2 ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
ΕΝΔΟΦΛΕΒΙΟ LASER ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΦΛΕΒΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΙΡΣΩΝ Του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Ν. ΞΗΡΟΜΕΡΙΤΗ MD, PhD, MSc Αγγειακού και Ενδαγγειακού Χειρουργού Υπεύθυνου Κέντρου Διάγνωσης & Θεραπείας Φλεβικών Παθήσεων Βιοκλινικής
-
Τι εννοούμε με τον όρο φλεβική ανεπάρκεια; Tι ακριβώς είναι οι κιρσοί; Οι κιρσοί δημιουργούνται όταν αυξάνεται η διάμετρος των αιμοφόρων αγγείων τα οποία επαναφέρουν το αίμα στην καρδιά (φλέβες). Με τον όρο φλεβική ανεπάρκεια εννοούμε τη μη σωστή σύγκλειση κάποιων από τις βαλβίδες της μεγαλύτερης κυρίως σε μήκος φλέβας του επιπολής φλεβικού δικτύου των ποδιών (μείζων σαφηνής) που ως αποτέλεσμα έχει την παλινδρόμηση του αίματος και τη δημιουργία κιρσών (σακοειδείς-οφιοειδείς φλεβικές διατάσεις). Ποιά η συχνότητα της πάθησης; Περίπου το 70% των γυναικών και το 40% των ανδρών ηλικίας άνω των 60 ετών έχουν ή θα αναπτύξουν κιρσούς κάτω άκρων. Ποιοι θεωρούνται προδιαθεσικοί παράγοντες; Eνοχοποιούνται κυρίως η κληρονομικότητα, η ηλικία του/της ασθενούς, το φύλο, η παχυσαρκία, η εγκυμοσύνη και η μειωμένη δραστηριότητα του ατόμου. Για ποιες ενοχλήσεις παραπονείται ο ασθενής; Η σταδιακά αυξανόμενη με την εξέλιξη της πάθησης παλινδρόμηση του αίματος οδηγεί σε αύξηση της εσωτερικής φλεβικής πίεσης και επομένως σε χρόνια φλεβική συμφόρηση. Πέρα επομένως από την ύπαρξη κιρσών και πιθανού οιδήματος, ο ασθενής μπορεί να υποφέρει από πόνους, αίσθημα βάρους, τάσης και καύσο, σε προχωρημένα δε στάδια να φέρει αλλοιώσεις του δέρματος (μελάγχρωση, ξηρότητα) καθώς και να ταλαιπωρείται από επαναλαμβανόμενες θρομβοφλεβίτιδες. Πως τίθεται η ακριβής διάγνωση της πάθησης; Η ακριβής διάγνωση τίθεται με τη διενέργεια triplex φλεβών των κάτω άκρων όπου διαπιστώνεται μεταξύ άλλων η παλινδρόμηση του αίματος (reflux) λόγω της ανεπάρκειας των φλεβικών βαλβίδων. Ποιοι είναι οι ενδεδειγμένοι τρόποι θεραπείας/αντιμετώπισης; Η συμβατική κλασική χειρουργική των κιρσών των κάτω άκρων (σαφηνεκτομή), πρόσφατα έδωσε τη θέση της σε νεότερες μεθόδους (ενδοαυλικές) αντιμε-
τώπισης των κιρσών που ανήκουν στις ελάχιστα επεμβατικές, όπως ο ενδοαυλικός αποκλεισμός (ενδοφλεβική εξάλειψη) της ανεπαρκούσας μείζονος σαφηνούς φλέβας με τη χρήση θερμικής ακτινοβολίας Laser. Θα μας πείτε λίγα λόγια για τη διαδικασία της θεραπείας με Laser; Γίνεται διαδερμική παρακέντηση της μείζονος σαφηνούς φλέβας υπό υπερηχογραφικό έλεγχο. Στη συνέχεια προωθείται μέσα στη φλέβα οδηγό σύρμα, θηκάρι και τελικά καθετήρας που φέρει στην κορυφή του την οπτική ίνα Laser. Ακολούθως γίνεται εφαρμογή διογκωτικής τοπικής αναισθησίας πέριξ της μείζονος σαφηνούς φλέβας. Η δέσμη φωτός Laser οδηγεί στη σύμπτυξη και συρρίκνωση του φλεβικού τοιχώματος με τελικό αποτέλεσμα το ολοκληρωτικό σφράγισμα του αυλού του πάσχοντος φλεβικού στελέχους. Ποιά είναι τα σημαντικά πλεονεκτήματα του ενδοαυλικού αποκλεισμού με Laser; Διενεργείται υπό τοπική αναισθησία και χωρίς δημιουργία δερματικών τομών. Η διάρκειά του κυμαίνεται γύρω στα 45 min και έχει αποδειχθεί η πλέον εύχρηστη, ασφαλής, ταχεία και αποτελεσματική μέθοδος αντιμετώπισης της φλεβικής ανεπάρκειας και των κιρσών. Πρόσφατα το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας της Μεγάλης Βρεταννίας (NICE) στις κατευθυντήριες οδηγίες του αναφέρει ότι η σαφηνεκτομή προσφέρεται μόνο στην περίπτωση που οι νεότερες ελάχι-
στα επεμβατικές ενδοαυλικές μέθοδοι δεν μπορούν να εφαρμοστούν. Ο ενδοαυλικός αποκλεισμός με Laser προσφέρει βελτιωμένο αισθητικό αποτέλεσμα, μειωμένη ταλαιπωρία και εφαρμογή ακόμη και σε εξωτερικούς ασθενείς. Εξασφαλίζει επίσης γρήγορη επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες του ατόμου, μειώνοντας σημαντικά το πραγματικό κόστος της μεθόδου. Πότε ενδείκνυται η σκληροθεραπεία των κιρσών με αφρό; Μία επιπλέον, υπό προϋποθέσεις, δυνατότητα αντιμετώπισης των κιρσών αποτελεί η σκληροθεραπεία. Πραγματοποιείται έγχυση σκληρυντικής ουσίας, αναμεμιγμένη με συγκεκριμένη ποσότητα αέρα, στην πάσχουσα φλέβα. Ενδείκνυται στις ακόλουθες περιπτώσεις : ● απομονωμένοι επιφανειακοί κιρσοειδείς φλεβικοί κλάδοι ● υποτροπή κιρσών μετά χειρουργική αντιμετώπιση ● ιδιαίτερα ελικοειδείς κιρσοί ● ασθενείς που αρνούνται να χειρουργηθούν ● κιρσοί συνοδευόμενοι από άτονα φλεβικά έλκη
● σε ασθενείς με αντένδειξη για χειρουργείο Πως αντιμετωπίζονται οι ευρυαγγείες; Η έγχυση αμιγώς σκληρυντικής ουσίας είναι σήμερα η πλέον ενδεδειγμένη και ασφαλής θεραπεία. Συνήθως απαιτούνται μερικές συνεδρίες, Η εμπεριστατωμένη γνώση της φλεβικής παθολογίας, η επιμονή, η υπομονή και η εμπειρία του εξειδικευμένου ιατρού οδηγούν σε εξαιρετικό αισθητικό αποτέλεσμα. Ο/η ασθενής δε χρήζει κάποιας προφύλαξης ή περιορισμού.
◗ Μετεκπαιδευθής εις Klinik und Poliklinik für Vaskuläre und Endovaskuläre Chirurgie (Technische Universität München)), Μέλος της European Society for Vascular Surgery και της Deutsche Gesellschaft für Phlebologie. Website: www.vasculartreatment.gr
ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ 3
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗ Του Dr. Παναγιώτη Θ. Πολύζου Μαιευτήρα Χειρουργού Γυναικολόγου
-
Τα τελευταία χρόνια ακούμε συχνά τον όρο ενδομητρίωση που προκαλεί ανησυχία και φόβο στις γυναίκες. Τι όμως πρέπει να γνωρίζει μια γυναίκα για την συγκεκριμένη πάθηση; Ετυμολογικά η λέξη σημαίνει εντός της μήτρας. Η ενδομητρίωση είναι συχνά μια επίπονη διαταραχή κατά την οποία ιστός που φυσιολογικά βρίσκεται μέσα στην μήτρα _ στο ενδομήτριο_ αναπτύσσεται έξω από αυτήν. Η ενδομητρίωση πολύ συχνά αναπτύσσεται στις ωοθήκες , στο έντερο και τον ιστό που βρίσκεται στην λεκάνη. Σπάνια ενδομητρικός ιστός μπορεί να εξαπλωθεί και πέραν της λεκάνης. Η ενδομητρίωση προκαλεί πόνο , μερικές φορές σοβαρό , λίγο πριν και κατά την διάρκεια της περιόδου. Επιπρόσθετα μπορεί να προκαλέσει προβλήματα γονιμότητας. Συμπτώματα της ενδομητρίωσης είναι: Επώδυνη περίοδος ( δυσμηνόρροια) , πόνος στην λεκάνη και κράμπες ,πριν και κατά την διάρκεια της περιόδου και πόνος χαμηλά στην πλάτη και στην κοιλιά. Πόνο κατά την διάρκεια και το πέρας της συνουσίας, πόνο με την κίνηση των εντέρων ή την ούρηση, μηνορραγία ( πολύ αίμα κατά την διάρκεια της περιόδου ή αίμα μεταξύ των περιόδων). Επίσης κόπωση , δυσκοιλιότητα, φούσκωμα, ναυτία κατά την διάρκεια της περιόδου. Η ενδομητρίωση διαγιγνώσκεται και σε γυναίκες που ζητούν θεραπεία για υπογονιμότητα. Πρέπει λοιπόν να πάτε στο γιατρό όταν έχετε σημάδια και συμπτώματα. Πιθανές αιτίες που προκαλούν ενδομητρίωση είναι: η παλινδρομική εμμηνόρροια (ροή αίματος πίσω και μέσα στις σάλπιγγες,στην κοιλότητα της λεκάνης αντί να βγει έξω από το σώμα). Ανάπτυξη εμβρυικών κυττάρων εκτός της μήτρας (όταν μια ή περισσότερες μικρές περιοχές κοιλιακής στοιβάδας μετατραπούν σε ενδομητριικό ιστό). Εμφύτευση σε χειρουργική ουλή (μπορεί ενδομητρικά κύτταρα να εμφυτευθούν πάνω στη χειρουργική τομή). Μεταφορά ενδομητριικών κυττάρων (τα αιμοφόρα αγγεία ή το λεμφικό σύστημα μπορεί να μεταφέρουν κύτταρα σε άλλα μέρη του σώ-
ματος). Διαταραχή του ανοσοποιητικού (δεν μπορεί το σώμα να αναγνωρίσει και να καταστρέψει ιστό που αναπτύσσεται έξω από την μήτρα). ΔΙΑΓΝΩΣΗ Ο μόνος σίγουρος τρόπος να διαγνωστεί η ενδομητρίωση κατά 100% είναι η λαπαροσκόπηση και η ιστολογική εξέταση. Στα αρχικά στάδια της νόσου ,ένα προσεκτικό και λεπτομερές ιστορικό είναι ο πιο σημαντικός τρόπος για την σωστή διάγνωση. Οι απεικονιστικές εξετάσεις όπως υπερηχογράφημα , η αξονική τομογραφία, μαγνητική τομογραφία μπορούν να δώσουν αξιόπιστες πληροφορίες. Επίσης η μέτρηση ενός ειδικού δείκτη (το CA1250 με απλή εξέταση αίματος, μπορεί να μας διαφωτίσει αρκετά. ΣΤΑΔΙΑ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗΣ Υπολογίζεται ότι το 10% των γυναικών έχουν ενδομητρίωση , η οποία κατηγοριοποιείται ανάλογα με τη θέση , την έκταση και το βάθος των εστιών, την ύπαρξη και την βαρύτητα των συμφύσεων σε 4 κατηγορίες : I- ελάχιστη , ΙΙήπια , ΙΙΙ – μέτρια, IV- σοβαρή. ΘΕΡΑΠΕΙΑ Η θεραπευτική προσέγγιση της νόσου, ανάλογα με το στάδιο στο οποίο βρίσκεται περιλαμβάνει:
Απλή παρακολούθηση Φαρμακευτική αντιμετώπιση (με χορήγηση αναλγητικών, χορήγηση ορμονικής θεραπείας, αντισυλληπτικά χάπια, λήψη προγεστερόνης). Χειρουργική θεραπεία, συνήθως με λαπαροσκόπηση. ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗ ΚΑΙ ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ Μια στις δύο γυναίκες περίπου με πρόβλημα υπογονιμότητας διαγιγνώσκεται με ενδομητρίωση. Μία γυναίκα με ήπια ενδομητρίωση, έχει πιθανότητα έως 4,5 % το μήνα να συλλάβει φυσιολογικά (το ποσοστό σε γόνιμα ζευγάρια κυμαίνεται από 15-20%). Όμως αν μια γυναίκα έχει ενδομητρίωση, δεν είναι απαραίτητο ότι θα αντιμετωπίσει και υπογονιμότητα. Δεν είναι απόλυτα ξεκάθαρο κατά ποιόν τρόπο η ενδομητρίωση επηρεάζει την γονιμότητα ειδικά σε γυναίκες όπου δεν έχουν αναπτυχθεί συμφύσεις. Είναι μύθος ότι δεν μπορεί να μείνεις έγκυος αν έχεις ενδομητρίωση. Η ενδομητρίωση είναι νόσος γόνιμων γυναικών, παρ΄όλα αυτά πρέπει να τονιστεί ότι μπορεί να είναι υπεύθυνη για την υπογονιμότητα. Εάν κατόπιν λαπαροσκοπικής διάγνωσης έχει διαπιστωθεί ότι οι σάλπιγγες έχουν επηρεαστεί από τη νόσο και η βλάβη είναι μη θεραπεύσιμη ή τουλάχιστον βελτιώσιμη χειρουρ-
γικά, η επόμενη λύση είναι η εξωσωματική γονιμοποίηση. Εάν η ενδομητρίωση δεν έχει καταστρέψει την ωοθήκη σε βαθμό που να μην μπορεί να λειτουργήσει και να δώσει ωάρια, τότε οι πιθανότητες επιτυχίας μετά απο τεχνική εξωσωματικής γονιμοποίησης είναι εξαιρετικές. Σύμφωνα δε με μελέτη ομάδας κορυφαίων επιστημόνων στην πανεπιστημιακή κλινική Hammersmith του Λονδίνου, όπου διερευνήθηκε η σχέση ενδομητρίωσης με το ποσοστό επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης, φάνηκε ότι η ενδομητρίωση δεν επηρεάζει τα αποτελέσματα της.
