ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ 10 ΧΡΟΝΙΑ THE WORLD OFFROAD
Όταν κάναμε το γύρο του κόσμου Δέκα χρόνια πέρασαν από το ξεκίνημα του TheWorldOffroad, της μεγαλύτερης αποστολής περιπέτειας που διοργάνωσε ποτέ περιοδικό αυτοκινήτου οπουδήποτε στον κόσμο. ΑΚΗΣ ΤΕΜΠΕΡΙΔΗΣ
104 I www.4troxoi.gr
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2017
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2017
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΝΕΤΟΥ, Α.Τ.
www.4troxoi.gr
I 105
ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ
Thank you, Mandela!
10 ΧΡΟΝΙΑ THE WORLD OFFROAD Κατ’ αρχάς -και επιτρέψτε μου το πρώτο πρόσωπο-, χρωστώ ένα μεγάλο ευχαριστώ σε αυτό το περιοδικό. Αν δεν ήταν οι 4ΤΡΟΧΟΙ και οι άνθρωποί τους, το όνειρο να κάνουμε το γύρο του κόσμου πιθανότατα να είχε μείνει όνειρο. Ήταν 25 Απριλίου 2007 όταν ξεκινούσαμε από την Ελλάδα με τον «Καρίμπου», το πράσινο Land Rover Discovery3 της αποστολής, έπειτα από μια περίοδο προετοιμασίας ενάμιση χρόνου. Μία εβδομάδα αργότερα, βρισκόμασταν σε αφρικανικό έδαφος, κατευθυνόμενοι προς το Ντακάρ. Ήμασταν εξοπλισμένοι με την τελευταία λέξη της τεχνολογίας, λάπτοπ, φωτογραφικές μηχανές και δορυφορικά συστήματα, αλλά πάνω απ’ όλα με εφηβικό ενθουσιασμό και περίσσιο θάρρος, για να μην πούμε θράσος. Κανένας στην Ελλάδα δεν είχε επιχειρήσει μέχρι τότε να κάνει το γύρο του κόσμου με αυτοκίνητο, και το εγχείρημα φάνταζε φιλόδοξο, αν όχι θεότρελο. Τρία χρόνια και 82 ημέρες αργότερα, επιστρέψαμε στην Ελλάδα. Στις 12 Σεπτεμβρίου 2010, συγκεκριμένα, όταν δηλαδή ετοιμαζόταν το επετειακό τεύχος για τα σαράντα χρόνια του περιοδικού. Σώοι και αβλαβείς ύστερα από 170.000 χιλιόμετρα σε 67 χώρες και στις πέντε ηπείρους, και με αξέχαστες εμπειρίες στις αποσκευές μας. Ανάμεσά τους ένας σπασμένος κινητήρας στη Σουμάτρα και ένα ανατριχιαστικό ατύχημα στο Μισισιπή.
Περιπέτεια ζωής
«Σε χρειαζόμαστε πίσω, “μαύρε”, αλλά και πάλι θα είμαστε δίπλα σου», ήταν τα λόγια του Στράτη Χατζηπαναγιώτου, όσο ο Καββαθάς παρατηρούσε με μισό βλέμμα μειδιάματος (“σιγά μην το κάνεις...”) και άλλο μισό αυτονόητης, όσο και καλοπροαίρετης ζήλειας. Το θέμα είναι ότι και οι δύο -με τον τρόπο του ο καθένας- στήριξαν μια ιδέα στην οποία κανείς δεν πίστευε τότε.»
[MAΪΟΣ 2007]
Μαροκινά μπλουζ
«Η ημέρα αυτή ξεκίνησε όπως όλες οι προηγούμενες. Είχαμε μερικές δουλειές στην Αθήνα... όμως, ό,τι κι αν γινόταν, στις 18:30 έπρεπε να είμαστε στην Πάτρα. Πόσες φορές, αλήθεια, έχουμε κάνει τα ίδια; Κι όμως, αυτήν τη φορά η όλη διαδικασία ήταν αγχωτική. Η συγκεκριμένη μέρα, βλέπετε, ήταν η 25η Απριλίου 2007, και εμείς ξεκινούσαμε για το γύρο του κόσμου.»
