Musica Sacra Maastricht 2017 brochure by Theater aan het Vrijthof

Musica Sacra Maastricht

t Musica Sacra Maastricht 2017 | 1

festivalbrochure

kunstenfestival t muziek t dans t theater t performance t film t beeldende kunst

In het begin

donderdag

vrijdag

zaterdag

zondag

september

2017

Elk begin is tenslotte niet meer dan een vervolg, en het boek der gebeurtenissen ligt altijd open in het midden.

Wisława Szymborska uit ‘Liefde op het eerste gezicht’ in Uitzicht met zandkorrel, p.146 (vertaling Gerard Rasch)

t Musica Sacra Maastricht 2017 | 3

t thema

t inhoud artikelen

In het begin Vijfendertig jaar worden met een nieuwe erkenning en meerjarige ondersteuning als toonaangevend kunstenfestival in Nederland op zak! Dat vieren we met het thema In het begin. Het begin, dat verwijst naar dat ene ondeelbare, allesomvattende en tegelijk onbevattelijke moment. De Big Bang voor wetenschappers; de Schepping voor godsdiensten en mythologieën. Wat de mens tegelijk verwondert – ‘Maar er was toch zeker nog iets daarvóór?’ – en inspireert. In het begin ademt ook weemoed: het nostalgische terugblikken op een geïdealiseerde of paradijselijke, maar verloren wereld – ‘In het begin waren we zo verliefd’, bijvoorbeeld – bleek vaak ook inspirerend. Maar vooral vervat In het begin de onontkoombare levensdrift van de mens en dus de opdracht in zijn leven. Namelijk om er individueel en samen iets van te maken. Om door goed waarnemen en aandachtig luisteren nieuwe inzichten te verwerven en daarnaar te handelen. Zo wordt ons bestaan er een van telkens opnieuw beginnen. De kunsten waarop deze zevende lustrumeditie van Musica Sacra Maastricht trakteert, brengen de bezoeker in de stemming om te reflecteren op de vraag of en hoe een nieuw begin voor jezelf, de ander, of de maatschappij noodzakelijk is. de programmacommissie

4 Op zoek naar een nieuw begin door Emile Hollman 24 Een louterend weefsel van klank en taal door Paul van der Steen 36 Aperghis: ‘Ik schommel tussen wanhoop en kluchtigheid’ door Michel Khalifa

overige informatie

22 26 34 48 49 50 51

Word Vriend van het festival Programma in vogelvlucht Vriendenconcert Cappella Mariana Festival hotelarrangement | Eet u mee? Met dank aan Kaartverkoop, informatie & colofon Festivallocaties & plattegrond

programma 8

donderdag

vrijdag

zaterdag

zondag

47 Flankerende programmering & educatie

Op zoek naar een nieuw begin door Emile Hollman Wie opnieuw wil beginnen moet eerst het verleden achter zich laten. Of over een muur klauteren want die is – met dank aan Donald Trump – terug van weggeweest. Twee choreografen en een theatermaker, allen woonachtig in Maastricht, over hun voorstelling tijdens Musica Sacra Maastricht.

Stefan Ernst | Skyline door Project Sally Maastricht Choreograaf Stefan Ernst van Dansgezelschap Project Sally Maastricht zag een beeld voorbij komen van een jongetje in de Gaza-strook. Het zat schrijlings op een enorme muur en op die muur was een olifant getekend. ‘Als ikzelf in het nauw kom, dan begin ik te dromen over voorstellingen die ik nog wil maken’, zegt Ernst. ‘Zoals dat jongetje ondanks die muur speelde dat hij op een olifant reed.’ De verbeeldingskracht van het jongetje heeft hij min of meer vastgehouden in de voorstelling Skyline, waarin vijf jonge mensen op een reis naar zichzelf elkaar tegen komen bij een muur. Dat het om jonge dansers gaat, komt omdat Project Sally Maastricht bij deze productie ook jong volwassenen op het oog heeft. Ernst ziet dans als een taal waarmee je kunt communiceren. ‘Ik ben geen maker die iets neerzet en vervolgens zegt: bekijk het maar.’ Dat het dansgezelschap opnieuw een première heeft tijdens Musica Sacra Maas tricht begint hij als een traditie te beschouwen. ‘Het geeft ook aan hoe breed het festival is geworden.’ Afgezien van zijn eigen inbreng zet Stefan Ernst ook duetten van Itzik Galili en Roy Assaf naar zijn hand en plooit ze in zijn productie. Ernst behoort tot de intuïtieve makers; tot op de dag van de première tijdens Musica Sacra zal hij aan Skyline blijven sleutelen. Of de vier dansers de muur over gaan op weg naar een nieuw begin, weet hij nog niet. ‘Op de dag van de première nog grote beslissingen nemen, daar hou ik van, dat maakt het spannend. Een première is voor mij een nieuw begin, niet het eindresultaat.’ Skyline © Tycho Merijn

Dönci Bánki, Stefan Ernst en Stephen Shropshire © Richard Stark

t Musica Sacra Maastricht 2017 | 5

Dönci Bánki | GeluidsMUUR Ook Dönci Bánki, die vorig jaar een bijzondere voorstelling maakte voor Musica Sacra in een Maastrichts bordeel, gebruikt de muur als metafoor. Maar hier gaat het om een geluidsmuur of beter gezegd: het verdwijnen daarvan. GeluidsMUUR gaat tijdens het festival in première op locatie. Bánki, zijn familie heeft een Hongaarse achtergrond, komt uit de traditie van het bewegingstheater. Zowel ’s morgens in alle vroegte als bij zonsondergang wordt gespeeld op de zogenaamde Groene Loper in Maastricht, daar waar nog geen jaar geleden de autoweg een geluidsmuur opwierp

do en vr 19.15u | vr, za en zo 06.45 | za 19.30u | olv van lourdeskerk

GeluidsMUUR

Skyline

Project Sally Maastricht: Stefan Ernst en Ronald Wintjens choreografie, met choreografisch materiaal van Itzik Galili, Roy Assaf en Martin Harriague, jong talent uit eigen kweek. za 15.00u | zo 16.30u | de gashouder, het radium

My Everlasting

Stephen Shropshire choreografie Aimée Lagrange en Jussi Nousiainen dans

Twee mensen die naar elkaar reiken en elkaar ontdekken met hun zintuigen. tussen het centrum van Maastricht en een aantal wijken in het oosten van de stad. Het verkeer raast nu door de tunnel en Bánki gebruikt de herwonnen stilte op deze plek voor een nieuw begin: twee mensen die naar elkaar reiken nu de muur is verdwenen en die elkaar ontdekken met hun zintuigen. Dat proces maakt de regisseur helemaal mee want een van de twee acteurs die hij inzet is blind. ‘Ik moet eerst proberen in haar wereld te komen om met haar te kunnen communiceren.’ Haar ervaring dat mensen altijd eerst haar blindheid zien en dan pas wie ze is, neemt hij mee in zijn voorstelling. Ook vluchtelingen hebben een hele nieuwe wereld te ontdekken als de muur eenmaal geslecht is.

t Musica Sacra Maastricht 2017 | 7

Stephen Shropshire | My Everlasting De Amerikaanse choreograaf Stephen Shropshire preludeert eveneens op het festivalthema. Al was het duet My Everlasting al klaar voordat hij voor Musica Sacra werd gevraagd. Shropshire was artistiek directeur van Noord Nederlandse Dans toen het gezelschap in 2012 werd wegbezuinigd. Dit is het eerste stuk dat hij sinds lang op eigen naam choreografeerde. ‘Het reflecteert enigszins op de tijd bij Noord Nederlandse Dans maar markeert ook een nieuw begin als maker’, licht hij toe. Na Groningen richtte hij zijn blik eerst op het buitenland. My Everlasting werd vooral in Duitsland goed ontvangen waarna een tour volgde. In Nederland bracht hij het slechts één keer – hij schreef het stuk in coproductie voor het Holland Dance Festival. Voor Shropshire past het perfect in de gelaagde sfeer van Musica Sacra. ‘Dans heeft overeenkomsten met religie, het voelt voor mij als een dagelijks gebed en ik zie een lichaam als een muzikale entiteit.’ Muziek is altijd van belang geweest in zijn werk. Zelf heeft hij ook gezongen. Hij omschrijft My Everlasting als een klaaglied over de kansloze strijd tegen de vergetelheid en de dood. Voormalig NND-dansers Aimée Lagrange en Jussi Nousiainen roepen via gestes, poses en bewegingsfrases hun eigen liefdesgeschiedenis naar het heden. Totdat zij sterft en hij dat verleden nieuw leven probeert in te blazen. Om haar uiteindelijk los te moet laten en opnieuw te beginnen.

My Everlasting © Thomas Ammerpohl

do 08.00 uur t/m vr 14.30 uur diverse prijzen

Jeker Concertwandeling

Van de bron tot de monding in de Maas (totaal ca. 66 km)

Een tweedaagse concertwandeling van circa 66 km leidt van de bron van de Jeker (of ‘Geer’ in het Frans) in het Waalse Lens-St-Servais door het Jekerdal naar de monding van dit riviertje in de Maas bij Maastricht. Met halverwege in Tongeren (B) een concert en een overnachting. Aankomst in Maastricht is bij de officiële opening van het festival (zie p.15). De wandeling verbindt het thema van Musica Sacra Maastricht 2017 met het thema ‘Tijd’ dat de Belgische stad Tongeren in de zomer van 2018 centraal stelt. Tongeren en Maastricht zijn van oudsher verbonden. Allereerst in de persoon van de Heilige Servatius, die als bisschop van Tongeren wegens dreigend geweld zijn zetel naar Maastricht verplaatste. Daarnaast delen beide steden een Romeins verleden (door Julius Caesar beschreven in De Bello Gallico), kennen ze beide een zevenjaarlijkse Heiligdomsvaart, een Vrijthof en een basiliek gewijd aan Maria. Niet in de laatste plaats is er de fysieke verbinding van de Jeker. Henric van Veldeke schrijft hier al over in de twaalfde eeuw, in opdracht van het kapittel van Sint Servaas en Agnes van Metz, gravin van Loon. Tweedaagse wandeling op 14 en 15 september met concert DONDERDAG: Etappe 1: Lens-St-Servais - Tongeren (ca. 36 km) • 06.30 uur vertrek per bus Theater aan het Vrijthof | ca. 07.00 uur halte station Tongeren | ca. 07.45 uur aankomst Lens-St-Servais • 08.00 uur start wandeling | ca.17.00u aankomst Tongeren • 20.00 uur concert Il Gardellino met Haydns Schöpfung (zie p.10)

t Musica Sacra Maastricht 2017 | 9 VRIJDAG: Etappe 2: Tongeren - Maastricht (ca. 30 km) De wandeling start op het Vrijthof in Tongeren, gaat weer door het Jekerdal en passeert o.a. Glons, Rukkelingen, Wonck en Kanne. • 07.30 uur start wandeling | ca. 14.30 uuur aankomst Maastricht • 15.00 uur Festivalopening in Sint Servaasbasiliek (zie p.15) • 17.00 uur busretour voor wandelaars uit Tongeren en Lens-St-Servais, vertrek vanaf Theater aan het Vrijthof • € 35 per persoon incl. busvervoer, ravitaillering en concertbezoek Overnachten Hotel Eburon, Caelus VII, Huys van Steyns of Ambiotel • € 143 per nacht voor 2-persoonskamer incl. ontbijt en servicekosten • € 120,50 per nacht voor 1-persoonskamer incl. ontbijt en servicekosten Jeugdherberg De Begeinhof • € 22 per persoon per nacht incl. ontbijt en servicekosten De Jeker Concertwandeling biedt ruimte voor twee andere arrangementen. Informatie daarover en de mogelijkheden om die te boeken vindt u op www.musicasacramaastricht.nl. Componist Luc Mishalle, winnaar van de Europese Unie Prinses Margriet Award 2017, zal in 2018 een kunstproject samenstellen voor de samenwerkende partners, geïnspireerd op onder andere de Jeker Concertwandeling. De discipline, vorm en tijd waarin het geheel tot stand komt liggen nog niet vast. i.s.m. MoMeNT, Tijd voor Tongeren, B-Classic en De Velinx wandeling

muziek

do 19.15-20.30 uur olv van lourdeskerk

€ 14 incl. consumptie

GeluidsMUUR bewegingstheater

Dönci Bánki concept en regie | Sanne Puijk vormgeving Monique van den Abbeel en Fabio Keerssemeeckers spel GeluidsMUUR gaat over een ontmoeting tussen mensen op een plek die tot stilstand is gekomen. Het is aan het begin van de dag als de zon opkomt of aan het begin van de avond wanneer de zon haar laatste licht laat zien. Verschillende werelden steken een grens over en nemen hun eigen bagage mee in de ontmoeting: ze ruiken, horen, voelen en zien, ieder op zijn eigen manier. Het is een ontdekkingsreis naar het begin van een nieuwe herinnering. Elkaar voor het eerst ontmoeten. Aftasten. Ontdekken. Brandend actueel in de wereld, en evengoed actueel op een plek in Maastricht die jaren de scheiding vormde tussen bewoners van de stad, namelijk de voormalige N2, nu ondergronds, en inmiddels Groene Loper gedoopt. i.s.m. De Groene Loper | www.mijngroeneloper.nl Met dank aan pastoor Mattie Jeukens ook vr om do 06.45 en 19.15u, za om 06.45 en 19.30u en zo om 06.45u première theater performance

do 20.00-21.30 uur sint lutgardiskerk tongeren (b) | € 15 *

Die Schöpfung Il Gardellino o.l.v. Marcel Ponseele m.m.v. Johan Van Cauwenberghe recitant

