BOD-KYI-DUS-BA B སྤྱིའི་འདོན་ཐེངས་ ༦༣༨
TIBET TIMES གསར་སྙིང།
༧གོང་ས་མཆོག་ཆིབས་བསྒྱུར།
ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༢༠ དང་ ༢༡ བར་ཉིན་གྲངས་
གཉིས་རིང་༧ གོང་ས་མཆོག་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ས་ལྡི་ ལིའི་ཧེ་ཡ་རི་ཇོན་སིན་གསོལ་མགྲོན་ཁང་དུ། རྒྱ་
གར་རྒྱལ་ཡོངས་མངའ་སྡེ་འདྲ་མིན་ ༢༤ ལྷག་ གི་ཆོས་ལུགས་འདྲ་མིན་གྱི་དབུ་ཁྲིད་དང་ཆེད་
མཁས་མི་སྣའི་ལྷན་ཚོགས་སྟེང་དབུ་བཞུགས་ གནང་འཆར་ཡོད་འདུག
བོད་དོན་ལས་འགུལ།
ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༣ ཉིན་སུད་སིར་གནས་སྡོད་
ལྷུན་འགྲབ་ཚང་ཀརྨ་བཀྲིས་ཚེ་རིང་དང་། སྟག་ ཚང་དཀོན་ཅོག བཀྲ་བསྟན་ཚང་བཅས་ནང་མི་ གསུམ་གྱིས་ཇི་ནི་ཝའི་རྒྱལ་ཚོགས་མདུན་དུ་
ལས་འགུལ་ཐེངས་ ༣༣ པ་སྤེལ་ཡོད་འདུག
ཐེ ང ས་འདི འི ་ ལས་འགུལ་ནང་ཇི ་ ནི ་ ཝ་བོ ད ་ རིགས་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་སྤྱི་ཁྱབ་དོན་
འགྲུབ་དང་ཆབ་བྲད་ཚང་ལེགས་འཕེལ། ལུ་ཛན་
ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་རྒྱལ་ཚང་བཀྲ་ཤ ིས་ལྷ་ མོ་གསུམ་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད་འདུག
ཚོང་ལས་གོ་རྟོགས།
ཟླ་འདི འི ་ ཚེ ས ་ ༣ ཉི ན ་ནས་བོ ད ་མི འི ་ སྒྲི ག ་
འཛུགས་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་བོད་མིའི་ཚོང་
ལས་ཡར་རྒྱས་ཚན་པས་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་བོད་ མིའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་ཏུ་བོད་མིའི་ཚོང་ལས་ ཡར་རྒྱས་ཀྱི་རམ་འདེགས་ཞེས་པའི་ལས་གཞི་
སྤེལ་ཏེ་སྦེལ་ཀོབ་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཀྱི་
མང་ཚོགས་ལ་ཚོང་གི་ལས་འཆར་བཟོ་སྟངས་
གཙོས་ཁྲིམས་ལུགས་དང་མཐུན་པའི་ཚོང་ལས་ གཉེར་ཕྱོགས། མ་རྩ་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་ཕྱོགས།
RNI: HPTIB/00002/8/TC-1/01
ཚིག་མཛོད་དབུ་འབྱེད།
ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༣ ཉིན་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་
གི་ཚོགས་ཁང་དུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤ ེས་ རིག་ལས་ཁུངས་དང་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་ ཐུན་མོ ང ་གི ་ གོ ་ སྒྲི ག ་འོག ངམ་རི ང ་བློ ་ བཟང་ བསྟན་དར་ལགས་ཀྱིས་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་གནང་ བའི་བོད་ཀྱི་ཚིག་མཛོད་སྣེ་མང་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་ ཀྱི་མཉེན་ཆས་དབུ་འབྱེད་བྱས་ཡོད་འདུག
དགེ་རྒན་ཆེད་ལས་ཀྱི་དྲ་རྒྱ།
ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༥ ཉིན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་འོག་གངས་
སྐྱིད་ལས་བྱེད་གསོལ་ཐབ་ཁང་དུ། དགེ་རྒན་ གྱི་ཆེད་ལས་ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཕྱོགས་ཀྱི་དྲ་རྒྱ་ (www.tibetanteachers.com) ཞེས་པ་ དབུ་འབྱེད་གནང་སོང་། དེར་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་
ཤེས་རིག་དྲུང་ཆེ་རྣམ་གཉིས་དང་། དྲུང་འཕར། ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྡེ་ཚན་ཁག་གི་འགན་
འཛིན། དྷ་ས་གཡས་གཡོན་གྱི་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་ སློབ་སྤྱི་དང་དགེ་རྒན་ཁག་ཅིག་བཅས་ཁྱོན་མི་ ༥༠ ལྷག་འཛོམས་ཡོད་འདུག
བང་རྩེད་འགྲན་བསྡུར།
ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༥ ཉིན་དྷ་ས་མེག་གྷན་གྱི་ཡུལ་ མི་ཚོས་ཆོས་ཕྱོགས་དང་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་དུས་སྟོན་
དང་སྦྲགས། ཁྲོམ་རྭ་མགོ་འཛུགས་ལོ་ལྟར་བྱེད་
བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། ད་ལོའ ི་དུས་སྟོན་སྲུང་གཙི་
སྐབས་ས་གནས་རྒྱ་གར་ཡུལ་མི་ཚོས་བང་རྩེད་
འགྲན་བསྡུར་ཐོག་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་
མཆོག་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་གདན་ཞུ་གནང་སྟེ། བྱ་དགའ་ཐོབ་མཁན་ཨང་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་ སོཊ་ལ་བྱ་དགའ་གསོལ་རས་གནང་ཡོད་འདུག
HP/04/DMA Valid Upto 31/12/2014
ཨུ་རུ་སུའི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ངག་དབང་རབ་རྒྱས་མཆོག་ལ་བཅར་འདྲི།
གསར་རིན་ཧིན་སྒོར། ༡༠
ཉིན་བཅུ་རེའི་གསར་ཤོག
10
དམངས་གཙོའ་ི ཐོབ་ཐང་དང་མཉམ་དུ་དམངས་གཙོའ་ི ལས་འགན་ཡང་བསྒྲུབ་དགོས།
འི་དུས་དྲན་གྱི་མཛད་ དམངས་གཙོ སྒོའ ི་ཐོག་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་
གིས་དམངས་གཙོའ་ི སྤྱི་ཚོགས་ནང་བསམ་ཚུལ་ མི་འདྲ་བ་ཡོད་པ་དེ་དག་འགལ་རྐྱེན་མ་ཡིན་པར་ མཐུན་རྐྱེན་དུ་བསྒྱུར་རྒྱུ་དམངས་གཙོ་རིང་ལུགས་ ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཡིན་སྟབས། མང་ཚོགས་ནང་བསམ་ འཆར་སྤེལ་རེས་བྱེད་སྐབས་ཁུངས་ལུང་ལྡན་པ་ གནང་གལ་ཆེ་སྐོར་གསུངས་སོང་། ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༢ ཉིན་དྷ་ས་ཐེག་ཆེན་ཆོས་ གླིང་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ དམངས་གཙོ་དབུ་བརྙེས་ཏེ་ལོ་ ༥༤ འཁོར་བའི་ དུས་དྲན་སྲུང་གཙི་གནང་ཡོད་ཅིང་། མཛད་སྒོའ ི་ སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་ཧི་མ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་གྲོས་ ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ཤི་རེ་ར་ཝེ་དྷ་ཀུར་ (Shri Ravi Thakur) མཆོག་དང་། བོད་མིའ་ི སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་ངག་དབང་ འཕེལ་རྒྱལ་མཆོག སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་ མཆོག་བཅས་ཀྱིས་དབུས་པའི་བཀའ་བློན་རྣམ་པ་ དང་། སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་གཞོན་གཉིས་ཀྱིས་ དབུས་པའི་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པ། ལྷན་ཁང་ ཁག་གི་དྲུང་ཆེ་ཆུང་གཙོས་པའི་སྲི་ཞུ་ལས་བྱེད་ དང་། གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་གི་ མི་སྣ། སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་སློབ་ཕྲུག་དང་སེར་སྐྱ་མི་ མང་བཅས་མི་ ༢༠༠༠ ལྷག་འཛོམས་འདུག མཛད་སྒོའ ི་ཐོག་བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་ རྔ་རོལ་དང་བཅས་ཧིན་བོད་གཉིས་ཀྱི་རྒྱལ་གླུ་དང་ མང་གཙོའི་གླུ་གཞས་བཏང་བ་དང་། ཚང་མ་སྐུ་ བཞེངས་ཐོག་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་བོད་དོན་ལ་ཚེ་ སྲོག་ཤོར་བའི་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་རྣམ་
པར་མྱ་ངན་ཞུས་རྗེས། སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་མངའ་ སྡེའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ཤི་རེ་ར་ཝེ་ དྷ་ཀུར་མཆོག་ནས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ ཚོགས་ཀྱི་པར་བསྐྲུན་གནང་བའི་ ༼བཙན་བྱོལ་ བོད་མིའི་མང་གཙོའི་བྱུང་བ་བརྗོད་པ༽ཞེས་པའི་ དཔེ་དེབ་གཉིས་དབུ་འབྱེད། ཁྲིམ་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་ མཆོག་ནས་འདི་ལོ་འབུམ་རམས་པ་ (Ph.D) ཐོན་མཁན། ཝ་ཎ་ལེགས་སྦྱར་གཙུག་ལག་སློབ་ ཁང་དུ་དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་བའི་ལྟ་བ་དང་སློབ་ དཔོན་ཟླ་གྲགས་ཀྱིས་བརྩམས་པའི་གཞུང་གི་ ཐོག་འབུམ་རམས་པ་ཐོན་མཁན་བསྟན་འཛིན་ ཐུབ་བསྟན་ལགས་དང་། ཝ་ཎ་མཐོ་སློབ་ཏུ་ བདག་དང་བདག་མེད་ཀྱི་དཀའ་གནད་གསལ་ བར་བྱེད་པའི་ལེགས་བཤད་སྣང་བའི་རྒྱན་གྱི་ ཐོག་འབུམ་རམས་པ་ཐོན་མཁན་དགེ་བཤེས་ ངག་དབང་བསྟན་འཕེལ་གཉིས་ལ་སྲིད་སྐྱོང་
གཟེངས་རྟགས་དང་ཧིན་སྒོར་ ༢༠༠༠༠ རེའི་ བྱ་དགའ་གནང་སོང་། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་བོད་པའི་གཏན་ཉིན་ སློབ་གྲྭ་ཁག་ནས་ ༢༠༡༤ ལོར་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ ཡོངས་འཛིན་རིམ་བཅུ་གཉིས་རྒྱུགས་སྤྲོད་ནང་ ཚན་རིག་སྡེ་ཚན་གྱི་ཨང་རིམ་རྩེར་སོན་སེ་ལ་ཀུ་ བོད་ཁྱིམ་གྱི་སློབ་མ་བསོད་ནམས་བཟང་མོ་ལགས་ དང་། སྒྱུ་རྩལ་སྡེ་ཚན་གྱི་ཨང་རིམ་རྩེར་སོན་མ་སུ་ རི་བོད་ཁྱིམ་གྱི་སློབ་མ་སྐལ་བཟང་སྒྲོལ་མ། ཚོང་ རིག་སྡེ་ཚན་ནང་ཨང་རིམ་རྩེར་སོན་སྦེལ་ཀོབ་བོད་ ཁྱིམ་གྱི་སློབ་མ་ཚེ་རིང་སྒྲོལ་མ་གསུམ་ལ་དགའ་ ལྡན་ཕོ་བྲང་སློབ་ཕྲུག་གཟེངས་རྟགས་དང་ཧིན་ སྒོར་ ༢༠༠༠༠ རེ་དང་། ཚན་རིག་ཁོངས་ནས་སེ་ ལ་ཀུ་བོད་ཁྱིམ་གྱི་སློབ་མ་འཆི་མེད་རྡོ་རྗེ་ལགས་ དང་། སྒྱུ་རྩལ་ཁོངས་ནས་མ་སུ་རི་བོད་ཁྱིམ་གྱི་ སློབ་མ་ལྷ་རོང་། ཚོང་རིག་ཁོངས་ནས་སྦེལ་
་ལམ་ས་ར་མཐོ་སློབ་ཏུ་གཙུག་ལག་རབ་
མ་ ༦ དང་། རྩོམ་རིག་སྡེ་ཚན་ནང་སློབ་མ་ ༦
རྗེས། དཔྱད་རྩོམ་དང་ངག་རྒྱུཊ་ལ་བསྡོམས་
ཅིང་། འབྲེལ་ཡོད་མི་སྣས་བརྗོད་པ་ལྟར་ན་
ནས་རྒྱུཊ་འབྲས་རྩེར་སོན་ ༣ དང་། རྩོམ་རིག་
གཉིས་པར་སྐར་མ་ ༣༥ བཅས་ལོན་དགོས་
དེབ་སྐྱེལ་བྱེད་ཕྱོགས། ཚོང་འབྲེལ་བྱེད་ཕྱོགས་ སྐོར་གོ་རྟོགས་སྤེལ་ཡོད་འདུག
ལོ་ ༡༩ གྲངས་ ༢༥ ༢༠༡༤ / ༩ / ༡༠
ཉེ
ཀོབ་བོད་ཁྱིམ་གྱི་སློབ་མ་ལྷ་མོ་ཆོས་སྒྲོན་བཅས་ གསུམ་ལ་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་སློབ་ཕྲུག་གཟེངས་ རྟགས་དང་ཧིན་སྒོར་ ༡༥༠༠༠ རེ། ཚན་རིག་ ཁོངས་ནས་སེ་ལ་ཀུ་བོད་ཁྱིམ་གྱི་སློབ་མ་བསྟན་ འཛིན་ཟླ་སྒྲོན་ལགས་དང་། སྒྱུ་རྩལ་ཁོངས་ནས་ སྦེལ་ཀོབ་གཏན་སློབ་ཀྱི་སློབ་མ་བསྟན་འཛིན་ཚེ་ དབྱངས། ཚོང་རིག་ཁོངས་ནས་སྦེལ་ཀོབ་བོད་ ཁྱིམ་གྱི་སློབ་མ་རྟ་མགྲིན་སྒྲོལ་མ་བཅས་གསུམ་ ལ་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་སློབ་ཕྲུག་གཟེངས་རྟགས་ དང་ཧིན་སྒོར་ ༡༠༠༠༠ བཅས་ཕུལ་སོང་། སྔོན་འགྲོའ ི་མཛད་རིམ་ཁག་གྲུབ་རྗེས་སྐུ་ མགྲོན་གཙོ་བོ་སྐུ་ཞབས་ཤ་ི རེ་ར་ཝེ་དྷ་ཀུར་མཆོག་ གིས། ཁོང་ནས་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་རང་ལོ་ ༡༦ ནས་བོད་མིའ་ི ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་ཐུཊ་འགན་ བཞེས་པ་དེ་སྐུལ་སློང་ཆེན་པོ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་ གནང་གི་ཡོད་པ་དང་། ༧གོང་ས་མཆོག་བོད་ནང་
ཡོད་སྐབས་དམངས་གཙོའ་ི ལམ་སྲོལ་ཐོག་སྐྱོད་ རྒྱུའི་སྐུ་ངལ་གང་མང་བསྐྱོན་ཡང་ལེགས་འགྲུབ་ མ་བྱུང་བར། བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་རྗེས་བོད་མི་ ཚོར་མང་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་གསར་གཏོད་གནང་ སྟེ། ད་ཆར་འཛམ་གླིང་གི་མིག་དཔེར་འོས་པའི་ དམངས་གཙོའི་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་ཆགས་ཡོད་པ་ མ་ཟད། ཁོང་འཛམ་གླིང་གི་འཚེ་མེད་ཞི་བ་དང་ ཞི་བདེའི་དེད་དཔོན་ཆགས་པའི་བཀའ་དྲིན་ལ་ བརྟེན་ནས་ཧི་མ་ཅལ་འཛམ་གླིང་གི་ཡུལ་སྐོར་ བ་མང་པོ་ཡོང་ས་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། ཡུལ་མི་ དང་བོད་མིའ་ི མཐུན་ལམ་སོགས་ཕྱོགས་ཡོངས་ ནས་ཕན་རླབས་པ་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད་པ། ཁོང་གི་ ངོས་ནས་བོད་ནང་རང་ལུས་མེར་བསྲེཊ་གཙོས་ པའི་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་ལ་གདུང་སེམས་ མཉམ་སྐྱེད་ཡོད་པ་དང་། མ་འོངས་པར་བོད་མི་ ཚོས་ལམ་དབུ་མའི་སྲིད་བྱུས་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་ དོན་འཐབ་རྩོད་གནང་རྒྱུ་དང་། ཡུལ་མི་དང་བོད་ མིའི་མཐུན་ལམ་སྔར་ལྷག་ཡར་རྒྱས་ཡོང་བའི་ སྨོན་འདུན་ཡོད་སྐོར་སོགས་གསུངས་སོང་། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གི་བཀའ་ཤག་གི་གསུང་ བཤད་ནང་། ང་ཚོའ་ི ཕུགས་དམིགས་གང་མྱུར་ བོད་དོན་བདེན་མཐའ་གསལ་ཐབས་དང་མཉམ་ དུ། བོད་དོན་བདེན་མཐའ་མ་གསལ་བར་བཙན་ བྱོལ་དུ་མང་གཙོའ་ི སྒྲིག་འཛུཊ་དང་དེའ་ི ལག་ལེན་ མུ་མཐུད་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་ཡོང་བ་བྱ་དགོས། སྒྲིག་འཛུགས་ཡར་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུའི་ཆ་ཤས་གལ་ ཆེ་ཤོས་དམངས་གཙོའི་ཐོབ་ཐང་བེད་སྤྱོད་ལོག་ པར་མི་འགྲོ་བ་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཡིན། སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་ ནི་དམངས་གཙོའ་ི རིང་ལུཊ་ཀྱི་ཀ་བ་བཞི་པ་ལྟ་བུ་
འཕྲོས་ཤོག་ངོས་ ༢ གཟིགས།
གཙུག་ལག་རབ་འབྱམས་པ་སྐབས་དང་པོ། ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀས་ཐོངས་མཆན་བཀག
འབྱམས་པའི་སྡེ་ཚན་གསར་འཛུགས་
གནང་སྟེ་སྐབས་དང་པོའ ི་སློབ་མ་བསྡུས་ཡོད་ ལས་གཞི་འདི་ལེགས་འགྲུབ་བྱུང་ཚེ་མ་འོངས་
པར་འབུམ་རམས་པའི་ཐོག་གོམ་པ་གཉིས་པ་ སྤོ་འཆར་ཡོད་སྐོར་ཡང་བརྗོད་བྱུང་།
འདི་ལོའ ི་ཕྱི་ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༡ ནས་བཟུང་
བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུཊཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ དང་། དྷ་ས་རིགས་ལམ་སློབ་གཉེར་གྱི་ཡན་ ལག་ས་ར་མཐོ་སློབ་གཉིས་མཉམ་འབྲེལ་ཐོག
ས་ར་མཐོ་སློབ་ནང་གཙུག་ལག་རབ་འབྱམས་ (MA)ཀྱི་སྡེ་ཚན་གསར་པ་ཞིག་བཙུགས་ཡོད་
པ་དེར་སྐབས་དང་པོའ ི་སློབ་མ་བསྡུས་ཏེ་སློབ་
ཁྲིད་དངོས་སུ་མགོ་འཛུགས་གནང་ཡོད་འདུག གཙུག་ལག་རབ་འབྱམས་ལ་ལོ་རྒྱུས་ཆེད་སྦྱོང་ གི་སྡེ་ཚན་གཅིག་དང་རྩོམ་རིག་ཆེད་སྦྱོང་གི་སྡེ་
ཚན་གཅིག་བཅས་རིགས་གཉིས་ཡོད་ཡོད་པ་ ལས། ལོ་རྒྱུས་ཆེད་སྦྱོང་སྡེ་ཚན་གྱི་སློབ་དཔོན་
བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་ལགས་དང་། རྩོམ་ རིག་ཆེད་སྦྱོང་སྡེ་ཚན་གྱི་སློབ་དཔོན་སྤྲེལ་ནག་ པ་བློ་གྲོས་དཔལ་བཟང་ལགས་ཡིན་འདུག
གསར་འགོད་པས་ས་ར་མཐོ་སློབ་ཀྱི་དྲུང་ ཆེ་པ་སངས་ལགས་བརྒྱུད་ཤ ེས་རྟོགས་བྱུང་ བར། ལས་གཞི་འདི་ཐོག་མར་དབུ་འཛུགས་
གསལ་བསྒྲགས་སྐབས་སློབ་འཇུག་སྙན་ཞུ་ འབུལ་མཁན་ ༡༤ བྱུང་ཡོད་པ་ལས་གཅིག་
རང་འགུལ་གྱིས་ཕྱིར་འཐེན་དང་། གཞན་ཞིག་ སྐད་ཡིག་གཉིས་པའི་ཡིག་རྒྱུགས་མ་འཕྲོད་པར་
ཕྱིར་འཐེན་བྱས་རྗེས་ལོ་རྒྱུས་སྡེ་ཚན་ནང་སློབ་
བཅས་ད་ལྟ་ཁྱོན་སློབ་མ་ ༡༢ ཙམ་ཡོད་འདུག སློབ་ཕྲུག་དེ་དག་ལས་ལོ་རྒྱུས་ཆེད་སྦྱོང་ཁོངས་
ཆེད་སྦྱོང་ཁོངས་ནས་རྒྱུཊ་འབྲས་རྩེར་སོན་ ༣
བཅས་སློབ་མ་ ༦ གི་སློབ་ཡོན་དགའ་ལྡན་ཕོ་ བྲང་གིས་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་། དེའི་འཕྲོས་
ཀྱི་སློབ་མ་ ༦ གིས་ཟླ་བ་རེར་སློབ་ཡོན་ཧིན་
སྒོར་ ༦༥༠༠ རེ་སོ་སོ་སྒེར་ངོས་ནས་སྤྲོད་ དགོས་ཀྱི་ཡོད་འདུག ཐོག་མིའི་འཆར་གཞི་
ལྟར་ན། ལོ་རྒྱུས་སྡེ་ཚན་དུ་སློབ་མ་ ༣ དང་ རྩོམ་རིག་སྡེ་ཚན་དུ་སློབ་མ་ ༣ བཅས་ཁྱོན་
སློབ་མ་ ༦ བསྡུ་འཆར་དང་། སློབ་མ་དེ་དག་
གི་སློབ་ཡོན་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཡིག་ཚང་ནས་
གནང་རྒྱུ་ཞལ་བཞེས་ཐོབ་ཡོད་ཀྱང་། རྗེས་སུ་
སློབ་གྲྭའི་འཛིན་སྐྱོང་དང་དགེ་རྒན་ཚོས་གྲོས་ བསྡུར་བརྒྱུད་སློབ་ཡོན་སྒེར་ངོས་ནས་སྤྲོད་ཐུབ་ མཁན་ཡོད་ཚེ་སློབ་མ་ ༦ འཕར་སྣོན་བྱས་ཏེ་ སྐབས་དང་པོར་སློབ་མ་ ༡༢ བསྡུ་རྒྱུའི་ཐག་ གཅོད་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་འདུག
པ་སངས་ལགས་ཀྱིས་སྐབས་དང་པོ་སློབ་
འཇུག་བྱེད་སྟངས་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་ལྟར་
ན། ཐོག་མ་སྙན་ཞུ་རྒྱག་མཁན་ཚོས་ལོ་རྒྱུས་ དང་རྩོམ་རིག་གཉིས་ལས་སོ་སོ་སྡེ་ཚན་གང་
དུ་ཞུགས་འདོད་ཡོད་པ་དེའི་ཐོག་དཔྱད་རྩོམ་ རེ་འབྲི་དགོས་ཤ ིང་། དོ་བདག་གི་དཔྱད་རྩོམ་
དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་ངག་རྒྱུགས་དང་རྨང་གཞིའི་
གནས་ཚད་ཐོག་འབྲི་རྒྱུགས། སྐད་ཡིག་གཉིས་
པ་དབྱིན་ཡིག་དང་རྒྱ་ཡིག ཧིན་རྡུ། ལེགས་ སྦྱར་གང་རུང་ལ་འབྲི་རྒྱུགས་བཅས་བླངས་
ཀྱི་ཡོད་འདུག
ཕྱི
ལག་རབ་འབྱམས་པའི་སློབ་ཡུན་ལོ་ ༢ ཡིན་པ་
ཞུས་ཡོད་ཀྱང་། ཟླ་འདིའ་ི ཚེས་ ༤ ཉིན་ལྷོ་ཨ་ཧྥི་
སྐར་ ༡༠༠ ལས་སྐར་མ་ ༦༠ ལོན་དགོས་པ་ དང་། འབྲི་རྒྱུགས་ལ་སྐར་མ་ ༥༠ ། སྐད་ཡིག་ སློ བ ་དཔོ ན ་བསོ ད ་ནམས་རྒྱལ་མཚན་
ལགས་ཀྱིས་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་ལྟར་ན། གཙུག་ དང་། སློབ་དུས་ཧྲིལ་བོ་ཟླ་ ༦ རེ་དུས་ཚིགས་ ༤ ལ་བགོས་ཏེ། ཐོག་མའི་དུས་ཚིགས་གསུམ་
ལ་འཆད་ཁྲིད་དང་། དུས་ཚིགས་མཐའ་མ་དེར་
ཞིབ་འཇུག་བྱེད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་འདུག ལོ་རྒྱུས་
ཆེད་སྦྱོང་སྡེ་ཚན་ནང་དུས་ཚིགས་དང་པོར་སྲིད་
པ་ཆགས་པ་ནས་བོད་སིལ་བུར་མ་འཐོར་བར་ གྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་། དུས་ཚིགས་གཉིས་པར་བོད་ སིལ་བུར་འཐོར་ནས་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་བར།
དུས་ཚིགས་གསུམ་པར་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ནས་
ད་ལྟའི་བར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཆེད་སྦྱོང་དང་། རྩོམ་ རིག་ཆེད་སྦྱོང་སྡེ་ཚན་ནང་དུས་ཚིགས་དང་པོར་ ནུབ་ཕྱོགས་རྩོམ་རིག་ལོ་རྒྱུས་དང་། གནའ་བོའ ི་ རྒྱ་གར་རྩོམ་རིག་ལོ་རྒྱུས། བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་
ལོ་རྒྱུས་འཆད་ཁྲིད་དང་། དུས་ཚིགས་གཉིས་
པར་ནུབ་ཕྱོགས་རྩོམ་རིག་གཞུང་ལུགས་དང་ ། གནའ་བོའ ི་རྒྱ་གར་རྩོམ་རིག་གཞུང་ལུགས། བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གཞུང་ལུགས་སོགས་འཆད་
ཁྲིད། དུས་ཚིགས་གསུམ་པར་རྩོམ་རིག་གཤིབ་ བསྡུར་གྱི་སྐོར་བཅས་ཡིན་འདུག
དྲུང་ཆེ་པ་སངས་ལགས་ཀྱིས་དགེ་རྒན་དང་ སློབ་མ་ཚོར་དམིགས་བསལ་མཐུན་རྐྱེན་གང་
འཕྲོས་ཤོག་ངོས་ ༤ གཟིགས།
་ཟླ་ ༡༠ པའི་ཚེས་ ༡༣ ནས་ ༡༥ ཉིན་བར་
ཅིག་གི་མཚན་འཁོད་སྙན་ཞུ་ཞིག་ལྷོ་ཨ་ཕི་རི་ཀའི་
མན་ཌ་ལར་རྗེས་དྲན་དང་ནོ་བྷེལ་ཞི་བདེའི་ལྷན་
ཤུགས་མང་པོ་ཞིག་བསླེབས་པའི་ལན་དུ་ལྷོ་ཨ་
ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀའི་གྲོང་ཁྱེར་ཀེབ་ཌོན་(Cape
Town) ནང་། སྐུ་གཤེགས་དམ་པ་ནེལ་སན་ ཚོགས་སྐབས་ ༡༤ པ་ཚོགས་འཆར་ཡོད་པར།
༧གོང་ས་མཆོག་གཙོས་པའི་ཞི་བདེའི་གཟེངས་ རྟགས་བཞེས་མཁན་ ༡༣ ཙམ་མགྲོན་འབོད་
རི་ཀའི་གཞུང་གིས་བོད་མིའ་ི སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྐུ་ ཚབ་དོན་གཅོད་བརྒྱུད་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་ཐོངས་ མཆན་སྤྲོད་རྒྱུ་མིན་སྐོར་བརྡ་ལན་སྤྲད་ཡོད་འདུག ཀེབ་ཌོན་གྲོང་ཁྱེར་སྤྱི་ཁྱབ་པ་སྐུ་ཞབས་པེ་
