G-Unit
Architectonische basisbegrippen Educatorium Utrecht Rem Koolhaas
FEMFEM-Gebouw Utrecht Mecanoo
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm Klas: BT2A.04
G-Unit
Voorwoord Met het vak architectonische basisbegrippen zijn we als studenten ons gaan verdiepen in het analyseren van architectonische gebouwen. Mede door deze opdracht laten wij zien dat we de kennis die opgedaan is tijdens de lessen van ABB, kunnen toepassen in de praktijk. Als groep hebben we gekozen voor de volgende gebouwen: Educatorium te Utrecht en het FEM-gebouw te Utrecht. We zullen bepaalde aspecten van de utiliteitgebouwen analyseren door middel van tekeningen of schetsen.
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
2
G-Unit
1. Inhoudsopgave
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
1. 2.a 2.b 3.a 3.b 4.a 4.b 5.a 5.b 6.a 6.b 7.a 7.b 8.a 8.b 9.a 9.b 10.a 10.b 11.a 11.b 12. 13. 14.a 14.b
Voorblad Voorwoord Inhoudsopgave Biografie dhr. Rem Koolhaas Biografie Micanoo Algemene projectomschrijving Educatorium Algemene projectomschrijving FEM-gebouw Locatie/Situatie Educatorium Locatie/Situatie FEM-gebouw Entree Educatorium Entree FEM-gebouw Primaire hoofdvorm Educatorium Primaire hoofdvorm FEM-gebouw Organisatie Educatorium Organisatie FEM-gebouw Routing/beweging Educatorium Routing/beweging FEM-gebouw Constructie Educatorium Constructie FEM-gebouw Gevels Educatorium Gevels FEM-gebouw Details Educatorium Details FEM-gebouw Vergelijking tussen beide gebouwen Slotwoord/bronvermelding Foto’s Educatorium Foto’s FEM-gebouw
1 2 3 4 5 6 7 8 10 11 15 18 21 23 31 44 50 57 60 63 68 71 75 77 80 81 82
Klas: BT2A.04
3
G-Unit
2a. Biografie Dhr. Rem Koolhaas Rem Koolhaas (1944) koos na een aanvankelijke carrière als journalist en filmscenarist eind jaren 1960 voor de architectuur. Hij studeerde aan de Architectural Association School in Londen en verrichte onderzoek in de Verenigde Staten, onder meer aan het Institute for Architecture and Urban Studies in New York. Samen met Madelon Vriesendorp, Elia en Zoë Zenghelis had Koolhaas inmiddels het Office for Metropolitan Architecture (OMA) opgericht. Dit bureau maakte de eerste jaren vooral naam door belangwekkende wedstrijdprojecten, die een nieuwe wind deden waaien door het postmodernistische architectuurlandschap. OMA koos expliciet voor het radicaal moderne en het metropolitaanse, voor congestie en intensiteit, voor confrontatie en provocatie, met analyses en projecten die vaak doordrongen waren van ironie. Vanaf de tweede helft van de jaren 1980 volgen de eerste architectuurrealisaties, Nederlandse Danstheater (1987) in Den Haag, Kunsthal in Rotterdam (1987-1992) Congreshal 'Congrexpo' te Rijsel (1990-1994). Parc de la Villette in Parijs (1982–1983). Woningbouw op het IJ-plein, Amsterdam (1983–1989); Woon- en douanegebouw in Berlijn (1984–1989); Woontorens in Groningen (1987–1990); Heden: Masterplan voor het stadscentrum van Almere
OMA, op de theoretische flank versterkt door de denktank AMO, werkt ondertussen verder aan een oeuvre dat meer en meer grootschalige realisaties omvat. Recente realisaties zijn onder meer: de openbare bibliotheek van Seattle, een campuscentrum in Chicago en de Nederlandse ambassade in Berlijn. In 2008 is de voltooiing gepland van het indrukwekkende hoofdkwartier voor CCTV in Peking. In 2000 ontving Rem Koolhaas de prestigieuze Pritzkerprijs.
