BOD-KYI-DUS-BA B བོད་གཞུང་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་སློབ་སྟོན་པ་ཨེམ་ཆི་པདྨ་རྡོ་རྗེ་ལགས་ངོ་སྤྲོད།
TIBET TIMES གསར་སྙིང།
སྤྱིའི་འདོན་ཐེངས་ ༤༥༨
མེད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གོ་སྒྲིག་འོག་གངས་སྐྱིད་སྤྱི་
ཉེ
གནས་ཚང་གཡར་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་གསོལ་
ཅི ག ་གི ས ་ཀྱང་། ཕྱོ ག ས་འགོ ད ་རེ ་ བྱས་ཏེ ་
ཐུགས་རྗེ་ཆེའ་ི གསོལ་སྟོན།
ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༤ ཉིན་དབུས་བོད་ཀྱི་བུད་
ཐབ་ཐོག་ཁང་དུ། རྒྱ་གར་གཞུང་དམངས་གཉིས་ ནས་མི ་ ལོ ་ ༥༠ ཧྲི ལ ་བོ འ་ི རི ང ་བོ ད ་མི ་ ཚོ ར ་
སྟོན་ཞིག་བཤམ་ཡོད་པ་དང་། གསོལ་སྟོན་དེའི་ སྟེང་ཧིན་བོད་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ གཙོ་གཙོས་པའི་བཞུགས་སྒར་ཁུལ་གྱི་རྒྱ་གར་
ལས་ཁུངས་ཁག་གི་འཐུས་མི་ ༣༥ ཙམ་ཕེབས་ ཡོད། ཚོགས་དབུར་བཀའ་ཁྲི་ཟམ་གདོང་རིན་ པོ་ཆེ་ཡིས་གསུང་བཤད་གནང་ཡོད་ལ། དབུས་
བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་
ཀིརྟི་སྒྲོན་དཀར་ལྷ་མོ་ལགས་ཀྱིས་ཐེངས་འདིའི་ གསོལ་སྟོན་གྱི་དགོས་པ་དམིགས་ཡུལ་སྒྲོག་ སྦྱངས་གནང་ཡོད།
རྡོར་གླིང་བོད་དོན་ཚོཌ་པ།
ཕྱི་ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༢༢ ཉིན་རྡོ་རྗེ་གླིང་དུ་བོད་དོན་ རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ཞིག་གསར་འཛུགས་བྱས་
ཡོད་པ་དང། དེར་ལས་བྱེད་ ༢༧ ཙམ་མཉམ་
ཞུགས་གནང་ཡོ ད ་འདུག ཚོ ག ས་མི འི ་ ཡོ ང ་
ཁུངས་ཀྱང་རྡོ་རྗེ་གླིང་གི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ ཚོགས་པ་རྟ་ཝང་ནང་པའི་མཐུན་ཚོགས། ཤར་ པ་ནང་པའི་ལྷན་ཚོགས། བོད་པ་ཁ་ཆེའི་མཐུན་
ཚོགས། ཡུལ་མོ་ནང་པའི་ལྷན་ཁང། འབྲས་
ལྗོངས་བདེན་རྫོང་ནང་པའི་མཐུན་ཚོགས། བོད་
རང་དབང་སློ བ ་ཕྲུག་ཚོ ག ས་པ་སོ ག ས་ཀྱི ས ་ གྲུབ་ཡོད་འདུག ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༡༤ ཉིན་བོད་ མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཁང་གིས་རྡོ་རྗེ་གླིང་བོད་
དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པར་ལེགས་གསོལ་ཕྱག་ བྲིས་ཤིག་ཕུལ་ཡོད།
བྱང་ནག་ཆུའི་རྟ་རྒྱུག
ཕྱི་ཚེས་ ༡༠ ཉིན་ལྷ་ས་ནག་ཆུ་ཁུལ་དུ་ནག་ཆུའི་
བྱང་ཐང་གི་རྟ་རྒྱུག་འགྲན་བསྡུར་དུས་ཆེན་ཟེར་བ་ དེ་ཚོགས་ཡོད་པ་དང་། ཁུལ་དང་རྗོང་རིམ་པའི་
སྟངས་འཛིན་འོག ད་ལོའ ི་རྟ་རྒྱུག་འགྲན་བསྡུར་ གྱི་ བྱ་འགུལ་དེ ་ ཀྲུང་གོ ་ གསར་བ་དབུ་བརྙེ ས ་ ཏེ་ལོ་ ༦༠ ་འཁོར་བའི་དགའ་སྟོན་གྱི་རྣམ་པའི་
ཐོག་སྤེལ་དུ་བཅུག་ཡོད་འདུག མཛད་སྒོའ ི་སྟེང་ འབྲེལ་ཡོད་མི་སྣས་ནག་ཆུ་ས་ཁུལ་ལ་གནམ་ས་
བླ་འོག་བརྗེས་པ་ལྟ་བུའི་ཕོ་འགྱུར་ཆེན་པོ་བྱུང་ ཡོད་སྐོར་བརྗོད་ཡོད་ཅིང་། མཛད་སྒོའ ི་སྟེང་སྟག་ གཟིག་གཅན་གཟན་གྱི་པགས་རིགས་གྱོན་མཁན་ ཡང་མི་ཉུང་བ་ཞིག་བྱུང་ཡོད་འདུག
བསམ་ཤག ོ
བོད་ཕྱི་ནང་གི་བོད་པའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་ནང་དུ་
འཁྲིག་སྤྱོད་ཀྱི་སློབ་གསོ་སྤྲོད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ རེད་དམ།
མི་ཤས ེ ། ༥.༩༦ %
༥% ༧.༧ དེ ། ༣ ་ར མ རེད། ༥༦.༢༩%
ཐུགས་རྗེ་ཆེ།
ཐེངས་འདིའི་བོད་ཀྱི་དུས་བབ་གསར་ཤ ོག་ འདོན་ཐེངས་ཀྱི་སྦྱིན་བདག་ནི་ཧྤ་རན་སིར་ གནས་བཞུགས་སྐུ་ཞབས་གཡུང་དྲུང་ འབུམ་ལགས་ཡིན། བོད་ཀྱི་དུས་བབ་གསར་ཁང་ནས།
་སྔོན་བྷེ་བྷེ་སིའི་རྒྱ་ཡིག་ཚན་པས་༧གོང་ ས་མཆོ ག ་ལ་བཅར་འདྲི ་ ཞུས་པ་རྒྱལ་
སྤྱིའི་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་སླེབས་མ་ཐག སྲིད་ དོན་དབྱེ་ཞིབ་པ་དག་གིས་དགོངས་འཆར་སྣ་
ཚོགས་བཏོན་ཡོད་ལ། རྒྱ་ནག་ཞིན་ཧྭ་གསར་ ཁང་གཙོས་པའི་རྒྱ་ཡིག་གསར་གནས་ཁག་
ལོ་ ༡༤ གྲངས་༢༣ ༢༠༠༩ / ༨ /༢༠
HP/04/DMA Valid Upto 31/12/2011
ཉིན་བཅུ་རེའི་གསར་ཤོག
བོད་གཞུང་ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་འགན་འཛིན་ཕ་ཟུར་དབང་ཕྱུག་ལགས་ལ་བཅར་འདྲི།
བོད་དོན་དེ་རྒྱ་ནག་གི་ནང་སྲིད་རེད་དམ།
ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཟེར་བ་
ཕྱི་ཚེས་ ༦ ཉིན་བྷེ་བྷེ་སིའི་རྒྱ་ཡིག་ཚན་
འདི་ལ་དགའ་བོ་ཡོད། དེ་ནི་འདས་པའི་ལོ་
པས་༧གོ ང་ས་མཆོ ག་ལ་བོད་དང་ཡུ་གུར་
རྒྱུས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག་བཅས་ཀྱི་
གཙོས་པའི་གནད་དོན་ཁག་ཅིག་གི་ཐད་བཅར་
ཆ་ནས་གླེང་གི་མེད་པར། སྤྱི་མཐུན་གྱི་ཁེ་
འདྲི་ཞུས་ཡོད་ལ། ཉིན་དེར་འཛམ་གླིང་གང་ས་
ཕན་ཞིག་གི་ཆེད་དུ་གླེང་གི་ཡོད། དེར་བརྟེན།
ནས་བྷེ་བྷེ་སིའི་དྲ་གྲོགས་ཚོས་ཐད་ཀར་༧གོང་ འདིའི་བཅར་འདྲིའི་སྐབས། ༧ཏཱ་ལའི་བླ་མས་
ཞེས་པ་དེ་དང་། གཉིས་པ། བཅར་འདྲིའི་ཉིན་
ས་མཆོག་ལ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པ། ཁ་བྱང་ལ་
ཐད་ཀར་འབྲེལ་བ་བྱ་དགོས་པ་རེད། ང་ཚོར་
པ། བརྒྱུད་རིམ་སྔ་ཕྱི་གང་འདྲ་ཞིག་གི་ཐོག་
ཚེས་ ༡༠ ཉིན་དྲ་ཐོག་ལ་སྤེལ་བ། ཁ་བྱང་ལ་ ༼
བསྡོམས་དྲི་བ་ ༢༠ བཀོད་ཡོད་པ་དང་། དྲི་བ་
དུས་རྒྱུན། བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་ནང་སྲིད་གྱི་
གསུམ་ལ་གཏོགས་ཤ ིང་། དང་པོ། བྷེ་བྷེ་སིའི་
རྒྱ་ཡིག་སྡེ་ཚན་གྱི་རྩོམ་སྒྲིག་པ་ཁྲིན་ཧྲི་རོན་ གྱིས་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་དངོས་སུ་བཅར་འདྲི་
ཞུས་པ་ཁག་ཕྱི་ཚེས་ ༡༠ ཉིན་དྲ་ཐོག་ལ་སྤེལ་ བ། ཁ་བྱང་ལ ༼ ཏཱ་ལའི་བླ་མས་བྷེ་བྷེ་སིའི་ རྒྱ་ཡིག་དྲ་བའི་བཅར་འདྲི་དང་ལེན་བྱས ༽
བྷེ་བྷེ་སིའི་དྲ་གྲོགས་ཚོས་དྲ་བ་བརྒྱུད་འཛམ་
གླིང་གང་ས་ནས་ཐད་གཏོང་དྲི་བ་བཏོན་པ་ཁག་ ཏཱ་ལའི་བླ་མ་དང་རྒྱ་ཡིག་དྲ་བའི་དྲ་གྲོགས་བར་
གྱི་གླེང་མོལ ༽ ཞེས་པ། གསུམ་པ། ཐེངས་ འདིའི་བཅར་འདྲིའི་ནང་དོན་ཐད། བྷེ་བྷེ་སིའི་ དཔྱད་གཏམ་པ་དག་གིས་ཕྱི་ཚེས་ ༡༣ ཉིན་
དཔྱད་གཏམ་སྤེལ་བ། ཁ་བྱང་ལ། ༼ ཏཱ་ལའི་ བླ་མས་བོད་དོན་རྒྱ་ནག་གི་ནང་སྲིད་ཡིན་སྐོར་ གླེང་བ ༽ བཅས་རེད།
དང་པོ། ཕྱི་ཚེས་ ༦ ཉིན་བྷེ་བྷེ་སིའི་རྒྱ་ཡིག་
ཚན་པའི་རྩོམ་སྒྲིག་པ་ཁྲིན་ཧྲི་རོན་གྱིས་༧གོང་
༼ ཏཱ་ལའི་བླ་མས་བྷེ་བྷེ་སིའི་རྒྱ་ཡིག་དྲ་བའི་ བཅར་འདྲི་དང་ལེན་བྱས ༽ ཞེས་པ་དེར་ཁྱོན་ བཅུ་གསུམ་པར་གསར་འགོད་པས། ང་ཚོ་བྷེ་
བྷེ་སི་གསར་ཁང་གིས་བཏང་བའི་བོད་གནས་
ཕྱོ ག ས་སྡོ མ ་ཞི ག བདུན་ཕྲག་སྔོ ན ་མར་རྒྱ་ ནག་དབུས་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་ནས་བསྐྱར་སྟོན་ བྱས་སོང་། དེ་ནི་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་བརྡ་ལན་
ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་དམ། ཞེས་ དྲིས་པའི་ལན་དུ་༧གོང་ས་མཆོག་གིས། གལ་ སྲིད་དེ་འདྲ་ཡིན་ན། ང་ཚོ་འགྲོ་བ་མི་ཞིག་ཡིན་
སྟབས། བརྡ་ལན་ཟུར་སྟོན་བྱ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་
བོད་ཀྱི་གནས་བབ་ལ་རྟོག་ཞིབ་ཏུ་ཕེབས་པ།
་ ཞི ་ རྒོལ་གྱི ་ རྗེས་ནས་ འདས་ལོའི བཟུང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་
ཐེངས་དང་པོར་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་
མི་སྣ་ ༡༠ བོད་ནང་གཟིགས་སྐོར་དུ་ཕེབས་ བཅུག་ཡོད་ལ། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གིས་ འདི་བརྒྱུད་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་ངོ་མ་དེ་
ཕྱི་ལོགས་ནས་ཤ ེས་རྟོག་ཡོང་རྒྱུར་རེ་བ་རྒྱག་ གིན་ཡོད་པ་རེད།
ཕྱི་ཚེས་ ༡༣ ཉིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ ལས་འགུལ་ཁང་གི ས ་བསྒྲགས་པ་ལྟར་ན།
བདུན་ཕྲག་འདིའི་ནང་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ འོག་མའི་མི་སྣ་ ༡༠ ལས་གྲུབ་པའི་གཟིགས་
སྐོར་ཚོགས་པ་ཞིག་བོད་ནང་ཕེབས་ཡོད་ལ། དེ་ནི་འདས་པའི་གྱེར་ལངས་བྱུང་བ་ནས་ད་
བར་གྱི་གཟིགས་སྐོར་ཐེངས་དང་པོ་དེ་ཡིན་ འདུག འདིའི་ཐད། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་
གི་མགྲིན་ཚབ་པ་ཐུབ་བསྟན་བསམ་འཕེལ་ ལགས་སུ། ད་རེབ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་ མའི་མི་སྣ་བཅུ་བོད་ཁུལ་དུ་གཟིགས་སྐོར་ལ་
ཕེབས་པ་རེད། ཁོང་ཚོ་བོད་ལ་ཕེབས་པའི་ ལས་དོན་གཙོ་བོ་གང་འདྲ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་
གནང་གི ་ ཡོ ད ། དེ ་ བཞི ན ་བཙན་བྱོ ལ ་བོ ད ་ གཞུང་གི་ངོས་ནས་ཁོང་ཚོ་བོད་ནང་མ་ཕེབས་ པའི་སྔོན་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་འབོད་སྐུལ་
འདྲ་ཞུ་རྒྱུ་བྱུང་ཡོད་མེད་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ ཁོང་གིས། ད་རེེབ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་
ཐད་གཏོང་དྲི་བ་བཏོན་པ། ཁ་བྱང་ལ། ༼ ཏཱ་
བ་གནང་བའི་ལན་དུ་ཁོང་གིས། ང་རང་རྒྱ་
འགྱུར་བ་ཕྱིན་ཡོད།
ཡིན་པ་དེ་རེད། དེ་ནི་མདོ་བསྡུས་ན་རིགས་
གླིང་གང་ས་ནས་བྷེ་བྷེ་སིའི་དྲ་གྲོགས་ཚོས་
ཀྱིན་ཡོད་དམ། ཞེས་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་དྲི་
དེ་གསར་འགྱུར་དེའི་ནང་དོན་དངོས་ལའང་
བ་ལེན་སྟངས་དང་འགྲེལ་བརྗོད་བྱ་སྟངས་གང་
གཉིས་པ། བཅར་འདྲིའི་ཉིན་དེར་འཛམ་
ཀྲུང་ཧཱ་མི་རིགས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་ངོས་ལེན་བྱེད་
འགོད། དཔྱད་གཏམ་སྤེལ་བ་བཅས་བརྒྱུད་
ནས་གླེང་ཡོད་པ་དང་། དེ་ལ་དོན་དངོས་ཀྱི་གོ་
ཡིན། ཞེས་བཀའ་ལན་གནང་འདུག
བོད་དང་སོག་པོ། ཡུ་གུར་ཚང་མ་རྒྱ་ནག་
གསར་ལམ་གཞན་གྱིས་ལུང་འདྲེན་དང་བརྒྱུད་
ཡོད་མེད་དང་། གླེང་ཡོད་ན་ནང་དོན་དང་རྣམ་
མཐར་ ༡༩༧༤ ལོར་གཏན་འབེབས་བྱས་པ་
ཞི་ནས་བཏང་འབྱོར་བྱུང་བའི་དྲི་བ་ཞིག་ཏུ།
འགལ་བ་ཅུང་སླེབས་ཡོད་ལ། ལྷག་པར་དུ་
བོད་དོན་རྒྱ་ནག་གི་ནང་སྲིད་ཡིན་སྐོར་གླེང་
ཚོ ས ་དབུ་མའི ་ ལམ་ལ་གོ ་ བསྡུར་བྱས་ཏེ ་
གྱི་གླེང་མོལ ༽ ཞེས་པ་ལས་རྒྱ་ནག་ཧྲན་
ཚུལ་དེ འི ་ ཁ་བྱང་དང་ནང་དོ ན ་གཉི ས ་བར་
ཀྱང་གནང་ཡོད། གླེ ང་གཞི་གཙོ་བོ་ཐེངས་
ཀར་གྲོས་མོལ་བྱ་རྒྱུ་དེ་རེད། དེར་བརྟེན། ང་
ལའི་བླ་མ་དང་རྒྱ་ཡིག་དྲ་བའི་དྲ་གྲོགས་བར་
འགྲེལ་བརྗོད་སྣ་ཚོགས་བརྒྱབས་ཡོད། གནས་
ས་མཆོག་ལ་དྲི་བ་བཏོན་པར་ལན་འདེབས་
གསར་རིན་ཧིན་སྒོར་ ༥
ག་དུས་ཡིན་རུང་གྲ་སྒྲིག་ཡོད། ད་དུང་གནད་
འགག་ཅིག་ལ། རྒྱ་ནག་གཞུང་ཕྱོགས་ནས་ གནད་དོན་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ ལ། ང་ཚོས་ཀྱང་དེ་ལྟར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་
ཡོད། ༡༩༦༥ ལོའ ི་ཡར་སྔོན་དུ་ང་ཚོས་མཉམ་
འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་བརྒྱུད་བོད་དོན་སེལ་རྒྱུར་
རེ་བ་བརྒྱབས་པ་ཡིན། མཐར་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༥ ལོར་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱིས་བོད་སྐོར་
ལ་ཐག་གཅོད་ཅིག་བྱུང་ཡོད། འོན་ཀྱང་། དེ་ནི་ རིག་གསར་གྱི་སྐབས་དང་འཁེལ་ཡོད་སྟབས།
དོན་འཁྱོལ་བྱ་རྒྱུ་ཁག་པོ་རེད། ཡག་ཤ ོས་ཐད་
ལམ་སྲོ ལ ་འདི ་ ནི ་ རྒྱ་ནག་མི ་ དམངས་སྤྱི ་ མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་
ཀྱང་ཆགས་ཡོད། ངས་སྔོན་མ་ནས་ཡུ་རོབ་ཀྱི་ འགྲོ་སྟངས་དེ་ལ་མོས་མཐུན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད།
མི་རིགས་དང་ཆོས་ལུགས། རྒྱལ་ཁབ་བཅས་
ལ་ས་མཚམས་མེད་པར་ཚང་མས་སྤྱི་མཐུན་ གྱི་ཁེ་ཕན་ཞིག་ལ་བརྩོན་ལེན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། ང་ནང་པའི་དགེ་སློང་ཞིག་ཡིན་སྟབས། ཆོས་
ལུགས་ཀྱི་ངོས་ནས་ཀྱང་། མི་ལ་རིགས་རྒྱུད་
དང་མི་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མེད། རྒྱ་དང་བོད། རྒྱ་གར་བ་དང་ཡུ་རོབ་པ་གང་ཞིག་ཡིན་རུང་ ། ཚང་མར་དབྱེ་བ་མེད་པར་འགྲོ་བ་མིའ་ི རིགས་
གཅིག་མཚུངས་ཡིན། ཞེས་བཀའ་ལན་གནང་
འཕྲོས་ཤོག་ངོས་ ༦ པར་གཟིགས།
མི་མང་གནས་སྤོར།
མའི་མི་སྣ་བཅུ་བོད་ཁུལ་དུ་གཟིགས་སྐོར་ལ་
ཚོས་དོན་དངོས་སྦས་འགེབ་བྱས་ཀྱང་འཛམ་
རྒྱུ་དེའང་བོད་ཀྱི་དངོས་དོན་གནས་སྟངས་གང་
དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་
་ལྷོ་ཁུལ་མང་ར་རྫོང་ཁོངས་ མདོ་སྨད་མཚོ མགོ་མང་གྲོང་བརྡལ་གྱི་ཁོངས་སུ་
དོན། ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མ་ནི་བོད་དོན་
དེའི་རོང་འབྲོག་མང་ཚོགས་རྣམས་ས་ཁུལ་
བཞི་བ་ནས་བཟུང་གོང་རིམ་གྱིི་བཀའ་མངགས་
མི་འདུག ད་ལོའ ི་ཕྱི་ཟླ་བཞི་བ་ནས་བཟུང་རྒྱ་
བསྡུས་པ་རེད། གོང་རིམ་གྱིས་རོང་འབྲོག་མང་
ཕེབས་ཐུབ་པ་བྱུང་བ་དེ་ཞེ་དྲག་གི་ཕན་རླབས་ ཆེན་པོ་རེད། ད་ཐེངས་ཁོང་ཚོ་བོད་ལ་ཕེབས་ ཡིན་ཐད་ལ་རྟོག་ཞིབ་བྱ་རྒྱུ་དེ་རེད་བསམ་གྱིན་
ཡོ ད ། བཙན་བྱོ ལ ་བོ ད ་གཞུང་གི ་ ངོ ས ་ནས་ དམིགས་བསལ་འབོད་སྐུལ་ཟེར་ནའང་འདྲ། ང་ ཚོས་དུས་རྒྱུན་ཏུ་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་མགོ་ཁྲིད་ཚོར་
བོད་དུ་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་བོད་ནང་བོད་མིར་རང་ དབང་ཡོད་མེད་དང། བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ པ་ཚོས་དཀའ་སྡུག་ཇི་འདྲ་མྱངས་ཡོད་མེད་ལ་
སོ གས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་དངོས་ཡོད་གནས་ ཚུལ་རྟོག་ཞིབ་བྱ་རོགས་ཞེས་རེ་སྐུལ་ཞུས་པ་
ལྟར། ད་རེབ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་མི་ སྣ་ ༡༠ ཕེབས་ཐུབ་པ་བྱུང་བ་རེད།
ཡང་ཁོང་ལ། ད་རེབ་རྒྱ་ནག་གིས་ཨ་རིའི་ མཐོ ་ རི མ ་མི ་ སྣ་འདི ་ དག་བོ ད ་ནང་དུ་ཕེ བ ས་ བཅུག་པ་འདི་ནི་ཁོ་ཚོས་བོད་ནང་གི་གནས་
སྟངས་དེ་ཞི་བདེ་དང་བརྟན་ལྷིང་ཡིན་པ་གསལ་ བཤད་དང་དངོས་སུ་སྟོན་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་མཐོང་
གི་ཡོད་མེད་དྲིས་པར་ཁོང་གིས། དེ་འདྲ་ཞིག་ ཡིན་ཁག་པོ་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། གལ་སྲིད་
བོད་ལ་དོན་དམ་གྱི་ཞི་བདེ་ལྷིང་འཇགས་ཤིག་ ཡོད་ཚེ་ཐེངས་འདིའི་མཐོ་རིམ་མི་སྣ་ཕེབས་ དགོས་དོན་མེད། གལ་སྲིད་དེ་འདྲའི་དམིགས་
ཡུལ་ཞིག་ཡོད་པའི་དབང་དུ་བཏང་ཡང། ཁོང་
གླིང་ལ་མགོ་སྐོར་གཏོང་ཐུབ་གི་མ་རེད། ཅེས་ གསུངས་བྱུང་།
ཁང་གི་གཞུང་འབྲེལ་འབྲེལ་མཐུད་པ་ཊོ་ཌ་སི་
ཊིན་ Todd Stein མཆོག་ནས་གསུངས་ གྱི་ཐད་དོ་སྣང་ཆེ་བ་མ་ཟད། ད་བར་དུ་འདིའ་ི ཐད་
མཉམ་འབྲེལ་བྱས་ནས་བསྡད་པ་རེད། ཐེངས་ འདིར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གཟིགས་སྐོར་བ་
དེ་དག་ལ་མཐོང་ཆོག་པ་གང་དང། སྒྲུབ་ཆོག་ པ་ཅི་ཡིན་སོགས་ཀྱི་ཆོག་མཆན་སྟེར་ཕྱོགས་
དེ་ནི་ཁོང་ཚོས་བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་དེ་རྒྱལ་ སྤྱིའི་ཐོག་ཏུ་ཇི་ལྟར་འགྲེལ་བརྗོད་བྱ་འདུན་ཡོད་ པའི་བརྡ་ལན་གཞན་ཞིག་རེད། ད་བར་དུ་རྒྱ་ ནག་གཞུང་ཕྱོགས་ནས་བོད་དེ་ནི་ཞི་བདེ་ལྷིང་
འཇགས་ཡིན་ཡང་རྙོག་གླེང་བྱེ་བྲག་པ་རེ་བྱུང་ བ་དེ་དག་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐེ་བྱུས་ལས་འབྱུང་གི་
ཡོད་པར་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོའི་རེ་བ་ལ་ཐེངས་འདིའི་འཚམས་གཟིགས་
པ་དག་གིས་བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ལ་འདང་ངེས་
ཀྱི་རྒྱུས་ལོན་བྱས་ཏེ། བོད་དུ་རྒྱ་མིའི་སྲིད་བྱུས་ འཛིན་ཕྱོགས་དང། བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོའི་ད་
ལྟ་དང། མ་འོངས་པའི་མངོན་འདོད་བཅས་ལ་ རང་སྒེར་གྱི་མཐོང་ཚུལ་དེ་འཁྱེར་ཡོང་ཐུབ་རྒྱུ་ དེ་ཡིན་ཅེས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད།
ཡོད་པའི་མུ་གེ་ཐང་གི་རོང་འབྲོག་མི་གྲངས་
༤༠༠༠ ལྷག་ས་ཁུལ་དེ་ནས་གནས་སྤོར་བྱ་
ཁོང་གིས་བརྗོད་དོན། ༢༠༠༠ ལོ་ནས་བཟུང་
སྐད་ཆ་དེ་འདྲ་ཞིག་གོང་རིམ་ནས་བཤད་པ་ རེད། ཡིན་ནའང་། སྐད་ཆ་དེ་བཤད་ནས་ལོ་ གང་འཚམ་སོང་སྟབས། མི་མང་གིས་གོང་རིམ་
དགོས་ཚུལ་རྒྱ་གཞུང་གིས་བརྗོད་ཡོད་འདུག གྱི་སྐད་ཆ་དེར་ཡིད་ཆེས་དང་གདེང་འཇོག་བྱེད་ ༢༠༠༠ ལོ་ནས་བཟུང་རྒྱ་གཞུང་གིས་ས་ཁུལ་
གཞན་པར་གནས་སྤོར་བྱ་དགོས་ཚུལ་བརྗོད་
ཡོད་ན་ཡང་། ད་ལྟའི་བར་ལག་བསྟར་བྱས་ གཞུང་གིས་ས་ཁུལ་དེ་བདག་བཟུང་བྱེད་ཆེད།
འབྲོག་པ་མང་ཚོགས་ཀྱིས་རང་རང་གི་ས་ཆར་ བདག་བཟུང་གིས་ལྕགས་ར་བསྐོར་ཡོད་པ་
དེ་དག་བསྡུས་ནས། དེའི་ཤུལ་དུ་རྒྱ་གཞུང་
གིས་ལྕགས་ར་གསར་བ་བརྒྱབས་ཡོད་འདུག རྒྱ་གཞུང་གི ས ་འབྲོ ག ་པ་མང་ཚོ ག ས་ཀྱི ས ་ བརྒྱབས་པའི་ལྕགས་ར་བསྡུས་ནས་གསར་བ་
རྒྱག་དོན་ནི། ས་ཆ་དེ་རོང་འབྲོག་མང་ཚོགས་ ལ་དབང་གི་མེད་པ་དང་། ད་ལོའ ི་ཕྱི་ཟླ་བརྒྱད་ པ་ནས་བཟུང་རོང་འབྲོག་མང་ཚོགས་རྣམས་
ཀྱིས་རང་རང་གི་ཕྱུགས་ཟོག་ཡོད་ཚད་བཙོང་ ནས་གྲོང་ཁྱེར་ལ་འགྲོ་དགོས་པའི་བཀའ་རྒྱ་ བཏང་ཡོད་འདུག
དེའི་ཐད་མདོ་སྨད་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་མང་ར་རྫོང་ མགོ་མང་གྲོང་བརྡལ། མུ་གེ་ཐང་གི་འབྲེལ་ཡོད་
མི་སྣ་ཞིག་ལ་ཁ་པར་བརྒྱུད་སྐད་ཆ་དྲིས་པར་
ཀྱིན་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡིན་ནའང། ད་ལོའ ི་ཕྱི་ཟླ་
ལྟར། རོང་འབྲོག་མང་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱུ་ནོར་བཏང་
ནས་རང་གི་ས་ཆར་ལྕགས་ར་བརྒྱབས་པ་དེ་
ཚོགས་ཀྱི་ལྕགས་ར་མ་བསྡུས་པའི་སྔོན་ལ། མི་
མང་བསྡུ་སྐོང་བྱས་ནས། སང་ཉིན་ནས་བཟུང་
རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ས་ཆ་འདིར་ལྕགས་ར་བརྒྱབ་ ནས་བདག་བཟུང་བྱེད་གི་རེད། ཁྱེད་རང་ཚོས་
རང་གི་ཕྱུགས་ཟོག་བཙོང་ནས་ས་ཁུལ་གཞན་པ་ ལ་གནས་སྤོར་དགོས་གི་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན།
ས་ཆ་འདིའི་རྩྭ་ས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་བདག་བཟུང་ བྱས་ནས་ཕྱུགས་ཟོག་གཅིག་ཀྱང་འདིར་འདུག་ མི་ཆོག་པ་བཟོ་རྒྱུ་རེད། ཅེས་བཀའ་རྒྱ་བཏང་ སོང་ཟེར།
ད་ལྟའི་མི་མང་གི་གནས་སྟངས་སྐོར་དྲིས་ པར་ཁོང་གིས་བརྗོད་དོན། དེ་འདྲ་བྱས་ནས།
ཕྱི་ཟླ་ལྔ་བ་དྲུག་པ་དེར་འབྲོག་པ་མང་ཚོགས་ ཀྱིས་རུ་དབྱར་སར་སྤོ་བའི་སྐབས་འཁེལ་ཡོད་ སྟབས། རུ་དབྱར་སར་སྤོས་པ་རེད། ད་སྐབས་
འཕྲོས་ཤོག་ངོས་ ༤ པར་གཟིགས།
༢
བསམ་ཚུལ། རྩོམ་སྒྲིག་པའི་གཏམ།
ཀྲུང་གོའ་དྷ་རམ་ས་ལ། ི
ལྷགཉིས་ཀྱི་གང་ཡིན་ཡང་དགོས་འདུན་གྱི་མཐོ་དམའ་ཙམ་མ་གཏོགས་ཀྲུང་གོའ ི་སྲིད་བྱུས་
་ས་དང་ངྷ་ས་གཉིས་ནི་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་རྒྱལ་ས་གསར་རྙིང་གཉིས་ཡིན། རྒྱལ་ས་འདི་
ཀྱི་ཐིག་རྩའི་ནང་ལ་འབབ་སྟངས་ནི་གཅིག་མཚུངས་ཡིན།
ཉེ་ལམ་བྷི་བྷི་སི་ཡི་རྒྱ་ཡིག་སྡེ་ཚན་གྱིས་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་བཅར་འདྲི་གནང་སྐབས་
༧སྐུ་མདུན་གྱིས་བོད་དོན་ནི་རྒྱ་ནག་གི་ནང་སྲིད་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ཚུལ་ཞིག་གསར་ལམ་ཁག་ ཏུ་ཁྱབ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འདྲོགས་ལངས་མཁན་ཡང་གང་འཚམ་བྱུང་། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་དེ་ དེ་ལྟར་དུ་གསུངས་ཡོད་མེད་གང་ལྟར་ཡང་། བོད་དོན་ནི་རྒྱ་ནག་གི་ནང་སྲིད་ཡིན་ཞེས་པ་དང་།
བོད་ནི་ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྒྲོམ་གཞིའི་ནང་འདུག་གི་ཡིན་ཞེས་པ་གཉིས་
ལ་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་ཨེ་ཡོད། མ་གཞི་ནང་སྲིད་ཅེས་པ་འདི་ལའང་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐེ་བྱུས་ཡོང་ཆོག་ དང་མི་ཆོག་ནི་ད་ལྟ་རྩོད་གཞིའི་ངོ་བོར་གནས་ཡོད།
ངའི་སེམས་ཁྲལ་ནི་ཀྲུང་གོའ ི་ངྷ་རམ་ས་ལ་ལྟ་བུའི་ས་གནས་ས་ཐོག་གི་གནས་སྟངས་
ཁག་ཅིག་ཡིན། བར་ལམ་ཞིག་ནས། བཙན་བྱོལ་ནང་གི་ཤ ེས་ཡོན་པ་མང་པོ་ཞིག་གིས་བོད་ དོན་སྐོར་གྱི་ཆབ་སྲིད་བཤད་གི་མིན། ཁོ་ཚོས་ཀྲུང་གོའ ི་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་འོག་ནས་ཤེས་ཡོན་གྱི་
ལས་འཆར་དག་སྒྲིག་གི་ཡོད་སྟབས། ཀྲུང་གོར་ངོ་རྒོལ་གྱི་གཏམ་བཤད་མི་གནང་ལ། ལས་
འགུལ་ཡང་མི་སྤེལ་ཟེར། རྒྱ་ནག་གི་ཤ ེས་ཡོན་པ་དག་གིས་ཀྱང་། ཀྲུང་གོའ ི་ངྷ་རམ་ས་ལའི་ གནས་སྟངས་ལ་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་པར་རྒྱུན་ཏུ་ཡོང་གི་ཡོད་ལ། མ་འོངས་པའི་ཀྲུང་གོའ ི་མདུན་ ལམ་ཆེད་ལས་གཞི་གལ་ཆེན་དག་འདིར་ཁྱེར་ཡོང་མཁན་ཡང་ཡོད།
བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གིས་བོད་འདི་ཀྲུང་གོའ ི་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྒྲོམ་གཞིའི་འོག་ལ་ཡོང་
གི་ཡིན་ཞེས་ཨུ་ཚུགས་མཐར་སྐྱེལ་བྱས་ཏེ། གནམ་འོག་ན་ལམ་ཁ་འདི་ལས་ལམ་ཁ་གཞན་ནི་
ཡོང་ཐབས་མེད་ཅེས་ཀྱང་སྨྲ། དེ་བས་སྟབས་ལེགས་ན་བོད་དོན་འདི་རྒྱ་ནག་གི་ནང་སྲིད་ལ་ བསྒྱུར་རྒྱུ་དེའང་གལ་ཆེན་ཡིན་སྲིད།
ང་ཚོའི་ན་གཞོན་ཚོའི་ཁ་དང་ཁུག་མའི་ནང་གི་ལོངས་སྤྱོད་ཕལ་ཆེ་བའང་རྒྱ་ནག་གི་
སྐད་དང་གླུ་གཞས། ཅ་དངོས་སོགས་ཀྱིས་ཁེངས་ནས་ཡོང་གི་ཡོད། མེག་གྷན་གྱི་ཁྲོམ་ལམ་
གཡས་གཡོན་དག་ཀྱང་རྒྱ་མིའི་ཅ་དངོས་ཀྱིས་ཁེངས་ཤ ིང་། འདི་དག་སྤྱོད་མཁན་ཡང་ངྷ་སར་ གཉུག་མར་གནས་པའི་ཀྲུང་གོའ ི་བོད་པ་རྣམས་ཡིན།
ཉེ་ཆར་རོགས་པ་ཞིག་གིས་བཤད་དོན། ཁོས་བཙན་བྱོལ་དུ་སྐྱེས་པའི་ཁྱིམ་མཚེས་
གསར་བུ་གསར་མོ་འགའ་ལ་རྒྱ་ནག་གི་བྲོ་སྨན་ཧོ་ཀོ་སྤྱོད་སྟངས་བསླབས་པ་ཡིན་ལ། དེང་ སྐབས་ཁོང་ཚོས་བྲོ་སྨན་དེར་དགའ་བོ་བྱེད་ཀྱིན་འདུག་ཟེར། འདི་ནི་ཁ་བསླུ་སྟངས་ཀྱི་གོ་དོན་ གཞན་ཞིག་ཡིན་ཡང་སྲིད། ད་དུང་ངྷ་རམ་ས་ལའི་ཁྱིམ་ཚང་ཕལ་ཆེ་བས་ལྷ་ས་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་
ནང་གི་རྒྱ་ནག་གི་གློག་བརྙན་དག་ལ་ལྟ་གིན་ཡོད། ཞོར་ཏུ་བརྙན་འཕྲིན་དེའི་ནང་གི་བོད་ལྗོངས་
གསར་པ་ཞེས་པའི་ལེ་ཚན་གཞན་པ་མང་པོ་ཞིག་གིས་ངྷ་སའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་མིག་འཕྲོག་གིན་ པའི་ཚོར་སྣང་ཡང་ཇེ་གསལ་ཡིན། དེར་བརྟེན། དུས་ཚོད་ཀྱི་སྔ་ཕྱི་ཙམ་མ་གཏོགས་ངྷ་ས་ནི་ནམ་ ཡང་ཀྲུང་གོར་དབང་ཆོག་ཆོག་གི་གནས་སྟངས་ཤ ིག་གསལ་བོར་མངོན་འདུག་སྙམ།།
དཔེ་དེབ་ངོ་སྤྲོད།
དཔྱད་རྩོམ་ནོར་བུའི་ཕྲེང་བ།
ཆེས་མཐོའ་ི བོད་ཀྱི་རིག་གནས་སློབ་གཉེར་
ཁང་རྩོམ་སྒྲིག་སྡེ་ཚན་གྱིས་དཔེ་དེབ་འདིའི་
སྔོན་གླེང་དུ་བཀོད་དོན། དུས་རབས་རིམ་ བྱུང་གི་རྣམ་དཔྱོད་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེ་བོ་ཕལ་
མོ་ཆེས་འདི་རིགས་ལ་མིག་རྟེན་གྱིས་དཔྱད་ བརྗོད་རྩོམ་རིགས་ཇི་སྙེད་ཅིག་འབྱུང་ཐབས་
ལ་འབད་འབུངས་བྱེད་ཀྱིན་པར་ཆར་བ་ཆུ་
གྲོགས་སུ་རེ་སྟེ། བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱི་མེ་ ཏོག་གང་ལ་ཕོག་པའི་ལྷ་སྐལ་རོང་ཆེན་བསྟན་ པའི་སྒྲོན་མེ་སྐྱབས་མགོན་༧ཀིརྟ་ི རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་
