ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ
3
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Αγγειακές παθήσεις ● Aνεύρυσμα
Του Αχιλλέα Γ. Νικολάου ΑΓΓΕΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΟΥ Master of endovascular techniques 28ης ΟκΤωβΡΙΟΥ 122, Τ.κ 38221 Τηλ: 2421076265, κΙν: 6974007056 βΟλΟς www.artiriafleva.gr
κοιλιακής αορτής Τι είναι το ανεύρυσμα της κοιλιακής αορτής; Ανεύρυσμα είναι η μόνιμη εντοπισμένη διάταση μιας αρτηρίας, μεγαλύτερης τουλάχιστον κατά 50% της διαμέτρου της υπόλοιπης φυσιολογικής αρτηρίας του ίδιου ατόμου. Η φυσιολογική διάμετρος της κοι-
Τι είναι η φλεβική ανεπάρκεια; Η φλεβική ανεπάρκεια είναι από τις πιο συχνές παθήσεις των γυναικών σε ποσοστό 45-50% και των ανδρών σε ποσοστό 20-25%. Όταν τα τοιχώματα των φλεβών χαλαρώνουν, τότε αυτές διογκώνονται, αποκτούν ελικώσεις, και ονομάζονται κιρσοί. Το φαινόμενο των κιρσών εμφανίζεται περισσότερο στα κάτω άκρα, γι’ αυτό και χρειάζεται θεραπεία.
Ενδαγγειακή θεραπεία Κατά τη μέθοδο αυτή υπάρχει σαφώς λιγότερη επιβάρυνση του ασθενή από την κλασσική μέθοδο. Συμπεριλαμβάνει την αντιμετώπιση του ανευρύσματος της κοιλιακής αορτής, με την τοποθέτηση ενδοαυλικά ενός μοσχεύματος, το οποίο στηρίζεται σε μεταλλικό σκελετό (stent-graft). Η ενδαγγειακή επέμβαση μπορεί να διενεργηθεί με γενική, περιοχική ή τοπική αναισθησία και συνήθως για να ολοκληρωθεί απαιτούνται 2 - 3 ώρες. Ο ασθενής παραμένει στο νοσοκομείο για λίγες μέρες και μπορεί να επιστρέψει σε μικρό χρονικό διάστημα στη φυσιολογική του δραστηριότητα.
Με τη χρήση εξελιγμένων οπτικών ινών και με διαδερμική είσοδο στη φλέβα, εφαρμόζεται θερμική ακτινοβολία που κλείνει την ανεπαρκούσα φλέβα, συρρικνώνει το φλεβικό τοίχωμα και σταματάει την παλινδρόμηση του αίματος. Απαραίτητη είναι η ύπαρξη υπερηχογραφικού μηχανήματος (triplex) για την εφαρμογή της τεχνικής. Γίνεται και με τοπική αναισθησία, ενώ η συνολική ιατρική πράξη διαρκεί 50-60 λεπτά. Επίσης: ● Δεν πραγματοποιούνται τομές ● Η τεχνική έχει άριστο αισθητικό αποτέλεσμα ● Ο ασθενής δεν χρειάζεται παυσίπονα ● Επιστρέφει στην εργασία του σε 3-4 μέρες ● Η παραμονή στο νοσοκομείο διαρκεί λίγες ώρες Β) Χειρουργική θεραπεία “stripping par invagination” Η χειρουργική αφαίρεση της παθολογικής σαφηνούς φλέβας με την τεχνική stripping, γίνεται με την πραγματοποίηση δύο μικρών τομών. Η επέμβαση αυτή πραγματοποιείται υπό τοπική, περιοχική ή γενική αναισθησία και συνδυάζεται συνήθως με την εκρίζωση των υπολοίπων εμφανών κιρσών. Το “stripping par invagination” συνίσταται στο να αποσύρει τη σαφηνή φλέβα με τη βοήθεια ενός ειδικού καθετήρα (stripper) αναστρέφοντάς την στο δικό της στόμιο και αυλό. Αυτή η τεχνική δίνει άριστα αποτελέσματα καθώς ο εγκολεασμός προκαλεί ελάχιστα τραύματα στους γειτονικούς ιστούς. Έτσι υπάρχουν λίγες μετεγχειρητικές εκχυμώσεις και καθόλου ερεθισμός στο σαφηνές νεύρο που είναι δίπλα στη φλέβα.
● Διαβητικό πόδι -
περιφερεική αγγειοπάθεια Τι είναι το διαβητικό πόδι; Με τον όρο «διαβητικό πόδι» χαρακτηρίζονται όλες οι βλάβες των ποδιών διαβητικών ατόμων κάτω από τους αστραγάλους. Ως υψηλού κινδύνου χαρακτηρίζονται τα άτομα με νευροπάθεια (βλάβες στα αισθητικά νεύρα εξαιτίας του διαβήτη, με συνέπεια το άτομο να μην αντιλαμβά-
Είναι η νόσος που χαρακτηρίζεται από τη δημιουργία αθηρωματικής πλάκας στον καρωτιδικό διχασμό που έχει σαν συνέπεια τη στένωση των αγγείων. Σπάνια η στένωση μπορεί να μην οφείλεται σε αθηρωματική βλάβη αλλά σε άλλα αίτια (πχ ινομυϊκή δυσπλασία). Ενδαρτηρεκτομή καρωτίδας
Θεραπευτική αντιμετώπιση: Α) Επεμβατική θεραπεία με ενδοφλέβιο laser (διοδικό laser 1470 nmELVeS)
Όταν η θεραπεία είναι απαραίτητη, ποια θα πρέπει να είναι η επιλογή; Ανοιχτή χειρουργική επέμβαση
Η ανοιχτή χειρουργική επέμβαση είναι η κλασσική μέθοδος αντιμετώπισης του ανευρύσματος της κοιλιακής αορτής. Στην ανοιχτή επέμβαση διενεργείται τομή στην κοιλιακή χώρα, παρασκευάζεται κοιλιακή αορτή και το ανεύρυσμα. Αφαιρείται το ανεύρυσμα και η αποκατάσταση της κοιλιακής αορτής γίνεται με συρραφή συνθετικού μοσχεύματος. Η κλασσική αυτή μέθοδος γίνεται υπό γενική αναισθησία και χρειάζεται χρόνος από 2 - 4 ώρες.
Τι είναι η καρωτιδική στένωση;
● Φλεβική
ανεπάρκεια -κιρσοί
λιακής αορτής είναι περίπου 2 εκατοστά. Το ανεύρυσμα μπορεί να έχει διάμετρο αρκετές φορές τη διάμετρο της φυσιολογικής κοιλιακής αορτής. Αν αυτή η κατάσταση παραμείνει χωρίς θεραπεία, το αποτέλεσμα μπορεί να είναι η ρήξη της αορτής και η εσωτερική αιμορραγία. Ο κίνδυνος της ρήξης εξαρτάται από την αύξηση του ανευρύσματος και από την υψηλή αρτηριακή πίεση (Υπέρταση) και συνοδεύεται από μεγάλη θνητότητα, οδηγεί σε ποσοστό τουλάχιστον 50% στο θάνατο.
● Καρωτιδικήνόσος
Πρόκειται για επέμβαση που γίνεται συνήθως με γενική αναισθησία, με μικρή τομή στον τράχηλο. Παρασκευάζεται η καρωτίδα, διανοίγεται, αφαιρείται η αθηρωματική πλάκα και στη συνέχεια συγκλείεται είτε άμεσα είτε με χρησιμοποίηση ενός εμβαλώματος (patch). Η διάρκεια της είναι συνήθως 1 2ώρες και η πιθανότητα σοβαρών επιπλοκών (εγκεφαλικό, έμφραγμα μυοκαρδίου) είναι μικρότερη από 3%. Λιγότερο σοβαρή και συνήθως παροδική επιπλοκή είναι η βλάβη νεύρων της περιοχής.
νεται τον πόνο) & περιφερική αγγειοπάθεια (που δημιουργείται λόγω της σοβαρής αρτηριοσκλήρυνσης). Δυστυχώς η κατάληξη δεν είναι πάντα καλή και ο ακρωτηριασμός δεν μπορεί πάντα να αποφευχθεί. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντική η πρόληψη καθώς και η σωστή εκπαίδευση του διαβητικού ασθενή πάνω στη καθημερινή φροντίδα των ποδιών του. Ποιες οι διάφορες θεραπείες της χρόνιας διαβητικής αποφρακτικής αρτηριοπάθειας ; Η σύγχρονη θεραπευτική αντιμετώπιση της περιφερικής αρτηριοπάθειας μπορεί να συνοψιστεί ως εξής : ● Γενικά μέτρα για την πρωτογενή και δευτερογενή πρόληψη της εξελικτικής πορείας της αρτηριοπάθειας ● Καταπολέμηση των παραγόντων κινδύνου ● Ειδικά συντηρητικά μέτρα για την βελτίωση της παράπλευρης κυκλοφορίας ● Φαρμακευτική αγωγή ● Διαδερμική αγγειοδιαστολή (αγγειοπλαστική) με καθετήρα - μπαλόνι - ενδονάρθηκα (stent) ● Χειρουργική θεραπεία - παρακαμπτήριες επεμβάσεις (bypass). Τι είναι η αγγειοπλαστική με μπαλόνι \και η τοποθέτηση stent;
Αγγειοπλαστική καρωτίδας
Πρόκειται για επέμβαση που γίνεται συνήθως με τοπική αναισθησία, με παρακέντηση της μηριαίας ή με πολύ μικρή τομή στη βάση του τραχήλου. Η αθηρωματική πλάκα ανακατανέμεται στο αγγειακό τοίχωμα συνήθως με τη χρησιμοποίηση ενός stent και μιας συσκευής εγκεφαλικής παρουσίας. Η διάρκειά της είναι συνήθως 1 ώρα και η πιθανότητα σοβαρών επιπλοκών (εγκεφαλικό, έμφραγμα μυοκαρδίου) είναι από 3% έως 5%.
Διαδερμική διαυλική αγγειοπλαστική με μπαλόνι είναι η διαπλάτυνση ενός στενωμένου αγγείου με ειδικό καθετήρα που στην άκρη του έχει ένα μικρό μπαλόνι και που εισάγεται μέσα στον αυλό του αγγείου διαμέσου του δέρματος χωρίς να γίνει χειρουργική τομή. Η επέμβαση γίνεται συνήθως με τοπική αναισθησία. Κατόπιν γίνεται η αγγειοπλαστική με μπαλόνι, δηλαδή ο ιατρός φουσκώνει με αέρα το μπαλόνι μέσα στο στενωμένο αγγείο. Αυτό βοηθά να διευρυνθεί το αγγείο και να αυξηθεί η ροή του αίματος που περνάει μέσα απ’ αυτό. Χειρουργική αντιμετώπιση: Η παρακαμπτήριος επέμβαση ονομάζεται από το όνομα των αρτηριών που θα συνδεθούν, π.χ. αορτο-μηριαία, μασχαλο-μηριαία, μηρο-ιγνυακή, μηρο-περιφερική. Ως φλεβικό μόσχευμα συνήθως προτιμάται η μείζων σαφηνής φλέβα σας, δηλαδή η φλέβα που βρίσκεται κάτω από το δέρμα από το πόδι χαμηλά μέχρι τη βουβωνική περιοχή. Τα συνθετικά μοσχεύματα είναι από πολύ ισχυρό υλικό είτε Dacron (πολυεστέρας) είτε PTFE στο μέγεθος των φυσιολογικών αρτηριών.
4 ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Αρτηριακή υπέρταση ρτηριακή υπέρταση ονομάζεται η αύξηση της συστολικής ή διαστολικής αρτηριακής πίεσης για μεγάλο χρονικό διάστημα ακόμα και σε κατάσταση ηρεμίας ή ύπνου. Aρτηριακή πίεση είναι η πίεση που εξασκεί το αίμα σε κάθε μονάδα επιφάνειας του αγγειακού τοιχώματος και εκφράζεται σε mmHg. Η αρτηριακή πίεση διακρίνεται στη: Συστολική (Μεγάλη): Είναι η πίεση του αίματος όταν η καρδιά συστέλλεται και στέλνει το αίμα σε όλο το σώμα. Το φυσιολογικό όριό της είναι τα 140 mmHg. Διαστολική (Μικρή): Είναι η πίεση του αίματος όταν η καρδιά διαστέλλεται, έτσι ώστε να γεμίσει με αίμα, το οποίο στο επόμενο στάδιο (συστολή) θα το εξωθήσει στα αγγεία. Το φυσιολογικό όριό της είναι τα 90 mmHg.
Α
Της ΖΩΗΣ Β. ΘΕΟΥ ΙΑΤΡΟΥ, ΕΙΔΙΚΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ, Πρ. Επιμελήτρια ΠΕΔΥ Μαγνησίας
οφείλεται σε συγκεκριμένη αίτια, τα οποία εάν διορθωθούν η υπέρταση υποχωρεί. Συχνότερα αίτια είναι η χρόνια νεφροπάθεια, η άπνοια ύπνου και η αθηρωματική στένωση της νεφρικής αρτηρίας, ο πρωτοπαθής αλδοστερονισμός, το φαιοχρωμοκύττωμα , το σύνδρομο Cushing και η στένωση του ισθμού της αορτής.
ΜΕΤΡΗΣΗ Ο χώρος τον οποίο γίνεται η μέτρηση πρέπει να είναι ήσυχος και να έχει κανονική θερμοκρασία. Ο ασθενής πρέπει να είναι ήρεμος και να μην έχει καταναλώσει φαγητό, καφέ, αλκοόλ ή τσιγάρο νωρίτερα. Η περιχειρίδα τοποθετείται στο σημείο της ώσης της βραχιονίου αρτηρίας δηλαδή 2-3cm πιο πάνω απ' τον αγκώνα. Ο αεροθάλαμος πρέπει να φουσκώσει τόσο ώστε ο δείκτης του πιεσόμετρου να δείχνει 30 χιλιοστά πιο πάνω από την πίεση που έχει ψηλαφηθεί. Μετά ξεφουσκώνεται ο αεροθάλαμος με αργό ρυθμό και σημειώνεται η τιμή του πρώτου καθαρού ακουστικού ήχου που αποτελεί τη λεγόμενη συστολική πίεση. Εν συνεχεία ξεφουσκώνεται ο αεροθάλαμος μέχρι που να σταματήσουν να ακούγονται εντελώς οι ήχοι. Το σημείο αυτό αντιστοιχεί στη διαστολική πίεση. Κατά την πρώτη φορά θα πρέπει η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης να γίνεται και στα δύο άκρα και να καταγραφεί πιθανή διαφορά μεταξύ των δυο άκρων η οποία πρέπει να είναι μικρότερη από 20 χιλιοστά. Η μέτρηση της πίεσης θα πρέπει να επαναλαμβάνεται 2-3 φορές και να λαμβάνεται υπόψιν η 2η ή 3η φορά.
ΑΙΤΙΑ Πρωτοπαθής ή ιδιοπαθής αρτηριακή υπέρταση εμφανίζεται στο 95% των περιπτώσεων και δεν ανευρίσκεται κάποια αιτία ενώ για την εμφάνισή της ενοχοποιούνται κληρονομικοί και περιβαλλοντολογικοί παράγοντες. Δευτεροπαθήςαρτηριακή υπέρταση εμφανίζεται στο 5% των περιπτώσεων και
ΔΙΑΓΝΩΣΗ - ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ Η αυξημένη αρτηριακή πίεση σπάνια προκαλεί συμπτώματα. Τα συμπτώματα, όταν εμφανίζονται οφείλονται στις βλάβες των οργάνων-στόχων που συνήθως επέρχονται μετά από χρόνια. Επομένως, η διάγνωση της υπέρτασης βασίζεται αποκλειστικά στη μέτρηση της αρτηριακής πίεσης. Μία πίεση που παραμένει διαρκώς υψηλή αργά ή γρήγορα θα έχει σοβαρές επιπτώσεις και ανεπανόρθωτες βλάβες σε πολλά όργανα του ανθρώπου, τα λεγόμενα «όργανα στόχοι», που έχουν ζωτική σημασία στην αρμονική λειτουργία του οργανισμού. Προσβολή α)της καρδιάς οδηγεί σε υπερτροφία, έμφραγμα μυοκαρδίου, αρρυθμίες, β) του εγκεφάλου οδηγεί σε αρ-
τηριοσκλήρυνση, αιμορραγία, εγκεφαλικά επεισόδια, γ)των νεφρών οδηγεί σε νεφρική ανεπάρκεια, δ) των οφθαλμών σε αιμορραγίες, απώλεια της όρασης, ε) των αρτηριών σε αρτηριοσκλήρυνση και ανευρύσματα.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ Η απόφαση για έναρξη φαρμακευτικής θεραπείας λαμβάνεται σε συνάρτηση με το επίπεδο του συνολικού καρδιαγγειακού κινδύνου που διατρέχει ο συγκεκριμένος ασθενής. Αντικειμενικός στόχος της αντιυπερτασικής αγωγής είναι η αύξηση της επιβίωσης των υπερτασικών παράλληλα μετην όσο το δυνατόν καλύτερη ποιότητα ζωής. Η επάνοδος της αρτηριακής πίεσης σε φυσιολογικά όρια μειώνει την πιθανότητα θανά-
του από στεφανιαία νόσο και εγκεφαλικό επεισόδιο, ενώ βελτιώνονται και τα υπόλοιπα όργανα-στόχοι, όπως τα νεφρά κι οι οφθαλμοί. Μια μείωση κατά 5 με 6 μονάδες της διαστολικής πίεσης σε διάστημα πέντε ετών, οδηγεί σε 40% λιγότερα εγκεφαλικά επεισόδια και 20% λιγότερα καρδιακά. Τα αποτελέσματα είναι ακόμα καλύτερα όταν η διαστολική πίεση μειωθεί κατά 10 μονάδες, οπότε η μείωση των εγκεφαλικών επεισοδίων φθάνει το 56%
Μη φαρμακευτικά μέσα
● Μείωση του σωματικού βάρους: Ακόμα και μικρή μείωση του βάρους (5 kg) μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της πίεσης και στη βελτίωση άλλων παραγόντων κινδύνου (δυσλιπιδαιμία, σακχαρώδης διαβήτης). ● Υγιεινό διαιτολόγιο με φρούτα, λαχανικά και γαλακτοκομικά χωρίς λίπη ώστε να είναι πλούσια σε κάλιο και ασβέστιο. ● Μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ ● Περιορισμός του άλατος ● Άσκηση: Η συστηματική καθημερινή άσκηση μπορεί να μειώσει την πίεση κατά 5 - 10 χιλιοστά. Αυτή περιλαμβάνει το ήπιο τρέξιμο το κολύμπι το ποδήλατο και τις διάφορες γυμναστικές ασκήσεις. Θα πρέπει ν' αποφεύγεται η άρση βαρών και η χρήση οργάνων δημιουργίας μυών διότι αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλες και απότομες αυξήσεις της αρτηριακής πίεσης ιδιαίτερα επικίνδυνο στους υπερτασικούς ασθενείς. ● Διακοπή του καπνίσματος: εφαρμόζεται όταν παρ' όλα τα μη φαρμακευτικά μέσα η αρτηριακή πίεση ξεπερνά τα επιτρεπτά όρια. Η έναρξη της φαρμακευτικής αγωγής εξαρτάται από το στάδιο της υπέρτασης και από τις επιπτώσεις που έχει η υπέρταση στα διάφορα όργανα.
ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ
5
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Δισκοκήλες αυχενικής σπονδυλικής στήλης - νευροχειρουργική αντιμετώπιση ι δισκοκήλες της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης διακρίνονται σε δύο κύριες κατηγορίες τις α)τραυματικές: οι οποίες προέρχονται μετά αναφερόμενη κάκωση και πολλές φορές στην κατάσταση αυτή διαπιστώνεται κάταγμα του αυχενικού σπονδύλου ή υπεξάρθρημα και β) στις εκφυλιστικές: οι οποίες αποτελούν την πλειονότητα των περιπτώσεων. Η αντιμετώπιση των παραπάνω παθήσεων έχει αλλάξει ριζικά τα τελευταία χρόνια έχοντας σαν αποτέλεσμα την αποτελεσματικότερη και μόνιμη θεραπεία των παθήσεων αυτών στην πλειονότητά τους. Κύριο μέλημα είναι η πρώιμη αναγνώριση της πάθησης για να αποφευχθεί η αναμενόμενη μόνιμη και μη αναστρέψιμη βλάβη του νωτιαίου μυελού που καλείται αυχενική μυελοπάθεια.
Ο
Του Μπρίζα Στέργιου, MD Νευροχειρουργού, Επιστημονικού Διευθυντή Νευροχειρουργικού τμήματος, ΙΑΣΩ Θεσσαλίας
Οι τραυματικές δισκοκήλες δημιουργούνται γενικά μετά από κακώσεις και έχουν ως αποτέλεσμα τον τραυματισμό – ρήξη συνδεσμικών στοιχείων του αυχένα. Σε αυτές τις κακώσεις υπάρχει ρήξη του οπίσθιου επιμήκη συνδέσμου και του ινώδους δακτυλίου με αποτέλεσμα την έξοδο του πηκτοειδούς πυρήνα του μεσοσπονδύλιου δίσκου και την είσοδο του στο νωτιαίο σωλήνα. Πρωταρχικό μέλημα σε αυτές τις περιπτώσεις είναι η ακινητοποίηση του ασθενούς και η μεταφορά του για αντιμετώπιση σε νευροχειρουργικό τμήμα έτσι ώστε να υπάρχει άμεση αποκατάσταση της βλάβης. Η διαγνωστική προσέγγιση γίνεται κυρίως με την κλινική εξέταση και την διενέργεια απεικονιστικών εξετάσεων. Η απλή ακτινογραφία είναι απαραίτητη διότι μας πληροφορεί για την σοβαρότητα της βλάβης και στην συνέχεια διενεργείται αξονική και μαγνητική τομογραφία (ο απεικονιστικός έλεγχος θα πρέπει να γίνεται άμεσα μετά την κάκωση). Η αξονική τομογραφία δίνει πληροφορίες μόνο για τις οστικές δομές και την ύπαρξη αιματώματος ενώ η μαγνητική τομογραφία απεικονίζει καλύτερα α)τα μαλακά μόρια (μεσοσπονδύλιους δίσκους, νωτιαίο μυελό και τις εξερχόμενες νωτιαίες ρίζες), β)μας πληροφορεί για την κατάσταση του νωτιαίου μυελού (μυελοπάθεια, συριγγομυελία, οίδημα) γ) για συνυπάρχουσες καταστάσεις και δ) καλύτερη συσχέτιση με την κλινική εικόνα. Ο νεύροφυσιολογικός έλεγχος (ηλεκτρομυογράφημα, ταχύτητες αγωγής κ.α.) διενεργείται στις περιπτώσεις στις οποίες πρέ-
πει να αποκλειστεί περιφερικότερη βλάβη η οποία μπορεί να συνυπάρχει. Όσον αφορά τις τραυματικές δισκοκήλες η θεραπεία τους είναι πρωτίστως χειρουργική. Η επιλογή της χειρουργικής τεχνικής (πρόσθια, οπίσθια ή συνδυασμένη προσπέλαση) εξαρτάται από το εάν υπάρχει μόνο τραυματισμός του μεσοσπονδύλιου δίσκου ή συνυπάρχει κάταγμα σπονδύλου, ρήξη συνδεσμικών στοιχείων ή κάκωση των αρθρώσεων (υπεξάρθρημα). Ανεξαρτήτως της σοβαρότητας και πολυπλοκότητας της κάκωσης είναι πλέον εφικτό η πλήρης και ασφαλής χειρουργική (νευροχειρουργική) αποκατάσταση με μικροχειρουργικές επεμβάσεις. Οι εκφυλιστικές δισκοκήλες αποτελούν την πλειονότητα των περιπτώσεων και πρέπει να γίνει κατανοητό πότε αντιμετωπίζονται συντηρητικά ή παρεμβατικά. Οι εκφυλιστικές δισκοκήλες αντιμετωπίζονται κατά κύριο λόγο συντηρητικά για 4 έως 6 εβδομάδες όταν υπάρχει μόνο πόνος ο οποίος κυρίως αντανακλά δεξιά ή αριστερά στα άνω άκρα. Φυσικά, εφόσον υπάρχουν συμπτώματα και σημεία όπως ανυπόφορος πόνος, αδυναμία ή ελάττωση της κινητικότητας του άνω άκρου, ελάττωση μυϊκής ισχύς, διαταραχή της αισθητικότητας (αιμμωδίες, μούδιασμα) και σημεία πίεσης του νωτιαίου μυελού, τότε η συντηρητική αντιμετώπιση πρέπει να εγκαταλείπεται πριν την ολοκλήρωσή της. Εφόσον η συντηρητική αντιμετώπιση δεν αποδώσει τα αναμενόμενα αποτελέσματα επιλέγεται η νευροχειρουργική επέμβαση η οποία γίνεται με πρόσθια προσπέλαση, συνήθως από δεξιά, με μία μικρή τομή 2-3 εκατοστών (ακολουθώντας προϋπάρχουσες δερματικές πτυχές για άριστο αισθητικό αποτέλεσμα). Διενεργείται πλήρης αφαίρεση του μεσοσπονδύλιου δίσκου, αφαίρεση οστεόφυτων, πλήρηςαπελευθέρωση όλων των νευρικών στοιχείων, και τοποθέτηση μεταξύ των σπονδύλων, μεσοσπονδύλιων προθεμάτων (PEEK ή τιτάνιο) ή τοπο-
Τραυματική δισκοκήλη Α5-Α6
Τραυματική σπονδυλολίσθηση Α6-Α7
Διεγχειρητική παρακολούθηση με C-arm
Συνδυασμένη προσπέλαση(οπίσθια και πρόσθια) σε μία επέμβαση
θέτηση τεχνητού δίσκου σε ορισμένες μόνο περιπτώσεις και κατόπιν συγκεκριμένων ενδείξεων όπως ηλικία ασθενούς, αριθμός μεσοσπονδύλιων δίσκων κ.α. Αντιμετώπιση με πρόσθια αυχενική προσπέλαση (δισκοκήλες Α4-Α5 και Α5-Α6) Τα αποτελέσματα της νευροχειρουργικής επέμβασης είναι εντυπωσιακά με άμεση ύφεση όλων των συμπτωμάτων καθώς ο ασθενής επιστρέφει στην οικία του την επό-
Αντιμετώπιση με πρόσθια αυχενική προσπέλαση (δισκοκήλες Α4-Α5 και Α5-Α6)
μενη ημέρα πλήρως κινητοποιημένος και φυσικά στις καθημερινές του δραστηριότητες. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων δεν χρειάζεται μετεγχειρητικά άλλες θεραπείες όπως: φυσιοθεραπεία και γίνεται άμεση διακοπή όλων των φαρμάκων που ελάμβανε ο ασθενής. Αυτό που πρέπει να γίνει σαφές είναι ότι η επέμβαση θα πρέπει να γίνεται εγκαίρως πριν υπάρξει νευρολογικό έλλειμμα καθώς η αποκατάσταση του είναι χρονοβόρα και μερικές φορές όχι πλήρης. Παρόλο που υπάρχει η ανάπτυξη – εφεύρεση νέων τεχνικών με ελάχιστα παρεμβατικά μεθόδους και οι οποίες διαδίδονται ως πανάκεια, η αποτελεσματικότερη και ασφαλέστερη θεραπεία εξακολουθεί να είναι η μικροδισκεκτομή με πρόσθια αυχενική προσπέλαση και απαραίτητα με την χρήση του νευροχειρουργικού μικροσκοπίου. Πλέον η ηλικία δεν αποτελεί αντένδειξη για τις επεμβάσεις αυτές καθώς θεωρούνται επεμβάσεις χαμηλού κινδύνου.
6 ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Καρκίνος: Η αυξημένη κατανάλωση βιομηχανοποιημένων τροφίμων μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εκδήλωσης του ια πρόσφατη πολύ μεγάλη επιδημιολογική έρευνα με συμμετοχή επιστημόνων από τη Γαλλία και τη Βραζιλία έδειξε ότι η αυξημένη κατανάλωση βιομηχανοποιημένων τροφίμων, όπως είναι τα αναψυκτικά, τα πακεταρισμένα αλμυρά και γλυκά σνακ, τα ζαχαρούχα δημητριακά και τα αλλαντικά, αυξάνουν την πιθανότητα εκδήλωσης καρκινογένεσης. Οι επιστήμονες μελέτησαν 105.000 άτομα μέσης ηλικίας, για μια περίοδο 5 ετών, τα οποία έδωσαν λεπτομερείς πληροφορίες για την κατανάλωση 3.300 διαφορετικών τροφίμων.
Μ
Του Καραγιάννη Νικόλαου BSc, SRD, MPhil Κλινικός Διαιτολόγου Διατροφολόγου Ερευνητή Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι για κάθε 10 % αύξηση στην κατανάλωση βιομηχανοποιημένων τρο-
φίμων οι πιθανότητες εκδήλωσης καρκίνου αυξάνονταν κατά 12 %. Ο καρκίνος αποτελεί μια ασθένεια η οποία παρουσιάζει έντονες αυξητικές τάσεις και σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία το 2012 εκδηλώθηκαν παγκοσμίως 14,1 εκατομμύρια καινούργια περιστατικά, ενώ υπολογίζεται το 2035 να παρουσιαστούν 24 εκατομμύρια καινούργια περιστατικά καρκινογένεσης. Υπολογίζεται ότι το 42 % των καινούργιων περιστατικών καρκινογένεσης θα μπορούσαν να απο-
φευχθούν με το 19 % αυτών να οφείλεται στο κάπνισμα ενώ το 18 % οφείλονται στη λάθος διατροφή. Επίσης, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι η κατανάλωση βιομηχανοποιημένων τροφίμων και τροφίμων που έχουν υποστεί αυξημένη φυσική, βιολογική ή χημική επεξεργασία συνεχώς αυξάνεται παγκοσμίως και σε περιοχές όπως η Αμερική, η Ευρώπη, η Βραζιλία, ο Καναδάς και η Νέα Ζηλανδία η κατανάλωση βιομηχανοποιημένων τροφίμων συμβάλει στο 25 με 50 % της καθημερινής κατανάλωσης ενέργειας μέσω του φαγητού. Οι ακριβείς αιτίες που οδηγούν σε αυτή την καθολική αύξηση των επιπέδων καρκινογένεσης μπορεί να είναι η αυξημένη κατανάλωση διατροφικών στοιχείων όπως είναι το αλάτι, η ζάχαρη, το λίπος και πιο συγκεκριμένα το κορεσμένο λίπος, τα οποία υπάρχουν σε αυξημένη περιεκτικότητα στα βιομηχανοποιημένα τρόφιμα. Επίσης, οι συσκευασίες των βιομηχανοποιημένων τροφίμων μπορεί να μολύνουν τα τρόφιμα με πιθανόν επικίνδυνες για τον οργανισμό ουσίες. Εξίσου σημαντικό ρόλο στην καρκινογένεση μπο-
ρεί να παίζουν και διάφορες προσθετικές ουσίες, όπως είναι τα ενισχυτικά γεύσης, οι γαλακτωματοποιητές, τα προσθετικά χρώματα και οι γλυκαντικές ουσίες, που περιλαμβάνονται στα βιομηχανοποιημένα τρόφιμα. Αντίθετα, τρόφιμα τα οποία έχουν υποστεί πολύ μικρή επεξεργασία όπως είναι τα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια το ρύζι, τα ζυμαρικά, τα αυγά, το κρέας και το ψάρι δεν φάνηκε μέσα από την ανάλυση των δεδομένων να σχετίζονται με αυξημένες πιθανότητες καρκινογένεσης, ενώ τρόφιμα όπως είναι τα κονσερβοποιημένα λαχανικά, τα αποξηραμένα φρούτα, τα παστοποιημένα ψάρια και κρέατα, τα τυριά και τα ψωμιά του αρτοποιείου είναι λιγότερο ασφαλή από τα προαναφερμένα τρόφιμα αλλά πολύ πιο ασφαλή από τα βιομηχανοποιημένα τρόφιμα. Βλέπουμε λοιπόν ότι η ισορροπημένη διατροφή, που επιβάλει την ελάχιστη κατανάλωση βιομηχανοποιημένων τροφών, δεν είναι σημαντική μόνο για την διατήρηση χαμηλής σωματικής μάζας, αλλά μας εξασφαλίζει μακροζωία και υγεία.
ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ
7
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου Ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποτελεί την τρίτη συχνότερη αιτία θανάτων από καρκίνο διεθνώς. Αυτό οφείλεται στο ότι οι πολύποδες του παχέος εντέρου είναι αρκετά συχνοί, η συχνότητά τους μάλιστα αυξάνεται με την ηλικία.Το παχύ έντερο (κόλον) αποτελεί το τελευταίο τμήμα του γαστρεντερικού συστήματος και είναι υπεύθυνο για την απορρόφηση κυρίως του νερού και των ηλεκτρολυτών. Εκεί γίνεται ο σχηματισμός των κοπράνων τα οποία στη συνέχεια θα αποβληθούν. Το μήκος του παχέος εντέρου είναι περίπου 1,5 μέτρο. Το τελικό τμήμα του που έχει μήκος περίπου 15 εκατοστά αποτελεί το ορθό. Το ορθό είναι ουσιαστικά ο αποθηκευτικός χώρος του παχέος εντέρου και έχει χωρητικότητα 0,6 - 1,2 λίτρα. Ο βασικός ρόλος του ορθού είναι η αποβολή των κοπράνων (αφόδευση).
