς, να δεις, ν’ ακούσεις, να μυρίσεις και να καταπιείς... αυτή τη φορά στ’ αλήθεια! Μιγκέλ Γκόμες 69

70

Jürgen Reble (born 1956 in Düsseldorf, Germany) is a German experimental filmmaker. In the late 1970s and 80s, he was a member of the film ensemble Schmelzdahin.

In the early 1980s he began making his own work in film, performance, and installation often rooted in manual processing of film footage using mechanic and chemical influences, and the reconstruction of the cinematic apparatus. Since 1992 he works together with the sound artist Thomas Köner in the fields of film, installation, and performance. His works have been exhibited at the Museum of Modern Art, New York; Auditorium of the Louvre, Paris; Filmmuseum Amsterdam; Walker Art Center, Minneapolis. In 1997 he received a scholarship from the Kunstfond in Bonn. In 2009 he made his first HD digital work, Materia Obscura, using footage from his earlier film Instabile Materie (1995).

Reble lives and works in Bonn, Germany.

JÜRGEN R E B L E Ο Γιούργκεν Ρέμπλε (1956, Ντίσελντορφ) είναι Γερμανός πειραματικός σκηνοθέτης. Στο τέλος της δεκαετίας του ’80 ξεκίνησε να κάνει ταινίες, περφόρμανς και εγκαταστάσεις που συχνά βασίζονταν στην επεξεργασία του φιλμ στο χέρι, και στην επέμβαση με μηχανικά και χημικά εργαλεία στον κινηματογραφικό μηχανισμό. Από το 1992 συνεργάζεται με τον καλλιτέχνη του ήχου Τόμας Κένερ σε ταινίες, εγκαταστάσεις και περφόρμανς. Έργα του έχουν εκτεθεί στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης, στο Αμφιθέατρο του Λούβρου στο Παρίσι, στο Filmmuseum του Άμστερνταμ, στο Walker Art Center στη Μινεάπολη κ.α. Το 1997 έλαβε την υποτροφία του ταμείου Kunstfond της Βόννης. Το 2009 γύρισε την πρώτη του ταινία σε ψηφιακό φορμά (HD) με τίτλο Materia Obscura, χρησιμοποιώντας υλικό από το έργο του Instabile Materie (1995). Ζει και εργάζεται στη Βόννη της Γερμανίας.

Αφιερώματαcus

Artists in Focus Thomas Köner (born 1965 in Bochum, Germany) studied at Musikhochschule Dortmund and CEM Studio Arnhem. He is a distinctive figure in the fields of contemporary music, techno and multimedia art, working across the spheres of composition, visual arts, installation work and music production. For more than three decades, his work has been internationally recognised, receiving awards such as Golden Nica Ars Electronica (Linz), Transmediale Award (Berlin), Best Young Artist at ARCO (Madrid), and many more. His familiarity with both the visual and sonic arts resulted in numerous commissions to create music for silent films for the Auditorium du Musée du Louvre, Musée d’Orsay, Centre Pompidou, and others. His works are part of the collections of significant museums such as Musée national d’art moderne, Centre Pompidou Paris, Musée d’art contemporain, Montréal. His performances and installations are audiovisual meditations that explore our notion of time, memory and location. He invites audiences to enjoy impressions of depth, distance and disappearance, and to fathom the qualities of the space around our limits of perception.

THOMAS K Ö N E R Ο Τόμας Κένερ (1965, Μπόχουμ, Γερμανία) σπούδασε στη μουσική ακαδημία Musikhochschule του Ντόρτμουντ και στο CEM Studio του Άρνεμ. Είναι μια χαρακτηριστική μορφή της σύγχρονης μουσικής, της τέκνο και της πολυμεσικής τέχνης, και δραστηριοποιείται στη σύνθεση, στις οπτικές τέχνες και στη μουσική παραγωγή. Εδώ και τρεις δεκαετίες το έργο του τυγχάνει διεθνούς αναγνώρισης, καθώς έχει αποσπάσει διακρίσεις όπως τα Golden Nica Ars Electronica (Λιντς), Transmediale Award (Βερολίνο) κ.ά. Η εξοικείωσή του με τις οπτικές και ακουστικές τέχνες οδήγησε σε διάφορες αναθέσεις, στο πλαίσιο των οποίων έγραψε μουσική για βωβές ταινίες που παρουσιάστηκαν, μεταξύ άλλων, στο Αμφιθέατρο του Μουσείου του Λούβρου, το Μουσείο Musée d’Orsay ή το Centre Pompidou. Τα έργα του ανήκουν στις συλλογές σημαντικών μουσείων, όπως το Centre Pompidou στο Παρίσι ή το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στο Μόντρεαλ. Οι περφόρμανς και οι εγκαταστάσεις του είναι οπτικοακουστικοί διαλογισμοί που εξερευνούν τις έννοιες του χρόνου, της μνήμης και της τοποθεσίας. Προσκαλεί το κοινό να απολαύσει τις εντυπώσεις του βάθους, της απόστασης και της εξαφάνισης, όπως και να εξερευνήσει πώς διαφοροποιείται ποιοτικά ο χώρος στα όρια της ανθρώπινης αντίληψης.

71

72

Badadum

Badadum

73

74

The focus of this project by Jürgen Reble and Thomas Köner is a visual insight into the beginnings of moving images (from the 19thcentury zoetropes etc.) and the first years after the invention of the Cinematograph.

The images are chemograms in 16mm film, handprocessed and covered on a light-table with silver-active chemicals and dyes, receiving a picturesque quality with the impression of something that was concealed or buried for a long time.

The performance at SIFF will be a premiere of actual excerpts of a longer work in progress about early cinema together with the sound works of Thomas Köner.

PERFORMAN C E B Y

Αφιερώματαcus

Artists in Focus

JÜRGEN REBLE AND T H O M A S K Ö N E R Το έργο των Γιούργκεν Ρέμπλε και Τόμας Κένερ που θα παρουσιαστεί στη Σύρο είναι μια οπτική ενδοσκόπηση στις απαρχές της κινούμενης εικόνας (από τα ζωοτρόπια του 19ου αιώνα και στο εξής) και στα πρώτα χρόνια μετά την εφεύρεση του κινηματογράφου. Οι εικόνες είναι χημειογράμματα σε φιλμ 16 χιλιοστών, το οποίο ο Ρέμπλε επεξεργάζεται με το χέρι και τοποθετεί στο φωτεινό τραπέζι για να το επαλείψει με χημικά που αλληλεπιδρούν με τον άργυρο ή να πειραματιστεί με άλλες βαφές. Έτσι κάθε καρέ αποκτά μια υφή που θυμίζει ζωγραφικό πίνακα και δίνει την εντύπωση πως βρισκόταν κρυμμένο ή θαμμένο για πολύ καιρό. Η νέα τους περφόρμανς, η οποία θα κάνει πρεμιέρα στη Σύρο, αποτελεί ένα κράμα αποσπασμάτων ενός εκτενέστερου έργου τους για τον πρώιμο κινηματογράφο, το οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη.

75

76

Johan Grimonprez was born in Roeselare, Belgium in 1962. He studied at the School of Visual Arts and attended the Whitney Museum Independent Study Program in New York.

Grimonprez achieved international acclaim with his film essay, dial H-I-S-T-O-R-Y. With its premiere at Centre Pompidou in Paris, France and Documenta X in 1997, it eerily foreshadowed the events of September 11th. The film tells the story of airplane hijackings since the 1970s and how these changed the course of news reporting. The movie consists of recycled images taken from news broadcasts, Hollywood movies, animated films and commercials. As a child of the first TV generation, the artist mixes reality and fiction in a new way and presents history as a multi-perspective dimension open to manipulation.

JOHAN GRIM O N P R E Z His curatorial projects have been exhibited at museums worldwide, such as at the Hammer Museum (Los Angeles), the Pinakothek der Moderne (Munich) and the MOMA (New York). His works are part of the permanent collections of major museums, including the Centre Georges Pompidou (Paris), the Kanazawa Art Museum (Japan) and Tate Modern (London). His films have travelled in prestigious film festivals around the globe, including New York, Edinburgh, Telluride, Los Angeles, Rio de Janeiro, Tokyo and Berlin.

Grimonprez divides his time between Belgium and New York and is a faculty member at the School of Visual Arts (New York).

During his festival visit at SIFF, the filmmaker will discuss the ways in which his artistic practice endorses hybrid, instead of dividing methods, as a response to the media’s systematic construction of reality.

Αφιερώματα

Artists In Focus Ο Γιόχαν Γριμονπρές γεννήθηκε στην πόλη Ρούσελαρε του Βελγίου το 1962. Σπούδασε στη Σχολή Εικαστικών Τεχνών της Νέας Υόρκης και παρακολούθησε το Ανεξάρτητο Πρόγραμμα Σπουδών του Μουσείου Αμερικανικής Τέχνης Whitney στην ίδια πόλη. Ο Γριμονπρές κέρδισε διεθνή αναγνώριση με το κινηματογραφικό του δοκίμιο καλέστε Ι-Σ-Τ-Ο-Ρ-Ι-Α, το οποίο έκανε την πρεμιέρα του στο Centre Pompidou του Παρισιού και στην Documenta X το 1997, προοικονομώντας με ανατριχιαστικό τρόπο τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου. Η ταινία αφηγείται την ιστορία των αεροπειρατειών από τις αρχές της δεκαετίας του ’70 και πώς αυτές άλλαξαν τη φύση των ειδήσεων. Η ταινία αποτελείται από «ανακυκλωμένα» πλάνα από τηλεοπτικά ρεπορτάζ, ταινίες του Χόλιγουντ, κινούμενα σχέδια και διαφημιστικά. Ως γνήσιο τέκνο της πρώτης γενιάς της τηλεόρασης, ο καλλιτέχνης αναμειγνύει την πραγματικότητα με τη μυθοπλασία μ’ έναν νέο τρόπο και παρουσιάζει την ιστορία σαν ένα πολυδιάστατο φαινόμενο που παραμένει ανοιχτό στη χειραγώγηση.

