ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
༤
1
ཁ་བའི་འདབ་མ།
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བུན་པ།
༢༠༡༢
ཱི་སེང་ྩོམ་ྲིག་ྡེ་ཚན་ནས།
2
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་འྲེང་བུ་བུན་པ།
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
ྫོགས་ཆེན་ཱི་སེང་ྩོམ་ྲིག་ྡེ་ཚན་ནས་ྩོམ་ྲིག་ྱས། ྩོམ་ྲིག་ཚོགས་ུང་།
ྩོམ་ྲིག་འགན་འཛིན། ཱི་སེང་ལས་ཐོག་མཁན་པོ་འཇམ་དཔལ་བྟན་འཛིན། ྩོམ་ྲིག་པ། ྫོགས་ཆེན་ཱི་སེང་ྩོམ་ྲིག་ྡེ་ཚན་ནས།
དེབ་གུགས་འཆར་འགོད་པ། ནགས་ྲན་བསོད་ནམས་ཚེ་རིང་།
འྲེལ་ུལ་ཁ་ྱང་།
Dzogchen monastery
P.O Tibetan settlement ,
kollegal tsluk, chmrajanagar dist k.S 571 457
Website: www.dzogchengonpa.org www.dzogchen.org Tle.fax +91(0)8225273247/67
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
3
ྔོན་ུ་ླེང་བའི་གཏམ།
དེ་ཡང་འཛམ་ླིང་སའི་དྱིལ་འཁོར་ུམ་གཉིས་ལ་མངའ་དབང་བུར་ྱོང་བའི་ཆེས་ྟོབས་དང་ྡན་པའི་བོད་མི་
རིགས་འདི་ུས་ྱི་གཡང་ས་ཡ་ང་བ་མང་པོ་བུད་པའི་ཆག་འཇིག་གི་ུས་རབས་འདིར་མྱེན་ླབས་དང་།
ུས་ུགས་ྡན་
པའི་གངས་ྱེས་འགས་རང་རེའི་ཕ་མེས་ཡང་མེས་ནས་བུད་པའི་ུལ་ྲོལ་གོམས་གཤིས་སོགས་འཛམ་ླིང་འདིར་ངོམ་རིན་ ཆོག་ཅིང་ུ་རབས་ཚ་ུད་ལ་བུད་ྲོད་ྱ་ཆེད་ཆེས་དཀོན་པའི་ནོར་དང་། དཀའ་ཚེགས་ངལ་ུབ་ྱད་བསད་ྱིས་ཉིན་མཚན་ ུས་ུག་ུན་ུ་འབད་ྩོལ་ྱིས་གངས་རི་བར་གསོན་ྙིང་རེ་ྲོད་བཞིན་འུག
ློག་ྱོགས་པས་གདོད་མིའི་རིགས་གུང་ནི་
འཇིགས་ུང་གི་གདོན་ྫས་ངར་མ་ཞིག་ལས་མ་འདས་ྱིར། བག་ཆགས་ཙམ་ཡང་ུལ་མེད་ྱེད་ཐབས་ལ་ཁོར་ུག་ུ་དོག་པོ་ རེར་བུད་བྲགས་ྱེད་ྱིན་ཡོད། མི་རིགས་ལ་ུང་བ་ཟབ་ཅིང་མི་རིགས་ལ་ཤ་ཞེན་ཡོད་པའི་གངས་ུ་ྣལ་མ་རེ་ཡོད་ན། རང་
རེའི་ྐད་དང་ཡི་གེ་ུལ་ྲོལ་གོམས་གཤིས་སོགས་ནི་བླགས་མི་ུང་བའི་གནའ་ྫས་རིན་ཐང་ྲལ་བ་ཞིག་ུ་འདོད། རང་རེའི་ མི་རིགས་ནི་ུལ་ྲོལ་གོམས་གཤིས་ྱི་ུག་པའི་མི་རིགས་ཤིག་དང་།
ུལ་ྲོལ་གོམས་གཤིས་དེ་ཡང་འྲོ་བ་མི་ཙམ་མ་ཟད་
སེམས་ྡན་ཡོངས་ྱི་འདི་དང་། ྱི་མ། ུས་དང་སེམས་། གནས་ྐབས་དང་མཐར་ུགས་སོགས་ལ་ུན་ཕན་ུན་ུས་ྱི་ུལ་
བཞག་རིག་གནས་ུ་ུར་ཡོད། ང་ཚོས་ུས་ྣམ་ུན་དངོས་ུགས་བུད་གུམ་ནས་ཁ་བ་གངས་ཅན་པའི་མི་རིགས་འདི་མུན་
བྱོད་ཆེད། ྱ་བ་གཏན་འབེབས། ཁོར་ུག་གཏན་འབེབས། དམིགས་ུལ་གཏན་འབེབས་བཅས་ྱ་དགོས། མི་ུ་ུས་ུད་ུ་
འྲ་ཞིག་ཡིན་ྱང་སོ་སོའ་ི ཆེད་ལས་ནོར་འུགས་མེད་པར་ངོས་འཛིན་དང་ལས་དོན་འུས་ཤོར་ྱ་མི་ུང་། ཆོས་དང་ཆབ་ྲིད། དཔལ་འྱོར་སོགས་གང་འཚམས་ྱི་ཆེད་ལས་ཁོར་ུག་འདམ་གསེས་ྱིས་ཁོར་ུག་བཟང་པོ་ལས་མི་འདའ་བ་དང་།
འྲོ་བ་
མི་ཞིག་ཡིན་ུས་མཐར་ུགས་ྱི་དམིགས་ུལ་རེ་འཛིན་དགོས་པ་དང་། དེ་འུབ་ྱིར་ཐབས་མང་བེད་ྱོད་ྱིས་དམིགས་ུལ་ ངེས་ཅན་དེ་འུབ་ཐབས་ྱེད་དགོས་པ་ྩ་བའི་གལ་གནད་ཅིག་རེད།
ྐབས་དོན་ྱི་ླེང་ྱ་ནི་བོད་རིགས་དག་མ་ཞིག་གི་ངོས་
ྐལ་ནས་ླེང་དགོས་པ་དང་། ངེས་པར་བུབ་དགོས་པ་ནི་ྐད་དང་། ཡི་གེ། ུལ་ྲོལ་གོམས་གཤིས་བདག་ྱོང་ྱ་ུ་དེ་ཡིན། ུས་རབས་ྱི་གནོན་ུགས་ལས་ུང་བའི་དངོས་ྫས་གསར་བར་ཐ་ྙད་འྲ་མིན་ྱིས་རང་རེའི་ྐད་ཡིག་ཉམ་ཆག་ུ་འྲོ་བ། དེ་
དང་ཆབས་ཅིག་གནའ་བོའ་ི དངོས་ྫས་མང་པོ་ཞིག་ྱང་ྩ་མེད་ུལ་ྫོགས་ྱིས་རིན་ཐང་ཅན་ྱི་ཐ་ྙད་ལ་གོད་ཆག་ཕོག་བཞིན་ འུག
འདིའི་རིགས་ལ་དངོས་ྫས་ྙིང་པའི་གསར་ུང་གི་ཚབ་མཚོན་དང་མིང་ྙིང་དེ་རིགས་ནམ་ཡང་འདོར་མི་ུང་བའི་བྟ་
ུལ་ྱིར་བཏང་བ་ཞིག་ག་ལ་ཡིན། ྱད་པར་རིན་ཐང་ཅན་ྱི་རིག་གུང་ཁག་རང་དགར་ཡིག་རིགས་གཞན་ལ་བུར་གང་ུབ་
ྱེད་པ་འདི་ནི་འགལ་ཚབ་ཅན་ྱི་ྣམ་པ་ུ་མཐོང་། ཡོད་ཚད་བུར་སོང་ན་ལོ་འགའ་ཞིག་ནས་ཁོ་ཚོའི་རིགས་གུང་ལས་བོད་ྱི་ རིགས་གུང་མ་ཡིན་པར་འུར་ངེས། དཔེར་མཚོན་ནས་བཤད་ན་ཉེ་བའི་ལོ་འགའི་ྔོན་ྨན་ཡིག་མང་ཞིག་བུར་བའི་ྱས་ྗེས་ ལ་གཟིགས་དང་མྱེན། མདོར་ན་ཤར་ུབ་མི་རིགས་མང་པོས་ྐོག་ྐོག་ཡིབ་ཡིབ་ྱིས་བོད་ྱི་རིག་གནའི་ཆ་ཤས་ུ་འྱེར་ྱེད་
བཞིན་པར་གདོང་ལེན་དང་། ངེས་དོན་ྱི་བདག་པོ་ུ་འུར་ྱིར་ངེད་ྫོགས་ཆེན་ཱི་སེང་ྩོམ་ྲིག་ྡེ་ཚན་ནས༼ཁ་བའི་འདབ་
མ༽ཞེས་པའི་ུས་དེབ་ཅིག་ྩོམ་ྲིག་ྱེད་དང་ྱེད་འུར་ལ་ྱ་ཆེའི་ུག་ཐོག་པ་ཡོངས་ནས་ཁ་བའི་འདབ་མ་ྱོགས་དང་ྱོགས་ ུ་འུར་བྱོད་ུབ་པའི་ྱབ་ྱོར་དང་། ལེགས་ཉེས་གང་མཆིས་ྱི་དགོངས་འཆར་ུག་ྩོལ་གནང་ྱོང་ཡོང་བའི་འབོད་བུལ་ དང་བཅས།
བོད་རབ་གནས་ུ་འུག་ལོའ་ི ླ་༠༩ཚེས ༢༡་ཉིན། ྩོམ་ྲིག་འགན་འཛིན་པས།
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
4
དཀར་ཆག
ྔོན་ུ་ླེང་བའི་གཏམ། མ་ཅིག་ལབ་ྱི་ྲོལ་མ།
ྣམ་ཐར་ཐོས་པ་ུན་ྲོལ།
མི་ཉག་ུན་བསོད་ྱི་ྣམ་ཐར།
ུན་ཤེས་ུས་ྱི་དགོས་མཁོ།
.3 .6
.8
ནང་བའི་ཆོས་དར་ྱི་ངོ་ྲོད་ུང་ུ་ྣམ་གསལ།
.10
ྣང་ཤེས་དང་ཚོར་ྟོགས་ྱི་གནས་ུང་ཟད་བཤད་པ།
.16
དྱད་ྩོམ་རིག་པའི་ློག་ཞག
རི་རབ་ཆགས་ུལ་བཤད་པ།
ུལ་མ་ྙིང་གི་རི་མོ།
.17
བོན་ྱི་ཆོས་ལ་ུར་བ་བཏབ་ཡོད་པའི་དོགས་སེལ་ུ་བྗོད་པ།
.23
ང་ཚོའི་ྐད་ཡིག་དར་ྱས་ུ་གཏོང་དགོས་པའི་རེ་ུ།
.30
ྱལ་ཡོངས་ྔ་འུར་ྲོས་ཚོགས་འུགས་དགོས། དགེ་འུན་མུན་ཚོགས་ལ་རེ་འུན་ུ་ཡིག
གཟིགས་ུལ་ུས་ྱི་ཕོ་ཉ།
.25
.27
ུ་དོག་པོའ་ི བསམ་ློས་ནི་བོད་ཡིག་འཆི་ལམ་ུ་གཏོང་།
.32
ཐ་ྙད་གཅིག་ུར་ལ་འབད་དགོས།
.44
བསམ་ློ་གསར་བ་དང་ྱི་ཚོགས་ྱི་གནས་བབས་བར་ྱི་འྲེལ་བ།
ྷ་བབས་ུས་ཆེན་དང་འྲེལ་བའི་གཏམ་ཕན་པ་བཟང་པོ་ཞེས་ྱ་བ།
.38
.40
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
5
ྗེས་ྲན་དད་པའི་མེ་ཏོག
མཁན་པོ་འཇིགས་མེད་ུན་ཚོགས་ཚང་ྲན་པ། བྟོད་བྔགས་ྭ་ཉག་མའི་ུགས་ུ། ཕ་ྐད་ཤོད།
ྙན་ྩོམ་ྷ་ཡི་རོལ་མོ།
ྙིང་ྲོགས་ུང་ྱེར་མ། མེ་ླབས་གསོན་པོ།
.48 .50
.52
.53
བྟོད་ཚོགས་པྨའི་ུན་པོ།
དད་གུམ་འོ་མཚོ་འུར་བའི་རང་མདངས།
བྔགས་པ་དད་གུམ་ྷ་ལས་བབས་པའི་མེ་ཏོག
ྲིས་ལན་ཡིད་ྱི་ུན་སེལ།
ཐོག་མར་སེམས་ྱིས་བྟག་དྱད་ྱེད་དགོས།
.54
.55 .58
.59
འཇིགས་ྲལ་ྱང་ུབ་ྡོ་ྗེ་ངོས་ུ་མཐོང་བའི་ཉམས་ྣང་ུང་།
.63
བཀའ་ློབ་ྙིང་བུས།
.64
ློབ་གསོ་ློ་གསལ་ྒོ་འྱེད།
ཞབས་བྟན་གུག་མའི་རང་ྲ།
ྫོགས་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་ཞབས་བྟན་གུག་མའི་རང་ྲ། ཞབས་བྟན་གསོལ་འདེབས་འཆི་མེད་ཚེ་ྷའི་དྱངས་ྙན།
.68
.69
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
6
ྣམ་ཐར་ཐོས་པ་ུན་ྲོལ། མ་ཅིག་ལབ་ྱི་ྲོལ་མ།
ུན་ཚོགས།
མ་ཅིག་ལབ་ྱི་ྲོན་མ་ནི་ྱི་ལོའ ་ི ུས་རབས་བུ་ མ་གཅིག་འདི་ནི་གཞི་མ་ཉིད་ནས་ྱེས་ྱངས་ྱི་ཡོན་ཏན་
གཅིག་པའི་ུས་དྱིལ་ནས་ུས་རབས་བུ་གཉིས་པའི་ུས་ མཆོག་ུ་མངའ་བ་ཞིག་ུང་ཡོད།
ུའི་ན་ཚོད་དར་ལ་བབ་
དྱིལ་བར་ཙམ་ུ་འཚོ་ཞིང་བཞེས་པའི་བོད་རིགས་ུད་མེད་ པའི་ཚེ་གཅེར་རོང་པ་ཐོད་པ་འབའ་རེ་ྱ་བའམ། མཚན་གཞན་ རིག་པའི་གནས་ཆེན་ྱི་དང་ྱེ་ྲག་ནང་དོན་རིག་པར་མཐར་ ལ་ྷ་ྲ་ཡར་འབོད་པ་ཞིག་དང་འཇིག་ྟེན་མུན་འུག་ུ་ ྱིན་པའི་ཤེས་རབ་ཅན་ྱད་ུ་འཕགས་པ་ཞིག་ཡིན།གང་དེ་ ུར་པ་དང་།
ཁོང་གཉིས་ལ་ྲས་དང་ྲས་མོ་ཇི་ཙམ་ུང་
ུ་བྟམས་པའི་ལོ་ཚིགས་དང་ུ་གཤེགས་པའི་ལོ་ཚིགས་ མིན་ཐད་ལ་ལོ་ུས་ཐོག་བྗོད་ུལ་གཅིག་མུན་མིན་འུག ཐད་ྔོན་ྱོན་ལོ་ུས་ྲ་བ་དག་གི་བར་བཞེད་ུལ་འྲ་མིན་
ུང་ཡང་འདིར་གཙོ་མ་ཆེ། མ་གཅིག་ལབ་ྲོན་འདི་ཉིད་དུང་
ལོ་བུ་གུམ་ྱི་ུས་ུ་ུམ་འདས་པ་དང་། དུང་ལོ་བུ་ ུག་གི་ུས་ུ་ཡབ་འདས་པ།
དུང་ལོ་ཉི་ུའི་ུས་ུ་ཨ་
ྕེ་ྟོན་མཚོ་རིན་ཆེན་འུམ་ཡང་ུ་ཚེ་མ་ཟིན་པ་སོགས་གོད་
ཆག་ཆེན་པོ་གཅིག་ཐོག་ཉིས་བྩེགས་ྱིས་ུ་ངལ་ཧ་ཅང་ ཆེན་པོ་ུང་ན་ཡང་།མ་གཅིག་གིས་ཡི་གེ་འྲི་ློག་སོགས་
རིག་གནས་ལ་ྱང་བྩོན་མཛད་ུར་ྱིར་བཤོལ་ནེབ་ུར་ མཛད་མེད་ལ། ུགས་ྣོ་བ་དང་ློག་ལ་མཁས་པས་གཞོན་ ུ་མའི་ུས་ུ་ྭ་པ་མངོན་ཤེས་ཅན་ཞེས་ྱ་བའི་ུང་ུ་ཤེས་
མ་གཅི ག ་གི ས ་ྔ་ྗེ ས ་ུ་ྭ་པ་མངོ ན ་ཤེ ས ་ཅན་
དང་། ྭ་དམར་བ། ྦས་ྟོན། ཡར་ཐིང་པ། ཕ་དམ་པ་སངས་
ྱས།ྱོ ་ ྟོ ན ་བསོ ད ་ནམས་ླ་མ་སོ ག ས་མཁས་ུབ་ུ་མ་ བལ་མར་བྟེན་པ་དང་།
དུས་གཙང་ཁམས་གུམ་ྱི་
གཅིག་ུ་མ་ངེས་པའི་གནས་ུ་མ་དང་།ྷག་པར་བོད་ུལ་ྷོ་ ྱོགས་ྱི་ུལ་ུའི་ནང་ཚན་ཟངས་རི་ཁང་དམར་བཅས་ུ་
ུ་ཚེ་དང་ུབ་པ་མཉམ་པའི་ྣམ་པར་ཐར་བ་དང་ུར་བཞེས་ མཛད་ཡོད།
མ་གཅིག་འདི་བཞེན་རིགས་ལམ་ྱི་དང་ྷག་པར་
རབ་ྱི་ཕ་རོལ་ུ་ྱིན་པ་བྱད་ྟོང་པ་ློག་མཁན་ུན་རིང་ ུ་ཕར་ྱིན་ྱི་གུང་ུགས་ལ་མཁས་པའི་ྭ་ཐོག་ཆོད་པ་ མཛད་ཅིང་།
ཤེར་ྱིན་ཁོ་ན་ཡང་ཚར་ུ་མ་བླགས་པར་ ཞིག་ུང་ཡོད་ཅིང་།གང་དེ ་ནི་མཁས་པ་ྣམས་དང་རི གས་
མཛད་པས་ྟོ ང ་ཉི ད ་ྱི ་ ྟ་བ་ུགས་ལ་འུངས་པ་སོ ག ས་ ལམ་ྩོད་པ་ལ་མཆོག་ུ་དྱེས་པའི་ཤེས་རབ་ཅན་མ་ཞིག་
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
7
ཡིན་པས་ྟག་པར་ཕར་མཁས་པའི་མུན་སར་ྩོད་ལ་ྱོན་ པའི་ྱོང་ཚོས་སོགས་བྟན་པར་མཛད་ཡོད་ལ། ུགས་ལ་
པ་དང་།ུར་ྩོད་ུ་ུང་བ་ལ་ྩོད་པའི་དམ་བཅའ་འཇོག་པར་ འུངས་པའི ་ ྱོ ང ་ཆོ ས ་ཟེ ར ་བ་དེ ་ ནི ་ མ་གཅི ག ་རང་ཉི ད ་ྱི ་ ུགས་རབ་གཞོ ལ ་བ་བཅས་ུང་དང་རི ག ས་པའི ་ ྒོ ་ ནས་ ུགས་ུད་ལ་འུངས་པའི་ཉམས་ྟོགས་ྱི་གདམས་པ་ྟེ་ འཁོར་འདས་ྱི་དངོས་པོའ ་ི གནས་ུགས་གཏན་ལ་འབེབས་ མ་གཅིག་ཉིད་ྱིས་མཛད་པའི་གཅོད་ྱི་གུང་ུགས་ཡིན། པའི་ཐབས་ུལ་ུར་བཞེས་མཛད་ྱི་ཡོད་པ་ནི་མ་གཅིག་གི་ ུན་མོང་མ་ཡིན་པ་མཛད་པ་ཞིག་ཡིན།
གང་དེས་བྩམས་པར་མཛད་པའི་བྟན་བཅོས་ྱི་
གུང་ུགས་ནི་གཅོད་གུང་བཀའ་ཚོམ་ཆེན་མོ་དང་། ཡང་
ཁོང་གི་མཛད་པ་མཐའ་དག་གི་ནང་ནས་ཆེས་མངོན་ ྩོམ་ཉིང་ྩོམ། ལེུ་ལག གནས་ཐེམ། ཁོང་ྒོལ། གསང་བ་
པར་གསལ་བའི་མཛད་ྗེས་ནི་གསར་གཏོད་ྱི་རང་བཞིན་ བྡ་ཆོས། ལ་བླས་ྐོར་གུམ། གཞི་ལམ་དུ་ློང་བ། ྱད་ ྡན་པའི་ྒོ་ནས་གཅོད་ྱི་གུང་ུགས་བྩམས་པ་མ་ཟད་ པར་ྱི་མན་ངག དང་བུ་བཅས་ཡོད། དེ་མིན་བཀའ་ྩོམ་ དེ་དར་ྤེལ་ཆེས་ཆེར་མཛད་པ་དེ་ཡིན་ལ།ློབ་མའི་ཚོགས་ ཡང་ུ་མ་ཡོད་པར་ྲགས། ྱ་ཆེ ར ་བྱངས་ནས་གངས་ྗོ ང ས་ུལ་ུ་ུན་ུ་གཅོ ད ་ ྱི ་ ལག་ལེ ན ་ས་ྱབ་ྡོ ་ དར་ུ་ུར་པས་མ་ཚད།བལ་བོ འ ་ི
ུལ་དང་ྱ་གར་ྱི་ུལ་ནས་མ་གཅིག་གི་ུང་ུ་གཅོད་ྱི་
གདམས་པ་ུ་བར་ཡོང་མཁན་ནི ་པད་མའི ་ུལ་ལ་ུང་བ་
འུ་བའི་ངང་ུལ་དང་འྲ་བར་ུང་ཡོད་ལ།ྱ་བལ་ྱི་ུལ་ ུའང་མ་གཅི ག ་གི ་ གཅོ ད ་ྱི ་ གུང་ུགས་ྱབ་ྤེ ལ ་ུང་ ཡོད།
དེ་ྟར་མ་གཅིག་ལབ་ྲོན་ནི་ཁ་བ་རི་པའི་ལོ་ུས་
གར་ྟེགས་ཐོག་ཐོན་པའི་ུད་མེད་མཁས་ུབ་གཉིས་ྡན་ ྱི་ྱད་ུ་འཕགས་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། ུལ་འདིར་སངས་ྱས་
ཆོས་ུགས་ྱི་ུབ་མཐའ་འྲ་མིན་དར་ཞིང་འཕེལ་བའི་ལོ་ ུས་ྱི་ཐོག་ཞི་ྱེད་གཅོད་ྱི་གུང་ུགས་གསར་གཏོད་ མཛད་མཁན་ྐད་ྲགས་ཡོ ད ་པའི ་ སེ མ ས་ཁམས་རི ག ་པ་
འྲན་ླ་ྲལ་བ་ཞིག་ཡིན་པ་མཁས་ཅན་འྲན་ླ་དང་ྲལ་
མ་གཅིག་གིས་གཅོད་ྱི་གུང་ུགས་ྱིས་མཚོན་ བ་ཞིག་ཡིན་པ་བཅས་ཇོ་མོ་ཡེ་ཤེས་མཚོ་ྱལ་དང་མ་གཅིག་
པའི་ཆོས་བཀའ་ྣམས་ྤེལ་བའི་ཐོག་མའི་ུས་ྐབས་ལ་བོད་ ལབ་ྱི་ྲོལ་མ་ཞེས་མཚན་ཉི་ླ་ྟར་ྲགས་པའི་ཤེས་རབ་
ུལ་ྱི ་ མཁས་པ་དག་གི ས ་ྱང་མ་གཅི ག ་ལ་ཚོ ད ་བགམ་ ཅན་མ་འདི་ུང་ནི་བོད་མིའི་རིགས་ཅན་ྱི་དང་ྱེ་ྲག་གངས་
པའི ་ ླད་ུ་ྩོ ད ་པ་ྱས་པའི ་ ུལ་གོ ང ་ུ་ྨོ ས ་མ་ཐག་པ་ ྗོངས་ུད་མེད་ྣམས་ྱི ་ྤོབས་སེམ ས་ྱི ་དཔལ་ུ་ངོམ ་ ྟར་ཡིན་ལ།ྱ་གར་གཡྀ་ུལ་ནས་ྱང་ྩོད་པ་ྱེད་མཁན་ ཆོག་པ་ཡིན། གཅིག་མུག་གཉིས་མུད་ུ་ུང་བ་ལ་མ་གཅིག་ླགས་མ་ ྙེད་པར་ུས་པ་ཆེ་ལ་མཁས་ཤིང་ུབ་པ་བྙེས་པར་ྲགས་
པའི་ྱ་གར་ྱི་ྣལ་འྱོར་པ་དག་ྱང་མ་གཅིག་གིས་ཆོས་ ྱི་ྩོད་པས་ཕམ་པར་མཛད་པ་དང་།ྱོགས་མུངས་ྱེ་བོ་
ུ་མ་འུས་པའི ་ ཚོ ག ས་ལ་གཅོ ད ་ྱི ་ གུང་ུགས་བཀའ་ ཚོམ་ཆེན་མོ་དང་།མ་གཅིག་རང་ཉིད་ྱི་ུགས་ལ་འུངས་
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
8
མི་ཉག་ུན་བསོད་ྱི་ྣམ་ཐར། །
མི་ཉག་ུན་བསོད་ནི་ཡབ་གོ་ུལ་དགའ་ྡན་དང་ །
ྱ་ུ་རིག་བྟན།
འཇམ་དྱངས་མྱེན་བྩེའི་མུན་ནས་དབང་ུང་དང་
ུམ་ུས་མོ་བཟང་གི་ྲས་ུ་རབ་ུང་བུ་བཞི་པའི་ ུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཟབ་མོའ ་ི མན་ངག་དང་བཅས་པ་ུམ་པ་
ུ་མོ་ུག་གི་ལོ་ྟེ།
ྱི་ལོ༡༨༢༣ུལ་མྜལ་ལ་ཁ་ུ་ུ་ གང་ྱོའ ་ི ུལ་ུ་གནང་ནས་ློབ་མའི་གཙོ་བོར་ུར། ྐབས་
འུངས། ུ་ན་ུང་ུའི་ུས་ནས་ཡི་གེ་འྲི་ློག་ཐམས་ཅད་ དེར་འུ་མི་ཕམ་ྱིས་ཁོང་ལ། ཚེགས་མེད་ུ་མྱེན།
ཡང་ན་རིག་པ་རིག་པས་
ླིང་ུལ་ུབ་བྟན་དཔལ་བཟང་ བུ། །ཡང་ན་རིག་པ་ནོར་ྱིས་བུ། ། ཞེས་པ་ྟར་རང་རེ་
པོའ ་ི མུན་ནས་བྙེན་ྫོགས་ུས་ཏེ་མཚན་ུབ་བྟན་ཆོས་ གཉིས་ལ་ནོར་ནི་མེད་ད་རིག་པ་རིག་པས་ཉིད་ྱིས་བདག་ལ་
ྱི་ྲགས་པ་ཞེས་གསོལ། ཁོང་ྭ་ས་སེར་འྲས་སོགས་ུ་ ཤེར་ྱིན་གུང་དགོས་ུས། ཁོང་གིས་དེ་བཞིན་གུངས་
ཕེབས་ཏེ་རིས་མེད་ྱི་ྱེས་ཆེན་དམ་པ་མང་ུ་བྟེན་ནས་ པས་མི་ཕམ་ཚང་གིས་ཤེར་ྱིན་མདོ་འྲེལ་བྩམས། ཁོང་ གུང་ུགས་ུན་ལ་ཐོས་བསམ་ྱི ་མཐའ་ྱ་བཅད་ནས། དུས་གཙང་ན་བུགས་ྐབས་ཆོས་ྱོང་གིས་ུང་བྟན་
སེར་འྲས་གཉིས་ྱི་འཚོགས་ླེང་ྐབས་ཁོང་གིས་འུལ་ གནང་ནས་ྱེད་འདིར་བུགས་ན་དགའ་ྡན་ྲིར་ཕེབས་ྱང་ ཤིང་གཉིས་མུན་ྱབ་ུ་ླེགས་ཐག་གིས་ྲས་ཏེ་ྤོབས་ འྲོ་དོན་རང་ུལ་ལ་མར་འྱོན་ན་ཆེ་གུངས།
དེ་བཞིན་
པ་བྱེ ད ་ནས་འུལ་བ་པོ ད ་བུ་གུམ་ུགས་ཐོ ག ་གི ས ་ ཁོང་མར་རང་ུལ་ལ་ཕེབས་ནས་འུལ་བ་གཞི་གུམ་ྱི་ འཆད་ུབ་པས་མཁས་པ་ུས་ྱང་འྲན་ླ་དབེན། ྐབས་ ྱག་བཞེ ས ་སེ ར ་འྲས་དང་ཀ་དཔལ་ལས་ྱང་ྷག་ཅེ ས ་
དེར་ུན་ྱིས་ཁོང་ལ་ར་ཤེལ་པཎ་ཆེན་ཞེས་བྟོད་བྔགས་ མཁས་དབང་ུ་མས་བྔགས་བྗོད་ྱས། ཁོང་ླགས་ྲག་ ཐོབ།
གཞན་ཡང་ྫོགས་ཆེན་མཁན་པོ་དམ་ཆོས་འོད་ཟེར་ ྫོང་དགོན་དང་རང་ུལ་སོགས་ུ་ཕེབས་ནས་བཤད་ུབ་
དང་། དགེ་མང་ྱལ་ྲས་གཞན་ཕན་མཐའ་ཡས། ྫོགས་ ྱི ་ བྟན་པ་ལ་ཕན་པའི ་ ློ བ ་མ་དྲ་བཅོ མ ་པ་ྟ་ུའི ་ དམ་ ུལ་བཞི་པ་མི་འུར་ནམ་མཁའི་ྡོ་ྗེ། ྱ་མཚོ་སོགས་དམ་པ་མང་ུ་བྟེན།
ཀོང་ུལ་ཡོན་ཏན་ པ་ུ་མ་གསོ་ྱོང་ྱས།
ྐབས་དེར་ཁོང་ཉིད་ལ་གཟིམས་
ྱད་པར་ུ་དཔལ་ ཁང་ཡང་མེ ད ་ྟབས་ཉེ ་གནས་དཔལ་ྡན་འོད ་ཟེ ར་ལ་རང་
ུལ་ྱི་མུན་ནས་ྱོད་འུག་དང་ཟབ་གནད་ྱི་གདམས་ རེ་འུག་སའི་ཁང་པ་ཞིག་དགོས་པས་ས་ཆ་བྟག་སར་འྲོ་
པ་མཐའ་དག་ུས་པས་ུགས་ྲས་ྱི་གཙོ་བོར་ུར་ནས་ དགོས་ཞེས་ཕེབས་ྐབས་ལམ་བར་ནས་ྟེན་འྲེལ་བཟང་པོ་ ྱོ ད ་འུག་རང་ལ་མཁས་པ་ཞེ ས ་བྔགས་པའི ་ མེ ་ ཏོ ག ་ འྲིགས་པས། བེ་ལོ་རི་ྲོད་མངོན་དགའ་ནོར་ུའི་ླིང་ཐོག་ འཐོར།
ྱིས་ུ་དཔལ་ུལ་མཇལ་བར་འྲོ་མཁན་ཚོ་ལ་ང་ མར་བཏབ་ནས་མང་ཚོགས་ལ་ློ་དང་འཚམས་པའི་ཆོས་མང་
ཅི་ཡང་མཇལ་ུ་མེད། ང་ལ་ུལ་ྲིམས་ྲན་ུ་ཞིག་ཡོད་པ་ པོ་གུངས་ནས་དད་ྡན་ྱི་ྱེ་བོ་ཕོ་མོ་མང་པོ་ཆོས་ལམ་ ནི་ུན་བསོད་ྱིས་ྱེར་སོང་།
པ་ནི་འུ་མི་ཕམ་ྱིས་ྱེར་སོང་།
ཤེས་རབ་ྲན་ུ་ཞིག་ཡོད་ ལ་བུད་ནས་ྡིག་འྲོ་བཅད་མཐར། བོད་རབ་ུང་བཅོ་ྔ་ ྟོགས་པ་ྲན་ུ་ཞིག་ པའི་ཤིང་ུལ་ལོ་ྟེ་ྱི་ལོ༡༩༠༤ལོར་གུགས་ུའི་བཀོད་
ཡོད་པ་ནི་ྱོ་ུལ་ུང་ྟོགས་ྱིས་ྱེར་སོང་ཞེས་གུངས་ པ་ཆོས་དྱིངས་ུ་བུས་པའི་ུལ་བྟན། དམ་པ་འདི་ཉིད་
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
9
ྱི་གུལ་ྱ་རང་རང་གི་མོས་ངོར་སོ་སོའ ་ི ློ་དང་འཚམས་ ལེགས་བཤད་པའི་ཡང་ྙིང ༽ བཅས་ཡོད་དོ། ། གཉིས་པ་
པའི་གུང་ྩོམ་ཡོད་པ་ྣམས་ནི། ༼ ྱལ་ྲས་ལག་ལེན་ ཱ་ུམ་པའི་ནང་གི་ལེ་ཚན་ནི། ༼ འུལ་བ་གཞི་བུ་བུན་ ྱི་འྲེལ་པ༽
དང་ༀ་ཱ་ུང་གུམ་ྱི་ནང་ཚན་དང་ༀ་ ྱི་ྱི་དོན་ུབ་བྟན་གསེར་ྱི་ྱལ་མཚན་མཛེས་པར་ྱེད་
ུམ་པའི་ནང་གི་ལེ་ཚན་༼ དཀོན་མཆོག་ྗེས་ྲན་ྱི་འྲེལ་ པའི་ལེགས་བཤད་ནོར་ུའི་ྲེང་བ ༽ ༼ ྱིར་བྟན་ྱི་
བ ༽།༼ བསམ་གཏན་དང་གུགས་མེད་ྱི་ྙོམས་འུག་ དོན་ྣམ་པར་བཤད་པ་འུལ་གུང་མཛེས་པའི་ྱན་ྲེང ༽ གི་ྱི་དོན་ལེགས་བཤད་ྲོན་མེ ༽༼ ྱམས་ྨོན་ྱི་འྲེལ་ བཅས་ཡོད་དོ། ། གུམ་པ་ུང་ུམ་པ་ལ་༼ ྱོད་འུག་གི་ བ་ྱལ་ྲས་ྣམས་ྱི་ཐབས་མཁས་ལ་འུག་པའི་ྒོ ༼
༽ འྲེལ་བཤད་ལེུའི་ྱི་དོན་རིམ་པར་ྱེ་བ་ཟབ་མོ་ྟེན་འུང་
ཟབ་མོ་གཅོད་ྱི་ཉམས་ལེན་དང་འྲེལ་བའི་ྨོན་ལམ་ གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡང་གསལ་ྲོན་མེ ༽གཉིས་ལས་མེད་མོད།
ྙེམས་ྟོག་འྲི་བ་ུན་གཅོད ༽༼ འུང་བཞིའི་གཏོར་མ་ ྔོན་མ་ྡེ་དགེ་དཔར་ཁང་ནང་ས་ྱའི་ཡིག་ཆ་མ་གཏོགས་ གཏོང་ུལ ༽ འདིའི་ཁ་ྱང་བུས་ཡོད། ༼ ཚེ་ཐར་ྲོག་ ཡིག་ཆ་གཞན་པ་དཔར་བྐོ་དཀའ་བའི་ྱེན་ྱིས་ཁོང་ཉིད་ ུའི་ཕན་ཡོན་འཆི་མེད་ཚེ་ཡི་དཔལ་ྟེར ༽ ༼ བཤེས་ ྱི་གུངས་ཁ་ཤས་ཁོང་གི་ློབ་མ་ས་ྱའི་བྟན་པའི་མཛེས་
གཉེན་བྟེན་ུལ་ྱི་ྨོན་ལམ་༽ ༼ ུལ་ྲིམས་ཡང་དག་ ྱན་འཇམ་དྱངས་ློ ་ གཏེ ར ་དབང་པོ འ ་ི གུང་ཡི ན ་ཞེ ས ་ པར་ྡན་པའི་མདོའ ་ི ཚིག་དོན་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཆོས་ྱི་ མཛད་ྱང་བུར་བའང་ཡོད་ྐད་དོ། ། གན་ཌའི་ྲ་དྱངས༽ ༼ ཆོས་འཁོར་ྱི་ྱི་དོན་བུས་པ་
ཁམས་པའི་གསར་འུར་ྲ་བ་ནས་ྲངས་སོ། །
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
10
ུན་ཤེས་ུས་ྱི་དགོས་མཁོ།
ནང་བའི་ཆོས་དར་ྱི་ངོ་ྲོད་ུང་ུ་ྣམ་གསལ།
ྨེ་ུལ་བྟན་འཛིན་ྱ་མཚོ། ླ་ུང་།
འཛམ་ླིང་ནང་བའི་ཆོས་དར་ྲོལ་བཏོད་པ་ྭན་བ་རེ་སིྷིུའོ་ཨོལ་ུ་ཋི།
ྟོན་པ་ུགས་ྗེ་ཅན་ལ་ྱག་འཚལ་ལོ། ། དེ་ཡང་ྱི་ ྱས་པ་དང་། ྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལོ་ཚིགས་བཅས་ལ་ ལོ་༡༨༨༠ལོར་འོད་མདངས་ྣམ་པར་བྲ་བའི་ཆོས་དར་འདི་ བཞེད་ྲོལ་མི་འྲ་བ་མཆིས་པ་ྣམས་གཅིག་ུར་འོང་ཐབས་
གསར་ུ་བཟོས་ཤིང་། ལོ་འདིར་བྲེངས་པར་བཤད་པའང་ སོགས་ལ་བྲོ་ླེང་ྱས། ཚོགས་འུ་དེའི་ཐོག་ནས། ྟོན་
འུག ༡༨༨༥ལོའ ་ི ླ ༥ཚེས ༢༨ཉིན་ྱི་ླ་བ་ཉ་གང་བའི་ པ་ཉིད་ུ་འུངས་པའི་ུས་ནི་ྱི་ལོའ ་ི ྔོན་ྱི ༦༢༣ ལོའ ་ི ུས་དེར་སིྒ་ལར་ཐོག་མར་བྲེངས་པར་བཤད།
དེའི་ྱི་ ླ ༥ ཚེས ༡ དང་། རབ་ུ་ུང་བ་ནི་དུང་ལོ་ཉེར་དུ་ལོན་
ལོར་དར་ཆ་བཟོ་འགོད་པས་དགོངས་འཆར་བཏོན་པ་བཞིན་ པའི་ུས་ཏེ་ྱི་ལོའ ་ི ྔོན་ྱི་༥༩༤ལོ་དང་། སངས་ྱས་པ་ནི་
ནང་བའི་ཆོས་དར་འདི་ྱལ་ཁབ་ྱི་ྱལ་དར་དང་ཚད་གཞི་ དུང་ལོ་སོ་ྔ་བཞེས་པའི་ུས་ཏེ་ྱི་ལོའ ་ི ྔོན་ྱི ༥༨༨ ལོ་ མུན་པར་བཅོས་ཏེ་ལོ་རེའི་གོང་བཤད་ུས་ཚིགས་ྱི་ླ་བ་ དང་།
ྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་དུང་ལོ་བྱད་བུ་བཞེས་
ཉ་གང་བའི་ུས་ུ་བྲེང་ུ་གཏན་ཁེལ་ྱས་ཤིང་། ༡༩༥༠ པའི་ུས་ཏེ་ྱི་ལོའ ་ི ྔོན་ྱི ༥༤༣ ལོ་ྣམས་ུ་གཏན་ཁེལ་ ལོ ར ་སི ྒ ་ལའི ་ ྱལ་ས་ཁོ ་ ལོ མ ་པོ ར ་འཛམ་ླི ང ་ནང་བའི ་ ྱ་ུར་ྲོས་འཆམ་ུང་། ླར་ཡང ༡༩༥༢ ལོར་འཇར་པན་ མཉམ་འྲེལ་ྷན་ཚོགས་ཐེངས་དང་པོ་འཚོགས་པའི་ྐབས། ུ་འཚོགས་པའི་འཛམ་ླིང་ནང་བའི་མཛའ་འྲེལ་ྷན་ཚོགས་
ུས་རབས་ྱི་འྲོས་དང་བུན་ཏེ་ནང་པའི་ཆོས་ུགས་ལ་ ཐེངས་གཉིས་པའི་ྐབས་འཇའ་མདངས་ྣམ་པར་བྲ་བའི་དར་
མཚོན་ྱེད་ྟགས་ྱི་དར་ཆ་ྱད་པར་བ་ཞིག་ཡོད་ན། ས་ཆེན་ ཆ་འདི་འཛམ་ླིང་ནང་བ་ྱིའི་ཆོས་དར་ུ་ཡང་བྱར་ྲོས་ པོའ ་ི ྱོན་ན་གནས་པའི་ཱྱའི་རིང་ུགས་འཛིན་པ་ྣམས་ ཆོད་ྱི་ལམ་ནས་མོས་མུན་ུང་། ུས་དེ་ནས་བུང་དར་ཆ་
ཆིག་ྲིལ་འོང་བ་སོགས་དགོས་པ་ུ་མ་ཡོད་པར་བྲོས་ཏེ། འདི་དམ་པའི་ཆོས་དར་བའི་ུལ་ུ་ུན་ུ་འཛམ་ླིང་ནང་བ་ ཁ་དོག་ུག་ྡན་ྱི་དར་ཆ་འདི་འཛམ་ླིང་ནང་བ་ྱིའི་ཆོས་ ྱིའི་དར་ཆ་ུ་བྩིས་ནས་གུག་ལག་ཁང་དང་། ུན་དགའ་ ུགས་ྱི་དར་ཆ་ུ་ཚོགས་ུགས་འུས་ཚབ་ཉེར་བུན་པོ་ ར་བ། ྗོངས་ུའི་གནས་ུལ་སོགས་ུ་རིམ་པས་མཐོང་ུ་ ཚང་མས་གཅིག་ུར་ྱིས་མོས་མུན་གནང་ཞིང་། དེ་དང་ ཡོད་པར་ུར་ཏོ།
།དེ་ཡང་དར་ཆ་འདི་བཟོ་འགོད་ྱི་ྲོས་
ཆབས་ཅི ག ་བྟན་པའི ་ བདག་པོ ་ བཅོ མ ་ྡན་འདས་ཉི ད ་ུ་ གཞི་ཐོག་མར་འདོན་པ་པོ་ནི་ཨ་མེ་རི་ཀའི་ྷའི་རིག་པ་མུན་
བྟམས་པ་དང་། ྱིམ་ནས་མངོན་པར་ུང་བ་དང་། སངས་ ཚོགས་ྱི་ྲོལ་འྱེད་པ་ཆེན་པོ་ྭན་བར་སིྡིུའོ་ཨོ་ལ་ུ་
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
11
ཋི Henry Steele Olcott ཞེས་པ་དེ་ཡིན་ལ། ཁོང་ ཞིག་ུ་ྨང་བཏིང་བ་དེས།
དྱིན་ཇིའི་མི་སེར་ྤེལ་བའི་
ནི ༡༨༣༢ ལོར་ཨིན་ཀི་ལན་ུ་ུ་འུངས། མི་རིང་བར་ཨ་ ལམ་ུགས་ྱི་ློབ་ྭ་ུག་བྱ་ཞེ་གཉིས་དང་། རིར་གནས་ྤོས་ཤིང་།
ནང་བའི་
ནར་སོན་ནས་ྱིམ་སོ་བུང་ྗེས། ཆོས་ུགས་ྱི་ློབ་ྭ་དུ་ལས་མེད་པའི་ལོ་ུས་ལ་གཞི་
ཐོག་མར་ཞིང་ལས་ཚན་རིག་ྐོར་ལ་ྱག་ལས་གནང་བ་དང་ ྩའི ་ ཐོ ག ་ནས་འུར་ྡོ ག ་འྲོ ་ བར་ུལ་འདེ ད ་ྱི ་ ུས་པ་ །
དེ་ནས་དམག་ལ་ུགས་ཏེ་དམག་དཔོན་ཆེན་མོ་ཞིག་ུ་ ཆེན་པོ་ཐོན། ཁོང་གིས་ྔ་ྱིར་ནང་ཆོས་ྐོར་ྱི་ྲི་བ་ྲིས་
ུར་ཅིང་། ླར་ཡང་ྲིམས་ྩོད་པའི་ལས་ཀ་བུབས་ནས་ ལན་དང་། ནང་བ་ུན་མོང་གིས་བཞེད་པའི་ཚད་གཞི་བུ་ མཁས་པའི་ྲགས་ྙན་ཐོབ། ༡༨༧༥ ལོར་ཁོང་གིས་ཨ་རིའི་ གཉིས་སོགས་ྩོམ་ཡིག་ུ་མ་ྲིས་པར་མ་ཟད།
གང་ཉིད་
ྲོ ང ་ྱེ ར ་ཉི ུ ་ཱོ ་ ུ་ྷའི ་ རི ག ་པའི ་ མུན་ཚོ ག ས་ཞེ ས ་པ་ ྱི་བདག་ྱེན་ལ་བྟེན་ནས YMBA ནང་བའི་ན་གཞོན་ ཞིག་བུགས་ཏེ་ཆོས་ུགས་ལ་ཞིབ་འུག་ྱེད་པའི་མགོ་ མཉམ་འྲེལ་མུན་ཚོགས་བུགས་ཤིང་།
འཇར་པན་ྱི་
བྩམས་ཤིང་། དེའི་གོང་ཙམ་ན་སིྒ་ལར་ནང་བ་དང་ཡེ་ུའི་ ཚོགས་པ་བུ་གཉིས་ྱི་མུན་ཚོགས་བུས་པ་ནས། ཐེ་
ཆོས་ུགས་ྱི་བར་ྟ་ུབ་མི་མུན་པའི་དབང་གིས་ྩོད་པ་ ལན་སོགས་ྷོ་ུད་ནང་བའི་ཚོགས་པ་ྲིག་འུགས་ྱས་ ཆེན་པོ་ཞིག་ུང་ྟེ། ྱོགས་ྔ་ྱིའི་མཁས་པ་ྣམས་གནས་ ཏེ ་ ྱང་ུད་ྱི ་ ནང་བ་དག་དང་མཉམ་ུ་བཞེ ད ་པ་བུ་བ་
ུས་གཅིག་ུ་གདན་འཛོམས་ཤིང་དངོས་ུ་གདོང་གུགས་ ཞི་པ་ཞེས་པ་ུན་མོང་གིས་མིང་ྟགས་བཀོད་ུབ་པ་ུང་ ནས་བྲོ་ླེང་དང་བྒལ་བྟག་ྱས་པའི་མཐར་ྩོད་པ་ཆོས་ བ་དང་།
ུན་ུན་གུང་ལ་རེ་ུལ་ྱས་ཏེ་སངས་ྱས་
ྱོགས་ུ་ཞི་ནས་ནང་བ་བ་ྣམས་ལ་ྱལ་ཁ་ཐོབ། དེའི་ུལ་ ྱི ་ འུངས་ྐར་སོ ག ས་གུང་ྱོ ག ས་ནས་སི ྒ ་ལ་ྱལ་
ཞི བ ་ཅི ང ་ྲ་བ་ཡི ག ་ཐོ ག ་ུ་བཀོ ད ་དེ ་ དྱི ན ་ཡི ག ་ུ་བུར་ ཡོངས་ྱི ་ྱི་བའི་ ངལ་གསོའ ་ི ུས་ཆེན ་ུ་ངོས་འཛི ན་དང་ ཅིང་གསར་འུར་ྱི་བུད་ལམ་ནས་གང་སར་འྲེམ་ྤེལ་ །
ནང་བའི་ཆོས་ྱི་ུགས་ྲོལ་བྟེན་ནས་གཉེན་ྲིག་གི་
ྱས་པ་ཨོ ་ ུ་ཋི ་ ཞེ ས ་པའི ་ དམ་པ་འདི ་ ཉི ད ་ྱི ་ ྱན་ལམ་ུ་ མིང་ཐོ་འགོད་ཆོག་པའི་ཆོག་མཆན་ཐོབ་པ་ུང་།
༡༩༠༧
སོན་པའི་ྱེན་ྱིས། ཤར་ྱོགས་པའི་མཚན་ཉིད་རིག་པ་ལ་ ལོར་ཁོང་ྱ་གར་ུ་ུ་གཤེགས་ཤིང་། འདས་མཆོད་ུས་
ྲོ ་ ྣང་ཆེ ན ་པོ ་ ྱེ ས ་ཤི ང ་ཆོ ས ་འདི ་ བའི ་ རི ང ་ུགས་ལ་མི ་ གཏོགས་ྱི་མཛད་ྒོའ ི་ ྐབས་ུ་གུང་ཉིད་ནང་བའི་ ྱེད་པའི་དད་པ་ཐོབ།
༡༨༨༠ ལོར་ཁོང་སིྒ་ལར་ཕེབས་ཏེ་ུ་ུ་ུའི་ུད་
མེད་ཱོ་ལ་ཱ་ཆིས་ཅིས་དང་མཉམ་ུ་ནང་ཆོས་ྱི་ྷའི་རིག་ པའི་མུན་ཚོགས BTSཞེས་པ་བུགས་ཤིང་། ྱིས་པ་ ྣམས་ལ་དྱིན་ཡིག་གི་ཐོག་ནས་གཉིས་ྱི་མུན་ཚོགས་
བུས་པ་ནས། ཐེ་ལན་སོགས་ྷོ་ུད་ནང་བའི་ཚོགས་པ་ ྲི ག ་འུགས་ྱས་ཏེ ་ ྱང་ུད་ྱི ་ ནང་བ་དག་དང་མཉམ་ ུ་དམ་པའི་ཆོས་བླབ་ྲིད་གནང་སའི་གནས་གཞི་འགའ་
ཆོས་དར་དང་ཨ་རིའི་ྱལ་དར་གཉིས་ྱིས་གཡོགས་ནས་
ུགས་འུལ་ྱས་སོ། ། ྱིས་ུ་སིྒ་ལ་དྱིན་ཇིའི་འོག་
ནས་རང་བཙན་ཐོབ་ྗེས་ཁོང་གིས་བྱེད་བྲིང་ྱས་པའི་ ློབ་ུག་ྣམས་ནར་སོན་ཏེ ་དགའ་ཞི ག་ྱལ་ཁབ་ྱི་མཐོ་ རིམ་མགོ་ྲིད་ུ་ུར་ཅིང་།
དེ་ཙ་ན་སིྒ་ལའི་གུང་དང་
མི་དམངས་ྱིས་གང་ཉིད་ལ་ྱི་ཚོགས་བཅོས་ུར་བ་དང་
ུལ་ུ་ུང་བའི་ཆོས་པ་ཞེས་པའི་མཚན་ྙན་ུལ་བར་མ་ ཟད། བཀའ་ྲིན་ྗེས་ུ་གཟོ་ླད་ཁོ་རང་ཉིད་ྱི་མཚན་ལས་
བཏགས་པའི ་ ྲང་ལམ་ུ་ྱལ་ས་ཁོ ་ ལོ མ ་པོ འ ་ི མེ ་ འཁོ ར ་
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
12
འབབ་ུགས་ལ་ཁ་གཏད་ནས་ཁོང་གི་འྲ་ུ་བཞེངས་ཤིང་། ྱི ་ དྱི ལ ་འཁོ ར ་འཇོ མ ས་པ་ཞེ ས ་ྱ་བའི ་ འོ ད ་ཟེ ར ་བྱེ ས ་
ླ ༢ ཚེས ༡༧ ཉིན་ཨོལ་ུ་ཋིའི་ཉི་མ་ཉེས་པར་གཏན་ཁེལ་ ནས་བུད་ྱི་གནས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་ུ་ྣང་བར་ྱས་ཏེ་ ྱས་ཏེ་ད་ྟའི་བར་ུ་ྗེས་ྲན་ྱེད་ྱིན་ཡོད་ཅེས་ཟེར་རོ། ། ནག་པོའ ་ི ྩ་ལག་ྣམས་ྤ་བཀོང་བའི་ལོ་ུས་ཡོད་པ་དེ་དང་
དམ་པ་འདི ་ ཉི ད ་ྱི ས ་བྟན་པ་རི ན ་པོ ་ ཆེ ར ་བྱི ་ འྲིག་པར་ྣང་། འོན་ྱང་འོད་ཟེར་དེ་ཁ་དོག་ུག་ྡན་ཡིན་ བ་ླབས་པོ་ཆེ་ུ་མ་ཞིག་བྩམས་པ་ལས། ཆེས་ླབས་ཆེ་ པའི་གསལ་ཁ་བཏོད་པ་ལ་མདོ་ུངས་ཚད་ྡན་ཡོད་མེད་མ་ ཤོས་ནི་ཆོས་ྱི་དར་ཆ་ྲོལ་བཏོད་གནང་བ་འདི་ཡིན་པར་ འཚལ། ྱིར་བཏང་ནི་མདོ་ྡེ་མང་བོར་ྟོན་པའི་ུ་ལས་འོད་ སེམས། དེ་ཡང་ཐོག་མར་འཆར་འགོད་ྱི་ཚེ་ཁོང་གིས་བདག་ ཟེར་ཁ་དོག་བཞི་དང་ྡན་པ་ཞིག་འྲོ་བར་གུངས་པ་ཉིད་
ཅག་གི་ྟོན་པ་ཉིད་མངོན་པར་ྫོགས་པར་སངས་ྱས་པའི་ ྲགས་ཆེ་བར་ྣང་ྟེ། བཅོམ་ྡན་འདས་ྱི་ྱལ་ཆེན་བཞིའི་