Ο
Του Κωνσταντίνου Μαραβέγια, MD, MSc, Χειρουργού, Επιστημονικού Δ/ντή Άνασσας Γενικής Κλινικής
Οι πολύποδες του παχέος εντέρου αυξάνονται σε συχνότητα όσο αυξάνεται η ηλικία και αποτελούν το πρώιμο καλόηθες στάδιο πριν τον καρκίνο. Το ένα τρίτο του πληθυσμού μετά τα 50 έχει κάποιο πολύποδα και το ποσοστό αυτό αυξάνεται στο 50% μετά την ηλικία των 70 ετών. Όπως έχει αποδειχθεί οι αδενωματώδεις πολύποδες είναι αυτοί που θα εξελιχθούν σε κακοήθεια. Η μετατροπή ενός πολύποδα σε κακοήθη γίνεται με αρκετά βραδύ ρυθμό οπότε προλαβαίνουμε με την κολονοσκόπηση να τον ανακαλύψουμε εγκαίρως και να τον αφαιρέσουμε. Χρειάζονται 5-10 έτη για να εξελιχθεί ένας πολύποδας σε καρκίνο. Συνεπώς κάνοντας την πρώτη κολονοσκόπηση στην ηλικία των 50 ετών και επαναλαμβάνοντας ανά 5ετία προλαμβάνουμε τη νόσο και αποφεύγουμε την ανάγκη για χειρουργική επέμβαση. Το μέγεθος του πολύποδα, η μορφολογία και η σύσταση του επηρεάζουν την πιθανότητα ανάπτυξης κακοήθειας. Οι πολύποδες που είναι μικρότεροι από 1 εκ. σπάνια κρύβουν κακοήθεια (1,5%), ενώ πάνω από 2 εκ το ποσοστό κακοήθειας φτάνει σχεδόν στο 50%. Όταν κατά την κολονοσκόπηση βρεθεί κάποιος πολύποδας αυτός θα πρέπει να αφαιρείται και να αποστέλλεται για βιοψία. Εφόσον δεν υπάρχει κακοήθεια στη βιοψία και η αφαίρεση είναι ολική δεν χρειάζεται περαιτέρω θεραπεία. Στην περίπτωση κακοήθειας συνιστάται παραπομπή για χειρουργική εκτίμηση και αντιμετώπιση. Ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποτελεί την 3η συχνότερη κακοήθη νόσο στις γυναίκες μετά τον πνεύμονα και το μαστό
και ομοίως στους άντρες μετά τον πνεύμονα και τον προστάτη. Η συνήθης ηλικία εμφάνισης του είναι μετά το 50ο έτος και για αυτό προτείνεται η πρώτη κολονοσκόπηση να γίνεται στην ηλικία αυτή και εάν είναι φυσιολογική να επαναλαμβάνεται ανά 5 έτη. Εξαίρεση στον παραπάνω κανόνα αποτελούν οι κληρονομικές μορφές που εμφανίζονται σε μικρότερες ηλικίες στην περίπτωση αυτή συστήνεται κολονοσκόπηση στους άμεσους συγγενείς τουλάχιστον μια 10ετία νωρίτερα από την ηλικία εμφάνισης του καρκίνου στο συγγενικό πρόσωπο. Αν για παράδειγμα ένας γονιός εμφανίσει καρκίνο στο έντερο σε ηλικία 40 ετών θα πρέπει τα παιδιά του να ελεγχθούν με κολονοσκόπηση πριν τα 30. Τα μισά περιστατικά καρκίνου παχέος εντέρου εντοπίζονται στο ορθό και το σιγμοειδές, τα τελικά τμήματα του παχέος εντέρου που εκεί παραμένουν τα κόπρανα πριν αποβληθούν και συνεπώς εί-
ναι περισσότερο εκτεθειμένα στα τοξικά απόβλητα του οργανισμού. Ο καρκίνος παχέος εντέρου έχει καλή πρόγνωση αν αντιμετωπιστεί έγκαιρα και σωστά. Η θεραπεία του περιλαμβάνει τη σωστή ογκολογική επέμβαση σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία όταν ο όγκος ξεφεύγει από τα όρια του εντέρου είτε με τη μορφή τοπικής επέκτασης είτε με τη μορφή μεταστάσεων σε λεμφαδένες. Η ένταξη του ασθενή στο κατάλληλο ογκολογικό πρωτόκολλο είναι απόφαση της διεπιστημονικής ομάδας που συνήθως αποτελείται από το χειρουργό, τον ογκολόγο, τον ακτινοθεραπευτή και τον ενίοτε τον παθολογοανατόμο. Το παχύ έντερο (κόλον) βρίσκεται μέσα στην κοιλιακή χώρα και κρέμεται από μια «μεμβράνη» λίπους το μεσόκολο το οποίο περιέχει το λίπος, τα αγγεία (αρτηρίες και φλέβες), τα νεύρα και τους λεμφαδένες του παχέος εντέρου. Οι λεμφαδένες είναι μικροσκοπικοί αδένες υπεύθυνοι για την άμυνα του οργανισμού τόσο απέναντι στα μικρόβια όσο και απέναντι στα καρκινικά κύτταρα και αποτελούν την πρώτη θέση εντόπισης των μεταστάσεων. Η ογκολογική επέμβαση στο παχύ έντερο διαφέρει από μια οποιαδήποτε επέμβαση εντέρου, επειδή πρέπει να αφαιρείται το σύνολο του πάσχοντος τμήματος μαζί με τους λεμφαδένες και τα αγγεία του ασχέτως εάν ο όγκος καταλαμβάνει μόνο ένα πολύ μικρό κομμάτι.
Η επιβεβαίωση ότι η επέμβαση ακολουθεί τους ογκολογικούς κανόνες προέρχεται από τη βιοψία του αφαιρεθέντος παχέος εντέρου. Οι κανόνες συνοψίζονται παρακάτω: 1) Τα όρια εκτομής του παχέος εντέρου θα πρέπει να είναι υγιή (καθαρά) και τουλάχιστον 5 εκατοστά μακριά από τον όγκο (εξαιρείται το ορθό που εκεί το όριο είναι το 1εκ). 2) Οι λεμφαδένες που αφαιρέθηκαν μαζί με το έντερο να είναι τουλάχιστον 11. Ο αριθμός αυτός λεμφαδένων θεωρείται αναγκαίος για να μπορεί να γίνει σταδιοποίηση του καρκίνου παχέος εντέρου. 3) Να μην υπάρχει υπόλοιπο όγκου που παρέμεινε μέσα στον ασθενή. Με αυτούς τους κανόνες μπορούμε να εκτιμήσουμε την ποιότητα της επέμβασης. Η ογκολογική επέμβαση εξασφαλίζει τη μέγιστη επιβίωση στον ασθενή και βοηθάει να επιτύχουμε το καλύτερο αποτέλεσμα από τη χημειοθεραπεία. Συνοψίζοντας ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ο τρίτος σε συχνότητα καρκίνος σε άντρες και γυναίκες. Η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου εντέρου στη διάρκεια της ζωής μας είναι περίπου 5%. Το 90% των νέων περιστατικών καρκίνου εντέρου εμφανίζονται σε ηλικίες άνω των 50 ετών. Όσοι έχουν συγγενείς πρώτου βαθμού με καρκίνο του εντέρου έχουν διπλάσιο κίνδυνο να εμφανίσουν την νόσο.
8 ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Πόνοι στα πόδια ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ρόνιοι πόνοι στα πόδια επηρεάζουν έντονα την ποιότητα ζωής και την ψυχική υγεία των ασθενών. Ιδιαίτερα όταν οι ασθενείς είναι νέοι και δεν μπορούν εύκολα να εξηγήσουν την αιτία. Συχνά υπάρχει και φόβος που επηρεάζει ακόμη περισσότερο την ένταση του πόνου. Όπως πάντα πρέπει να έχουμε ένα λεπτομερές ιστορικό, προσωπικό και οικογενειακό του ασθενούς , να γίνει κλινική εξέταση όλων των συστημάτων και μετά να ακολουθήσουν περαιτέρω διαγνωστικές εξετάσεις.
Χ
Του ΙΣΑΑΚ ΤΟΠΑΛΙΔΗ ΙΑΤΡΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ, Τ. ΕΠΙΜΕΛΗΤΗ ΑΓΓΕΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΝ/ΜΙΟΥ ΕΣΣΕΝ ΜΕΛΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ , ΓΕΡΜΑΝΙΚΗΣ ΑΓΓΕΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΦΛΕΒΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ
Αγγειολογικά έχουμε τρεις σοβαρές αιτιολογίες για πόνους στα πόδια.
ηρεμία με έντονο οίδημα του ποδιού. Χαρακτηριστικά μπορεί να έχει προηγηθεί κάποιο χειρουργείο, κλινοστατισμός, εγκυμοσύνη αλλά και σε περιπτώσεις Οικογενειακής Θρομβοφιλίας. Η κίνηση είναι επίπονη και πρέπει ο ασθενής άμεσα να επισκεφθεί τον Ιατρό. Στις Θρομβώσεις των Φλεβών η διάγνωση γίνεται πάρα πολύ γρήγορα και αμέσως ακολουθεί η θεραπεία με αντιπηκτικά για 6-12 μήνες, για την εν τω βάθη φλεβοθρόμβωση, ή για 2-3 εβδομάδες για την επιπολής. Ο ασθενής πρέπει να φορέσει και αντιθρομβωτικές κάλτσες. Έτσι μπορεί να αποφευχθεί μια Πνευμονική Εμβολή η το Μεταθρομβωτικό Σύνδρομο
Τη Χρόνια Φλεβική Ανεπάρκεια με ή χωρίς κιρσοειδείς διατάσεις των φλεβών. Συνήθως μετά από εγκυμοσύνες αλλά και από μικρή ηλικία μπορεί να χαλαρώσουν η να καταστραφούν οι βαλβίδες των φλεβών στο επιφανειακό σύστημα με αποτέλεσμα τα πόδια να πρήζονται και να πονούν, να κάνουν μελαχρώσεις και συχνά “άτονα έλκη” σε προχωρημένα στάδια. Ο πόνος είναι περισσότερο σε ηρεμία και ειδικά όταν στεκόμαστε πολλές ώρες όρθιοι. Στη Χρόνια Φλεβική ανεπάρκεια με Κιρσοειδείς Διατάσεις των Φλεβών ο Ασθενής πρέπει να φοράει ειδικές Κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης και να
Περιφερική Αποφρακτική Αρτηριακή Νόσος που εμφανίζεται ιδιαίτερα σε ασθενείς με Σακχ. Διαβήτη, Κάπνισμα, Υπέρταση,Υπερλιπιδαιμία, Παχυσαρκία. Εδώ ο πόνος είναι χαρακτηριστικά για μεγάλο διάστημα μόνο στο περπάτημα. Ο ασθενής αναφέρει πως μετά από 300-400 μέτρα νοιώθει πόνο στο πόδι (Νόσος των Βιτρινών-Διαλείπουσα Χωλότητα). Μόλις σταματήσει, περνάει πολύ γρήγορα. Σε προχωρημένα στάδια έχουμε όμως και πόνο ηρεμίας. Κατά την ψηλάφηση
γίνει ανάλογα με την περίπτωση η Χειρουργείο με Σαφηνεκτομή η Θεραπεία των Κιρσών με τη Μέθοδο του Σκληρυντικού Αφρού Την επιπολής Θρομβοφλεβίτιδα και την εν τω βάθη Φλεβοθρόμβωση (εικ 1,2). Εδώ ο πόνος είναι ξαφνικός, έντονος, σε
των αρτηριών περιφερικά έχουμε μια πρώτη ένδειξη για την ύπαρξη αυτής της Νόσου, διότι η ψηλαφιούνται αμυδρά η δεν ψηλαφιούνται καθόλου (εικ . 6-9) Σπανιότερες αγγειολογικές αιτίες είναι οι αγγειίτιδες, ανευρύσματα φλεβών και αρτηριών κάτω άκρων κ.ά.
Η διάγνωση γίνεται πολύ εύκολα, γρήγορα και αναίμακτα με την αγγειολογική εξέταση με Έγχρωμο ΤΡΙΠΛΕΞ των αγγείων (εικ 1,2) που περιλαμβάνει Κοιλιακή Αορτή, Αρτηρίες Κάτω Άκρων και Φλέβες Κάτω Άκρων, Μέτρηση Σφυροβραχιόνιου Δείκτη με Ντόππλερ. Στις Αποφράξεις των Αρτηριών (πρέπει να γίνει γρήγορα η σωστή διάγνωση για να γίνει στη συνέχεια ψηφιακή αγγειογραφία σε Νοσοκομείο και να ακολουθήσει αγγειοπλαστική με ΣΤΕΝΤ η Εγχείρηση BYPASS. Το ποια Θεραπεία θα ακολουθήσουμε και το αποτέλεσμα της Θεραπείας εξαρτάται από το στάδιο της νόσου. Όσο πιο νωρίς εντοπίσουμε την στένωση, πριν γίνει απόφραξη, τόσο μικρότερη επέμβαση, τόσο καλύτερο το μετεγχειρητικό αποτέλεσμα και μπορεί να αποφευχθεί περαιτέρω επιδείνωση με γάγγραινα κλπ. Όμως χρόνιους πόνους στα πόδια κάνουν και άλλες παθήσεις από διαφορετικά συστήματα όπως Ορθοπεδικά και Νευρολογικά. Ό ασθενής μπορεί να έχει πρόβλημα με Σπονδυλική Στένωση και να έχει από αυτό πόνους στο περπάτημα. Επίσης μπορεί να
έχει Οστεοαρθρίτιδα στο ισχίο η στα γόνατα, κύστη BAKER στα γόνατα. Όπως και σε Νευροπάθειες λόγω έλλειψης Βιταμινών η στο σύνδρομο Restless-Legs με έντονη ανησυχία στα πόδια με κράμπες και νυχτερινούς πόνους. Αρκετές φορές όμως συνυπάρχουν αγγειολογικά, ορθοπεδικά και νευρολογικά προβλήματα. Σε αυτές τις περιπτώσεις όμως η εξέταση του Αγγειολόγου κλινικά και με το Αγγειογράφημα - ΤΡΙΠΛΕΞ μπορεί πολύ εύκολα και γρήγορα να δώσει απαντήσεις για την αιτιολογία η να οδηγήσει σε περαιτέρω εξετάσεις με ακτινογραφία, αξονική η μαγνητική τομογραφία, εξέταση από νευρολόγο, ηλεκτρομυογράφημα και νευρολογική εξέταση, μικροβιολογικές εξετάσεις κλπ. Η σωστή συνεργασία αυτών των ειδικοτήτων μπορεί γρήγορα να οδηγήσει στην σωστή διάγνωση και από εκεί στην κατάλληλη θεραπεία για να έχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για τον ασθενή, ο οποίος μπορεί να λυτρωθεί από τους χρόνιους πόνους στα πόδια με σοβαρές συνέπειες για την σωματική και ψυχική του υγεία.
ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ
9
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Και όμως: Η βιταμίνη D λείπει από τα Ελληνόπουλα! υτό που γνωρίζαμε ήδη: Η βιταμίνη D είναι ένας σημαντικός παράγοντας που υποβοηθά την σκελετική ανάπτυξη του οργανισμού. Λόγω αυτού, στα παιδιά μας αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Γνωρίζουμε ακόμη ότι μπορούμε να την πάρουμε εξωγενώς από συμπληρώματα ή τροφές ή και να φτιάξουμε τη δική μας βιταμίνη D από τον ήλιο. Αυτό που κατανοήσαμε τα τελευταία λίγα χρόνια: Τα επίπεδα βιταμίνης D που ουσιαστικά ένα παιδί προσλαμβάνει από το διαιτολόγιο του είναι μικρά. Ακόμη, η εκτεταμένη χρήση αντηλιακών, μπλοκάρει μεν τις υπεριώδεις ακτίνες του ηλίου, αλλά μαζί με αυτές ουσιαστικά μπλοκάρει και τη μετατροπή της προβιταμίνης που βρίσκεται στο δέρμα μας.
Α
δεν είναι απλά «για τα κόκκαλα» όπως πιστεύαμε. Ο ρόλος της απλώνεται στο ανοσοποιητικό και το αναπνευστικό, αλλά και στον μεταβολισμό του οργανισμού μας. Του Γεώργιου Χαρίτου Ειδικού Παιδίατρου drharitos.blogspot.com Αυτό που προσπαθούμε να διαπιστώσουμε: Η συζήτηση γύρω από την βιταμίνη D είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και ολοένα πολυπλοκότερη. Υπάρχει τα τελευταία χρόνια ένας μεγάλος όγκος βιβλιογραφίας και έρευνας που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η βιταμίνη D
Τι ευθύνεται για τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D στα Ελληνόπουλα ; A. Τα παιδιά μας περνούν ολοένα και λιγότερες ώρες σε εξωτερικούς χώρους. Η τηλεόραση και το τάμπλετ έχουν αντικαταστήσει την αλάνα και τη γειτονιά. B. Η κατάχρηση του αντηλιακού από τους ανοιξιάτικους ακόμη μήνες. Γ. Η χαμηλή συμμόρφωση των γονέων στην καθημερινή χορήγηση βιταμίνης D που συστήνεται στα βρέφη.
Οι συχνές ερωτήσεις γύρω από τη βιταμίνη D «Θηλάζω. Γιατί πρέπει το μωρό μου να πάρει βιταμίνη D ;» Το μητρικό γάλα αδυνατεί συνήθως να καλύψει τις ανάγκες του βρέφους σε βιταμίνη D, η οποία σε αυτές τις περιπτώσεις χορηγείται εξωγενώς. Τα βρέφη έχουν ημερήσιες ανάγκες μεγαλύτερες των 400 iu σε βιταμίνη D ημερησίως. «Και γιατί να μην την πάρω εγώ και να περάσει στο μωρό μέσα από το γάλα μου;» Η βιταμίνη D δεν φτάνει σε ικανοποιητικές συγκεντρώσεις στο μητρικό γάλα. Για να πιάσει τα κατώτερα αποδεκτά επίπεδα, φαίνεται ότι η θηλάζουσα πρέπει να λαμβάνει τεράστιες ποσότητες εξωγενώς που μπορεί να υπερβαίνουν τις 6.000 μονάδες ημερησίως. «Το δικό μου μωρό πίνει βρεφικό γάλα σε
σκόνη. Χρειάζεται βιταμίνη D;» Το ξένο γάλα είναι εμπλουτισμένο σε βιταμίνη D, αλλά και πάλι, για να προσλάβει το μωρό μας την απαιτούμενη ποσότητα βιταμίνης D καθημερινά, πρέπει να καταναλώνει στο κατ’ ελάχιστον ποσότητες βρεφικού γάλακτος 7501000 ml την ημέρα, πράγμα το οποίο δεν συμβαίνει κατά τους πρώτους μήνες της ζωής. Συμπερασματικά : Η βιταμίνη D αποκτά ολοένα και περισσότερες καινούριες σημασίες και ρόλους στον οργανισμό. Η χορήγησή της στα παιδιά μας πρέπει να γίνεται εμπεριστατωμένα. Στο ιατρείο μας, προτείνουμε την ανίχνευση των επιπέδων αυτών πριν την συμπλήρωση του έτους. Η εμπειρία δείχνει ότι ένα μεγάλο μέρος των βρεφών έχουν ανεπαρκή επίπεδα βιταμίνης D. Η πρώιμη αναγνώρισή τους μας δίνει και το περιθώριο της έγκαιρης παρέμβασης.
