Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού – Διαγωνίσματα, Τέστ με απαντήσεις taexeiola gr

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ

Λυμπεροπούλου Βασιλική

Διαγωνίσματα ανά ενότητα με απαντήσεις

Ο κόσμος της θρησκείας Ανακαλύπτουμε κείμενα, μνημεία, τόπους και γεγονότα

Διαγωνίσματα ανά ενότητα με απαντήσεις

Λυμπεροπούλου Βασιλική

2017

Έκδοση taexeiola

Αντί προλόγου Το βιβλίο αυτό αποτελεί βοήθημα του Φακέλου Μαθήματος των Θρησκευτικών Στ΄ Δημοτικού: «Ο κόσμος της θρησκείας. Ανακαλύπτουμε κείμενα μνημεία, τόπους και γεγονότα». Περιλαμβάνει διαγωνίσματα ανά ενότητα του βιβλίου καθώς και τις απαντήσεις τους για τη διευκόλυνση των μαθητών. Το παρόν βιβλίο «Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού: Διαγωνίσματα ανά ενότητα με απαντήσεις» έκδοσης taexeiola.gr, είναι ελεύθερο προς online ανάγνωση, κατέβασμα και εκτύπωση του βιβλίου για προσωπική χρήση. Προσοχή! Σε καμία περίπτωση και με κανένα τρόπο δεν επιτρέπεται η πώλησή του. Ο εκδότης

© 2017 taexeiola Έκδοση: taexeiola e-mail: taexeiola@gmail.com

Δείτε ακόμα από το taexeiola.gr

ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΣΤ΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ

5

Θρησκευτικά Στ΄ Γυμνασίου (Διαγωνίσματα) Περιεχόμενα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

1ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - Οι πρώτοι χριστιανοί: δυσκολίες και περιπέτειες ......................................... 6 Απαντήσεις στο Διαγώνισμα ............................................................................................................ 11 2ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - Διωγμοί και εξάπλωση του Χριστιανισμού/Πρόσωπα και μαρτυρίες ... 16 Απαντήσεις στο Διαγώνισμα ............................................................................................................ 21 3ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - Η Αγία Γραφή, ένα ιστορικό και διαχρονικό βιβλίο ................................ 26 Απαντήσεις στο Διαγώνισμα ............................................................................................................ 31

4ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - Η Θεία Ευχαριστία: Πηγή και κορύφωση της ζωής της Εκκλησίας ........ 37 Απαντήσεις στο Διαγώνισμα ............................................................................................................ 41 5ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ -Από τους Χριστιανούς της χώρας μας στους Χριστιανούς του κόσμου ... 45 Απαντήσεις στο Διαγώνισμα ............................................................................................................ 49 6ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - Θρησκείες στη χώρα μας ................................................................................ 54 Απαντήσεις στο Διαγώνισμα ............................................................................................................ 58

7ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - Μνημεία και τόποι χριστιανικής λατρείας: Αποτυπώσεις της πίστης .... 63 Απαντήσεις στο Διαγώνισμα ............................................................................................................ 67

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

6

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 1. Οι πρώτοι χριστιανοί: δυσκολίες και περιπέτειες

- Οι πρώτοι χριστιανοί: δυσκολίες και περιπέτειες -

1ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ

1. Να συμπληρώσετε την μεσοστιχίδα.

1. Σύμβολο του Χριστιανισμού.

2. Εκεί βρίσκεται η κατακόμβη της Αγίας Πρισκίλας.

3. Τρεις χιλιάδες ___________ πίστεψαν και βαπτίστηκαν την ημέρα της Πεντηκοστής.

4. Πρωτομάρτυρας.

5. Τα ήθη της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ευννούσαν τον ___________.

6. Χριστιανός φιλόσοφος που μαρτύρησε το 165 μ. Χ.

7. Ο πρώτος μαύρος πρόεδρος της Ν. Αφρικής.

8. Επιλέχθηκαν επτά ___________ για να αναλάβουν τη φροντίδα των μελών της κοινότητας.

9. Αυτοί ανέλαβαν να κηρύξουν το Ευαγγέλιο.

10. Εκεί δημιουργήθηκε η πρώτη χριστιανική κοινότητα (περίπου το 30 μ. Χ.) Απάντηση: 1)

_Χ___

2)

Ρ___

3)

Ι_______

4)

Σ_______ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

7

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 1. Οι πρώτοι χριστιανοί: δυσκολίες και περιπέτειες

5)

_Τ______

6) 7)

Ι________ _Α_____

8)_ _ _ _ _ Ν _ _ 9)

__Ο______

10)

Ι_________

2. Ποιοι ήταν οι τόποι λατρείας των πρώτων Χριστινών; Γιατί; Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

3. Τι ήταν οι κατακόμβες και πώς χρησίμευαν στους χριστιανούς; Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

8

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 1. Οι πρώτοι χριστιανοί: δυσκολίες και περιπέτειες

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

4. Πώς έβλεπε ο κόσμος του πρώτους χριστιανούς; Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

5. Ποιοι ήταν οι Διάκονοι; (Να αναφέρετε τα ονόματά τους) Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

9

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 1. Οι πρώτοι χριστιανοί: δυσκολίες και περιπέτειες

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

6. Τι γνωρίζετε για το μαρτύριο του Στεφάνου; Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

7. Να σχολιάστε το απόσπασμα από την επιστολή του Παύλου προς Ρωμαίους: «Γιατί όλοι είστε γιοι του Θεού μέσω της πίστης στον Χριστό Ιησού. Γιατί όσοι στον Χριστό βαφτιστήκατε, τον Χριστό ντυθήκατε. Δεν υπάρχει Ιουδαίος ούτε Έλληνας, δεν υπάρχει δούλος ούτε ελεύθερος, δεν υπάρχει άνδρας και γυναίκα. Γιατί όλοι εσείς είστε ένας χάρη στον Ιησού Χριστό». Απάντηση:

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

10

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 1. Οι πρώτοι χριστιανοί: δυσκολίες και περιπέτειες

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

8. Να σχολιάσετε τα λόγια του Νέλσον Μαντέλα: «Πολέμησα κατά της κυριαρχίας των λευκών και πολέμησα κατά της κυριαρχίας των μαύρων. Ονειρεύομαι το ιδανικό μίας δημοκρατικής και ελεύθερης κοινωνίας, όπου όλοι οι άνθρωποι θα ζουν μαζί, σε αρμονία και με ίσες ευκαιρίες. Είναι ένα ιδανικό, για το οποίο ελπίζω να ζήσω και να πετύχω. Αν όμως αυτό χρειάζεται, είναι ένα ιδανικό, για το οποίο είμαι προετοιμασμένος να πεθάνω». Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

11

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 1. Οι πρώτοι χριστιανοί: δυσκολίες και περιπέτειες

- Οι πρώτοι χριστιανοί: δυσκολίες και περιπέτειες -

1ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - Απαντήσεις

1. Να συμπληρώσετε την μεσοστιχίδα. Απάντηση: 1)

ΙΧΘΥΣ

2)

ΡΩΜΗ

3)

ΙΟΥΔΑΙΟΙ

4)

ΣΤΕΦΑΝΟΣ

5)

ΑΤΟΜΙΣΜΟ

6)

ΙΟΥΣΤΙΝΟΣ

7)

ΜΑΝΤΕΛΑ

8)

ΔΙΑΚΟΝΟΙ

9)

ΑΠΟΣΤΟΛΟΙ

10)

ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΑ

2. Ποιοι ήταν οι τόποι λατρείας των πρώτων Χριστινών; Γιατί; Απάντηση: Στα πρώτα χρόνια της ζωής της Εκκλησίας, ο χριαστιανισμός ως νέα θρησκεία, χρειαζόταν χρόνο για να δημιουργήσει τα δικά της έθιμα και τελετές για να ξεχωρίζει από τον Ιουδαϊσμό. Για αυτό τον λόγο, οι χριστιανοί δεν είχαν συγκεκριμένους τόπους λατρείας. Στην αρχή, κάποιοι χριστιανοί που είχαν οικονομική άνεση παραχωρούσαν σπίτια, στα οποία γίνονταν οι συγκεντρώσεις των πιστών. Πολλές Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

12

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 1. Οι πρώτοι χριστιανοί: δυσκολίες και περιπέτειες

φορές, μάλιστα, μετέτρεπαν σπίτια που τους είχαν παραχωρηθεί σε ναούς. Εκεί έψαλλαν ύμνους, προσεύχονταν και τελούσαν τα μυστήρια.

3. Τι ήταν οι κατακόμβες και πώς χρησίμευαν στους χριστιανούς; Απάντηση: Οι κατακόμβες ήταν υπόγειες βαθιές στοές στις οποίες θάβονταν οι νεκροί την εποχή εκείνη για εξοικονόμηση χώρου. Στη Ρώμη, έφταναν έως και τα έξι επίπεδα κάτω από την επιφάνεια της γης. Λαξεύονταν σε πορώδες έδαφος και αποτελούνταν από περίπλοκα συμπλέγματα διαδρόμων και κεντρικών θαλάμων πολλών χιλιομέτρων στα τοιχώματα των οποίων ανοίγονταν τάφοι σε επάλληλες σειρές και σε διάφορα σχήματα. Οι διάδρομοί τους ήταν μακρόστενοι με δάπεδο επίπεδο και οροφή συνήθως ημικυλινδρική. Οι χριστιανοί χρησιμοποίησαν της κατακόμβες ως χώρους λατρείας τις περιόδους των σκληρών διωγμών. Τις μετέτρεπαν σε κρύπτες-υπόγειους μικρούς ναούς και τους διακοσμούσαν με συμβολικές παραστάσεις. Η στενότητα του χώρου και η πνιγηρή ατμόσφαιρα του τάφου τούς πρόσφερε ασφάλεια, καθώς η Θεία Ευχαριστία τελούνταν μυστικά. Ονομαστές κατακόμβες βρίσκονται στη Ρώμη, στη Νάπολη, στη Σικελία, στην Αίγυπτο, στη Μάλτα, αλλά και στην Ελλάδα.

4. Πώς έβλεπε ο κόσμος του πρώτους χριστιανούς; Απάντηση: Οι πρώτοι χριστιανοί έκαναν μεγάλη εντύπωση στον κόσμο. Οι μη χριστιανοί συμπολίτες τους τούς αγαπούσαν και τους θαύμαζαν. Έλεγαν πως συμπεριφέρονται σαν άγγελοι, χάρη στον λιτό τρόπο ζωής τους και στην προθυμία τους να βοηθούν όσους έχουν ανάγκη. Από την άλλη μεριά, ωστόσο, η παράδοξη συμπεριφορά των ανθρώπων αυτών που ζούσαν την αγάπη τόσο έντονα δεν προκαλούσε μόνο θαυμασμό. Υπήρχαν κάποιοι που τους κοιτούσαν με καχυποψία

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

13

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 1. Οι πρώτοι χριστιανοί: δυσκολίες και περιπέτειες

και έχθρα. Ένιωθαν ότι απειλούνταν από τον καινούριο κόσμο που έφερνε ο χριστιανισμός, γι’ αυτό και φέρονταν σκληρά στους πιστούς. Πολλοί χριστιανοί βασανίστηκαν και πέθαναν στις φυλακές για την πίστη τους.

5. Ποιοι ήταν οι Διάκονοι; (Να αναφέρετε τα ονόματά τους) Απάντηση: Οι Διάκονοι ήταν επτά. Έργο τους ήταν το σωστό μοίρασμα των τροφίμων, για να καταπολεμηθούν οι αδικίες που γίνονταν, η φροντίδα των μελών της κοινότητας, η διακονία της κοινής τράπεζας της κοινότητας των πρώτων χριστιανών και άλλα καθήκοντα που αφορούσαν στην κάλυψη των καθημερινών αναγκών της πρώτης Εκκλησίας. Οι Διάκονοι ήταν: ο Φίλιππος, ο Πρόχορος, ο Νικάνορας, ο Τίμωνας, ο Παρμενάς, ο Νικόλαος και ο Στέφανος.

6. Τι γνωρίζετε για το μαρτύριο του Στεφάνου; Απάντηση: Ο Στέφανος ήταν γεμάτος πίστη και δύναμη. Ήταν αφοσιωμένος με ζήλο στα καθήκοντα που είχε αναλάβει. Εκτός, όμως, από το έργο της διακονίας, πολύ συχνά μιλούσε στον κόσμο για τον Ιησού. Το γεγονός αυτό δυσαρέστησε κάποιους, γι’ αυτό τον κατηγόρησαν για βλασφημία του Θεού και τον οδήγησαν σε δίκη. Ο Στέφανος απολογήθηκε μπροστά στο ιουδαϊκό συνέδριο. Στον λόγο του κατέκρινε τη στάση των Ιουδαίων προς τον Χριστό και υποστήριξε με σθένος την πίστη του. Οι ιερείς που τον δίκαζαν εξαγριώθηκαν και αποφάσισαν τη θανάτωσή του, που έγινε με λιθοβολισμό. Ανάμεσα στους διώκτες, βρισκόταν και ο Σαύλος, που αργότερα έγινε ο Απόστολος Παύλος. Η μεγάλη πίστη του Στεφάνου έγινε ακόμα πιο φανερή, κατά τη διάρκεια του μαρτυρίου του, καθώς έπεσε στα γόνατα και φώναξε δυνατά «Κύριε, μη λογαριάσεις σε αυτούς αυτή την αμαρτία». Ήταν ο

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

14

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 1. Οι πρώτοι χριστιανοί: δυσκολίες και περιπέτειες

πρώτος χριστιανός που μαρτύρησε για τον Χριστό, γι’ αυτό ονομάστηκε πρωτομάρτυρας. Τιμούμε τη μνήμη του στις 27 Δεκεμβρίου.