ཕྲེང་བཅུ་གཅིག་པ་ཆེན་པོའ ི་ཐུགས་དགོངས་ དཔྱད་རྩོམ་ནོར་བུའི་ཕྲེང་བའི་དེབ་ཕྲེང་དགུ་བ་དེ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༩༩༨ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༣༠ ཉིན་འཕགས་
ཡུལ་ཀིརྟིའི་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་ནས་འགྲེམས་སྤེལ་ བྱས་ཡོད། དཔེ་དེབ་འདིར་སྡོམ་པའི་ཤོག་ངོས་
༡༡༢ ཡོད་ཅིང་། བརྡ་སྤྲོད་དང་སྙན་ངག རྒྱལ་ རབས་བཅས་ལེའུ་ ༣ དང་དཔྱད་རྩོམ་ ༧ གྱིས་
གྲུབ་པར་བྱས་ཡོད། དཔྱད་རྩོམ་དག་ནི།༼ བདག་ གཞན་དང་དུས་གསུམ་དག་གི་དབྱེ་བསྡུ་དང་ཁྱབ་
ཁོངས་སོགས་ལ་རོབ་ཙམ་བལྟས་པའི་ཐོག་མའི་ བསམ་གཞིགས ༽ ༼ སྙན་ངག་ཇི་ལྟར་འབྲི་ཚུལ་ གྱི་གཞི་རྩའི་གནད་དོན་གླེང་བ ༽ ༼ བོད་ཀྱི་སྙན་
ངག་རིག་རྩོམ་སྐོར་ནས་ཅུང་ཙམ་གླེང་བ ༽༼
རྩོམ་རིག་གི་སྒེའུ་ཁུང་ལས་མུ་འབྲུལ་གློག་བརྙན་ ( སྤྲོ་སྣང་ལྡན་པའི་འཚོ་བ ) ཞེས་པར་རགས་ཙམ་
བལྟ་བ ༽ ༼ ཞང་བོད་གཉིས་ཀྱི་ཤེས་རིག་གི་
འབྲེལ་བའི་སྐོར་ལ་དཔྱད་པ་བུང་བའི་འཕུར་ལྡིང་ ༽ ༼ ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའ ི་འཁྲུངས་
འདས་ཀྱི་ལོ་ཚིགས་སྐོར་གྱི་བཞེད་པ་རགས་ བསྡུས ༽༼ སྒྲུང་ལྡེའུ་བོན་གསུམ་གྱིས་བོད་
འབངས་བསྐྱངས་ལུགས་དང་ཁྲིམས་ཀྱི་བྱུང་བ་ བརྗོད་པ ༽ བཅས་ཡིན།
འཕགས་ཡུལ་ཀི རྟི འི ་ བྱེ ས ་པ་གྲྭ་ཚང་གི ་
གཙོར་འཛིན་དང་། སློབ་གླེང་འདིའི་སྒྲིག་གཞི་ བཞིན་ལོ་ལྔའི་རིང་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་
མོང་མ་ཡིན་པའི་རིག་གནས་སྤྱི་བྱེ་མང་པོར་ སྦྱངས་འབྲས་སུ་མཐར་ཕྱིན་སྐབས། སུམ་ རྟགས་དང་སྙན་ངག་སོགས་ལས་བརྗོད་གཞི་
ངེས་ཅན་རེ་བདམས་ཏེ། དཔྱད་བརྗོད་རྩོམ་
ཡིག་ཅིག་དུས་བཀག་གིས་རྩོམ་རྒྱུགས་ཀྱི་
ངོ་བོར་འབྲི་དགོས་པར་སོང་། ད་ལོ་བར་སློབ་
ཐོན་ཐེངས་དགུ་དང་མི་གྲངས་བདུན་ཅུ་བྱུང་
བ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱི་བསྡོམས་ཀྱི་རྩོམ་ཡིག་བརྒྱ་ དང་བཞི་བཅུ་ཡོད་པ་རྣམས། ༼ དཔྱད་རྩོམ་
ནོར་བུའི་ཕྲེང་བ ༽ ཞེས་སློབ་ཐོན་སྐབས་ དང་པོ་གཉིས་པ་གསུམ་པ་སོ་སོར་ཕྱེས་ཏེ། དེབ་གཟུགས་སུ་པར་འགྲེམས་ཀྱིས་འདི་ལོ་ འདོན་ཐེངས་དགུ་བ་དེ་ཡིན་ཞིང་། བོད་ཀྱི་རིག་
གཞུང་ལ་རྐྱེན་སྣ་ཚོགས་པས་ཉམས་ཆག་འགྲོ་ བཞིན་པའི་དུས་སྐབས་གཉན་འཕྲང་ཅན་འདི་ འདྲའི་སྐབས། སློབ་སྦྱོང་གི་གོ་རིམ་ངེས་ཅན་
ཞིག་བརྒྱུད་དེ་དཔྱད་རྩོམ་དེབ་གང་མང་ཞིག་ སྤྱི་ཚོགས་ཐོག་བཀྲམ་ཐུབ་པ་ནི་བོད་ཀྱི་རིག་ གཞུང་སྤྱི་དང་། ཡང་སྒོས་བརྡ་སྤྲོད་རིག་པའི་
རྣམ་བཞག་ལ་ཕྱོགས་སྒོར་མ་ནས་གཞོགས་ འདེགས་ངེས་ཅན་ཞིག་བྱུང་ཡོད་པ་སྨོས་མེད་ ཡིན། ཞེས་བཀོད་འདུག
བཀའ་ཁྲིའི་འོས་འདེམས་ཀྱི་འགན་དབང༌། དབུས་གཙང་སྤྱི་འཐུས་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས།
བར
་ལམ་ནས་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་བཀའ་ཁྲི་ དང་བཀའ་ཁྲིའི་ལས་རོགས་སོགས་
ཀྱི་འོས་མིག་སྣ་ཚོགས་ཤིག་འདོན་བཞིན་པ་ནི་སྤྱིར་ མང་གཙོའི་འགན་དབང་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་སྟབས་
བསྔགས་བརྗོད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར། འོན་ཀྱང་བོད་ མིའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་གནས་བབ་དང་གཞིས་ལུས་མི་
མང་གི་སྙིང་སྟོབས་དང་སེམས་ཤུགསབཅས་ལ་དོ་ ཕོག་མི་འགྲོ་བའི་ཐོག་ནས་གནང་དགོས་པ་ནི་གལ་
གནད་ཆེ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དགྲ་བོ་རྒྱ་དམར་སྲིད་ གཞུང་པས་འཐབ་བྱུས་ཀྱི་གོ་སྐབས་འཚོལ་རྒྱུའི་
གནས་བབ་ནས་ཀྱང་བྲལ་ཏེ་ཐབས་བརྒྱ་བྱུས་སྟོང་ གི་སྒོ་ནས་གནང་དགོས་པར་བསམ། ལྷག་པར་ དེང་སྐབས་ལས་དོན་དང་འགན་འཁུར་བྱ་རྒྱུའི་ཀུན་
སློང་ལས་ལྷག་ཅིག་སོ་སོའ་ི མིང་དང་དབང་ཆའི་ དོན་དུ་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་སྤྱིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཆེ་
ཁག་གི་ཞབས་སྟེགས་ཐོག་ཕེབས་རྒྱུའི་ཆབ་སྲིད་ ཀྱི་ཐབས་ཤེས་བྱ་མཁན་མང་དུ་ཡོང་བཞིན་ཡོད་ ལ། དེ་དག་དངོས་སུ་ལས་དོན་ཐོག་ཕེབས་སྐབས་ ཉམས་མྱོང་དང་ལྷག་བསམ། ཕྱི་ནང་གི་ཤེས་ཡོན་
དང༌། རང་ངོས་ཀྱི་རྣམ་དཔྱོད། ནུས་འཇོན། མཐུན་
ལམ་སོགས་འདང་ངེས་ཤིག་མེད་པར་དོན་མེད་ ནང་ཁུལ་གྱི་གནད་དོན་ཆུང་ཙག་གི་ཐོག་རྩོད་རྙོག་
གིས་འཐོམ་འགྲོ་བའི་སྐབས་ཤིན་ཏུ་མང་། དེའི་
རྐྱེན་གྱིས་ལས་དོན་ཐོག་འཐུས་ཤོར་འགྲོ་བཞིན་ ཡོད་ལ། ལྷག་པར་འདས་ལོའ་ི དམིགས་བསལ་
བོད་ཀྱི་དུས་བབ། དྷ་རམ་ས་ལ། ༢༠༠༩ /༨ /༢༠
ཚོགས་ཆེན་རྗེས་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་བཀའ་
བཀའ་ཁྲི་མཆོག་ནས་དེ་དག་འདེམ་དང་མི་འདེམ་
འཐུས་ཤོར་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པས། དེའི་ཐོག་ལ་
སྣ་ཚོགས་ཤིག་འདོན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྤྱི་ཚོགས་
སློབ་ཕེབས་དོན་བཞིན་རང་རེའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ ནུས་པ་དང་འཛིན་སྐྱོང་བཅས་ཀྱི་ལས་དོན་ཐོག་
དགོངས་པ་རྒྱ་ཆེར་བཞེས་དགོས་ཚུལ་གསུངས་ གནང་མཛད་པས། བཀའ་ཁྲིའི་འོས་གཞི་འདོན་ མཁན་རང་ངོས་ནས་དོན་དངོས་ཐོག་ཡིད་ཆེས་
པའི་འོས་མིག་ཚད་ལྡན་མི་སྣ་གཅིག་རང་འདོན་ ཐབས་གནང་དགོས་ལ། གལ་སྲིད་འོས་མིག་ འདོན་མཁན་རང་ཉིད་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱ་ཡུལ་གྱི་
འོས་གཞི་མི་སྣའི་རྣམ་གྲངས་མང་བ་དང་ཐེ་ཚོམ་
ཡོད་ཚེ། འོས་གཞིའི་རྣམ་གྲངས་དེས་མི་མང་ ལ་ཕན་ཐོགས་པ་ལས་མགོ་བོ་རྨོངས་རྒྱུ་དང་ཐེ་
ཚོམ་སྐྱེ་ཡུལ་ཞིག་ཏུ་སྣང༌། ལྷག་པར་བཀའ་ཁྲིའི་
ལས་རོགས་འདེམས་རྒྱུའི་འགན་དབང་དེ་བཀའ་ ཁྲི་ཁོ་ནར་ཡོད་ལ། འབྲེལ་ཡོད་བཀའ་ཁྲི་མཆོག་
ནས་ལས་རོགས་ཀྱི་མཚན་རྣམས་གྲོས་ཚོགས་ སུ་སྙན་སྒྲོན་དང་སྦྲགས་གྲོས་ཚོགས་ནས་སྤྱི་ མོས་སམ་མང་མོས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོག་ནས་འོས་
འདེམས་གནང་རྒྱུའི་ཁྲིམས་ལུགས་ཐོག་ཕེབས་
དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་པས། བཀའ་ཁྲིའི་འོས་གཞི་
འཚོལ་སྐབས་བཀའ་ཁྲིའི་ལས་རོགས་ཀྱི་འོས་
གཞི་ཡང་ཡོངས་ཁྱབ་ཐོག་བཏོན་རུང་ཕན་ཐོགས་ མེད། འོན་ཀྱང་བཀའ་ཁྲི་འོས་འདེམས་གྲུབ་རྗེས་
འབྲེ ལ ་ཡོ ད ་བཀའ་ཁྲི ་ མཆོ ག ་ལ་འོས ་གཞི འི ་
ས་བོན་ལྟ་བུར་ལོ་རྒྱུས་དང་བཅས་པ་འབུལ་ ཐུབ་ཚེ་ཕན་ཐོགས་ཆེ་བ་ཡོང་སྲིད། ཡིན་ནའང་
གྱི་འགན་དབང་ཆ་ཚང་ཁོང་ལ་ཡོད་སྟབས་དེ་ལ་ གནོན་ཤུགས་འགྲོ་ས་མེད་ལ། ལྷག་པར་འོས་གཞི་ ནང་དགོས་མེད་ཀྱི་དུམ་བུར་འགྲོ་རྒྱུ་དང་ཕན་
མེད་བསམ་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་སུ་འགྱུར་བས། ད་ ཕན་བཀའ་ཁྲིའི་འོས་གཞིར་བཏོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ ཀྱང་དེ་དང་འདི་ཡིན་གྱི་རྣམ་འགྱུར་ཞིག་འདོན་
དགོས་ཤིང་། ཚོར་མེད་ལྟ་བུར་བཞུགས་ན་ག་ལ་ འགྲིག དངོས་སུ་འོས་གཞིའི་ནང་ཞུགས་མཁན་
རྣམས་ཀྱིས་རང་ངོས་ཀྱི་འཇོན་ནུས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ ཤིག་ཀྱང་བསྒྲགས་དགོས་པ་ནི་ཆབ་སྲིད་པ་དང་ འོས་གཞིའི་ལས་འགན་ཡང་ཡིན། དེ་མིན་ཚོར་
སྣང་མེད་པར་བཞུགས་ན་འོས་གཞི་འདོན་མཁན་ རྣམས་ཀྱི་རེ་བའང་ག་ནས་འགྲུབ། ལྷག་པར་འོས་ གཞི་འདོན་མཁན་རྣམས་ནས་ཀྱང་མིང་འདོན་ཐུབ་
པ་ཙམ་མིན་པར་དེ་དག་གི་རྒྱབ་ལྗོངས་ལོ་རྒྱུས་ དང་འཇོན་ནུས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་
ཡང་འདོན་ཐུབ་ན་དགེ་ཕན་ཆེ་ལ། འབྱུང་འགྱུར་ གྱི་བཀའ་ཁྲིའི་ལས་འགན་གཙོ་བོ་ནི་བོད་མིའི་ འཐབ་རྩོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་ཆབ་ སྲིད་ཀྱི་ལས་དོན་ཁག་དང༌། ལྷག་པར་༧གོང་ས་
སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་ཐུགས་ཀྱི་བཞེད་ དགོངས་མཐའ་དག་ལ་དོན་དངོས་ཀྱི་འགན་ཁུར་ བའི་ཐོག་ནས་བསྒྲུབ་ཐུབ་མཁན་ཞིག་དང༌། དེ་ བཞིན་བོད་མིའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཕྱི་
ནང་གཉིས་སུ་བདེན་དོན་ཐོག་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་
ཐུབ་པའི་ཉམས་མྱོང་དང་། ཕྱི་ནང་གི་ཤེས་ཡོན་
དེ་བཞིན་རང་ངོས་ཀྱི་ནུས་འཇོན་དང་རྣམ་དཔྱོད་ རིག་རྩལ་གྱི་སྒོ་ནས་འགན་འཁུར་ལེན་ཐུབ་པ།
བོད་མིའི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་གཙོ་བོར་འཛིན་
པའི་ཐོག་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་འཛིན་སྐྱོང་ སྤེལ་གསུམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་རྣམས་དོན་ཐོག་འཁེལ་
མཁན་ཞིག་དགོས། ཡང་ཕྱིའི་སྐད་ཡིག་ཕྲན་བུ་ ཤེས་པ་ཙམ་མིན་པར། དེའང་དཔེར་ན་དབྱིན་
སྐད་ཐོག་བརྗོད་དོན་དུ། not only available. But, capable ཞབས་སྟེགས་ཐོག་
ངོ་བོ་ཙམ་གྱི་ཡོད་པ་ཙམ་མ་ཡིན་པར། དོན་ལ་
འཇོན་པོ་དང་རྣམ་དཔྱོད་ལྡན་པའི་གང་ཟག་ཞིག་ གདམ་དགོས་པར་གསུངས། དེ་མིན་ལས་དོན་
མི་སྒྲུབ་པར་གནས་སྟངས་གསལ་བཤད་དང་
འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་པ་ཙམ་གྱིས་འཐབ་རྩོད་དང་མི་ མང་སྤྱིའི་བདེ་དོན་ལ་མི་ཕན། ༧གོང་ས་སྐྱབས་
མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་བཀའ་སློབ་གནང་ དོན་ལྟར། འདས་པའི་མི་ལོ་ལྔ་བཅུའི་ནང་ནས་ཕྱི་
ལོ་ ༡༩༥༩ ནས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༠ བར་དོན་དངོས་ ཀྱི་ལས་དོན་མང་དག་ཅིག་གནང་ཐུབ་ཡོད། ཡིན་
ནའང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༠ ནས་འདས་པའི་མི་ལོ་སུམ་ ཅུའི་རིང་དོན་དངོས་ལས་དོན་ཐོག་ཕེབས་པ་ ལས་གསལ་བཤད་དང་གཏམ་བཤད་གཉིས་ཀྱི་
ཐོག་དུས་ཚོད་མང་བ་ཞིག་ཕྱིན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་
ལས་དོན་ཐོག་འཐུས་ཤོར་དང་ཚགས་ཚུད་མ་ བྱུང་བ་ཞིག་མངོན་པས། དེས་ན་མི་དམངས་ནས་
དོན་དངོས་ལས་དོན་ཐོག་ཕེབས་ཐུབ་མཁན་
ཞིག་འོས་འདེམས་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་བསམ་ཞིབ་ ད་ལྟ་ནས་གནང་གལ་ཆེ་བར་ཞུ་རྒྱུ།
ངའི་བཀའ་བློན་ཁྲི་པའི་འོས་གཞི་མཁྱེན་འདོད་དམ།
འཇམ་དབྱངས་བསྟན་འཛིན་ཤཱསྟྲིའ།
ངའི
་བཀའ་བློན་ཁྲི་པའི་འོས་གཞི་ནི་རྒྱ་རི་ བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ཡིན། གང་
ལགས་ཤེ་ན། ཁོང་སྐུ་ན་གཞོན་དུས་རྒྱའི་བཙན་འོག་
ནས་བྲོས་ཐར་གྱིས་བོད་ཀྱི་འདས་པའི་གནས་ཚུལ་ ཇི་མ་ཇི་བཞིན་མཁྱེན་མཁན་ཞིག་ཡིན་ལ། བཙན་
བྱོལ་དུ་འབྱོར་རྗེས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་
ཐོག་མ་དབུ་འཛུགས་གནང་མཁན་གྱི་གྲས་སུའང་ ཡོད། དེ་ནས་རྒྱ་གར་ནང་བཞུགས་ཏེ་བོད་གཞུང་ གི་ལས་ཞབས་རྒྱུན་རིང་གནང་སྟེ་ཁོང་གིས་བཙན་
བྱོལ་བོད་མིའ་ི འཚོ་བའི་གནས་སྟངས་སོགས་ལའང་ མཁྱེན་པ་ཡངས། ད་ཆ་ཨ་རིར་གནས་བཞུགས་
ཀྱིས་འཛམ་གླིང་གི་ཆབ་སྲིད་འགྱུར་འགྲོས་སོགས་ ལ་དུས་རྟག་ཏུ་རྟོག་ཞིབ་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན།
ལྷག་པར་འདས་པའི་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་རྣམས་དང་ ཐུགས་འདྲིས་ཆེ་ཞིང༌། ཨ་རིའི་ངོས་ནས་བོད་དང་
རྒྱ་ནག་ལ་འཛིན་པའི་སྲིད་ཇུས་སོགས་རང་ཉིད་
དངོས་སུ་མྱོང་འདྲིས་ཆེ་ཤོས་ནི་བོད་མིའི་ནང་
ནས་མི་བལྟ་ཞིང༌། བོད་མིའི་མིག་གི་བུ་ག་ནས་
ཕྱག་ལས་གཙོ་བོ་གནང་ངེས། གཉིས་པ། རྒྱལ་
ལགས། ཕྱི་ལོ་༢༠༠༢ ནས་བཟུང་ད་བར་རྒྱ་བོད་
ཟད། ད་བར་རྒྱལ་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་བོད་ཀྱི་ཆབ་
དགོས་མིན་ཡང་དུས་དུས་སུ་ཐག་གཅོད་གནང་
ནས་ཁོང་ལས་ལྷག་པ་ཞིག་ཨེ་ཡོད་ཅེས་བཤད་
ན་ཁ་ཧམ་པ་ཆེ་བར་འགྲོ་ཉེན་རུང་དོན་ལ་དེ་ལྟར་ ཞི་མོལ་སྐབས་ཁོང་གིས་བོད་མིའི་སྐུ་ཚབ་ཀྱི་
དབུ་འཁྲིད་གནང་སྟེ་རྒྱ་ནག་གི་དབུ་འཁྲིད་རྣམས་ དང་གྲོས་མོལ་ཐེངས་དགུ་ཙམ་གནང་བར་ཕེབས་
ཡོད། རྒྱ་བོད་དབར་གྱི་བསམ་ཚུལ་མཐུན་ས་ དང༌། མི་མཐུན་ས་ཚང་མ་མཁྱེན་མཁན་ནི་ཁོང་
ཡིན་ལ། གལ་སྲིད་འབྲེལ་མོལ་ནམ་ཞིག་བསྐྱར་
མཐུད་དང༌། ཡང་ན་ནམ་ཞིག་མཚམས་འཇོག་ བྱེད་དགོས་མིན་ཡང་ཁོང་གིས་ཚོད་དཔག་གནང་
ཐུབ། སྤྱིར་བཏང་ང་ཚོས་ཁབ་ཀྱི་བུ་ག་ནས་ནམ་ མཁར་བལྟས་ན་ཁབ་ཀྱི་བུ་གར་ཤོངས་ཐུབ་པའི་ ནམ་མཁའ་ཙམ་ལས་མི་མཐོང་་ཞིང༌། ཁང་ཐོག་
ནས་ནམ་མཁར་བལྟས་ན་ནམ་མཁའ་ཡངས་པོ་ མཐོང་ཐུབ་པ་བཞིན། ཁོང་འཁྲུངས་ས་ནི་ཁམས་ ནས་ཡིན་ཀྱང་ཁམས་པ་རྐྱང་པའི་མིག་གི་བུ་ག་
གཟིགས་ཤེས་མཁན་ཞིག་ཡིན་པས་བོད་མི་རྩམ་ ཟན་ཡོངས་ཀྱིས་བདེ་སྡུག་ལ་གཟིགས་ཐུབ། མ་
སྲིད་ཐོག་ལ་དོ་སྣང་དང་ཕྱག་ལས་རྒྱུན་རིང་གནང་ ཞིང་ཉམས་མྱོང་ཆེ་བས། ཁོང་གིས་ཟམ་གདོང་རིན་
པོ་ཆེ་ལྟར་ཆོལ་ཁ་དང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཐག་པས་ མ་བཅིངས་པར་སྤྱི་མི་ཞིག་ངེས་པར་གནང་ཐུབ། ངས་སྐུ་ཞབས་རྒྱ་རི་༢༠༠༢ ཀྱི་ལོར་འཁྱུགས་ ཙམ་ཞིག་རྒྱང་ནས་མཇལ་མྱོང་རུང་སྒེར་གྱི་ངོ་མི་ ཤེས། འོན་ཀྱང༌། རང་ཉིད་བོད་མི་ཞིག་ཡིན་ཕྱིན་
མ་འོངས་པའི་བཀའ་ཁྲི་སུ་འོས་བསམ་གཞིགས་
དང་དོ་སྣང་རྩད་གཅོད་བྱེད་སྐབས་ད་ལྟའི་བཀའ་ ཁྲིའི་རྗེས་སུ་གང་ཅིའི་ཐད་ཉམས་མྱོང་གི་ཐོག་ཁོང་ འོས་ཤོས་སུ་མཐོང༌། བལྟ་ཚུལ་འདི་ངའི་མཐོང་
ཚུལ་ཡིན། གལ་སྲིད་༢༠༡༡ ལོར་ཁོང་བཀའ་བློན་
ཁྲི་པར་ཕེབས་ཐུབ་ན། དང་ཐོག་རྒྱ་བོད་ཞི་འགྲིག་
གིི་ཐོག་ལ་འདས་པའི་ཉམས་མྱོང་ལ་གཞིགས་ཏེ་
སྤྱིའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགྱུར་འགྲོས་ལ་མཁྱེན་རྒྱ་
ཆེ་བས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གང་ནས་འཚོལ་ ཐུབ། གསུམ་པ། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞིས་
ཆགས་ཚགས་ཚུད་གནང་རྒྱུའི་ཐོག རང་གི་རིག་ གཞུང་ཉམས་པ་སོར་ཆུད་དང༌། མི་ཉམས་གོང་
འཕེལ་ཐོག་དཔལ་འབྱོར་གྱི་གནས་སྟངས་ཡར་ རྒྱས་གཏོང་བར་འབད་རྩོལ་གནང་ངེས། གོང་
བཀོད་རྒྱུ་མཚན་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཁོང་ནི་ ངའི་༢༠༡༡ ལོའ ི་བཀའ་ཁྲིའི་འོས་གཞི་གཙོ་བོ་དེ་ ཡིན། མཐའ་དོན་ངས་གལ་པོ་ཆེ་ལ་ནན་ཏན་གྱི་
ཚུལ་དུ་ཚིག་གཅིག་ཞུས་ན། ཁོང་ལ་༧གོང་ས་ མཆོག་གི་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་དགོས་པ་སྨྲོས་ མེད་ཁར། ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་གི་སློབ་
སྟོན་པར་ངེས་པར་དུ་བསྐོ་བཞག་གནང་དགོས། ངའི་བསམ་ཚུལ་ལ་ཁྱེད་ཀྱིས་དགོངས་འཆར་ ལྷུག་པོ་གནང་བའི་རེ་སྐུལ་ཞུ།
ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོཌ་བྲན་གཡོག་ལམ་ལུཌ་དང་གྱེས་ཟིན་ཡོད་དམ།
མི
འཕྲིན་ལས་རྒྱ་མཚོ།
་མང་པོ་ཞིག་གི་བསམ་པར་བྲན་གཡོག་དང་
མིའི་ཚོང་སྒྱུར་བྱེད་པ་ནི་འདས་པའི་དོན་དག་
ཅིག་ཏུ་འདོད་ཀྱིན་ཡོད། འོན་ཀྱང་དོན་དངོས་སུ་དེ་དག་ ང་ཚོའི་མཐའ་སྐོར་དུ་ད་དུང་ཡང་རྣམ་པ་འདྲ་མིན་གྱི་
འོག་ཏུ་གནས་བཞིན་ཡོད། ཁྱེད་ཀྱིས་བྲན་གཡོག་ཅེས་
པའི་ཚིག་འདི་གོ་ཚེ། ཁྱེད་ཀྱི་དྲན་པའི་བློ་ངོར་དང་པོར་ སླེབས་པ་ནི་ཨ་ཧྥི་རི་ཀ་དང་ཨ་མི་རི་ཀའི་བར་ཀྱི་བྲན་
གཡོག་ཚོང་ལས་(Atlantic Slave Trade) ཡིན་སྲིད། ཡིན་ན་ཡང་། ཨ་ཧྥི་རི་ཀ་དང་ཨ་མི་རི་ ཀའི་བར་ཀྱི་བྲན་གཡོག་ཚོང་ལས་མཚམས་བཞག་
པའི་རྗེས་ནས་བྲན་གཡོག་དང་བྲན་གཡོག་ཚོང་ལས་ བྱུང་མྱོང་ཡོད་དམ་ཞེས་ན་ཡོད། ཡིན་ན་ཡང་རྣམ་པ་
ལ་འགྱུར་བ་བྱུང་ཟིན། མིའི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་འགྲོ་བ་མིའི་ ཀུན་སྤྱོད་དང་འགལ་བའི་བྱ་སྒོ་རྣམས་ཚར་གཅོད་ཆེད་
ཁྲིམས་གསར་པ་མང་པོ་ཞིག་བཟོ་བཞིན་ཡོད་མོད།
མི་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་བྱ་སྒོ་ཁག་གི་ཕྱིའི་རྣམ་པ་སྒྱུར་
གྱིན་ཡོད། དེར་བརྟེན་ཁོང་ཚོས་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་བྱ་
བ་ཞིག་བྱེད་བཞིན་པ་མི་གཞན་གྱིས་མི་ཚོར་པ་ཡིན། འདི་ནི་ཇི་ལྟར་བྲན་གཡོག་ལམ་ལུགས་ད་ལྟ་བར་དུ་ གནས་པ་དང་ད་དུང་ཡང་མུ་མཐུད་དུ་གནས་བཞིན་ པའི་ཚུལ་ཡིན།
བྱིས་པའི་ངལ་རྩོལ་ནི་དེང་དུས་ཀྱི་བྲན་གཡོག་ལམ་
ལུགས་སྡུག་ཤོས་ཤིག་ཡིན་ལ། དེས་མི་གཅིག་གི་མ་
འོངས་པའི་ཡོད་ཚད་འཕྲོ་བརླག་ཏུ་གཏོང་བ་དང་
གང་ལ་ཞེ་ན། ཁྱིམ་གཡོག་བྱིས་པ་རྣམས་ལས་ཀའི་
དགོས་པ་ཡང་མི་ཤེས། བདེ་འཇགས་ཀྱིས་ས་
རང་ཡིན་པས། གདུག་རྩུབ་དང་བཤུ་གཞོག་གི་
གྱི་བྱིས་པ་གཞན་དང་མཉམ་དུ་རྩེད་མོ་རྩེ་མི་ཆོག་
གི་ཕ་མའི་མིང་དང་གྲོང་ཚོའི་མིང་ཡང་མི་ཤེས།
བྱིས་དུས་སུ་མི་གཅིག་ལ་ཐོབ་དགོས་པ་ཡོད་ཚད་ འཕྲོག་འགྲོ་བ་ཡིན། བྱིས་པ་ནི་ནམ་ཡང་བྱིས་པ་
དབང་དུ་མ་སོང་བའི་ཁོང་ཚོའི་བྱིས་དུས་ཁོང་ཚོར་
དབང་དགོས། ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ཕ་མའི་ལྟ་སྐྱོང་འོག་ ཏུ་ཁོང་ཚོས་སློབ་སྦྱོང་གི་ཐོབ་ཐང་དང་རང་དབང་ གི་བྱིས་དུས་ལ་ལོངས་སུ་སྤྱོད་དགོས། མི་ཁ་ཤས་
ཀྱིས་ཡོངས་ཁྱབ་རྩ་འཛིན་འདིའམ་ཁྲིམས་གཞི་འདི་ དག་ལ་བརྩི་མཐོང་མི་བྱེད་པར་རང་གི་འདོད་རྔམ་ སྐོང་ཐབས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་ངལ་
རྩོལ་ལ་རིན་གོང་ཆུང་བ་དང་ཁོང་ཚོས་བློ་ལོག་པའི་
ལས་ཀ་མི་བྱེད་སྟབས། མི་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་ཚོ་ལས་ ཀར་བཀོལ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།
ལྷོ་ཨེ་ཤ་ཡའི་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ཏུ་བྱིས་པ་ངལ་རྩོལ་ བ་ས་ཡ་མང་པོ་ཡོད་ལ། ཁོང་ཚོ་གཏེར་ཁ་དང་། བཟོ་གྲྭ། ཞིང་ལས། ཁྱིམ་ལས་སོགས་ཉེན་ཚབས་ ཅན་གྱི་ལས་ཀར་ཞུགས་བཞིན་ཡོད། བྱིས་པའི་ ངལ་རྩོལ་གྱི་ཁྲོད་དུ་བྱིས་པ་མང་ཤོས་ཤིག་ཁྱིམ་
ལས་ངལ་རྩོལ་ར་བར་ཞུགས་ཡོད། ཁོང་ཚོས་མང་ ཆེ་བར་སྒོའ ི་ནང་ལོགས་སུ་ལས་ཀ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་
སྟབས་མི་གཞན་གྱིས་མི་མཐོང་བ་ཡིན། གནས་
སྟངས་ཁ་ཤ ས་ཀྱི་འོག་ཏུ་བྱིས་པའི་ཁྱིམ་གཡོག་
ངལ་རྩོལ་ནི་འཇིག་རྟེན་འདིའི་སྟེང་གི་ཆེས་གདུག་ རྩུབ་ཆེ་བའི་ལས་གནས་ཞིག་ཡིན། རྒྱུ་མཚན་
ས་ཚིགས་དང་འབྲལ་མི་ཆོག་པ་དང་། ཕྱི་ལོགས་ཀྱི་ མི་ལ་འབྲེལ་བ་བྱེད་མི་ཆོག་པ། རང་དང་ལོ་མཉམ་
པ། བར་མཚམས་མེད་པར་ལས་ཀར་མངགས་
བཞིན་པ་བཅས་ཀྱིས་ཡིན། ཁོང་ཚོར་སློབ་སྦྱོང་གི་ གོ་སྐབས་རག་རྒྱུ་ཕར་ཞོག ཟས་དང་གཉིད། གྱོན་
ཆས་འོས་འཚམ་ཞིག་ཀྱང་མང་ཆེ་བར་རག་གི་མེད་ མོད། ཁོང་ཚོའི་བདག་པོར་རློམ་པའི་སྦྱིན་བདག་
རྣམས་ཀྱིས་གནས་སྟངས་ཁ་ཤས་ཀྱི་འོག་ཏུ་བྱིས་
པའི་ཕ་མར་ཁོང་ཚོར་སློབ་སྦྱོང་གི་གོ་སྐབས་སྤྲོད་
པའི་དམ་བཅའ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། འོན་ཀྱང་། བྱིས་པ་ རྣམས་ཁོང་ཚོའི་ལག་ཏུ་སླེབས་པ་དང་། དེ་ནི་རྒྱུན་དུ་ གནས་ཚུལ་གཞན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་འགྲོ།
བྱིས་པ་འདི་དག་ནང་གི་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཁོང་
ཚོས་ཅིའ་ི ཕྱིར་ལས་ཀ་བྱེད་བཞིན་པ་དང་། གལ་སྲིད་
དངུལ་ཅུང་ཙམ་རག་གི་ཡོད་ན་ཅི་ཙམ་རག་གི་ཡོད་ པ་མི་ཤེས་མོད། འོན་ཀྱང་། ཁོང་ཚོས་གསལ་བོར་
ཤེས་པ་ནི་ཉིན་མཚན་མེད་པར་ལས་ཀར་ཤུགས་ རྒྱག་དགོས་པ་དང་། གལ་སྲིད་དེ་ལྟར་མ་བྱས་ཚེ་
སྦྱིན་བདག་གིས་ཉེས་ཆད་ལྕི་མོ་གཅོད་པ་དེ་ཡིན། གལ་སྲིད་ཁོང་ཚོས་ལམ་ཁ་ཞིག་རྙེད་ན་སྡུག་བསྔལ་ གྱི་བཙོན་ར་འདི་ནས་ཐར་ཐབས་བྱེད་ཐག་ཆོད་ཡིན་
ཡང་། ཁོང་ཚོའི་ལག་ཏུ་དངུལ་མེད་པ་དང་། ཁོང་ ཚོས་སུ་ལ་འབྲེལ་བ་བྱེད་དགོས་པ་དང་གང་དུ་འགྲོ་
གཞན་ཞིག་ལ་རང་ངོས་ནས་བསླེབ་རྒྱུ་ཕར་ཞོག
གནས་སྟངས་ཁ་ཤས་ཀྱི་འོག་ཏུ། ཁོང་ཚོས་རང་ དེ་བས་ཀྱང་ཆེས་གལ་ཆེ་བ་ནི་ཁོང་ཚོ་འབྲོ་བཞིན་
པའི་སྐབས་སུ་བཟུང་བ་ཡིན་ན། སྦྱིན་བདག་གིས་ ཉེས་ཆད་ལྕི་མོ་གཅོད་པ་ཁོང་ཚོས་གསལ་བོར་ ཤེས་ཀྱི་ཡོད།
སྦྱིན་བདག་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུན་དུ་བྱིས་པ་འདི་ ཚོར་ཟས་དང་གོས། ད་དུང་གཉིད་ཉལ་སའི་ས་
ཆ་བདེ་འཇགས་ཤིག་ཁོང་ཚོས་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་པར་ བཤད། བྱིས་པ་འདི་ཚོའི་ནང་གི་མང་པོ་ཞིག་གི་ ཉལ་ས་ནི་ཐབ་ཚང་གི་ཞལ་བ་ཡིན། སྦྱིན་བདག་
རྣམས་ཀྱིས་བྱིས་པ་འདི་ཚོར་རང་ཁྱིམ་དུ་ཟས་ དང་གྱོན་ཆས། སྡོད་ས་སོགས་ཡག་པོ་མེད་ན་ཡང་
། ད་ལྟ་ཁོང་ཚོས་འདི་དག་ཚང་མ་སྤྲོད་བཞིན་པར་
བཤད་དེ་རང་རང་འགེབས་སྲུང་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། འདི་ལྟར་ཁོང་ཚོས་བྱིས་པའི་ཁྱིམ་གཡོག་ངལ་རྩོལ་
ཕ་མའི་གཉོར་སྐྱོང་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་བསྒྱུར་འདོད་བྱེད་ ཀྱིན་ཡོད་ལ། འདིའི་སྟེང་དུ་ཁོང་ཚོར་ལམ་ལྷོངས་
ཀྱང་ཅུང་ཙམ་བྱུང་ཡོད། དོན་དངོས་སུ་སྦྱིན་བདག་ འདི་དག་གིས་རིན་གོང་ཆུང་བའི་ངལ་རྩོལ་གྱི་ཆེད་ དུ་བྱིས་པ་ཚོར་བཤུ་གཞོག་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད།
༼དབྱིན་ཡིག་ཏུ་བྲིས་པའི་བདག་གི་རྩོམ་ཡིག་ ཅིག་ཐད་སྒྱུར་བྱས་པ་ཡིན།༽
བོད་ཀྱི་དུས་བབ། དྷ་རམ་ས་ལ། ༢༠༠༩ /༨ /༢༠
མི་སྣ་མཚམས་སྦྱོར།
སེམས་འབྲེལ་བའི་ཐོག་བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་
ཐོག་ནས་སྨན་བཅོས་བྱེད་སྟངས་སོགས་ལོ་མང་ རིང་ཕྱག་ལས་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལྷོ་ཨ་མི་རི་
ཀའི་རྒྱལ་ཁབ་ལྔ་ལྷག་ལ་ཆས་ཏེ་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་
མ་ཡིན་པའི་གསོ་བ་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་འདི་
ཉིད་དར་སྤེལ་གྱི་ཕྱག་ལས་རྒྱ་ཆེར་བསྐྱངས་ཡོད་ ལ། དེ་དང་འབྲེལ་བའི་དཔེ་དེབ་ཁག་ཅིག་དབྱིན་ ཡིག་གི་ནང་བརྩམས་ཡོད་པ་རེད། བོད་གཞུང་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་སློབ་སྟོན་པ་ཨེམ་ཆི་ པདྨ་རྡོ་རྗེ་ལགས་ནི། ༡༩༥༠ ལོར་བོད་རང་སྐྱོང་
ལྗོངས་ཀྱི་ལྷོ་རྒྱུད་ཡར་འབྲོག་གཡུ་མཚོའི་ལྷོ་ ངོས་སུ་ཡོད་པའི་ལྷོ་བྲག་ཅེས་པའི་ཡུལ་དེ་ནས་ སྐྱེས་ཤིང་རང་ལོ་དགུ་སྟེ་ ༡༩༥༩ ལོར་རྒྱ་མིའི་
བཙན་འཛུལ་བོད་ནང་སླེབས་པའི་དུས་སྐབས་དེ་ དང་བསྟུན་ཕ་མ་གཉིས་དང་ལྷན་དུ་འབྲུག་ཡུལ་
བརྒྱུད་རྒྱ་གར་ལ་བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་ཡོད་པ་ དང་། སྐབས་དེར་རྡོ་རྗེ་གླིང་སྐྱབས་བཅོལ་བོད་
མིའི་སློབ་གྲྭ་གསར་འཛུགས་ཀྱི་སློབ་མ་ཐོག་མའི་ གྲས་སུ་ཚུད་དེ་འཛིན་རིམ་བརྒྱད་པ་བར་སློབ་
གཉེར་གྱི་གོ་སྐབས་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། ཕྱིས་སུ་ ཁོང་གིས་རང་ཉིད་ཀྱི་བག་ཆགས་ལྟར་བོད་སྨན་
གྱི་རྩ་བརྟག་ཚུལ་དང་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་སྨན་བཅོས་ བྱེད་སྟངས་སོགས་ལ་དགའ་མོས་དང་སྦྱང་འདོད་
ཀྱི་འདུན་པའི་དབང་གིས་ ༡༩༦༨ ལོའ ི་ལོ་མཇུག་
ཏུ་བོད་གཞུང་སྨན་རྩིས་ཁང་དུ་ཡིག་རྒྱུགས་ཀྱི་
ལམ་ནས་འཛུལ་ཞུགས་གནང་སྟེ། སྐབས་དེའི་ དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དམ་པ་བར་གཞིས་ཕུན་ ཚོགས་དབང་རྒྱལ་གཙོས་པའི་དགེ་རྒན་དམ་པ་
དག་གི་སློབ་སྟོན་དང་འཛུབ་ཁྲིད་འོག་བོད་ཀྱི་སྨན་ གཞུང་རྒྱུད་བཞི་གཙོས་པའི་སྨན་རྩིས་རིག་གནས་ ལ་ལོ་ ༥ རིང་སྦྱོང་བ་བྱས་ཏེ་ ༡༩༧༤ ལོར་སློབ་ མཐར་ཕྱིན་པ་རེད། སྐབས་དེའི་ཁོང་གི་སློབ་མའི་
དུས་ཡུན་རྫོགས་རྗེས་ཀྱི་ལས་རིམ་ཐོག་མ་ནི། ཕྱི་