ΓΙΌ ΧΑΝ ΓΡΙ Μ Ο Ν Π Ρ Έ Σ Τα πρότζεκτ που έχει επιμεληθεί έχουν παρουσιαστεί σε διάφορα μουσεία παγκοσμίως, όπως στο Μουσείο Χάμερ (Hammer Museum) των Ηνωμένων Πολιτειών, στην Πινακοθήκη Μοντέρνας Τέχνης (Pinakothek der Moderne) του Μονάχου και στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης (MoMA) της Νέας Υόρκης. Τα έργα του είναι μέρος της μόνιμης συλλογής μείζονων μουσείων όπως το Centre Pompidou του Παρισιού, το Μουσείο Καναζάουα (Kanazawa Art Museum) της Ιαπωνίας και η Tate Modern του Λονδίνου. Οι ταινίες του έχουν προβληθεί σε σημαντικά διεθνή κινηματογραφικά φεστιβάλ, όπως σε αυτά της Νέας Υόρκης, του Εδιμβούργου, του Τέλουραϊντ, του Λος Άντζελες, του Ρίο ντε Τζανέιρο, του Τόκυο και του Βερολίνου. Ο Γριμονπρές μοιράζει τον χρόνο του ανάμεσα στο Βέλγιο και στη Νέα Υόρκη και είναι μέλος της Σχολής Εικαστικών Τεχνών της Νέας Υόρκης. Στην επίσκεψή του στο φετινό φεστιβάλ, ο σκηνοθέτης θα συζητήσει με το κοινό του SIFF την καλλιτεχνική του πρακτική, η οποία ακολουθεί υβριδικές (κι όχι διαιρετικές) μεθόδους, απαντώντας έτσι στη συστηματική κατασκευή της πραγματικότητας από τα μίντια.

77

78

Catherine Bernard: The idea of a photoshopped reality brings up the question of how news media, and also films, TV soap operas, commercials, consumerism, etc. construct our reality. The constant flux of images demands us to revise the very notion of a reality borne out of historical, social or economic contexts and blurs the boundaries between the phantasmic and the actual.

Johan Grimonprez: Reality is not a given. It’s almost as if the world suffers from reality vertigo. The very notion of reality itself is at stake, or at least the access to reality that media is controlling. Reality has always been entangled with the stories we tell ourselves.

Even the language we share, or not for that matter, right now while we ’re having this dialogue, is after all embedded in a worldview we agree on sharing. Reality is co-agreed upon, it’s a “consensus reality” that is co-authored.

The old paradigm of a presumed objectivity as a privileged one-dimensional position meant only to relieve us from our core responsibilities, which only contributed to the bankruptcy of our world, obscuring ecological disasters, and adding to the military build-up and the global imbalance evident today. Just as the quantum paradox redefines reality as participatory, it’s time we include our own responsibility as part of the reality we construct, as part of the stories we tell ourselves. Ultimately we’re storytelling animals.

(Supermarket History: An Interview with Johan Grimonprez by Catherine Bernard,” It’s a Poor Sort of Memory That Only Works Backwards, Hatje Cantz Verlag 112–3.)

Αφιερώματα

Artists In Focus

Κάθριν Μπέρναρντ: Η ιδέα μιας πραγματικότητας που έχει επεξεργαστεί στο PhotoShop εγείρει το ερώτημα του πώς οι ειδήσεις στα ΜΜΕ, αλλά και οι ταινίες, οι τηλεοπτικές σαπουνόπερες, τα διαφημιστικά, ο καταναλωτισμός, κ.λπ. κατασκευάζουν την πραγματικότητά μας. Η συνεχής ροή εικόνων μάς ωθεί να αναθεωρήσουμε την ίδια την έννοια της πραγματικότητας έτσι όπως την έχουμε σχηματοποιήσει μέσα από ιστορικά, κοινωνικά ή οικονομικά συμφραζόμενα και θολώνει τα όρια ανάμεσα στο φασματικό και το αληθινό. Γιόχαν Γριμονπρές: Η πραγματικότητα δεν είναι δεδομένη. Ο κόσμος μοιάζει να είναι δεσμώτης του ιλίγγου της πραγματικότητας. Διακυβεύεται η ίδια η έννοια της πραγματικότητας ή, έστω, η πρόσβαση στην πραγματικότητα που ελέγχουν τα μίντια. Η πραγματικότητα ήταν πάντα εμπλεγμένη στις ιστορίες που αφηγούμαστε οι ίδιοι στους εαυτούς μας. Ακόμα και η γλώσσα που μιλάμε από κοινού ή ακόμα και ο διάλογος που έχουμε αυτή τη στιγμή είναι τελικά δέσμιος μιας κοσμοθεωρίας στην οποία έχουμε καταλήξει μετά από συμφωνία. Η πραγματικότητα είναι ένα προσύμφωνο, είναι μια «πραγματικότητα συναίνεσης» που φέρει πολλές υπογραφές. Το παλαιότερο παράδειγμα μιας υποτιθέμενης «αντικειμενικότητας» είχε στόχο απλώς να μας ανακουφίσει από τις βασικές μας ευθύνες, οι οποίες απλώς συνεισέφεραν στη χρεοκοπία του κόσμου μας, συγκαλύπτοντας οικολογικές καταστροφές και συμβάλλοντας στην επίταση της στρατιωτικοποίησης του κόσμου και της διεθνούς ανισότητας που είναι εμφανής στις μέρες μας. Ακριβώς όπως το κβαντικό παράδοξο επαναπροσδιορίζει την πραγματικότητα ως μια συμμετοχική πράξη, ήρθε ο καιρός να αναγνωρίσουμε τον παράγοντα της δικής μας ευθύνης, ως μέρος της πραγματικότητας που κατασκευάζουμε, ως κομμάτι των ιστοριών που λέμε στους εαυτούς μας. Άλλωστε, στην ουσία είμαστε ζώα της εξιστόρησης. (Ιστορία από το σούπερ μάρκετ: Μια συνέντευξη του Γιόχαν Γριμονπρές με την Κάθριν Μπέρναρντ», It’s a Poor Sort of Memory That Only Works Backwards, Hatje Cantz Verlag 112–3.)

79

80

Badadum

Badadum

81

82 Based in Grenoble, France, Gaëlle Rouard is a cinéaste making handmade films since the early nineties. A longtime member of the “102 rue d’Alembert” (a venue dedicated to diffusion and creation of experimental music and film), she also ran the craft film laboratory “Atelier MTK” for a dozen years until 2006.

Gaëlle is an alchemist specialising in the precipitation of silver on film who has developed and is still exploring various methods of chemical processing; she is also devoted to playing with all possibilities of live multi-projections, both in collaboration with various people and in solo acts. She also runs workshops in different contexts, from art schools to individual teaching.

GAËLLE ROUARD ΓΚΑΕΛ ΡΟΥΆΡ Η Γκαέλ Ρουάρ είναι μια καλλιτέχνις του φιλμ, η οποία κάνει ταινίες από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 με βάση της την Γκρενόμπλ της Γαλλίας. Επί σειρά ετών ήταν μέλος του «102 rue d’Alembert», ενός χώρου αφιερωμένου στην προβολή και τη δημιουργία πειραματικής μουσικής και πειραματικών ταινιών, ενώ παράλληλα είχε για πάνω από μια δεκαετία τη διαχείριση του εργαστηρίου χειροτεχνίας του φιλμ Atelier MTK, έως το 2006. Ως αλχημίστρια που εξειδικεύεται στην τήξη των επάργυρων στοιχείων της φωτοευαίσθητης επιφάνειας του φιλμ, έχει αναπτύξει και συνεχίζει να εξερευνά διάφορες μεθόδους χημικής επεξεργασίας του φιλμ, καθώς εντωμεταξύ έβαλε σκοπό να εξαντλήσει όλα τα περιθώρια για παιχνίδια με πολλαπλές προβολές, σε συνεργασία με διάφορους ανθρώπους ή και μόνη της. Επίσης, κατά καιρούς διοργανώνει διάφορα εργαστήρια, άλλοτε σε σχολές καλών τεχνών κι άλλοτε σε ιδιαίτερα μαθήματα. Περφόρμανς

Performances

M...H

Μ...Θ

Gaëlle Rouard, 2016, 36’

Γκαέιγ Ρουάρ, 2016, φιλμ 16 χιλ., 36’

Inspired by O.W. himself being by W.S.

Με τον τρόπο του Ο.Γ. στον Ο.Σ.

Knock Knock Knock!

Χτύπα, χτύπα, χτύπα!

Who’s there, i’ the name of Beelzebub?

Ποιος είναι, για τ’ όνομα του

Shake off this downy sleep.

βερζεβούλη;

Confusion now hath made his

Διώχτε της αυγής τον ύπνο

masterpiece!

Το χάος έχει κάνει το αριστούργημά του!

And damned be him that first cries,

Κι ας κολαστεί που πρωτοκράξει

“Hold, enough!”

«σταματώ!».

Knock; never at quiet! What are you?

Χτύπα, χτύπα: καμιά ησυχία!

Who’s there, in the other devil’s name?

Ποιος είσαι εσύ; Ποιος είναι εκεί για

– Arm, arm, and out! –

τ’ όνομα του αλλουνού διαβόλου;

Ring the bell.

Στα όπλα, στα όπλα κι έξω!

Such a hideous trumpet

Βάρα, καμπάνα!