7. Να σχολιάστε το απόσπασμα από την επιστολή του Παύλου προς Ρωμαίους: «Γιατί όλοι είστε γιοι του Θεού μέσω της πίστης στον Χριστό Ιησού. Γιατί όσοι στον Χριστό βαφτιστήκατε, τον Χριστό ντυθήκατε. Δεν υπάρχει Ιουδαίος ούτε Έλληνας, δεν υπάρχει δούλος ούτε ελεύθερος, δεν υπάρχει άνδρας και γυναίκα. Γιατί όλοι εσείς είστε ένας χάρη στον Ιησού Χριστό». Απάντηση: Ο Απόστολος Παύλος ήταν κάποτε φανατικός διώκτης των χριστιανών. Σύντομα, όμως, κατάλαβε το λάθος του και μετάνιωσε. Έγινε χριστιανός και αποφάσισε να κηρύξει τον λόγο του Ιησού στους λαούς. Ήθελε να μεταδώσει τις διδασκαλίες του χριστιανισμού σε όλους τους λαούς, ώστε να γίνουν μέτοχοι του καινούριου αυτού κόσμου. Ο χριστιανισμός δεν αναφέρεται μόνο σε έναν λαό ή μόνο σε συγκεκριμένους ανθρώπους. Δεν χωρούν διακρίσεις στον νέο κόσμο που ευαγγελίζεται. Οι χριστιανοί καλούσαν και δέχονταν μαζί τους στον δρόμο του Χριστού τόσο εθνικούς, όσο και ειδωλολάτρες, ανθρώπους κατώτερων κοινωνικών τάξεων, δούλους, γυναίκες, φτωχούς, αγράμματους, αλλά και ανθρώπους μορφωμένους, φιλοσόφους, πλούσιους. Όλοι οι άνθρωποι ανεξαρτήτως εθνικότητας, φύλου, κοινωνικής θέσης είναι ευπρόσδεκτοι να λάβουν το Άγιο Πνεύμα, γιατί όλοι είναι παιδιά του Θεού. Η ισότητα και η δικαιοσύνη είναι τα βασικά θεμέλια του Χριστιανισμού.

8. Να σχολιάσετε τα λόγια του Νέλσον Μαντέλα: «Πολέμησα κατά της κυριαρχίας των λευκών και πολέμησα κατά της κυριαρχίας των μαύρων. Ονειρεύομαι το ιδανικό μίας δημοκρατικής και ελεύθερης κοινωνίας, όπου όλοι οι άνθρωποι θα ζουν μαζί, σε αρμονία και με ίσες ευκαιρίες. Είναι ένα ιδανικό, για το οποίο ελπίζω να ζήσω και να πετύχω. Αν όμως αυτό χρειάζεται, είναι ένα ιδανικό, για το οποίο είμαι προετοιμασμένος να πεθάνω»

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

15

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 1. Οι πρώτοι χριστιανοί: δυσκολίες και περιπέτειες

Απάντηση: Ο Νέλσον Μαντέλα ήταν ο πρώτος μαύρος πρόεδρος της Νότιας Αφρικής. Αγωνίστηκε για τις αξίες της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας, της ειρήνης και της διαρκούς μάθησης και φυλακίστηκε για τον αγώνα του αυτό. Πολέμησε για τα δικαιώματα των μαύρων, οι οποίοι δέχονταν έντονα τον ρατσισμό, αλλά ποτέ δεν υπερασπίστηκε την κυριαρχία κάποιας φυλής. Όραμα του ήταν η δημιουργία μιας ελεύθερης και δημοκρατικής κοινωνίας. Μια κοινωνία στην οποία δεν χωρούν οι διακρίσεις, δεν υπάρχει ρατσισμός και όλοι οι άνθρωποι ζουν ελεύθεροι και αγαπημένοι. Ήταν έτοιμος ακόμα και να πεθάνει για το ιδανικό αυτό και το απέδειξε με τη στάση του απέναντι στις τόσες προκλήσεις που δεχόταν.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

16

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 2. Διωγμοί και εξάπλωση του Χριστιανισμού / Πρόσωπα και μαρτυρίες

- Διωγμοί και εξάπλωση του Χριστιανισμού /

Πρόσωπα και μαρτυρίες 2ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ

1. Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις. Απάντηση: Πρώτοι διώκτες των χριστιανών έγιναν οι _________, που έβλεπαν ότι το κήρυγμα του Χριστού έβαζε σε δεύτερη μοίρα τον _________ νόμο. Ο _________ ήταν εκείνος ο Ρωμαίος αξιωματικός που κέντρισε την πλευρά του Ιησού στον Σταυρό για να βεβαιωθεί ότι ήταν νεκρός και μετά από τα γεγονότα αυτά έγινε χριστιανός. Μητέρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου ήταν η _________ _________. Ο Κωνσταντίνος είδε στον ουρανό μια επιγραφή που έγραφε: «__________________». Ο Ναός της Αναστάσεως της Ιερουσαλήμ λέγεται και Ναός του _________ _________. Ο Ναός κατασκευάστηκε από την _________ _________ και θεωρείται ότι βρίσκεται στη θέση του _________. Ο βασιλικός λέγεται αλλιώς και _________.

2. Ποιοι ήταν οι σκληρότεροι διωγμοί των χριστιανών. Να αναφέρετε τουλάχιστον τέσσερις αυτοκράτορες που διεταξαν διωγμούς. Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

17

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 2. Διωγμοί και εξάπλωση του Χριστιανισμού / Πρόσωπα και μαρτυρίες

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

3. Πώς ονομάστηκε ο Άγιος Ιγνάτιος; Γιατί; Τι γνωρίζετε για το μαρτύριο του; Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

4. Να περιγράψετε το όραμα του Μεγάλου Κωνσταντίνου. Ποια ήταν η σημασία του για τον Χριστιανισμό; Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

18

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 2. Διωγμοί και εξάπλωση του Χριστιανισμού / Πρόσωπα και μαρτυρίες

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

5. Διαβάζοντας το παρακάτω απόσπασμα και με βάση τις γνώσεις σας να απαντήσετε στις ερωτήσεις: Ποιο ήταν το μεγάλο έργο του Κωνσταντίνου σε σχέση με τη θρησκεία; Ποια ήταν η σημασία του για τον Χριστιανισμό; «Ήταν λοιπόν φυσικό να θεωρήσουμε καλό να εκδώσουμε αυτή τη διαταγή, για να αφαιρεθούν εντελώς οι όροι που υπήρχαν σε προηγούμενα έγγραφα σχετικά με τους χριστιανούς, όροι οι οποίοι ήσαν σκληροί και ξένοι στην πραότητά μας» Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

19

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 2. Διωγμοί και εξάπλωση του Χριστιανισμού / Πρόσωπα και μαρτυρίες

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

6. Τι γιορτάζουμε την ημέρα της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού; Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

7. Σήμερα γίνονται διωγμοί; Ποια είναι η γνώμη σας για τους διωγμούς με κριτήριο την πίστη του καθένα; Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

20

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 2. Διωγμοί και εξάπλωση του Χριστιανισμού / Πρόσωπα και μαρτυρίες

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

21

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίμσατος) 2. Διωγμοί και εξάπλωση του Χριστιανισμού / Πρόσωπα και μαρτυρίες

- Διωγμοί και εξάπλωση του Χριστιανισμού /

Πρόσωπα και μαρτυρίες 2ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ

1. Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις. Απάντηση: Πρώτοι διώκτες των χριστιανών έγιναν οι Ιουδαίοι, που έβλεπαν ότι το κήρυγμα του Χριστού έβαζε σε δεύτερη μοίρα τον Μωσαϊκό νόμο. Ο Λογγίνος ήταν εκείνος ο Ρωμαίος αξιωματικός που κέντρισε την πλευρά του Ιησού στον Σταυρό για να βεβαιωθεί ότι ήταν νεκρός και μετά από τα γεγονότα αυτά έγινε χριστιανός. Μητέρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου ήταν η Αγία Ελένη. Ο Κωνσταντίνος είδε στον ουρανό μια επιγραφή που έγραφε: «Εν τούτω νίκα». Ο Ναός της Αναστάσεως της Ιερουσαλήμ λέγεται και Ναός του Παναγίου Τάφου. Ο Ναός κατασκευάστηκε από την Αγία Ελένη και θεωρείται ότι βρίσκεται στη θέση του Γογλγοθά. Ο βασιλικός λέγεται αλλιώς και σταυρολούλουλουδο.

2. Ποιοι ήταν οι σκληρότεροι διωγμοί των χριστιανών. Να αναφέρετε τουλάχιστον τέσσερις αυτοκράτορες που διεταξαν διωγμούς. Απάντηση: Τους κυριότερους διωγμούς έκαναν οι εξής: Ο Νέρωνας (54-68 μ.Χ.) Ο Δομιτιανός (81-96 μ.Χ.)

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

22

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίμσατος) 2. Διωγμοί και εξάπλωση του Χριστιανισμού / Πρόσωπα και μαρτυρίες

Ο Τραϊανός (98-117 μ.Χ.) Ο Μάρκος Αυρήλιος (161-180 μ.Χ.) Ο Σεπτίμιος Σέβηρος (193-211 μ.Χ.) Ο Δέκιος (249-251 μ.Χ.) Ο Διοκλητιανός (284-305 μ.Χ.) Ο Γαλέριος (305-311 μ.Χ.)

3. Πώς ονομάστηκε ο Άγιος Ιγνάτιος; Γιατί; Τι γνωρίζετε για το μαρτύριο του; Απάντηση: Σύμφωνα με την παράδοση της Εκκλησίας, ο Ιγνάτιος ήταν το παιδί που σήκωσε στα χέρια του ο Ιησούς και είπε: «Όποιος δεν υπερηφανεύεται, αλλά είναι ταπεινός σαν αυτό το παιδί, αυτός είναι ο ανώτερος στον καινούριο κόσμο του Θεού». Για αυτό τον λόγο ονομάστηκε «Θεοφόρος». Το 70 μ.Χ. έγινε επίσκοπος στην Αντιόχεια. Οι χριστιανοί της περιοχής, αλλά και οι Ρωμαίοι και οι Μικρασιάτες έδειχναν σεβασμό και εμπιστοσύνη προς το πρόσωπό του. Ωστόσο, όταν ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Τραϊανός εξαπέλυσε διωγμό εναντίον των χριστιανών, ο Ιγνάτιος οδηγήθηκε αλυσοδεμένος στη Ρώμη. Τον πέρασαν από αρκετές πόλεις της Μικράς Ασίας και της Μακεδονίας με σκοπό να εκφοβίσουν τους χριστιανούς, που έβλεπαν τον αγαπημένο τους επίσκοπο να βαδίζει προς το μαρτύριο. Αντί όμως να φοβηθούν από το μαρτύριό του, η παρουσία του Ιγνατίου δυνάμωνε την πίστη των χριστιανών και προκαλούσε θαυμασμό στους ειδωλολάτρες. Στη διάρκεια αυτού του ταξιδιού, ο Ιγνάτιος έγραψε 7 επιστολές στους χριστιανούς διαφόρων πόλεων. Στις επιστολές περιέχονται οδηγίες και συμβουλές και είναι σημαντικές γιατί μας δίνουν πολλές πληροφορίες για το πώς ζούσαν οι πρώτοι χριστιανοί. Όταν τελικά έφτασε στη Ρώμη, τον οδήγησαν στο Κολοσσαίο, στα άγρια θηρία

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

23

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίμσατος) 2. Διωγμοί και εξάπλωση του Χριστιανισμού / Πρόσωπα και μαρτυρίες

4. Να περιγράψετε το όραμα του Μεγάλου Κωνσταντίνου. Ποια ήταν η σημασία του για τον Χριστιανισμό; Απάντηση: Πριν την πολύ σημαντική μάχη του Κωνσταντίνου με τον Μαξέντιο στη Μουλβία γέφυρα του ποταμού Τίβερη, στην Ιταλία, ο Κωνσταντίνος είδε ένα όραμα. Ξαφνικά, εμφανίστηκε στον ουρανό ένας φωτεινός σταυρός με την επιγραφή «ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ». Η έκπληξη που ένιωσε ήταν μεγάλη. Την ίδια νύχτα είδε στον ύπνο του τον Χριστό να τον ενθαρρύνει. Όταν ξύπνησε, έδωσε εντολή να ετοιμαστεί ένα λάβαρο που το κοντάρι του κατέληγε σε σταυρό. Πάνω σ’ αυτό έβαλαν και ένα χρυσό στεφάνι με το μονόγραμμα του Χριστού. Κάτω απ’ αυτό κρέμασαν πολύτιμο τετράγωνο ύφασμα με τις εικόνες του αυτοκράτορα και των γιων του. Ο ενθουσιασμός των χριστιανών στρατιωτών, όταν είδαν το λάβαρο, ήταν μεγάλος. Στη μάχη νίκησε ο Κωνσταντίνος, ο οποίος από τότε και μετά στράφηκε οριστικά στον Χριστιανισμό. Το όραμα αυτό του Κωνσταντίνου ήταν πολύ σημαντικό. Αρχικά, του έδωσε θάρρος και δύναμη για να μην δειλιάσει μπροστά στη δύσκολη μάχη που τον περίμενε. Η σημασία, ωστόσο, του οράματος ήταν ακόμα πιο μεγάλη για τον Χριστιανισμό. Το όραμα, το όνειρο και στη συνέχεια η νίκη του Κωνσταντίνου ενάντια στον Μαξέντιο έκαναν τον Κωνσταντίνο να πιστέψει στον Ιησού. Ο αυτοκράτορας στράφηκε στον Χριστιανισμό και προέβη σε ενέργειες που οδήγησαν στο τέλος των διωγμών. Όταν το 323 μ.Χ. ο Κωνσταντίνος έγινε ο μόνος αυτοκράτορας σε ολόκληρο το ρωμαϊκό κράτος, προστάτεψε με πολλούς τρόπους τον Χριστιανισμό: επέστρεψε στους χριστιανούς τους ναούς και τις περιουσίες τους που είχαν δημευτεί την περίοδο των διωγμών, καθιέρωσε την Κυριακή ως ημέρα γιορτής και αργίας, έκτισε ναούς στην καινούρια πρωτεύουσα, καταπολέμησε τις αιρέσεις κ.ά.

