Toronto 2648 P1

SATURDAY

ISSUE 2648

THE VIETNAMESE NEWSPAPER - www.THOIBAO.COM

THỨ 7 JUNE 15 2019

R

PUB Agreement N0 40009120

Khởi công xây dựng Tượng đài Thuyền nhân Việt Nam Xem trang 54

Happy Father’s Day

416-825-8607

Toronto thoibao.com

2

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

3

Toronto thoibao.com

4

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

TIN CANADA Toronto

MUÏC LUÏC QUAÛNG CAÙO ACCOUNTING - KẾ TOÁN

Kim Hoa Lưu Mây V.Nguyễn-CPA,CA TaxCare Luân Lê CPA

61 21 99

ASTROLOGER - BÓI TOÁN Phong Thủy Gia Đạt La Phong Thủy Vi Diệu

51 29

ATTORNEY AT LAW - LUẬT SƯ

Huong Law Office 97 Lang-Mckee-Sobirov Law Firm 117 Lily Nguyễn Trần 115 Phan Tấn Thiện 35 Poquiz Tran 84 Steven Le 84 Trương Tấn Hùng 17 Vi Vo - Vo Law 119

AUTO BODY - GLASS - REPAIR ACME Auto Centre Active Green+Ross Auto AMC Auto Mechanic High Tech Auto Service Highlight Auto Collision Nhien Phat VN Auto Omega Auto Body Paul’s Auto Service Rutherford Transmission Vina Auto Repair

50 71 39 6 27 75 39 71 55 9

AUTO SALES - BÁN XE

Northwest Lexus Number 7 Honda Ready Honda

77 83 37

BEAUTY SALON - TMV, UỐN TÓC

Mỹ Hương 87 Young & Beauty Spa 103

DENTIST - NHA SĨ

Hoàng Bảo-Châu Sophia Nguyễn Thanh Nhàn Phạm Tiến Lộc Phí Thịnh Long Sharon Nguyễn Tom Mạnh Nguyễn Trần Công Minh Trần Hiếu Liêm Trương Văn Bé Văn Xuân Hội Võ Châu Bảo

37 1 10 1 95 61 24 1 1 31 1

DENTURIST - PHÒNG RĂNG GIẢ Timmy Nguyễn

125

EMPLOYMENT - TUYỂN NGƯỜI

Campbell-Tuyển Người 125 Connect Staffing Serv. 109 Explore Employment Agency 87

FINANCIAL - TÀI CHÁNH

All Debt Solutions 57 Bế Minh Đức 61 Billy Triệu-Công Triệu 21 Goldhar & Associates 105 Linh Nguyễn 93 Nancy Truong 51 Phong (Vincent) Su 49 Phượng Cao 1 Robert Huynh 12 Sasha Trang Võ 1 Ted Ang-RBC Mortgage 25 Tommy Ly 63 Vicky Tan 42 Vy Nguyễn 81

FUNERAL - NHÀ QUÀN

Mai Táng Quốc Tế-SCI 127 The Simple Alter.Funeral 127

FURNITURE - BÁN BÀN GHẾ P & S Furniture Paramount Furniture Ulti - Matt Inc.

37 55 69

HEARING AIDS - TRỢ THÍNH

Lifetime Hearing Centre 76 Trợ Thính Life Care Hearing 77

HERBALIST - ĐÔNG Y

Amida Life Acai Berry 25 Bài Viết Amida Life Man Of Iron 79 Châm Cứu Đông Y 99 dShopping-SureMeal 55 Hoa Đà-Sụn Cá Mập 123 LeSean-Bài Viết Golden Moose Oil 60 Y Sĩ Lưu Bình 45

INSURANCE - BẢO HIỂM

Bành Ngọc Muội-Ampex Đăng Nguyễn Hà (Janet) Trần HIền Quang

17 45 44 16

Hoàng Nga 11 Jennifer Phương Nguyễn 31 Lợi Nguyễn - Allstate 29 Lynn (Phụng) Lâm 23 Mai Phương Trần-Able Ins. 97 Nga (Ivory) Nguyễn 119 Nguyễn Mỹ Linh 41 Steven Hiền Trần 69 Tany Thanh Le Ly 51 Trần Diệu Trinh 64 Trần Thiện 112 Trương Phát Tài (Tony) 111 Vy To 14

JEWELLERY - TIỆM VÀNG

Alena Fine Jewellery DT Jewellery

LEGAL - PHÁP LÝ

Bond Legal Services Lá Phong Immigration Le Immigration

18 65 46 53 91

MONEY EXCH - CHTIỀN - NGOẠI THƯƠNG Kim Phượng Video Mini Cash Mart Sexy Nails

41 17 65

OPTICAL - MẮT KIẾNG

ABC Optical 45 BT Optical 47 Fresh Eyes Optical 101 TN Optical 99 Vina Vision Optical 153

OPTOMETRIST - ĐO MẮT

Chánh Ngô Lý Gia Khương Vũ Thuỳ Oanh

75 45 99

PHARMACY - NHÀ THUỐC TÂY

J.C. Pharmacy 49 Lily Pharmacy 97 Nam Pharmacy 9 Pacific Pharmacy-Miss. 158 Wellcare Pharmacy I.D.A. 17

PHYSIOTHERAPIST - TRỊ LIỆU V. LÝ

Foot Specialist-Lương.T.Ái 41 Orthotic Comfort Inc. 16

PRINTING - NHÀ IN

Forever Printing & Signs

19

PRIVATE ANNOUNCEMENT TANG SỰ, HỶ SỰ

C/T- “Bùi Thị Ngọc Hải” 139 C/T-“Nguyễn Thị Kim Quyên” 137

PUBLIC ANNOUNCEMENT THÔNG BÁO CĐ

dShopping-All Products 129 dShopping-LeSean Products 135 dShopping-Mủ Trôm Vĩnh Hảo 154 Lời Cảm Ơn (1)-Nhà Thuốc Đức Hội 128 Lời Cảm Ơn (2)-Nhà Thuốc Đức Hội 121 Phiếu Đặt Mua Báo Dài Hạn 141 Saigon’s Night-Hè Sang 155 Show Tình Cha 154 Tech Solutions 131 Thời Báo New Media 156 Thông Báo 75 UNO IP TV Box 84 Vietnamese Mid-Autumn Festival 157

REAL ESTATE - ĐỊA ỐC

Châu Dũng (Jimmy) Trần 115 Châu Đoàn Ân 119 Cúc Huỳnh 35 Danny Huy Nguyễn 11 Dean Trần 33 Dương Minh Thi 63 Dzung Lily Trần 23 Đức Dũng Nguyễn 17 Hiếu Hồ 112 Hồ Trọng Bích 25 Hứa Tấn Khánh 34 Huỳnh Hữu Tỷ 93 Jason Ang 16 Jimmy Hoàng Lê 48 John Nguyen 7 Johnny Phan-Vy Nguyễn 80 Keng Pham 19 Khánh Ly Trần 42 Kim Hien Nguyen 26

Lê Quốc Tuấn 8 Mark Tran 13 Mike Phan 95 Nancy Nguyễn-Thọ Lê 109 Nguyễn Bá Thành 113 Nguyễn Viết Tốn 21 Pauline (Phương) Hà 56 Phan Chánh Nghĩa 111 Phú Nguyễn 22 Phước Tạ 73 Quang Nguyễn 39 Sam Mcdadi-Tracy Nguyễn 102 Sơn Nguyễn-Huy Nguyễn 15 Thanh Phạm 23 Tiến Nguyễn 9 Trần Hùng (Jim) 20 Trans Asian 6 Tuấn Văn 13 Việt Nguyễn 91 Wendy Uyên Lê 33 William Nguyễn 93 Zin Nguyễn 73

thoibao.com

Trudeau và Scheer:

ai là người quản trị kinh tế tốt nhất?

RESTAURANT-CAFE

Bánh Cuốn Thanh Trúc 61 Bún Bò Huế 13 Chay Hoa Đăng 96 Cơm Bún Phở Việt 117 Cơm Tấm 168 36 Dynasty House Seafood 31 Hủ Tiếu Nam Vang Hồng Phát 67 Nhà Hàng Bò 7 Món 67 Phở An 2 106 Phở Ao Sen 65 Phở Chay 88 111 Phở Con Bò 43 Phở Friendly 18 1 Phở Lam 63 Phở Linh 15 Phở Mì Việt Hoa 68 Phở Mỳ Tân Ký 117 Phở Queen City 87 Phở Tiến Phát 67 Phở Tiến Thành 11 Phở Trúc Lâm 121 Phở VExpress 160 Phở Việt Express 71 Phở Weston 63 Phố Xưa 67 Picko Lime Cuisine 87

SERVICES - DỊCH VỤ

B2A Learning Center 34 Bus Tours Phục Vụ CĐ 121 Co-op Tiêu Dao 96 Dạy học:TTGD Hùng Vương 19 Van Group - Du Học 43

SIGNS - BẢNG HIỆU

New Signs & Services

93

SUPERMARKET - SIÊU THỊ

Bến Thành 107 Btrust Supermarket 159 Nations Fresh Foods 3

SUPPLIER - ĐẠI LÝ CUNG CẤP

Buffalo Cook Ware 49 Cowry Cabinets 104 Dầu Gió Xanh Hiệu Con Ó 4 Jessica Nail Supplies 2 Kimmy Skincare 125 Monument Direct 127 Nina Nail Supplies 13 Nurture Growth Bio Fertilizer 160 Pacific Range Hood 85 Piano Depot 20 Sakura Turbo Hood 89 TJ Home Medical Equipment 109

Justin Trudeau và Andrew Scheer

Chỉ có 4 tháng nữa là đến ngày bầu cử lại quốc hội Canada.

Theo kết quả của một cuộc thăm dò dân ý của tổ chức Nanos Research Group thực hiện cho tập đoàn truyền thông Bloomberg vừa phổ biến hôm 10 tháng 6, thì số người ủng hộ thủ tướng Justin Trudeau và thủ lãnh đảng Bảo Thủ Andrew Scheer đã ở mức ngang ngửa nhau.

Trả lời câu hỏi là trong hai người thì ai là người có khả năng hơn trong việc quản trị kinh tế cho Canada?

Theo kết quả của Nanos Research thì 30 phần trăm những người được hỏi ý kiến chọn

Thủ tướng Justin Trudeau, trong khi 29 phần trăm chọn thủ lãnh Andrew Scheer là người có khả năng.

Một cuộc thăm dò dân ý khác của đài CBC cho thấy là số người ủng hộ Thủ lãnh Andrew Scheer trong cuộc bầu cử sắp đến là 34 phần trăm, trong khi 30 phần trăm ủng hộ chính quyền đảng Tự Do của Thủ tướng Justin Trudeau.

Số người ủng hộ đảng Tự Do nhiều ở vùng Đại Tây Dương và tỉnh bang Quebec, trong khi số người ủng hộ hai đảng Tự Do và Bảo Thủ ngang ngửa nhau ở các tỉnh bang Ontario và British Columbia.u

TAILOR - TEXTILE - NHÀ MAY Cash One Hour Cleaners

TRAVEL - DU LỊCH

Advance Travel & Tours Golden Bell Tours Hai Van Travel Holiday Travel & Tours K & K Travel Agency Royal Tours Trans Asian Travel Transcontinent Travel Vacances Univers Vikit Tours

VIDEO STORE - TIỆM BĂNG Châu Video

70

29 90 65 69 95 53 44 21 59 28 70

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

5

TIN CANADA Toronto thoibao.com

Một người bị thương nặng vì bánh xe văng vào mặt trên xa lộ

Thêm một tai nạn bánh xe văng vào xe đang chạy trên xa lộ ở xung quanh thành phố Toronto trong hôm thứ tư ngày 12 tháng 6.

Tai nạn đã khiến một phụ nữ 29 tuổi bị thương nặng, và cơ quan cấp cứu đã phải dùng trực thăng đưa nạn nhân đến bệnh viện.

Nạn nhân là người phụ nữ ở thành phố Barrie lái xe trên xa lộ 400 gần thị trấn

Innisfil, và xa lộ 89 thì bất ngờ thì một chiếc bánh xe văng vào cửa kính.

Theo sở cảnh sát thì chiếc xe chạy trên xa lộ 400 về hướng bắc, đã có một bánh xe bị sút khỏi.

Bánh xe này văng sang hướng đường đối diện và đụng vào cửa kính của chiếc xe chạy về hướng nam.

Nạn nhân bị thương trầm trọng nhưng không nguy hiểm đến tính mạng.

Việc bánh xe trên xe đang chạy văng vào xe khác không phải là chuyện lạ trên những xa lộ xung quanh thành phố Toronto , vì đã có nhiều vụ xảy ra và đã gây tai nạn chết người.

Xa lộ 400 bị tạm đóng cửa cả hai chiều từ 9 giờ sáng cho đến 12 giờ trưa hôm thứ tư. u

Hai thiếu nữ Canada bị bắt cóc đã được giải cứu Theo những tin tức loan báo hôm thứ tư ngày 12 tháng 6, các giới chức an ninh của xứ Ghana đã giải cứu được hai thiếu nữ Canada đã bị bắt cóc trong những ngày trước đó.

6

Các giới chức an ninh cho biết ngoài việc giải cứu hai thiếu nữ, cơ quan an ninh còn bắt giữ 8 nghi can gồm 5 người Ghana và 3 người Nigeria.

Hai nạn nhân là cư dân Toronto, đến Ghana làm việc từ thiện, bị bắt cóc vào ngày 4 tháng 6 vừa qua. u

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

Dự án bảo hiểm dược phẩm toàn quốc Canada Trong cuộc họp báo diễn ra vào ngày thứ tư 12 tháng 6, tại thủ đô Ottawa, bác sĩ Eric Hoskins, nguyên bộ trưởng y tế tỉnh bang Ontario và là chủ tịch ủy ban các chuyên gia do thủ tướng Trudeau bổ nhiệm, đã công bố bản tường trình về việc thiết lập một chương trình bảo hiểm dược phẩm (phamacare) đại chúng cho Canada.

Theo bản đề nghị của ủy ban các chuyên gia thì chính quyền liên bang Canada nên thiết lập một chương trình bảo hiểm dược phẩm tương tự như chương trình bảo hiểm y tế đại chúng đang có ở Canada và đã được thiết lập cách đây 53 năm.

Bản đề nghị là chính quyền liên bang sẽ là người đặt ra các điều khoản căn bản với những hỗ trợ tài chánh, nhưng việc điều hành chương trình bảo hiểm dược phẩm sẽ do chính quyền các tỉnh

bang và các vùng đảm nhiệm.

Tương tự như chương trình bảo hiểm y tế đại chúng, có thể mua thêm bảo hiểm dược phẩm tư nhân hay qua chương trình bảo hiểm dược phẩm ở nơi làm việc.

Cũng theo bác sĩ Hoskins, nếu chương trình bảo hiểm dược phẩm được thi hành, thì sẽ giúp chính quyền liên bang tiết kiệm được 5 tỷ dollars hàng năm.

Bản tường trình cũng khuyến cáo chính quyền liên bang nên bắt đầu việc thiết lập chương trình bảo hiểm dược phẩm vào năm 2022. u

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

7

TIN CANADA Toronto thoibao.com

Quá nhiều nai ở thị trấn Saint Andrew

90% dân Canada bị lầm vì tin giả

Theo kết quả của một cuộc thăm dò dân ý mới được công bố hôm 11 tháng 6, 90 phần trăm những người Canada được hỏi ý kiến đã nói là họ đã tin nhầm vào những tin giả trên mạng.

Cũng theo những người được hỏi ý kiến thì phần lớn những tin giả mạo này đến từ các mạng Facebook và Twitter.

8

Tổ chức thăm dò ý kiến Ipsos đã làm cuộc thăm dò dân ý này cho Public Affairs for Canada’s Centre for International Governance Innovation.

Phần lớn cư dân trên thế giới đều nhận là có quá nhiều tin giả mạo trên các mạng truyền thông: nơi mà cư dân nói là họ nhận được nhiều tin giả nhất là cư dân của xứ Ai Cập với 93 phần trăm.

Nước mà cư dân cho là có ít tin giả nhất là xứ Pakistan với 73 phần trăm.

Cư dân trên thế giới cũng như ở Canada đã không còn tin vào những tin tức mà họ nhận được trên các mạng truyền thông.

Những quốc gia mà người ta nghĩ là tung ra tin giả nhiều nhất là Nga và Trung quốc. u

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

Nhìn những con nai đi lại trong thành phố, gặm cỏ trong những công viên có thể là một hình ảnh thơ mộng cho nhiều người, nhưng đối với cư dân của một thành phố ở tỉnh bang New Brunswick thì họ quá chán khi nhìn thấy những con nai này, trông ngứa mắt mà luật pháp không cho họ giết hay đuổi chúng đi.

Thị trấn Saint Andrew nằm trong vùng vịnh Fundy trong tỉnh bang New Brunswick, sát biên giới Hoa Kỳ với tiểu bang Maine, với dân số chỉ có 1,500 người, nhưng đã phải sống chung hòa bình vbới trên 200 con nai trong khu vực thành phố, không kể những đàn nai khác sống trong những khu rừng xung quanh. Ông Bob Charlton, một cư dân trong thị trấn Saint Andrew đã nói là những con nai này ăn tất cả những gì mà chúng có thể ghé miệng vào,

kể cả phần lớn những hoa lá, những rau cỏ mà ông ta trồng trong sân sau nhà.

Thêm nữa những con nai có những con bọ trên người có tên là Borrelia mà những con bọ này khi bám vào người có thể gây bệnh Lyme. Ông Charlton cũng nói với phóng viên đài CTV là có nhiều cư dân trong thành phố đã bị bệnh Lyme disease.

Theo kết quả của một cuộc nghiên cứu của sinh viên trường đại học New Brunswick thì mật độ trong thị trấn Saint Andrews là cứ 1 cây số vuông là có 13 con nai trú ngụ. Ông Brad Henderson, phó thị trưởng thị trấn Saint Andrews nói là chương trình cho bắn nai, một người 1 con trong 1 năm không đủ để ngăn cản sự gia tăng của loài nai trong thành phố, mà có thể chính quyền thị trấn sẽ phải sử dụng cách ngừa thai cho những con nai cái ? u

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

9

Toronto thoibao.com

10

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

11

VIỆT NAM Toronto thoibao.com

Mẹ tù nhân lương tâm Lê Anh Hùng đề nghị bệnh viện tâm thần trả con về nhà

Blogger Lê Anh Hùng

Bà Trần Thị Niêm, mẹ nhà hoạt động và blogger Lê Anh Hùng, vừa gửi thư đề nghị Công an, Viện Kiểm sát và Bệnh viện Tâm thần Trung Ương I trả ông Lê Anh Hùng về nhà chăm sóc khi ông này đang bị cưỡng bức điều trị tâm thần.

T ố i 1 2 / 6 b à Tr ầ n T h ị Niêm nói về tình hình của ông Lê Anh Hùng sau lần thăm gần đây: “Nó suy sụp lắm, cả tinh thần lẫn thể chất. Nó ép, nó bắt uống thuốc, nó đè, đổ, bắt phải uống. Nếu xử thấy có tội thì xử, còn nếu không

12

có tội mà nói bệnh thì để tôi đưa con tôi về”.

Trước đó trong lá thư viết vào tháng 5/2019 nhưng mới được công khai hôm 12 tháng 6, bà Niêm khẳng định con trai mình không bị bệnh tâm thần, vẫn bình thường và khỏe mạnh; cũng như việc cưỡng bức ông Lê Anh Hùng đi giám định và điều trị tâm thần là không đúng.

Bà Niêm cũng nói trong thư rằng sau các lần gặp ông Lê Anh Hùng tại Bệnh viện Tâm thần Trung Ương I thì thấy ông Hùng gầy gộc, xơ xác, tiều tụy sức khỏe, tinh

thần suy sụp. Mẹ ông nói trước đây ông Hùng rất minh.

Nhà hoạt động Lê Anh Hùng sinh năm 1973, bị bắt vào ngày 5/7/2018 và bị khởi tố theo Điều 331 Bộ Luật Hình Sự với tội danh ‘lợi dụng quyền tự do dân chủ chống đối Đảng và Nhà nước.’

Từ tháng 10/2018 đến tháng 4/2019, ông Hùng bị đem đi giám định tâm thần hai lần mà theo như lời kể của bà Niêm là gia đình không hề hay biết. Sau đó, ông bị cưỡng bức đưa vào điều trị tại Bệnh viện Tâm thần Trung Ương I. Nhà hoạt động Lê Anh Hùng từng gửi đơn tố cáo một lãnh đạo cao cấp đương chức, nhưng không được giải quyết. Ông Hùng cũng nhiều lần bày tỏ phản đối các vụ Trung Quốc gây hấn với Việt Nam, bảo vệ môi trường và cổ súy cho dân chủ, nhân quyền trong nước. 

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

Việt Nam gia tăng áp lực lên những nhà quảng cáo trên YouTube C h í n h p h ủ Vi ệ t N a m đã yêu cầu những công ty kinh doanh không đăng quảng cáo trên những video của Kênh YouTube thuộc Google mà theo Hà Nội chứa đựng nội dung ‘tuyên truyền chống nhà nước’.

Reuters dẫn lại nguồn từ báo chí Việt Nam loan đi trong ngày 12 tháng sáu. Theo Vietnam News thì Bộ Thông Tin- Truyền Thông của chính phủ Hà Nội cho rằng Google bị cho rằng quản lý nội dung một cách lỏng lẻo để cho người sử dụng mua quảng cáo trực tiếp từ YouTube và Google mà không qua đại lý trong nước.

Bộ Thông tin- Truyền Thông Việt Nam đã liệt kê ra một số công ty nước ngoài gồm Samsung Electronics, H u a w e i Te c h n o l o g i e s , Yamaha Motors và Hãng Grab bị phát hiện có quảng

cáo trên những video bị cho có chứa đựng nội dung độc hại và bất hợp pháp.

Bộ Thông tin- Truyền Thông Việt Nam cũng chỉ ra chừng 55 ngàn video trên YouTube bị cho là ‘độc hại’ hay vi phạm luật pháp Việt Nam. Trong số này có 8 ngàn video đã bị xóa theo yêu cầu của Cơ quan chức năng Việt Nam. Chính phủ Hà Nội cho thực thi Luật An Ninh Mạng kể từ ngày 1 tháng 1 năm nay. Theo luật này thì các công ty nước ngoài phải thành lập văn phòng tại Việt Nam và lưu trữ dữ liệu tại nước này.

Trong những tháng trước khi Luật An Ninh Mạng bắt đầu có hiệu lực, mạng xã hội Facebook đã gia tăng kiểm soát nội dung trên hơn 500%. Đây là thông tin được chính Facebook loan đi vào tháng trước. 

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

13

VIỆT NAM Toronto thoibao.com

Cả trăm nghệ sĩ kiến nghị không để TQ làm đường cao tốc

Một bản kiến nghị do 118 văn nghệ sĩ nổi tiếng trong nước ký ngày 5/6/2019 gửi đến lãnh đạo Việt Nam kiến nghị không để Trung Quốc làm đường cao tốc và đường sắt cao tốc Bắc Nam. Bản kiến nghị nêu lên hai ý chính: Thứ nhất là ưu tiên huy động nguồn lực trong nước và kêu gọi lòng yêu nước của người dân để làm hai đại dự án chiến lược an ninh, kinh tế, xã hội vừa nêu.

