UNTIL nr. 2 (2013)

02 13 ALUMNIMAGAZINE VAN TILBURG UNIVERSITY

ANNE-MARIE DE BROUWER

‘IK WILDE DAT DE WERELD DIT ZOU WETEN’ ‘WETENSCHAP MOET IETS AAN WERKLOOSHEID DOEN’

DUIZEND ROZE BH’S IN DE GANG BIJ DE AULA (1978)

VASTGOEDVISIE: DE CAMPUS KRIJGT EEN FACELIFT

8

OP DE BRES VOOR OORLOGSSLACHTOFFERS until ticKeRtAPe ■ →

until hoofdverhaal ■

COLUMN DIEUWKE ■

→ TEDx op Tilburg univErsiTy ☒ law school gaaT sElEcTErEn aan DE poor poorT ☒ MinDEr aanMElDingEn voor TilburgsE sTuDEnTEnvErEnigingE

nieuwe studentenwoningen in centrum tilburg, paus zegent tegelplaten theologische faculteit, koen becking nieuwe

T

ilburg University scoort goed onder haar alumni. Slechts vijf procent van de Tilburgse afgestudeerden heeft spijt van de instellingskeuze. Dit is de beste score (want laagste percentage spijtoptanten, red.) van de universiteiten in Nederland. Dat blijkt uit een onderzoek van Elsevier in samenwerking met onderzoeksbureau SEO Economisch Onderzoek, waaraan 6.500 alumni van universiteiten en hogescholen in Nederland meewerkten.

Gemiddeld heeft tien procent van de academici spijt van de keuze voor een bepaalde instelling. Slechte communicatie en organisa-

tie (een op de drie), een ongezellige studentenstad (een op de tien) of het idee dat een andere instelling hoger aangeschreven staat (29 procent) zijn de voornaamste boosdoeners. De Vrije Universiteit Amsterdam scoort het slechtst: van de alumni heeft zeventien procent spijt van de eigen keuze.

Ook de studiekeuze werd onderzocht. Gemiddeld een op de vijf afgestudeerden heeft spijt van zijn opleidingskeuze, voornamelijk vanwege baankansen. De slechtst scorende studie is Romaanse talen. Het best scoren de studies econometrie, informatica en wiskunde.

aluMni acTuEEl

ANNE-MARIE DE BROUWER

DUIZEND ROZE BH’S IN DE GANG BIJ DE AULA (1978)

T

Sportcentrum op de Schop Er zullen niet veel Tilburgse alumni zijn die het nooit van binnen hebben gezien: het sportcentrum van de universiteit aan de Academielaan. Momenteel wordt het complete studentensportcentrum onder handen genomen; het middenstuk wordt verbouwd en de twee grote sportzalen ondergaan een renovatie. Het nieuwe Tilburg University Sports Center is volgens

U studeerde tussen 1982 en 1987 economie in Tilburg. Mooie jaren?

“Zeer zeker! De rustige stad Tilburg paste goed bij mijn karakter. Qua studie is vooral de positieve academische sfeer bij de colleges geld-, krediet- en bankwezen van professor Jacques Syben me bijgebleven. Daarbuiten beleefde ik veel plezier aan het zaalvoetbal met medestudenten op vrijdagavond in de studentensporthal.”

VASTGOEDVISIE: DE CAMPUS KRIJGT EEN FACELIFT

planning gereed in de zomer van 2014. Gedurende de renovatie blijven bijna alle faciliteiten beschikbaar.

Ook alumni (die tot vier jaar na hun afstuderen gebruik mogen maken van de faciliteiten) kunnen dus gewoon komen sporten.

‘DiscussiE hoorT bij DEMocraTischE gro groEi’ Sinds oktober 2010 bent u de eerste Gouverneur. Hoe bent u daar gekomen?

Sint Maarten heeft een roerige politieke periode achter de rug. Hoe kijkt u daar op terug?

“Financiën, luchtvaart, economische ontwikkeling, staatkundige hervormingen: in de loop der jaren heb ik op diverse terreinen bestuurlijke ervaring opgedaan. Onder meer als onderdirecteur bij de Centrale Bank van de Nederlandse Antillen op Curaçao. Maar ook als directeur van de lokale luchtvaartmaatschappij en president-directeur van de luchthaven van Sint Maarten. Of ik het gouverneurschap zie als de bekroning van mijn loopbaan? Ik heb mij er niet op gefocust, maar ik had voor mezelf wel besloten om het te overwegen als het me gevraagd werd. Het is een grote eer om de mensen te mogen dienen, zeker ook omdat ik de eerste Gouverneur van Sint Maarten ben.”

“De val van het kabinet, in mei 2013, en de installatie van het nieuwe kabinet gingen gepaard met de nodige politieke en publieke discussie. Die discussie is erg belangrijk voor democratische groei, zéker in een jong land als Sint Maarten. Het land bevindt zich in een complex groeiproces en dat verloopt op het ene terrein nu eenmaal vlotter dan op het andere. Mijn rol? Het bevorderen van de stabiliteit van het systeem en de eenheid. Ik ben dan ook erg benieuwd naar de eerste evaluatie van de staatkundige veranderingen, in 2015. Gezien de kracht van de mensen van Sint Maarten ben ik ervan overtuigd dat ons land zich verder positief zal ontwikkelen.”

echnologische vooruitgang gaat binnen ons kapitalistische systeem onvermijdelijk samen met economische crises op langere termijn. Dat betoogt emeritus hoogleraar Theo van de Klundert in zijn boek Capitalism and Democracy. Kapitalisme leidt tot economische groei in de vorm van technologische ontwikkeling, zegt Van de Klundert. “In de neoklassieke groeitheorie gaat men ervan uit dat dit een heel geleidelijk proces is. Inmiddels zijn we erachter gekomen dat dit op een onregelmatige manier gebeurt, in de vorm van grote, technologische doorbraken.

Op een gegeven moment komt een technologie aan haar einde: zij bereikt de rijpheidsfase. De productiviteit neemt niet meer toe. Op dat moment is er een nieuwe doorbraaktechnologie nodig die

24-09-13 15:37

1 (+ 20) COVER Anne-Marie de Brouwer

2 2-2013 |

UN1302_04_Tickertape.indd 4

de economie weer op stoom brengt.”

Terwijl de oude technologie aan belang inboet, moet nieuwe technologie langzaam een plek veroveren, stelt Van de Klundert. “Deze cycli duren globaal een jaar of vijftig.” Als voorbeeld noemt Van de Klundert de snelle ontwikkelingen rond mobiliteit (de auto) en elektriciteit, begin twintigste eeuw. “Zulke doorbraken leiden tot over-optimisme en overinvesteringen. Deze onevenwichtigheid kan vervolgens uitmonden in een crisis, zoals je zag gebeuren in de jaren dertig.

De huidige crisis is een uitvloeisel van de dotcom-bubble van rond de millenniumwisseling en de daaropvolgende financiële overvloed. Niet een-op-een vergelijkbaar, maar er zijn evidente parallellen.”

BAS VAN DER SCHOT

4 2-2013 |

UN1302_01_Cover.indd 1

V

an der Heyden begon in 1985 aan zijn studie Bedrijfseconomie. Na zijn afstuderen belandde de alumnus, via de multinationals Buhrmann en Procter & Gamble, in 2007 bij Pearle Benelux. Een overstap waar hij tot op heden geen spijt van heeft gehad. “Ik reis een stuk minder dan vroeger en met drie opgroeiende jongens is dat natuurlijk een enorm voordeel.”

Een mooi element aan zijn huidige functie vindt Van der Heyden de directe invloed die hij heeft op het commerciële beleid: “De functie van retail in de waardeketen van fabrikant naar consument is het afgelopen decennium een stuk interessanter en professioneler geworden. Hoe shoppen consumenten? Welke omni-channelproposities werken? Wat is nu de echte ‘retail experience’? Naast technische expertise, de medische kant van de optiekwereld, doen ook fashion, trends en lifestyle er steeds meer toe. Erg interessant om de groeiende kennis op dit vlak te vertalen naar succesvol beleid voor onze ondernemingen.”

De geschiedenis herhaalt zich met centrale bankiers

In 2010 werd Sint Maarten een zelfstandig land binnen het Koninkrijk der Nederlanden.

De eerste Gouverneur van het eiland is Eugene Holiday. De alumnus keerde in 1987 terug naar zijn geboorte-eiland. Hij kan nu bogen op een mooie, afwisselende, loopbaan.

‘IK WILDE DAT DE WERELD DIT ZOU WETEN’ ‘WETENSCHAP MOET IETS AAN WERKLOOSHEID DOEN’

BOEK: CAPITALISM AND DEMOCRACY

Tilburgse alumni meest tevreden over keuze universiteit

‘HIER HEBBEN WIJ ÉN DE STUDENT VOORDEEL VAN’ Pearle Opticiens is de grootste speler binnen de Nederlandse optiekbranche. Alumnus Hans van der Heyden is CEO Benelux. Hij hecht veel waarde aan het vergroten van kennis bij zijn onderneming.

Studiebeurzen, die de eigenaar van Pearle ter beschikking stelt, helpen daarbij. Zoals de beurs die de Russische student Liza Emelianenkova kreeg voor haar studie in Tilburg. | 2-2013 

24-09-13 15:38

UN1302_04_Tickertape.indd 5

4 TICKERTAPE Laatste nieuws voor alumni

24-09-13 15:38

SELECTEREN MOET MOGEN → In een ver verleden moest ik een

→ STUDIEBEURS Voor bedrijven zoals Pearle is het bijzonder belangrijk om voeling te houden met nieuwe ontwikkelingen in de markt. Eigenaar HAL Investments van GrandVision – de holding boven Pearle Benelux en wereldwijd de tweede optiekspeler – hecht daarom grote waarde aan gericht onderzoek. Reden om studiebeurzen ter beschikking te stellen aan excellente studenten. Iets waar Van der Heyden, boardmember van het global management van Grandvision, zich zeker in kan vinden. “Zo’n beurs is een mooie manier om uitmuntend talent aan te trekken en aan ons te binden. Maar daarnaast levert het ons nuttige inzichten in consumentengedrag op. Zo volgt de Russische studente Liza Emelianenkova met onze steun de master Marketing Management aan Tilburg University. Voor haar scriptie doet ze momenteel bij ons Russische zusterbedrijf LensMaster onderzoek naar online marketing en de efficiency van webshops. Hoe ziet het klikgedrag van Russische consumenten er bijvoorbeeld uit? En hoe kun je een webshop optimaal laten renderen? Zo’n onderzoek koppelt West-Europese retailkennis aan culturele kennis – en levert zowel ons als de betreffende student voordeel op.”

 2-2013 |

UN1302_04_Tickertape.indd 6

6 ALUMNI IN ACTIE

Vlakker willen ze het niet maken

Het invullen van het aangifteformulier blijft elk jaar een zware klus. Waarom moet het zo moeilijk?

Voer de vlaktaks in en een kind kan de was doen.

Maar de politiek wil er niet aan. De bezwaren tegen de vlaktaks worden ideologisch verpakt maar zijn nogal plat: de vlaktaks neemt politici een belangrijk speeltje uit handen.

TeksT: RuTgeR VaHl

→

8 2-2013 |

24-09-13 15:38

UN1302_08-12_Hoofdverhaal.indd 8

studie kiezen. Mijn school gaf daarin begeleiding. Met de decaan mocht je twee keer een uur praten. In het eerste uur werd Filosofie uit mijn hoofd gepraat. In het tweede uur overlegde ik mijn keuze: Letteren in Tilburg.

Daartussen zat een gedachtegang niet vreemd aan een 18-jarige: 1 – ik wil zeker naar een universiteit (anders had ik wel havo gedaan), 2 – ik wil per se niet naar het Erasmus, daar gaat zo’n beetje iedereen uit de klas naar toe, 3 – en hoe dan ook niet naar Amsterdam, want dat type mens past mij niet, 4 – ik wil absoluut op kamers.

Dit alles uiteraard tegen een achtergrond van sterke cijfers voor alle talen, geschiedenis en aardrijkskunde.

Sociale Geografie in Amsterdam viel dus af. In Groningen en Maastricht kon ik niets van mijn gading vinden.

In Tilburg had je Journalistiek, maar ja, hbo hè? Met een vriendin bezocht ik een open dag op de universiteit. Ik besloot ter plekke daar te gaan studeren. Rechten of Letteren. Het werd Letteren.

UN1302_08-12_Hoofdverhaal.indd 9

8 HOOFDVERHAAL Vlaktaks

24-09-13 16:47

UN1302_13_ColumnDiewke.indd 13

→ ACTIE VOOR VROUWENTOILETTEN

Toen Irmgard en Thera in Tilburg studeerden, was de universiteit niet bepaald een vrouwvriendelijke omgeving. Irmgard: “Er was, voordat ik kwam, één vrouwelijke student theologie en de feministische theologie bestond nog niet.” Pas in de tijd dat zij studeerde, begon de eerste golf feministische theologen openlijk vragen te stellen. Die gingen bijvoorbeeld over vrouwonvriendelijke praktijken, zoals de katholieke zuiveringsdienst na een bevalling (zwangere vrouwen werden als onrein gezien). De mannen bij theologie namen hun vrouwelijke medestudenten totaal niet serieus. Irmgard: “Ze zagen ons als: gezellig om erbij te hebben.” Thera,

De studietijd van theologe Irmgard Busch (1948) en econome Thera van Osch (1951) stond in het teken van kritiek op de wetenschap én de samenleving. Vooral waar het vrouwenzaken betrof, lieten ze zich horen. Ze schuwden zelfs de confrontatie met het Hogeschoolbestuur niet. In 1978 deed een gordijn van duizenden aan elkaar gestikte bh’s veel stof opwaaien. ‘In de jaren ’70 fungeerden vrouwen als klapstoeltjes. Als het economisch goed ging, mochten ze werken en tijdens een crisis vlogen ze er als eersten uit.’

daarentegen, voelde zich aan de Tilburgse Hogeschool (daarvoor studeerde ze aan een heao) juist voor het eerst echt gehoord: “Docenten gingen serieus in op mijn vragen en ik kon mijn ideeën bespreken. Dat werkte enorm motiverend.

Maar ik trof in de collegebanken ook een student die me vroeg of ik op zoek was naar een man. Alsof meisjes alleen maar zouden studeren om een vent aan de haak te slaan!” En dan moesten vrouwelijke studenten economie ook nog driehoog-achter naar het toilet van de secretaresses. Thera voerde actie voor damestoiletten in het Hogeschoolblad. “Ik stond op de foto met een lange rok aan bij een pisbak.”

‘Een gordijn van duizenden, roze geverfde bh’s hing over de hele breedte van de gang naast de aula’

Tekst: Sara Terburg

dat je toewerkt naar de vervolgopleiding, dat je een reden hebt om de Toneelacademie in Maastricht te willen doen, in plaats van die in Amsterdam. En die reden moet beter zijn dan mijn redenen hierboven.

→ CONTACTEN VOOR HET LEVEN BIJ POLEK

Irmgard en Thera ontmoetten elkaar bij de vrouwelijke tak van de Tilburgse werkgroep Polek (Politieke Ekonomie). Thera was daar initiatiefneemster van.

“Polek pleitte voor een pluriformer economische wetenschap”, vertelt ze.

Maar vrouwenzaken gingen Thera nog meer aan het hart. “Vrouwen kregen in die tijd ontslag als ze trouwden. Wij probeerden zaken als onbetaalde arbeid en de enorme inkomensverschillen op de politieke agenda te krijgen.” Thera ontwikkelde zich na haar studie verder tot een expert in gender en economie.

Ze geeft als zelfstandig consultant advies over economie en vrouwenza-

Zij selecteren niet alleen op kúnnen maar ook op wíllen. Op passie, vasthoudendheid, geschiktheid.

En laat ik het nog maar eens herhalen: de universiteit is er niet (langer) om managers af te leveren. Dat gat is opgevuld door de Business Schools (die overigens ook aan de poort selecteren, en de beste: juist, dat zijn die met de strengste eisen). Universiteiten zijn er om academici op te leiden. Wetenschappers. Een heel apart type mens.

En daar mag je best goed voor zoeken.

Dat dit betekent dat er betere voorlichting en begeleiding moet komen op het vwo, vind ik logisch – voorbereidend wetenschappelijk onderwijs moet zijn naam ergens waarmaken, niet? ■ Dieuwke van Turenhout, alumna Taalwetenschappen. | 2-2013 13

| 2-2013 9

24-09-13 16:47

Ik weet niet of mijn keuzeproces een uitzondering was. Zeker is dat ik de tijd mee had. Vandaag de dag wordt er steeds meer geselecteerd aan de poort.