ཊི་ཤི་ཡ་ཌི་ལི་ལི་ (PATRICIA DE LILLE) ལགས་ཀྱིས་ལྷོ་ཨ་ཧྥི་ཀའི་གཞུང་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་སྤེལ་ཡོད་པའི་ནང་། རང་ གཞུང་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་གནང་ཕྱོགས་འདི་ ནི་ཐབས་སྡུག་ཤག ི ་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཐེངས་འདིའ་ི
ནོ་བྷེལ་ཞི་བདེའི་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་བརྗོད་གཞི། ལྷོ་ ཨ་ཕི་རི་ཀའི་དམངས་གཙོ་དབུ་བརྙེས་ནས་མི་ལོ་
༢༠ འཁོར་བ་དང་འབྲེལ་སྐུ་ཞབས་ནེལ་སན་མན་
ཌེ་ལ་དམ་པ་མཆོག་གི་བྱས་རྗེས་ལ་སྲུང་གཙི་ཞུ་
བ་ཞེས་པ་དང་ཡོངས་སུ་རྒྱབ་འགལ་ཞིག་ཆགས་
ཡོད་སྟབས། ཞིང་གཤེགས་དམ་པ་ནེལ་སན་མན་
ཌེ་ལ་མཆོག་གིས་གཙོས་རྒྱལ་གཅེས་པ་ཚོས་བློས་ གཏོང་འཐབ་རྩོད་གནང་བའི་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་
དེ་དག་ཀྱང་ད་ཆ་ཚོང་གི་ཁེ་ཕན་དང་བརྗེ་ལེན་འོག་
འགྲོ་དགོས་པའི་དུས་སྐབས་ཤག ི ་ཆགས་ཡོད་པ་ འདི་ནི་ལྷོ་ཨ་ཕི་རི་ཀའི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་མུན་ནག་གི་ ཉིན་མོ་ཞིག་རེད། ཅེས་བརྗོད་ཡོད་པ་དང་། ཞི་ བདེའ་ི གཟེངས་རྟཊ་བཞེས་མྱོང་མཁན་མི་སྣ་ཁག་
སྲིད་འཛིན་ཛུ་མ་ Zuma ལ་ཕུལ་ཡོད་འདུག
རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ནས་སྐྱོན་བརྗོད་དང་གནོན་
ཧྥི་རི་ཀའི་གཞུང་གིས། ༧གོང་ས་མཆོག་ལ་ཆེ་
མཐོང་ཆེན་པོ་གནང་གི་ཡོད་པ་མ་ཟད། མགོན་པོ་ གང་ཉིད་ནི་ནོ་བྷེལ་ཞི་བདེའ་ི གཟེངས་རྟགས་བཞེས་
པ་པོ་ཞིག་དང་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ཅིག་ཡིན་ སྟབས། ང་ཚོས་གུས་བརྩི་དང་ཆེ་མཐོང་ཆེན་པོ་ཞུ་
བཞིན་ཡོད། ད་རེབ་ང་ཚོས་ཐོངས་མཆན་མ་སྤྲད་པ་ མིན་པར་༧གོང་ས་མཆོག་ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀར་ཆིབས་
བསྒྱུར་བསྐྱང་རྒྱུ་ཕྱིར་འཐེན་ཡོང་བའི་རེ་འདུན་ཞུས་ པ་ཡིན། ཞེས་བརྗོད་འདུག
༡༩༩༦ ལོར་ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀའི་མི་རིགས་ནག་
པོའ ི་སྲིད་འཛིན་ནེལ་སན་མན་ཌ་ལཱ་མཆོག་གིས་
གདན་འདྲེན་ཞུས་པ་ལྟར་༧གོང་ས་མཆོག་ལྷོ་ཨ་
ཧྥི་རི་ཀའི་ནང་ཆིབས་བསྒྱུར་བསྐྱངས་ཡོད་ཀྱང་ ། ༢༠༠༠ ལོ་ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་དང་ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ ཀའི་འབྲེལ་ལམ་ཇེ་ཟབ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་བསྟུན་ཏེ།
ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་ ལ་འགྱུར་བ་ཐེབས་ཡོད།
ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀའི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་སྣང་ས་ ཆོས་སྒྲོན་ལགས་ཀྱིས་ (AFP) གསར་འགྱུར་
བརྒྱུད་ལམ་དུ། “ད་རེབ་ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀའི་གཞུང་ གིས་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་ཐོངས་མཆན་མ་སྤྲད་པ་
ཡིན་ན། འདི་ནི་འདས་པའི་ལོ་ལྔའི་ནང་འབྲེལ་ཡོད་
གཞུང་གིས་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་ཐོངས་མཆན་མ་ སྤྲད་པ་ཐེངས་གསུམ་པ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།” ཅེས་བརྗོད་འདུག
གསར་འགོད་པ། དོན་གྲུབ།
༢
བསམ་ཚུལ།
བོད་ཀྱི་དུས་བབ། དྷ་རམ་ས་ལ། ༢༠༡༤/ ༩ / ༡༠
ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་དང་སྐད་ཡིག་རྒྱུན་འཛིན་སོཊ་ཆབ་སྲིད་ལས་འགུལ་མ་རེད། རུལ་སུངས་ཀྱི་ལམ་ཁ་གཉིས། ཟླ རྩོམ་སྒྲིག་པའི་གཏམ།
ཞི
་ཅིན་ཕིན་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་དུ་བསྡད་རྗེས། ཁོས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ཆབ་སྲིད་རྩ་བའི་སྒྲོམ་ གཞིར་འགྱུར་བ་གང་ཡང་གཏོང་ཐུབ་མེད་ཀྱང་། ནང་ཁུལ་གྱི་སྲིད་བྱུས་མང་པོ་ཞིག་ལ་བཅོས་ བསྒྱུར་དག་སྒྲིག་དང་། གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་ཁག་ཏུ་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་མང་པོ་གསར་འཛུགས་ བྱས་ཡོད། དེའ་ི ཁྲོད་ཀྱི་གྲགས་ཆེ་ཤོས་གཅིག་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་དང་དབང་ཆ་ལོག་སྤྱོད་བྱེད་མཁན་ ཚོའ་ི ཐོག་སྟག་དང་སྦྲང་ནག་མཉམ་རྡུང་གི་གཙང་ཕྱག་ལས་འགུལ་དེ་ཆགས་ཡོད། ཧུའུ་ཅིན་ཐོ་ཡིས་པོ་ཞི་ལེ་གཉིས་འཇུས་ཏེ་ཞི་ཅིན་ཕིན་གྱི་ཟ་སྐལ་དུ་བཞག་ཡོད་པ་ལྟར། ཞི་ཅིན་ ཕིན་སྲིད་འཛིན་དུ་བསྡད་དེ་ལོ་གཉིས་མ་ཟིན་ཙམ་གྱི་རིང་ལ་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་ནས་མགོ་བཙུཊ་ ཏེ། རྒྱ་ནག་གི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་ཁག་དང་མངའ་སྡེ་ཁག་གི་མཐོ་རིམ་དཔོན་རིགས། རིམ་གྱིས་ས་ཁུལ་ དང་མཐའ་ཁུལ་དུ་ཞིབ་བཤེར་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ས་ཁུལ་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ ཁག་དུའང་ཞིབ་བཤེར་བཀག་སྡོམ་གྱི་ཆར་འདབས་ཟམ་ཟིམ་རེ་འབབ་མགོ་ཚུགས་ཡོད་འདུག དེང་སྐབས་བོད་ནང་གི་ལས་བྱེད་ཚོས་རླངས་འཁོར་རྫིག་པོ་གཏོང་རྒྱུ་དང་། གསོལ་སྟོན་སོགས་ སུ་རྒྱས་སྤྲོས་ཆེན་པོ་བྱེད་པ་བཅས་ལ་ཞེད་སྣང་སྐྱེ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ཐ་ན་དུས་ཆེན་དང་མཛད་སྒོ་ སོགས་སུའང་ཕན་ཚུན་གྱི་ནང་དུ་འགྲོ་བ་དང་ལེགས་སྐྱེས་སྤྲོད་རེས་བྱེད་པ། ཐུགས་སྤྲོ་འདུ་འཛོམ་ རིགས་ལའང་འཛེམ་ཟོན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་འདུག གྲོང་ཁྱེར་ཁག་གི་སྐར་མ་རིམ་པའི་མགྲོན་ཁང་དང་ཟ་ ཁང་། གླུ་གར་རོལ་རྩེད་ཁང་། བོད་ཁུལ་གྱི་དབྱར་སྐྱིད་གླིང་ག་སོགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་ཡོང་འབབ་ ཉམས་ཆག་ཕྱིན་ཏེ་སྦྱིན་བདག་ཚོ་སྐད་ངན་ཤོར་གྱིན་ཡོད་ཚོད་འདུག རྒྱ་ནག་གི་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་དང་དབང་ཆ་ལོག་སྤྱོད་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་གཙོ་བོ་གཉིས་ལ་ངོས་ འཛིན་བྱེད་ཆོག གཅིག་ནི་མཐོ་རིམ་དཔོན་རིགས་ནང་ཁུལ་གྱི་དབང་ཆའི་འཐབ་རྩོད་ཡིན་ལ། གཞན་ དེ་ནི་ཆོས་འཁོར་རྩ་རླུང་སྒོམ་སྒྲུབ་དང་། བོད་དང་ཡུ་གུར། སོག་པོ་བཅས་ཀྱི་རང་དབང་རྩོད་ལེན་ ཐོག་དྲག་གནོན་དང་རྡུང་རྡེག་གཏོང་བའི་བྱ་འགུལ་དེ་ཆགས་ཡོད། འདི་ལ་དབུས་ཀྱི་རུལ་སུངས་ འབྱུང་ཁུངས་དང་ས་གནས་ཀྱི་རུལ་སུངས་འབྱུང་ཁུངས་ཞེས་བཏཊ་ཀྱང་ཆོག གནད་དོན་འདི་དག་བརྒྱུད་དེ་མགོ་རྒྱ་ནག་དབུས་ཆབ་སྲིད་སྡེ་ཚན་གྱི་རྒྱུན་ལས་ཀྲུག་ཡུང་ཁཱང་ ནས། མཇུག་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་ས་གནས་ཁག་གི་དཔོན་རིགས་དང་མང་ཚོགས་དཀྱུས་མའི་ ཁྲོད་ཀྱི་གསང་ཉུལ་བའི་བར། ཤོག་བུ་སྣུམ་གྱིས་ཟིན་པ་ལྟར་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་དང་དབང་ཆ་ལོག་ སྤྱོད་ཀྱིས་ཁྱབ་ཡོད། དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཆབ་སྲིད་བརྟན་བརླིང་ཨང་དང་པོར་འཇོག་པའི་སྲིད་ བྱུས་ཀྱི་བར་སྟོང་དེ་ཡང་ཡིན་སྲིད། རྒྱ་གཞུང་གིས། “རྒྱལ་ཁབ་བརྟན་བརླིང་ཡོང་བ་ལ་དང་པོ་མཐའ་མཚམས་བརྟན་བརླིང་ཡོང་དགོས་ པ་དང་། མཐའ་མཚམས་བརྟན་བརླིང་ཡོང་བར་བོད་ལྗོངས་བརྟན་བརླིང་དམིཊ་འབེན་དུ་འཛིན་དགོས” ཞེས་པའི་སྲིད་བྱུས་འདིའ་ི འོག་ནས་བོད་ཁུལ་གྱི་མི་ཉེས་མེད་ལ་ཉེས་འཛུཊ་དང་། མི་མང་གི་ཟ་འཐུང་ ཚུན་གྱི་འགུལ་སྐྱོད་མཐའ་དག་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ངོ་བོར་བསྒྱུར་ཏེ། བྱེད་ཐབས་དེ་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་དང་ དབང་ཆ་ལོག་པར་སྤྱོད་པའི་ལམ་ཁ་བདེ་ཤོས་དང་གོ་སྐབས་བཟང་ཤོས་སུ་བཟུང་ཡོད། རྒྱ་གཞུང་གིས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཐོག་འཛིན་པའི་ནོར་འཁྲུལ་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་དང་ ། ཆབ་སྲིད་རྩ་འཛུགས་བརྟན་བརླིང་གི་ཞེད་སྣང་འདིའི་འོག བོད་དང་གྲངས་ཉུང་མི་རིཊ་ས་ ཁུལ་ལ་མཚོན་ན། ན་ནིང་ད་ལོའ ི་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་ཞིབ་བཤེར་གྱི་བྱ་འགུལ་ཁྲོད་ནས་ལྐོག་ ཟ་རུལ་སུངས་གསར་པ་དང་། དབང་ཆ་ལོག་སྤྱོད་གཙང་ཕྱག་ཁྲོད་ནས་དབང་ཆ་ལོག་སྤྱོད་ འཕར་མ་འབྱུང་རྒྱུའི་ཉེན་ཁ་ཤ ིན་ཏུ་ནས་ཀྱང་ཆེའོ།།
་་་་་་ལས་འགན་བསྒྲུབ་དགོས། ཤོག་ངོས་ ༡ འཕྲོས།
ཆཊ་ཡོད་ཀྱང་། སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་གི་གོ་དོན་རྒྱུ་ མཚན་ཁུངས་ལུང་མེད་པར་གང་བྱུང་སྐྱོན་བརྗོད་ བྱེད་ཆོག་པའི་དོན་མ་རེད། སྲིད་བྱུས་བྱེ་བྲག་པ་ ཅིག་ལ་མོས་མཐུན་མེད་ཚེ། མོས་མཐུན་བྱེད་མ་ ཐུབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཟག་སྒེར་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ དང་འཁོན་འཛིན་མེད་པར་གསལ་སྟོན་བྱེད་ཐུབ་ དགོས། དེ་ལྟར་བྱས་ན་དམངས་གཙོའི་ལམ་ ལུགས་དང་མཐུན་པའི་དོན་སྙིང་ལྡན་པའི་བགྲོ་གླེང་ ཡོང་རྒྱུ་དང་། མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཀྱང་དངོས་ཡོད་ གནས་ཚུལ་ཤེས་རྒྱུར་ཕན་ཐོགས་ཡོད། དམངས་ གཙོའ་ི སྤྱི་ཚོགས་ནང་བསམ་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་ཡོང་ ཆོག་གི་རེད། བསམ་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་དེ་འགལ་རྐྱེན་ མ་ཡིན་པར་མཐུན་རྐྱེན་དུ་བསྒྱུར་རྒྱུ་དམངས་གཙོའ་ི རིང་ལུགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་རེད། ད་ཆར་བཙན་བྱོལ་ བོད་མིའ་ི དམངས་གཙོ་ནར་སོན་བཞིན་པའི་སྐབས་ ཡིན་སྟབས། མང་ཚོགས་ཁྲོད་བསམ་འཆར་སྤེལ་ རེས་བྱེད་སྐབས་ཁུངས་ལུང་ལྡན་པ་གནང་རྒྱུ་གལ་ ཆེ་བ་དང་། དམངས་གཙོའ་ི ཐོབ་ཐང་ལོངས་སུ་སྤྱོད་ པ་དང་མཉམ་དམངས་གཙོའ་ི ལས་འགན་ཡང་སྒྲུབ་ རྒྱུ་གལ་ཆེན་ཡིན། ཞེས་གསུངས་སོང་། བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོའི་སྐོར་ལ། གཞིས་ བཞུགས་བོད་རིགས་སྤུན་ཟླ་རྣམས་དང་ལྷག་དོན་ རང་ལུས་མེར་བསྲེཊ་གནང་མཁན་ཚོའ་ི ནང་མི་ཉེ་ འབྲེལ་ཚོར་ཞུ་རྒྱུར། བོད་བསྟན་སྲིད་མི་རིགས་ཀྱི་ དོན་དུ་རང་ལུས་མེར་བསྲེཊ་གནང་མཁན་ཚོའ་ི བློས་ བཏང་བྱས་རྗེས་ལོ་རྒྱུས་ནང་གཏན་དུ་གནས་རྒྱུ་ དང་། མ་འོངས་པའི་མི་རབས་རྗེས་མ་ཚོས་ནམ་ ཡང་བརྗེད་ཐབས་བྲལ་བ་ཞིག་ཡིན། ལུས་སྲོག་ བློས་གཏོང་གནང་མཁན་ཚོའ་ི ཞལ་ཆེམས་༸གོང་ ས་མཆོག་ལ་བོད་ལ་གདན་འདྲེན་ཞུ་རྒྱུ་དང་། བོད་ མིའ་ི རང་དབང་བསྐྱར་གསོ་བྱ་རྒྱུའི་དམིགས་ཡུལ་ མངོན་འགྱུར་ཡོང་ཐབས་སུ་སྔར་ལྷག་ནུས་ཤུགས་ ཟོང་ཁ་གཅིག་སྒྲིལ་བྱ་རྒྱུ་ནི་ང་ཚོའི་རྩ་ཆེའི་ལས་ འགན་ཆགས་ཡོད། ཅེས་སོཊ་གསུངས་སོང་།
སྤྱི་འཐུས་ཚོཊ་གཙོ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་ གི་གཏམ་བཤད་ནང་། བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ ཡིན་པའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། ཡུལ་གོམས་ གཤིས་ལུགས། མི་རིགས་དང་བཅས་པའི་ ངོ་བོ་མ་བརླགས་པར། རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་ ཀྱི་སྒྲོམ་གཞིའི་འོག་གནས་ཏེ་བོད་རྒྱ་མཉམ་ གནས་ཐོག་ཁེ་ཕན་འདྲ་མཉམ་དུ་སྤྱོད་ཆོག་ པའི་གཉིས་ཕན་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ནི། བོད་ཙམ་མ་ཟད་རྒྱ་གཞུང་ལའང་ཕན་རླབས་ ཆེ་བའི་སྲིད་བྱུས་ཤག ི ་ཡིན་པ་དངོས་ར་འཕྲོད་ བཞིན་དུ་ཁ་བྲལ་བ་དང་ཏཱ་ལའི་ལོག་སྤྱོད་སྲིད་ གཞུང་ཟེར་བ་སོགས། ༸གོང་ས་མཆོག་དང་ ཁོང་ལ་དད་གུས་དང་ཡི་རངས་གནང་མཁན་ རྣམས་ལ་མ་ཉེས་ཁག་གཡོགས་དང་བསྙོན་ དཀྲི་བཙན་འགེལ་རབས་དང་རིམ་པར་བྱས་ ཏེ་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་རྒྱུའི་ཐབས་ལམ་ མ་བསྟེན་པར་ཇི་མི་སྙམ་པར་འཇོག་བཞིན་ པ་ནི་བློ་ཕམ་གྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་ གཞུང་གིས་ད་བར་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་ བྱུས་ལ་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་འགྱུར་བ་གང་ཡང་ བཏང་མེད་པ་མ་ཟད། གཞུང་གི་སྟངས་འཛིན་ འོག་ཡོད་པའི་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ དང་། དོལ་རྒྱལ་རྗེས་འབྲང་པ་རེ་ཟུང་བརྒྱུད་ སྐུལ་གྱིས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་མཚན་སྨད་ ཞུ་རུ་བཅུག་པ་དང་། དོལ་རྒྱལ་རྗེས་འབྲང་ པ་རྣམས་ཀྱང་དངུལ་དངོས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་དོན་ གཉེར་ལས་ནང་ཆོས་ཀྱི་བསླབ་བྱའི་བླང་དོར་ རྣམས་ཚུལ་བཞིན་བསྟེན་མ་ཐུབ་པར་མི་ཡི་ རྣམ་དཔྱོད་ཀྱིས་ཕོངས་པའི་བྱ་སྤྱོད་ཅིག་དང་ ། དྲང་བདེན་དང་དངོས་ཡོད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ ལ་གཞི་མ་བཅོལ་བར་སྨྱོན་པས་གར་འཁྲབ་ པ་ལྟ་བུ་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའ་ི སྤྱི་ཚོཊ་སྤྱི་དང་རྒྱ་རིཊ་མི་ མང་རྣམས་མགོ་བོ་མི་འཁོར་བའི་ཡིད་ཆེས་ཞུ་ བཞིན་ཡོད། ཅེས་གསུངས་སོང་།
གསར་འགོད་པ། དོན་གོ
་སྔོན་མའི་ཚེས་མགོར་མཚོ་སྔོན་བརྙན་འཕྲིན་
གཏུག་བྱེད་ཆོག་པ་རེད། དཔེར་ན། ༢༠༠༨ ལོར་
ཆེན་པོ་རེད། གཞེས་ནིང་ལོ་ནས་བཟུང་ཞི་ཅིན་
གཏོང་མཁན་ཞིག་ཡིན་ནའང་དེང་སྐབས་ཀྱི་
མཐོ་ན་དམངས་སེམས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་ཚོར་ཐུབ’ཅེས་
མཐུན་པའི་བྱ་བ་འགའ་རེ་བྱས་ཏེ་ས་གནས་དེའ་ི
ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ཡིད་ཆེས་གསུམ་དེ་སོ་སོའ ི་ཏང་
རིགས་དང་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་མཁས་པ་ཚོས་ “ཁྱེད་
ཁང་གིས། ཞིང་ཆེན་ཏང་གི་སློབ་ཆེན་གྱི་བོད་
རིགས་དགེ་རྒན་ཞིག་ལ། ‘ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གོ་རྟོགས་ པའི་བརྗོད་གཞིའ་ི འོག རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གིས་
གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ ཀྱི་བྱ་བ་དོན་འཁྱོལ་ཡོང་དགོས་ན། ས་གནས་སོ་ སོའ ི་མགོ་ཁྲིད་གཙོ་བོར་གྱུར་བའི་ལས་བྱེད་ཚོར་
འོས་འགན་གང་ཡོད་པ་དང་། གལ་སྲིད་ཁོ་ཚོས་ ཁྲིམས་ལྟར་ལས་དོན་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱི་མེད་ན།
མང་ཚོགས་ཀྱིས་ག་འདྲ་བྱེད་དགོས་པ་སོགས་ བཅར་འདྲི་གནང་བ་བསྡུ་སྒྲིག་བྱས།
བརྙན་འཕྲིན་ཁང་། ཐོག་མར་ཏང་གི་སློབ་
གྲྭའི་ལས་འགན་དང་དམིགས་ཡུལ་ག་རེ་ཡིན་པའི་ སྐོར་ནས་ཁ་བརྡ་ཞིག་བྱོས་དང་།
ཏང་གི་དགེ་རྒན། ཞིང་ཆེན་ཏང་གི་སློབ་གྲྭ་
འདི་མཚོ་སྔོན་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་སློབ་གླིང་དང་ སྲིད་ཏང་སློབ་གླིང་། ཏང་གི་སློབ་གྲྭ་བཅས་གཅིག་
ཏུ་བསྡུས་བ་ཞིག་རེད། སློབ་གྲྭ་འདིའ་ི འགན་འཁུར་ གཙོ་བོ་མི་རིགས་ཆོས་ལུགས་དང་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་ སློབ་ཁྲིད་བྱ་བ་རེད། སྤྱིར་བཏང་བོད་རྒྱ་གང་ཡིན་
རུང་ཏང་གི་སློབ་གྲྭ་ཟེར་དུས་སྤྱི་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་ འདུ་ཤས ེ ་འཛིན་སྟངས་ཐད་མགོ་ཁྲིད་ཚོར་སློབ་སྦྱོང་
བྱེད་པ་རྐྱང་རྐྱང་མ་གཏོགས། འགན་འཁུར་གཞན་ ཡོད་པ་མ་རེད་བསམ་གྱི་ཡོད་ཀྱང་། འདི་ལ་ནུས་པ་
གཞན་པའང་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད། མཚམས་རེར་
ངས་རང་ཉིད་ཏང་གི་སློབ་ཆེན་གྱི་དགེ་རྒན་ཞིག་ ཡིན་སྐོར་མཚམས་སྦྱོར་བྱེད་སྐབས། ངའི་གྲོགས་
པོ་དང་ཉེ་འཁོར་གྱི་མི་ཚོས་ཁོའ ི་འགན་འཁུར་གཙོ་བོ་
སྤྱི་ཚོགས་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ལས་ཀ་བྱེད་སྐབས།
ས་གནས་མགོ་ཁྲིད་ཁ་ཤས་ཀྱིས་ཁྲིམས་དང་མི་ མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་དང་ཆོས་ལུགས་འཆམ་
མཐུན་ཐད་གནོད་པ་བྱུང་ཡོད་སྟབས། སྐབས་ དེར་ངས་གསང་ཡིག་གི་རྣམ་པའི་ཐོག་ནས་ཞིང་
ཆེན་གྱི་དཔོན་རིགས་ཚོར་ཞུ་ཡིག་འགའ་བྲིས་པར་
མཐོང་ཆེན་གནང་མྱོང་ཡོད། དེ་ང་རང་གི་འགན་ འཁུར་རེད། ད་རུང་གནད་དོན་ག་རེ་འདུག་ཟེར་
ན། གཞི་རིམ་ལས་བྱེད་དང་ལྷག་པར་དུ་མགོ་ཁྲིད་
ཚོས་མི་རིགས་དང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་ ཚོ་ལྟ་བ་ངན་པ་དང་ལྟ་ལོག་ཏུ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ ཡོད་སྟབས། དེར་ངེས་པར་དུ་འགན་འཁུར་ནས་
བསམ་བློ་བཅོས་བསྒྱུར་གཏོང་བར་འབད་བརྩོན་ བྱེད་དགོས་ཀྱི་འདུག
བརྙན་འཕྲིན་ཁང་། དམངས་ཡོངས་
ལ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་བརྟན་པོ་ཞིག་ཆགས་ དགོས་ན། ས་གནས་ཁག་གི་མགོ་ཁྲིད་དང་ལས་ བྱེད་པར་འགན་འཁྲི་ག་རེ་ཡོད།
སྲིད་འདུ་ཤེས་གོང་མཐོར་གཏོང་ཐུབ་མིན་དེ་ས་ གནས་སྲིད་གཞུང་གི་མགོ་ཁྲིད་དང་ཐད་ཀར་ འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན། ས་གནས་ཀྱི་
མགོ་ཁྲིད་ལ་མགོ་ཁྲིད་པའི་ནུས་པ་དང་། སྲིད་
འཛིན་པར་སྲིད་འཛིན་གྱི་བསམ་བློ་ཡང་དག་ཅིག་
དགོས་པ་རེད། གལ་ཏེ་སྲིད་འཛིན་གྱི་བསམ་བློ་ ཡང་དག་ཅིག་མེད་ན་ཁ་ཕྱོགས་འགྲིག་གི་ཡོད་
པ་མ་རེད། སྲིད་འཛིན་གྱི་བསམ་བློའ ི་ཁ་ཕྱོགས་
འགྲིག་མེད་ན། ས་གནས་དེའི་མང་ཚོགས་དང་
ང་ཚོའི་གཞི་རིམ་ན་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ལ་
ཁྲིད་བྱེད་སྐབས། ནམ་རྒྱུན་སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་
དོན་དངོས་ཐོག་དེ་འདྲ་ཞིག་མ་རེད།
གནོད་པ་ཡོད་པའི་བྱ་བ་བྱེད་མཁན་མང་པོ་ཡོད་ ཀྱང་། དེ་ཚོ་ཐད་ཀར་ཞིང་ཆེན་གྱི་དཔོན་པོ་ཚོས་
མ་ཤེས་པར་དོན་དག་མང་པོ་རྒྱ་ཆེ་རུ་འགྲོ་བཞིན་ ཡོད། ཁྲིམས་མཐུན་དང་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་བྱ་བ་ཟེར་
བ་འདི་མང་ཚོགས་ཁོ་ནར་ཁ་གཏད་པའི་རྣམ་པ་ཞིག་ འདུག འོན་ཀྱང་སྲིད་གཞུང་གིས་ཀྱང་མཚམས་རེར་
ཁྲིམས་དང་མི་མཐུན་པའི་སྲིད་དོན་བྱ་བ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཡོད་ སྟབས། ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གིས་ཁྲིམས་འགལ་
གྱི་ལས་ཀ་བྱས་ན། ཏང་གི་སློབ་གྲྭའི་དགེ་རྒན་ཚོར་ ལས་འགན་ཅི་ཞིག་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ན། གསང་ཡིག་
གི་རྣམ་པའི་ཐོག་ནས་ཞིང་ཆེན་སྲིད་གཞུང་ལ་ཞུ་
སྲིད་ཀྱི་ཡིད་ཆེས་གསུམ་ཟེར་ནས་མང་པོ་བཤད་ གི་གཞུང་ལུགས་ལ་ཡིད་ཆེས་ཡོད་པ་དང་། རང་
གིས་དེད་ནས་འགྲོ་བཞིན་པའི་ལམ་བུར་ཡིད་ཆེས་ ཡོད་པ། རང་གི་ལམ་ལུགས་ལ་ཡིད་ཆེས་ཡོད་ པ་ཞེས་རྗོད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་
ས་ཁུལ་དང་ལྷག་པར་དུ་བོད་ཁུལ་ན་ཡོད་པའི་ བསམ་བློའ ི་མགོ་ཁྲིད་དེ་ཚོས། དུས་ཀུན་ཏུ་ཆབ་ སྲིད་རྐྱང་རྐྱང་བྱས་བསྡད་ན་འགྲིག་གི་མ་རེད།
རྒྱུན་ལྡན་གྱི་རྩོད་གླེང་བྱ་འགུལ་དེ་ཚོ་ཁ་བྲལ་
