BOD-KYI-DUS-BA B བཀའ་ཟུར་རིན་ཆེན་མཁའ་འགྲོ་ལགས་སུ་བཅར་འདྲི།
TIBET TIMES གསར་སྙིང།
གྲུབ་དབང་༸པད་ནོར་རིན་པོ་ ཆེ་དགོངས་པ་རྫོཊ།
གྲུབ་དབང་༸པད་ནོར་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ཉེ་ཆར་
སྙུང་གཞི་ཞིག་གི་དབང་གིས་སྐུ་ཁམས་ཅུང་མ་
བདེ་བ་བྱུང་སྟེ། རྒྱ་གར་གྲོང་ཁྱེར་བྷེང་ལོར་སྨན་ ཁང་ཞིག་ཏུ་ཕེབས་ཡོད་ཀྱང་ཕན་སྐྱེད་ཆེར་མ་བྱུང་
སྟབས། ཕྱི་ཚེས་ ༢༧ ཉིན་རྙིང་མའི་བླ་ཆེན་ཁག་ དང་གནད་ཡོད་མི་སྣ་ཁག་ཅིག་ལ་མཇལ་འཕྲད་
གནང་རྗེས་ཕྱིར་རང་དགོན་ཐེག་མཆོག་རྣམ་གྲོལ་
གླིང་དགོན་པར་གདན་འདྲེན་བྱས་ཡོད་མོད། འོན་ ཀྱང་། ཉིན་དེའི་ཕྱི་དྲོའ ་ི ཆུ་ཚོད་ ༨ དང་སྐར་མ་ ༢༠ ཐོག་ཞལ་འཛུམས་མདངས་དང་བཅས་ཏེ། ཐུགས་
ཀྱི་དགོངས་པ་ཆོས་དབྱིངས་སུ་གཤེ ག ས་པའི ་ ཚུལ་བསྟན་ཡོད་འདུག
དོན་གཅོད་གནས་སྤོར།
ཕྱི་ཚེས་ ༢༦ ཉིན་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་ཕྱི་ རྒྱལ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁག་ཅིག་གི་ལས་ གནས་བརྗེ་སྤོར་བྱས་ཡོད། བོད་གཞུང་ཕྱི་དྲིལ་ དྲུང་ཆེ ་ དྭགས་པོ ་ བསོ ད ་ནམས་ནོ ར ་བུ་ལགས་
ཨོ་སི་ཌི་ལི་ཡའི་རྒྱལ་ས་ཁལ་མོ་རའི་ནང་གི་སྐུ་ ཚབ་དོན་གཅོད་དུ་བསྐོ་བཞག་དང༌། སྔར་གྱི་ཨོ་
སི་ཌི་ལི་ཡའི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཨ་ཏི་ཤ་བསྟན་
འཛིན་ཕུན་ཚོགས་ལགས་བོད་གཞུང་ཕྱི་འབྲེལ་ ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲུང་ཆེ་རུ་བསྐོ་བཞག་བྱས་ཡོད།
དེ་བཞིན། དབྱིན་ཡུལ་རྒྱལ་ས་ལོན་ཊོན་གྱི་སྐུ་ ཚབ་དོན་གཅོད་ཚེ་རིང་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ཕྱི་དྲིལ་ ཟུང་འབྲེལ་དྲུང་ཆེ་དང༌། ཁོང་གི་ཚབ་ཏུ་ཁེ་ན་ཌར་ གནས་བཞུགས་སྤྱི་ཟུར་ཐུབ་བསྟན་བསམ་འགྲུབ་ ལགས་བསྐོ་བཞག་བྱས་ཡོད་འདུག
བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་བགྲོ་གླེང༌།
ཕྱི་ཚེས་ ༢༥ ཉིན་ཨ་རིའི་རྒྱལ་ས་ཝ་ཤིན་ཊོན་ དུ་ཡོད་པའི་ཧེ་རི་ཊེ་ཞེས་པའི་ཆབ་སྲིད་ཉམས་
ཞིབ་ཐེབས་རྩ་ཁང་གི་གོ་སྒྲིག་འོག མ་འོངས་བོད་ ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཐད་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ་ཞིག་སྐོང་ འཚོགས་གནང་ཡོད་པ་དང༌། ཚོགས་འདུ་དེར་
སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་༧གོང་ས་མཆོག་གི་དམིགས་ བསལ་སྐུ་ཚབ་རྒྱ་རི་བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན་དང༌། རྒྱ་ མིའི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་ཧེ་རུ་བུའུ་རྣམ་གཉིས་
གདན་ཞུ་གནང་སྟེ། མ་འོངས་བོད་དོན་ཐད་བགྲོ་ གླེང་གོ་བསྡུར་གནང་ཡོད་འདུག
དྲན་གསོའ ་ི རྡོ་རིང༌།
བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་
ཚོགས་དུས་བདུན་པའི་སྟེང༌། སྔར་ལོ་བོད་ནང་
གི་ཞི་རྒོལ་ཁྲོད་བོད་བསྟན་པ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དོན་དུ་ འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་ དང་དཔའ་མོ་དག་གི་ཆེད་དུ། དྲན་རྟེན་རྡོ་རིང་ཞིག་ བཞེངས་རྒྱུ་སྤྱི་མོས་ཀྱིས་གྲོས་ཆོད་བཞག་ཡོད་པ་
དང། གྲོས་ཆོད་དེའི་ནང་། དྲན་རྟེན་རྡོ་རིང་དེར་ རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་གྱི་བོད་པ་མི་རེ་ངོ་རེ་ནས་
ཧིན་སྒོར་ ༣ རེ་དང༌། ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ནས་
ཨ་སྒོར་ ༡ རེ་ཞལ་འདེབས་སུ་དབུལ་དགོས་པར་ ཐག་གཅོད་གཏན་འབེབས་བྱུང་ཡོད།
གཏམ་གླེང་དྲུག་སྐོར་མ།
སྤྱིའི་འདོན་ཐེངས་ ༤༤༤ ལོ་ ༡༤ གྲངས་ ༩
ཉིན་བཅུ་རེའི་གསར་ཤོག
བཀའ་ཟུར་བཀྲ་ཤིས་དབང་འདུས་ལགས་སུ་བཅར་འདྲི།
་ཐང་ འཛམ་གླིདང་གྲོང་གིས་འགྲོ་ཚོག་བ་མིས་ཁགའི་ཐོབགཞུང་ བཅས་ཀྱིས་བོད་ནང་གི་དངོས་ཡོད་གནས་
སྟངས་ལ་ངོས་ཟིན་གསལ་བོ་བྱུང་ཡོད་པ་ལྟར། རྒྱ་གཞུང་ནས་ཀྱང་ང་ཚོས་དུས་དྲན་འདི་ངོས་
མཉམ་བསྐྱེད་ཞུ་བཞིན་ཡོད་ལ། ལྷག་པར་དུ་
སྤྱི ་ མོ ས ་ཐོ ག ངོ ་ རྒོ ལ ་ཡོ ད ་པའི ་ གྲོ ས ་ཆོ ད ་
རིང་རྒྱ་གཞུང་གི་གདུག་རྩུབ་དང་བཙན་དབང་
འོ ག བོ ད ་མི ་ ཚོ ་ བཙན་བྱོ ལ་དུ་ཡོང་དགོས་ པའི་གནས་སྟངས་བྱུང་ཡོད། རྒྱ་གཞུང་གིས་ བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་འཛམ་གླིང་ནང་གསལ་ བོ་གང་འདྲ་ཆགས་ཡོད་མེད་ལ་མ་ལྟོས་པར།
བོད་མིའི་འཚོ་བ་ཡར་རྒྱས་བཏང་ཡོད་ཚུལ་
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོ་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་དྲིལ་བསྒྲགས་ ཤུགས་ཆེན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། གལ་སྲིད་དེ་དག་
དངོས་ཡོད་ཡིན་ན། ཁ་སང་དང་དེ་རིང་བོད་མི་ ཚོ་འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་དང༌། སྡུག་སྦྱོང་
མནར་གཅོད་གཏོང་དགོས་དོན་མེད། དུས་དྲན་
དེ་ཁྱབ་བསྒྲགས་ཆེད། ད་ལོའ ་ི ལོ་གསར་སྐབས་ ནས་བོད་མི་ཚོར་བཙན་གྱིས་སྤྲོ་སྐྱིད་གཏོང་དུ་
བཅུག་སྟབས། ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་དང་འཛིན་
བཟུང་བཙོན་འཇུག ཚེ་སྲོག་ཤོར་བ་སོགས་ ཀྱི་གནས་སྟངས་བྱུང་ཡོད།
༧ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བ་
མཆོག་གིས། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ནང་ཡར་རྒྱས་
བཏང་བ་དང་གནོད་འཚེ་བྱས་པ་གཉིས་བསྡུར་ བ་ཡིན་ན། གནོད་སྐྱོན་ཚབས་ཆེན་བཟོས་ཡོད།
ཅེས་གསུངས་བ་བཞིན། སྔ་ཕྱི་བར་གསུམ་ དུ་བཅིངས་གྲོལ་བཏང་བ་དང༌། འཕེལ་རྒྱས་ ཕྱིན་ཡོད་སྐོར་ཀྱི་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེལ་གྱིན་
ཡོད་ཀྱང༌། རྒྱ་མིས་མཐོང་ཆུང་དང་གནོད་འཚེ་
བྱེད་པ། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་མེད་པ་གསལ་ ཡིན་སྟབས། ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་ཡོད་པའི་བོད་
མི་ཚང་མས་དུས་དྲན་འདི་ལ་ངོས་ལེན་མེད་པ་ གསལ་བོ་ཡིན། འཛམ་གླིང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་
ཐང་དང་གྲོས་ཚོགས་ཁག གཞུང་བཅས་ཀྱིས་ བོད་ནང་གི་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་ལ་ངོས་
རྒྱལ་བའི་སྐུ་ཚེ་བརྟན་པར་རེ་བ་ཆེ་ཙམ་ཡོད། ་འགྲིག་དང་བོད་མིའི་ཤེས་ཡོན། རྒྱ་བོགཞིདས་ཞི་ཆགས་བསྐྱར་གསོ འ ་ི ཐད་ང་ལ་
འཆར་གཞི་འདི་ཡོད་ཟེར་མཁན་ཚོ་ད་ཐེངས་
མདུན་དུ་སླེ བ ས་དགོ ས ་པ་རེ ད ། ངས་མི ་ འཇོན། ངས་མི་ཤེས། ང་མི་དམངས་ཀྱི་བསྐོས་ སོང་བ་རེད་ཟེར་མཁན་ཞིག་གིས་ང་ཚོར་ཕན་ ཐོགས་ཡོད་པ་མ་རེད།
ཁེ་ན་ཌར་གནས་བཞུགས་སྤྱི་ཟུར་ཐུབ་ བསྟན་བསམ་འགྲུབ་ལགས་ཀྱིས། སྔར་
ལོའ ་ི སྤྱི་ཟླ་ ༡༠ ནས་མགོ་བཙུགས་ཏེ་སྤྱི་
ལོ ་ ༢༠༡༡ ལོ འ ་ི བཀའ་བློ ན ་ཁྲི ་ པའི ་ འོ ས ་ མི་འཚོལ་བའི་ལས་འགུལ་ཞིག་སྤེལ་གྱིན་ ཡོད་པ་དང༌། ཉེ་ཆར་བཞུགས་སྒར་དུ་ཕེབས་
ཡོད་པའི་གོ་སྐབས་དང་བསྟུན་ཏེ། འདི་གའི་
གསར་འགོད་པས་ཁོང་ལ་བཀའ་བློན་ཁྲི་པའི་ འོ ས་མི ་འཚོ ལ་བའི ་ ལས་འགུལ་གྱི་གནས་ སྟངས་དང༌། ད་བར་བཀའ་བློན་ཁྲི་པའི་འོས་
མི ་ ཅི ་ ཙམ་བྱུང་ཡོ ད ་མེ ད ་བཅར་འདྲི ་ ཞུས་
པར་ཁོ ང ་གི ས ། ངས་ཐོ ག ་མར་ལས་གཞི ་
བྱས་ཡོད་ཀྱང༌། ད་བར་ང་ལ་མི་གཅིག་ཀྱང་
མཁོ་སྤྲོད་བྱེད་མཁན་མ་བྱུང༌། གཅིག་བྱས་ ན་མི་དམངས་ཀྱིས་བརྩད་གཅོད་བྱས་ཀྱང༌། བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བཀའ་བློན་ཁྲི་པར་
འོ ས ་པའི ་ མི ་ གཅི ག ་ཀྱང་མེ ད ་སོ ང ་བ་རེ ད ། དེ་མིན་ན། བོད་པ་ཚང་མ་མི་ཉོབ་ཐོ་ཤ་སྟག་
ཡིན་སྟབས། སྐད་ཆ་མང་པོ་བཤད་རྒྱུ་ལས་
སྣོད་བཅུད་ཡོངས་ལ་གཏོར་བརླག་ཚད་ལས་
ཀྱི་སྐྱིད་སྡུག་མཉམ་མྱོང་གིས་གདུང་སེམས་
སྟེང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་
མཆོག་གིས་གསུངས་དོན། མི་ལོ་ལྔ་བཅུའི་
རྗེས་གཉིས་མཐུད་དུ་སྤེལ་བའི་ཁྲོད། བོད་ཀྱི་
ཆོད་སེམས། མདོར་ན་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་
ཡོ ད ་པའི ་ ཐད། དེ ་ རི ང ་སྔ་དྲོའ ་ི ཆུ་ཚོ ད་ ༡༡
བཀའ་བློན་སྟག་ལྷ་སྐལ་བཟང་དབྱངས་སྐྱིད་
གདོང་ལེན་ཟེར་བ་སོགས་ཀྱི་བྱ་འགུལ་གཅིག་
པ་མེད་པའི་སྙིང་སྟོབས། རྒྱུན་ཆད་མེད་པའི་
དུས་དྲན་གཉི ས ་ལྷན་དུ་གཙི ་ སྲུང་བྱ་འཆར་
གསལ་བསྒྲགས་བསྐྱངས་ཡོད། སྐབས་དེར་
རྡེག་ཚ་ནན། གསུམ་གཅིག་བཞིའི་དོན་རྐྱེན་ལ་
རྣམས་ཀྱི་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ལྷག་བསམ། ཞུམ་
བཅོས་བསྒྱུར་བྱས་ཏེ་མི་ལོ་ ༥༠ འཁོར་བའི་
གཉིས་ནས་ངོས་ལེན་མེད་པའི་གསར་འགོད་
བསྡམས་པ། རྒྱལ་གཅེས་ཆོས་གཅེས། རྡུང་
རྒྱུན་གཞི ས ་བཞུགས་ཆོ ལ ་གསུམ་བོ ད ་མི ་
ལོ་ ༥༠ འཁོར་བ་དང༌། བོད་ལ་དམངས་གཙོ་
གཞུང་གི་དུས་དྲན་དེར་བོད་གཞུང་དམངས་
ཁང༌། རིག་གནས་གསར་བརྗེ། དམག་ཁྲིམས་
བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་མང་ཡོངས་ནས། དུས་
ཞིང་བྲན་ཁྲི་ཚོ་བརྒྱ་བཅིངས་གྲོལ་བཏང་སྟེ་མི་
ལྷ་སྐལ་བཟང་དབྱངས་སྐྱིད་མཆོག་གིས་རྒྱ་
བསྒྱུར། གྲལ་རིམ་འཐབ་རྩོད། མི་དམངས་སྤྱི་
སྤྱི་ནོར་༧གོང་ས་མཆོག་གི་དབུ་ཁྲིད་པའི་
སང་ཉིན་ཕྱི་ཚེས་ ༢༨ ཉིན་རྒྱ་གཞུང་གིས་
༢༢ སྟེང་བོད་གཞུང་ཕྱི་དྲིལ་བཀའ་བློན་སྟག་
འཁྲུག་ཞོད་འཇགས་དང་དམངས་གཙོ་བཅོས་
ཕྲག་མང་པོ་རྐྱེན་ལམ་དུ་བཏང་ཡོད།
མཁྱེན་རྒྱུ་རེད་བསམ་ཡོད་ཟེར།
བཞག་སོང་ལ། དེ་བཞིན། ཉིན་རྒྱབ་ཆུ་ཚོད་
གསར་རིན་ཧིན་སྒོར་ ༥
འདས་པ་བཏང་ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་མི་འབུམ་
ལེན་བྱ་ཐབས་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གསལ་བོར་
གི ས ་ཡག་པོ ་ འདུག ཅེ ས ་བསྟོ ད ་བསྔགས་
གྲོལ་བཅིངས་རེད།
HP/04/DMA Valid Upto 31/12/2011
ཞིང་བྲན་ཁྲི་ཚོ་བརྒྱ་བཅིངས་གྲོལ་དུས་དྲན་ངོས་ལེན་མེད།
འདི ་ མགོ ་ འཛུགས་སྐབས། མང་པོ ་ ཞི ག ་
བཅིངས་གྲོལ་མ་རེད།
/ ༢༠༠༩ / ༣ /༣༡
གོ མ ་པ་གཅི ག ་ཀྱང་མ་བརྒྱབས་པ་རེ ད ། ང་ བློན་ཁྲི་པར་མི་གསར་བ་སླེབས་རྒྱུའི་གོ་ ཐེངས་འདིར་ངྷ་རམ་ས་ལར་ཡོང་བར་དོན་དག་ སྐབས་ཡོད་པ་མ་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། ཟླ་
གཉིས་ཡོད། དང་པོ། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལོའ ་ི བཀའ་ བ་བཞི ་ ལྔའི ་ ནང་དུ་མ་གཏོ ག ས་བཀའ་བློ ན ་
ཚོགས་ཁྲོད་གླུ་གར་སྤྲོ་སྐྱིད་སོགས་མཚམས་ ཟིན་གསལ་བོ་བྱུང་ཡོད་པ་ལྟར། རྒྱ་གཞུང་ནས་
ཀྱང་ང་ཚོས་དུས་དྲན་འདི་ངོས་ལེན་བྱ་ཐབས་
མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གསལ་བོ་མཁྱེན་རྒྱུ་རེད་ བསམ་ཡོད། ཅེས་གསུངས་སོང༌།
དེ ་ བཞི ན ། བོ ད ་མི ་ མང་སྤྱི ་ འཐུས་ལྷན་ ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་ནང་བཀོད་དོན། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༩ ལོར་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་
རྒྱལ་ཁབ་མགོ་བཙུགས་པ་ནས། བོད་དང་ཐའེ་ ཝན་གཉིས་གང་མགྱོགས་བཅིངས་གྲོལ་གཏོང་
རྒྱུ་ཡིན་ཟེར་ནས་བོད་ཆོལ་ཁ་གསུམ་གྱི་ས་ ཁྱོན་ཡོངས་ལ། རྒྱ་ནག་དམར་པོའ་ི སྲིད་གཞུང་
གིས་དྲག་གནོན་དང་དབང་བསྒྱུར་བྱས་ཏེ། ཟིང་
འཇོག་བྱས་ཟི ན ་པ་ལྟར། ད་རེབ་རྒྱ་ནག་
གཞུང་གིས་ཡར་ལངས་ཞིང་བྲན་ཁྲི་ཚོ་བརྒྱར་
བཅིངས་གྲོལ་ཐོབ་སྟེ། མི་ལོ་ ༥༠ འཁོར་བའི་ དུས་དྲན་དང༌། བོད་ལ་དམངས་གཙོའི་བཅོས་
བསྒྱུར་བྱས་ཏེ། མི་ལོ་ ༥༠ འཁོར་བའི་དགའ་ སྤྲོའ ་ི དུས་དྲན་གཉིས་དགའ་སེམས་འཁོལ་བའི་
ངང་ཕྱི་ཚེས་ ༢༨ ཉིན་གཙི་སྲུང་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཟེར་ བ་དེ་དོན་དངོས་དང་མི་མཐུན་ཞིང༌། གཞིས་ བྱེས་བོད་མིའི་མངོན་འདོད་དང་མི་འཚམས་
སྟབས། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ ནས་ངོས་ལེན་མེད་པ་མ་ཟད་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ ངོ་རྒོལ་བྱ་རྒྱུ་ཡིན། ཞེས་བཀོད་འདུག
སྐར་མའི་འོག་གི་སྐྱོ་སྡུག
སྐར་མའི་འོག་ན་ལོ་རྒྱུས་ལ་སྟོབས་ཤུགས་མེད། །སྐར་མའི་འོག་ན་བདེན་དཔང་ལ་རིན་ཐང་མེད། ། སྐར་མའི་འོག་ན་བསམ་བློ་ལ་ཁ་ཕྱོགས་མེད། །སྐར་མའི་འོག་ན་རང་སེམས་ལ་བདེ་བ་མེད། །
བློན་ཁྲི་པ་དེ་གནད་འགག་ཅིག་ཏུ་མཐོང་གིན་ ཁྲི་པ་འོས་བསྡུའི་གསལ་བསྒྲགས་གཏོང་གིན་
ཡོད་དམ་མེད། ཅེས་མི་དམངས་ལ་དྲི་བ་དང་ མེད། དེ་འདྲ་ཞིག་གི་ནང་དུ་མི་གསར་བ་ཞིག་
བསྐྱར་དུ་དྲན་གསོ་ཞིག་གཏོང་རྒྱུ་དང༌། གཉིས་ དང་ཡག་པོ་ཞིག་བཙལ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་མེད། པ། ལོ་སྔ་ཕྱིའི་ནང་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་བརྟན་ མི ་ རྙི ང ་པ་ཡག་པོ ་ མི ་ འདུག་ཟེ ར ་གྱི ན ་མེ ད ་
བཞུགས་ ༡༥ ཙམ་ཕུལ་ཡོད་ཚོད་འདུག དེ་ མོ ད ། ཐེ ང ས་འདི ར ་ང་ཚོ ར ་མི ་ གསར་རྙི ང ་
ཡག་པོ་རེད། འོན་ཀྱང༌། བརྟན་བཞུགས་ངོ་མ་ གཉིས་ཀ་ཡོད་པའི་གདམ་ཀ་ཞིག་དགོས་པ་ དེ་གང་རེད་ཟེར་ན། ཁོང་གི་ཕྲག་ཏུ་རྡོག་ཁྲེས་ རེད། ནམ་རྒྱུན་གཞུང་གི་འདི་བྱས་མ་སོང༌།
ཆེན་པོ་ཞིག་བསྣམས་ཡོད་པ་དེ་ཡང་དུ་གཏོང་ འཆར་གཞི ་ འདི ་ འགྲི ག ་མ་སོ ང ་ཟེ ར ་མཁན་ ཨེ་ཐུབ་བལྟ་དགོས ་པ་རེད། རྡོག་ཁྲེས ་དེ་ཇེ་ ཚོ་དང༌། རྒྱ་བོད་ཞི་འགྲིག་དང་བོད་མིའི་ཤེས་
ཡང་དུ་གཏོང་ཐུབ་མཁན་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་ཁོ་ ཡོན། གཞིས་ཆགས་བསྐྱར་གསོའ ་ི ཐད་ང་ལ་
ན་ཡིན ། ༧རྒྱལ་བ་རིན ་པོ་ཆེའི་ལག་འོག་ཏུ་ འཆར་གཞི་འདི་ཡོད་ཟེར་མཁན་ཚོ་ད་ཐེངས་
བཀའ་ཁྲི་ནུས་འཇོན་ཅན་ཞིག་ཡོད་ན། ཁོང་ མདུན་དུ་སླེབས་དགོས་པ་རེད། ངས་མི་
གི ་ ཐུགས་ཇེ ་ ལྷོ ད ་དང་འགན་ཇེ ་ ཡང་དུ་འགྲོ ་ འཇོན། ངས་མི་ཤེས། ང་མི་དམངས་ཀྱི་བསྐོས་ བ་རེད ། རྒྱལ་བའི་སྐུ་ཚེ་བརྟན་པར་རེ་བ་ཆེ་ སོང་བ་རེད་ཟེར་མཁན་ཞིག་གིས་ང་ཚོར་ཕན་
ཙམ་ཡོད། དེ་ནི་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་བརྟན་ ཐོགས་ཡོད་པ་མ་རེད། ད་ལྟ་འགུལ་དཀྱོག་ བཞུགས་ངོ་མ་དེ་རེད། ཞེ་ས་མ་བརྒྱབས་ན། རྒྱག་རྒྱུའི་དུས་ཚོད་ཡོད་སྟབས། དུས་ཚོད་ ད་ལྟའི ་ ཆར་༧གོ ང ་ས་མཆོ ག ་རྙི ང ་རྗེ ་ བོ ་ རེ ད ། དམ་འཛིན་བྱ་དགོས། བློ་རིག་བསྒྲིམ་དགོས།
དགོང་ལོ་མཐོ་རུ་མཐོ་རུ་ཕྱིན་ཡང༌། འགན་འཁྲི་ ང་ཚོ འི ་ སྤྱི ་ ཚོ ག ས་ནང་ཁྱོ ན ་ནས་མེ ད ་སོ ང ་
ལྕི་རུ་ལྕི་རུ་འགྲོ་བཞིན་འདུག དགོང་ལོ་ ༡༦ ན་མ་གཏོགས། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ནས་ ༢༠༡༦
ནས་ ༧༤ བར་བོད་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ བར་བོད་རྒྱའི་གནད་དོན་ལ་ཏན་ཏན་འགྱུར་ ཀྱི་ཆེད་སྐུ་ངལ་སྐྱོན་པ་རེད། ད་ནི་༧རྒྱལ་བ་ བ་ཆེན་པོ་ཞིག་འགྲོ་བ་རེད་སྙམ་ལ། ༧གོང་
རིན་པོ་ཆེ་ལ་བརྩེ་བ་དང་གུས་ཞབས་ཡོད་ན། ས་མཆོག་དགུང་ལོ་ ༨༡ ལ་ཕེབས་པའི་བར་ ཁོང་གི་ཐུགས་སེམས་ལྷོད་པོར་བཞུགས་རྒྱུར་ འཁེ ལ ་ཡོ ད ་སྟབས། བཀའ་བློ ན ་ཁྲི ་ པ་དེ ་ ཧ་ ཐབས་ཤེས་བྱ་དགོས།
ཅང་གི ་ གནད་འགག་ཆེ ན ་པོ ་ ཆགས་ཡོ ད །
ད་ལྟའི ་ ང་ཚོ འི ་ བཅའ་ཁྲི མ ས་ནང་བཀའ་ ཅེས་བརྗོད་སོང་།
ད་ནས་འབྱོར་བའི་གནས་ཚུལ་ལྟར་ ཉེ་ཆར་བོ ན། མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མགོ་ལོག་ཁུལ། རྨ་
གིས་འཛིན་བཟུང་བྱས་དོན་ནི། གླུ་བ་དཔལ་
གི་ཆབ་སྲིད་དོགས་གཞིའི་འོག སྔར་ལོའ ་ི ཟླ་
པའི་གླུ་གཞས་དག་དུ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་
ཆེན་རྫོང་སྡོམ་ཁོག་ཞིང༌། དྭངས་ཆེན་སྡེ་བའི་ གླུ་བ་དཔལ་ཆེན་སྐྱབས་ལགས་ལ། རྒྱ་གཞུང་ ༤ ཚེས་ ༢༥ ཉིན་གྱི་མཚན་ནུབ་མགོ་ལོག་ ཁུལ་ཐོ ག ་ཏུ་ཁོ ང ་གི ་ ལས་ཤག་ནང་འཛི ན ་
བཟུང་བཙན་ཁྲིད་བྱས་ཡོད་པ་དང༌། སྐབས་ དེར་ཁོའ ་ི ལས་རོགས་རྨ་གླིང་གླུ་བ་ལྷུན་འགྲུབ་
སོགས་མི་ ༣ ཙམ་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་ ཀྱང༌། རོགས་པ་གཞན་རྣམས་ལ་ནང་མི་ཚོས་
དངུལ་སྤྲད་དེ་གློད་བཀྲོལ་ཐོབ་ཡོད་མོད། གླུ་ བ་དཔལ་ཆེན་སྐྱབས་གློད་བཀྲོལ་བཏང་མེད་
པ་མ་ཟད། འདས་པའི་ལོ་ངོ་གཅིག་འགོར་ལ་ ཉེ་བའི་རིང་ས་གང་དུ་ཡོད་པ་དང་གནས་སྟངས་
ཅི་འདྲ་ཆགས་ཡོད་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་མི་འདུག ཐེངས་འདིར་གླུ་བ་དཔལ་ཆེན་སྐྱབས་རྒྱ་གཞུང་
ཆེན་སྐྱབས་ཀྱིས་གསར་འཛུགས་བྱས་པའི་
རྨ་འདབས་རིག་གནས་ཞབས་ཞུ་ཚོགས་པའི་
དམིགས་ཡུལ་མི་བཟང་བ་དང༌། ཁོས་བླངས་ ཡོད་པ། ལྷག་པར་དུ་སྔར་ལོའ ་ི མགོ་ལོག་ས་ ཁུལ་གྱི ་ ཞི ་ རྒོ ལ ་སྐབས། བོ ད ་ཀྱི ་ རྒྱལ་དར་
དཔར་བཟོ་བྱེད་མཁན་ལ་འབྲེལ་བ་ཡོད་ཚུལ་ སོགས་ཀྱི་ཉེས་འཛུགས་བྱས་ཡོད་འདུག
དཔལ་ཆེ ན ་སྐྱབས་ཀྱི ས ་སྤྱི ་ ལོ ་ ༢༠༠༥
ལོར་འགྲོ་སོང་སྒེར་ངོས་ནས་བཏང་སྟེ། མགོ་ ལོ ག ་ཁུལ་ཐོ ག ་ཏུ་རྨ་འདབས་རི ག ་གནས་ ཞབས་ཞུ་ཚོགས་པ་ཟེར་བ་གསར་འཛུགས་
བྱས་ཏེ། འབྲོག་པའི་རུ་ཁུལ་ཉུལ་ཏེ་སློབ་སྦྱོང་
གི་གོ་སྐབས་མ་རག་པའི་བྱིས་པ་ཚོ་བསྡུ་སྐོང་ གི ས ་སྦྲ་ནག་གི ་ འཛི ན ་གྲྭར་བརྟེ ན ་ཏེ ། བོ ད ་
འཕྲོས་ཤོག་ངོས་ ༤ པར་གཟིཊ།
༢
བསམ་ཚུལ། རྩོམ་སྒྲིག་པའི་གཏམ།
ལེའུ་ནག་པོ།
བོད་ལ་རང་སྐྱོང་གི་ཐོབ་ཐང་མེད། རྭ་རྒྱ་བློ་དབང།
ས་ཡར་ལངས་ཞིང་བྲན་ཁྲི་ཚོ་བརྒྱ་བཅིངས་གྲོལ་ཐོབ་སྟེ་མི་ལོ་ ༥༠ དང༌། བོད་དུ་ བོད་ལ་རང་སྐྱོང་གི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་དམ། ཡང་ རྒྱ་གཞུང་གི ན་བོད་ཀྱི་རང་སྐྱོང་གི་ཐོབ་ཐང་ཞེས་པ་ བཅོས་བསྒྱུར་སྒོ་འབྱེད་བྱས་ཏེ་མི་ལོ་ ༥༠ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་གཉིས་ལྷན་གཅིག དགའ་ སེམས་འཁོལ་བའི་ངང་པོ་ཏ་ལའི་ཐང་ཆེན་དུ་གཙི་སྲུང་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་མོད། བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་
གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ནམ། རང་རེའི་ཆབ་སྲིད་པ་
ངོས་ཀྱི་ཕ་མེས་དང་སྤོ་རྨོ་ཚོས་ཆེས་རྣམ་རྟོག་བྱེད་ཡུལ་དང༌། ཆེས་ཐན་ལྟས་སུ་བརྩི་བ་ནི།
རྒྱུས་ཤིག་བཤད་ཀྱི་ཡོད་ལ། ཡང་ན་རྒྱ་ནག་དང་
གི་སེམས་ངོགས་སུ་ཡ་ང་བའི་འདས་དོན་ཞིག་དང༌། ཞེ་མུག་པའི་ཚོར་བ་ཞིག ཡིད་སྐྱོ་བའི་ མདུན་ལྗོངས་ཤིག་གིས་བསྡམས་ཡོད་པ་གདོན་མི་ཟ།
རྒྱ་མི་སྔོན་པོ་དང༌། གུང་ཁྲན་དམར་པོ། མི་དམངས་བཅིངས་གྲོལ་དང༌། བོད་ཡུལ་དུས་འགྱུར་
ཟེར་བ་འདི་དག་ཡིན། དེས་ངའི་ཕ་མེས་ཡང་མེས་ཚོ་རྒྱ་མི་ལ་སྡང་སེམས་ཆེ་ཞིང༌། གུང་ཁྲན་ ལ་དགའ་དད་མེད་པ། བཅིངས་གྲོལ་དམག་མིར་ཞེད་སྣང་ཆེ་བ་གསལ་བོར་བསྟན་ཡོད། དེ་ནི་ དུས་རབ་ཉི་ཤུའི་སྟོད་ཀྱི་བོད་རྒྱའི་མི་རབས་དང་པོའ ་ི ཛ་དྲག་གི་འབྲེལ་འདྲིས་ཐོག་མའི་འཆར་ སྣང་རེད།
ངོས་ཀྱི་ཕ་མ་དང་ཁུ་བོ་ཚོས་ཆེས་འཇིགས་སྣང་བྱེད་ཡུལ་དང༌། ཆེས་སྡུག་སྐད་འདོན་ས་
ནི། དམངས་གཙོ་བཅོས་བསྒྱུར་ཆེན་མོ་དང༌། གྲལ་རིམ་འཐབ་རྩོད་ཆེན་མོ། མི་དམངས་སྤྱི་ ཁང་ཆེན་མོ་ཟེར་བ་འདི་དག་ཡིན། དེས་སྔར་གྱི་གནས་བབ་བཅོས་བསྒྱུར་ལ་མོས་མཐུན་མེད་
པ་དང༌། གྲལ་རིམ་འཐབ་རྩོད་ནང་གཉའ་གནོན་དང་བརྙས་བཅོས་ཁུར་བ། མི་དམངས་སྤྱི་ཁང་ དུ་བཀྲེས་ལྟོག་དང་མུ་གེ་ཚད་མེད་མྱངས་བ་བསྟན་ཡོད། དེ་ནི་དུས་རབས་ཉི་ཤུའི་དུས་དཀྱིལ་ གྱི་བོད་རྒྱའི་མི་རབས་གཉིས་པའི་དཀའ་སྡུག་གི་འཐབ་རྩོད་རེད།
ངོས་ཀྱི་བླ་མ་དང་དགེ་རྒན་ཚོས་ཆེས་ཕངས་སེམས་བྱེད་ས་དང༌། ཆེས་གྱོང་གུད་དུ་བགྲང་
རྒྱུ་དེ། རིག་གནས་གསར་བརྗེ་ཆེན་མོ་དང༌། ཟིང་འཁྲུག་ཞོད་འཇགས་ཆེན་མོ། རྒྱལ་གཅེས་ཆོས་ གཅེས་ཟེར་བ་འདི་དག་ཡིན། དེས་བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་དང་དགོན་སྡེ་དྲུག་སྟོང་ཤུལ་ མེད་བཟོས་པ་དང༌། སྤུན་ཟླ་འབུམ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་གཅེས་སྲོག་ཕྲོགས་པ། འགྲོ་བ་མིའི་དབང་བོ་
རྣམ་ལྔ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ཐོབ་སྐལ་སྒེར་བསྡོམས་བྱས་པ་སོགས་བསྟན་ཡོད། དེ་ནི་དུས་རབས་
ཉི་ཤུའི་ལོ་རབས་བདུན་ཅུ་ཡས་མས་ཀྱི་བོད་རྒྱའི་མི་རབས་གསུམ་པའི་དམར་འཛིང་གི་བྱུང་ རབས་མཐའ་མ་རེད།
འདི་དག་བྱིས་སྒྲུང་དང་ལྷན་དུ་ང་དང་ངའི་སྤུན་ཟླ་མི་རིགས་ཐུན་མོང་གི་དོན་ལ་བབ་ཅིང་ སྣོད་དུ་ལྷུང་བ། ཤ་ལ་འཐིམ་ཞིང་ཁྲག་ལ་འདྲེས་བ། པགས་ལ་བཀྲམས་ཤིང་རིས་ལ་ཞེན་པའི་ བག་ཆགས་ཤིག་ཡིན་མོད། ༧གོང་ས་མཆོག་གི་གུ་ཡངས་དཀྱེལ་ཆེའི་དགོངས་གཞི་ལྟར།
འདས་པའི་མི་རབས་གསུམ་གྱི་ཞེ་འཁོན་དེ་དག་ཨུ་ཚུགས་ཀྱིས་བཟོད་བསྲན་བྱས་ཀྱང༌། དུས་ རབས་ཉི་ཤུའི་གནམ་སྟོང་རྫོགས་ཏེ། དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་གི་ཤོག་ལྷེ་གསར་དུ་ཕྱེས་མ་ཐག