ཚེ་ུ་ལས་འོད་ཟེར་ྣམ་པ་ུག་འྲོས་པའི་ལོ་ུས་ལ་གཞི་ རིས་ནས་ྲིད་པའི་ྩེ་མོ་ལ་ུག་གི་བར་ུ་ུས་ཡོངས་ུ་ ྱས་ཏེ་བཟོས་པ་ཞིག་ཡིན་པར་བཤད་ཅིང་། ྷོ་ྱོགས་ཐེག་ གང་བ་མཐོང་བར་མཛད་ནས། ུ་དེ་དག་ལས་འོད་ཟེར་ཆེན་ ུང་ནང་བ་དག་གི་བཤད་ྲོལ་ལ། མངོན་པར་ྱང་ུབ་པའི་ པོ ་ བཞི ་ ུང་ྟེ ་ འཁོ ར ་ྣམས་ལ་ཆོ ས ་ྟོ ན ་པའང་ུན་ྱི ས ་
ཚེ་ུ་ུས་ལས་ཐོག་མར་འོད་ཟེར་བཞི་འྲོས་ཤིང་། དེ་ྗེས་ གསལ་བོར་ཐོས་པ་མཛངས་ུན་ུ་གུངས་ལ། ལས་བྱ་ ླར་ཡང་འོད་སེར་ུག་དང་འུས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཞིག་ བ་དང་ྟོགས་པ་བྗོད་པ་བྱ་བ་སོགས་ུའང་། སངས་ྱས་ འྲོས་པར་ྲ་བ་ལ་གཞི་བཅོལ་བ་ཡིན་ཟེར། གིས།
ྐབས།
ཡང་ཁ་ཅིག་ བཅོམ་ྡན་འདས་ཞལ་འུམ་པར་མཛད་པར་མཛད་པའི་ཚེ་
རི་འཛེགས་པ་ཞིག་རི་བོ་ཧི་མ་ལའི་ངོས་ུ་འཛེགས་ ཆོས་ཉིད་ྱིས། ཞལ་ནས་འོད་ཟེར་ྔོན་པོ་དང་། སེར་བོ་དང་
ནམ་མཁའི་ཁོངས་ནས་འོད་ཟེར་ཁ་དོག་ྣམ་པ་ྔ་ ། དམར་བོ་དང་། དཀར་པོ་ྣམས་ུང་ནས། ཁ་ཅིག་ནི་འོག་
ྡན(འྲེས་མའི་ཁ་དོག་ལོགས་ུ་མ་བྩིས་པའི་ུ་མཚན་ ུ་འྲོའ །ོ ། ཁ་ཅིག་ནི་ྟེང་ུ་འྲོའ །ོ །འོག་ུ་འྲོ་བ་དེ་དག་ དྱད།)ཞིག་མཐོང་ཞིང་། ུལ་དེའི་མི་ྣམས་ལ་ུ་མཚན་ ནི་སེམས་ཅན་དྱལ་བའི་གནས་ུ་སོང་ནས་འྲོ་དོན་མཛད་
ལོ་ུས་ྲིས་པས།
ཁོང་ཚོས་སངས་ྱས་ྱི་འོད་ཟེར་རེད་ ཅིང་། ྟེང་ུ་འྲོ་བ་དེ་དག་ནི་ྷའི་གནས་ུ་སོང་ནས་འྲོ་
ཅེས་ལན་བཏབ་ྐད། ངོ་མཚར་བའི་གཏམ་དེ་ཨ་རིའི་མཁས་ བའི་དོན་ྱེད་དོ། །དེ་ནས་འོད་ཟེར་དེ་དག་གིས་ྟོང་གུམ་ པ་ཨོལ་ུ་ཋིས་ཐོས་པ་དང་འཇའ་མདངས་ྣམ་པར་བྲ་བའི་ ྱི་ྟོང་ཆེན་པོ་འཇིག་ྟེན་ྱི་ཁམས་བྐོར་ནས་བཅོམ་ྡན་
རི ་ མོ ་ དེ ་ ནང་བ་སངས་ྱས་པའི ་ མཚོ ན ་ྱེ ད ་ྱི ་ དར་ཆ་ུ་ འདས་ཉིད་ྱི་ྱི་བཞིན་ུ་འྲངས་ཏེ། གལ་ཏེ་འདས་པ་ལས་ འོས་ཤིང་འཚམ་པའི་དགོངས་འཆར་གནང་བ་བཞིན་ད་ྟའི་ ུང་ྟོན་པར་བཞེད་ན་ནི་བཅོམ་ྡན་འདས་ྱི་ྣམ་ལོགས་
དར་ཆ་ྲ་བོ་འདི་བཟོས་པ་ཡིན་ཞེས་ྱང་ཟེར་རོ། ། དེ་ཡང་ ུ་མི་ྣང་བར་འུར་རོ། ། མ་འོངས་པ་ལས་ུང་ྟོན་པར་ བཤད་ུ་ལ་ྔ་མའི ་ དབང་ུ་ན་ྟོ ན ་པ་ུབ་པའི ་ དབང་བོ ་ བཞེད་ན་ནི་ུས་མོ་གཉིས་ུ་མི་ྣང་བར་འུར་རོ། ། སེམས་ ཉིད་མངོན་པར་ྫོགས་པར་སངས་ྱས་པའི་ཚེ་ུ་ལས་ུང་ ཅན་དྱལ་བར་ྱེ་བར་ུང་ྟོན་པར་བཞེད་ན་ནི་ཞབས་ྱི་ བའི་འོད་ཟེར་མཚོན་ྱེད་ཡིན་པར་འདོད་པས། དེ་ྟ་ན་རང་ མཐིལ་ུ་མི་ྣང་བར་འུར་རོ།
།ཡི་ྭགས་ུ་ྱེ་བར་ུང་
རེའི་མདོ་ྡེ་ྣམས་ུ། བཅོམ་ྡན་འདས་མངོན་པར་ྫོགས་ ྟོན་པར་བཞེད་ན་ནི་ཞབས་ྱི་མཐེ་བོང་ུ་མི་ྣང་བར་འུར་
པར་སངས་ྱས་པའི་ཚེ་ྨིན་མཚམས་མཛོད་ུ་ལས་བུད་ རོ། ། ུད་འྲོར་ྱེ་བར་ུང་ྟོན་པར་བཞེད་ན་ནི་ཞབས་ྱི་
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
13
ྟིང་བར་མི་ྣང་བར་འུར་རོ། ། མིར་ྱེ་བར་ུང་ྟོན་པར་ ངེས་ཤིང་། དེར་མ་ཟད་མདོ་ྡེ་ འགར། ཁ་དོག་གི་གསལ་ཁ་
བཞེད་ན་ནི་ུས་མོ་གཉིས་ུ་མི་ྣང་བར་འུར་རོ། །ྟོབས་ མ་བཏོད་པ་ཙམ་མ་གཏོགས་ྣམ་ྲངས་ྱི་དྱེ་བ་ུག་དང་ ྱི་འཁོར་ལོས་བུར་བའི་ྱལ་བོར་ུང་ྟོན་པར་བཞེད་ན་ ྡན་པའི་འོད་ཟེར་མངའ་བ་ནི། ྣམ་དག་མིག་གི་འོད་ཟེར་སོགས་ ནི་ྱག་གཡོན་པའི་མཐིལ་ུ་མི་ྣང་བར་འུར་རོ། །ྷར་ྱེ་ ནས་ྣམ་དག་ཆོས་ྱི་འོད་ཟེར་ྱི་བར་ཡོད་པར་གུངས་ཤིང་།
བར་ུང་ྟོན་པར་བཞེད་ན་ནི་ྟེ་བར་མི་ྣང་བར་འུར་རོ། ཁ་དོག་གི་གསལ་ཁ་དངོས་ུ་བཏོད་པའི་འོད་ཟེར་མངའ་བའི་
།ཉན་ཐོས་ྱི་ྱང་ུབ་ུ་ུང་ྟོན་པར་བཞེད་ན་ནི་ཞལ་ུ་མི་ ུལ་ཡང་། བཅོམ་ྡན་འདས་ྱིས་ླ་འོད་གཞོན་ུར་ུར་པ་
ྣང་བར་འུར་རོ། ། རང་སངས་ྱས་ྱི་ྱང་ུབ་ུ་ུང་ ལ་ཚིགས་ུ་བཅད་དེ་བཀའ་བྩལ་བ་ལས། འོད་ཟེར་གཅིག་ ྟོན་པར་བཞེད་ན་ནི་ྨིན་མཚམས་ྱི་མཛོད་ུར་མི་ྣང་བར་ ལས་འོད་ཟེར་ྣམ་པ་གཉིས་བྱེད་པ་ནས་འོད་ཟེར་ཁ་དོག་ འུར་རོ། ། ླ་ན་མེད་པ་ཡག་དག་པར་ྫོགས་པའི་ྱང་ུབ་ ྱེ་བ་བུ་ྟོན་པའི་བར་ཡོད་པར་བྟན་ཅིང་།
ནང་གསེས་
ུ་ུང་ྟོན་པར་བཞེད་ན་ནི་དུའི་གུག་ཏོར་ུ་མི་ྣང་བར་ འོད་ཟེར་གཅིག་ལས་ཁ་དོག་ྣམ་པ་ུག་འུང་བར་གུངས་ འུར་རོ། །ཞེས་སོགས་ལན་ུ་མར་འུང་ཞིང་། ཡང་འུལ་ པའི་ྐབས། རེས་འགའ་འོད་ཟེར་གཅིག་ལས་ནི། ཁ་དོག་ བ་ུང་གཞི་ལས།
སངས་ྱས་བཅོམ་ྡན་འདས་ྣམས་ ྣམ་པ་ུག་འུང་བ། །སོ་སོར་རབ་འྲིང་ཐ་མ་ཡང་། །ཐབས་
འུམ་པ་མཛད་པའི་ཚེ། འོད་ཟེར་ྔོན་པོ་དང་། སེར་པོ་དང་ མཁས་ལས་ནི་ྱེས་པ་ཡིན། །ཞེས་འུང་ངོ་། ། དེ་བཞིན་ ། དམར་པོ་དང་། དཀར་པོ་དང་། བཙོད་ཀ་དང་། ཤེལ་དང་། ུ་ུད་ྣམས་ུའང་སངས་ྱས་ྱི་ུ་ལས་འོད་ཟེར་ུག་ དུལ་ྱི་ཁ་དོག་ྟ་ུ་དག་ུང་ནས་ཞེས་ཁ་དོག་མི་འྲ་བ་ འུང་བའི་ུལ་གུངས་པ་ཡོད་དེ།
ཞི་བ་ྷ་ུད་ཆེན་མོ་
བུན་ཙམ་བྲངས་འུག་ལ། མདོ་ྡེ་དཀོན་མཆོག་བྩེགས་ ལས། ུན་ྱབ་ཡེ་ཤེས་དོན་འོད་ཟེར། །ཁ་དོག་ུག་ྟེ་ྟགས་
པའི་ཆོས་ྱི་ྣམ་ྲངས་ྱི་ལེུ་བུ་གཅིག་པ་འོད་ཟེར་ུན་ ྱི་འོད། །ཅེས་དང་། ཡེ་ཤེས་ྱི་འོད་ཟེར་ཁ་དོག་ྣམ་པ་ུག་
ུ་བྱེ་བའི་ལེུ་ལས་ནི། ཁ་དོག་ྔོན་པོ་དང་། སེར་པོ་དང་ ུ་འྲོས་ཏེ། དཀར་པོ་དང་། སེར་པོ་དང་། དམར་པོ། ྗང་ུ།
། དམར་པོ་དང་། དཀར་པོའ ་ི མཚན་ཉིད་ྱི་འོད་ཟེར་བཅས་ྱི་ གནག་པོ་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ། དེ་ཡང་འོད་ ྟེང་། ལེ་བྒན་ྱི་ཁ་དོག་གི་མཚན་ཉིད་ྱི་འོད་ཟེར་དང་། ུ་ ཟེར་ཁ་དོག་ྱེ་བ་ྲག་ྲིག་ུག་ུ་ུག་ུ་ྟེ།
ཞེས་སོགས་
ཤེལ་ྱི་ཁ་དོག་གི་མཚན་ཉིད་ྱི་འོད་ཟེར་དང་། ནམ་མཁའི་ གུངས་ཤིང་། འདི་འྲ་བ་གཞན་ཡང་ཡོད་དོ། ། འོད་ཟེར་ུག་
ཁ་དོག་གི་མཚན་ཉིད་ྱི་འོད་ཟེར་བཅས་བྣན་པས་བུན་ཏེ་ པོ་དེ་དག་འུང་བའི་གནས་ྱང་ུའི་ཆ་ཤས་མི་འྲ་བ་སོ་སོ་ དྱེ་བུའི་ྱད་པར་མི་འྲ་བ་མེད་ྱང་། འྲེན་ུགས་ྔ་མ་ ྟེ། ྔོན་པོ་ནི་དུའི་གུག་ཏོར་ལས་ུང་བ་དང་། སེར་བོ་ནི་ དང་ུང་ཟད་མི་འྲ་བར་ྱས་ྣང་།
གང་ྟར་བོད་ུ་འུར་ ུའི་པགས་པ། དམར་པོ་ནི་ུ་ཤ་དང་ུ་མཚལ་ུང་བ་དང་།
བའི་མདོ་ྡེ་ཕལ་མོ་ཆེར་འོད་ཟེར་ཁ་དོག་བཞི་ྡན་དང་དེའི་ དཀར་པོ་ནི་ུའི་ུས་པ་ལས་ུང་བ་དང་། སེར་ུག་ནི་ྱག་ འོག་ུ་བུན་ྡན་ཉིད་དངོས་བྟན་ུགས་ཆེ་བར་ུང་ྣང་ ཞབས་ྱི་མཐིལ་ལས་ུང་བ་དང་།
འྲེས་མའི་འོད་ཟེར་ནི་
ངོ། ། དེ་ྟ་ནའང་། འོད་ཟེར་གཅིག་ལ་ཁ་དོག་ྣམ་པ་གཉིས་ ུའི་ཆ་ཐམས་ཅད་ུང་བར་ཡང་མི་རིགས་གཞན་ྱི་མཁས་
ནས་བྩམས་ཏེ་དཔག་ུ་མེད་པའི་བར་ུ་འྱེད་པ་ཡོད་པར་ པ་འགས་འཆད་དོ། ། འོད་ཟེར་ུག་གི་ནང་ཚན་འྲེས་པའི་
གུངས་པས་ྱིར་ཁ་དོག་ུག་ྡན་ྱི་འོད་ཟེར་ནི་ཡོད་པར་ འོད་ཟེར་ྩིབས་ཤར་ྱི་ྣམ་པ་ཅན་ུ་ྱས་པ་ནི་མཛེས་ཆོས་
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
14
ཡིན་པར་ྣང་མོད། ྱིར་བཏང་མདོ་ྡེ་ྣམས་ུ། འྲེས་པ་ གསོ་བ་དང་།
ཆོས་ྱི་ྱིན་པ་ྩོལ་བར་ྱེད་པའི་བྩོན་
མཆིས་པའི་འོད་དང་། འྲེས་པའི་འོད་ཟེར་གཉིས་ུ་གུངས་ འུས་མཚོན། དཀར་པོས་ནི་གུང་མི་འཇིགས་པ་སེང་གེའི་ ཤིང་། ྱེ་ྲག་ྱི་མ་ཉིད་འཆད་པའི་ྐབས། ྣམ་པ་ྣ་ཚོགས་ ྲ་ྲོ ག ས་པའི ་ ཞལ་ྱི ་ ཚེ མ ས་དཀར་གཙང་ཞི ང ་དག་པས་
ྱི་འོད་ཟེར་རེ་རེ་ུན་ྱང་ཁ་དོག་ྣམ་པ་ྔའི་འོད་ཟེར་འྲེས་ མི་དགེ་བ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ྣམས་འཇོམས་པ་མཚོན། སེར་ མར་ུར་བ་ྟོན་པར་མཛད་པ་ནས། ཁ་དོག་ྔོན་པོ་དང་སེར་ ུག་གིས་ནི་ྟོན་པས་ུ་ལ་མནབས་པའི་ཆོས་གོས་ྱི་ཁ་
པོ་དང་དམར་པོ་དཀར་པོའ ་ི དངོས་པོ་རེ་རེ་ུན་ྱང་འོད་ཟེར་ དོག་མཚོན་པ་ྟེ། ཆོས་གོས་ལ་བཟོད་པའི་གོ་ཆ་ུ་ྲགས་ ྣམ་པ་ྣ་ཚོགས་ཚད་མ་མཆིས་པ་དག་འྲེས་པར་ུར་པ་ པས་འདོད་པ་སོགས་ཉོན་མོངས་པའི་གནོད་པས་མི་ུགས་ ྟོན་པར་མཛད་པའི་བར་ུ་བྙེས་པར་འུར་བ་ལགས་ཞེས་ པ་མཚོན།
འྲེས་པའི་འོད་ཟེར་ྱིས་ནི་བྟན་པ་དམ་པའི་
གསལ་བོར་གུངས་སོ། ། འོད་ཟེར་དེ་དག་གི་ུལ་ྱས་ ཆོས་ཉིད་རིགས་ུས་ཤ་མདོག་སོགས་ྱི་དྱེ་བ་མེད་པས་
པར་ཤེས་འདོད་ན། མདོ་ྡེ་དཀོན་མཆོག་བྩེགས་པའི་ཆོས་ སངས་ྱས་ྱི ་ ྙི ང ་པོ ་ ུད་ྡན་ྱི ་ འྲོ ་ བ་ཐམས་ཅད་ལ་
ྱི་ྣམ་ྲངས་ལེུ་བུ་གཅིག་པ་འོད་ཟེར་ུན་ུ་བྱེ་བའི་ ྙོམས་པ་མཚོན་པར་བཤད་དོ། ། ཡང་ཟོད་ཟེར་ཁ་དོག་ུག་ ལེུ་དང་། སངས་ྱས་ཕལ་བོ་ཆེ་དང་དཀོན་མཆོག་ཏ་ལའི་ པོ་ལས། མདོའ ་ི བཟང་པོ་དཔལ་ྱི་ལེུ་སོགས་ལས་ཤེས་པར་ྱའོ། །
ྔ་མ་ྔ་ནི་ལམ་ུད་ྔའི་འྲོ་བ་ྣམས་སོ་སོར་
འུལ་བའི་མཚོན་ྱེད་དང་། འྲེས་པའི་འོད་ཟེར་ནི་ུན་མོང་
དྱི ན ་ཡི ག ་དང་ྱ་ཡི ག ་གི ་ ཆོ ས ་དར་ངོ ་ ྲོ ད ་ྱི ་ ུ་འུལ་བའི་མཚོན་ྱེད་ཡིན་ཞེས་འཆད་པའང་འུག་གོ
ཡིག་ཆ་འགར། འོད་ཟེར་ཁ་དོག་ྣམ་པ་དེ་དག་གིས་ྟོན་པ་ ཇི་ྐད་བཤད་པ་དག་ུང་བྲིགས་ཏེ་དྱད་ན།
།
ཁ་དོག་མི་
དང་བྟན་པ་གཉིས་ཀ་མཚོན་པར་བཤད་ཅིང་། ནང་གསེས་ འྲ་བ་དེ་ྣམས་སངས་ྱས་ྱི་འོད་ཟེར་མཚོན་ྱེད་ཡིན་པ་
ཁ་དོ ག ་ྔོ ན ་པོ ས ་ནི ་ ྱམས་བྩེ ་ དང་བཏང་ྙོ མ ས་མཚོ ན ་ ལ་ཁ་མུན་པ་ཙམ་ལས། ནང་གསེས་ཁ་དོག་རེ་རེའི་མཚོན་ ལ།
སེར་པོས་ནི་ངེས་དོན་དུ་མའི་ལམ་མཐར་ུག་གི་ དོན་འཆད་ྐབས་འྲེལ་བཤད་ྱག་ྟངས་གཅིག་ུ་མུན་
དགོངས་གནད་དང་།
དམར་པོས་ནི་མི་ཟད་པ་ྱན་ྱི་ཤེས་ པ་ཞིག་མ་ུང་བ་ལས་དཔགས་ན། དར་ཆ་འདི་ཐོག་མར་བཟོ་
རབ། དཀར་པོས་ནི་བླབ་པའི་གནས་ྲི་མ་མེད་པའམ། ཡང་ བའི་ྐབས་སངས་ྱས་ྱི་འོད་ཟེར་མཚོན་ྱེད་ཡིན་ཞེས་པ་ ན་ཐར་བ་དང་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད། སེར་ུག་གིས་ནི་དམ་ ཙམ་ལས་འོད་ཟེར་ཁ་དོག་རེ་རེའི་མཚོན་དོན་འདི་ཡིན་ཞེས་
པའི་ཆོས་ྱི་ངོ་བོ་འུར་བའི་ྱོན་དང་ྲལ་བའི་རང་བཞིན། མངོན་མཚན་ཅན་ཞིག་གཏན་ཁེལ་ྱས་མེད་པ་ལ། ྱིས་ུ་ འྲེས་པའི་ཁ་དོག་གིས་ནི་གཉིས་ུ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ སོ་སོའ ་ི འདོད་པ་བཞིན་འྲེལ་བཤད་བྱབས་པ་འདི་ུང་
མཚོན་པར་བཤད་དོ། ། ཡང་འོད་ཟེར་ཁ་དོག་ྔོན་པོས་ནི་ བ་ཨེ་ཡིན་ྙམ་ུ་རང་གིས་སེམས་སོ། ། གང་ྟར་ཆོས་དར་ སངས་ྱས་ྱི་དུའི་གུག་ཏོར་བྟར་མི་མངོན་པ་དང་ཏིང་ འདིའི་མངོན་པར་བྲ་བའི་ཁ་དོག་གིས་བྟན་པ་འདི་ལ་ྟོན་ ངེ་འཛིན་ྱི་བླབ་པ་མཚོན་ཞིང་།
སེར་པོས་ནི་ུབ་པའི་ པ་གཅིག་ུ་ུ་ུར་པ་ྫོགས་པའི་སངས་ྱས་རིག་པ་དང་
དབང་པོས་གསེར་ྱི་ཁ་དོག་ྟ་ུའི་ུ་ུས་དང་ྡོ་ྗེ་ྟ་ུ་ ཞབས་ུ་ྡན་པ།
ྱེས་ུ་འུལ་བའི་ཁ་ལོ་ུར་བ་མཉམ་
འུར་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་མཚོན། དམར་པོས་ནི་བཅོམ་ མེད་ུ་རམ་ཤིང་བ་དེ་ཉིད་ྱི་བསོད་ནམས་བྱ་ལས་ུབ་ ྡན་འདས་ྱི་ྱམས་བྩེའི་ྲག་ུན་ྲོན་མོས་འྲོ་བ་ྣམས་ པའི་ུ་ུས་ྱི་འོད་ཟེར་མཚོན་པ་དང་།
དེ་ཙམ་ུ་མ་ཟད།
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ། འོད་ཟེར་ནི་ྲིན་ལས་མཚོན་ྱེད་ཡིན་ཅིང་། གིས་བྙད་པའང་མང་བས་ན།
15
དེ་ལ་དེའི་མིང་ ཅོག་ུན་ྙིགས་མ་ྔ་ྲག་ུ་བདོ་བའི་ུས་ྱི་མཐའ་འདིར་
འྲོ་བ་ཡོངས་ྱི་མ་འྲིས་ ཆོས་དར་ྲ་བོ་འདིའི་འོག་ནས་ྱབས་ུ་འྲོ་བ་དང་ྟ་བ་
པའི་མཛའ་བཤེས་ཆེན་པོ་དེ་ཉིད་ྱི་ུན་ུ་བཟང་པོའ ་ི འོད་ བཀའ་ྟགས་ྱི་ྱག་ྱ་བཞིས་ུ་ུ་ུད་ུ་ྤེལ་ཏེ། རིས་ུ་ ཟེར་ཉིད་ྱོགས་ུས་གནས་ྐབས་ཐམས་ཅད་ུ་ུན་ནས་ མ་ཆད་པའི་ྱལ་བྟན་རིན་པོ་ཆེ་ྱེ་ུ་ྣམས་ྱི་ཕན་བདེའི་
འྲོ་བའི་ྟགས་ུ་ཆོས་དར་འདིས་དེང་སང་ས་ཆེན་པོའ ་ི ྱོན་ གསོས་ུ་མི་ཉམས་ུན་གནས་འོང་བའི་ཐབས་ལ་ུན་མོང་ ུན་ཅི་རིགས་པར་ྱབ་ཅིང་། དེ་དང་ཆབས་ཅིག་ུ། ཁོར་ ུ་འབད་པ་ྩོམ་པའི་ུས་ལ་བབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའང་རང་ ུག་དང་། མི་རིགས། ཤ་མདོག་སོགས་ྱི་ྱད་པར་ལ་མ་ བཞིན་ྱི་འྲོས་གཏམ་ུ་ཐལ་ལོ། ། ྟོས་པས།
ྟོན་པ་ུགས་ྗེ་ཅན་ྱི་འུག་ུ་གཏོགས་སོ་
དྱངས།
ཆོས་དར་ྲེང་ྐབས་ྱི་ུ་
ཐེངས་མ་རེ་བཞིན་ཆོས་ྱི་དར་ཆ་མཁའ་དྱིངས་ུ་ྲེང་བའི་ཚེ། ུན་ྱིས་ྷན་ཅིག་ུ་ུ་དྱངས་འདི་ྐད་ྟར་ལེན།
ཆོས་ྱི་དར་ཆ་བྲེངས། ཆོས་ྱི་དར་ཆ་བྲེངས།
མཁའ་དྱིངས་ུ་ྷབ་ུབ་གཡོ། ཅི་འྲའི་མཛེས་ཤིང་བྗིད་པ་ལ། ཆོས་ྱི་དར་ཆ་བྲེངས། ཆོས་ྱི་དར་ཆ་བྲེངས།
འདིས་ནི་འཛམ་ླིང་ྱེ་འྲོའ ་ི བདེན་དོན་དང་དགེ་ཞིང་ལེགས་པ་ཡོངས་ུ་མཚོན།
འདི་འྲའི་འུར་ུག་ྡན་ཞིང་བྗིད་ཆགས་པའི་ུ་དྱངས་ྲོད་ུ་མི་ྣམས་ྱིས་སེམས་ལ་ཚད་མེད་པའི་ཞི་ བསིལ་དང་རང་དབང་གི་ཚོར་བ་ཉམས་ུ་ྱོང་། ང་ཚོ་ནི་སངས་ྱས་ལ་མོས་ུས་ྡན་ཞིང་། ང་ཚོ་ནི་བྟན་པ་གཅེས་ྲས་ཆེ་བས། ང་ཚོས་ནི་ཆོས་དར་ལ་ུས་ྱག་ཅིས་ྱང་འཚལ།
འདི་ནི་ྱ་ཡིག་གི་དཔེ་ཞིག་ལས་བུར་པའོ།
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
16
དྱད་ྩོམ་རིག་པའི་ློག་ཞག
ྣང་ཤེས་དང་ཚོར་ྟོགས་ྱི་གནས་ུང་ཟད་བཤད་པ།
ུག་ུ་དགོན་བསོད་དར་ྱིས་བུར།
ྣང་བའི་ཤེས་པ་ནི། ྱི་ུལ་ྱི་དངོས་པོའ ་ི ྱད་ ྣང་བར་ྱེད་ུབ་པའང་ཡིན་ནོ། ། ྣང་ཤེས་ྱི་དབང་
པར་སོ་སོ་བ་གང་ཞིག
ནང་ླད་ཁམས་ྱིས་ུར་ལེན་ པོ ས ་ཐད་ཀར་ླད་པར་ྱེ ད ་ལས་ྱི ས ་ྱི ་ ུལ་ྱི ་ དངོ ས ་
དང་བོ་ པོ ་ ཡོ ང ས་ུ་ྣང་བར་ྱེ ད ་པ་ནི ་ ྣང་ཤེ ས ་སམ་ཚོ ར ་ྣང་
པའི་ྟ་ྟངས་སམ་འཕོ་འུར་ྱི་ཆོས་ཤིག་གོ།
ཅི་ཞིག་ལ་ནི་ྣང་ཤེས་དང་ཚོར་ྟོགས་ཞེས་ྱ། ྱི་ུལ་ ཞེས་ྱའོ།། ཚོར་ྟོགས་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ློག་ྣང་ ྱི ་ དངོ ས ་པོ ་ ལ་དེ ་ ཡི ་ གཤི ས ་ཁམས་ཤི ག ་ངེ ས ་པ་ཡི ན ་ཏེ ། གིས་ྣང་བ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ྣང་ཤེས་གང་ཞིག་ཡིན་མིན་
དཔེར་ན། གུགས་དང་། ྲ་དང་། ྲི་དང་། རོ་དང་། ྲོད་ དང་བདེ ན ་ུན་སོ ག ས་དྱོ ད ་པའི ་ ཚོ ར ་བའི ་ ཟི ན ་པའི ་ ྣང་ ཚད་དང་། ྙི་བ་དང་། ྲ་བ་སོགས་ཡོད་དོ།། དེ་ལ་དངོས་ ཤེས་ཞིག་གི་ྱི་དོན་ལ་ཟེར། དེ་ཡང་དངོས་པོ་ྣ་ཚོགས་
པོ་ྣམས་ྱི་ྱད་པར་འདི་དག་མིའི་དབང་པོ་སོ་སོའ ་ི ྣང་ ྱི ་ གཤི ས ་ཁམས་དང་ཆ་ཤས་ཕན་ུན་བར་ྱི ་ འྲེ ལ ་བ་ ཤེས་དང་ྲད་པ་ན།
ླད་ཆེན་ལ་དེ་དང་དེ་ཡི་ྣང་ུལ་ སོགས་འུས་པའི་ློག་འྲོ།
ྣང་ཤེས་ལས་ུང་ྙོག་
འཆར་བའོ།། ྣང་ཤེས་ནི་ྱི་དངོས་པོའ ་ི ཆོས་དག་ནང་གི་ འཛིང་རང་བཞིན་ྱི་སེམས་ཁམས་ྱི་བུད་རིམ་ཞིག་གོ། ླད་པར་ྣང་བ་ཙམ་ྱི་ཆེས་ྱིར་བཏང་གི་སེམས་ཁམས་ ། ྣང་ཤེས་དང་ཚོར་ྟོགས་ྱི་བར་ུ་ཕན་ུན་འྲལ་མི་
ྱི་གོ་རིམ་ཞིག་ལ་ཟེར། དངོས་ཡོད་འཚོ་བའི་ྲོད། མིའི་ ཤེས་པའི་འྲེལ་བ་ཞིག་གནས་ཡོད་དེ། ྣང་ཤེས་ནི་ཚོར་ ླད་པ་ལ་ྟག་པར་དངོ ས ་པོ ་ རང་རང་གི ་ མཚན་མ་ྣམས་ ྟོགས་ྱི་ྨང་གཞི་ཡིན་ལ། ཡོངས་ུ་དྱེ་བ་དང་བཅས་ྣང་བར་ྱེད་དེ།
ཚོར་ྟོགས་ནི་ྣང་ཤེས་ྱི་
དཔེར་ན། ྨང་གཞི་ྟེང་ུང་བ་ཡིན་པས།
ྱིས་པའི་མིག་ུན་ུ་ཤིང་ཏོག་ུ་ུ་ཞིག་ཡོད་ན།
དེ་གཉིས་ྱིའི་ཆ་ནས་
ཁོང་ ློ ས ་རང་ུལ་ཤེ ས ་པའི ་ གོ ་ རི མ ་ྲོ ད ་དམའ་རི མ ་ྱི ་ ྐས་
ཚོ ས ་ཤི ང ་ཏོ ག ་དེ འི ་ དྱི བ ས་དང་ཁ་དོ ག ་སོ ག ས་བྲེ ས ་ ཐེམ་ཞིག་ཡིན་འུག ནས་མི་འཛིན་ཏེ། དཔེར་ན། ཁ་དོག་དམར་པོ་དང་། ཡང་ན་ ྲི་ཞིམ་པ། དེ་མིན་རེག་ྱ་འཇམ་པ་སོགས་སོ་སོར་དབང་ པོས་དྱེ་བས་འཛིན་པ་ྟ་ུ་ྟེ།
དེ་ཡང་ུ་ུའི་ཁ་དོག་
དང་། དྱིབས། ྲི་སོགས་རང་བཞིན་ཅན་ྱི་ཆོས་སོ་སོ་
བ་དག་ཕན་ུན་འུས་པ་ན་ད་གཟོ ད ་ུ་ུ་ཆ་ཚང་ཞི ག ་
གཉིས་པ་ྣང་ཤེས་དང་ཚོར་ྟོགས་ྱིས་ྱིའི་
དངོས་པོ་འཛིན་པའི་ྱེད་ལས། ༡༿ ྣང་ཚོར་ྱི་ཤེས་
ྟོ ག ས་འདི ་ གཉི ས ་ནི ་ ློ ས ་ུལ་གཞལ་བའི ་ དུ་ུད་དང་ །
ཤེས་ྱ་ྣམས་ྱི་དྱེ་འྱེད་དང་ྱད་པར་སོགས་ྱི་
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
17
ྒོ་དྱེ་བའི་ུ་མགོ་ཡིན། མི་ྣམས་ྱིས་ྱིའི་དངོས་པོ་ ཆེན་ྱི་འགལ་ྱེན་ུང་ཚེ། མ་མཐའ་སོ་སོའ ་ི ཚེ་ྲོག་ྱང་ དག་ལ། ྣང་ཚོར་ྱི་ཤེས་པ་འདི་གཉིས་ྱིས་འུག་ྡོག་ དཀའ་ཁག་ལ་འྲད་ྲིད་དོ། ། དཔེར་ན་འདི་འྲའི་ཉམས་ ྱེད་པའི་འགོ་ྩོམ་ཞིང་།
མིའི་རིགས་ྱི་ཤེས་ྱ་ནི་རང་ ྱོང་ཞིག་བཤད་ཆོག་ྟེ། མི་ཞིག་ུང་བདེ་འཇམ་ྡན་པའི་
ཉི ད ་དངོ ས ་ུ་བུད་པའི ་ དངོ ས ་ཐད་ྱི ་ ཉམས་ྱོ ང ་དང་ མལ་ས་ུང་ུང་ཞིག་ུ་བཞག་ནས། དེའི་མགོ་འྱིག་ཤོག་ ། ཡང་ན་དཔེ་ློག་སོགས་བུད་ནས་བུད་པའི་ཉམས་ ུ་སོབ（泡沫）ྱི་ྔས་མགོ་ཞིག་ུ་བཞག ྱོང་གང་ུང་གང་ཡིན་ཡང་།
མིག་
ཚང་མ་ྣང་ཚོར་ྱི་ཤེས་ ྭངས་ཤོག་ྱེད་མ་（半透明）ཞིག་གིས་གཡོགས།
པ་འདི་གཉིས་ལ་བྟེན་པ་ཡིན་ནོ། ། མིའི་རིགས་ྱི་ཤེས་ ྣ་བར་ཟང་ཟིང་གི་ྲ་ཞིག་ྲག་ུ་བུག་ལ། དུང་བ་དང་ ྱ་ནི་ཇི་ྟར་ྙོག་འཛིང་ཆེ་བ་བཞིན། དེ་ྟ་ཤེས་པ་གཉིས་ ལག་མགོ་སོ་སོར་ཤོག་མདོང་ྲ་མོ་ཞིག་དང་། བལ་ལས་ ྱི་ཐབས་ལམ་ལ་བྟེན་ནས།
ྣང་གཤིས་དང་རང་ུལ་ ྱས་པའི་ལག་ུབས་གཉིས་ྱོན་ུ་བུག་ན།
ད་གཟོད་
འཛིན་པའི་ློ་དེའི་ྨང་གཞིའི་ྟེང་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། ། ༢༿ ྣ་ཚོ ག ས་ཚོ ག ས་ྱི ་ ྣང་ཤེ ས ་དག་ནི ་ རང་རང་གི ས ་ྲི བ ་ ྣང་ཚོར་ྱི་ཤེས་ྟོགས་ནི་མིའི་རིགས་ྱི་སེམས་ཁམས་ པར་འུར་ཏེ། མུག་འྲས་མངོན་ུར་ཡོང་བ་ནི། ྣང་ ལས་འུལ་ཡོད་ཚད་ྱི་ྨང་གཞི་ཡིན་ལ།
ུས་པོ་དང་ ཤེས་དེ་ཉིད་མངོན་ུར་མིན་པའི་ྐབས་ན། ཚོད་ྟ་བུད་
ཁོར་ུག་ཆ་ྙོམས་ྱེད་པའི་ྱེད་ལས་ྱང་ྱེད་དོ།། ྣང་ ན་ཡིད་གཏོད་ུས་པ་དེ་ྙིང་བུས་ཤིག་མ་ཡིན་པས། དེ་
ཚོར་ྱི་ཤེས་ྟོགས་ནི་ྱིར་ྲན་དང་། བསམ་གཞིག་ྣང་ ཉིད་ུ་འྲེལ་དུང་ྱོད་དང་བསམ་གཞིག་ལ་གསལ་ྣང་
བྙན་སོ ག ས་ྙོ ག ་འཛི ང ་ཆེ ་ བའི ་ཤེ ས ་ྱ་ཡི ་ གོ ་ རི མ ་ྲོ ད ་ (清晰)མི་ཐོན་ཏེ། མི་ལ་ལར་འུལ་ྣང་བྱེད་ལ། མི་
ུ་ཆ་དག་གོང་མཐོར་གཏོང་ལ། ུན་ློང་། མཛའ་གུང་ ལ་ལ་ྱོན་པའི་གཤིས་ུ་ཆགས་ཤིང་། འགའ་རེ་མ་མཐའ་ །
རང་གཤིས་ུང་ྱད་པར་ཅན་སོགས་སེམས་ཁམས་ འཇིགས་ཤིང་ྲག་པའང་ཡོད་དོ།།
འུལ་ྱོད་ཐམས་ཅད་ྱི་ྨང་གཞི་ཡིན། ཚོར་ྟོགས་གཉིས་མེད་ྲིད་ན།
ཉིན་བཞིའི་ྗེས་ུ།
ྣང་ཤེས་དང་ བཏང་ཟི ན ་པ་ཚོ འི ་ སེ མ ས་ཁམས་ལ་ཞི བ ་བཤེ ར ་ྱས་ན།
མིའི་རིགས་ྱི་སེམས་ ཁོང་ཚོའི་ཞིབ་དྱོད་ྱེད་པའི་ུས་ུགས་དང་། གུགས་
ཁམས་རིག་པ་འདི་འང་མེད་པར་འུར་རོ།།
མི་རང་རང་ རིས་གཞན་དག་འཛིན་པའི་ྣང་ཤེས་ུས་པ།
ུ་འྲེལ་
གི་ྣང་ཤེས་ྱིས་རང་ུལ་མི་གཞལ་བའམ། ྣང་ཚོར་ྱི་ ྙིང་བུས་ྱི་ཡིད་གཏོད་ུས་པ་དང་བསམ་གཞིག་ུས་
ཤེས་ྟོགས་ལ་ྱོན་ྱིས་བླད་དེ། རང་ུལ་ལ་མི་འུག་ ུགས་མངོན་གསལ་ྱིས་ཐོབ་ུབ་པ་ནན་ཏན་ྱི་ུགས་ ུས། མི་དེའི་སེམས་ཁམས་ྱང་ུན་ྡན་མིན་པའི་ྣང་ ྱེན་ཐེབས་ཡོད། ུས་ུན་ུང་ཙམ་སོང་ྗེས། ཁོང་ཚོ་ད་ ུལ་མཐོང་ཡོང་ངོ་། ། མི་ྣམས་ྱི་སེམས་ཁམས་ལ་ཚབ་ གཟོད་ུན་ྡན་ྱི་ུ་ཚད་ུ་བྱལ་སོན་ུབ་བོ། །
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
18
རི་རབ་ཆགས་ུལ་བཤད་པ།
ཆབ་མདོ་ཤེས་རབ།
མི་ཁ་ཅིག་ནས་ནང་པའི་གུང་ལས་རི་རབ་ཆགས་ བཤད་པ་ལ། དང་པོ་རི་རབ་ཟེར་བ་དེ་གུང་གང་ནས་བཤད་
ུལ་བཤད་པ་དེ་ཚན་རིག་དང་མུན་ྱི་མེད་པར་བསམས་ ཡོད་པ་དང༌། ུལ་ཇི་ྟར་བཤད་ཡོད་པ། དེའི་ངོ་བོ་ཅི་འྲ་ཞིག་ ནས་དེའི་ྐོར་བྱར་ྐོར་ཡང་ྐོར་ྱིས་ྲི་བ་འདོན།
ནང་པ་ ཡིན་པ། རི་རབ་ཁས་ལེན་མཁན་ཚོས་གང་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་
ཁག་ཅིག་ནས་ྱང་ཚན་རིག་དང་མུན་ྱི་མེད་པར་དོན་ལ་ ྱི་ཡོད་པ་སོགས་ཡག་པོ་མ་ཤེས་ན། ྱང་ཐང་འྲོག་པ་ཞིག་ ཁས་ླངས་ནས། དེ་ནི་ྐབས་དེར་ྱི་ཚོགས་ྲོད་དར་ྱབ་ཆེ་ གིས་འྲེ་ཤིག་ཞི་མི་ལ་ངོས་འཛིན་ནས་འུ་དམར་པོ་དེས་རབ་
བའི་བཤད་ྲོལ་ཞིག་བྱར་བ་ཙམ་ཡིན་ྱི། ནང་ཆོས་ྱི་ྙིང་ ཟོས་པ་མ་གཏོགས་འྲེ་ཤིག་གཅིག་ྱང་མ་ུང་ཟེར་བའི་དཔེ་ པོ་ནི་བདེན་བཞི་ལམ་ྔ་སོགས་ཡིན་ཞེས་ྲི་བ་དེ་ལས་གཡོལ་ ྟར་འུར་ྱི་རེད། ཐབས་ྱེད། དེ་གཉིས་ཀས་ྱང་ཚན་རིག་དང་ནང་ཆོས་དྱིས་
ྱིར་ྟོན་པའི་གུང་རབ་ནི་ྲ་ཇི་བཞིན་མ་ཡིན་ ཚན་རིག་གིས་ པ་ཞིག་ཡོད་ནའང་དེ་ལ་དགོངས་གཞི་དང་དགོས་པ་ྱད་པར་ ྫས་ྱོ ར ་ྱི ་ རི ག ས་འགའ་ཞི ག ་ལ་ལག་ལེ ན ་ྱི ་ ཐོ ག ་ནས་ བ་རེ་ཡོད་པས་ྱབ་ཅིང༌། ཕ་དང་མ་ནི་གསད་ྱ་ཞིང༌།། ཞེས་ ྱིན་པ་ཞིག་མ་ཤེས་པའི་ྟགས་བྟན་ུང༌།
དངོས་བདེན་ྟར་ྟོན་ུབ་ྱང༌། ད་ུང་ྫས་ྱོར་ྱི་ནང་དོན་ པ་ྟ་ུ་འཁོར་བར་ྱེ་བ་ལེན་པར་ཕ་མ་དང་ཆོས་མུངས་པའི་ ུལ་ྲན་ྱི་ྐོར་ྣམས་འྲེལ་བཤད་མཐར་ུག་པ་ཞིག་ྱེད་ ལས་ཉོན་གཉིས་གསད་ྱ་ཡིན་ཞེས་ྙན་ངག་གི་གུགས་ྱན་ ུབ་ྱི་མེད།
སེམས་ཁམས་ྱི་ྐོར་ནི་ཁོང་ཚོ་ྱིས་པ་གོམ་ དང་འྲ་བར་གུངས་པ་དང༌། ུལ་ྲིམས་ལ་དགའ་ཞིང་ཤེས་ འྲོས་ྱག་མ་ཐག་པ་ྟར་ཡིན་པ་མ་ཟད། དངོས་ཁམས་ྱི་ རབ་ལ་མི་མོས་པ་ྣམས་ྱི་ངོར་ཤེས་རབ་ལ་བྟོད་ཅིང་ུལ་
ྐོར་ལའང་འཇིག་ྟེན་ྱི་འགོ་ྦིང་ཆེན་ big bangནས་ ྲིམས་ལ་ྨད་པར་མཛད་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཁོ་ན་ལས་ུལ་ བུགས་པ་ཟེར་བ་དང༌། རི་རབ་ཟེར་བ་ཞིག་མེད་པར་བཤད་ ྲིམས་མི་དགོས་པ་འདོད་པ་ྣམས་ལ་ུལ་ྲིམས་ལ་བྟོད་ པ་སོགས་ནི་ང་ཚོས་ཁོང་ཚོ་དཔང་ྟགས་ྱེད་ཆོག་མོད། ཁོང་ ཅིང་ཤེས་རབ་ལ་ྨད་པར་མཛད་པ་ྟ་ུ་ཕ་མས་ུ་ུད་གུན་ ཚོར་རང་རང་གི་འཆར་ྣང་ཙམ་ལས་དཔང་ྟགས་གང་ཡང་ པའི་ངང་ུལ་ྟར་གུངས་པ་དང༌། ཆོས་འུལ་བའི་བཅས་ ྟོན་ུ་མེད། དེ་རིང་དཔང་ྟགས་གཅིག་ྟོན་ནས་འྲེལ་བཤད་ ྲིམས་ཞེས་ྲགས་པ་ཡང་ྐབས་དེར་འཇིག་ྟེན་ན་ྨད་ཅིང་ ྱེད་པ་སང་ཉིན་དཔང་ྟགས་གཞན་ཞིག་གིས་ུན་ུ་ུབ་པ་ ཉེས་པའི་ལས་ུང་བ་གཞི་ལ་བཞག་ནས་གུངས་པ་ལས་མ་ ནི་ཚན་རིག་གི་རང་བཞིན་ཡིན།
ཚན་རིག་གིས་མིའི་རིགས་ འོངས་མངོན་གཟིགས་ྱིས་མ་གུང་པ་དང༌། བདག་མེད་ན་ ལ་ྟབས་བདེ་བུན་པའི་འུལ་རིགས་ྱི་ཐོན་དངོས་ནི་ངེས་ ལས་འྲས་སོགས་གང་ཡང་མེད་པར་བྟས་ནས་ྡིག་པ་མི་ པར་ཁས་ལེན་དགོས་ྱང༌།
ཚན་རིག་ཡིན་ན་ཡང་དག་པས་ དགེ་བ་འབའ་ཞིག་ྱེད་ངེས་པ་ྣམས་ལ་གང་ཟག་གི་བདག་ ྱབ་པ་དང་དེ་དང་མ་མུན་ན་ུངས་མི་འྱོལ་བར་འདོད་པ་ནི་ ཡོད་པར་གུངས་པ་དང༌། ྱིས་ལས་འྲས་ལ་ངེས་པ་བྟན་
ཚན་རིག་གི་ཤེས་ྱ་ལ་ངོས་འཛིན་ཡང་དག་པ་ཞིག་མེད་པས་ པོ་ྙེད་མཚམས་ླར་བདག་མེད་པར་གུངས་པ་དང༌། ྲོ་བ་ ལན་པ་རེད། ྷག་པར་རི་རབ་ཟེར་བ་ཞིག་གཏན་ནས་མེད་པར་ ྱེད་པའི་དོན་ུ་ུའི་ུས་པའམ་བག་ཆགས་འུང་བ་ཙམ་
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
19
ལ་དགོངས་ནས་དེར་དང་དེར་ྱས་པས་ྷ་གནས་ུ་ྱེ་ཞིང་ སོགས་ྱིའི་ུལ་ུ་ཁག་ུ་ཕེབས་བུགས་རིང་བོད་ནང་ཁོང་ འཚང་ྱ་བ་གུངས་པ་དང༌།
གང་ཞིག་གུང་ཡང་བསོད་ གི་མཚན་ྙན་ཇེ་ཆེར་ུར། དེར་བྟེན་བཀའ་ློན་ཀ་ཤོད་པས་
ནམས་མ་ཡིན་པའི་ལས་ངན་ཚབས་ཆེན་གསོག་པར་འུག་ན་ དགེ་ཆོས་བོད་ནང་ུར་ཕེབས་ནས་ློབ་མ་ྱོང་གནང་མཛད་
གང་ཡང་མི་གུང་པར་བུགས་པ་དང༌། འཚམ་ཞིང་ུས་ལ་ ན་ྱལ་བྟན་ྱི་དང་བོད་ྱི་ཆོས་ྲིད་གང་ལ་ཡང་ླེབས་ཆེ་ བབས་པ་ན་གནས་མི་འྲ་བ་ྲངས་མེད་པར་ཆོས་མི་འྲ་བ་དེ་ བ་དང༌། མུན་འྱོར་ཞབས་ྱི་གང་དགོས་ྷོད་མེད་ནར་ུ་ྱ་
ྙེད་ུས་གཅིག་ུ་གུངས་པ་སོགས་གུང་ྟངས་མི་འྲ་བ་ ུ་ཡིན་པའི་ཞབས་ུལ་འྲིན་ཡིག་ལན་མང་ུལ། དགེ་ཆོས་ མཐའ་ཡས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་ལས། འདིར་རི་རབ་ྱི་ྐོར་གུང་ བོད་ནང་ཕེབས་ྗེས་ཀ་ཤོད་པའི་མུན་ུ་བཅར་ྐབས་ུ་ངོ་ པ་ནི་དགོངས་གཞི་དང་དགོས་པའི་ྒོ་ནས་བཙལ་མི་དགོས་ ཡིད་མ་ཆེས་པར་དགེ་འུན་ཆོས་འཕེལ་ཟེར་བ་དེ་ྱོད་རང་ པར་ྲ་ཇི་བཞིན་ུ་ཁས་ླངས་ུབ་པའི་དོན་དངོས་ཤིག་རེད།
འོན་ྱང་ཁ་ཅིག་ནི་དང་པོ་ནས་སངས་ྱས་ྱི་གུང་
ལ་ཡིད་ཆེས་མེད་ཅིང་རི་རབ་ྱི་ྐོར་བཤད་པ་ན་དྱད་པ་ཙམ་ ཡང་མི་ྱེད་པར་དེ་བས་མགོ་བོ་རིང་ུ་གུག་པ་དང༌། ཁ་ཅིག་
ནི་སངས་ྱས་ལ་དད་པའི་དབང་གིས་རང་གི་ློ་ངོར་གུང་
རབ་ྱི་དོན་ལས་བྒལ་བའི་ུལ་ལ་ཧ་ཅང་ྲོ་བཏགས་ནས་ ྱིས་འཛམ་ླིང་བྐོར་བ་བྱོན་ྐབས་ད་གཟོད་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ དང༌།
ཁ་ཅིག་ནི་ློ་གུ་བོས་དྱད་པའི་ུགས་ུ་ྱས་ྱང་
བྡ་དག་ཐ་ྙད་ྱི་ྲོག་མ་ྲོལ་བར་འབའ་ཀོང་བལ་ནང་སོང་ བའི་དཔེ་ྟར་ུར་པ་སོགས་ལས་མཐའ་གཅིག་ུ་རི་རབ་མེད་ པར་འདོད་པ་དང༌། མེད་པའི་ྱོགས་བུང་བ་དང༌། ཅང་མི་ྲ་
བ་དག་ུང་བ་ཡིན། དེ་དག་ནི་རང་རང་གི་ློ་ལ་ླད་ུགས་པ་ དང་ྲོ་བཏགས་པ་དང་ུས་པས་མ་འདེང་བ་ལས་ུང་བ་ཡིན་ ྱི། ང་ཚོས་ྱོན་དེ་དག་དང་ྲལ་བའི་ློས་བྟགས་ཤིང་དྱད་ ན་ང་ཚོའི་རི་རབ་ནི་ང་ཚོའི་གམ་ན་ཡོད་པར་མཐོང་ུབ། ྱོན་
དེ་དག་གི་ནང་ནས་རང་ཅག་གངས་ཅན་པ་ྣམས་ལ་འུང་ཉེ་ ཤོས་ནི་དད་པའི་དབང་གིས་ྲོ་འདོགས་ཐལ་ཆེ་བ་དེ་ཡིན།
ཡིན་ནམ།
ྱོད་ནི་མཚོ་ྣ་བའི་ུར་པན་འཚོང་མཁན་འྲ་པོ་
ཞིག་འུག ཅེས་གུངས་ནས་གདན་ུ་ཡི་གེའི་ྲོས་ཙམ་ཡང་ མེད་ཅིང་ཡ་ལན་གང་ཡང་མ་ྱས་པ་རེད་ཟེར། དེའི་ུ་ྱེན་ནི།
དགེ་ཆོས་ྱ་གར་སོགས་ུ་ཕེབས་ནས་གནས་ཡིག་དང་ལམ་ ཡིག
།བུར་ཡིག་སོགས་བཀའ་ྩོམ་འྲིན་ཡིག་ྙན་ངག་
མང་པོ་ཞིག་བོད་ནང་བུར་ྱི་ཡོད་ལ།
ྩོམ་ཡིག་དེ་དག་གི་
ནང་ནས་ཁོང་ནི་སཾྲཏྀ ་དང་དྱིན་ཡིག་ལའང་ྱང་ུབ་པའི་ལོ་
ཱའི་པྜིཏ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་པ་ྟར་མངོན་པ་དང༌། ྩོམ་ཡིག་
དེ་དག་གི་བྗོད་ྱ་དང་ྗོད་ྱེད་གང་ལའང་ཚང་མས་བྔགས་ བྗོད་ཆེན་པོ་ྱེད་ྱི་ཡོད་པར་བྟེན། བཀའ་ློན་ཀ་ཤོད་པས་
ྱང་དགེ་ཆོས་ལ་གདེང་འཇོག་ཆེན་པོ་ྱས་པ་དང༌། ྷག་པར་ དགེ་ཆོས་ྱི་ྙན་ངག་དེ་ཚོ་མཐོང་ུས་འདི་འྲ་ཞིག་སངས་ ྱས་ྱིས་ྱང་འྲི་ུབ་ཨེ་ཡོང་ན་བསམས་ནས། ྔར་མཐོང་
ྱོངས་མེད་པའི་དགེ་ཆོས་དེ་རང་གི་ློ་ངོར་དུ་ལ་གུག་ཏོར་ དང་ཞབས་ལ་འཁོར་ལོ་ཅན་ྱི་མཛེས་ཤིང་ཡིད་ུ་འོང་བའི་ སངས་ྱས་ུང་ུང་ཞིག་ུ་ྲོ་བཏགས་ཤིང༌། གཟོད་དངོས་
