The Torch Publications Tomo 70 Blg. 1 by The Torch Publications

Ang Opisyal na Pahayagang Pangmag-aaral ng Pamantasang Normal ng Pilipinas

PEACE TALKS (page 2)

Miyembro: College Editors Guild of the Philippines (CEGP) Pambansang Lupon ng mga Manunulat-PNU (PLUMA-PNU)

FOOD PERSONALITRIP

(page 9)

TOMO 70 BLG. 1 MAYO-HUNYO

INK YOUR PEN SERVE THE PEOPLE

PITIK B (page 12)

2 BALITA

PNU Freshmen drops to 143 due to SHS

Jimnoel Quijano

s the effects of the Enhanced Basic Education Curriculum’s (K to 12) Senior High School, PNU freshmen enrolment rate is taxed 82.37% of last year’s 811 enrollees, in which 143 students number the final count of freshmen enrollees. On the nationwide rollout of SHS, around 2.5M

Grade 10 completers were expected to proceed to Grade 11, based on the Senate Report of the Department of Education (DepEd). “This means that there will be low college freshman enrolment in 2016-17, low enrolment for freshmen and sophomores the next year, low enrolment for sophomores and juniors the year after that, and so on,” as predicted by the Commission on Higher Education (CHED).

The table below shows the difference in the number of enrolled freshmen in the last five years compared to the current enrolment rate:

Academic Year

Freshmen Enrollees

2011-12 2012-13 2013-14 2014-15 2015-16 2016-17

1247 1124 961 744 811 143

Relatively, Bryan Lim Corpuz, PNU Student Government Vice President for Internal Affairs blames the implementation of K to 12 on the low enrolment rate of freshmen this academic year. “Except for the schools which had an early implementation of K to 12, there are no Grade 10 graduates (that will pursue college) this 2016 and 2017,” he explained. Corpuz added that the

decreasing number of freshmen enrollees will have an effect to the number of teachers the university will produce. “Because of the drastic decrease (in freshmen enrolment), PNU cannot tap the growing demand for teachers by 2020 and 2021,” he stressed.

ACT lauds Duterte admin for openness to peace talks

John Thimoty Romero

welcome

the pronouncement of the Duterte administration for the resumption of the peace talks with the NDFP. It is indeed important to note that this ongoing civil war in the Philippines cannot be concluded through counterarmed offensives,” said Benjamin Valbuena, National Chair of Alliance of Concerned Teachers – Philippines (ACT – Philippines). Founded in 1968, the Communist Party of the Philippines (CPP) had thematized on resolving problems in landlessness, foreign dominance and poverty through their revolutionary means, all the while denied of their determination as a responsible political organization through the labels of the United States of America (USA) as a ‘terrorist

group, along with the New People’s Army. Peace talks between the government and the communist group had been halted due to BS Aquino’s refusal to honor previous agreements signed by both parties.

“We are happy to note that the communist group is very much open to negotiate with the government and work for the resolution of the root causes of the armed revolution in the country,”

added Valbuena. Valbuena ended with a message to fellow educators to actively support the peace talks and educate the populace on the roots of armed conflict and how

to address these problems accordingly. “Just and lasting peace can only be achieved if landlessness, foreign domination and poverty are addressed,” ended Valbuena.

“(BS Aquino) The government has launched several military campaigns already since the 1970s and yet the armed resistance staged by the communists remains because the root causes which serves as the foundation of the civil war is still unaddressed,” explained Valbuena. In support to the campaign, teachers and their families held a family day urging the government of incoming president Rodrigo Duterte to pursue the promised peace talks last June 26. Moreover, students, teachers and educators have also united in signing the ACT for peace Manifesto released last May 28. photo credit: ACT for Peace

BALITA

Pagtaas ng Dorm fee at dagdag bayarin, umani ng batikos Ma. Lourdes Clarita Espiritu Lyn D'Amor Macabulit

ubusang ikinagulat ng ilan sa mga mag-aaral na nangungupahan sa Normal Hall Dormitory ang dagdag singil na Php 200 sa Php 900 dorm fee, kasama ang mga dagdag bayarin na naaprubahan ng BOR at

inanunsyo nito lamang Hunyo 20. Pangunahing hinarang ni Ronnel B. Agoncillo Jr., dating rehenteng pangmag-aaral at pangulo ng PNU-Student Government (PNU SG) ang pagtataas ng dorm fee, kung saan Php 400

ang orihinal na idadagdag. Nagkaroon ng alegasyon si Dr. Glenda De Lara, Direktor ng PNU Auxilliary Services (PNU AS) sa pagsusumite ng kuwestiyunableng mga dokumento at kawalan ng pormal na oryentasyon sa mga nangungupahan sa Normal Hall Dormitory.

“Nagpatawag ng dormers meeting si Dr. De Lara upang ipakilala ang bagong manager (Bb. Jess Bendo). Ngunit, ang sinabi ng AS sa BOR na ang mga pirma ng mga estudyante ang patunay na sang-ayon sila sa pagtataas ng bayarin. Nguni tang totoo, ang mga pirmang iyon ay para lamang sa attendance,” paliwanag ni Bryan Lim Corpuz, Vice President for Internal Affairs ng PNU SG. Ayon sa pagsasalaysay ng isang dormer (tumangging pangalanan), nagkaroon ng pagpupulong upang maipakilala ang bagong tagapamahala ng dormitory na si Bb. Jess Bendo. “Kinausap naming si Ma’am Bendo ukol sa masyadong mataas na pagtaas, tapos nagpa-meeting siya. Doon nagkaroon ng survey. Ipinaliwanag ulit nila (renobasyon, pagpipintura). Sa survey, pumayag ang lahat,” pagpapaliwanag ng nangungupahan.

Bagamat

aprubado

ng karamihan sa mga nangungupahan ang Php 400 na dagdag bayarin sa pamamagitan ng sarbey, inireklamo ng ilan sa mga nangungupahan ang mga dagdag bayarin katulad ng Php 735 para sa isang buwang panustos sa pagkain, at mandating pagtangkilik sa laundromat ng Normal Hall kung saan Php 25 kada pares ng uniporme, at Php 25 din para sa isang kilo ng iba pang damit. Bunsod ng pagtutol ng mga nangungupahan sa Php 400 na dagdag singil, ibinaba ng Php 200 ang halaga ng dagdag bayarin sa dorm fee. Saklaw ng pagtataas ang renobasyon sa dormitory katulad ng pagpipintura, pagpapasaayos ng mga kwarto at palikuran, bagong kama, cabinet at iba pa. “Isang bagay kaya ako nandito (Normal Hall Dormitory) ay dahil mura. Pero kung tataasan nila, sana ayusin nila ang mga proseso at matupad talaga ang plano,” pagtatapos ng isa sa mga dormer.

Youth groups rage against TOFI

Andrea Dasoy

pearheaded by Kabataan partylist, youth groups protested in front of Commission on Higher Education (CHEd) in Quezon City to condemn tuition and other school fees increase of 304 Private Higher Education Institutions (PHEIs) for the academic year 20162017.

“The new wave of fee increases is unjustifiable. We consider CHED’s new move to be a criminal act against the welfare of the youth. The speedy approval of tuition hikes despite the clear opposition of student groups clearly illustrates the deregulated nature of education in the country in all levels,” Kabataan Partylist Rep. Sarah Elago said.

280 out of the 304 private HEIs were permitted to increase tuition for this academic year, and 252 will increase other school fees, according to CHEd. Average nationwide tuition hike stands at 5.10 percent or P43.39 per unit, while average increase in other school fees is at 5.41 percent or P115.58. Furthermore, students

and youth groups also stormed at the Department of Education’s approval of tuition hikes for 1,232 private elementary and high schools countrywide, adding that the increase magnifies the mounting concerns over K-12 program. “We are again witnessing how inutile CHEd and our government are in protecting the interest of

students. Instead of approving tuition hikes, the government should impose a moratorium on tuition increases in light of the worsening economic crisis,” Elago stressed. Youth and students calls to incoming Duterte administration to implement policies that would restrain the escalating matriculation fee in the country.

4 BALITA

K to 12 to unravel problems in education, sectors say Joseph Victor Deseo Anthony Abrenio

ith

the Department of Education’s (DepEd) estimated 2.5M projected Grade 11 enrollees, only over a million students enrolled in senior high school, yet the deficiencies of the Enhanced Basic Education Curriculum (EBEC) remain unresolved until the opening of classes. From the former education curriculum to the EBEC signed in 2013, shortages, as shown in Table 1, are yet obvious. However, on the DepEd Order no. 37, DepEd Secretary Bro. Armin Luistro stated that "schools which do not have classrooms should maximize the usage of unused laboratories, libraries or facilities with which the teaching-learning process can be held in order to suffice the needs of the SHS."

Until now, classes are still held along corridors, under the trees or any spatial area where classes can be conducted Students 'out-of-track' Benjamin Valbuena, National Chairman of the ACT, stated that in Division of Manila lone, 8,883 of 16,887 Grade 10 completers are outof-track and possibly dropout of SHS. According to DepEd, 78.8% of public high schools and 95.2% of private schools nationwide offer SHS where Grade 10 graduates could pursue their education, but Senen Jane, Chairperson of Alliance of Concerned Teachers (ACT) – Region III, complained that there are students who are not yet enrolled in SHS particularly in their region. She added

Table 1: Unresolved shortages under EBEC Shortages

Basic Education Necessities Classrooms

A.Y. 2013-2014 202,356

A.Y.2014-2015 209,539

Teachers

114,304 (to suffice the 1:30 teacher student ratio)

Sanitation & water facilities

2.5 million facilities

Textbooks

60 million textbooks

that the tracks offered in their region are limited and doesn’t have any facilities to support the needs of the track, especially the technicalvocational courses. In National Capital Region (NCR), nine out of 10 SHS are private, while only two out of 10 public high schools will offer SHS. With this, 509,000 students forced to enroll in public schools and roughly about 300,000 to 400,000 were enrolled in private schools. In Manila, T. Paez High School only accepted 300 Grade 11 students this June despite of the 500 Grade 10 completers last March. Tondo High School accepted 89 Grade 11 students despite of the 300 Grade 10 completers. A Uited Nations (UN) Development Report affirms that students drop out of school due to poverty as their families find it difficult to pay for other education expenses most especially in private schools even with free tuition. School unpreparedness Gualberto Dayao, chairperson of ACT – Negros Island Region, exclaimed that there is lack of preparation in their region. School buildings for SHS are not yet finished. In addition, chairs and other facilities are not enough to support the program.

