BOUWMATERIALEN B o u w m a t e r i a l e n
&
P r o d u c t e n
Analyse IJburg Amsterdam
Jan Olphert Vaillantlaan 37
IJBURG: Aan de oostkant de van Amsterdam is afgelopen 10 jaar een geheel nieuwe stadswijk gebouwd. Deze wijk is gemaakt op opgespoten eilanden in het Markermeer. Een deel van de kavels is uitgegeven als welstandsvrije kavels waar particulieren hun eigen droomhuis konden bouwen. Dit deel van IJburg is sinds een aantal jaren klaar en in gebruik genomen door de bewoners.
Naam: Student Nr: Docent: Vak:
Timothy Stassen 503330 P. van der Klei Materiaalkunde
School: Opleiding:
InHolland, Haarlem Bouwkunde VT
Periode:
3 28 Maart 2011
Datum:
Info Bedrijf;
w w w. s t i j l k a m e r 4 . n l
2|15
BOUWMATERIALEN B o u w m a t e r i a l e n
&
P r o d u c t e n
Analyse IJburg Amsterdam
Jan Olphert Vaillantlaan 37
Uitstraling gevel Straatbeeld: Als je op het eiland IJburg bent gekomen en je de grote straat Jan Ophert Vaillantlaan binnen loopt, is het eerste wat je opvalt in gevelbeeld dat alle woningen totaal van elkaar verschillen. Dit geeft een heel speels effect, zelfs de hoogtes van de gebouwen zijn verschillend ten opzichte van elkaar. Voor deze opdracht had ik eerst nummer 35 opgekregen, maar uiteindelijk heb ik voor het gebouw ernaast gekozen nameljk nummer 37, vanwege het gebrek aan materialen in de gevel. Uitstraling gekozen woning: De woning ziet er in verhouding tot de naastgelegen woningen moderner uit. Dit komt voornamelijk door de detaillering, de meeste aansluitingen zijn strak met elkaar verbonden. Als je het gebouw van veraf bekijkt is het eigenlijk een groot massief bouw blok (beton met grind). Door deze donkere kleur sprinkt de gevel ook nog eens meer uit dan de gebouwen ernaast, wat natuurlijk helemaal niet zo is, maar door gebruik te maken van de kleurcontrast wel zo lijkt. In dit massieve blok zijn eigenlijk 4 rechthoekige vlakken (boven elkaar) verdiept ten opzichte van de rest van de gevel, hierin speelt zich een ware chaos af met terugliggende elementen en verspringende delen zoals panelen, glas en houten kozijnen. Dit zal grotendeels te maken hebben met de ruimtes die hierachter gelegen zijn. Helaas was er niemand aanwezig anders had ik graag van binnenuit een kijkje willen nemen. De begane grond wordt gebruikt als showroom voor een interieur bedrijf. De naam van het bedrijf is Stijlkamer 4 en de bedrijf bedenkt concepten en prognoses voor ruimtes, produkten en fotoshoots. Info Bedrijf;
w w w. s t i j l k a m e r 4 . n l
BOUWMATERIALEN B o u w m a t e r i a l e n
&
P r o d u c t e n
Materialen 1. Afvoerkanaal
(blz. 4)
1
2. Dakrand
(blz. 4)
3. Noodafvoer
(blz. 5)
4. Dagstuk
(blz. 6)
2 3 4 5 6
5. Hoekstaal
(blz. 7)
6. Voorzetraam
(blz. 7)
7. Gevelsteen
(blz. 8)
8. Overgang
(blz. 9)
9. Kozijn
(blz. 10)
10. Doorvalbeveiliging
(blz. 10)
11. Dicht paneel
(blz. 11)
12. Waterslag
(blz. 12)
13. Buitenlamp
(blz. 13)
14. Deurbel
(blz. 13)
15. Onderdorpel
(blz. 14)
16. Lekdorpel
(blz. 15)
7 8 9 10 11
12 13 14 15 16
3|15
4|15
BOUWMATERIALEN B o u w m a t e r i a l e n
&
P r o d u c t e n
1. Afvoerkanaal Positie in de gevel: Bouwkundige naam:
Op het dak Vertikaal afvoerkanaal met uitmondingskap