Thứ hai là không được để cho Trung Quốc – đất nước

14

duy nhất hiện nay xâm chiếm biển đảo, lãnh thổ của Việt Nam tham gia hai đại dự án chiến lược quốc gia này. Đây là lần đầu tiên có số văn nghệ sĩ tham gia ký kiến nghị đông đảo như vậy.

Nhiều người trong số họ là những người từng đoạt giải thưởng Hồ Chí Minh, giải thưởng Nhà nước, đoạt danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân, Nghệ sĩ ưu tú, bao gồm cả nhạc sĩ, nhà văn, nghệ sĩ biểu diễn sân khấu, điện ảnh, âm nhạc.

Ngoài ra còn có một số giáo sư, tiến sĩ khoa học.

Hôm 31/3/2019, trên mạng xã hội cũng lan truyền một bản tuyên bố của 443 cá nhân và 7 tổ chức xã hội dân sự yêu cầu “Loại bỏ dứt khoát nhà thầu Trung Quốc, không vay vốn và nhận đầu tư từ Trung Quốc.”

Những người tham gia ký tên trên bản tuyên bố, ngoài những nhân sĩ, trí thức nổi tiếng trong ngoài nước, còn có những người từng là đảng viên ĐCSVN. 

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

Bắt giữ gần 20 người nước ngoài lừa đảo bằng công nghệ cao ở Sài Gòn Công an TPHCM vừa bắt giữ gần 20 người nước ngoài bị nghi sử dụng thiết bị công nghệ cao để lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Truyền thông trong nước loan tin ngày 12/6, cho biết thêm 20 người này gồm 8 người Đài Loan, còn lại là người Trung Quốc.

Khi Công an bất ngờ khám xét căn nhà trong hẻm 40 đường Võ Văn Hát, phường Long Trường, quận 9. Nhiều người đã tìm cách bỏ trốn nhưng đều bị bắt lại.

Theo báo trong nước, trong nhà có nhiều thiết bị điện tử và các kịch bản giả danh công an Trung Quốc, bao gồm cả 2 bản sao giả mạo công an Trung Quốc để lừa đảo. Ngoài ra còn có các thiết bị giả âm thanh tiếng súng, còi hiệu, nhạc lễ quân cảnh… cùng nhiều bộ phát 4G wifi, bộ đàm liên lạc…

Báo mạng Zing cho biết họ khai nhận thuê nhà tại đây để lừa đảo và chiếm đoạt tài sản người dân ở nước họ.

Hiện tại cảnh sát đã phong tỏa căn nhà để điều tra. Đây không phải là lần đầu tiên Công an Việt Nam bắt giữ những nhóm người nước ngoài bị nghi sử dụng công nghệ cao để lừa đảo người khác. Thường phía Việt Nam trao trả tất cả những công dân Trung Quốc và Đài Loan trong những vụ này về Hoa Lục.

Phía Đài Loan phản đối biện pháp đưa công dân đảo quốc này sang cho chính phủ Bắc Kinh. 

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

15

CHUYỆN BÊN NHÀ Toronto thoibao.com

Bí ẩn ngôi mộ cổ ở Hưng Yên ĐOÀN DỰ ghi chép

G

Kể về những điều bí ẩn, dân chúng thôn Thụy Trang, xã Trung Hưng, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên xôn xao chuyện một ngài Quận công đã chết mấy trăm năm nay bỗng “hiện về” la mắng những người tham gia việc phá mộ, chôn xác ngài ra cánh đồng xa.

ần đây, các báo đăng tin Công ty Phúc Nga ở Hưng Yên ban đêm đã phá trộm một ngôi mộ cổ rất đồ sộ trên khu đất cao trước một ngôi miếu tại làng Thụy Trang, xã Trung Hưng, huyện Yên Mỹ. Họ là một công ty lớn, tại sao lại phải “phá trộm” ngôi mộ cổ vào ban đêm như vậy? Trong ngôi mộ cổ đó có gì đặc biệt?

PHÁ NGÔI MỘ CỔ RỒI ĐEM CHÔN XÁC ƯỚP GIỮA RUỘNG Khi nhà báo Phạm Cao Dương và các bạn về thôn Thụy Trang, xã Trung Hưng, huyện Yên Mỹ, ông trưởng thôn tên Lê Thành Công và hàng chục người dân biết tin trước đã chờ sẵn. Ai cũng tỏ ra bất mãn về việc doanh nghiệp tư nhân Phúc Nga ban đêm đã phá trộm ngôi mộ

16

Miếu thờ tại ngôi mộ cổ trước khi bị phá

cổ trên khu đất cao 10.000 m2 trước ngôi miếu thờ ngài và là một di tích, thắng cảnh của làng. Trong ngôi mộ kiên cố, người ta thấy xác ướp còn nguyên vẹn với bộ nhung phục của một vị võ tướng có lẽ thuộc về đời

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

nhà Lê mà dân chúng Thụy Trang từ nhiều đời nay thường gọi là “Mộ ngài Quận công”. Sau đó doanh nghiệp Phúc Nga đem tống táng xác ướp đó ngoài cánh đồng giáp ranh với làng bên cạnh, cách ngôi mộ cũ đã bị phá

huỷ hơn 3 km. Dân chúng hiện diện đã kể lại tường tận sự việc với chúng tôi như sau: Câu chuyện bắt đầu từ việc ông Tuyên - người trông coi ngôi đình làng - kể với mọi người rằng, một hôm, ông đang ngồi dựa lưng vào cột đình nghỉ ngơi, ngủ gà ngủ gật thì bỗng nghe rõ mồn một tiếng kêu: “Cứu tao với! Cứu tao với! Có đứa bẻ gập chân tay tao rồi!...”. Ông Tuyên giật mình, chạy đi tìm khắp đình mà chẳng thấy có bóng dáng người nào cả. Tiếng kêu cứu đó cứ văng vẳng, như gần mà lại như xa.

Câu chuyện lạ ông Tuyên kể đến tai ông S. là người chuyên đi bốc mộ thuê trong vùng, sống ở làng bên cạnh. Ông S. sợ quá, bèn thú thật với dân làng Thụy Trang rằng chính ông là người đã bẻ cong chân, tay và đầu

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

17

CHUYỆN BÊN NHÀ Toronto thoibao.com

Quan tài và thi hài vị Quận công ở bên trong

của xác ướp ngài Quận công (dân chúng các làng thường gọi như vậy còn ngài tên là gì thì không ai biết). Ông S. nói ông được chủ công ty bảo phải bẻ cong chân, tay, đầu, để nhét xác ướp của ngài cho vừa với cái huyệt hình tròn thay cho tiểu sành công ty đã xây sẵn.

Sau khi làm cái việc khủng khiếp đó, ông S. về nhà không đêm nào ngủ được. Đêm nào cũng vậy, cứ hễ chợp mắt là ông thấy như có người dựng mình dậy. Ông là người đi bốc mộ thuê nhưng đây là lần đầu tiên

18

bị ám ảnh khủng khiếp như thế, nên thú thật với dân làng Thụy Trang cho bớt ân hận.

Các phóng viên trực tiếp tìm gặp ông S. và được ông kể lại đầy đủ sự việc như sau: - Cuối tháng 12 năm 2016, ông S. và hàng chục người khác được ông Nguyễn Văn Phúc, chủ Công ty Phúc Nga thuê phá ngôi mộ cổ nằm giữa khu đất cao nay đã thuộc về doanh nghiệp của ông.

Người cuốc, người xẻng, người xà beng, người búa chim.., bổ, nạy liên

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

tục nhưng cái nắp mộ khổng lồ làm bằng thứ gì đó thời xa xưa mà người ta nói có lẽ gồm bột đá, vỏ ngao sò, trộn với vôi và mật…, vẫn không suy suyển hoặc bị sứt mẻ.

Thấy phá bằng cách thủ công không được, ông Phúc chủ công ty bèn bảo dùng máy khoan để phá.

Chiếc máy khoan lớn nổ chói tai suốt 3 ngày đêm mới làm bật được cái nắp mộ khổng lồ nặng hàng chục tấn, để lộ ra nắp chiếc quan tài phủ sơn ta đỏ au. Chiếc quan tài rất lớn, nằm khít trong kim tĩnh tức cái bể xây kiên cố với các “bức tường” bốn chung quanh dày đến nửa mét, rắn chắc giống như bê-tông. Kim tĩnh xây khít với nắp chiếc quan tài đến mức ngay đến không khí cũng không lọt xuống nổi. Quan tài cũng nằm thật khít trong kim tĩnh, không có lấy một khe hở dù nhỏ nên không thể lách mũi xà beng xuống mà nạy nắp quan tài lên được. Ông chủ công ty bảo phải dùng loại máy khoan bê-tông loại lớn, khoan vài lỗ trên nắp chiếc quan tài đó, luồn dây lòi tói bằng các sợi dây thép vào rối dùng cần cẩu để nhấc chiếc nắp lên.

Khi nắp chiếc quan tài đã cẩu lên được, ai cũng tưởng sẽ có mùi thi thể người chết. Nhưng không, một mùi thơm lan tỏa khắp nơi mà các cụ lớn tuổi trong làng nói rằng đó là mùi

thơm của dầu ngọc am, một loại dầu gốc thảo mộc rất ít người biết. Những ngày đó, dân chúng cả mấy làng gần đấy đều ngửi thấy thoang thoảng mùi thơm của dâu ngọc am. Thậm chí, những người đi xe máy trên quốc lộ 39 cũng ngửi thấy mùi thơm lan toả nhưng ít ai biết rằng mùi thơm đó phát xuất từ ngôi mộ cổ.

Trong quan tài là thi hài một cụ ông cao khoảng 1,60m. Mọi người đều giật mình khi thấy di hài nằm trong lớp tinh dầu, còn nguyên vẹn như người nằm ngủ. Râu, tóc bạc, lông mày ngài cũng vẫn còn nguyên.

Da dẻ vẫn hồng hào, mềm mại. Thi

Một trong 2 chiếc ủng của vị Quận công

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

19

CHUYỆN BÊN NHÀ Toronto thoibao.com

Những đồng xu “Càn Long Thông Bảo” tìm thấy từ quần áo đã bị cắt

hài được mặc nhung phục theo kiểu võ quan thời xa xưa, chân đi đôi ủng da cao đến đầu gối như còn mới tinh.

Chung quanh ngài có rất nhiều quần áo, chăn, gối tuỳ táng và tất cả đều nằm ngập trong loại tinh dầu màu nâu, trong suốt, đặc sánh.

Trông cảnh tượng lạ lùng ấy ai cũng bị sốc, nhất là những người làm nghề cải táng. Nhưng những ý nghĩ trong chiếc quan tài chứa đầy tinh dầu này có thể có vàng bạc, châu báu, nên họ ra sức mò tìm, dùng cả dao, kéo cắt hết nhung phục, chăn gối và các quần áo tuỳ táng của ngài để tìm các thứ quý giá đó. Họ có tìm thấy châu báu gì không, điều đó dân chúng không ai được biết.

20

CHUYỆN CẢI TÁNG LẠ LÙNG VÀ SỰ “BÁO OÁN” Xác ngài Quận công được đem đến cánh đồng giáp với làng bên cạnh, cách ngôi mộ cũ đã bị phá khoảng hơn 3km, để chôn cát lại trong một chiếc huyệt hình tròn thay cho tiểu sành đã được công ty xây sẵn. Tuy nhiên, chiếc huyệt hình tròn là để xếp xương cốt vào đó, có nắp đạy rồi sẽ lấp đất và xây thành mộ hình tròn.

Nhưng thi hài ngài lại còn nguyên vẹn, dài hơn đường kính cái huyệt khá nhiều. Vì vậy ông Phúc bảo ông S. đứng đầu nhóm thợ cải táng là bẻ gập chân ngài xuống dưới mông, quặp hai tay ngài lên bụng và gập đầu ngài xuống dưới cổ để xếp cho vừa với cái huyệt trước khi đậy nắp

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

và lấp đất, sẽ xây mộ sau.

Theo lời kể của ông S, sau hôm đó, ông và ông Phúc chủ công ty cùng tất cả những người tham gia phá mộ đem thi hài vị Quận công ra cánh đồng chôn đều không ngủ được. Đêm nào cũng vậy, hễ cứ nhắm mắt là như có người dựng dậy. Hoảng quá, ông chủ công ty Phúc Nga lại phải thuê người đào phần trên ngôi mộ tròn, bới xác ngài lên, rồi mua một chiếc quan tài trị giá 2 triệu đồng (theo lời kể của ông Phúc với các phóng viên) và mua một khoảnh ruộng của tư nhân ở gần đấy để nắn lại thi hài ngài rồi chôn cất lại trong ngôi mộ mới đó.

Sau khi bị dân chúng phản đối, ông Phúc chủ công ty bị UBND xã mời lên điều tra sự việc, bấy giờ ông mới chỉ chỗ đã chôn giấu thi hài ngài Quận công ở cánh đồng cách làng hơn 3 km.

Dân trong làng đã dẫn ông Phạm Cao Dương và các bạn ra cánh đồng đó. Giữa đồng ruộng mênh mông, có vài ngôi mộ lèo tèo. Một vị Quận công trước đây oai phong lẫm liệt, khi chết có cả một khu lăng miếu thờ phụng rộng cả mẫu tây (10.000 m2/ mẫu), thi thể được giữ trong tinh dầu ngọc am quý giá để lại cho ngàn đời sau, bây giờ nằm lè tè giữa ruộng ngập nước trông thật thảm hại. Ngay cạnh đó, đúng là có một ngôi mộ tròn

mới bị đập bỏ. Điều này hoàn toàn ăn khớp với lời kể của ông S. và ông Tr., những người tham gia đào bới ngôi mộ, chôn xác ngài Quận công ra cánh đồng xa. Ông Tr. ở làng Trai Trang, kể thêm: “Tôi là người chuyên bốc mộ thuê cùng với ông S. và có nhiệm vụ hủy đồ của người chết trong xã. Chúng tôi được người ta thuê làm việc đó.

Chính tay tôi và các anh em khác đã dùng dao, kéo, cắt nhung phục, quần áo và chăn gối của ngài Quận công.

Tôi được anh em giao việc đem các thứ của ngài kể cả đôi ủng đi tiêu hủy.

Thấy chiếc áo quan rất đẹp, gỗ còn tốt nguyên như mới, tôi xin nhưng họ không cho mà đòi phải trả 1 triệu đồng. Tôi trừ luôn vào tiền công đem các thứ đi tiêu huỷ là 300 ngàn đồng, chỉ còn phải trả có 700 ngàn đồng thì khi ông S. chia tiền công làm suốt mấy ngày tôi cũng dư sức để trả. Tuy nhiên, tôi không đem quần áo, chăn gối của ngài Quận công đi đốt hoặc chôn mà ném xuống cái mương cách làng vài trăm mét.

Riêng chiếc áo quan, tôi để trong nhà nhiều ngày mà vẫn thấy mùi thơm nên nghĩ đó là gỗ sưa. Tôi đã mời nhiều người đến xem để bán. Có người từ làng Đồng Kỵ (Gia Lâm, Hà Nội) lái xe con về xem, nhưng họ bảo không phải gỗ sưa nên không mua.

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

21

CHUYỆN BÊN NHÀ Toronto thoibao.com Cũng từ hôm tham gia làm cái việc thất đức đó, đêm nào tôi cũng thức trắng, không ngủ được. Nói không ai tin, nhưng ban đêm tôi không dám đi tiểu, hễ cứ nhắm mắt là mơ thấy một ông quan to đứng trước mặt, nói: “ Các thứ của tao đâu? Trả lại cho tao”.

Nói rồi từ khóe miệng ngài, hai cái răng khoé cứ dài ra như răng cọp để đe dọa. Tôi kể chuyện này với những người tham gia quật mộ, họ bảo đêm nào họ cũng gặp… ma. Sợ quá, tôi đã đến UBND thôn Thụy Trang khai báo sự thật”.

Sau khi trình bày mọi việc với dân

làng Thụy Trang, ông Tr. bèn dẫn mọi người đến nơi vứt đồ tùy táng. Ông Nguyễn Văn Quang và ông Nguyễn Quang Tuyến trưởng ban Văn hoá thôn cùng một số người đã mang các quần áo, chăn gối của ngài về làng, cất giữ tại nhà để xe tang. Dân làng đề nghị ông Tr. mang trả chiếc áo quan và ông Tr. cũng trả luôn. Ông Phạm Cao Dương và các bạn được dân làng mở cửa nhà để xe tang xem những thứ đã thu gom được. Họ thực sự ngạc nhiên khi thấy những mảnh quần áo, đặc biệt là đôi ủng vẫn còn như mới, màu sắc rất đẹp. Lạ

Các nhà nghiên cứu đọc chữ Hán trên chiếc bia đá 4 mặt

22

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

lùng là các thứ này bị ngâm ở dưới mương suốt hơn tháng trời, song mùi thơm vẫn tỏa ra ngào ngạt. Từ chiếc áo quan cũng tỏa ra mùi hương thoang thoảng. Dân chúng hễ đi qua ngôi nhà để xe tang cũng đều ngửi thấy mùi thơm ngọc am. Dân làng cho biết, chỉ bới những mảnh vải lấy dưới mương lên, cũng mót được 95 đồng tiền cổ. Trên đồng tiền đó có mấy chữ “Càn Long Thông Bảo”.

Qua giám định, được biết đây là tiền Trung Hoa, sản xuất vào thời nhà Thanh, năm 1736.

Qua sự kiện vẫn tìm được tới 95 đồng tiền cổ trong khi mót lại ở đống quần áo bị cắt rách tả tơi, dân làng đoán rằng, trong ngôi mộ này phải có rất nhiều của quý. Từ đó mọi người đặt câu hỏi, phải chăng những người chủ trương khai quật ngôi mộ có ý định tìm kiếm của quý nên phải đào trộm vào ban đêm và đem đi chôn giấu ngoài cánh đồng cách xa làng tới hơn 3 km? Được biết, trước đây khu đất rộng hơn 10.000m2 trong đó có lăng miếu và ngôi mộ cổ, được UBND tỉnh Hưng Yên giao cho Công ty Giải Pháp Trí Tuệ. Công ty này phá sản, nên đất được giao lại cho doanh nghiệp tư nhân Phúc Nga. Trong khu đất này có 13 ngôi mộ khác cũng phải di dời và tất cả đều đã được dời đi tốt

đẹp. Riêng ngôi mộ cổ lớn nhất được cho là của ngài Quận công cũng nằm trong diện phải di dời và dân chúng cũng đồng ý. Tuy nhiên, khi đào mộ, thấy hệ thống bê-tông quá lớn, rất cứng chắc, không thể đào được nên các bên đã thống nhất không đào đi nữa. Ngôi mộ nằm chìm dưới đất nên cũng chẳng gây khó khăn gì trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Ông Phúc chủ doanh nghiệp này cũng đã tỏ lòng thành kính bằng cách xây một cây hương (trong Nam thường gọi là “bàn nhang” hay “bàn thiên”.- ĐD) để thờ ngoài trời.

Thế nhưng, đùng một cái, không hiểu sao ông lại thay đổi ý kiến, thuê người đào trộm suốt đêm ngày, dùng cả máy khoan, cần cẩu để phá mộ, rồi bẻ cong xác ướp để chôn cho vừa với cái huyệt đã xây hình tròn. Mọi hành động, mọi việc làm diễn ra đều rất kín đáo. Dân làng khẳng định rằng, người ta bí mật phá mộ (trong khi có thể đào công khai ban ngày) để di dời mộ là với mục đích tìm kiếm của quý. Nếu đào bới công khai, chính quyền và dân làng chứng kiến thì có thể không được sở hữu số tài sản đó.

Trong ngôi mộ có vàng bạc, châu báu gì hay không? Chưa ai biết được.

Nhưng với việc chỉ “mót lại” trong đám vải bị cắt bỏ đi cũng tìm được

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

23

CHUYỆN BÊN NHÀ Toronto thoibao.com tới 95 đồng tiền cổ, điều này có thể khiến dân chúng nghi ngờ và đặt câu hỏi.

VỊ QUẬN CÔNG LÀ AI? Người dân Thụy Trang hiện không có tài liệu gì ghi chép về ngôi mộ cổ đó. Dân chúng chỉ được nghe kể lại rằng, đây là ngôi mộ của một ngài Quận công về thời Hậu Lê (14281527). Tên họ ngài là gì, giữ chức vụ gì, quê quán tại đâu, không ai biết cả.

Vì ngài từng có tước vị Quận công nên nhiều đời nay, dân làng quen miệng gọi ngôi mộ là “Mộ ngài Quận công”. Hàng năm, dân làng đều ra mộ thắp hương, thờ cúng và coi ngài như Thành Hoàng làng. Dân làng tự coi mình tất cả đều là con cháu của ngài.

Xưa kia, ngôi mộ nằm trên diện tích một sào ruộng (sào ta, 360 m2). Chỗ trung tâm, đất đắp cao hơn mặt ruộng gần 1m. Trên phần trung tâm mộ có một ngôi miếu thờ nho nhỏ, cùng một cây ruối trước miếu. Tuy nhiên, ngôi miếu đã bị phá từ mấy chục năm trước, nên chỉ còn đám đất cao mà thôi. Trên đám đất đó, người ta vẫn trồng trọt một số loại cây như thuốc lào, củ đót (cây giong riềng). Chỉ cần cuốc một lớp đất, sẽ hiện ra một lớp bêtông bằng hợp chất cát, vôi, mật…, dài 3m, rộng 2m.

Quận công là một tước hiệu quan

24

Ngựa đá, voi đá, chó đá rất tinh xảo

võ, có địa vị rất lớn trong triều đình, chỉ sau Quốc công (tổng chỉ huy quân đội, chẳng hạn như Quốc công Tiết chế Trần Hưng Đạo) mà thôi. Để chứng minh sự quan trọng của ngài với đất nước, với lịch sử dân Việt, dân làng đã dẫn chúng tôi ra cánh đồng làng Đạo Khê (cũng thuộc xã Trung Hưng, bên cạnh làng Thụy Trang). Theo truyền tụng, tại cánh đồng làng Đạo Khê đã từng có một khu lăng mộ của ngài Quận công

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

rộng tới 10 mẫu (mẫu ta, 3.600 m2/ mẫu; 10 mẫu = 36.000m2 tức 3,6 héc-ta). Tại cánh đồng này vẫn còn một cái hồ rộng chừng 1 mẫu ta, đã giao cho một gia đình quản lý, nuôi cá, chăn vịt. Hồ này cũng được nhân dân gọi là hồ ngài Quận công.

Mặc dầu khu lăng mộ không còn nữa, song những vết tích còn lại cũng gợi lên sự tráng lệ một thời. Giữa cánh đồng, vẫn còn 4 con chó đá ngồi chồm hổm giữa ruộng. Hai con ở rất

xa, hai con ở gần trung tâm lăng mộ và ngồi với tư thế quay mặt vào nhau.

Nhìn cách bố trí 4 con chó đá, có thể thấy rõ rằng, hai con phía xa gác cổng khu lăng mộ và hai con gần hơn gác cửa miếu thờ. Tương truyền miếu thờ là một ngôi nhà mái ngói, được xây dựng trên một tảng hợp chất khổng lồ làm bằng đá sạn, vôi và mật. Ngôi miếu đã biến mất, nhưng vẫn còn hai tượng đá cụt đầu trong tư thế quỳ, hai tay mỗi tượng bưng một chiếc tráp.

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

25

CHUYỆN BÊN NHÀ Toronto thoibao.com Có thể, hai tượng đá tay bưng tráp này ở gần để hầu hạ ngài Quận công.

