Wie was Jan Schaefer

De straten in Crabbehof zijn vernoemd naar Nederlandse politici uit het verleden zij waren de grondleggers van ons huidige politieke systeem. Vandaag hebben het over Jan Schaefer.

De Jan Schaeferhof is gelegen tussen de Vorrinklaan, Piersonstraat, NS-spoor en het Deetos-complex.

“Is dit beleid of is erover nagedacht?”

Dat is een vraag van de charismatische, onconventionele, markante en populaire politicus Jan (Lodewijk, Nicolaas) Schaefer, geboren in Amsterdam op 16 maart als zoon van een banketbakker. Voordat hij de politiek in ging volgde hij een banketbakkersopleiding en werkte als knecht bij zijn vader. In het begin van de zestigerjaren werd hij lid van de CPN (Communistische Partij Nederland) en in die jaren ontwikkelde hij zich als buurtactivist. In Amsterdam deed hij mee aan de acties tegen de sloop van volkswijk de Pijp. In plaats van slopen werd er gerenoveerd. Eind jaren zestig vond Schaefer de PvdA nogal behoudend, maar de Nieuw Links beweging in de partijtop deed hem toch overstappen. Vanaf 1971-1973 zat hij in de Tweede Kamer en van 1973-1977 was hij Staatssecretaris stadsvernieuwing op het Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, in kabinet Den Uyl. Dat gaf een grote stimulans aan zijn werk. Hierna was hij weer een jaar lid van de Tweede Kamer. In 1978 en in 1982 was hij lijsttrekker voor zijn partij in Amsterdam en werd in 1978 wethouder voor woningzaken, stadsvernieuwing, bouw- en woningtoezicht en grondbedrijf.

Van 1986-1990 zat hij weer in de Tweede Kamer. In de Haagse fractie waaide inmiddels een andere wind: 'overleg en geen strijd', en Schaefer moest zich vooral op het midden- en kleinbedrijf toeleggen. In die periode ging zijn gezondheid flink achteruit, (diabetes) om die reden heeft hij de Kamer verlaten. In de periode van 1990-1992 was hij ook voorzitter van Interbestuurlijke Projectgroep Sociale vernieuwing. In 1992 nam hij het initiatief tot de beweging Democratisch Offensief. Dat wilde de politiek dichter bij de burgers brengen. Hij mocht in 1980 de eerste paal slaan voor de herbouw van het Noord-Zuid Hollands Koffiehuis voor het Centraal Station. Schaefer trok zich van de heersende mode niets aan. Hij was vaak in een spijkerpak gekleed, zonder stropdas. Hij hield van helder taalgebruik. Vanaf 1992 was hij ook nog lid van de lokale Amsterdamse GemeentePartij.

In januari 1994 werd hij na een hartaanval in het ziekenhuis opgenomen. In het ziekbed ontwikkelde hij voor Amsterdam nog een banenplan. Op de dag, 30 januari 1994, dat hij uit het ziekenhuis werd ontslagen is hij overleden. Hij was 53 jaar.

Jan Schaefer was bekend om zijn helder en ongecensureerd taalgebruik, ongeacht in welke situatie. Ik heb er een paar teruggevonden: “GEPARFUMEERDE DROLLEN” Over academisch geschoolde bestuurders.”IN GEOUWEHOER KUN JE NIET WONEN” Oorspronkelijk gebruikte hij gelul, maar voor de posters werd het aangepast.“HEEFT ER IEMAND NOG WAT TE ZEIKEN?” Standaardvraag aan het eind van een vergadering.“IK BEN GEEN SOCIALIST GEWORDEN DOOR HET LEZEN VAN BOEKEN” ”EN NU AFCONCLUDEREN” Als hij vond dat iemand te lang aan het woord was. In ieder geval duidelijk!

Auteur: Ben Bouwmeester