nr 1(15)/2014
miejski informator o tematyce zdrowia i urody
Hu hu ha nasza zima zła str. 8
aktualności Od redakcji
Zmiana lekarza
Zdrowa kranówka
Witamy Państwa w Nowym Roku. Życzymy mnóstwa pomyślności i samych dobrych dni. I od razu zapraszamy do lektury pierwszego wydania naszej gazety w tym roku. Szczególnie polecamy artykuł poświęcony suplementom diety. Obserwuje się ostatnio wzrost zażywania tych specyfików. Zastanówmy się więc, czy są one nam niezbędne, czy może lepiej jeść więcej świeżych owoców i warzyw. Tegoroczna zima zaczęła się późno, ale od razu solidnymi mrozami. Jak ustrzec się przed odmrożeniami wyjaśnia Elżbieta Polewko, kosmetyczka z gabinetu „Profil”. Ponadto: wywiad numeru, tym razem z psychologiem Jackiem Chmielewskim oraz kuchnia, w której analizujemy etykiety produktów kupowanych na co dzień. A teraz garść informacji dla osób biorących udział w naszych zabawach. Hasło krzyżówki z poprzedniego numeru brzmiało: „Słodkie święta z Krakuskami”. Otrzymaliśmy mnóstwo poprawnych zgłoszeń, spośród których wylosowaliśmy pięć. Zwycięzcy otrzymali od nas łakocie marki „Krakuski”. Nasz kolejny konkurs sponsorowała firma Venita. Aby otrzymać nagrodę należało przesłać nam hasło na temat kremów marki Venita Arctic. Najciekawsze przesłała Justyna Lewandowska. Oto przykładowe jej autorstwa: „Gdy Venitę Arctic zastosujesz, chłodu zimy nie odczujesz”, „Gdy mróz szczypie, wicher dmucha, ciepło od Venity Arctic bucha”, „Zimno, chłodno i masz dreszcze? Kup Venitę Arctic wreszcie”, „Zadbaj zimą o swe ciało, kup Venity Arctic serię całą”, „Venita Arctic fajna sprawa, kiedy zima nielichawa”. Z kolei najciekawsze przepisy na drugie śniadanie do szkoły (był to nasz trzeci konkurs) przysłali nam Iwona Maliszewska z Hajnówki i Tomasz Kułakowski z Białegostoku. Szczęśliwców, którzy zostali nagrodzeni powiadomiliśmy listownie lub mailowo (proszę sprawdzać skrzynki!). Wszystkim gratulujemy, zapraszamy po odbiór nagród oraz do dalszej zabawy z nami! A zdjęcia tych, którzy nagrody już odebrali prezentujemy na str. 14.
Początek roku często wiąże się z różnymi postanowieniami i zmianami. Dlatego też przypominamy, że jeżeli zdecydujemy się na zmianę lekarza rodzinnego, położnej lub pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej, więcej niż dwa razy w ciągu roku, musimy za to zapłacić 80 zł. Są oczywiście wyjątki np.: likwidacja gabinetu dotychczasowego lekarza bądź nasza przeprowadzka. Ze statystyk Podlaskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ wynika, że w 2012 r. lekarza rodzinnego zmieniało dwa razy ok. 80 osób. Połowa z nich otrzymała wezwania do zapłaty.
Aż 60% Polaków boi się pić wodę z kranu. Z badań przeprowadzonych przez Polskie Towarzystwo Programów Zdrowotnych wynika, iż nie mamy zaufania do jej jakości. Tymczasem lekarze zapewniają, że jest ona zdrowa i można ją pić bez ryzyka zakażenia. Dobrą jakość wody zawdzięczamy coraz nowocześniejszym wodociągom i częstym kontrolom sanepidu. – W przeszłości z czystością wody bywało różnie. Dzisiaj jest naprawdę bezpieczna. Wszystkie procedury, które zapewniają nam wodociągi, są zgodne z przepisami, wymogami międzynarodowymi co do bezpieczeństwa czystości wody – powiedział agencji informacyjnej Newseria Lifestyle Konstanty Radziwiłł, wiceprezes Naczelnej Izby Lekarskiej. Wodę z kranu mogą pić także dzieci powyżej czwartego roku życia. I nie musi to być woda przegotowana. Jest to nawet niewskazane, ponieważ traci ona wówczas cenne składniki, jak choćby minerały: wapń, magnez, mangan czy cynk. Substancji tych pozbawia wodę także proces filtrowania. Prezes Naczelnej Izby Lekarskiej uważa też, że kranówka może być alternatywą dla słodzonych napojów, a nawet soków z kartonu, które są w dużej mierze odpowiedzialne za plagę otyłości wśród dzieci.
MARZENA BĘCŁOWICZ
Wydawnictwo Skryba, ul. Zwycięstwa 10A, 15-703 Białystok, tel. 85 742 90 90, fax 85 742 90 92, e-mail: redakcja@zdrowybialystok.pl Redaktor naczelny: Barbara Klem, tel. 85 742 90 90, Dziennikarze: Marzena Bęcłowicz, Małgorzata Sawicka Skład i łamanie: Marcin Dominów Reklama: Justyna Janowska tel. 533 379 533, jjanowska@skryba.media.pl
Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo skracania i adiustacji publikowanych tekstów. Przedruki i wykorzystywanie opublikowanych materiałów mogą odbywać się wyłącznie za zgodą redakcji.
www.zdrowybialystok.pl Druk: Bieldruk Białystok. Nakład: 8.000 egz. Zdjęcie na okładce: archiwum redakcji.
2
Załóż konto w ZIP Zintegrowany Informator Pacjenta, to serwis internetowy, dzięki któremu każdy może sam na bieżąco śledzić historię swoich kontaktów z placówkami służby zdrowia, finansowanymi przez NFZ. To tam odnotowywane są wszystkie wizyty w przychodniach, poradniach, szpitalach czy sanatoriach. W ZIP-ie znaleźć można też rejestr recept, jakie wypisał nam lekarz i sprawdzić czy jesteśmy ubezpieczeni. Profil w ZIP-ie można założyć sobie lub dziecku, w ciągu kilku minut, w siedzibie Podlaskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ w Białymstoku, ale też w jego delegaturach w Łomży, Suwałkach i Siemiatyczach.
Oceń lekarza Podlaski Urząd Marszałkowski wprowadził nowy system oceny szpitali. Na stronie internetowej www.sos.wrotapodlasia.pl. każdy może wypełnić ankietę i anonimowo odpowiedzieć na kilka pytań, dotyczących: Białostockiego Centrum Onkologii oraz szpitali wojewódzkich w Białymstoku, Suwałkach i Łomży. Ankietę, z jednego komputera, można wypełnić tylko raz. Zajmuje to kilka minut. Można oceniać m.in.: efekt leczenia, czy też lekarza prowadzącego. Ocena satysfakcji pacjentów ma pokazać urzędowi, czego brakuje w podlaskich szpitalach. – Wpływające ankiety sukcesywnie analizujemy i wyciągamy wnioski. Na stronie już pojawiły się pierwsze oceny i powiem, że są różne. Jest dużo głosów krytycznych, przykładów i uzasadnień – powiedział Karol Pilecki, członek zarządu województwa podlaskiego. – Jeżeli okaże się, że pacjenci chcą wyrażać swoje opinie na temat innych szpitali, to i one będą dodane do listy.
Przybywa krwiodawców Na przełomie kwietnia i maja b.r. w Bielsku Podlaskim zostanie oddany do użytku oddział Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Białymstoku. Obecnie krwiodawcy z Bielska Podlaskiego i okolic przyjmowani są w pomieszczeniach, wynajmowanych od bielskiego szpitala. Można tam nie tylko oddać krew. Jest też laboratorium serologiczne i bank krwi dla bielskiego szpitala. Nowy oddział powstanie tuż obok i będzie dwa razy większy. – Potrzebujemy nowego miejsca, gdyż liczba krwiodawców ciągle rośnie, a obecne pomieszczenia są po prostu za małe – mówi prof. Piotr Radziwon, dyrektor Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Białymstoku.
Nie dbamy o siebie Polac y są najbardziej zestresowanym i najmniej dbającym o siebie narodem europejskim – wynika z najnowszego raportu „USP Zdrowie – Style Zdrowia Polaków 2013” badającego naszą świadomość zdrowotną. Ponad połowa mieszkańców naszego kraju ma problemy ze zdrowiem fizycznym, społecznym i psychicznym, a większość z nas zbyt dużo czasu poświęca pracy. – Jesteśmy zmęczeni, wypaleni, nieufni, nie radzimy sobie z określonymi nawykami, nie uprawiamy sportu, nie dbamy o siebie, ani o swoje zdrowie. Na tle Europy nie wypadamy dobrze – powiedział agencji informacyjnej Newseria Lifestyle Tomasz Sobierajski, socjolog. – Przyczyną jest brak wiedzy o profilaktyce zdrowotnej. W naszym kraju wciąż za mało mówi się o tym, jak zapobiegać chorobom. Dobrym rozwiązaniem byłoby wprowadzenie prozdrowotnych zajęć edukacyjnych do szkół. Wiedza na temat znaczenia zdrowego stylu życia i relacji z bliskimi, wartości szczepień czy działania określonych leków wpojona w dzieciństwie, z pewnością zaowocuje odpowiednimi zachowaniami w życiu dorosłym.