5. Διαβάζοντας το παρακάτω απόσπασμα και με βάση τις γνώσεις σας να απαντήσετε στις ερωτήσεις: Ποιο ήταν το μεγάλο έργο του Κωνσταντίνου σε σχέση με τη θρησκεία;

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

24

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίμσατος) 2. Διωγμοί και εξάπλωση του Χριστιανισμού / Πρόσωπα και μαρτυρίες

Ποια ήταν η σημασία του για τον Χριστιανισμό; «Ήταν λοιπόν φυσικό να θεωρήσουμε καλό να εκδώσουμε αυτή τη διαταγή, για να αφαιρεθούν εντελώς οι όροι που υπήρχαν σε προηγούμενα έγγραφα σχετικά με τους χριστιανούς, όροι οι οποίοι ήσαν σκληροί και ξένοι στην πραότητά μας» Απάντηση: Ο Κωνσταντίνος, μόλις ανέλαβε τη διοίκηση του κράτους με τον Λικίνιο προέβη στην υπογραφη του Διατάγματος των Μεδιολάνων (Μιλάνο). Το Διάταγμα αυτό έδινε στον καθένα το δικαίωμα να ακολουθεί όποια θρησκεία ήθελε. Πίστευαν πως θα ήταν όφελος, όχι μόνο για τους χριστιανούς, αλλά και για όλη την κοινωνία να υπάρχει σεβασμός και τιμή προς το Θείο. Έδωσαν έτσι και στους χριστιανούς, αλλά και σε όλους την ελευθερία να ακολουθούν όποια θρησκεία θέλουν. Με τον τρόπο αυτό, τερματίζονταν οριστικά πια οι διωγμοί κατά των χριστιανών και οι σκληρές τιμωρίες που τους επιβάλλονταν.

6. Τι γιορτάζουμε την ημέρα της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού; Απάντηση: Ο ξύλινος Σταυρός, πάνω στον οποίο σταυρώθηκε ο Χριστός, βρέθηκε μετά από πολλά χρόνια κάπου στην Ιερουσαλήμ από την Αγία Ελένη, κάτω από τα χώματα. Όταν ο λαός έμαθε πως βρέθηκε ο Σταυρός, θέλησε να τον δει και να τον προσκυνήσει. Γι’ αυτό ο πατριάρχης των Ιεροσολύμων τον ύψωσε μέσα στον ναό, ενώ ο κόσμος έκλαιγε από χαρά. Η Αγία Ελένη φρόντισε να χτιστεί στον τόπο εκείνο ο ναός της Αναστάσεως και να τοποθετηθεί μέσα ο Σταυρός. Μετά από χρόνια, οι Πέρσες κυρίευσαν την Ιερουσαλήμ. Μαζί με άλλα λάφυρα πήραν στη χώρα τους και τον Τίμιο Σταυρό, γεγονός που στάθηκε σαν αγκάθι στις καρδιές των πιστών. Αργότερα, ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Ηράκλειος νίκησε τους Πέρσες, πήρε πίσω τον Τίμιο Σταυρό και τον έφερε στην Κωνσταντινούπολη. Εκεί ο Σταυρός υψώθηκε και πάλι μπροστά στον λαό. Όλοι παρακολουθούσαν με ευλάβεια και συγκίνηση. Όλα αυτά τα θυμούνται οι χριστιανοί στις 14 Σεπτεμβρίου, τη μέρα δηλαδή της γιορτής της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

25

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίμσατος) 2. Διωγμοί και εξάπλωση του Χριστιανισμού / Πρόσωπα και μαρτυρίες

7. Σήμερα γίνονται διωγμοί; Ποια είναι η γνώμη σας για τους διωγμούς με κριτήριο την πίστη του καθένα; Απάντηση: Παρόλο που έχουν γίνει πολλοί αγώνες για το δικαίωμα των ανθρώπων να ζουν ελεύθερα και ακολουθούν τα δικά τους «πιστεύω», οι διωγμοί δεν έχουν πάψει να συμβαίνουν. Δυστυχώς, υπάρχουν πολλά παραδείγματα φυλών και πιστών που εκδιώχθηκαν εξαιτίας της πίστης τους. Οι Εβραίοι πέρασαν πολλά βάσανα. Βίωναν τον κοινωνικό αποκλεισμό, στερούνταν τα στοιχειώδη δικαιώματά τους, διώκονταν. Πολλές φορές γίνονταν επιθέσεις σε εβραϊκές συνοικίες και συναγωγές, ενώ κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι Εβραίοι συγκεντρώνονταν σε στρατόπεδα για να εξοντωθούν. Στις μέρες μας, οι χριστιανοί της Συρίας αναγκάζονται να φύγουν κυνηγημένοι για να γλιτώσουν τη βία και την αγριότητα του πολέμου. Αλλά και οι Μουσουλμάνοι βιώνουν πολλές φορές βία και επιθετικότητα. Οι άνθρωποι που διώκονται ζουν συνεχώς με φόβο και αγωνία. Δεν είναι ελεύθεροι να πράττουν, να λένε, ακόμα και να σκέπτονται όσα πιστεύουν. Είναι αναγκασμένοι να αλλάζουν συνέχεια τόπο, να ζουν κυνηγημένοι και πολλές φορές να αποχωρίζονται τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Η ειρήνη και η ελευθερία είναι δύο αξίες που αποτελούν για αυτούς τους ανθρώπους ένα μακρινό όνειρο. Δεν ζουν ήρεμα, αφού πάντα θα πρέπει να σκέπτονται ότι μπορεί κάποιος να τους κάνει κακό. Νιώθουν απελπισία και απόγνωση, αφού καθημερινά βιώνουν την αδικία και τον αποκλεισμό. Το δικαίωμα της ελευθερίας στη θρησκεία πρέπει να είναι δεδομένο για όλους τους ανθρώπους.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

26

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 3. Η Αγία Γραφή, ένα ιστορικό και διαχρονικό βιβλίο

- Η Αγία Γραφή, ένα ιστορικό και διαχρονικό βιβλίο -

3ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ

1. Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις. Απάντηση: Χάρη στη σπουδαιότητά της, η Αγία Γραφή αποκαλείται και βιβλίο των _________. Η Αγία Γραφή αποτελείται από δύο αχώριστες συλλογές βιβλίων, μια αρχαιότερη, την _________ Διαθήκηκ και μια νεότερη, την _________ Διαθήκη. Στα ελληνικά η λέξη διαθήκη σημαίνει _________. Τα βιβλία της Αγίας Γραφής διαιρούνται ως προς το περιεχόμενο σε _________, _________ και _________. Το Ευαγγέλιο τοποθετείται πάνω στην _________ _________. Ο κανόνας της Αγίας Γραφής αποτελείται από _________ (αριθμός) βιβλία: _________ (αριθμός) της _________ Διαθήκης και _________ (αριθμός) της _________ Διαθήκης. Η σημαντικότερη μετάφραση της Αγίας Γραφής είναι η μετάφραση των Εβδομήκοντα. Σε κάθε Θεία Λειτουργία διαβάζονται αποσπάσματα από τα βιβλία της _________ Διαθήκης. Τα αποσπάσματα αυτά λέγονται _________ ή _________.

2. Διαβάζοντας το παρακάτω απόσπασμα, σκεφτείτε τον λόγο για τον οποίο τα βιβλία της Αγίας Γραφής θεωρούνται θεόπνευστα. «Ύστερα (ο Ιησούς) τους είπε: «Αυτό ήταν το νόημα των λόγων που σας έλεγα, όταν ήμουν ακόμη μαζί σας, ότι δηλαδή πρέπει να εκπληρωθούν όλα όσα είναι γραμμένα για μένα στον νόμο του Μωυσή, τους προφήτες και τους ψαλμούς». Τότε τους φώτισε για να κατανοήσουν τις Γραφές». Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

27

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 3. Η Αγία Γραφή, ένα ιστορικό και διαχρονικό βιβλίο

Λουκ. 24, 44-45 Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

3. Ποια είναι η σχέση της Παλαιάς με την Καινή Διαθήκη. Απαντήστε με τη βοήθεια του αποσπάσματος από τα λόγια του Ιωάννη του Χρυσόστομου: «Πολλές φορές είπα ότι οι δύο Διαθήκες είναι δύο κόρες και δύο αδελφές που υπηρετούν τον ένα Δεσπότη. Ο Κύριος προαναγγέλλεται από τους προφήτες. Ο Χριστός κηρύσσεται στην Καινή. Τα νέα δεν είναι νέα, γιατί προηγήθηκαν τα παλαιά». Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

28

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 3. Η Αγία Γραφή, ένα ιστορικό και διαχρονικό βιβλίο

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

4. Να βάλετε τα βιβλία της Αγίας Γραφής στη σωστή στήλη. Ευαγγέλια, Ψαλμοί, Ησαΐας, Γένεσις, Αποκάλυψις, Σοφία Σολομώντος, Επιστολές Παύλου, Πράξεις Αποστόλων, Έξοδος, Άσμα Ασμάτων, Καθολικαί Επιστολαί. Απάντηση: ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ

ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ

5. Ποιοι ήταν οι Ευαγγελιστές; Τι έγραψαν στα Ευαγγέλιά τους; Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

29

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 3. Η Αγία Γραφή, ένα ιστορικό και διαχρονικό βιβλίο

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

6. Τι καταλαβαίνουμε μελετώντας τα κείμενα της Παλαιάς Διαθήκης; Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

7. Τι καταλαβαίνουμε μελετώντας τα κείμενα της Καινής Διαθήκης; Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

30

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 3. Η Αγία Γραφή, ένα ιστορικό και διαχρονικό βιβλίο

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

8. Γιατί, κατά τη γνώμη σας, είναι σημαντικό να μελετάμε την Αγία Γραφή στο μάθημα των Θρησκευτικών; Απαντήστε σχολιάζοντας παράλληλα τα λόγια του Ιωάννη Δαμασκηνού: «Είναι πολύ ωραίο και πολύ ωφέλιμο για την ψυχή να μελετούμε τις θείες Γραφές. Γιατί η ψυχή, όπως ακριβώς το δέντρο που είναι φυτεμένο κοντά σε νερό, όταν ποτίζεται με τη θεία Γραφή, τρέφεται και δίνει ώριμο καρπό, δηλαδή την ορθή πίστη, και στολίζεται με αειθαλή φύλλα, δηλαδή με θεάρεστες πράξεις… Ας καταφύγουμε λοιπόν στον όμορφο παράδεισο των Γραφών… Ας μην το κάνουμε όμως αυτό επιπόλαια, αλλά με προθυμία και επιμονή… Αν διαβάσουμε μια - δυο φορές και δεν καταλάβουμε αυτά που διαβάζουμε, ας μην αποθαρρυνθούμε, αλλά ας επιμείνουμε κι ας ρωτήσουμε». PG 94, 1176 Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

31

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 3. Η Αγία Γραφή, ένα ιστορικό και διαχρονικό βιβλίο

- Η Αγία Γραφή, ένα ιστορικό και διαχρονικό βιβλίο -

3ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ

1. Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις. Απάντηση: Χάρη στη σπουδαιότητά της, η Αγία Γραφή αποκαλείται και βιβλίο των βιβλίων. Η Αγία Γραφή αποτελείται από δύο αχώριστες συλλογές βιβλίων, μια αρχαιότερη, την Παλαιά Διαθήκη και μια νεότερη, την Καινή Διαθήκη. Στα ελληνικά η λέξη διαθήκη σημαίνει συμφωνία. Τα βιβλία της Αγίας Γραφής διαιρούνται ως προς το περιεχόμενο σε ιστορικά, διδακτικά και προφητικά. Το Ευαγγέλιο τοποθετείται πάνω στην Αγία Τράπεζα. Ο κανόνας της Αγίας Γραφής αποτελείται από 76 βιβλία: 49 της Παλαιάς Διαθήκης και 27 της Καινής Διαθήκης. Η σημαντικότερη μετάφραση της Αγίας Γραφής είναι η μετάφραση των Εβδομήκοντα. Σε κάθε Θεία Λειτουργία διαβάζονται αποσπάσματα από τα βιβλία της Καινής Διαθήκης. Τα αποσπάσματα αυτά λέγονται περικοπές ή αναγνώσματα.