དང་སྤྱི་ཚོཊ་གཏོར་བརླག་ཡིན་པའི་བསམ་བློ་བཏང་ ན་འགྲིག་གི་མེད་པ་དང་། ཆེས་མ་མཐར་ཡང་ཁྲིམས་
འགལ་དང་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་བྱ་འགུལ་གང་ཡིན། རྒྱུན་ལྡན་དང་རྒྱུན་ལྡན་མ་ཡིན་པའི་བྱ་འགུལ་བཅས་ ལ་དབྱེ་བ་འབྱེད་པའི་རྨང་གཞིའ་ི ནུས་པ་ངེས་པར་ དུ་ཡོད་དགོས་པ་རེད། ག་དུས་ཡིན་ནའང་དེ་ཆབ་
སྲིད་རེད། འདི་ཆབ་སྲིད་རེད་ཟེར་ནས་བསྡད་ན་སྤྱི་ ཚོགས་ཤག ི ་ཡར་རྒྱས་ཁྱོན་ནས་འགྲོ་ཐུབ་ཀྱི་མེད་
ང་ཚོའི་འཚོ་བ་འདི་ནམ་ཡང་སྲིད་བྱུས་དང་ཁ་ བྲལ་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་རེད། དཔེར་ན། རྒྱ་ ཀྱིས་རང་གི་ཆབ་སྲིད་ལ་ཤ་མ་ཚ་ནའང་ཆབ་
སྲིད་ཀྱིས་ནམ་རྒྱུན་ཁྱེད་ལ་ཤ་ཚ་ཁོ་ཐག་ཡིན” ཞེས་བཤད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།
དེར་བརྟེན། ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་སྲིད་བྱུས་
ལ་རྒྱུས་ལོན་བྱས་ཏེ། རང་ཉིད་ལ་ཕན་ཐོགས་
པ་དང་སོ་སོའ ི་ཕ་ཡུལ་ལ་ཕན་ཐོགས་པ་དེ་ཚོ་ ཁ་ཚ་དགོས་གཏུགས་ཀྱིས་ང་ཚོས་ལེན་དགོས་ པ་ཞིག་རེད་བསམ་གྱི་འདུག གཏན་འབེབས་
བྱས་པའི་སྲིད་བྱུས་དེ་ཡང་དག་སྒོས་ལག་
བསྟར་བྱེད་དགོས་ན། ང་ཚོའ་ི འབྲེལ་ཡོད་ལས་
བྱེད་དང་ཐད་ཀར་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་རེད། འདིའ་ི ཐད་ངས་བལྟས་ན་གནད་དོན་ཆེན་པོ་ཞིག་ག་རེ་ འདུག་ཟེར་ན། ང་ཚོ་བོད་ཁུལ་གྱི་གནད་དོན་དང་
ཡུ་གུར་གྱི་གནད་དོན་གང་ཡིན་རུང་གནད་དོན་
ཆེན་པོ་གཅིག་དམིགས་བསལ་རེད། དེ་གང་རེད་ ཟེར་ན། དེང་སང་ཀྲུང་དབྱང་གི་སྲིད་བྱུས་ཡག་
ེ ་བརྟན་ པོ་གཞི་རིམ་ལ་ཕན་པ་དེ་ཚོ་ནོར་འཁྲུལ་གྱི་རྣམ་ ཏང་གི་དགེ་རྒན། དམངས་ཡོངས་ཀྱི་ཆབ་ སྟབས། མང་ཡོངས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་འདུ་ཤས
ཏང་གི་གཞུང་ལུགས་དང་སྲིད་བྱུས་དྲིལ་བསྒྲགས་ མ་གཏོགས་ཡོད་པ་མ་རེད་བསམ་གྱི་ཡོད་ཀྱང་།
ཕིན་གྱིས་ཚོགས་ཆེན་མང་པོ་ཞིག་གི་ཐོག་ཆབ་
ཐ་ན་ས་གནས་ལས་བྱེད་ཚོའ་ི ཆབ་སྲིད་འདུ་ཤས ེ ་ ཀྱང་བརྟན་པོ་མེད། ངས་མགོ་ཁྲིད་ཚོར་སློབ་ བརླིང་གི་བྱ་བ་རྐྱང་རྐྱང་བྱས་ཏེ། རིག་གནས་
དང་སློབ་གསོ། མང་ཚོགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན། དེ་བཞིན་རྨང་གཞིའི་འཛུགས་སྐྲུན་སོགས་ལ་ མཐོང་ཆེན་མ་བྱས་པ་ཡིན་ན། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འདུ་ ཤེས་ནམ་ཡང་བརྟན་པོ་ཞིག་ཡོང་མི་ཐུབ་ལ།
སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་འཇགས་ཡོང་རྒྱུར་ཐོག་མར་ དམངས་སེམས་བརྟན་འཇགས་ཤིག་ཡོང་མ་ ཐུབ་ན། གནས་སྐབས་ཀྱི་བརྟན་འཇགས་ཤག ི ་ མ་གཏོགས་རྒྱུན་རིང་གི་བརྟན་འཇགས་ཡོང་
ཐབས་མེད་ཟེར་གྱི་ཡོད། ས་གནས་ཀྱི་མགོ་
ཁྲིད་ཚོའི་ཆབ་སྲིད་བློ་གྲོས་དང་ཡིད་ཆེས་གལ་
འཇཊ་ཡོང་དགོས་ན། ཐོག་མར་བོད་ཁུལ་གྱི་གཞི་
རིམ་བོད་རིགས་དང་རྒྱ་རིཊ་ལས་བྱེད་པའི་ཆབ་ སྲིད་འདུ་ཤས ེ ་བརྟན་པོ་ཆཊ་དགོས་པ་རེད།
པའི་ཐོག་ནས་གཞི་རིམ་དུ་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱིན་ ཡོད་པ་རེད། གནད་དོན་གཉིས་པ་ཀྲུང་དབྱང་གི་ སྲིད་བྱུས་གཞི་རིམ་ལ་ལག་བསྟར་བྱེད་སྐབས།
བརྙན་འཕྲིན་ཁང་། དེང་སང་སྲིད་གཞུང་གིས་ བར་ནས་མགོ་ཁྲིད་ཚོས་ནོར་འཁྲུལ་ཆེན་པོ་བཟོ་ བོད་ཁུལ་དུ་སྲིད་བྱུས་གསར་པ་མང་པོ་ལག་བསྟར་
བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྟབས། ང་ཚོའ་ི སྤྱི་ཚོཊ་ཡོངས་དང་ ལྷག་པར་དུ་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་ལས་བྱེད་ཚོར་འགན་འཁྲི་ གང་འདྲ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག
བཞིན་ཡོད་པ་དཔེར་ན། རོགས་སྐྱོབ་ཀྱི་དངུལ་
དངོས་ལྟ་བུ་བགོ་བཤའ་རྒྱག་དགོས་པ་དེ་ཚོ་མགོ་
ཁྲིད་ཚོས་ནང་ཁུལ་ནས་བགོ་བཤའ་བརྒྱབ་སྟེ་ མི་མང་གི་ལག་ཏུ་ཅི་ཡང་འབབ་ཀྱི་མེད་སྟབས།
ཏང་གི་དགེ་རྒན། སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་ མང་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལྟ་སྐྱོང་སྲིད་བྱུས་ ཡང་དག་ཅིག་ཡོང་དགོས་ན། སྲིད་བྱུས་དེ་སྤྱི་ ཚོགས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་མེད། འབྲེལ་བ་ཡོད་ན་
གང་འདྲ་ཡོད་དགོས་པ་སོགས་མང་ཚོགས་རང་
ངོས་ནས་སྲིད་བྱུས་དེར་རྒྱུས་ལོན་བྱས་ཏེ་ཧ་གོ་
དགོས་པ་རེད། མང་ཚོགས་དང་མཐུན་པའི་འཕྲོན་ བསྟེན་དང་རྨང་གཞིའི་འཛུགས་སྐྲུན། ཐོན་སྐྱེད་ སོགས་ལ་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་སྲིད་བྱུས་དེ་ཚོར་
རྒྱུས་ལོན་བྱེད་དགོས། དེ་ཚོར་རྒྱུས་ལོན་མ་བྱས་ ན་ང་ཚོར་གྱོང་རག་གི་རེད། མི་ཁ་ཤས་ཀྱིས་ཏང་
གི་སྲིད་བྱུས་ཟེར་བའི་སྐད་ཆ་འདི་གོ་བ་ཙམ་གྱིས་
དེ་ལ་རྒྱང་ཐག་བཟུང་ན་ཡག་པོ་ཡོད་པའི་འདུ་ཤས ེ ་ འཛིན་གྱི་ཡོད། ཡང་ཁ་ཤས་ཀྱིས་སྲིད་བྱུས་ཟེར་ བའི་སྐད་ཆ་ཞིག་གླེང་མ་ཐག་ང་དེ་དང་འབྲེལ་བ་
མེད་ཟེར་གྱི་འདུག ཁྱེད་རང་བསམ་བློ་གང་འདྲ་
ཡག་པོ་མེད་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ཀྲུང་དབྱང་གི་སྲིད་བྱུས་ཡང་དག་གིས་མི་མང་
ནང་དྲིལ་བསྒྲཊ་བྱེད་མཁན་གྱི་མི་སྣ་མི་འདུག
མཚམས་རེར་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་
དེའང་རྣམ་པ་ཙམ་རེད། རྒྱ་ཡིག་དང་རྒྱ་སྐད་ཀྱི་ ལམ་ནས་མང་པོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། བོད་ཁམས་
ཀྱི་གཞི་རིམ་མང་ཚོཊ་ནང་བོད་ཡིག་བོད་སྐད་ཀྱི་ ཐོག་ནས་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱེད་རྒྱུ་མ་གཏོཊ། སྲིད་
ཡིག་སོགས་རྒྱ་ཡིག་ཐོག་ཀློག་འདོན་བྱེད་པའི་ ཤེས་ཚད་ལ་ད་དུང་བསླེབ་མེད་སྟབས། དེ་ཚོ་ ང་ཚོའ་ི སྤྱི་ཚོཊནང་གི་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་པར་
ཐད་ཀར་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག
བརྙན་འཕྲིན་ཁང་། གཞི་རིམ་ལ་ཕན་ འཕྲོས་འདོན་ཐེངས་རྗེས་མར་གཟིཊ།
བོད་སྐྱོར་མིང་ཐོག་ནས་བོད་ནང་རྒྱ་རིགས་སྤོ་བཞིན་འདུག
ལ་བའི་ཞིང་ཆེན་དང་ཁུལ་རྫོང་ བོད་དང་འབྲེ བཅས་ཀྱི་ནང་དུ་བོད་རིགས་ལས་བྱེད་ཧ་ ཅང་ཉུང་བ་དང་། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་པར་རོགས་
སྐྱོར་གྱི་མིང་ཐོག་ནས་རྒྱ་རིགས་ལས་བྱེད་མང་པོ་ བོད་དུ་གཏོང་གི་ཡོད་པ་མ་ཟད། དེ་དག་ལ་གླ་ཆ་ དང་ཐོབ་ཐང་ལྷག་མ་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་ཟེར།
ཕྱི་ཟླ་ ༦ ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོར་དྷ་ས་གངས་སྐྱིད་གཉའ་
ཁྲི་ཚོགས་ཁང་དུ་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་
ཁང་གི་གོ་སྒྲིག་འོག དཔེ་དེབ་རྩོམ་སྒྲིག་པ་བདེ་ སྲུང་དྲུང་ཆེ་འཕགས་པ་ཚེ་རིང་ལགས་དང་ཉམས་ ཞིབ་ཁང་གི་གྲོས་སྟོན་པ་ཨཱ་ཅཱརྱ་བློ་བཟང་ལགས་ རྣམ་གཉིས་ཀྱིས། གངས་སྐྱིད་ཁུལ་གྱི་སྲི་ཞུ་ལས་
བྱེད་ཚོར། ༼ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་དབང་འཛིན་པ༽ ཞེས་པའི་དཔེ་དེབ་དང་འབྲེལ་ཏེ། རྒྱ་ནག་གི་དབང་
བསྒྱུར་འོག་གི་ཁུལ་དང་གྲོང་ཁྱེར་ནས་ལྗོངས་དང་ ཞིང་ཆེན་རིམ་པའི་བར་གྱི་དཔོན་རིགས་ངོ་སྤྲོད་ གཏམ་བཤད་དང་དྲི་བ་དྲིས་ལན་གནང་ཡོད།
ཚོགས་ཐོག་ཏུ་དཔེ་དེབ་རྩོམ་སྒྲིག་པ་འཕགས་
པ་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་ རང་ཁྱིམ་རང་བདག་གི་དབང་ཆ་ཚང་མ་སྤྲོད་ཀྱི་ ཡོད་ལུགས་བརྗོད་ཀྱང་། བོད་རིགས་འདུས་སྡོད་
ཁུལ་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ ༡ དང་ཞིང་ཆེན་ ༤ ཡི་ དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་དང་སྲིད་གཞུང་། དམངས་
འཐུས། སྲིད་གྲོས་བཅས་ཀྱི་ནང་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་
སྐབས། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་དམར་ཤོག་
དཔོན་པོའ ི་གྲངས་འབོར་ཅུང་མང་ཤོས་དེ་བདེ་
ཟད། མཐུན་རྐྱེན་བསྐྲུན་ཏེ་བོད་ནང་གཞིས་
གྲས་ ༡༤ ནང་བོད་རིགས་ ༨ ། མང་འཐུས་ ༡༢
རྩོམ་སྒྲིག་པ་ཨཱ་ཅཱརྱ་བློ་བཟང་ལགས་ཀྱིས་
དེ་ལ་སྲིད་གཞུང་གིས་དམིགས་བསལ་མང་
ཚོགས་པར་རྒྱུན་ལས་ ༡༥ ཡོད་པའི་ནང་བོད་
རིགས་ ༦ དང་། སྲིད་གཞུང་གི་དཔོན་པོ་མཐོ་ ནང་བོད་རིགས་ ༧། སྲིད་གྲོས་དཔོན་པོ་ ༡༧
ནང་བོད་རིགས་ ༡༣ ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན།
སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་དམར་ཤོག་རྒྱུན་ལས་ ༡༢
ཡོད་པའི་ནང་རྒྱ་མིང་ཅན་གྱི་བོད་རིགས་གཅིག
སྲིད་གཞུང་དཔོན་པོ་མཐོ་གྲས་ ༩ ནང་བོད་ རིགས་གཅིག་ཀྱང་མེད་པ་དང་། དམངས་འཐུས་ ༧ ནང་རྒྱ་མིང་ཅན་གྱི་བོད་རིགས་གཅིག སྲིད་ གྲོས་མི་ ༡༡ ནང་བོད་རིགས་གཅིག་ཀྱང་མེད།
ཀན་སུའུ་ཞིང་ཆེན་དམར་ཤོག་རྒྱུན་ལས་ ༡༣
ཡོད་པའི་ནང་བོད་རིགས་གཅིག སྲིད་གཞུང་ གི་དཔོན་པོ་མཐོ་གྲས་ ༧ གྱི་ནང་བོད་རིགས་
མེད་པ་དང་། མང་འཐུས་ ༧ གྱི་ནང་བོད་རིགས་ གཅིག སྲིད་གྲོས་མི་ ༩ ནང་བོད་རིགས་གཅིག་ ཡོད་པ་དང་། མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་དམར་ཤོག་
རྒྱུན་ལས་ ༡༣ ཡོད་པའི་ནང་བོད་རིགས་ ༢།
སྲིད་གཞུང་དཔོན་པོ་མཐོ་གྲས་ ༩ ཡི་ནང་བོད་ རིགས་ ༡། དམངས་འཐུས་ ༧ གྱི་ནང་བོད་
རིགས་ ༡། སྲིད་གྲོས་དཔོན་པོ་ ༡༠ ཡི་ནང་
བོད་རིགས་ ༣ ལས་མེད་པ་དང་། བོད་ཁུལ་
སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་དབང་འཛིན་པའི་ནང་བོད་རིགས་
ཆེན་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་ཡིན་སྐོར་སོགས་ བརྗོད་སོང་།
ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ ནས་བཟུང་རྒྱ་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་
ནང་ལོགས་ནས་རྒྱ་རིགས་མང་པོ་བོད་ཁུལ་དུ་ གནས་སྤོ་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཉེ་སྔོན་ལོ་ངོ་ ༢༠
འཁོར་བའི་དུས་དྲན་ཞིག་སྐོང་ཚོགས་བྱས་ཏེ། ཕྱི་ ལོ་ ༡༩༩༥ ནས་ད་ལྟའི་བར་དུ་རྒྱ་ནག་ནས་བོད་ སྐྱོར་གྱི་ལས་བྱེད་ ༦༠༠༠ བོད་ནང་དུ་བཏང་ཡོད་
ལུགས་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། འཛམ་གླིང་གང་
དུ་བལྟས་ཀྱང་རོགས་པ་བྱེད་མཁན་ཞིག་གིས་ དབང་ཆ་འཛིན་གྱི་མེད་སྟབས། དབང་ཆ་བོད་ མི་རང་ལ་འཛིན་དུ་བཅུག་ནས་རོགས་པ་བྱས་ ན་སྙིང་རྗེ་བོ་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། ཁོ་ཚོས་
དེ་ལྟར་མ་བྱས་པར་དབང་ཆ་ཚང་མ་ཁོ་རང་ ཚོས་འཕྲོག་སྟེ་ལོ་ ༣ ནང་ཕྱིར་རྒྱ་ནག་ཏུ་ལོག་ དགོས་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། ཁོ་ཚོ་མང་པོ་ཞིག་ཕྱིར་མ་
ལོག་པར་མུ་མཐུད་དབང་ཆ་བཟུང་ནས་བསྡད་
ཡོད་སྟབས། བོད་རིགས་སློབ་སྦྱོང་ཡོད་མཁན་ ཚོར་བོད་ནང་ནས་ལས་ཀ་མ་རག་པར་རྒྱ་ནག་
ནང་དུ་མར་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་གཞུང་
གིས་རྒྱ་ནག་ནང་ལོགས་ཀྱི་མི་མང་པོ་བོད་དུ་ གནས་སྤོ་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་གི་ཡོད་པ་མ་
ཆགས་སུ་འཇུག་གི་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་ནག་ ནང་གི་ལས་བྱེད་བོད་ལ་ཡོང་མཁན་ཡོད་ན་
པོ་ཡོད། ཁོ་ཚོར་གླ་ཆ་དང་གུང་གསེང་མང་
བ་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཁོ་ཚོའི་ཁྱིམ་མི་དང་བྱིས་ པ་སོགས་ལའང་དམིགས་བསལ་མཐུན་རྐྱེན་ མང་པོ་ཡོད། ཡིན་ནའང་། ང་ཚོ་ཁྱེད་ཚོར་
རོགས་པ་བྱེད་དུ་ཡོང་ནས་མཁའ་དབུགས་ ཀྱིས་མ་འདང་བར་མི་མང་པོ་འདི་འདྲ་ཞིག་ཤི་
སོང་ཟེར་གྱི་ཡོད་པ་རེད། དངོས་གནས་བྱས་
ན་བོད་མི་གསོ་སྐྱོང་བྱས་པ་ཡིན་ན་དཀའ་ལས་
དེ་འདྲ་རྒྱག་དགོས་དོན་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡིན་ ནའང་། ཁོ་ཚོས་དེ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་རེད། བོད་
རིགས་གཞོན་སྐྱེས་མང་པོ་ཞིག་མར་རྒྱ་ནག་ ནང་གཏོང་གི་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་ནང་གི་མི་
མང་པོ་ཞིག་ཡར་བོད་ནང་དུ་གཏོང་གི་ཡོད་ པ་དེ་ཁོ་ཚོའི་ལས་འགུལ་རེད། ཅེས་དང་། དེ་
བཞིན་རྒྱ་ནག་དབུས་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ རྒྱུན་ལས་ ༧ གྱི་ནང་ད་ལྟའི་བར་བོད་སོགས་ གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་དཔོན་རིགས་གཅིག་
ཀྱང་མེད་ལ། བུད་མེད་ཡང་གཅིག་ཀྱང་བྱུང་ མེད་ཅེས་སོགས་བརྗོད་སོང་།
གསར་འགོད་པ། པདྨ་མཚོ།
བོད་ཀྱི་དུས་བབ། དྷ་རམ་ས་ལ། ༢༠༡༤/ ༩ / ༡༠
བོད་ཁུལ་གྱི་ལས་བྱེད་ཚོ་རྒྱས་སྤྲོས་ལ་ཞེད་ སྣང་སྐྱེ་མགོ་ཚུགས་འདུག
རྒྱདང་སྦྲང་མ་མཉམ་རྡུང་གི་སྲིད་བྱུས་དེ་རྒྱ་
་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིན་གྱིས་སྟག་
ལས་བྱེད་པ་ཚོས་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་བྱ་བ་ཆེ་ཆུང་
ཉེས་དོན་ ༡༨༩༢ ཙམ་འབྱོར་ཏེ་མི་གྲངས་ ༣༠༡༣
འུར་གྱིས་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ་ལོ་གཅིག་ལྷག་
པའི་ལམ་ཁ་ཞིག་བཟོས་ཡོད་འདུག འདི་ལོའ ི་
ཁྲིམས་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་མཁན་གྱི་ལས་བྱེད་པའང་
ནག་ནང་ཁུལ་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་ཁག་ཏུ་ཚ་ཚ་འུར་
ཕྱིན་པ་དང་བསྟུན་ཏེ། དེང་སྐབས་བོད་ཁུལ་གྱི་ གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཁག་གི་ལས་བྱེད་ཚོ་
ཡང་དངངས་འདར་རྒྱག་མགོ་ཚུགས་ཡོད་འདུག ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༤ ཉིན་རྒྱ་ནག་ཕྱི་འབྲེལ་
ལྷན་ཁང་གིས་རྒྱ་ནག་དབུས་སྒྲིག་ཁྲིམས་ཞིབ་ བཤེར་ཁང་གི་དྲ་བའི་ཐོག་བཀའ་རྒྱ་བཏང་སྟེ། བརྒྱད་པའི་བཅོ་ལྔའི་སྟོན་ཚིཊ་དུས་ཆེན་དང་།
སླེབ་ལ་ཉེ་བའི་བཅུ་བའི་ཚེས་གཅིག་རྒྱལ་སྟོན་ དུས་ཆེན་སོགས་ཀྱི་ཐོག རྒྱ་ནག་ནང་ལོགས་ཀྱི་
ལས་ཁུངས་ཁག་དང་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ཏུ་ཡོད་པའི་
རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁག་གིས། རྒྱ་ནག་དབུས་ གཞུང་གི་གཏན་འབེབས་དོན་ཚན་ ༨ ལག་
བསྟར་དོན་འཁྱོལ་ཡོང་བ་བྱས་ཏེ། དུས་ཆེན་
སྐབས་སྤྱི་དངུལ་གྱིས་ཟླ་གོར་བག་ལེབ་(yue bing)སོགས་ལེགས་སྐྱེས་སྤྲོད་པ་དང་རྒྱས་ཟ་ རྒྱས་འཐུང་། ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ། འགྲོ་གྲོན་ཆེ་
བའི་རིག་རྩལ་འཁྲབ་སྟོན་སོགས་བཀག་འགོག་
བྱེད་དགོས་པ་མ་ཟད། ལས་རིགས་ཁག་གི་ལས་ བྱེད་པར་ཕོགས་སྣོན་དང་བྱ་དགའ། རོགས་དངུལ་ སོགས་ཀྱང་གང་བྱུང་སྤྲོད་མི་ཆོག་པའི་བཀའ་རྒྱ་ བཏང་ཡོད་འདུག
སྔར་ལོའ ི་ལོ་མགོ་ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་གི་
གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་ཁག་ཏུ་བག་མེད་རྒྱས་སྤྲོས་དང་ ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཐོག་དམ་དྲག་ ཆེན་པོ་བྱེད་མགོ་བཙུགས་ཡོད་པ་དང་། འདས་
ལོའ ི་ཕྱི་ཟླ་ ༣ པ་ཙམ་ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་དབུས་ སྒྲིག་ཁྲིམས་ཞིབ་བཤེར་ཁང་གིས་དྲ་ཐོག་ཏུ་ཐེར་
འདོན་སྟེགས་བུ་(Puguang Tai http://
www.ccdi.gov.cn/special/bgtzt/) ཟེར་བ་ཞིག་སྒོ་འབྱེད་བྱས་ཏེ། ས་གནས་ཁག་གི་
ཉེ
གང་ཞིག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་སྟེགས་བུ་དེ་བརྒྱུད་
ནས་དབུས་གཞུང་ལ་ཐད་ཀར་ཞུ་གཏུག་ཆོག་ ཕྱི་ཟླ་ ༧ ཙམ་ནས་བཟུང་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་
དང་མཚོ་སྔོན། སི་ཁྲོན། ཀུན་སུའུ་སོགས་བོད་
ཁུལ་གྱི་ལས་ཁུངས་དང་སྡེ་ཚན་ཁག་ནང་དུའང་ ཞིབ་བཤེར་མགོ་འཛུགས་བྱས་ཡོད་སྟབས། ས་
གནས་ལས་བྱེད་ཚོས་ཐུགས་སྤྲོ་གཏོང་བ་དང་
འདུ་འཛོམས་བྱེད་པ། རླངས་འཁོར་རྫིག་པོ་དང་ ལྭ་བ་གོང་ཆེན་གྱོན་པ་སོཊ་ལ་ཡང་འཛེམ་དོག་
བྱེད་བཞིན་ཡོད་འདུག་ལ། གནས་ཚུལ་དེས་ བོད་ནང་གི་གྲོང་ཁྱེར་ཁག་གི་སྐར་མ་རིམ་པའི་ མགྲོན་ཁང་དང་ཟ་ཁང་། དབྱར་སྐྱིད་གླིང་ག་དང་
གླུ་གར་རོལ་རྩེད་ཁང་། ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་ཁུལ་
ལྟེ་གནས་སོཊ་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་ཡོང་འབབ་ཐོག་
ལའང་ཤུཊ་རྐྱེན་ཆེན་པོ་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་འདུག ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༤ ཉིན་རྒྱ་ནག་དབུས་
སྒྲིག་ཁྲིམས་ཞིབ་བཤེར་ཁང་གི་ཞིབ་བཤེར་ཚན་
པ་དང་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་སྔོན་འགོག་སྡེ་ཚན་གྱི་
མགོ་ཁྲིད་ཧང་སུའུ་ཞན་གྱིས། སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ ཕིན་གྱིས་འདས་པའི་ལོ་ ༡ ལྷག་ནང་སྟག་དང་
སྦྲང་མ་མཉམ་རྡུང་གི་སྲིད་བྱུས་འོག ལྐོག་ཟ་རུལ་ སུངས་ལ་ཞིབ་བཤེར་གཏིང་ཟབ་བྱས་པ་བརྒྱུད།
འདི་ལོའ ི་ཕྱི་ཟླ་ ༧ པའི་བར་ཁྱོན་བསྡོམས་ཉེས་ དོན་ ༥༡༦༠༠ ལྷག་ཐེར་འདོན་བྱས་ཏེ། ཏང་ ཡོན་ལས་བྱེད་པ་ ༦༧༦༧༩ ལ་ཐག་གཅོད་ བྱས་ཤིང་། དེའི་ནང་ཏང་གི་སྒྲིག་གཞིར་འགལ་
ཏེ་ཏང་ནང་ནས་ཕུད་པ་མི་ ༡༨༣༦༥ ཡོད་པ་ དང་། ད་ལོར་འདས་པའི་ཟླ་ ༧ རིང་གི་ཉེས་
དོན་གྲངས་འབོར་དེ་ན་ནིང་གི་ལོ་ཧྲིལ་པོ་ལས་ ཀྱང་རྦད་དེ་མང་བ་ཡོད་ལུགས་དང་། འདི་ལོའ ི་ ཕྱི་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༡༢ ཉིན་བར་ཞིབ་བཤེར་ཁང་
གིས་གཉེར་བའི་ཐེར་འདོན་སྟེགས་བུ་བརྒྱུད་ཁྱོན་
ཙམ་ཐེར་འདོན་བྱས་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ནང་ཞིང་ ཆེན་རིམ་པའི་དཔོན་རིགས་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྒྲིག་
ཚུད་ཡོད་ལ། མུ་མཐུད་དུ་འཛེམ་ཟོན་མེད་པར་ཁྱོན་ ཡོངས་ནས་ཞིབ་བཤེར་བྱས་ཏེ། ཡང་དག་སྒོས་ ཁྲིམས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་སྐྱོང་བར་ཧུར་བརྩོན་བྱ་རྒྱུ་ ཡིན་ལུགས་བརྗོད་འདུག
འདི་གའི་གསར་འགོད་པས་བོད་མི་མང་སྤྱི་
འཐུས་འབའ་བ་སྐལ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་ལགས་སུ། བོད་ཁུལ་དུ་རྟོག་ཞིབ་ཚོགས་པ་ཆེད་གཏོང་གིས་ ཞིབ་བཤེར་བྱེད་བཞིན་པའི་ཐད་དགོངས་ཚུལ་ཅི་ ཡོད་དྲིས་པར་ཁོང་གིས། སྤྱིར་བཏང་འདས་པའི་
ལོ་གཅིག་ཙམ་གྱི་གོང་ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་གི་མངའ་ སྡེ་མང་པོའ ི་ནང་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། བོད་དང་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་ལག་
པ་འཆང་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་འདྲ་བོ་ཞིག་མཐོང་སོང་།
གང་ཡིན་ཟེར་ན། གཅིག་ནས་མི་རིགས་ཀྱི་གནད་
དོན་དེ་ཚོར་བ་རྣོན་པོ་དང་རྫི་གསང་དོད་པོའ ི་གནད་
དོན་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། གཉིས་ནས་རྒྱ་ནག་ གི་མི་རིགས་ས་ཁུལ་གྱི་བརྟན་བརླིང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་ སྐབས། ས་གནས་དཔོན་རིགས་ཚོས་ལྐོག་ཟ་རུལ་