Kleur: Verzinkt/Zwart Soort bouwproduct: Afvoerkanaal van rook voor de CV-ketel (verwarming van een woning) Materiaal: Afwerking:
Aluminium binnenmantel Thermisch verzinkte buitenmantel
Leverancier: Alternatief:
www.installand.nl Een palletkachel (afbeelding 1)
Inplaats van een CV-ketel kan er ook gekozen worden voor een zogenaamde ‘palletkachel’ deze is veel milieu bewuster. Een pelletkachel is een kleine biomassaketel. De brandstof bestaat uit houtpellets, de kleine geperste korrels waarvan 1,8 kilo gelijk is aan 1 m3 aardgas. In de kachel bevindt zich een voorraadvat, waaruit de pellets door middel van een vijzeltje deze de brander invoeren. Een ventilator zorgt voor de verbranding van de pellets. Een andere ventilator zorgt voor verspreiding van warme lucht in de kamer. Het hart van de kachel is een microchip: deze zorgt voor een optimale verbranding, alles wordt gereguleerd en gecontroleerd. Snelheid van de vijzel, verbranding, ventilator, wanneer de kachel automatisch aanspringt en zichzelf uitzet. Vanzelfsprekend is de kachel voorzien van een automatische ontsteking en een afstandbediening. Bovenin de kachel is een brandstofvat geplaatst, die door het klepje te openen gevuld kan worden. Hoe lang u met een vol brandstofvat stookt? Dat is afhankelijk van het type kachel, het stookpatroon etc. In de praktijk 1,5 dag tot maximaal 1 week. Materiaaleigenschap: Aluminium is een non-ferrometaal. Aluminium wordt veelzijdig toegepast in de bouwnijverheid. Het wordt geleverd als vlakke, gegolfde en gefigureerde platen, folies, strippen, buizen, staven, allerlei profielen en gegoten producten. De temperatuur v.d mantelbuis kan Max.250° C worden. Meer info voor rookgas-afvoeren: http://www.perfectbouw.nl/Kennisbank/rookgas-afvoeren. html http://www.meubelen-kachels.nl/kachels/pelletkachels/
2. Dakrand Positie in de gevel: Bouwkundige naam:
Bovenin, langs volledige breedte gebouw Daktrim
Kleur: Soort bouwproduct:
Antraciet zwart Dakrandprofiel met overslagkap
Materiaal: Afwerking:
Aluminium Gemoffeld
Leverancier:
www.roval.nl
Alternatief:
Plastisol
Een plastisol afdekkap is een uitstekend alternatief voor een aluminium daktrim. Bij de trim wordt de dakbedekking op de aluminium strip gebrand, terwijl plastisol kappen vaak door de opstandstroken heen in de ondergrond worden bevestigd. Dat geeft technisch een beter resultaat en is duurzamer dan aluminium. De coating (200 mu) heeft een goede weerstand tegen corrosie en is bestand tegen weersinvloeden. Plastisol gaat 20 à 25 jaar mee. Plastisol is een veelzijdig materiaal, waar behalve afdekkappen ook boeiplaten en de wangen (zijkanten) van dakkapellen heel mooi mee afgewerkt kunnen worden. Er is een ruime keus in kleuren. Bovendien kan plastisol zowel in een vlakke als een gestructureerde coating worden geleverd. Zo kan bijvoorbeeld een dakkapel een houtuitstraling hebben door plastisol in de structuur van planken te laten zetten. Bestaande en nieuwe boeiboorden, bijvoorbeeld rond een dakgoot of een garage, kunnen wij bekleden met plastisol. U hoeft plastisol niet te schilderen. Alleen afnemen met een vochtige doek is voldoende om er jarenlang plezier van te hebben. Materiaaleigenschap:
Pelletkachel (afbeelding 1)
Grondstof van aluminium is bauxiet.
