TIFL 2021 Catalogue 2021 წლის ფესტივალის კატალოგი by Tbilisi International Festival of Literature

თბ ილ ის ის V I ს აერთაშორისო ლ იტერ ა ტუ რ უ ლი ფესტივალი

V I TBILISI INTE R N A T I ON A L FE STIV AL O F L I T E R A T U R E 17.10.2021 - 24.10.2021 თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

გარეკანზე: კირილ ზდანევიჩი „ქალაქი“ 1910-იანი წლები. პიოტრ ნავაშინის კოლექცია. On the cover: City by Kirill Zdanevich 1910s. From the collection of Piotr Navashin.

თბილისის VI საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი

VI TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE ©

თბილისის მე-6 საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი 6 th TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

მწერალთა სახლი WRITERS’ HOUSE OF GEORGIA

2021

www.tbilisilitfest.ge

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

VI TB I L I SI I NTE RNA TI O NAInternational L FB:Tbilisi Festival of Literature FE STI VA L O F L I TER A TU RE 17.10.2021 - 24.10.2021

მოგესალმებით თბილისის მეექვსე საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალის სტუმრებს!

Welcome dear guests of 6th Tbilisi International Festival of Literature!

პირველ რიგში უდიდესი მადლობა გვინდა ვუთხრათ ფესტივალის თითოეულ მონაწილეს, რომ მათ, მიუხედავად პანდემიისა, სურვილი გამოთქვეს საქართველოში სტუმრობასა და ფესტივალში მონაწილეობაზე; ამიტომ განსაკუთრებით გვახარებს ის ამბავი, რომ უკვე ვახერხებთ თქვენს მასპინძლობას მწერალთა სახლში.

I would like to thank each and everyone of you, that notwithstanding the Pandemic, you were willing to come to Georgia and be part of our Festival, therefore we are especially happy to be able to host you this year at Writers’ House of Georgia.

ყველამ, ვინც მეტ-ნაკლებად თვალს ადევნებს ჩვენი ქალაქის კულტურულ ცხოვრებას, იცის, რომ თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურულმა ფესტივალმა უკვე დაიმკვირდა სახელი, როგორც რეგიონისათვის ერთ-ერთმა უმნიშვნელოვანესმა კულტურულმა და ლიტერატურულმა პლატფორმამ. წლევანდელი ფესტივალი UNESCO-ს პროექტის „თბილისი - წიგნის მსოფლიო დედაქალაქი“ ფარგლებში და მათი მხარდაჭერით გაიმართება. წიგნის მსოფლიო დედაქალაქის სტატუსი ჩვენი ქალაქის უმთავრეს კულტურულ ცენტრად აღიარებას ნიშნავს და ვფიქრობთ, საფესტივალო კვირეული ამ სტატუსის საუკეთესო დასტური იქნება. წლევანდელი ფესტივალის თემა, „ქალაქი, როგორც სიმბოლო“, დიდი ამერიკელი პოეტის, ლორენს ფერლინგეტის შემოქმედებითაა შთაგონებული, რომელსაც ფესტივალის ფარგლებში სამახსოვრო საღამო მიეძღვნება. პოეტი, დრამატურგი, გამომცემელი, მხატვარი და აქტივისტი ლორენს ფერლინგეტი ახალი ამერიკული პოეზიისა და მთელი ამერიკული მხატვრული კულტურის გამორჩეული სახეა. ქალაქის თემაზე ისაუბრებენ ქართველი ავტორები - თბილისის, გორის და ქუთაისის მკვიდრი მწერლების თვალით დანახული მათივე ქალაქები კიდევ უფრო საინტერესოდ გაცოცხლდება საფესტივალო დღეებში. დიდი მადლობა ჩვენს პარტნიორებსა და მხარდამჭერებს: საქართველოს კულტურის, სპორტისა და ახალგაზრდობის სამინისტროს, თბილისის მერიას, UNESCO-ს პროექტს „თბილისი - წიგნის მსოფლიო დედაქალაქი“; ასევე ისრაელის საელჩოს საქართველოში, პოეზიის ევროპულ პლატფორმას Versopolis Poetry.

Everyone, who is even slightly following the cultural life of our city, is by now aware, that Tbilisi International Festival of Literature has already established itself as one of the important cultural and literature platfors in the Region. This years’ Festival will be held within the frames and support of UNESCO project Tbilisi – World Book Capital. This status means acknowledgment of our city as an important cultural center and the literature week ahead of us, will be the best proof to this statement. The theme of Festival this year is City as a Symbol – inspired by great American poet Lawrence Ferlinghetti. Poet, playwright, publisher, artists and activist, Lawrence Ferlinghetti was an oustanding name in new American poetry and American artistic culture in general. We would like to celebrate his name with a poetry evening and film screening – specialy made for our Festival. The city will be a central discussion theme also for Georgian authors from Tbilisi, Gori and Kutaisi, who talk about their native cities, which will once again come alive during the Festival days. We would like to thank our partners and supporters – Ministry of Culture, Sports and Youth, Tbilisi City Hall, UNESCO project Tbilisi – World Book Capital, US Embassy in Georgia; also Israeli Embassy in Georgia, European poetry platform Versopolis Poetry. We would like to express special gratitude towards the US Embassy in Georgia for supporting the American program of the Festival.

განსაკუთრებული მადლობა გვინდა ვუთხრათ ამერიკის საელჩოს საქართველოში ფესტივალის ამერიკული პროგრამის დაფინანსებისათვის.

Natalia Lomouri Director of TIFL

ნატალია ლომოური ფესტივალის დირექტორი

www.tbilisilitfest.ge FB:Tbilisi International Festival of Literature

თბილისი 2021 წლის UNESCO-ს წიგნის მსოფლიო დედაქალაქია!

Tbilisi is a UNESCO`s World Book Capital for 2021!

ეს სტატუსი შემთხვევითი სულაც არაა. ამ საუკუნეში ბევრი მხარე და ორგანიზაცია იყო ჩართული ლიტერატურული პროცესების განვითარებაში, რამაც, წლების განმავლობაში, საერთაშორისო ყურადღებაც მიიქცია. ამჟამინდელი გამოწვევა მიღწეული შედეგების ოპტიმიზებაა უფრო მნიშვნელოვანი შედეგების მისაღწევად.

It is not a fortuitous event. Different parties and organizations were involved in developing the literary scene in Georgia over the years and it garnered international attention as well. Our current challenge is to optimize those results to move forward towards the more important outcome.

„მწერალთა სახლი“ ერთ-ერთია იმ ორგანიზაციებიდან, რომელიც ზემოხსენებულ პროცესებში წარმატებით იყო ჩართული. „თბილისი - წიგნის მსოფლიო დედაქალაქი 2021“-ის გუნდი მოხარულია, რომ, სტატუსის ფარგლებში, არაერთ პროექტზე მუშაობის შესაძლებლობა მოგვეცა. მათ შორის, რამდენიმე უკვე განხორციელდა. თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი ამ თანამშრომლობის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი კომპონენტია. ისტორიულად საქართველოში ბევრი სახელოვანი ავტორი ჩამოსულა. დღეისათვის ამ მნიშვნელოვანი საქმის ერთ-ერთი მთავარი ინიციატორი სწორედ „მწერალთა სახლია“. შესაბამისად, განსაკუთრებით გვიხარია, ასეთ რთულ პერიოდში, თბილისის საერთაშოირისო ლიტერატურული ფესტივალის მხარდაჭერის შესაძლებლობა.

Writers’ House of Georgian is one of the organizations that successfully engaged in various activities supporting the abovementioned development. TWBC 2021 team is glad that we have a chance to collaborate with the WH on several projects, some of which are already complete. Tbilisi International Festival of Literature is one of the focal components of our partnership. Historically numerous famous authors made their way to Georgia. As for today, Writers House is probably the main initiator focusing on bringing international writers to Georgia. It is especially gratifying for us that we can support the festival in challenging times of pandemic. Georgian publishing is ever developing. It is of great importance for ongoing literary processes that information and experience are exchanged between Georgian and international publishers. Inviting international authors only reduces the distance between Georgian and foreign literary worlds.

საგამომცემლო სფერო მუდმივად ვითარდება. მიმდინარე ლიტერატურული პროცესებისთვის კრიტიკული მნიშვნელობა აქვს ინფორმაციისა და გამოცდილების გაზიარებას. სხვადასხვა ქვეყნიდან ავტორების თბილისში მოწვევა კი კიდევ უფრო ამცირებს მანძილს საქართველოსა და სხვა ლიტერატურულ სამყაროთა შორის.

Tbilisi was always the place where people of countless ethnicities and backgrounds lived side by side over centuries. It was the city where many representatives of various cultures left their mark. And now it holds the status of World Book Capital.

თბილისი მუდმივად იყო ის ადგილი, სადაც უამრავი ეროვნებისა და გამოცდილების მქონე ადამიანს უცხოვრია. ეს იყო ქალაქი, სადაც თავისი კვალი არაერთი კულტურის წარმომადგენელმა დატოვა. დღეს კი იგი წიგნის მსოფლიო დედაქალაქის სტატუსს ატარებს.

Nino Macharashvili Director of Tbilisi - World Book Capital 2021

ნინო მაჭარაშვილი „თბილისი - წიგნის მსოფლიო დედაქალაქი 2021“-ის დირექტორი

www.tbilisilitfest.ge FB:Tbilisi International Festival of Literature

მეხუთე ლიტერატურული ფესტივალის მონაწილეებისაგან

FROM THE GUESTS OF THE FIFTH LITERATURE FESTIVAL

წლების განმავლობაში მრავალ ფესტივალს დავსწრებივარ, მაგრამ არცერთი არ ყოფილა თავისი მასშტაბით ისეთი განმანათლებლური და საერთაშორისო, როგორც თბილისის. ამ ფესტივალზე შედგა სწორედ ისეთი კულტურული დიალოგი, როგორსაც მოელი ასეთი შეხვედრებისა და შემთხვევებისგან. ფესტივალის გუნდის სითბო და გულუხვობა კი ნამდვილად შეუდარებელი იყო. ამას დავუმატოთ თავად საქართველოს არაჩვეულებრივი, უძველესი და თანამედროვე კულტურული ლანდშაფტი, რომელიც ფესტივალმა ყველა მონაწილეს წარუდგინა და იქ ყოფნის გამოცდილება ღრმად დასამახსოვრებელი გახადა.

ყველასგან განსხვავებული ფესტივალი არაჩვეულებრივ სასახლეში. სახლში, სადაც სიცოცხლე და ამბები ისე რეკენ, როგორც მუსიკალური ყუთის ხმა. აქ შეხვდებით ევროპის ყველა ენის ხმას და კიდევ უფრო მეტს. აქ გაქვთ ამოუცნობი საქართველოს ხმების მოსმენის იღბლიანი შანსი. სიტყვების დიდი წვეულება ლამაზი, მეგობრული და ცოცხალი დედაქალაქის გულში. ადგილი, რომელიც უნდა მოინახულო, სადაც უნდა დარჩე და დაბრუნდე.

მაიკლ პალმერი (აშშ)

A Festival like no other. All in a wonderful palace, in a house ringing out of lives and stories like a music box. Here you will find voices in every language of Europe and further, get the lucky chance to hear the sound of mysterious Georgian. A great party of words in the heart of a beautiful, friendly and lively capital. A place to visit, to stay, to come back.

I have been to many literary festivals over the years, none more enlightening and international in scope than Tbilisi’s. It exemplified the spirited dialogue and cultural exchange we all hope to encounter on such occasions, and the warmth and generosity of the staff were unparalleled. Add to that the extraordinary, ancient and contemporary cultural landscape of Georgia itself, to which participants were given informed access, and the experience was deeply memorable.

მელანია მაცუკო (იტალია)

Melania Mazzucco (Italy)

Michael Palmer (USA)

ეს ლიტერატურული ფესტივალი ქუჩებითა და აივნებით დაფარული ჯადოსნური მთიანი ხედების ფონზე მიმდინარეობს. ჩემთვის თბილისი მზის ქალაქის სიზმრებიდან გამოსული ქალაქია - უნიკალური ანბანით, ენით, ხელოვნებით, სამზარეულოთი და საუკეთესო სტუმარმასპინძლობით, ღამის ორ საათზე დაუსრულებელი ღვინის სმითა და ზეიმით. ლიტერატურული საღამოების მასპინძელი მწერალთა სახლი დახვეწილი სივრცეა თავისი ისტორიული მემკვიდრეობითა და დიდი და ყურადღებიანი აუდიტორიით. განსაკუთრებით შემძრა ფესტივალის მიერ ორგანიზებულმა ტურმა „წითელი ტერორის“ შესახებ. ტური მზით განათებული ქუჩებიდან სასტიკი ძალადობით დაღდასმული ადგილებისკენ გაგვიძღვა. ქართული კულტურა უძველესია და ყველასგან განსხვავებული. ხელიდან არ უნდა გაუშვათ ხელოვნების მუზეუმში ფიროსმანის ნახვის შესაძლებლობა! და მზად უნდა იყოთ ბევრი ლამაზი და სტუმართმოყვარე ადამიანის გასაცნობად.

ყოველთვის მინდოდა თბილისში წასვლა, ათასწლიანი ისტორიის მქონე ქალაქში; შუასაუკუნეების დიდი პოეტის, შოთა რუსთაველის ქალაქში და მოდერნისტი ცისფერყანწელების სამშობლოში. კოსმოპოლისში, რომელიც ხშირად სთავაზობდა თავშესაფარს პოეტებს სხვადასხვა ქვეყნიდან. მწერალთა სახლის მიერ ორგანიზებული თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი ამართლებს ამ ქალაქის ლიტერატურული ნიჭის, დახვეწილობისა და გულუხვობის რეპუტაციას. ეს არის ცოცხალი, მრავალეროვნული და მრავალენობრივი ფესტივალი, რომელიც წარადგენს სხვადასხვა ეროვნებისა და გამოცდილების მქონე მაღალი კალიბრის მწერლების ნამუშევრებს. ძალიან მადლიერი ვარ, რომ ფესტივალის ორგანიზატორებმა ამ მიწვევით პატივი დამდეს, უკვე ფესტივალზე მყოფს კი თავი სახლში მაგრძნობინეს. მადლობა პოეტებს, პაატა შამუგიას და შოთა იათაშვილს, რომ ქალაქი გაგვაცნეს, და განსაკუთრებული მადლობა დალილა გოგიას ჩემი ლექსების თარგმნისთვის. იუჯინ ოსტაშევსკი (აშშ)

ვალჟინა მორტი (ბელარუსი) The Festival of Literature takes place in the magical mountainous landscape covered with a labyrinth of streets and balconies. Tbilisi appeared to me as a place straight out of dreams about the city of the sun, with its own unique alphabet, language, art, cuisine, and unmatched hospitality that involves endless wine and 2 am feasts. The Writer’s House where the readings took place is an elegant, historic location that drew a large and attentive audience. I was very moved by the Red Terror tour organized by the festival. The tour took us from the sunlit streets into the places marked by great violence. Georgian culture is unlike any other, ancient and unique. Don’t miss a chance to see Pirosmani at the museum of art! Be ready to encounter many beautiful and hospitable people.