ུ་མཐོང་ྐབས་མིག་ྔའི་དགེ་ཆོས་དེ་ནི་མཚོ་ྣ་བའི་ུར་ པན་འཚོང་མཁན་འྲ་པོ་ཞིག་ཡོད་ྟབས་ྔར་རང་གི་ློ་ངོར་
ངས་ཉེ་ཆར་ྱི་དཔེ་ཞིག་བཤད་ན། ྭ་བ་ུ་ནང་ན་ ཡོད་པའི་དགེ་ཆོས་གཉིས་བར་ྱད་པར་གནམ་ས་ྟར་ུང་
ཡག །ུ་མོ་མ་ྔོན་ན་ཡག །ླ་མ་ཕེབས་ུལ་ན་ཡག །ཟེར་བ་ བས་རེ་ཞིག་ཧོན་འཐོར་བ་དང༌།
དེ་ནས་རང་གི་རང་ལའང་
ྟར་ཨ་མདོ་དགེ་འུན་ཆོས་འཕེལ་བོད་ནས་ཁ་ྲལ་ཏེ་ྱ་གར་ ཡི ད ་ཆེ ས ་མེ ད ་པ་ྟ་ུས་དགེ ་ ཆོ ས ་ལ་འཛི ན ་པའི ་ ྟ་ུལ་
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
20
ྱོགས་ུ་ཡོད་པ་ལ་གོ་དགོས་ལ། ུན་པོ་ནི་བྟན་པ་དང་མི་
ཡང་ྦད་དེ་འུར་ྡོག་ཐེབས་པ་རེད།
དེ་བཞིན་ུ་སངས་ྱས་ྱིས་ཡར་ྲོ་བཏགས་པ་ འུར་བ་དང་བྗིད་ཆགས་པ་ཞིག་ཡོད་པའི་དོན་རེད། བོངས་
དང་མར་ུར་བ་མ་བཏབ་པར་ཆོས་ྣམས་ྱི་གནས་ུགས་ ཚོད་ཆེན་པོ་ལ་རབ་ྱི་ྲ་འུག་པ་མི་མང་ཡང་ྐབས་འདིར་ ཇི་མ་ཇི་བཞིན་གུངས་ན་ཡང༌། ང་ཚོས་སངས་ྱས་ལ་དད་ འུག་པའི་དབང་ུ་ྱས་ྱང་འདི་ནི་ཧི་ཱ་ལ་ཡའི་རི་ུད་ུ་ པའི་དབང་གིས་རང་གི་ློ་ངོར་རང་གི་ློ་ཡིས་ྲོ་བཏགས་ གཏོགས་པའི་རི་བོ་འདིའི་བོངས་ཚོད་ལ་འྲན་ུབ་པའི་རི་བོ་
ནས་སངས་ྱས་ྱིས་གུང་པའི་དོན་ལས་བྱ་འུར་ྱི་ གཞན་ཞིག་ྱང་འཛམ་ླིང་ན་མེད་པ་རེད། དེ་ྱིར་རི་བོ་འདི་
གཟོད་དངོས་པོའ ་ི གནས་ ལ་རི་རབ་ྱི་ྲ་བཤད་ྱང་ཡོངས་ུ་ཚང་ཡོད། གལ་ཏེ་རི་བོ་འདི་ནི་འཛམ་ླིང་གི་ྱང་ྱོགས་ ུགས་ྱི ་ འྲམ་ུ་ླེ བ ས་ཚེ ་ ྔར་རང་གི ་ ློ ་ ངོ ར ་འཆར་ ྫིག་པ་ཞིག་ངོས་འཛིན་པ་དང༌།
སངས་ྱས་ ུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ྟར་དུས་དྱིལ་ུ་ཡོད་པ་འཐད་ ྱིས་གུང་པ་དེ་ཏག་ཏག་ཅིག་མེད་པའི་ཚོར་ྣང་ཡོང་ནས་ ྙམ་ན་ྱོན་མེད་དེ། མིག་ྔར་འཛམ་ླིང་གི་གོ་ལར་འྲེད་ བའི་དོན་དང་ྱད་པར་ཆེན་པོ་མཐོང་ནས།
སངས་ྱས་ལ་འཛིན་པའི་ྟ་ུལ་འུར་ྡོག་ཐེབས་ྱི་ཡོད་ ཐིག་དང་གུང་ཐིག་བཏབ་ནས་ཤར་ྷོ་ུབ་ྱང་ྱོན་ཡོངས་ ནས་ཤེས་ྟོགས་ླ་བའི་ལེགས་ྱེས་བུན་ཡོད་པ་ནི་དགའ་ པ་རེད།
འོས་པ་ཞིག་ཡིན་མོད། དེང་སང་ཡང་ཚན་རིག་པའི་ཁང་ཆེན་ འོ་ན་ང་ཚོས་འདོད་པའི་རི་རབ་དེ་གང་ཡིན་ཟེར་ ན། ང་ཚོས་འདོད་པའི་རི་རབ་ནི་གངས་ཏི་སེ་འདི་ཁོ་ནའོ་ཞེས་ དང་ཟམ་ཆེ ན ་ུན་པའི ་ འཆར་འགོ ད ་རི ་ མོ ་ ནོ ར ་འུལ་ཅན་ ྲ་བར་ྤོབས་ཏེ། ུ་མཚན་ནི་མདོ་ུད་བྟན་བཅོས་གནའ་ མང་པོ་ཡོང་གིན་ཡོད་པས་འཛམ་ླིང་གི་ས་ྲ་དེ་ཡང་ཡོངས་ མིའི་ངག་ུན་ུན་ཆད་ུ་ྲགས་པའི་རི་རབ་ྱི་དོན་ཐམས་ ུ་མིག་བུམ་པ་ྟར་ཚད་ྡན་ུ་ཁས་ལེན་མི་ུབ། འོན་ྱང་
ཅད་འདི་ལ་ཚང་ཡོད་པས་རེད། ཇི་ྟར་ཚང་ན། ྱིར་རབ་ྱི་ མིའི་ཤེས་ྟོགས་ྱི་ུས་པ་གོང་མཐོར་ྱིན་ནས་དེ་ལས་ཞིབ་ ྲ་ནི་མཆོག་དང་ུལ་ུ་ུང་བ་ལ་འུག་པ་མང་ཞིང༌། ྱི་ནང་ པའི་ས་ྲ་ཞིག་མ་ུང་བར་ང་ཚོས་ཁས་ལེན་མ་ྱས་ཐབས་ གཉིས་ཀའི་གནས་མཆོག་ུ་བྩི་ཞིང་བུར་བའི་རི་བོ་འདིའི་ མེད་རེད།
དེ་ྟར་ན་ཡང་ང་ཚོས་དུལ་དྱིལ་བཤད་པ་ནི་
ྙན་ྲགས་ལ་འྲན་བཟོད་པ་ཞིག་འཛམ་ླིང་འདིར་གཏན་ ླིང་ཆེན་བཞིའི་དབང་ུ་ྱས་པ་ཡིན་པས་མི་འགལ་ལ། ྒོས་ ནས་མེད། དེས་ན་རི་ཡི་རབ་དང་མཆོག་དང་ུལ་ུ་ུང་བ་ ུ་འཛམ་ླིང་ྷོ་ངོས་ྱི་ྱ་ྱོན་ཆེ་ཤོས་ནི་ྱ་མཚོ་ཡིན་པས་ ཞེས་པའི་ྲ་ནི་རི་བོ་འདི་ལ་ཡོངས་ུ་འྱོར་པ་ཡིན།
ཡིག་ ྐམ་ས་ཁོ ་ ནར་ྲེ ད ་ཐི ག ་བཏབ་པ་ཡི ན ་ཚེ ་ འདི ་ ཉི ད ་དུས་
ཆ་མང་ཆེ་བར་རི་བོ་མཆོག་རབ་ཅེས་ྱང་འཁོད་ཡོད་ལ། དེ་ དྱིལ་ུ་ཁེལ་བ་ཐེ་ཚོམ་མེད།
གུང་ལས་ྱང་འཛམ་ླིང་
ནི་འཛམ་ླིང་འདིར་རི་བོ་མཆིས་སོ་ཅོག་ྣམས་ྱི་ནང་ནས་ སོགས་ླིང་ཆེན་པོ་བཞིའི་དུས་དྱིལ་ཡིན་པར་བཤད་པ་ མཆོག་དང་རབ་ཡིན་ཅེས་པའི་དོན་ཡིན་ཅིང༌། ཡང་རི་ཡི་ྱལ་ ལས་གོ་ལ་ྲིལ་པོའ ་ི དུས་དྱིལ་ཡིན་པར་བཤད་མེད། པོ་དང་རི་དབང་ྱལ་པོ་ཞེས་འབོད་པ་ནི།
མིའི་ྱལ་པོ་ལ་
མི་མཆོག་དང་མི་དབང་ཞེས་འབོད་པ་ྟར་ྱལ་དང་མཆོག་
ྣམས་དོན་གཅིག་པར་བྗོད་པ་ཡིན། དུས་ྱི་རི་ྱལ་ུན་ པོ་ཞེས་བྗོད་པ་ནི་འཛམ་ླིང་ས་ཆེན་པོ་འདིའི་དུས་དྱིལ་
ྱིར་གུང་ཐིག་ནི་གང་ནས་ྱས་ྱང་ཆོག་པས་
དྱིན་ུལ་ནས་ཤར་ུབ་འྱེད་པའི་གུང་ཐིག་ྱས་པ་ནི་ རང་འདོད་ཙམ་ལས་ུ་མཚན་གང་ཡང་མེད། དེ་བས་འཛམ་
ླིང་ཤར་ུབ་ྱི་མཚམས་འཛིན་དྱིལ་ྟགས་ནི་རི་བོ་འདི་
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
21
གང་ཡིན་ཟེར་ན། ླིང་ུང་ྟག་གཟིག་ནོར་འྱེད་ལས། ཁམ་པ་དུལ་ྱི་ྭ་ཅོ་
ལས་ཐད་ྲང་ན་ུ་མཚན་དང་ྡན་ྙམ།
གནའ་བོ འ ་ི མི ་ ྣམས་ྱི ས ་ྱོ ག ས་ྟོ ན ་མཚམས་ྟགས་ནི ་ ཅན།། དུལ་ྭ་དུལ་ྣ་ུང་སེ་ུང༌།། དུལ་ྱི་ཁ་ུ་ཉི་ལི་ གཙོ་བོ་རི་དང་ུ་ལ་ྱས་ཤིང༌། དེ་ལས་རི་བོ་ནི་ྱང་རིང་པོ་ ལི།། དུལ་ྱི་ྔ་མ་ཤང་སེ་ཤང༌།། དེ་འཁོར་ྔ་ྲི་ྔ་ྟོང་དེ།། ནས་མཐོང་ུབ་ྟབས་མི་ྣམས་ལ་ཁ་ྱོགས་ྟོན་ཅིང་སའི་ ཚ་ཞང་འདན་མའི་ནོར་ྐལ་ཡིན།། མཚམས་ྟགས་འྱེད་ཆོས་ླ་ན་མེད་པ་ཞིག་ུ་ུར།
ཞེས་པའང་འྲི་གཡག་
རི་ དེ་དག་གི་ྭ་ྣ་ཟེལ་གནོག་ྣམས་དུལ་རང་མཚན་པ་ཡིན་
བོའ་ི ནང་ནས་ྱང་གང་ཞིག་ྔ་ཤོས་ུ་ུར་པ་དེ་ལ་བྟེན་ནས་ པའི་དོན་མིན་པར་ུས་པོ་ཁམ་མདོག་དང་ྭ་དང་ྔ་མ་དུལ་ ྱོགས་བླད་པའི་མྲོན་པོ་ྲངས་མེད་ཅིག་བདེ་བྲོད་ུང་ མདོ ག ་ཅན་ྱི ་ འྲི ་ གཡག་ྲི ་ ྔ་ཙམ་ླི ང ་འདན་མ་ལ་ཐོ བ ་ ཡོད་པ་ནི་བཤད་མ་དགོས།
དེས་ན་རི་བོ་ཐམས་ཅད་ྱི་ནང་ པའི་དོན་ཡིན་པ་དང༌། མཁའ་དྱིངས་ྱི་ུང་ླ་དང་ུ་ནང་
ནས་རབ་དང་མཆོག་ུ་ུར་ཅིང་མི་ཡི་རིགས་ལ་ྲི་ུ་རིང་ གི་གསེར་ཉ་ཞེས་ཡོངས་ྲགས་ུ་བྗོད་པ་ཡང་ླ་བ་དེ་ུང་
བའི་ྲིད་པའི་གངས་རི་ཆེན་པོ་འདི་ནི་ཤར་ྷོ་ུབ་ྱང་འྱེད་ ྟར་དཀར་པོ་ཡིན་པ་དང་ཉ་མོ་དེའི་མདོག་གསེར་ྟར་སེར་ པའི་མཚམས་ྟགས་ུ་ཅི་ནས་འོས་པ་ཡིན།
གངས་ཏི་སེའི་ པོ་ཡིན་པར་བྗོད་པ་ཡིན་པས།
ླ་བ་དེ་ུང་རང་མཚན་པ་
ཤར་ངོས་ུ་ཧི་ཱ་ལ་ཡི་རི་ུད་རིང་པོ་ུར་ུ་ནར་ནས་ཡོད་ དང་ཉ་མོ་དེ་གསེར་རང་མཚན་པ་ཡིན་པར་གོ་ན་མི་འྲིགས་ པ་ྭངས་གཙང་ཤེལ་ྱི་ངོས་ྟར་ཡོད་པ་དང༌། ྷོ་ངོས་ུ་ྱ་ པ་དང༌། ུལ་ཚོན་ྱི་དྱིལ་འཁོར་ྐབས་ུའང་མཚལ་ྤང་
གར་ྱ་མཚོ་དང་ྗོན་ཤིང་གུ་ལོའ ་ི ཚང་ཚིང་རབ་ུ་བྲ་ ལི་མཐིང་ཞེས་བྗོད་པ་ལས་དམར་པོ་ྗང་ུ་སེར་པོ་ྔོན་ བ་བཻུྱའི་མདོག་ྟར་ཡོད་པ་དང༌།
ུབ་ངོས་ུ་ཨ་རབ་ པོ་ཞེས་བྗོད་ྲོལ་མེད་པ་ྟ་ུ་རེད། ུ་ལ་འྲས་ུའི་མིང་
ུལ་ྱི ་ུ་མཐའ་མེད ་པའི་ྱེ ་ཐང་དམར་པོ་པད་མ་ཱ་གའི ་ ནས་འབོད་པ་དང༌། འྲས་ུ་ལ་ུའི་མིང་ནས་འབོད་པ་དང༌། མདོག་ྟར་ཡོད་པ་དང༌།
ྱང་ངོས་ུ་བོད་དང་སོག་པོ་ཧ་ ྱད་གཞི་ལ་ྱད་ཆོས་ྱི་མིང་ནས་འབོད་པ་དང༌། ྱད་ཆོས་
སག་སོགས་མཐའ་ཡས་པའི་ྩ་ཐང་གི་མདོག་ནི་གསེར་ྟར་ ལ་ྱད་གཞིའི་མིང་ནས་འབོད་པ་ནི་གནའ་ནས་ད་བར་ང་ཚོས་ སེར་པོ་ཡོད་པ་རེད། དེས་ན་རི་རབ་ྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ་ ྱོད་བཞིན་ཡོད་ལ། གོང་ུ་བཤད་པ་དེ་དག་ནི་ྱད་ཆོས་ལ་ ན། ཤར་ཤེལ། ྷོ་བཻུྱ། ུབ་པད་མ་ཱ་ག །ྱང་གསེར་ ྱད་གཞིའི་མིང་ནས་བོས་པ་ཤ་ྟག་རེད། ལས་ུབ་པ་ཟེར་བའི་བྗོད་དོན་ཡང་རི་བོ་འདི་ལ་ཡོངས་ུ་ ཚང་ཡོད།
ཧིུ་པ་ྣམས་ྱིས་ྷ་དབང་ུག་ཆེན་པོ་ནི་རི་ མི་ཁག་ཅིག་ནས་དེ་ྟར་བཤད་པ་རིན་པོ་ཆེ་ རབ་ྱི་ཁོངས་གསེང་ན་བུགས་པར་བཤད་པ་ཡང་མུབ་
རང་མཚན་པ་ཞིག་ཡིན་པར་བསམས་ནས་ྲེལ་དགོད་དང་ མོ་འུགས་ས་གངས་ཏི་སེ་འདི་ཁོ་ན་ཡིན་ལ།
ཁོང་ཚོས་
མགོ་ུག་ྱེད་པ་ནི་བོད་ྱི་རིག་གནས་དང་གོམས་ྲོལ་ལ་ གངས་ཏི ་ སེ ་ ྷ་དབང་ུག་གི ་ ཞི ང ་ཁམས་ུ་བཤད་པའི ་ ུས་མངའ་ྩ་ནས་མེད་པས་ྱས་པ་རེད།
བཀའ་གདམས་ ུངས་ྱང་དབང་ུག་ཆེ ན ་པོ ་ རི ་ རབ་ྱི ་ ཁོ ང ས་གསེ ང ་ན་
ླེགས་བམ་ལས། དྱར་བྲ་བ་གུ་ཡི་མེ་ཏོག་ཡོད།། ྟོན་ བསམ་གཏན་ལ་བུགས་པར་བཤད་པ་འདི་ལས་གཞན་གང་ བྲ་བ་གསེར་ྱི་མེ་ཏོག་ཡོད།། ཅེས་པའང་གུ་དང་གསེར་ ཡང་མེད།
ནང་པ་སངས་ྱས་པ་ྣམས་ྱིས་ྱལ་བ་ྡོ་ྗེ་
རང་མཚན་པའི་མེ་ཏོག་མིན་པར་བོད་ུ་དྱར་ྟོན་ྐབས་མེ་ འཆང་དེ་ཉིད་རི་རབ་ྱི་ྩེ་མོར་དཔལ་འཁོར་ལོ་བདེ་མཆོག་གི་
ཏོག་ྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ྣམ་པར་བྲ་བའི་དོན་ཡིན་པ་དང༌། ུར་བཞེངས་ནས་ྷ་དབང་ུག་ཆེན་པོ་ཞབས་འོག་ུ་མནན་
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
22
པར་བཤད་པའི་རི་རབ་ྱི་ྩེ་མོ་ཡང་མུབ་མོ་འུགས་ས་ ྟེང་གི་ུ་གཟིངས་ྟར་ུ་ཁར་དྱིངས་ུར་ྱེད་པ་ཞིག་མ་ གངས་ཏི་སེ་འདི་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། ང་ཚོས་གངས་ཏི་སེ་བདེ་མཆོག་ ཡིན་པས། ཤར་ྱི་ླིང་ྲན་ུབ་ྱི་ླིང་ྲན་དང་གདོང་ུག་
གི་གནས་ུ་བཤད་པ་ཡང་ྱལ་བ་ྡོ་ྗེ་འཆང་དེ་ཉིད་རི་རབ་ བྱབ་པ་དང༌། ྷོ་ཡི་ླིང་ྲན་ྱང་གི་ླིང་ྲན་དང་གདོང་ུག་ ྱི་ྩེ་མོར་འཁོར་ལོ་བདེ་མཆོག་ྷ་ུག་ུ་ྩ་གཉིས་ྱི་དྱིལ་ བྱབ་པ་ལས་ླ་པོ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། འཁོར་ྲ་ྷམ་མེར་ུལ་ནས་མ་བུས་པར་ཡོད་པས་ཇི་ཙམ་
ྙིགས་མ་ྔ་བདོ་བ་དེ་ཙམ་ྱིས་ྱིན་ླབས་ཆེ་བར་བཤད་པ་ འདི་ལས་གཞན་པའི་ུངས་གང་ཡང་མེད།
རི་རབ་ྱི་ྱང་
ྱོགས་ྱོང་བའི་ྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ྣམ་ཐོས་ྲས་འཁོར་ྟ་བདག་
བྱད་དང་བཅས་པ་ཡང་བོད་ྱོགས་ུ་ཡོད་པ་མདོ་ུད་ངག་ ུན་ུན་ཆད་ུ་གསལ་ཞིང་དེང་སང་རི་བོའ་ི གུགས་ུ་ུར་ ནས་གདའ།
ྕང་ལོ་ཅན་ྱི་གནས་ནི་ཆབ་མདོ་དང་ཨ་མདོ་
སོག་ུལ་ྣམས་ུ་ཡིན་པའི་བཤད་ུན་ཅི་རིགས་པ་མཆིས། ྱང་ྱོགས་ྱོང་བའི་ྱལ་པོ་ྣམ་ཐོས་ྲས་ྱི་ཕོ་ྲང་ྕང་ལོ་
ཅན་གང་ན་ཡོད་པའི་ས་ྱོགས་དེ་ནི་རི་རབ་ྱི་ྱང་ྱོགས་ ཡིན་པ་ལས་ྷོ་ྱོགས་མིན་པར་གསལ་ྟོན་ྱེད་པ་རེད།
མཐར་གུག་ན་ླིང་ྲན་དེ་དག་ནི་ྱ་མཚོའི་
གཤོང་ས་ལས་ྱེན་ུ་འཕགས་པའི་རི་བོ་ཆེན་པོའ་ི ྩེ་མོ་རེ་རེ་ ཡིན་ལ། ས་ཁམས་ཆེན་པོའ་ི བང་རིམ་གད་ྡིབ་ུང་བ་སོགས་
ལས་ྱ་མཚོ་ཡོ་འྱོམ་ཤོར་ནས་མཚམས་རེར་ླིང་ྲན་ཕན་ ུན་གཅིག་ལ་གཅིག་འྲེལ་ཏེ་ླིང་ཆེན་ྱི་ངོ་བོར་ུར་པ་ དང༌། མཚམས་རེར་གཤོང་ས་ྣམས་ྱ་མཚོར་ུབ་ནས་ླིང་
ྲན་ྱི་ངོ་བོར་སོ་སོར་གནས་པ་སོགས་ནི་ྟེན་ཅིང་འྲེལ་བར་ འུང་བའི་རང་ུང་ཁམས་ྱི་འུར་འྲོས་ཤིག་རེད།
ྱིར་
བཏང་བཤད་ན། ྫ་རི་དང་ྲག་རི་ྩེ་དང་ུར་ྣོ་ཞིང་ངོས་གཟར་
བ་དེ་དག་ནི་ན་གཞོན་ཤ་ྱས་ྲག་དར་ཞིག་ཡིན་པའི་ྟགས་ ཡིན་ལ།
ུམ་གུགས་ཅན་དེ་དག་ནི་ུངས་ཁམས་ྱི་ུས་
གལ་ཏེ་ཧི་ཱ་ལ་ཡི་རི་ུད་འདི་ས་གཞི་ཆེན་པོ་གཉིས་ པ་གཞན་ྱིས་བཅོམ་པའི་ྒས་འཁོག་ཅིག་ཡིན་པའི་ྟགས་
གདོང་ུག་ུང་བ་ལས་འུར་ུ་དོན་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཟེར་ན། ང་ ུ་ངེས། དེའི་ུ་མཚན་ནི། ཆར་ུང་དང་ཉི་འོད་ྱིས་བར་ྱི་
ཚོས་རི་རབ་ནི་ྱ་མཚོ་ུང་གིས་དུགས་པ་དང་ས་ྡོ་རི་ྲག་ བྐལ་བ་མང་པོར་འུལ་ྡར་ྱས་པ་བུད་ུར་གདོང་ྣམས་ ྣམས་ྭངས་ྙིགས་ྱེ་བ་ྟ་ུ་འཕོ་འུར་མང་པོ་ཞིག་ྱས་པ་ ཟད་ྫོགས་ྱིས་ད་གཟོད་དེ་དག་ུམ་གུགས་ུ་ུར་པ་རེད། ལས་ུང་བར་འདོད་པས་ྱོད་ྱིས་བཤད་པ་དེ་ུབ་ྱེད་ལས་ དཔེར་ན། གནོད་ྱེད་ུ་མི་འུར་བ་ཡིན།
ུ་བོའ་ི གུང་གི་ྡོ་བ་ྣམས་ཇི་ཙམ་ྱིས་ུམ་པ་
ླིང་ྲན་དེ་དག་ྟག་བྟན་ དང་ཇི་ཙམ་ྱིས་འཇམ་ཤ་དོད་པ་དེ་ཙམ་ྱིས་ྡོ་བ་དེ་ུ་ནང་
ཐེར་ུག་ཅིག་མ་ཡིན་ྟབས་ས་ཁམས་ཆེན་པོའ ་ི བང་རིམ་ནི་ ུས་ུན་རིང་པོ་གནས་ཡོད་པ་དང༌། ུ་བོ་ཡང་དེ་ནས་བུར་
ས་གཤིས་མི་འྲ་བ་ལས་ུབ་པས་འྲེད་ྡིབ་ུར་འྲོས་ྱེད་ ཏེ་ུས་ུན་ཇི་ཙམ་སོང་ཡོད་པ་དཔོག་ུབ་པ་དང་འྲ་པོ་རེད། ྲིད་པ་ནི།
ྲག་རི་འགའ་ཤས་ྱི་ྐེད་པར་གས་ུབ་ཆེན་པོ་ ནམ་ཞིག་ཚན་རིག་ཡར་ྱས་ྱིན་པ་དང་བུན་ུམ་གུགས་
ཡོད་ཚེ་ུ་ཕོག་པའི་ྱེན་ལས་ྱོགས་གཞན་ུ་ུར་ཡོང་བ་ ཅན་ྱི་གངས་ཏི་སེ་ནི་འཛམ་ླིང་ཐོག་གི་རི་བོ་ྔ་ཤོས་ཤིག་ ྟར་རེད། འོན་ྱང་ཞིབ་ུ་བསམ་ན་ླིང་ྲན་ཆེན་པོ་དེ་དག་ནི་ ཡིན་པར་ུངས་ྱེལ་ྱེད་པར་གདོན་མི་ཟ། ང་ཚོས་མིག་ྔར་
རང་རང་གི་ྩ་བ་དབང་ཆེན་གསེར་ྱི་ས་གཞི་ནས་ུར་ུ་ས་ མཐོང་བ་ཡང་རི་བོ་འདི་ནི་ཇོ་མོ་ླང་མ་སོགས་ཧི་ཱ་ལ་ཡའི་རི་ ཡི་གོ་ལའི་དྱིལ་ྙིང་བར་ུགས་ནས་ཡོད་པ་ལས་ྱ་མཚོའི་ ྩེ་གཞན་དང་མི་འྲ་བའི་ྱད་པར་ཆེན་པོ་ྣང་ངོ༌།།
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
23
ུལ་མ་ྙིང་གི་རི་མོ།
བོན་ྱི་ཆོས་ལ་ུར་བ་བཏབ་ཡོད་པའི་དོགས་སེལ་ུ་བྗོད་པ།
མཁས་དབང་ུལ་ྲིམས་ློ་ྲོས།
༄༅། །འཕགས་པ་ྱན་རས་གཟིགས་དབང་ུག་ པའི ་ ཆོ ས ་མ་ཡི ན ་པ་བཞི ན ་ུ་བོ ན ་ཡང་སངས་ྱས་ཱྱ་
ལ་ྱག་འཚལ་ལོ། ཉེ་ཆར་ཁོ་བོས་ྲིས་པའི་ྱ་ཡིག་གི་དཔེ་ ུབ་པའི་ཆོས་མིན། བོན་ྱི་དགོན་པ་དག་གི་ླ་མ་དང་ྭ་བ་
ཆ་ཤེས་རབ་ྲོན་མེའི་འོད་ྣང་ཞེས་པ་དེའི་ནང་ུ་བན་བོན་ འགའ་རེས་སངས་ྱས་ཱྱ་ུབ་པའི་ཆོས་ལས་གུངས་ ྱི ་ ྱད་པར་ུང་ཟད་ཅི ག ་ྲས་པ་ལ་གང་ཟག་འགའ་རེ ས ་ པའི་ྫོགས་པ་ཆེན་པོ༼བོན་པོའ ་ི བཀའ་ནའང་དེའི་ྫོགས་ བོན་ྱི་ཆོས་ལ་ུར་བ་བཏབ་ཡོད་པར་འུག་ྙམ་ུ་དོགས་ པ་ཆེན་པོ་ཡོད། མཆན༽སོགས་སངས་ྱས་པའི་ཆོས་ློབ་
པ་ཟ་བ་ཡོ ད ་མཆི ་ བས་དེ ་ དག་གི ་ དོ ག ས་སེ ལ ་ུ་བྗོ ད ་པ། པར་མཛད་པ་དང་ུགས་ཉམས་ུ་བཞེ ས ་པ་ཡོ ད ་ྱང་དེ ་
ཐོག་མར་ཤེས་རབ་ྲོན་མེའི་འོད་ྣང་གི་གུང་ཚིག་ཇི་ྟ་ ནི་གང་ཟག་ྒེར་ྱི་ཉམས་ལེན་ཡིན་ྱི། བོན་པོའ ་ི ཆོས་ྱི་ བ་བཞིན་ུ་དགོད་པར་ྱ་ྟེ། དེ་ཉིད་ལས། དགེ་བྙེན་མང་ ངོ་བོའ ་ི ཚབ་ྱེད་མི་ུབ། འདིའི་དྱེ་བ་ལེགས་པར་འྱེད་ བོ་ཞིག་གི་བསམ་པ་ལ་བོན་ཡང་སངས་ྱས་ཱྱ་ུབ་པའི་ དགོས་སོ། །
བོན་པོའ ་ི ླ་མ་འགའ་རེས་བོན་ཆོས་དང་
ཆོས་ཡིན་བསམ་ྱིན་འུག དོན་དངོས་ལ་བོན་འདི་མ་གཞི་ སངས་ྱས་ཱྱ་ུབ་པའི་ཆོས་གཅིག་མུངས་རེད། ྱོད་ སངས་ྱས་ཱྱ་ུབ་པའི་ཆོས་ྱི་ནང་ུ་མི་གཏོགས། བོད་ ྱིས་གང་ལ་བླབ་ྱང་ཆོག་ཟེར། ུལ་ྱི་ཆོས་ུགས་ཤིག་ཡིན།
དོན་ལ་བོན་པོའ ་ི ཆོས་
འོ་ན་བོན་ྱི་ཆོས་བླབ་ དང་སངས་ྱས་ཱྱ་ུབ་པའི ་ ཆོ ས ་ྱི ་ ཆེ ས ་འགག་ྩར་
ུང་ངམ་མི་ུང་ཞེ་ན། ཅིས་ྱང་ུང་ྟེ། མི་སོ་སོའ ་ི ཁམས་ ུར་བའི་མི་འྲ་ས་ནི།
དེ་ཉིད་སངས་ྱས་ཱྱ་ུབ་པའི་
དབང་དང་དད་པ་མི ་ འྲ་བས་རང་གི ས ་བླབ་པར་འདོ ད ་ ཆོས་ྱི་མཆོག་གུམ་ལ་ྱབས་ུ་མི་འྲོ་བ་དེ་རེད། གལ་ ྱིན་ཆོས་ུགས་གང་ལའང་བླབ་ུ་ུང་།
འདི་སངས་ ཏེ ་ བོ ན ་པོ འ ང་སངས་ྱས་ཱྱ་ུབ་པའི ་ ཆོ ས ་ྱི ་ མཆོ ག ་
ྱས་ྱིས་ྱང་འགོག་པར་མི་མཛད་ན་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ྟ་ཅི་ གུམ་ལ་ྱབས་ུ་འྲོ ་ ན་ནི ་ སངས་ྱས་ཱྱ་ུབ་པའི ་ ྨོས། འོན་ྱང་བོན་ྱི་ཆོས་འདི་སངས་ྱས་ཱྱ་ུབ་པའི་ ཆོས་པ་ཡིན་ལ། མི་འྲོ་ན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ྟར་ཡིན་མིན་ ཆོས་ཡིན་པར་བུང་ནས་བླབས་ན་ནོར་བ་རེད། དཔེར་ན་ ྱི་དྱེ་བ་འྱེད་ྱེད་ྱི་ཚད་དེ་ཤེས་ན་གནད་དོན་ཤིན་ུ་ླ་ ུུ་ུགས་དང་ཏའོ་ུགས་ྣམས་སངས་ྱས་ཱྱ་ུབ་ མོ་ཡིན་ནོ། །
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
24
ྔོན་ྱི་ལོ་ུས་ལ་གཞི་ྱས་ན།
ྱ་ུལ་ུ་ཏའོ་ ཉིད་ཡིན།
དེ་ཡིན་པར་གོང་ུ་སངས་ྱས་པའི་ཆོས་བོད་
ུགས་བཞིན་ུ་སངས་ྱས་ཱྱ་ུབ་པའི་ཆོས་བོད་ུལ་ ུ་ད་ུང་མ་ུང་བའི་གོང་རོལ་ནས་བོན་ྱི་ཆོས་འདི་ཡོད་
ུ་ད་ུང་མ་ུང་བའི་གོང་རོལ་ནས་བོན་ྱི་ཆོས་འདི་ཡོད་ འུག་ཅེས་པ་འདིས་ྱང་བདེ་ླག་ུ་གོ་ུབ་བོ། ྔར་ྱི་ྱ་ འུག
ློབ་དཔོན་ཆེན་མོ་པྨ་འུང་གནས་བོད་ུ་ྱོན་ ཡིག་གི་མ་དཔེ་ན། ༼苯 教本身不属于佛教༽
པའི་ྗེས་ུ་དེའི་ནང་ནས་ཁག་གཅིག་སངས་ྱས་ཱྱ་ུབ་ ཞེས་པ་ྟ་ུའི་ཚིག་ྣམས་ྱི་ནང་གི་༼佛 教༽ཞེས་པ་ པའི་ཆོས་ལ་ྱབས་ུ་སོང་། ཁག་གཅིག་གིས་ྔར་ྱི་དད་ དག་ྱང་སངས་ྱས་ྭྱ་ུབ་པས་གུངས་པའི་ཆོས་ཁོ་ན་ པའི་ུན་བྱངས་པར་མཛད་དེ།
འདི་ད་ྟའི་གུང་ུང་ ལ་གོ་བར་འུར་བ་ཡིན་ཏེ། ྱ་ནག་ན་ཡོངས་ྲགས་ུ་༼
བོན་པོའ ་ི ཆོས་ྱི་འུང་ུངས་ཡིན་ནོ། །བོན་པོའ ་ི ཆོས་འདི་ 佛教༽ཞེས་པ་སངས་ྱས་ྭྱ་ུབ་པའི་ཆོས་ལ་གོ་བ་
སངས་ྱས་ཱྱ་ུབ་པའི་ཆོས ་མ་ཡིན་པ་དེ་ྟ་ན་འདི་ལ་ ལེན་པ་ཡིན། ྱ་ཡིག་གི་སངས་ྱས་ཆོས་ུགས་ྱི་ུན་
ཐར་བ་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། ཁོང་ཅག་གི་རང་གུང་ན་གུངས་ མཐོང་ཚིག་མཛོད་༼陈 义孝 《佛学常见辞 པའི་མཐར་ུག་གི་ཐར་བ་ཡོད་ྱང་སངས་ྱས་ཱྱ་ུབ་ 汇》༽ཅེས་པ་ལས།
༼佛教༽ཞེས་པ་འྲེལ་བ་ན།
པའི་ཆོ ས་ལས་གུངས་པའི ་མཐར་ུག་གི ་ཐར་བ་ནི་མེད ་ འཛམ་ླིང་ཆོས་ུགས་ཆེན་པོ་གུམ་ྱི་ཡ་ྱལ། སངས་
དེ། ུ་གང་ལ་བླང་པ་དེ་ལ་དེའི་འྲས་ུ་འུང་དགོས་ྱི། ྱས་ྭྱ་ུབ་པ་ཆོས་གཙོ་ུ་འཛིན་ཅིང་། ྱམས་ྙིང་ྗེ་ ུ་གཞན་ལ་བླབས་ནས་འྲ་ུ་གཞན་འུང་བ་ུ་འྲས་ དང་འྲ་མཉམ་དགོས་པར་འདོད་ཅིང་། འཛོལ་བ་ནི་མི་ྲིད་པའི་ྱིར་རོ།
ཧན་ྗེས་མའི་མིང་
།གལ་ཏེ་བོན་ྱི་ླ་མ་ ཏིའི་ྐབས་ུ་ུབ་ྱོགས་ནས་ུང་གོར་ུང་ཞིང་།
ད་ྟ་
ྔོན་ྱོན་དག་གིས་སངས་ྱས་ཱྱ་ུབ་པའི་ཆོས་ུགས་ འཛམ་ླིང་གི་ུལ་ུ་ུན་ུ་དར་བའོ་ཞེས་ྲས་པ་བཞིན་ ཉམས་ུ་བཞེས་ནས་ྟོགས་པ་ུད་ལ་འུངས་ཏེ།
དེའི་ ནོ། ༼世界三大宗教之一，以萨迦牟尼
ཉམས་ུ་ལེན་ཐབས་ྱི་ཆོས་དར་ྤེལ་མཛད་པ་ཡིན་ན་ནི། 佛教为教主，主张慈悲平等，在后汉 དེའི་ྟོགས་པ་དེ་སངས་ྱས་ཱྱ་ུབ་པའི་ཆོས་ལས་ུང་ 明帝时，由西域传入中国，今盛行于 བ་ཡིན་པས་ཆོས་དེ་ལ་བྟེན་ནས་ུབ་པ་ཐོབ་པ་ལ་སངས་ 世界各地༽གུང་ཚི ག་འདི ་ྣམས་ྱི་བྗོད་ྱ་གཙོ་
ྱས་ཱྱ་ུབ་པའི་ཆོས་ལས་གུངས་པའི་ཐར་བ་ཡོད་ུ་ བོ་མདོར་བུས་ན་བོན་ྱི་ཆོས་འདི་སངས་ྱས་ྭྱ་ུབ་ ུང་ངོ་། །ཞེས་ྲས་སོ། །
དེ ་ ལ་འདི ར ་ཐོག་མར་ངེ ས ་པར་གོ་དགོས་པ་ནི ་
ྔོན་ྱི་ཤེས་རབ་ྲོན་མའི་འོད་ྣང་གི་དེབ་ྣམས་ྱི་གོང་
གི་གུང་ཚིག་ནང་ན་སངས་ྱས་པའི་ཆོས་ཞེས་པའི་ཚིག་ ུང་བ་ཐམས་ཅད་སངས་ྱས་ྭྱ་ུབ་པས་གུངས་པའི་ ཆོས་ཞེས་པའི་དོན་ུ་གོ་དགོས་ཏེ།
ཁོ་བོའ ་ི ཞེ་འདོད་འདི་
པས་གུངས་པའི་ཆོས་མ་ཡིན་ཞེས་པ་དང་། སམས་ྱས་ ྭྱ་ུབ་པའི་ྗེས་འུག་ཡིན་མིན་ྱི་ྱད་པར་ནི་གཙོ་བོ་
སངས་ྱས་ྭྱ་ུབ་པའི་ཆོས་ྱི་མཆོག་གུམ་ལ་ྱབས་
ུ་འྲོ་མིན་ྱི་ྒོ་ནས་འྱེད་དགོས་ཞེས་པ་དང་། བོན་ལ་
རང་གུང་ནས་བཤད་པའི་མཐར་ུག་གི་ཐར་བ་ཡོད་ྱང་
སངས་ྱས་ྭྱ་ུབ་པའི་ཆོས་ལས་གུངས་པའི་ཐར་བ་ ནི་དེའི་མཆོག་གུམ་ལ་ྱབས་ུ་སོང་ན་ཡོད་ལ་མ་སོང་ན་
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ། མེད་ཅེས་པ་འདི་གུམ་ཡིན་ནོ།།
དེ་ལས་དང་བོ་བོན་ྱི་ཆོས་ནི་ྱལ་བ་གཤེན་རབ་
ྱིས་ཆེས་ྔ་མོའ ་ི ུས་ནས་གུངས་པ་ཡིན་པར་བཤད་ལ།
སངས་ྱས་ཱྱ་ུབ་པའི་ཆོས་ནི་ྱིས་ུ་ྟོན་པ་ཱྱ་ུབ་
པས་གུངས་པ་ཡིན་པས་དེ་གཉིས་ཐ་དད་ཡིན་པར་ཡོངས་ ུ་ྲགས་པ་དེར་ཟད་ལ། གཉིས་པ་ྟོན་པ་དེའི་ྗེས་འུག་ ཡི ན ་མི ན ་ནི ་ དེ ་ ལ་ྱབས་ུ་འྲོ ་ མི ་ འྲོ འ ་ི ྒོ ་ ནས་འྱེ ད ་
དགོས་ཞེས་བན་བོན་གཉིས་ཀས་ཁས་ལེན་པ་དང་། གུམ་
པ་ཆོས་ུགས་གང་ཡིན་ཡང་ུང་དེའི་གུང་ལས་གུངས་
པའི་ཐར་བ་འཐོབ་མི་འཐོབ་ྱང་དེ་ལ་ྱབས་ུ་འྲོ་མི་འྲོ་ ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ཏེ།
ྱབས་ུ་འྲོ་བའི་དོན་ནི་ཆོས་
དེའི་གཙོ་བོ་ལ་ྟོན་པ་དང་ཆོས་དེ་ཉིད་ལ་ལམ་དང་ཆོས་དེ་
ཉམས་ུ་ལེན་པའི་དགེ་འུན་ལ་ྲོགས་ུ་འཛིན་པ་ཡིན་ལ།
25
ྟེགས་པའི་ུགས་ཡིན་མིན་དང་། ྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཡོད་མེད་དང་།
བན་བོན་གཉིས་ྱི་ཆོས་
ལ་འྲ་མུངས་ཡོད་མེད་སོགས་ལ་བྟག་དྱད་དང་དགག་ ུབ་དང་ཁ་ཚོན་བཅད་པ་གང་ཡང་མེད་ཅིང་།
བོན་ྱི་ྟ་
བ་དང་བྒོམ་པ་དང་། ྱོད་པ་ྱོན་ཅན་ཡིན་པ་དང་། རང་
གུང་ནས་བཤད་པའི་འྲས་ུ་འཐོབ་ུ་མེད་ཅེས་བྗོད་ པ་ནི ་དེ་བས་ྱང་མེད་པ་མངོན ་ུམ་ུ་བྟར་ཡོད་པ་འདི་
ག་ལགས་པས་མཁས་པ་ྣམས་ྱིས་གུ་བོའ ་ི ྒོ་ནས་གོ་བ་ ལེན་པ་དང་། མི་ཤེས་པ་ྣམས་ྱིས་ྱང་དམིགས་ུལ་ྣ་
ཚོགས་པ་ཅན་ྱི་མི་དག་གི་གཏམ་ལ་མི་ཉན་པར་མཁས་པ་
གུ་བོར་གནས་པ་ྣམས་ལ་བཀའ་འྲི་ཞིབ་མོ་རེ་ུ་དགོས་ པར་ྣང་ངོ་། །
དེ ས ་ན་དོ ན ་ལ་ྟོ ན ་ཅི ང ་ཆགས་ྡང་མི ་ ྱ་བ་འདི ་
དེ་གུམ་པོ་ལ་དེ་ྟར་ུ་མི་འཛིན་ན་ཆོས་དེ་ཉམས་ུ་ལེན་ ཤིན་ུ་གལ་ཆེ་ྟེ། པར་མི་འདོད་པ་ཡིན་ཅིང་།
བོན་ྱི་རང་ུགས་ལ་
བན་བོན་ྱི་ྩོད་པ་དང་བན་དེའི་ུབ་
ཆོས་དེ་ཉམས་ུ་མ་ླངས་ན་ མཐའ་སོ ་ སོ འ ་ི བར་ྱི ་ ྩོ ད ་པ་འདི ས ་ྔོ ན ་ྱི ་ ུས་ུ་ུང་
དེའི་འྲས་ུའང་འཐོབ་ུ་མེད་པར་ླང་དགོས་ཏེ། འདི་དག་ ྲོལ་ྱི་ྱ་བ་མང་ུ་ྱས་པས་ད་ནི་ལོ་ུས་ྱི་ཉམས་ྱོང་ ནི་བོད་གངས་ཅན་ྱི་བན་བོན་ྱི་མཁས་པ་ྣམས་ལ་ྔར་ ླངས་ནས་ྱོགས་སོ་སོ་ནས་གཟབ་པར་ྱ་དགོས་པ་ཡིན།
ནས་ུང་ྟར་ུ་ྲགས་པའི་གཏམ་དེ་དག་ཡིན་ྱི་གསར་ུ་ ཁོ་བོ་ལ་མཚོན་ན་བོན་ྱི་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་ྡང་ུགས་ ྲས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །
དེ་ལས་གཞན་ུ་གུང་ཞིག་འདི་ྣམས་ྱི་ནང་ན་
ནང་བ་སངས་ྱས་པ་ཡིན་ན་ྟོན་པ་སངས་ྱས་ཱྱ་ུབ་ པའི་ུགས་འཛིན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་དགོས་མི་དགོས་དང་། བོད་
གངས་ཅན་ན་སངས་ྱས་ཱྱ་ུབ་པའི་ུགས་འཛིན་པ་མ་ ཡིན་པའི་ནང་བ་སངས་ྱས་པའི ་ ཆོ ས ་ཤི ག་ཡོད ་མེ ད་དང་ །
ྱལ་བ་གཤེན་རབ་དང་སངས་ྱས་ཱྱ་ུབ་པ་གཉིས་
སངས་ྱས་གཅིག་གི་ུལ་བ་ཡིན་མིན་དང་། ྱལ་བ་གཤེན་ རབ་སངས་ྱས་ཡིན་མིན་དང་།
བོན་ྱི་ཆོས་ུགས་ུ་
ྱས་པ་ཞིག་ནམ་ཡང་ྲན་ུ་མི་འུག་གོ །ྱད་པར་ུ་ད་ྟ་
རང་རེ་ྣམས་མུན་བྲིལ་ྱ་དགོས་པའི་ུས་ཡིན་ྱི། ཁ་
ྲལ་ྱ་བའི ་ ུས་མ་ཡི ན ་པས་བན་བོ ན ་མུན་བྲི ལ ་ྡོ ག ་ ྩ་གཅིག་ྲིལ་ྱིས་བོད་མི་རིགས་ྱི་རིག་གནས་དར་ྤེལ་
དང་འདི་དང་ྱི་མའི་ཕན་བདེ་བུབ་པ་ལ་འབད་བྩོན་ྱ་བ་ འདི་ལས་གལ་ཆེ་བ་ཅི་ཡང་མི་འུག་པས་མུན་བྲིལ་གཞི་
ྩར་འཛིན་པ་ལས་ུབ་མཐའི་ཚིག་གི་བྗོད་ུལ་ྲན་ུ་རེ་ ལ་བྟེན་ནས་ཆགས་ྡང་ྣ་ཚོགས་པ་མི་ྤེལ་བར་ྙིང་ནས་ ུའོ།
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
26
ྱལ་ཡོངས་ྔ་འུར་ྲོས་ཚོགས་འུགས་དགོས།
ཱི་ུང་མཁན་པོ་ུབ་བཟང།
ད་དམ་ྱི་རང་མདངས་གཅིག་ུ་ུར་བའི་ཆོས་ྲོགས་ཚོར་ བོའ ་ི བསམ་འཆར་ནི། ྱིར་ལམ་བླབ་པ་གུམ་ྱི་ཉམས་
བསམ་ུལ་ཁ་ཤས་ུ་འདོད་ུང་། ུས་ྱི་གོམ་ྟབས་ནི་རི་ ལེན་དང་ུང་ྡེ་ྣོད་གུམ་ལ་འཆད་ཉན་གནང་པའི་མཁན་ ཟར་ྱི་འབབ་ུ་བཞིན་འྲོ་བ་དང་ཆབས་ཅིག་དེར་གནས་ ུལ་ླ་ློབ་དགེ་འུན་སོགས་བསམ་ྱིས་མི་ྱབ་པ་མངོན་ པའི་འྲོ་བ་མིའི་འུ་ཤེས་ྱི་འཕེལ་རིམ་ལ་འུར་བ་ུགས་ པར་ྟོད་པའི་གནས་ུ་ བུགས་ཡོད་པ་ནི་ྨོས་མ་དགོས་ ཆེན་ུང་ཏེ།
ྔོན་ཞིག་ྟ་ལམ་ཉིན་གཅིག་ཙམ་ྱི་གནས་ སོ། འོན་ྱང་དེ་དང་མཉམ་ུ་ཆོས་ཟབ་ས་ན་ནག་པོའ ་ི བུད་
ུལ་གོ ་ ྟོ ག ས་ལས་དེ ་ རི ང ་འཛམ་ླི ང ་ཤར་ུབ་ྱི ་ འྲི ན ་ ྱང་ཟབ་གུངས་བ་བཞིན་
བྟན་པ་འཛིན་མཁན་ལས་
གསར་གོ་ླ་ཞིང་ྟོགས་ུར་བའི་བྡ་འྲིན་ུས་རབས་ྱིས་ བྟན་བཤིག་མང་བའི་ུས་ྐབས་ཤིག་ལ་ཁེལ་ཡོད་པ་ནི་ ས་ྒང་ུང་ུ་བཏང་བའི ་ ུས་ཚོ ད ་ཅི ག ་ལ་ླེ བ ས་ཡོ ད ་པ་ ུས་ྱང་ྙོན་ུ་མེད།
མ་གཞི་བོད་ུད་ནང་བྟན་ཆོས་
མྱེན་གསལ་རེད། ུས་གཉན་འདི་འྲ་བ་ཞིག་གི་ྐབས་ལ་ བུད་ཚོར་གཅིག་ུར་ྱི་ྲིག་གཞི་དེ་ཙམ་མེད་ལ།
ྙིང་
ྱོད་ངན་ཐམས་ཅད་ྱ་ཡན་ུ་བཏང་ྟེ་མ་གོ་མ་ཐོས་ཟོལ་ མ་པ་ནི་དེ་ལས་ྱང་ྲིགས་འུགས་ྱི་ཚད་གཞི་ུང་དམའ་ ྱི ་ འུག་པ་ནི ་ འགན་འྲི ་ མེ ད ་པའི ་ ྱ་ྱོ ད ་དམ་རང་མགོ ་ བའི་ཆོས་བུད་ཅིག་རེད། ང་རང་གི་ྨོངས་ློར་འཆར་ྣང་ རང་གཅོག་གི་ལས་རེད། འགན་འྲི་ནི་མི་རེ་ངོ་རེ་ནས་ཡོད་ ྟར་ན་ཆོས་ུད་འདིས་ུར་བཅོས་ྱེད་དགོས་པའི་གནད་
པ་ཡིན་ུས་འདིའི་ྐོར་བསམ་ློ་ཞིག་བཏང་ུ་ུང་། ཚོར་ དོན་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་ལ་དེའི་ནང་ནས་ཁག་གཅིག་ུས་ན། ུགས་ྣོ་བའི་གོ་ལའི་ྱིམ་ཚང་འདིའི་འྲོ་བར་འྲེལ་འྲིས་ ༡༽ྔ་འུར་བའི་ཡང་ྲིད་ངོས་འཛིན་ལམ་ུགས་ལ་ུར་
ྱེ ད ་དགོ ས ་ན་དེ ་ དག་གི ་ འུ་ཤེ ས ་ལ་ྩི ་ བུར་དང་དགའ་ བཅོས་ྱས་ནས་གཅིག་ུར་ངོས་འཛིན་ྲིར་འདོན་ྱི་ཐབས་ ྱོགས་ལ་བུན་མཁས་ྱེད་དགོས་པ་ྨོས་མེད་རེད། དངོས་ ལམ་བཙལ་ཏེ་རང་ཉིད་ྱིས་རང་ཉིད་ངོས་འཛིན་དང་ླ་དཔོན་
པོའ ་ི དཔལ་ཡོན་ཁོ་ནས་འྲོ་བ་མིའི་ཚོར་ྙེགས་ྱི་ྨི་ལམ་ ྱི ན ་བདག་གི ་ འུམ་རི ས ་བུད་དེ ་ ཡང་ུལ་ངོ ས ་འཛི ན ་ དེ་མི་འུབ་པས་ྲང་བདེན་དང་། ཞི་བདེ། ཆོག་ཤེས། བཟོད་ ྱེད་པ་ཡང་ུལ་ཡོད་བཞིན་ཡང་ུལ་གཞན་ངོས་འཛིན་པ་
ྒོམ་སོགས་ྱི་འུང་ུང་ནང་ྟན་རིག་གུང་ལ་མུབ་མོ་ དེ་བཞིན་ཉེ་ཁོར་ྱི་ྩི་བུར་ུང་ཟད་ཡོད་པའི་ཆོས་པ་ྲོང་ བུགས་པར་ཡིད་ཆས་ཡོད་ན།
བྟན་པ་ྣམ་དག་འཛིན་ ཚད་ལ་ཡང་ྲིད་འཚོལ་བ་སོགས་ྲོལ་ངན་རིགས་ྟངས་
ྱོང་ྱབ་ྤེལ་ྱིས་སེམས་ཅན་ུན་ལ་ླ་ན་མེད་པའི་ཞབས་ འཛིན་ྱེད་ུབ་དགོས་ྱི་འུག ༢༽དགོན་པ་བདག་གཉེར་ྱི་ྩ་བའི་ཁ་ྱོགས་ལ་ འདེ ག ས་ུ་ུ་ནི ་ དེ ར ་ུགས་པའི ་ ྱེ ་ བོ ་ རེ ་ རེ ་ བཞི ན ་དང་ ླངས་ྱི་འགན་འྲི་ཆགས་ཡོད་པ་ཤེས་དགོས། དེ་ཡན་ནི་ ཆོ ས ་དང་མུན་པའི ་ འུར་བ་བཏང་ནས་བྟན་པའི ་ ྙི ང ་ ྩོམ་ཡིག་འདིའི་ླེང་གཞི་ཡིན། མདོ་མེད་ྭ་ྱང་འྱམ་པོ་ པོ ་ བཤད་ུབ་གཉི ས ་པོ ་ ྱས་ཏེ ་ དགོ ན ་པ་འཛི ན ་ྱོ ང ་ཚོ ང ་
ཞིག་བྟན་པ་གང་གི་ྭལ་མཐར་ྱེས་ས་དེ་གསང་ཆེན་ྔ་ ལས་ུ་ུར་བཞིན་པའི་རང་ྣང་གང་ྲན་ྱི་ྱོད་ངན་ཡ་ང་ འུར་ྙིང་མའི་ཆོས་ུད་འདི་ཡིན་པས་དེར་འུ་ཤེས་བཟང་ བ་ཁག་དང་ཆོས་ུགས་ྱི་ྱེད་ྒོ་གོམ་ྲོལ་ཙམ་ྱི ུན་