གླིང་ནས་ཕེབས་པའི་བོད་གཞུང་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ སྐུ་མགྲོན་དག་ལ་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་
ངོ་སྤྲོད་དང་འབྲེལ་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ སྨན་རྩིས་རིག་གཞུང་དང་བོད་ཀྱི་སྨན་རྫས་སྡེབ་ སྦྱོར་ངོ་སྤྲོད་སོགས་ཀྱི་ཕྱག་ལས་གནང་ཡོད་པ་
དང་། ཕྱིས་སུ་བོད་གཞུང་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་བཀོད་ མངགས་ལྟར་བལ་ཡུལ་དང་ངྷ་ས་ཡན་ལག་སྨན་ ཁང་། ལ་དྭགས། ཨ་རུ་ན་ཅལ། ཀ་ལི་ཀ་ཏ། ཨ་
ལི་གྷ་ར་སོགས་བོད་མི་འདུས་སྡོད་ཀྱི་གནས་གང་ མང་དུ་ལས་སྤོར་དང་བསྐོར་བསྐྱོད་ཀྱིས་སྐབས་
དེའི་དཀའ་ངལ་གང་མང་གདོང་གིས་བསུས་ཏེ་ རང་ཉིད་ཀྱི་ཕྱག་ལས་ལ་མུ་མཐུད་འབད་བརྩོན་ ལྷོད་མེད་བྱས་ཡོད་པ་དང་། བོད་རིགས་གཙོས་
རྒྱ་གར་བ་དང་མོན་རྟ་དབང་། བལ་བོའ ི་མི་རིགས་ སོགས་རིས་མེད་མི་རིགས་ཁག་ལ་ཞབས་ཞུ་
སྒྲུབ་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་ཁོང་གིས་ཨེམ་ཆི་ རྒན་རབས་པ་དག་གི་འཛུབ་སྟོན་དང་རོགས་རམ།
རང་ཉིད་ཀྱི་ཧུར་བརྩོན་བཅས་ལ་བརྟེན་རང་ཉིད་ ཀྱི་སྨན་རྩིས་རིག་གནས་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་དང་ ལག་ལེན་སོགས་ཡར་རྒྱས་གང་ལེགས་ཕྱིན་ཏེ་ ༢༠༠༠ ལོར་བོད་གཞུང་སྨན་རྩིས་ཁང་དུ་འོས་ ཤོག་གི་ལམ་ནས་དྲུང་ཆེར་བསྐོ་བཞག་གནང་སྟེ་
ལོ་ ༣ རིང་ཕྱག་ལས་གནང་ཡོད་པ་དང་། རིམ་
བཞིན་བོད་གཞུང་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ནད་བཅོས་ ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན་གྱི་སློབ་སྟོན་པ་དང་གསོ་རིག་
ཞིབ་འཇུག་སྡེ་ཚན་གྱི་འགན་འཛིན། སོགས་ཀྱི་
ཕྱག་ལས་གནང་ཡོད་ལ། ༢༠༠༦ ལོ་ནས་ད་ལྟའི་
བར་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་རིག་གཞུང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ ཚོགས་གཙོ་གཞོན་པ་དང་སློབ་སྟོན་པའི་འགན་ བཞེས་བཞིན་པ་རེད། ཁོང་གིས་རང་ཉིད་ཀྱི་འདས་
པའི་བྱ་བའི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད་ཉམས་མྱོང་གཞིར་ བྱས་ཏེ་མི་མང་ལ་སྨན་བཅོས་ཙམ་མ་ཡིན་པར་
འཕྲོད་བསྟེན་དང་འབྲེལ་བའི་ལམ་སྟོན་བཀའ་སློབ་
གནང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཨ་རི་གཙོས་ཕྱི་རྒྱལ་ དང་རྒྱ་གར་གྱི་མཁས་དབང་དང་ལྷན་དུ་ལུས་
ཁོང་གིས་བོད་ཀྱི་དུས་བབ་གསར་
ཁང་བརྒྱུད་རྒྱ་ཆེའི་ཀློག་པ་པོ་རྣམས་དང་། ལྷག་
པར་གསོ་བ་རིག་པའི་ལས་ལ་གཞོལ་རྣམས་ལ་ གསུངས་དོན། ང་ཚོ་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་
གསོ་བ་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་འདི་ཉིད་ང་རང་ཚོའ་ི
སྤྱི་ཚོགས་ཁོ་ནའི་ནང་དར་སྤེལ་བྱ་རྒྱུ་ཞིག་མ་ཡིན་ པར། དེ་ཉིད་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ལ་དར་སྤེལ་བྱ་དགོས་
པ་དང་མཉམ་དུ་ཕྱིའི་མཁས་པ་དང་ལྷན་དུ་བགྲོ་གླེང་ གོ་བསྡུར་བྱས་ཏེ་དེ་དག་གི་ལེགས་ཆ་བསྡུ་ལེན་བྱ་
དགོས་པ་རེད། དེ་ལྟ་བུའི་ལེགས་ཆ་ལེན་པར་ཐོག་ མར་སོ་སོའ་ི གསོ་རིག་གཞུང་ལུགས་དེ་ཡག་པོ་
ཞིག་མཁྱེན་དགོས་པ་རེད། ང་ཚོས་རང་གི་གསོ་ རིག་གཞུང་ལུགས་ཤེས་པའི་ཐོག་ནས་ཕྱི་ལུགས་
ཀྱི་ལེགས་ཆ་བསྡུ་ལེན་བྱས་པ་ཡིན་ན་ཧ་ཅང་གི་ ལེགས་ཆ་དང་རྒྱན་ཆ་རུ་འགྱུར་སྲིད་ལ། གཞན་ཁོ་ ནའི་གཞུང་ལུགས་ལ་འབད་བརྩོན་བྱས་ཏེ་རང་གི་
གསོ་རིག་གཞུང་ལུགས་ལ་དོ་སྣང་མ་བྱས་པ་ཡིན་
ན། ཕྱི་ལུགས་དང་རང་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་གཞུང་
ལུགས་ཀྱི་ལེགས་ཆ་ཅི་ཡང་ལེན་ཐུབ་གི་མ་རེད་ ལ། མ་འོངས་པར་གསོ་རིག་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་ཁ་
ཕྱོགས་དེ་ཡང་ཡག་པོ་ཞིག་ཆགས་ཐུབ་གི་མ་རེད། དེར་བརྟེན། ཐོག་མར་རང་ཉིད་ཀྱི་རིག་གཞུང་དེ་ཉིད་
མཁྱེན་པའི་ཐོག་མཐོང་རྒྱ་དང་ཐོས་རྒྱ་བསྐྱེད་རྒྱུ་དེ་ གལ་ཆེན་དུ་བཟུང་སྟེ་ཧུར་བརྩོན་མ་བྱས་པ་ཡིན་ ན་བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་དང་སྨན་
གྱི་སྡེབ་སྦྱོར་སོགས་ལ་ནུས་པ་གང་འདྲ་ཞིག་ཡོད་ མེད་ཀྱང་མཁྱེན་མི་ཐུབ་སྟབས། སོ་སོའ ི་རྣམ་དཔྱོད་
ཀྱི་རྩལ་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་རང་གི་གསོ་རིག་གཞུང་ ལུགས་གཞིར་བཞག་སྟེང་གསོ་རིག་རིག་གནས་
གཞན་ལ་སྦྱོང་བ་བྱས་ཏེ་གསོ་བ་རིག་པ་འདི་ཉིད་ ཡར་རྒྱས་དང་དར་སྤེལ་ཐད་འབད་བརྩོན་བྱ་རྒྱུ་དེ་ གལ་ཆེན་པོ་རེད། ཅེས་གསུངས་སོང།
༣་༡༤ དོན་རྐྱེན་གྱི་ཞིབ་འཇུག་སྙན་ཐོ།
འདོན་ཐེངས་སྔོན་མའི་འཕྲོས།
བཀྲ་ཤིས་དོན་གྲུབ་ཀྱིས་བསྒྱུར།
༢་༣ སྔར་ལྷག་སྒོ་འབྱེད་པའི་དེང་རབས་ཅན་
གྱི་འཕེལ་རིམ་ཁྲོད་ལྟོས་བཅོས་ཀྱི་བཙན་འཕྲོག་
བྱས་པའི ་ ཚོ ར ་བས་མི ་ རི ག ས་ཀྱི ་ འདུ་ཤེ ས ་ ཤུགས་དྲག་བསྐྱེད་པ།
གལ་ཏེ་ལོ་ ༥༠།༦༠ ཡས་མས་ཀྱི་བོད་
མི་ཚོས་བཅིངས་འགྲོལ་ཐོབ་པའི་སྔ་རྗེས་དང༌། བཅོས་སྒྱུར་སྒོ་འབྱེད་སྔ་རྗེས་དབར་འཚོ་བའི་ཆུ་
ཚད་ཐད་ཀྱི་འཕོ་འགྱུར་ཆེན་པོའ ི་ཐོག་མྱོང་ཚོར་ ཆེན་པོ་འདུག་ཟེར་ན། ལོ་ ༣༠ མན་གྱི་བོད་མི་ ཚོས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་ནང་ས་དང་བོད་ཁུལ་
དབར་ཉིན་བཞིན་བར་ཐག་ཇེ་རིང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ པའི་ཧེ་བག་དང༌། བོད་ཁུལ་གྱི་དབང་འབྱོར་ལྡན་
པའི་གྲལ་རིམ་དང་མི་མང་དཀྱུས་མ་དབར་འབྱུང་
བཞིན་པའི་ཧེ་བག་དེ་ཡིན། བཅར་འདྲིའི་སྐབས་
སུ་ང་ཚོས། རྒན་རབས་དང༌། དར་མ། ན་གཞོན་
བཅས་ཀྱིས་རང་ཉིད་ལ་མིང་འབོད་བྱེད་སྟངས་ ཐོག་གི་ཧེ་བག་གསལ་པོར་ཚོར་ཐུབ། རྒན་
རབས་ཚོའི་གཏམ་གླེང་ཁྲོད་ང་ཚོས། སྤྱི་གཞུང་
དང༌། ཧྲེ་ཡོན་ཟེར་བ་ལྟ་བུའི་ཐ་སྙད་གོ་རྒྱུ་མང་ལ། གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ། ང་ཚོ་བོད་མི།
ང་ཚོའི་མི་རིགས་ཟེར་བ་ལྟ་བུའི་བཤད་སྟངས་ རྒྱུན་དུ་འབྱུང༌།
ལྟོས་བཅོས་བཙན་འཕྲོག་གི་མྱོང་ཚོར་དང་
ཆབས་ཅིག་འབྱུང་བ་ནི། ཧེ་བག་གི་ཚོར་སྣང་
སྣ་ཚོགས་དེ་ཡིན། དེའི་ནང་ལྟེ་ཁུལ་དང་མཐའ་
ཁུལ་དབར་གྱི་ཧེ་བག་དང༌། རྒྱ་རིགས་དང་བོད་
མང་པོ་ཞིག་སྤེལ་ཏེ། བོད་མི་ཚོ་གནམ་ཐང་དང༌།
སུའུ་ཞིང་ཆེན་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གི་
རིགས་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་རང་མི་
རིགས་དབར་གྱི་ཧེ་བག དཔོན་རིགས་དང་མི་
མང་དབར་གྱི་ཧེ་བག་སོགས་འདུས་ཡོད། ཀན་ ཞིབ་འཇུག་པ་དོན་གྲུབ་ཀྱིས་བརྗོད་རྒྱུར། གཞོན་ སྐྱེས་ཚོའི་ལྟ་བའི་འགྱུར་ལྡོག་དེ་ཁོ་ཚོ་ཕྱི་ལོགས་
སུ་བསྐྱོད་དེ་ལས་ཀ་འཚོལ་བ་དང་འབྲེལ་བ་ཆེན་
པོ་ཡོད། "ལོ་ ༣༠ མན་གྱི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོ་ཕྱི་ ལོགས་སུ་འཁྱམས་མྱོང་ཞིང༌། ལྟ་རྒྱ་མཐོང་རྒྱ་ ཡངས་པ། བསམ་བློ་ཅུང་ཐལ་ཆ་ཆེ་བ། ཆོས་
ལུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཅུང་དམན་པ། མི་རིགས་ ཀྱི་འདུ་ཤེས་སྔར་བས་ཤུགས་ཆེ་"ཟེར། ཀན་
སུའུ་ཞིང་ཆེན་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་ཁང་
གི་འགན་འཛིན་གཞོན་པ་བཀྲ་བཀྲ་ཡིས་བཤད་ རྒྱུར། "བཅོས་སྒྱུར་སྒོ་འབྱེད་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་ཆེ་
ཤོས་ནི། གཞོན་སྐྱེས་ཚོའི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་ལྟ་ཚུལ་ གཙང་སེལ་བྱས་ཏེ། ལྟ་བར་འགྱུར་བ་ཕྱིན་པ་དེ་
ཡིན། ༣་༡༤ དོན་རྐྱེན་རྗེས་སུ། ལོ་ ༥༠ ཡན་
གྱི་མི་ཚོ་ཚོར་སྣང་ཧ་ཅང་ཟབ་མོ་སྐྱེས་ཏེ། ‘རྙོག་ དྲ་བཟོས་ནས་ཅི་བྱེད་དམ་’ཟེར། ལོ་ན་བགྲེས་
པའི་མི་མང་དང་གྲྭ་པ་ཚང་མས་དེ་ལྟར་བྱས་ན་ མི་ལེགས་པར་སྙམ་"ཟེར།
ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་ཆུང་གིས་ཡ་མཚན་པའི་ ངང་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བ་ཞིག་ནི། བོད་མི་ཚོའི་
མི་རིགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དེ། ༣་༡༤ དོན་རྐྱེན་
གྱི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད་སྔ་ན་མ་བྱུང་བའི་སྒོ་ནས་
ཤུགས་ཆེར་ཕྱིན་འདུག ཁྱད་པར་ ༣་༡༤ དོན་ རྐྱེན་རྗེས་ནས་ཨོ་ལིམ་པིག་མཇུག་མ་སྒྲིལ་བར་ དུ་སྲིད་གཞུང་གིས་སྔོན་འགོག་གི་བྱེད་ཐབས་
ནང་སའི་ སྤྱི་ པའི་ ས་ཆ་ཡོ ད ་ཚད་དུ་"དམིགས་
བསལ་"ཁོངས་བཏང་ཡོད། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་བོད་ རིགས་"གཞན་དང་མི་འདྲ་བའི་"གནས་སྟངས་ མངོན་གསལ་གྱིས་མྱོང་ཚོར་བྱུང་ཡོད། པདྨ་སྐྱིད་
འཛོམས་ཟེར་བའི་བོད་རིགས་བུ་མོ་ཞིག་གིས་ཨོ་ ལིམ་པིག་འགྲན་ཚོགས་སྐབས་ཁོ་མོར་པེ་ཅིང་དུ་
འཕྲད་པའི་གནས་ཚུལ་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་རྒྱུར། "ང་ལྷ་སའི་ཀུང་སི་ཞིག་གི་སྐུ་ཚབ་བྱས་ཏེ་པེ་ ཅིང་དུ་གུང་གཞོན་ཚོགས་པའི་ཟབ་སྦྱོང་ཞིག་ལ་
ཞུགས་པ་ཡིན། ང་རང་བོད་རིགས་ཡིན་པའི་རྒྱུ་
མཚན་ཁོ་ནར་བརྟེན་ནས། པེ་ཅིང་གི་མགྲོན་ཁང་ གཅིག་གིས་ཀྱང་ང་རང་སྡོད་འཇུག་གི་མི་འདུག
ང་རང་ཁོང་ཁྲོ་ལངས་ནས་ཁོ་ཚོ་ལ་རྩོད་པ་བྱས་ པ་ཡིན། ངས་ཁོ་ཚོར་ཁྱེད་ཚོའི་བྱེད་སྟངས་འདི་
མི་རིགས་མཐོང་ཆུང་གི་བྱ་སྤྱོད་རེད་ཅེས་བཤད་ པ་ཡིན་"ཟེར།
༢་༤ མི་རིགས་རང་གི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་ ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ལམ་ནོར་དང་བརྗེད་ངེས་བྱུང་བ།
ཕྱི་ནས་བྱུང་བའི་དེང་རབས་ཀྱི་ལྟ་བའི་ཤ ན་ ཤུགས་འོག བོད་ཁུལ་གྱི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་རང་
མི་རིགས་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ གནས་ཚད་མི་འདྲ་བའི་ལམ་ནོར་དང་བརྗེད་ངེས་
ཀྱི་མངོན་ཚུལ་ཞིག་འདུག དེའི་མངོན་ཚུལ་འབུར་ དུ་ཐོན་པ་ཞིག་ནི། བོད་ཀྱི་སྐད་དང་ཡི་གེ་རྒྱུད་
འཛིན་གྱི་དཀའ་ངལ་དང༌། རང་མི་རིགས་ཀྱི་རིག་ གནས་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ངེས་ཤེས་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་མེད་ པ་བཅས་ཡིན།
ལས་བཟོ་བའི་ཡར་ལངས།
ཟླ་ ༨ པའི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་རྒྱ་ནག་ཧི་ནན་ཞིང་ ཆེ ན ་ཨན་ཡང་གྲོ ང ་ཁྱེ ར ་གྱི ་ ལི ན ་ཀྲི ག ་ངར་
ལྕགས་བཟོ་གྲྭའི་ལས་བཟོ་བ་ཆིག་སྟོང་ལྷག་
གིས་རུས་ཏུང་ཅན་གྱི་བཟོ་གྲྭའི་རྒྱལ་ཁབ་ནོར་
སྲིད་དོ་དམ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་མགོ་བ་ཞིག་གཏའ་ མར་བཟུང་ཞིང་། བཟོ་གྲྭའི་ནང་འགྲོ་འོང་བྱ་
སའི་སྒོ་ཆེན་ཚང་མ་འགོག་སྡོམ་དང་བཟོ་གྲྭའི་
མཐའ་འཁོར་དུ་ཉེན་ཟོན་སྐོར་གཡེང་བྱས་ཏེ། ཉིན་བཞིའི་རིང་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་
ཡོད་པ་དང་། ཚེས་ ༡༤ ཉིན་རྒྱ་གཞུང་དྲག་
ཆས་དམག་མིས་བཙན་ཤུགས་ཀྱིས་ཐེངས་ མང་པོ ར ་བཟོ ་ གྲྭའི ་ ནང་འཛུལ་ཐབས་བྱས་
པར་བརྟེན། ལས་བཟོ་བ་དང་དམག་མིའི་བར་ འཛིང་རེས་ཤོར་ཡོད་པ་རེད། མཐའ་མཇུག་ས་
གནས་ཞིང་ཆེན་གྱི་མགོ་གཙོ་གཞོན་པ་ཁྲིན་ གོ་ཆོན་ཡོང་ནས་ལས་བཟོ་བའི་དཀའ་ངལ་
སེལ་རྒྱུ་ཁས་ལེན་བྱས་རྗེས། ཚེས་ ༡༥ ཉིན་ ངོ་རྒོལ་ལས་འགུལ་འཚམས་འཇོག་བྱེད་ཐུབ་ ཡོད། ལོ་ངོ་སུམ་ཅུའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་པའི་གཞུང་
གཉེར་བཟོ་གྲྭ་འདིར་ལས་བཟོ་བ་ ༥༡༢༢ ཡོད་
པ་རེད། ཐེངས་འདིའི་གནད་དོན་གྱི་འབྱུང་
རྐྱེན་ནི་ཟླ་སྔོན་མའི་ནང་བཟོ་གྲྭ་འདི་རྒྱ་སྒོར་ ཁྲི་ ༦༤༠༠ རིན་ཚད་བཅད་དེ་སྒེར་གཉེར་ཅན་
དུ་བཙོང་རྗེས། བཟོ་བ་མང་པོ་ཞིག་གི་ལས་ཀ་ ཤོར་བ་མ་ཟད། འཚོ་སྣོན་གུན་གསབ་རྒྱ་སྒོར་ ༡༠༠༠ ལས་མ་ཐོབ་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལས་བཟོ་ བ་རྣམས་འུ་ཐུག་ཐབས་ཟད་ཀྱི་གནས་སུ་ལྷུང་ སྟེ་ངོ་རྒོལ་བྱས་པ་ཡིན་འདུག
པེ་ཅིན་གྲོང་ཁྱེར་ལ་བཀག་སྡོམ།
ཕྱི་ཚེས་ ༡༣ ཉིན་རྒྱ་ནག་གཞུང་འབྲེལ་དྲ་ ལམ་དུ་གནས་ཚུལ་སྤེལ་དོན། རྒྱ་ནག་གཞུང་ གིས་རྒྱལ་སྟོ ན ་དུས་ཆེ ན ་ལ་ཉེ ་ བའི་ སྐབས་
འདི ར ། པེ ་ ཅི ན ་ཉེ ན ་རྟོ ག ་པས་རྩ་འཛུགས་ འོག་ཉེན་རྟོག་ཆེད་ལས་མི་སྣ་མ་ཡིན་པའི་
གྲོང་ཁྱེར་མང་ཚོགས་ཁྲི་ ༨༠ ལྷག་ཉེན་སྲུང་ བྱ་བར་ཞུགས་སུ་འཇུག་རྒྱུ་ཡིན་པར་བརྗོད་ ཡོད། གྲོང་ཁྱེར་ཉེན་རྟོག་ཁང་གི་མི་གྲངས་
དོ ་ དམ་འགན་ཡོ ད ་མི ་ སྣ་ཞི ག ་གི ས ་བརྗོ ད ་
དོན། གྲོང་ཁྱེར་ཧྲིལ་བོའ ི་ས་ཁུལ་སོ་སོའ ི་ཉེན་
ཤོག་ངོས་འཕར་མ།
རྒྱ་ནག་སྒེའུ་ཁུང།
༣
སྲུང་རུ་ཁག་གིས་སྲང་བར་གྱི་མེ་ཏོག་ལྡུམ་རྭ་
ཆོས་གཙོ་བོ་གཉིས་ནི། དང་པོ། ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་
རྙིང་ཡོད་སའི་གནའ་གྲོང་ཁུལ། མི་མང་འདུས་
དག་བེད་སྤྱད་དེ་དམག་མི་དང་དྲག་ཆས་སྐྱེལ་
དང་། མི་མང་འདུ་འཛོམས་བྱ་སའི་ཞབས་ཞུ་ ལས་སྣེ་ཡོད་སའི་ས་ཁུལ་དང་། ལམ་མདོ། ཁང་
སྡོད་ཀྱི་ས་ཆ། གྲོང་ཁྱེར་དང་ཞང་གྲོང་གི་ས་ ཁུལ་སོགས་སུ་དུས་ངེས་མེད་དུ་ལས་རིགས་ འདྲ་མིན་ཀྱི་ཐད་ཚོགས་འདུ་བསྡུས་ཏེ། མི་
དང་རླངས་འཁོར་གྱི་འགྲོ་སྡོད་ལ་དོགས་ཟོན་ ཐོ་འགོད་ཀྱིས་ཉེན་ཟོན་ལས་གཞི་སྒྲུབ་བཞིན་
ཡོད་པ་རེད། ད་ལྟའི་བར་ཉེན་སྲུང་བྱ་འགུལ་ལ་ ཞུགས་མཁན་མི་ཚོགས་ཁྲི་ ༣ དང་སྟོང་ཕྲག་
༢ ལྷག་འདུས་ཡོད་པ་དང་། ཁྱབ་བསྒྲགས་ཡིག་ ཆ་ཁྲི་ ༧༨ འགྲེམས་སྤེལ་བྱས་ཡོད་ཚུལ་ཀྱང་ བརྗོད་ཡོད་འདུག རྒྱ་ནག་དྲིལ་བསྒྲགས་ལས་
ཁུངས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ནང་ཁུལ་གྱི་གསར་ལམ་ ཁག་དང་དྲ་རྒྱ་ཁག་བཅས་ལ་ནག་ཉེས་ཅན་ གྱི་མི་ ༢༤༧ གྱི་མིང་བཀོད་པའི་བརྡ་ཐོ་ཞིག་
བཏང་སྟེ་མི་དེ་དག་ལ་བཅར་འདྲི་དང་ཡང་ན་ ཁོ་ཚོའི་བརྩམས་ཆོས་སོགས་གསར་ལམ་དུ་ བཀོད་མི་ཆོག་པའི་བཀའ་བཏང་ཡོད་འདུག མི་
དེ་དག་ཕལ་ཆེ་བ་ནི་ ༠༨ ལོའ ི་རྩ་འཛིན་འདོན་
མཁན་གྱི་དམངས་གཙོ་བ་རྣམས་ཡིན་འདུག གཞན་ཡང་། ཉེ་སྔོན་ཧྥ་རན་སུའི་གསར་ཁང་ གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། པེ་ཅིན་གྱི་ཉེ་
འབྲེལ་ཧཱ་ཨེར་པེན་གྲོང་ཁྱེར་དུ་གསོལ་མགྲོན་
ཁང་དང་ཆང་ཁང་སོགས་སུ་བོད་དང་ཡུ་གུར་
མི་རིགས་ཀྱི་མགྲོན་པོར་སྣེ་ལེན་བྱ་མི་ཆོག་
དམག་དོན་སྔོན་ཐོན་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ལད་
མོ་བྱས་ཏེ། གཞི་རིམ་གྱི་བསྐྱེད་འདྲེན་ལམ་ཁ་ འདྲེན་གནས་སྤོར་བྱ་རྒྱུ་དང་། གཉིས་པ། རྒྱ་
ནག་རང་ཉིད་གྱིས་མཁའ་དབྱིངས་སུ་བཏང་ བའི་སྨེ་བདུན་འཁོར་སྐར་གྱི་ཕྱོགས་སྟོན་མ་
ལག་སྤྱད་དེ་དམག་ཁུལ་ཁག་སྡེབ་སྒྲིག་བྱེད་
པ་དང་། ཨ་རིའི་འཁོར་སྐར་མ་ལག་གི་འཚོལ་
ཞིབ་ཐིག་ལེན་ལ་གཡོལ་རྒྱུ་དེ་རེད་ཅེས་དང་། གཞན་ཡང་། རྒྱ་དམག་གིས་སྔོན་ཆད་ཀྱི་མིག་ རྒྱང་རིང་བའི་དམག་ཤུགས་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས་དེ་ བོད་དང་ཤ ིན་ཅང་གི་ཟིང་འཁྲུག་དྲག་གནོན་དང་
། དེ་བཞིན་རང་བྱུང་གནོད་འཚེ་ཉེན་སྲུང་གི་བྱ་ འགུལ་ལས་གཞན། ཆེས་གནད་འགག་ཅན་གྱི་
དམིགས་ཡུལ་གཅིག་ནི་ཁ་གཏད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་
གསུམ་པ་བ་ཞིག་ལ་དྲག་ཆས་དམིགས་འབེན་ གཏད་རྒྱུ་དེ་རེད་ཅེས་དང་། ཐེངས་འདིའི་
དམག་ཁུལ་སྡེབ་སྒྲིག་གི་ཁོངས་སུ་ནན་ཅིན་ དམག་ཁུལ་ཞུགས་མེད་པ་དེ་ནི་མཚོ་འགག་
གཉིས་ཀྱི་ཞི་བདེ་ལ་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན་སྲིད་ ལ། ཡང་ན་དམག་ཁུལ་སོ་སོ་མགྱོགས་མྱུར་ ངང་ནན་ཅིན་དམག་ཁུལ་དུ་སྤོར་ནས་དམག་
འཁྲུག་སྟ་གོན་བྱེད་ཀྱིན་པ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་སྲིད་ ཅེས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་ཡོད་འདུག
ཟླ་དྲུག་རིང་ལས་མི་ ༤༠༠༠༠ ཤི་བ།
པའི་བཀའ་རྒྱ་བཏང་ཡོད་འདུག
རྒྱ་ནག་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་ལས་མིའི་
ཕྱི་ཚེས་ ༡༣ ཉིན་རྒྱ་དམག་གིས་ས་གནས་
ནས་དྲུག་པ་བར་སྟེ། ལོ་ཕྱེད་སྔ་མའི་རིང་དེར་
བདེ་འཇགས་ཚོགས་ཆུང་གིས་གནས་ཚུལ་
མངའ་ཁོངས་བརྒལ་བའི་དམག་སྦྱོང་། བསྒྲགས་པ་ལྟར་ན། ལོ་འདིའི་ཕྱི་ཟླ་དང་པོ་
མངའ་ཁོ ང ས་བརྒལ་བའི ་ གཞི ་ རྒྱ་ཆེ ་ བའི ་
དམག་སྦྱོང་ཞིག་མགོ་བརྩམས་ཡོད་པ་དང་། དམག་སྦྱོང་གི་དུས་ཡུན་ཟླ་གཉིས་ཡིན་འདུག དམག་སྦྱོང་དེར་ཧྲིན་དབྱང་དང་། ལན་ཀྲུག ནན་ཅི ན ། ཀུང་ཀྲུག་བཅས་ཀྱི ་ དམག་ཁུལ་
བཞིའི་དམག་མི་ཁྲི་ ༥ ལྷག་མཉམ་ཞུགས་ བྱས་ཡོད་འདུག ཐའེ་ཝན་གྱི་འཛམ་གླིང་ཉེན་
སྲུང་དུས་དེབ་ཀྱི་བཅར་འདྲིའི་འགན་འཛིན་ཧྲི་ ཞོ་ཝེ་ཡིས་ཨ་རིའི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་བཅར་ འདྲིའི་སྐབས་བརྗོད་དོན། དམག་སྦྱོང་དེའི་ཁྱད་
རྒྱ་ནག་ཁྱོ ན ་ཡོ ང ས་སུ་ལས་མི ་ ༣༦༦༧༠
གློ་བུར་ཆག་སྒོའ་ི དབང་གིས་གྲོངས་ཡོད་པ་ དང་། ལོ་ཕྱེད་ཕྱི་མའི་གྲངས་འབོར་ནི་སྔོན་
དཔག་བྱེད་ཐུབ་པ་ཞིག་མིན་ཡང་། ཤི་གྲངས་ ཚོད་དཔག་ལྟར་ན། ༢༠༠༩ ལོའ་ི ལས་མིའི་ ཤི་འབོར་དེ་ ༨༩༨༩༢ ལས་བརྒལ་རྒྱུ་མིན་
ཚུལ་བརྗོད་ཡོད་པ་རེད། གོང་གི་གནས་ཚུལ་
འདི་ནི་རྒྱ་ནག་གི་དུས་དེབ། དབུ་ཁྲིད་ཀྱི་ཐག་ གཅོད་གནས་ཚུལ། ཞེས་པ་དེའི་ཕྱི་ཟླ་བརྒྱད་ པའིའདོན་ཐེངས་ནང་བཀོད་ཡོད་པ་རེད།
ཐོག་མར། བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཀྱི་བརྒྱུད་
རིག སོ་ནམ་ལས་རིག་སོགས་ཀྱི་རིག་གནས་
ཚན་པའི་མཐོ་རིམ་སློབ་ཕྲུག་ཁག་ཅིག་གིས་ཐང་
ཁུལ་དུ་དེང་སྐབས་རིག་ཚན་གང་གི་དགེ་རྒན་
སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་ཀྱི་བརྒྱུད་ལམ་དེ་ནི། ཤེས་
པ་ཡིན་ཞེས་དྲིས་ཚེ་ལན་འདེབས་ཐུབ་ཀྱི་མེད།
ལམ་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་བོད་ཀྱི་སྐད་དང་ཡི་གེ་
རྒྱུད་འཛིན་བྱ་རྒྱུར་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ཡོད། བོད་ ཆེས་དཀོན་པོར་གྱུར་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། དང་ཐོག་ང་
ཚོས་དབྱིན་ཡིག་དང་རྒྱ་ཡིག ཡང་ན་རྩིས་རིག་ སོགས་ཡིན་པར་ཚོད་དཔག་བྱས་ནའང༌། རྟོག་
ཞིབ་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད། སློབ་མ་དང་དགེ་རྒན་ ཚོས་སྤྱི་ཁྱབ་ངང་བཤད་རྒྱུར། དེང་སྐབས་བོད་
ཁུལ་དུ་ཆེས་དཀོན་པའི་དགེ་རྒན་ནི་བོད་ཡིག་ དགེ་རྒན་རེད་ཟེར་བ་མ་ཟད། སློབ་ཆུང་གི་སློབ་
མ་བཅུ་གྲངས་ཤ ིག་ལ་བཅར་འདྲི་བྱེད་སྐབས། སློབ་སྦྱོང་ཁྲོད་དཀའ་ངལ་ཆེ་ཤ ོས་ཀྱི་རིག་ཚན་ གང་ཡིན་ཞེས་དྲིས་སྐབས། ཆེས་ཡ་མཚན་པ་ ཞིག་ལ་ཚང་མས་"བོད་ཡིག་རེད་"ཅེས་ལན་ གཅིག་མཚུངས་བརྒྱབས་སོང༌། རིག་ཚན་ལས་
སླ་ཤོས་ནི་"རྒྱའི་སྐད་ཡིག་"རེད་ཟེར། བོད་ཡིག་
ཤེས་མཁན་རེད་ཟེར་བ་མ་གཏོགས། བོད་ཡིག་
དགེ་རྒན་གྱི་འགན་ཁུར་ཏེ། སློབ་མ་ཚོར་བོད་ ཡིག་སློབ་ཁྲིད་གཏིང་ཟབ་ཅིག་བྱེད་ཐུབ་པའི་ དགེ་རྒན་རེ་ཟུང་ཞིག་ལས་མེད།
མི་རིགས་ཤ ིག་གི་རིག་གནས་རྒྱུད་འཛིན་ ཐད་གལ་འགངས་ཆེ ་ཤོ ས ་དེ ་ སྐད་ཡི ག ་ཡི ན ་ པ་སྨོས་མ་དགོས་པས། བོད་རིགས་ཤ ེས་ལྡན་
པ་མང་པོ ་ ཞི ག ་གི ས ་བོ ད ་ཀྱི ་ སྐད་ཡི ག ་སློ བ ་
ཁྲི ད ་ཐོ ག ་སེ མ ས་ཁྲལ་བྱེ ད ་ཀྱི ་ འདུག དཔེ ར ་ ན། མི་རིགས་རིག་པའི་སློབ་དཔོན་མཱ་རོན་གྱི་
གསུང་རྩོམ་ནང༌། "མི་རིགས་འདིའི་ལོ་རྒྱུས་
ཀྱི་དེབ་ཐེར་དངོས་དང་རྗེས་རབས་པའི་ཚིག་ཐོ། དམངས་ཁྲོད་དུ་གསར་རྩོམ་བྱུང་བའི་དཔའ་བོའ ི་ རྟོགས་བརྗོད། མི་རིགས་འདིའི་གནམ་རིག་དང༌། རྩིས་རིག གསོ་བ་རིག་པ། འཛུགས་སྐྲུན། རྩོམ་
གསོག་སྒྲུབ་ཡོད་ཚད་རང་མི་རིགས་ཀྱི་ཡི་གེའི་
ཐོག་བཀོད་ཡོད། དེར་བརྟེན། མི་རིགས་རང་གི་ ལྡན་པའི་ཚོགས་སྡེ་ཞིག་དང་རྒྱ་ཆེའི་མང་ཚོགས་
ཀྱིས་མི་རིགས་རང་གི་རིག་གནས་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ བཅངས་པའི་བརྩེ་དུང་བཅས་ལ་རེ་བཅོལ་དང་
མངོན་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ ཡིག་གིས། མི་རིགས་ཤ ིག་གི་རིག་གནས་ཀྱི་
རྒྱུད་འཛིན་མཚོན་པར་བརྟེན། མི་རིགས་ཤ ིག་
གི་སྐད་དང་ཡི་གེའི་མདུན་ལམ་ཐད་མི་རིགས་ དེའི་མགོ་འཁྲིད་མི་སྣ་དང༌། ཤེས་ལྡན་ཚོགས་
སྡེ། མང་ཚོགས་བཅས་ཀྱིས་ཐུགས་ཁུར་ཧ་ཅང་ ཆེན་པོ་བྱེད་པ་ཡིན། དེ་ནི་མི་རིགས་དེའི་འཕེལ་
རྒྱས་ཀྱི་མདུན་ལམ་ལ་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཡོད་ པར་འདོད།" ཅེས་བྲིས་ཡོད།
དེ་ནས། མི་རིགས་རང་གི་ལོ་རྒྱུས་ལ་ངེས་ ཤེས་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་བྱུང་མེད། ༣་༡༤ དོན་རྐྱེན་
དེ་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་ཁག་ཅིག་ལོ་རྒྱུས་ སྐོར་ཤ ེས་རྟོགས་མེད་པ་དང་འབྲེལ་བ་ཆེན་པོ་
ཡོད། ཁོ་ཚོས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕེལ་རིམ་ཁྲོད་མེས་ རྒྱལ་དང་རང་མི་རིགས་དབར་གྱི་འབྲེལ་བའི་ སྐོར་ཤེས་ཀྱི་མེད་ལ། མི་རིགས་རང་གི་རིག་
གནས་གོམས་གཤིས་དང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དགོས་
འདུན་སྐོར་ཡང་རྒྱུས་ལོན་བྱུང་མེད། རྟོག་ཞིབ་ ཁྲོད་ང་ཚོས་ཤེས་གསལ་ལ། མིག་སྔར་བོད་
ཁུལ་གྱི་སློབ་ཆུང་དང་སློབ་འབྲིང་གི་སློབ་དེབ་ ཁྲོད། བོད་མི་རིགས་རང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བརྗོད་
བྱ་ཧ་ཅང་དཀོན་པས། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ལ་མ་ལག་
ལྡན་པའི་སློབ་ཁྲིད་བྱ་རྒྱུ་དེ་ལས་ཀྱང་ཡོང་ཐབས་ མེད། བོད་ལྗོངས་སློབ་ཆེན་གྱི་སློབ་དཔོན་ངག་
དབང་འཇིགས་མེད་ཀྱིས་བརྗོད་རྒྱུར། སྒྱུ་རྩལ་
གའི་ལད་ཟློས་ཀྱིས་བཤུས་ཏེ་ངོ་མ་ཡིན་མདོག་ བྱེད་ཀྱི་ཡོད། འོན་ཀྱང་ཁོ་ཚོར་གང་གི་སྐོར་བྲིས་ ཁོ་ཚོས་རི་མོའ ི་ཁྲོད་ཀྱི་མི་སྣ་སུ་ཡིན་མིན་དང༌།
ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གཏམ་རྒྱུད་ཅི་ཞིག་ཡོད་མེད་སྐོར་ གང་ཡང་ཤེས་ཀྱི་མེད། བོད་ལྗོངས་མཐོ་རིམ་
དགེ་འོས་ཆེད་ལས་སློབ་གྲྭའི་དགེ་རྒན་ཤའོ་ཝུའི་
ཡིས་བཤད་རྒྱུར། ཁོང་གིས་འཛིན་གྲྭའི་ནང་རྒྱའི་ རིག་གནས་ཁྲོད་ཀྱི་ལོ་ཁམས་དང་ལོ་རྟགས་སྐོར་
བཤད་སྐབས་སློབ་མ་ཚང་མས་དགའ་མོས་ཆེན་
པོས་ཉན་གྱི་ཡོད། སློབ་ཁྲིད་ཟིན་རྗེས་ཁོ་ཚོར། ཁྱེད་ཚོས་ང་ལ་བོད་ཀྱི་ལོ་ཐོའ ི་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་
ཅིག་གནང་རོགས་ཞེས་བཤད་སྐབས། འཛིན་ གྲྭའི ་ ནང་བོ ད ་ཀྱི ་ ལོ ་ ཐོ འ་ི སྐོ ར ་བརྗོ ད ་ཐུབ་པའི ་
སློབ་མ་གཅིག་ཀྱང་མི་འདུག་ཟེར། བོད་ཁུལ་གྱི་ སློབ་མ་ཚོས་ནང་སའི་སློབ་དེབ་བོད་སྒྱུར་བྱས་ཏེ་
བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་གཏོགས། བོད་མི་ རིགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་རིག་གནས་སྐོར་གྱི་སློབ་
དེབ་ཟུར་དུ་མེད་པས། རིག་གནས་རྒྱུད་འཛིན་ ཐོག་གོ་མེད་ཚོར་མེད་དུ་གྱུར་ཏེ། བོད་རྒྱ་སྐད་
གཉིས་མཉམ་བསྲེས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་མང་བས། བོད་སྐད་ཀྱི་མིང་ཚིག་མང་པོ་ཞིག་ཉམས་ཏེ་འཚོ་
བའི་ཁྲོད་ནས་རྩ་ཡལ་དུ་གྱུར། སློབ་གསོའ ི་ལམ་ ལུགས་འདི་ཉིད་མུ་མཐུད་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་
ཡོད་པས། མི་རིགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ལ་དགའ་མོས་ མེད་པའི་བོད་མི་ཉིན་བཞིན་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་དང་