Przedszkolaki dla hospicjum Babciu, Dziadku cieszymy się, że Was mamy! – pod takim hasłem przedszkolaki z dwóch białostockich przedszkoli – PS Nr 80 i PS Nr 12 obchodziły uroczystość Dnia Babci i Dziadka. Impreza połączona była ze zbiórką pieniędzy na potrzeby białostockiego hospicjum dla dorosłych, mieszczącego się przy ul. Sobieskiego 1. Podczas akcji dzieci z przedszkola nr 80 zebrały ok. 1.500 zł. Natomiast w przedszkolu nr 12 akcja jeszcze trwała.
ZEBRAŁA
MARZENA BĘCŁOWICZ ZDROWY BIAŁYSTOK
ZDROWY BIAŁYSTOK
3
temat numeru Czym są suplementy diety i kto powinien je stosować
◄ 14 grudnia 2013 r. w Euroregionalnym Centrum Farmacji
odbyło się sympozjum naukowe pn. „Suplementy diety pod lupą farmaceuty”. W jego trakcie można było wysłuchać wielu ciekawych wykładów, m.in. na temat rodzajów suplementów diety, czy też bezpieczeństwa ich stosowania u osób starszych.
Modne kapsułki
Spotkałam ostatnio znajomą w aptece. Nie, nie, wcale nie była chora, jej najbliżsi również nie. – Wiesz, pomyślałam, ze kupię dzieciom jakieś witaminki. Jakieś takie blade są ostatnio i jeść nie chcą, przed telewizorem tylko siedzą. A i mąż też jakiś apatyczny. Przyda nam się wszystkim porządna dawka witamin – powiedziała pokazując mi swoje zakupy. – A rozmawiałaś z lekarzem? – zapytałam. – Przecież to tylko witaminy, kupiłam je
Fot. Małgorzata Sawicka
Na odchudzanie, na wzmocnienie odporności, na lepszą pamięć, na opóźnienie procesów starzenia, czy może na lepsze samopoczucie. Które wybrać? Które będą lepsze? Kapsułki, tabletki, syropy, drażetki, a może krople? Mamy nie lada dylemat. Ale zaraz, zaraz... co nam właściwie dolega?
bez recepty – odpowiedziała chowając kolorowe opakowania z powrotem do torby. No właśnie, czy oby na pewno suplementy diety to „tylko” witaminy i czy można je zażywać nie konsultując tego wcześniej z lekarzem? W ostatnich latach obserwuje się wzrost zażywania suplementów diety. I nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie fakt, że w dużej mierze sięgają po nie osoby zupełnie zdrowe. Tymczasem
mgr farm. Izabela Prokop, Młoda Farmacja Białystok Obecnie sprzedaż suplementów jest na wysokim poziomie. I niestety, tylko nieliczni pacjenci są świadomi różnic pomiędzy lekiem, a suplementem diety. Duży wpływ na tą sprzedaż mają reklamy i można zauważyć wyraźną korelację pomiędzy częstotliwością ich emisji, a zaintereso-waniem pacjentów danym specyfikiem. Ponadto, coraz częściej, lekarze polecają suplementy diety. Dotyczy to najczęściej ortopedów, okulistów i dermatologów, choć zalecenia suplementacji pojawiają się również od lekarzy rodzinnych i kardiologów. Niemniej jednak najsilniejszym bodźcem skłaniającym do zakupu danego specyfiku jest opinia kogoś znajomego i godnego zaufania, np.: sąsiadki, farmaceuty. Jeśli chodzi o sprzedaż konkretnych grup suplementów diety, to jest ona „sezonowa”. W okresach świątecznych ludzie częściej kupują suplementy wielowitaminowe, dla osób starszych oraz zestawy witamin dla całej rodziny. Okres jesiennozimowy to zwiększona sprzedaż suplementów podnoszących odporność. Coraz częściej u pacjentów z przeziębieniem na receptach pojawiają się suplementy (często wynika to z przeświadczenia pacjenta, że co na recepcie to podziała, co „dokupione” na własną rękę raczej nie). W sezonie wiosennym prym wiodą suplementy wspomagające oczyszczanie organizmu, preparaty odchudzające i poprawiające kondycję skóry, włosów i paznokci.
naukowcy są zdania, że najważniejszym sposobem utrzymania zdrowia oraz zmniejszenia ryzyka chorób, jest zbilansowana dieta zawierająca niezbędne składniki odżywcze w odpowiednich proporcjach oraz aktywność fizyczna. A czym właściwie jest owy suplement diety? Otóż jego najprostsza definicja mówi, że jest to środek spożywczy, którego celem jest uzupełnienie normalnej diety. To skoncentrowane źródło witamin lub składników mineralnych, albo też innych substancji wykazujących efekt odżywczy lub fizjologiczny. Niestety w suplementach bardzo szybko zaczęły pojawiać się surowce roślinne jako źródło składników o działaniu prozdrowotnym. Chodzi o: alkaloidy (grupa naturalnie występujących zasadowych związków chemicznych, głównie pochodzenia roślinnego), saponiny (związki chemiczne należące do glikozydów, wytwarzane przez wiele roślin oraz przez niektóre organizmy morskie), fitohormony (hormony roślinne), których stosowanie wymaga szczególnej ostrożności. Ponadto dużym zagrożeniem dla zdrowia mogą być suplementy na bazie ziół z medycyny dalekowschodniej. Oddziałują one bowiem znacznie silniej od roślin, które występują u nas i do tej pory nie przeprowadzono dostatecznej ilości badań dotyczących skutków ich stosowania. Zdarzają się też przypadki, że niektóre suplementy diety zawierają znikome ilości deklarowanych składników, więc nie wywierają praktycznie żadnego wpływu na organizm ludzki, poza efektem placebo. Decyzja o zażywaniu suplementów diety jako sposobu wspomagania farmakoterapii lub profilaktyki chorób cywilizacyjnych powinna być zawsze skonsultowana z lekarzem. Badania wykazały, że zażywanie dużych ilości suplementów może mieć zgubny wpływ na nasze zdrowie. Ponadto suplementy diety zmniejszają wchłanianie się wielu leków, np. antybiotyków czy leków kardiologicznych oraz mogą być przyczyną powikłań farmakoterapii u pacjentów zażywających leki zlecone przez lekarza. Powikłania te są następstwem interakcji pomiędzy składnikami zawartymi w suplementach, a w stosowanych lekach. A apteczne półki wprost uginają się od kolorowych opakowań z witaminami. Co więcej, suplementy diety możemy też kupować bez ograniczeń w aptekach internetowych i drogeriach. Mają atrakcyjne ceny i zachęcające gratisy w postaci kubeczków, breloków i innych gadżetów, aż wprost wydaje się, że producentom wcale nie chodzi o nasze zdrowie.... Możemy nabyć suplementy wspomagające odchudzanie, układ odpornościowy, układ pokarmowy, opóźniające procesy starzenia się, wpływające dobroczynnie na nasz układ nerwowy i koncentrację, poprawiające stan naszej skóry, włosów i paznokci, dla sportowców, seniorów, juniorów, kobiet w ciąży, a nawet dla niemowląt. MARZENA BĘCŁOWICZ
4
ZDROWY BIAŁYSTOK
ZDROWY BIAŁYSTOK
5
wywiad Recepta na zdrowie według Jacka Chmielewskiego, psychologa z Ośrodka Terapii Uzależnień „Przystań” w Sokółce
Blues mi w sercu gra O tym jak ważna jest dbałość o rozwój i dobro drugiego człowieka z Jackiem Chmielewskim, psychologiem, psychoterapeutą uzależnień z Ośrodka Terapii Uzależnień „Przystań” w Sokółce rozmawia Marzena Bęcłowicz.
– Odkąd pamiętam zawsze chciałem studiować filozofię, teologię lub psychologię. Jako nastolatek czytałem książki i czasopisma naukowe, których nie bardzo rozumiałem, ale które mnie fascynowały. I choć wtedy byłem muzykiem, a potem technikiem budownictwa, to ciągnęło mnie w zupełnie w inną stronę. Granie na dancingach, naprawianie samochodów, budowanie domów – nie dawały mi pełnej satysfakcji. Często zmieniałem szkoły i co za tym idzie profesje. Wymarzone studia podjąłem dopiero kilka lat później. Gdy z niemałymi problemami wkroczyłem w okres dorosłości przyznałem pierwszy raz rację Zygmuntowi Freudowi, który twierdził, że człowiek nie wykorzystujący w pełni swego potencjału i nie rozwijający się zgodnie ze swoją drogą życiową – choruje. „Chorowałem” i ja, dopóty, dopóki nie trafiłem na własną psychoterapię. Uzdrowiłem swego uzależnionego ducha i ciało, i odkryłem nowy fascynujący świat – przestrzeń spotkania z drugim człowiekiem i siłę, która uzdrawia. Dzięki temu mogłem nie tylko wyzdrowieć, ale również zacząć rozwijać się na nowo. – I co się wtedy stało?