10 ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Ανοια και Alzheimer: oι φροντιστές μιλούν «Ο φροντιστής ως ακροβάτης» Πάνω - Κάτω Δεξιά - Αριστερά Ηρεμία - Άγχος Νύχτα - Μέρα Πού να μπορέσω να ισορροπήσω; Έχω δυνάμεις; Έχω όρια; Πού θα φτάσω; Θα αντέξω;
«Ο ασθενής ακροβατεί και αυτός» Χάνεται… στον κόσμο και στο μυαλό του. Χαμογελάει αλλά δεν νιώθει γιατί. Το πάνω και το κάτω δεν το γνωρίζει. Την νύχτα και τη μέρα δεν την ξεχωρίζει. Φοβάται, που χάνεται, αλλά δεν το ξέρει. Πώς θα ισορροπήσει; Και πώς θα νιώσει το άδειασμα του μυαλού του;
Φ εύγω όταν νιώθω πίεση Ρ εμβάζω Ο ργανώνω το χρόνο μου Ν ιώθω πίεση Τ ηρώ αποστάσεις Ι δανική συμβίωση Ζ ω Ω ριμάζω
Κείμενα από μέλη της Ομάδας Υποστήριξης Φροντιστών, με την ευγενική παραχώρηση των συγγραφέων τους
Της Γεωργιάδου Ιωάννας, Κοινωνική-Κλινική Ψυχολόγος Μ.Α.Ν.Α. Συστημική Ψυχοθεραπεύτρια Κέντρου ΠΟΡΕΙΑ ΥΓΕΙΑΣ
Πώς εξελίσσεται η λειτουργία των Ομάδων Υποστήριξης Φροντιστών; Στη Μονάδα Αντιμετώπισης Νόσου Alzheimer Βόλου λειτούργησαν μέσα στο τελευταίο δωδεκάμηνοι δυο ομάδες υποστήριξης Φροντιστών, η μία από τον Μάρτιο 2017 και η άλλη από τον Σεπτέμβριο 2017. Σε σχέση με την πρώτη ομάδα, οι ηλικίες των συμμετεχόντων κυμαίνονταν από τα 46 έως και τα 82 έτη με μέσο όρο ηλικίας τα 61,5 έτη. Επρόκειτο για 10 διαφορετικά άτομα 9 γυναίκες και 1 άνδρα, που συνδέονταν με ασθενείς είτε ως σύζυγοι, είτε ως παιδιά είτε εξαγχιστείας.
Αυτά τα διαφορετικά επίπεδα της άνοιας, δε σημαίνουν και διαφορετικές ανάγκες φροντιστών; Πώς μπορούν οι
Στο διά ταύτα, πόσο ικανοποιημένοι δηλώνουν οι φροντιστές από τη συμμετοχή τους στην ομάδα υποστήριξης; Με βάση μια μικρή έρευνα που πραγματοποιήθηκε στην πολύμηνη ομάδα, καθώς μας ενδιαφέρει η προσωπική άποψη των φροντιστών, σημειώθηκε ποσοστό συνολικής ικανοποίησης 94,67%. Ειδικότερα διερευνήθηκε η ικανοποίηση των φροντιστών σε τρεις τομείς: Α)Τη διάρκεια και τη συχνότητα διεξαγωγής της ομάδας, με ποσοστό ικανοποίησης 84,44%. Β) Τη διαδικασία, τη σχέση με την ομάδα και το αίσθημα εχεμύθεια και ασφάλειας, με ποσοστό ικανοποίησης 100%. Γ) Την ποιότητα της υποστήριξης που λαμβάνουν (γνωστική υποστήριξη, συναισθηματική υποστήριξη, και συνοδεία κατά την προσωπική τους ανάπτυξη) με ποσοστό ικανοποίησης 97,78%. Πείτε μας, με απλά λόγια, τι κάνει ο ψυχολόγος που συντονίζει μια τέτοια ομάδα; Ο συντονιστής ακούει ενεργητικά, δημιουργεί ένα πλαίσιο ασφάλειας και προστασίας και ασκεί παρεμβάσεις, όπως: ελεύθερη (συνειρμική) γραφή, βιωματικές ασκήσεις συναισθηματικής ενημερότητας (αναγνώριση, διάκριση, έκφραση συναισθημάτων), απαντήσεις και λύσεις σε λειτουργικά προβλήματα και δυσκολίες διαχείρισης καθημερινών αναγκών που απορρέουν από την άνοια (ζητήματα ευκολότερης ένδυσης και υπόδυσης, τήρησης της υγιεινής, διασφάλισης της κατάλληλης διατροφής, ελέγχου της λήψης φαρμακευτικής αγωγής, πρόληψης των τάσεων φυγής), ασκήσεις διαχείρισης του άγχους.
Πρόκειται μόνο για φροντιστές που οι συγγενείς τους παρακολουθούνται στη Μονάδα; Όχι απαραίτητα, οι ομάδες υποστήριξης φροντιστών είναι ανοιχτές σε όλους τους φροντιστές. Για παράδειγμα, στην ομάδα που σας ανέφερα, το 60% των φροντιστών συγγενεύουν με ασθενείς που είναι καταγεγραμμένοι και λαμβάνουν υπηρεσίες ως ωφελούμενοι της Μονάδας, αλλά το 40% των φροντιστών δεν έχουν κάποια άλλη συνεργασία με τη Μονάδα. Ποιο είναι το γνωστικό επίπεδο αυτών των ασθενών, δηλαδή πόσο πρέπει να προχωρήσει η άνοια πριν ο φροντιστής ζητήσει υποστήριξη για τον εαυτό του; Ιδανικά ο φροντιστής χρειάζεται να εξασφαλίσει υποστήριξη για τον εαυτό του από την πρώτη στιγμή κατά την οποία γνωστοποιείται η άνοια. Στα πρώτα στάδια της νόσου, όσο ο ασθενής είναι λειτουργικός και μπορεί να καλύψει μόνος πολλές από τις ανάγκες του, ο φροντιστής μπορεί να μη νιώθει σοβαρή επιβάρυνση, ωστόσο ήδη μπορεί να αξιοποιήσει πολλές πρακτικές πληροφορίες και να προετοιμαστεί για το σωματικό, συναισθηματικό και κοινωνικό βάρος που θα προκληθεί από την εξέλιξη της νόσου και τις αυξανόμενες ανάγκες φροντίδας. Οι φροντιστές οι οποίοι συμμετέχουν για παράδειγμα στην ομάδα που συζητάμε, περιθάλπουν ασθενείς οι οποίοι πάσχουν από σοβαρού βαθμού ανοϊκή διαταραχή έως και ήπιου βαθμού γνωστική ανεπάρκεια, με μέσο όρο ηλικίας τα 76.3 έτη (από 69 έως 83 έτη).
σφαλίσει και την κάλυψη του σταδιακά ανήμπορου γονέα που, προοδευτικά χάνει την αυτονομία του λόγω των συμπτωμάτων της άνοιας. Επιπλέον, ακροβατεί ανάμεσα στην επιτακτική ανάγκη να φροντίζει τον ασθενή, αλλά και στην ανθρώπινη και επίσης σημαντική ανάγκη να φροντίσει τον εαυτό του.
διαφορετικές ανάγκες των φροντιστών να καλυφθούν μέσα στην ίδια ομάδα; Οι Ομάδες Υποστήριξης Φροντιστών αξιοποιούν ακριβώς αυτήν τη διαφορετικότητα που περιγράψατε. Την αξιοποιούμε προς όφελος των φροντιστών. Πώς γίνεται αυτό; Με την αμοιβαία στήριξη, με την ενσυναίσθηση, με τη βαθιά κατανόηση. Οι φροντιστές ασθενών σε περισσότερο προχωρημένο στάδιο παρέχουν τη γνώση τους και βοηθούν με πληροφορίες και συμβουλές τους φροντιστές των ασθενών σε αρχικό στάδιο. Και αυτοί πάλι, μεταφέρουν την ελπίδα και υπενθυμίζουν ότι ο φροντίδα είναι μια ακροβασία ανάμεσα στον φροντιστή και στον ασθενή. Η φροντίδα είναι ακροβασία; Τι εννοείτε; Ο φροντιστής ενός ανοϊκού ασθενούς βιώνει ένα εικοσιτετράωρο με πολλαπλούς ρόλους. Καθώς χρειάζεται ήδη να ανταποκριθεί στις ποικίλες και αντικρουόμενες ανάγκες των οικείων του -συζύγου και παιδιών, εργασιακού και κοινωνικού περιβάλλοντος- ακροβατώντας σε μια ασταμάτητη δοκιμασία ισορροπίας, βρίσκεται ξαφνικά στη δύσκολη θέση να εξα-
Δώστε μας λίγες περισσότερες πληροφορίες για τις Ομάδες υποστήριξης Φροντιστών Η Μονάδα Αντιμετώπισης Νόσου Alzheimer Βόλου, αποτελεί έναν εξειδικευμένο χώρο που παρέχει δωρεάν υποστήριξη σε συγγενείς φροντιστές ασθενών με άνοια και Alzheimer. Πρόκειται για υποστήριξηπου παρέχεται είτε ατομικά, σε συνεδρίες συμβουλευτικής, είτε ομαδικά, στις νέες ομάδες υποστήριξης φροντιστούν που θα ξεκινήσουν να λειτουργούν. Στις Ομάδες Υποστήριξης Φροντιστών ασθενών με άνοια συμμετέχουν σύζυγοι, τέκνα και άλλοι συγγενείς και περιθάλποντες ατόμων που πάσχουν από νόσο Alzheimer ή άλλον τύπο άνοιας. Στόχος των ομάδων είναι: ● η ενημέρωση και ψυχοεκπαίδευση για θέματα σχετικά με την άνοια, ● η εξάσκηση σε δεξιότητες φροντίδας ασθενών με άνοια, ● η ψυχολογική υποστήριξη στη διαχείριση του ψυχικού φορτίου που προκαλεί η νόσος στην οικογένεια. Ιδιαίτερη φροντίδα δίνεται στη δημιουργία ενός κλίματος ασφάλειας και εμπιστοσύνης τόσο με το συντονιστή της ομάδας όσο και με το σύνολο της ομάδας. Η συμμετοχή στις Ομάδες Υποστήριξης Φροντιστών ασθενών με άνοια είναι δωρεάν. Ο αριθμός των συμμετεχόντων στις Ομάδες Υποστήριξης Φροντιστών είναι περιορισμένος. Για δηλώσεις συμμετοχής και πληροφορίες επικοινωνείτε στα τηλέφωνα: 24210 31227 από Δευτέρα έως Παρασκευή 9.00-13.00.
ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ
11 ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Τι είναι η υπνική άπνοια; να πολύ μεγάλο ποσοστό ανθρώπων, όχι μόνο ροχαλίζουν το βράδυ ενώ κοιμούνται, αλλά κάνουν και άπνοιες. Σαν άπνοια μπορούμε να ορίσουμε οποιαδήποτε διακοπή της αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου, ο χρόνος της οποίας διαρκεί 10 ή και περισσότερα δευτερόλεπτα. Όταν δε, κατά τη διάρκεια του ύπνου παρουσιάζονται περισσότερες από 10 άπνοιες, τότε έχουμε να κάνουμε με το Σύνδρομο Υπνικής Άπνοιας. Είναι μια κατάσταση που σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να πάρουμε αψήφιστα και ίσως κρύβει πολλά περισσότερα οργανικά προβλήματα. Αυτό οφείλεται στο εξής γεγονός: Όταν κάνουμε άπνοια, και η αναπνοή μας δεν λειτουργεί φυσιολογικά, το οξυγόνο στο αίμα μειώνεται. Ο εγκέφαλος λαμβάνει το μήνυμα και τίθεται σε συναγερμό. Η διέγερση αυτή του εγκεφάλου, διακόπτει τον βαθύ ύπνο προκειμένου να επανέλθει ο τόνος των μυών και να επιτραπεί πάλι η αναπνοή. Είναι το σημείο που όταν κοιμάται κάποιος και παρουσιάζει άπνοια, ξυπνάει ξαφνικά, σχεδόν πετάγεται, σαν να “πνίγεται”, σαν να μην μπορεί να ανασάνει σαν να παθαίνει ασφυξία.
Ε
Του κ. Χρήστου Δάενα Πνευμονολόγου, Υπεύθυνου Πνευμονολογικού Τμήματος Άνασσα Γενικής Κλινικής
Αληθεύει ότι μόνο οι παχύσαρκοι κάνουν άπνοιες; Οι παράγοντες που δημιουργούν ή και επιδεινώ-
νουν την υπνική άπνοια, είναι πολλοί και κάποιοι από αυτούς μπορούν να αντιμετωπιστούν από τον ίδιο τον άνθρωπο με λίγη προσπάθεια. Η παχυσαρκία είναι ένας βασικότατος παράγοντας, όπως επίσης και το κάπνισμα ή η λήψη αλκοόλ, τα βαριά γεύματα πριν τον ύπνο. Άλλοι παράγοντες που ευθύνονται για την άπνοια και το ροχαλητό είναι τα διάφορα νευρομυικά νοσήματα, οι ανατομικές ανωμαλίες του ρινοφάρυγγα (πχ υπερβολικά μεγάλη σταφυλή, ή υπερμεγέθεις αμυγδαλές), ο υποθυροειδισμός κ.α. Επίσης, κάποια επαγγέλματα σχετίζονται με υψηλότερα ποσοστά νόσησης, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τους επαγγελματίες οδηγούς.
Πώς είναι η ζωή ενός ανθρώπου με υπνική άπνοια; Τα κύρια συμπτώματα που παρατηρούνται είναι: έντονο ροχαλητό, ανήσυχος ύπνος, συχνές αφυπνίσεις με έντονη επιθυμία για αέρα ή για ούρηση, νυκτερινές καούρες ή στηθάγχη ή αίσθημα παλμών, ιδρώτες, εφιάλτες, παραμιλητό, υπνοβασία. Κατά της διάρκεια της ημέρας: ημερήσια υπνηλία και το αίσθημα κούρασης. Επιπλέον μπορεί να εμφανίζονται τα εξής:Πρωινός πονοκέφαλος, ξηροστομία και πονόλαιμος. Αίσθημα ότι ο ύπνος δεν ήταν αρκετός ή δεν προσέφερε ξεκούραση. Δυσκολία συγκέντρωσης ή διαταραχές μνήμης, προσοχής και συγκέντρωσης. Αποτομες αλλαγες στη διαθεση, ευερεθιστότητα ή επιθετικότητα, καταθλιψη. Κάποια άτομα με υπνική άπνοια δεν παρουσιάζουν συμπτώματα, ή έστω δεν γνωρίζουν ότι τα εμφανίζουν. Μπορεί να θεωρούν φυσιολογικό το γεγονός ότι ροχαλίζουν ή ότι νιώθουν συχνά κουρασμένοι. Πώς γίνεται η διάγνωση του προβλήματος; Εάν ο γιατρός σας υποψιάζεται ότι εμφανίζετε άπνοιες θα σας προτείνει να κάνετε ένα τεστ που ονομάζεται “πολυκαταγραφικήμελέτη ύπνου”. Ο εξεταζόμενος κοιμάται κανονικά για ένα βράδυ και μέσω καλωδίων καταγράφονται διάφορες μετρήσεις (ηλεκτροεγκεφαλο/καρδιο/οφθαλμο και μυογράφημα, οξυγόνο αίματος, ακριβής στάση σώματος, ροή και θερμοκρασία αέρα) σε ειδική συσκευή. Καταγράφονται τα στάδια του ύπνου, οι αφυπνίσεις, οι αποκορεσμοί (πτώση οξυγόνου), αρρυθμίες - ταχυ-
καρδίες και βραδυκαρδίες, κινήσεις των άκρων, άπνοιες(πλήρης διακοπή τηςροής του αέρα προς του πνεύμονες) και υπόπνοιες (διακοπή της ροής του αέρα προς του πνεύμονες κατά τουλάχιστον 70%). Το κύριο ζητούμενο είναι ο δείκτης άπνοιας-υπόπνοιας.Με τα νεότερα φορητά μηχανήματα ο εξεταζόμενος μπορεί να μετακινείται ελεύθερα, χωρίς να πρέπει να παραμείνει καθηλωμένος σε μια θέση, κάτι που στα παλαιότερα μοντέλα καθιστούσε δύσκολη την εξέταση. Γιατί είναι τελικά σημαντικό να γνωρίζουμε αν έχουμε άπνοιες και πως να τις αντιμετωπίσουμε; Οι συνέπειες της υπνικής άπνοιας μπορεί να είναι δυσάρεστες για τον άνθρωπο εάν το αφήσει και δεν επισκεφθεί ένα ιατρό.Οι ασθενείς δεν λαμβάνουν επαρκή και ποιοτικό ύπνο και αισθάνονται συχνά κουρασμένοι και αδύναμοι. Έτσι, έχουν αυξημένο ρίσκο για τροχαία ατυχήματα αλλά και άλλου είδους ατυχήματα. Η καρδιά και ο εγκέφαλος επηρεάζονται άμεσα και αυτό είναι κάτι που πρέπει να μας απασχολεί. Αρρυθμίες. αρτηριακή ή πνευμονική υπέρταση, στηθάγχη, έμφραγμα του μυοκαρδίου. Επιπρόσθετα, επιληψία ή εγκεφαλικά επισόδια μπορεί να προκύψουν από το σύνδρομο της υπνικής άπνοιας. Ακόμη και ο αιφνίδιος θάνατος σχετίζεται με σοβαρές περιπτώσεις του συνδρόμου.Στόχος μας είναι ο μηδενισμός των απνοιών, ώστε να μπορέσουμε να προλάβουμε όλα τα υπόλοιπα νοσήματα που συνοδεύουν την υπνική άπνοια.
Θεραπεία στυτικής δυσλειτουργίας στυτική δυσλειτουργία επηρεάζει σχεδόν το 30% των ανδρών ηλικίας άνω των 40 ετών. Ο μηχανισμός της στύσης βασίζεται στη διόγκωση των αρτηριών με αποτέλεσμα την αύξηση της ροής του αίματος στα σηραγγώδη σώματα του πέους κατά τη σεξουαλική διέγερση. Οι φλέβες στη συνέχεια συστέλλονται ώστε να εγκλωβίσουν το αίμα στα σηραγγώδη σώματα και να διατηρηθεί η στύση.