As from your graves rise up,

–που τέτοια απαίσια σάλπιγγα–

And look on death itself!

Σαν απ’ τους τάφους σας εβγάτε. Για να ιδείτε εδώ τον θάνατο τον ίδιο. (Σ.τ.Μ.: Από τη μετάφραση του Βασίλη Ρώτα, εκδόσεις Ίκαρος, 1978)

83

84 A mainstay of the past four editions of SIFF, Mike Cooper has been a constant source of creative energy. Performing in the majority (!) of SIFFs, Cooper has performed scores to all kinds of cinema, from lost early films of Greece to images from the NASA archives. This year, he will partner with Vicky Bisbiki from the artist collective Medea Electronique, who in turn will “digest” Mike’s performance, through a digital intervention that will turn Cooper’s performance, the audience, and the setting itself into a new, synthesized film-work. In effect, Bisbiki visuals will “score” Cooper’s sound; a livecamera feed will turn Cooper’s performance and context into images, establishing a direct connection between the music and the visual synthesis. The walls of the quarry become the set, Cooper the actor, and Bismpiki’s visuals a new cinematic realm – all live, in front of (and in use of!) the audience.

INTRA-VENTION | ΠΑΡΈ/Κ/ΒΑΣΗ: MIKE COOPER + VICKY BISBIKI | ΜΑΙΚ ΚΟΥΠΕΡ + ΒΙΚΥ ΜΠΙΣΜΠΙΚΗ (MEDEA ELECTRONIQUE) Ο Μάικ Κούπερ, ένας στυλοβάτης του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Σύρου, αποτελεί μια σταθερή πηγή δημιουργικής ενέργειας. Τα τελευταία χρόνια, σχεδόν σε κάθε διοργάνωση του SIFF, έχει επενδύσει ηχητικά διάφορα κινηματογραφικά είδη, από χαμένες πρώιμες εικόνες της Ελλάδας έως εικόνες από τα αρχεία της ΝΑΣΑ. Αυτή τη χρονιά συνομιλεί με τη Βίκυ Μπισμπίκη της κολεκτίβας Medea Electronique, η οποία με τη σειρά της θα «χωνέψει» την περφόρμανς του Μάικ μέσω μιας ψηφιακής παρέμβασης που θα μετατρέψει την περφόρμανς του Κούπερ, το κοινό και το σκηνικό σε μια νέα κινηματογραφική σύνθεση. Αντιστοίχως, τα εφέ της Μπισμπίκη θα «ενορχηστρώσουν» τον ήχο του Κούπερ: η μετάδοση από μια «ζωντανή» κάμερα που θα παίρνει επιτόπια πλάνα θα εικονοποιήσει την περφόρμανς του Κούπερ, εγκαθιστώντας μια άμεση σχέση ανάμεσα στη μουσική και την οπτική σύνθεση. Τα τείχη του νησιού γίνονται το σκηνικό, ο Κούπερ γίνεται ο ηθοποιός και οι εικόνες της Μπισμπίκη διαμορφώνουν μια νέα κινηματογραφική συνθήκη – ζωντανά και ενώπιον (και με τη χρήση!) του κοινού. Περφόρμανς

Performances Vicky Bisbiki is an artist who combines new technologies and programming languages to describe and explore the contemporary perception of the world, and our role within it, through the potentials of audiovisual interactive artworks. She has completed a Bachelor’s degree in Audio Visual Arts of Ionian University and a Master’s degree in Art and Technology of the Image at the University of Paris VIII and Fine Arts of Athens. She has presented her work and participated in collaborative projects in several productions, festivals, cultural research and conferences such as Onassis Cultural Center, the European Projects EASTN, NEON & Marina Abramovic Institute presented at Benaki Museum, and more.

Η Βίκυ Μπισμπίκη είναι μέλος της καλλιτεχνικής κολεκτίβας Medea Electronique και μια καλλιτέχνις που συνδυάζει στην πρακτική της τις νέες τεχνολογίες και τις γλώσσες προγραμματισμού, για να περιγράψει και να εξερευνήσει τη σύγχρονη ανθρώπινη αντίληψη για τον κόσμο και για τον ρόλο μας μέσα σ’ αυτόν, μέσα από τις δυνατότητες που προσφέρουν τα διαδραστικά οπτικοακουστικά έργα τέχνης. Είναι απόφοιτος του Τμήματος Τεχνών Ήχου και Εικόνας του Ιονίου Πανεπιστημίου και κάτοχος μεταπτυχιακών τίτλων σπουδών στην Τέχνη και Τεχνολογία της Εικόνας (University of Paris VIII και Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας). Έχει παρουσιάσει τη δουλειά της και έχει συμμετάσχει σε πολλά συνεργατικά πρότζεκτ στο πλαίσιο διάφορων παραγωγών, φεστιβάλ, έρευνας και συνεδρίων (στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών προγραμμάτων EASTN, στη σύμπραξη ανάμεσα στο NEON και το Marina Abramovic Institute που παρουσιάστηκε στο Μουσείο Μπενάκη κ.α.).

For the last 50 years, British folkexperimental legend Mike Cooper has composed and performed at festivals, cinemas, and venues around the world.

Initially a folk-blues guitarist and singer-songwriter, his work has diversified to include improvised and electronic music, live music for silent films, radio art, and sound installations. He is also a music journalist, writing features for magazines, particularly on Pacific music and musicians, a visual artist, film and video maker, a collector of Hawaiian shirts and has created more than 60 records to date. He has established his own genre of music – Electronic, Exotica – a 21st-century version of visionary 50’s Exotica, combining lap steel guitar, field recordings, and other novel electroacoustic sounds.

Εδώ και 50 χρόνια, ο Βρετανός Μάικ Κούπερ, ένας θρύλος της φολκ-πειραματικής σκηνής, έχει γράψει και παρουσιάσει συνθέσεις του σε διάφορα μέρη του πλανήτη. Αν και ξεκίνησε ως κιθαριστής, τραγουδιστής και τραγουδοποιός της φολκ-μπλουζ, το έργο του έχει διαφοροποιηθεί ώστε να συμπεριλαμβάνει αυτοσχεδιαστική και ηλεκτρονική μουσική, ζωντανή μουσική για ταινίες του βωβού κινηματογράφου, ραδιοφωνική τέχνη (radio art) και ηχητικές εγκαταστάσεις. Επίσης, είναι δημοσιογράφος που εξειδικεύεται σε μουσικά θέματα και συνεργάζεται με περιοδικά αρθρογραφώντας κυρίως για το είδος της πασίφικ και τους μουσικούς της. Είναι εικαστικός καλλιτέχνης, δημιουργός φιλμ και βίντεο, συλλέγει χαβανέζικα πουκάμισα και έχει κυκλοφορήσει μέχρι στιγμής περισσότερους από 60 προσωπικούς δίσκους. Έχει καθιερώσει το δικό του μουσικό είδος (την ηλεκτρονική εξότικα), μια εκδοχή της οράματος της εξότικα της δεκαετίας του ’50 για τον 21ο αιώνα, η οποία συνδυάζει τη χαβανέζικη (lap steel) κιθάρα, τις επιτόπιες ηχογραφήσεις και άλλους καινοτόμους ηλεκτρο-ακουστικούς ήχους.

85

86

SIFF invites Σtella to usher in the evening at Komito, a beach on the island’s southwestern shore, with a live performance following a day’s worth of mythmaking.

ΣTELLA

Το SIFF προσκαλεί τη Σtella σ’ ένα βράδυ στο Κόμητο, μια παραλία στη νοτιοδυτική πλευρά του νησιού, όπου θα κλείσει μια μέρα γεμάτη μυθοπλασίες με μια live συναυλία.

Περφόρμανς

Performances

Stella Chronopoulou is a pop singer-songwriter, musician, and visual artist based in Athens, Greece.

Her debut self-titled album, released by Inner Ear Records (GR) in early 2015, quickly became one of the most popular Greek indie albums of the year, with songs like “Picking Words” and “Detox” enjoying extensive radio airplay. In February 2017, Inner Ear released her sophomore album, Works for You, hailed by US blog Earmilk as “a sure treat!” Aside from her solo projects, Σtella frequently works with producer NTEiBINT. Together they have released four critically-acclaimed singles on Eskimo Recordings (BE) and collaborated on the music for the athletes’ parade at the Opening Ceremony of the Baku 2015 European Games. The music for the entire Ceremony was nominated for a Daytime Emmy Award in 2016. Having played extensively around Greece, Σtella has also been touring internationally, including shows in the US (SXSW Music Festival), France (Europavox), UK, and Germany.

Η Στέλλα Χρονοπούλου είναι τραγουδίστρια και τραγουδοποιός της ποπ, μουσικός και εικαστική καλλιτέχνις που ζει στην Αθήνα. Ο πρώτος της, ομώνυμος δίσκος κυκλοφόρησε στις αρχές του 2015 από την Inner Ear Records και σύντομα έγινε ένας από τους πιο δημοφιλείς ελληνικούς indie δίσκους της χρονιάς, με τα κομμάτια «Picking Words» και «Detox» να γίνονται ραδιοφωνικές επιτυχίες. Τον Φεβρουάριο του 2017, το δεύτερο άλμπουμ της με τίτλο Works for You κυκλοφόρησε από την ίδια εταιρεία και χαιρετίστηκε από το αμερικανικό μπλογκ Earmilk ως μια «απόλυτη απόλαυση». Εκτός από τα σόλο πρότζεκτ της, η Σtella συνεργάζεται συχνά με τον παραγωγό NTEiBINT. Οι δυο τους έχουν βγάλει τέσσερα σινγκλ στη βελγική εταιρεία Eskimo Recordings, τα οποία έτυχαν ευρείας κριτικής αποδοχής, και συνεργάστηκαν για τη μουσική της παρέλασης των αθλητών στην τελετή έναρξης των Ευρωπαϊκών Αγώνων του Μπακού το 2015. Η μουσική της τελετής ήταν υποψήφια για το βραβείο Daytime Emmy Award το 2016. Μετά από πολλές εμφανίσεις στην Ελλάδα, η Σtella ξεκίνησε διεθνή περιοδεία, δίνοντας συναυλίες στις ΗΠΑ (SXSW Music Festival), στη Γαλλία (Europavox), στο Ηνωμένο Βασίλειο και στη Γερμανία.

