Lorem Ipsum
2 mrt 2015
Tracker.
Nieuwsbrief Technasium
Calandlyceum
1 2
Lorem Ipsum
2
Meidenteam brengt Calandlyceum weer naar landelijke finale Technasium Top Award Wie zegt dat ‘techniek’ iets voor jongens is? Vier meiden uit 2VZ1 en 2VZ2 zorgden ervoor dat het Calandlyceum opnieuw naar de landelijke finale van de Technasium Top Award gaat. Ze lijken het zelf nog amper te geloven, maar ze hebben zojuist toch echt te horen
léveren. De ‘Aquawall’ kan het gebouw verkoelen, bedachten de meiden. Aan de andere kant van het gebouw plaats je dan een zonneboiler, die warmte genereert. Het verschil tussen warm en koud zou dan airco overbodig maken en zelfs voldoende energie
gekregen dat ze de regionale voorronde van d e Technasium Top Award hebben gewonnen. Erum Ilyas, Oudiad Ouijjit, Liane van Halteren en Marissa Dorland kregen op zaterdag 7 maart hun ‘ticket’ voor de landelijke finale van de TTA.
moeten kunnen opwekken om een motor in werking te stellen. Voor de finale (17 & 18 april) willen de meiden een werkend schaalmodel mèt draaiende stirlingmotor kunnen p resenteren.
‘Ze hadden gewoon inhoudelijk h et beste verhaal’, zegt O&O-‐docent Wim van Heusden, die d e meiden heeft begeleid bij hun inzending. Die bestond uit het idee voor een ‘Aquawall’, een ‘zwetende’ muur waar leidingen met koelvloeistof doorheen lopen. De opdracht was om een manier te verzinnen waarop een nieuw (school)gebouw niet alleen energievriendelijk kan zijn, maar zelfs energie kan
Afdelingsleider Tony Janson was trots: ‘We hebben de meiden goed ‘geprept’, we hebben het verhaal vaak met ze doorgenomen, en met succes! Het wordt een geweldige ervaring voor ze, die finale, d at pakken ze dan toch maar mooi mee.’ In de finale n emen tien VO-‐scholen het tegen elkaar op. Er zijn 68 scholen aan d e strijd begonnen. Het Calandlyceum wist d e Technasium Top Award in 2012 te winnen en werd in 2014 tweede.
Lorem Ipsum
3
Elke maandag kun je hem bij het Technasium vinden. Frans Steffens, 72 lentes jong, drentelt dan als vrijwilliger van tafel naar tafel. ‘Zo was het onderwijs vroeger niet, hè?’
‘Ik leer hier zelf ook nog wat van’
Markante man. Vaak in een grijze trui met opschrift ‘Kennedy Space Center’. Maar het Technasium bedrijft geen ruimtevaart. Wèl proberen leerlingen er in figuurlijke zin van alles van de grond te krijgen. En daar kunnen ze af en toe best wat hulp bij gebruiken: ‘Ik loop rond, en dan zie ik leerlingen wel kijken in de zin van: Wat moet ik nou doen, hoe pak ik dat nou aan? Daar probeer ik ze bij te helpen.’ Frans Steffens kwam via zijn kleinzoon Sytze (klas 2VZ1) bij het Technasium terecht. Toen Sytze nog op de basisschool zat, hielp opa Frans daar af en toe al bij projecten. Of hij maakte er filmverslagen van. ‘Mijn dochter, de moeder van Sytze, wees me op het Technasium. Is het niks voor je?, zei ze. Ik had er nog nooit van gehoord, een Technasium, maar ik vind het hartstikke leuk. Zo was het onderwijs vroeger niet, hè? Ik was verbaasd over het er hier aan toe ging, met al die projecten.’
Als jonge jongen werkte hij onder meer in een ijzergieterij. Pannetjes ijzer van 120 kilo optillen. Hij dreigde afgekeurd te worden, en zo kwam hij als tramconducteur bij het GVB terecht. Daarna werkt hij onder meer nog als huismeester en bij het Waterleidingbedrijf. Modelbouw is een van zijn hobbies: ‘Zo heb ik laatst een paar leerlingen met hun helikopterproject kunnen helpen. Erg leuk.’ Frans Steffens (‘ze mogen ook opa tegen me zeggen, hoor’) loopt nu sinds begin januari als vrijwilliger op het Technasium rond. Hij deelt praktische tips uit (‘dat hoef je niet te lijmen, daar kun je ook een satéprikker voor gebruiken’), of helpt de jongelingen efficiënt solderen. Een paar weken geleden hielp hij Erum, Ouidad, Liane en Marissa met hun eerste schaalmodel van een ‘Aquawall’. Dat die vier nu ook naar de finale van de Technasium Top Award gaan vindt hij prachtig: ‘Dat geeft toch voldoening? Leuk, hoor – ik hoop dat ze winnen!’