Phía sau hai tượng đá quỳ có một cây ruối, tuổi thọ của nó có thể đã vài trăm năm. (Trong Nam gọi là cây “duối”, gỗ rất dai và bền, không mục, thợ rèn thường dùng làm cán dao, cán búa loại tốt cần phải chịu lực).

Cạnh tảng hợp chất đó có hai cái bia đá lạ lùng là làm bằng hai khối đá xanh hình lập phương vuông vức, cả 4 mặt mỗi khối “đá bia” này đều có khắc chữ Hán còn rất rõ, sắc nét. Tuy nhiên, dân chúng trong làng không ai biết đọc chữ Hán, mà cũng chưa thấy có nhà khoa học nào về nghiên cứu di tích này, nên những thông tin trên hai khối bia hình lập phương vẫn còn là điều bí ẩn. Phía trước tảng hợp chất nằm trồi lên khỏi mặt ruộng là hai con ngựa đá khổng lồ đứng quay mặt vào nhau và tiếp đó là hai con voi đá cũng rất to, lực lưỡng.

Theo phán đoán thì tảng hợp chất đá sạn, vôi và mật này có lẽ nặng tới vài chục tấn. Phía dưới tảng hợp chất là một hầm mộ rộng chừng 6 m2. Từ trước đến nay, đã có nhiều người tìm cách phá, song tảng hợp chất quá dày, quá nặng và cứng chắc nên họ không phá nổi. Năm 1993, có một toán người giới thiệu với dân làng là đoàn nhà khảo cổ trên Hà Nội về nghiên cứu khu mộ. Đến đêm, họ

26

lợi dụng sấm chớp, cho nổ mìn phá hầm mộ. Sớm hôm sau, dân làng kéo ra xem, chỉ thấy một hầm mộ trống rỗng, mới biết đám người hôm trước là bọn trộm đóng giả các nhà khảo cổ để truy tìm của quý. Như vậy, đây là một ngôi mộ giả, nhằm đánh lạc hướng người đời. Trong hầm mộ này có vàng bạc châu báu gì hay không thì chỉ có bọn trộm đó mới biết rõ.

Sau này, trong quá trình cày cấy hoặc đào mương rãnh, dân chúng phát hiện ra còn có nhiều mộ giả khác, bên trên cũng có tảng hợp chất làm bằng đá sạn, vôi, mật, bên dưới cũng có hầm mộ khổng lồ. Các “mộ giả” này nằm rải rác quanh khu vực lăng ngài Quận công rộng 10 mẫu trên cánh đồng thuộc làng Đạo Khê.

Còn ngôi “mộ thật” thì nằm về phía Đông, trên cánh đồng thuộc làng Thụy Trang và đã bị doanh nghiệp Phúc Nga đào bới, đập phá như chúng ta đã nói. Chuyện các vua quan ngày trước lập nhiều mộ giả, còn mộ thật chôn ở nơi bí mật là điều dễ hiểu, vì các vua quan thường có kẻ thù. Họ muốn sau khi chết, kẻ thù không biết chỗ chôn để đào bới mộ. Như chúng ta đã biết, về đời Đông Chu liệt quốc bên Tàu, vua Sở Bình Vương sau khi chết, được chôn trong một ngôi “mộ thật” dưới đáy một cái hồ rộng mênh mông, còn các “mộ giả” thì rất nhiều.

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

Vậy mà Ngũ Viên, tướng quốc nước Ngô, sau khi đem quân đánh thắng nước Sở, đã treo giải thưởng thật lớn, tìm được “mộ thật” của Sở Bình Vương, đào lên rồi dùng roi sắt đánh vào cái thây vua Sở Bình Vương tan nát. Riêng về đời Tam Quốc, Tào Tháo có 72 ngôi “mộ giả” còn “mộ thật” thì chưa biết rõ nên cứ lâu lâu các nhà khảo cổ TQ lại tìm thấy một ngôi mộ và hô hoán lên rằng đó là ngôi “mộ thật” của Tào Tháo. “Mộ thật” của Tần Thuỷ Hoàng cũng vậy, chẳng biết la thật hay giả vì không tìm thấy hài cốt hay di tích hài cốt ở trong đó.

Thám sát một vòng quanh cánh đồng làng Đạo Khê, người ta có thể thấy rõ sự tráng lệ của công trình lăng mộ một thời của vị Quận công này. Đây là vùng đồng bằng, ruộng đất phì nhiêu, nên không thể có những khối đá xanh lớn để tạc bia đá, voi đá, ngựa đá, chó đá. Đá xanh chỉ phổ biến ở vùng Thanh Hóa, Nghệ An mà thôi. Theo tính toán, đo đạc của dân làng, mỗi con voi đá được tạc phải dùng tới ít nhất là 2 m3 đá. Như vậy, riêng một con voi đá đã nặng tới 6-7 tấn. Một con ngựa đá cũng nặng tới 4 tấn. Còn chó đá thì nặng khoảng 1 hay 2 tấn/con tuỳ theo con lớn hay con nhỏ. Với trọng lượng lớn như vậy, lại vận chuyển từ xa đến, nên chỉ

có thể sử dụng đường thủy. Để vận chuyển số voi đá, ngựa đá, chó đá tới vị trí lăng mộ, binh lính của vị Quận công đã đào một con kênh lớn và sâu với chiều dài 1.000 m, nối từ “hồ ngài Quận công” thông ra sông Lực Điền là một nhánh của sông Hồng. Như vậy, chúng ta có thể nghĩ rằng các voi đá, ngựa đá, chó đá cùng các vật liệu xây dựng lăng mộ đã được vận chuyển theo sông Hồng, dọc theo sông Lực Điền, tới kênh dẫn rồi tập trung vào trong hồ.

Chỉ với con mắt thông thường, người ta cũng có thể nhận thấy nơi đây đã từng có một công trình rất lớn.

Các di tích còn lại gồm các hầm mộ, bia đá, voi đá, ngựa đá, chó đá... đều rất có giá trị. Tuy nhiên, không hiểu vì lý do gì mà các cơ quan văn hóa bỏ quên, không tổ chức một cuộc nghiên cứu nào mà cũng không quản lý chặt chẽ, để đến nỗi bọn trộm đem mìn đến cho nổ trống hoác cả hầm mộ, gẫy cả đầu ngựa đá và hai tượng đá bưng tráp. Đáng tiếc nhất là ngôi mộ cổ hàng mấy trăm năm với xác ướp của một vị Quận công, chưa được nghiên cứu đã bị doanh nghiệp Phúc Nga đào bới tan tành. ĐOÀN DỰ

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

27

THƠ thoibao.com Toronto

Giọt Buồn Của Cha Hôm nay ngày lễ của cha Lòng con xúc động thiết tha bồi hồi.

Nhớ ngày mẹ bỏ cõi đời Cha như ngây dại rã rời tâm can.

Cảnh nhà thiếu trước hụt sau Với đàn con dại nổi đau vơi dần.

Cha tôi hôm sớm đỡ đần Dang đôi cánh rộng ân cần ủi an.

Gian nan cha chẳng thở than Đêm về mắt lệ miên man nồi sầu. Đời cha mưa nắng dãi dầu Thương con chẳng quản đầu cầu cuối sông.

Tình cha như biển mênh mông Rừng bao nhiêu lá bão giông không sờn.

Con còn nhỏ dại hay hờn Dỗ dành cha hát lời buồn mênh mang. Ầu ơ tình khúc dỡ dang Thương con mất mẹ như đàn đứt dây. Đời cha như một áng mây Bay đi khắp chốn đó đây kiếm mồi.

Lo con đói lạnh hao gầy

28

Cha thay mặt mẹ đong đầy đời con.

Vì thương con cảnh mồ côi Cha không nghĩ tới duyên đôi cho mình. Đến nay cha vẫn chung tình Với người đã khuất bóng hình người xưa.

Thương cha ngày ấy tiển đưa Đứa con xa xứ chiều mưa giăng đầy.

Dáng cha sao quá hao gầy Tháng năm lao nhọc phút giây chẳng nề.

Con đi nhớ mãi câu thề Dẫu đời dâu bể sẽ về bên cha.

Buồn đau cha đã đi xa Cha không đợi nữa đã ra đi rồi.

Phương xa con kính dâng người Lời thơ chan chứa một đời hy sinh.

Hôm nay trong ánh bình minh Con xin dâng trọn lời kinh dâng người.

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

HIẾU ĐỖ

Father's Day 2019

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

29

SINH HOẠT CỘNG ĐỒNG Toronto thoibao.com

HIỆP HỘI THÀNH VIÊN ĐẢNG BẢO THỦ GỐC VIỆT BƯỚC VÀO SINH HOẠT CHÍNH TRỊ DÒNG CHÍNH

H

Đại diện dân cử và các ứng cử viên Bảo Thủ

ôm thứ Sáu 07/06, Hiệp hội thành viên đảng Bảo Thủ gốc Việt (The Association of Conservative Vietnamese CanadiansACVC) đã tổ chức buổi ra mắt chính thức tổ chức ACVC tại hội trường John Paul II Polish Cultural Centre, 4300 Cawthra Rd, Mississauga.

Hiện diện trong đêm họp mặt thành viên đảng Bảo Thủ gốc Việt có dân biểu liên bang Peter Kent, các dân biểu tỉnh bang: Roman Baber (khu vực York Centre), Sheref Sabawy (MississaugaErin Mills), Nina Tangri (Mississauga-Streetville) Mở đầu, dân biểu tỉnh bang Roman Baber giới thiệu các ứng cử viên đảng Bảo Thủ sẽ ra tranh cử chức vụ dân biểu liên bang vùng GTA và Montreal trong kỳ tổng tuyển cử sẽ được tổ chức vào ngày 21/10 năm nay. Trong số này, có hai ứng cử viên Canada gốc Việt: Glenn Hoa ( Montreal) và Phạm Ngọc Cương (Parkdale-High Park).

Dân biểu liên bang Peter Kent cho biết các ứng cử viên đảng Bảo Thủ sẽ nỗ lực để trở lại Ottawa, lấy lại quyền điều hành chính phủ để cân bằng ngân sách quốc gia, thực thi có trách nhiệm các vấn đề đối ngoại, sắp xếp lại cho có trật tự chính sách di trú nhân đạo đồng thời thay đổi môi trường để phát triển nguồn nhân, tài, vật lực.

“Cộng đồng người Việt hiện đang lớn mạnh có

thể giúp chúng tôi thực hiện các mục tiêu này”dân biểu Peter Kent, nói.

Dân biểu Peter Kent cũng nhắc lại thời gian ông trước đây là phóng viên ở Việt Nam từ năm 1966 và chỉ rời Việt Nam vào ngày 30 tháng 4 năm 1975.

“Tôi đã nhìn thấy những chiếc tàu đầu tiên rời Sài Gòn vào những ngày cuối cùng của cuộc chiến, mở đầu cho cuộc hành trình tìm Tự do. Hàng trăm ngàn người những năm sau đó đã ra đi nhưng không đến được bến bờ. Chính phủ đảng Bảo Thủ thời Thủ tướng Joe Clark đã mở rộng cửa đón nhận thuyền nhân cả hai miền Nam và Bắc Việt Nam. Với chính sách nhập cư quảng đại này, Canada đã được Liên hiệp quốc vinh danh và nhờ đó, tập thể người Việt có cơ hội xây dựng một cộng đồng năng động, vững mạnh về kinh tế, văn hóa và cả về chính trị điển hình chúng ta có 2 ứng cử viên đảng Bảo Thủ gốc Việt, một ở Quebec và một ở Toronto tranh cử dân biểu liên bang kỳ bầu cử sắp tới”.

Dân biểu Peter Kent phê bình chính sách di trú của đảng Tự do đã chấp thuận cho di dân bất hợp pháp vượt viên từ Mỹ vào Canada. Ông cho rằng chủ trương này đã tạo nên gánh nặng cho người thụ thuế.

Nữ dân biểu tỉnh bang, Nina Tangri, thì nhấn mạnh đến việc hủy bỏ thuế carbon.

Buổi ra mắt Hiệp hội người Việt thành viên đảng Bảo Thủ đã kết thúc vào lúc 10 giờ tối sau tiệc trà thân mật.

Hiệp hội ACVC được thành lập với mục đích vận động các công dân Canada gốc Việt ủng hộ chương trình hoạt động của đảng Bảo Thủ, tham gia sinh hoạt chính trị dòng chính và yểm trợ các ứng cử viên đảng Bảo Thủ. ACVC hiện đang tìm nhân sự có khả năng trong cộng đồng ra tranh cử trong các cuộc bầu cử ba cấp chính quyền: Địa phương, tỉnh bang và liên bang. Liên lạc ghi danh gia nhập hội viên: James Nguyễn (416) 738-3261 hoặc Email: acvcgroup@gmail.com. ♦

Ứng cử viên Phạm Ngọc Cương ( thứ hai, hàng đầu), ứng cử viên Glenn Hoa (hàng đầu, bìa trái) và các ứng cử viên đảng Bảo Thủ

Đại diện đảng Bảo Thủ trao tặng thư chúc mừng cho ban tổ chức

Sheref Sabawy (phải), Nina Tangri (trái)

Dân biểu Peter Kent

30

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

Thành viên đảng Bảo Thủ, ban tổ chức và các ứng cử viên.

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

31

SINH HOẠT CỘNG ĐỒNG Toronto thoibao.com

C

Cộng đồng giáo dân Công giáo hành hương MIDLAND

ộng đồng giáo dân Công Giáo Việt Nam, hôm thứ Bảy 8 tháng 6, đã tổ chức ngày hành hương đến Đền Các Thánh Tử Đạo Canada (Martyrs’Shrine), tọa lạc ở thành phố Midland, Ontario, cách Toronto 150 cây số về hướng Đông Bắc.

Hơn 3.000 người Công giáo và không Công giáo, trong đó có rất đông giới trẻ, đã hiện diện trong ngày lễ suy tôn các Thánh Tử đạo, tôn vinh Đức Mẹ Maria và Thánh hóa gia đình do Liên Cộng đoàn Công giáo V.N, Tổng giáo phận Toronto thực hiện.

Chương trình được khai mạc lúc 10 giờ sáng, kế đó là giờ Thánh chầu Thánh Thể, Khấn các Thánh Tử Đạo, Hội thảo chủ đề “Tình yêu gia đình” và sinh hoạt giới trẻ.

Buổi chiều, giáo dân đã rước kiệu Cung nghinh Đức Mẹ La Vang và dự thánh lễ đồng tế Kính Đức Mẹ do Đức Cha Vicent Nguyễn Mạnh Hiếu, Giám mục phụ tá Tổng giáo phận Toronto chủ tế cùng với sự phụ tế của các vị linh mục thuộc nhiều giáo phận.

Lễ hội ngoài trời của cộng đồng người Công giáo, đã kết thúc vào lúc 5 giờ 30 chiều cùng ngày sau nghi thức nhận ơn toàn xá và phép lành. 

32

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

33

MỘT VÒNG QUA MẠNG Toronto thoibao.com

Trung Quốc bị nghi là “thủ phạm” gây ô nhiễm không khí ở Nam Hàn Nhiều trẻ em Nam Hàn đã gặp phải nhiều vấn đề sức khỏe do khói bụi mịn, bị nghi là đến từ các nhà máy của Trung Quốc nằm giáp vùng biển Hoàng Hải.

Những gia đình như gia đình của cô Hwang Mi-sun đã phải chuyển nhà ra ngoại thành Seoul để có thể cách ly con trai nhỏ, vốn đã bị nhiều bệnh đường hô hấp, khỏi bầu không khí đầy bụi mịn tại Nam Hàn. Cô cũng phải giữ con ở trong nhà nhằm đảm bảo cậu bé sẽ không bị nhiễm độc từ bầu không khí đang dần ô nhiễm.

Người dân sinh sống ở nhiều khu vực tại Nam Hàn đang phải chống chọi với tình trạng không khí chứa đầy bụi mịn (Ảnh: AFP)

34

Hwang cho biết cô đã cân nhắc việc tới quốc gia khác có bầu không khí trong lành hơn, nhưng cuối cùng vẫn muốn sinh sống tại quê hương của cô.

Khói bụi mịn thường liên quan tới cát được gió thổi từ các sa mạc Trung Quốc, Mông Cổ tới Nam Hàn vào từng thời điểm trong năm.

Chúng chứa các hạt PM2.5 có thể thâm nhập vào đường hô hấp của trẻ nhỏ và người cao tuổi, gây ra nhiều bệnh bao gồm cả ung thư. Đầu năm nay, lượng hạt PM2.5 đạt mức kỷ lục là 118 mg/ m3, cao nhất từ năm 2013 đ ế n g i ờ t h e o n h ư Vi ệ n Nghiên cứu Môi trường Quốc gia.

Bộ Môi trường Nam Hàn đã thi hành nghiên cứu đo đạc tại vùng biển Hoàng Hải giữa bán đảo Nam Hàn và Trung Quốc để xác định nguồn gốc của không khí bị ô nhiễm.

Trung Quốc bị nghi là thủ

phạm gây ô nhiễm không khí ở Nam Hàn - 2 Người đứng đầu bộ phận nghiên cứu cơ quan trên Ahn Joon-young cho biết càng vào sâu lãnh thổ của Trung Quốc, nơi có nhiều nhà máy nhiệt điện bằng than, mật độ khí carbon và sulphur dioxide càng cao so với trong đất liền. Quan sát bằng mắt cũng có thể thấy được biển Hoàng Hải mịt mù khói bụi.

Nhưng nghiên cứu vẫn chưa kết thúc.

Nhiều nhà chức trách cho rằng Trung Quốc đã gây ra 50-60% ô nhiễm không khí tại Nam Hàn và yêu cầu Bắc Kinh chịu trách nhiệm.

Theo khảo sát từ Bộ Môi trường, 97% người Nam Hàn cho rằng ô nhiễm không khí đang ảnh hưởng tới họ về cả mặt thể chất lẫn tinh thần. Mỗi năm có tới 18.000 người tử vong tại Nam Hàn vì những bệnh liên quan tới ô nhiễm môi trường, Tổ chức Y tế Thế giới cho biết. 

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

Mexico sẽ bán chuyên cơ lấy tiền chặn người di cư vào Mỹ BBC ngày 13/6 dẫn lời Tổng thống Obrador tại cuộc họp báo, máy báy Boeing 787 Dreamliner của ông sẽ có giá khởi điểm là 150 triệu USD. Chính phủ Mexico đã mua chiếc chuyên cơ này vào năm 2012 với mức giá là 218 triệu USD. Trong chiến dịch vận động tranh cử hồi năm 2018, Tổng thống Obrador cam kết bán chuyên cơ và sẽ đi lại bằng máy bay thương mại. Ông đã giữ lời hứa ngay sau đó.

Ngoài việc bán chiếc Boeing 787 Dreamliner, chính phủ Mexico còn rao bán 60 máy bay và 70 trực thăng của chính phủ.

Trước đó, ngày 7.6, Mỹ và Mexico đã đạt được thỏa thuận về di cư khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố “tạm dừng vô thời hạn” kế hoạch áp thuế trừng phạt lên hàng hóa nhập khẩu từ Mexico.

Theo thỏa thuận, Mexico sẽ đưa 6.000 thành viên thuộc Lực lượng Vệ binh quốc gia tới khu vực biên giới phía nam giáp Guatemala để ngăn chặn dòng người di cư Trung Mỹ.

Mexico cũng đồng ý mở rộng chương trình tạo việc làm cho những người di cư trong quá trình đợi xét duyệt đơn xin tị nạn tại Mỹ. 

Chiếc chuyên cơ Boeing 787 Dreamliner. Ảnh: AFP

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

35

MỘT VÒNG QUA MẠNG Toronto thoibao.com

Bé gái có IQ vượt cả Albert Einstein và Stephen Hawking Chỉ số IQ của nhà bác học thiên tài Albert Einstein là 160 điểm, nhà vật lý Stephen Hawking nổi tiếng cũng có cùng chỉ số IQ này.

Thế nhưng mới đây, một bé gái 11 tuổi đến từ Iran đã khiến cả thế giới xôn xao với chỉ số IQ 162 sau khi thực hiện bài kiểm tra IQ tại Mensa International.

So với hai nhà bác học thiên tài là Albert Einstein và Stephen Hawking, cô bé Tara còn cao hơn 2 điểm, khiến tất cả mọi người choáng váng.

Mensa International là tổ chức kiểm tra IQ có quy mô lớn nhất và lâu đời nhất thế giới.

Khi thực hiện bài kiểm tra Mensa, người kiểm tra không những phải hoàn thành các câu trả lời trong thời gian quy định mà còn cần thí sinh phải có khả năng hiểu được vốn từ vựng

36

Ngôi làng chỉ xuất hiện một lần trong năm Theo BBC, cứ vào khoảng tháng 5 hoặc 6 là những người dân làng Curdi ở bang Goa, miền tây Ấn Độ, lại từ tứ xứ tụ họp về quê cũ để hoài niệm về quá khứ.

Kể từ năm 1986, thời điểm chính quyền bang khánh thành đập thủy điện đầu tiên, ngôi làng từng một thời trù phú với 3.000 người sinh sống này luôn chìm dưới làn nước xiết và chỉ lộ diện khoảng một tháng trong năm do nước rút. Trước đó,

dân làng đã phải tái định cư đến nhiều địa phương khác nhau để phục vụ dự án. Mỗi khi làng Curdi “nổi lên”, họ lại trở về để thực hiện các nghi lễ tôn giáo và cùng ôn lại chuyện xưa.

Ngôi làng từng có một đền thờ Hindu chính, vài đền thờ nhỏ hơn, một nhà nguyện của đạo Thiên Chúa và một đền thờ Hồi giáo, nhưng hiện chỉ còn lại các cấu trúc cũ nát, xiêu vẹo và đầy rong rêu. 

Nhà bác học thiên tài Albert Einstein, Cô bé Tara Sharifi, nhà vật lý Stephen Hawking

cực khó. Điều này cũng khiến nhiều người vô cùng ngạc nhiên với trí thông minh của cô bé Tara.

Hiện tại, Tara Sharifi vinh dự đứng trong hàng ngũ những người có chỉ số IQ cao nhất thế giới, được công nhận là một trong những tinh anh của loài người.

Cô bé Tara Sharifi cho biết khi lớn lên, cô muốn

theo đuổi chuyên về toán học. Cha của cô bé, ông Hossein cảm thấy vô cùng tự hào về con gái, tuy nhiên ông cũng rất ngạc nhiên về chỉ số IQ và thành tích vượt trội của con gái mình. Hy vọng trong tương lai, Tara Sharifi sẽ trở thành một trong những nhà khoa học nổi tiếng thế giới. 

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

Làng Curdi

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

37

LĂNG KÍNH CUỘC ĐỜI Toronto thoibao.com

Thời đại bạo hành:

Bê tông giấu...xác!

CHU NGUYỄN

Thuật xây dựng thường nói tới “bê tông cốt thép”(reinforced concrete) dùng lõi thép bên trong, bên ngoài bao bằng xi măng, vôi vữa... vừa chắc vừa bền. Ngày nay, thuật giấu xác người cũng tiến tới mức tinh hảo. Thi thể nạn nhân có thể vĩnh viễn bị chôn vùi dưới đáy sông với hàng tảng xi măng trăm ký, hoặc trong những bồn chứa hỗn hợp xi măng và vôi vữa...Ai có thể ngờ, hồn kẻ mất tích nếu có, cũng khó lòng ra khỏi lớp vỏ bê tông rắn chắc để về báo mộng cho thân nhân...Nếu không có một tình cờ nào đó thì nạn nhân vĩnh viễn ôm mối oan khiên trong nấm mồ vô cùng kiên cố!