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
4
G-Unit
2.b Biografie Micanoo In de periode dat ze nog studenten waren hadden de studenten Henk Döll, Francine Houben en Roelf Steenhuis al een eigen architecten bureau. Pas in 1984 werd het bureau Mecanoo opgericht samen met Erick van Egeraat en Chris de Weijer. Door het winnen van een prijsvraag voor jongerenhuisvesting in Rotterdam maken ze al snel naam. Ze worden aanvankelijk erg bekend door het ontwerpen van veel woningbouwprojecten. 3 jaar later ontvingen ze de Maaskantprijs voor jonge architecten. Later worden de soort opdrachten en ontwerpen veelzijdiger. In het begin hanteerden ze veel gestucte gevels van verschillende kleuren. Later gebruiken ze steeds meer andere materialen, materialen zoals hout, baksteen, zink en koper komen veel meer aan bod. Zo introduceerde Mecanoo het “dronken metselwerkverband” en de donkerblauwe kleur “Mecanoo-blauw”. Henk Döll 1956, Haarlem 1984, Afgestudeerd aan TU Delft 1984, Oprichting Mecanoo 2003, Oprichting bureau Döll – Atelier voor Bouwkunst. Francine Houben 1955, Sittard 1984, Afgestudeerd aan TU Delft 1984, Oprichting Mecanoo Roelf Steenhuis 1956, 1984, Afgestudeerd aan TU Delft 1984, oprichting Mecanoo 1989, Oprichting Roelf Steenhuis Architecten Erick van Egeraat 1956, Amsterdam 1984, Afgestudeerd TU Delft 1984, Oprichting Mecanoo 1995, Oprichting Erick van Egeraat associated architects Chris de Weijer 1956, 1981, Zelfstandig Architect Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
5
G-Unit
3a. Projectomschrijving Educatorium Locatie 52°05'09'' (N), 5°10'20'' (O) Leuvenlaan 19 De Uithof Utrecht
Ontwerp Office for Metropolitan Architecture Rem Koolhaas, Christophe Conubert
Het Educatorium is gesitueerd in het centrum van het universiteitsterrein de Uithof en vormt de verbinding tussen de bestaande gebouwen Transitorium I en het Willem C. van Unnikgebouw.
Opdrachtgever Universiteit Utrecht
In het Educatorium zijn twee collegezalen, een met 400 zitplaatsen en een met 500 zitplaatsen, drie tentamenzalen met plaats voor 150, 200 en 300 personen, een kantine en een fietsenstalling gehuisvest. De hellende vloeren vormen de collegezalen. Onder deze collegezalen is de kantine gesitueerd. Deze heeft een capaciteit voor 950 personen.
Constructeur ABT
Aannemer BAM Bredero Bouw
Het gebouw heeft een draagstructuur van gewapend beton. De verschillende vloeren worden gedragen door ronde betonnen kolommen. De gevel aan de Leuvenlaan bestaat uit een glazen schil. In de collegezaal voor 500 personen is een bijzondere constructie voor de overspanning van ongeveer 20 meter gebruikt. Het betonen dak van deze zaal heeft een dikte van slechts 20 centimeter. De trekkrachten worden opgevangen door staven in een bolvormig net onder de vloer.
Bouwkosten € 10.9 miljoen
Bruto vloeroppervlak 11.000 m²
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Ontwerp - Realisatie 1992 - 1997
Klas: BT2A.04
6
G-Unit
3b. Projectomschrijving FEM-Gebouw
Locatie 52°05’03’’ (N), 5°10’12’’ (O) Padualaan 101 De Uithof Utrecht
Ontwerp Mecanoo (Erick van Egeraat, Chris de Weijer, Francine Houben) Opdrachtgever St. Financiële Eploitatie Huisvesting De Uithof, Utrecht Constructeur ABT Delft/Velp Installatieadviseur Technical Management B.V. Amersfoort Aannemer Hollandsche Beton Maatschappij N.V. Utrecht Projectmanagement PRC Management Consultants B.V. Bodegraven Kunstenaar Gerda van der Leun, Henk Metselaar, Linda Verkaaik Bruto vloeroppervlak 23.500 m2
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
Programma 5.000 studenten en 400 medewerkers 4 collegezalen; 12 kleine collegezalen; kantoren; restaurants; ontmoetingspleinen met internetzuilen Ontwerp – realisatie Ontwerp: 1991 - 1992 Bouw: 1993 – 1995