རྒྱ་གཞུང་གིས་སླར་ཡང་བོད་རྒྱའི་མི་རབས་བཞི་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ལེའུ་ནག་པོ་ཞིག་ལ་དབུ་ འཁྱུད་བྲིས་སོང༌།
དེ་རིང་། ངོས་ཀྱི་མིང་སྲིང་དང་གྲོགས་པོ་ཚོས་ཆེས་བློ་ཕམ་བྱེད་ས་དང༌། ཆེས་ཁོང་ཁྲོ་
ཟ་ཡུལ་དེ་ནི། གསུམ་གཅིག་བཞིའི་དྲག་གནོན་དང༌། རྡུང་རྡེག་ཚ་ནན་གྱི་བྱ་འགུལ། འཛིན་ བཟུང་བཙོན་འཇུག་གི་མནར་གཅོད་ཁྲོད་ནས་བོད་བཅིངས་གྲོལ་ཟེར་བའི་དུས་དྲན་འདི་ཡིན། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ལེའུ་ནག་པོ་དེས་རྨ་ཁ་རྙིང་བར་ན་ཟུག་གསར་བ་བསླངས་ཏེ། འབྱུང་འགྱུར་བོད་ པའི་མི་རབས་ཚ་རྒྱུད་ཀྱི་སྙིང་ལ་བརྣག་ཅིང་། ཇི་སྲིད་བོད་དོན་བདེན་མཐའ་མ་སེལ་བར། དེ་
ཚོ ས ་བོ ད ་ཀྱི ་ རང་སྐྱོ ང ་ཐོ བ ་ཐང་གི ་ སྐོ ར ་བཤད་
དུས་བཙན་པོའ ་ི རྒྱལ་རབས་ནས་བཟུང་བའི་ལོ་ མི་འདྲ་བའི་བོད་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་དག་གླེང་གི་ཡོད།
རང་སྐྱོང་གི་ཐོབ་ཐང་དངོས་ནི་འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ ཁྲོད་མེད་ལ་འཚོ་བའི་གོམས་སྲོལ་ཁྲོད་ཀྱང་མེད།
འདས་པའི་བྱུང་རབས་ཁྲོད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་དེ་ཡབ་ མེས་ཚོའི་ཡིན་ལ། འཚོ་བའི་གོམས་སྲོལ་དང་ སྐད་བརྡ་མི་འདྲ་བ་ཙམ་ནི་རང་སྐྱོང་གི་ཐོབ་ཐང་ ཞིག་ཏུ་གཏན་ནས་བརྩི་མི་འོས། མདོར་ན་རང་
སྐྱོང་གི་ཐོབ་ཐང་ཞེས་པ་ནི་གདོད་མ་ནས་ཡོང་བའི་
ལྷན་སྐྱེས་ཤིག་མིན་པར་དཀའ་སྤྱད་འབད་བརྩོན་
གྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཐོན་འབྲས་ཤིག་ཡིན་འོས། རང་ སྐྱོང་གི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་དུ་གྱུར་ན་དེ་ནི་གཞན་གྱི་
འཕྲོགས་ཆོག་པ་ཞིག་མིན་ལ་འཕྲོགས་ཐུབ་པ་ ཞིག་དེ་བས་ཀྱང་མིན། གལ་སྲིད་རང་སྐྱོང་གི་ཐོབ་
ཐང་གཞན་གྱིས་འཕྲོགས་པའམ་ཤོར་སོང་ན། དེ་ནི་ རང་སྐྱོང་གི་ཐོབ་ཐང་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་བླ་ན་མེད་ པ་དེ་ཡིན་ངེས། གང་ལྟར་ཡང་ད་ལྟ་བོད་གཞིས་ བྱེས་གང་ལ་ལྟོས་ཀྱང་རང་སྐྱོང་གི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་
པ་ཞིག་གཏན་ནས་མཐོང་མི་ཐུབ། རང་རེའི་ལོ་ངོ་ ལྔ་བཅུའི་རང་གི་བདག་དབང་འཐབ་རྩོད་ཁྲོད་རང་
སྐྱོང་གི་ཐོབ་ཐང་མ་ལོན་པ་དེས་ཀྱང་རང་ཅག་ལ་ རང་སྐྱོང་གི་ཐོབ་ཐང་མེད་པ་གསལ་སྟོན་བྱེད་ཀྱི་
ཡོད། གལ་སྲིད་རང་སྐྱོང་གི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་མེད་ ཅིག་ཡོད་དབང་དུ་བཏང་ན་ཚེ་སྲོག་གཏའ་མར་ བཞག་པའི་འཐབ་རྩོད་འདི་དག་དགོས་མཁོ་མེད་
པ་ཞིག་རེད། ད་ལྟ་གཞིས་བཞུགས་བོད་མི་རྣམས་ ཀྱིས་ཐབས་ཟད་འུ་ཐུག་གི་བློས་གཏོང་འདི་རྒྱ་
ནག་སྲིད་གཞུང་གི་ཁ་གཏད་དུ་ལངས་པའི་ཞུམ་ པ་མེད་པའི་འགོག་རྒོལ་ཞིག་ཡིན་པ་སྨྲོས་མེད་
དང་། དེ་བས་ཀྱང་གལ་ཆེ་བའི་ནང་དོན་ཞིག་ཡོད་ པ་ནི། བོད་པའི་མཁས་པར་རློམ་པ་ཚོར་དུས་ལ་
བབ་པའི་རེ་འབོད་དྲག་པོ་ཞིག་བཏང་བ་དེ་རེད།
སྲིད་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་ཞོད་འཇགས་མེད་པའི་རྩ་བ་ཚུགས་ཤིང་རྩེ་མོ་རྒྱས་སོང༌།
ས་མཐའི་བསམ་གཞིག
བ་གློག་ལྟར་མགྱོགས་ཤིང་འཛམ་གླིང་ཧྲིལ་
བོའ ་ི ཤེས་རིག་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་རྦ་རླབས་ གཅིག་འཕྲོར་གཅིག་མཐུད་པའི་ཡོ་ལང་ཆེ་
སྟབས། བོ ད ་མི ་ རི ག ས་ཀྱང་རླབས་མཚོ ་
སྐྱོམས་པ་ལྟ་བུའི་ཟང་ཟིང་འདིའི་ཁྲོད་དུ་རང་
ཤུགས་ཀྱིས་དེད་ཡོང་བ་དང་། འདི་འདྲའི་ འཕེལ་ཕྱོགས་ཤིག་དང་ལེན་བྱེད་དགོས་པ་
ནི ་ དུས་ཀྱི ས ་གཏུགས་པའི ་ གདམ་ཀ་ཉག་
གཅིག་ལགས་པས། འདི་ལ་ཕྱིར་སྣུར་དང་ གཡོལ་ཐབས་གཏན་ནས་མེད་མོད། འགྱུར་
ལྡོག་གི་སྐྱོམས་ཤུགས་ཇི་འདྲ་ཆེ་ནའང་ཡ་ ཐོག་གདོད་མ་ནས་རྒྱུན་མཐུད་དེ་ཡོང་བའི་ སེར་བྱེས་གྲྭ་བློ་བཟང་དཔལ་ལྡན་ལགས་ཀྱིས་ ༼ ས་མཐའི་བསམ་གཞིག ༽ ཅེས་པའི་སྤྱི་
ཚོ ག ས་དཔྱད་བརྗོ ད ་ཀྱི ་ དེ བ ་ཅི ག ་དཔར་སྐྲུན་ འགྲེམས་སྤེལ་གནང་ཡོད་འདུག་ལ། དེབ་དེའི་ ནང་དུ་འཛམ་གླིང་ཞི་བདེའི་སྟོན་པ་༸གོང་ས་ཏཱ་ ལའི་བླ་མ་དང་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་ཀྱི་བསམ་
བློའ ་ི རིན་ཐང་གླེང་བ། དུས་རབས་གསར་བའི་ དགོ ན ་སྡེ འི ་ སློ བ ་གསོ འ ་ི ལམ་ཕྱོ ག ས་ལ་ཅུང་
ཟད་དཔྱད་པ། སྟོང་ལོ་བརྒྱད་པའི་སེམས་ཁྲལ་ གྱི ་ ཟུར་གཅི ག བོ ད ་མི ་ དམངས་ཚོ ག ས་ཆེ ན ་ ལ་ཕུལ་བའི་བསམ་ཚུལ་རགས་བསྡུས། སྲོག་
ཉེན་ལ་ཐུག་པའི་བོད་མི་རིགས་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་ལ་
སྒུག་བཞིན་ཡོད་ཅེས་པ་སོགས་བོད་མི་རིགས་ ཀྱི་འདས་མ་ད་གསུམ་གྱི་གནས་བབ་ལ་བསམ་
གཞི ག ་དང་དོ ་ འཁུར་གནང་བའི ་ དཔྱད་བརྗོ ད ་
རྩོམ་ཡིག་ཉི་ཤུ་ཙམ་བཀོད་འདུག དེབ་ཀྱི་སྔོན་ འགྲོའ ་ི གཏམ་དུ། ད་ལྟ་ནི་དུས་རབས་ཀྱི་འགྱུར་
མི་རིགས་རང་ཉིད་ཀྱི་ངོ་གདོང་ནི་དུས་ནམ་
ཡང་བོད་པ་ཡིན་དགོས་པའི་བསམ་བློ་འདི་ལ་
གཏན་ནས་ཁ་བྲལ་མི་རུང་བར་སེམས་ཞེས་ དང་། ད་ལྟ་ང་ཚོའི་ཚེ་སྲོག་གཏའ་མར་བཞག་
ནས་འཚོལ་སྙེགས་བྱེད་བཞིན་པ་འདི་ཡང་ མཐར་གཏུགས་ན་བོད་པའི་ངོ་གདོང་རྒྱུན་
མཐུད་པའི་ཆེད་དུ་ཡིན་འོས། ཞེས་གསལ་
ཡོ ད ། ད་དུང་རི ག ་གནས་དང་ཆབ་སྲི ད ། དཔལ་འབྱོར་སོགས་རང་ཚུགས་ཐུབ་པའི་
རྨང་གཞིའི་སྟེང་། ཕྱིར་ལྡོག་མེད་པའི་འགྲན་
རྩོད་ཀྱི་གཡུལ་སར་ཆས་པའི་སྟོབས་ཤུགས་ ཤིག་མེད་ན། བོད་པ་བོད་པའི་ངོ་གདོང་ནས་
སྡོད་པར་ཧ་ཅང་དཀའ་ངལ་དུ་ཐུག་ཡོད། དེ་ འདྲའི ་ སྟོ བ ས་ཤུགས་འཚོ ལ ་བའི ་ གོ ་ རི མ ་
དུ་གོ་སྒྲིག་དང་ལག་ལེན་ལྷན་དུ་སྤྲེལ་ནས་ དུས་ཚོད་སྐར་ཆ་ཙམ་ཡང་སྡོད་དབང་མེད་
པར་མདུན་བསྐྱོད་ཐབས་བྱེད་རྒྱུ་ནི་ད་ལྟའི་
རང་ཅག་གི་འོས་འགན་ཉག་གཅིག་རེད་ཅེས་ སོགས་གསལ་ཡོད་འདུག
ལོ
ད་ལྟ་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀར་མཁས་པར་སྒྲོག་ པ་དང་ཤེས་ལྡན་པར་འབོད་པ་གྲངས་མེད་ཅིག་
ཡོད་ན་ཡང་། མཐར་གཏུགས་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་
རྩོམ་ཡིག་རེ་འབྲི་བ་དང་གཞུང་ཚན་རེ་འཆད་ ཁྲིད་བྱེད་ཤེས་པ་ཙམ་རེད། ད་ལྟ་རང་ཅག་ལ་
ཡོ ད ་པའི ་ རང་སྐྱོ ང ་གི ་ ནུས་ཤུགས་འདི ་ འདྲ་ ཞིག་གིས་དུས་རབས་ཀྱི་འགྱུར་ལྡོག་དང་མིའི་
སྤྱི ་ ཚོ ག ས་ཀྱི ་ འཕེ ལ ་འགྱུར་གློ ག ་ལྟར་མྱུར་ བའི་ནང་ཇི་ལྟར་རང་སྐྱོང་བྱ་རྒྱུ། གནའ་ནས་ ད་ལྟ་བར་འཇགས་པའི་གོམས་སྲོལ་ཞིག་སྟེ། བསྟན་བཅོས་བརྩམས་པ་ཆེས་མང་ན་མཁས་
པར་བརྩི་བ་དང་སུ་ཞིག་མཁས་པར་གྲགས་པ་ ན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡིན་ཤག་ཤག་གིས་བཀུར་ རྐྱང་དང་མཆོད་རྐྱང་བྱེད་པ་འདིས། ངོ་ཚ་མེད་
པའི་རྫུ་བག་ཅན་ཆེས་མང་པོ་ཞིག་ཤེས་ཡོན་ པ་དང་མཁས་དབང་ཞེས་པའི་མིང་བྱང་འོག་ ཡོད་ལ། ཁོ་ཚོས་ཕྱི་རབས་པའི་ཤེས་རབ་དང་
འཕེལ་རྒྱས་ལ་ཟ་ཟུར་མང་པོ་ཞིག་ནས་བཅོམ་
བརླགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོོད། གནས་སྟངས་འདི་ནི་
དགོན་པ་དང་སློབ་གྲྭ་སོགས་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་ གསོ ་ སྐྱོ ང ་བྱ་སའི ་ ཁོ ར ་ཡུག་ཡོ ང ས་ལ་ཁྱབ་ ནས་ཡོད། དུས་རབས་ཀྱི་རྒྱུན་ཤེས་ཙམ་ལ་
ཡང་མགོ་བོ་ནག་འཐོམ་མེར་ཡོད་ན་ཡང་ང་ནི་ མཁས་སོ ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེ ས ་དེ ས ་དུས་ནམ་ ཡང་རང་ཉིད་ལ་ཚད་གཞི་ཞིག་རྙེད་ཀྱི་མེད། དེ་
འདྲའི་ཁོར་ཡུག་ཅིག་མུ་མཐུད་པའི་དབང་གིས་
རང་ཉིད་རང་གིས་སྐྱོབ་པའི་ཐོང་ཐང་དེ་ང་ཚོ་ དང་བར་ཐག་ཆེས་རིང་བར་གྱུར་བ་རེད། ཞིབ་ ཏུ་སོམས་དང་། ང་ཚོས་རྗོད་བཞིན་པའི་རང་
སྐྱོང་ཞེས་པ་ནི་མི་སྒེར་བ་གཅིག་གི་མི་ཚེར་གོ་ བ་མ་ཡིན་པར་མི་རིགས་ཧྲིལ་བོའ ་ི འཚོ་བའི་
འགན་ཁུར་དང་དེའི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་གོ་དགོས་
པ་ཞི ག ་རེ ད ། གལ་སྲི ད ་རྒྱ་མི ་ རི ག ས་ཀྱི ས ་
ཤེས་ཐུབ་པའི་ཤེས་བྱ་དང་བྱ་ཐུབ་པའི་བྱ་བ་ དག་གི་བརྒྱ་ཆའི་བཅུ་ཙམ་བོད་མི་རིགས་ཀྱིས་
ཀྱང་དེ་བཞིན་ཤེས་པ་དང་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་ན།
བདག་དབང་གཞན་ལ་ཤོར་བའི་སྐྱོ་གནས་འདི་ གཏན་ནས་འབྱུང་མི ་ སྲི ད ་ལ། བྱུང་ཟི ན ་པའི ་
དབང་དུ་བཏང་རུང་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་
བོད་ཀྱི་དུས་བབ། དྷ་རམ་ས་ལ། ༢༠༠༩ /༣/༣༡ ཆུང་ཙག་རེས་ཀྱང་བདེ་བླག་ངང་ལེན་ཐུབ་ངེས་
བའི་རང་སྐྱོང་དང་། མི་རིགས་ཤིག་ལ་ངེས་
ཆོག་ཀྱང་། ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུའི་རིང་གི་རྒྱུ་ཆ་གསོག་
ཚོའི་ཚེ་སྲོག་གི་འབོད་སྒྲ་མཐོན་པོ་དེས་ཀྱང་
རེད། དམག་དོན་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐད་ནས་རྒྱ་
ནག་གུང་ཁྲན་ཏང་ལ་ངན་ཁག་འགེལ་ཁུལ་བྱས་ སྒྲུབ་ཁྲོད་ཅི་ཞིག་རྙེད་ཡོད་དམ། རང་སྐྱོང་ཞེས་ པ་ནི་མི་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཡོད་འགྲོ་བ་ཞིག་ག་
ལ་ཡིན། ས་ལ་འཛུགས་ཆོག་ཆོག་གི་རྐང་བ་ བརྟན་པོ་ཞིག་མེད་ན་དུས་ནམ་ཡང་གཞན་དབང་ ལས་ཐར་ས་མེ ད ་པ་ནི ་ དངོ ས ་པོ འ ་ི ཆོ ས ་ཉི ད ་
ལས་མ་འདས་པས། རང་བཙན་གྱི་འབོད་སྒྲས་
གནམ་ས་འགེངས་པར་བྱས་ཀྱང་མིད་པ་འགག་
པའི་སྡུག་ལས་ཙམ་རེད། དེ་ལས་མཐུན་རྐྱེན་
ཡོངས་སུ་ཚང་བའི་ཁོར་ཡུག་འདི་ལ་བརྟེན་པའི་ སྟོབས་ཤུགས་གསོག་སྒྲུབ་དང་། རང་སྐྱོང་གི་
མེ་སོན་རང་སྟེང་ནས་སྦར་ཐབས་བྱ་རྒྱུ་ནི་ཁ་ཚ་ དགོས་གཏུགས་ཀྱི་འགན་ཁུར་ཞིག་ཏུ་མཐོང་།
དོན་དག་འདིའི་སླད་དུ་༸གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་
ཆེས་བགྲང་བྱ་བཅུ་ཕྲག་འགའི་ཡར་སྔོན་ནས་ གཞུང་སྒེ ར ་གྱི ་ སློ བ ་གྲྭ་དང་དགོ ན ་པ་ཁག་ལ་
ཐུགས་སུན་པའི་བར་དུ་སློབ་སྟོན་མཛད་ཡོད་ ན་ཡང་། རང་རེའི་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་གོ་ སྒྲིག་འོག་གི་ཆེད་ལས་སློབ་མ་རྣམས་ལ་ལྟོས་
དང་། ཉི་མ་རྩེ་ཤར་ལ་རྩེད་འཇོ་དང་རྣམ་གཡེང་ གི་ངང་ནས་ཉི་མ་སྐྱེལ་ཞིང་། དུས་བཅད་ལྟར་ གྱི་བཤུས་རྩོམ་རྣམས་གྲུབ་རྗེས་ཆེད་ལས་ཐོན་
སོང་བ་དང་། རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་པ་སྐྱེད་ སྲིང་བྱས་ཟིན་པར་རློམ་གྱི་ཡོད། ད་དུང་ལྟོས་
དང་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཆེད་ལས་པར་
གོ་སྒྲིག་བྱས་པའི་སྦྱང་བྱ་ནི། གླུ་ལ་གཞས་དང་ ཁེད་གབ་ཚིག མདའ་མདུང་དར་ཚུལ་སོགས་ གཞིས་ལུས་རྣམས་ཀྱིས་དུས་རབས་སྔོན་མའི་
ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུའི་ནང་ནས་བཟུང་གླེང་ཟིན་
པ་དང་བཅད་ཟིན་པའི་གྲུབ་དོན་རྐྱང་རྐྱང་རེད། མ་འོངས་པའི་དུས་རིམ་ནང་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་
གི ་ གཞི ་ རྟེ ན ་ལ་ཆེ ད ་ལས་པ་ཚོ ས ་འདི ་ འདྲ་རེ ་ སྦྱངས་ཤིང་། མཁས་མིང་བ་ཚོས་བསྟན་བཅོས་ རྙིང་བ་དག་གི་ཚིག་སྣ་བསྡུས་པའི་བརྐུས་རྩོམ་རེ་
སྤེལ་བ་དང་། གཞོན་ནུ་བློ་སྟོབས་ཅན་ཚོས་ཀྱང་ ཚོད་མེད་ཀྱིས་སྡུག་གཏམ་རེ་རྩོམ་དུ་བསྒྲིགས་ ཐུབ་སོང་ན། ད་གཟོད་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་གི་
རྨང་གཞི་རྙེད་སོང་བ་ག་ལ་ཡིན། ངས་བསམ་ན་
དོན་དངོས་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་ཐད་ཀར་འབྲེལ་
པར་ཡོད་འོས་པའི་ལ་རྒྱ་ཞེས་པ་དེ་ནི་ད་དུང་ རང་ཅག་དང་རྒྱང་ཐག་རིང་ལ། གཞིས་ལུས་ ང་ཚོ་དཀྲོགས་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་འདྲ། འདིའི་རྒྱུ་
རྐྱེན་ཡང་མཐར་གཏུགས་ན་མཁས་པར་གྲགས་ པའི་འགྱིང་ཉམས་ཅན་ཚོ་ལ་ཐུག་ཅིང་། ཁོང་ ཚོོས་མིང་ཆེན་པོ་རེའི་ཕྱི་ཤུན་གྱོན་ཏེ་རྟ་ལམ་
བོང་བུས་འགོག་པ་དང་། ན་གཞོན་ཚོར་འདག་
ཐབས་དཀའ་བའི་ངན་ཤུགས་རྫོབ་རོ་དག་བགོ་ བཞིན་ཡོད། དཔེར་ན། དུས་རབས་ཀྱི་འགྱུར་
ལྡོག་མ་མཐོང་བའི་རྗེས་ལུས་ཀྱི་བསམ་བློ་དང་། དངོས་ཡོད་ཀྱི་འཇིགས་དངངས་མི་ཚོར་བའི་
བག་ཕེབས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར། བྱ་གཞག་ལ་གསོན་
ཤུགས་མེ ད ་པའི ་ སྒྱི ད ་ལུག་གི ་ རང་བཞི ན ་
སོགས་ཀྱིས་སྤྱི་ཚོགས་ཧྲིལ་བོ་ཐལ་བའི་རྡུལ་
དུ་རློག་བཞིན་པའི་མི་ཚད། གནའ་རྩོམ་གཅོད་ གཏུབ་ཀྱི་རྩོམ་ཡིག་བྲིས་ན་མཁས་མིང་ཐོབ་པ་
དང་། བཅོས་མའི་རྫུ་བག་གི་རྣམ་པས་བཀུར་ བསྟི་འདྲེན་པ། ཁྱོད་མཛེས་ང་ཡག་གི་བསྟོད་
པས་ལམ་འགྲོ་སྟེར་བ་སོགས་ཀྱིས་ཀྱང་རྗེས་ རབས་པ་ཚོར་རང་གཤིས་དང་འགན་ཁུར་མི་ དགོས་པའི་བསླད་སྐྱོན་སྐྱག་དྲི་བྲོ་བ་དག་བགོ་
བཞིན་ཡོད། ང་ཚོའི་མི་རིགས་ཀྱིས་རང་སྐྱོང་ ཐོ བ ་ཐང་དངོ ས ་གནས་ཤི ག ་རྩོ ད ་ལེ ན ་བྱེ ད ་
དགོས་ན། ཐོག་མའི་གོ་རིམ་ནི་མཁས་མིང་ཁུར་ བའི་རྫུ་བག་ཅན་ཚོའི་གདོང་པགས་གསལ་རྗེན་ དུ་བཤུས་ཏེ། ཁོ་ཚོར་དགོས་མཁོ་ཡོད་པའི་
གནའ་རྩོམ་གཅོད་གཏུབ་ཁང་ཞིག་བཙུག་ཀྱང་ ཆོག་ལ། ད་ལྟ་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དུ་ནམ་ཉིན་ལྟོས་ མེད་ལ་དཀའ་ངལ་གྱི་ཁྲོད་ནས་ལངས་ཤིང་།
ལྷག་བསམ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མེ་འབར་བ་ ཚོར་གོ་སྐབས་གསར་བ་ཞིག་སྤྲད་དེ། ཁོ་ཚོས་ མི་རིགས་ལ་བཅངས་པའི་སྤྱི་སེམས་དང་མ་ འོངས་པར་རེ་བའི་མིག་ཞགས་རིང་དུ་རྐྱོངས་ པར་མཐུན་རྐྱེན་བླ་ལྷག་ཏུ་བསྐྲུན་པའི་དུས་ལ་
བབ་འདུག་པར་སྙམ། གལ་སྲིད་མུ་མཐུད་ནས་
སྒྱིད་ལུག་དང་རང་མཐོང་གིས་ཀུན་ནས་སྦགས་
པའི་མཁས་རྫུ་ཚོར་གོང་བཀུར་གྱིས་བསྡད་ཚེ་ ངེད་ཅག་གི་རང་སྐྱོང་ནི་ནམ་མཁར་བཞད་པའི་ མེ་ཏོག་ལ་སྨོན་པ་ལས་མ་འདས་སོ། །
ན་གཞོན་སྒྱུ་རྩལ་པ་དང་རྩོམ་པ་པོ་གངས་ཉི།
་སྔོ ན ་མའི ་ ཞི ་ རྒོ ལ ་ཁྲོ ད ་བོ ད ་མི ་ མང་པོ ་
ལྟའི་ཆར་གར་ཡོད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཤེས་རྟོགས་
འདྲ་བར་ཚེ་སྲོག་ལ་རྩིས་འདང་ཆེ་མོད། བོད་
ཡིན་རུང་འགྲོ་འདུག་རང་དབང་མི་འདུག ཐ་ན་
ཐུབ་ཀྱིན་མི་འདུག ཉིན་འདི་གར་ས་ཆ་གང་
ཞིག་གི་ཚེ་སྲོག་ཤོར་སོང༌། དེ་དག་རེ་
སར་བཀག་སྡོམ་ནན་མོ་བྱས་ཏེ། མི་སུ་ཞིག་
རེ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན། ཁོང་ཚོར་ཡང་ང་དང་
ནད་པ་སྨན་ཁང་དུ་འགྲོ་དགོས་ཀྱང༌། གཞུང་ལ་
པར་རང་དབང་དང་བདེ་སྐྱིད་མེད་པའི་གནས་
བཀའ་འཁྲོལ་ཞུ་དགོས་ཀྱིན་འདུག གློག་ཀླད་
སྟངས་དེ། རང་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་གིས་འཛམ་གླིང་
ཁང་ཚང་མར་དམ་དྲག་བྱེད་ཀྱིན་འདུག ཅེས་
ལ་བདེན་དཔང་བྱས་པ་རེད།
བརྗོད་བྱུང༌།
བླ་བྲང་དགོན་པའི་གྲྭ་མགོ་ལོག་ཀུན་དགའ་
མཇུག་མཐར་ཁོ་རང་གི་རེ་བ་ཁག་ཅིག་
ཚངས་དབྱངས་སམ། ན་གཞོན་རྩོམ་པ་པོ་དང་
བརྗོད་དོན། ལོ་སྔོན་མའི་ཞི་རྒོལ་ཁྲོད་བོད་མི་
པར་བ་གངས་ཉི་ལགས། དང་མགོ་ལོག་འཇིགས་
མང་པོ་ཞིག་གི་ཚེ་སྲོག་ཤོར་སོང༌། དེ་དག་རེ་
མེད་གཉིས་ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༡༣ ཉིན་རྒྱ་གཞུང་
རེ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན། ཁོང་ཚོར་ཡང་ང་དང་
གིས་འཛིན་བཟུང་བཙན་ཁྲིད་བྱས་ཡོད་འདུག དོན་
འདྲ་བར་ཚེ་སྲོག་ལ་རྩིས་འདང་ཆེ་མོད། བོད་
རྐྱེན་དེའི་ཐད། ཕྱི་ཚེས་ ༢༢ ཉིན་བོད་ནས་ཁ་པར་
པར་རང་དབང་དང་བདེ་སྐྱིད་མེད་པའི་གནས་
བརྒྱུད་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་བྱས་དོན། རྩོམ་པ་པོ་
སྟངས་དེ། རང་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་གིས་འཛམ་གླིང་
གངས་ཉི་ལགས་ཀྱིས་ལོ་སྔོན་མའི་གསུམ་བཅུའི་ དུས་དྲན་སྐབས། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དྲ་རྒྱའི་སྟེང་
གི་ཁོ་རང་གི་རང་སེམས་ཀྱི་མིག་ཆུ་ཟེར་བའི་ཟིན་ བྲིས་ནང༌། ཆེན་པོ་ཡིན་ན་ཆུང་ངུ་ལ་གང་འདོད་དུ་
ལ། ལོ་སར་སྐབས་མྱ་ངན་གྱི་ཚུལ་དུ་གྲོགས་
རྩོམ་པ་པོ་གངས་ཉི་ལགས་རྒྱ་གཞུང་གིས་འཛིན་
བུའི་རྩོམ་ཡིག་སྤེལ་མི་ཆོག ཅེས་གངས་ཉི་ལགས་
གསར་བརྗེ་བ་ཞིག་ཅེས་པའི་དེབ་དེ་མཚམས་
ཁོང་གར་ཡོད་དང་ཅི་བྱུང་གི་གནས་ཚུལ་ཤེས་
བརྙས་བཅོས་བྱེད་ཆོག་གམ། ཞེས་པའི་རྩོམ་ཡིག་
ཅིག་སྤེལ་ཡོད། སྐབས་དེར་རྒྱ་གཞུང་གིས་འདི་ལྟ་ ཀྱི་ཟིན་བྲིས་སྒོ་བརྒྱབས་ཡོད། དེའི་རྗེས་བསྐྱར་དུ་
མིག་ཆུ་རྡོག་གཅིག་ཅེས་པའི་ཟིན་བྲིས་ཤིག་གསར་ བཟོ་བྱས་ཏེ། རྩོམ་པ་པོ་ཁོང་བོད་ཡུལ་མདོ་དབུས་
ཁམས་གསུམ་ནང་དངོས་སུ་སྐོར་སྐྱོད་བྱས་ཏེ། ལག་སོན་བྱུང་བའི་པར་དང་གནས་ཚུལ་མང་པོ་ ཞིག་བཀོད་ཡོད་པ་དང༌། འདི་ལོའ་ི གསུམ་བཅུའི་
དུས་དྲན་སྐབས་ཁོང་གིས། འཛུམ་མདངས་ཀྱི་ བདེ་སྐྱིད་མཚོན་ན། འཛུམ་མདངས་མེད་པ་དེས་
ཅི་ཞིག་མཚོན། ཞེས་པའི་རྩོམ་ཡིག་ཅིག་སྤེལ་ཡོད་
པོ་རྣམས་ལ་དྲ་ཚིགས་བརྒྱུད་དེ། འབའ་བ་ཕུན་ ཚོགས་དབང་རྒྱལ་གྱི་བརྩམས་པའི་བོད་མི་
འདྲིའི་ལེགས་སྐྱེས་སུ་ཕུལ་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་
གཞུང་གིས་དོགས་གཞིའི་འོག་ཚུད་ཡོད་མོད། ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༣ ཉིན་གྱི་དགོང་མོ་ཁོང་གྲྭ་
ཤག་གཞན་ཞིག་ཏུ་ཨ་རིའི་རླུང་འཕྲིན་ལ་བལྟ་རུ་ ཕྱིན་ཏེ་ཕྱིར་ལོག་སྐབས། དམག་མི་མང་པོ་ཞིག་
ཁོང་གི་གྲྭ་ཤག་ཏུ་འཛུལ་ཏེ། ཁོང་གི་གློག་ཀླད་ དང་པར་ཆས་སོགས་སྔོག་བཤེར་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ པ་དང༌། མཚན་མོའ་ིཆུ་ཚོད་ ༡༢ ཡས་མས་སུ་
ཁོ་རང་འཛིན་བཟུང་བཙན་ཁྲིད་བྱས་ཡོད་འདུག
བཟུང་བཀག་ཉར་བྱས་ཏེ། ཉིན་གྲངས་བཅུ་ལྷག་
འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ནའང་ནང་མི་དང་གྲོགས་པོ་ཚོས་ རྟོགས་བྱུང་མི་འདུག ཅེས་བརྗོད་བྱུང༌།
ཁོས་མུ་མཐུད་དུ་ཉེ་ཆར་རྒྱ་གཞུང་གིས་ འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་མགོ་ལོག་འཇིགས་མེད་ ཀྱི་སྐོར་ལ་བརྗོད་དོན། མགོ་ལོག་འཇིགས་མེད་
ཀྱང་ཉིན་དེར་འཛིན་བཟུང་བྱས་སོང༌། ཁོང་ན་
ནིང་སྤྱི་ཟླ་གསུམ་པའི་ནང་རྒྱ་གཞུང་གིས་འཛིན་ བཟུང་བྱས་ཏེ། ཟླ་བརྒྱད་ལྷག་ལ་བཙོན་འཇུག་ བྱས་ཡོད་པ་དང༌། ཉེ་ཆར་ཕྱི་ཚེས་ ༡༢ ཉིན་ བསྐྱར་དུ་འཛིན་བཟུང་བཙན་ཁྲིད་བྱས་སོང༌། ད་
ལ་བདེན་དཔང་བྱས་པ་རེད། དོ་ནུབ་ངས་འདི་ ལྟར་གནས་ཚུལ་ཕྲན་བུ་ཞིག་ཕྱིར་བསྒྲགས་བྱ་
ཐུབ་པ་ཡིན་ན། ང་རང་གི་བློ་བདེ་སོང་བ་ཡིན། སང་ཉིན་ང་ལ་གནད་དོན་ཅི་ཡོང་ལ་བསམ་ བློ་གཏོང་གིན་མེད། ཕྱི་རོལ་ཏུ་ཡོད་པའི་རླུང་
འཕྲིན་དང་གསར་ལམ་ཁག་གིས་གཞིས་ལུས་ མི་དམངས་ཀྱི་གནས་སྟངས་འཛམ་གླིང་ལ་ཁྱབ་
བསྒྲགས་བྱ་རྒྱུ་ང་ཚོའི་རེ་བ་ཡིན། ངས་དོ་ནུབ་ ཁྱེད་ཅག་ལ་བཤད་པའི་གནས་ཚུལ་ཚང་མ་ ང་རང་ཉིད་ཀྱིས་འགན་འཁུར་གྱིན་ཡོད། ཁྱེད་ ཅག་གིས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་རང་ཡུལ་
རྒྱབ་ཏུ་བསྐྱུར་ཏེ་མི་ལོ་དུ་མ་ཞིག་ལ་བོད་ཀྱི་རྩ་
དོན་ཐད་ནུས་པ་ཡོད་ཚད་འདོན་བཞིན་པ་དེར་ ང་རང་སེམས་འགུལ་ཐེབས་པ་ཞིག་རེད། ཅེས་ བརྗོད་བྱུང༌།
བོད་ཀྱི་དུས་བབ། དྷ་རམ་ས་ལ། ༢༠༠༩ /༣/༣༡
ཞི་བདེ་ལྷན་ཚོགས་ཕྱིར་འཐེན།
སྐྱོན་བརྗོད་ཀྱང་བྱས་ཡོད། དེ་བཞིན། ཡུལ་དེའི་ གླིང་གང་སར་ཡོད་པའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ ཚོས། ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀ་གཞུང་གིས་ཐེངས་འདིར་
༧ཏཱ་ལའི་བླ་མར་མཐོང་མཆན་མ་སྤྲད་པ་དེ་རྒྱལ་ ཁབ་ཀྱི་ཁེ་ཕན་ཁོ་ནར་དམིགས་པའི་ཐག་གཅོད་ ཡོད་པའི་ལྷན་ཚོགས་དེ་ཕྱིར་འཐེན་བྱ་དགོས་ བྱུང་ཡོད།
གནས་ཚུལ་འདི འི ་ ཐད་བཙན་བྱོ ལ ་བོ ད ་
ཐེངས
གཞུང་གི ་ མགྲི ན ་ཚབ་པ་ཐུབ་བསྟན་བསམ་
ཕྱོ ག ས་གཞན་ཞི ག ་ནས་རྒྱལ་སྤྱི འི ་ སྟེ ང ་དོ ་
ཡུལ་དེའི་སྲིད་འཛིན་ཟུར་པ་ནེལ་སེན་མེན་
གིས་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་
མཐོང་ཆེན་མ་སྤྲད་པ་དེར་བློ་ཕམ་ཡོད་མོད། སྣང་བྱུང་སྟེ། བོད་དོན་དྲིལ་བསྒྲགས་ཤུགས་
ཆེན་བྱུང་ཡོད་སྟབས། དགའ་བསུ་ཞུ་དགོས་ པ་ཞིག་ཀྱང་ཆགས་ཡོད་ཟེར།
ཨ་ཧྥི་རི་ཀའི་རྒྱལ་ས་པེ་རེ་ཀྲོ་རི་ཡའི་ནང་
འཛམ་གླིང་ཞི་བདེའི་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་གོ་སྒྲིག་ བྱས་ཡོ ད ་པ་དང༌། ཚོ ག ས་འདུ་དེ ར ་འཛམ་ གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་ཞི་བདེ་གཟེངས་རྟགས་
བཞེས་མྱོང་མཁན་མང་པོ་ཞིག་གདན་ཞུ་གནང་ ཡོད་པ་བཞིན། ༧གོང་ས་མཆོག་ཀྱང་གདན་ཞུ་
གནང་ཡོད་མོད། རྒྱ་གཞུང་གིས་ཐེངས་འདིར་
ལྷན་ཚོགས་དེར་ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀ་གཞུང་གིས་ ༧ཏཱ་ལའི་བླ་མར་མཐོང་མཆན་སྤྲད་པ་ཡིན་ན། གཞུང་གཉིས་བར་གྱི་འབྲེལ་ལམ་ལ་གནོད་
སྐྱོ ན ་ཕོ ག ་རྒྱུའི ་ ཉེ ན ་བརྡ་བཏང་ཡོ ད ་སྟབས། ལྡི་ལིར་ཡོད་པའི་ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀའི་གཞུང་ཚབ་