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
27
འཛིན་པར་ྱེད་པ་མུལ་ྲིལ་ྱ་ུ།། ༣༽ྱལ་ཡོངས་ཆོས་ ྱགས་ལས་གནང་ྱོ ག ས་དང་དུ་འཛི ན ་ྲི ་ ུན་སོ ག ས་ ྲིམས་ྷན་ཚོགས་འུགས་ུབ་པ་ྱས་ནས་ྱལ་ྱི་ནང་ ཁ་གསལ་གཏན་འབེབས་གནང་ུ།།
༧༽ྔ་འུར་ྱལ་
གང་སར་ནས་དད་ྡན་ྣམས་ྱི་སེམས་ཁམས་དུགས་པའི་ ཡོངས་ྲོས་ཚོགས་ཆེན་མོ་ཞེས་པའི་བྟན་འཛིན་ྱི་ཚོགས་ ྱིམ་པ་ུན་འྱིན་ྱི་ལས་འྲ་མིན་ྱིས་བྟན་པའི་ཞབས་ ྡེ་ཞིག་འུགས་ུབ་ན་གོང་འཁོད་གནད་དོན་འདི་དག་དང་ འྲེན་ྱེད་མཁན་རིགས་གཙང་སེལ་ྱེད་པ་དང་ཆེས་ཁ་ན་ འདི་ལས་གཞན་ཅི་ཡོད་ཐག་གཅོད་ུབ་པའི་གཞི་ྩའི་གོམ་ མ་ཐོ་བའི་ྱིམ་ུན་འྱིན་པ་དག་ཐ་ན་ྱལ་ཡོངས་ྔ་འུར་ པ་དང་པོ་ཡིན་པས་ུས་ཚོད་ྐར་ཆ་གཅིག་ྱང་ྱིར་འྱང་ ཆོས་ུད་དེའི་ྲིགས་འུགས་ྱབ་ུངས་ལས་ྱིར་བཏོན་ ྱ་མི་ུང་ལ་ཆེད་བྗོད་འདིའི་བྩམ་གཞི་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ་ུ་ ྱབས་ྲག་ྱེད་ུ།།
༤༽ྱལ་ཡོངས་ློབ་ྟོན་ྷན་ཁང་ བུལ་ྱི་གཙོ་བོའང་ཡིན། འདི་ཆེན་པོའ ་ི མཚན་འཆང་ག་གེ་
འུགས་ུབ་ྱས་ནས་བླབ་གཞི་གཅིག་ུར་དང་བླབ་ མོས་གནང་ྱིན་གསོལ་རས་མི་ྩོལ་ལ་འབད་མེད་ུན་ུབ་ གཞི ་ དང་བུན་པའི ་ མཚན་གནས་དང་མཚན་གནས་གང་ ྱིས་ནི་དེ་བས་ྱང་མི་འོང་།
དེས་ན་ཱྱ་སེང་གེའི་བྟན་
ཞིག་ྱིར་བུ་ྱེད་ུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ྱད་པར་སོགས་ པར་གོ་བ་ྙེད་ྱང་ྷག་བསམ་ྡན་པའི་དགེ་འུན་པ་ཁག་
གཅི ག ་ུར་གསལ་ཁ་ྡན་པ་གཏན་འབེ བ ས་ྱེ ད ་དགོ ས ་ གཅིག་གིས་ྩོད་ལེན་ྱེད་དགོས་པའི་ུས་ལ་བབས་ཡོད་པ་ པ།།
༥༽ྭ་བའི་ྡོམ་པ་ཉམས་ཚེ་ྔགས་པ་ཟེར་པའི་མིང་ རེད།། ཆོས་ྲོགས་ཚོ་ང་ཚོའི་ྱིར་མིག་གི་ྲོད་ན་བོད་སིལ་
ྙན་པོ་དེ་བུ་གསོག་ྱབ་ྟེ་ྱིམ་པ་ྔགས་པ་དང་ྱིམ་པ་ ུའི་ུས་རབས་ནི་བོད་ྱི་ཆོས་ྲིད་ཐམས་ཅད་ཉམས་ཆག་ ཕལ་བའི་དྱེ་མཚམས་ཤེས་ཡོན་དང་ུན་ྱོད་གཉིས་ཀའི་ ཐོར་ཞིག་ུ་སོང་བའི་ུས་རབས་ཤིག་ཡིན་པར་ངོས་ཟིན་པ་ ྒོ་ནས་ཁ་གསལ་བཟོ་པའི་མ་ཚད་རབ་ུང་ྣམས་ྱི་ནབས་ བཞིན། ད་ྟ་ྔ་འུར་ྙིང་མ་པའི་ཆོས་བུད་འདི་ཆོས་ུད་
བཟའ་ཞེས་ྱོགས་ལའང་ཅིག་ུར་གཏན་འབེབ་ཐད་ུགས་ སིལ་ུའི་ུས་རབས་ཤིག་ཡིན་པ་ངོ་ཤེས་དགོས་ལ་འདིའི་ བསམ་ཞེས་དགོས་ུ།།
༦༽ྱལ་ཡོངས་ྙིང་མའི་དུ་ མུག་འྲས་ྗེས་དཔོག་ྱང་ྱེད་ུབ་དགོས།། །།
འཛིན་ྱི་འོས་ཆོས་དང་དུ་འཛིན་ུ་ཕེབས་ྟངས། དེ་བཞིན་
དགེ་འུན་མུན་ཚོགས་ལ་རེ་འུན་ུ་ཡིག
གསེར་ྟ་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས།
དེ ་ རི ང ་དབལ་ུལ་གསེ ར ་ྟའི ་ ས་གནས་འདི ར ་ རིང་གི་བྲོ་ླེང་འདིར་ཕེབས་པར་བདག་གིས་སོར་བུའི་
བུས་པའི་བྲོ་ླེང་གི་ྟེང་ུ་ཕེབས་པའི་ཤེས་རིག་ཡོན་ ཐལ་མོ་ྙིང་ཁར་ྱར་ཏེ། ཐོག་མར་ངས་ྱེད་ལ་འཚམས་འྲི་ ཏན་ྱི ་ཁོ་ལག་ྱས་ཤི ང་རི ག ་གནས་ློབ ་གསོ ་ལ་ཤ་ཞེ ན ་ བྲ་ཤེས་བདེ་ལེགས་ཡོད། རང་ལ་མཚོན་ན། མི་ུལ་འདིར་
དཀར་བའི་མཁན་པོ་ྣམ་དང་། མི་རིགས་ྱི་དང་ྷག་ུ་ས་ ཐོག་མིའི་ྟེ་ྲག་འཐོར་སའི་ས་ཆ་འདི་ཡིན་ུས། ས་གནས་
གནས་འདིའི་ཐོག་གི་དགོན་ྡེའི་འཚོ་གནས་ལ་ུག་ུར་དང་ འདི ་ དང་ས་གནས་འདི འི ་ ཐོ ག ་གི ་ ུན་ླ་ཚང་མའི ་ཤ་ུས་ ྱབ་ྱོར་ྱེད་ྱིན་ཡོད་པའི་ླ་མ་ུལ་བའི་ུ་ྣམ་པ།
དེ་ ལ་ུང་བ་ཟབ་མོ་ཞིག་ཡོད་པ་བཤད་ཅི།། ྷག་ུ། བདག་ནི་
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
28
ྭ་བའི་མི་ཚེའི་ལམ་ཁ་བྡམས་ཟིན་པའི་ྱི་ཞིག་རེད། དེའི་ པའི་ུས་ཚོད་འདི་བེད་ྱད་དེ་བྗོད་ྱ་དེའང་ློབ་ྭའི་ཤེས་ ྱིར་དགོན་ྡེའི་ལས་དབང་དང་། རབ་ུང་གི་ལས་དབང་ལ་ རིག་དྱར་ྱི་ུ་བོ་བཞིན་ཡར་དར་ུ་འྲོ་བའི་ཐོག་མའི་ྟེན་
དོར་ུར་ྱི་འུ་ཤེས་ུང་ུང་ཞིག་གི་ཤེད་ྱིས་ུས་ུན་ འུང་གི་ས་བོན་ནི། ངས་ནམ་ུན་འདི་བསམ་ཡོད། དགོན་ དེའི་ྱོགས་ལ་སེམས་ུར་དང་། འགན་འྲི་ཡོད་པའི་ྱི་ཞིག་ པ་ཞིག་ལ་ློབ་ྭ་ཞིག་ཡོད་ུན་ཆད། ློབ་མ་དེ་དག་དང་བོ་ ཡིན་པ་ངོས་འཛིན་ྱི་ྟེང་ནས་གནས་ུགས་ཡོད་ུང་མེད་ ཡིག་ྨོངས་ལས་སེལ་དགོས་པ་བཤད་ཅི། དེའི་ྗེས་ུ་དགེ་
ུང་ྐད་ཆ་བཤད་མཁན་ྱི་ྲས་ཡིན། ུ་མཚན་དེས་དབང་ ྒན་ཚན་ྡན་ཞིག་ངེས་པར་དགོས། དེ་དགོས་དོན། དགེ་
གིས། ུ་ཅག་གི་ནང་བྟན་དགོན་ྡེ་ལ་དགོས་ཤག་ཤག་གི་ ྒན་ཚད་ྡན་ཞིག་ཡོད་ན་དེ་ལ་ློབ་འྲས་ཡག་པོ་ཞིག་ཡོད་ དགོན་ྡེའི་ྭ་གུམ་ྱི་ྱོགས་ལ་འདིར་མ་བུར་དང་ལེན་ པ། ྱིས་བསམ་ུལ་ུང་ུང་ཞིག་འདོན་བསམ་པ་ལས།
གང་ན་ློབ་འྲས་ཐབས་ུགས་ཡིན་ན་དེ་ལ་དགེ་ྒན་
ཆེད་ དང་ློ བ ་གསོ འ ང་ཚད་ྡན་ཞི ག ་མེ ད ་པ་ུ་འྲས་ྱི ་ ལམ་
ུ་ྱི ་ ཞི ག ་གི ས ་འདི ་ཤོ ད ་ཟེ ར ་ནས་ྲི མ ས་ྱི ས ་དེ ད ་པའང་ ྲོལ་ྟེང་ནས་བདེན་དཔང་ྱས་ཡོད། ྱིས་པ་ཚོ་ནར་སོན་
མིན། ཡིན་ཡང་གསེད་བྲོལ་ྱ་ུ་ཞིག་ལ། རང་ལ་ཤེས་ པའི་གོ་རིམ་དང་མི་གཤིས་ཆགས་པའི་གོ་རིམ་ྱི་ུས་ཚོད་
རིག་ཡོན་ཏན་ྱི་ཆ་གང་ནས་ཆ་ྱེན་ཧ་ཅང་དུལ་བོ་ཡིན་ དེར་དགེ་ྒན་ཡག་པོ་ཞིག་དང་འྲད་ུ་གལ་ཆེ། དེ་དང་མ་
པས ནོར་བ་དང་མ་ཤེས་པ་ཅི་རིགས་ཤིག་ཡོད་ྲིད་པས་ྣམ་ འྲད་ཚེ་ྱིས་པ་དེ་ཚོ་ྱིར་བོད་གངས་ཅན་པ། ྱེ་ྲག་རང་ པ་ྷན་ྱས་ྱིས་ཡོ་བྲང་ྱེད་ྱི་ུགས་ྗེ་ཆེ། ༡༽ དེ་རིང་ ུང་བའི་ཚོགས་པ་ཞིག་ལ་མེད་ཐབས་མེད་པའི་ྱམས་བྩེ་
འདིར་བཤད་ུའི་ྐད་ཆའི་ྲོམ་གཞི་ཡིན་ན་དགོན་ྡེའི་ྭ་ དང་ཤེས་རབ། བདེན་དང་འུལ་ྡན་ྱི་ུར་ུག་འཛིན་པ་ཅི་ གུམ་ྱི་ྐོར་ནས་ུང་ཟད་ླེང་བསམ་ཡོད། དེས་ན། ྭ་ ཙམ་ྱོན་ུབ་ན་ྙམ་པའི་ཐེ་ཚོམ་བདག་ལ་ཡོད། དེའི་ྱིར་ གུམ་ྱི་ནང་གི་ློབ་ྭ་དེ་ཚད་ྡན་ཞིག་ཡོང་ུ་འདི་དགོན་ ན་དགེ ་ ྒན་ྱི ་ ྱོ ག ས་འདི ་ ལ་ུ་ཅག་གི ས ་བསམ་གཞི ག ་ པ་ཞིག་ཡར་ྱས་མར་འུབ་ྱི་ྩ་བ་འདི་ལ་ུག་ཡོད།
མ་ མ་ྱས་རང་ྱས་འོས་རེད་ྲན་སོང་། དགེ་ྒན་དེ་ློབ་མའི་
འོངས་པའི་ང་ཚོའི་དགོན་ྡེའི་རབ་ུང་གི་ུས་ཚད་ྱི་གཞི་ ཤེས་ུས་དང་བུན་མཁས། བོད་དྱིན་ྱ་གུམ་ྱི་རིག་ འཛིན་སའང་འདི་ཡིན།
ན་ལེྭ ནའི་ཆོས་ུད་ཇི་བཞིན་འཛིན་ གནས་ྱི་ྨང་གཞིའི་ློབ་ྲིད་དེ་ྱིས་པ་ཚོ་ྲོ་ུགས་འཕེལ་
ུབ་པའི་ྱེས་ུ་ྣམ་ཤེས་རབ་ཅན་གང་མང་ཞིག་དགོན་པ་ བ་ཞིག་བཤད་ུབ་དགོས་ལ།
ྱིས་པ་ཚོ་ནི་གཏམ་ུད་ལ་
ཞིག་ལ་ཕེབས་དང་མི་ཕེབས། འདས་པའི་ལོ་ུས་ྱི་བུལ་ དགའ་བས། ློབ་ྲིད་ྱི་བྗོད་ྱའི་ནང་ལ་མཚར་གཏམ་དང་
ལམ་རེ་ན་འཇལ་ུ་ཡོད་པའི་བཀའ་གདམ་གོང་མ་ནང་བཞིན་ ། ུ་ྷོད་ྱི་དཔའ་མཛངས་མཁས་གུམ་ྱི་ལོ་ུས། ཆོས་ ཆོས་ལ་ཆོས་བཞིན་ུ་ྱད་དེ། ཆོས་ུགས་ྱི་རིག་གནས་ ུགས་ྱི་ྱེས་ཆེན་ཚོའི་རིག་གནས་ྙིང་ྟོབས་སོགས་ུང་ ྙི ང ་ྟོ བ ས་རང་ུད་ལ་ཉམས་ུ་བཞེ ས ་ཏེ ་ གཤེ ག ས་ཟི ན ་ ུང་རེ་ློབ་ྲིད་དང་བྲེས་ནས་བཤད་ན།
ློབ་མ་ྣམས་
པའི་དམ་པ་ཡིན་ནའང་འྲ། མདོར་ན། ཤེས་རིག་ཡོན་ཏན་ ཤེས་རིག་ྲོ་ྣང་ཆེ་ུ་ྱས་ཏེ་མ་འོངས་པར་ཁོ་ཚོའི་མི་ཚེ་
ྱི་ུག་པའི་ྭ་བུན་ཞིག་གསོ་ྱོང་ྱེད་ུབ་དང་མི་ུབ་ྱི་ ྔར་ལས་མཛེས་ུག་ྱས་ཤིང་། ཤེས་རིག་ློབ་གསོ་ལའང་ ྩ་བ་དགོན་ྡེའི་ྨང་གཞི་ློབ་ྭ་འདིའི་ུས་ཚད་ལ་རགས་ བོགས་ྱེད་དེ། ཁོ་ཚོའི་ཤེས་རིག་གི་ཚེ་ྲོག་ལ་ྔོན་མེད་ྱི་ ལས་ཡོད་པ་འདི་ཤེས་དགོས།
དེ་རིང་གསེར་ལས་དཀོན་ གསོན་ུགས་འུང་ུ་གདོན་མི་ཟའོ། །༢༽ ང་ཚོའི་དགོན་
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ། པའི་བཤད་ྭ་ྱོགས་ནས་བཤད་ན།
29
ྒར་ྱི་མཁན་པོ་དག་ སོའ ་ི ྭ་བའི་ནང་ནས་དཔེ་ཆ་ཡག་པོ་རེ་ཐོན་པར་འདིར་ཡོད་
དང་ཤེ ས ་ྡན་པའི ་ འབོ ད ་ུལ་འོ ག ་ད་ཆ་ཕ་ུལ་ྱི ་ དགོ ན ་ ྱིངས་ལ་རེ་བ་ཆེ་བས། དེའི་ྱིར་ན་ྩོད་ྭ་གསར་གུགས་
པ་ཞིག་ཡིན་ུས། བཤད་ྭ་འདི་ཚོའི་ྐོར་ནས་མེད་པ་ནས་ ྱ་ུ་དང་། ྩོད་ུགས་ཆེ་ུ་གཏོང་ུ་གང་ཟག་ྒེར་ྱི་ྟ་ ཡོད་པ་ཡོད་པ་ནས་འཕེལ་ྱས་ུ་འྲོ་བའི་ལམ་ྲོལ་ྟེང་ ུལ་ཙམ་ཡིན། འྲིག་དང་མི་འྲིག་མི་ཤེས་གང་ྟར་ྱེད་
ནས་ཐབས་ལམ་ྔར་ལས་ཇེ་བཟང་ུ་འྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་དེ་ ཅག་ལ་བྲོ་ླེང་གི་དོན་ུ་ུལ་བ་ཡིན། ༣༽ ད་ུང་ུབ་ ནི་ང་ཚོ་དགའ་འོས་པ་རེད། ཡིན་ཡང་། བཤད་ྭ་ཡོད་ཟེར་ ྭ་ཡི་ཐོག་ནས་རོབ་ཙམ་བཤད་ན། ུབ་ྭ་འདི་ྱིར་ཆོས་ྱི་
ནི་ཙམ་ྱི་མི་ཆོག་པར་དཔེ་ཆ་བ་ཡག་པོ་ཤེས་མཁན་ྱི་ྭ་ ཉམས་ལེན་ྱི་ངོས་ནས་བྟས་ན་ཐོས་བསམ་ྒོམ་གུམ་ བུན་ཡོན་ཏན་པ་གང་མང་ཞིག་གསོ་ྱོང་ྱེད་ུབ་དགོས་ ྱི་ྒོམ་ུང་གི་ཤེས་རབ་ུ་གཏོགས་ཡིན་པས།
དགོན་ྡེ་
ཏེ་བཤད་ྭ་འུགས་ུ་གནད་དེ་ལ་ཁེལ་འུག་ཡོད་པས་སོ། ྣམས་ྱི་ུབ་ྭ་ཟེར་བ་དེ་གུགས་ུ་འཛིན་དགོས་ུ་ཞིག་ །
ུ་ཅག་གི་དགོན་པའི་བཤད་ྭ་ནང་ན་འུར་ུ་ཐོན་པའི་ རེད་ཡོད། འོན་ྱང་ློ་ཕམ་པ་ཞིག་ལ་ང་ཚོའི་དགོན་ྡེའི་ུབ་
ནང་ཆོས་ལ་མཁས་པ་མཚར་ལོངས་ུང་མི་ུབ་པའི་ུ་ྱེན་ ྭ་ཕལ་ཆེར་ཞིག་ནི་བསང་གསོལ་དྲ་མནན་དང་འདོན་ྱ་ ངེས་པར་བཙལ་དགོས། བདག་གིས་བསམ་ན། ་ུ་ཅག་གི་ ལེན་ས་ྱང་ྱང་ཞིག་ུ་ུར་འུག
གནད་དོན་དེ་ལེགས་
དགོན་ྡེའི་དཔེ་ློག་ྱེད་ུ་དང་འདོན་ུ་གཉིས་ལས་འདོན་ བཅོ ས ་མ་ྱས་བར་ུ་ུབ་ྭ་ཞེ ས ་པའི ་ ནང་དོ ན ་མེ ད ་སོ ང ་ པར་ུགས་བྲིམས་ཆེ་བའི་གོམས་ལོབ་དེ་དང། དེ་ནས་དཔེ་ བ་རེད། ནང་དོན་དང་ྡན་པའི་ུབ་ྭ་ཞིག་གི་ངོ་བོར་གསར་
ཆ་བཤད་ུ་གཙོ་བོ་ལས། དཔེ་ཆ་ྩོད་ུ་མེད་པའི་ལན་པ་ཁོ་ བཅོས་དགོས་ན། ངེས་པར་ུ་ུབ་ྭ་དེའི་ནང་བྱབ་འྲོ་དང་ ན་རེད་འུག་ྙམ། དེས་ན། ད་ནས་བུང་དགོན་ཁག་ཆེ་ུང་ ློ་ྡོག་ྣམས་བཞིའི་མཚོན། ྱང་ུབ་ྱི་སེམས་སོགས་ློ་
ལ་མ་ྟོས་པར་མ་འོངས་པ་ན་ང་ཚོས་ྩོད་ྭ་གསར་འུགས་ ྱང་ྱེད་སའི་ཁོར་ུག་གི་ྲོལ་གསར་ུ་བཟོས་ན། ད་གཟོད་
ྱེད་ུ་བཤད་ྭ་ཡར་ུས་ུ་གཏོང་བའི་ཐབས་ཤེས་གཙོ་ ུབ་ྭ་ཞེས་པའི་མིང་དོན་ལ་གནས་ཤིང་། ུ་ྭ་ཞིག་ཡོད་པའི་ བོ་ཡིན་པར་ྙམ་པས་འདི་ཚོའི་ྱོགས་ལ་ུགས་བསམ་ནན་ ཡོད་གོ་ཆོད་པ་རེད་ྙམ།
འདིར་བྗོད་དགོས་ྱི་གལ་ཆེན་
མོ་རེ་བཞེས་ྱི་རེ་བ་ཡོད། གཞན་ཡང་། བཤད་ྭའི་དགེ་ རང་བཞིན་ཞིག་ལ། དགོན་པ་ལ་ལས་ུབ་ྭ་བ་བྲིགས་ུས་
ྒན་ཞིག་གི་མིང་ྱང་ུར་ཡོད་ནི་ཞིག་ཡིན་ུས། མ་མཐའི་ ྭ་ས་ཁག་ན་དཔེ་བྟས་ྱས་ནས་ུང་ཡར་ྱེད་ཐོན་ྱི་ཡོད་ ཆ་ྱེན་འཆད་ྩོད་ྩོམ་གུམ་པོ་ྡན་དགོས་ཞེས་བཤད་ན་ ྒང་ལ་ུབ་ྭ་ལ་བྲིགས་འཇོག་གི ྭ་བ་དེ་མི་མོས་བཞིན་ ཤིན་ུ་དཀའ་ཡང་། འཆད་ྩོད་ྱི་ྟེང་ནས་ློབ་མ་ཚོར་ཞེ་ ྲིམས་ལ་ྲག་ནས་ློབ་ྱོང་བུར་ཏེ་འྲོ་དགོས་ུང་གི་
ཚིམ་པོ་ྲིད་ུབ་ནི་ཞིག་བྱ་ཆ་བྱ་དགོས་པར་འདོད། དེ་ ཡོད་པ་ངས་མ་བཤད་ྱང་འདིར་ཡོད་ཚང་མར་གསལ་ཆ་ཡོད་ མིན་ན། རང་ཅག་གི་དགོན་ྡེའི་བཤད་ྭར་ནང་བྟན་རིག་ པ་རེད།
ྭ་གཞོན་དེ་ཚོ་གནས་ྐབས་ློབ་ྱོང་རེ་ྱེད་ཀ་
གནས་བུད་འཛིན་ྱེད་ུབ་མཁན་ྱི་རིགས་གཅིག་ྐང་ བཞག་ྟེ་མ་བྲིགས་ན་ཡག་པོ་རེད་མ་གཏོགས། འདི་ནི་ློབ་ འཛིན་་ཆེས་འུང་དཀའ་བར་མ་ཟད། ནང་བྟན་ྱི་ུན་ཤེས་ ྱོང་གི་བར་གཅོད་ུ་འྲོ་བཞིན་ཡོད་པས། ཡོད་སའི་ྭ་བའང་ཐོན་དཀའ་བར་མིག་ྔའི་གནས་ུལ་ྱི་ ུ་ྱང་བར་བསམ་ློ་མི་གཏོང་བར།
ུབ་ྭ་བྲིག་
དེ་ཚོའི་ློབ་ྱོང་ལ་
ྟེང་ནས་བྟས་ན་མི་ཤེས་ས་ཅི་ཡང་མེད་པས། དགོན་པ་སོ་ ཕམ་ཁ་རག་ག་མི་འཇོག་ུ། ངའི་ུལ་ུལ་ྱི་ྭ་བུན་ློབ་
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
30
ྱོང་བ་ཡོངས་ྱི་ཚབ་ྱས་ཏེ་ྱེད་ཅག་ལ་རེ་འུན་ུས་པ་ ཡོད་ྱང་ྲོལ་ུགས་ཙམ་ལས་དོན་ྙིང་ཆེན་པོ་མེད་པར་ ཡིན་ན། གནད་དོན་འདི་རིགས་ལ་ུར་བཅོས་ྱི་ྲོས་ཆོད་རེ་ འདོད།
མུག་ུ། ྱེད་ྣམས་པར་ཁ་ཞེ་གཉིས་མེད་ུ་ུ་ུ
པའི་ལས་ཀ་དེ་རིགས་མི་འྲིག་པའི་ྟ་ུལ་མཐའ་གཅིག་ུ་ ལས།
འདི་དབལ་ུལ་གསེར་ྟའི་དགོན་ཁག་ཡོངས་ྱི་ཁ་
འདོན་པ་སེམས་ྱི་རེ་འུན་ཡིན་ལ། ུས་ུན་གོང་ུ་བཤད་ ཞིག་ལ་གོང་གི་ྟ་ུལ་དེ་དག་ནི་ང་ཉིད་ྒེར་ྱི་ྟ་ུལ་ཁོ་ན་ ྲ་མཁན་ཡང་ཡིན།
ྭ་བ་ལོ་ུང་དེ་ཚོ་བྲིགས་མ་བཞག་ ྱོགས་ཡིན་ཟེར་ནས་ྱེད་ྣམ་པའི་མུན་ནས་ློབ་གསོ་བ་
ན་དཔེ་ཆ་མི་ྟ་མཁན་དང་ྭ་ྒན་ྣམས་ུབ་ྭ་ལ་བྡད་ན་ ཡིན་པའི་ྲོམ་ཉམས་ུད་པ་གཏན་མིན། དེ་ལས་ྱང་བདག་
འོས་འཚམ་ཡིན་པ། ུབ་ྭ་ལ་འུག་མཁན་མང་དགོས་པའི་ གིས་ནོར་བ་དང་མི་འྲིགས་པ་ཡོད་ན་དགོངས་དག་ུ་བ་དང་ ངེས་པ་ཅི་ཡང་མེད་པས་དགོན་པ་རེས་འོས་འཚམ་རེ་བཞག་ ཆབས་ཅིག་གོང་གི་ཉོག་གཏམ་དེའི་ནང་ན་ལེན་ུ་རེ་ཡོད་ན་ ན་ཆོག་པར་མ་ཟད། བདག་གིས་གོང་ུ་བཤད་པའི་ུབ་ྭའི་ ཕ་ུལ་ྱི་དགེ་འུན་མུན་ཚོགས་ྱི་བཤད་ུབ་ཡར་ྱས་ ཆ་ྱེན་དེ་མ་ྡན་ན་དགོན་པ་ཞིག་ལ་མིང་ཙམ་ྱི་ུབ་ྭ་ཞིག་ ཡོང་བའི་ཕན་པའི་ུ་ུ་ྨོན།
ང་ཚོའི་ྐད་ཡིག་དར་ྱས་ུ་གཏོང་དགོས་པའི་རེ་ུ།
གསེར་ྟ་བཟོད་པ་ྱ་མཚོ། བོད་ནང་།
མི ་ རི ག ས་གང་ཞི ག ་ཡི ན ་ུང་ྐད་ཡི ག ་བེ ད ་ྱོ ད ་ ངོ་མཚར་བ་མང་པོ་ཞིག་བྗོད་པ་ལ་བྡ་ྲོད་ྱི་ྱེད་ལས་ དང་ཡར་ྱས་ལ་གཏོང་ུ་ནི་ཤིན་ུ་གལ་ཆེ་ྟེ། མི་རིགས་ ཆ་ཚང་ཞིང་ུན་ུམ་ཚོགས་པར་མ་ཟད། ཆོས་གུང་དང་ ནང་ུལ་ལ་མཚོན་ན་ྐད་ཡིག་ནི་རིན་ཐང་ཆེ་ལ་དགོས་གལ་ རིག་གུང་དེ་དག་བོད་ྱི་ྐད་ཡིག་གི་ྟེང་ུ་བུར་ུས་ ྷག་ུ་ཆེ་ཞིང༌། མ་ཟད་འྲོ་མི་ཡོངས་ལ་ཕན་བདེ་ླ་ྷག་ གཏན་ལ་ཕབ་ྱང་ཚར་བས། འདི་ཉིད་ཉམས་པར་ུར་ན་བོད་
ུབ་ྱེད་ྱི་ུས་པ་ཡོད་ྟབས་ྐད་ཡིག་འདི་ཉིད་ངེས་པར་ ཙམ་མ་ཟད་འཛམ་ླིང་ྱི་ལའང་ྱོང་ུད་ཧ་ཅང་ཆེ་བས་མི་ ུ་ུན་འཛིན་དང་དར་ྤེལ་ྱེད་ུ་ྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ རིགས་དང་ྱལ་ཁབ་ུ་ཡིན་ུང་བདག་ུང་ྱེད་ུ་འོས་ ུ་ཡིན་ུང་འོས་བབས་ྱི་འགན་འྲི་ྡོག་མེད་ཅིག་རེད། ང་ བབ་ུ་ུར་ཡོད། གཞན་ཡང་ུང་ྭ་མི་དམངས་ྱི་མུན་ ཚོའི་བོད་ྱི་ྐད་ཡིག་ལ་མཚོན་ནའང་ྐད་ཡིག་གཞན་དང་ ྱལ་ཁབ་ལ་མི་རིགས་ྔ་བུ་ྔ་ུག་ཡོད་པའི་དབང་ུ་ྱས་
མི་འྲ་བའི་ྱད་འཕགས་ཤིང༌། རིན་ཐང་ྡན་པ། ྷག་ུ་ྲོག་ ན་མི་རིགས་རེ་རེ་ཡི་ྐད་ཡིག་ནི་ྱལ་ཁབ་དེ་ཉིད་འུགས་ ྡན་འྲོ་བ་ཡོངས་ལ་ཞི་བདེའི་ྨན་མཆོག་བུན་ུབ་པའི་ ྱེད་ྱི་མི་ཡི་ྐང་པ་ྟ་ུའམ་ྲ་ཡི་ཆོན་ཐག་ྟ་ུ་ཡིན། མི་ བོད་བུད་ནང་བྟན་ཆོས་གུང་གིས་མཚོན་རིག་གནས་ རིགས་དེ་ཉིད་ྱི་ྐད་ཡིག་ུན་འཛིན་དང་དར་ྤེལ་གཏོང་
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
31
བའི ་ ལས་ཀ་ནི ་ ྱལ་ཁབ་དེ ་ ལ་ཧ་ཅང་ྨན་པའི ་ ྱ་བ་གལ་ ུང་ྭ་མི་དམངས་ྱི་མུན་ྱལ་ཁབ་ྱི་བཅའ་ྲིམས་དོན་ ཆེན་ཞིག་རེད་དེ།
ུངས་མི་རེ་རེ་ཡིས་རང་གཞན་གཉིས་ ཚན་ཉེར་གཅིག་པ་ལས།
མི་རིགས་རང་ྱོང་ས་གནས་ྱི་
ཀའམ་གང་ུང་གི་ྐད་ྣམ་དག་ཅིག་འཆད་མ་ཤེས་ཚེ་མི་དེ་ རང་ྱོང་ལས་ུངས་ྱིས་ལས་འགན་ུབ་ྐབས་མི་རིགས་ ུགས་པའི་ྲལ་ུ་གཏོགས་ཤིང༌། དེ་བཞིན་ུ་ཡི་གེ་ྣམ་དག་ རང་ྱོང་ས་གནས་དེ ་གའི ་རང་ྱོང་ྲོལ་ཡི ག ་ནང་གསལ་
ཅིག་ློག་མ་ཤེས་ཚེ་མི་དེ་ལོང་བའི་ྲས་ུའང་གཏོགས་པས་ གཏན་འབེབས་ྟར་ས་གནས་དེ་གར་ུན་མོང་ུ་ྱོད་པའི་
ྱལ་ཁབ་དེ་དང་མི་རིགས་དེ་ལ་ུགས་པ་དང་ལོང་བ་ྟ་ུའི་ ྐད་ཡིག་རིགས་གཅིག་གམ་ཁ་ཤས་ྱོད་ུ་དང༌། ུན་མོང་ གོ་མི་ཆོད་པའི་མི་ྷག་མོ་ཞྀག་གིས་ཞབས་འྲེན་བཏང་སོང་ ུ་ྱོད་པའི་ྐད་ཡིག་རིགས་ཁ་ཤས་ྱི་ཐོག་ནས་ལས་འགན་
བ་ཅི་ྱིར་མ་ཡིན། དེས་ན་ྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་གང་ཡིན་ ུབ་ྐབས་ས་ཁོངས་རང་ྱོང་དངོས་ུ་ྱེད་པའི་མི་རིགས་
ུང་དེ་ལ་ཞབས་འདེགས་ླ་མེད་ཅིག་བུབ་འདོད་ཡོད་ན་མི་ དེའི་ྐད་ཡིག་གཙོ་བོར་བུང་ཆོག ུུ་ཅན་ཐའོ་ཡིས་ྱི་ལོ་
རིགས་ྱི་ྐད་ཡིག་བདག་ྱོང་དང༌། ློབ་ྱོང༌། ུན་འཛིན། ༢༠༠༥ལོའ ་ི ླ་༥ཚེས་༢༧ཉིན་ུང་དྱང་གི་མི་རིགས་ྲོས་ དར་ྤེལ་སོགས་ྱི་ྱ་བ་ངེས་པར་ུ་བུབ་དགོས་སོ། ། དེ་ ཚོགས་དང་ྱལ་ྲིད་ྱི་ྱབ་ཁང་གི་ྱལ་ཡོངས་མི་རིགས་
ནི་ྱལ་ཁབ་ྱི་ྲིམས་དང་ཡང་མུན་ཏེ། ུང་ྭ་མི་དམངས་ མུན་ྲིལ་ཡར་ཐོན་གཟེངས་བྟོད་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བཞི་ ྱི་མུན་ྱལ་ཁབ་ྱི་བཅའ་ྲིམས་དོན་ཚན་བུ་པ་ལས། མི་ པའི་ཐོག་གནང་བའི་གུང་བཤད། ྱལ་ཁབ་ྱི་མི་རིགས་སོ་
རིགས་རང་ྱོང་ས་གནས་ྱི་རང་ྱོང་ལས་ུངས་ྱིས་ས་ སོས་མི་རིགས་རང་གི་ྐད་ཆ་དང་ཡི་གེ་བཀོལ་བ་དང༌། དར་ གནས་དེ་གའི་མི་རིགས་ཁག་ཚང་མར་རང་ཉིད་ྱི་ྐད་ཡིག་ ྱས་ུ་གཏོ ང ་བའི ་རང་དབང་ཁག་ཐེ ག ་འོང ་བ་ྱ་ུ་དང༌།
བེད་ྱོད་དང་དར་ྱས་ུ་གཏོང་བའི་རང་དབང་ཡོད་པ་དང༌། ྲངས་ུང་མི་རིགས་ྱི་ྐད་ཆ་དང་ཡི་གེ་ུལ་མུན་དང་ རང་ཉིད་ྱི་ུལ་ྲོལ་གོམས་གཤིས་ྔར་ུས་འཛིན་པའམ་ ཚད་ྡན་ུ་བུར་བ་དང༌།
ཆ་འྲིན་ཐག་གཅོད་ྱི་ྱ་བར་
བུར་བཅོས་ྱེད་པའི་རང་ཡོད་པར་འགན་བུང་ྱ་ུ། ུང་ རོགས་རམ་ྱ་ུ། ྱལ་ཡོངས་ྱི་ྱབ་ུ་བཀོལ་བའི་ྱི་ྐད་ ྭ་མི་དམངས་ྱི་མུན་ྱལ་ཁབ་ྱི་བཅའ་ྲིམས་དོན་ཚན་ དང་ྱ་ཡིག་ཚད་ྡན་ྱབ་ྤེལ་ྱས་ནས་བཀོལ་ྱོད་ྱ་ུ་
ཞེ་དུ་པ་ལས། ྱ་རིགས་ལས་ྱེད་པས་ས་གནས་དེ་གའི་ དང༌། མི་རིགས་རང་ྱོང་ས་གནས་ྱི་མི་རིགས་སོ་སོའ ་ི ྱི་ ྲངས་ུང་མི་རིགས་ྱི་ྐད་ཡིག་ྱང་དགོས་ལ། ྲངས་ུང་ དམངས་ྱིས་ཕན་ུན་ྐད་ཆ་དང་ཡི་གེ་ློབ་ྱོང་ྱེད་པར་
མི་རིགས་ྱི་ལས་ྱེད་པས་རང་ཉིད་མི་རིགས་ྱི་ྐད་ཡིག་ ུལ་མ་གཏོང་ུར་ུགས་ྣོན་ྱག་དགོས། ཞེས་གུངས་ ྱངས་བ་དང༌།
བེད་ྱོད་དགོས་པ་དང་འྲེལ་ྱལ་ཡོངས་ ཡོད། ྲིམས་ུགས་ྲིམས་ྲོལ་གཅེས་བྲགས་ལས་ྱང༌།
ུ་ྱི ་ ྱབ་ུ་ྱོ ད ་པའི ་ ྱ་ྐད་དང་ྱ་ཡི ག ་ཚད་ྡན་ཡང་ མི་རིགས་སོ་སོར་རང་ཉིད་ྱི་ྐད་དང་ཡི་གེ་ྱོད་ྤེལ་ྱི་
ྱང་དགོས། གཞན་ུང་ྭ་མི་དམངས་ྱི་མུན་ྱལ་ཁབ་ྱི་ རང་དབང་ཡོད་པ་དང༌། ཚང་མར་རང་ཉིད་ྱི་ུལ་ྲོལ་གོམ་
བཅའ་ྲིམས་དོན་ཚན་ུག་པ་ལས། ྲངས་ུང་མི་རིགས་ས་ གཤིས་ྔར་ུར་འཛིན་པའམ་བུར་བཅོས་གང་ྱེད་ྱི་རང་ ུལ་ུ་མི་རིགས་རང་གི་ྐད་ཆ་དང་ཡི་གེ་བཀོལ་ནས་ློབ་ དབང་ཡོད། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ུངས་གུག་ས་དེ་དག་
ྲིད་ྱ་ཆོག་ལ། ས་དེའི་མི་རིགས་སོ་སོར་ྱི་ྱོད་ྱི་ྐད་ཆ་ ལ་བྟེན་ནས་ང་ཚོ་ྐད་ཡིག་དར་ྤེལ་དང་ུན་འཛིན་ྱ་ུ་ དང་ཡི་གེ་བཀོལ་ནས་ློབ་ྲིད་ྱས་ྱང་ཆོག
གཞན་ཡང་ ལ་ཆོད་སེམས་བྟན་པོ་ཡོད།
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
32
གཟི ག ས་ུལ་ུས་ྱི ་ ཕོ ་ ཉ།
ུ་དོག་པོའ ་ི བསམ་ློ་ནི་བོད་ཡིག་འཆི་ལམ་ུ་གཏོང་ྱེད་ཅིག་ཡིན།
ྣམ་ྲོལ་ླིང་། འྲོང་ུར་ཆོས་ྗེ།
མི ་ རི ག ས་ཤི ག ་ལ་མཚོ ན ་ན་རང་ཉི ད ་ྱི ་ ྐད་དང་ ྱི་གཤིས་ུགས་ྟར་ུ་ྱེན་ུན་ུམ་ཚོགས་པ་ཞིག་ལ་
ཡི་གེ་གཉིས་པོ་ནི་མི་རིགས་དེ་ཡི་ངོ་བོ་མཚོན་ྱེད་དམ་མི་ བྟེན་ནས་དེ་ྟར་འུང་བ་ཡིན་ྱི་ུ་མེད་ལས་ྱེ་བོ་ུན་ རིགས་དེ་ྲ་བྟན་ུན་གནས་ཡོང་བའི་ྲོག་ྩ་ྟ་ུ་ཆགས་ ྱིས་ཚད་མཐོན་པོའ ་ི གདེང་འཇོག་དེ་ཐོབ་པ་ཞིག་ག་ལ་ཡིན།
ཡོ ད ་པ་ནི ་ ུས་རབས་འདི ར ་མི ་ ཕལ་མོ ་ ཆེ ས ་ཤེ ས ་གསལ་ དེ ས ་ན་ང་ཚོ འི ་ བོ ད ་ྱི ་ ྐད་ཡི ག ་འཕེ ལ ་ྱས་འདོ ད ་མཁན་ ཡིན་ལ། རང་སོའ ་ི ྐད་ཡིག་དར་ྤེལ་དང་ུང་ྱོབ་ྱི་ཆེད་ ཞིག་ཡིན་ན།
ངེས་པར་ུ་ྐད་ཡིག་གཞན་ྱི་དར་ྱས་ྱི་
ྱ་གཞག་ྣ་ཚོ ག ས་ྤེ ལ ་བཞི ན ་ཡོད ་པའང་མཐོང ་ཆོ ས ་ུ་ ྱོགས་ལ་བསམ་གཞིག་ྱ་དགོས་ྙམ། ུར་ཡོད། འཛམ་ུའི་ླིང་འདིའི་ནང་གི་མི་རིགས་དང་ྐད་
རི ག ས་ྟོ ང ་ྲག་མང་པོ འ ་ི ྲོ ད ་ནས་ྐད་ཡི ག ་གཞན་ལས་ ན།
ང་ཚོའི་ྐད་ཡིག་གཉིས་ྱང་ངོ་བོའ ་ི ཆ་ནས་བཤད་
འཇིག་ྟེན་ཁམས་འདིར་དེས་བྗོད་ྱ་མི་ུབ་པ་ཞིག་
ྱད་ུ་འཕགས་པ་ནི། ཡོངས་ྲགས་ུ་དྱིན་ཇིའི་ྐད་དང་ གཏན་ནས་གཞི་མ་ུབ་ལ་འུབ་པར་མི་འུར་ཞིང༌།
ྱད་
ཡི་གེ་གཉིས་པོ་ཆགས་ཡོད་པ་མ་ཟད། དེ་གཉིས་པོར་འཛམ་ པར་ུ་དྱངས་གསལ་སོ་བཞིའི་རང་བཞིན་ཅན་ྱི་གདོང་ ླི ང ་ྱི འི ་ ྐད་ཡི ག ་ྱང་བྗོ ད ་ཆོ ག ་པའི ་ གནས་ུ་ླེ བ ས་ དམར་བའི ་ ཡི ་ གེ ་ འདི ་ཤི ན ་ུ་ནས་ྟོ བ ས་ྡན་ཞི ག ་ཡི ན ་ ཡོད། མི་རིགས་ུ་འྲ་ཞིག་ཡིན་ནའང་རང་གི་ྐད་དང་ཡི་གེ་ ནའང༌།
འདི་ཉིད་འཛིན་ྱོང་དང་འཕེལ་ྱས་ུ་གཏོང་མིའི་
གཉིས་པོའ ་ི དར་ྱབ་མི་འདོད་མཁན་ཞིག་མེད་པ་དང་། དེའི་ བསམ་ྱོད་ྱི་ཆ་ནས་བཤད་ན། ངེས་པར་ྗེས་ུས་ུགས་ ཆེད་འབད་ྩོལ་ཡོད་ུ་ྩལ་ུགས་གཉེར་ྱིན་ཡོད་ནའང༌། ཆེན་ཐེབས་ཡོད་པ་ནི་བྙོན་མེད་ུ་ུབ། ུ་མཚན་དེ་དག་ དྱིན་ཇིའི་ྐད་ཡིག་གཉིས་པོ་དམིགས་བསལ་ྱིས་འུར་ ལ་བྟེན་ནས་བོད་ྱི་ྐད་ཡིག་ུང་ྱོབ་དང་འཕེལ་ྱས་ྱི་
ུ་འཐོ ན ་པའི ་ ུ་མཚན་ཅི ་ ཡི ན ་ནམ་ཞེ ས ་ང་ཚོ ས ་བསམ་ ཆེད། ལས་འུལ་ྤེལ་བ་དང་། རེ་ུལ་ུ་བ། ྱབ་བྲགས་ གཞིག་རེ་ྱས་ན། དེ་ནི་ློ་ུར་ཐོག་ྱག་ུ་ུང་བའམ་དང་ ྱེད་པ་སོགས་ཇེ་མང་ནས་ཇེ་མང་ཆགས་ཡོད། དེ་དག་གིས་ པོ་ནས་འཛམ་ླིང་ྱིའི་ྐད་ཡིག་གི་ངོ་བོར་ུབ་པ་མིན་པར་ བྗོད་ྱའི་གཙོ་བོ་ནི།
བོད་ྱི་ྐད་ཡིག་གལ་ཆེན་ཡིན་པ་
རང་གི་ྐད་ཡིག་ཉམས་པ་སོར་ུད་དང༌།
མི་ཉམས་གོང་ དང་ྩ་ཆེན་ཡིན་པ་སོགས་གཙོ་ཆེར་འཛིན་མོད།
དག་ལས་ྣམ་དྱོད་ཆེ་བ་ཡོད་པས་རེད།
དངོས་པོ་ུན་ གང་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་གནད་ྱི་དོན་པོ་གདོང་དམར་བོད་པའི་
དེ་ཙམ་
ྤེ ལ ་ྱི ་ ཐབས་ལམ་བྟེ ན ་ྱོ ག ས་ལ་མགོ ་ སེ ར ་ཚོ ་ གཞན་ ྱི ས ་ུབ་འྲས་ངེ ས ་ཅན་ཞི ག ་འཐོ ན ་དཀའ་བར་སེ མ ས།
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
33
ྐད་ཡི ག ་གཉི ས ་པོ ་ མི ་ ཉམས་ུན་འཛི ན ་ྱེ ད ་པར་འགལ་ གཏོར་གཏང་དགོས་པའི་ྐོར་ལས་འྲོས་ནས་གཙོ་བོར་ླེང་ ྱེན་གཙོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ངོས་འཛིན་གསལ་པོ་ཞིག་ཡོད་ འདོད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་ྱལ་ཁབ་ཅིག་ལ་མཚོན་ན་ྱལ་ཁབ་
དགོས་ྱང༌། ད་བར་འགལ་ྱེན་ྱི་གཏེ་པོ་དེ་ངོས་འཛིན་མ་ དེའི་ཡི་གེ་ནི། ྱལ་ཁབ་ཕན་ུན་བར་འྲལ་ུགས་ྱི་དོན་ ུབ་པའམ་ུབ་ྱང་མི་ྲ་བའི་བུལ་ུགས་ུ་ུས་ཡོད། ཆེན་ུབ་པར་མེད་ུ་མི་ུང་བའི་ལག་ཆ་ཞིག་གམ།
ྱལ་
ཇི ་ ྲི ད ་འགལ་ྱེ ན ་ྱི ་ གཙོ ་ བོ ་ དེ ་ ངོ ས ་འཛི ན ་དང་འྲེ ལ ་དེ ་ ཁབ་དེའི་མི་སེར་ྣམས་ཆོས་དང་འཇིག་ྟེན་གང་ཐད་ནས་ ཉིད་བསལ་མ་ུབ་པ་དེ་ྲིད་ུ་ཡར་ྱས་ཡང་དག་པ་ཞིག་ ྨོངས་གཉིད་ལས་དྲོག་ྱེད་ྱི་ལག་ཆ་ཆེ་ྲས་ཤིག་ཡིན།
མི་ཡོང་བ་ནི་དངོས་པོའ ་ི གཤིས་ུགས་ཤིག་ཡིན་པ་ྨོས་ཅི་ མདོར་ན་ཡི་གེ་ནི། ཆོས་དང་འཇིག་ྟེན་ྱི་ྱ་གཞག་ཐམས་
དགོས། དེར་བྟེན། འདས་པའི་གནས་ུལ་དང་ཉམས་ྱོང་ ཅད་རི་མོའ ་ི ལམ་ནས་མཚོན་ྱེད་ཅིག་ཡིན་པས། ནམ་ཡང་ ལ་དཔགས་ནས་ད་མ་འོངས་གཉིས་ལ་འགལ་ྱེན་སེལ་བ་ ཆོས་དང་འཇིག་ྟེན་གཉིས་ཀས་ུན་མོང་ུ་ལོངས་ུ་ྱད་
དང་མུན་ྱེན་ུབ་པ་ུང་འྲེལ་ྱི་ྒོ་ནས་བྱོད་དགོས་ ྱ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་དེ་གཉིས་ྱི་ྱོགས་ུ་མ་ུང་པར་གནས་
པ་ཡིན། མདོར་ན་གལ་ཆེན་ཡིན། ྩ་ཆེན་ཡིན། ཞེས་ཡང་ དགོས་པ་ྟ་ཅི་ྨོས། གལ་ྲིད་ྱལ་ཁབ་དེའི་ཡི་གེ་གང་ཞིག་
ློས་བྱར་ློས་མི་ྱེད་པར་ྐད་ཡིག་འཕེལ་ྱས་ལ་གནོད་ ཆོས་ྱོགས་ྱི་བསམ་ློའ ་ི ྟངས་འཛིན་ཚད་ལས་བྒལ་བ་ པའི་འགལ་ྱེན་ངོས་གུང་ུ་དང་དེ་ཉིད་སེལ་བའི་ཐབས་ ཐེབས་སོང་ན་ཡི་གེ་དེས་གོང་བྗོད་ྱི་ྱེད་ལས་ྣམས་ཇི་ ལམ་བྟེན་ུ་ནི་ུས་ྐབས་འདིར་གནད་འགག་ཅིག་ཆགས་ བཞིན་ུབ་པར་ྱེད་པ་ལ་འགལ་ྱེན་ུ་ུར་ཅིང་། ཡོད།
གནོད་
དེ་དག་ནི་ངས་ྐད་ཡིག་གཉིས་པོའ ་ི འཕེལ་ྱས་ཐད་ པས་ྱེ་ྲག་མི་སེར་དུས་མའི་འཚོ་བ་ནས་མགོ་ྱལ་ཁབ་
ླེང་ློང་ཙམ་ཡིན།
ྱིའི་དོན་ཆེན་ལ་ཤིན་ུ་གནོད།
མདོར་ན་ཡི་གེའི་ཚེ་ྲོག་
ད་ནི་གང་ཞིག་ླེང་ྱའི་གཙོ་བོ་བོད་ྱི་ཡི་གེ་འདི་ ལ་གནོད་པ་ཡིན། ཡི་གེའི་ཚེ་ྲོག་ལ་གནོད་པ་ནི། ྱལ་ཁབ་
ཉིད། ཉམས་པ་སོར་ུད། སོར་ུད་ུན་ྱོང༌། ུན་ྱོང་ དེའི་མི་རིགས་ྱི་ཚེ་ྲོག་ལ་གནོད་པ་ྟ་ྨོས་ྱང་ཅི་དགོས། དར་ྤེལ་བཅས་ྱི་ཆེད་འགག་ྩ་ྡན་པའི་ཚིག་ུམ་འགའ་ དེས་ན་ང་ཚོས་ནམ་ཡང་ཡི་གེའི་ྟེང་འཛིན་དགོས་པའི་འུ་
ཞིག་ྤེལ་བར་འདོད། ྐབས་འདིར་ཡང་ངས་བོད་ཡིག་འདིས་ ཤེས་གུམ་ཡོད་པ་ནི། ངོ་བོ་ལ་བསམས་ན། ུག་ྩེ་ལས་རི་ བཀའ་འུར་དང་བྟན་འུར་ཆ་ཚང་བྗོད་ྱར་ྱས་པས་ མོའ ་ི གུགས་ུ་འཕོས་པའི་བེམ་གུགས་ཤིག་དང༌། ྱེད་
ཤི ན ་ུ་ྩ་ཆེ ན ་ཡི ན ་པ་དང་བོ ད ་མི ་ རི ག ས་ྱི ་ ཚབ་མཚོ ན ་ ལས་ལ་བསམས་ན། གང་བྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་གསལ་ ཡིན་པས་ཤིན་ུ་གལ་ཆེན་ཡིན་པ་མ་ཟད། འཇིག་ྟེན་ཁམས་ ྱེད་ཅིག ྱད་པར་ལ་བསམས་ན། མི་རིགས་དེའི་ུན་མིན་
འདིའི་དངོས་པོ་ཡོད་ཚད་དྱངས་གསལ་སོ་བཞི་པོ་གཅིག་ ྱི ་ ངོ ་ བོ ་ མཚོ ན ་ྱེ ད ་ཅི ག ་དང་མི ་ རི ག ས་དེ ་ གནས་མི ན ་ྱི ་
ུ་འདི ས་བྗོད ་ུས་པས་ཤི ན ་ུ་ྟོབ ས་ྡན་ཡི ན ་ཞེ ས་པ་ འགག་ྩ་ཞིག་ཡིན་པ་བཅས་ཡིན། ང་ཚོར་ཡི་གེའི་ྟེང་འཛིན་ སོགས་ལས་འྲོས་ནས་བྱར་ློས་ཡང་ློས་ྱིས་ཁ་གཡང་ པའི་བསམ་ློ་དེ་ཙམ་ཡོད་ན་དེ་གས་མ་འུས་པ་མེད་ལ། དེ་ བྲག་ུ་མིན་པར། གལ་ཆེན་ྩ་ཆེན་ྟོབས་ཆེན་རང་བཞིན་ ལས་ྷག་འྲེལ་བཤད་དང་བྩི་མཐོང་གང་ཡང་དགོས་པ་ ྡན་པའི ་ བོ ད ་ཡི ག ་འདི ་ ཉི ད ་ྱི ་ མུན་ྱོ ད ་ྱི ་ བཀག་ྡོ ་ ཆེ ་ མེད།
ཡི་གེ་ྩ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་ཡང་ྱེད་ལས་དང་ྱད་པར་
ཤོས་ཤིག་ངོ་ྲོད་དང་ྲགས་ནས་བཀག་ྡོ་དེ་ངེས་པར་ྩ་ གཉིས་པོ་དེའི་ྟེང་ནས་འཇོག་དགོས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་ངོས་
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
34