Het gebouw is onderdeel van de kashbazone. Bij het ontwerp van het FEM-gebouw is het uitgangspunt van de kashbazone (hoekpunten van het kavel bebouwen, gesloten gevels aan de begrensde zijden en lichttoetreding via binnenhoven) optimaal uitgewerkt. De architecten van Mecanoo hebben de patio tot centraal element van hun ontwerp gemaakt. Het gebouw kent drie binnenpatio's: de zenpatio, de junglepatio en de waterpatio. Zij vormen het hart van het gebouw en zijn de belangrijkste elementen. De waterpatio is tapsvormig. Het is de smalste van de drie patio's met een lengte van 70 meter en een breedte oplopend van 4 tot 14 meter. Het water symboliseert de rust in het gebouw. De gevels bestaan hoofdzakelijk uit glas met aan een zijde aluminium lamellen als zonwering waarmee ook de buitenzijde van het gebouw is bekleed. In de waterpatio is een kunstwerk van Gerda van der Leun geplaatst dat bestaat uit rechthoekige aardekleurige blokken die zijn opgesteld in een steeds groter uitwaaierende cirkel. De junglepatio is de enige patio die toegankelijk is voor het publiek. Deze heeft een hoekige dynamische vorm en is de grootste van de drie patio's. De hoofdbeplanting bestaat uit bamboe. De gevels sluiten met hun materiaalgebruik aan op de jungle - atmosfeer. Verder bevindt zich hier een kunstwerk van Linda Verkaaik, dat in de loopbrug verwerkt is. Verkaaik heeft tussen de echte bamboe kunstmatige bamboes geplaatst, die uit ijzer gelast zijn en versierd met tekst en tekens. De hoogste bamboes hebben een overkoepelend dakje van gaas met fel gekleurde elementen van perspex. De schaduwvormen van de bamboes, bankjes en dakjes zijn weer te vinden in gekleurde mozaïekpatronen in het rooster. Het ontwerp van de ZenZen-patio is geïnspireerd op de Japanse meditatietuinen. Deze patio is uitgevoerd in harde metalen en is de meest statische van de drie patio's. De gevels zijn voorzien van houten, western red cedar roosters als zonwering. De zenpatio bestaat uit twee soorten grind, veertien reusachtige keien en twee bomen. Aan de straatzijde van het gebouw liggen de centrale voorzieningen zoals de receptie, de mediatheek, het restaurant, het grote auditorium en diverse collegezalen. Deze grote collegezalen hangen als vier onregelmatig gevormde dozen in de noordvleugel. Het grootste blok is bekleed met kobaltblauw geëmailleerd plaatstaal. Daarnaast hangt een wit gestucte doos met een zaal voor 150 studenten. Daar weer naast ligt een met fijnmazig ijzer raster bekleed blok met drie zalen van 90 plaatsen en aan het uiteinde tenslotte hangt een rechthoekige doos met twee collegezalen met 120 zitplaatsen. De voorgevel en een deel van het dak zijn gemaakt van glas waardoor de collegezalen van buiten duidelijk zichtbaar zijn. Het gebouw van de FEM telt zes studiepleinen. Elke afdeling heeft haar eigen studieplein, waar studenten terecht kunnen met vragen of gewoon kunnen studeren. Op ieder studieplein bevindt zich een kunstwerk van Henk Metselaar. Hij heeft de toiletblokken voorzien van muurschilderingen. In de muurschilderingen zijn elementen verwerkt die te maken hebben met de provincie Utrecht.
7
G-Unit
4a. Locatie/situatie Educatorium
E
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Het Educatorium grenst via twee kanten aan een gebouw. Waarvan de Zuidgevel via een loopbrug in verbinding staat met een ander gebouw. De Noordzijde grenst aan een weg. Rond het Educatorium zijn een paar kleine parkeerplaatsen. Tegenover het Educatorium is er veel groen. Er staan ook veel bomen aan de westgevel van het pand. Aan de noord gevel is alleen maar lage beplanting.
Klas: BT2A.04
8
G-Unit
4a. Locatie/situatie Educatorium
Educatorium Groenvoorziening Weg Parkeergelegenheid Andere gebouwen
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm Parkeer gelegenheid in het gebouw Klas: BT2A.04
9
G-Unit
4b Locatie/situatie FEM-Gebouw
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Zoals te zien is op de tekening ligt het FEM gebouw ten oosten van Utrecht. Net onder het knooppunt van de A27 en de A28 en rechts van het centrum van Utrecht. Als we dan dichterbij gaan kijken zien we dat het gebouw naar het noorden gericht is, op deze gevel is ook de entree geplaatst. Verder is het gebouw ook erg naar binnen gericht door de verschillende patio’s die in het gebouw aanwezig zijn. De kavel is begrensd door water aan de oostzijde, een straat aan de noord- en zuidzijde en een gebouw aan de westzijde.
Klas: BT2A.04
10
G-Unit
5a. Entree Educatorium
Hoofdentree: In totaal zijn er negen toegangen waarvan één hoofdentree en twee andere entrees. De overige entrees zijn nooduitgangen of toegang tot privé ruimtes.