Lorem Ipsum
4
Een brug van spaghetti Een brug bouwen van spaghetti, kan dat? Tuurlijk wel. De TU Delft houdt zelfs een jaarlijkse wedstrijd, om te zien welke spaghettibrug het sterkst is. Drie leerlingen van het Technasium doen donderdag, 19 maart, mee aan de wedstrijd. Jan-‐Willem Wesselink (5V2), Jan Berendrecht (5V2) en Daniël Siha (5V3) bereiden zich serieus op de wedstrijd voor. Met p akken spaghetti, een lijmpistooltje en veel praktisch denken. Ze zijn zelfs bij het ingenieursbureau in Breda geweest dat tot dusver het record houdt: ‘Hun spaghettibrug had een ratio van 149 keer het gewicht van de eigen constructie.’
Van de Bredase ingenieurs kregen ze de tip om eerst ‘bouwpakketjes’ te lijmen: vier ongekookte stokjes, daar twee stukjes bovenop, en daar nog een spaghettistokje tegenaan. ‘We zijn al een tijdje aan het oefenen, hoor. Het is moeilijker dan h et lijkt: je moet precies werken, snél werken, èn goed lijmen.’
Twee pakken spaghetti, twee tubes lijm, daar moeten ze het volgende week mee doen. In drie uur tijd mogen ze daar dan een sterke constructie van max. 50 centimeter overspanning van bouwen. Het bouwplan hebben ze al in hun hoofd: ‘We gaan het zien! Als we winnen, gaan we bij de Italiaan eten.’
Laatstejaars presenteren meesterproeven De eerste lichting Technasiumleerlingen neemt dit schooljaar afscheid van het Calandlyceum. Na zes jaar Onderzoek & Ontwerpen zwaaien ze af met een meesterproef. Die meesterproef bestaat uit een onderzoeksproject dat de 6V-‐leerlingen de afgelopen maanden zelf hebben gezocht, opgezet en uitgevoerd. Ze moesten daarvoor aankloppen bij partijen in maatschappij en b edrijfsleven. Wie interesse heeft, is van harte welkom om d e presentaties van deze meesterproeven bij te wonen. Die vinden plaats op donderdag 19 maart. Dit zijn de onderwerpen: • Ontwikkeling GPS-‐tracker voor MacBike • De invloed van de zon op het D0-‐verval • Re-‐design van h et Food Center • Ontwerp van een custom-‐motorbike voor Numbnut • Waterstof-‐oplossing voor aandrijving GoGo-‐wagentjes • Helikopter-‐simulaties • Bloedtesten voor forensisch politieonderzoek De presentaties beginnen op 19 maart om 19.00 uur op school.
Lorem Ipsum
Een bijzonder verhaal. Jasper Insinger (4V) volgt zijn lessen momenteel niet op het Calandlyceum, maar midden op zee. Via School at Sea vaart de Technasiumleerling sinds oktober naar het Caribisch gebied heen en weer.
5
Jasper at Sea
Per mail leggen we contact met Jasper, op een moment dat hij een paar dagen is afgemeerd op Bermuda. Daar is hij weer online, want aan boord van tallship Regina Maris hebben ze geen wifi, schrijft Jasper. ‘Ik werd enthousiast over het idee van School at Sea na een p resentatie van twee zesdeklassers op het Caland, vorig jaar. Een van die twee was ook meegeweest. Het leek me geweldig om zo’n trip te maken en mooie gebieden te bezoeken. Ook leek het me een hele goede kans om een stuk zelfstandiger te worden.’ De reis (van zes maanden) kost € 20.000. Dat geld kreeg Jasper bij elkaar met hulp van heel veel familie en vrienden, zegt hij. Op 18 oktober is hij uitgevaren, samen met 33 andere leerlingen, vier leraren, drie stuurmannen, soms een scheepsarts en uiteraard een kapitein. De leerlingen slapen in een hut met zijn vieren. ‘Je hebt echt heel weinig ruimte voor je spullen en douchen kan eens in de twee dagen. Maar de sfeer aan boord is eigenlijk altijd wel relaxed, het is ook niet zo erg als je wat te laat komt.’
