1 minute read
Mateusz Chełmoński
C
Mateusz Chełmoński (1892 – 1981)
Advertisement
Kwatera nagrobna Mateusza Chełmońskiego na cmentarzu w Grodzisku Mazowieckim. Fot. GeoTropiciel
Mateusz Chełmoński (1892 – 1981). Bratanek sławnego malarza Józefa Chełmońskiego w życiu wybrał zupełnie inną drogę, zamiast sztuki interesował się medycyną i to jako lekarz pomagał przez lata mieszkańcom Grodziska i okolic.
Mieszkał w pobliskiej Adamowiźnie, tam znajdziemy jego
dworek w stylu klasycystycznym (dziś w rękach prywa-
tnych, niedostępny do zwiedzania). Mateusz Chełmoński z wojskiem miał styczność od maja 1915 roku, kiedy, mieszkając w Charkowie, został wcielony do armii rosyjskiej. W 1919 r. dołączył do pułku strzelców admirała Aleksandra Kołczaka, ochraniając kolej transsyberyjską, a w listopadzie tego samego roku został przeniesiony do Oddziału Czołowo-
Opatrunkowego. Po kapitulacji Syberyjskiego Zgrupowania Polskiego trafił do rosyjskiej niewoli, w której przebywał do 1922 roku (podczas bitwy warszawskiej był transportowany do Mińska i tam włączono go do Czerwonej Armii w Bobrujsku).
Od 1922 roku mieszkał w Adamowiźnie, lecząc mieszkańców Grodziska oraz zarządzając przychodnią przeciwgruźliczą w Otwocku.
Podczas II wojny światowej służył w pułku Strzelców Kaniowskich, pracował w szpitalach frontowych, trafił do niewoli w Radomiu, w październiku 1939 roku wrócił do siebie na wieś. W czasie okupacji dbał o edukację mieszkańców Adamowizny, otwierając pierwszą (wówczas prowizoryczną) szkołę podstawową. Tę, w oficjalnej wersji, zainaugurowano dwanaście lat po zakończeniu wojny, w styczniu 1957 roku.