De belangrijkste entrees: Zo zie je ook dat er gebruik is gemaakt van een hellingbaan en een trap. De ingang aan de rechterkant maakt gebruik van twee hellingsbanen zie langsdoorsnede.
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
11
G-Unit
5a. Entree Educatorium Zuidgevel
De Hoofdentree ligt terug in de gevel. Je moet via een kleine hellingsbaan naar de hoofdentree. Verder is er veel gebruikt gemaakt van open en doorzichtige materialen zoals glas. Hierdoor kun je gelijk zien waar je terecht komt in het pand. De Organisatie achter de entree is zo ingedeeld dat je eerst in een grote hal komt. Als je in de hal staat heb je meerdere richtingen om naar toe te gaan. Je kunt via een hellingsbaan naar beneden lopen naar de kantine. Ook kun je om de hellingsbaan heen lopen en met een andere hellingsbaan omhoog lopen, hier kom je bij de collegazalen uit. Je kunt nog naar twee andere gebouwen lopen vanuit de hoofdingang.
Noordgevel
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
12
G-Unit
5a. Entree Educatorium Hoofdentree
Overige entrees
Het verschil tussen de hoofdentree en de overige entrees zijn: Dat de hoofdentree terugliggend in de gevel zit. En er wordt gebruik gemaakt van de hellingbaan. En hier wordt geen gebruik van gemaakt bij de andere entrees.
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
13
G-Unit
5a. Entree Educatorium
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Alle andere gevels zijn heel neutraal vormgegeven soms zelfs zo erg dat het haast helemaal niet opvalt dat er een deur in de gevel zit. De overige gevels liggen allemaal in het gevelvlak. Bij de hoofdintree is er gebruik gemaakt van een inspringende gevel.
Klas: BT2A.04
14
G-Unit
5b Entree FEM-Gebouw noordgevel
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
noordgevel
Klas: BT2A.04
15
G-Unit
5b Entree FEM-Gebouw
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
16
G-Unit
5b Entree FEM-Gebouw
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
17
G-Unit
6a. Primaire vorm Educatorium
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
18
G-Unit
6a. Primaire vorm Educatorium
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
19
G-Unit
6a. Primaire vorm Educatorium
Westgevel
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
20
G-Unit
6b Primaire vorm FEM-Gebouw
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
21
G-Unit
6b Primaire vorm FEM-Gebouw Ten grondslag aan het FEM- gebouw ligt een vierkant. Door wat te spelen met een aantal lijnen, zijn er wat hoeken en hoekjes uitgehaald. Ook zijn er een twee rechthoeken uitgehaald. Door die twee figuren samen te voegen is al een deel van de hoofdvorm te zien. Hier zijn nog 2 rechthoekige vormen aan toegevoegd. Door er nog eens 4 blokken half in te plaatsen kom je tot de uiteindelijke hoofdvorm.
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
22
G-Unit
7a. Organisatie Educatorium
Beganegrond
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
23
G-Unit
7a. Organisatie Educatorium
Eerst verdieping
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
24
G-Unit
7a. Organisatie Educatorium
Tweede verdieping
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
25
G-Unit
7a. Organisatie Educatorium
Derde Verdieping
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
26
G-Unit
7a. Organisatie Educatorium
Beganegrond
Legenda
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
Doorsnede 27
G-Unit
7a. Organisatie Educatorium
Eerste verdieping
Legenda
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
Doorsnede 28
G-Unit
7a. Organisatie Educatorium
Tweede verdieping
Legenda
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
Doorsnede 29
G-Unit
7a. Organisatie Educatorium
Derde verdieping
Legenda
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
Doorsnede 30
G-Unit
7b Organisatie FEM-Gebouw
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
31
G-Unit
7b Organisatie FEM-Gebouw
noordgevel
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
32
G-Unit
7b Organisatie FEM-Gebouw
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
33
G-Unit
7b Organisatie FEM-Gebouw
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
34
G-Unit
7b Organisatie FEM-Gebouw
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
35
G-Unit
7b Organisatie FEM-Gebouw
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
36
G-Unit
7b Organisatie FEM-Gebouw
Zuidgevel
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
37
G-Unit
7b Organisatie FEM-Gebouw
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Dienende en bediende ruimtes
noordgevel
Klas: BT2A.04
38
G-Unit
7b Organisatie FEM-Gebouw
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
39
G-Unit
7b Organisatie FEM-Gebouw
noordgevel
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
40
G-Unit
7b Organisatie FEM-Gebouw
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
41
G-Unit
7b Organisatie FEM-Gebouw
ontmoetingsruimte
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
42
G-Unit
7b Organisatie FEM-Gebouw
leidingschachten
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
43
G-Unit
8a. Routing en beweging Educatorium In blauw zijn alle verticale bewegingen aangegeven. En de gekleurde pijlen geven aan welke trappen in verbinding staan.