87

88 Nadah El Shazly is a singer and composer living and working in Cairo. She released her critically acclaimed debut album AHWAR in November 2017 via Nawa Recordings. Two years in the making, Ahwar was composed, written and produced by El Shazly herself in collaboration with Maurice Louca and Sam Shalabi on co-composition and arrangement duties. The album was crafted across two continents, between Canada and Egypt, and features the best of Montreal’s contemporary-classical and improvised music scene.

As part of her engagement with SIFF, El Shazly will perform her particular blend of jazz, avantgarde, electro-acoustic and classical Arabic sounds at Komito Beach – a fitting portal into a night featuring the play between myth and reality.

NADAH EL SHAZLY | ΝΆΝΤΑ ΕΛ ΣΆΖΛΙ

Η Νάντα Ελ Σάζλι είναι τραγουδίστρια και συνθέτρια που ζει και εργάζεται στο Κάιρο. Ο πρώτος δίσκος της με τίτλο Ahwar κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο του 2017 από τη δισκογραφική Nawa Recordings και συγκέντρωσε διθυραμβικές κριτικές. Σ’ αυτόν τον δίσκο, που χρειάστηκε δύο χρόνια για να ολοκληρωθεί, η ίδια η Ελ Σάζλι έγραψε τη μουσική και τους στίχους και ανέλαβε την παραγωγή μαζί με τους Μαουρίς Λούκα και Σαμ Σαλάμπι που συνεργάστηκαν στις συνθέσεις και στην ενορχήστρωση. Το άλμπουμ φτιάχτηκε ανάμεσα σε δύο ηπείρους, ανάμεσα στον Καναδά και στην Αίγυπτο, και παρουσιάζει τα πιο λαμπρά δείγματα της σύγχρονηςκλασικής και αυτοσχεδιαστικής μουσικής σκηνής. Στο πλαίσιο της συμμετοχής της στο φετινό SIFF, η Ελ Σάζλι θα παρουσιάσει το αναγνωρίσιμο μουσικό της ιδίωμα, ένα μείγμα τζαζ, αβάν γκαρντ, ηλεκτροακουστικών και κλασικών αραβικών ήχων, σε μια συναυλία στην παραλία του Κόμητου: ένα ταιριαστό σημείο εισόδου για μια βραδιά αφιερωμένη στο παιχνίδι ανάμεσα στον μύθο και στην πραγματικότητα. Περφόρμανς

Performances People on Sunday Robert Siodmak and Edgar G. Ulmer, Weimar Republic, 1930, DCP, 74´ One of the earliest pieces of film to hybridize fiction with documentary, creating entirely new cinematic forms, People on Sunday also happened to have been crafted by a litany of directors who went on to have illustrious careers. Siodmak, Ulmer, Billy Wilder, and Fred Zimmerman banded together on this inter-war dream of leisure and light, casting non-professional actors to activate the sensuality and light-heartedness of 1930s Berlin. The careers of these directors took off after they departed Nazi Germany for the promise of Hollywood; the film depicts a rarely-documented version of Deutschland before the deluge.

Carrying on the collaborative spirit of the creation of the film, musicians Mike Cooper and Nadah El Shazly will co-live score the film, channeling the far-off, peaceful light of the film onto the island.

LIVE SCORE: NADAH EL SHAZLY + MIKE COOPER Άνθρωποι την Κυριακή Ρόμπερτ Σόντμακ, Έντγκαρ Τζ. Ούλμερ, Δημοκρατία της Βαϊμάρης, 1930, DCP, 74´ Ένα από τα πρώτα δείγματα κινηματογράφου που δοκίμασε να διασταυρώσει τη μυθοπλασία με το ντοκιμαντέρ –δημιουργώντας έτσι εντελώς διαφορετικές κινηματογραφικές φόρμες– έμελλε να φτιαχτεί από μια ομάδα σκηνοθετών που θα έκαναν λαμπρή καριέρα όταν εγκατέλειψαν τη Ναζιστική Γερμανία για τις επαγγελίες του Χόλιγουντ. Οι Ρόμπερτ Σόντμακ, Έντγκαρ Τζ. Ούλμερ, Μπίλι Γουάιλντερ και Φρεντ Ζίμερμαν ένωσαν τις δυνάμεις τους σ’ αυτό το όνειρο για μια εποχή αναψυχής και φωτός στην καρδιά του Μεσοπολέμου, στο οποίο επέλεξαν μη επαγγελματίες ηθοποιούς για ν’ αποδώσουν τον αισθησιασμό και την ξεγνοιασιά του Βερολίνου της δεκαετίας του ’30. Η ταινία παρουσιάζει μια όψη της Γερμανίας πριν από τον Κατακλυσμό, η οποία δεν έχει αποτυπωθεί συχνά σε εικόνες. Απόλυτα συντονισμένοι με το συνεργατικό πνεύμα της δημιουργίας της ταινίας, οι μουσικοί Μάικ Κούπερ και Νάντα Ελ Σάζλι θα επενδύσουν ζωντανά την προβολή της στον Ταρσανά, φέρνοντας κάτι από το απόμακρο, γαλήνιο φώς της στο νησί.

89

90

Badadum

Badadum

91

92 WORKSHOPS: LANDMARKS The LANDMARKS workshop is a meeting of two islands, Tinos and Syros, in the context of SIFF. It seeks to create a new artistic connection between the two, revisiting fragments of each islands’ histories, their connections with the past, the transport of materials – specifically marble – and the movements of notable marble sculptors between the two. Over the course of a seven-day workshop, students from

Dimitris Theodoropoulos is an architect and a member of the hiboux architecture team. He teaches a design studio at the architectural department of the Patras University and architectural drawing at the Preparatory and Professional School of Fine Arts in Pirgos, Tinos. the Preparatory and Professional School of Fine Arts in Pirgos, Tinos (a school which continues the unique tradition of Tinos marble-sculpting recognized as intangible cultural heritage by UNESCO) and students from the department of Industrial Design at the University of the Aegean in Syros encounter one another to create site-specific works (landmarks) linked with the Festival’s screening sites, its overarching programming theme, and specific films. The workshop is led by Sofia Dona and Dimitris Theodoropoulos.

Sofia Dona is an architect and visual artist who realizes work in the space between architecture and art. She was recently awarded the architectural prize of the city of Munich (Förderpreis der Landeshauptstadt Cheney). For the last two years she has been teaching at the Technical University of Munich.

Workshop Coordinator Maria Palaiologou Technical Supervisor Onoufrios Despiris Participants Tinos: Panagiota Drosataki, Artemis Kakazani-Ligdi, Sotiris Karathanasis, Antonis Petrakis, Petros Polichronakis, Athanasia Pastrikou, Rosanna Tika, Konstantinos Tikas Syros: Aggeliki Avramidou, Vasso Aggeletou, Efstathios GiapoutzidisKarras, Nikos Gatsis, Chistina Ioannidi, Evangelia Kikarea, Angelos Konstantatos, Dimitris Mastorakis, Ariadne Bowen, Ekati Sagia

Εργαστήρια + Συνεργασίες

Workshops + Collaborations ΕΡΓΑΣΤΉΡΙΑ: ΤΟΠΌΣΗΜΑ

Η Σοφία Ντώνα είναι αρχιτέκτονας και εικαστικός που πραγματοποιεί έργα στην αρχιτεκτονική και την τέχνη. Πρόσφατα βραβέυτηκε με το αρχιτεκτονικό βραβείο της πόλης του Μονάχου για το 2018 (Förderpreis der Landeshauptstadt München). Τα δύο τελευταία χρόνια δίδαξε στο Πολυτεχνείο του Μονάχου στην έδρα πολεοδομίας (Technical University of Munich).

Το εργαστήριο ΤΟΠΟΣΗΜΑ είναι μια συνάντηση των δύο νησιών, της Τήνου και της Σύρου, στο πλαίσιο του SIFF. Επιχειρεί μια νέα καλλιτεχνική σύνδεση ανάμεσά τους, επαναφέροντας κομμάτια από την ιστορία των νησιών, τη σύνδεσή τους στο παρελθόν, τη μεταφορά υλικών και συγκεκριμένα μαρμάρων, την ιστορική μετακίνηση κορυφαίων μαρμαρογλυπτών. Κατά τη διάρκεια ενός επταήμερου εργαστηρίου, φοιτητές από το Προπαρασκευαστικό κι Επαγγελματικό Σχολείο Καλών Τεχνών Πανόρμου Τήνου, τη σχολή που συνεχίζει τη μοναδική παράδοση γλυπτικής της Τηνιακής Μαρμαροτεχνίας (Κατάλογος Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας UNESCO), και φοιτητες απο το τμήμα Βιομηχανικού Σχεδιασμού στη Σύρο θα συναντηθούν για να υλοποιήσουν επιτόπια έργα («landmarks»), τα οποία θα συνδεθούν με τις τοποθεσίες των προβολών, τις θεματικές του φεστιβάλ ή ακόμα και τις συγκεκριμένες ταινίες που θα προβληθούν.

