Józef Rybicki

Stefan Rogiński. Wojskowy, polityk, uczestnik dwóch wojen światowych i III powstania śląskiego (do którego został oddelegowany jako oficer artylerii). Podczas wojny polsko-bolszewickiej walczył w 8 Pułku artylerii polowej.

Związek z Grodziskiem w jego życiu rozpoczął się w 1938 roku,

kiedy wraz z żoną Michaliną zakupił od rodziny Kniaziewów

willę usytuowaną na przedmieściach. Położona w malowniczej scenerii, z lasem, polami i stawem zabytkowa dziś willa (pochodząca z 1911 roku) pełniła funkcję schroniska dla osób prześladowanych podczas drugiej wojny światowej. To w Willi Kniaziew mogli znaleźć pomoc uciekinierzy z Dulag 121 w Pruszkowie (obóz przejściowy, Durchgangslager 121 Pruszków). W Grodzisku

Mazowieckim Rogiński mieszkał aż do śmierci. Jego dom, „Kniaziówka”, mieści się przy ulicy Suwalskiej 15.

Józef Rybicki (1901 – 1986). Urodził się na Ukrainie w Kołomyi, zmarł w Warszawie, pochowany został na miejscowym cmentarzu w Milanówku, w którym spędził pierwsze lata wolności po osądzeniu w I procesie WiN.

Józef Rybicki, jak większość rówieśników, brał udział w wojnie

polsko-bolszewickiej. Walczył w Małopolskich Oddziałach

Armii Ochotniczej. W sierpniu 1920 roku podczas bitwy pod Rakobutami został ranny. Po zakończeniu wojny zamieszkał w Wilnie, gdzie studiował filologię klasyczną na tamtejszym Uniwersytecie Stefana Batorego. Po ukończeniu studiów rozpoczął karierę akademicką, którą zakończył w 1930 r. z tytułem doktora. W okresie międzywojennym pracował jako nauczyciel w Wilnie, pełnił obowiązki dyrektora w Nowogródku, aż wreszcie został dyrektorem państwowego gimnazjum w Tomaszowie Lubelskim. To właśnie tam w 1939 roku zastała go II wojna światowa.

Rybicki należał do wielu organizacji, takich jak Służba Zwycięstwu Polski, Tajna Organizacja Wojskowa oraz Armia Krajowa, w której uczestniczył w powstaniu warszawskim. Po wojnie działał w konspiracji antykomunistycznej i Delegaturze Sił Zbrojnych na Kraj, wojskowej formacji utworzonej w maju 1945 roku.

Grupa polskich żołnierzy w okopie (wojna polsko-bolszewicka). Fotografia ze zbiorów NAC

Był członkiem założycielem organizacji konspiracyjnej Wolność i Niezawisłość, i z tego powodu został pojmany w 1945 roku, a następnie sądzony w 1947 roku przez komunistyczne władze. Wyszedł na wolność dopiero w 1954 roku. Od 1976 działał aktywnie w Komitecie Obrony Robotników. Od 1957 roku był mieszkańcem Milanówka.