སུངས་དང་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་དེ་དག་སྔོན་ མ་ཡི ན ་ན་རང་དགར་གཡུགས་བཞག་ཡོ ད ་ པ་རེད། ཡིན་ནའང། ཉེ་བའི་དུས་ཤིག་ནས་ བོད་ཁུལ་དུ་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་མགོ་བརྩམས་ཏེ། དཔེར་ན་མཚོ་སྔོན་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་རྒྱ་རིགས་ ༢ དང་བོད་མི་ ༡ ཁྲིམས་འགལ་ཐེར་འདོན་བྱས་
ཡོད་པ་དང་། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་སུའང་ལྐོག་ཟ་
རུལ་སུངས་ཐོག་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་པའི་ལས་འགུལ་ བརྩམས་པ་རེད། ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིན་གྱིས་ལྐོག་
འཕྲོས་ཤོག་ངོས་ ༤ གཟིགས།
རྩོམ་སྒྲིག་པ་སོཊ་འཛིན་བཟུང་།
ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༥ ཉིན་རྒྱ་ནག་ཀོང་ཀྲུའུ་རུ་ ཡོད་པའི་ཚོང་ལས་ཚགས་པར་གྲགས་ཅན་ ༼དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པའི་དཔལ་འབྱོར་
གནས་འཕྲིན༽ཞེས་པའི་རྩོམ་སྒྲིག་པ་གཙོ་ བོ ་ ལུའུ་ཏུང་དང་། རྩོ མ ་སྒྲི ག ་པ་གཞོ ན ་པ་
ཀྲུའུ་པེན་སོགས་མི་ ༨ ཧྲང་ཧེ་ཉེན་རྟོག་པས་
འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་དང་། འཛིན་བཟུང་ བྱས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཐད་རྒྱ་ནག་ཞིན་ཧྭ་གསར་ ཁང་གིས། ཁོ་ཚོས་ཧྲང་ཧེ་རིན་ཡཱན་དང་ཧྲིན་
ཀྲིན་ཞིན་ཅི་ལིན་ཚོང་གཉེར་ཁང་གཉིས་ལ་ ངན་འབྲེལ་བྱས་ཏེ། དྲིལ་བསྒྲགས་གླ་ཆ་མཐོ་ བོ་བླངས་ཏེ་གནས་ཚུལ་རྫུན་མ་སྤེལ་བའི་དོགས་
གཞི་ཡོད་པ་མ་ཟད། ད་རེས་ཀྱི་ཉེས་དོན་དེ་པེ་
ཅིན་དང་ཀང་ཏུང་། ཧྲང་ཧེ་སོགས་ཀྱི་ཁེ་ལས་
ཤོག་ངོས་འཕར་མ།
རྒྱ་ནག་སྒེའུ་ཁུང་།
༣
། ཀོང་ཀྲུའུ་གྲོང་ཁྱེར་ནི་ཨེ་ཤ ་ཡ་ཁུལ་གྱི་ཨ་
ཞུ་བྱས་ཏེ། ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་གསུམ་ཆ་
ནས་ཡོང་བའི་འཁྱམ་པོ་གནས་སྡོད་བྱ་ཡུལ་ཆེ་
གཏན་འབེབས་བྱས་ཡོད་སྟབས། ཉིན་དེའི་ཕྱི་
ཧྥི་རི་ཀ་ལྷོ་ནུབ་ཁུལ་གྱི་ཨིན་གྷོ་ལཱ་དང་མཱ་ལི། གྷ་ནཱ། ནི་གྷར་སོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཆུང་ཆུང་ཁག་ ཤོས་ཤ ིག་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟའི་ཆར་
ཨ་ཧྥི་རི་ཀའི་འཁྱམ་པོ་ཁྲི་ ༢༠ ནས་ ༣༠ ཙམ་ གྲོང་ཁྱེར་དེར་གནས་སྡོད་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ཁོ་ཚོ་མང་ཆེ་བ་ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་འཚོ་སྡོད་ བྱས་ཏེ། རྒྱུན་དུ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀ་དང་རྒྱ་ནག་བར་
འགྲོ་འོང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྟབས། ས་གནས་
ཀྱི་གྲོང་མི་ཚོས་དེང་སྐབས་ཨ་ཧྥི་རི་ཀའི་ནང་ ཁྱབ་ཀྱིན་པའི་ཨེ་བྷོ་ལ་འགོས་ནད་རྒྱ་ནག་ནང་ ཁྱབ་པར་སེམས་ཁུར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་འདུག
ཧོང་ཀོང་གི་ངོ་རྒོལ་ལས་འགུལ།
གཉིས་ཀྱིས་མོས་མཐུན་བྱུང་རྗེས། གཞི་ནས་ དབུས་གཞུང་ལ་ཆོག་མཆན་རེ་ཞུ་དགོས་པའི་ དྲོ་ནས་བཟུང་ཧོང་ཀོང་གི་ལྟེ་གནས་གྲོང་ཁྱེར་
ཅིན་ཀྲུང་དུ། ཧོང་ཀོང་གི་དཀྱིལ་སྙིང་བཙན་ བཟུང་བྱེད་པར་ངོ་རྒོལ་བྱེད་མཁན་གྱི་སློབ་
མའི་མཐུན་ཚོགས་དང་དམངས་གཙོ་ཚོཊ་པ་ སོགས་ཀྱིས་ངོ་རྒོལ་བྱེད་མགོ་བརྩམས་ཡོད་པ་ དང་། ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༢ ཉིན་ནས་བདུན་
ཕྲག་གཅིག་རིང་ཧོང་ཀོང་གི་སློབ་ཆེན་ཁག་
གི་སློབ་མ་ཚོས་སློབ་མཚམས་བཞག་ཏེ་རྒྱ་ གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱ་འཆར་ཡོད་འདུག
ལོ་རེར་མི་ཁྲི་ ༤༧༠ གྲོངས་ བཞིན་འདུག
ཁང་བཅུ་གྲངས་ཤིག་དང་ངན་འབྲེལ་ཡོད་པའི་
ཉེ་ལམ་དབྱིན་ཇིའི་གསོ་རིག་དུས་དེབ་དྷི་ལེན་
ཉེ ་ སྔོ ན ་རྒྱལ་མཚམས་མེ ད ་པའི ་ གསར་
ཝ་ཤ ིན་ཌོན་སློབ་ཆེན་གྱི་སློབ་དཔོན་ཆེན་མོ་
དོགས་གཞི་ཡོད་སྟབས། ད་ལྟ་ཞིབ་བཤེར་
སེ་ཌི་ (The Lancet) ཞེས་པས་ལོ་འཁོར་
བྱེད་བཞིན་པའི་སྒང་ཡིན་ལུགས་བརྗོད་འདུག འགོད་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་འདི་ལོའ་ི གསར་
སྙན་ཐོ་གསར་བ་ཞིག་བཏོན་པའི་ནང་། ཨ་རིའི་
འགྱུར་རང་དབང་གི་ཞིབ་འཇུག་ཐོ་གཞུང་ཞིག་
ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༧ ནས་ཉིན་གྲངས་ ༥
༡༧༥ པ་སྟེ་གནས་བབ་སྡུག་ཤོས་ཀྱི་གྲས་སུ་
ཆེན་སྐབས་ ༡༢ པའི་རྒྱུན་ལས་ཚོགས་འདུ་
ཕྱིར་བསྒྲགས་བྱས་པའི་ནང་། འཛམ་གླིང་གི་
རྒྱལ་ཁབ་ ༡༨༠ ནང་ནས་རྒྱ་ནག་ནི་ཨང་རིམ་ ཚུད་ཡོད་པ་དང་། མཐུན་ཚོགས་དེའི་བསྡོམས་
རྩིས་ལྟར་ན། གཏེར་ཁ་སྔོག་འདོན་བྱེད་མཁན་ དང་ཚོང་གཉེར་ཁང་སོགས་ལ་ངན་འབྲེལ་བྱས་
ཏེ། ལྐོག་རྔན་བླངས་བ་དང་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་
ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་བ་སོགས་ཀྱི་ཉེས་མིང་འོག རྒྱ་ ནག་གི་བཙོན་ཁང་ཁག་ནང་ཁྱོན་གསར་འགོད་ པ་ ༢༨ ཙམ་བཙོན་འཇུག་བྱས་ཡོད་འདུག
ཨ་ཧྥི་རི་ཀའི་འཁྱམ་པོ་ ཁྲི་ ༣༠ འདུག
ཉེ་སྔོན་ཀོང་ཀྲུའུ་གྲོང་ཁྱེར་འཕེལ་རྒྱས་ཞིབ་
འཇུག་ཁང་གིས་༼ཀོང་ཀྲུའུ་ཕྱི་མི་འཁྱམ་པོ་
དོ་དམ་གྱི་གནས་སྟངས་ཞིབ་འཇུག༽ཅེས་ པའི་རྟོག་ཞིབ་སྙན་ཐོ་ཞིག་བཏོན་པའི་ནང་
རི ང ་རྒྱ་ནག་གི ་ རྒྱལ་ས་པེ ་ ཅི ན ་གྱི ་ མི ་ མང་ ཚོགས་ཁང་ཆེན་མོའ་ི ནང་། རྒྱལ་ཡོངས་མང་
བསྡུས་ཏེ། ཧོང་ཀོང་དམིགས་བསལ་སྲིད་
འཛིན་ས་ཁུལ་གྱི་ ༢༠༡༧ ལོའ་ི སྲིད་འཛིན་ དཔོ ན ་པོ ་ འོས ་འདེ མ ས་ཀྱི ་ སྒྲོ མ ་གཞི ་ དང་།
༢༠༡༦ ལོའ་ི ཁྲིམས་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཆབ་
སྲིད་ལམ་ལུགས་བསྒྱུར་བཅོས་སྐོར་ལ་གྲོས་ བསྡུར་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ཕྱི་ཚེས་ ༣༡ ཉིན་ གྲོས་ཆོད་གཏན་འབེབས་བྱས་ཏེ། ཧོང་ཀོང་
སྲིད་འཛིན་འོས་འདེམས་བྱེད་པར་འོས་མི་ ༢ ནས་ ༣ ལས་མི་མང་བ་དང་། འོས་མི་རེ་
རེར་ཁྲིམས་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ བརྒྱ་ཆ་ ༥༠ ཡན་གྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོབ་དགོས་པ་
མ་ཟད། འོས་འདེམས་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་ཆ་ཚང་
ངེས་པར་དུ་ཁྲིམས་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ལ་ཡར་
ཧོང་ཁྲིན་ལགས་དང་། རྒྱ་ནག་ཀྲེ་ཅང་སློབ་ ཆེན་གསོ་རིག་སློབ་གླིང་གི་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་
ཡི་ཧེ་ལགས། ཨ་རིའི་ཨེ་མོ་རེ་གཙུག་ལག་ སློབ་ཆེན་གྱི་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་ཇེ་ཧྥི་རེ་ཁོ་ཕི་ ལེན་ (Jeffrey Koplan) ལགས་བཅས་
ཟུང་འབྲེལ་ཐོག རྒྱ་ནག་གི་མཁའ་དབུགས་ དང་འཕྲོད་བསྟེན། འགྲིམ་འགྲུལ་སོགས་ཀྱི་
སྐོ ར ་ལ་ཞི བ ་འཇུག་བྱས་པའི ་ གནས་ཚུལ་
ཁག་ཅིག་བཀོད་དེ། རྒྱ་ནག་ནང་ཁ་དབུགས་ འབོག་བཙོག་དང་ཐ་མག ལུས་ཀྱི་ཤ་སྟོད་
འཕེལ་བ། འགྲིམ་འགྲུལ་དོན་རྐྱེན་བཅས་ཀྱི་ དབང་གིས་ལོ་རེར་ཉུང་མཐར་མི་ཁྲི་ ༤༧༠
འདས་གྲོ ང ས་སུ་འགྲོ ་ བཞི ན ་ཡོ ད ་པ་དང་། དེས་རྒྱ་ནག་ལ་དཔལ་འབྱོར་ལ་རྒྱ་སྒོར་དུང་
ཕྱུར་མང་པོའ་ི གྱོང་གུད་ཐེབས་ཀྱི་ཡོད་ཚུལ་ བརྗོད་ཡོད་འདུག
ཆབ་སྲིད་ལས་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གི་འབྲེལ་ལམ་ཡུན་བརྟན་པ་ཡོང་ས་རེད།
གསར་འགོད་པ། པདྨ་མཚོ།
་སྔོན་འདི་གའི་གསར་ཁང་གིས་ཨུ་རུ་སུའི་སྐུ་
གི་ས་གནས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཕྱག་ལས་གནང་
ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་སྐོར་གྱི་དེབ་བརྩམས་ཡོད་
འདུག ས་མཚམས་ཀྱི་ཕྱོགས་ནས་ཀྱང་རྒྱ་དཀར་
༡༠༠ ལྷག་ཡོད་པ་རེད། མགོ་སེར་མང་ཆེ་བ་རྙིང་
སྐྱེས་ཀྱི་འདུག རྒྱ་མི་ཚོ་ཨུ་རུ་སུའི་ས་ཁོངས་སུ་
གྱི་གནས་སྟངས་བཅས་ཀྱི་སྐོར་ལ་བཅར་འདྲི་ཞུས།
ལན། ང་རང་ ༢༠༠༨ ལོར་ཐེངས་གཉིས་པར་
ཆགས་སྐབས་སྤུན་མཆེད་ཡིན་མདོག་གི་ལས་ཀ་
པའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་པོ་དེ་ཆགས་འདུག ལྷག་པར་
ཡོད། ཁོང་ཚོའ་ི མཛད་སྒོ་སོགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ང་
ནའང་གནས་སྐབས་རིང་ཨུ་རུ་སུ་གཞུང་གིས་
ཚབ་དོན་གཅོད་ངག་དབང་རབ་རྒྱས་མཆོག་
ལ་ཨུ་རུ་སུའི་ནང་གི་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་
དྲི་བ། ད་ལྟ་ཨུ་རུ་སུའི་ནང་བོད་མི་ག་ཚོད་ ཡོད་པ་དང་། ཁོང་ཅག་གི་གནས་སྟངས་གང་འདྲ་ ཡིན་ནམ།
ལན།
ཨུ་རུ་སུའི་རྒྱལ་ས་མོ་སི་ཁོ་རུ་
༡༩༩༣ ལོའ ི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་དོན་གཅོད་ ཁང་ཐོག་མ་གསར་འཛུགས་གནང་བ་རེད། ཐོག་
མའི་གསར་འཛུགས་སྐབས་ང་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ དུ་བསྐོ་བཞག་གནང་བ་རེད། བར་སྐབས་དེར་ཨུ་
རུ་སུའི་ལུང་པ་ཆེན་པོ་དེའ་ི ནང་བོད་མི་ང་གཅིག་
པུ་རེད། དེའ་ི རྗེས་ང་དྷ་རམ་ས་ལ་དང་ཨ་རིའ་ི དོན་ གཅོད་ལྡི་ལི་བཅས་སུ་གནས་སྤོར་བྱས་ཏེ་ལས་ཀ་
བྱས་པ་རེད། ༢༠༠༨ ལོར་ཡང་བསྐྱར་ཨུ་རུ་སུའི་ སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ལ་བསྐོ་བཞག་གནང་བ་རེད། རྒྱལ་ས་མོ་སུ་ཁོ་རུ་ང་ཚོར་འབྲེལ་བ་བྱེད་བསྡད་
པའི་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ ༧ ཙམ་མ་གཏོགས་
མི་འདུག ནང་པའི་མངའ་སྡེ་ཁལ་མུག་ནང་བོད་ པ་ ༢༠ ལྷག་དང་། བྷུར་ཡ་ཐིར་ ༡༥ ། ཐུ་བ་ ༥
བཅས་བོད་མི་ཧ་ཅང་ཉུང་ཉུང་རེད། ཡིན་ནའང་ ཆོས་ཚོགས་བོད་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱུད་ཆེན་པོ་བཞི་དང་
གཡང་དྲུང་བོན་བཅས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡོད་པ་རེད། བོད་ཀྱི་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ཡན་ལག་སྨན་ཁང་ནང་ ཨམ་རྗེ་ ༣ འདུག ཆོས་ཚོགས་ཁག་གིས་ལས་
དོན་གཙོ་བོ་སོག་པོའ ི་མི་མང་མང་ཆེ་བ་ཆོ་ག་ཕྱག་ ལེན་ལ་དང་དོད་ཆེན་པོ་ཡིན་སྟབས། ཤུགས་ཆེ་
ཤོས་ཆོ་ག་ཕྱག་ལེན་དེ་འདྲ་རེད། གསུང་ཆོས་ གནང་མཁན་དེ་འདྲ་ཡང་ཁག་ཅིག་ཡོད་པ་རེད།
དྲི་བ། ཨུ་རུ་སུའི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་
སྐབས་དཀའ་ངལ་གཙོ་བོ་ཅི་ཞིག་འཕྲད་ཀྱི་འདུག་ གམ།
ཨུ་རུ་སུའི་དོན་གཅོད་བྱས་ཏེ་ད་ལྟ་འགྲོ་བཞིན་པ་ རེད། ད་ཆར་ཨུ་རུ་སུའི་ནང་ནང་ཆོས་ལ་དོ་སྣང་
བྱེད་མཁན་དང་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་
། ཨུ་རུ་སུ་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་འབྲེལ་བ་ཡག་ཏུ་
འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་སོཊ་གནས་སྟངས་མང་པོ་ཞིག་
གིས། ང་ཚོའ་ི དམིཊ་ཡུལ་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལས་
འགུལ་སྤེལ་ཕྱོཊ་སོགས་ཏག་ཏག་ཅིག་ཡོང་ཐུབ་ ཀྱི་མི་འདུག དེ་གཙོ་བོ་ང་རང་ཚོའ་ི དོན་གཅོད་ནང་ ལས་བྱེད་ཉུང་དྲགས་པས་རེད་བསམ་གྱི་འདུག
དྲི་བ། ཨུ་རུ་སུ་གཞུང་ངོས་ནས་བོད་དོན་
རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་ཕྱོགས་དང་བོད་དོན་ཐོག་ལྟ་ སྟངས་གང་འདྲ་འདུག
ལན། སྔོན་མ་ཨུ་རུ་སུ་དབུས་གཞུང་གིས་ ༧གོང་ས་མཆོག་གྲོས་ཚོགས་འོག་མར་གདན་
ཞུ་གནང་སྟེ། གྲོས་ཚོགས་ནང་བོད་དོན་སྐོར་ལ་
གྲོས་ཆོད་བཞག་པ་དེ་འདྲ་བྱུང་བ་རེད། ༢༠༠༡
ལོར་ཨུ་རུ་སུ་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་ཀྱིས་ལོ་ ༢༠ རིང་གི་གྲོས་ཆོད་ཅིག་བཞག་རྗེས། བོད་དོན་
ཐོག་དོ་སྣང་མི་བྱེད་པ་དང་འཛེམ་ཟོན་བྱེད་མགོ་ བཙུགས་ཏེ། ད་ལྟ་ཨུ་རུ་སུའི་དབུས་གཞུང་ནས་
བོད་དོན་ལ་དོ་སྣང་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡིན་ནའང་ ། མི་མང་དང་ལྷག་པར་དུ་མཁས་དབང་ཚོས་
བོད་པའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ལ་དོ་སྣང་ཆེན་
པོ་འདུག ད་ཆར་༧གོང་ས་མཆོག་གི་ཕྱག་དེབ་ ༥༠ ལྷག་ཨུ་རུ་སུའི་སྐད་ཡིག་ནང་བསྒྱུར་ཚར་
བ་རེད་ལ། མཁས་དབང་ཁག་གི་ནང་བོད་སྔོན་
མ་རང་བཙན་ཡིན་པའི་ཁུངས་སྐྱེལ་དང་བོད་ཀྱི་
པ་དེ་འདྲ་འདུག ཨུ་རུ་སུ་དང་རྒྱ་ནག་གི་འབྲེལ་བའི་ ཐད་ང་རང་གི་ངོས་ནས། དང་པོ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་
བྱས་པ་རེད། རྗེས་སུ་ཁོང་ཚོ་དམག་རྒྱག་དགོས་ ཐུག་པ་རེད། དེའི་རྗེས་སུ་དགྲ་ཆགས། དེང་སང་ གྲོགས་པོ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། དགོས་དབང་གི་
འབྲེལ་བ་ཆགས་ཡོད་པ་ལས་སེམས་གཏིང་ན་
ཁོང་ཚོ་ཕན་ཚུན་ཡིད་ཆེས་མེད་སྟབས། སྔ་རྗེས་ མ་གཏོགས་ཨུ་རུ་སུ་གཞུང་གིས་བོད་དོན་ཐོག་དོ་ སྣང་ཏན་ཏན་བྱེད་ཀྱི་རེད་བསམ་གྱི་འདུག
དྲི་བ།
ཨུ་རུ་སུའི་ནང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་
ཚོགས་པ་ག་ཚོད་ཡོད་པ་དང་། དེ་དག་གི་ལས་ ཀ་བྱེད་སྟངས་གང་འདྲ་འདུག
ལན། རྒྱལ་ས་མོ་སུ་ཁོ་དང་ནང་པའི་མངའ་སྡེ་
ནག་གཉིས་དང་འབྲས་ལྗོངས་ཕུད། ཨུ་རུ་སུ་དེ་
བོད་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་འབྲེལ་བ་ཆགས་
དུ་༧རྒྱལ་དབང་བཅུ་གསུམ་པའི་སྐབས་ཨུ་རུ་སུའི་ གོང་མ་དང་འབྲེལ་བ་བྱུང་སྟེ། ཨུ་རུ་སུའི་དགོན་པ་
དང་པོ་སེན་ཕེ་ཊར་སི་པཱ་གསར་འཛུགས་གནང་ འདུག སྤྱིར་བཏང་མི་མང་དཀྱུས་མའི་ནང་བོད་ དོན་ལ་ལྟ་སྟངས་རྡོག་རྡོག་འདི་རེད་ཅེས་ངས་ལབ་ ཤེས་ཀྱི་མི་འདུག ཡིན་ནའང་། བར་ལམ་༧གོང་
ས་མཆོག་ཨུ་རུ་སུར་ཆིབས་བསྒྱུར་གནང་མ་ ཐུབ་སྟབས། ༢༠༠༩ ལོ་ནས་བཟུང་རྒྱ་གར་ནང་ ཨུ་རུ་སུའི་དད་ལྡན་པར་དམིགས་ཏེ་གསུང་ཆོས་ གོ་སྒྲིག་གནང་སྐབས། ལོ་རེ་རེ་བཞིན་ཨུ་རུ་སུའི་
ཆོས་ཞུ་བ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། ༢༠༡༣ ལོའ ི་
ཁག་གསུམ། གཞན། སེན་ཕེ་ཊར་སི་པཱ་བཅས་སུ་
ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ ནང་ལྡི་ལིར་གསུང་ཆོས་ཤག ི ་གོ་སྒྲིག་
བོད་པའི་ཆབ་སྲིད་ཐོག་ལས་འགུལ་འདྲ་མིན་སྤེལ་
རེད། འདི་ལོའ ི་ཕྱི་ཟླ་ ༥ བའི་ཚེས་ ༥ དང་ ༦
བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ ༧ ཙམ་ཡོད་པ་རེད། ཁོང་ཚོས་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ཙམ་མིན་པར། གྱི་འདུག དམིགས་བསལ་ཁོང་ཚོའ་ི ཁྲོད་བོད་སྐྱོབ་ (SaveTibet) ཞེས་པའི་ཚོགས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་
དེ་ཧ་ཅང་ཤུགས་ཆེན་པོ་རེད། ཁོང་ཚོར་ཡན་ལག་ མང་པོ་འདུག་ལ། ཁོང་ཚོའ་ི དྲ་རྒྱའི་ནང་བོད་ནང་གི་ ཛ་དྲག་གནས་ཚུལ་དང་བོད་དོན་སྐོར་ཉི་མ་རེ་རེ་ བཞིན་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱེད་ཀྱིན་འདུག
དྲི་བ། ཨུ་རུ་སུའི་མི་མང་དཀྱུས་མའི་ནང་ བོད་དོན་ཐོག་གོ་རྟོགས་གང་འདྲ་འདུག
གནང་སྐབས་མི་མང་ ༡༠༠༠ བརྒལ་བ་ཕེབས་ འདུག དེ་ཚོ་མི་མང་ལ་དོ་སྣང་ཡོད་པའི་རྟགས་
བཅས་ཉིན་གཉིས་རིང་ང་ཚོས་ཡུ་རོབ་ཀྱི་རྒྱལ་ ཁབ་ལ་ཐི་ཝེ་ཡའི་ཉེ་འགྲམ་དུ་གསུང་ཆོས་གོ་སྒྲིག་ གནང་སྐབས་མི་ ༥༠༠༠ ལྷག་འཛོམས་སོང་། མི་ མང་གི་ངོས་ནས་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་དད་པ་དང་
བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ལ་དོ་སྣང་ཧ་ལས་པ་ རེད། དེའ་ི ཕྱོགས་ནས་ང་རང་སྔོན་མ་ཨ་རིའ་ི དོན་
གཅོད་གནང་མྱོང་སྟབས། ཨ་རི་བ་ཚོ་ལས་ལྷག་ རེད་བསམ་བསམ་བྱུང་སོང་།
ལན། ཨུ་རུ་སུ་དང་བོད་གཉིས་དུས་རབས་ དྲི་བ། ཨུ་རུ་སུའི་ནང་གི་ཆོས་ཚོགས་ཁག་ ༡༧ དང་ ༡༨ པ་ནས་བཟུང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་
འབྲེལ་བ་འདུག ལྷག་པར་དུ་ནང་པའི་མངའ་སྡེ་ཁག་
གསུམ་ནང་ནང་ཆོས་བོད་ནས་དར་བའི་ལོ་རྒྱུས་
དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོཊ་པ་སོགས་དང་སྐུ་ཚབ་
དོན་གཅོད་བར་གྱི་འབྲེལ་ལམ་གང་འདྲ་ཡིན་ནམ།
ལན། ནང་པའི་དགོན་སྡེ་དང་ཆོས་ཚོགས་
མ་དང་བཀའ་བརྒྱུད། ས་སྐྱ་བཅས་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱུད་
རེད། ང་ཚོ་ཕན་ཚུན་བར་འབྲེལ་བ་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་
རང་སྐད་བཏང་སྟེ་སྐད་ཆ་བཤད་ཀྱི་ཡོད། བོད་དོན་
རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་མང་པོ་ཞིག་གིས་བོད་ཀྱི་ཆོས་ དང་རིག་གཞུང་ཐོག་འབད་པ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།
ཞོར་ནས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་དང་། ༧གོང་ས་ མཆོག་གི་འཁྲུངས་སྐར། ནོ་བྷེལ་ཞི་བདེའ་ི གཟེངས་ རྟགས་དུས་དྲན། དེ་མིན་ཆབ་སྲིད་ལས་འགུལ་ ཡང་གང་འཚམ་སྤེལ་གྱི་འདུག
དྲི་བ། ཨུ་རུ་སུ་དང་རྒྱ་ནག་གི་ཆབ་སྲིད་
དང་ཚོང་འབྲེལ་གནས་སྟངས་དེས་ས་གནས་ཀྱི་ བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་སོགས་ཀྱི་ཐད་ཤུགས་རྐྱེན་ ཐེབས་ཀྱི་འདུག་གམ།
ལན། ཨུ་རུ་སུ་ལུང་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་རེད། སྣུམ་ དང་སོལ་རླངས་ (gas) སོགས་རྒྱ་ནག་ནང་ཚོང་ འབྲེལ་ཤུགས་ཆེན་པོ་རེད། ཡིན་ནའང་། ཨུ་རུ་སུ་
དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་བྱེད་བཞིན་པ་ཕན་ ཚུན་དགའ་དྲགས་ནས་མ་རེད། ཨ་རི་དང་ཡུ་རོབ་
མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་འཛམ་གླིང་ནང་གི་ལས་དོན་
འཛུལ། ས་གནས་ཀྱི་བུད་མེད་ཚོའ་ི མཉམ་དུ་ཆང་ ས་བརྒྱབ་པའི་གནས་ཚུལ་ཡང་མང་པོ་འདུག ཡིན་
བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུའི་རེ་བ་མཐོང་གི་ མི་འདུག
དྲི་བ། ཨུ་རུ་སུའི་སྲིད་འཛིན་ཕི་ཊིན་བོད་ དང་བོད་ཀྱི་ནང་ཆོས་ལ་ལྟ་སྟངས་གང་འདྲ་འདུག་ གམ།
ལན། དེའ་ི སྐོར་ངས་གསལ་བོ་ཤེས་ཀྱི་མེད། ཡིན་ནའང་མི་གཞན་གྱིས་ཉེ་སྔོན་སྲིད་འཛིན་ཕི་
ཊིན་དང་ཁ་ཁ་ཆགས་པའི་སྐུ་ལྕམ་དེ་ནང་པ་ཡིན་ སྟབས། སྲིད་འཛིན་ཁོང་ཡང་ནང་ཆོས་ལ་དོ་སྣང་
ཡོད་པ་རེད་ཅེས་ཤོད་མཁན་འདུག་ལ། སྐུ་ཟླ་སྔོན་ མར་ཁལ་མུག་གི་སྲིད་འཛིན་ཀེ་སིན་ཨེ་ལེ་མཆོག་ དྷ་རམ་ས་ལར་ཕེབས་སྐབས། སྐུ་ཟླ་དེའ་ི ཆེད་དུ་
༧གོང་ས་མཆོག་ལ་ཕྱག་དེབ་ཅིག་ཞུས་གནང་ ཡོད་པའི་སྐད་ཆ་དང་། ཁོང་ཚོའི་བུ་མོ་ཞིག་གི་
བཟའ་ཟླ་ཀོ་རི་ཡའི་ནང་ཆོས་ལ་དོ་སྣང་ཡོད་མཁན་ ཞིག་རེད་ཟེར་བའི་བཤད་ཚུལ་ཞིག་ཀྱང་འདུག ཕི་
ཊིན་འཇུ་རེས་བྱེད་རོགས་ཀྱི་གྲོགས་པོ་ཞིག་བཀའ་
བྱེད་ཕྱོགས་དང་སྲིད་ཇུས་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་
བརྒྱུད་པ་རེད་ཅེས་གནས་ཚུལ་མང་པོ་གོ་ཡོང་གི་
སུ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་ཡག་པོ་ཆགས་པ་ཡིན་ན།
གྱི་འདུག སྲིད་འཛིན་ཁོང་དེ་སྔོན་ཨུ་རུ་སུའི་ནང་
ཆེད། ད་ཆར་ཨུ་རུ་སུས་རྒྱ་ནག་མཉམ་དུ་ལག་
པ་གཏོང་གི་ཡོད་པ་རེད། རྗེས་མ་ཨ་རི་དང་ཨུ་རུ་ རྒྱ་ནག་རྒྱང་དུ་འགྲོ་རྒྱུ་རེད། རྒྱ་ནག་ཤུགས་ཆེན་པོ་
ཆགས་པར་ཨུ་རུ་སུའི་ངོས་ནས་ཀྱང་དོགས་ཟོན་ བྱེད་བསྡད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ང་རང་གི་གོ་ཐོས་ལ་