Jij mag hier wel Psychologie studeren, jij niet. Jij bent een aanwinst voor onze natuurkundefaculteit, jij niet.

En geef een universiteit eens ongelijk?

Geld wordt immers toegekend op basis van resultaten en de wereld is klein.

Als ik in Tilburg in het Engels kan studeren, kan ik dat ook op Cambridge, of elders. Kwaliteit is belangrijker dan ooit, exclusiviteit een mooie manier om dat te bereiken.

Voor veel opleidingen was er natuurlijk altijd al een strenge selectie: het conservatorium, de kunstacademies of de toneel- en balletscholen. Zij selecteren niet alleen op kúnnen (zeg maar: de eindexamenpunten) maar ook op wíllen. Op passie, vasthoudendheid, geschiktheid. Op in het verleden behaalde resultaten. Je komt niet op een conservatorium als je nog nooit een noot hebt gelezen. Je wordt niet toegelaten op de Rietveld Academie als je op de sluitingsdag van de inschrijving denkt: “Hop dan maar, ik ga schilderen.” Nee, men verwacht

UNTIL…WE MEET AGAIN ■

‘IN DEZE HEILIGE HALLEN WORDT NIET GEMENSTRUEERD’

FOTO: FRANCO GORI

02 13 ALUMNIMAGAZINE VAN TILBURG UNIVERSITY

24-09-13 15:40

13 COLUMN DIEUWKE Selecteren voordat je mag leren?

14 2-2013 |

UN1302_14-17_Until we Meet.indd 14

ken, bijvoorbeeld aan de Europese Unie en in ontwikkelingslanden. Ook Irmgard is een feministe in hart en nieren. Ze is een van de eerste feministische theologen in Nederland. Ze noemt zichzelf ideologiecriticus en werkte tot haar pensionering in 2008 onder meer bij een bezinningshuis en als pastor. Ze geeft lezingen en cursussen over levensbeschouwelijke en feministische thema’s. Irmgard: “Ik heb veel van Thera en de andere vrouwen van Polek geleerd. Zij beschikten over een intelligente brutaliteit en veel creativiteit, ook politiek-economisch gezien.

Ik heb aan Polek contacten voor het leven overgehouden.” | 2-2013 15

24-09-13 15:41

UN1302_14-17_Until we Meet.indd 15

14 UNTIL WE MEET AGAIN Feministen versus college

→

24-09-13 15:41

UNTIL INHOUD ■

REFLECTIE ÉN ACTIE

COLOFON Until is een periodieke uitgave van Tilburg University. Dit magazine beoogt de banden met alumni te versterken. Gehele of gedeeltelijke overname van artikelen is alleen toegestaan na schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur.

“Ik vind dat wetenschappers uit hun studeerkamer moeten komen. Dat ze niet alleen kennis moeten verzamelen over wat er aan de hand is en wat je zou kunnen doen, maar ook meehelpen bij het nu oplossen van maatschappelijke problemen.” Zo sluit hoogleraar Ton Wilthagen deze Until af. Met de Startersbeurs onderneemt hij actie tegen jeugdwerkloosheid.

Gemeenten in Nederland hebben zijn initiatief omarmd. Het is een mooie case van valorisatie, het in de praktijk brengen van wetenschappelijke kennis. Een manier waarop het academische klimaat waarde toevoegt.

Nog een voorbeeld van een Tilburgse wetenschapper die verder kijkt dan de universiteitsmuren en in actie komt, is alumna Anne-Marie de Brouwer. In het interview met haar leest u hoe zij geraakt is door de verhalen van oorlogsslachtoffers in Rwanda. En hoe zij zich, zowel wetenschappelijk als persoonlijk, inzet voor erkenning van het leed dat deze mensen is aangedaan. Dat doet zij met een aanstekelijke gedrevenheid, die onder meer leidde tot een aangrijpend boek en een stichting. “Ik wilde dat de wereld dit te weten zou komen”, zegt De Brouwer.

Dat wetenschappers verder moeten kijken dan de veilige campus, is een aardige les. Maar niet de enige die we uit deze twee voorbeelden kunnen trekken. Een andere is dat verandering altijd begint bij één persoon of één groep die in beweging komt.

En zich niet neerlegt bij de status quo. Want hoe zou het ervoor staan met de positie van vrouwen op de arbeidsmarkt en bij de universiteit, zonder de feministen in de jaren zeventig en tachtig? De in de terugblik door Thera van Osch en Irmgard Busch verwoorde acties, hebben grote gevolgen gehad.

De gedrevenheid van mensen als Wilthagen, De Brouwer, Van Osch of Busch tot verbeteren van de wereld kan helpen om uit de crisiskramp te komen. Elke actie telt, ook al lijkt ze klein.

De vele alumni die bijdragen aan beurzen die jongeren in staat stellen om te studeren, hebben dat bijzonder goed begrepen.

uitgever Corporate Communication, Tilburg University hoofdredactie Walther Verhoeven redactieraad Clemens van Diek, Pam Dupont, Anne-Marie Hartog, Arno Herweijer, Ewoud Jansen, Bob van Kuijck , Roel Lauwerier, Jeff rey Lemm, Annemeike Tan, Dieuwke van Turenhout, Aniek Verhoeven, René Voogt bladformule, redactie-coördinatie en eindredactie Joost Bijlsma (Magma Publicaties) art direction en vormgeving Patrick Hoogenberg (Curve bno) auteurs Joost Bijlsma, Clemens van Diek, Joost Peters, Jorrit Roerdinkholder, Sara Terburg, Dieuwke van Turenhout, Rutger Vahl, Aniek Verhoeven, José van der Waerden fotografen Dolph Cantrijn druk PrismaPrint, Tilburg University redactieadres Postbus 90153 5000 le Tilburg meer informatie over alumniactiviteiten www.tilburguniversity.edu/nl/alumni

Ik wens u veel leesplezier, Koen Becking Voorzitter College van Bestuur

18 2-2013 |

UN1302_18-19_Tijdgenoten.indd 18

UN1302_18-19_Tijdgenoten.indd 19

18 TIJDGENOTEN Rechtenstudenten Martijn, Jeroen en Roel

Ja. Bij rechters-nieuwe-stijl is de communicatie minder eenrichtingsverkeer dan in het verleden. Ze vragen bijvoorbeeld vaker door naar onderliggende belangen en emoties. op die manier proberen ze beide ‘kampen’ zoveel mogelijk te betrekken bij een oplossing.

Dit is de conclusie van een onderzoek naar Judicial Dispute resolution (JDr) in nederland van Machteld de Hoon,

24-09-13 15:43

nee, want collectieve aanvullende pensioenregelingen leiden tot een hogere welvaart dan regelingen waarbij iedereen afzonderlijk spaart. Dat stelt Jan Bonenkamp, onderzoeker bij het centraal Planbureau, in zijn promotieonderzoek aan Tilburg University. Volgens Bonenkamp is het grote voordeel van collectieve regelingen de risicospreiding over meerdere generaties. een belangrijke voorwaarde is er wel: pensioenfondsen moeten hun beleggingsbeleid aanpassen aan het risicodragend vermogen van de deelnemers.

p

Ja, maar niet overal. Wereldwijd zorgt de groei van diabetes voor meer depressieklachten. Alleen in Afrika is die link niet te vinden. Dat concludeert Paula Mommersteeg van Tilburg University na onderzoek dat ze samen met Duitse en Engelse wetenschappers uitvoerde. Dat depressie vaker voorkomt bij mensen met diabetes was al bekend. Maar onderzoek hiernaar vond meestal plaats in landen met een hoog inkomen. Of er eenzelfde samenhang bestaat in landen met lagere of middeninkomens was onbekend, terwijl juist daar sprake is van een

diabetes-epidemie. De onderzoekers analyseerden gegevens van 231.797 volwassenen uit 47 landen. Daaruit bleek dat mensen met diabetes gemiddeld twee keer zo vaak depressief zijn als mensen zonder. Mommersteeg: “Vooral in landen met een laag tot gemiddeld inkomensniveau is dit verband sterk. Wellicht komt dat doordat die landen wel de beschikking hebben over voldoende eten, waardoor daar steeds vaker diabetes voorkomt, maar niet over voldoende gezondheidszorg.

Dit geldt overal behalve in Afrika.” Een verklaring daarvoor is niet gevonden. | 2-2013 25

24-09-13 16:54

aul Hoeijmans studeerde in 2001 af in Bedrijfseconomie aan Tilburg University. Nu is de alumnus als Real Estate manager verantwoordelijk voor het vastgoedbeheer van zijn universiteit. In zijn kamer in het Simongebouw hangen oude en nieuwe luchtfoto’s van het universiteitsterrein.

Op tafel staat een maquette. Die geeft een blik in de toekomst.

De universitair vastgoedbeheerder schreef een visie voor het vastgoed van de universiteit. Deze behelst een ingrijpende modernisering. Bedoeling is dat de campus na die opfrisbeurt weer dertig jaar mee kan. Dit najaar wordt over de vastgoedvisie een definitieve beslissing genomen.

De campus is verouderd, beoordeelt

Modernisering tilBurgse caMpus en nieuwe huurpanden in utrecht

Zijn diabetici vaker depressief?

2 2-2013 |

UN1302_24-25_Wetenschap-u vroeg.indd 24

verbonden aan Tilburg University. het gevolg van meer praten, is dat zittingen langer duren. Toch kan de nieuwe rolopvatting op termijn juist tijd besparen, volgens het onderzoek.

Want als conflicten effectiever en duurzamer worden opgelost, verkleint dat de kans dat partijen opnieuw naar de rechter stappen.

FoTo: anP/ Mischa schoeMaker

Die laatste Griekse god staat voor orde en verstand, maar de autoriteiten hadden geen duidelijk plan en zonden mixed messages uit. Ze gaven aan dat er geen feest was, terwijl ze anderzijds vertelden dat mensen in een feeststemming welkom waren. Verder werd een alcoholverbod niet gehandhaafd.

UN1302_24-25_Wetenschap-u vroeg.indd 25

24 U VROEG? Wetenschapsrubriek

24-09-13 16:54

Beter vastgoed

Hoeijmans. “We hebben allemaal nog cellenkantoortjes, niet meer van deze tijd. Daardoor is er te weinig dynamiek en interactie, er zijn te veel dichte deuren en de bezettingsgraad is heel erg laag.

Er is daarnaast een enorme druk op onze collegezalen. We roosteren door tot in de avonduren, terwijl we vinden dat studenten ’s avonds tijd moeten hebben voor verenigingsactiviteiten. Dat willen we graag moderniseren.” → oude noodBouw plat Hoeijmans gebruikt de maquette om de moderniseringsplannen stapsgewijs door te nemen. Hij begint met de oude noodbouw, achteraan de campus. Die

heeft enkelsteens muren, één bouwlaag en een plat dak waar de zon de hele dag op brandt. Dat gebouw werd in 1970 neergezet als tijdelijke voorziening voor twintig jaar. Het staat er nog steeds. “Ik heb er nog college gehad en weet wat voor ellende het was: warm, oud en versleten.

Nu mag ik het gaan afbreken.” Op de vrijgekomen plek komt een onderwijsgebouw met twee onderwijszalen voor zeshonderd man en kleinere werkcollegezaaltjes, een koffiekamer, break-outrooms om samen te werken en te overleggen, en zelfstudieplekken met pc’s. In de kantoren koersen we op een hogere bezetting door modernere kantoorconcepten en flexibeler werken.

De eerste stap naar modernisering is de renovatie van het Simongebouw (vroeger het ‘Landbouwhuis’). Er komt meer

UN1302_26-28_Feature.indd 27

26 FEATURE Campus op de schop

dat GInG naar den bosCH toe Brabant. Dat was in één woord de rode draad tijdens de meest recente meeting van de Vrienden van Cobbenhagen. Zowel de economische als culturele kansen van de regio kwamen daarbij uitgebreid aan bod.

T

oen de Vrienden twaalf jaar geleden Den Bosch bezochten, was Ton Rombouts er ook al bij. Want al sinds 1996 mag hij zich burgemeester noemen van Den Bosch. Daar is een titel bijgekomen: alumnus van Tilburg University, na een opleiding bij TiasNimbas. Voor Rombouts is het promoten van zijn stad een tweede natuur geworden. Dit deed hij dan ook met

D

glas in de gangen en in plaats van kleine kantoortjes komen er open structuren.

Daarna begint direct de tweede stap: nieuwbouw.

De helft van de oude noodbouw, het Prismagebouw, maakt plaats voor het nieuwe onderwijsgebouw. “Die locatie is nu een enorm bebouwd oppervlak. Het voldoet functioneel en technisch niet meer aan de moderne eisen. Het beton hangt bovendien los aan de gevels, dat moet echt weg.” Dan richt Hoeijmans zijn wijsvinger op het Warandegebouw (voorheen gebouw Q genaamd). “Daar zit een collegezaal oude stijl in met 459 stoelen en geen enkel stopcontact. Dat voldeed toen iedereen er met een schrijfblok zat, nu zit

e internationale Alumni Community van Tilburg University (ACT) groeit snel. De universiteit versterkt dit netwerk waar mogelijk. Dit blijkt onder meer uit het openen van zogeheten Alumni Chapters in diverse landen. De universiteit gelooft dat deze georganiseerde netwerken een belangrijke rol spelen bij het onder de aandacht brengen van de universiteit in het buitenland. Wie kan immers beter vertellen hoe het is om in Tilburg te studeren dan een alumnus of alumna? Hij of zij is ervaringsdeskundige en kan overbrengen wat dit in de praktijk betekent.

In die lijn past ook het nieuwe Ambassador Program dat rector magnificus Philip Eijlander in juni officieel lanceerde. Gedachte hierachter is dat internationale alumni de alma mater internationaal actief onder de aandacht gaan brengen. Tien internationale studenten zijn geselecteerd om zich na hun afstuderen gedurende één jaar in te zetten als ambassadeur voor Tilburg University. Het gaat om alumni die de kans hebben gekregen een masteropleiding te volgen in Tilburg met een studiebeurs. Via het Ambassador Program doen ze iets terug. Een van de opdrachten

24-09-13 15:46

verve tijdens de Brabantdag van de Vrienden van Cobbenhagen.

Verder zette Rombouts, tevens plaatsvervangend regioburgemeester Oost-Brabant, de regio Noordoost-Brabant in het zonnetje. Hij legde uit hoe de regio focust op de sectoren agro en food. Rombouts: “Noordoost-Brabant heeft het in zich de proeftuin voor agro & food te worden.

Samenwerking tussen ondernemers, onderwijsinstellingen, overheid en overige intermediairs

AmBAssAdor diAnA GAliciA

Diana Galicia gaat als ambassador Tilburg University promoten. Zij doet dit graag: “Mijn tijd bij de universiteit heeft me gevormd. Dankzij de kwaliteit van het onderwijs en de docenten ben ik professioneel gegroeid. En dankzij de vrienden met wie ik tijdens de studie ben opgetrokken, ben ik ook persoonlijk gegroeid. Nu wil ik iets terugdoen. Ik wil iemand motiveren om net zo’n verrijkende ervaring mee te maken als ik zelf. Dit is echt een unieke periode in mijn leven geweest.“

luidt: werf een nieuwe student voor Tilburg University. → Beroemdheid Om ze goed voor te bereiden, hebben de tien ‘ambassadors’ een presentatietraining gekregen van Jerre Maas, zelf ook voormalig student in Tilburg. “Als alumnus ben je automatisch ambassadeur voor de universiteit, ik ook. Het is geweldig dat de universiteit met dit programma de alumni vraagt dit bewust te doen en feedback te geven. Ik vond het erg leuk hierbij betrokken te zijn. De tip die ik ze vooral heb meegegeven,

is: zie een presentatie niet als een performance of toneelstukje, maar als een gesprek met meerdere individuen. Hier hebben we flink mee geoefend tijdens de trainingssessie.”

Als dank voor hun inzet zullen de ambassadors een bijzondere beloning krijgen. In het begin van hun studiejaar zijn ze gevraagd naar hun ambities en wensen voor de toekomst. Die lopen uiteen van beroemdheid tot topmanager van een groot bedrijf. De beloning is dat ze worden gelinkt aan alumni die deze ambities reeds hebben waargemaakt. ■ | 2-2013 29

| 2-2013 27

24-09-13 15:46

VoorJAArsBiJeenKomsT Vrienden VAn coBBenhAGen ( JUni)

De onderlinge competitie tussen universiteiten voor de beste studenten en academici is feller dan ooit. Bij de promotie van de instelling kun je de steun van je internationale alumni goed gebruiken. Tilburg University zet tien van hen nu in via het zogeheten Ambassador Program. Dit is in juni van start gegaan.