Eind 18de eeuw beschikken veel hoven niet langer over de middelen om een orkest te onderhouden. Ze beperken zich tot een ‘Harmoniemusik’ voor houtblazers: deels originele werken, maar ook vaak zelf gemaakte arrangementen van symfonieën, opera’s en oratoria. Zo bewerkt hoboïst Jiří Družecký voor het ensemble van aartshertog Joseph Anton Johann in Buda, Haydns oratorium Die Schöpfung. Haydn componeert het na zijn twee verblijven van telkens anderhalf jaar in Londen, en maakt gebruik van een libretto dat eigenlijk bedoeld was voor Händel, gebaseerd op het boek Genesis, Psalmen en Miltons Paradise Lost. Het werd bewerkt en vertaald door de keizerlijke bibliothecaris, de Nederlander Gottfried van Swieten. Binnen drie jaar na de première in 1799 in Wenen is het werk al in heel Europa uitgevoerd en geldt het als een van de grootste muzikale successen van die tijd. Hoboïst Marcel Ponseele treedt voor het festival in de voetsporen van zijn 18de-eeuwse collega Družecký en bewerkt hoogtepunten uit Die Schöpfung voor twaalf musici: blazers en strijkers. Johan Van Cauwenberghe vertelt de zeven dagen van het scheppingsverhaal volgens Genesis. En zo klinkt een bekend werk dat in dit festivalthema thuishoort in een nog ongehoorde versie. * busticket € 8 retour vanaf Theater aan het Vrijthof, vertrek 19.00 uur ook op zondag in de Sint Janskerk in Maastricht om 16.30 uur première

muziek

De schepping van vogels en vissen, zoals afgebeeld in een manuscript uit 1411 (anoniem, Parijs)

t Musica Sacra Maastricht 2017 | 11 do 20.00 uur FESTIVAL OF MIXED MUSIC #19

aula minderbroedersberg

| vrij entree

‘In den beginne’ in de baarmoeder

lezing door prof. dr. Dick Schoot Waar heb je negen maanden van je leven doorgebracht zonder er iets bewust van te hebben meegekregen? Antwoord: in de baarmoeder. Als dit orgaan er niet zou zijn, zou je niet bestaan. Alles wat je in je natuurlijke staat bent, is gevormd in dit ontwerpbureau. Ondanks het levensbelang van de baarmoeder is het functioneren ervan nog bij velen grotendeels onbekend. Professor Dick Schoot wil daar verandering in brengen en behandelt vanavond vragen als: Hoe verloopt een zwangerschap in de baarmoeder? Waarom gaat dat soms niet volgens het boekje? Hoe werkt het als er meerdere foetussen zijn? Wat gebeurt er in de baarmoeder tijdens een menstruatie? Dick Schoot schreef samen met ‘de geïnteresseerde leek’ Wim Daniëls onlangs het boek De baarmoeder. Dick Schoot is gynaecoloog in het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven en hoogleraar gynaecologie aan het Universitair Ziekenhuis Gent. i.s.m. Studium Generale van Maastricht University

THÉÂTRE DE LIÈGE works by Karlheinz Stockhausen Ictus Ensemble

lezing

WWW.IMAGES-SONORES.BE www.centrehenripousseur.be

Le Festival Images Sonores est organisé par le Centre Henri Pousseur avec l’aide de

Centre Henri Pousseur, Quai Banning 5, 4000 Liège - www.centrehenripousseur.be

do 20.00-21.15 uur bordenhal

€ 12

Micha Hamel

Kus de Regen, een wedergeboorte

Ensemble Michamix: Micha Hamel compositie | Sofie Porro actrice | Helena Rasker alt | Femke IJlstra saxofoon | Masha Iakovleva viool | Veronique Serpenti harp | Celia García García synthesizer Kus de Regen, een wedergeboorte is gebaseerd op Renascence, een 214 regels lang gedicht over een spirituele wedergeboorte. De dichteres Edna St. Vincent Millay won er in 1912 de belangrijkste debutantenprijs van de Verenigde Staten mee, en groeide uit tot de belangrijkste Amerikaanse dichteres van de eerste helft van de twintigste eeuw. Een jonge vrouw loopt door de natuur en wordt gegrepen door de schoonheid van de bergen, de zee en de bossen. Ze besluit in het gras te gaan liggen en naar de blauwe hemel te kijken. Daar wordt ze overweldigd door de wijdsheid van de hemel en ervaart ze het oneindige. Ze beseft dat ze nietig is en moet erkennen dat het zicht op de oneindigheid betekent dat haar eigen zonden en het oneindige leed op aarde zichtbaar worden. Overmand door wanhoop zinkt ze letterlijk in de grond, waardoor het lijkt alsof ze in haar eigen graf komt te liggen. Als de aarde die haar bedekt wegspoelt en de zon doorbreekt, ligt ze weer gewoon in het frisse gras… Coproductie van Ensemble Michamix, Musica Sacra Maastricht, Toneelgroep Maastricht en Talentmakelaar VIA ZUID ook op vrijdag om 22.00, zaterdag om 16.30 en zondag om 13.00 uur première

muziek

theater

talentontwikkeling © Janita Sassen

t Musica Sacra Maastricht 2017 | 13 vr 06.45-08.00 uur olv van lourdeskerk

€ 14 incl. consumptie

GeluidsMUUR bewegingstheater Dönci Bánki concept en regie Sanne Puijk vormgeving Monique van den Abbeel en Fabio Keerssemeeckers spel zie donderdag om 19.15 uur ook op vrijdag om 19.15 uur, zaterdag om 06.45 en 19.30 uur en zondag om 06.45 uur

vr 12.30-13.00 uur theater aan het vrijthof

| vrij entree

Opening expositie Studenten van de Maastricht Academy of Media Design and Technology

Studenten afdeling Visuele Communicatie van MAMDT participeren in het festival. Met werk van Sjoerd Beijers, Lynn van Bussel, Paula Conraads, Paul Geurts, Melissa Kemner, Enkela Lushtaku, Janou van Ratingen, Emily Van de Wiel, Robin Den Ridder, Shiraneé Scipio, Malu Snelling Berg, Veerle Barendsen, Bonnie Bloem, Kathi Burbaum, Samuel Danner, France Geelen, Denise van Herwijnen, Rianne Moonen, Monique Nelis, David van der Ploeg, Julius Rütgers, Novita Schelling, Anne Struycken, Marina Veldhuizen, Walter Lena, Yara Wisse, Celine Hensen en Camille Dolmans. Te bezichtigen tijdens de openingsuren van Theater aan het Vrijthof.

theater

performance première

vr 07.30-14.30 uur diverse prijzen

talentontwikkeling

Jeker Concertwandeling | Etappe 2

Van de bron tot de monding in de Maas

Een tweedaagse concertwandeling van circa 66 km leidt van de bron van de Jeker in Lens-St-Servais door het Jekerdal naar de monding van dit riviertje in de Maas bij Maastricht (zie p.8). Aansluitend om 15.00 uur de Festivalopening in de Sint Servaasbasiliek (zie p.15). Voor informatie over eendaagse arrangementen: www.musicasacramaastricht.nl. i.s.m. MoMeNT, Tijd voor Tongeren, B-Classic en De Velinx wandeling

expositie

muziek

vr 13.30-14.30 uur theater a/h vrijthof souterrain | vrij entree

Festivallezing Etienne Kuypers

Pensieri Musicale · Luisteren en denken in het licht van de eeuwigheid Over het begin, het einde en de muziek van het heilige... ‘Aangezien de tijd zich niet alleen voltrekt van het verleden naar de toekomst, maar ook in omgekeerde richting, kan telkens van een begin zonder begin en van een einde zonder einde worden gesproken. Er bestaat geen begin, noch een einde. Louter voortgang zwaait de scepter.’ Dr. Etienne Kuypers studeerde wijsbegeerte, wijsgerige en historische pedagogiek en theologie in Utrecht, Leuven en Heerlen/Nijmegen. Hij promoveerde bij prof. mag. dr. Edward Schillebeeckx en prof. dr. Ton Beekman, doceerde wijsbegeerte, pedagogiek en psychologie aan verscheidene instituten en was onderzoeksprojectleider bij een schoolbegeleidingsdienst. Inmiddels is hij sinds vele jaren werkzaam als vrij publicist en zelfstandig onderzoeker. Hij publiceerde vele boeken, artikelen en columns op wijsgerig, cultuurhistorisch, theologisch en pedagogisch/psychologisch terrein. Na afloop van de lezing beantwoordt Etienne Kuypers eventuele vragen. Een uitgebreide versie van de festivallezing is in boekvorm verschenen en voor € 12,50 verkrijgbaar bij de UITBalie.

lezing © Johannes Timmermans

vr 14.30-16.00 uur lumière cinema, zaal 2

€ 9 | € 8* | € 7,50**

The Red Turtle Michael Dudok de Wit regie Frankrijk/Japan, 2016 |

Poëtische animatiefilm van Michael Dudok de Wit (Father and Daughter) over een man die na een storm aanspoelt op een verlaten tropisch eiland. Zijn pogingen om te ontsnappen worden gedwarsboomd door een rode schildpad. Uiteindelijk dringt het tot hem door hoe zinloos zijn gevecht is en laat hij zich meevoeren door de stroom van het leven zelf. Een prachtig allegorische film, met verwijzingen naar het verhaal van Adam en Eva. Voorafgaand de korte animatiefilm Adam (Peter Lord, UK 1992), een humoristische parodie op het bijbelboek Genesis, geproduceerd door de Aardman animatiestudio. ook op zaterdag om 19.00 uur | * 65+ | ** Lumière Filmpas film

t Musica Sacra Maastricht 2017 | 15 vr 15.00-16.15 uur sint servaasbasiliek

vrij entree

Festivalopening

1. Jean Lambrechts Embryon | Toon Fret fluit | 15.00 uur In de machtige akoestiek van de Sint Servaasbasiliek klinkt de etherische dwarsfluitsolo Embryon van de Maastrichtse componist, maar geboren Tongenaar Jean Lambrechts.

2. gregoriaans door leerlingen van het basisonderwijs | 15.15 uur i.s.m. Schola Maastricht. Korte presentatie als afronding van het educatieproject dat Ilse van Lieshout rond het festival entameert.