ཆབས་ཅིག རིག་གནས་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་རྒྱུས་ལོན་
ཡག་པོ་ཡོད་པའི་ན་གཞོན་ཧ་ཅང་རྙེད་དཀོན་པར་ གྱུར།
མུ་འགོད།
༤
གླ་ཡོད་གསལ་བསྒྲགས། རྩོམ་བསྡུའི་གསལ་བསྒྲགས།
༄༅། །བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རིག་གནས་ལ་མཁྱེན་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་དར་སྤེལ་རྒྱུན་འཛིན་ གྱི་ལར་ཞེན་ཆེ་བའི་རྩོམ་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་༸སྙན་ལམ་དུ་གསོལ་རྒྱུར། ལམ་ཙམ་མཁྱེན་གསལ་
ལྟར་༸རོང་ཆེན་བསྟན་པའི་སྒྲོན་མེ་༸སྐྱབས་རྗེ་ཀིརྟི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་དབུ་ཁྲིད་ལམ་སྟོན་དང་ ཐུགས་འགན་ཆེར་བསྐྱེད་ཀྱི་བཀའ་དྲིན་འོག འཕགས་ཡུལ་ཀིརྟིའི་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་གི་ཆེས་མཐོའ ི་
བོད་ཀྱི་རིག་གནས་སློབ་གཉེར་ཁང་ནས་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་མི་ཉམས་རྒྱུད་འཛིན་སླད་ ལོ་ཡུན་ཐུང་ངུ་ཞིག་གི་ནང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་མཐུན་རྐྱེན་ཞན་ཅིང་རྩོམ་སྒྲིག་གི་ཉམས་མྱོང་མེད་
ནའང་དཀའ་བ་དུ་མ་ཁྱད་བསད་ཀྱིས། བཅུ་ཕྲག་རིག་པའི་གནས་དང་འབྲེལ་བའི་གཞུང་ལུགས་
ཀྱི་དེབ་ཕྲེང་དུ་མ་གསར་རྩོམ་དང་རྩོམ་སྒྲིག་འགྲེམས་སྤེལ་ཞུས་ནས་ད་ཆ་ཕྱག་དེབ་རྣམ་གྲངས་ མི་འདྲ་བ་བརྒྱ་ཐམ་པ་ལོངས་ཟིན་པར་བརྟེན། འདི་ལོར་བོད་གཞུང་དམངས་གཉིས་བཙན་བྱོལ་ དུ་ཕེབས་ནས་མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་ཧྲིལ་པོ་འཁོར་བའི་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་གནང་བཞིན་པ་འདིའི་ཆ་ཤས་
སུ་དམིགས་ཏེ་རྩོམ་དེབ་གྲངས་བརྒྱ་ཐམ་པ་ལོངས་པའི་དམིགས་བསལ་གྱི་མཛད་སྒོ་ཞིག་རིང་
མིན་ཚུགས་རྒྱུའི་ལས་རིམ་ཁོངས་སུ། འདས་པའི་མི་ལོ་ལྔ་བཅུའི་རིང་གཞིས་བྱེས་བོད་མིའི་ ཤེས་ཡོན་དར་རྒུད་ཀྱི་གནས་བབ་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་དང་འབྲེལ་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་དུས་རབས་ནང་
མུ་མཐུད་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་པའི་ དགེ་མཚན་དང་དེའི་ཐབས་ལམ་སྐོར་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ནང་རྩོམ་ཡིག་འགྲན་བསྡུར་རྒྱ་ཆེ་ཙམ་
ཞིག་གནང་གཏན་འཁེལ་ཡོད་པ་ལགས་ན། བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རིག་གནས་ཐོག་ མཁྱེན་སྤྱན་ཡངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཤམ་གསལ་ཆ་རྐྱེན་ལྟར་རྩོམ་ཡིག་གང་ལེགས་རེ་འབྲི་
རྩོམ་གྱིས་འགྲན་བསྡུར་ནང་འཛུལ་ཞུགས་ཡོང་བའི་རེ་སྐུལ་ཞུ། བཞུགས་སྒར་ཀིརྟིའི་བྱེས་པ་གྲྭ་
ཚང་གི་རྩོམ་དེབ་བརྒྱ་ཐམ་པ་ལོངས་པའི་མཛད་སྒོའ ི་གོ་སྒྲིག་ཚོགས་ཆུང་ནས། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༡༧ ལ་ཕུལ།
རྩོམ་ཡིག་འགྲན་བསྡུར་གྱི་ཆ་རྐྱེན་ཁག ༡ བརྗོད་གཞི།
བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་པའི་དགེ་མཚན་དང་དེའི་ཐབས་ལམ།
༢ མང་ཉུང་།
བོད་ཡིག་ཚེག་ཁྱིམ་ ༥༠༠༠ ལས་མ་ཉུང་བ་དང་ ༥༥༠༠ ལས་མ་མང་བ་དགོས། རྩོམ་ཡིག་ གློག་ཀླད་དུ་བཅུག་ནས་གནང་ཐུབ་ཚེ་རང་གཞན་གཉིས་ཀར་ཕན་ཐོགས་ཆེ།
༣ དུས་ཚོད།
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༢༥ ལས་འགྱངས་མེད་འདི་གའི་མཛད་སྒོ་གོ་སྒྲིག་ཚོགས་ ཆུང་ལ་ངེས་པར་འབྱོར་ཐུབ་པ་གནང་དགོས། དེའི་རྗེས་ནས་འབྱོར་ཚེ་རྩིས་མེད་འགྲོ་རྒྱུ་
ཡིན། རྩོམ་ཡིག་དེ་འགྲན་བསྡུར་ནང་ཚུད་ཐུབ་མིན་རྩོམ་ཡིག་ཞིབ་འཇུག་འདེམས་སྒྲུག་ ཚོགས་ཆུང་ལ་སྐུ་དབང་གནང་དགོས་རྒྱུ།
༤ གཟེངས་བསྟོད་བྱ་དགའ།
རྩོམ་ཡིག་ཨང་དང་པོ་ལ་བྱ་དགའ་ཧིན་སྒོར་ ༡༠༠༠༠ དང་གཟེངས་བསྟོད་ཕྱག་འཁྱེར།
རྩོམ་ཡིག་ཨང་གཉིས་པ་གཅིག་ལ་བྱ་དགའ་ཧིན་སྒོར་ ༧༠༠༠ དང་གཟེངས་བསྟོད་ཕྱག་ འཁྱེར། རྩོམ་ཡིག་ཨང་གསུམ་པ་གསུམ་ལ་བྱ་དགའ་ཧིན་སྒོར་ ༥༠༠༠ རེ་དང་གཟེངས་
བསྟོད་ཕྱག་འཁྱེར། ཨང་བཞི་པ་མན་གྱི་རྩོམ་ཡིག་བཅུ་ལ་རྩོམ་དོད་ཧིན་སྒོར་ ༥༠༠ རེ་ འབུལ་རྒྱུ།
བྱ་དགའ་ཐོབ་མཁན་རྣམས་མཛད་སྒོར་ཕེབས་ (འགྲོ་སོང་རང་ཁུངས) ཚེ་མཛད་སྒོའ ི་ཐོག་ ནས་བྱ་དགའ་འབུལ་བཞེས་གནང་རྒྱུའམ་གལ་སྲིད་ཕེབས་མ་ཐུབ་ཚེ་མི་གཞན་བརྒྱུད་
ནས་བཞེས་ཀྱང་ཆོག རྩོམ་ཡིག་ཆ་ཚང་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་ཀྱིས་དཔར་སྐྲུན་འགྲེམས་སྤེལ་ ཡང་ཞུ་འཆར་ཡོད།
བོད་ཀྱི་དུས་བབ། དྷ་རམ་ས་ལ། ༢༠༠༩ /༨ /༢༠
བོད་གཞུང་ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་ལོ་ ༥༠ དུས་དྲན།
ས་གར་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་ བོད་གཞུང་ཟློ གཞས་དང་ཞབས་བྲོ། རྣམ་ཐར་སོགས་ སླར་གསོ་དང་མེད་པ་གསར་བཏོད་བྱས་ཏེ་ཡར་
རྒྱས་སུ་གཏོང་རྒྱུ་དང་། སྔར་ཡོད་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་ འཁྲབ་སྟོ ན ་གཅིག ་པུ་མ་ཡིན ་པར་དེ ང་དུས་དང་ མཐུན་པའི ་ ཕྱོ ག ས་སུ་འཕེ ལ ་རྒྱས་གཏོ ང ་རྒྱུ་དེ ་
ལས་ཀྱང་གལ་ཆེན་དུ་མཐོང་གི་འདུག་ཟེར། བོད་
གཞུང་ཟློས་གར་ཚོགས་པ་དབུ་བརྙེས་ཏེ་ལོ་འཁོར་ ༥༠ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་སྲུང་གཙིའི་མཛད་སྒོ་དེ་ ཕྱི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ་ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་
ཞི་བདེ་སྤྲོ་སྐྱིད་ཁང་དུ་ཚུགས་ཏེ། སྐུ་མགྲོན་གཙོ་ བོ་བོད་གཞུང་ཆོས་རིག་བཀའ་བློན་ཚེ་རིང་ཕུན་ ཚོགས་གཙོས། དམངས་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་གྱི་
མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་དང་། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་
ཁག་ཅིག གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་ གི་ཚོགས་གཙོ་དང་ལས་ཁུངས་ཁག་གི་དྲུང་ཆེ་ རྣམ་པ། སྡེ་ཚན་ཁག་དང་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་སློབ་སྤྱི་
རྣམ་པ། ཚོགས་པ་ཁག་གི་འགོ་འཛིན། ཟློས་གར་ ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་ཟུར་པ་བཅས་འདུ་འཛོམས་
ཐོག་ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་སྐལ་བཟང་ཕོ་བྲང་གི་ གཟིམ་ཆུང་ནས་༧གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་པར་མཐོང་ གྲོལ་རིན་པོ་ཆེ་བཞུགས་ཁྲིར་བཀོད་དེ་ཁ་བཏགས་ བསྟར་འབུལ་གནང་བ་དང་བསྟུན་མཛད་སྒོ་དབུ་
འཛུགས་གནང་སོང་ལ། སྐབས་དེར། བོད་གཞུང་
ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་འགན་འཛིན་ཕ་ཟུར་དབང་
ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་འདས་པའི་མི་ལོ་ ༥༠ ལོ་རྒྱུས་ངོ་ སྤྲོད་དང་འབྲེལ་གསུངས་དོན། ༧གོང་ས་མཆོག་ གི་བཀའ་སློབ་དང་དགོངས་དོན་ལྟར་བོད་རྒྱལ་ལོ་
༢༠༨༦ ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོའ ི་ཟླ་ ༧ པའི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་བོད་གཞུང་ཟློས་གར་ཚོགས་པ་དངོས་སུ་དབུ་
ཤོད་དྲུང་སྤྱི་ལྕགས་རྡོ་རྗེ་ལགས། ཕྱག་ནང་
བྱས་པའི་དགེ་རྒན་དངོས་ཡིན་པའི་གནས་སྟངས་
རྒྱ་ནག་གཞུང་གི ས ་རི ག ་གནས་གསར་བརྗེ ་
ལགས་བཅས་གཞུང་ཞབས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་
འགྲོ་བའི་རིག་གཞུང་སྲུང་སྐྱོབ་དང་འབྲེལ་བའི་
བོད་འདི་ཉིད་རྩ་མེད་དུ་གཏོང་ཐུབ་པའི་བསམ་
ལྷ་དབང་ཚེ་རིང་ལགས། ནོར་ནང་ངག་དབང་
ནོར་བུ་ལགས། རྨ་བྱ་ངག་དབང་མཐུ་སྟོབས་ ངལ་འཛེ མ ས་མེ ད ་ཀྱི ས ་ཟློ ས ་གར་ཚོ ག ས་
པ་འགོ་འཛུགས་གནང་བ་ནི་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་ཐོག་མའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྨང་གཞི་ གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་ཚོ་ གཙོས་པའི་འགན་འཛིན་རིམ་པའི་བཀའ་དྲིན་
ལ་བརྟེན་ནས་ད་ལྟའི་གྲུབ་འབྲས་འདི་བྱུང་ཞིང། ད་ལྟ་སློབ་དགེ་ ༥ དང་འཁྲབ་སྟོན་པ་བྲོ་པ་རྒན་
གཞོན་ ༥༠ ། ལས་བྱེད་ ༡༩ དགེ་ལས་བགྲེས་ ཡོལ་ ༣ ། འཁྲབ་སྟོན་དང་འབྲེལ་བའི་བཟོ་
ལས་པ་ ༡༣ བཅས་ཁྱོན་མི་ ༩༠ ལྷག་ཡོད།
སྔོན་མ་འཁྲབ་སྟོན་པ་མ་རག་པའི་དཀའ་ངལ་ བྱུང་ནའང་། ད་ལྟ་འཁྲབ་སྟོན་པ་དེ་དག་གིས་
གླུ་གཞས་གཏོང་བ་དང་མཉམ་དུ་རོལ་ཆས་ དཀྲོལ་ཐུབ་པ་མ་ཟད། ཟློས་གར་དང་ལྷ་མོ། རྣམ་ཐར་སོགས་ཚོགས་པ་གཞན་དང་མི་འདྲ་
བའི་ཁྱད་ཆོས་འབུར་དུ་ཐོན་ཡོད་ལ། རྒྱལ་ སྤྱིའི་སྡིངས་ཆའི་སྟེང་གདེངས་སྤོབས་ཆེན་
པོའ ི་མི་རིགས་ཀྱི་རིག་གཞུང་དང་ངོ་བོ་འདྲེས་ ལྷད་མེད་པར་གསལ་སྟོན་ཐུབ་མཁན་གྱི་ཟློས་
གར་ཚོགས་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༣ ལོ་ནས་ང་ཚོས་རོགས་དངུལ་འཚོ་ ཐབས་བྱས་ཏེ་རྒྱ་བལ་གཉིས་ཀྱི་བཙན་བྱོལ་
བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ལྷ་མོ་ཚོགས་པ་ ༨
གསར་འཛུགས་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ༧གོང་ས་ མཆོག་དང་རང་གཞུང་གི་བཀའ་དྲིན་འོག་རང་ ཁ་རང་གསོའ ི་ངང་ལོ་རེར་བོད་ཀྱི་ཞོ་སྟོན་རྒྱས་
བརྙེས་ཏེ་དེ་རིང་མི་ལོ་ ༥༠ འཁོར་ཡོད་པ་རེད། པ་སྲུང་གཙི་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ལ། ཟློས་གར་གྱི་ སྐབས་དེར། བཀའ་ཤོད་བར་མཚོ་རྡོ་རྗེ་དོན་གྲུབ་ དགེ་རྒན་རྣམས་ཀྱང་ཕྱི་ནས་གདན་ཞུ་བྱེད་མི་ ལགས་དང་རྩེ་དྲུང་སྐལ་བཟང་ཀུན་དགའ་ལགས།
དགོས་པར་ཚོགས་པ་རང་ནས་སྐྱེད་བསྲིང་
གསལ་བསྒྲགས།
Call for Applications: Reagan-Fascell Democracy Fellowships Washington, D.C., USA
The Reagan-Fascell Democracy Fellows Program at the Washington, D.C.based National Endowment for Democracy invites applications for fellowships in 2010-2011. The program enables democracy activists, practitioners, scholars, and journalists from around the world to deepen their understanding of democracy and enhance their ability to promote democratic change. Dedicated to international exchange, this five-month, residential program offers a collegial environment for fellows to reflect on their experiences and consider lessons learned; conduct research and writing; develop contacts and exchange ideas with counterparts in Washington, D.C.; and build ties that contribute to the development of a global network of democracy advocates.
རང་གཞུང་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཉམས་ཞིབ་པ་དང་ཡིག་སྒྱུར་པ་ཆུང་ཚེ་རིང་། ས་
The program is intended primarily to support practitioners and scholars from developing and aspiring democracies; distinguished scholars from established democracies are also eligible to apply. A working knowledge of English is required. All fellows receive a monthly stipend, health insurance, travel assistance, and research support. The program will host two five-month fellowship sessions in 2010-2011: Fall 2010 (October 1, 2010-February 28, 2011) and Spring 2011 (March 1-July 31, 2011).
ཟུར་པ་དགེ་རྒན་རེ་མདོ་སེངྒེ་། རྩོམ་སྒྲིག་འགན་འཛིན་ལས་ཐོག་པ་དགེ་རྒན་སོ་རུ་དར་
Deadline: Monday, November 2, 2009. (Please note: The program is transitioning to an online application system in August 2009). For more information and application instructions, please visit www.ned.org/forum/ reagan-fascell.html.
༥ རྩོམ་ཡིག་ཞིབ་འཇུག་འདེམས་སྒྲུག་ཚོགས་མི།
ནོར་གླིང་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག
རཱ་མཐོ་སློབ་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་སློབ་དཔོན་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན། འདི་གའི་སློབ་གཉེར་
ཁང་གི་སློབ་སྤྱི་ཟུར་པ་དགེ་རྒན་འབྲིང་བ་འཇིགས་མེད་དང་། རྩོམ་སྒྲིག་འགན་འཛིན་ རྒྱས་རྣམས་ཡིན།
འབྲེལ་གཏུགས་བྱེད་ཡུལ།
Dongsher & Sodar kirti Monastery Institute of Higher Tibetan Studies P.O.Mcleod Ganj-176219 Distt Kangra (H.P.) India
གླ་ཡོད།
སློབ་སྤྱིའི་ལས་རོགས་གད་འོག་བསྟན་འཛིན། ༩༤༡༨༢༤༧༦༡༥
གློག་འཕྲིན། Tsampayak@yahoo.co.uk / kadten@yahoo.c.in
གསལ་བསྒྲགས།
༄༅། །རང་ཅག་རྒྱལ་རྩེ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྙན་ལམ་དུ།
གླ་ཡོད།
ཚང་མས་མཁྱེན་གསལ་ལྟར། འདི་ནས་རང་རེ་རྒྱལ་རྩེ་བ་རེ་ཅན་ཁག་ལ་རྒྱན་ཤོག་སྤུས་འཚོང་ ཡོང་བ་ཞེས་སྐྱབས་འཇུག་ཞུས་པའི་ནང་གསལ་དུ། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢ ཉིན་དཀྲུག་ རྒྱུ་ཞེས་འཁོད་ཡོད་ཀྱང་རྒྱན་ཤ ོག་མང་པོ་ཞིག་འབྱོར་མེད་པར་བརྟེན། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༡༠ བར་དུ་མ་འགྱངས་ཐབས་མེད་དུ་གྱུར། དེས་ན་གོང་ཞུས་རྒྱན་ཤོག་རྣམས་ཕྱི་ལོ་
༢༠༠༩ ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་དཀྱུག་རྒྱུ་ལགས་ན། དེ་དོན་དགོངས་འཇགས་ཞུ། རྒྱལ་རྩེ་བ་ གཞིས་བྱེས་མཉམ་སྦྲེལ་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༡༨ ལ་ཕུལ།
ཚོགས་སྡེ་སྔ་ཤོས་དང་མེད་དུ་མི་རུང་བ་ཞིག་ ཆགས་ཡོད་སྟབས། མ་འོངས་པར་ང་ཚོས་དགེ་ རྒན་དང་ཚོ ག ས་མི ་ རྣམས་ཀྱི ་ མཐུན་རྐྱེ ན ་ཇེ ་
ལེགས་སུ་བཏང་སྟེ། ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་སྒྱུ་
རྩལ་འདི་ཉིད་བལྟས་ན་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་དང་། ཉན་ན་གོ་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ལམ་སྲོལ་གསར་བ་ཞིག་
གསར་གཏོད་བྱ་རྒྱུ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་བྱུང་ལ། དེ་བཞིན། ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་འདས་
པའི་མི་ལོ་ ༥༠ རིང་གི་ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་ དངོས་བྱུང་འཕེལ་རིམ་དང་འབྲེལ་བའི་གློག་བརྙན་
གཟིགས་འབུལ་དང་། སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་མཆོག་ ནས་མི་ལོ་ ༢༠ འཁོར་བའི་ཚོགས་མི་རྣམས་དང་ འཛིན་རིམ་བཅུ་བའི་སློབ་ཐོན་ལག་འཁྱེར་དང་བྲོ་ པ་གཞོན་པའི་ཡིག་རྒྱུགས་བསླབ་པ་མཐར་སོན་
གྱི་སློབ་མ་ཁག་ཅིག་ལ་བྱ་དགའ་གསོལ་རས་
ཀྱང་གནང་ཡོད། མཇུག་མཐར། སྐུ་མགྲོན་ གཙོ་བོ་བོད་གཞུང་ཆོས་རིག་བཀའ་བློན་ཚེ་རིང་
ཕུན་ཚོགས་ལགས་ཀྱིས་གསུངས་དོན། དེ་རིང་ གི་ངོ་སྤྲོད་བཞིན་ང་ཚོས་འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ལ་
ཕྱི་མིག་ཅིག་བལྟས་ན། བོད་ཟེར་བ་འདི་ལོ་རྒྱུས་ ཀྱི་སྟེང་འཛམ་གླིང་གི་ཡང་སྟེང་དུ་ཆགས་ཡོད་
པ་ཞིག་དང་། འཛམ་གླིང་སྤྱི་ལ་ཆོས་དང་ཁོར་ ཡུག་སོགས་ཀྱི་ཐད་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཡོད་པ་
ཞིག་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་ཕན་ཐོགས་ཡོད་བསྡད་ པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་ལྟར། བོད་གཞུང་ཟློས་གར་
ཚོགས་འདི་ཉིད་ཀྱང་ ༡༩༥༩ ལོ་ནས་༧གོང་ས་
མཆོག་བཀའ་དགོངས་གཞིར་བཟུང་ཐོག་དཀའ་ ངལ་གང་མང་ལ་གདོང་ལེན་བྱས་ཏེ་ད་ལྟའི་ཡར་
རྒྱས་ཀྱི་དུས་རིམ་འདི་ལ་སླེབས་ཡོད་པ་མ་ཟད།
ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གཙོས་ཁོར་ཡུག་སོགས་
འདུན་བཅངས་ཡོད་ཀྱང་ང་ཚོ་དེ་ལྟར་རྩ་མེད་དུ་
གཏོང་ཐུབ་ཡོད་པ་མ་རེེད། དེ་གཙོ་བོ་མི་རིགས་
རང་གི་རིག་གཞུང་འདི་ཉིད་ཡུན་གནས་ཐུབ་པ་ ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཞིག་རེད། དེ་བས། ཟློས་
གར་ཚོགས་པས་ཀྱང་རང་མི་རིགས་ཀྱི་རིག་ གཞུང་འདི་ཉིད་རྩ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་དགོངས་ཏེ་ ཟློས་གར་གཙོས་པའི་རིག་གནས་འདི་ཉིད་རྒྱལ་
སྤྱིའི་སྒང་ལ་སྟོན་ཐུབ་པར་བྱ་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེན་དུ་
མཐོང་གི་འདུག ད་ལྟའི་ཆར་ང་ཚོའི་ཟློས་གར་ གྱི་ཕྱོགས་ནས་སྔར་ལས་ལྷག་པའི་རྒྱས་ས་ཕྱིན་ ཡོད་ན་འང། མ་འོངས་པར་གཞས་དང་ཞབས་
བྲོ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་རྣམ་ཐར་སོགས་ཡོད་པ་སླར་ གསོ་དང་མེད་པ་གསར་གཏོད་བྱས་ཏེ་ཡར་རྒྱས་ སུ་གཏོང་རྒྱུ་དང་། སྔར་ཡོད་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་འཁྲབ་ སྟོན་གཅིག་པུ་མ་ཡིན་པར་དེང་དུས་དང་མཐུན་
པའི་ཕྱོགས་སུ་འཕེལ་རྒྱུ་གཏོང་རྒྱུ་དེ་ལས་ཀྱང་
གལ་ཆེན་དུ་མཐོང་གི་འདུག་ལ། འཁྲབ་སྟོན་པ་དེ་ དག་ཀྱང་མ་འོངས་རྒྱལ་ཁབ་གང་དུ་འཁྲབ་སྟོན་
དུ་ཆས་ཀྱང་༧གོང་ས་མཆོག་དབུས་པའི་བོད་མི་
རིགས་འདི་ཉིད་ཀྱི་ཆེད་དུ་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་ གིས་གནང་རོགས། ཞེས་འབོད་སྐུལ་ཡང་གནང་ སོང། དེ་བཞིན། ཉིན་དེའི་ཕྱི་དྲོ་བོད་གཞུང་
ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་བཞུགས་སྒར་
ཕྱི་སྲིད་སྣེ་ཤན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ངེས་སྟོན་པ་ལྕམ་ མ་ཎི་ཀ་ཇན་མཆོག་གཙོས་རྒྱ་གར་གྱི་སྐུ་མགྲོན་
ཁག་ཅིག་གདན་ཞུ་གནང་སྟེ། ༢༠༠༩ ལོའ ི་རྐང་
བྲོ་གླུ་གཞས་འགྲན་བསྡུར་དང་དབྱར་སྐྱིད་བརྙན་ འཕྲིན་འོད་སྡེར་དབུ་འབྱེད་ཀྱང་ཡོད།
མི་མང་གནས་སྤོར།
ཤོག་ངོས་ ༡ པོའ ི་འཕྲོས།
རུ་དབྱར་ས་ན་ཡོད་པའི་སྒང་རེད། ཉེ་ལམ་གོང་ རིམ་ནས་མི་མང་བསྡུ་སྐོང་བྱས་ནས་བརྗོད་པ་
ལྟར་ན། རུ་དབྱར་ས་ནས་ཕྱིར་སྤོ་དུས། ཕྱིར་ མུ་གེ་ཐང་དུ་ཡོང་མི་ཆོག་པ་དང་། ཕྱུགས་ཟོག་
གནས་ཚུལ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བ་ལྟར་ན།
རྒྱ་གཞུང་གིས་ས་ཁུལ་དེར་གནས་པའི་རོང་
འབྲོག་མང་ཚོགས་ས་གནས་གཞན་དུ་གནས་ སྤར་དགོས་དོན་ནི། མུ་གེ་ཐང་ནི་མི་མེད་རང་
འགུལ་གནམ་གཤིས་རྟོག་དཔྱོད་ས་ཚིགས་ ཤིག་ཏུ་བསྒྱུར་དགོས་ཚུལ་བརྗོད་ཡོད་འདུག
ཀྱང་ཚང་མ་བཙོང་དགོས་ཚུལ་བརྗོད་ཀྱིན་འདུག གནས་གཤི ས ་རྟོ ག ་དཔྱོ ད ་ས་ཚི ག ས་དེ ས ་ མི་མང་གང་ལ་འགྲོ་དགོས་པ་རེད་ཟེར་ན། ན་ནིང་
ནས་བཟུང་སྡེ་བ་མགོ་མང་གྲོང་བརྡལ་གྱི་གཡས་ གཡོན་ན་གྲོང་སྡེའི་རྣམ་པ་ཡི་ཁང་བ་བརྒྱུབས་
ཡོད་པ་རེད། མི་མང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་བཟོས་པའི་
ཁང་བ་དེ་དག་གི་ནང་མ་སོང་བར་བསྡད་ཡོད་པ་
རེད་དེ། གནས་སྟངས་འདི་ལྟར་སོང་ན་མི་འགྲོ་ཀ་ མེད་ཆགས་ཀྱི་རེད། ད་སྐབས་མི་མང་གིས་འདིའ་ི
ཐད་ལ་ཉིན་མཚན་མེད་པར་ཤི་སྡུག་དང་སེམས་
ཁྲལ་མང་བོ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ཚུལ་ཡང་བརྗོད་སོང་།
ཕྱུགས་ལས་ལག་རྩལ་ཚོད་ལྟ་བྱེད་པ་དང་ཁྱབ་ བརྡལ་དུ་གཏོང་བ། ས་ངོས་ནས་ནམ་ཟླར་ལྟ་
ཞིབ་བྱེད་ཐུབ་སྐོར་བརྗོད་ཡོད་འདུག གནས་ ཚུལ་འདིའི་སྐོར་མཚོ་སྔོན་བོད་སྐད་རླུང་འཕྲིན་
གྱི་དྲ་ཚིགས་སུ་བཀོད་པ་ལྟར་ན། མུ་གེ་ཐང་གི་
གནམ་གཤིས་རྟོག་དཔྱོད་ས་ཚིགས་དེ་ ༡༩༦༨
ལོ་ནས་བཟུང་ལས་མགོ་བཙུགས་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟ་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་ཀོས་ནན་རྩྭ་ལས་ཀུང་ ཟིས་དབང་བསྒྱུར་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་འདུག
ཆོས་བརྡ་གསལ་བསྒྲགས།
ཆེད་ཞུ།
འབྲེལ་ཡོད་རྣམ་པའི་སྙན་དྲུང་དུ།
སློབ་སྤྱི་གདོང་རི་ཤེས་རབ། ༩༨༡༦༧༨༥༨༩༨
མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་རིག་གཞུང་རྩ་བརླག་མི་
ཆེན་པོའ་ི དུས་སྐབས་ནས་ད་ལྟའི་བར་ང་ཚོའི་
༄༅། །དོན་གཉེར་ཅན་གྱི་ཆོས་ཞུ་བ་སེར་སྐྱ་ཡོངས་ཀྱི་སྙན་ལམ་དུ།
༄༅། །དཔལ་ལྡན་འབྲས་སྤུངས་བཀྲ་ཤིས་སྒོ་མང་གྲྭ་ཚང་གི་ཕྱོགས་བཞུགས་དགེ་བཤེས་དང་
ཡིག་ཚང་གི་ཁ་པར་ཨང་གྲངས། ༠༡༨༩༢-༢༢༡༥༢༦
ཆགས་ཡོད། ང་ཚོའི་ཚོགས་པ་འདི་ཉིད་ནི་བོད་
ཆེད་ཞུ།
སྔ་སོར་ལེགས་བཤད་གསེར་ཕྲེང་སོགས་ཀྱི་མཁས་པའི་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ་སྔ་རྗེས་སྐོང་ ཚོགས་གནང་བ་བཞིན་ད་ལམ་འདི་ག་དཔེ་མཛོད་ཁང་གིས་བཀོད་སྒྲིག་ཞུས་ཏེ་གྲྭ་ཚང་རང་ ཁོངས་ནས་རྗེའི་གསུང་༼དབུ་མ་དགོངས་པ་རབ་གསལ་༽དང༌། ཀུན་མཁྱེན་བླ་མའི་གསུང་
༼དབུ་མ་ཆེན་མོ་༽གཉིས་ཀྱི་སྟེང་ནས་དབུ་མའི་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ་ཞིག་བོད་རྒྱལ་ལོ་ ༢༡༣༦ རབ་གནས་ས་གླང་ལོའ ི་བོད་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༡༠།༡༡ ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ཕྱི་ཟླ་ ༩ ཚེས་
༢༨།༢༩ རེས་གཟའ་ཟླ་བ་དང་མིག་དམར་གཉིས་ལ་འཚོགས་འཆར་ལགས་ན་ཕྱོགས་བཞུགས་ དགེ་བཤེས་དང་འབྲེལ་ཡོད་རྣམ་པ་གང་མང་ཞིག་ཕེབས་ཐུབ་པའི་སྙན་སྒྲོན་རེ་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་དང༌།
དེ་དང་སྟབས་བསྟུན་བགྲོ་གླེང་ཉིན་དང་པོའ ི་ཉིན་འདི་ག་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་དཔེ་གཟིགས་ཁང་ མཛད་སྒོ་སྟབས་བདེ་ཞིག་ཀྱང་ཞུ་འཆར་ལགས་པ་བཅས་ཀྱི་སྙན་འབུལ་དུ།
གླ་ཡོད།
འབྲས་སྤུངས་སྒོ་མང་དཔེ་མཛོད་ཁང་ནས།
སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ལོའ ི་སྤྱི་ཟླ་ ༡༠ པའི་ཚེས་ ༡༡ ནས་སྤྱི་ཟླ་ ༡༠ པའི་ཚེས་ ༢༢ བར་དང་། སླར་ ཡང་སྤྱི་ཟླ་ ༡༠ པའི་ཚེས་ ༣༠ ནས་སྤྱི་ཟླ་ ༡༡ གི་ཚེས་ ༡༤ བར་ཉིན་གྲངས་ཉེར་བརྒྱད་ རིང་མཁས་བཙུན་བཟང་གསུམ་གྱི་ཐོག་ངེས་པ་དོན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་བ་ཆེན་པོ་སེར་བྱེས་ལྷོ་པ་ ༸སྐྱབས་རྗེ་ཆོས་ལྡན་རིན་པོ་ཆེ་༸རྗེ་བཙུན་བློ་བཟང་རྒྱལ་བསྟན་འཇིགས་བྲལ་དབང་ཕྱུག་ དཔལ་བཟང་པོ་མཆོག་ནས་སེར་བྱེས་མཁས་སྙན་གྲྭ་ཚང་གི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་སྔ་ལོར་རྗེ་ཡབ་
སྲས་གསུམ་གྱི་གསུང་འབུམ་ལྗགས་ལུང་གནང་བའི་མཁས་གྲུབ་རྗེའི་གསུང་འབུམ་གྱི་འཕྲོ་འདི་ ལོར་ལྗགས་ལུང་གནང་རྒྱུ་དང་། དེ་གྲུབ་པའི་རྗེས་སུ་རྗེ་བཙུན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་སྤྱི་དོན་ དང་མཐའ་དཔྱོད་སོགས་ཡིག་ཆ་ཆ་ཚང་གི་ལྗགས་ལུང་གནང་གཏན་འཁེལ་བ་སོང་ཆོས་ཞུ་བ་ ཡོངས་ནས་དགོངས་པ་མངའ་གསལ་ཡོང་བ་ཞུ་རྒྱུ་མ་ཟད། དོལ་རྒྱལ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་མཁན་ ཡིན་ན་རིན་པོ་ཆེ་ནས་གསུང་ཆོས་གནང་རྒྱུ་མིན་པའི་གསལ་བསྒྲགས་སུ། འབྲེལ་བ་གནང་ཡུལ་གྱི་མཚན།
སེར་བྱེས་ལྷོ་པ་དགེ་བཤེས་བྱམས་པ་དགེ་ལེགས། སེར་བྱེས་ཏྲེ་ཧོར་དགེ་བཤེས་ཡ་མ་བསོད་ནམས།
སེར་བྱེས་བྱ་བྲལ་ལྷ་རམས་པ་འཇམ་དཔལ་བློ་ཤ ེས།
གསུང་ཆོས་གོ་སྒྲིག་ཚོགས་ཆུང་ནས། ཁ་པར་ཨང་།
9986938771
9902705776
9845919333
Sera Jhe Monastery P.O. Bylakuppe-57114 Distt Mysore (K.S.) India.