2. Διαβάζοντας το παρακάτω απόσπασμα, σκεφτείτε τον λόγο για τον οποίο τα βιβλία της Αγίας Γραφής θεωρούνται θεόπνευστα. «Ύστερα (ο Ιησούς) τους είπε: «Αυτό ήταν το νόημα των λόγων που σας έλεγα, όταν ήμουν ακόμη μαζί σας, ότι δηλαδή πρέπει να εκπληρωθούν όλα όσα είναι γραμμένα για μένα στον νόμο του Μωυσή, τους προφήτες και τους ψαλμούς». Τότε τους φώτισε για να κατανοήσουν τις Γραφές». Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

32

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 3. Η Αγία Γραφή, ένα ιστορικό και διαχρονικό βιβλίο

Λουκ. 24, 44-45 Απάντηση: Στα βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης είναι γραμμένα όλα όσα αποκάλυψε ο Θεός στους Πατριάρχες, στον Μωυσή, στους Προφήτες και σε άλλα ιερά πρόσωπα της Παλαιάς Διαθήκης. Σε όλους αυτούς, ο Θεός φανερώθηκε με διάφορους τρόπους και τους αποκάλυψε το θέλημά του. Στην Καινή Διαθήκη είναι γραμμένες οι διδασκαλίες του Χριστού. Ο Χριστός δίδαξε προφορικά και έδωσε την εντολή στους μαθητές του να πορευτούν σ' όλο τον κόσμο και να φέρουν παντού το χαρμόσυνο μήνυμα της Βασιλείας του Θεού. Οι Απόστολοι και οι συνεργάτες τους μετέδωσαν προφορικά το ευαγγέλιο της σωτηρίας. Όταν όμως οι ανάγκες της Εκκλησίας το επέβαλαν και οι αυτόπτες μάρτυρες αυτών των γεγονότων έφευγαν από τη ζωή, κάποιοι κατέγραφαν τις διηγήσεις τους για να μην ξεχαστούν. Επομένως, τα βιβλία της Αγίας Γραφής είναι θεόπνευστα καθώς πρόκειται για τον καταγραμμένο λόγο του Θεού. Το Άγιο Πνεύμα φώτισε τους συγγραφείς, οι οποίοι έθεσαν στην υπηρεσία του τις νοητικές ικανότητες και τη γλώσσα τους. Αυτό τους προφύλαξε από κάθε πλάνη, ώστε να γράψουν μόνο όσα ο Θεός τους αποκάλυψε και τους οδήγησε να γράψουν. Κάθε συγγραφέας διατύπωσε τις θείες αλήθειες με τον δικό του τρόπο, τη δική του γλώσσα και ύφος. Έτσι η Αγία Γραφή είναι ο «λόγος του Θεού», δοσμένος όμως με τα λόγια των συγγραφέων της Αγίας Γραφής και στο πλαίσιο του πολιτισμού της εποχής τους.

3. Ποια είναι η σχέση της Παλαιάς με την Καινή Διαθήκη. Απαντήστε με τη βοήθεια του αποσπάσματος από τα λόγια του Ιωάννη του Χρυσόστομου: «Πολλές φορές είπα ότι οι δύο Διαθήκες είναι δύο κόρες και δύο αδελφές που υπηρετούν τον ένα Δεσπότη. Ο Κύριος προαναγγέλλεται από τους προφήτες. Ο Χριστός κηρύσσεται στην Καινή. Τα νέα δεν είναι νέα, γιατί προηγήθηκαν τα παλαιά». Απάντηση: Τα βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης περιέχουν τις αλήθειες που αποκαλύφθηκαν από τον Θεό και τα γεγονότα που γράφτηκαν με την καθοδήγηση και έμπνευση του Θεού πριν από τη Γέννηση του Ιησού

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

33

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 3. Η Αγία Γραφή, ένα ιστορικό και διαχρονικό βιβλίο

Χριστού. Τα βιβλία της Καινής Διαθήκης γράφτηκαν μετά τη γέννηση του Χριστού. Περιέχουν τις αλήθειες τις οποίες ο Χριστός αποκάλυψε στον κόσμο, καθώς και τα πρώτα βήματα της Εκκλησίας στην ιστορία. Τα βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης µιλούν για την παλιότερη συµφωνία που έκλεισε ο Θεός µε τον Ισραήλ, πριν τον ερχοµό του Χριστού στον κόσµο. Τα βιβλία της Καινής Διαθήκης κάνουν λόγο για τη νεότερη συµφωνία και σχέση που πραγµατοποίησε ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός µε όλους τους ανθρώπους. Η νέα συμφωνία δεν αφορούσε μόνο τον λαό του Ισραήλ, αλλά όλους τους λαούς της γης. Έτσι με την Καινή Διαθήκη εκπληρώθηκε η υπόσχεση που έδωσε ο Θεός στον Αβραάμ για τη σωτηρία του κόσμου. Η Παλαιά Διαθήκη φωτίστηκε από τη διδασκαλία και τη ζωή του Χριστού και οι άνθρωποι κατάφεραν να ανακαλύψουν καινούριες αλήθειες και μηνύματα. Η Καινή Διαθήκη, επομένως, ερμήνευσε την Παλαιά. Για να μπορέσουμε να καταλάβουμε το έργο και τη διδασκαλία του Ιησού Χριστού, αλλά και την πορεία της Εκκλησίας, είναι απαραίτητο να γνωρίσουμε την Παλαιά Διαθήκη. Οι χριστιανοί στηρίζουν την πίστη τους στο γεγονός ότι ο Θεός φανερώθηκε στη γη για να σώσει όλους τους ανθρώπους. Η αποστολή του αρχαίου Ισραήλ ήταν να μεταδώσει την αλήθεια για τον Θεό και στην υπόλοιπη ανθρωπότητα. Επομένως, η Παλαιά Διαθήκη έχει ιστορική και οικουμενική σημασία και για τους χριστιανούς, αλλά και για ολόκληρη την ανθρωπότητα.

4. Να βάλετε τα βιβλία της Αγίας Γραφής στη σωστή στήλη. Ευαγγέλια, Ψαλμοί, Ησαΐας, Γένεσις, Αποκάλυψις, Σοφία Σολομώντος, Επιστολές Παύλου, Πράξεις Αποστόλων, Έξοδος, Άσμα Ασμάτων, Καθολικαί Επιστολαί. Απάντηση: ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ

ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ

Γένεσις

Ευαγγέλια

Έξοδος

Πράξεις Αποστόλων

Ψαλμοί

Επιστολές Παύλου

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

34

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 3. Η Αγία Γραφή, ένα ιστορικό και διαχρονικό βιβλίο

Άσμα Ασμάτων

Καθολικαί Επιστολαί

Σοφία Σολομώντος

Αποκάλυψις

Ησαΐας

5. Ποιοι ήταν οι Ευαγγελιστές; Τι έγραψαν στα Ευαγγέλιά τους; Ευαγγελιστές ονομάζονται εκείνοι που έγραψαν τα Ευαγγέλια. Είναι τέσσερις: ο Ματθαίος, ο Μάρκος, ο Λουκάς και ο Ιωάννης. Το Ευαγγέλιο του Μάρκου είναι το πρώτο ευαγγέλιο που γράφτηκε και σ’ αυτό στηρίχτηκαν ο Ματθαίος και ο Λουκάς. Ο Μάρκος παρακολουθούσε τον Απόστολο Πέτρο, τον μαθητή του Χριστού. Βρισκόταν συνεχώς κοντά του κι έτσι κατέγραφε τα γεγονότα από το στόμα ενός μαθητή που έζησε μαζί με τον Χριστό. Το Ευαγγέλιο του Ματθαίου γράφει για τον Χριστό από τη Γέννηση ως τη στιγμή που ξεκίνησε τη διδασκαλία του. Στη συνέχεια, μας περιγράφει τα θαύματα και τη δράση του όσο βρισκόταν στη γη, κοντά στους ανθρώπους. Τέλος, παρουσιάζει τα γεγονότα της Σταύρωσης και της Ανάστασης. Ο Λουκάς ήταν γιατρός. Στο Ευαγγέλιό του έγραψε τα γεγονότα από το έργο του Χριστού όπως τα άκουγε από τον Παύλο. Έδωσε επίσης μεγάλη σημασία σε όσα έγιναν πριν αλλά και μετά τη Γέννηση του Χριστού. Ο Ιωάννης ήταν ο αγαπημένος μαθητής του Χριστού και στο Ευαγγέλιό του έγραψε όσα είδε να συμβαίνουν και να λέει ο ίδιος ο Χριστός.

6. Τι καταλαβαίνουμε μελετώντας τα κείμενα της Παλαιάς Διαθήκης; Απάντηση: Διαβάζοντας τα κείμενα της Παλαιάς Διαθήκης μπορούμε να εξηγήσουμε καλύτερα θέματα που έχουν σχέση με τη δημιουργία του κόσμου και του ανθρώπου. Ακόμα, κατανοούμε τους τρόπους που εμπνεύσθηκαν οι συγγραφείς της από τον Θεό (θεοπνευστία) και την αντίληψη που είχαν την εποχή

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

35

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 3. Η Αγία Γραφή, ένα ιστορικό και διαχρονικό βιβλίο

εκείνη για τον κόσμο οι άνθρωποι (κοσμοείδωλο). Τέλος, μπορούμε να καταλάβουμε καλύτερα τις αναφορές των προφητικών κειμένων για τον ερχομό του αναμενόμενου Μεσσία που ήταν ο Χριστός, αλλά και τον σύγχρονο διάλογο της πίστης με τις φυσικές επιστήμες.

7. Τι καταλαβαίνουμε μελετώντας τα κείμενα της Καινής Διαθήκης; Απάντηση: Διαβάζοντας τα κείμενα της Καινής Διαθήκης μπορούμε να καταλάβουμε τη σημασία που έχει για τους χριστιανούς η παρουσία και η δράση του Χριστού μέσα στην Ιστορία, αλλά και το πρόσωπο και το έργο του Θεανθρώπου Χριστού ως κέντρο της χριστιανικής Εκκλησίας. Ακόμη, γνωρίζουμε τα πρόσωπα και το έργο από τη ζωή των τριών πρώτων αιώνων της χριστιανικής Εκκλησίας και κατανοούμε τα βαθύτερα νοήματα που βρίσκονται πίσω από τα μυστήρια και τις λατρευτικές εκδηλώσεις της Εκκλησίας, τις γιορτές και τα έθιμα της Ορθόδοξης χριστιανικής παράδοσης καθώς και τον ρόλο που έχουν στη ζωή των ανθρώπων. Τέλος, γνωρίζουμε τις αξίες της χριστιανικής πίστης που σκοπό έχουν τη μεταμόρφωση της ζωής και του κόσμου (αγάπη, προσφορά, αλληλεγγύη, θυσία, χαρά, ελπίδα, σεβασμός στη φύση).

8. Γιατί, κατά τη γνώμη σας, είναι σημαντικό να μελετάμε την Αγία Γραφή στο μάθημα των Θρησκευτικών; Απαντήστε σχολιάζοντας παράλληλα τα λόγια του Ιωάννη Δαμασκηνού: «Είναι πολύ ωραίο και πολύ ωφέλιμο για την ψυχή να μελετούμε τις θείες Γραφές. Γιατί η ψυχή, όπως ακριβώς το δέντρο που είναι φυτεμένο κοντά σε νερό, όταν ποτίζεται με τη θεία Γραφή, τρέφεται και δίνει ώριμο καρπό, δηλαδή την ορθή πίστη, και στολίζεται με αειθαλή φύλλα, δηλαδή με θεάρεστες πράξεις… Ας καταφύγουμε λοιπόν στον όμορφο παράδεισο των Γραφών… Ας μην το κάνουμε όμως αυτό επιπόλαια, αλλά με προθυμία και επιμονή… Αν διαβάσουμε μια - δυο φορές και δεν καταλάβουμε αυτά που διαβάζουμε, ας μην αποθαρρυνθούμε, αλλά ας επιμείνουμε κι ας ρωτήσουμε». PG 94, 1176 Απάντηση:

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

36

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 3. Η Αγία Γραφή, ένα ιστορικό και διαχρονικό βιβλίο

Σύμφωνα με τα λόγια του Ιωάννη Δαμασκηνού, η ανάγνωση της Αγίας Γραφής είναι πολύ ωφέλιμη. Η ψυχή μας «ανθίζει», όπως ένα δέντρο δίπλα στο νερό. Ο καρπός που δίνει η ψυχή είναι η ορθή πίστη που οδηγεί σε θεάρεστες πράξεις. Διαβάζοντας την Αγία γραφή έχουμε τη δυνατότητα να γνωρίσουμε βιβλικά πρόσωπα, βιβλικές αφηγήσεις και ιστορίες και θα τις συνδέσουμε με την οικογενειακή, τη σχολική μας ζωή αλλά και του περιβάλλοντος που ζούμε. Ακόμη, αρχίζουμε να σεβόμαστε και να επικοινωνούμε καλύτερα με συμμαθητές μας που έχουν διαφορετική πίστη ή έχουν έρθει από ένα διαφορετικό πολιτισμό και να διακρίνουμε βασικές πληροφορίες που βρίσκονται αποτυπωμένες σε έργα τέχνης. Τέλος, καταλαβαίνουμε ότι τα κείμενα αυτά αποτελούν σημαντικό μέρος της παγκόσμιας πολιτισμικής κληρονομιάς.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

37

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 4. Η Θεία Ευχαριστία: Πηγή και κορύφωση της ζωής της Εκκλησίας

- Η Θεία Ευχαριστία: Πηγή και κορύφωση της ζωής της

Εκκλησίας 4ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ

1. Δίπλα τις παρακάτω προτάσεις να γράψετε Σ, αν είναι σωστές ή Λ, αν είναι λανθασμένες. Απάντηση: 1. Σε όλες τις ακολουθίες, οι πιστοί κάνουν τον σταυρό τους μόνο στην αρχή και στο τέλος.