ཨུ་རུ་སུ་དང་རྒྱ་ནག་གི་ས་མཚམས་དྷ་ནེ་ཝ་སི་ ཐོ་སི་ཞེས་པའི་ས་ཆ་དེར་རྒྱ་མི་ས་ཡ་ ༦ བསླེབ་
པའི་སྐད་ཆ་འདུག དེར་ཨུ་རུ་སུའི་མི་ཚོ་ཞེ་སྣང་
འདུག གང་ལྟར། སྲིད་འཛིན་ཁོང་ནང་ཆོས་ལ་དོ་
སྣང་ཡོད་པ་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ཀྱང་མཁྱེན་ པའི་མངའ་སྡེ་གསུམ་ནང་ཕེབས་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྔ་ལོར་བྷུར་ཡ་ཐི་ལ་ཕེབས་ཏེ་དགོན་སྡེ་ཁག་ལ་ འཛུགས་བསྐྲུན་ཆེད་དངུལ་སྤྲད་གནང་འདུག
དྲི་བ། ཁྱེད་རང་གི་ངོས་ནས་མ་འོངས་པར་ ཨུ་རུ་སུའི་ནང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་འཚོལ་ཐབས་
འཕྲོས་ཤོག་ངོས་ ༤ གཟིགས།
༤
གླ་ཡོད་གསལ་བསྒྲགས།
་་་་་་རབ་འབྱམས་པ་སྐབས་དང་པོ། ཤོག་ངོས་ ༡ འཕྲོས།
སློབ་སྦྱོང་བྱེད་པའི་གོ་སྐབས་རག་ཡོད་པ་མ་
ཀྱི་སློབ་དཔོན་བགྲེས་པ་རྒན་བསོད་ནམས་
ལག་ལེན་བསྟར་ཐུབ་ཀྱི་མེད་ས་མང་པོ་ཞིག་
ཅིན་ཕིན་གྱིས་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་ལ་རྡུང་
རིག་སློབ་དཔོན་བགྲེས་པ་སྤྲེལ་ནག་པ་བློ་ མགོ་བཙུགས་ཏེ་ཟླ་གཅིག་ལྷག་འགྲོ་བཞིན་ གྲོས་དཔལ་བཟང་ལགས་ཉེ་བའི་གཙུག་ལག་ ཡོད་ཀྱང་། ད་དུང་རྨང་གཞི་ཁ་གསབ་གནང་ སློབ་དཔོན་ (Associate Professor) གི་ཡོད་པ་རེད། དུས་ཚོད་འཕྲོ་བརླག་གང་ དུ་བསྐོ་བཞག་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། དགེ་ འཚམ་གཏོང་གི་འདུག ང་ཚོའི་སྐབས་འདིར་ སྡོད་ཁང་དམིགས་བསལ་གོ་སྒྲིག་གནང་ ཡོད་འདུག སློབ་མ་ཚོར། སློབ་ཁང་དུ་དྲ་རྒྱ་
འདི་ལྟར་རྫོགས་འགྲོ་ས་རེད། ཡིན་ནའང་མ་ འོངས་པར་མཐོ་རིམ་རིག་གནས་རབ་འབྱམས་ པ་ཆེད་ལས་ཀྱི་ངོ་བོར་འགྲོ་ཐུབ་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་
དང་དཔེ་དེབ་ལྟ་ཀློག་གི་མཐུན་རྐྱེན་ཡོད་པ། ཆེན་པོ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག དེ་ལ་རེ་བ་ཆེན་ དུས་ཚིགས་བཞི་པའི་མཐར་ཕྱིན་དཔྱད་རྩོམ་ པོ་འཛིན་གྱི་ཡོད”ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
གྱི་རྒྱུ་ཆ་འཚོལ་སྒྲུབ་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱི་འགྲོ་སོང་ གསར་འགོད་པས་རྒྱུས་ལོན་བྱས་པ་ལྟར་ སློབ་གྲྭའི་གཞུང་ནས་གཏོང་འཆར་ཡོད་འདུག ན། གཙུག་ལག་རབ་འབྱམས་པའི་ལས་གཞི་ གསར་འགོད་པས་དྲུང་ཆེ་པ་སངས་ལགས་ འདི་ཐོག་མར། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ལོའ ི་ཟླ་ ༡༡ ནང་ སུ་ལས་གཞི་འདི་མ་འོངས་པར་རྒྱ་སྐྱེད་གཏོང་ ས་ར་བོད་ཀྱི་མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་ཁང་གིས་ འཆར་ཡོད་མེད་དྲིས་པར། ཁོང་གིས། “སྤྱིར་
བཙན་བྱོལ་ནང་གི་མཁས་དབང་དང་སློབ་དཔོན།
བཏང་ད་ཡོད་ལོ་རྒྱུས་དང་རྩོམ་རིག་ཆེད་ ཤེས་ཡོན་འཛིན་སྐྱོང་མི་སྣ། ས་ར་མཐོ་སློབ་ སྦྱོང་གཙུག་ལག་རབ་འབྱམས་པའི་སྡེ་ཚན་ ཀྱི་དགེ་རྒན་སོགས་བསྡུ་སྐོང་གིས་བགྲོ་གླེང་ གཉི ས ་ཀྱི ་ ཐོ ག ་བརྡ་སྤྲོ ད ་འཛུགས་འཆར་ གནང་སྟེ། མཐོ་རིམ་རིག་གནས་རབ་འབྱམས་ ཡོད་ཀྱང་། བརྡ་སྤྲོད་དགེ་རྒན་ཚད་ལྡན་མ་ (BA) བསླབ་གཞི་བསྐྱར་བཅོས་དང་། གཙུག་
རག་པའི་དབང་གིས་ལྷག་པ་རེད། མ་འོངས་ ལག་རབ་འབྱམས་ (MA) བསླབ་གཞི་གཏན་ པར་དགེ་རྒན་རག་ན་སྡེ་ཚན་གསུམ་པ་ཞིག་ འབེབས་གནང་ཡོད་པ་དང་། ༢༠༡༢ ཟླ་ ༧ འཛུགས་འཆར་ཡོད་པ་རེད་ལ། གཙུག་ལག་ ཚེས་ ༢༠ ཉིན་ཝ་ཎ་མཐོ་སློབ་ཀྱི་ངེས་སྟོན་ རབ་འབྱམས་པ་ཡག་པོ་ཆགས་པ་ཡིན་ན། པ་རྒན་ངག་དབང་བསམ་གཏན་ལགས་དང་
རིམ་པས་གོམ་པ་གཉིས་པ་འབུམ་རམས་ ལོ་རྒྱུས་སློབ་དཔོན་བྱམས་པ་བསམ་གཏན། པ་འཛུགས་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་ཡང་ཡོད་པ་ རྩོམ་རིག་སློབ་དཔོན་བཀྲ་ཤིས་ཚེ་རིང་བཅས་ རེད”ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
སློབ་དཔོན་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་
ལས་གྲུབ་པའི་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་དང་། ས་ར་ མཐོ་སློབ་ཀྱི་སློབ་སྤྱི་འཇམ་དཔལ་གྲགས་པ་
ལགས་སུ་ལས་གཞི་འདིར་དཀའ་ངལ་གང་ ལགས་དང་ལོ་རྒྱུས་དགེ་རྒན་བསོད་ནམས་ འདྲ་ཡོད་མེད་དྲིས་པར། ཁོང་གིས། “སྤྱིར་ རྒྱལ་མཚན། རྩོམ་རིག་དགེ་རྒན་སྦྲེལ་ནག་ ལོ་རྒྱུས་དང་རྩོམ་རིག་གི་དེབ་མང་པོ་ཡོད་
པ་བློ་གྲོས་དཔལ་བཟང་བཅས་ལྷན་འཛོམས་
དེབ་གསར་རིགས་མིན་པར་དེབ་རྙིང་ཆགས་
ཡོད་འདུག ༢༠༡༣ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༡༧ ཉིན་
ཀྱང་ཆེད་ལས་སློབ་ཚན་ལ་བཞག་ཆོག་པའི་
དེབ་དཀོན་པོ་རེད། ཆེད་ལས་ལ་དགོས་པ་དེ་ ཡོད་སྟབས། དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆ་དང་དེབ་མ་
ཐོག་བསྐྱར་ཞིབ་གནང་མཐར་བཀའ་ཟུར་ཟམ་
གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་སྤྱན་འབུལ་ཞུས་ བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་
རག་པའི་དཀའ་ངལ་འདུག དཀའ་ངལ་གཞན་ སྲོལ་རྒྱུན་ཤ ེས་ཡོན་སྡེ་ཚན་གྱི་འགན་འཛིན་ ཞིག་ནི། ལོ་རྒྱུས་དང་མི་སྣ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་ ཚེ་རིང་བསམ་འགྲུབ་སོགས་ལས་གྲུབ་པའི་ ཐབས་སྐོར་བོད་རང་གི་སྐད་ཡིག་ནང་རེ་ཟུང་
ཚོགས་ཆུང་ཞིག་གིས་གཏན་འབེབས་ཀྱིས་
མཇུག་ཏུ་གསར་འགོད་པས་རྩོམ་རིག་
ཀྱིས་ས་ར་མཐོ་སློབ་ཀྱི་ལོ་གཉིས་ཀྱི་གཙུག་
ལས་མེད་པར་ཕྱིའི་སྐད་ཡིག་ནས་ཚུར་ལེན་ ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ལ་ཕུལ་ཏེ། ༢༠༡༤ དགོས་པ་དེ་རེད” ཅེས་བརྗོད་བྱུང་། ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༢༡ ཉིན་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ གཙུག་ལག་རབ་འབྱམས་པའི་སློབ་མ་འབྲོག་
ལག་རབ་འབྱམས་པར་ངོས་འཛིན་ཕྱག་འཁྱེར་
རུ་ཆོས་དར་ལགས་སུ་ཚོར་བ་གང་འདྲ་ཡོད་ གནང་རྗེས་དངོས་སུ་དབུ་འཛུགས་གནང་བ་ མེད་དྲིས་པར། ཁོང་གིས། “སོ་སོས་ད་བར་ ཞིག་ཡིན་འདུག སློབ་སྦྱོང་བྱས་ནས་ཡོང་ནའང་ཆེད་སྦྱོང་ཐོག་
གསར་འགོད་པ། དོན་གོ
ས་མིག་གསལ་བསྒྲགས།
མོན་རྟ་དབང་རླུང་ལ་ས་གནས་བྱམས་བརྩེ་དགའ་ཚལ་སློབ་གྲྭར་བོད་ཡིག་དགེ་རྒན་ཞིག་གི་ས་
མིག་ཡོད་པས། ཞུགས་བློ་ཡོད་རིགས་གཤམ་གསལ་ཁ་བྱང་ཐོག་ཕྱི་ཟླ་བཅུ་པའི་ཚེས་བཅོ་ལྔ་ འགྱངས་མེད་འབྲེལ་བ་གནང་རོགས།
ཆ་རྐྱེན།
༡། (B.ED) དང་མཉམ་པའི་བོད་ཡིག་ཤ ེས་ཚད་ལག་ཁྱེར་ཡོད་པ།
༢། ལག་ཁྱེར་མེད་ཀྱང་བོད་ཡིག་ཤ ེས་ཚད་ (B.ED) དང་མཉམ་པ་ཡོད་པ་ལ་ཡང་བསམ་ གཞིག་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན།
༣། རྒྱ་གར་གནས་སྡོད་ཆོག་པའི་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་ཡོད་པ།
མཐུན་རྐྱེན།
༡། གོང་གསལ་ཆ་རྐྱེན་ཚང་ཐོག་ཉམས་མྱོང་ཡོད་པ་ལ་ཟླ་རེར་གསོལ་ཕོག་སྒོར་ཆིག་ཁྲི་ཉིས་ སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་ (༡༢༥༠༠)
༢། སྐྱ་བོ་ཡིན་ཚེ་རང་གི་ཕྲུ་གུ་གཉིས་ལ་སྔོན་འགྲོ་ནས་མཐོ་སློབ་མ་ཐོན་བར་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་རྒྱུ། ༣། ཞལ་ལག་དང་བཞུགས་ཤ ག་དྲ་རྒྱ་(internet)སོགས་རིན་མེད་འབུལ་རྒྱུ།
འབྲེལ་བ་གནང་ཡུལ་ཁ་བྱང་།
གློག་འཕྲིན་ཁ་བྱང་། Jhamtsegatsal@gmail.com
དྲ་ཚིགས་ཁ་བྱང་། www.Jhamtseinternational.org ཁ་པར་ཨང་གྲངས་། 9402871382
ཤོག་ངོས་ ༣ འཕྲོས།
ཟ་རུལ་སུངས་ཐོག་དམ་དྲག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་
རྒྱལ་མཚན་ལགས་གཙུག་ལག་སློབ་དཔོན་ འདུག” ཅེས་བརྗོད་བྱུང་། (Professor)དུ་བསྐོ་བཞག་དང་། རྩོམ་ ཁོས་མུ་མཐུད་དུ་བརྗོད་དོན། “ང་ཚོ་སློབ་
རྒན་གཉིས་ཀྱི་གསོལ་ཕོགས་སྤར་ཆ་དང་
་་་་་་སྐྱེ་མགོ་ཚུགས་འདུག
རེད། ད་ལྟ་གོ་སྐབས་ཡག་པོ་རག་སོང་བསམ་
ཡོད་སྐོར་ལ། འདི་ལོའ ི་ཕྱི་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༡༤ གྱི་འདུག ཡིན་ནའང་སློབ་གྲྭའི་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་ ཉིན་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས། མཐོ་སློབ་ སྟངས་ཐོག་ཁ་ནས་བཤད་པ་ནང་ལྟར་ད་དུང་
བོད་ཀྱི་དུས་བབ། དྷ་རམ་ས་ལ། ༢༠༡༤/ ༩ / ༡༠
དེས་དམིགས་བསལ་བོད་དོན་ལ་ཕན་གནོད་ གང་འདྲ་ཡོད་མེད་དྲིས་པར། ཁོང་གིས། ཞི་
རྡེག་གཏོང་བའི་ལས་འགུལ་འདི་མ་སྤེལ་བ་
ཡིན་ན། རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གི་ཁྲིམས་མཐུན་ རང་བཞིན་དང་མ་འོངས་པར་མུ་མཐུད་དུ་དམར་
ཤོག་ཚོགས་པས་རྒྱ་ནག་གི་དབང་ཆ་འཛིན་ པར་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་འཕྲད་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། ཞི་
ཅིན་ཕིན་གྱིས་མི་རིགས་ས་ཁུལ་ལའང་ལག་
པ་མི་འཆང་ཀ་མེད་ཆགས་པ་རེད། ང་ཚོས་ གོ་སྐབས་འདི་བརྒྱུད་ནས་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་མང་ པོའ ི་ནང་དཔོན་ངན་དང་བརྟན་ལྷིང་སྲུང་སྐྱོབ་ ཁ་ལ་འཁྱེར་ཏེ། བོད་མིའ་ི ཐོག་ཁྲིམས་འགལ་
གྱིས་དྲག་གནོན་བྱེད་མཁན་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་
པ་དེ་དག་ཐེར་འདོན་བྱེད་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། མ་ འོངས་པར་རྒྱ་གཞུང་ཁོ་རང་གིས་བཤད་པ་
ལྟར་ཁྲིམས་ལྟར་བོད་སྐྱོང་ཟེར་བའི་ལམ་ཁའི་ ཐོག་འགྲོ་བར་ཕན་ཐོགས་ཏན་ཏན་ཡོད་པ་རེད་ བསམ་གྱི་འདུག ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
སྤྱི་འཐུས་རྒྱ་རིགས་ཐར་ལགས་སུ་བོད་
ཁུལ་ཞིབ་བཤེར་ཐད་དགོངས་ཚུལ་ཅི་ཡོད་དྲིས་
པར། བོད་ནང་དུ་དཔོན་པོ་ངན་པ་མང་པོ་ཞིག་
ཡོང་སྟེ་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ རྩ་ཁྲིམས་དང་བཅའ་ཁྲིམས་ནང་མེད་པའི་སྒྲིག་ གཞི་མང་པོ་ཞིག་དབང་ཆ་སྒེར་སྤྱོད་ཀྱིས་ལག་ བསྟར་བྱས་ཏེ། བོད་རིགས་མི་མང་ལ་བརྡབ་
གསིག་གཏོང་གི་ཡོད་སྟབས། འདི་འདྲའི་ཞིབ་ བཤེར་ཞིག་བོད་ནང་ལག་བསྟར་བྱེད་དུ་ཡོང་
གི་འདུག་ཟེར་དུས། མི་ཚང་མ་དགའ་ནས་ཨ་ མཆོག་ཀྲོང་ཀྲོང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ས་རེད། རྒྱ་ནག་ སྒྲིག་ཁྲིམས་ཞིབ་བཤེར་ལྷན་ཁང་གིས་ཀྱང་
འདས་པའི་ཟླ་ཤས་ནང་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ གཅིག་པུའི་ནང་ཉེས་དོན་ ༡༨༣ ཞིག་དང་། ཡང་ཉེས་དོན་ ༣༠ ལྷག་ཅིག་ཐེར་འདོན་བྱས་
ཡོད་ལུགས་བསྒྲགས་འདུག གཙོ་བོ་ང་ཚོས་ ཐེར་འདོན་དེ་དག་གནད་དོན་ག་རེ་སྟེང་བྱས་
ཡོད་མེད་ལ་ལྟ་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། ང་རང་
གི་མཐོང་སྣང་ལ། མང་ཆེ་བ་གཞུང་གི་བཀའ་ འཁྲོལ་མེད་པར་རླངས་འཁོར་སྒེར་གྱིས་བེད་
སྤྱོད་བཏང་བ་དང་ལས་ཀར་ཆད་པ། གཞུང་ དངུལ་བཀོལ་ནས་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་དུ་ཕྱིན་
པ། གཉེན་སྟོན་རྒྱ་ཆེན་པོ་བྱས་པ་སོགས་གནད་
་་་་་་ཡུན་བརྟན་པ་ཡོང་ས་རེད། ཤོག་ངོས་ ༣ འཕྲོས།
སྲིད་ཀྱི་གནས་སྟངས་འགྱུར་བ་འགྲོ་སྲིད་པ་
ལན། ངའི་བསམ་བློ་འཁུར་སྟངས་ཁ་ཁ་
གྱི་འདུག ང་ཚོ་དང་ཨུ་རུ་སུའི་གྲོས་ཚོགས་
དོན་ཆུང་ཚགས་རིགས་རེད། གནད་དོན་དེ་དག་
དང་འབྲེལ་ལམ་ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཕྱོཊ་ཀྱི་ལམ་
བོད་ཁུལ་ན་དེ་ལས་ཚབས་ཆེ་བའི་ལྐོག་ཟ་རུལ་
རེད། འགའ་ཤས་ཀྱིས་ཆབ་སྲིད་ཁོ་ནར་བསམ་
ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་གྲས་སུ་ཚུད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་།
རྙོག་གྲ་དང་གནད་དོན་ཆེན་པོའ ི་གྲས་མ་རེད། སུངས་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད། ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
ཡང་ཁོང་ལ་རྒྱ་ནག་གི་ཞིབ་བཤེར་ལས་
འགུལ་དེ་ལག་བསྟར་བྱེད་ཕྱོགས་ཐོག་བསམ་
ཚུལ་གང་འདྲ་ཡོད་མེད་དྲིས་པར། ཁོང་གིས།
ད་ཐེངས་ཀྱི་ཞིབ་བཤེར་འདིར་བལྟས་པ་ཡིན་
ན། གཅིག་ནས་ཕྱི་ཚུལ་རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་པ་ ཙམ་དང་། གཉིས་ནས་ཁྱབ་རྒྱའི་ཐོག་བཤད་ན།
བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ལ་གྲོང་ཁྱེར་གཉིས་དང་རྫོང་ ཆེ་ཆུང་ ༧༤ ཙམ་ཡོད་ཀྱང་། ཉེས་དོན་ ༣༠
ལྷག་ཐེར་འདོན་བྱས་ཡོད་ལུགས་བརྗོད་པ་དེ་གོ་ འཇོ་རྫོང་དང་འཇོ་མདའ་རྫོང་གཉིས་གཅིག་པུའི་ ནང་རེད། གསུམ་ནས་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་ཐེར་
འདོན་བྱེད་སྐབས་མི་རིགས་དབྱེ་འབྱེད་བྱེད་ཀྱིན་ ཡོད་པ་མངོན་ཡོང་གི་འདུག དཔེར་ན། བོད་རང་
སྐྱོང་ལྗོངས་ཁོངས་ཀྱི་སློབ་གྲྭ་ཞིག་གི་མགོ་ཁྲིད་
རྒྱ་རིགས་ཤིག་གིས་གཞུང་དངུལ་བཏང་ནས་ ལས་བཟོ་བ་ཚོ་རྒྱ་ནག་ནང་ལྟ་སྐོར་དུ་ཁྲིད་པ་
དེར་དངུལ་ཕྱིར་སློག་བྱེད་དུ་བཅུག་རྗེས་ལྐོག་ ཟ་རུལ་སུངས་ཀྱི་ཉེས་འོག་ཚུད་མི་འདུག དེ་
བཞིན་བོད་རིགས་མགོ་ཁྲིད་ཅིག་གིས་ལས་
བྱེད་ཚོ་ཁྲིད་ནས་ལྟ་སྐོར་དུ་ཕྱིན་སྟབས་ལྐོག་ ཟ་རུལ་སུངས་ཀྱི་ཉེས་མིང་འོག་ཚུད་འདུག མགོ་
ཁྲིད་དེ་གཉིས་ཀྱི་བྱེད་སྟངས་གཅིག་པ་རེད། འགྲོ་ གྲོན་གྱི་དངུལ་འབོར་ཡང་ཧ་ལམ་འདྲ་འདྲ་རེད།
གཞན། བོད་ཁུལ་དུ་ཡོད་པའི་རྒྱ་རིགས་མགོ་ ཁྲིད་ཚོས་ཁ་བྲལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་བའི་ཉེས་མིང་
འོག་བོད་རིགས་ལས་བྱེད་གོ་གནས་ནས་ཕབ་ སྟེ་ཁོ་རང་ཚོའ་ི གཉེན་ཉེ་དང་གྲོགས་པོ་ཚོར་གོ་
ས་སྤྲད་པའི་རུལ་སུངས་ཀྱི་བྱ་བ་མང་པོ་ཡོད་ པ་རེད། ཡིན་ནའང་ཞིབ་བཤེར་ཁྲོད་རུལ་སུངས་ འདི་རིགས་གཅིག་ཀྱང་ཚུད་མི་འདུག དེ་དག་ལ་ བལྟས་ཡོང་ན་བོད་ཁུལ་དུ་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་
ལ་ཞིབ་བཤེར་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་གྱི་ཡོད་པ་ དེ། ལྗན་ལྗིན་གྱི་ཐོག་ཧྲལ་ཧྲུལ་གྱིས་བཀབ་སྟེ་ ཕན་འབྲས་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་ཞིག་ལ་མཐོང་གི་མི་ འདུག ཅེས་སོཊ་བརྗོད་སོང་།
གསར་འགོད་པ། པདྨ་མཚོ།
ཁ་ཡག་ཤོས་གང་མཐོང་གི་ཡོད་དམ།
བློ་གཏོང་གི་འདུག ང་ཆབ་སྲིད་ཁོ་ནར་བསམ་
བློ་ཤུགས་ཆེར་གཏོང་མཁན་ཞིག་མིན། ཆབ་
སྲིད་ཀྱི་འབྲེལ་བ་ཟེར་བ་དེ་འགྱུར་བ་འགྲོ་སླ་ བ་ཞིག་རེད། ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གི་འབྲེལ་
བ་དེ་ཧ་ཅང་བརྟན་པོ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ཆོས་
དང་རིག་གཞུང་གི་འབྲེལ་བའི་ཞོར་དུ་ཆབ་སྲིད་
ཀྱི་དཀའ་ངལ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་རག་རྒྱུའི་བསམ་བློ་ གཏོང་གི་ཡོད། དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཕུགས་བརྟན་པོ་ རེད། ཨུ་རུ་སུ་དང་ང་ཚོ་དུས་རབས་ ༡༧ དང་
༡༨ ནས་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་རེད། ཁོང་ཚོ་༧གོང་
ས་མཆོག་ལ་ཡིད་ཆེས་དང་དད་པ་ཡོད་སྟབས། མ་འོངས་པར་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གི་ཐོག་ནས་
འབྲེལ་བ་བྱས་ཏེ་རྒྱ་སྐྱེད་བཏང་བ་ཡིན་ན། རང་ བཞིན་གྱིས་བོད་དོན་ལ་སེམས་ཤུགས་དང་རྒྱབ་ སྐྱོར་བསླེབ་ཀྱི་རེད་བསམ་གྱི་འདུག
དྲི་བ། ད་སྔ་༧གོང་ས་མཆོག་ཨུ་རུ་སུའི་ ནང་ཆིབས་བསྒྱུར་ག་ཚོད་གནང་ཡོད་པ་དང་།
མ་འོངས་པར་ཡང་བསྐྱར་གདན་འདྲེན་ཞུ་རྒྱུའི་ འཆར་གཞི་དེ་འདྲ་ཡོད་དམ།
ལན། ༡༩༧༩ ལོར་ཨུ་རུ་སུ་དམར་ཤོག་ འོག་མ་ཤོར་གོང་༧གོང་ས་མཆོག་ཆིབས་
བསྒྱུར་གནང་བ་རེད། དེ་ནས་ ༡༩༨༢ ལོ་ དང་ ༡༩༨༦ ལོ། ༡༩༩༡། ༡༩༩༢། ༡༩༩༤།
༡༩༩༥ བཅས་གནང་བ་རེད། ༡༩༩༤ ལོར་
༧གོང་ས་མཆོག་སོག་ཡུལ་དུ་ཆིབས་བསྒྱུར་ གནང་སྐབས། ཨུ་རུ་སུའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་
མའི་ནང་ཆིབས་བསྒྱུར་གནང་པ་རེད། གྲོས་ ཚོགས་ནང་ཐེངས་གསུམ་ལ་བོད་དོན་སྐོར་
ལ་གྲོས་བསྡུར་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ༡༩༩༥
ལོར་ཚོགས་མི་ ༡༠༣ གྱིས་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་ སྐྱོར་གནང་བ་རེད།
འོན་ཀྱང་། ཨུ་རུ་སུའི་གཞུང་ངོས་ནས་
བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དེ་འདྲ་ཡོད་པ་མ་རེད། ༢༠༠༤ ལོར་ཨུ་རུ་སུ་གཞུང་གིས་མོ་སུ་ཁོ་ བརྒྱུད་ནས་ཆིབས་བསྒྱུར་གནང་ན་འགྲིག་ གི་མེད་ཅེབ་ལབ་སྟབས། ཨམ་བྷ་ས་ནས་
ཁལ་མུག་ཏུ་འཁྱུག་ཙམ་རིང་ཆིབས་བསྒྱུར་ གནང་བ་རེད། ང་རང་གི་བསམ་པར་ཆབ་
ཡིན་སྟབས། ༧གོང་ས་མཆོག་ད་དུང་མང་ པོ་ཆིབས་བསྒྱུར་གནང་ཐུབ་ཀྱི་རེད་བསམ་ འཐུས་མི་དང་ནང་པའི་མངའ་སྡེ་ཁག་མཉམ་ རུབ་ཐོག་འབད་བརྩོན་བྱེད་བསྡད་ཡོད།
དྲི་བ། ཨུ་རུ་སུའི་ནང་བོད་ཀྱི་གསོ་བ་ རིག་པ་དང་བོད་སྨན་ལ་དོ་སྣང་ཆེན་པོ་ཡོད་
པའི་སྐད་ཆ་འདུག དེའི་སྐོར་ལ་རྒྱུས་མངའ་ ཡོད་དམ།
ལན།
ཨུ་རུ་སུའི་ནང་བོད་ཀྱི་གསོ་བ་
རིག་པར་གདེང་འཇོག་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ གཙོ་བོ། ༧རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གསུམ་པའི་
སྐབས། ཨུ་རུ་སུའི་གོང་མའི་སྲས་གཅིག་ལ་
ན་ཚ་བྱུང་བར་བྷུར་ཡ་ཐིའི་མི་ཡིན་ཞིང་བོད་
སྨན་ཤེས་པའི་སྨན་པ་ཞིག་གིས་སྨན་བཅོས་ བྱས་ཏེ་དྲག་སྐྱེད་བྱུང་བའི་ལོ་རྒྱུས་འདུག དུས་
དེ་ནས་བཟུང་ཨུ་རུ་སུའི་མི་མང་གིས་བོད་ཀྱི་ གསོ་བ་རིག་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་བོད་སྨན་རྩ་
ཆེན་པོར་རྩི་བཞིན་ཡོད་ས་རེད། དེང་སང་ཨུ་ རུ་སུར་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ཨེམ་རྗེ་དང་སྒེར་གྱི་
སྨན་པ་མང་པོ་བསླེབས་འདུག ཡིན་ནའང་བོད་ པའི་སྨན་པ་རྫུན་མ་རེ་ཟུང་ཡང་ཡོད་ས་རེད།
དྲི་བ། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སློབ་གྲྭ་དང་ གདན་ས་ཁག་ཏུ་ཨུ་རུ་སུའི་ནང་པའི་མངའ་ སྡེ་ཁག་གི་སློབ་གཉེར་བ་གང་འཚམ་འདུག
ཨུ་རུ་སུའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་བོད་པའི་སློབ་མ་ ཚུད་པའི་ལམ་ཁ་རག་གི་ཡོད་དམ།
ལན། ཨུ་རུ་སུར་བོད་པའི་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ མཁན་གྱི་སློབ་མ་གཅིག་ཀྱང་ཧ་ལམ་ཡོད་པ་ མ་རེད། ང་ཚོ་བོད་པ་མང་ཆེ་བ་ཨ་རི་དང་ཡུ་ རོབ་ནང་ཌོལ་ལོར་གསོག་པར་འགྲོ་བ་ལས།
ར་ཤི་ཡར་ཌོལ་ལོར་མེད་སྟབས་ཡོང་མཁན་ ཡོད་པ་མ་རེད། སྔོན་མ་ཞིག་ལ་སློབ་མ་གཉིས་
ཨུ་རུ་སུར་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་དུ་བསླེབ་འདུག རྗེས་ སུ་ཁུངས་མ་འཁྱོལ་བར་ཕྱིར་ལོག་འདུག སྤྱིར་ བཏང་ཨུ་རུ་སུ་འཛམ་གླིང་ཐོག་ཚན་རིག་གི་
གནས་ཚད་མཐོ་ཤོས་གྲས་རེད། ད་ལྟའི་ཆར་ ཨུ་རུ་སུའི་དཔལ་འབྱོར་གནས་སྟངས་ཡག་ཏུ་ འགྲོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། མ་འོངས་པར་བོད་པ་ ཡོང་མཁན་མང་དུ་འགྲོ་སྲིད་པ་རེད།
གསར་འགོད་པ། དོན་གོ
K R I S H N A S A L E S C O M PA N Y
Manufacturers : Noodles/Pasta/Bean Curd Making Machine
K N M H 1006 Weight: 15Kg. Cutter Size: 6
1/ ” 2
Output: 8kg/Hr.