3. Harmonieorkest Conservatorium Maastricht | 15.45 uur | pandhof o.l.v. Jan Cober | Beethoven Ouverture Die Geschöpfe des Prometheus Toespraken door Wethouder van Cultuur Mieke Damsma en festivaldirecteur Jean Boelen. Leonard Bernstein Ouverture Candide

titanenzoon Prometheus (‘vóórdenker’) schiep de mens uit modder. Ontstemd door het tyrannieke optreden van Zeus als nieuwe oppergod, koos hij voor zijn schepselen. Hij schonk hun kennis en vaardigheid, met name het van de zon gestolen vuur, en werd daar zwaar voor gestraft. In 1759 publiceerde Voltaire de novelle Candide met als hoofdpersoon een gelijknamige jongeman. Zijn mentor doceert dat ‘alles zo goed als mogelijk is, in de best mogelijke wereld’. De argeloze Candide gaat op wereldreis en valt van de ene ramp in de volgende catastrofe. Hij besluit zich aan een eenvoudig leven te wijden, want die beste wereld bestaat alleen in de filosofie, niet in werkelijkheid. Bijna twee eeuwen jaar later maakt Bernstein op basis van dit filosofisch verhaal een Broadway-show. De Lustspiel-ouverture die u hier hoort is van het potpourri-type, met hoogtepunten uit het stuk. Italiaanse opera seria én buffa, operette, music-hall, folk, jazz, het wordt allemaal naar hartelust geciteerd. muziek

Een kunstenfestival met ‘In het begin’ als thema viert de start natuurlijk met een ouverture, traditiegetrouw het begin van elk concert. We flankeren de officiële openingshandelingen zelfs met twee ouvertures. Namelijk die uit Beethovens balletmuziek Die Geschöpfe des Prometheus, over de schepping van twee uit klei gevormde mensfiguren, en Bernsteins ouverture uit Candide, een jongeman die na een uitbundige wereldreis een nieuw begin maakt met een eenvoudig leven. Op kerstavond 1800 mislukt in Parijs een bomaanslag op Napoleon, die onderweg is naar de Franse première van Haydns Schöpfung. Drie maanden later gaat in Wenen Beethovens ballet Die Geschöpfe des Prometheus in première, bedoeld als antwoord op Die Schöpfung, en met nadrukkelijk Napoleon als nieuwe Prometheus in gedachte. De

talentontwikkeling

Leonard Bernstein

vr 16.30-18.30 uur lumière cinema, zaal 2

€ 9 | € 8* | € 7,50**

Arrival Denis Villeneuve regie Verenigde Staten, 2016 |

Engels gesproken, Nederlands ondertiteld | met Amy Adams, Jeremy Renner, Michael Stuhlbarg, Forest Whitaker, Mark O’Brien Omineuze sciencefictionthriller over een linguïste die na de komst van een groep buitenaardse wezens op aarde de opdracht krijgt om vast te stellen of ze vreedzame of kwade bedoelingen hebben. De komst van de aliens markeert een nieuwe begintijd voor de mensheid. Louise Banks dient de taal van de buitenaardsen te ontcijferen, maar neemt tijdens haar werk een onconventionele beslissing die haar eigen leven en wellicht dat van de hele mensheid in gevaar brengt. Voorafgaand de korte film Hyper-Reality (Keiichi Matsuda, Colombia 2016), over een nabije toekomst waarin de fysieke en virtuele wereld één zijn geworden. ook op zaterdag om 21.00 uur * 65+ ** Lumière Filmpas

vr 17.00-18.00 uur ainsi | € 12 *

Over Grenzen Stichting Maastrichtse Componisten

A’Meuse Saxophone Quartet | Robin Coops regie | Nina Willems actrice Zelf nooit verhuizen en in je leven toch vijf keer van nationaliteit veranderen en dus steeds weer een nieuwe identiteit moeten aannemen. Dat werd de tragiek van veel bewoners van een waardevol zinkwingebied, dat na de val van Napoleon door twistende grootmachten in 1816 werd ingericht als condominium (gedeelde soevereine staat) Neutraal Moresnet. In het kader van 25 jaar Verdrag van Maastricht, de geboorteakte van de Europese Unie, brengt de stichting Maastrichtse Componisten werk van verschillende Euregionale componisten, zoals Marijn Simons, Antoine Dawans en Jean Lambrechts, samen met persoonlijke getuigenissen over letterlijke en figuurlijke grenzen in onze regio. * busticket € 4 retour vanaf Theater aan het Vrijthof, vertrek 16.15 uur

film

i.s.m. Talentmakelaar VIA ZUID muziek © Paramount Pictures

theater

talentontwikkeling

t Musica Sacra Maastricht 2017 | 17 vr 17.00-18.15 uur olv basiliek

€ 15

Ensemble Gilles Binchois L’Arbre de Jessé

Gregoriaans en vroege polyfonie De geboorte van Christus, zijn dood en verrijzenis, staan voorafgebeeld in het Oude Testament, aangekondigd door de profeten. Bij Jesaja: ‘Een twijg ontspruit aan de boom van Jesse, een telg ontbloeit aan zijn wortels’. Deze boom van Jesse is in de Middeleeuwen vaak afgebeeld. Uit de borst van Jesse groeit een wortel die zich vertakt tot een grote boom. De takken dragen de twaalf koningen van Juda en bovenop troont Maria met haar kind Jezus. Veel bijbelteksten waarin voorouders als Rachel, Job, Jonas, Salomon, Balaäm en Mozes voorkomen, werden op muziek gezet. In dit programma zingt het Franse Ensemble Gilles Binchois, naast gregoriaanse gezangen, een keuze uit Franse en Italiaanse sequentia’s, polyfone organa, conductus en motetten. Als fragmenten van een glas-in-loodraam weerspiegelt elk stuk op zijn manier de geschiedenis van deze stamboom. muziek

vr ‘L’Arbre de Jessé’ (detail), glas-inlood uit 1145-1155 in de kathedraal van Chartres Reliëf ‘Wurzel Jesse’ in het zuidportaal van de Sankt LambertiKirche in Münster © Dietmar Rabich

vr 18.45-19.30 uur theater a/h vrijthof

Musica MAX Café

vr 19.15-20.30 uur olv van lourdeskerk

souterrain | vrij entree

Presentator Lex Bohlmeijer interviewt musici en festivalgasten in een informele setting. Te gast zijn Johannes Leertouwer (Mahler, zie p.19), Donatienne Michel-Dansac (Aperghis, p.30) en Micha Hamel (Kus de Regen, p.12).

€ 14 incl. consumptie

GeluidsMUUR bewegingstheater Dönci Bánki concept en regie Sanne Puijk vormgeving Monique van den Abbeel en Fabio Keerssemeeckers spel

Eet u mee met MAX Café? Dinervouchers à € 17,50, zie p.48 inleiding

zie donderdag om 19.15 uur ook op vrijdag om 06.45 uur zaterdag om 06.45 en 19.30 uur en zondag om 06.45 uur

Lex Bohlmeijer

vr 19.00-20.35 uur lumière cinema, zaal 2

€ 9 | € 8* | € 7,50**

Marie Heurtin

theater

Jean-Pierre Améris regie Frankrijk, 2014 |

Frans gesproken, Nederlands ondertiteld. Met: Isabelle Carré, Ariana Rivoire, Brigitte Catillon, Noémie Churlet, Gilles Treton Ontroerende film over een non die zich ontfermt over een doofstom meisje. Frankrijk, 1897. Wanneer de doofstomme Marie door haar ouders bij het Larnay Instituut wordt ondergebracht, weten de zusters aanvankelijk geen raad met het agressieve meisje. Zuster Marguerite is echter vastbesloten om de onaangepaste Marie te leren communiceren. Met eindeloos geduld slaagt ze erin het vertrouwen van Marie te winnen. ook op zondag om 14.30 uur | * 65+ | ** Lumière Filmpas film © Michael Crotto

performance

t Musica Sacra Maastricht 2017 | 19 vr 20.00-21.15 uur theresiakerk

€ 22

Nieuwe Philharmonie Utrecht

Johannes Leertouwer dirigent | Susanna Andersson sopraan Jean Sibelius Luonnotar Gustav Mahler Symfonie nr.4 De scheppingsmythe van Luonnotar uit het 19de-eeuwse Finse epos Kalevala stond model voor Sibelius’ gelijknamige symfonische gedicht met sopraanstem. Moe om daar altijd maar te zweven daalt Luonnotar, ‘dochter van de lucht’, neer in het water. Daar zwemt ze zeven eeuwen rond, tot een storm opsteekt en ze terugverlangt naar de lucht. Aan een eend, op zoek naar een plek voor haar nest, biedt Luonnotar haar schoot aan ter beschutting. Maar het ei valt in het water en uit de schaal, de dooier en het wit ontstaan de hemellichamen. Wat de Kalevala was voor Sibelius, was Des Knaben Wunderhorn voor zijn generatiegenoot Mahler, een verzameling volksliedteksten, opgetekend naar mondelinge overlevering. Mahler baseerde hierop zijn Vierde Symfonie die eindigt met het quasi-pastorale lied Das Himmlische Leben, waarin een gestorven kind, opnieuw een sopraan, vanuit de hemel zingt hoe heerlijk het (nieuwe) leven daar is. De Nieuwe Philharmonie Utrecht bespeelt historische instrumenten of kopieën daarvan.

theater kumulus

Skyline

€ 10

Project Sally Maastricht

vr 20.00-21.00 uur

Stefan Ernst en Ronald Wintjens choreografie met choreografisch materiaal van Itzik Galili, Roy Assaf en Martin Harriague, jong talent uit eigen kweek Stel je voor… Je blik gericht op de horizon. Achter je liggen de contouren van het bekende en voor je ligt het wijde open. We volgen een groep jonge mensen, wier paden elkaar kruisen op de zoektocht naar zichzelf. Ze delen hun reis en maken van elkaar medereizigers in hun leven. Skyline is een indringende theatrale dansvoorstelling over de hoopvolle zoektocht naar liefde, lef, vriendschap en een nieuwe wereld. Met Skyline presenteert Project Sally Maastricht opnieuw een eigenzinnige wereld waarin virtuoze dans, muzikaliteit en vormgeving samensmelten tot één beleving. ook op zaterdag om 17.00 en zondag om 13.30 uur première

i.s.m. St. Culturele Educatie Maastricht

dans

muziek Susanna Andersson © Ross Grieve

(14+ | volwassenen)

talentontwikkeling © Tycho Merijn

vr 21.00-23.05 uur lumière cinema, zaal 2

€ 9 | € 8* | € 7,50**

El abrazo de la serpiente Ciro Guerra regie Colombia/Venezuela/Argentinië, 2015 |

zwart-wit, Spaans, Portugees, Duits, Catalaans, Latijn gesproken, Nederlands ondertiteld | met Nilbio Torres, Jan Bijvoet, Antonio Bolivar, Brionne Davis, Yauenkü Migue Betoverende film over de zoektocht van twee westerse ontdekkingsreizigers naar de geneeskrachtige plant yakruna in het Amazonegebied. Ze krijgen gezelschap van een sjamaan die hoopt overgebleven leden van zijn stam te vinden. De film is gesitueerd in de eerste helft van de 20ste eeuw, een tijd waarin nieuwe gebieden in kaart werden gebracht. Ciro Guerra schoot de film in melancholieke zwart-wit beelden, doordesemd van treurnis over de destructieve invloed van het kolonialisme. ook op zondag om 19.00 uur | * 65+ | ** Lumière Filmpas film

vr 22.00-23.00 uur keizerzaal sint servaas

| € 15

Cheng Yu - guqin

In de schitterende Keizerzaal vertolkt de internationaal gelauwerde pipa- en guqinspecialiste Cheng Yu authentieke Chinese muziek op de guqin, een zevensnarige citer, ook wel bekend als ‘vader van de Chinese muziek’. In handschriften uit de 15de tot de 17de eeuw vond Yeng, ook ethnomusicologe, instrumentale zettingen en bewerkingen van traditionele liederen over de natuur, vriendschap, harmonie en de relatie van de mens met de hemelse god. ook op zaterdag om 22.00 uur muziek

t Musica Sacra Maastricht 2017 | 21 vr 22.00-23.15 uur bordenhal

€ 12

Micha Hamel

Kus de Regen, een wedergeboorte

vr 22.00-23.00 uur sint janskerk

€ 12

Genesis Ensemble 88

Henryk Górecki Genesis I: Elementi Wim Henderickx The Four Elements (Air - Fire - Water - Earth) Vykintas Baltakas Music of falling sounds · nederlandse première

Coproductie van Ensemble Michamix, Musica Sacra Maastricht, Toneelgroep Maastricht en Talentmakelaar VIA ZUID

zie donderdag om 20.00; ook op zaterdag om 16.30 en zondag om 13.00u muziek

theater

talentontwikkeling

Hoewel Górecki een religieuze componist is, is zijn trilogie Genesis (deel I voor strijktrio) geen verwijzing naar de bijbel, maar naar het ontstaan van de (ruige) klank. In The Four Elements neemt de Belgische componist Wim Henderickx een universele symboliek tot onderwerp. De vier natuurelementen worden verklankt door een sopraan en telkens een ander solo-instrument, met een belangrijke rol voor live elektronica. Het muzikale materiaal is gebaseerd op soli uit de opera Void/Sunyata uit Henderickx’ Tantric Cycle. Vykintas Baltakas, afkomstig uit Litouwen, is docent compositie aan het Conservatorium Maastricht. Music of falling sounds, voor viool en elektronica, is een dialoog met Luc Tuymans’ muurschildering Angel op het ruwe beton van het Concert gebouw in Brugge.