– Zacząłem pracować jako wolontariusz w Wojewódzkim Szpitalu Psychiatrycznym w Choroszczy jednocześnie studiując w Wyższej Szkole Psychologii Społecznej w Warszawie. Niedługo potem zostałem zatrudniony w tym szpitalu na etacie instruktora terapii. Pierwsze szlify terapeutyczne zdobywałem pod okiem nieodżałowanych specjalistów – dr Zenona Siduna i dr Janiny Sielamowicz. Potem pracowałem w Instytucie Psychiatrii i Neurologii w Warszawie na Oddziale Terapii Uzależnień, gdzie również uczyłem się od najlepszych – dr Bohdana Woronowicza, dr Ewy Woydyłło i dr Marty Bogulas. Jednocześnie uczestniczyłem w licznych programach rozwoju osobistego i szkoleniach. Moi nauczyciele pokazali mi, że głównym zadaniem psychologa jest dbałość o rozwój i dobro drugiego człowieka. 6
Fot. Archiwum rozmówcy
– Ukończył pan Studium Pomocy Psychologicznej w Instytucie Psychologii Zdrowia w Warszawie oraz Studium Terapii Uzależnień w Polsko-Niemieckim Instytucie Terapii Uzależnień. Odbył pan wiele praktyk, a także pracował jako wolontariusz. Gdyby tego było mało, obecnie przechodzi pan kolejne szkolenia, by w czerwcu b.r. przystąpić do egzaminu certyfikacyjnego. To wszystko z pasji czy raczej z obowiązku?
Empatyczne, profesjonalne i wspierające towarzyszenie mu. To wszystko jak ulał pasowało do mojego antydogmatycznego i humanistycznego pojmowania świata oraz do tego co robiłem i chciałem robić nadal. – A czy o swoje zdrowie dba pan tak samo wyjątkowo, jak o zdrowie swoich pacjentów?
– Obecnie rzeczywiście dbam o nie świadomie, ale niestety nie zawsze tak było. Właściwie to z dnia na dzień, zmieniłem siebie i swój system wartości i to bardzo radykalnie. Powiem więcej – dobrze mi z tym. Wykonuję regularnie badania lekarskie, chodzę do dentysty, zdrowo się odżywiam, a od sześciu lat ćwiczę w siłowni. Ponadto raz w tygodniu chodzę na basen lub SPA, a wraz ze swoimi pacjentami uprawiam nordic walking. W miarę możliwości gram w siatkówkę i spaceruję. – A jest w pańskim życiu czas na hobby, lenistwo?
– Moją wielką pasją jest muzyka. Gram na gitarze i śpiewam. Wraz z dwoma kolegami, niezawodowymi muzykami, tworzymy bluesowo-rockowe trio, o niejednoznacznej nazwie „Zespół Abstynencyjny”. Komponuję własne utwory i niektóre nagrywam w Verdens Beste Studio, dzięki pasji i uprzejmości Eirika Molne,s mojego
norweskiego przyjaciela, zawodowego muzyka i multiinstrumentalisty, który również jest zaangażowany w pomaganie uzależnionym. Słowa i muzykę tworzę z myślą o moich pacjentach i głównie do nich je kieruję. Dużo czytam, głównie literaturę fachową. Ćwiczę relaksację. To wszystko pomaga mi w radzeniu sobie z napięciem codziennego życia i utrzymywaniu dobrej kondycji fizycznej i psychicznej. Ostatnio odkryłem metodę, która jest dobrą receptą na stres, ból, depresję i powoduje możliwość wyciszenia się w zagonionym świecie. Jest to trening uważności – Mindfulness. Stosują ją z powodzeniem psychoterapeuci, trenerzy i psychologowie sportu. Nadaje się równie dobrze do ćwiczenia komandosów jak i mieszkańców domów pomocy społecznej. Mindful – oznacza uważający, troskliwy, dbały. Trening uważności, w zagonionym świecie, pomaga osiągać stan bycia „tu i teraz” – świadomą obecność. W niedalekiej przyszłości chcę ukończyć specjalistyczne szkolenie i być nauczycielem MBSR i MCBT, czyli Redukcji Stresu oraz Terapii Poznawczej Metodą Mindfulness. Lubię się uczyć i zdobywać nowe umiejętności, aby dzielić się tym z innymi. Najważniejsze jednak dla mnie są: zdrowie i rodzina. Mam żonę, dorosłą córkę i syna. A przed miesiącem, ku naszej radości, przyszła na świat mała Marysia. To zapewne najlepszy prezent na moje 50 urodziny. – Dziękuję za rozmowę. ZDROWY BIAŁYSTOK
Dr Ryszard Mikołajewski, laryngolog z 15-letnim stażem, odpowiada na pytania dotyczące niedosłuchu
Aparat słuchowy – jeden czy dwa? Około 500 milionów ludzi na całym świecie cierpi w wyniku ubytku słuchu. Problem najczęściej dotyka osoby starsze, skutecznie utrudniając im funkcjonowanie w stale pędzącym świecie, przeszkadzając w codziennej komunikacji oraz narażając na bolesne uczucie wstydu. Ubytki słuchu różnią się między sobą, jednak zdecydowana ich większość ma charakter obu uszny. – Czy osoby mające ubytek słuchu w każdym uchu powinny nosić dwa aparaty słuchowe?
– Tak, z całą pewnością takie rozwiązanie jest dla nich bardzo korzystne. Każdy mój pacjent, którego udało mi się przekonać do dwóch aparatów, potwierdzi moje słowa.
Artykuł sponsorowany
– Może Pan podać przykład z życia codziennego?
– Rozpatrzmy choćby dźwięk klaksonu samochodowego. Docierający do uszu sygnał informuje nas o niebezpieczeństwie. W ciągu ułamka sekundy mózg porównuje informacje z obu uszu, takie jak natężenie fal dźwiękowych oraz momenty, w których dźwięk dobiegł do każdego ucha. Dzięki temu natychmiast zdajemy sobie sprawę, z której strony dochodzi dźwięk i jak daleko znajduje się jego źródło oraz jesteśmy w stanie uniknąć niebezpieczeństwa. ZDROWY BIAŁYSTOK
– Ogromnym kłopotem niedosłyszących pacjentów jest także rozumienie mowy w hałaśliwym otoczeniu. Czy dwa aparaty pozwalają rozwiązać także ten problem?
– Hałas otoczenia utrudnia rozumienie mowy. Dla osób, które nie słyszą oboma uszami tak samo dobrze, wyodrębnienie poszczególnych głosów jest trudne. Mózg potrzebuje informacji z obu uszu, aby skutecznie rozróżniać dźwięki w trudnych sytuacjach słuchowych, takich jak rozmowa w zatłoczonej kawiarni lub w pomieszczeniu, do którego dobiegają hałasy przejeżdżających ulicą pojazdów. Dwa aparaty słuchowe pozwalają wspomóc naturalną zdolność mózgu do „filtrowania” hałasów dochodzących z tła. – Lekarze zwracają także uwagę na ryzyko utraty zdolności rozumienia mowy w przypadku zupełnej rezygnacji z noszenia aparatu słuchowego. Czy może tak się stać, jeśli nosimy tylko jeden aparat słuchowy?
– Zjawisko, o którym tu mówimy, to tak zwana deprywacja słuchu. Polega na stopniowym traceniu przez mózg umiejętności przetwarzania informacji w wyniku trwałego braku pobudzania ucha bodźcem akustycznym. Im wcześniej zdecydujemy się na noszenie aparatu słuchowego na dotkniętym ubytkiem słuchu uchu, tym mniejsze ryzyko wystąpienia deprywacji słuchu
oraz tym większa korzyść z noszenia aparatów słuchowych. W dwóch aparatach słuchowych dźwięki są przyjemniejsze do słuchania, nie trzeba się wysilać, aby je usłyszeć. W naturalny sposób są odbierane czysto, z odpowiednim poczuciem głośności i przestrzenności. Uzyskanie takiego efektu z jednym aparatem słuchowym nie jest możliwe w przypadku osób dotkniętych ubytkiem słuchu na obu uszach. – Dziękuję za rozmowę.
Zapraszamy wszystkie zainteresowane osoby na bezpłatne badania słuchu i konsultację protetyka. Możliwe także wizyty domowe. Z uwagi na duże zainteresowanie naszymi usługami prosimy o telefoniczne umawianie wizyt.