གླ་ཡོད།
༥
གསར་འགྱུར།
བོད་ཀྱི་དུས་བབ། དྷ་རམ་ས་ལ། ༢༠༠༩ /༨ /༢༠
མགོ་ལོག་རྭ་རྒྱའི་མི་༨ ལ་ཁྲིམས་ཐག་བཅད། བོད་ ༡༢༠༠ བཏང་རུང་ཡུ་གུར་ ༧༠༠ འཇུས།
ི་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་རྗེས་རྒྱ་གཞུང་ ད་ལོགིསའ་མགོ ་ལོག་རྭ་རྒྱ་དགོན་པར་མི་སྤྱོད་ ལས་འདས་པའི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱས་པར་ བརྟེན། རྭ་རྒྱ་དགོན་དུས་འཁོར་གྲྭ་ཚང་གི་དགེ་
འདུན་པ་བཀྲ་ཤིས་བཟང་པོ་རྨ་ཆུར་མཆོངས་ཏེ་
རང་ཤི་བརྒྱབས་ཡོད། སྐབས་དེར་ཡུལ་ལུང་
དེའི་སེར་སྐྱ་མི་དམངས་སྟོང་ཕྲག་མང་པོས་ཞི་
བའི་རྔམ་སྟོན་ཁྲོམ་སྐོར་བྱས་པའི་ཁྲོད་ཀྱི་མི་
བརྒྱད་ལ་དུས་བཀག་བཙོན་འཇུག་གི་ཁྲིམས་ ཐག་བཅད་ཡོད་འདུག
ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༣ ཉིན་མགོ་
ལོག་ཁུལ་རྨ་ཆེན་རྫོང་མི་དམངས་ཁྲིམས་ཁང་
གིས་ད་ལོའ ི་མགོ་ལོག་རྭ་རྒྱ་དགོན་པའི་དོན་རྐྱེན་ ཁྲོད་ལས་འགུལ་སྣེ་ཁྲིད་བྱས་པའི་ཉེས་མིང་འོག
རྭ་རྒྱ་དགོན་གྲོང་གཉིས་ཀྱི་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་ བོ་ ༨ ལ་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་འདུག ཐེངས་ འདིར་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་པ་དག་ནི། རྭ་རྒྱ་དགོན་
པའི་ཚོགས་ཆེན་དགེ་སྐོས་དཔལ་ལྡན་རྒྱ་མཚོར་ ལོ་ ༧ གྱི་ཁྲིམས་ཆད་དང་། ཆབ་སྲིད་ཁེ་དབང་
ལོ་གཉིས་ལ་འཕྲོག་ཡོད་འདུག དགེ་སྐོས་ཟུར་བ་ ཚུལ་ཁྲིམས་ལགས་ལ་ལོ་ ༤ ། དགོན་པའི་ཕྱག་ མཛོད་ལས་ཐོགས་བཟོད་པ་བཟང་པོ་ལགས་ལ་
ལོ་ ༣ ། ཁོང་དེ་སྔོན་གངས་ལྗོངས་སྤྲི་ཆུར་བཟོ་
གྲྭའི་སྤྱི་གཉེར་ཡིན་འདུག རྭ་རྒྱ་དགོན་འགན་ འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དྲུང་ཡིག་གྲྭ་འཇམ་དབྱངས་ མཁས་གྲུབ་ལགས་ལ་ལོ་ ༢ ། མགར་རྩེ་གོང་
མའི་དགེ་འདུན་ལགས་ལ་ལོ་ ༡ ། མགར་རྩེ་ཞོལ་
མ་ཁ་གྱ་སྡེ་བའི་གྲྭ་ཤེས་རབ་བཟང་པོ་ལགས་ལ་ ལོ་ ༢ ། རྒྱ་བཟའ་སྡེ་བའི་མི་སྐྱ་ཧུ་ལོ་ལ་ལོ་ ༢
དང་། དབྱངས་སྐྱབས་ལ་ཟླ་ ༦ བཅས་རིམ་པ་ མི་འདྲ་བའི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་འདུག
གོང་དུ་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཟིན་པ་
དེ་དག་ལ་དོ་བདག་སོ་སོས་བཙལ་བའི་ཁྲིམས་ རྩོད་པ་རེ་ཡོད་པ་དང་། དེ་དག་ཁྲོད་ཀྱི་ཁྲིམས་ རྩོད་པ་གནས་རིམ་མཐོ་ཤོས་དེ་མཚོ་སྔོན་ཞིང་
ཆེན་ཁྲིམས་བཤེར་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་ཚོགས་ གཙོ་གཞོན་པ་ཡིན་ཞིང་། གཞན་ཞིང་ཆེན་རིམ་
པའི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ ༣ དང་། ཁུལ་རིམ་པའི་
ཁྲིམས་རྩོད་པ་ ༤ བཅས་ཡོད་འདུག ས་གནས་ མང་ཚོགས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ལྟར་ན། ཁྲིམས་རྩོད་
པ་དག་གིས་ལས་དོན་འདིའི་མགོ་མཇུག་བར་
གསུམ་དུ་ཧུར་ཐག་དང་དྲང་བདེན་གྱིས་བྱ་བ་ བསྒྲུབས་སོང་ཟེར། ཁྲིམས་བཤེར་ཉིན་གནད་ དོན་འདིའི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད། གསང་བའི་གནས་
ཕྱི
དང་། ཁུལ་རིམ་པའི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ ༤ བཅས་ཡོད་
མང་ཚོགས་དང་དགོན་པའི་གྲྭ་བ་བཅས་ཀྱང་ཡོད་
ལྟར་ན། ཁྲིམས་རྩོད་པ་དག་གིས་ཐེངས་འདིར་ལས་
གསལ་བོར་བཤད་ཡོད་འདུག་ཅིང་། དེ་དག་མང་ཆེ་ ཤོས་བོད་རིགས་ལས་བྱེད་ཡིན་ཞིང་། ས་གནས་ འདུག གཞན། སྔོན་མ་འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་ཁྲོད་ ཀྱི་བློ་བཟང་དར་རྒྱས་དང་མན་ངག་རྡོ་རྗེ་གཉིས་ད་
དུང་མུ་མཐུད་གར་ཡོད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཤེས་རྟོགས་ བྱུང་ཡོད་མི་འདུག
གོང་གི་གནད་དོན་དེའི་ཐད་གནས་
ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་པ་རྭ་རྒྱ་བློ་དབང་ལགས་སུ་འདི་
གའི་གསར་འགོད་པས། ཐེངས་འདིར་མགོ་ལོག་རྭ་ རྒྱ་དགོན་པའི་མི་བརྒྱད་ལ་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་པའི་ སྔ་ཕྱིའི་གནས་ཚུལ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་
བརྗོད་དོན། ད་ལོའ ི་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་སྐབས།
རྒྱ་གཞུང་གིས་ང་ཚོའི་དགོན་པའི་དགེ་འདུན་པ་ ༦ འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་རེད། དེའི་ཁྲོད་ཀྱི་དགེ་ འདུན་པ་བཀྲ་ཤིས་བཟང་པོ་ཞུ་བ་ཁོང་བཙོན་ནས་ གློད་མ་ཐག རྨ་ཆུར་མཆོངས་ཏེ་རང་ཤི་བརྒྱབས་
ཡོད། གནས་ཚུལ་དེས་དབང་གིས་དགོན་པའི་གྲྭ་ མང་གཙོ་བྱས་པའི་ལྷ་སྡེ་མི་དམངས་ ༡༨༠༠ ལྷག་
གིས་རྭ་རྒྱ་གྲོང་རྡལ་ཉེན་རྟོག་ལས་ཁུངས་དང་སྲིང་ བར་བཅས་ནས་སྐད་འབོད་བརྒྱབས་ཏེ། འབྲེལ་ཡོད་
ལས་ཁུངས་ཁག་ལ་གཏུགས་བཤེར་བྱས་པ་རེད།
དེ་ལྟར་ཉིན་རེ་ལས་ཉིན་རེར་གནས་ཚུལ་ཛ་དྲག་ཏུ་ གྱུར་ཅིང་ཟིང་ཆ་ཆེན་པོ་བྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ལ་བརྟེན་
ཏེ། དགོན་པ་དང་ལྷ་སྡེ་ཡོངས་ནས་མི་ ༧༠ ལྷག་རྒྱ་ གཞུང་གིས་འཛིན་བཟུང་བཙན་ཁྲིད་བྱས་ཡོད།
འདྲི ་ བརྩད་དང་ཞི བ ་བཤེ ར ་བརྒྱུད་
སྐབས་དེར་འཛིན་བཟུང་བྱས་རིགས་མང་ཆེ་བ་ གློད་གྲོལ་བཏང་ཡོད་ཀྱང་། མི་ ༡༠ ཙམ་མུ་མཐུད་
བཀག་ཉར་བྱས་ཏེ། ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༣ ཉིན་
མགོ་ལོག་ཁུལ་རྨ་ཆེན་རྫོང་མི་དམངས་ཁྲིམས་ཁང་ གིས་དགེ་འདུན་པ་ ༦ དང་། མི་སྐྱ་ ༢ བཅས་སྡོམ་
པའི་མི་ ༨ ལ་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་འདུག རྒྱ་གཞུང་
གིས་ཁོང་ཚོར་ཁྲིམས་རྩོད་པ་སོ་སོས་འཚོལ་ཆོག་ སྐོར་བརྗོད་པ་ལྟར། ནང་མི་ཚོས་ཁྲིམས་རྩོད་པ་རེ་
རེར་རྒྱ་སྒོར་ ༢༠༠༠༠ ལྷག་སྤྲད་དེ་ཁྲིམས་རྩོད་པ་
༨ བཙལ་ཡོད་པ་རེད། ཁོང་ཚོར་ཁྲིམས་ཐག་གཅོད་
པའི་ཉིན་དེར་ས་གནས་བོད་རིགས་མང་པོ་ཞིག་ཀྱང་
། ཁྲིམས་བཤེར་ཁང་དེར་ཟུར་ཉན་དུ་བཅར་ཡོད་པ་ འདྲ། གྲྭ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་དེ་མཚོ་སྔོན་
ཞིང་ཆེན་ཁྲིམས་བཤེར་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་ཚོགས་ གཙོ་གཞོན་པ་ཡིན་འདུག་ལ་མི་རིགས་ཁ་ཆེ་རེད་
ས་རེད།
ས་གནས་མང་ཚོགས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་
དོན་འདིའི་མགོ་མཇུག་བར་གསུམ་དུ་གང་ཐུབ་
ཅི་ནུས་ཀྱིས་དྲང་བདེན་དང་། ཧུར་བརྩོན་གྱིས་བྱ་ བ་བསྒྲུབས་སོང་བའི་སེམས་ཚོར་བྱུང་སོང་ཟེར།
དཔེར་ན། ཁྲིམས་བཤེར་བྱས་པའི་ཉིན་དེར་ཁྲིམས་
རྩོད་པ་ཁ་ཆེ་དེས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་ བལྟས་ན། དགོན་པའི་དགེ་སྐོས་ལ་ཐེངས་འདིར་
ཉེས་པ་ལས་བྱས་རྗེས་ཆེན་པོ་འདུག གང་ཡིན་
ཟེར་ན། ཟིང་ཆའི་སྐབས་ཁོང་གིས་མང་ཚོགས་ལ་ སྣེ་ཁྲིད་བྱས་མེད་པ་ཡིན་ན། སྐབས་དེར་མི་གསོད་
ཁྲག་སྦྱོར་གྱི་དོན་རྐྱེན་ཚབས་ཆེན་བྱུང་ཡོད་པ་ རེད། ཅེས་བརྗོད་སོང་ཟེར། སྐད་ཆ་དེ་ང་ཚོས་ཀྱང་
བདེན་པ་རེད་དྲན་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། དེ་འདྲའི་
ཛ་དྲག་གི་སྐབས་སུ་དགེ་སྐོས་ལྟ་བུའི་བརྩི་བཀུར་ བྱ་ཡུལ་ཞིག་མེད་པ་ཡིན་ན། མང་ཚོགས་ལ་ཚོད་ འཛིན་བྱེད་ཐུབ་མཁན་ཡོད་པ་མ་རེད། ས་གནས་
བོད་རིགས་མང་ཚོགས་ཀྱི་གཤིས་ཀ་ང་ཚོས་ཀྱང་ ཤེས་གསལ་ལྟར་རེད།
སྤྱིར་ཐེངས་འདིར་ཕྱི་ཚེས་ ༡༠ ཉིན་
ཁོང་ཅག་ལ་ཁྲིམས་བཤེར་མགོ་འཛུགས་བྱས་ཡོད་
་དངོས་པོ་ཡར་རྒྱས་ཕྱིན་པ་མཉམ་དུ་ནང་
སེམས་རྒྱུད་ཀྱང་ཡར་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུ་གལ་
གིས་སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ལ་གསུངས་ཡོད།
ཕྱི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་གཉའ་ཁྲི་ཆོས་
རིག་ཞབས་ཞུ་རུས་མེད་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་
ཁང་གི་གོ་སྒྲིག་འོག དཔལ་༸ས་སྐྱ་གོང་མ་རིན་
པའི་ཉིན་དེར། གཞུང་ཕྱོགས་ནས་གནད་དོན་འདིའི་ སྲིད་གཞུང་ལ་གསང་བའི་གནས་ཚུལ་སྐྱེལ་མཁན་ ཆ་ཚང་གསལ་བོར་བཤད་སོང་ཟེར། ཁོང་ཅག་ས་ བོད་རིགས་ལས་བྱེད་ཁག་ཅིག་རེད་ཟེར། འོན་
ཀྱང་། དེ་དག་གི་མིང་དང་གནས་ཚུལ་སོགས་ཞིབ་ ཕྲའི་གནས་ཚུལ་ད་དུང་འབྱོར་མ་སོང་། གཞན། བློ་
བཟང་དར་རྒྱས་ཞུ་བ་དང་མན་ངག་རྡོ་རྗེ་ཞུ་བ་འཛིན་
བཟུང་བྱས་ཏེ། ད་བར་གར་ཡོད་ཅི་བྱུང་གི་གནས་ ཚུལ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་ཡོད་པ་མ་རེད། ཟི་ལིང་དུ་ འདུག་ཅེས་སྐད་ཆ་ཙམ་གོ་ཡོད་མོད། འོན་ཀྱང་། མི་
སུ་གཅིག་གིས་ཀྱང་མཐོང་བ་དང་ཐུག་པ་དེ་འདྲ་བྱུང་ ཡོད་པ་མ་རེད། ཅེས་བརྗོད་སོང་།
པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་སྦེལ་ཀོབ་བོད་ཁྱིམ་སློབ་གྲྭའི་ འཛིན་རིམ་བཅུ་བ་ཡན་དང་དབུས་ཉིན་སློབ་ཀྱི་
འཛིན་རིམ་བཅུ་བ་ཡན་གྱི་སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ལ་
ནང་ཆོས་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད་ལ། ནང་ཆོས་ངོ་སྤྲོད་ གྲུབ་རྗེས་སློབ་ཕྲུག་ཚོས་ནང་ཆོས་དང་འབྲེལ་
བའི་དྲི་བ་དྲིས་ལན་ཡང་བྱས་ཡོད། རིན་པོ་ཆེ་
ཁོང་གིས་སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ལ་གསུངས་དོན།
མི་སུ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་རུང་དེའི་རྒྱུད་ལ་སོ་སོའ་ི ཆོས་ལུགས་དང་སོ་སོའ ི་ཕ་ཡུལ། ས་སོའ ི་རིག་
གཞུང་ལ་ཞེན་ཁོག་དང་དང་དོད། ཡིད་ཆེས་བྱེད་
པའི་གཤིས་ཀ་ཞིག་རང་བཞིན་གྱིས་འཇགས་ ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། ང་ཚོའི་སོ་སོའ ི་ཆོས་
ལུགས་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཙམ་མིན་པར་ནང་
པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་ནི་དོན་དངོས་ ཐོག དཔེ་ཆའི་ནང་། འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་སྨན་ བྱེད་པོ། །བདེ་བ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་གནས།
།བསྟན་པ་ཡུན་རིང་བཀུར་བསྟི་དང་། །བཅས་ ཏེ་ཡུན་རིང་གནས་གྱུར་ཅིག །ཅེས་གསུངས་པ་
ལྟར། སྡུག་བསྔལ་མ་ལུས་སེལ་བ་དང་བདེ་སྐྱིད་ མཐའ་དག་འབྱུང་བའི་གཞི་རྩ་དངོས་དེ་ཆགས་
ཡོད་པ་རེད། དེ་གང་རེད་ཅེ་ན། ཤར་ནུབ་ཀྱི་མི་
སྒེར་དང་ཚོགས་པ་ཁག རྒྱལ་ཁབ་ཁག་བཅས་ཚང་
རེད། དེར་བརྟེན་ནས་ཕྱི་དངོས་པོ་ཡར་རྒྱས་ཕྱིན་པ་
ལ། ཡར་རྒྱས་བཏང་སྟེ་འདས་པའི་དུས་རབས་ནང་
ཚན་རིག་དང་འཕྲུལ་འཁོར་སོགས་ཧ་ལས་པའི་ཡར་
རྒྱས་ཕྱིན་ཏེ། མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ བྱུང་ཡོད། དཔེར་ན་ལོ་མང་བོའ ི་སྔོན་ལ་གཏན་ནས་ བཅོས་མི་ཐུབ་པའི་ནད་ཚ་ཁ་ཤ ས་དེ་རིང་ཁ་སང་
ལས་སླ་བོའ ི་ཐོག་ནས་སྨན་བཅོས་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་ པ་དང་། སྔོན་མ་གཏན་ནས་འགྲོ་མི་ཐུབ་པའི་ལུང་
པ་ཁ་ཤས་ནང་དེ་རིང་ཁ་སང་ཆུ་ཚོད་གཅིག་གཉིས་ ནང་དུ་སླེབས་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་སྔོན་
མར་ལུང་པ་ཕན་ཚུན་བར་འབྲེལ་གཏུགས་བྱེད་ཐུབ་ ཀྱི་མེད་སར་དེང་སྐབས་ལས་སླ་བོར་འབྲེལ་གཏུགས་
བྱེད་ཐུབ་ཀྱིན་ཡོད། དེ་ལྟར་ཕྱི་དངོས་པོའ ི་དཔལ་ ཡོན་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ནའང་། དོན་དངོས་
ཚན་རིག་དང་འཕྲུལ་འཁོར་ཡར་རྒྱས་ཕྱིན་པ་དེས་
ང་ཚོའི་སེམས་ཀྱི་ཞི་བདེ་དང་བདེ་སྐྱིད་བསྐྲུན་ཐུབ་ ཀྱི་མེད་པ་མ་ཟད། ཕྱི་དངོས་པའི་ཚན་རིག་ཅི་ཙམ་
གྱིས་ཡར་རྒྱས་ཕྱིན་པ་དང་མཉམ་དུ་ནང་སེམས་ རྒྱུད་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་མ་ཐུབ་པར། མིའི་སེམས་རྒྱུད་
ཉོན་མོངས་པ་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཡོད་མཁན་ཚོའི་དབང་ འོག་ཏུ་ཕྱིན་ཚེ། འཛམ་གླིང་ནང་ཧ་ལས་པའི་གོད་
ཆགས་དང་དཀའ་སྡུག་ཆེན་པོ་མྱོང་བའི་ཉེན་ཆ་ ཆེན་པོ་ཡོད་པ་རེད། དེ་གང་ཡིན་ཟེར་ན་ཕྱི་དངོས་
པོ་ཡར་རྒྱས་ཕྱིན་པ་དེས་བཟང་ཕྱོགས་ནས་བལྟས་
རྒྱ་རིགས་ཡིན་པར་བརྗོད། ད་ཆ་ཏོན་ཇི་ལོང་
གློད་གྲོལ་བཏང་ཡོད་ཀྱང་། ཟླ་སྔོན་མའི་
གཅོད་དང་། མི་ ༧ ལ་གསང་བ་ཕྱིར་སྒྲོག་གི་
ཉེས་མེད་མི་སེར་ ༡༥༦ བསད་ཡོད་པ་དང་
བསྒྲགས་པ་ལྟར་ན། ལོ་སྔོན་མའི་ཞི་
རྒོལ་སྐབས་འཇུས་པའི་ བོ ད ་མི་ ༡༢༠༠ ཞིན་ཅང་གི་ཟིང་ཆའི་དོན་རྐྱེན་དང་འབྲེལ་ བའི་མི་ ༧༠༠ མུ་མཐུད་ནས་བཀག་ཉར་ བྱས་ཡོ ད ་ཚུལ་བརྗོ ད ་འདུག རྒྱ་ནག་
གཞུང་གིས་མི་རིགས་ཁྱད་གསོད་རྩ་མེད་
དུ་བཟོ་བའི་ཚིག་ཐོ་ལ་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་
ཚོགས་ཀྱིས་ཉན་ཞིབ་བྱེད་ཀྱིན་པ་དེར་རྒྱ་ གཞུང་གིས་ཡིག་ཐོག་ནས་ལན་འདེབས་ བྱས་པའི་ནང་དུ་བཀོད་དོན། བོད་ནང་གི་
དོན་རྐྱེན་སྐབས་དོགས་ཡོད་མི་ ༡༢༣༡ འཇུས་པ་རྣམས་ལ་བོ ད ་ནང་གི ་ ཁྲི མ ས་ ལུགས་དབང་འཛི ན ་གྱི ་ མི ་ སྣ་དག་གི ས ་
ཉེས་ཆད་བཏང་བ་དང་། རང་སྐྱོན་ངོས་ ལེན་དང་སློབ་གསོ་སྤྲད་པ་སོགས་བརྒྱུད་ ད་སྐབས་ཁོང་ཚོ་ཚང་མ་གློད་གྲོལ་བཏང་
ནས་བལྟ་སྐབས་གཏོར་བཤིག་གཏོང་བ་དང་། མིའི་
་ལས་གཞི་མགོ་བཙུགས་ནས་ད་ བར་ལོ་གཉིས་ལྷག་འགྲོ་བཞིན་
ཡོད་ནའང་གཞུང་ངོས་ནས་ང་ལ་རོགས་རམ་
གང་ཡང་མ་གནང་བ་མ་ཟད། སེམས་ཤུགས་
སྤར་མཁན་ཞིག་ཀྱང་མི་འདུག འོན་ཀྱང་ལས་ གཞི་འདི་བརྩམས་པར་བརྟེན་ནས་བོད་རིགས་
ལས་མེད་ཁག་ཅིག་ལ་ལས་ཀ་སྤྲོད་ཐུབ་པ་
དེ་ངའི་ཁེ་བཟང་ཡིན་ལ་དམིགས་འདུན་ཡང་
འདི་ལོའ ི་མཉམ་འབྲེལ་ལོ་འཁོར་
ཚོགས་ཆེན་དེ་ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡ ནས་ ༣ བར་ཧོ ང ་སུར་རབ་རྒྱས་གླི ང ་དུ་འཚོ ག ས་
སོང་ལ། ཉིན་དེར་ང་ཡང་གསར་འགྱུར་བསྡུ་
ལེན་ཆེད་བསྐྱོད་པ་མ་ཟད། ཞོར་དུ་ཧོང་སུར་ རབ་རྒྱས་གླིང་ནས་བཟོ་སྐྲུན་བྱེད་བཞིན་པའི་
གངས་ལྗོ ང ས་ཨི མ ་ལི ་ ཞེ ས ་པའི ་ བཟོ ་ གྲྭའི ་ གནས་སྟངས་ལ་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་པར་བསྐྱོད་ པ་ཡིན། གངས་ལྗོངས་ཨིམ་ལི་ཞེས་པ་ནི་
ང་རང་སྦེལ་ཀོབ་གཞིས་ཆགས་སུ་འབྱོར་བ་ ནས་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་ལ། ལྷོ་ཕྱོགས་འདིའི་
ཉེ་འཁོར་གྱི་གཞིས་ཆགས་ཁག་ནས་བོད་མི་ རང་གིས་བཟོ་སྐྲུན་བྱེད་བཞིན་པའི་ཐོན་རྫས་ གཟིམ་སྤོས་དང་ཐུག་པ། ཁ་ཚ་སོགས་རིགས་
འགའ་ཤས་ཡོད་ལ། གངས་ལྗོངས་ཨིམ་ལི་
ཀྱང་དེ་དག་གི་ཁྲོད་ཀྱི་གཅིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། བུད་མེ ད ་དང་བྱི ས ་པས་འདི ་ ལ་དམི ག ས་ བསལ་གྱིས་དགའ་བོ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད།
ཚེ་སྲོག་ལ་ཉེན་ཁ་ཡོང་བའི་རྒྱུ་བསྐྲུན་བཞིན་ཡོད་པ་
པ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་རེད་ལ། ནང་སེམས་རྒྱུད་ཡར་
གངས་ལྗོངས་ཨིམ་ལི་བཟོ་གྲྭ་དང་། དངོས་
དང་ནང་སེམས་རྒྱུད་ཀྱང་ཡར་རྒྱས་གཏོང་དགོས་
རྒྱས་གཏོང་རྒྱུ་ནི་ཕྱི་དངོས་པོ་དང་འཁྲུལ་འཁོར་ལ་ བརྟེན་ནས་ཡར་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུ་མེད་པར། ཆོས་ཀྱི་
བསླབ་བྱའི་ཐོག་ནས་ནང་སེམས་བཟོ་བཅོས་རྒྱག་ དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་གསུངས་ཡོད།
གཞན་ཡང་འཛམ་གླིང་ནང་ཆོས་ལུགས་མི་
འདྲ་བ་མང་བོ་ཡོད་པ་དང་། ཆོས་ལུགས་སོ་སོར་ ལེགས་པའི་ཆ་མང་བོ་ཡོད་ལ། མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ ཆོས་ལུགས་འདྲ་མིན་མང་བོ་ཡོད་པ་དག་གིས་ཕན་
པའང་ངེས་ཅན་ཡོང་གི་ཡོད་ནའང་། དེ་དག་ལས་ནང་
པ་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ནི་རྩ་ཆེན་པོ་རེད་ཟེར་བ་ ཙམ་མིན་པར། རིག་པའི་ལམ་ནས་བཤད་དུ་ཡོད་ པ་དང་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཐོག་ནས་དཀོན་མཆོག་རྩ་ཆེན་
པོ་ཟེར་བ་ཙམ་མིན་པར་དཀོན་མཆོག་རྩ་ཆེན་པོ་ ཡིན་པ་རིག་པས་བསྒྲུབ་དུ་ཡོད་པར་བརྟེན། དངོས་
གནས་ནང་ཆོས་ནི་གཞན་དང་མི་འདྲ་བར་འཚམ་པོ་ ཞིག་ཆགས་བསྡད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཉམས་ལེན་
བྱས་ན་ཕན་ཐོགས་འདུག་ཅེས་བརྗོད་ཀྱིན་ཡོད་སྐོར་ སོགས་གསུངས་ཡོད།
རི ན ་པོ ་ ཆེ ་ ཁོ ང ་ཕྱི ་ ཚེ ས ་ ༡༢ ཉི ན ་
རྣམ་གྲོལ་གླིང་དང་སེ་ར་དགོན་པར་ཆིབས་བསྒྱུར་
བསྐྱངས་ཏེ། ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཛད་པ་ཁག་མུ་ མཐུད་བསྐྱངས་དང་སྐྱོང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།
༧༧ ལ་རྡུང་འཕྲོག་བཅོམ་སྲེག་ལྟ་བུའི་ཚབས་ ཆེ འི ་ཉེ ས ་པ་འདུག་སྟབས་དེ ་ དོ ན ་གྱི ་ ཁྲི མ ས་
ཉེས་ཆད་བཅད་ཡོད་ཟེར། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་
ཚོགས་ཀྱི་ཉན་ཞིབ་ཀྱི་ཐོག་མི་སྣ་ཧྲག་བསྡུས་ ༣༠ ཁྲིད་དེ་ཞུགས་མཁན་ ཏོན་ཇི་ལོང་ གིས་
བཤད་དོ ན ། ལོ ་ འདི འི ་ ཞི ན ་ཅང་གི ་ ཟི ང ་ཆའི ་ སྐབས་ཉེན་རྟོག་པས་དོགས་ཡོད་མི་སྣ་ ༧༡༨
འཇུས་ཡོད་ཟེར་ལ། དེ་དག་གི་ཁྲོད་ནས་ཁྲིམས་
འགལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ལ་ཁུངས་འཕེར་ཡོད་རིགས་
དང་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་ལས་དོན་ཆུང་བ་རེ་སྤེལ་ མཁན་རྣམས་ལ་ཅུང་གུ་ཡངས་ཀྱི་ཁྲིམས་གཅོད་ བྱས་ཏེ་གློད་གྲོལ་བཏང་ཡོད། མི་ ༨༣ ནི་མི་
གསོད་དང་འཕྲོག་བཅོམ་སོགས་ཀྱི་ཚབས་ཆེའི་
ཉེས་ཁྲིམས་བཅད་ཡོད་ཟེར། ལོ་འདིའི་ཞིན་ ཅང་གི་ངོ་རྒོལ་ལས་འགུལ་སྐབས་མི་ ༡༩༧ བསད་ཡོད་པར་བཤད་ལ། དེ་དག་ཕལ་ཆེ་བ་
གིས་བཤད་དོན། མི་དེ་དག་གི་ཕལ་ཆེ་བ་ནི་
ཉེས་མེད་རྒྱ་རིགས་ཚོ་ཡིན་ལ། སྐབས་དེར་ ། དེ་དག་གི་ཁྲོད་ནས་ ༡༣༤ ནི་རྒྱ་རིགས་
དང་། ཧོས་རིགས་ ༡༡། ཡུ་གུར་བ་ ༡༠། མན་ ཇུ་བ་ ༡ བཅས་བསད་ཡོད་ཚུལ་བརྗོད་ཡོད་ པ་རེད། མི་བསད་པའི་གྲངས་ཀ་དེའང་སྔོན་ ཆད་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་བསྒྲགས་པ་ལས་མི་
༤༡ གིས་ཉུང་དུ་ཕྱིན་ཡོད། རྒྱ་ནག་གིས་ མཉམ་འབྲེལརྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཉན་ཞིབ་ཀྱི་ཉིན་ དང་པོ་ནས་བཟུང་། ལོ་སྔོན་མའི་བོད་ནང་
གི་ཞི་རྒོལ་དང་ལོ་འདིའི་ཞིན་ཅང་ནང་གི་ངོ་ རྒོལ་ལས་འགུལ་གཉིས་ཀ་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁ་ བྲལ་བ་དག་གིས་དཀྲུགས་ཤ ིང་བརྒྱབས་པ་ རེད། ཅེས་བརྗོད་ཡོད།
སེམས་ཤུགས་སྤར་མཁན་ཞིག་ཀྱང་མི་འདུག
ཡིན་ཟེར།
འདྲ་བའི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་འདུག ཁྲིམས་ཐག་གཅོད་
ན་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་། སྡུག་ཕྱོགས་
མས་འབད་བརྩོན་བྱས་ཏེ་ཡར་རྒྱས་གཏོང་གི་ཡོད་
ཟི ན ་པ་ཡི ན ་ཟེ ར ། དེ ་ དག་གི ་ ཁྲོ ད ་ནས་མི ་
གནས་བོད་མི་དང་དགོན་པའི་གྲྭ་བ། མང་ཆེ་ཤོས་
མཐར་ཕྱི་ཚེས་ ༡༣ ཉིན་ཁོང་ཚོ་མི་ ༨ ལ་རིམ་པ་མི་
སུ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ནའང་། སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་པ་དང་
བསྔལ་སེལ་བ་དང་བདེ་སྐྱིད་ཐོབ་པའི་ཆེད་དུ་མི་
་ཚེས་ ༡༠ ཉིན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་
བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད། ས་གནས་མང་ཚོགས་ཁྲོད་ནས་
ཐུབ་པར་ཕྱི་ཚེ་ ༡༣ བར་ལྷག་ཡོད་པ་འདྲ། མཇུག་
ཟེར། གཞན། ཞིང་ཆེན་རིམ་པའི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ ༣
བདེ་སྐྱིད་འདོད་མཁན་ཤ་སྟག་རེད། དེར་བརྟེན་སྡུག་
ཕྱི
ངས
ཀྱང་། རྩོད་པ་རྩོད་ལན་བྱས་ཏེ་ཐག་གིས་གཅོད་མ་
སློབ་ཕྲུག་ཚོར་ནང་ཆོས་ངོ་སྤྲོད།
འགངས་ཆེན་པོ་རེད་ཅེས་༸ས་སྐྱ་གོང་མ་མཆོག་
ཚུལ་སྲིད་གཞུང་ལ་སྐྱེལ་མཁན་དག་གི་གནས་ཚུལ་
ཉིན་དེར་ང་གངས་ལྗོངས་ཨིམ་
ལི་བཟོ་གྲྭར་འབྱོར། བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་
པ་ཞིག་ལ་ངས་སེམས་ངོར་རྟོག་བཟོ་བྱས་པའི་
སུ་མིག་གིས་མཐོང་བའི་བཟོ་གྲྭ་འདི་གཉིས་ བརྗིད་ཉམས་ཆེ་ཆུང་གི་ཆ་ནས་གནམ་ས་ལྟ་
བུའི་ཁྱད་པར་ཤ ོར་འདུག དེ་ནི་གངས་ལྗོངས་ ཨིམ་ལི་བཟོ་གྲྭ་ནས་ཐོན་པའི་ཨིམ་ལི་རིགས་
ནི་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་ཅུང་ཙམ་རྒྱུགས་ཆེ་བའི་ཐོན་ རྫས་རིགས་ཤ ིག་ཡིན་སྟབས། ངས་བསམ་ པར་ཐོན་རྫས་འདི་བཟོ་སྐྲུན་བྱེད་སའི་བཟོ་
གྲྭ་ཡང་དེའི་ཚོད་ཀྱིས་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ལས་མི་ མང་བོ་འཛོམས་ས་ཞིག་ཡིན་ངེས་སྙམ་ཡོད་ ཀྱང་། དོན་དངོས་ཐོག་འདི་ནས་བཟོ་བཞིན་
པའི་ཐོན་རྫས་བཟང་བ་ལས་བཟོ་གྲྭའི་ཁང་བ་
ནི་མཉམ་འབྲེལ་གྱིས་གཡར་བའི་ཁང་བ་ཅུང་
རྙིང་ཞིང་སྟེང་ཐོག་ཏུ་རྫ་མ་དམར་བོ་བཀབ་པ་ ཞིག་རེད་ལ། གངས་ལྗོངས་ཞེས་པའི་སྒོ་བྱང་ ཆེན་པོ་དེའི་ཕན་ནས་ཕྱི་ལོག་ནས་བལྟས་ན་
བཟོ་གྲྭ་ཞིག་གི་ཉམས་གང་ཡང་མི་འདུག འོན་
ཀྱང་ནང་དུ་ཕྱིན་སྐབས་བུད་མེད་དང་བྱིས་
པའི་དགའ་མོས་བྱེད་བཞིན་པའི་གངས་ལྗོངས་ ཨིམ་ལིའི་རིགས་བཟོ་བཞིན་འདུག་ལ། སྣང་
ཚུལ་དེ་མཐོང་སྐབས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་ཆེ་ཆུང་ལ་ མ་ལྟོས་པར་བོད་མི་རང་གིས་བཟོ་བཞིན་པ་
དེས་བདག་ལ་འགོག་མེད་ཀྱི་སྤོབས་པ་ཞིག་
ཀྱང་བསྩལ་བྱུང་།
པ་ལྟ་བུ་བྱས་ན། གཞུང་ངོས་ནས་དེ་ལ་རོགས་
རྣམ་དཔྱོད་དང་འབད་བརྩོན་ཁོ་ནར་བརྟེན་ནས་
གཞུང་གཉིས་བསྡུར་ཐབས་མེད་ཀྱང་། དཔེ་ལེན་
གངས་ལྗོངས་བཟོ་གྲྭ་ནི་སྤྱིར་བཏང་
བའི ་ འབངས་མི ་ དཀྱུས་མི ་ ཞི ག ་གི ས ་རང་གི ་
བཙུགས་པ་ཞི ག ་རེ ད ་ལ། ཁོ ང ་གི ་ མཚན་ལ་
འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་ཟེར། ཁོང་སྐྱེས་ས་སྦེལ་ ཀོབ་གཞིས་ཆགས་ནས་ཡིན་ཞིང་དེ་གའི་དབུས་ ཉིན་སློབ་ཏུ་འཛིན་རིམ་བརྒྱད་པ་བར་སློབ་སྦྱོང་ བྱས་ཡོད་འདུག
ཁོང་གིས་བཟོ་གྲྭ་འདི་ངོ་སྤྲོད་གནང་
དོན། ཧོང་སུར་རབ་རྒྱས་གླིང་དུ་ཨིམ་ལི་སམ་ སྐྱུར་མོའ་ི རིགས་འདིའི་ཐོན་ཁུངས་ཡག་པོ་ཡོད་
སྟབས། ངས་དེ་བེད་སྤྱད་དེ་བྱིས་པ་ཚོས་དགའ་ མོས་བྱེད་པའི་རྔན་པའི་རིགས་ཤ ིག་བཟོ་ཐུབ་ན་
ཡག་པོ་ཡོང་ས་རེད་དྲན་སོང་ལ། བོད་པའི་སྤྱི་
ཚོགས་ནང་ཕྲུ་གུ་ཚོས་སྐྱུར་མོའ ི་རིགས་ལ་དགའ་ བོ་བྱེད་པ་ངས་ཤ ེས་ཀྱིན་ཡོད་སྟབས། དང་ཐོག་ ང་དང་སྐྱེ ས ་དམན་གཉིས ་ཀྱི ས ་ནང་དུ་ཨི མ ་ལི་
བཅུ་བཅོ་ལྔ་རེ་བཟོས་ཏེ་བཙོང་གི་ཡོད་ལ། དེ་ལ་
ཚོང་ཡག་པོ་ཡོད་སྟབས། ལོ་གཉིས་ཙམ་གྱི་གོང་
ནས་མཉམ་འབྲེ ལ ་ལ་ཞུས་ཏེ ་ ཁང་པ་ཆུང་ཆུང་ ཞིག་གཡར་བྱུང་ལ། འདིར་ང་ཚོའི་གྲོང་སྡེའི་ནང་ བོད་རིགས་ལས་མེད་དེ་འདྲ་གཅིག་གཉིས་ཤ ིག་ ལས་ཀར་ཉར་བ་ཡིན། དེ་ནས་མགོ་བརྩམས་ཏེ་
གངས་ལྗོངས་ཨིམ་ལི་དང་གངས་ལྗོངས་དམིགས་
བསལ་ཨིམ་ལི། གངས་ལྗོངས་ཁ་ཚ་ཆེ་ཆུང་གཉིས་ དང་གངས་ལྗོངས་ཐུར་མ་ཨིམ་ལི། གངས་ལྗོངས་
ཨིམ་ལི་རིལ་རིལ་སོགས་རིགས་མི་འདྲ་བ་བཅུ་ ཙམ་ཞིག་བཟོ་བསྐྲུན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ལ། ཉེ་འཁོར་
གྱི་གཞིས་ཆགས་ཁག་གི་ནང་བོད་མི་རང་གིས་
བཟོས་པ་རྣམས་ཡག་པོ་འདུག་ལབ་ནས་འདི་ནས་
སྡེབ་ཉོ་བྱེད་ཀྱིན་འདུག གང་ལྟར་ཡང་འདི་ནི་ང་ རང་ཉིད་ཡིན་ནའང་ཁེ་བཟང་ཕྲན་བུ་ཡོད་པ་དང་
བོད་རིགས་ལས་མེད་དག་ལའང་ལས་ཀ་ཡོད་པ་ ལྟ་བུ་ཞིག་རེད་ཅེས་རང་ཉིད་ཀྱིས་གཉེར་བཞིན་
པའི་ལས་ཀའི་སྐོར་ལ་སྤོབས་སེམས་ཀྱིས་འགྲེལ་ བརྗོད་གནང་སོང་།
ཡིན་ནའང་། ཁོང་གིས་ང་ལ་ཅུང་བློ་
ཕམ་གྱིས་གསུངས་དོན། ངས་ལས་གཞི་འདི་ལྟ་
བུ་ཞིག་མགོ་བརྩམས་ཏེ་ད་བར་ལོ་གཉིས་ཕྱིན་ རིང་བོད་གཞུང་གི་ངོས་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པ་དང་
། དེང་སྐབས་གང་འདྲ་ཆགས་འདུག་ཅེས་སྐད་ཆ་
འདྲི་མཁན་ཞིག་ཀྱང་མི་འདུག དངོས་གནས་བྱས་ ན་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ལག་ཤ ེས་དང་རྔན་པ་
