Houston 657 by thoibaohouston

ISSUE 657

HOUSTON JUNE 14 2019 The Vietnamese Newspaper www.THOIBAO.COM

VÌ SAO IRAN CÓ THỂ BỊ MỸ ĐÁNH VÌ… HẠT PISTACHIO?

Xem trang 71

www.dshopping.ca

Tel: 1.866.898.6925

PUB Agreement N0 40009120

HOUSTON

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

HOUSTON

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

HOUSTON

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

THỜI BÁO HOUSTON The Vietnamese Newspaper

11210 Bellaire Blvd, ste. 143 Houston, TX 77072 (Bên trong Việt Shipping)

Thư từ: suzynguyen@thoibao.com Bài vở: contributions@thoibao.com Sửa chữa quảng cáo: quangcao@thoibao.com Advertisingthoibao@gmail.com Điều hành quảng cáo: Phone: (281) 568- 0632 ( 832) 870-1580 Các ý kiến để giúp cải tiến: publisher@thoibao.com

ACCOUNTING - KEÁ TOAÙN

Westlake Pharmacy HN Tax & Financial

C/P - “Voõ Thò Ngoân” 11

C/P & C/T- “Döông Thò Hieàn”

113

Voõ & Phaïm PLLC

Amida Life-Slim Body Acai Berry

132

Caàn Mua Xe Cuõ

136

TB Houston-Thoâng Baùo Ngaøy Leã

123

Houston Baùnh Bao

136

McDonald Campaign-Break Menu

BEAUTY SALON - TMV, UOÁN TOÙC Sonic Skin Care

Thôøi Baùo New Media

125 132

Thôøi Baùo-T/B Ñoåi Ñòa Chæ Môùi

131

REAL ESTATE - ÑÒA OÁC Alpha Realtors-Jane Nguyeãn

DENTIST - NHA SÓ Hi-Tech Dental Care

Laâm Quang Thaéng

DOCTORS - BAÙC SÓ My Care Plastic Surgery

136

David Huy Nguyen Luke Ñinh Re/Max United

Nguyeãn Coâng Thöù

19 117

Nguyeãn Xuaân Cöôøng

Phan Hoàng Ñöùc

Tang James - Cosmetic Surgery

Westlake Medical-Vuõ Toâ

A-Lyù Oriental Food Restaurant Cajun Kitchen

Car Title Loans

1 1

I Approve Lending

HERBALIST - ÑOÂNG Y

Phaïm Hoaøng Trung-Döôïc Thaûo Supplement Depot-Sure Meal Basic

- Thoi Bao® is the registered trade mark of Thoi Bao Inc. - Thoi Bao® is not responsible for the advertising content. It is up to the consumers to check and validate the claims in the advertisements. No part of this publication can be reproduced without written consent of the publisher.

59 134 45 23

Phaùt Kyù Restaurant

Phôû 54

133

Phôû Gaø Ñoàng Nai

133

Phôû Ñieän

Rieâu Cua

Thaïch Cheø Hieån Khaùnh

Töôøng Kyù Fast Food

SERVICES - DÒCH VUÏ 136

123

Anthem Q2 Direct Resp./190402

Lam Son Carpet Cleaning

Ñoaøn Voõ - Thôï Moäc

135

Phong Construction

Tieäm thuoác baéc Nhaân Hoøa

Vaïn Hoøa Ñöôøng

Thanh A/C & Heating

Andrew Insurance Agency

Toni - Söûa Ñieän, A/C, Nöôùc

135

Diane Tran Insurance

Tran’s A/C

136

Do All Ins.&More-Brenda Leâ

TT Dòch Vuï Pacific

Viet Shipping

Ca Mau Food Market

Texair Tom Nguyeãn

INSURANCE - BAÛO HIEÅM

Thể lệ gởi bài cho Thời Báo Bài vở gửi cho Thời Báo xin viết bằng các word processor sử dụng các font chữ Việt Nam của VNI hay Unicode và gửi về tòa soạn qua email address: contributions@thoibao.com. Tòa soạn không hoàn trả lại bản thảo hoặc hình ảnh dưới bất cứ dạng nào và không chịu trách nhiệm về mọi sự mất mát hay thất lạc. Xin quí vị tự lưu lại một bản sao trước khi gửi. Tòa soạn giành quyền sửa chữa, hiệu đính nếu thấy cần thiết cho phù hợp với Thời Báo. Bài vở muốn có nhuận bút xin ghi rõ nơi đầu bài và cho biết địa chỉ và số điện thoại liên lạc. Thời Báo không đăng những bài vở không có tên tác giả, không có địa chỉ và số điện thoại liên lạc.

Ñöùc Höông Gioø Chaû

All Seasons Mechanics

Confidence-Fe Mon 9-Livercon II

1 43

Ñöùc Phöông Thaïch Cheø

FINANCIAL - TAØI CHAÙNH EZ Cash Funding

RESTAURANT-CAFE

Nguyeãn Ñoâng Chaâu

Thôøi Baùo Radio-Thoâng Baùo

BAKERIES - TIEÄM BAÙNH

Amida Life-Man Of Iron Hình ảnh do AFP cung cấp

109

V.P. Luaät Sö AUTO BODY - GLASS - REPAIR

Biên tập viên & Cộng tác viên:

PRIVATE ANNOUNCEMENT - TANG SÖÏ, HYÛ SÖÏ

ATTORNEY AT LAW - LUAÄT SÖ

Espiritus - Trò Ñau Nhöùc

Bùi Bích Hà, Chu Nguyễn, Đoàn Dự, Hà Huyền Chi, Hải Phong, Hoàng Yên Lưu, Huy Phương, Lý Anh, Nguyễn Ngọc Ngạn, B.S. Nguyễn Ý Đức, B.S. Đặng Phú Ân, Nguyễn Tuấn Hoàng, Trùng Dương, Nguyễn Thượng Chánh, Nhị Khê, Nguyễn Mạnh Trinh, Ngythanh, Phan, Phan Hạnh, Soạn giả Nguyễn Phương, Song Thao, Tống Minh Long Quân, Trà Lũ, Văn Quang, Tưởng Năng Tiến

Harry Dao Insurance Agency John Milton Nguyeãn

Kim Anh Nguyen

Lan Nguyeãn Leon Vuõ Tieán Laäp - Allstate

31 136 1

SUPERMARKET - SIEÂU THÒ

Chôï Thaéng Höng

Chôï Thanh Bình

LN Insurance Agency

Dong Mai Market

Nguyeãn Thanh Lieät

Höng Ñoâng Supermarket II

Phan Pham Insurance

Tam Tam Insurance

136

Tammy Pham Thaùi Phaïm Insurance

9 136

Hongkong City Mall

Tieán Höng chôï Ñoàng Khaùnh cuõ

SUPPLIER - ÑAÏI LYÙ CUNG CAÁP

JEWELLERY - TIEÄM VAØNG

Crystal Beauty World Time Services

NTT Nail Supply & Spa

PHARMACY - NHAØ THUOÁC TAÂY Biocare Pharmacy

Darcy Pharmacy

DB Pharmacy

J&I Pharmacy

My Hoa Food Market

4 51

Payless Flooring

Winfull Corp.

134

VIDEO STORE - TIEÄM BAÊNG Phöông My

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

TIN HOUSTON

HOUSTON

Chiến tranh lan rộng giữa các băng đảng Biện lý của Harris County là bà Kim Ogg, trước đây đã từng là giám đốc toàn quyền đặc trách bài trừ băng đảng dưới thời của Thị trưởng Bob Lanier, đã vừa cho biết là chưa bao giờ bà chứng kiến tình trạng đấu đá tệ hại nhất giữa các băng đảng tại Houston, đặc biệt là trong một vùng đất từ khu Third Ward đến Sunnyside về phía đông nam Houston. Đã có nhiều nạn nhân bị thiệt mạng do bởi những vụ đụng độ tàn sát đẫm máu do sự tranh giành uy tín và quyền lực của các băng đảng địa phương. Nổi tiếng nhất là hai băng đảng có tên là 100 Percent Third Ward (103) và Young Scott Block (YSB), đều có nguồn gốc ngay tại địa phương, bao gồm một vùng tam giác nằm giữa các xa lộ 59, Gulf Freeway và Beltway 8. Băng đảng thứ nhất tự nó đã nói đến uy quyền của mình ở vùng Third Ward, còn băng đảng thứ nhì nói đến sự liên hệ với con đường Scott, chạy dọc theo hướng bắc-nam và cũng xuyên qua vùng Third Ward để xuống phía nam đến đường Sunnyside. Theo các giới chức thẩm quyền, có

khoảng 300 băng đảng khác nhau quy tụ tổng cộng 20,000 thành viên đang sinh sống tại Houston và vùng phụ cận. Nhiều băng đảng tại Houston bắt đầu được công luận chú ý đến trong các thập niên 1980 và 1990 và tiếp tục hoạt động tại địa phương dù rằng sau này đã có sự xuất hiện của nhiều băng đảng xuyên quốc gia và các tập đoàn trùm buôn lậu ma tuý, trong đó có băng đảng khét tiếng như MS-13. Bà Biện Lý Kim Ogg và nhiều viên chức đều cho rằng phần lớn những vụ đấu đá tranh giành giữa các băng

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

đảng này đã diễn ra và lan rộng trên các trang mạng thông tin xã hội, khiến cho tình hình càng trở nên căng thẳng hơn khi các bên đấu đá nhau về uy tín và ảnh hưởng của mình. Khi tình trạng xung đột này lại còn đi kèm với súng ống, thuốc phiện và tiền bạc, tình hình càng trở nên khốc liệt hơn. Theo lời của Thám tử cảnh sát Adam Bock, kể từ năm 2011 đến nay, đã có hơn 50 nạn nhân bị thiệt mạng do các vụ thanh toán nhau giữa các băng đảng địa phương. Trong số những nạn nhân bị thiệt mạng oan uổng trong thời gian gần đây từ những vụ thanh toán của các băng đảng này gồm có hai ca sĩ đang lên của nhạc rap bỗng dưng bị bắn chết xuyên qua cửa sổ trong chiếc xe Mercedes-Benz của họ; hoặc của một em trai 8 tuổi bị đạn lạc trong lúc đang đứng chờ bà mẹ đi đến một tiệm làm móng tay; hoặc trường hợp của một em học sinh thích lớn miệng khoe khoang bỗng dưng bị bắn chết bên ngoài trường trung học Lamar ở khu sang trọng River Oaks gây kinh hoàng cho cả ngàn học sinh và phụ huynh. 

HOUSTON

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

TIN HOUSTON

HOUSTON

Chánh văn phòng của Nghị viên Steve Lê đã bị chính thức sa thải Ông Daniel Albert, chánh văn phòng của Nghị viên Steve Lê (Lê Minh Đức) được xem là một phụ tá nghị viên có tiền lương cao nhất tại Houston với tiền lương hàng năm là $119,600, đã vừa bị chính thức sa thải sau khi cuộc điều tra của thành phố về việc ông đã điền những giấy tờ khai báo đi làm cho thành phố trong lúc đang đi huấn luyện quân sự ở ngoài tiểu bang là một sự vi phạm về điều lệ của thành phố. Ngoài ra, nó cũng cho thấy một thói quen của ông về sự thiếu thành thật, và do đó buộc ông ta phải hoàn trả lại một phần nào số tiền lương mà ông đã lấy được trong vòng 4 tháng vắng mặt đó. Cách nay 2 tuần, ông Albert đã bị ngưng chức sau khi tờ nhật báo Houston Chronicle mở cuộc điều tra cho thấy ông ta tiếp tục khai lãnh lương như thường lệ trong lúc vắng mặt đến hơn 4 tháng để dự khóa huấn luyện quân sự ở ngoài tiểu bang. Cuộc điều tra cho biết anh Albert đi huấn luyện quân sự tại Fort Benning, Georgia từ ngày 21/1 đến 1/3 và sau đó tại Charlottesville, Virginia từ ngày 4/3 đến 15/5. Trong suốt thời

Ông Daniel Albert

Nghị viên Steve Lê

gian này, ông ta vẫn tiếp tục kê khai vẫn làm việc bình thường mỗi tuần 40 giờ hoặc dùng các ngày nghỉ bệnh có ăn lương trên các phiếu ghi giờ làm việc cho hội đồng thành phố Houston. Trong lá thư gửi cho ông Albert vào ngày thứ Hai, Tổng Thanh Tra Thành Phố là bà Robin Curtis nói rằng ông ta đã vi phạm những điều lệ về việc điền giấy tờ về giờ giấc làm việc cũng như một số các điều luật khác bằng cách nói dối rằng ông ta đã bị bệnh hoặc bị thương tích để có thể được tiếp tục lãnh lương trong

lúc đang đi xa ngoài tiểu bang hoặc không hề làm việc nào cho thành phố. Ngoài ra, Thanh tra Curtis cũng chú trọng đến việc gọi là sự thiếu thành thật của ông Albert khi ra lệnh cho một người dưới quyền hãy dùng thẻ nhân viên của ông để quẹt vào máy bấm giờ của thành phố để nói dối rằng ông ta đang có mặt trong toà thị chính. Đến khi biết vụ này không thực hiện được, ông Albert liền đổi giọng để nói với các điều tra viên rằng ông muốn rút lại các tờ khai xin lãnh lương này và thay thế bằng một lý do khác là ông đang ở một trại huấn luyện nhưng tiếp tục làm việc cho thành phố dù đang ở nơi xa. Nghị viên Steven Lê đã từ chối trả lời nhiều câu hỏi của báo giới lập lại nhiều lần. Ông nói rằng mình là người khởi động cuộc điều tra về hành động của ông Albert, nhưng hồ sơ của thành phố cho thấy cuộc điều tra này được khởi sự khi một nhân viên thuộc văn phòng một nghị viên địa hạt G ở kế cận đã chuyển đi đơn khiếu nại của một nhà tranh đấu về dân quyền là Julie Sagissor lên văn phòng của luật sư thành phố. 

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

TIN HOUSTON

HOUSTON

Nghị viên Dwight Boykins ra tranh cử Thị trưởng Houston

Ông Dwight Boykins

Sau hai ứng cử viên được xem là đối thủ “nặng ký” và đáng ngại là luật sư triệu phú Tony Buzbee và cựu Thị trưởng Bill King của thị xã Kemah, giờ đây Thị trưởng Sylvester Turner còn phải lo đối phó với một ứng cử viên thứ ba khác cũng đáng ngại: đó là ông Dwight Boykins, đương kim nghị viên cho Địa hạt D. Ông Boykins lại là người theo đảng Dân Chủ giống như Thị trưởng Turner và cũng là một chính trị gia Mỹ đen kỳ cựu trên chính trường địa phương. Có thể nói sự tham dự của ông Boykins sẽ ảnh hưởng tiêu cực đối với ông Turner nhiều hơn là đối với hai ông Buzbee và King. Trong buổi phát động chính thức

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

chiến dịch vận động tranh cử của mình, ông Boykins đã liệt kê kinh nghiệm của ông trong hội đồng thị chính, và đặc biệt là sự ủng hộ của nghiệp đoàn lính cứu hoả tại Houston. Đây cũng là điểm khác biệt giữa ông Boykins và Thị trưởng Turner cùng với nhiều đồng nghiệp khác, liên quan đến Đề Luật B đã được cử tri Houston bỏ phiếu thông qua vào cuối năm 2018 chấp thuận việc nâng cao mức lương của đội ngũ lính cứu hoả ngang hàng với cảnh sát có cùng kinh nghiệm và thâm niên công vụ. Vào năm 2015, nghiệp đoàn lính cứu hoả đã ủng hộ cho ông Turner nhưng lần này họ đã chuyển sự ủng hộ sang ông Boykins. 

HOUSTON

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

TIN HOUSTON

HOUSTON

Một cựu cảnh sát bị cáo buộc tấn công tình dục nhiều phụ nữ

Ông Richard Cornejo, 37 tuổi, từng là nhân viên công lực phục vụ tại Chi Cảnh Sát Quận 4 (Precint 4, Constable’s Oﬃce) của Harris County trong hơn 2 năm qua, đã vừa bị bắt giam vào ngày thứ Năm vừa qua sau khi một đại bồi thẩm đoàn đã đi đến phán quyết cáo buộc ông về tội danh tấn công tình dục hai phụ nữ trong lúc đang thi hành công vụ. Trước đó, ông Cornejo đã bị sa thải khỏi Chi Cảnh Sát hồi tháng 11 năm ngoái, sau khi có một phụ nữ đã chính thức cáo buộc ông vào tháng 5/2018. Nhưng theo lời của Cảnh Sát Trưởng Art Acevedo của Sở Cảnh Sát Houston, có thể có nhiều phụ nữ khác cũng đã là nạn nhân của ông Cornejo và nhà chức trách đang kêu gọi những người này hãy mạnh dạn công khai tố cáo việc này. Ông Acevedo cho biết một phụ nữ thứ nhì cũng đã xuất hiện lên tiếng vào tháng 11 năm ngoái. Cảnh sát Trưởng Acevedo nói rằng ông Cornejo có lẽ đã tìm cách chặn bắt những phụ nữ nào bị tình nghi là đang trong tình trạng say xỉn và lợi dụng cơ hội này để tấn công tình dục các nạn nhân. Ông Acevedo cũng nói thêm rằng cuộc điều tra hiện nay chỉ nhắm vào những hành động có

Ông Richard Cornejo

tính cách phạm tội của ông Cornejo, chứ không hề xem xét về các việc làm hay hành động của các nạn nhân vào lúc đó. Ông Cornejo hiện bị giam giữ tại nhà tù của Harris County với tiền thế chân để tại ngoại hầu tra là $105,000. Nếu bị toà án kết tội, ông ta có thể bị lãnh án đến mức tối đa là 20 năm tù. 

HOA KỲ

Tiểu bang Alabama ra luật thiến hóa học đối với kẻ ấu dâm Thống đốc Kay Ivey ngày 10/6 đã ký luật “thiến hóa học” đối với kẻ phạm tội tình dục với trẻ dưới 13 tuổi, và hình phạt được thực hiện trước khi phạm nhân được phóng thích khoảng 1 tháng. Luật quy định những cá nhân bị kết tội dâm ô với trẻ con sẽ tiếp tục bị tiêm hoặc cho uống thuốc ngăn ngừa “thú tính” cho đến khi có tòa án ra lệnh ngừng lại. “Luật mới là một bước

tiến nhằm bảo vệ trẻ em ở bang Alabama”, Đài CNN dẫn lời Thống đốc Ivey. Trước đó, lưỡng viện bang vào cuối tháng 5 đã thông

qua dự luật do hạ nghị sĩ Steve Hurst đề xuất. Thiến hóa học là biện pháp được áp dụng nhằm loại bỏ nhu cầu tình dục

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

và khiến người bị kê đơn không thể thực hiện hành vi tình dục. Một khi ngưng thuốc, người này có thể quay về trạng thái sinh lý bình thường. Theo luật, nếu đương sự tự ý chọn ngưng thuốc thì sẽ bị khép vào tội vi phạm cam kết phóng thích và bị buộc phải quay lại xà lim. Trước bang Alabama, một số tiểu bang khác đã ký thành luật những phiên bản khác nhau của thiến hóa học. 

HOUSTON

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

HOA KỲ

HOUSTON

Hoa Kỳ tăng nhập cảng từ VN Theo số liệu về ngoại thương do Cục Khảo sát Dân số Hoa Kỳ công bố hôm thứ Năm tuần qua, Việt Nam là một trong những nước đang được hưởng lợi lớn từ chiến tranh mậu dịch giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. Hàng nhập sang Mỹ từ Việt Nam tăng 38 phần trăm trong bốn tháng đầu năm 2019 so với cùng thời gian năm ngoái. Hàng nhập cảng cũng tăng 22 phần trăm từ Đài Loan, 17 phần trăm từ Đại Hàn và 13 phần trăm từ Bangladesh. Mỹ đang nhập cảng của Trung Quốc ít đi khoảng 12 phần trăm, một sự thay đổi diễn ra sau một năm đàm phán thương mại không đi đến hồi kết. Chính phủ Hoa Kỳ áp đặt thuế quan lên hàng hóa nhập cảng từ Trung Quốc nhằm tạo ra một mối quan hệ thương mại công bằng hơn sau nhiều năm việc làm và công nghệ đổ sang quốc gia Châu Á này. Tổng thống Trump đã nhiều lần tuyên bố rằng thuế quan sẽ thúc đẩy

đưa hoạt động sản xuất trở lại Mỹ, một lời hứa cốt lõi trong chiến dịch tranh cử của ông. Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận rằng các cuộc chiến tranh thương mại của ông đang khiến nhiều công ty dời đi nơi khác - gây tổn thất cho Trung Quốc nhưng cũng chẳng làm lợi gì nhiều cho người tiêu dùng Mỹ.

Matt Priest, chủ tịch và CEO của tổ chức Các Nhà Phân phối và Bán lẻ Giày dép Hoa Kỳ (FDRA) được CNN dẫn lời nói rằng các công ty sản xuất giày trước tiên sẽ tìm cách chuyển hoạt động sản xuất sang Việt Nam, nơi mà ngành sản xuất giày đã tồn tại và cũng dễ chuyển vật liệu từ Trung Quốc qua biên giới. 

Tránh được cuộc chiến thuế quan với Mexico Hoa Kỳ và Mexico đạt một thỏa thuận vào ngày thứ Sáu tuần qua để tránh một cuộc chiến thuế quan, với việc Mexico đồng ý mở rộng nhanh chóng một chương trình bảo hộ tỵ nạn gây tranh cãi và triển khai lực lượng an ninh để ngăn chặn dòng di dân Trung Mỹ bất hợp pháp. Tổng thống Trump trước đó đã dọa sẽ áp thuế nhập cảng 5 phần trăm đối với tất cả hàng hóa Mexico bắt đầu vào ngày thứ Hai nếu Mexico không cam kết làm nhiều hơn nữa để thắt chặt biên giới. Trong một tuyên bố chung sau ba ngày hội đàm tại Washington, cả hai

nước cho biết Mexico đã đồng ý mở rộng ngay lập tức dọc theo toàn bộ biên giới một chương trình gửi di dân đang xin bảo hộ tị nạn tại Mỹ về Mexico trong khi họ chờ thẩm xét hồ sơ. Ông Trump nói Mexico đã đồng ý thực hiện các biện pháp mạnh để “giảm bớt, hoặc loại bỏ” tình trạng nhập cư bất hợp pháp từ Mexico. Tuy nhiên, thỏa thuận này không đáp ứng một yêu cầu chính yếu của Mỹ rằng Mexico chấp nhận định danh là “nước thứ ba an toàn” mà có thể buộc họ phải nhận vĩnh viễn hầu hết những người Trung Mỹ xin bảo hộ tị nạn. “Các Thuế quan dự kiến ban hành

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

bởi Mỹ vào ngày thứ Hai, nhắm vào Mexico, giờ được đình chỉ vô thời hạn,” ông Trump nói trong một dòng tweet đăng vào tối thứ Sáu. Bực tức vì số lượng di dân tăng vọt hồi gần đây gây quá tải các nguồn lực của Mỹ ở biên giới phía nam, ông Trump đã đưa ra đe dọa về thuế quan để gây áp lực buộc Mexico phải nhượng bộ. Ông đã ban hành những biện pháp cứng rắn để giảm nhập cư bất hợp pháp, vốn là một nền tảng của nhiệm quyền tổng thống của ông, và có phần chắc đây sẽ là vấn đề chính khi ông tái tranh cử vào năm sau. 

HOUSTON

Án mạng tại tiệm nail

Hình ảnh nghi phạm cướp của giết người tại Phoenix

Cảnh sát TP.Phoenix, bang Arizona hôm 8/6 công bố đoạn phim có hình ảnh nghi phạm bắn chết một người gốc Việt hồi giữa tuần. Vụ nổ súng xảy ra tại tiệm Idols Nail and Spa, theo Đài Fox 10. Khi chủ tiệm Dung Tang (45 tuổi) và vợ đang chuẩn bị mở cửa tiệm thì hung thủ xông vào, bắn ông Tang và lấy một cái ví rồi bỏ chạy. Nhân chứng Aldo Martinez kể người vợ đã chạy đến nhờ ông ngăn

chặn kẻ cướp nhưng ông không thể tiếp cận vì hắn chĩa súng đe dọa. “Hắn ta cười suốt khi bỏ chạy”, ông Martinez nói. Sau một hồi rượt đuổi không thành, ông Martinez quay lại và giúp cứu chữa nạn nhân. “Nhìn thấy người khác cố gắng cứu sống người thân yêu của họ là điều tồi tệ nhất tôi từng trải qua.

Bà ấy thử mọi cách còn tôi thì giúp ấn chặt vết thương”, ông Martinez nói. Ông Tang qua đời tại bệnh viện do vết thương quá nặng. Theo mô tả của cảnh sát, nghi phạm là người da màu, khoảng 20 - 30 tuổi, cao khoảng 1 m 8, mặc áo thun trắng, quần dài sậm màu. u

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

HOA KỲ

HOUSTON

Nữ tư lệnh đầu tiên của lục quân

Laura Yeager

Theo ABC News, nữ Chuẩn tướng Laura Yeager sẽ nhận quyền chỉ huy Sư Đoàn Bộ Binh số 40 của Vệ Binh Quốc Gia California, trong một buổi lễ tổ chức tại Los Amitos, California, hôm 29 Tháng Sáu tới đây, theo một thông cáo của Vệ Binh Quốc Gia California. Chuẩn tướng Yeager, nữ tư lệnh đầu tiên của một sư đoàn bộ bình Hoa Kỳ, sẽ thay thế thiếu tướng Mark Malanka, trong việc chỉ huy trên 10 ngàn binh sĩ của sư đoàn này. Chuẩn Tướng Yeager gia nhập Lục Quân Mỹ năm 1986 với chức vụ thiếu úy, sau khi tốt nghiệp chương trình huấn luyện sĩ quan trừ bị ở đại học California State University, Long Beach. Ba năm sau đó, bà Yeager hoàn tất chương trình học lái trực

thăng và trở thành phi công trực thăng tản thương UH-60 Black Hawk. Năm 2011, bà được đưa ra chiến trường Iraq, với chức vụ chỉ huy phó Lữ Đoàn Không Lực Chiến Đấu của Sư Đoàn số 40 California và sau đó trở thành chỉ huy trưởng lữ đoàn nay, trước khi nhận chức vụ hiện nay là tư lệnh Lực Lượng Hỗn Hợp Bắc (Joint Task Force North) ở căn cứ Fort Bliss, Texas. Bà được thăng chức chuẩn tướng năm 2016. Sư Đoàn số 40 được thành lập năm 1917 và từng tham chiến trong Đệ Nhất Thế Chiến, Đệ Nhị Thế Chiến, cuộc chiến Triều Tiên, Kosovo, Afghanistan, Iraq và các nơi khác trên thế giới. 

Cần trục rơi, xé toạc một cao ốc Trong lúc gió lớn, mưa dữ dội trên khắp phía bắc bang Texas, Mỹ, một khu phức hợp ở thành phố Dallas đã bị đổ nát nghiêm trọng sau khi bị cần trục rơi xuống. Theo AP, sự việc xảy ra vào chiều ngày 9/6 tại thành phố Dallas, khi trời giông bão. Vụ tai nạn làm một phụ nữ thiệt và 6 người khác bị thương, trong đó 2 người đang trong tình trạng nguy kịch và 3 người thương nặng. Một đoạn video do người dân ghi lại cho thấy cần trục bị gió thổi rơi xuống khu nhà phức hợp Elan City Lights, theo KTVT-TV. Isaiah Allen, người sinh sống trong khu nhà, mô tả khoảnh khắc vụ việc diễn ra như sấm sét đánh trúng tòa nhà. Allen cho biết anh đã chứng kiến một người phụ nữ đầy máu me bị mắc kẹt trong căn hộ của bà ở tầng 2. Các đoạn video ghi lại tình hình cho thấy các chiếc xe hơi nằm đè

ngổn ngang lên nhau trong gara. Nhiều tầng của khu vực đỗ xe đã bị đổ vỡ tan tành. Cơ quan khí tượng rước đó đã cảnh báo mưa bão lớn, gió giật

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

mạnh, cũng như nguy cơ lũ lụt tại khu vực này. Cơn giông bão cũng làm ảnh hưởng tới sân bay Dallas Love Field, buộc một số chuyến bay phải tạm hoãn. 

HOUSTON

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

HOA KỲ

HOUSTON

Trực thăng rơi giữa trung tâm New York

Toà nhà cao tầng tại trung tâm Manhattan và Hiện trường vụ tai nạn trực thăng

Sở Cứu hoả New York cho biết một chiếc máy bay trực thăng đâm vào nóc của một toà nhà cao tầng tại trung tâm Manhattan hôm 10/06. Hiện đám cháy đã được dập tắt, và có một người thiệt mạng. Vụ tai nạn xảy ra chỉ cách Quảng trường Thời đại, một địa điểm du lịch đông đúc của New York, một vài dãy nhà.

Thống đốc bang New York Andrew Cuomo đã tới hiện trường ngay sau khi tai nạn xảy ra. Ông nói với báo giới rằng có vẻ như chiếc máy bay gặp nạn khi đang cố gắng hạ cánh khẩn cấp xuống nóc của toà nhà. Toà Bạch Ốc cho biết Tổng thống Donald Trump đã được báo cáo về vụ tai nạn, và sẽ tiếp tục theo dõi sát tình hình. 

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

THẾ GIỚI

HOUSTON

Luật dẫn độ đang đẩy Hong Kong đến bờ vực thẳm Hai ngày sau cuộc biểu tình chống dự luật dẫn độ của hơn một triệu người, hôm 11/06, Hong Kong tiếp tục như một chảo dầu. Cảnh sát Hong Kong phải khai triển 1/6 lực lượng khắp hòn đảo này. Đội đặc nhiệm Hong Kong cũng sẽ được tung ra phòng khi căng thẳng leo thang thành bạo động. Người dân hòn đảo này đã lên kế hoạch đình công, gây chậm trễ giao thông và biểu tình quy mô lớn sau khi Trưởng đặc khu Lâm Trịnh Nguyệt Nga tuyên bố sẽ không rút lại dự luật và đưa ra thảo luận trước cơ quan lập pháp vào ngày 12/6 như đã định. Sự kiên quyết của bà Lâm đã khiến người dân Hong Kong lo ngại rằng trung tâm tài chính của châu Á sẽ bị mất đi lợi thế cạnh tranh khi các nhà đầu tư nước ngoài sẽ thiếu tự tin với nền pháp luật hòn đảo nếu dự luật mới được thông qua. Phong trào phản đối dự luật đã cuốn hút được đông đảo các tầng lớp xã hội ở Hồng Kông tham gia, từ học sinh – sinh viên, giới luật sư, doanh nhân và giới đấu tranh vì dân chủ, cho đến các cộng đồng tôn giáo. Trên thực tế, Hong Kong đã có cam kết với Bắc Kinh về việc trả về Trung Quốc các nghi phạm để xét xử. Dự luật dẫn độ lần này nhằm đơn giản hóa các thủ tục. Nguyên do dự luật vấp phải sự phản đối quyết liệt là vì dư luận Hong Kong cho rằng tư pháp Trung Quốc không

công bằng, xét xử hay bắt giữ người tùy tiện, bức cung ép tội… Bắc Kinh thì tuyên bố “kiên quyết ủng hộ dự luật”, cáo buộc phương Tây xúi giục. Trong bài Một triệu người Hồng Kông thách thức Trung Hoa lục địa, La Croix dẫn lời dân biểu đối lập Mao Mạnh Tĩnh (Claudia Mo), cho rằng Trung Quốc “đang đẩy Hồng Kông đến bờ vực thẳm”. Vicky Liu, thuộc hiệp hội Luật sư Cấp tiến (HKPLG), giải thích: Nếu nghĩ rằng dự luật này chỉ liên quan đến người Hồng Kông thì bạn đã lầm. Đạo luật nhắm đến tất cả mọi người : dân địa phương, người nước ngoài thường trú tại Hong Kong, và cả du khách thậm chí chỉ quá cảnh qua đây, nếu nằm trong danh sách đen của Trung Quốc. 

Venezuela đóng cửa ba lãnh sự quán tại Canada Lên án chính quyền Canada có thái độ “thù nghịch, Venezuela thông báo sẽ đóng cửa các toà lãnh sự ở Vancover, Toronto và Montreal để trả đũa, và chỉ duy trì tòa đại sứ ở thủ đô Ottawa. Thông cáo bộ Ngoại Giao Venezuela hôm 09/06 cho là quyết định của Canada tạm đóng cửa sứ quán tại Caracas là một hành động chính trị chứ không phải vì lý do hành chính. Cách nay một tuần, Ottawa thông báo tạm đóng cửa sứ quán ở

Venezuela vì chính quyền Maduro từ chối nhận ủy nhiệm thư của các nhà ngoại giao Canada có lập trường chỉ trích chính phủ Venezuela. Canada, Mỹ và một số nước khác công nhận thủ lĩnh đối lập Juan Guaido sau khi ông này tự phong là “tổng thống lâm thời” hồi tháng 1. Cùng ngày, theo Reuters, hàng ngàn người Venezuela đã đổ xô đến biên giới để tìm đường sang Colombia sau khi Tổng thống Maduro ra lệnh mở cửa trở lại một phần biên giới với nước láng giềng.

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Trước đó, chính phủ quyết định đóng cửa biên giới với nhiều nước và từ chối nhận hàng viện trợ quốc tế với cáo buộc Mỹ lợi dụng vấn đề nhân đạo để can thiệp quân sự. Số liệu từ các cơ quan cứu trợ của Liên Hiệp Quốc cho biết đã có khoảng 4 triệu người Venezuela đã rời bỏ đất nước vì tình hình khủng hoảng kéo dài. Cơ quan cứu trợ người tỵ nạn của LHQ (UNHCR) và Tổ chức Di dân quốc tế (IMO) nhậ n định: “Tốc độ di dân khỏi Venezuela đã rất đáng lo ngại”. 

HOUSTON

Iran muốn châu Âu bình thường hóa quan hệ Theo Reuters, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif yêu cầu các nước châu Âu bình thường hóa quan hệ thương mại với nước này, vốn đang gánh chịu hàng loạt cấm vận của Mỹ. “Các quốc gia châu Âu và những bên ký kết thỏa thuận hạt nhân năm 2015 (JCPOA) nên bình thường hóa quan hệ thương mại với Iran. Nếu không chúng tôi sẽ chấm dứt thực hiện cam kết và có biện pháp đáp trả phù hợp”, AFP dẫn lời ông Zarif. JCPOA là thỏa thuận hạt nhân ký giữa Iran và nhóm P5+1 (gồm Mỹ, Nga, Trung Quốc, Pháp, Anh và Đức) hồi năm 2015. Đến năm 2018, Tổng thống Mỹ Donald Trump rút khỏi

JCPOA, với lý do thỏa thuận không bao gồm chương trình hỏa tiễn đạn đạo và vai trò của Iran trong các xung đột ở Trung Đông, đồng thời tái áp đặt hàng loạt biện pháp cấm vận. Tuy nhiên, các quốc gia châu Âu vẫn cố bảo vệ thỏa thuận, khẳng định đây là cách tốt nhất để hạn chế Iran làm giàu uranium đến cấp độ vũ khí. Hồi tháng 5.2019, Iran dọa sẽ tái khởi động làm giàu uranium vượt mức cho phép theo thỏa thuận nếu châu Âu không giúp ứng phó cấm vận của Mỹ. Theo dự kiến, trong tuần này Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Ngoại trưởng Đức Heiko Maas đều sẽ thăm Iran để thảo luận những giải pháp giảm căng thẳng. u

Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

THẾ GIỚI

HOUSTON

Tàu chiến Nga theo dõi NATO Hải quân Nga hôm 10/6 thông báo nhiều tàu chiến nước này đã di chuyển đến biển Baltic để tham gia tập trận, đồng thời theo dõi cuộc tập trận Baltops 2019 của NATO trong khu vực. Diễn ra từ ngày 9 – 21/6, cuộc tập trận của NATO có sự tham gia của 50 tàu chiến nổi, tàu ngầm và 40 máy bay từ 18 nước. Để đáp lại, hải quân Nga triển khai 2 khinh hạm Stoiky và Boiky, tàu Liven cùng máy bay trinh sát đến khu vực trên để theo dõi, theo TASS. Đồng thời, nhóm tàu chiến này cùng một số tàu khác thuộc Hạm đội Baltic tham gia cuộc tập trận được lên kế hoạch từ trước.

Cụ thể, các tàu sẽ thao luyện năng lực chống tàu ngầm, phóng hỏa tiễn tấn công tàu địch, bắn pháo và ngư

lôi chống các mục tiêu trên không lẫn dưới nước. 

TIN VẮN Kazakhstan: Hàng trăm nhà đối lập bị bắt. Trong ngày bầu tổng thống hôm 10/6, sau 30 năm Noursultan Nazerbaiev cầm quyền liên tục, hàng trăm nhà đối lập xuống đường phản đối bầu cử dàn dựng đã bị cảnh sát bắt giam. Kassym-Jomart Tokaïev, một người trung thành với nhà độc tài Kazakhstan chắc chắn đắc cử. Quyền tổng thống Moldavia giải tán Quốc Hội. Ngày 09/06, quyền tổng thống Pavel Filip thông báo cho tổ chức bầu cử trước thời hạn. Ông Filip hiện đang là thủ tướng,

nhưng đã được chỉ định giữ luôn chức vụ tổng thống sau khi tổng thống Moldavia là Igor Dodon, người có lập trường thân Nga, bị đình chỉ chức vụ. Cử tri Moldavia được kêu gọi bầu lại Quốc Hội vào ngày 06/09/2019. Sudan mở chiến dịch bất phục tùng dân sự. Lãnh đạo các phong trào đối lập Sudan (SPA) kêu gọi người dân xuống đường khởi động chiến dịch bất phục tùng dân sự kể từ ngày 09/06/2019 cho đến khi tổ chức bầu cử sau khi tổng thống Omar el Béchir đã bị truất phế từ hôm 11/04.

Pavel Filip

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Đảng cánh hữu truyền thống tại Pháp mất thêm nhiều nghị viên. 72 thị trưởng và nghị viên Pháp ngày 09/06/20419 thông báo từ bỏ đảng Những Người Cộng Hòa để đứng về phía tổng thống Emmanuel Macron. Đây là dấu hiệu mới cho thấy đảng cánh hữu truyền thống này của Pháp đang lâm vào một cuộc khủng hoảng vô tiền khoáng hậu. Bạo lực đảng phái ở Ấn Độ, ít nhất 4 người chết. Hôm 9/6 có ít nhất 4 người chết và nhiều người bị thương trong vụ đọ súng giữa những người ủng hộ đảng cầm quyền BJP và đảng đối lập Trinamool ở TP.Sandeshkhali, bang Tây Bengal. 

HOUSTON

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

THẾ GIỚI

HOUSTON

Kim Jong-nam từng hợp tác với CIA?

Kim Jong-nam

Ông Kim Jong-nam, anh trai cùng cha khác mẹ với Chủ tịch Bắc Hàn Kim Jong-un, được cho là đã từng hợp tác với cơ quan tình báo trung ương Mỹ CIA. Wall Street Journal (WSJ) ngày 10/6 dẫn nguồn thạo tin cho biết ông Kim Jong-nam dường như từng hợp

tác để cung cấp thông tin cho CIA và có “một cầu nối” giữa hai bên. Tuy nhiên, WSJ cũng nói rằng nhiều chi tiết về quan hệ giữa ông Kim Jongnam và CIA hiện vẫn chưa rõ ràng. “Một số cựu giới chức Mỹ nói rằng ông Kim Jong-nam, người sống ở nước ngoài nhiều năm và không có quyền lực ở Bình Nhưỡng, dường như không thể cung cấp thông tin mật và chi tiết về tình hình nội bộ Bắc Hàn”, WSJ cho hay. Một số người tin rằng ông Kim Jong-nam có thể có liên hệ với lực lượng an ninh ở một số quốc gia, đặc biệt là ở Trung Quốc. Theo WSJ, vào tháng 2/2017, ông Kim Jong-nam được cho là đã đến

Malaysia để gặp gỡ điệp viên CIA. Vào thời điểm đó, vụ sát hại công dân Bắc Hàn mang sổ thông hành Kim Chol, người được cho là ông Kim Jong-nam, đã xảy ra tại sân bay quốc tế Kualar Lumpur, Malaysia. Ngày 13/2/2017, Kim Chol đã thiệt mạng sau khi bị bôi chất độc thần kinh VX lên mặt. Bắc Hàn đã bác bỏ thông tin rằng nạn nhân Kim Chol và ông Kim Jong-nam là một. Hồi đầu năm 2018, cảnh sát Malaysia cho biết ông Kim Jongnam được cho là đã gặp một công dân Mỹ tại một khách sạn ở đảo du lịch Langkawi, Malaysia vài ngày trước khi ông qua đời. 

VIỆT NAM

Chuyện truy tố và khám xét nhà Blogger Trương Duy Nhất có gì sai? Truyền thông trong nước vào ngày 10/6 đồng loạt loan tin về việc Bộ Công an cùng với Cơ quan chức năng Đà Nẵng đã tiến hành khám xét nhà ở của Blogger Trương Duy Nhất được cho nhằm phục vụ cho việc mở rộng điều tra vụ án vi phạm quy định về quản lý và sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí liên quan tới Phan Văn Anh Vũ tức “Vũ nhôm”, một cựu sĩ quan công an đang thụ án tù với nhiều cáo buộc, trong đó có liên quan đến việc thâu tóm đất đai công sản ở các thành phố lớn. Theo luật bên Việt Nam thì khi ra lệnh khởi tố sẽ kèm theo lệnh xét nhà và tạm giam. Tiếp theo đó

khi Viện Kiểm sát đồng ý truy tố thì mới ra lệnh truy tố. Tuy nhiên, thông tin từ gia đình Blogger Trương Duy Nhất cho biết có một

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

loạt chuyện sai trái trong việc bắt giữ, khám xét nhà ông Trương Duy Nhất. Nhà phê bình Văn học Phạm

HOUSTON

Xuân Nguyên là một thân hữu của Blogger Trương Duy Nhấtcho biết cụ thể: “Họ đến và đọc lệnh khám xét nhưng mà lệnh khám xét được ký vào ngày 16/1 mà Nhất bị bắt vào 28/1 và bây giờ là 10/6 mới tiến hành khám xét. Kể từ khi bắt hôm 26/1 cho đến tiếp tế và hôm nay khám nhà coi như chính thức khởi tố vụ án cũng như loan báo trên các phương tiện truyền thông đại chúng.” Blogger Trương Duy Nhất, người chuyên viết các bài chỉ trích chính quyền, mất tích tại Thái Lan vào ngày 26/1 khi đang xin quy chế tị nạn. Tuy nhiên, Bộ Công an vào tháng 3 vừa qua cho báo chí biết ông Nhất bị bắt giữ vào ngày 28/1 và bị giam giữ ở trại giam T16 ở Hà Nội. Luật sư Đặng Đình Mạnh cho

RFA biết việc khám xét nhà vào thời điểm này là một điều rất lạ. “Điều này lạ bởi vì khi khám xét nhà là thu thập chứng cứ liên quan đến vụ án, liên quan đến hành vi phạm tội mà những việc đó thường có khi họ làm cùng lúc với việc khởi tố, cho nên lệnh đã có từ tháng 1 đến giờ mới tiến hành là điều rất lạ.” Cũng trong cùng ngày báo chí nhà nước loan tin về việc truy tố blogger Trương Duy Nhất, luật sư Trần Vũ Hải, người được gia đình ông Nhất mời đại diện cho blogger này cho biết: từ ngày 25/3, văn phòng luật sư đã nhiều lần đến Bộ Công an cũng như gửi đơn đến cơ quan điều tra của Bộ để làm thủ tục đăng ký làm người đại diện bào chữa cho blogger Trương Duy Nhất nhưng đến nay vẫn không được hồi đáp.

Blogger Trương Duy Nhất trước khi bị bắt, ông đã sang Thái Lan để xin tị nạn vì lo ngại mình có thể bị bắt giữ vì những thông tin quan trọng mà ông biết về chính phủ. Tuy nhiên, ông đã mất tích đột ngột hôm 26/1 tại Bangkok. Con gái blogger cho Đài Á Châu Tự Do biết cha cô hoàn toàn không có ý định trở về Việt Nam. Điều này làm dấy lên những nghi ngờ về việc an ninh Việt Nam đã sang Thái Lan bắt cóc blogger Trương Duy Nhất. Quốc tế lên án vụ mất tích của blogger Trương Duy Nhất và đòi hỏi chính quyền Việt Nam phải có câu trả lời về sự mất tích khó hiểu này. Tuy nhiên cho đến giờ, giới chức Việt Nam vẫn chưa có lời giải thích nào về vấn đề này. u

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

VIỆT NAM

HOUSTON

Tôm VN có thể bị Hoa Kỳ điều tra về cáo buộc trốn thuế Công ty Minh Phú của Việt Nam có thể sẽ bị Mỹ điều tra về cáo buộc trốn thuế chống bán phá giá. Báo chí trong nước trích lời của dân biểu tiểu bang Illinois Darin LaHood cho biết ông đã nhận được đơn tố cáo Minh Phú trốn thuế chống bán phá giá lên tôm Ấn Độ vào Mỹ. Theo VnExpress, ông LaHood đã gửi đề nghị Cơ quan Bảo vệ Biên giới và Thuế quan Hoa Kỳ để điều tra xem liệu một công ty nhập khẩu của Mỹ và các công ty liên quan ở việt Nam có trốn thuế bán phá giá hay không. Trả lời báo chí trong nước, đại diện công ty Minh Phú cho biết công ty có nhập 10% số tôm sản xuất từ Ấn Độ để bù đắp thiếu hụt tôm Việt Nam và bảo đảm công việc và thu nhập cho công nhân khi không phải mùa tôm. Đại diện Minh Phú cho biết cách làm này rất phổ biến và hoàn toàn không vi phạm luật pháp nước nào. Tôm xuất cảng của Minh Phú chiếm khoảng 20% tổng số tôm xuất

cảng của Việt Nam trong năm ngoái. Tuy nhiên Minh Phú cho biết lượng tôm xuất sang Mỹ đã giảm bớt vì công ty đang đa dạng hoá thị trường. Theo dân biểu Darin Lahood, Bộ Thương Mại Mỹ hồi năm 2005 đã áp thuế chống bán phá giá với tôm từ Ấn Độ và Việt Nam cùng một

số nước khác. Tuy nhiên đến tháng 7/2016, Mỹ đã bỏ thuế này với tôm từ Minh Phú. Công ty cũng không còn phải cung cấp các thông tin và chịu những thanh tra hàng năm của giới chức Bộ Thương mại Mỹ. 

Tàu Trung Quốc tiếp tục cướp tàu cá Việt Nam Hôm 7/6, truyền thông trong nước trích lời giới chức biên phòng Quảng Nam cho biết rằng hôm 7/6. Một tàu cá của ngư dân Quảng Nam bị tàu Trung Quốc tấn công và cướp 2 tấn mực khi đang hoạt động ở gần khu vực quần đảo Hoàng Sa hôm 2/6 vừa qua. Tàu cá bị tấn công của ngư dân Trần Văn Nhân với 10 thuyền viên đã cập cảng Kỳ Hà, Quảng Nam vào ngày 7/6. Ngư dân Trần Văn Nhân cho giới chức địa phương biết tàu cá của ông bị tấn công vào khoảng trưa ngày 2/6 khi đang ở cách đảo Tri Tôn thuộc

quần đảo Hoàng Sa khoảng 22 hải lý. Các thuyền viên đang nghỉ trưa thì bất ngờ có một tàu sắt sơn màu trắng có treo cờ Trung Quốc mang số hiệu 46305 đã ập đến, áp sát tàu. Sau dó tàu Trung Quốc thả ca nô mang theo 6 người cầm vũ khí lên tàu cá Việt Nam tra hỏi và khẳng định vùng biển mà các ngư dân Việt Nam đang hoạt động thuộc Trung Quốc. Báo Tuổi Trẻ trích lời ông Nhân cho biết, phía Trung Quốc sau đó đã lấy đi toàn bộ số mực được ước tính khoảng 2 tấn. Ước tính thiệt hại khoảng hơn 250 triệu đồng. Trước

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

khi đi, những người Trung Quốc còn cảnh báo ngư dân Việt Nam không được tái phạm, nếu không sẽ bị phá ngư cụ và xử phạt. Khu vực quần đảo Hoàng Sa là vùng đang tranh chấp chủ quyền giữa Việt Nam và Trung Quốc. Đây cũng là vùng ngư trường truyền thống của ngư dân Việt Nam. Những năm gần đây, tàu Trung Quốc đã nhiều lần tấn công, bắt giữ, thậm chí đòi tiền chuộc đối với ngư dân Việt Nam. 

HOUSTON

Ông Michael Phương Minh Nguyễn sẽ bị đem ra xử tội “hoạt động lật đổ” Ông Michael Phương Minh Nguyễn, người Mỹ gốc Việt và hai thanh niên Việt Nam là Huỳnh Đức Thanh Bình cùng với Trần Long Phi sẽ bị chính quyền Việt Nam đem ra xét xử tại tòa ở TPHCM trong 2 ngày 24 và 25/6 tới đây, với cáo buộc “Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân”. Một người khác là ông Huỳnh Đức Thịnh, cha của anh Thanh Bình bị xét xử về hành vi “Không tố giác tội phạm”. Luật sư Nguyễn Văn Miếng, luật sư đại diện cho Huỳnh Đức Thanh Bình, cho biết: “… Trong cáo trạng thì ông Phương Minh có về Việt Nam, có liên kết với một số người đi chụp hình quay phim một số buổi biểu tình. Điển hình là cuộc biểu tình ngày

10/6/2018 về nhà làm thành những cái clip rồi đưa lên mạng”. Cũng theo luật sư Nguyễn Văn Miếng thì vụ án này có điều bất thường là hồ sơ chỉ gồm 2 tập hồ sơ,

ít hơn rất nhiều so với các vụ án về an ninh quốc gia khác do hành vi của các bị cáo đơn giản, chỉ đơn thuần là lập nhóm và bàn bạc hành động. Theo Quyết định đem vụ án ra xét

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

VIỆT NAM

HOUSTON

xử của Tòa án nhân dân TPHCM, ông Michae Phương Minh Nguyễn, Huỳnh Đức Thanh Bình và Trần Long Phi bị bắt giữ vào ngày 14/7/2018, tức là khoảng hơn 1 tháng sau các cuộc biểu tình rầm rộ chống Luật Đặc khu và An ninh mạng mà 3 người này có

tham gia. Hồi tháng 10/2018, có hai mươi mốt dân biểu Hoa Kỳ thuộc cả hai đảng Dân Chủ và Cộng Hòa gửi thư đến Bộ trưởng Ngoại giao Mike Pompeo yêu cầu gây áp lực phía Việt Nam nhằm trả tự do cho ông Michael

Phương Minh Nguyễn, người đang bị phía Việt Nam tạm giam để điều tra về cáo buộc “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền”. Cả ba bị truy tố theo khoản 1 điều 109 Bộ luật hình sự năm 2015 với mức án từ 12 đến 20 năm nếu bị tuyên là có tội. 

Luật riêng cho quan! Theo trang Nhà Báo và Công Luận, Chủ tịch UBND TP.HCM đã đề nghị Tòa án bác đơn khởi kiện của người dân. Đó là vụ tranh chấp mảnh đất tại đường Lò Lu, phường Trường Thạnh, quận 9, Sài Gòn, giữa gia đình bà Trương Thị Xong với ông Nguyễn Văn Bé. Do giải quyết không thỏa đáng vụ này, “trước sau bất nhất, UBND TP.HCM bị người dân khởi kiện ra Tòa”. Nhằm “giúp” người dân hiểu rõ bản chất của chính quyền “vì dân”, ông Nguyễn Thành Phong, Chủ tịch UBND TP HCM “đã ký ban hành

văn bản số 906/UBND-NCPC đề nghị Tòa án nhân dân TP.HCM xét xử theo hướng giữ nguyên Quyết định 3112/QĐ-UBND của Chủ tịch thành phố và bác đơn khởi kiện của người dân”. Thông tin chi tiết về sự “bất nhất” của UBND thành Hồ đã được trang Nhà Báo và Công Luận phân tích trước đó trong bài viết cuối năm 2018: Gia đình bà Trương Thị Xong, vì không phục quyết định lấy đất của UBND TP HCM, đã nộp đơn lên TAND TP HCM để khởi kiện, yêu cầu Tòa hủy Quyết định số 3112/QĐ-

UBND của UBND TPHCM. Ông Nguyễn Văn Lưu, con bà Xong trình bày, mảnh đất bị cướp do cha ông Lưu mua và canh tác từ năm 1947. Sau năm 1975, gia đình ông Lưu tiếp tục sử dụng và đóng thuế hằng năm. Đến năm 1996, ông Nguyễn Văn Bé tranh chấp, UBND thành Hồ quyết định giao mảnh đất cho gia đình ông Lưu sử dụng. Nhưng bây giờ UBND thành Hồ lại ban hành một quyết định trái ngược, giao lại mảnh đất này cho ông Bé.