“This K to 12 will only increase drop-out rates in regions. Denying public education is already a crime of the past administration. Let’s say that there are complete facilities, still there is additional burden to the parents of the students,” Dayao stressed. Elenito Escalante, chairperson of ACT – Davao Region, “the same situation arises in Davao Region. There are also insufficiencies when it comes to facilities, school buildings, chairs and books. Even modules for Grade 7 are not yet available this school year.” Aside from the aforementioned insufficiencies, teachers and their trainings are one of their problems. “Trainings of teachers for K to 12 are fast-paced. A new curriculum for a few days of trainings,” Escalante added. Voucher system fiasco Under K to 12, the government allotted Php 12M for the voucher system program. Enrolled SHS are to receive government subsidy which ranges from Php 22,500 if they are public grade 10 completers and Education Service Contracting (ESC) grantees in private grade 10 completers and Php 18,000 if they are private Grade 10 completers and non-ESC grantees. However, despite the insufficient aid from

the government, DepEd explained that “the top up or the difference between total school fees and the subsidy given is expected to be shouldered by the beneficiary.” “It means, the government will just ensure the income of the private schools,” ACT Teachers Rep. Antonio Tinio stated. Lani Flores, National PRO of All UP Academic and Employees Union at deputy secretary general ng ACT - State Universities and Colleges stressed that “Voucher system is not sustainable. We don’t have any control with private schools’ tuition fees.” DepEd allowed about 1,232 private elementary and high schools to increase their tuition fees this school year. Push for Nationalist, Scientific and Mass-Oriented Education! With the worsening effects of K-12 towards giving quality education for all, LFS National Spokesperson JP Rosos stressed that "It is unforgiveable to continue implementing this antistudent, anti-people program. The horrors of K to 12 must end! Immediately, we should stop the implementation of the program.” Teachers’ Network Educators Forum for Development (EfD) challenged President Rodrigo Duterte to effectively strengthen the public education system by pushing for a nationalist, scientific and mass-oriented curriculum.

Pre-Sangkan 2016 inilunsad; Felix, bagong hirang na rehente

Vienna Antoniette Tungal

ahalal si Jomar Felix ng PNU-North Luzon bilang pangulo ng Pambansang Pederasyon ng mga LiderEstudyante ng Pamantasang Normal ng Pilipinas (PPLEPNP) at Rehenteng Pangmag-aaral

ng PNU sa naganap na halalan sa Pre-Sangkan Convention 2016 na ginanap sa PNUManila, Abril 25-30. Kasabay ng unang pagpupulong ng bagong National Executive Board inihapag at inaprubahan ang mga plataporma ng

bagong lupon. Nagkaroon ng pagpaplano ng mga gawain at pag-uulat ng bawat kampus, kasabay ng orientation on Regency na pinangunahan ng dating Rehenteng Pangmangaaral noong taong 2013-2014 na si Micheal Angelo Esposo.

Kasamang

nahalal

sina Alger Esguerra ng PNUMindanao bilang pangalawa pangulo, Krystel Maras ng PNU-South Luzon bilang kalihim, Almer Tayactac ng PNU-Visayas bilang ingatyaman at Victor Dominic Calderon ng PNU-Manila bilang awditor.

“Lagi nating balikan ang pinakapangunahing bagay na magiging sandata natin sa mga problema. Ito ang pagkakaroon ng komunikasyon at maayos na dayalogo,” panawagan ni Felix ukol sa mga kaharapan bilang rehenteng pangmag-aaral.

EDITORYAL

Kasalanang Moral

a pagbabagong bihis ng pamahalaan na binigyang-mukha ni president-elect Rodrigo Duterte, kasalanan sa publiko ang pagpapatuloy ng programang Enhanced Basic Education Curriculum (EBEC), mas kilala bilang K to 12 curriculum, sapagkat lihis ito sa kanyang pagtanggi sa K to 12 noong mga paunang panahon ng kanyang pangangampanya bilang pangulo. Labag ito sa interes ng mamamayang kampante sa prinsipyong nagdala sa pagkapanalo niya bilang pangulo. Mahigit isang milyong mag-aaral ang hindi pa natatanggap sa senior highschool (SHS), mapapampubliko or pampribadong paaralan man. Bunga ito ng kawalan ng kakayahan ng mga paaralan sa bansa na tumanggap ng mga mag-aaral para sa SHS, kung saan 5,993 lamang sa 7,914 paaralang pampubliko ang makakapagalok. Pinakadahilan ng mga magulang ang kawalan ng panustos sa mga pangangailangan ng mga magaaral sa akademya. Sa kabila ng pagkakaroon ng voucher system na nagkakahalagang Php 18,000 hanggang Php 22,500, wala itong sapat na tulong sapagkat karamihan sa 5,671 pampribadong paaralan ang higit pa sa Php 22,500 ang singil sa kabuuang mga bayarin (hindi pa kasama ang mga bayarin sa uniporme, libro atbp.). Sa ganitong anyo ng sistema ng edukasyon sa bansa, nagiging negosyo na lamang ito- isang paglabag sa mga paunang pagtutol ni Duterte na gawing boluntaryo

017 6-2 1 0 2

ang SHS. Sosyalista ang naging punong kahulugan ng pagkapangulo ni Duterte, at ang isang bansang babalangkas sa impluwensya ng Sosyalismo bilang sulong na yugto ng lipunan ay nagmamandatong maglinang ng nagsasariling industriya— bagay na hanggang ngayon ay hindi pa natatamasa ng Pilipinas. Ang K to 12 ay salungat sa layuning ito sapagkat ang pag-ambag sa globalisadong industriya ng paggawa ang mayor nitong interes. Ang pag-aayon ng kurikulum sa pamantayan ng dayuhang korporasyon ay magbubunsod ng pagdami ng migranteng manggagawa (OFW) bagkus ay mas pahihinain ang pwersa ng paggawa sa bansa. Mas papalalain nito ang kalagayan ng mga manggagawa sa pamamagitan ng kontraktwalisadong paggawa, mababang pasahod at pagtapak sa karapatang pantao. Kasama ng pagbubukod ang patuloy na pagtangkilik sa Business Process Outsourcing (BPO) industries at sa paglipat ng halaga ng manggagawa mula sa produksyon patungo sa ‘service industry’. Ayon sa IBON Foundation, 7.3% ang inilaki ng pagyabong ng sektor ng serbisyo (sales, call center agent, service crew etc.) na mayoryang nagmumula sa trade, real estate, renting at business activities. Sa kabila nito, bumagal ng 0.4% ang paglago ng sektor ng agrikultura, at 5.4% sa maliliit na industriya. Salik din ito sa krisis ng kawalan ng trabaho. Sa tala ng IBON Foundation

sa opisyal na labor force survey (LFS),

Kinakailangang manguna ng kaguruan sa pagtutol sa isang mapagsamantalang kurikulum...

nananatiling tumataas ang bilang ng mga walang trabaho sa bansa mula 38.4% noong Enero 2015 hanggang sa 39.2%— pinakamalala sa Asya sa kabila ng 6.9% nitong Gross Domestic Product (GDP). Sa ganitong katayuan ng pwersang paggawa,

lalabo ang mithiin ng bansa na magkaroon ng pagsulong sa ekonomya at politika. Sa literal na pagsasalarawan, hindi uunlad ang Pilipinas dahil sa K to 12. Sa layong magkaroon ng dekalidad na edukasyon, hinding-hindi ito mangyayari sapagkat hindi ito makakamtan ng lahat— bagay na ipinangakong reresolbahin ni Duterte. Sa karagdagang dalawang taon, hindi ito nangangahulugan ng mas maraming oras para sa mga karagdagang aralin sa SHS, bagkus ay mas pipigain pa ang mga mag-aaral na aralin ang mga asignatura sa mas maigsing panahon. Bunga nito, may bantang tumaas ng 15% ang drop-out rates sa antas sekundarya, at 5% para sa kolehiyo. Kabalintunaan ang pagpapatuloy na pagsuporta ng PNU sa K to 12 bilang National Center for Teacher Education, sapagkat humihiwalay ito sa prinsipyong ang edukasyon ay karapatan at dapat makamtan ng lahat. Sa K to 12 malinaw

na mismong ekonomikal na kalagayan na ang nagtutulak sa bawat pamilya na hindi mapag-aral ang kanilang mga anak sapagkat malaki ang sinisingil ng sistema ng edukasyon sa kanila. Darating sa puntong ang Pamantasang Normal ng Pilipinas ay hindi na makapaghuhulma ng mga guro para sa bayan, sapagkat ang lahat ng kaguruan ay ilalako na sa ibang bansa. Kinakailangang manguna ng kaguruan sa pagtutol sa isang mapagsamantalang kurikulum upang manindigan sa kanilang panatang magserbisyo sa sambayanan. Bilang pangulo ng Pilipinas, hamon ito kay Duterte na pumanig sa naaapi nitong mamamayan. Ang pagsasawalang-bahala sa responsibilidad na ito ang mas maghihimok sa sambayanang magtakwil sa isa na namang pangulong iresponsable at walang panahon upang dinggin ang mga mamamayang pinagsisilbihan nito.