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

Valzhyna Mort (Belarus)

I had always wanted to go to Tbilisi, a literary capital with a thousand-year-long history, the city of the great medieval poet Shota Rustaveli and of the modernist Blue Horns movement, the cosmopolis that also offered generous refuge to many poets of other nations. The Tbilisi International Festival of Literature, conducted at the Writer’s House, lives up to the city’s reputations for literary talent, sophistication, and generosity. It is a vibrant, multinational, and multilingual festival that showcases work of the highest caliber by writers of different traditions and backgrounds. I am very grateful to the festival’s organizers for honoring me with an invitation, to the festival staff for making me feel welcome, to the poets Paata Shamugia and Shota Iatashvili for showing us the city, and especially to Dalila Gogia for her translations of my work.

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

Eugene Ostashevsky (USA) 9

ფესტივალის მხარდამჭერია საქართველოს კულტურის, სპორტისა და ახალგაზრდობის სამინისტრო The festival is supported by the Ministry of Culture, Sports and Youth of Georgia

სპონსორები / პარტნიორები / SPONSORS / PARTNERS

FESTIVAL HOST

ფესტივალის მასპინძელი

მწერალთა სახლი ივ. მაჩაბლის ქ. 13. 0105 თბილისი ტელ: +99532 2974101/2974102 მწერალთა სახლი 2008 წელს შეიქმნა. ორგანიზაცია ცნობილი ქართველი მეწარმისა და მეცენატის, დავით სარაჯიშვილის მიერ 1905 წელს აშენებულ, ისტორიულ მაჩაბლის N13-შია განთავსებული. ამავე შენობაში 1921-2007 წლებში ფუნქციონირებდა საქართველოს მწერალთა კავშირი. მწერალთა სახლის მთავარი ამოცანაა ღია სივრცის შექმნა ქართული და მსოფლიო კულტურის ტრადიციების და მიმდინარე ლიტერატურული პროცესების წარმოსაჩენად, სადაც ქართველ და სტუმარ მწერლებსა და კულტურის მოღვაწეებს საშუალება ექნებათ საზოგადოებას წარუდგინონ თავიანთი შემოქმედება და ამავდროულად, აქტიურად ჩაერთონ საერთაშორისო დონეზე მიმდინარე მნიშვნელოვან სალიტერატურო და სახელოვნებო პროცესებში. მწერალთა სახლის მიზანია კულტურული მემკვიდრეობის და ლიტერატურის პოპულარიზაცია, სალიტერატურო პროცესების ხელშეწყობა, ლიტერატურული კონკურსებისა და პრემიების დაწესება, უცხოურ სამთავრობო და არასამთავრობო ორგანიზაციებთან, უწყებებთან და სახელოვნებო კავშირებთან კონტაქტების დამყარება და განვითარება, ორი მუზეუმის (დ. სარაჯიშვილისა და რეპრესირებულ მწერალთა) დაარსება, ლიტერატურით დაინტერესებული ახალგაზრდებისთვის საინტერესო პროექტების შეთავაზება, ლიტერატურული გაზეთის გამოცემა. ამ მიზნების განსახორციელებლად მწერალთა სახლი თავის საქმიანობას ოთხი მთავარი მიმართულებით წარმართავს: ლიტერატურულ-კულტურული, სამუზეუმო, საერთაშორისო ურთიერთობების და საგანმანათლებლო მიმართულება.

www.writershouse.ge

www.tbilisilitfest.ge FB:Tbilisi International Festival of Literature

WRITERS’ HOUSE OF GEORGIA 13, Machabeli str. 0105 Tbilisi Tel: +99532 2974101/2974102 The mansion, where Writers’ House of Georgia is presently located was built in 1903-1905 by David Sarajishvili. David Sarajishvili (1848-1911) was a famous philanthropist, founder of Georgian brandy production, Doctor of chemistry and philosophy. The building was constructed by a German architect Carl Zaar, in collaboration with architects from Tbilisi Aleksander Ozerov and Korneli Tatishev; The building is a great example of Art Nouveau architecture and is acknowledged as a brilliant blend of Georgian and European architectural styles. From 1921 to 2007, this building was the seat of Writers’ Union of Georgia. Since October 2008 the building was passed on to Writers’ House, which, according to its concept is an open institution. The main task of the Writers’ House is its transformation into an open space to represent Georgian culture - its traditions and modern processes. Today, Writers’ House is a place where the writers and artist can share their works without uniting in separate unions and have the opportunity to get actively involved in significant international literary and art processes The aim of Writers’ House is popularization of Georgian literature, development of creative translation, support of different literary processes, establishing literary competitions and awards, active interaction with governmental and non-governmental structures abroad, publication of literary journal. In order to implement these aims, Writers’ House channels its activities in following directions: enhancing literary-cultural activities, developing museum activity, strengthening international relations and developing educational processes.

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი

TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

ფესტივალის პროგრამა / FESTIVAL PROGRAM

მწერალთა სახლის რეზიდენცია 2017 წლის ივნისში მწერალთა სახლის მესამე სართულზე ხუთი სარეზიდენციო ოთახი გაიხსნა. რეზიდენციის არსებობა მწერალთა სახლის საქმიანობას კიდევ უფრო მრავალპროფილიანსა და საინტერესოს ხდის. ეს არის ერთ-ერთი საუკეთესო საშუალება საერთაშორისო და ადგილობრივი სარეზიდენციო გაცვლითი პროგრამების განსახორციელებლად. მწერალთა სახლის რეზიდენცია უკვე შეუერთდა მწერლების საერთაშორისო რეზიდენციების ქსელს, რაც ასევე გვაძლევს საშუალებას უფრო მეტმა ავტორმა და ხელოვანმა გაიგოს ჩვენი რეზიდენციის არსებობის შესახებ. რეზიდენციის თითოეული ოთახი საქართველოსთან დაკავშირებულ სხვადასხვა უცხოელი მწერლის სახელს ატარებს და ერთმანეთისგან სრულიად განსხვავებული სტილით გამოირჩევა. ალექსანდრე დიუმას, ნიზამი განჯელის, ბორის პასტერნაკის, მარჯორი და ოლივერ ვორდროპებისა და ჯონ სტეინბეკის სახელობის ხუთი ნომერი ერთგვარ მემორიალურ ოთახებს ქმნის. რეზიდენციის დიზაინი ცნობილმა ქართველმა მხატვარმა და დიზაინერმა გუგა კოტეტიშვილმა საგანგებოდ მწერალთა სახლისთვის შექმნა. რეზიდენციის ერთ-ერთი პირველი სტუმარი ნობელის პრემიის ლაურეატი მწერალი სვეტლანა ალექსიევიჩი იყო.

TBILISI WRITERS’ HOUSE RESIDENCY In June 2017 five rooms were opened in Writers’ House of Georgia. With the residency, profile of the Writers’ House becomes more interesting and multifunctional. This is one of the most effective tools for implementing international and local residential exchange programs. Tbilisi Writers’ Residency is a member of an international chain of residencies, that allows us to reach out to more authors and artists and spread information about the residency. Each room is named after an acclaimed author and is unique thanks to special and original design. Thus, Alexandre Dumas, Nizami Ganjavi, Boris Pasternak, Marjory and Oliver Wardrop and John Steinbeck suites exist as separate “museum-room” at Writers’ House and add another exceptional trail to the Residency. The design of the Residency was created by famous Georgian artist Guga Kotetishvili specially for Writers’ House. One of the first honorary guest of the Residency was the winner of the Nobel Prize for literature Svetlana Alexievich.

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

ილუსტრაცია კირილ ზდანევიჩის „ქალაქი“-ს (1910-იანი წლები) მიხედვით Illustration based on City by Kirill Zdanevich (1910s)

17 ოქტომბერი, კვირა

17 OCTOBER, SUNDAY

19 ოქტომბერი, სამშაბათი

19 OCTOBER, TUESFAY

17:00 ფესტივალის გახსნა

17:00 The official opening of the Festival

18:00 „წინააღმდეგობა“ - იულია ტიმოფეევას და ალჰერდ ბახარევიჩის (ბელარუსი) პოეზიის საღამო. მოდერატორი შოთა იათაშვილი. მთარგმნელები: შოთა იათაშვილი, ვასილ გულეური ენა: რუსული / ქართული

18:00 Resistance – Poetry evening of Julia Cimafiejeva and Alhierd Bacharevič (Belarus). Moderation Shota Iatashvili. Poetry translation by Shota Iatashvili and Vasil Guleuri Language: Russian / Georgian

19:00 ქალაქი, როგორც სიმბოლო: თბილისი. აბო იაშაღაშვილი და დათო ქარდავა. მოდერატორი: მედეა იმერლიშვილი ენა: ქართული

19:00 The City as a Symbol: Tbilisi. Abo Iashaghashvili and Dato Qardava. Moderated by Medea Imerlishvili Language: Georgian

19:00 საქართველოს და უკრაინის პენ-ცენტრების ერთობლივი დისკუსია „ლიტერატურა ოკუპაციის პირისპირ“. მონაწილეები: ანასტასია ლევკოვა (უკრაინა), შორენა ლებანიძე (საქართველო). მოდერატორი: პაატა შამუგია ენა: ინგლისური / ქართული

19:00 Discussion with PEN Georgia and PEN Ukraine – Literature Confronting Occupation. Participants: Anastasia Levkova (Ukraine), Shorena Lebanidze (Georgia). Moderated by Paata Shamugia Language: English / Georgian

20:00 „ჩემი მეათე ხელი“ – რასიმ გარაჯას (აზერბაიჯანი) პოეზიის საღამო. მოდერატორი და მთარგმნელი: ოქტაი ქაზუმოვი ენა: აზერბაიჯანული / ქართული

20:00 My Tenth Hand – Poetry evening of Rasim Garaja (Azerbaijan). Moderation and poetry translation by: Oktai Kazumov Language: Azerbaijani / Georgian

21:00 „დონბასის გარგარი“ – ლიუბა იაკიმჩუკის პოეზიის საღამო. მოდერატორი და მთარგმნელი: შოთა იათაშვილი ენა: რუსული / ქართული

21:00 Apricots of the Donbas – Poetry evening of Lyuba Yakimchuk (Ukraine). Moderation and poetry translation by Shota Iatashvili Language: Russian / Georgian

20:00 პოეზიის საღამო ფესტივალის სტუმრების მონაწილებით

20:00 Poetry evening with participation of Festival guests

18 ოქტომბერი, ორშაბათი

18 OCTOBER, MONDAY

20 ოქტომბერი, ოთხშაბათი

20 OCTOBER, WEDNESDAY

19:00 დისკუსია „მწერლობა ომისა და დიქტატურის პირობებში“. მონაწილეები: იულია ტიმოფეევა (ბელარუსი), ლიუბა იაკიმჩუკი (უკრაინა), ალექსეი ცვეტკოვი (ისრაელი). მოდერატორი: პაატა შამუგია ენა: ინგლისური / ქართული

19:00 Discussion Writing in the Time of War and Dictatorship. Participants: Julia Cimafiejeva (Belarus), Lyuba Yakimchuk (Ukraine), Alexei Tsvetkov (Israel). Moderated by Paata Shamugia Language: English / Georgian

18:00 თომას ბერნჰარდი „ტყის ჩეხა” – ერთი ვახშმის ისტორია. მაია ფანჯიკიძე (მთარგმნელი), ლევან ცაგარელი (ლიტერატურათმცოდნე) ენა: ქართული

18:00 Woodcutters by Thomas Bernhard – The Story of a Dinner Party. Speakers: Maia Panjikidze (translator), Levan Tsagareli (Comparativist) Language: Georgian

20:00 „წყალზე მავალი“ – ვაჰე არსენის (სომხეთი) პოეზიის საღამო. მოდერატორი: დიანა ანფიმიადი. მთარგმნელები: ასია დარბინიანი და დიანა ანფიმიადი ენა: ინგლისური / ქართული

20:00 The Walker On the Water – Poetry evening of Vahe Arsen (Armenia). Moderated by Diana Anphimiadi. Poetry translation by Asya Darbinyan and Diana Anphimiadi Language: English / Georgian

19:00 ქალაქი, როგორც სიმბოლო: გორი. ლელა სამნიაშვილი და ირმა ტაველიძე. მოდერატორი: ვასილ გულეური ენა: ქართული

19:00 The City as a Symbol: Gori. Lela Samniashvili and Irma Tavelidze. Moderated by Vasil Guleuri Language: Georgian

20:00 ახალგაზრდა პოეტების საღამო

20:00 Poetry evening – young Georgian poets

21.00 „აზრის დეტექტორი“ - ალექსეი ცვეტკოვის (ისრაელი) პოეზიის საღამო. მოდერატორი: ნიკოლოზ აგლაძე, მთარგმნელი: ნიკა ჯორჯანელი ენა: რუსული / ქართული

21.00 Thought detector - Poetry Evening of Alexei Tsvetkov (Israel). Moderated by Nikoloz Agladze, poetry translations by Nika Jorjaneli

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი

TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

21 ოქტომბერი, ხუთშაბათი

21 OCTOBER, THUSDAY

23 ოქტომბერი, შაბათი

23 OCTOBER, SATURDAY

19:00 ქალაქი, როგორც სიმბოლო: ქუთაისი. ერეკლე დეისაძე და გიორგი ხასაია ენა: ქართული

19:00 The City as a Symbol: Kutaisi. Erekle Deisadze and Giorgi Khasaia Language: Georgian

20:00 „არ არის ცოდვა“ - ტარიკ ელტაიბის (სუდანი / ავსტრია) პოეზიის საღამო. მოდერატორი და მთარგმნელი: გიორგი ლობჟანიძე ენა: არაბული / ქართული

20:00 Not a Sin - Poetry evening of Tarek Eltayeb (Sudan / Austria). Moderation and poetry translation by Giorgi Lobzhanidze Language: Arabic / Georgian

17:00 დისკუსია „მხატვრული რედაქტორის როლი ლიტერატურული ტექსტის შექმნაში“. მონაწილეები: ჯეკლინ ბენ-ზეკრი (აშშ, რედაქტორი), თინა მამულაშვილი (საქართველო, გამომცემელი). მოდერატორი: ხათუნა ცხადაძე ენა: ინგლისური / ქართული

17:00 Discussion Role of a Literary Editor in Fiction Writing. Participants: Jacquelyn Ben-Zekry (USA, editor), Tina Mamulashvili (Georgia, publisher). Moderated by Khatuna Tskhadadze Language: English / Georgian