Nạn nhân Formosa khởi kiện tại Đài Loan Sáng ngày 11/6/2019, khoảng 60 người Việt Nam đã tập trung trước Tòa án thành phố Đài Bắc, Đài Loan để họp báo về việc Hội Công Lý Cho Nạn Nhân Formosa nộp đơn kiện Công ty Gang Thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh ra tòa vì công ty này từng thừa nhận là thủ phạm gây ra ô nhiễm môi trường cho 4 tỉnh miền Trung hồi năm 2016. Tham dự buổi họp báo có một số vị tu sĩ Công Giáo từ Việt Nam sang như Đức cha Micae

Hoàng Đức Oanh, nguyên giám mục giáo phận Kontum, linh mục Giuse Nguyễn Hồng Lĩnh và linh mục Phêro Trần Văn Thành thuộc Giáo xứ Tam Tòa, giáo phận Hà Tĩnh. Sau đó đại diện Hội Công Lý Cho Nạn Nhân Formosa đi vào tòa để nộp các bằng chứng và đơn kiện của gần 10 ngàn người dân cho tòa án Đài Bắc. Linh mục Nguyễn Văn Hùng, Chủ tịch Văn phòng trợ giúp cô dâu và công nhân Việt Nam cho hay, theo thủ tục tư pháp

của Đài Loan sau khi nhận đơn thì có thể tòa án sẽ đem ra xét xử, tuy nhiên điều này còn phụ thuộc vào số lượng án mà Toà nhận và nhiều yếu tố khác. Ngay sau đó, những người này di chuyển đến Trụ Sở chính của Tập đoàn Formosa trong lúc công ty này đang họp cổ đông hàng năm để biểu tình yêu cầu đền bù thỏa đáng cho những nạn nhân, làm sạch biển và rời khỏi VN. Đức cha Micae Hoàng Đức Oanh đại diện trao

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

bản cáo trạng buộc tội Formosa cho đại diện công ty này. AFP loan tin trong cùng ngày dẫn phát biểu của một ngư dân họ Nguyễn tham gia đoàn nộp đơn kiện rằng chính người này tận mắt chứng kiên cảnh cá chết nổi trên biển. Hiện nay nhiều người bị buộc phải rời quê nhà đi kiếm sống ở nước khác. Nguyện vọng của người này là ngành tư pháp độc lập của Đài Loan sẽ nghiêm túc thụ lý vụ kiện mang lại công lý cho các nạn nhân; cũng như hy

HOUSTON

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

VIỆT NAM

vọng Formosa trả lại biển sạch cho Việt Nam. AFP dẫn nguồn từ Sáng Hội Quyền Môi trường Đài Loan, tổ chức hỗ trợ cho nhóm khởi kiện, cho biết khoản tiền mà những người nộp đơn khởi kiện lần này đòi bồi thường là ít nhất 140 triệu Đài Tệ, tương đương 4 triệu 460 ngàn đô la Mỹ. Những người khởi kiện cũng mong muốn soi rọi ánh sáng vào khoản 500 triệu đô la Mỹ mà vào tháng 8 năm 2016 Nhà máy Gang Thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh tuyên bố bồi thường cho phía chính phủ Việt Nam để khắc phục hậu quả ô

HOUSTON

nhiễm gây nên. Giới hoạt động tại Việt Nam cho hay chỉ một số người nhận được khoản bồi thường chừng 20

ngàn Đài Tệ. Trong vụ thảm họa môi trường do nhà máy Formosa gây nên có một số người bị chính phủ Việt Nam bỏ

tù vì lý do đòi phải bồi thường hơn nữa nhằm đáp ứng thỏa đáng những mất mát của người dân. 

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Một du khách mở được két sắt bí ẩn của Vermillion

Suốt nhiều năm, Viện Bảo tàng Di sản Vermillion (Alberta, Canada) không thể mở chiếc két sắt dưới hầm. Điều bất ngờ vừa xảy ra khi một du khách thành công ngay từ lần thử đầu tiên. Theo CNN , Stephen Mills đang đi du lịch cùng gia đình gồm vợ, hai người con gái và cha vợ vào tuần trước. Stephen cho biết: “Chúng tôi muốn xem thử ở đây có điều gì thú vị. Thật ra hôm đó viện bảo tàng không hoạt động, nhưng tôi liên lạc

được với một tình nguyện viên ở đó. Tom Kibblewhite đã mở cửa viện bảo tàng và hướng dẫn chúng tôi đi thăm”. Sau khi đưa gia đình nhà Mills đi hết viện bảo tàng, thiện nguyện viên tiếp tục đưa họ xuống xem tầng hầm, nơi chứa chiếc két bí ẩn. Stephen nói: “Chiếc két như một chiếc ‘hộp thời gian’, không ai biết được trong đó có gì”. Giống như những du khách khác, Stephen được mời thử vận may với chiếc két. Anh áp tai vào cửa két, “giống hệt trong phim”, theo lời của anh. “Tôi nhìn vào vòng xoay và thấy các con số chạy từ 0 đến 60. Dãy số 20-40-60 nảy lên trong đầu tôi. Tôi thử tổ hợp này, vặn thử tay nắm... và chiếc két mở ra!”. Tuy nhiên, những gì có trong chiếc két lại không được như mong đợi.

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Stephen cho biết: “Một ít giấy tờ, hoá đơn ngả màu, một sổ ghi món của bồi bàn và phiếu thu của khách sạn, chỉ nhiêu đó thôi”. Tất cả giấy tờ đều từ hai năm 1977 và 1978. Mặc dù không tìm được kho báu, Stephen Mills cùng gia đình đã rất vui vì bất ngờ thú vị này. Chiếc két vốn thuộc một khách sạn được thành lập đầu những năm 1900 mang tên Brunswick. Khi khách sạn này ngừng hoạt động vào cuối thập niên 70, chiếc két bị khoá lại và ở nguyên trạng như vậy cho đến ngày nay. Viện Bảo tàng đã thuê thợ rèn, gọi nhà sản xuất, liên lạc với những nhân viên cũ và thậm chí mời khách thử mở khoá. Tuy nhiên, trước Stephen Mills thì chưa có ai thành công cả. C.L (Theo CNN)

HOUSTON

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

HOUSTON

Cô gái trẻ nhất hoàn tất cuộc du lịch vòng quanh thế giới

au khi đặt chân vào lãnh thổ Bắc Hàn, một cô gái trẻ 21 tuổ i ở California, Mỹ, vừa hoàn thành mục tiêu đặt chân qua tất cả 196 quốc gia trên thế giới và đang nộp hồ sơ để được công nhận Kỷ lục Guinness. Lexie Alford đến từ thành phố Nevada, California, trở thành người trẻ nhất trên thế giới đi du lịch đến 196 quốc gia. Cô đang thách thức thành tích này của một công dân Anh, người được Sách Kỷ lục Guinness Thế giới ghi nhận vào năm 2013. Hiện tại, có 206 quốc gia tuyên bố chủ quyền, 193 quốc gia là thành viên Liên Hiệp Quốc, trong đó Bộ Ngoại giao Mỹ công nhận 195 quốc gia là nước có chủ quyền. Ngày 31/5, Alford nhập cảnh thành công vào Bắ c Hà n, cột mốc khó khăn cuối cùng để hoàn thành giấc mơ thuở nhỏ của cô. Khát vọng du lịch nhen nhóm trong Alford bắt nguồn từ việc cô

Lexie Alford

sinh ra trong một gia đình kinh doanh về lĩnh vực này. Gia đì nh Alford làm chủ một công ty du lịch tại California. Đến sinh nhật thứ 18 của mình, Alford đã thăm 72 quốc gia. Đó cũng là lúc Alford nhận ra rằng mình có thể phá vỡ kỷ lục thế giới. Cô gái yêu du lịch cho biết cô tự dùng tiền của mình để hoàn thành mục tiêu, trong đó có từ hợp đồng quảng cáo với nhiều thương hiệu trong suốt hành trình. Hành trình vòng quanh thế giới của Alford đã được ghi lại trong một chương trình truyền hình, dự trù sẽ phát sóng vào tháng 11. Nói về những điểm đến yêu thích của mình, Alford cho biết cô yêu những nơi ít người đến du lịch, những nơi mà cô gọi là “bị nhiều người hiểu nhầm” như Venezuela và Pakistan. Cô nói trong một cuộc phỏng vấn: “Tôi thích miền Bắc Pakistan, nơi mang vẻ đẹp tự nhiên của những ngọn núi và lòng tốt của người dân

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

địa phương rất đáng kinh ngạc, nhưng hầu như không có khách du lịch nào đến nước này vì những định kiến tiêu cực về nó trên truyền thông”. Hiện tại, Alford đã nộp khoảng 10.000 bằng chứng để Sách Kỷ lục Guinness Thế giới ghi nhận thành tích “người chinh phục thế giới trẻ nhất” của cô. Quá trình xác minh dự trù sẽ kéo dài, nếu được chấp thuận, cô sẽ phá vỡ kỷ lục của James Asquith của Anh, người đạt kỷ lục này vào năm 2013 khi 24 tuổi. V.L (Theo FoxNews)

HOUSTON

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

QUÊ HƯƠNG NHỮNG ĐIỀU TRÔNG THẤY

HOUSTON

Nuôi HỔ như nuôi HEO

SAN HÀ

ác nước Đông Nam Á, ảnh hưởng y học của TQ, vẫn rất tin tưởng vào một số dược liệu lấy từ động vật. Trên thị trường, người ta luôn săn đón tìm mua các loại cao nấu từ xương hổ, xương ngựa, xương khỉ… Ngựa và khỉ dễ tìm, nhưng xương cọp thì hiếm do rừng ngày càng thu hẹp và cọp bị săn lùng tới mức ngày càng hiếm. Ở VN dân lắm của nhiều tiền chuộng cao hổ cốt nên mới có chuyện nuôi hổ như heo. NUÔI HỔ NHƯ NUÔI HEO Chiều ngày 4/6, tại khu du lịch sinh thái Thanh Cảnh (thị xã Thuận An, Bình Dương), anh Võ Thành Quới đứng vịn tay vào thanh sắt thì con hổ đang nhốt trong chuồng cắn đứt lìa hai cánh tay toàn bộ cánh tay phải, vết cắn đứt rời tới sát vai, còn cánh tay trái cũng bị con vật này cắn đứt rời từ khuỷu tay tới bàn tay. Nhìn ra mới thấy chuồng tại đây được xây bằng gạch, cửa song sắt cao khoảng 2m khá sơ sài. Khu trang trại này do hai cha con ruột đứng tên

Một trong 5 con hổ còn lại ở Thanh Cảnh - nơi vừa xảy ra vụ hổ cắn tay người

và điều hành. Trước đó cả hai từng đi tù về tội vi phạm quy định về bảo vệ động vật hoang dã quý hiếm. Tức là trại Thanh Cảnh mua mười hai con hổ (trong đó hai con gửi nuôi tại KDL Suối Tiên). Số còn lại nuôi tại trang trải nhà. Con hổ bị chết, thật sự không rõ bị chủ hạ thủ hay do tự nhiên đau ốm. Con nào không chết thì bán sống. Đương nhiên bán lén để nấu cao với giá hàng trăm triệu đồng mỗi con. Vài năm gần đây khu du lịch này đã đóng cửa nhưng hổ thì vẫn nuôi bình thường. Giá bán hổ rất cao. Có lần trại bán con hổ nặng 180kg với giá 2,3 triệu đồng/kg, thu 414 triệu. Sau đó, nhóm người này bán sang tay với giá 2,4 triệu đồng/kg nhưng khi khách mua mổ bụng hổ kiểm tra thì phát giác bụng

hổ bị bơm toàn nước, cùng một cách bán hàng giống như bơm nước vào heo, bò ngoài chợ cho tăng trọng lượng, nên hạ giá còn 250 triệu đồng, nấu xương thành 9,1kg cao. Việc nuôi hổ chẳng thấy bảo tồn chỗ nào, chẳng qua nuôi bán kiếm lời nhưng khác gia súc ở chỗ dễ gây nguy hiểm cho người. Vào năm 2009, một con hổ trong khu du lịch Đại Nam (Thủ Dầu Một) nhảy qua rào cắn chết một nhân viên đang trồng cây xanh bên cạnh. Tiếp đó, vào tháng 9/2016 hổ nuôi của Công ty TNHH bia Thái Bình Dương (thị xã Dĩ An) cũng cắn chết một người dưỡng thú. Mặc dù được cấp phép đàng hoàng nuôi hổ núp dưới danh nghĩa bảo tồn, cấm buôn bán, vận chuyển,

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

nhốt hoặc cho, tặng nhưng trang trại này đã bán năm con hổ. Ai cũng thừa biết làm sao bảo tồn được. Những cơ sở từng để hổ chết, bán hổ nấu cao vẫn được phép nuôi hổ. Ngoài ra VN chưa thiết lập được hệ thống quản lý, nhận dạng các hổ nuôi như hồ sơ gene, hình ảnh, gắn thẻ đánh dấu… Vậy sao có thể kiểm soát được hổ nuôi? Ngoài ra các cơ sở tư nhân lem nhem, việc nuôi nhốt chung dẫn đến di truyền cận huyết. Thế hệ hổ con sinh ra không có khả năng thích nghi, hổ không được gắn chip theo dõi nên dễ bị bán hoặc thay thế, chẳng biết chúng trôi dạt đi đâu về đâu và dĩ nhiên chẳng có chút nào dính dấp tới vấn đề bảo tồn hổ tự nhiên ở Việt Nam. Thế là rõ tại sao xuất hiện các khu du lịch sinh thái, các trang trại rất ưa chuộng việc nuôi hổ. Trước đó cũng có vụ một vườn động vật sinh thái ở Nghệ An nhập cảng chín con hổ từ nước ngoài về nâng số hổ nuôi lên đến hai mươi bốn con. Chồng của chủ trại hổ từng có hai tiền án liên quan đến loài thú này. Hiện nay, ông này cũng đang bị nghi ngờ cầm đầu một đường

HOUSTON

Hàng xăng Vinh Quang (thị xã Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông), một trong những cây xăng bị phát hiện bán xăng giả cho khách

dây chuyên buôn bán, vận chuyển lậu động vật hoang dã bao gồm hổ, tê tê, ngà voi và sừng tê giác xuyên biên giới Việt Nam – Lào –Thái

Lan. Như vậy hổ được chính thức trao một cách hợp pháp vào tay những người có tiền án buôn bán hổ chuyên

nghiệp dưới mục đích cao cả là “bảo tồn”?! Chẳng phải nhà nước khờ tới mức không hay biết việc lợi dụng danh nghĩa nuôi hổ bảo tồn

để mua bán lậu. Thế nhưng, việc cấp phép vẫn được tiến hành ngang nhiên. Vì thế ở Nghệ An mới xảy ra tình trạng nuôi hổ nhiều

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

QUÊ HƯƠNG NHỮNG ĐIỀU TRÔNG THẤY

như nuôi… heo! THIÊN ĐƯỜNG HÀNG GIẢ VN là thiên đường hàng giả. Điều đó không ngoa khi đi đâu cũng thấy hàng giả. Có những mặt hàng HongKong đơn giản tìm thấy bên hông Chợ Lớn. Thứ khó hơn, đa dạng hơn thì từ TQ nhập vào qua đường biên giới. Thượng vàng hạ cám thứ gì cũng có thể làm giả cả. Từ các mặt hàng điện tử, mỹ phẩm, đồ gia dụng… VN tỏ ra ngày càng cao cường trong việc làm hàng giả. Để góp mặt vào thị trường hàng giả thì VN tỏ ra không hề thua kém thiên hạ chút nào, Chì là chưa thi thố hết thôi. Không phải làm giả các mặt hàng lẻ tẻ mà lần này, hàng giả xứng đáng. Đó là:

kinh doanh xăng dầu và dần mở rộng quy mô. Ngoài hệ thống cửa hàng xăng dầu và bất động sản ở Sóc Trăng, ông còn sở hữu ba sà lan chở xăng dầu đang đậu ở Sài gòn, thêm hàng lưu kho tại Tiền Giang, Đắk Nông. Đại gia Trịnh Sướng Khoảng hai năm nay, đại gia xăng dầu lại này mở rộng đầu tư vào bất động sản, mua lại nhiều nhà hàng, khách sạn để kinh doanh. Điều này khiến người ta thắc mắc hàng trăm tỷ đồng tiền đâu chi như nước? Té ra từ năm 2017 đến nay tại sáu địa điểm pha chế xăng giả ở Sài gòn, Cần Thơ, Hậu Giang và Sóc Trăng. đại gia Trịnh Sướng

HOUSTON

và 22 người khác đã dùng hơn 3.000 tỷ đồng để mua nguyên liệu. Họ pha trộn dung môi chưng cất trong dầu mỏ có chỉ số RON 6087, pha với xăng A95 tỷ lệ 30-50% cùng bột màu để cho ra xăng giả Nhà nước đã tạm giữ trên ba triệu lít dung dịch các loại, trong đó có hơn hai triệu lít đã pha chế thành xăng giả, trên 430.000 lít dung môi chưa pha, 3 tàu thủy, 6 xe bồn, 5 máy bơm, 50 kg tạo màu... Trướ c đây nhóm người này đưa các nguyên liệu đến tận các cửa hàng xăng dầu để pha trộn tại chỗ rồi đưa ngay xuố ng cá c hầ m chứ a xăng. Tuy nhiên, sau khi một số

Xăng giả Thời gian qua, nhiều nơi xảy ra các vụ cháy nổ xe cộ đột ngột, xe máy đang chạy ngoài đường phát cháy rụi còn khung xe. Xăng giả là một trong số nguyên nhân gây cháy nổ. Tỉnh Đắk Nông phát hiện có ba nơi tiêu thụ xăng giả tại huyện Đắk R’lấp, huyện Đắk G’long và thị xã Gia Nghĩa (tỉnh Đắk Nông). Điều tra mở rộng thì lòi ra đại gia xăng dầu Trịnh Sướng bị bắt. Nói đại gia xăng dầu thì vắn tắt quá, không nắm rõ được lý lịch tầm cỡ của nhân vật này: Chủ tịch HĐTV kiêm Giám đốc Công ty TNHH Mỹ Hưng Sóc Trăng. Cha mẹ của ông Sướng từng có tàu vận tải ở miền Tây. Sau khi cưới vợ, ông Sướng bắt đầu

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Hai kẻ gian tại tòa

Đại gia Trịnh Sướng

vụ bị bắt thì việc pha chế lui vào bí mật hơn. Bọn họ pha xăng giả tại kho chứa như tại kho chứa của đồng bọn ở Q.9 hay Hóc Môn. Đây là nhữ ng kho không có đăng ký, không bảng tên nhưng chứa các nguyên liệu với số lượng rất lớn. Bọn chúng pha trộn tại chỗ để làm xăng giả rất nhanh rồi bơm ngay vào các xe bồn đưa đến cac cây xăng tiêu thụ liền lập tức để tránh bị phát hiện. Đường dây hoạt động của Trịnh Sướng rất tinh vi. Ở các khu vực, kho bãi pha chế xăng giả đều được canh gác rất cẩn mật. Thậm chí, nhóm này còn dùng cả tàu biển, sà lan vận chuyển khối lượ ng nguyên liệu rấ t lớ n để pha trộ n xăng giả ngay trên tàu. Sau đó, bơm ngược lên bồn trên cảng cả triệu lít xăng giả. Việc pha chế ngay trên sà lan, tàu biển bảo đãm kín đáo, hầu như không thể phát hiện được. Công ty Mỹ Hưng của Trịnh Sướng dùng tàu cỡ lớn để chở dung môi theo đường thủy. Khi cập bến, bọn chúng nhanh chóng bơm xăng A95 thật xuống tàu để pha trộn biến thành xăng giả trong chớp mắt. Mỗi tháng, họ đưa ra thị trường tiêu thụ trên sáu triệu lít xăng giả. Số xăng giả này được tiêu thụ tại nhiều tỉnh, thành phố với số lượng lớn và diễn ra trong thời gian dài, thu lợi hàng trăm tỷ đồng. vì chẳng những thu lợi từ hàng giả mà còn lợi ở phần trốn thuế so với nếu nhập cảng xăng dầu chính thức. Vì được gối nợ và chiết khấu cao nên các cây xăng rất thích được làm đại lý cho Trịnh Sướng và như

HOUSTON

vậy, đã vô tình thành chân rết tiêu thụ xăng giả. Bây giờ nhìn mấy cây xăng ngoài đường, người ta chẳng rõ cây nào bán xăng thật, cây nào bán xăng giả. Thôi đành hên xui vậy chứ biết sao bây giờ! Hay là đợi khi nào chiếc xe mình đang chạy bỗng nhiên bốc cháy ngoài đường thì đoán ngay đó là xăng giả! Cán bộ dùng bằng giả Người dân cứ mãi kêu ca về trình độ cán bộ. Cán bộ giỏi, thạo việc thì công việc trôi chảy, dân nhờ. Cán bộ không có trình độ thì chỉ càng làm khổ dân thôi. Thế nhưng để xét tuyển vào làm cán bộ cũng đòi hỏi có bằng cấp ít nhiều. Nay xảy ra vụ dưới đây, nho nhỏ thôi, cũng mới biết bằng cấp trưng ra

cũng chưa phải thật. Té ra mới biết trình độ của cán bộ là như thế nào. Chiều 7/6, nhà chức trách huyện Hướng Hóa cho biết đã cho thôi việc bảy cán bộ dùng bằng tốt nghiệp THPT giả. Trong đó, ba người là công chức huyện, bốn người công tác tại Đảng ủy các xã. Ngoài ra, bảy cán bộ khác đang bị xem xét kỷ luật vì cùng dùng bằng giả. Tổng cộng có 14 trường hợp dùng bằng tốt nghiệp trung học giả. Huyện yêu cầu các trường hợp này bổ sung bằng thật, nhưng đến nay vẫn chưa hoàn thành. Trước đó, nhiều cán bộ xã ở huyện miền núi Hướng Hóa thi tốt nghiệp trung học phổ thông tức là hết trung học nhưng không đậu. Vì thế khi nghe một phụ nữ

rêu rao “quen biết rộng” có thể nhờ được nâng điểm thi phúc khảo, thì mười lăm cán bộ xã đã nhanh nhảu đưa 180 triệu đồng cho chị phụ nữ nọ để nhờ chạy “phúc khảo” điểm thi tốt nghiệp. Chỉ có điều, sau khi nhận tiền, người này không chạy chọt gì cả, vì có quen ai đâu mà chạy kết quả điểm thi, chị ta bèn đi mua bằng giả rồi đưa cho khách hàng. Trong số này, chị ta thuê một thanh niên làm hai bằng tốt nghiệp trung học giả, một giấy chứng nhận đăng bộ xe hơi. Hai người ra tòa lãnh vài năm tù nhưng tính ra mười mấy cán bộ xã bị mắc lừa một người đàn bà theo cách không thể đơn giản hơn. Kẹt cái đã làm cán bộ bấy lâu, bây giờ nghỉ thì biết làm

gì bây giờ. Kỳ thi tốt nghiệp trung học dành cho người lớn tuổi đã đi làm, dễ hơn rất nhiều so với kỳ thi dành cho học sinh trung học, nhưng cũng đã rớt tới mức phải đi chạy điểm phúc khảo thì xem ra sức học khó mà đậu tốt nghiệp nổi. Cho nên cứ kêu kêu bổ sung bằng thật lấy đâu ra. Mối trông cậy chạy chọt đã vào tù. Thôi rồi con đường học vấn tới đây chấm dứt, khép luôn cánh cửa làm cán bộ! SAN HÀ

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

CHUYỆN BÊN NHÀ

HOUSTON

Chuyện các cháu bé chào đời một cách khó khăn ĐOÀN DỰ

Anh Hùng và hai cô con gái xinh xắn

Cặp song sinh của người cha không tinh trùng

Hai con gái Bảo Ngọc, Bảo Vy cười nói, kể chuyện, múa hát ở tuổi lên 5 khiến ngôi nhà của vợ chồng anh Nguyễn Thế Hùng và chị Lê Thị Hương ở Hóc Môn Sài Gòn luôn tưng bừng rộn rã. Suốt 8 năm chạy chữa vô sinh nhưng không có kết quả, người đàn ông 40 tuổi (sinh năm 1979) không dám nghĩ là vợ chồng mình lại may mắn có được cùng lúc hai cô con gái xinh xắn đáng yêu. Anh Hùng cưới vợ vào cuối năm 2004 khi 25 tuổi. Ngóng chờ không thấy tin vui, vợ chồng anh đi khám ở mấy bệnh viện lớn đều được kết luận là bình thường, không có vấn đề gì. Hiếm muộn đến năm thứ 3, anh sốt ruột quá, đi khám lại thì được biết là không có tinh trùng nên vợ không thể mang thai. Anh Hùng kể: "Đang mong có con mà nhận kết quả như ri mình buồn vô cùng. Ngày xưa ba mạ mình sinh tới 13 người con chớ mô có ít, răng mà tự nhiên mình lại bị như rứa". người đàn ông gốc Huế nhớ lại. Anh bắt đầu hành trình ra Bắc vào Nam, nghe ở đâu chữa giỏi cũng tìm đến, uống đủ các

Hai bé gái con anh Hùng nay đã 5 tuổi

loại thuốc. Có những giai đoạn uống thuốc bị nóng, anh nổi mụn khắp người nhưng vẫn cố gắng kiên trì. Ròng rã 8 năm trời, tốn hơn 400 triệu đồng nhưng vẫn chưa may mắn, nhiều đêm anh nằm thao thức không sao ngủ được. Giữa năm 2012, tình cờ đọc một bài báo nói về phẫu thuật chữa vô sinh ở nam giới không có tinh trùng tại Bệnh viện Bình Dân đường Điện Biên Phủ tức Phan Thanh Giản cũ, anh Hùng bỏ mọi công việc, đến khám và được bác sĩ Mai Bá Tiến Dũng trưởng khoa Nam học khám, làm các xét nghiệm, đồng thời hẹn ngày phẫu thuật để tạo tinh trùng. “Cứ yên tâm đi, bệnh viện làm nhiều lần rồi, nhiều người có lại tinh trùng, có con chứ không đến nỗi vô sinh suốt đời đâu”. Quả đúng như bác sĩ nói, 7 tháng sau khi anh Hùng được làm phẫu thuật, vợ anh mang song thai tự nhiên và hai bé gái chào đời khoẻ mạnh năm

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

2013. Tổng chi phí phẫu thuật, điều trị, thuốc men chỉ tốn khoảng hơn 400 Mỹ kim. Bác sĩ Mai Bá Tiến Dũng cho biết, một trong những bệnh lý gây vô sinh ở nam giới thường là trường hợp vô tinh. Bệnh nhân nam sau khi thực hiện xét nghiệm tinh dịch 2 lần liên tục, vẫn không thấy có tinh trùng trong tinh dịch thì gọi là vô tinh. "Từ xưa đên nay nhiều người hiểu lầm, cho rằng “cây độc không trái, gái độc không con”, đổ lỗi cho phụ nữ. Sự thực không phải như thế, nguyên nhân vô sinh ở nam và nữ có tỷ lệ gần như tương đương với nhau, nên vấn đề vô sinh ở nam giới cũng rất quan trọng"bác sĩ Dũng nói. Kỹ thuật điều trị vô sinh hiện nay đã có những bước tiến lớn. Mỗi bệnh nhân nam được xác định nguyên nhân vô tinh để có biện pháp can thiệp nội hay ngoại khoa phù hợp. Theo bác sĩ Dũng cho biết, trong năm 2018, khoa Nam học BV Bình Dân đã điều trị cho hơn 450 nam giới vô tinh. Tỷ lệ có tinh trùng trở lại trong vòng 3 đến 6 tháng, sinh con bình thường vào khoảng 50%, số còn lại phải xét nghiệm lại và làm

BS Mai Bá Tiến Dũng khám nam khoa cho bệnh nhân tại BV Bình Dân

HOUSTON

lại từ đầu Bác sĩ nói: “Bệnh nhân có tâm lý chung là mong vừa phẫu thuật xong thì vợ có thể mang thai ngay. Sự thật, để tạo mới tinh trùng hoàn chỉnh phải đợi ít nhất 90 ngày sau phẫu thuật, do đó bệnh nhân phải đợi từ 90 đến 180 ngày tức từ 3 đến 6 tháng mới có thể có tinh trùng để thụ thai tự nhiên hoặc làm thụ tinh trong ống nghiệm được”. Chi phí phẫu thuật, điều trị từ 3 đến 6 tháng để có tinh trùng hiện nay vào khoảng 15 triệu đồng. Nếu sau phẫu thuật một năm mà vẫn không có tinh trùng, BV sẽ tính đến phương án vi phẫu thuật tinh hoàn để lấy tinh trùng, chi phí vi phẫu thuật phải thêm khoảng 7- 8 triệu đồng. BV Bình Dân hiện đã vi phẫu thuật cho 18 quý ông, kết quả tỷ lệ có tinh trùng do vi phẫu thuật khoảng 30%. Hơn 450 bệnh nhân điều trị tại BV Bình Dân do trong tinh dịch không có tinh trùng, khoảng 50% trong số họ có tinh trùng trở lại sau 3-6 tháng. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế

Chị Liên sau 9 ngày mổ đẻ và chồng

giới (WHO), trong 100 cặp vợ chồng vô sinh thì 40% có nguyên nhân do vợ, 30% do chồng, 20% do cả hai và 10% không rõ nguyên nhân. Bác sĩ Mai Bá Tiến Dũng cho biết, trong trường hợp vô sinh ở nam giới, nếu xét nghiệm 2 lần liên tiếp mà vẫn không thấy trong tinh dịch có tinh

trùng thì đó là trường hợp vô tinh. Bác sĩ giải thích răng nguyên nhân vô tinh có 2 nhóm. Nhóm thứ nhất là do tắc ống dẫn tinh, nhóm thứ hai là do tinh hoàn không sản xuất ra tinh trùng. bán nữ, không có cơ quan sinh dục) cũng là nguyên nhân gây vô tinh. Theo bác sĩ Mai Bá Tiến Dũng, kỹ

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

CHUYỆN BÊN NHÀ

Cháu bé nặng 1,5 kg đã ra đời với tên Đỗ Bình An

thuật phẫu thuật và điều trị vô sinh tại Việt Nam hiện nay đã có những bước tiến lớn. Trang thiết bị hiện đại, thuốc men điều trị đa số nhập từ nước ngoài, đội ngũ bác sĩ được đào tạo chuyên môn nên hiệu quả có thể nói là rất tốt đẹp.

Chuyện người mẹ bị ung thư di căn cố giữ cái thai dù phải hy sinh tính mạng

Bất ngờ phát hiện mình bị ung thư vú di căn khi mang thai, sản phụ 28 tuổi quyết định giữ thai nhi. Cháu bé nặng 1,5 kg ra đời vào chiều ngày 22/5/2019, mang tên Đỗ Bình An do mẹ đặt từ trước với mong muốn suốt đời con được bình an chứ không tội nghiệp như mẹ. Sau 9 ngày mê man bất tỉnh, chiều 31/5 chị Liên đã tỉnh lại và mong muốn được nhìn thấy con lần đầu tiên. Các bác sĩ hứa là sẽ cho chị được gặp con sớm nhất… Mang trong mình căn bệnh ung thư vú giai đoạn cuối đã di căn, sản phụ Nguyễn Thị Liên (28 tuổi, quê tại huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam) vẫn cố gắng đến giây phút cuối cùng với hy vọng con ở trong bụng mẹ thêm được ngày nào thì cơ hội sống sót của con càng cao. Trước diễn biến phức tạp của sản phụ, chiều ngày 22/05, gần 20 bác sĩ Bệnh viện Ung thư Hà Nội và Bệnh viện Phụ sản Hà Nội đã quyết định mổ

HOUSTON

lấy thai cho chị Liên dù thai mới được 31 tuần tức chưa đầy 8 tháng. Mang thai 3 tháng mới hay bị ung thư vú di căn Thấy xuất hiện cục u ở vú khi thai được 8 tuần tuổi, nhưng chị Liên chủ quan không thăm khám vì chỉ nghĩ đó là dấu hiệu bị viêm tuyến sữa thông thường như nhiều phụ nữ khác trong thời kỳ mang thai. Chỉ đến khi thấy mình ho nhiều, cơ thể mệt mỏi, hay bị tức vùng ngực, hạch xuất hiện ở vai, 2 chân phù, đau nhức, thì chị Liên mới đến Bệnh viện K (BV Ung Bướu Trung ương Hà Nội) để khám. Kết quả cho biết chị bị ung thư vú giai đoạn 4 đã di căn, trong khi cái thai mới ở tháng thứ 4 của thai kỳ. Bác sĩ Bệnh viện K đã phối hợp cùng bác sĩ chuyên môn về Khoa sản, tư vấn cho chi Liên và gia đình cân nhắc là nếu bỏ cái thai đi thì việc điều trị bệnh ung thư sẽ hiệu quả hơn. Nhưng không đắn đo suy nghĩ, chị Liên nhất quyết giữ cái thai với hy vọng mình sẽ cầm cự được đủ lâu để đứa con trong bụng có thể chào đời. Trong khi điều trị ung thư, các bác sĩ phải cân nhắc rất kỹ khi áp dụng hoá trị, xạ trị, thuốc men nói chung bởi vì chị Liên có thai, điều này khác với các bệnh nhân khác. Càng ngày chị Liên càng khó thở, xuất hiện nhiều hạch dày đặc. Hơn 2 tháng trong bệnh viện, hễ nằm là chị không thở được mà phải ngồi suốt 24/24 tiếng. Mỗi ngày chị chỉ ngủ được 2 tiếng, lúc nào cũng mệt mỏi, đau đớn do ung thư vú đã di căn vào xương, phổi… “Đỗ Bình An” là tên mẹ đặt trước cho con Ngày 22/5, thai nhi ở tuần thứ 31 tức mới được 7 tháng và 3 tuần lễ , các bác sĩ Bệnh viện K nhận thấy sức chịu đựng của chị Liên đã quá giới hạn của một bệnh nhân, có thể nguy hiểm đến tính mạng cả mẹ lẫn con nên phối hợp với các bác sĩ Bệnh viện Phụ sản Hà Nội sang hỗ trợ, cho chị Liên sinh trước theo cách mổ đẻ. Trước ca phẫu thuật, chị Liên thều thào nói với các bác sĩ: “Em chỉ mong ca mổ chiều nay diễn ra tốt đẹp, con

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

trai của em được chào đời khỏe mạnh là em mãn nguyện rồi. Em đặt trước tên cho con là “Đỗ Bình An” để mong con suốt đời được bình an chứ không bệnh hoạn tội nghiệp như mẹ”. Câu nói gần như trối trăng ấy khiến các bác sĩ và các cô y tá cảm động. Hai ê kíp bác sĩ và y tá từ Bệnh viện Phụ sản Trung ương Hà Nội sang Bệnh viện K để thực hiện ca mổ bởi vì trong khi mổ, chị Liên phải ngồi chứ không thể nằm. PGS.TS Trần Danh Cường, giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương Hà Nội, người trực tiếp thực hiện ca mổ đẻ hi hữu này chia sẻ: “Nhìn chị Liên phải ngồi nghiêng, cúi người để thở, tôi cảm thấy dường như sự sống của chị rất mong manh. Chị có thể ra đi bất cứ lúc nào nhưng vẫn cố gượng chút sức lực ít ỏi để đứa con được chào đời. Tình mẫu tử thiêng liêng ấy khiến cả ê kíp phẫu thuật chúng tôi không ai là không thấy xót xa, thương cảm nhưng cũng hết sức nể phục chị” . Tiếng khóc oa oa của bé trai 1,5 kg khiến chị Liên và những người tham gia ca phẫu thuật mừng rỡ. Cháu sinh thiếu tới gần 2 tháng, lại nằm trong cơ thể của của một người mẹ ốm yếu vì bệnh ung thư, bởi vậy ngay lập tức được các bác sĩ chuyên ngành Sơ sinh tiếp nhận, đưa vào lồng ấp và chuyển sang Bệnh viện Phụ sản Trung ương. Ê kíp còn lại tiếp tục hoàn thành ca mổ đối với chị Liên, các bác sĩ Bệnh viện K sẽ tiếp tục thuốc men, hoá trị, xạ trị để giành lại sự sống cho chị được ngày nào hay ngày nấy để chị được nhìn thấy đứa con yêu quý ở trong lồng ấp. Bác sĩ Trần Danh Cường, giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương Hà Nội, là người đã trực tiếp thực hiện ca mổ đẻ cho người mẹ 28 tuổi bị ung thư Nguyễn Thị Liên hôm 22-5. Tám ngày sau ca mổ, ông kể: “Hai hôm trước, Bệnh viện K nhắn đến: "Chị Liên đang rất khó khăn, đã phải mở nội khí quản. Chúng tôi mong có clip về cháu bé để nếu có cơ may tỉnh lại, chị Liên sẽ được nhìn thấy con trai". “Vậy là trong 2 ngày 28, 29 và cả hôm nay 30-5 nữa, mỗi ngày chúng

HOUSTON

tôi đều gửi clip về cháu bé Đỗ Bình An xuống Bệnh viện K. Có phải là có điều thần kỳ không? Tôi chưa dám nói điều đó. Nhưng chiều 28-5, sau 4 ngày rất mệt, mê man, phải mở nội khí quản để hỗ trợ thở, thì chiều 28-5 chị Liên đã tỉnh hơn. Chị ấy đã nhìn thấy con trai qua màn hình điện thoại. “Hai ngày nay, Liên đã tốt hơn một chút, chúng tôi bắt đầu hi vọng cô ấy sẽ có cơ hội gặp con mình, dù rất khó vì cháu cũng cần nằm trong lồng ấp, Liên đang thở máy, hai bệnh viện chúng tôi lại cách nhau quá xa… “Thật ra tôi nghĩ Liên đã khó khăn ngay từ lúc đang mổ. Trong khi mổ, huyết động của cô ấy không ổn định do mất máu trong quá trình bóc bánh nhau và thiếu ôxy. Sau ca mổ, tình trạng của Liên là đã được mổ lấy thai nhưng ung thư thì vẫn tiến triển. “Khó khăn với Liên là giờ không có biện pháp điều trị nào hiệu quả. Đã từng có lúc tôi nghĩ sự sống của cô ấy chỉ tính bằng ngày. “Thai nghén là thời điểm đặc biệt

của mỗi phụ nữ. Bác sĩ chúng tôi gọi thời điểm ấy là "tình trạng thai nghén", lúc đó mỗi người phụ nữ thay đổi hoàn toàn, bị suy giảm miễn dịch, không chỉ ung thư mà phụ nữ mang thai có bất kỳ căn bệnh nào thì tình trạng thai nghén cũng làm bệnh ấy nặng lên, riêng ung thư thì có thể tiến triển từ giai đoạn có thể điều trị sang giai đoạn không thể. “Trong thời kỳ thai nghén, do cơ thể giữ nước, các tế bào đều mềm, tế bào ung thư có thể di chuyển đi xa. Các bệnh nội khoa như thận, gan, phổi, nội tiết, basedow hay bất kỳ bệnh gì khác cũng tiến triển nặng lên như thế. “Tôi làm bác sĩ sản khoa từ năm 1987 đến nay, đã mổ hàng ngàn ca, đã gặp hàng ngàn câu chuyện, mỗi khi gặp những bà mẹ mới thấy là mình còn biết rất ít về mẹ: Có chị mang con gái 13 tuổi bị bại não đến chữa bệnh, tôi thấy con gái chị bị bại não nên hỏi vì sao chị không sinh thêm? Chị ấy nói phải dành thời gian và sức lực để chăm sóc cô con gái đang ốm đau. “Có những chị mang thai bị phù,

rụng hết tóc, thay đổi hoàn toàn so với hồi con gái. Như chị Liên, nếu chị ấy đình thai hồi tháng 3 thì cơ hội xử trí, điều trị sẽ tích cực hơn. Nhưng chị ấy đã hi sinh bản thân mình cho con. “Không phải ngẫu nhiên mà người ta đã đặt cho các mẹ cái tên chung là "mẫu". Tôi cứ nghĩ đó còn là thể hiện sự mẫu mực, chính người mẹ đã tạo ra tính cách của con mình. Có một điều tiếc là ở vị trí của tôi, chúng tôi chưa làm được nhiều để tầm soát ung thư cho phụ nữ bởi vì nhiều chị em đến khi có bệnh mới đến bệnh viện. “Chỉ mong rằng từ năm nay trở đi chúng tôi làm được nhiều hơn việc tầm soát sớm cho phụ nữ, để làm sao bớt đi những ca mổ khó như ca mổ cho chị Liên và trước đó là ca mổ cho Đậu Thị Huyền Trâm, cũng là một bệnh nhân ung thư đã qua đời ngay khi con trai sinh non chưa tròn một tháng tuổi. Cầu mong cho chị Liên và con trai có một cái kết có hậu. ĐOÀN DỰ GHI CHÉP

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

LĂNG KÍNH CUỘC ĐỜI

HOUSTON

Đạo tặc

“thai cung”

trong thời đại bạo hành!

ước Mỹ văn minh tiến bộ nhưng cũng tại xứ Cờ Hoa tội ác xuất hiện thiên hình vạn trạng. Không phải chỉ trên phim ảnh mới có những vụ án giết người hàng chuỗi, với maﬁa mở cuộc thanh toán rùng rợn ngay tại đô thị, và khủng bố hoành hành gây máu lửa nơi nơi. Trong đời thực, bạo lực, cướp bóc có thể xảy ra ở mọi nơi từ thánh đường, học đường, bệnh viện, dưỡng đường và trong gia đình...và hằng ngày gặp trên báo chí nhan nhản nhưng trang tội ác chồng chồng, lớp lớp xảy ra chung quanh chúng ta.

Nếu trên phim ảnh loại mạo hiểm ly kỳ rùng rợn “Tomb Raiders” với nhân vật Lara Croft trong cuộc hành trình đầy hiểm nguy sắt máu, từng làm say mê người đọc, thì trong đời thực nhưng vụ án mổ bụng thai phụ lấy cắp hài nhi cũng chứa chấp ghê rợn và kinh hoàng xảy ra không ít ở Mỹ. Báo chí đã gọi các vụ này là loại kỳ “Womb raiders” hay đạo tặc Thai cung. Không phải chuyện tưởng tượng. Cách đây không lâu ở North Dakota đã xảy ra

CHU NGUYỄN

Nạn nhân Marlen Ochoa-Uriostegui(Ochoa Lopez) và ba bị cáo Clarisa Figueroa, Desiree, Piotr Bobak trong phiên tòa tháng 5, 2019 ở Chicago

vụ án dã man: một phụ nữ mổ bụng một thai phụ để đánh cắp hài nhi. Tội ác kiểu mới khiến nhiều người biết chuyện giật mình và tự hỏi. Sao tội ác lại có thể xảy ra với những bà mẹ tương lai,

hiền lương đang chờ ngày khai hoa nở nhụy? CÂU CHUYỆN KHÓ TIN NHƯNG CÓ THỰC Một thai phụ xinh đẹp ở tháng thứ 8, có tên là

Savanna Greywind, 22 tuổi, cư ngụ tại Fargo, North Dakota, bỗng nhiên mất tích một cách bí ẩn vào ngày 19 tháng tám, 2017. Dấu hỏi bao quanh vụ mất tích một cô gái yêu đời và sắp hưởng hạnh phúc làm mẹ vì khó tìm ra nguyên nhân. Những người lo lắng nhất cho an toàn của thai phụ là cha mẹ nạn nhân. Gia đình nạn nhân chỉ biết con gái họ trước khi biến mất có cho biết cô ta đi thử quần áo tại một thợ may tại nhà có tên là Brooke Lynn Crews, 38 tuổi ở cùng chung cư. Cảnh sát lập tức tới khám xét nhà của Crews nhưng không thấy người mất tích

Nạn nhân Savanna Greywind va nữ hung thủ Brooke Lynn Crews

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

mà chỉ thấy một hài nhi sơ sinh mũm mĩm trong tay Crews. Hỏi con ai đó, thì bà này khai rằng chính là con mình với người tình chung sống có tên là William Hoehn, 32 tuổi. Nhưng hàng xóm cho biết chưa từng thấy Crews chửa đẻ, sao lại có con sơ sinh, nên cảnh sát ngờ rằng đứa con trong tay Crews là con người khác bị bắt cóc. Lập tức bé thơ được thử DNA và kết quả làm người ta giật mình. Nó chính là giọt máu của Greywind. Như thế mẹ nó đâu? Có câu trả lời: Tám ngày sau người ta tìm ra tử thi của nạn nhân có vết thương ở bụng do vật sắc cứa vào, được cuộn trong bao plastic, miệng bị dán băng keo và bị ném xuống dòng Red River hoang lạnh. Qua lời cung của Crews

mới biết, Crews và bạn trai đã bất ngờ tấn công Greywind lúc nạn nhân lọt vào phòng của họ. Chúng đã khống chế nạn nhân, dán băng keo vào miệng, rồi trói chặt nạn nhân và đè ra sàn phòng tắm dùng dao nhọn mổ bụng nạn nhân lấy thai nhi ra lúc nạn nhân quằn quại trong đau đớn. May mắn hài nhi sống sót nhưng thai phụ mất máu quá nhiều và quá đau đớn nên chết dần. Sau đó, chúng vất bỏ tử thi Greywind và hí hửng với thành quả là có đứa bé trong tay mà không cần sinh nở. Một phụ nữ sao có thể làm ra tội ác dã man như thế? Bị cáo khai chỉ vì thèm có con mà không thể có được nên đành giở thủ đoạn cướp cạn bé từ tử cung thai phụ. Bản án vào đầu 2018, tù chung thân cho những

Jovanny Lopez, người cha đau khổ khi vợ bị giết và con mình thập tử nhất sinh

kẻ phạm tội ác khó tưởng tượng như thế, vẫn không thể xóa nổi cơn ác mộng của các thai phụ sống cô đơn không kẻ bảo vệ.

Vụ án trên không phải hiếm ở Mỹ mà mới đây tháng 5, 2019, một phiên tòa ở Illinois xử một phụ nữ và đứa con gái, can tội

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

LĂNG KÍNH CUỘC ĐỜI

mổ bụng một phụ nữ cướp thai nhi. Lại một phen làm rúng động toàn thể người biết chuyện và tăng thêm ác mộng cho những người sắp trở thành mẹ sau chín tháng mười ngày dùng máu huyết bản thân nuôi dưỡng thai nhi. Theo tờ The Sun, ngày 23 tháng 5, 2019, tòa án hình sự hạt Cook, Illinois đang xét xử một vụ án với tội ác khó tin nhưng có thực. Các bị cáo, gồm Clarisa Figueroa (46 tuổi) và con gái Desiree (24 tuổi) vừa bị buộc tội siết cổ thai phụ Marlen Ochoa-Uriostegui (19 tuổi) (gọi tắt là Ochoa Lopez theo họ chồng) và mổ để cướp đứa con trong bụng. Còn bạn trai của Clarisa là Piotr Bobak (40 tuổi) thì bị buộc tội a tòng và che giấu vụ giết người man rợ này. Trợ lý công tố viên bang Illinois, James Murphy, vừa công bố những chi tiết về vụ sát hại thai phụ Marlen Ochoa-Lopez để cướp con ở thành phố Chicago (Mỹ) và cho hay nghi phạm Clarisa Figueroa đã chuẩn bị cho âm mưu tàn độc này từ nhiều tháng trước. Theo các công tố viên, sau khi con trai ngoài 20 tuổi qua đời vì bị bệnh, tháng 10/2018, Clarisa khiến gia đình bất ngờ khi thông báo mình đang mang thai dù bà này đã thắt ống dẫn trứng. Đến tháng 12/2018, Clarisa đăng một bức ảnh siêu âm lên nhóm “Giúp bé chào đời” trên Facebook, khoe rằng đó là con trai mình trong bụng. Dối trá sợ có ngày bể mánh nên này ý sát nhân. Lần đầu Clarisa yêu cầu con gái mình giúp bà giết một

HOUSTON

thai phụ để cướp thai nhi, Desiree Figueroa đã từ chối nhưng do mẹ ép buộc nên đã đồng tình. Đồng thời, công tố viên Murphy cũng lần đầu công khai chuyện Desiree đang mang thai tháng thứ 4. Tháng 2/2019, Clarisa tiếp tục đăng ảnh cũ và phòng của bé trai tưởng tượng. Vào tháng 3, Clarisa hỏi trong nhóm thai phụ rằng “có ai dự sinh vào tháng 5 không?” và một trong những người bà ta kết nối được là OchoaLopez khi đó đang mang thai 7 tháng. Thai phụ Ochoa-Lopez chia sẻ cô cần sự giúp đỡ khi viết trên facebook ngày 5/3 “Xin chào quý bà, tôi dự sinh vào ngày 10/5 và tôi vẫn cần rất nhiều thứ cho con trai mình. Do thực tế là tôi còn đi học và không thể làm việc vào lúc này, tôi không đủ khả năng để mua những thứ còn thiếu vì tôi cũng đang khá khó khăn”, Clarisa đề nghị cho Ochoa-Lopez một ít quần áo trẻ sơ sinh và muốn hai người trò chuyện riêng để tâm sự. Ochoa-Lopez bị dụ đến nhà bà Clarisa. Khi Ochoa-Lopez đến nơi, cô được Desiree đưa cho xem một album ảnh chụp người anh quá cố của mình nhằm đánh lạc hướng sự chú ý của bà bầu nhẹ dạ. Thấy thai phụ mắc bẫy, hai mẹ con nhà Figueroa bắt đầu ra sức siết cổ cô bằng một sợi dây thừng. Khi Ochoa-Lopez cố gắng dùng tay nắm chặt sợi dây để nó không siết vào cổ mình, bà Clarisa hét vào mặt con gái: “Mày không làm được cái thể thống gì cả!” Sau đó,

Desiree gắng hơn, gỡ từng ngón tay một của OchoaLopez khỏi sợi dây để mẹ cô tiếp tục siết cổ thai phụ này thêm 5 phút. Khi thấy nạn nhân không còn dấu hiệu của sự sống, Clarisa Figueroa mổ bụng cô bằng dao bầu, cắt nhau thai và lấy em bé khỏi bụng nạn nhân. Sau đó, bà ta thản nhiên đặt đứa trẻ còn nguyên dây rốn vào một cái xô. Thảm kịch bị phanh phui dần dần sau khi cái giả không che được sự thực là tội ác và dối trá. Vào đêm OchoaUriostegui biến mất, 23/4, Clarisa được cho là đã gọi 911 và nói rằng bà ta vừa mới sinh con nhưng đứa trẻ không thở nổi. Khi giới chức cấp cứu đến nơi, tìm thấy đứa trẻ trong tình trạng rất nguy kịch. Họ đã cố gắng hồi sức cho đứa bé và chuyển “hai mẹ con” đến bệnh viện gần đó. Tuy nhiên, khi bà Clarisa đến bệnh viện, các bác sĩ không thấy có dấu hiệu nào của một sản phụ vừa sinh con, dù bà đã kịp bôi máu lên khắp tay và mặt. Ngày 24/4, chồng của thai phụ Ochoa-Uriostegui là Yiovanni Lopez đã trình báo vợ mất tích. Tuy nhiên, phải gần 3 tuần sau, cảnh sát mới làm sáng tỏ được những gì đã xảy ra. Trong khi đó, Clarisa đã lập một trang GoFundMe để kêu gọi quyên góp 9.000 USD cho y tế và đám tang của đứa bé, với lý do cầu khẩn sự trợ giúp nhân đạo, sợ rằng bé hấp hối và sẽ không sống được bao lâu nữa. Hành động này của Clarisa đã

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

khiến các thám tử nghi ngờ hành vi của “giả sản phụ” và quyết định kiểm tra DNA của em bé. Cảnh sát đã tiến hành các xét nghiệm DNA của Ochoa-Lopez và chồng cô, Jovanny Lopez và xác nhận thực sự họ là cha mẹ của đứa bé. Cậu bé được đặt tên là Yadiel và đang ở trong tình trạng nguy kịch vì tổn thương não nghiêm trọng. Ngày 14/5, cảnh sát khám xét nhà Clarisa và tìm thấy xác của thai phụ OchoaLopez trong một thùng rác ở sân sau. Ngoài ra, trong thùng rác là chất tẩy, dung dịch tẩy rửa và dây cáp đồng được cho là công cụ để những kẻ thủ ác dùng để siết cổ Ochoa-Lopez. Các thám tử tìm thấy máu khắp nhà và những mẩu quần áo của Ochoa-Lopez. Cảnh sát sau đó cũng tìm thấy chiếc xe của Ochoa-Lopez trong khu phố, cách đó vài dãy nhà. Cơ quan chức năng cho biết sau khi giết nạn nhân, hai mẹ con Figueroa bị nghi đã quấn cô trong chăn và đặt thi thể vào một túi nhựa lớn. Sau đó, họ kéo nó ra ngoài và đặt vào thùng rác, nơi khuất sau garage ngôi nhà nằm ở phía Tây Nam Chicago, cách nhà riêng của Ochoa-Lopez khoảng 6,5 km. Hai mẹ con nhà Figueroa và bạn trai của bà ta đã bị bắt vào cuối ngày 14/5. Sau hơn 24 giờ thẩm vấn, Desiree thừa nhận tội ác rằng cô ta đã giúp mẹ siết cổ nạn nhân Ochoa-Lopez. Cảnh sát chưa nêu rõ động cơ của vụ giết người nhưng việc con trai 27 tuổi của Clarisa qua đời cách đây

HOUSTON

hai năm và gia đình này có thể đã muốn lấp đầy khoảng trống đó nên đã ra tay tàn nhẫn với nạn nhân. Thế nhưng, hai nghi phạm nhà Figueroas bình thản đứng trong phiên xét xử như kẻ vô can. Khi bị giải

đi, bà Clarisa ngước nhìn cả khán phòng đông đúc, nơi người thân và bạn bè nạn nhân ngồi chật cứng các băng ghế để nghe xét xử. Cả hai đối mặt với tội danh giết người và Piotr Bobak dính cáo buộc che giấu

Nụ cười của sát nhân Clarisa Figueroa trước hài nhi không phải con mình

vụ giết người. Thẩm phán quận Cook là Susana Ortiz cho biết, đây là một vụ giết người “tàn bạo và hung ác” gây ra mối nguy hiểm thực sự cho cộng đồng. Khi biết rằng người vợ mà anh nghĩ là đang mất tích thực tế đã bị sát hại, Jovanny Lopez đã bật khóc trước mặt các phóng viên. Anh khóc và trả lời bằng tiếng Tây Ban Nha rằng: “Họ không thể so sánh nỗi đau mà chúng tôi đang phải chịu đựng với bất cứ điều gì. Họ không biết rằng nỗi thống khổ mà chúng tôi đang phải trải qua kinh khủng nhường nào. Họ không biết gì hết. Thật đau đớn khi nhìn thấy người vợ mà bạn chung sống 4 năm qua giờ đã chết với đôi mắt nhắm nghiền. Tôi chỉ không biết… Tôi không biết tại sao những người kinh khủng kia

lại làm vậy. Cô ấy không làm gì hại họ, cô ấy là một người tốt mà. Cô ấy đã có một gia đình, một đứa con trai 3 tuổi, tôi không thể tin được. Điều này thật khó chấp nhận”. Còn mẹ của OchoaLopez, Raquel Uriostegui, nói rằng cô sinh ra ở Mexico và đến Mỹ khi mới 2 tuổi. “Con tôi là một cô gái rất vui vẻ và có nhiều ước mơ”, bà nói. Bố nạn nhân, nghẹn ngào: “Con tôi muốn làm những điều tốt, giống như tất cả chúng ta...Giấc mộng của nó đã tan vỡ vì kẻ ác!” CHU NGUYỄN

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

GÓC CỦA PHAN

HOUSTON

Hương xưa… PHAN

áng thứ bảy nhưng trời nóng sớm vì mùa hè đang nợ mấy hàng cây đang hồi xanh lá. Ông Hoàng lẩm bẩm với cây chanh ngoài sân sau, nhổ cỏ, vun gốc, tưới nước… Tánh ông, thích hay không thích là một chuyện, nhưng cái gì đã bỏ tiền ra mua thì phải ra cái nấy. Bà Hoàng nhìn qua cửa sổ đoán chừng ông đang rủa thầm vì nét mặt ông không vui. Bà nhớ hôm bà muốn mua khi thấy cây chanh ngoài chợ Việt nam thì ông đã cản. Nhưng tính bà lúc này ương ương sao ấy, nhất là từ hôm có cháu ngoại, bà chẳng còn nhu nhược như xưa, hơi cứng đầu cứng cổ. Nhìn ông mồ hôi đã nhễ nhại ngoài nắng, bà cũng áy náy, định làm cho ông ly nước cam giải khát nhưng bà còn lu bu cháu ngoại nên mặc kệ ông. Bà lôi thằng Bo vô nhà tắm nhưng nó cứ nhanh như cắt đã bò ra nhà bếp. Bà chống nạnh đứng nhìn thằng cháu ngoại, muốn chửi cho đã nư nhưng không biết sao bà chỉ nựng yêu thằng bé rồi lại đòng đòng a tòng với nó bò chơi trong nhà mát rượi máy lạnh. Hai bà cháu cười khúc khích mà ai nghe kỹ thì bà cười nhiều hơn vì nó biết gì đâu, có người đuổi theo thì nó bò chạy. Bà cũng khôn cỡ bà ngoại nên lùa thằng nhỏ bò vào nhà tắm để tắm cho nó. Điện thoại reo đã đến tiếng thứ ba mà không ai bắt, ông Hoàng hớt hải từ ngoài sân vào nhà, chộp vội cái phone trên bàn bếp: Alô! Tôi là Hoàng đây!…” - Gớm. Cứ tưởng cậu mợ còn chưa dậy!” - Có chuyện gì mà gọi vợ chồng nhà tôi sớm thế, ông kia?”