Η
Του Αθανάσιου Ζαχαρίου Χειρουργού Ουρολόγου MD, PhD, FEBU Η στυτική δυσλειτουργία επηρεάζει σχεδόν το 30% των ανδρών ηλικίας άνω των 40 ετών. Ο μηχανισμός της στύσης βασίζεται στη διόγκωση των αρτηριών με αποτέλεσμα την αύξηση της ροής του αίματος στα σηραγγώδη σώματα του πέους κατά τη σεξουαλική διέγερση. Οι φλέβες στη συνέχεια συστέλλονται ώστε να εγκλωβίσουν το αίμα στα σηραγγώδη σώματα και να διατηρηθεί η στύση. Το 70% των περιπτώσεων της στυτικής δυσλειτουργίας οφείλονται σε νοσήματα του καρ-
διαγγειακού (πχ υπέρταση), στο σακχαρώδη διαβήτη ή στην αύξηση της ηλικίας. Τα αγγειακά προβλήματα όχι μόνο μειώνουν τη φυσιολογική ροή του αίματος αλλά δημιουργούν και αδυναμία εγκλωβισμού του αίματος μέσα στα σηραγγώδη σώματα. Αποτέλεσμα αυτών είναι η στύση να διαρκεί λίγο και το πέος να μην παρουσιάζει την αναμενόμενη σκληρότητα κατά τη σεξουαλική επαφή. Οι μέχρι σήμερα θεραπευτικές επιλογές της στυτικής δυσλειτουργίας, που περιλαμβάνουν τους αναστολείς της φωσφοδιεστεράσης 5 (PDEI-5), τις ενδοπεϊκές ενέσεις, τις αντλίες κενού πέους και τη χειρουργική τοποθέτηση πεϊκής πρόθεσης έχουν αποτύχει να βελτιώσουν σε πιο μόνιμη βάση το πρόβλημα, καθώς δεν εστιάζουν στην υποκείμενη παθοφυσιολογία της στυτικής δυσλειτουργίας. Σήμερα υπάρχει μια νέα θεραπευτική επιλογή για ασθενείς με στυτική δυσλειτουργία, χω-
ρίς τη χρήση φαρμάκων και χωρίς την ύπαρξη παρενεργειών. Για πρώτη φορά έχουμε τη δυνατότητα να επαναφέρουμε τη φυσιολογική στυτική λειτουργία με τη χρήση κρουστικών κυμάτων χαμηλής έντασης. Η αρχή λειτουργίας της μεθόδου βασίζεται στην αύξηση της έκφρασης συγκεκριμένων αυξητικών παραγόντων που βελτιώνουν την ενδοθηλιακή λειτουργία και τη δημιουργία νέων αγγείων στο πέος. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της αιματικής ροής και την αποκατάσταση της στυτικής λειτουργίας σε πιο μόνιμη βάση. Πλεονέκτημα της μεθόδου είναι το γεγονός ότι δεν χρειάζεται αναισθησία, αφού η μέθοδος είναι εντελώς ανώδυνη, και χωρίς παρενέργειες. Η εφαρμογή της θεραπείας γίνεται εξωτερικά μέσω μια ειδικής συσκευής παραγωγής κρουστικών κυμάτων, που διοχετεύει μια σειρά από κρουστικούς παλμούς στο πέος. Τα κρουστικά κύματα διακρίνονται σε στοχευμένα και γραμμικά. Η θεραπεία με τη χρήση γραμμικών κυμάτων είναι πιο διαδεδομένη καθώς η κατανομή της κυματικής ενέργειας είναι ομοιόμορφη σε όλη την έκταση του σηραγγώδους σώματος του πέους. Κατά τη διάρκεια της συνεδρίας ο ασθενής
αισθάνεται ελαφρά τσιμπήματα. Ο ουρολόγος χρησιμοποιεί ειδική κεφαλή στο δέρμα του πέους, μέσω των οποίων μεταφέρονται τα κρουστικά κύματα στην περιοχή-στόχο (σηραγγώδη σώματα του πέους) με μη επεμβατικό τρόπο και εντελώς ανώδυνα. Η θεραπεία ολοκληρώνεται συνήθως σε 6 έως 12 συνεδρίες. Η κάθε επίσκεψη διαρκεί περίπου 30 λεπτά, δύο φορές την εβδομάδα. Στην πρώτη επίσκεψη γίνεται κλινική εκτίμηση του ασθενή, καταγραφή του πλήρους ιατρικού ιστορικού, αιματολογικές εξετάσεις καθώς και δοκιμασία αγγειακής επάρκειας με το δυναμικό υπερηχογράφημα των σηραγγωδών σωμάτων του πέους. Η θεραπεία αποκαθιστά τη στυτική δυσλειτουργία μικρού και μέτριου βαθμού. Χρησιμοποιείται επίσης σε άνδρες με ψυχογενή στυτική δυσλειτουργία ή σε άνδρες που δεν αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα, ως προληπτική θεραπεία. Στις περιπτώσεις σοβαρού βαθμού αγγειακής στυτικής δυσλειτουργίας που δεν ανταποκρίνεται επαρκώς στη θεραπεία με φαρμακευτική αγωγή, το θεραπευτικό αποτέλεσμα της μεθόδου δίνει τη δυνατότητα βελτίωσης της ανταπόκρισης στα φάρμακα.
14 ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Αποκόλληση αμφιβληστροειδή αμφιβληστροειδής είναι μια ημιδιαφανής μεμβράνη που καλύπτει το εσωτερικό πίσω μέρος του βολβού του ματιού. Βρίσκεται εσωτερικά του σκληρού και του χοριοειδούς χιτώνα, δηλαδή του τοιχώματος του οφθαλμικού βολβού. Από άποψη βασικής λειτουργίας, αποτελείται από δύο ξεχωριστά τμήματα, το μελάγχρουν επιθήλιο και τον νευρογενή αμφιβληστροειδή, με εννέα διαφορετικές στοιβάδες αποτελούμενες από διαφορετικά κύτταρα. Κατά την αποκόλληση διαχωρίζονται σταδιακά οι δύο βασικές στοιβάδες του αμφιβληστροειδούς, δηλαδή ο νευρογενής αμφιβληστροειδής από το μελάγχρουν επιθήλιο, που υπό φυσιολογικές συνθήκες είναι σε πλήρη επαφήγια τη σωστή λειτουργία της όρασης.
Ο
Του ΝΤΑΦΟΥ Κ. ΑΝΤΩΝΙΟΥ, ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΥ ΟΦΘΑΛΜΙΑΤΡΟΥ, Υπ. ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ, Συνεργάτη ΙΑΣΩ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ, ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΕΛΠΙΣ”, ΚΛΙΝΙΚΗΣ “ΑΝΑΣΣΑ”
Μεταξύ των δύο αυτών στοιβάδων, όταν δημιουργηθεί αποκόλληση, αθροίζεται υγρό το οποίο ονομάζεται υποαμφιβληστροειδικό υγρό (ΥΑΥ). Καθώς αυτό αυξάνεται με τον χρόνο, η αποκόλληση επεκτείνεται.
Επιδημιολογία
● 1 ανά 10.000 άτομα προσβάλλεται κάθε χρόνο. ● Εμφανίζεται στο 3% των ατόμων που έχουν υποβληθεί σε ● Επέμβαση για καταρράκτη. ● 5% των ατόμων που εμφανίζουν αποκόλληση στο ένα μάτι, ● εμφανίζουν και στο άλλο χωρίς προδιαθεσικούς παράγοντες. ● Άτομα με προδιαθεσικούς παράγοντες (αφακία, κιγκλιδωτή ● εκφύλιση) και αποκόλληση στο ένα μάτι έχουν πιθανότητα ● 10% να εμφανίσουν και στο άλλο μάτι.
Είδη αποκόλλησης Στις περισσότερες περιπτώσεις η αποκόλληση είναι «ρηγματογενής», οφείλεται δηλαδή σε ρωγμή του αμφιβληστροειδή ή στη δημιουργία οπής. Σε αυτή την περίπτωση, το υγρό του υαλώδους σώματος περνά κάτω από τον αμφιβληστροειδή και τον ξεκολλάει από τη θέση του, όπως μια φυσαλίδα υγρασίας μπορεί να ξεκολλήσει την ταπετσαρία από τον τοίχο. Σπανιότερη είναι η εξιδρωματική αποκόλληση, η οποία οφείλεται σε αγγειακό πρόβλημα, φλεγμονή ή τραύμα. Σε αυτή την περίπτωση συσσωρεύεται υγρό κάτω από τον αμφιβληστροειδή που τον αποκολλά από τη θέση του. Ένας τρίτος τύπος είναι η ελκτική αποκόλληση, η οποία οφείλεται σε συρρίκνωση του υαλώδους σώματος, το οποίο με τη σειρά του παρασύρει τον αμφιβληστροειδή από τη θέση του. Η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς είναι
συχνότερη σε άνδρες, σε άτομα με μεγάλη μυωπία (πάνω από 6 βαθμούς), σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε επέμβαση καταρράκτη και σε όσους έχουν εμφανίσει άλλες παθήσεις του ματιού ή έχουν οικογενειακό ιστορικό.
Συμπτώματα Ο ασθενής συνήθως δεν νιώθει πόνο, εμφανίζονται όμως προειδοποιητικές ενοχλήσεις ή διαταραχές της όρασης. Αρχικά μπορεί να εμφανιστούν λάμψεις (φωταψίες) και μυοψίες (μυγάκια), δηλαδή μαύρα στίγματα που κινούνται, διπλά είδωλα, σκιές ή κουρτίνα, η οποία εμποδίζει την όραση, θολερότητα οφθαλμών. Θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι οι λάμψεις και τα μυγάκια μπορεί να εμφανιστούν σε απλή αποκόλληση υαλώδους και δεν είναι απαραίτητο να συνοδεύουν ρωγμές.
Θεραπεία Σε περιορισμένης και μικρής εκτάσεως αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς, η χειρουργική τεχνική που εφαρμόζεται είναι η πίεση του βολβού του ματιού εξωτερικώς (μόνιμη σκληρική πίεση) με “μοσχεύματα” συμπαγούς σιλικόνης ή σπόγγου σιλικόνης, τα οποία ράβονται στην εξωτερική επιφάνεια του βολβού με απώτερο σκοπό, την μόνιμη προσέγγιση και επανακόλληση του σκληρικού τοιχώματος με τον αμφιβληστροειδή. Για την συγκόλ-
ληση της ρωγμής του αμφιβληστροειδή εφαρμόζεται κρυοπηξία ή laser φωτοπηξία. Εάν η αποκόλληση του αμφιβληστροειδή είναι εκτεταμένη, τότε η τεχνική που εφαρμόζεται είναι η υαλοειδεκτομή. Με αυτή την τεχνική διανοίγονται από την περιφέρεια του βολβού τρεις μικρές οπές. Από τις οπές αυτές, ει-
σέρχονται μικροεργαλεία με τα οποία αφαιρείται το υαλοειδές σώμα του οφθαλμού επανατοποθετείται ο αμφιβληστροειδής στην θέση του και εφαρμόζεται κρυοπηξία ή ενδοlaser φωτοπηξία για την συγκόλληση των χειλέων της αμφιβληστροειδικής ρωγμής. Στο τέλος της επέμβασης, η οφθαλμική κοιλότητα πληρούται με ένα ειδικό αέριο το οποίο θα διατηρήσει τον αμφιβληστροειδή στην θέση του για τουλάχιστον 15 ημέρες. Το αέριο αυτό σταδιακά θα απορροφηθεί από τον οφθαλμό και θα αντικατασταθεί με τον φυσιολογικό ορό του ασθενούς. Σε παραμελημένες ή δύσκολες αποκολλήσεις στο τέλος της εγχείρησης αντί του αερίου, το μάτι συμπληρώνεται με έλαιο υγρής σιλικόνης. Η σιλικόνη έχει τον ίδιο ρόλο όπως και το αέριο μόνο που δεν απορροφάται και πρέπει να αφαιρεθεί χειρουργικά όταν κρίνει ο χειρουργός. Το πλεονέκτημα της σιλικόνης είναι ότι προσφέρει σταθερότητα για μακρύ χρονικό διάστημα.
ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ
15 ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Turis προστατεκτομή ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΠΡΟΣΤΑΤΗΣ ΑΔΕΝΑΣ προστάτης αδένας είναι ένα από τα όργανο του ανδρικού αναπαραγωγικού συστήματος. Κύρια λειτουργία του είναι η παραγωγή προστατικού υγρού, μέσα στο οποίο μεταφέρονται τα σπερματοζωάρια.Ο προστάτης βρίσκεται ακριβώς κάτω από την ουροδόχο κύστη και περιβάλλει το αρχικό τμήμα της ουρήθρας.
Ο
ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ Η Καλοήθης Υπερπλασία του Προστάτη αντιμετωπίζεται χειρουργικά με: ● Ανοικτή προστατεκτομή με τομή ● Διουρηθρική προστατεκτομή που πραγματοποιείται μέσα από ειδικό ενδοσκόπιο μέσω της ουρήθραςμε μονοπολική ή διπολική διαθερμία ● Eκτομήμε LASER ● Εκτομή με τη μέθοδο TURIS
TURIS ΠΡΟΣΤΑΤΕΚΤΟΜΗ
Του Κωνσταντίνου Ευσταθίου, M.D., FEBU. PhD, Xειρουργού Ουρολόγου - Ανδρολόγου , Fellow of European Board of Urology, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Θεσσαλίας
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΛΟΗΘΗΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ Το μέγεθος ενός φυσιολογικού προστάτη σε έναν άντρα ηλικίας 30 ετών αντιστοιχεί στο μέγεθος ενός κάστανου. Μεγαλώνοντας η ηλικία ο προστάτης σε κάποιους άντρες αρχίζει και διογκώνεται, με αποτέλεσμα το αδένωμα να συμπιέζει την ουρήθρα και έτσι να εμποδίζει την ελεύθερη ροή των ούρων.
Ένα ειδικό ηλεκτρόδιο εξάχνωσης εισάγεται με ειδικό μηχανισμό μέσω της ουρήθρας στον προστάτη. Όλη η εικόνα ελέγχεται μέσω κάμερας υψηλής ευκρίνειας από τον Χειρουργό Ουρολόγο. Με τη χρήση φυσιολογικού ορού, η ηλεκτρική ενέργεια μετατρέπεται σε plasma με τελικό αποτέλεσμα ένα εξαιρετικά ιονισμένο αέριο που περιέχει ελεύθερους φορείς φορτίου από ιόντα και ηλεκτρόνιο με τελικό αποτέλεσμα την εξάχνωση του ιστού. Η εξάχνωση πλάσματος TURIS αποτελεί την πιο καινοτόμο θεραπευτική χειρουργική μέθοδο για την καλοήθη υπερπλασία του προστάτη. Η ταυτόχρονη πήξη της επιφανειακής εκτομής σημαίνει ότι το ηλεκτρόδιο εξάχνωσης αφήνει λείες επιφάνειες και επιτρέπει τη πραγματοποίηση ουσιαστικά της αναίμακτης εκτομής ιστού.
Με την νέα γεννεάς TURIS 2, που έχουμε την ευκαιρία και δυνατότητα να έχουμε και στην περιοχή μας, η ταχύτητα εκτομής και εξάχνωσης, είναι η βέλτιστη για την επέμβαση. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται από γιατρούς και ασθενείς στη σωστή χρήση των όρων, μιας και η εκτομή προστάτη με μηχάνημα που μοιάζει με TURIS δεν είναι εκτομή προστάτη με το γνήσιο TURIS. Στο τέλος της επέμβασης τοποθετείται καθετήρας μέσω του οποίου εφαρμόζονται πλύσεις με φυσιολογικό ορό. Ο καθετήρας συνήθως αφαιρείται μέσα στις επόμενες 2-3 ημέρες από την χειρουργική επέμβαση. Μετεγχειρητικά όλοι οι ασθενείς λαμβάνουν ειδικές οδηγίες μαζί με το εξιτήριο που παίρνουν, για τη λήψη αντιβίωσης, για καλή ενυδάτωση καθώς και αποφυγή σωματικής κόπωσης για 1-2 εβδομάδες.
Αθλητισμός και καρδιά
Η
άσκηση έχει θετικές επιδράσεις στην υγεία της καρδιάς, έχει όμως και περιορισμούς για να μη μετατραπεί από μια ευεργετική σε βλαπτική δραστηριότητα. Ιδιαίτερα προσεκτικοί πρέπει να είμαστε στην περίπτωση του αθλητισμού, πολύ περισσότερο αν αφορά ανταγωνιστικά αθλήματα. θε δεύτερο έτος και συχνότερα σε νεότερους αθλητές για την έγκαιρη αναγνώριση της προόδου ορισμένων καρδιακών παθήσεων. Της ΘΕΟΔΩΡΑΣ Α. ΚΑΡΟΤΣΑΚΗ, ειδικού καρδιολόγου
Η αθλητική καρδιά Η χρόνια ενασχόληση με τον αθλητισμό επιφέρει ορισμένες μεταβολές στην καρδιά που περιγράφονται ως “αθλητική καρδιά”. Οι μεταβολές αυτές περιλαμβάνουν ελάττωση της καρδιακής συχνότητας, υπερτροφία (πάχυνση των τοιχωμάτων της αριστερής κοιλίας ή και διάτασή της). Με τη διακοπή του αθλητισμού οι μεταβολές υποχωρούν, όχι όμως σε όλους. Είναι λοιπόν σημαντικό να γίνεται ένας προαθλητικός έλεγχος με την έναρξη των δραστηριοτήτων και να επαναλαμβάνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Έχει προταθεί κά-
Πρωτόκολλο προαθλητικού ελέγχου
● Λήψη οικογενειακού ιστορικού: καρδιακή νόσος ή αιφνίδιος θάνατος σε μέλος της οικογένειας (ηλικία < 55 ετών για άνδρα ή <65 ετών για γυναίκα). ● Ατομικό ιστορικό: συγκοπτικά επεισόδια, αρρυθμίες, αίσθημα πόνου και δυσφορία κατά ή μετά την άσκηση, λήψη αναβολικών, “συμπληρωμάτων” αγνώστου συστάσεως ή απαγορευμένων ουσιών. ● Προσεκτική κλινική εξέταση: Λήψη αρτηριακή πίεσης, ψηλάφηση των περιφερικών αγγείων, προσεκτική ακρόαση. (σε ήπτια και καθιστή θέση). ● Ηλεκτροκαρδιογράφημα ηρεμίας. Αυτό βοηθάει στην ανίχνευση αθλητών με μυοκαρδιοπάθειες ή καναλοπάθειες που είναι ασυμπτωματικοί.
