:VSDUFLH XG]LHORQH SU]H] ,VODQGLÄ… /LHFKWHQVWHLQ RUD] 1RUZHJLÄ… SRSU]H] GRILQDQVRZDQLH ]H Ä?URGNĂŽZ 0HFKDQL]PX )LQDQVRZHJR (XURSHMVNLHJR 2EV]DUX *RVSRGDUF]HJR RUD] 1RUZHVNLHJR 0HFKDQL]PX )LQDQVRZHJR
Wystawa zorganizowana w ramach projektu
Joanna Pawlik (1974) – artystka wideo i malarka. Jej twórczość oscyluje pomiędzy zagadnieniami społecznych mechanizmów wykluczenia a osobistymi przestrzeniami odczuwania. Jest artystką skupiającą się na badaniu własnych emocji, odnajdywaniu porozumienia pomiędzy artystką i matką, dla której własne doświadczenia i şycie wewnętrzne stają się materiałami, z których buduje swoje projekty. Sztukę traktuje jako platformę ścierania się pojęć takich jak miłość, rozstanie, utrata, krzywda, cierpienie, śmierć, narodziny. Ukończyła studia na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Laureatka nagród, wyróşnień oraz stypendiów, m.in.: Lexmark European Award 2003, wyróşnienie na 37. Biennale Malarstwa Bielska Jesień w 2005, nagroda główna na Biennale Sztuki Młodych „Rybie Oko� 5 w 2008, stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP „Młoda Polska� – 2010 czy polska finalistka Henkel Art.Award 2009, stypendystka Axis Dance Company w Kalifornii. Jej prace znajdują się w kolekcjach prywatnych i publicznych m. in. w kolekcji Bunkra Sztuki w Krakowie oraz w kolekcji Piotra Bazylko i Krzysztofa Masiewicza. Mieszka i pracuje w Krakowie.
Wybrane wystawy indywidualne 2010 Teraz serca mam dwa, Galeria Delikatesy, Kraków, PL 2009 Spacer, Czarna Galeria, Warszawa, PL 2007 Wszystko cieknie (z Bartkiem Materką), Galeria Czarna, Warszawa, PL 2006 Bez śladu, Otwarta Pracownia, Kraków, PL 2004 Względnie przestronne, Galeria Nova, Kraków, PL 2000 Outdoors, Galleri Tamara, Oslo, N Wybrane wystawy zbiorowe 2010 Simple Living, Center and Gallery P74, Ljubljana, SI Charme of Harm, Bregenz, AT 2009 Jeune CrÊation EuropÊenne, Montrouge, FR 2008 Portret własny – Prace z kolekcji Piotra Bazylko i Krzysztofa Masiewicza, CSW Zamek Ujazdowski, Warszawa, PL Oslo Screen Festival, Oslo, N Biennale Sztuki Młodych „Rybie Oko� 5, Bałtycka Galeria Sztuki Współczesnej, Słupsk, PL Pod zamkniętymi powiekami, Galeria Czarna, Warszawa, PL 2006 Złudzenie widzenia, Fabryka Schindlera, Kraków, PL Wiedźma Ple Ple. Pofeministyczne trawestacje tego-co-kobiece, Galeria Dla, Toruń / Galeria Klimy Bocheńskiej, Warszawa, PL Polish Art am Main, Galeria BestregArts, Frankfurt, D 2005 37. Biennale Malarstwa Bielska Jesień 2005, Galeria Bielska BWA, Bielsko-Biała, PL Biennale Młodej Sztuki Europejskiej „Supermarket Sztuki – Toleruj mnie!�, DAP, Warszawa, PL 2004 May 1st 2004, Arhus, DK
ekonomia utraty joanna pawlik i elin drougge
3URMHNW ]UHDOL]RZDQR SU]\ ZVSDUFLX ILQDQVRZ\P RWU]\PDQ\P SU]H] $XWRUNą ] 3URJUDPX 0LQLVWUD .XOWXU\ L ']LHG]LFWZD 1DURGRZHJR 0—RGD 3ROVND
3DUWQHU
*UĂ–QHUOqNND /XIWKDYQ *DOHULL 2VOR
:VSΗSUDFD
%LXUR GV 2VÎE 1LHSH—QRVSUDZQ\FK
3DWURQDW 0HGLDOQ\
16.12.2010-30.01.2011 Galeria Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki pl. Szczepański 3a, Kraków *DOHULD 6]WXNL :VSΗF]HVQHM %XQNLHU 6]WXNL MHVW ILQDQVRZDQD SU]H] 0LDVWR .UDNÎZ
kuratorka: Lidia Krawczyk
Sami tworzymy swoje własne przestrzenie bezpieczeństwa, generujemy rejony, w których czujemy się swobodnie. Cała struktura architektoniczna czy koncepcje urbanistyczne stają się wyrazem naszej dominacji nie tylko nad samą przestrzenią, ale także nad ludźmi. Nie zwracamy uwagi na różnicę dopóki na arenie nie pojawi się Inny. Osoba z „zewnątrz” zaburza nam poczucie społecznej równowagi i porządku. Kategoria ciała przestała odwoływać się jedynie do tworu biologicznego, w zamian stała się kulturowym i społecznym obiektem kształtowanym według określonych praktyk, takich jak reżim zdrowego trybu życia, „umedycznienie”, przekształcanie ciała według określonych kanonów mody. W takim rozumieniu niepełnosprawność staje się jedną z kategorii społecznych. Projekt Ekonomia utraty, Joanna Pawlik i Elin Drougge