2. Σύμφωνα με την Εκκλησία, η Τετάρτη είναι ημέρα αφιερωμένη στην Ανάσταση του Ιησού.

3. Κάθε ημέρα του χρόνου η Εκκλησία έχει ορίσει τη γιορτή ενός ή περισσοτέρων αγίων.

4. Καρδιά της εκκλησιαστικής ζωής είναι το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας.

5. Αμνός ονομάζεται ο άρτος με τη στρογγυλή σφραγίδα που χρησιμοποιείται στη Θεία Λειτουργία.

6. Το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας τελείται μόνο στην ελληνική γλώσσα.

7. Κατά τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας, πρώτα διαβάζεται το Ευαγγέλιο και μετά ο Απόστολος.

2. Τι συμβολίζει το κερί που ανάβουν οι πιστοί όταν μπαίνουν στον ναό και τι η όρθια στάση τους; Ποιες άλλες κινήσεις βλέπουμε να κάνουν οι πιστοί στις ακολουθίες; Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

38

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 4. Η Θεία Ευχαριστία: Πηγή και κορύφωση της ζωής της Εκκλησίας

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

3. Σε ποιους είναι αφιερωμένες οι ημέρες της Εβδομάδας; Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

4. Τι σημαίνει η λέξη «Μυστήριο»; Ποια Μυστήρια τελούνται στην Ορθόδοξη Εκκλησία; Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

39

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 4. Η Θεία Ευχαριστία: Πηγή και κορύφωση της ζωής της Εκκλησίας

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

5. Γιατί επαναλαμβάνουμε μέχρι σήμερα το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας; Μπορείτε να βοηθηθείτε από τα λόγια του Ιωάννη Χρυσόστομου: «Εκείνη προσφέρουμε και τώρα, αυτήν που τότε προσφέρθηκε, αυτήν που δεν δαπανιέται ποτέ. Διότι αυτό γίνεται για ανάμνηση αυτού που έγινε τότε. Διότι αυτό κάντε, λέει, για τη δική μου ανάμνηση. Όχι άλλη θυσία… αλλά την ίδια πάντοτε τελούμε· μάλλον δε επιτελούμε ανάμνηση θυσίας». PG 63,191 Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

6. Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια της Μικρής Εισόδου; Απάντηση:

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

40

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 4. Η Θεία Ευχαριστία: Πηγή και κορύφωση της ζωής της Εκκλησίας

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

7. Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εισόδου; Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

41

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 4. Η Θεία Ευχαριστία: Πηγή και κορύφωση της ζωής της Εκκλησίας

- Η Θεία Ευχαριστία: Πηγή και κορύφωση της ζωής της

Εκκλησίας – 4ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ

1. Δίπλα τις παρακάτω προτάσεις να γράψετε Σ, αν είναι σωστές ή Λ, αν είναι λανθασμένες. Απάντηση: 1. Σε όλες τις ακολουθίες, οι πιστοί κάνουν τον σταυρό τους μόνο στην αρχή και στο τέλος.

Λ

2. Σύμφωνα με την Εκκλησία, η Τετάρτη είναι ημέρα αφιερωμένη στην Ανάσταση του Ιησού. Λ 3. Κάθε ημέρα του χρόνου η Εκκλησία έχει ορίσει τη γιορτή ενός ή περισσοτέρων αγίων.

4. Καρδιά της εκκλησιαστικής ζωής είναι το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας.

Σ

Σ

5. Αμνός ονομάζεται ο άρτος με τη στρογγυλή σφραγίδα που χρησιμοποιείται στη Θεία Λειτουργία. Λ 6. Το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας τελείται μόνο στην ελληνική γλώσσα.

Λ

7. Κατά τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας, πρώτα διαβάζεται το Ευαγγέλιο και μετά ο Απόστολος. Λ

2. Τι συμβολίζει το κερί που ανάβουν οι πιστοί όταν μπαίνουν στον ναό και τι η όρθια στάση τους; Ποιες άλλες κινήσεις βλέπουμε να κάνουν οι πιστοί στις ακολουθίες; Απάντηση: Το κερί που ανάβουν οι πιστοί όταν μπαίνουν στον ναό συμβολίζει το φως του Χριστού. Με το κερί δείχνουν επίσης ότι όπως η φλόγα του ανεβαίνει προς τα πάνω, έτσι και η προσευχή τους πάει προς τον Θεό. Η στάση των χριστιανών στις ακολουθίες είναι η όρθια, για να δηλώσει την Ανάσταση του Χριστού. Υπάρχουν ωστόσο και διαστήματα που μπορούν να κάθονται. Σε ορισμένες ακολουθίες οι πιστοί μετά

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

42

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 4. Η Θεία Ευχαριστία: Πηγή και κορύφωση της ζωής της Εκκλησίας

από ευχή του ιερέα ή όταν θυμιατίζει, κλίνουν το γόνατο (γονυκλισία) ή κλίνουν ελαφρά την κεφαλή τους (κεφαλοκλισία) ή κάνουν μετάνοια με συμμετοχή όλου του σώματός τους έως κάτω, για να δείξουν σεβασμό στα τελούμενα.

3. Σε ποιους είναι αφιερωμένες οι ημέρες της Εβδομάδας; Απάντηση: Η Εκκλησία έχει αφιερώσει καθεμία ημέρα της εβδομάδας σε κάποιο σημαντικό ιερό πρόσωπο ή γεγονός ή σύμβολο, για να τιμηθεί ιδιαίτερα. Η Δευτέρα είναι αφιερωμένη στους αγίους Αγγέλους. Η Τρίτη είναι αφιερωμένη στον άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο. Η Τετάρτη είναι αφιερωμένη στην Παναγία, αλλά και στην ανάμνηση της προδοσίας του Χριστού από τον Ιούδα. Η Πέμπτη είναι αφιερωμένη στους αγίους Δώδεκα Αποστόλους και στον άγιο Νικόλαο. Η Παρασκευή είναι αφιερωμένη στα άγια Πάθη, στη Σταύρωση και στον θάνατο του Ιησού Χριστού, όπως επίσης και στον Σταυρό του που είναι το πιο ιερό σύμβολο των χριστιανών. Το Σάββατο είναι αφιερωμένο στους άγιους μάρτυρες και στους κεκοιμημένους (λόγω της καθόδου του Χριστού στον Άδη κατά την ημέρα του Σαββάτου). Η Κυριακή είναι αφιερωμένη στον Κύριο Ιησού Χριστό (γι’ αυτό και ονομάζεται Κυρια- κή-ημέρα του Κυρίου) και στην Ανάστασή του.

4. Τι σημαίνει η λέξη «Μυστήριο»; Ποια Μυστήρια τελούνται στην Ορθόδοξη Εκκλησία; Απάντηση: Η λέξη «μυστήριο» προέρχεται από το ρήμα «μύω», που σημαίνει κλείνω το στόμα και τα μάτια μου,

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

43

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 4. Η Θεία Ευχαριστία: Πηγή και κορύφωση της ζωής της Εκκλησίας

για να μη δω ή να μην πω κάτι που είναι μυστικό. Η λέξη έχει δύο σημασίες. Στην πρώτη, με τη λέξη «μυστήριο» εννοούμε όλες τις βαθιές και πάνω από τον νου και τη λογική του ανθρώπου αλήθειες, που μόνο με την πίστη μπορεί κανείς να γνωρίσει. Στη δεύτερη, με τη λέξη «Μυστήριο» εννοούμε κάποιες ιερές πράξεις της Εκκλησίας, που έχουν γίνει για πρώτη φορά από τον ίδιο τον Χριστό και τους Αποστόλους και από τότε συνεχίζουν να γίνονται στην Εκκλησία στο όνομά του και στο όνομα της Αγίας Τριάδας. Τα Μυστήρια οδηγούν και εκφράζουν την Εκκλησια ως Σώμα του Χριστού, προσφέρουν στους Χριστιανούς τη θεία χάρη και κάνουν τους πολλούς και διαφορετικούς ανθρώπους μία κοινότητα πίστης, λατρείας και ζωής. Στην Ορθόδοξη Εκκλησία με επίκεντρο τη Θεία Ευχαριστία τελούνται και άλλα Mυστήρια, όπως το βάπτισμα, το χρίσμα, η εξομολόγηση, ο γάμος, το ευχέλαιο και η ιεροσύνη. Με αυτόν τον τρόπο, αγιάζονται όλες οι πλευρές της ζωής του χριστιανού και οικοδομείται η ενότητα της Εκκλησίας.

5. Γιατί επαναλαμβάνουμε μέχρι σήμερα το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας; Μπορείτε να βοηθηθείτε από τα λόγια του Ιωάννη Χρυσόστομου: «Εκείνη προσφέρουμε και τώρα, αυτήν που τότε προσφέρθηκε, αυτήν που δεν δαπανιέται ποτέ. Διότι αυτό γίνεται για ανάμνηση αυτού που έγινε τότε. Διότι αυτό κάντε, λέει, για τη δική μου ανάμνηση». PG 63,191 Απάντηση: Ο Χριστός στον Μυστικό Δείπνο σύνδεσε τον άρτο και τον οίνο (ψωμί και κρασί) με τη σταυρική του θυσία. Είπε στους μαθητές του ότι είναι το Σώμα του και το Αίμα του. Τρώγοντας και πίνοντας από αυτά οι μαθητές ενώθηκαν μαζί του και μεταξύ τους (κοινώνησαν). Από τότε μέχρι σήμερα οι χριστιανοί επαναλαμβάνουν το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας σαν ανάμνηση όσων συνέβησαν στον Μυστικό Δείπνο. Με τον τρόπο αυτό δείχνουν την πίστη τους ότι ο Χριστός σταυρώθηκε για όλους και ενώνονται με τον Ίδιο και μεταξύ τους.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

44

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 4. Η Θεία Ευχαριστία: Πηγή και κορύφωση της ζωής της Εκκλησίας

6. Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια της Μικρής Εισόδου; Απάντηση: Κατά την τέλεση της Μικρής Εισόδου το Ευαγγέλιο μεταφέρεται με πομπή στο μέσο του ναού. Ο ιερέας παίρνει στα χέρια του από την αγία Τράπεζα το Ευαγγέλιο και βγαίνει όχι από την ωραία Πύλη, αλλά από τη βόρεια. Οι πιστοί κοιτάζουν το Ευαγγέλιο, καθώς μεταφέρεται από τον ιερέα, σαν να βλέπουν τον Χριστό, που πρωτοπαρουσιάζεται για να αρχίσει να κηρύττει. Ο ιερέας φθάνοντας στην ωραία Πύλη υψώνει το Ευαγγέλιο και λέει: «Σοφία! Ορθοί!», ώστε να σταθούν όλοι όρθιοι μπροστά στον Χριστό και το Ευαγγέλιο του.

7. Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εισόδου; Απάντηση: Κατά την τέλεση της Μεγάλης Εισόδου τα Τίμια Δώρα μεταφέρονται στην Αγία Τράπεζα. Μετά τον χερουβικό ύμνο, στον οποίο αναφέρεται ότι οι πιστοί μοιάζουν με τους αγγέλους Χερουβίμ, αφού υμνούν κι αυτοί τον Θεό, ο ιερέας παίρνει στα χέρια του τα Τίμια Δώρα από την αγία Πρόθεση και βγαίνει από το ιερό. Προχωρά αργά ενώ προπορεύονται οι λαμπάδες και τα θυμιάματα και πριν μπει στο ιερό σταματά και απαγγέλλει ευχές για ζώντες και κεκοιμημένους πιστούς. Στη συνέχεια, τοποθετεί τα Τίμια Δώρα στην Αγία Τράπεζα για να γίνει ο αγιασμός τους. Η μεταφορά αυτή των Τιμίων Δώρων συμβολίζει τη θριαμβική είσοδο του Ιησού στην Ιερουσαλήμ, βαδίζοντας προς τα πάθη Του όπου ο λαός τον υποδέχθηκε φωνάζοντας «Ωσαννά».

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

45

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 5. Από τους Χριστιανούς της χώρας μας στους Χριστιανούς του κόσμου

- Από τους Χριστιανούς της χώρας μας στους Χριστιανούς του κόσμου 5ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ

1. Δίπλα στις παρακάτω προτάσεις να γράψετε Σ, αν είναι σωστές ή Λ, αν είναι λανθασμένες. Απάντηση: 1. Η μεγαλύτερη χριστιανική κοινότητα στην Ελλάδα είναι οι Καθολικοί.

2. Τα έθιμα και οι παραδόσεις, ιδίως στα νησιά, είναι κοινά μεταξύ καθολικών και ορθοδόξων.

3. Κόπτες είναι οι πιστοί των αυτόνομων χριστιανικών εκκλησιών που ακολουθούν την παράδοση της Εκκλησίας της Αγγλίας.