John Thimoty A. Romero, Punong Patnugot; John Reinz R. Mariano, Kawaksing Patnugot sa Filipino; Maria Theresa N. Morta, Kawaksing Patnugot sa Ingles; Kaye Ann Oteyza, Patnugot sa Pamamahala; Andrea P. Dasoy, Kawaksing Patnugot sa Pamamahala; Jimnoel C. Quijano, Patnugot sa Balita; Airalyn M. Gara, Patnugot sa Lathalain; Cedric T. Bermiso, Patnugot sa Panitikan; Louriel M. Danseco, Patnugot sa Pananaliksik; Vincent Anthony V. Abrenio, Juvilee Ann V. Ausa, Yhunice G. Carbajal, Pearl Diane C. Centeno, Joseph Victor D. Deseo, Ma. Lourdes Clarita B. Espiritu, John Carlos D. Evangelista, Sofia Loren S. Goloy, Ronalyn H. Gonzales, Marc Conrad I. Manaog, Jules Angelica E. Marcelo, Janine P. Solitario, Joanna Marie Yumang, Istap; Ella Grace L. Caliwan, Lexter A. Castro, Jhantzhen Cornelio, Crissalyn Joy A. Dionisio, Charmaine Josephine S. Garin, Mara Pola Gail R. Mijares, Karen DC. Raquinel, Kheiana Ardeen Denireish C. Rey, Korespondent; Enrico Norman G. Balotabot, Precious G. Daluz, Denielle M. Galo, Lyn D’ Amor M. Macabulit, Urek T. Pondare, Vienna Anoniette M. Tungal, Arts and Media Team; Sarah C. Butad, Retratista; Apple Marie M. Bueno, Tagaanyo; Mitzi Marie Dolorito, Kawaksing Puno ng Arts and Media Team; Joshua T. Veluz, Puno ng Arts and Media Team; Prof. Joel Malabanan, Kritiko sa Filipino; Prof. Victor Rey Fumar, Kritiko sa Ingles at Tagapayong Teknikal.

6 KOLUM

The latest shade of peace John Thimoty Romero thimotyromero.19@gmail.com

n the fullest of its efforts, the Philippine government’s armed force has been pursuing to subjugate its seemingly Marcos-age arch nemesis— the New People’s Army (NPA). The revolutionary army is principled under the guidance of the Communist Party of the Philippines, in which the mainstream public had come to detest due to their label of warmongers no different from terrorists. But in their quest to achieve peace through war, the government has fallen into the pits of an ironic scenario, in which the country’s societal advance is the very thing it is halting. The blind advance towards the security of their glorified democracy has kept the Filipino people from enjoying their freedom to act towards the attainment of progress.

The

definition

democracy will not stomach the realization of the candor state of human rights in the country, especially in terms of the security of rights in the midst of peace talks. To resolute the conflict in the opposing parties, the National Democratic Front of the Philippines, the major organization that unites the CPP’s entities, held peace talks together with the Government of the Philippines. The peace talks had not been in vain, for it had bore fruit to a much comprehensive agreement (The Hague Joint Declaration) to ensure the security of specific rights biased to those impoverished and suffering from landlessness— the Comprehensive Agreement for the Respect on Human Rights and International Humanitarian Law (CARHRIHL). Included in the agreement is the security of the participants, especially members of the NDFP peace

consultancy panel under the Joint Agreement on Safety and Immunity Guarantees

... all are warmongers, and we declare war on poverty, foreign dominance and the agelong issue of landlessness.

(JASIG). In spite of the signed agreement, for so long had there been an intrusion over

agreed terms done majorly by the haciendero-led administration of BS Aquino. Over 300 cases of extrajudicial killings had been reported and unresolved even in the second yellow regime, which cites the Philippines as the country with the highest impunity rate (2015 Global Impunity Index, Impunity and Justice Research Center of the University of the Americas Puebla). Wilma Austria and Benito Tiamzon’s label on the Aquino administration as a pretentious ambassador of peace is proven with fullest justifications, especially with yet another neglect of the provisions stipulated under the JASIG Agreement, in which political consultants have been targeted for arrest and detained for maneuvered charges in spite of immunity guarantees. To secure haciendero interests,

BS Aquino had undeniably declared a merciless strife that foul-play through militarized approaches to pursue even those in the legal grounds. This serves as kudos to the socialist themed presidency of Rodrigo Duterte in his openness to the Peace Talks with the NDFP. This political advance has no holds barred, unlike any other conservativist president that declines from risking selfish interests inside the parliament. Even with Duterte’s smallest hints of progressivism, still it brings all citizens varying with political shades into one boat— all are warmongers, and we declare war on poverty, foreign dominance and the age-long issue of landlessness.

BAGWIS

YOU HAVE EVERY REASON TO HATE OBTEC

s a publications rooting from principled pedagogy and the security of the students’ welfare, The Torch strongly condemns the Outcomes-Based Teacher Education Curriculum (OBTEC) for the insufficiencies it brings both in learner comprehension and the university’s performance, as a whole. It is detestable, especially for the university Vice President for Finance, Dr. Feliece Yeban, to deny the students this right, and publicly demoralize the very context of the students’

Official Statement of The Torch Publications on OBTEC, K to 12 protest over OBTEC. The university faces a yearly case of lowering freshmen enrolment rates, as well as the eventual drop-out cases. With the first 744 freshmen for A.Y. 2014-15, only 690 students remained and continued on to sophomore year. Most cases reported in drop-out rates involved tight schedules and congested subjects. It is indubitable for one to hide the curriculum’s inability to extend the greatest fields of learning, and thus stick to dead academics. Seemingly, the globalized theme of OBTEC foreshadows the country’s reliance and promotes foreign dominance

over the land, laming the country’s chance for socioeconomic and political independence. The publications recognizes the OBTEC perk— straight masters patterned in OBTEC as promised by Dr. Yeban, but returns to the idea of the university reputation as National Center for Teacher Education. Due to the country’s need for a wide force of teachers, OBTEC serves as promoter of labor export— the very thing K to 12 sustains. OBTEC clearly sells mediocre labor, making it impossible for the country to advance through economic

independence. Wise economists would always refer to development of national industries to support a country wholly, and K to 12 together with OBTEC does not tolerate such pursuits toward economic independence. Rather, it is another reinforcer of the country's idolatry to the world market. Put in relevant context, the expectations to meet the standards to improve chances to dominate the Licensure Examination for Teachers (LET) will reduce. It may bring PNU lesser probability to achieve topnotch passers. In spite of

a great possibility to achieve best performance ratings, essentially PNU will divulge a half-assed force of teachers— few in numbers, poor learning comprehension and unprepared for the licensure tests. The publications condemn all forms of political and academic condescendence. Standing for the rights and privileges of the nation’s scholar’s, The Torch believes in the students’ unwavering commitment affirmed to put an end to the exploitative OBTEC.

KOLUM

It is arrogance but hidden

Mari Theresa Morta morta.mtn@pnu.edu.ph

“When they exceed their own goals, they should get a month or two months’ salary as bonus.” – BS Aquino on wage and salary hikes Cutting to the chase, contractualized labor is but a speck of appreciation compared to the contributions the working force has brought upon to keep countries and economies alive and running. Slavoj Zizek, a modern European Marxist, proposed a new form of labor exploitation that comes in the form of comfort. Gone are the days where the working force is excluded from the workplace and replaced with machines— alienation spells the case. In the modern ages of the triumph of entrepreneurship, abuse comes in the form wherein one’s socio-political consciousness is neutralized by the most decent means, thus, decent exploitation. Delving deeper into BS Aquino’s aforementioned quotation, it resembles the very backward imagery we express to the workforce as appreciation.

PP O O kk UU SS

Candor-wise, we are treating them like ants rewarded with jellybeans, all for the practice of their hardwork (and with you excluded from their means of living). Who is, you may ask, the working force in which we obliviously delineate as masters of mediocre pay? They are found in the fields of production and education. If the worker experiences the lowest of wages, even the pedagogue proves nobility through poor rewards in spite of nation-building sacrifices. Both are actually pedestallic, for both of their value-added labor bears the development of both society and economy. But in spite of this, still they are neglected of their rights to true decency, and instead are made to embrace their average status quos. To further damn their situations, they had to make use of their labor with a given time limit via contract, which in a note is hidden by the façade of the harsh fact that they have managed to be employed in a world of unemployment.

Thus, gratitude is developed

This serves as the last straw for those blind elitist educators and lawmakers to stop the patronization of contractual labor, and realize the truth behind the facades of their decent lives.

on the falsely generous opportunity, and they have nowhere else to go but suffer under the consequences

LOKAL Ano ang posibleng epekto ng OBTEC sa estado mo bilang PNUan sa pamantasan sa hinaharap? Ang maaaring epekto ng OBTEC ay mas mababang rating ng pamantasan sa LET. Dahil sa sobrang bilis ng phasing, naisasalang-alang ang kalidad ng pagkatuto at ang tanging nais na lamang ng mga estudyante ay makapasa ~ Cloudstrife, 2nd year (FSTEM) Una, magkakaroon kami ng maraming oportunidad sa paghahanap ng trabaho. Pangalawa, edge ito ng mga estudyante. Dahil nakuha na namin ang mga course subject nito, pwede kaming makapagtutor sa mga kumukuha pa lamang nito. ~ Badprint, 3rd year (FSTEM) Base sa sarili kong karanasan, importante ang OBTEC. Maliban sa inaayos nito ang sistema ko sa araw-araw, nakakatulong ito upang maging isa ako sa mga mahuhusay na gurom hindi lamang sa pilipinas pati na rin sa ibang bansa. ~ Math Major, 2nd year

of neutralization, in political and social.

both

Taking onto account the amended 1989 Labor Code, also known as the Herrera Law, contractualization took itself in history which entailed the Wage Rationalization Law. The workers were gabbed off their right to livable waeg and better working conditions. This is because of the state’s biased perpetration of power, manipulated by big foreign and local capitalist powers, on implementing policies undermining the interest of the working sector. Unfortunately, it has paved way to the exposition of the intrusive ways by which company owners, bot in public and in private, can advance against the workers. Pedagogy has also been bastardized by the same verdict. In local context, PNU’s lack of competent teaching personnel brought life to contractual teaching staff. It is, in fact, ironic for an exemplar of Truth, Excellence, and Service, to stomach the

blunt truth of the university’s hypocritical openness to the bastardization of the pedagogue force. This serves as the last straw for those blind elitist educators and lawmakers to stop the patronization of contractual labor, and realize the truth behind the facades of their decent lives. The establishment of a national industry fundamental on resolving the plight of the working force will produce enough jobs, livable wage, better working conditions and security of tenure. The rotting economy of the current age calls for an abandon, and a pursuit towards the advancement of the country, socio-economically. This will test the affirmations of the socialist-themed presidency of Rodrigo Duterte, urged to industrialize the country as part of his ongoing legacies as one of the mass-oriented presidents the Philippines ever had since Ramon Magsaysay.