18.00 „ჩალისფერი აბრეშუმის მეფე“ – ორელია ლასაკის (საფრანგეთი) პოეზიის საღამო. მოდერატორი: მებო ნუცუბიძე, მთარგმნელი: ბაჩანა ჩაბრაძე ენა: ფრანგული / ქართული 19:00 Inside – ჰაიკე ფიდლერის (შვეიცარია) პერფორმანსი. მთარგმნელი: ბაჩანა ჩაბრაძე ენა: ფრანგული / ქართული 20:00 „ბნელი მატერია“ – შეხვედრა მწერალ ბლეიკ კრაუჩთან. მოდერატორები: ზაზა კოშკაძე და ლუკა გრიგოლია, მთარგმნელი: ალექსი სიუკაევი ენა: ინგლისური / ქართული

22 ოქტომბერი, პარასკევი

22 OCTOBER, FRIDAY

19:00 დისკუსია „მწერალი რამდენიმე ენის სივრცეში“. მონაწილეები: ჰაიკე ფიდლერი (შვეიცარია), ტარიკ ელ-ტაიბი (სუდანი/ავსტრია), ორელია ლასაკი (საფრანგეთი), ზურაბ ქარუმიძე (საქართველო). მოდერატორი: ინგა ჟღენტი ენა: ინგლისური / ქართული

19:00 Discussion Writer in a Multilingual Medium. Participants: Heike Fiedler (Switzerland), Tarek Eltayeb (Sudan / Austria), Aurélia Lassaque (France), Zurab Karumidze (Georgia). Moderated by Inga Zhghenti Language: English / Georgian

20:30 „ველური თუთა“ – შეხვედრა მწერალ იმან ჰუმაიდანთან (ლიბანი). მოდერატორი: გიორგი ლობჟანიძე, მთარგმნელი: დარეჯან გარდავაძე ენა: არაბული / ქართული

20:30 Wild Mulberries – Meeting with Iman Humaydan (Lebanon). Moderated by Giorgi Lobzhanidze, novels translated by Darejan Gardavadze Language: Arabic / Georgian

18.00 The Flaxen King – Poetry evening of Aurélia Lassaque (France). Moderated by Mebo Nutsubidze, poetry translation by Bachana Chabradze Language: French / Georgian 19:00 Inside – performance by Heike Fiedler (Switzerland). Poetry translation by Bachana Chabradze Language: French / Georgian 20:00 Dark Matter – Meeting with the author Blake Crouch. Moderated by Zaza Koshkadze and Luka Grigolia, novel translated by Alexi Syukaev Language: English / Georgian

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი

TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

24 ოქტომბერი, კვირა

24 OCTOBER, SUNDAY

15:00 ბლეიკ კრაუჩისა და ჯეკლინ ბენ-ზეკრის (აშშ) ლიტერატურული სემინარი The Big Idea ენა: ინგლისური (მონაწილეობა წინასწარი რეგისტრაციით)

15:00 Literary seminar The Big Idea with Blake Crouch and Jacquelyn Ben-Zekry (USA) Language: English (registration mandatory for attendance)

18:00 დისკუსია „განსხვავება მწერლის შინაგან იზოლაციასა და იძულებით იზოლაციას შორის“. მონაწილეები: ბლეიკ კრაუჩი (აშშ), იმან ჰუმაიდანი (ლიბანი), ივა ფეზუაშვილი (საქართველო) ენა: ინგლისური / ქართული

18:00 Discussion The Difference Between Writer’s Intrinsic Isolation and Coerced Isolation. Participants: Blake Crouch (USA), Iman Humaydan (Lebanon), Iva Pezuashvili (Georgia). Language: English / Georgian

19:00 „მოკვდი, სიყვარულო“ – შეხვედრა მწერალ არიანა ჰარვიცთან (არგენტინა). მოდერატორი: ირაკლი მენთეშაშვილი, მთარგმნელი: თამარ ლეჟავა ენა: ესპანური / ქართული

19:00 Die, My Love – Meeting with the author Ariana Harwicz (Argentina). Moderated by Irakli Menteshashvili, novel translated by Tamar Lezhava Language: Spanish / Georgian

20:30 ლორენს ფერლინგეტის ხსოვნას - „ქალაქის უქრობი შუქები“. პოეტის გახსენება, ლექსების კითხვა და ვიდეოს ჩვენება. მთარგმნელები: დალილა გოგია, პაატა შამუგია, ანა კოპალიანი, ალექს ჩიღვინაძე

20:30 Tribute to Lawrence Ferlinghetti – City Lights that Are Never Dimmed. Remembering the poet, poetry readings and video screening. Translators: Dalila Gogia, Paata Shamugia, Ana Kopaliani, Alex Chighvinadze

ფესტივალის მონაწილეები / FESTIVAL PARTICIPANTS

ლადო გუდიაშვილი. ნახატი გრ.რობაქიძის ლექსისთვის “სპლინი”. 1919 Lado Gudiashvili. Drawing for Gr. Robakidze’s poem “Spleen” 1919

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი

TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

არგენტინა / ARGENTINA

არიანა ჰარვიცი არიანა ჰარვიცი 1977 წელს ბუენოს-აირესში დაიბადა. ავტორს ხშირად ნატალი საროტს და ვირჯინია ვულფს ადარებენ. თანამედროვე არგენტინულ ლიტერატურაში იგი ერთ-ერთი ყველაზე რადიკალური ფიგურაა. არიანა ჰარვიცმა აკადემიური ხარისხი პერფორმანს-არტის მიმართულებით პარიზის VII უნივერსიტეტში მიიღო, მაგისტრის წოდება კომპარატივისტიკაში კი სორბონის უნივერსიტეტში. არიანას პროზისთვის დამახასიათებელია თამამი, ეროტიკული და ირონიული თხრობა და ოჯახისა თუ კონვენციური ურთიერთობების გარშემო დამკვიდრებული კლიშეების პირდაპირი კრიტიკა. მისი პირველი რომანი, „მოკვდი, სიყვარულო“, 2017 წელს მოხვდა Republic of Consciousness Prize-ის მოკლე და ბუკერის საერთაშორისო პრემიის გრძელ სიაში. არიანას „უნებლიე ტრილოგიაში“ გამოცემული აქვს სამი რომანი: „მოკვდი, სიყვარულო“ (2012), „სუსტი ფსიქიკა“ (2014), „ნაადრევი“ (2015). 2019 წელს მისი მეოთხე წიგნი, „დეგრადირებული“ გამოიცა. არიანას რომანები რამდენიმე ქვეყანაში (ესპანეთი, არგენტინა, ისრაელი) თეატრისთვის ადაპტირდა და სცენაზე დაიდგა. მისი წიგნები თარგმნილია თხუთმეტ ენაზე: ინგლისურად, ფრანგულად, გერმანულად, არაბულად, თურქულად, ბერძნულად, რუმინულად და სხვა. 2019 წელს „მოკვდი, სიყვარულო“ „სულაკაურის გამომცემლობამ“ გამოსცა. რომანი ქართულად თარგმნა თამარ ლეჟავამ. Ariana Harwicz Often compared to Nathalie Sarraute and Virginia Woolf, Ariana Harwicz (Buenos Aires, 1977) is one of the most radical figures in contemporary Argentinian literature. She earned a degree in performing arts from the University of Paris VII and a Master’s in comparative literature from the Sorbonne. Ariana’s prose is characterized by its violence, eroticism, irony and direct criticism of the clichés surrounding the notions of the family and conventional relationships. Her first novel, published in English in 2017 under the name Die, My Love, was shortlisted for the Republic of Consciousness Prize and longlisted for the Man Booker International in 2018. Ariana wrote three novels in “an involuntary trilogy”: Die, my love (2012), Feebleminded (2014) and Precocious (2015). Her fourth novel, Degenerate, was published in 2019. Her novels were adapted to the theater in several countries and versions (Spain, Argentina, Israel). Her books are being translated into fifteen languages, among which are English, French, German, Arabic, Turkish, Greek, Romanian and other. In 2019 Die, My Love was published by Sulakauri Publishing. It was translated to Georgian by Tamar Lezhava.

მოკვდი, სიყვარულო! (ფრაგმენტი)

DIE, MY LOVE (excerpt)

ტოტებდახრილი ხეების ქვეშ, ბალახზე ვიწექი. მზის სხივი ხელისგულს მიხურებდა, რაც უცნაური შეგრძნებით მავსებდა: თითქოს ბასრი დანით ჭრილობა მომაყენეს და სისხლისგან ვიცლებოდი. ძველი, მყუდრო სახლის უკანა ეზოდან ქმარშვილის ხმები მესმოდა. ორივე დედიშობილა ჭყუმპალაობდა პატარა, ცისფერ აუზში, რომელშიც წყალი ოცდათხუთმეტ გრადუსამდე იყო გამთბარი. კვირადღე იდგა და საღამოს დღესასწაულიც გველოდა. მათგან რამდენიმე ნაბიჯით დაშორებული, ბუჩქებში ჩამალული ვუთვალთვალებდი და ვფიქრობდი: როგორ შეიძლებოდა, ასეთი სუსტი და ფსიქიკურად გაუწონასწორებელი ქალი, რომელსაც ხელში გამუდმებით დანა ელანდებოდა, ყოფილიყო დედა და ცოლი ამ ორი არსებისა. რას ვაპირებდი? მთელი ტანით სიცხისგან დახეთქილ მიწაზე გავერთხი. ნაპრალში ჩაძრომა და სხეულის დამალვა მომინდა. მათ დახოცვას ნამდვილად არ ვაპირებდი. დანაც დავაგდე. სარეცხის გაფენა გავაგრძელე. თითქოს არც არაფერი მომხდარიყოს. თოკზე საგულდაგულოდ ვამაგრებდი ბავშვისა და მამაკაცის წინდებს, საცვლებს, პერანგებს. სოფლელ, ხეპრე ქალებს ვგავდი, რომლებიც სარეცხის გაფენის შემდეგ ხელებს კაბის კალთაზე იმშრალებენ და სამზარეულოსკენ გარბიან ცეცხლზე შედგმული სადილის ქვაბის მისახედავად. ასეთი ქალები ხომ არავის აინტერესებს. ქათქათა სარეცხის გაფენა მათთვის უკვე დიდი წარმატებაა. ერთმანეთზე დალაგებულ მორებთან დავწექი. შეშა ცივი სეზონისთვის უკვე დაჩეხილი იყო. აქ ხალხი გაცხოველებით ემზადება ზამთრისთვის. ცხოველებსა და ადამიანებს დიდად არაფერი გვანსხვავებს ერთმანეთისგან. ჩემში, მაგალითად, განათლებულ, უნივერსიტეტდამთავრებულ ქალში, უფრო მეტია ცხოველური, ვიდრე ამ გამოფიტულ, ჯოხით პირდაღებული წითელი მელიების ფიტულებში.

I lay back in the grass among fallen trees and the sun on my palm felt like a knife I could use to bleed myself dry with one swift cut to the jugular. Behind me, against the backdrop of a house somewhere between dilapidated and homely, I could hear the voices of my son and my husband. Both of them naked. Both of them splashing around in the blue paddling pool, the water thirty-five degrees. It was the Sunday before a bank holiday. I was a few steps away, hidden in the underbrush. Spying on them. How could a weak, perverse woman like me, someone who dreams of a knife in her hand, be the mother and wife of those two individuals? What was I going to do? I burrowed deeper into the ground, hiding my body. I wasn’t going to kill them. I dropped the knife and went to hang out the washing like nothing had happened. I carefully pegged the socks to the line, my baby’s and my man’s. Their underwear and shirts. I looked at myself and saw an ignorant country bumpkin hanging out the laundry and drying her hands on her skirt before returning to the kitchen. They had no idea. Hanging out the clothes had been a success. I lay back down among the tree trunks. They’re already chopping wood for the cold season. People here prepare for winter like animals. Nothing distinguishes us from them. Take me, an educated woman, a university graduate – I’m more of an animal than those half-dead foxes, their faces stained red, sticks propping their mouths wide. Translated into English by Sarah Moses and Carolina Orloff

ესპანურიდან თარგმნა თამარ ლეჟავამ

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი

TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

სომხეთი / ARMENIA

THE WALKER ON THE WATER

წყალზე მავალი

ჩემს უფროს ვაჟს - არამს საკუთარივით მიყვარს გლეხის ხელები... ხელები - მიწის აბლაბუდით... ეკლიანი... სადაფის ფრჩხილებით... თითები - ბავშვის ხერხემალი... მონოლითური... ცალკეული, ამფიბიური ფუძეები...

ვაჰე არსენი ვაჰე არსენი (არსენიანი) 1978 წელს ერევანში დაიბადა. მას აქვს დოქტორის ხარისხი ამერიკულ და ინგლისურ ლიტერატურაში და ამჟამად პროფესორის ასისტენტია ერევნის უნივერსიტეტში. 2015 წლიდან არის ჟურნალ „უცხოური ლიტერატურის“ მთავარი რედაქტორი. ვაჰე სომხურად თარგმნის პოეზიას ინგლისური და რუსული ენებიდან. გამოცემული აქვს სამი პოეტური კრებული. მისი წიგნები გამოიცა ნიდერლანდებში (2010) და რუსეთში (2011). ვაჰე არსენის ლექსები ასევე თარგმნილი და გამოცემულია აშშ-ში, ესპანეთში, გერმანიაში, საფრანგეთში, ფინეთში, პოლონეთში, ინდოეთში, ჩინეთში, ლატვიაში და სხვა ქვეყნებში. 2004 წლიდან არის სომხეთის მწერალთა კავშირის წევრი. 2014 წელს დააარსა კულტურული არასამთავრობო ორგანიზაცია AylArt. არის სხვადასხვა პრემიის მფლობელი. მათ შორის: საერთაშორისო პენ-ცენტრის ყოველწლიური პრემიის გამარჯვებული (ერევანი, 2006), წლის საუკეთესო პოეტი (ირენ გიულნაზარიანის ფონდი, აშშ, 2006), Jambe 2010 (ნიდერლანდელი პოეტების ყოველწლიური პრემია (2010). Vahe Arsen Vahe Arsen (Arsenyan) was born in 1978, in Yerevan. He earned Ph.D. in American and English literature and currently is assistant Professor at Yerevan State University. From 2015 Vahe Arsen is the Editor-in-Chief of literary journal Foreign Literature. He also translates poetry from English and Russian into Armenian. He has published three poetry collections in Armenian. His books were published in Netherlands (2010) and in Russia (2011). Vahe Arsen’s poems are translated and published also in USA, Spain, Germany, France, Finland, Poland, India, China, Latvia, Lithuania and many other countries. He is a member of the Writers’ Union of Armenia since 2004. In 2014 he founded cultural NGO AylArt. Vahe received many awards, among them award of International PEN organization (Yerevan, 2006), Best Poet of the year (Irene Gyulnazarian Educational Fund, USA, 2006), Jambe 2010 (the annual award of Dutch poets (2010).