Mechanische eigenschappen; - De elasticiteitsmodulus is 70 kN/mm2 (1/3 die van saat. - De treksterkte van zuiver aluminium is 80 N/mm2. - De hardheid kan sterk variëren. Een legering met magnesium en silicium kan de hardheid verhogen tot een waarde van 65 (zuiver aluminium heeft een waarde van 20). Voor Fysische eigenschappen zie 3. Noodoverstort
Meer info over Plastisol: http://www.egberinkdakbedekkingen.nl/01/content/view/22/39/
5|15
BOUWMATERIALEN B o u w m a t e r i a l e n
&
P r o d u c t e n
3. Noodafvoer Positie in de gevel: Bouwkundige naam: Kleur: Soort bouwproduct:
Bovenin, onder de daktrim noodoverloop, nooduitloop, overloop, noodoverstort Antraciet zwart Hemelwater overstort
Een noodafvoer is bij het dak een afvoer van regenwater voor het geval het water door hevige regenval te hoog komt te staan op het dak (of in de dakgoot). Doel ervan is bezwijken van de constructie door waterbelasting te voorkomen. Materiaal: Afwerking:
Aluminium Gemoffeld
Moffelen van aluminium geschiedt op basis van poedercoating. Het ondergaat de voorbehandelingen ontvetten, beitsen en chromateren. De vereiste moffellaagdikte is afhankelijk van de omstandigheden waar toepassing plaatsvindt. Standaard wordt 60 micron gehanteerd. Moffelen is nagenoeg in elke gewenste kleur mogelijk. RAL-kleuren genieten echter de voorkeur i.v.m. scherpe prijzen en korte levertijden. Leverancier:
www.roval.nl / www.geberit.nl
Uit onderzoek is gebleken dat veel platte daken, zonder noodoverstorten, risico lopen in te storten bij hevige regenval. De maatvoering van de noodoverstort dient bepaald te worden door de constructeur conform NEN 6702. Alternatief:
Plastic (PVC) uitmonding
In een plat dak zijn de aansluitingen moeilijk waterdicht te maken (afbeelding 2.1), maar doormiddel van een kunststof dakbedekking zijn er speciale oplossingen mogelijk. Zo is hier roestvrij staal voorzien van een PVC coating en eveneens afgewerkt met een rozet PVC. Door deze methode is de hechting velen malen beter met de PVC dakbedekking (afbeelding 2.2) hierdoor blijft het dak ook veel schoner. Materiaaleigenschap:
Aluminium overstort (afbeelding 2.1)
PVC overstort (afbeelding 2.2)
Aluminium
Fysische eigenschappen; - De volumieke massa is 2700kg/m3 (staal 7850kg/m3); - bij 450 °C is het materiaal zo week dat het geëxtrudeerd kan worden; - het smeltpunt ligt bij 650 °C. - Lineaire uitzettingscoëfficiënt is 0,024 mm/m·K (tweemaal die van staal). - Warmtegeleidingscoëfficiëent bedraagt 220 W/m·K.
BOUWMATERIALEN B o u w m a t e r i a l e n
&
P r o d u c t e n
4. Dagstuk Positie in de gevel: Bouwkundige naam:
Rondom de kozijnen Dagstuk
Kleur: Soort bouwproduct:
Mat zwart Plaatmateriaal
Materiaal:
Watervast Multiplex
Watervast multiplex bestaat uit meer dan 3 op elkaar gelijmde dunne lagen hout, waarvan de draad in verschillende richtingen dwars over elkaar lopen. Belangrijk is dat de platen goed watervast gelijmd zijn en de deeltjes van binnenlagen volkomen aansluiten. Het lijmen geschiedt onder hoge druk en de lijmen moeten voldoen aan vereiste normen. Afwerking:
Geschilderd
Ondanks de watervastheid is het raadzaam voor buitenwerk de multiplexplaten te schilderen of voor een waterdichte afwerking te zorgen. Speciale zorg te besteden aan aansluitingen op buitenmuren en buitenkozijnen, speciaal de kopse kanten. Aan te bevelen voor buitenwerk multiplexplaten, die vervaardigd zijn van ocoume. Eisen waaraan multiplex moet worden voldaan zijn vastgelegd in de normbladen van de Hoofdcommissie voor de Normalisatie in Nederland. Leverancier: Alternatief:
Velen bouwmarkten Kunststof plaatmateriaal bv Trespa (Afbeelding 3)
Materiaaleigenschap: - Multiplex vertoont minder werking dan massief hout. - Verkrijgbaar in verschillende diktes en afmetingen (standaard meestal 2,44 m x 1,22 m). multiplex is veel - Sterker en lichter dan MDF, en kent vrijwel geen kruip. - Door de gekruiste lagen is de plaat in sommige richtin gen sterker dan massief hout van dezelfde afmetingen en hetzelfde gewicht.