KALIBRE

NASYUNAL Sang-ayon ka ba sa pagpapatuloy ng K to 12? Bakit? Oo, dahil nasimulan na. Mawawalan ng silbi ang pagbabago ng kurikulum ng mga high school kung bigla na lamang ipatitigil. ~ The one that got away, 2nd year (FAL) Hindi. Ang K to 12 ay makinarya ng pamahalaan upang gawing "factory cheap labor" ang Pilipinas. Hindi mithiin ng K to 12 ang mapataas ang kalidad ng edukasyon sa bansa. ~ Cloudstrife, 2nd year (FSTEM) Hindi. Hindi nito maiaalis na marami pa ring kailangang tugunan sa kalidad ng edukasyon na mayroon tayo bago natin tugunan ang expectations ng mga kapit bahay natin sa South East Asia. ~ Chuwariwap, 3rd year

8 LATHALAIN

ulad ng maraming manggagawang iIang taon nang kalbaryo ang pagkakatali sa kontraktwalisasyon, mas pinasidhi pa ng administrasyong kontramanggagawa ang mga pananamantala sa mga trabahador ng Manila Cordage Company (MCC) at Manco Synthetics Incorporation (MSI) sa pamamagitan ng maliit na pasahod at paggapos sa rikit ng laban para sa karapatang legal. Mas lalong lumobo ang bilang ng mga kontraktwal at may mababang pasahod. Batay sa datos na nakalap ng IBON Foundation. Inc., tinatayang na sa 63% ng mga manggagawa ng bansa ay kontraktwal, agency-hired at kabilang sa impormal na sektor o mga manggagawang namamasukan sa kamaganak na hindi binabayaran. Sa kabila ng patuloy na pagtaas ng labor productivity at pagtaas ng presyo ng mga bilihin, hindi sapat ang minimum wage lalo na ang aktwal na natatanggap na daily basic pay ng mga manggagawa. Sa kabila ng ipinagmamalaking paglago ng ekonomiya ng bansa sa pagtatapos ng administrasyong BS Aquino, tinatayang 46% ng mga manggagawa ang nakatatanggap ng mas mababang sahod kaysa sa minimum na pasahod at 25% lamang ang nakatatanggap ng sweldong pasok sa itinakdang minimum wage. Manipestasyon ito ng kawalang pansin ng pamahalaan sa regular at disenteng trabaho – kitangkita ito sa kalagayan ng mga manggagawa ng MCC at MSI. Humahabang lubid ng kontraktwalisasyon Kilala bilang pinakamalaking eksporter at pagawaan ng lubid na abaka at nylon sa buong Luzon ang MCC at MSI na parehong kompanyang Amerikano. Itinatag ang MCC noong Pebrero 20, 1924 bilang sangay ng Tubbs Cordage Company ng San Francisco, USA. Itinuring itong nangungunang pagawaan ng lubid sa nakalipas na 30 taon

Sofia Loren Golloy Ronalyn Gonzales

agkatali,

agkagapos

MANGGAGAWANG MCC-MSI SA LUBID NG KONTRAKTWALISASYON

at nang lumaon ay binuo ang MSI sa ilalim nito.

Nagkukubli ang 461 na mga manggagawang walong taon nang nakatali sa kontraktwalisasyon sa mga nasabing kompanya kung saan patuloy ang paglala ng kalagayan ng mga manggagawang kontraktwal katulad ng hindi makataong pagtrato sa kanila. “Yung sahod namin napakaliit. PhP 315 lang tapos wala pang benepisyo,” pahayag ni Dexter Masilungan, pangulo ng MCC-ELU-OLALIA-KMU. Sa kasalukuyan, kontraktwal ang lahat ng manggagawa at operator na sa produksyon ng MCC at MSI samantalang regular naman ang mga foreman at ang iba pang mga na sa mas matataas na posisyon sa mga nasabing kompanya. Naagrabyado ang mga manggagawa nito dahil PhP 315.00 lamang ang natanggap nilang sahod araw-araw. Mababa pa sa PhP 362.50 national minimum wage na itinakda ng DOLE sa mga manggagawa ng Region IV – A. Dagdag pa rito, madalas na nababawasan ang sahod ng mga manggagawa dahil sa mga aksidenteng tinatamo nila mula sa paggamit ng mga delikadong makina. “Kasama rin diyan yung marami sa ‘ming naaksidente. Ang nangyayari, dadalhin sa ospital nang walang panggastos yung manggagawa kaya papautangin ng kooperatiba tapos kakaltasin naman sa sahod,” giit ni Masilungan. Dahil dito, binuo ang unyon ng mga manggagawang

kontrakwal mula sa mga nasabing kompanya noong May 21, 2015 na pinangalanang Manila Cordage CorporationEmployees Labor Union (MCC-ELU) at Manco Synthetic Inc.-Employees Labor Union (MSI-ELU) na parehong kaanib ng Organized Labor Association of Line Industries and Agriculture-Kilusang Mayo Uno (OLALIA-KMU). Layunin ng mga unyong ito na masubaybayan ang kalagayan ng mga manggagawa sa pamamagitan ng pakikipagusap sa administrasyon ng kompanya at upang ipaglaban ang kanilang mga karapatan kung sakaling lumalabag na ang kompanya sa batas na nagpoprotekta sa karapatan ng mga manggagawa. Maliban sa panawagan ng regularisasyon, kontra ang mga unyon sa ilegal na pagtatanggal at pagsuspinde, hindi o kulang na pagbabayad ng Service Incentive Leave (SIL), hindi pagbabayad ng SSS, Philhealth, Pag-ibig, hindi pagbabayad ng 13 month pay, diskriminasyon sa pagpapatupad ng Company Rules and Regulation (CRR), at hindi pagbabayad ng holiday premium. Humihigpit pangangailangan

Kaisa ang ahensiya ng Alternative Network Resources (ANR) Unlimited at Worktrusted Manpower Service Cooperative – dalawang kompanyang pinagkukunan ng mga manggagawa – itinanggi ng pamunuan ng MCC-MSI ang

regular na trabaho sa mga manggagawa nito sa loob ng maraming taon. Natuklasan na nagsasagawa ng Labor Only Contracting (LOC) ang ANR at Worktrusted na labag sa Department Order (DO) 18 –A o Strengthening the Rights of Contractual Employees & Imposing Obligations on the Contractors at Artikulo 279-289 ng Labor Code na nakasaad sa ikaanim na libro ng kodigo sa paggawa. Nakapaloob dito na nararapat na gawing regular ang isang empleyado kung isinasagawa nito nang maayos ang kanyang trabaho at naging maganda ang resulta, maliban na lang kung may napagkasunduang haba ng panahon ng pamamasukan ng manggagawa. Ngunit kung regular ang manggagawa, hindi ito maaaring matanggal sa trabaho nang walang sapat na basehan. Sa kabila ng responsableng paggawa ay pinagkakaitan pa rin ng MCC at MSI ang mga manggagawa nito ng tamang pasahod at pagbibigay ng benepisyo sa pamamagitan ng hindi pagreregularisa sa mga ito, bagkus ay nililinlang sila sa minanipulang konteksto ng regularisasyon – walang matagalan at disenteng trabaho. “Lolo ko, tatay ko, ako – lahat napagsamantalahan. Walong taon na kami (sa kompanya), wala pang nareregular”, pahayag ng isang manggagawa ng MSI. Matapos ang ilang araw na pagpipiket, hindi pumayag ang DOLE na maregularisa ang 395 kontrakwal sa MCC

at MSI ngunit sinabing makatatanggap naman sila ng mga benepisyong natatanggap ng mga regular na manggagawa sa loob lamang ng limang buwan. Bilang pagtugon, naninindigan ang mga manggagawang dapat silang maregularisa alinsunod sa karapatan ng mga manggagawa na nakapaloob sa Saligang Batas Artikulo XIII Seksyon 3 kung saan dapat mabigyan ng regular na trabaho ang mga manggagawa, kilalanin ang kanilang karapatan sa paggawa at bigyan sila ng sapat na benepisyo. Sa ngayon, hindi pa kinikilala ng DOLE na gawing regular ang mga manggagawang kontrakwal ng MCC at MSI. Pagputol ng ugnayang manggagawa at kapitalista Sa ginanap na ikalawang pagkilos ng mga manggagawang kontraktwal ng MCC at MSI noong Mayo 12, pinanawagan nila ang regularisasyon sa trabaho at pagkilala sa kanilang unyon sa pamamagitan ng pagpiket na nagbunsod ng pagkakaregularisa sa 58 manggagawang matagal nang trabahador sa mga nasabing kompanya. Sa kabila ng mga pananamantala sa kanilang karapatan, patuloy na lalaban ang mga manggagawang kontraktwal ng MCC at MSI kaisa ang iba pang mga sektor upang putulin ang humahabang lubid ng kontraktwalisasyon. Sa pagsulong ng laban para sa mataas na benepisyo PhP 16,000 minimum wage at pagbabasura ng Wage Rationalization Law at Salary Standardization Law - patuloy na ipinaglalaban ang paglikha ng mas maraming trabaho sa loob ng bansa, maisulong ang pambansang industralisasyon at makapagbigay ng disenteng sahod sa manggagawa bilang hamon para sa administrasyon ni Rodrigo Duterte.

LATHALAIN

p i r t i l a n o Per s D O O F

Juvilee Au

a loob pa lamang ng pamantasan makikita na ang iba’t ibang timpla, tamis, anghang at lasa ng mga mag-aaral na representasyon nila bilang indibidwal. Tiyak karamihan ay madaling mamukhaan, mayroon ding mga mag-aaral na maaaring hindi pa nakikilala ngunit kapag nagtagal, madi-diskubre bilang bagong putaheng magugustuhan ng lahat.

Sa patuloy na nagbabagong panahon, natural nang magkaroon ng pagkakaiba sa pagtingin, pagtanggap at pagkilala— kailangan natin maging ang mga pagkakaibang ito para sa indibidwal na pag-unlad. Ito ang paghahanda sa mga gurong pangkinabukasan sa panahon ng pagsuong sa mga iba’t ibang kaugaliang makikita sa mga silid-aralan. Lugaw w/ Egg Pinakamaaga silang dumarating sa pamantasan, at kay sarap ng unang samyo ng kaalaman na masasagap mula sa kanila bago magsimula ang klase. Mauuna nilang binyagan ang mga upuan sa mga silid-aralang silang una ang nagbigay-laman; at kung sarado nama’y maghihintay sa talipapa. Dahil sa magandang simula ng kanilang umaga, inuulanan nila ng sagot at matataas na marka sa mga quiz ang mga propesor nila. Wala silang palalampasing tanong na hindi masasagot. Simple man, ngunit kakaiba ang mithiin nilang magbigaydangal sa mga magulang nila, lalo pa’t mapabilang sila sa minimithing dean’s list. Pansit

Palabok o Malabon?