→

26 2-2013 |

UN1302_26-28_Feature.indd 26

until alumni nieuws ■

InternatIonale alumnI als ambassadeurs

TeksT: JorriT roerdinkholder

FoTo: hh/ Johannes aBeling

die geen geweld opzochten, maar veel gedronken hadden en uit waren op een kick. Dat zijn enkele conclusies van een Tilburgs deelrapport (commissieCohen) over de rellen bij ‘Projext X Haren’. Was Dionysos te prominent aanwezig, Apollo liet zich juist te weinig zien, stellen de onderzoekers.

IS INDIVIDUEEL PENSIOEN BETER DAN COLLECTIEF?

| 2-2013 19

24-09-13 15:42

Dat is misschien wat te kort door de bocht, maar het geeft wel een indicatie. Verbale en non-verbale gedragskenmerken kúnnen bij adolescenten voorspellers zijn van geestelijke gezondheidsproblemen. Belangrijke signalen op taalgebied zijn monotoon spreken, meer praten over familie en thuis, een hogere stem en vluchtgedrag. Martijn Balsters ontdekte dit in zijn promotieonderzoek dat hij eind juni verdedigde aan Tilburg University.

De adolescentie is de periode waarin de meeste mensen hun eerste geestelijke gezondheidsproblemen ontwikkelen. De mogelijk voorspellende gedragskenmerken kunnen gebruikt worden als extra instrument voor betere diagnoses, verwachtingen en behandelingsmethoden.

KREEG HAREN BEZOEK VAN DIONYSOS? Als je het figuurlijk bekijkt, is het antwoord: ja. De Griekse godheid Dionysos staat onder meer symbool voor dronkenschap en verstoring van de orde. En juist dat karakteriseerde de meeste relschoppers bij het uit de hand gelopen Facebook-feest in de Groningse plaats. Het waren gewone jongeren

until interview ■

Gebouwen en omgeving bepalen voor een belangrijk deel de uitstraling van en het werkplezier bij een universiteit. Maar je moet er wel goed voor zorgen.

Tilburg University timmert op dit punt aan de weg.

Het moderniseert de campus. Verder heeft de universiteit nieuwe panden in Utrecht betrokken. Verantwoordelijk voor de veranderingen is Paul Hoeijmans.

‘Het gaat hier veel meer bewegen.’

Voorspelt een hoge stem psychisch probleem?

UN1302_29-31_Agenda.indd 29

24-09-13 15:47

is daarvoor essentieel”.

Hij is niet de enige die Brabantse bundeling van krachten bepleitte. Datzelfde deed Ton Nelissen, voorzitter van de Kamer van Koophandel in Noord-Brabant.

Hij sprak over economische kansen en uitdagingen van Eindhoven en omstreken. Met wereldspelers als Philips, ASML, DAF, Bosch en FEI Company is de regio de belangrijkste innovatieve mo-

tor van Nederland. Een jaar lang mocht Brainport Regio Eindhoven zich zelfs de Slimste Regio ter wereld noemen. Krachtenbundeling is de sleutel tot nog meer succes. Trefwoord: triple helix.

Dit staat voor de samenwerking tussen kennisinstellingen, overheid en bedrijfsleven.

Bundeling van Brabantse krachten bleef het thema toen het toneel zich verplaatste naar de Statenzaal. Dit vroegere hoofdkwartier van de provincie is nu

het paradepaardje van Het NoordBrabants Museum dat er herschapen uitziet. Na Ton & Ton was het woord aan Wim & Wim. Wim van den Goorbergh ontpopte zich als de onvolprezen ambassadeur van Brabant Culturele Hoofdstad 2018. Vol vuur bepleitte hij dit grootse plan: “We doen het zoals Marianne Vos.” Doel is winnen door vastberaden onze eigen koers te volgen. Helaas lukte dit niet. Leeuwarden bleek later de strijd te hebben gewonnen.

Ook Commissaris van de Koning van Noord-Brabant, Wim van de Donk, pleitte voor groot denken, met behoud van regionale charme. Hij presenteerde de provincievisie, waarin economische samenwerking een belangrijke plaats inneemt. Als alumnus kent Van de Donk zijn klassiekers. Cobbenhagen, stelde de hoogleraar bestuurskunde, was zijn tijd vooruit. Economie is mensenwerk en vraagt om verbindingen; familiebedrijven, netwerken, elkaar kennen en elkaar iets gunnen. “Als we kunnen delen, dan kunnen we ook vermenigvuldigen.”

→ oUTreAchinG Hoogleraar privaatrecht Reinout Vriesendorp vertelde over de samenwerking met het Outreaching Honours Program (OHP), gericht op jongelui die een maatschappelijke toppositie ambiëren. De Vrienden steunen dit tweejarige Engelstalige programma dat plaats biedt aan vijftig excellente bachelorstudenten per jaar. Vrienden kunnen OHP steunen voor een bedrag van 250 euro of meer. Er is reeds een ‘supervriend’ over de brug gekomen met een bijdrage van 25.000 euro. Vrienden kunnen verder ondersteunen als studentcoach, door boardroomstages aan te bieden of masterclasses te geven. Een steun in de rug is van belang, want de Outreachers zijn de Vrienden van de toekomst.

Voor een uitgebreid verslag, ga naar: www.tilburguniversity.edu/vrienden

UNDERSTANDING SOCIETY

FOTO: ANP/ ROBIN UTRECHT

director.”

------------------------------------------------------------------------→ MET WELK DOEL GING JE IN TILBURG STUDEREN? “Mijn doel was om belastingadviseur te worden. Als jongetje vond ik het machtig interessant om mijn vader belastingaangiftes te zien doen. Ik ben bij Deloitte gestart en werk er nu na veertien jaar nog. De carrièremogelijkheden zijn goed en door steeds andere functies is het uitdagend gebleven.”

------------------------------------------------------------------------→ HOE KIJK JE TERUG OP JE STUDENTENTIJD IN TILBURG? “Als student heb ik genoten. Natuurlijk was er de inspanning van het studeren, maar ik heb me ook goed ontspannen, vooral met Jeroen en Roel.”

ROEL LAUWERIER

Hij liep als student over de campus van 1994 tot 2000, studeerde af in Bestuursrecht en Wetgevingsvraagstukken en promoveerde in 2008. Roel woont in een Tilburgse rijtjeswoning.

-----------------------------------------------------------------------------------→ WAT IS JE BIJGEBLEVEN VAN JE STUDIEGENOTEN IN DEZE RUBRIEK? “Ik weet nog wél wanneer ik Jeroen ontmoet heb: tijdens de introductie. Martijn herinner ik me als een student die altijd goed oplette bij colleges. Jeroen en ik zijn samen mentor geweest tijdens de TIK. We hadden een groepje met vrijwel alleen dames. Ze confi squeerden mijn studentenkamer zodat ik op de bank in de woonkamer moest slapen.”

-----------------------------------------------------------------------------------→ WAT DOE JE VOOR WERK EN HOEVEEL TIJD KOST DIT? “Sinds 2010 ben ik wethouder Infrastructuur, Mobiliteit, Schoonhouden stad en Wijkwethouder Tilburg West. Mijn uren bijhouden, daar begin ik maar niet aan. Ik beschouw mijn baan als een uit de hand gelopen hobby. Mijn hart ligt bij het bezoeken van bedrijven en mensen. Laat mij de buurten maar intrekken om te kijken wat we concreet kunnen doen.”

-----------------------------------------------------------------------------------→ WAAR STA JE OVER VIJF JAAR? “Zo ver vooruit kijken, doe ik niet. In 2014 ga ik als lijsttrekker de partijtroepen voor de verkiezingen in. Bij een goed resultaat blijf ik wethouder.”

-----------------------------------------------------------------------------------→ MET WELK DOEL GING JE IN TILBURG STUDEREN? “Niet om wethouder te worden in ieder geval. Tijdens mijn studie ben ik lid geworden van de VVD. Omdat ik niets hoorde op mijn schriftelijke aanmelding heb ik, brutaal als ik ben, de fractievoorzitter gebeld. Ik werd een actief lid en ging in 2005 de Tilburgse gemeenteraad in.”

-----------------------------------------------------------------------------------→ HOE KIJK JE TERUG OP JE STUDENTENTIJD IN TILBURG? “Mijn studententijd was een gezellige en leerzame periode. Ik ben erg actief geweest, zat twee jaar in het faculteitsbestuur en heb heel veel gestapt. Soms leek het alsof ik mijn studie erbij deed.”

Gaat de rechter vaker in gesprek?

FoTo: shUTTersTock

Tekst: Sara Terburg

MARTIJN WEIJERS

Martijn rondde in 1999 na vier en een half jaar blokken zijn studie Fiscaal Recht af. Hij woont met zijn vrouw Marjolein en hun twee dochters Amelie en Aimee in het Brabantse Made.

------------------------------------------------------------------------→ HOE WOON JE? “We hebben een mooi vrijstaand huis, maar het is niet zo dat ik alleen werk om te kunnen wonen. Mijn vrouw werkt overigens niet.

Dat is de vrij traditionele keuze die we hebben gemaakt. Dit geeft ons veel rust. Maar als Marjolein weer aan de slag zou willen, dan zou ik zeker bereid zijn om parttime te gaan werken.”

------------------------------------------------------------------------→ WAT DOE JE VOOR WERK EN HOEVEEL TIJD KOST DIT? “Ik ben senior manager belastingadviseur bij Deloitte. Mijn team bestaat uit zes junior managers en analisten. We geven advies en verzorgen aangiftes. Bij Deloitte verwachten ze wel iets van je.

Over mijn veertig uur ga ik zeker heen, maar de zestig haal ik niet hoor.”

------------------------------------------------------------------------→ WAAR STA JE OVER VIJF JAAR? “Het zou mooi zijn als ik dan doorgegroeid ben naar de functie van

FoTo: anP/ caTrinUs Van Der Veen

Hoe is het alumni uit een bepaalde richting of lichting vergaan?

Deze keer aan het woord: drie studenten rechten die veel met elkaar optrokken tijdens hun studietijd. Ze werden wethouder, bedrijfsjurist en belastingadviseur.

------------------------------------------------------------------------→ HOE WOON JE? “Met mijn vrouw Petra en pasgeboren zoon Pepijn woon ik in een jaren dertig-wijk in Den Bosch, met het centrum op loopafstand.

Ideaal voor een jurist in dienst van een bierbrouwer.”

------------------------------------------------------------------------→ WAT HOUD JE WERK PRECIES IN? “Ik geef leiding aan vijf juristen bij Anheuser-Busch InBev. Wij zijn verantwoordelijk voor de horeca in België en Nederland. Hoewel ik vijftig uur per week maak, voelt dat niet zo. Ik heb veel vrijheid. Het mooiste aan mijn werk is dat ik veel in de horeca kom, bijvoorbeeld in volkscafés. Maar ik kom ook op kantoor bij horecatycoons.”

------------------------------------------------------------------------→ WAAR STA JE OVER VIJF JAAR? “Dan ben ik legal director. Dat is de functie van mijn baas. Dat mag hij best weten. Bij ons is de mentaliteit: zorg voor je eigen opvolger, dan kun jij doorgroeien.”

------------------------------------------------------------------------→ WAAROM GING JE IN TILBURG STUDEREN? “De universiteiten in Rotterdam en Utrecht vond ik te groot, die in Maastricht te schools dus bleef ik in mijn geboortestad.”

------------------------------------------------------------------------→ WAT IS JE BIJGEBLEVEN VAN JE STUDIEGENOTEN IN DEZE RUBRIEK? “Bijzonder aan Roel is dat als hij er eenmaal is, hij niet meer weggaat. Ik heb echt geen idee wanneer ik hem voor het eerst ontmoet heb. Martijn was mijn mentorbroertje tijdens de TIK. Met zijn drieën struinden we de piekavonden af bij Jack’s en café Marijnen.

Martijn was de meest serieuze van ons drie.”

until wetenschap ■

U VROEG?

Jeroen studeerde in 2001 af in het Nederlands- en Ondernemingsrecht. Hij deed zeven jaar over zijn studie, omdat hij het zonde vond geen gebruik te maken van zijn zes jaar studiefinanciering. Hij is net vader geworden.

FoTo: shUTTersTock

TIJDGENOTEN GENOTEN

UNTIL INTERVIEW ALUMNUS ■

JEROEN HEERKENS

‘WETENSCHAP MOET WERKLOOSHEID OPLOSSEN’ “Direct na de financiële crisis van 2008 was jeugdwerkloosheid een heet hangijzer in de politiek, maar na 2010 droogde de belangstelling op. Het leek wel of we in Nederland gelaten wachtten op het opveren van de wereldeconomie, waar we zo afhankelijk van zijn. Naïef, vind ik. Je moet wat doen, zeker als de werkloosheid in hetzelfde tempo doorstijgt als in Griekenland. Jeugdwerkloosheid kan een samenleving ontwrichten.

Daarom gaf ik mijzelf de denkopdracht om, al fietsend, een oplossing te verzinnen. Ik kwam uit op een Startersbeurs waarmee jongeren een half jaar werkervaring kunnen opdoen. Jongeren kunnen zelf op een werkgever afstappen. De ondernemer biedt begeleiding en doet honderd euro per maand

in de pot en de gemeente vierhonderd euro. Daarmee ontstaat een beurs van vijfhonderd euro.

De jongeren die de beurs ontvangen, bouwen daarnaast een spaartegoed op van maandelijks honderd euro (gemeente Tilburg), na afloop van de werkervaringsperiode te besteden aan aanvullende scholing. Zo komen ze uit de vicieuze cirkel van ‘geen ervaring, dus geen baan’ en ‘geen baan, dus geen werkervaring’.

Dit initiatief – dat ik samen met de jongerenvakbonden FNV en CNV heb ontwikkeld – is in goede aarde gevallen, ook bij de politiek. Ondanks mogelijke juridische haken en ogen maakte de gemeente Tilburg als eerste zeer snel een regeling. Op dit moment doen al 113 gemeenten mee. En minister

Lodewijk Asscher heeft het bij een Europese top ingebracht als good practice. Binnenkort eindigt in Tilburg de eerste zesmaandelijkse stage. Daarna gaan we onderzoeken of dit werkt. De eerste jonge vrouw die een Startersbeurs kreeg, heeft intussen al een vaste baan.

Ik vind dat wetenschappers uit hun studeerkamer moeten komen. Dat ze niet alleen kennis moeten verzamelen over wat er aan de hand is en wat je zou kunnen doen, maar ook moeten meehelpen bij het nu oplossen van maatschappelijke problemen.”

Ton Wilthagen, hoogleraar arbeidsmarkt Meer info: www.startersbeurs.nu

 2-2013 |

UN1302_29-31_Agenda.indd 30

29 AMBASSADOR 30 ALUMNI PROGRAM AGENDA

24-09-13 15:47

UN1302_32_Backcover.indd 32

24-09-13 16:57

32 BACKCOVER De Startersbeurs van Wilthagen

| 2-2013 3

TEDx op Tilburg University ☒ Law School gaat selecteren aan de

nieuwe studentenwoningen in centrum tilburg, paus ze Tilburgse alumni meest tevreden over keuze universiteit

T

ilburg University scoort goed onder haar alumni. Slechts vijf procent van de Tilburgse afgestudeerden heeft spijt van de instellingskeuze. Dit is de beste score (want laagste percentage spijtoptanten, red.) van de universiteiten in Nederland. Dat blijkt uit een onderzoek van Elsevier in samenwerking met onderzoeksbureau SEO Economisch Onderzoek, waaraan 6.500 alumni van universiteiten en hogescholen in Nederland meewerkten.

Gemiddeld heeft tien procent van de academici spijt van de keuze voor een bepaalde instelling. Slechte communicatie en organisa-

tie (een op de drie), een ongezellige studentenstad (een op de tien) of het idee dat een andere instelling hoger aangeschreven staat (29 procent) zijn de voornaamste boosdoeners. De Vrije Universiteit Amsterdam scoort het slechtst: van de alumni heeft zeventien procent spijt van de eigen keuze.