བཟོ་གྲྭ་ཆུང་ཆུང་ལྟ་བུ་བཙུགས་ན་ཡག་པོ་ཡོད་པ་
རེད་བསམ་གྱིན་འདུག་ལ། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ ཀྱང་བོད་ཀྱི་གཞིས་ཆགས་ཁག་ཏུ་ཐོན་ཁུངས་ཡོད་
བསྡད་པ་དེ་ཚོ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་དགོས་ཀྱི་འདུག་ ཅེས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། དེ་ལྟར་ བྱེད་པར་གཞུང་གི་ངོས་ནས་རོགས་རམ་ཅུང་ཙམ་ དགོས་ཀྱི་རེད་བསམ་གྱི་འདུག
དཔེར་ན་རྒྱ་གར་གཞུང་ལྟ་བུར་མཚོན་ན་བཟོ་གྲྭ་
ཆུང་ཆུང་རེ་བཙུགས་ཏེ་ཡུལ་མི་ཚོར་ལས་ཀ་སྤྲོད་
རམ་གང་ཐུབ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་རེད། སྤྱིར་རྒྱ་
གར་རང་བཙན་གཞུང་དང་ང་ཚོའི་བཙན་བྱོལ་ རྒྱུ་ནི་གལ་ཆེན་པོ་རེད་ཟེར།
ཡང་ཁོང་ལ་འདི་ལྟར་གངས་ལྗོངས་
ཨིམ་ལི་བཟོ་སྐྲུན་བྱས་ཏེ་ལོ་རེར་དེའི་སྟེང་ནས་
ཁེ་བཟང་གང་འདྲ་ཞིག་ལོན་གྱིན་འདུག་ཅེས་
སྐད་ཆ་དྲིས་སྐབས་ཁོང་གིས། དངུལ་གྱི་ཐད་ ནས་ལོ་རེར་ཧིན་སྒོར་ཁྲི་ལྔ་དྲུག་ཅིག་ལས་ཡོང་ གི་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡིན་ནའང་། ངས་ཁེ་བཟང་ དངོས་གནས་དེ་བོད་རིགས་ལས་མེད་བཅུ་བཞི་ ཙམ་ལ་འདིར་ལས་ཀ་རག་པ་དེ་ཡིན་བསམ་གྱི་
འདུག དེ་ནི་ང་ཚོ་ཐུན་མོང་གི་ཁེ་བཟང་དེ་རེད། གལ་སྲིད་ངས་དེ་ཁེ་བཟང་ལ་མ་བརྩིས་པར་
དངུལ་རྐྱང་པར་མགོ་འཐོམ་པ་ཡིན་ན། བྷེའི་ ཧར་མངའ་སྡེའི་ནང་སོང་ནས་རྒྱ་གར་ཡུལ་མི་ མང་བོ་ལས་གཡོག་ཏུ་ཁྲིད་ཡོང་ཆོག་གི་རེད་
ལ། ཁོང་ཚོར་ཉིན་མཚན་གཉིས་ཀར་ལས་ཀར་
བཀོལ་ཆོག་པ་མ་ཟད། གླ་ཆ་ཡང་དེ་ཙམ་མཐོན་ པོ་སྤྲོད་དགོས་ཀྱི་མ་རེད། དེར་བརྟེན་ངས་བོད་
རིགས་ལས་མེད་དེ་འདྲར་ལས་ཀ་སྤྲོད་རྒྱུ་དེ་ གལ་ཆེན་པོར་ཚོར་གྱི་འདུག་ཅེས་གསུངས་ སོང་།
ལས་ཀ་བྱེ ད ་མཁན་དེ ་ དག་ལ་
ཞོགས་པའི་ཆུ་ཚོད་ ༩ ནས་ཕྱི་དྲོའ ི་ཆུ་ཚོད་ ༤ དང་སྐར་མ་ ༣༠ བར་ཉིན་རེར་ཧིན་སྒོར་ ༥༠ རེ་དང་ཁ་ཚ་བཟོ་མཁན་དག་ལ་ཉིན་ཕྱེད་ལ་ཧིན་
སྒོར་ ༦༥ ། ཡང་ལས་ཀ་མང་བ་བྱེད་མཁན་ལ་ ཧིན་སྒོར་ ༧༠ བཅས་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་འདུག
མཇུག་མཐར་ཁོ ང ་གི ས ་འབྱུང་
འགྱུར་གྱི་ལས་འཆར་སྐོར་ལ་གསུངས་དོན། ད་ ལྟ་སྦེལ་ཀོབ་གཞིས་ཆགས་གསར་རྙིང་གཉིས་ དང་ཧོང་སུར་མ་གཏོགས། མོན་གྷོ་འདོད་རྒུ་
གླིང་དང་ཀོ་ལི་གྷལ་གཉིས་སུ་གངས་ལྗོངས་ ཨིམ་ལི་དེ་ཙམ་གྱིས་མང་བོ་གཏོང་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་
པ་མ་རེད། གལ་སྲིད་ང་ལ་གཞུང་གིས་རོགས་ རམ་ཅུང་ཙམ་ཐོབ་ཏེ་འདི་ལས་ལྷག་པའི་ལས་
གཞི་རྒྱ་ཆེ་རུ་གཏོང་ཐུབ་པ་དང་ལས་མི་མང་ བོ་བསྡུ་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། ལྷོ་གཞིས་ལྔའི་ནང་
དགྲམ་ཐུབ་རྒྱུ་མ་ཟད། བོད་རིགས་ལས་མེད་ མང་བོ་ཞིག་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོང་གི་རེད་བསམ་ གྱི་འདུག་ཅེས་གསུངས་སོང་།
ཡི ན ་ནའང་། ཁོ ང ་གི ས ་ད་བར་
བཟོ་གྲྭ་འདིའི་དོན་དུ་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ལ་
རོགས་རམ་གང་ཡང་ཞུ་མྱོང་མི་འདུག་ལ། དེའི་
རྒྱུ་མཚན་ནི་སྔོན་མ་ཁོང་གིས་གཞུང་ལ་དེ་མིན་ གྱི་ལས་རིགས་གཞན་པའི་ཐོག་ཐེངས་འགར་
སྙན་ཞུ་འབུལ་མྱོང་ཡང་། ཕན་འབྲས་ཐོན་མི་ འདུག་པས་ཡིན་ཚུལ་བཤད་བྱུང་།
༦
གསར་འགྱུར།
བོད་ཀྱི་དུས་བབ། དྷ་རམ་ས་ལ། ༢༠༠༩ /༨ /༢༠
ཟློས་གར་ཁང་འདི་རིག་གཞུང་གི་བསྟི་གནས་ཤིག་ཏུ་བསྒྱུར་འདོད་ཡོད།
ས་གར་ཚོགས་པ་བཙུགས་ བོད་གཞུང་ཟློ ནས་ལོ་ ༥༠ འཁོར་བའི་དུས་དང་ བསྟུན་འདི་གའི་གསར་ཁང་གིས་བོད་གཞུང་
ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་འགན་འཛིན་ཕ་ཟུར་ དབང་ཕྱུག་ལགས་སུ་བོད་གཞུང་ཟློས་གར་
ཁང་གི་ལོ་ ༥༠ གྲུབ་འབྲས་དང་། འཆར་ སྣང་། མདུན་སྐྱོད་ཀྱི་ལས་གཞི་གསར་པ་ཅི་
ཡོད་སོགས་ཀྱི་ཐད་བཅར་འདྲི་བྱས་པ་ཡིན་
ལ། གཤམ་དུ་ཁོང་གི་དྲི་ལན་དག་ཞིབ་པར་ བཀོད་ཡོད།
དྲི་བ། བོད་གཞུང་ཟློས་གར་ཁང་འདི་
བོད་མིའི་སྒྱུ་རྩལ་རིག་གཞུང་རྒྱུད་འཛིན་དང་
སོར་ཆུད་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་དམིགས་ནས་དབུ་ བཙུགས་པ་རེད། མི་ལོ་ ༥༠ རྗེས་ལ་དེའི་གྲུབ་
འབྲས་དང་ཡང་ན་ཉམས་མྱོང་གང་འདྲ་གསུང་ རྒྱུ་ཡོད་དམ།
ལན། འདས་པའི་མི་ལོ་ ༥༠ རིང་ང་ཚོ་
ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་ལྷ་མོའ ི་འཁྲབ་ གཞུང་གསུམ་གསར་རྩོམ་གནང་སྟེ་གྲུབ་འབྲས་ གང་འཚམ་ཐོན་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང། དེ་ དང་དེའི་རིགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་
ཀྱང་ང་རང་འདིར་སླེབས་ནས་ལོ་གཉིས་མ་ གཏོགས་ཕྱིན་མེད་སྟབས། ལས་གཞི་གང་མང་ ཞིག་ད་ལྟ་ནས་མགོ་རྩོམ་རྒྱུ་ལྷག་བསྡད་སྟབས། ང་ཚོས་དབྱར་སྐྱིད་ཟེར་བ་འདི་འདྲའི་ལས་གཞི་
ཞིག་མགོ་འཛུགས་བྱས་ཏེ། ལོ་ན་གཞོན་པའི་
ཚོགས་མི་དེ་དག་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དངོས་སུ་ འཛུལ་ཞུགས་གྱིས་རྒན་པ་རྣམས་ལ་སྐད་ཆ་
དྲིས་རྗེས་གཞས་དེ་དག་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་དང་ ཡུལ་ལུང་གང་གི་གཞས་ཡིན་པ། ཁུངས་དང་
བྱེད་སྒོ་གང་འདྲ་ཡིན་མིན་སོགས་གསལ་བོར་
དྲིས་རྗེས་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པ་དང་དེ་ནས་ཞོ་ སྟོན་གྱི་དུས་སྐབས་དང་བསྟུན་ཏེ་འགྲན་བསྡུར་ བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་རེད། དེ་དག་ང་ཚོའི་བོད་མི་
རིགས་ཀྱི་རིག་གཞུང་སླར་གསོའ ི་ལས་གཞི་ ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ལ། ད་ལྟའི་
བར་ཟློས་གར་རང་ནས་སྐྱེད་སྲིང་བྱས་པའི་ མཐར་ཕྱིན་པའི་སློ་མ་ ༤༨༣ སྤྱི་ཚོགས་ནང་ ཕྱིན་ཡོད་པ་དང་། དགེ་རྒན་ ༡༡༠ ལྷག་སྐྱེད་
སྲིང་བྱས་ཡོད། བོད་གཞུང་གི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ ༨༡ ནང་ཡོད་པའི་ཟློས་གར་དགེ་རྒན་མང་ཆེ་བ་
ང་ཚོ་བོད་གཞུང་ཟློས་གར་ནས་ཐོན་པའི་སློབ་
མ་རེད། དེ་དག་ཀྱང་ང་ཚོའ་ི འདས་པའི་མི་ལོ་དེ་
དག་གི་གྲུབ་འབྲས་ཤག ི ་ཏུ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་ ཡོད། དེ་ལས་ཀྱང་གལ་ཆེ་བ་ཞིག་ནི། འདས་
པའི་དུས་ནས་ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་གཞས་ སྣ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་འཁྲབ་སྟོན་བྱས་ཡོད་པ་
དང་མི་སྣ་མང་པོ་ཟློས་གར་ཚོགས་པ་དང་ཁ་ བྲལ་ཏེ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། མ་འོངས་པར་
ལོ་ངོ་བརྒྱ་ཕྲག་ཆས་ཀྱང་བོད་གཞུང་ཟློས་གར་
ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་རིག་གཞུང་སྒྱུ་རྩལ་རྒྱུན་
ལྷ་མོའ ི་གཞུང་དེ་བོད་ནང་གི་ལྷ་མོ་འཁྲབ་སྟོན་
རང་ནས་ ༢༠༡༠ བར་གྱི་ལས་འཆར་ཚང་མ་ད་
དམིགས་ཡུལ་དེ་འདྲ་ཞིག་བཟུང་ཡོད་ལ། ད་
ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་འགན་འཛིན་ཟུར་པ་རྣམ་
སྔོན་མ་ལས་ཡར་རྒྱས་ཕྱིན་ཡོད་པ་ཁྱེད་རང་
རྒྱལ་ཁག་དང་ནང་ཁུལ་གྱི་འཁྲབ་སྟོན་སོགས་
ཁག་ཏུ་ཡོད་པའི་བོད་ཀྱི་གཞོན་སྐྱེས་སོགས་
འཛིན་བྱ་ཆེད་ཉར་ཚགས་ཀྱི་ལས་གཞི་ཞིག་ད་ལོ་
ནས་མགོ་འཛུགས་བྱས་ཡོད། དེ་དག་མང་ཆེ་བ་
པས་རྩོམ་གནང་མཛད་པའི་འཁྲབ་གཞུང་དང་ གཞས་ཚིག་རྙིང་པའི་རིགས་དང་། ཁྲི་བྱང་རིན་
པོ་ཆེ་དང་དོན་གཅོད་རིན་པོ་ཆེ་སོགས་ཀྱིས་རྩོམ་
གནང་མཛད་པའི་དོན་ཟབ་པའི་གཞས་ཚིག་དེ་
དག་སྒྲར་ཕབ་རྗེས་ཉར་ཚགས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་ རེད་ལ། རྣམ་ཐར་གྱི་རིགས་དེ་དག་ཀྱང་གལ་ཆེན་ དུ་བཟུང་སྟེ་དར་སྤེལ་དང་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་བཞིན་
ཡོད་པ་རེད། ད་ལོ་ཡིན་ནའང། གཞིས་ལུས་བོད་
མི་ཚོར་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཆེད་འོད་སྡེར་ གསར་བཟོ་དང་། བོད་གཞུང་མང་བཙན་བྱོལ་དུ་ འབྱོར་བའི་མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་དང་སྟབས་བསྟུན་གྱིས་ ང་ཚོས་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་ལ་ཐུགས་རྗེ་ལེགས་
གསོལ་ཞུ་བའི་དབྱངས་དང་ཚིག་འོད་སྡེར་གྱི་
ལམ་ནས་གཟིགས་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེ་འདྲའི་ལས་དོན་
སྒྲུབ་ཡོད། འཛིན་སྐྱོང་གི་ཕྱོགས་ནས་ཀྱང་ད་ལྟའི་
བར་མ་འོངས་ཟློས་གར་སྲ་བརྟན་ལ་དམིགས་ཏེ་ དགོས་དངུལ་ཐབས་ཤེས་ཀྱིས་འཛུགས་སྐྲུན་ དང་སྔར་མེད་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་ཇེ་ལེགས་སུ་གཏོང་ བ་སོགས་ཀྱི་ཐད་འབད་བརྩོན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་
མ་ཟད། འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྔོན་རྩིས་ གཏན་འབེབས་བཞིན་འགྲོ་གྲོན་གཏོང་བ་དང་མི་ སྣ་བསྡུ་རུབ་སོགས་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ སྒྲིག་གཞི་གཞིར་བཟུང་ཐོག་འགྲོ་གིན་ཡོད།
དྲི་བ། བོད་ཀྱི་དེང་རབས་གླུ་གཞས་དང་
བྲོ་གཞས་གསར་གཏོད། སྒྱུ་རྩལ་གྱི་འཁྲབ་གཞུང་
གསར་གཏོད་བྱེད་པའི་ཕྱོགས་ནས་བོད་གཞུང་ ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ སྣེ་འཁྲིད་ཀྱི་འགན་འཁྱེར་ཐུབ་གིན་མེད་པའི་
བསམ་ཚུལ་འདུག འདིའི་ཕྱོགས་ལ་དགོངས་ ཚུལ་གང་ཡོད་དམ།
ལན། ང་ཚོ་བོད་གཞུང་ཟློས་གར་ཚོགས་
པ་འདི་སྲོལ་རྒྱུན་ཉམས་གསོ་བྱེད་པའི་སྡེ་ཚན་
ཞིག་ཡིན་སྟབས། དེང་དུས་ཀྱི་གཞས་སྣ་དེ་ཟློས་ གར་དང་མཉམ་དུ་འདྲེས་བསྡད་པ་ཡིན་ན་བསམ་
འཆར་འདོན་མཁན་རིགས་ཀྱིས་མིང་ཆད་བཟོ་ སྲིད་པ་ཞིག་དང་། བོད་པའི་རིག་གཞུང་ལ་དགྲ་
བྱེ ད ་ཀྱི ན ་འདུག་ཅེ ས ་ཀྱང་ལབ་སྲི ད ་པ་ཞི ག ་ རེད། ཡིན་ནའང། ང་ཚོའི་ངོས་ནས་དེང་དུས་
དང་མཐུན་པའི་གཞས་སྣ་འཁྲབ་སྟོན་གྱི་དགོས་ མཁོ་སྐོང་ཆེད་ཨ་ཀ་མ་ཅེས་པའི་འཁྲབ་སྟོན་སྡེ་ ཚན་ཞིག་ཟུར་དུ་བཙུགས་ཡོད་ལ། དེ་དམིགས་
བསལ་གྱི་རིག་གཞུང་སྡེ་ཚན་ཞིག་ཆགས་ཡོད་ པ་རེད། གཞན་ལ་ལད་མོ་བྱས་ན་ཡག་པོ་ཡོད་
པ་མ་རེད། དེ་ང་ཚོ་རིག་གཞུང་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་སྡེ་ ཚན་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་རེད། ང་ཚོས་
གསར་གཏོད་ཅེས་བཤད་མི་ཐུབ་ཀྱང་ང་ཚོའི་
དང་མི་འདྲ་བར་ཕལ་སྐད་ནང་བསྒྱུར་ཡོད་པ་
དང་། དངོས་སུ་དོ་སྣང་བྱས་པ་ཡིན་ན་ང་ཚོ་ ཚོས་མཐོང་གི་རེད། དེང་རབས་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་
སྣེ་འཁྲིད་པའི་འདོད་པ་ང་ཚོ་ཟློས་གར་ཚོགས་ པར་མེད། དེང་རབས་ཀྱི་གཞས་སྣ་འཁྲབ་སྟོན་
བྱེད་མཁན་ང་ཚོ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་འདྲ་
མིན་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོས་གཞས་ཀྱི་
ཚིག་ཡན་ནས་ཟློས་གར་རང་ནས་བརྩམས་པ་
དང་བསམ་བློ་བཏང་སྟེ་འཁྲབ་སྟོན་བྱེད་ཀྱིན་ ཡོད་པ་རེད། མི་མང་ལ་བསམ་ཚུལ་མི་འདྲ་ བ་མང་པོ་ཡོད་པ་རེེད། ཡིན་ནའང། དེང་དུས་
དང་མཐུན་པའི་གཞས་དེ་དུས་ཚོད་ཐུང་ངུའི་ ནང་ཡལ་འགྲོ་བ་དེ་འདྲ་ཞིག་རེད། ང་ཚོས་བོད་ མི་རིགས་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་གཞས་སྣ་འཁྲབ་ སྟོན་དེ་དུས་ཡུན་རིང་བོ་ཞིག་ལ་གནས་ཐུབ་
ཀྱིན་ཡོད་པ་མ་རེད།
དྲི་བ། ལོ་ཤས་གོང་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ཐོག་
གི་མི་སྒེར་བ་དང་ཚོགས་པ་དེ་འདྲས་བཙན་
བྱོ ལ ་ནང་གི ་ གཞས་པ་དང་གཞས་མ་དག་ བསྡུས་ནས་ཁོང་ཚོར་གར་སྟེགས་རེ་བསྐྲུན་གྱི་
ཡོད་པ་རེད། བོད་གཞུང་ཟློས་གར་ཁང་གི་ངོས་ ནས་ད་བར་དུ་དེ་འདྲའི་བྱ་འགུལ་ཅི་ཡང་སྤེལ་ མེད་པ་འདི་ལ་གསལ་བཤད་འདྲ་ཡོད་དམ།
ལན། ང་ཚོ་ཟློས་གར་ཚོགས་པ་དེ་
ཚོགས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་རང་ཁ་རང་གསོ་
བྱེད་ཐུབ་ཀྱིན་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང། མི་ ཚང་མར་གོ ་ སྐབས་སྐྲུན་པའི ་ ཆེ ད ་ང་ཚོ ས ་
དཔལ་འབྱོར་འགྲོ་སོང་གཏོང་ཐུབ་གི་མ་རེད། ཡིན་ནའང། ང་ཚོས་ད་ལྟ་བོད་གཞུང་ཟློས་
གར་གཙོས་པའི་གླུ་བ་གླུ་མ་དེ་དག་འདི་ནས་ བལ་ཡུལ་དང་ལྡི་ལིར་སྒྲ་ཕབ་དང་འོད་སྡེར་
གསར་བཟོའ ི་ཆེད་འགྲོ་བར་དམིགས་ཏེ་ཟློས་
གར་ཚོགས་པ་རང་དུ་སྒྲ་ཕབ་དང་འོད་སྡེར་ གསར་བཟོ འ་ི ལས་ཀ་ཞི ག ་མགོ ་ རྩོ མ ་གྱི ན ་ ཡོད། དེ་འདྲའི་གོ་སྐབས་ཤིག་སྐྲུན་པ་ལས་ང་
ཚོས་དངུལ་གྱི་འགྲོ་གྲོན་བཏང་སྟེ་སྐྱེད་སྲིང་དང་ སྡིངས་ཆ་སྐྲུན་རྒྱུ་ཁག་པོ་རེད། ངས་ནམ་རྒྱུན་ འདི་ལྟར་དྲན་གྱིན་ཡོད། ང་ཚོ་བོད་པའི་གཞོན་
སྐྱེས་ཁྲོད་སྐད་ངག་ཡག་པོ་ཡོད་པ་དེའི་རིགས་
ཀྱིས་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་གཞས་སྣ་འགྲན་ བསྡུར་བྱས་པ་ལྟར། ང་ཚོ་བོད་གཞུང་ཟློས་གར་ གྱི་ངོས་ནས་གཞོན་སྐྱེས་དེ་དག་ལ་དེ་འདྲའི་གོ་
སྐབས་ཤག ི ་བསྐྲུན་བསམ་པའི་བསམ་བློ་འཁོར་ བསྡད་ཡོད། ཡིན་ཡང། ཟློས་གར་ཚོགས་པ་
གསུམ་པ། ཐེངས་འདིར་བྷེ་བྷེ་སིའི་རྒྱ་ཡིག་
ཚོར་༧ཏཱ་ལའི་བླ་མས་བཏོན་པའི་དབུ་མའི་ལམ་
འདུག
པའི་ནང་དོན་ཐད། དཔྱད་གཏམ་པ་དག་གིས་ དཔྱད་གཏམ་སྤེལ་བ། ཁ་བྱང་ལ་ ༼ ཏཱ་ལའི་བླ་
མས་བོད་དོན་རྒྱ་ནག་གི་ནང་སྲིད་ཡིན་སྐོར་གླེང་ བ ༽ ཞེས་པར། ཐེངས་འདིར་བོད་མིའི་དབུ་ཁྲིད་
༧ཏཱ་ལའི་བླ་མས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་ གནད་དོན་དེ་ནང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཞིག་ཏུ་
ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ལ། ང་ཚོའི་ངོས་ནས་ ཀྱང་དེ་ལྟར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། ཅེས་
གསུངས་འདུག ཁོང་གིས་དུས་ཡུན་རིང་པོའ ི་
གོང་ནས་བོད་དོན་དེ་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་ མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྒྲོམ་གཞིའི་
གྱི་སྲིད་བྱུས་དེར་འདོད་པ་ཁེངས་གི་མེད་པ་མཚོན་ ཐུབ། ཅེས་དང་། ༧ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མི་འགྱངས་པར་
གྲོངས་སྲིད་ཀྱང་། བོད་དོན་དེ་དུས་ཡུན་ཐུང་ཐུང་ ནང་རྫོགས་འགྲོ་བ་ཞིག་མིན་པར། ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་
གཉིས་ལྷག་གི་གོང་ནས་བརྒྱུད་འོང་བའི་ཆོས་དང་
རིག་གཞུང་ལ་འབྲེལ་ཡོད་སྟབས། མ་འོངས་པའི་ མི་རབས་གསར་བ་ཚོས་ལམ་ཁ་གང་ཞིག་འདེམ་
སྲིད་པ་དང་བྱ་བ་གང་ཞིག་བསྒྲུབ་སྲིད་པ་ཚོད་
དཔག་བྱ་དཀའ་བ་ཞིག་རེད། ཅེས་༧ཏཱ་ལའི་བླ་མས་ ཡང་ཡང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་བརྡ་ལན་སྤྲད་ཡོད། ད་
ལྟ་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ཁུལ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པ་
དེར་༧ཏཱ་ལའི་བླ་མས་མོས་མཐུན་གནང་གིན་ཡོད་
འགྲན་བསྡུར་བྱས་པ་ཡིན་ན་ཟླ་བ་མང་པོའ ི་རིང་
ནས་ལས་འཆར་དང་གསལ་བསྒྲགས། འགྲན་
བསྡུར་སོགས་བྱ་དགོས་སྟབས་ང་ཚོ་རང་གི་ ལས་ཀ་མང་པོ་ཞིག་འཐུས་ཤོར་སུ་འགྲོ་བཞིན་ ཡོད་སྟབས། སེམས་ལ་དྲན་ཡང་ང་ཚོར་དུས་
ཚོད་དང་། མི་ཤུགས་རྒྱུ་ཤུགས་ཀྱིས་འདང་གི་
ཡོད་པ་མ་རེད། ད་ལྟའི་ཆར་ཡང་ང་ཚོས་དགེ་
རྒན་ཚོར་གུང་གསེང་གི་དུས་ཚོད་མ་སྤྲད་པར་ ཚོགས་པ་རང་གི་ལོ་གཅིག་གི་ལས་འཆར་སྟེང་ བྲེལ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།
དྲི་བ། གླུ་གཞས་ནི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྦྱར་
ལན། གླུ་གཞས་དེ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་
ཁག་གི་རིག་གཞུང་འདྲ་མིན་བསྲེས་སླད་བྱས་
མོད། དེ་བས་ཀྱང་གལ་ཆེ་ཤོས་ནི། ཆོས་ལུགས་
ཚན་པས་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་བཅར་འདྲི་ཞུས་
གལ་སྲིད། དེ་འདྲའི་གར་སྟེགས་ཤིག་སྐྲུན་ཏེ་
ཚེ་ང་ཚོའི་རིག་གཞུང་དེ་ཏག་ཏག་ཅིག་སྡོད་
གི་གཞས་དང་ཞབས་བྲོའ ི་ནང་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་
འོག་ནས་སེལ་རྒྱུར་ཐུགས་རེ་གནང་གིན་ཡོད། དེས་བོད་པའི་མི་རབས་གསར་བའི་གཞོན་སྐྱེས་
ཀྱི ་ ལས་དོ ན ་ཁྲོ ད ་ཁོ མ ་ལོ ང ་ཡོ ད ་པ་མ་རེ ད །
རྩི་ཡིན་ལབ་གིན་ཡོད་པ་རེད། ད་ལྟའི་བོད་ཀྱི་སྤྱི་
ཤོག་ངོས་ ༡ པའི་འཕྲོས།
ཡོད་པ་རེད།
དགེ་རྒན་ ༥ གཙོ་བྱས་པའི་ལས་བྱེད་ཡོངས་ཕྱི་
པའི་བསམ་བློ་གཏོང་གི་ཡོད་སྟབས། བོད་རང་
བོད་དོན་དེ་རྒྱ་ནག་གི་ནང་སྲིད་རེད་དམ། འོན་ཀྱང་། སྔར་ལོ་བོད་ཁུལ་དུ་བྱུང་བའི་དོན་རྐྱེན་
ལྟ་ནས་གཏན་འཁེལ་ཡོད་སྟབས། ད་ལྟ་ཡོད་པའི་
དད་མོས་རང་དབང་དང་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་ལ་ ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། བཅས་སོགས་བརྗོད་
ཡང་ཕྱི་ཚེས་ ༡༢ ཉིན་ཀྲུང་གོའ ི་བོད་ལྗོངས་
ཆ་འཕྲིན་ལྟེ་གནས་སུ་གོང་གི་གནས་ཚུལ་དེ་དང་ འབྲེལ་ཏེ། བྷེ་བྷེ་སི་གསར་ཁང་ལ་དོགས་པ་དང་
སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་དོན། ཏཱ་ལའི་བླ་མ་ཉེ་ལམ་ཡུ་རོབ་ རྒྱལ་ཁབ་མི་ཉུང་བར་ཕྱིན་སྐབས་དགའ་བསུ་དེ་
ཙམ་མ་ཐོབ་པར། མུ་མཐུད་གཞོགས་འདེགས་ དང་ཤུགས་རྐྱེན་ཇེ་ཆེར་གཏོང་ཆེད། དབྱིན་ཇིའི་
བྷེ་བྷེ་སི་ (BBC) གསར་ཁང་གིས་ཏཱ་ལའི་བླ་
མར་བཅར་འདྲི་བྱས་པ་མ་ཟད། དྲ་བ་བརྒྱུད་དེ་ ཀྲུང་གོ་བར་ཏཱ་ལའི་བླ་མར་དྲི་བ་འདྲི་བའི་བྱེད་སྒོ་ སྤེལ་བ་རེད། ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་དྲིས་ལན་དང་དབྱིན་
ཇིའི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་བྱེད་སྒོ་དེར་འཛམ་གླིང་
ཚོགས་ལ་འདི་འདྲའི་སྦྱར་རྩི་ནི་ལྷག་པར་དུ་གལ་ ཆེན་མ་རེད་དམ།
རེད། སྤྱི་ཚོགས་ནང་མེད་དུ་མི་རུང་བ་ཞིག་ ཆགས་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན། སྔོན་མ་སུད་སིར་ གནས་སྡོད་བོད་རིགས་ཚོའི་ས་དེར་ཟློས་གར་
འཁྲབ་སྟོན་བྱེད་མཁན་དེ་འདྲ་ཡོད་པ་མ་རེད།
ཕྱིས་སུ་ང་ཚོས་ས་དེར་འཁྲབ་སྟོན་ཐེངས་མང་ བྱས་མཐར་དེར་ཡོད་བོད་པའི་གཞོན་སྐྱེས་གང་
མང་ཞིག་ལ་བོད་རིགས་རང་གི་ལྷ་མོ་འཁྲབ་སྟོན་
སོགས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཟབ་མོ་བཞག་ཡོད་པ་ དང་། མི་རིགས་རང་གི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་གླུ་གཞས་
གང་མང་ཞིག་ངོ་ཤེས་པའི་ནུས་པ་དེ་འདྲ་ཞིག་ ཐོན་ཡོད་པ་རེད། དེ་བས། ང་ཚོ་རང་གི་སྒྱུ་རྩལ་
རིག་གཞུང་འདི་གལ་ཆེན་པོ་རེད། གལ་སྲིད། ང་
ཚོས་འདི་དག་ལ་བདག་པོ་རྒྱག་མ་ཐུབ་པ་ཡིན་ ན་མི་རིགས་འདིའི་ཉེན་ཁ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་སྲིད་ པ་རེད། མི་མང་གི་དགའ་མོས་དེའང་ང་ཚོ་རང་
གི་རིག་གཞུང་འདི་གལ་ཆེན་དང་དེའི་ནུས་པ་ ཞིག་ཐོན་གྱིན་ཡོད་པའི་རྟགས་རེད།
དྲི་བ། མི་ལོ་ ༥༠ རྗེས་ལ་བོད་གཞུང་
ཟློས་གར་ཁང་འདིའ་ི སྲིད་བྱུས་དང་གྲུབ་ཆ། བྱེད་
སྒོ་བཅས་ཕྱོགས་གང་ཐད་ལ་བཅོས་བསྒྱུར་འདྲ་ དགོས་པར་དགོངས་ཀྱིན་ཡོད་དམ།
ལན།
ང་ཚོ་བོད་གཞུང་ཟློས་གར་ལ་
མཚོན་ན་ལས་དོན་རྒྱ་ཆེན་པོ་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་ པ་རེད། མ་འོངས་པར་ང་རང་གི་བསམ་པར་
བོད་མི་འདུས་སྡོད་ཀྱི་ས་གནས་ཁག་ཏུ་ཟློས་ གར་རང་གི་ཡན་ལག་གསར་འཛུགས་བྱས་ ཏེ། དེ་རུ་མི་སྣ་མང་པོ་ཞིག་གསོ་སྐྱོང་དང་དེ་
དག་ལས་དྲག་འདེམས་ཀྱིས་བོད་གཞུང་ཟློས་
གར་ནང་བསྡུ་རུབ་བྱས་རྗེས་སྦྱོང་བ་སྤྲོད་རྒྱུའི་ ཡོངས་ཀྱི་ཀྲུང་གོ་བ་རྣམས་དོགས་པ་ཟ་བཞིན་ཡོད།
དབྱིན་ཇིའི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་དྲ་བའི་སྟེང་། ཁ་བྱང་ ལ་༼ ཏཱ་ལའི་བླ་མས་བོད་ལྗོངས་གནད་དོན་ནི་ཀྲུང་ གོའ ི་ནང་སྲིད་ཡིན་པའི་སྐོར་གླེང་བ ༽ ཞེས་པའི་
རྩོམ་ཡིག་དེའི་ནང་དོན་ནི་སྔར་བཞིན་ཏཱ་ལའི་བླ་ མས་དབུ་མའི་ལམ་ཞེས་པ་བརྒྱ་བཤད་སྟོང་བཤད་ བྱས་ཡོད་པ་དེ་རེད།
ཏཱ་ལའི་བླ་མས་བོད་དང་སོག་པོ། ཡུ་གུར་ཚང་ མ་ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་མིན་ སྐོར་གྱི་དྲི་བ་ཞིག་ལ་ལན་འདེབས་གནང་སྐབས།
ཆོས་ལུགས་ལྟར་ན། མི་ལ་རིགས་རྒྱུད་དང་མི་ རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མེད་ཅིང་། ཁྱེད་རང་རྒྱའམ་བོད།
ཡང་ན་རྒྱ་གར་བ་དང་ཡུ་རོབ་པ་གང་ཞིག་ཡིན་ ཡང་། ཚང་མར་དབྱེ་བ་མེད། ཅེས་བརྗོད་ཡོད་
ཀྱང་། ཁོའ ི་ལྟ་བ་དེར་འཛམ་གླིང་ཡོངས་ཀྱི་ཀྲུང་གོ་ བས་དོགས་པ་ཟ་བཞིན་ཡོད། ཁེ་ན་ཊའི་དྲ་དམངས་
ཤིག་གིས། དབྱིན་ཇིའི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་ཐེངས་ འདིར་གནད་དོན་གལ་ཆེན་ལ་གཡོལ་ཐབས་བྱས་
ཏེ། ཏཱ་ལའི་ཡར་འདེགས་ཐབས་བྱས་པ་ལས། མི་
མང་གིས་སེམས་ཁུར་བྱེད་ཀྱིན་པའི་གནད་དོན་ཅི་
ལྟའི་ཟློས་གར་ཚོགས་པ་འདི་ཉིད་གཞི་རྒྱ་ཆེ་ རུ་བཏང་སྟེ་སློབ་ཆེན་ལྟ་བུའི་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་
འཛུལ་ཞུགས་ཀྱིས་བོད་རང་གི་ལྷ་མོ་སྒྱུ་རྩལ་
གཙོ་བྱས་པའི་རིག་གཞུང་སྦྱོང་སའི་བསྟི་གནས་
ཤིག་གསར་འཛུགས་གནང་རྒྱུའི་འདུན་པ་ཡོད།
ད་ལྟའི་ཆར་ང་ཚོས་ཉར་ཚགས་ཀྱི་ལས་རིམ་ ཞིག་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། འདིས་ལྷ་མོ་སྒྱུ་རྩལ་རིག་
གཞུང་གཙོས་བོད་རང་གི་འདས་པའི་ལྷ་མོའ ི་ བྱུང་རབས་ལོ་རྒྱུས་དག་མི་སྣ་སུ་ཞིག་གིས་ ཉམས་ཞིབ་བྱེད་ན་དེ་ལ་མཐུན་རྐྱེན་དང་རོགས་
འདེགས་སུ་འགྱུར་བ་དང་། དེ་དག་གློག་ཀླད་ནང་ ཐད་ཀར་ལྟ་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེ་འདྲའི་ཕྱོགས་ལ་འབད་ པ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། དེ་བཞིན་ད་ལྟའི་འཁྲབ་སྟོན་
བྱེད་སའི་ཚོགས་ཁང་དང་གར་སྟེགས་སོགས་
ལས་གཞི་གང་མང་ཞིག་ཆ་རྐྱེན་གྱིས་འདང་གི་ མེད་སྟབས། དེ་དག་གི་དཀའ་ངལ་སེལ་བར་ད་
ལྟ་ནས་ལས་ཀ་མགོ་འཛུགས་བྱེད་བཞིན་ཡོད།
འདས་པའི་དུས་ནས་བཟུང་ང་ཚོ་ཟློས་གར་ ནང་ཕྱི་རོལ་གྱི་མི་སླེབས་པ་ཡིན་ན་ནང་ཁུལ་གྱི་
ཁང་པ་མ་གཏོགས་དམིགས་བསལ་ལྟ་ས་གང་ ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་བས། ང་ཚོ་ལ་སྒྱུ་རྩལ་
རིག་གཞུང་གི་འགན་འཁུར་ཆེན་པོ་ཡོད་པར་ དགོངས་ཏེ་ཉེ་ཆར་ནས་བཟུང་ང་ཚོས་འགྲེམས་
སྟོན་ཁང་གསར་བ་ཞིག་རྒྱག་མགོ་བརྩམས་ ཡོད་ལ། དེའི་ནང་བོད་རང་གི་ལྷ་མོ་འཁྲབ་སྟོན་
གྱི་རིགས་དང་དེ་དག་གི་འཁྲབ་ཆས་རིགས་སྣ་ ཚོགས་དང་དེ་དག་གི་ལོ་རྒྱུས། བོད་ཀྱི་ལྷ་མོ་
སྒྱུ་རྩལ་གསར་གཏོད་གནང་མཁན་ཐང་སྟོང་
རྒྱལ་བོའ ི་གཙོ་སྐུ་དང་ལོ་རྒྱུས་སོགས་བོད་རང་
གི་སྒྱུ་རྩལ་རིག་གཞུང་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ རིགས་དང་། བོད་གཞུང་ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་ འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས་དང་འབྲེལ་བའི་ལྷ་མོ་འཁྲབ་ སྟོན་གྱི་རིགས་རྣམས་འགྲེམས་སྟོན་བྱ་འཆར་
ཡོད་ལ་། ལོ་རྗེས་མའི་ཕྱིི་ཟླ་ ༤ པའི་ནང་ངེས་
པར་དུ་འགྲུབ་དགོས་པའི་འཆར་གཞི་བཏིངས་
ཡོད། དེ་བཞིན་ང་ཚོས་འདས་པའི་དུས་སུ་ལྷ་མོ་ འཁྲབ་སྟོན་བྱས་པའི་སྐོར་ཡོངས་གློག་བརྙན་ནང་ བལྟ་ཐུབ་པ་དེ་འདྲ་ཞིག་བཟོ་འཆར་དང་། བོད་
ཀྱི་དམངས་གཙོའི་དུས་ཆེན་དང་བཀའ་ཁྲི་འོས་ འདེམས་སོགས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ལས་ འཆར་ཞིག་ད་ལྟ་ནས་མགོ་རྩོམ་བཞིན་ཡོད།
དྲི་བ། སྔར་ལོ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་གྲོས་
ཚོགས་སུའང་བོད་གཞུང་ཟློས་གར་ཁང་གི་སྒྱུ་ རྩལ་གྱི་ལས་རིགས་ཐད་ལ་ཞན་ཆ་ཡོད་རབས་ གླེང་སོང། སྐུ་ཉིད་ནས་དེ་གསན་ཡོད་དམ། གལ་