Pansit

Pansit Palabok o Pansit Malabon? Ginataang Bilo-Bilo o Ginataang Mais? Anupama’t makita ang malinaw na pagkakaiba, ipinaglalaban nila ang kanilang mga paniniwala. Katulad ng Lugaw w/ Egg, sila ang isa pang nagbibigay-

buhay sa loob ng klase sa pamamagitan ng kanilang pangangatwiran at pagbabato ng sariling panig. Sa sobrang ahitasyon, nadadala ito maging sa internet. Sila yung mga sobrang haba magstatus sa Facebook, na hindi pwedeng hindi mag-‘Continue Reading’ sa haba ng kanilang gusting sabihin. Bawingbawi sila sa Likes at Shares, ngunit hamon sa kanilang mga intelektwal sa birtwal na daigdig na patunayan ang kanilang mga paninindigan sa tunay na konteksto. Instant Pancit Canton Hindi sila talaga magbabago, hindi katulad ng MALAKING pagbabago ng Lucky Me Pancit Canton dahil dadalhin na nila ang pagiging huli, liban at pag-cutting sa klase hanggang sa paggraduate nila. Hindi matiyak kung mas komportable lang ba sila sa labas ng silidaralan o hindi, ngunit bihira talaga silang makikita sa klase. Sa kabila nito, katulad din nila sina Lugaw w/ Egg at Palabok o Pansit Malabon dahil sa sobrang dami ng kaso ng pagkahuli’t pagliban

nakikilala’t hinahanap sila ng kanilang mga propesor. Kopiko 78 Ito kasi talaga ang kailangan nila. Mapaghamon kasi talaga sila kay Lugaw w/ Egg pagdating sa paagahan sa klase, ngunit sa kalagitnaan ng klase sasayawan na sila ng ‘HALA NATULOG-LOG-LOGLOG’ ng mga mapang-asar niyang kaibigan *sasabay pa minsan yung propesor). Kung minsan naman, nagiging Instant Pancit Canton din sila. Ang kaibahan nga lang, sa pamantasan na sila bumabawi ng tulog. Cobra Energy Drink Lagi silang naka‘GUSTO KO PA!’ kaya pagkatapos ng klase, diretso na sila sa pinagkakasipagan nilang mga trabahong parttime sa tulong ng ilang mga opisina at propesor. Sa kagustuhan nilang makapagtapos, hindi sila mawawalan ng lakas para lang mabigyan ng diploma ang kanilang mga magulang balang araw— inspirasyon ito sa kanilang pagsusumikap at

sa mga butong banat sa arawaraw na pag-aaral at pagtatrabaho. Pizza Pie At first they were afraid to eat a pizza pie, ngunit nang naglaon nila nalaman ang kahalagahan ng organisasyon at pagsasamasama bilang kabuuan ng iisang hilig. Madalas silang makikita sa PNU Student Veranda na sumasayaw, kumakanta, nagsusulat, nagbibigaypapuri sa panginoon at iba pang mga gawaing humihimok ng kolektibisasyon. Makikita ang kanilang mga talent bilang indibidwal, ngunit mas magiging masaya kapag sila’y nagsama-sama. Combo Meals Sila ang mga laging on-the-go at sumasali sa mga organisasyon na lumalaban para sa karapatan ng bawat PNUan. Bukod sa magandang pagkakakilanlan bilang aktibo sa recitation ng propesor, magagaling din silang mga lider-pamantasan na hindi lamang sa loob, kundi maging sa labas man ng pamantasan

ay saklaw ng kanilang paninindigan. Naniniwala sila sa kolektibong pagkilos ng kabuuan ng komunidad ng PNU. Magkaiba man ng lasa, pinag-isa sila ng layuning makisangkot sa isyung panlipunan. Pinatatamis ng mga tagumpay ang kanilang samahan lalo na sa tuwing maipaaalam nila sa mga PNUan ang tunay na kalagayan ng pamantasan at ng sambayanan. Ilan lamang iyan sa mga lasa’t timpladong personalidad na makakasama ng mga mag-aaral sa buong taong pampanuruan hanggang sa pagtatapos. Hindi man kilala ang iba dahil sa dalang ng pagkikita, tiyak nandiyan lang sila sa paligid. Magkakaiba man ang panlasa, may iba-iba mang personalidad at paniniwala, pinag-iisa ang mga magaaral ng layuning maging guro ng bayan. Sa kabila ng mga kaibahan, pinagbibigkis sila ng prinsipyong magsilbi sa sambayanan— anumang porma man nila ito ipahayag.

10 BALITA

Kontraktwalisasyon, mababang pasahod, itinampok sa araw ng paggawa Sarah Butad Janine Solitario

asabay ng pagdiriwang ng pandaigdigang araw ng paggawa, nagsagawa ng kilos-protesta ang Kilusang Mayo Uno (KMU) kasama ng iba’t-ibang progresibong organisasyon noong Mayo 1 upang ipanawagan ang pagtataas ng pambansang minimum na sahod na PhP 750 kada araw sa pribado at PhP 16,000 kada buwan para sa pampublikong sektor at pagtigil sa tumtinding kontraktwalisasyon sa bansa. Ayon sa IBON Foundation, ang patuloy na panggigipit sa sahod ng mga manggagawa ang isa sa mga pinakamalaking dahilan kung bakit hindi na nararamdaman ng mga Pilipino ang pag-unlad. Sa nakalipas na 24 na taon, ang administrasyong BS Aquino ang may pinakamababang taas pasahod dahil sa PhP 77 lamang ang itinaas na sahod ng mga manggagawa. Dagdag pa nito, umabot na sa 70% hanggang 90% ang mga manggagawang kontraktwal sa ilalim ng rehimen. Sektoral na Kalagayan “Pangunahing inaatake ng mga neoliberal na polisisya ang sahod ng mga manggagawa dahil sa regionalization, kung saan magkakaiba pa ang sahod sa bawat rehiyon sa Pilipinas.” Ayon kay Misty Lorin, Deputy Secretary General ng Gabriela Women’s Party. Binigyang linaw niya na hindi totoo na sa ibang rehiyon ay mas mura ang bilihin, bagkus ay mas mataas pa kaysa sa Metro Manila kaya hindi sapat na magkakaiba ang sahod ng mga manggagawa sa bawat rehiyon.

Binigyang

diin

Jerome Adonis, Secretary General ng Kilusang Mayo Uno (KMU) ang malaking diperensiya ng kasalukuyang minimum na sahod kumpara sa PhP 1090 na cost of living allowance (COLA) na ayon sa itinakda ng UNESCO. “Halimbawa sa National Capital Region (NCR), 667 ang diperensiya (sa COLA),” paliwanag niya. Ayon sa tala ng National Wages and Productivity Commission noong Oktubre 2014, lubhang magkaiba ang sahod sa ibang mga rehiyon at hindi umanong nakatutugon sa COLA (e.g PhP 213 hanggang Php 253 ang minimum wage rate sa Region I at PhP 219 hanggang PhP 255 sa Region II).

Ayon kay Fernando Hicap, dating kinatawan ng Anakpawis Partylist, maliban sa malawakang kawalan ng trabaho sa bansa, epekto rin ng mga neoliberal na polisiya ang pag-usbong ng industriyang Business Process Outsourcing (BPO) tulad ng call center. “Sa Pilipinas sila nagtatayo ng mga BPO dahil mas mababa ang sahod ng mga manggagawa,” pahayag niya. Ang natatanggap na sahod ng mga manggagawa ng BPO ay mahigit PhP 15,000 lamang kada buwan kumpara sa PhP 75,000 na panimulang sweldo sa mga call center agents sa US. Lumalalang Kontraktwalisasyon “Kapag kontraktwal ka, bukod sa hindi ka nakatatanggap ng sapat na sahod, madali ka pang matanggal sa trabaho,” paliwanag ni Adonis. Dagdag pa niya, naging lehitimo ang kontraktwalisasyon sa pamamagitan ng Department Order 18A-series of 2011 kung saan regular ang

mga manggagawa sa ahensiya ngunit hindi sa kompanya. Porma itong ‘multiple subcontracting’ na mas talamak sa sector ng konstruksyon kung saan maaaring magkaroon ng kontrata sa isa o higit pang ahensiya ang kompanya at manggagawa. Dahil dito, walang pananagutan ang kompanya sa mga manggagawa sa anumang magiging kalagayan nila sa trabaho. “Napakahalaga ng may Unyon sa pagawaan. Dito ka makakakuha ng pagtaas ng sweldo, dagdag benepisyo, hindi ka basta-basta matatanggal (sa trabaho) ng walang dahilan. Higit sa lahat, nagkakaroon ng kinatawan ang mga manggagawa laban sa kapitalista,” Pahayag ni Gloria Bongon, tagapangulo ng Bluestar Manufacturing Workers’Labor Union. Binatikos rin ng mga manggagawa ang kawalan ng karapatang mag-unyon dulot ng kontraktwalisasyon. Ayon sa pahayag ni Della Reyes, dating manggagawa sa pagawaan ng isang plastic ware, binantaan siya na ipapakulong at tatanggalin sa trabaho ang mga sasama sa kanya sa pag-uunyon. Hiling para sa susunod na pangulo Patuloy ang mga kilos-protesta ng mga progresibong organisasyon sa pangunguna ng KMU upang iparating ang mga panawagan sa susunod na administrasyon. “Hinahamon namin si president-elect Rodrigo Duterte na ibasura ang kontraktwalisasyon, ipatupad ang pambansang minimum na sahod at ipaglaban ang pambansang industriyalisasyon,” pahayag ni Adonis.