Ο Δημήτρης Θεοδωρόπουλος είναι αρχιτέκτονας και μέλος της ομάδας hiboux architecture. Διδάσκει αρχιτεκτονικό σχεδιασμό στο τμήμα Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου Πατρών και αρχιτεκτονικό σχέδιο στο Προπαρασκευαστικό κι Επαγγελματικό Σχολείο Καλών Τεχνών Πανόρμου Τήνου. Συντονισμός εργαστηρίου Μαρία Παλαιολόγου Τεχνικός επιβλέπων Ονούφριος Δεσύπρης Συμμετέχοντες Τήνος: Παναγιώτα Δροσατάκη, Άρτεμη Κακαζάνη-Λυγδή, Σωτήρης Καραθανάσης, Αντώνης Πετράκης, Πέτρος Πολυχρονάκης, Αθανασία Παστρικού, Ρωσάννα Τίκα, Κωνσταντίνος Τίκας Σύρος: Αγγελική Αβραμίδου, Βάσω Αγγελέτου, Ευστάθιος ΓιαπουτζίδηςΚαρράς, Νίκος Γκάτσης, Χρηστίνα Ιωαννίδη, Ευαγγελία Κικαρέα, Άγγελος Κωνσταντάτος, Δημήτρης Μαστοράκης, Αριάδνη Μπόουεν, Εκάτη Σαγιά

93

94

COLLABORATIONS: CINEDOC KIDS

ΣΥΝΕΡΓΑΣΊΕΣ: CINEDOC KIDS

The Athens International Children’s and Youth Film Festival CineDoc Kids was created in 2017 and is run by Anemon Productions. The Festival’s selection of documentary and fiction films depicts life through the eyes of children and adolescents from different corners of the earth, composing a mosaic of stories that can inspire young audiences by helping them feel part of a larger world. The children actively participate in the presentation and evaluation of the films and vote for the best film of the Festival. The screenings are accompanied by discussions, experiential workshops, and parallel actions that offer them the opportunity to come closer to the art of cinema.

To Φεστιβάλ Παιδικού και Νεανικού Κινηματογράφου Αθηνών CineDoc Kids δημιουργήθηκε το 2017 και διοργανώνεται από την εταιρεία παραγωγής Αnemon. Οι ταινίες ντοκιμαντέρ και μυθοπλασίας του Φεστιβάλ απεικονίζουν τη ζωή μέσα από τα μάτια παιδιών και εφήβων σε διαφορετικά μέρη της γης, συνθέτοντας ένα μωσαϊκό ιστοριών που μπορούν να εμπνεύσουν το νεανικό κοινό, βοηθώντας το να νιώσει μέρος ενός μεγαλύτερου κόσμου. Τα παιδιά συμμετέχουν ενεργά στην παρουσίαση και την αξιολόγηση των ταινιών και ψηφίζουν την καλύτερη ταινία του Φεστιβάλ. Οι προβολές συνοδεύονται από συζητήσεις, βιωματικά εργαστήρια και παράλληλες δράσεις που τους προσφέρουν την ευκαιρία να έρθουν πιο κοντά στην τέχνη του κινηματογράφου.

SIFF invites CineDoc Kids to present a selection of films screened on the final day of the festival. The program includes three recent films from various corners of the world that describe the collective world of childhood: how children see and deal with the world, and how this world is different from that of grown-ups.

Το SIFF προσκαλεί το CineDoc Kids να παρουσιάσει μια επιλογή ταινιών την τελευταία ημέρα της διοργάνωσης. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τρεις πρόσφατες ταινίες από διάφορα μέση του πλανήτη, οι οποίες περιγράφουν τον συλλογικό κόσμο της παιδικής ηλικίας: το πώς βλέπουν και χειρίζονται τα παιδιά τον κόσμο και το πώς αυτός ο κόσμος είναι διαφορετικός από αυτόν των ενηλίκων.

[19]

Εργαστήρια + Συνεργασίες

Workshops + Collaborations drama on the fencing piste, an even greater story is unfolding. A deep and exciting friendship between two fencing champions in their early teens. Πρωταθλητής ξιφασκίας Σάιμον Λέρενγκ Βίλμοντ, Δανία, 2014, αρχείο βίντεο, 27’

Αυτή τη σεζόν, ο μικρός Ρούμπεν έχει να αντιμετωπίσει μερικούς από τους πιο σκληρούς και ταλαντούχους ξιφομάχους της Ευρώπης. Στην πόλη του, στη Δανία, η καλύτερή του φίλη, η Μαρί, προπονείται κι αυτή στην ξιφασκία. Πέρα από τα όσα συμβαίνουν στην πίστα της ξιφασκίας, εκτυλίσσεται μια ακόμα μεγαλύτερη ιστορία. Μια βαθιά και συναρπαστική φιλία ανάμεσα σε δύο ξιφομάχους, έναν πρωταθλητή και μια πρωταθλήτρια, που βρίσκονται μόλις στην πρώιμη εφηβεία τους.

Chikara – The Sumo Wrestler’s Son Simon Lereng Wilmont, Denmark / Japan, 2013, Video, 32’

The 10-year-old Japanese boy Chikara is one of the best sumo wrestler in his club.

As the son of a former professional sumo champion he needs to live up to high expectations. Chikara’s father is very busy and their only time together is during their training lessons. When the annual Sumo Championship is coming up, it means everything to Chikara to win and make his father proud. Τσικάρα – Ο γιος του παλαιστή σούμο Σάιμον Λέρενγκ Βίλμοντ, Δανία / Ιαπωνία, 2013, αρχείο βίντεο, 32’

O Tσικάρα, ένα αγόρι δέκα χρονών από την Ιαπωνία, είναι ένας από τους καλύτερους παλαιστές σούμο στον αθλητικό όμιλο όπου συμμετέχει. Καθώς είναι γιος ενός παλιού πρωταθλητή του ίδιου αθλήματος, μαθαίνει να ζει με τις υψηλές προσδοκίες των γύρω του. Ο πατέρας του Tσικάρα είναι ιδιαίτερα πολυάσχολος, κι έτσι οι δυο τους περνάνε τον ελάχιστο κοινό ελεύθερο χρόνο τους σε προπονήσεις. Όταν πλησιάζει ο καιρός για το ετήσιο πρωτάθλημα σούμο, ο Tσικάρα θέλει όσο τίποτα στον κόσμο να νικήσει και να κάνει περήφανο τον πατέρα του.

Varicella Victor Kossakovsky, Norway / Denmark / Sweden, 2017, Video, 25’

Two talented sisters Nastia (13) and Polina (7) study in the most prestigious Academy of Russian ballet after being selected from 5,500 kids. Acclaimed director Victor Kossakovsky portrays the tender and trustful relationship of the sisters, who share one big dream: to become soloist ballet dancers. They are fully devoted to their six hours daily training at the Academy. Βαρικέλλα Βίκτορ Κοσακόφσκι, Νορβηγία / Δανία / Σουηδία, 2017, αρχείο βίντεο, 25’

Δύο ταλαντούχες αδελφές, η 13χρονη Νάστια και η 7χρονη Πολίνα, φοιτούν στη σπουδαιότερη ακαδημία ρωσικού μπαλέτου, αφότου επελέγησαν μεταξύ 5.500 παιδιών. Ένα πορτρέτο της γεμάτης τρυφερότητα και εμπιστοσύνη σχέσης των δύο αδελφών, οι οποίες μοιράζονται ένα μεγάλο όνειρο: να γίνουν σολίστ του μπαλέτου. Τις παρακολουθούμε να προετοιμάζονται, πλήρως αφοσιωμένες στο εξάωρο καθημερινό τους πρόγραμμα στην ακαδημία.

The Fencing Champion Simon Lereng Wilmont, Denmark, 2014, Video, 27’

This season Ruben (10) has to face some of the toughest and most talented fencers in Europe. In his hometown in Denmark his best friend Marie is also fencing. Besides the

95

96 COLLABORATIONS | ΣΥΝΕΡΓΑΣΊΕΣ: L’ ALTERNATIVA

SIFF is happy to announce its collaboration with the Barcelona Independent Film Festival, L’Alternativa. Now in its 25th year, L’Alternativa has offered filmgoers and professionals a unique opportunity to discover and enjoy screenings and activities that value creative freedom, diversity, and innovation. In a festival exchange, L’Alternativa 2017 included a selection of films from SIFF and now SIFF hosts a selection of films shown at recent L’Alternativa editions in the program “The Personal and the Political.” This program brings together six short films by young filmmakers, reflecting on the place of personal experience within certain political contexts.

Το SIFF ανακοινώνει με χαρά τη συνεργασία του με το φεστιβάλ κινηματογράφου L’Alternativa Film Festival της Βαρκελώνης. Στην 25η του διοργάνωση το L’Alternativa προσέφερε σε θεατές και επαγγελματίες του κινηματογραφικού χώρου μια μοναδική ευκαιρία να ανακαλύψουν και να απολαύσουν προβολές και δραστηριότητες που προωθούν τη δημιουργική ελευθερία, την ποικιλομορφία και την καινοτομία. Στο πλαίσιο μιας φεστιβαλικής ανταλλαγής, το τελευταίο φεστιβάλ L’Alternativa συμπεριέλαβε στο πρόγραμμά του μια επιλογή ταινιών που προβλήθηκαν στη Σύρο το 2017, κι έτσι τώρα είναι η σειρά του SIFF να φιλοξενήσει ταινίες που προβλήθηκαν στο πρόγραμμα «Το προσωπικό και το πολιτικό» στην τελευταία διοργάνωση στη Βαρκελώνη. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα περιλαμβάνει έξι μικρού μήκους ταινίες νέων σκηνοθετών, οι οποίες αναλογίζονται ποια είναι η θέση της προσωπικής εμπειρίας μέσα σε συγκεκριμένα πολιτικά συμφραζόμενα.