BEZPŁATNE
BADANIA SŁUCHU Białystok, ul. Słonimska 15/1 (budynek przychodni, parter) tel. 85 732 17 33, pn-pt 8.00-16.00 Białystok, ul. Bema 2 (budynek przychodni, parter) tel. 85 744 36 44, pn-pt 8.00-16.00 Białystok, ul. Witosa 36 lok. 121 tel. 85 667 09 09, pn-pt 8.00-16.00
www.sluchmed.pl 7
Zimowa pielęgnacja Multilipidy na twarz Delikatny krem o wysokiej zawartości dermo-lipidów doskonale odżywia i natłuszcza skórę oraz tworzy skuteczną barierę przed utratą wody i przesuszeniem. Kwas hialuronowy oraz woski roślinne eliminują uczucie suchości i szorstkości. W połączeniu z naprawczymi peptydami regenerują naskórek wyraźnie poprawiając jego elastyczność i gładkość. Innowacyjne formuły regulują system immunologiczny skóry i łagodzą podrażnienia. Aktywnie zapobiegają podrażnieniom, zaczerwienieniom, świądowi oraz pieczeniu, wpływając na zdrowy wygląd i stan skóry.
uroda Jak zapobiegać powstawaniu odmrożeń i co robić, gdy się już nam przydarzą
Hu hu ha nasza zima zła
Laboratoryjnie opracowana receptura kremu, łącząca w sobie wosk pszczeli i olej z passiflory, tworzy barierę ochronną, zabezpieczającą przed negatywnym wpływem czynników zewnętrznych, takich jak mróz czy wiatr. Zastosowana w kremie alantoina, łagodzi podrażnienia spowodowane działaniem niekorzystnych warunków atmosferycznych. Zaawansowana formuła, wzbogacona gliceryną nadaje właściwości odżywcze, poprawiając elastyczność i miękkość naskórka. Dzięki zawartości filtrów, krem posiada działanie ochronne przeciw promieniowaniem UVA i UVB.
Ratunek dla dłoni Dzięki specjalistycznemu połączeniu wosku pszczelego i d-pantenolu krem tworzy na skórze ochronną warstwę powierzchniową, zabezpieczając dłonie przed wysuszeniem oraz szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych. Innowacyjna receptura oparta na glicerynie łagodzi podrażnienia, nawilża i przywraca skórze miękkość. Formuła wzbogacona witaminą A wzmacnia funkcje ochronne kremu, przyspiesza cykl odnowy naskórka i zabezpiecza przed utratą wody z powierzchniowych warstw skóry. Produkt testowany dermatologicznie. Bezzapachowy i hypoalergiczny.
Oczyszczanie twarzy Mleczko do codziennego oczyszczania i demakijażu twarzy i oczu dla skóry nadwrażliwej i podatnej na alergię. Preparat odpowiedni dla skóry w każdym wieku. Mleczko delikatnie i skutecznie usuwa zanieczyszczenia i makijaż. Innowacyjna formuła, ukierunkowana jest na regulację systemu immunologicznego skóry, łagodzi podrażnienia i zmniejsza nadwrażliwość. Alantoina i d-pantenol nawilżają skórę przynosząc uczucie ukojenia i komfortu. Nałożyć mleczko na płatek kosmetyczny i oczyścić skórę twarzy. Stosować codziennie rano i wieczorem. OPRAC. MB, FOT. PHARMACERIS
Konkurs A dla naszych czytelników mamy konkurs, w którym nagrodami są prezentowane powyżej produkty marki Pharmaceris. Aby otrzymać jeden z upominków należy przesłać nam propozycję hasła reklamującego sponsora. Zgłoszenia (zawierające pełne dane adresowe) prosimy przesyłać do 15 marca 2014 r. na adres redakcji lub redakcja@zdrowybialystok.pl. Autorzy trzech najciekawszych haseł otrzymają nagrody główne, pozostałe dziesięć osób otrzyma nagrody pocieszenia. Zapraszamy do zabawy!
8
Fot. Małgorzata Sawicka
Ochrona przed mrozem
▲ W mroźne dni nośmy ciepłą odzież, ubierajmy się „na cebulkę” i nie zapominajmy o nakryciu głowy. Twarz pos-
marujmy kremem ochronnym.
Zimą nasza skóra jest wystawiona na bardzo ciężką próbę. Ciepłe, przesuszone kaloryferami powietrze w domach, a na zewnątrz wiatr, mróz i wilgoć. Takie skoki temperatur i przede wszystkim wilgotności nie wpływają korzystnie na jej funkcjonowanie. Naturalne mechanizmy obronne skóry słabną i konieczna jest jej dodatkowa pielęgnacja. Jeżeli jest przeprowadzana niewłaściwie, bądź nie ma jej wcale, musimy liczyć się z dużym prawdopodobieństwem przemrożeń oraz odmrożeń bardziej wrażliwych partii ciała. Wyróżniamy cztery stopnie odmrożeń. Pierwszy (najsłabszy) charakteryzuje się zaczerwienieniem skóry, która następnie staje się blada i woskowa. Następnie pojawia się utrzymujący się przez kilka dni obrzęk. Pierwsze objawy drugiego stopnia odmrożenia to silne przekrwienie i obrzęk. Po kilku dniach dodatkowo powstają pęcherze. Trzeci stopień, to uszkodzenie całej skóry. Powstają wówczas pęcherze, strupy i trudno gojące się rany, które pozostawiają trwałe przebarwienia skóry. Najgroźniejszy czwarty stopień odmrożenia obejmuje skórę, tkankę podskórną, mięśnie a nawet kości. Powstają trudne do leczenia owrzodzenia. Odmrożenie powoduje też martwicę, której mogą ulec np. palce, uszy, nos. Leczenie tych zmian polega na chirurgicznym usunięciu martwych tkanek. Warto dodać, iż w przemrożonych tkankach dochodzi do silnego skurczu naczyń krwionośnych sprzyjając powstawaniu skrzepów, dlatego poważniejsze odmrożenia mogą nawet zagrażać życiu. Pierwsze objawy odmrożenia, które powinny nas zaniepokoić to: ból, pieczenie; zasinienie lub zaczerwienienie skóry; obniżona temperatura ciała; uczucie mrowienia, odrętwienia; niemożność poruszania odmrożonym fragmentem ciała (najczęściej palcami). A jak temu wszystkiemu zapobiegać? Otóż przede wszystkim nośmy ciepłą odzież i nie zapominajmy o nakryciu głowy. Warto zwrócić też uwagę na buty. Lepiej, żeby były o numer większe, aby uniknąć ściskania sto-
py w bucie i móc założyć grube skarpety. Noski butów powinny być szersze, podeszwa gruba z dodatkową ocieplającą wkładką. Ponadto, gdy przebywamy dłużej na podwórku, nie stójmy w bezruchu. Stosujmy też, dostępne na rynku, preparaty ochronne do pielęgnacji skóry. A gdy stwierdzimy u siebie objawy odmrożenia, postępujmy stopniowo i niegwałtownie. Po powrocie do domu zdejmijmy buty i kurtkę. Powoli ogrzewajmy odmrożone miejsca najpierw letnią, później cieplejszą wodą. Jeżeli zmiany dotyczą takich miejsc jak uszy lub nos, stosujmy ciepłe okłady. W momencie, gdy poczujemy się już ogrzani możemy zmienić ubranie. Jeżeli doszło do uszkodzenia skóry – załóżmy jałowy opatrunek. Ważne jest, aby nie obciążać odmrożonych miejsc. Nie wykonujmy więc ciężkich prac fizycznych, a jeżeli odmrożeniu uległy stopy, odpoczywajmy w pozycji leżącej lub siedzącej z nogami uniesionymi powyżej linii serca. Istotne jest również ogrzewanie się od środka, tak więc polecam picie ciepłych płynów np. herbaty z imbirem i miodem. Zabronione jest podawanie alkoholu, ponieważ powoduje on zbyt szybkie rozszerzenie naczyń krwionośnych i wychłodzona krew będzie się jeszcze szybciej rozchodzić po organizmie, powodując przechłodzenie. Nie zapominajmy też, że przy odmrożeniach tworzą się mikroskrzepy, które zwiększają ryzyko zatorowości. W momencie, gdy odzyskamy już czucie w miejscach odmrożonych możemy zastosować maść ichtiolową, preparaty z arniką, rutyną, aloesem, żywokostem czy okłady parafinowe. Wskazane jest też stosowanie naprzemiennie ciepłych i chłodnych kąpieli, które uelastycznią naczynia krwionośne. Jeżeli zaobserwujemy utrzymujący się ból, zaczerwienienie, obrzęk, pęcherze, ropną wydzielinę powinniśmy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem.