ISC cites new BOE in JTS ‘16

John Thimoty Romero

n the advancement of their services as campus journalists, The Torch Publications named the new roster of the Board of Editors (BOE) in its annual Journalism Training Seminar (JTS) last April 25-29 held at Villa Lutino Resort, South Spring Villa, Brgy. Bucal, Calamba, Laguna with the theme “Stand for an Inked Expression: The role of the Campus Press in the 2016 National Election.” The training seminar provided a series of lectures-workshops on different forms and styles of effective writing. There were also discussions on local and national situations led by different guest speakers to heighten their socio-political awareness essential for being campus journalists. After sets of examinations and interviews, the new BOE was selected through the Independent Screening Committee’s (ISC) evaluation and assessment. The ISC was composed of an alumnus of The Torch, a faculty representative and a media practitioner in lieu with Article VIII Section 2 of The Torch Publications’ constitution, The List of Editors: Editor-in-Chief: John Thimoty A. Romero IV-2 Bachelor of Secondary Education Major in English Associate Editor in Filipino: John Reinz Mariano IV-9 Bachelor of Secondary Education Major in History Associate Editor in English: Maria Theresa N. Morta III-3 Bachelor in English Education Managing Editor: Kaye Ann I. Oteyza III-3 Bachelor in Filipino Education

Assistant Managing Editor: Andrea P. Dasoy III-15 Bachelor of Science with Specialization in teaching Biology News Editor: Jimnoel C. Quijano II-24 Bachelor of Science with Specialization in teaching Physics Features Editor: Airalyn Gara II-5 Bachelor in Filipino Education Literary Editor: Cedric T. Bermiso III-4 Bachelor in Filipino Education Research Editor: Louriel M. Danseco II-14 Bachelor of Mathematics Education

BALITA

PEBO recognizes new roster of university officials Lexter Castro Pearl Diane Centeño

PEBO recognizes new roster of university officials With the annual evaluation of university officials, President Esther B. Ogena recognizes new roster of re-assigned officials to head university colleges, offices, faculties, and institutes. The officials underwent examination through the by a Selection Committee (SC) composed of the four (4) university– Vice Presidents (VP): Dr. Maria Antoinette C. Monteallegre, VP for Academics; Dr. Wilma S. Reyes, VP for Research, Planning & Quality Assurance;

Dr. Felicia I. Yeban, VP for Finance and Administration; and Dr. Rosemarievic V. Diaz, VP for University Relations & Advancement, together with the Faculty Union President. The selection had series of assessment consists of three phases. First, the evaluation of incumbent university officials, followed by the naming of officials who will be re-designated to their positions or re-assigned to perform new tasks, and the selection of officials for the vacant positions. The nine re-assigned officials together with incumbents completed the line up.

Dr. Leticia V. Catris – Dean of the College of Flexible Learning (CFLEX) and ePNU

Jr. – Director, Community Partnership and Extension Office (CPEO)

Prof. Rita B. Ruscoe – Officer-In-Charge of the College for Teacher Development (CTD)

Dr. Rabin R. Rabe – Director of the Institute of Knowledge Management (IKM)

Dr. Celia M. Ilanan – Associate Dean, Faculty of Education Sciences (FES) Dr. Rowena D. Sabate – Director, Alumni Relations and Service Office (ARSO) Prof. Genelita S. Garcia – Director, Campus Development Office (CDO) Prof.

SerafinA.Arviola,

Dr. Krizna Rei M. Palces – Director, Linkages and International Office (LIO) Mr. Roxan C. Ormita – OIC of Management Information System Office (MISO) Meanwhile, Dr. Marites C. Geronimo replaces Dr. Edgardo S. Villasenor as the new Executive Director and Provost of PNU South Luzon (PNUSL) due to his

post-doctoral scholarship grant under the PNU Faculty Development Program (FDP) together with Dr. Roel V. Avila, Dean for Academics, and Dr. Rodante P. Avila, Director for Finance and Administration of PNUSL. Also upon the recommendation of the SC, Prof. Bert J. Tuga triumphs as the new Executive Director and Provost of PNU Visayas while Dr. Agnes S. Reyes as the new PNUSL Dean for Academics. However, the position for Director of Finance and Administration in PNUSL is still subject for selection process.

3 sa 16 accredited ICUCOs, walang opisina

Yhunie Carbajal

indi magkakaroon ng opisyal na opisina sa Students Center Building ang 3 sa 16 na pumasang Interest Clubs and University Chapter Organization (ICUCOs) sa accreditation at reaccreditation (i. e. Bread Society, Creative Educators’ Society (CREEDS) at Advocare) na inupuan ng PNU- Student Government (SG) at Office of the Student Affairs and Student Services (OSASS) noong Mayo 18- 30. 18 organisasyon ang nagsumite ng aplikasyon para sa accreditation at reaccreditation ngayong taong pampanuruan. Nanatili sa dalawa ang criterea: 50% para sa mga ipinasang requirements at 50% sa panayam.

Binuo

nina

Victor

Dominic C. Calderon, (Pangulong, PNU SG) Bryan Lim Corpus, (Ikalawang PanguloInternal) Marilen Baje, (Organizations and Student Information Committee (OSIC) Chairperson, PNU SG) John Alvin Perdigon, (Speaker of the House, PNU SG Legislative Body) Kiel de Guzman, (OSIC Chairperson ng PNU SG- Legislative Body) Renier Rovillos, (General Covernor) Gabriel Alfonso Araneta at John Ervin Alejo, (OSIC members) at ang mga Student Activities Coordinator mula sa OSASS na sina Prop. Mark Zabala at Prop.Merimee Siena ang mga umupo bilang panelista ng accreditation. Sa unang inilabas na resulta kinaumagahan noong May 31, 13 organisasyon lamang ang accredited at reaccredited kahit na 16 ang nakakuha ng pasadong marka. Marami ang nalito sa inilabas na resulta ukol

sa 3 huling organisasyon na hindi mapaglalaanan ng opisina, kaya inanunsyo kinagabihan na ang Advocare, Bread Society at CREEDS ay kabilang na sa mga accredited at reaccredited organizations. Dahilan ng OSASS at SG, ang tatlong nabanggit na organisasyon ay hindi magkakaroon ng opisyal na opisina dahil 13 opisina lang ang nakalaan para sa ICUCOs sa Student Center Building. Nilinaw nakikilalanin pa rin ang mga lehitimo nitong pribilehiyo kabilang ang pagkilala bilang opisyal na organisasyon at ang pagsasagawa ng mga programa sa loob ng pamantasan. Lima ang bagong organisasyonsa 16 nanakapasa ( i. e. Every Nation Campus, Kristyanong Kabataan para sa Bayan, Bread Society, Advocare, at CREEDS).

Nasa talahanayan ang mga accredited at reaccredited na ICUCOs:

Rank

Organisasyon

1 GABRIELA Youth PNU 2 The Thespian Society 3 ACT Education Students 4 Anakbayan 5 Every Nation Campus 6 Mountaineering Club 7 College Y Club 8 Student Catholic Action 9 PNU Nami 10 Student Volunteer’s Organization 11 Annyeong PNU HanMunSa 12 Kristiyanong Kabataan para sa Bayan 13 Christian Brotherhood International 14 BREAD Society 15 Advocare 16 Creative Educators’ Society

Puntos 92.19 92.10 91.82 91.67 88.51 87.95 87.53 85.16 85.04 83.99 83.93 82.74 82.64 81.19 80.98 75.13

Pinagkunan: PNU-SG Legislative Body

12 KULTURA Hellooooo there PhiAndYouOnes! Pati na rin sa mga bongga sa umaga, haggard sa gabi na freshiesxz May pacomeback pa ang never ending and always trending, Ka Bute. I’m sure namiss ninyo ang beauty ko at ang mga not-so-lucky creatures on top of my list. Jeskelerd, summer na summer umeentrada ang mga beshy mong wit-it-it nang nawalan ganang umeskena. At dahil tapos na ang mga #VitaminSea #BeachPlease #TeamBahay ninyo, heto na ang mga pabuena manong chikaaaa!!! If I know, maraming mga hidden agenda na witit pang knows nga mga beloved ishtudents ni Inang P. Ayoko nang magpatumpiktumpik pa, heto na ang nakakastress na mga chakadoll, at jupangpang system inside our beloved Inang P. Brace yourselves ditey sa mga nilalang na pa-P kay Inang P as in pa-pansin. Lezgeriron mga beshyyy! #Opiserye Ako lang ba? O nakakalurkey talaga ang mga warlang ishtudent leaders na nagmemeeting at always nauuwi sa high-pitch conversations inside their jutay na office. Well well caramel, superduperultramega-stress ang ginigivenchy niyo sa mga ishtudents. Wit-it pa man nag-start ang Academic Year,

dami na agad chika. Tapos na ang that-thing-called election and yet there’s still a faction? Move on na mga beh, eto na ang real world.

two ha-Gardo Versoza years, may i-ooffer naman daw na

And tell me kung sino ang hindi nalurkeyy sa Officeseryeng parinigan sa FB ng mga newly eleklek-ted officers. Dyuskooo, di naman sa waley ng freedom of speech. Try niyo ring i-pull ang string to stop your tactless attitude, or else baka nga makalunok ng preno. Yung tataa? Idol niyo ba si Dutertard. Tama na ang pagpapafeed sa emotions. Siguro naman keriboomboom naman sa office ayusin at di na ibrobroadcast pa. Like duh! Sa dinami-rami ng problema ni Inang P, dadagdag pa kayo! Grow up. #Ka-YebanganPartylist! Let us give a round of applause to the hall of famer ng Pitik B. Heto na siya, the major kontrabida na trying hard tibagin ang makabayan blood ng mga ishtudents. Bumira na naman ang mashondang bubog na nilamon na ng hatred sa mga ishtudents na willing to fight for their rights! Pak! Kakaibabe lang naman itong si Lulu, kinukwestiyon ang mga OBTEC junakis sa freedom to oppose against the curriculum, kesyo after

straight ng

Masters patternization in the very tiring curriculum here, there and everywhere especially sa mga OBTEC junakis pero at the end of the day, sila lang naman ay for cheapanggang export na wit-it naman talagang havey ang andang napupunta sa every Filipino family (huehue). But wait, there’s mooooore! Ang say ng makyonget na daot na itey. Kung wit-it naman daw keri ng OBTEC junakis na magsurvive, tsupi na lang daw sa piling ni Inang P. Are you out of your jutay mind? How rude of you naman. If you are daring, HOW DARE YOU?! Che.

ang server. Dios mio Marimar! Nakakalurkey, tinubuan na ng buhok si Noynoy, waiting pa rin ang mga junakis ni Inang P sa pag-aayos ng server. Calling the attention ng mga sea urchin at fungus sa likod ng isyung itey, learn from the past and never ever do that again kung hindi, imbyerna galore ang aabutin niyo sa mga junakis ni Inang P. Hmmm, kayo rin. Pwe!