འཛི ན ་གསལ་པོ ་ ཞི ག ་ཚང་མས་ཡི ད ་འཇགས་ུབ་དགོ ས ་ འཛིན་ཞེས་པ་ང་ཚོའི་མེས་པོ་ླེན་ུགས་འགའ་ཞིག་གི་ྱ་ ྙམ། དེ་མིན་ང་ཚོས་ཆོས་ྱོགས་དང་འྲེལ་ནས་ྟོག་ློས་ ྱོད་ྟར་ྒམ་ནང་ུ་བུང་ནས་ྡོད་པ་དང་མཆོད་གཤོམ་ུ་
འྲེལ་བཤད་ྣ་ཚོགས་པ་ཞིག་རང་བཟོ་ྱས་ནས་ུ་དོག་ བྲིགས་ནས་བཞག་པ་དེ་འྲ་གཏན་ནས་མིན་པ་འྲ། ང་ཚོའི་
པོའ ་ི བསམ་ློ་དང་ལག་ལེན་ྱ་འྱམས་ུ་ྱིན་ཏེ། ཡི་གེ་ལ་ ཟེ ར ་ྲོ ས ་ྱི ་ ྱབས་འྲོ འ ་ི བླབ་ྱ་དང་འྲེ ལ ་བའི ་ ཡི ་ གེ ་ བསམ་ློའ ་ི ུ་ཡངས་དང་ལག་ལེན་ྱི་ུ་ཡངས་མི་ྟེར་བ་ བཀོལ་ྱོད་ལ་ུ་ཡངས་མི་ྲོད་པ་ནི་བསམ་ློའ ་ི ངོས་ནས་ ནི་ང་ཚོ་གདོང་དམར་བའི་བོད་ཡིག་འདི་ཉིད་ྱི་འཕེལ་ྱས་ རང་གི་ཡི་གེར་མཐོང་ཆེན་ྱེད་ྱིན་ཡོད་ྲིད་ྱང་དོན་དངོས་
ལ་གནོད་པའི་འགལ་ྱེན་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཡིན་པར་ཁོ་བོས་ངོས་ ཐོག་རང་གི་ུན་ུམ་ཚོགས་པའི་ཡི་གེ་འདིའི་རིང་གནས་ྱི་ འཛིན་ྱེད་ལ།
ཐམས་ཅད་ྱིས་དེ་ྟར་ངོས་འཛིན་གསལ་ ཚེ་ྲོག་གུབས་དང་གུབ་བཞིན་ཡོད་པ་ནི་དངོས་ུང་ལོ་
པོར་ུབ་སོང་ན་ད་གཟོད་བོད་ཡིག་འཕེལ་ྱས་ྱི་ྒོ་མོ་ཧ་ ུས་ྱིས་བདེན་དཔང་ྱས་དང་ྱེད་བཞིན་པ་ཡིན། ཅང་ཡངས་པོར་འུར་བ་ཡིན།
ཡི་གེ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་ཇི་ཙམ་གང་སར་མིག་མུན་
ཁ་གསལ་ུ་བཏང་ནས་བྗོད་ན་ང་ཚོའི་ཡི་གེ་འདིར་ ུ་མཐོང་ུ་མང་བ་ཡོད་པ་དེ་ཙམ་ྱིས་ཡི་གེ་དེས་མི་ཚོར་
བོད་མི་ྣམས་ྱིས་ུབ་གུང་གི་དགོངས་པ་ཇི་བཞིན་མ་ རང་བཞིན་ྱིས་བག་ཆགས་ཤིག་འཇོག་འྲོ་བའང་ཆོས་ཉིད་
ལོན་པར་ཆོས་ྱོགས་ྱི་བསམ་ློའ ་ི ྟངས་འཛིན་ཚད་ལས་ ཅིག་རེད།་དཔེར་ན། དྱིན་ཇིའི་ཡི་གེ་ལ་མཚོན་ན། ུལ་
བྒལ་བ་ཐེབས་སོང་བ་འདི་ནི། ང་ཚོའི་བོད་ཡིག་གི་འགལ་ ུས་གནས་ྐབས་གང་ུའང་མཐོང་ུ་ཡོད། མཐོ་ྱལ་ཁབ་ ྱེན་གཙོ་བོ་ཞིག་ུ་འུམས།
ང་ཚོའི་བོད་ཡིག་འདི་དྱིན་ ྱི་ྩ་ྲིམས་དང་དཔེ་མཛོད་ཆེན་མོ་ནས། དམའ་གད་ྙིགས་
ཡིག་སོགས་ྱི་ྗེས་ཟིན་ནས་ཡོངས་ྱབ་ུ་དར་ྱས་འུང་ དང༌། དགོས་པའམ་ུན་གནས་ུབ་དགོས་ན།
ྲང་ལམ་ཛོར་པོའ ་ི ཐོག་ུའང་མངོན་གསལ་ངང་ང་
ང་ཚོའི་བོད་ཡིག་ ཚོས་མཐོང་ུབ།
ངང་ུལ་འདིས་མི་ྣམས་ལ་དྱིན་ཡིག་
འདིར་ཡང་ངེས་པར་ུ་དྱིན་ཡིག་གི་ུ་ཡངས་རང་བཞིན་ ཅེས་ཟེར་ུས་བག་ཆགས་གཏིང་ཟབ་ཅིག་ུན་ྱིན་ཡོད། མ་ དང༌།
བེད་ྱོད་རང་བཞིན།
ྱབ་ཚད་རང་བཞིན་བཅས་ ཟད་ུས་རབས་འདིར་ཅ་དངོས་ཤིག་ལ་མཚོན་ན་དྱིན་ཡིག་
ྣམ་པ་གུམ་པོ་ྡན་དགོས། དེ་མིན་ང་ཚོས་ྐད་ཡིག་ུང་ གིས་མ་ྱབ་པ་ཕལ་ཆེར་མེད་ཟེར་ན་ཆོག་ལ།
ཐ་ན་གསང་
ྱོབ་དང་མི་ཉམས་ུན་འཛིན་ཞེས་གནམ་ས་གང་བའི་ྐད་ ྱོད་ཤོག་ུ་ལའང་དྱིན་ཡིག་ྲིས་ཡོད་ལ་མི་ྣམས་ྱིས་
འབོད་ྱས་ྱང་ཕན་པ་མི་ྲིད་ྙམ། ང་ཚོས་ྐད་དང་ཡི་གེ་ ྱང་ྣང་བ་ྣམ་ྟོག་ཅི་ཡང་མེད་པའི་ྒོ་ནས་ྱི་ཤོག་ུ་བེད་ མི་ཉམས་ུན་འཛིན་འདོད་ན་ཡར་འཛིན་བྡད་ུ་མ་ཡིན་ ྱོད་ྱེད།
མི་ཞིག་གིས་དྱིན་ཇིའི་ཡི་གེས་འཕོངས་ྱིས་
པར་ངེས་པར་ུ་དེ་གཉིས་ུ་ཡངས་ངང་མར་ློད་གང་ུབ་ སོང༌། ཁ་ུད་ྣབས་ུད་ྱིས་སོང་ཟེར་ནས་འྱ་ྨོད་དང་ ྱ་དགོས། ྱལ་ཁབ་བམ་མི་རིགས་ཤིག་ལ་མཚོན་ན། དེའི་ འཁང་ར་ྱེད་མཁན་ཞིག་གཏན་ནས་མེད། འདི་ནི་དྱིན་ཇིའི་ ཡི་གེར་བཀོལ་ྱོད་ྱི་ུ་ཡངས་དང་རང་དབང་ཇི་ཙམ་ཡོད་ མེ ས ་པོ ་ ཚོ ས ་རང་གི ་ ྐད་ཡི ག ་དར་ྱབ་འྲོ ་ བའི ་ ཆེ ད ་ུ་
པའམ་ཇི ་ ཙམ་ཁོ ་ རང་རང་དབང་གི ས ་ློ ད ་ུབ་ན་དེ ་ ཙམ་ ཡངས་ྱི་བསམ་ློ་ལ་བྟེན་ནས་ུང་བ་ཞིག་རེད། མི་ཚང་ ྱི ས ་འཕེ ལ ་ྱས་ུ་འྲོ ་ བ་དང་ུགས་ལ་མི ་ ཉམས་ུན་ མ་ུ་ཡངས་དང་ྟབས་བདེ་ལ་ཤིན་ུ་དགའ་བའི་ུས་རབས་ འཛིན་རང་བཞིན་ྱིས་འུང་བ་ཡིན།
ཡི་གེ་མི་ཉམས་ུན་ འདིར་ུ་ཡངས་རང་བཞིན་ྡན་པའི་དྱིན་ཇིའི་ཡི་གེ་ཤིན་ུ་
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
35
དར་ྱས་འྲོ་ཡིན་ཡོད། དོན་དངོས་ཐོག་བསམས་ན། དྱིན་ གུག་མི་ུང་བར་ནམ་ཡང་མཐོ་སར་འཇོག་ཅིང་གཙང་སར་
ཡིག་གིས་འཕོངས་ྱིས་པས་དྱིན་ཡིག་ལ་གནོད་པ་མེད་པ་ འཇོག་དགོས་པ་སོགས་ྱི་དག་ྣང་ཆེ་བའི་བསམ་ྱོད་ཅིག་ མ་ཟད། དེ་ཉིད་འཕེལ་ྱས་ལ་ྨན་པའི་མུན་ྱེན་ྱི་ཆ་ཤས་ གམ་ུ་དོག་པོའ ་ི ྱ་ྱོད་ཅིག་རེད། ང་ཚོའི་བོད་ཡིག་ནི་མིག་ ཤིག་ཆགས་པ་ཡིན།
གི ས ་ལོ ང ས་ྱོ ད ་ཁོ ་ ན་མ་གཏོ ག ས་ཡན་ལག་གཞན་ྱི ས ་
མདོ ་ དོ ན ་ཡང་ྙི ང ་དཔེ ་ མཚོ ན ་དེ ་ དག་གི ས ་གང་ ལོ ང ས་ུ་ྱོ ད ་མི ་ ཆོ ག ་པའི ་ བཀའ་ྲི མ ས་ཤི ག ་བོ ད ་ཡི ག ་
ཞིག་ུབ་འདོད་པ་ནི། ང་ཚོའི་བོད་ྱི་ཡི་གེ་འདིར་ཡང་དྱིན་ གསར་གཏོ ད ་གནང་བ་པོ ་ློབ ་དཔོ ན ་ཐོན ་མི ས ་གནང་མེ ད ་
ཡིག་ྟར་ུ་ཡངས་རང་བཞིན་ྡན་དགོས་ཟེར་བ་ཡིན། ུ་ ལ་ཆོས་ྱལ་བཀའ་ྲིན་ཅན་རིམ་ྱོན་ྱིས་ྱང་གཏན་ནས་ ཡངས་རང་བཞིན་ྡན་ཞེས་པའང་གཉིས་ཏེ།
བསམ་ློ་ུ་ མཛད་མེད་ནའང་ུ་དོག་པོའ ་ི གནས་ུལ་དེ་ྷག་པ་ནི། ཡབ་
ཡངས་དང༌། བཀོལ་ྱོད་ུ་ཡངས་བཅས་ྣམ་པ་གཉིས་སོ། མེས་གོང་མ་རེ་ུང་གི་དག་ྣང་ཆེ་བའི་ྐད་ཆ་ྲ་ཇི་བཞིན་ུ་
།དེ་གཉིས་པོ་ུ་འྲས་ུ་གནས་པ་ཡིན་གཤིས་དྱིན་ཡིག་ བུང་བ་དང༌། ཡང་འགའ་ཞིག་གིས་ུང་དོན་མ་གོ་ནའང་རང་ ྟར་བཀོལ་ྱོད་ུ་ཡངས་ཡོང་བ་ལ་དང་ཐོག་ང་ཚོ་བོད་མིས་ ཉིད་མཁས་མདོག་གིས་འྲེལ་བཤད་ཅིག་བྩམས་པར་བོད་ བོད་ཡིག་ཐོག་བུང་བའི་བསམ་ློ་དེ་ུ་ཡངས་བཟོ་དགོས་ མི་ཚོས་རི་བོང་ཅལ་འྲོགས་ྱི་ངང་ུལ་བུང་བ་ལས་ུང་
པ་གལ་གནད་ུ་མཐོང༌། ང་ཚོས་བོད་ཡིག་ཟེར་བ་དེ་བོད་མི་ བ་གོར་མ་ཆག ཤིན་ུ་ུ་དོག་པོའ ་ི བསམ་ློ་དེ་དག་ནི་བོད་
རིགས་ྱི་ངོ་བོ་ུན་ུ་གནས་མིན་ྱི་ཚེ་ྲོག་ཅིག་ཡིན་པར་ ཡི ག ་འཕེ ལ ་ྱས་ལ་གནོ ད ་པའི ་ བསམ་ློ འ ་ི ུག་ཅི ག ་རེ ད ་ ངོས་འཛིན་ྱི་བསམ་ློ་ངེས་ཤེ ས་འྲོངས་པ་ཞིག་ཡོད་ན་ ཟེར་ན་མི་ཆོག་པ་མེད། བོད་ཡིག་ཐོག་བུང་བའི་བསམ་ློ་དེ་གས་ཆོག དེ་མིན་ཡི་
དེ་ཡང་ྟོན་པ་བཀའ་ྲིན་ཅན་ྱིས། ྔ་བྱ་མཐའ་
གེའི་ཐོག་བུང་བའི་ྲོལ་ུན་ངན་པའི་བསམ་ློའ ་ི འཆིང་ྱ་ མར་ུར་པ་ན།
།ང་ཉིད་ཡི་གེའི་གུགས་ུ་གནས།
།ང་
ལས་ྲོལ་མ་ུབ་པ་དེ་ྲིད་ུ་བོད་མི་རིགས་ྱི་ཡི་གེ་འདིའི་ ཡིན་ྙམ་ུ་ཡིད་ྱོས་ལ། །དེ་ཚེ་དེ་ལ་ུས་པ་ྱེད། །ཅེས་ ཚེ་ྲོག་ྱས་མི་ུབ།
ད་བར་ུན་ུམ་ཚོགས་པའི་བོད་ ྱ་བའི་ཚིགས་ུ་བཅད་པ་དེས་ང་ཉིད་ཡི་གེའི་གུགས་ུ་
ཡིག་འདིའི་ཚེ་ྲོག་ཤིན་ུ་ཉམ་ུང་ུ་གནས་པའང་བསམ་ གནས་ཞེས་ྱི་བམ་པ་ཞིག་ལས་ང་ཉིད་བོད་ཡིག་གུགས་ ློ་འདིས་བཟོས་པའི་ྱས་ྗེས་ནག་པོ་ཞིག་ཡིན་ལ་བོད་ཡིག་ ུ་གནས་ཞེས་གུངས་མེད། འཕེལ་ྱས་ྱི་བཀག་ྡོ་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཆགས་ཡོད། ཁ་གསལ་ུ་བཏང་ནས་བྗོད་ན།
ང་ཚོས་ུང་དེ་ུ་མཚན་
ུ་ྱས་ནས་དགོ ས ་མེ ད ་ུ་བོ ད ་ཡི ག ་ཉི ད ་ྱི ་ མུན་ལམ་
ང་ཚོའི་བསམ་ འགོག་དགོས་དོན་ཅི། ཁ་ུག་བཤད་ན། ུང་དེའི་དོན་དང་
ློའ ་ི ནང་ཡི་གེ་ནི་སངས་ྱས་ྱི་ུལ་པ་ཡིན་པ་དང༌། ཆོས་ ྱབས་འྲོའ ་ི བླབ་ྱ་ལས་ཡི་གེར་གོང་བུར་ྱ་དགོས་
དཀོ ན ་མཆོ ག ་ལ་ྱབས་ུ་སོ ང ་ྱི ན ་ཆད་ཡི ་ གེ ་ ན་གཅི ག ་ པར་གུངས་པ་ྣམས་ཡི་གེ་ྱི་འྱམས་ལ་གོ་ུ་མིན་པར།
ུན་ཆད་ལ་ཆོས་དཀོན་མཆོག་གི་འུ་ཤེས་བཞག་ནས་གོང་ འཆོ ས ་ྱོ བ ་ྱི ་ ཡོ ན ་ཏན་གཉི ས ་དང་ྡན་པའི ་ ཆོ ས ་དཀོ ན ་ ུ་བུར་དགོས་པར་སེམས་བཞིན་ཡོད། གོང་ུ་བུར་ཞེས་ མཆོག་བྗོད་ྱར་ྱས་པའི་ཡི་གེ་ྣམས་ལ་གོ་དགོས། པའི་དོན་ནི། བོད་ཡིག་ན་གཅིག་ུ་ཞིག་ཡིན་ཡང་ྐང་པས་ ྟའི་རང་བཞིན་ྡན་ྱིན། འགོམ་པའམ་ྫི་མི་ུང་བ་དང༌།
དེ་
བོད་ཡིག་གཅིག་ུ་མ་ཡིན་པར་
བཙོག་སར་འཇོག་པའམ་ དྱིན་ཧིན་ྱ་བལ་སོགས་ྱི་ཡི་གེའི་རིགས་ཐམས་ཅད་ལ་
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
36
ཆ་ྙོམས་ཐོག་ཆོས་དཀོན་མཆོག་གི་འུ་ཤེས་ྱིས་བསམ་ ཉོས་ཤིང་།
བླགས་ཚར་ན་མེར་བྲེགས་གཏང་ུ་ལས་
ྱོད་གཉིས་ཐད་ནས་ྱག་མཆོད་གོང་བུར་སོགས་ྱབས་ གཞན་བེད་ྱོད་གང་ཡང་ཡོང་གི་མེད། འདི་ནི་གོང་ུ་ྱས་ འྲོའ ་ི བླབ་ྱ་ྟར་ྱ་དགོས་ངེས་རེད།
བོད་ཡིག་གཅིག་ པར་བྗོད་པའི་ུ་དོག་པོའ ་ི བསམ་ློ་དེས་བྱེད་པའི་མུག་
ུར་འྲེལ་བཤད་ྱེད་པ་སོགས་ནི་རང་ཉིད་གོ་ྱ་ུང་བའི་ འྲས་ཤིག་རེད།
མདོར་ན་ང་ཚོ་རང་ཉིད་ྱིས་རང་ཉིད་ལ་
རང་མཚང་བྟན་པ་ཙམ་ུ་ཟད། གཞན་ཡང༌། ཚིགས་ུ་ དོན་མེད་ུ་ྱོང་ུར་བའམ་ྱོང་ྲོད་ྱིན་པ་ཁོ་ན་རེད། བཅད་པ་དེས་ྟོན་པ་བཀའ་ྲིན་ཅན་རང་ཉིད་ྱིས་ཤེས་རིག་
དེ་བཞིན་དྱིན་ཇི་བ་ཚོས་དྱིན་དེབ་ཅིག་
གི ་ ྨང་གཞི ་ ཡི ་ གེ འི ་ ྱོ ར ་བ་ལ་གདེ ང ་འཇོ ག ་ཧ་ཅང་ཚད་ བླགས་ནའང་དེབ་ཅིག་ཡིན་པའི་འུ་ཤེས་ྱི་ཐོག་ནས་ློག་
མཐོན་པོ་གནང་བ་མཚོན་ྱིར་དང་། ྗེས་འུག་ྣམས་ྱིས་ གི་ཡོད་ལ་བེད་ྱོད་ྱང་ྱེད་ྱི་ཡོད། ཁོང་ཚོས་ཡི་གེ་ལ་ཡི་ ྱང་ཡི་གེའི་ྱོར་བ་ལ་ངེས་པར་ུ་བླབ་དགོས་པར་གདམ་ གེའི་འུ་ཤེས་མ་གཏོགས་དེ་ལས་ྷག་དག་ྣང་གང་ཡང་མི་ པའི་ཆེད་ུ་ཡི་གེ་ནི་རང་ཉིད་དང་དྱེར་མེད་དོ།
།ཞེས་ྲང་ ྱེད། ྟ་ུལ་དེས་ཁོང་ཚོར་ཁེ་བཟང་ཞེ་ྲག་ཐོབ་ཡོད་པ་ནི་
དོན་དགོངས་པ་ཅན་ྱི་གུང་ཞིག་ཡིན་པ་ནི་མངོན་གསལ་ དངོས་ཡོད་གནས་ུལ་ྟོགས་ླ་བ་ཞིག་ཡིན། ང་ཚོས་ུས་ ཡིན། དཔེར་ན། མདོ་ལས་ང་དེའི་ཚེ་དེའི་ུས་ན་སངས་ྱས་ དེ བ ་དང་ྩོ མ ་དེ བ ་དང་ཚགས་པར་སོ ག ས་གང་ཞི ག ་ཡི ན ་ ྣམ་གཟིགས་ུ་ུར་ཏོ། །ཞེས་གུངས་པ་བཞིན་ནོ།།
ཡང་བག་ཆགས་ངན་པའི་དབང་གིས་དཔེ་དེབ་ཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་
དེ་མིན་ཆོས་ྱོགས་ྱི་བྗོད་ྱ་མིན་ པའི་འུ་ཤེས་དེ་ླེབ་མི་ུབ་ུས་ཡར་མར་འྱེར་འཇོག་ལ་
པར་དེ་ལས་གཞན་ུང་གཏམ་དང༌། ྙན་ངག དྱད་བྗོད། ྟབས་མི་བདེ་བའི་ུན་ྣང་ྱེ་ཡི་ཡོད། བུར་ྩོམ།
དེས་མི་མང་པོར་
འབོལ་ྩོམ་སོགས་བྗོད་ྱར་ྱེད་པའི་བོད་ བོད་ཡིག་གི་དེབ་དང་ཚགས་པར་སོགས་མཐོང་ུས་ུ་དོག་
ཡིག་གི་དེབ་དང་ཚགས་ཤོག་སོགས་ནི་ཇི་ྟར་དྱིན་ཡིག་ པོའ ་ི ཚོར་ྣང་དང་ཉོབ་ྣང་ཞིག་རང་བཞིན་ྱིས་ྱེ་ཡོང༌། དེ་ བེད་ྱོད་ྱེད་པ་དེ་བཞིན་རང་ུས་ྱི་ཡན་ལག་ཚང་མས་ ལས་ྱང་དྱིན་དེབ་ཅིག་ལ་མཚོན་ན།
ློག་ྙིང་འདོད་ན་
གང་འདོད་ུ་བེད་ྱོད་ྱས་ན་མི་ཆོག་པ་ཅི་ཡང་མེད་པ་མ་ ློག དེ་མིན་བླགས་མཚམས་ུ། ས་ལ་གཞག་ྙིང་འདོད་ ཟད།
མིག་གིས་ལོངས་ྱོད་ུབ་ྗེས་གང་འདོད་ྟར་བེད་ ན་འྲ། ྐང་པའི་ྷམ་ྱི་ྙིང་འདོད་ན་འྲ། ུབ་ལ་གདན་ཚབ་
ྱོད་གཞན་ུ་བཏང་ན་ད་ུང་དགེ་མཚན་ཤིན་ུ་ཆེ། ང་ཚོས་ ུ་གདིང་ྙིང་འདོད་ན་འྲ། ཉིན་རེའི་དྱིན་ཇིའི་ཚགས་པར་ལ་བསམས་ན།
དང་པོ་ང་ ན་འྲ།
དེ་བཞིན་ལག་པ་ྱི་ྙིང་འདོད་
ཐ་ན་གསང་ཤོག་གི་ཚབ་ུ་བེད་ྱོད་ྱ་ྙིང་འདོད་
ཚོས་ཐེངས་གཅིག་བླགས་ནས་ཉིན་རེའི་གནས་ུལ་ུས་ ན་འྲ། རང་གིས་གང་འདོད་ྟར་བཀོལ་ྱོད་ྱེད་བཞིན་པ་
ལོན་ྱིས་མཐོང་ྱ་ཐོས་ྱ་ྱེད་པ་སོགས་དགོས་ྙིང་ུབ་ ནི་ཡོངས་ྱབ་མངོན་ུམ་འཛེམས་མེད་ྱི་གནས་ུལ་ཞིག་ ཟིན་པའི་ྗེས་ུ་ཡང༌།
རང་ཉིད་ྱི་དགོས་མཁོ་དང་བུན་ ཆགས་ཡོད། བཞག་ན་འཇོག་བདེ་བ། གུགས་ན་གུག་
ཤོག་ུ་ཞིག་གི་འུ་ཤེས་ྱི་ྒོ་ནས་བེད་ྱོད་གཞན་འྲ་མིན་ བདེ་བ། ྱེར་ན་འྱེར་བདེ་བ། ཉར་ན་ཉར་བདེ་བ་སོགས་
གཏོ ང ་ུབ་ྱི ་ ཡོ ད ་པས་མི ་ ྣམས་རང་བཞི ན ་ྱི ས ་དྱི ན ་ མདོར་ན་དྱིན་དེབ་དང་དྱིན་ཚགས་ྣམས་ནི། བེད་ྱོད་ ཡིག་གི་ཚགས་དཔར་ློག་ཉོ་ྱེད་པར་དགའ་ྣང་དང་ྟབས་ མང་བ། ྟབས་བདེ་ཆེ་བ། ུ་ཡངས་ྱི་རང་བཞིན་ཆ་ཚང་ བདེ་པོ་ཚོར་ྱིན་ཡོད། ང་ཚོས་བོད་ཡིག་ཚགས་དཔར་ཞིག་ ྡན་པའི་ྱད་ཆོས་ཡོད་པ་འདིས།
འདི་ྟར་མི་ྣམས་རང་
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
37
བཞིན་ྱིས་དྱིན་ཡིག་ྟ་ློག་ལ་དགའ་ྲོ་གཞན་ལས་ཆེ་བ་ བེད་ྱོད་གཏོང་བའི་ྱིར་ུ་བཟོས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་ བུན་པ་རེད་ལ། འདི་ཉིད་དྱིན་ཡིག་དར་ྱབ་ྱི་ུ་མཚན་ ྱིས་མྱེན་དགོས།
བེད་ྱོད་གཏོང་བའི་ྱིར་བཟོས་པ་དེ་
གཙོ་བོའམ་གཞི་ྩ་དང་པོའ ་ི དང་པོ་དེ་ཡིན་པར་སེམས། དེས་ བེད་ྱོད་མ་བཏང་ན་ནམ་ཞིག་ྩ་མེད་ུ་འྲོ་བའི་ཉེན་ཁ་ཡོད་ ན་ང་ཚོས་དྱིན་ཡིག་དར་ྱབ་ྱི་ྱབ་ྗོངས་དང་ུག་གམ་ པ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཡིན། གནའ་ནས་ད་བར་འཛམ་ླིང་འདིའི་ྟེང་ ཐོག་མའི་ུ་མཚན་འདི་དག་ལ་བསམ་གཞིག་ཡང་ཡང་བཏང་ ནས་དེ་དོན་ཧ་གོ་བའི་ཐོག་ང་ཚོའི་བོད་ཡིག་འདི་བེད་ྱོད་
ྱས་པ་ཡིན་ན་གདོང་དམར་བོད་པའི་ཡི་གེ་འདིའི་ྱེད་ཚལ་ ྔར་ལས་ྱས་ཤིང་མཛེས་ུག་ྣམ་པར་བྲ་བ་གདོན་མི་ཟ་ ྙམ།
ཐོག་མར་ཆོས་ྱལ་ྲོང་བཙན་ྒམ་པོས་བོད་ུག་
ཡིག་རིགས་མི་འྲ་བ་ྟོང་ྲག་མང་པོ་ུང་ཡོད་པའི་ལོ་ུས་
མཆིས་ནའང༌། དེ་དག་ལས་མང་པོ་ཞིག་མིང་ཙམ་ལས་མཐོང་ ུ་མེད་པར་ུར་པ་ནི།
ཡི་གེ་དེ་དག་བེད་ྱོད་མ་ྱས་པ་
དང༌། བེད་ྱོད་ྱེད་མ་བུག་པ། བེད་ྱོད་ྱེད་མཁན་མེད་ པ་སོགས་ལ་བྟེན་ནས་རིམ་བཞིན་ཉམས་སོང་བ་ཞིག་ཡིན་
ཤེ ས ་རབ་ཅན་འགའ་ཞི ག ་ྱ་གར་ུ་ཡི་གེ ་བླབ་ུ་གཏང་ པར་ྗེས་ུ་དཔོག་ུབ། དེར་བྟེན་ང་ཚོས་བོད་ཡིག་འདིའི་ ུའི ་ ུགས་བསམ་དེ ་ ཡང་ྱལ་ཁབ་ྱི ་ འཛི ན ་ྱོ ང ་བྟན་ ཚེ་ྲོག་ུན་གནས་ུ་འདོད་ན་ངེས་པར་ུ་ཚད་བཀག་གང་ བླིང་ཡོང་བ་དང༌།
གཞན་ྱི་ཡི་གེ་གཡར་བའམ་གཞན་ ཡང་མེ ད ་པའི ་ ཐོ ག ་ཧ་ཅང་ུ་ཡངས་ྱི ་ ངང་ནས་བེ ད ་ྱོ ད ་
ྱི ་ ཡི ་ གེ ་ ལ་ྱབས་འུག་ུ་མི ་ དགོ ས ་པར་རང་གི ་ ཡི ་ གེ ་ ྱེད་དགོས། ཞིག་གུང་དམངས་ུན་ྱིས་བེད་ྱོད་ྱ་ུ་ུང་ན་འྲལ་
ུགས་གང་ལའང་དགེ་མཚན་ཤིན་ུ་ཆེ་བར་དགོངས་ནས་ ན།
ྐབས་འདིར་ངས་དཔེ་མཚོན་ཞིག་བཀོད་
ྔོན་མི་དུལ་པོ་ཞིག་ལ་རང་གི་ླ་མས་འྲས་ྱི་ས་
ཐོག་མར་བོད་ཡིག་གསར་བཟོའ ་ི ུགས་ྱེད་དེ་ུང་བ་ཡིན་ བོན་ྱོར་བ་གང་ྲད་ནས་ྱོད་ྱིས་ས་བོན་འདི་ཞིང་ལ་ཐོབ་ པར་ལོ་ུས་ྣམས་ུ་གསལ་བ་ྟར་རེད། ང་ཚོས་ད་ུང་ དང་ལོ་ཏོག་ུན་ུམ་ཚོགས་པ་ུང་ནས་མ་འོངས་པར་ྱོད་
ཐ་ན་རང་གི ་ ྟབས་བདེ འི ་ འབོ ལ ་གདན་སོ ག ས་ལ་སོ ་ སོ འ ་ི རང་གི་འཚོ་བ་ལ་དཀའ་ངལ་མེད་པར་འུར་རོ་ཞེས་བཀའ་ ྲང་པོ་དེ་ནང་ུ་ླེབ་ྐབས་འདི་ནི་ངའི་ྩ་བའི་ མིང་ཙམ་ཞིག་ྲིས་ན་ཡང་དྱིན་ཡིག་སོགས་གཞན་ྱི་ཡི་གེ་ བྩལ། གཡར་ནས་འྲི་བའམ། བཤད་ྟངས་གཞན་ཞིག་ྟར་ན་རང་ ླ་མས་བྩལ་བ་ཡི ན ་པས་ས་ལ་འདེ བ ས་ག་ལ་ུང་ཞེ ས ་ འྲས་ྱི་ས་བོན་ཞིང་ལ་གདབ་ུའི་ཚབ་ལ་མཆོད་གཤོམ་ ལ་ུན་ུམ་ཚོགས་པའི་ཡི་གེ་ཞིག་ཡོད་བཞིན་ུ་གཞན་ྱི་ཡི་ ུ་བྲིགས་ནས་ཉིན་ྟར་མཆོད་པ་འུལ་བ་དང་ྱག་འཚལ་ གེ་ལ་ྱབས་འུག་ུ་བ་ནི། ངོ་མ་ཡིད་ྱོ་དགོས་པ་ཞིག་རེད། བཙན་པོ་ྲོང་བཙན་དང་ློབ་དཔོན་ཐོན་མིས་བོད་ཡིག་འདི་ བའི་ྟེན་ྩ་ཆེན་ཞིག་ུ་ྱས། འོན་ྱང་ུན་རིང་མ་འགོར་ བེད་ྱོད་གཏོང་བའི་ྱིར་བཟོས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་ལས་མཆོད་ བར་འྲས་ཚང་མར་འུ་བྱབ་པ་དང་ུ་ནག་ཟིང་ཟིང་ཐོན་ གནས་ཤིག་ུ་བཟོས་པ་ག་ལ་ཡིན། ློབ་དཔོན་ཐོན་མིས་ ནས་ུལ་བ་ན་འྱོད་ྱང་ྱིས་ྲགས་སོང་ཞེས་ུ་དགོས་
དཀའ་ངལ་མང་པོ་ྱད་ུ་བསད། ངལ་བ་མང་པོ་དང་ུ་ླངས་ ུང་བ་རེད། དཔེ་དེ་བཞིན་ུ་ང་ཚོས་ྱང་བཀའ་ྲིན་ཅན་ྱི་ ནས་བུན་པའི་བོད་ཡིག་འདི་མདོར་བུས་ནས་བཤད་ན་ང་ ཐོན་མིས་བེད་ྱོད་གཏོང་བའི་ྱིར་བཟོས་པའི་བོད་ཡིག་འདི་
ཚོ་བོད་རིགས་ཚོས་ཚད་བཀག་གང་ཡང་མེད་པའི་ཐོག་ནས་ བེད་ྱོད་གཏོང་དགོས་པ་མ་གཏོགས་ྨོངས་དད་ྱས་ནས་
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
38
འྲེལ་བཤད་ྣ་ཚོགས་པ་ཞིག་བྱབ་ནས་བྡད་པ་ཡིན་ན། ཐ་ན་ྷམ་གོག་དང་བསིལ་ྷམ། གསང་དོར་དང་གསང་ཤོག་ གོང་གི་ུང་ུང་དེ་བཞིན་མ་འོངས་པར་འྱོད་པ་ྱེ་དགོས་ ུན་ཆད་ལ་ཁོངས་སོ་སོའ ་ི བཟོ་ྭའི་མིང་དང༌།
ཚད་གཞི།
པ་ཞིག་ཡོང་ུ་གཏན་འཁེལ་བ་མ་རེད་དམ། ྱེད་ྱིས་ུགས་ རིན་གོང་སོགས་བོད་ཡིག་ཐོག་འྲི་དགོས་ངེས་ཡིན། བསམ་ཞིག་བཞེས་དང་ྲོགས་པོ་ལགས།
གཞན་ཡང༌། གལ་ྲིད་ང་ཚོར་རང་ྱོང་གི་ུས་
ཤིག་མྱོགས་ུར་ཤར་སོང་ན་དེའི་ཚེ་སོ་སོའ ་ི ྐད་དང་སོ་ སོའ ་ི ཡི་གེ་གཙོ་བོར་བེད་ྱོད་ྱ་ུའི་ང་ཚོའི་རེ་ྨོན་མངོན་
ུ་ུར་པ་ཡིན་པས། དེའི་ཚེ་སོ་སོའ ་ི ྱལ་ཁབ་ལ་དབང་ུར་
མཁན་ྱི ་ ྐད་ཡི ག ་གཙོ ་ བོ ་ ནི ་ བོ ད ་མི ་ རི ག ས་རང་གི ་ ྐད་ ཡིག་གཉིས་ཡིན་པ་ྨོས་ཅི་དགོས།
དེར་བྟེན་དེའི་ཚེ་ང་
ཚོས་བོད་ཡིག་བེད་ྱོད་དེ་གོང་བཤད་ྱི་བསམ་ློ་ུ་དོག་ དང་ལག་ལེན་ུ་དོག་ལས་ྡོག་ནས་བསམ་ློ་ུ་ཡངས་དང་
བཀོལ་ྱོད་ུ་ཡངས་བཅས་གཞི་ྩ་གཉིས་ྱི་ཐོག་ནས་འྲོ་ ུབ་པ་ཡོང་ཆེད་ད་ྟ་ནས་ཚང་མས་ུར་བྩོན་ྱེད་དགོས།
ང་ཚོས་དེའི་ཚེ་རང་གི་ྱལ་ཁབ་ྱི་བཟོ་ྭ་ནས་བཏོན་པའི་
འོན་
ྱང་དེའི་ཚེ་ད་ུང་ླེན་ྨོངས་པ་ཁ་ཅིག་གིས་ང་ཚོའི་བོད་
ཡིག་ྩ་ཆེན་པོ་ཡིན་པས་ྷམ་གོག་དང་གསང་དོར་སོགས་
ལ་ྲིས་ན་གཏན་ནས་མི་འྲིག་ཅེས་ུ་དོག་པོའ ་ི བསམ་ློ་ འཁོར་སོང་ན།
ང་ཚོའི་མི་རིགས་འདིའི་ཚེ་ྲོག་ྱ་ྱེད་ལ་
བཀག་ྡོ་དེ་ལས་ཆེ་བ་མེད་པས་ད་ྟ་ནས་རིམ་བཞིན་ལག་
ལེན་དོན་ཐོག་ུ་བཀལ་ནས་བསམ་ློ་ུ་ཡངས་དང་བཀོལ་ ྱོད་ུ་ཡངས་གཉིས་པོར་གོམས་འྲིས་ུགས་ཆེར་ྱེད་ ུབ་དགོས།
དེ་ྟ་ན་མ་འོངས་པར་རང་ུལ་རང་ལ་བདག་
པའི་ྐལ་བཟང་གི་ུས་ྐབས་དེའི་ཚེ་ན་དཀའ་ངལ་གང་ཡང་ མེད་པར་རང་ྲིད་རང་གིས་འཛིན་ྱོང་ུག་པོར་ྱེད་ུབ། ྱལ་ཁབ་དང་ྱི་ཚོགས་གཞན་དང་མཉམ་ུ་དུང་པ་མཉམ་ གཤིབས་ྱིས་བྱོད་ུབ། ུ་འགོད།
བསམ་ློ་གསར་བ་དང་ྱི་ཚོགས་ྱི་གནས་བབས་བར་ྱི་འྲེལ་བ། ུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པའི་ུས་བཟང་འདིར་ བཞིན་ཡོད་ཅིང་།
བིས་མདོ་བ་ཆོས་ྱོང་།
དེ་ད་ུང་ུམ་ྱིས་གོས་ཟིམ་པ་ྟར་ཇེ་
མེ ་ ཏོ ག ་མཉམ་བཞད་དང་མཁས་བྱ་འྲན་ླེ ང ་ཟེ ར ་བ་ ཆེ་དང་ཇེ་ྲག་ུ་འྲོ་ུས་ུ་མཆིས།
བསམ་ློ་གསར་
ྟར། རང་ཅག་ཁ་བ་ཅན་ྱི་ཞིང་ཁམས་འདིར་ཡང་བསམ་ློ་ བའམ་ྟ་བ་གསར་བ་དེ་དག་འདི་ྟར་ཚ་ུར་ུ་ྲག་ྗེས། གསར་བའམ་ྟ་བ་གསར་བ། ལངས་ྱོགས་དང་འདོད་ུལ་ རང་ཅག་ཚང་གིས་ད་གཟོད་དྱོད་ཤེས་ྱངནས་བོས་ཤིང་།
གསར་བའང་གཅི ག ་ྗེ ས ་གཉི ས ་མུད་ུ་ུང་དང་འུང་ གནམ་ས་གཉིས་ཀ་སོ་སོར་གོ་འྱེད་པས་དེ་ནི་དགའ་འོས་པ་ བཞིན་ཡོད་ལ།
དེ་དག་གིས་ྱང་མང་ཚོགས་དང་ྷག་པར་ ཞིག་རེད།ཡིན་ནའང་། དེ་དག་ལ་ཞིབ་ུ་གཟིགས་ཤིང་བྟས་
ུ་ཤེ ས ་ཡོ ན ་པའི ་ ྡེ ་ དང་ློ བ ་གཉེ ར ་པའི ་ ྡེ ། ན་གཞོ ན ་པའི ་ ན་ནི།ུངས་གུག་ས་དང་ུངས་འྲེན་ས་ནི།
ུབ་ྱོགས་
ཚོགས་བཅས་ལ་ྲག་འུལ་མི་ུང་བ་ཞིག་བཟོས་དང་བཟོ་ རིག་གསར་བྱར་དར་’དང་‘ྱ་ནག་རིག་གནས་གསར་བའི་
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
39
ལས་འུལ་ལམ་ྔ་བཞིའི་ལས་འུལ་’སོགས་རེད་ལ།
དེ་ འདས་ཤིང་།
དེ་ནི་ུང་གོའ ་ི ཉེ་དེང་ལོ་ུས་ུ་བཤད་པའི་
དག་གི་གནས་བབ་དང་ཕན་ུས།བཟང་ཆ་སོགས་ཇི་མ་ཇི་ མི་དམངས་མང་ཚོགས་དང་བཟོ་བ་ྲལ་རིམ་ྱིས་ཐོག་མར་
བཞིན་ུ་ཚོང་ྫས་བཞི ན་རང་ཅག་བོད་ལ་ནང་འྲེན་ྱས་ ཇི་ྟར་‘མ་ཁེ་སིའི་དགོངས་པ’་འཚོལ་ཞིབ་ྱས་པའི་བུད་ འུག
ུབ་ྱོགས་རིག་གསར་བྱར་དར་ལས་འུལ་ལ་ རིམ་དེ་རེད་ལ།
བར་ུ་ཁོ་ཚོས་ད་ུང་ཇི་ྟར་ུང་གོ་ུང་
མཚོན་ན་ནི། ྐབས་དེར་ྲན་གཡོག་ལམ་ུགས་དང་བཀས་ ྲན་ཏང་འདེམས་གསེས་ྱས་པ་དང་།མུག་ུ་ཇི་ྟར་ྱི་
བཀོད་ུད་འཛིན་ྱི་ཚོགས་འོག་གནམ་བདག་ཆོས་ུགས་ ཚོགས་རིང་ུགས་ྱི་ྱི་ཚོགས་འདེམས་གསེས་ྱས་ཤིང་
ྱི་དབང་ཆ་སོགས་ཡིད་ལ་མ་འཚམ་པར་“ཏན་ཏིག་”སོགས་ འྲོ་དགོས་པ་སོགས་ནི་ུང་གོའ ་ི ཉེ་དེང་ལོ་ུས་ྱིས་བྗོད་ ྱི ས ་གཙོ ས ་པས་བླངས་པའི ་ ལས་འུལ་ཞི ག ་རེ ད ་ལ། དོན་གཙོ་བོ་དང་བུབ་ྱ་གཙོ་བོའང་ཡིན་པ་འྲ།
དེས་ན་
ལས་འུལ་དེ་ཡང་རིམ་ྱིས་ུབ་ྱོགས་ཡོངས་ལ་ྱབ་ཅིང་ ང་ཚོའི་བསམ་ློ་གསར་བའི་མ་དཔེ་ྱ་ས་དང་ུངས་ུང་ ། ྗེས་ནས་དྱིན་ཇི་གཙོ་ྱས་པའི་ྱལ་ཁབ་ཁག་གི་བཀས་ གུག་ས་ྱ་ནག་རི ག ་གནས་གསར་བའི ་ ལས་འུལ་དང་ བཀོད་ུད་འཛིན་ྱི་ལམ་ུགས་ྙིང་བ་དོར་ཏེ། མ་ྩ་རིང་ ྔ་བཞིའི་ལས་འུལ་’དེ་ྱས་ཆོག་ན།
ང་ཚོས་ྱང་ཐོག་
ུགས་ྱི་ྱི་ཚོགས་གསར་བ་འུགས་པར་ྨང་གཞི་བཏིང་ མར་བོད་ྱི་ད་ྟའི་ྱི་ཚོགས་གནས་བབ་དེ་ཡང་གོང་གི་དེ་ འུག ྱ་ནག་རིག་གནས་གསར་བའི་ལས་འུལ་ལ་མཚོན་ དང་ཉེ ་ པོ ་ ཡོ ད ་མི ན ་ལའང་ཐོ ག ་མ་ནས་དྱེ ་ ཞི བ ་ྱ་དགོ ས ་ ན་ཡང་།
བཀས་བཀོད་ུད་འཛིན་ྱི་ྱི་ཚོགས་དེ་བཀས་ ཤིང་།
གལ་ཏེ་༡༩༡༥ལོ‑༡༩༡༩ལོའ ་ི བར་ྱི་ྱ་ནག་གི་
བཀོད་ུད་འཛིན་ྱེད་ཙམ་དང་མི་སེར་ྤེལ་ུལ་ྱེད་ཙམ་ ྱི་ཚོགས་གནས་བབ་དེར་ཉེ་པོ་དང་འྲ་བོ་ཡོད་ན། ང་ཚོས་
ུ་ུར་བའི་ྱི་ཚོགས་འོག་‘ུུ་ལན་ྱལ་ཁབ་’ྱི་ླ་བུ་ ྱང་ྱི་ཚོགས་གནས་བབ་དེའི་གནད་དོན་འདོན་པ་དང་གནད་ བའི་གསར་བྗེ་’ལ་དཔེ་དང་དེའི་ུགས་ྱེན་འོག་ུང་ཞིང་ དོན་དྱེ་ཞིབ།
གནད་དོན་ཐག་གཅོད་པ་སོགས་ལེགས་པར་
། དེས་ྗེས་ྱི་ྔ་བཞི་ལས་འུལ་ལ་ྔོན་འྲོ་ཡག་པོ་ཞིག་ ལག་བྟར་ྱས་ཏེ། ྱ་ནག་གི་དྱེ་ཞིབ་ྟར་མི་དམངས་མང་
བུན་ཡོད་ལ། ད་ུང་མ་ཁེ་སིའི་དགོངས་པ་ཡང་ྱ་ནག་ལ་ ཚོགས་དང་བཟོ་བ་ྲལ་རིམ་ྱིས་ཅིའི་ྱིར་མ་ཁེ་སིའི་གུང་ ནང་འྲེན་ྱས་འགོ་བྩམས་པ་རེད།
དེའི་ནང་དོན་གཙོ་བོ་ ུགས་འདེམས་གསེས་ྱ་དགོས་པ་དང་ཅིའི་ྱིར་ུང་གོ་ུང་
ནི་དམངས་གཙོ་དང་ཚན་རིག་རེད་ལ། དེས་གནའ་ྲོལ་ྙིང་ ྲན་ཏང་འདེམས་གསེས་ྱ་དགོས་པ།
ཅིའི་ྱིར་ྱི་ཚོགས་
བ་དང་ལམ་ུགས་ྙི ང་བ་སོག ས་ལ་ུང་ྡེ ག ་བཏང་ཞི ང་། རིང་ུགས་ྱི་ལམ་ུ་ུགས་དགོས་པ་ནང་བཞིན་གནད་དོན་
ུང་ཙི་’སོགས་གནའ་རབས་ཅན་དག་ལའང་ངོ་ྒོལ་དང་ུང་ འདོན་པ་དང་།གནད་དོན་དྱེ་ཞིབ་ྱས་ཆོག་ལ། ང་ཚོས་ྱང་ ྡེག་བཏང་ཡོད་པའི་ལས་འུལ་ཞིག་རེད།
རང་གི་ལོ་ུས་དང་ྱི་ཚོགས་གནས་བབ་ལ་ྱིར་ྡོག་དང་
གསར་བྗེ་ཞེས་པ་ནི་མངག་འོག་གི་ྔར་བཞིན་ དྱེ་ཞིབ་ྱས་ཏེ་རང་གི་ྐང་ལ་འཚམ་པའི་ྷམ་ཞིག་བཟོས་
འཚོ་བ་རོལ་ཐབས་ྲལ་ཞིང་།
མངའ་བདག་གི་ྔར་བཞིན་ ཆོག་ལ།
ད་ྟའི་གནས་བབ་ལ་འཚམ་པའི་བསམ་ློ་ཞིག་
དབང་བུར་ྱས་ཐབས་མེད་པའི་ུས་ྐབས་དེར་ུང་དང་ དང་ྟ་བ་ཞིག་གཏན་འབེབ་འདེམས་གསེས་ྱང་ྱས་ཆོག་ འུང་བའི་ལས་འུལ་ཞིག་ལ་ྱ།
གོང་གི་ྱ་ནག་རིག་ ྙམ།
ུ་ཅག་ཚང་གི་བསམ་ློ་གསར་བའི་ུངས་ུང་
གནས་གསར་བའི་ལས་འུལ་ལ་མཚོན་ན་ཡང་དེ་ལས་མ་ ུབ་ྱོ ག ས་རི ག ་གསར་བྱར་དར་དང་ྱ་ནག་ྔ་བཞི འི ་
40
ལས་འུལ་ལ་གུག་ཆོག་ྱང་གུག་ྱང་ཡོད་ན།
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
དེའི་ པོ་ཆེན་པོ་ཞིག་ྱང་མི་འུག་ྙམ།
གལ་ཏེ་ང་ཚོའི་ད་ྟའི་
གནས་བབ་ྱང་ྐབས་དེའི་ྱི་ཚོགས་ྱི་གནས་བབ་དང་ཉེ་ ྱི་ཚོགས་གནས་བབ་དེ་ྐབས་དེའི་ྱ་ནག་དང་ཉེ་པོ་མེད་ན་ པོ་དང་འྲ་པོ་ཡོད་ངེས།
དེའི་ྱིར་ང་ཚོས་ཐོག་མར་བསམ་ ནི།
ློ་གསར་བ་དེས་རིགས་ུད་དང་ཚོགས་ྱི་ལ་ཕན་ཐོགས་ ། མིན་དང་།
ང་ཚོས་ཅིའི་ྱིར་ུངས་ུང་དེར་གུག་དགོས་པ་དང་
ཇི་ྟར་དེར་གུག་པའི་བར་ྱི་གནད་དོན་དེ་ཐག་གཅོད་
དེར་མུན་ལམ་ྱ་ཆེན་པོ་ཡོད་མེད་ལའང་ྟ་ ྱ་དགོས་པ་ནི་ཁ་ཚ་དགོས་གུགས་ྱི་དོན་འགངས་ཆེན་
དགོས་ཤིང་། དེས་མི་དམངས་མང་ཚོགས་ྱི་སེམས་འུན་ ཞིག་རེད་ལགས།
དེ་བཞིན་ང་ཚོས་ཅིའི་ྱིར་དང་ཇི་ྟར་
གལ་ཏེ་དེ་དག་ུས་ན་ནི། ལན་གསལ་བོ་ཞིག་འདེབས་མ་ུབ་ཚེ། བསམ་ློ་གསར་བ་
ྐོང་ུབ་མིན་ལ་ྟ་དགོས།
བསམ་ློ ་ གསར་བ་དེ ་ ཡང་རི མ ་ྱི ས ་ྱི ་ ཚོ ག ས་ྱི ས ་དང་ དེས་ྡོག་པའི་ུས་པའང་ཐོན་པ་ནི་གདོན་མི་ཟ་ཞིང་། ལེན་དང་ཁས་ལེན་ྱ་ཁོ་ཐག་ཡིན། འཕེལ་ྱས་ནི་དངོས་པོ་ པར་ཐེ་ཚོམ་མི་དགོས།
ཐོན་
འདི་ྟར་གང་ུང་ུ་ཞི་ལ་ཞ་ར་ཙི་
གསར་བས་ྙིང་བའི་ཚབ་ྱས་པའི་གོ་རིམ་དང་བུད་རིམ་ ུ་ཤི་བོ་འྲད་པའི་གོ་ྐབས་ནི་བྱ་ཆའི་ཐིག་ཚེག་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡིན་ལ། ྱི་བ་དཀར་ནག་གཙོ་བོ་མིན་ཏེ། གཙོ་བོ་ནི་ྱི་བ་ ྱི་ཚོགས་ྱི་གནས་བབ་དེར་དྱེ་ཞིབ་ཞིབ་མོ་དང་གསལ་ གསོད་ུ་དེ་ཡིན་འུག
དེ་བཞིན་ུ་འཕེལ་ྱས་ཡོད་ན་ྔ་ བོ་ཞིག་ྱ་དགོས་པ་ནི། བསམ་ློ་དེས་ཕན་ཐོགས་མིན་དང་
ྱི་གང་ལའང་དང་ལེན་ྱ་ཁོ་ཐག་ཡིན་ཏེ།
རིགས་ུད་དང་ དར་ུབ་མིན་ལ་འྲེལ་བ་ཟབ་མོ་ཡོད།
ཅེས་རང་གི་འདོད་
ཚོགས་ྱི་ལ་འཕེལ་ྱས་འུང་ུ་འུག་མི་ུས་ན། ུངས་ ུལ་ཙམ་ཤར་མར་ྱར་བས་གཞན་ལ་གནོད་པ་དང་ཕོག་ན་ ུང་བུན་ཡང་དེ་ནི་གད་ྙིགས་ཤིག་རེད་ལ། རིན་ཐང་ཆེན་ དགོངས་འགལ་མེད་པར་ུ་ུའོ།།
ྷ་བབས་ུས་ཆེན་དང་འྲེལ་བའི་གཏམ་ཕན་པ་བཟང་པོ་ཞེས་ྱ་བ།
ྫ་ཚེ་རིང་བྲ་ཤིས།
སངས་ྱས་ལ་ྱག་འཚལ་ལོ། སང་ཉིན་ནི་བདག་ ཡང་ྷ་ལས་བབས་པའི་གནས་ཞེས་ལོགས་ུ་བྲངས། ལར་
ཅག་གི་ྟོན་པ་ཆོས་ྱི་ྗེ་ཉིད།
མ་ུམ་ྱི་ཆེད་ྷ་ུལ་ལ་ མཉན་ཡོ ད ་ྱི ་ ྲོ ང ་ྱེ ར ་དང་ཉེ ་ བའི ་ ྷ་བབས་ྱི ་ གནས་ུ་
ཕེ བ ས་ཏེ ་ ཞག་དུ་བུར་བུགས་མཐར་ྱི ར ་མི ་ ུལ་ུ་ ྐབས་ཐོག་དེར་ློབ་མ་ྣམས་ྱིས་ྷ་ལས་བབས་པ་ཞེས་ྱ་ ཕེབས་པའི་ུས་ཆེན་རེད།
འཛམ་ུ་ླིང་གི་ནང་པ་ཡོངས་ བའི་མཆོད་ྟེན་ྱང་བཞེངས་ྱོང་ྐད། དེས་ན་འདི་ནི་ཧ་ཅང་
ྱིས་ྷ་བབས་ུས་ཆེན་ཞེས་ྩ་ཆེན་ུ་བྩི། སངས་ྱས་ྱི་ གལ་ཆེ ་ བའི ་ སངས་ྱས་ྱི ་ མཛད་པ་དང་འྲེ ལ ་བའི ་ ུས་ མཛད་ཆེན་དང་འྲེལ་བའི་གནས་ཆེན་བྱད་ྱི་ཡ་ྱལ་ུ་ ཆེན་ཞིག་ལགས། བོད་ུ་ུས་ཆེན་འདིར་དམིགས་བསལ་ྱི་
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
41
ྱེད་ྒོ་ྟ་ུ་ྱ་ཆེར་མེད་ན་ཡང་། བཤད་ུབ་འཆད་ཉན་ྱི་ ུ་བུགས་པའི་ྱ་ནག་ལས་འུར་བའི་མདོ་ྡེ། ཐབས་ལ་ བྱི་བ་གལ་ཆེན་ྱི་རིགས་མང་པོ་ཞིག་ཆེད་དམིགས་ུས་ མཁས་པ་སངས་ྱས་ྱི་ྲིན་ལན་བསབ་པའི་མདོ་ཞེས་པ་ ཆེན་འདིར་དུ་འུགས་ུ་བའི་ྱག་ྲོལ་ནི་ྔ་མོ་ནས་འུག བམ་པོ་ྱེད་བྱད་ལེུ་དུའི་བདག་ཉིད་ཅན་དེ་ཡིན། དེས་ན་ང་ཚོས་མཛད་པ་འདི་དང་འྲེལ་བའི་ྔོན་ྱི་