Een Euregionale samenwerking met Centre Henri Pousseur Liège. première © Janita Sassen

muziek Angel door Luc Tuymans

t Word Vriend van het festival

Steun uw festival, creëer meer draagvlak, maak speciale programma’s mede mogelijk en geniet Vriendenvoordeel!

Platina Vriend

Voor een gift van € 160 ontvangt u de volgende voordelen: • met € 12 voordeel naar het Vriendenconcert (max. 4 kaarten) • voorrang op het reserveren van tickets (start kaartverkoop Vrienden dinsdag 4 juli / start vrije verkoop zaterdag 8 juli 2017) • gereserveerde plaatsen bij diverse concerten * • alle programmatoelichtingen in een mooie bundel **

Gouden Vriend

Voor een gift van € 80 ontvangt u de volgende voordelen: • met € 12 voordeel naar het Vriendenconcert (max. 2 kaarten) • voorrang op het reserveren van tickets (start kaartverkoop Vrienden dinsdag 4 juli / start vrije verkoop zaterdag 8 juli 2017) • gereserveerde plaatsen bij diverse concerten *

Zilveren Vriend

Voor een gift van € 40 ontvangt u de volgende voordelen: • met € 12 voordeel naar het Vriendenconcert (1 kaart) • voorrang op het reserveren van tickets (start kaartverkoop Vrienden dinsdag 4 juli / start vrije verkoop zaterdag 8 juli 2017) • gereserveerde plaatsen bij diverse concerten *

* Voor Vrienden blokkeren we zitplaatsen vooraan bij de concerten vr 17.00 uur | Ensemble Gilles Binchois | onze lieve vrouwebasiliek za 20.00 uur | Cappella Mariana | kapel zusters onder de bogen zo 16.30 uur | Il Gardellino | sint janskerk ** Af te halen tijdens festival bij de UITbalie op vertoon van voucher

Geven via de Geefwet Sinds 2012 is de Geefwet van kracht. Voor een gift aan een culturele ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling), zoals Stichting Musica Sacra, kunt u een kwart meer van uw belastbaar inkomen aftrekken dan u eigenlijk geschonken heeft. Wilt u meer weten én ons festival steunen? Alle informatie staat op www.musicasacramaastricht.nl/steun.

t Musica Sacra Maastricht 2017 | 23

Vriendenconcert Cappella Mariana - In principio… De zangers van het Praagse ensemble Cappella Mariana leggen in hun programma met 16de-eeuwse polyfonie een weg af van de schepping naar het eeuwige leven, van het Oude naar het Nieuwe Testament. Het begint met een nieuwtestamentische tekst, het begin van het Johannes-evangelie: ‘In principio erat verbum’ (‘In het begin was het woord’), een tekst die niet vaak is getoonzet. Centraal staat het nieuwe begin van kerstmis, met het kerstmotet O magnum mysterium en de gelijknamige mis van Palestrina. Vanaf 4 juli kunnen Vrienden voor dit concert kaarten kopen met maar liefst € 12 korting: Vrienden betalen € 10 i.p.v. € 22! za 20.00-21.15u | Cappella Mariana | kapel zusters o/d bogen | p.34

pqp

2017/2018 SEIZOEN OUDE MUZIEK $$$

OOK IN MAASTRICHT! pqp KIJK VOOR MEER INFORMATIE OP OUDEMUZIEK.NL/MAASTRICHT © Petra Hajska

Een louterend weefsel van klank en taal door Paul van der Steen Een jong meisje ligt op haar rug in het gras en wordt daar zo bevangen door de natuur en de eindigheid van alles, dat ze vervuld raakt van een doodsverlangen. Een regenbui doet haar daarna de schoonheid van alles weer inzien. Het gegeven van het ruim een eeuw oude gedicht Renascence (Wedergeboorte) van de Amerikaanse Edna St. Vincent Millay is simpel. ‘Maar de uitwerking is prachtig. Het thema spreekt ook aan voor wie wat ouder is en niet meer dagelijks op zijn rug in het gras ligt. Iedereen wordt wel eens op een zelfde manier met zichzelf en de eindigheid geconfronteerd.’

Edna St. Vincent Millay

Kus de Regen, de bewerking van Millays Renascence, wordt aange kondigd als ‘een theatraal concert’. Componist, regisseur en verteller Micha Hamel (47) spreekt van een voorstelling die het moet heb ben ‘van de kracht van muziek en taal’. De natuur en de natuurkrachten die zo’n centrale rol spelen in het gedicht van Millay worden vooral gesuggereerd. ‘Ze met allerlei effecten op het toneel

oproepen is meer iets voor een illusionist als Hans Klok. Kus de regen draait om een transformatie. Die gaan we heel mooi neerzetten. Als een rituele gebeurtenis.’ Het theatrale concert is een coproductie van Hamels ensemble Michamix, Musica Sacra Maastricht, Toneelgroep Maastricht en Talentmakelaar VIA ZUID. Componist/dichter Hamel zoekt voortdurend naar dat soort samenwerkingen: ‘Ze zijn noodzakelijk om iets moois van de grond te kunnen krijgen. Ieder levert zijn wezenlijke bijdrage.’ Eerder werkte hij onder meer met en voor het Schönberg Ensemble, Orkater en de Nationale Reisopera. Volgens Hamel zijn in zijn oeuvre twee lijnen te onderscheiden: ‘Ik maak hilarisch, komisch werk, waarin ik de gekte opzoek. En ik maak serieuzer, meer spiritueel werk. Het Requiem voor de westerse beschaving van bijna twee uur lang, dat ik een paar jaar geleden maakte voor het Holland Festival, hoort in die laatstgenoemde categorie thuis. Het veel optimistischere en kortere Kus de regen ook.’

Glasheldere, lyrische poëzie Met het werk van de dichteres Edna St. Vincent Millay (1892-1950) wilde Hamel al langer wat doen. ‘Jaren geleden maakte ik via een bundeltje sonnetten kennis met haar werk. Het sprak me zo aan, dat ik haar biografie ben gaan lezen. Ze was in de eerste helft van de twintigste eeuw echt een ster in Amerika. Ze trad op in zalen met duizenden toeschouwers

t Musica Sacra Maastricht 2017 | 25 en in stadions. Renascence uit 1912 was haar doorbraakgedicht. Millay zond het in bij een poëziewedstrijd en werd vierde. Veel mensen vonden dat volkomen onterecht. De winnaar zei dat hij met zijn zege in zijn maag zat. De nummer twee stelde zijn prijzengeld beschikbaar aan Millay. Een van de juryleden nam haar onder zijn hoede en deed veel voor haar bekendheid.’

‘Ik ben op zoek naar een nieuw soort luisteren.’ Micha Hamel De kracht van de poëzie van Millay zit volgens Hamel in haar taalgebruik. ‘Ze was in staat om heel grote dingen uit te drukken in heel simpele woorden. Veel anderen nemen hun toevlucht tot ‘vermiljoen’ en ‘griffioen’ of soortgelijke termen. Millay gebruikte eenvoudige woorden als ‘gras’ en ‘lucht’. Maar ze zette ze zo neer dat het lyrische poëzie werd over een spiritueel thema, die tegelijkertijd glashelder bleef.’

‘Spanning met het origineel’

Micha Hamel © Diane van der Marel

Bij Kus de regen staan alleen vrouwen op het podium: Helena Rasker (zang), Masha Iakovleva (viool), Femke IJlstra (saxofoons), Veronique Serpenti (harp), Celia García García (synthesizer) en Sofie Porro (actrice). ‘Juist door zoveel vrouwen tegelijk een rol te laten spelen, wil ik voorkomen dat het publiek Porro als het meisje gaat zien. Het stuk moet boven

dat anekdotische uit stijgen. Niet: ‘Daar heb je haar.’ Iedereen moet dat meisje kunnen zijn.’ Dichteres Lieke Mars man zorgde voor de Nederlandse tekst. ‘Net als Millay destijds een © Janita Sassen jonge schrijfster’, legt Hamel uit. ‘Marsmans eigen werk is ook behoorlijk ik-gericht. Ik heb haar niet gevraagd voor een vertaling, maar om een hertaling. Door die eigenheid krijg je spanning met het origineel.’ Die spanning streeft Hamel ook muzikaal na. ‘Ik ben op zoek naar een nieuw soort luisteren. Mensen zijn gewend om alles stereofonisch voorgekookt opgediend te krijgen. Of alles versterkt of alles onversterkt. In Kus de regen wordt dat losgelaten. Er zijn meerdere geluidlagen tegelijk, waarin de luisteraar zijn eigen route moet zoeken. Daardoor ontstaan nieuwe klankcombinaties met een heel eigen schoonheid.’ Hamel noemt de voorstelling ‘een weefsel van klank en taal’. Hij wilde van het gedicht van Millay bewust niet één lang lied maken. ‘Ik heb het gedicht voor het componeren onderverdeeld in segmenten van zes tot tien verzen. Met die delen ben ik aan de slag gegaan. Het is nu meer een liederencyclus geworden. Instrumentale en gezongen passages, geneurie en gesproken woord wisselen elkaar af. Dat zorgt voor verschillende sferen, waardoor de transformatie zichtbaar en hoorbaar wordt.’ do 20.00u | vr 22.00u | za 16.30u | zo 13.00u | de bordenhal

Kus de Regen, een wedergeboorte

07.00

07.30 08.00 08.30 09.00 09.30 10.00 10.30 11.00 11.30 12.00 12.30 13.00 13.30 14.00 14.30 15.00 15.

donderdag 14

t Programma in vogelvlucht

06.30 | VERTREK PER BUS VANAF THEATER A/H VRIJTHOF

08.00 | START WANDELING VAN LENS-ST-SERVAIS (B) NAAR TONGEREN (B)

Jeker Concertwandeling - Van de bron tot de monding in de Maas (Etappe 1 - ca. 36 km)

07.30 | START WANDELING VAN TONGEREN (B) NAAR MAASTRICHT

15.00 | SINT

Jeker Concertwandeling - Van de bron tot de monding in de Maas (Etappe 2 - ca. 30 km))

Festivalope

vrijdag 15

06.45 | OLV VAN LOURDES

13.30 | THEATER VRIJTH.