[20]

Εργαστήρια + Συνεργασίες

Workshops + Collaborations Pedro M.

Exile Exotic

Andreas Fontana, Switzerland / Spain, 2015,

Sasha Litvintseva, UK / Turkey / Russia, 2015,

video file, 27’

video file, 14’

Madrid. A woman goes in search of a father she never knew. Pedro Martín was the cameraman who filmed the abortive coup on 23 February 1981 live from the Spanish parliament.

Narrating the exotic beginnings of the exile of the director and her mother from Russia, this film serves as a platform for us to visit the Kremlin again, albeit by the side of a pool.

Πέδρο Μ.

Εξωτική εξορία

Αντρέας Φοντάνα, Ελβετία / Ισπανία, 2015,

Σάσα Λιτβίντσεβα, Ηνωμένο Βασίλειο / Τουρκία /

αρχείο video, 27’

Ρωσία, 2015, αρχείο video, 14’

Kάπου στη Μαδρίτη, μια γυναίκα ξεκινά ν’ αναζητά τον πατέρα της, τον οποίο δεν γνώρισε ποτέ. Ο Πέδρο Μαρτίν ήταν ο οπερατέρ που στις 23 Φεβρουαρίου του 1981 τράβηξε με την κάμερά του την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος, ζωντανά από το ισπανικό κοινοβούλιο.

Καθώς αφηγείται τις εξωτικές απαρχές της εξορίας της σκηνοθέτιδας και της μητέρας της από τη Ρωσία, η ταινία γίνεται μια πλατφόρμα για να ξαναεπισκεφτούμε το Κρεμλίνο, αυτή τη φορά όμως παραμένοντας δίπλα στην πισίνα.

Cotonov Vanished

The Corpse of Time (El cadáver del tiempo)

Andreas Fontana, Switzerland, 2009, video

Luis E. Parés, Spain, 2016, video file, 13’

If a dictator’s imagery is everything, and a dictatorship reliant on the set of images of it, we must destroy these images if we want to build a future imagery of our own.

Retired interpreter Ashravin tells radio journalists the story of Cotonov, an interpreter he once knew with a stutter. Through the narrative of his disappearance, Ashravin revisits one of the strangest moments of the Cold War.

Το πτώμα των καιρών

Ο Κοτόνοφ εξαφανίζεται

Λουίς Ε. Παρές, Ισπανία, 2016, αρχείο video, 13’

Αντρέας Φοντάνα, Ελβετία, 2009, αρχείο video,

Αν η εικόνα ενός δικτάτορα είναι το παν, και αν μια δικτατορία στηρίζεται στο σύνολο των εικόνων της, οφείλουμε να καταστρέψουμε αυτές τις εικόνες, αν θέλουμε να φτιάξουμε εμείς οι ίδιοι μια εικόνα του μέλλοντός μας.

13’

file, 13’

Ο Ασράβιν, ένας συνταξιούχος διερμηνέας, αφηγείται σε μια ραδιοφωνική εκπομπή την ιστορία του Κοτόνοφ, ενός τραυλού διερμηνέα που είχε γνωρίσει παλιά. Μέσα από την εξιστόρηση της εξαφάνισής του, το Ασράβιν επανεξετάζει μια από τις πιο παράξενες στιγμές του Ψυχρού Πολέμου.

Watch Me Shrink Florencia Aliberti, Spain, 2014, video file, 5’

Halimuhfack

This short film uses clips of homemade internet videos to explore the ways in which people exhibit their private lives, which ends up creating more and more copies of the same thing.

Christopher Harris, USA, 2016, video file, 4’

A performer lip-syncs to archival audio of author and anthropologist Zora Neale Hurston. By design, nothing in this film is authentic except the source audio.

Κοίτα με που συρρικνώνομαι

Halimuhfack

Φλορένσια Αλιμπέρτι, Ισπανία, 2014, αρχείο video, 5’

Κρίστοφερ Χάρις, ΗΠΑ, 2016, αρχείο video, 4’

Μια ταινία μικρού μήκους που αξιοποιεί υλικό από βιντεάκια που ανεβάζουν ονλάιν οι λογής χρήστες του διαδικτύου, για να εξερευνήσει τους τρόπους με τον οποίο οι άνθρωποι εκθέτουν την προσωπική τους ζωή, καταλήγοντας να αναπαράγουν ολοένα και περισσότερα αντίγραφα του ίδιου πράγματος.

Ένας περφόρμερ κάνει lip-sync, συγχρονίζοντας τις κινήσεις του στόματός του με την ηχογράφηση μιας ομιλίας της συγγραφέως και ανθρωπολόγου Ζόρα Νιλ Χιούρστον. Όπως υπαινίσσεται η φόρμα της, τίποτα σ’ αυτή την ταινία δεν είναι αυθεντικό εκτός από την ηχητική πηγή.

97

100 FILM INDEX

Hiwa

38

(Listed by International Title)

Hong Kong (HKG)

36

Kin-Dza-Dza!

53

Labor on the Douro River

34

Landscape

46

20 (nostalgia)

18

Acropolis of Athens

61

Ain’t Got No Fear

57

Manuscript

40

27

Market Street

35

Markings 1-3

44

Apollo 11 Landing Behind This Soft Eclipse

52

Betrayed

19

Nightcleaners Part 1

56

Bridges-Go-Round

34

Nineteen

22

Centrum

35

Our Beloved Month of August

26

Chikara – The Sumo Wrestler’s Son

95

The Colors of Iris

23

Pancoran

36

Comca’ac

44

Pedro M.

97

The Corpse of Time

97

People On Sunday

89

Cotonov Vanished

97

Picnic at Hanging Rock

50

dial H-I-S-T-O-R-Y

29

Rite of Spring

30

Dislocation Blues

46

Double-Take

21

Star Ferry

37

Dust Cycles

45 Tabu

41 40

An Empty Threat

18

This Is a History of New York

Exile Exotic

97

Transformers: The Premake

31

F For Fake

14

Varicella

95

The Fencing Champion

95

Vent d’ouest

28

Firewalkers of Greece

17

Visit Greece

39

For Those Who Will Follow

58

Forevermore: Biography of a Leech

Walking from Munich to Berlin

45

Lord

Watch Me Shrink

97

The Wheel

37

Women Reply

55

Zapruder Film

27

47

The Golden Gate

25

The Greatest of All Forces

60

Halimuhfack

97

Ευρετήριο ταινιών

Film Index ΕΥΡΕΤΉΡΙΟ ΤΑΙΝΙΏΝ (σύμφωνα με τον ελληνικό τους τίτλο)

Κιν-τζα-τζα!

53

Κοίτα με που συρρικνώνομαι

97

Ο Κοτόνοφ εξαφανίζεται

97

Κύκλοι της σκόνης

45

18

Μάρκετ Στριτ

35

Μόχθος στον ποταμό Δούρο

34

Comca’ac

44

Τα μπλουζ του εκτοπισμού

46

Double-Take

21

Halimuhfack

97

Hiwa

38

Ο αγαπημένος μας μήνας Αύγουστος

26

Ακρόπολις των Αθηνών

61

Αλήθειες και ψέματα

14

Αναστενάρια

17

Άνεμος από τη Δύση

28

Άνθρωποι την Κυριακή

89

Η προσελήνωση της αποστολής «Απόλλων 11»

27

Υόρκης

40

Πρωταθλητής ξιφασκίας

95

Το πτώμα των καιρών

97

Βαρικέλλα

95

Η ρόδα

37

Γέφυρες σε κίνηση

34

Σημάδια 1-3

44

Σταρ Φέρι

37

20 (νοσταλγία)

Αυτή είναι μια ιστορία της Νέας

Για πάντα: Βιογραφία ενός άρχοντα

Το μυστικό του Βράχου των Κρεμασμένων

50

Παντζόραν

36

Πέδρο Μ.

97

Περπατώντας από το Μόναχο στο Βερολίνο

45

Η πιο μεγάλη δύναμη

60

Προδομένοι

19

των αποβλήτων

47

Για το μέλλον του κόσμου

58

Γυναίκες απαντούν

55

έκλειψης

52

Δεκαεννιά

22

Ταινία του Ζαπρούντερ

27

Ταμπού

41

Εγώ δεν φοβάμαι

57

Τοπίο

46

Εξωτική εξορία

97

Τρανσφόρμερς: Το πρίμεϊκ

31

Επισκεφθείτε την Ελλάδα

39

Ιεροτελεστία της άνοιξης

30

Καθαρίστριες της νύχτας – Μέρος 1

56

καλέστε Ι-Σ-Τ-Ο-Ρ-Ι-Α

29

Κενή απειλή

18

Κέντρο

35

Στη σκιά αυτής της ανεπαίσθητης

Τσικάρα – Ο γιος του παλαιστή σούμο

95

Χειρόγραφο

40

Χονγκ Κονγκ (HKG)