- Đã bảo là sáng bét rồi! Có cháu ngoại rồi còn ủ mãi nhỡ nó nở thì lại kêu giời! Đã qua cơn mê chưa, cho tôi thưa chuyện?” - Khéo rào đón nhỉ, cái ông kia. Chuyện gì nói mau cho.” - Còn nhớ thằng Bàng không?” - Bàng nào?” - Thằng Bàng thi sĩ ở xóm dưới, dưới nhà tôi chút đấy. Ngang nhà ông rồi đến nhà tôi nhá, nhà nó cuối xóm.” - À! Cái thằng, linh hồn nó treo ngược ở cành cây đấy à?” - Phải phải... Nó đi du lịch qua Cali thăm họ hàng. Năm ngoái tôi về có cho nó địa chỉ, số điện thoại của tôi. Có ngờ đâu hứa hão mà nó qua thăm mình thật. Nó bay từ Cali qua đây hôm qua, đang ở nhà tôi. Theo kế hoạch của nó là sáng nay đột nhập nhà ông, xem vợ chồng ông diễn tuồng gì vào ngày cuối tuần! Tôi bảo phải gọi trước thì nó không cho. Nhưng tôi sợ ông bà lại đưa cháu ngoại đi chơi nên gọi trước đây, nhân tiện nó đang trong nhà tắm.” - Cứ đưa nó đến tôi. Bạn bè mấy mươi năm không gặp. Lại người một

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

xóm với nhau cả mà. Tôi không đãi được bữa cơm, ly rượu sao mà anh lo thế?” - Vậy chúng tôi đi đây, chút nữa gặp. Có cần tôi mua gì... bia, rượu thì gọi tôi nhé!” - Đừng khách sáo thế, tôi bảo đến thì đến. Nhà tôi chỉ thiếu bạn bè. Rượu, bia tắm ông không hết.” - Phét quá bố khỉ ạ.…” - Đừng lôi thôi nữa. Lên đường đi, tôi chờ đây.” Giọng ông Hoàng oang oang trong nhà bếp, bà Hoàng trong nhà tắm lắng nghe tiếng được tiếng không vì thằng cháu ngoại đã gặp nước, nó vui nhộn ê a. Sau cú điện thoại, ông vô nhà tắm tìm bà để cho hay: Chuẩn bị đón khách. Bà Hoàng ngồi phệt xuống sàn nhà tắm, lưng dựa vào bồn tắm hình như quên thằng cháu ngoại đang nghịch nước, miệng bi bô không ngớt. Mặt bà tái mét, hồn xuất đi đâu? làm ông hoảng lo ra mặt! Bà sao thế, không khỏe à?” - Không, không sao, tôi hơi chóng mặt thôi. Không gì.” - Tôi đã bảo là già rồi, phải uống thuốc bổ. Con Lan nó mua cho bao

HOUSTON

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

GÓC CỦA PHAN nhiêu là vitamin thì không chịu uống. Thiếu máu, loãng xương… mà cứ tưởng ta đây còn son trẻ gì lắm.” Bà không trả lời ông, cố gượng dậy để đem thằng Bo ra khỏi bồn tắm. Đặt ngửa thằng nhỏ lên giường, bà lau tới lau lui. Lau đến ông Hoàng nhìn mà phát cáu. Bà lau mãi thì mòn hết thằng bé, còn gì? Cái bà này hôm nay lạ nhỉ!” - Ông bớt mồm cho tôi nhờ tí. Thằng bé nặng thế này, ông không giúp một tay còn nói mãi.” - Tôi đã bảo là không giữ đứa nào cả. Chúng nó biết có con thì phải biết lo cho con chúng nó. Đã con cái mà cứ như vợ chồng son, quẳng con vào nhà ngoại rồi là hết trách nhiệm. Sao không lấy cái thằng nó thương mình thì đã dư tiền mướn người trông con.” - Con nó đi làm, rể còn đi sớm hơn con. Có cần phải đay nghiến chúng nó thế không? Tôi không muốn ông soi mói vào cái khó của người khác. Sông có khúc người có lúc. Nghèo là có tội à?” - Bà sinh sự với tôi đấy phỏng, tôi báo cho bà biết nhá. Bà có quý rể thì quý riêng bà. Tôi chẳng xem ngữ ấy ra gì đâu!” - Nhưng ông cũng phải biết thương con ông với chứ! Tôi cũng bảo cho ông biết đấy, tiền con Lan nó thuốc men cho tôi; thằng Tuấn nó rượu bia cho ông... không... không ... ít hơn tiền gởi trẻ đâu. Làm bà mà không giữ cháu thì giữ của à!” - Bà xỉa xói ai thế?” - Tôi chỉ nói lẽ phải.” - Thì bà cứ bao che đi, để tôi xem được bao năm nữa. Già trở bướng.” Thằng Bo đã diện đồ mới, thơm tho… thế là ông ngoại đón lên tay, đòng đòng thằng nhỏ. Cù léc cho nó cười một thì ông cười mười. Bà Hoàng dọn dẹp nhà tắm, trở ra dựa lối đi trong nhà, nhìn hai ông cháu bò thi ngoài phòng khách. Được một thôi, ông ngoại hổn hển xoa đầu gối, tự đấm lưng cho mình. Chửi đổng. Ông là thế. Bà biết ông đã quên cái hẹn bạn bè ban nãy. Cái hẹn thầm

HOUSTON

mong trong lòng bà đã nửa đời người. Người ta đi giáp vòng thiên địa rồi cũng gặp lại nhau cuối chặng phong trần. Bà thả hồn về đâu đâu xa lắm. Có một thời khiêm tốn đã qua, thời trao nhau ánh mắt, nụ cười để lòng người âm ỉ và khắc khoải thầm kín, làm cho xót xa dịu dàng theo năm tháng… Bà Hoàng đang trôi trên dòng nhớ, về thời đại của hoa khôi xóm đạo. Ngày ấy. Phải như... Đã rồi. Tiếng ông Hoàng bực dọc, “Cái thằng khỉ. Để ông yên chút nào.” Âm thanh cục cằn đưa bà về thực tại. Bà đã sẵn sàng đương đầu với chính mình sau bao năm đương đầu cùng nghịch cảnh. Bà nhắc ông: Ông nói chuyện điện thoại ban nãy với anh Thanh, có hẹn nhậu gì không? Sao không nói, rồi lại trách không có gì nhậu.” - Ấy! Tôi đã bảo lũ trẻ này bó- đờ. Chăn giữ một đứa trẻ bằng làm hai ba dốp. Làm khủng hoảng tinh thần đến chẳng nhớ gì nữa……” - Ông làm ơn vào đề cho tôi biết mà mò.” - Bà còn nhớ thằng Bàng không? Thằng Bàng thi sĩ ở cuối xóm mình đấy. Này nhá, tôi học trên bà hai lớp, thằng Thanh trên bà một lớp, thằng Bàng lại sau bà một lớp nhưng cứ tò tò theo bà. Mấy người bảo tôi: Nó làm thơ cho bà nhiều lắm. Nên hôm tôi cưới bà, nó ra bờ sông nhưng không dám tự tử, từ đó nó thành nhà thơ tuyệt vọng.”

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

- Ông bớt nói, chẳng ai bảo ông câm. Vào đề giúp tôi đi.” - Nhưng bà nhớ chưa? Thằng Bàng thi sĩ, đấy.” - Nhớ rồi, khổ quá. Nói mãi.” - Nó đi du lịch, sang thăm bà con gì nó bên Cali. Hôm qua sang thăm thằng Thanh ở Denton. Hôm nay lên đây thăm tôi với bà. Chẳng hiểu làm thi sĩ lấy đâu ra tiền mà đi du lịch sang tận Mỹ. Một lát nó đến. Bà phải cẩn thận đấy. - Tôi chẳng tin được ngữ giàu nhanh hơn nước nổi…” - Thôi đi ông, đừng suy bụng ta ra bụng người mà phải tội. Bao giờ họ đến?” Chúng nó trên đường đi.” - Lạy chúa tôi. Thế này nhá: Tôi cho thằng Bo đi bú ngủ, ông phải xem chừng nó đấy. Tôi đáo ra chợ chút rồi về làm cơm đãi khách.” - Tội gì phải nhọc thân đến thế. Thế này nhá: Đưa nhau đi nhà hàng ăn bữa cơm cho nó rõ mặt tôi. Còn gì to- go về nhà lai rai, có phải đẹp mặt không nào, mà tốn kém gì đâu, bà đi chợ rồi về làm cơm đến bao giờ? Cũng ngần ấy tiền lại mang tiếng keo kiệt, không dám đãi người làng một bữa nhà hàng cho ra trò.” - Không phải thế. Tôi không thích nhà hàng. Tôi muốn được ở nhà hàn huyên hay hơn, đã bao năm không gặp.” - Quý hóa thế à!”

HOUSTON

- Chuyến này tôi xin ông bớt mồm.” - Ấy, cái giống đàn bà. Cứ nặng nề tình cảm cho khổ thân.” Toàn triết lý cuội, mà đâu ra lắm!” - Thôi, bà làm gì làm. Tôi chẳng cần đếch gì nữa.” Xong thằng cháu ngủ yên, bà Hoàng lái xe ra chợ. Tôm cá ê hề bà không ngó ngàng đến. Chỉ săm soi mấy hộp đậu hũ, chọn bằng được cái mới, cái ngon. Ghé mua bó hành lá, mớ rau đay, hũ cà pháo. Làm gì có cua đồng tươi trên xứ Mỹ. Thôi, ngần này đã rõ lòng nhau. Bà vội về nhà lo cơm nước. Về đến ngõ đã thấy xe ông Thanh đậu ngoài. Bà lái thêm một ngõ đường, dừng lại cho nhịp tim ổn định. Chẳng son phấn gì trong xe nhưng cũng chải lại cái đầu cho gọn ghẽ. Cảm giác về nhà chồng hôm lên xe hoa rõ mồn một trong tâm tư bà… “Đời con gái cũng cần dĩ vãng mà em tôi chỉ còn tương lai.” Giá có bản

nhạc đó mà nghe bây giờ thì bà khóc ngất. Dù gì cũng phải về, việc đến ắt phải đến. Bà đã quen đón nhận mọi điều muốn hay không muốn. Bà lái về nhà như con ong cần mẫn của đời ong. Lái xe vào garage, ông Hoàng mở cửa phòng giặt bước ra xách đồ cho vợ. Mặt ông hầm hầm chắc tại bà đi lâu. Cái kính lão trễ xuống sống mũi,

mới nham nhở làm sao với cái quần xà lỏn, lại ở trần trùng trục. Bà không nhịn được lão già này nữa, - Hôm nay nhà có khách, ông ăn mặc thế để tiếp khách à?” Ông cũng đang giận nên đốp chát: Thì sao? Để cho mọi người thấy bà đã nuôi tôi thế nào?” Bà không kềm chế nổi nữa với ông chồng vừa bủn xỉn, bẩn thỉu và

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

GÓC CỦA PHAN ngang ngược. Thế ông cởi nốt cái xà lỏn, cho mọi người xem ông có đáng nuôi không?” - Ơ hay! Cái bà này giỏi nhỉ? Ông há hốc như trên trời rơi xuống! Đây là đâu, ai vậy ta?... Bà cũng biết đã quá lời nên lặng lẽ vô nhà. Cố nuốt cơn giận vì bà đang cần đẹp hơn bao giờ hết. Tay bắt mặt mừng với khách, mắt bà cố nuốt những giọt ứa ra tự đáy lòng. Không ngờ anh ấy già đi và gầy đến thế!... Mấy người đàn ông lại trở lên phòng khách, họ rôm rả chuyện trò như hồi còn quả bóng ở sân nhà thờ. Bà Hoàng dưới bếp làm cơm, bà cần một chỗ dựa tinh thần hơn thể lực lúc này. Hết cách, bà gọi con về. Con gái, con rể về đến cũng vừa bữa ăn. Chào hỏi nhau xong. Tuấn lo dọn bàn ăn. Lan còn phải coi con vì các cụ ồn quá làm thằng bé thức mà chưa đã giấc, càu nhàu. Nói cho đúng thì cụ ngoại nó thôi chứ cụ Thanh từ tốn xưa nay, cụ kia có được nói gì đâu. Toàn bố Hoàng của Lan độc diễn. Bà Hoàng mời mọi người đi dùng bữa. Bước vào bàn ăn, ông Hoàng lại gắt như mắm tôm. - Ơ hay, cái bà này. Hôm nay nhà có khách từ quê sang đây. Bà cho chúng tôi ăn những món khố rách áo ôm này à!” Mọi người im lặng vì thật ra ai cũng hơi bất ngờ với thực đơn, chỉ

HOUSTON

một người hiểu trong những người không hiểu. Cũng là dịp ông Bàng được lên tiếng trong căn nhà bạn bè từ lúc ông đặt chân vô: Anh Hoàng ạ! Tôi đến thăm anh chị chứ không phải đi ăn thì cần gì cao lương mỹ vị. Xin cho tôi nói thật lòng. Từ ngày mẹ tôi mất đến nay đã mấy mươi năm, hôm nay tôi mới lại được ăn món đậu hũ chiên giòn chấm nước mắm hành. Ăn chung với canh rau đay, cà pháo. Là bữa ăn tôi mơ ước trong đời… Ông nghẹn lời làm không khí trang nghiêm như ăn đám giỗ. Bà Hoàng ho khan, xin lỗi đi rửa mặt. Ông Hoàng thấy đỡ mất mặt nên chụp vội thời cơ. - Tuấn. Con rót rượu cho bố với các chú. Thôi chúng ta bắt đầu đi. Đúng là gặp nhau đầu đã bạc. Này, tôi chúc mọi người hội ngộ, cạn nhá.” Bữa cơm thân mật diễn ra tốt đẹp lúc đầu, dần dần chuyển thành bữa báo cáo thành quả đạt được của ông Hoàng trên xứ Mỹ. Ông còn hai thằng con trai đang học Đại học, chúng là những bác sĩ, kỹ sư đầy triển vọng của tương lai. Chỉ mỗi con Lan không nghe lời ông nên đời nó khổ. Tuấn xin phép đưa con về chung cư trước vì thằng nhỏ quấy rầy, không yên cho ông bà nói chuyện! Cuộc nhậu về chiều trong tình thân hữu đậm đà, Lan đi chiên thêm đậu hũ đãi khách. Ông Hoàng nguôi cơn giận vợ vì khách đặc biệt thích món đậu hũ

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

chiên. Bà Hoàng tận tay gắp đậu cho khách, ông Bàng cảm kích lắm! Chị ạ, bao năm rồi tôi mới được ăn lại món này. Hương vị vẫn như xưa… Bà Hoàng xúc động. Chỉ con Lan có trái tim phụ nữ, nó mới hiểu những ý nhị trong đối thoại của hai người. Họ đang trao lại nhau hương xưa trong muộn màng. Nó ứa nước mắt mà cứ khăng khăng đổ thừa cho hành lá hăng hăng…… Rồi cuộc vui nào cũng tàn. Khách ra về trong men chếnh choáng. Bà Hoàng tựa cửa chứ không tiễn khách ra tận xe như ông. Mắt bà nhòa lệ cho một lần cuối cùng còn nhìn thấy nhau, làm sao bà quên được những hẹn hò của một thời tuổi trẻ. Thời bà, có cuộc tình nào không vụng trộm. Có ngày vui nào không qua mau trên chiếc xe đạp rong ruổi những trưa hè. Lưng ông Bàng dạo ấy còn những giọt mồ hôi muối mà lúc đến dòng sông ngồi nghỉ một lát thì muối vẽ lên lưng áo ông tấm bản đồ cơ cực làm sao… Những câu thơ xanh trong như dòng nước mà chẳng cô gái nào không muốn giữ riêng cho mình. Bà đã trả lại dòng sông, những câu thơ chết chìm vì môn đăng hộ đối giữa gia đình bà và gia đình ông không xứng. Hôm nay bà trả nốt bữa cơm duy nhất bà đã ăn ở nhà ông Bàng sau một ngày trốn học đi chơi. Canh rau đay nấu với cua đồng, cà pháo, đậu hũ chiên giòn chấm nước mắm có bỏ hành lá xắt sống. Đặc biệt bữa ăn ấy còn có người mẹ của ông, một người mẹ quê hiền lành như mái tranh xiêu. Không như mẹ chồng bà, miệng bằng tay tay bằng miệng, làm chủ hụi. Còn cho vay nợ góp. Nợ ngày, nợ tuần, nợ tháng, nợ năm… nợ đời. Món nợ bà vay trọn kiếp này. Ôi thôi. Các cụ đã về. Thiên đàng thì chật ních người tốt, mà những người tốt đã về đến nhà Chúa thì ai còn chơi hụi? Những người giật hụi mới cần chơi thì họ ở dưới địa ngục. Mẹ ông Bàng, giờ nơi đâu? Mẹ chồng bà, giờ nơi đâu? Các

HOUSTON

cụ nơi đâu? Ai cũng có một nơi để về yên nghỉ. Thiên đàng hay địa ngục có gì khác nhau thì bà không biết, nhưng điều bà biết chắc là về đâu cũng không đem theo được những gì… Có đem theo được chăng cũng chỉ là những điều vô hình. Thiện và Ác trong cõi trần đã sống. Nhưng bây giờ thì anh ấy về đâu? Vẫn thân một mình trên dòng đời ngang trái. Anh ấy có về lại dòng sông tuổi nhỏ thì những câu thơ cũng không còn xanh. Nước sông không còn trong dưới bầu trời mây xám. Vai bà run lên tiếng lòng chất ngất khi chiếc xe lăn bánh, chở một cuộc tình xanh về với hư vô. Lan đưa mẹ vô phòng, không một lời thăm hỏi nhưng đã hỏi hết những gì của tình mẹ con, tình người phụ nữ với nhau. Bà chỉ còn nói nổi với Lan: Về trông cháu đi con, thằng Tuấn nó chưa ăn gì đâu. Bố mày, muôn đời ác miệng……” Nửa đêm quạnh quẽ, bà Hoàng còn thao láo những ưu tư về hôm nay,

Chúa thưởng hay phạt bà. Khi những điều thầm mong đến thật, ngoài cái hạnh phúc toại nguyện là những khổ đau đến tàn nhẫn. Cứ như anh ấy nói thì ky cóp bao nhiêu năm dài mới thực hiện được một chuyến viễn du, chỉ để nhìn nhau một lần khi tự thân ai cũng đã quá ngán ngẩm cuộc sống theo cách riêng của mình. Rồi đây hai ba mươi năm, con Lan thương hay trách bà xui nó: Tình cảm đừng để đồng tiền can thiệp.” Dù gì ông ấy cũng đúng trong hiện tại, nó lấy thằng kỹ sư thì dư tiền gởi con. Nhưng tình yêu của nó gởi ai, nếu không phải là thằng Tuấn. Bà gởi thân trong nhung lụa loẹt lòe, ngoài ý muốn, nhưng cũng còn có lý do vì hoàn cảnh gia đình bà lúc ấy. Ở Mỹ chỉ có nghèo chứ không có đói. Mong con Lan hiểu cho bà. Nhớ tới ông Bàng, bà cười thầm. Anh ấy đến đâu thì chữ nghĩa tràn lan đến đấy. Hôm nay bà đối đáp thẳng thừng với ông Hoàng cũng hơi quá

đáng. Sóng gió trong những ngày sắp tới sẽ không tránh khỏi. Cùng lắm bà về ở với thằng Tuấn, con Lan. Bà ăn bằng tiền của bà, trông con cho chúng làm ăn mà ngóc đầu lên với thiên hạ cũng không có gì trái thiên nghịch địa. Bà an tâm tìm giấc ngủ muộn sau một ngày cũng quan trọng như ngày cưới hôm nao. Ông Hoàng trở giấc, tỉnh cơn say, đi vô nhà cầu. Ông trở ra sật sừ là dấu hiệu của tuổi tác không còn chịu nổi rượu mạnh. Bà trở lại ngoan hiền và nhẫn nhục như xưa nay, bà đi rót cho ông ly nước. Ông uống một hơi dài rồi kéo bà vào lòng. Ông hiểu câu nói ban sáng, “ông có đáng nuôi không?” theo nghĩa nào mất rồi! Ông chưa bao giờ biết yêu thương một người phụ nữ, là cái giá bà phải trả cho sự chọn lựa mang tính hy sinh của bà, nên không có gì xốc nổi bà nữa. Bà vô cảm. PHAN

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

LÁ THƯ CANADA

HOUSTON

HỒN XÁC KHOẺ MẠNH

anada đang chan hòa ánh nắng, rộn rã tiếng chim, và ngào ngạt thơm ngát những bông hoa muôn màu. Đây là thời gian dân bản địa chỉ ở nhà lo vườn hoa vườn rau và phơi nắng. Họ chỉ đi xa du lịch vào mùa đông để tránh tuyết và trốn cái lạnh. Ngoài ra, mùa hè còn là mùa cưới hỏi vì thời tiết thuận lợi mọi mặt. Người Việt phe ta ở đây cũng theo tập tục bản xứ, không còn kiêng kỵ chọn ngày chọn tháng. Bây giờ không còn chọn ngày lành dữ mà luôn luôn là hai ngày cuối tuần, bây giờ không còn chọn tháng kiêng tháng cữ mà luôn là 3 tháng hè, tiện cho đi lại, rước dâu, lễ nhà thờ, yến tiệc đình đám, là dịp rất tốt để khoe y phục, chụp ảnh quay phim. Cụ Chánh tiên chỉ làng An Lạc của tôi bảo rằng: ông bà dạy có kiêng có lành, vì ở đây không kiêng nên 100 đám cưới thì về sau có 50 đám ly dị. Xin sang phần thời sự. Hải quân Canada sẽ thăm cảng Cam Ranh của Việt nam từ 10-13 tháng Sáu. Xưa nay chưa có chuyện này. Chắc phải có cái gì nên Canada mới cho 2 tàu hải quân HMCS Regina và NRU Asterix theo

TRÀ LŨ

chân hải quân các nước bạn tới hải cảng đẹp vào bậc nhất thế giới này. Đây quả là một cuộc thăm viếng mang nhiều tính cách ngoại giao. À, nói về ngoại giao thì có một chuyện khá nóng bỏng là Canada đóng cửa toà đại sứ ở Venezuella và rút các nhân viên về nước. Không biết ngài tổng thống Maduro sẽ đưa nước này về đâu. Về mặt quốc nội thì không có gì sôi nổi, ngoài tin về môi trường. Đó là Canada đang bị các chú heo rừng phá vỡ môi trường. Các chú heo này không phải có gốc ở Canada mà từ Âu Châu đem qua hồi 1980. Các nhà nuôi heo muốn heo Canada có thêm chất mới, nhưng vì không đề phòng nên một số heo đã sổ lồng chạy vào rừng. Đất rừng Canada quá tốt nên các chú heo này sinh sôi nảy nở nhanh như chớp. Một con héo nái có thể sinh đẻ 1 năm những 3 lần, và mỗi lần ít là 6 con. Con heo mới 6 tháng tuổi đã có thể làm mẹ và đẻ con được rồi. Đàn heo rừng này tràn về và đang đe dọa cỏ cây mùa màng ở miền Tây Canada... Anh John giơ tay xin kể một chuyện thời sự về heo. Rằng có một chàng quân tử kia đang lái một chiếc xe hơi láng coóng, bỗng có một chiếc xe khác lái vượt qua, và người tài xế

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

ngoái cổ ra nói với nhà quân tử: Heo! Heo! Nhà quân tử này nghe tiếng heo thì tưởng tên kia ghen tị xe với mình nên mới chửi mình là đồ con heo. Nhà quân tử giận quá bèn rú ga đuổi theo tên bất lịch sự này với ý định dạy cho nó một bài học. Nhưng đang lúc ngài rú ga thì đột nhiên có một đàn heo rừng ào ào chạy tới, may mà ngài thắng xe kịp. Và tự nhiên ngài chợt nghĩ ra: À, cái anh chàng lái xe kia thò đầu ra có ý báo cho ngài biết một đàn heo rừng đang tới. Và anh John kết luận: Chúng ta lái xe đừng vội nóng giận nha. Bây giờ là chuyện thời sự làng tôi. Tháng trước có lễ Hiền Mẫu và phe liền ông chúng tôi đãi tiệc thết các bà bằng hai món canh chua và cá kho tộ. Tháng này có lễ Hiền Phụ, kính các người cha, và phe các bà làm tiệc đãi phe các nhà quân tử chúng tôi. Chúng tôi cứ thắc mắc không biết các bà sẽ đãi ăn món gì. Đến giờ ngồi vào bàn tiệc chúng tôi mới sững sờ: Các bà cũng đãi hai món canh chua và cá kho tộ, chỉ khác một điều là tháng trước chúng tôi mua thức ăn từ nhà hàng đem về, còn lần này các bà tự nấu lấy. Ăn rồi mới thấy món các bà nấu ngon thiệt. Quả là siêu phàm. Cái ngọt của cá tươi đi với món đậu bắp và bạc hà tươi sao mà nó ngon làm vậy. Đúng là ông trời sinh ra phụ nữ để nấu ăn. Bữa tiệc này ăn ở nhà anh John và Chị Ba Biên Hoà. Hôm nay chúng tôi có một người khách đặc biệt, đó là Cha Paolo. Các cụ còn nhớ ông Cha Canada gốc Ý này chứ. Ông là cha sở của họ đạo mà anh John là con chiên. Vì anh John xin nên Cha Paolo và giáo xứ của ngài đã đứng ra bảo trợ gia dình Cụ Chánh và ông Từ Hoè từ trại tỵ nạn Thái lan qua năm 1980. Vì tôi quen chị Ba , anh John và ông ODP nên mới có cái làng An Lạc thân thương này. Cả làng tôi đều thích và mê Cha Paolo. Ngài rất yêu món ăn VN. Hôm nay lần đầu tiên Cha được ăn món canh chua cá kho tộ nên Cha

HOUSTON

đã ăn miệt mài say sưa. Và chúng tôi đã nói bao nhiêu chuyện vui. Đặc biệt chúng tôi đã bàn những chuyện cưới xin vào những tháng hè này. Cụ Chánh lên tiếng hỏi Cha Paolo: Nhân nói về cưới hỏi, Cha có chuyện lễ cưới nào hay ở nhà thờ không? Cha Paolo nói ngay: Có, tôi có một chuyện rất đặc biệt mà mỗi lần làm lễ cưới cho con chiên ở nhà thờ thì không thể nào quên được. Chuyện như thế này: Có một đôi trẻ đến xin tôi làm lễ cưới. Cô dâu là người theo đạo Công Giáo, đạo gốc, còn chú rể là ngưòi đạo Do Thái. Lễ tổ chức vào trưa thứ Bảy. Vì chú rể khác đạo nên tôi xin cặp này tới tập dượt lễ nghi trước vào thứ Sáu. Đúng ngày lễ họ hàng đôi bên ngồi chật nhà thờ. Vì họ nhà trai đạo Do Thái nên tôi cho mở âm thanh rất lớn để người khác đạo hiểu rõ ý nghĩa của buổi lễ. Và lễ cưới đã được bắt đầu rất trọng thể. Sau phần đọc Kinh Thánh mở đầu là phần lễ hôn phối. Đôi trẻ đứng ở bàn thờ,

quay mặt vào nhau, cha chủ tế đứng giữa. Đây là giây phút quan trọng. Những gì cha chủ tế nói cũng như những lời thề của cô dâu chú rể đều đưọc truyền qua máy âm thanh, cả nhà thờ nghe rõ hết. Sau phần cha chủ tế chúc lành thì tới phần cô dâu chú rể đeo nhẫn cưới cho nhau và thề hứa. Chú rể sẽ nói thế này: “Anh xin nhận em làm vợ. Anh xin hứa sẽ chung thủy với em vĩnh viễn, khi thịnh vượng cũng như khi nghèo đói, khi mạnh khoẻ cũng như khi đau ốm, để yêu thương và tôn trọng em trọn đời. Xin em hãy nhận chiếc nhẫn này làm biểu hiệu tình yêu chung thủy của anh, nhân danh Chúa Cha,

Chúa Con và Chúa Thánh Thần.” Thế nhưng, lúc quan trọng đó, tự nhiên không ai nghe thấy chú rể nói gì hết. Chắc hệ thống âm thanh hư. Chú rể cứ cầm tay cô dâu và đứng im. Chắc chú rể đang chờ sửa máy. Cả nhà thờ yên lặng như tờ. Mãi năm phút sau người ta mới nghe chú rể cất tiếng nói. Và sau đó nghi lễ đã diễn ra tốt đẹp. Sau lễ có người hỏi tôi rằng cái giây phút chú rể thề hứa yêu thương và trung thành với vợ trọn đời là cái phút quan trọng nhất, tại sao cha lại để máy âm thanh hư lúc đó. Tôi đã trả lời ngay: Máy đâu có hư, máy của tôi là máy tối tân nhất mà.

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

LÁ THƯ CANADA

Chú rể nói không nên lời đó thôi. Nó cầm tay vợ nó xong thì nó xúc động, nước mắt nó chảy ra ròng ròng. Vợ nó cũng khóc ròng ròng. Cả hai nước mắt như mưa. Chúng nó xúc động vì hạnh phúc chan hòa nên nói không ra lời. Tôi cho đây là những giây phút đẹp nhất và ý nghĩa nhất trong đời nên tôi đã để cho hai trẻ khóc trong hạnh phúc. Một hồi lâu sau tôi mới nói nhỏ: Chúng con hãy can đảm nói đi, cha mẹ và họ hàng nhà chúng con đang chờ nghe chúng con công khai nhìn nhận nhau là vợ chồng trọn đời. Mãi rồi chú rể mới ngưng được tiếng khóc và cất tiếng thề nguyền. Cả làng tôi nghe xong đã vỗ tay râm ran và cho là câu chuyện lễ cưới này có ý nghĩa và đáng nhớ qúa. Cha Paolo nhấp thêm vài ngụm trà rồi xin cáo biệt vì ngài có hẹn đi thăm viếng một bệnh nhân. Ngài vừa ra khỏi cửa thì cái không khí trang nghiêm của chuyện nhà thờ cũng loãng đi. Làng tôi ào ào nói các thứ chuyện khác. Rồi Chị Ba Biên Hoà lên tiếng hỏi ông bồ chữ ODP về mẩu tin liên hệ tới VN đang làm xôn xao thế giới: Đó là việc ngày 30 tháng Năm vừa qua ngài thủ tướng Singapore Lý Hiển Long đã chê VN xâm lược và cai trị Campuchia trong 10 năm, từ 1979-1989. Lời tuyên bố này đã làm mất lòng VN và ngay cả chính quyền Campuchia. Ông Hun Many, con trai thủ tướng Hun Sen đã lên tiếng ngay: Dân Campuchia chúng tôi đã phải trải qua gần 4 năm dưới sự cai trị diệt chủng của Pol Pot và Khmer Đỏ, gần 3 triệu người dân đã chết mà thế giới đã làm thinh, may mà nước láng giềng VN đã cứu chúng tôi. Nếu không có việc can thiệp này thì không biết số phận nước chúng tôi bây giờ sẽ ra sao. Ngày 16/11/2018 Tòa án quốc tế đã xét xử tội ác Khmer Đỏ và đã ra phán quyết kết tội diệt chủng chống nhân loại của Khmer Đỏ. Ngoài ra, bộ trưởng quốc phòng Campuchia, tướng Tea Banh, tối ngày 3/6 vừa qua đã phản

HOUSTON

đối gay gắt lời ông Lý Hiển Long, ông nói: Quân VN đến đây là để giải phóng dân tộc tôi, họ đã đến cứu được mạng sống chúng tôi... Quân đội VN gồm 150 ngàn quân nhân, tháng 12/1978, đã tràn qua Campuchia, một phần để dẹp bọn lính Khmer ở biên giới thường sang VN cướp phá giết người, một phần để cứu nước láng giềng theo lời xin của thủ lãnh Hun Sen. Chỉ trong 1 tuần quân VN đã tới thủ đô, bọn Pol Pot bỏ chạy, VN đã giúp Hun Sen lập chính phủ mới và quân đội mới. Quân VN đã ở lâu trên đất Campuchia để tái lập an ninh trật tự theo mô hình VN. Sau 10 năm giúp đỡ, quân VN đã rút về nước 1989. Con số 10 năm này chính là sự xâm lăng mà ông Lý Hiển Long có ý nói tới. Ông ODP bồ chữ của làng bây giờ mới thêm ý kiến riêng: Chính vì việc quân đội VN rút về nước năm 1989 nên mới sinh ra việc hội nghị Thành Đô 1990. Xưa nay ai cũng bảo Tập Cận Bình triệu tập các quan lớn của VC sang Tàu để tuyên bố về lịch Tàu hóa VN. Đây là một tin sai. Hội nghị Thành Đô 1990 không phải để nói về lịch sát nhập VN vào Tàu, mà là để Vua Tàu báo cho các chư hầu VN từ nay không được động tới Campuchia nữa. Campuchia là đất của tao, chứ không phải là đất của chúng mày, nghe rõ chửa? Lần đầu tiên dân làng nghe giải thích ý nghĩa Hội Nghị Thành Đô khác với xưa nay, ai cũng tỏ ra ngạc nhiên hết sức. Ông bồ chữ ODP nói tiếp: Tàu Cộng đã coi VN mình thuộc về nó từ lâu rồi. Chứng cớ ư? Xin đọc lời Dương Khiết Trì, cựu bộ trưởng ngoại giao của Tàu Cộng. Lời này đăng trong nội san mật của Tàu Cộng. Tàu Cộng bảo nhau như thế này: Tại sao ta phải đánh chúng (Việt Nam) khi hơn 700 cây số vùng biên giới phía nam của ta đã được chúng dâng cho ta? Nửa Thác Bản Giốc đã thuộc về ta, Ải Nam Quan đã được đổi tên là Hữu Nghị quan…

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Súng đạn nào mãnh liệt bằng những bao thư ta đã nhét vào túi bọn chúng để Đại Hán ta ngồi ngay trên nóc nhà Tây Nguyên của chúng? Xe tăng đại pháo nào mạnh bằng hàng ngàn công trình xây dựng để những sư đoàn Trung Hoa trong bộ áo công nhân đang có mặt trên xứ sở của chúng, từ Hữu Nghị Quan phía bắc tới tận mũi Cà Mau phía nam.. Cần gì phải đánh khi chúng thay thế ta bắt bớ, đánh đập, bỏ tù những người dân nào dám phản đối Đại Hán ta. Người dân nào của chúng dám nói Hoàng Sa Trường Sa là của VN thì bị chính bọn chúng bắt bớ tra khảo thay cho ta... Cần gì phải đánh, cờ Đại Hán của ta từ 5 sao trở thành 6 sao phất phới trên toàn vùng lãnh thổ của chúng. Ta không cần phải đánh, ta chỉ cần viết sẵn những văn kiện để chúng sẽ đến xin ký để được làm vùng tự trị của Đại Hán ta... Dân làng mặt ai cũng ngẩn ra. Ông ODP như biết được sư ngạc nhiên trong đầu mọi người, ông liền chứng minh: Ta cứ nhớ lại những lời các cựu lãnh tụ CSVN đã thừa nhận việc này, từ lâu rồi, như: Lê Duẩn: VN đánh Mỹ là đánh cho Liên Xô và Trung Quốc Tố Hữu: Bên này biên giới là nhà, Bên kia biên giới cũng là anh em. Nguyễn Văn Linh: Thà mất nước chứ không mất Đảng Khẩu hiệu của công an: Còn Đảng còn mình... Cụ già B.95 nghe bồ chữ ODP luận về cái gian manh của CSVN như vậy, coi là chói tai quá. Cụ chỉ thẳng vào tôi xin nghe chuyện khác. Tôi cũng ngấy chuyện VC quá rồi, hôm nay bị cụ B.95 kêu đích danh, không thể từ chối được, bèn xin kể chuyện cụ Đinh Bá Hoàn ở Ottawa Canada mà tôi có quen biết. Cụ Hoàn bút hiệu là Tú Hát. Cụ cùng thời làm thơ với nhà thơ Tú Mỡ. Tôi được quen cụ khi Cụ sắp về chầu Trời. Tôi thấy cụ lúc nào cũng vui vẻ yêu đời nên một hôm đã xin cụ chỉ cho bí quyết được sống

HOUSTON

hạnh phúc như cụ. Cụ vỗ vai tôi rồi nói nhỏ vào tai: lão chỉ có 2 bí quyết này: biết sợ vợ và không giận ai bao giờ. Bí quyết số 1 là điều mà nhà thơ Tản Đà Nguyễn Khắc Hiếu đã nói từ xưa: Trên đời này ta không nên sợ ai, nhưng nếu phải sợ thì nên sợ vợ mà thôi. Bí quyết số 2 là ta không nên giận ai bao giờ, điều này ai cũng biết vì cả Chúa cả Phật đều dạy như vậy. Tôi kể xong chuyện cụ Tú Hát ở Canada xong bèn xin hết. Và tôi xin Cụ Chánh tiếp lời. Cụ Chánh như có sẵn ý trong đầu bèn kể ngay: Vừa giờ bạn nói tới sợ vợ thì sẽ được hạnh phúc. Lão còn thấy ta còn phải sợ một cái nữa, cái sợ này có viết trong chuyện Tam Quốc Chí. Chuyện Khổng Minh và Trương Phi. Trương Phi thấy anh mình là Lưu Bị mất nhiều công sức đi cầu Khổng Minh thì trong bụng không phục. Bữa đó Lưu Bị đi vắng, chỉ có Trương Phi và Khổng Minh ở nhà. Trương Phi đứng ngoài trướng cao giọng nói khích: Ta đây, người đất Yên, không

sợ một ai, không sợ Trời, không sợ Đất, không sợ một thứ gì trên đời này cả. Khổng Minh trong trướng bước ra, rồi nói: Trên đời này Tướng quân phải sợ một thứ! Trương Phi được dịp trút nỗi giận trong lòng, liền đáp: kẻ anh hùng trên đời liều nhất không ngoài cái chết. Tôi đây không sợ chết thì còn gì những thứ khác. Khổng Minh đáp ngay: Tướng quân có dám đánh cuộc không? Trương Phi đáp: Dám! Nếu tôi còn sợ thứ gì thì từ nay tôi để quân sư điều khiển tôi hoàn toàn. Còn nếu quân sư nói không đúng thì sao? Khổng Minh đáp: Tôi sẽ để tướng quân điều khiển tôi. Hai người đồng ý đánh cuộc. Khổng Minh yêu cầu Trương Phi đưa bàn tay ra rồi ông lấy bút viết một chữ lên bàn tay Trương Phi. Trương Phi rút tay lại xem. Đó là chữ bệnh. Trương Phi mới nhớ ngày xưa khi còn đang bán hàng thịt, có lúc ốm nặng không cầm nổi con dao, lại nhớ câu nói cổ trong dân gian: anh hùng không sợ chết chỉ sợ bệnh. Trương

Phi bèn xin thua Khổng Minh và từ đó xin phục tùng... Rồi cụ Chánh kết: Lão không những sợ bệnh phần xác mà còn sợ bệnh phần hồn nữa. Muốn có hạnh phúc thật thì ta phải khoẻ cả thân xác cả tâm hồn, đúng như khẩu hiệu của Thế Vận Hội: Mens sana in corpore sano. Rồi cụ Chánh chắp tay: Chúc các bạn khỏe cả xác cả hồn nha, Amen.