De reis heeft Jasper tot dusver via Brest, Tenerife, Kaap Verdië, Dominica, Curacao, Aruba, San Blas, Panama, Isla Providencia en Cuba naar Bermuda gebracht. De reis gaat nog n aar de Azorgen, mogelijk ook nog Engeland of Frankrijk. ‘Aan land heb ik wel veel contact gehad met mijn O&O-‐docent. Aan boord is nog een leerling die O&O doet, daar doe ik op het moment een project mee. Maar met beperkt internet duurt het een hele tijd voordat je weer iets online kunt opzoeken. Ik ben veel bezig geweest met het regelen van een goed keuzeproject voor als ik terug ben.’ Klassikaal les krijgen ze niet, ieder werkt voor zich. De docenten zijn er alleen voor vragen, of h ulp bij het plannen. ‘Soms gaat de boot zo schuin dat je meer bezig bent met jezelf dan met school. Je kan ook elk moment naar buiten geroepen worden om zeilen te hijsen, of als er d olfijnen te zien zijn.’ Jasper mist zijn familie wel een beetje, misschien nog net iets meer dan internet. Verder droomt h ij van drop en verse melk, hagelslag is er voldoende ingeslagen op Aruba. ‘Ik had me van School at Sea van tevoren niet echt iets voorgesteld, ik dacht: ik zie het wel. De ervaring valt niet echt te beschrijven, je moet het echt ervaren om te weten hoe het is.’ Op 18 april is Jasper weer in IJmuiden. Voor meer informatie: www.jasperatsea.weebly.com & www.schoolatsea.com.
Lorem Ipsum
6
Denken als een uil
Het aantal meisjes dat kiest voor een technische en exacte onderwijsrichting is de afgelopen 10 jaar sterk gestegen. Dat blijkt uit de Emancipatiemonitor 2014, die in december verscheen.
Ontwerp een nieuw verblijf voor sneeuwuilen en kraanvogels, en denk daarbij aan de b elangen van dieren èn mensen. Aan die opdracht van Artis hebben de eerstejaars leerlingen ruim twee maanden mogen werken. Ze maakten SWOT-‐analyses, stelden een ethogram op (een lijst met gedragingen van het dier), ontwierpen een verblijf in 3D-‐programma SketchUp, bouwden een maquette en stelden daarna nog een Prezi samen voor de presentatie. Elke presentatie kreeg maandag 9 maart een cijfer. Op de foto neemt technisch onderwijsassistent Maurice Bos een kijkje bij een van de maquettes.
Amber Sijmons, tweedejaars leerlinge op het Technasium, kijkt mee bij Ammaar Landbrug.
Bèta steeds meer in trek bij meisjes Op de havo groeide het aantal meisjes met het Natuur-‐ en Techniekprofiel sinds het schooljaar 2003-‐ 2004 van 9 naar 26 procent. Op het vwo steeg het aantal meisjes met een exact profiel van 17 naar 38 %.
De Emancipatiemonitor is een tweejaarlijkse studie van het Sociaal en Cultureel Planbureau en CBS. Het onderzoek monitort de actuele positie van mannen en vrouwen in onder meer onderwijs, arbeid en gezondheid.
De publicatie is nu voor de achtste keer verschenen. ‘De stijging van het aantal bèta-‐ meisjes zet door’, aldus SCP-‐ onderzoeker Ans Merens. (Bron: de Volkskrant)
Lorem Ipsum
7
Op het Technasium gebeurt veel, héél veel. Je zou er bijna een dagblad over kunnen produceren. In plaats daarvan beperken we ons hier tot een greep van enkele aansprekende feiten van de laatste weken. Derde plaats bij Onderwijsprijs Noord-‐Holland Ietwat teleurgesteld kijken vijfdejaars Technasiumleerlingen Joey Katsburg, Daniël Siha en Daphne de Vré naar de camera na de bekendmaking van de regionale voorronde Noord-‐Holland van de Onderwijsprijs. De verwachtingen waren hooggespannen na een strakke presentatie van het Technasiumproject ‘Voedsel in de stad’, maar meer dan een derde plaats zat er helaas niet in. De regionale voorronde werd gewonnen door de OSG West-‐Friesland uit Hoorn. Die school gaat nu door naar de landelijke finale Onderwijsprijs.
Project ‘Voedsel in d e Stad’ krijgt een vervolg Leerling Rik Worring (rechts) praat met een bezoeker van de Openbare Bibliotheek Amsterdam die een bak meelwormen monstert. Vierdejaars leerlingen gingen begin februari in de OBA met mensen in gesprek over het feit dat het milieu zwaar belast wordt door het gegeven dat mensen in de stad eten op hun bord moeten krijgen. Wat kun je daar aan doen? Met die vraag gaat het Technasium dit jaar opnieuw aan de slag. De leerlingen gaan hun zoektocht naar oplossingen over de voedselproblematiek in de stad ook vormgeven in een 2 minuten durend filmpje dat later dit jaar te zien zal zijn tijdens het Food Film Festival 2015.