36

Η χρυσή πύλη

25

Τα χρώματα της Ίριδος

23

101

102

FESTIVAL STAFF Program: Jacob Moe, Cassandra Celestin, Aaron Khandros, Nathaniel Draper, Anastasia Eleftheriou, Geli Mademli, Giannis Labelle General Production Coordinator: Eleanna Papathanasiadi Communications Coordinator: Stavia Grimani Print Traffic Coordinator: Manolis Melissourgos Hospitality Coordinator: Justine Arvanitis Hospitality Support: Nikie Kavouridis Location Coordinator: Rafaela Karagianni Production Manager: Benj Draper Technical Coordinator: Giannis Labelle Production Assistant: David Cobus Photographer: Myrto Tzima Projectionists: Christos Giamboulakis, Michalis Kanlis, Vangelis Souldatos Festival Film: George Koutsaliaris, Anastasia Eleftheriou Catalog, Poster & Product Designers: Vassiliki-Maria Plavou, Phaidon Gialis Catalog Editor: Geli Mademli Τexts: Cassandra Celestin, Nathaniel Draper, Aaron Khandros, Jacob Moe, Anastasia Eleftheriou Translations: Geli Mademli, Jacob Moe, Anastasia Eleftheriou Legal Advisor: Stavros Koutalas Financial Counsel: Spyros Thomas 2018 Interns: Maria Avramidou, Petros Freris, Myrto Kakara, Arion Kalogeras, Zina Lefkou 2018 Volunteers: Christos Adrianopoulos, Agape Badaluca, Christina Chatzokou-Tsigkou, Artemis Galati, Niki Grillakis, Katerina Katsoni, Panagiotis Korakovounis, Dimitrios Kororos, Errikos Loukopoulos, Maria Magoula, Adonis Nasios, Moona Pennanen, Rémy Poisson, Juilen Rubinfein, Stavros Theodoropoulos, Elias Yannatsis, Michalis Vargiamis, Eleni Zografini External Collaborators: Audiovisual Technician: Nikos Kontizas, Dimitris Kontizas Technical Support: Accelere, 235 Subtitling: Neaniko Plano “Pallas” Cinema Manager: Manolis Loukakis Accounting Services: FK Consulting

ΕΠΙΤΕΛΕΊΟ ΦΕΣΤΙΒΆΛ Πρόγραμμα: Τζέικομπ Μο, Κασσάνδρα Σελεστέν, Άρον Κάντρος, Ναθάνιελ Ντρέιπερ, Αναστασία Ελευθερίου, Γκέλυ Μαδεμλή, Γιάννης Λαμπέλ Γενικός συντονισμός παραγωγής: Ελεάννα Παπαθανασιάδη Συντονισμός επικοινωνίας: Στάβια Γριμάνη Συντονισμός διακίνησης ταινιών: Μανώλης Μελισσουργός Υπεύθυνη φιλοξενίας: Ζουστίν Αρβανίτη Βοηθός Φιλοξενίας: Νίκη Καβουρίδη Συντονισμός χώρων προβολών: Ραφαέλα Καραγιάννη Υπεύθυνος παραγωγής: Μπεντζ Ντρέιπερ Τεχνικός υπεύθυνος: Γιάννης Λαμπέλ Βοηθός παραγωγής: Ντέιβιντ Κόμπας Φωτογραφίες: Μυρτώ Τζήμα Βίντεο: Γιώργος Κουτσαλιάρης, Αναστασία Ελευθερίου Μηχανικοί προβολής: Χρήστος Γιαμπουλάκης, Μιχάλης Κανλής, Βαγγέλης Σουλδάτος Τεχνικός εικόνας και ήχου: Νίκος Κοντιζάς Σχεδιασμός καταλόγου, αφίσας, εντύπων & Product Designer: Βασιλική-Μαρία Πλαβού, Φαίδων Γιαλής Επιμέλεια καταλόγου: Γκέλυ Μαδεμλή Κείμενα: Κασάντρα Σελεστέν, Ναθάνιελ Ντρέιπερ, Άρον Κάντρος, Τζέικομπ Μο, Αναστασία Ελευθερίου Μεταφράσεις: Γκέλυ Μαδεμλή, Τζέικομπ Μο, Αναστασία Ελευθερίου Νομικός σύμβουλος: Σταύρος Κουταλάς Οικονομικός σύμβουλος: Σπύρος Θωμάς Πρακτική άσκηση 2018: Μαρία Αβραμίδου, Μυρτώ Κακαρά, Αρίωνας Καλογεράς, Ζήνα Λευκού, Πέτρος Φρέρης Εθελοντές 2018: Χρήστος Αδριανόπουλος, Μιχάλης Βαργιάμης, Άρτεμις Γαλάτη, Ηλίας Γιαννατσής, Νίκη Γρυλλάκη, Ελένη Ζωγραφίνη, Σταύρος Θεοδωρόπουλος, Αικατερίνη Κατσώνη, Παναγιώτης Κορακοβούνης, Δημήτρης Κορορός, Ερρίκος Λουκόπουλος, Μαρία Μαγουλά, Αγάπη Μπανταλούκα, Αντώνης Νάσιος, Μόονα Πενάνεν, Ρεμί Πουασόν, Τζούλιαν Ρούμπινφαϊν, Χριστίνα Χατζώκου-Τσίγκου Εξωτερικοί συνεργάτες: Υπεύθυνος οπτικοακουστικού εξοπλισμού: Νίκος Κοντιζάς, Δημήτρης Κοντιζάς Τεχνική υποστήριξη: Accelere, 235 Υποτιτλισμός: Nεανικό Πλάνο Διαχείριση Κινηματογράφου «Παλλάς»: Μανώλης Λουκάκης Λογιστικές υπηρεσίες: FK Consulting

103

104

ACKNOWLEDGEMENTS Friends of SIFF: Kurt Schwarz, Gina Marcou, Genie Adrianopoulos, Libra Group Thanks: Stelios Vasilakis, Panos Papoulias, Katerina Triandafyllou, Athina Rachel Tsangari, Liza Linardou, Marinos Kritikos, Maria Komninos, Phaedra Papadopoulou, Mark Mazower, Fay Zika, Angeliki Angelidis, Kosmas Nikolaou, Kelly Tsipni-Kolaza, Natalia Papadopoulou, Noah Sneider, Evgeny Gusyatinskiy, John Schmidt, Daniel Witkin, Péter Líchter, Bori Maté, Alex Pearl, Dionysis Notarakis, Pip Chodorov, Céline Pimentel, Nicole Brenez, Catherine Bernard, Jonah Raduns-Silverstein, Christian Hadjipateras, Maria Chalkou, Achilleas Papakonstantis, Grigoris Stavropoulos, Dimitris Spirou, Katerina Zampeli, Antonis Maragkos, Thomais Mendrinou, Catholic Bishop of Syros Petros Stefanou, Babis Koulouras, Maria Zoidou, Giorgos Leontaritis, Christiana Papitsi, Kostas Lorenzos, Dimitris Kosmas, Argyris, Panayiotis Konstantinidis, Manolis Loukakis, Theo Romvos, Thanos Arvanitis, Panayiotis Koutsabasis, Maya Tsoclis, Michalis Michail, Leda Galanou, Poly Lykourgou, Manolis Kranakis, Giorgos Krassakopoulos.

Thanks to all of SIFF’s local partners; special thanks to the filmmakers and other individuals who contributed their thoughts and reflections towards this year’s theme.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Φίλοι του SIFF: Τζίνα Μάρκου. Τζίνι Ανδριανόπουλος. Κουρτ Σβαρτς.

Libra Group Ευχαριστίες: Στέλιος Βασιλάκης, Πάνος Παπούλιας, Κατερίνα Τριανταφύλλου, Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη, Λίζα Λινάρδου, Μαρίνος Κρητικός, Μαρία Κομνηνού, Φαίδρα Παπαδοπούλου, Μαρκ Μαζάουερ, Φαίη Ζήκα, Αγγελική Αγγελίδη, Κοσμάς Νικολάου, Κέλυ ΤσιπνήΚολαζά, Ναταλία Παπαδοπούλου, Νόα Σνάιντερ, Εβγκένι Γκουσιατίνσκι, Τζον Σμιντ, Ντάνιελ Γουάτκιν, Πίτερ Λίχτερ, Μπόρι Ματέ, Άλεξ Περλ, Διονύσης Νοταράκης, Πιπ Τσόντοροφ, Σελίν Πιμεντέλ, Νικόλ Μπρενέζ, Κάθριν Μπέρναρντ, Τζόνα ΡάντανςΣίλβερσταϊν, Κρίστιαν Χατζηπατέρας, Μαρία Χάλκου, Αχιλλέας Παπακωνσταντής, Γρηγόρης Σταυρόπουλος, Δημήτρης Σπύρου, Κατερίνα Ζαμπέλη, Αντώνης Μαραγκός, Θωμαΐς Μενδρινού, Καθολική Επισκοπή της Σύρου, Πέτρος Στεφάνου, Μπάμπης Κουλούρας, Μαρία Ζωΐδου, Γιώργος Λεονταρίτης, Χριστιάνα Παπίτση, Κώστας Λωρέντζος, Δημήτρης Κοσμάς, Αργύρης, Παναγιώτης Κωνσταντινίδης, Μανώλης Λουκάκης, Τέο Ρόμβος, Θάνος Αρβανίτης, Παναγιώτης Κουτσαμπάσης, Μάγια Τσόκλη, Μιχάλης Μιχαήλ, Λήδα Γαλανού, Πόλυ Λυκούργου, Μανώλης Κρανάκης, Γιώργος Κρασσακόπουλος. Ευχαριστούμε ιδιαίτερα τις συνεργαζόμενες επιχειρήσεις του νησιού και τους σκηνοθέτες και τους ανθρώπους που συνέβαλαν με ιδέες και σκέψεις στη διαμόρφωση της φετινής θεματικής του φεστιβάλ.