TRÀ LŨ

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

TẠP GHI VĂN NGHỆ

HOUSTON

Tô Thùy Yên

chân dung muôn đời thi sĩ NGUYỄN MẠNH TRINH

cuộc đời binh nghiệp. Ta cười bung/ còn mươi tháng nữa lên trung úy/ có thể ngày mai chửa biết chừng...”

háng 2, 1987, ở xứ người, đọc Anh Hùng Tận, đọc Qua Sông, có một liên tưởng nào của một người lính trẻ lái xe xuôi ngược trên freeway Nam Bắc, nhìn mông về rặng núi thẫm xanh trước mặt gờn gợn trong lòng những cơn mưa ngày xưa. Của một thời trận mạc. Của nỗi niềm quẩn quanh một thời hào sảng. Nhớ thi sĩ Tô Thùy Yên đang mịt mù trong tù ngục quân thù ở quê nhà. Đọc thơ, tưởng gặp người hào sĩ ở ngã ba sông, xuồng ba lá đậu kế chân bàn. Ôi cái thuở xưa chiến chinh, trời đất làm nhà, bằng hữu muôn phương là anh em. Ôi cái thời tuổi trẻ. “Mấy kẻ gặp nhau nào có hẹn/nên gặp nhau không dấu nỗi mừng/ta gạn dăm ba lời tặng bạn/dẫu từ lâu bỏ việc văn chương/thiệt tình tên bạn ta không nhớ/nhưng mà trông mặt thấy quen quen/ hề chi ta uống cho say đã/nào có ra gì một cái tên/ tới đây toàn những tay hào sĩ/ sống chết không làm thắt ruột gan/ cũng không ai nhắc gì thân thế/ có vợ con mà như độc thân/bạn hỏi thăm ta cho có lệ/

Và, ở chiều mưa Los Angeles, viết và tưởng tới Tô Thùy Yên, một chân dung muôn đời thi sĩ. Chiều mưa đất khách, đọc Tô Thùy Yên: Một thằng lính trận đang ngồi nhớ Chiều mốc hôi xưa mấy dáng cò Chừng nghe con nước đang lần giở Qua sông, mưa dột những câu thơ Cây súng đôi vai dường quá nặng Dựng vách lá xiêu mấy mảng trời Hào sảng cười ai còn văng vẳng Rượu đế cùng say chắc đã đời Đỉnh dốc thiên thu nào hiển hiện Mưa giọt giọt thầm góc quán xưa Anh hùng tận, tìm đâu chỗ đến Lục bình hoa tím chuyến đò đưa Cởi đôi giầy trận, ngả nón sắt Thiếu úy trẻ quên những ý cuồng Lỡ lên trung úy mai về đất Có sao? Ngày cũng phải tà dương Chắt ly rượu hết, nghe bất chợt Xiết vào cò súng bắn lên trời Loạn tâm lạc giữa mây ngợp ngợp Binh lửa? ừ thôi tiếng cả cười Khơi khơi quán cóc bờ sát nước Chỗ này ta đã đến rồi sao? Xuồng ai đi đến chèo xuôi ngược Cào ta tủy nhớ vết thương sâu Mường tượng phận thân trời sẵn định Dông bão giục ta chiến sĩ hành Dễ chi thân thế vài năm lính Chiến trường quên mất tuổi xuân xanh Tiếng chân vang vọng ngàn năm trước Theo giọt mưa xiên đã trở về Thơ cổ có câu nào chẳng thuộc

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Lời ai túy ngọa giữa chiều mê? Tháng 8 năm 1995. Nói chuyện với Tô Thùy Yên. Phỏng vấn sau khi thi sĩ đến Mỹ định cư vài năm. Như một tìm hiểu chân dung một thi sĩ vừa bắt đầu cuộc sống mới. Xin ghi chép lại như một tư liệu cho mai sau (mong mỏi như thế!): “Tôi tên thật là Đinh Thành Tiên, sinh năm 1938 tại Gò Vấp, Gia Định, cha mẹ và mấy đời ông bà nội ngoại đều ở tại đất này. Tôi theo học tiểu học ở Trường Tỉnh Gia Định, trung học ở trường Petrus Ký, đại học ở trường Văn Khoa Sài Gòn. Lúc mới vào đời, trong mấy năm, tôi dạy học và làm báo. Cuối năm 1963, tôi bị động viên vào Trường Sĩ Quan Trừ Bị Thủ Đức và tôi đã phục vụ trong quân đội cho đến những giờ phút cuối cùng của chế độ Miền Nam, phần lớn thời gian trong nghành Chiến Tranh Chính Trị. Cấp bực cuối cùng là Thiếu Tá và chức vụ cuối cùng là Trưởng Phòng Văn Nghệ/ Cục Tâm Lý Chiến. Sau ngày 30 tháng 4 năm 1975, tôi bị đưa đi cải tạo hơn 10 năm, trong đó có hơn 6 năm lưu đầy ở Miền Bắc và chịu quản chế 3 năm sau đó. Khoảng cuối năm 1988, tôi bị cầm tù hết mấy tháng vì một chuyến vượt biên thất bại. Trong tù lần này, khi ở biệt giam tôi đã cắt đứt động mạch nơi cườm tay tự tử nhưng rồi được cứu sống vào những hơi thở tưởng là cuối cùng của tôi. Rồi đến năm 1991, tôi lại bị bắt, lần này tại nhà với những tội danh lần lượt gán ghép: sáng tác thơ văn chống chế độ xã hô chủ nghĩa, họt động gián điệp, âm mưu lật đổ chính quyền nhân dân. Tổng cộng cả 3 lần, tô đã ở tù gần 13 năm. Cuối năm 1993,

HOUSTON

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

TẠP GHI VĂN NGHỆ

tôi cùng gia đình được đưa ra khỏi nước, theo diện cưu tù nhân chính trị, và tái định cư từ đó đến nay tại Saint Paul, Minnesota, Hoa Kỳ. Tôi say mê chữ nghĩa từ hồi còn nhỏ, rất nhỏ, 13, 14 tuổi gì đó. Và tôi cũng đã rón rén tập tành làm văn, làm thơ từ cái tuổi đó, mặc dù lúc bấy giờ cũng như mãi về sau rất lâu, tôi hoàn toàn không có ý thức và càng không có ý muốn sẽ ăn ở một đời sống chết với văn chương. Đầu hè 1954, sau mùa thi tôi lãnh một căn bệnh thập tử nhất sinh, nằm liệt mấy tháng liền và cứ mỗi lần tỉnh sốt, tôi lại ngấu nghiến sách vở, lúc nhìn ra bãi cỏ trước sân nhà xanh rỡ sau những cơn mưa. Lúc đó, tôi thèm một cách thảm khốc được sống, được đi được trở lại căn nhà lá nhỏ lẫn khuất giữa khu vườn cây ăn trái, có những lối đi cỏ mát chân trần mà tôi đã ở qua cùng mẹ và các em tôi chạy loạn ngoài chiến khu chống Pháp. Và lúc đó tôi thấy cần làm thơ, cần hơn tất cả mọi thứ cần khác. Một trong những bài thơ làm lúc đó, tôi gửi cho Tạp chí Đời Mới do nhà văn lão thành Nguyễn Đức Quỳnh chủ trương biên tập. Bài thơ đó đã được chọn đăng với lời nhắn của ông Nguyễn Đức Quỳnh muốn tôi đến gặp ông. Lúc đó tôi mới vừa 16 tuổi và tôi chợt lờ mờ hiểu rằng dường như giữa tôi và văn chương đã manh nha một ràng buộc định mệnh chờn rờn nào đó, một ràng buộc mà về sau có nhiều lần tôi muốn tháo bỏ mà tôi vẫn không tháo bỏ được. Tuy rằng bài thơ đầu tiên đăng

HOUSTON

báo đó chắc chắn không phải là một bài thơ hay và ngày nay tôi chẳng còn nhớ nó như thế nào nữa. Thơ tôi lần lượt xuất hiện trên những số đầu tiên của tạp chí Sáng Tạo bộ cũ do Mai Thảo chủ trương. Lúc đó tôi vừa 17 tuổi. Tuổi của Rimbaud Le bateau Ivre khi chàng bỏ trốn gia đình lang thang dưới bầu trời chì quặn thắt gió xấu. On n’est pas se1rieux quand on a dix sept ans... Một số những tác giả hợp tác với tạp chí Sáng Tạo mấy năm sau quây quần thành ban biên tập chính thức trong đó có tôi của tạp chí Sáng Tạo bộ mới, sau một thời gian ngắn đình bản để chỉnh đốn hàng ngũ và chủ trương, những tác giả đó đều lớn tuổi, kể cả Thanh Tâm Tuyền cũng lớn hơn tôi 2 tuổi. Đương nhiên tôi là đứa em út trong đám, le benjamin de la troupe. Đó là thời kỳ hoang tưởng nhưng cũng là thời kỳ định hình của riêng tôi. Còn về phần cả nhóm thì có lẽ không cần phải nhìn kỹ cho lắm, người ta cũng có thể nhận ra ngay rằng chúng tôi hoàn toàn khác biệt nhau, mỗi người một bộ vị riêng tư và chúng tôi chỉ thuần nhất với nhau ở mỗi một sắc thái: muốn làm mới văn học nghệ thuật, cải đổi

nhận thức thẩm mỹ. Trong những năm tháng đầu tiên, những năm tháng thuyết phục, nhóm Sáng Tạo, đặc biệt là Thanh Tâm Tuyền tứ bề thọ địch mặc dù tạp chí Sáng Tạo được độc giả, chủ yếu là độc giả trẻ đón nhận nồng nhiệt, càng lúc càng nồng nhiệt, người viết khí thế bừng bừng đã đành mà cả người đọc cũng vậy. Tiện đây tôi xin mở ngoặc không thể trông mong có được một nền văn học nghệ thuật đổi mới nếu như không có một lớp quần chúng sôi nổi lúc khởi đầu. Tất nhiên chẳng phải lúc nào lịch sử cũng sẵn sàng một cơ hội hào hứng. Và cái cơ hội hào hứng mà may mắn chúng tôi có được đã chẳng kéo dài bao lâu. Chiến tranh gia tăng cường độ, nới rộng địa bàn, chính tình càng lúc càng rối ren mờ mịt. Thanh Tâm Tuyền vào lính, ít lâu sau đến lượt tôi vào lính. Quần chúng lông lốc đảo điên trong cơn bão lốc mỗi ngày một hung hãn, khốc liệt. Riêng tạp chí Sáng Tạo tồn tại cho đến năm 1962 thì đình bản vĩnh viễn. Nhưng tình bạn thắm thiết giữa chúng tôi, những người đã kết hợp thành nhóm Sáng Tạo, đã chẳng chấm dứt tại đó, giấc mơ chung nối kết chúng tôi chẳng tan biến tại đó. Chắc

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

chắn mãi mãi chúng tôi còn muốn mình là những kẻ tiền phong đi cùng những lớp người tiên phong trẻ mới. Liệu rồi trong quãng đời còn lại của chúng tôi, lịch sử có còn kịp một cơ hội hào hứng nào nữa hay không? Viết, theo tôi là một hành vi chung hậu khi không còn một hành vi khả thi nào khác nữa, chung hậu đến độ có thể coi như đó là mưu toan tột cùng của vô vọng cũng đúng. Vậy chủ đích của tôi là gì ư? Chủ đích của tôi hết sức đơn giản, rõ rệt: nỗ lực thể hiện đến mức tối đa mà tôi có thể, bằng phương tiện chữ nghĩa tất cả những gì tôi nghe thấy được về đời sống ở nơi tôi. Và ngoài chủ đích đó ra, tôi hoàn toàn không có một vọng động một lung ảo nào khác về việc cầm bút. Thành thử chủ đích của tôi trong thể loại hành vi này trước sau vẫn không hề thay đổi dù đời sống của tôi có thay đổi, thay đổi đén cỡ nào đi nữa cũng vậy. Cũng theo chỗ tôi thiển nghĩ, tất cả việc làm của người cầm but trong tư cách nghệ sĩ chỉ là đặt, và thường khi là đặt lại những vấn đề nào đó, chớ người cầm bút không có trách vụ cũng như khả năng đưa ra những giải pháp này nọ. Nghệ thuật phát sinh từ những vấn đề trôi nổi và tự sát ở những giải pháp hình thành. Hơn nữa, điều rõ ràng ai cũng nhận thấy là ngôn ngữ như mọi hình thức nghệ thuật nào khác, vốn chỉ là một phương tiện có giới hạn, rất giới hạn. Cái nói lên của nghệ thuật không giống như cái nói lên của một logic bình thường, do đó không thể nào tường

HOUSTON

tận khúc chiết được. Nhìn chung, nghệ thuật vẫn là một thách đố nào đó giữa người làm nghệ thuật và người thưởng ngoạn nghệ thuật trong bối cảnh hằng có của một thách đố lớn lao

hơn, do đó cũng hùng vĩ hơn giữa một bên là nghệ thuật và một bên là đời sống. Tôi coi công việc làm thơ là một công việc bình thường trong đời sống của tôi. Chỉ sau khi bài thơ đã thành hình là một bài thơ được đưa đến người đọc rồi lúc đó bài thơ tự nó có một thiên chức nào hay không, là hoàn toàn do chính nó, tác giả thôi không còn dính dáng gì nữa, không có quyền hạn gì nữa. Nói cách khác, thơ có thiên chức nhưng thi sĩ thì không. Đơn giản thi sĩ chỉ là người ráng làm cho được những bài thơ, những bài thơ hay. Giải thích thế nào là một bài thơ hay quả là một điều không thể nào làm được dù rằng người đọc có năng khiếu thưởng lãm thơ, nhận biết dễ dàng bài thơ nào là

một bài thơ hay. Phù, thi chi, nan ngôn dã. Ôi thơ là điều khó nói vậy. Chắc chắn Cao Bá Quát không phải là người đầu tiên hay là người cuối cùng kêu lên như vậy. Bởi lẽ tôi nghĩ không thể có một khuôn mẫu nhất định, bất biến nào cho thơ nói chung. Thơ hay, hay theo từng bài, mỗi bài hay một cách, không bài nào giống bài nào. Do đó nếu tìm một quy định thơ hay phải như thế này, hoặc như thế kia thì một quy định như vậy, cứ tạm cho là tìm được đi, đương nhiên sẽ khiếm khuyết què quặt một cách thảm hại, sẽ khoanh vùng hạn chế một cách ngu đần phạm vi hiểu biết và thưởng lãm thơ. Trong khi đó cõi bay lượn của thơ thì vô cùng vô định. Nên cái khó khăn duy nhất, đầu tiên và cũng là

cuối cùng của người đọc, đó là chính người đọc phải cố gắng thi triển trọn vẹn đôi khi vượt quá khả năng bình sinh của mình bay đuổi kịp theo cái hay thiên hình vạn trạng biến ảo khôn lường của thơ như một kỳ công phóng lượn vô song, tuyệt vời của hồn người chưa từng khứng chịu giam hãm vùi dập. Bài thơ hay không đứng đợi những người đọc nặng nhọc, bài thơ nào đứng đợi như vậy chắc chắn chẳng phải là một bài thơ hay, chẳng phải là thơ. Phần tôi nếu như có người bạn nào cứ một mực khăng khăng đòi tôi giải thích cho kỳ được thế nào là một bài thơ hay có lẽ tôi phải tạm bằng lòng với ý nghĩ rằng một bài thơ hay là bài thơ mà sau khi đã được đọc thấy rồi, bài thơ đó một cách vô

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

TẠP GHI VĂN NGHỆ

thức mặc nhiên trở thành một phần hồn của người đọc. Thơ hay, thơ có hồn, và cái hồn đó của thơ không thể chỉ tồn tại ở bài thơ mà nó phải đáo nhập vào hồn của người đọc, biểu lộ trọn vẹn sinh kiếp ở nơi đó và chỉ nơi đó mà thôi. Tôi xin lỗi không thể nói được rõ ràng hơn. Khôn ngoan một chút, nói về thơ, bao giờ cũng nên xin lỗi trước. Tôi cũng tâm niệm lời của Đỗ Phủ: “ngữ bất kinh nhân, tử bất an”. Nói không làm người sợ, chết không yên. Dường như chẳng bao giờ tôi ngừng nghỉ kiếm tìm cho dù có khổ công đến đâu một chữ đắc, cái chữ độc nhất mà không một chữ nào khác cho là tương đương hòng thay thế được. Nói cách khác tôi chỉ chịu đi qua một câu thơ, một đoạn thơ khi nào tôi hoàn toàn kiệt quệ khả năng thể hiện hay hơn, gần hơn, sống hơn điều tôi ao ước thể hiện. Nhân đây tôi cũng muốn góp phần soi sáng một điều thoạt đầu nghe có vẻ rất nghịch lý là làm việc nhọc nhằn với chữ nghĩa tuyệt nhiên không có nghĩa là kiếm tìm điên đảo những cái cầu kỳ quái dị mịt mờ biến chữ nghĩa thành diêm dúa, hợm hĩnh giảo ngụy. Bậc võ công thượng thừa không để cho thấy chỗ tuyệt tử công phu của mình. Tôi nhại lời của Lão Trang: mức cao nhất của chỗ tuyệt tử công phu xem ra chẳng khác gì với cái thoải mái hồn nhiên của kẻ chưa từng biết thế nào là thao luyện. Câu thơ hay nhất mà thi sĩ nào cũng mong mỏi làm được có lẽ là câu thơ gần gũi nhất với lời nói thông thường mà mới

HOUSTON

thoạt nghe ai cũng nhận ra ngay là thơ, không giải thích được, không diễn dịch được. Không thể nào còn được thi ca, còn được nghệ thuật nếu như không có sự làm mới thi ca, làm mới nghệ thuật. Vấn đề cần đặt ra là làm mới và làm mới như thế nào. Nghệ thuật là bóng dáng của đời sống. Đời sống biến thiên, nghệ thuật cũng biến thiên theo. Tôi thiển nghĩ nghệ thuật đạt là nghệ thuật biểu lộ được đến mức tối đa cái tưởng tính mà người làm nghệ thuật nhìn thấy được của đời sống. Và đạt được đến mức đó đương nhiên cũng là đạt được đến sự làm mới chính đáng của nghệ thuật. Người làm nghệ thuật nhìn ngắm đời sống mà tìm thấy nghệ thuật, chớ không phải nhìn ngắm nghệ thuật mà tìm thấy nghệ thuật. Tôi không tin là trong nghệ thuật lại có một phân lìa có thể nhận thức được của hình thức và nội dung. Nội dung nào có cái hình thức tương ứng đó và ngược lại, hình thức nào có cái nội dung tương ứng đó, không sai chạy đi đâu được. Tôi đẽ học hỏi được rất nhiều thứ nơi những nhà thơ Tây Phương thuộc mọi trường phái, khuynh hướng kể cả những nhà thơ mà vì những duyên do nào đó khác nhau tôi đã chẳng thâm nhập được. Tôi không đặc biệt yêu mến một nhà thơ nào nhất định bởi lẽ ở một giai đoạn của đời tôi, tôi lại phát hiện, yêu mến một hay những nhà thơ nào đó. Có rất nhiều nhà thơ tôi đã trở lại nhiều lần và mỗi lần trở lại, tôi đều khám phá thêm những điều mới lạ ở nơi

họ và cả ở nơi tôi. Tôi nghĩ một tác giả lớn là một tác giả mà người đọc sau bao nhiêu biến thiên của đời mình vẫn bị réo gọi phải trở lại và sẽ chẳng bao giờ múc cạn được tác giả đó. Một tác giả lớn bao giờ cũng vô hạn. Nói chung tôi đã chịu nhiều ảnh hưởng của thi ca Tây Phương. Nhưng ảnh hưởng như thế nào, đến mức nào thì quả tình tôi chẳng thể nhận biết thấu đáo được. Có một thời gian khá dài, tôi đã mày mò tự học chữ Hán để đọc thơ Trung Hoa. Chẳng những tôi ngưỡng mộ một số đông đảo những thi sĩ đời Đường cùng một số ít hơn những thi sĩ đời Tống, Tô Đông Pha, Vương An Thạch, Lục Du, Tần Khí Tật,... mà còn ngưỡng mộ cà những thi sĩ vô danh của Kinh Thi và xây xẩm kinh hoàng trước Khuất Nguyên. Tôi cũng có lúc yêu thích Ái Thanh, có lẽ là khuôn mặt lớn gần như duy nhất của thi ca Trung Hoa trong thế kỷ này, một nền thi ca dường như càng lúc càng khan hiếm tài năng vì tính chất tiểu xảo đè nén cầm hãm lẩn quẩn muôn đời của nó. Nhìn toàn cảnh, thi ca Trung Hoa là một thế gới rất ư diệu kỳ và cũng rất ư cách biệt. Từ những thời kỳ xa xôi, thi ca Trung Hoa tự nó đã hoàn thiện chung quyết những biên cương nghiêm nặt của nó để rồi không làm sao vượt thoát được chính nó nữa. Phả , sau những thời kỳ hoàn thiện cực kỳ rạng rỡ đó rồi, thi ca Trung Hoa hoàn toàn chẳng có được một thời kỳ hưng phấn kế tiếp nào nữa. Riêng đối với tôi, bất kỳ ở giai đoạn nào

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

của tôi, bao giờ thi ca Trung Hoa cũng vừa quen thuộc vừa lạ lẫm và tuy tôi đã trở lại gần như thường xuyên với nó nhưng không lần nào ở lại lâu dài được với nó. Chiến tranh đã tiêu thụ gần như cả cuộc đời tôi. Cho đến những nông nỗi tù rạc, lưu vong sau này hẳn nhiên cũng là do chiến tranh mà ra. Trong gần 12 năm của tuổi trẻ, tôi đã làm một người lính, một người lính động viên nhưng không hẳn là bất đắc dĩ. Bổi khi chấp nhận vào lính, tôi chỉ tự nhủ một điều là tôi phải chia sẻ số phận của dân tộc tôi và tôi mong mỏi rằng lịch sử sẽ sang trang khi tôi vừa đi mòn một hay hai đôi giày trận. Tôi nghĩ một cách tự nhiên rằng không có lý do nào chính đáng biện minh được cho một cá nhân tìm cách thoát thân lấy một mình khỏi cái đại họa đang trùm phủ xuống tập thể mà mình trục thuộc. Nhất là khi cá nhân đó lại là người cầm bút. Do đó rất nhiều khi tôi đã tự nguy6e5n lao mình đi giữa chiến tranh chỉ vì tôi muốn nghe thấy trên làn da và tâm khảm của mình niềm rát phỏng của đám cháy quê hương. Thật tình ngay trong cả thời kỳ đó, tôi cũng chẳng tin tưởng gì vào một chiến thắng, tôi chỉ dám hoài vọng vào một trì hoãn một sursis khả hữu nào đó cho miền Nam trong khi chờ đợi một giải pháp chính trị toàn bộ. Nhưng tâm trạng đó cũng đã không hề ngăn trở tôi thường xuyên mong mỏi như Andre1 Malraux từng mong mỏi khi tham gia vào cuộc chiến tranh chống Đức Quốc Xã: Cầu cho chiến

HOUSTON

thắng sẽ đến với những ai tham gia chiến tranh mà không hề yêu thích nó. Tôi có làm vài bài thơ về chiến tranh và những bài thơ đó thật sự chẳng nói được bao nhiêu so với những điều tôi đã thấy và muốn nói Tôi nghĩ lại là đại để trong tù và tâm trạng trong thơ của tôi không khác nhau. Sau ngày 30 tháng tư năm 1975 khi đã vào tù rồi, tôi luôn luôn tự nhắc nhở mỗi một điều là hãy coi mình như đã chết và đây chính là phần posthumor life của mình Đời ta sáng mượn ánh tàn dư/ đến từ một hành tinh đã tắt nghỉ...Tất cả mọi nỗ lực nhiều khi vượt sức bình sinh của mình trong thế giới đày đọa đó là phải làm thế nào gìn vàng giữ ngọc, đương đầu với mọi kỹ thuật thâm độc nhằm hủy diệt

nhân cách như là cái phần duy nhất còn lại của những người bại trận. Kẻ có liêm sỉ không vỗ ngực mình là người anh hùng trong một hoàn cảnh nghiệt ngã như vậy mà chỉ có thể hài lòng là mình đã chẳng gục mặt trước bạo quyền để phải nhục nhã về sau với bạn hữu. Thường tôi tự dầy vò với câu hỏi là tại sao mãi chúng ta vẫn chưa có được những tác phẩm đậm đà bề thế nói lên được những gì mà dân tộc ta phải gánh chịu cũng như những gì mà nhờ đó, dân tộc ta đã trường tồn và còn trường tồn. Bởi lẽ đứng trên bình diện văn học nghệ thuật mà xét thì một thời kỳ đại họa của một dân tộc bao giờ cũng tiên đoán một thời kỳ được mùa văn học nghệ thuật của dân tộc đó. Nên

chẳng lúc nào trong lòng tôi tắt đi niềm mong ước ngày đêm đó. Và nếu như tôi chỉ còn được một niềm tin tưởng nào thì đó phải là niềm tin tưởng vào dân tộc Việt Nam. Nhìn toàn cảnh, từ mấy năm nay, văn học trong nước có phần nào đổi khác; ít ra không còn bị khuôn bó trong một số những đề tài nào đó được ấn định sẵn nên người đọc còn muốn đọc qua. Cảm tưởng chung của tôi là phần lớn những tác giả trong nước dường như có vẻ gì đó vội vội vàng vàng của những người không muốn bị trễ muộn hơn nữa cho một chuyến xe, đồng thời cũng có điều gì đó còn ấp úng, không được mạnh dạn, thoải mái cho lắm đối với chính mình. Vài ba khuôn mặt nổi lên trong những ánh đèn

chính trị chiếu từ nhiều phía hơn là do chính sức sáng tự có của tài năng văn chương. Còn văn học hải ngoại thì dường như cũng có chung cái sắc mặt mất ngủ dã dượi bần thần của nỗi hồi niệm câm hãm. Tôi có cảm tưởng những tác giả hải ngoại chưa quyết định xong cho mình về một chuyến xe cần phải chọn. Số lượng phong phú sách báo văn học xuất bản tự nhiều tụ điểm văn hóa lưu vong cho thấy một chen chúc nở rộ của rất nhiều tác giả cũ có, mới có nhưng thẳng thắn mà nói, chưa có tài năng nào hay tác phẩm nào có đủ từ lực khiến cho người đọc còn đang trông chờ phải tìm kiếm đến.” NGUYỄN MẠNH TRINH

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

THƯ CỦA TIẾN

HOUSTON

Quýt Tập Cận Bình TƯỞNG NĂNG TIẾN

Cây quýt này vốn mọc ở một địa phương nọ thì rất to và ngọt, đem trồng ở một nơi khác, không hợp thủy thổ, thì vừa nhỏ vừa chua. Bá Dương

hà văn Bá Dương phàn nàn rằng đồng bào của ông bị “dị ứng” với hai chữ cám ơn:

“Tôi nghi rằng để có thể móc trong mồm một người TQ ra cái câu cám ơn ông e rằng nếu không dùng đến cái cào cỏ năm răng của ông bạn Trư Bát Giới của chúng ta thì không thể được.” Ngoài cái bệnh dị ứng với chuyện ơn nghĩa, vẫn theo như lời của tác giả Người Trung Quốc Xấu Xí (The Ugly Chinaman) dân Tầ u cò n mắ c cá i tậ t hơi lớn tiếng: “Nói đến ồn ào, cái mồm người Trung Quốc thì to không ai bì kịp.” Những ghi nhận đọc được qua trang FB của Nguyễn Chương về người Đài Loan lạ i hoà n toà n khá c:Tại bến xe mọi người đều tự giác xếp hàng. Khi lên xe, nhân viên nhiệt tình hỏi bạn muốn đi đâu, và khi thu tiền hoặc thối lại tiền, họ đều nói “cảm ơn” vì bạn đã thịnh tình chiếu cố. Khi mua cơm ở cửa hàng, mỗi lần kêu món hoặc đến lúc trả tiền, tôi đều nghe nhân viên nói “cảm ơn” luôn miệng. Kinh nghiệ m củ a tôi ở Singapore

cũng thế, cũng khác. Có lần bước vào một tiệm ăn ở Đảo Quốc này, tôi rất ngạc nhiên khi thấy hình một tô hoành thá nh mì , cù ng dò ng chữ song ngữ (Please Keep The Volume Down While Eating After 10:30 PM) dán ngay trên tường. Thả o nà o mà quá n đông nhưng không ồ n. Hoá ra không phả i ở đâu người Trung Quốc cũng là những kẻ vô ơn, và lúc nào họ cũng lớn họng, như lời than phiền của Bá Dương. Có nơi - và có lúc - họ cũng thường “cảm ơn luôn miệ ng” và cũ ng ăn nó i nhỏ nhẹ, đàng hoàng, rất mực. Thế mớ i rõ là có nhiề u giố ng người Hoa chứ không phải một: Tầu Singapore, Tầu Hồng Kông, Tầu Đài Loan, Tầu Đại Lục … Và họ khác nhau một trời/một vực - theo như ghi nhận của một người cầm bút khác, Tạ Duy Anh: “Không phải vô cớ mà người Đài Loan kiên quyết không nhận mình là Trung Quốc, dù họ phần lớn từ Phúc Kiến sang. Người Đài Loan hiền lành, tinh tế, trung thực thuộc loại nhất thế giới. Trong khi người Trung Quốc đại lục thì luôn tạo ra ác mộng cho bất cứ

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

đâu họ đặt chân đến.” Ở bình diện thể chế cũng thế: “Điểm khác biệt giữa hai hệ thống pháp luật tại Đài Loan và Trung Quốc sâu và rộng gấp mấy lần vài trăm dặm eo biển chia cắt hai quốc gia này. The gulf between legal systems across the Taiwan Strait is far wider than a hundred miles.” (Margaret K. Lewis. “Taiwan’s Human Rights Revolution a n d C h i n a ’s D e v o l u t i o n . ” T h e Diplomat 10 Mar 2017 translated by Quỳnh Vi). Sao kỳ vậy cà? Tác giả Huy Phương lý giải như sau: “Cũng giống quýt đó, trồng ở Giang Nam thì chua, trồng ở Giang Ðông thì ngọt. Ðó chính là nhờ phân, nước, khí hậu mỗi nơi cho những thứ trái có phẩm chất khác nhau… Bây giờ hầu hết giống quýt đều muốn được trồng ở Giang Ðông, chứ không muốn mọc ở Giang Nam.” Tương tự, “bây giờ hầu hết” người Trung Quố c cũ ng đề u muố n “đượ c trồng” lại ở một nơi nào khác, cho nó bớ t chua, chớ không phả i ở nơi quê hương (bản quán) của mình: -Số liệu cho thấy “cơn lốc” người di cư khỏi Trung Quốc vẫn chưa dừng lại Philippines lo ngại làn sóng lao động nhập cư ồ ạt từ Trung Quốc -Làn sóng dân Trung Quốc ồ ạt đến Canada -Dân Trung Quốc di cư sang Mỹ đông nhất -Người Trung Quốc ồ ạt mua nhà tại Australia

HOUSTON

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

THƯ CỦA TIẾN

Ảnh (TNT) chụp năm 2019

- Người Trung Quốc ‘ồ ạt mua nhà giá rẻ ở VN’ - Trung Quốc tăng cường di dân sang Lào - Trung Quốc di dân tới Châu Phi Đấ t là nh chim đậ u. America, Canada, Australia thì không nói làm chi, chớ ngay tới Châu Phi mà cũng được người Tầu coi như là đất lành thì ai cũng phải thấy rằng Trung Hoa Lục Địa (quả) là dữ thiệt, và dữ lắm - trừ ông Tập Cận Bình. Chủ quan và kiêu ngạo cộng sản là chứng bệnh chung của rất nhiều đồng chí lãnh đạo cấp cao, chớ chả riêng chi bác Tập. Bởi thế, bác ấy rất bất bình (và bị chạm tự ái) vì người dân Trung Cộng đã bỏ chạy tá lả bùng binh - theo tôi - là điều hoàn toàn thông hiểu và thông cảm được. Tôi chỉ phàn nàn mỗi ở điểm là ông Chủ Tịch Nước đã có cái thái độ quá đá ng, hay nó i chí nh xá c hơn là quá quắt, khi đòi hỏi Nước Trung Hoa Là Một - One China Policy. Ổng muốn thâu tóm tất cả vô cái phần đất dữ dằn (và chua lè) của mình cơ. Ngày 1 tháng 7 năm 2017, Tập Cận Bình đến dự lễ kỷ niệm Hai Mươi Năm Trao Trả Hồ ng Kông - Hong Kong Handover 20th Anniversary. Bữa đó, tôi tình cờ cũng có mặt tại Hương Cảng và đang ngồi ăn mì (nên suýt ói) khi nghe thằng chả nói - y như thiệt - trên TV rằng: “Hong Kong has always been in my heart.” Tui quen cả đống người dân Hồng Kông, đủ mọi thành phần, chả hề nghe ai nói là trong trái tim họ lại có Tập Cận Bình cả. Họ cũng hoàn toàn không có chút xíu xiu thiện cảm, hay gắn bó gì với Trung Hoa Lục Địa. Giới truyền thông

HOUSTON

cũng phản ảnh y như thế: - Reuter: Người trẻ Hong Kong muốn tất cả biết họ là người Hong Kong, không phải Trung Quốc. - Le Monde: Thất bại của một đất nước, hai chế độ. - RFI: Hồng Kông trong bàn tay thép của Trung Quốc. - BBC: Đừng ảo tưởng rập đầu trước Trung Quốc. - RFA: Người Hong Kong xin hộ chiếu Anh quốc vì lo sợ tương lai. Người Đài Loan cũng vậy, cũng sợ thấ y bà luôn. Đố i vớ i họ (chắ c) hai chữ “cộng sản” cũng có nghĩa tương tự như “dịch tả” hay “dịch hạch,” chớ không là gì khá c cả - dù Tậ p Cậ n Bình vẫn luôn miệng trấn an: “Sau khi thống nhất hòa bình, Đài Loan sẽ có hòa bình lâu dài và người dân sẽ được hưởng cuộc sống tốt đẹp và thịnh vượng. Với sự hỗ trợ tuyệt vời của ‘mẫu quốc,’ nền an ninh của đồng hương Đài Loan sẽ còn tốt hơn nữa, và không gian phát triển của họ sẽ còn lớn hơn nữa.” Chuyệ n củ a thiên hạ nhưng FB Nguyễn - Chương Mt (VN) vẫn nhất định xía vô, và bàn ra, cho bằng được: “Cái này kêu bằng ‘nằm mơ giữa ban ngày’ từ phía Bắc Kinh… Đài Loan đã và đang là một lãnh thổ độc lập gần 70 năm rồi đa! Bảy thập kỷ (từ 1950 tới nay) sống mình ên, mọi chính sách đối nội lẫn đối ngoại do Đài Bắc tự quyết định (Bắc Kinh chớ hề được phép nhúng tay vào mà ‘chỉ đạo’). Ở đời, có ai đang độc lập mà không chịu sướng, lại đi chui vào một thiết chế để cho người khác chỉ đạo? Mà phải chi Bắc Kinh văn minh hơn, mức sống dân chúng cao hơn, an sinh xã hội tốt hơn thì... cũng dám xin thôi độc lập để

được nâng khăn sửa túi lắm à.” Nguyễ n - Chương Mt cò n là m tà i hay, cầm đèn chạy trước ô tô, mau mắn cho độ c giả biế t rằ ng: “Danh xưng ‘Cộng hòa Đài Loan’ (tức ‘Đài Loan dân quốc’ 台灣民國) đang rục rịch để một ngày đẹp trời thế chỗ, không còn xài danh xưng ‘Trung Hoa dân quốc’ ( 中華民國), khỏi dính tới vòng kim cô ‘One China’ làm chi cho má nó khi…” Theo VOA, nghe được hôm 02/01/2019, Tổng Thống Thái Anh Văn cũng mới vừa tuyên bố: “Đại đa số người dân Đài Loan kiên quyết chống đối khái niệm ‘một quốc gia, hai chế độ,’ đây là sự đồng thuận tại Đài Loan.” Hai tháng sau, ngày 8 tháng 4, Taiwan News đưa tin: “Thousands of Taiwanese protest against ‘one country, two systems’ in Kaohsiung. Hàng ngàn người Đài Loan xuống đường phản đối ‘một nhà nước, hai chế độ’ở Cao Hùng.” Chưa hế t, RFI nghe đượ c hôm 7 tháng 5 năm 2019, lại vừa hớn hở cho hay: “Hạ Viện Mỹ thông qua luật bảo vệ Đài Loan … Với 414 phiếu thuận và 0 phiếu chống.” Tui thì không rành (và cũng không mặn mà) chuyện chính trị/chính em nên không dám xía vô, hay bàn ra gì ráo, chỉ trộm nghĩ rằng: hiện tại dân số Trung Cộng đã lên tới 1/5 tổng số nhân loại rồi, gieo trồng 1,418,804,794 trái quýt chua (lè) như vậy bộ chưa đủ sao mà còn muốn ấn thêm vô làm chi nữa, cha nội? Bộ không thấy cả loài người đang nhăn mặt hay sao? TƯỞNG NĂNG TIẾN

Biểu tình phản đối TCB tại H.K. Ảnh: South China Morning Post - 01 July, 2017

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

TẠP GHI HUY PHƯƠNG

HOUSTON

Chết vì rượu HUY PHƯƠNG

ôi không biết uống rượu nhưng khi có ai có lòng đem cho mình một chai rượu quý, tôi vẫn để dành để biếu lại cho một người bạn thân uống được rượu, mà uống một cách thông minh. Người xưa phong lưu thì có cầm, kỳ, thi, tửu. Nguyễn Công Trứ cũng không qua cảnh “một cờ, một rượu, một đàn bà.” Rượu luôn luôn đi với thơ, dễ chừng không có rượu, cõi đời không có thơ, (bầu rượu, túi thơ.) Có bạn bè thì phải có rượu “chén chú, chén anh.” (Rượu ngon không có bạn hiền!) Một trong những cái “chẳng cũng sướng sao” của Kim Thánh Thán là gặp lúc bạn đến nhà mà đủ tiền mua rượu đãi bạn: “...Người bạn xa mười năm, thình lình đến vào chiều hôm. Mở cửa chào xong, chẳng kịp hỏi đi thuyền hay đi bộ, cũng chẳng kịp mời ngồi ghế hay ngồi giường... Hàn huyên qua loa, liền chạy mau vào nhà trong, sẽ hỏi vợ: “Mình có được như bà vợ Tô Đông Pha, sẵn có rượu để dành không?” Vợ cười, rút cành trâm vàng đưa cho. Tính ra có thể đãi khách được ba ngày... Chẳng cũng sướng sao!” Trong tình yêu cũng thế: “Em ơi! Lửa tắt, bình khô rượu, Đời vắng em rồi, say với ai?”(VHC.)

Trong lễ cưới hỏi của người Việt thì có khay rượu đi đầu, “giúp em một thúng xôi vò, hai con lợn béo, một vò rượu tăm!” Đôi tân lang và tân giai nhân cùng nhau uống rượu làm lễ giao bôi, họ hàng thì nâng ly rượu mừng cho đôi trẻ. Khi vui uống ly rượu mừng, lúc buồn mượn ly rượu giải sầu. Có ly rượu mừng và cũng có ly rượu phạt. Trong Tam Quốc Chí thì “Quan Vũ lên ngựa ra chém Hoa Hùng, chạy về chén rượu uống dở vẫn còn nóng!” Người Tàu, người Việt thì đám cưới cũng rượu, đám tang cũng rượu. Không có rượu, coi như lễ nghĩa không thành (V ô tửu bất thành lễ.) Trong nhiều nghi lễ khác cũng cần có rượu, đặc biệt là trong các nghi lễ cưới hỏi. Trong phong tục cưới hỏi của người Việt, khay trầu rượu luôn được đi hàng đầu. Như vậy thì chúng ta cũng có thể nói: rượu là một nét văn hóa của người Việt. Tai hại của rượu thì ai cũng đã thấy. Ngay ở Hoa Kỳ, t ệ nạn nghiện rượu từng là thảm kịch trong gia đình của Tổng Thống Donald Trump, người anh của ông là Fred Jr. đã qua đời vào năm 1981, vì nghiện rượu. Gia đình Ông Trump không ai uống rượu, năm ngoái (2018,) ông đã tặng 100,000 đô la trích từ tiền lương của ông trong

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

quý thứ ba của năm cho cơ quan “National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism.” Và ngày nay, thế giới đang báo động vì tai nạn uống rượu lái xe gây chết người. Tổ chức Y tế Thế giới WHO nói rượu là thủ phạm đứng hạng 3 gây ra số người chết và thương tật nhiều nhất trên thế giới, ước chừng có 2,5 triệu người chết mỗi năm. Ở Hoa Kỳ, nghiên cứu cũng cho thấy rằng 5 thành phố tại California, như Vista, Hemet, Delano, Murrieta, và Pittsburg, việc tử vong do DUI ( Driving under the influence- Lái xe dưới sự ảnh hưởng của rượu hay ma túy,) gia tăng từ 140 tới 700% từ năm 2012 tới 2017. Trong thời gian 5 năm, hơn 5,500 người chết từ tai nạn do say rượu lái xe tại California. Nhưng ở Mỹ có luật lệ nghiêm minh, cơ quan cảnh sát cũng làm việc đứng đắn, dân trí cao nên rượu không phải chuyện “quốc nạn” như ở đất nước Việt Nam. Ở Việt Nam, chỉ tính trong một năm 2016, ước tính có 79.000 người chết vì uống rượu bia, và hàng trăm ngàn người khác phải vào bệnh viện vì các bệnh liên quan đến rượu như gan, tim mạch, ung thư, đột quỵ. Việt Nam được xem là một “cường quốc” về rượu. WHO cho biết người Việt tiêu thụ trung bình một người trên 15 tuổi tiêu thụ 8,3 lít cồn nguyên chất trong năm 2016, trong khi các quốc gia trong khu vực sử dụng ít hơn nhiều như ở Mông Cổ là 7,4 lít, Trung Quốc là 7,2 lít, Campuchia là 6,7 lít, Philippine là 6,6 lít và Singapore chỉ có 2 lít. Đàn ông Việt Nam sử dụng rượu bia càng ngày càng tăng, cứ 100 người đàn ông thì có 77% người uống rượu bia, gia tăng từ năm 2015 so với năm

HOUSTON

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

TẠP GHI HUY PHƯƠNG

2010 là 15% . Rượu “góp mặt” trong 70% số vụ phạm pháp hình sự ở nhóm dưới 30 tuổi (giết người, hiếp dâm...) Mỗi năm có, 4,800 người tử vong do tai nạn giao thông vì say rượu. Dịp Tết Kỷ Hợi vừa qua có 60% trong số 500 ca cấp cứu nhập viện liên quan đến rượu bia. Ước tính thiệt hại kinh tế do rượu bia, mỗi năm Việt Nam thiệt hại khoảng 3 triệu đô la. Bây giờ rượu không còn “nhấp” hay “nhâm nhi” mà phải “nhậu,” “nốc,” “dzô!” Uống rượu ngày nay không còn là cái thú tao nhã, phong lưu nữa mà đã trở thành một tệ nạn, lan tràn khắp đất nước. Đám cưới phải nhậu, đám ma cũng nhậu, mừng nhà mới, con tốt nghiệp cũng nhậu, lên lương, lên chức cũng nhậu, thảo luận làm ăn, ký khế ước cũng nhậu, mừng vô đảng viên cũng nhậu. Ngày thường nhậu, cuối tuần nhậu nhiều hơn. Rượu vào lời ra, nôn mữa, la lối, đánh giết nhau, vật vã trên vĩa hè, chẳng còn một chút gì gọi là nhân cách. Và theo quan niệm từ xưa, đàn ông, nam nhi thì phải biết uống rượu. “Nam vô tửu, như kỳ vô phong.” (Đàn ông không rượu, như lá cờ không có gió.) Nhậu mới là đàn ông, nhậu mới là chịu chơi. Xã hội ngày nay, thằng đàn ông không rượu là đồ hèn. (Cởi quần mặc váy đi anh,Về cho con bú, cơm canh lau nhà..) Buổi chiều tan sở, ra thẳng quán nhậu. Không nhậu với thủ trưởng, đồng nghiệp thì đừng hòng có phe cánh hay sống còn.

HOUSTON

Chuyện xưa kể, ngày xưa có một chàng trai bị quỷ đòi mạng. Anh chàng van xin tha tội. Quỉ ra điều kiện, phải làm ba việc, uống rượu, đốt nhà hay giết mẹ! Đốt nhà, giết mẹ thì không nỡ, chàng trai chọn điều kiện uống rượu. Nhưng khi rượu vào mất trí khôn, chàng trai đốt nhà rồi giết luôn mẹ. Ngày nay cứ mở Google ra, đánh mấy chữ “Say rượu, giết Mẹ,” sẽ thấy hiện lên hàng trăm trường hợp đi nhậu say rượu về, con trai cầm dao giết mẹ, hay cha giết cả nhà, bạn bè đâm nhau lòi ruột. Trong chuyện Tam Quốc, có chuyện Lưu Bị, Quan Vũ và Trương Phi, ba người tâm đầu ý hợp, cùng nhau uống mấy vò rượu mà kết bái huynh đệ tại vườn đào. Ngày nay ở Việt Nam có chuyện hai anh em kết nghĩa, sau bữa nhậu say túy lúy, ông anh nham nhở sờ vào vùng kín của ông em, khiến người này tức giận vác dao chém chết ông anh kết nghĩa. Trong văn chương thấy người xưa uống rượu có phong cách, chừng mực, uống rượu như là một thứ nghệ thuật, đắp bồi cho giá trị cuộc sống. Ngày nay, nước chúng ta là một nước nghèo, lại mang tiếng là đứng đầu vì rượu chè, tai nạn giao thông, ung thư, án mạng, hiếp dâm, phá thai...con người mất nhân cách, lâm cảnh tù đày... Nói đến chuyện say rượu, phải nói đến nhân vật Chí Phèo. Nhà văn Nam Cao đã kết án đanh thép cái xã hội phong kiến, thực dân tàn bạo, tàn phá

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

cả thể xác và tâm hồn người nông dân lao động, vùi dập cả đạo đức, nhân tính. Trong “Bản án chế độ thực dân Pháp,” viết bằng tiếng Pháp và được in năm 1925 – 1926 trên một tờ báo của Quốc tế Cộng sản, Nguyễn Ái Quốc cho rằng Pháp đầu độc dân Việt Nam, bằng cách bắt họ uống rượu theo tiêu chuẩn đầu người (?) Nhưng cứ nhìn con số người chết vì rượu, và những tệ nạn xã hội do rượu gây ra dưới thế hệ Hồ Chí Minh, cái thời mà Tổng Bí Thư đã ca tụng “đất nước ta chưa bao giờ có được như ngày hôm nay,” thì cái chế độ này còn độc ác và gây tội lỗi cho dân tộc Viêt Nam gấp trăm lần thời nô lệ! Quốc Hội CSVN hiện nay đang dùng dằng chưa muốn đem việc hạn chế rượu thành luật, vì rượu là “nền văn hóa thế giới,” thậm chí dẫn cả thơ của Hồ Chí Minh, cho rằng “chỉ khi bị tước đoạt tự do mới không được uống rượu!” (Trong tù không rượu cũng không hoa!) Để giữ gìn sức khỏe, Lãn Ông đã khuyên: “bán dạ tam bôi tửu, bình minh nhất trản trà....”(Nửa đêm ba chén rượu,sáng sớm một tuần trà, mỗi ngày cứ như thế, thầy thuốc không đến nhà.) Chuyện này không chắc lắm, nhưng “nốc” rượu như Việt Nam ngày nay, bác sĩ cũng chạy xa, xe cứu thương đến nhà, và cuối cùng, đạo tì khiêng xác ra... HUY PHƯƠNG

HOUSTON

CHUYỆN MỖI TUẦN

Hình: NationalDayCalendar.com

Câu chuyện của hạt pistachio

rên sườ n nú i Etna, mộ t hỏ a diệ m sơn đang hoạt động nằm gần thị trấn Bronte, Sicily của nước Ý có một khu vườn rộng chừng 3.000 héc-ta được cảnh sát tuần tra kỹ lưỡ ng. Mỗ i đêm, mười hai cảnh sát tuần tra thườ ng trự c, ban ngà y, 6 người. Khu vườn này được bả o vệ kỹ đế n thế không phải vì là nơi có thể diễn ra nhữ ng cuộ c mộ t cuộ c thư hùng của giới Mafia. Cảnh sát tuần tra để bảo vệ một thứ được gọi là “Vàng xanh của Sicily” sản xuất ở đó. Có thể được giá đến 13,45 bảng Anh một kí lô, “Vàng xanh của Siclily” là những hạt pistachio quý báu. Trong cuộc chiến tranh thuế quan giữa Hoa kỳ và Trung cộng, sau khi Tổng thống Trump nâng mứ c

ĐỖ QUÂN

cả các loại hạt, có giá gấp ba hoặc bốn lần so với các loại hạt khác. Nut.com Inc của Hoa ký bá n pistachio rang muố i và tiêu vớ i giá 14 đô la Mỹ một cân Anh nếu mua bịch 1 pound, và 11 đô một pound nế u mua cả thù ng 25 pound. Ở Canada, muố n đượ c “rẻ”, bạn có thể mua pistachio hiệ u Kirkland Quả pistachio. Hình chụp ở một nông trại tại Iran ở Costco. Đượ c in trên Photo by: Safa Daneshvar. Faraz Saffron Company, Tehran, Iran n h ã n “ S ả n p h ẩ m c ủ a thuế quan lên các sản phẩm cò n có thể là mộ t trong California”, giá một bịch củ a Trung cộ ng bá n và o những nguyên do để khởi 1,36 ký thứ hạ t hấ p dẫ n này “chỉ có” 24,99 CAD. Mỹ , Trung cộ ng đã đá p động chiến tranh. trả bằng hành động tương Ai cũng biết là Mỹ khó Đây là loại có vỏ, có nghĩa xứng. Trong số 5.140 sản chịu với chương trình hạt là cao lắm, bạn chỉ ăn được phẩ m củ a Mỹ xuấ t sang nhân củ a Iran, nhưng í t chừng 900 gram hạt, mặc Tàu bị nhắm vào để nâng ngườ i biế t rằ ng Iran có dù vỏ khô củ a pistachio mức thuế từ 1 tháng 6 năm thể bị Mỹ đá nh vì … hạ t khá nhẹ. Ở Walmart, bịch 2019, có cá c sả n phẩ m pistachio. pistachio hiệu Wonderful nông nghiệp từ California. 400 gram – cũ ng loạ i có Hạt pistaschio nằm trong ĐẮT, ĐẮT QUÁ! Hạt pistachio luôn nằm vỏ, lúc bán hạ giá là 9.47 danh sách đó. Hạ t pistachio thậ m chí ở vị trí đầu của thang giá đô la Canada. Tuy nhiên, No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

CHUYỆN MỖI TUẦN

giớ i tiêu thụ sà nh điệ u chỉ ra rằ ng pistachio củ a Kirkland đề u hạ t hơn và hầu hết hạt thuộc cỡ trung (medium), trong khi hạ t củ a Wonderland không đề u, nhiề u hạ t điế c hoặ c teo tóp. Giá cả theo trang mạng healthy price Canada, của 100 gr pistachio từ 2,45 đô la Canada (có vỏ, hiệu rẻ nhấ t, Wonderful) đế n 15 đô – loạ i đắ t nhấ t Eden Organic (không vỏ). Giá “hạt dẻ cười” được quảng cáo là nhập cảng từ Mỹ hoặ c Ú c, không tẩ y trắng, rao bán ở Việt Nam, trong tầ m từ 200 ngà n (khoảng 12 đô la Canada) đến 250 ngàn một bịch 500 gram. Không ké m giá ở Canada bao nhiêu. Loạ i tẩ y trắ ng – hà ng T à u r ẻ h ơn r ấ t n h iề u , nhưng giới tiêu thụ trong nước dặn nhau coi chừng, ăn và o…ung thư gan vì được tẩy trắng bằng những hóa chất độc hại. Thứ hạt dẻ cười vỏ trắng nhách này cũng thấy bày bán trong các chợ Á đông ở Canada. Dĩ nhiên giá cả có nhỉ nh hơn, vì là hà ng Tàu, và cũng chẳng thấy có bao nhiêu người Việt dám mua. HẠT DẺ CƯỜI Thường thì các thứ hạt, đậ u là nhữ ng loạ i đồ ăn chơi, ăn cho vui miệng hấp dẫ n, và khó chừ a. Ngườ i ăn đậu phọng (lạc) đều biết rằ ng mộ t khi đã bắ t đầ u khó mà ngừ ng trướ c khi túi hay lon đậu hết nhẵn. Nhưng khá c vớ i đậ u phọng, pistachio đã được nhân loại ưa chuộng từ thời

HOUSTON

Vài chi tiết về pistachio Cây pistachio có thể cao tới khoảng 20 feet, sống cần đến ít hoặc không cần mưa và phải có nhiệt độ cao. Một cây mới phải mất từ 7 đến 10 năm để trưởng thành và sinh trái. Pistachio chín vào cuối mùa hè hoặc đầu mùa thu, phát triển mạnh đến nỗi làm nổ vỏ quả. Cây pistachio không cầ n đế n ong, chúng thụ phấn bằng gió. Một cây đực có thể tạo ra đủ phấn hoa cho 25 cây cái. Cây cái tạo ra hạt lần đầu tiên khi được năm tuổi và có thể ra quả tới 200 năm. Iran tuyên bố rằng ở nước họ có những cây pistachio 700 năm tuổi vẫn còn sống và còn cho quả. Pistachio đã được dùng để làm chất nhuộm và một phương thuốc dân gian chữa các bệnh từ đau răng đến xơ cứng gan. Giá trị dinh dưỡng cao của pistachio và thời gian lưu trữ lâu cũng khiến nó trở thành một vật phẩm mang ăn đườ ng không thể thiếu của những nhà thám hiểm và thương nhân ngày xưa. Cùng với hạnh nhân, pistachio thường được lữ khách mang theo trên con đường tơ lụa cổ đại nối liền Trung hoa với phương Tây. Pistachio không phải là “nut” như được gọi trong tiếng Anh. Pistachio là thực sự là hạt của một thứ quả giống như quả mận mà u đỏ hoặc vàng, khi chế biế n người ta gỡ lấy hạt, bỏ thịt. Vỏ pistachio có mày vàng beige. Nhiều nước nhuộm màu pistachio để làm cho chúng hấp dẫn hơn. Ở Hoa kỳ pistachio thường được nhuộm màu đỏ để che giấu những điểm không hoàn hảo ở vỏ và để làm cho hạt nổi bật trong các máy bán

tiền sử. Con ngưởi đã nhâm nhi hạt pistatschio từ cách đây í t nhấ t 9 ngà n năm. Pistachio này cũng là một trong hai thứ hạt duy nhất được nói đến trong Thánh

hàng. Ruột hạt pistachio thường có màu xanh. M à u xa n h l ụ c ( và t í m ) c ủ a h ạ t pistachio đến từ các chất chống oxy hóa (antioxidants). Giá trị dinh dưỡng: Hạt pistachio là một nguồn cao protein, chất xơ, magiê, thiamin và phốt pho. Chúng là một nguồn vitamin B6, đồng và mangan tuyệt vời. “Pistachio là một nguồn tuyệt vời của vitamin B6, đồng và mangan và là một nguồn protein, chất xơ, thiamine và phốt pho tốt. Bằng chứng khoa học cho rằng nhưng không chứng minh rằng ăn 1,5 ounce (42,5g) mỗi ngày hầu hết các loại hạt, như pistachio, như một phần của chế độ ăn ít chất béo bão hòa và cholesterol, có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim.”- Cơ quan FDA Hoa kỳ, tháng 7 năm 2003. Không chỉ là để rang lên ăn chơi như các bịch pistachio thường thấy, pistachio được sử dụng nhiều trong nấu ăn. Theo Larousse G astronomique, trong ẩm thực Địa Trung Hải và châu Á, pistachio được sử dụng trong nước sốt và đồ nhồi (stuffing) gà vịt. Ở Ấn Độ, pistachio xay nhuyễn được sử dụng để rắc lên cơm và rau. Pistachio đi kèm tốt nhất với thịt bê, thịt lợn và thịt gà vị t. Màu xanh của pistachio giúp bột xay loại hạt này được dùng nhiều trong các loại cream, kem và món tráng miệng kem. Trong bánh kẹo, pistachio được dùng cho kẹo nougat. Trung Quốc là nước tiêu thụ pistachio hàng đầu trên toàn thế giới, với mức tiêu thụ hàng năm là 80.000 tấn, trong khi Hoa kỳ tiêu thụ 45.000 tấn. Nga theo sau với mức tiêu thụ 15.000 tấn, tiếp theo là Ấn Độ ở mức 10.000 tấn.

kinh. Hạt kia là hạnh nhân. Sá ch Sá ng thế ký viế t: “Đoạn, Y-sơ-ra-ên, cha các anh em, nói rằng: Nếu việc đã thể kia, thì bay phải làm thể nầy: Hãy lấy trong

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

đồ hành lý những thổ sản quí nhất của xứ ta: một ít nhũ hương và mật ong, các hương hoa và một dược, phi tử và hạnh nhân, đem dâng cho người đó làm

HOUSTON

Trồng pistachio ở California. Photo: Getty Images

của lễ.” (Genesis 43:11, bản dịch trên vietchristian. com) “Phi tử” trong bản dịch này là hạt pistaschio. Trong một số bản dịch sang tiếng Việt khác của Sáng thế ký, pistachio còn được gọi là đào lạc. Wikipedia tiếng Việt gọi đó lả quả hồ trăn, hạt cười. Từ phổ biến nhất trong tiếng Việt “hiện đại” là “hạt dẻ cười.” Cái tên này có lẽ dựa theo cách loại hạt này được gọi ở Trung Đông, khu vực xuất phát của pistachio. Ở Trung quốc, nó được gọi là “hạt hạnh phúc.” Pistachio nổi tiếng đến mức còn có một ngày lễ mừng riêng, ở Hoa kỳ ngày 26 tháng 2 là National Pistachio Day! Trên trang mạng worldpistachioday. com, ngày 26 tháng 2, 2019 được gọi là Ngày Pistachio Thế giới. Mặc dù còn được gọi là “hạnh nhân xanh”, pistachio không liên quan gì với hạnh nhân cả – ngoài việc cả hai đều là hạt và cùng được nhắc đến trong Cựu ước. Nó

có họ với cây điều (đào lộn hột, cashew), và cũng có họ hàng gần với cây xoài, cây sơn (sumac) và cây thường xuân (poison ivy). Có nguồn gốc từ Tây Á và Tiểu Á, loại cây này mọc hoang ở các vùng cao trong sa mạc. Truyền thuyết rằng để được may mắn, vào các đêm trăng sáng những đôi tình nhân thường hẹn nhau đến dưới tán cây để chờ nghe tiếng quả pistachio nổ lách tách. Wikipedia cho rằng loại pistaschio hiện đại - P. vera, được trồng đầu tiên ở Trung Á vào Thời đại đồ đồng. C á c k h á m p h á k h ả o c ổ h ọ c g h i n h ậ n h ạ t pistachio là một món ăn thông thường từ khoảng năm 6750 trước Công nguyên. Sau Cựu ước, sử sách Ai cập cũng nói rằng pistaschio là món khoái khẩu của Nữ hoàng Sheba (của Ethiopia, đồng thời với vua Solomon (trị vì 970 - 931 BC (trước Công nguyên) của Israel). Huyền sử viết bà hoàng mê pistachio đến nỗi đã

ra lệnh phải nộp tất cả sản phẩm trong nước cho bà và triều đình của bà. Vua Nebuchadnezzar II (trị vì 605 đến 562 BC) đã cho trồng pistachio trong vườn treo Babaylon, một trong 7 kỳ quan thế giới. Theo truyền thuyết của Hồi giáo, hạt pistachio là một trong những thực phẩm được Adam mang đến Trái đất. Sau những cuộc chinh phục của Alexandre Đại đế (334-323 BC), loại hạt này được đem đến Hy lạp. Vào thế kỷ thứ nhất sau Công nguyên, dưới thời Hoàng đế La mã Tiberius, cây pistachio bắt đầu được trồng ở Ý và Tây ban nha. Cùng với sự lan tràn của Hồi giáo và sự bành trướng của người Ả rập, khu vực trồng pistachio cũng được mở rộng theo. Bên cạnh các cuộc Thập tự chinh, giao thương giữa các quốc gia dọc bờ biển phía đông Địa trung hải - Cận đông rồi Trung đông cũng lan rộng. Đặc biệt, Cộng hòa Ve n e t i a n g i a o t h ư ơ n g mạnh với Syria, một trong những khu vực canh tác

chính của cây pistachio. Hàng hóa đến miền bắc và miền trung nước Ý thông qua các tuyến giao thương đường biển. Tuy nhiên ở phía bắc dãy Alps, pistachio vẫn chưa được biết đến trong một thời gian dài. Khi được đem đến trung tâm châu Âu, nó được gọi là “Latin Penny Nut” vì được đưa vào theo con đường hàng hóa của Ý, qua các đèo trên rặng núi Alps. PISTACHIO VÀO MỸ Vào những thập niên cuối của thế kỷ 19, pistachio nhập cảng là một món hàng phổ biến ở Hoa kỳ trong cộng đồng di dân Trung Đông. Thời đó, pistachio đâu cũng, được bán ở các máy bán hàng tự động tại các bến xe điện ngầm, bar rượu, nhà hàng và các địa điểm công cộng khác. Qua câu quảng cáo “A dozen for a nickel” (năm xu một chục) cho thấy pistachio ngày đó tuy không đến mức rẻ rề “dime a dozen”, nhưng cũng chẳng đắt lắm. Pistachio là một loại cây sa mạc và có khả năng chịu mặn cao. Nó cũng thích hợp và có thể sống và phát triển trong tầm nhiệt độ từ −10 ° C (14 ° F) vào mùa đông và 48 ° C (118 ° F) vào mùa hè. Cây cần có nhiều nắng và đất thoát nước tốt. Ngược lại, trong khi kém phát triển nếu độ ẩm cao và dễ bị thối rễ vào mùa đông nếu nhiều nước và đất không đủ thoát nước. Cây cũng cần có mùa hè dài, nóng để quả chín.