#MISmanaged

#ChangeIsComing Alam ko namang knows n’yo na ang CHANGE na mangyayari inside our Inang P. Yes, you read it right. CHANGE! As in superduperultramegang pagbabago especially in our facilities. I know shocking ang mga kumpuni here, kumpuni there ng mga manong sa gilid gilid ni Inang P. At cryola much ang ate/ kuya niyo pag na DEMO-lissssh na ang balurva ng mga istudents very soon. I’m sure mamimiss n’yo ang mga kpop songs, mga acting rehearsals at pag-eenjoy sa mga upuan dinonate ng Chippy (this is a free advertisement. Char!).

Umarangkada na naman ang nakakaloka ever na PWE(!)BBS system na itey. Can you ever imagine na sa period ng enlistment nila, cryola ng bonggacious ang mga ishtudents dahil down ang server nila. Tell me, sinetch naman ba kasi ang matutuwa sa jutay na capacity to accomodate ishtudents then kapag di na keribels, down na

Surely, maiimbyerna rin ang mga ishtudent orgs kapag knows na nilang waley pang matinong relocation for them. #Lumbay. I’m sure, iba’t ibang private company ang nag-uunahan para makapagpatayo ng building and facilities. If I know, there’s a hidden agenda behind. Basta ako #nototuitionfeesincrease! Ganern!

#NCTE

Oraaaaaayt! Peymus as in FAMOUS na nga ang Inang P dahil kabikabilang TV ads and teleseryes na nagshoshoot dito. Especially during summer season. And because we are NCTE as in National Center for ‘Television Endorsment’. Parang silaw langaw na hayok sa mamasa-masang biyaya sa sobrang photogenic ng Inang P. Mapapa- “uy Mamshi sa PNU yan oh!” while watching commercials like chicken macmac-McDo. Iba na si Inang P dibuhhh? I’m sure malaki ang andang nagegetching mula doon pero hindi pa rin naiimprove ang facilities and everything. Anda moves in mysterious ways. Share share! Ayeeeern ne ngeeee! I’m sure nalurkey at nawindang kayo sa mga katakot-takot na chika at pasabog ang nagetching ninyo from the one and only, Kabs<3. Kung want niyong pitikin ang mga makyokyonget na nilalang inside Inang P. Email us. Chika mo sa’kin nang maigi at di natin sila tatantanan. Basta’t laging nanditey ang inyong mga beshy to defend your rights from the evil forces of nature! Charaught! Just call my name at magra-running man na akez towards those in need. Mwaaaaaps <3 Hermie fungea cockinea

TTP THE torch publications @thetorchpnu pnuthetorchpub@gmail.com

KULTURA

#ChangeisComing feat. Kabuterte

Hello der PhiandYouOnes!!!

Ditey na naman ang kagandahan ng ever pretty mushroamer ng beloved Inang P. Haggardo Versoza na naman ang lola mo sa mga baklushing chuckie ang mga fezlak. It’s been a long hot sizzling summer at em shoooore na may mga hangover pa kayo sa mga #BeachPlease modes niyo or sa #TeamBahay pegs but diz timeykels, may isa pang kakalerkey sa jinet na isyung in front of our feslaks, PhiAndYouOnes. Kakalerkey naman kasi ang #ChangeIsComing that is happening hindi lang sa ating beloved motherland pati ditech sa PhiAndYou. Kai-Rita Gomez pa ang mga mashoshonget na wafackels sa namesung ng Inang P. in the phyoootyur. Ghaaaaaaaad, I heyt draaaaaaags talaga like oh-ehm-gee, bisyo na yata ng mga watashi na pajirapan nang bonggacious ang beloved ishtudents of dis yuniversiteeeey. Ganitey kasi ‘yan, knows niyo ba kung jilan ang gumetching inside Inang P this year? Like oh-em-gee, tumataginting na 143 to the highest level. Take note, wiz pa nagpa-enter-then-view ang mashonda sa likod ng mahihiwagang bintana. Feels tuloy ng prettiness ko na sad aura na sa Inang P. dahil kakaunti na lang din ang beloved ishtudents of mine. Ghaaad! Kasi naman that thing called Key-tooh-twelb naman, Lupita Kashiwahara ang attitude towards sa mga pretty at fafable na mga ishtudents, pajirap as

always. Crayola to da max tuloy ang mga na-hurt kong bebe na hindi naka-enter sa beloved Inang P., dahil there’s limitzung and standard ng senior highest school, marami pa naman ang wantsung umentra sa PhiAndYou at maging guro ng baeyan. Marami sa mga inuugat na sa balurva ng ever beloved OVTEEHC ang di na kineri, so ayun the one that got away na ang peg ng atez-koyaz ko junakis. Wiz na rin si poreber ko, haaaaaaaayz. Troolaley nga naman talagang waley nang poreber, kasi naman wiz carelalooh din ang chakang mashoshonda sa mga bitterana at bitter-ano na mga ishtudents sa nakakalokang tri-messter with matching superduper-mega obra maestras na waley namang ugnay sa kanilang curses (yezung, sumpa talaga) at subjects like bonggang film trailer na wiz namang ijojoin sa amateur contest, pak na scrapbook, movie poster with matching kavhogue na pictorial, and many many

more pa mga vaklush. Mas nakakalerkey ditey ay wiz na ang table of contents ng sabjek. Nakuuu! Jojombagin ko talaga ng mga portfolio ‘yung mga chakang forevs pajirap to the ishtudents of this yuniversiteeeeey! Anek na lang kaya ang mangyayari with ever cared dignity of

the Sentrong Pambansa para sa Edu-cash-yooooong Pangguro kapag nag-take na ng LETsung. For suuure bapor, Poorita Kalaw ang atez at koyaz natin from this very nakakaimbyernang changes na waley sureetee para sa mga ishtudents, tapos jumepal din eksena ang mga echoserang froglets na mga chandeliers na bulag, pipi, at bingi lang ang aura sa mga craylalu ng mga ishtudents na feel na feel ang mga chuva ek ek ng majonget na sistema of getching knowledge. You all know naman na ang LETsung ay superduper-mega difficult ever since and what will happen na lang sa mga ishtudents sa jilalim ng OVTEEEHC! Oh, di ba kavhoooogue yun! Ngangabels ang mga bebe labs ko sa table of content ng LETsung, asabels at hopia na lang sa sa booklet at kaunting chikabels sa sa audi. Kakaunti lang ang mame-make na fyutyur mga guro ng baeyan and to the lowest level naman ang chance ni Mama P. to make it to the top of the world, este top sa LETsung pala. Very wrong yun sa legacy ni Mama P. Haaaaaaaaaaay, I’m so

sad na tuloy! Career na career naman ang beloved ishtudents of Inang P. na gumorabels sa mga klashrums para makagetching ng knowledge so sana namern magkahustisya ang teaching from holy curriculoam. And with the newly entrada ishtudents sa Inang P., welcome kayes ditetch sa ating ever loved PhiAndYou. Sa mga chandeliers naman na very chaka, lend us your precious ears naman para magetching niyo rin ang craylalu ng mga ishtudents. Like oh-em-gee, they are steak burgers este stakeholders din sila ng ating yuniversiteeeeeey. Ayern na nga mga vaklush, that’s all muna sa mga nakalap kong kaechosan ng mga kaimbyernang chakabels that keeps ruining the ishtudents rights. So you better be careful sa susunod dahil for surelaley hindi ko kayes tatantanan with your kakalerkey na mga pakana inside Inang P. Osya, gorabelsung muna akes to check out ko pa ang maraming Bruhilda Koronel here inside the yuniversiteeeey! Naha-haggard na naman ang kagandahan ko sa mga mashoshonget na kemeng chandeliers na ito. Isumbong ko kayo kay fafa dooterteh, eh papaobos ko kayo! Mabuti na lang at marami akong aura to help me through all this. Babuuuuuuush! Hermie fungea cockinea

14 PANITIKAN

First Period Cedric Bermiso

Combo 1 Champorado Congee Lomi Pancit Bihon

15 20 15 20

Combo 2 20 w/ bread 25 w/ egg 20 w/ juice 20 w/ juice

Combo 3 25 w/ puto 30 w/ egg & bottled water 25 w/ bread & juice 25 w/ bread & juice

Matapos maipaskil ang mga pinaglaruang pangalan ng iba’t ibang combo at ang presyo, mapunasan ang mahabang lamesa, masigurong malamig ang inumin at mapatay ang kalang pinag-initan ng tirang lomi kahapon, wala nang gagawin si Nanay Tessie kundi maghintay ng bibili at tumunganga. Sa sipag ni Tessie, maaga at kung minsan, inuumaga na siya sa pagtapos ng kung ano-anong gawain sa bahay at maging sa pagtitinda. Maaga siyang gigising upang makaiwas sa traffic sa Espana at maaga ring makarating sa binabantayang tindahan sa isang Pamantasan sa kahabaan ng Taft. Maaga niyang matatapos ang maghahanda ng mga kagamitan at paninda na kailangan pa niyang kunin sa bahay ng amo sa isang apartment sa San Marcelino, may kalayuan ng kaunti kung tutuusin. Maaga siyang makapagtitinda tulad ng gusto ng kaniyang amo. Ang hindi lang maaari ay ang maagang pag-uwi at maagang pagsara. “Hannga’t may estudyante ka pang nakikita, hindi pwedeng magsara.” na bilin lagi ng kaniyang amo. “Naaaaaay! Ghadmorniyeng!” sigaw ng bading na estudyanteng papalapit. Ganito ang nagtataboy sa kaniyang bagot at natitirang antok. “Gandang umaga din. Ganda mo ngayon, a?” Bola niya. Bumuga muna ng mahinhing tawa tapos, “Kaloka ka, nay, bibili pa rin naman ako kahit di mo sabihin yun.” Napatawa rin si Tessie na sinundan ng pagtakal niya ng champorado. Lumilipad at humahalo sa hangin ang mainit na usok pero di dama ng palad niya ang paso. Kalahating dekada sa pagtitinda nito, kakasanayan mo na lang init at ang iba pang bagay.

“Why so early naman, mother Tessie?”