ELŻBIETA POLEWKO, KOSMETYCZKA, GABINET KOSMETYCZNO-PODOLOGICZNY „PROFIL” BIAŁYSTOK ZDROWY BIAŁYSTOK
Jeśli jesteś zainteresowany umieszczeniem reklamy w gazecie lub na naszej stronie internetowej skontaktuj się z naszym doradcą: Justyna Janowska,
tel. 533 379 533 jjanowska@skryba.media.pl
ZDROWY BIAŁYSTOK
9
kuchnia Czym są tajemnicze składniki „E” na etykietach popularnych produktów
Sklepowe półki uginają się od produktów, które mają ułatwić nam przygotowywanie codziennych posiłków. A co znajdziemy w ich składzie? Co kryje się pod tajemniczymi oznaczeniami „E”? Niektóre składniki kryjące się pod symbolem „E” są naturalne, ale tym oznaczeniem określane są również szkodliwe dodatki do żywności. Stosowanie ich, poprawia wygląd, smak, zapach i trwałość danej potrawy. Oczywiście, jeśli zjemy takie danie raz na jakiś czas, nie oznacza od razu, że zachorujemy. Jednak jeśli mamy zamiar ułożyć z nich codzienną dietę, warto przyjrzeć się im dokładniej. Na wyjazdach, w pracy, w akademikach, a także w domu – wszędzie tam dużą popularnością cieszą się „zupki chińskie”. Wydają się być idealnym rozwiązaniem na mały głód – dwie minuty i gotowe. Ich podstawą jest makaron, produkowany z wysokooczyszczonej mąki pszennej, która zawiera niewiele witamin czy błonnika. Takie kluski to jednak nie wszystko co możemy znaleźć w zupkach. Ilość sztucznych składników, konserwantów, soli i tłuszczu sprawia, że produkt należy do jednych z najbardziej niezdrowych rzeczy na świecie. Olej palmowy, glutaminian sodu, guanylan disodowy, inozynian – to wszystko ma sprawić, że produkt będzie dobrze smakował i wyglądał. Natomiast czy możemy czuć się bezpiecznie, jeśli zamiast dań z proszku wybierzemy gotowe? Czy są one lepsze? Zdrowsze? Niestety tylko pozornie. Wszelkiego rodzaju klopsiki, gołąbki itp. zawierają wzmacniacze smaku i konserwanty, chroniące przed zepsuciem. Pomimo, że smakiem przypominają domowe potrawy, lista dodatków w nich zawartych jest długa. Miliony Polaków spożywa na co dzień, w postaci rosołu lub jako dodatek do przygotowywanych dań, kostki rosołowe. Na opakowaniu często widnieje napis „bez konserwantów” co paradoksalnie jest prawdą. Kostka faktycznie nie zawiera tych substancji, a jest „jedynie” naładowana związkami chemicznymi. Znajdziemy tam m.in.: sól, tłuszcz
10
roślinny, substancje wzmacniające smak i zapach, skrobię, tłuszcz kurzy, aromaty, regulator kwasowości: kwas cytrynowy oraz barwnik: karmel amoniakalny (E150C). Częste spożywanie tego barwnika może mieć niekorzystny wpływ na nasze zdrowie i powodować problemy jelitowe. Zawiera on organizmy modyfikowane genetycznie (GMO) a jego stosowanie w Unii Europejskiej jest zabronione. A co dla dzieci? Na szybki deser, może budyń lub kisiel? Budyń, polecany jako pyszna przekąska, zawiera m.in.: skrobie modyfikowane, syrop glukozowy, tłuszcz palmowy utwardzany, emulgatory: E71, E472a; stabilizator: E340, zagęstnik: karagen (E407), aromaty, barwniki: E104 (żółcień chinolinowa), E110 (żółcień pomarańczowa). Zawartość takiej torebki należy jedynie zalać wodą, co oznacza, że proszek stanowi jedyną wartość odżywczą, która w tym konkretnym przykładzie ogranicza się do chemii. Zastosowany karagen jest środkiem zagęszczającym i stabilizatorem, który w wysokich stężeniach może powodować wzdęcia i owrzodzenie jelit. Barwnik E110 (żółcień pomarańczowa) często wywołuje niepożądane reakcje u osób z nietolerancją na salicylany. Ponadto może wzmóc objawy u astmatyków, a w połączeniu
Co wiemy o glutaminianie sodu W 1908 r. prof. Kikunae Ikeda z Japoni wyizolował z wodorostu – listownicy japońskiej – związek chemiczny, który nadawał roślinie niepowtarzalny smak. Był to kwas glutaminowy. Niedługo potem uczony zaczął produkcję przyprawy, oczyszczonego glutaminianu sodu. Na skalę przemysłową kwas glutaminowy uzyskuje się z: surowców odpadowych w przetwórstwie buraka cukrowego; surowców o dużej zawartości białka, które stanowią produkty uboczne, np. śrut poekstrakcyjnych; surowców o charakterze węglowodanów, poprzez hodowlę bakterii, tzw. biosyntezę. Roczna produkcja glutaminianu sodu wynosi ok. 400 tys. ton.
▲ Produkty typu instant wydają się być idealnym
rozwiązaniem, gdy dopada nas mały głód. Korzystajmy jednak z tego „dobrodziejstwa” nie za często.
z benzoesanami powodować nadpobudliwość. Czy chcemy karmić tym swoje pociechy? I na koniec rzecz najważniejsza. Otóż winna jestem Państwu „prezentację” naszych bohaterów. Glutaminian sodu, znany także jako E621, jest wykorzystywany jako substancja wzmacniająca smak. Może wywoływać zawroty głowy, palpitacje serca i nadmierną potliwość. Pomimo, że pojawia się dużo informacji odnośnie szkodliwości stosowania glutaminianu, naukowcy jeszcze nie znaleźli pełnego potwierdzenia tej tezy, co wpłynęłoby na wycofanie go i zakazanie stosowania. Z kolei guanylan disodowy (E627) to syntetyczna substancja pełniąca funkcję wzmacniacza smaku i zapachu. Jest ok. 10-20 razy silniejszym środkiem niż glutaminian sodu. Dodaje się go do sosów w proszku, sypkich przypraw, sosu sojowego, koncentratów spożywczych, wędlin i konserw mięsnych. Może powodować bóle głowy i zaparcia. Natomiast inozynian disodowy (E631) to naturalna substancja pełniąca funkcję wzmacniacza smaku i zapachu, zaliczana do substancji nieszkodliwych. Żywności z jego dodatkiem nie powinny spożywać osoby chore na kamicę nerkową.
MGR
ALEKSANDRA LECH, DIETETYK,
TRENER W ODCHUDZANIU I ODŻYWIANIU, I
„CENTRUM ODCHUDZANIA ODŻYWIANIA” W BIAŁYMSTOKU
ZDROWY BIAŁYSTOK
Fot. Małgorzata Sawicka
Pod lupą dietetyka
www ow r d z . www
.p k o t s ybialy
l
www
Jak dobrać wycieraczki? Większość poruszających się po polskich drogach pojazdów nie posiada znacznika, który wskazywałby żywotność wycieraczek. Pierwsze oznaki, kwalifikujące je do wymiany, to pozostające na szybie smugi, które znacznie ograniczają widoczność. Drugie, to zaburzona płynność ruchów ramion wycieraczek i nieprzyjemne dźwięki. W tych przypadkach należy bezzwłocznie wymienić wycieraczki na nowe, gdyż mogą one nie tylko wpływać na komfort podróży, ale także uszkodzić powierzchnię szyby w samochodzie. Wymiany wycieraczek każdy kierowca może dokonać we własnym zakresie. Jeśli zna rozmiar oraz model wycieraczki bez problemu kupi identyczne i zamieni je na nowe. Kiedy jednak nie jesteśmy pewni, co do długości piór oraz uchwytu ramion wycieraczek – warto skorzystać z fachowej pomocy. Specjaliści z serwisów NordGlass nie tylko naprawiają czy wymieniają szyby – pomogą również w doborze i montażu nowych wycieraczek. Co więcej, zakup wycieraczek w autoryzowanym serwisie NordGlass, gwarantuje bezpłatny montaż.