Μέλος του Institute of Life - Μονάδα Εξωσωματικής Γονιμοποίησης στο Μαιευτήριο Ιασώ Website: www.drpolyzos.gr
4 ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Του Γεωργίου Μωραΐτη Γενικού Οικογενειακού Ιατρού
-
Φτάνοντας πλέον και επίσημα στο χειμώνα, ερχόμαστε αντιμέτωποι με διάφορες ιώσεις και κρυολογήματα που μας ταλαιπωρούν με συμπτώματα όπως το συνάχι, ο βήχας, ο πονόλαιμος, ο πυρετός κ.α. Έχετε σκεφτεί ότι αυτά τα συμπτώματα μπορεί να μην είναι και τόσο αθώα? Μήπως η μη έγκυρηδιάγνωσημπορεί να επιβαρύνει την υγεία μας? Ο λόγος για τις λοιμώξεις του αναπνευστικού. Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα παθήσεων, από το κοινό κρυολόγημα μέχρι την πνευμονία και διακρίνονται σε δυο κατηγορίες, του ανώτερου και του κατώτερου αναπνευστικού. Το ανώτεροαναπνευστικόσύστημαπεριλαμβάνει το ρινικόβλεννογόνο ,το φάρυγγα, τολάρυγγα, τις αμυγδαλές και την τραχείαπροκαλώνταςαντίστοιχαπαθήσεις όπως η ρινίτιδα, φαρυγγίτιδα,λαρυγγίτιδααμυγδαλίτιδακαθώςεπίσης και τραχειοβρογχίτιδα. Οι λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστι-
κού αφορούν τους πνεύμονες. Τόσοστα παιδιά,στους ηλικιωμένους και τις εγκύους που ανήκουν στις ομάδεςυψηλούκινδύνου ,πρέπει η αξιολόγηση των συμπτωμάτων να γίνετεέγκαιραέτσι ώστε να προλαμβάνονται οι επιπλοκές. Τα συμπτώματα των λοιμώξεων του ανώτερουαναπνευστικού είναι συνήθως: χαμηλή πυρετική κίνηση (έως 38°C-εξαίρεση πυογόνεςκαταστασεις ), ρινική συμφόρηση, ξηρός λαιμός, πονόλαιμος, μυαλγίες, αδιαθεσία – κακουχία, κεφαλαλγία, βήχας παραγωγικός η’ μη κ.α. Η έναρξη των συμπτωμάτωνξεκινάει από 13 ημέρες μετα την έκθεση μας στον λοιμώδηπαράγοντα και διαρκεί από 4-7 ημέρες. κάποια από τα συμπτώματα όπως ο βήχαςμπορεί να μας ταλαιπωρεί για μεγαλύτερο διάστημα(μεταλοιμωδηβρογχικήυπεραντιδραστικοτητασε ασθενεις με αλλεργικουποβαθρο). Η διάγνωση των λοιμώξεωνγίνεται με την λήψη του ιστορικού και συνεκτιμώντας την κλινικήεικόνα του ασθενούς.Η θεραπεία τους είναι συντηρητική χωρίς άσκοπη χρήση αντιβίωσης Με την σωστή επικοινωνία ιατρού-ασθενούςαποφεύγουμε τις επιπλοκές των λοιμώξεων. Η πρόληψη μεταφράζεται στην όσο το δυνατόν καλύτερη τήρηση των ατομικών κανόνων υγιεινής (συχνό πλύσιμο χεριών - αποφυγή κλειστών χώρων με συνωστισμό - κάλυψη του στόματος με μαντήλι κατά το βήχα ή το φτάρνισμα) καθώς και ο εμβολιασμός για τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, είναι η καλύτερη αντιμετώπιση των λοιμώξεων αυτών.
Αντιβιοτικά χρησιμοποιούνται μόνο επί επιπλοκών. Αντιιικά χορηγούνται σε γρίπη με επιπλοκές ή σε ασθενείς με υποκείμενα νοσήματα και ανοσοκατεσταλμένους. Οι συχνότερεςλοιμώξεις του κατώτερουαναπνευστικού είναιοι πνευμονίες, οι βρογχοπνευμονίες και οι βρογχίτιδες που στη πλειοψηφία τους είναι μικροβιακής αιτιολογίας. Τα τυπικά συμπτώματα περιλαμβάνουν δύσπνοια, βήχα παραγωγικό ή μη, υψηλό πυρετό ή υποθερμία, θωρακικό άλγος, ρίγος, έντονη καταβολή και μυαλγίες. Οι λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος συμβαίνουν σε κάθε ηλικία και είναι υπεύθυνες για σημαντική νοσηρότητα και θνητότητα στην κοινότητα Η παρουσία διηθήσεως στην ακτινογραφία θώρακος διακρίνει τη πνευμονία από τη βρογχοπνευμονία και την οξεία βρογχίτιδα. Το πιο συχνό αίτιο πνευμονίας είναι ο πνευμονιόκοκκος που ευθύνεται για το 30 – 60% των περιπτώσεων. Η θεραπεία των λοιμώξεων του κατώτερου αναπνευστικού στηρίζεται κυρίως στην έγκαιρη διάγνωση και έναρξη της κατάλληλης αντιβιοτικής αγωγής, που πρέπει να εξατομικεύεται ανάλογα με την ηλικία, τα συνοδα νοσήματα και τυχόν προηγηθείσα λήψη αντιβιοτικών. Kαι σε αυτή την κατηγορία των λοιμώξεων η καλύτερηπρόληψη είναι ο έγκαιροςεμβολιασμόςΤο αντιπνευμονιοκοκκικό εμβόλιο προστατεύει κατά 85 -90% από τις λοιμώξεις που προκαλεί ο πνευμονιόκοκκος. Τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι άνω
των 65 ετών πρέπει να εμβολιάζονται. Σε αυτό το σημείο θα ήτανσκόπιμο να αναφέρω τις ομάδες οι οποίεςπρέπει να εμβολιάζονται: 1) Άτομα 65 ετών ή μεγαλύτερης ηλικίας 2) Διαμένοντες σε γηροκομεία και άλλα ιδρύματα που περιθάλπουν άτομα με χρόνια νοσήματα 3)Ενήλικες και παιδιά που είναι υπό ιατρική παρακολούθηση για χρόνια μεταβολικά νοσήματα, νεφρική δυσλειτουργία, αιμοσφαιρινοπάθειες ή ανοσοκαταστολή 4) Παιδιά και έφηβοι 5)Γυναίκες που βρίσκονται στο 2ο ή 3οτρίμηνο εγκυμοσύνης 6)Άτομα που μπορεί να μεταδώσουν τη γρίπη σε ασθενείς υψηλού κινδύνου ( ιατροί, νοσηλευτές, εργαζόμενοι σε γηροκομείαιδρύματα, κ.α.) Η πρόληψη είναι σαφής. Ένας βασικός τρόπος για να μη νοσήσει κάποιος από τέτοιες λοιμώξεις είναι να αποφεύγει να βρίσκεται σε πολυσύχναστους χώρους. Εάν δηλαδή μοιραζόμαστε τον αέρα με πολύ κόσμο, τόσο περισσότερο κινδυνεύουμε να κολλήσουμε ιογενείς λοιμώξεις μέσω του αέρα, όπως, π.χ., σε μια αίθουσα κινηματογράφου, σε μια συναυλία, σε μια δεξίωση. Υπέρμετρα κινδυνεύουμε σε πολύ μικρούς χώρους, με πολύ μικρό όγκο αέρα, όπως το αυτοκίνητο, το ταξί ακόμα και το αεροπλάνο. Επίσης ένας άλλος τρόπος πρόληψης είναι το πολύ καλό πλύσιμο χεριών. Η σωστή διατροφή αποτελεί επίσης μια ασπίδα του οργανισμού μας.
ΤΕΝΟΝΤΙΤΙΔΑ ΤΟΥ ΩΜΟΥ Του Γεώργιου Βαβέτση Ορθοπεδικού Χειρούργου
-
Η άρθρωση του ώμου Τα οστά που αποτελούν τον ώμο είναι τρία: η κλείδα, η ωμοπλάτη και το βραχιόνιο οστό. Τα οστά αυτά μεταξύ τους σχηματίζουν 2 βασικές αρθρώσεις ● ακρωμιοκλειδική άρθρωση (μεταξύ της κλείδας και της ωμοπλάτης) και ● γληνοβραχιόνια άρθρωση (μεταξύ βραχιονίου οστού και ωμοπλάτης) Υπάρχουν επίσης μια σειρά από μύες, συνδέσμους και τένοντες γύρω από τον ώμο. Ένα ακόμα βασικό στοιχείο της ανατομίας του ώμου είναι το στροφικό πέταλο (rotator cuff). Αυτό αποτελείτε από τους τέσσερις τένοντες των μυών του στροφικού πετάλου που ενώνονται για να σχηματίσουν ένα μεγαλύτερο τένοντα, τον τένοντα του στροφικού πετάλου. Αυτός ο τένοντας ενώνεται με την κεφαλή του βραχιονίου. Όλα τα πιο πάνω συμβάλουν στη σταθεροποίηση της άρθρωσης του ώμου και επίσης βοηθούν στην κίνηση του ώμου. Τι είναι η τενοντίτιδα του ώμου; Είναι η φλεγμονή και ο ερεθισμός των τενόντων του στροφικού πετάλου. Συνήθως υπάρχει ιστορικό πρόσφατης υπερβολικής χρήσης του ώμου ενώ η εμφάνιση του πό-
νου είναι αιφνίδια (οξεία). Πιο συχνά συμβαίνει σε αθλητές που χρησιμοποιούν τα χέρια τους πάνω από το κεφάλι (ρίπτες, αθλητές μπάσκετ, handball, volley). Το ίδιο συχνά, ίσως και σε μεγαλύτερη συχνότητα συμβαίνει σε μη αθλητές ύστερα από ανύψωση βάρους ή σε επαναλαμβανόμενες κινήσεις με το χέρι πάνω από το κεφάλι (πχ. «ξεσκόνισμα»). Μια άλλη εξίσου συχνή τενοντίτιδα είναι η ασβεστοποιός τενοντίτιδα. Στην περίπτωση αυτή η βλάβη είναι χρόνια και το χαρακτηριστικό της είναι πως υπάρχουν απασβεστώσεις («άλατα») στον τένοντα του στροφικού πετάλου. Οι απασβεστώσεις αυτές είναι το αποτέλεσμα μιας χρόνιας φλεγμονής. Πόσο συχνή είναι η τενοντίτιδα του στροφικού πετάλου; Είναι η πιο συχνή πάθηση του ώμου. Ακριβή στοιχεία δεν υπάρχουν γιατί πολλοί από τους ασθενείς δεν προσέρχονται στον ιατρό, ενώ άλλοι προσέρχονται με ρήξη του στροφικού πετάλου που μπορεί να είναι το τελικό αποτέλεσμα πολλών ατελώς θεραπευμένων επεισοδίων τενοντίτιδας. Ποια τα συμπτώματα της τενοντίτιδας του ώμου; Φυσικά το πιο συχνό είναι ο πόνος. Αυτός έχει αιφνίδια έναρξη και συνοδεύεται από επώδυνη κίνηση του ώμου. Έχουμε επώδυνη κίνηση ειδικά όταν χρησιμοποιούμε το χέρι μας πάνω από το επίπεδο του ώμου. Έτσι απλές καθημερινές δραστηριότητες όπως το χτένισμα ή το λούσιμο γίνονται αδύνατες να εκτελεστούν από τον ασθενή. Επίσης υπάρχει πόνος, αλλά σε μικρότερη ένταση και σε κινήσεις κάτω από το επίπεδο του ώμου (πχ γράψιμο, χρήση υπολογιστή).
Τέλος ο πόνος γίνετε πιο βασανιστικός την νύχτα και πολλοί ασθενείς αδυνατούν να κοιμηθούν.
Διάγνωση της τενοντίτιδας Η διάγνωση βασίζεται στο ιστορικό, την κλινική εξέταση και τις απεικονιστικές μεθόδους. Στο ιστορικό βρίσκουμε στοιχεία για την φύση του πόνου, την έναρξη και ένταση του, όπως και τι τον επιδεινώνει. Η κλινική εξέταση ουσιαστικά ξεχωρίζει την τενοντίτιδα από κάποια άλλη πιο σοβαρή βλάβη. Συνήθως υπάρχει επώδυνο τόξο κίνησης, δηλαδή καθώς ο ασθενής σηκώνει το χέρι του προς τα έξω, μεταξύ των 70ο -120ο αναπαράγεται μέγιστα ο πόνος. Εκτός βέβαια από αυτό το τεστ υπάρχουν και άλλα πολλά (περίπου 80 καταγεγραμμένα) που κάποια από αυτά βοηθούν τον ορθοπεδικό να καταλάβει την διάκριση της τενοντίτιδας από άλλη παθολογία. Τέλος στις απεικονιστικές μεθόδους χρησιμοποιούμε την απλή ακτινογραφία, τον υπέρηχο και την μαγνητική τομογραφία. Οι απλή ακτινογραφία βοηθά στο να βρούμε κυρίως την ασβεστοποιό τενοντίτιδα. Οι άλλες δύο μέθοδοι χρησιμεύουν μόνο εάν δεν είναι σίγουρος ο ιατρός για την διάγνωση του και αναζητά και άλλες πιθανές αιτίες πόνου στον ώμο. Γιατί θα πρέπει να επισκεφτώ ορθοπεδικό για μια «απλή» τενοντίτιδα; Η απάντηση είναι απλή: γιατί ίσως να μην είναι «απλή» και κυρίως να μην είναι τενοντίτιδά. Πολλές παθήσεις του ώμου μιμούνται την τενοντίτιδα του στροφικού πετάλου και πολλές από αυτές είναι και πολύ πιο επικίνδυνες εάν παραμείνουν χωρίς θεραπεία. Τέτοιες παθήσεις είναι για παράδειγμα η
αυχενική ριζαλγία, η οστεοαρθρίτιδα της ακρωμιοκλειδικής, η υπακρωμιακή θυλακίτιδα, η τενοντοπάθεια του δικεφάλου, η ρήξη του στροφικού πετάλου και του επιχείλιου χόνδρου και συμφυτική θυλακίτιδα (παγωμένος ώμος). Πολλές από αυτές τις παθήσεις είναι «υποψήφιες» για χειρουργική επέμβαση εάν αφεθούν χωρίς την κατάλληλη θεραπεία, ενώ στην περίπτωση της ρήξης του στροφικού πετάλου η αρθροσκοπική επέμβαση μπορεί να είναι η πρώτη επιλογή σε πολλές περιπτώσεις. Τι θεραπευτικές επιλογές υπάρχουν; Στην οξεία φάση χρησιμοποιούμε κρυοθεραπεία, τοποθετούμε το άκρο σε θέση ανάπαυσης (σε φάκελο-ανάρτηση αντιβραχίου) ενώ κατά περίπτωση ασθενή χορηγούμε αναλγητικά η μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα. Επίσης η φυσικοθεραπεία έχει πολύ καλό αποτέλεσμα. Σε ορισμένες περιπτώσεις ενδοαρθρικές ενέσεις στεροειδών ή λιπαντικών κολλαγόνων χρησιμοποιούνται από πολλούς ορθοπεδικούς. Τελευταία η χρήση PRP’S(παράγοντα ενεργοποίησης των αιμοπεταλίων) ειδικά στις ΗΠΑ κερδίζει τεράστια απήχηση. Στην περίπτωση της ασβεστοποιού τενοντίτιδας η χρήση κρουστικού υπέρηχου (Shockwaves) θεωρείται ίσως η πιο σωστή συντηρητική επιλογή. Η συνολική θεραπεία κρατά από μερικές μέρες έως και 2-3 μήνες ανάλογα την περίπτωση και τον βαθμό της βλάβης, ενώ στην περίπτωση προχωρημένης νόσου με ρήξη του τένοντα πιθανό να καταλήξουμε σε αρθροσκοπική επέμβαση. Έτσι λοιπόν γίνετε κατανοητό ότι δεν είναι μια εύκολη θεραπευτική πράξη και πολύ περισσότερο ότι χρειάζεται καλή επικοινωνία ασθενή-ιατρού για να έχουμε ένα ολοκληρωμένο αποτέλεσμα.
ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ 5
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
ΥΠΕΡΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΟΥΡΟΔΟΧΟΣ ΚΥΣΤΗ αποκλειστούν από τον ουρολόγο άλλες παθήσεις που μπορούν να προκαλούν επιτακτικότητα και συχνουρία, όπως ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης, η ουρολοίμωξη, οι πέτρες της κύστης κ.α.