მათ სამი ნესვი აირჩიეს, მწიფე და მრგვალი... საზამთროს მღვიმემ დაიქუხა... გარუჯული პომიდვრები ხელის კოჟრებად იქცნენ... ბადრიჯნები - მუქი ბოცვრების ოჯახი, ერთად ჩაიყარა გაცრეცილ პარკში... მერე გლეხი ჩაიძირა ბასრი წიწაკების გროვაში და დედამიწის ბირთვს მიაღწია,... გაბზარა კოსმოსის ირონია - წყვდიადი, და ერთი მსხვილი, ნახევრადწითელი წიწაკა ამოიღო... ამოიღო რომის პაპზე უფრო დიდი რწმენით სიცოცხლისა და აღდგომისადმი... სხვა მომლოდინე წიწაკების რიგს ჩაუმატა და სიკვდილი ტალახიან შარვალზე გაიწმინდა... თანხა პერანგის ჯიბეში ჩაკუჭა და მზიდან თამბაქოს გადაუკიდა, თავის მანქანას დაეყრდნო, რომელიც ლითონგალეული, მიწას შერწყმოდა... და ყლორტები ამოეყარა... ტვირთმძიმეებმა, მე და ჩემმა უფროსმა ვაჟმა, ზღვის ზედაპირი სულ მარტივად გადავიარეთ. სომხურიდან თარგმნეს დიანა ანფიმიადიმ და ასია დარბინიანმა

I love peasant’s hands like my own self . . . hands with soil-web on them . . . thorny . . . with nacreous finger nails . . . each finger – a children’s backbone . . . monolithic . . . separate . . . amphibious roots . . . they chose three melons fusing with the fruit’s roundness . . . the water melon’s cavern rang . . . the sunburned tomatoes became hand-corns . . . the egg plants – a family of black rabbit kits who filled into the shabby sack hindering one another . . . then the peasant plunged down into the sack of sharp-ended peppers and reached the nucleus of the globe . . . split the mocking darkness of the outer space and pulled out a half-red splendid pepper . . . pulled out with more creed than Pope towards life and Resurrection . . . and put in line with other peppers waiting in the sack and wiped the death on his muddy trousers . . . he thrust the money in his shirt pocket nearly torning the pouch . . . lit the cigarette like the Sun . . . then breathed in the luminary and leaned against his car the metal of which was gone long ago . . . mixed with the soil now sprouted . . . and my son and I both loaded started our walk on the water. . .

Translated by Ofelya Suqiasyan and Aram Arsenyan 22

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი

TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

აზერბაიჯანი / AZERBAIJAN

რასიმ გარაჯა რასიმ გარაჯა 1960 წელს დაიბადა. წერს და თარგმნის ლექსებს, მოთხრობებს და ესეებს. არის თავისუფალ მწერალთა ასოციაციის თავმჯდომარე, ლიტერატურისა და ხელოვნების ჟურნალ „ალატორანის“ მთავარი რედაქტორი. მან დააფუძნა პირველი დამოუკიდებელი მწერალთა ორგანიზაცია აზერბაიჯანში, პირველი დამოუკიდებელი ლიტერატურული ჟურნალი და ასევე პირველი ლიტერატურული ვებგვერდი აზერბაიჯანულ ენაზე. მისი პოეტური კრებულები თარგმნილია და გამოცემულია თურქეთში და ირანში. Rasim Garaja Rasim Garaja was born in 1960. He writes and also translates poems, short stories and critical essays. Rasim Garaja is chairman of the Free Writers Association, editor-in-chief of Alatoran Literature and Arts. He founded the first independent writers’ organization and the first independent literary magazine in Azerbaijan and also created the first literary web site in the Azerbaijani language. His poetry books were translated and published in Turkey and in Iran.

*** ყოველდღე თითო ფოთოლი წყდება ზოგჯერ კი – ორი

*** a leaf falls down every day two leaves sometimes

*** თევზის თვალებით შევხედე, ვნახე

*** looking with my fishy eyes I saw that...

*** საფერფლესა და ჩემს შორის ახლა ქალის ფოტოა

*** a woman’s photo between me and the ashtray

*** მიბარებ „როცა შინ დაბრუნდები ხორცის, პამიდვრის და კბილის პასტის ყიდვა არ დაგავიწყდეს“ და დერეფნის აქეთა თავში მზეს ახატინებ საკუთარ სურათს

*** you say ‘don’t forget to buy meat potatoes toothpaste’ the sun takes pictures of you at the end of the hall

*** მზე მაქვს ოფლის თვითეულ წვეთში მთელი კოსმოსი მოგართვი ახლა

*** a sun in each drop of sweat I brought the universe with me

*** ბორბლებქვეშ ქალის გაბრტყელებული თმის ბიგუდები

*** woman’s hair rollers flattened under the wheels

*** გინახავთ ბავშვი გზაზე რომ შარდავს და თავის სახელს წერს იმავ შარდით ისე უნდა იცხოვროს კაცმა

to live like a small boy who pees on the road leaving his trace

***

*** შეხედე ძაღლის აზრიან თვალებს კაცს ეგონება ამეტყველდება და იტყვის პირველ ცხოვრებაში მე ის ვიყავი ვინც ახლა შენ ხარ

*** what is this meaning in the dog’s eyes as if he’s about to say in my first life I was you

*** რკინიგზის ვაგზალს გამოსცდა და შემოდგომა მოდის ქალაქში

*** autumn trickling out of the railway station into the city

*** მე ამ ცხოვრებას შევეჯახე და სიტყვად ვიქეცი

*** I ran into life and crumbled to words

აზერბაიჯანულიდან თარგმნა იმირ მამედლიმ 24

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი

TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

Translated by Esmira Serova 25

ბელარუსი / BELARUS

ალჰერდ ბახარევიჩი ალჰერდ ბახარევიჩი 1975 წელს დაიბადა. იგი პოეტი, პროზაიკოსი და რამდენიმე რომანისა და ესეების კრებულის ავტორია. 2018 წელს დაიბეჭდა მისი რომანი „ევროპის ძაღლები“, რომელიც ბახარევიჩმა თავად თარგმნა რუსულ ენაზე. რომანი რუსული ლიტერატურული პრემიის, „დიდი წიგნის“ მოკლე სიის ფინალისტი გახდა. 2020 წელს ბელარუსის „თავისუფალმა თეატრმა“ დადგა რომანის სასცენო ადაპტაცია. მეორე გამოცემა, რომელიც 2021 წელს ლიეტუვაში დაიბეჭდა, ბელარუსის საბაჟომ საზღვარზე დააკავა. 2021 წლის აპრილიდან ბელარუსის სპეცსამსახური იძიებს საქმეს ამ წიგნში ექსტრემიზმის ნიშნების აღმოსაჩენად. ბახარევიჩს ორჯერ მიღებული აქვს ბელარუსის პრემია წლის წიგნი და ოთხჯერ - ეჟი გედროიცის სახელობის პრემია საუკეთესო ბელარუსული პროზისთვის. ალჰერდი „სვეტლანა ალექსიევიჩის მინსკის ინტელექტუალური კლუბის“ წევრია (2019). თავის მეუღლესთან, იულია ტიმოფეევასთან ერთად აქტიურ მონაწილეობას იღებდა 2020 წლის საპრეზიდენტო არჩევნების გაყალბებისა და დიქტატურის წინააღმდეგ გამართულ საპროტესტო აქციებში. Alhierd Bacharevich Belarusian writer and poet. Was born in 1975. Author of many novels and essay collections. In 2018 he published a novel Dogs of Europe. It was translated into Russian by Bacharevich himself and was on the short list of the Russian literary prize Big Book. In 2020, The Belarus Free Theater made a theatrical adaptation of the novel. The second Belarusian edition, printed in Lithuania, has been arrested at the border by the Belarusian customs service. Since April 2021, the book has been examined by the authorities for the expression of extremism in it. He received the Book of the Year literary prize in Belarus twice and was the winner of the second Jerzy Giedroyc Prize awarded for the best book of prose in the Belarusian language for four times. He is the member of the Intellectual Club of Svetlana Aleksievich in Minsk (2019). Together with his wife, poet Julia Cimafiejeva, he took an active part in the 2020 protests in Belarus against the falsification of the presidential elections and the dictatorship.

წინააღმდეგობა მაქს ფასმერი, ლინგვისტი, ფრიად სახელგანთქმული, ლექციებზე დადიოდა ორი პორტფელით. პორტფელი ეჭირა მას ერთ ხელშიც და მეორეშიც. რათა არც ერთი და არც მეორე არ შეემართა იმ მისალმებით, „ჰიტლერგრუსი“ რომ ეწოდება. არც მარცხენა შეემართა და არც მარჯვენა.

RESISTANCE Max Vasmer The famous linguist Went to work Always with two briefcases One briefcase in each hand So that neither of them Could be raised in a greeting Known as Hitlergruss. Neither the right nor the left one.

გარეთ იდგა ათას ცხრაას ორმოცდაერთი. ბერლინის სამხრეთ-აღმოსავლეთში ჰერ ფასმერის სტუდენტები სლავისტიკას მუყაითად ეუფლებოდნენ. უკაცრავად! - ბოდიშს იხდიდა პროფესორი თავის კანტურით, და მაღლა სწევდა თავის პორტფელებს, როცა ხვდებოდა თავის კოლეგებს ქუჩებსა თუ დერეფნებში, გაბუღულში ისე, როგორც მიღებული იყო მაშინ ცოდნის კერებში.

It was probably in 1941 In the east and the south The students of Mr. Vasmer Practiced Slavic languages Under field conditions far from Berlin Pardon, Professor Fasmer apologized When meeting his colleagues In the streets or corridors Filled with smoke as it used to be Common at universities.

ისინი მასთან ლაპარაკობდნენ ახალ ენაზე, ახალი ევროპის ჟესტთა ენაზე, ტრიუმფალურ ახალ ენაზე.

An they greeted him in a new language Of the new Europe The newest language of gestures The language of the victors

მათ ხელში ხომ ასე ბევრი ქალაქი იყო. მაგრამ მუდამ მხოლოდ და მხოლოდ ერთი პორტფელი. ერთი პორტფელი. ერთი ხალხი და იმპერია. და ფიურერიც სულ მუდამ ერთი. უძლეველი და ერთადერთი.

There were so many cities in their hands And only one briefcase. One people. One empire And Fuerer —also one. Lonely and invincible.

მაგრამ პროფესორს ხელებში ყოველთვის ორი პორტფელი ეკავა ხოლმე. ასეთი იყო წინააღმდეგობა ბერლინში, ბოლომდე მორჯულებულში, მაქს ფასმერის, დიდი ლინგვისტის, სლავისტიკის სფეროში შუქურის, მანათობელის. შემდეგ კი დადგა ჟამი სრული ჩამობნელების.

But there were two briefcases in the professor’s hands Always two. That was the resistance Of the linguist Max Fasmer, The man without hands. It shined In the cowed Berlin In the field of Slavic studies. Then blackouts began.

თარგმნა შოთა იათაშვილმა 26

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი

TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

Translated by Jaroslaw Anders 27

ბელარუსი / BELARUS

იულია ტიმოფეევა იულია ტიმოფეევა 1982 წელს დაიბადა. იგი პოეტი და მთარგმნელია, არის სამი პოეტური კრებულის ავტორი. მისი ბოლო კრებული “პირი“ მინსკში 2020 წლის არჩევნების ფალსიფიკაციამდე რამდენიმე დღით ადრე გამოიცა. იულიას ლექსები თარგმნილია სხვადასხვა ენაზე, პოეტური კრებულები გამოცემულია პოლონეთსა და გერმანიაში. თავის მეუღლესთან, ალჰერდ ბახარევიჩთან ერთად მონაწილეობდა მინსკის 2020 წლის მშვიდობიან საპროტესტო გამოსვლებში. ეს ყველაფერი დღიურის ფორმითა აქვს დაწერილი. იმ დღეების ქრონიკები გამოიცა შვედეთში სახელწოდებით „დღეები ბელარუსში“ (გამომცემლობა Norstedts, 2020) და გერმანიაში სახელწოდებით „მინსკი. დღიური“ (გამომცემლობა edition.fotoTAPETA, 2021). Julia Cimafiejeva Belarusian poet and translator Julia Cimafiejeva was born in 1982. She is an author of three poetry collections in Belarusian. Her latest book Rot was published a few days before the rigged elections in Minsk in 2020. Her poems were translated into many languages and published as separate books in Poland and Germany. Together with her husband writer Alhierd Bacharevich she took part in the peaceful protests in Minsk. She described her experience in a form of a diary. The book came out in Sweden under the title Dagar i Belarus (Days in Belarus, Norstedts, 2020) and as Minsk. Tagebuch (Minsk. Diary, edition.fotoTAPETA, 2021) in Germany.

CIRCUS I was born with a traveling circus inside me. Just imagine, a circus in a pagan village on the swamp: jugglers, acrobats, a bearded lady. How embarrassing!

ცირკი რომ დავიბადე მოხეტიალე ცირკი მეჯდა სხეულში, შიგნით. წარმოიდგინე, პოლესიეს მიყრუებული სოფლიდან ცირკი. ჟონგლიორები, აკრობატები, ქალები წვერ-ულვაშიანი... სირცხვილი და თავის მოჭრაა! ჩემთან ერთად იზრდებოდა ეს ცირკი და როგორც მგლის ლეკვს სურს ხორცის ნაჭერი, ისე სურდათ მათაც მუდამ ფოიერვერკები და ფართო გზები, და არა ჭარხლის კვლებში დგომა, კოლორადოს ხოჭოები და ცრურწმენები. მე ვმალავდი ისე, როგორც ჰერბარიუმს, ცირკს ფურცლებს შორის, ჟონგლიორებს, აკრობატებს და წვერიან ქალებს ვაბრტყელებდი იმის იმედით, რომ შევძლებდი გამოშრობას მათი ხარბი სხეულებისა. მაგრამ ცირკის მსახიობები უარს ამბობდნენ სიკვდილზე და იზრდებოდნენ და ძლიერდებოდნენ ასო-ნიშნების კალორიებით წიგნის ფურცლების საბნების ქვეშ, ჩემი სხეულის კარავში მსხდომნი.

The traveling circus grew with me, demanded meat and fireworks, demanded better roads. But the swamp begot fields of beets, potato beetle, indigenous proverbs. I flattened my circus, like an herbarium, between book pages, jugglers, acrobats, bearded ladies, yet they grew fat under the blankets of pages, yet they grew strong on high-calorie letters. They learned circus tricks from piglets and chickens.

ისინი სწავლობდნენ საცირკო ნომრებს, გოჭებივით, ჭუკებივით, წიწილებივით. ხოლო როცა მოღონიერდნენ ოთხთვალები მოძებნეს და დაჩხაპნეს რუკა - გააკეთეს ყველაფერი, რაც უნდოდათ, და რისკენაც ასე ილტვოდნენ. და ცირკის ამ მსახიობებმა მომიპარეს, შემახრამუნეს.