Tháng 9, năm 2019, Tory Clark một tử tù ở khám đường Texas đã bị hành hình về tội giết người nhét xác trong thùng và đổ bê tông... cốt “xác” hy vọng che mắt những kẻ tò mò và người tìm kiếm.

Troy Clark, tử tội tại khám đường ở Texas, bị chích thuốc độc tháng 9, 2018.

Vụ án Troy Clark ở Tyler, Texas

Troy Clark, sinh năm 1967, có chút học vấn, là một tay nghiền m a t ú y, đ ồ n g t h ờ i c ũ n g l à k ẻ chuyên bán lẻ các chất cấm, cư ngụ tại thành phố nổi tiếng là quê hương của hoa hồng, Tyler, Texas.

Giữa thập niên 90, Clark cư ngụ cùng một phụ nữ có tên là.

Christina Muse, 20 tuổi nhưng sau đó Muse dọn ra ngoài vì bất hòa.

Muse ra đi nhưng để lại mối lo âu trong lòng Clark. Clark sợ rằng vào lúc nào đó, người phụ nữ này tiết lộ hắn là kẻ bán chất methamphetamine. Hắn luôn luôn nghĩ phải làm cách nào cho Muse vĩnh viễn câm miệng. Hắn nhất định sẽ ra tay sát hại Muse nếu có dịp!

Thế là cơ hội tới. Một ngày trong tháng 5, 1998, Muse tới thăm Clark.

Lúc này Clark đang ở với bạn gái là Tory Gene Bush. Clark bèn dùng súng gây tê bắn Muse bất tỉnh. Clark và đồng lõa, Bush, lôi nạn nhân vào

38

64 ở phía tây Tyler và liệng bỏ.

Vị trí này vô cùng hoang liêu và ai cũng tưởng bí mật không bao giờ bật mí. Nào ngờ, vụ án có ngày lộ ra ánh sáng!.

Bốn tháng sau, khi bị điều tra, chính Bush đã dẫn cảnh sát tới nơi giấu xác và tìm được tung tích nạn nhân.

Cảnh sát còn tìm thấy ở gần đó, trong một bể phân hủy, thi thể của một nạn nhân khác có tên là Tracy Mize nổi bập bềnh trên mặt nước.

Mize là một bị cáo trong một vụ án ma túy, cũng là người quen biết Clark, đã hứa với điều tra viên, rằng sẽ tiết lộ án mạng do Clark nhúng tay với hy vọng bản thân được xử nhẹ tội. Cảnh sát cho rằng Clark đã bắn chết Tracy và quen thói vứt xác ở cùng một vùng hoang vắng.

Nguồn tin cuối tháng 9, 2018, cho biết Clark đã bị xử tử hình tại nhà tù khét tiếng ở Te x a s b ằ n g c h í c h t h u ố c đ ộ c .

Vụ án nữ sinh bị đổ bê tông rúng động Nhật Bản 30 năm trước!

Nạn nhân của đồ tể Troy Clark

phòng tắm và ghìm cho chết. Sau đó hắn sai đồng lõa mua xi măng và vôi, rồi nhét xác Muse vào một thùng nhựa, dung tích 55 gallon và đổ hỗn hợp bê tông vào trong cho phủ kín tử thi. Xong việc, hắn chỉ cần dùng xe truck chuyển chiếc thùng chứa xác ra một hẻm sâu, xa xôi trong khu vực đất đai của chủ nhà, cách Highway

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

Một vụ án nổi tiếng xảy ra ở Nhật trong thập niên 80, được phim ảnh và báo chí khai thác hàng chục năm liền có tên là “Nữ sinh bị giết vùi xác trong bê tông”(Concrete-encased high school girl murder case).

Năm 1988, một nhóm thiếu niên tra tấn và hãm hiếp nữ sinh Furuta trong 44 ngày trước khi phi tang thi thể cô bằng cách đổ bê tông.

Junko Furuta, 16 tuổi, là một thiếu nữ xinh xắn, tích cực tham gia hoạt động trường lớp tại Misato, tỉnh Saitama, Nhật Bản. Hiroshi Miyano, nam sinh ngổ ngáo có liên

Bi kịch Junko Furuta qua báo chí.

quan đến yakuza (mafia Nhật), phải lòng Furuta nhưng bị cô khước từ.

Ngày 25/11/1988, Miyano cùng ba thiếu niên tuổi từ 16 đến 18 bắt cóc Furuta khi cô bé đang trên đường về nhà và đưa cô đến căn nhà thuộc sở hữu của bố mẹ nam sinh Jo, một tên trong nhóm, tại quận Ayase, Adachi, Tokyo.

Hai ngày sau khi Furuta biến mất, bố mẹ cô trình báo với cảnh sát. Lo sợ vụ bắt cóc bị phát giác, chúng buộc cô gái gọi điện cho cha mẹ ba lần trong khoảng thời gian từ cuối tháng 11/1988 đến giữa tháng 12/1988, nói rằng cô bỏ nhà ra đi, đến ở nhà một người bạn và nhấn mạnh rằng cô không gặp nguy hiểm, không cần cảnh sát phải vào cuộc điều tra.

Phụ huynh của Jo đến thăm con trai một vài lần nhưng Furuta bị ép giả vờ là bạn gái một trong những kẻ bắt cóc. Tuy nhiên, ngay cả sau khi phát giác tội ác, họ cũng không có bất cứ hành động nào ngăn cản nhóm thiếu niên ngổ ngáo này vì lo sợ bị trả thù.

Furuta bị giam trong tình trạng khỏa thân, bị hãm hiếp và tra tấn tàn bạo trong suốt 44 ngày. Những kẻ bắt cóc được cho là còn mời bạn bè đến xâm hại cô, trong đó có Koichi Ihara, kẻ bị nhóm bạn bắt ép phải cưỡng bức Furuta. Sau khi về nhà, Ihara kể lại với anh trai và bố mẹ, nên họ quyết định báo cảnh sát.

Hai cảnh sát được phái đến căn nhà của Jo, nhưng được chủ nhà thông báo rằng không có cô gái nào ở đó, thậm chí còn mời họ vào nhà xem xét. Hai cảnh sát này từ chối vì cho rằng lời mời đó là đủ để họ tin rằng cô gái không có trong nhà.

Hai người này sau đó đã bị sa thải

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

39

LĂNG KÍNH CUỘC ĐỜI Toronto thoibao.com

Di ảnh nạn nhân và những con thú mang hình người.

vì không tuân thủ quy trình, bởi nếu họ vào khám nhà, Furuta có thể đã được giải thoát và bình phục.

Trong những ngày còn lại, những kẻ bắt cóc cho Furuta ăn rất ít và còn bắt cô ăn gián, treo cô lên trần nhà và sử dụng như "bao cát" để đánh đập. Có lúc cô còn bị giữ trong tủ lạnh trong vài giờ hoặc bị bắt ngủ ở ngoài ban công. Furuta còn bị nhóm thiếu niên đánh bằng gậy golf và thường bị giúi đầu xuống sàn nhà.

Sau 10 ngày bị bắt cóc, Furuta không thể thở bình thường do tụ máu trong khoang mũi. Cơ quan nội tạng bị tổn thương khiến cô bị nôn sau khi ăn uống. Việc này không chỉ khiến cô bị mất nước mà còn kích động những kẻ bắt cóc, khiến chúng càng trừng phạt và đánh đập Furuta dã man hơn.

Nhân thời cơ những kẻ bắt cóc đang nghỉ ngơi sau khi uống rượu, Furuta tìm cách gọi điện cho cảnh sát nhưng bị phát giác. Chúng trừng phạt bằng cách châm lửa đốt bàn chân cô, khiến thương tích của cô càng trở nên nghiêm trọng.

Trong những ngày địa ngục trần gian, Furuta đã van xin kẻ bắt cóc ban cho cô cái chết nhưng chúng không muốn giải thoát cho cô dễ dàng như vậy. Ngày 4/1/1989, chúng cùng cô chơi mạt chược. Cô chiến thắng và khiến những kẻ bắt cóc phát điên, hành hạ và châm lửa đốt, khiến Furuta qua đời vào hôm đó.

Những kẻ giết người đặt thi thể cô gái trong một chiếc thùng, đổ bê tông vào và phi tang ở Koto, Tokyo. Khi biết tin con gái bị

40

sát hại, mẹ của Furuta ngất xỉu và sau đó phải điều trị tâm lý.

Bốn thủ phạm sau đó bị bắt và hầu tòa. Tòa không nêu rõ danh tính của những kẻ bắt cóc vì họ là trẻ vị thành niên.

Tháng 7/1990, tòa kết án kẻ cầm đầu (Hiroshi Miyano) 17 năm tù và những kẻ đồng lõa từ 3 đến 8 năm tù. Kẻ cầm đầu và hai trong ba tên đồng lõa đã kháng cáo. Chủ toạ phiên toà sau đó quyết định tăng bản án vì xét đến yếu tố ảnh hưởng với gia đình nạn nhân và tác động với xã hội. Kẻ cầm đầu cuối cùng lĩnh án 20 năm tù, mức tù cao thứ hai sau tù chung thân ở Nhật.

Jo bị giam trong nhà tù vị thành niên 8 năm trước khi được thả vào tháng 8/1999. Tháng 7/2004, Jo bị bắt vì hành hung tình địch và khoác lác về tội ác hắn từng gây ra. Y bị kết án 7 năm tù.

Vụ tra tấn và giết hại Junko Furuta đã gây phẫn nộ tại Nhật Bản và thường được gọi là "vụ nữ sinh bị sát hại, đổ bê tông". Vụ án được chuyển thể thành một số bộ phim, truyện tranh. Tác giả Seiji Fujii đã viết một cuốn tiểu thuyết dựa trên vụ án. Trái với những gì thực sự xảy ra, cuốn tiểu thuyết đưa đến một kết thúc có hậu - cô gái còn sống và những kẻ bắt cóc bị kết án tù nhiều năm.

Tội phạm Việt nam không chịu thua MỹNhật...

Ngày 17/5/19 nguồn tin từ cơ quan điều tra tỉnh Bình Dương cho biết, qua giám định pháp y, hai thi thể

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

nam (31-35 tuổi) được phát hiện tại căn nhà ở xã Hưng Hòa, huyện Bàu Bàng bị giết hơn một tháng trước.

Thi thể nạn nhân đầu tiên bị đổ bêtông chứa trong bồn nhựa, cao khoảng 1,7 m; cổ có sợi dây dù dài chừng một mét; lưng, đùi, mông... có hơn 12-13 vết đâm. Thi thể thứ hai cao hơn 1,6 m, được ướp bằng xác trà, nằm trong thùng nhựa hình trụ, bên ngoài phủ kín bằng xốp, keo dính và silicon. Nạn nhân này có đeo bao tay và tất chân.

"Nạn nhân thứ nhất nghi bị sát hại trước, hung thủ siết cổ rồi mới đâm.

Còn nạn nhân thứ hai bị bóp cổ vì có tụ máu bầm", nguồn tin còn cho biết, với khối bê tông phi tang nạn nhân tại hiện trường là khoảng 10 bao xi măng Sau cuộc điều tra báo chí tiết lộ thêm: Nhóm nghi can gồm: Phạm Thị Thiên Hà (31 tuổi); Trịnh Thị Hồng Hoa (66 tuổi, cùng thường trú tại một địa chỉ ở P.Tân Sơn Nhì, Q.Tân Phú, TPHCM); Lê Ngọc Phương Thảo (29 tuổi, quê ở Tiền Giang) và Nguyễn Ngọc Tâm Huyên (ngụ TPHCM).

Các bị cáo có lời khai đại khái như sau: Vào tháng 10/2018, Thảo đến thuê căn nhà số 90 ở ấp 5, xã Hưng Hòa, huyện Bàu Bàng, Bình Dương để cả nhóm gồm, Thảo, Hoa, Huyên và hai anh Trần Đức Linh (SN 1969, quê Nghệ An), Trần Trí Thành (SN 1992, quê TP.HCM) để tu luyện theo một giáo phái lạ. Đến tháng 12/2018, Hà tổ chức cho mọi người đến Bà Rịa – Vũng Tàu thuê một căn vila trong khu Green Garden sinh sống và tu luyện.

Hà thông báo cho mọi người rằng, quá trình khổ tu. Người tu phải trải qua hai giai đoạn gọi là “Tẩy Tịnh” (tẩy bỏ cái dơ bẩn của cơ thể) và “Tịnh Cốc” (giai đoạn không ăn, không uống) cho đến khi thành “chánh quả”.

Khi vào giai đoạn “Tịnh Cốc”, mọi người rất mệt, chỉ có Hà chưa “Tịnh Cốc” để lo cho mọi người. “Tịnh Cốc” được một thời gian (khoảng 10 ngày) thì anh Linh chịu không đựng nổi “khổ hạnh” nên nhảy lầu bỏ trốn.

Thấy vậy, Hà và anh Thành dìu anh Linh lên phòng mà không đưa đến bệnh viện kiểm tra thương tích để cấp cứu. Sau đó, anh Linh tử vong.

Cả nhóm để anh Linh tại Vũng Tàu cho đến khi hết thời gian “Tịnh Cốc” (khoảng 20 ngày). Tiếp đó, họ đem thi thể anh Linh trở lại căn nhà số 90, ấp 5, xã Hưng Hòa, huyện Bàu Bàng, Bình Dương.

Về đến nơi khoảng 2 ngày thì anh Thành mua đồ về tẩn niệm thi thể anh Linh trong thùng nhựa và đổ xi măng cho khỏi bốc mùi hôi thối.

Sau đó tới lượt anh Thành mất mạng vì vi phạm quy định của giáo phái và kết cục cũng nằm trong thùng bê tông.

Những vật chứng là những thùng xi măng còn để nơi cư ngụ cũ khi nhóm hung thủ dọn tới ổ tu luyện khác, nên bị người mua nhà sau đó phát giác và vụ án lộ ra ánh sáng!

CHU NGUYỄN

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

41

Toronto thoibao.com

42

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

43

Toronto thoibao.com

B

ên trời. Ai đã gọi bên trời, lời thất thanh, đêm bật rách ròng ròng lệ đỏ. Ai đã gọi bên trời, ngựa đã nản chân bon, hí lên tiếng hí cuối cùng, và mây ngũ vồng đưa ngựa già về miền tịch lặng. Bên trời, thời đại này, người có thể thấy mặt nhau từ xa vạn dặm, địa cầu gần gũi vô cùng, thư từ đến với nhau trong tích tắc, nhưng cũng có tín hiệu đến quá chậm quá tức tửi, quá đau. Tuần qua, lúc

44

Người Cha

con ở bên này ung dung lái xe trên xa lộ, ngày 8 tiếng trong hãng miệt mài, đêm ngủ yên lành trên nệm dày, trong chăn dạ, thì bên kia Ba lại bỏ đi. Ba nhắm mắt. Ba không còn đợi thằng con, đứa cháu trở về. Và chấm hết.

Bên trời. Buổi sáng đến sở. Ngồi yên. Ba ơi, chưa bao giờ con lại cảm thấy cô đơn như bây giờ. Muốn bỏ mà đi. Muốn thèm một lần mếu máo.

Muốn gọi một tiếng ba từ lâu chưa một lần được gọi. Đi đâu bây giờ để khỏi đập đầu, khỏi đau quặn lồng ngực, để khỏi cắn miệng, cắn môi, mà nuốt dòng lệ mặn. Thì ra, bây giờ con mới hiểu thế nào là một nỗi mất mát của một đời người. Cái mất mát sẽ chẳng bao giờ được đền bù hay có thể được tìm trở lại. Dù là một hạt bụi đi nữa. Dù là một sợi tóc đi nữa. Cái mất mát mà ai cũng có một lần chấp nhận. Nhưng mà thưa ba, chiến tranh giờ đã tàn lụi, đâu còn nỗi mất mát nào như những nỗi mất mát như ngày xưa. Người chết giờ đây, dù sao cũng còn được an ủi. Có nghĩa là, trước khi

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

nhắm mắt vẫn còn nhìn lại một lần những người thân yêu. Trừ ba. Thưa ba, bài này, con viết cho ba.

Trang giấy này con khóc cho ba.

Một hai ngày, hay trăm ngàn ngày, con sẽ nói với ba, thầm thì với ba, kể lể với ba. Cái đau này con xin giữ lấy, cho riêng con. Không ai trong nhóm biết cái mất mát này. Con sẽ giấu, như chẳng bao giờ xin cái ngày phép tang chế thường lệ. Bởi vì, với con, ba không chết. Ba sống mãi. Ở mãi trong đời con.

Từ Quảng Bình, mồ mả ông bà ba bỏ lại. Bỏ lại, như lần đầu theo con tàu sắt ra khơi xuôi về Nam. Ba đã lựa chọn đời sống và tương lai cho con cháu. Nhưng vào ngày ấy, ba vẫn còn có một chỗ để mà đến. Dù những ngày đầu tiên lam lũ. Dù chiếc áo lương đen của ba càng lúc càng mờ phai giữa một thành nội đóng cửa.

Dù nghề thầy thuốc của ba càng lúc càng khó khăn tội tình giữa một thế giới Tây y. Ba đã chọn lựa… Đau đớn mà chọn lựa. Bỏ Quảng Bình,

bỏ Đồng Hới, bỏ mồ mả ông bà, ba lạy ba lạy… Bỏ cơ nghiệp, nhưng cơ nghiệp có gì ở cõi này, trừ tiếng gọi thầm lặng của một kiếp đời: Tự do yêu và ghét. Ngày ấy con còn quá nhỏ để hiểu tại sao người ta dám bỏ cả một phần đời quí báu nhất của con người. Tại sao người ta lại dám chấp nhận đến một nơi vô định, chấp nhận một phần đất lạ lẫm của miền xa.

Tại sao người ta lại dám phủi tay, bỏ sạch của cải mồ hôi nước mắt, công lao mà mình đã cố tạo dựng, và cả một nơi chốn yêu dấu nhất của một con người gọi quê hương. Đêm nay, mấy mươi năm trở lại một thời gian, một không gian cũ, để lại càng hiểu hơn về nỗi đau của một người bỏ quê nhà. Ba chưa một ngày dính líu với bộ máy. Ba cũng chưa một ngày tung hô đả đảo. Ba đứng bên lề: giản dị như chiếc áo lương đen ba mặc suốt năm suốt tháng. Cao quí như nghề thầy thuốc mà ba đã giúp đời, giúp bà con... Và khổ hạnh như một nhà tu. Và ung dung như một vị đồ nho.

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

45

Toronto thoibao.com Và cô độc như người còn lại cuối cùng của một thế giới. Như vậy tại sao ba lại mang thân gà trống tục tục bầy con xuống con tàu hả mồm. Thì ra, ba đã tiên tri được sự thật. Một sự thật mà ngay cả thế hệ của con sau này cũng chẳng bao giờ biết nổi. Và chao ơi, đến khi biết được thì đã quá muộn màng.

Những ngày đầu tiên ở Huế, thì quá lam lũ. Huế có những ngày mưa dầm, có những buổi trời lạnh căm căm, và gió thì cắt bầm da thịt. Và ba đã đứng ở giữa Huế, đi ở giữa Huế, chống đỡ cùng đời sống ở Huế.

Vẫn chiếc áo lương đen bạc màu.

Vẫn chiếc áo tơi nylon màu sậm rêu bị đầu độc bởi khói xe, dầu mỡ, nước đã rách. Và vẫn chiếc dù đen. Ba đã đá, trụ sinh. Và càng đau hơn nữa, ba không những chống cự cùng cơm phải nhìn những trang giấy kinh điển, áo mà còn chống cự cùng cái nền những giòng chữ hiền nhân, những văn minh đang mỗi ngày một lấn áp suy nghĩ vạn đại từ từ bay cuốn hay xã hội. Nhưng nếu cơm áo đã làm vùi dập dưới bước chân người không ba lao đao lận đận, thì cái nền văn thương tiếc. Khi ấy ba chỉ biết cúi minh kia đã làm ba cô độc hàng vạn đầu, lưng khom xuống, và lượm và lần. Ở đâu người ta cũng quay mặt. nhặt. Khi ấy ba buồn bã nhìn về phía Ở đâu, khói bụi, và sản phẩm của Đại Nội, trường Quốc Tử Giám, nơi những luồng gió từ phương Tây vẫn mà ngày xưa ba đã từng học những cuốn lốc, vẫn vần vũ. Ba đã đi tìm giòng chữ của thánh hiền. Huế vào lại những người thân chủ cũ. Mong những ngày đầu tiên, mây thì màu đợi họ để ba bấm tay xem lại kinh chì, và sũng nước. Những con quạ mạch, để ba kê toa thuốc, và cuối đen in bóng trên thành quách cũ, cùng là ít tiền công. Ba cũng đã đi từ Thượng Tứ qua Đông Ba. Huế qua những phòng mạch bác sĩ chen vào những ngày đầu tiên, đêm thấp chúc người. Ba nhìn người ta đang thoáng những ngọn đèn lu mờ giữa

46

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

dòng sông Hương, và tiếng hò Nam Ai thỉnh thoảng cất lên ủ dột. Huế, học trò Đồng Khánh, Quốc Học, bãi học qua cầu như cả một đàn bướm.

Huế có đài phát thanh bên cầu, còn nghe âm vang tiếng đôi song ca Ngọc Cẩm và Nguyễn hữu Thiết. Huế có tiếng rao hàng rong não nuột trong bóng tối âm u từ đường Trương Định về Hàng Đoát. Và Huế có một mình ba, đứng lại, còn lại một mình.

Nhưng ba không bao giờ chịu làm kẻ thua cuộc. Ba vẫn mặc chiếc áo lương đen, mang chiếc dù đen, chiếc áo tơi màu rêu sậm, và đi bộ, đi mãi, đi miết. Từ Morin về Đập Đá. Từ Morin lên Phú Cam. Từ Morin qua cầu Trường Tiền, qua Đông Ba,

Thượng Tứ, vào Hồ Tịnh Tâm, ngược lên Bến Ngự. Dáng ba nhỏ, gầy. Hai chân ba khẳng khiu, vai hơi khom xuống. Đôi khi một chiếc xe phóng qua vũng nước, và cả người ba bị nước bắn tung tóe. Đôi khi những con chó hung dữ sẵn sàng nhảy bổ vào người ba, nếu không nhờ cây dù bên người, chắc ba sẽ phải bỏ cuộc.

Rồi ba trở về cùng con. Mái nhà tôn nào bên đường Trương Định, nền nhà đất thịt, chiếc giường tre nương tựa cơ hàn. Những đêm mùa đông năm ấy, Huế trở trời, lạnh căm căm da thịt.