Trespa is de merknaam van Trespa International BV gevestigd in Weert. Trespa Meteon is de merknaam voor de High Presure Laminate” plaat die speciaal geproduceerd wordt voor buitentoepassingen. Het is een massieve compacte plaat welke is opgebouwd uit houtvezels of papier, met daaraan een op fenolhars gebaseerd bindmiddel toegevoegd. Trespa plaat wordt gemaakt door onder hoge druk en hoge temperatuur houtvezels of geïmpregneerde papier en het hars samen te persen. Een speciale EBC [Electron Beam Curing] oppervlak, een door Trespa ontwikkelde coating techniek, zorgt voor de hoge kwaliteit betreffende duurzaamheid en weerbestendigheid. Door aan het oppervlak gekleurde pigmenten toe te voegen zijn de meest uiteenlopende kleuren mogelijk. De productietechniek,voor de platen die van houtvezels gemaakt zijn, noemt men ook wel de ‘Dry Forming’ technologie. Bij deze techniek worden goedkopere prepregs, in plaats van de duurdere geïmpregneerde papieren lagen, bij de productie van vezelplaten, toegepast. Deze prepregs bestaan uit houten vezels en thermohardende harsen. Deze is voor het eerst in 1984 toegepast. Doordat het oppervlak van een Trespaplaat een dichte moleculaire toplaag heeft is het vrijwel ongevoelig voor weersinvloeden (temperatuur, UV-straling en vocht). Ook kan eventuele vervuiling zoals graffiti, vrij eenvoudig verwijderd worden. Door deze voordelen wordt het vrij algemeen toegepast.
Trespa Plaatmateriaal (afbeelding 3)
6|15
7|15
BOUWMATERIALEN B o u w m a t e r i a l e n
&
P r o d u c t e n
5. Hoekstaal Positie in de gevel: Kleur: Soort bouwproduct:
Hoek v.d. gevel (links bovenin) Antraciet zwart Staal
Materiaal: Afwerking:
IJzer, staal gestraald/gemenied of gepoedercoat
Constructiestaal dat dient voor de vervaardiging van gebouwen, hallen, bruggen, kranen, schepen etc moet beschermd worden met systemen die een zo lang mogelijke levensduur hebben. Staalconstructies gaan over het algemeen lang mee en bovendien is onderhoud meestal veel duurder dan het aanbrengen van een eerste verfsysteem.
6. Voorzetraam
Poedercoaten wordt veelal elektronstatisch uitgevoerd. Hierbij worden de verfpoederdeeltjes met een elektrische hoogspanning geladen, waardoor ze zich naar het geaarde voorwerp bewegen en zich daaraan door elektrostatische krachten hechten. Vervolgens brengt men de voorwerpen in een oven, waarbij de poederdeeltjes bij circa 400 °C samensmelten en tot een gesloten laag uitvloeren (moffelen). Bij andere opbrengmethoden maakt men gebruik van organosolen of plastisolen: suspensies van kunststofdeeltjes in een weekmaker. Deze massa wordt door dompelen of spuiten opgebracht. Bij verwarming verenigen de bestanden zich, waardoor er een zachte, enigzins rubberachtige massa ontstaat. Op deze wijze bekleed staal gebruikt men bijvoorbeeld voor het vervaardigen van huishoudelijke artikelen, zoals een afdruiprek.
Positie in de gevel: Bouwkundige naam:
3e en 1e verdieping Gehard glas
Leverancier:
www.metaalwinkel-metalen.nl
Kleur: Soort bouwproduct:
Doorzichtig Glazen raam
Alternatief:
Gevelbeplating door laten lopen. (afbeelding 4)
Materiaaleigenschap:
Warmgewalst profielstaal
Materiaal: Afwerking:
Geëmailleerd gehard glas Geen
Leverancier:
www.mvanleeuwenglas.nl
Alternatief:
HR-glas of Hoog-Rendementsisolatieglas
Slecht tegen weersomstandigheden als het niet behandeld is (roesten). Voor staal bepalen de kristalstructuur en de chemische samenstelling (legering) de sterkte en de taaiheid van het materiaal. Volumieke massa 7800-7870 kg/m3. Het smeltpunt van staal met 0,2% koolstof is 1525 °C. De Lineaire uitzettingscoëfficiënt is 0,012mm/m·K. Warmtegeleidingscoëfficiëent bedraagt 50 W/m·K.
Materiaaleigenschap: Meerlagig glas met lucht- of gasgevulde spouw. Om een betere warmte- en geluidsisolerende werking van meerlagig of meervoudig isolerend glas te verkrijgen, is een spouw van groot belang. De spouw wordt gevormd door twee glasbladen aaneen te koppelen door een randverbinding. De spouw moet vochtvrij zijn en er mag geen condensatie optreden. Het is dan ook noodzakelijkom de spouw hermetisch af te dichten. Bij deze woning is dat doormiddel van gekit meervoudig isolerend glas. Gekit meervoudig isolerend glas. De glasbladen worden bij deze methode door een kokerprofiel van elkaar gehouden en et butyleenkit aaneen gekit. de butyleenkit zorgt voor een hechte, vochtdichte verbinding. In de kokerprofielen bevindt zich een hygroscopische stof als droogmiddel. Dit droogmiddel neemt de waterdamp op die eventueel in de spouw aanwezig is of later langs de afdichting lekt en houdt deze waterdamp vast. De levensduur van dit type wordt op veertig jaar gesteld. Dan kan er condens optreden, omdat het droogmiddel verzadigd is.