When they were ready, they found a ladder, they drafted a map, they did what they had to do. They kidnapped me. They ate me. Then they set up inside me their traveling circus.

და როგორც იქნა თავიანთი მოხეტიალე ცირკი გახსნეს მათ ჩემში, შიგნით.

Translated into English by Valzhyna Mort

თარგმნა შოთა იათაშვილმა 28

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი

TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

საფრანგეთი / FRANCE

ორფეოსის ოცნება ქვესკნელში, სადაც ადამიანები აჩრდილები არიან მხოლოდ, მე შენს სხეულში მყოფ აჩრდილად გადავიქცევი.

ქვიშის ქალაქებს ავაშენებ, რომ სამუდამოდ დაშრეს მდინარე, საიდანაც არ ბრუნდებიან. ვიცეკვებთ ჩვენი თვალებისთვის უხილავ კოშკზე. ვიქნები შენი მოჭრილი ენა, ტყუილის თქმა რომ არ შეუძლია. და შევაჩვენებთ ამ სიყვარულს, ჩვენ რომ დაგვღუპა.

ორელია ლასაკი ორელია ლასაკი 1983 წელს დაიბადა. იგი ორენოვანი პოეტია, წერს ფრანგულად და ოქსიტანურად, რომელიც შუა საუკუნეების ტრუბადურების ენაა და ამჟამად გაქრობის პირას არის. ორელია დაინტერესებულია ხელოვნების სხვადასხვა ფორმებს შორის კავშირით და ხშირად თანამშრომლობს ვიზუალურ არტისტებთან, ვიდეორეჟისორებთან, მოცეკვავეებთან და განსაკუთრებით, მუსიკოსებთან. მისი წიგნები 12-ზე მეტ ენაზეა თარგმნილი. იგი პოეტურ პერფორმანსებს მუსიკის თანხლებით წარადგენს ევროპაში, ამერიკაში, აფრიკაში, ინდონეზიაში, ინდოეთში და ჩინეთში. როგორც ენობრივი მრავალფეროვნების დამცველი, ორელია ლასაკი კონსულტანტია საფრანგეთის, იტალიის და აფრიკის ფესტივალებზე. როგორც სცენარიტი, თანამშრომლობს რეჟისორ ჯუზეპე სკილაჩისთან. მათი ერთობლივი მოკლემეტრაჟიანი პოეტური ფილმი „ტრანსჰუმანსი“ 2019 წელს წარდგენილი იყო ვენეციის 76-ე კინოფესტივალზე. Aurélia Lassaque Aurelia Lassaque (1983) is a bilingual poet in French and Occitan, the language of the medieval troubadours, endangered today. Interested in the interaction between various forms of art, she often cooperates with visual artists, video makers, dancers and particularly musicians. Her books have been translated into a dozen languages. She has been performing her poetry along with songs all over Europe, North and South America, Africa, Indonesia, India and China. Advocate of linguistic diversity, she acts as literary advisor for festivals in France, Italy and Africa. Aurélia Lassaque also collaborates as a screenwriter for the cinema with the director Giuseppe Schillaci: in 2019 their artistic colaboration - poetic short film Transhumance, was presented at the 76th Venice Film Festival.

ფრანგულიდან თარგმნა ბაჩანა ჩაბრაძემ

ORPHEUS DREAMS In the nether worlds, where men Are only shadows, Inside your body, I will become shadow. I will build cities of sand To swallow the river from which none return. We will dance on towers invisible to our eyes. I will be your tongue torn out that cannot lie. And we’ll curse the love that betrayed us.

Translation by Madeleine Campbell

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი

TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

ისრაელი / ISRAEL

ალექსეი ცვეტკოვი ალექსეი ცვეტკოვი დაიბადა 1947 წელს უკრაინაში. იგი რუსულენოვანი ემიგრანტი პოეტი, მთარგმნელი და ესეისტია. მან სერგეი განდლევსკისთან, ბახიტ კენჟეევთან და ალექსანდრ სოპროვსკისთან ერთად ჩამოაყალიბა არაოფიციალური პოეტური ჯგუფი „მოსკოვის დრო“. 1975 წელს დააპატიმრეს და მოსკოვიდან გააძევეს, იმავე წელს ემიგრაციაში წავიდა აშშ-ში. გამოსცემდა ემიგრანტულ გაზეთს „რუსკაია ჟიზნ“ (სან ფრანცისკო, 1976-77). 1983 წელს მიიღო ფილოსოფიის დოქტორის ხარისხი. ასწავლიდა რუსულ ენასა და ლიტერატურას დიკინსონის კოლეჯში (პენსილვანია), მუშაობდა წამყვანად რადიოსადგურებში „ამერიკის ხმა“ და „რადიო თავისუფლება“. 1980-იანი წლების ბოლოს ჩამოშორდა პოეზიას და დაიწყო პროზაული ნაწარმოებების წერა. 2004 წელს, 17-წლიანი პაუზის შემდეგ, დაუბრუნდა პოეზიას. იგი წერს და აქვეყნებს ლექსებს და ესეებს ინგლისურადაც. 2007 წელს მიენიჭა ანდრეი ბელის სახელობის პრემია. დიდი ხნის განმავლობაში ცხოვრობდა ნიუ იორკში. 2018 წელს გადავიდა ისრაელში, სადაც ამჟამად ცხოვრობს. Alexei Tsvetkov Russian-language emigrant poet, translator, and essayist, was born in 1947, in Ukraine. Together with Sergey Gandlevsky, Bakhyt Kenjeev and Alexander Soprovsky he founded the unofficial group of poets Moscow Time. In 1975 he was arrested and deported from Moscow and in the same year emigrated to the United States. He edited the emigre newspaper Russkaya Zhizn (San Francisco, 1976–77). In 1983 was awarded a PhD degree in philosophy. Tsvetkov taught Russian language and literature at Dickinson College, Pennsylvania, worked as an broadcaster at the Voice of America and at the Radio Free Europe/ Radio Liberty. In the late 80s he stopped writing poetry and turned to prose. In 2004, after a 17-year break, Tsvetkov turned back to poetry. He also writes and publishes poetry and essays in English. In 2007 he was awarded Andrei Bely prize for poetry. For many years Tsvetkov lived in New York. In 2018 he made aliyah and presently lives in Israel.

ფერფლი

ASHES

და მერე გახსოვს ამბობს ის ნაზად თავისებური ცრურწმენა აქვთ რატომღაც მიაჩნიათ რომ სულ იცოცხლებენ კატები და პეპლები კი პირიქით სამუდამოდ რომ კვდებიან

one more thing she says remember that curious notion of theirs they believe for some reason that they will live ever after and that the cats and the butterflies on the contrary die for good

ისინი ფიქრობენ ამბობს ის რომ ვიღაც არსებობს ვინც მათ წინაშე ვალშია ისეთნიც არიან რომელთაც ზუსტად იციან რამდენს შეადგენს ვალი

they believe she says that there is someone who owes them some of them even know precisely the sum total of this debt

მაგრამ ჩვენი ამბავი ხომ სხვა საქმეა ამბობს ის ჰო ვეთანხმები სულ სხვა საქმეა ჩვენს თავს რატომღაც სხვაგვარად გამოვიდა ვერასდროს გავიგებთ არცაა საჭირო

but we are something different she says yes i agree completely different for some reason with us it is we will never know why and it’s ok

სვლას განვაგრძობთ მაღალ ბალახში სადაც კატები პეპლებს დასდევენ მაღლა ხტებიან და თათებს ცარიელ მბრწყინავ ჰაერს სტაცებენ პეპლები უხმოდ იცინიან იღიმებიან კატები პასუხად კიდევ ერთი საუცხოო დღე უცაბედი მარადისობის

so we keep walking in the tall grass where cats are chasing butterflies and leap catching with their paws only the empty bright air the butterflies laugh silently the cats smile in response another wonderful day of the unexpected eternity

ოღონდ კი ეს ფერფლი ნუ იქნებოდა კბილებზე რომ ტკაცუნობს

except for those ashes grinding on our teeth

რუსულიდან თარგმნა ნიკა ჯორჯანელმა

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი

TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

Translated into English by author

ლიბანი / LEBANON

იმან ჰუმაიდანი იმან ჰუმაიდანი დაიბადა 1956 წელს. იგი ავტორია მრავალ ენაზე თარგმნილი ოთხი რომანის. მისმა ბოლო რომანმა „სამოთხის 50 გრამი“ 2016 წელს კატარას პრიზი (კატარის არაბული ლიტერატურული პრემია) მიიღო, ფრანგული თარგმანი კი 2017 წელს მოხვდა არაბული სამყაროს პარიზული ინსტიტუტის პრემიის მოკლე სიაში. მისი პირველი რომანი „ასო „ბ“ სიტყვებში: „ბინა“, „ბეირუთი...“ მოგვითხრობს ქალებზე, რომლებიც ომის დროს ბეირუთის ორ ნაწილს შორის სასაზღვრო ზოლში ცხოვრობენ. 2015 წლიდან იმან ჰუმაიდანი წერის ხელოვნების პროფესორია პარიზის მე-8 უნივერსიტეტში. იგი ლიბანის პენ-ცენტრის თანადამფუძნებელი და მოქმედი პრეზიდენტია. იმანი ასევე არის საერთაშორისო პენ-ცენტრის საბჭოს წევრი. ამჯერად წერს მეხუთე რომანს და ცხოვრობს ბეირუთსა და პარიზში. გამომცემლობა „ინტელექტმა“ ქართულად გამოსცა მისი რომანები: „ასო „ბ“ სიტყვებში: „ბინა“, „ბეირუთი...“ და „ველური თუთა“, ხოლო გამომცემლობა „აკადემიურმა წიგნმა“ - რომანი „სხვა ცხოვრებანი“. წიგნები ქართულად თარგმნა დარეჯან გარდავაძემ. Iman Humaydan Iman Humaydan was born in 1956. She has written four novels, which are translated into many languages. Her last novel 50 Grams of Paradise won Katara Prize (Arabic literary prize based in Qatar) in 2016. In 2017, The French translation of the novel was shortlisted for the Literary Prize of the Arab World Institute in Paris. Her first novel B as in Beirut tells the stories of women living in a time of war, on the demarcation line between the two parts of the Beirut. Since 2015 is creative writing Professor at University Paris 8. She is a co-founder of PEN Lebanon, and its current president. A Board member of Pen International. The author writes currently her fifth novel and lives between Beirut and Paris. Intelekti Publishing published two of her novels in Georgian: B as in Beirut and Wild Mulberries and Other Lives was published by Academic Book Publishing House. The novels were translated to Georgian by Darejan Gardavadze.

სხვა ცხოვრებანი (ფრაგმენტი რომანიდან) ალბათ ერთადერთი ჩვევა, ჩემს ხსოვნას რომ აჰკვიატებია მას შემდეგ, რაც ლიბანი დავტოვე, ეს ჩემი სადმე დროებითი ყოფნის მუდმივი განცდაა. მომბასაში, ჩემს სახლში, ხელჩანთას შემოსასვლელ მაგიდაზე ვტოვებდი ხოლმე, თითქოს სასწრაფოდ სადმე უნდა წავსულიყავი, ან უცხო ხალხთან ვიყავი ხანმოკლე ვიზიტით. „მირიამ, ეს შენი სახლია!.. შენი სახლია და შენ მისი დიასახლისი ხარ!.. რატომ არ ამოალაგებ შენს ნივთებს?!.. რატომ გაქვს ჩემოდნებში ასე გადანაწილებული?“ - მიმეორებდა თავისი ინგლისური აქცენტით ამ შეკითხვებს მოთმინებადაკარგული კრისი, როცა ხედავდა სახლის შემოსასვლელ კართან პატარა ვესტიბიულში დღეების განმავლობაში მიტოვებულ ჩემს ნივთებს - ტელეფონების წიგნაკს, ტყავის ჩანთას, რომელშიც ლიბანიდან ჩამოსული რომანები მეწყო... მე მათ თან დავატარებდი მანქანაში, ან ვტოვებდი სახლის წინ ბაღში, სადაც ვიჯექი ხოლმე... კრისის სიტყვები მის მიმართ ჩემი უცხოობის გრძნობას არ მიცვლიდა, პირიქით, უფრო მიმძაფრებდა. ვიცი, რომ მუდამ მზადყოფნისა და სიფხიზლის გრძნობა ბეირუთის ომიდან მაქვს გამოყოლილი, თავშესაფრებისა და ერთი ადგილიდან მეორე, უფრო უსაფრთხო ადგილას გადაადგილების მეხსიერებიდან. ეს ჩვევა ჩემში დარჩა და არ დავუტოვებივარ ადელაიდასა და მომბასას შორის გადაადგილებისა და მგზავრობის წლებში. ისიც ვიცი, რომ შფოთვა ჩემს ჩრდილად მექცა, უკვე დიდი ხანია, ჩემი ხასიათის ნიშნად ჩამოყალიბდა. არაბულიდან თარგმნა დარეჯან გარდავაძემ

OTHER LIVES (excerpt from the novel) Perhaps my sole habit is tied to memory: a permanent feeling of being in a transient state since I left Lebanon. In my house in Mombasa I leave my handbag on the table in the entryway, as though I’m about to leave at any minute or only there on a short trip, visiting strangers. “Myriam, this is your house. This is your house and you are its mistress, why don’t you put your things away? Why do you leave stuff scattered around like this, in suitcases?” Chris always repeats these questions impatiently, in his English accent, when he sees my things left for days in the small hallway next to the front door of the house. He looks at my address book and the leather bag where I keep the novels that I receive from Lebanon. I take them with me in the car or leave them in the front garden of the house where I often sit. But Chris’s words don’t diminish my feelings of alienation from him—if anything they make it worse. I’m well aware that my habit of always being on alert and nervously ready for anything is something I brought with me from wartime Beirut, from the memory of bomb shelters and needing to move from one place to another, safer one. This remains inside of me, never leaving me, throughout years of nomadic moving and wandering between Adelaide and Mombasa. I know that my anxiety has become like my shadow and long ago left its imprint on my personality.

Translated by Michelle Hartman

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი

TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

სუდანი / ავსტრია / SUDAN / AUSTRIA

ყავა და წყალი

COFFEE AND WATER A hundred times a day, he says, “I’ll have to return. Here, there is no mercy. There, there is kindness and warmth and …” Then he falls silent.

დღეში ასჯერ მიმეორებს: „უნდა დავბრუნდე. არაფერი არა ყრია ამ ერთ ადგილას. იქ კი სიკეთე, სიყვარულია და...“ დადუმდება. ვეკითხები: „სად არის ეგ „იქ“? ხელით მანიშნებს ნებისმიერი მიმართულებით, სახის იერი უქრება და ისევ ჩუმდება.