12.30

GeluidsMUUR

Festivallezing

THEATER

opening expositie MAMDT 06.45 | OLV VAN LOURDES

14.30 | LUMIÈRE | The Re

zaterdag 16

13.00 | CRYPTE OLV

15.00 | PIETE

13.00 | AINSI

15.00 | GASH

Schola Maastricht

GeluidsMUUR

l‘Origine de

New European Ensemble

My Everlast 14.30 | LUMIÈRE | Voyag 14.45

DE LAMBERT

Weltatem 06.45 | OLV VAN LOURDES

GeluidsMUUR

11.00 | Voettocht Margraten

08.45 | THEATER A/H VRIJTHOF

Tussen Hemel en Aarde

VERTREK VANAF THEATER AAN HET VRIJTHOF

VERTREK THEATER

11.00

DE LAMBERT

13.00

zondag 17

Weltatem

DE LAMBERT

Weltatem

10.00 | SINT JANSKERK

11.30 | AINSI

10.00 | OLV BASILIEK

11.30 | BONNEFANTEN

Dienst

Hoogmis

10.00 | SINT SERVAASBASILIEK

Hoogmis

13.00 busreis Margraten

De Creatie

Bonnefantentour

13.30 | KUMULUS

Skyline (Sally)

13.00 | BORDENHAL

Kus de Regen

13.30 | ST MARTINUS

De Creatione Mundi 13.00 | BONNEFANTEN

Bonnefantentour

12.00 | LUMIÈRE | Dawson City: Frozen Time

15.00 | MAR

Philha

14.45

DE LAMBERT

Weltatem

15.00 | LUTH

Ensemble A

15.00 | KEIZ

Ruysdael K 14.30 | BONNEFANTEN

Bonnefantentour

15.00 | AIN

De Creatie

14.30 | LUMIÈRE | Marie

27 .30 16.00 16.30 17.00 17.30 18.00 18.30 19.00 19.30 20.00 20.30 21.00 21.30 22.00 22.30 23.00 23.30 24.00

GeluidsMUUR

20.00 | AULA

In den beginne

donderdag 14

19.15 | LOURDES

20.00 | BORDENHAL

Kus de Regen

20.00 | ST LUTGARDIS, TONGEREN (B)

Haydn - Die Schöpfung 17.00 | OLV BASILIEK

T SERVAAS

Ensemble Gilles Binchois

ening

Over Grenzen

ed Turtle

16.30 | LUMIÈRE CINEMA | Arrival

22.00 | KEIZERZAAL

Musica MAX Café

20.00 | KUMULUS

22.00 | SINT JANSKERK

Ensemble 88

Skyline (Sally)

19.00 | LUMIÈRE | Marie Heurtin

21.00 | LUMIÈRE CINEMA | El abrazo de la serpiente

19.15 | OLV VAN LOURDES

22.00 | BORDENHAL

GeluidsMUUR 16.30 | SINT MARTINUS

HOUDER

16.30 | BORDENHAL

es Espèces

ting

e of Time

16.30 | LUMIÈRE | Dawson City: Frozen Time 16.30

DE LAMBERT

Weltatem

22.00 | OLV BASILIEK

GeluidsMUUR

Telemann - Tageszeiten Kus de Regen

Kus de Regen

19.30 | OLV VAN LOURDES

Studium Chorale

19.00 | LUMIÈRE | The Red Turtle 18.45 | THEATER

Musica MAX Café

17.00 | KUMULUS

20.00

DE LAMBERT

Weltatem

zaterdag 16

ER BENEDEN

Cheng Yu - guqin

vrijdag 15

17.00 | AINSI

20.00 | THERESIAKERK

Nieuwe Philharmonie Utrecht

18.45 | THEATER

22.00 | KEIZERZAAL

Cheng Yu - guqin 21.00 | LUMIÈRE CINEMA | Arrival

20.00 | ZUSTERS O/D BOGEN

Skyline (Sally)

Cappella Mariana

RGRATEN MEMORIAL

armonie Zuidnederland 16.30 | SINT JANSKERK

Haydn - Die Schöpfung

Musica MAX Café

Tot Slot: Een Begin

20.00 | THEATER AAN HET VRIJTHOF

SPECTRA

muziek

Agimont

theater

ZERZAAL

performance

wartet

dans

16.30 | GASHOUDER

film

My Everlasting

inleiding

NSI

liturgie expositie

Heurtin

16.30 | LUMIÈRE | Voyage of Time

19.00 | LUMIÈRE CINEMA | El abrazo de la serpiente

wandeling

zondag 17

H. KERK

18.45 | THEATER

za 06.45-08.00 uur olv van lourdeskerk

€ 14 incl. consumptie

GeluidsMUUR bewegingstheater Dönci Bánki concept en regie | Sanne Puijk vormgeving | Monique van den Abbeel en Fabio Keerssemeeckers spel zie do om 19.15u; ook op vr om 06.45u en 19.15u, za om 19.30u en zo om 06.45u theater

performance

crypte olv basiliek

In principio

€ 12

Schola Maastricht o.l.v. Hans Heykers

za 13.00-14.00 uur

Dat de mens steeds weer opnieuw kan beginnen is een teken van de aan hem toegekende vrijheid door de schepper. In dit concert gregoriaanse muziek waarin het joods-christelijke scheppingsverhaal centraal staat, met daarnaast gezangen over Jezus als de ‘nieuwe mens’, de roeping van de apostelen, en het ‘fiat’ (het ‘ja-woord’) van Maria als teken van vrijheid.

za 13.00-14.00 uur ainsi

€ 15 *

New European Ensemble Kunstenaarscollectief DeFrame

Thelonius Monk Blue Monk | Round Midnight | Jakob van Domselaer Proeven van Stijlkunst III | Gonzalo Gimenez Chamber Concerto ‘De Stijl’ | Pierre Boulez Sonatine voor fluit en piano | Igor Stravinsky Three pieces for clarinet (no.3) | Erik Satie Fantaisie musculaire uit Choses vues à droite et à gauche (sans lunettes) | Arnold Schönberg Suite opus 29 Honderd jaar geleden richtte schilder Piet Mondriaan in Leiden De Stijl op. Verzot op muziek luisterde Mondriaan in de jaren ’20 in Parijs naar de muziek van Stravinsky en Satie. In de jaren ’40 raakte hij in New York gegrepen door de hypermoderne bebop van Thelonius Monk, wiens optredens hij vaak bijwoonde. Acht musici van het New European Ensemble en vier beeldend kunstenaars van Kunstenaarscollectief DeFrame brengen de wereld van Mondriaan tot leven. * busticket € 4 retour vanaf Theater aan het Vrijthof, vertrek 14.15 uur muziek

muziek Annunciatio (1437-1446), aankondiging van de geboorte van Jezus aan Maria door aartsengel Gabriël, fresco van Fra Angelico (Museo di San Marco, Florence)

Van Schönberg tot Monk

expositie

theater

t Musica Sacra Maastricht 2017 | 29 za 14.30-16.00 uur lumière cinema, zaal 2

€ 9 | € 8* | € 7,50**

Voyage of Time Terrence Malick regie Frankrijk, Duitsland, 2016 |

Engels gesproken, niet ondertiteld. Meer dan dertig jaar werkte Terrence Malick (The True of Life, Badlands) aan deze hyperesthetische documentaire over de relatie tussen mens, natuur en kosmos. Malick neemt ons mee op een reis door de tijd, en kijkt met verwondering naar het mirakel van het leven zoals het ontstaan is na de geboorte van het heelal. Imposante natuurbeelden, overweldigende klassieke muziek en een dichterlijke voice-over vloeien samen tot een episch beeldenballet. ook op zondag om 16.30 uur speeldata/tijden van deze film zijn onder voorbehoud, kijk op www.lumiere.nl

za 14.45-15.15 uur de lambert

| € 10

Weltatem Het Geluid Maastricht

Een fascinerende combinatie van een concert en een interactieve virtual reality-ervaring. Weltatem gaat over zang en de kracht van zingen. Het publiek krijgt tijdens de voorstelling een VR-bril op en speelt met het speciaal samengestelde TechTripkoor een actieve rol in de voorstelling, daarbij omringd door beeld en klank. Met muziek van Richard Wagner Die Blumenmädchen uit Parsifal | Johannes Brahms Ein deutsches Requiem (selectie) | Damon Albarn Everyday Robots (arr. Simon Lenski). TechTripkoor | Klangk (Kirsten Schötteldreier) muziek, muzikale leiding, advies/VR-ervaring | Het Geluid Maastricht regie | Mush (Marouscha Levy) installatie | Wildvreemd virtual reality | Monobanda PLAY virtual reality game | Spook.fm geluidsontwerp i.s.m. de Nederlandse Reisopera en University of Twente

* 65+ | ** Lumière Filmpas ook op zaterdag om 16.30 en 20.00 uur en zondag om 11.00, 13.00 en 14.45 uur

za muziek film

performance

za 15.00-16.00 uur kerk sint pieter beneden

| € 18 *

Georges Aperghis L’Origine des espèces

Ensemble Donatienne Michel-Dansac ‘Muziek maken van alles’ is het devies van Georges Aperghis, Griek in Parijs. Vijfentwintig jaar geleden componeerde hij zijn Sextuor - L’Origine des espèces. Het libretto is gebaseerd op Darwins boek On the Origin of Species uit 1859, en op Wonderful Life uit 1989 van de paleontoloog Stephen Jay Gould – over fossielen en het toeval in de evolutie – , aangevuld met populair-wetenschappelijke teksten. Vijf vrouwenstemmen met een cello vertellen in zeventig kleine scènes, op kritische en humoristische wijze, in allerlei samenstellingen, sprekend tot lyrisch zingend, over het ontstaan van het leven in al zijn onvoorspelbare en soms onvoorstelbare vormen, van de oersoep tot de mens. In vijf intermezzi wordt telkens een aspect bezongen van het leven van de vrouw, de levengevende.

za 15.00-15.50 uur de gashouder, het radium

| € 14

Aimée Lagrange en Jussi Nousiainen dans Stephen Shropshire choreografie Pierre Nora beschrijft in Les Lieux de Mémoire de toenemende rol die de persoonlijke herinnering speelt in historisch besef en identiteit. Die herinnering is bij hem niet exclusief aan fysieke plaatsen gebonden, maar ook aan symbolen, voorwerpen, foto’s of bijvoorbeeld mensen. In My Everlasting zijn het gestes, poses, bewegingsfrases, waarmee een koppel niet aflatend de momenten van zijn geschiedenis oproept. Totdat zij sterft en hij, wanhopig en machteloos, haar en hun historie tot nieuw leven probeert te wekken. Een intiem en beklemmend duet waarover de Volkskrant schreef: ‘Zij leveren een prestatie waarvoor je alleen maar diep kunt buigen.’

Donatienne Michel-Dansac is een van de voornaamste pleitbezorgers van het werk van Georges Aperghis.

i.s.m. Sphinxkwartier

Coproductie met À vive allure

ook op zondag om 16.30 uur

Donatienne Michel-Dansac gaat na afloop van het concert graag met het publiek in gesprek.