ཀྱིས་ཐེངས་འདིར་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་མཐོང་ མཆན་སྤྲད་མེ ད ་པ་རེ ད ། གནད་དོ ན ་འདི འི ་
ཐད་ ༡༩༨༤ ལོར་འཛམ་གླིང་ནོ་ཝེལ་ཞི་བདེ་
གཟེངས་རྟགས་བཞེས་མཁན་ཡེ་ཤེས་བླ་ཆེན་
ཁྲུའུ་ཁྲུའུ་དང༌། ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀའི་སྲིད་འཛིན་ ཟུར་པ་ཨེ་ཕ་ཌེ་ལི་ཌི་ཀ་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་ཕྱི་
གནང་རྒྱུ་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་ཤིང༌། ༡༩༩༣ ལོར་ ཞི་བདེ་གཟེངས་རྟགས་བཞེས་མྱོང་མཁན་དང་
ཌལ་ལཱའང་ཚོགས་ཞུགས་གནང་མིན་བསྐྱར་ དུ་བསམ་བློ་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་ཡོད། དེ་བཞིན། ནོ་ཝེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་ ཚོགས་ཆུང་གིས་ཀྱང༌། གནད་དོན་འདིར་ལྷོ་
ཨ་ཧྥི་རི་ཀའི་གཞུང་ནས་བསྐྱར་དུ་བསམ་ཞིབ་
མ་བྱས་ཚེ། ལྷན་ཚོགས་དེར་མཉམ་ཞུགས་ གནང་རྒྱུ་མིན་ཚུལ་བརྗོད་ཡོད།
ཕྱི་ཚེས་ ༢༥ ཉིན་ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀའི་གཞུང་
ཕྱོགས་ཀྱི ་ གསལ་བསྒྲགས་ནང༌། སྤྱི ་ ལོ་
༡༩༩༦ ལོ་དང་ ༢༠༠༤ ལོའ ་ི ནང་༧གོང་ ས་མཆོག་ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀར་ཐེངས་གཉིས་ལ་
ཆིབས་བསྒྱུར་གྱི་མཐོང་ཆེན་སྤྲད་ཡོད་ཚུལ་ དང༌། ཐེ ང ས་འདི ར ་ལྷོ ་ ཨ་ཧྥི ་ རི ་ ཀ་དང་རྒྱ་
གཞུང་གཉིས ་ཀྱི་དུས་ཡུན་རིང་པོའ ་ི འབྲེལ་
བར་དོ ་ ཕོ ག ་མི ་ ཡོ ང ་ཆེ ད ་ཡི ན ་ཚུལ་བཀོ ད ་
ཡོད། གནད་དོན་དེའི་ཐད་ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀའི་ འཕྲོད་བསྟེན་བློན་ཆེན་བྷར་བྷར་ཧོ་གྷན་གྱིས། ཐེངས་འདིར་གཞུང་ངོས་ནས་རྒྱལ་ཁབ་དང་ མི་རིགས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་མཁན་༧གོང་ས་
ཏཱ་ལའི ་ བླ་མར་མཐོ ང ་མཆན་མ་སྤྲད་པ་དེ ་ གཞུང་ངོས་ནས་དགོངས་སེལ་ཞུ་དགོས་ཚུལ་
འཕེལ་ལགས་སུ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས།
༧གོང་ས་མཆོག་གིས་དུས་ནམ་ཡིན་ཡང་འཛམ་ གླིང་ཞི་བདེ་དང༌། ཆོས་ལུགས་བར་གྱི་མཐུན་
སྒྲིལ། བོད་རིགས་ཤིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་བོད་ ཀྱི་གནད་དོན་སོགས་ཕྱོགས་གསུམ་གྱི་ཐོག་
ཕྱག་ལས་གནང་གི ན ་ཡོ ད ་པ་རེ ད ། ཐེ ང ས་ འདིའི་ཚོགས་དེ་འཛམ་གླིང་ནང་ཞི་བདེ་ཡོང་
ཐབས་དང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་ཕྱོགས་ཐད་ཀྱི་ ཚོགས་འདུ་ཞིག་ཡིན་པ་དང༌། ང་ཚོ་མི་རེ་རེར་
འདིའི་ཐད་འོས་འགན་ཡོད་པ་བཞིན། རྒྱ་གཞུང་ གིས་ཀྱང་ཞི་བདེར་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་དགོས་པ་ ཞིག་རེད། ཡིན་ནའང༌། རྒྱ་གཞུང་གིས། དུས་
ནམ་ཡི ན ་ཡང་རྒྱལ་སྤྱི འི ་ སྡི ང ས་ཆར་༧གོ ང ་ ས་མཆོག་གིས་བཀའ་མོལ་གནང་རྒྱུར་བཀག་ འགོག་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་ལྟར། ཐེངས་འདིར་ལྷོ་
ཨ་ཧྥི་རི་ཀའི་གཞུང་ལ་གནོན་ཤུགས་སྤྲད་དེ་ མཐོང་མཆན་མ་སྤྲད་པ་དེར་ང་ཚོ་ཧ་ཅང་བློ་ཕམ་ སྐྱེས་ཡོད། འོན་ཀྱང༌། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་ ༧གོང་ས་མཆོག་གི་ཐེངས་འདིའི་ཆིབས་བསྒྱུར་
ཕྱིར་འཐེན་བྱས་པའི་ཐད། མི་སྣ་མིང་གྲགས་ཅན་
མང་པོས་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་བྱས་ཡོད་ སྟབས། ང་ཚོའི་འཐབ་རྩོད་དེ་དྲང་བདེན་དང་འཚེ་ བ་མེད་པའི་འཐབ་རྩོད་ཞིག་ཡིན་པ་ངོས་ཟིན་
གསལ་བོ་བྱུང་བ་དེར། ང་ཚོས་དགའ་བསུ་ཞུ་ དགོས་པ་ཞིག་ཀྱང་རེད། ཅེས་བརྗོད་སོང་།
རྭ་རྒྱ་དགོན་པར་དམག་མིའི་སྡོད་ཁང་བཟོས་ཡོད།
འདི་ལོའ ་ི གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་སྐབས་ རྭ་རྒྱ་དགོན་པའི་འདུ་ཁང་སྟེང་བོད་ཀྱི་
རྒྱལ་དར་སྒྲེང་མཁན་ལ་ངོས་འཛིན་གྱིས་དགེ་ འདུན་པ་བཀྲ་ཤིས་བཟང་པོ་མཆོག་ཕྱི་ཚེས་ ༢༡
ཉིན། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནོན་ཤུགས་དང་ཉེན་རྟོག་ པའི་ཚད་ལས་བརྒལ་བའི་ཉེས་རྡུང་ལ་མགོ་བོ་ སྒུར་མ་འདོད་པར་རྨ་ཆུར་ལྕེབས་ཡོད་པ་དང།
སྐབས་དེར་སེར་སྐྱ་མི་མང་ཉིས་སྟོང་ཙམ་འདུ་ འཛོམས་ཀྱིས་འདས་པོའ་ིསྐུ་ཕུང་འཚོལ་བ་དང།
རྭ་རྒྱ་གྲོང་བརྡལ་དུ་ཡོད་པའི་ཉེན་རྟོག་ཁང་ལ། གྲྭ་བཀྲ་ཤིས་བཟང་པོའ ་ི རང་སྲོག་བློས་གཏོང་ བྱས་པའི་སྐོར་ལ་གྱོད་གཏུགས་དང་ངོ་རྒོལ་
བྱས་ཤིང་། གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་སྐབས་རྭ་ རྒྱ་དགོན་པའི་འདུ་ཁང་ཡང་སྟེང་ནས་ཁྱེར་བའི་ བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་ཕྱིར་འཕྲོག་སྟེ། ཉེན་རྟོག་པའི་ མགོ་པར་གྲྭ་བཀྲ་ཤིས་བཟང་པོའ་ིསྤུན་ཉེ་ཡི་ལག་
ཏུ་འཇོག་བཅུག་ཅིང་། ཉིན་དེ་ནས་བཟུང་བོད་ཀྱི་ རྒྱལ་དར་འཕྱར་བ་དང་༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་ པར་བཤམས་པ་སོགས་བོད་མིའི་སེམས་ཁོང་
གི་མངོན་འདོད་དེ་དག་ཆབ་སྲིད་དང་འགལ་
མེད་པའི་ངོས་སྦྱོར་ཡི་གེ་བྲིས་ཤིང་ས་ཡིག་ རྒྱག་ཏུ་བཅུག་ཡོད་འདུག
ཕྱི་ཚེས་ ༨ ཉིན་ནས་ཟི་ལིང་གི་དམག་
མི་མང་པོ་འབྱོར་ཏེ་རྭ་རྒྱ་དགོན་དང་། གྲོང་ བརྡལ་གཉི ས ་ཀར་དམ་དྲག་ནན་མོ ་ བྱས་པ་ དང་། ཚེས་ ༢༢ ཉིན་དགོན་པའི་ཚོགས་ཆེན་
དགེ་སྐོས་དཔལ་ལྡན་རྒྱ་མཚོ་དང༌། དུས་འཁོར་ གྲྭ་ཚང་གི་དབུ་མཛད་ཟུར་བ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྩེ་
དམར། དགོན་པའི་དྲུང་ཡིག་ངྷི་འཇམ་དབྱངས་
མཁས་གྲུབ། དེ་སྔ་གངས་ལྗོངས་སྤྲི་ཆུར་བཟོ་
གྲྭའི་མགོ་བ་གྲྭ་བཟོད་པ་བཅས་དགེ་འདུན་པ་ ༩ དང་སུ་རིག་ཆེན་སྡེ་བའི་གཡང་ལོ་དང་། རྒྱ་
བཟའ་སྡེ་བའི་ཧུ་ལོ་སོགས་མི་སྐྱ་ ༡༠ ལྷག་འཛིན་
འབབ་ཆེད་སྙན་ཞུ་འབྲི་དགོས་ཚུལ་བརྗོད་ཡོད་
འགྲོ་མི་ཆོག་ཅིང་། ནམ་འབོད་འགུགས་བྱེད་
མཁན་གྱི་བུད་མེད་དེ་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་
བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། མི་བརྒྱ་ལྷག་ལ་འདྲི་ རྩད་དང་དམིགས་བསལ་ལྟ་རྟོག་འོག་གང་དུའང་ སྐབས་ཐོན་དགོས་ཚུལ་བརྗོད་ཡོད།
དེང་སྐབས་རྭ་རྒྱའི་ཡ་ཕུག་དང་མ་ཕུག་ཟེར་
ས་གཉིས་ཀར་དམག་སྒར་བརྒྱབས་ཏེ་སྒར་
མཐའ་རུ་འཛིང་རག་བཟོས་པ་དང་། དམག་མི་ སྟོང་ཕྲག་ཁ་ཤས་ཀྱིས་རྭ་རྒྱ་དགོན་པ་བསྐོར་
ཏེ་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་མ་ ཟད། ཉིན་རྟག་པར་རྭ་རྒྱ་དགོན་གྲོང་གཉིས་
ཀའི་བར་དུ་དྲག་དམག་གིས་རུ་སྒྲིག་དང་། ཞིབ་ འཇུག་བྱེད་མཁན་ཡིན་ཟེར་ནས་ལས་བྱེད་ ༦༠
ཙམ་དགོན་པར་རྒྱུན་སྡོད་ཀྱིས་ཚོགས་འདུ་སྐོང་ གིན་ཡོད་འདུག
ཕྱི་ཚེས་ ༢༦ ཉིན་སེར་བྱེས་གྲྭ་ཚང་དུ་སློབ་
གཉེར་གནང་བཞིན་པའི་བླ་མ་ཤིང་བཟའ་རིན་ པོ་ཆེར་ཕ་ཡུལ་ནས་འབྱོར་བའི་གནས་ཚུལ་ ལྟར་ན། བཀྲ་ཤིས་བཟང་པོ་རྒྱ་གཞུང་གི་ཆབ་ སྲིད་གནོན་ཤུགས་དང་ཉེན་རྟོག་པའི་ཉེས་རྡུང་
ལ་མགོ་སྒུར་མ་འདོད་པར་རྨ་ཆུར་ལྕེབས་ཡོད་ ནའང་། རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁོང་བྲོས་བྱོལ་ལ་ཕྱིན་
འདུག་ཅེས་བརྗོད་དེ་ངོས་ལེན་བྱས་མེད་ཀྱང་།
ས་གནས་བུད་མེད་མ་བུ་གཉིས་ཀྱིས་རྨ་ཆུར་
ལྕེབས་པ་དངོས་སུ་མཐོང་ཡོད་པ་དང་ཁོང་གི་ སྐུ་གཟན་རྨ་ཆུའི་ཁར་བཞག་ཡོད་པ་སོགས་
ཀྱིས་བདེན་དཔང་ར་སྤྲོད་བྱས་སྟབས། ཁོ་ཚོས་
རྗེས་སུ་ཁས་ལེན་བྱེད་དགོས་བྱུང་ཡོད། རྒྱ་
གཞུང་ནས་ཁོང་གྲོངས་པར་གུན་གསབ་བམ་ སྟོང་འཇལ་དུ་རྒྱ་སྒོར་ཁྲི་ཉི་ཤུ་སྤྲད་འདུག་ལ། ད་ དུང་ལས་བྱེད་ཁ་ཤས་ཀྱི་གོ་གནས་མར་འཕབ་ རྒྱུའི་ཉེན་ཁ་ཆེ་སྟབས། དེ་དག་གི་གོ་གནས་མི་
“བོད་རང་བཙན” ཁ་སྣེ་ལྕེ་སྣེ་ན་འདུག
ཕྱོགས་འགལ་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་དང་འཛམ་
བྱུང་སྟབས། ཕྱི་ཚེས་ ༢༧ ཉིན་འཚོགས་རྒྱུ་བྱས་
ཚེས་ ༢༣ ཉིན་ལྷན་ཚོགས་དེར་མཉམ་ཞུགས་
རྒྱ་ནག་སྒེའུ་ཁུང།
བརྗོད་ཡོད་སྟབས། གཞུང་འཛིན་པ་ཚོས་ཁོང་ལ་
ཞིག་ཡིན་ཚུལ་བརྗོད་དེ་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེན་
་འདིར་ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀ་གཞུང་
ཤོག་ངོས་འཕར་མ།
ཀྱང་ངོས་ལེན་བྱས་མི་འདུག
གྲྭ་བཀྲ་ཤིས་བཟང་པོ་རྨ་ཆུར་ལྕེབས་པ་མཐོང་
ནའང་ད་ལྟའི་གནས་སྟངས་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་མེད་
འདུག དེ་བཞིན་སེར་བྱེས་བྱ་བྲལ་ཁང་ཚན་གྱི་གྲྭ་ རྭ་རྒྱ་བློ་དབང་ལགས་སུ་ཉེ་ཆར་གསར་དུ་འབྱོར་
བའི་གནས་ཚུལ་ལྟར་ན། དགེ་སྐོས་དཔལ་ལྡན་
དང་སུ་རིག་ཆེན་སྡེ་བའི་གཡང་ལོ། རྒྱ་བཟའ་སྡེ་ བའི་ཧུ་ལོ་སོགས་མགོ་ལོག་དགའ་བདེ་རུ་ཁྲིད་ ཡོད་སྟབས། ཁོང་ཚོར་ཁྲིམས་ཐག་གཅོད་རྒྱུ་ཡིན་
པའི་སེམས་ཁྲལ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་འདུག དེ་བཞིན། ཇ་
ཟག་སྡེ་བའི་རང་ལོ་བཅུ་བདུན་ཡིན་པའི་རྡོ་རྗེ་ཚེ་ བརྟན་དང་། ཚེས་ ༢༨ ཉིན་འཇམ་དབྱངས་དང་། ཚོགས་ཆེན་དགེ་སྐོས་ཟུར་བ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཁྲ་སྡང་
སོགས་ཀྱང་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་འདུག ད་ལྟ་
དགོན་པའི་ངོས་ནས་གསུམ་པའི་བསྒྲུབ་མཆོད་
འཚོ ག ས་རྒྱུར་གྲ་སྒྲི ག ་བྱེ ད ་ཀྱི ན ་ཡོ ད ་པ་དེ ར ་ འགོག་རྐྱེན་འཕྲད་ཀྱིན་ཡོད་ལ། དམག་མི་ཚོ་ཟླ་ གསུམ་རིང་སྡོད་རྒྱུ་གཏན་འཁེལ་ཡོད་འདུག
ད་ལྟ་བོད་ནང་དུ་འབྲེལ་བ་བྱེད་སྐབས་དམ་
དྲག་གི་རྐྱེན་པས་བོད་མི་མང་བོས་ཉིན་འདི་ཚོར་ དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེར་བྱེད་བཞིན་པ་དང་། ལྷག་
པར་དུ་དྲ་རྒྱ་དང་ཁ་པར་གྱི་བརྒྱུད་ལམ་ལ་དམ་
དྲག་ཆེན་པོ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་སྟབས། མུ་མཐུད་ འབྲེལ་བ་མ་བྱེད་རོགས་ཞེས་རེ་སྐུལ་བྱེད་ཀྱིན་
ཡོད་འདུག་ཅེས་བརྗོད་ཡོད། ད་ལྟ་རྭ་རྒྱ་ས་ཁུལ་
དུ་དྲག་ཆས་དམག་མི་བདུན་སྟོང་ལྷག་འབྱོར་ ཡོད་པ་དང་། དམག་མི་རྣམས་སྡོད་ཡུལ་མེད་
སྟབས་དགོན་པའི་གྲྭ་ཤག་ཆེན་པོ་ཡོད་པའི་ཁང་ པ་རྣམས་དམག་མི་རྣམས་སྡོད་གནས་སུ་སྟོང་པ་ བཟོ་དགོས་ཚུལ་ཡང་བརྗོད་ཡོད་འདུག
༣
“བོད་རང་བཙན” ཁ་ནས་མི་གཏོང་བ་དེ། ཀྲུང་ནན་ཧེ་ཡི་བཤད་སྟངས་ཤིག་ཡིན་ནམ།
ཁྲིན་ཕོ་ཁུང་གིས་བརྩམས། ཚེ་རིང་རྒྱལ་གྱིས་བསྒྱུར།
དུས་རབས་སྔོན་མའི་ལོ་རབས་སུམ་ཅུ་
བའི ་ སྐབས་སུ། ཀྲུང་གུང་དམར་
དམག་གིས་བོད་མདོ་ཁམས་ཀྱི་མཐའ་
མཚམས་ནས་སྲོག་བྱོལ་བྱེད་སྐབས། བོད་ཀྱི་
ས་ཁོངས་སུ་འཛུལ་མྱོང་བར་མ་ཟད། བོད་མིའི་ ལག་ནས་ཟ་འཐུང་ལྟོ ་གོ ས ་དང་སྡོད ་གནས་
སོགས་གཡོ་བསླུ་བྱས་ཡོད། དེར་བརྟེན་མའོ་ ཙེ་ཏུང་གིས་ཀྱང་། “ང་ཚོས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་
ལག་ནས་མཁོ་དངོས་རིགས་མི་འཁྱེར་ཐབས་ མེད་དུ་གྱུར་རྐྱེན། རྗེས་ནས་ངེས་པར་དུ་བུ་ལོན་
འཇལ་དགོས” ཞེས་དང་། “དེ་ནི་ང་ཚོས་ཕྱིའི་ རྒྱལ་ཁབ་ལ་ཆད་པའི ་ བུ་ལོ ན ་གཅི ག ་པུ་དེ ་
ཡིན” ཞེས་བཤད་ཡོད་པ་དེས་ཀྱང་། སྐབས་ དེར་མའོ་ཙེ་ཏུང་ཁོ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་བོད་ནི་
ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་བྱས་ཡོད་ པ་གསལ་ཡོད།
ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༩ ལོར། ཀྲུང་གུང་དམར་
དམག་གིས་བོད་ཀྱི་ས་ཁོངས་ལ་བཙན་འཛུལ་
བྱས་རྗེས། བོད་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ “གྲོས་
ཆོད་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན” ངོས་ལེན་གྱིས་
ཆིངས་ཡིག་བཞག་པ་ཡིན་ན། བོད་ཀྱི་ཆོས་ དང་རིག་གཞུང། ཆབ་སྲིད་བཅས་ལ་དམིགས་
བསལ་ལྡན་པའི ་ སྒོ ་ ནས། བོ ད ་རྒྱའི ་ དབར་ “རྒྱལ་ཁབ་གཅི ག ་ལ་ལམ་ལུགས་གཉི ས ”
ཀྱི་སྲིད་བྱུས་གསར་བ་ཞིག་འཛུགས་རྒྱུ་ཁས་ ལེན་བྱས་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། ཀྲུང་གུང་རང་
ཉི ད ་ནས་བཙན་གྱི ས ་གཏན་ལ་ཕབས་ཤི ང ་ ། “བཙན་དབང་གི་འོག” ནས་འཇོག་དགོས་ བྱུང་བའི་ཆིངས་ཡིག་ “གྲོས་ཆོད་དོན་ཚན་
བཅུ་བདུན” དེ་ཡང་། ཀྲུང་གུང་རང་ཉིད་ཀྱིས་ བརྩི ་ འཇོ ག ་མ་བྱས་པར་སྣང་མེ ད ་དང་རྒྱབ་ འགལ་བྱས་རྐྱེན། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་བོད་
མིའི་ཞི་བའི་སྒེར་ལངས་ཆེན་མོ་བྱུང་བ་རེད། ཀྲུང་གུང་གིས་དྲག་ཆས་ཁོ་ནར་ཡིད་རྟོན་གྱིས་
ཁྲག་དྲི་བྲོ་བའི་དྲག་གནོན་བྱས་ཤིང་། བོད་མིའི་
ད་ལྟའི་བར་དུ། བོད་ཆོལ་ཁ་གསུམ་དུ་དོན་
དེ་རྗེས་ཀྲུང་གུང་གིས་བོད་ཁུལ་དུ་དམར་
ཡོད། ཡིན་ནའང་། ཀྲུང་གུང་ལ་མཚོན་ན་དེ་ནི་བློ་
བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་འང་གཞན་ ཡུལ་དུ་མི་གྱར་ཐབས་མེད་བྱུང་བ་རེད།
གསོ ད ་ཆེ ན ་མོ ་ དང་། མནར་གཅོ ད ་དྲག་པོ ། གཏོ ར ་བཅོ མ ་ཆེ ན ་པོ ། རྩ་མེ ད ་ཚབས་ཆེ ན ་
བཟོས་ཡོད་པ་དེ་ང་ཚོས་གསལ་བཤད་བརྒྱག་
མ་དགོས་པར། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༠ ལོར། ཀྲུང་གུང་ གི་མགོ་ཁྲིད་ཧོའ ་ོ ཡའོ་པང་གིས་བོད་ཁུལ་དུ་
བལྟ་ཞིབ་བྱེད་སྐབས། བོད་དུ་བྱུང་བའི་བཀོད་ ཆགས་ཆེན་པོ་དང་། བོད་མི་རིགས་ཀྱིས་མྱོང་
བཞིན་པའི་བློ་ཡིད་ལ་མི་ཤོང་པའི་དཀའ་སྡུག་
མཐའ་དག་མིག་མཐོང་ལག་ཟིན་བྱུང་རྗེས། ཡ་ ང་གནོང་འགྱོད་སྐྱེས་ཏེ་ས་གནས་ས་ཁུལ་གྱི་
ཀྲུང་གུང་ཏང་གི་ཆབ་སྲིད་མགོ་ཁྲིད་པ་ཚོར་
ཚོགས་འདུ་བསྡུས་ཏེ་བཀའ་སློབ་གནང་དོན།
“ངེ ས ་པར་ཏུ་བོ ད ་ཁུལ་གྱི ་ འཚོ ་ བའི ་ གནས་ སྟངས་དེ་ཕྱིི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོའ ་ི ཡར་སྔོན་གྱི་
འཚོ ་ བའི ་ ཆུ་ཚད་དུ་སླར་གསོ ་ ཐུབ་པ་བྱེ ད ་
དགོས” ཞེས་བརྗོད་ཡོད་པ་དེས་ཀྱང་གསལ་ བོར་བསྟན་ཡོད།
ཀྲུང་གུང་གིས་འདས་པའི་དུས་སུ་བོད་ནི་
“མུན་ནག་དང་། རྗེས་ལུས། ཀླ་ཀློ་ (རང་ཚོད་
མེད་པའི་རྫུན་གཏམ་གནམ་འོག་ལ་མི་ཤོང་པ་སྤྱད་ཡོད།)
བཅས་ཀྱི་ ཞིང་བྲན་ལམ་ལུགས་སྤྱི་ ཚོ ག ས”
ཤིག་ཡིན་པའི་སྐྱོན་འཛུགས་བྱེད་བཞིན་ཡོད། དོན་དངོས་ཐོག་ཀྲུང་གུང་གིས་བོད་ལ་བཙན་ འཛུལ་བྱས་པ་ནས་བཟུང་། བོད་ལ་བདེ་སྐྱིད་
ཀྱི་ཉི་འོད་དང་། ཡར་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པ། ཤེས་ རིག་འཕེལ་རྒྱས་སོགས་ཅི་ཡང་བྱུང་མེད་པར་ མ་ཟད། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ། བོད་ནི་སྔར་ལས་མུན་ ནག་དང་། རྗེས་ལུས། ཀླ་ཀློ་བཅས་ཀྱི་གཡང་
རོང་དུ་དེད་ཡོད། ཀྲུང་གུང་གི་མནར་གཅོད་འོག་ གི་བོད་ནི། དངོས་གནས་ “ཞིང་བྲན་སྤྱི་ཚོགས”
ཤིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་མ་ཟད། “མི་ཡུལ་གྱི་དམྱལ་ ཁམས” ངོ་མ་དེ་ཆགས་ཡོད།
རྐྱེ ན ་སྔར་བཞི ན ་མཚམས་མ་ཆད་པ་འདི ས ། ཞིང་བྲན་ཡར་ལངས་ཀྱི་རྣམ་པ་དེ་མཚོན་བཞིན་ འགྱོད་སྤུ་ཙམ་ཡང་མེད་པའི་ཁ་ཞེ་གཉིས་མོས་
ཀྱི་དོན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། དེར་བརྟེན་ཀྲུང་གུང་ གིས་བོད་དོན་ཐད་མཁྲེགས་བཟུང་གི་འདུ་ཤེས་
ཁོ་ན་ལས་ཀུ་ཡངས་གཏོང་བསམ་མེད་པ་དང་། དྲག་རྡུང་བྱེད་རྒྱུ་ལས་གྲོས་མོལ་བྱ་འདུན་མེད་ པའང་གསལ་བོར་མངོན་ཡོད།
ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༨ ལོ་ནས་བཟུང་། ཏུན་ཞོའ་ོ
ཕེན་ལ་ཀྲུང་གུང་གིས་བོད་ལ་འཛིན་པའི་གཡོན་ ལྷུང་སྲིད་ཇུས་དེར་ཡོ་བསྲང་བྱེད་དགོས་པའི་ ངེས་ཤེས་སྐྱེས་ཏེ། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༩ ལོར་ཏུན་
ཞོའ ་ོ ཕེན་གྱིས་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་དམིགས་བསལ་ སྐུ་ཚབ། སྐུའི་གཅེན་པོ་རྒྱལ་ལོ་དོན་འགྲུབ་
ལགས་དང་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་གྲོས་མོལ་བྱས་པ་ དང་། བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐད་ཏུན་རང་ཉིད་ཀྱིས་
དངོས་སུ་གུང་ཁྲན་རྗེས་འཛིན་པ་ཚོར་བརྗོད་
རྒྱུར། “རང་བཙན་ཕུད་པའི་དོན་དག་ཅི་ཡང་ གླེང་མོལ་བྱས་ཆོག” ཅེས་བརྗོད་ཡོད་པ་རེད།
ད་ལྟ་ཀྲུང་གུང་གི་མཐོ་རིམ་དཔོན་རིགས་ ཚོས་རྩ་བ་ཉིད་ནས་ཅི་ཡང་གླེང་མོལ་བྱ་འདོད་
ཡོད་པ་མ་རེད། ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་ལངས་ཕྱོགས་ ཇི ་ ལྟར་ཞི ་ འཇམ་ནས་ཞི ་ འཇམ་གྱི ་ ལམ་དུ་
ཕྱོ ག ས་ཏེ ། “རང་བཙན་བརྩོ ན ་ལེ ན ” ནས་
“དབུ་མའི་ལམ” དང་། “ཞི་བའི་སྲིད་བྱུས”
ནས་ “ཚད་མཐོའ ་ི རང་སྐྱོང་།” “རྒྱལ་ཁབ་ གཅིག་ལ་ལམ་ལུགས་གཉིས” ནས་ “ཀྲུང་ ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བཅའ་ ཁྲིམས” ཀྱི་གནས་བབ་ཏུ་ཕབས་ཀྱང་། ཀྲུང་
གུང་གིས་ཡ་ང་བསམ་ཤེས་མེད་པར་མཐའ་ གཅིག་ཏུ་སྣང་མེད་བྱས་ཡོད།
འཕྲོས་འདོན་ཐེངས་རྗེས་མར་གཟིཊ།
ལས་ཀའི་གྲུབ་འབྲས་སྟོན་རྒྱུར་རེ་བ་རྒྱག་གིན་ཡོད།
ད་ང་ཚོས་ལས་ཀ་མགོ་རྩོམ་པའི་དུས་ཚོད་ དུ་སླེབས་ཡོད་སྟབས། དུས་ཚོད་ངེས་ཅན་
ཞིག་གི་ནང་སྤྱི་འཐུས་ཚང་མ་ས་གནས་སོ་ སོར་ཕེབས་སྐབས། ལས་དོན་ཚགས་ཚུད་
ཡོང་བའི་རེ་བ་ཞུ་བཞིན་ཡོད། ཟླ་བ་དྲུག་གི་ རྗེས་སུ་ང་ཚོ་བསྐྱར་དུ་འཛོམས་སྐབས། སོ་
སོའ ་ི ལས་ཀའི་གྲུབ་འབྲས་ཤིག་སྟོན་རྒྱུ་ཡོད་ པ་ཞིག་ལ་རེ་བ་རྒྱག་གིན་ཡོད།
ཕྱི་ཚེས་ ༩ ཉིན་ནས་སྐབས་བཅུ་བཞི་བའི་
བོ ད ་མི ་ མང་སྤྱི ་ འཐུས་ལྷན་ཚོ ག ས་ཀྱི ་ གྲོ ས ་ ཚོགས་ཚོགས་དུས་བདུནཔ་ཚོགས་ཏེ། ཕྱི་
ལོ་ ༢༠༠༩ ནས་ ༢༠༡༠ བར་གྱི་བཙན་བྱོལ་ བོད་གཞུང་གི་དཔལ་འབྱོར་གནད་དོན་གཏན་
འབེབས་བྱས་ཡོད་པ་དང། དེ་བཞིན་བོད་ནང་ གི་ཛ་དྲག་གནས་བབ་དང་གཞིས་ཆགས་ཁག་ གི་དཀའ་ངལ། ཤེས་ཡོན་འཐུས་ཤོར་བཅས་ ལ་གོ་བསྡུར་དང་གྲོས་ཆོད་བཞག་ཡོད།
ཉི ན ་གྲངས་ ༡༨ རི ང ་གི ་ གྲོ ས ་ཚོ ག ས་
རྒྱལ་ཁའི་ངང་མཇུག་སྒྲིལ་ཏེ། ཕྱི་ཚེས་ ༢༧ ཉིན་ཚོགས་གཙོ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་
མཇུག་བསྡོ མ ས་གསུང་བཤད་གནང་དོ ན །
ཐེངས་འདིའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བདུན་ པའི་སྟེང༌། ཆབ་སྲིད་དང་ཁྲིམས་སྲོལ། དཔལ་ འབྱོར། འཛིན་སྐྱོང་སོགས་ཀྱི་ཐོག་གོ་བསྡུར་
ཡག་པོ ་ བྱུང་སོ ང ་བསམ་ཡོ ད ། འོ ན ་ཀྱང༌།
ལས་རིམ་རེ་ཟུང་ལ་གོ་བསྡུར་བྱེད་མ་ཐུབ་པ་ ཡོད་མོད། དེ་འདྲ་སྔོན་ཆད་བྱུང་མྱོང་ལ། མ་
འོངས་པར་ཡང་འབྱུང་སྲིད་པ་རེད། ལས་དོན་
བཅས་ཞི བ ་ཚགས་བྱུང་སོ ང ་ལ། བོ ད ་ནང་
བཞེས་དགོས།
ཐད། རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་གྱི་བོད་པ་མི་རེ་
དེའི་རིགས་ཚོགས་གཙོས་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་
མི་དགོས་པའི་ཐོག་ནས་སོ་སོས་དགོངས་པ་ ད་རེབ་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་ཁག་ཚགས་ཚུད་དང་
གྲུབ་འབྲས་འཐོན་མིན་བཀའ་ཤག་ལ་རག་ལས་ ཡོད། ྋགོང་ས་མཆོག་གིས་གྲོས་ཚོགས་ལ་
གསུང་འཕྲི ན ་ཕེ བ ས་པའི ་ ནང་དོ ན ། བཙན་
བྱོ ལ ་བོ ད ་མི འི ་ བདེ ན ་མཐའ་སེ ལ ་ཐབས་ཀྱི ་ ལངས་ཕྱོགས་དང༌། བོད་ནང་ཛ་དྲག་གི་གནས་ སྟངས། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར། ལྷག་པར་དུ་སྤྱི་འཐུས་ནང་ཁུལ་མང་གཙོའི་གོ་
རྟོགས་མཐོ་རུ་གཏོང་དགོས་པ་བཅས་ལ་སྤྱི་
འཐུས་རྣམ་པས་གོ་བསྡུར་ལྷུག་པོ་བྱས་ཡོད། དཔལ་འབྱོར་བཀའ་བློན་གཙོས་དྲུང་ཆེ་དང་ སྔོན་རྩིས་སྡེ་ཚན་གྱི་ལས་བྱེད་ཚང་མས་ཞིབ་
ཚགས་པོའ ་ི སྒོ་ནས་ལས་དོན་བསྒྲུབས་པར་ གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་
ཡིན། མ་འོངས་པར་སྔར་ལས་ལྷག་པར་ཞིབ་ ཇེ་ཚགས་སུ་གཏོང་རྒྱུར་རེ་བ་ཞུ་བཞིན་ཡོད།
བོད་ནང་ད་དུང་ཛ་དྲག་གི་གནས་ཚུལ་བསྡད་ ཡོ ད ་སྟབས། དེ ར ་ཚང་མས་ཐུགས་འགན་
རྒྱ་ཆེ ན ་བཞེ ས ་ཏེ ་ ལས་དོ ན ་བསྒྲུབ་རྒྱུ་དང༌། དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་ཀྱི་རྒྱབ་ གཉེར་སྙན་ཐོ་ཁག་ལག་བསྟར་མཇུག་སྐྱོང་བྱ་
རྒྱུ། མ་འོངས་ཚོགས་ཆེན་འཚོགས་འཆར་གྱི་ གྲོས་ཆོད། སྤྱི་འཐུས་ནང་ཁུལ་ལྷན་ཚོགས་
རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་མང་པོ་ཞིག་གི་
སྐུ་སྲོག་ཤོར་བའི་ཆེད་རྡོ་རིང་བཞེངས་རྒྱུའི་ ངོ་རེ་ནས་ཧིན་སྒོར་ ༣ རེ་དང༌། ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ ནས་ཨ་སྒོར་ ༡ རེ་བསྡུ་རུབ་བྱ་རྒྱུ་བྱས་ཡོད།
དངུལ་གྱི་གྲངས་ཀ་ཉུང་ཉུང་ཡིན་པ་དེ་དཔལ་
འབྱོར་གྱི་གནས་བབ་གང་འདྲ་ཡིན་ཡང༌། ཆ་ ཤས་ལེ ན ་ཐུབ་པའི ་ ཆེ ད ་དུ་བཟོ ས ་པ་ཡི ན ་ སྟབས། བོད་མི་ཡོངས་ཀྱིས་ཆ་ཤས་ལེན་པའི་ རེ་བ་དང་ཡིད་ཆེས་ཡོད།
བོད་ནང་དུ་རྒྱ་མིས་ཞིང་བྲན་ཁྲི་ཚོ་བརྒྱ་ བཅིངས་འགྲོལ་ཐོབ་ནས་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུ་འགོར་
བའི ་ དུས་ཆེ ན ་དེ ར ་ངོ ས ་ལེ ན ་མེ ད ་པ་དང༌།
