‘Studenten opleiden tot invoelende artsen’ by Tijs Ruysschaert

www.artsenkrant.com

Coördinatie: Tijs Ruysschaert, tijs ruysschaert@actuamedica.be

Studia generalia aan UGent

‘Studenten opleiden tot invoelende artsen’ Vijftig topstudenten van de Universiteit Gent kunnen vanaf volgend academisch jaar in een honours programme stappen. Dat biedt hen de kans om van gedachten te wisselen met eminente sprekers, wat hun kijk op de wereld moet verruimen. “Een mooi initiatief”, vindt dr. Jan Bosmans, kliniekhoofd Radiologie in het UZ Gent, die er tegelijkertijd op wijst dat het idee niet helemaal nieuw is. “De geneeskundeopleiding aan de UGent kent al langer iets dergelijks.” ollebozen krijgen bijles – UniUniversiteit Antwerpen startte anderhalf versiteit Gent begint met ‘hojaar geleden al met twee ‘faculteitsspecinours’-programma’, titelde fieke’ honours programmes, aan de Faculteit De Standaard vorige week dinsdag. Met dat Farmaceutische, Biomedische en Dierge‘honours’-programma neeskundige wetenwil de universiteit haar schappen en aan de De ‘Studia generalia’ werden in Faculteit Economische uitmuntende studenten het leven geroepen om de vanaf volgend acadeWetenschappen. En in misch jaar de kans ge- studenten geneeskunde mee te Gent zelf loopt sinds ven om hun blik op de dit academisch jaar helpen vormen tot goede, wereld te verruimen (zie het interdisciplinaire invoelende artsen kader). Internationaal Breaking frontiers voor bekeken geen nieuw inijonge onderzoekers tiatief – in de VS bestaan honours programvan de faculteiten Geneeskunde, Dierenmes al langer, en ook Nederland biedt ze geneeskunde en Farmacie. aan – maar de Vlaamse universiteitsspits bijt de UGent wel af, stelde ze zelf. Ruimer kader Dat laatste klopt slechts gedeeltelijk – De geneeskundeopleiding van de UGent de primeur zit louter in het ‘universiteitsbiedt overigens al veel langer iets aan wat brede’ aspect van het programma. Dit aan een ‘honours’-programma doet denacademisch jaar begonnen de Kulak, UCL ken. Liefst veertien jaar geleden gingen Mons en de PRES Université Lille Nord de professoren dr. Jan De Maeseneer, de France immers ook met een gezamendr. Piet Hoebeke en dr. Johan Decruyenaere lijk Honours College voor bachelorstudener van start met Studium generale. In tegenten uit acht verschillende opleidingen. De stelling tot het ‘universiteitsbrede’

‘B

Met het honours programme wil de Universiteit Gent haar beste studenten extra kansen aanbieden.

honours programme van de UGent, staat Studium generale open voor alle geneeskundestudenten van de Gentse universiteit. “Meer zelfs, het is een verplicht vak, en dat vanaf de eerste bachelor tot en met de eerste master”, vertelt dr. Jan Bosmans, kliniekhoofd Radiologie van het UZ Gent en lid van de Lijncommissie Studium Generale. “Ook alumni en nietstudenten kunnen trouwens lezingen bijwonen die ze interessant vinden.”

Honours programme aan Universiteit Gent Vanaf het academiejaar 2013-2014 krijgen vijftig studenten van de Universiteit Gent de kans om in een honours programme te stappen. Elke dinsdagavond zal een eminente spreker (zoals Etienne Vermeersch, Jean Paul Van Bendeghem, Paul de Grauwe, Luc Coene,...) een lezing geven over een bepaald onderwerp uit zijn/haar expertisegebied, waarna de aanwezige studenten met hem/haar en

met de medestudenten in debat kunnen gaan. Het honours programme wordt ingepland tijdens de tweede en derde bachelor en is bedoeld voor getalenteerde studenten. Wie zijn eerste bachelor met succes beëindigt, kan zich kandidaat stellen door een overtuigende motivatiebrief te schrijven; de uiteindelijke selectie gebeurt op basis van een interview. Studenten die het volledi-