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

CHUYỆN MỖI TUẦN

HOUSTON

Các bịch pistachio của Wonderful Company và Kirkland

C e n t r a l Va l l e y c ủ a California đúng là nơi có các điều kiện lý tưởng cho pistachio: đấ t màu mỡ , khí hậu khô, nóng và mùa đông lạnh vừa phải. Thế là năm 1929, nhà thực vật học Hoa kỳ William E. Whitehouse, đã sang Ba Tư (Iran ngày nay) để tìm pistachio. Năm sau đó, ông trở về Mỹ, xách theo khoảng 10 kí lô hạt pistachio chọn lọc từ nhiều loại. Ngay trong năm, các ô thử nghiệm đầu tiên được trồng. Tuy nhiên, cây pistachio phải mất bảy đến mười năm để trưởng thành. Tr o n g s ố t ấ t c ả c á c loại hạt pistachio mà Whitehouse thu thập được, chỉ có một loại được việc. Ông Whitehouse đã nhặt những hạt đó từ một đống hạt sấy khô trong vườn cây của gia đình Agah, những người trồng pistachio nổi tiếng ở Rafsanjan, trên cao nguyên trung tâm của Iran. Whitehouse đặt tên cho cây mà ông trồng là là “Kerman”, theo tên thành phố dệt thảm nổi tiếng gần Rafsanjan.

Sau nhiều năm thử nghiệm, ý tưở ng về kỹ nghệ pistachio của Mỹ đã trở thành hiện thực. Trong thậ p niên 1960, cá c đồ n điền pistachio xuất hiện ở khắp California và sau đó lan sang Arizona và New Mexico. Câu chuyện về kỹ nghệ pistachio của Hoa Kỳ đã là một trong những thành công độc nhất vô nhị. Từ

vụ mùa thương mại đầu tiên 1,5 triệu bảng Anh (680 tấn), năm 1976 đến vụ mùa kỷ lục năm 2016 là hơn 900 triệu pound (408.233 tấn), kỹ nghệ pitaschio đi từ thành công đế n thành công. Sự gia tăng tổng sản lượng này đã được nhân đôi bằng cách tăng sản lượng trên mỗi mẫu Anh, từ 1.468 pound mỗi mẫu năm 1982, lên

Lợi ích cho sức khỏe của pistachio. Myhealthmaven.com

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

hơn 3.806 pound mỗi mẫu vào năm 2010. Do đó, kỹ nghệ này đã phát triển từ điể m hầu như không đủ cung cấp cho thị trường nội địa đến mức xuất cảng phần lớn sản lượng ra thế giới. Ngày nay, các ba tiể u bang California, Arizona và New Mexico sả n xuấ t 100% sản lượng pistachio thương mại của Hoa Kỳ, vớ i California bao 99 phần trăm, với diệ n tí ch pistachio hơn 312.000 mẫu Anh trên khắp 22 quận. Có 950 nhà sản xuất tại Hoa Kỳ, và “giá trị tạ i cổ ng nông trại” hàng năm của pistachio đó ng gó p hơn 1,6 tỷ đô la cho nền kinh tế California và hơn 16 triệu đô la cho các Arizona và New Mexico. Trên thế giớ i, Hoa Kỳ và Iran thống trị việc buôn bá n pistachio, hai nướ c kiểm soát chung từ 70% đến 80% sản lượng hàng năm trong thập niên vừ a qua. Năm 2017, sản lượng pistachio của thế giới là 1,1 triệu tấn, trong đó Iran và Hoa Kỳ là hai nhà sản xuất

HOUSTON

hàng đầu, cùng nhau chiếm 75% tổng số. Trung cộng, Thổ Nhĩ Kỳ và Syria chia nhau 25% còn lại. CÓ THỂ TRỞ THÀNH NGUYÊN NHÂN CHIẾN TRANH Kỹ nghệ canh tác pistachio thương mại của Hoa kỳ chỉ thự c sự bù ng nổ sau năm 1979, năm Mỹ cắt đứt quan hệ với Iran vì cuộc khủng hoảng con tin (52 nhà ngoại giao và công dân Hoa Kỳ bị giữ làm con tin trong Tòa đại sứ Mỹ ở Iran từ tháng 11,1979 đến 20 thá ng 1, 1981, tổ ng cộ ng 444 ngà y). Sau đó Mỹ và các đồng minh đã đưa ra lệnh trừng phạt Iran bằng phong tỏa kinh tế. Từ đó, mặc dù pistachio

không nằm trong danh sách các sản phẩm bị cấm vận, các nhà trồng pistachio của Iran đã phải đối mặt với áp lực từ các lệnh trừng phạt, thuế quan và hạn chế về khả năng tiếp cận các nguồn tài chính quốc tế. Đến năm 2016 sau thỏa thuận hạt nhân Iran (JCPOA), Mỹ và các đồng minh đã gỡ bỏ lệnh trừng phạt. Pistachio bắt đầu lại đổ trà n và o cá c thị trường nước ngoài (tuy nhiên, pistachio Iran không thể sống nổi ở Mỹ, vì bị đánh thuế quan đến 300%.) Nhưng như với nhiều thứ đạt được dưới trào Obama, Tổng thống Donald Trump gọi JCPOA là thỏa thuận “tồi tệ nhất” mà Mỹ từng

ký. Ý kiế n xé thỏ a thuậ n J C P O A c ủ a Tr u m p v à các đại diện dân cử Cộng Hò a đượ c cho là có mộ t phầ n do cuộ c vậ n độ ng củ a giớ i trồ ng pistachio ở California, mà đại diện là gia đì nh Resnick, chủ tậ p đoà n The Wonderful Company. Nhà sả n xuấ t pistachio lớn nhất Hoa kỳ vớ i thu nhậ p hà ng năm khoảng 4 tỷ Mỹ kim. Đế chế của Resnick lớn nhanh trong giai đoạn Iran bị phong tỏa. Tháng 5/ 2018, ông Trump hủy thỏa thuận và bắ t đầ u tá i lậ p cá c biệ n pháp cấm vận. Iran nổi cáu và khẳng định sẽ chống tới cùng. Trong cuốn phim tài liệu

Pistachio Wars, hai nhà báo Levine và Wernham đã phát giác Resnicks đã bơm tiền vào một số tổ chứ c nghiên cứ u chí nh sá ch (think tank) hiế u chiế n thân Israel nhất, bao gồm Ủy ban Do Thái Mỹ và Viện Chính sách Cận Đông (WINEP) của Washington. Cả hai tổ chức này đã vận động mạnh mẽ đòi hỏi các biện pháp trừng phạt Iran và chống lại thỏa thuận hạt nhân Iran. Pat Clawson, một giám đốc điều hành của WINEP, thậm chí đã kêu gọi Hoa Kỳ ngụy tạo một cuộc tấn công giả ﬂag attack, để làm cớ tuyên chiến với Iran.

ĐỖ QUÂN

(sưu tầm & tổng hợp)

GÓC ĐỜI SỐNG

Vì sao bia, nước ngọt làm cơ thể thêm thiếu nước?

ước có đường làm máu cô đặc, nên cơ thể lại cần thêm nước để pha loãng máu. Còn bia là một chất ức chế hormon chống bài niệu, nên nó làm thận thải nước nhiều hơn. Chúng ta cần uống trung

bình 2 lít nước mỗi ngày, nhưng nhu cầu thực sự còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như cân nặng, thời tiết nóng hay lạnh, vận động nhiều hay ít.... Nhiều người đi gặp bác sĩ vì thấy nước tiểu vàng sậm, tưởng bệnh gan mà không

biết đó là dấu hiệu của thiếu nước. Để nhận biết cơ thể mình đủ nước hay chưa, cách đơn giản là nhìn vào màu sắc nước tiểu: nước tiểu màu vàng nhạt là uống đủ nước, nước tiểu màu vàng càng sậm là càng thiếu nước,

nước tiểu trong là cơ thể đang dư nước. Khi thiếu nước thì nên bù bằng nước lọc chứ không nên uống nước có đường, nước ngọt, bia... để thay thế vì chúng có thể tạo cảm giác hết khát tạm thời nhưng làm tăng nhu cầu nước của cơ thể. Khi uống nước có đường, đường sẽ nhanh chóng được hấp thu vào máu, làm nồng độ đường trong máu tăng cao, máu sẽ cô đặc hơn. Lúc đó, cơ thể lại cần thêm nước để pha loãng máu và não bộ sẽ phát tín hiệu kích hoạt cảm giác khát khiến chúng ta lại khát nước nhiều hơn. Còn bia là một chất ức chế hormone chống bài niệu, nên nó làm thận thải nước nhiều hơn, khiến chúng ta mất nước nhiều hơn. 

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

PHIẾM

GIAM

(2)

SONG THAO

rong phần trước tôi có kể về nhiều trường hợp các ông hiên ngang thà ngồi tù còn hơn ở nhà với vợ. Muốn ra tù mới khó, muốn vào tù dễ ẹt. Các ông dùng chiêu cướp tiền nhà băng, phá phách nhà cửa để ngoan ngoãn đưa tay cho cảnh sát còng vào tù. Kể như vậy là thiếu sót và bị hiểu lầm là có ác ý làm mang tiếng các bậc vợ hiền. Vậy nên mới có phần hai này kể thêm những chuyện khác không liên quan chi tới các bà. Ngoài lý do muốn tránh sống với vợ, các ông còn có nhiều lý do khác để tình nguyện vô ấp. Dĩ nhiên toàn những chuyện đặc biệt. Trước hết là một chuyện…hiếu đễ! Anh Japeth England, dân Úc, muốn vô tù với cha. Anh thủ một con dao nhỏ và tới phi trường nơi máy bay chở cha anh tới. Khi vừa thấy chiếc xe cảnh sát đón cha anh xuất hiện ở phi trường, anh ném một loạt đá vô xe. Cảnh sát nhảy ra khỏi xe, xông tới bắt giữ England. Anh rút dao ra, đâm vào bụng một người và nhổ nước miếng vào mặt một cảnh sát khác. Cảnh sát bắt giữ, đưa anh vô tù, giam vào

Ông Frank J. Morrocco

HOUSTON

khu biệt giam. Vậy là anh được vô tù như mong ước nhưng không được ở với cha. Ra tòa, anh bị kết án 5 tháng tù và 19 tháng thử thách sau đó. Điều tức cười là cha anh được thả ra chỉ một tháng sau khi anh vô tù. Nếu anh chịu khó đợi thì vừa được gặp cha sớm, vừa khỏi mang án tù. Thiệt là thua đơn thua kép! Thế giới to lớn nhưng không có chỗ dung thân cho anh Jamaine Makepeace. Cái tên anh “tạo ra hòa bình” nhưng suốt đời anh chẳng được bình an. Anh là dân vô gia cư ở Portsmouth, tiểu bang New Hampshire. Chắc anh thuộc loại dân quậy thứ thiệt nên không có nhà trọ dành cho người vô gia cư nào nhận anh. Anh vất vưởng ở ngoài đường và bị cảnh sát đuổi liên tục. Anh gõ cửa nhiều nhà xin cho anh tá túc nhưng chẳng ai dám nhận anh. Bí lối, anh muốn vô tù cho chắc ăn. Anh lượm một cục đá ném vào cửa kính một tiệm Dunkin’Donuts. Anh không phải là người ném giỏi. Cục đá đụng vô tường và dội lại. Anh nhặt lên ném nữa. Lần này trúng làm vỡ tan tành cửa kiếng. Xong, anh ngồi chờ cảnh sát tới. Ra tòa, anh khai: “Chính tôi ném bể cửa kính vì cảnh sát cản không cho tôi một chỗ dung thân. Tôi không có tới cả một đôi giầy để mang nên chân tôi đau nhói không thể đi tìm được chỗ trọ”. Quan tòa thương tình cho anh vô tù. Nhưng bản án ngắn ngủn khiến anh lại phải ra tù. Lại lang thang. Không biết đi đâu, anh vô nhà thương. Trong phòng khám, anh dọa nạt nhân viên. Vài ngày sau, anh tới một tiệm Burger

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Ông Toshio Takata đã ngồi tù hơn 4 năm Ảnh: BBC

King dọa tiếp. Cảnh sát tới. Anh xin về nhà thương. Cảnh sát không đồng ý. Anh nằm vạ nơi cửa vào của nhà hàng. Lại vô tù rồi lại ra tù. Ra tù anh tới một công sở và tiếp tục ném đá vào cửa kính vỡ tan tành. Anh ngồi ngay bên cạnh đống kính bể để chờ cảnh sát. Anh nói với họ là anh “chán cảnh lang thang trên đường phố xin ăn”. Nhìn đống kính bể, anh tự ước lượng là bây nhiêu đủ để anh ngồi tù một năm! Chọi đá vào cửa hàng hoặc công sở để được vô ấp là một chiêu phổ biến trong giới cái bang. Anh Lance Brown ở Columbus, tiểu bang Georgia, cũng chơi mửng này. Anh này thành công lớn khi chọi đá vào một công sở. Cảnh sát tới bắt anh vô tù. Anh nằm tới 9 tháng trước khi được ra tòa. Ra tòa anh thật tình khai: “Trong tù ít nhất tôi cũng được cho ăn sandwich và nước uống”. Ông tòa, có lẽ thấy tốn sandwich quá, nên chỉ xử anh 10 tháng tù và làm tính trừ đàng hoàng. Anh đã ở được 9 tháng nên chỉ được ở tù thêm một tháng nữa cho đủ số! Ông tòa Michael Moore trần tình: “Như vậy ông Lance Brown mới thấy ở tù không phải là cách để hợp thức hóa

HOUSTON

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

PHIẾM

HOUSTON

việc phá hoại của ông”. Báo The Guardian cho biết là 20% người vô gia cư ở trong tù là dân cố ý phạm pháp để được vô tù! Chiêu thứ hai để được giam là tống tiền nhà băng. Chuyện này ngay cả người ít sức khỏe cũng làm được. Ông Walter Unbehaun đã 73 tuổi hầu như suốt đời sống trong trại giam ở South Carolina. Ông liên tiếp phạm pháp để được ngồi tù. Ông ra tù vào khám xoành xoạch như cơm bữa. Năm 2013 ông bắt đầu bị bệnh quên khi được thả ra. Không biết xoay sở sao để sống, ông quyết vô tù lại. Ông tới nhà băng, mở áo khoác để lộ ra một khẩu súng và nói với nhân viên trong quầy: “Đây là một vụ tống tiền. Tôi không còn chi để mất!”. Cô nhân viên vội mở ngăn kéo đưa hết tiền cho ông. Tất cả là 4.178 đô. Ông vội bỏ đi. Máy ghi hình của nhà băng quay được rõ hành động của ông. Cảnh sát kiếm được ông không khó khăn chi. Ông vứt cây gậy xuống đường, giơ tay lên, mặt cười tươi: “Tôi chỉ muốn được về nhà vì tôi cảm thấy trong nhà tù ấm cúng hơn là bên ngoài.”. Chữ “nhà” thân thương ông dùng là nhà tù! Ông xin lỗi nhà băng về vụ cướp. Tòa xử ông 3 năm rưỡi. Vậy là trúng kế ông. Bà Etta Mae Lopez cũng muốn vô tù nhưng không phải vì lý do… kinh tế như những người vô gia cư. Bà

muốn vô tù để… cai thuốc. Đã bập vào điếu thuốc thì rất khó bỏ, nhiều anh bạn tôi đã than thở như vậy. Một ông bạn hút thuốc kinh niên của tôi mới có cháu nội đầu tiên. Con trai ông ra điều kiện là ông phải bỏ thói phì phà mới cho thăm cháu vì khói thuốc làm hại con nít. Ông cố gắng bỏ để được ôm cháu vào lòng. Chẳng được bao lâu, ông nhớ khói nên chịu thua. Người lại nồng nặc mùi thuốc. Một ông khác, bị vợ con tẩy chay, hứa sẽ bỏ thuốc. Lời hứa khiến ông trở thành kẻ thậm thụt. Hút lén lút. Khuất mắt thì vợ con không biết nhưng mùi khói ám vào người thì rõ là lạy ông tôi ở bụi này, chối đâu được. Lại đành phải hứa. Hứa mà không thực hiện được, ông biến thành “con ma nhà họ Hứa” lúc nào không biết. Chỉ số tin tưởng của vợ con đối với ông xuống thảm hại. Ôi thuốc lá! Bà Etta Mae Lopez cũng lâm vào tình trạng bất lực, muốn mà không thực hiện được như mấy ông bạn tôi. Bà vùng lên lần chót khi nghĩ là mình còn hút vì chung quanh còn thuốc lá. Nếu sống trong một nơi không có thuốc nữa thì lấy chi mà phì phèo. Vậy là bà quyết phải tự giam mình trong tù. Hút thuốc đâu có phạm pháp, ai cho vô tù. Vậy thì phải phạm pháp. Bà tới trước bót cảnh sát ở Sacramento, tiểu bang California,

Chị Etta Mae Lopez Photo credit: Sacramento County Sheriff’s Department

Ông Richard James Verone Photo credit: Ben Goff/The Gaston Gazette

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

ngồi canh me. Khi thấy một ông bạn dân từ trong bước ra, bà chặn lại. Ông cảnh sát tránh sang một bên, bà cũng bước theo, đứng chặn trước mặt. Và bà giơ tay, xáng một cú tát vào má ông này. Lập tức ông bắt bà vào bót. Vào trong bà chơi liền một cú nữa. Ra tòa, bà bị kết án 63 ngày tù giam và 3 năm quản chế. Không biết thời gian nằm ấp này có đủ để bà đạt được mục tiêu giã từ việc phun khói không. Anh Troy Crane cũng nghiện ngập nhưng anh nghiện thứ ác ôn hơn: ma túy. Anh là người có thiện chí muốn cai nghiện nhưng không có phương tiện để thực hành ý định. Anh không có bảo hiểm sức khỏe lại không có tiền để trả cho các trại cai nghiện. Anh tính chỉ có một cách là vô tù để được cai miễn phí. Năm 2016, anh tới một nhà băng đưa một tấm chi phiếu giả ra đòi lãnh tiền. Cô nhân viên từ chối trả tiền. Anh ra về. Ra tới cửa, anh chờ một lúc rồi quay lại. Lần này anh tới một quầy khác. Anh nói thẳng là cần tiền và “đang tính tống tiền nhà băng”. Nhân viên này đưa cho anh ít tiền. Anh cầm tiền và ra ngồi ghế. Một lúc sau, anh tới, để lại tiền cho người nhân viên và hỏi: “Chừng nào cảnh sát mới tới?”. Cảnh sát tới bắt anh vô tù. Và anh được đưa đi cai nghiện tức khắc. Hoàn toàn miễn phí! Anh Frank Morrocco ở Amherst, tiểu bang New York, đã nằm ấp tới 20 năm về tội buôn bán ma túy. Tưởng như vậy anh sẽ ớn tới già. Nhưng khi được trả tự do, anh lại mon men tính chuyện…hồi hương. Đã 56 tuổi, anh bị ung thư máu mà không có tiền chữa trị. Bí lối, anh âm mưu phạm pháp để được trở lại nhà tù để trị bệnh miễn phí. Anh tới tiệm tạp hóa Wegmans, chôm một số đồ trị giá khoảng 23 đô trước mắt nhân viên cửa hàng. Để cho chắc ăn, anh còn cố tình chờ lúc có nhiều khách hàng chung quanh mới

HOUSTON

hành sự cho có nhiều nhân chứng. Lấy xong, anh nhẩn nha bước ra khỏi tiệm. Anh nghĩ đang trong thời kỳ quản chế nên chuyện trộm cắp nho nhỏ này đủ để anh được toại nguyện. Khi được phóng viên tờ Buffalo News hỏi, anh trả lời: “Đây là một hành động tuyệt vọng. Tôi lấy những thứ tôi không cần trước mắt nhiều người. Làm vậy tôi tính là sẽ được chữa trị căn bệnh ung thư máu”. Căn bệnh này anh đã bị từ những ngày trong tù trước đây và đã được nhà tù cho đi hóa trị, theo dõi thường xuyên, thuốc thang đàng hoàng. Bệnh anh đã đỡ nhiều. Ra tù, anh không trả nổi tiền bảo hiểm nên việc chữa trị rất tùy tiện. Anh cho biết: “Tôi yếu đi nhiều. Tôi vội vào cứu cấp tại bệnh viện DeGraff ở Bắc Tonawanda. Sau đó lại vào bệnh viện Roswell. Nhân viên y tế rất tốt nhưng tôi không đủ tiền để chữa trị tiếp”. Hiện anh còn nợ hai nhà thương này trên năm ngàn đô! Ông Anthony M. San Giacomo, nhân viên theo dõi quản chế anh Morrocco, bày tỏ: “Trong 21 năm hành nghề, đây là lần đầu tiên tôi gặp trường hợp một người đang bị quản chế lại cố ý muốn vào tù tiếp để được chữa bệnh. Chúng tôi có thể giúp họ có bảo hiểm y tế nhưng việc chấp thuận cho hay không lại không thuộc quyền của chúng tôi”. Luật sư Joel Daniels, bào chữa cho anh

Morrocco, cho đây là một trường hợp đáng buồn. Ông nói: “Hy vọng là khi có Obamacare, chúng ta không còn có những trường hợp một người muốn vào tù để được chữa trị nữa”. Chuyện của anh Morrocco xảy ra vào năm 2012 khi chưa có Obamacare. Những chuyện tự ý muốn vào tù ở Mỹ coi vậy chưa phải là những chuyện thương tâm. Chuyện ở Nhật mới đáng kể. Đáng kể thứ nhất là những người tự nguyện vào tù là những người già. Càng ngày con số này càng đông đảo. Năm 1997, cứ 20 vụ thì chỉ có một vụ liên quan tới người trên 65 tuổi. Hai chục năm sau, năm 2017, tỷ lệ tăng lên là cứ 5 vụ đã có một vụ do các ông bà via độc diễn. Có hai lý do khiến họ lao vào chốn tù tội: nghèo đói và cô đơn. Chuyện nghèo đói, chúng ta nghe ông Toshio Takata, 69 tuổi, tâm sự. “Tôi đã tới tuổi nghỉ hưu mà trong túi không có một xu. Tôi nảy ra ý nghĩ: nếu vào tù mình sẽ được ăn uống và ngủ nghỉ miễn phí. Nghĩ là làm, tôi ăn cắp một chiếc xe đạp và lái thẳng tới bót cảnh sát, nói với viên cảnh sát trực: ‘Tôi ăn cắp chiếc xe đạp này!’. Bị bắt, ra tòa, tôi vui mừng lãnh án một năm tù”. Dân Nhật là một dân tộc có niềm kiêu hãnh riêng về sự thật thà và thượng tôn luật pháp. Ăn cắp là một tội đáng khinh phải phạt

nặng. Vậy nên chỉ đánh cắp một chiếc xe đạp và ra đầu thú, ông Toshio Takata vẫn được “tặng” một năm tù. Sau một năm, ông được thả nhưng ông không muốn… tự do. Ông lại âm mưu vào tù nữa. Thay vì đánh cắp xe đạp, ông dùng dao dọa nạt phụ nữ. Ông vốn nhỏ bé lại có bộ mặt hiền lành, lúc nào cũng như muốn cười với mọi người, nên việc sắm vai trò dùng dao đe dọa phụ nữ coi bộ khó trình diễn. Ông kể lại: “Tôi đến một công viên và đe dọa phụ nữ. Tôi không có ý định hãm hại họ nên chỉ giơ con dao ra và chờ họ gọi điện thoại báo cảnh sát”. Vậy là ông lại được vô tù! Ông tâm sự thực ra ông đâu có thích tù tội nhưng vì trong khi ở tù, ông vẫn được lãnh tiền hưu nên khi ra tù ông đã có được một số tiền tiêu dùng. Chuyện tái phạm như ông Takata là chuyện thông thường của những ông bà trên 65 tuổi. Trong số 2500 người già mãn hạn tù có tới 33% đã từng có tới 5 tiền án. Nguyên do khiến các bậc trưởng thượng lao đao khi về hưu là sự thay đổi của xã hội Nhật ngày nay. Vật giá gia tăng khủng khiếp khiến chi phí thuê nhà, mua thực phẩm hàng ngày, sắm quần áo, tiền điện tiền sưởi và tiền chăm sóc sức khỏe quá đắt đỏ. Nếu chỉ trông vào tiền hưu thì không đủ. Túng thiếu, họ tìm đường tự giam trong tù. Cách đây không lâu,

người già tại Nhật thường sống với con cháu. Ngày nay, con cháu thường bỏ quê lên tỉnh kiếm sống, bỏ lại cha mẹ già nơi quê nhà. Họ không thể theo con lên tỉnh vì không muốn là gánh nặng cho con cái. Nhà nghiên cứu Michael Newman nhận xét: “Người già về hưu thường không muốn trở thành gánh nặng cho các con nên nếu lương hưu của họ không đủ sống, họ chọn cách vào tù. Muốn ở tù lâu, họ phải tái phạm sau khi được thả”. Nhiều nhà hoạt động xã hội không nghĩ người già muốn vô ấp vì nghèo đói. Đó chỉ là giọt nước tràn ly. Lý do chính là vì họ cô đơn. Cụ ông Kanichi Yamada, 85 tuổi, nhận xét: “Mối quan hệ giữa con người với nhau đã thay đổi. Người ta trở nên lạc lõng. Họ không tìm được chỗ đứng trong xã hội này. Và họ không chịu nổi sự cô đơn. Trong số những người già phạm tội có nhiều người không thể đối mặt với sự thật. Mấy ai muốn phạm tội nếu có người thân chăm sóc và giúp đỡ”. Giám Đốc trung tâm Yamada cũng đồng ý sự cô đơn chính là điều mà những người cao tuổi không chịu nổi. Họ liên tục tái phạm để được vào tù lại vì họ cần có bạn. Có lẽ đây mới là lý do chính khiến họ tìm cách vào tù. Ông Takata mà chúng ta đã làm quen ở trên thú nhận như vậy: “Nếu tôi có vợ và các con bên cạnh,

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

PHIẾM

tôi sẽ không phạm tội như thế này”. Chuyện các cụ hẹn hò nhau trong nhà tù khiến các nhà xã hội học thấy có điều chi không ổn. Vừa tốn tiền ngân quỹ vừa bất nhẫn. Nhà nghiên cứu Michael Newman vạch ra chuyện không hợp lý về ngân sách quốc gia: “Để trừng phạt một người trộm một chiếc bánh sandwich 200 yen, chính phủ sẽ phải chi ra 8 triệu 400 ngàn yen để tống người đó vào ngồi tù hai năm”. Tại nhà tù Fuchu ở ngoại ô Tokyo, số tù nhân trên 65 tuổi đã chiếm tỷ lệ 33%. Chuyện bất hợp lý như vậy khiến ông Newman đề nghị một giải pháp thực tiễn, vừa tránh phí phạm ngân sách vừa

HOUSTON

giúp các cụ sống có nhân phẩm hơn: “Chúng tôi thực ra đã thử mô hình xây dựng một khu làng dưỡng lão cho phép người cao tuổi chỉ trả nửa tiền lương để có được chỗ ở, thực phẩm và các dịch vụ chăm sóc

sức khỏe. Mô hình này rẻ hơn rất nhiều so với chi phí chính phủ phải trả hiện nay để đối phó với xu hướng tội phạm cao tuổi đang gia tăng”. Nhất nhật tại tù thiên thu tại ngoại. Sao các cụ lại

đua nhau tìm tới chuyện… thiên thu? Họ không có chỗ đứng trong một xã hội thay đổi đến chóng mặt. Họ lăn kềnh ra là cái chắc!

SONG THAO

06/2019

GÓC ĐỜI SỐNG

Cách giảm mỡ bụng đơn giản

uổi tác dẫn đến thay đổi sự phân bố lượng mỡ trong cơ thể, và cuối cùng là phần lớn mỡ được tích tụ ở bụng. Các nhà khoa học cho rằng quá trình này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Vì vậy, điều quan trọng là kiểm soát cân nặng. Các nhân viên ở Hội Lão khoa Hoa Kỳ đã tiến hành một thử nghiệm nhằm tìm ra cách giảm mỡ bụng hiệu

quả nhất. Những người tham gia thử nghiệm giảm mỡ bụng được đề nghị tham gia một chương trình tập luyện do các nhà nghiên cứu đề xuất 3 lần một tuần trong 10 tuần. Đó là bài tập Plank - là bài tập giúp hỗ trợ loại bỏ mỡ thừa vùng bụng, thử thách toàn bộ cơ thể đốt cháy nhiều calo hơn. Bài tập Plank khá đơn giản, dễ thực hiện, thời gian tập ngắn, nhưng hiệu quả cao. Các nghiên cứu cho thấy một phút tập Plank có hiệu quả bằng 60 lần gập bụng. Bài tập như sau: Bắt đầu bằng cách nằm

thẳng, chống hai tay và hai chân xuống sàn. Hạ tay xuống chống khuỷu tay và cẳng tay xuống sàn - tạo thành một góc 90 độ với cánh tay, hai bàn tay đan vào nhau. Đầu giữ thẳng nhìn về phía trước, siết chặt cơ bụng, lưng thẳng. Hai chân khép lại, duỗi thẳng ra sau, nâng gót chân lên chỉ để hai mũi chân chạm sàn, dồn trọng lượng lên các ngón chân. Điều quan trọng nhất là luôn giữ cho lưng, mông và chân tạo thành một đường thẳng. Giữ nguyên tư thế này, bắt đầu với tối đa 30 giây cho

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

người mới bắt đầu, sau đó tăng lên 40 giây. Tập luyện xen kẽ với nghỉ ngơi. Cụ thể, giữ tư thế trong 40 giây, nghỉ 20 giây. Sau đó, tiếp tục tập trong 40 giây, rồi lại nghỉ, cứ thế tiếp tục. Lần đầu tiên, chỉ cần tập 18 phút một ngày, sau tăng dần lên 36 phút. Theo trang WG của Đức, kết quả là những người cao tuổi, thực hiện nghiêm ngặt theo hướng dẫn, đã giảm gần 1/3 khối lượng mỡ và tăng khối lượng bắp thịt. Tuy nhiên, việc tập luyện xen kẽ đạt kết quả tốt hơn ở nam giới so với phụ nữ. T.L (theo Health Notes)

NGƯỜI VIẾT RONG

HOUSTON

AI NGÁN AI

NGUYỄN THƠ SINH

hi Tổng thống Trump đi thăm Anh quốc, ông đánh tiếng tăng thuế nhập khẩu (tariﬀs 5%) đối với các mặt hàng Mexico khiến nhiều người bất ngờ. Quả nhiên ông có quyền ấy. Và người ta nghĩ liệu lá bài tariﬀs 5% quẳng ra lần này có là thượng sách? Tuy nhiên, rất may, cuối cùng nó đã không xảy ra, chỉ tạm đình hoãn vì Mexico nhường trước một bước kịp thời. Trở lại nguyên nhân, bạn thấy rõ Tổng thống Trump khó chịu với bài toán di dân kéo đến từ Nam Mỹ nên tung ra lá bài dằn mặt này. Thực ra muốn ngăn cản làn sóng này đâu phải dễ. Tiếng là Mexico có thể thẳng tay đàn áp những công dân nước ngoài tiến vào lãnh thổ của mình, nhưng khoảnh cách giữa lý thuyết sách vở và áp dụng thực tế vốn dĩ hoàn toàn khác biệt nhau, không hề đơn giản như vẫn tưởng. Trớ trêu thay, Mexico nào muốn mình bị kẹt ở giữa. Để ngăn chặn

làn sóng caravan từ Nam Mỹ phải có kinh phí, có kế hoạch chuẩn bị, và phải được hỗ trợ của lòng dân. Nhưng xưa nay chuyện công dân nước ngoài “quá giang” Mexico đến Mỹ là chuyện bình thường. Đến dân Mexico hễ có dịp là tràn qua Mỹ kiếm việc; thành ra chuyện chim chọn đất lành đậu là chuyện thường tình; chẳng thấy ai cự nự gì. Đùng một cái. Tổng thống Trump với những chiêu bài to tát: Make America Great Again - thế là di dân nhập Mỹ bị làm khó, không chỉ di dân “trâu chậm, nước đục” khổ mà di dân “gốc gác bén rễ” cũng lao đao, khốn khó. Tại sao? Vì di dân cần bị trục xuất để những người ủng hộ Tổng thống Trump hả dạ. Thực ra có phải bài toán di dân Nam Mỹ (trong đó có Mexico thuộc Bắc Mỹ) đã trở nên hết thuốc chữa đến nỗi Tổng thống Trump phải sử dụng lá bài tariffs 5% với Mexico! Không hẳn thế. Bởi lịch sử cận đại Hoa Kỳ luôn gắn liền với những đợt di dân từ Nam Mỹ kéo lên. Kinh tế Mỹ dễ sống thì họ tràn qua, tranh

Tổng thống Mỹ Donald Trump

thủ kiếm chút đỉnh tiền dằn túi. Rồi kinh tế Mỹ xuống, họ kéo nhau về quê đủng đỉnh xài số tiền kiếm được trước đó. Tình trạng ấy xảy ra thường xuyên, kéo dài trong nhiều thập niên. Xét kỹ lại, nó là hình thức cung và cầu giữa (a) thị trường lao động thiếu nhân công và (b) sự cần cù chăm chỉ của di dân Nam Mỹ. Sau đó ai thích Mỹ thì tìm cách ở lại. Ai không thích Mỹ kiếm đủ số tiền muốn có sẽ quay về cố quốc. Mọi chuyện rất song phẳng. Thành ra nói vấn đề di dân hiện nay là khủng hoảng (crisis) xem ra có phần hơi cường điệu bởi tại sao trước giờ không thấy ai nói gì, giờ lại thấy rùm beng bao nhiêu rắc rối. Vả lại di dân Nam Mỹ có thực làm suy yếu kinh tế Mỹ, hay chính họ đã góp phần cân bằng nhiều lĩnh vực lao động kinh tế của Mỹ. Tại sao Tổng thống Trump cay cú với những đợt di dân Nam Mỹ gần đây? Có lẽ một phần do hội chứng “đâm lao phải theo lao” trót hứa với các fans sẽ thẳng tay với di dân, ưu tiên đem việc làm về cho dân Mỹ.

Tổng thống Mexico Andrés Manuel López Obrador

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

NGƯỜI VIẾT RONG

Lời hứa đó ông buộc phải thực hiện. Nào ngờ, lúc đầu tưởng chỉ nói cho vui, ai dè chuyện nọ xọ chuyện kia, cuối cùng ông phải làm cho tới mức, muốn ra sao thì ra. Dù biết tỏng di dân không phải là kẻ “cướp việc làm” của dân bản xứ Mỹ. Giả thiết ông tỏ ra cay cú nhằm “đánh lạc hướng” dư luận xem ra chẳng mất mát gì! Của đáng tội lẽ ra bức tường MỹMễ nên có và miếng mồi này mới ngon, cắn ngập răng hơn. Nhưng xin tiền thì Quốc hội (do Đảng Dân chủ nắm thế sau mùa phiếu 2018) không cho. Ông bị mất mặt. Tiền nát, kế hoạch nát, buộc ông phải ban tình trạng khẩn cấp quốc gia để có tiền xây tường. Rồi lại gặp phải những rắc rối. Cứ thế, đồng hồ mùa phiếu 2020 càng lúc càng gần hơn.Tháng sáu chỉ còn ít ngày. July 4th sẽ đến. Chả mấy mà Labor Day. Rồi Halloween. Lễ Tạ Ơn. Năm 2020 sẽ đến... bận bỏ sừ cho việc vận động tranh cử trong khi bài toán bứng gốc di dân vẫn èo uột, ạch đụi mãi. Thành ra càng lúc ông càng ngứa người, y như con bạc trong cơn khát, sẽ sát phạt, sẽ bất chấp bằng mọi giá. Vâng. Trước đó ông đã từng đập bàn, đập ghế với DACA. Vẫn biết các chính khách đối đầu của ông - Đảng Dân chủ là kẻ cần đến lá phiếu của di dân gốc Hispanics. Còn ông, bản đồ Cử Tri Đoàn hiển nhiên đang thuận lợi, ông chẳng việc gì phải cầu cạnh nhóm cử tri này. Ngược lại, nếu đàn áp thẳng cánh di dân gốc Hispanics để lấy lòng cử tri ông càng sốt sắng hơn. Bởi, tuy chẳng ghét bỏ gì di dân gốc Hispanics, nhưng xui xẻo cho họ, ai biểu việc gì họ cũng nhảy vào làm, phá giá thị trường lao động, vô tình trở thành kẻ tranh giành việc làm với các fans ủng hộ ông. Còn nhớ, làm được việc gì ông là ông làm. Từ bóp nghẹt NAFTA với những hăm dọa đủ điều. Rồi thấy nuốt không trôi, cuối cùng phải đẻ non ra một đứa trẻ mới, đặt tên

HOUSTON

Đoàn di dân Nam Mỹ

USMCA (United States-MexicoCanada Agreement) thực ra chẳng khác thằng anh NAFTA của nó là bao. Nói toạc ra, ngoài những cập nhật điều chỉnh cơ bản, USMCA chẳng có gì mới, song đó là một thắng lợi tinh thần với Mr. Trump vì nó không còn là NAFTA nữa. Một bí ẩn khác tại sao Tổng thống Trump cay cú với đoàn di dân Caravan? Đó là khoản nợ từ trên trời rơi xuống này to lắm, nhiều lắm, càng làm ông ngứa người hơn. Bạn đã biết, ông vắt kiệt những khoản có thể vắt kiệt để trám vào những khoản tiền lớn ông ưu đãi các khu vực khác (chủ yếu giảm thuế cho giới giàu, xóa bỏ thuế thừa kế bất động sản - còn gọi là death tax hay estate tax). Trước đây ông từng tham vọng thu hẹp khoản nợ công, trình làng với dân Mỹ một ngân sách hiệu quả kỷ lục. Ai dè, từ chuyện giảm chi phí bộ máy nhà nước, cắt bỏ nhiều chương trình phúc lợi công, toan đánh tháo trách nhiệm “ông anh cả” với NATO, hủy bỏ nhiều chương trình tài trợ nhân đạo khác… vậy mà báo cáo ngân sách tài chính vẫn tệ hại hơn thời Cựu tổng thống Obama (năm 2017 tăng 2 ngàn tỷ Mỹ kim nhiều hơn). Đi thẳng vào vấn đề, liệu tariffs 5% lần này có là chiếc đũa thần trong

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

việc giải quyết dứt khúc bài toán di dân kéo đến biên giới Mỹ. Chẳng ai dám nói chắc. Tuy nhiên phía Mexico đang rục rịch tiến hành những kế hoạch ngăn chặn làn sóng caravans từ Nam Mỹ kéo đến. Bởi nếu tariffs 5% mà thực hiện, kinh tế Mexico sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp. Nuốt cục nghẹn xuống, Tổng thống Mexico Andrés Manuel López Obrador không còn lựa chọn nào khác ngoài thái độ nhún nhường. Còn Tổng thống Trump thì đắc chí rung đùi. Cú đấm của kẻ to xác bao giờ cũng mạnh, thành ra trong canh bạc này ai nắm dao đằng chuôi bạn đọc đã có đôi phần minh định. Mexico không phải là đối thủ của Mỹ. Lá bài tariffs 5% rất nguy hiểm với đôi bên, song Tổng thống Trump đang trong tư thế kèo trên. Có ý kiến cho rằng “qua lại” với Trump không chắc chắn chút nào vì uy tín họ Trump tại các chính sách đối nội, đối ngoại luôn thay đổi xoành xoạch. Hôm nay là tariffs 5%. Mai mốt thì sao? Liệu Tổng thống Trump có ỷ thế, lấy thịt đè người, mai kia lại bắt Mexico phục tùng sát đất! Liệu Mexico có thể đàn áp dã man, chặn đứng thành công các đoàn caravans ùn ùn kéo đến? Còn dân Mexico, họ có thấy quốc thể bị

HOUSTON

sỉ nhục? Liệu thế giới có tâm phục, khẩu phục quyết định của Tổng thống Trump hay không? Còn tại Mỹ, phản ứng của các chính khách thì sao? Nhiều ông nghị, bà nghị, cùng nhiều thượng nghị sỹ, trong đó có Đảng Cộng hòa (như TNS Ted Cruz) đồng ý tariffs 5% ảnh hưởng xấu đến kinh tế Mỹ, trong đó nặng nhất là Texas, California, Michigan, Arizona, New Mexico. Họ không muốn Tổng thống Trump sử dụng lá bài tariﬀs 5% vì sợ phản thùng. Nó rất nguy hiểm. Cho cả dân Mỹ lẫn dân Mễ. Giới giàu thì vô sự, chỉ khổ cho giới nghèo vì mọi thứ nhập từ Mexico sẽ tăng giá. Còn cử tri gốc Hispanics thì sao? Liệu họ có giận ông nhiều không? Mà giận ông thì họ làm được chuyện gì? Ông thắng cử đâu cần đến những lá phiếu của họ. Nên nhớ, chỉ cần giữ được thế thượng phong với những tiểu bang đỏ (và một số tiểu bang tím) ông sẽ thắng to mùa phiếu 2020. Còn

chuyện dân Hispanics mấy tiểu bang xanh căm phẫn, muốn làm gì thây kệ, ông đâu có ngán. Điểm sơ qua, năm 2018 Mỹ nhập cảng khoảng 372 tỷ Mỹ kim từ Mexico. Trong đó 12 tỷ Mỹ kim cho rau củ và hoa quả, 26 tỷ Mỹ kim các mặt hàng vi tính, phần mềm, chất bán dẫn, và linh kiện máy vi tính. Mỹ nhập khoảng 93 tỷ Mỹ kim xe hơi sản xuất tại Mễ và các linh kiện lắp ráp xe hơi, trong đó 22 tỷ Mỹ kim cho động cơ xe, 5 tỷ Mỹ kim ghế xe hơi, và 5 tỷ Mỹ kim sườn sàn xe (chassis). Nếu tăng thuế 5% trên tổng số 372 tỷ Mỹ kim, Tổng thống Trump sẽ bỏ túi khoảng 20 tỷ Mỹ kim. Đổi lại, năm 2018, Mexico nhập khoảng 250 tỷ Mỹ kim từ Mỹ. Nếu Mexico cũng đánh tariffs 5% trên con số này, họ sẽ lấy được 12.5 tỷ Mỹ kim. Giằng co “Trade War” với Tổng thống Trump (chấp nhận nắm dao đằng lưỡi), Mexico sẽ thua mất gần 7 tỷ Mỹ kim, con số này to lắm,

Mexico không thể nào nuốt trôi viên thuốc đắng này. Còn muốn gỡ vốn, Mexico phải tăng thuế tariﬀs lên 8% mới được! Ai ngán ai? Xem ra chẳng ai muốn trận chiến tariffs này, nhưng Tổng thống Trump không còn cách nào thẳng tay hơn với vấn đề di dân caravans. Còn Mexico, càng không muốn, nhưng họ có thể làm gì khi các đoàn caravan tìm mọi cách kéo đến biên giới Mỹ-Mễ. Một điều Tổng thống Trump không nhận ra: Đường dây đưa người nhập Mỹ hình thành và phát triển có hệ thống. Nên dẫu Mexico có thực tâm ngăn chặn cũng khó. Nói chung là gay cấn. Rất may phút chót đàm phán Mexico chịu nhường một bước, gởi 6.000 vệ binh đến biên giới phía nam, giải nguy cho trận chiến tariﬀs 5%. Chứ không thì… Chưa biết gậy của Mr. Trump sẽ đập lưng Mexico hay đập lại lưng ông nữa đây! NGUYỄN THƠ SINH

TRONG LÀNG GIẢI TRÍ

Céline Dion giã từ Las Vegas trở về Québec Sau 1.141 buổi biểu diễn trong khoảng thời gian 16 năm, Céline Dion nói lời giã từ Caesar’s Palace để trở về Québec bằng buổi biểu diễn sau cùng đêm thứ Bảy 8/6 mà giới truyền thông mô tả như một sử thi, chân thành và cảm động. Danh ca đã trình bày những ca khúc được yêu thích như It’s All Coming Back to Me Now, Flying On My Own, Somewhere Over the Rainbow... Đêm diễn cũng bao gồm một màn vinh danh người chồng quá cố René Angélil và sự xuất hiện của 3 con trai. Céline Dion hát trước 4.298 khán giả đến từ khắp nơi trên thế giới. Người hâm mộ gào thét cổ vũ trong chương trình kéo dài hai tiếng. Danh ca nói với những người ái mộ “Tôi yêu các bạn nhiều hơn” và nhiều lần cảm ơn khán giả vì đã theo cô đến Las Vegas. Dion cho biết cô sẽ hưởng mùa hè ở Québec trước khi thực hiện chuyến lưu diễn qua 50 thành phố Bắc Mỹ bắt đầu ngày 18, 20, 21/9 tại Quebec City, các ngày 26, 27, 30/9 và 1, 4, 5/10 tại Centre Bell Montréal và qua 50 thành phố Bắc Mỹ. T.L (Theo CBC) No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

VIẾT TỪ DALLAS

HOUSTON

Bài toán hạnh phúc HUY LÂM

gười ta vẫn thường so sánh hôn nhân giống như mộ t cuộc phiêu lưu đầy rủi ro, bất trắc vì không ai có thể biết trước được tương lai của 10 hay 20 năm tới của cuộc hôn nhân ấy. Hôm nay hạnh phúc đấy nhưng ai biết được ngày mai sẽ ra sao. Với tỷ lệ ly dị ở Mỹ hiện nay là xấp xỉ một nửa, điều này cũng có nghĩa là chuyện lấy vợ gả chồng cầm chắc thất bại tới 50 phần trăm. Thế nên tìm được đúng ý trung nhân có lẽ là bước đầu tiên cần làm để có thể tránh được phần nào rủi ro sau này. Vậ y, là m thế nà o để có thể tì m được đúng ý trung nhân? Hay nói rõ hơn, người ta có cách nào để tìm cho mình một đối tượng vừa hợp nhãn, hợp ý để có thể đi tới một cuộc hôn nhân lâu dài hay không? Câu trả lời là có thể được, và qua một công thức toán học. Để thực hiện điều này, các nhà nghiên cứu đã sử dụng phép tính xác suất để lấy ra lựa chọn tốt nhất trong một chuỗi lựa chọn đối tượng, từ những cuộc hẹn hò, từ người thân giới thiệu, hay từ những cuộc gặp gỡ tình cờ. Được đăng lần đầu năm 1960 trên tạp chí khoa học Scientiﬁc American, phép tính này được biết đến với cái tên “bài toán hôn nhân.” Trong phiên bản đầu tiên, các đối tượng đến từng người một và theo thứ tự, và vì vậy cách xếp hạng của mỗi đối tượng chỉ có thể được đánh giá bằng cách so sánh với đối tượng tới trước. Không có hai đối tượng đồng hạng và đối tượng nào bị loại thì sẽ bị đưa ra khỏi danh sách. Điều rắc rối ở đây là người ta có nên chọn cái người thích hợp nhất

ngay lúc ấy và chấp nhận sự rủi ro là có thể mất cơ hội để chọn được một đối tượng tốt hơn đến sau, hay là tiếp tục trò chơi kéo dài và chịu sự rủi ro là có thể để cơ hội tốt nhất vuột mất và cuối cùng phải chọn đối tượng kém hơn. Tất cả là vấn đề thời gian. Mục tiêu là biết chọn khi nào thì hành động để có được thành công cao nhất và thất bại thấp nhất. Câu hỏi ở đây là vào thời điểm nào thì người ta nên ngưng tìm kiếm và quyết định chọn đối tượng. Người ta có thể chọn ngay người đầu tiên gặp mặt, nhưng theo ý kiến của các nhà nghiên cứu, đây không phải là cách hay nhất, cả trong toán học lẫn trong đời thường. Và thông thường, khi người ta đưa ra một quyết định thì quyết định đó cũng chỉ có 50% đúng và 50% sai. Thế nên, theo như công thức chỉ dẫn, cách hay nhất là nên loại bỏ 37% đối tượng đầu tiên, sau đó chọn cái người kế tiếp được đánh giá là tốt hơn so với tất cả những người trong nhóm

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

đầu tiên. Nếu không có đối tượng tốt hơn thì phải chọn ra người cuối cùng còn lại. Theo các nhà nghiên cứu, làm đúng theo công thứ c này sẽ có xác suất 50% là chọn được một trong ba đối tượng tốt nhất. Tuy nhiên, cái khái niệm của “bài toán hôn nhân” này cũng không tránh khỏi khuyết điểm. Một trong những quy tắc đặt ra là người ta không được quay trở lại để chọn đối tượng lúc ban đầu đã bị bỏ qua, mặc dù có thể có lúc nhìn lại người ta mới nhận ra rằng đối tượng lý tưởng là người nằm trong số đã bị bỏ qua. Do đó, có người cho rằng 37% đối tượng đầu tiên bị loại bỏ có thể là hơi nhiều và có nhiều khả năng đối tượng tốt nhất có thể nằm trong nhóm này. Và vì vậy người ta đã cho giảm nhóm đối tượng đầu tiên bị loại bỏ từ 37% xuống 10%, và sau đó là giai đoạn thật sự đi tìm đối tượng lý tưởng. Mục đích của phương pháp này là giúp làm chậm lại tiến trình tìm đối tượng và tránh quyết định hấp tấp dễ bị vướng vào sai lầm. Đó là chuyện đi tìm đối tượng, còn chuyện có ăn đời ở kiếp với nhau hay không lại là chuyện khác. Để có thể giải đáp cho vấn đề ăn đời ở kiếp,người ta cũng lại mượn toán học để tìm câu trả lời. Gần 30 năm trước, một nhà toán học và một nhà tâm lý học đã hợp tác với nhau để nghiên cứu và tìm câu trả lời về một trong những điều bí ẩn lâu đời nhất trong cuộc sống: Điều gì đã khiến một số cuộc hôn nhân tìm được hạnh phúc và một số khác thì khổ đau?