4. Η Τήνος ονομάζεται αλλιώς και «το περιβόλι της Παναγίας».

5. Οι Προτεστάντες τιμούν σε μεγάλο βαθμό της εικόνες.

6. Η Ιερά Καρδία του Ιησού, είναι ένα από τα μεγαλύτερα οργανωμένα προσκυνήματα των Καθολικών της Ελλάδος.

7. Για τους περισσότερους χριστιανούς το Βάπτισμα και η Θεία Ευχαριστία αποτελούν τα σημαντικότερα μυστήρια.

8. Μέλη του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών είναι μόνο Ορθόδοξες Εκκλησίες.

2. Ποια είναι η σημασία των χριστιανικών κοινοτήτων για τους απόδημους Έλληνες; Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

46

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 5. Από τους Χριστιανούς της χώρας μας στους Χριστιανούς του κόσμου

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

3. Ποιες είναι οι βασικές διαφορές μεταξύ της Ορθόδοξης και της Καθολικής Ορθόδοξης Πίστης; Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

4. Ποιες είναι οι διαφορές των Αρμένιων χριστιανών από τους Ορθόδοξους; Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

47

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 5. Από τους Χριστιανούς της χώρας μας στους Χριστιανούς του κόσμου

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

5. Ποιο είναι το κοινό γνώρισμα των προτεσταντικών κοινοτήτων; Ποιες προτεσταντικές κοινότητες γνωρίζετε; Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

6. Να αναφέρετε μερικές ομοιότητες και διαφορές ανάμεσα στους Ορθόδοξους, τους Καθολικούς και τους Προτεστάντες χριστιανούς ως προς τις παραδόσεις. Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

48

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 5. Από τους Χριστιανούς της χώρας μας στους Χριστιανούς του κόσμου

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

7. Ποιο είναι το σημείο αναφοράς για τους χριστιανούς όλου του κόσμου; Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

49

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 5. Από τους Χριστιανούς της χώρας μας στους Χριστιανούς του κόσμου

- Από τους Χριστιανούς της χώρας μας στους Χριστιανούς του κόσμου 5ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ

1. Δίπλα στις παρακάτω προτάσεις να γράψετε Σ, αν είναι σωστές ή Λ, αν είναι λανθασμένες. Απάντηση: 1. Η μεγαλύτερη χριστιανική κοινότητα στην Ελλάδα είναι οι Καθολικοί.

Λ

2. Τα έθιμα και οι παραδόσεις, ιδίως στα νησιά, είναι κοινά μεταξύ καθολικών και ορθοδόξων. Σ 3. Κόπτες είναι οι πιστοί των αυτόνομων χριστιανικών εκκλησιών που ακολουθούν την παράδοση της Εκκλησίας της Αγγλίας.

Λ

4. Η Τήνος ονομάζεται αλλιώς και «το περιβόλι της Παναγίας».

Λ

5. Οι Προτεστάντες τιμούν σε μεγάλο βαθμό της εικόνες.

Λ

6. Η Ιερά Καρδία του Ιησού, είναι ένα από τα μεγαλύτερα οργανωμένα προσκυνήματα των Καθολικών της Ελλάδος.

Σ

7. Για τους περισσότερους χριστιανούς το Βάπτισμα και η Θεία Ευχαριστία αποτελούν τα σημαντικότερα μυστήρια.

Σ

8. Μέλη του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών είναι μόνο Ορθόδοξες Εκκλησίες.

Λ

2. Ποια είναι η σημασία των χριστιανικών κοινοτήτων για τους απόδημους Έλληνες; Απάντηση: Οι Έλληνες που ζουν μακριά από την πατρίδα τους, προσπαθούν να κρατήσουν ζωντανές τις παραδόσεις και τα έθιμα που ακολουθούσαν όταν ήταν στην Ελλάδα. Με τον τρόπο αυτό, νιώθουν

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

50

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 5. Από τους Χριστιανούς της χώρας μας στους Χριστιανούς του κόσμου

πιο οικεία στον ξένο τόπο και αισθάνονται ότι δεν ξεχνούν την ταυτότητα και τις ρίζες τους. Γι’ αυτό, αποζητούν κυρίως συντροφιά από άλλους Έλληνες χριστιανούς, ώστε να μπορούν να τηρούν μαζί τις παραδόσεις της πατρίδας τους. Η χριστιανική θρησκεία τους κάνει να έρχονται πιο κοντά ο ένας στον άλλο. Για τους απόδημους, κέντρο της κοινότητας είναι ο ναός, όπου υπάρχει. Εκεί, με λατρευτικές και άλλες εκδηλώσεις, ζουν την πίστη και τις παραδόσεις της πατρίδας. Νιώθουν ενωμένοι και δυνατοί. Διατηρούν τη γλώσσα, τα έθιμα και τον πολιτισμό τους.

3. Ποιες είναι οι βασικές διαφορές μεταξύ της Ορθόδοξης και της Καθολικής Ορθόδοξης Πίστης; Απάντηση: Οι βασικές διαφορές με την Ορθόδοξη πίστη εντοπίζονται: α. Στο Σύμβολο της Πίστεως, στο οποίο δηλώνουν την πίστη ότι το Άγιο Πνεύμα εκπορεύεται και από τον Χριστό-Υιό και όχι μόνο από τον Πατέρα, όπως πιστεύουν οι Ορθόδοξοι, β. Στην τέλεση των Μυστηρίων, γ. Στο αλάθητο του Πάπα σε ζητήματα πίστης.

4. Ποιες είναι οι διαφορές των Αρμένιων χριστιανών από τους Ορθόδοξους; Απάντηση: Οι Αρμένιοι χριστιανοί δεν αποδέχονται την Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο (451 μ.Χ.) της Ορθόδοξης Εκκλησίας, στην οποία επικυρώθηκε οριστικά το Σύμβολο της Πίστεως (το γνωστό μας 'Πιστεύω') και λύθηκε το χριστολογικό ζήτημα (αν ο Χριστός ήταν μόνο Θεός ή μόνο άνθρωπος, ή και τα δύο). Οι Αρμένιοι, σε αντίθεση με τους Ορθόδοξους είναι Μονοφυσίτες.

5. Ποιο είναι το κοινό γνώρισμα των προτεσταντικών κοινοτήτων; Ποιες προτεσταντικές κοινότητες Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

51

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 5. Από τους Χριστιανούς της χώρας μας στους Χριστιανούς του κόσμου

γνωρίζετε; Απάντηση: Στην Ελλάδα υπάρχουν πολλές προτεσταντικές κοινότητες ή ομάδες με προτεσταντική προέλευση. Κοινό γνώρισμά τους είναι η πίστη στον Ιησού Χριστό, στη μοναδικότητα της Αγίας Γραφής ως πηγής της πίστης, η πεποίθηση ότι ο άνθρωπος σώζεται μόνο από τη θεία χάρη και από την πίστη. Μερικές πρτεσταντικές κοινότητες είναι: Η Ελληνική Ευαγγελική Εκκλησία ιδρύθηκε το 1958. Αποτελεί την πρώτη προτεσταντική ομολογία που οργανώθηκε στη χώρα. Η Σύνοδος Αποστολικής Εκκλησίας Πεντηκοστής Ελλάδας είναι μια ένωση πεντηκοστιανών κοινοτήτων στην Ελλάδα, η οποία σήμερα περιλαμβάνει 13 τοπικές περιφέρειες και αποτελεί όργανο της Αποστολικής Εκκλησίας της Πεντηκοστής. Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά δραστηριοποιούνται στη χώρα μας από τις αρχές του 20ού αιώνα. Χαρακτηριστικό τους είναι η προσήλωση στη μελέτη της Αγίας Γραφής και η προσμονή εγκαθίδρυσης χιλιετούς βασιλείας του Χριστού πάνω στη Γη. Η Εκκλησία των Αντβεντιστών της Εβδόμης Ημέρας προέρχεται από τον προτεσταντικό χώρο. Χαρακτηριστικό γνώρισμα τους είναι η προσήλωση στις 10 εντολές και στην τήρηση του Σαββάτου.

6. Να αναφέρετε μερικές ομοιότητες και διαφορές ανάμεσα στους Ορθόδοξους, τους Καθολικούς και τους Προτεστάντες χριστιανούς ως προς τις παραδόσεις. Απάντηση: Ανάμεσα στους Ορθόδοξους, τους Καθολικούς και τους Προτεστάντες χριστιανούς παρατηρούμε κάποιες ομοιότητες και κάποιες διαφορές Οι Ορθόδοξοι και οι Καθολικοί τιμούν τον Χριστό, την Παναγία και τους αγίους με εορτές, με ναούς και με εικόνες. Οι εικόνες θεωρούνται ιερές, επειδή παραπέμπουν στο πρωτότυπο, δηλαδή το εικονιζόμενο πρόσωπο. Οι Καθολικοί, επιπλέον, συνηθίζουν να φτιάχνουν και αγάλματα ενώ οι Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

52

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 5. Από τους Χριστιανούς της χώρας μας στους Χριστιανούς του κόσμου

Ορθόδοξοι όχι. Στους Προτεστάντες η τιμή των αγίων και των εικόνων δεν είναι διαδεδομένη ή απορρίπτεται. Όλοι οι χριστιανοί κατά τη λατρεία συνηθίζουν να ψάλλουν ύμνους. Οι Καθολικοί και οι Προτεστάντες χρησιμοποιούν μουσικά όργανα στην προσευχή, όμως, οι Ορθόδοξοι σπάνια και σε ορισμένους ναούς. Όλοι οι χριστιανοί μελετούν και τιμούν την Αγία Γραφή και την Ιερή Παράδοση, ενώ οι Προτεστάντες αποδέχονται μόνο την Αγία Γραφή ως πηγή της πίστης. Ένα ακόμη κοινό στοιχείο είναι ότι οι περισσότεροι χριστιανοί αποδέχονται τα μυστήρια της Εκκλησίας ως τρόπους συνάντησης των πιστών με τον Θεό και πηγές αγιασμού, με σπουδαιότερα το Βάπτισμα και τη Θεία Ευχαριστία. Ωστόσο, οι περισσότεροι Προτεστάντες δέχονται μόνο το Βάπτισμα και τη Θεία Ευχαριστία, αν και σε πολλές περιπτώσεις θεωρούνται απλές συμβολικές τελετές. Διαφορές υπάρχουν, επίσης, στα επιμέρους έθιμα της λατρείας, όπως τον τρόπο που τελείται το Βάπτισμα, τον τρόπο που μεταλαμβάνουν οι Χριστιανοί, την ύπαρξη ή όχι μοναχών και μοναστηριών. Για παράδειγμα, οι Ορθόδοξοι χρησιμοποιούν για τη Θεία Ευχαριστία ένζυμο (ζυμωμένο) άρτο και κοινωνούν και από το σώμα και από το αίμα του Χριστού, δηλαδή τον άρτο και τον οίνο, ενώ οι Καθολικοί χρησιμοποιούν άζυμο άρτο και οι πιστοί συνήθως κοινωνούν μόνο από τον άρτο.

7. Ποιο είναι το σημείο αναφοράς για τους χριστιανούς όλου του κόσμου; Απάντηση: Σημείο αναφοράς για τους χριστιανούς όλου του κόσμου είναι ο Ιησούς Χριστός. Όλοι οι χριστιανοί δέχονται την ιστορικότητα του προσώπου του Ιησού Χριστού και τη διδασκαλία του, όπως αυτή αποτυπώνεται στα βιβλία της Καινής Διαθήκης. Παρά τις διαφορές των χριστιανών, το πρόσωπο και η διδασκαλία του Χριστού αποτελεί κοινή ελπίδα και πηγή πίστης για τόσους πολλούς ανθρώπους. Είναι κοινή παρακαταθήκη το όραμα για την

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

53

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 5. Από τους Χριστιανούς της χώρας μας στους Χριστιανούς του κόσμου

πνευματική προκοπή και τη σωτηρία του ανθρώπου και του κόσμου, καθώς επίσης τα διδάγματα από την ηθική διδασκαλία του Χριστού, τα οποία στο διάβα των αιώνων επηρέασαν την εξέλιξη του παγκόσμιου πολιτισμού και εξακολουθούν να εμπνέουν εκατομμύρια ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

54

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 6. Θρησκείες στη χώρα μας

- Θρησκείες στη χώρα μας 6ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ

1. Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις. Απάντηση: Η Ελληνική _________ Εκκλησία αντιπροσωπεύει την πλειονότητα του πληθυσμού της χώρας. Ιερό βιβλίο του Βουδισμού είναι ο _________ _________. Το Γιν-Γιανγκ είναι σύμβολο της _________ σκέψης. Απεικονίζει την αιώνια _________ και την κοσμική ισορροπία ανάμεσα στο _________ και το _________, το _________ και το _________, το _________ και το _________. Ιερό βιβλίο του Ισλάμ είναι το _________. Κυριότερα σύμβολα του Εβραϊσμού είναι το _________ του _________ και η επτάφωτος _________. Η Θεσσαλονίκη επωνομαζόταν στο παρελθόν και «μητέρα του _________».

2. Να σχολιάσετε το άρθρο 13, από το Σύνταγμα της Ελλάδος: «1. Η ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης είναι απαραβίαστη. Η απόλαυση των ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων δεν εξαρτάται από τις θρησκευτικές πεποιθήσεις καθενός.

