p.6-9 ed3-10
05-05-2010
16:03
Pagina 6
Wiegeliedjes als medicijn Zingen werkt helend Wie heeft er niet voor zijn kind gezongen? Voor je baby in de wieg, bijna in slaap? Voor het kindje op je arm dat even troost nodig heeft? Velen zullen dit doen, vaak bijna vanzelf, want je voelt waar je kind behoefte aan heeft. Maar wist je ook dat zingen helend kan werken? Imke McMurtrie zingt zelf en verzamelt liedjes. Zij vertelt hoe belangrijk het zingen van kinderliedjes is, voor het kind dat het hoort én voor de volwassene die zingt.
Imke McMurtrie
Helend effect
Imke McMurtrie is ademhalings- en stemtrainer en werkt in heel Europa. Zij geeft o.a. seminars over de helende kracht van volksliedjes. Ze treedt op met haar ensemble Shen en nam drie cd's op met slaapliedjes en liedjes uit verschillende tradities om te gebruiken in therapieën. www.aniri.net
In het onderzoek naar het effect van zingen vond men een toename in het vrijgeven van hormonen, zoals endorfine en oxytocine. Deze hormonen zorgen ervoor dat je emotioneel meer in balans bent en hebben een positieve uitwerking op de functie van het hart en de bloeddruk. Verder stimuleren ze het immuunsysteem door een toename in de productie van antistoffen (immunoglobuline A). De helende werking van zingen treedt zowel op bij degene voor wie gezongen wordt, als bij degene die zingt. Als een volwassene zingt voor een kind is er een uitwisseling van trillingsinformatie van lichaam tot lichaam, van cel tot cel. Zingen creëert een 'helend veld' waarin mensen zichzelf in balans kunnen brengen en spanning kunnen loslaten. Het corpus callosum, de brug tussen de rechter- en de linkerhersenhelft, wordt verstevigd, wat vooral belangrijk is in een tijd waarin je voortdurend bent blootgesteld aan media die deze verbinding zwakker maken. Hoe vind je doorgaans ontspanning als je moe uit je werk komt met een kind dat een vervelende dag had op school of in het kinderdagverblijf? Je kunt natuurlijk de televisie aanzetten om te ontspannen. Maar als je nu, in plaats daarvan, jezelf in harmonie probeert
[ pagina 6 ] 3/2010
e du c a r e
te brengen, kunnen jullie allebei rustig worden. Je stemt af op dezelfde golflengte. Onder de onverdeelde aandacht van de bekende stem, die vrede, liefde, bevestiging uitstraalt en alle essentiële informatie die een kind nodig heeft om zichzelf te oriënteren in de wereld, en zich ontspannen. Ook jij kunt hierdoor weer in evenwicht komen en je energie herstellen.
Kinderliedjes later in het leven Er is heel interessant onderzoek gedaan met oorlogsveteranen in Canada. Psychiaters en therapeuten ontdekten dat de soldaten voor wie de ouders vroeger hadden gezongen veel gemakkelijker om konden gaan met posttraumatische stressstoornissen dan degenen voor wie nooit gezongen was. Wat er wetenschappelijk gebeurt als er voor een kind vroeg in zijn leven wordt gezongen, is dat de hersenen neurologische paden aanleggen en leren hoe je uit een stresssituatie kunt komen. Door te zingen legt het een basis voor stressmanagement in de praktijk. Misschien heb je het zelf al ooit meegemaakt in een heel moeilijke situatie: als je op dat moment een melodie neuriet of zelfs als je een paar geluiden maakt, kan dat je helpen om te ontspannen. De ademhaling wordt dieper, de zuurstoftoevoer groter en de trilling van het geluid brengt de spierspanning in balans.
Geruststellend geluid Iedere cultuur heeft verschillende soorten kinderliedjes, afhankelijk van haar traditie. Ieder slaapliedje 'werkt', als het maar gezongen wordt met liefde en respect. Wat slaapliedjes gemeen hebben, is dat de melodie en de woorden vrij simpel zijn en vaak herhaald worden. Zo kunnen ze gemakkelijk herkend en geleerd worden. In Afrika zijn er slaapliedjes waar een kietelspelletje bij hoort. Dus op de een of andere manier hebben ze
© ERICA JANSE
I
edereen die wel eens een liedje heeft gezongen om een kind in slaap te sussen, heeft het effect gevoeld dat zingen kan hebben op een ander mens. In het bijzonder op kinderen, die nog zo open zijn voor alle indrukken. Wat we duizenden jaren lang intuïtief gedaan hebben, is nu bevestigd door wetenschappelijk onderzoek: het zingen van slaapliedjes werkt kalmerend. Je geest gaat langzamer werken, je ademhaling wordt dieper, de spieren ontspannen zich en je voelt je lekker.