Salony NordGlass w Białymstoku ul. Ogrodniczki 1/2 tel. 85 652 56 42 ul. Ciołkowskiego 73 tel. 85 743 72 76 ZDROWY BIAŁYSTOK
11
Fot. Małgorzata Sawicka
warto wiedzieć Gdzie, w Białymstoku, może znaleźć pomoc osoba zakażona wirusem HIV
Pośród nas Kto, wiedząc że jest zakażony wirusem HIV, naraża bezpośrednio inną osobę na takie zakażenie, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Art. 161. §1 Kodeksu Karnego. W tym roku mijają 33 lata od pierwszego, zdiagnozowanego przypadku zachorowania na AIDS. Jednakże, pomimo wielu bardzo zaawansowanych badań, do tej pory nie udało się zwalczyć tej choroby całkowicie. AIDS to zespół nabytego niedoboru odporności. Nazwa ta została nadana tej chorobie w 1982 r. Wcześniej nazywano ją „rakiem gejów” lub upośledzeniem odporności związanym z homoseksualizmem. Początkowo też obawiano się kontaktów z chorymi, gdyż nie do końca znany był sposób rozprzestrzeniania się choroby. Na szczęście niedługo potem wykryto, iż przenosi się ona m.in. przez kontakt z krwią oraz przez niezabezpieczone kontakty seksualne z osobą zarażoną (bezpośredni kontakt z nasieniem męskim, płynem przedspermowym, wydzieliną z pochwy). Ślina nie przenosi wirusa. Jednak największe ryzyko zakażenia jest w przypadku kontaktu z krwią osoby chorej. Wirusem, od matki będącej jego nosicielką, może zakazić się także dziecko podczas porodu lub karmienia piersią. Należy jednak pamiętać, że przy zachowaniu odpowiednich środków ostrożności, nawet przy codziennym kontakcie z zakażonym, prawdopodobieństwo zakażenia się HIV praktycznie nie istnieje. Rozwój wirusa HIV w organizmie człowieka można podzielić na trzy fazy. W czasie kilku pierwszych tygodni od zakażenia, wirus HIV namnaża się, powodując dolegliwości podobne do grypy. Są to: gorączka, powiększenie węzłów chłonnych, zapalenie gardła, bóle głowy, mięśni, stawów, uczucie wyczerpania. Objawy te mogą ustąpić samoistnie po ok. dwóch tygodniach, dlatego też zakażenie w tym stadium diagnozowane jest rzadko. Następnie wirus może nie dawać żadnych objawów przez nawet kilkanaście lat, pozostaje
▲ Światowy Dzień AIDS obchodzony jest na całym świecie 1 grudnia. Jego symbolem jest „Czerwona kokardka” jako
znak solidarności z osobami żyjącymi z HIV i AIDS, ich rodzinami i przyjaciółmi.
wtedy w tzw. stanie „utajenia”. Ostatnie stadium choroby prowadzi do rozwoju AIDS, co skutkuje upośledzeniem układu odpornościowego i wówczas nawet niewielka infekcja może doprowadzić do śmierci. Zakażenie wirusem HIV nie jest równoznaczne z zachorowaniem na AIDS. Aby nie dopuścić do rozwoju AIDS, konieczne jest zastosowanie terapii antyretrowirusowej pod kontrolą specjalisty. Diagnozowanie zakażenia wirusem HIV jest dwuetapowe. Wstępnie wykonywany jest test ELISA. Jego negatywny wynik świadczy o braku we krwi przeciwciał antyHIV. Jeśli jednak od czasu, kiedy możliwe było zakażenie nie minęło 12 tygodni, liczba wytworzonych przeciwciał może być zbyt mała, aby wykryć ją tym testem. Czas ten nazywany jest „okienkiem serologicznym”. Jeśli natomiast test wykaże występowanie we krwi przeciwciał antyHIV, przeprowadza się dodatkowo test Western Blot jako badanie potwierdzające. A kiedy należy wykonać takie badanie? Z pewnością po każdym „ryzykownym” zdarzeniu, które miało miejsce w naszym życiu. Do tych zdarzeń
Ewa Rakowicz-Wawrusiewicz, prezes Stowarzyszenia „Faros” w Białymstoku Nasze Stowarzyszenie prowadzi w Białymstoku Punkt Konsultacyjno-Diagnostyczny, w którym można wykonać test w kierunku HIV. Badanie zawsze poprzedzone jest rozmową z doradcą, który poinformuje o przebiegu testu, interpretacji wyniku, oszacuje ryzyko zakażenia oraz co najważniejsze, ustali czy jest to dobry moment na jego wykonanie. Doradca będzie również towarzyszył podczas odbioru wyniku, aby móc wyjaśnić jego znaczenie, odpowiedzieć na wszelkie pytania, a w przypadku wyniku dodatniego wesprzeć i wskazać dalsze możliwości postępowania. Punkt znajduje się przy ul. Św. Rocha 3 (wejście od ul. Krakowskiej) w pokoju nr 14. Można tam przyjść w każdy poniedziałek lub środę w godz. 15-18, tel. 601 147 308. Do badania nie jest wymagane ubezpieczenie w NFZ. Badanie jest anonimowe i bezpłatne (refundowane ze środków Krajowego Centrum ds. AIDS). Zbadać można się też w Wojewódzkim Szpitalu Zakaźnym przy ul. Żurawiej 14 (pawilon C, niski parter) od poniedziałku do piątku w godz. 8-18. Badanie jest bezpłatne i anonimowe dla osób ubezpieczonych w NFZ. Osoby nieubezpieczone pokrywają koszty badania i wizyty lekarskiej. Ponadto badania można wykonać w poradniach przy klinikach chorób zakaźnych, w niektórych stacjach sanitarno-epidemiologicznych oraz w wielu różnych laboratoriach diagnostycznych. W tych miejscach badanie jest płatne (cena zależy od miejsca), często nieanonimowe i rzadko poprzedzone rozmową. Stosowanie jakichkolwiek leków nie ma wpływu na wynik testu w kierunku HIV.
Krajowe Centrum ds. AIDS ul. Samsonowska 1 02-829 Warszawa www.aids.gov.pl telefon zaufania 801 888 448
zaliczamy: bezpośredni kontakt ze świeżą, cudzą krwią (zakłucie zanieczyszczoną igłą lub innym narzędziem na którym jest krew, zachlapanie krwią śluzówek oczu, nosa, jamy ustnej bądź też kontakt czyjejś krwi z naszą raną, świeżym skaleczeniem, poparzeniem) bądź też niezabezpieczony prezerwatywą kontakt seksualny, gdy nie mamy pewności, czy partner jest zdrowy. Na badanie najlepiej wybrać się do Punktu Konsultacyjno-Diagnostycznego, w którym zapewniona jest kompleksowa opieka nad osobą, która się tam zgłasza. Jednakże gdyby ktoś chciał samodzielnie wykonać badanie, to sprawdziłam w kilku wybranych białostockich laboratoriach jaki jest jego koszt. Laboratorium w Eskulapie – 25 zł., laboratorium „Diagnostyka” – 30 zł., laboratorium na Słonimskiej – 35 zł. I na koniec jeszcze dane epidemiologiczne: Od początku epidemii (1985 r.) do 30 listopada 2013 r. w Polsce zanotowano: 17.389 zakażonych ogółem, co najmniej 6.014 zakażonych w związku z używaniem narkotyków, 3.022 zachorowań na AIDS, 1.237chorych zmarło. A oto informacja, jaką uzyskałam w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Białymstoku, na temat ilości zachorowań na AIDS i zakażeń wirusem HIV w naszym województwie w latach 2011- 2013: w 2011 r. 17 zachorowań na AIDS i 24 nowo wykryte zakażenia wirusem HIV, w 2012 r. 10 zachorowań na AIDS i 11 nowo wykrytych zakażeń wirusem HIV, w 2013 r. 4 zachorowania na AIDS i 19 nowo wykrytych zakażeń wirusem HIV. MARZENA BĘCŁOWICZ
12
ZDROWY BIAŁYSTOK
Jak nakłonić alkoholika, narkomana czy hazardzistę do leczenia?
Odbić się od dna – Prośby, lamenty, błagania, straszenie – to wszystko okazuje się po raz kolejny daremnym trudem. Alkoholik, lekoman, hazardzista czy narkoman znowu mówi: „Nic się nie stało”, „Wszyscy tak robią”. W najlepszym wypadku Ośrodka obiecuje – „Od jutra przestanę. Od jutra koniec” cownicy leżnień a r P – mówi dr Dorota Chmielewska, psychiatra, za Terapii Unień „Przystań”, psychoterapeuta z Ośrodka Terapii Uzależnień rują zależ i Współu ychoterapii, ofe aniu i Współuzależnień „Przystań” w Sokółce.