Ook de studiekeuze werd onderzocht. Gemiddeld een op de vijf afgestudeerden heeft spijt van zijn opleidingskeuze, voornamelijk vanwege baankansen. De slechtst scorende studie is Romaanse talen. Het best scoren de studies econometrie, informatica en wiskunde.

alumni actueel

Sportcentrum op Er zullen niet veel Tilburgse alumni zijn die het nooit van binnen hebben gezien: het sportcentrum van de universiteit aan de Academielaan. Momenteel wordt het complete studentensportcentrum onder handen genomen; het middenstuk wordt verbouwd en de twee grote sportzalen ondergaan een renovatie. Het nieuwe Tilburg University Sports Center is volgens

‘Discussie hoort bij democratische In 2010 werd Sint Maarten een zelfstandig land binnen het Koninkrijk der Nederlanden.

De eerste Gouverneur van het eiland is Eugene Holiday. De alumnus keerde in 1987 terug naar zijn geboorte-eiland. Hij kan nu bogen op een mooie, afwisselende, loopbaan.

U studeerde tussen 1982 en 1987 economie in Tilburg. Mooie jaren?

“Zeer zeker! De rustige stad Tilburg paste goed bij mijn karakter. Qua studie is vooral de positieve academische sfeer bij de colleges geld-, krediet- en bankwezen van professor Jacques Syben me bijgebleven. Daarbuiten beleefde ik veel plezier aan het zaalvoetbal met medestudenten op vrijdagavond in de studentensporthal.”

4 2-2013 |

Sinds oktober 2010 bent u de eerste Gouverneur. Hoe bent u daar gekomen?

“Financiën, luchtvaart, economische ontwikkeling, staatkundige hervormingen: in de loop der jaren heb ik op diverse terreinen bestuurlijke ervaring opgedaan. Onder meer als onderdirecteur bij de Centrale Bank van de Nederlandse Antillen op Curaçao. Maar ook als directeur van de lokale luchtvaartmaatschappij en president-directeur van de luchthaven van Sint Maarten. Of ik het gouverneurschap zie als de bekroning van mijn loopbaan? Ik heb mij er niet op gefocust, maar ik had voor mezelf wel besloten om het te overwegen als het me gevraagd werd. Het is een grote eer om de mensen te mogen dienen, zeker ook omdat ik de eerste Gouverneur van Sint Maarten ben.”

until ticKeRtAPe ■ poorT ☒ MinDEr aanMElDingEn voor TilburgsE sTuDEnTEnvErEnigingE

egent tegelplaten theologische faculteit, koen becking BOEK: CAPITALISM AND DEMOCRACY

De geschiedenis herhaalt zich met centrale bankiers

T

de Schop planning gereed in de zomer van 2014. Gedurende de renovatie blijven bijna alle faciliteiten beschikbaar.

Ook alumni (die tot vier jaar na hun afstuderen gebruik mogen maken van de faciliteiten) kunnen dus gewoon komen sporten.

groEi’

echnologische vooruitgang gaat binnen ons kapitalistische systeem onvermijdelijk samen met economische crises op langere termijn. Dat betoogt emeritus hoogleraar Theo van de Klundert in zijn boek Capitalism and Democracy. Kapitalisme leidt tot economische groei in de vorm van technologische ontwikkeling, zegt Van de Klundert. “In de neoklassieke groeitheorie gaat men ervan uit dat dit een heel geleidelijk proces is. Inmiddels zijn we erachter gekomen dat dit op een onregelmatige manier gebeurt, in de vorm van grote, technologische doorbraken.

Op een gegeven moment komt een technologie aan haar einde: zij bereikt de rijpheidsfase. De productiviteit neemt niet meer toe. Op dat moment is er een nieuwe doorbraaktechnologie nodig die

de economie weer op stoom brengt.”

Terwijl de oude technologie aan belang inboet, moet nieuwe technologie langzaam een plek veroveren, stelt Van de Klundert. “Deze cycli duren globaal een jaar of vijftig.” Als voorbeeld noemt Van de Klundert de snelle ontwikkelingen rond mobiliteit (de auto) en elektriciteit, begin twintigste eeuw. “Zulke doorbraken leiden tot over-optimisme en overinvesteringen. Deze onevenwichtigheid kan vervolgens uitmonden in een crisis, zoals je zag gebeuren in de jaren dertig.

De huidige crisis is een uitvloeisel van de dotcom-bubble van rond de millenniumwisseling en de daaropvolgende financiële overvloed. Niet een-op-een vergelijkbaar, maar er zijn evidente parallellen.”

BAS VAN DER SCHOT

Sint Maarten heeft een roerige politieke periode achter de rug. Hoe kijkt u daar op terug?

“De val van het kabinet, in mei 2013, en de installatie van het nieuwe kabinet gingen gepaard met de nodige politieke en publieke discussie. Die discussie is erg belangrijk voor democratische groei, zéker in een jong land als Sint Maarten. Het land bevindt zich in een complex groeiproces en dat verloopt op het ene terrein nu eenmaal vlotter dan op het andere. Mijn rol? Het bevorderen van de stabiliteit van het systeem en de eenheid. Ik ben dan ook erg benieuwd naar de eerste evaluatie van de staatkundige veranderingen, in 2015. Gezien de kracht van de mensen van Sint Maarten ben ik ervan overtuigd dat ons land zich verder positief zal ontwikkelen.”

| 2-2013 

V

an der Heyden begon in 1985 aan zijn studie Bedrijfseconomie. Na zijn afstuderen belandde de alumnus, via de multinationals Buhrmann en Procter & Gamble, in 2007 bij Pearle Benelux. Een overstap waar hij tot op heden geen spijt van heeft gehad. “Ik reis een stuk minder dan vroeger en met drie opgroeiende jongens is dat natuurlijk een enorm voordeel.”

Een mooi element aan zijn huidige functie vindt Van der Heyden de directe invloed die hij heeft op het commerciële beleid: “De functie van retail in de waardeketen van fabrikant naar consument is het afgelopen decennium een stuk interessanter en professioneler geworden. Hoe shoppen consumenten? Welke omni-channelproposities werken? Wat is nu de echte ‘retail experience’? Naast technische expertise, de medische kant van de optiekwereld, doen ook fashion, trends en lifestyle er steeds meer toe. Erg interessant om de groeiende kennis op dit vlak te vertalen naar succesvol beleid voor onze ondernemingen.”

‘HIER HEBBEN WIJ ÉN DE STUDENT VOORDEEL VAN’ Pearle Opticiens is de grootste speler binnen de Nederlandse optiekbranche. Alumnus Hans van der Heyden is CEO Benelux. Hij hecht veel waarde aan het vergroten van kennis bij zijn onderneming.

Studiebeurzen, die de eigenaar van Pearle ter beschikking stelt, helpen daarbij. Zoals de beurs die de Russische student Liza Emelianenkova kreeg voor haar studie in Tilburg.  2-2013 |

→ STUDIEBEURS Voor bedrijven zoals Pearle is het bijzonder belangrijk om voeling te houden met nieuwe ontwikkelingen in de markt. Eigenaar HAL Investments van GrandVision – de holding boven Pearle Benelux en wereldwijd de tweede optiekspeler – hecht daarom grote waarde aan gericht onderzoek. Reden om studiebeurzen ter beschikking te stellen aan excellente studenten. Iets waar Van der Heyden, boardmember van het global management van Grandvision, zich zeker in kan vinden. “Zo’n beurs is een mooie manier om uitmuntend talent aan te trekken en aan ons te binden. Maar daarnaast levert het ons nuttige inzichten in consumentengedrag op. Zo volgt de Russische studente Liza Emelianenkova met onze steun de master Marketing Management aan Tilburg University. Voor haar scriptie doet ze momenteel bij ons Russische zusterbedrijf LensMaster onderzoek naar online marketing en de efficiency van webshops. Hoe ziet het klikgedrag van Russische consumenten er bijvoorbeeld uit? En hoe kun je een webshop optimaal laten renderen? Zo’n onderzoek koppelt West-Europese retailkennis aan culturele kennis – en levert zowel ons als de betreffende student voordeel op.”

until Alumni | Actie ■

Van gevangenis naar universiteit Lange tijd wisselde hij celstraf af met het bendeleven. Op 11 juli 2013 studeerde Zuid-Afrikaan Vusi Kweyama (34) af aan de Master Victimology and Criminal Justice. Hij kon in Tilburg studeren dankzij een alumnibeurs. Hij zet zich actief in voor een betere samenleving.

Lange tijd zag het er niet naar uit dat je ooit zou gaan studeren.

“Tussen mijn 15e en 24e zat ik inderdaad regelmatig in de gevangenis en was ik actief in straatbendes. Voor veel Zuid-Afrikaanse jongeren helaas dagelijkse realiteit. Een life skill-training – waarin ik werd gedwongen na te denken over mijn eigen toekomst – zette mij uiteindelijk op het rechte pad.”

Nu help je zelf jongeren bij het vinden van een richting in hun leven. Hoe? “Via mijn organisatie Light Providers en diverse projecten stimuleer ik jongeren om hun leven een andere wending te geven. Door hen te laten nadenken over hun mogelijkheden en talenten en door trainingen mogelijk te maken. Ook geef ik regelmatig lezingen.”

Wat wil je nog bereiken?

“Nu al adviseer ik de Zuid-Afrikaanse regering over zaken als straffen en rehabilitatie. Met de kennis die ik in Tilburg heb opgedaan op het gebied van criminologie en strafrecht, hoop ik straks mijn invloed op de politiek en samenleving verder te vergroten.

Wie had dat tien jaar geleden kunnen denken?”

Belcampagnes Eerder berichtte Until over de belcampagne van Tilburg Law School in het najaar van 2012.

Alumni zegden toen toe 50.000 euro te schenken. Inmiddels hebben de volgende doelen steun ontvangen vanuit het Tilburg Law School Fund:

▪U mmey Qulsum Nipun uit

Bangladesh krijgt een studiebeurs van 10.000 euro voor de master Victomology. Nipun werkt momenteel bij Save the Children.

▪ E en groep topstudenten krijgt de mogelijkheid in een ‘Law Clinic’ een actueel vakgroepoverstijgend thema te identificeren en bestuderen.Vanuit het fonds is hiervoor 10.000 euro beschikbaar gesteld dat onder meer gebruikt kan worden voor meetings met experts (mogelijk alumni).

▪ E en bedrag van 5.300 euro voor veldwerk van Annemarie Middelburg van Intervict. Zij doet onderzoek naar Female Genital Mutilation.

▪H et Statelessness Programme, onderzoek naar Statenloosheid, krijgt 6.000 euro voor een stageplaats in het buitenland (Internship Award) voor een excellente student.

▪ E en bedrag van 8.000 euro voor een stage (Internship award) en veldwerk in Iran voor het project Mapping Statelessness.

▪ T ilburg Law School Fund ondersteunt Olympisch kandidaat Sjoerd Dijkstra met 3.000 euro voor training en materialen.

In januari van 2014 zal Tilburg Law School opnieuw een belcampagne onder haar alumni houden. Het goede voorbeeld bij de Law School wordt overigens gevolgd door onze School of Economics and Management. Die zal in februari 2014 een eerste belcampagne houden.

|2-2013

7

Vlakker willen ze het niet maken 8 2-2013 |

until hoofdverhaal â–

Het invullen van het aangifteformulier blijft elk jaar een zware klus. Waarom moet het zo moeilijk?

Voer de vlaktaks in en een kind kan de was doen.

Maar de politiek wil er niet aan. De bezwaren tegen de vlaktaks worden ideologisch verpakt maar zijn nogal plat: de vlaktaks neemt politici een belangrijk speeltje uit handen.

Tekst: Rutger Vahl

→ | 2-2013 9

h

et valt niet mee belastingexpert te zijn.

Zit je twee jaar in een commissie die een beter belastingstelsel bedenkt, verdwijnt je rapport na de presentatie meteen onderin een la. Het overkwam alumna Nicole Gubbels.

Ze is universitair docent aan de Tilburg School of Economics and Management en doceert onder meer over het Nederlandse belastingstelsel. De afgelopen twee jaar maakte ze deel uit van de Commissie Inkomstenbelasting, die in opdracht van het eerste kabinet-Rutte een nieuw belastingstelsel ontwierp.

Voor de zomer presenteerde de commissie haar aanbevelingen. De reactie van staatssecretaris Frans Weekers was lauw. Hij gaf aan voorlopig niet aan een verregaande hervorming van het belastingstelsel toe te komen. →→eenVoUD Toch is er hoop voor het plan waaraan Gubbels meeschreef. Wees niet verbaasd als het in de toekomst weer uit de kast wordt getrokken en de commissie alsnog de credits krijgt die ze verdient. Haar aanbeveling is namelijk even ingrijpend als logisch en wellicht onvermijdelijk. Voer een ‘vlaktaks’ in en het gros van de huidige problemen met het belastingstelsel – te ingewikkeld, te fraudegevoelig, te

VLAKTAKS IN DE PRAKTIJK:

OOST-EUROPA na de val van de Muur in 1989 kozen meer dan een dozijn landen in het voormalige oostblok voor de vlaktaks. Dat was ook een ideologische keuze: met de vlaktaks, bedacht door vrijemarkteconomen, toonde oost-europa aan dat het menens was met het kapitalisme. om de economie te stimuleren en omdat inwoners nog niet rijk waren, kozen alle landen voor een erg laag tarief (vaak onder de twintig procent). Maar mede hierdoor is de vlaktaks geen onverdeeld succes geworden. het is geen onverdeeld succes geworden. tsjechië en Slowakije hebben hun vlaktaks alweer vervangen door een progressief stelsel en de Bulgaarse minister van Financiën, die ooit de vlaktaks invoerde, noemde dit onlangs ‘een vergissing’.

1 2-2013 |

geen ideologische vergissing, maar vooral een economische. ook oost-europese regeringen zuchten onder een schuldenproblematiek en met hun lage vlaktaks komt er te weinig geld in de staatskas. Daarbij is niet duidelijk of de vlaktaks de oosteuropese economieën echt heeft geholpen. het beeld is wisselend. tsjechië, dat in 2008 een vlaktaks van vijftien procent invoerde, kampt met hoge werkloosheid en een hardnekkige recessie. ook oekraïne en Wit-rusland doen het economisch slecht. estland daarentegen, dat in 1994 de primeur van een vlaktaks had (21 procent), blijft eraan vasthouden en heeft zich goed hersteld van de recente economische dip. estland had de afgelopen twee jaar weer een begrotingsoverschot.

oneerlijk – behoort tot het verleden.

Waar hebben we het over? Bij een vlaktaks in zijn meest pure vorm betaalt iedereen, rijk of arm, hetzelfde percentage inkomstenbelasting. Dat maakt een einde aan de huidige schijven waarvan de percentages (nu 37, 42 en 52 procent voor werkenden) voortdurend veranderen, al naar gelang de kleur van het kabinet. Een vlaktaks maakt ook een einde aan het woud van regelingen, vrijstellingen en aftrekmogelijkheden. Die komen namelijk grotendeels te vervallen.

“Een groot nadeel van het huidige stelsel”, zegt Gubbels, “is dat je niet weet hoeveel inkomstenbelasting je precies betaalt. Dat komt door de schijven en de aftrekmogelijkheden. Een vlaktaks is helder: er is maar één schijf en er zijn weinig aftrekmogelijkheden. Onze commissie stelt een percentage voor van 37 procent. Over elke verdiende euro draagt elke burger 37 cent af aan de staat.” Overigens wil de commissie geen pure vlaktaks. Niet alle aftrekmogelijkheden hoeven te verdwijnen en er moet ook een tweede tarief komen voor topinkomens. Maar omdat twaalf miljoen Nederlanders onder het tarief van 37 procent gaan vallen, kan de Belastingdienst probleemloos zijn leus aanpassen: ‘Veel vlakker kunnen we het niet maken’.

until feature ■

→→Cherry on the cake De vlaktaks rekent af met de ongelijke fiscale behandeling van een- en tweeverdieners en maakt ook een einde aan het onevenredig grote voordeel dat rijke mensen van de hypotheekrenteaftrek hebben.

De SER en economen als voormalig CPB-directeur Coen Teulings en hoogleraar Lans Bovenberg van Tilburg University zijn daarom vóór. Maar de politiek is overwegend tegen. Linkse partijen hebben weinig op met de vlaktaks. Hun grief: deze is het meest gunstig voor hoge inkomens. Voormalig Tweede Kamerlid Ewout Irrgang op de SP-website: “Degenen die minder gaan betalen bij een vlaktaks, zijn de mensen die nu de hoogste tarieven betalen (...). Het is echt een verkeerd idee als je kijkt naar het fundamentele morele principe dat wij overeind willen houden: de sterkste schouders moeten de zwaarste lasten dragen.”