Vì lạ lẫm, và vì hơi lạnh buốt bốc lên từ nền đất, thấm qua tấm chiếu, qua cả chiếc mền dạ nhà binh, khiến con không thể nào ngủ được. Và ba cũng vậy, nằm bên con, mắt mở. Chúng ta đã không thể tưởng tượng có một ngày chúng ta phải nương thân tại nhà của một người khác, trong khi ở quê nhà, chúng ta có cả ngôi nhà gạch khang trang, có nền xi măng, giường rộng, chiếu hoa. Chúng ta không thể tưởng tượng một ngày ba dẫn con đi tìm quán ăn nghèo nàn bên chợ Đông Ba, để nghe mệ chủ quán bĩu môi nói trắng trợn: Quán tôi dơ bẩn, ông nên tìm chỗ khác, chỉ vì ba cẩn thận lấy tờ giấy mang trong mình lau đôi đũa, cái chén. Mắt ba đã mở trong đêm, nhìn lên chiếc mùng, hay đang trở về cùng quá khứ. Với ba,

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

47

Toronto thoibao.com con biết, lệ thầm ấy là quá khứ. Và Những bà chủ nhà nghiệt ngã cuối với con, lệ thầm ấy là mền không đủ cùng cũng xong. Những dốc lên dốc ấm, là khoảng đêm dày dặc, là gió xuống cuối cùng cũng xong. Những bên ngoài hú từng cơn, đập vào mái ngày hừng hực nóng và những đêm tôn kêu âm ỉ, là cả thân thể co rúm buốt tận xương tủy cuối cùng cũng lại trước cái lạnh bốc xuống từ mái xong. Dòng sông Hương vẫn xanh tôn, bốc lên từ đất...Phải, với ba, lệ lơ. Đêm Nam Ai, Nam Bình vẫn bềnh thầm ấy là quá khứ. Con người ba bồng trên những chuyến đò côi cút. đã nặng trĩu quá khứ. Ngay ở hiện Người di cư bắt đầu hòa nhập vào tại này, ba cũng là ngọn đèn của quá cuộc sống mới. Ông Bá đã trở thành khứ. Ngày xưa, mỗi lần ba ngủ không một người thân tín của chế độ, và được, ba vẫn trở dậy pha trà và đọc được giao một nhiệm vụ cao cấp của sách thánh hiền, hay ngâm những đảng chính quyền. Anh Trinh được vần thơ cổ. Bây giờ không ai cho lên Trung sĩ nhất. Bác Cấn được phép ba trở dậy, để ngồi độc ẩm cùng phong trung sĩ nhất hậu cần. Ông bóng đêm. Người ta đang ngủ. Nếu Phán lên làm Phó Tỉnh trưởng hành có thức chăng là những hồn ma từ chánh. Bây giờ những người di cư những thành quách rêu rong. mới tìm lại ba như ngày xưa họ đã Chúng thức để mà khóc cho một tìm đến. Thân chủ của ba đã không thời đại. Nhưng dù sao, chúng vẫn là còn bao gồm trong thành phố Huế hồn ma. Còn ba, ba lại là con người mà đã được bung ra đến Đà Nẵng, thật. So với chúng, ai khổ hơn aỉ Hội An. Người ta cuối cùng đã tìm Vâng, ai khổ hơn ai. Dù sao những đến một vị thầy sau bao năm ngoảnh hồn ma kia cũng vẫn còn bầu bạn. mặt. Và trong lòng chiếc xe hàng Phi Còn ba, một người còn sót lại cuối Long, Tiến Lực màu vàng da cam cùng, quá chừng lẻ loi, và cô độc. ấy, ba vượt đèo Hải Vân, xuống bến Nếu có bạn chăng là con quạ đen xe, và lại đi bộ, đi hoài đi mãi. Áo trên nhánh cây phượng gầy bên lương đen, chiếc mũ dạ, chiếc dù đen.

Thành Nội hay tiếng dế khóc than Và cái túi áo mỗi lúc mỗi đầy những dưới mấy tầng gạch cổ. Từ một xóm trang giấy thánh hiền. Phố lầu cao nghèo bên Morin, ba lại dẫn con đi che mái ra bờ lề, bóng ba lẽ loi giữa nương nhờ tại Đập Đá, rồi qua Bến chợ người. Ngày mưa cũng như ngày Ngự, rồi về Phủ Cam, rồi qua Thành nắng. Ngày lạnh căm căm cũng như Nội... Cơm áo cuối cùng cũng xong. ngày lửa oi nồng, một mình đông tay

48

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

nam bắc, bước tới, đi tới. Để làm gì.

Hai trăm đồng học phí một tháng cho lớp Đệ Ngũ của trường Việt Hương.

Ba trăm đồng học phí cho lớp Đệ Tứ của trường Bán Công, để con tiếp tục đến trường. Và đêm đêm, ba ngồi viết hàng trăm verbe qui tắc hay bất qui tắc, những demander à hay demander pour, thành ngữ, văn phạm trên cuốn sổ tay bìa đỏ. Ba hãnh diện nhắc lại ngày ba cứu dân làng thoát khỏi lần bố ráp của Tây bởi vì ba là người nói và viết được tiếng Pháp. “Ông quan ba đọc xong thơ của ba, bèn kêu ba tới và bắt tay kêu ba là monsieur”. Ba nói về cuốn tự điển Larousse dày cả ngàn trang mà ba thuộc lòng. Người ta thường nói về một người mẹ như một hình ảnh yêu quí nhất, tôn thờ nhất, dịu hiền nhất, nhưng với ba, cho con được ngừng lại một giây, một phút, để cho nước mắt cứ tuôn, để đôi mắt con mờ nhạt, để hiểu rằng con được tự hào có một người cha còn tuyệt vời hơn cả một người mẹ nữa. Có lần con thấy con gà trống dẫn đàn con đi kiếm mồi, con vật sao cô đơn quá. Nó có mồng, cựa, bộ lông sặc sỡ, uy dũng hiên ngang làm sao, thế mà cứ mỗi lần tìm được mồi, nó lại kêu tục tục, gọi đàn con đến...

Cũng như ba. Tục tục hoài. Hết tay này quạt lại đến tay kia quạt trong những đêm mùa hè dưới mái nhà tôn.

Chiếc mền đắp lại trên người con, trong đêm giá buốt. Và đôi khi, giữa đêm, con còn nghe tiếng ba nằm mớ. Ú ớ. Một ác mộng cũng nên. Tại sao ba không bao giờ kể cho con nghe về cái ác mộng ấy để con hiểu thế nào là lịch sử, những biến cố của đất nước hay cái thảm kịch của chính ba? Phải, ba đã giấu con. Ba đã giấu về một người đàn bà mà ba đã cưới về làm vợ, về một người nào mà lẽ ra con còn được gọi cái tiếng mẹ như mọi người. Ba đã giấu, chẳng bao giờ nhắc nhở, hờn giận. Nhưng ba không thể giấu nỗi những tiếng mớ u uẩn trong đêm. Rằng, nỗi buồn câm nín mà ba mang theo trên hai vai gầy guộc của một ông đồ, một người đàn ông, một người cha hẩm hiu đã trở thành tiếng ú ớ buồn thảm.

Cuối cùng, ba vẫn là người để người ta tìm đến, sau khi bệnh tình của họ, và người thân, bác sĩ đã bó tay. Vợ họ hiếm muộn con cái. Con trai họ mộng tinh di tinh trầm trọng.

Có người bị mất ngủ kinh niên. Và mỗi lần kê toa thuốc xong, ba không bao giờ quên một câu dặn dò: Nhớ là đừng bao giờ dùng nước đá. Nước đá hàn, uống vào sẽ hại không ít thì nhiều. Ba đã dặn bệnh nhân của ba như vậy là vì lương tâm của vị thầy thuốc hay là vì cái nền văn minh kỹ thuật đang cuốc lốc mọi thứ cổ truyền

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

49

Toronto thoibao.com mà ba tìm cách chối bỏ? Với con, là đậu bằng cấp, có chức vụ để người cả hai. Ba vui mừng khi thấy con đời trọng nể. Nhưng con thì lại khác, bệnh mà ba chữa trị đã bình phục, ngồi trong thư viện, đọc trang sách nhưng ba đau khổ không ít khi nhìn của Sartre mà lạc loài, mà hư vô, mà cốc nước đá lạnh mà người ta đã mời nôn mửa. Đời là gì. Chiến tranh ở đâu ba. Ba đã cố giải thích với họ về một đó, trên những trang nhật báo mỗi nền văn minh chết người, đang tìm ngày. Con đọc Tội ác và Hình Phạt cách làm hủy diệt loài người. Tại sao mà tìm hình bóng con qua người trẻ những người xưa sống lâu cả trăm tuổi. Tại sao? Đầu óc con muốn nổ tuổi? Tại sao người ta mắc bệnh tâm bùng. Con lê dép Nhật, để tóc dài, thần ngày càng nhiều? Thuốc trụ sinh như thách đố cùng Huế, cùng xã hội. là gì chẳng qua là nấm? Và cả bao Con bỏ lại sách vở, bằng cấp ở phía nhiêu loại thuốc men khác cũng bắt sau, để coi đời là áng mây trắng. Con nguồn từ cây cỏ? Đôi khi gặp một đuổi theo áng mây ảo tưởng. Con vài người tri kỷ, ba lại nói về cái độc coi đời là cuộc chơi. Chẳng cần thắc hại và phá sản của một nền văn hóa mắc. Khi người ta bắn con, viên đạn ngoại lai. Nó làm băng hoại gia đình phá toạc da thịt con, những mảnh lựu và xã hội. Ba trách thế hệ trẻ tuổi đạn cắm sâu trong thịt con, con vẫn sa đọa, quên hết cội nguồn, thương nhìn lên bầu trời, không oán trách, mây khóc gió, không còn biết trọng giận hờn hay đổ tộị Rồi ở đâu, trong thánh hiền. Nhưng ba không biết, cõi này, những áng mây sẽ dịu dàng con đang ở trong thế hệ trẻ tuổi mà đậu lại, nương nhờ nhau, che chở ba đã kết án. Ba không biết tuổi trẻ nhaụ Rồi ở đâu, cũng có ngày người của con đang nổi loạn. Tuổi trẻ của Nam ôm kẻ Bắc, người Bắc ôm kẻ con đầy những xâu xé, giành giựt, bị Nam...Nhưng cuối cùng, con đã hiểu. hành hạ bởi ý thức. Qua sách vở con Người thật thà không thể sống chung đọc, qua lịch sử mà con đã sống và với ma quỉ. lớn lên để thừa hưởng, qua xứ Huế Thôi thì đành ra đi… Ở Việt Nam mà con đã cô đơn, qua cha mẹ phân đâu còn gì nữa để mà nói về con ly, qua tình yêu mà con đã vấp phải, người, về tình tự, về mây trắng. qua mấy bức tường thành mà con bị Nhưng khi bỏ đi, thì phải bỏ những giam hãm. Ý thức đẩy con xa ba, và gì yêu dấu nhất trong đờị Bao nhiêu càng xa, ba càng buồn vì con hơn ai năm trong nước con cứ hẹn lần hồi hết. Ba muốn con lập thân, có nghĩa một ngày về phép thăm ba, thăm

50

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

Huế, để nói với ba rằng con vẫn còn bình an, và để nhìn lên lư nhang đầy ngập tro và trăm ngàn que nhang tàn chen chúc, nhưng cuối cùng chỉ là một lời vỗ về hoang tưởng. Cháu nội của ba vẫn chưa được thấy mặt nộị Giấc mơ nào về quê, để ba nhìn cháu nội đã vỡ vụn tan tành. Và giờ đây, con lại xa ba thêm một nửa vòng trái đất. Lại còn phải thêm một lần nếm mùi bỏ xứ ra đị Lại thêm một lần, bóp còi cho tiếng còi lạc vào chốn mịt mùng. Lại thêm một lần, những bánh xe cứ lăn hoài không biết ngày nào trở về cố hương. Ba thì lại xa…

Nói gì về một lời tiên tri cũ để chợt giật mình. Thì ra tóc con cũng đã nhuốm bạc rồi… Tin nhà cuối cùng cũng phải đến như qui luật của vũ trụ

nhân sinh. Con đang nhắm mắt đây, bởi vì, con biết Đất Trời Tiên Phật đang bao bọc ba, dìu dẫn ba, và chưa chắc, ba đang có mặt tại chốn này…

Con nhắm mắt, giòng lệ nóng tuôn trào, không ai biết, mà chẳng cần ai biết. Bởi vì chỉ có ba biết con và con biết ba là đủ. Con biết có một người can đảm nhất trên đời, đạo hạnh nhất trên đời, và cũng buồn bã nhất trên đời… Tháng ba hay tháng chạp, năm này hay năm khác, đêm xứ Mỹ hay ngày xứ Mỹ, qua thị trấn này hay về thị trấn khác, những con đường hun hút mênh mông rồi cũng cuối cùng về lại một điểm. Cái điểm đó, có ba mái tóc bạc phơ, bộ áo lụa trắng, đôi mắt mù lòa, hun hút trong dòng thiên cổ.

TRẦN HOÀI THƯ

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

51

MỘT VÒNG QUA MẠNG Toronto thoibao.com

Trái đất đang dần khô cạn vì tự nuốt dần đại dương Nghiên cứu mới từ Trung tâm Tiến hóa và Động lực học Trái đất thuộc Đại học Oslo (Na Uy) cho thấy chu trình nước sâu của hành tinh chúng ta đang mất cân bằng rõ rệt: Trái đất luôn “ăn bớt” một ít nước, giấu chúng vào sâu bên trong hành tinh và không bao giờ trả lại cho mặt đất. Điều này có để đẩy trái đất đến hàng triệu năm mất nước cực độ.

Chu trình nước sâu của Trái đất là một vòng tuần hoàn kỳ diệu diễn ra tận sâu dưới đáy đại dương và trong lòng đất. Mỗi năm, hàng triệu gallon nước chảy từ đáy đại dương vào lớp phủ của trái đất: nước ngấm vào lớp vỏ và khoảng chất dưới đáy biển, rồi tất cả bị đẩy vào bên trong trái đất, nơi các mảng kiến tạo va chạm.

Phần lớn nước được phun trở lại bề mặt thông qua các núi lửa ngầm và hệ thống

Một lỗ thủy nhiệt dưới đáy đại dương, nơi trái đất trả lại phần lớn nước mà nó đã hút vào trong chu trình nước sâu - (Ảnh: NOAA)

thủy nhiệt. Tuy nhiên, một ít nước bị trái đất giữ lại, kéo chìm xuống thật sâu bên trong trước khi nó có thể bốc hơi và thoát ra ngoài qua hệ thống thủy nhiệt. Chính phần “ăn bớt” này của trái đất làm mất cân bằng chu trình nước sâu.

Sự mất cân bằng lớn nhất xảy ra vào 200 triệu năm về

trước, khi toàn bộ đất đai trên hành tinh còn là một siêu lục địa mang tên Pangaea. Như các nghiên cứu trước đó chứng minh, một sự hút chìm khổng lồ, trong đó trái đất ăn ngấu nghiến đại dương ở phía bên kia địa cầu và gây ra một lực mạnh đến nỗi xé rạch Pangea thành 6 châu lục như

hiện nay và kéo nhiều miền đất về gần khu hút chìm.

Trái đất nhả ra hầu hết đại dương, đầu tiên là Đại Tây Dương, có tuổi đời khoảng 175 triệu năm. Tuy nhiên, hành tinh của chúng ta cũng “lợi dụng tình thế”, nuốt vào bụng một lượng nước lớn, khiến mực nước biển toàn

cầu giảm đi tới 130 mét chỉ trong sự kiện nói trên.

Ngày nay, Trái đất vẫn tiếp tục gây nên sự mất cân bằng âm thầm trong chu trình nước sâu. Về lâu dài, điều này có thể đẩy hành tinh vào hàng triệu năm mất nước cực độ.

Tin vui là nó chỉ thực sự gây ảnh hưởng đáng kể trong hàng trăm triệu đến hàng tỉ năm.

Tuy nhiên, theo tác giả chính Krister Karlsen, tốc độ nước biển dâng lên do biến đổi khí hậu hiện nay cao hơn nhiều lần so với việc hao hụt do ảnh hưởng tự sự mất cân bằng chu trình nước sâu. Ước tính mỗi năm, tác hại mà con người gây ra với khí hậu khiến nước biển dâng lên thêm 3,2mm. Số nước mà trái đất ăn bớt hàng năm chỉ khoảng 1/10.000 lượng này.

Nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí khoa học Geochemistry, Geophysics and Geosystems. 

Nhật chọn điểm đặt hệ thống phòng thủ hỏa tiễn bằng… Google Earth Bộ Quốc phòng Nhật Bản đang bị chỉ trích dữ dội sau khi thừa nhận đã dựa vào dữ liệu lỗi trên ứng dụng Google Earth để sàng lọc những địa điểm bố trí hệ thống phòng thủ hỏa tiễn hiện đại Aegis Ashore.

Tokyo hồi năm ngoái xác nhận sẽ xúc tiến kế hoạch triển khai phiên bản trên bộ của hệ thống phòng thủ hỏa

tiễn đạn đạo Aegis nhằm đối phó hỏa tiễn từ Bắc Hàn, đồng thời đóng vai trò tiếp viện cho các khu trục hạm được trang bị hệ thống radar Mỹ của Lực lượng phòng vệ biển.

Những vị trí tiềm năng để đặt các khẩu đội Aegis Ashore, phiên bản trên đất liền của Aegis trên biển, được cho là ở tỉnh Akita, có tầm nhìn trực diện về phía bán đảo Triều Tiên, và tỉnh Yamaguchi trên rìa nam của đảo chính Honshu. Tuy nhiên, cư dân địa phương phản đối việc đặt Aegis Ashore trên vùng đất của họ.

Theo báo cáo sơ bộ về các địa điểm tốt nhất để đặt hệ thống mới được công bố hồi tháng trước, Bộ Quốc phòng Nhật Bản liệt kê 19 vị trí, nhưng sau đó phát giác đa

52

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

số không thích hợp vì cho rằng tín hiệu của radar sẽ bị chắn bởi các ngọn núi gần đó và giới hạn năng lực Aegis Ashore trong việc dò tìm hỏa tiễn đang lao đến.

Với việc dựa vào Google Earth mà không tổ chức khảo sát thực địa, cơ quan này đã vội vàng đưa ra các kết luận trên và loại bỏ nhiều địa điểm.

Phát biểu trước Ủy ban An

ninh hạ viện hôm 6/6, Bộ trưởng Quốc phòng Takeshi Iwaya thừa nhận sai sót và bảo đảm sẽ không có chuyện như thế xảy ra.

Theo tờ The Asahi Shimbun, một cách giải thích khác là Bộ Quốc phòng đã chọn được thị trấn Araya làm điểm triển khai Aegis Ashore, và chỉ tổ chức khảo sát các địa điểm khác cho có lệ. 

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

53

SINH HOẠT CỘNG ĐỒNG Toronto thoibao.com

Lễ Động thổ

Tượng đài Thuyền nhân Việt Nam

S

au 2 năm 6 tháng vận động, quyên góp tài chánh và phối hợp với thành phố Mississauga thực hiện dự án Tượng đài Thuyền nhân, hôm thứ ba 11/06, Hội Tưởng Niệm Thuyền Nhân Việt Nam (TNTNVN) đã tổ chức lễ động thổ công trình Tượng đài Thuyền nhân tọa lạc trong khuôn viên thư viện Dixie-Burnhamthorpe, 3650 Dixie Rd Mississauga.

Hiện diện trong buổi lễ khởi công xây dựng Tượng đài Thuyền nhân có Thị trưởng Mississauga, bà Bonnie Crombie, dân biểu liên bang Peter Fonseca, đảng Tự Do, đại diện chính phủ liên bang, hai dân biểu tỉnh bang thuộc đảng Bảo Thủ: Michael A. Tibollo, bộ trưởng Bộ Văn hóa, Du lịch, Thể thao và Kaleed Rasheed, hai nghị viên: Ron Starr, Chris Fonseca và các nhân viên bộ phụ trách Nông, Lâm nghiệp và Công viên trực thuộc Tòa Thị chính Mississauga.

Sau nghi thức khai mạc, Chủ tịch Hội TNTNVN, đã cảm ơn các hội đoàn, cơ sở tôn giáo, thành viên trong Cộng đồng đã tích cực yểm trợ công trình xây dựng Tượng đài.

“Nếu không có sự trợ giúp của Thị trưởng Mississauga, các nghị viên và nhân viên Tòa Thị chính, chúng ta không thể đến đây hôm nay để khởi công công trình này”, ông Nguyễn Phan Pha nói.

Thị trưởng Mississauga, bà Bonnie Crombie, trong diễn từ với cử tọa, đã đề cập đến cộng đồng người Việt đối với các chương trình của thành phố Mississauga như quyên góp thực phẩm cho người nghèo, bảo trợ người tỵ nạn…

“Quý vị đã quảng đại mở rộng vòng tay, tư gia, tài trợ đón nhận các tân thường trú nhân cùng hoàn cảnh tỵ nạn để trả lại những gì đã nhận được khi đến đây. Trên đường vượt biển trốn chạy chủ nghĩa Cộng sản, nhiều thuyền nhân đã bỏ mình và những người may mắn, trong đó có quý vị có mặt ở đây, đã định cư ở Mississauga. Đó là lý do chúng ta chọn khu vực

54

Khai mạc

Dân biểu Peter Fonseca trao thư chúc mừng cho ban chấp hành Hội TNTNVN

Thị trưởng Bonnie Crombie, bộ trưởng Bộ Văn hóa, Du lịch, Thể thao, Michael A. Tibollo, các đại diện dân cử xắn đất động thổ

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

55

SINH HOẠT CỘNG ĐỒNG Toronto thoibao.com

Thượng tọa Thích Tâm Hòa và đại diện Phật giáo Hòa Hảo Toronto, ông Nguyễn Trung Hiếu cầu nguyện

Dixie- Burhamthorpe để dựng Tượng đài Thuyền nhân. Những thuyền nhân tỵ nạn vào thời điểm đó đã đối diện với những khó khăn về ngôn ngữ, dị biệt văn hóa, suy thoái kinh tế nhưng sau vài thập niên đã trở thành doanh nhân, công chức, làm phong phú văn hóa của Canada. Cộng đồng người Việt đã đóng góp cho quê hương thứ hai là Mississauga trở nên tốt đẹp hơn, một nơi đáng sống, làm việc và nuôi gia đình.

Lễ khởi công hôm nay không chỉ

56

là cao điểm của nỗ lực thực hiện công trình mà còn là biểu tượng của sức mạnh và quyết tâm của những người tranh đầu cho tự do”, Thị trưởng Bonnie Ctrombie, nói.

Sau phần phát biểu của các đại diện dân cử, Thượng tọa Thích Tâm Hòa, chánh trụ trì chùa Pháp Vân và đại diện Phật giáo Hòa Hảo Toronto, ông Nguyễn Trung Hiếu đã cử hành nghi thức cầu nguyện.

Lễ khởi công xây cất Tượng đài Thuyền nhân đã kết thúc vào

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

Bộ trưởng Michael A. Tibollo (bìa phải) và dân biểu Kaleed Rasheed, trao thư chúc mừng cho Chủ tịch Hội Tưởng Niệm Thuyền Nhân Việt Nam

lúc 7 giờ tối bằng nghi thức xắn đất động thổ tại địa điểm dựng tượng đài.

Theo Hội Tượng đài Thuyền nhân cho biết, 10% ngân khoản xây dựng Tượng đài sẽ được sử dụng để bảo trì và Cộng đồng người Việt sẽ phụ trách chăm sóc hoa cỏ chung quanh tượng đài trong 4 năm đầu.

Theo mục tiêu đã được hoạch định, công trình xây dựng Tượng đài thuyền nhân được thực hiện để ghi dấu chặng đường tỵ nạn

của người Việt, tưởng nhớ đến những đồng bào đã bỏ mình trên đường tìm tự do, đồng thời lưu lại một dấu ấn lịch sử về thảm trạng thuyền nhân Việt Nam cho các thế hệ sau và cũng để bày tỏ lòng tri ân chính phủ cùng với người dân Canada đã mở rộng vòng tay đón nhận người Việt tỵ nạn.