Artykuł sponsorowany
obok ps c w skonstruow szej o iż też pom owadzeniu pon r p e . z ji r c ip interwen a Sokółk 156 stocka ia ul. B ło 002 072 tel. 510 alkoholizmu. zenie www.lec com
W naszych uszach ww. słowa brzmią zupełnie niewiarygodnie, to jednak osoba uzależniona jest święcie przekonana o swojej racji. Twierdzi, wbrew logice, że tym razem sama sobie poradzi. Niestety, to wszystko szybko okazuje się tylko czczą gadaniną. Czy jesteśmy bezsilni wobec uzależnienia? Nie! Chory sam nie poradzi sobie ze swoim nałogiem, ale my również bez fachowego wsparcia nic nie wskóramy. Jeżeli znów wykorzystamy swoje niesprawdzone metody, wynik będzie taki sam jak poprzednio. Do skonstruowania i zrealizowania, tak zwanej „interwencji wobec osoby uzależnionej”, potrzebne będą, co najmniej dwie osoby z najbliższego i znaczącego dla uzależnionego grona. Może to być: mąż, żona, dzieci, partner, rodzice, rodzeństwo, kuzyni, przyjaciele, przełożony, nauczyciel, ksiądz, kurator, lekarz lub terapeuta uzależnień, z którymi utworzymy plan interwencji. Pierwszym krokiem do przyszłego sukcesu jest nasza wizyta w Poradni Leczenia Uzależnień i Współuzależnień. Na spotkaniu należy dokładnie omówić ze specjalistą psychoterapii, możliwość oraz strategię przeprowadzenia interwencji wobec osoby uzależnionej. Musimy przede wszystkim zdawać sobie sprawę z tego, że działamy wbrew jego woli. Jak wiemy, być może z wcześniejszych doświadczeń, takie działanie spotka się zawsze z silnym oporem osoby uzależnionej. Są jednak krótkie okresy, zwłaszcza po długim ciągu picia, brania czy hazardowania się, kiedy bunt i lęk przed zmianami słabną. Należy je wykorzystać. Wybrać ten czas, metodę, dobre miejsce i pomocne osoby do przeprowadzenia tego trudnego zadania. W życiu każdego uzależnionego jest taki czas, gdy kryzys spowodowany konsekwencjami nałogu jest tak dotkliwy, że bywa on skłonny skorzystać z pomocy, a nawet sam o nią poprosi. Wykorzystajmy to! Ba, możemy wiele zrobić, aby przyspieszyć osiągnięcie dna. Należy przede wszystkim przestać pomagać uzależnionemu w jego chorych poczynaniach. Pozwolić mu dotknąć konsekwencji swego postępowania. Niech sam po sobie posprząta, dosłownie i w przenośni. Zapłaci rachunki. Zrobi obiad. Musimy przestać pomagać mu i ukrywać przed światem jego wstydliwą prawdę. Trzeba opowiedzieć rodzinie, co się z nim naprawdę dzieje. Nie usprawiedliwiać przed kolegami, pracodawcą i bliskimi. Powiedzieć dość i tym razem nie ulec prośbom, groźbom i manipulacjom. Na leczenie zgłaszają się bowiem najczęściej uzależnieni, którym rodziny, pracodawcy lub sądy powiedziały właśnie: „Dość! Koniec! Wybieraj!...” Nie jest to trudne, wielu ludziom udało się tego dokonać, a milionom ciężko chorych zdołano w ten sposób pomóc. Pierwszym etapem pomocy jest pisemne przygotowanie wstępu, który powinien zawierać tzw. słowa wzmacniające. Na początku każdego z bolesnych faktów z życia uzależnionego, dodajemy mu otuchy. Mówimy, jaki jest dla nas ważny i co dobrego nam zrobił. Można mówić o swoich uczuciach do uzależnionego z życzliwością, taktem i troską. Drugi etap przygotowań ZDROWY BIAŁYSTOK
polega na opisaniu, przez każdego z uczestników interwencji, jak największej ilości faktów oraz incydentów z życia uzależnionego, które są szczególnie dramatyczne, wstydliwe lub niewygodne oraz świadczą o problemie i chorobie. Ważne jest rozróżnienie pomiędzy człowiekiem, a tym co zrobił. Unikajmy generalizowania i mówienia tego jaki jest. Przywołujmy natomiast same konkrety, które widzieliśmy na własne oczy. Nie mówmy o tym, co usłyszeliśmy od innych. Nie mówmy również o intencjach osoby uzależnionej, ani o tym, co nam się wydaje, że było lub mogłoby być. Następnie przekażmy osobie uzależnionej wcześniej przygotowane przez nas informacje o możliwościach leczenia. Można dać do wyboru dwie lub trzy placówki i powiedzieć, że będziemy mu towarzyszyć w drodze na pierwsza wizytę. Na koniec postawmy ultimatum, które powinno być realne, prawdziwe oraz konsekwentnie wyegzekwowane w razie nie zgłoszenia się na leczenie. Ważne jest, by tekst interwencji przygotować na piśmie, gdyż odczytują go wszyscy jej uczestnicy. Mogą brać w niej udział też dzieci, które ukończyły osiem lat. Osoba uzależniona od środków chemicznych powinna nie być wtedy pod ich wpływem. Nie reagujmy na łzy, obietnice, wyśmiewanie, groźby czy prośby uzależnionego. Nawet jak interwencja nie przyniesie oczekiwanych skutków, to na pewno dużo da osobom, które ją przygotowywały.
Przykład interwencji: „Marku, wiesz ile dla nas znaczysz. Przeżyliśmy razem wiele lat. Kocham cię. Pomimo bólu, jaki teraz czuję, chcę utrzymać nasz związek. Cenię również to, jakim jesteś ojcem. Dlatego zdecydowałam się powiedzieć ci, jak wyglądało ostatnio nasze życie. Przynosiłeś do domu alkohol i chowałeś go. Wczoraj znalazłam butelkę po wódce w łóżeczku naszego wnuka. Coraz częściej chowasz się na stryszku i upijasz mocnym piwem. Potem długo śpisz i spóźniasz się do pracy. Dwa razy z powodu picia brałeś wolne. W domu często znajduję pochowane puszki po piwie i małe butelki po wódce. Trzy miesiące temu obiecałeś, że zgłosisz się na terapię. Nie zrobiłeś tego do dziś. Pijesz pomimo tego, że lekarz przypisał ci leki na nadciśnienie. Masz początki cukrzycy, co wyklucza jakiekolwiek spożywanie alkoholu. Bardzo się martwię o ciebie i o naszą rodzinę. Tydzień temu była u nas moja siostra, usiadłeś obok bardzo pijany i bełkotałeś coś. Siostra szybko wyszła. Wstydziłam się za ciebie. Jestem zrozpaczona. Dlatego chcę, żebyś się leczył. Umówiłam cię na wizytę do Ośrodka Leczenia Uzależnień w najbliższą środę na godz. 17. Mogę zawieść cię tam i pomóc się spakować. Jeżeli nie pojedziesz na leczenie lub przerwiesz je, przygotowany wczoraj pozew rozwodowy zaniosę do sądu”.
KIEROWNIK
JACEK CHMIELEWSKI, PSYCHOLOG, PSYCHOTERAPEUTA UZALEŻNIEŃ, OŚRODA TERAPII UZALEŻNIEŃ I WSPÓŁUZALEŻNIEŃ „PRZYSTAŃ” W SOKÓŁCE 13
rozrywka
Oni wygrali, wygraj i Ty Obok krzyżowki jak zwykle przedstawiamy naszych czytelników, którym się poszczęściło i którzy otrzymali od nas nagrody. Drodzy Państwo z nami naprawdę warto się bawić.
▲ Helena Trojan otrzyma
my Venita Natural
W poprzednim wydaniu naszej gazety były aż trzy konkursy. Nagrodziliśmy więc sporo osób, których fotografie zamieszczone tutaj, są najlepszym dowodem na to, że u nas można wygrać. Proszę się nie zrażać i próbować nadal, tym bardziej, że w bieżącym numerze mamy dla Was kosmetyki marki Pharmaceris oraz kupony na zabieg hydrofobizacji przedniej szyby samochodu do salonów NordGlass. Możemy nagrodzić aż 15 osób! ▲ Natalia Łowicka o Zapraszamy do zatrzymała nagrodę w postaci krem bawy! ów Venita MB
ROZRYWKA
Natural
otrzymaSacharczuk rakuski K ki ar m i ła słodkośc
▲ Justyna
zylczuk otr na Kowa arm kę cz te as ap mała od n ki Vicks
▲ Eweli
▲ Tomasza Kułakow skiego
nagrodziliśmy produktami Crispy Natural
ła kre-
► Paulina Cypielewska otrzy-
mała słodkości marki Krakuski
i er Ki er sn ow sk marki a zk ec st cia otrzymał Krakuski
▲ Al ek sa nd
▲ Dariusz M odzelewski
otrzym ał kr em y m ar ki Ve ni ta Natural
krzyżówka
Po rozwiązaniu krzyżówki wpisz hasło do ponumerowanych kratek. Rozwiązanie (wraz ze swoimi pełnymi danymi teleadresowymi) wyślij na adres: Zdrowy Białystok, ul. Zwycięstwa 10A/201, 15-703 Białystok lub mailem: redakcja@zdrowybialystok.pl.
Na zgłoszenia czekamy do 15 marca 2014r. Do wygrania kupony od firmy NordGlass na wykonanie powłoki hydrofobowej na przednią szybę samochodu. Nagrodzimy pięć osób. Zapraszamy!