“Bawal malate. Masungit ang first class.” biro ni Tessie habang nagpupunas ng pumatak na Champorado. “Nakooo, yung amin din! Winawarla kami everyday!” sabay bukas ng malaking pamaypay at kampay ng braso. “Isipin mo lang lagi, makakatapos ka rin. Kaya mo yan.” Ngiti at sinagot naman ng ngiti.”Kayo din mother, matatapos niyo rin yan.” Hawak sa palad at isang beso. “Sa biyernes, sahod ko, libre ko na ang meryenda mo.” “Nako mother! 200 ka na lang kada araw, manlilibre ka pa? Ako na manlilibre sayo sa biyernes!” Tawa ulit ng malakas sabay ngiti. Nginitian niya ang estudyante habang nagpapaypay na palayo. Muli ulit siyang tumunganga at naghintay ng bibili. Tumingin sa malayo, sa loob-loob niya, kung hindi lang talaga sana siya maagang huminto.

BREAKTIME Kaye-Ann Oteyza

Halos araw-araw, kailangang bumangon ni Elsa ng alas-kwatro nang umaga upang bunuin ang alas-singko-trenta hanggang alas nuebe ng gabing trabaho sa pamantasan. Halos araw-araw ding 3-in-1 coffee lang ang nagpapainit at pumupuno sa kaniyang sikmura sa malalamig niyang umaga sa ganitong panahon ng tag-ulan. Hindi man siya ang may hawak ng susi ng tarangkahan, ‘sing aga niyang pumasok ang kung sinomang nagbubukas nito. Maaga niyang sasalubungin ang taas noong rebulto ng ina at bata. Puros malayo ang tanaw na mukhang sa kinabukasan ang tingin. Sa tagal niya sa sahurang serbisyo, nagawa na niyang maging kaibigan ang iba’t ibang mukha ng mga estudyante. Higit niya ngang pinagmalaki noong minsang nagtapos nang may karangalan ang babaeng madalas magreview sa ilalim ng hagdan malapit sa palikurang minsan niyang natokahan. Maging ang grupo ng kalalakihang nahuli niyang sumubok manigarilyo sa banyo; tanda pa niya ang isa na halos naising bumalik sa CR nang simulan nang sermonan. At ang magkapatid na nakilala na niya bilang laman ng mga kung ano-anong aksyon kontra sa mga programang talo raw ang mga estudyante. “Bakit ba kayo sali nang sali dyan? Kung irebyu niyo na lang kaya yung oras niyo?” Tanong at bilin niya minsan sa magkapatid. Katwiran nila, “wala na kaming magiging oras sa pagrerebyu kung matuloy itong taas matrikula ate Elsa.” sabay ngiti. Naabot niya ang punto ng bata. Hindi takot ang nabakas niya sa magkapatid. Suot nila ang mga matang may paninindigan at pagtayo sa makatwiran. Nagpatuloy ang daloy ng mga alaala sa kaniyang gunita. Patas na nginingitian niya ang lahat ng mga naiisip. Para bang lahat ng matatamis na alaala ay naisalansan na niya, handang mabalikan sakaling naisin ni Elsa. Lahat ng alaala sa walong taon sa pamantasan. Saradong sampu kung isasama sa bilang ang taon niya rito bilang estudyante sana’y guro na sa Matematika. May kumulog sa kaniyang sikmura habang nasa kalagitnaan na ng pag-mop ng niyayagit na sahig ng correidor. Ngumagawa na ang kaniyang tiyan. Tinuro ng digital clock ng pamantasan ang oras, minos-kinse para mag alas-dose. Labinlimang minuto na lang, sa isip-isip niya. Pagpihit niya mula sa pagtingin ng oras, nagbanta ang poster ng isang opisina, “No Noon Break.” Kinapa niya ang bulsa at bago bumalik ang hawak sa mop, humimas muna sa tiyan, bumulong ng panalangin at pinagpatuloy ang pag-mop.

DISMISSAL Jules Angelica Marcelo

Maaga nag-ensayo si Gwen para sa ika-apat niyang linggo. Hindi pa man din nagsisimula ang main event, maraming tao na ang naka-abang sa labas. Namumutla ang kanyang mukha marahil sa sinumang pagod sa loob ng isang buwang pag-eensayo o dahil sa pinaghalong sangkap ng takot at kaba. Sa sensyas ng kanyang coach, nauna nang pumasok sa ringside si Gwen. Hindi gaya nang unang linggo, wala nang briefing na naganap. Habang hinahanda ng cornerman ang mga kagamitan para sa inaabangang laban, wala ng ibang ginawa si Gwen kundi umupo at magpakondisyon. Pagkalipas ng ilang sandali, dumating na si Bossing kaya mas lalo na siyang kinabahan. Kasabay ng malalalim niyang paghinga ang yanig ng mabibigat na pares ng paa na nag-uunahang makalapit sa kanya.

Simula na ng laban.

Umpisa pa lang, nakatikim na agad si Gwen ng mga mapaminsalang tira. Binasag ang kaniyang depensa ng mga "Ate colored po.", "Long po dapat." at "pakibilis naman." May ilang mga below the belt pang "Tatangatanga ka naman!" at "Binabayaran ka rito!" Low blow man ang tirang ibinabato sa kanya, hindi siya nagpatinag. Sa isip-isip niya, hindi pwedeng madismaya si Bossing. Handa kang harapin lahat ng mga mabibigat na birada wag lang makitang hinagagis na sa arena ang puting twalya. Tumunog ang bell. Tubig lang at sandaling pahinga. Matapos, nagbilang ng barya para magpa-photocopy ng mga chapter ng librong hindi magawang mabili. Tuloy ang laban. Handa ka na ulit harapin lahat ng mapanirang bigwas ng mga kapwa estudyante, guro't empleyado na kaniig mo araw-araw sa sarili mong laban. Papasok na siya ng ring suot ang mga matang handang handa sa laban ngunit mukhang hindi na siya ang kalahok. Nakahalik na sa sahig ng arena ang puting twalya. Naitanghal na ang kampyon. Natalo siya sa laban pero nanalo si Bossing.

KULTURA

T O SPERENCE THE

DIFF WHERE Art THOU?

UECALAP'16

Hilig mo ba ang pagsulat ng balita, lathalain, literari at isports? Eh ang bonggangbonggang paglikha ng mga sining? Winner ba ang pag-anggulo mo sa pagkuha ng litrato? Mapapa-‘I want you’ ba ang PhiAndYouOnes sa ganda ng lay-out mo? H’wag nang magpatumpik-tumpik pa! Kumuha na ng Qualifying Examination for Correspondents, Artists, Lay-out Artists and Photojournalists (QUECALAP) ng The Torch Publications. Magtungo lamang sa Office 22, 2/F Student Center Building mula Hunyo 20-24, sa ganap na ika-8 ng umaga hanggang ika-6 ng gabi.

Sama-sama tayong magtinta ng pluma at magsilbi sa masa!

Research Team

TOWARDS AN EXTINCT RACE OF

eing known as the National Center for Teacher Education (NCTE), Philippine Normal University (PNU) is undoubtedly expected to produce innovative and equipped future teachers. However, the lack of experts in the university finds no guarantee. The administration nonetheless sought the InterCampus Faculty Program (ICVFPP) as refuge from the insufficiency. The program, according to PNU President Ester B. Ogena, is purposed to address the shortage in teaching staff. However, only the honor as NCTE is maintained while the obvious lacking in the university’s teaching personnel is far from the context of the program. Selection of qualified visiting faculty To be part of this program a visiting faculty is a regular faculty considered as specialists in a particular field. The Executive Director and Provost of the Host Campus which will avail the services of a visiting faculty shall write a letter of request addressed to the Vice President of Academics (VPA) regarding courses requiring one. Upon approval, the VPA shall identify a faculty who is recommended by the faculty Associate Dean and approved by the Dean of the Home Campus. The visiting faculty is expected to teach the assigned course inclined with the time allotment of an OutcomesBased Teaching Education Curriculum (OBTEC) course but relatively compressed. It shall cover 42 hours Face-toFace Discussion (FFD) for five consecutive days and 12 hours Flexible Learning Delivery (FLD). Then continuing the

course through the Learning Management System (LMS), while the submission of grade is through PNU Web-Based System (PWEBBS). Arranging makeup classes and submitting detailed schedule of the makeup classes are other concerns. Given the condition, it is implausible for a visiting faculty to fulfill the responsibilities and maximize time for effective teaching and learning process. Taking onto account the trimester scheme imposed in OBTEC, classes are compressed in 24 sessions within three months. Given the little time along with all the projects, performances, exams and Flexible Learning Activity (FLA) they have to face, content comprehension is doubtful. Aside from being time-pressured some professors had to attend to meetings and conferences making them miss sessions with their class. Again, the little time given for teaching focus is really impossible for both the students and the professor to equip oneself with necessary learning. Nevertheless, the host campus is expected to pay honorarium, prepare special schedule of classes affected by the program, and provide all expenses for the visiting faculty. Effects of denationalizing students Since OBTEC was implemented, which is also an effort made by PNU said to produce globally competitive students, there has been a significant removal and modification of the courses offered in the university. The students offered under the curriculum focuses more on global trends and

issues, while the course on History is no longer offered. ASEAN Society and Culture and Contemporary World promotes denationalization on students through the idea of globalization and being more open to world markets. Consequently, the local values, culture and traditions are given less light resulting to a gratifying stance towards foreign dominance that lames the country’s independence in terms of socio-economic determination. On providing quality education For the reason that PNU-Manila will be the sole provider of visiting faculties, it has to let some of their teaching personnel to pursue doctoral degree that focuses on specialized courses. It is, therefore, inevitable for PNU-Manila to hire part-time professors, all for the sake of sustaining the competence of its faculty. Moreover, it divorces from the university’s principled pedagogy—Truth, Excellence and Service. Given this, the university should not be ought to stomach the contractualized state of its teachers, for as NCTE it serves pedestalic to national influence. The furtherment of ICVFP will cripple the university’s colossal implications to the teaching force, and thus bandwagons to the rotten culture of dishonouring the teaching force. It is an imperative for a nationalistic, scientific and mass-oriented education to incline itself to the practice of clean employment tandemed with the sustenance of the university’s wide roster of expertise and competency.

PEDAGOGICAL EXPERTISE