Του Κωνσταντίνου Ευσταθίου M.D FEBU Χειρουργού Ουρολόγου
Ποια είναι η θεραπεία;
-
Η υπερλειτουργική κύστη είναι μία πολύ συχνή κατάσταση που αφορά μέχρι και το 20% του πληθυσμού, επηρεάζοντας σημαντικά την ποιότητα ζωής. Το κύριο σύμπτωμα είναι η επιτακτικότητα, η ξαφνική δηλαδή έντονη επιθυμία για ούρηση που ο ασθενής δεν μπορεί να αναστείλει εύκολα και πρέπει συνήθως να τρέξει προς την τουαλέτα. Φυσιολογικά η ουροδόχος κύστη συσπάται μόνο όταν θέλουμε να ουρήσουμε για να την αδειάσουμε. Στα διαστήματα μεταξύ των ουρήσεων η κύστη δουλεύει σαν δεξαμενή αποθήκευσης και ο μυς της , που λέγεται εξωστήρας είναι σε ηρεμία. Αν η κύστη όμως συσπάται στα μεσοδιαστήματα χωρίς τη θέλησή μας, τότε μιλάμε για υπερλειτουργικό εξωστήρα.
Τα συμπτώματα της υπερλειτουργικής κύστης Επιτακτικότητα: είναι το κυρίαρχο σύμπτωμα. Ο ασθενής έχει συχνά μία έντονη, ξαφνική επιθυμία για ούρηση που δεν μπορεί να αναστείλει. Πρέπει να τρέξει προς την τουαλέτα. Στο 1/3 των ασθενών, υπάρχει και συνοδός ακράτεια όταν δεν προλαβαίνουν να φθάσουν στην τουαλέτα. Αυτό που συμβαίνει ουσιαστικά είναι ότι η κύστη συσπάται ακούσια μόνη της και σπρώχνει τα ούρα προς τα έξω. Αυτό μπορεί να διαπιστω-
θεί σε ανθεκτικές περιπτώσεις και όταν η εμπειρική θεραπεία έχει αποτύχει, με μία ειδική εξέταση που λέγεται Ουροδυναμικός Έλεγχος. Συχνουρία: Συνήθως ο ασθενής που έχει υπερλειτουργική κύστη αναφέρει ότι πηγαίνει συχνά στην τουαλέτα. Φυσιολογικά ο άνθρωπος ουρεί μέχρι 7-8 φορές το 24ωρο, ενώ στην υπερλειτουργική κύστη μπορεί να πηγαίνει μέχρι και 20 φορές τη μέρα ουρώντας μικρότερους όγκους ούρων! Αυτό μπορεί να διαπιστωθεί εύκολα με τη συμπλήρωση ενός ημερολογίου ούρησης όπου ο ασθενής γράφει τις ώρες και τις ποσότητες που ουρεί για 2-3 ημέρες. Νυκτουρία: Ο ασθενής μπορεί να σηκώνεται για να ουρήσει κατά τη διάρκεια της νύκτας. Αυτό όμως μπορεί να οφείλεται και σε άλλους λόγους. Ενδεικτικά αναφέρεται η άπνοια στον ύπνο, όπου ο ασθενής ροχαλίζει και κάνει διακοπές στην αναπνοή του και η νυκτερινή πολυουρία όπου παράγεται μεγάλη ποσότητα ούρων κατά
τη διάρκεια της νύκτας. Το ημερολόγιο ούρησης είναι πολύ βοηθητικό.
Ποια είναι η αιτία; Η υπερλειτουργική κύστη είναι συχνή στα παιδιά, στις γυναίκες μέσης ηλικίας και στους ηλικιωμένους.Σε ηλικίες πάνω των 60 ετών είναι συχνότερη στους άνδρες. Σε αυτές τις ηλικίες συνήθως είναι συνοδό σύμπτωμα της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη, χωρίς όμως αυτό να είναι απαραίτητο. Συνήθως η αιτία είναι άγνωστη γι’αυτό και ονομάζεται ιδιοπαθής υπερλειτουργική κύστη. Όταν υπάρχει νευρολογικό ιστορικό , ονομάζεται νευρογενής υπερλειτουργική κύστη. Νευρολογικά νοσήματα που προκαλούν πολύ συχνά αυτή την πάθηση είναι το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, η νόσος του Πάρκινσον, η σκλήρυνση κατά πλάκας και τα κατάγματα της σπονδυλικής κύστης. Πριν μπει η τελική διάγνωση, πρέπει να
Θα συζητήσετε με το γιατρό σας τις επιλογές. Αρχικά συντηρητικά χρειάζονται μεταβολές των συνηθειών σας, περιορισμός για παράδειγμα του καφέ και τσαγιού που δουλεύουν ερεθιστικά και περιορισμός των υγρών μετά τις 7 το απόγευμα όταν υπάρχει έντονη νυκτουρία. Ροφήματα και συνήθειες που ερεθίζουν την κύστη είναι: ● Τσάι ● Καφές ● Ζεστή σοκολάτα ● Πράσινο τσάι ● Πορτοκαλάδα-λεμονάδα ● Τομάτες ● Κόκα κόλα ● Αλκοόλ Αντίθετα ΔΕΝ ΕΡΕΘΙΖΟΥΝ την κύστη: ● Νερό (σε φυσιολογικές ποσότητες) ● Γάλα ● Καφές «ντεκαφεϊνέ» ● Τσάι «ντεκαφεϊνέ» Επίσης υπάρχουν νεότερα φάρμακα που είναι αποτελεσματικά στους περισσότερους ασθενείς. Σήμερα ειδικά έχουμε περισσότερες επιλογές και φάρμακα που έχουν σημαντικά λιγότερες ανεπιθύμητες ενέργειες. Η θεραπεία προσαρμόζεται ανάλογα με τη βαρύτητα και την επιθυμία του ασθενούς. Όταν τα συμπτώματα είναι ανθεκτικά και επιμένουν απαιτείται μία ειδική εξέταση, ο Ουροδυναμικός Έλεγχος. Εκεί θα διαπιστωθούν αυτές οι ακούσιες συσπάσεις ή άλλη παθολογία και θα μπορεί να σχεδιαστεί η περαιτέρω θεραπεία.
ΚΟΛΠΙΚΗ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗ Της Καροτσάκη Θεοδώρας Ειδικού Καρδιολόγου
-
Η κολπική μαρμαρυγή ανήκει στις υπερκοιλιακές αρρυθμίες και είναι η πιο συχνή αρρυθμία παγκοσμίως. Η συχνότητα της αυξάνει καθώς ο πληθυσμός της χώρας μας γερνάει. Υπολογίζεται ότι περίπου 150.000 Έλληνες πάσχουν από κολπική μαρμαρυγή και προσβάλλει πάνω από 1% του γενικού πληθυσμού. Η παρουσία της μάλιστα αυξάνεται σε 10% σε άτομα ηλικίας άνω των 80 ετών. Στην κολπική μαρμαρυγή οι δύο κόλποι της καρδιάς ουσιαστικά δεν συστέλλονται για να προωθήσουν το αίμα προς τις κοιλίες. Το αίμα έτσι προωθείται μηχανικά λόγω διαφοράς πιέσεων μεταξύ κόλπων και κοιλιών. Αυτό συμβαίνει γιατί οι κόλποι δεν διεγείρονται σωστά ηλεκτρικά. Διεγείρονται άναρχα γιατί καταργείται η φυσική ηλεκτρική διέγερση από διάφορα ηλεκτρικά βραχυκυκλώματα τα οποία αναδύονται και επικρατούν. Η κολπική μαρμαρυγή μπορεί να ταξινομηθεί σε τρεις κατηγορίες: -Παροξυσμική : Αν αναταχθεί μόνη της πριν τις 48 ώρες. -Εμμένουσα: Αν αναταχθεί μετά τις 48 ώρες με ή χωρίς ιατρική παρέμβαση. -Χρόνια: Όταν παραμένει μόνιμα.
ΑΙΤΙΑ Τα αίτιά της διακρίνονται σε: ● Καρδιαγγειακή αιτιολογία ● Βαλβιδοπάθεια ● Αρτηριακή Υπέρταση ● Ισχαιμική καρδιακή ΝόσοςΣτεφανιαία Νόσος ● Οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου ● Καρδιακή ανεπάρκεια ● Συγγενείς ανωμαλίες (π.χμεσοκολπική επικοινωνία) Μη καρδιακή αιτιολογία: ● Θυρεοειδοπάθεια ● Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ, ● Πνευμονική Εμβολή) ● Αλκοολισμός ● Παχυσαρκία ● Σακχαρώδης Διαβήτης ● Stress ● Άπνοια ● Χρόνια νεφρική ανεπάρκεια Η κολπική μαρμαρυγή δεν είναι και τόσο «αθώα» όσο θέλαμε να πιστεύουμε τα προηγούμενα χρόνια. Έχει βρεθεί ότι διπλασιάζει τον κίνδυνο θανάτου ανεξαρτήτου λόγου, διπλασιάζει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο, πενταπλασιάζει την πιθανότητα νοσηλείας ενώ επταπλασιάζει τον κίνδυνο αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου. Επιπρόσθετα δεν πρέπει να ξεχνάμε τις επιπλοκές που προκαλούνται από την φαρμακευτική αγωγή ή τις επεμβατικές θεραπευτικές τεχνικές. ΣΥΠΜΤΩΜΑΤΑ Η κλινική εικόνα μπορεί να διαφέρει από ασθενή σε ασθενή. Τα πιο συχνά όμως αναφερόμενα συμπτώματα είναι αίσθημα
παλμών, ταραχή, αίσθημα δύσπνοιας, εύκολη κόπωση, ζάλη, αδυναμία, πόνος στο στήθος. ΔΙΑΓΝΩΣΗ Η διάγνωση γίνεται μέσω καρδιογραφήματος. Έχει συγκεκριμένα ηλεκτροκαρδιογραφικά ευρήματα που πρέπει να διαφοροδιαγνωστούν από άλλες υπερκοιλιακές αρρυθμίες. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Για την αντιμετώπιση του ασθενούς πρέπει να εκτιμηθεί : Ο κίνδυνος του για αγγειακό επεισόδιο Οι παράγοντες που διαθέτει που προδιαθέτουν σε επεισόδια κολπικής μαρμαρυγής. Ένα από τα σημαντικότερα κεφάλαια στην κολπική μαρμαρυγή είναι αυτό της αντιπηκτικής θεραπείας. Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως η συγκεκριμένη αρρυθμία προδιαθέτει σε αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια. Τα λεγόμενα κουμαρινικά αντιπηκτικά με κύριους εκπροσώπους τη βαρφαρίνη (Panwarfin) και την αδενοκουμαρόλη (sintrom), αποδείχθηκαν για πάρα πολλά χρόνια ιδιαίτερα αποτελεσματικά για την πρόληψη των εγκεφαλικών επεισοδίων σε ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή, με εύκολη χορήγηση μια φορά την ημέρα, εξατομικευμένη για κάθε ασθενή δόση και χαμηλό κόστος. Το μειονέκτημα αυτών των αντιπηκτικών είναι η ανάγκη των συχνών αιματολογικών εξετάσεων ( PT ή INR) για την διαμόρφωση της δόσης ώστε να υπάρχει το καλύτερο θεραπευτικό όφελος με τον μικρότερο κίνδυνο αιμορραγίας. Μια νέα γενιά θεραπειών που εμποδί-
ζουν τελικά την παραγωγή θρομβίνης και έτσι τον σχηματισμό θρόμβων, ήρθε να προστεθεί στη φαρέτρα του καρδιολόγου. Το πλεονέκτημα τους σε σχέση με τα παλαιότερα αντιπηκτικά είναι ότι δεν απαιτεί επαναλαμβανόμενες αιμοληψίες για τον καθορισμό της δόσης τους, δεν επηρεάζεται η δράση τους από την τροφή και έχει μικρή πιθανότητα αλληλεπίδρασης με άλλα φάρμακα. Αυτά είναι η δαμπικατράνη (Pradaxa) ή ριβαροξαμπάνη (Xarelto) και η αμπιξαμπάνη (Eliquis). Για το πρώτο έχει κυκλοφορήσει πρόσφατα και αντίδοτο σε περίπτωση είτε αυτόματης αιμορραγίας είτε από τραυματισμό. Ποιοι όμως ασθενείς έχουν αυξημένο κίνδυνο για κάτι τέτοιο; Όλοι όσοι έχουν κολπική μαρμαρυγή πρέπει να λαμβάνουν αντιπηκτική αγωγή; Η απάντηση ήρθε μέσα από κλινικές μελέτες πληθυσμού επιλεγμένων ατόμων οι οποίοι έχουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Την τελική απόφαση θα την πάρει ο θεράπων καρδιολόγος και όχι ο ασθενής μιμούμενος τη θεραπεία κάποιου συγγενικού ή φιλικού του προσώπου. Χορηγούνται επίσης φάρμακα αντιαρρυθμικά για τον έλεγχο του καρδιακού ρυθμού όπως αμιοδαρόνη, φλεκαϊνίδη, σοταλόλη, προπαφαινόνη. ΒΑΣΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ Ακολουθείτε υγιεινή διατροφή για την καρδιά. Αυξήστε την καθημερινή σωματική άσκηση. Αποφύγετε ή περιορίστε το κάπνισμα. Διατηρείστε ένα υγιές σωματικό βάρος. Περιορίστε ή αποφύγετε εντελώς την κατανάλωση αλκοόλ και καφεΐνης. Μειώστε το stress.
6 ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
ΣΥΝΔρΟΜΟ ΑΝΗΣΥχωΝ ΠΟΔΙωΝ Tου Νικόλαου Αθ. Θάνου Νευρολόγου
-
+Το σύνδρομο των ανήσυχων ποδιών, είναι μια αισθητικοκινητική διαταραχή που συνήθως διαρκείεφ όρου ζωής τις περισσότερες φορές κάνει την εμφάνιση του στη νεαρή ηλικία. Ο επιπολασμός του αυξάνεται με την ηλικία, αλλά στην πλειοψηφία των περιπτώσεων τίθεται πολύ αργότερα. Είναι πιο συχνό στο γυναικείο πληθυσμό και ο συνολικός επιπολασμός του τόσο στους ευρωπαίους όσο και στους Βορειοαμερικανούς εκτιμάται της τάξεως του 10% περίπου. Το σύνδρομο ανησύχωνποδών μπορεί να είναι ιδιοπαθές (πρωτοπαθές) ή δευτεροπαθές.
Διαγνωστικά κριτήρια (πρέπει να πληρούνται όλα) Έντονη παρόρμηση για κίνηση των ποδιών, η οποία αρκετά συχνά συνοδεύεται από δυσάρεστες μη ανεκτές παραισθησίες. Από κινητική ανησυχία ( όσο διαρκεί η κίνηση των ποδιών συνήθως επέρχεται άμεση μερική ανακούφιση) Η κινητική ανησυχία συμβαίνει τις βραδινές ώρες ή επιδεινώνεται κατά την διάρκεια της νύχτας. Η παρόρμηση για κίνηση των ποδιών πυροδοτείται ή χειροτερεύει από την ανάπαυση (οι ασθενείς αναφέρουν ότι αρχίζει αμέσως μόλις καθίσουν να ξεκουραστούν για λίγο).