Vreemd genoeg zijn er ook op rechts felle tegenstanders. Het CDA is in principe voor, maar met een hoop mitsen en maren. De PVV ziet niets in de vlaktaks omdat het de hypotheekrenteaftrek meteen versobert. Regeringspartij VVD heeft de vlaktaks omarmd, maar doet weinig om dit ideaal te verwezenlijken. De houding van veel politici is: een vlaktaks is goed, zolang onze heilige huisjes maar blijven

Tilburgse student helpt ouder echtpaar met belastingaangifte

Nicole Gubbels: ‘Ik vind dat het belastingstelsel niet voor politieke doeleinden moet worden gebruikt. Een kabinet dat de fiets wil bevoordelen, moet een subsidieregeling optuigen.’

staan. Die neiging tot cherry picking zie je ook bij maatschappelijke groeperingen. Zo is ondernemersorganisatie VNO-NCW voor een vlaktaks, maar tegen het schrappen van de fiscale voordelen voor ondernemers. You can’t eat your cake and have it too, zeggen de Engelsen daarover. →→Drogredenen Ketelmuziek en een herhaling van zetten. Zo ervaart fiscaal econoom en emeritus hoogleraar Leo Stevens de discussie over de vlaktaks. Sinds hij in 1971 afstudeerde in Tilburg heeft hij alle pro’s en contra’s vaak voorbij horen komen. En misvattingen. Zoals de idee dat de vlaktaks gunstiger is voor veelverdieners. “Je kunt een linkse en een rechtse variant van de vlaktaks bedenken”, zegt hij. “In een linkse variant voer je een hoge belastingvrije voet in. Dit is gunstig voor de laagst betaalden, want die betalen over het gros van hun inkomsten dan geen belasting. Het percentage maak je hoger dan de huidige eerste schijf. Zo houd je de inkomsten voor de Staat op peil. In een rechtse variant verlaag je juist de belastingvrije voet.”

Dat de vlaktaks tot meer inkomensongelijkheid zou leiden, gaat er bij Stevens ook niet in. “Het huidige stelsel leidt juist tot ongelijkheid. Een gezin met twee werkende ouders die samen 80.000 euro per jaar verdienen, betaalt aanzienlijk minder belasting dan een gezin met alleen een werkende man die 80.000 euro verdient. Dat komt door het progressieve belastingstelsel met zijn verschillende schijven.” Het huidige stelsel maakt ook dat hogere inkomens meer profiteren van de hypotheekrenteaftrek. “Daar zit een onrechtvaardigheid in waar de vlaktaks meteen een einde aan zou maken. Dit voordeel komt nog bovenop de vereenvoudiging van het stelsel, waartoe de vlaktaks zou leiden.” En dan hebben we het nog niet gehad over de bezuiniging die op de Belastingdienst mogelijk is. Met de vlaktaks wordt het controleren van al die aangiftes een eitje.

→ | 2-2013 11

Leo Stevens: ‘Het huidige stelsel leidt tot ongelijkheid. Een gezin met twee werkende ouders die samen 80.000 euro per jaar verdienen, betaalt aanzienlijk minder belasting dan een gezin met alleen een werkende man die 80.000 euro verdient.’ →→SPeeLtJe De vlaktaks biedt een pragmatische oplossing voor problemen waar Den Haag al heel lang mee worstelt (misbruik van aftrekmogelijkheden, complexiteit van het stelsel). Waarom is er dan zoveel politieke weerstand tegen? Nicole Gubbels heeft wel een verklaring. De vlaktaks, stelt Gubbels, maakt politici een beetje minder machtig omdat ze een belangrijk instrument kwijtraken. “Je ziet dat kabinetten het belastingstelsel gebruiken, of − zoals je wilt − misbruiken, om hun politieke deelbelangen te verwezenlijken. Wil men het autorijden ontmoedigen, dan wordt er een fietsaftrek ingevoerd. Moet de energie groener, dan komt er een fiscale regeling voor zonnepanelen. Onder elke regering dijt het belastingstelsel uit met ad hoc-regelingen, kortingen en toeslagen. Ik vind dat het belastingstelsel niet voor politieke doeleinden moet worden gebruikt.

ZZP’ERS UITGEVLAKT? het leek er even op dat het kabinet voor zzp’ers ‘de facto’ een vlaktaks wilde invoeren. In het regeerakkoord staat het plan om zelfstandigen, via een zogeheten winstbox, 28 procent belasting te laten betalen. Daar zou tegenover staan dat fiscale voordelen zoals de zelfstandigenaftrek verdwijnen. het argument: de aftrekposten hebben een aanzuigende werking gehad op zzp’ers. Zelfstandigen kwamen in actie tegen de plannen. In een column in het Financieele Dagblad verweet de tilburgse hoogleraar Marcel Canoy het kabinet kortetemijndenken: “Zzp’ers besparen uitkeringen, fungeren als smeermiddel op de arbeidsmarkt en wakkeren ondernemerschap aan. Voor je

1 2-2013 |

deze categorie gaat aanpakken, moet je wel even bedenken wat de gevolgen zijn. De zzp’ers aan de onderkant worden de bijstand in gedreven en die aan de bovenkant richten een bv op. op korte termijn stroomt er geld de schatkist in, maar dat verdampt op lange termijn snel.” achteraf werd de soep iets minder heet gegeten, dan ze werd opgediend, zo bleek op Prinsjesdag. het kabinet kondigde aan om per 2015 iets minder fors (300 in plaats van 500 miljoen euro) te korten op de zelfstandigenaftrek dan aanvankelijk de bedoeling was. Pas in het eerste kwartaal van 2014 wordt meer duidelijk over de verder invulling van de winstbox.

Een kabinet dat de fiets wil bevoordelen, moet een subsidieregeling optuigen. Maar dat is veel ingewikkelder dan even snel iets aan het belastingstelsel veranderen.” Ook Leo Stevens constateert dat politici het belastingstelsel sinds de eeuwwisseling steeds ‘instrumenteler’ zijn gaan gebruiken. “Hierdoor is het stelsel steeds complexer geworden, maar is er ook meer misbruik gekomen. Dit gaat ten koste van de belastingheffing en ondermijnt de maatschappelijke draagkracht. Ik verwacht een kentering, ook omdat wetenschappers aantonen dat het huidige stelsel niet optimaal functioneert en ongewenste neveneffecten heeft.” →→Voer Voor DISCUSSIe Het zal nog wel even duren voor Nederland rijp is voor een vlaktaks. Daarvoor roept het idee van één belastingtarief te veel weerstand op. Gubbels ziet het rapport van de commissie waarin zij zat dan ook meer als een bouwsteen in de gedachtevorming over een vlaktaks.

Dat er wat koudwatervrees is, is begrijpelijk. De impact van de vlaktaks op economie en samenleving is onduidelijk. Met uitzondering van Oost-Europa (zie kader), zijn er geen kapitalistische landen met een vlak belastingstelsel. En dus ontbreekt het aan praktijkvoorbeelden. Er zijn wel economische modellen. De Rotterdamse econoom Bas Jacobs is op basis van deze modellen mordicus tegen een vlaktaks. Die leidt volgens hem tot banenverlies omdat met een vlaktaks veel minder gericht de belastingdruk van bepaalde inkomensgroepen kan worden verlaagd.

Maar volgens Leo Stevens zijn onwenselijke bijeffecten van de vlaktaks bij te sturen. “En je kunt ook beargumenteren dat de vlaktaks juist goed is voor de werkgelegenheid. Nu is het voor mensen met een uitkering vaak onaantrekkelijk te gaan werken, omdat ze dan allerlei toeslagen en fiscale voordelen kwijtraken. Bij een vlaktaks staat er een veel directere beloning tegenover arbeid: je weet wat je verdient en je weet wat je ervan overhoudt.” ■

COLUMN DIEUWKE ■

→ In een ver verleden moest ik een

studie kiezen. Mijn school gaf daarin begeleiding. Met de decaan mocht je twee keer een uur praten. In het eerste uur werd Filosofie uit mijn hoofd gepraat. In het tweede uur overlegde ik mijn keuze: Letteren in Tilburg.

Daartussen zat een gedachtegang niet vreemd aan een 18-jarige: 1 – ik wil zeker naar een universiteit (anders had ik wel havo gedaan), 2 – ik wil per se niet naar het Erasmus, daar gaat zo’n beetje iedereen uit de klas naar toe, 3 – en hoe dan ook niet naar Amsterdam, want dat type mens past mij niet, 4 – ik wil absoluut op kamers.

Dit alles uiteraard tegen een achtergrond van sterke cijfers voor alle talen, geschiedenis en aardrijkskunde.

Sociale Geografie in Amsterdam viel dus af. In Groningen en Maastricht kon ik niets van mijn gading vinden.

In Tilburg had je Journalistiek, maar ja, hbo hè? Met een vriendin bezocht ik een open dag op de universiteit. Ik besloot ter plekke daar te gaan studeren. Rechten of Letteren. Het werd Letteren.

Ik weet niet of mijn keuzeproces een uitzondering was. Zeker is dat ik de tijd mee had. Vandaag de dag wordt er steeds meer geselecteerd aan de poort.

Jij mag hier wel Psychologie studeren, jij niet. Jij bent een aanwinst voor onze natuurkundefaculteit, jij niet.

En geef een universiteit eens ongelijk?

Geld wordt immers toegekend op basis van resultaten en de wereld is klein.

Als ik in Tilburg in het Engels kan studeren, kan ik dat ook op Cambridge, of elders. Kwaliteit is belangrijker dan ooit, exclusiviteit een mooie manier om dat te bereiken.

Voor veel opleidingen was er natuurlijk altijd al een strenge selectie: het conservatorium, de kunstacademies of de toneel- en balletscholen. Zij selecteren niet alleen op kúnnen (zeg maar: de eindexamenpunten) maar ook op wíllen. Op passie, vasthoudendheid, geschiktheid. Op in het verleden behaalde resultaten. Je komt niet op een conservatorium als je nog nooit een noot hebt gelezen. Je wordt niet toegelaten op de Rietveld Academie als je op de sluitingsdag van de inschrijving denkt: “Hop dan maar, ik ga schilderen.” Nee, men verwacht

FOTO: FRANCO GORI

SELECTEREN MOET MOGEN dat je toewerkt naar de vervolgopleiding, dat je een reden hebt om de Toneelacademie in Maastricht te willen doen, in plaats van die in Amsterdam. En die reden moet beter zijn dan mijn redenen hierboven.

Zij selecteren niet alleen op kúnnen maar ook op wíllen. Op passie, vasthoudendheid, geschiktheid.

En laat ik het nog maar eens herhalen: de universiteit is er niet (langer) om managers af te leveren. Dat gat is opgevuld door de Business Schools (die overigens ook aan de poort selecteren, en de beste: juist, dat zijn die met de strengste eisen). Universiteiten zijn er om academici op te leiden. Wetenschappers. Een heel apart type mens.

En daar mag je best goed voor zoeken.

Dat dit betekent dat er betere voorlichting en begeleiding moet komen op het vwo, vind ik logisch – voorbereidend wetenschappelijk onderwijs moet zijn naam ergens waarmaken, niet? ■ Dieuwke van Turenhout, alumna Taalwetenschappen. | 2-2013 13

‘IN DEZE HEILIGE HALLEN WORDT NIET GEMENSTRUEERD’ De studietijd van theologe Irmgard Busch (1948) en econome Thera van Osch (1951) stond in het teken van kritiek op de wetenschap én de samenleving. Vooral waar het vrouwenzaken betrof, lieten ze zich horen. Ze schuwden zelfs de confrontatie met het Hogeschoolbestuur niet. In 1978 deed een gordijn van duizenden aan elkaar gestikte bh’s veel stof opwaaien. ‘In de jaren ’70 fungeerden vrouwen als klapstoeltjes. Als het economisch goed ging, mochten ze werken en tijdens een crisis vlogen ze er als eersten uit.’

Tekst: Sara Terburg

14 2-2013 |

UNTIL…WE MEET AGAIN ■ → ACTIE VOOR VROUWENTOILETTEN

Toen Irmgard en Thera in Tilburg studeerden, was de universiteit niet bepaald een vrouwvriendelijke omgeving. Irmgard: “Er was, voordat ik kwam, één vrouwelijke student theologie en de feministische theologie bestond nog niet.” Pas in de tijd dat zij studeerde, begon de eerste golf feministische theologen openlijk vragen te stellen. Die gingen bijvoorbeeld over vrouwonvriendelijke praktijken, zoals de katholieke zuiveringsdienst na een bevalling (zwangere vrouwen werden als onrein gezien). De mannen bij theologie namen hun vrouwelijke medestudenten totaal niet serieus. Irmgard: “Ze zagen ons als: gezellig om erbij te hebben.” Thera,

daarentegen, voelde zich aan de Tilburgse Hogeschool (daarvoor studeerde ze aan een heao) juist voor het eerst echt gehoord: “Docenten gingen serieus in op mijn vragen en ik kon mijn ideeën bespreken. Dat werkte enorm motiverend.

Maar ik trof in de collegebanken ook een student die me vroeg of ik op zoek was naar een man. Alsof meisjes alleen maar zouden studeren om een vent aan de haak te slaan!” En dan moesten vrouwelijke studenten economie ook nog driehoog-achter naar het toilet van de secretaresses. Thera voerde actie voor damestoiletten in het Hogeschoolblad. “Ik stond op de foto met een lange rok aan bij een pisbak.”

‘Een gordijn van duizenden, roze geverfde bh’s hing over de hele breedte van de gang naast de aula’ → CONTACTEN VOOR HET LEVEN BIJ POLEK

Irmgard en Thera ontmoetten elkaar bij de vrouwelijke tak van de Tilburgse werkgroep Polek (Politieke Ekonomie). Thera was daar initiatiefneemster van.

“Polek pleitte voor een pluriformer economische wetenschap”, vertelt ze.

Maar vrouwenzaken gingen Thera nog meer aan het hart. “Vrouwen kregen in die tijd ontslag als ze trouwden. Wij probeerden zaken als onbetaalde arbeid en de enorme inkomensverschillen op de politieke agenda te krijgen.” Thera ontwikkelde zich na haar studie verder tot een expert in gender en economie.

Ze geeft als zelfstandig consultant advies over economie en vrouwenza-

ken, bijvoorbeeld aan de Europese Unie en in ontwikkelingslanden. Ook Irmgard is een feministe in hart en nieren. Ze is een van de eerste feministische theologen in Nederland. Ze noemt zichzelf ideologiecriticus en werkte tot haar pensionering in 2008 onder meer bij een bezinningshuis en als pastor. Ze geeft lezingen en cursussen over levensbeschouwelijke en feministische thema’s. Irmgard: “Ik heb veel van Thera en de andere vrouwen van Polek geleerd. Zij beschikten over een intelligente brutaliteit en veel creativiteit, ook politiek-economisch gezien.

Ik heb aan Polek contacten voor het leven overgehouden.” | 2-2013 15

→

Theologe Irmgard Busch

→ INVLOEDRIJK CONGRES

Een van de meest invloedrijke bijeenkomsten die Polek organiseerde, was het congres Vrouw-Gezin-Arbeid. Thera blikt terug: “In de jaren ’70 fungeerden vrouwen als klapstoeltjes. Als het economisch goed ging, mochten ze werken en tijdens een crisis vlogen ze er als eersten uit.” Vrouwenorganisaties zoals de Dolle Mina’s voerden acties tegen de ondergeschikte positie van vrouwen. De tijd was rijp voor een nationaal evenement met alle vrouwenorganisaties. Irmgard: “De belangstelling voor ons congres was enorm, maar de meningen van de deelnemers liepen uiteen. Aan de ene kant stonden groepen die vonden dat vrouwen gelijk moesten zijn aan mannen en dus opgewaardeerd moesten worden. Traditionele vrouwenorganisaties meenden juist dat de seksen wel gelijkwaardig moesten zijn, maar niet gelijk en dat emancipatie prima was, maar dan zonder feminisme. Wij pleitten niet voor de helft van de koek, maar voor een ander koekrecept. Polek stond voor gelijkheid, voor een nieuwe kijk op arbeid en een andere economie. Zorg moest bijvoorbeeld ook onderdeel van de economie worden.” Het congres zette grote veranderingen in gang. Thera constateert tevreden: “Van begin jaren ’80 tot eind jaren ’90 werkte ik in het buitenland. Toen ik terugkeerde, was er een flink aantal nieuwe wetten van kracht geworden. De combinatie zorg en een baan was eindelijk mogelijk.”