Theo dự trù, Tượng đài thuyền nhân VN sẽ được khánh thành vào cuối tháng 9 năm nay. ẢNH : VPY- N.DO

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

57

TRÒ CHUYỆN VỚI @ Toronto thoibao.com

Khúc An - Trò Chuyện Với @ @ (a còng) là ký hiệu một địa chỉ, một nơi đến; có thể đến nhiều người, cũng có thể chỉ đến được một mình bạn, người đọc những dòng này.

Tội Con Gấu Trúc KHÚC AN

T

hế là hai mẹ con nhà gấu trúc đã bỏ sở thú San Diego để về lại cố quốc. Những ngày cuối tháng Tư vừa qua là những ngày cuối cùng những người Mỹ ái mộ gấu trúc có thể nhìn gấu trúc tận mắt, ngửi gấu trúc tận mũi và (dĩ nhiên là không được sờ gấu trúc tận tay nhưng cũng có thể) chạm đầu ngón tay vào khung sắt nơi gấu trúc trị vì trước khi những hình ảnh dễ thương ấy chỉ còn trong phim ảnh và tranh vẽ, bằng không thì sẽ phải làm một chuyến hành hương lên tận Washington, Atlanta hoặc Memphis để viếng mấy chú gấu trúc vẫn chưa hồi hương, nếu chậm trễ, chúng hồi hương mất thì đành phải mua vé máy bay đường dài, bay sang nước Tàu, chiêm ngưỡng dung nhan gấu trúc.

58

Bạn thân mến, tôi đang lẩm cẩm chuyện những con gấu trúc ở sở thú San Diego. Hơn hai thập niên ngự trị trong sở thú San Diego, hình ảnh hai mẹ con nhà gấu trúc gắn liền với hình ảnh của sở thú và xuất hiện thường xuyên trên áo thun, post cards, và ngay cả trong phim ảnh (phim Anchorman năm 2004 - một hài kịch trong đó một đội phóng viên tường trình từng bước sự ra đời của một chú gấu trúc con.)

Người ái mộ lo lắng trước viễn ảnh sở thú sẽ vắng đi một hình ảnh dễ thương, tuy nhiên sở thú San Diego vẫn giữ nguyên khu vực mà trước đây mẹ con nhà gấu trúc đã cư ngụ suốt hơn hai chục năm, đồng thời nhân viên còn dự tính sẽ làm một chuyến công du nước Tàu để thương lượng với các quan chức gấu trúc bên Tàu chuyện

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

“cho mượn lại” những con gấu trúc đã - hoặc cả đời hoặc gần như cả đời sống ở nước Mỹ.

Một điểm đáng nói về chương trình gấu trúc của sở thú San Diego là sự thành công trong việc phát triển những kỹ thuật giúp gấu trúc mới chào đời không bị chết non. Năm 1996 khi những con gấu trúc đầu tiên đến San Diego, chủng loại này đươc xem là có nguy cơ diệt chủng “endangered”, với số lượng toàn cầu khoảng một ngàn con, chừng sau 20 năm, chúng được nâng lên loại “dễ bị tổn thương” - vulnerable), với (dân) số 1864 con trên toàn thế giới.

Loài gấu hiếm hoi này chỉ tìm thấy trong những rừng tre trúc ẩm ướt ở phía tây nam Trung Hoa và tất cả những con gấu trúc đều mang quốc tịch Trung

Hoa, những chú gấu trúc có mặt ở nhưng nước khác không phải là di dân mà chỉ là những (tạm gọi là) lưu dân, là những món hàng Trung Cộng cho thế giới thuê. Những gấu trúc con chào đời ở Mỹ, ở Canada vẫn mang quốc tịch Trung Hoa và sẽ phải về lại Trung Hoa. Không như con người. Phụ nữ Trung Hoa ôm cái thai qua Hoa Kỳ hoặc Canada sinh con, không người nào khăng khăng đòi con mình - vừa sinh ra trên đất tư bản - giữ cái quốc tịch của nhà nước Trung Cộng hết. Đó là sự khác biệt giữa người và gấu trúc.

Trong cái không khí ngột ngạt của cuộc chiến thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Cộng, việc “triệu hồi” gấu trúc về nước mang hơi hướm của việc triệu hồi đại sứ và lãnh sự. Nói như vậy không có gì quá đáng. Trong cái gọi là Đường Lối Ngoại Giao Gấu Trúc Panda Diplomacy, những chú gấu trúc không là đại sứ của nước Tàu thì là gì bây giờ. Chính sách ngoại giao gấu trúc bắt đầu từ những năm 1940 khi Trung Cộng bắt đầu cho nước ngoài thuê gấu trúc. Gấu trúc đặt chân đến Hoa Kỳ năm 1972, khi hai chú gấu trúc đầu tiên được đem cho Hoa Kỳ thuê sau cuộc viếng thăm Hoa Lục của Tổng Thống Nixon. Từ đó Trung Công dùng hình ảnh hiền hậu, dễ thương của gấu trúc để làm biểu tượng (hay dụng cụ) ngoại giao trong việc giao hảo với các nước.

Trung Cộng sử dụng gấu trúc như một thứ quyền lực mềm trong việc giao dịch với các đối tác thương mại.

Năm 2010 Thủ Tướng Tân Tây Lan John Key đề nghị trao đổi chim kiwi với gấu trúc cho sở thú Auckland nhưng Trung Cộng từ chối. Ông thủ tướng New Zealand cho rằng kiwi cũng là loài chim hiếm, quý và cũng là một thứ biểu tượng của nước này.

Tuy nhiên gấu trúc là thứ không thể mua được, bạn chỉ có thể thuê nó từ nhà cầm quyền Trung cộng với giá một triệu tư một năm và phải ký hợp đồng mười năm.

Và việc nuôi gấu trúc cũng đắt đỏ phát sợ, khi sở thú chưa rước gấu trúc về để cung phụng, voi là loài thú tốn kém nhất trong các loài có mặt ở sở thú, khi gấu trúc xuất hiện, voi thụt xuống hạng nhì và chi phí cho việc cung phụng gấu trúc đắt gấp 5 lần việc nuôi voi. Gấu trúc ăn 40 ký tre trúc mỗi ngày, và cần 3 người chăm sóc.

Tiền thuê mỗi năm là một triệu tư. Khi gấu con ra đời thì phải đóng “cub tax” US$400,000 (CD$580,000), chuyện này tôi chả hiểu đầu đuôi ra sao nữa, chỉ biết là phải đóng thuế, vậy thôi. Điểm đáng nói nữa là không biết có phải vì suốt đời không ăn thịt cá nên gấu trúc rất nguội lạnh với chuyện gối

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

59

TRÒ CHUYỆN VỚI @ Toronto thoibao.com chăn không. Mỗi năm gấu trúc chỉ sẵn sàng cho chuyện “ăn nằm” trong đúng hai ngày trời, và chuyện thử thai kết quả dương tính là chuyện hiếm hoi.

Theo thỏa thuận với nhà cầm quyền Trung Cộng những gấu trúc chào đời ở nước ngoài sẽ phải hồi hương khi lên ba tuổi, tuy nhiên hai mẹ con nhà gấu trúc ở sở thú San Diego ở lại lâu hơn dự tính nhờ thành tích sanh đẻ của gấu mẹ. Trước đây tỉ lệ sống sót của gấu trúc sơ sinh là 10-20%, hiện giờ tỉ lệ này lên 95%, thành quả này phần lớn nhờ một nhà dinh dưỡng của sở thú San Diego tổng hợp một công thức sữa cho gấu trúc sơ sinh. Công thức này hiện được sử dụng rộng rãi.

Với các nhân viên sở thú cũng như những người quan tâm đến các chủng loại sinh vật có nguy cơ diệt chủng thì việc thuê mướn gấu trúc về nuôi là một nghĩa cử cao đẹp trong việc duy trì nòi giống nhà gấu trúc, nhưng với nhà cầm quyền Trung Cộng thì Chính sách Ngoại Giao Gấu Trúc là một trong hàng ngàn phương thức đầu tư tài chánh, đồng thời vẻ hiền hậu dễ thương của gấu trúc - chậm rãi trèo lên cây, từ tốn ngồi vắt vẻo trên cành, nhẹ nhàng bẻ một nhánh tre trúc, thong thả tước lớp vỏ và thảnh thơi nhấm nháp món ăn ưa chuộng - đóng góp vào việc làm lu mờ vô số những chân dung xấu xí về chế độ, mà hình ảnh xe tăng cán nát những thân người ở quảng trường Thiên An Môn 30 năm về trước là một ví dụ.

60

Canada cũng được nhà nước Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa ưu ái cho tham gia chính sách ngoại giao gấu trúc. Tháng Ba 2013, gấu trúc đến Toronto, hình như thủ tướng Canada lúc bấy giờ là Stephen Harper có ra tận phi trường Pearson để đón. Lúc ấy đảng Liberal đối lập chế diễu đủ thứ nhưng chẳng bao lâu sau, đến phiên mình làm thủ tướng, ông Trudeau cũng như Thủ Hiến (thời ấy) Kathleen Wynne và Thị Trưởng Tory của Toronto cũng (xếp hàng để) chờ tới phiên mình làm selfie với gấu trúc. Rồi báo chí cũng lao xao cái lần hai em gấu nhi đồng rời Toronto để đi Calgary hồi tháng Ba năm ngoái.

Những chú gấu trúc hiền lành trở thành vũ khí trong tay nhà cầm quyền Trung Cộng. Trung Cộng chỉ “gả” gấu trúc cho những nhà giàu, có của “hồi môn” xứng đáng. Tiến Sĩ Kathleen Buckingham than phiền trong một bài báo rằng tại sao sở thú Edinburgh “cưới” được gấu trúc mà sở thú London thì không. Đơn giản là Edinburgh của Scotland có thứ mà Trung Cộng dòm ngó: cá salmon còn Anh Quốc thì không. Tương tự, Úc Đại Lợi có uranium là thứ Trung Cộng mơ tưởng còn Tân Tây Lan có nhiều chim kiwi là thứ mà Trung Cộng không cần, vì thế gấu trúc có mặt ở Úc Đại Lợi mà không có ở Tân Tây Lan. Cũng cần nhớ là Trung Cộng đã nổi tiếng về việc “triệu hồi” gấu trúc từ những quốc gia mà nhà nước này không hài lòng. Chính vì vậy mà mẹ

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

con nhà gấu trúc (mẹ: Bai Yun, 27 tuổi; con Xiao Liwu: 6 tuổi) ở sở thú San Diego vội vã hồi hương khi không khí cuộc chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Cộng đến hồi gay cấn. Sự kiện là như thế, nhưng với những nhân viên sở thú San Diego; những người đã gắn bó với hình ảnh mẹ con nhà gấu trúc suốt hai thập niên thì chuyện gấu trúc hồi hương chỉ đơn giản là vì đã hết hạn hợp đồng thuê mướn 23 năm và họ không bận tâm đến những phân tích chính trị làm phức tạp hoá sự việc.

Tuy nhiên, tùy không khí cuộc chiến thương mại Mỹ-Hoa căng thẳng đến mức nào, những anh chị gấu trúc ở Washington, Atlanta và Memphis có thể sẽ lên đường hồi hương bất kỳ lúc nào, cùng với tòa đại sứ và các văn phòng lãnh sự của Trung Cộng.

Canada hẳn cũng không là ngoại lệ.

Sau khi Canada bắt giữ bà Mạnh Vãn Châu (của công ty Hoa-Vi), nhà cầm quyền Trung Cộng đã lồng lộn phản đối, la ó, và bắt giữ công dân Canada làm việc ở nước Tàu để trả đũa, tuy nhiên nhận thấy bao nhiêu chiêu trò của mình vẫn không lay chuyển được lập trường của Canada, nhà nước Trung Cộng bèn ra lệnh ngưng nhập cảng dầu ăn Canola của Canada. Bước kế tiếp – tôi tin - sẽ là triệu hồi những con gấu trúc ở Calgary về nước Tàu. Xin ghi chú thêm là khi quyết định ngưng nhập cảng dầu canola của Canada, Trung Cộng đã vu oan (bằng ccáh la lối ầm ỹ) rằng dầu canola cực kỳ độc hại, có tác

dụng làm kết dính tiểu cầu (platelet), làm mù mắt và tác động tai hại trên hệ thần kinh, trên hệ miễn dịch, làm thủng phế nang gây chứng khí thủng (emphysema), gây bệnh bò điên ở Anh Quốc, và là nguồn khí mù tạt (mustard gas) dùng trong chiến tranh hóa học...

Thù vặt là đặc tính của những người cộng sản. Hẳn bạn còn nhớ năm 2010 khi Na Uy trao giải Nobel Hòa Bình cho nhà hoạt động nhân quyền Lưu Hiểu Ba, Trung Cộng cũng đã trả đũa bằng việc ngưng mua cá hồi của Na Uy. Bạn thân mến, những tin tức góp nhặt đó đây mà bạn vừa đọc chỉ là những chuyện bên lề, có chút ít (tính cách) thông tin và đầy (tính cách) giết thì giờ; tuy nhiên nếu bạn sống ở Canada và bạn quan tâm đến những chiêu trò của cộng sản Tàu áp dụng cho những di dân gốc Tàu ở Canada, xin được giới thiệu với bạn một cuốn sách phô bày trọn vẹn những thứ ẩn giấu phía sau nét hiền từ, dễ thương của gấu trúc trong nền ngoại giao gấu trúc.

Xin được giới thiệu với bạn cuốn Claws of the Panda (xin tạm dịch thành Móng Vuốt Con Gấu Trúc) của Jonathan Manthrope. Khi đọc cuốn sách ấy, bạn chỉ cần thay chữ “China” bằng chữ “Việt Nam” là bạn có thể thấy ngay được những thứ đang rình rập chung quanh bạn.

KHÚC AN

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

61

VIẾTToronto TỪ SÀIthoibao.com GÒN

Nhỏ không học...

Đ

ứa trẻ lười học, thường hay bị cha mẹ hăm dọa: “Nếu nhỏ hhông học thì lớn lên chỉ có nước… đi

hốt rác”.

Thay vì dọa ông kẹ, hay bà phù thủy có vẻ mơ hồ quá, những đứa bé lớn hơn một chút biết ngay đó là những nhân vật tưởng tượng trong truyện cổ tích, ngang hàng với cô tiên, ông Bụt, con mèo biết nói tiếng người, những bông hoa khiêu vũ… nên không đáng sợ chút nào.

Vì thế mang người hốt rác ra làm viễn cảnh tương lai đen tối có vẻ hay hơn vì đây là thực tế rành rành trước mắt. Đại khái nếu con không học hành chăm chỉ thì sẽ không thể vào tiệm ăn gà rán, đi công viên chơi trượt nước, không có quần áo mới, đồ chơi đẹp… mà sẽ hốt rác giống bà quét rác ngoài đường.

Quả đây là một thí dụ minh chứng không thể rõ ràng hơn. Người dân không có thói quen vất rác vào thùng hoặc đợi xe rác đi ngang để vất vào. Đủ thứ rác rưởi nằm ngoài đường và người hốt rác với cây chổi dài và cái ky cong lưng cặm cụi làm công việc quét dọn đường bất kể nắng chang chang, gió ào ào bụi thốc… Đó là không kể đi cùng với người quét rác là xe rác xông mùi hôi hám khiến ai nấy nín thở đi ngang nhanh cho mau qua.

Người hốt rác hay phu hốt rác, bây giờ gọi là công nhân vệ sinh thường bị cho là một nghề thấp kém, ai không có việc gì làm mới theo do không đòi hỏi chuyên môn cao. Công nhân vệ sinh bao gồm người thu dọn rác, làm vệ sinh trong cơ quan, xí nghiệp, trên đường phố, trong lòng cống rãnh… Tuy nhiên hiện nay công nhân vệ sinh được phát đồng phục, giày, bao tay, khẩu trang… nên hình ảnh của họ không có vẻ lam lũ quá như trước kia.

Hốt rác có hai loại. Xe công chỉ quét rác ngoài đường, còn xe rác tư nhân đi luồn sâu vào các con hẻm nhỏ vào giấc chiều. Xe tư trước kia thích rác chợ vì toàn rau héo, đầu cá… có thể bán cho nhà vườn ủ làm phân bón.

Sắp tới nhà nước sẽ cấm xe rác tư nhân vì không được vệ sinh. Loại này đơn sơ thường là xe ba gác hoặc xe lôi tức là dạng xe máy kéo chiếc thùng to đằng sau. Xe rác tư nhân đi tới đâu mùi hôi tới đó và rác chất cao có thể rớt vãi dọc đường. Cũng có

62

mặt lợi là nhỏ gọn nên mới vào hẻm được, đồng thời giá thành thấp. Nếu đúng tiêu chuẩn là thùng nhựa, thùng composite, ô tô tải chuyển rác… thì tư nhân không thể nào có lời để tiếp tục đi lấy rác. Mà xe công thì không thể nào linh hoạt như tư nhân để đẩy xe rác luồn lỏi vào các con hẻm bàn cờ ngoằn ngoèo được.

Người Việt bên này có thói quen vất rác ra ngoài đường bất kể lúc nào và bất cứ nơi đâu. Rác cũng không bỏ trong bọc buộc kín mà cứ vất từa lưa giống như toàn bộ phía ngoài căn nhà ở đều là bãi rác tự do.

Cũng giống như sông hồ và ngay biển cả. Miễn không phải trong phạm vi nhà mình, người ta đều coi là nơi vất rác nên ngay cả đại dương mênh mông, cá mập, cá nhà táng… trong bụng chứa cả nùi nylon, chai nhựa không tiêu hóa nổi.

Một anh công nhân vệ sinh cho biết: - Tôi có nhắc bà con bỏ rác ra lộ trước 10 giờ đêm nhưng chẳng ai quan tâm. Tưởng 10 giờ là đợt chót rồi, nhưng 11 giờ quay lại vẫn lai rai có rác. Giữa khuya đường xá sạch bong, nhưng mới 3 giờ sáng lại một đống xà bần trước đầu hẻm. Có thanh tra nhưng đành chịu thua. Có người đàng hoàng bỏ rác gọn trong bao nylon, chúng tôi chỉ cầm bỏ gọn lên xe, nhưng có người đổ nguyên bịch rác không cột tung tóe ra đường, một cơn gió thổi bay là là khắp nơi khiến chúng tôi phải quét, hốt. Lại thêm mấy chai nước, ly nước uống giữa chừng mà không dốc hết nước làm thùng rác nhỏ nước long tong, rất dơ bẩn.

Một chị đồng nghiệp nói tiếp: - Nói nào ngay, có nhà biết điều

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

khi có công chuyện thải nhiều rác có khi cả một chuyến xe thì có cho gởi công nhân thêm ít tiền. Còn đa số thì lén đổ bậy rác, khi thì tấm kiếng bể, chăn gối, nguyên bộ salon rách trơ ra lớp mút thấm nước mưa nặng trịch, khi thì cái tủ nhựa, khi thì cả đống gạch vữa sửa nhà thay vì phải đổ vào khu xà bần quy định thì canh đường vắng, đổ thành đống bên vệ đường cho công nhân vệ sinh đi hốt hết.

Công nhân vệ sinh đường phố làm việc quanh năm, hầu như chỉ nghỉ ba ngày tết. Qua ngày mùng bốn thì lượng rác thu gom gấp ba ngày thành núi. Coi như chẳng bớt việc được ngày nào. Sau mấy ngày tết lại oằn lưng đẩy những chiếc xe rác chở cao ngất những cành đào, cành mai, chậu hoa…

Có người còn ác miệng nói: - Cứ đổ rác ra để người quét rác có công ăn việc làm!

Trên đường phố dễ thấy hình ảnh các ông bà chủ nhà mặt tiền trong bộ quần áo sang trọng, lịch sự đứng sõng lưng vứt tung tóe bịch thức ăn, bịch

SGCN

nước… ra ngay lề đường trước cửa nhà. Nếu là xác chuột chết thì quẳng ra giữa tim đường cho mỗi xe cán qua một tí, thêm nắng, thêm mưa, thêm gió… chẳng mấy chốc phi tang xác con chuột giữa đường mà không hề nghĩ tới một việc khủng khiếp có thể xảy ra bệnh dịch hạch. Vứt cả bịch rác to che lấp miệng cống thoát nước chẳng ai nghĩ đến cảnh người công nhân lội xuống ống cống vớt sình, chai nhựa, kim tiêm… Thậm chí có thùng rác công cộng nhưng người ta không bỏ rác vào thùng mà ném tóe loe ngay cạnh thùng đủ thứ rác bẩn thỉu trộn lẫn nhau. Người trên xe hơi đang chạy, hạ cửa kính vứt vội túm rác ra lòng đường… Tặc lưỡi: - Đã có người hốt rác mà!

Thời buổi này mà nhiều người vẫn giữ thái độ coi rẻ, khinh miệt công nhân vệ sinh. Vì thế mới tháng trước, ở Quảng Trị, người công nhân vừa quét đường phố sạch sẽ xong thì cô chủ trẻ của một cửa hàng thời trang liền chạy ra vứt ngay bịch rác bay lả tả, chị công nhân lên tiếng nhắc nhở.

Sau ít phút lời qua tiếng lại, “chủ rác” sấn sổ xô đẩy vào, dùng chổi và tay đánh chị lao công, giật nón và hất xẻng, xỉ vả vào mặt người công nhân hơn tuổi nọ. Cảnh này ngẫu nhiên có người chứng kiến, quay clip đưa lên mạng. Dân mạng bất bình, nhất loạt nhảy vào chỉ trích khiến cô chủ hồ đồ phải đóng cửa hàng trốn mấy bữa tránh mặt. Đã từng có đề nghị bắt phạt người vi phạm luật lệ giao thông, đổ rác bậy, gây hấn công nhân vệ sinh đi lao động công ích quét đường, dọn rác trong lòng cống… để thấu hiểu cảnh đời công nhân vệ sinh và ý thức giữ vệ sinh chung mà mãi chưa thực hiện được. Chứ ngay cả thỉnh thoảng phạt

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

63

VIẾTToronto TỪ SÀIthoibao.com GÒN tiền cũng không xuể so với số người vất rác bậy và số tiền phạt ít ỏi chẳng răn đe bao nhiêu người vi phạm.

Thực tế đây là một nghề cần thiết trong xã hội. Một ngày có thể thiếu giáo viên, đầu bếp, công nhân may….

Nhưng không thể thiếu người làm vệ sinh. Chỉ một buổi thôi, rác sẽ ùn ứ đầy nhà, đầy đường, đầy cống…

Ngày nay công nhân vệ sinh đã có ngạch, trật, có bảo hiểm… đầy đủ. Đây được coi là công việc độc hại nên có thêm phụ cấp độc hại.

Ngoài ra nếu quét dọn ở khu buôn bán sầm uất có thể thu thêm tiền từ những hàng kinh doanh có cửa hàng,

64

quán ăn… Xe nước mía đổ cả cần xé bã mía, hàng quán đều thải ra rất nhiều rác nên thường trả thêm ít tiền cho người đổ rác dù công hay tư. Dù vậy so với công việc nặng nhọc, tiếp xúc với mùi hôi thối, độc hại thì tiền lương vẫn thấp.