K N M H 1005
K N M E 2005
Weight: 8Kg.
Weight: 185Kg.
Cutter Size: 5”
Brass Cutter Size: 11”
Output: 5kg/Hr.
Output: 60kg/Hr. 4 Bearings
K N M H 2003
K N M E 2004
Weight: 41Kg.
Weight: 100Kg.
Brass Cutter Size: 6 1/2”
Cutter Size: 8”
Output: 15kg/Hr.
Output: 25kg/Hr.
Six bearings and
Six bearings and
gears of mild steel
gears of mild steel
K N M E 2007
K N M E 2006
Weight: 800Kg.
Weight: 520Kg.
Cutter Size: 10”
Brass Cutter Size: 10”
Output: 200kg/Hr.
Output: 120kg/Hr.
Fully Automatic
Fully Automatic
KRISHNA
SALES
K N M H 1007 Weight: 21Kg. Cutter Size: 6 1/2” Output: 10kg/Hr. Six Bearings and Gear of Mild Steel
K T M E 3001 Output: 40Kg. Instant Bean Curd Machine (tofu)
C O M PA N Y
110, Joshi Road, Karol Bagh, New Delhi- 110005 Tel: 91-11-23521211, 23676338 Cell: 09312244858E-mail: vicky.pual@gmail.com & info@krishnasalescompany.com Website: www.krishnasalescompany.com
གླ་ཡོད།
བོད་ཀྱི་དུས་བབ། དྷ་རམ་ས་ལ། ༢༠༡༤/ ༩ / ༡༠
རྒྱལ་སྤྱི།
རྒྱ་དཀར་ནག་བར་གྱི་ཉི་ཧོང་གི་ཁེ་བཟང་།
ཟླ་ ༨ པའི་ཚེས་ ༢༩ ཉིན་ནས་ཟླ་འདིའ་ི ཚེས་ ༢ བར་རྒྱ་གར་སྲིད་བློན་ནཱ་རེན་ཌ་མུ་དྷེ་མཆོག་ཉི་ ཧོང་ནང་གཟིགས་སྐོར་དང་འབྲེལ་ཉི་ཧོང་གི་སྲིད་བློན་ཤངི ་ཛོ་ཨ་བྷེ་མཆོག་ཐུག་འཕྲད་གནང་སྟེ། རྒྱ་ གར་ཝ་ར་ཎཱ་སི་ཡར་ཐོན་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཐབས་ཀྱི་གྲོས་མཐུན་ལ་མིང་རྟགས་བཀོད་ ཡོད་པ་མ་ཟད། ལོ་རེར་རྒྱ་གར་གྱིས་ཉི་ཧོང་གི་བཟོ་གྲྭ་ཁག་ལ་མཁོ་བའི་ས་གཏེར་དཀོན་རིགས་སྤྱི་ རྒྱ་ ༢༠༠༠ ནས་ ༢༣༠༠ བར་ཚོང་འབྲེལ་དང་། ཉི་ཧོང་གིས་རྒྱ་གར་ནང་བཟོ་གྲྭ་གསར་འཛུགས་ ཀྱིས་ལོ་རེར་ཨ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་ ༢ ཀྱི་མ་འཛུགས་བྱ་རྒྱུ་གཙོས། རྒྱ་གར་ལ་རྡུལ་ཕྲན་གློག་ཤུགས་ ཀྱི་རྒྱུ་ཆ་རིགས་ཉི་ཧོང་ནས་ནང་འདྲེན་བྱ་རྒྱུ་དང་། ཉི་ཧོང་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་མཚོ་དམག་ལ་མཁོ་བའི་ འཚོལ་ཞིབ་དང་དམག་རྒྱག་གནམ་རྒྱུ་ཕྱིར་ཚོང་བྱ་རྒྱུ་ཙམ་མ་ཟད། ལོ་རེའ་ི ནང་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་ མཚོ་དམག་བར་དམག་སྦྱོང་དང་། ཉི་ཧོང་གི་རྒྱབ་སྐྱོར་འོག་རྒྱ་གར་ནང་མྱུར་མགྱོགས་མེ་འཁོར་ ལྕགས་ལམ་འཛུགས་སྐྲུན་དང་འབྲེལ། ལོ་ལྔའི་ནང་རྒྱ་གར་གྱི་ཁྲོམ་ར་ཁག་ཏུ་ཨ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་ ༣༥༠ ཡི་མ་རྩ་འཛུགས་རྒྱུ་བཅས་ཀྱི་གྲོས་མཐུན་བཞག་ཡོད་འདུག འདི་ནི་ཉེ་ལམ་ལོ་སྔ་ཕྱིར་རྒྱ་ ནག་གི་མཐའ་སྲུང་དམག་མིས་རྒྱ་གར་གྱི་ས་མཚམས་ཁག་ལ་འཇབ་རྒོལ་ཡང་ཡང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ པ་དང་། སྔ་ལོར་རྒྱ་ནག་གིས་ཉི་ཧོང་དང་རྩོད་རྙོག་ཡོད་པའི་སིང་ཁཱ་ཁཱོ་ (Senkaku) མཚོ་གླིང་ དང་། ལྷོ་རྒྱ་ནག་རྒྱ་མཚོའ་ི བདག་དབང་རྩོད་གླེང་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་བ། ཉི་ཧོང་གི་སྲིད་བློན་གྱིས་ འཛམ་གླིང་དམག་ཆེན་གཉིས་པའི་སྐབས་རྒྱ་ནག་དང་ཀོ་རི་ཡའི་མི་སེར་དམར་གསོད་གཏོང་མཁན་ གྱི་དམག་མིའི་དྲན་རྟེན་ལྷ་ཁང་ལ་མཆོད་འབུལ་བཅས་བྱས་ཏེ་རྒྱ་ནག་ལ་ཁོང་ཁྲོ་ཆེན་པོ་བསླངས་ ཡོད་སྟབས། རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཇེ་སྡུག་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་བསྟུན་ཏེ། རྒྱ་གར་དང་ཉི་ཧོང་ གཉིས་ཀྱིས་འབྲེལ་ལམ་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ། དཔལ་འབྱོར་ཚོང་འབྲེལ་དང་ཆབ་སྲིད་ཐབས་ཇུས་ དང་དམག་དོན་སོགས་ཀྱི་ཐོག་འབྲེལ་ལམ་གསར་པ་ཞིག་མགོ་འཛུགས་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་འདུག
སྲིད་བློན་གྱིས་དགོངས་པ་ཞུ་དགོས་ཟེར།
ཟླ་ ༨ པའི་ཚེས་ ༡༥ ཙམ་ནས་བཟུང་ད་བར་པ་ཀི་སི་ཐན་གྱི་ཨེམ་རན་ཁན་ (Imran Khan) གྱིས་སྣེ་ཁྲིད་པའི་པ་ཀི་སི་ཐན་དྲང་བདེན་ཚོགས་པ་དང་ཆོས་དཔོན་ཏ་ཧེ་རུལ་ཁཱ་ཌར་ (Tahir-ulQadri) གྱི་རྗེས་འབྲང་པ་ ༣༠༠༠ ལྷག་རྒྱལ་ས་ཨེ་སི་ལམ་མཱ་བྷ་ཋའི་གཞུང་གི་ལྟེ་གནས་དང་། སྲིད་བློན་བཞུགས་ཤག ཆེས་མཐོའ ི་ཁྲིམས་ཁང་། གྲོས་ཚོགས་བཅས་ཀྱི་མདུན་ཐང་དུ་འཛོམས་ཏེ། ད་ལྟའི་སྲིད་བློན་ནཱ་ཝ་སེ་ཤཱ་རེབ་ཀྱིས་ལས་གནས་ནས་དགོངས་པ་ཞུ་དགོས་པའི་ངོ་རྒོལ་ཤུགས་ ཆེན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཅིང་། ཚེས་ ༣༠ དང་ ༣༡ བཅས་ཉིན་གཉིས་རིང་ཉེན་རྟོག་པ་དང་ངོ་རྒོལ་ བའི་བར་འཁྲུག་འཛིང་ཤོར་ཏེ་མི་ ༣ རྐྱེན་འདས་དང་གཞན་མི་ ༤༠༠ ལྷག་ལ་རྨས་སྐྱོན་བཏང་ཡོད་ པ་དང་། ཚེས་ ༡ ཉིན་གཞུང་གི་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་གཏོར་རྒོལ་དང་འབྲེལ་བཀག་དོམ་བྱས་ཡོད་པ་ མ་ཟད། ཚེས་ ༥ དང་ ༦། ༧། ༨ བཅས་ནང་ངོ་རྒོལ་བ་དང་ཉེན་རྟོག་པ་བར་འཁྲུག་འཛིང་ཤོར་ཏེ། མི་ ༡༥ ལྷག་འདས་གྲོངས་ཕྱིན་ཡོད་སྟབས། པ་ཀི་སི་ཐན་གྱི་དམག་སྤྱི་ར་ཧེལ་ཤཱ་རེབ་ (Raheel Sharif) ཀྱིས་སྲིད་བློན་གྱིས་དགོངས་ཞུ་དགོས་པའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་ཡོད་ཀྱང་། གྲོས་ཚོགས་འཐུས་ མི་མང་ཆེ་བས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་མེད་སྟབས། ད་ལྟ་ནཱ་ཝ་སེ་ཤཱ་རེབ་ཀྱིས་སྲིད་བློན་གྱི་ལས་འགན་ཁུར་ བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། པ་ཀི་སི་ཐན་གྱི་ནང་འཁྲུག་ད་དུང་ཞི་འཇགས་བྱེད་ཐུབ་ཡོད་མི་འདུག ཨེམ་རན་ ཁན་དང་ཆོས་དཔོན་ཏ་ཧེ་ཀཱ་ཌར་གྱིས་སྣེ་ཁྲིད་པའི་ངོ་རྒོལ་བ་ཚོས་ནཱ་ཝ་སེ་ཤཱ་རབ་ཀྱི་གཞུང་མགོ་ རྟིང་སློག་རྒྱུའི་དམིགས་ཡུལ་གཅིག་མཚུངས་མིན་ཡང་། ད་ལྟ་ཨེམ་རན་ཁན་དང་ཆོས་དཔོན་ཏ་ཧེ་ ཀཱ་ཌར་གྱིས་མང་ཚོགས་ཚོར་གཞུང་ལམ་ཐོག་ཐོན་ཏེ་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་དགོས་པའི་བརྒྱུད་ སྐུལ་དང་། ཨེམ་རན་ཁན་གྱིས་མང་ཚོགས་ཚོ་ས་ཆ་འདི་ནས་ཕྱིར་ལོག་བྱས་ཀྱང་། ང་ནཱ་ཝ་སེ་ ཤཱ་རེབ་ལས་གནས་ནས་དགོངས་ཞུ་མ་བྱས་བར་འདིར་སྡོད་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་དང་། ཆོས་དཔོན་ཏ་ཧེ་ ཀཱ་ཌར་གྱིས་ནཱ་ཝ་སེ་ཤཱ་རེབ་ཀྱིས་འོས་བསྡུའི་སྐབས་དྲང་པོ་བྱས་མེད་ལུགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐག་ གཅོད་མ་བྱུང་བར། ལས་གནས་ལས་དགོངས་ཞུ་བྱ་དགོས་སྐོར་སོགས་བརྗོད་བཞིན་ཡོད་འདུག
ཨོ་སི་ཀྲོ་ལི་ཡ་དང་རྒྱ་གར་གྱི་མཉམ་ལས།
ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༤ དང་ ༥ ཉིན་ཨོ་སི་ཀྲོ་ལི་ཡའི་སྲིད་བློན་ཀྲོ་ནི་ཨ་བྷོ་ཌེ་ (Tony Abbott) དང་ཚོང་དོན་བློན་ཆེན་ཨན་ཌེའུ་རོབ་ (Andrew Robb) རྣམ་གཉིས་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་འོག་ཚོང་དོན་ ལྷན་ཚོགས་ཤིག་རྒྱ་གར་ནང་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱིས། སྲིད་བློན་ནཱ་རེན་ཌ་མུ་དྷེ་དང་སྲིད་འཛིན་པར་ནཱབ་ མུ་ཁར་ཇི་ (Pranab Mukherjee)། སྲིད་འཛིན་གཞོན་པ་ཨན་སཱ་རི་(Hamid Ansari) སོགས་ལ་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་བར་ཞི་བའི་ལས་དོན་ཆེད་དུ་མཁོ་བའི་རྡུལ་ཕྲན་གློག་ ཤུགས་ཀྱི་མཉམ་ལས་གྲོས་མཐུན་ལ་མིང་རྟགས་དང་། ཨོ་སི་ཀྲོ་ལི་ཡས་རྒྱ་གར་ལ་ཡུ་རེ་ནི་ཡམ་ (uranium) ཕྱིར་ཚོང་གཙོས། ཤེས་ཡོན་དང་རིག་གཞུང་བརྗེ་ལེན། བཟོ་གྲྭ་གསར་འཛུགས། དམག་དོན་བཅས་ཀྱི་མཉམ་ལས་ཐད་གྲོས་མཐུན་བཞག་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱ་གར་གྱིས་ ༢༠༣༢ ལོའ ི་ནང་ཚུད་དུ་ཨ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་ ༨༥ ཡིས་འགྲོ་གྲོན་བཏང་སྟེ། ཨོ་སི་ཀྲོ་ལི་ཡ་དང་མཉམ་ འབྲེལ་བྱས་ཏེ་རྡུལ་ཕྲན་ལྡོག་འགྱུར་ཡོ་ཆས་༣༠ ཙམ་གསར་འཛུགས་བྱས་པ་བརྒྱུད་རྒྱ་གར་ནང་ གློག་ཤུགས་ཀྱི་ཚད་རིམ་ ༦༣༠༠༠ (Mw) ལ་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་འཆར་ཡོད་འདུག རྒྱ་གར་དང་ ཨོ་སི་ཀྲོ་ལི་ཡའི་བར། ༢༠༠༨ ནས་ ༢༠༠༩ ལོར་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༡༢༥༣༧།༣༩ ཙམ་གྱི་ཚོང་ འབྲེལ་དང་། ༢༠༠༩ ནས་ ༢༠༡༠ ལོ་བར་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༡༣༧༩༢།༣༣། ༢༠༡༠ ནས་ ༢༠༡༡ ལོ་བར་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༡༢༥༠༦།༠༣། ༢༠༡༡ ནས་ ༢༠༡༢ ལོ་བར་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༣༩༦༡།༩༨། ༢༠༡༢ ནས་ ༢༠༡༣ ལོ་བར་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༢༨༦༡།༧༤ བཅས་ཀྱི་ཚོང་འབྲེལ་བྱས་ཡོད་འདུག
ལྷོ་ཀོ་རི་ཡར་འཇིགས་སྐུལ་བྱས།
ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༦ ཉིན་བྱང་ཀོ་རི་ཡ་གཞུང་གིས་ལྷོ་ཀོ་རི་ཡའི་ནང་སྟོན་འབྲས་བསྡུ་པའི་དུས་ཆེན་ བསླེབ་ལ་ཉེ་བ་དང་བསྟུན་ཏེ། བྱང་ཀོ་རི་ཡའི་ཁེན་ཝང་མངའ་སྡེའ་ི ཝང་སང་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་མཚོ་དམག་ ས་ཚིགས་བརྒྱུད། ལྷོ་ཀོ་རི་ཡ་དང་ཉི་ཧོང་གི་མཚོ་ཁུལ་དུ་ཤུགས་ཚད་ཆུང་བའི་མེ་ཤུགས་འཕུར་ མདའ་གསུམ་ཚོད་ལྟ་བྱས་ཏེ་ལྷོ་ཀོ་རི་ཡར་འཇིགས་སྐུལ་བྱས་ཡོད་པ་དང་། སྲིད་དོན་པ་ཚོས་དེ་ ནི་ཉེ་ལམ་ལྷོ་ཀོ་རི་ཡས་ཨ་རི་དང་མཉམ་དུ་དམག་སྦྱོང་བྱ་རྒྱུའི་གྲོས་མཐུན་བཞག་པ་དང་། རྒྱ་ནག་ གཙོས་རྒྱལ་སྤྱིའ་ི སྒྲིག་འཛུགས་ཁག་དང་འབྲེལ་ལམ་འཛུགས་བཞིན་ཡོད་སྟབས། བྱང་ཀོ་རི་ཡས་ དེ་ལ་མ་འདོད་པའི་རྣམ་འགྱུར་བསྟན་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་འདུག ༢༠༡༠ ལོར་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ ཚོགས་ཀྱིས་བྱང་ཀོ་རི་ཡས་རྡུལ་མཚོན་ཚོད་ལྟ་བྱེད་མི་ཆོག་པའི་གྲོས་ཆོད་བཞག་པ་དེར་བྱང་ཀོ་ རི་ཡས་བརྩི་སྲུང་བྱས་མེད་པ་མ་ཟད། ལོ་ལྟར་མཚོན་ཆ་ཚོད་ལྟ་བྱས་ཏེ་རྒྱལ་ཁབ་སྲུང་སྐྱོབ་དང་ ཨ་རིའ་ི དམག་ཤུགས་ལ་ཚོད་འཛིན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྐོར་རྗོད་བཞིན་ཡོད་ལ། ༢༠༡༤ ལོའ ི་ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༢༦ ཉིན་མེ་ཤུཊ་འཕུར་མདའ་ ༣ དང་། ཚེས་ ༢༩ ཉིན་ ༢ བཅས་ད་བར་ལོ་འདིའ་ི ནང་ཤུཊ་ ཚད་འབྲིང་ཆུང་གཉིས་ཀྱི་སྒྱོཊ་མདེལ་ ༡༡༡ ཙམ་ལ་ཚོད་ལྟ་བྱས་ཡོད་འདུག
གསར་འགོད་པ། དོན་གྲུབ།
གསར་འགྱུར།
༥
དགེ་རྒན་ཚོར་མཐུན་རྐྱེན་གང་ཐུབ་སྤྲོད་རྒྱུའ་ི ཆོད་སེམས་བརྟན་པོ་ཡོད།
ག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་དགེ་རྒན་གྱི་ ཤེས་རིཁྱད་ལས་ཡར་རྒྱས་གཏོ ང་ཐབས་ཀྱི་ དྲ་ཚིགས་ཤག ི ་དབུ་འབྱེད་དང་འབྲེལ། མ་འོངས་
པར་དགེ་རྒན་ཚོར་ཟབ་སྦྱོང་གང་མང་སྤྲད་དེ་ ཁྱད་ལས་ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཐབས་ཐོག་ཤུགས་ རྒྱག་རྒྱུ་ཡིན་ཟེར།
ད་ལོའ ི་དགེ་རྒན་ཉིན་མོ་དང་བསྟུན་ཏེ་གངས་
ཚོར་སྤུས་ཚད་ལྡན་པའི་ཤས ེ ་ཡོན་སྤྲོད་དགོས་པའི་
ཐོག་ཤེས་ཡོན་ཐོག་ནུས་པ་འདོན་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་
ཙམ་ལ་ཉིན་ ༡༥ ཡན་གྱི་ཟབ་སྦྱོང་ཐོབ་མྱོང་ཡོད་
རྒན་གྱི་ཁྱད་ལས་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་ལས་གཞི་ག་ཚོད་
ཚིགས་འདི་གསར་བཟོ་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་སྟབས།
མེད་པ་གསལ་པོ་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། སློབ་སྤྱི་
བཀའ་སློབ་སྔ་རྗེས་གནང་གི་ཡོད་པ་མ་ཟད། འཛམ་
གླིང་གི་མཁས་པ་ཚོས་ལྗཊ་རྩོམ་མང་པོའ ི་ནང་དགེ་ ཚཊ་ཚུད་པོ་དང་སྤུས་ཚད་ལྡན་པ་ཡོད་ན། དེ་སྲིད་
ཀྱིས་སློབ་མའི་ཤས ེ ་ཡོན་སྤུས་ཚད་བཟང་བ་གསུངས་ ཡོད་སྟབས། བཀའ་ཤག་དང་ཤས ེ ་རིག་ལས་ཁུངས་
སྐྱིད་གཉའ་ཁྲི་ཚོགས་ཁང་དུ། ཤེས་རིག་ལས་
ཀྱིས་ཚོཊ་འདུ་རབ་དང་རིམ་པ་བསྡུས་མཐར་བོད་
ཐབས་ལ་སྨན་པའི་དྲ་ཚིགས་ཤིག་དབུ་འབྱེད་
པའི་སློབ་གྲྭ་མང་པོ་ཞིག་ལ་ལས་འཆར་སྤེལ་ཡོད་
ཁུངས་ཀྱི་གོ་སྒྲིག་འོག དགེ་རྒན་ཉིན་མོ་དང་ བསྟུན་ཏེ་དགེ་རྒན་གྱི་ཁྱད་ལས་ཡར་རྒྱས་གཏོང་ གནང་ཡོད་ཅིང་། སྐུ་མགྲོན་དུ་ཤེས་རིག་དྲུང་ ཆེ་རྣམ་གཉིས་དང་སམ་བྷོ་ཊའི་སྤྱི་ཁྱབ་འགན་
འཛིན་དང་མ་སུ་རི་བོད་ཁྱིམ་དྲུང་ཆེ། དྷ་ས་བོད་ ཁྱིམ་ཤེས་ཡོན་འགན་འཛིན་བསོད་ནམས་སྒྲོལ་ དཀར། དྷ་ས་ཉེ་འཁོར་གྱི་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་སློབ་
སྤྱི་དང་དགེ་ཆེ་སོགས་ཁྱོན་མི་ ༥༠ ཙམ་འདུ་ འཛོམས་གནང་སོང་།
མཛད་སྒོའ ི་ཐོག་མར་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་ཤས ེ ་ རིག་དྲུང་ཆེ་དངོས་གྲུབ་ཚེ་རིང་ལཊ་ཀྱིས་ www.