ტარიკ ელ-ტაიბი ტარიკ ელ-ტაიბი დაიბადა 1959 წელს კაიროში. მას გამოცემული აქვს ხუთი რომანი, მოთხრობების ორი კრებული, ხუთი პოეტური კრებული, ერთი პიესა, ერთი ავტობიოგრაფიული წიგნი და ესეები არაბულად. მისი წიგნები გამოცემულია გერმანულ, ინგლისურ, იტალიურ, ფრანგულ, ესპანურ, მაკედონიურ, რუმინულ და სერბულ ენებზე. მისი ლექსები იბეჭდება სხვადასხვა ლიტერატურულ ანთოლოგიებსა და ჟურნალებში - შვედეთში, ჩინეთში, პორტუგალიაში, რუსეთში, უკრაინაში, ხორვატიაში, ბოსნიაში, მალტაში და სხვაგან. ტარიკ ელ-ტაიბი ამჟამად ასწავლის ავსტრიის სამ უნივერსიტეტში - ვენის, გრაცის და კრემსის. Tarek Eltayeb Tarek Eltayeb was born in 1959 in Cairo. He has published five novels, two collections of short stories, five poetry collections, one play, one autobiography and a collection of essays in Arabic. His books have been published in German, English, Italian, French, Spanish, Macedonian, Romanian and Serbian translations. His poems have appeared in different languages in various literary anthologies, magazines, and journals worldwide – in Swedish, Chinese, Portuguese, Russian, Ukrainian, Croatian, Bosnian, Maltese and others. Tarek Eltayeb currently teaching at three universities in Austria– namely the University of Vienna, University of Graz, and the University of Krems.

ხელს ჩავჭიდებ და ვსხდებით კაფეში, წყნარ კუთხეში, ერთ მაგიდასთან. მისთვის ყავას, ჩემთვის წყალს ვითხოვ. ვესაუბრები არაბულად და წყალს ყავაში გადავუზავებ. შეწუხებული მეუბნება: „ხომ არ გაგიჟდი?!“ ცდილობს, რომ წყალი ყავისაგან გამოაბრუნოს. ცდილობს, ცდილობს დააბრუნოს კვლავ წყალთან წყალი.

I ask him, “There? Where is that?” He points somewhere. His face is expressionless, and he does not say anything anymore. I take his hand. We go to a cafe and sit down at a quiet corner table. I order coffee for him and water for me. I speak to him in Arabic and mix water into the coffee. He is annoyed, “Are you crazy?” He tries to remove the water from the coffee. He tries to.

არაბულიდან თარგმნა გიორგი ლობჟანიძემ He tries to get the water back into the water.

Translated by Wolfgang Astelbauer

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი

TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

შვეიცარია / SWITZERLAND

ჰაიკე ფიდლერი ჰაიკე ფიდლერი დაიბადა 1963 წელს გერმანიაში და 1987 წლიდან ცხოვრობს ჟენევაში. იგი მწერალი, მთარგმნელი და მრავალენოვანი ბგერით-გამომსახველი ხელოვანია, რომელიც ელექტროაკუსტიკური იმპროვიზაციის საშუალებით იკვლევს ენასა და ბგერას შორის არსებულ ზღვარს. მისი შემოქმედება მრავალწახნაგოვანია: პერფორმანსი, ურბანული ხელოვნება, ბგერით-გამომსახველობითი წარმოდგენა, ინსტალაცია... ჰაიკე ფიდლერი არის ერთი რომანის, ლექსების ოთხი კრებულის, ავტობიგრაფიული წიგნის, მოთხრობებისა და ერთი ფლიპ-ბუკის ავტორი. ასევე გამოქვეყნებული აქვს თარგმანები და სხვადასხვა ტიპის წერილები ჟურნალებში და ბლოგებზე. იგი მსოფლიოს ყველა კუთხეში მონაწილეობს როგორც ლიტერატურულ და მუსიკის ფესტივალებში, ასევე ერთობლივ გამოფენებში, უძღვება თანამედროვე კონცეპტუალური და იმპროვიზებული პოეზიის სახელოსნოებს. ჰაიკე ფიდლერი იყო შვეიცარიის პენ-ცენტრის პრეზიდენტი და საბჭოს წევრი, განსაკუთრებულ ყურადღებას აქცევდა გენდერულ საკითხებს და დღემდე არის მსოფლიო პოეტური მოძრაობის წევრი. Heike Fiedler Heike Fiedler was born in 1963 in Germany and after 1987 lives in Geneva. She is multilingual poet, performer, researcher, feminist and activist. She published four poetry books, one autobiographic short story and a novel. As an artist, she explores the relation between performance, text and installation, language and sound, composition and improvisation. She performs her texts with laptop, paper, looper, real-time projections, realizes installations in public space and the staging of pluridisciplinary projects. She realizes workshops in field of poetry and performance writing. Fiedler participated in the research project Authors acting on stage: self-conception and mise-en-scene and she is actually researcher in field of text/writing/ sound/performance. She was president and board member of Centre PEN Suisse Romand, with a special regard for gender issues and still is member of world poetry movement.

თანხვედრა

CONVERGENCE

პარკის გადაკვეთა. თანხვედრა.

Walking through parcs. Convergence.

ჩვენ ხეებს შორის, პირისპირ მთები.

We among trees, mountains on the other side.

ზამთრის იდეა, ძროხები წინ მდელოზე.

Some thoughts about winter, cows in the field over there.

სიჩქარეს ვუმატებ, სიტყვები მაკავებენ.

I hurry up, words hold me back.

ბოდიში დაგვიანებისთვის.

I^m sorry to be late.

ნამსხვრევი

BURST

მოძრავი ჩრდილები შენ ბურღავ ხვრელებს დროში რომელიც მდინარეში მიედინება ათასწლეულის უდარდელობით

shadows are moving you drill holes inside the time floating down the river of ancient unconcern

თითქოს არასდროს არაფერი მომხდარა

as if nothing ever happened

ეკოლოგია დამსხვრეული ადამიანთა ჩარევის რიტმით ჩვენ რომ ვამხილეთ

yet, ecology is exploding, at a rythm of long announced disasters

მოხმარება, ცვეთა, ბეტონი, და გაჩეხვა შემდეგ ტყეების, ძალიან ცხადად, ჩვენს ფეხქვეშ მოცელილი ბალახი

concrete, waste, never ending use, deforestation all over, it’s extremely evident the ground is cut from underneath

წყალში ჩაძირვა

and meanwhile the water is up to my neck

ფრანგულიდან თარგმნა ბაჩანა ჩაბრაძემ Translated into english by author

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი

TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

უკრაინა / UKRAINA

ანასტასია ლევკოვა ანასტასია ლევკოვა 1986 წელს დაიბადა. იგი მწერალი, ჟურნალისტი, რედაქტორი და კულტურის მენეჯერია. ანასტასია ლევკოვა არის ავტორი საყმაწვილო რომანისა „არც გოგონა და ჯერ არც ქალი“, და საბავშვო წიგნისა „აშუღი ომერი“ სახელგანთქმული ყირიმელი თათარი პოეტის შესახებ, ასევე საყმაწვილო სამეცნიეროპოპულარული წიგნისა „საერთო ენა. როგორ იბადებიან და ცოცხლობენ სიტყვები“. 2017 წელს დაინიშნა „უკრაინის წიგნის ინსტიტუტის“ დირექტორის მოადგილედ. 2010-2018 წლებში მუშაობდა კულტურული მიმოხილვის განყოფილების რედაქტორად „უკრაინულ ჟურნალში“ (პრაღა). 2018 წლიდან არის ზაპოროჟიეს წიგნის ფესტივალის პროგრამის დირექტორი. 2019 წელს იყო უკრაინის პენ-ცენტრის მერეჟევოს პროექტის „ლიტერატურული კითხვა უკრაინის ქალაქებში“კოორდინატორი. მან შეიმუშავა 2018 წელს დაფუძნებული მწერლებისა და მთარგმნელების კონკურსის, „ყირიმული ლეღვის“ პრინციპები და ამავე წლიდან არის კონკურსის კოორდინატორი და ჟიურის წევრი. Anastasia Levkova Anastasia Levkova (1986), writer, journalist, editor, cultural manager. Author of a young-adult novel Not a Girl, Not Yet a Woman, a kid book Ashyk Omer about the eminent Crimean-Tatar poet, and a youngadult non-fiction book Common Language. How Words Are Born and Live. In 2017, she was appointed as a deputy director of Ukrainian Book Institute. From 2010 through 2018, she was working as an editor of the Cultural Review department at the Ukrainian Journal (Prague). In 2018, she was a program director of the Zaporizhya Book Festival. In 2019, she was a coordinator of PEN Ukraine’s Merezhyvo Project: Literary Readings in Towns of Ukraine. She elaborated the principles for Crimean Fig, the contest of writers and translators founded in 2018. Anastasia has been a coordinator and a jury member of Crimean Fig since 2018.

წიგნები. სიყვარულისთვის, სიძულვილისთვის, კვლავ სიყვარულისთვის (ფრაგმენტი) 2014 წლის 18-20 თებერვალს და იმ მოვლენებს რა უნდა უყო? (ეს თარიღი შენში ზღვის წყალივით ღელავს; მისი გაფიქრების ან გაგონებისთანავე ზღვა იზვირთება და მლაშე წყალი თვალებიდან გადმოგდის). ან კი რა უნდა მოუხერხო ამ ტკივილს, ამ ნერვულ წრიალს: იქ ისვრიან, აქ წიგნებში იქექებიან, სინამდვილეს გაურბიან, ატყუებენ მათ, რომელთაც იმდენი ძალა შერჩათ, რათა არ გაიქცნენ, რადგან ესმით: გაქცევა გამოსავალი არ არის. მხოლოდ გარკვეული დროის შემდეგ ხვდები: რომ არა წიგნები, თუნდაც მხოლოდ ბოლო 23 წელიწადში, მხოლოდ უკრაინაში გამოცემული წიგნები, ღირსების რევოლუცია ვერ მოხდებოდა. რადგან შენს ხალხთან სოლიდარობას, შენი ისტორიის დროგამძლეობის განცდას, უბრალო ღირსებას ან თუნდაც ისეთ თვისებებს, როგორიც ადამიანობა და თანაგრძნობაა, პირველყოვლისა, მაინც წიგნები გასწავლის. განსაკუთრებით, ისეთ ქვეყანაში, სადაც წლების მანძილზე საკუთარი კინემატოგრაფი არ არსებობდა. საბოლოოდ იმ დასკვნამდე მიდიხარ, რომ ყველაფერი, რაც კი ამ რევოლუციას კარგი ჰქონდა, წიგნების დამსახურებაა, ხოლო მისი ყველა უარყოფითი მხარე უწიგნურობით იყო გამოწვეული. იმასაც ხვდები, რომ მრავალი წლის შემდეგ ისინი, რომლებიც ამას არ შესწრებიან, 2014 წლის შესახებ წიგნებში ამოიკითხავენ. და ზღვის წყალი მათშიც ისევე აღელდება, როგორც შენში, როდესაც კრუტის მახლობლად მომხდარის, ანდა მიხაილო სოროკას შესახებ კითხულობ ამბებს, შენამდე დიდი ხნით ადრე რომ მოხდა. ხვდები: თუკი სხვა გზა არ გაქვს და უნდა „იბრძოლო“, ჯობს ეს წიგნის ფურცლებზე გააკეთო, ვიდრე რეალურ ქალაქებსა და სოფლებში. და, თუკი სისასტიკეს თავს ვერ ავარიდებთ, ჯობს მასზე ვწეროთ და ვიკითხოთ, ვიდრე სისასტიკე ჩავიდინოთ ან ჩვენს თავზე გამოვცდოთ.

BOOKS. TO LOVE, TO HATE, TO LOVE AGAIN (excerpt) And what about from 18-20 February 2014 and with what was then? (This date splashes in you like sea water; as soon as you speak or hear about it, the sea begins to storm and salt water seeps through your eyes). How to deal with that pain, with that shrugging: there they shoot, and here they flip through books, run away from reality, betraying all those who have the strength not to run away, understand that running away is not a way? Only when time passes you admit that if there were no books - at least only those published in the last 23 years, at least only those published in Ukraine, there would be no Revolution of Dignity. Because solidarity with one’s people, a sense of the longevity of history, a common destiny, or even such things as humanity and empathy, are nurtured, in particular, by books. Especially in a country where there has been a lack of its own cinema for many years. You come to the conclusion that everything that was good in this revolution was, in part, due to books, and everything that was evil was, in particular, due to their lack. You assume: many years will pass, and those who haven’t been there that year will read in books about 2014. And the sea water will splash in them just like in you at the moment when you read about the tragedy near Kruty or about Mykhailo Soroka - about the time when you were not there yet. You understand: if there is no way not to “fight”, then it is better to do it on the pages than in real cities and villages. And it is better to read and write about cruelty, if it impossible to avoid it, than to create and experience it. Translated from Ukrainian by Marta Hosovska

თარგმნა თამარ კოტრიკაძემ

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი

TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

უკრაინა / UKRAINA

პოემიდან „დონბასის გარგარი“

From APRICOTS OF THE DONBAS (a long poem)

იქ, სადაც გარგარი აღარ იზრდება, იწყება რუსეთი

სახის ნახშირი ზღვის ლურჯი თვალით და სელის თმით გახუნებულით დგას მაღაროში მუხლებამდე სწვდება წყალი და დროშა კი არა მამაა ჩემი.

ლიუბა იაკიმჩუკი ლიუბა იაკიმჩუკი 1985 წელს ლუგანსკის ოლქის ქალაქ პერვომაისკში დაიბადა. ამჟამად ცხოვრობს კიევში. იგი არის პოეტი, კინოსცენარისტი, დრამატურგი და მთარგმნელი. ავტორია რამდენიმე პოეტური კრებულის, მათ შორის: „როგორც მოდა“ (2009) და „დონბასის გარგარი“ (2015). ლიუბა იყო პირველი უკრაინაში, ვინც სამი სხვადასხვა ეროვნული პრემიით დაჯილდოვდა. მას გადაეცა ნიუ-იორკის International Poetic Award of the Kovalev Foundation-ის პრიზი და მოხვდა Forbes-ის რეიტინგში „10 საუკეთესო უკრაინული წიგნი ომზე“. ლიუბა იაკიმჩუკი ასევე არის ორი ფილმისა და ორი პიესის ავტორი. მისი პიესა „კედელი“ იდგმება ივან ფრანკოს სახელობის ეროვნულ აკადემიურ თეატრში. მისი ლექსები თარგმნილია დაახლოებით ოც ენაზე, მათ შორის ინგლისურ, გერმანულ, ფრანგულ, პოლონურ, რუსულ, შვედურ, რუსულ ენებზე და ივრითზე. Lyuba Yakimchuk Lyuba Yakimchuk is a poet, screenwriter, playwright, born 1985 in Pervomaisk Luhanska oblast, and currently living in Kyiv, Ukraine. She is the author of several poetry collections, including Like Fashion (2009) and Apricots of Donbas (2015), which is about people surviving a war. Like Fashion received three of Ukraine’s most prestigious awards for young poets. Apricots of the Donbas received the International Poetic Award of the Kovalev Foundation (New York, USA). In 2015 Kyiv’s New Time magazine listed Yakimchuk among the one hundred most influential people in the arts in Ukraine. She has also authored two film scripts and two plays. Her new play The Wall was produced at the Ivan Franko National Academic Drama Theatre. Her poems have been translating into roughly twenty languages, including English, German, French, Polish, Russian, Swedish and Hebrew.