14
ZDROWY BIAŁYSTOK
CZĘŚCI z lodówko-zamrażarki Ariston MBA4031CV, agregat, moduł elektroniczny, półki szklane, szuflady na warzywa i inne, 200-200 zł. 603-338-768 BIAŁ ZLEWOZMYWAK 2-komorowy, biały. 80 zł (86)271-38-53 ZAM
MEBLE
80 B4 (1992) 2.3 b +gaz, hak, bogata wersja, 130KM, 270tys.km, do 2006r w Niemczech, po wymianie rozrządu i oleju, bez rdzy. 4.500 zł 516-625-013 OLE A8 3.3 diesel S line (2001) czarne skóry, automat, duża navi. 19.900 zł 501-173683 BIAŁ
520 D 2.0 167KM (2008) skóra, nawigacja, bogate wyposażenie. 49.500 zł 602524-615 ŁOM E 39 530D (2000) skórzana tapicerka, ksenony, elektryka. 12.900 zł 507-692847 SOK
ŁOŻE sypialniane 200x160cm, materac, schowek na pościel, ok. Kalinowa. 450 zł do uzg. 783-013-381 EŁK REGAŁ, 4 półki, 2 szufladki, kolor jasny Buk, stan bdb, dowóz gratis. 200 zł 694175-685 BIAŁ REGAL kuchenny na róg. 700 zł 608098-015
USŁUGI REMONTY
1-POKOJOWE B-STOK, 24m², 3p., os. Mickiewicza, po remoncie, stare budownictwo, cegła. 120.000 zł 885-390-617 BIAŁ
3-POKOJOWE ŁAPY, 60.55m², 2p., do wprowadzeB-stok, 58.80m², os. Słoneczny Stok, parter, po remoncie, budynek po termoizolacji, bez pośredników. 250.000 zł 796-120-511 BIAŁ
B-STOK, 150m², działka 250m², os. Wygoda 350.000 zł (85)653-83-21 BIAŁ NURZEC Stacja, 48m², działka 1500m², drewniany, 2 pokoje, kuchnia, łazienka, budynek gospodarczy. 100.000 zł do uzg. 533-281-004 SIEM
SPRZĘT AGD ŻELAZKO Philips, białe 70 zł 605-962475 BIAŁ BUTLA turystyczna 2.5kg, nowa 35 zł 511-240-244 BIAŁ
ZDROWY BIAŁYSTOK
BEZPIECZNA pożyczka emerytów i rencistów dla osób pracujących umowa -zlecenie, rolników działalności gospod. 781445-176 BIAŁ DLA osób prowadzących działalność gospodarczą, szybka pożyczka. Bez BIK. 693-543-489 AUG DLA pracujących i emerytów, umowa o dzieło, zlecenie i dla osób z komornikiem, uczciwie, dojazd do klienta, od 200zl do nawet 25000 zł. 661-985-434 SOK
GLAZURA, terakota, gres, łazienki, kompleksowo, remonty mieszkań, biur itd, ładnie i niedrogo. 536-539-095 BIAŁ KOMPLEKSOWE remonty. 694-587-631, (85)651-70-64 BIAŁ WYKONUJĘ kompleksowo wszelkie prace wykończeniowe i remontowe, ponad 20 lat doświadczenia w kraju i za granicą. 518-501-342
WYKOŃCZENIOWE
KUPIĘ
POŻYCZKI
DOCIEPLENIE poddaszy, glazura, terakota, szpachlowanie, malowanie. 661-168670 BIAŁ ELEWACJE, szpachlowanie, malowanie, glazura, terakota, panele, adaptacja poddaszy, zabudowy z płyt gk. 664-084-576 BIAŁ GLAZURA, panele, szpachlowanie. 512176-190 BIAŁ MALARZ życzliwy, kulturalny, malowanie wnętrz mieszkania, domu, drzwi, lamperii, usuwanie zacieków, zagrzybień, Warszawa i okolice. 601-935-878
WODNO-KANALIZACYJNE INSTALACJE wodno- kanalizacyjne, CO, wentylacja, bardzo dobre ceny. 696-463139 BIAŁ KOMPLEKSOWE usługi hydrauliczne. 509-324-393 BIAŁ
AGENCJA Promocyjno- Marketingowa zatrudni Promotorki odpowiedzialne za marketing nowo otwartego klubu w Bialymstoku. 2.000 zł mies. 533-670-888 BIAŁ OSOBĘ lub parę odpowiedzialną do pomocy w stadninie koni, praca na stałe od zaraz w zamian za wyżywienie i zamieszkanie. 694-996-096 SEJ ZATRUDNIMY ślusarza spawacz, tokarza frezera. 660-673-384, (85)653-0308 BIAŁ
»
WÓZEK INWALIDZKI, NOWY, SKŁADANY 200 zł 502-824-824 BIAŁ
MATRYMONIALNE USŁUGI MEDYCZNE REHABILITACJA i masaż, korekcja kręgosłupa, gratis zabiegi, prądy, laser, pole magnetyczne, ultradźwięki. 35 zł 791-445-888 BIAŁ REHABILITACJA ruchowa, fizykoterapia, masaż leczniczy 606-944-841 BIAŁ SALON zaprasza na masaż relaksacyjny hawajski całego ciała, który odpręża ciało i umysł a w połączeniu z masażem tantrycznym pobudza seksualność, seans 50min. 100 zł 536-903-483 BIAŁ
USŁUGI OPIEKUŃCZE ASYSTENT osoby niepełnosprawnej- pomoc w czynnościach dnia codziennego. 502-845-582 BIAŁ REHABILITACJA, kręgarstwo, masaże, gabinet. 696-094-052 BIAŁ
AKCESORIA MEDYCZNE
DAM PRACE
SKLEP medyczny Aloes Bis, sprzedaż refundowana na wyroby ortopedyczne, protetyczne, środki pomocnicze (0-85)71991-07, (85)719-91-07 BIAŁ STELAŻ rehabilitacyjny 1.40mx2m, stan bdb. 300 zł 537-835-333 BIAŁ WÓZEK inwalidzki akumulatorowy Squod, stan bdb, mało używany. 2.700 zł do uzg. 607-052-280 SIEM WÓZEK inwalidzki aluminiowy, nowy. 500 zł 793-017-585 BIAŁ WÓZEK inwalidzki elektryczny, skuter, nieużywany. 3.700 zł 506-350-113 BIEL WÓZEK inwalidzki nieużywany, z wc. 500 zł 604-183-418 SIEM WÓZEK inwalidzki, nowy, nie używany 500 zł oraz balkonik nowy, nie używany - 200 zł. 531-993-054 MOŃ
ŁÓŻKO rehabilitacyjne z materacem, niemieckie. 1.600 zł 793-017-585 BIAŁ APARATY mechaniczne do mierzenia ciśnienia, bez słuchawek, 4szt 25 zł szt 605-962-475 BIAŁ ARV 2 kpl. 1.000 zł kpl 602-491-898 GRAJ CHODZIK inwalidzki. 130 zł 669-071-408 BIAŁ DEPILATOR firmy Roventa, mało używany, stan bdb. 40 zł (85)715-41-19 BIAŁ FOTEL niemiecki do masażu, skóra, pilot, duża grawitacja, zamiana na maszyny rolnicze. 3.500 zł 607-940-357 ŁOM MATERAC antyodleżynowy nowy 90x2. 160 zł 508-587-660 BIAŁ PIELUCHOMAJTKI oddychające dla dorosłych Super Seni, rozm. 1, obwód pasa 55-80, 60szt oraz rozm. 2, obwód 75-110, 10szt, ok. Łap. 1 zł szt. 693-479024 BIAŁ
20 lat, poznam miłą i samotną kobietę która potrzebuje towarzystwa drugiej osoby. 511-009-021 ŁOM 29-LATEK, 176 cm wzrostu, szczupły, poszukuje dziewczyny do 30 lat, ok. Białegostoku. 515-128-603 BIAŁ 29-LATEK, 176cm szuka samotnej dziewczyny w wieku od 18 lat wzwyż, mieszkającej w Białymstoku do związku, tylko Białystok, na początek sms. 884656-672 BIAŁ 43-LETNIA, spokojna, atrakcyjna, pozna odpowiedzialnego, miłego wdowca lub rozwodnika nie z własnej winy, w celu matrymonialnym. 536-335-713 BIAŁ 49 latek, fajny, zadbany pozna kobietę prawosławną, bez dzieci, zadbaną, inteligentna, do stałego związku. 789-029543 BIAŁ 50-LETNIA kobieta z 11-letnim synem szuka pana lub pani 50-60 lat który chciałby pomóc wychować syna, mieszkam w Białymstoku. 723-273-812 BIAŁ
TOWARZYSKIE RUDA CZYNI CUDA- ATRAKCYJNA ANDŻELIKA, 23 LATA. 730-776-752 22-LATKA, 25 latka zapraszają panów na spotkania sponsorowane. 535-330728 BIAŁ 28-LETNIA brunetka, kobiece kształty pozna dojrzałego pana od 40 lat, do stałego układu sponsorowanego, sms. 728-779-346 29-LATEK samotny, pozna samotną dziewczynę która potrzebuje towarzystwa, cel przyjaźń, miłość, na początek sms 517-702-046 HAJ 35-LETNIA zmysłowa blondynka zaprasza kulturalnych panów na spotkania sponsorowane, również wyjazdy. 786171-470 BIAŁ AKTYWNE wobec siebie, zadbane i atrakcyjne zaproszą do siebie tylko konkretnych, spotkania sponsorowane, złoty deszcz to tylko początek. 515-398-166 BIAŁ BIZNESMAN pozna młodą, atrakcyjną dziewczynę, możliwy sponsoring. 504545-125 BIAŁ
15
16
ZDROWY BIAŁYSTOK