ARTSENKRANT Dinsdag 26 maart 2013 Nr. 2309

ge programma met vrucht doorlopen, zullen daarvoor een certificaat en een aanbevelingsbrief ontvangen van de rector. Ook de universiteit van Antwerpen werkt aan een universiteitsbreed honours programme. Zij wil daarmee van start gaan in het academiejaar 2014-2015. T.R.

De Studia generalia werden in de eerste plaats in het leven geroepen om de studenten geneeskunde op te leiden tot goede, invoelende artsen. Dr. Bosmans: “Geneeskunde is een erg specifieke opleiding met een strikt wetenschappelijk denkkader. Op zich is daar ook niets mis mee. Integendeel, als je de sektarische interesse van sommige alterneuten ziet, zou je zelfs durven denken dat dat denkkader nog wetenschappelijker mag... (lacht) Maar tegelijkertijd wil onze faculteit voorkomen dat onze studenten het ruimere kader waarbinnen artsen hun beroep uitoefenen, uit het oog verliezen. Daartoe richtte ze onder andere Studium generale op.” Om hen een brede blik op de wereld bij te brengen, krijgen de studenten sprekers uit allerhande domeinen voorgeschoteld: cultuur, psychologie, sociologie, filosofie,... “Dit academisch jaar kwam prof. Marjan Sterckx al spreken over de vrouw als kunstenaar, dr. Tom Jacobs van het Eén-programma Ook getest op mensen had het over de rol die televisiedokters kun-

PRAKTIJKMANAGEMENT

Gentse geneeskundestudenten hebben mentor Sinds dit academiejaar kunnen alle eerstejaars geneeskundestudenten van de Universiteit Gent rekenen op ondersteuning bij hun professionele ontwikkeling. Per groep van acht krijgen ze een mentor toegewezen, een werkende arts die bij voorkeur ook docent is aan de UGent. Die mentor, die hen gedurende de volledige zesjarige opleiding moet begeleiden, staat niet in voor vaktechnische bijstand, maar volgt op hoe de studenten zich voelen als (huis)arts in opleiding, hoe het gesteld is met hun motivatie, hoe ze hun professionele toekomst zien, enzovoort. Enkele malen per jaar zitten de studenten tijdens intervisievergaderingen samen met hun

mentor en kunnen ze van gedachten wisselen en reflecteren over niet-klinische problemen en -vragen. Op die manier kweken ze vanaf het eerste jaar een wijze van denken en een manier van communiceren met hun peers, skills die ze later nodig zullen hebben tijdens de uitoefening van hun beroep. Het mentorschap is in dit eerste jaar opgebouwd rond drie thema’s: de reden(en) waarom de studenten kozen voor de opleiding geneeskunde, de onderwerpen van de Studia generalia die ze bijwoonden, en hun huisartsenstage in het eerste jaar. T.R.

nen spelen voor de maatkritische reflectie over schappij, prof. em. dr. Ludo schrijven. “Maar ik druk Abicht sprak over concephen altijd op het hart dat ten van ziekte en gezondze allerminst moeten opheid bij de Joden, schrijver houden na die derde Geert van Istendael benavoordracht”, aldus dr. drukte het belang van stanBosmans. “Het gaat imdaardtaal, et cetera. Je ziet mers over bijdragen aan het: de onderwerpen mode algemene ontwikkegen verband houden met ling, als mens en als pergeneeskunde, maar een soon. Daar kan niemand verplichting is dat zeker niet ooit een overdosis van – onderwerpen die direct krijgen.” aansluiten bij andere vakNog dit: voor haar Stuken van het curriculum, zijn dia generalia werkt de faDr. Jan Bosmans, kliniekhoofd zelfs uitgesloten. Het gaat culteit Geneeskunde van Radiologie UZ Gent. hem om de verruiming van de UGent samen met de het blikveld en om de bewustmaking van Hogeschool Gent, die ook tien lezingen hoe mensen leven, denken en voelen.” per jaar organiseert. Die bijeenkomsten tellen eveneens mee voor de geneeskunHoe meer, hoe beter destudenten van UGent. Jaarlijks moeten de studenten minimaal drie lezingen bijwonen en daar een Tijs Ruysschaert

Boekrecensie

Wat bezielt de dokter?