Do đặc thù công việc, thời gian làm việc của CN vệ sinh tập trung từ cuối ngày hôm trước đến quá giữa khuya, vì ban ngày xe cộ và khách bộ hành khiến con đường và vỉa hè trở nên đông đúc chật chội. Buổi sáng khi ngủ dậy, người ta đã thấy đường phố sạch sẽ tinh tươm. Nhiều người đi khuya thường bắt gặp nhóm công

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

nhân vệ sinh ngồi quây quần trên bãi cỏ nghỉ ngơi giữa buổi làm khuya hoặc cần mẫn quét rác dưới ánh đèn đường.

Tuy nhiên đây cũng là khoảng thời gian tiềm ẩn rất nhiều rủi ro, nguy hiểm.

Con đường buổi tối vắng vẻ, người phu lặng lẽ quét rác. Họ không những chỉ quét ven lề đường mà còn trên lòng đường, quét rộng ra cả hai bên con lươn giữa đường nên rất dễ bị xe đụng. Thành thử quét thì quét nhưng nghe có tiếng xe nổ xé gió đến gần là phải nhảy lên lươn để tránh, xe qua lại bước xuống quét tiếp. Cứ thế một buổi quét thính tai lắng nghe nhảy lên bước xuống con lươn mấy lần.

Công nhân vệ sinh làm ban đêm dù có mặc áo phản quang nhưng khó tránh người say rượu tông vào. Đêm khuya thanh vắng, không có nhiều người và xe như ban ngày nên ỷ đường vắng teo vắng ngắt càng ít xe ít người, người ta càng phóng như bay, lạng lách bạt mạng như làm xiếc không kể mấy đám đua xe mỗi lần xuất hiện khiến ai có mặt trên đường thất kinh mau mau tìm chỗ nép vào tránh. Công nhân vệ sinh cũng phải gác chổi đợi con “bão” qua hoàn toàn rồi mới quét tiếp. Hay những chỗ tối om thiếu đèn đường chẳng biết chuyện gì có thể xảy ra. Ở những nơi

đó công nhân tụ tập làm gần nhau cho yên tâm hơn.

Thành thử tai nạn đến với người công nhân vệ sinh khi làm việc khuya là không tránh khỏi. Tháng trước có đám tang của chị công nhân. Đêm khuya, một tài xế say rượu tông vào xe rác khiến chị công nhân văng ra xa và tử vong. Chị mất đi để lại gia đình gồm mẹ già và hai con nhỏ còn đang đi học. Đám tang của chị cùng lúc với đám tang của một lãnh đạo cấp cao. Nhưng coi bộ nhân dân thật lòng quan tâm, thương xót chị này hơn!

Hiện nay đã có máy lau đường, máy phun nước rửa đường nhưng loại máy này chỉ vài chiếc hoạt động ở vài đoạn đường ở trung tâm thành phố mà thôi.

Từng có chương trình phân loại rác từ nguồn tức là ngay bắt đầu từ nhà dân chứ không phải ra đến bãi rác mới có một đạo quân nghèo đổ xô vào bới. Như vậy có thể tái chế được phần lớn rác. Thế nhưng chương trình này phá sản từ trong trứng nước vì tuy có phân loại từ đầu thật. Nào là rác vô cơ, hữu cơ… vài loại khác nhau nhưng khi xe xác đến thu gom tất cả bọc rác đã phân loại lại ném lẫn lộn vào bô rác cũng như không.

Cho nên công việc vất vả của người phu quét rác còn dài dài.

SAIGON CÔ NƯƠNG

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

65

THẾ GIỚI QUANH TA Toronto thoibao.com

M

Quán bar không rượu

ột quán rượu không có rượu là một thứ nghe trái khoáy - nhưng nó đang ngày càng được ưa chuộng. Đã đến lúc bỏ rượu chưa?

Khi bước vào Getaway, một quán bar sang trọng ở một đại lộ chính ở Greenpoint, Brooklyn, bạn có thể đang ở một trong những điểm cocktail thân thiện ở New York.

Các bức tường có màu xanh lá cây và xanh lơ trang nhã, không gian đủ ấm cúng để bạn có thể dễ dàng bắt chuyện với người ngồi kế bên, và thực đơn có danh sách các loại cocktail giá $13 (£ 10) với các thành phần như xi-rô thuốc lá, lingonberry và jalapeno xay, với thông báo thân thiện là không được sử dụng máy tính.

Nhưng có một sự khác biệt cốt yếu giữa Getaway và các quán bar khác ở Brooklyn là ở Getaway hoàn toàn không có rượu.

Một quán bar không có tiếng bè nhè phê phê là hơi lạ, giống như một bể cá không có cá hay một tiệm bánh mì không bánh mì. Nhưng ở các thành phố như New York và London, nơi các quán bar thường hoạt động như phòng khách thứ hai của cư dân sống chật chội, một lựa chọn giải trí về đêm không chất men có thể hấp dẫn những người, vì lý do nào đó, không thích rượu.

Sam Thonis, người đồng sở hữu quán bar với Regina Dellea, đã có ý tưởng mở Getaway 3 năm về trước, khi anh và anh trai của mình, không thích rượu, đang cố tìm một nơi để đi chơi cùng nhau về đêm. “Khi đó ít có các lựa chọn giải trí về đêm ở New York mà không liên quan đến rượu hoặc không lôi kéo bạn vào việc đó.

Thon Thonis nói. “Càng nói chuyện với nhiều người, cả người uống rượu lẫn không uống, tôi lại càng thấy người ta cần một nơi như vậy. Đáp ứng điều này, Thonis và Dellea đã tạo ra quán bar của họ, một nơi hoàn toàn 0% cồn, nghĩa là ngay cả bia không cồn (thực ra có chút ít) cũng không có trong thực đơn. Ở Mỹ, thuật ngữ ‘không cồn’ có thể được áp dụng cho thức uống có 0,5% chất cồn hoặc ít hơn, nghĩa là nhiều loại bia gọi là không cồn, thực tế không phải là không cồn. “Đó là mức 0% nhiều nhất có thể, do vậy nếu bạn là người không rượu và rượu ảnh hưởng xấu tới bạn, hoặc thậm chí bạn không thích có mùi rượu xung quanh, thì nơi đây là an toàn,” Thonis nói. Nhưng nó trông

66

MR định giá thị trường thức uống không cồn ở mức 1,548 tỷ đô la vào năm 2015 và ước tính nó sẽ tăng lên tới 2.090 tỷ đô la vào năm 2022.

vẫn giống như một quán bar - chỉ mở cửa vào buổi tối, ánh sáng yếu và không ai có vẻ đang làm việc bằng máy tính.

Getaway, khai trương vào tháng Tư, là một phần của làn sóng đang phát triển toàn cầu và đặc biệt phục vụ cho những người tránh chất cồn, nhưng vẫn muốn ra ngoài và giao tiếp ở những nơi mà việc uống rượu vẫn chiếm lĩnh theo truyền thống. Có quán Fizz House của Vena ở Portland, Maine và The Other Side ở Crystal Lake, ngoại ô Illinois. Tại London, quán bar không rượu Redemption hiện có 3 địa điểm, cũng như có thực đơn chay, không đường, không lúa mì. Tháng 1, quán The Virgin Mary, một quán không rượu, đã khai trương ở Dublin.

Vùng không uống rượu

Các quán bar không có rượu bia không phải là một khái niệm mới.

Cuối thế kỷ 19, một số quán bar không có cồn đã được ra đời ở Anh, đi theo phong trào bỏ rượu. Quán Temperance Bar của Fitzpatrick, ra đời năm 1890 tại Rawtenstall, phía bắc Manchester, hiện vẫn bán bia hơi nồng độ nhẹ và các ly bồ công anh và ngưu bàng.

Nhưng điều khác biệt ở làn sóng các quán không rượu ngày nay là các quán này không nhất thiết bám chặt ý tưởng hoàn toàn kiêng rượu. Chẳng hạn, tại Getaway, khách hàng không chỉ là những người không uống rượu mà gồm cả bất cứ ai muốn có một môi trường uống rượu vui vẻ mà không bị dự vị mệt nhoài vào ngày hôm sau. “Không có gì ở đây nói rằng bạn nên kiêng rượu, hoặc bạn không nên đi đến một góc nào đó của một quán khác và uống 1 cốc tequila sau khi ngồi ở đây,” Thon Thonis nói. “Đây không phải là nơi dành riêng cho người không uống rượu.”

Theo cách đó, Getaway chạm

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

tới một phong trào của lớp người trẻ đang xem lại vị trí của rượu trong cuộc sống của họ. Lorelei Bandrovschi, 32 tuổi, rơi vào lớp người đó. Năm ngoái, cô bắt đầu tổ chức các sự kiện bùng phát không uống rượu lấy tên ‘Listen Bar’ cho những người muốn cắt bỏ hẳn rượu, rượu không còn vai trò gì nữa. Cô từng làm tư vấn cho hãng YouTube và Bảo Tàng Nghệ Thuật Hiện Đại ở New York, nhưng nay làm việc toàn thời gian cho Listen Bar. “Các quán bar là nơi thư giãn, và người ta muốn chúng ta tin rằng rượu là một phần của nơi đó,” Bandrovschi nói. “Thực sự là một sự giải thoát khi tạo ra một nơi cho riêng bạn và cho cuộc sống bạn, nơi mà cảm xúc của bữa tiệc ầm ĩ không có nghĩa là phải kèm dư vị nôn nao của rượu và ký ức lơ mơ.” Từ ‘ầm ĩ’ là điểm then chốt mà Bandrovschi mong mỏi những sự kiện này sẽ có được. “Ở sự kiện bùng phát đầu tiên của chúng tôi tại Williamsburg, đã có những lúc người ta nhảy múa trên mặt bàn và hát karaoke hết mình,” cô nói. “Làm cho bản thân được tốt lành không có nghĩa chỉ là thiền và nhẫn nhịn.”

Bandrovschi không phải là người kiêng rượu, nhưng sau khi bỏ uống

một tháng, cô nhận thấy sự thiếu lựa chọn cho những người muốn đi chơi với bạn bè mà không bị mắc kẹt khi gọi soda trong khi mọi người khác uống rượu pha chế kỹ lưỡng. “Tôi nghĩ rằng văn hóa quán bar, từ thực đơn cho đến nhân viên, đến chủ quán, có xu hướng làm cho việc không uống rượu thành một sở thích của người lạc lõng,” cô nói.

“Triết lý của cá nhân tôi là triết lý uống tùy chọn. Để có được một nền văn hóa uống tùy chọn trái ngược với nền văn hóa hiện tại là uống rượu vì không có lựa chọn khác, nên ta đành phải lựa chọn không uống rượu.

Trong việc uống nên có khoảng lựa chọn rộng, những điểm đến thích thú, vui vẻ và hấp dẫn. Tôi muốn tạo ra cái còn thiếu trong văn hóa, và tôi thực sự muốn thay đổi văn hóa.”

Bỏ rượu?

Quan điểm “uống tùy chọn” có thể chưa phải là do việc không có, nhưng có nhiều chỉ số cho thấy giới trẻ không uống rượu nhiều như trước đây. Năm 2016, trong số những người trưởng thành trên 16 tuổi được Văn Phòng Thống Kê Anh khảo sát, chỉ có 56,9% người đã uống rượu trong tuần trước đó, là tỷ lệ % thấp nhất trong hồ sơ kể từ khi văn phòng bắt đầu đặt câu hỏi này vào năm 2005.

Vào tháng 2, Văn Phòng Số Liệu Về Rượu Vang Và Rượu Mạnh Quốc Tế cho thấy có 52% người Mỹ trưởng thành được khảo sát hiện đang cố gắng hoặc trước đó đã cố gắng giảm uống rượu.

Một loạt các bài báo về các xu hướng gần đây chỉ ra rằng lớp người trẻ đang xem lại khi nào uống rượu và uống thế nào. Doanh số bán bia đang suy giảm ở Mỹ và, mặc dù điều đó có nghĩa là người tiêu dùng có ý thức về sức khỏe của mình hơn đang chuyển sang sử dụng rượu có chỉ số

Năm 2016, chỉ 56,9% người Anh trên 16 tuổi uống rượu trong tuần trước đó, là tỷ lệ thấp nhất theo số liệu ghi nhận kể từ khi văn phòng thống kê bắt đầu đặt câu hỏi này vào năm 2005

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

67

THẾ GIỚI QUANH TA Toronto thoibao.com

octan cao hơn, ngành công nghiệp rượu đã phản ứng với sự sụt giảm bằng cách đưa ra nhiều lựa chọn thức uống ít cồn và không cồn, như Bia Heineken không cồn 0,0 cồn được ra mắt vào năm 2017 hoặc rượu gin Gordon đóng hộp có độ cồn cực thấp.

Thức uống không cồn đang chuẩn bị trở thành một ngành kinh doanh lớn, ngay cả không phải ở nơi bán thức uống không cồn. Ngày càng có nhiều các nhà hàng cao cấp đưa thức uống không cồn đi kèm các món nhắm, cũng như rượu vang hoặc cocktail truyền thống. Và các nhà pha chế rượu và giám đốc thức uống đang lấy xu hướng này làm cơ hội để tạo ra những thức uống thú vị mà không gồm các rượu mạnh truyền thống.

Chelsea Carrier, giám đốc thức uống của o ya, Covina và The Roof Top ở New York, đã làm việc với đội ngũ của bà để tạo ra thức uống không cồn để nhắm với thức ăn tại o ya, một nhà hàng Nhật Bản. “Rất nhiều khách đã yêu cầu các lựa chọn không cồn, và họ không muốn uống nước trắng,” Carrier Carrier nói. Tại lúc này, bà ước tính thức uống không cồn chiếm khoảng 20% thức uống gọi tại nhà hàng và sự tinh tế của rượu pha cocktail không cồn làm cho những khách hàng không uống rượu cũng gọi dùng. “Bạn có thể ngồi cạnh một

68

người đang uống một chai vang trị giá vài nghìn đô la và uống rượu pha cocktail không cồn cũng nhiều tiền như vậy,” bà nói.

Tại Existing Conditions, một quán bar ở Greenwich Village tại New York, nơi được biết đến với các loại rượu cocktail có tính sáng tạo mạnh mẽ, giống như một loại rượu cổ điển bao gồm rượu ngô bourbon ngâm bánh quế và xi-rô nhựa cây thích, những loại cocktail này nổi bật trên thực đơn và, theo giám đốc thức uống Bobby Murphy, là một số trong những mặt hàng đắt nhất mà họ làm ra, cả về thành phần và công sức.

Một loại rượu, Stingless, yêu cầu mật ong Melipona, do những con

ong nhỏ xíu ở Mexico tạo nên, có thể có giá 100 đô la cho một kg. Một loại thức uống không cồn khác được chế tạo từ nước ép lê Comice, một thành phần mà nhân viên nhà hàng phải mua và ép 980 pound lê trong mùa - khoảng 6 quả lê mới được 1 ly.

“Chỉ phục vụ soda thôi là không đủ nữa rồi,” Murphy Murphy nói.” Khi chúng tôi pha chế thức uống không cồn, chúng tôi muốn chúng là những thứ mà bạn không thể kiếm được ở bất cứ đâu.” Ông ước tính 20-30% tổng số thức uống bán tại quán bar này là không cồn.

Làn sóng của các quán bar không cồn là điều mới, và ta còn phải chờ xem liệu các quán này có tiếp tục

/Năm 2017, trong số những người ở Anh đã uống rượu, 27% được phân loại là những người nát rượu dựa trên mức độ lớn mà họ đã uống trong 7 ngày trước đó

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

sinh sôi và phát triển hay không. Tại Auckland năm 2015, một quán bar không cồn đã phải ngừng hoạt động chỉ sau 5 tuần. Nhưng không nghi ngờ gì là mối quan tâm đối với thức uống không cồn dành cho người lớn đang gia tăng trong khắp ngành công nghiệp thức uống, và điều này chắc sẽ không sớm dừng lại. Đối với quán bar Getaway, các đồng sở hữu Sam Thonis và Regina Dellea xem nó như một lựa chọn trong một thành phố có đầy các điểm gặp gỡ riêng biệt phục vụ cho các sở thích riêng biệt. Việc kinh doanh là ổn định trong tháng qua. “Mỗi ngày, tôi lo sẽ không có ai tới, và 20 phút sau, lại nhộn nhịp ngay,” Khách hàng của họ gồm những người địa phương tò mò, những phụ nữ mang thai và những người kiên trì bỏ rượu, nhưng Dellea và Thonis hy vọng rằng sự hấp dẫn với quán là rộng mở. “Nó có thể dành cho mọi người, nhưng không buộc phải là như vậy,” Thonis nói.

“Có một triệu lựa chọn. Nếu người ta không thích chúng tôi, không sao cả.

Họ có quyền như vậy. Đối với những người muốn đến đây, chúng tôi sẵn sàng tiếp đón.

MARGARET EBY/BBC CAPITAL

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

69

TẠP GHI VĂNthoibao.com NGHỆ Toronto

Tô Thùy Yên

chân dung muôn đời thi sĩ NGUYỄN MẠNH TRINH

T

háng 2, 1987, ở xứ người, đọc Anh Hùng Tận, đọc Qua Sông, có một liên tưởng nào của một người lính trẻ lái xe xuôi ngược trên freeway Nam Bắc, nhìn mông về rặng núi thẫm xanh trước mặt gờn gợn trong lòng những cơn mưa ngày xưa. Của một thời trận mạc. Của nỗi niềm quẩn quanh một thời hào sảng. Nhớ thi sĩ Tô Thùy Yên đang mịt mù trong tù ngục quân thù ở quê nhà. Đọc thơ, tưởng gặp người hào sĩ ở ngã ba sông, xuồng ba lá đậu

70

kế chân bàn. Ôi cái thuở xưa chiến chinh, trời đất làm nhà, bằng hữu muôn phương là anh em. Ôi cái thời tuổi trẻ. “Mấy kẻ gặp nhau nào có hẹn/nên gặp nhau không dấu nỗi mừng/ta gạn dăm ba lời tặng bạn/dẫu từ lâu bỏ việc văn chương/thiệt tình tên bạn ta không nhớ/nhưng mà trông mặt thấy quen quen/ hề chi ta uống cho say đã/nào có ra gì một cái tên/ tới đây toàn những tay hào sĩ/ sống chết không làm thắt ruột gan/ cũng không ai nhắc gì thân thế/ có vợ con mà như độc thân/bạn hỏi thăm ta cho có lệ/ cuộc đời binh nghiệp. Ta cười bung/ còn mươi tháng nữa lên trung úy/ có thể ngày mai chửa biết chừng...”

Và, ở chiều mưa Los Angeles, viết và tưởng tới Tô Thùy Yên, một chân dung muôn đời thi sĩ.

Chiều mưa đất khách, đọc Tô Thùy Yên: Một thằng lính trận đang ngồi nhớ Chiều mốc hôi xưa mấy dáng cò Chừng nghe con nước đang lần giở Qua sông, mưa dột những câu thơ Cây súng đôi vai dường quá nặng Dựng vách lá xiêu mấy mảng trời

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

Hào sảng cười ai còn văng vẳng Rượu đế cùng say chắc đã đời Đỉnh dốc thiên thu nào hiển hiện Mưa giọt giọt thầm góc quán xưa Anh hùng tận, tìm đâu chỗ đến Lục bình hoa tím chuyến đò đưa Cởi đôi giầy trận, ngả nón sắt Thiếu úy trẻ quên những ý cuồng Lỡ lên trung úy mai về đất Có sao? Ngày cũng phải tà dương Chắt ly rượu hết, nghe bất chợt Xiết vào cò súng bắn lên trời Loạn tâm lạc giữa mây ngợp ngợp Binh lửa? ừ thôi tiếng cả cười Khơi khơi quán cóc bờ sát nước Chỗ này ta đã đến rồi sao?

Xuồng ai đi đến chèo xuôi ngược Cào ta tủy nhớ vết thương sâu Mường tượng phận thân trời sẵn định Dông bão giục ta chiến sĩ hành Dễ chi thân thế vài năm lính Chiến trường quên mất tuổi xuân xanh

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

71

TẠP GHI VĂNthoibao.com NGHỆ Toronto Tiếng chân vang vọng ngàn năm trước Theo giọt mưa xiên đã trở về Thơ cổ có câu nào chẳng thuộc Lời ai túy ngọa giữa chiều mê?

Tháng 8 năm 1995. Nói chuyện với Tô Thùy Yên. Phỏng vấn sau khi thi sĩ đến Mỹ định cư vài năm. Như một tìm hiểu chân dung một thi sĩ vừa bắt đầu cuộc sống mới. Xin ghi chép lại như một tư liệu cho mai sau (mong mỏi như thế!): “Tôi tên thật là Đinh Thành Tiên, sinh năm 1938 tại Gò Vấp, Gia Định, cha mẹ và mấy đời ông bà nội ngoại đều ở tại đất này. Tôi theo học tiểu học ở Trường Tỉnh Gia Định, trung học ở trường Petrus Ký, đại học ở trường Văn Khoa Sài Gòn. Lúc mới vào đời, trong mấy năm, tôi dạy học và làm báo.

Cuối năm 1963, tôi bị động viên vào Trường Sĩ Quan Trừ Bị Thủ Đức và tôi đã phục vụ trong quân đội cho đến những giờ phút cuối cùng của chế độ Miền Nam, phần lớn thời gian trong nghành Chiến Tranh Chính Trị. Cấp bực cuối cùng là Thiếu Tá và chức vụ cuối cùng là Trưởng Phòng Văn Nghệ/ Cục Tâm Lý Chiến. Sau ngày 30 tháng 4 năm 1975, tôi bị đưa đi cải tạo hơn 10 năm, trong đó có hơn 6 năm lưu đầy ở Miền Bắc và chịu quản chế 3 năm sau đó. Khoảng cuối năm 1988, tôi bị cầm tù hết mấy tháng vì một chuyến vượt biên thất bại. Trong tù lần này, khi ở biệt giam tôi đã cắt đứt động mạch nơi cườm tay tự tử nhưng rồi được cứu sống vào những hơi thở tưởng là cuối cùng của tôi.

Rồi đến năm 1991, tôi lại bị bắt, lần này tại nhà với những tội danh lần lượt gán ghép: sáng tác thơ văn chống chế độ xã hô chủ nghĩa, họt động gián điệp, âm mưu lật đổ chính quyền nhân dân. Tổng cộng cả 3 lần, tô đã ở tù gần 13 năm. Cuối năm 1993, tôi cùng gia đình được đưa ra khỏi nước, theo diện cưu tù nhân chính trị, và tái định cư từ đó đến nay tại Saint Paul, Minnesota, Hoa Kỳ.

Tôi say mê chữ nghĩa từ hồi còn nhỏ, rất nhỏ, 13, 14 tuổi gì đó. Và tôi cũng đã rón rén tập tành làm văn, làm thơ từ cái tuổi đó, mặc dù lúc bấy giờ cũng như mãi về sau rất lâu, tôi hoàn toàn không có ý thức và càng không có ý muốn sẽ ăn ở một đời sống chết với văn chương. Đầu hè 1954, sau mùa thi tôi lãnh một căn bệnh thập tử nhất sinh, nằm liệt mấy tháng liền và cứ mỗi lần tỉnh sốt, tôi lại ngấu nghiến sách vở, lúc nhìn ra bãi cỏ trước sân nhà xanh rỡ sau những cơn mưa. Lúc đó, tôi thèm một cách thảm khốc được sống, được đi được trở lại căn nhà lá nhỏ lẫn khuất giữa khu vườn cây ăn trái, có những lối đi cỏ mát chân trần mà tôi đã ở qua cùng mẹ và các em tôi chạy loạn ngoài chiến khu chống Pháp. Và lúc đó tôi thấy cần làm thơ, cần hơn tất cả mọi thứ cần khác. Một trong những bài thơ làm lúc đó, tôi gửi cho Tạp chí Đời Mới do nhà văn lão thành Nguyễn Đức Quỳnh chủ trương biên tập. Bài thơ đó đã được chọn đăng với lời nhắn của ông Nguyễn Đức Quỳnh muốn tôi đến gặp ông. Lúc đó tôi mới vừa 16 tuổi và tôi chợt lờ mờ hiểu rằng dường như giữa tôi và văn chương đã manh nha một ràng buộc định mệnh chờn rờn nào đó, một ràng buộc mà về sau có nhiều lần tôi muốn tháo bỏ mà tôi vẫn không tháo bỏ được. Tuy rằng bài thơ đầu tiên đăng báo đó chắc chắn không phải là một bài thơ hay và ngày nay tôi chẳng còn nhớ nó như thế nào nữa.