HOUSTON

Nhà tâm lý học John Gottman có ý định chế tạo một phương pháp có thể giúp ông làm công việc cố vấn hữu hiệu hơn cho các cặp vợ chồng đang gặp rắc rối. Nhà toán học James Murray chuyên về tạo dựng mô hình cho các tiến trình sinh học. Có thể nói đây là một sự hợp tác nghiên cứu khoa học tuyệt vời. Hai nhà nghiên cứu quyết định tạo dựng một mô hình toán học để định lượng cách mà các cặp vợ chồng tương tác và ảnh hưởng lẫn nhau ra sao trong khi một cuộc tranh luận hay cãi vã đang xảy ra. Kết quả thu lượm từ mô hình trên giúp Tiến sĩ Gottman có thể hình dung ra được động lực bên trong của một cuộc hôn nhân và từ đó có thể đo lường được tác động của phương pháp trị liệu của ông. Lối tiếp cận của cuộc nghiên cứu trên cũng giúp chứng minh về độ chính xác rất đáng kể về việc tiên đoán các cặp vợ chồng nào có khả năng đi đến đổ vỡ. Các đối tượng trong cuộc nghiên cứu ban đầu bao gồm 130 cặp, là những người đã nộp đơn xin giấy phép kết hôn. Một số cặp là những đôi vợ chồng mới cưới, một số khác thì đang chuẩn bị, và mỗi cặp được thu hình ba buổi đối thoại, mỗi buổi dài 15 phút. Trong một buổi đối thoại, các cặp được chỉ dẫn nói chuyện về những sinh hoạt trong ngày hôm đó của họ. Trong một buổi khác, họ được dặn là nói về những chuyện mang tính tích cực. Và trong buổi thứ ba, họ được chỉ định nói về những chuyện bất đồng gây ra tranh cãi. Chủ đề không quan trọng - có thể là về tiền bạc, sắc dục, thực phẩm, người thân trong gia đình, v.v... miễn là chủ đề đó gây cho họ sự bất đồng. Tất cả mọi cử chỉ tương tác của các cặp vợ chồng được chấm điểm bởi hai quan sát viên độc lập, rồi sau đó từng mỗi cảm xúc trong cuộc đối thoại được phân loại. Tổng cộng lại, người ta ghi nhận được 16 loại cảm xúc khác nhau.

Theo tiến sĩ Gottman, một trong những cảm xúc gây tác hại nhiều nhất là thái độ khinh miệt, bị trừ 4 điểm. Ngược lại, tính hài hước khi được chia sẻ với nhau, là một trong những cách hay nhất để làm giảm bớt căng thẳng, được cộng 4 điểm. Số điểm chấm cho tất cả các cảm xúc khác nhau biểu lộ trong mỗi buổi đối thoại được cộng lại, và các nhà nghiên cứu phác hoạ số điểm lên trên một đồ thị. Một khi các cảm xúc đã được chấm điểm và phác họa lên đồ thị, các nhà nghiên cứu thấy rằng diễn tiến của các cảm xúc tích cực và tiêu cực trong các cuộc đối thoại cuối cùng đi tới điểm ổn định và sau đó không thay đổi bao nhiêu. Và họ kết luận, trạng thái ổn định đó cho thấy cách mà các cặp vợ chồng giải quyết xung khắc ra sao. Đối với các cặp vợ chồng có rủi ro ly dị thấp, tỉ lệ của các phản ứng tích cực/tiêu cực là vào khoảng 5 đối 1. Đối với các cặp có rủi ro ly dị cao, tỉ lệ trên là 1 đối 1, và dựa vào sự quan sát của họ, các nhà nghiên cứu có thể tiên đoán chuyện ly dị với độ chính xác lên đến 94%. Các nhà nghiên cứu theo dõi các cặp vợ chồng trong một thập niên, và trong khoảng thời gian đó, tất cả các cặp mà họ tiên đoán là sẽ ly dị thì hầu hết xảy ra trong vòng bốn năm sau khi lấy nhau. Một vài cặp khác mà họ tiên đoán là vẫn ở với nhau, mặc dù không hạnh phúc, cuối cùng cũng ly dị. Các nhà nghiên cứu cũng nhận thấy các cuộc hôn nhân có thể được chia thành năm loại: biết chấp nhận, thiếu kiên định, tránh xung khắc, hay gây gỗ và hay gây gỗ-thờ ơ(loại tiêu cực hơn hết). Trong đó chỉ có ba loại: biết chấp nhận, thiếu kiên định và tránh xung khắc được cho là ổn định; tuy nhiên loại hôn nhân hay gây gỗ, cho dù cả hai người có thật sự yêu thương nhau, thìcũng thường hay xảy ra những cuộc cãi vã bất tận.

Một điều đáng chú ý khác nữa mà các nhà nghiên cứu nghiệm thấy là nhiều năm sau khi cuộc nghiên cứu được thực hiện, phong cách đối thoại giữa các cặp vợ chồng với nhau nếu có thay đổi thì thay đổi rất ít khi đem so với những cuộn băng video thâu lúc ban đầu về những cuộc đối thoại căng thẳng giữa họ. Điều này cũng có nghĩa là bản tính khó thay đổi và khi người ta giận thì người ta mất khôn, không kiểm soát được lời ăn tiếng nói của mình. Cứ nói cho bằng thích, nói cho hả giận mà không cần biết lời ăn tiếng nói của mình có thể làm đau lòng người kia. Cuối cùng, nếu có thể rút ra được bài học nào từ cuộc nghiên cứu trên dành cho các cặp vợ chồng, thì cách tốt nhất để có được hạnh phúc là: Hãy nhìn thẳng vào mặt nhau khi nói chuyện. Và nhìn nhận vai trò của mình trong những cuộc tranh chấp, cãi vã. Biết nhìn nhận có nghĩa là biết việc sử sự của mình chắc gì đã hơn người kia, lý lẽ của mình đưa ra chắc gì đã đúng hơn của người kia. Biết nhìn nhận sẽ giúp con người ta dễ chấp nhận và nhường nhịn, và hoà bình sẽ được lập lại. Ông bà mình đã rất đúng khi dạy con cháu: Một sự nhịn là chín sự lành. HUY LÂM

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

CÂU CHUYỆN THỜI SỰ

HOUSTON

KHI ÔNG CHỦ LỠ TAY và . . . LỠ LỜI MAI LOAN

ối với giới hâm mộ thể thao nói chung, và đặc biệt là giới mê thích môn bóng rổ nói riêng, những diễn biến đáng sôi nổi và đáng chú ý nhất trong những tuần lễ vừa qua không có gì khác hơn là mùa chung kết (playoﬀs) của các đội banh chuyên nghiệp của Liên Đoàn Bóng Rổ Quốc Gia (NBA) để định đoạt ngôi vị vô địch toàn quốc cho mùa banh năm nay. Liên đoàn NBA bao gồm tổng cộng 30 đội banh, được chia thành hai Vùng miền Đông và Tây, mỗi Vùng lại chia thành 3 Toán (Bắc, Trung, Nam) gồm có 5 đội banh trong cùng toán. Cũng giống như các liên đoàn thể thao chuyên nghiệp khác, các đội banh này đã thi nhau tranh tài trong suốt 82 trận của mùa banh kéo dài từ tháng 11 đến tháng Tư, vừa giúp cống hiến một chương trình giải trí thể thao lý thú, nhưng đồng thời cũng góp phần tạo nên sự phát triển tích cực và quan trọng về mặt kinh tế cho cả nước.

Đến khi mùa banh thường trực kết thúc, 8 đội banh về đầu của mỗi Vùng được quyền tham dự trong giải vô địch toàn quốc, được gọi là mùa playoffs theo thủ tục loại trực tiếp với đội thắng tiến sâu vào vòng trong để đi đến trận chung kết sau cùng. Cũng khác với hai bộ môn thể thao nổi tiếng khác là football và soccer (túc cầu), những trận chung kết này không chỉ được giải quyết trong một trận duy nhất, mà có thể kéo dài đến 7 trận với đội nào thắng được 4 trận đương nhiên trở thành vô địch. VÒNG CHUNG KẾT GAY CẤN

Loạt chung kết sau cùng năm nay diễn ra giữa hai đội Golden State Warriors và Toronto Raptors. Đội Warriors từ trước tới nay không phải là một đội banh có truyền thống vô địch hoặc nổi tiếng lâu đời. Nhưng kể từ năm 2015, sự xuất hiện của anh Stephen Curry có biệt tài bắn banh từ xa để lấy 3 điểm một cách nhanh chóng, chính xác và thần sầu

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

đã khiến cho đối phương không thể nào đối phó hữu hiệu, giúp đem lại vinh quang cho đội Warriors để tiến vào trận chung kết trong 5 năm liên tiếp, với 3 lần đoạt cúp vô địch. Về phía đội Toronto Raptors, tuy thường xuyên đứng đầu trong Toán Atlantic và Vùng miền Đông từ nhiều năm qua, đội này lại luôn chuốc lấy thất bại khi tiến vào vùng playoﬀs, đặc biệt là luôn thảm bại trước đội banh có cầu thủ lợi hại và xuất sắc nhất là Lebron James. Nhưng năm nay, cầu thủ tài ba này đã về đầu quân cho đội Los Angeles Lakers nên Toronto coi như không còn gặp khắc tinh nữa. Tuy vậy, khi tiến vào vòng playoﬀs năm nay, nhiều người cũng không mấy tin tưởng vào triển vọng của đội Raptors, dù rằng họ đã mua được hảo thủ Kawhi Leonard về đầu quân. Ngay ở vòng thứ nhì, đội Raptors coi như cũng đã suýt thảm bại trước đối thủ Philadelphia và chỉ may mắn sống sót ở trận thứ 7 cuối cùng nhở ở một cú ném banh nghẹt thở của anh Leonard khi đồng hồ báo hiệu hết giờ vang lên đúng lúc quả banh lọt lưới khiến Toronto chiến thắng với tỉ số 92/90! Để rồi khi tiến vào vòng thứ 3 kế tiếp, đội Raptors cũng thua xiểng liểng trước đội Milwaukee Bucks trong hai trận đầu và phải chật vật để chiến thắng trong trận thứ ba với hai lần phải đấu thêm giờ phụ trội. Nhưng rồi trong 3 trận sau đó, đội Raptors đã qua mặt đội Bucks khá dễ dàng trước khi đối đầu với đội Warriors ở loạt chung kết quyết định sau cùng.

HOUSTON

Trong khi đó, đội Warriors, trong tư thế của đội đương giữ chức vô địch NBA liên tiếp trong 2 năm vừa qua, dường như tiếp tục củng cố ngôi vị hàng đầu của mình cho dù đã bất ngờ mất đi sự đóng góp quá hữu hiệu của hảo thủ Kevin Durant để gần như được đánh giá là có rất nhiều triển vọng để giành thêm lần nữa chiếc cúp vô địch và đánh bóng thêm cho cái gọi là “triều đại” huy hoàng của đội Golden State Warriors. Thật vậy, ở vòng thứ nhì, sau khi đã để thua đội Houston Rockets khiến tỉ số bị cân bằng 2-2 và mất anh Kevin Durant bị chấn thương nặng, nhiều người nghĩ rằng đội Warriors lần này sắp bị nguy to. Ấy vậy nhưng không ai ngờ rằng trong trận thứ 5 kế tiếp, anh Curry đã chơi quá xuất sắc để giành lấy chiến thắng, và các đồng đội của anh cũng chơi quá hay để giành luôn thắng lợi trong trận thứ 6 kế tiếp để tiến vào vòng trong, trước khi họ hạ dễ dàng đội Portland Trailblazers trong 4 trận liên tiếp. Vì thế nên trước khi tiến vào vòng chung kết sau cùng, hầu hết các chuyên gia cũng như làng cá cược ở Las Vegas đều cho rằng đội Warriors có quá nhiều triển vọng để chiến thắng và tiếp tục đoạt thêm chiếc cúp vô địch năm nay, cho dù là họ thiếu sự đóng góp của anh Durant. Nhưng không ai ngờ chuyện lạ lại bất ngờ xảy ra khi đội Toronto Raptors lại lập được thành tích bất ngờ với chiến thắng trong trận đầu, và sau đó tuy để thua trận thứ nhì nhưng cũng bất ngờ thắng trong 2 trận kế tiếp ngay tại sân nhà của đối phương để dẫn trước với tỉ số 3/1. Ngay khi kẻ viết bài này đang tóm lược, đội Raptors chỉ còn chờ trận chiến thắng trong trận thứ 5 vào đêm Thứ Hai đầu tuần để có thể khui sâm-banh ăn mừng cho chiến thắng to lớn và hi hữu này, trừ khi có phép lạ giúp cho đội Warriors có thể lật ngược được thế cờ vào phút chót.

Kyle Lowry ngã vào khán giả

MỘT CÚ XÔ ĐẨY BẤT NGỜ

Giữa lúc mọi người đang sôi nổi theo dõi trận đấu đầy hồi hộp và nghẹt thở giữa hai đội banh tài ba này, nhất là trong trận thứ ba khá quan trọng diễn ra tại sân nhà của Golden State, bỗng dưng một chuyện trẻ con đáng tiếc lại xảy ra khiến mọi người phải xúm nhau bàn tán và tranh luận, để rồi có thể dẫn đến những hậu quả tai hại cho người trong cuộc, chỉ vì sôi nổi và sân si trong lúc nhất thời, giờ đây có thể nuối tiếc hay ân hận theo kiểu “khôn ba năm, dại một giờ” không thể nào cứu vãn lại được nữa. Sự việc diễn ra khi anh Kyle Lowry của Toronto đang lao vào chỗ ngồi của khán giả để mong hất quả banh trở vào trong sân trước khi nó chạm đất bên ngoài, anh đã bị một người đàn ông ngồi ở hàng ghế đầu đưa tay ra để xô đẩy và còn kèm theo những lời thoá mạ thô tục “Go f--k yourself”. Từ ngữ này, đáng tiếc thay, lại gần như trở thành khá phổ thông trong xã hội và chính trường Hoa Kỳ, thậm chí cũng thường được nghe phóng ra từ cửa miệng của nhiều phụ nữ và những chính trị gia hoặc nhiều nhân vật uy tín và nổi tiếng. Nó không thể nào được dịch khác hơn bằng một tiếng chửi thề rất quen thuộc nhưng

không thể được viết ra trên mặt báo vì ám chỉ một hành động tự làm tình chính mình. Không những vậy, người khán giả này còn tiếp tục lập lại nhiều lần câu chửi thề Đ.M. này với anh Kyle Lowry. Cũng nên mở ngoặc ở đây để nói về các khán giả ngồi ở các hàng ghế đặc biệt này, thường gọi là courtside seats, thỉnh thoảng có thể trải qua những tình trạng va chạm bất ngờ như kể trên. Trong các sân vận động môn bóng rổ, các ghế ngồi đã được thiết lập vững vàng và cố định trên khán đài, cách xa diện tích của trận đấu một khoảng cách tương đối an toàn. Nói chung, chỉ có dàn huấn luyện viên và các cầu thủ phòng hờ của mỗi đội là được quyền đứng gần lằn ranh bên ngoài của sân banh. Hoặc có thể là một số nhiếp ảnh gia hoặc nhân viên thu hình làm phận sự chụp lại những pha gay cấn nên được quyền có mặt tại đó, và dĩ nhiên cũng chấp nhận rủi ro nếu chẳng may những quả banh hoặc cầu thủ có thể lọt ra ngoài và chạm vào họ. Tuy nhiên, đặc biệt là ở bộ môn bóng rồ, không biết bắt đầu từ lúc nào, người ta đã cho đặt một số các ghế ngồi được mang ra trước trận đấu để sắp đặt ngay sát phần sân chơi

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

CÂU CHUYỆN THỜI SỰ

HOUSTON

ủng hộ cuồng nhiệt cho cầu thủ “gà nhà” khiến nhiều khán giả nhiều khi cũng hăng máu để phun ra những lời lẽ chỉ trích hay la hét đối phương, chỉ vì mục đích muốn tạo áp lực tinh thần và giúp đem lại lợi thế cho đội nhà. Tuy nhiên, việc ông Stevens đã làm và chửi thề thô tục lần này quả tình đã vượt qua lằn ranh cho phép nên mới khiến ông phải nhận lãnh hậu quả thê thảm kiểu “lưu xú vạn niên” như vậy. MARK STEVENS LÀ AI?

của trận tranh tài. Những người được may mắn ngồi ở hàng ghế này đương nhiên được coi như là đang ngồi ở ghế “siêu thượng hạng”, không có bị khán giả nào khác che chắn trước mắt để có thể nhìn rõ các cầu thủ cũng như diễn tiến của trận tranh tài. Dĩ nhiên, cái giá phải trả cho những hạng vé này cũng không rẻ chút nào, và do đó chỉ có những kẻ “thừa tiền, lắm bạc” mới có khả năng mua vé loại này. Và nó cũng được coi như là những chỗ ngồi quen thuộc của những tài tử nổi tiếng, sẵn sàng bỏ tiền ra để thoả mãn thú vui của mình, điển hình là tài tử Jack Nicholson luôn luôn có mặt ở hàng ghế này trong các trận đấu ở sân nhà của đội Los Angeles Lakers. Trong các trận vòng chung kết lần này, đã có người chịu bỏ ra hơn 100 ngàn Mỹ-kim để mua hai vé loại “courtside seats” này cho một trận đấu. Điều này thật ra cũng không có gì khó hiểu khi mà giá vé thuộc loại rẻ nhất, ngồi tuốt ở trên cao gần nóc nhà của sân vận động, cũng được bán với giá chợ đen vào khoảng $2,000. Điều đáng nói trong vụ này là khi anh Lowry nhảy vào đám khán giả ngồi ở hàng ghế này, anh ta đã không chạm vào vị nam khán giả này. Do đó, không có lý do gì để biện minh

rằng có thể ông ta bực tức vì bị đụng chạm hay thương tích nhẹ v.v. để giải thích cho hành động trả đũa. Ngược lại, ông ta ngồi cách đó hai ghế, nhưng đã không ngần ngại thò cánh tay ra để xô anh Lowry, trước khi phun ra những lời chửi thề độc địa. Hành động này vi phạm vào điều lệ an ninh của Liên đoàn NBA ngăn cấm không cho khán giả được quyền tấn công hay hành hung các cầu thủ nên ông ta đã bị đuổi ra ngoài khỏi sân. Sau đó, người ta mới biết thêm danh tính của ông là Mark Stevens, một người cũng có cổ phần làm chủ của đội banh Warriors. Tuy nhiên, ban giám đốc của Golden State, cùng với dàn huấn luyện viên và các cầu thủ khác đã nhanh chóng lên tiếng kết án hành động này của ông Stevens và tỏ lời xin lỗi với anh Kyle Lowry. Chưa hết, qua ngày hôm sau, Liên đoàn NBA đã nhanh chóng đưa ra nhiều biện pháp trừng phạt ông Stevens nặng nề hơn: đó là bắt ông phải đóng phạt số tiền nửa triệu Mỹkim, đồng thời cũng ngăn cấm ông không được lui tới sinh hoạt cũng như không được quyền đi xem các trận đấu của đội banh trong vòng một năm trời. Khách quan mà nói, trong lãnh vực thể thao, không ai phủ nhận tinh thần

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Nhưng điều ngạc nhiên và đáng chú ý nhất trong vụ này là khi tìm hiểu thêm về vị khán giả hăng máu quá khích này, người ta mới biết thêm về con người của nhân vật này không đến nỗi quá tệ như mọi người có thể lầm tưởng và chê trách lúc ban đầu. Thật vậy, ông Mark Stevens, năm nay 59 tuổi, là một tỷ phú đầu tư kiểu “venture capitalist” và có cổ phần tại nhiều công ty điện toán và Internet hàng đầu như Google, PayPal và LinkedIn. Những người đầu tư này là giới tư bản có nhiều tiền (capitalist), sẵn sàng bỏ ra để đầu tư cho những công ty mới mở thuộc loại mạo hiểm (venture) nhưng có tiềm năng cao để thành công sau này. Do đó, họ sẽ dễ dàng thu lợi được rất nhiều nếu như sau đó không lâu các hãng mới thành lập này bỗng trở thành những công ty sáng giá và thành công vượt bực. Tạp chí Forbes ước lượng ông Stevens có gia sản lên đến 2.3 tỷ Mỹkim. Ông theo học tại Đại học USC trong thập niên 1980 về ngành kỹ sư. Sau này khi làm ăn thành công, ông đã quay trở lại trợ giúp rất tốt cho trường này. Ông và bà vợ Mary đã cống hiến cho trường đại học này hơn 100 triệu Mỹ-kim, được mời vào trong ban quản trị của Viện Đại học cũng như trong hội đồng cố vấn của Phân Khoa Kỹ Sư. Hiện nay còn nhiều toà nhà trong khuôn viên của Đại học USC được mang tên ông do bởi những món quà to lớn và đáng quý này: 22 triệu Mỹ-

HOUSTON

kim cho toà nhà USC Stevens Center for Innovation, 10 triệu Mỹ-kim cho Viện Stevens Academic Center và 50 triệu Mỹ-kim cho Viện Chụp hình Thần Kinh và Điện toán USC Mark and Mary Stevens Neuroimaging and Informatics Institute. Trong lúc theo học môn kỹ sư điện toán bậc Cao Học (Masters), ông Stevens bắt đầu đi làm cho công ty Hughes Aircraft để được giúp đỡ học phí. Nhưng chưa đầy một năm sau đó, ông rời bỏ công ty Hughes để qua làm việc cho hãng Intel từ năm 1982. Đến năm 1982, ông rời khỏi Intel để ghi danh theo học tại Đại học Harvard để lấy bằng MBA. Sau khi tốt nghiệp, ông trở về miền Tây Hoa Kỳ và gia nhập đội ngũ của công ty đầu tư Sequoia Capital đặt trụ sở tại thị xã Menlo Park. Đây là công ty chuyên đầu tư cho các hãng mới thành lập, và vẫn còn giữ cổ phần tại các hãng lớn như YouTube, Oracle, Instagram và Stripe. Ông leo dần lên các chức vụ quan trọng và trở thành một trong những chủ nhận của Sequoia bắt đầu từ năm 1993, và trong suốt 22 năm sau đó đã quyết định đầu tư lớn vào nhiều hãng sau này trở thành những tên tuổi rất lớn như Yahoo, Google và PayPal. Đến năm 2012, ông quyết định rời khỏi Sequoia để thành lập một

công ty đầu tư mới có tên là S-Cubed Capital. Đến năm 2013, khi một trong những chủ nhân đội Golden State Warriors là Vivek Ranadive phải bán đội banh này để có thể mua lại đội Sacramento Kings, ông Stevens đã mua lại khoảng 8% cổ phần của đội Warriors với người có cổ phần lớn nhất là Joe Lacob và sau đó là Peter Guber. Ông Stevens tiếp tục giữ vai trò chủ nhân một số cổ phần một cách thẩm lặng cho đến khi xảy ra chuyện đáng tiếc trong trận đấu thứ 3 vừa rồi giữa hai đội banh. Có nhiều sự kiện để giải thích vì sao chuyện đáng tiếc này lại trở thành một đề tài sôi nổi và được bàn tán sâu rộng. Tuy không nói ra, nhưng chuyện ông Stevens là người da trắng trong vai trò chủ nhân của đội banh trong khi anh Lowry lại là người da đen và cầu thủ cho đội banh, tuy rằng không thuộc đội Golden State Warriors, cũng là một yếu tố đáng kể khiến người ta dễ liên tưởng đến tinh thần quan liêu và kỳ thị sắc tộc khi người ta nghĩ đến quá trình và lịch sử của Hoa Kỳ với những thế hệ của các chủ nhân da trắng làm chủ các người nô lệ da đen. Chuyện này cũng khiến nhiều người nhớ lại một vụ đáng tiếc cũng gần tương tự xảy ra cách nay 5 năm cũng liên quan đến một ông chủ đội

Mark Stevens

Donald Sterling

bóng rổ nhà nghề khác cũng bị rắc rối và trừng phạt nặng nề vì những lời lẽ miệt thị nặng nề đối với giới da đen. Đó là ông Donald Sterling, một chủ nhân nổi tiếng hà tiện, keo kiệt và kỳ thị dân da đen trong lãnh vực cho thuê nhà trong vùng Los Angeles từ nhiều thập niên trước. Nhưng lần này, ông đã bị phát giác có những lời lẽ xúc phạm nặng nề khi nói chuyện với cô bồ nhí của ông là Vanessa Stiviano là ông không muốn cô ta chụp hình chung với những cầu thủ da đen nổi tiếng như Magic Johnson, Matt Kemp của đội Los Angeles Dodgers. Trong đoạn ghi âm này, người ta nghe được lời của ông Sterling nói rằng ông ta từ nay không muốn thấy cô bồ này mang theo những người da đen đến dự các trận đấu bóng rổ nữa, vì bọn chúng (dân da đen, gốc Mễ) đều hôi hám, không sạch sẽ, chỉ thích tụ tập và hút sách mỗi ngày. Khi sự việc được phanh phui, Liên đoàn NBA đã phạt ông Sterling số tiền 2 triệu Mỹ-kim, đồng thời cấm ông ta không được bén mãng đến gần đội banh này, cũng như không bao giờ có thể được tham dự vào bất cứ một trận banh nào của Liên đoàn NBA. Để kết luận, trước và sau ông Donald Sterling, và nay đến ông Mark Stevens, có lẽ nhiều người, nhất là các chính trị gia, đều phải lãnh nhận những hậu quả tai hại do cái vạ

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

CÂU CHUYỆN THỜI SỰ

miệng và những hành động lỡ tay hớ hênh này; nói theo ngôn ngữ bình dân, có lẽ chỉ vì cái mồm “ăn mắm ăn muối” và một hành động sai lầm kiểu “khôn ba năm, dại một giờ” mà giờ đây ông Stevens, cũng như ông Sterling trước đó, có lẽ phải đành ngậm đắng nuốt cay suốt đời. Tuy nhiên, chúng ta cũng không nên tỏ ra tội nghiệp cho những người này, chỉ vì một chút sơ hở hoặc sai lầm nhất thời mà phải lãnh chịu những hậu quả tai hại trong lâu dài. Theo nhiều nguồn tin cho biết, có thể ông Mark Stevens sẽ bị áp lực để phải bán lại cổ phần của ông trong đội Golden State Warriors, và coi như chấm dứt mọi liên hệ với đội banh chuyên nghiệp này cũng như đối với Liên đoàn NBA cho dù ông có ưa thích bộ môn thể thao này đến mức nào đi chăng nữa. Nhưng, trong một trớ trêu đáng nói khiến những người giầu có và quyền thế đôi khi cũng gặp may mắn kể cả

HOUSTON

trong lúc gặp chuyện xui xẻo, nếu như ông Stevens phải bán lại cổ phần này, ông sẽ không phải ra đi trong thua thiệt, nhưng lại có thể ẵm theo một số lợi nhuận đáng kể mà có lẽ không có sự đầu tư nào có thể đem lại kết quả tốt đẹp như thế. Thật vậy, vào năm 2013 khi ông bỏ tiền đầu tư vào đội Golden State Warriors, đội này chỉ là một đội banh tầm thường và thi đấu tại thành phố Oakland gồm đa số dân trung lưu và bình dân. Nhưng sau đó không lâu, nhờ sự đóng góp thành công bất ngờ của các hảo thủ như Stephen Curry, Klay Thompson với những lối chơi banh theo kiểu mới ném banh từ đằng xa để lấy 3 điểm dễ dàng, đội Warriors đã đạt được thành công to lớn. Nhờ thế, đội này bỗng dưng lại thu hút thêm một cầu thủ xuất sắc khác chịu về đầu quân là anh Kevin Durant khiến đội banh còn trở nên hùng mạnh hơn bao giờ hết, giúp đem lại những thành quả rực rỡ trong 5 năm qua.

Giờ đây, đội banh Warriors đã trở thành một đội nổi tiếng và có giá trị to lớn hơn gấp 4 lần giá tiền mà những người như ông Stevens đã đầu tư vào năm 2013. Qua năm sau, đội banh này sẽ rời khỏi sân Oracle để dời sang một sân vận động mới tại San Francisco, và chưa gì đội này đã bảo đảm được lợi tức khoảng 2 tỷ Mỹ-kim từ nhiều mục như quảng cáo, bán vé dài hạn suốt năm và nhiều đặc quyền khác do bởi sự nổi tiếng của nó. Vì thế nên nếu như ông Stevens có phải bán đi số cổ phần của mình, tạp chí Forbes ước tính ông ta sẽ kiếm lời được khoảng 180 triệu Mỹ-kim, một món tiền đáng kể để an ủi phần nào những mất mát về uy tín và danh tiếng thật ra cũng tương đối khá tốt đẹp trước đó mà ông đã tạo được. MAI LOAN

Houston, Texas, ngày 11/6/2019

TRONG LÀNG GIẢI TRÍ

Nhạc của BTS sẽ lên mặt trăng

Nhóm nhạc Đại Hàn BTS

Các ca khúc của nhó m nhạ c Đại Hà n BTS như Moonchild, Mikrokosmos và 134340 sẽ được Cơ quan Hàng không Vũ trụ Hoa Kỳ NASA chọn phát sóng vào chuyến hành trình trở lại mặt trăng vào năm

2024. NASA cho biết: 50 năm trước, con người đặt bước chân đầu tiên của lên mặt trăng và đã sẵn sàng cho hành trình trở lại. Một danh sách nhạc mang tên @ ThirdRockRadio đã được NASA nhờ

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

cộng đồng yêu nhạc chọn lựa đến hết ngày 28/6 và họ đặc biệt bất ngờ khi có vô vàn những lời yêu cầu từ người hâm mộ BTS với ba bài hát kể trên, trong đó Mikrokosmos là bài hát mới nhất của nhóm nằm trong album Map of soul: Persona. Trong một lần phỏng vấn, trưởng nhóm RM của BTS từng phát biểu rất biết ơn tới cộng đồng Army (tên gọi những người hâm mộ BTS) toàn cầu vì đã bầu chọn và đưa họ tới nhiều lễ trao giải trên thế giới, có mặt tại nhiều bảng xếp hạng lớn và đến nay là vinh dự được NASA lựa chọn phát nhạc của mình. Ngoài ra, những bài hát được NASA chọn sẽ được phát ở Third Rock Radio vào hai ngày 13 và 14/7. V.T (Theo CNN)

HOUSTON

Diễn viên người Mỹ bản địa đầu tiên được trao Oscar Wes Studi - tài tử gốc người Cherokee - được Viện Hàn lâm Điện ảnh Mỹ trao tượng vàng danh dự sau hơn 30 năm hoạt động. Ngày 4/6, ban tổ chức giải thưởng công bố bốn người nhận Oscar danh dự năm nay: Geena Davis, David Lynch, Wes Studi và Lina Wertmüller. Trong đó, truyền thông chú ý đến Wes Studi bởi là diễn viên Mỹ bản địa đầu tiên nhận giải. Quyết định này phản ánh nỗ lực đa dạng hóa chủng tộc khi trao giải của Viện Hàn lâm gần đây. Trước đó, tổ chức bị chỉ trích là ít vinh danh những người không phải da trắng. Studi sinh năm 1947 ở Oklahoma (Mỹ), mang dòng máu dân tộc Cherokee. Trước khi đóng phim, Studi hoạt động xã hội nhiều năm, ủng hộ quyền lợi người Mỹ bản địa. Tài tử ghi dấu trong các phim

Dances with Wolves (1990), The Last of the Mohicans (1992), Geronimo: An American Legend (1993) và The New World (2005). Trong siêu phẩm Avatar (2009), Studi đóng vai Eytukan - tộc trưởng người Na’vi bằng phương pháp motion-capture (dùng thiết bị ghi lại các chuyển động cơ thể, sau đó kết hợp với kỹ xảo để tạo nhân vật). Phim gần nhất của Studi là A Dog’s Way Home (2019). Những người nhận giải còn lại cũng đạt nhiều thành tích phim ảnh. Geena Davis đoạt Oscar nữ diễn viên chính với The Accidental Tourist (1988), sau đó được đề cử Oscar nữ phụ với Thelma & Louise (1991). David Lynch là một trong những đạo diễn kỳ cựu nhất thế giới, bậc thầy của dòng phim siêu thực. Những tác phẩm nổi tiếng của ông là The

Wes Studi

Elephant Man (1980), Blue Velvet (1986) và Mulholland Drive (2001). Còn Lina Wertmüller là phụ nữ đầu tiên nhận đề cử Oscar đạo diễn (với Seven Beauties - 1991). Các giải Oscar danh dự sẽ được trao trong sự kiện Governors Awards vào tháng 10 năm nay ở Los Angeles. Sau đó, những người nhận giải sẽ được nhắc lại lần nữa ở lễ trao giải Oscar năm 2020. M.T (Theo Deadline)

Chris Pratt cưới con gái Arnold Schwarzenegger

Chris Pratt (phải) và Katherine

Tài tử Chris Pratt và Katherine Schwarzenegger kết hôn ở Montecito (California, Mỹ) vào ngày 8/6, trong lễ cưới kín đáo với số ít khách mời gồm bạn bè và gia đình.. Tờ People cho biết: “Không gian tiệc rất đẹp, có nhiều hoa và cây xanh. Cách sắp đặt đám cưới

rất lãng mạn. Cả gia đình chụp ảnh chung, trong đó có Arnold Schwarzenegger và Maria Shriver (cha và mẹ cô dâu)”. Con trai sáu tuổi của Chris Pratt cũng đi cùng cha. Chris và Katherine hẹn hò từ tháng 6/2018, đính hôn tháng 1 năm nay. Họ lần đầu sánh đôi trên thảm đỏ ở buổi ra mắt phim «Avengers: Endgame» tại Mỹ hồi tháng 4. Katherine sinh năm 1989, là con gái của tài tử kiêm chính trị gia Arnold Schwarzenegger. Cô là tác giả, viết một số sách khuyên phụ nữ trẻ tự tin và giữ hình ảnh tích cực. Một tác phẩm gây chú ý của cô là I Just Graduated... Now What? - nêu bài

học từ chính những trải nghiệm của cô sau khi tốt nghiệp đại học. Chris Pratt sinh năm 1979, là diễn viên nổi tiếng khi tham gia Vũ trụ Điện ảnh Marvel và loạt phim Jurassic World. Tài tử từng có hôn nhân 9 năm với diễn viên Anna Faris. Họ ly thân vào năm 2017 và hoàn tất thủ tục ly dị năm 2018. Sau khi chia tay, họ được cho là vẫn giữ quan hệ tốt với nhau, và thỏa thuận sống cách nhau không quá 8km cho đến khi con trai lên lớp sáu. Quyền nuôi con thuộc về cả hai. T.V (Theo People)

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

VIẾT TỪ SÀI GÒN

HOUSTON

Rủ nhau làm YOUTUBE SGCN

ập nên một kênh youtube của mình trên mạng. Dễ thôi. Ai cũng có thể làm được điều đó. Nhưng vấn đề sau khi lập xong, kênh của mình phải có nhiều người vào xem và thu hút nhiều like, nhiều share.

Dạo qua một lượt mới thấy thượng vàng hạ cám các kênh về ẩm thực, ca hát, du lịch, giải trí, dạy học, trò chơi… tràn lan không thiếu thứ gì. Nhà nhà mở kênh, người người mở kênh. Vợ một kênh, chồng một kênh. Một người quản ba kênh. Em no là anh bắt chước. Con được tung hô, mở ngay cho mẹ một kênh. Thấy sếp kiếm khá, nhân viên ăn theo… Một Vlog của cô Việt kiều có con gái lai bé bỏng xinh xắn. Về VN được người anh chở xe hơi đi du lịch rong ruổi từ Nam ra Trung. Đi tới đâu, livestream tới đó. Tới một ngã ba, xe ngừng chờ vì có một fan hẹn đón về nhà chơi. Người anh ngạc nhiên: “Làm youtube mà cũng có fan hâm mộ à?”. Chẳng ngờ lát sau, một đoàn xe máy của fan rồng rắn dẫn cô Việt kiều về nhà đã bày sẵn bàn tiệc kèm nhiều quà cáp cho em bé. Lượng khách của cô Việt

kiều tăng xối xả. Vì cô vui vẻ, nói năng bỗ bã dễ gần lại thêm con gái đang tuổi búp bê. Hàng ngày cô đăng lên hình gia đình ăn uống, đi mua sắm, đi loanh quanh sân nhà, hình ảnh con gái lớn lên từng ngày. Thấy cô em kiếm được khá. Ông anh bèn theo gương. Lúc đầu ông anh nói: “Tôi có nhiều việc lắm, làm youtube chơi cho vui thôi”. Nhưng rồi bắt chước kênh của cô em và các đồng nghiệp khác, ngày nào anh cũng phải bày ra trò, nay ăn cua hoàng đế, mai hướng dẫn cách làm mắm ba khía, mốt đi phỏng vấn bà bán vé số nuôi con tàn tật, mốt nữa cảnh làm đám giỗ mời hai mươi bàn… Anh chàng này kết luận khi xòe xấp tiền mới lãnh từ ngân hàng: “Cám ơn em gái. Nhờ bắt chước em mà anh có lượng fan đông đảo. Giờ thì thu nhập chính của tôi là làm youtube. Tiện đây quảng cáo luôn kênh youtube của chú

tôi mở vườn bán cây giống ăn trái, vợ tôi mở kênh ăn quà vặt và kênh của anh họ dạy Anh văn”. Có vô số cách để lôi cuốn sự chú ý của dân mạng. Trước kia chỉ có một kiểu lẹ nhất là… cởi đồ nay thì thiên hình vạn trạng. Kể chuyện hài, nói tục, ăn uống ở nhà hàng sang, Tầm thường nên phải tìm lối đi riêng nổi trội. Vài tay anh chị từng đánh nhau, từng đi trại giáo dưỡng… đưa vào trang cá nhân những clip cởi trần khoe hình xăm, hình ảnh bạo lực, chửi bới thô tục tụ tập đàn em ăn chơi, hành xử kiểu giang hồ… chắc là lạ nên thiên hạ ùn ùn truy cập rất cao, hàng triệu view. Tên thanh niên 26 tuổi để tóc bờm ngựa, đáng điệu ngang tàng, rùng rùng kéo đàn em đi diễn trò ngoài phố, dàn hàng ngang chụp hình trên đường cao tốc… Thế mà fan hâm mộ xúm

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

vào xin chữ ký, chụp hình chung. Để chứng tỏ bị phạt vài triệu đồng chỉ là… hạt bụi, tên này liền phô trưởng cảnh đốt chiếc xe máy có khoe cà-vẹc xe chính chủ trị giá vài chục triệu đồng. Tiền nhiều đến nỗi không biết dùng vào việc gì thì chỉ có cách là nướng vào ma túy. Anh khác tung lên clip trên người đeo mấy chục ký vàng… giả, phải thuê bảo vệ đi theo. Mấy bà nội trợ, anh thanh niên… quay video làm youtube với lượt người xem chỉ đạt nút bạc là mừng húm tổ chức ăn mừng. Nhưng gã thanh niên này trong vòng bốn tháng đã đạt nút play bạc, 11 tháng sau đạt nút play vàng và khẳng định trong vòng một năm sẽ phát hành rộng rãi ra quốc tế để đạt “chỉ tiêu” là… nút kim cương với mười triệu người xem!!! Bao nhiêu lượt người xem, bao nhiêu học sinh ái mộ và bao nhiêu phần trăm thanh thiếu niên đã bắt chước thói xấc xược, coi trời bằng vung của gã. À, trong đám người xin chụp ảnh “hi” không chỉ là trẻ trâu mà còn cả thanh niên khá trọng tuổi. Một tên thanh niên đã bái phục tới mức xin đầu quân vì nghe tiếng đàn anh là người quân tử, bản lĩnh, chơi đẹp…

HOUSTON

Nói tới giang hồ người ta, thường người ta nghĩ tới hai hình ảnh đối lập: giang hồ là trượng nghĩa, cứu nhân độ thế, lấy của nhà giàu cho người nghèo; giang hồ là cướp bóc, giết người, cướp của tàn bạo… Giờ thêm giang hồ mạng, giang hồ miệng… Lên youtube chửi vung đời cho đã miệng. Đừng tưởng chỉ có đám trẻ thông thạo đại công nghệ 4.0 mới mở kênh yotube, mọi thứ dần thay đổi một cách hiện đại và số hóa. Trước đây, một phụ nữ khác, nếu ở ngoại quốc, còn chưa tới tuổi về hưu, nhưng ở VN, chắc dưới quê lập gia đình sớm con cháu đầy đàn, nông áng vất vả, nên tự xưng bà già 61 tuổi từng nổi lên rất nhanh dù những video của bà chỉ toàn chuyện đời sống bình thường. Dù sao bà này vẫn đang 187.000 sub, làm tận 24 video với tổng view 9,2 triệu sau 2 tháng. Mới đây xuất hiện phong trào nông dân làm youtube. Mặc dù có người chê là nhảm nhí, tào lao, vô bổ nhưng “cụ bà” 58 tuổi, cao mét mốt, nặng 38kg giản dị chân chất ở vùng quê đã quay “những gờ-níp về những món ăn siêu to, siêu khổng nồ” lại có duyên, đạt một triệu lượt theo dõi chỉ sau ba tuần làm dân mạng nức lòng. Thế là ăn theo một lô bà Mập, bà Vân, bà Tám… bắt chước theo làm những nia, những mâm, những chảo… siêu khủng!!! Thật ra con trai bà Vlog này là chủ nhân một kênh youtube triệu view cũng chuyên làm các chủ đề về cuộc sống thường ngày nên giàu kinh nghiệm thu hút

lượt xem nhanh mà chẳng cần tốn nhiều công sức lắm. Thật ra nhà nông làm youtube và livestream kiếm bộn tiền không phải là hiếm, TQ rất mạnh về mảng này phát triển mạnh mẽ trước Việt Nam từ lâu. Ấn độ cũng vậy. Clip của một ông già và một bà già Ấn nấu những món ăn ngon lành giữa thiên nhiên, nên nền đất, bãi cỏ, rơm rạ… rất được ưa thích. Các clip của Việt kiều như Cuộc sống Canada, Cuộc sống Mỹ ở Chicago, ViệtHàn Couple, Cuộc sống ở Nhật… miêu tả đời sống của người Việt ở hải ngoại cũng khiến nhiều người thích thú. Sở dĩ ai nấy đổ xô vào lập các kênh youtube vì có nhiều người thích show bản thân lên phương tiện truyền thông. Nay thì đã có youtube đáp ứng khát vọng đó, chưa kể còn thu được tiền từ quảng cáo, tiền từ google… Ở Đại Hàn, giới trẻ nước này đã không còn lao đầu vào các công ty lớn. Làm video trên YouTube trở thành nghề hot. Các khóa học về YouTube cũng được mở rộng tại quốc gia này. Vlogger YouTube là nghề hấp dẫn với các bạn trẻ tiểu học ở Đại Hàn, bên cạnh ngôi sao thể thao, giáo viên, bác sĩ và và đầu bếp. Cục Thuế Quảng Nam đã truy thuế một người dân ở xã Tiên Cảnh (huyện Tiên Phước, Quảng Nam) vì từ năm 2014 đến 2017, người này được Google chuyển cho hơn 727.000 USD (khoảng 17 tỷ đồng) mà không nộp thuế. Một người khác viết chương trình trò chơi

được tải nhiều trên mạng Facebook, Google, Yo u Tu b e . . . v à đ ã c h ạ y quảng cáo trên các chương trình này, được trả hơn 41 tỷ đồng trong hai năm 2016 và 2017 cũng không kê khai và nộp thuế. Tại vì Cục thuế cũng chưa biết đến lãnh vực mới mẻ này để tìm tới đánh thuế. Kênh Youtube của thanh niên chuyên về vlog ẩm thực, du lịch, thú cảnh, review sản phẩm... Mỗi tháng có khoảng 15 triệu view (lượt xem), thu nhập từ chia sẻ doanh thu quảng cáo của Youtube có thể lên tới 1,4 tỷ đồng (hơn 600 ngàn đô). Đối với người dùng Internet, việc tạo một kênh YouTube không quá khó, chỉ cần một tài khoản Google. Sau khi có kênh và tải video lên, người dùng có thể thu được tiền thông qua lượt xem. Lượt xem càng nhiều, số tiền kiếm được càng lớn. Có hai hình thức làm nội

dung trên YouTube: “xào nấu” lại các clip cũ, hoặc tự sáng tạo cái mới. Trong số này, sự sáng tạo được lựa chọn nhiều hơn bởi doanh thu mà nó mang lại cao hơn, cũng như không sợ vướng phải vấn đề về bản quyền. Nhờ tính năng kiếm tiền qua lượt xem, Youtube thu hút lượng lớn đội ngũ chuyên sản xuất clip với nội dung đa dạng. Vì thế các youtuber lăn xả khắp nơi để làm clip hấp dẫn cho kênh của mình. Để tăng lượt theo dõi (subscribe) các chủ kênh mới thường phải đăng những video gây sốc để tạo tiếng vang. Một trong những cách làm mà nhiều bạn trẻ hướng tới đó là làm video về các thử thách mạo hiểm. Mới đây, nhân việc một youtuber nước ngoài thiệt mạng vì thử thách bịt mắt lái xe, vì thế Youtube đã đưa ra lệnh cấm đăng tải các video thử thách mạo hiểm, có tính chất gây hại cho cộng đồng.

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

VIẾT TỪ SÀI GÒN

Dù sao việc kiếm tiền bằng làm video ở Việt Nam ngày càng khó khăn bởi sự cạnh tranh ngầm giữa các chủ kênh. Hôm nay có một chủ kênh quay cảnh tòa nhà Landmark 81 thế là một loạt chủ kênh khác ăn theo ý tưởng. Mai có chủ kênh quay tiệm bán hột vịt lộn bên quận Hai đông khách, chỉ 9 năm mua 9 căn biệt thự thế là ào ạt quảng cáo không công cho chủ tiệm mua thêm vài căn biệt thự nữa. Ngoài ra, vì không phải ai cũng dễ dàng làm những clip độc đáo, sốc dễ gây chú ý.nên quay sang các clip phản cảm vậy. Thỉnh thoảng VN lại xuất hiện các clip giết hại động vật, trong đó các các loại động vật quý hiếm, tung lên mạng để câu view.

HOUSTON

Còn không thì nhảy bổ vào bất kỳ mọi hoạt động của xã hội. Một dạo các youtuber phát sốt vì “mâm cua dì Ba”. Một phụ nữ được gọi là dì Ba bán một mâm cua vỉa hè ở quận Năm bao lâu nay chẳng ai để ý, bỗng nhiên một ngày có người đưa dì lên mạng và từ đó dì Ba hot đến mức không thể hot hơn. Ngày nào dọn hàng ra cũng có một lực lượng hùng hậu youtuber chĩa điện thoại vào tận mặt để quay cảnh bán hàng từng giây từng phút mang về giật tít đại khái: Hôm nay dì Ba vẫn bán cua, mâm cua dì Ba có gì lạ, dì Ba làm sạch cua ra sao, hôm nay là sinh nhật của dì Ba… Nhờ sự thổi phồng tích cực của các youtuber mà mâm cua hấp vỉa hè này

có thời gian bán đắt hàng một cách khủng khiếp. Youtube giờ đây không còn dừng lại ở chức năng giải trí, học tập hay truyền thông. Khoảng 10 năm trở lại đây, nó đã trở thành công cụ kiếm tiền của một bộ phận giới trẻ nắm bắt kịp xu hướng phát triển của công nghệ số. Người ta rỉ tai nhau về cách kiếm tiền trên mạng như vậy nên vì đói tin cho kênh youtube của mình mà bất cứ hoạt động nào của thành phố cũng thu hút thành phần youtuber bu vào đông đúc. Vừa qua đám tang của một diễn viên hài qua đời khi đang lưu diễn ở Mỹ. Do đám tang nghệ sĩ nên có nhiều diễn viên đến chia buồn và giới youtuber chen chúc xúm đông xúm đỏ lại vui vẻ quay phim rộn rịp

như cái chợ bất kể không khí đau buồn của một buổi tang lễ. Mới đây ở Bình Dương nổi bật lên một vụ án mạng hai khối bê tông chứa thi thể. Dĩ nhiên không thể thiếu mặt các youtuber. Rất lạ là trong đó xuất hiện một ca sĩ “tương đối” nổi tiếng. Như một youtuber thực thụ, ca sĩ này cũng xông xáo quay phim, chụp hình, phỏng vấn khiến cho lại xuất hiện một bài phỏng vấn lại youtuber nổi tiếng này. Cảnh mọi người gì trẻ lớn bé ai nấy lao vào làm youtube như thiêu thân. Khó thấy sân chơi nào hấp dẫn hơn thay thế nổi sân chơi này. SGCN

THƠ

Say Xuân Nàng Xuân lạnh trở về không báo trước, Cây rùng mình cho chồi nụ xôn xao, Cỏ xanh biếc nối trời xanh, xanh biếc, Đất vỡ toang cho mầm sống vươn cao. Bốn hướng Xuân, mười phương Xuân, tở mở, Lá chen lá, hoa chen hoa, khai hội, Trẻ nô đùa, vang tiếng cười ngọc vỡ, Rét mướt qua rồi, nắng ấm rộn Xuân mơ.

Gái Xuân thì, đôi má đỏ hây hây, Mắt mơ màng, cánh én lượn chân mây, Hồn phiêu phiêu, nhạc tình dâng sóng gợn, Em tôi cười, môi hồng ngây ngất ngây. Tôi say rồi, say đất trời diệu vợi, Say men Xuân như tuổi ngọc say tình, Xin cho tôi giọt nắng mới lung linh, Để trong tôi hoài mùa Xuân không tuổi.

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

TRẦN HỮU THUẦN Grand Rapids, Michigan 29/4/2019

TRUYỆN DÀI

HOUSTON

Thân phận dư thừa Nhật Tiến dịch theo

THE UNWANTED của Kiên Nguyễn

 Tiếp theo kỳ trước Tuy nhiên mẹ tôi cũng thấy ở hắn có hai điều thay đổi lớn. Trước hết là nụ cười ngông nghênh bất tận hiện lên trên khuôn mặt. Sau nữa là cái áo thun rách bươm hồi trước nay đã được thay bằng chiếc áo đồng phục mầu đen láng coóng. Khi mẹ tôi bước vào, hắn ta nói: - Lâu ngày không gặp hả, bà Khuôn? Cây cối của bà dạo này ra sao rồi? Hoa hoét vẫn nở đấy chứ? - Ô! Ông Trần... Mẹ tôi lắp bắp tìm chữ: - Tôi không... tôi không được báo trước... Ông không thể tưởng tượng được tôi đã ngỡ ngàng như thế nào khi gặp ông ở đây. Tôi xin lỗi... Hắn ta xua tay: - Khỏi cần xin lỗi về sự khiếm khuyết của bà, thưa bà. Được ngồi đây để thấy cái bản mặt của bà cũng đủ thoả mãn cho tôi rồi. Sao? Vườn của bà ra sao? Cây cảnh ra sao? Hắn lại nhắc thêm một lần nữa cái câu đã hỏi rồi, đồng thời quan sát gương

mặt mẹ tôi với một sự chăm chú đầy lộ liễu. Bà đáp: - Tôi chẳng còn cây cối nào nữa hết. Số thì bị lấy trộm. Số thì bị bứng lên, nhưng thế cũng hay, tôi chẳng còn cần đến chúng nữa. Duy có một điều là tôi xin ông đừng có gọi tôi là bà này bà nọ nữa. Bây giờ tôi chỉ là một phụ nữ bình thường trong khi ông đã trở thành người có chức có quyền trong thành phố. Nếu ông cứ tiếp tục đùa giỡn tôi như thế, ông chỉ làm khó cho tôi thêm mà thôi. - Thật ra quả là tôi có nhã ý với bà. Tôi đâu có ở đây để giễu cợt với bà. Mà bà có biết vì sao tôi cứ hỏi mãi về chuyện vườn tược không? - Tôi thực sự không rõ, thưa ông Trần. Nhưng khu vườn quả là đẹp đẽ, tôi phải lấy làm biết ơn ông về công lao nặng nhọc cũng như tay nghề của ông đã chăm sóc nó. Nó quả là một tác phẩm nghệ thuật mà nhiều người dã được chiêm ngưỡng. - Ha! thế mà tôi lại chẳng sung sướng gì! Tôi làm nô

lệ cho gia đình nhà bà và cái đám tư bản kênh kiệu biết bao nhiêu năm nay. Tôi mặc xác nó có đẹp hay xấu. Tôi chỉ ghi nhớ cái nơi đáng nguyền rủa ấy là nó đã bắt tôi phải đổ mồ hôi, sôi máu mắt vì những kẻ hợm hĩnh, khoe của như chị. Này! Tôi nói cho nhà chị hay, sở dĩ tôi nhắc đến cái vườn là vì tôi muốn cho chị biết rằng chính tôi là kẻ đã đạp đổ từng gốc cây trong khu vườn của chị đấy. Giọng của hắn ta cứ theo đà cơn giận dữ mà to lên mãi: - Chị có biết rằng tôi thù chị với thứ công việc ấy như thế nào không? Tôi kinh tởm những cuộc hội họp, đàn đúm ở nhà chị, cái lối sống đồi trụy cũng như cái thói hợm hĩnh của chị ngày này qua ngày khác chỉ biết uốn éo trước gương và tô vẽ móng tay. Hắn ta khạc nhổ xuống sàn: - Tôi tiếc là khi tôi hủy hoại nhà chị, chị đã không có ở đấy để chứng kiến. Thật là khoái gì đâu, đã quá! Còn bây giờ, chị cần cái gì đây?