16 2-2013 |

‘Wij pleitten niet voor de helft van de koek, maar voor een ander koekrecept’

UNTIL…WE MEET AGAIN ■

Econome Thera van Osch

‘Ik stond op de foto met een lange rok aan bij een pisbak’

→ GODSLASTERLIJKE BH’S

Vrouw-Gezin-Arbeid maakte de tongen los. Een belangrijke bijdrage daaraan leverde de bij het congres horende kunsttentoonstelling ‘Van BeHa naar Aha’. De Polek-leden en kunstenaressen Louise Doncajour, Geertgen Wennekes en Louise Terheijden maakten spraakmakende en taboedoorbrekende kunstwerken. “Een gordijn van duizenden, roze geverfde bh’s hing over de hele breedte van de gang naast de aula. Je kon er niet omheen”, vertelt Thera. Het college verbood de tentoonstelling, omdat deze niet strookte met de confessionele signatuur. Thera: “Wij natuurlijk protesteren in de raadsvergadering van de Hogeschool. Met tampons aan onze oren en maandverband op onze monden dreunden we op: ‘in deze heilige hallen

wordt niet gemenstrueerd, in deze heilige hallen wordt wel gecensureerd, in deze heilige hallen wordt daarom nu gedemonstreerd’. De heren zaten verstijfd in hun stoelen!”

Irmgard vult aan: “Al die bh’s, het leek wel godslastering in de tempel.” Helaas voor de fanatieke dames kon zelfs een rechtbank het verbod niet ongedaan maken. Irmgard, met pretoogjes: “Maar we kregen wel een hoop publiciteit. Tijdens het kort geding mochten we onze bedoelingen uitleggen. Het bestuur vond dat we God belachelijk maakten, maar daar ging de rechter niet in mee. Hij verbood de tentoonstelling omdat deze de fatsoensnormen tartte, maar gaf hiermee de aanzet tot de maatschappelijk discussie: wie bepaalt wat hoort?” |2-2013 17

TIJDGENOTEN

Hoe is het alumni uit een bepaalde richting of lichting vergaan?

Deze keer aan het woord: drie studenten rechten die veel met elkaar optrokken tijdens hun studietijd. Ze werden wethouder, bedrijfsjurist en belastingadviseur.

Tekst: Sara Terburg

18 2-2013 |

MARTIJN WEIJERS

Martijn rondde in 1999 na vier en een half jaar blokken zijn studie Fiscaal Recht af. Hij woont met zijn vrouw Marjolein en hun twee dochters Amelie en Aimee in het Brabantse Made.

------------------------------------------------------------------------→ HOE WOON JE? “We hebben een mooi vrijstaand huis, maar het is niet zo dat ik alleen werk om te kunnen wonen. Mijn vrouw werkt overigens niet.

Dat is de vrij traditionele keuze die we hebben gemaakt. Dit geeft ons veel rust. Maar als Marjolein weer aan de slag zou willen, dan zou ik zeker bereid zijn om parttime te gaan werken.”

------------------------------------------------------------------------→ WAT DOE JE VOOR WERK EN HOEVEEL TIJD KOST DIT? “Ik ben senior manager belastingadviseur bij Deloitte. Mijn team bestaat uit zes junior managers en analisten. We geven advies en verzorgen aangiftes. Bij Deloitte verwachten ze wel iets van je.

Over mijn veertig uur ga ik zeker heen, maar de zestig haal ik niet hoor.”

------------------------------------------------------------------------→ WAAR STA JE OVER VIJF JAAR? “Het zou mooi zijn als ik dan doorgegroeid ben naar de functie van director.”

------------------------------------------------------------------------→ MET WELK DOEL GING JE IN TILBURG STUDEREN? “Mijn doel was om belastingadviseur te worden. Als jongetje vond ik het machtig interessant om mijn vader belastingaangiftes te zien doen. Ik ben bij Deloitte gestart en werk er nu na veertien jaar nog. De carrièremogelijkheden zijn goed en door steeds andere functies is het uitdagend gebleven.”

------------------------------------------------------------------------→ HOE KIJK JE TERUG OP JE STUDENTENTIJD IN TILBURG? “Als student heb ik genoten. Natuurlijk was er de inspanning van het studeren, maar ik heb me ook goed ontspannen, vooral met Jeroen en Roel.”

UNTIL INTERVIEW ALUMNUS ■

JEROEN HEERKENS

Jeroen studeerde in 2001 af in het Nederlands- en Ondernemingsrecht. Hij deed zeven jaar over zijn studie, omdat hij het zonde vond geen gebruik te maken van zijn zes jaar studiefinanciering. Hij is net vader geworden.

------------------------------------------------------------------------→ HOE WOON JE? “Met mijn vrouw Petra en pasgeboren zoon Pepijn woon ik in een jaren dertig-wijk in Den Bosch, met het centrum op loopafstand.

Ideaal voor een jurist in dienst van een bierbrouwer.”

------------------------------------------------------------------------→ WAT HOUD JE WERK PRECIES IN? “Ik geef leiding aan vijf juristen bij Anheuser-Busch InBev. Wij zijn verantwoordelijk voor de horeca in België en Nederland. Hoewel ik vijftig uur per week maak, voelt dat niet zo. Ik heb veel vrijheid. Het mooiste aan mijn werk is dat ik veel in de horeca kom, bijvoorbeeld in volkscafés. Maar ik kom ook op kantoor bij horecatycoons.”

------------------------------------------------------------------------→ WAAR STA JE OVER VIJF JAAR? “Dan ben ik legal director. Dat is de functie van mijn baas. Dat mag hij best weten. Bij ons is de mentaliteit: zorg voor je eigen opvolger, dan kun jij doorgroeien.”

------------------------------------------------------------------------→ WAAROM GING JE IN TILBURG STUDEREN? “De universiteiten in Rotterdam en Utrecht vond ik te groot, die in Maastricht te schools dus bleef ik in mijn geboortestad.”

------------------------------------------------------------------------→ WAT IS JE BIJGEBLEVEN VAN JE STUDIEGENOTEN IN DEZE RUBRIEK? “Bijzonder aan Roel is dat als hij er eenmaal is, hij niet meer weggaat. Ik heb echt geen idee wanneer ik hem voor het eerst ontmoet heb. Martijn was mijn mentorbroertje tijdens de TIK. Met zijn drieën struinden we de piekavonden af bij Jack’s en café Marijnen.

Martijn was de meest serieuze van ons drie.”

ROEL LAUWERIER

Hij liep als student over de campus van 1994 tot 2000, studeerde af in Bestuursrecht en Wetgevingsvraagstukken en promoveerde in 2008. Roel woont in een Tilburgse rijtjeswoning.

-----------------------------------------------------------------------------------→ WAT IS JE BIJGEBLEVEN VAN JE STUDIEGENOTEN IN DEZE RUBRIEK? “Ik weet nog wél wanneer ik Jeroen ontmoet heb: tijdens de introductie. Martijn herinner ik me als een student die altijd goed oplette bij colleges. Jeroen en ik zijn samen mentor geweest tijdens de TIK. We hadden een groepje met vrijwel alleen dames. Ze confi squeerden mijn studentenkamer zodat ik op de bank in de woonkamer moest slapen.”

-----------------------------------------------------------------------------------→ WAT DOE JE VOOR WERK EN HOEVEEL TIJD KOST DIT? “Sinds 2010 ben ik wethouder Infrastructuur, Mobiliteit, Schoonhouden stad en Wijkwethouder Tilburg West. Mijn uren bijhouden, daar begin ik maar niet aan. Ik beschouw mijn baan als een uit de hand gelopen hobby. Mijn hart ligt bij het bezoeken van bedrijven en mensen. Laat mij de buurten maar intrekken om te kijken wat we concreet kunnen doen.”

-----------------------------------------------------------------------------------→ WAAR STA JE OVER VIJF JAAR? “Zo ver vooruit kijken, doe ik niet. In 2014 ga ik als lijsttrekker de partijtroepen voor de verkiezingen in. Bij een goed resultaat blijf ik wethouder.”

-----------------------------------------------------------------------------------→ MET WELK DOEL GING JE IN TILBURG STUDEREN? “Niet om wethouder te worden in ieder geval. Tijdens mijn studie ben ik lid geworden van de VVD. Omdat ik niets hoorde op mijn schriftelijke aanmelding heb ik, brutaal als ik ben, de fractievoorzitter gebeld. Ik werd een actief lid en ging in 2005 de Tilburgse gemeenteraad in.”

-----------------------------------------------------------------------------------→ HOE KIJK JE TERUG OP JE STUDENTENTIJD IN TILBURG? “Mijn studententijd was een gezellige en leerzame periode. Ik ben erg actief geweest, zat twee jaar in het faculteitsbestuur en heb heel veel gestapt. Soms leek het alsof ik mijn studie erbij deed.”

| 2-2013 19

20 2-2013 |

until interview ■

E

Anne-Marie de Brouwer

'Die vreselijke verhalen moesten we naar buiten brengen' Je succesvolle academische werk laten samenvallen met je compassie voor slachtoffers van seksueel geweld in Rwanda.

Alumna Anne-Marie de Brouwer (37) doet het al jaren. De Brouwer, universitair hoofddocent bij Tilburg University, werd onlangs een van de jongste Ridders in de Orde van Oranje-Nassau. ‘Het geweld zit misschien wel in ons allemaal. Maar dat betekent niet dat we niets kunnen doen.’

Tekst: Willem van Leeuwen Fotografie: dolph cantrijn

En toen stond de burgemeester van Breda voor haar neus en luisterde ze verbluft naar een lofrede op haar verdiensten. Een paar minuten later was ze geridderd. De dag 26 april 2013 zal Anne-Marie de Brouwer niet gauw vergeten.

Onverwacht ontving ze die dag de hoge onderscheiding voor haar wetenschappelijke en persoonlijke inzet voor slachtoffers van seksueel geweld in oorlogsgebieden.

In haar werkkamer van de Tilburg Law School legt ze uit hoe het zo ver heeft kunnen komen. De Brouwer vertelt dat ze tijdens de laatste twee jaar van haar rechtenstudie in Tilburg en Rome geïnteresseerd raakte in het internationale recht. “Daarmee kom je terecht in een veel groter veld dan het Nederlandse recht: disputen tussen landen, mensenrechten. Niet alleen raken ze grote groepen mensen diep, ook de juridische implicaties zijn heftig.

Daarbij stond het internationale strafrecht rond de millenniumwisseling nog in de kinderschoenen.

In 1993 was het Joegoslavië-tribunaal opgericht, een jaar later het Rwanda-tribunaal. Tijdens de specialisatiefase van mijn studie, vooral tijdens mijn vervolgstudie in het Verenigd Koninkrijk, ben ik steeds meer gaan lezen over het seksuele geweld in oorlogsgebieden en ik kwam erachter dat het met de juridische status van deze slachtoffers nog pover was gesteld.” →→Geïntimideerde getuigen Ze raakte gefascineerd, aanvankelijk in wetenschappelijk opzicht, maar spoedig werd ze ook persoonlijk geraakt door het gebrek aan erkenning en daardoor het onrecht dat slachtoffers van seksueel geweld in de rechtszaal werd aangedaan: “Wat doet een Joegoslavië-tribunaal, maar ook een Rwanda-tribunaal met dergelijke misdaden, wat zijn de rechten van deze slachtoffers? Wordt seksueel geweld eigenlijk wel bestempeld als oorlogsmisdrijf? Verkrachting was wel als een misdrijf tegen de menselijkheid gedefinieerd, maar nog niet als oorlogsmisdrijf of als genocide. De procedures rond deze slachtoffers die voor het eerst in de geschiedenis een kans kregen om te getuigen voor deze tribunalen, waren ook nog niet helder, of ze waren er nog niet. Getuigen werden in de rechtszaal regelmatig geïntimideerd door de verdachte. Ze werden vaak niet serieus genomen, ze kregen geen erkenning, laat staan schadevergoeding voor wat hen was aangedaan.” →→Spreken met getuigen De schijnbare hiaten in de rechtspleging werden het thema van het proefschrift van De Brouwer.

Ruim vier jaar deed ze onderzoek naar de juridische gevolgen voor slachtoffers van seksueel geweld in oorlogssituaties. “Maar ik wilde ook in kaart brengen in hoeverre de slachtoffers het gevoel hadden dat er door een tribunaal recht werd gedaan aan datgene wat hen was aangedaan.” In 2003 werkte ze drie maanden bij het Rwanda-tribunaal in Arusha, Tanzania. Van daaruit reisde ze ook enkele keren

→

| 2-2013 21

naar Rwanda om te spreken met getuigen, met overlevenden en met de plegers van de gruwelijkheden die er in 1994 hadden plaatsgevonden. De gewelddadigheden, die ‘slechts’ een kleine vier maanden duurden, kostten een miljoen gematigde Hutu’s en vooral Tutsi’s het leven. Naar schatting zijn in die periode tussen de tweehonderdvijftigen vijfhonderdduizend mensen, meest vrouwen, slachtoffer geworden van verkrachting of van ander seksueel geweld.

Na haar promotie in 2005 werd Anne-Marie de Brouwer dé internationaal toonaangevende expert op het gebied van slachtoffers van seksueel geweld in oorlogssituaties. Ze is een veelgevraagd spreker op nationale en internationale congressen, ze adviseert de Verenigde Naties en nationale en internationale stichtingen die werkzaam zijn op dit thema, en begeleidt jonge onderzoekers. Het belang van haar onderzoek werd in 2006 al onderstreept toen ze de Mensenrechtenprijs in ontvangst mocht nemen. →→SCHOkkende VerHALen Ondertussen verbreedde haar wetenschappelijke betrokkenheid bij de slachtoffers zich met persoonlijk engagement. Rwanda, zijn bloedige verleden, en de seksueel mishandelde vrouwen en mannen die zonder noemenswaardige bijstand verder moesten met hun leven, bleven aan haar trekken. In 2007 besloot ze met haar toenmalige collega Sandra Ka Hon Chu en fotograaf Samer Muscati een aantal Rwandese slachtoffers te interviewen en hun schokkende verhalen te bundelen. De Brouwer: “Toen ik tijdens mijn onderzoek slachtoffers en getuigen sprak, gingen de gebeurtenissen alleen maar meer voor me leven. Dit waren geen formele verhalen op papier in afstandelijke dossiers, het waren verhalen verteld door mensen die de slachtingen en het geweld aan den lijve hadden ondervonden. Deze mensen hadden geen platform waarop ze zich konden laten zien. Er was in de wereld überhaupt

CV Anne-mArie de BrOuWer 1993/98 1996/97 1998/99 2000/05 2005/06 2006/07 2008

22 2-2013 |

Nederlands recht en internationaal recht, Tilburg University internationaal recht, la sapienza (Rome, italië) international Human Rights law, University of essex (vk) promovendus internationaal strafrecht, Tilburg University Universitair docent internationaal recht, Tilburg University Associate legal Officer, Women's initiatives for gender Justice (Den Haag) Universitair hoofddocent internationaal strafrecht, Department of criminal law & Research fellow iNTeRvicT, Tilburg University

‘Natuurlijk was het heftig. Maar we waren zo gedreven om die verhalen naar buiten te brengen dat we geen moment hebben gedacht dat het te veel was.’

nauwelijks bekend wat het voor iemand betekent om tijdens een confl ict seksueel geweld te moeten ondergaan. Wat blijft er over van een vrouw die haar man verliest en die ziet hoe haar kinderen voor haar ogen worden vermoord? Wat doet het een vrouw die door een groep van tien mannen wordt ontvoerd, verkracht en opgesloten? Wat zijn de gevolgen voor de rest van haar leven? Wat doet het met je als je na verkracht te zijn door verschillende mannen hiv-besmet bent en daarna iedere dag twee keer drie pillen moet slikken, terwijl je geen voedsel hebt om bij die zware medicijnen in te nemen? Ik wilde dat de wereld dit te weten zou komen.” →→LuiSterend OOr Uit ongeveer vijftig gedocumenteerde getuigenissen kozen ze zeventien personen, zestien vrouwen en één mannelijk slachtoffer. De interviews namen ze in 2008 drie weken tijd af: “We interviewden non-stop, de meeste mensen spraken we drie, vier keer, want hun verhalen moesten wel compleet en consistent zijn.”

Een jaar later verscheen het boek met intense vraaggesprekken onder de titel The Men Who Killed Me. In een column schreef NRC-journalist Marjoleine de Vos hierover: “Ik lees op het ogenblik een boek dat je bijna niet kunt lezen, zo verschrikkelijk is het.

Daarin vertellen vrouwen wat hun is overkomen tijdens de genocide in Rwanda. Je kunt niet meer dan twee van die getuigenissen achter elkaar lezen.

Eigenlijk kun je geen enkele getuigenis lezen. Ze zijn te vreselijk.”