Kelder
Tweede verdieping
Beganegrond
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Eerste verdieping
Derde verdieping
Klas: BT2A.04
44
G-Unit
8a. Routing en beweging Educatorium
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Er is gebruik gemaakt van verschillende soorten trappen. Ook zijn er hellingbanen en een lift in het gebouw. Op de plattegrond hierboven is het duidelijkst te zien hoe er gebruik is gemaakt van de verschillende soorten trappen en breedtes.
Klas: BT2A.04
45
G-Unit
8a. Routing en beweging Educatorium Eerste verdieping
Begaande grond
De verkeersruimte gaan zowel langs de gevels dan midden door het gebouw heen zoals op de tekening te zien is. En ook op de volgende pagina. De verkeersruimte is heel belangrijk in het gebouw want je loopt het grootste gedeelte om de ruimtes heen. De ruimtes zijn losse objecten in de verkeersruimte.
Tweede verdieping
Legenda Hoofdbeweging Oranje= beweging langs de ruimtes Groen= eindigend in een ruimte
Derde verdieping
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
46
G-Unit
8a. Routing en beweging Educatorium Beganegrond
Kelder
Tweede verdieping
Eerste verdieping
Derde verdieping Oranje= private ruimte Blauw= publieke ruimte
Op deze twee tekeningen zie je dat er in de publieke ruimtes behoorlijk openbaar zijn en ook een bijzondere ontmoeting plaats vind. Er kunt vanuit verschillende hoogtes met elkaar in contact komen Dit maakt het gebouw extra spannend. Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
47
G-Unit
8a. Routing en beweging Educatorium Op de tekening op deze pagina zie je dat de verkeersruimte vaak langs de gevels lopen. De zichtlijnen blijven hetzelfde in het gebouw.
Noordgevel
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Westgevel
Klas: BT2A.04
48
G-Unit
8a. Routing en beweging Educatorium
Karakteristieke van de beweging en routing. Links de constructie en rechts de elementen.
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
49
G-Unit
8b Routing en beweging FEM-Gebouw De horizontale routing is te verdelen in twee typen. Een publieke en een privĂŠ route. Bij binnenkomst wordt je al geleid door de verschillende soorten vloer betegeling. De publieke route leidt je langs de openbare functies. En de privĂŠ route langs de kantoren en de werkplekken. De begrenzing van verkeersruimten wordt duidelijk gemaakt door kleuren.
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
50
G-Unit
8b Routing en beweging FEM-Gebouw Op de tekeningen is al het glas duidelijk gemaakt door de blauwe kleur. Zo zijn de zichtlijnen ook duidelijk.
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
51
G-Unit
8b Routing en beweging FEM-Gebouw Er zijn verschillende verticale stijgpunten. Primaire stijgpunten zijn de belangrijkste stijgpunten om op de verschillende verdiepingen te komen. De secundaire stijgpunten zijn de trappen die aanwezig zijn vanwege de vluchtroutes, deze zitten dan ook aan de zijkanten. De tertiaire stijgpunten zijn de stijgpunten die nodig zijn om een hoogteverschillen te overbruggen die niet verdiepingshoog zijn.
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
52
G-Unit
8b Routing en beweging FEM-Gebouw
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
53
G-Unit
8b Routing en beweging FEM-Gebouw
Links en beneden zijn 2 doorsneden van de trappen en de hellingbanen getekend. Zoals te zien is loopt een van de 2 zijkanten langs de lokalen ook schuin af,
Hierboven een tekening van de trap achter de meest linker college zaal. Zoals te zien is loopt hij een beetje schuin toe. Ook is te zien dat de toegang naar de 2e zaal van links via een klein bruggetje gaat en dat de zaal lijkt te zweven door dat hij niet grenst aan een vloer.
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
54
G-Unit
8b Routing en beweging FEM-Gebouw Hier de karakteristieken van de beweging langs de publieke ruimtes. Rechts is goed te zien dat er veel contact mogelijk is met buiten door de grote glazen gevel. Onder zijn de verschillende “pleinen� te zien, eerst de gele later de rode.
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
55
G-Unit
8b Routing en beweging FEM-Gebouw
Hier de karakteristieken van de beweging langs de privĂŠ ruimtes, herkenbaar aan de smalle gangen.