Hoek Gevelsteen (afbeelding 4)
BOUWMATERIALEN B o u w m a t e r i a l e n
&
P r o d u c t e n
8|15
7. Gevelsteen Positie in de gevel: Kleur: Soort bouwproduct: Materiaal: Afwerking: Leverancier:
Gehele gevel Antraciet zwart Gevelbekleding Betonsteen Besalt grind www.geelen-beton.nl
Alternatief: Ik heb op de bouwbeurs een gevelbeplating gevonden met dezelfde look, heb helaas deze documentatie nog niet tot mijn beschikking, maar ik weet bijna zeker dat deze beplating dunner is, wat de gevel lichter maakt, zodat de achterliggende constructie ook lichter uitgevoerd kan worden. Glasvezelversterkt beton is een goed alternatief voor bijvoorbeeld natuursteen. Het gevelpaneel is circa 13 tot - 20 mm dik. Betonnen gevels zijn leverbaar in diverse textuurschakeringen, variërend van ruw tot superglad. De keuze voor eigenzinnige kleurstellingen bepaalt in hoge mate het visuele effect van een betonnen gevelbekleding. Referenties van Sorba Projects zijn onder andere de Parktoren in Arnhem, de Haagse Hogeschool in Delft en het Muziekmakerscentrum in Amsterdam. Materiaaleigenschap: Beton is een kunstmatig steenachtig materiaal, dat als bouwmateriaal wordt gebruikt. Het moderne beton in Nederland is samengesteld uit het bindmiddel cement en uit een of meer toeslagmaterialen zoals zand, grind of steenslag. Cement heeft de eigenschap dat het door toevoeging van water verhardt. Goed beton is een mengsel waarin de korrelgroottes van de verschillende soorten zand en grind, in de juiste hoeveelheden, elkaar zodanig aanvullen dat het mengsel uithardt tot een steenachtig en duurzaam materiaal. In tegenstelling tot bv gips lost uitgehard beton niet meer op in water. Door de relatief lage prijs van het materiaal, de relatieve inertie, de eenvoud van het gebruik en door de vele mogelijkheden is beton een veelgebruikt bouwmateriaal. Jaarlijkse verbruiken de geïndustrialiseerde landen bijna een kubieke meter beton per persoon.
Beton is een relatief bros materiaal met een hoge druksterkte terwijl de treksterkte slechts ongeveer 1/10 van de druksterkte is. Beton voor constructies moet in Nederland een KOMO certificaat hebben. Het grootste voordeel van beton is dat het flexibel toe te passen is. Voordat het uithardt, kan het in vele mogelijke vormen gegoten worden. Normaal beton weegt ongeveer 2400 kilogram per m³, echter speciale betonsoorten kunnen hier sterk van afwijken. Aangemaakt beton heeft een beperkte tijd waarbinnen het verwerkt moet worden, vaak is er een verwerkingstijd van maximaal een uur.
9|15
BOUWMATERIALEN B o u w m a t e r i a l e n
&
P r o d u c t e n
8. Overgang Positie in de gevel: Bouwkundige naam:
Overgang tussen twee woningen Kit op rugvulling
Kleur: Soort bouwproduct:
Zwart Dilitatievoeg
Materiaal: Afwerking:
Kunststofschuim Gekit
Leverancier:
www.aberson.nl
Alternatief:
Krimpvoeg met een Neopreen celrubber afsluitingsband (afbeelding 5).
Neopreen celrubber tape foam. Neopreen CR celrubber zwart. Celrubber neopreen zwart is geschikt als afdichtingsband bij water en andere vloeistoffen. Neopreen celrubber wordt gebruikt als isolatie in aluminium en stalen ramen en afdichting in scheidingswanden. Neopreen celband wordt veel toegepast in de carrosseriebouw, vliegtuigindustrie, scheepsbouw en automobielindustrie. Dit schuimband is goed oliebestendig en vlamdovend. Verder is neopreen cellenband goed bestand tegen veroudering en logen in normale omstandigheden. Neoprene celrubber is zowel verkrijgbaar als celrubberplaat, celrubber rol, tochtstrip, tochtband en als stanswerk. Neopreen celrubber wordt geleverd in onbelijmd neopreen, zelfklevend neopreen en tweezijdig klevend neopreen.