In Wat bezielt de dokter? gaat oogarts Myriam De Keyser op zoek naar wat professionals in de medische sector drijft. Tegelijkertijd brengt ze een persoonlijk getint verhaal over wat spiritualiteit kan betekenen in de dagdagelijkse praktijk. okters, verpleegkundigen, kinesitherapeuten, vrijwilligers, thuisverzorgers, enzovoort, zijn niet gedreven door het vergaren van geld, status of kennis, stelt Myriam De Keyser. Neen, ze hebben gekozen voor de zachtheid van de gezondheidszorgsector om mensen te helpen, te steunen en te helen. Daarbij moeten ze evenwel een pak hindernissen overwinnen, elke dag opnieuw. Zo neemt samen met de werkdruk de stress toe, en ook de zoektocht naar zingeving weegt zwaar. Door de verbeterde zorg leven mensen tegenwoordig langer met hun ziekte, en dat terwijl de maatschappij gezondheid, zelfredzaamheid en deelname aan de samenleving predikt. De confrontatie met die onmogelijke ‘opdrachten’ roept vragen op over het waarom van het leven, zingevingsvraagstukken die uiteindelijk op het bord van de zorgverstrekkers terechtkomen. En ook de zorgverlener zelf aan het denken zetten, ondervond oogarts Myriam De Keyser aan den lijve...

Teresa van Avila Tijdens haar eigen speurtocht ontdekte de auteur karmelietes en kerklerares Teresa van Avila, die zowat vijfhonderd jaar geleden geboren werd en in 1970 heilig werd verklaard. De ervaringen van die sterke vrouw inspireerden haar in haar streven naar zingeving, zowel in haar privé- als in haar professionele leven. Gesteund door Teresa’s levenswandel richt Myriam De Keyser haar aandacht

tegenwoordig vooral op dat andere deel van het ‘mens-zijn’, dat bestaat uit gevoelens, ervaringen en medeleven. Op het vlak van kennis, kunde en maatschappij mag onze maatschappij dan wel top zijn, die andere zijde dreigt ze uit het oog te verliezen. Met dit boek wil de auteur andere zorgverleners helpen om, gedragen door spiritualiteit, dat essentiële gedeelte van het ‘menszijn’ te integreren in hun dagdagelijkse praktijk. Ze reikt hen daarbij handvaten aan uit het leven van Teresa van Avila en dat van zichzelf, en probeert in haar zoektocht naar diepgang niet enkel en alleen door een religieuze bril te kijken. Hoewel dat laatste niet altijd even goed lukt, kunnen ook niet-gelovigen nuttige inzichten uit dit boek halen. Want of iemand nu openstaat voor religie of niet, iedereen wordt vroeg of laat geconfronteerd met levensvragen. Ook de patiënten in uw wachtkamer. Tijs Ruysschaert

Drie gratis exemplaren In samenwerking met uitgeverij Averbode kunnen wij drie gratis exemplaren wegschenken van Wat bezielt de dokter?. Wilt u kans maken op een van die boeken? Mail dan uw gegevens door naar tijs.ruysschaert@actuamedica.be, en wel voor zaterdag 6 april. Myriam De Keyser, Wat bezielt de dokter?, uitgeverij Averbode, 183 blz., € 18,50, ISBN 9789031735839.

ARTSENKRANT Dinsdag 26 maart 2013 Nr. 2309