Zo’n quote roept de vraag op hoe Anne-Marie de Brouwer de schier ondraaglijke missie heeft kunnen volbrengen. Het is opvallend hoe kalm, haast gereserveerd ze spreekt over die periode: “Natuurlijk

until interview ■

ik naar de rechtspositie van slachtoffers bij internationale straftribunalen, waaronder het Internationaal Strafhof. In hoeverre kunnen zij hun recht op deelname, bescherming en herstelbetalingen uitoefenen? Dit is nog niet zo gemakkelijk, want we hebben het hier over honderden, zelfs duizenden slachtoffers.”

was het heftig. Het was af en toe erg emotioneel.

Maar we waren zo gedreven om die verhalen naar buiten te brengen, dat we geen moment hebben gedacht dat het te veel was, te erg. Wij waren niet degenen geweest die dit hadden meegemaakt.

Zíj hadden het verschrikkelijk gehad. En daarbij wilden de overlevenden in het boek juist niets liever dan dat mensen hun verhalen lazen.” →→G8 The Men Who Killed Me wordt mondiaal gebruikt in verschillende universitaire onderwijsprogramma’s en er is een theatervoorstelling die is gebaseerd op het boek. Hebben haar ervaringen haar kijk op het leven veranderd? De Brouwer: “Ik ben van nature positief ingesteld. Ik weet dat er altijd oorlogen en geweld zijn geweest en dat ik alleen hier geen einde aan zal maken. Maar waarom zou ik geen kleine bijdrage leveren, iets doen wat het seksuele geweld wellicht vermindert of voorkomt of waarbij het effectiever wordt vervolgd? En er gebeurt nu veel.

In het Verenigd Koninkrijk is door minister Hague van Buitenlandse Zaken met steun van de G8 en de VN een initiatief opgezet: Preventing Sexual Violence.

Samen met internationale experts werk ik mee aan het opstellen van een protocol. Dit moet het voor staten en internationale tribunalen gemakkelijker maken om seksueel geweld in conflictsituaties te documenteren en te vervolgen.”

Maar tegelijk is er nog veel te doen. In haar huidige onderzoek aan de universiteit constateert ze bijvoorbeeld dat er nog weinig aandacht is voor seksueel geweld gepleegd tegen mannen, soms ook door vrouwen, en dat er betere interdisciplinaire methodes moeten worden ontwikkeld om bewijs omtrent seksueel geweld te vergaren. De Brouwer: “Ook kijk

→→LEVENSOMSTANDIGHEDEN VERBETEREN Samen met haar partner Freek Dekkers richtte Anne-Marie de Brouwer vijf jaar geleden de stichting Mukomeze op. Een woord dat ‘sterk haar’ (Engels: empower her) betekent. De stichting verbetert de levensomstandigheden van vrouwen en meisjes die verkrachting en andere vormen van seksueel geweld tijdens de genocide van 1994 in Rwanda hebben overleefd. “Talloze overlevenden staan er negentien jaar na dato nog steeds helemaal alleen voor omdat ze niemand meer hebben, velen zijn nog getraumatiseerd of hebben het hiv-virus. Veel vrouwen hebben wezen in huis genomen, waar ze nauwelijks de middelen voor hebben. Samen met onze partnerorganisatie in Rwanda ondersteunen we hen, maar we brengen ze ook samen, zodat ze met elkaar hun trauma’s kunnen verwerken.”

Onlangs besloot ze een dag minder te gaan werken op de universiteit om meer tijd aan de stichting te kunnen besteden. Ze is nu zo’n twintig keer in Rwanda geweest. Een prachtig land, zegt ze, met een geweldige natuur en dito mensen. Ze komt er graag: “Het landschap heeft niets schuldigs of zo.

Als je onderzoek doet naar de geschiedenis en de achtergronden van een geweldsconflict zoals in Rwanda, kom je erachter dat er omstandigheden mogelijk zijn die ervoor kunnen zorgen dat mensen dingen doen die ze zelf nooit voor mogelijk hielden.

Het geweld zit misschien wel in ons allemaal. Maar dat betekent niet dat we niets kunnen doen om het te voorkomen of achteraf te vervolgen en steun te bieden.” ■

BOEK EN WEBSITE Het boek De mannen die mij hebben vermoord: Rwandese overlevenden van seksueel geweld is nog steeds te koop: www.menwhokilledme. com. De opbrengst komt ten goede aan de stichting Mukomeze. De stichting met zeven bestuursleden en een groot aantal vrijwilligers, verbetert de levensomstandigheden van vrouwen en meisjes die seksueel geweld tijdens de genocide van 1994 in Rwanda hebben overleefd. Wilt u de stichting op een andere wijze dan het kopen van een boek steunen, ga dan naar: www.mukomeze.nl

| 2-2013 23

KREEG HAREN BEZOEK VAN DIONYSOS? Als je het figuurlijk bekijkt, is het antwoord: ja. De Griekse godheid Dionysos staat onder meer symbool voor dronkenschap en verstoring van de orde. En juist dat karakteriseerde de meeste relschoppers bij het uit de hand gelopen Facebook-feest in de Groningse plaats. Het waren gewone jongeren

die geen geweld opzochten, maar veel gedronken hadden en uit waren op een kick. Dat zijn enkele conclusies van een Tilburgs deelrapport (commissieCohen) over de rellen bij ‘Projext X Haren’. Was Dionysos te prominent aanwezig, Apollo liet zich juist te weinig zien, stellen de onderzoekers.

Die laatste Griekse god staat voor orde en verstand, maar de autoriteiten hadden geen duidelijk plan en zonden mixed messages uit. Ze gaven aan dat er geen feest was, terwijl ze anderzijds vertelden dat mensen in een feeststemming welkom waren. Verder werd een alcoholverbod niet gehandhaafd.

IS INDIVIDUEEL PENSIOEN BETER DAN COLLECTIEF?

FoTo: shUTTersTock

FoTo: anP/ caTrinUs Van Der Veen

U VROEG?

2 2-2013 |

nee, want collectieve aanvullende pensioenregelingen leiden tot een hogere welvaart dan regelingen waarbij iedereen afzonderlijk spaart. Dat stelt Jan Bonenkamp, onderzoeker bij het centraal Planbureau, in zijn promotieonderzoek aan Tilburg University. Volgens Bonenkamp is het grote voordeel van collectieve regelingen de risicospreiding over meerdere generaties. een belangrijke voorwaarde is er wel: pensioenfondsen moeten hun beleggingsbeleid aanpassen aan het risicodragend vermogen van de deelnemers.

until wetenschap ■

Gaat de rechter vaker in gesprek?

Voorspelt een hoge stem psychisch probleem?

Ja. Bij rechters-nieuwe-stijl is de communicatie minder eenrichtingsverkeer dan in het verleden. Ze vragen bijvoorbeeld vaker door naar onderliggende belangen en emoties. Op die manier proberen ze beide ‘kampen’ zoveel mogelijk te betrekken bij een oplossing.

Dit is de conclusie van een onderzoek naar Judicial Dispute Resolution (JDR) in Nederland van Machteld de Hoon,

verbonden aan Tilburg University.

Het gevolg van meer praten, is dat zittingen langer duren. Toch kan de nieuwe rolopvatting op termijn juist tijd besparen, volgens het onderzoek.

Want als conflicten effectiever en duurzamer worden opgelost, verkleint dat de kans dat partijen opnieuw naar de rechter stappen.

Foto: ANP/ Mischa Schoemaker

Foto: hh/ Johannes Abeling

Dat is misschien wat te kort door de bocht, maar het geeft wel een indicatie. Verbale en non-verbale gedragskenmerken kúnnen bij adolescenten voorspellers zijn van geestelijke gezondheidsproblemen. Belangrijke signalen op taalgebied zijn monotoon spreken, meer praten over familie en thuis, een hogere stem en vluchtgedrag. Martijn Balsters ontdekte dit in zijn promotieonderzoek dat hij eind juni verdedigde aan Tilburg University.

De adolescentie is de periode waarin de meeste mensen hun eerste geestelijke gezondheidsproblemen ontwikkelen. De mogelijk voorspellende gedragskenmerken kunnen gebruikt worden als extra instrument voor betere diagnoses, verwachtingen en behandelingsmethoden.

Foto: shutterstock

Zijn diabetici vaker depressief?

Ja, maar niet overal. Wereldwijd zorgt de groei van diabetes voor meer depressieklachten. Alleen in Afrika is die link niet te vinden. Dat concludeert Paula Mommersteeg van Tilburg University na onderzoek dat ze samen met Duitse en Engelse wetenschappers uitvoerde. Dat depressie vaker voorkomt bij mensen met diabetes was al bekend. Maar onderzoek hiernaar vond meestal plaats in landen met een hoog inkomen. Of er eenzelfde samenhang bestaat in landen met lagere of middeninkomens was onbekend, terwijl juist daar sprake is van een

diabetes-epidemie. De onderzoekers analyseerden gegevens van 231.797 volwassenen uit 47 landen. Daaruit bleek dat mensen met diabetes gemiddeld twee keer zo vaak depressief zijn als mensen zonder. Mommersteeg: “Vooral in landen met een laag tot gemiddeld inkomensniveau is dit verband sterk. Wellicht komt dat doordat die landen wel de beschikking hebben over voldoende eten, waardoor daar steeds vaker diabetes voorkomt, maar niet over voldoende gezondheidszorg.

Dit geldt overal behalve in Afrika.” Een verklaring daarvoor is niet gevonden. | 2-2013 25

Modernisering Tilburgse campus en nieuwe huurpanden in Utrecht

Beter vastgoed 26 2-2013 |

until interview ■

Gebouwen en omgeving bepalen voor een belangrijk deel de uitstraling van en het werkplezier bij een universiteit. Maar je moet er wel goed voor zorgen.

Tilburg University timmert op dit punt aan de weg.

Het moderniseert de campus. Verder heeft de universiteit nieuwe panden in Utrecht betrokken. Verantwoordelijk voor de veranderingen is Paul Hoeijmans.

‘Het gaat hier veel meer bewegen.’

Tekst: Jorrit Roerdinkholder

P

aul Hoeijmans studeerde in 2001 af in Bedrijfseconomie aan Tilburg University. Nu is de alumnus als Real Estate manager verantwoordelijk voor het vastgoedbeheer van zijn universiteit. In zijn kamer in het Simongebouw hangen oude en nieuwe luchtfoto’s van het universiteitsterrein.

Op tafel staat een maquette. Die geeft een blik in de toekomst.

De universitair vastgoedbeheerder schreef een visie voor het vastgoed van de universiteit. Deze behelst een ingrijpende modernisering. Bedoeling is dat de campus na die opfrisbeurt weer dertig jaar mee kan. Dit najaar wordt over de vastgoedvisie een definitieve beslissing genomen.

De campus is verouderd, beoordeelt Hoeijmans. “We hebben allemaal nog cellenkantoortjes, niet meer van deze tijd. Daardoor is er te weinig dynamiek en interactie, er zijn te veel dichte deuren en de bezettingsgraad is heel erg laag.

Er is daarnaast een enorme druk op onze collegezalen. We roosteren door tot in de avonduren, terwijl we vinden dat studenten ’s avonds tijd moeten hebben voor verenigingsactiviteiten. Dat willen we graag moderniseren.” →→ Oude noodbouw plat Hoeijmans gebruikt de maquette om de moderniseringsplannen stapsgewijs door te nemen. Hij begint met de oude noodbouw, achteraan de campus. Die

heeft enkelsteens muren, één bouwlaag en een plat dak waar de zon de hele dag op brandt. Dat gebouw werd in 1970 neergezet als tijdelijke voorziening voor twintig jaar. Het staat er nog steeds. “Ik heb er nog college gehad en weet wat voor ellende het was: warm, oud en versleten.

Nu mag ik het gaan afbreken.” Op de vrijgekomen plek komt een onderwijsgebouw met twee onderwijszalen voor zeshonderd man en kleinere werkcollegezaaltjes, een koffiekamer, break-outrooms om samen te werken en te overleggen, en zelfstudieplekken met pc’s. In de kantoren koersen we op een hogere bezetting door modernere kantoorconcepten en flexibeler werken.

De eerste stap naar modernisering is de renovatie van het Simongebouw (vroeger het ‘Landbouwhuis’). Er komt meer glas in de gangen en in plaats van kleine kantoortjes komen er open structuren.

Daarna begint direct de tweede stap: nieuwbouw.

De helft van de oude noodbouw, het Prismagebouw, maakt plaats voor het nieuwe onderwijsgebouw. “Die locatie is nu een enorm bebouwd oppervlak. Het voldoet functioneel en technisch niet meer aan de moderne eisen. Het beton hangt bovendien los aan de gevels, dat moet echt weg.” Dan richt Hoeijmans zijn wijsvinger op het Warandegebouw (voorheen gebouw Q genaamd). “Daar zit een collegezaal oude stijl in met 459 stoelen en geen enkel stopcontact. Dat voldeed toen iedereen er met een schrijfblok zat, nu zit

→ | 2-2013 27

er minimaal vierhonderd man met een laptop. Dat veroorzaakt zoveel warmte dat we de ruimte niet eens gekoeld krijgen. Het gebouw staat dan ook op de nominatie om gesloopt te worden, waarbij we de vervanging van de collegezalen al opnemen in het nieuwe onderwijsgebouw.” →→ Foodcourt Vastgoed is meer dan alleen gebouwen. Ook de omgeving is in de vastgoedvisie meegenomen. Zo zijn er plannen om de Esplanade, de lange laan die over de campus loopt, te vervolmaken. Op de kruising voor de hoofdingang, waar iedereen dagelijks komt tijdens de collegewisseling, verschijnt een campusplein. Een plaats met dynamiek, dankzij een boekhandel, de ingang van de bibliotheek en een nieuwe koffiezaak. Eromheen planten hoveniers meer groen in de stijl van het park rondom het Cobbenhagengebouw (dat vroeger gebouw A heette).

Hoeijmans kijkt even vies als hij over de mensa vertelt. “Die stamt ook uit de jaren zeventig, en is niet van de beste kwaliteit. Die gaan we nieuw bouwen op de plek van het Warandegebouw, als centrum van het campusplein.” De vastgoedman ziet de ouderwetse gaarkeuken al reïncarneren in de vorm van

‘Ik heb er nog college gehad en weet wat voor ellende het was: warm, oud en versleten.

Nu mag ik het eindelijk zelf gaan afbreken.’ een foodcourt met kleine outlets voor bijvoorbeeld salades of pizza met erbuiten een gedeeltelijk overdekt terras.

In het nieuwe gebouw komt voorts een incubator waar studentondernemers hun eerste bedrijfje kunnen starten.

Het plan is daar nog een ondernemerschapsopleiding en een Seats2meet aan toe te voegen, om het regionale bedrijfsleven meer bij de campus te betrekken. De studieverenigingen, onze harde kern van studenten die nu is weggestopt in te kleine ruimtes, komen ook in dat gebouw. “Dus daar gaat het veel meer bewegen”, voorziet Hoeijmans.

Mooie voorportalen in Utrecht Niet alleen de campus bepaalt de uitstraling van Tilburg University. Ook de ‘vooruitgeschoven posten’ in Utrecht dragen daaraan bij. Behalve het Tilburgse vastgoed beschikt de universiteit tegenwoordig over drie elegante, historische panden in de Utrechtse binnenstad. Die zijn in gebruik bij business school TiasNimbas en de Tilburg School of Catholic Theology. De theologische faculteit huurde tot voor kort een ruimte van de Universiteit Utrecht, maar is nu verhuisd naar panden van de Sint Bonifacius Stichting. Dit is een stichting die investeert in maatschappelijke projecten en religieus katholiek erfgoed. Vorig jaar kwamen twee panden vrij aan de gracht, die Sint Bonifacius besloot te kopen, in oude glorie te herstellen en te verhuren aan de Tilburg School of Catholic Theology. In de panden zitten kantoren en collegezalen waar zo’n tweehonderd theologen studeren (een deel hbo-theologie van Fontys). De panden zijn in mei betrokken nadat ze waren ingezegend door kardinaal Eijk.

28 2-2013 |

→→ GoedkoPer en meer kwaliteit In de huidige situatie gaat ongeveer twintig miljoen euro per jaar om aan rente, afschrijvingen en onderhoud van de gebouwen. “Dat moet omlaag en dat kan omlaag”, zegt Hoeijmans beslist.