Where no more apricots grow, Russia starts. THE COALFACE with eyes sea blue and hair flaxen yellow faded a little it’s not a flag it’s my father standing in a flooded mine water up to his knees my father his face, like coal – with a print of an antediluvian field horsetail trampled by years the sea hardens into salt the grass hardens into coal and father turns like feather grass gray

პირისახე მიუგავს ნახშირს მინდვრის შვიტას წარღვნამდელი ანაბეჭდით გაქელილით საუკუნეთა განმავლობაში ზღვას ამყარებს მარილი ხოლო ბალახს - ნახშირი მამა კი ვაციწვერასავით ჭაღარავდება მამაკაცია მამაკაცები კი არ ტირიან რეკლამაში ასე ამბობენ თუმცა მაღარომ მის ლოყებზე გააჩინა ბევრი თხრილი და ნახშირი მოპოვებული მისი სახიდან დაიწვა დონბასის ღუმელებში და კოცონებში

he’s a man and men don’t cry – so the saying goes his cheeks are trenches chopped up by the mine and the coal from my Father’s face burned in Donbas bonfires and ovens

სადღაც მაღლა მიწაყრილია აბზეკილა მიწაყრილი როგორც სფინქსი როგორც დრაკონი რომ დაიცვას საკუთარი ტუტანჰამონი

and somewhere high up there stands a terricone the terricone snarling like a dragonlLike a sphinx defending its Tutankhamun and it’s only me who knows that the pit heap in the middle of the steppe is nothing but caps from the bottles that Dad drank and ashes of the cigarettes that Dad smoked

და მხოლოდ მე ვარ რომელმაც ვიცი რომ მიწაყრილი შუაგულ სტეპში საცობებია იმ ბოთლების მამა რომ სვამდა და ფერფლია მოწეული სიგარეტების

Translated from the Ukrainian by Svetlana Lavochkin

თარგმნა შოთა იათაშვილმა 42

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი

TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

აშშ / USA

ბლეიკ კრაუჩი ბლეიკ კრაუჩი დაიბადა 1978 წელს, ამჟამად ცხოვრობს კოლორადოში. იგი ბესტსელერი რომანების ავტორი და სცენარისტია. მას ეკუთვნის რომანი „ბნელი მატერია“, რომლის მიხედვითაც თავადვე დაწერა სცენარი „სონი პიქჩერსის“ სერიალისთვის. მისი საერთაშორისოდ აღიარებული ტრილოგია „ვეივარდ ფაინსი“ სტუდია „ფოქსმა“ სერიალად გადაიღო. სერიალი N1 შოუ გახდა 2015 წლის ზაფხულში. კრაუჩი ოცდაათზე მეტ ენაზე თარგმნილი თორმეტზე მეტი რომანის ავტორია, ხოლო მისი მოთხრობები ქვეყნდება სხვადასხვა ჟურნალებში, მათ შორის Ellery Queen-ში და Alfred Hitchcock Mystery Magazine-ში. „ბნელი მატერია“ 2018 წელს გამოსცა „სულაკაურის გამომცემლობამ“. რომანი ქართულად თარგმნა ალექსი სიუკაევმა. Blake Crouch Blake Crouch was born in 1978 and lives in Colorado. He is a bestselling novelist and screenwriter. He is the author of the novel Dark Matter, for which he is writing the screenplay for Sony Pictures. His international-bestselling Wayward Pines trilogy was adapted into a television series for FOX, which was summer 2015’s #1 show. He has written more than a dozen novels that have been translated into over thirty languages and his short fiction has appeared in numerous publications including Ellery Queen and Alfred Hitchcock Mystery Magazine. In 2019 Dark Matter was published by Sulakauri Publishing. The novel was translated to Georgian by Alexi Syukaev.

ბნელი მატერია (ფრაგმენტი) – დერეფნის კარით პარალელური სამყაროების დაუსრულებელ მწკრივს ვუკავშირდებით. ხომ მართალი ვარ? მაგრამ იქნებ ჩვენ თვითონ განვსაზღვრავთ ამ კავშირს? – როგორ? – იქნებ ეს ყველაფერი გააზრებულ სიზმარს ჰგავს, რომელშიც ამ სპეციფიკურ სამყაროებს ვირჩევთ? – შენი აზრით, იმ უამრავი სინამდვილიდან, რომლებიც „მულტისამყაროში“ არსებობს, განზრახ ავირჩიე ეს საზიზღარი სამყარო? – განზრახ არ აგირჩევია. ალბათ, ეს იმ ემოციების ანარეკლია, რომლებსაც კარის გაღებისას განიცდიდი. ამანდა ჭამას ამთავრებს და მშრალი ულუფის პაკეტს ცეცხლში აგდებს. – გაიხსენე პირველი სამყარო, რომელიც ვნახეთ – გაპარტახებული ჩიკაგო... შენობები, რომლებიც თავზე გვენგრეოდა... გახსოვს, რას ვგრძნობდით იმ მომენტში, როდესაც დახურულ ავტოსადგომზე შევაბიჯეთ? – შიშს, შფოთვას, სასოწარკვეთილებას... ოჰ, ღმერთო! ჯეისონ! – რა? – ბოქსიდან ანგარში გასვლამდე ჩვენი ორეულები ახსენე. – მართლა? – მულტისამყაროზე საუბრობდი. აღნიშნე, რომ ყველაფერი, რაც უნდა მოხდეს, აუცილებლად მოხდება და სადღაც არსებობს სამყარო, რომელშიც ჩვენმა ორეულებმა ბოქსს ვერ მიაღწიეს. რამდენიმე წამის შემდეგ კი კარი გააღე და სწორედ ეს სცენარი გათამაშდა ჩვენ წინ. ჟრუანტელს მგვრის ის აზრი, რომ ჭეშმარიტებას მივაგენით.

ინგლისურიდან თარგმნა ალექსი სიუკაევმა

DARK MATTER (excerpt) “The doors in the corridor are the connections to an infinite array of parallel worlds, right? But what if we’re defining these connections?” “How?” “What if it’s like dream-building, where we’re somehow choosing these specific worlds?” “You’re saying that, out of an infinite number of realities, I intentionally picked this shithole?” “Not intentionally. Maybe it’s a reflection of what you were feeling at the moment you opened the door.” She takes the last bite of food and tosses her empty MRE packet into the fire. I say, “Think about the first world we saw-that ruined Chicago, with the buildings crumbling all around us. What was our emotional state as we walked into that parking garage?” “Fear. Terror. Despair. Oh my God. Jason.” “What?” “Before we opened the door to the hangar and saw the other versions of you and me getting caught, you had mentioned that very thing happening.” “Did I?” “You were talking about the idea of the multiverse, and everything that can happen will happen, and you said that somewhere there was a version of you and me that never made it into the box. Moments later, you opened a door and we watched that exact scenario play out.” I feel the spine-tingling rush of a revelation sweeping over me.

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი

TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

მთარგმნელები

TRANSLATIORS

დიანა ანფიმიადი დარეჯან გარდავაძე ვასილ გულეური ასია დარბინიანი დალილა გოგია შოთა იათაშვილი ანა კოპალიანი თამარ კოტრიკაძე თამარ ლეჟავა გიორგი ლობჟანიძე იმირ მამედლი ალექსი სიუკაევი ოქტაი ქაზუმოვი პაატა შამუგია ბაჩანა ჩაბრაძე ალექს ჩიღვინაძე ნიკა ჯორჯანელი

Diana Anphimiadi Darejan Gardavadze Vasil Guleuri Asya Darbinyan Dalila Gogia Shota Iatashvili Ana Kopaliani Tamar Kotrikadze Tamar Lejava Giorgi Lobjanidze Imir Mamedli Alexi Syukaev Oktai Kazumov Paata Shamugia Bachana Chabradze Alex Chigvinadze Nika Jorjaneli

მოდერატორები

MODERATORS

ნიკოლოზ აგლაძე დიანა ანფიმიადი ლუკა გრიგოლია ვასილ გულეური შოთა იათაშვილი მედეა იმერლიშვილი ზაზა კოშკაძე გიორგი ლობჟანიძე ირაკლი მენთეშაშვილი მებო ნუცუბიძე ინგა ჟღენტი ოქტაი ქაზუმოვი პაატა შამუგია ხათუნა ცხადაძე

Nikoloz Agladze Diana Anphimiadi Luka Grigolia Vasil Guleuri Shota Iatashvili Medea Imerlishvili Zaza Koshkadze Giorgi Lobjanidze Irakli Menteshashvili Mebo Nutsubidze Inga Jgenti Oktai Kazumov Paata Shamugia Khatuna Tskhadadze

ქალაქი როგორც სიმბოლო / FESTIVAL PARTICIPANTS

19 ოქტომბერი, 19:00 - თბილისი 20 ოქტომბერი, 19:00 - გორი 21 ოქტომბერი, 19:00 - ქუთაისი

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი

TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

აბო იაშაღაშვილი აბო იაშაღაშვილი (დიმიტრი ყუფენიას ლიტერატურული ფსევდონიმი) დაიბადა 1977 წელს თბილისში. მას თავისი სადებიუტო რომანისთვის „როიალ მერი“ 2015 წელს მიენიჭა პრემია „საბა“ წლის საუკეთესო რომანის ნომინაციაში. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის დამთავრების შემდეგ, წავიდა გერმანიაში ფილოსოფიის შესასწავლად. 2000-იანების დასაწყისში დაბრუნდა თბილისში. როგორც მოგზაურმა და ისტორიის მოყვარულმა თავისი იდეალური სამუშაო იპოვა მთის გამყოლის სპეციალობაში, რამაც საშუალება მისცა საკუთარი ქვეყნის ისტორია დაწვრილებით შეესწავლა. თბილისი გახდა ავტორის შთაგონების წყაროც: მან დაიწყო ძველი ამბების აღდგენა და რომანების წერა მეცხრამეტე საუკუნის თბილისის შესახებ.

ლელა სამნიაშვილი დაიბადა 1977 წელს ქალაქ გორში. არის განათლების მეცნიერებათა დოქტორი. ინგლისურ ენას და უმაღლესი განათლების ფილოსოფიას სწავლობდა თბილისის და ოსლოს სახელმწიფო უნივერსიტეტებში. იყო მიწვეული მკვლევარი ბერკლის უნივერსიტეტში. არის ექვსი პოეტური კრებულის ავტორი, სხვადასხვა ლიტერატურული პრემიის ნომინანტი და გამარჯვებული. მისი ლექსები თარგმნილია რამდენიმე ევროპულ ენაზე. ქართულად გამოცემულია მის მიერ თარგმნილი უილიამ შექსპირის „ჰამლეტი“, ვირჯინია ვულფის „საკუთარი ოთახი“, სილვია პლათის ლექსები და ავტობიოგრაფიული რომანი „ზარხუფი“ და ინგლისურენოვანი ლიტერატურის სხვა ნიმუშები.

ABO IASHAGASHVILI Born in 1977 in Tbilisi, Abo Iashagashvili (the pen name of Dimitri Kufenia) was awarded the Best Novel Prize for his first novel at the prestigious SABA Literary Award 2015. Soon after graduating from Tbilisi State University he went to Germany to study history and philosophy. In the early 2000s he returned to Tbilsi. As a traveler and history lover, he found his ideal job as a mountain guide, a profession that gave him a new opportunity to study the history of his own country in depth. In fact, Tbilisi has become the author’s inspiration too: he began reviving old stories and chronicles about the capital and has drafted a cycle of novels about XIX century Tbilisi.

LELA SAMNIASHVILI Lela Samniashvili - born in 1977 in Gori, Georgia. She has Ph.D. in educational sciences. She majored in English and Philosophy of Higher Education at Tbilisi and Oslo State Universities. She was a visiting scholar at UC Berkeley. Lela is the author of six poetry collections nominated for and winning different literary prizes. Her poems are translated into a number of European languages. She has translated Hamlet by William Shakespeare, A Room of One’s Own by Virginia Woolf, the poems and the autobiographical novel The Bell Jar by Sylvia Plath into Georgian, as well as some other works from English language literature.

დათო ქარდავა დათო ქარდავა (ჯიმშერ რეხვიაშვილის ლიტერატურული ფსევდონიმი) დაიბადა 1968 წელს. 2002 წლიდან არის რადიო თავისუფლების თბილისის ბიუროს რეპორტიორი და ბლოგერი. მისი პირველი პროზაული კრებული „ნოეს მტრედები“ (2005) და ვრცელი ესე „ტუალეტში საკითხავი“ (2012) ნომინირებული იყო ლიტერატურულ პრემია „საბა“-ზე. 2013 წელს გამოაქვეყნა ესეების კრებული „მტკვარი და მისი ორი ნაპირი“. მისმა პროზაულმა კრებულმა „ესავის ხელები“ (2015) მიიღო პრემია „ლიტერა“ კატეგორიაში „წლის საუკეთესო პროზაული კრებული / რომანი“. 2020 წელს დაჯილდოვდა ევროკავშირის წარმომადგენლობის მიერ გამოცხადებულ კონკურსში. ნომინაცია - საუკეთესო ონლაინ ან ბეჭდური ბლოგი, მოსაზრება ან სვეტი ბეჭდურ ან ონლაინ მედიაში.

ირმა ტაველიძე ირმა ტაველიძე - მწერალი და მთარგმნელი. დაიბადა 1973 წელს გორში. თარგმნის ინგლისური და ფრანგული ენებიდან. ნათარგმნი აქვს მრავალი ლიტერატურული ნაწარმოები, მათ შორის ჯოზეფ კონრადისა და მიშელ უელბეკის რომანები. ავტორია მოთხრობების ორი კრებულისა და ასევე ესეების კრებულისა “სტალინის ნაძვები და სხვა ტექსტები” (2017). IRMA TAVELIDZE Irma Tavelidze, born in 1973 in the city of Gori, is a writer and translator. She has translated literary works by French, English and American authors including the novels by Joseph Conrad and Michel Houellebecq. She is the author of two collections of short stories and the collection of essays Stalin’s Spruces and Other Texts (2017).