został pomyślany, jako miejsce do refleksji nad tematem odrzucenia i ponownego wykorzystania, użycia tego, co niechciane. Dzięki zderzeniu dwóch osobowości i narodowości (polskiej i norweskiej) mamy nadzieję być świadkami szczególnego dialogu, wymiany doświadczeń i estetyk. To będzie swoista rozmowa o bólu, odrzuceniu oraz o sile, którą można zbudować w momencie utraty. Lęk jest jednym z powodów, dla których nie otwieramy się na innych. A im bardziej kogoś unikamy tym bardziej jego obecność staje się dla nas uciążliwa. Dlatego na wystawie wielkie, czarne formy umieszczone wewnątrz dużej i białej sali, „stojące na przeszkodzie” stają się symbolicznym Innym. To wielkie, czarne bryły, które można bądź obejść, bądź się w nie „zanurzyć”, skorzystać z tego, co mają „we wnętrzu”, czyli ze szczególnych wideo-wypowiedzi utrwalających postawy życiowe amputantek. Joanna przez prawie dwa lata spotykała się z kobietami, które bądź urodziły się bez kończyn bądź zostały im one amputowane. Gromadziła ich wypowiedzi, utrwalała ich wizerunki, przyglądała się ich sposobom na kształtowanie tożsamości, szukała w nich siostrzeństwa. One się otwierają po to, by – jak mówią: „osoby niepełnosprawne chodziły po wybiegach, występowały w reklamach i brały udział w profesjonalnych sesjach zdjęciowych” (Aldona Plewińska), „pokazać społeczeństwu, że będąc osobą niepełnosprawną można żyć normalnie, spełniać swoje marzenia, osiągać wyznaczone cele” (Ewa Zielińska), „kontynuować proces oswajania społeczeństwa z widoczną niepełnosprawnością, ale jednocześnie z własnym wizerunkiem i jego akceptacją” (Katarzyna Rogowiec), „przełamać się, zobaczyć siebie w innym świetle – jako normalną, ładną kobietę” (Magda Cudzewicz), „przełamać temat tabu w kwestii mówienia i pokazywania swej niepełnosprawności” (Sylwia Dudczak). Robią to przede wszystkim dla siebie, ale także dla nas, byśmy mogli wydostać się z wiru uprzedzeń. Wystawa Balans jest efektem drogi, jaką przebyła Joanna Pawlik, jest wielopoziomowym procesem „pogrzebania” utraconej nogi. Od samotności po siostrzeństwo. To właśnie od nogi i jej braku wszystko się zaczęło i na niej się kończy. To coś, co było, a czego teraz nie ma; co leży u źródeł pochodzenia, co jest szczególnym przekleństwem. Noga, której nie ma – ciągle jest. Wystawa jest dowodem indywidualnego przedstawienia sposobu podejścia do problemu tożsamości, akceptowania braku, utraty. Projekt jest indywidualną wypowiedzią artystki o samotności, o „walce” z zaakceptowaniem protezy, jest także próbą odpowiedzi na pytania o to, w jakiej części proteza staje się częścią ciała. Lidia Krawczyk kuratorka wystawy
W ramach wystawy Joanny Pawlik Balans zapraszamy na cykle spotkań i warsztatów 18 grudnia 2010, godz. 11.00 Ale Bieda Inspiracją do warsztatów jest książka wydana przez „Krytykę Polityczną” pt. Bieda. Przewodnik dla dzieci autorstwa Hanny Gill-Piątek i Henryki Krzywonos. Warsztaty będą próbą oswojenia niełatwego, ale aktualnego tematu biedy, jej konsekwencji, a także możliwości jej przezwyciężania. Gościem spotkania będzie Joanna Wowrzeczka – malarka, kuratorka, socjolożka, a także galerzystka. Warsztaty w ramach Małego Klubu Bunkra Sztuki przeznaczone dla dzieci w wieku 8-12 lat. Rezerwacja: Anna Bargiel (bargiel@bunkier.art.pl)
8 stycznia 2011, godz. 11.00–21.30 Dzień otwarty 11.00–12.00 Śladami Myszki Franciszki Warsztaty, których celem jest uwrażliwianie dzieci na różne rodzaje ludzkiej niepełnosprawności poprowadzi Magdalena Stoch (doktorantka w Instytucie Filologii UP, autorka bajek antydyskryminacyjnych). Warsztaty w ramach Małego Klubu Bunkra Sztuki przeznaczone dla dzieci w wieku 5-8 lat. Rezerwacja: Anna Bargiel (bargiel@bunkier.art.pl)
11.30 – Oprowadzanie interaktywne dla dorosłych Zwiedzanie wystawy oparte na interaktywnej formule otwartej dyskusji przewodnika z publicznością oraz serii ćwiczeń stymulujących pogłębioną refleksję na temat społecznego kontekstu wystawy.
