Geen schuilkelders in Dordrecht

Tekst: Plonie Willockx

In november 1939 verschijnt een speciale editie van het Dordrechts Nieuwsblad waarin staat wat Dordtenaren zelf kunnen doen aan voorzorgsmaatregelen voor de oorlog. Bijvoorbeeld naast het trapgat op zolder alvast twee emmers water klaarzetten, plus een bak zand en verder onder andere “een hark, een kolenschop en een pan voor hoofdbescherming”.

In Dordrecht duurt het tot 1938 voordat de gemeente een luchtbeschermingsdienst opzette. Toch zijn er, nog voor de oorlog vele maatregelen getroffen, waaronder het aanbrengen van brandwerende verf op de daken van openbare gebouwen, het aanschaffen en distribueren van gasmaskers en het inrichten van schuilplaatsen. Er was onder andere een schuilplaats op het Bethlehemplein en ook een in de Kilwijkstraat. En op de Vest, hoek Spuibrug. Men kon er rechtop instaan, maar meer dan tien mensen konden er eigenlijk niet in.

Sloopgraafkelder tegen het Kilwijkhof bij de Krispijntunnel

Tijdens de koude oorlog waren er ook in de Drechtsteden overal schuilkelders maar die zijn in onbruik geraakt. Burgers werden geadviseerd om zelf thuis een schuilkelder in te richten. Tijdens een luchtalarm kon men gebruik maken van openbare schuilkelders, zoals in de voetgangerstunnels op de Spuiweg en Dubbeldamseweg, beide goed voor 200 personen. Ook werd er gebruik gemaakt van kelderruimtes in de magazijnen van Linders (500 personen) en V&D (ook 500 personen). Er zijn nog gebouwen waar een schuilkelder onder zit. Zoals b.v. onder het Albert Schweitzer ziekenhuis. Maar het is niet mogelijk er snel weer een schuilkelder van te maken.

Schuilkelder op het Bethlehemplein.

Geen schuilkelders meer dus. Wat kunnen we nog wel doen? Een noodvoorraad in huis. Niet specifiek nu, maar altijd aan te raden. Wat moet daar inzitten:

• Een radio (op batterijen)

• Een zaklamp

• Kaarsen, waxinelichtjes en lucifers

• (Reserve) Batterijen

• Minimaal 3 liter water per persoon maal 3 dagen

• Voorraad medicijnen, op een koele plaats bewaren.

• Dekens

• Waterfilter

• Chloortabletten (desinfectie van water)

• Mobiel kookstel

• Voorraad houdbaar voedsel (blikken en potten)

• Eerste hulp kit

• Gereedschapskist

Jodiumpillen worden afgeraden. Want als het eenmaal nodig is, is er voldoende tijd om ze te verspreiden. “Ze moeten ook pas zo laat mogelijk gebruikt worden om enig effect te hebben. Anders is het jodium het lichaam alweer uit voor de straling er is”, aldus apotheker Jongstra van het Radboud UMC.

Laten we hopen dat het allemaal niet nodig is en dat als deze krant op uw mat ligt, de oorlog in Oekraïne voorbij is.

Bron: Dordrecht 40-45, BN de Stem Foto’s: Beeldbank- Regionaal Archief Dordrecht