Rugvulling; PE rondprofiel, PE rondschuim, PE rugvulling gesloten cel. Rondprofiel wordt gebruikt ter opvulling van naden, opvullen van voegen of als rugvulling voor kitten en PURschuim. Rondschuim is toepasbaar als naadvulling en voegvulling bij dilatatievoegen, ingieten van betonpanelen, metselwerk tevens bij gordijngevelconstructies. LDPE schuim, PE rugvulling, PE rondprofiel, PE rondschuim. Rondprofiel is een opencellig PE rondschuim met eromheen een geslotencellige buitenhuid. Het zachte PE schuimprofiel wordt gebruikt ter opvulling van voegen en opvullen van naden met een groot verloop die tevens een waterdichte afdichting, stofdichte isolatie en luchtdichte afdichting moeten hebben.
Materiaaleigenschap: Te diepe voegen moet men opvullen met een rugvulling uit rondprofiel of van compressieband. De kit moet aan twee zijden hechten. Bij een hechting aan meer dan wee zijden kan de kit gaan onthechten door een ongelijke spanning Dilatatie van ongeveer 12mm1 (minimaal 10mm1), zonder glijankers met bv. aan de zichtzijde een elastische kitvoeg (niet uitloogbaar, kleurecht, minimaal 25% elastisch, duurzaam, KOMO keur) op een rugvulling, volgens de verwerkingsvoorschriften van de leverancier van de kit. De rugvulling is hierbij van kunststofschuim, de kit moet trek- en drukkrachten kunnen opvangen, maar ook bestand zijn tegen invloeden van buitenaf.
PU rondprofiel, PU rugvulling, PU rondschuim open cel. Rondprofiel is gemaakt van polyurethaanschuim en wordt gebruikt als voegvulling ter opvulling van naden, opvulling van voegen of als rugvulling voor het kitten. Polyurethaan rugvulling wordt gebruikt als dilatatie rondschuim en laat lucht en gas door en zal dus bij het afkitten lucht goed afvoeren, zodat er geen spanning op de kit komt. Rondschuim is in allerlei diameters en andere schuimprofielen te verkrijgen. Meer info over rugvulling: http://ekibv.nl/rondprofiel.htm
Krimpvoeg detail (afbeelding 5)
10|15
BOUWMATERIALEN B o u w m a t e r i a l e n
&
P r o d u c t e n
9. Kozijn Positie in de gevel: Kleur: Soort bouwproduct: Materiaal:
Bij openingen v.d. gevel Naturel hout Buitenkozijn Hardhout, Lariks
Overal waar je kijkt zie je gebouwen en woningen met houten kozijnen. Meestal bestaan deze kozijnen uit hardhout. Enkele soorten hardhout die regelmatig gebruikt worden voor kozijnen zijn Meranti, vuren, grenen, lariks, robinia en sapupira. Anno 2009 worden houten kozijnen voorzien van het FSC-keurmerk, Keurhout-logo en het KOMO-keurmerk. Zo kan je zien dat het hout wat voor de kozijnen gebruikt is afkomstig is uit duurzaam beheerde bossen. Afwerking:
Gelakt
Leverancier: Alternatief: Materiaaleigenschap:
www.silmar.nl Kunststof kozijnen, deze zijn meer onderhoudsvrij.
Houten kozijn; - Klassieke uitstraling, - voldoende isolerend vanuit zichtzelf, - reparatie door vakman, - makkelijk zelf te schilderen/ verduurzamen.
Houtsoort: Draad: Nerf: Bewerkbaarheid:
Lariks Hout; naaldhout Recht. Fijn.
Lariks laat zich redelijk goed zagen en schaven. Om het zachte voorjaarshout glad af te werken, is scherp gereedschap noodzakelijk. Doordat het zeer harsrijk kan zijn, kan bij het bewerken van nat hout hars aan zagen of beitels blijven kleven, waardoor moeilijkheden kunnen ontstaan. De standtijd van het gereedschap tijdens het zagen kan worden verlengd door de zaagbladen een fijne watersproei of met een in de handel verkrijgbare speciale vloeistof te geven. De kleine maar zeer harde kwasten kunnen kleine stukjes uit de beitels slaan, waardoor zogenaamde ”kralen” op het oppervlak ontstaan. Het vrij snel bot worden van beitels en zagen wordt voornamelijk door de kwasten veroorzaakt. Spijkeren/schroeven:
Matig, voorzichtig spijkeren om splijten te voorkomen.