[ΙΟΥΝΙΟΣ 2007]
Mama Africa
«Η φωνή του ιμάμη μάς κοίμιζε κάθε βράδυ από τη Σενεγάλη μέχρι το νότιο Καμερούν. Δυστυχώς κοιμίζει και τους κατοίκους, που προτιμούν να προσεύχονται πέντε φορές τη μέρα, παρά να πάρουν τη ζωή στα χέρια τους.»
[ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2007]
«Διότι, παρά το AIDS, την ανεργία και την εγκληματικότητα του σήμερα, η Νότια Αφρική δίνει μαθήματα ανθρωπιάς και ελπίδας σε όλους μας, λευκούς και μαύρους, φτωχούς και πλούσιους, Αφρικανούς και μη.»
[ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2007]
Σαφάρι Ράλλυ!
«Όσο κι αν είναι δύσκολο να εκτιμήσεις ανθρώπους που απαρνούνται κάθε ίχνος πολιτισμού, παίρνεις μαθήματα από την επαφή μαζί τους. Το σημαντικότερο για εμάς τους Δυτικούς; Η απλότητα της ζωής. Όσο λιγότερα έχεις, τόσο λιγότερα τα προβλήματα. Και οι Χατζάμπε τα πηγαίνουν μια χαρά με τους εαυτούς τους, επιμένοντας να ζουν στην προϊστορική τους παρένθεση.»
Μεσανατολικό
[ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2008]
«Οι Αιγύπτιοι είναι ιδιάζουσα περίπτωση. Δε λογαριάζουν προτεραιότητες, βγαίνουν αναιδώς μπροστά σου στις διασταυρώσεις, αψηφούν μονοδρόμους και Stop, στρίβουν αριστερά από τη δεξιά λωρίδα, ενώ μάλλον έχουν αχρωματοψία, αν κρίνουμε από το ότι στο Κάιρο οι περισσότεροι σηματοδότες έχουν καταργηθεί.»
[ΜΑΡΤΙΟΣ 2008]
Making of
«Ενώ όλοι πιστεύουν ότι η επόμενη διαδρομή είναι χαραγμένη από πριν πάνω σε χάρτες και GPS, εσύ ακολουθείς μόνο το ένστικτο. Και όσο εθίζεσαι από την πρωτόγνωρη αυτήν εμπειρία, τόσο κινδυνεύεις από υπερβολική δόση εμπειριών και εικόνων.»
[ΜΑΪΟΣ 2008]
Καλώς ήλθατε
«Θέλουν να μας φωτογραφίσουν με τα κινητά, να μάθουν για εμάς, την Ελλάδα και τη Δύση, για το πώς βλέπουμε το Ιράν. Από τότε οι προσκλήσεις σε σπίτια άρχισαν να πέφτουν βροχή. Ξέραμε ότι οι Ιρανοί είναι φιλόξενος λαός, αλλά αυτά που ζούμε τις επόμενες ημέρες δεν τα περιμέναμε.»
[ΙΟΥΛΙΟΣ 2008]
106 I www.4troxoi.gr
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2017
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2017
www.4troxoi.gr
I 107
ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ 10 ΧΡΟΝΙΑ THE WORLD OFFROAD
Insallah
«Στην αρχή δεν καταλαβαίνεις τι είναι αυτό που σε ενοχλεί στο Πακιστάν. Στην πορεία συνειδητοποιείς το γιατί, και αναρωτιέσαι: πού πήγαν οι γυναίκες;»
[ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2008]
Shanti India
«“Μπιπ-μπιπ, μπιπ, μπιιπ, μπιιιιιιπ”, είναι το εκνευριστικό σάουντρακ της χώρας, ικανό να σε στείλει στο φρενοκομείο. “Σκάστεεεεεεε” ήθελα να φωνάξω, για να μην κατέβω και δείρω κάποιον, έτσι όπως οδηγούν! Η Βούλα με συγκρατούσε: “Αυτοί έτσι είναι. Και είναι 1 δισ.! Εσύ θα τους αλλάξεις;”. Αυτό ήταν το πρώτο μάθημα στην Ινδία. Τα πάντα πρέπει να τα αντιμετωπίζεις παθητικά, όπως ο Μαχάτμα Γκάντι.»
[ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2008]
Το δικό μας τσουνάμι
Apocalypse now
«Πεντακόσιες ημέρες ταξιδιού κλείσαμε στο Χουέ του Βιετνάμ, και φαίνονται πιο πολλές από μέσα, πιστέψτε με! Μάλλον επειδή η καθεμία είναι διαφορετική. Πώς νιώθεις έπειτα από τέτοιο διάστημα στο δρόμο; Σαν τσιγγάνος. Αυτή είναι η ζωή σου, και θέλεις να είναι πάντα έτσι.»
«Ένα ανατριχιαστικό “γκρρράου” ακούγεται από τον κινητήρα, και το αυτοκίνητο φρενάρει! Τα λαμπάκια ανάβουν στα όργανα, ενώ τα πόδια μου κόβονται από την αδρεναλίνη. Βάζω νεκρά και κάνω στην άκρη. Κάτι πολύ κακό έχει συμβεί...»
[ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2009]
Επτά χρόνια έχουν περάσει από την επιστροφή μας, κι όμως νιώθουμε σαν να μην έχουμε επιστρέψει ποτέ. Δεν έχει υπάρξει μία ημέρα που το μυαλό να μη σκαλώνει σε κάποια ανάμνηση από την αποστολή. Δεν ήταν απλώς μια εκτός δρόμου περιπέτεια με στοιχεία Ράλλυ Ντακάρ ή Camel Trophy, αλλά ένα πραγματικό έπος που άλλαξε για πάντα τη ζωή μας, και τους δυο μας που συμμετείχαμε. Χίλιες εκατόν εβδομήντα εννέα ημέρες ήμασταν στο δρόμο. Επτακόσιες δεκαοκτώ νύχτες πέσαμε για ύπνο στη Maggiolina μας, τη σκηνούλα οροφής του Discovery. Δέκα μήνες γίναμε Αφρικανοί, και άλλους τόσους Ασιάτες. Μόνο στην Αυστραλία κάναμε 16.000 χιλιόμετρα. Δεκαπέντε μήνες στην Αμερική, από τον 45ο παράλληλο του Βορρά μέχρι τον 55ο παράλληλο του Νότου. Εκατόν ογδόντα ημέρες ήταν οι ημέρες ακινησίας, σε μια ακτή, μια έρημο, ένα βενζινάδικο ή κάποιο φτηνό χόστελ, για να γράψουμε τα περίπου σαράντα άρθρα που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό.
[ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2008]
108 I www.4troxoi.gr
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2017
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2017
www.4troxoi.gr
I 109
ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ 10 ΧΡΟΝΙΑ THE WORLD OFFROAD
Outback
«Μόνο μύγες επιζούν εδώ. Δεν τολμάς να βγεις από το αυτοκίνητο, και σε δευτερόλεπτα δεκάδες μαζεύονται γύρω σου. Δεν πηγαίνουν καν στο φαγητό, θέλουν εσένα! Εισχωρούν στα ρουθούνια και στ’ αυτιά, και κάθε φορά που ανοίγεις το στόμα σου, καταπίνεις δυο-τρεις. Μεταλλαγμένα όντα, η κατάρα της αυστραλιανής ερήμου...»
[ΜΑΪΟΣ 2009]
Χιούστον, έχουμε πρόβλημα!