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
56
G-Unit
9a. Constructie Educatorium
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Be-
1ste Verdieping
Klas: BT2A.04
57
G-Unit
9a. Constructie Educatorium 2de Verdieping
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
3de Verdieping
Klas: BT2A.04
58
G-Unit
9a. Constructie Educatorium Doorsnede
Afwijking kantine
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Dakconstructie in ronde Collegezaal
Klas: BT2A.04
59
G-Unit
9b. Constructie FEM-Gebouw
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
60
G-Unit
9b. Constructie FEM-Gebouw
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
61
G-Unit
9b. Constructie FEM-Gebouw
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
62
G-Unit
10a. Gevels Educatorium
Noordgevel
Zuidgevel
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Westgevel
Oostgevel
Gevel noord, west zijn vlies gevels. Gevel oost is een vlakkengevel en gevel zuid is een knipgevel. De gevels op het westen en het noorden zijn hetzelfde en de gevels op het oosten en zuiden wijken duidelijk af Ook zie je hier dat de gevel op het noorden veel openen is dan op het zuiden. Dit komt omdat de gevel op het noorden een open voorkant heeft en de gevel op het zuiden zit tegen andere gebouwen aan dus die hebben ze gesloten gehouden.
Klas: BT2A.04
63
G-Unit
10a. Gevels Educatorium
Noordgevel
Zuidgevel
Westgevel Oostgevel Hier heb ik de vier gevels, zo nu kun je goed zien wat de massa van het gebouw is. Welke gevels open en gesloten zijn. De materialen die gebruikt zijn bij de gevels zijn: Gevel noord: glas, beton, staal Gevel zuid: baksteen, staal, glas, gevelplaten, beton Gevel west: Beton, glas, staal Gevel oost: Marmen gevelelementen, glas, beton, gevel elementen, staal Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
De belangrijke zichtlijnen komen ook uit bij de open gevels. De relatie van de opengevels komt duidelijk terug in de plattegronden want deze zijn ook heel open, ruimtelijk en licht gehouden. Dit zie je ook op de doorsnede op de volgende pagina. Door de open gevels kun je zien dat het gebouw een publieke functie heeft. Achter de gesloten gevels is meestal privaat dus bijvoorbeeld voor personeel.
Klas: BT2A.04
64
G-Unit
10a. Gevels Educatorium
Noordgevel
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Zuidgevel
Klas: BT2A.04
65
G-Unit
10a. Gevels Educatorium
Noordgevel
Westgevel
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Zuidgevel
Oostgevel
Hier zie je uit hoeveel lagen de gevels bestaan. Alle gevels behalve de zuidgevel zijn eenvoudige lagen. De zuidgevel is iets complexer omdat er soms lagen in elkaar overlopen. Er is zo duidelijk voor andere materialen en vormen gekozen.
Klas: BT2A.04
66
G-Unit
10a. Gevels Educatorium
Soort van veranda op een hellingsbaan en overdekt door een grote luifel
Hoofdentree, terug liggend en ook hier is gebruik gemaakt van een helling en een soort van luifel, overkapping.
De hiernaast gelegen tekeningen zie je dat ze een kleine “grens” ligt tussen buiten en binnen met eigenlijk alleen glas. Ze hebben zelfs ervoor gezorgd dat je op de verdieping bijna al buiten staat. Omdat het raam buiten de gevel valt.
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
De meest voorkomende gevel element is het raam, dit komt heel erg veel voor in het gebouw. Hierdoor krijg je ook een open indruk van het gebouw en is het voor het “publiek” aantrekkelijker om het gebouw binnen te stappen. Hierdoor kun je eigenlijk al zien dat het gebouw een publieke functie heeft. Ze hebben de ramenpartijen elke keer geplaatst aan de zijde die open ligt aan de omgeving.
Klas: BT2A.04
67
G-Unit
10b Gevels FEM-Gebouw Het gebouw heeft een aantal verschillende typen gevels. Zo is de voorgevel(1) een vliesgevel, zo is de westgevel (2) een vlakkengevel. De zuidgevel(3) en oostgevel(4) zijn gelaagde gevels, een laag van glas met daarover een laag van een soort lamellen die kunnen kantelen. Alle gevels zijn asymmetrisch. De voorgevel(noord) is helemaal van glas hierdoor is de gevel heel open en is er veel contact met buiten, achter deze gevel zijn dan ook de publieke functies gestald, zoals de receptie, mediatheek, restaurant en dergelijke. De zuidgevel is gesloten door middel van lamellen die kunnen kantelen, hier zijn dan ook de meer private functies gelegen, zoals kantoren en werkplekken.