Lijmen: Goed. Ontvetten met thinner voor het lijmen van hout met veel hars, wordt aanbevolen. Buigen:
Zeer slecht.
Toepassingen: Gezaagd lariks kan voor bouwhout worden toegepast: dragende en niet-dragende constructies kozijnen, ramen, deuren, gevelbetimmeringen, binnenbetimmeringen, trappen, vrachtwagenvloeren enz. Rondhout wordt toegepast voor heipalen, afrasterpalen, steigerpalen, boompalen, masten, stutten, daksporen en boerengeriefhout. Andere toepassingen zijn waterwerken, damwand, steigers, vloeren, geluidschermen, roeiboten, spanten voor boten en molenbouw en fineer. Om het fraaie uiterlijk wordt het ook in de meubelindustrie toegepast.
10. Doorvalbeveiliging Positie in de gevel: Bouwkundige naam:
Voor het kozijn (vanaf 1e verdieping) Veiligheidsglas
Doorvalbeveiliging is een voorziening, meestal in de vorm van een stang of buis, die bv. bij een raamopening op een verdieping van een gebouw wordt toegepast om het naar buiten vallen te vermijden. Vooral bij een lage borstwering is doorvalbeveiliging aan te raden. In het Bouwbesluit worden eisen gesteld mbt. hoogte van de borstwering, breedte van de opening en dikte van de muur. Tegenwoordig wordt in specifieke gevallen ook gelaagd glas toegepast als beveiliging tegen doorvallen. Bijkomend voordeel van doorvalbeveiliging is dat het soms inbraakwerend werkt. Soms ligt het accent niet op door maar op vallen, waardoor de beveiliging aan de buitenzijde van het raam kan plaatsvinden Kleur: Soort bouwproduct:
Doorzichtig Gelaagd glas
Materiaal: Afwerking:
Aluminium U-profiel met gelaagd glas Geen
Leverancier: Alternatief:
www.windoorail.com Een stalen hekwerk of een traanplaat tussen het U-profiel te zetten (hierdoor vervalt wel de lichtdoorlatendheid).
Materiaaleigenschap: Gelaagd glas is ideaal voor het versterken van zowel schokbestendigheid, als veiligheid, wanneer het glas breekt, wordt het op de plaats gehouden. Dit voorkomt verwondingen en indringers. Gelaagd glas wordt geproduceerd door twee of meer bladen van glas met één of meerdere PVB folies. Dit is om de veiligheid te vergroten.
11|15
BOUWMATERIALEN B o u w m a t e r i a l e n
&
P r o d u c t e n
11. Dicht paneel Positie in de gevel: Bouwkundige naam: Kleur: Soort bouwproduct:
Als dicht kozijn Dicht paneel Mat zwart Plaatmateriaal (watervast)
Materiaal: Afwerking:
Hout (spaanplaat) Geschilderd, gespoten
Leverancier:
www.bouwmaat.nl
Alternatief:
Kunstof beplating; Trespa (geen onderhoud) Zie ook 4. dagstuk
Materiaaleigenschap: De verschillende fabricaten spaanplaat lopen zeer sterk uiteen in hun eigenschappen. Dit komt door verschillen in de toegepaste houtsoort, de soort en hoeveelheid gebruikte lijm, het al dan niet toepassen van toeslagstoffen en de volumieke massa. De laatste wordt overigens veelvuldig aangeduid met persing. In het algemeen geldt dat de sterkte-eigenschappen toenemen met de volumieke massa.
BOUWMATERIALEN B o u w m a t e r i a l e n
&
P r o d u c t e n
12|15
12. Waterslag Positie in de gevel: Bouwkundige naam:
Onder kozijnen (vanaf 1e ver) Waterslag
Kleur: Soort bouwproduct:
Zwart/Antraciet Afwatering
Materiaal: Afwerking:
Aluminium Gemoffeld
Leverancier: Alternatief:
www.roval.nl Kunststof raamdorpel
De BUVA-ISOSTONE® raamdorpel is geprofileerd voor directe aansluiting onder alle voorkomende kozijnen van hout, aluminium en kunststof. De raamdorpel is samengesteld uit glasvezel versterkt kunststof (GVK). Het profiel bestaat voor 90% uit zuiver glas en heeft een gestructureerd oppervlak door een zwarte UV-bestendige coating met korund korrels. De raamdorpel wordt altijd afgewerkt met waterkerende kopschotten, hierdoor is er nooit sprake van vervuiling. Door middel van het kopschot wordt de raamdorpel altijd, volgens de eisen van het Bouwbesluit, met een ventilatieopening van 5 mm aangebracht. De belangerijkste voordelen van de BUVA-ISOSTONE raamdorpels zijn:
Materiaaleigenschap: De aluminium waterslagen zijn niet alleen functioneel, maar hebben ook een grote esthetische waarde en worden steeds vaker toegepast in architectonische projecten. Naast een uitgebreide keuze standaardwaterslagen, met lengtes tot 6.000 mm, is ook maatwerk mogelijk
- laag gewicht, de onderdorpel is ruim 10x lichter dan natuursteen dorpels en daardoor makkelijker te hanteren tijdens bewerkingen, transport, verwerking en plaatsing.