DATO KARDAVA Dato Kardava (the pen name of Jimsher Rekhviashvili) was Born in 1968. He has been a reporter and a blogger for the Tbilisi bureau of Radio Liberty since 2002. His first prosaic collection Noah’s Doves (2005) and extensive essay Reading Material for the Bathroom (2012) were nominated for the literary award SABA. A collection of essays about the Mtkvari River was published in 2013 – The Mtkvari and its two Banks. Dato Kardava’s prosaic collection Esau’s Hands (2015) received LITERA Award in the category The Year’s Best Prosaic Collection/Novel. He was awarded in 2020 EU Prize for Journalism (Best online or print blog, opinion or column in print or online media).

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი

TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

ერეკლე დეისაძე დაიბადა ქუთაისში 1990 წელს. მისი მოთხრობების სადებიუტო კრებულმა „საიდუმლო სირობა“ (2010) საზოგადოების აღშფოთება გამოიწვია და იყო წიგნის აკრძალვის მოთხოვნები. მისი რომანი „დამლაგებელი“ (2013) ნომინირებული იყო „საბაზე“ წლის საუკეთესო რომანებს შორის. რომანი „რუსული არდადეგები“ (2015) 2008 წლის რუსულ-ქართული ომის შესახებ მოგვითხრობს. 2018 წელს დაიბეჭდა მისი მოთხრობების კრებული „ოთარაანთ ქვიარი“ და პოეტური კრებული „ერეკლესია“. დეისაძე წერს მუსიკასაც. მისი სიმღერა „რაც მამას უნდა“ „ელექტრონავტის“ საერთაშორისო ჟიურის მიერ 2014 წლის საუკეთესო ვიდეოდ იქნა მიჩნეული. 2012 წელს მან და თემურ ეზუგბაიამ ჩამოაყალიბეს ჯგუფი „ეკო & ვინდა ფოლიო“. მათ გამოსცეს 2016 წელს ორსიმღერიანი დისკი და 2019 წელს სადებიუტო ალბომი „თერაპია“ ფრანგულ ლეიბლზე “Talitres”.

ახალგაზრდᲐ პᲝᲔᲢᲔᲑᲘᲡ საღამო / YOUNG GEORGIAN POETS

ახალგაზრდა პოეტების საღამო

EREKLE DEISADZE Born in Kutaisi in 1990. His collection of debut stories, Secret Fuck-Up (2010) caused outrage in society and there were motions demanding that the book be banned. His novel The Cleaner (2013) was nominated for the Saba award for the best novel of the year. Novel Russian School Holidays (2015) giving us the story of the Russian-Georgian war. In 2018 was published his collection of short stories Otar the Queer and the poetry collection Ereklsia. Deisadze also writes music. His song What Daddy Wants was named by an international jury of Electronauts 2014 as the year’s best video. Eko & Vinda Folio was established by him and Temur Ezugbaia in 2012. The artists released a two-track record on the French label Talitres in 2016 and debut album Therapy in 2019.

გიორგი ხასაია ბიოგრაფია მიუწვდომელია GIORGI KHASAIA Biography unavailable

YOUNG GEORGIAN POETS

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი

TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

პროგრამა + / PROGRAMME +

The Big Idea ამერიკელი ფანტასტი მწერლის, ბლეიკ კრაუჩის და ჯეკლინ ბენ-ზეკრის (შემოქმედებითი რედაქტორი) ერთობლივი ინტერაქციული სემინარი მწერლებისა და ლიტერატურით დაინტერესებული სტუდენტებისთვის.

გიორგი ბალახაშვილი Giorgi Balakhashvili

ნატალი დარასელია Natali Daraselia

სოფიკო დუმბაძე Sofiko Dumbadze

ლელა კურტანიძე Lela Kurtanidze

სემინარის თემები: რა არის ის „მთავარი იდეა“, რაც ლიტერატურულ ტექსტს საინტერესოს და დასამახსოვრებელს ხდის, და როგორ უნდა ავაგოთ რომანის სტრუქტურა და სიუჟეტი, ისე რომ ეს იდეა მკითხველისთვის საცნობი იყოს; როგორ უნდა დავწეროთ მაღალი მხატვრული ღირებულების მქონე რომანი / ლიტერატურული ტექსტი, რომელიც ამავდროულად პოპულარული და მაღალმოთხოვნადი იქნება. ენა: ინგლისური

Literary Seminar taught by an American sci-fi writer Blake Crouch and Jacquelyn Ben-Zekry (Developmental Editor) for writers and students interested in literature. შიო ლალუაშვილი Shio Laluashvili

ჯუდი ლი Judy Lee

თორნიკე სიბაშვილი Tornike Sibashvili

Topics of the seminar: What is “The Big Idea” that makes a literary text interesting and memorable, and how should we build structure and plot of the novel in order for it to reach the audience; how should we write marketable, high demand fiction while not sacrificing the literary value of the text. Language: English

თაკო შუკაკიძე Tako Shukakidze

კიტა ცხომარია Kita Tskhomaria

თამუნა ანტიადამიანი ჭყოიძე Tamuna Antiadamiani Chkoidze

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი

TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

Jacquelyn Ben-Zekry Jacquelyn Ben-Zekry is a Freelance Developmental Editor and owner of Modify Editorial. She has worked on New York Times, Wallstreet Journal, and Amazon bestsellers. Novels she has edited have gone on the be nominated for The Silver Dagger, The Edgar, The Pen-Falkner, The ITW Thriller, and The Harper Lee Prize for legal fiction. Jacquelyn worked eight years in traditional publishing as a Marketing Manager and Editing before starting Modify Editorial in 2015. She has edited on over 100 Novels, and specializes in Thriller, Crime, Mystery, Sci-Fi, Historical, Fantasy, and Upmarket Commercial Fiction. She gives seminars at different colleges and writers’ conferences on topics such as: structure of a novel, creating twists in fictional plots, etc. Jacquelyn lives in Colorado, USA with her husband, three step kids, two dogs, and cat. ბლეიკ კრაუჩი ბიოგრაფია იხ. 42 გვ.-ზე Blake Crouch See the bio on p. 42

პროგრამა + ლორენს ფერლინგეტი Lawrence Ferlinghetti

ჯეკლინ ბენ-ზეკრი ჯეკლინ ბენ-ზეკრი დამოუკიდებელი შემოქმედებითი რედაქტორი და Modify Editorial-ის დამფუძნებელია. წარსულში თანამშრომლობდა ისეთ გამოცემებთან, როგორიცაა New York Times, Wallstreet Journal და Amazon Bestsellers. მისი რედაქტორობით გამოცემული რომანები წარდგენილი იყო პრემიებზე: The Silver Dagger, The Edgar, The Pen-Falkner, The ITW Thriller და The Harper Lee Prize. ჯეკლინი რვა წლის განმავლობაში ტრადიციულ საგამომცემლო სახლებში მარკეტინგის მენეჯერად და რედაქტორად მუშაობდა, სანამ 2015 წელს თავად დააარსებდა Modify Editorial-ს. მას სხვადასხვა ჟანრის 100-ზე მეტ რომანზე უმუშავია, მათ შორის: ტრილერი, მისტიკა, დეტექტივი, სამეცნიერო ფანტასტიკა, ისტორიული რომანი, ფენტეზი და კომერციული მხატვრული ლიტერატურა. სხვადასხვა კოლეჯებსა და სამწერლო კონფერენციებზე კითხულობს სემინარებს ისეთ თემებზე, როგორიცაა რომანის სტრუქტურის და მხატვრული სიუჟეტის გამართვა და სხვა. ჯეკლინი კოლორადოში, აშშ-ში ცხოვრობს ქმართან, სამ შვილობილთან, ორ ძაღლთან და კატასთან ერთად.

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი

TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

პროგრამა + / PROGRAMME +

ლორენს ფერლინგეტის ხსოვნას – ქალაქის უქრობი შუქები „პოეზიას უნდა შეეძლოს, უპასუხოს აპოკალიფსური დროის გამოწვევებს, თუნდაც იმის ხარჯზე, რომ თავად ჟღერდეს აპოკალიფსურად.“ ლორენს ფერლინგეტი ფესტივალის დასკვნითი საღამო ამერიკელ პოეტს, აქტივისტს და გამომცემელს, ლორენს ფერლინგეტის ეძღვნება. ლორენს ფერლინგეტი 1919 წელს ნიუ იორკში დაიბადა. იგი ოცდაათზე მეტი პოეტური კრებულის, სამი რომანისა და რამდენიმე პიესის ავტორია. მისი წიგნი „ცნობიერების კონი აილენდი“ (1958) არაერთ ენაზე ითარგმნა და მილიონზე მეტი გაიყიდა. 1953 წელს ლორენს ფერლინგეტიმ პიტერ მარტინთან ერთად სან ფრანცისკოში წიგნის მაღაზია City Lights გახსნა. ორი წლის შემდეგ მათ იმავე სახელწოდების გამომცემლობაც დააარსეს, რომელმაც ბევრ ალტერნატიულ პოეტს გაუხსნა გზა. 1956 წელს ფერლინგეტიმ პირველმა გამოსცა ალენ გინსბერგის „ყმუილი და სხვა ლექსები“. წიგნის გამოსვლას „უხამსობის“ ბრალდებით გამომცემლის დაპატიმრება მოჰყვა. „ყმუილის“ სასამართლო პროცესმა ავტორსა და გამომცემელს საერთაშორისო აღიარება მოუტანა. წიგნის მაღაზია City Lights „ბიტ“ მოძრაობის ცენტრად იქცა, რომელსაც კენეტ რექსროთი, გერი სნაიდერი, ალენ გინსბერგი, ჯეკ კერუაკი და სხვა ავტორები მიეკუთვნებოდნენ. ფერლინგეტის დამსახურებად თვლიან ამ მოძრაობის წამოწყებას და 1950-იანი წლების სან ფრანცისკოს ლიტერატურულ რენესანსს, თუმცა იგი თავს „ბიტ“ პოეტს არ უწოდებდა. 1998 წელს ლორენს ფერლინგეტის მიენიჭა სან ფრანცისკოს „პირველი პოეტის“ წოდება. იგი 2021 წლის 22 თებერვალს 101 წლის ასაკში გარდაიცვალა. TTRIBUTE TO LAWRENCE FERLINGHETTI – CITY LIGHTS THAT ARE NEVER DIMMED „Poetry must be capable of answering the challenge of apocalytpic times, even if this means sounding apocaltypic.” Lawrence Ferlinghetti Final event of the festival is dedicated to American poet, activist and publisher Lawrence Ferlinghetti. Lawrence Ferlinghetti was born in New York in 1919. He is the author of more than thirty books of poetry, three novels and the number of plays. His collection of poems Coney Island of the Mind (1958) has been translated into nine languages, with sales of over one million copies. In 1953, Ferlinghetti and Peter Martin opened the City Lights bookstore in San Francisco, California, helping to support their magazine City Lights. Two years later, they launched City Lights Publishers, which helped start the careers of many alternative poets. In 1956, Ferlinghetti published Allen Ginsberg’s book Howl and Other Poems, which resulted in his being arrested for publishing “obscene work” and a subsequent trial that gained international attention. City Lights became known as the heart of the “Beat” movement, which included writers such as Kenneth Rexroth, Gary Snyder, Allen Ginsberg, and Jack Kerouac, crediting Ferlinghetti with having helped spark the San Francisco literary renaissance of the 1950s and the “Beat” movement that followed, although he does not consider himself a “Beat” poet. In 1998, Lawrence Ferlinghetti was named the first poet laureate of San Francisco. He died on February 22, 2021 at the age of 101.

OH YOU GATHERER

ო შენ შემგროვებელო ო შენ პოეზიის წმინდა ნაცრის შემგროვებელო პოეზიის ქათქათა ნაცრის

იფიქრე მათზე ვინც შენს მოსვლამდე იმ თეთრ კოცონზე დაიფერფლა გაიხსენე კიტსის და კამპანას ბრუნოს და საფოს რემბოს და პოს და კორსოს ჯვარცმა და შელის ნელი წვა ვიარეჯოს სანაპიროზე და ახლაც ღამით საერთო ხანძარში თეთრი შუქი ისევ გვყლაპავს ჩვენ წვრილ ჯამბაზებს ავარდნილ ალს რომ ვუნათებთ პატარა სანთლებს

Oh you gatherer of the fine ash of poetry ash of the too-white flame of poetry Consider those who have burned before you in the so-white fire Crucible of Keats and Campana Bruno and Sappho Rimbaud and Poe and Corso And Shelley burning on the beach at Viarreggio And now in the night in the general conflagration the white light still consuming us small clowns with our little tapers held to the flame

ინგლისურიდან თარგმნა დალილა გოგიამ

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი

TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

ნუკა ღამბაშიძე ფესტივალის მენეჯერი, მწერალთა სახლი NUKA GAMBASHIDZE festival manager, Writers’ House ლელა შუბითიძე დირექტორის მოადგილე, მწერალთა სახლი LELA SHUBITIDZE Deputy Director, Writers’ House ნანა ნიბლაძე ადმინისტრაციული დეპარტამენტის უფროსი, მწერალთა სახლი NANA NIBLADZE Head of Administrative Department, Writers’ House თეკლა ქველაძე საზოგადოებასთან ურთიერთობის მენეჯერი, მწერალთა სახლი TEKLA QVELADZE PR and Strategic Development Manager, Writers’ House ქეთო ბერაძე კომუნიკაციების მენეჯერი, მწერალთა სახლი KETO BERADZE communication manager, Writers’ House ლია ქართლელიშვილი შესყიდვების მენეჯერი, მწერალთა სახლი LIA KARTVELISHVILI Puchasing Consultant, Writers’ House ნიკა დვალიშვილი ბუღალტერი, მწერალთა სახლი NIKA DVALISHVILI Accountant, Writers’ House თეკლე სულხანიშვილი ბიბლიოთეკის მმართველი, მწერალთა სახლი TEKLE SULKHANISHVILI Librarian, Writers’ House მიხეილ ქობულაძე დიზაინერი MIKHEIL KOBULADZE Design მაგდა ცოცხალაშილი დიზაინერი, მწერალთა სახლი MAGDA TSOTSKHALASHVILI Design, Writers’ House ნინო გოგიტიძე ოფის მენეჯერი, მწერალთა სახლი NINO GOGITIDZE Office manager, Writers’ House

თბილისის საერთაშორისო ლიტერატურული ფესტივალი TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

შოთა იათაშვილი ფესტივალის კონსულტანტი, პოეტი SHOTA IATASHVILI Consultant of the Festival, poet

TBILISI INTERNATIONAL FESTIVAL OF LITERATURE

ნატალია ლომოური დირექტორი, მწერალთა სახლი NATALIA LOMOURI Director, Writers’ House

თბ ილ ი ს ი ს ს ა ერ თა შორ ი ს ო ლ ი ტ ერ ატ ურ უ ლ ი ფ ე ს ტ ივა ლ ი

ფესტივალის გუნდი / FESTIVAL TEAM