My Everlasting Stephen Shropshire

dans

* busvervoer € 4 retour vanaf Theater a/h Vrijthof, vertrek 14.15u nederlandse première muziek Donatienne Michel-Dansac © Mikaël Libert

t Musica Sacra Maastricht 2017 | 31 za 16.30-17.45 uur bordenhal

€ 12

Micha Hamel

Kus de Regen, een wedergeboorte Ensemble Michamix: Micha Hamel compositie | Sofie Porro actrice | Helena Rasker alt | Femke IJlstra saxofoon | Masha Iakovleva viool | Veronique Serpenti harp | Celia García García synthesizer Coproductie Michamix, Musica Sacra, Toneelgroep Maastricht en Talentmakelaar VIA ZUID zie donderdag om 20.00 uur; ook op vrijdag om 22.00 en zondag om 13.00 uur

muziek

theater

talentontwikkeling

za 16.30-18.30 uur lumière cinema, zaal 2

€ 9 | € 8* | € 7,50**

Dawson City: Frozen Time Bill Morrison regie Verenigde Staten, 2016 |

zwart-wit, Engels gesproken, niet ondertiteld Unieke documentaire van videokunstenaar Bill Morrison over de bizarre vondst van 533 blikken met verloren gewaande nitraatfilms uit de periode 1910-1920 in het Canadese Dawson City. Aan de hand van deze films uit de beginjaren van de filmindustrie reconstrueert Morrison de geschiedenis van Dawson City, met een centrale rol voor de goudkoorts en de gevolgen daarvan. Dawson City werkt als een hypnotiserende tijdscapsule, mede dankzij de bezwerende soundtrack van componist Alex Somers. ook op zondag om 12.00 uur | * 65+ | ** Lumière Filmpas film

za 16.30-17.00 uur de lambert

| € 10

Weltatem Het Geluid Maastricht

Weltatem gaat over zang en de kracht van zingen. Een fascinerende combinatie van een concert en een interactieve virtual reality-ervaring. i.s.m. de Nederlandse Reisopera en University of Twente zie zaterdag 14.45 uur; ook op zaterdag om 20.00 en zondag om 11.00, 13.00 en 14.45 uur muziek

performance

za 16.30-17.30 uur sint martinuskerk

Telemann - Die Tageszeiten

€ 15

Collegium Ad Mosam o.l.v. Huub Ehlen Claudia Couwenbergh sopraan | Christine Wehler alt | Immo Schroeder tenor | Valerio Zanolli bas Georg Philipp Telemann was een meester van de solocantate. Alleen al de bundel Der Harmonische Gottesdienst, die het hele liturgische jaar bestrijkt, bevat er 72. Die Tageszeiten is een cyclus van vier van zulke cantates. Het is een wereldlijk werk, maar de librettist liet zich inspireren door de piëtistische natuurlyriek van Barthold Heinrich Brockes. De cantates gaan respectievelijk over morgen, middag, avond en nacht. Telkens voor een ander stemtype, van hoog naar laag, sopraan tot bas, en gekleurd met een steeds wisselende bezetting, van trompet via viola da gamba tot twee fluiten, en ten slotte twee hobo’s en fagot. Elke cantate eindigt met een kort slotkoor, gezongen door het solisten ensemble. muziek

Astronomisch uurwerk in de Marienkirche in Rostock, Noord-Duitsland

theater kumulus

Skyline

€ 10

Project Sally Maastricht

za 17.00-18.00 uur

Stefan Ernst en Ronald Wintjens choreografie met choreografisch materiaal van Itzik Galili, Roy Assaf en Martin Harriague en jong talent uit eigen kweek. Stel je voor… Je blik gericht op de horizon. Achter je liggen de contouren van het bekende en voor je ligt het wijde open. ook op vrijdag om 20.00 uur en zondag om 13.30 uur dans

talentontwikkeling

za 18.45 uur theater a/h vrijthof

Musica MAX Café

souterrain | vrij entree

Presentator Lex Bohlmeijer interviewt musici en festivalgasten in een informele setting. Te gast zijn Vojteˇch Semerád (Cappella Mariana, p.34), David Deprez (films) en Ronald Wintjens (Project Sally, p.19). Eet u mee met MAX Café? Dinervouchers verkrijgbaar à € 17,50, zie p.48 inleiding Lex Bohlmeijer

t Musica Sacra Maastricht 2017 | 33 za 19.00-20.30 uur lumière cinema, zaal 2

€ 9 | € 8* | € 7,50**

The Red Turtle Michael Dudok de Wit regie Frankrijk/Japan, 2016 |

Voorafgaand de korte animatiefilm Adam.

za 20.00-20.30 uur de lambert

film

€ 14 incl. consumptie

Het Geluid Maastricht

Weltatem gaat over zang en de kracht van zingen. Een fascinerende combinatie van een concert en een interactieve virtual reality-ervaring.

zie zaterdag om 14.45 uur ook op zaterdag om 16.30 uur en zondag om 11.00, 13.00 en 14.45 uur muziek

olv van lourdeskerk

Weltatem

i.s.m. de Nederlandse Reisopera en University of Twente

ook op vrijdag om 14.30 uur * 65+ | ** Lumière Filmpas

za 19.30 uur

| € 10

performance

GeluidsMUUR bewegingstheater

Dönci Bánki concept en regie Sanne Puijk vormgeving Monique van den Abbeel en Fabio Keerssemeeckers spel zie donderdag 19.15 uur ook op vrijdag om 06.45 en 19.15 uur zaterdag en zondag om 06.45 uur theater

performance

za 20.00-21.15 uur kapel zusters onder de bogen

| € 22

vriendenconcert

Cappella Mariana In principio…

za 21.00-23.00 uur lumière cinema, zaal 2

€ 9 | € 8* | € 7,50**

De geboorte van het Nieuwe Testament

Denis Villeneuve regie Amerika, 2016 | Voorafgaand de korte film Hyper-Reality (Keiichi Matsuda, Colombia 2016), over een nabije toekomst waarin de fysieke en virtuele wereld één zijn geworden.

ook op vrijdag om 16.30 uur

Cappella Mariana o.l.v. Vojteˇch Semerád tenor Barbora Kabátková sopraan | Sarah Van Mol sopraan | Tomáš Lajtkep tenor | Tim Whiteley bariton | Ulfried Staber bas

* 65+ | ** Lumière Filmpas film

De zangers van het Praagse ensemble Cappella Mariana leggen in dit programma met 16de-eeuwse polyfonie een weg af van de schepping naar het eeuwige leven, van het Oude naar het Nieuwe Testament. Het begint met een nieuwtestamentische tekst, het begin van het Johannesevangelie: ‘In principio erat verbum’ (‘In het begin was het woord’), een tekst die niet vaak is getoonzet. Centraal staat het nieuwe begin van kerstmis, met het kerstmotet O magnum mysterium en de gelijknamige mis van Palestrina. muziek Jean Fouquet (1420-1481) Madonna met kind op het diptiek van Melun, ca.1450

Arrival

t Musica Sacra Maastricht 2017 | 35 za 22.00-23.00 uur olv basiliek

| € 15

Studium Chorale

za 22.00 uur keizerzaal sint

Hans Leenders dirigent

servaas

Antonín Dvorˇák V Prˇírodˇ e Petr Eben Cantico delle creature Roderik de Man Twee gedichten van Wisława Szymborska Aaron Copland In the Beginning (soliste Maria de Moel) Op dit programma twee composities met lofzangen. De lofzangen op de natuur van Antonín Dvořák verhalen onder meer over de nieuwe lente en de nieuwe dag, waarop steeds weer een begin gemaakt wordt, en de natuurlijke cyclus van het jaar die zich steeds weer hernieuwt. Cantico delle creature van Petr Eben bejubelt Gods schepping: de tekst uit Genesis vormt de basis van een persoonlijke lofpsalm van de dichter. Roderik de Man zette twee gedichten van Wisława Szymborska op muziek: Niets tweemaal over de oorspronkelijkheid van alles wat we ervaren in het leven, en Einde en begin over hoe na oorlogsgeweld alles weer wordt opgebouwd, maar hoe de mensen die nog weten waarover het ging, langzaamaan plaatsmaken voor mensen die niets meer weten. Zij hernemen het leven, onbezwaard, en beginnen opnieuw. In the Beginning van Aaron Copland op teksten uit de King James Bible (Genesis 1:1-2:7) sluit het concert af.

| € 15

Cheng Yu - guqin In de schitterende Keizerzaal vertolkt de internationaal gelauwerde Cheng Yu authentieke Chinese muziek op de guqin, een zevensnarige cither, ook wel bekend als ‘vader van de Chinese muziek’. ook op vrijdag om 22.00 uur muziek

muziek Aaron Copland

Keizerzaal van de Sint Servaasbasiliek

Aperghis: ‘Ik schommel tussen wanhoop door Michel Khalifa

In het baanbrekende muziektheater van Georges Aperghis strijden poëzie en absurdisme om de voorrang. De eigenzinnige Grieks-Franse componist beschouwt muziek, tekst en scenische handeling als één geheel, dat pas tijdens de repetities een definitieve vorm krijgt. Sopraan Donatienne Michel-Dansac, een van zijn muzen, brengt zijn Sextuor - L’Origine des espèces naar Musica Sacra. Het gaat om een ‘materialistisch oratorium’, waarin Darwins evolutietheorie de plaats van de bijbel inneemt.

Atelier Théâtre et Musique

Georges Aperghis © Xavier Lambours

De composities van Georges Aperghis (Athene, 1945) ontstaan slechts ten dele aan de schrijftafel. Hij laat graag alle ruimte aan de uitvoeren den om tijdens een lange repetitieperiode naar hartelust te experimenteren. In zijn aanwezigheid wel te verstaan, want hij neemt zijn taak als componist uiterst serieus. Sextuor - L’Origine des espèces was in dat opzicht een extreem geval: het werk ontstond in een workshop van een jaar, voorafgaand aan de wereldpremière in Nanterre op 3 mei 1993. In deze voorstad van Parijs was Aperghis’ Atelier Théâtre et Musique toen gevestigd. Aperghis had vooraf slechts de hoofdingrediënten ingebracht en ging aan de slag met de vijf zangeressen, onder wie toen al Donatienne Michel-Dansac, en de cellist.

t Musica Sacra Maastricht 2017 | 37

en kluchtigheid’ Van madrigaal tot biologiecollege Het resultaat is een wonderbaarlijke reeks van zo’n zeventig korte scènes rondom het gedachtegoed van Darwin. Aperghis’ vaste librettist François Regnault, een schrijver met een bijzondere affiniteit voor theater en psychoanalyse, stelde een tekst samen op basis van On the Origin of Species,

‘Ik woonde in een autoloze straat die niet eens geasfalteerd was. We leefden zeer dicht op elkaar. De straat was een toneel: geen dag zonder verhalen.’ Georges Aperghis aangevuld met fragmenten van de twintigste-eeuwse paleontoloog Stephen Jay Gould en beschouwingen over de vrouw als levengevende. Daarnaast klinkt er geregeld fantasietaal met betekenisloze lettergrepen, omdat Aperghis de foneem graag als bouwsteen gebruikt in zijn vocale werk. Het geheel past in geen enkel bestaand genre, al doet de voordracht afwisselend denken aan een madrigaal, een opera-aria en een biologie college.

Georges Aperghis Georges Aperghis werd geboren in een kunstzinnige familie. Zijn vader was beeldhouwer, zijn moeder schilderes. Met deze afkomst lag het voor de hand dat Aperghis beeldend kunstenaar zou worden, maar hij koos op zestienjarige leeftijd voor de muziek. Twee jaar later, in 1963, verhuisde

hij naar Parijs, waar hij eerst de invloeden van het serialisme, de musique concrète en de wetenschappelijke benadering van zijn landgenoot Iannis Xenakis tot zich nam. Al in de vroege jaren zeventig had hij zijn eigen stijl gevonden, waarbij de theatrale dimensie tot op heden de boventoon voert. Niet verrassend voor iemand die al als kind een theatrale dimensie ontwaarde in de pianosonates van Mozart of de late strijkkwartetten van Beethoven. Georges Aperghis verklaart zijn fascinatie voor de verbanden tus sen muziek en handeling door zijn jeugd in een voorstad van Athene: ‘Ik woonde in een autoloze straat die niet eens geasfalteerd was. We leefden zeer dicht op elkaar. De straat was een toneel: geen dag zonder verhalen.’

Charles Darwin door John Collier (1881)

Sextuor bevat de combinatie van haast absurde speelsheid en theatrale reflectie die het werk van Aperghis zo uniek maakt. Hieruit blijkt weer dat humor een ernstige zaak is. Of, zoals de componist het zelf formuleert: ‘Ik schommel tussen wanhoop en kluchtigheid.’ za 15.00u | kerk sint pieter beneden

Aperghis: Sextuor - L’Origine des espèces Ensemble Donatienne Michel-Dansac

zo 06.45 uur olv van lourdeskerk

€ 14 incl. consumptie

GeluidsMUUR bewegingstheater Dönci Bánki concept en regie | Sanne Puijk vormgeving | Monique van den Abbeel en Fabio Keerssemeeckers spel

zo 10.00 uur sint janskerk

Dienst Sint Jan

Joen Drost celebrant m.m.v. Ensemble Agimont

zie voor Ensemble Agimont ook het concert op zondag om 15.00 uur, p.44 liturgie

zie do om 19.15u; ook op vr om 06.45 en 19.15u en za om 06.45 en 19.30u theater

performance

zo 10.00 uur olv basiliek

zo 08.45-10.00 uur theater a/h vrijthof

vrij entree *

Tussen Hemel en Aarde live uitzending vanaf het festival van dit NPO Radio 4-programma

Wilfred Kemp presenteert religieuze muziek uit verschillende stijlperioden, aansluitend bij het thema van dit festival. Met interviews en live-optredens door festivalmusici: Cappella Mariana zingt 16de-eeuwse polyfonie, Cheng Yu bespeelt de guqin (Chinese citer) en pianiste Maria Dominguez Perez vertolkt The Tides of Manaunaun van Henry Cowell, naar een Ierse scheppingsmythe. Voor een beperkt aantal bezoekers is er een ontbijt, zodat u in ontspannen sfeer mét hemelse muziek uw zondag kunt beginnen.