ཁག་ཅིག་བྱུང་ཡོད་པ་འདྲ། ང་རང་ཟློས་གར་ ཚོགས་པའི་ནང་སླེབས་པ་ནས་བཟུང་གནས་ ཚུལ་དེ་འདྲའི་རིགས་གཅིག་ཀྱང་གོ་མ་སོང་ལ་
ཞན་ཆ་ཞེས་དམིགས་བསལ་གྱིས་མཐོང་མ་ སོང། གང་ཡིན་ཟེར་ན། ཟློས་གར་ཚོགས་པ་ དེ་འདས་པའི་དཀའ་སྡུག་གི་ལོ་ཟླ་ནས་ད་ལྟའི་
དུས་སྐབས་འདི་འདྲ་ཞིག་ཏུ་སླེབས་ཐུབ་པ་དེ་ ཟློས་གར་འགན་འཛིན་ཟུར་པ་དག་གི་བྱས་རྗེས་
རེད། གལ་སྲིད་སྐྱོན་ལ་བལྟ་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཚེ་ སྐྱོན་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད། དེང་སང་ཚོགས་པ་ གང་མང་ཞིག་མགོ་བཙུགས་ཏེ་ཅུང་མ་འགོར་
བར་སྒོ་རྒྱག་དགོས་པ་དེ་འདྲ་ཆགས་ཀྱིན་ཡོད་ པ་རེད། ང་ཚོ་འདི་ལྟར་གནས་ཤིང་། ༧གོང་ས་
མཆོག་དང་བོད་གཞུང་གི་དགོངས་པ་སྒྲུབ་ཐུབ་
པ་དེའང་འགན་འཛིན་རིམ་བྱོན་གྱིས་སྐུ་ལས་
སྐྱོན་པའི་གྲུབ་འབྲས་ཉག་གཅིག་རེད། ཡིན་ཡང།
ཞན་ཆ་ཡོད་སྲིད་པ་རེད། ང་རང་ཉིད་ཀྱིས་འགན་ ཁུར་བ་ནས་བཟུང་དཀའ་ལས་གང་མང་ཞིག་
རྒྱག་གིན་ཡོད། དེ་ལྟར་སྒྲུབ་ཀྱང་མི་གཞན་གྱི་ ཞན་ཆ་མཐོང་གི་རེད། ཞན་ཆ་ཚུར་བཏོན་རྗེས་
འགྱུར་བ་གཏོང་ཐུབ་པ་ཞིག་ཡིན་ན་འགྱུར་བ་ གཏོང་རྒྱུ་ལས་གཞན་ཐབས་ཤེས་གང་ཡང་ཡོད་
པ་མ་རེད། གལ་སྲིད། སྐྱོན་ལབ་མཁན་ཞིག་ཡིན་
ནའང་སྐྱོན་འདི་དང་འདི་རེད་ཅེས་ལབ་ན་ཡག་ པོ་རེད་བསམ་གྱི་ཡོད། ང་རང་ལ་མཚོན་ན་དེང་ རབས་དང་མཐུན་པའི་གཞས་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་ཡར་
རྒྱས་གཏོང་དགོས་ཀྱིན་འདུག་ཅེས་ལབ་མཁན་ བྱུང་བ་ལས་སྐྱོན་འདི་རེད་ཅེས་ལབ་མཁན་བྱུང་
མ་སོང། ཡིན་ནའང། ཟློས་གར་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་ཡར་ རྒྱས་ལ་མཐའ་མེད་སྟབས། མི་མང་ཚང་མའི་ རོགས་འདེགས་ལ་བརྟེན་དགོས་པ་རེད། སྐྱོན་
ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་ཡོ་སྲང་དང་ཡར་རྒྱས་གཏོང་
ཕྱོགས་ཀྱི་བསམ་འཆར་བརྗོད་པ་ཡིན་ན་དེ་ལས་ ཀྱང་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོང་གི་རེད། བོད་ནང་གི་ བོད་མི་དེ་དག་གིས་ང་ཚོར་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཚུལ་
དུ་ང་ཚོར་ཟློས་གར་གྱི་འཁྲབ་ཆས་བསྐུར་བ་ དེ་འདྲ་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོར་དངུལ་ཁོ་ནའི་ སྟེང་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་དགོས་པ་མ་རེད། རྒྱ་ཆེའི་
མི་མང་གི་ལྷག་བསམ་དང་མཐུན་རྐྱེན། བསམ་ ཚུལ་གྱི་ལམ་ནས་རོགས་སྐྱོར་མཛུབ་སྟོན་གནང་
རྒྱུ་དེ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་དུ་མཐོང་གི་ཡོད། ང་ཚོས་ སྔོན་མ་ནས་མི་མང་ནང་ཁུལ་དུ་བོད་གྱི་གཞས་ རྙིང་བ་སོགས་བསྡུ་རུབ་ཀྱི་གསལ་བསྒྲགས་ བསྐྱངས་ཀྱང་ད་ལྟའི་ཆར་དེ འི་སྐོར ་ལ་རྒྱབ་ སྐྱོར་མཐུན་རྐྱེན་སྤྲོད་མཁན་གཅིག་ཀྱང་རག་མ་ སོང། མ་འོངས་པར་རྒྱ་ཆེའི་མི་མང་ངོས་ནས་
རྒྱབ་སྐྱོར་དང་རོགས་འདེགས་བྱ་རོགས་གནང་ ། ཞེས་འབོད་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
སྲིད་ཡོད་ན་དེའི་ཐད་དགོངས་ཚུལ་ཅི་ཡོད།
ལན། དེ་ངས་གསལ་བོ་ཞིག་ཧ་གོ་མ་
སོང། ང་མ་སླེབས་པའི་ཡར་སྔོན་དུ་གནས་ཚུལ་
ཡང་གླེང་མི་འདུག ཅེས་བཤད་ཡོད་ལ། ཨ་རིའི་དྲ་
མེད། རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་
མི་རྣམས་ལ་མགོ་སྐོར་གཏོང་ཐུབ་སྙམ་གྱིན་ཡོད་
སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་དང་། མི་རིགས་
དམངས་ཤག ི ་གིས། ཏཱ་ལའི་བླ་མར་མཚོན་ན། ལམ་
ཡང་དག་པ་དགོན་པའི་ནང་འགྲོ་རྒྱུ་དེ་རེད། ཁོས་
ན་ཡང་། དོན་དངོས་སུ་ཁོ་ནི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྲིད་ དོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྲུང་གོ་མགོ་རྟིང་སློག་པའི་ རེ་ངན་འགྲུབ་ཐབས་བྱེད་པའི་ལག་ཆ་ཁོ་ན་ཡིན། ཞེས་བཀོད་འདུག
གོང་གི་གནས་ཚུལ་དེའ་ི ཐད་ཕྱི་ཚེས་ ༡༧ ཉིན་འདི་
གའི་གསར་འགོད་པས་ཁ་པར་བརྒྱུད་སྐུ་སྐེར་ཡིག་ ཚང་ལ་འབྲེལ་བ་གནང་སྟེ། གནས་ཚུལ་དེའི་སྐོར་
མཁྱེན་རྟོགས་ཡོད་མེད་དང་། དེ་ལ་ངོས་འཛིན་གང་
འདྲ་ཡོད་མེད་བཅར་འདྲི་ཞུས་སྐབས། སྐུ་སྒེར་དྲུང་ ཆེ་རྣམས་མི་བཞུགས་སྟབས་གསར་འགྱུར་འབྲེལ་
མཐུད་པ་བསྟན་འཛིན་སྟག་ལྷ་ལགས་ཀྱིས་ལན་ འདེབས་གནང་དོན། བྷེ་བྷེ་སིའི་གསར་འགྱུར་
དེའི་མགོ་བརྗོད་དང་ནང་དོན་གཉིས་འབྲི་སྟངས་
ཅུང་ཁྱད་མཚར་ཞིག་རེད། སྤྱིར་གནས་ཚུལ་དེ་
གསར་བ་གང་ཡང་མ་རེད། ༧གོང་ས་མཆོག་
གིས་སྔོན་མ་ནས། ང་ཚོས་རང་བཙན་རྩོད་གི་
ཀྱི་སྒྲོམ་གཞིའི་འོག་ནས་འདུག་འདོད་ཡོད། ད་
ལྟའི་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་དེ་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་ ས་གནས་རང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་འོག་ནས་སེལ་
དགོས། ཞེས་བཀའ་གནང་གིན་ཡོད་པ་དེ་དང་ གཅིག་མཚུངས་རེད། འོན་ཀྱང་། ཐེངས་འདིར་ གནས་ཚུལ་དེ་འབྲི་སྟངས་ཀྱི་དབང་གིས་གང་
བྱུང་མང་བྱུང་ཞིག་ཆགས་འདུག ཅེས་གསུངས་ ཏེ་ཞིབ་ཕྲའི་གནས་ཚུལ་སྐུ་སྒེར་རྒྱ་ཡིག་སྡེ་ཚན་
གྱི་འགན་འཛིན་རྔ་བ་ཚེ་རྒྱམ་ལགས་སུ་འདྲི་ རོགས། ཞེས་གསུངས་སོང་། ཡང་བསྐྱར་ཁ་པར་ བརྒྱུད་རྔ་བ་ཚེ་རྒྱམ་ལགས་སུ་འབྲེལ་བ་ཞུས་
སྐབས་ཁོང་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་བཞུགས་འདུག་ལ། མི་འགྱངས་པར་ལ་དྭགས་སུ་སྐྱོད་འཆར་འདུག་ སྟབས། ཞིབ་ཕྲའི་གནས་ཚུལ་ཕྱི་ཚེས་ ༢༢ ཉིན་ ལྭ་དྭགས་སུ་འབྱོར་འཕྲལ་གསལ་བཤད་གནང་ ཆོག ཅེས་གསུངས་སོང་།
གསར་འགྱུར།
བོད་ཀྱི་དུས་བབ། དྷ་རམ་ས་ལ། ༢༠༠༩ /༨ /༢༠
རྒྱལ་སྤྱི།
ཞི་རྒོལ་ཆེན་མོ།
དོན་ཚན་བཞི་ཅན་གྱི་བོད་རྒྱའི་བསྒྲགས་གཏམ།
ཕྱི་ཟླ་ ༨ པའི་མགོ་སྟོད་ཙམ་ནས་ས་ཕྱོགས་གཞན་དུ་བྲོས་བྱོལ་ཏུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་རེད། ད་ཐེངས་
ཉེ
འགུལ་ཤུགས་ཆེན་ཞིག་སྤེལ་ཡོད་འདུག ལས་འགུལ་བ་ཞིག་གིས་བརྗོད་གསལ་ལྟར་ན། ཁོང་
དགོངས་ཚུལ་བཏོན་ཡོད་པ་རེད།
ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༡༧ ཉིན་ཛི་གསར་ཁང་ནས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་གསལ་ལྟར་ན། ཉེ་སྔོན་ཐའེ་ལན་ ཌུའི་བློན་ཆེན་ཟུར་པ་ཐག་སིན་ཤ ི་ནཱ་ཝ་ཊར་ Thaksin Shinawatra ཡིས་སྤྱི་དངུལ་
ལྐོག་ཟས་བྱས་རྐྱེན་གྱིས་ཁོ་བོར་ལོ་གཉིས་ཀྱི་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་ཀྱང། ཁོ་བོ་ ཐའེ་ལན་ཌུའི་ཡུལ་མི་ ༣༠།༠༠༠ ཙམ་ནས་རེས་གཟའ་ཟླ་བའི་ཉིན་བྷེང་ཀོག་ཏུ་ཁོ་བོར་རྒྱབ་
སྐྱོར་མཚོན་ཆེད། སྟོད་ཐུང་དམར་པོ་རེ་གྱོན་ནས་ཁོ་བོའ ི་བྱས་ཉེས་ལ་གུ་ཡངས་ཡོང་བའི་ལས་ ཚོས་ཁོ་བོའ ི་ཆེད་དུ་ཉུང་མཐར་མཚན་རྟགས་ས་ཡ་ ༥ ཙམ་བསྡུ་རུབ་བྱས་ཡོད་པར་བཤད་ ཡོད་ཅིང་། ཉེན་རྟོག་དམག་དཔོན་ཝི་ཆི་སང་ཀ་པི་ Vichai Sangkapai ཡིས་ཐེངས་
འདིའི་ལས་འགུལ་ནི་ཞི་རྒོལ་ཡིན་ལ། ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡུལ་དུ་ཉེན་རྟོག་པ་ ༡༥༠༠ ཙམ་སྤོ་ འཇོག་བྱས་ཡོད་ཚུལ་གསལ་བཤད་བྱས་ཡོད་འདུག
ཨུ་རུ་སུའི་དྲག་སྤྱོད།
ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༡༧ ཉིན་ཛི་གསར་ཁང་ནས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་གསལ་ལྟར་ན། ཨུ་རུ་སུའི་ནུབ་
ཀོ་ཀ་སས་ Caucasus ཡི་རྒྱལ་ས་ཆེ་ཤ ོས་ན་ཛ་རན་ Nazran ལ་རེས་གཟའ་ཟླ་བའི་
ཉིན་འབར་རྫས་གས་འཐོར་བྱུང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་མི་ ༡༡ ཙམ་བསད་ཡོད་པ་དང་། ༢༥ ཙམ་ལ་ རྨས་སྐྱོན་ཕོག་ཡོད་ལ། དེ་བཞིན་གཡས་གཡོན་གྱི་སྣུམ་འཁོར་དང། ཁང་པ་ཕལ་མོ་ཆེ་གཏོར་
ཡོད་པ་རེད། ཞིབ་ཕྲའི་གནས་ཚུལ་ལྟར་ན། ཉིན་དེའི་ཞོགས་པའི་ཆུ་ཚོད་ ༩ དང་སྐར་མ་ ༨ ཙམ་ལ་དོ་སྐྱེལ་སྣུམ་འཁོར་སེར་པོ་ཞིག་ཉེན་རྟོག་ཁང་གི་སྔོག་བཤེར་ས་ཚིགས་སུ་སླེབས་
ཡོད་པ་དང། དེའི་རྗེས་དེར་འབར་རྫས་ཤ ིག་འབར་གས་བྱུང་ཚུལ་གནས་ཚུལ་དབྱེ་ཞིབ་པས་ བརྗོད་ཡོད་འདུག ཉེ་བའི་ཟླ་ཤས་ཀྱི་ནང་ནུབ་ཀོ་ཀ་སོས་ཡི་ཁ་ཆེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དྲག་སྤྱོད་ཀྱི་
ལས་འགུལ་རྒྱུན་མཐུད་ནས་སྤེལ་བ་མཐོང་ཐུབ་ཅིང། གཟའ་འཁོར་སྔོན་མའི་རེས་གཟའ་ལྷག་ པའི་ཉིན་ཨིན་གྷ་ཤི་ཏི་ཡ་ Ingushetia འཛུགས་སྐྲུན་བློན་ཆེན་བསད་ཡོད་པ་དང། དེའི་
རྗེས་དེར་ཆེས་མཐོའ ི་ཁྲིམས་ཁང་གི་ཁྲིམས་དཔོན། དེ་བཞིན་ཕྱི་ཟླ་ ༦ པའི་ནང་སྲིད་འཛིན་ ཡུ་ནས་བྷིཀ ཡེ་ཀུ་རོ་དང། འདས་པའི་ཟླ་བའི་ནང་ཨིན་གུའི་ཁྲིམས་ཁང་གི་མགོ་གཙོ་བཅས་ དམར་བསད་བཏང་ཡོད་པ་རེད།
ཆུ་ལོག་གི་གནོད་སྐྱོན།
ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༡༨ ཉིན་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། འདས་པའི་གཟའ་ འཁོར་ནང་པ་ཀི་སི་ཐན་གྱི་བྱང་ནུབ་ས་ཁུལ་དུ་ཆར་ཤ ོད་ཤུགས་ཆེན་བརྒྱབས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་
ཆུ་ལོག་བྱུང་སྟེ་ཉུང་མཐར་མི་ ༢༧ ཙམ་ཤ ི་ཡོད་པ་དང། མི་ ༩ ཙམ་གར་སོང་ཆ་མེད་ཡིན་
པ། ཁྱིམ་ཚང་ ༤༥༠ ལྷག་གཏོར་བཅོམ་བཏང་ཡོད་པ་མ་ཟད། འཚོ་བའི་མཐུན་རྐྱེན་དུ་གྱུར་
པའི་སྟོན་ཐོག་དང། ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་འཕྲོ་བརླག་བཏང་ཡོད་པ་རེད། དབྱིན་ཡུལ་མི་རིགས་
བྱ་གཞག་ལྷན་ཁང་གིས་ད་ལྟའི་ཆར་པ་ཀི་སི་ཐན་གྱི་ས་ཝཱ་བྷི་རྫོང་གི་ས་ཁུལ་དུ་ཆུ་ལོག་གནོད་ སྐྱོན་ཚབས་ཆེན་ཕོག་པའི་མི་གྲངས་ ༨༠།༠༠༠ ཙམ་ལ་འཚོ་བའི་དགོས་མཁོ་ཁག་དང། སྨན་ སྦྱོར་གྱི་མཐུན་རྐྱེན་དག་མཁོ་སྤྲོད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།
གོམ་ཁ་མདུན་སྤོས།
ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༡༨ ཉིན་གནས་ཚུལ་སྤེལ་གསལ་ལྟར་ན། སྲིད་འཛིན་ཨོ་བྷ་མ་མཆོག་ནས་ཉེ་
ཆར་ཧྥོ་ནི་ཀ་ས་རུ་གསུངས་བཤད་ཅིག་གི་སྐབས་གསུངས་དོན། ཨ་རི་དང་ཨི་རག་གཉིས་ཀྱི་ དམག་དོན་དེ་ ༢༠༡༡ ཚུན་དུ་མཇུག་སྒྲིལ་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང། འཆར་ལོ་ནས་ཨི་རག་ནང་གནས་
སྡོད་ཨ་རིའི་དམག་མི་ཡོངས་ཕྱིར་འབོད་བྱ་རྒྱུ་ཡིན། ང་ཚོས་གོམ་ཁ་མདུན་སྤོ་བྱེད་མུས་ལྟར་ ཨི་རག་པ་ཚོས་ཤེས་དགོས་པ་ཞིག་ལ་ང་ཚོས་ཁ་ཆད་བྱས་པ་བཞིན་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུ་དང།
ཨ་རིའི་མི་མང་ཚོས་ཀྱང་ང་ཚོས་འཐབ་བྱུས་གཞིར་བཟུང་གིས་གོམ་ཁ་མདུན་བསྐྱོད་བྱེེད་ ཀྱིན་ཡོད་པ་ཤེས་དགོས་པ་རེད་ཅེས་བཤད་ཡོད་པ་རེད།
་སྔོ ན ་རྗི ་ ནི ་ ཝར་བསྐོ ང ་བའི ་ རྒྱ་བོ ད ་
བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་དེར་བོད་ཕྱོགས་ནས་ཚད་
ཁུར་དང་འབྲེལ་རང་དབང་སླར་གསོ་ཐུབ་
རྒྱ་མི ་ རི ག ས་ཚོ ་ དང་རྒྱལ་སྤྱི ར ་གནད་དོ ན ་
ཚོགས་ཆེ ན ་དེ འི ་ སྟེ ང ་གཞི ས ་བྱེ ས ་
ག ཅི ག ག ཞི ་ རྩ འི ་ རི ན ་ ཐ ང ་ ད ང ་ རྩ ་
དམག་དོན་རུ་ཁག་ལ་གྱེན་ལོག་བྱ་རྒྱུར་གཙོ་འཁྲིད་བྱས་པའི་ཉེར་ལེན་ལས་མི་བརྒྱ་ལྷག་རྐྱེན་
ལམ་དུ་བཏང་ཡོད་ཅིང། ཁོ་བ་རང་ཉིད་ནས་ཀྱང་མི་བསད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་ བྱ་སྤྱོད་ཚད་ལས་བརྒལ་བ་བྱས་པས་ད་ལྟའི་ཆར་ཁོ་བོར་ཁ་མཆུ་ ༡༠༠ ལྷག་ཙམ་ཡོད་པ་རེད།
ཕྱི་ཟླ་ལྔ་པའི་ནང་པ་ཀི་སི་ཐན་སྲིད་གཞུང་གིས་ཁོ་བོ་གར་ཡོད་དང་ཅི་བྱས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་མཁོ་ སྤྲོད་བྱེད་མཁན་ཡོད་ན་ཨ་སྒོར་ ༦༢༥ ཙམ་སྤྲོད་རྒྱུའི་གསལ་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད་པ་རེད།
འོས་བསྡུའི་ལྟ་གོན་ཉིན་གྱི་ཟིང་ཆ།
ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༡༩ ཉིན་ཀ་བྷུལ་ kabul གསར་ཁང་ནས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། ཨབ་
གྷན་ནི་སི་ཐན་གྱི་རེས་གཟའ་ཕུར་བུའི་་ཉིན་གྱི་སྲིད་འཛིན་འོས་བསྡུའི་ལྟ་གོན་ཞིག་རེས་གཟའ་
ལྷག་པའི་ཉིན་བྱས་ཡོད་པ་དང། ཉིན་དེར་འཇིགས་སྐུལ་བས་སྲིད་འཛིན་གནས་ཡུལ་དུ་མེ་
མདའ་བརྒྱབས་པ་དང། བྱང་དམག་དོན་སྒྲིག་འཛུགས་ Nato འགྲུལ་འཁོར་ས་ཚིགས་ སུ་འབར་མདེལ་གྱིས་སྣུམ་འཁོར་ཞིག་གཏོར་བའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་ཐོན་ཡོད་པ་རེད། གཞུང་ ཕྱོགས་ནས་གསར་འགོད་པ་ཚོར་འོས་བསྡུ་དངོས་གཞིའི་ཉིན་མོར་གློག་བརྙན་དང། གནས་
ཚུལ་མཁོ་སྒྲུབ་བྱེད་མི་ཆོག་པའི་བཀའ་རྒྱ་བཏང་ཡོད་པ་དང། ཐེངས་འདིའི་དྲག་སྤྱོད་ཀྱི་ལས་
འགུལ་གྱིས་མཚོན་པའི་འོས་འཕེན་པར་ཉེན་བརྡ་གཏོང་རྒྱུའི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོའང་ཡོང་ རྒྱུའི་སྲིད་འཛིན་འོས་བསྡུ་དེ་ཁ་འཐོར་དུ་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་འདུག
༤༽ ༸གོང་ས་མཆོག་ལ་འོས་འཚམ་གྱི་ཆ་
དོ ན ། ཡོ ང ས་ཁྱབ་ཀྱི ་ རི ན ་ཐང་ནི ་ འགྲོ ་ བ་
ལ་སླེབས་པ།
གུས་བཀུར་ཞུ་དགོས་པ།
རང་དབང་དང། མང་གཙོ། ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་
གཅོ ད ་དང། སྲི ད ་དོ ན ་ནང་མཉམ་ཞུགས།
༥༽ ༸གོང་ས་མཆོག་ཕྱིར་རང་གི་ཕ་ཡུལ་
མིའི་ཐོབ་ཐང་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་
སྤེ ལ་བ་ནས་ཚུགས་ཡོ ད ་ལ། དེ འི་ ནང་དུ་
སྒྱུར། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་། འདྲ་མཉམ་ དང་ལེགས་བྱང་རིས་མེད་ཀྱི་མཉམ་གནས་
བཅས་འགྲོ ་ བ་མི འི ་ གཞི ་ རྩའི ་ རི ན ་ཐང་ལྟ་
ཚུལ་དང། རྩ་དོན་བཅས་ཡོད་ལ། ད་རེབ་
ཀྱི་ཚོགས་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདི་དག་ རྩ་འཛིན་བྱས་ཡོད།
གཉིས། བོད་དོན་གྱི་རང་བཞིན་དང་། དེའི་ རྩ་བ།
༡༽ བོད་ཀྱི་རྩ་བའི་གནད་དོན་ནི་རྒྱ་ རི ག ས་དང་བོ ད ་རི ག ས་བར་གྱི ་ རྩོ ད ་རྙོ ག ་
ཅིག ་མིན ་པར། རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་བོ ད ་ ཀྱི ་ རི ག ་གཞུང་རྩ་མེ ད ་དང། བཙན་པོ་
དབང་ཡོད་ཀྱི་སྲིད་གཞུང་བཙུགས་པ་ལས་ བྱུང་བ་ཡིན།
༢ ༽ རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནི་རྒྱ་ནག་གི་ ཁ་བྲལ་ཐབས་མེད་པའི་ཆ་ཤས་ཤིག་ཡིན་
པར་བཤད་ཀྱིན་པ་དེར་དོན་དངོས་ཀྱི་ནོར་ འཁྲུལ་ཤོར་ཡོད།
༣ ༽ བོད་ཀྱི་ཆོས་དང། རིག་གཞུང། སྐད་
ཡིག་བཅས་ནི་ཆག་འཇིག་གི་ཁ་མཚམས་ རི་དྭགས་གཙོད།
ད་ལྟ་བོད་ལྗོངས་སུ་རི་དྭགས་གཙོད་
༡༥༠༠༠༠ ཙམ་ཡོད་པ་དང་། ལོ་འདིར་རི་ སྐྱེས་སྲོག་ཆགས་གསོད་མཁན་གྱི་གྱོད་དོན་ ༤ ཉོ་སྒྲུབ་དང་། སྐྱེལ་འདྲེན་གྱི་གྱོད་དོན་ ༡
བཅས་ཐག་གཅོད་བྱས་ཡོད་སྐོར། ད་ལོ་ནས་
བཟུང་ལྷ་ས་ནགས་ལས་སྡེ ་ ཁག་གི ས ་རི ་ དྭགས་གཙོད་སྲུང་སྐྱོང་གི་ལས་གཞིར་ཤུགས་ སྣོན་དང་། ཁྲིམས་འགལ་ཐོག་རི་སྐྱེས་སྲོག་
ཆགས་གསོད་མཁན་བཀག་སྡོམ་ནན་མོ་བྱ་ རྒྱུ་ཡིན་ཚུལ་བརྗོད་འདུག
ཧི་མ་ལ་ཡའི་སྲོག་ཆགས།
འཛམ་གླིང་སྟེང་གི་ཤ ་བ་ཆེས་ཆུང་ཤོས་དང་
བཀའ་ཁྱབ་ཞིག་བཏང་ཡོད་པ་རེད། ཁོ་བོས་འདས་པའི་ལོ་གཉིས་ནང་ཨ་རིའི་སུ་ཝ་ཌ་ Swat
འཚོལ་ཞིབ་ལ་མཐུན་རྐྱེན་སྐྲུན་ཐུབ།
དོ ན ་ཚན་བཞི ར ་སྤྱི ་ མོ ས ་གྲོ ས ་མཐུན་གྱི ་
གཟའ་འཁོར་གཅིག་གི་ཚུན་དུ་ཁོ་པ་དང་། ཁོ་བོའ ི་རོགས་པ་ཚོ་ཁྲིམས་རར་ཡོང་དགོས་པའི་
གཙོ་མུ་ལཱ་ནཱ་ཧྥ་ཛ་ལུ་ལ་ Mulana Phazlula ནག་ཉེེས་ཅན་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་གྱིས་
ཤིག་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས་པ་དང། དེས་
པར་རྒྱབ་སྐྱོར་མཚོན་བྱེད་དུ་སྐུ་ཚབ་ཚོས་
འཛམ་གླིང་རང་བྱུང་ཐེབས་རྩ་ཚོགས་པས་
འཇིགས་སྐུལ་སྔོན་འགོག་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གིས་རེས་གཟའ་ལྷག་པའི་ཉིན་ཏ་ལི་བྷན་གྱི་མགོ་
ངེ ས ་ཅན་གྱི ས ་གདོ ང ་ལེ ན ་གྱི ་ ཐབས་བྱུས་
བོ ད ་མི ་ ཡོ ང ས་ཀྱི ་ དཀའ་སྡུག་ལ་སེ མ ས་
ཁ་མཆུ་ ༡༠༠ ཡི་འགོ་འཁྲིད།
ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༡༩ ཉིན་ཞིན་ཧྭ་གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། པ་ཀི་སི་ཐན་གྱི་
༧
བསྒྲགས་པའི་གནས་ཚུལ་ནང་། འདས་པའི་ ལོ་ ༡༠ ནང་རི་བོ་ཧི་མ་ལ་ཡི་ཤར་རྒྱུད་ནས་ སྲོག་ཆགས་འདྲ་མིན་ ༣༥༣ ཙམ་གསར་
དུ་རྙེད་རྟོགས་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། དེ་དག་ནི་
། གཤོག་ལྡན་གྱི་སྦལ་བ། ལོ་ངོ་ས་ཡ་གཅིག་ ༡༠༠༠༠༠༠ ལོན་པའི་རྩངས་པ་སོགས་ཡོད་ སྐོར་བཀོད་འདུག
མཚོ་སྔོན་འཛུགས་སྐྲུན།
མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གཅིག་པུར་ད་ལོའ ི་སྤྱི་ཟླ་ ༨ བར་ལས་གཞི་ཆེ་ཆུང་ ༣༣༤ ཙམ་མགོ་ འཛུགས་བྱས་ཡོད་འདུག་ལ། ལས་གཞི་དེ་ དག་ཕལ་ཆེ་བ་གཞུང་ལམ་དང་ལྕགས་ལམ།
གནམ་གྲུ་འབབ་ཐང་། གློག་ཤུགས་དང་ཆུ་ བེད་བཅས་ཡིན་འདུག ལས་གཞི་དེ་དག་ཐད་ ཁྱོན་བསྡོམས་རྒྱ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་གསུམ་དང་ དུང་ཕྱུར་བདུན། བྱེ་བ་གཉིས་ས་ཡ་བརྒྱད་
༣༧༢༨༠༠༠༠༠༠ ཙམ་གཏོང་འཆར་ཡོད་ སྐོར་བརྗོད་འདུག
གནའ་རྫས་རྟོག་ཞིབ།
ཉེ་ཆར་རྒྱ་ནག་ཧྲན་ཞི་གནའ་རྫས་རྟོག་ཞིབ་
༤ ༽ བོ ད ་མི ་ རི ག ས་ཀྱི ་ གཞི ་ རྩའི ་ འགྲོ ་ བ་ མིའི་ཐོབ་ཐང་གིས་མཚོན་པའི་རང་ཐག་རང་
ཆོ ས ་དད་རང་མོ ས ་སོ ག ས་རྒྱ་གཞུང་གི ས ་ འཕྲོག་ཡོད་པ།
༥ ༽ རྒྱ་ནག་གི་གཞུང་འབྲེལ་གསར་འགོད་
བརྒྱུད་ལམ་གྱིས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཀྱི་ངོ་བོ་ གང་ཡིན་མི་བརྗོད་པར། རྒྱ་བོད་གཉིས་དབར་
ཁ་གཏད་གཅོ ག ་རེ ས ་བྱེ ད ་ཀྱི ་ ཡོ ད ་ཚུལ་གོ ་ ལྡོག་ནས་བརྗོད་ཡོད།
གསུམ། བོད་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་སེལ་བའི་ཐབས་ བྱུས།
༡༽ བོད་མི་རིགས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ ཐོབ་ཐང་གིས་མཚོན་པའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལས་
དོན་ནང་མཉམ་ཞུགས། ཆོས་དད་རང་དབང་
བཅས་ལ་རྒྱ་གཞུང་ནས་དང་ལེན་གུས་བརྩི་ ཞུ་དགོས་པ།
༢༽ བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་དེ་རྒྱ་ནག་ གི་མང་གཙོ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ།
༣༽རྒྱ་རིགས་མི་དམངས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ཆེན་ པོའ་ི མི་རིགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་
ཤེས་པའི་ཐོག་ནས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ལེགས་
བྱང་། འཚོ ་ བ་སྐྱེ ལ ་ཕྱོ ག ས་ལ་ངེ ས ་པར་དུ་
༤༽ རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་ སྒྱུར་ལ་གུས་བརྩི་དང་ལེན་ཞུ་དགོས་པ།
དུ་ཕེ བ ས་ཆོ ག ་པའི ་ གཡོ ལ ་མེ ད ་ཐོ བ ་ཐང་ དེ ར ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི ས ་བརྩི ་ བཀུར་བྱེ ད ་ དགོས།
བཞི། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ལ་ཕུལ་བའི་ དགོངས་ཚུལ།
༡ ༽རྒྱ་བོད་མཐུན་སྒྲིལ་གྱི་ཚོགས་པ་རྒྱལ་
སྤྱི འི ་ ས་ཕྱོ ག ས་གང་སར་བཙུགས་ཏེ ། རྒྱ་
བོ ད ་གཉི ས ་མོ ས ་ཀྱི ་ བསམ་འཆར་འདོ ན ་ སྤེལ་བྱ་རྒྱུ་ལ་སོགས་པའི་ལེགས་བྱང་བརྗེ་ རེ ས ་དང། སེ མ ས་ཚོ ར ་གྱི ་ འབྲེ ལ ་བ་གོ ང ་ མཐོར་གཏོང་དགོས་པ།
༢ ༽ བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་གྱི་དངོས་
དོན་བསྐྱར་བཅོས་ཡོང་སླད་དུ་རྒྱ་བོད་ མཁས་དབང་རྣམ་པར་ཞིབ་འཇུག་སྡེ་ཚན་
ཞིག་གསར་འཛུགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་
མ་ཡིན་པའི་ལོ་རྒྱུས་དང། རིག་གཞུང་གི་གོ་ རྟོགས་གོང་འཕེལ་ཡོང་བ་བྱ་རྒྱུ།
༣༽རྒྱ་ནག་གཞུང་གི ས ་༸གོ ང ་ས་མཆོ ག ་ དང་བོད་ཀྱི་དངོས་དོན་གྱི་གནས་ཚུལ་མཁོ་ སྒྲུབ་བྱ་རྒྱུར་དྲ་རྒྱ་དོ་དམ་པས་འགོག་སྡོམ་
བོད་ནང།
ཁང་དང་བོད་ལྗོངས་རིག་དངོས་ཞིབ་འཇུག་སྡེ་
ཁག་གཉིས་མཉམ་འབྲེལ་ཐོག ཆབ་མདོ་ཁུལ་
སྨར་ཁམས་བྲག་གཡབ་རྫོང་། འཇང་བ་ཞང་ གི་ཚྭ་ཞིང་དང་ཚ་ཁྲོན། སྤང་མདའ་ཞང་གི་རྣམ་ པར་སྣང་མཛད་ཀྱི་ལྷ་ཁང་། ཟླ་ཆུང་བྲག་བརྐོས།
བྱིས་གྲོངས་ཞིང་གི་གའུ་དིང་ལྷ་ཁང་། དེ་བཞིན།
བྲག་གཡབ་རྫོང་ཁོངས་ཀྱི་དབྱིན་འདུམ་གྲོང་
བརྡལ་རིན་ཟླ་ལྷ་ཁང་བཅས་ཀྱི་རིགས་དངོས་ དག་ལ་ཚན་རི ག ་དཔྱད་ཆས་བརྒྱུད་དེ ་ ཞི བ ་ འཇུག་བྱས་ཡོད་འདུག
བོད་ཡིག་སློབ་ཁྲིད།
ད་ལོའ་ི དབྱར་གནང་གི་གོ་སྐབས་དང་བསྟུན་
ཏེ། མཚོ་སྔོན་དགེ་ཐོན་སློབ་ཆེན་དང་། མཚོ་
སྔོན་མི་རིགས་སློབ་ཆེན་གཉིས་ཀྱི་སློབ་མ་ ༢༠
ལྷག་གིས་གྲུབ་པའི་༼ རང་གྲོལ་བོད་ཡིག་སློབ་ གསོ་རོགས་སྐྱོབ་ཚོགས་པ ༽ ཟེར་བ་དེ་མཚོ་
སྔོན་བཱ་ཡན་རྫོང་དུ་ཆེད་བསྐྱོད་ཀྱིས་བཱ་ཡན་ རྫོང་འོག་གི་བོད་པའི་སྡེ་བ་ ༨ གྱི་བོད་ཡིག་གི་ སློབ་སྦྱོང་མ་རག་པའི་བྱིས་པ་ ༣༠༠ ལྷག་ལ་ ཟླ་གཅིག་རིང་དང་བླངས་ཐོག་བོད་ཡིག་སློབ་ ཁྲིད་བྱས་ཡོད་འདུག
ཕུང་བོ་ཕྱིར་སྤྲད་མི་འདུག
ལྷ་སའི ་ སྙེ ་ མོ ་ ཁུལ་གྲོ ང ་བརྡལ་དོ ་ དམ་ལས་
ཁུངས་ཀྱིས་ ༣།༡༤ དོན་རྐྱེན་ཁྲོད་རྐྱེན་ལམ་དུ་ ཕྱིན་པའི་ཁྲོད་ཀྱི་མི་གསུམ་གསལ་འདོན་བྱས་
ཡོད་འདུག དེ་ནི་ཉེ་ཆར་བཟའ་མི་གཉིས་ཀྱིས་
ལས་བྱེད་ཚོའི་གམ་དུ་རང་གི་བུ་ཕྲུག་འཚོལ་ སླད་བཅར་འདྲི་བྱས་པ་ལས་ཤ ེས་རྟོགས་བྱུང་
བ་ཞིག་ཡིན་ལ། ཁོང་ཚོ་ནི་རྒྱལ་མཚན་དང་། ཕུན་ཚོགས་ཚེ་རིང། མི་འགྱུར། བཅས་ཡིན།
གཞན། ཕ་ཡུལ་འབའ་ཐང་ནས་ཡིན་པའི་མིང་
ལ་ཤེད་ཤེད་ཟེར་བ་ཞིག་ཀྱང་། ཞི་རྒོལ་ཁྲོད་དུ་ མཉམ་ཞུགས་བྱས་ཏེ་རྭ་མོ་ཆེ་ནས་སྦྲགས་ཁང་
གི་ལམ་བར་དུ་དམག་མིས་མེ་མདའ་བརྒྱབས་ ཏེ་བཀྲོངས་ཡོད་ཀྱང་། ཕུང་པོ་ནང་མིར་ཕྱིར་ སློག་བྱས་ཡོད་མི་འདུག
རྒྱ་བོད་བར་འཁྲུག་འཛིང་།
ཉེ་ཆར་ཕྱི་ཚེས་ ༣ ཉིན་ཁམས་དཀར་མཛེས་ རྟའུ་རྫོ ང ་རྒྱལ་འཕགས་དགོ ན ་པའི ་ རྒྱབ་རི ་
མཛོ་མོ་ནུ་བཞི་ཟེར་བའི་གནས་རི་འགེངས་ ཆེན་དེར་རྒྱ་རིགས་མང་པོ་འབྱོར་ཏེ། གཏེར་
ཁ་སྔོག་འདོན་གྱི་ལས་གཞི་ཞིག་མགོ་འཛུགས་ བྱས་ཡོ ད ་པ་དང་། སྐབས་དེ ར ་ས་གནས་
བོ ད ་རི ག ས་ཚོ ས ་བཀག་འགོ ག ་བྱས་ཡོ ད ་ སྟབས། རྒྱ་རིགས་དང་ས་གནས་བོད་རིགས་
བར་འཁྲུག་འཛིང་གི་དོན་རྐྱེན་ཞིག་བྱུང་ཞིང་།
ཕྱོགས་གཉིས་ཀའི་མི་འགའ་རེ་ལ་རྨས་སྐྱོན་
དང་། ཉེན་རྟོག་པའི་རླངས་འཁོར་འགའ་ཡང་ གཏོར་བཅོམ་བྱས་ཡོད་འདུག
དྲག་ཆར་དང་འདམ་ཉིལ།
ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༡༥ ཉིན་གྱི་དགོང་མོ་ལྷ་ས་སྙེ་ མོ་རྫོང་དུ་ཆར་ཆེན་བབས་པའི་དབང་གིས་
རི་ཉིལ་འདམ་ཟེགས་ཀྱི་དོན་རྐྱེན་བྱུང་སྟེ། ས་ གནས་མང་ཚོགས་ ༡༥༡ ཙམ་ལ་གནོད་སྐྱོན་
ཐེབས་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟ་འབྲེལ་ཡོད་ཚན་
པས་གོ་སྒྲིག་འོག གནོད་འཚེ་ཐེབས་ཡུལ་དུ་
རས་གུར་ ༤༠ ལྷག་ཕུབ་ཡོད་འདུག རྒྱ་ནག་
གི་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་ཐེངས་འདིའི་གོད་ཆག་ ཁྲོད་སྙེ་མོ་རྫོང་ལ་རྒྱ་སྒོར་ས་ཡ་ལྔ་དང་འབུམ་
ལྔ་ཁྲི་དྲུག་ ༥༥༦༠༠༠༠༠ གི་གྱོང་གུད་བཟོས་ ཡོད་སྐོར་བཀོད་འདུག
དཔང་རྟགས་རྫུན་བཟོ།
ཁ་པར་བརྒྱུད་གནས་ཚུལ་འབྱོ ར ་བ་ལྟར་
ན། ན་ནིང་ཞི་རྒོལ་སྐབས་རྔ་བ་ས་ཁུལ་དང་
ལྷག་པར་དུ་ཀརྟི་དགོན་དང་སྒོ་མང་དགོན་དུ་ གནས་ཚུལ་བྱུང་བ་ཁག་གི ་ པར་རི ས ་དུས་
ཐོག་ཕྱི་ལོགས་སུ་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས་པ་མང་ ཤོས་ཆགས་ཡོད་སྟབས། དེ་དག་མི་སུ་ཡིན་ དང་ཕྱི་ཕྱོགས་ལ་འབྲེལ་བ་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཐད་ ནས་འདྲི་རྩད་བྱས་ཏེ་ན་ནིང་གི་ཞི་རྒོལ་དེ་ཕྱི་
ཕྱོགས་ནས་སྐུལ་སློང་ཡིན་པའི་བདེན་དཔང་
རྐྱེན་བསྐྲུན་པའི་ཐོག་ནས་རྒྱ་མི་རིགས་ཀྱི་ ནང་དུ་ཁོང་གི་རིན་ཐང་གི་ལྟ་བ་གོང་མཐོར་