2. Kάθε γνωστή θρησκεία είναι ελεύθερη και τα σχετικά με τη λατρεία της τελούνται ανεμπόδιστα υπό την προστασία των νόμων. H άσκηση της λατρείας δεν επιτρέπεται να προσβάλλει τη δημόσια τάξη ή τα χρηστά ήθη. O προσηλυτισμός απαγορεύεται». Απάντηση: __________________________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

55

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 6. Θρησκείες στη χώρα μας

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

3. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του Ιουδαϊσμού; Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

4. Τι γνωρίζετε για την ισλαμική θρησκεία; Απάντηση:

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

56

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 6. Θρησκείες στη χώρα μας

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

5. Να γράψετε με δικά σας λόγια την ιστορία της Ρουθ. Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

6. Ποιο είναι το μήνυμα της ιστορίας της Ρουθ; Απάντηση: __________________________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

57

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 6. Θρησκείες στη χώρα μας

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

7. Να σχολιάσετε τον Ύμνο της Αγάπης: «Αν ξέρω να μιλώ όλες τις γλώσσες των ανθρώπων και των αγγέλων, αλλά δεν έχω αγάπη, τότε έγινα σαν ένας άψυχος χαλκός που βουίζει ή σαν κύμβαλο που ξεκουφαίνει με τους κρότους του. Και αν ακόμα έχω το χάρισμα να προφητεύω και γνωρίζω όλα τα μυστήρια και όλη τη γνώση και αν έχω όλη την πίστη, ώστε να μετακινώ με τη δύναμη της ακόμη και τα βουνά, αλλά δεν έχω αγάπη, τότε δεν είμαι τίποτε απολύτως». Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

58

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 6. Θρησκείες στη χώρα μας

- Θρησκείες στη χώρα μας 6ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ

1. Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις. Απάντηση: Η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία αντιπροσωπεύει την πλειονότητα του πληθυσμού της χώρας. Ιερό βιβλίο του Βουδισμού είναι ο Κανόνας Πάλι. Το Γιν-Γιανγκ είναι σύμβολο της κινεζικής σκέψης. Απεικονίζει την αιώνια αρμονία και την κοσμική ισορροπία ανάμεσα στο καλό και το κακό, το αρσενικό και το θηλυκό, το φως και το σκοτάδι. Ιερό βιβλίο του Ισλάμ είναι το Κοράνι. Κυριότερα σύμβολα του Εβραϊσμού είναι το άστρο του Δαβίδ και η επτάφωτος λυχνία. Η Θεσσαλονίκη επωνομαζόταν στο παρελθόν και «μητέρα του Ισραήλ

2. Να σχολιάσετε το άρθρο 13, από το Σύνταγμα της Ελλάδος: «1. Η ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης είναι απαραβίαστη. Η απόλαυση των ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων δεν εξαρτάται από τις θρησκευτικές πεποιθήσεις καθενός.

2. Kάθε γνωστή θρησκεία είναι ελεύθερη και τα σχετικά με τη λατρεία της τελούνται ανεμπόδιστα υπό την προστασία των νόμων. H άσκηση της λατρείας δεν επιτρέπεται να προσβάλλει τη δημόσια τάξη ή τα χρηστά ήθη. O προσηλυτισμός απαγορεύεται» Απάντηση: Το άρθρο 13 του Συντάγματος της Ελλάδας αφορά το αναφαίρετο δικαίωμα των ανθρώπων να επιλέγουν ελεύθερα τη θρησκεία τους. Η ανεξιθρησκεία αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικα

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

59

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 6. Θρησκείες στη χώρα μας

δικαιώματα, καθώς η πίστη είναι μια προσωπική επιλογή, που δεν μπορεί και δεν πρέπει να καθοδηγείται από εκβιασμούς ή προνόμια. Είναι πολύ σημαντικό το δικαίωμα να μπορεί ο κάθε άνθρωπος να πιστεύει σε όποια θρησκεία επιθυμεί, χωρίς να φοβάται ή να νιώθει ότι είναι περιθωριοποιημένος. Χωρίς το δικαίωμα αυτό, δημιουργούνται αδικίες και ανισότητες εξαιτίας της θρησκείας. Ακόμη, δεν υπάρχει σεβασμός απέναντι στη διαφορετικότητα των άλλων, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι διαφορετικών θρησκειών να οδηγούνται στο μίσος και την αντιπαλότητα. Στην παράγραφο 1, γίνεται φανερό το δικαίωμα αυτό, ενώ στη συνέχεια διευκρινίζεται πως τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα δεν επηρεάζονται από τις θρησκευτικές πεποιθήσεις. Η διευκρίνιση αυτή είναι πολύ σημαντική, καθώς στο παρελθόν, σε πολλές χώρες, τα δικαιώματα των ανθρώπων καταστρατηγούνταν εξαιτίας της θρησκείας τους. Η παράγραφος 2 αναφέρεται στην ελεύθερη τέλεση της λατρείας από κάθε πιστό. Ωστόσο, η άσκηση της λατρείας δεν πρέπει να προσβάλλει τη δημόσια τάξη ή τα χρηστά ήθη, ενώ παράλληλα δεν επιτρέπεται ο προσηλυτισμός.

3. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του Ιουδαϊσμού; Απάντηση: Ο Ιουδαϊσμός είναι η παραδοσιακή θρησκεία των Εβραίων από την αρχαία εποχή. Είναι η παλιότερη μονοθεϊστική θρησκεία, και αποτελεί θεμέλιο του Χριστιανισμού και του Ισλάμ. Η θέληση του Θεού ή Γιαχβέ είναι καταγεγραμμένη στις Ιερές Γραφές (Τορά) ή αλλιώς γνω- στές ως Μωσαϊκός Νόμος ή Παλαιά Διαθήκη. Ο Θεός της Παλαιάς Διαθήκης θεωρείται ο μοναδικός και παντοδύναμος Δημιουργός του Σύμπαντος που εξακολουθεί να το κυβερνά. Ο Πατριάρχης και πρώτος Εβραίος θεωρείται ο Αβραάμ, του οποίου το έργο συνέχισαν οι Ιακώβ και Μωϋσής. Από τον καιρό των αρχαίων αυτών Εβραίων, ο Θεός λατρεύεται στη Συναγωγή, όπου τα μέλη της κοινότητας μελετούν τις Γραφές και λατρεύουν τον Θεό.

4. Τι γνωρίζετε για την ισλαμική θρησκεία;

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

60

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 6. Θρησκείες στη χώρα μας

Απάντηση: Tο Ισλάμ ιδρύθηκε από τον Μωάμεθ τον 7ο μ.Χ. αιώνα στην Αραβία. Ο αραβικός όρος Ισλάμ σημαίνει την «υποταγή» στον Αλλάχ, στον ένα και μοναδικό Θεό. Το θέλημα του Αλλάχ περιέχεται στο Κοράνιο, το ιερό βιβλίο του Ισλάμ που αποκάλυψε ο Αλλάχ στον προφήτη του Μωάμεθ. Ο Μωάμεθ θεωρείται από τους μουσουλμάνους ο μεγαλύτερος και τελευταίος προφήτης του αληθινού Θεού. Τα δύο μεγαλύτερα δόγματα του Ισλάμ είναι οι Σιίτες και οι Σουνίτες. Λόγω της γειτονίας μας με τους Τούρκους που είναι Σουνίτες, οι περισσότερες ισλαμικές κοινότητες που βρέθηκαν ή βρίσκονται στην Ελλάδα είναι Σουνιτικές.

5. Να γράψετε με δικά σας λόγια την ιστορία της Ρουθ. Απάντηση: Η Ρουθ και η Ορφά παντρεύτηκαν τους δύο γιους της Νωεμίν, η οποία ήταν χήρα και έμενε σε μια ξένη για αυτή χώρα. Όταν πέθαναν ο άντρας της Ρουθ και ο άντρας της Ορφά, οι δύο γυναίκες έμειναν μαζί με την πεθερά τους, τη Νωεμίν για να την φροντίζουν. Η Νωεμίν, όμως, νοστάλγησε τη Χαναάν και θέλησε να γυρίσει πίσω. Ζήτησε από τις δύο γυναίκες να μείνουν με τους γονείς τους και να την αφήσουν να επιστρέψει στη Χαναάν. Η Ορφά δέχτηκε. Η Ρουθ, όμως, δεν ήθελε να την αφήσει μόνη. Σκεφτόταν ότι μόνη της θα συναντούσε πολλές δυσκολίες, αφού λόγω της μεγάλης ηλικίας της δεν θα μπορούσε να δουλέψει. Έτσι, την ακολούθησε στη Χαναάν και δούλευε στα χωράφια, για να εξασφαλίσει ψωμί και λάδι. Εκεί γνώρισε τον Βοόζ, ο οποίος συγκινήθηκε από την ιστορία της και θέλησε να την παντρευτεί. Την ζήτησε από τη Νωεμίν, η οποία δέχθηκε με χαρά. Η Ρουθ παντρεύτηκε τον Βοόζ και έζησαν ευτυχισμένοι. Απέκτησαν ένα αγόρι που η Νωεμίν το αγάπησε σαν να ήταν πραγματικό της εγγόνι.

6. Ποιο είναι το μήνυμα της ιστορίας της Ρουθ; Απάντηση:

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

61

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 6. Θρησκείες στη χώρα μας

Η Ρουθ παρόλο που δεν ήταν κόρη της Νωεμίν, την αγαπούσε πολύ. Την ένιωθε σαν πραγματική της μητέρα, γι’ αυτό την φρόντιζε πολύ. Αρνήθηκε να επιστρέψει στους γονείς της, όταν της το ζήτησε η Νωεμίν, αλλά την ακολούθησε στη Χαναάν παρόλο που γι’ αυτήν ήταν ένας ξένος τόπος. Όταν έφτασαν στη Χαναάν, ο κόσμος την υποδέχτηκε φιλόξενα, παρόλο που ήταν ξένη. Μάλιστα, από τη γυναίκα αυτή, κατάγεται ο Δαβίδ, αλλά και ο Ιησούς. Στην ιστορία της, λοιπόν, παρατηρούμε πως δεν έχει σημασία η πραγματική συγγένεια με κάποιον. Αρκεί να δείχνουμε την αγάπη μας και να νιώθουμε τους άλλους σαν να είναι δικοί μας άνθρωποι, ακόμα κι αν δεν μας συνδέουν δεσμοί αίματος, όπως η Ρουθ με τη Νωεμίν. Παράλληλα, δεν έχει σημασία αν κάποιος είναι ξένος σε έναν τόπο. Δεν πρέπει να τον κρίνουμε με βάση την καταγωγή του, αλλά να τον δεχόμαστε με αγάπη, γιατί κάθε άνθρωπος έχει χαρίσματα και αξίζει το ενδιαφέρον μας.

7. Να σχολιάσετε τον Ύμνο της Αγάπης: «Αν ξέρω να μιλώ όλες τις γλώσσες των ανθρώπων και των αγγέλων, αλλά δεν έχω αγάπη, τότε έγινα σαν ένας άψυχος χαλκός που βουίζει ή σαν κύμβαλο που ξεκουφαίνει με τους κρότους του. Και αν ακόμα έχω το χάρισμα να προφητεύω και γνωρίζω όλα τα μυστήρια και όλη τη γνώση και αν έχω όλη την πίστη, ώστε να μετακινώ με τη δύναμη της ακόμη και τα βουνά, αλλά δεν έχω αγάπη, τότε δεν είμαι τίποτε απολύτως». Απάντηση: Η αγάπη είναι η πιο σημαντική αρετή του ανθρώπου. Όπως αναφέρει και ο Απόστολος Παύλος, δεν έχει σημασία να μιλά κάποιος όλες τις γλώσσες του κόσμου, ακόμα και τις γλώσσες των αγγέλων, αν αυτά που λέει είναι γεμάτα μίσος και κακία. Δεν έχει σημασία αν έχει το χάρισμα της προφητείας, αλλά δεν το χρησιμοποιεί για καλό σκοπό. Όλα αυτά είναι ανούσια. Οι γνώσεις και τα χαρίσματα δεν μπορούν να βοηθήσουν κανέναν αν δεν συνοδεύονται από την αγάπη. Η αγάπη είναι η πραγματική δύναμη κάθε ανθρώπο, είναι το κίνητρο για να δράσουμε και να πετύχουμε όλους μας τους στόχους. Οι πιστοί κάθε θρησκείας μπορεί να ασκούν όλα τα θρησκευτικά τους καθήκοντα. Μπορεί να διαβάζουν καθημερινά το ιερό τους βιβλίο και να ακολουθούν πιστά τις παραδόσεις και τα έθιμα. Αν, όμως, οι πράξεις τους δεν συνοδεύονται από αγάπη, τίποτα δεν έχει σημασία. Αν δεν βοηθούν τον Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

62

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 6. Θρησκείες στη χώρα μας

συνάνθρωπο, αν δεν προσφέρουν βοήθεια σε όσους έχουν ανάγκη, αν φέρονται άσχημα στους άλλους ανθρώπους, τότε όλα αυτά που κάνουν δεν έχουν νόημα.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

63

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 7. Μνημεία και τόποι χριστιανικής λατρείας: Αποτυπώσεις της πίστης

- Μνημεία και τόποι χριστιανικής λατρείας: Αποτυπώσεις της πίστης 7ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ

1. Δίπλα στις παρακάτω προτάσεις να γράψετε Σ, αν είναι σωστές ή Λ, αν είναι λανθασμένες. Απάντηση: Ο τύπος ναού της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη είναι βυζαντινός. Ο βυζαντινός ρυθμός λέγεται και λομβαρδικός. Οι εκκλησίες ρομανικού ρυθμού είναι μακρόστενες βασιλικές. Από το 1453, η Αγία Σοφία μετατράπηκε σε τζαμί. Εικονομάχοι ονομάζονταν όσοι υποστήριζαν τις εικόνες. Η Μακεδονική Σχολή εμφανίστηκε πολύ αργότερα από την Κρητική. Στην αψίδα του ιερού εικονίζονται οι Τρεις Ιεράρχες. Ψηλά στο εικονοστάσι υπάρχει μια σειρά από μικρές εικόνες που παρουσιάζουν το Δωδεκάορτο. Ο Ακάθιστος Ύμνος ψάλλεται τις Παρασκευές της Μεγάλης Σαρακοστής. Ο Ρωμανός ο Μελωδός έγραψε τα περίφημα κοντάκια.