Αίτια αιφνιδίου καρδιακού θανάτου σε αθλητές
● Υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια ● Συγγενείς ανωμαλίες των στεφανιαίων αγγείων ● Μυοκαρδίτιδα ● Διατατικού τύπου μυοκαρδιοπάθεια ● Σύνδρομο Marfan ● Αρρυθμιογόνος μυοκαρδιοπάθεια της δεξιάς κοιλίας. ● Σύνδρομο προδιεγερση-καναλοπάθειες ● Βαλβιδοπάθεια (στένωση αορτικής, ανεπάρκεια μητροειδούς) ● Σε μεγαλύτερης ηλικίας αθλούμενους η στεφανιαία νόσος αποτελεί την πιο συχνή αιτία αιφνιδίου καρδιακού θανάτου κατά την άσκηση. Δυστυχώς μία στις τρεις περιπτώσεις που πεθαίνουν αιφνίδια δεν δύναται να εντοπισθούν από τον ιατρικό έλεγχο της υγείας των αθλητών, ακόμη και όταν αυτός περιλαμβάνει ηλεκτροκαρδιογραφικό έλεγχο.
Ειδικότερος διαγνωστικός έλεγχος επί “παθολογικών ευρημάτων” Σε περίπτωση που από το βασικό καρδιολογικό έλεγχο διαπιστωθούν “παθολογικά” ευρήματα οι αθλητές θα πρέπει να υποβάλλονται σε:
● Ηχοκαρδιογραφικό έλεγχο ● Δοκιμασία κόπωσης-Holter ρυθμού ● Δοκιμασία ανάκλισης(tilt test) ● Σε ορισμένες περιπτώσεις απαιτείται η διενέργεια αιματηρών εξετάσεων, όπως: ● Στεφανιογραφία ● Κοιλιογραφία ● Μυοκαρδιακή βιοψία ● Ηλεκτροφυσιολογική μελέτη Συμπερασματικά κρίνεται απαραίτητος ο καρδιολογικός έλεγχος των αθλητών, καθώς συμβάλλει στην πρόληψη των δυσάρεστων επιπλοκών της άσκησης και στη μείωση του αιφνίδιου καρδιακού θανάτου. Στόχος του δεν είναι ο αποκλεισμός του αθλητή από την άσκηση αλλά η παροχή συμβούλων για τους χαρακτήρες της άσκησης ώστε να είναι κατάλληλη, ωφέλιμη και ακίνδυνη.
16 ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2: Η «επιδημία» του σύγχρονου κόσμου Τι είναι ο σακχαρώδης διαβήτης; σακχαρώδης διαβήτης είναι μεταβολική ασθένεια η οποία χαρακτηρίζεται από αύξηση της συγκέντρωσης του σακχάρου στο αίμα (υπεργλυκαιμία) και από διαταραχή του μεταβολισμού της γλυκόζης, των λιπιδίων και των πρωτεϊνών, είτε ως αποτέλεσμα ελαττωμένης έκκρισης ινσουλίνης είτε λόγω ελάττωσης της ευαισθησίας των κυττάρων του σώματος στην ινσουλίνη. Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη που εκκρίνεται από το πάγκρεας και είναι απαραίτητη για τη μεταφορά της γλυκόζης που λαμβάνεται από τις τροφές, μέσα στα κύτταρα. Όταν το πάγκρεας δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη ή η ινσουλίνη που παράγει δεν δρα σωστά, τότε η γλυκόζη που λαμβάνεται από τις τροφές δεν εισέρχεται στα κύτταρα ώστε να έχουν την απαραίτητη ενέργεια για τη λειτουργία τους και παραμένει στο αίμα με αποτέλεσμα την αύξηση των επιπέδων της και άρα την εκδήλωση της νόσου.
Ο
Του Γεωργίου Μωραΐτη, Γενικού Οικογενειακού Ιατρού
Ποιά άτομα έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να παρουσιάσουν διαβήτη τύπου ΙΙ; ● Οι υπέρβαροι και οι παχύσαρκοι (BMI ή Δείκτης Μάζας Σώματος > 25 kg/m2) ● Όσοι κάνουν καθιστική ζωή ● Οσοι εμφανίζουν διαταραγμένη ανοχή στη γλυκόζη ● Όσοι έχουν συγγενή πρώτου βαθμού με διαβήτη ● Οι γυναίκες που παρουσιάζουν διαβήτη κυήσεως ή γεννούν βρέφη με βάρος πάνω από 4 κιλά ● Οι γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών ● Οι υπερτασικοί (Α.Π. > 140/90 mmHg) ● Όσοι έχουν χαμηλά επίπεδα καλής χοληστερόλης, HDL-C (< 35 mg/dl) και αυξημένα τριγλυκεριδίων (>250 mg/dl) καθώς και οι ασθενείς με ιστορικό αγγειακής νόσου (π.χ. στηθάγχη, έμφραγμα, στεφανιαία νόσο, εγκεφαλικό επεισόδιο). Ποια είναι τα κυριότερα συμπτώματα του σακχαρώδους διαβήτη; Τα κυριότερα συμπτώματα της νόσου: είναι η πολυδιψία (έντονη δίψα), η πολυουρία (και ειδικότερα κατά τις βραδινές ώρες), η πολυφαγία, η οποία όμως συνοδεύεται από απώλεια και όχι από αύξηση βάρους (εξαιτίας της ανικανότητας των κυττάρων να προσλάβουν γλυκόζη), ο κνησμός, η συχνή εξάντληση χωρίς ιδιαίτερη σωματική δραστηριότητα, η δυσκολία επούλωσης των πληγών και τέλος οι συχνές φλεγμονές και λοιμώξεις. Διάγνωση του σακχαρώδους διαβήτη Παρουσία κλασικών συμπτωμάτων του διαβήτη και τιμή γλυκόζης σε οποιαδήποτε στιγμή >
200mg/dl Τιμή σακχάρου νηστείας (που λαμβάνεται δηλαδή μετά από 8 τουλάχιστον ώρες αποχής από την πρόσληψη τροφής) > 126mg/dl Καμπύλη σακχάρου: Τιμή σακχάρου 2 ώρες μετά από φόρτιση με 75g γλυκόζης από του στόματος > 200mg/dl. \Η συγκεκριμένη εξέταση απαιτεί τριήμερη προετοιμασία, με διαιτολόγιο πλούσιο σε υδατάνθρακες και ο γιατρός μετρά τα επίπεδα του σακχάρου διαδοχικά ανά 30 λεπτά, τις επόμενες 2 ή 3 ώρες. Οι διαγνωσμένοι διαβητικοί δεν έχουν λόγο να κάνουν αυτή την εξέταση, η οποία όμως είναι πολύ χρήσιμη για άτομα με κληρονομικό ιστορικό. Ένας άλλος χρήσιμος δείκτης είναι η τιμή της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c). Δεν χρησιμοποιείται για τη διάγνωση του σακχαρώδους διαβήτη, αλλά για την παρακολούθηση της ρύθμισης του σακχάρου αίματος, αφού αντικατοπτρίζει τη μέση τιμή σακχάρου αίματος τους τελευταίους 3 μήνες πριν την εξέταση. Τιμές HbA1c < 6% θεωρούνται ενδεικτικές καλού γλυκαιμικού ελέγχου. Αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη ● Πολύ σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη παίζουν: ● η έγκαιρη διάγνωση της νόσου ● η εκπαίδευση του διαβητικού ασθενούς σε σχέση με τις διαιτητικές του συνήθειες ● η εκπαίδευση του διαβητικού ασθενούς στον αυτοέλεγχο του σακχάρου και τη χορήγηση ινσουλίνης. ● Η στρατηγική αντιμετώπισης του διαβητικού ασθενούς πρέπει να ικανοποιεί τρεις βασικούς στόχους: ● τον μακροχρόνιο γλυκαιμικό έλεγχο του ασθενούς ● την αύξηση της σωματικής άσκησης και την υιοθέτηση από τον ασθενή ενός πιο υγιεινού τρόπου ζωής ● την εξάλειψη των παραγόντων που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης των χρόνιων επιπλοκών του διαβήτη (πχ τη διακοπή του καπνίσματος, έλεγχος αρτηριακής πίεσης και επι-
πέδων χοληστερόλης) 1)Δίαιτα Η δίαιτα είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της πετυχυμένης γλυκαιμικής ρύθμισης και είναι απαραίτητη για τη ρύθμιση όλων των διαβητικών. Το διαιτολόγιο του διαβητικού ασθενούς πρέπει να είναι απόλυτα εξατομικευμένο και να προσαρμόζεται στις ανάγκες της καθημερινής ζωής. Η διατροφή του διαβητικού ουσιαστικά δε διαφέρει από τη σωστή δίαιτα του μη διαβητικού. Πρέπει να έχει ποικιλία τροφών, να είναι χαμηλή σε ζωϊκά λίπη, χοληστερόλη, αλάτι και οινόπνευμα και να περιέχει άφθονες φυτικές ίνες. 2) Φυσική Ασκηση 3) Φαρμακευτική αγωγή Οι ενδείξεις χορήγησης των αντιδιαβητικών δισκίων αφορούν κυρίως τους διαβητικούς τύπου ΙΙ. Οι βασικότερες κατηγορίες αντιδιαβητικών δισκίων που κυκλοφορούν σήμερα είναι: 1. Τα ινσουλινοεκκριταγωγά δισκία, με τα οποία επάγεται η έκκριση μεγαλύτερης ποσότητας ινσουλίνης από το πάγκρεας. 2. Τα φάρμακα που μειώνουν την αντίσταση στην ινσουλίνη και έτσι έμμεσα διευκολύνουν τη δράση της στους ιστούς. 3. Πρόσφατα κυκλοφόρησαν και δυο νέες κατηγορίες φαρμάκων οι γλυπττίνες και τα ινκρετινομιμητικά (εξανετίδη). 4)Ινσουλίνη
Επιπλοκές του σακχαρώδη διαβήτη Η πιθανότητα ανάπτυξης επιπλοκών λόγω του σακχαρώδους διαβήτη μειώνεται όσο καλύτερα ρυθμίζονται οι τιμές του σακχάρου στο αί-
μα.. Οι επιπλοκές του σακχαρώδους διαβήτη διακρίνονται σε οξείες και χρόνιες. Οξείες 1. Διαβητική κετοξέωση και διαβητικό κώμα. 2. Υπογλυκαιμία. Οταν το επίπεδο του σακχάρου στο αίμα πέσει κάτω από το κατώτερο φυσιολογικό (από 4550 mg/dl%) προκαλείται υπογλυκαιμία, η οποία είναι μια από τις συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες της ινσουλινοθεραπείας και των αντιδιαβητικών δισκίων. Τα πρώτα προειδοποιητικά συμπτώματα της υπογλυκαιμίας είναι ο ιδρώτας, ο τρόμος και το αίσθημα παλμών, η ζάλη, η πείνα και οι διαταραχές της διάθεσης (εκνευρισμός και κεφαλαλγία)
Χρόνιες 1. Διαβητική μικροαγγειοπάθεια Προσβάλλονται τα τριχοειδή και προτριχοειδή αγγεία και εμφανίζεται διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια και νεφροπάθεια 2. Διαβητική μακροαγγειοπάθεια Αυξημένη εμφάνιση στεφανιαίας νόσου (ΑΕΕ - έμφραγμα μυοκαρδίου και περιφερική αρτηριακή νόσο) Η ΕΓΚΑΙΡΗ ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΚΑΙ Η ΣΩΣΤΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΥΤΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΣΕ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟ ΜΕ ΥΓΙΕΙΝΟΔΙΑΙΤΗΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΚΑΙ ΣΩΣΤΟ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΜΕ ΣΥΜΜΑΧΟ ΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΠΟΥ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΣΤΗ ΔΙΑΘΕΣΗ ΤΟΥ ΙΑΤΡΟΥ ΑΠΟΜΥΘΟΠΟΙΟΥΝ ΕΝΑ ΜΕΙΖΩΝ ΘΕΜΑ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΤΡΟΠΟΥ ΖΩΗΣ.
ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ
17 ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Διαβήτης κύησης - σύγχρονες απόψεις Τι είναι ο διαβήτης κύησης; σακχαρώδης διαβήτης χαρακτηρίζεται από αυξημένα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Στον διαβήτη κύησης (getational diabetes), αυτή η διαταραχή του μεταβολισμού του σακχάρου της γυναίκας ανακαλύπτεται η πρωτοεμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, συνήθως στο δεύτερο τρίμηνο. Παρουσιάζεται στο 4-8% των κύήσεων. Ο πλακούντας παράγει ορμόνες που μειώνουν τη δράση της ινσουλίνης (της ορμόνης που παράγεται από το πάγκρεας της γυναίκας με σκοπό να ρυθμίζει το σάκχαρό της). Σε γυναίκες με διαβήτη κύησης, η ινσουλίνη δεν καταφέρνει να ρυθμίσει σωστά τα επίπεδα του σακχάρου, με αποτέλεσμα το αυξημένο σάκχαρο να περνάει μέσω του πλακούντα στο έμβρυο.
Ο
Του Dr. Παναγιώτη Θ. Πολύζου Μαιευτήρα - Χειρουργού Γυναικολόγου, Ειδικού Αναπαραγωγής, μέλους του Institute of Life – Μονάδα Εξωσωματικής Γονιμοποίησης στο Μαιευτήριο Ιασώ
Ιατρείο Βόλου: Τηλ. 24210 - 22988 Website: www.drpolyzos.gr Ποια είναι τα συμπτώματα του διαβήτη κύησης; Συνήθως οι περισσότερες έγκυες είναι ασυμπτωματικές. Παρ΄όλα αυτά, μπορεί να παρατηρηθούν κάποια συμπτώματα, όπως συχνές ουρολοιμώξεις και κολπίτιδες, αυξημένη δίψα, αυξημένη όρεξη, συχνοουρία, αλλαγή στην όραση, εύκολη κόπωση και αδυναμία.
Διάγνωση διαβήτη κύησης 1. Έλεγχος τιμής σακχάρου νηστική Από την πρώτη επίσκεψη της στον μαιευτήρα, η γυναίκα πρέπει να ελέγχεται με μέτρηση σακχάρου νηστείας, το οποίο πρέπει να ελέγχεται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Αν το σάκχαρο νηστείας είναι μεγαλύτερο από 92mgr/dl, τότε τίθεται η διάγνωση σακχαρώδη διαβήτη κύησης και η έγκυος γυναίκα χρήζει περαιτέρω αντιμετώπισης. 2. Καμπύλη σακχάρου (δοκιμασία ανοχής στη γλυκόζη) μεταξύ 24ης – 28ης εβδομάδας κύησης Σήμερα προτείνεται έλεγχος σακχάρου νηστείας, και εκ νέου μέτρηση μία και δύο ώρες μετά από λήψη 75 γραμμαρίων γλυκόζης. Εάν έστω και μια τιμή είναι ίση ή μεγαλύτερη των φυσιολογικών τιμών, τίθεται η διάγνωση του σακχαρώδη διαβήτη κύησης. Οι φυσιολογικές τιμές στην καμπύλη σακχάρου (με 75 γραμμάρια γλυκόζης) είναι: Σάκχαρο νηστείας: μικρότερο του 92 mgr/dl. Σάκχαρο σε 60 λεπτά: μικρότερο του 180 mgr/dl. Σάκχαρο σε 120 λεπτά: μικρότερο του 153 mgr/dl. Πριν την εξέταση, οι οδηγίες για την σωστή προετοιμασία της εγκύου είναι οι εξής: Δύο μέρες πριν τη δοκιμασία, η έγκυος θα πρέπει να καταναλώνει υδατάνθρακες (μακαρόνια, ρύζι, δημητριακά, γλυκά). Η εξέταση θα πρέπει να γίνεται πρωί και η έγκυος θα πρέπει να παραμείνει νηστική (επιτρέπεται μόνο το νερό), από το προηγούμενο βράδυ μέχρι να συμπληρωθεί το 12ωρο. Ποιες έγκυες θεωρούνται υψηλού κινδύνου για σακχαρώδη διαβήτη κύησης; Παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση διαβήτη κύησης είναι οι εξής: ● Σακχαρώδης διαβήτης στην προηγούμενη εγκυμοσύνη. ● Γέννηση προηγούμενου παιδιού με μακροσωμία (βάρος γέννησης άνω των 4 κιλών). ● Οικογενειακό ιστορικό σακχαρώδη διαβήτη. ● Ιστορικό τουλάχιστον 2 αποβολών, χωρίς εμφανή αιτία. ● Έγκυες μεγαλύτερες των 25 ετών και κυρίως άνω των 35 ετών. ● Παχυσαρκία πριν την εγκυμοσύνη (δείκτης μάζας σώματος μεγαλύτερος από 30 kgr/m2).