ུང་བའི་རབས་ུང་ཟད་རེ་ཤེས་པ་ནི་ཤིན་ུ་གལ་ཆེ་བ་ཡིན།
སངས་ྱས་ྱི་ུ་བྙན་ལས་རང་གི་ྷ་ླ་མའི་ུ་བྙན་གལ་
ཆེན་ྟ་ུར་ྱེད་པ་དང་། སངས་ྱས་ྱི་ུས་ྟོན་ཁག་ལས་
ྒེར་ྱི་ླ་མ་དག་གི་ུས་ཆེན་ཁག་གལ་ཆེན་ུ་ྱེད་པ་ྟ་ ུའི་ཞན་ཆ་ཞིག་བོད་པ་དག་ལ་ཡོད་ྣང་ཞིང་། ུ་ྱེན་འདི་
དག་གི ས ་མི ་ ཚོ ས ་བོ ད ་པའི ་ ཆོ ས ་ནི ་ ླ་མའི ་ ཆོ ས ་རེ ད ་ཅེ ས ་
ནང་པ་ལས་ལོ ག ས་ུ་བྒལ་ུའི ་ བསམ་ྱོ ར ་ྩོ མ ་སའི ་ ྱེན་ུ་ཡང་ུར། དེའི་ྱིར། འདིའི་རིགས་ལ་བྟན་པ་ྱི་
བཙན་ྱི་དབང་ུ་ྱས་པའི་ུགས་བསམ་དང་དོ་ྣང་གསར་ པ་རེ་ངེས་པར་བཞེས་དགོས་ངེས་ུ་མཐོང་ནས། ངས་ྱང་དོ་ ུབ་ཆོས་ྱི་ྲོགས་པོ་དག་ལ་ྲན་ུལ་ཙམ་ྱི་ཆེད་ྷ་བབས་ ུས་ཆེན་དང་འྲེལ་བའི་ཡི་གེ་འདི་འྲི་འདོད་ྱེས་པ་ཡིན།
ལར་ུམ་ྱི ་ ཆེ ད ་ུ་ྷ་ུལ་ུ་གཤེ ག ས་པ་འདི ་
འུལ་བ་ུང་ལས་ྱང་ུང་ལ།
དགེ་བའི་དབང་པོའ ་ི ྱེས་
རབས་དཔག་བསམ་འྲི་ཤིང་ལས་ྱང་ུང་མོད།
སངས་
ྱས་ྱི ་ ྣམ་ཐར་ྱས་ཤོ ས ་འཆད་པའི ་ མདོ ་ ྱ་ཆེ ར ་རོ ལ ་ པ་ལས་ནི་དམིགས་ྱིས་མ་གུངས།
ལར་ྱ་ཆེར་རོལ་
པར་ལེ ུ ་ཉེ ར ་བུན་དང་བམ་པོ ་ བཅོ ་ བྱད་བུགས་ན་
ཡང་སངས་ྱས་ྱི ན ་ྱི ་ མཛད་པའི ་ ྐོ ར ་ལ་ལེ ུ ་གཉི ས ་ ཙམ་ལས་མེད་པར་གཙོ་བོ་ྱང་ུབ་སེམས་དཔའི་ྐོར་ྱི་ མཛད་པ་འཆད་པ་ཡིན།
འོ་ན་འདིའི་ྐོར་ྱས་པར་འཆད་
པའི་མདོ་དངོས་དེ་གང་ཡིན་ཟེར་ན།
དེ་ནི་ྡེ་དགེ་བཀའ་
འུར་རིན་པོ་ཆེའི་མདོ་མང་ཨཿཔ་ྟེ། མདོ་མང་ལ་ྱིའི་པོད་ ྲངས་སོ་གཉིས་ཡོད་པའི་ཐ་མ་ཨཿྣམ་བཅད་ཅན་ྱི་ཁོངས་
དེ་ཡང་།
ྐབས་ཐོག་དེར་མདོ་ཐོག་མར་གུངས་
ས་ནི། ཆོས་ྱི་ྗེ་ཉིད་ཟག་པ་ལས་སེམས་ྣམ་པར་ྲོལ་པའི་
དགེ་ློང་ཉིས་ྲི་བྱད་ྟོང་དང་ྱང་ུབ་སེམས་དཔའ་དེ་
ལས་མང་པ་དང་བཅས་ྱ་ྒོ ད ་ུངས་པའི ་ རི ་ ལ་བུགས་ པའི་ྐབས་ཤིག་ཡིན་ཞིང་། ྐབས་དེར། ྔ་ྲོ་ཞིག་ལ་སངས་
ྱས་ྱལ་པོའ ་ི ཁབ་ུ་བསོད་ྙོམས་ལ་ཕེབས་ྐབས། ྲམ་ ཟེ་རང་གི་ྱིམ་སོ་ཞིག་ནས་ཅི་ཡང་མི་བདོག་ན་ཡང་།
མ་
ྒན་ུར་ུ་ྱེར་ཏེ། མཐར་ྱིས་བླངས་པའི་ཟས་དང་ཤིང་ ཏོག་བཟང་པོ་ྙེད་ན་ཕ་མ་ལ་ྟོབས་ཤིང་། ངན་པ་རོ་མེད་པ་ དང་ཤིང་ཏོག་ྐམ་པོ་ྙེད་ན་རང་གིས་ཟ་བ་ཞིག་ུན་དགའ་
བོས་གཟིགས་ཤིང་ུགས་འུལ་ཆེན་པོ་ཐེབས་པ་དང་། དེ་ དང་ཆབས་ཅིག ྐར་མ་དང་ྩིས་ལ་མཁས་པ། དགེ་ྡིག་གི་ ྟས་ྣོ་བ།
མོ་དང་ྩིས་ལ་མཁས་པའི་མི་ཕལ་བ་མང་པོའ ་ི
ློབ་དཔོན་ུ་ུར་པ་ཞིག་གིས་བཅོམ་ྡན་འདས་ལ། གཽ་ཏ་ མ་ནི་ྱེས་ནས་ཞག་བུན་ན་མ་ཡང་ཤི་བས་ྡིག་པ་ཅན་ཡིན་ པ་དང་།
ཡབ་ྱིས་མ་གནང་བཞིན་ྱལ་པོའ ་ི ཕོ་ྲང་ལས་
ྲོས་པས་ྲིན་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེས་ྱབ་བྲགས་ྱེད་པ་ུན་
དགའ་བོས་གསན་པས་ུང་ཟད་ཞལ་ྱེངས་པོ་ུང་ྟེ། ྟོན་
པ་ལ་ུས་པའི ་ ཉེ ར ་ལེ ན ་ྱི ས ་སངས་ྱས་ྱི ས ་ཁོ ང ་ཉི ད ་ ྱིས་ྱེ་བ་ནས་ྱེ་བའི་བར་ུ་ྱས་པ་ྲིན་ུ་བཟོ་བའི་ྱང་ སེམས་ྱི་མཛད་པ་དག་ྱས་པར་བྟན་ནས་ུན་དགའ་བོའ ་ི ཐེ་ཚོམ་བསལ་གནང་མཛད་པ་ཞིག་རེད།
དེས་ན་ལེུ་དང་པོ་ནི་ླེང་གཞིའི་ལེུ་ཡིན། ལེུ་
གཉིས་པ་ནི་ྲི་ུའི་ལེུ་ྟེ། ྱལ་ུ་དགེ་དོན་ྱིས་རང་གི་ ྲོག་བཏང་ནས་ཡབ་ུམ་ྱི་ྲོག་ུས་པའི་ུལ་སོགས་ྒོ་ ྣ་ཚོགས་ནས་ྲིན་ལན་བསབ་པའི་ུལ་བྟན།
དེ་བཞིན།
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
42
གུམ་པ་གཉེན་པོའ ་ི ལེུ། བཞི་པ་སེམས་བྱེད་པའི་ལེུ་ མྱེན་པ་ནི་སངས་ྱས་རེད་ཅེས་ལན་བཏབ།
ཡང་ཁོང་
གཉིས་ྱིས་ྱང་ྣམ་ྲངས་ཐ་དད་པས་ྲིན་ལན་བསབ་པའི་ ཚོས་ྣམ་མྱེན་ཟེར་བ་དེ་ཅི་ཞིག་རེད་ཅེས་ྲིས་པར། ྱལ་ ྐོར་གུངས།
ྱད་པར་ུ།
ལེུ་ྔ་པ་བྟན་བཅོས་ྱི་ པོས། ྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མྱེན་པ་ནི། ྱམས་པ་དང། ྙིང་
ལེུས་དམིགས་བསལ་ྷ་ལས་བབས་པའི་ྐོར་དང་འྲེལ་ ྗེ་ཆེན་པོའ ་ི ཡབ་པོ། ཞེས་སོགས་ྱི་ལན་བཏབ། དེ་ནས་ བའི་ྒོ་ནས་ུམ་ྷ་མཛེས་མ་དང་སངས་ྱས་ཉིད་མ་ུར་ བཅོ མ ་ྡན་འདས་དངོ ས ་ུ་མི ་ ུལ་ུ་ཕེ བ ས་ནས་རི ན ་པོ ་ ུར་པའི་ུ་ྱེན་སོགས་ྱས་བཤད་གནང་།
དེ་ཡང་མདོ་དེ་ལས། དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
ུམ་ྷ་མཛེས་དང་ྷ་ྣམས་ྱི་དོན་ུ་ཞག་དུ་བུའི་བར་
ུ་ྷ་ྣམས་ལ་ཆོས་ྟོན་ུ་གཤེགས་ཏེ། འཛམ་ུ་ླིང་གི་མི་ ྣམས་ྱིས་ཞག་དུ་བུའི་བར་ུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ག་ ལ་བུགས་པ་མ་ྟོགས་སོ། །ཞེས་སོགས་གུངས།
ད་ུང་ུ་འུལ་ཅན་ྱི ་ མཆོ ག ་ློ བ ་མ་མཽ ད ་གལ་
ྱི་ུ་ཆེན་པོ་དང་། ྷའི་མིག་ྣམ་པར་དག་པ་འཕགས་པ་ཉེ་ བར་ྱོང་ྟ་ུས་ྱང་དང་ཐོག་སངས་ྱས་གང་ན་བུགས་ པ་མ་ྟོགས་པར་སེམས་ྲལ་ཆེན་པོ་གནང་བ་དང་།
ྱལ་
པོ་ུ་ྲ་ཡ་ནས་སངས་ྱས་ྲན་ྲགས་ནས་ཙན་དན་ལས་ སངས་ྱས་དངོ ས ་ྟ་ུའི ་ ུ་འྲ་ཞི ག ་བཞེ ང ས་པ་སོ ག ས་
ྱང་འཁོད། མཐར་སངས་ྱས་ྱིར་མི་ུལ་ུ་ཕེབས་ུར་
ཞག་བུན་ལས་མེད་པའི་ྐབས་འཕགས་པ་ཉེར་ྱོང་གིས་
ྱལ་པོ ་ ཨི ་ ྲ་ཡ་ནར་སངས་ྱས་ཕེ བ ས་ྲབས་ཡོ ད ་པའི ་ གནས་ུལ་ྙན་ྲོན་ུས།
ྐབས་དེར་ྱལ་པོས་ཕེབས་
བུའི་ྲ་ྲིག་ཧ་ཅང་ྱ་ཆེན་ྱས་པར་ུ་ྟེགས་ྟོན་པ་ུག་
གིས་ྱལ་པོ་ལ། ྱོད་ྱིས་ྱལ་ུ་དང་ློན་པོ། ྱིམ་བདག་ ྟ་ུ་ཞིག་མྲོན་འབོད་ྱ་ྩིས་ཡིན་ནམ་སོགས་ྲིས་པར།
ྱལ་པོས། སངས་ྱས་ྱིས་ུམ་ལ་ཞག་དུ་བུའི་བར་ུ་
ཆོས་བཤད་དེ། ད་ྟེ་ཞག་བུན་ན་འཛམ་ུ་ླིང་ུ་གཤེགས་
སོ། ཞེས་ལན་བཏབ། ཡང་ཁོང་ཚོས་སངས་ྱས་ཟེར་བ་དེ་ ུ་ཞིག་རེད་ཅེས་ྲིས་པར། ྱལ་པོས། ྣམ་པ་ཐམས་ཅད་
ཆེའི་མཆོད་ྟེན་ཞིག་ས་ལས་ྲོམ་གཏེར་ུ་བཞེས་གནང་ཞིང་ ། དེའི་ུ་མཚན་དང་ུང་བ་ལ་ཚང་མས་དོ་ྣང་ཆེན་པོ་ྱས་
པའི་ྐབས་དེར། ྱང་ུབ་སེམས་དཔའ་ྱམས་པས་ྲིས་པ་
ྟར། སངས་ྱས་ྣམ་པར་གཟིགས་ྱི་བྟན་པ་ལ་ཱ་ཱ་ཎ་
ཱིའི་ྱལ་པོའ ་ི ྲས་ྱལ་ུ་བཟོད་པ་ཞེས་པར་ཁོང་ཉིད་ྱེས་ པ་དང་། ཁོང་གིས་རང་ཉིད་ྱི་ཡབ་ུམ་ྱི་ཆེད་ུ་ྲོག་ློས་
བཏང་བའི་ུང་བ་ཞིག་ལས་བྩམས་ཏེ། འདི་ྐད་ུ། དེའི་
ཚེ་དེའི་ུས་ན་ྱལ་ུ་བཟོད་པ་དེ་ནི་ད་ྟར་ང་ཡིན་ཏེ། ྱང་
ུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བྐལ་པ་ཚད་མེད་ྲངས་མེད་པའི་བར་ ུ་ཕ་མ་ལ་ྲི་ུ་ྱ་བའི་ྱིར་གོས་དང་། ཟས་དང་། བུང་བ་ དང་། གནས་དང་། མལ་ཆ་དང་། ུས་ྱི་ཤ་དང་། ྲག་དང་།
ྐང་གི་བར་ུ་ྱིན་པར་ྱེད་དེ། དེའི་ུ་དེའི་ྱེན་ྱིས་མངོན་
པར་སངས་ྱས་པའི་བར་ུའོ། །ད་ྟར་རིན་པོ་ཆེའི་མཆོད་ ྟེན་ས་ལས་ུང་བ་འདི་ནི་ངས་ྔོན་ཕ་མའི་ྱིར་ུས་ྱི་ྐང་
དང་ྲོག་གི་བར་ུ་ུལ་ཏེ་འདི་ཉིད་ུ་མཆོད་ྟེན་བྩིགས་ཏེ་
མཆོད་པ་ྱས་པས་ད་མངོན་པར་སངས་ྱས་ན་ཡང་མངོན་ པར་ུང་ནས་ྣང་བར་ུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོགས་གུངས་
ཤིང་། མུག་ཐོགས་དེར། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ ཡང་དག་པར་ཕ་མ་ལ་ྲི་ུ་ྱེད་པའོ། །ཞེས་གུངས།
དེ ་ ྗེ ས ་ྲི ་ ཟའི ་ ུ་ཆོ ས ་ྱི ་ ྲེ ང ་པ་དང་ུན་དགའ་
བོ ་ སོ ག ས་ྱི ས ་ྷ་མཛེ ས ་སངས་ྱས་ྱི ་ མ་ུམ་ུ་ུར་ པའི་ུ་མཚན་སོགས་དང་འྲེལ་བའི་ྲི་བ་ྲིས་པར་བཅོམ་ ྡན་འདས་ྱིས་བཀའ་ལན་ྱས་པར་གནང་། ུན་དགའ་བོ་ ལ་བཀའ་ལན་གནང་ྐབས་ངག་གི་ཉེས་པ་དང་འྲེལ་བའི་
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ། བཀའ་ློབ་གལ་ཆེན།
43
མེ་འབར་བས་ནི་འཇིག་ྟེན་ྱི་ནོར་ གཙང་མ་བགོས་ཏེ།
སེམས་ྩེ་གཅིག་ུ་ཉིན་ཞག་གཅིག་
ངག་མི་དགེ་བའི་མེ་འབར་བས་ནི་འཕགས་ ྲིམས་བྱད་མནོས་ལ་ུས་ུག་ུ་བྩོན་འུས་བྱེད་དེ་ པའི་ནོར་བུན་ཚིག་པར་འུར་རོ། དེ་བས་ན་ུན་དགའ་བོ། མཆོད་པ་ྱས་ན་ུན་དགའ་བོས་ུ་འུལ་ྱི་མུས་ྱོབ་ སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ྱི་ཉེས་པ་ནི་ཁ་ནས་ུང་ྟེ། ཁ་དང་ྕེ་ ཅིང་བསམས་པ་བཞིན་ུ་འུབ་པར་ྱེད་དོ། །ཞེས་གུངས། ཙམ་འཚིག་གོ།
ནི་ུས་གཅོད་པའི་མཚོན་ཞེས་ྱའོ། །ཞེས་པ་འདི་གུངས། ུག་པ་ངན་དོན་ྱི་ལེུ་ལས།
ྷས་ྱིན་ྱི་ྔོན་
ྐབས་འདིར། མདོ་ལས་འདི་ྟར་ཞལ་གསལ་པོས་ུད་མེད་
དག་གིས་ུན་དགའ་བོ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་པ་སོགས་ྱི་
ྐོར་དམིགས་བསལ་ནན་ཏན་འདི་ཙམ་ུ་ྱས་ནས་གུངས་ ྱི་རབས་དང་། སངས་ྱས་ཉིད་ྱལ་ུ་ངན་དོན་ཞེས་པར་ ྱང་། ྱ་ནག་དང་བོད་ྱི་ནང་བྟན་ྱི་གོམས་གཤིས་དང་ ུར་པའི་ྐབས་ྱི་ྐོར་མང་ཙམ་གུངས་པའི་ནང་ུ་འདི་ ཉམས་ལེན་ྲོད་ྔོན་ནས་ད་བར་མདོ་ཚིག་འདིའི་བྟན་དོན་ འྲ་ཞིག་ྱང་འུང་ྟེ། འདི་ྐད་ུ། དེ་ནས་ཡང་སོང་སོང་བ་ དང་འྲེལ་བའི་ུགས་ྱེན་ཞིག་མཐོང་ུ་མེད་པ་འདི་གང་ ལས། མི་མང་པོ་དག་བ་ལང་དང་ྔ་མོ་དང་། ྟ་དང་། ཕག་དང་ ཡིན་ནམ་ྙམ་པ་ཞིག་ུང་། ། ུག་གསོད་ཅིང་པགས་པ་བུ་བ་དག་མཐོང་ནས་འདི་དག་
བྱད་པ་མ་འགགས་པའི་ལེུ་ལས་ནི། ྔར་ླེང་
ཅི་ྱེད་ཅེས་ྲིས་སོ། །ྲས་པ། འདི་དག་ནི་གསོད་པའི་ལས་ གཞིའི་ལེུར།
ུ་ྟེགས་ྟོན་པ་ུག་གིས་སངས་ྱས་ནི་
ྱེད་དེ། ཤ་འཚོང་ཞིང་བགོ་བ་དང་བཟའ་བའི་ཁེ་ྤོགས་ྱེད་ ུང་གི ས ་ལོ ་ མ་ྙི ང ་པ་ྱོ ག ས་གཅི ག ་ུ་བུས་པ་བཞི ན ་
དོ། དེས་ྲོག་འཚོ་བར་ྱེད་དོ། །ྱལ་ུས་དེ་ྐད་ཅེས་ཐོས་ རིགས་བཟང་ངན་ཚང་མ་འཁོར་ུ་བུས་ཡོད་པས་མཆོད་ ནས། བ་ུ་དང་ུས་ྱི་ཤ་ུན་འུལ་ཏེ། ྱི་ུད་ྱི་ུད་ འོས་མིན་ཞེས་ྱོན་བྗོད་ྱས་དང་འྲེལ་ཡོད་ྱི་ཐོག་ནས་ གསོད་པ་ལ་ྙིང་མི་བཟོད་དོ།
།གཅིག་གིས་གཅིག་གི་ཉིང་ ུན་དགའ་བོས་ྲི་ྨེད་ྱས་པ་ྟར་རིགས་ངན་རབ་ུ་ུང་
ཤ་ཟ་ཞིང་བྐལ་པ་བྲང་ཡས་པའི་བར་ུ་གཅིག་ལ་གཅིག་ བའི་ུ་མཚན་དང་རིགས་ྱི་དྱེ་འྱེད་མི་ུང་བའི་བཀའ་ གསོད་པའི་ལས་ྱེད་དོ། །ཞེས་པ་འདི་གུངས།
ློབ་ཧ་ཅང་ནན་མོ་ཞིག་ཕེབས་གནང་བ་དཔེར་ན། ུན་དགའ་
བུན་པ་ྙིང་ྗེའི་ལེུ་ལས། དམིགས་བསལ་ུད་ བོས། མ་འགགས་པ་ྟ་ུའི་རིགས་ངན་ཅིའི་ྱིར་རབ་ུ་ུང་
མེད་ྣམས་ྱིས་ུན་དགའ་བོ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་དགོས་ ཞེས་ྲིས་པར། སངས་ྱས་ྱིས། ྱེད་ྣམས་ྱིས་དེ་བཞིན་
པར་གདམས་ཤིང་། ུབ་པའི་ཐབས་དང་ུས་ཚེས་ཕན་ཡོན་ གཤེགས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པའོ། །མི་ྟག་པའོ།
དང་བཅས་པ་ཞིག་ྱང་གུངས་ཏེ། དེ་ཡང་འདི་ྐད་ུ། མ་ འུར་ཞིང་འཕོ་བའོ་ཞེས་ྱང་ླའི། །དགེ་ློང་མ་འགགས་པ་ འོངས་པའི་ུས་ན་དགེ་ློང་མ་དང་།
དགེ་བྙེན་མ་དང་། མ་རབས་རིགས་ངན་ལས་རབ་ུ་ུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ྱ་བར་
ུད་མེད་ྣམས་ྟག་པར་སེམས་ྩེ་གཅིག་ུ་ུན་དགའ་བོ་ མི་ུང་ངོ་། །ཞེས་སོགས་གུངས་ནས་ུན་དགའ་བོ་ལ་ཆེད་
ལ་སོམས་ཤིག བུར་ྟི་དང་རིམ་ྲོ་ཆེར་ྱས་ཏེ་མིང་ནས་ ུ་མི་མང་གི་ུན་སོ་རང་ནས་མ་འགགས་པར་ྱག་འཚལ་ུ་ ཡང་བྗོད་ལ་ུན་ུ་ྲིན་ྲན་པར་ྱའོ།། ཞེས་དང་། ུད་ བུག མུག་ུ་མ་འགགས་པའི་ྲི་བ་མང་པོ་ཞིག་ལ་བཀའ་
མེད་གང་ཞིག་ྟག་ུ་བདེ་ཞིང་ྱིད་པ་དང་། བྲ་ཤིས་པ་དང་ ལན་གནང་བའི་ྲོད་ནས་གཅིག་ནི། མ་འགགས་པས། འཁོར་ ། འྲས་ུ་ཐོབ་པར་འདོད་ན་ྟག་ུ་དྱིད་ླ་འྲིང་པོའ ་ི ཚེས་ བུན་མ་གཏོགས་པར་སོ་སོར་ཐར་པའི་ུལ་ྲིམས་མཆིས་ བྱདདང་། ྟོན་ླ་འྲིང་པོའ ་ི ཚེས་བྱད་ལ་གོས་སར་པ་ སམ། ཞེས་ྲིས་པར། ཡོད་དེ་ཡན་ལག་བྱད་ྱི་ྲིམས་ཉིད་
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
44
ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་འདི་ཡིན། དུ་པ་ཉེ་བར་བྙེན་པའི་ལེུ་ནི་ འཛིན་ུ་ནི་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་ཡིན་པར་ྟོགས་ཤིང་། ྫ་དཔལ་
ལེུ་ཐ་མ་ྟེ། འདི་ལས། ཆོས་འཆད་ཉན་བྱི་བའི་ུལ་དང་ ུལ་རིན་པོ་ཆེའི་ཐེག་ཆེན་མདོ་ྡེ་མཐོང་བའི་ཕན་ཡོན་ལ་ཡང་ དེའི་ཕན་ཡོན་ྱི་ྐོར་སོགས་ྱས་པར་བཤད་ཅིང་། མུག་ ངེས་ཤེས་ླ་ྷག་ུ་ྱེས།
གོང་ུ་གང་བཤད་པའི་མདོ་ྲིན་
ུ། ྱང་ུབ་སེམས་དཔའ་ཉི་འོད་དང་། ླ་འོད། ློ་ྲོས་མི་ ལན་བསབ་པའི་དོན་དག་ྱང་། ྩིས་འུལ་རང་ནས་ློག་ུལ་
ཟད་པ་སོགས་ྱིས་ཆོས་འཛིན་ྱི་དམ་བཅའ་ུལ་ནས་མདོ་ བཀའ་འུར་ྱི་དཔེ་ཐད་ཀར་ྒོ་ྱེས་ནས་བམ་ློག་ྱེད་ྱིན་ འདི་ཡོངས་ུ་མུག་བུས་གནང་མཛད་ཡོད།
ཤར་མར་གང་ཟིན་ཙམ་བུས་ཏེ་ྲིས་པ་ལས་ཞིབ་ཚགས་པོའ་ི
ྩོམ་ཡིག་འདི་ྲན་ྱིས་ྷ་བབས་ུས་ཆེན་ྔ་ུབ་ བུས་དོན་ྟ་ུ་ནི་མིན། འོན་ྱང་། ང་ཚོས་འདི་ྟར་ལོ་ུས་
ྱི་མཚན་མོ་འདིའི་མཚན་ྱེད་ུ་ཚོད་བུ་གཉིས་ྱི་ྗེས་ དང་ུང་བའི་ངོས། ྟ་ུབ་དང་ཉམས་ལེན་ྱི་ངོས་སོགས་ྣམ་ ནས་མགོ་བུགས་ཏེ་ྲིས་ཤིང་།
ནམ་ྱི་ྨད་ཆར་མུག་ པ་ཐ་དད་པའི་ྒོ་ནས་སངས་ྱས་ཉིད་ྗེས་ུ་ྲན་པ་ལ་བྩོན་
བུས་པ་ཞིག་ཡིན། ཡི་གེ་མང་བས་འཇིགས་ྟེ་ཞིབ་ུ་ནི་མ་ པར་ྱ་བ་ནི་ཤིན་ུ་གལ་ཆེ་བས་དེ་ྟར་ུན་ློང་བཟང་པོས་ ྲིས་མོད། ༸ྱབས་མགོན་ཐམས་ཅད་མྱེན་པས་གུངས་པ་ ྲིས་པ་ཙམ་ལགས་ན།
དགེ་བས་འྲོ་བ་ཐམས་ཅད་མཆོག་
ྟར་བཀའ་བྟན་གཉིས་ལ་ློབ་དེབ་དང་ློག་དེབ་ྱི་འུ་ཤེས་ གུམ་ྱི་ྣང་བ་དང་མི་འྲལ་བའི་ུར་ུར་ཅིག
ཐ་ྙད་གཅིག་ུར་ལ་འབད་དགོས།
ནགས་ྲན་པ་བསོད་ནམས་ཚེ་རིང་གིས།
མི ་ རི ག ས་གང་འྲ་ཞི ག ་ཡི ན ་ཡང་མི ་ རི ག ས་དེ འི ་ ུ་གནས་ཤི ང ་ྱ་ནག་བཙན་ྱལ་རི ང ་ུགས་ྱི ་ གནའ་
ྐད་ཡི ག ་ནི ་ མི ་ རི ག ས་རང་ཉི ད ་ྱི ་ ུན་མོ ང ་མ་ཡི ན ་པའི ་ གནོན་འོག་འཚོ་བཞིན་པའི་བོད་མི་རིགས་ྟ་ུ་ཞིག་ལ་ཆ་ ངོ་བོ་མཚོན་ྱེད་ྩ་བ་དེ་ཡིན་པ་དང་།
མི་རིགས་གང་ བཞག་ན།
མི་རིགས་རང་ཉིད་ྱི་ྐད་ཡིག་དར་ྤེལ་དང་
ཞི ག ་གི ་ ྐད་ཡི ག ་ཉམས་ཆག་ུ་ྱི ན ་པ་ཡི ན ་ན་མི ་ རི ག ས་ ཡར་ྱས་གཏོ ང ་ུ་ནི ་ བོ ད ་མི ་ རི ག ས་ྱི ་ ྩ་དོ ན ་ངོ ་ མར་ དེའི་ུན་མིན་རིགས་གུང་དང་། ུལ་ྲོལ་གོམ་གཤིས་ ུག་ཡོད་པ་དེ་ལ་ུ་ཞིག་སོམ་ཉི་ྱེད། དེར་བྟེན་ཉེ་བའི་ དང་།
འུ་ཤེས་ློབ་གསོ་སོགས་ྱི་ྲོག་གི་དབང་པོ་ ལོ ་ འགའི ་ ྔ་རོ ལ ་ཞི ག ་ནས་བོ ད ་ྱི ་ ནང་གཉི ས ་ྱི ་ མཁས་
ཆད་པ་དང་ྱད་པར་མེད་པས།
ྐད་ཡིག་ནི་མི་རིགས་ པ་ུ་མས་བོད་ཡིག་དར་ྤེལ་དང་བཀོལ་ྱོད།
ུས་
ྱི་ྲོག ་ྩ་ཡི ན་ཞེས ་པ་འཛམ་ླིང་གི་མཁས་པ་ྣམས་ྱི ་ རབས་དང་མུན་པའི ་ ལམ་ུ་འྲི ད ་པའི ་ ྱ་བ་གང་མང་ མྲིན་གཅིག་ུ་བཞེད། ྷག་པར་ུ་ྲངས་ུང་མི་རིགས་ ཞིག་བྩམས་དང་ྩོམ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད་ལ།
ད་ལོའ ་ི
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
45
(༢༠༡༢) ྱི་ླ་ ༧ པའི་ཚེས་ ༡༠ ཉིན་བཙན་ྱོལ་བོད་ འབེ ལ ་ྱེ ད ་ྟངས་ནི ་ ཐོ ག ་མར་བཙན་ྱོ ལ ་བོ ད ་གུང་གི ་
གུང་ཤེས་རིགས་ལས་ུངས་ྱིས་<< ཨིན་བོད་ཤན་ ྱབས་ཁོ ང ས་ུ་གཏོ ག ས་པའི ་ བོ ད ་ྱི ་ དཔེ ་ མཛོ ད ་ཁང་
ྱར་གཏན་འབེབས་བྡ་ཆད།>> ཅེས་པའི་དེབ་འྲེང་ དང་བོད་གུང་ྨན་ྩིས་ཁང་། ྷ་ས་བོད་ྱིམ། ནོར་ླིང་ བཞི་པ་དེ་དངོས་ུ་ྒོ་འྱེད་ྱས་ཏེ།
“ང་ཚོས་བོད་ྱི་ བོད་ྱི་རིག་གུང་གཅེས་ྱོང་ཁང་།
རིགས་ལམ་ློབ་
ྐད་ཡིག་མི་ཉམས་གོང་འཕེལ་གཏོང་དགོས་ན། ྔོན་ལ་ གཉེར་ཁང་། ཤེས་ྱ་ུན་འུས་ྩོམ་ྲིག་ཁང་། ཝར་ཎ་ ཐ་ྙད་ྙིང་པ་ྣམས་ྲན་པ་མ་བྗེད་པར་བེད་ྱོད་གཏོང་ གུག་ལག་ློབ་གཉེར་ཁང་། ྲོང་བཙན་དཔེ་མཛོད་ཁང་ དགོས།
དེའི་ཐོག་ྱི་ཚོགས་གསར་པའི་ནང་ཐོན་དངོས་ ། ཨ་ྱེས་ྨ་ཆེན་རིག་གུང་ཞིབ་འུག་ཁང་། ཤེས་ྱ་
གསར་པ་མང་པོ་ཡོང་གི་ཡོད་ྟབས།
དེའི་ྨང་གཞིའི་ དང་བོད་མིའི་རང་དབང་ྩོམ་ྲིག་ཁང་།
བོད་ྱི་ྩོམ་པ་
ཐོ ག ་ཐ་ྙད་གསར་པ་བེ ད ་ྱོ ད ་གཏོ ང ་ུར་འབད་བྩོ ན ་ པོའ ་ི མུན་ཚོགས། བོད་ྱི་ུས་བབ། བོད་ྱི་བང་ཆེན་ གནང་དགོས་ྱི་འུག ང་ཚོས་ྔོན་མ་ཡོད་བྡད་པའི་ཐ་ གསར་ཁང་བཅས་ྱི ་ ྡེ ་ ཚན་སོ ་ སོ ས ་འྲེ ལ ་ཡོ ད ་ཐ་ྙད་ ྙད་ཁག་ལ་གཅིག་ུར་ྱི་གཏན་འབེབས་དང་།
དགོས་ བུ་གསོག་དང་བོད་བུར་ྱས་ཏེ་ཤེས་རིག་ལས་ུངས་
གལ་ཆེ ་ བའི ་ ཐོ ན ་དངོ ས ་གསར་པ་དག་ལ་ུས་བུན་ྱི ་ ུ་ྲད་ྗེས། ཐ་ྙད་གསར་པ་རེ་འདོགས་ུ་གལ་ཆེན་རེད།”
ཐ་ྙད་ྱོགས་བྡོམས་ྱིས་ློབ་ྟོན་
ཅེས་ ཚོགས་ུང་ལ་ུལ།
དེ་ནས་ློབ་ྟོན་ཚོགས་ུང་གིས་
བྲགས་སོང་། འོན་ྱང་གཏན་འབེབས་བྡ་ཆད་ྱི་དཔེ་ ྣོན་ྲི་གང་དགོས་ྱས་ྗེས།
ཐ་ྙད་གཏན་འབེབས་ྱི་
དེ བ ་དེ ་ མང་ཚོ ག ས་ནང་ཡོ ང ས་ྱབ་འྲེ མ ་ྤེ ལ ་མ་ུང་ ྱི ་ ྱབ་ྩོ མ ་ྲི ག ་ུན་ལས་ཁང་གི ས ་མཐའ་མའི ་ གཏན་ བར་བྟེན། ངས་དེ་རིང་དཔེ་དེབ་དེ་ངོ་ྲོད་མདོར་བུས་ འབེ བ ས་ཚོ ག ས་ུང་ལ་ུལ་ནས་ླར་ཡང་མི ང ་ཚི ག ་རེ ་ ཤིག་དང་འྲེལ་རང་ཉིད་ྱི་མཐོང་ྣང་ུང་ཙམ་ཞིག་འྲི་ རེ ་ བཞི ན ་གོ ་ བུར་ྱས་དེ ་ གཏན་འབེ བ ས་ྱེ ད ་ྱི ་ ཡོ ད ་ པ་དང་།
འདོད་ུང་། ྱི་ལོ་
མཐར་བོད་གུང་བཀའ་ཤག་གི་བཀའ་འྲོལ་
དེ ་ ཡང་ུངས་ྡན་གནས་ུལ་ྟར་ན་ཐོ ག ་མར་ ཐོབ་ྗེས་དཔར་ུན་འྲེམ་ྤེལ་ྱེད་ྱི་ཡོད་པ་རེད་ ༢༠༠༤
ཡི་ྔོན་ྱི་བོད་མི་མང་ྱི་འུས་ྷན་ འུག
ཡིན་ནའང་དོན་དངོས་ཐོག་གོང་འཁོད་ྡེ་ཚན་དེ་
ཚོགས་ཤིག་གི་ྐབས་ུ་ཐ་ྙད་གཅིག་ུར་ྐོར་ྱི་བྲོ་ དག་གི ས ་དོ ན ་ཕན་ྡན་པའི ་ བྡ་ཆད་མཁོ ་ ྲོ ད ་ྱེ ད ་ུབ་ ླེང་ུང་ཡོད་པ་དང་།
ྗེས་ུ་གུང་གི་གོ་ྲིག་འོག་ ྱི་མེད་པ་དང་།
བྡ་ཆད་གཏན་འབེབས་ྩོམ་ྲིགས་པ་
དམིགས་བསལ་མཁས་པའི་བྲོ་ླེང་དང་ྲོས་བུར་ སོ ག ས་ལས་མི ་ ཧ་ཅང་ུང་བས་དཀའ་ངལ་འྲད་ྱི ་ ཡོ ད ་ ྱས་པ་བུད། ྱི་ལོ་ ༢༠༠༥ ལོར་ཤེས་རིག་ལས་ུངས་ འུག ྩོ མ ་རི ག ་ྡེ ་ ཚན་ྱི ས ་འགོ ་ འུགས་ྱས་ཏེ ་ ད་ྟའི ་ བར་ དེབ་ྲེང་བཞི་པར་ུན་ྱས་ཟིན་པ་རེད་འུག
གཏན་འབེ བ ས་བྡ་ཆད་དམ་ཚི ག ་མཛོ ད ་དེ ་ དག་
ཚིག་ གི་ནང་ུ་འཛིན་ྱོང་དང་དངོས་ཁམས། ྫས་ྱོར། གསོ་
མཛོད་འདི་དག་གི་ནང་ཐ་ྙད་བུ་ལེན་ྱི་གཞི་བཅོལ་ས་ བ་རིག་པ། ྐར་ྩིས། ྱེ་དངོས། ྩི་ཤིང་། ས་དྱད་རིག་
གཙོ ་ བོ ་ ནི ་ ྱ་གར་ྱི ་ ཐ་ྙད་གཏན་འབེ བ ས་ལས་ུངས་ པ། སེམས་ྱི་ཚན་རིག ཨང་ྩིས། ློས་གར། རོལ་མོ། ཆ་ ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཡིན་ཞེས་བྗོད་ཡོད་པ་དང་། ཐ་ྙད་གཏན་ འྲིན། ལག་ྩལ་དང་འྲེལ་བའི་ཐ་ྙད་ྱོགས་བྡོམས་
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
46
༥༠༠༠ ཙམ་གཏན་འབེབས་ྱས་ཡོད་པ་དང་། ཐ་ྙད་ ལ་བོ ད ་ྐད་ནང་ླེ བ ས་ཏེ ་ ུན་འཇགས་ུ་སོ ང ་བ་ཞི ག ་
ྲིག་ྟངས་ནི་དང་པོར་དྱིན་ཡིག་གི་ཐ་ྙད་ྩ་བར་ ཡིན་ུ་རེད། ང་ཚོའི་དཔེ་དེབ་འདི་ྟེང་“ཨིན་བོད” ཞེས་
བཀོ ད ་པའི ་ ྗེ ས ་ུ་བོ ད ་ྱི ་ ྐད་དོ ད ་ཅི ག ་ྲད་དེ ་ དྱི ན ་ བུར་དོན། ཡོངས་ྲགས་ུ་ English ལ་དྱིན་ བོད་ཤན་ྱར་ྱས་པ་དང་། དེ་ལ་བོད་ཡིག་ཐོག་ངེས་ཚིག་ ཡིག་ཟེར་ྱིན་ཡོད། འོན་ྱང་དྱིན་ཡིག་ནང་གི་ E ཟེར་ གམ་འྲེལ་བཤད་རེ་བྱབ་འུག
བྡ་ཆད་དམ་ཐ་ྙད་ བ་དེ་ལ་ “དྱེ” འྲི་བ་ལས་ “ཨི” ྲིས་པ་ཡིན་ན་ྲ་
རེ ་ རེ ་ ལ་ཚག་བར་བཞི ་ ནས་ྔའི ་ བར་ུ་ཡོ ད ་པ་མང་ཞི ང ་ གདངས་ུང་ཉེ་བ་ཡོད་ལ། ྷག་པར་ུ་ “དྱིན་ུལ” ྟ་ དེ ་ ལས་མང་བའི ་ ཚག་བར་ཅན་ྱི ་ བྡ་ཆད་ཡང་འུག་ ུར་མཚོན་ན། “ཨིན་ུལ” ཞེས་ྲིས་ན་ཧ་ཅང་བདེ་བོ་ པས། ཁ་ལ་ཧ་ཅང་གོམ་པར་མ་ུར་ན་བྗོད་བདེ་མིན་ྱི་ ཡོད། ཡི་གེ་ུང་བ་དང་ྲ་གདངས་ཉེ་བ་སོགས་ྱི་དབང་ དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་འྲད་ྲིད་པ་ྟར་ུ་ྣང་ལ།
གཞན་ གི ས ་ྔར་ྱི ་ དྱི ན ་བོ ད ་ལ་ཨི ན ་བོ ད ་ཅེ ས ་ྲི ས ་པ་ཡི ན །”
“Politication ཆབ་ྲིད་ྱི་ངོ་བོ་ུར་བ།” ཅེས་པ་ ཅེས་ཡིག་ཐོག་ནས་གསལ་བཤད་ྱང་ྱེད་དགོས་ུང་བ་ ྟ་ུའི ་ མི ང ་ཚི ག ་གཉི ས ་ུ་ྱེ ་ ཚི ག ་གི ་ ངོ ་ བོ ར ་སོ ང ་བའི ་ ཡོད་པ་རེད། བྡ་ཆད་ྱང་མང་པོ་འུག་པས་ཚིག་བཅད་དང་།
ྙན་
ད་ུང་བོད་ཡིག་ལ་དོ་ྣང་ཡོད་མཁན་མང་པོ་
ྩོམ་ྟ་ུའི་ནང་བཀོད་ྱོད་ྱེད་ུར་དཀའ་ངལ་མེད་དམ་ ཞིག་གིས་ཉེ་བའི་ལོ་འགའི་ནང་བོད་ནས་མདོ་དུས་ ྙམ་པ་ཡང་འུག
གང་ྟར་ད་ྟ་བར་<<
གཏན་འབེབས་བྡ་ཆད།>> པ་དང་།
ཁམས་གུམ་ྱི ་ མཁས་དབང་མང་པོ ་ མཉམ་ུབ་ྱི ས ་
ཨིན་བོད་ཤན་ྱར་ ཐ་ྙད་གསར་པ་མང་པོ ་ ཞི ག ་གཏན་འབེ བ ས་ྱས་ཡོ ད ་
དེབ་ྲེང་བཞི་བཏོན་ཡོད་ ྟབས།
བོད་ྱི་ལོགས་ནས་ྱང་འདི་ྟར་ཐ་ྙད་གཏན་
དེབ་ྲེང་རེ་རེ་ྒོ་འྱེད་ྱས་པ་དང་བོད་ཡིག་ འབེ བ ས་ྱས་ན་ཐ་ྙད་གཅི ག ་ུར་ལ་འགོ ག ་ྱེ ན ་ཡོ ང ་
ློ ག ་པོ ་ དང་ྩོ མ ་པ་པོ ་ མང་པོ ་ ཞི ག ་གི ས ་ཐ་ྙད་གསར་ གི་ཡོད་པར་འདོད་པ་དང་།
བོད་ནང་གི་ཐ་ྙད་གསར་
བཟོ ་ དང་གཏན་འབེ བ ས་ྐོ ར ་ལ་ླེ ང ་ློ ང ་མང་པོ ་ ྱེ ད ་ྱི ་ བཟོ ་ ྱས་པ་དག་བོ ད ་ྱི ་ ནང་གཉི ས ་ནས་གཅི ག ་ུར་བེ ད ་
ཡོད་པ་རེད། མ་ཚད་གོང་འཁོད་ཚིག་མཛོད་ུ་ཡོད་པའི་ ྱོ ད ་དགོ ས ་ུ་གལ་ཆེ ན ་ཡི ན ་པར་འདོ ད ་མཁན་མང་པོ ་ བྡ་ཆད་དག་ལ་ཚོགས་འུ་དང་། ྭ་ྱའི་བུད་ལམ་ཁག་ ུང་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ྐོར་ལ་ཀྨ་ྨོན་ལམ་ྱིས་
ུ་དགག་པ་ྱག་མཁན་དང་ྱོན་བྗོད་ྱེད་མཁན་ཡང་མི་ གཏན་འབེབས་བྡ་ཆད་ྩོམ་ྲིག་པའི་མིང་ཐོག་ནས་ ུང་བ་རེ་འུང་བཞིན་ཡོད། དཔེར་ན་བོད་རང་བཙན་ཡིན་ བོ ད ་ྱི ་ ུས་བབ་གསར་འགོ ད ་པ་ཞི ག ་གི ་ ྲི ས ་བར་ལན་ ྐབས་ནས་ུང་བའི་“དྱིན་ཇི་”ཞེས་པའི་ཐ་ྙད་ྱི་ཚབ་ འདེབས་ྱེད་ྐབས་“༢༠༠༧
ལོར་ང་ལ་བོད་ནང་ནས་
ུ་གཏན་འབེ བ ས་བྡ་ཆད་ནང་”ཨི ན ་ཇི ་ ”ཞེ ས ་ྲི ས ་ཡོ ད ་ གཏན་འབེབས་ྱས་པའི་ཐ་ྙད་གསར་པའི་དེབ་ཅིག་རག་ པར་བོ ད ་མི ་ མང་ྱི ་ འུས་ྷན་ཚོ ག ས་ྐབས་ཤི ག ་ྱང་ སོང་། དེ་དག་ང་ཚོས་དྱད་གཞིའི་ཆེད་ུ་ཉར་ཡོད། མི་ དོགས་འྲི་དང་བྲོ་ླེང་ྱས་ཡོད་པ་དང་། ཚིག་མཛོད་ འབོར་ྱི་ཆ་ནས་བོད་ནང་ུ་མང་བ་ཡོད་ལ།
ཤེས་ཡོན་
ྩོ མ ་ྲི ག ་པ་ཀྨ་ྨོ ན ་ལམ་ྱི ས ་ྱི ་ འུས་ྷན་ཚོ ག ས་ པ་དང་ཐ་ྙད་ྐོར་ལ་ལས་ཀ་ྱེད་མཁན། དེ་བཞིན་བེད་ ུ་ “དྱིན་བོད་ཟེར་བ་དེ་ུས་རབས་ཉི་ུའི་དྱིལ་ཙམ་ ྱོད་གཏོང་མཁན་སོགས་བོད་ནང་ུ་མང་བ་ྩོད་མེ ད ་
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
47
རེད། དམངས་གཙོའི་ྟ་ུབ་ྱི་ཆ་ནས་ྱང་བོད་ནང་གཙོ་ ཚང་དར་ྱས་ཡོ ང ་མི ན ་ྱི ་ འགག་ྩར་ུག་ཡོ ད ་པ་རེ ད ། བོར་འཛིན་དགོས་པ་ཆགས་ཡོད།
ྔོན་མ་བྱད་ུ་ྱ་ དེ ང ་ྐབས་བོ ད ་ནང་ལ་ཆ་བཞག་ན་བོ ད ་ཆོ ལ ་ཁ་གུམ་
ྲངས་ནང་ཚིག་མཛོད་ཅིག་བཟོས་ྐབས།
བོད་ནང་གི་ ྱི་རིག་གུང་དང་བྡ་འྲིན། ློབ་ྭ་དང་། ྩོམ་རིགས་
ློབ་དེབ་ཆ་ཚང་རག་ཐབས་ྱས་པ་ཡིན།
ང་ཚོས་ལས་ ཱ་པ། ཉམ་ཞིབ་པ། ཆེད་ལས་པ་སོགས་མཁས་པ་ུ་མ་
ཚན་རི ག ་སོ ག ས་ྱི ་ རི ག ་གསར་བོ ད ་ུར་ྱས་ཡོ ད ་པའི ་ སོགས་ྡེ་ཚན་ཧ་ཅང་མང་པོ་ནས་ྩོམ་པ་པོ་དང་།
ལོ་
ཀ་ྱེད་ྐབས་ྱང་ྩ་འཛིན་ྱེད་ས་གཙོ་བོ་བོད་ནང་ྱེད་ མཉམ་འཛོ མ ས་ྱི ས ་མི ང ་མཛོ ད ་ྩོ མ ་ྲི ག ་ྱས་པའི ་ ཐ་
ྱིན་ཡོད། འོན་ྱང་། ང་ཚོའི་གཞི་བཅོལ་སའི་ྱ་གར་ ྙད་དག་ནི་ཚོགས་པ་ྲིག་འུགས་ཁག་དང་། དགོན་པ་
ྱི ་ ཐ་ྙད་གསར་པའི ་ དཔེ ་ དེ བ ་དག་དང་བུར་བ་ཡི ན ་ ུལ་ྡེ་ུན་ྱིས་གཅིག་ུར་བཀོད་ྱོད་ྱེད་པར་བྩོན་ ན།
བོད་ནང་ད་ྔ་གཏན་འབེབས་ྱས་ཡོད་པའི་ཐ་ྙད་ བཞིན་པས་མ་ཚད།
ཆེས་ུང་ུ་ཞིག་ལས་ཡོད་པ་མ་རེད། རེ་ཧ་ཅང་ཚད་དང་ྡན་པ་ཡོད་ྱང་།
བཙན་ྱོལ་ུ་འང་བོད་ཡིག་ལ་ུང་
དེའི་ནང་འགའ་ ཞེ ན་ཡོད་པའི་མི ་ྣ་མང་པོས ་ཚད་མར་འཛི ན ་བཞིན་ཡོད།
འགའ་རེ་བྗོད་པ་ ྱི ར ་བཙན་ྱོ ལ ་ྱི ་ བོ ད ་ཡི ག ་ྩོ མ ་རི ག ས་གི ་ ྐང་འཛི ན ་
བདེ་བོ་མེད་པ་དང་ུངས་བཙན་མེད་པ། ཐ་ྙད་དེའི་ྱབ་ པ་མང་ཆེ་བ་བོད་ནས་འྱོར་བའི་ཤེས་ཡོན་པ་དང་ློབ་ྭ་
ྗོ ང ས་ྱི ་ རི ག ་གནས་ལ་ུས་མངའ་ཡོ ད ་མེ ད ་ྱི ་ དབང་ བ། དགོན་པ་ྭ་ཚང་ཁག་ཡིན་པས་རང་བཞིན་ྱིས་བོད་ གིས་དོན་ལ་མི་འྱོར་བ་སོགས་ཡོང་གིན་འུག
དེར་ ནང་གི་ཤེས་ཡོན་པ་དང་མཁས་པ་དག་ལ་དགའ་ཞེན་ྱེས་
བྟེན། བོད་ྱི་ནང་གཉིས་ྱི་ཐ་ྙད་གཅིག་ུར་ཡོང་ུ་ ྲིད་ནའང་། བོད་གུང་གི་ <<ཨིན་བོད་ཤན་ྱར་གཏན་ གལ་ཆེན་ཡིན་ཡང་།
ུར་ྟངས་མ་འྲ་བའི་དབང་གིས་ འབེབས་བྡ་ཆད།>> ནང་ྱི་ཚོགས་ྱི་ཉིན་རེའི་འཚོ་
དངོ ས ་པོ ་ གཅི ག ་ལ་ཐ་ྙད་གཉི ས ་གུམ་རེ ་ ཡོ ང ་ྲི ད ་པ་ བའི ་ ནང་བཀོ ད ་ྱོ ད ་ྱེ ད ་བཞི ན ་པའི ་ ཐ་ྙད་དེ ་ ཙམ་མེ ད ་
རེད། ཐ་ྙད་གསར་པ་གང་ཞིག་ཡིན་ུང་ུངས་བཙན་པ་ པའམ་ཡོ ད ་ྱང་ྱབ་ྤེ ལ ་དང་ྲི ལ ་བྲགས་ྱི ་ ུས་པ་
དང་དོན་ལ་འྱོར་ུ་གལ་ཆེན་ཡིན་ྟབས། རིམ་ྱིས་ྱི་ ཧ་ཅང་ཞན་ྟབས་ཚི ག ་མཛོ ད ་དེ ་ ཚོ ་ གསར་འུར་བུད་ ཚོགས་ྱིས་ྲེག་བྡར་ྱས་ན་གཅིག་ལ་ྱལ་ཁ་ཐོབ་གི་ ལམ་ུ་མཐོང་བ་ཙམ་ལས། མང་ཆེ་བ་འྲེལ་ཡོད་ྡེ་ཚན་ རེད།” ཅེས་བཤད་པ་རེད། གང་ྟར་དེང་ྐབས་བོད་ྱི་ ཁག་གི་ཡིག་ཚང་ུ་ྷག་ཡོད་པ་རེད།
མདོར་ན་བོད་ྱི་
ྐད་ཡིག་ཡར་ྱས་ྱབ་ྤེལ་དང་། མུན་བྱོད་འུས་ ནང་གཉི ས ་ནས་ཐ་ྙད་གསར་བཟོ ་ ག་འྲ་ཞི ག ་ྱས་ྱང་ ཚང་གཏོང་ཆེད་ཐ་ྙད་གསར་བཟོ་དང་ྩོམ་ྲིག་ྱེད་ གཙོ་བོ་གཅིག་ུར་ཡོང་ཐབས་བྩོན་ུ་དང་།
དེ་ནས་
མཁན་ཚོ ག ས་པ་དང་མི ་ ྒེ ར ་པ་སོ ག ས་ྣ་ཚོ ག ས་ཤི ག ་ མང་ཚོགས་ལ་ྲིལ་བྲགས་དང་ྱབ་ྤེལ། བེད་ྱོད་ྱི་ ཡོང་བཞིན་ཡོད་ནའང་།
གཙོ་བོ་བེད་ྱོད་ྱེད་ྐབས་ ལམ་ཁ་ཡང་དག་པ་རེ་ྟོན་ུ་གལ་ཆེད་ུ་ུར་ཡོད།
གཅི ག ་ུར་ྱི ་ ལག་བྟར་ྱེ ད ་མི ན ་ནི ་ ྐད་ཡི ག ་འུས་
ྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ླ་ ༧ ཚེས་ ༡༤ ཉིན་ྲིས།
48