“Door moderner te werken, kunnen we besparen op vierkante meters en wordt het vastgoed goedkoper. Er komt meer interactie in gebouwen en de kwaliteit van de onderwijsruimtes stijgt.” Nog niet alle nieuwe gebouwen zijn in detail ontworpen dus een exact budget is lastig vast te stellen, maar men houdt rekening met een investering van zo’n vijftig miljoen euro, uitgesmeerd over meerdere jaren. Geld dat grotendeels al gereserveerd is. Voor het overige deel denken we eraan bedrijven, provincie en de Europese Commissie te laten bijdragen. Ook zij hebben immers belang bij kennisontwikkeling in de regio.

Mogelijk worden bijdragen beloond met een vermelding. “Denk bijvoorbeeld aan een Philipscollegezaal.”

Hoeijmans kan het niet laten om zijn visie verder uit de doeken te doen. Hij vertelt dat onder het terrein van de oude mensa een fietskelder verschijnt.

Daar bovenop komt een parkje met glooiend groen en bomen. “Daarmee trekken we het omringende bos door naar de campus”, schetst de vastgoedmanager.

“Tot slot zal de aanlooproute vanaf het station, een soort achteringangetje, wat meer smoel krijgen.” Wie daar langs loopt, krijgt weer de indruk naar een moderne universiteit te gaan.

Hoeijmans kan niet wachten tot het zover is. ■

until alumni nieuws ■

Internationale alumni als ambassadeurs De onderlinge competitie tussen universiteiten voor de beste studenten en academici is feller dan ooit. Bij de promotie van de instelling kun je de steun van je internationale alumni goed gebruiken. Tilburg University zet tien van hen nu in via het zogeheten Ambassador Program. Dit is in juni van start gegaan.

D

e internationale Alumni Community van Tilburg University (ACT) groeit snel. De universiteit versterkt dit netwerk waar mogelijk. Dit blijkt onder meer uit het openen van zogeheten Alumni Chapters in diverse landen. De universiteit gelooft dat deze georganiseerde netwerken een belangrijke rol spelen bij het onder de aandacht brengen van de universiteit in het buitenland. Wie kan immers beter vertellen hoe het is om in Tilburg te studeren dan een alumnus of alumna? Hij of zij is ervaringsdeskundige en kan overbrengen wat dit in de praktijk betekent.

In die lijn past ook het nieuwe Ambassador Program dat rector magnificus Philip Eijlander in juni officieel lanceerde. Gedachte hierachter is dat internationale alumni de alma mater internationaal actief onder de aandacht gaan brengen. Tien internationale studenten zijn geselecteerd om zich na hun afstuderen gedurende één jaar in te zetten als ambassadeur voor Tilburg University. Het gaat om alumni die de kans hebben gekregen een masteropleiding te volgen in Tilburg met een studiebeurs. Via het Ambassador Program doen ze iets terug. Een van de opdrachten

Ambassador Diana Galicia

Diana Galicia gaat als ambassador Tilburg University promoten. Zij doet dit graag: “Mijn tijd bij de universiteit heeft me gevormd. Dankzij de kwaliteit van het onderwijs en de docenten ben ik professioneel gegroeid. En dankzij de vrienden met wie ik tijdens de studie ben opgetrokken, ben ik ook persoonlijk gegroeid. Nu wil ik iets terugdoen. Ik wil iemand motiveren om net zo’n verrijkende ervaring mee te maken als ik zelf. Dit is echt een unieke periode in mijn leven geweest.“

luidt: werf een nieuwe student voor Tilburg University. →→ Beroemdheid Om ze goed voor te bereiden, hebben de tien ‘ambassadors’ een presentatietraining gekregen van Jerre Maas, zelf ook voormalig student in Tilburg. “Als alumnus ben je automatisch ambassadeur voor de universiteit, ik ook. Het is geweldig dat de universiteit met dit programma de alumni vraagt dit bewust te doen en feedback te geven. Ik vond het erg leuk hierbij betrokken te zijn. De tip die ik ze vooral heb meegegeven,

is: zie een presentatie niet als een performance of toneelstukje, maar als een gesprek met meerdere individuen. Hier hebben we flink mee geoefend tijdens de trainingssessie.”

Als dank voor hun inzet zullen de ambassadors een bijzondere beloning krijgen. In het begin van hun studiejaar zijn ze gevraagd naar hun ambities en wensen voor de toekomst. Die lopen uiteen van beroemdheid tot topmanager van een groot bedrijf. De beloning is dat ze worden gelinkt aan alumni die deze ambities reeds hebben waargemaakt. ■ | 2-2013 29

VoorJAArsBiJeenKomsT Vrienden VAn coBBenhAGen ( JUni)

dat GInG naar den bosCH toe Brabant. Dat was in één woord de rode draad tijdens de meest recente meeting van de Vrienden van Cobbenhagen. Zowel de economische als culturele kansen van de regio kwamen daarbij uitgebreid aan bod.

T

oen de Vrienden twaalf jaar geleden Den Bosch bezochten, was Ton Rombouts er ook al bij. Want al sinds 1996 mag hij zich burgemeester noemen van Den Bosch. Daar is een titel bijgekomen: alumnus van Tilburg University, na een opleiding bij TiasNimbas. Voor Rombouts is het promoten van zijn stad een tweede natuur geworden. Dit deed hij dan ook met verve tijdens de Brabantdag van de Vrienden van Cobbenhagen.

Verder zette Rombouts, tevens plaatsvervangend regioburgemeester Oost-Brabant, de regio Noordoost-Brabant in het zonnetje. Hij legde uit hoe de regio focust op de sectoren agro en food. Rombouts: “Noordoost-Brabant heeft het in zich de proeftuin voor agro & food te worden.

Samenwerking tussen ondernemers, onderwijsinstellingen, overheid en overige intermediairs

is daarvoor essentieel”.

Hij is niet de enige die Brabantse bundeling van krachten bepleitte. Datzelfde deed Ton Nelissen, voorzitter van de Kamer van Koophandel in Noord-Brabant.

Hij sprak over economische kansen en uitdagingen van Eindhoven en omstreken. Met wereldspelers als Philips, ASML, DAF, Bosch en FEI Company is de regio de belangrijkste innovatieve motor van Nederland. Een jaar lang mocht Brainport Regio Eindhoven zich zelfs de Slimste Regio ter wereld noemen. Krachtenbundeling is de sleutel tot nog meer succes. Trefwoord: triple helix.

Dit staat voor de samenwerking tussen kennisinstellingen, overheid en bedrijfsleven.

Bundeling van Brabantse krachten bleef het thema toen het toneel zich verplaatste naar de Statenzaal. Dit vroegere hoofdkwartier van de provincie is nu

het paradepaardje van Het NoordBrabants Museum dat er herschapen uitziet. Na Ton & Ton was het woord aan Wim & Wim. Wim van den Goorbergh ontpopte zich als de onvolprezen ambassadeur van Brabant Culturele Hoofdstad 2018. Vol vuur bepleitte hij dit grootse plan: “We doen het zoals Marianne Vos.” Doel is winnen door vastberaden onze eigen koers te volgen. Helaas lukte dit niet. Leeuwarden bleek later de strijd te hebben gewonnen.

Ook Commissaris van de Koning van Noord-Brabant, Wim van de Donk, pleitte voor groot denken, met behoud van regionale charme. Hij presenteerde de provincievisie, waarin economische samenwerking een belangrijke plaats inneemt. Als alumnus kent Van de Donk zijn klassiekers. Cobbenhagen, stelde de hoogleraar bestuurskunde, was zijn tijd vooruit. Economie is mensenwerk en vraagt om verbindingen; familiebedrijven, netwerken, elkaar kennen en elkaar iets gunnen. “Als we kunnen delen, dan kunnen we ook vermenigvuldigen.” → oUTreAchinG Hoogleraar privaatrecht Reinout Vriesendorp vertelde over de samenwerking met het Outreaching Honours Program (OHP), gericht op jongelui die een maatschappelijke toppositie ambiëren. De Vrienden steunen dit tweejarige Engelstalige programma dat plaats biedt aan vijftig excellente bachelorstudenten per jaar. Vrienden kunnen OHP steunen voor een bedrag van 250 euro of meer. Er is reeds een ‘supervriend’ over de brug gekomen met een bijdrage van 25.000 euro. Vrienden kunnen verder ondersteunen als studentcoach, door boardroomstages aan te bieden of masterclasses te geven. Een steun in de rug is van belang, want de Outreachers zijn de Vrienden van de toekomst.

Voor een uitgebreid verslag, ga naar: www.tilburguniversity.edu/vrienden

 2-2013 |

UNTIL ALUMNI |AGENDA ■

Twee ‘gouden’ faculteiten

tls en tsb VIeren 50STE VerJaardaG T

ijdens de 86e Dies Natalis op 21 november is het dubbel feest. Dan vieren zowel de Tilburg School of Social and Behavioral Sciences (TSB) als de Tilburg Law School (TLS) hun vijftigste verjaardag. Ter ere daarvan worden twee eredoctoraten uitgereikt.

TSB reikt tijdens de Dies een eredoctoraat uit aan de Amerikaans-Israëlisch psycholoog Avshalom Caspi. Hij doet onderzoek naar de relatie tussen genen en gedrag. Hij onderzoekt ook de relatie tussen jeugdervaringen en latere gezondheid en persoonlijkheidsverschillen tussen mensen en hoe deze te meten zijn. TSBalumni die dit jaar vijftig zijn of nog worden, zijn uitgenodigd deze voor de faculteit bijzondere Diesviering bij te wonen.

De Nederlandse rechtsgeleerde Sacha Prechal ontvangt een eredoctoraat van TLS. Prechal verrichtte onderzoek naar constitutionele processen in Europa, waaronder mensenrechtenbescherming en bescherming tegen discriminatie. Ze was acht jaar, van 1995 tot 2003, hoogleraar Europees recht in Tilburg.

In 2008 werd Prechal benoemd tot lid van de KNAW. Twee jaar later werd Prechal benoemd tot rechter aan het Hof van Justitie van de Europese Unie.

→ Tls lUsTrUmFeesT AlUmni

Op 22 november viert Tilburg Law School haar vijftigste verjaardag samen met haar alumni.

De dag begint met een symposium over Global Law met een bijdrage van de kersverse eredoctor. Na het symposium presenteren hoogleraar Trix van Erp-Jacobs en emeritus hoogleraar Matton van den Berg een lustrumboek over vijftig jaar rechtenfaculteit. De dag wordt afgesloten met een spetterend feest. Tijdens dit gouden lustrum wordt ook naar de toekomst gekeken. De Law School gaat zich inzetten om vijftig uitwisselingsbeurzen te realiseren: vijftig ‘global scholarships’ voor Tilburgse rechtenen bestuurskunde-studenten. Help mee dit gouden verjaardagscadeau te realiseren! meer over de lustrumviering op: www.tilburguniversity.edu/lustrumtls

TISEM ALUMNIDAG, 30 OKTOBER

baCK to CamPus: understandInG soCIetY Tijdens de TiSEM Alumnidag blikt de Tilburg School of Economics and Management (TiSEM) terug op de doelen en filosofie van stichter Cobbenhagen.

Wat had hij voor ogen toen de universiteit in 1927 werd opgericht? Wat betekent het motto ‘Understanding Society’ anno 2013? Diverse hoogleraren en alumni zullen over dit thema spreken. Zo zal hoogleraar Lans Bovenberg dieper ingaan op de vraag hoe het dienen van de samenleving gestalte kan krijgen in de kerntaken van de universiteit. En zal alumnus Herman Wijffels spreken over de uitdagingen van deze crisistijd. Alumna Jolande Sap, op haar beurt, houdt in haar bijdrage een

warm pleidooi voor bezinning op de fundamenten van het vakgebied. Naast deze drie sprekers komen ook hoogleraren Erik Borgman en Theo van de Klundert, en alumna Najiba Abdellaoui aan het woord.

Verder bieden de departementen en diverse alumniverenigingen programmaonderdelen aan. Alumnus Harry Hendriks, hoofd Government en Public Affairs bij Philips, fungeert als dagvoorzitter.

De faculteit nodigt alumni van harte uit om op woensdagmiddag 30 oktober naar de campus te komen. U kunt rekenen op een bijeenkomst die in het teken staat van inhoud, weerzien en verbondenheid.

meer informatie op: www.tilburguniversity.edu/tisemalumnidag

NIEUWS UIT DE VERENIGINGEN

een selecTie UiT de AcTiViTeiTen VAn de AlUmniVereniGinGen. KiJK Voor meer inFormATie oP: TilBUrGUniVersiTY.edU/nl/AlUmni oF de WeBsiTes VAn de VereniGinGen.

NOSO

ereledenAcTiViTeiT Datum: 31 oktober Het NOSO-bestuur organiseert samen met Juribes en de TSPB een activiteit voor ereleden. Tijdens deze activiteit is er mogelijkheid om in gesprek te gaan met alle ereleden waaronder Wim van de Donk (Commissaris van de Koning in Brabant).

FINALS In October this year, the Finals committee will once again organize a great Finals activity. As always this activity will be secret, but what is known, is that it will take place in Utrecht.

TABOR

GeZochT: nieUWe BesTUUrsleden Zit organiseren in je bloed? En wil jij je graag inzetten voor een levendig Tabornetwerk? Dan is een bestuursfunctie binnen Tabor, de alumnivereniging voor organisatiewetenschappers, iets voor jou.

Ben je geïnteresseerd of heb je vragen?

Stuur dan een mail naar tabor@uvt.nl.

ALUMNIRELATIES

AlUmni reUnion BeiJinG Datum: 17 oktober Activiteit van het Alumni Chapter in China.

Tisem AlUmnidAG Datum: 30 oktober AlUmni chAPTer colomBiA Datum: 13 november Lancering van het Tilburg University Alumni Chapter in Colombia.

The clAss oF ‘ Datum: 21 november Nadat The Class of ’85 vorig jaar de lustrumviering heeft bijgewoond, is dit jaar The Class of ’86 van harte welkom bij de viering van de 86ste Dies Natalis. Iedereen die in 1986 is afgestudeerd, ontvangt een uitnodiging. lUsTrUm TilBUrG lAW school Datum: 22 november AlUmni chAPTer TUrKiJe Datum: 29 november Lancering van het Tilburg University Alumni Chapter in Turkije.

| 2-2013 

FOTO: ANP/ ROBIN UTRECHT

UNDERSTANDING SOCIETY

‘WETENSCHAP MOET WERKLOOSHEID OPLOSSEN’ “Direct na de financiële crisis van 2008 was jeugdwerkloosheid een heet hangijzer in de politiek, maar na 2010 droogde de belangstelling op. Het leek wel of we in Nederland gelaten wachtten op het opveren van de wereldeconomie, waar we zo afhankelijk van zijn. Naïef, vind ik. Je moet wat doen, zeker als de werkloosheid in hetzelfde tempo doorstijgt als in Griekenland. Jeugdwerkloosheid kan een samenleving ontwrichten.

Daarom gaf ik mijzelf de denkopdracht om, al fietsend, een oplossing te verzinnen. Ik kwam uit op een Startersbeurs waarmee jongeren een half jaar werkervaring kunnen opdoen. Jongeren kunnen zelf op een werkgever afstappen. De ondernemer biedt begeleiding en doet honderd euro per maand

in de pot en de gemeente vierhonderd euro. Daarmee ontstaat een beurs van vijfhonderd euro.

De jongeren die de beurs ontvangen, bouwen daarnaast een spaartegoed op van maandelijks honderd euro (gemeente Tilburg), na afloop van de werkervaringsperiode te besteden aan aanvullende scholing. Zo komen ze uit de vicieuze cirkel van ‘geen ervaring, dus geen baan’ en ‘geen baan, dus geen werkervaring’.

Dit initiatief – dat ik samen met de jongerenvakbonden FNV en CNV heb ontwikkeld – is in goede aarde gevallen, ook bij de politiek. Ondanks mogelijke juridische haken en ogen maakte de gemeente Tilburg als eerste zeer snel een regeling. Op dit moment doen al 113 gemeenten mee. En minister

Lodewijk Asscher heeft het bij een Europese top ingebracht als good practice. Binnenkort eindigt in Tilburg de eerste zesmaandelijkse stage. Daarna gaan we onderzoeken of dit werkt. De eerste jonge vrouw die een Startersbeurs kreeg, heeft intussen al een vaste baan.

Ik vind dat wetenschappers uit hun studeerkamer moeten komen. Dat ze niet alleen kennis moeten verzamelen over wat er aan de hand is en wat je zou kunnen doen, maar ook moeten meehelpen bij het nu oplossen van maatschappelijke problemen.”

Ton Wilthagen, hoogleraar arbeidsmarkt Meer info: www.startersbeurs.nu