● Υπερβολική αύξηση βάρους στην κύηση. ● Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών. Ποιές είναι οι επιπλοκές του διαβήτη κύησης; Το αυξημένο σάκχαρο στην έγκυο γυναίκα μπορεί να έχει επιπτώσεις τόσο στην ίδια όσο και στο έμβρυο. Επιπτώσεις στο έμβρυο. ● Αυξημένη περιγεννητική νοσηρότητα και θνητότητα μετά την 38η εβδομάδα κύησης. ● Αυξημένο βάρος γέννησης του νεογνού (μακροσωμία). ● Τραυματισμός του εμβρύου κατά τον φυσιολογικό τοκετό ● Σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέρειας. ● Υπογλυκαιμία μετά τη γέννηση. ● Μεταβολικές διαταραχές. ● Μυοκαρδιοπάθεια. Πρέπει να σημειωθεί, ότι σύμφωνα με τα νεώτερα βιβλιογραφικά δεδομένα, τα ποσοστά ανατομικών ανωμαλιών στα έμβρυα εγκύων με διαβήτη κύησης δεν αυξάνονται. Όμως, τα παιδιά αυτά μπορεί να παρουσιάσουν αργότερα στη ζωή τους παχυσαρκία, σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ και καρδιαγγειακά νοσήματα. Γι αυτό είναι εξαιρετικά σημαντική η έγκαιρη διάγνωση του διαβήτη στην παιδική και εφηβική ηλικία.
νης. Σε υπερβολική στέρηση υδατανθράκων από την έγκυο, εμφανίζονται κετόνες στα ούρα, που δηλώνουν κακή ρύθμιση του σακχάρου. 3. Μαιευτική παρακολούθηση Η ομαλή ανάπτυξη του εμβρύου, το βάρος του, ο πλακούντας και το αμνιακό υγρό, ελέγχονται με τακτικό υπερηχογραφικό έλεγχο. Η παρακολούθηση του εμβρύου με Doppler και καρδιοτοκογραφικό έλεγχο (N. S. T.), γίνεται από την 32η εβδομάδα της εγκυμοσύνης και από την 36η εβδομάδα απαιτείται 1 φορά εβδομαδιαίως. 4. Χορήγηση ινσουλίνης Όταν δεν επιτυγχάνεται σωστή ρύθμιση του σακχάρου ή υπάρχουν υπερηχογραφικές ενδείξεις, τότε η έγκυος θα χρειαστεί θεραπεία με ινσουλίνη ενδιάμεσης ή ταχείας δράσης. Η ινσουλίνη είναι ασφαλής για το έμβρυο. Ο ειδικός ιατρός θα ενημερώσει αναλυτικά την έγκυο και θα επιμεληθεί της δοσολογίας και του τρόπου χορήγησης της ινσουλίνης. 5.Τα αντιδιαβητικά δισκία μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην εγκυμοσύνη; Το αντιδιαβητικό δισκίο μετφορμίνη εγγυάται σε ορισμένες περιπτώσεις την καλή ρύθμιση του σακχάρου της εγκύου. Γίνονται μελέτες για τη γενικότερη χρήση της στην εγκυμοσύνη.
Διαβήτης κύησης και τοκετός Σε έγκυες με καλή ρύθμιση του σακχάρου, ο κίνδυνος ενδομήτριου εμβρυικού θανάτου δεν διαφέρει από το γενικό πληθυσμό. Σήμερα ο διαβήτης κύησης δεν αποτελεί από μόνος του ένδειξη για καισαρική τομή. Όταν η ρύθμιση του σακχάρου είναι ικανοποιητική και εφόσον δεν υπάρχουν ισχυρές μαιευτικές ενδείξεις , προτείνεται πρόκληση για φυσιολογικό τοκετό την 38η - 39η εβδομάδα της εγκυμοσύνης.
Μητρικός θηλασμός και διαβήτης μητέρας Επιπτώσεις στη μητέρα
● Αυξημένη αρτηριακή πίεση - προεκλαμψία ● Τραυματισμός της μητέρας κατά τον τοκετό ● Δυσχερής κολπικός τοκετός τις περισσότερες φορές ● Αποτυχία της πρόκλησης φυσιολογικού τοκετού με αποτέλεσμα να αυξάνονται τα ποσοστά καισαρικής τομής ● Αυξημένος κίνδυνος (έως και 50%) για εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη σε μεγαλύτερη ηλικία. Ποιά είναι η αντιμετώπιση του διαβήτη κύησης; 1. Δίαιτα και άσκηση Η διατροφή πρέπει να είναι πλούσια σε δημητριακά ολικής άλεσης, φυτικές ίνες, φρούτα, λαχανικά, ψάρια, κρέατα χωρίς λίπος και γαλακτοκομικά προϊόντα με χαμηλά λιπαρά. Αποφεύγονται κονσέρβες, γλυκά, πίτες, επεξεργασμένες τροφές, λιπαρά και τηγανητά τρόφιμα. Απαιτούνται μικρά και συχνά γεύματα κατά τη διάρκεια της ημέρας,καθώς και πολύ καλή ενυδάτωση. Η κατανάλωση θερμίδων πρέπει να εξατομικεύεται ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε εγκύου. Χωρίς υπερβολική στέρηση των υδατανθράκων, στόχος της διατροφής είναι να διατηρείται το σάκχαρο σε φυσιολογικά επίπεδα. Εφ’ όσον δεν υπάρχει αντένδειξη, συνιστάται ελαφρά άσκηση επί μισή ώρα καθημερινά, κυρίως μετά τα γεύματα. 2. Μετρήσεις σακχάρου στον διαβήτη κύησης και φυσιολογικές τιμές Η έγκυος φροντίζει για τη σωστή ρύθμιση του σακχάρου με τον μετρητή γλυκόζης και την ανάλογη προσαρμογή της διατροφής της. Οι μετρήσεις γίνονται περίπου 4 φορές τη μέρα, ώστε να εξασφαλίζεται η σωστή θεραπευτική αγωγή. Η τιμή σακχάρου πριν το γεύμα (νηστείας) πρέπει να είναι μικρότερη των 95 mgr/dl και 1 ώρα μετά μικρότερη των 130 mgr/dl. Με τη γενική εξέταση ούρων εκτιμάται και η τιμή της κετό-
Μελέτες έδειξαν ότι τα παιδιά διαβητικών μητέρων έχουν αυξημένες πιθανότητες να αναπτύξουν διαβήτη. Όμως στα παιδιά που θήλασαν, η πιθανότητα αυτή είναι μειωμένη σημαντικά.
Διαβήτης στη λοχεία Μετά τον τοκετό και για 3 ημέρες, γίνεται έλεγχος των τιμών σακχάρου και εφαρμόζεται δίαιτα για διαβητικούς. Δύο μήνες μετά, γίνεται εξέταση καμπύλης σακχάρου (με 75 gr γλυκόζης). Ο έλεγχος επαναλαμβάνεται στους 6 μήνες και 1 φορά το χρόνο για 5 χρόνια, καθώς οι γυναίκες αυτές έχουν πιθανότητα ανάπτυξης διαβήτη σε αυτό το διάστημα έως και 50%. Δεδομένου δε του αυξημένου κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο και μεταβολικό σύνδρομο, είναι απαραίτητη η προσοχή στον μετέπειτα τρόπο ζωής γενικότερα.
18 ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
ΕΝΩΣΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΒΟΛΟΥ & ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
Πόσο πλαστικό έχουμε στη ζωή μας; Πόσο πλαστικό έχουμε στη ζωή μας; χουν κατακλύσει τη ζωή μας. Βρίσκονται παντού: στις ηλεκτρικές συσκευές, στα έπιπλα, στα σκεύη κουζίνας, στα παιχνίδια, στα ρούχα που φορούμε. Ως συσκευασία, βρίσκονται σε επαφή με τις τροφές που καταναλώνουμε. Ως τάπερ χρησιμεύουν για την αποθήκευση των τροφών. Τα γνωρίζουμε σαν νάιλον, σελοφάν, πλεξιγκλάς, σιλικόνη, τεφλόν, αφρολέξ ή επιστημονικά πολυπροπυλένιο - PP, πολυαιθυλένιο - PE, ΡΕΤ, χλωριούχο πολυβινύλιο - PVC, πολυστυρένιο - PS, πολυαμίδια, βακελίτης, πολυεστέρας, εποξειδική ρητίνη… Παράγονται από τα παραπροϊόντα διύλισης του πετρελαίου. Είναι ελαφριά, ανθεκτικά, αδιαπέραστα, πολύ βολικά στη χρήση τους και σχετικά φθηνά.
Έ
Ο καταναλωτικός πολιτισμός βασίζεται σ’ αυτά. Δεν χρειάζεται να σκοτιζόμαστε και πολύ! Χρησιμοποιούμε τα άφθαρτα αλλά αναλώσιμα πλαστικά και «φραπ» τα πετάμε στην ανακύκλωση, στα σκουπίδια ή όπου να’ ναι.
Επιπτώσεις στην υγεία και το περιβάλλον Καθημερινά ακουμπάμε, εισπνέουμε, αλλά και καταπίνουμε, «κοκτέιλ» χιλιάδων χημικών ενώσεων, λιγότερο ή περισσότερο τοξικών από τα πλαστικά που χρησιμοποιούμε.
Στο πιάτο μας «μεταναστεύουν» οι χημικές ενώσεις που χρησιμοποιούνται στην κατασκευή των πλαστικών όπως οι «ενδοκρινικοί διαταράκτες» δισφαινόλη Α και φθαλικές ενώσεις αλλά και «πρόσθετα», όπως πλαστικοποιητές, σταθεροποιητές, αντιοξειδωτικά, χρωστικές, καθώς και κατάλοιπα του πολυμερισμού. Αυτό συμβαίνει σε μεγαλύτερο βαθμό όταν το περιεχόμενο των πλαστικών συσκευασιών είναι λιπαρό ή όξινο, όταν εκτίθεται σε υψηλές θερμοκρασίες, όταν το τρόφιμο είναι υγρό, όταν το πλαστικό είναι μαλακό (μεμβράνες από PVC). Οι χημικές ενώσεις δρουν αθροιστικά, δηλαδή όσο περισσότερο εκτίθεται κάποιος σε αυτές, τόσο πε-
Τι μπορούμε να κάνουμε:
● Χρησιμοποιούμε πάνινες επαναχρησιμοποιούμενες σακούλες για τα ψώνια μας ● Αγοράζουμε ρούχα και ειδικά, εσώρουχα 100% βαμβακερά ή μάλλινα και όχι ακρυλικά, νάιλον και πολυεστερικά. ● Δεν βάζουμε ζεστό φαγητό σε πλαστικά πιάτα, δοχεία, τάπερ, κλπ. ● Αντικαθιστούμε τα τάπερ και τα πλαστικά σκεύη με γυάλινα ή ανοξείδωτα. ● Δεν πίνουμε ζεστά ροφήματα (καφέ, τσάι κλπ.) σε πλαστικά ποτήρια. ● Δεν τυλίγουμε λιπαρά τρόφιμα (π.χ. τυρί, χαλβά κ.ά.) με εύκαμπτες μεμβράνες από PVC.
● Δεν αποθηκεύουμε λάδια και οινοπνευματώδη ποτά σε πλαστικά δοχεία. ● Προτιμάμε τις γυάλινες συσκευασίες. Το χλώριο του νερού, το λίπος του λαδιού, το οξύ του ξιδιού ή η αλκοόλη των ποτών οδηγεί σε «μετανάστευση» χημικών ουσιών από το πλαστικό. ● Αποφεύγουμε την έκθεση στον ήλιο και σε υψηλές θερμοκρασίες, προϊόντων συσκευασμένων σε πλαστικά. ● Δεν μαγειρεύουμε σε αντικολλητικά σκεύη και τηγάνια από τεφλόν. ● Δεν ξαναχρησιμοποιούμε τις πλαστικές συσκευασίες μίας χρήσης. ● Πετάμε τα πλαστικά που έχουν γδαρσίματα, έχουν θαμπώσει ή είναι πιο μαλακά, γιατί προκαλούν μεγαλύτερη «μετανάστευση» χημικών ενώσεων. ● Δεν αφήνουμε τα παιδιά να μασουλούνπλαστικά μικροαντικείμενα και παιχνίδιααπό PVC. ● Πιέζουμε τους Δήμους της περιοχής μας να εφαρμόσουν «την ανακύκλωση στη πηγή» και ανακυκλώνουμε τα πλαστικά μόνο στους ειδικούς κάδους. Αλλάζουμε φιλοσοφία. Αντικαθιστούμε όσο γίνεται περισσότερα πλαστικά, με προϊόντα από φυσικά υλικά. Από γυαλί, από ξύλο, από μέταλλο, από χαρτί, από χώμα (κεραμικά). ● Βάζουμε στη ζωή μας λιγότερα, πιο όμορφα και πιο ποιοτικά αντικείμενα.
νή να είναι μια από αυτές. Με τη νέα μέθοδο Lipogems, η επεξεργασία του λίπους είναι ταχεία, γίνεται μέσα στο χειρουργείο και παράγει υψηλής ποιότητας λίπος, πλούσιο σε ενεργοποιημένα βλαστοκύτταρα. Το «καθαρό» λίπος κατόπιν μετεμφυτεύεται στο πέος και του δίνει μια ομοιογενή και αυξημένη σε όγκο εικόνα,
ενώ παράλληλα εξασφαλίζεται η μακροχρόνια διατήρηση της πάχυνσης της περιοχής. Η φαλλοπλαστική, η επέμβαση για την αύξηση των διαστάσεων του πέους, αποτελεί μια πραγματικότητα και είναι η ρεαλιστική απάντηση στις επιθυμίες και προσδοκίες των ανδρών.
ρισσότερο συσσωρεύονται στον οργανισμό του και έτσι αυξάνεται ο κίνδυνος για την υγεία. Το πλαστικό αποσυντίθεται σιγά σιγά (μέχρι και 500 χρόνια) και επιβαρύνει το χώμα και το νερό με επικίνδυνα χημικά. Ένα μόνο πλαστικό μπουκάλι παράγει 17.000 μικροπλαστικά όταν αποσυντίθεται. Κάθε χρόνο στην Ελλάδα χρησιμοποιούμε 10 δισεκατομμύρια πλαστικές σακούλες πολλές απ’ αυτές καταλήγουν στο περιβάλλον και αποτελούν μεγάλο κίνδυνο για τα πτηνά, τα ψάρια αλλά και τον άνθρωπο μέσω της τροφικής αλυσίδας. Όταν τα πλαστικά καούν εκλύουν τοξικές διοξίνες.
Φαλλοπλαστική ι επεμβάσεις στα έξω γεννητικά όργανα του άνδρα έχουν μακρά ιστορία, με τις πρώτες επεμβάσεις του είδους να έχουν καταγραφεί στην αρχαιότητα και ειδικότερα στην αιγυπτιακή εποχή. Η φαλλοπλαστική είναι το σύνολο των επεμβάσεων που αλλάζουν τη μορφή του πέους. Είναι επεμβάσεις που μπορούν να μεγαλώσουν το πέος, να αλλάξουν τη μορφή του οσχέου, να ισιώσουν το πέος, ή όλα αυτά ταυτόχρονα. Η επιθυμία για ένα μεγαλύτερο ή ωραιότερο πέος είναι απόλυτα σεβαστή. Κάποιες φορές πέρα από το αισθητικό πρόβλημα δημιουργούνται σοβαρές διαπροσωπικές διαταραχές ή ακόμα και λειτουργικά προβλήματα.
Ο
Του Δρ. Κουτσιαρή Α. Επαμεινώνδα, MD, Ph.D, FEBU Χειρουργός Ουρολόγου – Ανδρολόγου, www.andrologikovolou.gr Η φαλλοπλαστική δεν αποτελεί αποκλειστικά αισθητική επέμβαση, αφού στην ιατρική υπάρχει ο όρος «μικροφαλλία». Αφορά άνδρες στους οποίους το πέος δεν ξεπερνά τα 7.5 εκατοστά σε στύση, με αποτέλεσμα η σεξουαλική επαφή να καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη. Το μέγεθος του πέους μπορεί να μεταβληθεί μόνο με χειρουργική επέμβαση. Διάφορες τε-
χνικές με χάπια, αλοιφές και διάφορα εξαρτήματα που κατακλύζουν το διαδίκτυο και τα περιοδικά, όχι μόνο δεν προσφέρουν λύση αλλά συνήθως έχουν καταστροφικές συνέπειες που δεν επιδέχονται διόρθωση. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την δυσκολία να μιλήσουμε για αυτό το θέμα, έχει οδηγήσει πολλούς άνδρες σε λανθασμένες επιλογές και αποφάσεις. Η επιμήκυνση του πέους γίνεται με διατομή των ηβοπεϊκών συνδέσμων με αποτέλεσμα να αποκαλυφθεί κομμάτι του πέους που είναι κρυμμένο κάτω από την ηβική σύμφυση. Η πάχυνση του πέους, η αύξηση δηλαδή της περιμέτρου, αποτελεί το δεύτερο και πιο σύνθετο βήμα της φαλλοπλαστικής. Έχουν χρησιμοποιηθεί διάφορες τεχνικές με τη χρήση ομογενοποιημένου λίπους από τον ίδιο ασθε-
ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ
19 ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Κρανιοϊερή θεραπεία ΤΙ ΕΙΝΑΙ; Κρανιοϊερή Θεραπεία (CST) είναι μια ήπια μέθοδος που εφαρμόζεται με τα χέρια, η οποία αξιολογεί και ενδυναμώνει την λειτουργικότητα ενός ανατομικού συστήματος του σώματος που ονομάζεται Κρανιοϊερό Σύστημα. Αυτό αποτελείται από τις τρεις μήνιγγες και το εγκεφαλονωταίο υγρό που περιβάλλουν και προστατεύουν τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό.Οι θεραπευτές χρησιμοποιούν ένα απαλό άγγιγμα που δεν ξεπερνά τα 5 γραμμάρια, ή το βάρος του κέρματος δέκα λεπτών για να απελευθερώσουν τους περιορισμούς που έχει το Κρανιοϊερό Σύστημα ώστε να βελτιώσουν την λειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος.