མཐའ་གཅི ག ་ཏུ་ངོ་ རྒོ ལ ་ཡོ ད ་པའི ་ གྲོ ས ་ཆོ ད ་ སྤྱི་མོས་ཀྱིས་བཞག་ཡོད། ཟླ་བ་དྲུག་གི་བར་ འཐུས་མི ་ རྣམ་པར་བཀའ་མོ ལ ་ཞུ་བའི ་ དུས་ ཚོད་རྫོགས་པ་རེད། ད་ང་ཚོས་ལས་ཀ་མགོ་
རྩོམ་པའི་དུས་ཚོད་དུ་སླེབས་ཡོད་སྟབས། དུས་
ཚོད་ངེས་ཅན་ཞིག་གི་ནང་སྤྱི་འཐུས་ཚང་མ་ས་ གནས་སོ་སོར་ཕེབས་ཏེ། ལས་དོན་ཚགས་
ཚུད་ཡོང་བའི་རེ་བ་ཞུ་བཞིན་ཡོད། ཟླ་བ་དྲུག་ གི་རྗེས་སུ་ང་ཚོ་བསྐྱར་དུ་འཛོམས་སྐབས། སོ་
སོའ་ི ལས་ཀའི་གྲུབ་འབྲས་ཤིག་སྟོན་རྒྱུ་ཡོད་པ་
ཞིག་ལ་རེ་བ་རྒྱག་གིན་ཡོད། ཅེས་གསུངས་ བྱུང༌།
༤
གླ་ཡོད་གསལ་བསྒྲགས།
བོད་ཀྱི་དུས་བབ། དྷ་རམ་ས་ལ། ༢༠༠༩ /༣/༣༡
༄༅།། དཔལ་ལྡན་ཇོ་ནང་པའི་ཆོས་བརྒྱུད་ཐོབ་ཐང་སྐོར་ལ་བོད་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱུད་ཆེན་པོ་བཞི་གཡུང་དྲུང་བོན་ བཅས་ཀྱི་ྋབསྟན་པའི་མངའ་བདག་བླ་ཆེན་རྣམས་ཀྱིས་གནང་པའི་རྒྱབ་གཉེར་ངོ་བཤུས།
༸དགའ་ལྡན་ཁྲི་རིན་པོ་ཆེ།
ྋ ས་སྐྱ་གོང་མ་རིན་པོ་ཆེའི་མདུན་དུ་གཅར་སྐབས་ཀྱི་ཟིན་བྲིས།
༈ ཕྱི་ལོ་༢༠༠༩ཟླ་༣ཚེས་༡༡དུས་ཚོད༢.༣༠ཐོག་སིམ་ལ་ཇོ་ནང་མ་དགོན་གྱི་མཁན་པོ་ཆོས་ཀྱི་ སྣང་བ་དང༌། ཕྱག་མཛོད་ཨ་ཁུ་ཀུན་དགའ། བལ་ཡུལ་ཇོ་ནང་དགོན་པའི་ཆོས་ཁྲིམས་ཚུལ་ཁྲིམས་ བཟང་པོ། གྲྭ་ས་ཁག་ན་ཡོད་པའི་ཇོ་ནང་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དགེ་བཤེས་རིན་ཆེན། ཇོ་ནང་ནང་ བསྟན་རིག་གཞུང་སྲུང་སྤེལ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་དྲུང་ཡིག་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་བཅས་ྋའཁོན་ རིགས་བསྟན་པའི་མངའ་བདག་༸ས་སྐྱ་གོང་མ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་མདུན་དུ་གཅར་ནས་དགོན་ ཁག་གཉིས་ཀྱི་སྙན་ཞུ་ཕུལ་སྐབས་གོང་མ་རིན་པོ་ཆེས་སྙན་ཞུ་གཉིས་ལ་གཟིགས་རྗེས་བཀའ་ སྩལ་དོན་“ཡིན་ད་ཡིན། ང་སྔོན་མར་ཁྱེད་ཚོས་དགོན་པར་གཅར་སྐབས་བཤད་རྒྱུ་བྱུང་ལ། ངས་ ཁྱེད་ཚོར་རྒྱབ་གཉེར་ཡི་གེ་ཡང་ཕུལ་ཡོད་ཨ། སྤྱིར་ང་ཚོས་སྔོན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཙམ་ཞུས་པ་ལས་ད་ སྐབས་ཁྱེད་ཇོ་ནང་པར་ཆོས་རྒྱུད་གྱི་ཐོབ་ཐང་ལ་དགག་བྱ་རྩ་བ་ཉིད་ནས་བྱེད་ཀྱིན་མེད། ཁྱེད་རང་ ཚོས་སྔངས་སྐྲག་རྩ་བ་ཉིད་ནས་བྱེད་དགོས་ཀྱི་མ་རེད། ངས་ཁྱེད་ཚོར་དགག་བྱ་བྱེད་འདོད་ཡོད་ཚེ་ རྒྱབ་གཉེར་ཡི་གེ་སྤྲད་གི་མ་རེད། འོན་ཀྱང་ངས་ཁྱེད་ཚོར་སྔོན་མ་ནས་རྒྱབ་གཉེར་ཡི་གེ་ཕུལ་ཡོད་ ལ། དེའི་ནང་དུ་ངས་གཞན་སྟོང་ལྟ་གྲུབ་ཀྱིས་མཚོན་པའི་ཐུན་མིན་བཞེད་སྲོལ་རང་རྐང་ཚུགས་པ་ ཡོད་ངེས་ལ་བརྟེན། ཆོས་རྒྱུད་སྤྱི་མཚུངས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་གནང་ཕྱོགས་སྐོར་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ ནས་ཐག་གཅོད་མཛད་རོག་ཞེས་ཞུས་ཡོད། དེ་ངས་རྒྱབ་གཉེར་རེད། དེ་ཀ་རང་ཡིན།’’ཞེས་སོགས་ དང༌། གཞན་ས་སྐྱའི་ཆོས་སྒར་འགན་འཛིན་མཆོག་གིས་གསུང་དོན་“ད་ཁྱེད་རང་ཚོར་གོང་མ་རིན་ པོ་ཆེའི་བཀའ་ནན་མོ་ཕེབས་སོང་ཨ། ཁྱེད་རང་ཚོས་དེས་སྐོར་ལ་སྔངས་སྐྲག་རྩ་བ་ཉིད་ནས་བྱེད་ དགོས་ཀྱི་མ་རེད། ས་སྐྱ་གོང་མ་རིན་པོ་ཆེའི་བཀའ་ལ་འགལ་ཕོད་་མཁན་ང་ཚོ་ས་སྐྱ་བ་ལ་གཅིག་ ཀྱང་ཡོད་པ་མ་རེད། ཁྱེད་རང་ཚོས་ཐུགས་བདེ་མོ་བྱས་ཏ་ཆོག་གི་རེད་’’ཞེས་སོགས་གསུངས་ སོང་བའི་ང་ཚོས་ངོས་ནས་ཀྱང་ས་སྐྱ་སྤྱིའི་ངོས་ནས་དགག་བྱ་བྱེད་གི་མེད་པར་ཡིད་ཆེས་གཙང་ མ་བྱེད་གི་ཡོད། འོན་ཀྱང་ས་སྐྱའི་མི་རེ་ཟུང་ཞིག་གིས་དགག་བྱ་བྱེད་བཞིན་པ་འདི་ནི་ང་ཚོ་བཙན་ བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དང༌། ལྷག་པར་དུ་ཆོས་རྒྱུད་བར་ལ་སྐྲུག་ཤིང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ཚང་མའི་ མཁྱེན་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
༄༅།། རྒྱ་ཆེའི་བོད་རིགས་སྤུན་ཟླ་ཡོངས་ལ་དེང་སྐབས་ཉམ་ཐག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཆོས་ བརྒྱུད་ཅིག་གིས་རེ་འབོད།
༈ དཔལ་ལྡན་རྒྱལ་བ་ཇོ་ནང་པ་ཞེས་པའི་ཆོས་བརྒྱུད་འདི་ཉིད་ནི་གཞན་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ པར་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་མཉམ་མེད་ཐུབ་པའི་དབང་པོ་ནས་རྒྱ་གར་པཎ་གྲུབ་རྣམས་དང༌། བོད་ གངས་ཅན་ལྗོངས་ཀྱི་གྲུབ་བརྙེས་གསེར་རིའི་ཕྲེང་བ་ལྟ་བུ་རྣམས་ལ་རིམ་པར་བརྒྱུད་ནས་ད་ལྟའི་ བར་དུ་བརྒྱུད་པ་བར་མ་ཆད་པ་ཆོས་བརྒྱུད་གཞན་པ་རྣམས་དང་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཕྱི་ལོ་༡༩༨༧ལོར་བོད་ནང་དུ་ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་པ་ཨེར་ཏི་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ མཆོག་གིས་ཆོས་བརྒྱུད་སྤྱི་མཚུངས་ལྟར་གྱི་ཐོབ་ཐང་སྤྲད་ཡོད་པ་དང༌། ཕྱི་ལོ་༡༩༩༧ལོར་ྋགོང་ས་ ལྷ་མིའི་རྣམ་འདྲེན་ྋསྐྱབས་མགོན་རྒྱལ་བའི་དབང་པོ་མཆོག་གིས་དཔལ་རྒྱལ་བ་ཇོ་ནང་པའི་བསྟན་ པ་ཉམས་པ་སླར་གསོ་དང་མི་ཉམས་གོང་འཕེལ་གྱི་ཕྱིར་ཏུ། ཧི་མ་ཅལ་གྱི་རི་རྒྱུད་སིམ་ལ་ཞེས་པའི་ རིའི་རྩེར་ཆགས་ཡོད་པའི་དགོན་པ་སངས་རྒྱས་ཆོས་གླིང་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་བཅས་རྗེ་བཙུན་ཏཱ་ར་ ནཱ་ཐའི་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་པ་ྋཁལ་ཁ་ྋརྗེ་བཙུན་དམ་པར་སྩལ་གནང་ནས་ཇོ་ནང་བསྟན་པའི་བདག་པོར་ མངའ་གསོལ་མཛད་པས་རྒྱ་གར་འཕགས་ཡུལ་དུ་དཔལ་རྒྱལ་བ་ཇོ་ནང་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ ཆོས་བརྒྱུད་དབུ་བརྙེས། དེས་རྗེས་སུ་ང་ཚོས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་འབྲེལ་ཡོད་ལས་ཁུངས་ཁག་ ལ་ང་ཚོ་ཇོ་ནང་པར་ཆོས་བརྒྱུད་སྤྱི་མཚུངས་ལྟར་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་སྤྲད་རོགས་ཞེས་སྙན་ཞུ་ཐང་མང་ཕུལ་ ཀྱང་གྲུབ་འབྲས་མ་བྱུང་བར་བརྟེན་ང་ཚོས་བོད་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་གི་ྋདབུ་འཛིན་བླ་ཆེན་རྣམས་ལ་ རྒྱབ་གཉེར་ཞུས་སྐབས་ཁོང་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱབ་གཉེར་ཚད་ལྡན་གནང་བ་ཟུར་གསལ་ལྟར་ལགས་ཀྱང༌། ད་དུང་དོན་ཕན་ལྡན་པའི་གྲུབ་འབྲས་གང་ཡང་བྱུང་མེད། དེས་ན་བཀུར་འོས་དཔལ་ལྡན་རང་གཞུང་གི་ འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་བྱིངས་དང་རྒྱ་ཆེའི་བོད་རིགས་སྤུན་ཟླ་ཡོངས་ནས་དེ་དོན་དྲང་བདེན་གྱི་ལམ་ ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་ཐག་གཅོད་བྱེད་པར་ང་ཚོས་རེ་འབོད་བྱེད་བཞིན་ཡོད། མཐའ་དོན་ྋགོང་ས་ྋལྷ་མིའི་རྣམ་འདྲེན་ྋསྐྱབས་མགོན་རྒྱལ་བའི་དབང་ པོ་མཆོག་གི་དབུས་རེས་མེད་སྐྱེས་ཆེན་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ཚེ་རྡོ་རྗེའི་ཁམས་སུ་ བརྟན་ཅིང་ཐུགས་ཀྱི་བཞེད་དོན་མཐའ་དག་ལྷུན་གྱིས་འགྲུབ་པའི་སྨོན་འདུན་ ཤུགས་དྲག་དང་བཅས་སིམ་ལ་ཇོ་ནང་མ་དགོན་རྟག་བརྟན་ཕུན་ཚོགས་ གླ་ཡོད། ཆོས་གླིང་གི་ཡིག་ཚང་ནས་ཕྱི་ལོ་༢༠༠༩ཟླ་༣ཚེས་༢༨ལ།
College for Higher Tibetan Studies
Undertaking of the Institute of Budhist Dislectics, Dharamsala (Recognised by the Deparment of Education, Central Tibetan Administration) P.O. SARAH,DHARAMSALA,DISTRICT KANGRA, 176215, H.P. - INDIA
Tel:+91 1892 226690 Tel:+91 1892 204333 Tel:+91 1892 203205Principal chts_info@yahoo.com
བོད་ཡིག་ཟབ་སྦྱོང་གི་གསལ་བརྡ།
དཔལ་ལྡན་སྐུ་སྒེར་ཡིག་ཚང་གི་བཀའ་མངག་བཞིན། འདི་ག་ས་རཱ་བོད་ཀྱི་མཐོ་རིམ་སློབ་
གཉེར་ཁང་གིས་ ༢༠༠༣ ནས་བཟུང་རྒྱ་གར་མཐོ་སློབ་ཁག་ཏུ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་བཞིན་པའི་ བོད་རིགས་སློབ་མ་ཚོའི་ཆེད་དུ། གུང་གསེང་གི་ཟླ་གཅིག་རིང་ལ་བོད་ཡིག་ཁ་གསབ་ སློབ་སྦྱོང་གི་འཛིན་གྲྭ་ཞིག་སྡུད་བཞིན་པ་ལྟར། འདི་ལོའ ་ི སྤྱི་ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༡༡ ནས་སྤྱི་
ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༠ བར་ལའང་འཛིན་གྲྭ་ཞིག་བསྡུ་རྒྱུ་ཡིན་པས། གཤམ་གསལ་ཆ་རྐྱེན་ཚང་
་་་སྐར་མའི་འོག་གི་སྐྱོ་སྡུག
ཤོག་ངོས་ ༡ པོའ ་ི འཕྲོས།
ཡིག་དང་རྒྱ་ཡིག་སོགས་སློབ་ཁྲིད་བྱས་ཡོད་པ་ དང༌། རིམ་གྱིས་ཕྱི་གླིང་བ་ཞིག་གི་རོགས་སྐྱོར་
འོག དེང་དུས་ཀྱི་རས་གུར་སྟབས་བདེ་འགའ་ ཉོས་ཏེ་འབྲོག་པའི་ཡིག་རྨོངས་སེལ་རྒྱུའི་ལས་ གཞི་རྒྱ་ཆེ་རུ་བཏང་ཡོད། ད་དུང་ཚོགས་པ་དེས་
འབྲོག་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡིག་རྨོངས་སེལ་ཆེད་རྩོམ་ཡིག་
གི་དེབ་འདྲ་མིན་དཔར་སྐྲུན་དང་འགྲེམས་སྤེལ།
གཞན་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་རིག་གནས་སྒྱུ་རྩལ་
སྲུང་སྐྱོབ་དང་དར་སྤེལ་ཆེད། གླུ་བ་གླུ་མ་སྐྱེད་ སྲིང་དང་བརྙན་འཁོར་དང་འོད་སྡེར་དཔར་ སྐྲུན་འགྲེམས་སོགས་བྱས་ཡོད། གླུ་བ་དཔལ་ཆེན་སྐྱབས་སློབ་གྲྭར་འགྲོ་ མྱོང་མེད་ཀྱང༌། རང་སྦྱོང་ལ་བརྟེན་ཏེ་བོད་ ཡིག་དང་རྒྱ་ཡིག་གི་ཤེས་ཚད་གང་འཚམ་ ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་ཡིག་བོད་སྐད་ལ་དུང་ བ་ཟབ་ཅིང༌། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་གནས་བབ་
བའི་ཐོག་འདི་གར་སྙན་ཞུ་ཕུལ་ན། ང་ཚོས་སྙན་ཞུ་སྔ་འབྱོར་གྱི་ཨང་རིམ་བཞིན་སློབ་མ་ དང༌། ལྷག་པར་དུ་མགོ་ལོག་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་རིག་ གནས་སློབ་གསོའ་ི ལས་དོན་ཐད། འབད་འབུངས་ ལྷོད་མེད་བྱས་ཏེ་གྲུབ་འབྲས་མངོན་གསལ་བླངས་ ཡོད་འདུག ཁོང་གིས། སེམས་ཀྱི་གངས་རི་དང་ སྐྱ་རེངས་འབོད་པའི་ཅོང་བརྡ་སོགས་སྔ་ཕྱིར་གླུ་ དང་རྡུང་ལེན་གྱི་སྒྲ་ཐག་དང་བརྙན་འཁོར་ཁ་ཤས་ འདོན་སྤེལ་བྱས་ཡོད་པ་དང༌། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༤ ལོར་སྒེར་གྱི་གླུ་གཞས་ཆེད་སྒྲིག་བརྙན་འཁོར་ཐོག་ མ། རིགས་ཞེན་སེམས་ཀྱི་འབོད་སྐུལ། ཞེས་པ་ འགྲེམས་སྤེལ་བྱས་ཡོད། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ ལོར་རྨ་ གླིང་གླུ་བ་ལྷུན་འགྲུབ་དང་མཉམ་དུ་ཆེད་སྒྲིག་བརྙན་ འཁོར། བཙན་པོའ་ི ཕ་ས། ཞེས་པ་འགྲེམས་སྤེལ་
ཞུས་ཏེ། སྐར་མའི་འོག་གི་སྐྱོ་སྡུག ཅེས་པའི་ གླུ་གཞས་དེར་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཡོད་ པར་སྙད་དེ། རྨ་གླིང་གླུ་བ་ལྷུན་འགྲུབ་འཛིན་ བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་དང༌། དཔལ་ཆེན་སྐྱབས་ བྲོས་ཐར་གྱིས་ལོ་གཅིག་ལྷག་ལ་འཁྱམས་ ཉུལ་གྱི་འཚོ་བ་རོལ་དགོས་བྱུང་ཡོད། གླུ་བ་ དཔལ་ཆེན་སྐྱབས་འཛིན་བཟུང་བྱས་རྗེས། རྒྱ་གཞུང་གི་སུན་གཙེར་དང་ལྷག་པར་དུ་ ཤེས་འཇོན་ལྷག་བསམ་ལྡན་པའི་ལས་ཀ་ བྱེད་མཁན་མ་བྱུང་སྟབས། རྨ་འདབས་རིག་ གནས་ཞབས་ཞུ་ཚོགས་པ་ད་ཆར་ཉམས་ ཆག་ཏུ་ཕྱིན་ཡོད་འདུག
གྲངས་ ༤༥ ལེན་རྒྱུ་ཡིན།
སློབ་ཚན།
བོད་ཀྱི་བརྡ་སྤྲོད། རྒྱལ་རབས་དང་ཆོས་འབྱུང། རྩོམ་རིག་དང་གཏོང་ཡིག ནང་ཆོས་བཅས་ཡིན།
ཆ་རྐྱེན།
༡༽ མཐོ་སློབ་ཁོངས་སོ་སོའ་ི ངོ་སྤྲོད་ལག་ཁྱེར་(College Identity Card) ངོ་བཤུས། ༢༽ ཕྱེད་པར་གཉིས་བཅས་དགོས་པས་དགོངས་འཇགས་འཚལ།
༣༽ འབྲེལ་ཡུལ་ཁ་བྱང་། ཁ་པར་ཨང་དང་མྱུར་འཕྲིན་ཁ་བྱང་(Email address) བཅས་ ཁ་གསལ་དགོས།
Secretary College for Higher Tibetan Studies P.O. Sarah, District kangra Dharamsala-176215 H.P. INDIA Email address: chts_info@yahoo.com Contact NO: 01892-203347(office)
གླ་ཡོད།
བོད་ཀྱི་དུས་བབ། དྷ་རམ་ས་ལ། ༢༠༠༩ /༣/༣༡
བཀའ་ཟུར་བཀྲ་ཤིས་དབང་འདུས་ལགས་སུ་བཅར་འདྲི།
བཀའ་ཟུར་བཀྲ་ཤིས་དབང་འདུས་ལགས་ ནི་ད་སྐབས་ཡུ་རོབ་མཉམ་འབྲེལ་
གྱི ་ རྒྱལ་ས་བྷུ་རུ་སེ ལ ་དུ་བཙན་བྱོ ལ ་བོ ད ་ གཞུང་གི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཡིན་ལ། ཕྱི་ཚེས་
༡༩ ཉིན་འདི་ག་གསར་ཁང་གིས་ཁོང་ལ་ཉེ་ལམ་ གྱི་བོད་རྒྱ་གཉིས་བར་གྱི་སྲིད་དོན་དང་འབྲེལ་
བའི ་ འཕེ ལ ་རི མ ་དང་རྒྱལ་སྤྱི འི ་ སྟེ ང ་གི ་ བོ ད ་ དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ནུས་པ་བཅས་ཀྱི་ཐད་བཀའ་
འདྲི ་ ཞུས་པ་གཤམ་དུ་བཀོ ད ་པ་ལྟར་ཡི ན །
ཐོ ག ་ མ ར ་ སྐུ ་ ངོ ་ ལ ག ས ་ ལ ་ འ ཚ མ ས ་ འདྲི ་ ཞུ་བ་དང་ཆབས་ཅི ག ་འདྲི ་ རྒྱུར། ད་ལོ ་ ནས་བཟུང་ང་ཚོ ་ བཙན་བྱོ ལ ་དུ་གྱར་ནས་
མི ་ ལོ ་ ༥༠ འཁོ ར ་བ་རེ ད ། ཡི ན ་ཡང་དུས་
རབས་ཕྱེ ད ་ཅི ག ་གི ་ རྗེ ས ་འདི ར ་བོ ད ་དོ ན ་གྱི ་ བདེན་པའི་མཐའ་ནི་མུ་མཐུད་ནས་རབ་རིབ་
ཏུ་གྱུར་ནས་ཡོ ད ་པ་རེ ད ། སྐུ་ངོ ་ ལགས་ནི ་ ལོ ་ མང་རི ང ་༧རྒྱལ་བ་རི ན ་པོ ་ ཆེ ་ མཆོ ག ་གི ་ དབུ་ཁྲི ད ་འོ ག ་བོ ད ་དོ ན ་གྱི ་ ཕྱག་ལས་གནང་
མཁན་ཞིག་ཡིན་དུས། ད་སྐབས་བོད་དོན་གྱི་
བདེ ན ་པའི ་ མཐའ་གསལ་རྒྱུར་སྤྱི ་ ཡོ ང ས་ཀྱི ་
གཟིགས་ཚུལ་གང་འདྲ་ཞིག་བཟུང་ཡོད་དམ།
ལན།
༧སྤྱི་ནོར་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་དུས་
རྒྱུན་ནས་བཀའ་གནང་གི་ཡོད་པ་བཞིན། བོད་
པའི་རྩ་དོན་ནི་བདེན་པའི་འཐབ་རྩོད་རེད། ངས་ ནི་ག་དུས་ཡིན་ནའང་སྔ་ཕྱི་ཙམ་མ་གཏོགས་ བདེན་པ་ལ་མཐའ་གསལ་རྒྱུ་ཡོད་པ་རེད་དྲན་ བསྡད་ཡོད། བདེན་པ་འདི་གསལ་བོར་འགྲེལ་ བཤད་སྐྱོ ན ་ཐུབ་པ་ཡི ན ་ན་འཛམ་གླི ང ་སྟེ ང ་
བདེན་པ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་མི་བྱེད་མཁན་ཡོད་པ་མ་ རེད། ང་ཚོའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ནུས་པ་མཐར་ཐུག་
དེའང་བདེན་པར་ཐུག་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་མི་རིགས་
ལ་ཆ་བཞག་ན་ད་ལྟའི་ཆར་ཐབས་རྡུགས་པ་ཞིག་
ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཕྱོགས་གཅིག་གི་གནས་ ཚུལ་དེ་འཁྱོག་བཤད་དང་། ལྷག་དོན་དུ་༧གོང་ས་
མཆོག་གིས་དགོངས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་བཞེས་ནས་ བོད་རྒྱ་གཉིས་ཀར་ཕན་པའི་ཐབས་ཤེས་གནང་གི་ ཡོད་པ་རེད་དེ། ད་ལྟ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འཁྱོག་
བཤད་ཀྱི་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱས་པར་བརྟེན་དེང་སང་ རྒྱ་མི་མང་པོ་ཞིག་གི་སེམས་ལ་གནས་ཚུལ་ངོ་མ་
མ་ཤེ ས ་པར་བརྟེ ན ་ཕན་ཚུན་འགལ་ཟླའི ་ བསམ་ བློ་དེ་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་བསླེབས་བསྡད་འདུག
ཡིན་ཡང་། འདས་པའི་ཉམས་མྱོང་ལ་གཞིགས་ ན་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་དགོངས་གཞི་
གསལ་བོར་ཤེས་མཁན་མང་པོ་ཞིག་ནི་ཡིད་ འཕྲོག་པའི་ཐོག་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་ཆགས་
བསྡད་ཡོད་པ་རེད། རིམ་པ་བཞིན་གནས་ཚུལ་ གསལ་བོར་ཤེས་པ་ཡིན་ན་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་
ཀྱིས་ཀྱང་རྒྱབ་སྐྱོར་ཏན་ཏན་བྱེད་གི་རེད་བསམ་ གྱི་འདུག དུས་ཚོད་སྔ་ཕྱི་ཙམ་མ་གཏོགས་ད་ཆ་
༧རྒྱལ་བ་རི ན ་པོ ་ ཆེ ་ མཆོ ག ་གི ས ་བཏོ ན ་གནང་ བའི་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ཐབས་ལམ་ལ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ ན་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་འདི་སེལ་མི་ཐུབ་པ་ཡོང་གི་
མ་རེད་བསམ་གྱི་ཡོད། ངས་ཡིད་ཆེས་བྱེད་ཀྱིན་ ཡོ ད ། ཡི ད ་ཆེ ས ་མེ ད ་ན་ལས་ཀའང་བྱེ ད ་གི ་ མ་
རེད། བོད་གཞུང་གི་རྐུབ་སྟེགས་འདི་སོ་སོ་སྒེར་
གྱི་ཁེ་ཕན་སྒྲུབ་ས་མ་རེད། རྩ་དོན་ཞིག་གི་སྒང་ལ་
ལས་ཀ་བྱེད་ས་རེད། རྩ་དོན་དེ་ལའང་ཡིད་ཆེས་
མེད་ན་དཀའ་ལས་བརྒྱབས་པ་འཕྲོ་བརླག་རེད།
དྲི ་ བ།
ཁ་སང་དེ ་ རི ང ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི ས ་
ཡང་བསྐྱར་༧གོ ང ་ས་མཆོ ག ་གི ་ སྐུ་ཚབ་རྣམ་
པ་དང་ལྷན་དུ་བཀའ་མོ ལ ་གནང་གི་ཡིན་ ཚུལ་བཤད་འདུག དེ་བྱས་དུས་བོད་རྒྱ་ འབྲེ ལ ་མོལ་འདི་བསྐྱར་དུ་མགོ་འཛུགས་ པ ར ་ རེ ་ བ ་ ག ན ང ་ ད གོ ས ་ པ ་ རེ ད ་ ད མ །
ལན།
རེ་བ་ཡོད་པ་རེད་བསམ་གི་འདུག མ་
གཞི ་ བཀའ་བློ ན ་ཁྲི ་ པའི ་ མཚན་ཐོ ག ་ནས་དེ ་ ལ་
ལན་འདེབས་ཤིག་གནང་ཡོད་པ་རེད། སྲིད་བློན་ ཝན་ཅཱ་པའོ ་ ཁོ ་ རང་གི ་ གསུང་སྟངས་ལ་བལྟས་
པ་ཡི ན ་ན་ཏོ ག ་ཙམ་དགོ ང ས་པ་གུ་ཡངས་པོ འ ་ི
ཐོག་ནས་གསུངས་པའི་བཟོ་འདྲ་ཞིག་འདུག དམིགས་བསལ་གྱི་སྔོན་འགྲོའི་ ཆ་རྐྱེན་མེད་
པའི ་ ཐོ ག ་ནས་རྒྱལ་བ་རི ན ་པོ ་ ཆེ འི ་ སྐུ་ཚབ་དང་
ལྷན་དུ་ཞི ་ མོ ལ ་གྱི ་ གྲ་སྒྲི ག ་ཡོ ད ་གསུངས་དུས་ ང་རང་གི ་ བསམ་ཚུལ་ཡི ན ་ན་བསྐྱར་དུ་བཀའ་ མོལ་གནང་བར་རེ་བ་ཏོག་ཙམ་མེད་འགྲོ་བསམ་
གི ་ ཡོ ད ། ཡི ན ་ནའང་དཀའ་ངལ་ཞི ག ་ཡོ ད ་པ་
ནི ། ལམ་སང་ཞི ་ མོལ་གནང་གི ་ ཡི ན ་ལབ་ན་
ཡོང་ཐུབ་གི་མ་རེད། དེ་ལ་ཚོགས་འདུ་མང་པོ་ འཚོགས་ནས་སྐད་ཆ་མང་པོ་བཤད་དགོས་པ་རེད།
དྲི་བ།
རྒྱ་ནག་གིས་བོད་འདི་ཕྱི་ཕྱོགས་ལ་
སྒོ་བརྒྱབས་ནས་ལོ་གཅིག་ལྷག་འགོར་ཡོད་ ལ། བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་མུ་མཐུད་ནས་ ཛ་དྲག་ངང་གནས་ཡོད་པ་རེད། དེ་བྱས་དུས་ ད་རེ བ ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི ས ་སྐད་ཆ་བཤད་
བཤད་ཀྱིན་ཡོད་པ་དེ ་ བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་མ་
ཡི ན ་པར་བོ ད ་ནང་ཞི ་ འཇགས་ཡོ ང ་ཐབས་
དག་གང་ཡང་མ་རེད། བཀའ་མོལ་གནང་གི་
ཡོད་པའི་རྣམ་འགྱུར་སྟོན་པ་དང་། བོད་ནང་ཛ་ དྲག་གི་གནས་ཚུལ་ཡོད་སྟབས། བོད་ནང་གི་
བོད་མི་ཚོར་རེ་བ་སྟོང་པ་འདྲ་བོ་ཞིག་སྤྲདད་ དེ། བཀའ་མོལ་གནང་གི་ཡོད་སྟབས་ང་ཚོའི་
དཀའ་ངལ་སེལ་མི་ཡོང་ངམ་སྙམ་པའི་རེ་བ་ ཞིག་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་བཤད་མཁན་
མང་པོ་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ཡང་ང་ཚོས་མཐའ་
གཅིག་ཏུ་དེ་རེད་ཅེས་ལབ་ཐུབ་གི་མ་རེད།
དྲི ་ བ།
སྐུ་ངོ་མཆོག་གིས་ད་སྐབས་ཡུ་
རོབ་གཞུང་དམངས་མཉམ་དུ་བོད་དོན་
གྱི་ཕྱག་ལས་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། སྔོན་ མ་ ༢༠༠༡ ལོར་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་
བོ ད ་དོ ན ་ཐོ ག ་གྲོ ས ་ཆོ ད ་བཞག་པ་རེ ད །
གྲོས་ཆོད་དེ་བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་བའི་གནས་ སྟངས་ལ་གཞིགས་ཏེ་སྐབས་མཚམས་ཤིག་
ནས་གླེང་སློང་མེད་པར་ཆགས་པ་རེད། ད་ སྐབས་ཡང་བསྐྱར་སྔོ ན ་གྱི ་ གྲོ ས ་ཆོ ད ་དེ ་ འཁྱེར་ཡོང་ཡོད་སྟབས་འདིའི་ཤུགས་རྐྱེན་
ཐད་དགོངས་ཚུལ་གང་འདྲ་ཞིག་ཡོད་དམ།
ལན།
ང་ཚོ ས ་ཤེ ས ་གསལ་ལྟར་ཡུ་རོ བ ་
གྲོ ས ་ཚོ ག ས་ནང་བོ ད ་དོ ན ་ཐོ ག ་གྲོ ས ་ཆོ ད ་
སྔ་རྗེས་མང་པོ་ཞི ག ་བཞག་ཡོད་པ་རེ ད །
དེ་བཞིན་ཉེ་ཆར་ཕྱི་ཟླ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༡༢ ཉིན་བསྐྱར་དུ་གྲོས་ཆོད་བཞག་ཡོད་པ་རེད།
གྲོས་ཆོད་འདི འི་ནང་དུ་དེ ་སྔོ ན ་བཞག་པའི་
ལ་དམིགས་ཡོད་པ་འདྲ་བོ་ཞིག་མ་རེད་དམ། གྲོ ས ་ཆོ ད ་དེ ་ དག་བསྐྱར་གླེ ང ་བྱས་ནས་དེ ་
ལན།
རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་གི་ཆབ་སྲིད་དཔྱད་ཞིབ་
པ་མང་པོ་ཞིག་གིས་ད་རེབ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་
སྐད་ཆ་བཤད་དགོས་ལབ་པ་དེ་ལྷག་བསམ་རྣམ་
གཞི ་ ལ་བཞག་སྟེ ། ད་རེ བ ་ཀྱི ་ གནད་དོ ན ་
གཙོ ་ བོ ་ དེ ་ བོ ད ་རྒྱ་ཞི ་ མོ ལ ་གྱི ་ ཕྱོ ག ས་ནས་
རེད། དེ་ཡང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་མིང་དོན་
བུད་མེད་ཀྱི་སློབ་གསོ་ནི་ཁང་བའི་གཞི་རྟེན་ལྟ་བུ་ཆཊ་ཡོད།
་ གསར་འགོ ད ་པ་བཙུན་དགོ ན ་ འདི་གའི སྒྲོལ་མ་གླིང་ལ་ཆེད་བསྐྱོད་ཀྱིས་ བཀའ་ཟུར་རིན་ཆེན་མཁའ་འགྲོ་ལགས་སུ། ལོ་
ངོ་ ༥༠ རིང་གི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་
འཐབ་རྩོད་ཀྱི་གནས་བབ་དང་འབྲེལ་ཏེ་བོད་ པའི་བུད་མེད་ཚོའི་ལས་འགན་དང་ཐོབ་ཐང་ཐད་ བཅར་འདྲི་བྱས་པ་གཤམ་གསལ་ལྟར་ཡིན།
དྲི་བ། བོད་པ་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་འབྱོར་ནས་
མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་འཁོར་བའི་དུས་དྲན་ད་ལོའ་ི གསུམ་བཅུའི་དྲན་ནས་མགོ་འཛུགས་བྱས་ ཡོད། ང་ཚོ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཞིག་
ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ད་ཆར་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་ ཀྱི་གནས་ཚད་དེ་གང་འདྲ་ཞིག་ལ་སླེབས་ཡོད་ པར་ངོས་འཛིན་གནང་གིན་ཡོད་དམ།