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
68
G-Unit
10b Gevels FEM-Gebouw Hier is er sprake van een soort repetitie. De gevels 5,6,7,8 en 9 uitstraling allemaal hetzelfde, het zijn allemaal vlakkengevels, met het verschil dat de vlakken anders geordend zijn .
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
69
G-Unit
10b Gevels FEM-Gebouw Dit zijn de zuid en de oostgevel. Hier is te zien dat de grijze gevel over meerdere lagen beschikt, namelijk nog een laag lamellen.
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
70
G-Unit
11a detaillering Educatorium
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm Sybren Boschma
Dit detail bevindt zich aan de noord gevel op de derde verdieping. Eerst worden de profielen neergelegd en dan wordt de rest er omheen gebouwd.
Dit detail bevindt zich in de Westgevel op de tweede verdieping het is een detail van de verdiepingsvloer. De bouwprofielen, stalen kolom worden als eerste geplaatst en dan van buiten naar binnen afgewerkt. De isolatie worden met ankers vast gemaakt, de profielen worden bevestigd met bouten en rusten om andere constructies. Hier zie je ook dat de constructie (stalen kolom) op het detail rust.
Klas: BT2A.04
71
G-Unit
11a detaillering Educatorium
Dit detail begeeft zich aan de westgevel. Dit detail heeft grote invloed op de vorm van de westgevel. Hierdoor wordt de ronding aan de binnen en de buiten zijde weergegeven. Hierboven zie je ook hoe het detail zich met de constructie vermengd. Dit detail heeft ook een grote invloed op het publieke programma van het gebouw. Deze ronde vorm zie je aan de binnen zijde erg goed als je er langs loopt en aan de buitenzijde is het ook duidelijk weergegeven en je staat ook half in de ronding als je uit het raam kijkt naar buiten. Bij het bouwen van de details is er begonnen met de Hem en de Ipe profielen daarom heen is het detail er omheen gebouwd. De materialen worden met bouten, schroeven, spijkers en hoeklijnen gemonteerd aan elkaar. Sommige constructies rusten op andere constructies. Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm Sybren Boschma Klas: BT2A.04
72
G-Unit
11a detaillering Educatorium Legenda: Detail onderkant ronding aan de westgevel 1 3x 6mm underlayment 2 vilt 3 regelwerk h.o.h 300 4 IPE profiel 5 Hoeklijn 70x50x6 6 Staalplaat met coating d=3 7 PU spuitisoltatie d=90 8 t.b.v. konsole glazen vinnen 9 Elastomeerlaag 10 Spuitbeton d=50 11 Nylonplaat 12 Hoeklijn 120x120x12 thermisch verzinkt 13 Konsole gelast rvs d=8 met slobgaten 14 Glazen vin 15 Betonvloer 16 Staaf d=20 17 Regels 32x75 gemenied 18 Minerale wol d=75 Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm Sybren Boschma Klas: BT2A.04
73
G-Unit
11a detaillering Educatorium Legenda detail noord gevel verdiepingsvloer. 1 Geluidwerende en isolerende beglazing 2 Stalen kolom 3 Gezette staalplaat d= 1,5 verzinkt + schilderwerk 4 Kitvoeg 5 Rvs strip 6 Convectorput 7 Natuursteen d=30 8 onzichtbare rvs ophangconstructie 9 Isolatie 10 Geperforeerde vezelcementplaat 11 Vochtkerende folie 12 Sluitring+ moer 13 Draaiend gelast aan UNP 400 14 Nylon tussenring 15Staalprofiel UNP 380 16 Staalprofiel UNP 400 17 Aluminium vliesgevelprofiel Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm Sybren Boschma Klas: BT2A.04
74
G-Unit
11b detaillering FEM-Gebouw
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
75
G-Unit
11b detaillering FEM-Gebouw
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
76
G-Unit
12. Vergelijking van de beide gebouwen Educatorium FEM-Gebouw Locatie/situatie De beide gebouwen liggen niet ver van elkaar af. Zo liggen ze allebei in het studentengedeelte van Utrecht ‘De Uithof’. Als je nu kijkt naar de situatie kun je bij het Educatorium bijna om het gebouw heen wat bij FEM-gebouw niet zo is. Ook staat het Educatorium in verbinding met andere gebouwen. In beide situatie`s zijn veel groen en water te bekennen.