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
ྗེས་ྲན་དད་པའི་མེ་ཏོག
མཁན་པོ་འཇིགས་མེད་ུན་ཚོགས་ཚང་ྲན་པ། ཨེ་ཐོབ་བསམ་པའི་ནོར་ུ་གཞན་ལ་ཤོར་ཐལ།།
མི་ཐོབ་བསམ་པའི་ུག་བྔལ་མགོ་ལ་ུང་ཐལ།།
ལས་དེ་བསམ་སར་མི་འྲོ་གསེག་སར་འྲོ་བས།། དོ་ུབ་ཡ་ུང་སེམས་པ་ུག་གིས་ཁེངས་ཐལ།། ླ་མ་ཉི་མ་འྲ་པོ་རི་ལ་ུབ་ཐལ།།
ློབ་མ་ྱེུ་ཚོགས་འྲ་པོ་ུལ་ནས་ུས་ཐལ།།
ུག་བྔལ་རི་རབ་འྲ་བོས་སེམས་པ་མནར་ཐལ།། མིག་ུ་ུར་ུ་འྲ་བོ་བུར་ནས་ཐོན་ཐལ།།
མེས་པོ་ླབས་ཆེན་ྣམ་པ་འུར་ནས་ཚར་ཐལ།། ཕ་དང་མ་ཡི་ུས་པ་ཟད་ནས་ཚར་ཐལ།།
ྱི་རབས་མེ་ཏོག་འྲ་བོ་ཉམས་ནས་ཚར་ཐལ།། ང་དང་ང་འྲ་བར་ནས་ྡོམ་ནས་ཚར་ཐལ།།
ང་ཚོ་ུ་ྲན་བཞིན་ུ་བུགས་ནས་ཚར་ཐལ།། ང་ཚོ་ུང་ྟ་བཞིན་ུ་འུར་ནས་ཚར་ཐལ།།
བོང་ྟག་རི་ུ།
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
49
ང་ཚོ་ྲེང་ཐག་བཞིན་ུ་ཐོར་ནས་ཚར་ཐལ།། བོད་ྱི་ླ་ཆེན་རེ་རེ་རི་ལ་ུབ་ཐལ།།
བོད་ྱི་རི་ུ་མང་པོ་གཞན་ལ་ཤོར་ཐལ།།
བོད་ྱི་ྱ་བཞག་མང་པོ་མ་འུབ་ུས་ཐལ།། བོད་ྱི་ུ་ུད་མང་པོར་ལ་ྱ་མི་འུག །
ྡོག་ྩ་གཅིག་ུ་བྲིལ་བའི་མུན་ྲིལ་མེད་ཀི། གཅིག་སེམས་གཅིག་ལ་གཏད་པའི་ཡིད་ཆེས་མེད་ཀི། རང་ཉིད་བོད་ཅིག་ཡིན་པའི་བསམ་པ་མེད་ཀི། ུས་ྱི་ྲག་ྩར་ུ་བའི་ུང་ཞེན་ྲོན་མོ།། ཉི་མ་ུམ་བྱ་ུག་ུར་ྷོག་ྷོག་གུ་ཀི།
རང་གི་རིགས་ལ་འཁོར་བའི་ྙིང་ུང་གསོན་པོ།། ལོ་འཁོར་ླ་བ་བུ་གཉིས་ྡོད་ཐབས་མེད་ཀི།
ཕོ་ལོ་ུག་གུམ་བཅོ་བྱད་བྟས་ནས་ཚར་ཐལ།། རང་ལོ་ཉི་ུ་ྩ་ྔ་བཤད་ནས་ཚར་ཐལ།། ད་ུང་ྙེག་ས་ཞིག་ལ་ལམ་ཐག་རིང་གི།
ལམ་ན་ཞེན་ས་ཆགས་ུལ་མང་པོ་ཡོད་ཀི།
ཡིད་བཞིན་ནོར་ུའི་དགོངས་པ་དྱིངས་ལ་གཏད་ྱང༌།། མིག་ུ་བཙན་པོ་ཞིག་གིས་ལམ་ྱགས་མི་ྟེར།། རང་གི་ུས་སེམས་གཉིས་ཀ་བོད་ལ་འུལ་ུ།། དེ་ལས་ྷག་པའི་ལེགས་ྱེས་ང་ལ་མེད་དོ།།
50
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
བྟོད་བྔགས་ྭ་ཉག་མའི་ུགས་ུ། ཨཾ་ྭ་ྟི། །
ུལ་རིག་འཛིན་འྲིན་ལས་ྱ་མཚོ།
རབ་འྱམས་ཤེས་ྱ་ུན་དཔལ་ྒེག་མོའ ་ི གུགས། རབ་ྨོངས་ུན་པའི་ུབ་ལས་རབ་ྲོལ་ཏེ། རབ་ཡངས་ློ་ྲོས་དབང་ྔོན་མཐའི་གུག་པ། རབ་མཛེས་ུ་ྱེས་པྨའི་མཚན་འཆང་ྱལ། ། མདོ་ཁམས་ས་ཡི་ཐིག་ལེ་གངས་རིའི་ྗོངས། །
ྗོངས་གནས་ྲཾ་ཁོག་ཱ་ཆེན་གནས་ྱི་མཆོག །
མཆོག་བྙེས་ུབ་དབང་ལོང་ྟོགས་ྱལ་མཚན་ཆེ། ། ཆེ་དུའི་རལ་བ་བྙིལ་བའི་ུས་གཏམ་ྙན། །
ྒོམ་ུང་ཤེས་རབ་ཟབ་མོའ ་ི གཏེར་འུངས་ཤིང་། ུབ་བྙེས་མ་ུས་ཤེས་ྱའི་གནས་ུན་མྱེན།།
ྱམས་བྩེའི་ུགས་ྱིས་འྲོ་ུན་ུ་བཞིན་བྱངས། ུས་ྱི་མཐར་ཡང་ྐལ་བ་བཟང་པོར་བུར། ། ཆོས་ུའི་དྱིངས་ལས་ལོངས་ྱོད་ུན་ྫོགས་འྲོ་ངོར་ུལ་ུའི་དཔལ་ཤར་ུ།། ཇི་ྟ་ཇི་ྙེད་ཤེས་ྱ་ུན་མྱེན་མ་འྲེས་སོ་སོར་ཡང་དག་ུགས།
མཐའ་ཡས་སེམས་ཅན་ཡིད་དབང་མོས་པར་དེ་ལ་དེ་ྟར་ལེགས་པར་གུང་།
གསང་ཆེན་བྟན་པ་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གུལ་ྱའི་མཁའ་ལ་ྲངས་དེར་བྔགས། ། དུག་འཛིན་མི་བཟད་རབ་གུམ་ུ་ཚོགས་ཡང་། ཞི་འཇམ་ཆོས་ྱི་བགོ་བ་མཉན་པར་ན། ྲང་ྲོང་ནག་ཚལ་ུ་བའི་ཞགས་པ་དེས། འཆིང་བར་ུར་དེར་མི་ུས་ྱིས་པ་ུ། ། ྟོགས་པ་མཆོག་གིས་ྤོབས་པ་ཆེར་ངོམས་ཤིང་། །
མྱེན་གཉིས་འོད་ཟེར་དུང་ཚོགས་རབ་བྗིད་པས།
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
51
དུ་ྒོད་ླད་འགེམ་ྱམས་པའི་མཚོན་ྣོ་ྱིས། ། འབད་མེད་ུན་ལས་ྱལ་འདི་ུན་ྱིས་བྟོད། །
ཞེན་པ་བཞི་ྲལ་གསེར་ྱི་ྱལ་མཚན་ྩེར། ྔ་འུར་གསང་ཆེན་ནོར་ུའི་ཏོག་བཀོད་པ།
ས་ྙིང་ྱལ་བྟན་གངས་རིར་ླར་གསོས་པས། མདོ་ཁམས་ཉི་མ་ུབ་རིར་བུད་འདི་ྱོ། ། ཡ་ཆེན་བསམ་གཏན་ྒོམ་པའི་ཆོས་ྭ་ུ། ། འ་ུར་ལས་ྱོར་ུབ་པའི་ཏིང་འཛིན་ྲོད།
ཟ་ཉལ་འྲོ་འུག་ྱོད་ལམ་ྣམ་བཞི་ུན། །
ཞ་འྱོག་ཡོ་བྲིང་ཆོས་བཞིན་ྱོད་འདི་བྔགས། ། དེ་ྟར་ལས་ྱི་ྭ་ྱ་ཉག་མ་ཞིག །ུན་ྟོག་ཚོར་འུ་ུང་གིས་རབ་གཡོས་ཏེ།
ླ་མེད་མགོན་དེས་ུགས་ྗེའི་ཆབ་ྲན་པས། །བག་ཆགས་ཟབ་མོས་མར་མེ་ྙིང་ལ་བྲོན། །
52
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
ྙན་ྩོམ་ྷ་ཡི་རོལ་མོ། ཕ་ྐད་ཤོད། ཕ་ྐད་ཤོད་དང་མེས་པོའ ་ི རེ་བ་ཡིན། །
བོད་ུང་བཟོད་པ་ྱ་མཚོ་མཆོག
ཕ་ྐད་ཤོད་དང་ཕ་མའི་ལ་ྱ་ཡིན། །
ཕ་ྐད་ཤོད་དང་ང་ཚོའི་མུན་ལམ་ཡིན། །
ཕ་ྐད་ཤོད་དང་མི་རིགས་ཞབས་འདེགས་ཡིན། ། ཕ་ྐད་ཤོད་དང་ཆོས་ྱི་ྩ་བ་ཡིན། །ཕ་ྐད་ཤོད་དང་ྲིད་ྱི་འུང་གནས་ཡིན། །
ཕ་ྐད་ཤོད་དང་ུན་ྱི་འགན་འྲི་ཡིན། །ཕ་ྐད་ཤོད་དང་ུགས་ྱི་འུན་མ་ཡིན། ། ཕ་ྐད་ཤོད་དང་ཨ་ཕའི་གཅེས་ནོར་ཡིན། ཕ་ྐད་ཤོད་དང་མ་ལོའ ་ི ཚེ་ྲོག་ཡིན། །
ཕ་ྐད་ཤོད་དང་ུན་ླའི་མུན་ྲིལ་ཡིན། །
ཕ་ྐད་ཤོད་དང་གངས་རིའི་རང་མདངས་ཡིན། ། ཕ་ྐད་ཤོད་དང་མི་ཡི་ྱད་ཆོས་ཡིན། །ཕ་ྐད་ཤོད་དང་མི་ཡི་མཚན་ཉིད་ཡིན། །
ཕ་ྐད་ཤོད་དང་མི་ཡི་འོས་འགན་ཡིན། །ཕ་ྐད་ཤོད་དང་བོད་རིགས་ུན་ླ་ཚོ། །
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
53
ྙིང་ྲོགས་ུང་ྱེར་མ།
ྒོ་ཡོན།
གཅིག
ྙན་ངག་པའི་སེམས་ྩ་འཇིག་ྟེན་ྱི་གནས་ུགས་ལ་འྲིམ་ུས། ུལ་མི་ཚོའི་ལག་ུང་རང་ྟེང་ུ་མི་ླན་ཀ་མེད་ུང་། དེ་ུས་ློ་འྱེད་ྱི་ྨི་ལམ་ཐོག་མ་ྨི་བའི་ྱོད།
ྲངས་མང་བའི་ྩེ་ྲོགས་ཚོའི་ྲོ་ར་ནས་ླ་ྷག་གིས་མཐོང་ནས་འོང་།
ྱོད་རང་མི་ཆེན་ཞིག་གི་གཅེས་ུག་མར་བུས་ཡོད་པར་ཁོ་བོས་ཡིད་ྨོན་མ་ྱེས་མོད།
ྱོད་རང་ུ་ཆེན་གང་གི་
ུལ་འཛིན་མར་ུར་འུག་པར་ཁོ་བོས་ཁ་འབོད་མ་ཤོར་མོད། ཁོ་བོ་ྱོད་ཚང་ལ་ཐོན་པའི་ཉིན་དེ་དག་ལ། ྱོད་ྱིས་དམིགས་ བསལ་ྱི་ྟ་ྟངས་ཤིག་བདག་ལ་འཛིན་ྱིན་འུག་པས།
ཁོ་བོས་ྱང་ཉིད་ྱི་སེམས་པའི་ཟབ་ས་ཞིག་ལ་ློག་ུལ་མི་ྱ་
ཐབས་མེད་ུར།
གཉིས། ྱོད་ྱིས་ུས་འུད་དང་བཅས་ཏེ་ངའི་ལམ་ྟོན་ྱི་དགེ་ྒན་ཞེས་བདག་ལ་མི་གུངས་རོགས། ྱོད་ྱིས་
ལས་ྱ་དང་མཉམ་ུངའི་ྱི་གུག་གི་ློབ་དཔོན་ཞེས་བདག་ལ་མ་འདོན་ཞིག བདག་ནི་ྱོད་ལ་ྲན་གཡོག་གི་ྱོད་ུལ་ྱོང་ བའི་དགེ་ྒན་བསམ་གནག་དེ་མ་ཡིན་པར། ྱོད་ཉིད་མེ་ཏོག་གི་འུ་ཤེས་ུ་ྙེད་པའི་ྱོན་པ་ཁ་ནག་དེ། བདག་ནི་ྱོད་ལ་བྗིད་
བླིང་གིས་ློ བ་ྲིད་གནང་བའི་ློབ་དཔོན་མིང་ཆེན་དེ་མ་ཡིན་པར། ལས་དབང་ྷག་མས་གདོང་ུག་ུང་བའི་ྱོད་ཉིད་ དྱངས་ཅན་མར་ྒོམ་པའི་ྲང་བོ་ལས་ཅན་དེ། ྱོད་ྱིས་བདག་ལ་ུངས་བ་ལན་གཅིག་བྟན་ན་མེ་ཏོག་དང་ུང་ྟ་མ་བུས་
ྱང་ཆོག ྱོད་ྱིས་བདག་ལ་དགའ་རབ་ཚར་གཅིག་བྗོད་ན་ློ་ུགས་དང་ྲི་ུགས་མ་ྲད་ྱང་ཆོག དེ་ྟ་མིན་ན་ྱོད་ྱིས་ མངོན་ུང་གི་ྣམ་འུར་ག་ཙམ་བྟན་ཡང་བདག་གིས་ློམ་མི་ྲིད།
ྱོད་ྱིས་བྟོད་བུར་དང་ལེགས་ྱེས་ཅི་ཙམ་ྱར་
ཡང་བདག་ཉིད་ྲོ་མི་ུབ། ཨ་རོག ྲང་མོར་འཆད་ན་ཁོ་བོ་ྱོད་ལ་དགའ་ཆོག་པའི་ཐོབ་དཔང་ཅི་ཡང་མེད་ཀི་མོད། ྔོན་ྨོན་ རིང་བོ་འདིའི་དབང་གིས་མི་ུལ་བདག་ྱང་། ྱོད་ྱི་མིག་མཐའ་ན་འཁོར་བའི་ྱེ་ལེབ་གཤོག་ཡས་ཤིག་ུ་ུར་ཟིན་ན་ཐང་།
གུམ། བྩེ་བ་ཞེས་པ་འདི་ཁ་ྕེ་ཙམ་ྱི་ན་ུག་ལས་ུབ་པ་མིན་ན། ུངས་ཞེན་ཞེས་པ་འདི་འུམ་མདངས་ཙམ་
ྱིས་ཁ་ཚོན་མི་ཆོད་ཚེ། བདག་ནི་རི་རབ་ལས་བྟན་ྱང་ྱོད་མཐོང་བཏང་ན་གཡོ་འུལ་ཙམ་འཆོར་ཞིང་། བདག་ནི་མེ་ྕེ་ ལས་བཙན་ཡང་ྱོད་ལ་འྲད་བཏང་ན་ྲང་འདར་ཙམ་ྱག་དགོས་ུང་། བདག་གི་ྙིང་ཀ་ུ་ྡེམ་མེར་འྱིལ་བའི་ྙིང་ྲོགས་ ུང་ྱེར་མ།
ྱོད་ྱང་ས་དེ་ནས་ུལ་འདི་སར་ྱོད་པའི་དར་ྕོག་ྡོམ་པོ་ཞིག་ཡིན་ཚོད་མིན་ཡང་།
ལ་གནས་གང་ཞིག་ནས་གཤིས་ཅི་འྲ་ཞིག་ྟོན་པའི་འྲ་མེད་མ་དེ་ཡིན་ཚོད་མིན་ཡང་།
ྱོད་ྱང་མི་ུ་ཞིག་
བདག་གི་སེམས་མཐིལ་འདི་དཀར་
གཙང་ཡིན་པའི་ྱེན་ྱིས་ཡིན་ནམ། བདག་གི་ཁ་ལག་འདི་བུས་མ་ཡིན་པའི་དབང་གིས་ཡིན་ནམ། བདག་གི བདག་གི་འཆད་ ྲོས་འདི་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པའི་ྟོབས་ྱིས་ཡིན་ནམ། ྱོད་ྱིས་ལོ་ྲངས་བྭོ་བྱད་ལ་བྙལ་བའི་ཨ་རག་ཕོར་བ་གང་བོར།
བདག་གིས་ྱང་ཁམ་ུ་གང་འུང་ན་ཆོག་ུ་རེད་ཱ། བཞི། མིག་ུ་མི་འྱིན་རོགས། ྲེ་ྔགས་མི་འདོན་རོགས། ད་ུང་ྲན་
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
54
ྟེན་ཡང་མི་དུལ་རོགས། ྱོད་ྱི་མིག་ུ་དང་ྱོ་གཞས་ྣམ་དག་མིན་པས་མིན་ཡང་། ྱོད་ྱི་ྲན་ྟེན་དང་ྱེས་ྱག་ུན་ མ་ཡིན་པས་ག་ལ་ཡིན་ཡང་། བདག་ནི་དེ་དག་ལོངས་ུ་ྱོད་པའི་ྐལ་བ་ཅན་དེ་ཡིན་མི་དཔེ་བས། བདག་ནི་དེ་དག་ྲེང་བར་ བུས་པའི་གཞོན་ུ་ལས་བཟང་ཅན་དེ་གཏན་ནས་ཡིན་མི་ྲིད་པས།
ྱོད་ྱི་མི་ཚེ་འདིའི་མཛེས་ུག་མཐའ་དག་རང་གི་ཉེ་
སར་རིག་རིག་ུ་ྟ་བའི་ྱིུ་ུ་དེ་ཚོ་ལ་ྱིན་ཅིག བདག་གི་ལག་པ་ྱོད་ྱོགས་ུ་མི་བྲིང་བ་མིན་མོད་མི་ུག་པ་ཡིན་ྱི།
བདག་གི་ྐང་པ་ྱོད་ྱོགས་དེར་མི་ྤོ་བ་མིན་ཡང་མི་འྲད་པ་ལགས་པས། བདག་ལ་ཐམས་ཅད་འཐོབ་པར་འདོད་ྱང་། རང་ ུས་ུ་གནས་པའི་ྕགས་ཐག་མང་བོ་འདིས་ལེན་ུ་མི་འུག་གོ།
ྱེ་མོ་ྟོང་བ་ཞིག་ཁེར་ྱང་ུ་ནམ་མཁའ་ུ་ྱེར་སོང་།
ྡོང་ལོ་འཐོར་བོ་ཞིག་ཁེར་ྱང་ུ་གུང་ལམ་དེར་དེད་སོང་། ལས་ངན་བདག་ྱང་ཁེར་ྱང་ུ་ས་མཐའ་འདི་ུ་ུད་ཡོང་། ྱེ་ མོ་ལ་ྱིར་འོང་མེད་པ་བདེན་ཡང་། ྡོང་ལོ་དེས་ྱིར་བྟས་མི་ྱ་བ་ྲིད་ྱང་། བདག་གིས་ནམ་ུན་ྱོད་ྱི་ྲང་ཀ་ུ་སེམས་ པ་ླན་ནས་ཡོད།
མེ་ླབས་གསོན་པོ།
ཚིག ཤར་མི་ཉག་པ་འཇམ་དཔལ་བྟན་འཛིན།
ཡ་ང་བའི་ུས་རབས་འདིར། གངས་རིའི་ུམ་ཆེན་མ། ྱེད་གང་ུ་བུད་ན་ཡང་། ངའི་ཨ་ཇོ་དམ་པའི་ུ་ུས་ྱི་མེ་
དུང་ྲོད་ལམ་ལམ། ྱེད་ྱོགས་ལ་འཁོར་ཡོད། འུང་མི་ྲིད་པའི་ྣམ་ཤེས་རེ་རེ། འཐོར་མི་ྲིད་པའི་གངས་འདབས་རེ་རེ། ཨེ་དཔའ་ྒོད་ལགས། མེ་དུང་ངར་མ། ཨོ་་་་་་ཧོ་་་་་་་་ཧོ། གངས་རིའི་དཔའ་ྒོད་ལགས།
བདེ་བར་གཤེགས་ུལ་ན།མེ་ླབས་ྱི་ྲོད་ཁོལ་དང་།མེ་དུང་གི་ཙག་ྲ་ཞིགའཛམ་ླིང་ལ་ྱོགས་ནས་ྲང་བདེན་
ྱི་གཏམ་ུད་ྙན་ྷང་ྷང་།དམར་གུང་གིས་འུ་ཐག་བཅད།འུང་མི་ྲིད་པའི་གཏམ་ུད་རེ་རེ།བུབ་མི་ྲིད་པའི་ྲག་ ྲིས་རེ་རེ།ཨེ་དཔའ་ྒོད་ལགས། མེ་དུང་ངར་མ། ཨོ་་་་་་ཧོ་་་་་་་་ཧོ།
གངས་རིའི་དཔའ་ྒོད་ལགས།གངས་རིའི་བདེན་དོན་ལ། ྱེད་རང་གི་ུ་ྲོག་ཏེ། མེ་དུང་ལ་བུར་ཏེ་སོང་། རང་
དབང་གི་ཆེད་ུ་མེ་ྲོན་ྱི་ལང་ཚོ་ཚ་སོབ་སོབ། འྱེལ་མི་ུབ་པའི་ྡོ་རིང་བླང་། མེ་ླབས་ྱི་མཆོད་ྲིན་རེ་རེ། གསོད་
མི་ུབ་པའི་མེ་ྲོན་རེ་རེ། ཨེ་དཔའ་ྒོད་ལགས། མེ་དུང་ངར་མ། ཨོ་་་་་་ཧོ་་་་་་་་ཧོ། གངས་རིའི་དཔའ་ྒོད་ལགས། གངས་ ུགས་མུན་བྱོད་ྱིར། ུན་ནག་གི་ལམ་ཁ་བསལ། ྫོགས་མེད་ྱི་ྙིང་ྟོབས་དེའི། ཡ་ང་བའི་ུས་རབས་རང་དབང་བའི་
མུན་ྗོངས་ུབ་ྲག་ྲག ཐར་དཀའ་བའི་ྕགས་ྲོགས་གཏོར། འུང་མི་ྲིད་པའི་མེ་ྱོག་རེ་རེ། འཛད་མི་ུབ་པའི་ྣམ་ ཤེས་རེ་རེ། ཨེ་དཔའ་ྒོད་ལགས། མེ་དུང་ངར་མ། ཨོ་་་་་་ཧོ་་་་་་་་ཧོ། གངས་རིའི་དཔའ་ྒོད་ལགས། ང་ཚོས་ྱོང་བཞིན་ པའི། ཕམ་ཁ་ལ་ྱལ་ཁ་ྟེར། ླབས་ཆེ་བའི་མཛད་ྗེས་ུ། ཁེར་ྱང་གི་བསམ་ློ་ཤི་མིག་གི་ུར་ུང་ནག་འུབ་འུབ། ྱི་
ཉིད་ལ་ཟིགས་དང་། བྗེད་མེད་ྱི་ྡོ་རིང་ློང་ཡ། ྫོགས་མེད་ྱི་ྲིན་ལས་ྤེལ་ཡ། ཨེ་དཔའ་ྒོད་ལགས། མེ་དུང་ངར་མ།
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
55
ཨོ་་་་་་ཧོ་་་་་་་་ཧོ། གངས་རིའི་དཔའ་ྒོད་ལགས།
བྟོད་ཚོགས་པྨའི་ུན་པོ།
ྱབས་ྗེ་ྫོགས་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་ལ་བྔགས་པ་དད་གུམ་ འོ་མཚོ་འུར་བའི་རང་མདངས།
འཇིགས་མེད་ུབ་བྟན་ྔ་འུར་མཛོད་འཆང་པ།། ློ་གསལ་དབང་པོ་ུབ་བྱའི་གུག་ྱན་དེ།། ཤར་ུབ་ུན་ན་མཛད་ྲིན་དཀར་པོ་ཞིག ། ྲག་ུ་གཡོ་བའི་རི་མོ་མངོན་ལ་ྟོས།།
འྲས་མོ་ྗོངས་ནས་གཟིགས་ུའི་ལང་ཚོ་བཞད།། མཛད་པའི་གཟི་འོད་ྱ་བོད་ུན་ལ་འུར།། ཡང་ྲིད་མ་ནོར་ྫོགས་ུལ་བུན་པ་དེ།།
ླར་ཡང་བྟན་འྲོའ ་ི མགོན་ུ་བུགས་རེ་ྲོ།། ྱལ་མཆོག་མྱེན་པའི་ུགས་ྱིས་བྩེ་ུལ་དང་།། ྫོགས་ུལ་ུག་པའི་ཡང་ྲིད་མ་ནོར་ཞེས།།
ཆེད་ུ་བྗོད་པའི་བྔགས་བྗོད་འཐོར་ུལ་སོགས།། ལོ་ུས་དེབ་ཐེར་དུས་ུ་ྷག་ུ་མངོན།།
56
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་ ྷོ་ྱོགས་མ་ལ་ཡ་ཡི་ནང་ུང་ུ།།
ྔ་འུར་བྟན་པའི་གདན་ས་ཆེན་པོ་ཞིག
འུར་མེད་དམ་བཅའི་ློང་ནས་ྱང་པ་དེ།།
ྫོགས་ུལ་བུན་པའི་ྱག་ྗེས་དཀར་པོ་ཞིག ྱམས་བྩེ་ུགས་ྱིས་མ་འདོར་ཉམ་ུང་ཚོ།།
བྩེ་བའི་ྗེས་ུ་བུང་བའི་རམ་འདེགས་སོགས།། མགོན་པོ་ྱེད་ྱི་བུབས་པའི་བཀའ་ྲིན་དེ།།
ནམ་ཡང་གཞལ་དཀའི་བཀའ་ྲིན་གཞལ་ཐབས་ྲལ།། ྟ་ྒོམ་མཐོན་པོའ ་ི མཉམ་ྟོགས་ྔོན་ནས་འུངས།། ཤར་ུབ་རིག་པའི་ྣམས་བཞག་ྔོན་ནས་མྱེན།། ྔ་འུར་བྟན་པའི་ྱན་ུ་ཕེབས་པ་འདི།།
སེམས་ཁོང་འོད་ྱིས་ཁེངས་བའི་ངལ་གསོ་ཐོབ།། ྫོགས་ཆེན་གཞིས་ྱེས་གཉིས་ྱི་ྱབས་མགོན་དེ།། ཡང་ྲིད་ུང་གི་ླ་གཞོན་དཀར་པོ་ཞིག
ུབ་བྟན་འཇིགས་མེད་ློ་གསལ་དབང་པོ་ཞེས།། ྱེད་ལས་མ་གཏོགས་རེ་ས་གཞན་ན་མེད།།
ཁ་བའི་རིག་གུང་མི་ཉམ་ླར་གསོའ ་ི ཆེད།།
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
57
ློབ་ཡོན་ྱར་ནས་ློབ་ཆེན་ུ་མ་ཞིག །
བྱང་བའི་ྷག་བསམ་དཀར་པོའ ་ི འོད་ླབས་དེས།། ྨོང་པའི་ུན་ནག་བཅོམ་པའི་བུད་རིམ་མང་།། ྒན་གསོ་ཁང་དང་ྨན་ཁང་ཡོན་ྱར་སོགས།།
ྱམས་ཆེན་ུགས་བྩེས་བུང་བའི་ཆོད་སེམས་དེ།། ནམ་ཡང་གཞལ་མཐའ་ྲལ་བའི་བཀའ་ྲིན་སོགས།། ྙིང་གི་འདབ་ྟོང་ངོགས་ན་འཁོར་ྱིན་ཡོད།།
མཛད་འྲིན་བར་མེད་བུར་བའི་ུན་ྱབ་ུང་།། ྟག་ུ་འུར་བ་མེད་པར་ྱས་པ་དང་།།
ུ་ཚེ་མི་འུར་ུན་རིང་བུགས་པ་དང་།།
ུགས་བཞེད་གང་ཡོད་ུར་ུ་འུབ་པར་ྨོན།།
༸ྱབས་ྗེ་ྫོགས་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་ུ་ྲེང་བུན་པ་ུབ་བྟན་འཇིགས་མེད་ློ་གསལ་དབང་པོའ ་ི ྱི་ནང་གསང་གུམ་ལ་ུ་མཚན་ཤེས་པའི་
དད་པ་ཅན་མདོ་ཁམས་གསེར་མོ་ྗོངས་ནས་ལང་ཚོའི་ུ་ུ་ྨིན་པའི་ཕ་ུལ་དང་ཞོ་ྩམ་ལ་ུངས་བ་ཟབ་པའི་ྲང་ྒན་གསེར་ྟའི་ྡོམ་ུ་དབལ་ུལ་ བསོད་ནམས་ུན་ཚོགས་སམ་ུག་མིང་ལ་འྲོང་ྲས་ུ་འབོད་པས་བོད་ྱི་ྱལ་ས་གཉིས་པ་བུགས་ྒར་ྡ ་རམ་ས་ལ་ྟོད་པ་དྱིལ་ྲོང་ནས་ུག་ ྲིས་སོ།།
༢༠༠༡༡ ༡༠
༡༩
58
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
༧ྱབས་ྗེ་ྫོགས་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་ལ་བྔགས་པ་དད་གུམ་ ྷ་ལས་བབས་པའི་མེ་ཏོག
འཇིགས་མེད་རིག་པའི་དབང་ུག་ྫོགས་ཆེན་པ།།
ློ་གསལ་གུང་ུགས་མཛོད་འཆང་ྫོགས་ཆེན་པ།། ྔ་འུར་བྟན་པའི་དབང་པོ་ྫོགས་ཆེན་པ།།
མདོ་ྔགས་རིགས་ྱི་བདག་པོ་ྫོགས་ཆེན་པ།།
ྫོགས་ཆེན་བྟན་པ་ྱ་མཚོའི་མགོན་དུང་ྱེད།། ྫོགས་ཆེན་ྱེས་ྲེང་ུག་པའི་ཡང་ུལ་དེ།། ྔ་འུར་མགོན་ུ་ྱོན་པ་ངོ་མཚར་ཆེ།།
འོད་གསལ་བྟན་པའི་བདག་པོ་ྱེད་མིན་ུ།།
ྫོགས་ཆེན་ྱེ་ྲེང་བུན་པའི་གུགས་ུ་དེ།།
ངོམས་མེད་གངས་རིའི་ྗོངས་ུ་ླར་ཡང་ཕེབས།། མ་འོངས་ྫོགས་ཆེན་མཁས་མང་གདན་ས་ུ།། ཞབས་སོར་ུར་ུ་འཁོད་པའི་ཤིས་ྨོན་ུ།།
ྫོགས་ཆེན་བྟན་པའི་བདག་པོ་ྱེད་ཉིད་ྱིས།། མཛད་ྲིན་ུང་དཀར་ྙན་མོའ ་ི ྲ་དྱངས་དེ།། ཕ་ྱིམ་ཁ་བའི་ཞིང་ལ་ྟག་ཤར་ནས།།
ླབས་ཆེན་བྟན་འྲོའ ་ི མགོན་ུ་བུགས་པར་ཤོག
བུགས་ྒར་ྡ་ས་ལ་ནས་དར་ཐང་པ་ཨོ་ྱན་བསོད་ནམས་ྱིས་ུས་ུལ།། ༢༠༠༡༡ ༡༠ ༢༤ཉིན།
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
59
ྲིས་ལན་ཡིད་ྱི་ུན་སེལ། ྱ་བ་གང་ཞིག་བུབས་ྱང་ཐོག་མར་སེམས་ྱིས་ བྟག་དྱད་ྱེད་དགོས།
མཁནཔོ་བསོད་ནམས་དར་ྱས།
༡༽ ྲི་བ། ང་ནི་པེ་ཅིན་ློབ་ཆེན་ློག་ུལ་ཚན་ དང༌། ཁེ་ལས་དང་ལས་དོན་གང་ཞིག་བུབས་ྱང་ལེགས་ ཁག་གི་ཞིབ་འུག་ློབ་མ་ཞིག་ཡིན་ལ། ད་ཐེངས་མཁན་པོ་ པའི་ྱོགས་ྱང་ྱང་ལ་བསམ་ློ་གཏོང་བ་ལས། ཉེས་པའི་ ྱེད་ྱིས་ང་ཚོར་ཆོས་འཆད་ྲིད་གནང་བར་དགའ་ྲོ་ཆེན་ ྱོགས་ལ་ནང་སེམས་ྱིས་ྲ་ྲིག་ྱེད་ྱིན་མེད། དེར་མ་ པོ་ྱེས་པ་མ་ཟད། སེམས་ྩེ་གཅིག་གིས་ྱེད་ྱིས་གུངས་ ཟད་མི་ལ་ལ་ཞིག་གིས་ྱ་བ་དེ་ུབ་པའི་ྐབས་ློ་ུར་ུ་ཤི་ པའི་ཆོས་ལ་ཉན་པ་ཡིན། ང་ལ་ྲི་བ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི། ངའི་ཚོར་ བ་དང་ནད་ཚབས་ཆེན་ྱིས་བཏབ་ན་ཅི་ྟར་ྱ་དགོས་པའི་ ྣང་ལ་རང་ཉིད་ྱིས་ྱ་བ་གང་ཞིག་བུབས་ྱང་། སོམ་ཉིའི་ ྐོར་སོགས་ལ་འདང་ཡང་ྱག་གི་མི་འུག དེ་དག་ྟར་ྣང་ དབང་ུ་སོང་ནས་ཐག་གཅོད་ྱེད་དཀའ་བར་འུག ཡིན་ ལ་བྲ་མི་ཤིས་པ་ྟར་ྣང་ཡང༌། འོན་ྱང་འདི་ནི་མི་ཚང་མ་ ནའང་དཔའ་ངར་ྱི་སེམས་ུགས་ུན་ཆད་མེད་པར་འཕེལ་ ལ་འུང་ངེས་པ་ཡིན་པས། ྱི་བཤོལ་ྱེད་འདོད་ྱང་ཐར་མི་ ུ་བུག་ན། རང་ཉིད་མི་གཤིས་གུམ་པོ་ཅན་ཞིག་ུ་འུར་ ུབ་བོ། ། ང་ཚོ་ནང་པ་དག་གིས། ུན་པར་གནད་དོན་ཐག་ བའི་སེམས་ྲལ་དང༌། མུག་འྲས་ལ་བསམ་ློ་མ་བཏང་ གཅོད་ྱེད་ྐབས་གནད་དོན་དེའི་ལེགས་པའི་ྱོགས་ལ་ྟ་ ན། རང་གཞན་ཚང་མ་ལ། ུགས་ྱེན་ངན་པ་ཐེབས་ྲིད་ བ་མ་ཟད་མི་ལེགས་པའི་ཆ་ལའང་། བསམ་ློ་མང་པོ་གཏོང་ པས་གནད་དོན་འདིའི་རིགས་ལ་ློ་ཡིས་དྱེ་ཞིབ་ཇི་ྟར་ྱ་ གི་ཡོད་པས། གལ་ཏེ་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་ྱི་གོ་རིམ་ྲོད་ དགོས། ནས་ཉེས་པའི་ཆ་མང་ུ་ུང་ཡང་། དེ་ལ་ཁ་གཏད་ྱི་ྤོབས་ ལན།༽ ང་ཚོས་ྱ་བ་གང་ཞིག་བུབས་ྱང་ཐོག་ པ་དང་ུས་པ་ཡོད་པ་ཡིན། དེར་བྟེན། ྱོད་ྱིས་ྱ་བ་གང་ མར་ནང་སེམས་ྱིས་བྟག་དྱད་ྱེད་དགོས་པ་ྟེ། དོན་ ཞིག་བུབ་ྱང་། ཐོག་མར་བྟག་དྱད་ཞིབ་ཚགས་ྱ་བ་ནི་ དག་དེ ་བུབས་ན་མུག་འྲས་གང་འྲ་འུང་མི ན ་དང༌། ཤིན་ུ་གལ་ཆེ། བོད་ུལ་ྱི་མཁས་པ་ྲགས་ཅན་ས་ྱ་པྜི་ དོན་དག་དེ་ུབ་པའི་གོ་རིམ་ྲོད་ུ། བསམ་ུལ་ལས་འདས་ ཏ་ུན་དགའ་ྱལ་མཚན་ྱིས་ྱང༌། ྱ་བའི་ཐོག་མར་བསམ་
དེང་ྐབས་ྱི་ དགོས་ྱི། ། ྗེས་ནས་འྱོད་པ་ུན་པོའ ་ི ྟགས། ། ཞེས་ མི་མང་པོས་འདིའི་ྐོར་ྱི་གནས་ུགས་ྟོགས་ྱི་མེད་པ་ གུངས་པ་ྟར་མི་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཞིག་ལ་མཚོན་ན། གནད་ པའི་བར་ཆད་འུང་མིན་ལ་བྟག་དགོས།
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
60
དོ ན ་མ་ུང་བའི ་ ྔོ ན ་ནས་སེ མ ས་ྷོ ད ་པོ ས ་དྱེ ་ ཞི བ ་ྱེ ད ་ ནས་མི་ུང༌།
ྱད་པར་ུ་ྱེད་ཚོའི་ྲོལ་ུན་རིག་གནས་
པ་ྟེ། ངས་ྱ་བ་འདི་བུབས་ན་མུག་འྲས་ཇི་འྲ་འུང་ དཔེར་ན་ལའོ་ཙི། ུང་ཙི། མོང་ཙི་གུམ་ྱི་ུབ་མཐའ་ལ་ བ་དང༌།
ུབ་པའི་གོ་རིམ་ྲོད་ུ་བར་ཆད་ཡོད་མེད།
ཇི་ ཆ་ུས་ཡོད་པའི་མི་ནི། ཇེ་ུང་ནས་ཇེ་ུང་ཡིན། ྷོ་ཁོ་རེ་ཡ་
ྟར་ྱས་ན་ད་གཟོད་ལེགས་འུབ་འུང་བ། མུག་མཐའི་ དང༌། སིང་ྷ་ཕོར། ཨ་རི། ཁ་ན་ཏ་སོགས་ྱལ་ཁབ་གཞན་ ཁེ་ཕན་ྱིས་ྱི་ཚོགས་ལ་ཞབས་ུ་ཇི་ྟར་བུབ་ཆོག་པ་ དག་གིས། སོགས།
འདི་ྟ་ུའི་རིག་གནས་བེད་ྱོད་ལེགས་འུབ་
གནད་དོན་མང་པོ་ལ་ྔོན་ནས་བསམ་ློ་གཏོང་བ་ ུང་ནས་མི་མང་པོར་ཕན་པ་ུན་ྱིན་ཡོད། ྱ་ནག་པ་ཞིག་
ཡིན། འདི་འྲའི་ྔོན་འྲོའ ་ི ཆ་ྱེན་དེ་ཚང་ན། དོན་དག་གང་ ལ་མཚོ ན ་ན་འདི ་ནི ་དངོས ་གནས་ྱོ་འོས ་པའི ་གནས་ུལ་
ཞིག་བུབས་ྱང་ཐེ་ཚོམ་ྱས་ནས་ཐག་གཅོད་དཀའ་བར་མི་ ཞིག་རེད། ུ་མཚན་ནི་ུབ་མཐའ་འདིའི་འུང་ུངས་ྱ་ནག་ འུར་ཞིང༌།
མུག་འྲས་ལ་བསམ་ློ་ཞིབ་མོ་བཏང་ནས་ ཡིན་པས་སོ། ། དཔེར་ན། ནང་པའི་ཆོས་ྱང་ཐོག་མར་ྱ་
ཡང་དག་པའི་ལམ་ལ་འུག་པ་ཡིན། ༢༽
ྲི་བ།
ང་ནི་པེ་ཅིན་ློབ་ཆེན་མཚན་ཉིད་
རིག་པའི་ཚན་ཁག་གི་རབ་འྱམས་པ་ཞིག་ཡིན།
དེ་རིང་
ྱེད་ྱི་ཆོས་ྲིད་ལ་ཉན་ྗེས་ང་ལ་ུལ་ློང་ཆེན་པོ་ཐེབས་
སོང༌། ང་ལ་ྲི་བ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི། ུང་གོའ ་ི ནང་ཆོས་དང་ ུུ་ུགས།
ཏའོ་ུགས་སོགས་ཆོས་ུགས་ཚང་མ་ནི།
ནང་སེམས་ྱི་བདེ་བ་འཚོལ་ྙེག་ྱེད་པ་ལས། ྱི་རོལ་ྱི་
དངོས་པོ་ྣམས་ལ་རེ་ྙེག་མི་ྱེད་པ་ཞིག་ཡིན་ནའང༌། དེང་ སང་ྱལ་ྱི་ཅན་ྱི་གོ་རིམ་ྲོད་ུ། གལ་ཏེ་ུང་གོ་ཁོ་ནར་ འཆམ་མུན་ུང་ནས། འཇིག་ྟེན་པའི་ྱ་བ་ལས་ངེས་པར་
འུང་ྟེ་ྱབ་ུ་བོར་ན། ྱལ་ཁབ་གཞན་པས་གནམ་ུ་དང་ འབར་མདེལ་སོགས་ྱད་ནས། ང་ཚོར་འྲོག་བཅོམ་ྱས་ན་ ང་ཚོས་ཇི་ྟར་ྱ་དགོས། ང་ཚོས་ཁོ་ཚོས་ཅི་ྱེད་ཐམས་ཅད་ ཅི་མི་ྙམ་ུ་འཇོག་པ་ཡིན་ནམ། ལན།༽
གར་ནས་ྱ་ནག་ུ་དར་བ་དང་། དེ་ནས་བོད་ུལ་། ཡོ་རོབ་ ྱལ་ཁབ་སོགས་ུ་དར་བ་ཡིན། དེའི་ྗེས་ུ་ྱ་གར་ྲམ་ཟེ་ ཆོས་ུགས་པས་བུང་ྟེ། དེང་ྐབས་ནི་བོད་ུལ་ྱི་དམ་
པ་ྣམས་ྱ་གར་ུ་སོང་ནས། ནང་ཆོས་དར་ྤེལ་གཏོང་གིན་
ཡོད། འདི་ྟ་ུའི་ྣང་ུལ་ཡང་ྱོ་འོས་པ་ཞིག་རེད། དེའི་ ྱེན་ྱིས། ྱེད་ཚོས་རང་ཉིད་ྱི་ྲོལ་ུན་རིག་གནས་འདི་
ུང་ྱོབ་ལེགས་པོ་ྱས་ན་མ་གཏོགས་ལོ་ུ་མ་འགོར་ྗེས། ྱ་ནག་པས་ྱང་ཨ་རི་བ་དང་། ྲངས་ནས།
ཁོ་རེ་ཡའི་མི་ྣམས་གདན་
རང་ཉིད་ྱི་ྲོལ་ུན་རིག་གནས་འདི་དག་ཁ་
གསབ་ྱ་དགོས་པའི་གནས་ུ་ུང་ངེས། འདི་འྲའི་གནས་ ུ་ུང་ན་ནི་ངོ་ཚ་ཤིན་ུ་ཆེན་པོ་རེད།
ངའི་རེ་བ་ནི་མི་ཚང་
མས་དངོས་པོའ ་ི འཚོལ་ྙེག་བུར་ཏེ། ྱལ་ཁབ་གཞན་པས་
གང་འདོད་ུ་འྲོག་བཅོམ་ྱེད་ུ་འུག་པ་ག་ལ་ཡིན། ྱེད་ ཚོ་ྱིམ་འཛིན་མཁན་ཡིན་ྱིན་ཚོང་ལས་གཉེར་ཆོག་ལ་ྒོར་ མོའང་འཚོལ་ཆོག
འོན་ྱང་དེ་ལ་ྔོན་འྲོའ ་ི ཆ་ྱེན་ཞིག་
ྱ་ནག་གི་མི་ཚང་མས་ྱ་བ་ཐམས་ཅད་ ཚང་དགོས་པ་ནི་ྲིམས་ུགས་དང་། གནས་ུགས་སོགས་
བོར་ཏེ་ངེས་འུང་ྱེས་ནས་རབ་ུ་ུང་བ་ནི་མི་ྲིད་པ་ཞིག་ དང་མི་མུན་པའི་གཡོ་ཐབས་ྱོད་མི་ུང༌། གལ་ཏེ་གོང་དང་ ཡིན་ལ། ངས་འདི་ནས་ནན་བཤད་ྱེད་པ་ནི་དངོས་པོའ ་ི དཔལ་ མི་མུན་པར་གཡོ་ཐབས་ྱད་ནས་ྱ་བ་ྣ་ཚོགས་བུབས་
ཡོན་ཚད་མཐོར་འྲོ་བཞིན་པའི་དེང་གི་ུས་འདིར། མི་ཆོས་ ན། དེང་སང་འཛམ་ླིང་ྟེང་གི་ྱལ་ཁབ་སོ་སོ་ུས་རབས་
ུན་ྱོད་དང་ྲོལ་ུན་རིག་གནས་ྣང་མེད་ུ་འཇོག་གཏན་ དང་བུན་ནས། འཕེལ་ྱས་འྲོ་བཞིན་ཡོད་པས། རང་ཉིད་
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
61
ྱང་ྱང་བསམ་ནས་བྡད་ན། ུས་རབས་ྱི་ྗེས་ུ་ུས་ ུ་མཚན་ནི་འདས་ཟིན་པའི་ལོ་ུས་ྲོད་ུ། འྲོ་བ་ཡིན།
ནང་ཆོས་དང་
དེར་བྟེན་དངོས་པོའ ་ི འཕེལ་ྱས་དང་བུན་ འྲེལ་བའི་དམག་འུག་ཅིག་གཏན་ནས་ུང་མ་ྱོང༌། འདི་
ནས། རང་ཉིད་ྱི་ནང་སེམས་ལ་མཐོང་ཆེན་ྱེད་དགོས། ང་ ནི་ནང་ཆོས་ྱི་ཆོས་ུགས་གཞན་དང་ུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་
ཚོའི་དམིགས་ུལ་དེ་མཐའ་གཅིག་ུ་ྒོར་མོའ ་ི ྱོགས་ུ་མི་ ཆ་ཞིག་ཡིན་ཟེར། དེས་ན་ནང་ཆོས་ྱིས་ུ་ཡངས་ྱི་བསམ་ གཏད་པར། འདི་གཉིས་བར་ལ་ཆ་མཉམ་ཡོང་བར་ྱ་དགོས།
༣༽ྲི་བ། མི་སོ་སོ་ལ་དད་མོས་མི་འྲ་བ་རེ་ཡོད་
པ་ཡིན། འོན་ྱང་དད་མོས་ང་ཚོའི་སེམས་ལ་དུགས་དུང་
ྱེད་པ་དང་མཉམ་ུ། དད་མོས་མི་འྲ་བའི་བར་ལ་འགལ་བ་ མང་པོ་འུང་ྲིད། དཔེར་ན་ཤར་དུས་ྱི་དམག་འུག་ྟ་ ུ་རེད། ཡོད།
ྱེད་ྱིས་གནད་དོན་འདི་ལ་ྟ་ུལ་ཇི་འྲ་བུང་
ལན།༽
པ་ྱ་ཆེན་པོ་བྱེད་དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་འྲ་མཉམ་
ྱི་ྟ་ྟངས་འཛིན་པ་ཡིན། དེང་སང་ནང་ཆོས་ལ་ྱང་པ་ུང་ བའི་མི་ཁ་ཤས་ྱིས་འུགས་ྩོད་དང་། ཆོས་དང་མི་མུན་ པའི་ྱ་བ་ུབ་པ་ུང་ཟད་ཡོད་ྱང༌།
འདི་ནི་ཁོ་ཚོ་རང་ཉིད་
ྱི་ཉེས་པ་ཡིན་པ་ལས་ནང་ཆོས་ྱི་ཚབ་ྱེད་མི་ུབ།
དེར་
བྟེན་དད་མོས་མི་འྲ་བའི་བར་ལ་འུག་ྩོད་ུང་བ་དང་། ཤར་དུས་ྱི་དམེ་འུགས་སོགས་ནི་ཆོས་ུགས་ུང་ཤས་ ྱི ་ ྱོ ད ་ུལ་ཡི ན ་པ་ལས་འཛམ་ླི ང ་ྟེ ང ་གི ་ ཆོ ས ་ུགས་
ྱིར་དད་མོས་མི་འྲ་བའི་བར་ུ་འགལ་ ཚང་མ་འདི་ྟར་ཡིན་ཞེས་བྗོད་མི་ུང༌།
བ་ཡོད་པ་མ་ཟད་ཆོས་ུགས་པ་དང་ཆོས་ུགས་པ་མིན་པ་
དག་གི་བར་འུགས་ྩོད་ུང་བ་སོགས། འདི་འྲའི་ྣང་ུལ་ ུན་མཐོང་ཞིག་རེད།
ང་རང་ཉིད་ནང་པ་ཞིག་ཡིན་པས་ལོ་
མང་པོར་ནང་བྟན་ལ་ཞིབ་འུག་ྱས་ྱང་། ནང་ཆོས་ྱིས་ བླངས་པའི་དམག་འུག་ཅིག་གཏན་ནས་གོ་ཚོར་མ་ུང༌།
དེ་ཡང་༢༠༠༩ལོར། སོད་ུའི་རི་ལེ་བ་ྲོང་ྱེར་ུ། ྱལ་ ྱིའི་ཆོས་ུགས་མཉམ་འྲེལ་ཚོགས་འུ་ཞེས་པའི་ཚོགས་ འུ་ཞིག་ྤེལ་བ་རེད།
ཚོགས་འུའི་ྟེང་ུ་འཛམ་ླིང་གི་
ཆོ ས ་ུགས་ཆེ ན ་པོ ་ ྔ་གཙོ ་ བོ ར ་ྱས་པའི ་ ཚོ ག ས་པ་དག་
ཅེ ས ་པེ ་ ཅི ན ་ློ བ ་ཆེ ན ་ཆོ ས ་ུགས་རི ག ་གནས་
ཞི བ ་འུག་ཁང་གི ས ་མཁན་པོ ་ བསོ ད ་ནམས་དར་ྱས་ལ་
༢༠༡༠ལོའ ་ི ླ་༦པའི་ཚེས་༢༤ཉིན་ྱི་ྱི་ྲོ་ྲི་བ་ྲིས་ལན་
ྱས་དང་། གཞན་ཡང་མཚོ་ྔོན་བྙན་འྲིན་ྱང་བྲག་ཁང་ གི་བཅར་འྲི་ཞིག་གི་ྐབས་དགོན་པའི་ྲོམ་གཞི་དང་ློབ་ ྱོང་ྱེད་ྟངས་སོགས་དེང་རབས་དང་མུན་པའི་ལེགས་ བཅོས་ྱེད་དགོས་ྐོར་ལན་འདི་ྟར་གུང་འུག ༡
མཁན་པོ་ལགས་ནས་ྱིར་ནང་པ་སངས་ྱས་
གིས་མང་གཙོའི་འདེམས་ཤོག་འཕེན་ཐབས་ལ་བྟེན་ནས། པའི་ཆོས་ློབ་ྱོང་ྱེད་ུ་དེ་ལ་ལེགས་བཅོས་ྱེད་ུ་ཆེན་
ཚང་མས་གཅིག་ུར་ྱིས་ནང་ཆོས་ནི། འཛམ་ླིང་ྟེང་གི་ པོ་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡིན་ན་ཡང་དགོན་པའི་ྲོམ་གཞི་དང་ློབ་
ཆེས་བཟང་བའི་ཆོས་ུགས་ཡིན་པར་བདམས་ནས་ྱ་དགའ་ ྱོང་ྱེད་ྟངས་སོགས་དེང་རབས་དང་མུན་པའི་ལེགས་ ཐོབ་ྗེས། མི་ལ་ལས་ཚོགས་ུགས་མི་ྣ་དག་ལ་བཅར་འྲི་ བཅོས་ྱས་ན་འྲིག་པོ་རེད་བསམ་ུང་། ྱེད་ྐབས།
དགོན་པ་ཟེར་བ་
ྱལ་ྱིའི་ཆོས་ུགས་མཉམ་འྲེལ་ཚོགས་ འདི་གནའ་དེང་གི་རིག་གནས་ྱང་སའི་ཚོགས་པ་ཞིག་རེད།
པའི ་ ཞི བ ་འུག་ཚོ ག ས་གཙོ ་ ཡི ས ་འདི ་ ྟར་བཤད་པ་རེ ད ། བོ ད ་ྱི ་ དགོ ན ་པ་འདི ་ ལོ ་ ུས་ཐོ ག ་གནའ་ནས་ད་བར་བོ ད ་ ནང་ཆོས་ལ་ྱ་དགའ་འདི་ཐོབ་པ་ང་ལ་ངོ་མཚར་ྱེས་མ་ུང༌། ྱི ་ ཆོ ས ་དང་རི ག ་གནས་གང་ཐད་ནས་མེ ད ་ུ་མི ་ ུང་བའི ་
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