Το σύνδρομο ανησύχων ποδιών όταν εμφανίζεται σε άτομα ηλικίας < 45 ετών είναι συνήθως πρωτοπαθές, μερικές φορές έχει οικογενή χαρακτήρα, έχει αργή εξέλιξη και περιόδους ύφεσης. Όταν εμφανίζεται σε άτομα ηλικίας > 45 ετών είναι συνήθως δευτεροπαθές και έχει σχετικά ταχεία εξέλιξη, χωρίς μεσοδιαστήματα ύφεσης ή ελεύθερα συμπτωματολογίας. Στις προχωρημένες μορφές ή στα άτομα που εμφανίζουν και διαταραχές του ύπνου, μπορεί να αφορά και σε κάποιο άνω άκρο στον κορμό ή ακόμα και στο πρόσωπο.Η κατανάλωση αλκοόλ, ιδιαίτερα εάν κάποιος είναι βαρύς πότης, εκλύει ή επιδεινώνει τη συμπτωματολογία.
Πρωτοπαθές σύνδρομο Το πρωτοπαθές σύνδρομο ανήσυχων ποδιών εμφανίζεται με αυξημένη συχνότητα περίπου 40-50 % και στους 1ου βαθμού συγγενής των πασχόντων. Ο τρόπος μεταβίβασης του συνδέεται στενά με κάποιες γονιδιακές περιοχές τεσσάρων τουλάχιστον χρωμο-
σωμάτων (2p,6p,15q,12q). θεραπεία : φάρμακα πρώτης γραμμής χορηγούνται συνήθως οι αγωνιστές της ντοπαμίνης με πολύ καλά αποτελέσματα βελτιώνοντας παράλληλα την ποιότητα του ύπνου και κατά επέκτασιν την ποιότητα της ζωής των ασθενών. Ορισμένοι ασθενείς με πρωτοπαθές σύνδρομο που ανταποκρίνονται εξίσου καλά με την λεβοντόπα μπορεί να αναπτύξουν εξάρτηση και φαινόμενο rebound. Υπάρχουν και τα δεύτερης γραμμής φάρμακαόπως διάφορα αντιεπιληπτικά ( καρβαμαζεπίνη, βαλπροικό) καθώς και διάφορα άλλα φάρμακα όπως η κλοναζεπάμη και η κλονιδίνη τα οποία όμως εμφανίζουν κάποιες ανεπιθύμητες παρενέργειες όπως διαταραχή της μνήμης, καταστολή, μείωση της libidoκαι σύγχυση στους ηλικιωμένους.
Δευτεροπαθές σύνδρομο Το δευτεροπαθές σύνδρομο ανήσυχων ποδιών παρατηρείται πολύ συχνά σε ουραιμικούς ασθενείς καθώς και σε άτομα με ανε-
πάρκεια σιδήρου, φυλλικού οξέος, βιταμίνης Β12. Εμφανίζεται όχι σπάνια και κατά την διάρκεια της κύησης πιθανόν λόγω έλλειψης Fe (η πιθανότητα εμφάνισης του συνδρόμου κατά την περίοδο αυτή είναι τριπλάσια σε σύγκριση με την περίοδο που η γυναίκα δεν κυοφορεί). Παρατηρείται επίσης σε πολυνευροπάθειες, ριζοπάθειες , μυελοπάθειες, αλλά και στη λήψη διαφόρων φαρμάκων ( καφείνη , λίθιο , νιφεδιπίνη). θεραπεία: Πιθανώς αποτελεσματικά φάρμακα είναι (αγωνιστές της ντοπαμίνης, madopar, cosmofer ). Επειδή το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών είναι χρόνιο και έχει προιούσα πορεία, θα πρέπει η δοσολογία των φαρμάκων να είναι ημικρότερη αποτελεσματική . Όταν το σύνδρομο ωφείλεται σε ανεπάρκεια σιδήρου, η χορήγηση σκευασμάτων σιδήρου (ferrumhousmannκα) μπορεί να αποβεί θεραπευτική. Η θεραπεία με Cosmoferή Irondextran στην περίπτωση ουραιμικού ασθενούς δεν θα πρέπει να διαρκεί περισσότερο από 1 μήνα. Πρέπει να αποφεύγονται ή να θεραπεύονται με λίγα λόγια τα παρακάτω: Αναιμίες Φάρμακα ( αντιισταμινικά , αντιψυχωσικά, αναστολείς των διαύλων ασβεστίου, αντικαταθλιπτικά SSRIs, διουρητικά, φάρμακα κατά της ναυτίας ) Καφείνη Η στέρηση ή διαταραχή του ύπνου Οινοπνευματώδη Φυσιοθεραπεία: Μπορούν να εφαρμοστούν ήπιες ασκήσεις , ζεστά ή κρύα λουτρά, μαλάξεις των μελών, δονητική ή ηλεκτρική διέγερση των ποδιών πριν από την κατάκλιση. Το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών (RLS) μπορεί να έχει περιόδους ύφεσης και σε μερικές περιπτώσεις δεν επανεμφανίζεται, αλλά στην πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι επίμονο και διαρκεί ισόβια.
ΑΛΛΗ ΜΙΑ ΔΙΑΙΤΑ Ή ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ Της ΠΑΠΟΥΤΣΗ ΙΟΥΛΙΑΣ Κλινικής Διαιτολόγου Διατροφολόγου
-
Δίαιτα τα Χριστούγεννα, δίαιτα μετά τα Χριστούγεννα! Δίαιτα πριν το καλοκαίρι, δίαιτα και μετά! Και από Δευτέρα δίαιτα!! Πόσες φορές δεν έχουμε πει ή έστω σκεφτεί αυτές τις φράσεις; Και πόσες από αυτές τις φορές δεν έχουμε καταλήξει στην δίαιτα express της φίλης μας ή του internet ή στην καλύτερη, στο γραφείο ενός διαιτολόγου; Και ναι! Κάνουμε το πρόγραμμα, το τηρούμε κατά γράμμα, αλλά για πόσο; Τρεις, έξι μήνες; Χάνουμε βάρος και μετά από λίγο καιρό, τα «χαμένα» κιλά ξαναέρχονται και μαζί τους φέρνουν παρέα και λίγα ακόμη, που συνάντησαν στον δρόμο της επιστροφής!! Και μετά πάλι δίαιτα... Πόσο κουραστικό μπορεί να είναι αυτό για την ψυχολογία μας αλλά και για τον ίδιο μας τον οργανισμό! Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να παραιτηθούμε από καθε προσπάθεια απώλειας βάρους. Πάντα μπορούμε να βελτιώσουμε την ποιότητα της ζωής μας. Αρκεί να είμαστε έτοιμοι, να κατανοήσουμε τον τρόπο που μπορούμε να το πετύχουμε αυτό και να αξιολογήσουμε τελικά εάν όντως θέλουμε κάτι τέτοιο τη συγκεκριμένη στιγμή.. Πόσο έτοιμοι είμαστε τελικά; Σίγουρα το εποχιακό κίνητρο ή το κίνητρο - τιμωρία («έτρωγες, έτρωγες, δίαιτα τώρα!!») δεν αποτελούν ισχυρά, βοηθητικά κίνητρα. Μόνο η
αγάπη και η φροντίδα του εαυτού μας μπορούν να βοηθήσουν ουσιαστικά. Αγαπάω το σώμα μου, το σέβομαι και το φροντίζω σαν μωρό, γι αυτό και θα του δίνω τα καλύτερα για τροφή, θα το κοιμίζω όσο χρειάζεται, θα το περιποιούμαι, θα το ψυχαγωγώ. Και έτσι θα είμαι ένα βήμα πιο κοντά στο φυσιολογικό… Η προσδοκία για γρήγορα αποτελέσματα πολλές φορές οδηγεί σε γρήγορη ψυχολογική κόπωση, στην απελπισία και στη συνέχεια στη διακοπή της προσπάθειάς μας... Βιώνοντας έτσι όλη αυτή τη διαδικασία σαν μία ακόμα προσωπική μας αποτυχία.
Έτσι, είναι καλό να γνωρίζουμε πόσοι και ποιοι παράγοντες επηρεάζουν την απώλεια βάρους πριν αποφασίσουμε να το επιχειρήσουμε. Η συντήρηση ενός υγιούς βάρους εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και η ισορροπημένη διατροφή είναι ένας από αυτούς. Η κατανάλωση τροφής ανά τακτά χρονικά διαστήματα καθώς και ο συνδυασμός συγκεκριμένων ομάδων τροφίμων βοηθούν στη συνεχή παροχή ενέργειας στον εγκέφαλο και στην παραγωγη σεροτονίνης, με αποτέλεσμα να νοιώθουμε δυνατοί, χορτάτοι, γε-
μάτοι ενέργεια! Η ποικιλία των τροφίμων που καταναλώνουμε βοηθούν στο να προσλαμβάνει το σώμα μας τις απαραίτητες βιταμίνες και ιχνοστοιχεία ωστέ να είναι υγιές και δυνατό να αντιμετωπίσει τις καθημερινές μας ανάγκες. Παρόλα αυτά, βιοχημικές και ορμονικές ανισορροπίες , το επίπεδο σωματικής άσκησης, ο επαρκής ύπνος και η ξεκούραση, το στρες, η ψυχολογία μας, ακόμη και οι ανθρώπινες σχέσεις που έχουμε, διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση ή μη ενός υγιούς βάρους. Άρα ο θεραπευτής- διαιτολόγος πέρα από το να δίνει τις ιδιαίτερες διατροφικές συστάσεις που απαιτούνται σε σχέση με την υγεία του ασθενούς, ασχολείται και βοηθάει τον ασθενή να βελτιώσει τους περισσότερους παράγοντες που προαναφέρθηκαν. Αποτελεί έναν σύμμαχο του θεραπευόμενου και προσπαθεί να του αναδείξει τις ευκαιρίες για άσκηση, αλλά και ξεκούραση/ χαλάρωση. Να του μάθει να έχει μια πιο ισορροπημένη σχέση με το φαγητό, να διαχειρίζεται καλύτερα καταστάσεις «κινδύνου». Να τον στηρίζει και να το ενθαρρύνει όταν τα πράγματα δεν πήγαν όπως περίμενε, να παραπέμπει σε ειδικούς θεραπευτές όταν είναι απαραίτητο. Και αφού μπορούμε να έχουμε όλη αυτήν τη στήριξη γιατί το μόνο που μας ενδιαφέρει είναι να χάσουμε μόνο τα κιλά; Και γρήγορα; Αφού το ξέρουμε ότι μια τέτοια αλλαγή δεν μπορεί να είναι κάτι άλλο από παροδική.. Επομένως την επόμενη φορά που θα αισθανθείτε έτοιμοι για μία τέτοια αλλαγή, μην μείνετε μόνο στη δίαιτα.. Αγαπήστε, βοηθείστε και φροντίστε το σώμα σας και αυτό θα σας ανταμείψει με τον καλύτερο τρόπο!
ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ 7
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
ΤΟ ΠΑΙΔΙΚΟ ΑΣΘΜΑ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΣΥΧΝΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΟΣΟ ΦΑΝΤΑΖΕΣΑΙ Toυ Γεώργιου Χαρίτου Ειδικού Παιδίατρου
-
Το παιδικό άσθμα είναι η συχνότερη χρόνια πάθηση στα παιδιά μας. Υπολογίζεται ότι ένα 15-20 % των παιδιών θα εμφανίσουν ασθματικές εκδηλώσεις σε κάποια φάση της παιδικής τους ηλικίας. Με απλά λόγια; Ούτε λίγο, ούτε πολύ, ένα στα πέντε παιδιά. Έχοντας αυτό κατά νου, αναλογιστείτε: Πόσα παιδιά στο οικογενειακό ή φιλικό σας περιβάλλον γνωρίζετε με άσθμα; Ούτε ένα; Μα πώς γίνεται! Το άσθμα, δυστυχώς, ακόμη και σήμερα παραμένει «ταμπού» για τον γενικό παιδίατρο, αλλά και τους γονείς. Επιτρέπεται, λοιπόν, να πούμε ότι το παιδί κάνει βρογχίτιδες, ότι «βράζει», ότι «σφυρίζει», να του δίνουμε εισπνεόμενα ανελλιπώς κάθε μήνα, να το βάλουμε πχ. σε Singulair («για να βήχει λιγότερο»), ή να του συστήσουμε να αγοράσει έναν νεφελοποιητή. Τις λέξεις όμως «ΠΑΙΔΙΚΟ ΑΣΘΜΑ» στο βιβλιάριο υγείας του παιδιού αποφεύγουμε να τις γράψουμε. Με τον τρόπο αυτό, προκύπτει μια ομάδα από «μπερδεμένους» γονείς, οι οποίοι περιφέρονται με μια τσάντα φάρμακα και έναν αεροθάλαμο, συχνά κουρασμένοι, είτε ελαφρώς απογοητευμένοι από την όλη κατάσταση, αλλά και μια μεγάλη ομάδα παιδιών που παρά την συχνή χορήγηση φαρμάκων, αδυνατούν να «ρυθμιστούν». Τι εννοούμε όταν λέμε ότι το παιδί έχει άσθμα; Με τα απλούστερα λόγια: Οι πνεύμονες του είναι «ευαίσθητοι» και κάποια κλαδιά τους κλείνουν ως απάντηση σε λοιμώξεις, αεροαλλεργιογόνα ή άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες. Τα κλαδιά αυτά είναι οι βρόγχοι και το φαινόμενο αυτό καλείται βρογχόσπασμος. Στο άσθμα, η απόφραξη αυτή είναι μεταβλητή και πλήρως αναστρέψιμη με την χορήγηση βρογχοδιασταλτικών (πχ. Aerolin) Ποια συμπτώματα θα εμφανίσει ένα παιδί με ασθματικό παροξυσμό ; Α) Βήχας : Ο βήχας του άσθματος είναι συνήθως ξηρός αρχικά και επιτείνεται κατά τις νυχτερινές ή πρώτες πρωινές ώρες. Β) Συριγμός: Ο βρογχόσπασμος που αναφέρθηκε προηγουμένως. Το «σφύριγμα» αφορά συνήθως και τους δύο πνεύμονες του παιδιού και όταν είναι έντονο μπορεί να γίνει ακουστό ακόμη και χωρίς στηθοσκόπιο. Οι γονείς θα έρθουν στο ιατρείο και θα μας πουν ότι ακούω «κάτι» μέσα στο στήθος του παιδιού. Γ) Δύσπνοια: Όταν γίνει έκδηλη, η κατάσταση έχει ήδη προχωρήσει. Είναι λοιπόν σημαντικό, σε κάθε επεισόδιο, να εκτιμάται από τον γιατρό μας η συχνότητα των αναπνοών, η παρουσία ή μη των σημείων αναπνευστικής δυσχέρειας και τέλος να μετράται οπωσδήποτε μέσω παλμικού οξύμετρου ο κορεσμός του οξυγόνου από το δάχτυλο του παιδιού. Το τελευταίο συχνά παραλείπεται, μολονότι συνιστά έναν αδρό δείκτη της βαρύτητας της κατάστασης. Δ) Εάν ο παροξυσμός δεν αντιμετωπιστεί ικανοποιητικά, πολλές φορές το παιδί μπο-
ρεί να εμφανίσει εμέτους, κοιλιακό άλγος, μεταβολές του επιπέδου συνείδησης και τέλος σημεία εξάντλησης και αναπνευστικού κάματου. Ποιοί είναι οι συχνότεροι παράγοντες που θα επιδεινώσουν ένα παιδί με άσθμα; Λοιμώξεις του αναπνευστικού. Μάλιστα, ορισμένες εξ’αυτών δεν συνοδεύονται κατ’ ανάγκη από πυρετό, όπως αυτές που προκαλούνται από τους ρινοιούς ή το μυκόπλασμα. ● Δυσμενείς περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως υγρασία, υψηλή περιεκτικότητα της ατμόσφαιρας σε σκόνη και αιωρούμενα σωματίδια, οικιακή μούχλα. ● Άλλα αεροαλλεργιογόνα: γύρη λουλουδιών, χόρτα - γρασίδια, ακάρεα της σκόνης, επιθήλια ζώων. ● Χημικά - καθαριστικά: καπνός τσιγάρου, αιθάλη τζακιού, χλωρίνες, απορρυπαντικά, έντονα αρώματα. ● Ψυχογενείς παράγοντες: Στρες, έντονο κλάμμα. ● Άσκηση: Ιδιαίτερη μορφή που αφορά συγκεκριμένη ομάδα παιδιών είναι ο «βρογχόσπασμος εκλυόμενος με την άσκηση». Το παιδί μετά από τρέξιμο ή ανέβασμα σκάλας σταματά λόγω βήχα ή κοντής ανάσας. Πώς θα καταλάβω ότι το παιδί μου έχει άσθμα; Συζητώ προσεκτικά με ειδικό παιδίατρο.
