PRAKTIJKMANAGEMENT
GESPREK MET EEN SCHRIJVENDE PSYCHIATRISCHE PATIËNT
Negatief denken, positief handelen Met het boek Ze zeggen dat ik niet goed wijs ben is Felix Sperans niet aan zijn proefstuk toe: het is al de 17de titel achter zijn naam. Voldoening haalt hij echter niet uit dat vele schrijven. “Mijn psychiaters raadden me aan om ermee te beginnen, en ik merkte dat schrijven de zeden enigszins verzachtte. Dus ging ik ermee door.” | Tijs Ruysschaert lk van ons staat vroeg of laat stil bij de essentie van ons zijn. ‘Existentiële bekommernissen’ worden ze genoemd, de twijfels over de betekenis van ons eindige verblijf op deze aardbol. Ze komen per dozijn. Maar op existentiële antwoorden is het vooralsnog wachten. Althans op die antwoorden waar iedereen vrede mee heeft. Voor sommigen biedt geloof of filosofie ondertussen soelaas, anderen onderwerpen zich aan de wetenschap. Nog anderen vinden de lichtheid van ons bestaan helemaal niet zo ondraaglijk en dartelen argeloos door het leven. Niet zo Felix Sperans (een pseudoniem). Geparalyseerd en gedeprimeerd door een gevoel van algehele nutteloosheid, zo vat hij zichzelf samen. Zelfdoding ziet Sperans als enige uitweg. Maar zover komt het niet. “Wat immers als ik misluk in mijn poging? En als ik wel slaag, hoe moet het dan verder met Myriam, mijn vrouw, en met mijn kinderen? Neen, ik laat het leven op zijn beloop. Ik
E
berust in wat komt, ook al is dat een marteling”, vertelt hij in een gesprek met Artsenkrant. Sperans’ intonatie en uitstraling staan in schril contrast met zijn ‘dadendrang’; 17 boeken heeft hij al op zijn conto staan. Het laatste in de rij is getiteld Ze zeggen dat ik niet goed wijs ben, een autobiografisch verslag waarin Sperans zich doorheen jaren vol negatieve gedachten worstelt. Hoe is het mogelijk dat een mens die zo pessimistisch in het leven staat, de moed kan opbrengen om zoveel boeken te schrijven? Sperans: Ik begon ermee in opdracht van mijn psychiaters. En ik merkte dat schrijven hielp, klagen op papier lucht op. Het is bovendien een manier om mijn vrouw Myriam te ‘ontlasten’. Als ik dag in dag uit mijn
Drie exemplaren te winnen
In samenwerking met uitgeverij EPO kunnen wij drie gratis exemplaren van het boek Ze zeggen dat ik niet goed wijs ben uitdelen. Bent u geïnteresseerd in het levensverhaal van Felix Sperans, mail dan uw gegevens naar tijs.ruysschaert@actuamedica.be vóór 24 maart en wie weet ontvangt u het boek volgende week bij u in de bus. T.R.
beklag had gedaan tegen haar, had zij het nooit zo lang bij me uitgehouden. Nu dus wel, en daar ben ik haar eeuwig dankbaar voor. Met mijn boeken wil ik ook helpen om het taboe dat nog steeds rond psychiatrie hangt, te doorbreken. Er zijn nog steeds heel wat patiënten die niet durven uit te komen voor hun ziekte, en dat maakt alles nog zwaarder om dragen voor hen. Zelferkenning is nu eenmaal een essentiële stap op weg naar ‘verbetering’. ‘Het taboe rond psychiatrie doorbreken’ lijkt me een nobel streven. Heb je dan toch een doel in je leven? Sperans: Het leven zegt mij niets. Ik ben al ruim 40 jaar zenuwziek en doe weinig meer dan in bed liggen, mediteren en piekeren over wat ik, wat de mensheid, hier doet op deze planeet. Wat is de zin en de onzin van dit alles? Over die vraag brak ik vroeger mijn hoofd. Maar ik heb de hoop op een antwoord opgegeven. Het leven zegt mij niets meer, ik ervaar het als een ellenlange kruistocht richting de dood. In afwachting daarvan geeft schrijven toch dat beetje zin aan mijn bestaan. Zeker als ik zie en hoor dat andere psychiatrische patiënten op de een of andere manier moed putten uit mijn boeken. Ze zien mij als een gelijke, als een vaderfiguur zelfs. Mijn openhartigheid over mijn problemen toont dat een psychische ziekte geen brandmerk hoeft te zijn.
Felix komt op voor de belangen van een hele patiëntengroep, schrijft boeken aan de lopende band en geeft zelfs voordrachten aan scholen en universiteiten over eigen ervaringen en over psychiatrie in het algemeen. Maar tegelijkertijd vindt hij deze hectische maatschappij maar niets en mag het leven voor hem hier en nu stoppen. Die kloof tussen denken en doen lijkt enorm. Myriam: Dat is ook zo. Felix doet positief maar denkt negatief. Als hij bezig is, bijvoorbeeld als wij patiënten bezoeken in psychiatrische instellingen, dan heeft hij daar plezier aan. Maar meteen daarna ebt dat gevoel weg. Toch probeer ik hem duidelijk te maken dat zijn publiek hem dankbaar is. Felix verricht pionierswerk, ik ben er zeker van dat hij later erkend zal worden voor zijn verdiensten voor psychiatrische patiënten. Er komt een moment dat die patiëntengroep volledig aanvaard zal worden. En daar zal Felix een heel belangrijk aandeel in hebben. ◆
Myriam (Filipijnse echtgenote): Andere patiënten pikken die boodschap ook op. Zij zien Felix als hun spreekbuis naar de buitenwereld.
Meer info op www.sperans.net en www.sperans.tk. Felix Sperans, ‘Ze zeggen dat ik niet goed wijs ben’, uitgeverij EPO, 168 blz., 17,5 euro, ISBN 978-94-91297-18-2
(losartan + HCTZ, MSD)
16
ARTSENKRANT Dinsdag 20 maart 2012 Nr. 2228
CARD-1023025-0001
(losartan, MSD)