ལན། བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་ལ་མཚོན་ ན་མི་ལོ་ ༥༠ ནང་དུ་གྲུབ་འབྲས་ཆེན་པོ་ཐོབ་ ཡོད། འཛམ་གླིང་དུ་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་མང་
པོ་ཡོད་ཀྱང༌། ང་ཚོ་ལྟ་བུའི་གཞུང་དང་སློབ་གྲྭ གཞིས་ཆགས་དང་དགོན་པ་མེད། ང་ཚོ་བཙན་ བྱོལ་ལ་ཡོང་དོན་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ལུང་པ་ཧམ་
བཟུང་བྱས་ཏེ། སོསོའ ་ི ལུང་པ་ནས་སོ་སོའ ་ི
རི ག ་གཞུང་དང་ཆོ ས ་ལུགས་ཐད་ཕྱག་ལས་ གནང་རྒྱུ་ཁག་པོ་ཆགས་སྟབས། ང་ཚོ་སྐྱབས་
བཅོ ལ ་དུ་ཡོ ང ་བ་རེ ད ། བཙན་བྱོ ལ ་ནས་ལོ ་ ངོ་ ༥༠ འགོར་ཡང༌། ད་དུང་ང་ཚོ་བོད་པ་ཡིན་
ཟེར་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད་པ་མ་ཟད། བཙན་བྱོལ་གཞུང་ དང་བོད་ཡིག་བོད་སྐད་སྦྱོང་སའི་སློབ་གྲྭ་ཡོད། འདི་དག་ངས་རླབས་ཆེ་བའི་གྲུབ་འབྲས་རེད་
བསམས་ཡོད། རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་གི་ངོ་བོ་འཛིན་ པར་སྐད་ཡིག་དང༌། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རིག་
གཞུང་གཉིས་གལ་ཆེན་རེད། ང་ཚོས་དེ་གཉིས་ ཉར་ཐུབ་ཡོད། ད་ནི་མི་རབས་བཞི་བ་འཚར་
ལོངས་འབྱུང་གིན་ཡོད། འཐབ་རྩོད་ཀྱི་རྣམ་པ་
དེ་ཆུ་ཚ་བོ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ཕྱོགས་ཡོངས་
ནས་ཅུང་ལྷིང་འཇགས་ཆགས་ཡོད། དེ་སེམས་
ཤུགས་ཆག་པ་མ་ཡིན་པར་གནས་སྟངས་ཤིག་
གི་འོག་ནས་བྱུང་བ་རེད། བོད་ནང་གི་བོད་མི་ ཚོས་མི་ལོ་ ༥༠ མནར་གཅོད་ཀྱིས་མ་ཞུམ་པར་ རང་སྲོག་བློས་གཏོང་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད།
དྲི་བ།
སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་རིག་ཐད་ཕྱག་
ལས་རྒྱུན་རིང་གནང་ཡོད་སྟབས། ༧གོང་ས་ མཆོག་གིས་གསུངས་པའི་ལོ་ངོ་སུམ་བཅུའི་ཤེས་
ཡོན་འཐུས་ཤོར་དེ་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་ལ་ངོས་འཛིན་ བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་དམ།
ལན། དེ་ལ་གནད་དོན་ཁ་ཤས་ཡོད་པ་རེད། དང་ པོ། ཤེས་ཡོན་འཐུས་ཤོར་དེ་འདས་པའི་ལོ་མང་
པོའ་ི རིང་གི་གནད་དོན་ཞིག་རེད། མི་གཅིག་གཉིས་ ཤིག་གིས་འཐུས་ཤོར་བཏང་བ་མ་རེད། ང་དང་
བཅས་པའི་ཤེས་ཡོན་འགན་འཛིན་རྣམས་ལ་འབྲེལ་ བ་ཆགས་ཡོད་པ་ངོས་ལེན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། གཉིས་ པ། ང་ཚོ་ལོ་མང་རིང་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་ལྷག་སྟེ་འཚོ་
བ་སྐྱོ་བོ་ཡིན། སློབ་གྲྭར་མཐུན་རྐྱེན་གྱིས་མ་འདང་ བའི ་ དཔལ་འབྱོ ར ་གྱི ་ དཀའ་ངལ་འོ ག ་གི ་ འཐུས་
ཤོར་ལ་ངོས་འཛིན་བྱས་ཆོག གསུམ་པ། སློབ་ གྲྭ་ཁག་ནས་བྱིས་པ་ཚོར་སློབ་སྦྱོང་སྤྲོད་སྐབས། བྱི ས ་པ་ཚོ ་ ར་ལུག་མ་ཡི ན ་པར་མི ་ ཡི ན ་སྟབས།
གྱོན་ཆས་གཙང་མ་བཟོ་བ་དང་ཕོ་བ་འགྲངས་པ་ ཙམ་གྱིས་འགྲིག་གིན་མེད། མི་ཚད་ལྡན་ཞིག་བཟོ་
བསྐྲུན་བྱ་དགོས་པ་རེད། ང་ཚོའི་སློབ་གྲྭ་དག་ཏུ་ བྱིས་པ་ཚོའི་འཁྲིས་སུ་ཕ་མ་ཡོད་པ་མ་རེད་ལ། ཕ་ མའི་ཚབ་ལ་འཛིན་གྲྭའི་དགེ་རྒན་དང་ཁྱིམ་ཚང་ཨ་ མ་ཆགས་ཡོད། ཁོང་ཚོས་བྱིས་པའི་འཚར་ལོངས་
ལ་འགན་ཁུར་དགོས། ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་ཡིན་
བསམ་གྱིན་ཡོད་ཀྱང༌། འགན་ལེན་སྟངས་ཀྱིས་ འདང་གིན་མི་འདུག་སྙམ། བཞི་བ། གཞན་དབང་
སྟབས་བསྟུན་འོག གཞུང་ཞིག་གི་ཤེས་ཡོན་སྲིད་ ཇུས་འགྱུར་བ་གཏོང་རྒྱུར་དུས་ཡུན་ངེས་ཅན་ཞིག་ དགོས་པ་རེད།
དྲི་བ།
བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་རིགས་གཅིག་
རྐང་འཛིན་པ་དཀོན་ལ། གལ་སྲིད་རིགས་གཅིག་ རྐང་འཛིན་པ་ཐོན་ཡང༌། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ སྤྱི་ཚོགས་ནང་ལས་ཀ་རག་དཀའ་བའི་སྐད་ཆ་ ཞིག་ཡོང་གིན་ཡོད་པའི་ཐད་དགོངས་ཚུལ་གང་ འདྲ་ཡོད་དམ།
ལན།
ད་བར་བཙན་བྱོལ་གྱི་སློབ་གྲྭ་དག་ཏུ་སློབ་
སྦྱོང་ཧ་ལས་པའི་སྐྱོ་བོ་དེ་འདྲ་བྱུང་མེ ད་ལ། ཧ་ ལས་པའི་ཡག་པོ་ཡང་མ་རེད། དེ་བཞིན་རིགས་
གཅིག་རྐང་འཛིན་པ་ཉུང་ཉུང་རེད་ལ། རེ་གཉིས་ ཡོད་ཀྱང་ལས་ཀ་སྤྲོད་མ་ཐུབ་པ་དེ་འདྲ་བྱུང་ཡོད།
ལས་ཀ་སྤྲོད་མ་ཐུབ་པ་དེ་ལ་རྒྱུ་རྐྱེན་མང་པོ་ཡོད་
ཀྱང༌། གཙོ་བོ་བོད་གཞུང་གི་སྒྲིག་གཞི་ལ་རག་
རེད་དྲན་ཡོད། འོན་ཀྱང༌། དེ་ཙམ་གྱིས་ཡོང་
བཅོལ་ན། སོ་སོའ ་ིཤེས་ཡོན་དང་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་
ཀྱི་བུད་མེད་ཅིག་ཆགས་པར་ནང་ཆོས་ཏོག་
ལས་ཡོ ད ། གཞུང་ཞི ག ་ཡི ན ་ན་སྒྲི ག ་གཞི ་ ཡོ ད ་
ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང༌། སྒྲིག་གཞི་དེ་དག་ལ་གཞི་
རྩལ་འདོན་ཐུབ་ཀྱིན་མེད། རང་བཙན་ཡོད་པའི་
རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་ན་ཁྲིམས་སྒྲིག་གལ་ཆེན་རེད། འོན་ཀྱང༌། ང་ཚོར་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་གཞུང་ཞིག་ ཡོད་ཀྱང༌། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་ང་ཚོར་ཅི་ཡང་
མེད། དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་ལ་ངོས་ལེན་དང་གོ་ སྐབས་སྤྲོད་དགོས་པ་རེད་བསམ་གྱིན་འདུག བོད་
གཞུང་ལ་གཞུང་ཁོངས་ལས་བྱེད་དང་རང་ཁོངས་ ལས་བྱེད་ཟེར་བ་གཉིས་ཡོད། དེ་ལ་བསྒྱུར་བཅོས་
ཞི ག ་མ་བཏང་བར། རི ག ས་གཅི ག ་རྐང་འཛི ན ་ ཟེར་བ་དེ་ཁག་པོ་རེད། གཞུང་གིས་སྒྲིག་གཞི་ལ་ བཅོས་བསྒྱུར་བྱ་རྒྱུའམ་ཡང་ན་ཐབས་ལམ་གཞན་
ཞིག་འཐེན་དགོས་པ་རེད། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ བཀའ་བློན་ཁྲི་བ་ལ་དབང་ཚད་ཆ་ཚང་སྤྲད་ཡོད་ ལ། བཀའ་བློན་ཁྲི་བ་མཆོག་གིས་ཀྱང་དགོངས་པ་ བཞེས་ཀྱིན་ཡོད་རྒྱུ་རེད་དྲན་ཡོད།
དྲི་བ། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའ་ི སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་སློབ་ ཚན་གྱི་ནང་དོན་གཏན་འབེབས་བྱེད་ཕྱོགས་ཐད། དགོངས་འཆར་གང་འདྲ་ཡོད་དམ།
ལན། སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་བསླབ་གཞི་བོད་ཡིག་ནང་
གཏན་འབེ བ ས་གནང་བ་ཙམ་རེ ད ་མ་གཏོ ག ས། སློབ་ཚན་གྱི་ནང་དོན་བརྗེ་བོ་རྒྱག་རྒྱུར་ང་ཚོར་ དབང་ཚད་མེད། གལ་ཏེ་བརྗེ་བོ་བརྒྱབས་ཚེ་འཛིན་
རི མ ་བཅུ་གཉི ས ་རྗེ ས ་རྒྱ་གར་མཐོ ་ སློ བ ་ཁག་ཏུ་
འགྲོ་ཐུབ་པ་མ་རེད། བོད་ཡིག་དང་ནང་ཆོས་ཀྱི་
སློབ་ཚན་དེ་ཚོ་བསྒྱུར་བཅོས་གཏོང་མིན་ང་ཚོར་ དབང་ཚད་ཡོད། སློབ་གཞི་བོད་ཡིག་ནང་གཏན་
འབེ བ ས་བྱས་པར། དེ ་ ལ་དཔག་པའི་ དགེ ་ རྒན་ དགོས། དེ་དང་མཉམ་དུ་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་ཡང་གྲ་ སྒྲིག་དགོས།
དྲི ་ བ།
རྒྱལ་ཁབ་མེད་པར་བཙན་བྱོལ་བ་
ཆགས་ཡོད་པའི་མི་རིགས་ཤིག་གི་བུད་མེད་ཚོར་ མཚོན་ན། སྐྱབས་བཅོལ་སྤྱི་ཚོགས་དེར་འགན་ འཁྲི་ཅི་ཙམ་ཡོད་པ་དང༌། རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་ ཁྲོད་ཆ་ཤས་ཇི་ལྟར་ལེན་དགོས་སམ།
ལན། སྔོན་མ་ཡིན་ན་ངས་བོད་པའི་བུད་མེད་ཟེར་ ན་བོད་ཆས་གྱོན་ཏེ། ཉམ་ཆུང་ཆུང་བྱ་དགོས་པ་
གིན་མི་འདུག ངས་བཤད་པ་འགྲིག་གི་ཡོད་ མེད་མི་ཤེས་མོད། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བོད་
ཙམ་ཤེས་དགོས་པ་རེད། ད་བར་བོད་པའི་
སྤྱི་ཚོགས་ནང༌། ནང་ཆོས་ཟེར་ན་གྲྭ་བཙུན་ཁོ་ ནས་སྦྱང་བྱ་ཞིག་ལ་གོ་བཞིན་ཡོད་པ་དེ་ནོར་ བ་རེད། བུད་མེད་ཚོས་ནང་ཆོས་སྦྱང་བ་ཡིན་
ན། མི་གཤིས་གཞི་རྩ་བརྟན་པོ་འཇོག་ཐུབ་ ཀྱིན་ཡོད། ཐོག་མར་མི་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་
འགྲོ་བ་མིའི་འགན་ཡོད་ལ། དེ་ནས་རྒྱལ་ཁབ་
ཅིག་གི་སྤྱི་འབངས་ཡི ན ་པའི ་ ཆ་ནས་རྒྱལ་
ཁབ་དེའི་འགན་ཡང་ཡོད། དམིགས་བསལ་ གྱིས་བུད་མེད་ཚོར་ཨ་མ་བྱ་རྒྱུའི་འགན་ཡོད།
ཆང་ས་རྒྱག་མིན་དང་བྱིས་པ་སྐྱེས་མིན་སོ་
སོའ ་ི འདོད་པ་རེད། གལ་ཏེ་ཆང་ས་བརྒྱབས་
ཏེ་བྱིས་པ་སྐྱེས་རྒྱུ་ཡིན་ན། ཨ་མའི་འགན་
ཆ་ཚང་ལེན་དགོས། བྱིས་པར་གཅེས་སྐྱོང་ དང་ཁྱོ་གར་བརྩི་བཀུར། ཁྱིམ་ཚང་བྱམས་ སྐྱོང་སོགས་ཡིན་མོད། དེ་ཨ་མ་གཅིག་པུའི་
འགན་རེད་ཟེར་གྱིན་མེད། ཕ་མ་གཉིས་ཀས་ འགན་མཉམ་ལེན་བྱ་དགོས། བྱམས་བརྩེ་ལྡན་
པ་དང་སྙིང་རྗེ་ཅན། ཡ་རབས་བཅས་ནི་ཨ་མ་
ཞིག་ལ་མེད་མི་རུང་བའི་འགན་རེད། ལྷག་ པར་དུ་སོ སོ འ ་ི མི ་ རི ག ས་གཙང་མ་ཉར་རྒྱུ་ དང༌། རིགས་རྒྱུད་གཙང་མ་སྤེལ་རྒྱུ་དེ་བུད་
མེད་ཚོའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་འགན་རེད། བོད་ནང་བོད་མི་མང་པོའ ་ི ཚེ་སྲོག་ཤོར་གྱིན་
ཡོད་ལ། བུད་མེད་ཚོའི་སྐྱེས་སྒོ་འགོག་གིན་ ཡོད། ཕྱི་ལོགས་སུ་ཡོད་པའི་བུད་མེད་ཚོས་
བོད་མིའི་རིགས་རྒྱུད་གཙང་མ་ཉར་རྒྱུ་ཙམ་
མ་ཡིན་པར། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བོད་པའི་
ངོ་བོ་འཛིན་པའི་བོད་མི་རྣལ་མ་ཞིག་འཛམ་ གླིང་སྟེང་འཁྲིད་ཡོང་རྒྱུ་དེ་བོད་པའི་ཨ་མ་ཚོའི་ ལས་འགན་ཡིན།
དྲི་ བ།
བཙན་བྱོལ་བོད་པའི་བུད་མེད་
ཚོས་འགན་འཁྲི་དང་དམིགས་ཡུལ་གང་འདྲ་ ཞིག་གི་ཐོག་ནས་རང་གི་བྱིས་པ་སྐྱེད་སྲིང་ དང་སློབ་གསོ་སྤྲོད་དགོས་སམ།
ལན།
རང་ཉིད་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པར་གཞན་གྱི་
བཅར་འདྲིའི་ལེ་ཚན།
༥
མཚུངས་པའི ་ རང་སྐྱོ ང་དེ ་ གང་འདྲ་ཞི ག ་གི ་ ཐོ ག ་
ལ་འབབ་ཐུབ་པའི་རིམ་པ་ཞིག་ལ་ཤུགས་
འབྲེ ལ ་མོ ལ ་ཐེ ང ས་བརྒྱད་པའི ་ སྐབས་ལ་༧གོ ང ་
དང་རིན་ཐང་ཞིག་ཡོད་པ་རེད་བསམ་གི་འདུག
ལ་བཀའ་མོ ལ ་གནང་གི ་ ཡོ ད ་མེ ད ་ཡི ག ་ཐོ ག ་ལ་ འཁྱེར་ཤོག་ཅེས་རེ་བ་བཏོན་པ་ནང་བཞིན་བོད་རྒྱ་ ས་མཆོག་དང་སྐུ་ཚབ་ཚོའི་མཚན་ཐོག་ནས་སྒྲོམ་
གཞི་གསལ་བོར་ཕུལ་ཡོད་པ་རེད། རྗེས་སོར་རྒྱ་ ནག་གཞུང་གིས་དེར་ངོས་ལེན་མེད་ཅེས་གསལ་
བསྒྲགས་བྱས་པར་བརྟེ ན ་ང་ཚོ འི ་ ངོ ས ་ནས་ཀྱང་ ཡིག་ཐོག་ཕར་གང་ཕུལ་བ་དང་། ༧རྒྱལ་བ་རིན་
པོ་ཆེའི་དགོངས་གཞི་ངོ་མ་གང་ཡིན་འཛམ་གླིང་ མི་དམངས་ཀྱིས་ཤེས་དགོས་པ་གལ་ཆེར་མཐོང་
ནས་བཀྲམས་པ་རེད། ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་དང་
ཡུ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ཚང་མས་ཡིག་ཆ་དེ་གཟིགས་ ཡོད་པ་རེད། དེར་བརྟེན་ད་རེབ་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་ནི་
༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་དང་བོད་གཞུང་གི་ཕྱོགས་ནས་ ཕུལ་བའི་དགོངས་ཚུལ་དེ་དག་གྲོས་གཞིར་འཛིན་
འོས་པ་འདུག རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་ནས་འདི་ལ་ དགོངས་པ་བཞེས་དགོས་ཀྱི་འདུག་ཅེས་ཚིག་ཁ་ སྣོན་བརྒྱབས་ནས་གྲོས་ཆོད་བཞག་ཡོད་པ་རེད།
ཁྱོན་ཡོངས་ནས་ལྟ་དུས་འདི་ནི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ ཆེ ན ་པོ ་ ཞེ ་ དྲག་རེ ད ་བསམ་གྱི ་ འདུག དེ ་ བཞི ན ་
རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོའ ་ི གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ནང་ལ་བོད་དོན་ རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད། དེ་དག་
གིས་ཀྱང་དམིགས་བསལ་གྱི་ཐུགས་ཁུར་བཞེས་
ནས་གྲོ ས ་ཚོ ག ས་སོ ་ སོ འ ་ི ནང་ལའང་བོ ད ་དོ ན ་ གླེང་སློང་གནང་བ་དང་། གཞུང་ལ་བོད་དོན་ཐོག་
བཀའ་འདྲི་གནང་བ་སོགས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཆེན་པོ་རེད།
དྲི་བ། འདས་པའི་ལོ་ ༥༠ རིང་མཉམ་འབྲེལ་ རྒྱལ་ཚོགས་དང་ཨ་རི། ཡུ་རོབ་བཅས་ནས་བོད་ དོན་ཐོག་གྲོས་ཆོད་སྣ་ཚོགས་འཇོག་མྱོང་ཡོད་
པ་རེད། ཡིན་ཡང་གྲོས་ཆོད་ཙམ་མ་གཏོགས་
ནུས་པ་ཐོན་པ་ཞིག་ད་བར་དུ་ཁག་པོ་ཆགས་
ཡོད་པ་རེད། དེ་བྱས་དུས་ཡུ་རོབ་ཀྱི་ངོས་ནས་
གྲོས་ཆོད་དེ་དག་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་དང་དོན་ཐོག་
རྒྱག་སྟངས་དེ ་ གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ནམ།
ལན།
གྲོས་ཆོད་བཞག་པ་དེ་དག་ལ་ནུས་པ་
ཡི ན ་ནའང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་གནོ ན ་ཤུགས་ ཐེ བ ས་ནས་བོ ད ་དོ ན ་ཐག་གཅོ ད ་ཡོ ང ་རྒྱུ་དེ ་
ཁག་པོ་རེད། ད་ལྟ་འཛམ་གླིང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་ མགོ་ཁྲིད་ཚོར་རྣམ་འགྱུར་གང་འདྲ་ཞིག་སྟོན་ གི་ཡོད་པ་རེད་ཅེ་ན། ཁོ་ཚོས་བོད་ཀྱི་ཐོག་ལ་
འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་དེར་ངོས་ལེན་བྱེད་ཐུབ་གི་
མི་འདུག སྲིད་བྱུས་འདི་ལ་དགོངས་པ་ཡག་པོ་
བཞེས་དགོས་ཀྱི་འདུག་ཅེས་བཤད་བསྡད་ཡོད་ པ་རེད། དེ་བྱས་དུས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཡིན་ནའང་
སྔོན་མ་དང་མི་འདྲ་བར་ད་ལྟ་སྟོབས་ཆེན་རྒྱལ་ ཁབ་རེད། འཛམ་གླིང་གིས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གལ་ ཆེན་པོར་རྩིས་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་ནག་གི་
དབུ་ཁྲིད་ཚོས་ཀྱང་འཛམ་གླིང་སྟེང་ནུས་ཤུགས་
ལྡན་པའི་ཕྱག་ལས་གནང་བར་འགན་འཁྱེར་བའི་ དགོངས་པ་ཡོད་པ་རེད་ལ། ཁོ་ཚོའི་འཐབ་རྩོད་
ཀྱང་དེའི་ནང་ཞུགས་ཡོད་པ་རེད། དེ་གནང་བ་ལ་
མིའི་ཆ་འཇོག་དགོས་པ་རེད། ཡིད་ཆེས་དགོས་ པ་རེད། གུས་བརྩི་དགོས་པ་རེད། དེ་ཡོང་བ་ལ་ ཁོ་ཚོས་བོད་ནང་ལ་སྲིད་བྱུས་འཛིན་སྟངས་དང་།
རྒྱ་ནག་ནང་གི་རང་དབང་། དམངས་གཙོ། འགྲོ་
བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བཅས་ཀྱི་ཐད་ནས་འགྲིག་ཡོད་
པ་མ་རེད། འགྲིག་མེད་པ་དེ་འཛམ་གླིང་གིས་ གསལ་བོ་བཟོ་ཐུབ་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་ཆགས་
ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་ནག་གི་དབུ་ཁྲིད་ཚོར་མཐོང་ དང་ཆ་འཇོག་དེ་དག་དགོས་ཀྱི་ཡོད་ན་འགྱུར་
བ་གཏོང་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་བསྡད་ཡོད་པ་ རེད། དེ་བྱས་དུས་ཉིན་དང་ཟླ་ཁ་ཤས་ནང་མིན་ རུང་གྲོས་ཆོད་དེ་དག་ལ་ནུས་པ་ཏན་ཏན་ཡོད་ པ་རེད་བསམ་གི་འདུག
ཁེ་ཕན་དོན་དུ་འབད་བརྩོན་གནང་མཁན་ཞིག་སྐྱེད་
མེད་ཚོར་སྡིངས་ཆ་མང་པོ་དགོས། རིག་གཞུང་
སོའ ་ི བྱ་སྤྱོད་སྒང་ནས་འཐུས་ཤོར་སོང་ན། བྱིས་
བལྟ་དགོས་པ་རེད། ནམ་རྒྱུན་སྤྱི་ཚོགས་ནང་
སྲིང་བྱ་དགོས་པ་རེད། བྱིས་པ་སྐྱེད་སྲིང་བྱེད་པར་ ཐོག་མར་ཨ་མའི་སྤྱོད་པ་ཡག་པོ་བྱ་དགོས། སོ་ པ་ཆུང་ཆུང་ཡིན་དུས་སྐྱོན་མེད་ཀྱང༌། འཚར་ལོངས་
བྱུང་ན་ཚུར་མཛུབ་མོ་བཙུགས་ཡོང་གི་རེད། གལ་ ཆེ་བ་ནི། བྱིས་པའི་རྣ་ལམ་ལ་བོད་མི་ཚང་མ་གཅིག་
པ་ཡིན། ཟེར་བ་དེ་འཇགས་པར་བྱ་དགོས། བྱིས་ པ་འཚར་ལོ ང ས་སྐབས་ཁྱེ ད ་ཚོ ་ དང་ང་ཚོ ་ ཟེ ར ་ མཁན་ཞིག་མི་འབྱུང་རྒྱུ་དེ་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེན་རེད། བོད་པའི་ཨ་མ་ཚོས་འཇར་མན་ལྷོ་ནུབ་གཉིས་ལ་
དཀའ་ངལ་འཕྲད་པ་དེ་འདྲ་མི་ཡོང་རྒྱུར་དགོངས་ པ་བཞེས་དགོས།
དྲི་བ། རང་རེའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་བུད་མེད་ཚོས་
ལས་འགན་འབད་སྒྲུབ་དང་ཐོབ་ཐང་བརྩོན་
ལེན་བྱེད་ཕྱོགས་ཐད་སྐུ་ཉིད་ལ་དགོངས་ཚུལ་ གང་འདྲ་ཡོད།
ལན།
སྔོན་མ་བོད་པའི་བུད་མེད་ཚོར་སེམས་
ཤུགས་སླངས་ཏེ་མདུན་ལ་ཤོག་ཟེར་དགོས། སྤྱི་ལོ་
༡༩༨༤ ལོར་བུད་མེད་ཚོགས་པ་གསར་འཛུགས་ སྐབས། མདུན་ལ་ཡོང་ནས་སྐད་ཆ་བཤད་ཐུབ་
མཁན་ཕར་ཞོག སྒྲ་སྦུག་ལག་ཏུ་ལེན་ཕོད་མཁན་ ཁག་པོ་བྱུང་ཡོད་ལ། ལག་ཏུ་བླངས་ནས་སྐད་ཆ་
བཤད་སྐབས། གཞན་ཞིག་གི་འཁྲིས་སུ་གབ་པ་ དང་མགོ་བོ་སྒུར་ཏེ་སྐད་ཆ་བཤད་ཡོད། ད་སྐབས་
དེ་འདྲ་མ་རེད། གོ་སྐབས་སྤྲད་པ་ཡིན་ན་མདུན་ལ་
ཐོན་ཐུབ་ཀྱིན་ཡོད། གཙོ་བོ་གོ་སྐབས་རག་མིན་ ལ་ཐུག་ཡོད། མདུན་ལ་ཐོན་ཐུབ་མཁན་དེ་ཚོ་ཡ་ རབས་བཟང་སྤྱོད་དང༌། སློབ་སྦྱོང་ཡོད་པ་བཅས་ལ་
ངོས་འཛིན་དང་གདེང་འཇོག་བྱ་དགོས། འོན་ཀྱང༌། ཁོ་ཚོར་ཡོད་ན་ང་ཚོར་ཡང་དགོས་ཟེར་ནས་ཧམ་
པའི་རྣམ་འགྱུར་བསྟན་ན་དེ་ལ་དོན་སྙིང་མཐོང་གིན་ མེད། བཟང་ཕྱོགས་ནས་ཐོབ་ཐང་ལེན་དགོས། ནུས་
པ་དང་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་སྒང་ནས་ཐོབ་ཐང་ བརྩོན་ལེན་བྱ་དགོས་པ་ལས་ནུབ་ཕྱོགས་པའི་སྲོལ་ འདྲ་བོ་བྱས་ན་ཡག་པོ་དང་མཛེས་པོ་མ་རེད།
དྲི་བ།
སྐུ་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་ཚུལ་ལྟར་ན། བོད་
ཀྱི་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་ཆབ་སྲིད་ འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་དང༌། སློབ་གསོ་དང་ འབྲེལ་བའི་སྤྱི་ཚོགས་ཡར་རྒྱས་ཐད་ལས་འགུལ་
སྤེལ་བ་གཉིས་ལས་གང་དེ་གལ་འགངས་ཆེ་བར་ མཐོང་གིན་ཡོད་དམ།
ལན།
བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཆུང་ཆུང་རེད་ལ་མི་
ཉུང་ཉུང་རེད། ང་ཚོའི་རྩ་དོན་ཆེན་པོ་རེད། བུད་
གི་སྡིངས་ཆ་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྡིངས་ཆ་སོགས་ མང་པོ་དགོས། གལ་ཆེ་ཆུང་དང་དུས་ཚོད་ལ་
བུད་མེད་ཚོས་སློབ་གསོ་དང་རིག་གཞུང་སྲུང་
སྐྱོབ་ཐད་ལས་འགུལ་སྤེལ་བ་དང་དོ་དམ་གནང་
ན་ཡག་པོ་འདུག བུད་མེད་ཀྱི་སློབ་གསོ་ནི་ཁང་ བ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་གཞི་རྟེན་ལྟ་བུ་ཆགས་ཡོད།
གཞི་རྟེན་ཡག་པོ་མེད་ན་ཁང་པ་དེ་ཉེན་ཁ་ཚ་བོ་ རེད། བུད་མེད་ཚོས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་
དང་འཕྲོ ད ་བསྟེ ན ་ལ་ལྟ་རྟོ ག ་གནང་དགོ ས ་པ་
གལ་ཆེ ན ་པོ ་ རེ ད ། བུད་མེ ད ་ལྷན་ཚོ ག ས་ལ་ མཚོན་ན། ལས་ཁུངས་ནང་དུ་དམག་གྲལ་སྒྲིག་
དགོ ས ་ཀྱི ན ་ཡོ ད ། དམག་མི ་ འདྲ་མི ན ་འཇོ ག ་ དགོས་པ་རེད། རང་གི་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཡང་དྲང་ བདེན་བཤད་ཐུབ་དགོས་ལ། ཆབ་སྲིད་ལངས་
ཕྱོགས་ནི་བཟའ་ཚང་གཉེན་ཉེ་ཡི་འབྲེལ་བ་དང་ མ་འདྲེས་པ་གནང་དགོས།
དྲི་བ། སྐུ་ཉིད་བོད་ནང་གི་བུད་མེད་ཚོའི་ གནས་སྟངས་ཐད་ལ་དགོ ང ས་ཚུལ་གང་ འདྲ་འདུག
ལན། ང་སེམས་གཏིང་ནས་གཞིས་ལུས་བུད་
མེད་ཚོར་སྙིང་རྗེ་དང་སེམས་འཚབ་སྐྱེ་བཞིན་ འདུག གང་ཡིན་ཟེར་ན། ཞིང་ཁ་ལ་ལྟ་དགོས་པ། མཛོ་མོ་དང་བ་ཕྱུག་ལ་ལྟ་དགོས་པ། འོ་མ་འཇོ་
དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་ལས་ཀ་ཚང་མ་བུད་མེད་ ཚོས་འཁུར་དགོས། གནས་སྟངས་དེ་ཁམས་དང་
ཨ་མདོའ ་ི ནང་ཤུགས་ཆེན་པོ་རེད། མང་ཆེ་བར་ སློབ་སྦྱོང་གི་གོ་སྐབས་རག་གིན་མེད། གལ་ཏེ་ མ་འོངས་པར་ང་ཚོར་རང་དབང་ཐོབ་སྟེ། རྒྱ་
རིགས་དང་འདྲ་མཉམ་གྱིས་བོད་ལ་ལོག་རྒྱུའི་ཉི་ མ་ཞིག་བྱུང་ན། ངས་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ཚོའི་ཆེད་ དུ་ལས་ཀ་བྱ་རྒྱུ་ཡིན། བུད་མེད་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་
དང་བྱིས་པ་སོགས་ལ་ལྟ་རྟོག་བྱ་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ ཆེན་དུ་མཐོང་གིན་ཡོད། འོན་ཀྱང་སྟབས་ཡག་པ་ ཞིག་ལ། བོད་ནང་གི་བུད་མེད་ཚོས་ཁོང་ཚོའི་
གནས་སྟངས་ཐབས་རྡུགས་ཤིག་ཏུ་ཚོར་གྱིན་
མེད། འདོད་པ་ཁེངས་ནས་བསྡད་ཡོད། གད་མོ་ ཞིག་འཆོར་ཡང་སོ་སུམ་ཅུ་བསྟན་ནས་དགོད་
ཐུབ་ཀྱིན་ཡོད། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་དེ་ནི་ཁོང་ ཚོའི་ཁེ་བཟང་རེད། འོན་ཀྱང༌། དུས་རབས་ཀྱི་
འགྲོས་དང་བསྟུན་ཏེ་བསྒྱུར་བཅོས་གཏོང་དགོས་ པ་རེད་བསམ་གྱིན་ཡོད།
༦
དམིགས་བསལ་ལེ་ཚན།
བོད་ཀྱི་དུས་བབ། དྷ་རམ་ས་ལ། ༢༠༠༩ /༣/༣༡
གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བདུན་པའི་སྟེང་གི་གྲོས་གཞི་གལ་ཆེན་ཁག
ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༩ ཉིན་ནས་ ༢༧ བར་སྐབས་བཅུ་བཞི་བའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ནས་ ༢༠༡༠ བར་གྱི་ལོ་འཁོར་སྔོན་རྩིས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བདུན་པ་དེ་ཉིན་གྲངས་ ༡༨ རིང་གངས་སྐྱིད་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་ཁང་དུ་སྐོང་ཚོགས་བྱས་ཡོད་
པ་དང༌། ཐེངས་འདིའི་གྲོས་ཚོགས་སྟེང་གི་གྲོས་གཞི་གལ་ཆེན་ཁག་ནི། དང་པོ། ཉིས་སྟོང་དགུ་ནས་བཅུ་བར་གྱི་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་ལྷན་ཁང་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་དཔལ་འབྱོར་ཡོང་ཁུངས་དང་འགྲོ་གྲོན་གཏན་འབེབས། གཉིས་པ། ལོ་སྔ་ཕྱིའི་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་