Η
Του Ντόβρου Ε. Ιωάννη Ολιστικού Θεραπευτή, (ΜSc), Εκπ. Ψυχοθεραπευτή στην Μη Κατευθυντική Παρεμβατικότητα (N.D.I.), Εισηγητή Ρεφλεξολογίας, Κρανιοϊερού Θεραπευτή (CST), Πτυχιούχου Τ.Ε.Φ.Α.Α. (Clinical Pilates) Μεταπτυχιακές σπουδές (MSc) Κοινωνικής-Κλινικής Ψυχολογίας (Α.Π.Θ.).
ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΙΑ ΤΥΠΙΚΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΚΡΑΝΙΟΪΕΡΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ; Η εφαρμογή της Κρανιοϊερής Θεραπείας γίνεται σε έναν ήσυχο χώρο. Ο θεραπευτής μπορεί κατά διαστήματα να κάθεται ή να βρίσκεται όρθιος κοντά στο κεφάλι, στον κορμό ή τα πόδια του πελάτη***. Οι εμπειρίες κατά την διάρκεια της συνεδρίας μπορεί να είναι διαφορετικές από πελάτη σε πελάτη ή επίσης να διαφέρουν από συνεδρία σε συνεδρία. Κάποιες φορές μπορεί απλά να χαλαρώσει ή ακόμα να αποκοιμηθεί, άλλες φορές μπορεί ο λόγος του να ρέει, ανακαλώντας κρυμμένες μνήμες ή απελευθερώνοντας κρυμμένα συναισθήματα. Άλλοι παραμένουν σιωπηλοί καθ’ όλη τη διάρκεια της συνεδρίας, παρατηρώντας τη διαδικασία της αξιολόγησης ή την ίδια τη θεραπεία, ενώ άλλοι βιώνουν συναισθήματα ή σωματικές αισθήσεις. ΤΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΘΕΡΑΠΕΥΕΙ; Με την Κρανιοϊερή Θεραπεία δεν αντιμετωπίζουμε παθήσεις, αλλά βελτιώνοντας την λειτουργικότητα του νευρικού συστήματος, ενισχύουμε τον φυσικό αμυντικό μηχανισμό του οργανισμού, έτσι ώστε να του δώσουμε τη δυνατότητα να αυτό-ιαθεί.
Μέσω αυτής της προσέγγισης, μπορούν να αντιμετωπισθούν με αποτελεσματικότητα συμπτώματα που επιμένουν, όπως για παράδειγμα είναι οι ημικρανίες, ο πονοκέφαλος, οι αϋπνίες, προβλήματα κροταφογναθικής άρθρωσης, ινομυαλγία, χρόνιοι πόνοι στον αυχένα και στην πλάτη, διαταραχές στον κινητικό συντονισμό και κολικοί. Αλλά υπάρχει θετική επίδραση και σε ψυχοσυναισθηματικές ή πολυπαραγοντικές δυσκολίες, όπως είναι τα προβλήματα άγχους και stress, η ινομυαλγία και άλλες διαταραχές του Συνδετικού Ιστού, η διαταραχή μετατραυματικού stress, μετεγχειρητικές δυσλειτουργίες, ορμονικές διαταραχές, κατάθλιψη, συναισθηματικές διαταραχές, μαθησιακές δυσκολίες, δυσλεξία και άλλες καταστάσεις που σχετίζονται με κάποια δυσλειτουργία του νευρικού συστήματος. ΤΙ ΑΝΑΜΕΝΕΤΑΙ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΙΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΚΡΑΝΙΟΪΕΡΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ; Ο πελάτης μπορεί να χαλαρώσει τόσο ώστε να κοιμάται αρκετές ώρες μετά το τέλος της θεραπείας ενώ άλλοι θα δουν την ενεργητικότητά τους να αυξάνεται. Ελάττωση του πόνου ή αύξηση της λειτουργικότητας μπορεί να προκληθεί αμέσως μετά τη θεραπεία ή μπορεί να επιτευχθεί σταδιακά τις αμέσως επόμενες ημέρες. Καθώς η Κρανιοϊερή Θεραπεία ενισχύει το φυσικό αμυντικό μηχανισμό του οργανισμού, συχνά η βελτίωση μπορεί να συνεχίζεται εβδομάδες μετά τη θεραπεία. Κάποιες φορές στη διάρκεια της θεραπείας, ο θεραπευτής θα υποστηρίξει περιοχές του σώματος του πελάτη, διευκολύνοντας την απελευθέρωση της συσσωρεμένης έντασης. Αυτή η διαδικασία ονομάζεται «Απελευθέρωση των ιστών της περιοχής». Στη διάρκεια αυτής της απελευθέρωσης ο πελάτης μπορεί να ανακαλέσει στη μνήμη του περιστατικά που αφορούν ένα προηγούμενο shock, τραύμα σωματικό ή ψυχικό / συναισθηματικό. Ανακαλώντας και βιώνοντας ξανά, σε περιορισμένη ένταση και διάρκεια, προηγούμενες τραυματικές εμπειρίες το σώμα βοηθιέται να αναστρέψει την δυσλειτουργία, αποκαθιστώντας την προηγούμενη «αρμονία». Για κάποιους υπάρχει η φάση της αναδιοργάνωσης καθώς το σώμα προσαρμόζεται στις αλλαγές που γίνονται στο Νευρικό Σύστημα, διορθώνοντας αφ’ εαυτού προηγούμενες δυσλειτουργίες. ΕΧΕΙ ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ; Η Κρανιοϊερή Θεραπεία δεν έχει παρενέργειες και μπορεί να εφαρμοστεί σε όλες τις ηλικιακές και πληθυσμιακές ομάδες με ασφάλεια, από βρέφη και εγκύους μέχρι πολύ ηλικιωμένα και άτομα χαμηλής ζωτικότητας. ΣΥΝΔΥΑΖΕΤΑΙ ΜΕ ΚΛΑΣΣΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ; Φυσικά και συνδυάζεται με άλλες μορφές θεραπείας. Όταν ενισχύουμε τον φυσικό αμυντι-
κό μηχανισμό του οργανισμού, διευκολύνουμε την αποτελεσματικότητα και άλλων θεραπευτικών προσεγγίσεων. ΠΟΥ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΚΑΝΩ ΚΡΑΝΙΟΪΕΡΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ; Η θεραπεία αυτή εφαρμόζεται αποκλειστικά από θεραπευτές εκπαιδευμένους από το Ινστιτούτο Upledger, που ίδρυσε Dr. John Upledger και ήταν ο ιδρυτής και δημιουργός της Κρανιοϊερής Θεραπείας (CST), μέσα από μια διαδικασία συνεχούς έρευνας που κράτησε από το 1975 ως το 1983 στο Πανεπιστήμιο Michigan State, όπου εργάστηκε ως κλινικός ερευνητής και Καθηγητής της Βιοκινητικής. Το 1983 ίδρυσε το Ινστιτούτο Upledger στην Φλόριντα που αποτελεί τον επίσημο φορέα για την εκπαίδευση στην Κρανιοϊερή Θεραπεία σε 110 χώρες σε όλο τον κόσμο. Το 2016 το Ινστιτούτο Upledger έδωσε την επίσημη έγκρισή του για την εκπροσώπηση στην Ελλάδα και άρχισαν να εκπαιδεύονται οι πρώτοι Έλληνες θεραπευτές
Στο Κέντρο Σωματικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης ΠΟΡΕΙΑ ΥΓΕΙΑΣ μπορείτε να απευθυνθείτε για να αναζητήσετε περισσότερες πληροφορίες για την μέθοδο. www.poreia-ygeias.gr, 2421058128 ***Αντιμετωπίζουμε τον θεραπευόμενο ως πελάτη υπεύθυνο και συμμετέχοντα στην θεραπεία του και όχι ως έναν αδύναμο ασθενή.
ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ
21 ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Λευκοκορία ρόκειται για μία χαρακτηριστική οντότητα που αφορά κυρίως τη βρεφική και παιδική ηλικία. Μακροσκοπικά φαίνεται η μία κόρη να έχει ανοιχτότερο χρώμα, έως λευκό. Ουσιαστικά δεν πρόκειται για χρώμα της ίδιας της κόρης, αλλά για διαφορετικού χρώματος αντανάκλαση από βαθύτερους ιστούς του ματιού (φακός, αμφιβληστροειδής χιτώνας, υαλώδες σώμα κλπ.). Όπως βλέπουμε και στην εικόνα, είναι δυνατό για τους γονείς να παρατηρήσουν τη λευκοκορία στα παιδιά τους είτε ζωντανά είτε μέσα από μία φωτογραφία, αλλά όχι πάντα εύκολο. Το πρώτο που πρέπει να κάνουν είναι να επισκεφθούν τον οφθαλμίατρο ώστε η λευκοκορία να επιβεβαιωθεί ή να αποκλειστεί και να ανακαλυφθεί το αίτιό της.
Π
Της Ευτυχίας Τούλιου, χειρουργού Οφθαλμίατρου, MD, FEBO
Αρχικά πρέπει να επισημάνουμε ότι πολλές φορές πρόκειται για μία ψευδολευκοκορία, δηλαδή μία λανθασμένη εντύπωση ανοιχτόχρωμης κόρης που οφείλεται σε αντανακλάσεις του φωτός, φλας φωτογραφικής μηχανής κλπ.) . Και πάλι όμως είναι θεμιτό η τελική διάγνωση να γίνει από τον οφθαλμίατρο.
κός έλεγχος και άμεση οφθαλμολογική εξέταση από την ημέρα της γέννησης. Η αμφιβληστροειδοπάθεια της προωρότητας είναι μία άλλη σοβαρή αιτία λευκοκορίας. Εδώ το λευκό χρώμα προέρχεται από τον αποκολλημένο αμφιβληστροειδή που αποτελεί το τελικό στάδιο της νόσου. Αρχικά δημιουργείται μία ανώμαλη παραγωγή αγγείων και στη συνέχεια μεμβρανών στην προσπάθεια του ματιού να αντιμετωπίσει μία εκ γενετής ισχαιμία, λόγω της προωρότητας. Η τάση που ασκούν οι μεμβράνες στον υποκείμενο αμφιβληστροειδή οδηγεί τελικά στην αποκόλλησή του. Σε κάθε πρόωρο τοκετό (κάτω των 32 εβδομάδων) και μάλιστα σε ελλειποβαρή νεογνά (κάτω των 1.500 γραμμαρίων) που έλαβαν θεραπεία με οξυγόνο είναι πλέον επιβεβλημένη μία εξονυχιστική οφθαλμολογική εξέταση με βυθοσκόπηση ώστε να ανακαλυφθεί έγκαιρα η αμφιβληστρειδοπάθεια στα αρχικά στάδια όπου και αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά με laser και ενδοüαλοειδικές ενέσεις, πριν φτάσει στο στάδιο της λευκοκορίας όπου ένα χειρουργείο δεν έχει καλές πιθανότητες να σώσει την όραση του βρέφους.
Μία από τις χαρακτηριστικότερες παθήσεις που κρύβονται πίσω από μία λευκοκορία είναι ο συγγενής καταρράκτης,δηλαδή η θόλωση του φακού του ματιού ήδη από τη γέννηση, ο οποίος φαίνεται λευκός αντί για διαφανής. Εδώ, η έγκαιρη ανακάλυψή του οδηγεί και στην έγκαιρη αντιμετώπιση, δηλαδή την απομάκρυνση του θολού φακού και την αντικατάστασή του από έναν διαφανή ενδοφακό με συνοδό χρήση βοηθητικών γυαλιών όρασης. Έτσι προλαμβάνεται μία βαριά αμβλυωπία ή και πρώιμη τύφλωση.
Νεοαγγειακές μεμβράνες και αρχόμενη αποκόλληση αμφιβληστροειδούς σε προχωρημένη αμφιβληστροειδοπάθεια της προωρότητας
Υψίστης σημασίας είναι και το ρετινοβλάστωμα που αποτελεί μία κακοήθη νεοπλασία του αμφιβληστροειδούς χιτώνα του ματιού. Το ρετινοβλάστωμα μπορεί να πάρει αρκετές μορφές και να εξαπλωθεί σε όλο το μάτι με τραγικές συνέπειες για την όραση του βρέφους(αποκόλληση αμφιΣυγγενής καταρράκτης βληστροειδούς, νέκρωση, αιμορραγίες, νεοαγγειακό γλαύκωμα). Συχνά εκτός από λευκοκορία παρατηρούμε και στραβισμό ή πιο σπάνια μπορεί να εμφανιστεί ως ενδοφθαλμίτιδα και κυτταρίτιδα όλου του κόγχου. Η ταχύτητα με την οποία εξελίσσεται η νόσος καθώς και οι βλάβες Ρετινοβλάστωμα στον οπίσθιο που προκαλεί σε όλο το μάτι πόλο νεογέννητου βρέφους και τους γειτονικούς ιστούς καθιστά την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία αναγκαίες για την επιβίωση του ματιού και τη διατήρηση της όρασης των πάσχοντων βρεφών. Σε περίπτωση οικογενειακού ιστορικού συνίσταται προγεννητι-
Μία άλλη πιο σπάνια νόσος που σχετίζεται με τη λευκοκορία είναι η νόσος Coats, μία διαταραχή των αγγείων του αμφιβληστροειδούς που διαπιστώνεται συνήθως σε αγόρια στην πρώτη δεκαετία της ζωής τους. Πρόκειται πιο συγκεκριμένα για τελεαγγειεκτασίες και ανευρυσματικού τύπου διατάσεις στα αμφιβληστροειδικά αγγεία που εύκολα οδηγούν σε εξιδρώματα, εκροή υγρού κάτω από τον αμφιβληστροειδή, αιμορραγίες ή αποκόλληση του αμφιβ λ η σ τρ ο ε ι δ ο ύ ς και μοιραία αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα σε πρώιμη αμβλυωπία και μονόφθαλμο (έλλειψη τρισδιάστατης Εξιδρώματα και υπαμφιβληστροειδικό οίόρασης). Συχνά τα αγοράκια με νόσο δημα σε αγοράκι με νόσο Coats. Coats εκτός από λευκοκορία έχουν και στραβισμό , ενώ η μειωμένη όραση στο πάσχον μάτι αργεί να γίνει αντιληπτή από το ίδιο το παιδί. Πιο σπάνια συναντάμε τη λευκοκορία στην Τοξοκαρίαση.
Πρόκειται για μία λοίμωξη του αμφιβληστροειδούς και υαλοειδούς χιτώνα του ματιού. Το παράσιτο Toxocara canis μεταδίδεται στον άνθρωπο από το σκύλο μέσω της στοματικής οδού. Στον οπίσθιο πόλο του ματιού, το παράσιτο δημιουργεί κοκκιώματα, δηλαδή συσσωρευμένες φλεγμονώδεις αντιδράσεις που λόγω του χρώματός τους, δίνουν μακροσκοπικά την αίσθηση της λευκής κόρης. Βρέφη και παιδιά που έχουν έρθει σε επαφή με μολυσμένο από το παράσιτο σκύλο και οι γονείς τους παρατηρούν τη λευκοκορία πρέπει να μεταφέρονται άμεσα Ο κύκλος ζωής του παρασίτου στον οφθαλμίατρο για oxocara canis. μία λεπτομερή εξέταση και περαιτέρω διερεύνηση με ανοσολογικό έλεγχο ειδικών αντισωμάτων. Εάν επιβεβαιωθεί η Τοξοκαρίαση, τότε χρειάζεται άμεση θεραπεία με αντιπαρασιτικά φάρμακα ή και στεροειδή. Εάν δε η λοίμωξη έχει εξαπλωθεί Κοκκίωμα στον οπίσθιο πόλο με επαμκαι στους υπόλοιπους φιβληστροειδική γλίωση σε παιδί με ιστούς του ματιού Τοξοκαρίαση. (ενδοφθαλμίτιδα), τότε χρειάζεται άμεση χειρουργική επέμβαση με αφαίρεση του υαλοειδούς και τοποθέτηση αντιπαρασιτικών φαρμάκων μέσα στο μάτι. Τέλος αρκετά συχνά συναντούμε μια ασυμμετρία στο χρώμα της κόρης. Εδώ το πιθανότερο είναι να πρόκειται για μία διαθλαστική ασυμμετρία μεταξύ των δύο ματιών. Συγκεκριμένα, όταν παρατηρείται ένα ανοιχτόχρωμο τόξο (μηνίσκος) στην άνω πλευρά της κόρης, τότε κατά πάσα πιθανότητα μιλάμε για ένα υπερμετρωπικό μάτι, ενώ αν αντίθετα αυτός ο μηνίσκος βρίσκεται στο κάτω άκρο της κόρης, τότε το μάτι είναι μυωπικό. Σε ένα μάτι με μία ομοιόμορφη πορτοκαλοερυθρόχροη αντανάκλαση, πιθανολογούμε εμμετρωπία, δηλαδή κανένα αξιοσημείωτο διαθλαστικό σφάλμα. Βέβαια, η τελική επιβεβαίωση της διαθλαστικής κατάστασης γίνεται με ειδική εξέταση που ονομάζεται κυκλοπληγία.
Brückner Test: Όψη κόρης ανάλογα με το διαθλαστικό σφάλμα Κλείνοντας, θα θέλαμε να επισημάνουμε στους γονείς να είναι προσεκτικοί και παρατηρητικοί ως προς τη συμμετρία του χρώματος της κόρης των παιδιών τους και σε κάθε περίπτωση να απευθύνονται στον οφθαλμίατρο για μία οριστική διάγνωση. Ο οφθαλμίατρος με τη σειρά του θα προχωρήσει σε μία σειρά εξετάσεων προσαρμοσμένων στην ηλικία του βρέφους/παιδιού ώστε να διαγνώσει ή αποκλείσει αρχικά τη λευκοκορία και στη συνέχεια να διαπιστώσει την αιτία, ώστε να επιλέξει έγκαιρα τη σωστή θεραπεία, εάν αυτή χρειάζεται.