Εάν δεν υπάρχει πρόσβαση, σε μεγάλα παιδιά απευθύνομαι σε πνευμονολόγο ενηλίκων. Η προσεκτική ανάλυση του ατομικού και του οικογενειακού ιστορικού του παιδιού είναι το πρώτο και σημαντικότερο βήμα στην διάγνωση του άσθματος. Για τον σκοπό αυτό, χρησιμοποιούνται ειδικά ερωτηματολόγια. Η διάγνωση του άσθματος είναι κυρίως κλινική. Η προσεκτική εξέταση και η καταγραφή των διαδοχικών επεισοδίων βήχα, είναι αυτή που θα μας βοηθήσει να βγάλουμε χρήσιμα συμπεράσματα. Η σπιρομέτρηση με συνοδό δοκιμασία αντιστρεπτότητας συνιστά δοκιμασία εκλογής με πολύ μεγάλη ειδικότητα στην διάγνωση του παιδικού άσθματος. Λόγω όμως δυσκολίας κατά την εκτέλεση της αναπνευστικής μανούβρας που απαιτείται και της επαναληψιμότητας που χρειάζεται, η διενέργεια της σε παιδιά ηλικίας μικρότερης των 6 ετών είναι ιδιαίτερα απαιτητική και απαιτεί εμπειρία και υπομονή. Η ακτινογραφία θώρακος διενεργείται συνήθως μόνο επί αμφιβολίας για την διάγνωση, είτε σε περιπτώσεις φτωχής απόκρισης στην θεραπεία. Ο αλλεργιολογικός έλεγχος διενεργείται επίσης συνήθως σε μεγαλύτερα παιδιά και μπορεί να μας δώσει πρόσθετες χρήσιμες πληροφορίες. Το παιδί μάλλον δεν έχει άσθμα εάν: Τα συμπτώματα περιορίζονται μόνο σε περιόδους ιώσεων. Ο βήχας του παιδιού είναι πάντα υγρός. Σχεδόν ποτέ δεν συνοδεύεται με συριγμό ή αίσθημα δύσπνοιας. Η ακρόαση των πνευμόνων είναι πάντα φυσιολογική στην φάση του παροξυσμού. Πώς θα ρυθμιστεί το παιδί μου; Θα περάσει το άσθμα του; Συμμορφώνομαι απόλυτα με τις οδηγίες του γιατρού μας για την χορήγηση εισπνεομένων και τον έλεγχο των περιβαλλοντικών παραγόντων. Η σαλβουταμόλη (Aerolin) είναι ανακουφιστικό φάρμακο, μόνο για την οξεία φάση. Η ρύθμιση του άσθματος γίνεται είτε με ει-
σπνεόμενα κορτικοειδή, είτε με συνδυασμούς αυτών με β2 διεγέρτες μακράς δράσης. Η καθημερινή χορήγηση μικρής δόσης φαρμάκου λειτουργεί ως ασπίδα. Σκοπός της ρυθμιστικής αγωγής είναι το παιδί είτε να κάνει λιγότερους παροξυσμούς, είτε τα επεισόδια αυτά να είναι πολύ πιο ήπια. Η μοντελουκάστη (Singulair) η οποία ευρέως χρησιμοποιείται, συνήθως δεν αρκεί ως μονοθεραπεία. Βοηθά εξ’ ορισμού μόνο ένα μικρό ποσοστό παιδιών που εμφανίζουν συγκεκριμένο γονότυπο άσθματος. 5 πολύ σημαντικά μηνύματα στα γρήγορα: Τα εισπνεόμενα δεν είναι αντιβηχικά! Δεν τα χρησιμοποιούμε σε κάθε βήχα, παρά μόνον όταν το παιδί μας έχει συγκεκριμένα ακροαστικά που να τεκμηριώνουν την χρήση τους. Αρνητικός αλλεργιολογικός έλεγχος δεν αποκλείει την διάγνωση του άσθματος . Παροξυσμικός βήχας που γρήγορα κοπάζει με την χορήγηση Aerolin, πρέπει να θεωρείται άσθμα μέχρις αποδείξεως του εναντίου. Η χορήγηση της ρυθμιστικής αγωγής γίνεται μέσω αεροθαλάμου ή μέσω συσκευών ξηράς σκόνης. Ο νεφελοποιητής δεν πλεονεκτεί. Το άσθμα συνήθως δεν θα ακολουθήσει το παιδί μας στην ενήλικο του ζωή. Μέχρι τότε το στοίχημα είναι να έχει μια φυσιολογική ζωή, χωρίς να περιορίζονται οι καθημερινές του δραστηριότητες (παρακολούθηση στο σχολείο, εξωσχολικές δραστηριότητες, χόμπι). Όσο, όμως, αποφεύγουμε να συγκρουστούμε με το πρόβλημα,αυτό, πολύ απλά, δεν θα γίνει.
◗ Ο Γεώργιος Χαρίτος είναι Ειδικός Παιδίατρος, εκπαιδευθείς εις την Παιδοπνευμονολογική μονάδα της 3ης Πανεπιστημιακής Παιδιατρικής του Ιπποκρατείου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης και υπ.Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στο αντικείμενο της Παιδιατρικής Πνευμονολογίας.
8 ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
ΛΙΘΙΑΣΗ ΤΟΥ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ Του Αθανάσιου Ζαχαρίου, MD, PhD, FEBU Χειρουργού Ουρολόγου
-
Η λιθίαση είναι η τρίτη συχνότερη πάθηση του ουροποιητικού μετά τις ουρολοιμώξεις και τις παθήσεις του προστάτη. Υπολογίζεται ότι περίπου 1/11 Αμερικανούς θα υποφέρει από ένα τουλάχιστον επεισόδιο κολικού του νεφρού ενώ η πιθανότητα να υποτροπιάσει η νόσος στα επόμενα 5 χρόνια υπολογίζεται από 30-50%. Εργαστηριακός έλεγχος Γενική ανάλυση ούρων: Μέτρηση παρουσίας ερυθρών αιμοσφαιρίων, λευκών αιμοσφαιρίων, νιτρικών και μέτρηση pH ούρων. Βιοχημική ανάλυση αίματος: Μέτρηση ουρίας, κρεατινίνης, ουρικού οξέος, ηλεκτρολυτών (Νa+, Cl-, K+, HCO-3) και ασβεστίου. Παραθορμόνη: Είναι ορμόνη που εκκρίνεται από τους παραθυρεοειδείς αδένες και ελέγχεται σε περιπτώσεις αυξημένου ασβεστίου, καθώς μπορεί να υπάρχει υπερλειτουργία των αδένων ως αίτιο της δημιουργίας λίθων. Βιταμίνη D: Η βιταμίνη D ρυθμίζει τα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα προάγοντας την απορρόφησή του από την τροφή στο έντερο και την επαναρρόφησή του στους νεφρούς. Συλλογή ούρων 24ώρου: Σκοπός είναι να καθοριστεί η μεταβολική εικόνα του ασθενή για την πιθανή ανεύρεση κάποιας μεταβολικής ανωμαλίας υπεύθυνης για την παραγωγή λίθων.
Ανάλυση του λίθου: Γίνεται σε εξειδικευμένα μικροβιολογικά εργαστήρια. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του λίθου (σχήμα, μέγεθος, χροιά, σκληρότητα, σύσταση), έτσι ώστε να δοθούν οι σωστές διαιτητικές οδηγίες στον ασθενή. Οι λίθοι του ουροποιητικού διακρίνονται σε αμιγείς και μικτούς. Οι συνηθέστεροι τύποι λιθίασης : λιθίαση από οξαλικό ασβέστιο (Ο λίθος έχει σχήμα σφαιρικό, ωοειδές, εκμαγείο πυέλου ή κάλυκα, επιφάνεια λεία, χρώμα καφέ, μπεζ ή γκρι, πολύ σκληρός). λιθίαση από ουρικό οξύ (Ο λίθος έχει σχήμα σφαιρικό, ακανόνιστο ή ωοειδές, επιφάνεια πιθανώς πορώδη ή λεία, χρώμα πορτοκαλί, κίτρινο ή υποκίτρινο, πολύ σκληρός). λιθίαση από κυστίνη (Ο λίθος έχει σχήμα πολυεδρικό ωοειδές, ακανόνιστο, επιφάνεια λεία, ωχροκίτρινη, κίτρινη ή μπεζ-καφέ, πολύ σκληρός). φλεγμονώδης λιθίαση (Ο λίθος έχει σχήμα κοραλλιοειδές,ή εκμαγείο πυέλου ή κάλυκα, χρώμα λευκωπό ή μπεζ, μαλακός). λιθίαση από οξαλικά και φωσφορικά άλατα του ασβεστίου (Ο λίθος έχει σχήμα σφαιρικό, ωοειδές, ακανόνιστο, επιφάνεια ανώμαλη ή πορώδη, χρώμα λευκωπό, καφέ ή γκρι-μπεζ, μετρίως σκληρός, συχνά εύθρυπτος).
Γενικές οδηγίες Περιορισμός του βάρους σώματος. Η παχυσαρκία συνδέεται με αυξημένη πιθανότητα σχηματισμού λίθων μέσω πολλαπλών μηχανισμών. Οι παχύσαρκοι παρουσιάζουν υψηλές τιμές οξαλικών και ουρικού οξέος στα ούρα, καθώς και αυξημένη αποβολή νατρίου και φωσφόρου. Κατά τη διάρκεια της δίαιτας, νηστείας κλπ αυξάνονται οι τιμές του ουρικού οξέος, για το λόγο αυτό πρέπει να καταναλώνονται μεγάλες ποσότητες υγρών. Υγρά. Οι ασθενείς με γνωστή λιθίαση θα πρέ-
πει να αποβάλλουν 2–2.5 λίτρα ούρων σε 24ωρη βάση. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να υπάρχει κατανάλωση τουλάχιστον 3 λίτρων υγρών ακόμη και κατά τους χειμερινούς μήνες. Το καλοκαίρι η ποσότητα υγρών θα πρέπει να αυξάνεται λόγω της εφίδρωσης. Ασθενείς που παρουσιάζουν χρόνια διάρροια λόγω εντερικής νόσου ή έχουν αυξημένη σωματική δραστηριότητα έχουν και αυξημένες απαιτήσεις ενυδάτωσης. Περιορισμός της προσθήκης άλατος στις τροφές. Η μείωση πρόσληψης άλατος αποτρέπει τη δημιουργία λίθων ασβεστίου. Υπολογίζεται ότι ο μέσος Αμερικανός αντί για 1500 mg αλατιού προσλαμβάνει τα διπλάσια, κυρίως από τα έτοιμα φαγητά που καταναλώνει. Περιορισμός της υπερβολικής πρόσληψης ζωικών πρωτεϊνών, κυρίως κόκκινου κρέατος. Η ζωική πρωτεΐνη οδηγεί σε αυξημένη αποβολή ασβεστίου και ουρικού οξέος στα ούρα και ελάττωση των κιτρικών των ούρων που αποτρέπουν το σχηματισμό λίθων. Κατανάλωση κανονικών ποσοτήτων ασβεστίου μέσω των γαλακτοκομικών προϊόντων. Σε αντίθεση με ό,τι συνιστούσαν οι γιατροί παλιότερα, είναι γνωστό ότι η μειωμένη πρόσληψη ασβεστίου ευνοεί τη δημιουργία λίθων από οξαλικό ασβέστιο. Ο φυσικός χυμός εσπεριδοειδών (λεμόνι και πορτοκάλι) δρα προστατευτικά, όχι όμως και το γκρέιπφρουτ το οποίο αυξάνει τον κίνδυνο λιθίασης. Σε περίπτωση λίθων από οξαλικό ασβέστιο πρέπει να αποφεύγονται τροφές που είναι πολύ πλούσιες σε οξαλικά όπως σπανάκι, φράουλες, ξηροί καρποί, παντζάρια. Αντιμετώπιση Χάρη στην εξέλιξη της τεχνολογίας, η λιθίαση του ουροποιητικού αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά με ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους.
Εξωσωματική λιθοτριψία (ESWL). Η εξωσωματική λιθοτριψία (ESWL) εμφανίστηκε τη δεκαετία του ’80 και αποτέλεσε αληθινή επανάσταση στην αντιμετώπιση της λιθίασης. Χρησιμοποιούνται υψηλής ενέργειας κύματα που προέρχονται συνήθως από ηλεκτρομαγνητικές πηγές με υψηλά ποσοστά επιτυχίας. Ουρητηρο-Νεφρολιθοτριψία άκαμπτη ή εύκαμπτη (URS/RIRS). Με τη μέθοδο αυτή ένα λεπτό όργανο, το ουρητηροσκόπιο (άκαμπτο ή εύκαμπτο), προωθείται υπό άμεση όραση διαμέσου της ουρήθρας και της κύστης στον ουρητήρα ή στο νεφρό μέχρι το σημείο που βρίσκεται ο λίθος. Μέσα από το όργανο αυτό εισάγονται βαλλιστικοί ή laser λιθοτρίπτες που θρυμματίζουν το λίθο αλλά και ειδικές λαβίδες που τον συλλαμβάνουν και τον αφαιρούν. Διαδερμική Νεφρολιθοτριψία (PCNL). Έχει ένδειξη κυρίως για τους λίθους εκείνους που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με την εξωσωματική ή laser λιθοτριψία. Τέτοιες περιπτώσεις είναι λίθοι μεγαλύτεροι από 2,5 εκ., οι κοραλλιογενείς λίθοι καθώς και λίθοι σε ασθενείς με δυσμορφία του σκελετού τους ή μεγάλη παχυσαρκία.
Στην Κλινική ΕΛΠΙΣ-ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ, στο συγκρότημα των χειρουργείων μετά την πρόσφατη αναβάθμιση του εξοπλισμού, υπάρχει οργανωμένη αίθουσα ουρολογικών επεμβάσεων, εξοπλισμένη με ειδικό ακτινολογικό μηχάνημα C-ARM, εύκαμπτα και άκαμπτα ουρητηροσκόπια, νεφροσκόπια, βαλιστικό λιθοτρίπτη και υπερσύγχρονο laser λιθοτρίπτη STORZ 20 W νέας γενιάς.
ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ 9
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
ΔΙΑΚΟΠΗ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ Tης ΖΩΗΣ Β. ΘΕΟΥ ΙΑΤΡΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείαςτο ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού είναι καπνιστές και 3,5 εκατομμύρια θάνατοιτο χρόνο παγκοσμίως οφείλονται σε ασθένειες που σχετίζονται με το κάπνισμα. Στον καπνό του τσιγάρου έχουν ανιχνευθεί, αρκετές ερεθιστικές και καρκινογόνες ουσίες. Οι ουσίες που έχουν μελετηθεί περισσότερο είναι τρεις. Η πίσσα ενοχλεί και ερεθίζει τους ιστούς των πνευμόνων. Το μονοξείδιο του άνθρακα επικολλάται στα αιμοσφαίρια, ελαττώνοντας την ικανότητά τους να μεταφέρουν οξυγόνο. Η νικοτίνη ενεργεί ως ηρεμιστικό, δημιουργώντας ένα παροδικό αίσθημα ευεξίας και χαλάρωσης. Ο κίνδυνος από το κάπνισμα αυξάνει: ● Όσο μικραίνει η ηλικία έναρξης του καπνίσματος. ● Όσο αυξάνει η συνολική διάρκεια του καπνίσματος. ● Όσο αυξάνει ο μέσος αριθμός τσιγάρων που καταναλώνονται. Οι κύριες επιπτώσεις του καπνίσματος: Στεφανιαία νόσος λόγω της στένωσης των αγγείων και παραγωγής χοληστερίνης, η οποία προάγει την αρτηριοσκλήρωση.Η αρτηριοσκλήρωση αυξάνει τoν κίνδυνο εγκεφαλικών και καρδιαγγειακών παθήσεων. Το κάπνισμα ευθύνεται για το 40% των θανά-
των από στεφανιαία νόσο, ειδικότερα στις ηλικίες κάτω των 65 ετών.Ο κίνδυνος προσβολής από στεφανιαία νόσο στους καπνιστές είναι περίπου 2-3 φορές υψηλότερος από ότι στους μη καπνιστές. Σε μη καπνιστές που εκτίθενται στο παθητικό κάπνισμα, ο κίνδυνος εκδήλωσης καρδιοπάθειας είναι 25 - 30% μεγαλύτερος σε σχέση με τους μη καπνιστές. Καρκίνος.Το κάπνισμα αποτελεί τη σημαντικότερη αιτία δημιουργίας καρκίνου και ευθύνεται για το 30% των θανάτων από καρκίνο. Συγκεκριμένα, ευθύνεται για: ● 70 - 90% των θανάτων από καρκίνο του πνεύμονα. ● 75 - 85% των θανάτων από καρκίνο του λάρυγγα. ● 50 - 75% των θανάτων από καρκίνο στόματος, φάρυγγα και οισοφάγου. ● 30 - 50% των θανάτων από καρκίνο ουροδόχου κύστης και νεφρών. ● 20 - 25% των θανάτων από καρκίνο παγκρέατος, στομάχου κ.α. Χρόνιες αποφρακτικές πνευμονοπάθειες Ουσίες που περιέχονται στον καπνό ερεθίζουν τους βλεννογόνους που επικαλύπτουν τους αεραγωγούς και οι οποίοι καταλήγουν στους πνεύμονες,κάνοντάς τους να παράγουν περισσότερη βλέννα (πτύελο). Οι ουσίες αυτές παραλύουν επίσης τα λεπτά τριχίδια που αποβάλλουν το πτύελο από τους αεραγωγούς. Για να καθαρίσουν τους πνεύμονές τους οι καπνιστές αποκτούν τον «βήχα του καπνιστή». Τελικά, το κάπνισμα μπορεί να καταλήξει σε χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (χρόνια βρογχίτιδα, άσθμα, πνευμονικό εμφύσημα) που οδηγεί σε έντονα δυσπνοϊκάφαινόμενα. Βρεφική θνησιμότητα καιεμβρυϊκές επιπλοκές κατά την κύηση. Τόσο το ενεργητικό όσο και το παθητικό κάπνισμα κατά τη διάρκεια της κύησης έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία του εμβρύου. Οι κυριότερες είναι : ● Xαμηλό βάρος γέννησης.
● Aύξηση του κινδύνου πρόκλησης
εμβρυϊκού θανάτου. ● Aύξηση του κινδύνου αυτόματης αποβολής του εμβρύου. ● Aυξημένη πιθανότητα πνευματικής καθυστέρησης. ● Aύξηση της συχνότητας εμφάνισης εγκεφαλικής παράλυσης. ● Aύξηση της συχνότητας επιληψίας, διεγερσιμότητας κ.α. ● Συνολική αύξηση της βρεφικής θνησιμότητας κατά 60%. To κάπνισμα σχετίζεται επίσης με ασθένεια ούλων και απώλεια δοντιών, μυϊκές βλάβες, καταρράκτη, εκφυλισμό κηλίδας, οπτική νευροπάθεια, αμβλυωπία καπνού, οστεοπόρωση, οστεοαρθρίτιδα,ρευματοειδής αρθρίτιδα, τραυματισμοί συνδέσμων,πολύποδες παχέος εντέρου,νόσος του Crohn, κατάθλιψη, διαβήτη,στομαχικό έλκος κ.α. Σημαντική είναι η επίδραση του στη σεξουαλική ζωή και αναπαραγωγή. Το κάπνισμα επηρεάζει τη γονιμότητα γυναικών και ανδρών και τη σεξουαλική λειτουργία των ανδρών. Εμφανίζεται ανικανότητα στύσης, μείωση ποσότητας και κινητικότητας σπέρματος και υπογονιμότητα. Η γονιμότητα των γυναικών που καπνίζουν μπορεί να μειωθείκατά 28% σε σύγκριση με τις μη καπνίστριες, ενώ κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο ανικανότηταςτων ανδρών κατά 50%. Οφέλη από τη διακοπή του καπνίσματος. Μετά από: 20 λεπτά - Η αρτηριακή πίεση και ο αριθμός των σφίξεων επανέρχεται στα φυσιολογικά επίπεδα (ελαττώνεται). 8 ώρες - Το επίπεδο του μονοξειδίου του άνθρακα και του οξυγόνου στο αίμα ομαλοποιείται, φτάνοντας στα φυσιολογικά επίπεδα. 12 ώρες - Σχεδόν όλη η νικοτίνη έχει αποβληθεί από τον οργανισμό. 24 ώρες - Η πιθανότητα καρδιακών επεισοδίων μειώνεται.
48 ώρες - Βελτίωση της γεύσης και της όσφρησης. 72 ώρες - Αυξάνεται η αναπνευστική χωρητικότητα των πνευμόνων. 5 ημέρες - Έχουν αποβληθεί τα περισσότερα υποπροϊόντα της νικοτίνης. 2 εβδομάδες έως 3 μήνες - Bελτίωση της κυκλοφορία του αίματος.Η λειτουργία των πνευμόνων αυξάνει 30%. 1 έως 9 μήνες - Καλύτερη κατάσταση των πνευμόνων ικανή να αντισταθούν σε μολύνσεις. 1 έτος - Μειώνεται κατά το ήμισυ ο κίνδυνος καρδιακού επεισοδίου. 5 έτη - Μειώνεται ο κίνδυνος θανάτου από καρκίνο του στόματος και του τραχήλου. 10 έτη - Μειώνεται ο κίνδυνος θανάτου από καρκίνο πνευμόνων και από άλλες μορφές καρκίνου. 15 έτη -Ο κίνδυνος καρδιακών επεισοδίων είναι ίδιος με των ανθρώπων που δεν κάπνισαν ποτέ. Συμβουλές διακοπής καπνίσματος :
● Ξεκινήστε σε περίοδο που δεν είστε υπό πίε-
ση και με στεναχώριες.
● Γνωστοποιήστε την απόφαση σας στο φιλικό
και οικογενειακό σας περιβάλλον
● Αποφύγετε τους παράγοντες που σας δημι-
ουργούν διάθεση για κάπνισμα όπως καφέδες, οινοπνευματώδη, ξενύχτια κ.α. ● Παρακαλέστε τους δικούς σας να μην καπνίζουν μπροστά σας. ● Δείξτε αποφασιστικότητα τις πρώτες μέρες. Η ανάγκη για κάπνισμα μειώνεται με την πάροδο του χρόνου. ● Αν θέλετε μπορείτε να χρησιμοποιήσετε παράλληλα και κάποια απ' τις βοηθητικές μεθόδους,όπως τσίχλες και αυτοκόλλητα νικοτίνης κ.α. ● Ξαναδοκιμάστε αν αποτύχετε. Δε τα καταφέρνουν όλοι με την πρώτη. Σταματήστε το κάπνισμα τώρα, όσο ακόμα είναι νωρίς! Όλα είναι θέμα θέλησης. Καλή τύχη.
Tablets και μυωπία Ο μοντέρνος τρόπος ζωής της νέας γενιάς με πληθώρα ειδών ανάγνωσης και οι απαιτήσεις να γινόμαστε όλο και πιο εξειδικευμένοι γνώστες κάποιου αντικειμένου, ωθούν τα σημερινά παιδιά και εφήβους στην πολύωρη ενασχόληση με βιβλία, ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων, tablets, smartphones ενώ διευκολύνεται πλέον με το πάτημα ενός κουμπιού σε κλάσματα δευτερολέπτου η πρόσβαση σε απίστευτο όγκο πληροφοριών . Από την άλλη, και η ίδια η ψυχαγωγία των παιδιών και εφήβων βασίζεται σε μέγιστο βαθμό σε σχέση με παλαιότερα σε μία κοντινή φωτεινή οθόνη. Ο συνδυασμός αυτός έχει σαν αποτέλεσμα οι ώρες της εξωτερικής δραστηριότητας να ελαχιστοποιούνται. Την ίδια στιγμή όλο και περισσότερα παιδιά φτάνουν στα οφθαλμολογικά ιατρεία με συμπτώματα θολής όρασης μακριά. Η μυωπία στο δυτικό πληθυσμό φαίνεται να παίρνει επιδημικές διαστάσεις σε σχέση με παλαιότερα. Για πολλά χρόνια οι επιστήμονες πίστευαν ότι η αιτία της μυωπίας είναι καθαρά γονιδιακή. Μάλιστα μέχρι σήμερα έχουν εντοπιστεί πάνω από 100 γενετικοί τόποι στο ανθρώπινο γονιδίωμα που συνδέονται με τη μυωπία. Ομως , με το πέρασμα των ετών και τη συνέχιση των ερευνών διαπιστώθηκε ότι ίσως τελικά και ο τρόπος ζωής μας παίζει ρόλο στο αν και πόση μυωπία θα αποκτήσουμε. Συγκεκριμένα,έρευνες δεκαετιών διαπίστωσαν μία αύξηση της επίπτωσης της μυωπίας ανάλογη με το ποσοστό αστικοποίησης ενός πληθυσμού. Σε αυτό το φαινόμενο επιχειρήθηκε να δοθεί μια επιστημονική εξήγηση: Η ορμόνη ντοπαμίνη εκκρίνεται από τα κύτταρα του αμφιβληστροειδή ανάλογα με το πόσο αυτός εκτίθεται στο έντονο φως της ημέρας με συγκεκριμένο ρυθμό.
Όταν τα μάτια μας συνηθίζουν να λειτουργούν σε συνθήκες χαμηλής έντασης τεχνητού φωτός, ο ρυθμός αυτός χάνεται, κάτι που μετά από έρευνες φαίνεται να συνοδεύεται από μία ανατομική επιμήκυνση του οφθαλμού. Αυτή η επιπλέον επιμήκυνση - πέρα από αυτή που προκύπτει από τα γονίδιά μας - οδηγεί σε μία θα λέγαμε επίκτητη μυωπία». Παράλληλα, η προσκόλληση των ματιών σε μία κοντινή οθόνη οδηγεί τα μάτια σε μια συνεχή μυική σύσπαση προκειμένου να εστιάσουν που προκαλεί μία επιπλέον ψευδομυωπία“ που αρχικά είναι περαστική, ενώ σε χρόνια βάση πολλοί επιστήμονες αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο ότι προκαλεί και μόνιμες ανατομικές μεταβολές στα μάτια μας. Στα πλαίσια αυτής της διαπίστωσης έγιναν ανά τον κόσμο ποικίλες προσπάθειες πρόληψης αυτής της επίκτητης μυωπίας: Σε διάφο-
ρα σχολεία του κόσμου ενισχύθηκε η δραστηριότητα στον προάυλιο χώρο και απαγορεύτηκε η χρήση κινητών και tablet. Σε κάποια άλλα μάλιστα κατασκευάστηκαν αίθουσες με τοίχους αποκλειστικά από γυαλί ώστε να μεγιστοποιείται η έκθεση στο φυσικό ηλιακό φως. Ακόμα επιχειρήθηκαν και κολλύρια που ρυθμίζουν τη δράση της ντοπαμίνης στον αμφιβληστροειδή ή ακόμα και οφθαλμικές μυικές ασκήσεις με στόχο την εξομοίωση της όρασης σε εξωτερικό χώρο... Η έρευνα τρέχει συνεχώς και οι οφθαλμίατροι οφείλουν να είναι πάντα ενήμεροι ώστε να προσφέρουν τις πλέον επίκαιρες και εμπεριστατομένες συμβουλές σε μικρούς και μεγάλους ασθενείς. Σύμφωνα λοιπόν με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, ενθαρρύνουμε παιδιά και γονείς να μετριάσουν όσο είναι αυτό εφικτό την ενασχόληση με την κοντινή οθόνη ενος ta-
blet ή smartphone σε συνθήκες χαμηλής έντασης τεχνητού φωτός εντός του σπιτιού, κατανοόντας βέβαια τις απαιτήσεις της σύγχρονης κοινωνίας που θέλει όλο και τελειότερους νέους επιστήμονες. Οι γονείς θα πρέπει όσο ποτέ να ενθαρρύνουν τα παιδιά τους από νωρίς να ασχολούνται με εξωτερικές δραστηριότητες (πχ. ομαδικά παιχνίδια,άθληση,επαφή με τη φύση, βόλτες), ώστε να μεγιστοποιηθεί η έκθεση στο φυσικό ηλιακό φως και να ελαχιστοποιηθεί η εξάρτηση από την οθόνη.
Ερυθρού Σταυρού 9, (έναντι Κτελ Λάρισας) Web site: www.iris-eyecenter.gr Τηλ: 2410 538800 Fax: 2410 538900
10 ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ 11
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
ΦΛΕΒΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ-ΚΙΡΣΟΙΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ Του Νικολάου Γ. Αχιλλέα MD, MSc ΑΓΓΕΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΟΥ www.artiriafleva.gr
-
Τι είναι η φλεβική ανεπάρκεια Η φλεβική ανεπάρκεια είναι από τις πιο συχνές παθήσεις των γυναικών σε ποσοστό 4550% και των ανδρών σε ποσοστό 20-25%. Όταν τα τοιχώματα των φλεβών χαλαρώνουν, τότε αυτές διογκώνονται, αποκτούν ελικώσεις, και ονομάζονται κιρσοί. Το φαινόμενο των κιρσών εμφανίζεται περισσότερο στα κάτω άκρα, γι’ αυτό και χρειάζεται θεραπεία.
Ποιες είναι οι αιτίες της φλεβικής ανεπάρκειας; Πολλές θεωρίες έχουν διατυπωθεί, αλλά, σύμφωνα με τη βασικότερη, οι ελαττωματικές ή κατεστραμμένες βαλβίδες ευθύνονται για την εμφάνιση των κιρσών. Μερικοί άνθρωποι γεννιούνται με ελαττωματικό τοίχωμα φλεβών, άλλοι με λιγότερες βαλβίδες και ένα ποσοστό 20% χωρίς καθόλου βαλβίδες, όπως προαναφέραμε. Έτσι, λοιπόν, όταν κάποιος με τα προβλήματα αυτά στέκεται όρθιος, το αίμα παλινδρομεί στο επιφανειακό δίκτυο και λιμνάζει αντί να πηγαίνει προς την καρδιά. Επίσης, από το εν τω βάθει δίκτυο το αίμα περνάει μέσα από τις ανεπαρκούσες διατιτρώσες φλέβες ξανά στο επιφανειακό δίκτυο.