Basilicakoor o.l.v. Hans Leenders | m.m.v. strijkkwartet en orgel Proprium van de zondag (gregoriaans) en Messe in G van Franz Gleissner (1761-1818) in een bewerking voor koor, orgel en strijkkwartet door Hans Leenders; motet In Principio voor koor en strijkkwartet van Hans Leenders (première). liturgie

* Reserveringskosten voor ontbijt € 3 (maximaal 60 deelnemers) muziek

Hoogmis

première

t Musica Sacra Maastricht 2017 | 39 zo 10.00 uur sint servaasbasiliek

Hoogmis

zo 11.00-11.30 uur de lambert

Cappella Sancti Servatii o.l.v. Hans Heykers | Marcel Verheggen orgel Daan Manneke Psalm 122 | Willie Arets Time to (Prediker 3,1-8) première | Hendrik Andriessen Mis ‘Te Deum laudamus’

| € 10

Weltatem Het Geluid Maastricht

Weltatem gaat over zang en de kracht van zingen. Een fascinerende combinatie van een concert en een interactieve virtual reality-ervaring. i.s.m. de Nederlandse Reisopera en University of Twente zie za 14.45 uur; ook za 16.30 en 20.00 uur en zo 13.00 en 14.45 uur

liturgie

zo 11.00 uur vertrek theater aan het vrijthof

vrij entree *

première

muziek

Voettocht naar Margraten Memorial (ca. 15 km)

Met bezoek aan Margraten Liberation Concert om 15.00 uur door Philharmonie Zuidnederland en Brabant Koor * om 18.00 uur terug in Maastricht met busvervoer vanaf begraafplaats, busticket € 4 (vooraf reserveren)

performance

zo 11.30 uur ainsi

|€8*

De Creatie

Anne Willem hobo

m.m.v. Marie van Vollenhoven artieste | Uri Eugenio danser Floris Willem muzikant Vergeet niet vanwaar je bent gekomen / Als mens vergeet je snel Maar de dood kan niemand nog ontlopen / Dat ontdek je zelf wel In dit muziektheater van dans, woord, muziek en beeldende kunst word je meegesleurd in een wereld vol verwondering... * busticket € 4 retour vanaf Theater aan het Vrijthof, vertrek 10.45 uur ook op zondag om 15.00 uur

wandeling muziek

muziek talentontwikkeling

Bonnefantentour

zo 12.00-14.00 uur

bonnefantenmuseum

€8

Studenten Conservatorium Maastricht

€ 9 | € 8* | € 7,50**

zo 11.30-12.45 uur

lumière cinema

Het Bonnefantenmuseum anders bekeken! Een muzikale rondleiding door studenten van het Conservatorium en Toneelacademie Maastricht. Verspreid over het museum hoort u Karlheinz Stockhausen Vibra-Elufa | Henry Cowell The Tides of Manaunaun | Robert Schumann Kinderszenen (selectie) | Claude Debussy Children’s Corner (selectie) | George Enescu Impressions d’enfance (selectie) | Kurt Schwitters Ursonate *.

Dawson City: Frozen Time Bill Morrison regie Verenigde Staten, 2016 |

zie zaterdag 16.30 uur Engels gesproken, niet ondertiteld * 65+ ** Lumière Filmpas film

* i.s.m. Toneelacademie Maastricht ook zondag om 13.00 uur en 14.30 uur

zo 13.00-14.15 uur bordenhal

€ 12 muziek talentontwikkeling

Micha Hamel

Kus de Regen, een wedergeboorte

Ensemble Michamix: Micha Hamel compositie | Sofie Porro actrice | Helena Rasker alt | Femke IJlstra saxofoon | Masha Iakovleva viool | Veronique Serpenti harp | Celia García García synthesizer Coproductie Michamix, Musica Sacra, Toneelgroep Maastricht en Talentmakelaar VIA ZUID zie do 20.00u; ook vrijdag om 22.00 en zaterdag om 16.30u muziek

t Musica Sacra Maastricht 2017 | 41 zo 13.00-13.30 uur de lambert

| € 10

Weltatem Het Geluid Maastricht

zo 13.30-14.30 uur sint martinuskerk

€8

i.s.m. de Nederlandse Reisopera en University of Twente zie zaterdag 14.45u; ook zaterdag 16.30 en 20.00u en zondag 11.00 en 14.45u muziek

performance

bonnefantenmuseum

Bonnefantentour

€8

Studenten Conservatorium Maastricht

zo 13.00-14.15 uur

Het Bonnefantenmuseum anders bekeken! Een muzikale rondleiding door studenten van het Conservatorium en Toneelacademie Maastricht. zie zondag om 11.30u; ook op zondag om 14.30 uur muziek

talentontwikkeling

De Creatione Mundi Koor Conservatorium Maastricht Hans Leenders dirigent

Maurice Pirenne De Creatione Mundi Tweeëntwintig jaar geleden klonk in Musica Sacra Maastricht de wereldpremière van De Creatione Mundi, voor drie- tot achtstemmig vrouwenkoor en orgel, uitgevoerd door Vrouwen Kleinkoor Orpheus. Althans, van de eerste drie dagen, want het werk was nog onvoltooid. De componist, Maurice Pirenne, was organist en zangmeester van de Sint-Jan in ’s-Hertogenbosch. Het verhaal van het ontstaan van hemel en aarde, uit het boek Genesis, is ingebed in de nog altijd ons tijdsbesef bepalende structuur van de week: zeven, getal van volkomenheid. De vier hoofdthema’s zijn alle gebaseerd op een zeventonig thema. Ze worden op kunstige wijze gecombineerd en verbeelden het scheppingsproces. muziek

talentontwikkeling

Skyline

zo 14.30-15.45 uur

theater kumulus

bonnefantenmuseum

Bonnefantentour

€ 10

Project Sally Maastricht

€8

Studenten Conservatorium Maastricht

zo 13.30-14.30 uur

Stefan Ernst en Ronald Wintjens choreografie, met choreografisch materiaal van Itzik Galili, Roy Assaf en Martin Harriague en jong talent uit eigen kweek. ook op vrijdag om 20.00 uur en zaterdag om 17.00 uur

dans

talentontwikkeling

Het Bonnefantenmuseum anders bekeken! Een muzikale rondleiding door studenten van het Conservatorium en Toneelacademie Maastricht. zie zondag om 11.30 uur ook zondag om 13.00 uur muziek

talentontwikkeling

zo 14.30-16.05 uur lumière cinema, zaal 2

€ 9 | € 8* | € 7,50**

Marie Heurtin Jean-Pierre Améris regie Frankrijk, 2014 |

zo 14.45-15.45 uur de lambert

| € 10

Weltatem Het Geluid Maastricht

ook vrijdag om 19.00 uur * 65+ ** Lumière Filmpas

ook zaterdag om 16.30 en 20.00 uur en zondag om 11.00 en 13.00 uur

film

performance

t Musica Sacra Maastricht 2017 | 43 zo 15.00-15.55 uur keizerzaal sint servaas

| € 15

Ruysdael Kwartet

Margraten Liberation Concert

zo 15.00 uur margraten memorial

vrij entree * / **

Philharmonie Zuidnederland Brabant Koor

John Luther Adams The Wind In High Places nederlandse première Peter Sculthorpe Strijkkwartet nr.12 ‘From Ubirr’ (Earth Cry) Kevin Volans Strijkkwartet nr.2 ‘Hunting: Gathering’

Olivier Messiaen Chant des Déportés Antonín Dvorˇák Symfonie nr.9 ‘Uit de Nieuwe Wereld’ Leonard Bernstein Chichester Psalms

Alaska, Australië, Zuid-Afrika: verre landen met bushes, niet door mensen bewoonde wildernissen. In The Wind in High Places maakt John Luther Adams van een verstemd strijkkwartet een Eolische harp, en roept hij met open snaren en boventonen het weidse landschap van Alaska op. Ubirr is een formatie in het Kakadu-park in Noord-Australië met rotsschilderingen van de Aboriginals. Heilige schilderingen, mogelijk de oudste ter wereld, waaruit ontzag spreekt voor de natuur. Peter Sculthorpe zag zijn Twaalfde Strijkkwartet als een aanmaning om de stem van de aarde te beluisteren, zoals ook de Aboriginals dat deden. Zij waren jager-verzamelaars, nomaden van vóór de landbouw. Het Tweede Strijkkwartet van Kevin Volans is een cento (lappendeken) van bij elkaar gesprokkelde fragmenten Afrikaanse muziek, van Ethiopië tot Lesotho en Zimbabwe.

De jaarlijkse herdenking van de bevrijding in 1945 valt dit jaar samen met Musica Sacra Maastricht. Voor deze bijzondere gelegenheid bundelen het festival en Philharmonie Zuidnederland hun krachten. Met medewerking van Brabant Koor klinkt op de Amerikaanse begraafplaats van Margraten een programma dat de offers gedenkt die het begin inluidden van de lange vrede en voorspoed die we nu genieten. * busticket € 8 retour vanaf Theater aan het Vrijthof, vertrek 13.00 uur ** voettocht heen en bus terug (€ 4) zie p.39 aankomst Theater aan het Vrijthof ca. 18.00 uur (reserveren verplicht) wandeling

muziek

zo muziek

zo 15.00-15.50 uur lutherse kerk | € 14

gravure met annunciatie zoals afgebeeld in het manuscript van Bibers Rosenkranz-Sonaten

Genesis en Annunciatie Ensemble Agimont: Elke Janssens sopraan | Elin Eriksson barokviool | Trudy Straus viola da gamba | Remy Syrier clavecimbel en orgel Fontana Sonata seconda | Cavalli Cantate Domino | Rameau Prélude | Morin Venite, exultemus Domino | Biber Rosenkranz-Sonate nr.1 ‘De Annunciatie’ | Bach Aria ‘Jesus soll mein erstes Wort in dem neuen Jahre heissen’ uit Cantate ‘Gott, wie dein Name, so ist auch dein Ruhm’ BWV171 | Telemann Kantate zu Neujahr: ‘Halt ein mit deinem Wetterstrahle’

Barokke werken die verwijzen naar de schepping, de aankondiging van de geboorte van Christus en de eerste dag van het nieuwe jaar. muziek

zo 15.00 uur ainsi

|€8*

De Creatie

Anne Willem hobo

m.m.v. Marie van Vollenhoven artieste | Uri Eugenio danser Floris Willem muzikant zie zondag om 11.30 uur * busticket € 4 retour vanaf Theater aan het Vrijthof, vertrek 14.15 uur muziek

talentontwikkeling

zo 16.30-18.00 uur sint janskerk

€ 15

Die Schöpfung Il Gardellino o.l.v. Marcel Ponseele m.m.v. Johan Van Cauwenberghe recitant

Joseph Haydn Die Schöpfung Binnen drie jaar na de première in 1799 in Wenen is Die Schöpfung van Haydn al in heel Europa uitgevoerd en geldt het werk als een van de grootste muzikale successen van die tijd. Speciaal voor het festival bewerkt Marcel Ponseele hoogtepunten uit Die Schöpfung voor twaalf musici: blazers en strijkers. De zeven dagen van het scheppingsverhaal volgens Genesis worden door Johan Van Cauwenberghe voorgedragen. ook op donderdag om 20.00u in de St. Lutgardiskerk in Tongeren (B), zie p.10 muziek

t Musica Sacra Maastricht 2017 | 45 zo 16.30-18.00 uur lumière cinema, zaal 2

€ 9 | € 8* | € 7,50**

Voyage of Time Terrence Malick regie Verenigde Staten, 2016 | zie zaterdag 14.30 uur speeldata/tijden van deze film zijn onder voorbehoud, kijk op www.lumiere.nl * 65+ | ** Lumière Filmpas film

zo 18.45 uur theater a/h vrijthof souterrain | vrij entree

Musica MAX Café Presentator Lex Bohlmeijer interviewt musici en festivalgasten in een informele setting.