tibetanteachers.comཞེས་པའི་དྲ་རྒྱ་
དབུ་འབྱེད་གནང་རྗེས། འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་ བསྟན་འཛིན་དར་རྒྱས་ལགས་ཀྱིས་དྲ་ཚིགས་
ངོ་སྤྲོད་གནང་དོན། དེ་རིང་དགེ་རྒན་གྱི་ཉིན་མོ་ ཞེས་སྲུང་བརྩི་ཞུ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། དུས་ཚོད་
ཁྱད་པར་ཅན་འདི་དང་བསྟུན་ཏེ་ཤས ེ ་རིག་ལས་ ཁུངས་ངོས་ནས། བོད་རིགས་དགེ་རྒན་རྣམ་
པར་ལེགས་སྐྱེས་ཀྱི་ངོ་བོའ ི་ཐོག་ནས་དྲ་ཚིགས་ འདི་དབུ་འབྱེད་ཞུས་པ་དང་། ༧གོང་ས་མཆོག་
གིས་དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་བོད་པའི་སློབ་མ་
ལོ་ ༥ ཁྲིམས་ཆད།
རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དེ་སྔོན་ཀན་སུའུ་ཞིང་ཆེན་ ཀན་ལྷོ་ཁུལ་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤས ི ་འཁྱིལ་དགོན་པའི་ བདག་གཉེར་ལྷན་ཁང་གི་འགན་འཛིན་གཞོན་ པའི་ལས་འགན་འཁུར་མྱོང་མཁན་གྲྭ་འཇིགས་ མེད་རྒྱ་མཚོ་ལགས། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ཟླ་ ༨ པར་ འཛིན་བཟུང་གིས་ད་བར་བཀག་ཉར་བྱས་ཡོད་ པར་མ་ཟད། ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༥ ཉིན་ཀན་སུའུ་ ཞིང་ཆེན་ལན་ཀྲུའུ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཡོད་པའི་ཁྲིམས་ ཁང་ཞིག་གིས། ཁོང་ལ་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་གཏོང་ བའི་ངན་སྐུལ་བྱས་ཡོད་པའི་ཉེས་མིང་འོག་ལོ་ ༥ དུས་བཀག་བཙོན་འཇུག་གི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ ཡོད་འདུག ཉེ་ལམ་ཁྲིམས་ཆད་གསལ་བསྒྲགས་ གནང་རྗེས་ཁོང་བཙོན་ཁང་གང་དུ་བཙོན་འཇུག་ བྱས་ཡོད་མེད་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཅི་ཡང་མ་ ཤེས་པར་ལྷག་ཡོད་འདུག
བོད་མི་གཉིས་འཇུ་བཟུང་།
ཟླ་སྔོན་མའི་ཚེས་ ༢༨ ཡས་མས་སུ་རྒྱ་གཞུང་ གིས་སྡེ་དགེ་འདན་མ་གཡུ་འབྲུག་སྡེ་པའི་བོད་
མི་ཚེ་གོ་དང་པད་རྒྱལ་ཞུ་བ་གཉིས། ཟླ་སྔོན་ མའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་ཤུག་པ་སྡེ་པའི་སྡེ་དཔོན་
དབང་གྲགས་ལགས་ཀློད་གྲོལ་ཆེད་མི་མང་འདུ་ འཛོམས་ཀྱིས་ཞུ་འབོད་བྱེད་སྐབས་པར་བརྒྱབ་ ཡོད་པའི་ཉེས་མིང་འོག་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་ འདུག ཉེ་ལམ་རྒྱ་གཞུང་གིས་སྐབས་དེར་འཛིན་
བཟུང་བྱས་པའི་མི་ཁག་ཅིག་རིམ་པས་ཀློད་གྲོལ་ བཏང་ཡོད་ཀྱང་། སྡེ་དཔོན་དབང་གྲགས་ལགས་
རིཊ་དགེ་རྒན་གྱི་ཁྱད་ལས་ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཆེད་ ཀྱི་ལས་གཞི་འདི་མགོ་འཛུཊ་ཞུས་ཏེ། ད་བར་བོད་ ལ། ད་རེབ་དྲ་ཚིཊ་འདི་ཡང་དགེ་རྒན་གྱི་ཁྱད་ལས་
ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཐབས་ཀྱི་ལས་འཆར་ཞིག་ཆཊ་ ཡོད། ཅེས་བརྗོད་སོང་།
དྲ་ཚིགས་ཀྱི་ནང་དོན་ངོ་སྤྲོད་གནང་དོན། དྲ་
ཚོགས་འདི་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་དྲ་ཚིགས་དང་མི་འདྲ་ བ་ཞིག་ནི། འདིའི་ནང་ཤེས་ཡོན་དང་འབྲེལ་བའི་ གཞུང་འབྲེལ་ཡིག་ཆ་ཁག་གཙོས། སློབ་ཚན་འཆར་
འགོད་དང་ཤས ེ ་ཡོན་སྐོར་གྱི་རྩོམ་རིགས། དགེ་རྒན་ ཀྱི་ཁྱད་ལས་ཡར་རྒྱས་ལ་མཁོ་གལ་ཆེ་བའི་དཔེ་
དེབ་སོགས་ལས་གྲུབ་ཡོད་ལ། ཤེས་ཡོན་སློབ་
གསོ་དང་འབྲེལ་བའི་གང་ཟག་ཕན་ཚུན་བར་ཤེས་ བྱ་དང་ཉམས་མྱོང་སྤེལ་རེས་ཀྱི་གླེང་སྟེགས་ཤིག་
ཀྱང་ཆགས་ཡོད། ད་ལྟ་བོད་པའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་ དགེ་རྒན་མང་ཆེ་བ་ཤེས་འཇོན་གཉིས་ལྡན་ཡིན་ ཡང་། ཉི་ཧོང་དང་སུད་ཀྲན་གཙོས་ཡར་ཐོན་རྒྱལ་
ཁབ་ཁག་གི་དགེ་རྒན་རྣམ་པས་མཉམ་རུབ་ཐོག་ ཤེས་ཡོན་ཐད་ནུས་པ་སྤུངས་ཏེ། སློབ་མ་སྐྱེད་སྲིང་ བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དག་དང་བསྡུར་ན་ཞན་ཆ་ཏོག་ ཙམ་ཡོད་སྟབས། དགེ་རྒན་རྣམ་པས་མཉམ་རུབ་
ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་མི་སྣ་འདེམས་བསྐོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ ཀྱང་། སྒྲིག་གཞིའ་ི ནང་ཏཱ་ལའི་སྐྱེ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པའི་ རུ་ཚོགས་ཀྱི་གཉེར་བའི་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱིའ་ི གསུང་ཆོས་ ལ་ཞུགས་མྱོང་བ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་དང་འབྲེལ་བ་
ཡོད་པ། སྤུན་མཆེད་དང་བུ་ཕྲུག་ཏཱ་ལའི་རུ་ཚོགས་ ཀྱི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་དུ་ལས་ཀ་བྱེད་བཞིན་པ་། རྒྱལ་
དང་རྩོམ་རིགས་གང་མང་སྤེལ་རྒྱུའི་རེ་བ་རྒྱག་ གི་ཡོད། ཅེས་སོགས་བརྗོད་སོང་།
དེའ་ི རྗེས་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་ཤེས་རིག་དྲུང་ཆེ་ དངོས་གྲུབ་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས། ཤེས་ཡོན་གྱི་ར་
བའི་ནང་དགེ་རྒན་ལས་གལ་ཆེ་བ་མེད་པ་ནི། ནུབ་ ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཚོས་ངོས་འཛིན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ པ་མ་ཟད། ང་ཚོ་ཤར་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཚོས་ཀྱང་ དེ་ལྟར་ངོས་འཛིན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྟབས། དགེ་ རྒན་ནི་མི་རིགས་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་མཁན་དང་རྒྱལ་ཁབ་
འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་མཁན་གཙོ་བོ་ཆགས་ཡོད་ སྟབས། ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་ཁོང་ཚོར་ཆེ་མཐོང་
ཞུ་དགོས་པ་ཆགས་ཡོད། སྤྱིར་དགེ་རྒན་ཞིག་ ཡིན་ཕྱིན་ཆད་དང་པོ་དོ་བདག་སོ་སོར་ཤེས་ཚད་
ཡག་པོ་དགོས་པ་དང་། གཉིས་པ། སློབ་ཁྲིད་ཡག་ པོ་བྱེད་ཐུབ་པ། གསུམ་པ། ལྷག་བསམ་དགོས་ པ་བཅས་ཆགས་ཡོད། ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
བོད་པའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་སློབ་སྤྱི་དང་དགེ་རྒན་ ཚོའ་ི གནས་སྟངས་སྐོར་བརྗོད་དོན། ཤེས་རིཊ་ལས་
ཁུངས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ཐེབས་རྩའི་རྒྱབ་སྐྱོར་འོག་བོད་ པའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ ༣༡ གི་དགེ་རྒན་ ༨༢༡ ཙམ་ལ་ རྒྱུས་ལོན་བྱས་པ་བརྒྱུད། དགེ་རྒན་བརྒྱ་ཆ་ ༤༢
ཙམ་ལ་ཉིན་གསུམ་ལས་ཉུང་བ་མ་གཏོགས་ཟབ་ སྦྱོང་ལ་འགྲོ་མྱོང་མེད་པ་དང་། བརྒྱ་ཆ་ ༢༩ ལ་ ཟབ་སྦྱོང་རྩ་བ་ནས་ཐོབ་མྱོང་མེད་པ། བརྒྱ་ཆ་ ༨
བརྒྱ་ཆ་ ༨༧ ཙམ་ཞིག་གིས་ཁྱད་ལས་ཡར་རྒྱས་
གཏོང་ཆེད་ཟབ་སྦྱོང་དགོས་པའི་བསམ་འཆར་
ཕེབས་ཡོད་སྟབས། ང་ཚོས་དགེ་རྒན་ཚོར་ཟབ་ སྦྱོང་གང་མང་སྤྲོད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོར་ངོས་འཛིན་ཞུ་
བཞིན་ཡོད། ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ངོས་ནས་ཁེ་ན་
ཌའི་ཤས ེ ་ཡོན་སློབ་གསོའ ི་ཐད་ཀྱི་ཆེད་ལས་མི་སྣ་ ཞིག་གདན་འདྲེན་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ་ཏེ། དགེ་རྒན་ གྱི་ཁྱད་ལས་ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཐབས་ཀྱི་ལམ་སྟོན་
ལག་དེབ་ཅིག་དཔར་སྐྲུན་ཞུས་ཏེ་བོད་ཁྱིམ་སློབ་གྲྭ་ ༦ དང་། སམ་བྷོ་ཊའི་སློབ་གྲྭ་ ༣། མ་སུ་རི་བོད་
ཁྱིམ་གྱི་སློབ་གྲྭ་ ༢ བཅས་ཀྱི་ནང་མགོ་འཛུགས་ བྱས་ཡོད། ཅེས་བརྗོད་སོང་།
མ་འོངས་པར་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ངོས་
ནས་དགེ་རྒན་ལ་མཐུན་རྐྱེན་སྐྲུན་ཕྱོགས་ཐད། ང་ཚོས་དམིགས་ཚད་བཟུང་ས་གཙོ་བོ་ནི་ཤེས་
ཡོན་ཐོག་འཇོག་གི་ཡོད་སྟབས། ཤེས་ཡོན་ཡར་ རྒྱས་ཇི་ལྟར་འགྲོ་མིན་ནི་དགེ་རྒན་ཚོར་རག་ལུས་
ཡོད། མ་འོངས་པར་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་
དགེ་རྒན་ཚོར་མཐུན་རྐྱེན་གང་ཐུབ་སྤྲོད་རྒྱུའི་ཆོད་ སེམས་བརྟན་པོ་ཡོད། རྒན་ལགས་རྣམ་པ་ཚོས་ ཧུར་ཐག་གནང་སྟེ་༧གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་ པར་ཡོད་པ་ལྟར། བོད་པའི་སློབ་ཕྲུག་ཚོ་འདབ་
གཤོག་གཉིས་ལྡན་གྱི་བོད་མི་བཟང་པོ་ཞིག་སྐྱེད་ སྲིང་བྱ་རྒྱུར་འབད་རྩོལ་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ ཆགས་ཡོད། ཅེས་སོགས་བརྗོད་སོང་།
གསར་འགོད་པ། དོན་གྲུབ།
པ་ཚེ་རིང་། ལི་ཐང་རྫོང་གི་ལྷུན་གྲུབ། ལི་ཐང་རྫོང་
སྦྱོང་བྱེད་མཁན་གྱི་མི་སྣ་ཡོད་པའི་རིགས་གྲོང་སྡེ་ཨུ་
མང་ལ་ཆུ་མ་རག་པའི་དཀའ་ངལ་སོཊ་སྤྲད་དེ་འཚོ་
སྐྱེས་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་ས་ཁུལ།
ཕྱིའ་ི དགོན་པའི་ནང་གྲྭ་བཙུན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ། ཁ་ བྲལ་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱི་བཙུགས་པའི་སློབ་གྲྭའི་ནང་སློབ་ ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་འོས་མིའ་ི ནང་ཞུཊ་མི་ཆོག་པར་མ་
ཟད། གསེར་རྟ་ལྔ་རིག་ནང་བསྟན་སློབ་གླིང་དང་།
གསེར་རྟ་དགོན། ཡ་ཆེན་དགོན་བཅས་སུ་གནས་ མཇལ་དང་ཆོས་སྦྱོང་མྱོང་མཁན་ཁག་གྲོང་མི་ཨུ་ཡོན་
ལྷན་ཁང་གི་འོས་མིའ་ི ནང་ཞུཊ་མི་ཆོག་པའི་གཏན་ འབེབས་བྱས་ཡོད་ཚུལ་བཀོད་འདུག
ས་ཚིགས་ ༨ བརྒྱབ་འདུག
ཉེ་བའི་ཆར་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ནག་
ཆུ་ས་ཁུལ་གྱི་ནག་ཆུ་རྫོང་དང་འབྲི་རུ་རྫོང་བར་སྔར་ ཡོད་ཀྱི་སྔོག་བཤེར་ས་ཚིགས་ཐོག་ ༤ ཡང་བསྐྱར་
ས་ཚིགས་གསར་པ་ ༤ བརྒྱབ་ཏེ་མི་མང་ལ་གང་
བྱུང་སྔོག་བཤེར་དང་གཅར་རྡུང་བྱེད་ཀྱིན་པ་མ་ཟད།
ཁ་ལོ་བ་དང་མི་མང་གིས་རྣམ་འགྱུར་ལེགས་པོ་མ་ བསྟན་ཚེ་གང་བྱུང་གཅར་རྡུང་དང་། ཉིན་ ༡༥ ནས་
༢༠ བཀག་ཉར་སློབ་གསོ་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། སྔོག་
བཤེར་ས་ཚིགས་མ་ཡིན་པའི་ས་གནས་ཁག་ཏུ་གང་ བྱུང་བསྡད་ཚེ་རྒྱ་སྒོར་ ༧༠༠༠ གི་ཆད་པ་གཅོད་རྒྱུ་ དང་། ཆད་པ་དུས་ལྟར་མ་ཕུལ་ཚེ་རླངས་འཁོར་ཁ་ ལོ་བའི་ཆོག་མཆན་ཡིག་ཆ་དང་དེ་འབྲེལ་གྱི་ཡིག་
ཆ་ཚང་མ་གཞུང་བཞེས་གཏོང་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་བྱས་ ཡོད་སྐོར་སོགས་བསྒྲགས་ཡོད་འདུག
ཆབ་ཆ་མི་མང་གི་དཀའ་ངལ།
མི་མང་གི་ས་ཞིང་འདེབས་ལས་ཆེད་བརྒྱབ་པའི་
ཁྱབ་ཁོངས་སུ་གྲོང་སྡེ་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་དང་གྲོང་མི་
ཚོས་ལེགས་སྤེལ་ཉེས་འགོག་གི་བསམ་འཆར་
ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཐབས་ཀྱི་ཟབ་སྦྱོང་དེ་འདྲ་ཐོབ་
ཐེངས་མང་ཞུས་ཀྱང་ཡ་ལན་མ་བྱས་པར་མ་ཟད། ད་
ཨུ་ཡོན་ལ་འདེམས་མི་ཆོག
ཉེ་བའི་དུས་ནས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་
མ་འོངས་པར་དགེ་རྒན་དང་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་
པ་དེ་འདྲ་རེད། དགེ་རྒན་མང་པོ་ཞིག་ལ་ཁྱད་ལས་
ཁབ་ཕྱིར་ཁ་པར་སོགས་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ། རྒྱལ་ཁབ་
ཉེ་བའི་ལོ་གཉིས་གོང་ནས་བཟུང་རྒྱ་གཞུང་གིས་མཚོ་
བཞིན་དམ་དྲག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་འདུག
འགོད་དང་ཁྱད་ལས་ཡར་རྒྱས་ལ་དམིགས་ཏེ་དྲ་
བོད་ནང།
ད་ཆ་གར་ཡོད་ཅི་བྱུང་གི་གནས་ཚུལ་ཅི་ཡང་ མ་ཤེས་པར་ལྷག་འདུག་ལ། ས་གནས་སུ་སྔར་
ཆགས་ཡོད། ང་ཚོས་དགེ་རྒན་གྱི་སློབ་ཁྲིད་འཆར་
སྔོན་ཞིང་ཆེན་མཚོ་ལྷོ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གུང་
ཧོ་རྫོང་ཆབ་ཆ་གྲོང་རྡལ་ས་གྲུ་བཞི་ཞེས་པའི་ས་ཆར་ ཆུ་མཛོད་ཅིག་ཡོད་པ་དེ། ཆབ་ཆ་གྲོང་རྡལ་དང་སྐ་ གསར་བཅས་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་ཁ་བསྒྱུར་ཏེ་རྡོ་ཀ་
མ་རུའི་གཏེར་ཁ་སྔོག་འདོན་ཆེད་བེད་སྤྱོད་བཏང་སྟེ།
མི་མང་གི་ས་ཞིང་ཐོག་དུས་ལྟར་ཆུ་གཏོང་རྒྱུ་མ་རག་
སྟབས། ད་ཆར་ཞིང་པ་མི་མང་གི་འཚོ་བར་དཀའ་ ངལ་ཆེན་པོ་འཕྲད་ཀྱི་ཡོད་འདུག ཉེ་བའི་ལོ་དེ་དག་
རིང་ས་གནས་མི་མང་གིས་གཏེར་ཁ་སྔོག་འདོན་གྱི་ ལས་གཞི་མཚམས་འཇོག་བྱེད་དགོས་པའི་རེ་སྐུལ་
ཆར་མུ་མཐུད་གཏེར་ཁ་སྔོག་འདོན་གྱིས་ས་གནས་
ཀྱི་འབྲོག་པའི་རྩྭ་སར་གཏོར་བཅོམ་དང་། ཞིང་པ་མི་ བར་གནོན་སྐྱོན་ཆེན་པོ་ཐེབས་ཡོད་འདུག
གི་བསོད་ནམས་བསྟན་པ་བཅས་མུ་མཐུད་བཙོན་ འཇུག་བཀག་ཉར་བྱས་ཡོད་འདུག
ཡུལ་ཤུལ་གྱི་དཀའ་ངལ།
ཉེ་ལམ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་
གནོད་ཐེབས་མང་ཚོགས་ལ་སྡོད་ཁང་སོགས་ཀྱི་
རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་དུ་བཙུགས་ཡོད་འདུག་ལ།
རྒྱ་གཞུང་གིས་འདས་པའི་ལོ་ཤས་རིང་ཡུལ་ཤུལ་ མཐུན་རྐྱེན་ཡག་པོ་བསྐྲུན་ཡོད་ཚུལ་ཁྱབ་བསྒྲགས་ ཤུགས་ཆེར་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། མི་མང་ཁྲོད་གཞུང་
ཕྱོགས་ནས་སྒེར་གྱི་ས་ཆ་གཞུང་བཞེས་བཏང་བའི་ གནས་ཚུལ་ཁག་གི་ཐོག་འདོད་བློ་མ་ཁེངས་པའི་
རྣམ་འགྱུར་རབ་དང་རིམ་པ་བསྟན་ཡོད་འདུག ཉེ་ ལམ་རྒྱ་གཞུང་གིས་ས་གནས་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་གནང་རྒྱུར་དོགས་ཏེ། མི་མང་
ལ་ཕྱེ་དང་སྣུམ་སོགས་ཀྱི་རོགས་སྐྱོར་གནང་ཡོད་ ཀྱང་། ས་གནས་བོད་མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་མ་བླངས་
པར་ཕྱིར་རྩིས་སྤྲོད་བྱས་སྟབས། གཞུང་ཕྱོགས་ ནས་གལ་སྲིད་མི་མང་ཁྲོད་ཕྱེ་དང་སྣུམ་སོགས་
མི་ལེན་པའི་རིགས་ཡོད་ཚེ་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་ ནག་ཉེས་བརྩིས་ཏེ་ཁྲིམས་ཆད་གཅོད་རྒྱུའི་ཁྱབ་ བསྒྲགས་བྱས་ཡོད་འདུག
ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་ ༡༠ ལྷག་འདུག
ཉེ་ལམ་བོད་ནས་གསར་དུ་འབྱོར་བའི་ཆབ་སྲིད་
བཙོན་པ་མགོན་པོ་འཕྲིན་ལས་ལགས་ཀྱིས་བརྗོད་ པ་ལྟར་ན། རྒྱ་གཞུང་གིས་ ༢༠༠༨ ལོར་ཏེན་ཡང་ བཙོན་ཁང་དུ་བཙོན་འཇུག་བྱས་ཡོད་པའི་བོད་མི་ ཁག་ཅིག་ཀློད་གྲོལ་བཏང་ཡོད་ཀྱང་། ད་ཆར་ཕ་
ཡུལ་མཚོ་སྔོན་ནས་ཡིན་ཞིང་གསེར་རྟ་བླ་རུང་
དགོན་གྱི་གྲྭ་འགྱུར་མེད་འཕྲིན་ལས་དང་། རང་
ལོ་ ༥༦ ཡིན་ཞིང་། རྫོ་སེར་ཤུལ་ནས་ཡིན་པའི་
དངོས་གྲུབ་ཕུན་ཚོགས། དཀར་མཛེས་དགོན་པའི་ རང་ལོ་ ༢༧ ཡིན་པའི་གྲྭ་དཔལ་ལྡན་བཀྲ་ཤས ི ། རྟའུ་རྫོང་གི་རང་ལོ་ ༤༠ ཡིན་པའི་ཉི་མ་གྲགས་ པ། ཉག་རི་རྫོང་གི་རང་ལོ་ ༣༥ ཡིན་པའི་བསོད་ ནམས་མགོན་པོ། རང་ལོ་ ༣༨ ཡིན་པའི་པདྨ་ཡེ་
ཤེས། རང་ལོ་ ༤༠ ཡིན་པའི་ཚེ་དབང་རྒྱ་མཚོ།
དཀར་མཛེས་རྫོང་གི་རང་ལོ་ ༤༣ ཡིན་པའི་ལྷག་
གེ་སར་རིག་གནས་སྐྱེས་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་ཚོད་ ལྟའི་ས་ཁུལ། མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མགོ་ལོག་བོད་
ཐེངས་འདིའི་ལས་གཞི་འདི་ནི་གནའ་བོའ ི་བོད་ཀྱི་ རིག་གནས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའ ི་གྲུབ་འབྲས་མཚོན་ པའི་དཔའ་བོའ ི་ལོ་རྒྱུས་སྙན་རྩོམ་རིང་མོ་༼གེ་སར་
སྒྲུང་༽དང་དེའ་ི མཐའ་འཁོར་རིག་གནས་ཐད་སྲུང་
སྐྱོབ་དང་རྒྱུན་འཛིན་བྱ་ཆེད་ཡིན་འདུག་ལ། ད་བར་ མཚོ་སྔོན་དུ་རེབ་གོང་རིག་གནས་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་
སྐྱོབ་ཚོད་ལྟའི་ཁུལ་བཙུགས་རྗེས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་
རིམ་པའི་རིག་གནས་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་ཚོད་ ལྟའི་ཁུལ་གཉིས་པ་ཡིན་འདུག ལས་གཞི་འདིའ་ི
དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ། ལོ་རྒྱུས་སྙན་རྩོམ་རིང་མོ་ དང་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་དད་མོས་སོགས་རིག་གནས་ ཤུལ་བཞག ཚོད་ལྟའི་ཁུལ་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་རང་
བྱུང་ཁོར་ཡུག ལོ་རྒྱུས་ཤུལ་བཞག གེ་སར་རིག་ གནས་ཀྱི་རྒྱུན་འཛིན་པ། རྒྱུན་འཛིན་ཚོགས་ཁག་ བཅས་སྲུང་སྐྱོབ་ཆེད་ཡིན་འདུག
གྲོང་ཚོ་གཉིས་ལ་རོཊ་སྐྱོར།
ཉེ་ཆར་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཁོངས་
ཀྱི་ཀོང་པོ་རྒྱ་མདའ་རྫོང་མཚོ་མགོ་གྲོང་ཚོ་དང་། སྐྱིད་གྲོང་རྫོང་སྤང་ཞིང་གྲོང་ཚོ་གཉིས་རྒྱ་ནག་གི་ སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་གྲོང་ཚོའ་ི མིང་ཐོའ ི་ནང་བཅུག་སྟེ། རྒྱ་ ནག་གཞུང་གི་ནོར་སྲིད་ལྷན་ཁང་གིས་རྒྱབ་སྐྱོར་
འོག་སྲུང་སྐྱོང་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་འདུག རྒྱུས་
ལོན་བྱས་པ་ལྟར་ན། མཚོ་མགོ་གྲོང་ཚོ་ནི་བྲག་ གསུམ་མཚོའ་ི ཟུར་དུ་གནས་པ་དང་ཉིང་ཁྲི་ས་ཁུལ་
གྱི་ཉར་ཚགས་ཆ་ཚང་ཤོས་ཀྱི་གནའ་བོའ ི་གྲོང་ཚོའ་ི
གྲས་ཤིག་ཡིན་འདུག སྤང་ཞིང་གྲོང་ཚོའི་མཐའ་ མཚམས་སྐྱིད་གྲོང་གི་སྡོད་ཁང་མང་ཆེ་བ་རྡོ་དང་ ཤིང་ལས་གྲུབ་ཡོད་པས་དབང་གིས་ཡིན་འདུག
གསར་འགོད་པ། དོན་གོ
༦
མཇུག་ཤ ོག
ཐོབ་ཐང་དང་ལས་འགན་གཉིས་ལས་ལས་འགན་གཙོ་བོར་ཟུངས།
མང
བོད་ཀྱི་དུས་བབ། དྷ་རམ་ས་ལ། ༢༠༡༤/ ༩ / ༡༠
་གཙོ་ཚོགས་པའི་དུས་དྲན་
བོང་ཅལ་འདྲོག་བྱས་ནས་འགྲོ་མཁན་རེ་ཟུང་
ཞིག་དང་། མི་རིགས་དང་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་
ཚོས་རང་གི་ཐོབ་ཐང་དང་ལས་འགན་གཉིས་
མཆོག་གིས། དམངས་གཙོ་ཟེར་བ་དེའི་གལ་
པོ་གཉིས་ལས་ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོ་གལ་ཆེན་
ཡོད་པ་རེད། ཅེས་སོགས་གསུངས་སོང་།
སྟེང་ཁྲི་ཟུར་ཟམ་གདོང་རིན་
མཇུག་ཏུ་ཁྲི་ཟུར་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་
པོ ་ ཆེ ་ མཆོ ག ་གི ས ་ཆབ་སྲི ད ་ཀྱི ་ ཚོ ག ས་པ་
གནད་ཅིག་དེ་ག་རེ་རེད་ཟེར་ན། ཡུལ་མི་མི་རེ་
ལས་འགན་གཙོ་བོ་དང་། མི་རིགས་དང་ཆབ་
ངོ་རེ་ནས་མི་རིགས་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འགན་
སྲིད་ཚོགས་པ་གཉིས་ལས་མི་རིགས་གཙོ་བོ།
འཁུར་རྒྱུ་དེ་རེད། ད་ལྟ་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་
གནས་སྐབས་དང་ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོ་གཉིས་
མ་འོངས་ལོ་ ༡༠༠ ཡི་ནང་བོད་ནང་དུ་གནས་
ལས་ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོ་གལ་ཆེར་འཛིན་དགོས་
ཚུལ་ག་འདྲ་ཆགས་ཀྱི་རེད། རྒྱ་ནག་ག་འདྲ་
གསུངས་སོང་།
ཞིག་ལ་འགྲོ་རྒྱུ་རེད། བོད་པའི་མ་འོངས་པའི་
ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༣ ཉིན་དྷ་ས་བོད་ཀྱི་
ཟློས་གར་ཚོགས་ཁང་དུ། བོད་རྒྱལ་ཡོངས་ མང་གཙོ་ཚོགས་པ་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་ངོ་ ༢༠ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་མཛད་སྒོ་ཚོགས་ཡོད་ཅིང་
འཕེར་ངེས་ཤ ིག་དགོས་པ་དང་། གཉིས་པ་
ཁ་ཤ ས་ཤ ིག་གིས་དམངས་གཙོའི་ཚིག་དེ་བེད་
རིན་པོ་ཆེ་མཆོག དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་
ཡོད་སྟབས། ལས་དོན་ག་རེ་བྱས་ཀྱང་སྦ་
པ་ལས། སོ་སོའ་ི བཤད་པ་དེས་མི་མང་དང་
། སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་བཀའ་བློན་ཁྲི་ཟུར་ཟམ་
གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་བཀའ་ཟུར་ཀིརྟི་ ཧི་མ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་དང་
ཡར་རྒྱས་ལྷན་ཁང་གི་འགན་འཛིན་གཞོན་པ་མེ་ ཇོར་ཝེ་ཇེ་སིན་མོན་གྷོ་ཊི་ཡ་(Major Vijay Singh Mankotia)མཆོག དེ་བཞིན། བོད་ མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་དང་གཞུང་འབྲེལ་
མིན་པའི་ཚོགས་སྐྱིད་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་བཅས་
འདུ་འཛོམས་གནང་སོང་། སྐབས་དེར་བཀའ་ བློན་ཁྲི་ཟུར་མཆོག་གིས་༼བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཡོངས་
མང་གཙོ་ཚོགས་པ་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་ངོ་ ༢༠ སོང་བ། ༽ཞེས་པའི་དུས་དེབ་དང་། བཀའ་ཟུར་ ཀིརྟི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་མང་གཙོ་ཚོགས་ པའི་ལོ་འཁོར་དུས་དེབ་༼མང་གཙོ༽ཞེས་པ་
གཉིས་དབུ་འབྱེད་གནང་རྗེས། དམིགས་བསལ་
སྐུ་མགྲོན་གྱིས་དབུས་རྒྱུན་ཟུར་པ་ཁག་ཅིག་ལ་ དྲན་རྟེན་བྱ་དགའ་ཡང་གནང་སོང་།
དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་གྱིས། ཆབ་སྲིད་ ཚོགས་པ་ཞིག་ལ་ཚང་དགོས་པའི་ཆ་རྐྱེན་
གསུམ་ནི། དང་པོ་མང་ཚོགས་གི་ཡིད་ཆེས་
འགན་འཁྲིའི་འདུ་ཤེས་ལྡན་པ། གསུམ་པ་ཕྱི་ གསལ་ནང་གསལ་དགོས་པ་བཅས་ཆགས་
གསང་མེད་པར་ངེས་པར་དུ་ཕྱི་གསལ་ནང་ གསལ་བྱེད་དགོས་པ་མ་ཟད། དེ་སྔོན་ཚོགས་ པས་གསར་བཟོ་བྱས་པའི་སྒྲིག་གཞི་དང་སྲིད་
བྱུས། ལས་འཆར་སོགས་ཀྱི་ཐོག་ནུས་པ་བཏོན་ ཏེ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ་རྒྱ་གཞུང་གིས་རྒྱལ་
སྤྱིའི་ཐོག་བོད་མི་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་
ལ་འུད་སྒྲོག་བྱེད་བཞིན་པ་དག་ལ་གདོང་ལེན་ བྱེད་དགོས། བོད་མི་དང་རྒྱ་གར་བ་མཉམ་
འབྲེལ་ཐོག་རྒྱ་ནག་ལ་ཁ་གཏད་གཅོད་རྒྱུ་ གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་ལ། དེང་སྐབས་༧གོང་ས་
མཆོག་ལ་དད་གུས་བྱེད་མཁན་འཛམ་གླིང་
མི་ མང་གི་ ངོ ས ་ནས་ཀྱང་བོ ད་དོ ན་བདེ ན་ མཐའ་སེལ་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་
པོ་ཡིན་སྟབས། ཚང་མ་མཉམ་རུབ་ཀྱིས་རྒྱ་
གཞུང་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་པའི་དུས་ལ་བབ་ ཡོད་སྐོར་སོགས་བརྗོད་སོང་།
སྤྱོད་བཏང་ནས་གང་བྱུང་གི་སྐད་ཆ་བཤད་པ་
དང་། གང་བྱུང་གིས་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ཐོག་ཕན་གྱི་འདུག་དང་མི་འདུག་
ཐོག་བསམ་བློ་རྩ་བ་ནས་མ་བཏང་བར་བཤད་ གང་ཐུབ་བཤད་ནས་འགྲོ་མཁན་ཁག་ཅིག་དང་ ། ཆེད་དུ་གཉེར་ནས་བོད་མི་ནང་ཁུལ་དུ་དཀྲུག་
ཤིང་རྒྱག་མཁན་ཁ་ཤས། ཡང་ཁ་ཤས་མགོ་སྐོར་
བསླུ་བྲིད་འོག་ཚུད་དེ་སྐད་ཆ་གང་བྱུང་ཤོད་བཞིན་ སོགས་འདུག དེ་ཚོ་སྐྱོན་ཆེན་པོ་ཞེ་དྲག་རེད་དྲན་ གྱི་འདུག ཁག་ཅིག་གིས་རྒྱུན་དུ་རང་དབང་དང་ དམངས་གཙོའི་ཚིག་བེད་སྤྱོད་བཏང་སྟེ། ང་ཚོར་ རང་དབང་དང་དམངས་གཙོ་མི་འདུག་ཟེར་ནས་
བཤད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེས་
རྒྱུན་དུ་ཆོས་ལུགས་མཐུན་སྒྲིལ་དང་འཛམ་གླིང་
ཞི་བདེ་ཡོང་བར་མཛད་འགན་རྒྱ་ཆེན་པོ་བཞེས་
ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། མི་ཁ་ཤ ས་ཀྱིས་དེ་གོ་ལྡོག་ནས་ ༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་མདུན་དུ་ང་ཚོར་ཆོས་དད་
རང་དབང་དགོས་ཟེར་གྱི་ཡོད་པ་དང་། ཁ་ཤས་
དེའི་རྗེས་བཀའ་ཟུར་ཀིརྟི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ ཀྱིས་ཤེས་བཞིན་དུ་སྐད་ཆ་དེ་འདྲ་བཤད་ཀྱི་ཡོད་ གིས་བཀའ་སློབ་གནང་དོན། དེང་སང་མི་
པ་དང་། ཡང་ཁ་ཤས་ཀྱིས་མགོ་མ་ཚོས་པར་རི་
ཆེད་བརྗོད།
མདུན་ལམ་ཐོག་གོམ་བགྲོད་ག་འདྲ་བྱེད་དགོས་ པ་བཅས་ཀྱི་ཐོག་ལོ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་སྐད་ཆ་
མེད་ཀྱང་ལོ་ ༡༠༠ བར་ཚོད་དཔག་དང་འཆར་ སྣང་བཟོས་ནས་དགོངས་པ་བཞེས་མཁན་
ཡང་དཀོན་པོ་རེད། མི་མང་ཆེ་བ་ཞིག་གིས་
ལོ་གསུམ་བཞི་དང་ལྔ་ཡི་ནང་འཛིན་སྐྱོང་དང་ གྲོས་ཚོགས་གཉིས་ཆར་འགྱུར་བ་ཞིག་འགྲོ་ཡི་
ཡོད་སྟབས། དེ་ཙམ་གྱི་ཚོད་དཔག་ཅིག་གི་ཐོག་
ནས་བསྡད་ང་ཚོས་རྒྱང་མིག་གཟིགས་མ་ཐུབ་ པ་ཡིན་ན། ཏན་ཏན་ང་ཚོར་སྐུ་ངལ་འཕྲད་རྒྱུ་ རེད་བསམ་གྱི་འདུག ཅེས་གསུངས་སོང་།
ཡང་ཁོང་གིས། ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་བསམ་
བློའ ི་ནང་གལ་ཆེན་པོ་བྱས་ནས་འཇོག་དགོས་པ་ དེ་ག་རེ་རེད་ཟེར་ན། དམངས་གཙོ་གལ་ཆེན་པོ་
ཡིན་ན། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཆམ་མཐུན་དང་ཆིག་ སྒྲིལ་ཡང་གལ་ཆེ་བ་གཅིག་པ་རེད་མ་གཏོགས་
ཆིག་སྒྲིལ་དང་མཐུན་སྒྲིལ་མེད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁ་
འཐོར་བསྡད་པ་དང་། ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་གཅིག་
གིས་གཅིག་ལ་དགྲ་བོའ ི་འདུ་ཤེས་བཟུང་བསྡད་ པ་ཞིག་གི་ནང་ཡང་དག་པའི་དམངས་གཙོ་ཞིག་ ཡོང་ཐུབ་པ་ཁག་པོ་ཞེ་དྲག་ཡིན་སྟབས། ཆབ་
སྲིད་ཀྱི་ཚོགས་པ་ཚོས་རང་གི་ཐོབ་ཐང་དང་ ལས་འགན་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས་ལས་འགན་དེ་
གཙོ་བོར་བཟུང་ནས་ལས་ཀ་བྱེད་དགོས་པ་
ཟླ་སྔོན་མའི་ཚེས་༢༦ ནས་ཟླ་འདིའི་ཚེས་
པོར་བརྩི་དགོས་པ་ཞེ་དྲག་གལ་ཆེན་པོ་རེད།
གིས། ཨ་རིའི་གྲོང་ཁྱེར་ནེའུ་ཡོག་དང་ཝ་
དགོས་པ། གནས་སྐབས་དང་ཕུགས་རྒྱང་རིང་ ཅེས་གསུངས་སོང་།
རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས། ང་ཚོ་ནང་བཞིན་སྤྱི་ ཚོགས་ཆུང་ཆུང་དང་ས་ཆ་མེད་མཁན། རྒྱལ་
ཁབ་མེད་པར་སྐྱབས་བཅོལ་གྱི་ངོ་བོར་གནས་ སྡོད་མཁན་ཞིག་དང་། ལྷག་པར་དུ་བོད་དོན་
བདེན་མཐའ་སེལ་བར་ང་ཚོ་མི་རེ་ངོ་རེ་ལ་ལས་
འགན་ཆེན་པོ་རེ་རེ་འཁྲི་བསྡད་པའི་སྐབས་འདིར། ཁ་ཐུག་གི་རང་གི་གོམ་པའི་མདུན་རྐྱང་རྐྱང་མ་
གཏོགས་མ་གཟིགས་པ་དང་དགོངས་པར་མ་
འཁོར་བ་ཡིན་ན་སྤྱིའི་རྩ་དོན་དེ་བསྒྲུབ་མི་ཐུབ་
སྟབས། རྒྱལ་ཡོངས་མང་གཙོ་ཚོགས་པ་དཔེ་ མཚོན་ཡོད་པའི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་ཞིག་གི་
ངོ་བོར་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པའི་ཞན་ཆ་དེ་ཚོ་ཤེས་ དགོས་པ་རེད། གྷན་དྷི་དགོངས་པ་རྫོགས་པའི་
ཉིན་གཅིག་གི་སྔོན་བྲིས་པའི་ཁོ་རང་གི་ཞལ་ ཆེམས་ནང་དུ། རྒྱ་གར་རང་བཙན་བྱུང་བའི་རྗེས་
སུ་ཀོང་རེ་སི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པའི་ངོ་བོ་ནས་
ཕྱིར་བསྡུ་བྱས་ཏེ། སྤྱི་ཚོགས་ཞབས་ཞུའི་ཚོགས་ པ་ཞིག་ཏུ་བསྒྱུར་དགོས་པའི་སྐོར་གསལ་བོ་ཞེ་ དྲག་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཚོར་ད་ལྟ་བསམ་
བློ་གཏོང་སྐབས་ལོ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོའ ི་རྗེས་སུ་
གཟིགས་ཐུབ་པའི་རླབས་ཆེན་གྱི་དགོངས་པ་བཞེས་ སྟངས་ཤིག་རེད་བསམ་གྱི་འདུག དེར་བརྟེན། ང་ རང་ཚོས་ཡོད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་གནས་བབ་
ཚང་མར་ཕྱོགས་བསྡོམས་བརྒྱབ་པའི་ཐོག སྔ་ཕྱི་
རྒྱང་གསུམ་ལ་གཟིགས་ཐུབ་པའི་ཐོག་ནས་ཕྱག་
ལས་གནང་དགོས་རྒྱུ་དེ་ཞེ་དྲག་གལ་ཆེན་པོ་རེད་ བསམ་གྱི་འདུག ཅེས་གསུངས་སོང་།
གསར་འགོད་པ། པདྨ་མཚོ།
་མ་ཡིན་པའི་དབྱིན་ཡིག་དང་གཞན་ཡིག་རིགས་ཁག་གི་མིང་ཚིག་རྣམས་བོད་ བོད་ཡིཡིགག་ཏུ་ཡི ག་བསྒྱུར་རམ་ཕབ་བསྒྱུར་བྱེད་སྐབས། གསར་ཤོག་དང་དཔེ་དེབ་ཁག་མང་ པོའ ི་ནང་འདྲ་མིན་དང་གང་བྱུང་དུ་ཡིག་བསྒྱུར་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། འདིར་དབྱིན་ ཡིག་གམ་རོམཱན་ཡིག་གཟུགས་(roman script) གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་ཡིག་རིགས་ཁག་རྣམས་
བོད་ཡིག་ཏུ་ཡིག་བསྒྱུར་བྱེད་སྐབས། དེ་སྔར་ལེགས་སྦྱར་གྱི་ཡི་གེ་དེ་ཉིད་བོད་ཡིག་ཏུ་ཡིག་ བསྒྱུར་རམ་ཕབ་བསྒྱུར་དེ་ཡི་གེ་སྤྱིའི་དབྱངས་གསལ་གང་ཡོད་རྣམས་ཕབ་བསྒྱུར་བྱས་ཡོད་པ་ དེ་ཉིད་ཀྱི་དཔེ་སྟོན་དང་མཚུངས། དབྱིན་ཡིག་གི་དབྱངས་གསལ་གཉིས་ཀྱང་ཡིག་བསྒྱུར་རམ་ ཕབ་བསྒྱུར་གང་ཐུབ་བམ་གང་འདྲ་བྱས་ནས་གང་འདྲ་ཞིག་ཡོང་མིན་ཐད་དེར་དཔེ་སྟོན་གྱི་མཚོན་ ཆེད་ཡིག་བསྒྱུར་ཁག་རྣམས་ལྟ་ཚོད་ཀྱི་ཐོག རྩོམ་འཐུང་འདི་བརྒྱུད་འདོན་སྤེལ་བྱས་པ་ཡིན།
དེ་ཡང་ཕབ་བསྒྱུར་དེ་གང་ཐུབ་ཀྱི་ཡིག་བསྒྱུར་(transliteration) བྱས་པ་ལས། སྒྲ་
བསྒྱུར་(transcription) ཐོག་བྱས་མེད་ཀྱང་། དབྱིན་ཡིག་གི་མིང་ཚིག་གང་མང་ཞིག་སྒྲ་
བསྒྱུར་མི་བྱེད་དཀའ་མེད་ཀྱང་ཡོང་། དེ་དག་ལ་མཁས་དབང་རྣམ་པས་གོ་བསྡུར་ཐོག་གཅིག་ མཚུངས་གཏན་འབེབས་ཤ ིག་ཡོང་ན་གང་མ་ལེགས་སམ། དེ་ཡང་དབྱིན་ཡིག་གི་དབྱངས་ལྔ་ དང་གསལ་བྱེད་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་དེ་དཔེ་མཚོན་ཙམ་ཡིག་བསྒྱུར་ཐོག་འཇོག་ན།
དབྱངས་ ༥། Aཨ གསལ་བྱེད་ ༢༦། A ཨ། G ག།
M མ། S ས།
Y ཡ།
E ཨེ།
B བ།
H ཧ།
N ན། T ཏ།
Z ཛ།
I ཨི།
C ཁ? I ཨི།
O ཨོ།
U ཨུ།
O ཨོ།
D ད། J ཇ།
P པ།
V ཝ།
U ཨུ།
E ཨི། Kཀ
Q མ?
