Volume 127, Issue 4
Established on unceded Mi’kma’ki land since 1895
October 11, 2018
MI’KMAQ WIKEWIKU’S
2 0 1 8
HISTORY MONTH
OCTOBER
2 0 1 8
Sma’knisk Amskwesewey Wskitqamuey Matntimk Shelburne County
Annapolis County
Bartlett, Simon (West Green Harbour) Francis, Fred (Shelburne) Labrador, Austin (Shelburne) Labrador, James (Sable River) Pictou, Alexander (Clyde River)
Francis, Charles Edward (Lequille)
Bear River First Nation Glode, Joseph Martin Glode, Peter Newell McEwan, John Newell Meuse, John Pictou, Joseph Pictou, Joseph Louis
The Xaverian Weekly The Xaverian Weekly
Si-pekne’katik First Nation
Noel Francis
Joseph W. Morris, DCM
Cumberland County Knockwood, Freeman Bernard (Newville Lake/Cole Harbour) Maloney, James Joseph (Joggins Mines) Paul, Dennis (Newville Lake) Perry, Michael (Amherst) Thomas, Frank (Newville Lake)
John Bernard Maloney
Duncan, William (Apohaqui, NB) Francis, Andrew Francis, James (Lennox Island, PE) Maloney, John Bernard Maloney, Peter Marr, John Paul, Andrew William (Westmoreland, NB) Paul, Moses
Alexander Pictou
Victoria County
Joseph Pictou
Digby County
Michael Prosper
William Bernard
Paul, Noel John (Little Narrows) Toney, Lewis (Little Narrows)
William Herney
Wagmatcook First Nation
Francis, Charles (Digby) Paul, Joseph Louis (Weymouth) Paul, Philip Noel (Digby)
Julian, John (Eskasoni First Nation) Paul, Noel Toney, Frank (Lennox Island, PE)
Eskasoni First Nation
Waycobah First Nation
Paul, Frank William (Grand Narrows)
Cremo, Noel Nevin, Samuel Simon
Halifax County
Yarmouth County
Bradley, Michael Charles (Wellington Station) Brooks, James (Halifax) Glode, James Albert (Dartmouth) Morris, Joseph William (Cow Bay/Middleton) Paul, Peter (Sheet Harbour)
James Glode
Samuel Glode, DCM
John Abram
Hants County
Paqtnkek Mi’kmaw Nation
Cope, James (Gore/Millbrook First Nation) Cope, John Peter (Gore/Millbrook First Nation) Cope, Joseph (Maitland/Millbrook First Nation) Simon, Isaac (Newport)
Bernard, James Marshall, Peter Murray Stephens, David Francis, Benjamin Francis, Noel Prosper, Michael Sappier, Joseph Frank Sappier, Matthew (Paqtnkek Mi’kmaw Nation) Thom, Frank (Millbrook First Nation) Toney, Stephen (Lennox Island, PE) Wilmot, Roland Wilmot, Thomas
Meuse, James Louis (Gaspereau Lake)
Lunenburg County Glode, James Thomas (Bridgewater) Hammond, Thomas E. (Scarsdale) Labrador, Archibald (Bridgewater) Labrador, Charles (Bridgewater) Labrador, John (Bridgewater) Labrador, Lewis (Bridgewater)
Peter Murray Marshall
James Cope
Peter Googoo
Joseph Cope
Noel Paul
John Cope
Louis Newell
Frank Herney
Queens County
Bernard, William John (North Sydney) Googoo, Peter (Waycobah) Herney, Frank (Malikewe’j) Herney, William (Malikewe’j) Isaac, Lewis Morris, Christopher Paul, Noel
Peter Paul
Stephen Joseph Francis
Francis, John Noel (Milton) Francis, Maulti (Milton) Francis, Stephen Joseph Glode, Lewis (Milton/Shelburne County) Glode, Peter (Milton) Glode, Samuel (Milton/Bear River First Nation)
Membertou First Nation (King’s Road)
James Francis
South Boston USA Pictou, Robert (Yarmouth)
Pictou Landing First Nation
Kings County
Thomas Wilmot
Francis, Peter (Yarmouth) Glode, Stephen (Tusket) Meuse, John Frank (Yarmouth)
Lewis Glode
Richmond County Paul, Frank M. (Red Island)
Millbrook First Nation
Peter Glode
Abram, John Brooks, John Doyle, Johnny Francis, Moses Francis, Samuel Steven Johnson, John Newell, Louis James (Cumberland County/Buctouche, NB)
Stephen Toney, MMM
Etek Wenjua’kik, Kanataewey Vimy Ridge Memorial, keknuite’tasijik Kanataewe’ki’k sma’kniski’k nepu’tisni’k Amskwesewey Wskitqamuey Matntimk.