62
ཚོགས་པ་གལ་ཆེན་ཞིག་རེད། དེ་བས་དགོན་པ་བདག་གཉེར་ དང་ྭ་བའི་ུས་ཚད་ཇེ་བཟང་དང་འཕེལ་ྱས་ུ་བཏང་ྟེ་ ྱེད་ྟངས་འདི་ལ་ཕལ་ཆེར་ྭ་གུམ་དང་ཚོགས་པ་གུམ་ ུས་རབས་དང་མཉམ་ུ་བྱོད་ཐབས་ྱ་ུ།
དེང་ྱ་ནག་
ྱི་ྟེང་ནས་ཡར་ྱས་ཡོང་ན་བསམ་ཡོད། ྭ་གུམ་ནི་གཙོ་ ནང་ྭ་བ་མཚན་ཉི ད ་པ་ཞི ག ་མེ ད ་པར་ཆགས་པ་འདི ་ ྟ་ུ་ བོ་དགོན་པ་བདག་གཉེར་ྱེད་པ་ལ་བཤད་ྭ་ུབ་ྭའི་ྟེང་ ུར་སོང་ན་ཧ་ཅང་ཡིད་ཕངས་པའི་གནས་ཤིག་རེད་བསམ་ ནས་དགོན་པའི་བཤད་ུབ་ྱི་འཁོར་ལོ་གུམ་ྱིས་སངས་ ུང་།
རབ་ུང་བ་ྣམས་ལ་མི་ྱ་ཚོ་ལས་ྷག་པའི་རིག་
ྱས་བྟན་པ་འཛིན་ྱེང་ྤེལ་གུམ་ྱེད་དགོས་ཀི་བསམ་ གནས་ློབ་ྱོང་གི་གོ་ྐབས་དང་ཆ་ྱེན་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་ ཡོད། དེང་སང་དགོན་པའི་ནང་ུ་ྭ་བ་ཇེ་ུང་ུ་འྲོ་བཞིན་ པས་ྭ་བུན་ྣམས་ྱི་དེའི་ཐད་ུ་ུགས་ྱག་དགོས། དེང་ པར་བྟས་ཡོ ང ་ན་ནམ་ཞི ག ་དགོ ན ་པའི ་ ྐང་ུགས་ུབ་ སང་ྱི་ཚོགས་ྟེང་གི་མི་ྱ་གཞོན་ྱེས་མང་ཆེ་བས་བོད་ྱི་
པར་དཀའ་ཁག་ུང་ཡོད་པས་དེ་བས་དགོན་པའི་ྲིམས་དང་ དགོན་པ་འདི་དག་རིག་གནས་ྱི་འུང་ུངས་དང་གཞི་ྩ་
མི་འགལ་བའི་ྒོ་ནས་ྨང་གཞིའི་ློབ་ྱོང་གསོ་ྱོང་ྱེད་ ཞིག་ཡིན་པ་ཧ་གོ་གི་མི་འུག ང་ཚོ་ྱ་སེར་གཉིས་ཀ་མཉམ་
ུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། དེ་གཙོ་བོ་རེད། ཡན་ལག་གི་དབང་ུ་ གཤིབ་ྱིས་ློབ་ྱོང་ྱས་ཏེ་བོད་ྱི་རིག་གནས་འཛིན་ྱོང་ ྱས་ན་ཁ་སང་དེ་རིང་ུས་རབས་མུན་པའི་དགོན་པ་དག་ ྤེལ་གུམ་ྱེད་ུར་གལ་ཆེན་པོ་རེད། བོད་ྱི་རིག་གནས་
ལ་ཁོར་ུག་ུང་ྱོབ་ཚོགས་པ་༼ཚོགས་པའི་ངོས་ཐད་ནས་ ུན་འཛིན ་ྱི ་འུང་ུངས་ྟ་ུའི་དགོན ་པ་དང་ྭ་བུན་ གཙོ ་ བོ ་ ཁོ ར ་ུག་ྔོ ་ ྗང་ཅན་ུ་བུར་ུ།༽དང་སེ མ ས་ དག་གིས་མཐའ་གཉིས་ུ་མ་བུང་བར་ཆོས་འུལ་བའི་ནང་ ཅན་ུང་ྱོ བ ་ཚོ ག ས་པ༼ཚོ ག ས་པའི ་ ངོ ས ་ཐད་ནས་གཙོ ་ ྟར་འདོད་ུང་ཆོག་ཤེས་དང་ལས་ླ་བོའ ་ི ༼མི་ཆོས་ཆེད་ུ་ བོ་རི་ྭགས་ུང་ྱོབ་ྱེད་ུ།༽།
གཞན་ཡང་འཛམ་ླིང་ མི་གཉེར་བ་༽ངང་ཆོས་ུགས་རིག་གནས་ྱིས་ཁོར་ུག་
གི་ཁ་ྱོགས་མུན་པའི་དགེ་ལས་ཚོགས་པ་༼ཚོགས་པའི་ འཕེལ་ྱས་ུ་གཏོང་ཐབས་ྱེད་དགོས།
ྱིའི་འཕེལ་ྱས་
ངོས་ཐད་ནས་གཙོ་བོ་དུལ་ྱོར་བདག་མེད་གཉོར་ྱོང་ྱེད་ དཔལ་འྱོ ར ་དང་ནང་གི ་ འཕེ ལ ་ྱས་སེ མ ས་ཁམས་གསོ ་ ུ།༽བུགས་ཏེ ་ གཙོ ་ བོ ་ དགོ ན ་པའི ་ མཐའ་འཁོ ར ་ྱི ་ མང་ ྱོང་ྱེད་ུ་དེ་ཡིན་པས་འདི་ནས་ྱི་མ་དེ་གཙོ་བོར་འཛིན་ ཚོགས་ལ་ྲི་ུ་ུབ་ུ།
གཞོན་ྱེས་ྣམས་ྱིས་བོད་རང་ ུ་གལ་ཆེན་རེད། ཐོག་མཐའ་བར་གུམ་ུ་ཤེས་ྡན་མི་ྣ་
གི་ུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ུགས་རིག་གནས་དང་ྲོལ་ གསོ་ྱོང་ྱེད་དགོས་པ་དང་དགོན་བདག་མང་པོ་མཉམ་ུབ་ ུན་རིག་གནས།
རང་གི་ྐད་ཡིག་གཞིར་བཞག་ཐོག་དེང་ ྱིས་བྲོ་ླེང་རབ་དང་རིམ་པར་འཚོགས་ཏེ་དགོན་པ་ཕན་
རབས་རིག་གནས་གང་ཡོད་ལ་ློབ་ྱོང་ྱེད་ུ། ལོ་ྒས་མི་ ུན་བར་ྱི་ལེགས་ཆ་ལེན་པ་དང་ངན་ཆ་དོར་བར་བྩམས་ ྱ་ཕོ་མོ་ྣམས་ྱིས་དགེ་བྙེན་ྱི་ྡོམ་པ་ལེན་ུབ་པ་ཚོས་ ཏེ་དགོན་པ་མཚན་ཉིད་ྡན་པ་དང་ྭ་བུན་མཚན་ཉིད་ྡན་
ྟེན་དགེ་བྙེན་ྱི་ངོས་ནས་ཆོས་ུགས་བུབ་ུ་ཡག་པོ་ པ་ཞི ག ་གི ས ་ངོ ས ་ནས་ུས་རབས་དང་མུན་པའི ་ ལམ་ུ་ རེད།
བཤད་ུབ་ལས་ྱི་འཁོར་ལོ་གུམ་ྱིས་དགོན་ྡེ་ བྱོད་ུ་དེ་རེད།ཞེས་གུངས་ུང་།
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
63
འཇིགས་ྲལ་ྱང་ུབ་ྡོ་ྗེ་ངོས་ུ་མཐོང་བའི་ཉམས་ྣང་ུང་།
བཀའ་ློན་ྲི་ུར་འུ་ཆེན་ུབ་བྟན།
ྫོགས་ཆེན་པ་ཟེར་བ་དེ་ུབ་ཐོབ་པྨ་རིག་འཛིན་ གིས་ྫོགས་ཆེན་ུ་འྲེང་ུ་མར་རབ་ུང་ཡིན་ུས་བུན་
ྱི ས ་དགོ ན ་པ་ྱག་བཏབ་གནང་ནས་ྫོ ག ས་ཆེ ན ་ལ་ཉམ་ པ་ུམ་བཞེས་ན་མི་འྲིག་ུལ་གུང་ྱང་དེ་འྲ་ྩ་བ་ནས་ ལེན་གནང་ནས་ྟོགས་པ་ུགས་ལ་ཤར་ཚེ་ས་ཆའི་མིང་ལ་ མ་རེད། ྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ུ་འྲེང་ུ་མར་རབ་ུང་ཡིན་ྱང་
ལའང་ྫོགས་ཆེན་ཟེར་བའི་མིང་ཐོག་པ་རེད། ྔོན་མ་འྲོག་ ྱལ་བ་ཚང་དྱངས་ྱ་མཚོ་ྔགས་པ་རེད་ལ་ཁོང་གི་ུས་ ུ་མ་ཟེར་ྱི་རེད།
ྔོན་མ་ང་བོད་མི་མང་ྱི་འུས་ཚོགས་ གུམ་ུང་ུ་ྟོན་པའི་ྱེས་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་ྱལ་བ་ུ་
གཙོ་ཡིན་ྐབས་ྫོགས་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་ཡབ་ུམ་ཚོས་ྲིད་ འྲེང་གཞན་པ་ལས་ྷག་མེད་ྱང་ྗེས་ུ་ུས་མེད་པ་དེ་རེད།
ནས་གུག་ུད་ུལ་ས་ླེབས་ནི་རེད། ྐབས་དེར་གོང་ས་ དེ་བཞིན་ཀྨ་པ་ུ་འྲེང་མང་པོ་རབ་ུང་ཡིན་ྱང་ུ་འྲེང་ མཆོག་ལ་ངོས་ྱོར་ྱེད་མ་དགོས་པར་གོང་ས་མཆོག་གིས་ བཅོ་ྔ་པ་ྔགས་པ་ཡིན་པ་དང་ཁོང་ུ་ཚེ་ུན་རིང་བུགས་ ུ་འདི་མཐོང་བ་ཙམ་ྱིས་ྫོགས་ཆེན་ུག་པ་འཇིགས་ྲལ་ ཡོད་པ་ྟ་ུ་རེད།
ཁོང་གིས་ུམ་ལ་མཁའ་འྲོ་ཆེན་མོ་ཟེར་
ྱང་ུབ་ྡོ་ྗེ་ངོས་ུ་མཐོང་བའི་ཉམས་ྣང་ུང་ཞེས་ུགས་ ྱི་ཡོད་རེད། པཎ་ཆེན་ུ་འྲེང་ུ་མར་ལ་རབ་ུང་ཡིན་ྱང་
དྱེས་ཚོར་ཆེན་པོས་བྟན་འཛིན་འཇིགས་ྲལ་ུན་པོ་ཞེས་ ུ་འྲེང་བུ་པ་ྔགས་པ་ཡིན་ཡང་བྟན་དོན་ལ་ྱས་ྗེས་ མིང་བཏགས་པ་དང་ཞབས་བྟན་ཞིག་ྱང་ཤར་མར་ྲིས་པ་ རབ་དང་རིམ་པ་མང་པོ་བཞག་ཡོད་པ་རེད། ༸ྱབས་ྗེ་ྫོགས་ རེད།
པྨ་རིག་འཛིན་ུ་འྲེང་ུ་མར་ངོས་ལ་ལས་འྲེལ་ ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་ུ་འྲེང་བུན་པ་ྫོགས་ཆེན་རང་གི་ུལ་ུ་ྲི་
ཡོད་ུས་ུ་འྲེང་བུན་པ་འདི་ཉིད་གཉན་འྲང་ཅན་ྱི་ུས་ མེད་སོགས་ྱིས་ུང་བྟན་ནང་ུ་ུ་འྲེང་བུན་པ་ྔགས་
ྐབས་འདི ར ་ངོ ས ་ནས་བདག་པོ ་ྱག་དགོ ས ་ུ་རེ ད ་ཞེ ས ་ པ་འུར་ུལ་དང་དེའི་དམིགས་གསལ་གསང་བ་ྙིང་ཐིག་གི་
བཀའ་ཕབ་ནས་ལོ་བུ་གུམ་རིང་བདག་པོ་བྱབ་པ་་དང་ བྟན་པར་ྨན་པའི་ྱེས་ུ་ཡིན་ུལ་ྱང་གུང་ཡོད་ཟེར་ྱི་ དབང་ུང་ྲིད་ྱི་མན་ངག་ྙིང་མའི་མཁན་ཆེན་ྣམས་གདན་ འུག་ྱེད་རང་ཚོས་བཙལ་ུབ་ན་ཚོལ་དང་། ངའི་ཆོས་བུད་ ྲངས་བ་རེད།
ུ་འྲེང་རིམ་ྱོན་ལ་བཀའ་ཤོག་རེ་གནང་ ས་ྱ་ཡིན་ྱང་ང་རང་དམིགས་བསལ་ྱིས་ྫོགསཆེན་རིན་
ྲོལ་ཡོད་པ་ྟར་ུ་འྲེང་བུན་པར་གོང་ས་བུ་བཞི་པས་ པོ་ཆེར་དད་འུན་གཙང་མ་ཡོད་དེ་ཡང་ྫོགས་ཆེན་རིན་པོ་ བཀའ་ཤོག་ྱང་གནང་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་ྔོན་མ་བོད་ལ་ ཆེ ་ ཐོ ག ་མ་ྱབས་མགོ ན ་རི ན ་པོ ་ ཆེ ར ་གཅར་ྐབས་ང་རང་
ཕེབས་ྐབས་ཟང་དཀར་ྱི་ངོས་ལ་སེང་གེའི་ྐང་ྗེས་ཡོད་ ྱི་འུས་ྱིས་མིང་ཐོག་ནས་ྲ་ྲིག་དང་དངོས་ུ་མཉམ་ པ་དང་།
གཞི་བདག་མི་མིན་ྣམས་ྱང་དངོས་ུ་བུ་མར་ བཅར་ྐབས་ཧ་ལས་པའི་ངོ་མཚར་ཅན་ྱིས་ངོས་འཛིན་དང་
ཕེབས་པའི་ྟགས་མཚན་མང་པོ་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་རེད། ུགས་དྱེ ས ་པ་གནང་ུགས་ུང་ུས་དམ་པ་གོ ང ་མའི ་ ྫོགས་དགོན་རང་གི་ཉེ་འཁོར་ལ་དུན་གུམ་ྱིས་ནང་ུ་ མཛད་ྱོད་མང་པོ་དངོས་ུ་མཐོང་བས་རེད། འང་མེ ་ ཏོ ག ་ཤར་བ་འུག་ྲགས་པ་སོ ག ས་དེ ར ་བུགས་ དགོན་པ་རང་གི་ླ་ྭ་ྣམས་ྱིས་གུང་གསལ་ྟར་རེད། དེ་
བཞིན་ྫོགས་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་ུམ་བཞེས་པ་དེར་ཁ་ཅིེག་
ྱི་ལོ ༢༠༡༡ ླ་ ༠༡ ཚེས་ ༣༠་ཉིན་བེལ་ཀོབ་ུགས་བསམ་ླིང་ ཁོང་གི་ྲས་མོའ་ི ནང་ནས་བཀའ་མོལ་གུང་བ་ྲ་ླངས་ནས་ྗེས་སོར་ ཡིག་ཐོགས་ལ་ཕབས་པའོ། །
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
64
ློབ་གསོ་ློ་གསལ་ྒོ་འྱེད། བཀའ་ློབ་ྙིང་བུས།
ཆོས་ྗེ་ཡིད་བཞིན་ནོར་ུ་མཁན་ཆེན་འཇིགས་མེད་ུན་ཚོགས།
འོ ་ ན མ ་ མ ཁ འ ་ ད ང ་ མ ཉ མ ་ པ འི ་ སེ མ ས ་ ཅ ན ་ ྤངས་ནས་དལ་འྱོར་འདི་དོན་ཡོད་པར་མ་ྱས་ན།
ཐམས་ཅད་ྱིས་དོན་ུ་གཏན་བདེ་ླ་ན་མེད་པ་ཡང་ ྱི ར ་ངེ ས ་པར་འཆི ་ བ། ནམ་འཆི ་ ཆ་མེ ད ། འཆི ་ ྱེ ན ་ དག་པར་ྫོ ག ས་པའི ་ སངས་ྱས་ྱི ་ གོ ་ འཕངས་རི ན ་པོ ་ ངེ ས ་མེ ད ་རེ ད ། འཆི ་ བ་དེ ་ ཡང་ློ ་ ུར་ུ་འགོ ་ ལ་གནམ་
ཆེ་ཐོབ་པར་ྱ་དེའི་ཆེད་ུ་དམ་པའི་ཆོས་གང་ཞིག་ ྕགས་ྱི་ཐོག་བབ་པ་བཞིན་ུ་འོང་ུས་ནི་གཉེན་ཉེ་ གསན་ནས་དོན་ཉམས་ུ་ླང་བར་བྱིའོ་ྙམ་པའི་ ུའི ་ ྱང་མི ་ ཕན། ྲོ ག ས་དགའ་མཛའ། ུ་ྫས་ལོ ང ས་
བསམ་པ་ྱང་ུབ་མཆོག་ུ་སེམས་བྱེད་པ་དང་ ྱོད་གང་གིས་ྱང་ཕན་པ་མེད་པར་འཇིགས་ྟེན་ྱི་
བཅས་ཏེ་ཆོས་ཉན་པའི་ུན་ུ་ྱོད་པ་ྣམས་ྱང་ླ་ མིའི་གནས་ུ་འྲོ་བའི་ྐབས་འདིར་ནི་ཕན་ངེས་པ་ དོར་མ་འཆོལ་བར་བྱིས་ཏེ་ལེགས་པར་གསན་ཚལ། དམ་པའི ་ ཆོ ས ་ཁོ ་ ན་རེ ད །
དམ་པའི ་ ཆོ ས ་ཁོ ་ ན་ུལ་
དེ ་ ལ་གང་གསན་པར་ྱ་བའི ་ ཆོ ས ་ནི ། དཔལ་ྡན་ླ་བ་ བཞི ན ་ུ་མ་བུབ་པར་། ལས་དཀར་ནག་གི ་ འཕེ ན ་པའི ་
ྲགས་པས་གང་ཚེ ་ རང་དབང་འུག་ཅི ང ་མུན་གནས་ དབང་གི ས ་ངན་སོ ང ་གུམ་ལ་སོ ག ས་པའི ་ དབང་ུ་ྱེ ་ པ།། གལ་དེ ་ འདི ་ དག་ཕན་པར་མི ་ ྱེ ད ་ན།། གཡང་སར་ བར་ུར་ན་དེ ་ ུས་ུ་དངོ ས ་ུ་བདེ ་ བ་དང་དགེ ་ བ་ྟ་
ུང་བས་གཞན་དབང་འུག་ུར་པ།། དེ ་ ཚེ ་ དེ ་ ནི ་ གང་ ཅི ། བདེ ་ བ་དང་དགེ ་ བའི ་ ྲ་ཙམ་ཡང་ཐོ ས ་པར་མི ་ འུར་ གི ས ་ྱོ བ ་པར་འུར།
ཞེ ས ་གུངས་པ་ྟར་ད་ྟ་ནི ་ ན་ད་ྟ་ནས་ཐམས་ཅད་ྱི ས ་དགེ ་ བ་བུབ་པ་ལ་ནི ་ ྲ་
རང་རེ་ཐམས་ཅད་ྱིས་ུ་དཔེ་ྲངས་གུམ་གང་གི་ ྲི ག ་ལེ ག ས་པོ ་ ྱེ ད ་དགོ ས ་ནི ་ རེ ད ། དགེ ་ བ་དེ ་ ཇི ་ ྟར་
ྒོ ་ ནས་ྱང་ྙེ ད ་པར་དཀའ་བའི ་ དལ་འྱོ ར ་ྱི ་ མི ་ ུས་ བུབ་པར་ྱ་ཞེ ་ ན། ྱི ར ་བདག་ཅག་གི ་ ྟོ ན ་པ་ཐབས་ རི ན ་པོ ་ ཆེ ་ ནི ་ ཐོ བ །
ྙེ ད ་པ་དེ ་ ཡང་ཡི ད ་བཞི ན ་ྱི ་ ནོ ར ་ མཁས་ལ་ུགས་ྗེ་ཆེན་པོ་དང་ྡན་པ་དེ་ཉིད་ྱིས་
ུ་འུམ་ལས་ྱང་ྱད་པར་ུ་ུར་བའི་དོན་དང་ྡན་ ཆོ ས ་ྱི ་ ྒོ ་ མོ ་ བྱད་ྲི ་ བཞི ་ ྟོ ང ་ལ་སོ ག ས་པ་སེ མ ས་
པ་ྱེས་ུ་གུམ་ྱི་ལམ་གང་བུབ་ྱང་འུབ་པར་ ཅན་རང་རང་གི་ཁམས་དང་དབང་པོའ ི་ བསམ་པའི་ྱེ་
ུས་པ་དེ་ྟ་ུ་ཞིག་ཐོབ་ཡོད་པའི་གནས་ྐབས་ན་ ྲག་དང་མུན་པར་མང་ཞིག་གུངས་མོད་ྱང་ད་དེ་ དགེ ་ བ་ྣམ་པར་དག་པ་རེ ་ བུབ།
ྡི ག ་པ་མི ་ དགེ ་ བ་ ཐམས་ཅད་ྱི ས ་གནད་ུར་བུ་ན་ནི ་ ྣམཔ་གུམ་ྱི ་
དུང་ུ་འུས་ནི ་ རེ ད ། དེ ་ ཡང་བྟན་པའི ་ གཞི ་ མ་ུལ་
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
65
ྲི མ ས་ྣམ་པར་དག་པ་བུང་བ་དང་། བྟན་པའི ་ ྙི ང ་ ཐམས་ཅད་ྱི ས ་ཐོ ག ་མར་ྱལ་བའི ་ བྟན་པ་རི ན ་པོ ་ ཆེ ་
པོ ་ ྤོ ང ས་ློ ག ་གི ་ ྱ་བ་ལ་ྩེ ་ གཅི ག ་ུ་བྩོ ན ་པར་ྱེ ད ་ འདི་ལ་ུགས་པ་ཙམ་ྱིས་རང་ུས་དང་བུན་པའི་ པ་དང་།
བྟན་པའི ་ འྲས་ུ་གཞན་ཕན་ྷག་པའི ་ ྱིམ་པ་དང་རབ་ུང་གང་ཡིན་ྱང་ྡོམ་པ་རེ་ུང་
བསམ་ྱོད་ུར་ུ་ྱེར་བ་ཏེ་གུམ་ུ་འུ་བ་རེད། དགོ ས ་ུ་ནི ་ མེ ད ་ུ་མི ་ ུང་བ་ཡི ན ། དེ ་ ནས་གཞི ་ ུལ་ ཐོ ག ་མར་བྟན་པའི ་ གཞི ་ མ་ུལ་ྲི མ ས་ྣམ་པར་དག་ ྲི མ ས་ྣམ་པར་དག་པ་དང་ྡན་ུ་ཟི ན ་ན་ཡང་འོ ན ་ྱང་
པ་གང་ཞེ ་ ན་ྱི ར ་སོར་ྱང་ྔགས་གུམ་ྱི ་ རང་རང་ བྟན་པའི ་ ྙི ང ་པོ་ྤོངས་ློག་གི ་ ལས་ལ་མ་བྩོན་ན་ གི ་ གུང་གི ་ ྡོ མ ་དམ་ཚི ག ་ཚང་མ་ུལ་བཞི ན ་ུ་ུང་ ནི ་ ཕན་འྲས་དེ ་ ཙམ་ཡི ན ་ྱང་། འུལ་བ་མེ ་ ཏོ ག ་འྲེ ང ་ བ་དང་།
ྱད་པར་ུ་དམ་ཆོ ས ་འུལ་བའི ་ གུང་ནས་ བུད་ལས།
དུར་ྲི ག ་ྱོ ན ་ཙམ་ྱི ས ་ཆོ ག ་པའི ། །
གུང་བའི ་ ྡོ མ ་པ་དེ ་ ྣམ་པར་དག་པ་ཞི ག ་ུང་དགོ ས ་ བསམ་པ་ནམ་ཡང་མི ་ ྱ་ཞི ང ་།། ནི ་ རེ ད ། དེ ་ ཉི ད ་མི ་ ུང་བའི ་ དབང་ུ་ྱས་ན་ནི ། གཞན་ ལས་དག་གི ས །།
བསམ་དང་ློ ག ་པའི ་
ུས་ལ་ྙི ང ་པོ ་ ླ་བར་ྱ་ཞེ ས ་
ྱི ན ་པ་དང་ཐོ ས ་པ་ལ་སོ ག ས་པའི ་ ཡོ ན ་ཏན་ྱ་ཆེ ན ་པོ ་ གུངས་པ་ྟར་ཡི ན ་པས་ན་ུལ་ྲི མ ས་ྣམ་པར་དག་
དང་། དགེ ་ བུབ་ྡི ག ་ྤང་བསམ་ྱི ས ་མི ་ ྱབ་པ་ཞི ག ་ པའི་ྱེ་བོ་དག་གིས་ྱང་ྤོངས་བ་བསམ་གཏན་དང་། ཡོ ད ་ྱང་ངེ ས ་པར་ངན་སོ ང ་ུ་འྲོ ་ བ་མ་གཏོ ག ས་ཐར་ ློག་པ་ཐོས་བསམ་ྱི་ལས་ལ་བྩོན་དགོས་པ་ཡིན། བའི ་ ཞི ང ་ུ་ྱེ ་ བར་འུར་ནི ་ མ་རེ ད །
དེ ་ བཞི ན ་ུ། ློག་པ་ཐོས་བསམ་ྱི་ལས་ཞེས་ྱ་བ་དེ་ནི་གཙོ་བོ་
དཔལ་ྡན་ླ་བ་ྲགས་པས། ྱེ ་ བོ ས ་ུལ་ྲི མ ས་ྐང་ རང་དོ ན ་ུ་ཐོ ས ་པ་དང་བསམ་པ། གཞན་དོ ན ་ུ་འཆད་ པ་ཆག་ུར་ན།།
ྱི ན ་པས་ལོ ང ས་ྱོ ད ་ྡན་ཡང་ངན་ ྩོ ད ་ྩོ མ ་གུམ་ྱི ས ་ུས་འདའ་བར་ྱས་ནས་ནི ་ རང་
འྲོ ར ་འྲོ ། གཞན་ཡང་ནི ། ུལ་ྲི མ ས་འཆལ་བ་ངན་ དང་གཞན་ྱི ་ ུད་ྱི ས ་མ་རི ག ་པའི ་ ུན་པ་སེ ལ ་བར་ འྲོ ་ དེ ར ་འྲོ ་ ྟེ ། ། འུར།།
དེ ་ ལ་ཐོ ས ་པ་མང་པོ ས ་ྱོ བ ་མི ་ ྱས་པ་འདི ་ ལ་ྱ་བ་ཡི ན །
དེ ་ ཡང་གང་ལ་ཐོ ས ་བསམ་
ཞེ ས ་པ་ལ་སོ ག ས་པའི ་ མདོ ་ ུད་ུ་མ་ནས་ ྱ ་ བ འི ་ ག ན ས ་ དེ ་ ཡ ང ་ མ དོ ་ ྔ ག ས ་ རི ག ་ ག ུ ང ་ ད ང ་
ུལ་ྲི མ ས་འཆལ་བའི ་ གང་ཟག་ལ་ནི ་ གནས་ྐབས་ུ་ བཅས་པ་ུན་ལ་མཁས་པར་ྱ་དགོ ས ་པ་ཡི ན ་ཏེ ། ྱལ་ མངོན་མཐོ་ྷ་མིའི་གོ་འཕང་ཙམ་ཡང་ཐོབ་པའི་ཐབས་ ྲས་ཆེ ན ་པོ ་ ཞི ་ བ་ྷས། མ་གུངས་ན།
མཐར་ུགས་ཞི ་ བ་ྱང་འདས་ྱི ་ གོ ་ བླབ་པ།།
ྱལ་ྲས་ྣམས་ྱི ས ་མི ་
དེ ་ ནི ་ འགའ་ཡང་ཡོ ད ་མ་ཡི ན །།
དེ ་ ྟར་
འཕངས་ཐོ བ ་པ་ྟ་ཅི ། ུལ་ྲི མ ས་ྣམ་པར་དག་པ་ུང་ གནས་པའི ་ མཁས་པ་ལ།། བསོ ད ་ནམས་མི ་ འུར་གང་ ན་ནི་གཞན་ྱིས་དགེ་བ་མ་འུབ་པར་ུར་ན་ཡང་ ཡང་མེ ད །། ཅེ ས ་པ་བཞི ན ་ྱང་ུབ་སེ མ ས་དཔའ་ྣམས་
མཐོ ན ་མཐོ ་ དང་ངེ ས ་ལེ ག ས་ྱི ་ ཡོ ན ་ཏན་མཐའ་དག་བདེ ་ ྱིས་མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ྗེས་ུ་ ལེ ག ས་ུ་འུབ་པར་ུར་བ་ཡི ན ་ཏེ ། མགོ ན ་པོ ་ ུ་ུབ་ འཛི ན ་པར་ྱེ ད ་པ་ལ་ཁམས་དབང་མོ ས ་པ་བསམ་པའི ་ ྱི ས ། ྲི མ ས་ནི ་ ུ་དང་མི ་ ུའི ་ ས་བཞི ན ་ུ།། ཡོ ན ་ཏན་ ྱེ་ྲག་མི ་ འྲ་བ་ུ་མ་ཡིན་པ་དང་དེ་འུལ་ཐབས་ྱི ་ ུན་ྱི ་ གཞི ་ ྟེ ན ་ལེ ག ས་པར་གུངས།
ཞེ ས ་པ་ྟར་ ཆོས་ྱང་བསམ་ྱིས་མི་ྱབ་པ་ལ་བླབ་དགོས་པ་
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
66
དཔེར་ན་ཤེར་ྱིན་མངོན་ྟོགས་ྱན་ྱིས་ལམ་ཤེས་ ུར་པ་འཇམ་མགོ ན ་ློ ་ བཟང་ྲགས་པའི ་ ཞལ་ྔ་ནས། ྱི ་ ྐབས་ནས་ཇི ་ ྟར་བྟན་པ་བཞི ན ་ཡི ན ་པའི ་ ྱི ར ་ན་ བསམ་པ་བཟང་ན་ས་དང་ལམ་ཡང་བཟང་།
བསམ་པ་
བསོ ད ་ནམས་བསགས་པའི ་ ཆེ ད ་ུ་ཐམས་ཅད་ལ་བླབ་ ངན་ན་ས་དང་ལམ་ཡང་ངན། ཐམས་ཅད་བསམ་པ་དག་ དགོ ས ་པ་དང་། མ་ཟད་ྱང་ུབ་སེ མ ས་དཔའ་ཞི ག ་ཡི ན ་ ལ་རགས་ལས་པས།། ྟགས་པར་བསམ་པ་བཟང་ལ་ནན་ ྱི ན ་ ཆ ད ་ ངེ ས ་ པ ར ་ ུ ་ མ དོ ་ ྔ ག ས ་ རི ག ་ ག ུ ང ་ ད ང ་ ཏན་ྱ།།
ཞེ ས ་གུངས་པ་བཞི ན ་ུ་ཐོ ག ་མར་སེ མ ས་
བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་བླབ་དགོ ས ་ཏེ ་ ྲི ན ་ལན་བསབ་ ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཉེ ་ རི ང ་ཆགས་ྡངས་ཐམས་ཅད་ྲལ་
པའི ་ མདོ ་ ལས། རི ག ་པའི ་ གནས་བཅོ ་ བྱད་ལ་མཁས་ བའི་ཚད་མེ ད ་པ་བཞིའི་ུན་ནས་བླང་བའི ་ བསམ་པ་ པར ་མ་ྱ ས ་ན་ནམ་ུ་ཡང་ྱ ང་ུབ་སེམས ་དཔའ་ བཟང་པོའ ི་ གཞིར་བུང་ྨོན་པ་དང་འུག་པའི་ྱང་ ྣམས་ྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མྱེ ན ་པའི ་ སངས་ྱས་ྱི ་ ས་ ུབ་ྱི ་ སེ མ ས་རི ན ་པོ ་ ཆེ ་ རང་ུད་ལ་བྱེ ད ། དེ ་ ནས་
ལ་འགོ ད ་པར་མི ་ འུར་རོ ། ྱལ་ཚབ་ས་བུའི ་ སེ མ ས་ ྔགས་ྱི ་ ནང་གི ་ གནས་ལ་ཡོ ང ས་ུ་བླབ་ནས་ྩོ ལ ་
དཔའ་ཆེ ན ་པོ འ ་ི ཞལ་ནས་ྱང་། རི ག ་པའི ་ གནས་ྔ་དག་ བཅས་ྱི ་ བྱེ ད ་རི མ ་དང་། ྩོ ལ ་བ་མེ ད ་པ་ྫོ ག ས་རི མ ་ ལ་མཁས་པར་མ་ྱས་ན།།
འཕགས་མཆོ ག ་གི ས ་ྱང་ ྱི ་ ལ མ ་ སོ ག ས ་ ལ ་ བ ྟེ ན ་ ན ས ་ ག ཞི ་ ུ ས ་ ད ང ་ འོ ད ་
ཐམས་ཅད་མྱེ ན ་ཉི ད ་མི ་ འུར་ཏེ ། དེ ་ བས་གཞན་དག་ གསལ་འུབ་པའམ། ཚར་གཅོ ད ་ྗེ ས ་བུང་ྱ་ྱི ར ་དང་།།
ཡང་ན་ནི ་ ྩོ ལ ་བ་གང་ཡང་མི ་
བདག་ཉི ད ་ུན་ དགོས་པར་བཞག་ཐབས་ྱི་མན་ངག་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་
ཤེ ས ་ྱ་ྱི ར ་དེ ་ ལ་དེ ར ་བྩོ ན ་ྱ། ཞེ ས ་སོ ག ས་གུང་ བྟེན་ནས་ྙིགས་ུས་ྱི་ཚེ་ུང་མི་ལོ་བུ་གཉིས་ པ་བཞི ན ་དང་།
ཐོ ག ་མར་ློ ག ་པ་ཐོ ས ་བསམ་ྱི ་ ྱ་བ་ སམ་གུམ་ཙམ་ན་ངེ ས ་པར་ྡོ ་ ྗེ ་ འཆང་གི ་ གོ ་ འཕངས་
ལ་འབད་པ་ཆེ ་ ཐང་ུ་ྱ་བ་གལ་ཆེ ་ བ་ཡི ན །
དེ ་ ཡང་ ལ་བྲོ ད ་པར་ྱེ ད ་པ་ྫོགས་པ་ཆེ ན ་པོ འ ི་ གཞི ་ ཀ་དག་
ློ ག ་པ་ཐོ ས ་བསམ་པ་ྱང་བ་ཙམ་ྱི ས ་ྱང་ྲོ ལ ་བར་ གི ས ་བུང་ན་ལམ་ྲག་ཆོ ད ་ྱི ས ་ྱོ ང ་བ་དང་།
གཞི ་
མི ་ འུར་ཏེ ་ བཅོ མ ་ྡན་འདས་ྱི ས ་མདོ ་ ྡེ ་ ྲན་པ་ཉེ ར ་ ུན་ུབ་ྱིས་བུང་ན་ལམ་ཐོད་ྒལ་ྱིས་ྱོང་བའི་ བཞག་ལས་དཔེར་ན་མི་ཞིག་ྱ་མཚོས་ུས་ྱེར་ན།། ལམ་བླབ་པ་གཉིས་པོ་གང་ུང་ུང་ུ་འུག་པའི་ དེ ་ ནི ་ ྐོ མ ་ཞི ང ་ྱང་བར་འུག་ུར་ཏེ ། ། དེ ་ བཞི ན ་ཆོ ས ་ ལམ་ལ་བྟེ ན ་ནས་མཐར་ུགས་ྣང་བ་བཞི ་ རི མ ་ྱི ས ་
མང་ྲེ ད ་པས་བག་མེ ད ་པ།། ཆོ ས ་ྱི ་ ྱ་མཚོ ར ་གནས་ སམ་གོ་ྡོག་ལ་བྟེན་ནས་ུང་འུག་ྡོ་ྗེ་འཆང་གི་ བཞི ན ་ངན་འྲོ ར ་འྲོ །
ཞེ ས ་གུངས་པ་བཞི ན ་རང་ ུ་འུབ་པར་ྱེ ད ་པ་དེ ་ ནི ་ མེ ད ་ུ་མི ་ ུང་བ་ཡི ན ་པའི ་
ུད་དེ ་ ཡོ ང ས་ུ་འུལ་བར་མ་ྱས་ན་ཁ་བཤད་ྱས་ ྱིར་ན་བྟན་པའི་ྙིང་པོ་ྤོང་ློག་གི་ྱ་བ་ལ་ནི་ པ་ཙམ་ྱི ས ་གང་ཡང་མི ་ ྱི ན ་པ་ཡི ན ་པས་ན་རང་ུད་ བྩོ ན ་དགོ ས ་པ་ཡི ན ། དེ ་ ནས་དེ ་ ྟར་ུལ་ྲི མ ས་ྣམ་
དེ ་ འུལ་དགོ ས ་པ་ཡི ན ། རང་ུད་དེ ་ ཇི ་ ྟར་འུལ་བར་ པར་དག་པ་བུང་བ་དང་། ྤོ ང ་ློ ག ་གི ་ ལས་ལ་བྩོ ན ་ ྱ་ཞེ ་ ན། ཐོ ག ་མར་མེ ད ་ུ་མི ་ ུང་བ་ནི ། རང་རེ ་ གངས་ པ འི ་ འ ྲ ས ་ ུ ་ མ ཐ ར ་ ུ ག ས ་ དེ ་ ཡ ང ་ ནི ་ སེ མ ས ་ ཅ ན ་
ྗོ ང ས་པ་ྣམས་ྱི ས ་བྟན་པའི ་ ྲོ ག ་ཤི ང ་གཅི ག ་ུར་ ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་བདེ་བཟང་པོའ ི་ བསམ་ྱོད་ུར་ུ་
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
67
ལེ ན ་པ་འདི ་ ཁོ ་ ན་ཡི ན ་ཏེ ་ ། ཤེ ར ་ྱི ན ་མངོ ན ་ྟོ ག ས་ྱན་ བའི་ྱ་ཐམས་ཅད་ྩ་བ་ནས་ྤང་དགོས་པར་ྱ་བ་ནི།
ལས། ཉན་ཐོ ས ་ཞི ་ བ་འཚོ ལ ་ྣམས་ུན་ཤེ ས ་ཉི ད ་ྱི ས ་ ྱིར་ྱལ་བའི་ྲས་པོ་ཐམས་ཅད་ྱིས་བླབ་པར་ྱ་ ཉེ ར ་ཞི ་ ྲི ད ་མཛད་གང་ཡི ན ་དང་།།
འྲོ ་ ལ་ཕན་པར་ བ་ཁོ ་ ན་རེ ད །
བཟང་ྱོ ད ་ྨོ ན ་ལམ་ལས་ྱང་།
ནམ་
མཛད་པ་ལམ་ཤེས་ཉིད་ྱི་འྲོ་ལ་ཕན་པར་མཛད་པ་ མཁའི ་ མཐར་ུགས་ུར་པ་ཇི ་ ཙམ་པར།། སེ མ ས་ཅན་
གང་ཡི ན ་དང་།། གང་དག་ཡང་དག་ྡན་པས་ུབ་ྣམས་ མ་ུས་མཐའ་ཡང་དེ ་ བཞི ན ་དེ ། ། ཅི ་ ཙམ་ལས་དང་ཉོ ན ་
ྣམ་པ་ུན་ྣ་ཚོ ག ས་འདི ་ གུངས་པ།། ཉན་ཐོ ས ་ྱང་ མོ ང ་མཐར་གུགས་པ།། བདག་གི ་ ྨོ ན ་ལམ་མཐའ་ཡང་ ུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་བཅས་སངས་ྱས་ྱི་ནི་ དེ ་ ཙམ་མོ ། །
ཞེ ས ་གུངས་པ་བཞི ན ་ནམ་མཁའི ་ གར་
ུམ་དེ ར ་ལ་ྱག་འཚལ།། ཞེ ས ་སོ ག ས་ྱི ་ ྐབས་དེ ར ་ ྱབ་པའི ་ སེ མ ས་ཅན་ཐམས་ཅད་ྟོ ང ་མ་སོ ང ་གི ་ བར་ུ་
སངས་ྱས་ྱང་སེམས་ྣམས་ྱི་བཞེད་དོན་མཐར་ བདག་ཅག་གིས་ྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ྱི་དོན་
ུགས་པ་ནི ་ ཆོ ས ་ྱི ་ འཁོ ར ་ལོ ་ བྐོ ར ་བ་འདི ་ ཉི ད ་རེ ད ། ུབ་པར་ྱེ ད ་པ་ལ་འཇམ་དཔལ་དཔའ་བོ འ ་ི ྙི ང ་ྟོ བ ས་ ཆོ ས ་ྱི ་ འཁོ ར ་ལོ ་ བྐོ ར ་བའི ་ དགོ ས ་འྲས་དེ ་ ཡང་གང་ ུར་ུ་བཞེ ས ་ནས་ྩེ ་ གཅི ག ་ུ་བྩོ ན ་པར་ྱ་དགོ ས ་པ་ ཡི ན ་ན་ནི །
ཆོ ས ་ྱི ་ འཁོ ར ་ལོ ་ མ་བྐོ ར ་ན་ནི ་ སེ མ ས་ ཡི ན ་ཏེ ། ྱང་སེ མ ས་ྱོ ད ་འུག་ཆེ ན ་མོ ་ ལས། ྱོ ག ས་
ཅན་ྱི་དོན་མི་འུབ་པ་ལ་དགོངས་ནས་དེ་བཞིན་ བུ་ནམ་མཁའི ་ མཐས་གུགས་པའི ། ། སེ མ ས་ཅན་ུན་ གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ྱིས་སེམས་ཅན་ྱི་དོན་ུབ་ དོ ན ་ུབ་པའི ་ ྱི ར །། ཇི ་ ྟར་འཇམ་དྱངས་ྱོ ད ་མཛད་ པར་ྱེ ད ་པ་ལ་ནི ་ ཐོ ག ་མར་ྱང་ུབ་མཆོག་ུ་སེ མ ས་ པ།། བདག་གི ་ ྱོ ད ་པའང་དེ ་ འྲར་ཤོ ག ་ཞེ ས ་གུངས་
བྱེ ད ་པའི ་ གནས་ྐབས་ན་ཆོ ས ་འཁོ ར ་ཁོ ་ ན་ལ་ུགས་ པའི ་ ྨོ ན ་ལམ་བཏབས་པ་བཞི ན ་ུ་རང་རེ ་ ྣམས་ྱི ས ་ བྱེ ད ་པའི ་ ུ་མཚན་ཡང་དེ ་ རེ ད ། དེ ར ་མ་ཟད་ད་ྟ་རང་ ྱང་ལག་ལེན་ུ་ཐེབས་པར་ྱ་བ་ཅི་ནས་ྱང་མེད་ུ་ རེ ་ ྣམས་ྱང་ྟོ ན ་པ་ུགས་ྗེ ་ ཅན་དེ འ ི ་ ྗེ ས ་ུ་འྲང་ མི ་ ུང་བ་ཡི ན ་པས་ཐམས་ཅད་ྱི ས ་ུགས་ལ་འཇགས་ བ་ཤ་ྟག་ཡི ན ་པའི ་ ྱི ར ་ན། ད་ྟ་ནས་ྱང་རང་ུས་དང་ པར་ུ། བུན་པའི་གཞན་ཕན་ྷག་པའི་བསམ་ྱོད་ཁོ་ན་འདི་ ཉིད་ྱན་ུ་བཞེས་དགོས་ཏེ་ྱལ་ྲས་ཆེན་པོ་ཞི་བ་
ྷས། དངོ ས ་སམ་ཡང་ན་བུད་ྱང་ུང་། སེ མ ས་ཅན་ དོ ན ་ལས་གཞན་མི ་ ྱོ ད །།
ཞེ ས ་གུངས་པ་བཞི ན ་
ད ངོ ས ་ ུ ་ སེ མ ས ་ ཅ ན ་ ྱི ་ དོ ན ་ ུ ་ འ ུ ར ་ ན ་ ྲོ ས ་ མ ་
དགོ ས ་པ་རེ ད ་ད། བུད་ནས་ྱང་སེ མ ས་ཅན་ྱི ་ དོ ན ་
ུ་འུར་བ་ཚང་མ་ལ་ཡང་འུག་དགོ ས ་ནི ་ རེ ད ། དངོ ས ་ ུགས་གང་ནས་ྱང་སེམས་ཅན་ྱི་དོན་ུ་མི་འུར་
ཅེ ས ་པ་འདི ་ ནི ་ ློ བ ་ྲོ ག ས་ཚེ ་ ཁོ ་ སོ ག ས་ྱི ས ་ྱོ ག ས་ྲི ག ་
ྱས་པའི ་ ཆོ ས ་ྗེ ་ ཡི ད ་བཞི ན ་ནོ ར ་ུ་དོ ན ་ྱི ་ ླད་ུ་མཚན་ནས་
ྲོ ས ་ན་འཇི ག ས་མེ ད ་ུན་ཚོ ག ས་འུང་གནས་དཔལ་བཟང་པོ འ ་ི
ཞལ་གུངས་ྱི ན ་ཅན་ལེ ག ས་གུངས་ཆོ ས ་ྱི ་ བུད་ྩི ་ ཅེ ས ་པའི ་
ཟེ ར ་ྡེ ར ་ལས་ཤར་མི ་ ཉག་པ་འཇམ་དཔལ་བྟན་འཛི ན ་ནས་ཕབས་ བྲི ག ས་ྱས་པ་ཡི ན ། །
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
68
ཞབས་བྟན་གུག་མའི་རང་ྲ།
ྫོགས་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་བྟན་འཛིན་འཇིགས་ྲལ་ྷན་པོ་མཆོག་གི་ཞབས་ བྟན་གུག་མའི་རང་ྲ། ཨེ་མ་ཧོ།
གསང་གུམ་མི་ཤིགས་ྡོ་ྗེའི་ུར་ཁང་ནས།། གུག་མ་དོན་ྱི་ངོ་བོ་མཚོ་ྱེས་ྗེ། །
ྣ་ཚོགས་འྲོ་བ་འུལ་བའི་དཔལ་ཤར་བ།།
བྟན་འཛིན་དམ་པའི་ཞབས་པད་ྟག་བྟན་ཤོག ། འཇིགས་ྲལ་ཟབ་ཡངས་ཏིང་འཛིན་གཏེར་ལ་དབང་།། ཅོག་བཞག་བཞི་ྡན་རིག་པའི་ྩལ་ྫོགས་ཞིང་།། ུན་ུབ་ྣང་བཞིའི་འྲོ་བའི་དོན་མཛད་པ།།
མགོན་པོ་མཆོག་གི་ཞབས་པད་བྟན་པར་ྨོན།། གནས་མཆོག་ཛལཱརའི་ཉེ་འྲམ་ུ་གནས་འཆའ་བ་ྱལ་ཁམས་པ་ྕགས་ུང་ཚེ་དབང་ནས།
ཁ་བའི་འདབ་མ། འདོན་ཐེངས་བཞི་པ།
69
༄༅།། ཞབས་བྟན་གསོལ་འདེབས་འཆི་མེད་ཚེ་ྷའི་དྱངས་ྙན་ ཞེས་ྱ་བ་བུགས་སོ།། ན་མོ་ུ་ུ་ྱེ༔
འཇིག་མེད་ུགས་བྱེད་ཉི་ླའི་འོད་ྣང་གིས།། དམར་སེར་མྱེན་རབ་ྟོང་གི་ློ་ྲོས་ྱས།།
ུན་གསལ་ུགས་ློང་མཁའ་ལས་ཡངས་པ་ལ།། ནམ་ཡང་ྲིབ་མེད་བྟན་པའི་དབང་པོ་མཆོག ། གང་ུ་ྡོ་ྗེ་ཆོས་བུན་ངོ་བོར་བྟན།།
གང་གུང་འགག་མེད་དྱངས་ྙན་ུག་ུའི་གདངས།། གང་ུགས་གཡོ་མེད་ཆོས་ུ་ྲོས་མཚན་ྲལ།།
གང་འུལ་ཐབས་མཁས་ྟོན་བཞིན་ཞབས་བྟན་ཤོག །
ཅེས་རབ་གནས་ུ་འུག་ལོའ་ི དབོ་ླ་༢ པའི་ཚེས་༢༩ འུབ་ྱོར་ཉིན་ུལ་མིང་གསང་ྔགས་བྟན་འཛིན་ྱིས་བཅོས་མེད་དག་ྣང་གཡོ་
བའི་མཚམས་ཤིག་ུ་གསོལ་བ་བཏབ་པ་དགེའོ།། །།
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེངབུ་བུན་པ།་
70
ྩོམ་བུལ་གསལ་བྡ།
ཤེས་ྱ་པྨའི་ྱེད་ཚལ་ན་ློ་ྲོས་ྱི་གཤོག་ུང་ཡངས་པའི་ཁ་བ་རི་བའི་ུག་འཛིན་
པ་ཡོངས་ལ་ཆེད་ུ་ུ་ུར། ང་ཚོ་ནི་བུད་ཟིན་པའི་ཡབ་མེས་དག་གི་ུད་འཛིན་ཡིན་ལ། བུ་ ྲག་རིག་གུང་ནི་མ་ུམ་གངས་ྗོངས་ལ་བཞག་པའི་ྔོན་ྱོན་ཡང་མེས་ྱི་ཞལ་ཆེམས་རེད།
དེའི་ྱིར་གངས་དཀར་ཨ་མའི་མངལ་ྱ་ལས་ྲོལ་བའི་གངས་གཞོན་ན་མཉམ་ཡོངས་ྱིས་ཁ་བ་ གངས་ཅན་པའི་ངོ་བོ་མཚོན་པའི་རིག་གུང་ཉམ་པ་ླར་བུན་དང་མི་ཉམ་ུད་འཛིན་ྱེད་ུ་
འོས་ུ་བབ་པས། ད་ཐེངས་ྫོགས་ཆེན་ཱི་སེང་ྩོམ་ྲིག་ྡེ་ཚན་ནས་མ་བུལ་དང་ླངས་ྱིས་
ྱ་ཆེའི་རང་རིགས་ཡོངས་ལ་ྷད་མེད་པའི་ཁ་བཏགས་ཤིག་གི་ཚབ་ུ་༼ཁ་བའི་འདབ་མ།༽ ཞེས་པའི་ུས་དེབ་འདིར།
ྩོམ་རིགས་ལ་རང་དབང་འྱོར་ཞིང་ལ་ྱའི་སེམས་ྟོབས་ྫོགས་
པའི་ུག་ཐོགས་པ་ཡོངས་ྱིས་ྔར་ཡང་ྙན་ྩོམ་གང་མང་འྱོར་བར་དགའ་བུ་ུ་བ་དང་།
ྗེས་མར་ཡང་མང་ུང་རན་ཞིང་བྗོད་ྱ་ྣ་ཚོགས་པའི་ྩོམ་ཡིག་གང་མང་ུས་དེབ་འདི་བུད་ རང་རེའི་ྱི་ཚོགས་ལ་ལེགས་ྱེས་ུ་འུལ་ུ་ནི་ྩོམ་པ་པོ་དག་གི་ུལ་ུང་གི་ལེགས་ྱེས་
ངོ་མ་ཞིག་ཡིན་པས་ུས་ཐོགས་ུ་ུར་ུ་དང་། ངེད་ྩོམ་ྲིག་པ་དག་ྩོམ་རིག་གི་ལས་ལ་ུས་ ཆ་དང་ྱང་ཡོན་མེད་པའི་ལས་དང་པོ་པའི་ཚོ་ུང་ཞིག་ཡིན་པས་ུས་དེབ་ནང་ྱོན་ཆ་གང་མང་
ཡོད་ངེས་པས་མྱེན་ྡན་ུན་ལ་བཟོད་པར་གསོལ་ཞིང་། མ་ཤེས་ལམ་ྟོན་ྱི་དགོངས་འཆར་ ཡང་ཡང་གནང་བའི་འབོད་བུལ་དང་བཅས།
གསལ་བཤད། དེབ་འྲེང་ྔ་པའི་ྩོམ་ཡིག་ྣམ་ལོ་ྗེས་མའི་ྱི་ླ ༥ པ་ཕར་མི་འྱང་
བར་འདི་ག་ྩོམ་ྲིག་ཁང་ུ་ུར་དགོས་ལ། ྔར་ུས་དེབ་དང་ཚགས་པར་སོགས་ུ་བཀོད་ཟིན་
པ་དང་། ཆོས་དང་ྲོལ་ུན་ལ་འགལ་བའི་ྩོམ་རིག གང་ཟག་གཞན་ལ་ུར་ཟ་དང་། ཆོས་བུད་ བར་ྱི་དགག་བཞག་སོགས་དགོད་ུ་མིན་པ་བཅས་དགོངས་འཇགས་ུ།