2. Να αντιστοιχίσετε τους ρυθμούς με τα χαρακτηριστικά τους. Απάντηση: 1. Βασιλική __

α. οι στέγες έχουν σχήμα σταυρού

2. Βασιλική με τρούλο __

β. οξείες γωνίες σε τοίχους, στέγες,

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

64

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 7. Μνημεία και τόποι χριστιανικής λατρείας: Αποτυπώσεις της πίστης

καμπαναριά, παράθυρα 3. Βυζαντινός ρυθμός __

γ. ξύλινη στέγη, ευθεία γραμμή, κλίτη

4. Ρομανικός ρυθμός __

δ. κυκλικοί ναοί με τρούλο, διακοσμημένοι με μεγαλοπρέπεια.

5. Γοτθικός ρυθμός __

ε. μεγάλος τρούλος πάνω σε κίονες

6. Αναγεννησιακός ρυθμός __

στ. καμπύλα τόξα, ημικυκλικές καμάρες

3. Ποιος έχτισε την Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη; Σε ποιους ανατέθηκε το έργο; Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

4. Πότε λύθηκε οριστικά το ζήτημα της λατρείας των εικόνων; Τι ξεκαθαρίστηκε; Απάντηση: __________________________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

65

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 7. Μνημεία και τόποι χριστιανικής λατρείας: Αποτυπώσεις της πίστης

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

5. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της Μακεδονικής Σχολής και ποια της Κρητικής Σχολής; Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

6. Να περιγράψετε τις ζώνες στις οποίες χωρίζεται νοερά η εκκλησία. Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

66

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Διαγώνισμα) 7. Μνημεία και τόποι χριστιανικής λατρείας: Αποτυπώσεις της πίστης

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

7. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της εκκλησιαστικής μουσικής; Απάντηση: __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

67

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 7. Μνημεία και τόποι χριστιανικής λατρείας: Αποτυπώσεις της πίστης

- Μνημεία και τόποι χριστιανικής λατρείας: Αποτυπώσεις της πίστης 7ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ

1. Δίπλα στις παρακάτω προτάσεις να γράψετε Σ, αν είναι σωστές ή Λ, αν είναι λανθασμένες. Απάντηση: Ο τύπος ναού της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη είναι βυζαντινός. Λ Ο βυζαντινός ρυθμός λέγεται και λομβαρδικός.

Λ

Οι εκκλησίες ρομανικού ρυθμού είναι μακρόστενες βασιλικές.

Σ

Από το 1453, η Αγία Σοφία μετατράπηκε σε τζαμί.

Σ

Εικονομάχοι ονομάζονταν όσοι υποστήριζαν τις εικόνες.

Λ

Η Μακεδονική Σχολή εμφανίστηκε πολύ αργότερα από την Κρητική.

Λ

Στην αψίδα του ιερού εικονίζονται οι Τρεις Ιεράρχες.

Λ

Ψηλά στο εικονοστάσι υπάρχει μια σειρά από μικρές εικόνες που παρουσιάζουν το Δωδεκάορτο. Σ Ο Ακάθιστος Ύμνος ψάλλεται τις Παρασκευές της Μεγάλης Σαρακοστής.

Σ

Ο Ρωμανός ο Μελωδός έγραψε τα περίφημα κοντάκια.

Σ

2. Να αντιστοιχίσετε τους ρυθμούς με τα χαρακτηριστικά τους. Απάντηση: 1γ, 2ε, 3α, 4στ, 5β, 6δ

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

68

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 7. Μνημεία και τόποι χριστιανικής λατρείας: Αποτυπώσεις της πίστης

3. Ποιος έχτισε την Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη; Σε ποιους ανατέθηκε το έργο; Απάντηση: Όταν ο Ιουστινιανός αποφάσισε να ανοικοδομήσει τον ναό της Αγίας Σοφίας (αφιερωμένο στη Σοφία του Θεού), ανέθεσε το μεγάλο αυτό έργο στους καλύτερους αρχιτέκτονες της ελληνικής Ανατολής, τον Ανθέμιο και τον Ισίδωρο. Οι αρχιτέκτονες κατέληξαν σ’ ένα σχέδιο που συνδύαζε το μεγαλείο και τη λιτότητα, την ομορφιά και τη σταθερότητα. Δέκα χιλιάδες τεχνίτες κι εργάτες άρχισαν να δουλεύουν ακατάπαυστα. Ο Ιουστινιανός είχε ζητήσει τα πιο σπάνια υλικά απ’ όλη την αυτοκρατορία. Ειδικά για την κατασκευή του τεράστιου τρούλου, χρησιμοποιήθηκαν πολύ ελαφρά τούβλα από τη Ρόδο. Τα θαυμάσια ψηφιδωτά του ναού, ο επιβλητικός άμβωνας, ο θρόνος του Πατριάρχη, όλα θα ήταν στολισμένα με πολύτιμες πέτρες, χρυσό και ασήμι, ενώ η Αγία Τράπεζα θα ντυνόταν με χρυσό. Στην αυλή, μπροστά στην εκκλησία, έκτισαν μια κρήνη για τους προσκυνητές. Πάνω της χάραξαν μια επιγραφή που διαβαζόταν το ίδιο από την αρχή και από το τέλος (καρκινική επιγραφή): ΝΙΨΟΝ ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ ΜΗ ΜΟΝΑΝ ΟΨΙΝ Δηλαδή: «Να ξεπλύνεις τις αμαρτίες σου και όχι μόνο το πρόσωπό σου».

4. Πότε λύθηκε οριστικά το ζήτημα της λατρείας των εικόνων; Τι ξεκαθαρίστηκε; Απάντηση: Το 787 μ.Χ το ζήτημα της λατρείας των εικόνων λύθηκε οριστικά με την Ζ' Οικουμενική Σύνοδο, η οποία αναστήλωσε τις εικόνες και αποκατέστησε την ειρήνη μεταξύ των χριστιανών. Με τη διδασκαλία της Εκκλησίας ξεκαθαρίστηκε πως όταν οι χριστιανοί ασπάζονται μια εικόνα αποδίδουν τιμή και σεβασμό στα πρόσωπα που παριστάνει, και όχι στα χρώματα και στο υλικό πάνω στο οποίο είναι ζωγραφισμένη.

5. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της Μακεδονικής Σχολής και ποια της Κρητικής Σχολής; Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

69

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 7. Μνημεία και τόποι χριστιανικής λατρείας: Αποτυπώσεις της πίστης

Απάντηση: Η Μακεδονική Σχολή ξεκίνησε από την Κωνσταντινούπολη και απλώθηκε στη Μακεδονία. Το χαρακτηριστικό αυτής της σχολής είναι ότι τη συναντάμε κυρίως σε τοιχογραφίες. Τα χρώματά της είναι φωτεινά και οι αγιογράφοι προσπαθούν να αποδώσουν τις μορφές με κίνηση και φυσικότητα. Η Κρητική Σχολη ξεκίνησε στην Κρήτη, επεκτάθηκε στην κυρίως Ελλάδα και έφτασε ως τη Δύση. Η Κρητική Σχολή αναπτύχθηκε κυρίως σε φορητές εικόνες και λιγότερο σε τοιχογραφίες. Έργα της συναντάμε σε όλη την Ελλάδα. Χαρακτηριστικό των έργων αυτής της Σχολής είναι η ηρεμία των προσώπων και η λιτότητα της γραμμής.

6. Να περιγράψετε τις ζώνες στις οποίες χωρίζεται νοερά η εκκλησία. Απάντηση: Ο αγιογράφος χωρίζει νοερά την εκκλησία σε τέσσερις ζώνες. Πρώτη ζώνη: Ο τρούλος είναι αφιερωμένος στην ουράνια εκκλησία. Εκεί αγιογραφείται πάντα ο Παντοκράτορας. Είναι η μορφή που πήρε ο Χριστός όταν έγινε άνθρωπος. Ο Χριστός, κρατώντας το Ευαγγέλιο δίνει την ευλογία του σε όλο τον κόσμο. Στον τρούλο ζωγραφίζεται επίσης ο χορός των αγγέλων, που υμνούν και δοξάζουν τον Παντοκράτορα, καθώς και οι προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης που μίλησαν από τα πολύ παλιά χρόνια για τον ερχομό του. Συνήθως αγιογραφούνται οι κυριότεροι: ο Ηλίας, ο Ησαΐας, ο Ιερεμίας και ο Ιεζεκιήλ. Δεύτερη ζώνη: Στα τέσσερα τρίγωνα που στηρίζουν τον τρούλο αγιογραφούνται οι τέσσερις Ευαγγελιστές. Ορισμένες φορές, αντί για τους Ευαγγελιστές ζωγραφίζονται τα σύμβολά τους (Ματθαίος (Μτ): άγγελος, Μάρκος (Μκ): λιοντάρι, Λουκάς (Λκ): μοσχάρι, Ιωάννης (Ιω): αετός). Τρίτη ζώνη: Στη ζώνη που αρχίζει στο ύψος των Ευαγγελιστών ζωγραφίζονται σκηνές που εξιστορούν όλα τα μεγάλα γεγονότα της ζωής του Χριστού και της Θεοτόκου, όπως η Γέννηση, η Βάπτιση, η Σταύρωση, η Ανάσταση, τα θαύματα, οι παραβολές. Τέταρτη ζώνη: Στην τελευταία ζώνη, σ’ αυτή δηλαδή που είναι πλησιέστερα στους πιστούς,

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

70

Θρησκευτικά Στ΄ Δημοτικού (Απαντήσεις Διαγωνίσματος) 7. Μνημεία και τόποι χριστιανικής λατρείας: Αποτυπώσεις της πίστης

αγιογραφούνται οι άγιοι και οι μάρτυρες, εκείνοι δηλαδή που με τη ζωή τους έφτασαν στον Θεό.

7. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της εκκλησιαστικής μουσικής; Απάντηση: Η μουσική που ψάλλεται στους ναούς είναι συνέχεια της αρχαίας ελληνικής μουσικής. Από τους πολλούς μουσικούς τρόπους έκφρασης, που υπήρχαν στο ξεκίνημα της οργάνωσης της λατρείας, η Εκκλησία διάλεξε οκτώ, που ταίριαζαν στην ιερότητα της λατρείας και ονομάστηκαν ήχοι. Οι ήχοι αυτοί είναι: ο πρώτος ήχος, ο δεύτερος, ο τρίτος, ο τέταρτος, ο πλάγιος του πρώτου, ο πλάγιος του δευτέρου, ο βαρύς και ο πλάγιος του τετάρτου. Οι νότες της βυζαντινής μουσικής είναι έξι: Νη, Πα, Βου, Γα, Δι, Κε, Ζω Πολλοί μεγάλοι μουσικοί μελοποίησαν τα τροπάρια της Εκκλησίας σ’ αυτούς τους οκτώ ήχους και μας έδωσαν υπέροχες μελωδίες. Σημαντικότεροι μελουργοί είναι: ο Ιωάννης Κουκουζέλης, ο Πέτρος Πελοποννήσιος, ο ιερέας Μπαλάσιος, ο Πέτρος Μπερεκέτης και πολλοί άλλοι. Η μουσική της Ορθόδοξης Εκκλησίας ήταν και παραμένει καθαρά φωνητική. Δε χρησιμοποιεί μουσικά όργανα, γιατί θεωρεί την ανθρώπινη φωνή το τελειότερο όργανο για την ψαλμωδία στη θεία λατρεία. Επίσης είναι μονοφωνική και μελωδική, δηλαδή οι πιστοί ψάλλουν (στον Θεό) με μια φωνή και με τους ίδιους μουσικούς φθόγγους. Ιδανικό είναι να ψέλνει όλο το εκκλησίασμα μαζί, όπως οι πρώτοι χριστιανοί. Για λόγους όμως τάξης και επισημότητας τον καιρό του Βυζαντίου καθιερώθηκε να ψέλνουν δύο χοροί (ομάδες) ψαλτών. Η μελωδία έχει σκοπό να δημιουργήσει κατανυκτική ατμόσφαιρα στη διάρκεια των ακολουθιών. Σκοπός της είναι να βοηθά τους πιστούς να καταλαβαίνουν καλύτερα το περιεχόμενο των ύμνων.

Έκδοση taexeiola

Λυμπεροπούλου Βασιλική

ΤΕΛΟΣ

😊