གནས་བབ་ལ་དཔྱད་ཞིབ་དང་འབྱུང་འགྱུར་ལས་དོན་བསྒྲུབ་ཕྱོགས་ལ་གྲོས་བསྡུར། གསུམ་པ། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ཐེངསའདིའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བདུན་པའི་སྟེང་ཆེད་དུ་བསྩལ་བའི་གསུང་འཕྲིན་ལ་བགྲོ་གླེང༌གོ་སྡུར། བཞི་པ། ལོ་ངོ་སུམ་ཅུའི་ཤེས་ཡོན་དང་རིགས་ གཅིག་རྐང་འཛིན་འཐུས་ཤོར་ཕྱིན་པའི་ཐད། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་ཆུང་ཟུར་དུ་འཛུགས་རྒྱུ་ཐག་གཅོད། ལྔ་པ། བོད་གཞུང་ཆོས་དོན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་གོང་དུ་ཆོས་དོན་ལྷན་ཚོགས་ཞུ་བ་ཞིག་གསར་འཛུགས་གནང་རྒྱུ་གཏན་འབེབས། དྲུག་ པ། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་ཉམས་རྒུད་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཞིབ་འཇུག་དང༌། མ་འོངས་པར་ཉམས་གསོ་དང་སྲ་བརྟན་ཚགས་ཚུད་ཡོང་ཐབས་ལ་གྲོས་བསྡུར། བདུན་པ། སྔར་ལོའ ་ི དམགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་རྗེས་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ཚོགས་
བཅར་བ་ཡོངས་ལ། མ་འོངས་པར་བྱུང་ན་ལོ་གཅིག་དང་དེ་མིན་ན་ལོ་གཉིས་རེ་མཚམས་སུ་འདི་ལྟ་བུའི་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་ཚོགས་ཆེན་རེ་ཚོགས་ན་ལེགས་ཚུལ་གསུངས་པ་ལྟར། ཐེངས་འདིར་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་འབྱུང་འགྱུར་ལོ་གཉིས་རེ་མཚམས་ སུ་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་རེར་འཚོགས་རྒྱུ་གཏན་འབེབས་བཅས་ཡིན་སྟབས། འདི་གའི་གསར་ཁང་གིས་ཆེད་དུ་ཐེངས་འདིའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་གཏན་འབེབས་ཐག་གཅོད་བྱུང་བའི་གནད་དོན་ཁག་ཅིག་གི་ཐད་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པར་དགོངས་ཚུལ་བསྡུས།
སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཞོན་རྒྱ་རི་སྒྲོལ་མ་
སྤྱི་འཐུས་ཀརྨ་ཡེ་ཤེས་ལགས་སུ། ྋགོང་ས་
སྤྱི་འཐུས་འབའ་བ་སྐལ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་
སྤྱི་འཐུས་ཟླ་བ་ཕུན་སྐྱིད་ལགས་སུ། ཐེངས་
སྤྱི ་ འཐུས་པད་མ་འབྱུང་གནས་ལགས་སུ།
སྤྱི་འཐུས་རྒྱལ་རོང་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་ལགས་སུ།
ལྟའི ་ བོ ད ་ནང་གི ་ ཛ་དྲག་གནས་བབ་དང༌།
ཐད། ཐེངས་འདིར་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་
ཞི ག འབྱུང་འགྱུར་ལོ ་ གཉི ས ་རེ ་ མཚམས་
བ་ཞིག་འཛུགས་རྒྱུ་གཏན་འབེབས་བྱུང་ཡོད་
བྱོ ལ ་བོ ད ་གཞུང་གི ་ དཔལ་འབྱོ ར ་གྱི ་ འགྲོ ་
ཕྱོགས་དང༌། གཞོན་སྐྱེས་ཚོ་གཞིས་ཆགས་
ལགས་སུ། ཐེ ང ས་འདི འི ་ སྤྱི ་ འཐུས་གྲོ ས ་
ཚོ ག ས་ཚོ ག ས་དུས་བདུན་པའི ་ སྟེ ང ༌། ད་
འབྱུང་འགྱུར་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ནས་རྩ་དོན་
བསྒྲུབ་ཕྱོགས་ཐད། བགྲོ་གླེང་གོ་བསྡུར་དང་ ཐག་གཅོ ད ་གཏན་འབེ བ ས་གང་འདྲ་བྱུང་ ཡོད་མེད་དྲིས་པར་ཁོང་མོས་བརྗོད་དོན།
སྤྱི ར ་བཏང་ཐེ ང ས་འདི འི ་ གྲོ ས ་ཚོ ག ས་ ནང་གནད་དོ ན ་མང་པོ ་ ཞི ག ་ལ་བགྲོ ་ གླེ ང ་ དང་གྲོས་ཆོད་བཞག་ཡོད་པ་རེད། དམིགས་
བསལ་ཚོ ག ས་ཆེ ན ་སྐབས་ཀྱི ་ རྒྱབ་གཉེ ར ་ སྙན་ཐོ ་ ཁག་དང༌། ང་ཚོ ས ་བོ ད ་ནང་གི ་ ཛ་ དྲག་གནས་བབ་དེ ར ་གདུང་སེ མ ས་མཉམ་
བསྐྱེད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཙམ་མིན་པར་ནུས་པ་ལྡན་ པའི་ལས་གཞི་གང་འདྲ་སྤེལ་དགོས་མིན་ལ་
གོ་བསྡུར་གནང་ཡོད། ༢༠༠༨ ལོར་བོད་ནང་ ཛ་དྲག་གི་གནས་ཚུལ་བྱུང་སྐབས། ང་རང་
སྒེ ར ་ངོ ས ་ནས་བློ ་ ཕམ་ཆེ ན ་པོ ་ བྱུང༌། གང་ ཡིན་ཟེར་ན། ཛ་དྲག་གི་གནས་ཚུལ་དེ་འདྲ་ བྱུང་སྐབས། ང་ཚོར་གདོང་ལེན་བྱེད་རྒྱུའི་
འཆར་གཞི ་ དང་གྲ་སྒྲི ག ་གང་ཡང་ཡོ ད ་པ་
མ་རེ ད ། དེ ར ་བརྟེ ན ། ཐེ ང ས་འདི ར ་གྲོ ས ་ ཚོགས་ནང་ཛ་དྲག་གི་གནས་ཚུལ་དེ་འདྲར་
གདོ ང ་ལེ ན ་བྱེ ད ་སྟངས་དང༌། ལས་འཆར་
སྒྲིག་སྟངས་ཐད་བགྲོ་གླེང་ཤུགས་ཆེན་བྱུང་ སོང༌། ཉེ་ཆར་བོད་ནས་ལན་བསྐུར་བ་ལྟར།
དེ ་ རྩ་དོ ན ་བསྒྲུབ་ཕྱོ ག ས་ཀྱི ་ མ་རྩ་ཆགས་ ཡོ ད ། མ་རྩ་དེ ་ འཕྲོ ་ བརླག་ཏུ་མི ་ གཏོ ང ་རྒྱུ་
ང་ཚོའི་ལས་འགན་ཆགས་ཡོད་སྟབས། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་གཙོས་པའི་རྒྱལ་ སྤྱི འི ་ སྟེ ང ་སྔར་ལས་ལྷག་པའི ་ ནུས་ཤུགས་
གོང་མཐོར་གཏོང་རྒྱུའི་ལས་འཆར་མང་བོ་
བསྒྲིགས་ཡོད་ལ། ལྷག་པར་དུ་འབྱུང་འགྱུར་ བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་བསྒྲུབ་ཕྱོགས་ཐད་ལས་
གཞི་འདྲ་མིན་བསྒྲིག་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་བྱུང་ ཡོ ད ། ལས་གཞི ་ དེ ་ དག་ཀྱང་བཀའ་ཤག་
དང་རྒྱུན་ལས་མཉམ་འབྲེལ་ཐོག་བསྒྲུབ་རྒྱུ་ ཐག་གཅོད་བྱས་ཡོད། ཐག་གཅོད་དེ་གྲོས་
ཚོ ག ས་གྲོ ལ ་ན་བཀའ་ཤག་ལ་སྙན་གསན་
ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། བཀའ་ཤག་གིས་ཀྱང་ལས་ འཆར་དེ ་ དག་ལ་དེ ར ་རྒྱབ་སྐྱོ ར ་དང་ལག་ ལེ ན ་བསྟར་རྒྱུར་རེ་བ་དང་ཡི ད ་ཆེ ས་ཡོ ད །
འོན་ཀྱང་ང་རང་གི་བསམ་པར། ཐེངས་ འདིར་ལས་གཞི་མང་དག་ཅིག་གི་ཐོག་གྲོས་ ཆོད་བཞག་ཡོད་ཀྱང༌། རྗེས་མ་ལས་འཆར་
དེ་དག་ལག་ལེན་བསྟར་ཨེ་ཐུབ་བསམ་
པའི ་ བློ ་ འཚབ་ཟེ ར ་ན་འདྲ། དངངས་སྐྲག་ ཅིག་ཏན་ཏན་ཡོང་གིན་འདུག ཡིན་ནའང༌།
ལས་འཆར་དེ ་ དག་ཐད་གྲོ ས ་ཆོ ད ་ཇི ་ ལྟར་
བཞག་ཡོད་པ་ལྟར། ལག་ལེན་བསྟར་ཐུབ་ རྒྱུར་ཤུགས་རྒྱག་རྒྱུ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་ སོང༌།
མཆོག་གིས་ལོ་ངོ་སུམ་ཅུར་ཤེས་ཡོན་འཐུས་ ཤོ ར ་ཕྱི ན ་ཡོ ད ་ཚུལ་ནན་གྱི ས ་གསུངས་པའི ་ ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་འཛུགས་རྒྱུ་གཏན་
འབེབས་བྱས་ཡོད། དེའི་ཐད་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱིས་
དགོ ང ས་འཆར་གང་འདྲ་ཡོ ད ་པ་དང༌། ཞི བ ་ འཇུག་ཚོགས་ཆུང་ལ་གྲུབ་འབྲས་གང་འདྲ་ཞིག་ འཐོན་རྒྱུར་ཚོད་དཔག་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་མེད་དྲིས་ པར་ཁོང་གིས་བརྗོད་དོན།
སྤྱི ར ་ྋགོ ང ་ས་མཆོ ག ་གི ས ་བཀའ་སློ བ ་ དེ་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་ལ་གནང་པ་
ཞིག་རེད། ད་ཐེངས་གྲོས་ཚོགས་ནང་། ཤེས་
ཡོན་སྤྱི་དང་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་གྱི་ཐོག་ འཐུས་ཤོར་གང་ནས་ཕྱིན་ཡོད་པ་དང༌། འཐུས་
ཤོ ར ་ཕྱི ན ་པའི ་ རྒྱུ་རྐྱེ ན ་འཚོ ལ ་བ། དེ ་ ལ་ཁ་ གསབ་ཇི་ལྟར་རྒྱག་རྒྱུ་ཡིན་མིན་བཅས་ལ་གླེང་
སློང་བྱས་མཐར། གྲོས་ཚོགས་ནང་ཞིབ་འཇུག་ ཚོགས་ཆུང་ཞིག་འཛུགས་རྒྱུ་གཏན་འཁེལ་བ་ རེད། ཡང་སྤྱི་འཐུས་ཁ་ཤས་ཀྱིས་ཚོགས་ཆུང་
དེ་དགོས་མིན་དང༌། གནད་དོན་འདི་བཀའ་ཤག་ དང་འབྲེལ་བ་ཆགས་ཡོད་སྟབས། སྤྱི་འཐུས་ གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་འདི་ལ་ཡོ་སྲང་དང་ལམ་སྟོན་
བྱ་རྒྱུ་མ་གཏོ ག ས་ལག་པ་འཆང་དགོས་དོན་
མེད་ཚུལ་སོགས་གསུངས་སོང༌། ཡང་ཁག་ཅིག་
གིས་གནད་དོན་འདི་འཐུས་ཤོར་ཚབས་ཆེན་ ཡིན་སྟབས། གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་ངེས་པར་དུ་ གནད་དོན་འདི་ལ་འགན་འཁུར་དགོས་པ་རེད། ཅེ ས ་མང་མོ ས ་ཐོ ག ་ཞི བ ་འཇུག་ཚོ ག ས་ཆུང་
དེ་གྲོས་ཚོགས་ནང་འཛུགས་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་ བྱུང་སོང༌། ང་རང་གི་བསམ་པར་གྲོས་ཚོགས་
ཀྱིས་ཤེས་ཡོན་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་ བཙུགས་པ་ཡིན་ན། ཚོགས་ཆུང་འདིས་རིགས་
གཅིག་རྐང་འཛིན་དང་ཤེས་ཡོན་ཐད། སྐྱོན་གང་ ནས་ཤོར་འདུག ནོར་འཁྲུལ་གང་ནས་བྱུང་འདུག་ ངོས་འཛིན་གསལ་བོ་བྱས་ཏེ། དེ་ལ་ཁ་གསབ་
ཇི་ལྟར་རྒྱག་རྒྱུ་བཅས་ལ་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་ པ་རེད་དྲན་ཡོད། གྲོས་ཚོགས་ནང་དགེ་རྒན་ དང་ཤེས་ཡོན་ཐད་ཕྱག་ལས་གནང་མྱོང་མཁན་ གང་འཚམས་ཡོད་སྟབས། ཞིབ་འཇུག་ལ་གྲུབ་ འབྲས་ཡོང་གི་རེད་སྙམ་ཡོད། རིགས་གཅིག་རྐང་
འཛིན་མེད་པ་དེ་འཛིན་སྐྱོང་གཅིག་པུའི་སྐྱོན་མ་ རེད། གཞོན་སྐྱེས་ཚོའི་ནང་རིགས་གཅིག་རྐང་ འཛིན་བྱ་རྒྱུར་འདོད་པ་ཡོད་མཁན་ཉུང་ཉུང་རེད། ཡང་བོད་ནས་ཕེབས་མཁན་ཚོར་ལག་འཁྱེར་གྱི་
དཀའ་ངལ་དང༌། ལག་འཁྱེར་ཡོད་མཁན་ཚོར་
རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་ཐོག་འདོད་པ་མེད་པའི་ དཀའ་ངལ། དེ་འདྲའི་འགལ་རྐྱེན་མང་བོ་ཞིག་ལ་
ཐུག་ཡོད་པ་རེད་སྙམ། འོན་ཀྱང༌། ཞིབ་འཇུག་ ཚོགས་ཆུང་དེས་གནད་དོན་འདིར་འགན་བླངས་ ཏེ་ཤུགས་བརྒྱབས་པ་ཡིན་ན། སྤྱི་ཚོགས་ནང་
གྲུབ་འབྲས་དང་ཕན་ཐོགས་ཤིག་ཏན་ཏན་ཡོང་ གི་རེད་དྲན་ཡོད། ཅེས་གསུངས་སོང༌།
ལགས་སུ། ཐེངས་འདིའི་གྲོས་ཚོགས་སྟེང༌།
སྔར་ལོའ ་ི དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་ལྟ་བུ་ སུ་ཚོ ག ས་རྒྱུ་གཏན་འབེ བ ས་བྱུང་ཡོ ད ་པ་
རེ ད ། སྔར་ལོ འ ་ི དམི ག ས་བསལ་ཚོ ག ས་ ཆེ ན ་སྟེ ང ་གི ་ རྒྱབ་གཉེ ར ་སྙན་ཐོ ་ ཁག་ལག་ བསྟར་ཅི ་ ཙམ་ཐུབ་ཡོ ད ་མེ ད ་དང༌། འབྱུང་
འགྱུར་དེ་འདྲའི་ཚོགས་ཆེན་བསྟུད་མར་ འཚོགས་རྒྱུར་དགོས་པ་རྒྱུ་མཚན་གང་འདྲ་ མཐོ ང ་གི ན ་ཡོ ད ་མེ ད ་དྲི ས ་པར་ཁོ ང ་གི ས ་ བརྗོད་དོན།
ད་ཐེ ང ས་གྲོ ས ་ཚོ ག ས་ནང་བརྗོ ད ་གཞི ་
མང་བོ་ཞིག་གི་སྟེང་གོ་བསྡུར་ཞིབ་མོ་བྱུང་ སོ ང ༌། དེ ་ དག་ལས་གལ་ཆེ ་ཤོ ས ་ཤི ག ་ནི །
སྐབས་ཐོག་གི་གནས་བབ་དང་འགྱུར་བ་ལ་ གཞིགས་ཏེ། དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་
ལྟ་བུ་ཟེ ར ་ན་འདྲ། ལོ ་ གཉི ས ་རེ ་ མཚམས་ སུ་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་ལྟ་བུ་ཞིག་ ཚོགས་རྒྱུའི་གྲོས་ཆོད་བཞག་ཡོད། དེ་ཡང་
ལོ ་ འཁོ ར ་ལས་བསྡོ མ ས་ལྟ་བུ་ཟེ ར ་དོ ན ་ལོ ་ འཁོ ར ་ལས་བསྡོ མ ས་རང་མི ན ་པ་ཞི ག ་ལ་ ཟེ ར ་གྱི ན ་ཡོ ད ། ན་ནི ང ་བཞི ན ་ཛ་དྲག་གི ་
གནས་བབ་དང༌། ཡང་ན་བར་སྐབས་ཀྱི ་ དགོ ས ་མཁོ འ ་ི ཆེ ད ་དུ་ཚོ ག ས་དགོ ས ་བྱུང་
ན་དེ་དང་བསྟུན་ཏེ་འཚོགས་ཆོག་པ་བཟོས་ ཡོད། ཚོགས་ཆེན་གྱི་མིང་དང་གྲོས་གཞི།
ཚོགས་མིའི་ཡོང་ཁུངས་སོགས་སྐབས་དེའི་ གནས་ཚུལ་དང་འགྱུར་བ་ལ་བསྟུན་ཏེ་ཐག་ གཅོད་བྱ་དགོས་ཀྱིན་ཡོད།
ཁྱོད་ཀྱི་བཤད་པ་ལྟར་གྲོས་ཆོད་བཞག་
ཀྱང་ལག་ལེ ན ་བསྟར་མ་ཐུབ་ན་དོ ན ་མེ ད ་ རེད། འོན་ཀྱང་ལག་ལེན་གང་འཚམས་ འགྲོ ་ བཞི ན ་ཡོ ད ་པ་རེ ད ་དྲན་ཡོ ད ། ན་ནི ང ་
དམི ག ས་བསལ་ཚོ ག ས་ཆེ ན ་སྐབས་རྒྱབ་
གཉེ ར ་སྙན་ཐོ ་ མང་བོ ་ ཞི ག ་བྱུང་ཡོ ད ། ང་ རང་གི་བསམ་པར་དམིགས་བསལ་ཚོགས་
ཆེ ན ་སྟེ ང ༌། གྲོ ས ་ཆོ ད ་བཞག་པ་དག་ཀྱང་ གང་འཚམས་ལག་ལེ ན ་བསྟར་གྱི ན ་ཡོ ད ་ པ་རེད་བསམ་ཡོད། ཐེངས་འདིའི་གྲོས་
ཚོ ག ས་ནང་སྔོ ན ་མ་གྲོ ས ་ཆོ ད ་བཞག་ཡོ ད ་ པ་དག་ལག་ལེན་བསྟར་ཐུབ་ཀྱིན་ཡོད་མེད་
ཐད་གོ ་ བསྡུར་མང་བོ ་ གནང་ཡོ ད ་ལ། སྤྱི ་ འཐུས་ནང་ཁུལ་ལྷན་ཚོགས་སྐབས། བཀའ་
ཤག་དང་སྤྱི ་ འཐུས་ལྷན་འཛོ མ ས་གཉི ས ་ མཉམ་རུབ་ཀྱི ས ་བགྲོ ་ གླེ ང ་གོ ་ བསྡུར་ཞི བ ་ མོ་གནང་སྟེ། དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་
སྐབས་ཀྱི་ཚོགས་ཆུང་ཁག་བཅོ་ལྔའི་སྙན་ཐོ་
རྣམས་དབྱེ་འབྱེད་བྱས་ཏེ། འབྲེལ་ཡོད་ལྷན་ ཁང་སོ་སོས་ལག་བསྟར་ཐུབ་པ་དགོས་པའི་
ཡིག་ཆ་ཟུར་དུ་བཞག་ཡོད། དེར་བརྟེན་རིམ་
བཞིན་ལག་ལེན་བསྟར་རྒྱུར་ཡིད་ཆེས་བྱེད་ ཀྱིན་ཡོད། ཅེས་གསུངས་སོང༌།
འདིའི་གྲོས་ཚོགས་ཐོག བོད་གཞུང་ཆོས་དོན་ ལྷན་ཁང་གི་གོང་དུ་ཆོས་དོན་ལྷན་ཚོགས་ཞུ་ པ་རེད། གལ་སྲིད་ཆོས་དོན་ལྷན་ཚོགས་དེ་
བཙུགས་པ་ཡིན་ན། ལྷན་ཚོགས་དེའི་ངོ་བོ་དང་ དབང་ཚད། ནུས་པ་སོགས་ད་ལྟའི་ཆོས་དོན་
ལས་ཁུངས་ལས་ལྷག་པ་ཞིག་ཡོང་ཐུབ་མིན་ དྲིས་པར་ཁོང་གིས་བརྗོད་དོན།
ད་ཐེངས་གྲོས་ཚོགས་ནང་ཆོས་དོན་བཀའ་
བློ ན ་གྱི ས ་དེ ར ་འགྲེ ལ ་བཤད་གསུངས་པའི ་ སྐབས་སུ། ཆོས་དོན་ལྷན་ཚོགས་འཛུགས་རྒྱུ་ དེར་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་བྱས་ ཀྱང་ཆོ ག ་ལ། མ་བྱས་ཀྱང་ཆོ ག གང་ལྟར།
བཀའ་ཤག་གི ས ་ལག་ལེ ན ་བསྟར་རྒྱུ་ཡི ན །
ཞེས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་ ཐག་གཅོད་བྱས་ཀྱང༌། མ་བྱས་ཀྱང་བཀའ་ཤག་ གིས་ལག་ལེན་བསྟར་རྒྱུ་ཡིན་ན། གྲོས་གཞི་དེ་
གྲོས་ཚོགས་ནང་བསྣམས་དགོས་དོན་ཡོད་པ་
མ་རེད། ཅེས་སྐབས་དེར་ངས་གྲོས་ཚོགས་ནང་ བཤད་པ་ཡིན། བཀའ་ཤག་སྐབས་བཅུ་གཉིས་ པའི་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེའི་དགོངས་འཆར་ ནང༌། ཆོས་དོན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་ཀའི་ངོ་
བོར་འགྱུར་བ་གཏོང་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། སྔར་ གྱི་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེའི་དགོངས་གཞི་དང༌།
ཐེ ང ས་འདི ར ་གཏན་འབེ བ ས་བྱུང་བའི ་ ཆོ ས ་
དོན་ལྷན་ཚོགས་གཉིས་བར་ཁྱད་པར་ཤུགས་ ཆེན་པོ་ཞིག་མཐོང་གིན་ཡོད། སྔོན་མ་ཆོས་ དོན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་ཀའི་ངོ་བོ་དེ་ཞབས་
བརྟན་ཁང་འདྲ་བོ་ཞིག་མ་གཏོགས་མི་འདུག
དེར་འགྱུར་བ་གཏོང་དགོས་ཀྱིན་འདུག་ཅེས་ གསུངས་ཡོད། ཐེངས་འདིའི་ཆོས་དོན་ལྷན་ ཚོགས་དེ་ཆོས་དོན་ལས་ཁུངས་རང་འཇགས་
བཞག་སྟེ། ཆོས་དོན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྒང་དུ་ འཛུགས་རྒྱུ་བྱས་ཡོད་སྟབས། ཕྱག་ལས་གནང་
སྟངས་དང་དམིགས་ཡུལ་བསྒྲུབ་སྟངས་སོགས་ ཆོས་དོན་ལས་ཁུངས་ལས་ལྷག་པ་ཞིག་བསྒྲུབ་ རྒྱུ་ཨེ་ཡོད་བསམ་གྱིན་འདུག
ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ལྷན་ཚོགས་དེ་འདྲ་ དགོས་མིན་དྲི་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད། འཆར་གཞི་ དེ་འདྲ་གཏན་འབེབས་བྱས་ཀྱང༌། སྤྱི་ཚོགས་ ནང་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱིས་ཕན་ཐོགས་ཡོད་
མེད་ད་དུང་དོགས་པ་རེད། གྲོས་ཚོགས་ནང་ ཆོས་དོན་ལྷན་ཚོགས་འདི་འདྲ་འཛུགས་དགོས་
དོན་མི་འདུག་ཟེར་མཁན་ཡང་རེ་ཟུང་བྱུང་ཡོད། ད་དུང་ཇོ་ནང་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ཐོག་ཆོས་
དོན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་ཀྱང་ བཙུགས་ཡོད། ཚོགས་ཆུང་དེའི་སྙན་ཐོ་དང་
ལས་དོན་ད་དུང་མཇུག་བསྡུས་ཡོད་པ་མ་རེད།
དེ་མཇུག་མ་བསྡུས་པའི་སྔོན་ལ། འདི་ལྟར་ཆོས་ དོན་ལྷན་ཚོགས་འཛུགས་རྒྱུ་གཏན་འབེབས་
བྱས་པ་ཡིན་ན། ཏག་ཏག་ཅིག་ཡོད་མེད་ང་ལ་ དོགས་པ་ཡོད། ཅེས་གསུངས་སོང༌།
ཐེ ང ས་འདི འི ་ གྲོ ས ་ཚོ ག ས་ཀྱི ་ ནང་དོ ན ་གཙོ ་
བོ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ནས ༢༠༡༠ བར་བཙན་ སོང་དང༌། ཡོང་ཁུངས་སྐོར་ཡིན་ལ། སྐུ་ཉིད་ སྔོན་རྩིས་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་
གཙོ་ཡིན་སྟབས། ལོ་སྔོན་མ་དག་དང་བསྡུར་
ན་ད་ལོའ ་ི དཔལ་འབྱོར་གྱི་གནས་སྟངས་གང་
འདྲ་ཆགས་ཡོད་པ་དང༌། འཛམ་གླིང་དཔལ་ འབྱོར་ཉམས་རྒུད་ཆེན་མོ་འདིས་བཙན་བྱོལ་
བོད་མིའི་དཔལ་འབྱོར་གནས་བབ་ལ་ཤུགས་ རྐྱེ ན ་ཐེ བ ས་ཡོ ད ་མེ ད ་དྲི ས ་པར་ཁོ ང ་གི ས ་ བརྗོད་དོན།
བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ ཡོང་ཁུངས་གཙོ་བོ་ཁག་གསུམ་ཙམ་ཆགས་ ཡོད། དང་པོ། ྋགོང་ས་མཆོག་གིས་དུས་
རྒྱུན་གསོ ལ ་རས་གནང་གི ན ་ཡོ ད ་པ་ཞི ག ་ དང༌། གཉིས་པ། དང་བླངས་དཔྱ་དངུལ་དེ་བོད་
གཞུང་གི་དངུལ་གྱི་ཡོང་ཁུངས་གལ་ཆེན་ཞིག་ ཆགས་ཡོད། གསུམ་པ། རྒྱལ་ཁབ་འདྲ་མིན་ གྱི་གཞུང་སྒེར་རོགས་དངུལ་ཁག་བཅས་ཡིན།
རྒྱལ་ཁབ་གཞན་པ་ནང་བཞི ན ་བོ ད ་གཞུང་ གི་དཔལ་འབྱོར་ཡོང་འབབ་དེ་ཚོང་ལས་དང་
བཟོ་གྲྭ་དེ་འདྲ་ཡོད་པ་མ་རེད། འོན་ཀྱང༌། ཕྱིའི་
རོགས་རམ་གྱི་ཐུགས་རྗེ་བཀའ་དྲིན་ལ་བརྟེན་ ཏེ། ལོ་སྔོན་མ་དང་བསྡུར་ན་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ གནས་བབ་ཡག་ཏུ་འགྲོ་ཡོད་པ་རེད། གང་ཡིན་
ཟེར་ན། ༢༠༠༧ དང་ ༢༠༠༨ གཉིས་ཀྱི་དཔལ་ འབྱོར་ཡོང་འབབ་དང་འགྲོ་སོང་གཉིས་ལས་ ཡོང་འབབ་མང་བ་ཆགས་ཡོད། ༢༠༠༩ དང་ ༢༠༡༠ བར་གྱི་སྔོན་རྩིས་ལ་ཚོད་དཔག་བྱས་ པ་ལྟར་ན། ཡོང་འབབ་དང་འགྲོ་སོང་གཉིས་འདྲ་
མཉམ་ཆགས་འདུག ཡིན་ནའང༌། དེ་དག་ཚང་
མ་ཚོད་དཔག་བྱས་པ་ཙམ་རེད། དངོས་ཡོད་ གནས་ཚུལ་ལོ་རྗེས་མའི་ཟླ་ ༣ ཡས་མས་སུ་ གསལ་བོ་ཆགས་ཡོང་གི་རེད།
འཛམ་གླིང་གི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཉམས་རྒུད་ ཆེ ན ་མོ ་ འདི ས ་བཙན་བྱོ ལ ་བོ ད ་མི འི ་ དཔལ་
འབྱོར་གནས་བབ་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་སྲིད་ དམ་ཞེས་ན། དེའི་ཐད་ང་ཚོ་ཚོད་དཔག་ཚོགས་
ཆུང་གིས་ཀྱང་བཀའ་ཤག་ལ་བཀའ་འདྲི་བྱས་
པ་ཡིན། སྐབས་དེར་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་
གིས། སྟབས་ལེགས་པ་ཞིག་ལ་བཙན་བྱོལ་ བོད་མིའི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཡོང་ཁུངས་དེ་ཚོང་
ལས་ལ་བརྟེན་མི་དགོས་སྟབས། འཛམ་གླིང་ གི་དཔལ་འབྱོར་ཉམས་རྒུད་དུ་ཕྱིན་ཡང༌། ང་
ཚོའི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་གནས་བབ་ལ་ཤུགས་
རྐྱེན་དེ་ཙམ་འགྲོ་བ་མ་རེད་སྙམ། འོན་ཀྱང༌། ཕྱི་རྒྱལ་རོགས་ཚོགས་ཁག་ལས་རེ་ཟུང་གིས་ རོགས་དངུལ་ཕྱིར་འཐེན་བྱ་མི་སྲིད་པ་མ་རེད།
གལ་སྲིད་དེ་འདྲ་བྱུང་ན་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་གི་
ངོས་ནས་ཐབས་ལམ་གཞན་འཚོལ་རྒྱུ་རེད་ཅེས་ བཀའ་ལན་གནང་ཡོད། ཅེས་གསུངས་སོང༌།
ཐེངས་འདིའི་གྲོས་ཚོགས་སྟེང༌། བཙན་བྱོལ་ བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་སྲ་བརྟན་གཏོང་ ནང་གནས་ཐབས་བྱ་རྒྱུ་སོགས་གཞིས་ཆགས་
ཀྱི ་ དཀའ་ངལ་མང་དག་ཅི ག ་ལ་གྲོ ས ་བསྡུར་
གནང་སྟབས། གཞིས་ཆགས་ཁག་ཉམས་ཆག་ ཏུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་ལ་ངོས་
འཛིན་བྱུང་ཡོད་པ་དང༌། མ་འོངས་པར་བསྐྱར་ གསོ་བྱ་རྒྱུར་གཏན་འབེབས་ག་རེ་བྱུང་ཡོད་ མེད་དྲིས་པར་ཁོང་གིས་བརྗོད་དོན།
གནད་དོན་དེའི་ཐད་གྲོས་ཚོགས་ནང་བགྲོ་ གླེང་མང་པོ་བྱུང་སོང༌། ང་ཚོས་གཞིས་ཆགས་ ཁག་ཉམས་ཆག་ཏུ་འགྲོ ་ བའི ་ རྒྱུ་རྐྱེ ན ་ངོ ས ་
འཛིན་བྱུང་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། དེར་ཁ་གསབ་ཇི་ ལྟར་བྱ་དགོས་མིན་གསལ་བོ་ཆགས་རྒྱུ་རེད་
བསམ་ཡོད། ཡིན་ནའང༌། དེའི་ཐོག་གྲོས་ཆོད་ དང་གནད་དོན་ངོས་འཛིན་དེ་འདྲ་གང་ཡང་བྱུང་
མ་སོང༌། སྤྱིར་བཏང་དྲུག་བཅུ་རེ་གྲངས་ནས་
བཟུང་ད་བར་གཞིས་ཆགས་ཁག་གི་འཚོ་བའི་ ཆ་རྐྱེན་དང༌། གནས་བབ་སོགས་གང་འཚམས་
ཡག་པོ་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང༌། སྤྱི་ཚོགས་ ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་དང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་དར་རྒུད་ ལ་བརྟེན་ཏེ། མི་ཚང་མ་འགྱུར་བཞིན་ཡོད་པ་
རེད། དཔེར་ན། གཞི་ཆགས་ཁག་གི་གཞོན་ སྐྱེས་ལས་ཀ་བྱེད་ཐུབ་མཁན་རིགས་ཕྱི་རྒྱལ་
དང༌། ཡང་ན་རྒྱ་གར་ནང་ཁུལ་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ ཆེ་ཁག་དག་ཏུ་ཕྱིན་ཏེ་ལས་ཀ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་
སྟབས། གཞིས་ཆགས་ནང་ལྷག་པ་ནི་རྒན་རྒོན་ དང་སློབ་མ་ཚོ་རེད། ཁོང་ཚོས་རང་གི་གཞིས་
ཆགས་དེ་སྲ་བརྟན་དང་དྲོད་ཁོལ་ལྡན་པ་ཞིག་ བཟོ ་ འདོ ད ་ཡོ ད ་ཀྱང་ནུས་པས་ལྕོ ག ས་ཀྱི ན ་
ཡོད་པ་མ་རེད། ང་རང་གི་བསམ་པར་གཞིས་ ཆགས་ཁག་ཉམས་ཆག་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ གཙོ་བོ། གཞིས་ཆགས་ཁག་གི་གཞོན་སྐྱེས་
ཚོ་ཕྱི་རྒྱལ་ལ་སོང་སྟེ་ཕྱིར་ཡོང་གིན་མེད་པ་ དེ་རེད་དྲན་ཡོད། གཞན། གཞིས་ཆགས་ཁག་ སྲ་བརྟན་ཡོང་ཆེད་མཉམ་ལས་དེ་དག་ཚགས་
ཚུད་པོ་བཟོ་རྒྱུ་གལ་ཆེན་རེད། གཞིས་ཆགས་ མི་མང་གི་ངོས་ནས་ཀྱང་མཉམ་ལས་དེ་སོ་སོའ་ི
ནང་ལྟར་བདག་སྐྱོང་བྱས་ཏེ། ལས་ཀ་བྱེད་པ་ ཡིན་ན་མི་དམངས་ཀྱི་འཚོ་གནས་དགོས་མཁོ་
བསྐང་ཐུབ་རྒྱུ་རེད་ལ། གཞིས་ཆགས་སྲ་བརྟན་
ཡོང་བའི་རྨང་གཞིའང་རང་བཞིན་གྱིས་ཆགས་ བསྡད་ཡོད། དེ་བཞིན་སོ་ནམ་ཞིང་ལས་ཀྱང་དེར་
མཚུངས་རེད། འོན་ཀྱང༌། སྔོན་མ་ནང་བཞིན་སོ་
ནམ་ཞིང་ལས་ལ་གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་ཤུགས་རྒྱག་ ཐུབ་ཀྱིན་ཡོད་པ་མ་རེད། སོ་ནམ་ཞིང་ལས་ལ་
ཤུགས་རྒྱག་མ་ཐུབ་ཀྱང༌། མཉམ་ལས་ནང་ ལས་ཀ་འདྲ་མིན་ཡོད་སྟབས། དེར་ཤུགས་རྒྱག་
ཐུབ་ན་ཏན་ཏན་གཞིས་ཆགས་སྲ་བརྟན་དང་མི་
དམངས་ཀྱི་འཚོ་གནས་ཡར་རྒྱས་ཡོང་བར་ཡིད་ ཆེས་ཡོད། ཅེས་གསུངས་སོང༌།
བོད་ཀྱི་དུས་བབ། དྷ་རམ་ས་ལ། ༢༠༠༩ /༣/༣༡
རྒྱལ་སྤྱི།