«Η Βούλα μπαίνει και κάθεται δεξιά. Στήνομαι και περιμένω να περάσει ένα αυτοκίνητο, από τα ελάχιστα που είχαμε συναντήσει μέχρι τότε... Πλησιάζει και ξαφνικά το βλέπω να πηγαίνει πάνω στο Discovery. Μα τι κάνει ο ηλίθιος; Σηκώνω τα χέρια για να του κάνω απεγνωσμένα νόημα - δε με βλέπει φυσικά. Φρενάρει, μπλοκάρουν οι τροχοί. Ω, Θεέ μου! Δεν το πιστεύω. Καπνοί βγαίνουν από τα λάστιχα και... “γκράου!”»
Caminos de la muerte
[ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2009]
«Εμείς δίναμε τη δική μας μάχη να βγούμε από τις εσχατιές της πατρίδας τους. Πηγαίναμε σαν το σαλίγκαρο με το Discovery πληγωμένο. Κάθε λακκούβα κι ένα χτυποκάρδι. Σε κάποια φάση η βίδα ξεσφίχτηκε και, όταν προσπάθησα να τη σφίξω, έσπασε και πάλι. Και τώρα, τι;»
[ΜΑΪΟΣ 2010]
Στο τέλος του κόσμου
«Δε θα μας έλειπε τίποτα στην Ουσουάγια, αν αποφασίζαμε μια μέρα να ζήσουμε εδώ. Μήπως να το κάναμε από τώρα, ιδίως με τα καταθλιπτικά μηνύματα που λαμβάνουμε καθημερινά από Ελλάδα;»
[ΙΟΥΝΙΟΣ 2010]
Τίτλοι τέλους
«Έχουμε ζήσει σαν τσιγγάνοι του κόσμου για τρία χρόνια και βάλε, άρα λίγη σπιτική ζωή δε θα μας βλάψει. Θα τα λέμε από κοντά, λοιπόν, αλλά πάντα ταξιδιάρικα στα επόμενα τεύχη αυτού του περιοδικού, χωρίς το οποίο δε θα είχαμε φτάσει ποτέ μέχρι εδώ. Μέχρι να κυνηγήσουμε το επόμενο όνειρο, εννοείται...»_ Α. Τ.
[ΙΟΥΛΙΟΣ 2010]
110 I www.4troxoi.gr
Πάνω από διακόσιες πυκνογραμμένες σελίδες και εκατοντάδες φωτογραφίες, που ελπίζουμε να σας ταξίδεψαν και εσάς. Κάποια ανήσυχα πνεύματα, που μας συστήθηκαν αργότερα, εμπνευσμένα από τις ιστορίες που γράφτηκαν στο περιοδικό, πήραν ένα αυτοκίνητο, ένα ποδήλατο ή απλώς ένα σάκο στην πλάτη, και κίνησαν για να κάνουν το δικό τους όνειρο πραγματικότητα, το δικό τους γύρο του κόσμου. Οι ίδιες αυτές ιστορίες, οι γραμμένες ή έστω αποτυπωμένες στο σκληρό του εγκεφάλου, είναι που δε μας αφήνουν σε ησυχία. Αυτές ακριβώς δε μας επιτρέπουν να συμβιβαστούμε και να κάνουμε πίσω... Πολλοί ρωτούν γιατί δεν έχουμε γράψει ένα βιβλίο από τότε που επιστρέψαμε. Μα το έχουμε γράψει ήδη σε αυτές εδώ τις σελίδες. Πριν σας αφήσουμε να θυμηθείτε ή να διαβάσετε για πρώτη φορά μερικά αποσπάσματα από την εποχή που οι 4ΤΡΟΧΟΙ έκαναν το γύρο του κόσμου, να σας αποκαλύψουμε ότι το TheWorldOffroad II «ψήνεται» ήδη. Θα ξεκινήσει μέσα στο 2018, παρέα με ένα αυτοκινούμενο Iveco και ένα παιδί στην αρχική παρέα. Οπότε μείνετε συντονισμένοι!_ Α. Τ.
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2017
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2017
www.4troxoi.gr
I 111