Mẹ tôi đắm mình trong ghế, cố gắng trấn tĩnh. Nhưng dù đã cố gắng hết sức mà giọng vẫn còn run run: - Tôi thật không ngờ đã vô tình xúc phạm ông tới mức độ ấy. Tôi thực tình đã nghĩ ông thích công việc đó. Chẳng bao giờ tôi có ý đối xử bất công với ai. Vậy tôi thành thực xin lỗi... - Câm mồm. Hãy dành nước mắt cá sấu cho kẻ khác. Nói đi, chị đến đây làm gì? - Tôi tới đây xin đăng ký cho gia đình tôi vào phường khóm. Hắn ta đứng ngay dậy, nhặt lấy cuốn sổ và cây bút ở mặt bàn và liệng chúng vào đùi mẹ tôi: - Tốt thôi! Hãy mang cuốn vở này vào lớp học kế bên mà ngồi suy nghĩ kỹ càng trước khi viết ra bất cứ điều gì. Một khi đã khai báo thì phải có thái độ thành khẩn. Vậy hãy thành khẩn kê khai lý lịch của mình, dài chừng nào tốt chừng đó, phải đầy đủ chi tiết không sót một điều nào trong cuộc sống của chị. Tôi muốn mọi điều mà tôi đã chứng kiến trong bao nhiêu năm ở trong căn nhà đó phải được viết ra bằng chính những ngón tay loè loẹt của chị. Rõ chưa? - Thưa, rõ. Thế là mẹ tôi đã phải dành ra hơn hai tiếng đồng hồ để ghi lại lý lịch của bà trong mười trang giấy kín. Khi bà đã hài lòng về nội dung, bà đã đứng dậy, đi trở lại văn phòng tên Trần.

 Xem tiếp kỳ sau

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

TỬ VI TUẦN

HOUSTON

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Theo lịch thư của Tống Thiều Quang thì trong tuần ba tháng 5 âm lịch khởi từ 13/05 âm lịch (15/06 dương lịch), các ngày âm lịch sau đây được kể là các ngày tốt nên làm các việc quan trọng: 13, 16. Còn các ngày âm lịch sau đây bất lợi cho mưu sự nên thận trọng: 15, 18.

Tuổi Tý: Vận trình của người tuổi Tý trong tuần thứ ba tháng 5 năm Kỷ Hợi diễn ra như sau: Tài chính kém hanh thông nhưng sự nghiệp có phần giảm áp lực. Đối với nam giới: Tiền bạc chi thu thiếu cân bằng nên lúng túng, còn sự nghiệp thì có thay đổi hoặc chưa tiến triển như ý. Có tin vui trong gia đình, được thông cảm và chia sẻ ưu tư nhưng coi chừng sức khỏe vì bài tiết có chút rắc rối. Đối với nữ giới: Sự nghiệp nhiều áp lực vì chuyển biến ngoài dự liệu và do cạnh tranh, ít việc dư thời gian. Có tin vui về giấy tờ hay thân thích. Trong tuần có cơ hội gặp gỡ bè bạn và mở rộng giao tế. Tài chính gây chút bất ổn định cho tâm tư nhưng thử thách chỉ là đoản kỳ không nên quá lo nghĩ. Đối với các vị cao niên: Có cơ hội hoạt động cộng đồng hay đi du lịch, du ngoạn. Nhận quà cáp hay thăm viếng thân tình, an ủi hoàn cảnh vật chất chưa như ý.

Tuổi Dần: Vận trình của người tuổi Dần trong tuần thứ ba tháng 5 năm Kỷ Hợi diễn ra như sau: xáo trộn về việc làm nhưng tài chính giảm khó khăn. Sớm theo dõi những chứng trạng bất thường trên cơ thể nếu có để điều trị. Đối với nam giới: Di chuyển nhiều, sinh hoạt năng động khiến bận rộn nhưng nên thận trọng bảo vệ an khang. Chưa nên mua sắm quá mức hay đầu tư khoản lớn. Cần có kế hoạch tiết kiệm phòng lúc thiếu hụt. Việc làm có áp lực nên gây lo ngại nhưng “mối bận tâm” hy vọng không kéo dài. Đối với nữ giới: Phòng đau nhức. Sự nghiệp không phát triển như ý và có thử thách gây lao tâm, lao lực. Chưa có quý nhân giúp đỡ nên cần kiên nhẫn chờ đợi. Tài chính tạm bình ổn, vẫn lấy tiết kiệm làm đầu. Tình cảm vui tươi, gặp bạn cũ hay nhận được tin mừng từ thân thích hay bè bạn ở xa. Đối với các vị cao niên: Cần điều độ trong ẩm thực để duy trì sinh hoạt thoải mái. Cẩn thận khi di chuyển và phòng té ngã.

Tuổi Sửu: Vận trình của người tuổi Sửu trong tuần thứ ba tháng 5 năm Kỷ Hợi diễn ra như sau: Sự nghiệp bình thường dần, còn tài chính chưa ổn định, gia đình có tin vui và thăm viếng bận rộn. Đối với nam giới: Việc làm có thử thách và có thể đổi sang một việc mới hay ít việc, hoặc cần thêm thời gian để chu toàn. Tiền bạc bình thường nhưng nguồn phụ chưa có nên đừng đỏ đen hay đầu tư nhiều may rủi. Một thương lượng tài chính chưa có kết quả như mong đợi. Đối với nữ giới: Có thay đổi trong công việc và gặp nhiều thử thách. Tài chính chỉ tạm ổn định nên cần tiết kiệm vì áp lực còn kéo dài. Tình cảm hài hòa trong gia đình và giao tế bên ngoài nhưng vẫn cần thận trọng ngôn ngữ để đừng gây hiểu lầm, di chuyển nên thận trọng. Đối với các vị cao niên: Phòng đau nhức. Dự tính muốn thực hiện chưa thành. Có dịp du ngoạn, du lịch hay thăm viếng hoặc tiệc tùng.

Tuổi Mão: Vận trình của người tuổi Mão trong tuần thứ ba tháng 5 năm Kỷ Hợi diễn ra như sau: Sự nghiệp ổn định, tài chính bình thường. Tình cảm có xáo trộn do giao tế gặp rắc rối. Đối với nam giới: Việc làm tuy diễn tiến bình thường, có thành quả và tăng nguồn tự tin nhưng có thử thách thay đổi trong tương lai. Có nhiều sáng kiến nhưng chưa thi hành được, nên kiên nhẫn chờ cơ hội. Tiền bạc tạm ổn định. Sinh hoạt nên thận trọng và gắng duy trì quan hệ tốt đẹp với thân thích hay đồng nghiệp. Đối với nữ giới: Giao tế bên ngoài chưa được cải thiện, gia đình có mâu thuẫn cần hóa giải. Việc làm có biến chuyển tuy vẫn lạc quan nhưng dự liệu sẽ có khó khăn. Phòng hỏa hoạn hay rủi ro khi làm việc. Đối với các vị cao niên: Thân tâm thư giãn và lạc quan, có dịp chung vui và tiệc tùng. Giải quyết được một vướng mắc cho một kế hoạch chung.

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Tuổi Thìn: Vận trình của người tuổi Thìn trong tuần thứ ba tháng 5 năm Kỷ Hợi diễn ra như sau: Tài chính kém khả quan và sự nghiệp còn có áp lực khiến thân

Tuổi Ngọ: Vận trình của người tuổi người tuổi Ngọ trong tuần thứ ba tháng 5 năm Kỷ Hợi diễn ra như sau: Sự nghiệp có biến chuyển tích cực. Tài chính có dấu hiệu ổn định hơn. Đối với nam giới: Di chuyển nên thận trọng và đừng làm việc quá sức hay việc nguy hiểm. Óc sáng tạo được tán thưởng và giúp việc làm dễ dàng. Tài chính bớt hao thoát dần nhờ chi tiêu có kế hoạch. Đề phòng rắc rối về tình cảm nhất là gây ngộ nhận cho người quan tâm tới mình. Phòng ho suyễn. Đối với nữ giới: Phòng rủi ro khi làm việc hay khi di chuyển nhất là lúc ra ngoài, khi giải trí, lúc bơi lội hay leo trèo. Một tuần nhiều nguồn vui với đối tượng, gia đình hay bè bạn. Di chuyển nhiều. Tài chính tuy ổn định nhưng có hao thoát bất ngờ vì chi tiêu ngoài dự liệu và mua sắm quá mức. Giảm đau nhức. Đối với các vị cao niên: Đừng quên: Sức khỏe là vàng. Giao tế bên ngoài được cải thiện, liên hệ với người thân êm ấm.

Tuổi Tỵ: Vận trình của người tuổi Tỵ trong tuần thứ ba tháng 5 năm Kỷ Hợi diễn ra như sau: Sự nghiệp và tiền bạc giảm nhiều áp lực nhưng coi chừng an khang cần duy trì thận trọng. Đối với nam giới: Sự nghiệp dao động, ít việc, thu nhập giảm, cần kiên nhẫn ứng phó. Không có nguồn phụ thu và tài chính có dấu hiệu hao thoát nhưng không gây khó khăn, chỉ cần chừng mực tiêu xài. Coi chừng dây dưa tranh chấp hay cãi cọ. Nên tìm cách hòa giải hơn là tranh thắng. Đối với nữ giới: Phải chi nhiều cho bảo trì máy móc hay sửa sang nhà cửa. Đề phòng chuyện rắc rối do ngôn ngữ hay xúc động quá mức gây ra. Di chuyển nhiều nhưng phải thận trọng tránh rủi ro. Cũng cần phòng cảm cúm hay ho suyễn. Đối với các vị cao niên: Giao tế có vấn đề, cần mềm mỏng và rộng lượng. Điều độ ẩm thực, chừng mực sinh hoạt và phòng đau nhức.

Tuổi Mùi: Vận trình của người tuổi Mùi trong tuần thứ ba tháng 5 năm Kỷ Hợi diễn ra như sau: Tài chính và sự nghiệp thăng tiến tạo sinh hoạt thảnh thơi. Đối với nam giới: Giảm áp lực về sự nghiệp, có cơ hội sáng kiến hay kế hoạch phát huy giúp thành quả tăng. Tài chính vì thế cũng ổn định dần. Vẫn cần có kế hoạch tiết kiệm từ giờ để chờ cơ hội tốt hơn khuếch trương sự nghiệp và đầu tư sinh lời. Được người quan tâm nhưng khó tránh rắc rối về tình cảm như gây mâu thuẫn và tranh cãi. Đối với nữ giới: Có thử thách về công việc nhưng có cơ may hay quý nhân giúp đỡ. Tài chính giảm hao thoát, nguồn chính vẫn vững vàng. Có tin vui trong gia đình nhưng chưa hòa giải được với bạn bè, đồng nghiệp hiểu lầm bạn. Cần quyết định cải thiện giao tế vì có cơ hội hội họp, chung vui. Đối với các vị cao niên: Được tài trợ nhận quà cáp hay giúp đỡ trong sinh hoạt. Gia đình có thể thêm người hay có tin vui từ thân thích, bạn bè ở xa.

tâm khó an vui. Đối với nam giới: Chưa có tin phấn khởi về tài chính, như được tăng lương hay nhận phần thưởng hoặc đầu tư có lời hay được trả nợ. Có mâu thuẫn với người xung quanh kể cả với đối tượng nhưng có cơ hội hòa giải. Việc làm có thử thách vì thay đổi hay có thể thay đổi tạo nguy cơ thêm lao tâm, lao lực. Đối với nữ giới: Tránh khẩu thiệt thị phi và nên nhường nhịn vì việc chung, đừng nên quên “hòa khí sinh tài.” Được người quan tâm và khuyến khích. Tuy có nguồn an ủi bổ ích nhưng cần thận trọng trong vấn đề tình cảm vì dễ thêm rắc rối trong môt một tuần bận rộn. Đối với các vị cao niên: Một câu nhịn là chín câu lành. Bận rộn thăm viếng hoặc giao tế xã hội như tiệc tùng, hội họp.

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

TỬ VI TUẦN

HOUSTON

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Tuổi Thân: Vận trình của người tuổi Thân trong tuần thứ ba tháng 5 năm Kỷ Hợi diễn ra như sau: Hao thoát tài chính, sự nghiệp có chuyển biến gây mối lo âu và mệt

Tuổi Tuất: Vận trình của người tuổi Tuất trong tuần thứ ba tháng 5 năm Kỷ Hợi diễn ra như sau: Tài chính suy thoái và việc làm khó phát triển như dự tính. Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Đối với nam giới: Tài chính có dấu hiệu hao thoát vì chi nhiều, thu giảm hẳn, nợ khó đòi, mức cạnh tranh căng thêm. Công việc tuy tiến triển nhưng chậm và dự án lớn không thực hiện được như ý một phần vì nhân sự, một phần vì hoàn cảnh bên ngoài. Chưa có tin vui mong đợi về một thương lượng tài chính hay về người thân hoặc bạn bè. Đối với nữ giới: Có khoản chi tiêu ngoài kế hoạch như sửa chữa máy móc hay tân trang nhà cửa trong khi người nợ khó đòi, mình nợ đáo hạn. Đau nhức xương khớp hay nhức răng. Cần thư giãn thân tâm và khống chế cảm xúc như buồn, giận để sống lạc quan trong mùa nắng ấm và nhiều cuộc vui chờ đón. Đối với các vị cao niên: Bận rộn giao tế, tiệc tùng và hội họp nhưng khó tránh tài chính gây áp lực. Phòng ho suyễn.

Tuổi Dậu: Vận trình của người tuổi Dậu trong tuần thứ ba tháng 5 năm Kỷ Hợi diễn ra như sau: Sự nghiệp bình thường và tài chính tiến dần tới cân bằng chi thu. Đối với nam giới: Bài tiết hay tiêu hóa có vấn đề cần sớm theo dõi. Tránh tranh cãi và tranh tụng. Các dự án và công việc đều có chiều hướng tiến triển nhưng cuối tuần chậm hơn đầu tuần. Tiền bạc bình thường tuy hao thoát nhiều hơn thu vào nhưng nguồn chính vẫn vững. Tình cảm tuy màu hồng nhưng lại lắm rắc rối gây phiền lụy. Đối với nữ giới: Áp lực công việc gia tăng vì khó khăn nơi công ty hay từ bên ngoài ảnh hưởng tới mình nhưng thành quả vững, thu nhập vững. Được người quan tâm nhưng cũng gây lắm hiểu lầm và ngộ nhận, khiến tình cảm nhiều sóng gió. Tài chính chưa vượng như ý vì chi nhiều hơn thu nên sớm tiết kiệm để dành tài lực cho đầu tư. Phòng đau nhức kể cả nhức răng lợi hay nhức đầu. Đối với các vị cao niên: Hoạt động cộng đồng được nhiều người tán trợ và tạo nguồn vui tinh thần. Phòng mệt mỏi và kém ăn.

Tuổi Hợi: Vận trình của người tuổi Hợi trong tuần thứ ba tháng 5 năm Kỷ Hợi diễn ra như sau: Sự nghiệp kém thuận lợi nhưng tài chính không gây áp lực. Đối với nam giới: Tài chính giảm áp lực, có món tiền bất ngờ hay có cơ may kiếm tiền ở mức độ vừa phải. Có người khác phái ái mộ và giúp đỡ trước khó khăn về việc làm. Tình cảm nhiều mâu thuẫn và phải quyết định một việc hệ trọng. Đừng ân hận về một việc đã làm vì hoàn cảnh gây ra. Đừng quên cải thiện là được. Đối với nữ giới: Sự nghiệp có hướng mới nhưng có áp lực và thêm lao tâm, lao lực. Tài chính chỉ tạm ổn, cần có kế hoạch tiết kiệm hơn nữa để chờ cơ hội đầu tư. Hưởng nguồn vui trong gia đình và trong giao tế. Chưa có quý nhân phù trợ và điều kiện chín muồi nên chưa thể thực hiện dự án tâm đắc. Đối với các vị cao niên: Nên tránh lo nghĩ về những việc ngoài tầm tay mà nên “quẳng gánh lo đi mà vui sống.”

mỏi. Đối với nam giới: Phòng rắc rối với pháp luật và tranh cãi với bạn bè. Tài chính hao thoát ngoài dự liệu nên khoan đầu tư khoản lớn. Di chuyển nhiều như du lịch hay vì tiếp thị, tiêu pha tốn kém. Sự nghiệp có chuyển biến nhưng chậm, phải cố gắng thích nghi nhưng chớ nản lòng. Đối với nữ giới: Tài chính hao thoát do việc mua sắm hay sửa chữa hay cho sức khỏe bản thân và thân thích. Có tin buồn từ bè bạn hay thân thích. Việc làm chưa ổn định vì ít việc hay tăng gia bận rộn mà thu hoạch giảm. Có cơ hội đi xa như du lịch hay thăm viếng và nên tận dụng việc nghỉ ngơi và thư giãn. Đối với các vị cao niên: Có dịp chơi xa hay thăm viếng và cơ hội hòa hợp với sinh hoạt cộng đồng. Nên điều hòa ăn uống và chú ý bảo trì sức khỏe.

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

BƯỚC LÃNG DU

HOUSTON

Thiên Nhiên Lạ Kì ở Rotorua MINH HƯƠNG/DNCT

ừ Auckland – thành phố lớn nhất của New Zealand, chúng tôi thuê xe tự lái để đến với thành phố du lịch Rotorua.

Xe băng qua những đồng cỏ xanh mơn mởn, những ngôi làng đẹp như tranh. Quãng đường 300km dường như thật ngắn vì phong cảnh hai bên đường làm ai nấy mải mê nhìn quên cả thời gian. Vừa đến ngoại vi thành phố, một mùi hăng hắc đã xông vào mũi, càng đi sâu vào trung tâm, mùi càng nồng hơn. Sở dĩ Rotorua có

Kiến trúc trên đường phố Rotorua

mùi rất lạ đó là vì nó nằm trong khu vực vốn có hoạt động địa chất, tàn dư của núi lửa cũ, các hồ nước nóng, lạnh xen kẽ, bể bùn sôi với nhiệt độ lên tới 95 độ C. Sức nóng này đẩy những mạch nước ngầm trào lên mặt đất, mang theo một thứ khoáng chất gọi là lưu huỳnh. Trên đường đi vào thành phố, hai bên đường thỉnh thoảng lại xuất hiện những hồ bùn nóng hoặc những dòng nước nóng từ lòng đất phun lên. Đến quảng trường trung tâm, chúng tôi khá ngạc nhiên thấy người dân địa phương thoải mái vui

chơi giải trí bên cạnh những hồ bùn nóng sực mùi trứng ung. Hơi nước mang chất lưu huỳnh làm mờ cả không khí nhưng lại rất tốt cho sức khỏe. “Đặc sản” nổi tiếng nhất ở Rotorua chính là những trung tâm trị liệu bằng bùn nóng, nhiều spa, bể tắm với nguồn nước nóng có lưu huỳnh. Thổ dân Maori ở “thành phố của những dải mây trắng” Đến hai điểm du lịch nổi tiếng của Rotorua là Wai-OTapu, Whakarewarewa, ai nấy không khỏi bất ngờ và thích thú khi được tận mắt

chứng kiến những cột hơi nước phun cao tới 10m tựa như một dải mây trắng bay từ dưới lòng đất với những màu sắc kỳ diệu như bảy sắc cầu vồng rực rỡ. Có lẽ cũng chính vì vậy mà du khách đã đặt cho Rotorua cái tên rất lãng mạn là “thành phố của những dải mây trắng”. Thổ dân Maori đã sinh sống ở New Zealand từ hơn ngàn năm trước. Ngày nay họ sống tập trung đông nhất ở Rotorua và vẫn bảo tồn được nền văn hóa cùng sinh hoạt cổ truyền. Bữa tối đầu tiên của chúng tôi ở Rotorua rất đáng

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

BƯỚC LÃNG DU nhớ với thực đơn toàn là các món hangi của người Maori, gồm thịt bò, thịt cừu, các loại ốc, khoai, bí đỏ luộc. Theo truyền thống, các món hangi không đun nấu trên bếp bằng than củi, thay vào đó người ta đào hố sâu dưới mặt đất, thịt và nguyên liệu được gói lá và nướng trên những phiến đá nóng đặt dưới hố. Cách làm này khiến thức ăn chín kỹ mà vẫn giữ nguyên hương vị, tỏa mùi thơm lừng. Sau bữa ăn, cả đoàn được thưởng thức một chương trình ca múa đặc sắc của thổ dân, nổi bật nhất là điệu múa haka oai dũng của các chiến binh Maori. Tuy động tác không nhiều, nhưng những cú dằn tay, đập chân rất mạnh đi đôi với những tiếng reo hò ầm ĩ đã thực sự truyền lửa cho du khách. Không ít khách du lịch được mời lên sân khấu để cùng nhảy điệu haka. Ti ế p x ú c v ớ i n g ư ờ i Maori, tôi biết thêm được nghi thức chào hỏi và làm quen độc đáo của họ, được gọi là hongi. Người Maori cụng mũi để chào. Với họ, cử chỉ này tượng trưng cho sự hợp thông hai sức sống, hai tâm hồn lại với nhau để trở thành bạn tốt. Chúng tôi, từng người một, được đón tiếp bằng cách cụng mũi, ai cũng cảm thấy rất vui và phấn khích. Hôm sau chúng tôi đến khu du lịch Te Puia, nơi có nhiều suối nước nóng, suối lớn nhất có tên Pohutu, cứ mỗi một tiếng đồng hồ lại phun nước hai lần, nước

HOUSTON

Ngôi nhà cổ tích

Làng Hobbiton khi chiều xuống

phun lên có khi cao đến 30m. Khói và hơi nóng mang mùi lưu huỳnh tỏa ra như một bức màn sương, quang cảnh trông thật hùng vĩ. Đoàn được hướng dẫn đi thăm một làng Maori với những ngôi nhà của thổ dân thấp lè tè và kín mít, còn ngôi nhà công cộng có tên là marae dành để hội họp thì

100 |No 657 - Jun 14 2019 |

lớn hơn; thăm trường dạy nghề dệt và điêu khắc gỗ của thổ dân. Người Maori thật tài hoa và khéo léo, từ những nguyên liệu đơn giản của núi rừng họ đã làm nên nhiều tác phẩm tinh xảo, sáng tạo đến không ngờ. Cách Bảo tàng Nghệ thuật và Nghề thủ công của người Maori

THOI BAO INC. | www.thoibao.com

không xa là Agrodome (Ngôi nhà của nông dân) – nơi triển lãm các loại cừu giống, trình diễn cách xén lông cừu, cách dùng chó chăn cừu trên đồng cỏ, cách dệt lông cừu thành len… Anh hướng dẫn viên nói với chúng tôi: “Đến New Zealand mà không tìm hiểu về chim kiwi là một thiếu

HOUSTON

sót lớn. Đây là loại chim chỉ có ở New Zealand, do chim kêu những âm thanh kivi, kivi nên người dân chúng tôi gọi chúng là kiwi và lấy chúng làm biểu tượng cho đất nước mình”. Thế rồi đoàn đến thăm Công viên hoang dã kiwi ở phía bắc Rotorua, biết được nhiều điều thú vị về đặc tính của loài chim ngộ nghĩnh này. Kiwi to bằng con gà mái, trông như quả lê, thân mình phủ kín lông vũ nhỏ, không có lông cánh và lông đuôi. Tất nhiên kiwi không biết bay nhưng với đôi chân

ngắn và khỏe chúng có thể chạy rất nhanh. Khi nó đứng nghỉ, chiếc mỏ nhọn và dài trở thành “chân” thứ ba để giữ thăng bằng. Kiwi rất sợ ánh sáng, ban ngày nấp trong các hang đá, hốc cây, kẽ đất, buổi tối mới ra ngoài để tìm mồi… Hôm sau, từ Rotorua chúng tôi – những người từng say mê hai bộ phim Chúa tể của nhẫn và Hobbits – đã lái xe mất một tiếng về phía tây bắc để được ngắm nhìn làng Hobbiton – phim trường của hai bộ phim nổi tiếng, tọa lạc trên một ngọn

Suối nước phun ở khu du lịch Te Puia

đồi xanh tươi. Giá vé vào thăm phim trường là 79 đôla New Zealand. Một tour thăm Hobbiton khoảng hai tiếng, khách ngồi trên xe buýt 50 chỗ, được trang trí như một chiếc xe của người Hobbit. Ngay khi đặt chân đến ngôi làng Shire, du khách được hòa mình vào cuộc sống của người Hobbit, trong khung cảnh sống động và đẹp hơn trong phim. Trong làng, 44 ngôi nhà được đào sâu vào trong lòng

đất, dưới những đồi cỏ xanh ngắt, nổi bật với những ô cửa tròn đầy màu sắc. Trước mỗi nhà đều có mảnh vườn nhỏ hoa trái tươi tốt, lối đi với những phiến đá dẫn đường. Càng đi vòng lên cao của ngọn đồi, cảnh quan càng ngoạn mục với những cây cổ thụ soi bóng mát, khu vườn sinh hoạt chung của dân làng, nhìn xuống phía dưới là hồ nước với ngôi nhà và cây cầu đá uốn cong…

Người Maori là những nghệ nhân vô cùng khéo tay

Ngôi nhà của người Hobbit lúc lên đèn

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

101

KHOA HỌC VÀ ĐỜI SỐNG

HOUSTON

Hai em bé được chỉnh sửa gene có nguy cơ chết sớm

ồi tháng 11/2018, cái tên He Jiankui đã gây ra tranh cãi cực độ cho cộng đồng sinh học di truyền tại Trung Quốc và trên toàn thế giới. Ông He khi đó tiết lộ mình đã cho ra đời hai đứa trẻ được chỉnh sửa gene bằng công nghệ CRISPR - phương pháp chỉnh ADN hiện đại và chính xác nhất hiện nay. Hai em bé được chỉnh sửa gene khi đó là một cặp sinh đôi, và ông He dự tính tiến hành trên em bé thứ 3 ra đời vào mùa hè này. Ông cho biết nhóm nghiên cứu dự tính loại bỏ gene CCR5, nhằm giúp đứa trẻ có được

khả năng miễn nhiễm với virus HIV. Nghiên cứu của ông He vấp phải rất nhiều phản đối liên quan đến vấn đề đạo đức trong khoa học. Trong vòng 6 tháng kể từ khi công bố, các nhà khoa học đã lục tìm hàng trăm ngàn dữ liệu y tế, để hiểu được bộ gene mà He thay đổi sẽ gây ảnh hưởng thế nào tới sức khỏe con người. Và theo một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Nature Medicine, thì cái kết không được khả quan lắm. Các chuyên gia cho biết những người mang theo bộ gene mà ông He đã chỉnh sửa sẽ có đến

102 |No 657 - Jun 14 2019 |

21% rủi ro tử vong trước tuổi thọ trung bình của thế giới. Cụ thể, các chuyên gia tại ĐH California, Berkeley đã thử nghiên cứu về các biến thể của gene CCR5 mà He đã ghép vào người lũ trẻ. Họ nhận thấy dù hệ miễn dịch kháng lại HIV tăng cao, nhưng cơ thể lại dễ gặp nguy hiểm với một số virus khác - chẳng hạn như virus cúm Tây sông Nile. "Chúng tôi nhận thấy rằng tỉ lệ tử vong sẽ tăng lên đáng kể," - trích lời Rasmus Nielsen, tác giả nghiên cứu. " Chúng tôi khá ngạc nhiên khi thấy

THOI BAO INC. | www.thoibao.com

nó nghiêm trọng đến vậy. Thí nghiệm của Nielsen là một sự khích lệ dành cho các nhà khoa học vốn đã luôn phản đối việc chỉnh sửa gene trên người trong khi vẫn chưa hoàn toàn hiểu về chúng. "Đây là bài học dành cho nhân loại" - George Daley, trưởng khoa Y ĐH Harvard cho biết. "Ngay khi chúng ta tự tin rằng mình đã hiểu, thì di truyền học vẫn có thể khiến ta bất ngờ. Như trong trường hợp này, loại bỏ gene được cho là có hại nhưng thực chất lại gây ra vấn đề khác". 

HOUSTON

Pin mặt trời vô hình

ế bào quang điện là các tế bào thu nhận ánh sáng mặt trời rồi chuyển biến thành năng lượng điện, hiện nay đã trở thành phổ biến, tuy có điều là chúng khá đắt. Vì vậy từ nhiều năm nay, các tế bào quang điện chỉ xuất hiện trong các những tấm pin mặt trời nhỏ lắp đặt cho những thiết bị nhỏ như máy tính cầm tay, đèn chiếu sáng, đồ chơi… Pin mặt trời cũng là một dạng của tế bào quang điện, được định nghĩa là một thiết bị có mang đặc tính điện (như dòng điện, điện áp hoặc điện trở), và đặc biệt là có sự thay đổi tùy theo cường độ tiếp xúc với ánh sáng. Các tế bào quang điện riêng lẻ có thể được kết hợp cùng nhau để tạo thành các module, còn được gọi là các tấm pin mặt trời. Về căn bản, một tấm pin mặt trời silicon tiếp nối đơn giản có thể tạo ra một mạch điện áp tối đa khoảng từ 0,5 tới 0,6 volt. Do mức điện áp tạo ra quá nhỏ nên để có được mức điện áp cần thiết, các tấm pin mặt trời cần phải có diện tích rất lớn để thu nhận ánh sáng mặt trời. Chính điều này đã làm cho pin mặt trời có giá đắt, chỉ có nhà nước hoặc các tập đoàn mới có khả năng để đầu tư thành lập nhà máy điện mặt trời. Vì vậy, việc các gia đình muốn lắp pin mặt trời trên mái nhà để tự chủ về điện năng phục vụ cho sinh hoạt

vẫn đang là bài toán khó. Nhưng bù lại, các tế bào quang điện có một ưu điểm: nhờ hiệu ứng quang điện nên có thể chuyển thành điện năng mà không phân biệt là ánh sáng mặt trời hay ánh sáng nhân tạo. Nhưng mới đây, TS. Richard Royal Lunt đã phần nào giải quyết được vấn đề. Richard Royal Lunt là một kỹ sư hóa học, nhà khoa học vật liệu, nhà vật lý, giáo sư Kỹ thuật Hóa học và Vật liệu Johansen Crosby tại Đại học Michigan (MSU, Michigan State University) ở East Lansing, Michigan, Mỹ. Phát minh của ông là sự phát triển pin mặt trời vô hình. Theo nguyên lý, để hoạt động, một tế bào quang điện cần có ba thuộc tính căn bản: hấp thụ ánh sáng và tạo ra các cặp lỗ electron hoặc exciton, tách các hạt mang điện của các loại trái ngược nhau và tách riêng các hạt mang điện đó ra một mạch bên ngoài. Các tế bào quang điện sau đó được tổ hợp thành module hay tấm pin mặt trời, được kết nối thành chuỗi song song để cho điện áp lớn hơn nhưng kèm theo đó cũng có một số điều bất tiện về tình trạng bóng đổ cục bộ làm giảm đi phần nào hoạt động của các tấm bán dẫn. Công trình nghiên cứu của Richard Royal Lunt lại khác. Phòng thí nghiệm của ông tập trung vào việc

phát triển thiết bị điện tử chấm lượng tử và hữu cơ, nắm giữ chìa khóa phương pháp đo chiều dài khuếch tán exciton, thiết bị tập trung năng lượng mặt trời vô hình và diod phát ánh sáng nano huỳnh quang. Ông cũng là người đồng sáng lập của Ubiquitous Energy Inc. nhằm chính thức thương mại hóa sản phẩm pin mặt trời vô hình. Các tế bào quang điện của Lunt được tạo thành từ các phân tử có tính năng hấp thụ các bước sóng tia cực tím, tia hồng ngoại và biến nó thành điện trong khi vẫn cho các tia ánh sáng nhìn thấy được đi xuyên qua. Được áp dụng như một lớp phủ trên màn hình của điện thoại hoặc đồng hồ thông minh, chúng tạo ra năng lượng tiện ích cho thời gian lâu hơn giữa các lần sạc. Một số thiết bị có công suất thấp với lớp phủ, chẳng hạn như đầu đọc điện tử, có thể không cần phải đấu nối vào. Nguyên mẫu của các thiết bị có trang bị tế bào quang điện vô hình hiện đang

được trưng bày tại công ty Ubiquitous Energy Inc. Gọi là vô hình, vì trong khi các tấm pin mặt trời truyền thống phải bao gồm tới hai lớp, bên trên là tấm kính bảo vệ cho tấm bán dẫn sẫm màu bên dưới, thì sản phẩm của Lunt trong veo không khác gì một tấm kính thông thường nhờ ý tưởng đặt các tế bào quang điện vào các cạnh của tấm kính. Chiếc motor nhỏ có gắn cánh quạt này sẽ quay khi được ánh sáng đèn chiếu vào tấm kính với các tế bào quang điện thiết trí tại hai cạnh (có phủ lớp băng keo đen). Thiết kế này đơn giản hơn nên do đó có giá thành sản xuất rẻ hơn, đặc biệt là cho các thiết bị lớn. Ngoài ra, công nghệ này cũng có thể áp dụng cho các tấm pin mặt trời truyền thống nếu như được thiết kế thành một lớp phủ lên trên. Nhưng trên hết, phương thức thiết trí của lớp tế bào quang điện này còn giúp tăng sản lượng điện nhờ công năng chuyển đổi năng lượng mặt trời thành điện năng nhiều hơn.u

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

103

CÂU CHUYỆN THẦY LANG

HOUSTON

TUỔI GIÀ

hư cấu và sự thật

ã có một thời kỳ, và ngay cả bây giờ, người ta đã gán ghép cho người già một số những điều hoang tưởng, những một nửa sự thật có dụng ý kỳ thị, phân chia. Họ xếp người già vào một nhóm: “nhóm người đầu bạc, răng long, suy yếu; nom ai cũng giống ai, cũng vô dụng, hết xài, không tự lo thân được. Rồi lại sức khoẻ kém, nay nằm nhà thương, mai đi bác sĩ, kém trí nhớ, lú lẫn. Họ sống cô đơn xa lánh mọi người; luôn luôn than buồn chán. Họ không còn hấp dẫn cả về hình dáng lẫn tình dục. Đừng đả động tới họ nữa. Hãy cứ đưa họ vào viện dưỡng lão hay tập trung vào cac nông trại cho tiện việc”.

BÁC SĨ NGUYỄN Ý ĐỨC

là vô dụng, là không hoạt động, không thích nghi, kém khả năng tình dục, là gánh nặng cho gia đình, cộng đồng! Đã có nhiều dẫn chứng khoa học, nhiều thống kê cụ thể phủ nhận những huyền thoại, những vô nghĩa đó. 1 - ĐÂU CÓ PHẢI NHỮNG NGƯỜI TRÊN 60 TUỔI ĐỀU GIÀ CẢ RỒI Ở nhiều quốc gia, để cân bằng sự cung cầu nhân lực

và do hoàn cảnh kinh tế, tới một tuổi nào đó người đi làm được cho về hưu, nhường công việc cho lớp người sanh sau. Họ được khuyến dụ là về để vui thú điền viên, là đã đóng góp, trả nợ đầy đủ cho xã hội. Việt Nam hiện nay đàn bà 55 tuổi nghỉ việc, đàn ông làm thêm tới 60. Bên Hoa Kỳ, trước đây khi đáo hạn tuổi 65 thì bắt buộc nghỉ việc. Nhưng từ năm 1986, sự bắt buộc về hưu này được

Trên truyền thông báo chí, chỉ thấy hình ảnh những người thuộc lớp trẻ đầy sinh lực hấp dẫn, khoẻ mạnh. Nhóm người già được mời vào mép chiếu của các sinh hoạt xã hội, gia đình.Tuổi già có đáng để mang nhiều hư cấu như vậy không? Tuổi già có đành an phân: già

104 |No 657 - Jun 14 2019 |

THOI BAO INC. | www.thoibao.com

hủy bỏ vì có tính cách kỳ thị tuổi tác, chẳng khác gì kỳ thị chủng tộc, nam nữ. Từ cái tiêu chuẩn hành chánh đó nhiều người đã suy luận ra một khi về hưu là họ đều già rồi. Và hãy gom họ vào một nhóm những người có nhiều khó khăn về mọi phương diện từ sức khỏe, tài chánh, đến sinh hoạt trong những năm cuối cuộc đời. Ngay cả người về hưu cũng nghĩ là: thôi đã đến lúc ta nghỉ cho khỏe thân già. Rồi còn dành thì giờ dối già, đi chơi đây đó chứ… Về phương diện y khoa, không có một chứng cớ sinh lý học nào hỗ trợ cho ý kiến coi về hưu là lúc cơ thể bắt đầu già. Có người bảy tám mươi tuổi mà nom còn rắn rỏi, nhanh nhẹn; trái lại có người mới gần năm chục mà nom đã hom hem, móm mém, tóc bạc khô, đi đứng không vững. Hóa già là do thể chất, gene di truyền, cách thức sống, ảnh hưởng của môi trường quyết định. Thực ra rất khó mà xác định là ở khoảng thời gian nào của đời người ta sẽ bắt đầu già. Có người nói là ta già từ khi còn ở trong lòng mẹ. Người ta đã cố gắng đo một số mốc sinh lý để coi xem già bắt đầu từ tuổi nào, như là đo sức mạnh của bắp thịt, chỉ số huyết áp, giảm

HOUSTON

thính, thị giác, dung tích của phổi... nhưng kết quả chưa rõ ràng. Thôi thì cứ đành nhận là khi nào ta cảm thấy già thì ta già vậy. 2 - MẤY NGƯỜI GIÀ, NGƯỜI NÀO CŨNG NHƯ NHAU Có ý kiến cho rằng mọi người đều già đi theo cùng một phương thức, do đó họ đều giống nhau. Tất cả đều có bề ngoài già nua như nhau, suy nghĩ, hành động già như nhau và chỉ cần thấy một người già thì coi như ta đã hình dung ra cả nhóm. Thực ra, có rất nhiều khác biệt trong sự hóa già. Và ở mỗi cá nhân, sự hoá già đều rất cá biệt. Diễn tiến này chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố: gene di truyền, chủng tộc, giống tính, địa phương, khí hậu, nếp sống, hoàn cảnh gia đình, xã hội. Cho nên có người già suy yếu, bệnh tật chỉ chờ chết. Có người già khoẻ mạnh, còn hoạt động đều đặn. Có người sống rất phóng khoáng, lại có người mang nhiều định kiến, bảo thủ. Có người sống lẻ loi, tự cô lập thì có nhiều người giữ giao tiếp với bạn bè cũ mới, đi đó đi đây. Sự già giữa người nam, người nữ cũng không giống nhau. Người nữ có tuổi thọ cao hơn, nhân số nhiều gấp rưỡi người nam già. Họ hay bị bệnh trầm kha hơn như các bệnh tiểu đường, cao huyết áp, phong thấp, loãng xương. Đáp lại thì người nam già thường hay bị tai biến động mạch não, bệnh tim. Vì sống lâu hơn lão nam nên nhiều lão nữ lâm vào cảnh góa bụa, ít có cơ hội

tái giá. Người nam ít tuổi kiếm đối tượng trẻ hơn, mà người nam nhiều tuổi hơn mình thì mình chẳng chịu. Lãnh về để thay tã cho ổng suốt ngày hay sao? Nên các lão bà nhiều sầu muộn đơn côi, tương đối kém lợi tức nên cảnh già thường đạm bạc, thiếu thốn. Thành ra cho rằng người già đều như nhau thì có vẻ nông nổi, cả tin. 3 - KHÔNG PHẢI HỄ GIÀ THÌ YẾU ĐUỐI, KÉM SỨC KHỎE Thường thường khi nói tới già là ta cứ gắn vào chữ yếu. Họ đều già yếu rồi. Người thì đi xe lăn người chống gậy, lủng lẳng mang thêm bình dưỡng khí để thở. Một tháng đi bác sĩ vài ba lần, nhập bệnh viện thường xuyên, đâu còn sức lực gì. Nhiều khi cả thầy thuốc cũng giải thích cho bệnh nhân là các vấn đề của sức khỏe đều do sự chồng chất của những ngày sinh nhật gây ra. Câu chuyện nghe được trong một phòng mạch: Một ông già than phiền sao cái cánh tay bên

trái cứ nhức mỏi hoài. Bác sĩ bảo: cụ đã 80 tuổi rồi thì nó vậy đó, bệnh già mà. Cụ chỉ đau như vậy thôi là may lắm rồi, còn muốn gì hơn. Bệnh nhân lại hỏi thế tại sao tay phải tôi cũng 80 tuổi lại không nhức? Thực tế ra, đa số người cao tuổi đều có một sức khỏe tốt, đều duy trì tình trạng tự cáng đáng các nhu cầu hàng ngày, duy trì khả năng làm việc. Đối với người cao tuổi, duy trì bình thường các chức năng cũng quan trọng như làm sao để không bị bệnh hoạn. Tám mươi phần trăm các vấn đề sức khỏe của người già có thể tránh hoặc trì hoãn được khi cơ thể được chú ý chăm sóc, đồng thời sự hoá già cũng đến từ từ, nhẹ nhàng hơn. Xin nhớ sự hóa già và bệnh hoạn đôi khi trùng hợp nhưng không có liên hệ nhân, quả. 4 - TRÁNH THÀNH KIẾN HỄ GIÀ THÌ NÓI TRƯỚC QUÊN SAU Có nhiều thành kiến gán cho sự hóa già là nguồn gốc của sự nói trước quên sau, trí tuệ trì trệ. Có thời kỳ, ngay cả các nhà khảo cứu

cũng cho là về già trí tuệ suy yếu. Nhưng mới đây nhiều bằng chứng kết luận là trí tuệ không giảm với tuổi cao, ngoại trừ khi người già đồng thời mắc một số bệnh thần kinh đặc biệt và ngoại trừ ta chẳng may bị chứng bệnh sa sút trí tuệ. Nói chung thì sự sáng suốt của con người còn duy trì được tới tuổi ngoài 70. Bác sĩ Robert Butler, nhà lão khoa có uy tín đã từng xác định: “Cứ tin tưởng rằng khi sống lâu trí tuệ ta trở thành suy thoái là điều không đúng. Hãy thử để con người sống trong cô lập, không giao tiếp với ngoài đời, thụ động, thì chỉ một thời gian ngắn họ sẽ trở thành bất thường không có lý trí, lệ thuộc, buông xuôi. Trái lại, nếu sống năng động với nhiều thử thách thì không những tinh anh hơn mà còn thọ lâu, khoẻ mạnh hơn.” Có thể là cũng như ở lứa tuổi khác, người cao tuổi có giảm đi phần nào trí nhớ ngắn hạn, như đột nhiên quên tên người quen, quên một sự kiện vừa xảy ra hay không nhớ để chiếc chìa khóa xe ở đâu, hoặc không làm hai việc một lúc. Nhưng với sự tập luyện lặp đi lặp lại, sửa soạn và dành thì giờ rộng rãi cho công việc, làm việc theo thứ tự ưu tiên, thì khả năng trí óc của họ sẽ khá hơn. 5 - GIÀ KHÔNG CÓ NGHĨA LÀ CÔ LẬP Xưa kia, có một thời gian ngắn ngủi, người cao tuổi được mời lên chiếu trên của các sinh hoạt cộng đồng xã hội trong vai trò hướng dẫn, cố vấn, nhờ ở những linh nghiệm khôn ngoan

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

105

CÂU CHUYỆN THẦY LANG

từng trải của họ. Rồi với sự thay đổi quan niệm sống cộng thêm sự lên xuống của cung cầu kinh tế, người già xuống cấp, đôi khi bị coi là gánh nặng. Họ được đẩy vào bóng tối của xã hội. Ngay cả trong giới thần tiên, sự già cũng có số phận hẩm hiu. Câu chuyện nữ thần sắc đẹp Aurora yêu say mê Thimonus, xin Thượng Đế được kết hôn cùng chàng, xin cho chàng được sống mãi mãi. Nhưng quên không xin cho chàng được khỏe mạnh sung sức. Nên khi chàng vừa già vừa yếu đuối, hết hấp dẫn, không thỏa mãn được nhu cầu của nàng thì nàng bèn cô lập, ruồng bỏ người yêu xưa. Nhiều người cứ nghĩ là khi về già, họ sẽ sống thu mình, xa cõi nhộn nhịp, tranh đua, giảm bớt liên lạc với bạn bè. Để có thì giờ vật lộn với lãng tai, mắt kém, với táo bón, kém tiêu hóa, với đau nhức mình mẩy, với huyết áp cao... Thêm vào đó, cố tri lần lượt ra đi, rồi cuối cùng người bạn đường cũng giã từ, vĩnh biệt càng khiến họ có nhiều nguy cơ rơi vào cảnh cô lập, lẻ loi, buồn thảm. Sự thực thì sau những mất mát, chia tay, con người nói chung, người cao tuổi nói riêng, cũng đều rơi vào thời gian tiếc nhớ. Thời gian này dài ngắn tùy hoàn cảnh, tùy khả năng ứng phó của mỗi cá nhân. Nhưng bình thường thì chỉ vài năm là ta đã có thể thích nghi được. Bạn bè không bỗng chốc tan hàng hết. Người muốn an hưởng tuổi vàng không thiếu gì cách để thực hiện ý muốn của mình. Tìm bạn mới ở các nhóm họp

HOUSTON

người già. Tham gia những sinh hoạt chung của cộng đồng, lối xóm. Trao đổi thư tín, tin tức về vấn nạn, giải đáp khó khăn của đồng tuế. Thăm nom vui chơi cùng cháu chắt. Tránh những ưu tư không cần thiết. Có rất nhiều cơ hội để người cao tuổi làm cuộc sống cuối đời vui nhẹ nhàng, thoải mái. Chỉ cần một chút tích cực, một vươn tay ra tiếp nhận. Cũng cần cảnh giác với những gán ép lệ thuộc. 6 - NGƯỜI GIÀ KHÔNG PHẢI LÀ VÔ DỤNG Phóng sự của hai ký giả Đức Hà, Lý Hoàng Thu, nói về một người Việt Nam 66 tuổi khai trương một tiệm hớt tóc ở thị trấn San José, khiến độc giả đi từ ngạc nhiên đến cảm phục người phụ nữ đó. Bà ta một tay phụ với chồng mang mười đứa con còn thơ ấu từ miền quê hương nhỏ bé, thiếu thốn mọi thứ, sang miền đất phì nhiêu vật chất, tinh thần. Gây dựng cho các con đầy đủ, dư hoàn cảnh để nghỉ ngơi vui hưởng cảnh

106 |No 657 - Jun 14 2019 |

già nhưng bà ta nói: “Tôi sẽ làm việc cho đến khi nào không còn đủ sức nữa mới thôi.” Bà còn nói rằng bà có mấy đứa cháu thanh ra bà muốn làm gương cho các cháu thấy rằng phải luôn luôn cố gắng học hành và làm việc để trở thành những con người tốt cho xã hội cho dù bao nhiêu tuổi đi nữa. Bà là một trong nhiều người già không vô dụng. Cái quan niệm già vô dụng, không sản xuất có lẽ chỉ đúng phần nào vào thuở nhân loại phải lấy sức người kéo cầy thay trâu, khuân mang những tảng đá khổng lồ lên xây Kim Tự Tháp, kéo thuyền rồng cho vua chúa ngự cảnh dọc sông. Có lẽ người già không còn dẻo dai để làm những việc tay chân như vậy nhưng cũng có những người tuổi cao ngồi tham mưu, đóng góp tâm sức, thực hiện kế hoạch chung cho quốc gia. Giảm đi một vài chức năng của cơ thể không đồng nghĩa với mất khả năng lao động. Ngày nay với sự tiến bộ kỹ thuật, khoa học, nhu cầu sức lao động chân

THOI BAO INC. | www.thoibao.com

tay đã bớt và người khiếm khuyết một vài chức năng của cơ thể vẫn còn hữu dụng trong nhiều lãnh vực. Ấy là chưa kể nhiều người già phục vụ những công việc không chính thức, không sổ sách lương bổng như thiện nguyện, giữ trẻ, săn sóc thân nhân, phối ngẫu đau ốm. Đồng thời cũng có nhiều dẫn chứng rằng người cao tuổi làm việc chuyên cần, đáng tin cậy, ít gây ra tai nạn, ít bị ảnh hưởng của những căng thẳng vu vơ. Một vài phản ứng chậm chạp, đắn đo, một số chậm hiểu tính toán đôi khi lại giúp hoàn tất công việc an toàn hơn. Rồi còn những hoang tưởng như già hết duyên, khô cạn tình dục, chấm dứt cuộc đời trong nhà dưỡng lão, cả ngày chỉ ngồi nuối tiếc quá khứ, ám ảnh với kinh kệ, sẽ là nạn nhân của lạm dụng người già, của tội phạm. Ôi sao mà nhiều gán ghép độc địa! BÁC SĨ NGUYỄN Ý ĐỨC

THỂ THAO

HOUSTON

Lịch sử hình thành giải

WORLD CUP NỮ

HUY VŨ

rước khi tìm hiểu sâu hơn về giải World Cup Nữ được bắt đầ u ra sao, tưởng cũng nên nhìn lại một chút về sự hình thành của bộ môn túc cầu nữ. Theo Jean Williams, tá c giả củ a nhiều cuốn sách viết về đề tài này, phụ nữ bắt đầu chơi túc cầu ít nhất là từ thế kỷ 19. Tác giả Jean Williams chỉ ra số báo Harper’s Bazaar năm 1869 có đăng một bức ảnh chụp cảnh phụ nữ đang chơi túc cầu. Một số trận đấu giữa Anh Quốc và Tô Cách Lan đã được tổ chức vào năm 1881, và cũng giống như bộ môn bóng chày ở Mỹ, nhiều trận đấu túc cầu nữ ở Anh thu hút hơn 50,000 người hâm mộ mua vé đế n coi trong khoả ng thời gian Thế chiến I xảy ra và kể cả sau khi chiến tranh chấm dứt. Nhưng không lâu sau đó, Liên đoàn Túc cầu Anh Quốc đã cấm phụ nữ chơi túc cầu, cho rằng bộ môn thể thao này không thích hợp với phụ nữ và có thể tác hại đến khả năng sinh con của họ. Luật cấm phụ nữ chơi túc cầu tương tự cũng được áp đặt bởi các liên đoàn túc cầu Đức, Brazil và nhiều quốc gia khác. Nhưng rồi đến cuối thập niên 1960, khi phong trào nữ quyền lên cao, nhiều đội bóng nữ được thành lập và bộ môn túc cầu nữ lan ra khắp nơi, đặc biệt là ở Âu châu. Trong khi tổ chức FIFA và các quốc gia thành viên vẫn còn đứng ở bên ngoài nhìn vào, một giải vô địch thế giới không chính thức được bảo trợ bởi công ty chế tạo thức uống của Ý là Martini

& Rossi đã được tổ chức tại Ý năm 1970 và một lần nữa tại Mễ Tây Cơ năm 1971. Hơn 100,000 người đã đổ vào chật sân Estadio Azteca để coi đội Đan Mạch thắng giải vô địch lần thứ hai liên tiếp trong hai năm sau khi đánh bại đội chủ nhà Mễ Tây Cơ. Các liên đoàn quốc gia tại Anh, Pháp, Đức và một số nơi khác quyết định bỏ luật cấm phụ nữ chơi túc cầu vào khoảng đầu thập niên 1970, và nhờ đó túc cầu nữ đã được FIFA chính thức công nhận. Nhưng không phải vì vậy mà bộ môn túc cầu nữ được khá hơn. Suốt hai thập niên sau khi giải túc cầu nữ quốc tế lần đầu tiên được tổ chức trong hai năm 1970 và 1971, FIFA vẫn không có ý định tổ chức một giải túc cầu nữ thế giới. Đến năm 1986, một thành viên của liên đoàn Na Uy tên là Ellen Wille có lẽ vì đã chờ quá lâu mà không thấy có tiến triển gì trong bộ môn túc cầu nữ,

và do đó, tại một hội nghị FIFA được tổ chức ở Mexico City, bà đã nêu lên vấn đề này trước một cử toạ gần như 100% là đàn ông. Bà kể lại rằng lúc đó bà có hơi khớp là vì ngoài bà chỉ có một vài phụ nữ khác trong phòng họp là những người thông dịch. Đó là lần đầu tiên một phụ nữ đã phát biểu tại một hội nghị của FIFA. Những người đàn ông có mặt tại hội nghị hôm đó và ngồi nghe Ellen Wille trình bày vấn đề cũng không hẳn là những nhân vật bênh vực nữ quyền. Chủ tịch FIFA lúc ấy là João Havelange, người Brazil và nắm giữ chức vị này kể từ năm 1974 nhưng chưa từng bao giờ có ý định thúc đẩy để tổ chức một giài túc cầu nữ toàn cầu. Người phụ tá và cánh tay mặt của ông, tổng thư ký FIFA, là một người đàn ông trung niên Thụy Sĩ có tên Sepp Blatter – đúng là Sepp Blatter sau này đã trở thành chủ tịch FIFA từ

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

107

THỂ THAO

HOUSTON

năm 1998 cho tới 2015, khi ông phải từ chức do hậu quả của cuộc điều tra của chính phủ Hoa Kỳ liên qua đến vụ bê bối tham nhũng toàn cầu với kết quả là hàng chục giới chức FIFA tại bảy quốc gia đã bị truy tố và sau đó bị kết án. Blatter hiện nay 83 tuổi, và khi ông lớn lên ở Thụy Sĩ, ý tưởng về túc cầu nữ là một điều gì đó rất xa lạ đối với ông. Trong quá khứ, Sepp Blatter đã từng có nhiều lần phát biểu về bộ môn túc cầu nữ đã làm nhiều người khó chịu. Năm 2004 khi đang là chủ tịch của FIFA, trong một cuộc phỏng vấn, ông gợi ý rằng các cầu thủ nữ nên mặc loại quần soọc chật hơn để tăng sự hấp dẫn. Khi được hỏi là ông có hối tiếc về câu nói này không, ông trả lời, “Không. Tôi nói là họ nên yểu điệu thục nữ, nhưng rồi có người trong giới truyền thông họ nói là tôi nói rằng họ [cầu thủ nữ] nên tỏ ra gợi cảm. Tôi không hề nói vậy. Tương lai là của phụ nữ. Vậy thì làm ơn hãy nhìn cho giống phụ nữ. Dễ thôi.” Và điều này nói ra có vẻ khó tin, Sepp Blattercũng chính là một trong những nhân vật giữ vai trò quan trọng nhất trong lịch sử túc cầu nữ. Tại hội nghị FIFA năm 1986, khi vị chủ tịch bắt đầu cho phần đặt câu hỏi và ý kiến, Ellen Wille bước tới bục có máy vi âm và phát biểu. Bà dành ra 10 phút để trình bày với mọi người có mặt hôm đó, nói rằng FIFA cần phải

tổ chức giải World Cup Nữ. Và phản ứng của Chủ tịch Havelange, thay vì trả lời trực tiếp với Wille, thì ông đẩy vấn đề đó sang cho người phụ tá của ông. Và vì vậy tất cả mọi con mắt đổ về Blatter. Trong một cuộc phỏng vấn sau này, Blatter kể lại, “Trước hết, tôi có hơi ngạc nhiên về phản ứng của ông chủ tịch. Đấy là thời khắc đáng ghi nhớ khi tôi bị thử thách bởi một phụ nữ về bộ môn túc cầu nữ. Nhưng rồi tôi lại là một người rất vui sướng, bởi vì tôi nói, “Vâng, thưa bà, tôi sẽ nhận sự thử thách này. Rồi bà sẽ thấy. Tôi sẽ cho tổ chức giải World Cup Nữ.” Giả thử nếu không có Ellen Wille, ai biết được sẽ còn phải chờ bao lâu nữa thì FIFA mới có hành động? Tuy nhiên quyết định đó đến kể ra cũng khá trễ cho túc cầu nữ so với những bộ môn thể thao khác. Bóng chuyền và bóng rổ nữ chẳng hạn đã chính thức tổ chức những giải vô địch thế giới từ đầu những năm 1950. Tại sao FIFA phải mất tới 20 năm sau khi đã có một giải túc cầu nữ thế giới được tổ chức thì mới cho tổ chức giải World Cup? Mà họ chỉ tổ chức sau khi có người đặt vấn đề. Và thậm chí giải World Cup Nữ đầu tiên đó cũng gây nhiều khó hiểu. Trước hết, FIFA không dùng danh từ World Cup là vì họ lo ngại sự kiện này sẽ không thành công. Do đó, tên chính thức của nó là giải Vô địch Túc

cầu Nữ Thế giới Đầu tiên. Nhưng những hành động bất xứng của họ vẫn chưa ngừng ở đó. FIFA suýt quyết định dùng quả bóng nhỏ hơn trước khi xét lại và thay đổi ý kiến. Tuy nhiên, các nhà tổ chức đã cho thay đổi một trong những quy định cơ bản nhất của túc cầu là cho giảm thời lượng các trận đấu xuống 80 phút thay vì 90 phút như bình thường. Và để tiết kiệm tài chánh, FIFA bắt buộc các đội cứ cách một ngày thì phải chơi các trận vòng bảng. (Các đội nam tại giải World Cup 1990 được nghỉ ít nhất bốn ngày giữa các trận đấu, và quy định này cho đến nay vẫn còn là tiêu chuẩn dành cho cả nam lẫn nữ.) Đội tuyển nữ Hoa Kỳ đã dành được cúp vô địch nữ thế giới đầu tiên do FIFA tổ chức sau khi đánh bại đội Na Uy trong trận chung kết với tỷ số 2-1. Sau đó FIFA đã xác nhận giải túc cầu nữ trên là một thành công và đã quyết định cho tổ chức giải World Cup Nữ cứ bốn năm một lần kể từ đó – và vì vậy người ta đã nghiễm nhiên gọi phiên bản năm 1991 là giải “World Cup Nữ đầu tiên” mặc dù nó được chính thức gọi bằng một tên khác. HUY VŨ

108 |No 657 - Jun 14 2019 |

THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

109

THẾ GIỚI ĐÀN ÔNG

HOUSTON

Siêu thực phẩm dành cho nam giới

am giới và phụ nữ không phải lúc nào cũng có nhu cầu dinh dưỡng giống nhau. Nam giới có nhiều bắp thịt hơn phụ nữ, cấu tạo cơ thể và chức năng sinh sản cũng khác phụ nữ. Vì vậy ngoài calo và protein, giới mày râu cũng cần một lượng lớn các chất dinh dưỡng khác như magiê, kẽm, vitamin C, vitamin K… Nhưng bạn đừng lo! Có rất nhiều thực phẩm cung cấp chất dinh dưỡng cần thiết cho nam giới. Sau đây là những “siêu thực phẩm” do chuyên gia chọn, đặc biệt dành cho nam giới.