Έτσι, η πίεση αυξάνεται περισσότερο και οι κιρσοί επιδεινώνονται.
κνύει την ύπαρξη ή όχι θρόμβωσης στις βαθύτερες φλέβες. Επίσης η μαγνητική φλεβογραφία είναι άλλη μια σημαντική εξέταση.
Συμπτώματα των κιρσών Τα συμπτώματα των κιρσών περιλαμβάνουν: ● Πρήξιμο ● Οίδημα ● Πόνο ● Βαριά άκρα ● Καυσαλγίες ● Αίσθημα τάσεως ● Κνησμό (φαγούρα) ● Νυχτερινές κράμπες ● Αιμωδίες (μουδιάσματα) ● Διάγνωση της Φλεβικής Ανεπάρκειας Το ιστορικό και η κλινική εξέταση βοηθούν στη διάγνωση, όπως και ο έλεγχος με ντόπλερ-υπέρηχο. Η επόμενη σημαντική εξέταση είναι το έγχρωμο υπερηχογράφημα, το λεγόμενο triplex, που μας δίνει πολλές πληροφορίες και αποδει-
Θεραπευτική αντιμετώπιση Α) Συντηρητική αγωγή Εφαρμόζεται στα αρχικά στάδια της φλεβικής ανεπάρκειας. Περιλαμβάνει: ● Φλεβοτονικά φάρμακα ● Αντιοιδηματώδη φάρμακα ● Ελαστικές κάλτσες ή καλσόν διαβαθμισμένης συμπίεσης ● Απώλεια βάρους ● Καθημερινή άσκηση (τρέξιμο, ποδήλατο, κολύμβηση κ. α.), αλλά όχι γυμναστική με βάρη, που επιδεινώνει τη φλεβική ανεπάρκεια. Β) Επεμβατική θεραπεία με ενδοφλέβιο laser (διοδικό laser 1470 nmELVeS) Με τη χρήση εξελιγμένων οπτικών ινών και
με διαδερμική είσοδο στη φλέβα, εφαρμόζεται θερμική ακτινοβολία που κλείνει την ανεπαρκούσα φλέβα, συρρικνώνει το φλεβικό τοίχωμα και σταματάει την παλινδρόμηση του αίματος. Απαραίτητη είναι η ύπαρξη υπερηχογραφικού μηχανήματος (triplex) για την εφαρμογή της τεχνικής. Γίνεται και με τοπική αναισθησία, ενώ η συνολική ιατρική πράξη διαρκεί 50-60 λεπτά. Επίσης: Δεν πραγματοποιούνται τομές Η τεχνική έχει άριστο αισθητικό αποτέλεσμα Ο ασθενής δεν χρειάζεται παυσίπονα Επιστρέφει στην εργασία του σε 3-4 μέρες Η παραμονή στο νοσοκομείο διαρκεί λίγες ώρες C)Χειρουργική θεραπεία «stripping par invagination» Η χειρουργική αφαίρεση της παθολογικής σαφηνούς φλέβας με την τεχνική stripping, γίνεται με την πραγματοποίηση δύο μικρών τομών. Η επέμβαση αυτή πραγματοποιείται υπό τοπική, περιοχική ή γενική αναισθησία και συνδυάζεται συνήθως με την εκρίζωση των υπολοίπων εμφανών κιρσών. Το “strippingparinvagination” συνίσταται στο να αποσύρει τη σαφηνή φλέβα με τη βοήθεια ενός ειδικού καθετήρα (stripper) αναστρέφοντάς την στο δικό της στόμιο και αυλό. Αυτή η τεχνική δίνει άριστα αποτελέσματα καθώς ο εγκολεασμός προκαλεί ελάχιστα τραύματα στους γειτονικούς ιστούς. Έτσι υπάρχουν λίγες μετεγχειρητικές εκχυμώσεις και καθόλου ερεθισμός στο σαφηνές νεύρο που είναι δίπλα στη φλέβα.
Ο ΒΟΛΟΣ ΠΡΩΤΟΠΟΡΕΙ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΑΙΜΟΡΡΟΪΔΟΠΑΘΕΙΑΣ Του Κωνσταντίνου Αρ. Μαραβέγια Χειρουργού
-
Οι αιμορροΐδες αποτελούν αγγειακές δομές της κοπροδόχου ληκύθου που βοηθούν στον έλεγχο εξόδου των κοπράνων κατά την αφόδευση και παίζουν σημαντικό ρόλο στην εγκράτεια αλλά και στην προστασία της ίδιας της ληκύθου από μικροτραυματισμούς εξαιτίας σκληρών κοπράνων. Η αιμορροϊδοπάθεια προκύπτει από τη συμφόρηση αυτών των αιμορροϊδικών αγγείων, η οποία συνεπάγεται διόγκωση των αιμορροϊδικών όζων και συνοδό πρόπτωση του βλεννογόνου. Δυστυχώς πρόκειται για παθολογία με όχι και τόσο ξεκάθαρη παθογένεση. Έχουν εντοπιστεί διάφοροι επιβαρυντικοί παράγοντες: δυσκοιλιότητα, κληρονομικότητα, τρόπος ζωής (διατροφή, καθιστική ζωή, κ.ά.). Η αιμορροϊδοπάθεια ενδέχεται να αφορά το εσωτερικό ή το εξωτερικό πλέγμα ή και τα δύο. Κατά τα πρώτα στάδια η αιμορροϊδοπάθεια είναι ασυμπτωματική ή εμφανίζεται με συμπτωματολογία ασαφή που συχνά παραμελείται από τον ίδιο τον ασθενή. Σε περίπτωση που ο ασθενής εμφανίσει ουσιώδη
κλινικά συμπτώματα της νόσου (π.χ. αιμορραγία, έκκριση βλέννης κ.λπ.) ο ασθενής πρέπει να εξετάζεται από ειδικό ιατρό χειρουργό ή γαστρεντερολόγο ο οποίος και θα θέσει τη διαφορική διάγνωση μεταξύ αιμορροϊδοπάθειας και λοιπών νοσημάτων με παρόμοια συμπτωματολογία (νεοπλάσματα, ιδιοπαθή φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου κ.λπ.). Μορφολογία και κατηγορίες αιμορροΐδων: Πρώτου βαθμού: αιμορροϊδικοί όζοι που δεν προβάλλουν Δευτέρου βαθμού: όζοι που προπίπτουν έξω από τον πρωκτικό σωλήνα κατά την κένωση και αυτόματη ανάταξη τους Τρίτου βαθμού: πρόπτωση των αιμορροϊδικών όζων μετά την κένωση, δεν ανατάσσονται αυτομάτως αλλά με χειρισμό Τετάρτου βαθμού: προπίπτουν οι αιμορροϊδικοί όζοι μονίμως, δεν ανατάσσονται, προξενούν πόνο και παρουσιάζουν έντονο ερεθισμό και ενίοτε επιπλοκές όπως η περίσφιξη ή ρήξη. Τον καλύτερο τρόπο, στην εμπειρία μας, για την αντιμετώπιση της αιμορροϊδοπάθειας 3ου και 4ου βαθμού αποτελεί μία πρωτοποριακή στη σύλληψή της μέθοδος αιμορροϊδοπλαστικής με laser, που παρουσιάζει μία σειρά πλεονεκτημάτων τόσο για το χειρουργό, όσο και για τον ασθενή στην άμεση μετεγχειρητική κατάσταση αλλά και στο τελικό αποτέλεσμα. Αναλυτικότερα, η φιλοσοφία της χρήσης laser στη γενική χειρουργική τα τελευταία
χρόνια τείνει να μετεξελιχθεί από «νυστέρια» υψηλής ακρίβειας και ικανοποιητικής αιμοστατικής ικανότητας σε οπτικές ίνες που διαχέουν ενέργεια με διαφορετικά σχήματα (κυλινδρικά, κωνοειδώς, σφαιρικά, κ.λπ). Ενέργεια με διαφορετικά μήκη κύματος, συνεπώς διαφορετικής απορροφητικής ικανότητας στο νερό και στην αιμοσφαρίνη, άρα «έξυπνη» ενέργεια που ξεχωρίζει το είδος του ιστού στο οποίο επιθυμούμε να προκαλέσουμε βλάβες. Στο πλαίσιο αυτής της φιλοσοφίας η αιμορροϊδοπλαστική laser (LHP - Laser Hae morrhoidoPlasty) συνίσταται στην αναίμακτη συρρίκνωση των αιμορροϊδικών όζων κάτω από περιοχική αναισθησία του περινέου (Zatter block), η οποία εξασφαλίζει και επαρκή αναλγησία, χωρίς περαιτέρω χρήση αναλγητικών φαρμάκων κατά το πρώτο 24ωρο, μετά την επέμβαση. Πραγματοποιείται με τη δημιουργία μικρής οπής στη βάση κάθε αιμορροϊδικού όζου διαμέσου της οποίας προετοιμάζεται ο χώρος στο εσωτερικό της αιμορροΐδας στην οποία εγκαθίσταται για λίγα δευτερόλεπτα μία ειδική οπτική ίνα κωνοειδούς εκπομπής ενέργειας, που με τη σειρά της συνδέεται σε πηγή εκπομπής διοδικού laser στα 1470 nm μήκος κύματος, που παρουσιάζει μεγαλύτερη απορροφητικότητα από το νερό παρά την αιμοσφαιρίνη. Εφαρμόζοντας με ομοιόμορφο τρόπο την ενέργεια laser στον υποβλεννογόνιο χώρο, προκαλούμε άμεση μερική συρρίκνωση και ταυτόχρονα διαφυλάσσουμε το βλεννογόνο
και το σφιγκτήρα. Μετά από μερικές ημέρες δημιουργείται νεός συνδετικός ιστός που διατηρεί τα αιμορροϊδικά «μαξιλάρια» λειτουργικά και ταυτόχρονα ο βλεννογόνος προσκολλάται στα υποκείμενα στρώματα αποφεύγοντας υποτροπή και νέα βλεννογονική πρόπτωση. Πλεονεκτήματα της LHP είναι: ● απουσία τομών και ραφών επί του πρωκτού που θεωρούνταιν εξαιρετικά επώδυνα και έχουν δημιουργήσει εξαιρετική φοβία στον πληθυσμό περί των επεμβάσεων των αιμορροϊδων ● διατήρηση της ακεραιότητας του βλεννογόνου που συνεπάγεται αποφυγή στενώσεων ● αποφυγή επαφής και άρα πιθανότητας βλάβης του σφιγκτήρα ● εξαιρετικά σύντομη ανάρρωση και επάνοδος στις συνήθεις δραστηριότητες, με ελάχιστο ή καθόλου μετεγχειρητικό πόνο στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων. Η μέθοδος πρωτοεφαρμόστηκε στην Ελλάδα, στην πόλη του Βόλου με ικανοποιητικά αποτελέσματα για πρώτη φορά πριν από δύο χρόνια περίπου, ενώ πλέον ασθενείς από όλη την Ελλάδα μας επισκέπτονται για την αντιμετώπιση αυτού του τόσο σημαντικού προβλήματος για την ποιότητα ζωής είτε στην προχωρημένη μορφή του είτε σε πρωιμότερα στάδια (1ος & 2ος βαθμός) στα οποία εφαρμόζουμε ενέργεια laser σε διαφορετικό μήκος κύματος (980 nm) εμβολίζοντας τις αιμορροϊδικές αρτηρίες (μέθοδος He.L.P. - Hemorroid Laser Procedure), καθοδηγούμενοι από σήμα υπερήχων.