Thơ tôi lần lượt xuất hiện trên những số đầu tiên của tạp chí Sáng Tạo bộ cũ do Mai Thảo chủ trương. Lúc đó tôi vừa 17 tuổi. Tuổi của Rimbaud Le bateau Ivre khi chàng bỏ trốn gia đình lang

72

thang dưới bầu trời chì quặn thắt gió xấu. On n’est pas se1rieux quand on a dix sept ans... Một số những tác giả hợp tác với tạp chí Sáng Tạo mấy năm sau quây quần thành ban biên tập chính thức trong đó có tôi của tạp chí Sáng Tạo bộ mới, sau một thời gian ngắn đình bản để chỉnh đốn hàng ngũ và chủ trương, những tác giả đó đều lớn tuổi, kể cả Thanh Tâm Tuyền cũng lớn hơn tôi 2 tuổi. Đương nhiên tôi là đứa em út trong đám, le benjamin de la troupe. Đó là thời kỳ hoang tưởng nhưng cũng là thời kỳ định hình của riêng tôi. Còn về phần cả nhóm thì có lẽ không cần phải nhìn kỹ cho lắm, người ta cũng có thể nhận ra ngay rằng chúng tôi hoàn toàn khác biệt nhau, mỗi người một bộ vị riêng tư và chúng tôi chỉ thuần nhất với nhau ở mỗi một sắc thái: muốn làm mới văn học nghệ thuật, cải đổi nhận thức thẩm mỹ. Trong những năm tháng đầu tiên, những năm tháng thuyết phục, nhóm Sáng Tạo, đặc biệt là Thanh Tâm Tuyền tứ bề thọ địch mặc dù tạp chí Sáng Tạo được độc giả, chủ yếu là độc giả trẻ đón nhận nồng nhiệt, càng lúc càng nồng nhiệt, người viết khí thế bừng bừng đã đành mà cả người đọc cũng vậy. Tiện đây tôi xin mở ngoặc không thể trông mong có được một nền văn học nghệ thuật đổi mới nếu như không có một lớp quần chúng sôi nổi lúc khởi đầu. Tất nhiên chẳng phải lúc nào lịch sử cũng sẵn sàng một cơ hội hào hứng. Và cái cơ hội hào hứng mà may mắn chúng tôi có được đã chẳng kéo dài bao lâu.

Chiến tranh gia tăng cường độ, nới rộng địa bàn, chính tình càng lúc càng rối ren mờ mịt. Thanh Tâm Tuyền vào lính, ít lâu sau đến lượt tôi vào lính. Quần chúng lông lốc đảo điên trong cơn bão lốc mỗi ngày một hung hãn, khốc liệt. Riêng tạp chí Sáng Tạo tồn tại cho đến năm 1962 thì đình bản vĩnh viễn. Nhưng tình bạn thắm thiết giữa chúng tôi, những người đã kết hợp thành nhóm Sáng Tạo, đã chẳng chấm dứt tại đó, giấc mơ chung nối kết chúng tôi chẳng tan biến tại đó. Chắc chắn mãi mãi chúng tôi còn muốn mình là những kẻ tiền phong đi cùng những lớp người tiên phong trẻ mới. Liệu rồi trong quãng đời còn lại của chúng tôi, lịch sử có còn kịp một cơ hội hào hứng nào nữa hay không?

Viết, theo tôi là một hành vi chung hậu khi không còn một hành vi khả thi nào khác nữa, chung hậu đến độ có thể coi như đó là mưu toan tột cùng của vô vọng cũng đúng. Vậy chủ đích của tôi là gì ư?

Chủ đích của tôi hết sức đơn giản, rõ rệt: nỗ lực thể hiện đến mức tối đa mà tôi có thể, bằng phương tiện chữ nghĩa tất cả những gì tôi nghe thấy được

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

về đời sống ở nơi tôi. Và ngoài chủ đích đó ra, tôi hoàn toàn không có một vọng động một lung ảo nào khác về việc cầm bút. Thành thử chủ đích của tôi trong thể loại hành vi này trước sau vẫn không hề thay đổi dù đời sống của tôi có thay đổi, thay đổi đén cỡ nào đi nữa cũng vậy. Cũng theo chỗ tôi thiển nghĩ, tất cả việc làm của người cầm but trong tư cách nghệ sĩ chỉ là đặt, và thường khi là đặt lại những vấn đề nào đó, chớ người cầm bút không có trách vụ cũng như khả năng đưa ra những giải pháp này nọ. Nghệ thuật phát sinh từ những vấn đề trôi nổi và tự sát ở những giải pháp hình thành.

Hơn nữa, điều rõ ràng ai cũng nhận thấy là ngôn ngữ như mọi hình thức nghệ thuật nào khác, vốn chỉ là một phương tiện có giới hạn, rất giới hạn.

Cái nói lên của nghệ thuật không giống như cái nói lên của một logic bình thường, do đó không thể nào tường tận khúc chiết được. Nhìn chung, nghệ thuật vẫn là một thách đố nào đó giữa người làm nghệ thuật và người thưởng ngoạn nghệ thuật trong bối cảnh hằng có của một thách đố lớn lao hơn, do đó cũng hùng vĩ hơn giữa một bên là nghệ thuật và một bên là đời sống.

Tôi coi công việc làm thơ là một công việc bình thường trong đời sống của tôi. Chỉ sau khi bài thơ đã thành hình là một bài thơ được đưa đến người đọc rồi lúc đó bài thơ tự nó có một thiên chức nào hay không, là hoàn toàn do chính nó, tác giả thôi không còn dính dáng gì nữa, không có quyền hạn gì nữa. Nói cách khác, thơ có thiên chức nhưng thi sĩ thì không. Đơn giản thi sĩ chỉ là người ráng làm cho được những bài thơ, những bài thơ hay.

Giải thích thế nào là một bài thơ hay quả là một điều không thể nào làm được dù rằng người đọc có năng khiếu thưởng lãm thơ, nhận biết dễ dàng bài thơ nào là một bài thơ hay. Phù, thi chi, nan ngôn dã. Ôi thơ là điều khó nói vậy. Chắc chắn Cao Bá Quát không phải là người đầu tiên hay là người cuối cùng kêu lên như vậy. Bởi lẽ tôi nghĩ không thể có một khuôn mẫu nhất định, bất biến nào cho thơ nói chung. Thơ hay, hay theo từng bài, mỗi bài hay một cách, không bài nào giống bài nào. Do đó nếu tìm một quy định thơ hay phải như thế này, hoặc như thế kia thì một quy định như vậy, cứ tạm cho là tìm được đi, đương nhiên sẽ khiếm khuyết què quặt một cách thảm hại, sẽ khoanh vùng hạn chế một cách ngu đần phạm vi hiểu biết và thưởng lãm thơ. Trong khi đó cõi bay lượn của thơ thì vô cùng vô định. Nên cái khó khăn duy nhất, đầu tiên và cũng là cuối cùng của người đọc, đó là chính

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

73

TẠP GHI VĂNthoibao.com NGHỆ Toronto người đọc phải cố gắng thi triển trọn vẹn đôi khi vượt quá khả năng bình sinh của mình bay đuổi kịp theo cái hay thiên hình vạn trạng biến ảo khôn lường của thơ như một kỳ công phóng lượn vô song, tuyệt vời của hồn người chưa từng khứng chịu giam hãm vùi dập. Bài thơ hay không đứng đợi những người đọc nặng nhọc, bài thơ nào đứng đợi như vậy chắc chắn chẳng phải là một bài thơ hay, chẳng phải là thơ. Phần tôi nếu như có người bạn nào cứ một mực khăng khăng đòi tôi giải thích cho kỳ được thế nào là một bài thơ hay có lẽ tôi phải tạm bằng lòng với ý nghĩ rằng một bài thơ hay là bài thơ mà sau khi đã được đọc thấy rồi, bài thơ đó một cách vô thức mặc nhiên trở thành một phần hồn của người đọc. Thơ hay, thơ có hồn, và cái hồn đó của thơ không thể chỉ tồn tại ở bài thơ mà nó phải đáo nhập vào hồn của người đọc, biểu lộ trọn vẹn sinh kiếp ở nơi đó và chỉ nơi đó mà thôi. Tôi xin lỗi không thể nói được rõ ràng hơn.

Khôn ngoan một chút, nói về thơ, bao giờ cũng nên xin lỗi trước.

Tôi cũng tâm niệm lời của Đỗ Phủ: “ngữ bất kinh nhân, tử bất an”. Nói không làm người sợ, chết không yên. Dường như chẳng bao giờ tôi ngừng nghỉ kiếm tìm cho dù có khổ công đến đâu một chữ đắc, cái chữ độc nhất mà không một chữ nào khác cho là tương đương hòng thay thế được. Nói cách khác tôi chỉ chịu đi qua một câu thơ, một đoạn thơ khi nào tôi hoàn toàn kiệt quệ khả năng thể hiện hay hơn, gần hơn, sống hơn điều tôi ao ước thể hiện. Nhân đây tôi cũng muốn góp phần soi sáng một điều thoạt đầu nghe có vẻ rất nghịch lý là làm việc nhọc nhằn với chữ nghĩa tuyệt nhiên không có nghĩa là kiếm tìm điên đảo những cái cầu kỳ quái dị mịt mờ biến chữ nghĩa thành diêm dúa, hợm hĩnh giảo ngụy. Bậc võ công thượng thừa không để cho thấy chỗ tuyệt tử công phu của mình. Tôi nhại lời của Lão Trang: mức cao nhất của chỗ tuyệt tử công phu xem ra chẳng khác gì với cái thoải mái hồn nhiên của kẻ chưa từng biết thế nào là thao luyện. Câu thơ hay nhất mà thi sĩ nào cũng mong mỏi làm được có lẽ là câu thơ gần gũi nhất với lời nói thông thường mà mới thoạt nghe ai cũng nhận ra ngay là thơ, không giải thích được, không diễn dịch được.

Không thể nào còn được thi ca, còn được nghệ thuật nếu như không có sự làm mới thi ca, làm mới

74

nghệ thuật. Vấn đề cần đặt ra là làm mới và làm mới như thế nào. Nghệ thuật là bóng dáng của đời sống. Đời sống biến thiên, nghệ thuật cũng biến thiên theo. Tôi thiển nghĩ nghệ thuật đạt là nghệ thuật biểu lộ được đến mức tối đa cái tưởng tính mà người làm nghệ thuật nhìn thấy được của đời sống. Và đạt được đến mức đó đương nhiên cũng là đạt được đến sự làm mới chính đáng của nghệ thuật. Người làm nghệ thuật nhìn ngắm đời sống mà tìm thấy nghệ thuật, chớ không phải nhìn ngắm nghệ thuật mà tìm thấy nghệ thuật. Tôi không tin là trong nghệ thuật lại có một phân lìa có thể nhận thức được của hình thức và nội dung.Nội dung nào có cái hình thức tương ứng đó và ngược lại, hình thức nào có cái nội dung tương ứng đó, không sai chạy đi đâu được.

Tôi đẽ học hỏi được rất nhiều thứ nơi những nhà thơ Tây Phương thuộc mọi trường phái, khuynh hướng kể cả những nhà thơ mà vì những duyên do nào đó khác nhau tôi đã chẳng thâm nhập được.

Tôi không đặc biệt yêu mến một nhà thơ nào nhất định bởi lẽ ở một giai đoạn của đời tôi, tôi lại phát hiện, yêu mến một hay những nhà thơ nào đó. Có rất nhiều nhà thơ tôi đã trở lại nhiều lần và mỗi lần trở lại, tôi đều khám phá thêm những điều mới lạ ở nơi họ và cả ở nơi tôi. Tôi nghĩ một tác giả lớn là một tác giả mà người đọc sau bao nhiêu biến thiên của đời mình vẫn bị réo gọi phải trở lại và sẽ chẳng bao giờ múc cạn được tác giả đó. Một tác giả lớn bao giờ cũng vô hạn. Nói chung tôi đã chịu nhiều ảnh hưởng của thi ca Tây Phương. Nhưng ảnh hưởng như thế nào, đến mức nào thì quả tình tôi chẳng thể nhận biết thấu đáo được.

Có một thời gian khá dài, tôi đã mày mò tự học chữ Hán để đọc thơ Trung Hoa. Chẳng những tôi ngưỡng mộ một số đông đảo những thi sĩ đời Đường cùng một số ít hơn những thi sĩ đời Tống, Tô Đông Pha, Vương An Thạch, Lục Du, Tần Khí Tật,... mà còn ngưỡng mộ cà những thi sĩ vô danh của Kinh Thi và xây xẩm kinh hoàng trước Khuất Nguyên. Tôi cũng có lúc yêu thích Ái Thanh, có lẽ là khuôn mặt lớn gần như duy nhất của thi ca Trung Hoa trong thế kỷ này, một nền thi ca dường như càng lúc càng khan hiếm tài năng vì tính chất tiểu xảo đè nén cầm hãm lẩn quẩn muôn đời của nó.

Nhìn toàn cảnh, thi ca Trung Hoa là một thế gới rất ư diệu kỳ và cũng rất ư cách biệt. Từ những thời kỳ xa xôi, thi ca Trung Hoa tự nó đã hoàn thiện chung quyết những biên cương nghiêm nặt của nó để rồi không làm sao vượt thoát được chính nó nữa. Phả , sau những thời kỳ hoàn thiện cực kỳ rạng rỡ đó rồi, thi ca Trung Hoa hoàn toàn chẳng có được một thời kỳ hưng phấn kế tiếp nào nữa. Riêng đối với tôi, bất kỳ ở giai đoạn nào của tôi, bao giờ thi ca Trung Hoa cũng vừa quen thuộc vừa lạ lẫm và tuy tôi đã trở lại gần như thường xuyên với nó nhưng không lần nào ở lại lâu dài được với nó.

Chiến tranh đã tiêu thụ gần như cả cuộc đời tôi.

Cho đến những nông nỗi tù rạc, lưu vong sau này hẳn nhiên cũng là do chiến tranh mà ra. Trong gần 12 năm của tuổi trẻ, tôi đã làm một người lính, một người lính động viên nhưng không hẳn là bất đắc dĩ. Bổi khi chấp nhận vào lính, tôi chỉ tự nhủ một điều là tôi phải chia sẻ số phận của dân tộc tôi và tôi mong mỏi rằng lịch sử sẽ sang trang khi tôi vừa đi mòn một hay hai đôi giày trận. Tôi nghĩ một cách tự nhiên rằng không có lý do nào chính đáng biện minh được cho một cá nhân tìm cách thoát thân lấy một mình khỏi cái đại họa đang trùm phủ

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

xuống tập thể mà mình trục thuộc. Nhất là khi cá nhân đó lại là người cầm bút. Do đó rất nhiều khi tôi đã tự nguy6e5n lao mình đi giữa chiến tranh chỉ vì tôi muốn nghe thấy trên làn da và tâm khảm của mình niềm rát phỏng của đám cháy quê hương.

Thật tình ngay trong cả thời kỳ đó, tôi cũng chẳng tin tưởng gì vào một chiến thắng, tôi chỉ dám hoài vọng vào một trì hoãn một sursis khả hữu nào đó cho miền Nam trong khi chờ đợi một giải pháp chính trị toàn bộ. Nhưng tâm trạng đó cũng đã không hề ngăn trở tôi thường xuyên mong mỏi như Andre1 Malraux từng mong mỏi khi tham gia vào cuộc chiến tranh chống Đức Quốc Xã: Cầu cho chiến thắng sẽ đến với những ai tham gia chiến tranh mà không hề yêu thích nó. Tôi có làm vài bài thơ về chiến tranh và những bài thơ đó thật sự chẳng nói được bao nhiêu so với những điều tôi đã thấy và muốn nói Tôi nghĩ lại là đại để trong tù và tâm trạng trong thơ của tôi không khác nhau. Sau ngày 30 tháng tư năm 1975 khi đã vào tù rồi, tôi luôn luôn tự nhắc nhở mỗi một điều là hãy coi mình như đã chết và đây chính là phần posthumor life của mình Đời ta sáng mượn ánh tàn dư/ đến từ một hành tinh đã tắt nghỉ...Tất cả mọi nỗ lực nhiều khi vượt sức bình sinh của mình trong thế giới đày đọa đó là phải làm thế nào gìn vàng giữ ngọc, đương đầu với mọi kỹ thuật thâm độc nhằm hủy diệt nhân cách như là cái phần duy nhất còn lại của những người bại trận.

Kẻ có liêm sỉ không vỗ ngực mình là người anh hùng trong một hoàn cảnh nghiệt ngã như vậy mà chỉ có thể hài lòng là mình đã chẳng gục mặt trước bạo quyền để phải nhục nhã về sau với bạn hữu.

Thường tôi tự dầy vò với câu hỏi là tại sao mãi chúng ta vẫn chưa có được những tác phẩm đậm đà bề thế nói lên được những gì mà dân tộc ta phải gánh chịu cũng như những gì mà nhờ đó, dân tộc ta đã trường tồn và còn trường tồn. Bởi lẽ đứng trên bình diện văn học nghệ thuật mà xét thì một thời kỳ đại họa của một dân tộc bao giờ cũng tiên đoán một thời kỳ được mùa văn học nghệ thuật của dân tộc đó. Nên chẳng lúc nào trong lòng tôi tắt đi niềm mong ước ngày đêm đó. Và nếu như tôi chỉ còn được một niềm tin tưởng nào thì đó phải là niềm tin tưởng vào dân tộc Việt Nam. Nhìn toàn cảnh, từ mấy năm nay, văn học trong nước có phần nào đổi khác; ít ra không còn bị khuôn bó trong một số những đề tài nào đó được ấn định sẵn nên người đọc còn muốn đọc qua.

Cảm tưởng chung của tôi là phần lớn những tác giả trong nước dường như có vẻ gì đó vội vội vàng vàng của những người không muốn bị trễ muộn hơn nữa cho một chuyến xe, đồng thời cũng có điều gì đó còn ấp úng, không được mạnh dạn, thoải mái cho lắm đối với chính mình. Vài ba khuôn mặt nổi lên trong những ánh đèn chính trị chiếu từ nhiều phía hơn là do chính sức sáng tự có của tài năng văn chương. Còn văn học hải ngoại thì dường như cũng có chung cái sắc mặt mất ngủ dã dượi bần thần của nỗi hồi niệm câm hãm. Tôi có cảm tưởng những tác giả hải ngoại chưa quyết định xong cho mình về một chuyến xe cần phải chọn. Số lượng phong phú sách báo văn học xuất bản tự nhiều tụ điểm văn hóa lưu vong cho thấy một chen chúc nở rộ của rất nhiều tác giả cũ có, mới có nhưng thẳng thắn mà nói, chưa có tài năng nào hay tác phẩm nào có đủ từ lực khiến cho người đọc còn đang trông chờ phải tìm kiếm đến.”

NGUYỄN MẠNH TRINH

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

75

PHỤ NỮ Toronto thoibao.com

Massage Korugi

cho gương mặt trẻ trung

P

hương pháp Korugi giúp phục hồi vị trí ban đầu của xương và cải thiện vi tuần hoàn trong các mô mặt, giúp khuôn mặt trẻ ra.

Một số lợi ích khác: Giúp giảm bớt mệt mỏi và quầng thâm, làm cho khuôn mặt trông sáng hơn.

Giúp xóa nếp nhăn.

Giúp làn da mịn màng và sáng hơn. Đường nét khuôn mặt trái xoan trở nên rõ hơn và sắc nét hơn.

76

Lưu thông máu tốt hơn thúc đẩy da căng mịn.

Lưu ý quan trọng: Ở tuổi trẻ, chất béo tạo thành một lớp đồng nhất, nhưng ở tuổi già, nó bắt đầu tích tụ ở một số vùng nhất định.

Lấy gương và dầu massage trước khi bắt đầu thực hiện sẽ giúp theo dõi xem cách thực hiện các động tác có chính xác hay không, cũng như tránh ma xát thêm. Ngoài ra, lưu ý làm sạch da trước khi thực hiện.

Không massage nếu đang bị bệnh ENT, rối

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

loạn hệ bạch huyết, bệnh lý da mãn tính hoặc vết thương trên mặt.

Nên chà và ấn vào mặt khá mạnh, phương pháp này có thể gây đau. Korugi Massage giúp giảm mỡ trên khuôn mặt và giúp mặt thon gọn.

Massage mỗi ngày để có kết quả tốt nhất.

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

77

PHỤ NỮ Toronto thoibao.com Nâng má

Đặt khuỷu tay lên mặt bàn, hai bàn tay nắm lại tạo thành nắm đấm và đặt lên xương gò má với các ngón tay áp vào mặt. Các cơ trên khuôn mặt cần được thư giãn. Giữ động tác này trong vòng 5 giây.

Mắt

Trán

Cúi đầu lại một chút. Nắm hai bàn tay thành nắm đấm, ấn đốt giữa của các ngón tay lên trán ở đường chân tóc. Tiếp tục ấn và miết về phía thái dương và dái tai dọc theo đường chân tóc. Sau đó, từ từ di chuyển ngón tay xuống cổ và cuối cùng là xương đòn.

Nâng chân mày. Nắm bàn tay lại, đặt đốt ngón trỏ phía dưới chân mày và đốt ngón giữa phía trên chân mày, sau đó vuốt nhẹ dọc chân mày từ đầu đến phần đuôi chân mày.

Cằm

Làm căng mịn má

Đan hai bàn tay với nhau và giữ hai ngón cái vẫn thẳng. Đặt đầu ngón tay cái bên phải dưới mắt trái gần mũi. Ấn và miết ngón tay về phía tai, sau đó, trượt nhẹ ngón tay từ phần dái tai đến xương đòn. Lặp lại 2 lần và thực hiện tương tự với phần khuôn mặt bên phải.

Nắm tay lại và giữa cho ngón trỏ và ngón giữa thẳng lên (nhưng vẫn uốn cong ở đốt giữa) Ấn và miết từ cằm (ngay dưới khóe miệng) về phía thái dương. Thực hiện khoảng 7-8 lần.

Kết thúc massage

Mở lòng bàn tay ra. Đặt ngón tay trên trán và trượt về phía thái dương. Sau đó, từ từ trượt ngón tay từ má đến xương đòn.

Làm căng mịn trán

Nắm hai bàn tay thành nắm đấm, ấn đốt giữa của các ngón tay phía trên chân mày và miết về phía chân tóc. Di chuyển tay trở về vị trí ban đầu nhưng hơi chếch sang một bên và lặp lại 1 lần nữa.

78

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019

H.D

(Theo Brightside)

Toronto thoibao.com

15/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2648

79

Toronto thoibao.com

80

Issue 2648 | thoibao.com | THỜI BÁO | 15/06/2019