Nước ép quả lựu

Bên cạnh ung thư da, ung thư tuyến tiền liệt là loại ung thư được chẩn đoán phổ biến nhất ở nam giới, theo Hiệp hội Ung thư Mỹ. Thường xuyên uống nước ép lựu nguyên chất giúp giảm đáng kể sự tiến triển của ung thư tuyến tiền liệt, Kellie Blake, chuyên gia dinh dưỡng ở bệnh viện Scott Depot, Virginia (Mỹ), cho biết.

Cà chua

Cà chua nấu chín có chứa hàm lượng carotene lycopene rất cao, đặc biệt quan trọng trong việc giúp giảm nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt.

110

Cà chua khi được xào với dầu ăn, sẽ giúp cho lycopene dễ dàng hấp thu vào cơ thể hơn, Kleiner tiết lộ. Cà chua tươi cũng cung cấp lycopene, vì vậy ăn cà chua tươi hoặc nấu chín đều tốt, theo Reader’s Digest.

Dâu tây

Những loại quả mọng này là trợ thủ đắc lực cho sức mạnh đàn ông. Ăn nhiều dâu tây giúp lưu thông máu tốt hơn, đặc biệt đưa máu đến “mục tiêu” của chuyện phong the. Dâu tây còn hỗ trợ sản xuất testosterone, thúc đẩy quá trình tái tạo và sản sinh ra tinh binh. Đồng thời, một nghiên cứu về sinh sản ở người thấy dâu giúp tăng khả năng di chuyển của tinh binh. Đặc biệt dâu tây còn là thực phẩm kích thích ham muốn, dâu tây ăn cùng với sô cô la đen có hiệu quả như một liều thuốc kích thích ham muốn. Dâu tây còn chứa vitamin C và các dưỡng chất thực vật khác. Ngoài ra, nó còn cung cấp chất chống ô xy hóa có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Dưa hấu

Dưa hấu chứa chất lycopene chống ô xy hóa mạnh mẽ, có thể giúp nam giới giảm nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt.

Nó cũng là một kho chứa kali, một khoáng chất quan trọng có thể giúp giảm huyết áp cao. Nhiều nam giới bị thiếu kali, trong khi huyết áp cao làm tăng nguy cơ đột quỵ, nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở nam giới.

Trái bơ

Kelli Shallal, một chuyên gia dinh dưỡng ở Phoenix (Mỹ), cho biết nam giới có nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng cao hơn phụ nữ. Bơ cung cấp lượng lớn chất xơ, có khả năng làm giảm nguy cơ béo phì và ung thư đại trực tràng. Bơ còn có thể giúp tăng cường tâm trạng và giảm các triệu chứng trầm cảm.

Nho

Nghiên cứu cho thấy rằng các polyphenol tự nhiên trong nho, có thể đóng góp cho sức khỏe của tim, Toby Amidor, một chuyên viên dinh dưỡng ở

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

New York cho biết. Theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ, bệnh tim là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho nam giới ở Mỹ, chiếm 1/4 ca tử vong ở nam giới. Chế độ ăn giàu nho giúp thúc đẩy thư giãn các mạch máu để giúp duy trì lưu lượng máu khỏe mạnh. Ngoài ra, nho cung cấp vitamin K và các hợp chất thực vật có lợi, bao gồm các chất chống ô xy hóa và các polyphenol khác, theo Reader’s Digest.

Xoài

Chuyên viên dinh dưỡng Dana Angelo White cho biết có vô số lý do để nam giới nên ăn xoài nhiều hơn. Xoài chứa đầy chất dinh dưỡng, mỗi ly xoài chứa 100% vitamin C cơ thể cần. Nó cũng là một nguồn chất xơ, giúp tăng cường sức khỏe đường ruột mà hầu hết đàn ông cần. 

HOUSTON

Những thứ làm giảm mức

testosterone

estosterone là hormone sinh dục nam. Có nhiều yếu tố liên quan đến việc điều chỉnh testosterone như chế độ ăn uống hợp lý. Một chế độ ăn uống lành mạnh là rất quan trọng để duy trì mức testosterone bình thường vì hormone này cần thiết để tăng khối lượng bắp thịt, cải thiện khả năng “yêu”, tăng cường sức khỏe của xương và tăng cường sức mạnh. Theo Boldsky, mức testosterone cực thấp sẽ dẫn đến một số chứng bệnh như bệnh tiểu đường loại 2, các vấn đề về tim, béo phì và hội chứng chuyển hóa. Vì vậy, nên lưu ý những thực phẩm làm giảm mức testosterone sau: Rượu Một nghiên cứu cho thấy uống quá nhiều rượu có thể gây ra mức testosterone thấp, đặc biệt là ở nam

giới. Vì vậy, hãy hạn chế uống rượu để duy trì mức testosterone bình thường. Bạc hà Bạc hà đã được chứng minh là có tác động trực tiếp đến testosterone. Nhiều nghiên cứu cho thấy uống trà bạc hà hằng ngày có sự sụt giảm đáng kể nồng độ testosterone.

Thực phẩm chế biến Thực phẩm chế biến có đầy chất béo chuyển hóa dẫn đến bệnh tiểu đường loại 2, viêm và bệnh tim. Một nghiên cứu nhận ra rằng một lượng lớn chất béo chuyển hóa có thể làm giảm mức testosterone và làm gián đoạn hiệu suất sinh sản. Các loại hạt Một nghiên cứu cho thấy quả walnut và hạnh nhân làm tăng nồng độ globulin liên kết với hormone giới tính từ 12,5 - 16%. Globulin liên kết với hormone giới tính là một loại protein liên kết với hoóc môn testosterone, làm giảm mức độ testosterone trong cơ thể.

Rễ cam thảo Rễ cây cam thảo được sử dụng trong y học cổ truyền để điều trị một số bệnh. Tuy nhiên, nghiên cứu đã chỉ ra rằng 3,5 gram cam thảo hằng ngày làm giảm nồng độ testosterone ở phụ nữ xuống 32%.

Flax seed Mặc dù rất giàu vitamin và khoáng chất, nhưng nó lại chứa nhiều lignan, là những hợp chất thực vật liên kết với testosterone và bài tiết chúng ra khỏi cơ thể. u

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

111

GIA CHÁNH

HOUSTON

Gà Rang Sả Rắc Muối Nguyên liệu: 1 ký cánh gà 100 gram bột năng 1 bó sả chừng 3 cây 20 gram củ hành tím 1 muỗng cà phê muối 1/2 muỗng cà phê tiêu xay 2 muỗng cà phê bột ngọt 200 ml dầu ăn 50 gram bột nếp 100 gram đậu xanh nguyên hạt 10 gram tiêu hạt (tiêu sọ trắng) 30 gram muối hột

Gà rang muối sả là công thức quá quen thuộc nhưng không phải ai cũng có thể nấu món này một cách trọn vẹn. Thành phẩm sau khi làm phải có lớp da bên ngoài giòn ruộm, thịt bên trong mềm ngọt, thấm gia vị, không bị khô thì mới thành công

Cách làm: 1 - Sả bào sợi nhỏ dài, hành tím cắt lát mỏng. Sả và hành tím áo qua 1 lớp mỏng bột năng. Gà chặt vừa ăn hoặc để nguyên cánh tùy sở thích rồi rửa sạch ướp với gia vị 1 muỗng cà phê muối + 1 muỗng cà phê bột ngọt + 1/2 muỗng cà phê tiêu xay để thấm gà. Để thấm 30 phút. Áo gà qua 1 lớp bột năng mỏng.

2 - Đun chảo cho dầu ăn thật nóng, đổ sả và hành tím vào chiên vàng giòn, vớt để ráo. Cho tiếp gà vào chảo dầu đang sôi chiên gà vàng giòn (chiên gà phải ngập dầu). Vớt gà ra dĩa có lót giấy thấm dầu.

3 - Làm muối rắc lên gà: 50gram nếp vo sạch để ráo, rang vàng, 100 gram đậu xanh nguyên hạt rửa sạch rang vàng thơm, 10 gram tiêu hạt trắng rang thơm, 30 gram muối hôt rang khô, 1 muỗng cà phê bột ngọt. Cho tất cả nguyên liệu vào máy xay tiêu xay thật nhuyễn. Cho vào hộp đậy kín để bảo quản.

4 - Xếp gà lên dĩa, rắc muối lên gà, sả và hành tím đã chiên giòn, ớt cắt sợi nếu thích. Chấm kèm với gà là muối tiêu chanh ớt hoặc tương ớt hoặc tương xí muội...( tuỳ ý thích). 

112

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

113

GIA CHÁNH

HOUSTON

Sườn Heo Nướng Kiểu Hawaii Nếu có một lúc nào đó bạn không nghĩ ra làm sao cho món nướng có chút sắc thái khác hơn từ hình thức đến hương vị thì các bạn có thể thử cách làm sườn heo nướng kiểu Hawaii. Thịt heo nướng thơm lừng, hòa cùng một chút thanh ngọt của thơm sẽ là một gợi ý khá hấp dẫn Nguyên liệu: 400 gram sườn heo 1 trái thơm 1/2 muỗng cà phê muối 1/4 muỗng cà phê tiêu sọ 1/2 muỗng cà phê ớt bột paprika vài lá bạc hà (mint) 1 củ hành tây (củ nhỏ)

Cách làm: 1 - Sườn heo mua về rửa sạch để ráo nước.

2 - Gọt bỏ vỏ thơm, bỏ mắt. Cắt lấy một khoanh tròn dầy ở giữa trái thơm, khoét bỏ lõi. Phần còn lại bào nhuyễn hoặc cho vào máy xay nhuyễn. Hành tây cắt hạt lựu nhuyễn

3 - Ướp sườn heo với muối, tiêu, thơm xay hay bằm nhuyễn và hành tây xắt nhỏ, ít nhất 30 phút

4 - Cho chảo chống dính lên bếp, vặn lửa vừa. Phủi bớt phần thơm nghiền trên sườn heo. Cho thịt heo vào áp chảo cho đến khi vàng nâu cả hai mặt. Chiên luôn lát thơm cho đến khi có mùi thơm.

5 - Làm nóng lò nướng đến 180 ° C trước 10 phút. Sau đó cho sườn heo đã chiên vào lò nướng thêm 10 phút.

6 - Trong chảo khác, trút phần nước thơm nghiền (phần nước dứa ướp thịt ở bước 3) vào. Xào đều tay, thêm ớt bột, một ít đường và nấu cho đến khi dứa chín. Tùy khẩu vị mặn ngọt, bạn nếm thử sốt và có thể gia giảm cho phù hợp với khẩu vị 7 - Trải lớp sốt dưới đáy đĩa trước, sau đó đặt sườn heo lên và cuối cùng là lát thơm. Rắc lá bạc hà xắt nhỏ. Chúc bạn thành công. 

114

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

PHỤ NỮ

HOUSTON

Massage Korugi

cho gương mặt trẻ trung P

hương pháp Korugi giúp phục hồi vị trí ban đầu của xương và cải thiện vi tuần hoàn trong các mô mặt, giúp khuôn mặt trẻ ra. Một số lợi ích khác: Giúp giảm bớt mệt mỏi và quầng thâm, làm cho khuôn mặt trông sáng hơn. Giúp xóa nếp nhăn. Giúp làn da mịn màng và sáng hơn. Đường nét khuôn mặt trái xoan trở nên rõ hơn và sắc nét hơn. Lưu thông máu tốt hơn thúc đẩy da căng mịn. Lưu ý quan trọng: Ở tuổi trẻ, chất béo tạo thành một lớp đồng nhất, nhưng ở tuổi già, nó bắt đầu tích tụ ở một số vùng nhất định. Lấy gương và dầu massage trước khi bắt đầu thực hiện sẽ giúp theo dõi xem cách thực hiện các động tác có chính xác hay không, cũng như tránh ma xát thêm. Ngoài ra, lưu ý làm sạch da trước khi thực hiện. Không massage nếu đang bị bệnh ENT, rối loạn hệ bạch huyết, bệnh lý da mãn tính hoặc vết thương trên mặt. Nên chà và ấn vào mặt khá mạnh, phương pháp này có thể gây đau. Korugi Massage giúp giảm mỡ trên khuôn mặt và giúp mặt thon gọn. Massage mỗi ngày để có kết quả tốt nhất.

Nâng má

Đặt khuỷu tay lên mặt bàn, hai bàn tay nắm lại tạo thành nắm đấm và đặt lên xương gò má với các ngón tay áp vào mặt. Các cơ trên khuôn mặt cần được thư giãn. Giữ động tác này trong vòng 5 giây.

Trán

Cúi đầu lại một chút. Nắm hai bàn tay thành nắm đấm, ấn đốt giữa của các ngón tay lên trán ở đường chân tóc. Tiếp tục ấn và miết về phía thái dương và dái tai dọc theo đường chân tóc. Sau đó, từ từ di chuyển ngón tay xuống cổ và cuối cùng là xương đòn.

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

115

PHỤ NỮ

HOUSTON

Làm căng mịn má

Đan hai bàn tay với nhau và giữ hai ngón cái vẫn thẳng. Đặt đầu ngón tay cái bên phải dưới mắt trái gần mũi. Ấn và miết ngón tay về phía tai, sau đó, trượt nhẹ ngón tay từ phần dái tai đến xương đòn. Lặp lại 2 lần và thực hiện tương tự với phần khuôn mặt bên phải.

Cằm

Nắm tay lại và giữa cho ngón trỏ và ngón giữa thẳng lên (nhưng vẫn uốn cong ở đốt giữa) Ấn và miết từ cằm (ngay dưới khóe miệng) về phía thái dương. Thực hiện khoảng 7-8 lần.

Làm căng mịn trán

Nắm hai bàn tay thành nắm đấm, ấn đốt giữa của các ngón tay phía trên chân mày và miết về phía chân tóc. Di chuyển tay trở về vị trí ban đầu nhưng hơi chếch sang một bên và lặp lại 1 lần nữa.

Kết thúc massage

Mở lòng bàn tay ra. Đặt ngón tay trên trán và trượt về phía thái dương. Sau đó, từ từ trượt ngón tay từ má đến xương đòn.

Mắt

Nâng chân mày. Nắm bàn tay lại, đặt đốt ngón trỏ phía dưới chân mày và đốt ngón giữa phía trên chân mày, sau đó vuốt nhẹ dọc chân mày từ đầu đến phần đuôi chân mày.

116

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

H.D

(Theo Brightside)

HOUSTON

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

117

SINH HOẠT CỘNG ĐỒNG

HOUSTON

Tưởng niệm Ngày Tang Yên Báy lần thứ 89

gày 2/6/2019, tại trung tâm sinh hoạt cộng đồng người Việt Houston và VPC, VNQDĐ Houston đã tổ chức trọng thể buổi Lễ Tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ Việt Nam Quốc dân đảng đã vị quốc vong thân tại Yên Báy ngày 17/6/1930, với sự tham dự của nhiều đồng chí đến từ California, Colorado, Dallas cùng đồng hương thân hữu tại Houston. Ngày 17/6 hàng năm đã trở thành ngày trọng đại của các đảng viên Việt Nam Quốc dân đảng cũng là ngày giỗ của 12 liệt sĩ cách mạng VN và Đảng Trưởng Nguyễn Thái Học bị thực dân Pháp xử chém tại pháp trường Yên Báy cách đây 89 năm. Các liệt sĩ vì tranh đấu cho nền độc lập tự do dân tộc mà hy sinh là gương sáng chói lọi cho các thế hệ VN sau nầy trong sứ mạng cứu nước. 

118

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

BẠCH CÚC

BẠN GÁI NHỎ TO

HOUSTON

Cháu muốn hỏi cô nếu khi khác mà cháu gặp chuyện tương tự thì cháu phải phản ứng thế nào cho an toàn? Cháu có nên bỏ đi ra khỏi chỗ đó ngay khi ông ta lớn tiếng lần đầu không? Cháu cảm ơn cô và kính chúc cô luôn mạnh khỏe. Tú Phạm

Đặt lòng nhân đúng lúc! HỎI: Phải nói là cháu được mẹ cháu nuôi dạy rất kỹ. Mặt tốt của điều này là cháu học được nhiều bài học khôn ngoan từ mẹ nhưng mặt không được tốt lắm là cháu cũng bị lệ thuộc rất nhiều những gì mẹ dạy và cháu ghi nhớ, khiến lắm lúc cháu bối rối không tự mình quyết định được cách ứng xử khi cần. Cháu xin kể ra đây một trường hợp, theo cháu, là rất nguy hiểm mà có lẽ nhờ ơn phước, cháu được vô sự tuy rằng khi viết thư này chia sẻ với cô, cháu vẫn còn run lắm. H ô m q u a , t ro n g l ú c cháu đứng chờ xe buýt để về nhà, bỗng nhiên có hai người đàn ông không biết từ đâu xuất hiện, đến gần cháu xin tiền, nói là lỡ độ đường. Mẹ cháu thường dạy cháu biết chia sẻ những gì mình có với kẻ thiếu thốn nhưng cho tới lúc này, cháu chỉ mới biết cho tiền ở nhà thờ, chưa tự cháu cho tiền ai bất cứ trong hoàn cảnh nào, kể cả người vô gia cư

quanh vùng cháu ở. Lý do là tuy cháu đã vào đại học rồi nhưng cháu không có tiền túi nhiều, lại cảm thấy cháu còn quá nhỏ nên rất ngại để cho tiền người lớn hơn mình. Vì vậy, khi người lớn tuổi trong hai người kia lên tiếng hỏi xin tiền cháu với vẻ dữ dằn, cháu vừa sợ vừa kinh ngạc nên quay mặt đi và làm thinh, hy vọng ông ấy nghĩ là cháu không hiểu ông ta nói gì. Cháu không ngờ ông ấy lớn tiếng hơn, có vẻ như bắt buộc cháu phải cho ông ta tiền mà cháu thực sự cũng không có hơn vài đồng trong túi lúc đó. Lớn tiếng chưa đủ, ông còn mắng cháu sao ra đường, ăn mặc tử tế mà không có tiền cho kẻ khó? Đồ bần tiện! Cháu thấy như vậy là quá đáng nhưng không biết phải làm sao, cũng không dám bỏ đi vì sợ ông ấy có thể bị tâm thần mà nắm cháu lại thì lôi thôi quá? May thay, lúc ấy có vài ba hành khách vừa đến chờ xe buýt như cháu nên ông ấy không la lối nữa mà cháu thì vui mừng biết mình thoát hiểm.

TRẢ LỜI: Cháu không nên vội trách mẹ vì giáo dục có hai mặt: lý thuyết và thực hành, bổ sung cho nhau giữa bài học và ứng dụng bài học. Nhân từ, chia sẻ với người kém may mắn là nguyên tắc để rèn luyện bản ngã theo chiều hướng tốt. Trước khi áp dụng, người nghe cần thẩm thấu ý nghĩa bài học để đi đến nhận thức rồi mới đến hành động. Tại chỗ, ứng dụng cần thông minh và linh hoạt dựa trên kim chỉ nam đã có sẵn, là bài học. Cháu hẳn có đọc báo, nghe radio hay xem TV hằng ngày, tất biết đường phố bây giờ không an toàn như trong quá khứ. Người ra đường, đi bộ hay lái xe, đều phải có sự quan tâm cảnh giác, nhạy bén và tinh tường đối với người và cảnh trí xung quanh trong một khoảng cách đủ an toàn cho mình để kịp nhận ra và có đủ thời giờ đối phó với mọi bất ưng có thể xảy tới bất cứ lúc nào và cách nào? Điện thoại thông minh hầu như ai cũng sẵn có bên mình nhưng nếu tập trung quá đáng vào điện thoại là điều không nên vì như vậy sẽ mất khả năng đề phòng có ưu tiên cao hơn. Trường hợp cháu, nếu thấy một mình ở trạm xe buýt mà hè phố vắng, cháu nên di

chuyển ra xa hơn để chờ xe hay hành khách đồng hành. Đứng tại chỗ, khi thấy hai người đàn ông từ xa đi tới, có dáng vẻ làm cháu nghi ngại thì hãy lập tức nhưng thong thả (để họ không nghĩ là cháu tránh họ) dời đi chỗ khác ngay (làm như là cháu đã chờ lâu, không thể chờ nữa.) Nếu không lưu ý quan sát từ xa, bất chợt không biết họ “từ đâu xuất hiện” như cháu viết trong thư, là cháu kẹt với sự khó khăn rồi. Cũng vậy, lái xe mà không biết “cái xe ấy từ đâu ra” thì gây tai nạn là điều khó tránh được. Cháu giả bộ không hiểu ông ta nói gì, dù tiếng Anh hay tiếng Việt, là một cách phản ứng tốt nhưng sự may mắn có thêm người tới đã “cứu” cháu chứ không phải phản ứng ấy. Không đáp trả lời ăn tiếng nói của họ dễ dẫn tới cãi cọ dây dưa, sợ họ bị tâm thần, mất tự chủ, đều là những phán đoán khôn ngoan, cô nghĩ chỉ qua một hay vài lần thử thách, cháu sẽ biết nơi nào nên xử sự bác ái và nơi nào cần an toàn cho mình trước đã và theo đó mà có thái độ. Nên nhớ, cháu không có bổn phận cũng như không nên bị ám ảnh phải cho tiền người ngoài đường mới chứng tỏ được lòng nhân từ. Thêm nữa, bản thân phải an toàn trước đã rồi mới cứu giúp kẻ khó được cháu nhé! Cảm ơn lá thư của cháu đã chia sẻ một quan tâm cần thiết khi ở ngoài đường phố, phải tự bảo vệ mình. Chúc cháu luôn an vui. Bùi Bích Hà

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

119

RAO VAËT CAÙ NHAÂN - THÖÔNG MAÏI

120

| No 657 - June 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

RAO VAËT CAÙ NHAÂN - THÖÔNG MAÏI

No 657 - June 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

121

RAO VAËT CAÙ NHAÂN - THÖÔNG MAÏI

122

| No 657 - June 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

123

SINH HOẠT CỘNG ĐỒNG

HOUSTON

CHỢ ĐÊM LẦN THỨ 22 BẠCH CÚC

hiên chợ đêm Hè đã diễn ra trong ba đêm, bắt đầu từ 6 giờ chiều đến 11 giờ tối thứ Sáu 31/5và bế mạc 11 giờ đêm Chủ nhật 2/6, do Hội đồng đại diện cộng đồng người Việt Quốc gia Houston và VPC tổ chức trong khuôn viên chợ Hong Kong 4 vùng Southwest Houston,với hơn 30 gian hàng phần lớn là ẩm thực của ba miền Bắc Trung Nam do những đầu bếp nổi tiếng của thành phố đảm trách.

Trong đêm khai mạc rất đông đồng hương đến tham dự, đây cũng là dịp

124 |No 657 - Jun 14 2019 |

gặp gỡ bạn bè, hàn huyên, giải trí thư giản cùng thưởng thức chương trình

THOI BAO INC. | www.thoibao.com

văn nghệ đặc sắc và các món ngon của quê nhà. 

HOUSTON

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

125

RAO VAËT CAÙ NHAÂN - THÖÔNG MAÏI

126

| No 657 - June 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

RAO VAËT CAÙ NHAÂN - THÖÔNG MAÏI

HOUSTON

C02 : Nhà Cho Thuê Townhouse bán hoặc cho thuê

Townhouse 3 phòng ngủ, 2.5 phòng tắm: 8405 Wilcrest, Unit 3200, Houston, TX 77072. Bán $73,000; Hoặc cho mướn giá $1,050; Hay cho share phòng. Vô ở liền. Xin gọi: 832-866-7651

Townhouse cho thuê

7783 Cook Rd.,khu SW, 2 phòng, gần chợ VN, khang trang, sàn gỗ laminate, có máy giặt, máy sấy, tủ lạnh, cửa sắt an toàn xung quanh, yên tĩnh, $810/tháng. Trường: 832-654-4214

C03 : Phòng Share/Thuê Cho share phòng

Nhà mới, gần Beltway 8, Freeway 59, khu mới, yên tĩnh, sạch sẽ, an ninh, có sẵn giường tủ, nam only. Gần chợ Việt Hoa, Hongkong 4. Phòng $300, $320. Bao điện nước, internet, máy giặt sấy. Xin liên lạc: 832-790-8584

Cho Share Phòng

Houston 6/7/2019: Single house, 1 tầng, còn phòng trống cho share. Yên tĩnh, sạch sẽ. Gần quán cơm Dì Tư. Xin gọi: 832-877-1496

C01 : Nhà Bán Nhà Bán

Nhà cần bán gấp, khu S West, trên đường Synnott, gần chợ Mỹ Hoa & chùa Việt Nam, zip code 77072, đối diện 2 trường trung học & tiểu học Harris Couty, rất an ninh, đất cao nên không bị lụt. Nhà 8 phòng, rộng 2,040 sf, diện tích đất 8,054 sf, mới thay mái nhà 30 years, bán giá 200 K, cho hết funiture, đồ đạt trong nhà. Xin gọi Kimberly: 832-605-6113

C09 : Sang Tiệm Sang tiệm

Về hưu bán tiệm Liquor vùng Northwest địa điểm tốt, parking rộng, khách

đông. Liên lạc cô Vĩnh 832-489-8611 (cell) or Jessica 713-817-1883; Bán building có tiệm giặt và 26,000sqt có auto shop gần downtown. Xin gọi: 281-797-4253

Sang Tiệm Nail

New 6/2019 - Tiệm vùng Woodlands, khu sầm uất, plaza có nhà hàng … Mới remodel dàn bàn ghế. Hiện có 6 ghế spa, có thể đặt thêm 4 cái nếu muốn. Tiệm đầy đủ, sẵn sàng hoạt động vào mùa hè. Giá cao, khách cũ, tip nhiều. Tiệm được 7 năm, sắp về hưu nên sang giá rẽ $55K. Thật lòng xin liên lạc Tweedy: 832-301-2287

No 657 - June 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

127

RAO VAËT CAÙ NHAÂN - THÖÔNG MAÏI C11 : Cần Bán Bán Nhà Hàng

Nhà hàng trên đường Bellaire, địa điểm đẹp, không người trông coi cần sang lại. Xin gọi hoặc để lại lời nhắn: 713-540-3686

Bán Nông Trại

Bán nông trại trồng rau Việt Nam như: rau thơm, bầu bí, mướp huơng, cà pháo … Đất 10 mẫu và căn nhà 10 năm tuổi rộng 3,000 sqf. Địa điểm vùng Pearland. Muốn biết thêm chi tiết xin gọi: 281-703-1965

Bán Nhà Hàng

Selling a restaurant on Weshtimer for $375k. Cần bán nhà hàng tại Weshtimer, giá $375K. Please contact Thao Vu: 281-691-2198

D06 : Điện - Nước Thợ Điện - Châu Đặng

Chuyên sữa chữa và làm mới. Bảo đãm, uy tín, kinh nghiệm và giá cả phải chăng. A Chau (Electrician): 281-730-4560 Free estimate

D08 : Điện Lạnh Sưởi - Bếp Long A/C & Appliance Commercial & Residential Chuyên sửa máy lạnh, máy heat (sưởi), tủ lạnh, máy giặt sấy, lò nấu ăn, bình nước nóng. Có license & bảo hiểm: TACLA44251C. Mọi sửa chữa có bảo đảm. Có kinh nghiệm làm ở Sears. Liên lạc: 713-505-7534

128

D09 : Diệt Gián - Chuột Chuyên Môn Diệt Gián Chuyên môn diệt gián cho tư gia, cơ sở thương mại và nhà hàng, rất hiệu nghiệm, được bảo đảm 1 năm cho tư gia. Việc làm kỹ lưỡng, uy tín, trên 30 năm kinh nghiệm. Giá cả hợp lý Xin gọi Sơn Nguyễn: (home): 346-400-9805 & 832-762-6641

G01 : Cần Người Cần Tuyển Thư Ký

Cathy Home Care, cơ quan chăm sóc tại gia, cần tuyển thư ký làm việc full-time, phải biết dùng máy vi tính, biết fillings, biết tiếng Anh và Việt ngữ. Cty có vacation, sick leave, có 401k, bảo hiểm. Gọi: 713-779-8998, send resume: cathyhomecare@ sbcglobal.net

Cần Người

Tìm người đến nhà giữ 1 bé gái mới sanh, nhà khu Kingwood Airport. Bao ăn ở, lương hậu. Cần biết nấu ăn. Xin liên lạc: 503-484-3435

G11 : Cần Thợ Nails / Tóc Cần thợ Nails P & W

Cần gấp thợ chân tay nước, full time. Bao lương. Đóng cửa Chủ Nhật. Khu Trắng Cinco Ranch - Katy, cách HongKong 4 khoảng 15 phút. Liên hệ Trang: 713-820-1221

Cần Thợ Nails

Cần thợ bột kinh nghiệm & chân tay nước, bao lương. Tiệm ở North West 290 & đường 43, trong khu shopping Ross, đối diện Kroger. Liên lạc Uyên: 832-512-4364

Cần thợ Nails

Tiệm ở 14141 Northewest Freeway (gần nhà thờ Lộ Đức), khu Mix, cần thơ bột và chân tay nước. Bao lương. Xin gọi: 713-939-7777

Cần thợ Nails

New New New. Cần thợ tay chân nước (nếu biết đắp bột càng tốt). Fulltime / Part-time. Bao lương hoặc commission. Tiệm ở Houston. Khách dễ chịu. Làm việc thoải mái. Nghỉ ngày Chủ Nhật. Xin gọi: 281-871-8366

Cần Thợ Tóc

Tiệm tóc Venus Salon (trong khu Kim Sơn, Bellaire), cần 2 thợ tóc có kinh nghiệm (biết làm eyelash, facial càng tốt); Hoặc cho thuê phòng làm facial & eyelash. Xin gọi: 832-353-0988 (C) or 281-495-2992 (W)

Cần Thợ Nails

Tiệm nails vùng Kingwood - Humble, khu Mỹ trắng, good tip, cần thợ biết làm bột hoặc tay chân nước. Ăn chia hoặc bao lương tùy theo khả năng. Liên lạc: 713-609-3351 or 832-768-6994

| No 657 - June 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Cần Thợ Tóc

Cần gấp thợ tóc nữ biết tiếng Anh. Bao lương, commission & vacation. Khách Mỹ trắng. Tiệm ở N Eldridge & 290 W. Xin liên lạc: 713-896-0039 or 281-345-2735 (sau 8pm)

I06 : Dạy Lái Xe Dạy Lái Xe - John Lai

Chuyên nhận dạy lái xe cho người 18-60 tuổi, lý thuyết bằng tiếng Việt. Bảo đảm 90% đậu, giá rẻ tận tâm, vui vẻ, uy tín, đúng giờ, dạy dễ hiểu, xe có 2 thắng. We offer Driving Education Programs for 18-60 years old, Vietnamese Drivers Permit Test. Guarantee 90% pass, cheap price, loyalty, easy understand always on me. John Lai (Driving Instructor): 832-326-5628

Nam Driving School, Inc.

(Since 2008) Trường chuyên dạy lái xe và bằng viết cho Teen & Adult. Trường có chấm thi lái xe cho mọi người. Thi bằng lái và viết tại đây: 11011 S Wilcrest Dr, Ste E108, Houston, TX 77099. Phone: 281-561-8999 or 281-468-0080

Dạy Lái Xe (Xe 2 Thắng) An toàn, kinh nghiệm, tận tâm. Học và thi bằng viết tiếng Việt. Nhận đưa đón phi trường. Nhận thông dịch. Xin gọi John: 346-714-6717

Lá Thư Đi Trước TM

HOUSTON

317 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, ngoài 50, cao 5-3, nặng 120lbs, Công giáo, cần tìm bạn đồng hành (nam / nữ OK). Lịch sự, vui vẻ, chia sẻ hạnh phúc tuổi già. Có kinh nghiệm nhà hàng, thích nấu ăn, yêu mái ấm gia đình, thích làm từ thiện. Ai mến xin được làm bạn. Thư đầu xin gởi về Thời Báo Houston 318 - (Trên 4 kỳ)- Nam, 50 tuổi, ly dị, cô đơn, có việc làm ổn định, không tứ đổ tường. Cần tìm bạn gái ở Houston, biết yêu mái ấm gia đình Việt Nam, tuổi từ 40-45, độc thân hoặc đã ly dị. Hợp sẽ tiến xa. Thư đầu xin nhờ Thời Báo chuyển hộ. 319 - (Trên 4 kỳ)- Nữ, 31 tuổi, đang ở Việt Nam, chưa lập gia đình, có học, có việc làm, trên trung bình mọi phương diện, đạo Phật. Muốn làm quen với bạn nam độc thân thành thật, từ 40 tuổi trở xuống, không tứ đỗ tường, cùng tôn giáo. Xin đừng đùa giỡn. Thư đầu xin nhờ Thời Báo chuyển hộ. 321 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, sinh năm 1962, đang làm việc tại Bình Dương, Việt Nam. Sở thích: nấu ăn, đọc sách, du lịch, xem phim … Tính tình hòa nhã, yêu mái ấm gia đình, quan tâm chăm sóc người thân. Hiện đang sống độc thân, không con cái. Mong nhận được thư của các anh, tuổi từ 56-60, không tứ đổ tường, chân thành, cùng sở thích, cùng cảnh ngộ. 322 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, 61 tuổi, sống ở Houston - TX, người miền Nam, vần còn đi làm. Muốn tìm nam, góa vợ, tuổi từ 62-72, có học thức, không tứ đổ tường, ngoại hình dễ nhìn, chân thật, yêu mái ấm gia đình, sống ở Houston, để làm bạn, nếu hợp sẽ cùng nhau nương tựa đến hết đời. Rất mong thư. 323 - (Trên 4 kỳ) - Đàn ông, tuổi đã về hưu, độc thân, đang sống một mình. Muốn làm quen phái nữ, tuổi từ 60-66. Góp gạo thổi cơm chung. Thư đầu xin nhờ Thời Báo chuyển hộ.

324 - (Trên 4 kỳ) – Nữ, 48 tuổi, tìm bạn gần xa, không phân biệt tuổi tác. Nếu hợp sẽ tiến xa. Thư đầu xin nhờ Thời Báo chuyển hộ. 325 - (Trên 4 kỳ) - Cần tìm những người bạn tốt đã về hưu. Thư đầu nhờ tòa soạn Thời Báo chuyển dùm. 326- (Trên 4 kỳ) - Nữ, 55 tuổi, người miền nam, đạo công giáo, chồng chết đã lâu, muốn làm quen, kết bạn với người đồng đạo, thường siêng đi lễ, để giúp đỡ lẫn nhau lúc tuổi già. Điều kiện: phải vợ chết đã lâu, lớn tuổi hơn, là người thành thật, không vướng bận con cái, không cờ bạc rượu chè, không lăng nhăng, không lừa dối. Nếu hạp sẽ tiến tới. 327- (Trên 4 kỳ) - Nữ, sống tại Houston - TX, 62 tuổi, người miền Nam, độc thân đã lâu, sức khỏe tốt, công việc ổn định, có nhà riêng. Rất mong được làm quen với phái nam, tuổi từ 62-67, có kiến thức, nhân hậu, đế an ủi nhau suốt quảng đời còn lại. Điều kiện: phải là người miền Nam và trong độ tuổi mà tôi muốn tìm (nếu không xin đừng làm mất thời gian của nhau). 328 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, diện mạo trên trung bình, việc làm ổn định, thích nấu ăn, văn nghệ và du lịch. Tìm bạn Nam từ 57-67, nếu là người Công Giáo hoặc người miền Nam thì thật là vui. Xin đừng đùa giỡn. Thành thật cám ơn. 329 - (Trên 8 kỳ) - Nữ, 59 tuổi, trình độ đại học, việc làm tốt, trên trung bình về mọi phương diện. Thích du lịch và văn nghệ. Không tứ đổ tường. Tìm bạn nam cùng sở thích, ở Houston càng tốt. Xin gửi thư đầu về Thời Báo Houston. 330 - (Trên 8 kỳ) - Thanh Lam, 19 tuổi, quê ở Long Xuyên, đang học đại học năm 2, vui vẻ, dễ nhìn. Muốn kết bạn trai thật lòng, nếu thấy hạp sẽ tiến xa hơn. 331 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, ngoài 50,

LÁ THƯ ĐI TRƯỚC công dung ngôn hạnh, cuộc sống ổn định. Muốn tìm bạn nam làm nghề đánh cá or đi tôm, ngoại hình dễ nhìn, tuổi từ 52-57, cần thành thật, vui tính và không bị ràng buộc. Xin thư về Thời Báo Houston. 332 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, nấu ăn ngon, sạch sẽ, đẹp hay xấu tùy theo người đối diện. Ly di, sống độc thân đã lâu, kinh tế vững, có nhà riêng, tự do, không vướng bận. Muốn làm quen với các anh từ 50 trở lên. Phải có công ăn việc làm, không tứ đổ tường, chung thủy, thành thật. Nếu hợp sẽ đi hết tương lai còn lại. Cho xin hình và phone để liên lạc. Dù thư đến muộn vẫn hồi âm tất cả. 333 - (Trên 4 kỳ) - Nam, 64 tuổi, việc làm ổn định, thành thật, không hút thuốc, không rượu chè cờ bạc. Tìm nữ dưới 58 tuổi, sống ở Houston, để làm bạn và chăm sóc nhau tuổi già. Không phân biệt tôn giáo. Cần người thành thật. Thư đầu nhờ Thời Báo chuyển hộ. Xin cho số phone. Cảm ơn! 334 - (Trên 8 kỳ) - Nam, 56 tuổi, người Công giáo, có nhà cửa, công ăn việc làm, không vướng bận con cái. Muốn tìm người 50-56 tuổi, cùng cảnh ngộ. “Áo anh sứt chỉ đường tà, vợ anh chết sớm mẹ già chưa khâu”. Ai thương thì nhờ khâu giùm, ấm êm chăn gối lạnh lùng có đôi.” 335 - (Trên 12 kỳ) - Đàn ông về hưu (công nhân), hiện tại độc thân, muốn tìm phụ nữ người miền nam, cùng hoàn cảnh nghèo, chân thật. Quyết tâm cùng tôi đi tiếp con đường còn lại. Điều kiện: tuổi trên 60, so đo, tính toán xin miễn gửi thư. 336 - (Trên 4 kỳ) - Nam 68 tuổi, mới về hưu, sức khỏe tốt, sống tại Houston, TX. Không vướng bận. Có nhà riêng, ở một mình, cuộc sống rất ổn định. Độc thân đã lâu nên muốn có người vợ hiền, nhân hậu, vui tính cùng kết hợp sống chung. Tuổi từ 60 trở lên, thành thật. 337 - (Trên 4 kỳ) - Đàn ông độc thân, người niềm nam, đạo Phật, đã về hưu. Mong tìm bạn gái để tâm sự. Thư đầu xin nhờ Thời Báo chuyển hộ 338 - (Trên 4 kỳ) - Nữ 55 tuổi, ở Houston, TX. Cuộc sống ổn định, thích

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

129

LÁ THƯ ĐI TRƯỚC

HOUSTON

giãn dị, trầm tĩnh, rất hiền lành, người Bắc, đạo Công giáo. Cao 5 feet, trông rất trẻ hơn tuổi, dáng người thon nhỏ. Ở góa đã lâu, nay muốn kết bạn nam, nếu có duyên sẽ lâu bền. 339 - (Trên 4 kỳ) - Nam mới về hưu, ly dị, không vướng bận con cái. Hiện sống rất cô đơn ở Houston. Sức khỏe tốt, không tứ đổ tường. Mong tìm bạn gái tuổi từ 50-62, hiền, chân thật để chia sẻ, giúp đở nhau trong quảng đường còn lại. Xin vui lòng cho số phone. Thank you 340 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, tên Thanh Sang, gần 24 tuổi, trông cũng dễ nhìn, đạo Công giáo, học xong 4 năm đại học, có việc làm. Muốn tìm 1 bạn trai đồng đạo, hơn tuổi mình, chăm chỉ làm ăn, nhìn về tương lai. Xin 1 tấm ảnh và sẽ tặng lại để coi xem có dể nhìn thật không. 341 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, 55 tuổi, cư ngụ ở Houston TX, độc thân. Tìm bạn nam, không phân biệt tuổi tác. Nếu hợp sẽ tiến xa. 342 - (Trên 4 kỳ) - Nam, 66 tuổi, sĩ quan chế độ cũ VNCH, sống chân thành, đạo đức, con cái trưởng thành, không vướng bận. Tìm bạn tri âm nữ, dưới 55 tuổi, hiền, thật lòng nương tựa nhau cuối đời. Tìm con làm dưỡng tử, đỡ đầu, 1 trai, 1 gái, tính hiền lành, chân thành. 343 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, 58 tuổi, ở Houston. Góa phụ, không con nên rất cô đơn. Mong mỏi tìm 1 người bạn hoặc anh trên tinh thần, tuổi từ 60 trở lên, thành thật, cùng ở Houston. Thư đầu gửi về Thời Báo Houston xin chuyển hộ. 344 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, ngoài 50, muốn tìm bạn nam hoặc nữ tuổi từ 5060 để tâm sự cũng như đi nghe nhạc sóng cuối tuần cho đời bớt cô đơn. (Nữ fren only). Cần thành thật, độc thân và dễ tính. Xin thư về Thời Báo nhờ chuyển. 345 - (Trên 8 kỳ) - Nữ, ngoại hình dễ nhìn, còn đi làm, thích nghe nhạc xưa và du lịch. Mong tìm bạn nam cùng sở thích, tuổi từ 58 trở lên. Mong thư bạn. 346 - (Trên 8 kỳ) - Nam, 58 tuổi, ở Mỹ đã lâu, không vướng bận, không rượu, không cờ bạc. Muốn tìm bạn

130 |No 657 - Jun 14 2019 |

nữ từ 48-55 tuổi sống ở Housotn hay vùng phụ cận. Cùng nhau đi uống café cuối tuần, chia sẻ buồn vui. Nếu hợp sẽ tiến xa. Ai mến xin thư về (kèm theo số phone và hình). Xin chân thành cảm ơn!”. 347 - (Trên 8 kỳ) - Nữ, 32 tuổi, tốt nghiệp đại học, tính tình hiền lành. Đang sống ở Đà Lạt, là nhân viên văn phòng, 1 lần li dị. Xin được làm quen bạn trai có kiến thức, đạo đức, đạo Phật giáo, người ở Houston càng tốt. Hợp sẽ tiến xa hơn. Xin đừng đùa giỡn 348 - (Trên 4 kỳ) Nữ, 62 tuổi, sống ở Katy, Texas, Phật giáo, người Bắc, đại học, đẹp và hiền, có trách nhiệm, có nhà riêng, kinh tế ổn định. Cần tìm bạn thực sự, không tứ đỗ tường, nếu hợp sẽ cùng chăm sóc nhau khi tuổi già. 349 - (Trên 8 kỳ) - Nữ, sinh năm 1987, đang sống ở Việt Nam, chưa lập gia đình, có việc làm ổn định, người miền nam, đạo Phật. Muốn làm quen bạn nam, tính tình chân thật, nếu đang ở Houston càng tốt. Thư đầu xin gửi về địa chỉ Thời Báo. 350 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, 62 tuổi, sống ở Houston - Texas đã lâu. Đạo Phật, người miền nam, hiền, thành thật, vui tánh, trọng đạo đức, cuộc sống đơn giản, thoải mái, thích đi du lịch, trồng

NHẮN CHUNG:

trọt, yêu mái ấm gia đình. Mong tìm bạn trai từ 60-68 tuổi, cùng đạo, cùng lối sống, lịch sự, khỏe mạnh. Hầu giúp đỡ, an ủi nhau và enjoy phần đời còn lại. 351 - (Trên 4 kỳ) - Nữ lưu thường tình, 55 tuổi, sống ở Houston - TX, hiền lành, chân thật, đạo đức, yêu cuộc sống gia đình, trân trọng tình nghĩa. Ước mong tìm gặp các anh tuổi từ 6070, sức khỏe tốt, có lối sống lành mạnh cho một gia đình hạnh phúc (Không cờ bạc, hút sách, nhậu nhẹt ...). Sẽ trả lời dù thư đến trễ. Xin hình và số phone trước. 352 - (Kỳ 5/8) - Nữ, 30 tuổi, trung bình về mọi phương diện, đạo Tin Lành, chuyên viên trang điểm cô dâu, sống và làm việc tại Long An, đã 1 lần dang dỡ. Muốn tìm bạn để chia sẽ những lúc vui buồn, không phân biệt tuổi tác, nếu hợp sẽ tiến xa hơn. Thư đầu gửi về văn phòng Thời Báo, xin kèm theo số phone để tiện liên lạc. 353 - (Kỳ -4/4) - Nữ, tuổi 65, duyên dáng, đẹp, thành thật, thích âm nhạc. Cần tìm bạn từ 65-70, độc thân, tính tình chân thành, cùng một ý thích. Xin gửi thư đầu về Thời Báo nhờ chuyển. THƯ ĐÃ CHUYỂN: T. Le., Pearland, TX - Một Người,

- Lời Tìm Bạn xin viết trong vòng 60 chữ trở lại, kèm tên, địa chỉ đầy đủ để giúp việc chuyển thư được nhanh chóng. - Thư Nhờ Chuyển xin bỏ vào phong bì nhỏ hơn và dán kín, KHÔNG CẦN dán tem, tòa soạn không chịu trách nhiệm về nội dung thư nhờ chuyển. Bỏ Thư Nhờ Chuyển và lệ phí vào phong bì lớn hơn, và xin nhớ ghi rõ ở mặt sau bì thư (lớn hoặc nhỏ) là muốn chuyển đến số nào. - Thư xin đề rõ: Thời Báo Houston / “Lá thư đi trước” 11205 Bellaire Blvd., #B4, Houston, TX 77072 LỆ PHÍ THAM GIA: - Đăng Lời Tìm Bạn: 10 USD (tối thiểu 4 kỳ báo, Thời Báo Houston được lược bớt nội dung). - Nhờ chuyển thư: 5 USD cho mỗi thư. Xin trả bằng Chi phiếu, chỉ cần ghi trả cho “Thoi Bao”.

THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

131

HOUSTON

132

|No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

133

HOUSTON

134 |No 657 - Jun 14 2019 |

THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

No 657 - Jun 14 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

135

www.dshopping.ca

Tel: 1.866.898.6925

www.thoibao.com

Printed in Canada - Giá bán ngoài Houston: $3