W ཌ?
F ཕ?
L ལ།
R ར།
X ཤ?
གོང་གི་གསལ་བྱེད་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་ནི་དབྱིན་ཡིག་གི་དབྱངས་ལྔའི་ནང་གསེས་གང་རུང་ ཞིག་གིས་ནུས་ཤུགས་ཐོག་སྒྲ་གདངས་སམ་བརྗོད་པ་ཐོན་གྱི་ཡོད་པ་བཞིན། དེར་བོད་ཡིག་
ཏུའང་ཡིག་བསྒྱུར་བྱེད་སྐབས་ངེས་པར་དུ་གང་ཐུབ་ཀྱིས་དབྱིན་ཡིག་དེའི་དག་ཆ་དང་མཐུན་
པ་འབྲི་དགོས་པ་གལ་ཆེན་དུ་བཟུང་ན་དྲག་ཀྱང་། གོང་གི་གསལ་བྱེད་ཁག་ལ་བོད་ཡིག་
གསལ་བྱེད་སུམ་བཅུ་ལས་གང་སྒྲ་མཐུན་པའམ་ཉེ་བ་ཞིག་གིས་དཔེ་སྟོན་མཚོན་པར་བྱས་
ཡོད། ཡིན་ཡང་དྲི་བརྟགས་བཀོད་པའི་ཡིག་གྲངས་ལྔ་ལ་བོད་ཡིག་གི་ལོག་ཡིག་གཉིས་ཀྱང་ བཀོད་དགོས་པ་ཐུག་གི་ཡོད་ཀྱང་། དེར་དེ་དག་ལ་གསལ་བྱེད་གཞན་གྱི་དཔེ་མཚོན་བྱུང་ན་ དགའ་བསུ་ཞུ་ཡི་ཡིན། གཞན་དབྱིན་ཡིག་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་རྣམས་བོད་ཡིག་གསལ་བྱེད་ཁག་ གང་འཐུས་མཚོན་ནུས་ཀྱི་འདུག
དེ་ཡང་དབྱིན་ཇིའི་ཡིག་འབྲུ་ Ball ཞེས་པར་ “བཱལླ” ཞེས་ཡིག་བསྒྱུར་བྱས་སྐབས། མིང་
ཨམེརིཁཱ་ཞེས་པར། ཁའི་འོག་ཏུ་འ་ཆུང་བྲིས་
བཞིན། དབྱིན་ཡིག་ཏུ་དབྱངས་ཡིག་ཨ་གང་ཡོད་པ་དེའི་འོག་ཏུ་ཨ་ཆུང་ཱགཅིག་ལྷན་སྦྱོར་བྱེད་
ཡིག་རང་ཉིད་ཀྱི་གསལ་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་ཁ་ཡི་
གཞི་བ་ཡིག་གི་འོག་ཏུ་ཨ་ཆུང་དེ་དབྱངས་ཡིག་ a དེ་མཚོན་པ་ཡིན། དེ་ནི་སྐད་ཡིག་གང་ཞིག་ ཡིན་རུང་ཡིག་འབྲུ་དེ་ཡི་ནང་དབྱངས་གསལ་གཉིས་ལྷན་གཅིག་ཏུ་མེད་པར་བསྒྲུབ་མི་ཐུབ་པ་ ན་དབྱངས་གསལ་ཡིག་འབྲུ་ཆ་ཚང་བ་ཡིན་པའང་མཚོན་ནུས། དེ་ཙམ་མ་ཟད་བོད་ཡིག་མ་ ཡིན་པའི་ཡིག་འབྲུ་ཡིན་པ་མངོན་གསལ་ཡོང་བའི་དགོས་པ་དང་། དེ་ཡང་ཡིག་བསྒྱུར་ “བཱལླ”
ཞེས་མཐོང་མ་ཐག་ཀློག་པ་པོས་ཡིག་འབྲུ་དེ་ཉིད་བོད་ཡིག་མ་ཡིན་པ་དང་ཡིག་འབྲུ་དེ་ཉིད་ཀློག་
སྐབས་བོད་སྐད་ཡིག་གི་སྒྲ་གདངས་དང་མ་འདྲ་བ་ཞིག་ཀློག་དགོས་པའི་དགོས་པ་དང་དོ་སྣང་ སླེབས་པ་སོགས་ཀྱི་ཕན་ནུས་ཡོང་བའི་དགོས་པ་དང་གལ་ཆེན་དུ་མཐོང་། དེ་ཡང་དབྱིན་ཇིའི་
མིང་ཚིག་མང་ཆེ་བ་ཞིག་བོད་ཡིག་ཏུ་དོན་བསྒྱུར་ཐོག་ད་ལྟའི་ཆར་སྒྲིག་གི་ཡོད་ཀྱང་། གང་ཟག་ གི་མིང་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་མིང་། ས་ཆའི་མིང་། དེ་དེ་བཞིན་མིང་ཚིག་གང་ཡང་བོད་ཡིག་
ཐོག་བསྒྱུར་དཀའ་བ་ཡོད་པ་བཞིན། དེ་དག་ཡིག་བསྒྱུར་བྱེད་ཕྱོགས་ཐོག་འདིར་དཔེར་བརྗོད་ ཁག་ཅིག་བཀོད་ཡོད་པ་ནི། John
Gratte
London
ཇོཧྣ།
གིརཱཕྥི།
ལོནདོན།
Peter
པིཏྲཱར། Germany ཇཱར་མཱ་ནི། Paris
པེརིས།
Zebra
ཛེབྲཱ།
America ཨམེརིཁཱ། Korea
ཀོརིཡཱ།
ཞེས་གོང་གི་ཡིག་བསྒྱུར་ཁག་གཅིག་ལ་ཨ་ཆུང་ཱཐོག་འཁོད་པ་དེ་ནི་དབྱངས་ཡིག་མཚོན་གྱི་ཡོད་ པ་དང་། དེ་མིན་དབྱངས་ཡིག་གཞན་གང་ཡོད་དག་ཡིག་འབྲུ་དེའི་ཐོག་ནས་སྒྲ་གདངས་ཀྱང་རྗོད་ ཀྱི་ཡོད་སྟབས། དེར་དབྱིན་ཡིག་ཀློག་སྐབས་གསལ་ཁ་སྟོན་ཐུབ་པ་དང་ལྷན། དབྱིན་ཡིག་གཅིག་
མཚུངས་ནུབ་ཕྱོཊ་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཁག་མང་པོའ ི་འབྲི་སྲོལ་ལྟར་ཚིག་འབྲུ་(syllable) གཅིག་གམ་
དུ་མས་བསྒྲུབས་པའི་ཚེག་ཁྱིམ་གཅིག་ལས་ཡིག་འབྲུ་(word) གཅིག་བསྒྲུབས་པ་རྣམས་ཚེག་ མེད་པར་ཚིག་འབྲུ་རྣམས་ཨ་ཆུང་ངམ་དབྱངས་ཡིག་གི་མཚོན་པའི་ཐོག་འབྲི་ན་ཀློག་བདེ་བའམ་ བོད་ཡིག་མ་ཡིན་པའི་ཡིག་འབྲུ་ཞིག་ངོ་གསལ་ཡོད་པའི་དགོས་པ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་མཐོང་།
དཔེར་ན། ཇོཧྣ་ཞེས་པ་ལྟར་ཚིག་འབྲུ་གཅིག་ལས་ཚེག་ཁྱིམ་གཅིག་ནང་བསྡུས་པའི་ཡིག་ འབྲུ་གཅིག་ཀྱང་མཚོན། ཡང་ཨམཱེརཱིཀཱ་ཚིག་འབྲུ་བཞིའི་ཚེག་ཁྱིམ་གཅིག་ནང་བསྡུས་པའི་ཡིག་ འབྲུ་གཅིག་ཡིན་ན་ཚིག་འབྲུ་དེ་དག་གི་བར་དུ་ཚེག་མེད་པར་གོང་གི་དཔེ་ལྟར་འབྲི་ན་ཡིག་འབྲུ་
གཅིག་ཡིན་པའི་གོ་བ་ལེན་ཐུབ་པས་ཕན་ཐོག་སོཊ་ཡོང་། གལ་ཏེ་དུས་རྒྱུན་བོད་ཡིག་ཏུ་གསལ་ ཡོད་པ་ལྟར་ཨ་མེ་རི་ཀ་ཞེས་ཚིག་འབྲུ་རེ་རེ་བར་དུ་ཚེག་བཀོད་ནས་ཀློག་བདེ་ཡང་བྲིས་སྲོལ་དེ་ ཉིད་དབྱིན་ཡིག་གི་བྲིས་སྲོལ་ཏེ་ཚིག་འབྲུ་གཅིག་དང་། ཡང་ན་དུ་མ་ལས་བསྒྲུབས་པའི་ཡིག་འབྲུ་ དང་མ་མཐུན་པའི་སྐྱོན་ཡོད།
དེ་བཞིན་གལ་ཆེན་ཞིག་ལ་ཡིག་བསྒྱུར་བྱེད་སྐབས་དོ་སྣང་གཙོ་ཆེར་གཅིག་ནི་དཔེར་ན།
དཔལ་འབྱོར་བཀའ་བློན་མཆོག་ གི་ཕྱོགས་སྐྱོད།
གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས་མི་རིགས་གཙོ་ཆེར་བརྩི་
བོད་ཡིག་ཏུ་དབྱིན་ཡིག་ཕབ་བསྒྱུར་རམ་ཡིག་བསྒྱུར་བྱེད་སྟངས་རོབ་ཙམ་གླེང་བ། བློ་བཟང་བསྟན་པ།
བཙན་བྱོལ།
ཀྱང་གཞན་དུ་མ་བྲིས་པ་གང་ཡིན་ཞེས་ན། “ཁཱ”ཡི་སྔོན་གྱི་ཚིག་འབྲུ་གསུམ་ལ་ནི་དབྱངས་
འོག་ཏུ་འ་ཆུང་དེ་མེད་ན་དབྱངས་མེད་ཀྱི་ཡི་གེ་ འགྱུར་ནས་ “ཨ་མེ་རི་ཁཱ” ཞེས་མ་ཀློག་པར་
“ཨ་མེ་རིཁ” ཞེས་བརྗོད་པ་ནོར་བ་སོགས་ཀྱི་ དཀའ་ངལ་བསླེབ་ཡོང་བས། དེར་གོང་བཞིན་
ཡིག་བསྒྱུར་སོགས་འབྲི་སྲོལ་བྱུང་ན་དབྱངས་ ཡིག་དང་ཚིག་འབྲུ་གང་ཡིན་གསལ་ཁ་སྟོན་ པའི་དགོས་པའང་མཐོང་།
ཡི ན ་ཡང་ཡི ག ་བསྒྱུར་དེ ་ དག་དབྱངས་
གསལ་གང་ཡོད་གང་འཁོད་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཡིག་
བསྒྱུར་ཡི་གེ་དེའི་སྒྲ་གདངས་དེ་དབྱིན་སྐད་དང་
གཅིག་མཚུངས་རང་དུ་ཡིན་དགོས་པའི་ངེས་པ་ མེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་དབྱིན་ཡུལ་དང་ཨཪི་དེ་ བཞིན་དབྱིན་སྐད་ཤ ོད་མཁན་ཁག་གིས་ཡིག་
གཟུགས་སམ་དག་ཆ་གཅིག་མཚུངས་བྲིས་ཀྱང་ སྒྲ་གདངས་མ་འདྲ་བ་ཡོད། དེ་ལྟར་ན་རྩོམ་ཐུང་
དེའི་བོད་ཡིག་ཏུ་དབྱིན་ཡིག་དང་འབྲེལ་བའི་ གཞན་སྐད་ཡིག་ཁག་གི་རོམཱན་ཡིག་གཟུགས་
བཀོལ་སྤྱོད་གཏོང་མཁན་གྱི་མིང་ཚིག་རྣམས་
ཐོག་མར་ཡིག་བསྒྱུར་རམ་ཕབ་བསྒྱུར་གཅིག་ མཚུངས་ཡོང་བའི་ཆེད་བསམ་ཆར་ཙམ་ཡིན།
དེར་མཁས་དབང་དང་རྣམ་དཔྱོད་ལྡན་པ་རྣམས་ ཀྱིས་མཚར་གཏམ་དང་བསམ་ཚུལ་གང་ཐུབ་ འབུལ་ལམ་ཡོང་བ་དང། དེ་མིན་སྐྱོན་བརྗོད་ དམ་བཀའ་བཀྱོན་ཡང་དགའ་བསུ་ཞུ།
༢༠༡༤ ཟླ་བ་ ༩ ཚེས་ ༢ སྟེ་བོད་མིའི་ དམངས་གཙོའི་ཉིན་མོར་ཇཱརམཱན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་
ལཱཨིཔཛིག་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་ (University of Leipzig)རུ་བྲིས་པའོ།།
༦ ཉིན་བར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དཔལ་ འབྱོར་བཀའ་བློན་ཚེ་རིང་དོན་གྲུབ་མཆོག་
ཤིང་ཊོན། སན་ཧྥི་རན་སེ་སི་ཀོ མི་ནེ་སོ་ཊ།
ཆི་ཀཱ་ཀོ་སོགས་ནང་ཕྱོགས་སྐྱོད་གནང་སྟེ། བོད་རིགས་རྣམས་ལ་ ༧གོང་ས་མཆོག་གི་
རླབས་ཆེན་གྱི་མཛད་ཁུར་གཙོ་བོ་གསུམ་གྱི་ སྐོར་དང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དབུ་ མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་སྐོར་ལ་གོ་རྟོགས་ སྤེལ་ཡོད་འདུག
ཉིན་རེའི་ཚེས་འབྲས།
སྐར་རྩིས་པ་མདུན་ཆུ་བསོད་ནམས་དཔལ་མོ།
བོད་ཟླ་ ༧ ཚེས
འདིའི་རིང་བུམ་སྟོང་ཤར།
Sept 2014 Date
ཉི་མ། འཕྲོད་ངན། དུར་གྱི་གནམ་སྒོས་ ༢༨ 11 ཕུང་པོ་གཏོང་མི་རུང།
ཟླ་བ། འཕྲོད་ངན། ཤིད་ཀྱི་གནམ་སྒོས་ ༢༩ གཤི ན ་པོ འ་ི ཆེ ད ་དགེ ་ ལས་དང་སྟོ ན ་མོ ་ 12 བྱེད་མི་རུང། མིག་དམར། འཕྲོད་བཟང། སྦྱིན་སྲེག་བྱེད་ པ། གཏོར་རྒྱག་རྒྱག་པ། རླུང་རྟ་འཛུགས་ ༢༩ པ་བཅས་ལ་བཟང། ཤིད་ཀྱི་གནམ་སྒོས་ 13 གཤི ན ་པོ འ་ི ཆེ ད ་དགེ ་ ལས་དང་སྟོ ན ་མོ ་ བྱེད་མི་རུང། མར་ངོའ ི་གསོ་སྦྱོང།
ལྷག་པ། འཕྲོད་ངན། འདི་ཉིན་ཞག་ངན་ ཡང་འཁེལ་བས་གལ་ཆེའི་དོན་གཉེར་མི་ ༣༠ རུང། སྤྱིའི་གནམ་སྒོས་གལ་ཆེའི་མདུན་ 14 གྲོས་འཛེམས་པ་གནང་དགོས། སྟོན་ཉིན་ མཚན་མཉམ།
བོད་ ཟླ། ༨ ཚེས་ ༡
ཕུར་བུ། འཕྲོད་བཟངཡང་འདི་ཉིན་དབུལ་ ལག་འཁེ ལ ་བས་གལ་ཆེ འི ་ ལས་དོ ན ་ དང་རྒྱུ་ནོར་ཕོན་ཆེ་ཕྱིར་གཏོང་མི་རུང། 15 མགྲོ ན ་གྱི ་ གནམ་སྒོ ས ་ཁྱི མ ་དུ་མགྲོ ན ་ འབོད་བྱེད་མི་རུང། རྒྱ་ཟླ་ ༩ ཆེ་ཚེས་ ༢
པ་སངས། འཕྲོད་འབྲིང། འདི་ཉིན་སྲེག་ ༢ ཚེས་ཀྱིས་གཏར་སྲེག་བྱེད་མི་རུང། ཚོང་ 16 གི་གནམ་སྒོས་གལ་ཆེའི་ཚོང་ལས་རིགས་ འགོ་བཙུགས་མི་བྱ། འདི་ནས་བུམ་སྟོང་ལྷོ།
སྤེ ན ་པ། འཕྲོ ད ་འབྲི ང ། བུའི ་ གནམ་ སྒོས་སྐྱེས་སྐར་གཏོང་ཡག་དང་ཕྲུ་གུ་མ་ ༣ 7 འབྱར་ཐོ ག ་མ་ཕྱི ར ་འགོ ་ བཏོ ན ་བྱེ ད ་མི ་ རུང། བོུའ ི་ཁྱིམ།
ཉི་མ། འཕྲོད་བཟང། རི་མགོར་ལྷ་གསོལ་ གཏོང་བ་དང་ཀླུང་དར་འཛཊ་པར་བཟང། དེ་བཞིན་དུ་དཔོན་རིཊ་མཇལ་འཕྲད་བྱེད་ ༤ པར་བཟང། དམག་གི་གནམ་སྒོས་དམག་ 28 དྲངས་བ་དང། ཁ་མཆུ་རྩོད་པ། ཁྲིམས་ ལ་ཞུ་གཏུཊ་བྱ་བའི་ལས་ལ་འཛེམས་པ་ གནང་དགོས།
ཟླ་བ། འཕྲོད་ངན། གཉེན་གྱི་གནམ་སྒོས་ ༥ གཉེན་སྒྲིག་དང། གཉེན་ཚན་ལ་སྟོན་མོ་ 29 གནང་མི་རུང།
༦
མིག་དམར། འཕྲོད་འབྲིང། མཁར་གྱི་གནམ་ སྒོས་མཁར་ལས་འགོ་ཚུཊ་དང་ཉམས་གསོ་ 31 བྱེད་པ། ཁྱིམ་སྤོ་བཅས་མི་རུང།
དོན་འགྲུབ་བཀྲ་ཤ ིས། བསྟན་འཛིན་རབ་ཡངས། བློ་བཟང་དབང་ཕྱུག དོན་གོ བསྟན་འཛིན་ཆོས་གྲཊ། ལྷ་སྐྱབས་རྒྱལ། པདྨ་མཚོ། དོན་གྲུབ།
རྩོམ་སྒྲིག་པ། འཛིན་སྐྱོང་འགན་འཛིན། འགྲེམས་སྤེལ་བ། རྩོམ་སྒྲིག་ལས་རོགས། ཇུས་འགོད་དང་གསལ་བསྒྲཊ་འགན་འཛིན། གསར་འགོད་པ། གསར་འགོད་པ། གསར་འགོད་པ།
རྩོམ་སྒྲིག་སྡེ་ཚན།
སྐུ་ཉིད་ལ་གསར་འགྱུར་དང་རྩོམ་ཡིག་རིགས་ཡོད་ན། ལས་ཁུངས་ཁ་པར། ༩༢༡༨༩༣༨༠༤༡ རྩོམ་སྒྲིག་པའི་ལག་ཐོཊ་ཁ་པར། ༩༤༡༨༠༢༤༡༠༧ གློག་འཕྲིན། editor@tibettimes.net གསར་འགོད་པའི་ལག་ཐོཊ་ཁ་པར། ༩༨༡༦༡༡༦༨༥༨ གློག་འཕྲིན། dhon_ko@yahoo.com
འཛིན་སྐྱོང་སྡེ་ཚན།
སྐུ་ཉིད་ལ་གླ་ཡོད་གསལ་བསྒྲཊ་དང་ཚཊ་པར་མངགས་ཉོ་ཡོད་ན། ལས་ཁུངས་ཁ་པར། ༠༡༨༩༢-༦༩༩༤༠༢ འགན་འཛིན་གྱི་ལག་ཐོཊ་ཁ་པར། ༩༤༡༨༡༠༦༠༥༤ གློག་འཕྲིན། office@tibettimes.net འགྲེམས་སྤེལ་བའི་ལག་ཐོཊ་ཁ་པར། ༩༨༨༢༥༩༦༡༨༣ གློག་འཕྲིན། circulation@tibettimes.net
ལོ་གཅིག་གི་གསར་རིན། རྒྱ་གར་ནང། ཧིན་སྒོར་ ༣༠༠ བལ་ཡུལ་དང་འབྲུག ཧིན་སྒོར་ ༢༠༠༠ ཕྱི་རྒྱལ་ཁག ཨ་སྒོར་ ༦༠ བོད་ཀྱི་དུས་བབ་རྩོམ་སྒྲིག་ཚོགས་ཆུང་གིས་པར་འགྲེམས་ཞུས། For subscriptions, back-issue requests, payments, problems,inquiries or submissions:
Bod-Kyi-Dus-Bab--Tibet Times Session Road, Dharamsala, H.P. 176215, India Tel:91-1892-699402 or 9218938041 Email: office@tibettimes.net, editor@tibettimes.net
Website:www.tibettimes.net Printed & Published by Ravinder Singh Guleria and Pinted at Arpit Printer,Gaggal,H.P.India. Cell:9418044708 Published at Bod-Kyi-Dus-Bab, Session Road, Dharamsala 2008 Bod-Kyi-Dus-Bab HPTIB/00002/8/TC-1/01