Newell Glode
James L. Meuse
Ula nike’ newtipunqek kepmite’lmujik sma’knisk, Mi’kmawe’k kinapk aqq nuji-matnaqatipnik Amskwesewey Wskitqamuey Matntimk (WWI). Ula newtipunqek ankite’tmu’k kaskimtlnaqn te’sipunqekl pemiaql tujiw na matntimkek, mikwite’lmu’kik ta’n wenik matnaqatipnik wjit ula kmitkinu Mi’kma’ki. Eyki’k apaji-l’mita’pni’k aqq eyki’k nepu’tipni’k wjit wikmawa aqq wutanmual.
Ansue’ks ~p, i m ~ta i Mi’kmaq matnaqatisnik wjit Kanata ta’n mu-wiaq-kimuksi’k. Sma’knisk kisi-ntu’tisoq telil’nuwulti’tij elta’tijek matntimk m ~ta i telteks ~p i mu kis-wiaqkimuksi’k Kanata aqq elt ne’kaw wiaqkimuksin L’nuin. Apaji-pejita’tijek sma’knisk me’penoqite’tasultisnik aqq istuo’tasisnik Kanata. Apank ~tuewey i aqq apoqnmasuti kis-tlimupnik msntaq mu ika’nuk kisna metue’ks ~p i teli-msnmi’tij. L’nu’k mu-wiaq-kimuksik ~pnik i Kanata mi’soqo Etqoljuiku’s, 1956ek.
Piamiw ta’pu kaskimtlnaqn Mi’kmawa’kikewaq sma’knisk naswi’kisultisni’k naji-matnaqatinew – ukmuljin jel pesqunatek te’sijik tleyawultisni’k No’pa Sko’sia. Pikwelki’k ula sma’kniski’k ewe’wmi’tisnikl teli-nta’-ktantaqatimk aqq teli-ntawa’qa’taqatimk kisoqe’k elta’tijek matntimk, ika’lupnik nikanawti’ka’tinew, pe’sk ~k i ~tinew i aqq mlkijiko’taqatinew. Tleyawultipni’k L’nue’kati’l ta’n L’nui’sultimk, na amujpa ekina’masultisni’k pilui’simk aqq piluo’ltimk. Kaqia’q matntimk Mi’kmawe’k sma’knisk siawqatmu’tisnik wutqutalanew wunaqapemua, m ~ta i Mi’kmaq tel-kina’mujik kepmite’lmanew nepu’tijik.
Kiskuk wi’k ~palu’kik i sma’knisk – wjit teli-mlkita’tisni’k aqq ta’n teli-ikaluksi’ki’k kinu aqq knijannaq elmi’knik. Me’ ne’kaw Mi’kmaq i’-apajita’jik Wenjua’kik, najiankaptmuanew ta’n wujjua, wji’numumua aqq wniskamijua etl-wutqutasulti’tij. Wela’liek sma’knisk, kepmite’lmulek.
News: ...
Opinions: ...
A&C: ...
S&H: ...
Page 4.
Page 5.
Page 10.
Page 15.
Thomas Hammond
Lewis Labrador
Sam Glode, DCM
Joseph William Morris, DCM
Queens County (Milton/Bear River First Nation)
Halifax County (Cow Bay/Middleton)
Stephen Toney, MMM Pictou Landing First Nation (Lennox Island, PE)
Peter Maloney
Christopher Morris
Eyki’k Mi’kmaqi’k sma’kniski’k keknuite’tasisni’k wjit tel-lukuti’tij. 1918ek, Cpl. Sam Glode pekwa’sna Metalaq wjit Keknuite’tasik Kisa’toq ta’n telsioqo’toql 450 pe’sk ~tekewe’l. i Pvt. Joseph William Morris elt pekwa’snaq Metalaq wjit Keknuite’tasik Kisa’toq aqq elt Keknuite’tasit Sma’knisuey Metal wjit tel-jile’k ne’siskl pilue’l wessua’ltimkl. Si’ko’ku’s 1917ek, Pvt. Stephen Toney pekwa’snaq Keknuite’tasit Sma’knisuey Metal wjit teli-nta’ pe’skiket. Pipanuijkaqn wjit ula kinua’taqney kis-mawo’toq Dr. Donald M. Julien, C.M., ONS, DCL, DHumL. Ktu’ we’wmn napuikaqnn (sma’knisk kisna pilue’k wenik), kisna mu mu etenuk wisunn nuta’q wikasin aqq/kisna me nuta’q kinua’taqnn, kinua’tu Don (don@cmmns.com.). Kinua’taqn: Sma’kniskwtuisunmual tel-wikasikl ta’n L’nue’kati tleyawulti’tij, kisna wutan kisna ta’n wetapeksulti’tij. Ewe’wasik ta’n ewe’wmi’tis naswi’kisulti’tijek naji-matnaqatinew kisna ta’n koqoey ewikasik Kelwikasikl. Ta’n mu ewikasinuk L’nue’kati tleyawit wen na tujiw wije’wmumk ta’n etli-wskwijinuis, etliwutqutasit kisna ta’n wikip.
John Labrador
@Mikmaq_HM
@MikmaqHM
MI’KMAQ
WIKEWIKU’S
2 0 1 8
HISTORY MONTH
OCTOBER
2 0 1 8
www.mikmaqhistorymonth.com
Andrew Francis