གཏོ ང ་ཐུབ་པ་དང། དེ ས ་རྒྱ་རི ག ས་མང་ ཚོ ག ས་ཀྱི ་ ནང་དུ་མི འི ་ རི ག ས་ཀྱི ་ རི ན ་ཐང་ ཤེ ས ་རྟོ ག ས་འབྱུང་བར་བསྐྱར་གསོ ་ ཐུབ་ པར་ཞབས་འདེགས་ཐུབ་པ། བཅས་རེད།
མཇུག་སྣོ ན་གྱི་ ཚུལ་དུ། ཚོ གས་ཞུགས་པ་ རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་དོན། ངེད་ཚོ་རྒྱ་བོད་སྐུ་
ཚབ་ཚོ ག ས་ཞུགས་པ་ཚོ ས ་བོ ད ་རི ག ས་ ཚོའི་རང་དབང་སླར་གསོ་ཐུབ་པ་དང། རིག་
གཞུང་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་ཡོང་སླད་དུ་རེ་ སྨོན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ལ། ངེད་ཚོའི་ནང་ཁུལ་
ལའང་ཡི ད ་ཆེ ས ་གཞི ་ ལ་བཞག་པའི ་ ཐོ ག ་ ནས་བསམ་ཚུལ་བརྗེ ་ ལེ ན ་བྱས་པ། རང་ དབང་ནི་ཆེས་མཐོའ ི་གནས་ཚད་དང་ལྡན་པ། བོད་ཀྱི་ལེགས་བྱང་དེ་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་རིག་
གཞུང་གི་ནང་དུ་རྩ་ཆེའི་རྒྱུ་ནོར་ཡིན་པ། ཇི་
སྲིད་བོད་ལ་རང་དབང་མེད་པ་དེ་སྲིད་དུ་རྒྱ་ ནག་ལ་རང་དབང་མེད་པ། བོད་ཀྱི་ལེགས་
བྱང་དང་རིག་གཞུང་འཇིག་བཞིན་པ་དེའང་
བོད་མི་ཚོའི་རྐྱེན་ངན་ཙམ་མིན་པར་རྒྱ་མི་ རིགས་ཀྱི་རྐང་འདྲེན་དང། བཅོས་རྒྱུ་མེད་
པའི ་ མི ་ རི ག ས་ཀྱི ་ གྱོ ང ་གུད་ཆེ ་ཤོ ས ་ཞི ག ་ རེད་ཅེས་བཀོད་ཡོད་པ་རེད།
འདྲ་མིན་འཚོལ་གྱིན་འདུག་ཟེར།
ལོ་ ༥ ཁྲིམས་ཆད་བཅད།
ཕྱི་ཚེས་ ༣ ཡས་མས་ལ་དཀར་མཛེས་མདའ་ མདོ་ཞང་ཁ་ཤུལ་གྲོང་ཚོའི་སངས་རྒྱས་བཀྲ་ ཤིས་སམ་དགྲ་འགུ་ལགས་སུ་དཀར་མཛེས་ ཁུལ་འབྲིང་རིམ་མི་དམངས་ཁྲིམས་ཁང་གིས་
དུས་བཀག་བཙོན་འཇུག་ལོ་ ༥ ཡི་ཁྲིམས་
ཁག་བཅད་ཡོད་འདུག དེ་ནི་སྔར་ལོའ ི་ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༢༡ ཉིན་ཨོ་ལིམ་པིག་རྩེད་འགྲན་གྱི་
དཔལ་འབར་ལྷ་སར་འབྱོར་སྐབས། དགྲ་འགུ་ ལགས་ཀྱིས་མགོ་སྤྲས་དཀར་པོ་ཞིག་གི་སྟེང་།
བོད་རང་བཙན་ཡིན། ཞེས་དང་། མཁུར་ཚོས་ གཉིས་སུ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་རེ་བྲིས་ཏེ། དཀར་
མཛེས་རྫོང་གི་ཁྲོམ་གཞུང་དུ་ཐོན་ནས། རྒྱ་
གཞུང་གིས་༧གོང་ས་མཆོག་བོད་དུ་གདན་ འདྲེན་ཞུ་དགོས། བོད་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་
ཐང་ཚད་ལྡན་སྤྲོད་དགོས་བཅས་དོན་ཚན་ ༩ ཅན་གྱི་ཡིག་ཆ་ཞིག་གཏོར་འགྲེམས་བྱས་ཏེ་ སྐད་འབོད་བརྒྱབས་ཡོད་འདུག
དམག་མི་འགྲེམས་འཇོག
ད་ལོའ་ི ལྷ་སའི་ཞོ་སྟོན་དུས་ཆེན་དེ་ཕྱི་ཟླ་ ༨ པའི་ཚེས་ ༢༠ ཉིན་ལྷ་ས་ཅང་སུའུ་སྐྱེ་གནས་ གསོལ་མགྲོན་ཁང་ཆེན་དུ་ཚོགས་ཀྱིན་ཡོད་
སྟབས། ཉིན་འདི་འགར་ལྷ་སའི་ཁྲོམ་རྭ་དག་
ལ་དམག་མི་མང་བོ་བཀྲམ་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་
ཚོས་ཁ་གཡར་ས་ནི་ལྷ་སའི་ཞོ་སྟོན་སྐབས་ཉོ་ ཚོང་རྫུན་མ་ཡིན་མིན་རྟོག་ཞིབ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་
སྐོར་བརྗོད་མོད། གནས་ཚུལ་འདིའི་ཐད་མང་ ཚོགས་ཚོས་བརྗོད་པ་ལྟར་ན། ན་ནིང་བོད་པ་
འོས་ལངས་བྱེད་ས་ནི་ར་མོ་ཆེ་དང་། གཙུག་
ལག་ཁང། པོ་ཏ་ལའི་མདུན་ཐང་། ཁྲོམ་གཟིག་
ཁང་སོགས་ཡིན་པ་དང་། ཐེངས་འདིར་དམག་ མི་འགྲེམས་འཇོག་བྱེད་སའང་ས་ཁུལ་དེ་དག་
ཡིན་པས་དོན་དངོས་ཀྱིས་བོད་མི་འོས་ལངས་ བྱེད་པར་དོགས་ཀྱིན་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་འདུག
༨
མཇུག་ཤ ོག
མཐུན་སྒྲིལ་བྱོས་གསུངས་སོང་།
དཔལམཆོག་གིས་སྦེལ་ཀོབ་སེར་ ་༸ས་སྐྱ་གོ ང ་མ་རི ན ་པོ ་ ཆེ ་
སྐྱ་མང་ཚོ ག ས་ལ་ད་ལྟའི ་ དུས་འདི ར ་བོ ད ་ ཆོ ལ ་ཁ་གསུམ་དང་ཆོ ས ་ལུགས་ཕན་ཚུན་
དྲུག བཛྲ་གུ་རུ། སངས་རྒྱས་འོད་དཔག་མེད་
ཡིན་ཞེས་མི་མང་ལ་འཚམས་འདྲི་མཛད་པ་
པ་དེ ་ ཚང་མས་མཁྱེ ན ་མཁྱེ ན ་པ་རེ ད ། ཡི ན ་
སློབ་གསུང་བཤད་གནང་ཡོད།
དོན། ང་ཚོ་ཚང་མར་རྟེན་ཐོབ་པར་དཀའ་བ་
ལག་པས་འཛིན་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཞིག ཡང་ན་ཁ་དོག་
ཉིན་དེར་དཔལ་༸ས་སྐྱ་གོང་མ་
རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས། དེ་རིང་ང་རང་ཚོའི་
དགོ ན ་པའི ་ ནང་ཆོ ས ་ཕྱོ ག ས་ཀྱི ་ ལས་དོ ན ་ ཁ་ཤས་ཆེད་འདིར་འབྱོར་སྐབས། གཞིས་
ཆགས་ཁག་གི་འགན་འཛིན་གཙོ་བོར་གྱུར་ བའི་དགོན་སྡེ་ཁག་དང་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གི་
འགན་འཛིན། དགེ་འདུན་པ་དང་སློབ་ཕྲུག་
རྣམ་པ། མི་མང་ཚང་མས་དགའ་བསུ་ཆེན་ པོའ་ི ཐོག་ནས་སྣེ་ལེན་གཟབ་རྒྱས་བྱས་པར་ སྙི ང ་ཐག་པ་ནས་ཐུགས་རྗེ ་ ཆེ ་ ཞུ་རྒྱུ་ཡི ན ་ ཞེས་དང་། གོ་སྐབས་འདི་བརྒྱུད་དེ་འདིར་ ཕེ བ ས་པའི ་ སེ ར ་སྐྱ་མང་ཚོ ག ས་ཚང་མར་
སྙིང་ནས་མཛའ་ཞིང་བརྩེ་བའི་དགའ་བསུའི་
འཚམས་འདྲི ་ བཀྲ་ཤི ས ་བདེ ་ ལེ ག ས་ཞུ་རྒྱུ་
གྱི ་ ནང་ནས་སྤུ་བཏོ ན ་པ་ལྟར་འགྲོ ་ དགོ ས ་ ཀྱི་ཡོད། དེའི་སྐབས་སུ་ང་ཚོས་ལས་བཟང་
ངན་འགྲོ་ངན་སོང་གི་གནས་སུ་ལྷུང་ནས་སྡུག་
མཆོག་གིས་སྦེལ་ཀོབ་ལུགས་བདེ་གཉིས་ཀྱི་
ཡང་དོར་དེ་རྣམ་པར་ཤ ེས་པ་གཅིག་པུ་མར་
སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ལས་བསགས་པ་རྣམས་
དུ་དཔལ་༸ས་སྐྱ་གོང་མ་བདག་ཁྲི་རིན་པོ་ཆེ་
གནང་ཡོད་ལ། དེའི་རྗེས་མི་མང་ལ་བཀའ་
ཚོ་ཚང་མ་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པ་རེད་ལ། སྟོན་
ནའང་ཤི་བའི་ཉིན་མོར་ཚང་མ་བཞག་ནས་
སུ་འབྲང་ནས་ཡོང་གི་ཡོད་ལ། སྐབས་དེར་
ཆུ་ཚོད་ ༢ པའི་ཐོག་གཞི་སྤྱི་རྒྱལ་བའི་ཕོ་བྲང་
བཅས་ཀྱི ་ གཟུགས་སྔགས་ཀྱི ་ ལྗགས་ལུང་
འགྲོ་དགོས་པ་རེད། དེ་ཙམ་མ་ཟད་ལུས་དེ་
གྲགས་ཆེ་བ་དང་འབྱོར་ལྡན་ཅན་ཞིག་ཡིན་
གི ་ ཡོ ད ་པ་བཞི ན ་རྣམ་པའི ་ཤེ ས ་པའི ་ རྗེ ས ་
ཕྱི་ཚེས་ ༡༤ ཉིན་གྱི་ཉིན་རྒྱབ་
ཚོགས་རྣམས་ལ་གང་བློ་མ་དང་མ་ཎི་ཡིག་
མཐུན་ལམ་རྡོག་རྩ་གཅིག་སྒྲིལ་བྱེད་དགོས་
འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ནའང་གྲིབ་མ་མཉམ་དུ་འགྲོ་
ཅེས་གསུངས་ཡོད།
གཞིས་མགོ་རྣམ་གཉིས་གཙོས་སེར་སྐྱ་མང་
ཡང་རྗེས་སུ་འབྲང་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། སྐད་
ངན་གང་བསགས་པ་དེ་གཟུགས་པོ་གང་དུ་
བར་འཆམ་མཐུན་བྱ་རྒྱུ་གལ་ཆེ ན ་པོ ་ རེ ད ་
བོད་ཀྱི་དུས་བབ། དྷ་རམ་ས་ལ། ༢༠༠༩ /༨ /༢༠
དང་།
ཁོང་གིས་མི་མང་ལ་གསུངས་
དལ་འབྱོར་གྱི་མི་ལུས་ཐོབ། མཇལ་དཀའ་ བ་སངས་རྒྱས་ཀྱི ་ བསྟན་པ་དང་མཇལ། འཕྲད་དཀའ་བ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ འཕྲད། འཕྲད་པ་དེ་ཡང་གངས་ཅན་མགོན་ པོའ་ི གདུལ་ཞིང་དུ་སྐྱེས་ཏེ། འདྲ་འདྲའི་ནང་
ནས་མ་འདྲ་བ་ཞི ག ་ཆགས་ཡོ ད ་སྟབས།
དལ་འབྱོར་ལ་སྙིང་བོ་ལེན་པ་དེ་གལ་ཆེན་ པོ་ཡིན་པ་རེད། ད་ལྟ་ང་ཚོ་ལུས་དང་སེམས་
གཉིས་ལས་ལུས་པོ་དེ་མིག་གིས་མཐོང་རྒྱུ་ ཡོད་པ་དང་ལག་པས་རེག་རྒྱུ་ཡོད་པ་རེད་
ལ། ཆེ་ཆུང་གི་ཚད་དང་ཁ་དོག དབྱིབས། ཐོག་མའི་འབྱུང་ཁུངས་དང་བར་དུ་གང་འདྲ་
བྱས་ནས་གནས་ཡོ ད ་མེ ད ། མཐའ་མར་ གང་འདྲ་བྱས་ནས་མེད་པ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་
ནའང་། རྣམ་པར་ཤ ེས་པ་ཟེར་བ་དེ་རྡོག་རྡོག་
རིལ་རིལ་ཞིག་མིག་གིས་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་དང་
དང་དབྱིབས། ཆེ་ཆུང་སོགས་འགྲེལ་རྒྱུ་མེད་པ་ རེད། དེར་བརྟེན་ང་ཚོ་སྐྱེས་པའི་གཞུག་ལ་ནམ་ ཞི ག ་ཚེ ་ འདི ་ རྫོ ག ས་འགྲོ ་ གི ་ རེ ད ་ལ། རྫོ ག ས་
པའི་ཉིན་མོར་ད་ལྟའི་ང་ཚོའི་ལུས་དེ་མེ་ལ་སྲེག་
པའམ་ཆུས་ཁྱེར་བ་སོགས་གང་ལྟར་མེད་པར་
གྱུར་འགྲོ་གི་ཡོད་ནའང་། རྣམ་པར་ཤ ེས་པ་ཟེར་
བ་དེ་རྡོག་རྡོག་རིལ་རིལ་ཅིག་མེད་པར་བརྟེན་
མེ ད ་པར་ཆགས་རྒྱུ་ཡོ ད ་པ་མ་རེ ད ། ཐོ ག་མ་
མེ ད ་པ་ནས་ད་ལྟའི ་ བར་དུ་གྱོ ན ་གོ ས ་བརྗེ ་ བ་ ནང་བཞིན་ལུས་མང་བོ་བརྗེས་ཡོད་ནའང་རྣམ་
པར་ཤ ེས་པ་དེ་མུ་མཐུད་དེ་འགྲོ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་
པ་རེད། སྐྱེས་བ་འདི་འཕོས་ཏེ་འགྲོ་དུས་ད་ལྟའི་ ང་ཚོའི་གཉེན་དང་མཛའ་གྲོགས། འཁོར་ལོངས་
སྤྱོད། དབང་ཐང་དང་སྙན་གྲགས་སོགས་གང་
ཆེད་བརྗོད།
བསྔལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་མྱོང་དགོས་པ་
དང་། དགེ་བ་བསགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མཐོ་
རིས་ལྷ་མའི་གོ་འཕང་ཐོབ་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དེར་བརྟེན་ད་ལྟ་ང་ཚོ་ལ་ཐོབ་པའི་མིའི་ལུས་
རྟེན་བཟང་བོ་འདི་དང་། དེ་ཡང་འདྲ་འདྲའི་ནང་ ནས་མི་འདྲ་བ་དལ་འབྱོར་གྱི་མི་ལུས་རིན་ པོ་ཆེ་ཟེར་བ་ནི་ཧ་ཅང་གི་ཐོབ་ཁག་པོ་ཡིན་
པར་བརྟེན་དལ་འབྱོར་གྱི་མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེ་ འདིར་སྙིང་བོ་ལེན་པ་གལ་ཆེན་པོ་རེད་ཅེས་ གསུངས་ཡོད་ལ།
ཡང་ཁོང་གིས་མུ་མཐུད་དེ་བོད་
ནང་ཁུལ་ཕན་ཚུན་འཆམ་མཐུན་བྱེད་དགོས་
པའི་ སྐོར ་ལ་བཀའ་སློ བ ་གསུངས་དོ ན། ང་
ཚོའི ་ སྐྱོ ན ་ཆེ ་ཤོ ས ་འདས་པའི ་ ལོ ་ རྒྱུས་ནང་ བོ ད ་མི ་ ནང་ཁུལ་ཕན་ཚུན་མ་འཆམ་པར་ བརྟེན་ནས་བྱུང་ཡོད་པ་རེད་ལ། སྔ་ཕྱི་བར་
གསུམ་གྱི ་ ལོ ་ རྒྱུས་ལ་ལྟ་སྐབས། བོ ད ་མི ་ ནང་ཁུལ་མ་མཐུན་པའི་སྐྱོན་ཆ་ཆེན་པོ་མང་ བོ ་ བྱུང་ཡོ ད ་པ་རེ ད ། དེ ་ ཚོ ་ཉམས་མྱོ ང ་ལ་
བླངས་ཏེ ་ ད་ལྟའི ་ དུས་འདི ར ་ང་ཚོ ་ ཚང་མ་
དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་མཚན་གནས་བསྡུ་དགོས་ཀྱི་འདུག རེབ་གོང་བཀྲ་ཤིས།
རྒྱལ་ཁབ་གང་ཞིག་གི་སྲིད་གཞུང་ལ་མིང་ཞིག་
ཡོད་པ་སྨོས་མེད་ཡིན་པ་ལྟར་དགའ་ལྡན་ཕོ་ བྲང་ནི་བོད་ཀྱི་སྲིད་གཞུང་གི་མཚན་གནས་ རྙིང་པ་དང་གཞུང་རྙིང་པ་ཞིག་བཅས་ཡིན། དེ་
ལ་ཆེ་བསྟོད་ལྟ་བུར་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཕྱོགས་
ལས་རྣམ་རྒྱལ་དང་། ཡང་ན་གཞུང་ས་དགའ་ ལྡན་ཕོ ་ བྲང་ཅི ་ རི ག ས་ཀྱང་བརྗོ ད ་ཀྱི ་ ཡོ ད ། དགའ་ལྡན་ཕོ ་ བྲང་ཞེ ས ་པ་ཐོ ག ་མར་རྒྱལ་
དབང་སྐུ་ཕྲེང་གཉིས་པའི་བླ་བྲང་གི་མིང་ལ་ ཐོགས་པ་དང་། དུས་ཕྱིས་རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་ ལྔ་པས་བོད་ཀྱི་སྲིད་འགན་བཞེས་སྐབས་དེ་
སྲིད་གཞུང་གི་མིང་དུ་བཀོལ་སྤྱོད་གནང་ཡོད།
དེ་ལྟར་བོད་ཀྱི་སྲིད་གཞུང་གི་མིང་ལ་དགའ་ ལྡན་ཕོ་བྲང་ཞེས་བཏགས་པ་ནས་བཟུང་ད་བར་ ལོ་ངོ་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་རེ་བརྒྱད་ཙམ་འདས་
ཡོད་ཅིང་། དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཞེས་པའི་དགའ་ ལྡན་གྱི་ཚིག་ཟུར་གྱིས་བོད་ཀྱི་སྲིད་དབང་དེ་ དགེ་ལུགས་པས་བདག་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་ མཚོན་པར་བྱས་ཡོད། སྔོན་གྱི་ལུགས་སྲོལ་
ལྟ་བུའི་དབང་དུ་བྱས་ན་དེ་ལྟར་ཡིན་དུ་ཆུག་ ཀྱང་རུང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་བོད་མང་གཙོ་
ཅན་དུ་བསྒྱུར་བར་བསྒྲགས་ཚུན་ནས་ལོ་ངོ་ལྔ་ བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་་་ བཀའ་བློན་ཁྲི་པ ་་་་
བཅུ་འཁོར་བའི་ད་ལྟའི་དུས་ཉིད་ན་ཡང་བོད་
ཀྱི་སྲིད་གཞུང་གི་མཚན་གནས་དེ་བླ་བྲང་
དང་ཆོས་བརྒྱུད་བྱེ་བྲག་པའི་མིང་དོན་དང་ འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་བསྡད་ན་
ཕྱོགས་གང་ཅིའི་ཆ་ནས་འོས་འཚམས་ཤིག་ མ་མཐོང་། ཆེ་ཆུང་ལ་མ་བལྟོས་པར་རྒྱལ་
ཁབ་བམ་མི་རིགས་ཤ ིག་གི་སྲིད་གཞུང་གི་
མཚན་གནས་དེ་གང་ཟག་བྱེ་བྲག་པ་དང་། ལུང་ཚན་བྱེ་བྲག་པ། ཆོས་བརྒྱུད་བྱེ་བྲག་ པ་གང་ཞིག་གི་མཚན་གནས་དང་རྗེས་འབྲེལ་
མེད་པར་རང་གི་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་སྤྱི་ ཡི་མཚོན་དོན་སྟོན་པའི་མིང་ཞིག་གམ། ཡང་
ན་སྲིད་གཞུང་དེ་མང་གཙོ་དང་། སྤྱི་མཐུན།
དམར་ཤོ ག རྒྱལ་རྒྱུད་ཅན་སོ ག ས་གང་
ཞིག་ཡིན་པ་མཚོན་སྟོན་བྱེད་པའི་མིང་ཞིག་ ངེས་པར་དུ་དགོས་པ་ཡིན། ཚུལ་དེ་ནི་ད་ལྟའི་
འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་སོ་སོའ་ི སྲིད་
གཞུང་གི་མིང་དོན་ལ་གཞིགས་པས་གསལ་ རྟོགས་ཡོང་བ་ཡིན། རང་རེ་བོད་ལ་མཚོན་
ན། སྲིད་དོན་གཙོ་ཆེར་སྤྱོད་དགོས་པའི་སྲིད་ གཞུང་གི་བྱ་གཞག་ནང་དུ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ གོ་གནས་ཧ་ཅང་མཐོ་སྐྱོན་བྱུང་དྲགས་པས་
སྲིད་ཕྱོགས་ནས་ལས་དོན་འཐུས་ཤོར་ཕྱིན་ པ་ཧ་ཅང་མང་ལ། ད་ལྟའི་ཆར་ཡང་བཙན་ འདུག་ཚོད་ཁྱོན་ནས་མ་རེད།
བྱོལ་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་མང་གཙོ་ཚད་ལྡན་ ཞིག་ཡོང་ཐུབ་ཀྱི་མེད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ལོར་རྡ་
རམ་ས་ལར་བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་དབུ་
བརྙེས་ནས་ལོ་ངོ་ ༣༦༠ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་ ལོ་གཅིག་རིང་སྲུང་བརྩི་གནང་བའི་མཇུག་སྡོམ་ མཛད་སྒོའ ི་སྐབས་སུ། ད་ལྟའི་བཀའ་ཁྲི་མཆོག་ གིས་༼ད་ནས་བཟུང་བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་ བྲང་ཞེས་པའི་མཚན་གནས་དེ་མུ་མཐུད་རྒྱུན་
འཛིན་གནང་དགོས་མིན་ཐད་བོད་མི་མང་དང་
གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་ཐུགས་བསམ་དང་བགྲོ་གླེང་ བརྒྱུད་ཐག་གཅོ ད ་གནང་རོ ག ས་༽ཞེ ས ་དང་ ། ༼ བོད་མི་མང་གི་མངོན་འདོད་གཙོ་བོ་དང་
གལ་ཆེ་ཤོས་ནི་མཚན་ཉིད་ཚང་བའི་མང་གཙོའི་ སྲི ད ་ལུགས་འདི ་ ལག་ལེ ན ་གནང་རྒྱུ་དེ ་ ཡི ན ་ ལ། ༧གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་གཞིའང་དེ་
རེད། དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་མཚན་གནས་དེ་རང་ འཇགས་ཉར་རྒྱུ་ནི་གལ་ཆེ་ཤོས་དེ་ཆགས་མེད་ ལ། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ཀྱང་འདིའི་ཐད་ཐེངས་
འགའ་ཤས་ལ་བཀའ་གནང་ཡོད་ནའང་། ད་བར་
དུ་གནད་དོན་འདི་བོད་མི་ཚོར་གླེང་མེད་སྟབས། ད་ཐེངས་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་མཇུག་སྡོམ་དུས་ ཆེན་སྟེང་གནད་དོན་འདི་བོད་མི་མང་ལ་གླེང་
བསླངས་པ་ཡིན་ལ། སྐབས་བཅུ་གཉིས་པའི་ བཀའ་ཤག་གིས་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་མཇུག་
བཀའ་ཁྲི།
གཞོན་སྐྱེས་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད་དཱ།
སྡོམ་དུས་ཆེན་ཉིན་གཉིས་པོ་དེ་གལ་ཆེན་པོར་ བརྩི་གི་ཡོད།༽ཅེས་སོགས་གསུངས་ཡོད།
འོན་ཀྱང་སྐབས་བཅུ་གཉིས་པའི་བཀའ་ཤག་ ཡིན་ནའང་འདྲ། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་གྲོས་ ཚོགས་ཡིན་ནའང་འདྲ། གང་ལྟར་བཙན་བྱོལ་
བོད་གཞུང་གིས་མང་གཙོའི་སྲིད་ལུགས་ནང་
དགོས་གལ་ཆེ་བའི་དོན་གནད་འདིའི་ཐད་བོད་ མི་མང་ལ་གླེང་བསླངས་པ་ཙམ་ལས་ད་བར་དུ་
ཁ་གསལ་གྱི་འགྲེལ་བརྗོད་དང་ལམ་སྟོན་ཅི་ ཡང་གནང་མྱོང་མེད་པ་མ་ཟད། དེ་ཐད་འགན་ ཁུར་རང་བཞི ན ་གྱི ་ ལས་དོ ན ་རི ག ས་ནི ་ དེ ་
བས་ཀྱང་གང་ཡང་བསྒྲུབས་མྱོང་མེད། ཕྱོགས་ གཅིག་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་མང་གཉིས་
ཁྲོད་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་དབུ་བརྙེས་ཏེ་ལོ་ ༣༦༠
འཁོར་བའི་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་བྱས་པ་དེ་ནས་ བཟུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཞེས་པའི་གཞུང་རྙིང་
པ་དེ ་ མཇུག་སྒྲི ལ ་བ་ཡི ན ་པའི ་ བསམ་ཚུལ་ སླེབས་ཡོད་པར་བརྗོད་པ་ལྟར་ན། དེ་དང་ དུས་མཉམ་དུ་བོད་ཀྱི་སྲིད་གཞུང་རྙིང་པའི་
མཚན་གནས་དེ་ཡང་ངེས་པར་དུ་བརྗེ་བསྡུ་ བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་རང་བཞིན་གྱིས་ཆགས་ ཡོད། རྒྱ་ཆེ་ཆུང་ལ་མ་བལྟོས་པར་མང་གཙོའི་
གཞུང་ནི་སྲིད་དབང་མི་མང་གིས་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་ བར་བྱེད་པ་ཞིག་ལ་གོ་དོན་ལེན་དགོས་པས། ངས་གཞུང་ལ་ཞབས་ཞུ་ལོ་ ** ཞུས་པ་ཡིན། ངས་་་་ ངས་་་་ ངས་་་་
པ་དེ་ཧ་ཅང་གི་གལ་འགངས་ཆེན་པོར་ཆགས་
བཙན་བྱོལ།
རྒྱ་གར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ།
ཡོད། དཔེར་ན་ཆོས་ལུགས་ལ་ཆ་བཞག་ན་ང་
ཕྱི་ཚེས་ ༡༥ ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོ་ངྷ་ཤོད་བོད་ཁྱིམ་སློབ་
གཏོགས་ཕན་ཚུན་ལ་རྒྱང་ཐག་རིང་བོ་ཡོད་
འགན་འཛིན་གཙོས་རྒྱ་གར་གྱི་སྐུ་མགྲོན་ཁག་
པ་ཤ ཀྱ་ཐུབ་པའི་རྗེས་འཇུག་ཤ ་སྟག་རེད་མ་ པའི་ཆོས་ལུགས་དེ་འདྲ་མ་རེད། དེར་བརྟེན་
རང་རང་སོ་སོའ ི་རང་ལུགས་གཙོ་བོར་བཟུང་ བའི་ཐོག་ནས་ཆོས་ལུགས་ཚང་མར་དད་པ་
དམ་ཚི ག ་གཙང་མར་བྱེ ད ་རྒྱུ་གལ་ཆེ ན ་པོ ་ རེད་ལ། ཆོས་རྒྱུད་ཆེན་པོ་དེ་དག་ང་ཚོ་བོད་
གངས་ཅན་ལྗོངས་ཀྱི་སྤྱི་ནོར་ལྟ་བུར་ཆགས་ བསྡད་ཡོད་པ་རེད། དེ་རིང་ཁ་སང་སྔོན་དང་
མི ་ འདྲ་བར་༸གོ ང ་ས་མཆོ ག ་གི ་ ཐུགས་རྗེ ་
བཀའ་དྲི ན ་ཉག་གཅི ག ་ལ་བརྟེ ན ་ནས་ཆོ ས ་ ལུགས་ཚང་མ་མཐུན་སྣང་དང་དམ་ཚིག་ཡོང་ གི་ཡོད་པ་རེད། བླ་མ་ཚོ་དང་གནད་འགག་
མཁྱེ ན ་མཁན་ཚོས་གནད་འགག་མཁྱེ ན ་
བཞི ན ་པ་རེ ད ། ཡི ན ་ནའང་མི ་ཤེ ས ་མཁན་ ཚོ ས ་འགའ་ཤས་མ་འདྲ་བ་ཞེ ་ དྲག་ཡི ན ་རྒྱུ་
རེ ད ་བསམ་སྲི ད ་པས་ཕྱོ ག ས་རེ ས ་འཐེ ན ་ འཁྱེར་ལྟ་བུ་འབྱུང་སྲིད་པར་བརྟེན། དེ་ལྟར་
བྱེ ད ་ཀྱི ་ ཡོ ད ་པ་མ་རེ ད ་ཅེ ས ་གསུངས་ཡོ ད ་ ལ་བོད་ཆོལ་ཁ་གསུམ་ནང་ཁུལ་དུའང་ཕན་
ཚུན་ལ་མཆམ་མཐུན་བྱེད་དགོས་པའི་བཀའ་ སློབ་གནང་ཡོད།
ཉིན་དེར་སྦེལ་ཀོབ་ལུགས་བདེ་
གཉིས་ཀྱི་གཞིས་མགོ་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་རིན་
པོ་ཆེ་ཁོང་ལ་གཞིས་ཆགས་འདི་གཉིས་ཀྱི་ གནས་སྟངས་སོགས་སྙན་གསེང་ཞུས་ཡོད་ ལ། ལུགས་བདེ ་ གཉི ས ་ཀྱི ་ མཉམ་འབྲེ ལ ་
ཚོ ག ས་གཙོ ་ རྣམ་གཉི ས ་ཀྱི ས ་མནྜལ་རྟེ ན ་ གསུམ་འདེགས་འབུལ་ཞུས་ཡོད།
མང་གཙོའི་སྲིད་གཞུང་ཞིག་གི་མཚན་གནས་ དེ་ད་དུང་ཡང་ཆོས་བརྒྱུད་བྱེ་བྲག་པ་ཞིག་གི་
མིང་ཐོབ་དང་འབྲེལ་ནས་བསྡད་ན། གཞུང་དེ་ མང་གཙོའི་སྲིད་ལུགས་ཡོད་པའི་གཞུང་ཞིག་
ཏུ་གསལ་རྟོགས་ནམ་ཡང་ཡོང་མི་ཐུབ་ཅིང་།
དེ་ནི་མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་དང་ཡང་གཏན་ ནས་མཐུན་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་རེད། བཀའ་ཁྲི་
ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེས་གནད་དོན་འདི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ལོར་བོད་མི་མང་ལ་ཐེངས་ཤ ིག་གླེང་
སློང་ཙམ་གནང་ཡོད་པ་ལས། རང་རེའི་མང་ གཙོའི་གཞུང་ལ་མང་གཙོའི་ལུགས་དང་མཐུན་
པའི་མཚན་གནས་གསར་པ་ཞིག་དགོས་མཁོ་ དང་འོས་བབ་ཆེ་བ་བཅས་ཐད་བསམ་གཞིགས་ ཅི་ཡང་གནང་མེད་ཅིང་། གནས་ཚུལ་འདི་ཤ ེས་
བཞིན་དུ་ཡང་ཁྱད་གསོད་ལྟ་བུའི་ངང་ཁོང་གི་ སྲིད་གཞུང་གིས་ད་བར་དུ་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་
ལས་ཤ ོག་ཚུན་ཆད་ཀྱི་ཐོག་ཏུའང་དགའ་ལྡན་ ཕོ་བྲང་ཞེས་པའི་མཚན་གནས་རྙིང་པ་དེ་བཞིན་ བཀོལ་སྤྱོད་བྱས་དང་བྱེད་མུར་ཡོད་པ་བོད་མི་
ཀུན་གྱིས་མཁྱེན་གསལ་ལྟར་རེད། ད་ནི་བཀའ་ ཁྲིའི་ཡུན་ཚད་གཉིས་པ་དེ་ཡང་རྫོགས་ལ་ཉེ་
བས་མང་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་གྱི་ནང་འོས་བབ་ མེད་པའི་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཞེས་པའི་གཞུང་ རྙིང་གི་མཚན་གནས་དེ་བཀའ་ཁྲིའི་ལས་དུས་
ནང་བརྗེ་བསྡུ་བྱེད་ཐུབ་པ་ཡིན་ན་ཕྱོགས་ངོས་
མང་པོ་ཞིག་གི་ཆ་ནས་ཕན་དགེ་ཆེན་པོ་འབྱུང་ བར་མངོན།
¼Û-¤ô-zü„Àô-z¸P-¼Ûm-Vïmü འཆར་གཞི་གསར་པ་མེད་ན། ཁག་པོ་རེད།
གྲྭར་རྒྱ་གར་རང་བཙན་གྱི་ཉིན་མོ་དང་བསྟུན་སྐུ་ མགྲོན་གཙོ་བོ་ཧི་མ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་ཤེས་རིག་ ཅིག་དང་། ངྷ་ས་བདེན་དོན་དང་བོད་ཁྱིམ་སློབ་
གྲྭའི་སློབ་སྤྱི་སོགས་མཉམ་བཞུགས་ཐོག རྒྱ་གར་
གཞུང་དམངས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ལེགས་གསོོལ་ཞུ་ བའི་མཛད་སྒོ་ཞིག་ཚོགས་ཡོད། སྐབས་དེར་ཧི་མ་
ཅལ་ཤེས་ཡོན་འགན་འཛིན་མཆོག་ནས་དགེ་སློབ་ རྣམས་ལ་ལམ་སྟོན་བཀའ་སློབ་ཀྱང་གནང་ཡོད།
འཇམ་དབྱངས་སློབ་གྲྭ
ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༡༤ ཉིན་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ལ་
དྭགས་སུ་འཇམ་དབྱངས་སློབ་གྲྭ་ཞེས་པའི་སློབ་གྲྭ་ གསར་པ་ཞིག་དབུ་འབྱེད་གནང་ཡོད་པ་རེད། སློབ་ གྲྭའི་འཛུགས་སྐྲུན་ཐད་༧གོང་ས་མཆོག་གི་བདེ་
རྩ་ཚོགས་པས་འགྲོ་གྲོན་བཏང་ཡོད་འདུག སློབ་ གྲྭའི་འཛིན་སྐྱོང་ནི་ལ་དྭགས་ཀྱི་ནཱ་ལནྜའི་ནང་ཆོས་ ལྟེ་གནས་ཁང་གིས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་འདུག སློབ་
གྲྭའི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་ནི་ཟངས་དཀར་དང། དཀར་གྷལ། དེ་བཞིན་ནུབ་རྭ་ལྟ་བུའི་ཐག་རིང་གྲོང་ གསེབ་ཁག་གི་སློབ་སྦྱོང་གི་བགོ་སྐལ་མ་ཐོབ་པའི་
བུ་ཕྲུག་ཚོར་བོད་ཀྱི་ནང་ཆོས་དང། དེང་དུས་ཤེས་ བྱ་སྤྲོད་རྒྱུའི་ཆེད་དུ་ཡིན་འདུག
ཉིན་རེའི་ཚེས་འབྲས།
སྐར་རྩིས་པ་མདུན་ཆུ་བསོད་ནམས་དཔལ་མོ།
བོད་ཟླ་ ༧
ཚེས
༡༢
འདིའི་རིང་བུམ་སྟོང་བྱང།
Sept 09
འདིའི་རིང་བུམ་སྟོང་ཤ ར།
Data
རེས་གཟའ་མིག་དམར། འཕྲོད་ངན། ཚོང་གི་གནམ་སྒོ།
ལྷག་པ། འཕྲོད་བཟང སྒོས་སུ་ཚོང་ པ་དངབྱི་ཕག་ལོ་པར་ར་འབྱུང་འཕྲོད་ ༡༣ བཟང༌། བུའི་གནམ་སྒོ། སྤང་རྒྱན་མེ་ ཏོག་སྒང༌། བོད་ལྗོངས་མང་གཙོའི་ དུས་དྲན ༡༤
ཕུར་བུ། འཕྲོད་འབྲིང༌། དམག་གི་ གནམ་སྒོ།
པ་སངས། འཕྲོད་བཟང། སྒོས་སུ་ ༡༥ བྱ་ལུག་སྤྲེ ལ ་གསུམ་ལོ ་ པར་དགེ ། གཉེན་གྱི་གནམ་སྒོ། ཡར་ངོའ་ི དུས་ དྲན་གསོ་སྦྱོང༌།
སྤེན་པ། འཕྲོད་བཟང༌། བཟོ་བ་དང་གླང་ ལོ་པར་བཟང༌། མཁར་གྱི་གནམ་སྒོ། ཉི་མ། འཕྲོད་བཟང། ལྷག་པར་དུ་དཔོན་ ༡༧ རིགས་དང་འབྲུག་ལོ་པར་འབྱུང་འཕྲོད་ བཟང༌། བག་མའི་གནམ་སྒོ། ཟླ་བ། འཕྲོད་བཟང༌། སྒོས་སུ་ཁྱི་ལོར་ ༡༨ དགེ། དུར་གྱི་གནམ་སྒོ། ༡༦
༡༩
མིག་དམར། འཕྲོད་ངན། ཤིད་ཀྱི་ གནམ་སྒོ།
ལྷག་པ། འཕྲོད་འབྲིང༌། སྤྱིའི་གནམ་ སྒོ། འདི་ནས་ཉིན་བདུན་གྱི་རིང་གྲུབ་ རྩིས་རི་བྱི་འཆར་བས་ཆུ་ཀླུང་ཡན་ ༢༠ ལག་བརྒྱད་ལྡན་བདུད་རྩིར་འགྱུར། སྨན་དཔྱད་ལས་དང་ཁྲུས་ལ་འཇུག་ པར་བྱ། ཕུར་བུ། འཕྲོད་བཟང། ལྷག་པར་དུ་ ཆོས་པ་དང་སྟག་ཡོས་ལོ་པར་འབྱུང་ འཕྲོ ད ་བཟང༌། ཡང་འདི ་ཉི ན ་སྲེ ག ་ ༢༡ ཚེས་ཁེལ་བས་གཏར་སྲེག་འཛེམས། ཉིན་གང་ཀླུ་ཐེབས་ཡོད། མགྲོན་གྱི་ གནམ་སྒོ། ལུང་རིགས་རྒྱལ། བསྟན་འཛིན་ཆོས་འཕེལ། བསྟན་འཛིན་རབ་ཡངས། བློ་བཟང་དབང་ཕྱུག དོན་འགྲུབ་བཀྲ་ཤ ིས། ཨ་རིག་འགྱུར་མེད། དོན་གོ། ཚེ་རིང་རྒྱལ།
1
2
3
4
5
6
7 8
9
10
རྩོམ་སྒྲིག་པ། འཛིན་སྐྱོང་འགན་འཛིན། རྩིས་པ། འགྲེམས་སྤེལ་བ། རྩོམ་སྒྲིག་ལས་རོགས། གསར་འགོད་པ་རྒན་པ། གསར་འགོད་པ། ཇུས་འགོད་དང་ གསལ་བསྒྲཊ་འགན་འཛིན།
ལོ་གཅིག་གི་གསར་རིན། རྒྱ་གར་ནང། ཧིན་སྒོར་༡༥༠ བལ་ཡུལ་དང་འབྲུག ཧིན་སྒོར་ ༡༠༠༠ ཕྱི་རྒྱལ་ཁག ཨ་སྒོར་ ༤༥ བོད་ཀྱི་དུས་བབ་རྩོམ་སྒྲིག་ཚོགས་ཆུང་གིས་པར་འགྲེམས་ཞུས།
For subscriptions, back-issue requests, payments, problems,inquiries or submissions:
Bod-Kyi-Dus-Bab--Tibet Times Session Road, Dharamsala, H.P. 176215, India Tel:91-1892-224107 or 223694 mob: 9418011880 Email: office@tibettimes.net, editor@tibettimes.net Website:www.tibettimes.net Printed & Published by Ravinder Singh Guleria and Pinted at Arpit Printer,Gaggal,H.P.India. Cell:9418044708 Published at Bod-Kyi-Dus-Bab, Session Road, Dharamsala 2008 Bod-Kyi-Dus-Bab HPTIB/00002/8/TC-1/01