12.00–13.00 Śladami Myszki Franciszki Warsztaty, których celem jest uwrażliwianie dzieci na różne rodzaje ludzkiej niepełnosprawności poprowadzi Magdalena Stoch (doktorantka w Instytucie Filologii UP, autorka bajek antydyskryminacyjnych). Warsztaty w ramach Małego Klubu Bunkra Sztuki przeznaczone dla dzieci w wieku 9-12 lat. Rezerwacja: Anna Bargiel (bargiel@bunkier.art.pl)
13.30 – Prezentacja audiodeskrypcji Audiodeskrypcja jest metodą, która umożliwia osobom niewidomym lub słabowidzącym zapoznanie się z treścią wizualną dzieł sztuki i wydarzeń widowiskowych. Pokaz będzie obejmował prezentację zapisu opracowanego w czasie wcześniej przeprowadzonych warsztatów pod kierunkiem Barbary Szymańskiej i Tomasza Strzymińskiego (Fundacja Audiodeskrypcja).
14.30 – Oprowadzanie interaktywne dla dzieci i młodzieży Zajęcia prowadzone bezpośrednio na wystawie, bazujące na pracy z dodatkowymi materiałami dydaktycznymi opracowanymi specjalnie z myślą o najmłodszych odbiorcach sztuki. Przewodnik dostosuje swoją narrację oraz sposób prowadzenia spotkania do wieku uczestników.
15.00 – Niepełnosprawny, czyli kto? – warsztaty dla dorosłych z zakresu budowania świadomości niepełnosprawności. Prowadzenie: Małgorzata Perdeus-Białek (Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych UJ)
18.00 – Panel dyskusyjny Płeć niepełnosprawności
W dyskusji udział wezmą: Maria Adamczyk (Uniwersytet Jagielloński, Kraków), dr Remigiusz Kijak (Uniwersytet Pedagogiczny, Kraków), Maja Kłoda (Centrum Badań nad Uprzedzeniami, Uniwersytet Warszawski), prof. dr hab. Antonina Ostrowska (Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa), Katarzyna Rogowiec (polska paraolimpijka, jedna z uczestniczek projektu Joanny Pawlik). Spotkanie poprowadzi Marcin Teodorczyk (kwartalnik „Niepełnosprawność i Rehabilitacja”).
20.00 – Projekcje filmowe: Kochankowie, reż. Rafał Skalski, 2009, 60’; produkcja: HBO Polska Modelki, reż. Monika Pawluczuk, 2007, 27’; produkcja: Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji. Proponowane filmy poruszają tematy związane z życiem osób niepełnosprawnych – Modelki to historia grupy kobiet na wózkach inwalidzkich biorących udział w pokazie mody; Kochankowie to opowieść o kilku młodych parach, w których jedno lub oboje z partnerów są osobami niepełnosprawnymi.
20 stycznia 2011, godz. 18.00 Klub Bunkra Sztuki – Panel dyskusyjny Bóle fantomowe W dyskusji udział wezmą: dr Alicja Długołęcka (pedagożka, seksuolożka), Lidia Krawczyk (kuratorka wystawy Balans), Joanna Pawlik (artystka), Stach Szabłowski (krytyk sztuki). Prowadzenie: Beata Seweryn.
22 stycznia 2011, godz. 14.00 Klub Bunkra Sztuki – Oprowadzanie po wystawie z udziałem Sylwii Chutnik (pisarki i przewodniczki), autorki jednego z tekstów w katalogu do wystawy Balans. Oprowadzania Podczas całego trwania wystawy zapraszamy na oprowadzania skierowane do różnych grup wiekowych (dzieci, młodzież, dorośli), które dzięki swej interaktywnej formuje stanowią atrakcyjny sposób zapoznania się z twórczością Joanny Pawlik, daleki od tradycyjnego zwiedzania wystawy. Zapraszamy zarówno zorganizowane grupy, jak i zwiedzających indywidualnie, którzy chcieliby zapoznać się z wystawą Balans oraz poznać jej szeroki kontekst społeczny. Jak zamówić oprowadzanie? Minimum dwa dni przed planowaną wizytą w Bunkrze, telefonicznie (od poniedziałku do piątku w godzinach 10.00 – 14.00) lub mailowo: Karolina Vysata, tel. 12-422-10-52,e-mail: vysata@bunkier.art.pl Kiedy oprowadzamy? Tylko po wcześniejszym zgłoszeniu: wtorek–niedziela: 11.00–18.00 Czas oprowadzania: 45–60 minut. Oprowadzanie jest bezpłatne Oferta specjalna dla szkół W ramach wystawy proponujemy także specjalną ofertę warsztatów dla szkół, którą przygotowali studenci Edukacji Artystycznej krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych pod kierunkiem dr Moniki Nęckiej. Szczegóły oferty oraz rezerwacja: Anna Bargiel (bargiel@bunkier.art.pl) Więcej informacji na stronie www.bunkier.art.pl