12 ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Η ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΜΗ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΑΝΟΙΑΣ Της Κουφογιάννη Πόπης, Ψυχολόγου, Μονάδας Αντιμετώπισης Νόσου Αλτσχάιμερ Βόλου
-
Η άνοια είναι ένα σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από γνωστικές, συναισθηματικές και ψυχοκινητικές δυσκολίες. Η πιο συχνή μορφή άνοιας, που προσβάλλει κυρίως άτομα άνω των 60 ετών και σπανιότερα μικρότερες ηλικίες, είναι η άνοια τύπου Alzheimer (ΑΤΑ). Εξαιτίας του εκφυλιστικού χαρακτήρα της νόσου, τα κύτταρα του εγκεφάλου καταστρέφονται, με αποτέλεσμα την εμφάνιση σοβαρών διαταραχών στις γνωστικές λειτουργίες (μνήμη, τη σκέψη, τη μάθηση και το λόγο, προσοχή, συγκέντρωση κλπ.). Καθώς η νόσος εξελίσσεται παρατηρούνται επιπλέον αλλαγές και στη συμπεριφορά του ασθενή, τη διάθεση, αλλά και την προσωπικότητα του. Η θεραπεία της νόσου είναι συμπωματική. Αυτό σημαίνει πως η επιστήμη έχει καταφέρει να αντιμετωπίσει φαρμακευτικά και μη, τα συμπτώματα που εμφανίζονται και όχι να θεραπεύσει οριστικά την ίδια τη νόσο και να την εξαλείψει. Επιπλέον, οι επιστήμες της Νευρολογίας και της Ψυχολογίας που ασχολούνται με το αντικείμενο έχουν καταφέρει να πετύχουν
την καθυστέρηση της εξέλιξης της νόσου μέχρι και 5 έτη, εφόσον διαγνωστεί έγκαιρα και να αυξήσουν την ποιότητα ζωής τόσο των ασθενών, όσο και των φροντιστών τους. Τα τελευταία χρόνια η επιστημονική έρευνα έχει στρέψει το ενδιαφέρον της, στην ικανότητα της πλαστικότητας του εγκεφάλου ακόμη και κατά την ενήλικη ζωή. Η πλαστικότητα αυτή ενισχύεται όσο το
άτομο εκτίθεται σε εμπειρίες και σε ένα πλούσιο από ερεθίσματα περιβάλλον. Άλλοι παράγοντες που βοηθούν είναι η μόρφωση, ο τρόπος ζωής, τα πιστεύω για την αυτόαποτελεσματικότητα και τα συναισθήματα του ατόμου. Η αναγνώριση και η αξιοποίηση των παραπάνω έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη μη φαρμακευτικών παρεμβάσεων, με κύριο στόχο την γνωστική ενδυνάμωση και αποκατάσταση της άνοιας. Ο όρος νοητική ενδυνάμωση αφορά το σύνολο ασκήσεων μνήμης, προσοχής, λόγου, κατανόησης, γραφής, κρίσης κ.α. προκειμένου να επανοργανωθούν ή να επανακτηθούν πληροφορίες που έχουν αρχίσει να φθίνουν ή είναι περιστασιακά διαθέσιμες, ενώ πριν ήταν άμεσα διαθέσιμες. Πραγματοποιείται ανεξάρτητα από τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής και προσαρμόζεται στις ανάγκες του ασθενή έπειτα από λεπτομερή νευροψυχολογικό έλεγχο ( αξιολόγηση δηλαδή των γνωστικών του λειτουργιών). Το περιεχόμενο των ασκήσεων ποικίλλει ανάλογα με τη βαρύτητα της νόσου. Για παράδειγμα στα αρχικά στάδια της νόσου επιλέγονται μορφές παρέμβασης λεκτικού και γραπτού τύπου, ενώ αργότερα προτιμώνταιέργα που στηρίζονται σε άλλους τρόπους έκφρασης όπως η τέχνη π.χ. μουσικοθεραπεία, ζωγραφική, κατασκευές κλπ. Επίσης πολύ διαδεδομένες είναι: η μέθοδος των αναμνήσεων (Reminiscence), η λογοθεραπεία και η εργοθεραπεία. Εκτός από τις μελέτες που επιβεβαιώνουν πως η νοητική και σωματική δραστηριοποί-
ηση των ασθενών με διαταραχές μνήμης μπορεί ακόμη και να αναχαιτίσει την εξέλιξη της νόσου, υπάρχει επιπλέον και μια διάχυτη αισιοδοξία καθώς νέες έρευνες πιστοποιούν πως η βελτίωση που παρατηρεί κανείς έχει μακροχρόνια αποτελέσματα τα οποία γενικεύονται και σε άλλους τομείς της καθημερινότητας ( π.χ. λειτουργικότητα, διάθεση, κοινωνικότητα κλπ). Στην Ελλάδα υπάρχουν αρκετές δομές, στα πλαίσια των οποίων λειτουργούν Κέντρα Ημέρας για ασθενείς με άνοια που εφαρμόζουν μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις. Τα προγράμματα που λειτουργούν είναι προσαρμοσμένα στις ανάγκες και τις δυσκολίες των ασθενών, είναι ατομικά ή ομαδικά, εφαρμόζονται από ψυχολόγους, εργοθεραπευτές μουσικοθεραπευτές ή λογοθεραπευτές και έχουν ως απώτερο στόχο την κοινωνική, γνωστική και συναισθηματική ενίσχυση των ασθενών που συμμετέχουν, στα πλαίσια ενός ασφαλούς και ποιοτικού περιβάλλοντος. Οι παραπάνω υπηρεσίες παρέχονται στην πόλη του Βόλου από την Μονάδα Αντιμετώπισης Νόσου Αλτσχάιμερ, που από το 2005 έχοντας εξειδικευμένο και έμπειρο προσωπικό στηρίζει τόσο τους ασθενείς, όσο και τους φροντιστές τους. ◗ Για περισσότερες πληροφορίες αλλά και για ΔΩΡΕΑΝ ΤΕΣΤ ελέγχου μνήμης, μπορείτε να επικοινωνήσετε με τη Μονάδα Αντιμετώπισης Νόσου Αλτσχάιμερ, Τοπάλη 7, Βόλος, τηλ.: 2421031227, 2421087267
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ 13
14 ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
ΜΙΚΡΟΔΙΣΚΕΚΤΟΜΗ Toυ Μπρίζα Στέργιου, MD,Νευροχειρουργού Επιστημονικού Διευθυντή Νευροχειρουργικού τμήματος, ΙΑΣΩ Θεσσαλίας
-
Οι παθήσεις των μεσοσπονδύλιων δίσκων της οσφυϊκής μοίρας αποτελούν την κύρια αιτία για την οποία οι πλειονότητα των ανθρώπων θα πρέπει να αντιμετωπίσουν για τουλάχιστον μία φορά στην ζωή τους. Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι υπάρχουν δύο κυρίως αρχές που αφορούν την αντιμετώπιση της δισκοκήλης. Πρώτον, η δισκοκήλη αποτελεί πλέον μία πλήρως αντιμετωπίσιμη και ιάσιμη πάθηση (εντός 24 ωρών) και δεύτερον οι επιπλοκές από τις δισκοκήλες κυρίως προέρχονται από την μή έγκαιρη αντιμετώπισή τους δηλαδή από την συντηρητική αντιμετώπισή τους. Οι δισκοκήλες της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης αποτελούν την πλειοψηφία των περιπτώσεων, σε σχέση με την αυχενική και θωρακική μοίρα καθώς η οσφυϊκή μοίρα δέχεται το μεγαλύτερο ποσοστό καταπονήσεων κατά την εργασία ή ακόμη και την καθιστή θέση. Στις οσφυϊκές δισκοκήλες πολλές φορές έχουμε ρήξη του ινώδους δακτυλίου του μεσοσπονδύλιου δίσκου με αποτέλεσμα την έξοδο του περιεχομένου του, πηκτοειδής πυρήνας, στο νωτιαίο σωλήνα ή στο μεσοσπονδύλιο τρήμα. Έτσι, αναλόγως της εντόπισης του αποσπασθέν (σπασμένου) τεμαχίου του μεσο-
σπονδύλιου δίσκου, διαχωρίζονται σε α) κεντρικές β) οπισθοπλάγιες και γ) ενδοτρηματικές δισκοκήλες. Η κλινική εικόνα διαφέρει αναλόγως της εντόπισης της δισκοκήλης, με τα συμπτώματα να είναι σχετικώς ήπια όταν είναι κυρίως κεντρική και αυξάνουν σε βαρύτητα όταν είναι οπισθοπλάγια και φυσικά οξέα και έντονα όταν πρόκειται για ενδοτρηματική δισκοκήλη με αφόρητο πόνο από την πίεση που δέχονται τα νευρικά στοιχεία. Ο πόνος εντοπίζεται κυρίως στα κάτω άκρα (αριστερό ή δεξί πόδι) και ακολουθεί την πορεία του νεύρου που δέχεται την πίεση. Το κυριότερο πρόβλημα που προκύπτει από την συντηρητική αντιμετώπιση της δισκοκήλης είναι να επηρεαστεί η λειτουργικότητα των νωτιαίων νεύρων από την πίεση που δέχονται και το οποίο έχει ως τελικό αποτέλεσμα την παράλυση. Αυτό που πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η δισκοκήλη είναι ένα καθαρά μηχανικό πιεστικό πρόβλημα και όχι κάποιου είδους φλεγμονής. Η διαγνωστική προσέγγιση γίνεται με την κλινική εξέταση του ασθενούς και την διενέργεια νευροαπεικονιστικού ελέγχου με μαγνητική τομογραφία. Εφόσον διαπιστωθεί ρήξη του ινώδους δακτυλίου, συνυπάρχει αποσπασθέν ελεύθερο τεμάχιο μεσοσπονδύλιου δίσκου με έντονα πιεστικά φαινόμενα επί των εξερχομένων νωτιαίων ριζών. Η αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης είναι πλέον αρκετά απλή με την διενέργεια της μικροδισκεκτομής. Η μικροδισκεκτομή αποτελεί την μέθοδο εκλογής (τομή δέρματος 3cm),καθώς όσες μέθοδοι αντιμετώπισης και εάν έχουν κατά καιρούς επινοηθεί για την αντιμετώπιση της
δισκοκήλης συγκρίνονται, όσον αφορά την αποτελεσματικότητά τους, με την μικροδισκεκτομή (χρήση νευροχειρουργικού μικροσκοπίου). Στην έναρξη της επέμβασης, καθώς έχει γίνει η σωστή τοποθέτηση του ασθενούς σε πρηνή θέση, γίνεται εντόπιση του πάσχοντος μεσοσπονδύλιου δίσκου με την διενέργεια φλουορογραφίας με C-arm. Η εντόπιση του μεσοσπονδύλιου διαστήματος εξασφαλίζει την ελάχιστα παρεμβατική προσπέλαση καθώς η τομή δέρματος (3cm) απαλλάσσει τον ασθενή από τον μετεγχειρητικό πόνο. Αυτό που κυρίως αλλάζει αναλόγως της εντόπισης της δισκοκήλης (κεντρική, οπισθοπλάγια, ενδοτρηματική) είναι η τεχνική προσπέλασης για την εντόπιση και αφαίρεση του ελεύθερου τεμαχίου του μεσοσπονδύλιου δίσκου. Σε οπισθοπλάγια και κεντρική εντόπιση η διά των πετάλων με διάνοιξη του ωχρού συνδέσμου (χωρίς πεταλεκτομή) προσπέλαση είναι αρκετή για την πλήρη απελευθέρωση όλων των νευρικών στοιχείων. Το πρώτο βήμα στην μικροδισκεκτομή πάντα είναι η αφαίρεση του αποσπασθέν (σπασμένου) τεμαχίου του μεσοσπονδύλιου δίσκου με αποτέλεσμα την αποσυμφόρηση του νωτιαίου σωλήνα και τις εξερχόμενης νωτιαίας ρίζας. Το δεύτερο βήμα είναι η αφαίρεση του εναπομείναντος μεσοσπονδύλιου δίσκου από το πάσχον μεσοσπονδύλιο διάστημα. Αυτό εξασφαλίζει την αποφυγή υποτροπής (νέας δισκοκήλης) στο ίδιο μεσοσπονδύλιο διάστημα. Τέλος, το τρίτο βήμα είναι η τρηματεκτομή που αποσκοπεί στην αποσυμπίεση της ήδη καταπονημένης νωτιαίας ρίζας με τελικό
αποτέλεσμα την ταχύτερη ανάρρωση του ασθενούς. Για τις ενδοτρηματικές δισκοκήλες η μικροδισκεκτομή εφαρμόζεται αναλόγως της εντόπισης του αποσπασθέν (σπασμένου) τεμαχίου του μεσοσπονδύλιου δίσκου. Όταν το ελεύθερο τεμάχιο είναι ενδοτρηματικά αλλά ένα μικρό του μέρος εμφανίζεται στον νωτιαίο σωλήνα (αφορά το μεγαλύτερο ποσοστό των ενδοτρηματικώνδισκοκηλών) τότε εφαρμόζεται η μικροδισκεκτομή χωρίς καμία παραλλαγή. Όταν ο αποσπασθέν μεσοσπονδύλιος δίσκος εντοπίζεται αρκετά πλάγιαστο σπονδυλικότρήμα (far lateral) τότε έχουμε την δυνατότητα αφαίρεσης του με μικροδισκεκτομή αλλά η προσπέλαση γίνεται εξωτρηματικά. Η απόφαση για το είδος της προσπέλασης γίνεται κατόπιν σωστής αξιολόγησης της μαγνητικής τομογραφίας. Οποιαδήποτε τεχνική προσπέλασης και εάν εφαρμόσουμε τα αποτελέσματα της μικροδισκεκτομής είναι άμεσα, με πλήρη ύφεση του πόνου καθώς ο ασθενής κινητοποιείται εντός 24ώρου και επιστέφει στην οικία του. Πλέον οι επιπλοκές της επέμβασης είναι πρακτικά μηδενικές και μετεγχειρητικά ο ασθενής δεν χρειάζεται άλλες θεραπείες όπως φυσιοθεραπείες, κέντρο αποκατάστασης κλπ. Το μόνο που έχει να κάνει ο ασθενείς μετεγχειρητικά είναι να μην μείνει καθόλου κλινήρης και να περπατάει όλο και περισσότερο (από το πρώτο 24ωρο). Τέλος, θα πρέπει να αναφερθεί ότι η ηλικία δεν αποτελεί αντένδειξη για την μικροδισκεκτομήκαθώς θεωρείται επέμβαση χαμηλού κινδύνου λόγω της μικρής διάρκειας και της μηδενικής απώλειας αίματος.
Η ΣΤΥΤΙΚΗ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΟΥ ΖΕΥΓΑΡΙΟΥ Toυ Δρ. Κουτσιαρή Α. Επαμεινώνδα Χειρουργού Ουρολόγου Ανδρολόγου
-
Ο φαλλός είναι το σύμβολο της δύναμης, της ισχύος και της ανδρικής γονιμότητας και κάθε άνδρας θεωρεί δεδομένο οτι το πέος του θα έρθει σε στύση και οτι θα προσφέρει τέλεια σεξουαλική επίδοση. Για τη γυναίκα η στύση ενός άνδρα δηλώνει την επιθυμία του γι’ αυτήν, που σημαίνει όσο σκληρότερη και μεγαλύτερης διάρκειας είναι η στύση τόσο μεγαλύτερη είναι και η επιθυμία. Οι αρχικές αποτυχίες στη στύση του συντρόφου αντιμετωπίζονται και κρύβονται απλά με σιωπή και απο τις δύο πλευρές. Η μεν γυναίκα δεν αντιδρά γιατί φοβάται οτι θα προσβάλλει τον σύντροφο, ο δε άνδρας ελπίζει οτι είναι κάτι παροδικό και οτι γρήγορα θα επανέλθει σε μάχιμη θέση. Μια γρήγορη αναζήτηση στο διαδίκτυο επιβεβαιώνει οτι αυτό μπορεί να συμβεί σε μεγάλο ποσοστό και καθησυχάζει τις αγωνίες του. Το πρόβλημα της στύσης όμως επιμένει και έτσι αρχίζει ένας φαύλος κύκλος αναπάντητων ερωτημάτων, αρνητικών συναισθημάτων και σκέψεων από την πλευρά της γυναίκας. Η ενοχή, η αίσθηση οτι δεν είναι πλεόν πο-
θητή, η αγωνία για την ύπαρξη μιας άλλης γυναίκας και η απογοήτευση κυριαρχούν. Στην προσπαθειά της να δώσει λύση στο πρόβλημα του συντρόφου, προσπαθεί να γίνει πιο ερωτική και πιο προκλητική. Ουσια-
στικά προσπαθεί να φωνάξει τη αγωνία της. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα συνήθως την επιδείνωση του προβλήματος και τη διόγκωση του άγχους στον άνδρα ο οποίος απλά δεν γνωρίζει πώς να αντιδράσει ή δεν θέλει να
παραδεχθεί το πρόβλημα. Ο χρόνος είναι αμείλικτος και όσο το πρόβλημα παραμένει ωθεί τη γυναίκα να ξεκινήσει συζήτηση με τον άνδρα για ποιο λόγο συμβαίνει αυτό και εαν πρόκειται να αναζητήσει βοήθεια από ειδικούς. Ο άνδρας νιώθοντας οτι δέχεται επίθεση αντιδρά με θυμό, άρνηση και σταδιακά απομονώνεται. Το πρόβλημα της στύσης εξάλλου δεν είναι κάτι τόσο απλό που να μπορεί να συζητηθεί στα πλαίσια μιας χαλαρής ανδρικής παρέας… Για αυτό και καθυστερεί να αναζητήσει βοήθεια είτε ψυχολογική είτε αμιγώς ιατρική. Η γυναίκα αδυνατεί να διαχειριστεί το σεξουαλικό πρόβλημα και μη βλέποντας ανταπόκριση στην αγωνία της αποσύρεται με τη σειρά της με αποτέλεσμα να απομακρύνεται ο ένας από τον άλλον όχι μόνο σεξουαλικά αλλά και συναισθηματικά γεγονός που επιφέρει αποξένωση ακόμα και χωρισμό. Πολλοί άνδρες απευθύνονται στους ειδικούς όταν πλέον έχει τεθεί θέμα διαζυγίου ή αφού πλέον έχουν χωρίσει από τη σχέση τους. Δηλαδή αρκετά χρόνια μετά από την πρώτη εμφάνιση του προβλήματος. Η στυτική δυσλειτουργία δεν είναι μόνο πρόβλημα του άνδρα, είναι πρόβλημα του ζευγαριού και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται από όλους. Η φαρμακευτική αγωγή, η ενδοπεϊκή θεραπεία, τα κρουστικά κύματα, η τοποθέτησης πεϊκής πρόθεσης είναι ενδεικτικές θεραπευτικές επιλογές που θα συστήσει ο ειδικός ανδρολόγος. Θεραπευτικές εξατομικευμένες επιλογές για μόνιμη λύση και στήριξη υπάρχουν.
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ 15
16 ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