Te gast zijn Filip Rathé (Spectra Ensemble, p.46), Marcel Ponseele (Il Gardellino, pp.10 en 44), Susanne van Els en Woody Laurens (Bonnefantentour, p.40) Eet u mee met MAX Café? Dinervouchers à € 17,50, zie p.48 inleiding Lex Bohlmeijer

zo 16.30-17.20 uur de gashouder, het radium

| € 14

My Everlasting Stephen Shropshire

zo 19.00-21.05 uur lumière cinema, zaal 2

€ 9 | € 8* | € 7,50**

El abrazo de la serpiente Ciro Guerra regie Colombia/Venezuela/Argentinië, 2015 |

Aimée Lagrange en Jussi Nousiainen dans Stephen Shropshire choreografie i.s.m. Sphinxkwartier

zie vrijdag om 21.00 uur

ook op zaterdag om 15.00 uur

* 65+ ** Lumière Filmpas

zo dans

zo 20.00 uur theater aan het vrijthof

| € 22

Tot Slot: Een Begin

SPECTRA

Filip Rathé dirigent

Darius Milhaud La Création du Monde Karel Goeyvaerts Zum Wassermann Matthias Pintscher B(e)reshit Voor het slotconcert van het festival keren we terug naar het begin. Of beter, benadrukt componist Pintscher, Een Begin, een van vele denkbare. B(e)reshit is het eerste woord van de Hebreeuwse Tora, en daarmee ook van het boek Genesis in het Oude Testament van het christendom. Vóór dit spectaculaire slot van het festival klinkt Zum Wassermann, onderdeel van Karel Goeyvaerts’ opera Aquarius, een soort initiatieritueel bij het aanbreken van een nieuw astrologisch tijdperk. In diens geboorte jaar gebruikte Darius Milhaud jazzelementen in zijn korte ballet La Création du Monde, gebaseerd op Afrikaanse scheppingsmythen. Dit concert wordt door Omroep MAX live uitgezonden op NPO Radio4. muziek

t Musica Sacra Maastricht 2017 | 47

t Flankerende programmering vrijdag & zaterdag toneelacademie

t Educatie

Toneelacademie Maastricht Studenten theatraal performen, regiestudenten en acteurs presenteren hun jongste creaties.

vrij entree

zie voor meer details www.toneelacademie.nl

vrijdag t/m zondag

- we need you -

hal stadskantoor

Samen met studenten van de Toneelacademie ontwikkelt Anne Habermann, coördinator en docent scenografie, een installatie voor de Hal van het Stadskantoor in Maastricht met en voor de mensen van deze stad. vrij entree

In de aanloop naar deze editie van Musica Sacra Maastricht zullen basisscholen deelnemen aan een uniek educatief programma. Kwam er vorig jaar een operazanger naar de school, dit jaar maken de leerlingen kennis met het gregoriaans. Zij oefenen een eigen tekst en zullen deze ten gehore brengen tijdens de opening van het festival op vrijdag 15 september vanaf 15.00 uur in de Sint Servaasbasiliek (zie p.15). In de aanloop naar het festival is er ook een creatieve workshop rond het festivalthema. Wat was er in het begin? Hoe heeft het begin eruit gezien? Wat was ervoor en wat erna? Met beeldende materialen creëren kinderen hun eigen landschap. Deze landschappen zijn tijdens het festival te zien in het Toon Hermans Huis in Maastricht, dagelijks van 13.00 tot 14.30 uur. De coördinatie is in handen van educatiespecialiste Ilse van Lieshout.

première

theater

vrijdag t/m zondag theater aan het vrijthof

| vrij entree

performance

talentontwikkeling

Expositie Studenten van de Maastricht Academy of Media Design and Technology

Studenten van de afdeling Visuele Communicatie van MAMDT participeren in Musica Sacra Maastricht. De expositie wordt geopend op vrijdag om 12.30 uur (zie p.13). première

expositie

talentontwikkeling educatieproject Musica Sacra Maastricht 2016

t Festival hotelarrangement

Musica Sacra Maastricht Live op NPO Radio 4 MAX Avondconcert

Combineer Musica Sacra met een hotelarrangement! Het kunstenfestival Musica Sacra Maastricht speelt zich af op diverse bijzondere plekken in en rond Maastricht. Plekken waar zelfs de Maastrichtenaar wellicht nog nooit is geweest, zoals de Keizerzaal van de Sint Servaasbasiliek. Ontdek de bruisende stad Maastricht én Musica Sacra en combineer uw bezoek aan het kunstenfestival met een hotelarrangement! Op onze website www.musicasacramaastricht.nl vindt u diverse leuke arrangementen met voor ieder wat wils, van hip tot klassiek!

t Eet u een hapje mee?

Kijk voor alle informatie op

www.maxavondconcert.nl

Van vrijdag tot en met zondag kunt u in het theater voor € 17,50 aanschuiven voor een eenvoudige, afwisselende, smaakvolle maaltijd (excl. drankjes). Ondertussen geniet u van Musica MAX Café. Bestel tijdig uw voucher(s) bij het boeken van uw kaartjes. vrijdag 15, zaterdag 16 en zondag 17 september | 18.00-20.00 uur theater aan het vrijthof, souterrain

Omroep MAX is coproducent van Musica Sacra Maastricht.

t Musica Sacra Maastricht 2017 | 49

t Met dank aan Boekhandel Dominicanen is met zijn muziekafdeling (voorheen Paul Smeets) aanwezig bij een aantal festivalvoorstellingen. Kijk op www.musicasacramaastricht.nl voor meer informatie. Musica Sacra Maastricht wordt mede mogelijk gemaakt door Fonds Podiumkunsten, Provincie Limburg, Gemeente Maastricht, Elisabeth Strouven Fonds, Stichting Kanunnik Salden Nieuwenhof, Fonds 21, Stichting Culturele Educatie Maastricht, Limburgs Festival Platform, Huis voor de Kunsten Limburg, VVV Maastricht, de Vrienden van Musica Sacra Maastricht en alle (concert-)locaties en samenwerkingspartners. De activiteiten worden mede mogelijk gemaakt door anonieme giften van particulieren.

Mediapartners

fotoâ&#x20AC;&#x2122;s ÂŠ Hugo Thomassen

t Kaartverkoop t Algemene informatie t Colofon Kaartverkoop & reserveren Kaartverkoop vanaf 8 juli 2017 (voor Vrienden van Musica Sacra vanaf 4 juli 2017) via www. musicasacramaastricht.nl of bij de UITbalie van Theater aan het Vrijthof: ma t/m za 12-18u. Van 24 juli t/m 27 augustus 2017 is de UITbalie i.v.m. de zomervakantie beperkt geopend. Musica MAX Café Lex Bohlmeijer presenteert dagelijks het Musica MAX Café in het souterrain van Theater aan het Vrijthof. De Musica MAX Cafés (i.s.m. Omroep MAX) zijn gratis toegankelijk en zo geprogram meerd dat u op tijd bent voor het navolgende concert. Programmatoelichtingen Vanaf 2 weken voor het festival kunt u programmatoelichtingen downloaden. Zolang de voorraad strekt zijn deze bij iedere activiteit gratis verkrijgbaar. Een festivalmap met alle programmatoelichtingen is tijdens het festival te koop bij de UITbalie (prijs € 20).

FESTIVALTEAM directeur bestuurder Jean Boelen, directeur Theater aan het Vrijthof Maastricht programmacommissie Jacques Giesen (voorzitter); Jos Leussink (adviseur); Russell Postema (Omroep MAX); Lieke Wijnia, Sylvester Beelaert en Fons Dejong (Musica Sacra Maastricht) raad van toezicht Jean Jacobs, Eddy Klomp, Bas Huijser, Barbara de Heer, Michel Cobben projectleiding en fondsenwerving Fons Dejong marketing en publiciteit Hetty van Dongen productie Raf Meijers redactie Philip Leussink, Jacinta Wetzer, Sylvester Beelaert en Fons Dejong vormgeving Philip Leussink UITbalie Joyce Limpens-Paquay technische coördinatie Sander Ronden facilitair Claire Dullens en Nandi Nijsten financiën Jos Spauwen Coproducenten Musica Sacra Maastricht is een coproductie van Stichting Musica Sacra, Theater aan het Vrijthof Maastricht en Omroep MAX Radio 4. Filmselectie in samenwerking met Lumière.

Comité van aanbeveling Prof. drs. G. Cerfontaine, voormalig President & CEO Schiphol Group | Kardinaal G. Danneels, Aartsbisschop emeritus van Mechelen-Brussel | Dr. J. Linden, oud-Oberbürgermeister Stadt Aachen | Mw. W. Sorgdrager, lid Raad van State, oud-voorzitter Raad voor Cultuur | Dhr. J. Thielemans, voorzitter Sectorraad Kunsten en Erfgoed Vlaamse Gemeenschap | Mw. H. d’Ancona, oud-minister van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur | Drs. A.G.F. Boersma, oud-voorzitter Amsterdamse Kunstraad en Sweelinck Conservatorium | Prof. F.C. de Ruiter, directeur Academie der Kunsten Universiteit Leiden, lid College van Bestuur Stichting Hogeschool der Kunsten Den Haag | Drs. H.G.G.M. (Hedwig) Verhoeven, directeur van de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties, directeur Stichting Promotie Theater- en Concertbezoek en directeur van Werkgevers vereniging Nederlandse Podia Thea Derks, muziekpublicist E.H. Prof. dr. Antoine Bodar

t Stichting Musica Sacra Vrijthof 47, 6211 LE Maastricht | info@musicasacramaastricht.nl | www.musicasacramaastricht.nl www.facebook.com/MusicaSacraMaastricht |

@FestivalMSM | #MSM2017 | publicatiedatum 19 juni 2017 | wijzigingen voorbehouden

t Musica Sacra Maastricht 2017 | 51 11

t Festivallocaties

ulevard

as bo

Boschstraat

si en at

Wi l h e l m i n a b r u g

t ro

h rac

19 at Grote sta

inas

Wycker Brugstr.

elm

Brusselsestr.

ilh

Stationsstr.

inge

Vrijthof

r to

ing

Plein 1992

Cérami Avenue

eg ew

ev a

ers

aat

oul

g Ton

st r

asb

Ton

se ger

Akerstra

Onze Lieve Vrouweplein Ma

que

i ss

17 ch

sing

Joh

nF . Ke nn

edy

bru

Limburgl

buiten de kaart 20 Ainsi Lage Kanaaldijk 112-113 21 Onze Lieve Vrouwe van Lourdes Lourdesplein

10 Markt

1 Theater aan het Vrijthof & UITbalie Vrijthof 47 2 Sint Servaasbasiliek Keizer Karelplein 5 3 Kapel Zusters onder de Bogen Sint Servaasklooster 14 4 Keizerzaal Sint Servaasbasiliek Henric van Veldekeplein 5 Sint Janskerk Henric van Veldekeplein 6 Aula Minderbroedersberg 4-6 14 7 Toneelacademie Lenculenstraat 31-33 8 Lutherse Kerk Hondstraat 7 St. Annalaan 9 Onze Lieve Vrouwebasiliek Onze Lieve Vrouweplein 7 10 Stadskantoor Mosae Forum 10 11 Lumière Cinema Bassin 88 12 Gashouder, Het Radium Lage Frontweg 8 13 Theater Kumulus Cellebroederstraat 14 De Lambert Koningin Emmaplein 7 15 Theresiakerk Sint Theresiaplein 16 Sint Pieter Beneden Sint Maternusstraat 15 17 Bonnefantenmuseum Avenue Céramique 250 18 Bordenhal Plein 1992 - 15 15 19 Sint Martinuskerk Rechtstraat 2

aan

t musicasacramaastricht.nl

Elk begin is tenslotte niet meer dan een vervolg, en het boek der gebeurtenissen ligt altijd open in het midden.