Entree Wat opvalt aan beide gebouwen is dat ze gebruik maken van een draaideur. Echter valt deze meer op bij het FEM-gebouw, omdat de draaideur uit een hele grote vlakke gevel steekt. Bij het Educatorium is de entree een stuk meer terugliggend in de gevel en is iets geaccentueerd door een kleine hellingbaan.
noordgevel
Primaire vorm
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
De primaire vorm van beide gebouwen komen eigenlijk niet overeen. Zo is het Educatorium meer ontstaan uit een gevouwen en geknikt papier. Het FEMgebouw bestaat daar in tegen uit enkele kubussen waar men stukken van af hebben gehaald of toegevoegd hebben.
Klas: BT2A.04
77
G-Unit
12. Vergelijking van de beide gebouwen Educatorium FEM-Gebouw Organisatie
De organisatie van beide gebouwen zijn zeer verschillend. Zo maakt het Educatorium meer gebruik van een centrale ruimte, daar in tegen bestaat het FEM-gebouw uit vele lange gangen. Het Educatorium is meer open van buiten naar binnen wat betreft de private ruimtes. Dit is afgeschermd door lamellen bij het FEM-gebouw.
Routing/beweging De routing/beweging door het Educatrium tevens het FEM-gebouw is gerealiseerd doormiddel van hellingbanen en enkele flauwe trappen met bordessen. Op de bordessen van beide gebouwen zijn ook de uitgangen van de collegezalen geplaatst.
Constructie
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
De constructie van beide gebouwen komen vrijwel overeen met elkaar. Beide gebouwen maken gebruik van kolommen en vloeren. Dit is ook om de ruimtes optimaal en zo flexibel mogelijk te gebruiken. Wat ook op valt is dat beide gebouwen gebruikt maakt van de ‘space within a space’. Dit zijn de collegezalen die als een doos in het gebouw staan. Dit is voor een beter geluidisolerende ruimte.
Klas: BT2A.04
78
G-Unit
12. Vergelijking van de beide gebouwen Educatorium FEM-Gebouw Gevels De vliesgevel is bij beide gebouwen gebruikt. Dit hebben ze gedaan om de vorm meer tot uitdrukking te laten komen. Zo worden de blokken van het FEM-gebouw en de vloeren lijn van het Educatorum heel duidelijk zichtbaar. Tevens zijn ook deze gevels het mooist, spannendst en het meest karakteristieke van het gebouw.
Detaillering Bij beide gebouwen zijn er enkele belangrijke details ontstaan door het voorkomen van koudebruggen. Deze details zijn heel belangrijk voor de architectonische uitstraling. Zo lijkt het dat de vloer van het Educatorium doorzet naar buiten. Maar schijn bedriegt als je naar het detail kijkt. Zo ook lijken de blokken van het FEM-gebouw los te staan van de rest van het gebouw.
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
79
G-Unit
13. Slotwoord Nu wij onze analyse van de twee gebouwen hebben voltooid een korte terugblik. Al was het over het algemeen wel erg druk, toch hebben we er naar ons idee voldoende tijd in gestoken. Het analyseren zelf viel niet altijd mee maar wel zeer leerzaam en erg leuk. We hebben de gebouwen maar één keer bezocht… Maar ondanks dat hebben we een aardig beeld gekregen hoe de constructie in elkaar zit, hoe de ruimtelijke beleving van de gebouwen is etc. En wat is er nou leuker om de verschillen, maar vooral ook de verrassende overeenkomsten van (eigenlijk) totaal verschillende gebouwen te ontdekken… En daar gaven de door ons gekozen gebouwen voldoende mogelijkheden voor! Achteraf hebben we er, ondanks dat we er langer mee bezig zijn geweest dan gepland, met plezier aan gewerkt. En als we het resultaat zien kunnen we zeggen dat we een goed en voldoende beeld hebben gekregen van de gebouwen. En het belangrijkste is natuurlijk dat we er ook veel van hebben opgestoken!
Bronvermelding Voor de analyse hebben wij de volgende bronnen gebruikt: Literaire bronnen:
Architecture van Francis D.K. Ching De Architect (Jaar van uitgave onbekend) Verkregen informatie via Mevr. Nieboer (Chr. Hogeschool Windesheim te Zwolle)
Interactieve bronnen:
www.architectuur.org www.frantzen.nl www.vandijkenpartners.nl
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
80
G-Unit
14.a Foto`s Educatorium
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
81
G-Unit
14.b Foto`s FEM-Gebouw
Linda Bos Theo Weijs Lennart Krijger William Qualm
Klas: BT2A.04
82