Technasium weer druk bezocht tijdens open dagen Het Technasium was weer een drukbezochte attractie tijdens de open dagen van het Calandlyceum. Tijdens die open dagen (2 & 3 februari, 4 maart) komen leerlingen groep 8 (en vaak ook al uit groep 7) zich oriënteren op een middelbare school. Het Technasium (vwo-‐advies vereist) van het Calandlyceum is nog steeds het enige van Amsterdam. Steeds meer ‘plus’-‐leerlingen maken op de basisschool ook al met het Technasium kennis via de Day a Week-‐school. Op de foto: O&O-‐docent Anton van den Berg inspireert de zoveelste groep belangstellenden.
Andere Technasia te gast aan de Pieter Calandlaan Technasiumleerlingen Sam Cohen en Ole Lechner (3VZ2) geven docenten en technatoren uitleg tijdens een workshop Filmen met ChromaKey. D e gelegenheid was een studiemiddag voor de Technasia uit het netwerk Noordelijke Randstad. Bij het Calandlyceum waren vertegenwoordigers te gast van Goois Lyceum, KKC, Kaj Munck College en Ichthus. Ze wisselden onder meer ervaringen uit over het onderwerp ‘veilig werken’ en hielden ook nog tijd over voor verschillende workshops. Deeltjes verplaatsen met een lichtbundel Leerlingen 4V brachten in februari een bezoek aan Amolf, de stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie op het Science Park in Amsterdam-‐Oost. Amolf legt zich toe op het onderzoek naar (hele) kleine deeltjes, een vorm van fysica dus. Vierdejaars leerlingen van het Technasium gaan er jaarlijks op excursie. Technator Rutger Gast: ‘Er staat daar voor 100 miljoen aan onderzoeksapparatuur, het is waanzinnig wat ze er allemaal doen. Een wereld van laserstralen – vandaar de zonnebrillen op de foto – en enorme microscopen. De leerlingen mochten bijvoorbeeld minuscule deeltjes verplaatsen met behulp van een lichtbundel. Dat is kicken, natuurlijk.’
Lorem Ipsum
LinkedIn: Technasium Ouderplein Op initiatief van moeder Margreth Hoek is eind 2014 het Calandlyceum Technasium Ouderplein tot stand gekomen, een LinkedIn-‐pagina die beheerd wordt door technator Rutger Gast. Het idee was dat ouders/verzorgers via dat online platform met elkaar in contact kunnen komen en dat het Technasium d e pagina ook kan gebruiken als een database voor expertise. Als leerlingen een project willen doen dat met architectuur samenhangt, is het toch handig als een vader of moeder zelf architect blijkt te zijn.
Tot dusver hebben zich op de LinkedIn-‐pagina 34 mensen aangemeld, een mix van ouders en collega’s op het Calandlyceum. Technator Rutger Gast doet een oproep: ‘Het zou mooi zijn als meer ouders en geïnteresseerden zich aansluiten. Hopelijk ontstaat er dan meer interactie en komen er vanzelf ideeën los.’ Bovendien zal h et aantal opdrachten/projecten/masterproeven in de toekomst hard stijgen, verwacht Gast. ‘Dan is het prettig als leerlingen zelf expertise kunnen zoeken èn vinden, b ijvoorbeeld via deze LinkedIn-‐groep.’
Technasiumparade 2 op 10 juni De eerste Technasiumparade van het schooljaar was een enorm succes. De belangstelling was begin december zó groot, dat we de toeloop bijkans niet konden bergen in de grote schoolzaal van het Calandlyceum. We nemen aan dat de tweede Technasiumparade ook op zo’n warme interesse mag rekenen. Noteert u daarom vooral vast woensdag 10 juni in de agenda, aanvang 19.00 uur. De tweede Technasiumparade zal in opzet Lorem Ipsum Doolor wat verschillen ten pzichte van de eerste. Na Aeddress] en (kort) centraal gedeelte kunnen [Street [City], [State][Postal Code] belangstellenden weer in verschillende lokalen presentaties bijwonen. Dit keer zullen [Web Address] presentaties van leerlingen uit verschillende leerjaren zijn. Zo krijgt u een leuke dwarsdoorsnede te zien van de projecten waar leerlingen zich in hun Technasiumloopbaan mee bezighouden.