རྒྱལ་མཚམས་བསྐྱར་བཅོས།
ཕྱི་ཚེས་ ༢༥ ཉིན་དབྱིན་ཇིའི་ཉིན་རེའི་ཚགས་ཤོག་ཅིག་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། གོ་
ལའི་ཚ་དྲོད་ཇེ་མཐོར་སོང་བར་བརྟེན། ཨི་ཌི་ལི་དང་སུད་སི་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་ ཁུལ་དུ་ཡོད་པའི་ཨལ་ཕེན་ Alpine རི་རྒྱུད་ཀྱི་འཁྱགས་དར་མར་ཞུ་སྟེ། ད་ལྟ་ས་མཚམས་
བསྐྱར་བཅོས་བྱ་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་ཆགས་ཡོད་འདུག་ཟེར། གནད་དོན་དེའི་ཐད་རང་ སྐྱོང་ཞེས་པའི་གསར་ཁང་གིས་བརྗོད་དོན། སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༡ ལོར་ཨི་ཌི་ལི་གཅིག་གྱུར་གྱི་ རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཆགས་སྐབས། རྒྱལ་སྤྱིའི་ས་མཚམས་དེ་གཏན་འཁེལ་བྱས་ཡོད་མོད། འོན་
ཀྱང་། འདས་པའི་དུས་རབས་དང་ལྷག་པར་དུ་ཉེ་བའི་ལོ་ལྔའི་རིང་འཁྱགས་དར་གྱི་བཞུ་ཚད་
མགྱོགས་པོ་ཡིན་སྟབས། རྒྱལ་མཚམས་བསྐྱར་བཅོས་བྱ་དགོས་བྱུང་ཡོད་འདུག་ལ། ད་ལྟ་
རྒྱལ་ཁབ་འདི་གཉིས་ཀྱི་ཆེད་ལས་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཉམ་ལས་ཐོག་རྒྱལ་མཚམས་ བསྐྱར་བཅོས་ཐད་ཀྱི་གྲོས་མོལ་བྱ་རྒྱུའི་ཐད། རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀ་མོས་མཐུན་བྱུང་ཡོད་འདུག
ཅེས་ཟེར། སུད་སིའི་ས་དབྱིབས་ལས་ཁུངས་ཀྱི་རྒྱལ་ནང་ས་མཚམས་འགན་ཁུར་བ་ Daniel Gutknecht ཡིས་བརྗོད་དོན། གོ་ལའི་ཚ་དྲོད་གཙོ་བྱས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་དུ་མའི་དབང་ གིས་རྒྱལ་མཚམས་འགྱུར་བ་འགྲོ་བཞིན་འདུག་ཟེར། འོན་ཀྱང་ཨི་ཌ་ལིའི་ཕྱོགས་ནས། ཟླ་ ༤
ཟླ་མཇུག་གི་གྲོས་ཚོགས་ནས་ཁྲིམས་གསར་བར་ཆོག་མཆན་མ་རག་པར་དུ་རྒྱལ་མཚམས་ བཅོས་བསྒྱུར་བྱེད་དབང་མེད་པ་དང་། གོ་ལོའ ་ི ཚ་དྲོད་ཀྱིས་རྐྱེན་བྱས་ཏེ་སྐད་གྲགས་ཅན་གྱི་
རི་བོ་ Matterhorn དང་དེའི་ཉེ་འགྲམ་གྱི་གངས་ཤུད་རྩེད་ཡུལ་བཅས་ས་གནས་ཁག་ ཅིག་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ངེས་ཅན་ཐེབས་ཡོད་འདུག རྒྱལ་མཚམས་དེ་སྤྱི་ཁྲི་ཁ་ཤས་སམ་ཡང་ན་
སྤྱི་ཁྲི་བརྒྱ་ལྷག་གི་སར་འགྱུར་བ་གཏོང་དགོས་ཀྱང༌། ས་མཚམས་ཁུལ་གྱི་གྲོང་སྡེ་གང་ཡང་ རྒྱལ་ཁོངས་བརྗེ་སྤོ་ཡི་གནས་སྟངས་ཆགས་ཡོད་མི་འདུག གང་ཡིན་ཟེར་ན། རྒྱལ་མཚམས་ དེ་རྒྱ་མཚོའི་ངོས་ནས་སྤྱི་ཁྲི་ ༤༠༠༠ ལྷག་གི་སར་ཡོད་འདུག
ཨ་རིའི་མཐུན་ཚོཊ་རོཊ་དངུལ་ཕྱིར་སློག
ཕྱི་ཚེས ༢༣ ཉིན་ཨ་རིའི་ནའེ་ཡོག་སྤྱི་ཁྱབ་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ Andre W M Cuomo ཡིས་བརྗོད་དོན། ཨ་རིའི་རྒྱལ་ཚོགས་ལྷན་ཁང་གིས་རོགས་དངུལ་འཕར་མར་ཁྲལ་རྒྱག་
རྒྱུའི་ལས་འཆར་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་སྟབས། ང་རང་གིས་ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་མཐུན་ཚོགས་ལས་
རོགས་དངུལ་འཕར་མ་ལེན་མཁན་རྩེ་ཕུལ་བཅུ་ལ་དངུལ་ཕྱིར་སློག་དགོས་པའི་རེ་སྐུལ་ཞུས་
ཡོད་ཟེར། ཁྲིམས་རྩོད་པ་ཁའོ་མའོ་ཡིས་རོགས་དངུལ་འཕར་མའི་གྲངས་འབོར་ལ་གཞིགས་ ཏེ། ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་མཐུན་ཚོགས་ཚོགས་མིའི་མིང་ཐོ་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ཤིང་། ཟླ་འདིའི་
ནང་སྤྲད་ཡོད་པའི་རོགས་དངུལ་འཕར་མ་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༡༦༥ ལས། ཚོགས་མི་དག་ལ་ཨ་ སྒོར་ས་ཡ་ ༥༠ ལྷག་ཕྱིར་སློག་བྱ་རྒྱུའི་ཁས་ལེན་བྱེད་དུ་བཅུག་ཡོད་མོད། ཚོགས་མི་དེ་དག་ སུ་ཡིན་གྱི་གནས་ཚུལ་ཕྱིར་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད་མི་འདུག ཨ་རིའི་རྒྱལ་དོན་ལྷན་ཁང་གི་མགོ་
ཁྲིད་ Harry Reid ཡིས། རོགས་དངུལ་འཕར་མ་ཕྱིར་ལེན་རྒྱུ་དེ་མཚམས་འཇོག་བྱ་རྒྱུ་ ཡིན། ཞེས་བརྗོད་ཡོད་མོད། འོན་ཀྱང་། དཔོན་རིགས་གཞན་ཚོས་བརྗོད་པ་ལྟར་ན། ཨ་རིའི་
རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱིས་སྲིད་འཛིན་ཨོ་བྷ་མས་དགོངས་དོན་ལྟར། རོགས་དངུལ་འཕར་མ་ཕྱིར་ལེན་
རྒྱུ་དེ་མཚམས་འཇོག་བྱ་འཆར་ཡོད་པ་མ་རེད། ཕྱི་ཟླ་ ༣ པའི་ནང་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ མིར་སྤྲད་པའི་རོགས་དངུལ་འཕར་མ་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༨༠ དེ། ཁའོ་མའོ་ཡིས་ཕྱིར་ལེན་ཐབས་
བྱ་འཆར་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་ཚོགས་མིར་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༨༥ ཙམ་སྤྲད་ཡོད་པ་དེ་ ཕྱིར་ལེན་རྒྱུའི་དབང་ཚད་མེད། མཐུན་ཚོགས་དེའི་མགྲིན་ཚབ་པ་ Christina Pretoo ཡིས་བརྗོད་དོན། མཐུན་ཚོགས་དེས་རོགས་དངུལ་འཕར་མ་ཕྱིར་སློག་བྱ་རྒྱུར་མོས་མཐུན་
བྱུང་ཡོད་ཀྱང༌། གོ་གནས་མཐོ་བའི་ཚོགས་མི་ཁ་ཤས་ལས་གནས་ནས་རྩ་དགོངས་ཞུས་འདུག་ ལ། ད་དུང་རྩ་དགོངས་ཞུ་མཁན་མང་དུ་འགྲོ་སྲིད་པ་རེད། ཅེས་བརྗོད་ཡོད་འདུག
ཁྲིམས་གཏུགས་ཞིབ་དཔྱོད་བྱ་འཆར།
ཨེ་རེན་གྱི་ཆེས་མཐོའ ་ི མགོ་ཁྲིད་ Ayatollah Ali Khamenei ཀྱིས་ཨེ་རེན་གྱི་
རྒྱལ་ས་ Tehran ནང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་གི་གཙོ་སྐྱོང་བ་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ལྷན་
ཚོགས་དེས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཉེས་དོན་ཉེན་རྟོག་རུ་ཁག་ interpol གྱིས་ཨེ་རེན་གྱི་ཞིབ་དཔྱོད་
མགོ་བ་ཚོར་རོགས་རམ་བྱས་ཏེ། ཉེ་ཆར་གྷ་རྫའི་ནང་བྱུང་བའི་དམག་འཁྲུག་དང་འབྲེལ་ཡོད་ ཀྱི་ཨི་སི་རེལ་གྱི་ཉེས་ཅན་མགོ་བ་ ༡༥ ཙམ་འཛིན་བཟུང་དགོས་པའི་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་ འཆར་ཡོད་འདུག དེ་དང་ཆབས་ཅིག གྷ་རྫའི་དོན་རྐྱེན་དེ་དག་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ཁང་གིས་
རྟོག་ཞིབ་བྱེད་པར་དབང་ཚད་ཡོད་མེད་ལ་གྲོས་བསྡུར་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་ འདུག ཐེངས་འདིར་གྲོས་བསྡུར་བྱེད་དོན་གཙོ་བོ་ནི། གྷ་རྫ་ནི་རྒྱལ་སྤྱིས་ངོས་ལེན་མེད་པའི་ ས་ཁུལ་ཞིག་ཡིན་པ་དེ་རེད། ཨི་རིན་གཞུང་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བའི་ནང༌།
གྷ་རྫའི་དམག་འཁྲུག་ཉེས་དོན་རྟོག་ཞིབ་བྱ་ཆེད་བསྐངས་བའི་ཉིན་གཉིས་རིང་གི་ལྷན་ཚོགས་དེ་
ཡིས་ཁྲིམས་དོན་མཁས་པ་དང༌། སྲིད་དོན་པ། ཆོས་ལུགས་མི་སྣ་སོགས་སྐོང་འགུག་བྱས་ཏེ། གྷ་རྫའི་ནང་གདུག་རྩུབ་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་མཁན་ཨི་སི་རེལ་ཆེས་མཐོའ་ི སྲིད་དོན་པ་དང༌། དམག་ དོན་མགོ་བ་དག་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་བརྩད་ཞིབ་བྱེད་ཕྱོགས་སྐོར་ལ་གྲོས་བསྡུར་བྱས་ཡོད་འདུག
ཉེ་ཆར་ཨི་རན་གྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཉེས་དོན་ཉེན་རྟོག་རུ་ཁག་ལ་གཏུགས་བཤེར་ཡི་གེ་ཞིག་ཕུལ་ ཡོད་པ་དང་། གཏུགས་བཤེར་ཡི་གེ་དེའི་ནང་ཨེ་སི་རེལ་གྱི་དཔོན་རིགས་ ༡༥ ཙམ་ཉེས་ཅན་ ཡིན་པའི་སྐྱོན་འཛུགས་བྱས་ཡོད་པ་དེའི་ཐད། ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་ཐོག་ཏུ་གྲོས་བསྡུར་ཡོང་ བའི་རེ་བ་ཡོད་ཟེར། ལྷན་ཚོགས་དེའི་སྟེང་ཧ་མ་སིའི་མགོ་ཁྲིད་ཁག་ཐེ་པའི་གླིང་ཆེན་ལྔ་ནས་
ཡོང་བའི་སྐུ་ཚབ་ ༨༠ ཙམ་འཛོམས་ཡོད་འདུག ཨེ་རན་གྱི་རྒྱལ་སའི་ཁྲིམས་ཐོག་ཞིབ་དཔྱོད་
མགོ་གཙོ་སའེ་ཌི་མའོ་ཁྲ་རྫ་བེ་ཡིས་གྷ་རྫའི་དམག་འཐབ་དང་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་ཨི་སི་རེལ་དམག་ སྤྱི་ ༡༣ དང༌། མི་སྒེར་བ་ ༡༡༥ ལྷག་ཁྲིམས་གཏུགས་བྱས་ཡོད་འདུག ཁྲིམས་ཐོག་ཞིབ་དཔྱོད་ པས་གསར་ཁང་ཞིག་ལ་བརྗོད་དོན། ཁྲིམས་གཏུགས་གྱོད་འཛུགས་དེའི་ཁོངས་སུ་མི་ཆོས་
དང་འགལ་བའི་དམག་འཁྲུག་ཉེས་དོན་དང༌། བཙན་འཛུལ། ས་ཆ་བཙན་བཟུང༌། རིགས་རྒྱུད་ རྩ་མེད། ཁྲིམས་འགལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་སོགས་ཚུད་ཡོད། ཅེས་དང༌། ཁྲིམས་ཞིབ་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ ཉེས་ཅན་ ༡༥ ལྷག་གི་ཉེས་དོན་རྟོག་ཞིབ་ཆ་ཚང་བྱས་ཤིང༌། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཉེས་དོན་ཉེན་རྟོག་རུ་ ཁག་ལ་དེ་ཚོ་འཛིན་བཟུང་བྱ་དགོས་པའི་རེ་སྐུལ་ཡང་ཞུས་ཡོད་ཟེར།
གསར་འགྱུར།
སྨན་པའི་མཚན་གནས་མིང་དོན་མཚུངས་དགོས། ང ་ཚོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་སྟངས་དང་
འཚམས་པའི་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱི་ནུས་
པ་ཐོན་ཡོད་པ་བཞིན། སྨན་པ་སོ་སོའ ་ི མཚན་ གནས་འཕར་ཕྱོགས་དེ་དངོས་ནས་མིང་དོན་
མཚུངས་པ་ཞིག་འབྱུང་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་ དུ་མཐོང་གི་ཡོད། ང་ཚོས་གཞུང་ལུགས་དང་ ལག་ལེན་གཞིར་བཞག་སྟེང༌། དེང་དུས་ཀྱི་
ཆེ ས ་མཐོའ ་ི སྨན་པའི ་ ལྷན་ཚོ ག ས་ཀྱི ་ ཚོ ག ས་
ཆེད་མཁས་པ་ ༢༠ ལྷག་བཅས་ཕེབས་ཏེ།
བ་རིག་པའི་སྨན་པ་དཀའ་བཅུ་པ་དང༌། སྨན་
སྨན་པ་དཀའ་བཅུ་བའི་ཤེས་ཡོན་སློབ་ཚན་
དང་ཆེས་མཐོའ ་ི སྨན་པའི་ཤེས་ཡོན་གཞུང་ ཚད། སྨན་པའི་མཚན་གནས་འཕར་སྟངས། ལག་ཁྱེ ར ་ཕུལ་ཕྱོ ག ས་བཅས་ལ་བགྲོ་གླེ ང་ གནང་ཡོད། སྐབས་དེར་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་
རྒྱལ་གཅེས་པ་བསྟན་དར།
ལྷ་ས་གྲོ ང ་ཁྱེ ར ་ཆ་འཕྲི ན ་ལག་འཁྱེ ར ་ཁ་པར་
ལས་ཁུངས་ཀྱི ་ འགན་འཛི ན ་གཞོ ན ་པ་བོ ད ་ རིགས་བསྟན་དར་ལགས། སྔར་ལོའ ་ི ཕྱི་ཟླ་ ༣
པའི ་ ཚེ ས ་ ༡༤ ཉི ན ་ལས་ཁུངས་སུ་བསྐྱོ ད ་ སྐབས། ཉེན་རྟོགས་པ་འགས་གྲྭ་བ་ཞིག་ལ་ཉེས་ རྡུང་གཏོང་གིན་ཡོད་པ་མཐོང་སྟེ། སེམས་ཀྱིས་
མ་བཟོད་པར་ཉེས་རྡུང་མ་གཏོང་རོགས་ཞེས་ དམག་མི ར ་ཞུ་བ་བྱེ ད ་སྐབས། དམག་མི ས ་
ཁོར་མེ་མདས་བརྒྱབ་ཅིང་ཉེས་རྡུང་ཚབས་ཆེན་ བཏང་སྟེ། སེ་རའི་དམག་མིའི་སྨན་ཁང་དུ་ཁྲིད་
ཡོད་ཀྱང་། སྨན་བཅོས་གང་ཡང་མ་བྱས་པར་ མནར་གཅོད་ཚད་མེད་བཏང་མཐར། ཕྱི་ཟླ་ ༦ པའི་ཚེས་ ༡༩ ཉིན་རང་ཁྱིམ་ནས་འདས་གྲོངས་ སུ་སོང་ཡོད་འདུག
བྲག་གཡང་གི་ཕུང་བོ།
ཕྱི་ཚེས་ ༢༥ ཉིན་གྱི་དགུང་དྲོ་ཁམས་བྲག་མགོ་ དགོན་པའི་རང་ལོ་ ༢༧ ཡིན་པའི་གྲྭ་ཕུན་ཚོགས་
ཀྱིས། ང་ཚོར་བཟའ་རྒྱུ་མེད་པར་ཤི་སོང་ཡང༌། ཞི་
རྒོལ་ཁྲོད་བསད་རྨས་དང་བཙོན་འཇུག་བྱས་ཡོད་
པ་དག་ལ་མྱ་ངན་ཆེད། ད་ལོ་ཞིང་ཁ་འདེབས་རྒྱུ་ མིན་ལ། བཏབ་ཚར་བ་ཚོས་རྗེས་མ་སྟོན་ཐོག་
བསྡུ་རུབ་མ་བྱེད་རོགས། གལ་ཏེ་ཞིང་ཁ་འདེབས་ པ་དང་སྟོན་ཐོག་བསྡུ་རུབ་བྱ་མཁན་བྱུང་ན། ངས་
དར་ནག་བཟུང་སྟེ་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཞུ་རུ་ ཡོ ང ་རྒྱུ་ཡི ན ། ཞེ ས ་པའི ་ བསྒྲགས་ཡི ག ་སྦྱར་
འགྲེམས་བྱེད་སྐབས་ཉེན་རྟོག་པ་སླེབས་ཡོད་པ་
དང༌། ཁོང་སྦག་སྦག་བཞོན་ཏེ་རྦ་དྭགས་བཙུན་ དགོན་རྒྱབ་རིའི་ངོས་སུ་བྲོས་ཡོད་ཀྱང༌། རི་སྐེད་
ནས་སྦག་སྦག་མ་ཐར་སྟབས་ཁོང་ཉེན་རྟོག་པའི་ ལག་ཏུ་ཚུད་དེ། གློག་རྒྱུག་གཞུས་པ་དང་རྡུང་
རྡེག་ཚབས་ཆེན་བྱས་ཏེ་དམར་གསོད་བཏང་
ཡོད་འདུག ཉེན་རྟོག་པས་ཁོས་རང་སྲོག་བཅད་ མདོག་བྱས་ཏེ་ཕུང་པོ་བྲག་གཡང་དུ་འཕངས་
ཡོད་འདུག རྗེས་སུ་ཡུལ་མི་ཚོས་གྲྭ་ཕུན་ཚོགས་ ཀྱི་ཕུང་པོ་ཁུར་ཏེ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་དུ་བསྐྱོད་སྐབས།
ཉེན་རྟོག་པས་དྲག་རྡུང་བྱས་ཏེ་མི་ ༡༠ ལྷག་ལ་ རྨས་སྐྱོན་ཚབས་ཆེན་བཟོས་ཏེ། ད་ཆར་སྨན་ ཁང་དུ་ཡོད་འདུག
གསེར་ཕྱེ་མ་སྔོག
ཉེ ་ ཆར་མཚོ ་ སྔོ ན ་ཞི ང ་ཆེ ན ་མི ་ དམངས་སྲི ད ་ གཞུང་གིས་གསེར་ཕྱེ་སྔོག་འདོན་མི་ཆོག་པའི་
བརྡ་ཐོ་ཞིག་བཀྲམས་ཡོད། དང་པོ། པདྨ་རྫོང་གི་
ལུགས་ཚད་ལྡན་ཡོང་ཐབས་དང༌། བོད་པའི་ སྨན་པའི་འགྲོ་སྟངས་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་སྟངས་དང་ མཐུན་པ་ཡོང་ཐབས། དེ་བཞིན་མཚན་གནས་ འཕར་སྟངས། ལག་ཁྱེར་སྤྲོད་སྟངས་བཅས་
སྔར་སྲོལ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པར། དུས་རབས་དང་ འཚམས་པའི་གསར་གཏོད་གང་འདྲ་དགོས་
སྤྱི་ལ་ཁྱབ་པའི་སློབ་ཚན་དང༌། གནས་རིམ་
པ་དེ་འཚོགས་ཡོད་པ་དང༌། ཚོགས་འདུ་དེའི་
གསོ་བ་རིག་པའི་སློབ་གཉེར་ཁང་རྣམས་ཀྱི་
གིས། གསོ་རིག་སློབ་གཉེར་ཁང་དག་གི་གཞུང་
བཅས་གཅིག་གྱུར་ཡོང་མེད། སློབ་གཉེར་ཁང་
ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༢༤ དང་ ༢༥ ཉིན་གྲངས་
ཡོན་སྡེ་ཚན་ཁག་གི་སྐུ་མགྲོན་དང་གསོ་རིག་
འབེབས་གང་བྱུང་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་
དང༌། ཝ་རཱ་ཎ་སིར་སློབ་ཚན་འགྲོ་སྟངས་ཤིག་
ཚོགས་འདི་སྐོང་འཚོགས་བྱས་པ་ཡིན་ཟེར།
སྟེང་གཞུང་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཤེས་
ཀྱིས། ཚོགས་ཆེན་སྟེང་གླེང་སློང་དང་གཏན་
ཚོའི་འདི་གར་སྨན་རྩིས་ཀྱི་གཞུང་ཚད་ཅིག་
སྟངས་དེ་གལ་ཆེན་དུ་མཐོང་སྟེ་སྨན་པའི་ལྷན་
པའི་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ ༡༢
བསྐྱར་དུ་རྡོ་རྗེ་རབ་བརྟན་ལགས་སུ་ཐུག་འཕྲད་
མིན་བཅས་ལ་གྲོས་བསྡུར་བྱས་པ་ཡིན། ང་
འགྲོ་ལུགས་དང་མཐུན་པའི་ཚད་གཞི་འཇོག་
གཉིས་རིང་ངྷ་ས་དབུས་སྨན་རྩིས་ཁང་དུ་སྨན་
༧
གཙོ་རྡོ་རྗེ་རབ་བརྟན་ལགས་ཀྱིས་ཚོགས་འདུ་ ངོ་སྤྲོད་གནང་དོན། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གསོ་
པ་རམས་འབྱམས་པ། སྨན་པ་འབུམ་རམས་ པ་སོགས་ཀྱི་སློབ་ཚན་དེ་སྔ་མོ་ནས་ཡོད་པའི་ རིག་གཞུང་ཞིག་ཡིན་ལ། སྨན་པའི་ལྷན་ཚོགས་ དེའང་བོད་གཞུང་གི་བཅའ་ཁྲིམས་དགོངས་དོན་
གཞིར་བཟུང་གཏན་འབེབས་བྱས་ཡོད། ང་ཚོའི་
དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་
གཞུང་ལུགས་ལག་ལེན་དང༌། སྨན་དང་སྨན་
སྦྱོ ར ་ཁག་ཚད་ལྡན་བཟོ ་ ཐབས་བཅས་ཡི ན ་ ལ། བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པ་འདི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་
དང་མི་རིགས་ཤིག་གི་རིག་གཞུང་ཡིན་སྟབས།
ང་ཚོ ས ་གཞུང་ཚད་དང་ལག་ལེ ན ་ཕྱོ ག ས་
ཡོངས་ནས་གལ་ཆེན་དུ་བཟུང་སྟེ། རྒྱལ་སྤྱིའི་ འགྲོ ་ སྟངས་དང་འཚམས་པའི ་ ཁ་ཡོ ད ་ལག་ ཡོད་ཀྱི་ནུས་པ་འཐོན་ཐུབ་བྱ་དགོས། ཞེས་ གསུངས་སོང༌།
ཡང་ཕྱི་ཚེས་ ༢༥ ཉིན་གསར་འགོད་པ་
བོད་ནང།
འཕར་སྟངས་བཅས་ལ་བགྲོ ་ གླེ ང ་གོ ་ བསྡུར་ བྱས་པ་ཡིན། དཀའ་ངལ་ཆེ་ཤོས་དེ་ང་ཚོའི་ ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཚང་དུ་ཡོད་པའི་གཞུང་ལུགས་ མང་པོ ་ ཞི ག ་རྙེ ད ་དཀའ་བ་དང༌། ཁག་ཅི ག ་
རྙེད་ཀྱང་འཁྲིད་ཐུབ་མཁན་དཀོན་པ་བཅས་ རེད། ང་ཚོ་སྨན་པའི་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞི་དེ་
ཁྲིམས་ཆགས་ཀྱིན་ཡོད་སྟབས། སྒྲིག་གཞི་གཏན་ འབེབས་མ་བྱས་སྔོན་ལ་དུས་ཚོད་སྤྲད་དེ། གྲོས་ བསྡུར་བསྐྱར་དུ་བྱས་ཀྱང་ཐག་མ་ཆོད་སྟབས།
གཞུང་ཚད་དེ་དག་ལག་ལེན་བསྟར་ཐུབ་མིན་གྱི་ སྒང་ལ་གྲོས་བསྡུར་གནང་རྗེས་གཏན་འབེབས་ བྱ་རྒྱུ་ཡིན། ཞེས་བརྗོད་བྱུང༌།
རྡོ་ཁ་དང་སྐྱིད་ཁ། ཁྲི་འདུ་རྫོང་རྫ་སྟོད་གཏེར་ཁུངས་
གྲོལ་ཐོབ་པ་དང༌། བོད་ལ་བཅོས་བསྒྱུར་སྒོ་འབྱེད་
ཕྱི་ཚེས་ ༢༨ ཉིན་རྒྱ་ནག་ཅིང་སུའུ་ཝུ་ཞེའ་གྲོང་
སྲུང་སྐྱོབ་འདུ་ཤེས་བསྐྲུན་རྒྱུ། གསུམ་པ། རྫོང་
ལྗོངས་ཀྱི་མགོ་གཙོ་བྱམས་པ་ཕུན་ཚོགས་ཀྱི་
མཛད་སྒོ ་ དབུ་འབྱེ ད ་སྟེ ང ་རྒྱལ་མཚན་ནོ ར ་བུ་
ལས་གཞན་དག་སྒོ་རྒྱག་རྒྱུ། གཉིས་པ། འབྲེལ་ཡོད་ སྡེ་ཁག་སོ་སོས་མི་དམངས་ལ་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་
མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་འགྲིམ་འགྲུལ་གཞུང་
ལམ་ཁག་ཏུ་གསེར་ཕྱེ་སྔོག་འདོན་མི་ཆོག་པའི་བརྡ་
ཁྱབ་འགེལ་རྒྱུ། བཞི་བ། ཞང་སྲིད་གཞུང་གིས་མི་ དམངས་ལ་གསེར་ཕྱེ་སྔོག་འདོན་མི་ཆོག་པ་མཛུབ་
སྟོན་བྱ་རྒྱུ། ལྔ་བ། ཁུལ་དང་རྫོང་བཅས་ཀྱི་སྲིད་ གཞུང་གིས་ཞིང་ཕྱུགས་ཐོན་རྫས་ལས་སྣོན་བྱས་ཏེ་
རིན་གོང་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་བར་སྣེ་ཁྲིད་བྱ་རྒྱུ། དྲུག་
པ། པདྨ་རྫོང་གི་རྡོ་ཁ་དང་སྐྱིད་ཁ། ཁྲི་འདུ་རྫོང་གི་ རྫ་སྟོད་གཏེར་ཁུངས་བཅས་ནས་ཀྱང་སྐྱེ་ཁམས་
སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཁྲིམས་གཞི་སྲུང་རྒྱུ། བདུན་པ། ཁུལ་
དང་རྫོང་རིམ་པས་གཏེར་ཁུངས་དང་ཐོན་ཁུངས་
བཅའ་ཁྲིམས་ལས་འགལ་རིགས་ལ་ཆད་པ་གཅོད་
བྱས་ཏེ་མི་ལོ་ ༥༠ འཁོར་བའི་དུས་ཆེན་ཟེར་བ་ གཙི་སྲུང་བྱས་ཡོད། སྐབས་དེར་བོད་རང་སྐྱོང་ གཙོ་སྐྱོང་འོག བོད་རིགས་འགར་སྤྱི་ཚོགས་རྙིང་
པར་སྐྱོན་བརྗོད་དང་དེང་སྐབས་བདེ་སྐྱིད་ཡོད་ ལུགས་བརྗོད་དུ་བཅུག་ཡོད་པ་མ་ཟད། གུང་ཁྲན་ ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་ཀྲེང་ཆེན་ལི་ཡིས། ང་ ཚོ་དང་ཏཱ་ལའི་རུ་ཚོགས་བར་གྱི་འཐབ་རྩོད་དེ་མི་
རིགས་དང་ཆོས་ལུགས། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ གི་གནད་དོན་མིན། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདག་དབང་
ཡུག་སྦག་བཙོག་བཟོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། ཉེ་ཆར་
མཚོ་སྔོན་པོའ ་ི རྟ་ནག་མ་ཞང་གི་འབྲོག་དམངས་ ཀྱིས་ཉ་རྒྱ་བཞི་སྟོང་ ༤༠༠༠ ཙམ་བཏོན་ཏེ་ཉ་རྣམས་ ཚེ་ཐར་བཏང་ཡོད་པ་དང༌། མོག་རིའི་སྡེ་དཔོན་གྱིས་ ཉ་བ་ཚོར་ཉ་འཛིན་མི་ཆོག་པར་ཕྱིར་ལོག་དགོས་
ཚུལ་བརྗོད་སྟབས། མཚན་མོ་ཞིག་ལ་རྒྱ་རིགས་ ཉ་བ་ ༨ ཙམ་གྱིས་རས་ནག་པོས་མགོ་བཏུམས་
ཏེ། སྡེ་དཔོན་ལྐོག་གསོད་བྱེད་དུ་ཡོང་ཡོད་ཀྱང་སྡེ་ དཔོན་ཁྱིམ་ན་མེད་སྟབས། ནང་མིར་བཅར་རྡུང་
དང་རླངས་འཁོར་དང་སྦག་སྦག་བཅག་རྡུང་བྱས་
ཏེ་ཕྱིར་ལོག་ཡོད་འདུག ཕྱིར་ཉིན་ས་གནས་བོད་
རིགས་ཚོས་རྒྱ་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་ཆེད། ད་ལོ་ཞང་ ཁ་འདེབས་ལས་བྱེད་ཀྱིན་མེད་སྟབས། དམག་མི་
ཁྱིམ་ཚང་རེ་རེ་བཞིན་འཛུལ་ཏེ། འབྲུ་རིགས་ཞང་
ཁར་བསྐྱལ་ནས། མི་དམངས་ལ་བཙན་དབང་འོག་
ཞིང་ཁ་འདེབས་ལས་བྱ་དགོས་པའི་བཙན་བཀའ་ གཏོང་གིན་ཡོད་འདུག འོན་ཀྱང༌། ས་གནས་བོད་ རིགས་ཚོས་ད་དུང་ཞིང་ཁ་འདེབས་ལས་བྱེད་ཀྱིན་
མེད་པ་མ་ཟད། རྒྱ་གཞུང་གིས་མུ་མཐུད་བོད་པ་ ཚོར་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་དང༌། ༧རྒྱལ་བ་རིན་
པོ་ཆེ་ལ་མཚན་སྨད་ཀྱི་བྱ་འགུལ་སྤེལ་བ་ཡིན་ན། ང་ཚོས་ཞིང་ཁ་འདེབས་རྒྱུ་མིན་ལ། གལ་སྲིད་རེ་
དྲག་བརྟན་སྲུང་འོག ལྷ་ས་ཁུལ་གྱི་སློབ་གྲྭ་དང་གྲོང་
ཁྱེར་ལས་བྱེད། དེ་བཞིན་ལྷ་སའི་དམག་མི་བཅས་ མི་གྲངས་ཁྲི་ལྷག་འདུ་འཛོམས་ཀྱིས་པོ་ཏ་ལའི་ཐང་
ཆེན་དུ་ཡར་ལངས་ཞིང་བྲན་ཁྲི་ཚོ་བརྒྱ་བཅིངས་
བཟང་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་གནས་ཚུལ་ངོ་སྤྲོད་བྱས་ པ་ལྟར་ན། ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ ཉིན་སྡེ་དགེ་རྫོགས་ཆེན་
འཛོམས་ཆེ་བའི་རྙིང་མའི་ཆོས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་ཆེན་ པོ་ཞིག་འཚོགས་འཆར་ཡོད་པའི་སྔར་ནུབ། སྡེ་ དགེ་རྫོགས་ཆེན་ཞང་དང༌། རྫོགས་ཆེན་དགོན་
པའི་གཡས་གཡོན་གྱི་ལམ་ཁ་ཡོངས་སུ་བོད་རང་ བཙན་ཡིན་ཞེས་པའི་ཤོག་བྱང་ཕོན་ཆེན་པོ་ཞིག
ཤོག་བུའི་རླུང་རྟ་དང་མཉམ་དུ་འགྲེམས་གཏོར་ བྱས་ཡོད་འདུག་ལ། ཡི་གེ་དེ་དག་ཤིང་དཔར་སྟེང་ བརྐོས་ཏེ། དཔར་བཏབ་པ་ཞིག་ཡིན་འདུག སྡེ་དགེ་
རྫོགས་ཆེན་དགོན་པ་དང་རྫོང་གཉིས་བར་ཅུང་ རིང་སྟབས། ཉེན་རྟོག་པ་དང་དམག་མི་སོགས་ སླེབས་མེད་པར་བསྒྲགས་ཡིག་དེ་དག་ཉིན་འགར་ ལུས་ཡོད་འདུག
ལི་ཐང་དུ་སྐད་འབོད།
ཡིན། ༧གོང་ས་མཆོག་སྐུ་ཚེ་ཁྲི་ལོར་བརྟན་པར་
ཡིན། ཞེས་བརྗོད་ཀྱིན་ཡོད་འདུག
རྒྱལ་མཚན་ནོར་བུ་གདན་ཞུ་བྱས་ཤིང་། རྒྱ་ནག་
ཕྱི་ཚེས་ ༢༨ ཉིན་དམག་མི་སྟོང་ཕྲག་མང་པོས་དམ་
པར་ཤང ི ་སྟེང་གི་བོད་རང་བཙན།
པཎ་ཆེན་རྒྱལ་མཚན་ནོར་བུ།
གཏོང་རྒྱུ་སོགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་འདྲ་མིན་སྤེལ་རྒྱུ་
བཅུག་ཡོད་འདུག
ཞིང་བྲིན་ཁྲི་བརྒྱ་བཅིངས་གྲོལ།
ཀྱི་འཐུས་ཚབ་ ༡༧༠༠ ཙམ་ཞུགས་ཡོད་འདུག
ཕྱི་ཚེས་ ༢༢ ཉིན་ལི་ཐང་མཐིལ་དུ་རང་ལོ་ ༡༨
ཉེ་ཆར་རྒྱལ་ས་པེ་ཅིན་དུ་བོད་ནང་ཞིང་བྲན་ལམ་
བཟུང་བྱས་ཤི ང ་སྡེ ་ དམངས་ཕྱི ར ་ལོ ག ་བྱེ ད ་དུ་
དེར་རྒྱལ་ཁབ་ ༥༠ ཙམ་གྱི་ནང་པའི་ཆོས་ལུགས་
ཟུང་གིས་བཏབ་ཀྱང་རྗེས་མ་སྟོན་ཐོག་མེར་བསྲེག་
རིགས་སྟོང་ཕྲག་ལྷག་འདུ་འཛོམས་བྱས་སྐབས།
ཉེན་རྟོག་པ་སླེབས་ཏེ་རྒྱ་རིགས་ཉ་བ་འགའ་འཛིན་
མཚོན། ཞེས་བརྗོད་ཡོད། ཐེངས་འདིའི་ལྷ་ཚོགས་
དགོན་པའི་ཕུར་ཆེན་ཞེས་པའི་མི་དམངས་འདུ་
དགོས། ཞེས་བརྗོད་ཡོད།
འབོར་ཆེན་ཡོང་སྟེ་དཀར་མཛེས་ཀ་ར་གྲོང་སྡེ་ཡི་
བ་བདག་བཟུང་བྱས་ཤིང༌། མཚོ་སྔོན་པོའ་ི འཁོར་
སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་བརླིང་དང་ཆོས་དད་རང་དབང་
ཞིང་བའི་ལས་འགུལ།
ཡིན། དེ་ལ་རྡུང་རྡེག་ཚ་ནན་གྱི་ཁ་གཏད་གཅོག་
ལོ་འདི་འགར་མཚོ་སྔོན་པོའ ་ི མཐའ་འཁོར་དུ་རྒྱ་ འཛིན་གྱིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། འབྲོག་པའི་རྩྭ་ས་མི་ཉུང་
ཡིས། ཐེངས་འདིའི་ལྷན་ཚོགས་ལས་རྒྱ་ནག་གི་
ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ ཉིན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་སྐལ་
ཁམས་དཀར་མཛེས་དང་བྲག་མགོ་བཅས་ཀྱི་བོད་
རིགས་ཉ་བ་མང་པོ་ཡོང་སྟེ། ཁྲིམས་འགལ་ཐོག་ཉ་
གླེང་སྟེགས་ཐེངས་ ༢ པ་དེ་འཚོགས་ཡོད་དང༌།
དང་མངའ་ཁོངས་གཅིག་གྱུར་གྱི་འཐབ་རྩོད་ཅིག་
རྒྱུ་བཅས་ཡིན་འདུག
མཚོ་སྔོན་པོའ་ི ཉ་བ་ཕྱིར་ཕུད།
ཁྱེ ར ་ནང་འཛམ་གླི ང ་ནང་པའི ་ ཆོ ས ་ལུགས་ཀྱི ་
ལུགས་མཇུག་སྒྲིལ་བའི་དུས་དྲན་ཟེར་བའི་ཐོག
རྒྱ་གཞུང་གིས་ཐག་གཅོད་བྱས་པའི་པཎ་ཆེན་ དབུས་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་གི་བཅར་འདྲིའི་ལན་དུ་ ཁོང་གིས། ཏཱ་ལའི་ཕྱོགས་ཁག་གིས་བོད་ནང་གི་ ཡར་རྒྱས་སྣང་མེད་བྱས་ཏེ། བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་
བརྟན་བརླིང་ལ་གནོད་སྐྱོན་བཟོས་ཤིང་དབུས་ གཞུང་གི་དགོངས་པར་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད།
གུང་ཁྲན་ཏང་གི་དབུ་ཁྲིད་འོག བོད་ནང་བདེ་སྐྱིད་
ཀྱི་འཚོ་བ་རོལ་བཞིན་ཡོད། ཅེས་བརྗོད་ཡོད་ལ།
ཡིན་པའི་གྲྭ་ཆོས་སྐྱོང་ཚེ་རིང་གིས་ལག་ཏུ་བོད་ཀྱི་
རྒྱལ་དར་ཆེན་པོ་ཞིག་བཟུང་སྟེ། བོད་རང་བཙན་
ཤོག ཅེས་སྐར་མ་ ༤ ཙམ་ལ་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་ བྱས་རྗེས། བོད་ཆས་གྱོན་པའི་ཉེན་རྟོག་པ་འགས་
ཁོང་ལ་བཅར་རྡུང་ཚད་མེད་གཏོང་བཞིན་འཛིན་ བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་དང༌། ཕྱི་དྲོའ་ི ཆུ་ཚོད་ ༨ ཙམ་
ལ་ཉེན་རྟོག་པས་དགོན་པའི་གཡས་གཡོན་གྱི་ ཁྱིམ་ཚང་ཡོངས་རྫོགས་སྔོག་བཤེར་བྱས་ཡོད་
འདུག ཉིན་དེའི་མཚན་དཀྱིལ་བསྐྱར་དུ་དགོན་ པའི་ཁོར་ཡུག་ཀུན་ལ། བོད་རང་བཙན་གྱི་འབོད་
ཚིག་བཀོད་པའི་ཡིག་ཆ་མང་པོ་འགྲེམས་གཏོར་ བྱས་ཡོད་སྟབས། ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ ཉིན་ནས་བཟུང་
རྒྱ་དམག་མང་པོ་འགྲེམས་འཇོག་གིས་སྔར་བས་ དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ཡོད་འདུག
༨
མཇུག་ཤོག
ང་ཚོར་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་པ་མང་པོ་ཡོད།
ལ་སློབ་ཡོན་ལེན་བཞིན་ ད་ཕན་གཞུང་འབྲེ པ་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་ཁག་ ༣༥ ནང༌། སློབ་
དགོངས་འཆར་གཉིས་པ་ནི། རིགས་གཅིག་ རྐང་འཛི ན ་བྱས་དང་བྱེ ད ་བཞི ན ་པ་དག་ལ།
ཚན་འདྲ་མིན་ ༧༣ ཙམ་གྱི་ཐོག་སློབ་སྦྱོང་
ཤེ ས ་རི ག ་ལས་ཁུངས་ཀྱི ས ་དུས་ནས་དུས་
བྱེད་མཁན་ ༦༨༥ ཙམ་གྱི་མིང་ཐོ་བསྡུ་རུབ་
སུ་འབྲེལ་བ་བྱས་ཏེ་ཐོ་གཞུང་བཟོ་དགོས་པ།
བྱས་འདུག ཨ་རིའི་ནང་རིགས་གཅིག་རྐང་
རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་བྱེད་མཁན་ལ་སློབ་
འཛིན་པ་དང་ཆེད་ལས་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཞིག་
ཡོན་སྤྲོད་ཕྱོགས་འགྱུར་བ་གཏོང་དགོས་པ།
བསྐང་འཆར་འདུག དེའི་ཐོ་གཞུང་ནང་ཨ་རི་
སློབ་ཡོན་ལེན་བཞིན་པ་ཚོའི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་
གཅིག་པུར་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་པ་བརྒྱ་
ཚགས་ཉར་དགོས་པ། མདུན་ལམ་སློབ་སྟོན་པ་
༡༠༠ ལྷག་འདུག ཅེས་བཀའ་ཤག་གིས་གསལ་
ཚོས་སློབ་གྲྭ་སོ་སོར་ཤེས་ཡོན་ཐད་ལམ་སྟོན་
བཤད་ཞུས་ཡོད།
བྱེད་སྐབས། རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་ཐོག་
བོ ད ་མི ་ དམངས་སྤྱི ་ འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀྱི ས ་
འགྲོ་རྒྱུར་རྟིང་སྐུལ་བྱ་དགོས་པ་བཅས་རེད།
བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་མཆོག་ལ། ༧གོང་ས་མཆོག་
དེ་དག་ལས། རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་བྱས་
གི ས ་ལོ ་ ངོ ་ སུམ་ཅུའི ་ རི ང ་ཤེ ས ་ཡོ ན ་འཐུས་
དང་བྱེད་མུས་དག་དང༌། སྒྲིག་འཛུགས་ཁག་
ཤོར་བཏང་བ་དང་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན། དེ་
གི་སློབ་ཡོན་འོག མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་
བཞིན་གཞིས་ཆགས་སྲ་བརྟན་བཅས་སུ་བཀའ་
སློབ་སྦྱོང་བྱེད་བཞིན་པ་དག་གི་ལོ་རྒྱུས་ཉར་
ནན་གནང་ཡོད་པའི་ཐད། འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་
ཚགས་བྱ་རྒྱུའི་ལས་གཞི་དེའང་མགོ་འཛུགས་
ཤག་གིས་ད་བར་ཕྱག་ལས་ཅི་གནང་དང༌། མ་
བྱས་འདུག ད་སྐབས་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་
འོངས་པར་འཆར་གཞི་གང་ཡོད་གསལ་བཤད་
ནང་ཡོད་མཁན་ ༡༣ ཙམ་དང༌། ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་
དགོས་པའི་རེ་འདུན་བཏོན་པ་ལྟར། སྤྱི་ཟླ་ ༢
ཏུ་དོན་གཅོད་དང་ས་གནས་མགོ་འཛིན་བརྒྱུད་
ཚེས་ ༡༧ ཉིན་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་མཆོག་སྤྱི་
བསྡུ་རུབ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། གཞུང་འབྲེལ་སློབ་
འཐུས་རྒྱུན་ལས་ནང་བཅར་ཏེ་གསལ་བཤད་
གནང་དོན། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་བཀའ་དེ་
གནང་མ་ཐག ཛ་དྲག་ཐོག་གོ་བསྡུར་མང་པོ་
ཡོན་ལེན་བཞིན་པ་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་ཁག་ ༣༥
བྱུང་ཡོད། འོན་ཀྱང༌། ལོ་སུམ་ཅུ་སོ་གྲངས་རིང་
དྲག་ཐོག་ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༥ དང་ ༦ ཉིན་
བྱུས་ནང་གསལ་ལྟར། ཤེས་ཡོན་ལྷན་ཚོགས་
ཉམས་གསོ་དང་འགྱུར་བ་གཏོང་ཐུབ་རྒྱུ་ཏོག་
རྒན་སོགས་མི་ ༣༠ ལྷག་བསྐངས་ཏེ་ཚོགས་
དེབ། དགེ་རྒན་འོས་སྦྱོང་སོགས་དུས་ནས་དུས་
འཐུས་ཤོར་ཕྱིན་པའི་ཛ་དྲག་གི་གནད་དོན་དེ་
ལོ་གཅིག་གཉིས་ནང་མངོན་གསལ་དོད་པོས་ ཙམ་ཁག་པོ་ཡིན་པའི་ཚོར་སྣང་བྱུང༌། གཙོ་
ཆེ་ཤོས་ཤེས་ཡོན་རྗེས་ལུས་ཐེབས་པ་དང༌། གཞིས་ཆགས་ཁག་ཏུ་བཟོ་ལས་བསྐྲུན་མ་ཐུབ་ པ་དེ་གཉིས་ཐོག་ ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་མངོན་ གསལ་དོད་པོས་བཀའ་གནང་ཡོད་སྟབས། ཛ་
གཉིས་རིང་ངྷ་རམ་ས་ལ་ཁུལ་གྱི་ཤེས་ཡོན་ སྡེ་ཚན་ཁག་གི་ལས་ཀྱི་སྣེ་མོ་བ་དང༌། དགེ་
འདུ་ཚོགས་འདུག སྐབས་དེར་འཕྲལ་དུ་ལག་ བསྟར་ཐུབ་པའི་རིགས་ཤིག་དང༌། ལས་རིམ་
བསྒྲིགས་ཏེ་རིམ་གྱིས་བསྒྲུབ་དགོས་པ་ཁག་
ཅི ག ་བཅས་ཀྱི ་ དགོ ང ས་འཆར་བྱུང་འདུག འཕྲལ་དུ་བསྒྲུབ་དགོས་པ། ཤེས་ཡོན་སྲིད་
མགྱོགས་མྱུར་འཛུགས་དགོས་པ་དང༌། ཤེས་ ཡོ ན ་ལྷན་ཚོ ག ས་བརྒྱུད་ནས་སློ བ ་ཚན་སློ བ ་ སུ་ཞིབ་འཇུག་བྱ་དགོས་པ་དེ་རེད། སྐབས་དེར་
དགོངས་འཆར་བྱུང་བ་ལྟར་ད་ལྟ་ཤེས་ཡོན་ལྷན་
ཚོགས་འཛུགས་རྒྱུའི་ལས་གཞི་འགྲོ་མུས་ཡིན།
ཟླ་གཅི ག ་གཉི ས ་ནང་འཛུགས་ཐུབ་པའི ་ རེ ་ བ་ བྱེད་ཀྱིན་ཡོད།
ཆེད་བརྗོད།
འུ་ཐུག་ཐབས་ཟད་ཀྱི་བོད།
གནས་སུ་གྱུར་ཅིང། སྡུག་བསྔལ་དེར ་བཟོད་
བར་མི ་ ལོ ་ ཧྲི ལ ་པོ ་ ལྔ་བཅུ་འཁོ ར ་ཞི ང །
ཚེ་བརྟན་ཅིང་བོད་རང་བཙན་སོགས་ཀྱི་འབོད་
ལྷ་ལུང་རྒྱལ།
རྒྱ་མིས་བོད་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱས་ནས་ད་
མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་ནི།་བོད་མི་རིགས་ལ་མཚོན་ན། རང་ཉིད་ཀྱི་རེ་འདུན་མངོན་འགྱུར་གྱི་ཆེད་དུ་
། སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་སོགས་སྒེར་སྡོམ་ དྲག་སྤྱོ ད ་པའི ་ ཡ་ང་སྙི ང ་རྗེ ་ མེ ད ་པའི ་ དབང་ སྒྱུར་རྐྱང་ལ་སྐྱེལ་དགོས་བྱུང་ཞིང། གལ་སྲིད།
ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུའི་རིང་གི་སྡུག་བསྔལ་འདི་མིག་ མཐོང་ལག་ཟིན་གྱི་དངོས་པོ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ ན། དེ ་ ནི ་ ནམ་མཁས་མི ་ ཁེ བ ས་ཤི ང ། ས་
གཞི ས ་མི ་ཐེ ག ་པ་ཞི ག ་གི ་ཚད་ན་ཡོ ད ་ངེ ས ་
ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་ཁྱོན་ཆེན་པོ་ཞིག ལྗིད་ཚ་
བོ་ཞིག བོད་མི་ཚོས་ད་བར་རང་གི་ཁོག་ལ་ ཤོང་པ་དང། སེམས་པས་འཁྱོག་ཏུ་བཅུག་ ཡོད་ནའང། སྒེར་སྡོམ་དྲག་གཅོ ད ་ཀྱི ་ སྦྱོ ར་ བ་སྔར་བས་ཞི་ལྷོད་དང་གྲོས་མོལ། མཐུན་
འགྲིག་གི་ཕྱོགས་ལ་འགྲོ་རྒྱུ་ལྟ་ཅི། དེ་ལས་
བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལཱེ་་་་་་་
ལྡོག་པར་གྱུར་སྟབས། ད་ནི་བོད་མི་ཚོ་འུ་
ཐུག་ཐབས་ཟད་ཀྱི་ན་ཟུག་གིས་གཅུན་འགོ་ བརྩམས་ཡོད།
འུ་ཐུག་ཐབས་ཟད་ཀྱི ་ ན་ཟུག་ནི ་ རི མ ་ པས་མི་ཚོའི་ལུས་ཡིད་ངག་གསུམ་ལ་ཁྱབ་
འགྲོ ་ ཞི ང ། གང་ལ་བཟོ ད ་བསྲན་ཡ་ལན་
མ་ཐུབ་པའི་གནས་སྟངས་བྱུང་དུས། འཆི་ བའི་འཇིགས་པ་ཟེར་བ་དེ་ཡང་བརྗེད་ངེས་ ཀྱི ་ ཡུལ་དུ་སོ ང ་སྟེ ། རང་ཉི ད ་ཀྱི ་ གཅེ ས ་
པའི་སྲོག་ཀྱང་བློས་གཏོང་འཇིག་གཏོར་གྱི་ མཚམས་ལ་སྐྱེལ་སྲིད་པ་ཡིན།
འདི་ལོར་མདོ་སྨད་རྔ་ཡུལ་གྱི་དགེ་ འདུན་པ་བཀྲ་བྷེས་རང་ལུས་མེ་ལ་བསྲེགས་
པ་དང། དེ་བཞིན་རྭ་རྒྱ་དགོན་ཆེན་གྱི་བཀྲ་ ཤིས་བཟང་པོ་རྨ་ཆུར་ལྕེབས་པའང་རྒྱ་
དམར་སྲིད་གཞུང་གི་དྲག་གནོན་རྫུན་སྒྲོག་ དང། མཐོ ང ་ཆུང་ཁྱད་གསོ ད ་བཅས་ཀྱི ་
སྦྱོར་བ་ནག་པོས། འུ་ཐུག་ཐབས་ཟད་ཀྱི་
བོད་ལ་ག་དུས་ལོག་ཐུབ་གི་རེད།
སྒོམ་གདོང་ལེན་མ་ཐུབ་པའི་ཉེར་ལེན་ལ་རང་ སྲོ ག ་རང་གི ས ་བཅད་པ་རེ ད ། མེ ་ དམར་པོ འ ་ི ཀླུང་ལ་འཚིག་བཞིན་པའི་བཀྲ་བྷེ་དང། ཆུ་ཆེན་
པོ འ ་ི དཀྱི ལ ་ལ་འཐི མ ་བཞི ན ་པའི ་ བཀྲ་བཟང་ གཉིས་ཀྱིས་ད་དུང་ལག་གིས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་
གཡུགས་ཞོར། ངག་གིས་༸གོང་ས་ཆེན་པོ་སྐུ་ ཚིག་སྒྲོག་གི་འདུག་ཟེར།
སྒེར་སྡོམ་དྲག་སྤྱོད་ཀྱི་གཤིན་རྗེའི་རལ་གྲི་ འདིས་ཅིའི་ཕྱིར་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཤ་གཙབས་
ཏེ ་ ཁྲག་མཆོ ད ་དགོ ས ་བྱུང་བ་རེ ད ། ཡང་ཅི ག ་
བཤད་ན། བོད་མི་ཚོས་སྒེར་སྡོམ་དྲག་སྤྱོད་པ་ ཚོའི་ཅི་ཞིག་ཁས་འཆེ་མ་བྱས་པའི་རྐྱེན་གྱིས། ཁོ ང་ཚོ ་འདི ་ལྟར་གསོ ན་པར་དམྱལ་བར་འགྲོ ་ དགོས་བྱུང་བ་རེད།
དེ ་ ནི ་ སྒེ ར ་སྡོ མ ་དྲག་སྤྱོ ད ་པའི ་ དྲག་སྤྱོ ད ་ ཀྱི་མཐའ་མའི་དམིགས་ཡུལ་ཏེ། བོད་མི་ཚོས་
བློ ས ་གཏོ ང ་དྲན་བརྗེ ད ་དུ་གཏོ ང ་དགོ ས ་པའི ་ དོ ན ་གནད་གཉི ས ་ཀྱི ་ ཕྱི ར ་དུ་ཡི ན ་ལ། དོ ན ་ གནད་གཉི ས ་ནི ། བོ ད ་དོ ན ་འཐབ་རྩོ ད ་བློ ས ་
བཏང་ནས། ༸སྐྱབས་མགོ ན ་ཆེ ན ་པོ ་ བརྗེ ད ་ དགོས་པ་དེ་གཉིས་རེད།་ཡིན་ནའང། བོད་མི་
ལྷོད་ལྷོད།
བྲེལ་ལ་མ་བྱེད།
ནང༌། སློབ་ཚན་འདྲ་མིན་ ༧༣ ཙམ་གྱི་ཐོག་ སློབ་སྦྱོང་བྱེད་མཁན་ ༦༨༥ ཙམ་གྱི་མིང་
ཐོ་ད་ཕན་བསྡུ་རུབ་བྱུང་འདུག ཨ་རིའི་ནང་
རི ག ས་གཅི ག ་རྐང་འཛི ན ་པ་དང་ཆེ ད ་ལས་ པའི ་ ཚོ ག ས་ཆེ ན ་ཞི ག ་བསྐང་འཆར་འདུག དེའི་ཐོ་གཞུང་ནང་ཨ་རི་གཅིག་པུར་རིགས་
གཅིག་རྐང་འཛིན་པ་བརྒྱ་ ༡༠༠ ལྷག་འདུག མི་ འགྱངས་པར་མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་བྱེད་མཁན་ དག་གི་ལོ་རྒྱུས་ཞིབ་ཚགས་ཀྱིས་ཉར་ཐུབ་རྒྱུ་
དང༌། མི་བྱེ་བྲག་པ་རེ་རེ་ཡི་ཁ་བྱང་ཐོག་འབྲེལ་ བ་བྱ་རྒྱུའི་ལས་རིམ་འགྲོ་མུས་རེད།
ཚོ ར ་མཚོ ན ་ན་དེ ་ ནི ་ གཏན་ནས་མི ་ སྲི ད ་པ་
ཞིག་སྟེ། དཔེར་ན། རང་ཉིད་ཀྱི་ཁོང་གིི་སྙིང་
བླངས་ནས་ཁྱི་རུ་སྟེར་མི་དཔེ་ལ། གལ་སྲིད་
དེ་ལྟར་སྲིད་པར་རུང་ཡང། སྙིང་མེད་པའི་མི་
ནི་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཏུ་ཡང་འཚོ་སྡོད་མི་ཐུབ་པ་
དང་གཅིག་མཚུངས་ཡིན། འོན་ཀྱང་རྒྱ་དམར་ གཞུང་གིས་མི་སྲིད་པ་འདི་སྲིད་པར་བསྒྱུར་
རྒྱུའི ་ བསམ་སྦྱོ ར ་ཡུན་དུ་བསྲི ང ས་པའི ་ ཡ་
ལན་ལ།་བོད་མི་ཚོས་འུ་ཐུག་ཐབས་ཟད་ཀྱི་ འཕག་འཚག་རི མ ་པས་བརྒྱབ་པར་བརྟེ ན ་
བོད་ཀྱི་དོན་དག་ནི། ཁ་སང་དེ་རིང་གི་འདི་ ལྟའི ་རྣོ ་ངར་ཅན་དང་རྒྱལ་སྤྱི ་ ཅན་གྱི ་ འཐབ་ རྩོད་ཅིག་ལ་གྱུར་པ་རེད།
ཉིན་ནས་ཟླ་བ་དང། ཟླ་ནས་ལོ་ཡི་རིམ་ པ་བརྒྱུད། སྒེ ར ་སྡོ མ ་དྲག་སྤྱོ ད ་ཀྱི ་ དབང་
སྒྱུར་སྟངས་འཛིན་འོག་ཏུ། བོད་མི་ཚོས་དུས་
རབས་ཕྱེད་ལྷག་ལུས་ཤིང། དུས་རབས་ཕྱེད་ ལྷག་ཡུན་གྱི ་ མནར་གཅོ ད ་དྲག་པོ འ ་ི སྡུག་ བསྔལ་དེ ས ། ཡང་ནས་བསྐྱར་དུ་གཅུན་ཏེ ། དབུགས་ཀྱང་གཏོ ང ་དཀའ་བ་ཞི ག ་ལ་གྱུར་ ཡོད་པའི་མཚམས་འདིར། འུ་ཐུག་ཐབས་ཟད་
ཀྱི་བོད་མི་ཚོས་དྲག་པོའ ་ི རྒོལ་ལན་གྱི་འོས་
བོད་ཀྱི་དུས་བབ། དྷ་རམ་ས་ལ། ༢༠༠༩ /༣/༣༡ གཞན། ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ལམ་སང་
ལག་བསྟར་བྱ་མི་ཐུབ་པའི་གནད་དོན་མང་པོ་ ཞིག་ད་ལོ་འཚོགས་འཆར་གྱི་ཐེངས་ ༥ བའི་
ཤེ ས ་རི ག ་ཚོ ག ས་ཆེ ན ་སྟེ ང ་ཐག་གཅོ ད ་བྱ་ རྒྱུར་གྲོས་གཞི་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་ཀྱིན་འདུག ཤེས་ རི ག ་ཚོ ག ས་ཆེ ན ་ཐེ ང ས་ལྔ་བ་ཚོ ག ས་ཡུལ་
དང་ཚོ ག ས་དུས་ད་དུང་གཏན་འཁེ ལ ་མེ ད ། སྐབས་དེར་ལས་འཆར་གསར་བ་མང་པོ་ཞིག་
ཡོང་མདོག་ཁ་བོ་རེད། འོན་ཀྱང༌། ཤེས་རིག་
ལས་ཁུངས་ཀྱི ས ་ལས་གཞི ་ སྒྲི ག ་ཅི ང ་འགྲོ ་
སོང་བཏང་ཡང༌། དཀའ་ངལ་སེལ་དཀའ་བ་དེ་ གཞི་རིམ་སློབ་གྲྭ་ཁག་ནང་ཚད་ལྡན་གྱི་དགེ་
རྒན་རྒྱུན་མཐུད་ནས་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་ དཀོན་པ་དང༌། ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་གཞི་རིམ་
སློབ་གྲྭ་ཡོངས་ལ་ལག་ལེན་བསྟར་མ་ཐུབ་པ་
དེ་གཉིས་རེད། དེར་བརྟེན། ༧གོང་ས་མཆོག་
གི་དགོངས་པར་ཡོད་པ་བཞིན་དུས་ཚོད་ཐུང་ ཐུང་ནང་བཟང་ཕྱོ ག ས་ཀྱི ་ འགྱུར་བ་ཆེ ན ་པོ ་ ཞི ག ་གཏོ ང ་ཐུབ་རྒྱུ་ཁག་པོ ་ ཡི ན ་པའི ་ ཚོ ར ་ སྣང་ཡོང་གིན་འདུག ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་ བསྟར་བྱ་རྒྱུར་འཛིན་སྐྱོང་གི་མོས་མཐུན་དང་
རྒྱབ་སྐྱོར་དགོས་ལ། གལ་ཆེ་ཤོས་སྲིད་བྱུས་ ལག་བསྟར་བྱེད་ཐུབ་ངེས་ཀྱི་དགེ་རྒན་དགོས་
སྟབས། ད་ཆར་ཤེ ས ་ཡོ ན ་སྲི ད ་བྱུས་ལག་
བསྟར་བྱ་རྒྱུ་ཅུང་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་ཆགས་
ཡོད། བསྡོམས་བརྒྱབས་ཏེ་ཞུས་ན། དང་པོ།
གཞི་རིམ་སློབ་གྲྭ་ཁག་ནང་རིགས་གཅིག་རྐང་ འཛིན་བྱ་རྒྱུའི་བསམ་བློའ ་ི སློབ་སྟོན་གནང་རྒྱུ།
གཉིས་པ། ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་ ཐུབ་པའི་འབད་བརྩོན་བྱ་རྒྱུ། གསུམ་པ། མཐོ་ སློབ་ནང་ཡོད་པ་ཚོར་འབྲེལ་བ་བྱས་ཏེ་རིགས་ གཅིག་རྐང་འཛིན་དང་ཆེད་ལས་ཡོང་ཐབས་བྱ་
རྒྱུ་བཅས་ནི་ད་ལྟ་གཏན་འཁེལ་ཚར་བའི་ལས་ གཞི་རེད། ཅེས་གསུངས་ཡོད།
འོན་ཀྱང། རྒྱུ་རྐྱེན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དབང་གིས། ད་ལྟའི་དྲག་རྒོལ་འོས་ལངས་ནི། ཁྱོན་ཡོངས་ གཅི ག ་གྱུར་ཅན་དང། སྒྲི ག ་འཛུགས་ཅན་
ཞིག་མིན་པ་དེས་འོས་ལངས་སྟོབས་ཤུགས་ ལ་ཚད་བཀག་ཐེ བ ས་ཡོ ད ་མོ ད ། ཅི ་ སྟེ ་ རྒྱ་ དམར་གཞུང་གིས་ད་དུང་ཡང་དོན་གནད་འདི་
གཉིས་མེད་བརླགས་རྩ་གཏོར་རམ། ཡང་ན་ མི་སྲིད་པ་སྲིད་པ་བསྒྱུར་རྒྱུའི་སྟོང་བསམ་མུ་ མཐུད་མཁྲེགས་འཛིན་གྱིས་གཉའ་གནོན་སུན་
བཙུར་སོགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་འདྲ་མིན་སྤེལ་
བ་ཡིན་ན། མ་འོངས་པར་ནི་གཅིག་གྱུར་ཅན་
དང་། སྒྲིག་འཛུགས་ཅན་གྱི་འོས་ལངས་རིམ་
པར་བྱས་ཏེ་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་བཀྲ་བྷེ་དང་
བཀྲ་བཟང་ལྟ་བུ་རང་སྲོ ག ་བློ ས ་གཏོ ང ་བྱེ ད ་
མཁན་མང་ནས་མང་དུ་འགྲོ ་ རྒྱུ་ལས། ཁོ ང ་ ཚོའི་འདོད་རྔམ་ཧམ་བཤད་ཇི་བཞིན་བོད་མི་ རི ག ས་དང་བོ ད ་མི ་ རབས་གསར་པས་བོ ད ་
དོན་འཐབ་རྩོད་དང་། ༸གོང་ས་ཆེན་པོ་བློས་
གཏོ ང ་དྲན་བརྗེ ད ་ཀྱི ་ དུས་སྐབས་ཤི ག ་ནམ་ ཡང་འབྱུང་མི་སྲིད་པ་ཡིན།།
ལངས་སྔ་ཕྱིར་མི་བྱེད་ཐབས་མེད་བྱུང་ཡོད།
བོད་ནང་རྒྱ་མི་་་་་
བཙན་བྱོལ།
¼Û-¤ô-zü „Àô-z¸P-¼Ûm-Vïmü མཐོང་མཆན་གྲ་སྒྲིག་དགོས་པ་རེད་དཱ
རྒྱ་གར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ།
ཕྱི ་ ཚེ ས ་ ༢༦ ཉི ན ་བོ ད ་གཞུང་ཕྱི ་ དྲི ལ ་ལས་
ཁུངས་དང་ལྡི ་ ལི ་ སྐུ་ཚབ་དོ ན་གཅོ ད ། རྒྱ་གར་
རྒྱལ་སྤྱི འི ་ བསྟི ་ གནས་ཁང་བཅས་ཀྱི ་ གོ ་ སྒྲི ག ་ འོ ག རྒྱལ་ས་ལྡི ་ ལི འི ་ རྒྱལ་སྤྱི འི ་ བསྟི ་ གནས་
ཁང་དུ། རྒྱ་གར་གཞུང་མང་ཡོ ང ས་ལ་བོ ད ་ གཞི ས ་བྱེ ས ་གཉི ས ་ནས་མི ་ ལོ ་ ༥༠ རི ང་བོ ད ་ པ་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཚོས་སྐྱིད་སྡུག་གི་འཚོ་བ་
རོ ལ ་བའི ་ དྲན་གསོ འ ་ི འགྲེ མ ས་སྟོ ན ་མཛད་སྒོ ་ ཞི ག་འཚོ གས་ཡོ ད ་པ་དང༌། བཀའ་བློ ན་ཁྲི ་ པ་
ཟམ་གདོ ང ་རི ན ་པོ ་ ཆེ ་ དང་རྒྱ་གར་རྒྱལ་སྤྱི འི ་
བསྟི་གནས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་སྐུ་ཞབས་
ཨེམ་རྗི་ཀལ་མི་ནོན་མཆོག་གཉིས་ནས་ འགྲེ མ ས་སྟོ ན ་དབུ་འབྱེ ད ་གནང་ཡོ ད ། མཛད་ སྒོ ་ དེ ར ་རྒྱ་གར་གྲོ ས ་ཚོ ག ས་གོ ང ་མའི ་ འཐུས་
མི་སོགས་གནད་ཡོད་མི་སྣ་དང་སྐུ་མགྲོན་ ༤༠༠ ལྷག་ཕེ བས་ཡོ ད ་འདུག
འཛམ་གླིང་ཌེ་སྤེ་ཉིན་མོ།
ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༢༤ ཉིན་བཙན་བྱོལ་བོད་
གཞུང་འཕྲོ ད ་བསྟེ ན ་ལས་ཁུངས་དང༌། བདེ ་ ལེགས་སྨན་ཁང་བཅས་ཀྱི་གོ་སྒྲིག་འོག ཕྱི་དྲིལ་ ལྷག་པ་ཚེ་རིང་ཚོགས་ཁང་དུ་འཛམ་གླིང་ཌེ་སྤེ་
ཉིན་མོ་སྲུང་གཙི་བྱས་སོང་ལ། སྐབས་དེར་བོད་ གཞུང་འཕྲོ ད ་བསྟེ ན ་བཀའ་བློ ན ་དཔལ་འབྱོ ར ་
ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་ནད་འདིའི་འབྱུང་རྐྱེན་ དང༌། དེ་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་ཕྱོགས་ལམ་སྟོན་ གནང་ཡོད་པ་དང༌། དྷ་ས་ས་གནས་མི་མང་ལ་
ནད་གཞི་འདིའི་ཐད་ཀྱི་འདྲ་པར་འགྲེམས་སྟོན་ བརྒྱུད་མ་འོངས་པར་ནད་གཞི་འདི་སྔོན་འགོག་ བྱ་རྒྱུར་གོ་རྟོགས་སྤེལ་ཡོད།
ཉིན་རེའི་ཚེས་འབྲས།
སྐར་རྩིས་པ་མདུན་ཆུ་བསོད་ནམས་དཔལ་མོ།
བོད་ཟླ་ ༢ ཚེས
འདིའི་རིང་བུམ་སྟོང་བྱང།
Apr 09
རེ ས ་གཟའ་སྤེ ན ་པ། འཕྲོ ད ་འབྲི ང ༌། ༡༧ བག་མའི་གནམ་སྒོ།
Data
11
ཉི་མ། འཕྲོད་བཟང༌། དཔོན་རིགས་ དང་འབྲུག་ལོ་པར་ལྷག་པར་དུ་འབྱུང་ ༡༨ འཕྲོ ད ་བཟང༌། དུར་གྱི ་ གནམ་སྒོ ། དབུས་སུ་བར་འདེབས་ཕྱི་མ་རན།
12
༡༩ ཟླ་བ། འཕྲོད་ངན། ཤིད་ཀྱི་གནམ་སྒོ། 13 ༢༠
མི ག ་དམར། འཕྲོ ད ་འབྲི ང ༌། སྤྱི འི ་ གནམ་སྒོ།
14
ལྷག་པ། འཕྲོད་བཟང༌། ཁྱད་པར་དུ་ ཚོ ང ་པ་དང་བྱི ་ ཕག་ལོ ་ པར་འབྱུང་ ༢༡ འཕྲོད་དགེ མགྲོན་གྱི་གནམ་སྒོ། སྟར་ ཁའི་མེ་ཏོག་འཆར།
15
༢༢ ཕུར་བུ། འཕྲོད་འབྲིང༌། ཚོང་གི་གནམ་སྒོ། 16
པ་སངས། འཕྲོད་བཟང༌། སྒོས་སུ་བྱ་ ༢༣ ལུག་སྤྲེལ་གསུམ་ལོ་པར་དགེ བུའི་ གནམ་སྒོ། ས་ཁམས་འཆེར་རྩ་ཞག་ ༡༨རྒྱུ།
17
སྤེན་པ། འཕྲོད་བཟང༌། བཟོ་བ་དང་གླང་
༢༤ ལོ་པར་ཁྱད་པར་དུ་དགེ། དམག་གི་ 18
གནམ་སྒོ། བྱ་ཞག་ ༨༥ རྫོགས།
༢༥ ཉི་མ། འཕྲོད་འབྲིང༌། གཉེན་གྱི་གནམ་སྒོ། 19
ཟླ་བ། འཕྲོད་བཟང༌། སྒོས་སུ་ཁྱི་ལོ་ པར་འབྱུང་འཕྲོད་བཟང༌། འདི་ཉིན་ ༢༥ སྲེག་ཚེས་ཁེལ་བས་གཏར་སྲེག་ འཛེམས། གཉེན་གྱི་གནམ་སྒོ། ལུང་རིགས་རྒྱལ། བསྟན་འཛིན་ཆོས་འཕེལ། བསྟན་འཛིན་རབ་ཡངས། བློ་བཟང་དབང་ཕྱུག དོན་འགྲུབ་བཀྲ་ཤིས། ཨ་རིག་འགྱུར་མེད། དོན་གོ། ཚེ་རིང་སྐྱིད། ཚེ་རིང་རྒྱལ།
20
རྩོམ་སྒྲིག་པ། འཛིན་སྐྱོང་འགན་འཛིན། རྩིས་པ། འགྲེམས་སྤེལ་བ། རྩོམ་སྒྲིག་ལས་རོགས། གསར་འགོད་པ་རྒན་པ། གསར་འགོད་པ། གསར་འགོད་པ། ཇུས་འགོད་དང་ གསལ་བསྒྲཊ་འགན་འཛིན།
ལོ་གཅིག་གི་གསར་རིན། རྒྱ་གར་ནང། ཧིན་སྒོར་༡༥༠ བལ་ཡུལ་དང་འབྲུག ཧིན་སྒོར་ ༢༠༠ ཕྱི་རྒྱལ་ཁག ཨ་སྒོར་ ༤༥ བོད་ཀྱི་དུས་བབ་རྩོམ་སྒྲིག་ཚོགས་ཆུང་གིས་པར་འགྲེམས་ཞུས།
For subscriptions, back-issue requests, payments, problems,inquiries or submissions:
Bod-Kyi-Dus-Bab--Tibet Times Session Road, Dharamsala, H.P. 176215, India Tel:91-1892-224107 or 223694 mob: 9418011880 Email: office@tibettimes.net, editor@tibettimes.net Website:www.tibettimes.net Printed & Published by Ravinder Singh Guleria and Pinted at Arpit Printer,Gaggal,H.P.India. Cell:9418044708 Published at Bod-Kyi-Dus-Bab, Session Road, Dharamsala 2008 Bod-Kyi-Dus-Bab HPTIB/00002/8/TC-1/01