105

106

νητ ςίρωχ οινόμιαδ οτ όπα ίεθφηλατακ αν ίεροπμ νεδ ςανέναΚ ύομσινομιαδ ςόνε αίχυτιπε Η .όμθαβ οιοπάκ εσ ,υοτ ήσεθάτακγυσ ςιτ όπα ασέμ ,υομότα υοτ αίσαγρενυσ αισύοκε νητσ ιατιεκγέ αρετόσσιρεπ ή ανέ εμ ,ςησηλύοβ ςητ ιακ ςησηόν ςητ ςείσακιδαιδ .ςενόκιε ιατνοζάμονο υοπ αταμσάλπ αλυφά ,αταμώσα ατ άτυα όπα αιμ εσ νύοταπρεπ υοπ ςετηνάλπ νασ ,εμυοζίρκιτνα ατ νατΌ ιο νασηφά υοπ αιδΐακοπα ’τ νύοτνανυσ άκινφαξ υοπσώ ήτκα οδεπίπε ςεδώιλεμεθ ανέ ’σ ετσαμύογηδο ςηνφία ,ιολαβίνακ εμυοζίρκιτνα νημ αν ,ατσιλάμ ,ςωσΊ .ςατητόκιταμγαρπ ςητ ονεμίεκιτνα ονέμιρκεκγυσ ανέ :άιταμ ήτφελκ αιμ ίεκρα ,ατοπίτ ,ομμαργόληλλαραπ όνιετοκσ οτ ιεζίχσαιδ αν ιεζάιομ ή ιεζίχσαιδ ,ητλάιφε υοτ ηψηλλύσ αίαιμγιτσ αιμ ςαμ όλαυμ οτσ ςατνώτοδορυπ νεδ ησυλάνα η ίταιγ ήκιτσιγροξε οιπ ιακ ολό νατή αίοπο η Η .ςητ όκιτσιρητκαραχ όκιτλαιφε ανέ ετύο ιεξίεδ αν εσύοροπμ ιακ νυονίπατακ υοπ ,ςοθήλπ οτσ ασεμάνα νωπώσορπ νωτ ησινάφμε ιεέλ αν νοιοπάκ εμύοκΑ .άληψ όπα ηνίδ αιμ όπα ιατνονίπατακ ορτνέκ οτ ιεκσίρβ ςωφ οτ ,»ιρέμησεμ νατή όριακ όπα νιρπ« ,ότυα ’πα άιρκαμ ιατάλκανατνα ιακ ςοτνόθλεραπ υοσεμά ςόνε ίεριεχιπε ετύο ηνόθο εμ ιεζάιομ ετύο ύοπ ιτάκ όπα άιρκαμ ςεχηά ιεύερογαπυ αν ιεζίχρα ημήνμ Η .ςενόκιε ιερέφσορπ αν ςαινάεκω ςητ ςήτυα ατητόραθακ ηνιλλάτσυρκ Η .ςιεσάτορπ ιεχέ ,ςαβάλ ςητ άιλακγα νητ ςητ ονκίλ αιγ ιεχέ υοπ ,ςανρύογ ιεζίρωχεξ νεδ υοπ ιτάκ ,εμυοσύοκα ’ν εμανέμιρεπ υοπ αμηόν ανέ ιανίε νεδ ,άκιλετ ·οτχαλλάραπα ιενέμ ιακ αμηόν οτ οιδί οτ όπα .ιοιδί ιο ςίεμε άλλα ,ήγυφ εσ ιατνοπέρτ υοπ ςερήτκαραχ ιο όπα ιεπίελ υοπ ςοκίρκ ο ατητόκιταμγαρπ νητσ ιανίε ηνχέτ Η ηνχέτ η – ςιεπέλβ υοπ ότυα ιανίε νεδ ηνχέτ η ·αδίσυλα νητ νεδ να ικ αμόκα ικ ,αέδι η ήτυα ιεσέρα ςαΜ .όνεκ οτ ιανίε αιοπάκ εσ ίταιΓ .ήνιθηλα ςω ετσαμόχεδοπα νητ ,αιεθήλα ιανίε νωπώρθνα νωτ ςομσόκ ο ικ νώτφερθακ νωτ ςομσόκ ο ,ήχοπε ηλλά ςέκιρεΜ .ιονέμμοκοπα ήδαληδ ,αρεμήσ ιανίε ςωπό νατή νεδ .ηγ ητσ νυολάβσιε αν ναζαμίκοδ ςετφέρθακ-ιοπωρθνά ιο ςετχύν ςυοτσ εμασύεδιγαπ ςυοτ ,ςίελοβσιε ςυοτ εμασύορκοπα άκιλεΤ νοκήθακ οτ νυοβάλανα αν εμασάκγανα ςυοτ ιακ ςυοτ ςετφέρθακ νωτ νωλό ,υορίενο ςοδίε οιοπάκ εσ νασ ,ςηψηλάναπε ςητ άρυελπ ηλλά νητσ αμσαρέπ οτ εμακήτυεριενΟ .νωεξάρπ νωνιπώρθνα υοπ ςετφέρθακ-ιοπωρθνά ιο ιοιδί ιο ιανίε άλλα ,ητφέρθακ υοτ !νύοθηττη αθ νεδ άροφ ητ ήτυα ικ – ςαμ ομσόκ νοτσ νύοθυχεξ αθ ίτνα :ιατνονώφροματεμ αιδάρβ αιοπάκ ,ςείεμηχλα ςέτσωσ ςιτ εΜ ιεζίταμηχσ ςαλέσ οιερόβ οτ ,όναρυο όνιρετχυν ομιρώνγ νοτ αιγ υοπ ,αμώρχ ιακ ςοχύψ ονοτνέ όπα ηγέτσ ήκιμλαπ ,ηνιρύπ αιμ ςυοκίοτακ ςυοτ ιακ ίζαμ ιακ ,ιεζάπεκσ υοπ ηγ ητ ιεύεδιγαπ »!rorrim ruoy eb ton ll’eW« .ςητ Badadum

Badadum

noitarepooc fo eerged emos tuohtiw dessessoP eb nac nosrep oN si noissessoP fo esuac evitceffe ehT .trap reh ro sih no sih hguorht ,laudividni na fo noitaroballoc yratnulov eht esoht fo erom ro eno htiw ,lliw dna dnim fo seitlucaf ,eseht gnieeS .segami dellac serutaerc sselredneg ,sselidob ylneddus dna erohsaes eht gnola sklaw ohw rerednaw a ekil ew ,erif labinnac a fo sniamer denod ­naba eht nopu semoc yllaer ton ebyam rO .ytilaer fo level rewol a ot del era ot smees ro sessorc tcejbo niatrec a :espmilg a tsuj ,gniees yratnemom a sniarb ruo otni gninrub ,elgnatcer krad ssorc gnineddam erom eht lla saw hcihw eramthgin fo noitpecnoc ytilauq hsiramthgin elgnis a wohs ton dluoc sisylana esuaceb dna demusnoc ,dworc a ni secaf fo noitirappa ehT .ti ni gnol a‘ yas enoemos raeh eW .dnoyeb morf xetrov a gnimusnoc retnec eht ffo secnuob thgil eht ’,noon saw ti oga emit ron neercs a rehtien s’taht gnihtemos ,tsap etaidemmi fo sseldnuos setatcid ylwols yromeM .segami reffo ot stpmetta ,loop naeco siht fo ytiralc enillatsyrc ehT .secnetnes neeb evah ew hcihw gnihtemos snaem ,smra aval ni deldarc gninaem morf elbahsiugnitsidni gnihtemos ,raeh ot gnitiaw tub sretcarahc eht ton s’ti ,yllanif ;gnignahcnu dna ,flesti s’ti ;knil gnissim eht ytilaer ni si trA .og ot nrut ohw ew siht ekil eW .pag eht si tra – tra si taht ees uoy tahw ton .hturt eht rof ti tpecca ew eurt ton s’ti fi neve dna aedi dlrow eht dna srorrim fo dlrow eht ,emit tnereffid a ni roF .rehto hcae morf ffo tuc ,won era yeht sa ,ton erew nem fo ,yllautnevE .htrae eht dedavni elpoep rorrim eht ,sthgin emoS ,srorrim rieht ni meht denosirpmi ,sredavni eht desluper ew a ni hguoht sa ,gnitaeper fo ksat eht meht no decrof dna gnissap fo demaerd eW .nem fo snoitca eht lla ,maerd fo dnik selpoep rorrim eht si ti tub ,ssalg-gnikool eht hguorht emit siht dna – dlrow ruo nopu ni tsrub lliw ohw sevlesmeht sgnineve emos ,ymehcla thgir eht htiW !detaefed eb ton lliw arorua eht ,yks thgin railimaf eht fo daetsni :mrofsnart dna dloc esnetni fo foor gnitarbiv ,gnizalb a demrof silaerob .stnatibahni sti lla htiw ,woleb htrae eht gnippart ,roloc !rorrim ruoy eb ton ll’eW

107

Exclusive Donor Αποκλειστικός Δωρητής

Co-organizer Συνδιοργανωτής

Institutional Sponsors Θεσμικοί Χορηγοί

Sponsors Χορηγοί

two thirty five

Creative Partners Δημιουργικοί Συνεργάτες

Media Sponsors Χορηγοί Επικοινωνίας

Local Partners Τοπικοί Συνεργάτες

The catalog of the 6th Syros International Film Festival (SIFF) was designed and typeset by VassilikiMaria Plavou in Roboto Mono. The text was copy-edited and proofread by the SIFF team. 1,500 copies of the publication were printed by Pletsas | Kardari on 100g paper in July 2018.

O κατάλογος του 6ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Σύρου (SIFF) σχεδιάστηκε και σελιδοποιήθηκε από τη Βασιλική-Μαρία Πλαβού με στοιχεία Roboto Mono.

H γλωσσική επιμέλεια και οι τυπογραφικές διορθώσεις είναι της ομάδας του SIFF. Η εκτύπωση έγινε στο τυπογραφείο Πλέτσας – Κάρδαρη σε χαρτί γραφής 100 γραμμαρίων. Το βιβλίο κυκλοφόρησε σε 1.500 αντίτυπα τον Ιούλιο του 2018 για λογαριασμό του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Σύρου.

©SIFF, all rights reserved.

syrosfilmfestival.org

ISBN 978 618 83265 1 4

Badadum

115

116

Badadum