Roval beschikt over een uitgebreid geoutilleerde afdeling voor plaat- en zetwerk, waar waterslagen geheel op maat en naar ontwerp kunnen worden geprofileerd tot lengtes van 4.000 mm.
- sterkte, het glasvezel versterkte kunststof is nagenoeg onbreekbaar, vormvast en is sterker (treksterkte) dan bijvoorbeeld aluminium. De zwarte uv-bestendige coating zorgt voor een zeer slijtvaste afwerking.
Roval Aluminium is leverancier van alu profielen en bouwproducten. Hoek-, Plat-, T-, U-, H-, Z-, en Omega profielen en buizen, kokers en platen behoren tot ons standaard leveringspakket.
- uitzettingscoëfficiënt, deze is minimaal (gelijk aan beton), de onderdorpels krimpen of zwellen per strekkende meter slechts 0,4 mm bij een verschil in temperatuur van 50 graden celsius. - thermische isolatie, door de lage U-waarde van 1,4 W/ m²K zorgt de onderdorpel voor een verlaging van de EPC. - maatwerk leverbaar tot een lengte van 6 meter. - door de speciale mortelgroeven zonder weerstand aan te brengen. - visueel zeer aantrekkelijk. - door de dempende werking van het product is regengeluid niet of nauwelijks hoorbaar. Meer info over BUVA raamdorpels: http://www.zoeksnoek.nl/default. asp?B=00001447&P=00022593
Het uitgebreide programma aluminium profielen kunnen uit voorraad worden geleverd. Desgewenst kunnen de producten op maat worden bewerkt en gemoffeld in alle RAL-kleuren of blank worden geanodiseerd.
13|15
BOUWMATERIALEN B o u w m a t e r i a l e n
&
P r o d u c t e n
13. Buitenlamp Positie in de gevel: Kleur: Soort bouwproduct:
Zijkant van de deur RVS Lamp
Materiaal: Afwerking:
Roest Vast Staal (RVS) geen
Leverancier:
www.gamma.nl
Alternatief:
Ronde buitenlamp van plastic
Materiaaleigenschap: RVS is een legering van hoofdzakelijk ijzer, chroom, nikkel en koolstof. Wanneer het chroom met zuurstof in aanraking komt, vormt het een onzichtbaar laagje chroom(III)oxide (ook genaamd: dichroomtrioxide), de oxidehuid. Dit laagje beschermt het onderliggende metaal tegen verdere roestvorming (oxidatie). Bovendien herstelt het zichzelf wanneer het beschadigd wordt. RVS is niet magnetisch, maar erg gevoelig voor chloor, hierdoor kan er putcorrosie ontstaan.
14. Deurbel Positie in de gevel: Kleur: Soort bouwproduct: Materiaal: Afwerking:
Roest Vast Staal (RVS) geen
Leverancier: Alternatief:
Zijkant van de deur RVS Bel
www.gamma.nl Ouderwetse handbel (trekken), hierdoor bespaar je weer energie
Materiaaleigenschap:
Zie 13. Buitenlamp
BOUWMATERIALEN B o u w m a t e r i a l e n
&
P r o d u c t e n
14|15
15. Onderdorpel Positie in de gevel: Bouwkundige naam:
Onder de (schuif)deur Onderdorpel
Kleur: Soort bouwproduct:
Zwart Opstap
Materiaal: Afwerking: Leverancier: Alternatief:
Hardsteen Gezoet www.moonen-wanders.nl Massief kunststof onderdorpel (zie afbeelding 6)
De meeste fabrikanten van kunststof kozijnen gebruiken het kunststof kozijn profiel als onderdorpel voor een deur of openslaande tuindeuren. Bij deze manier, welke overigens het de goedkoopste en snelste is, is de opstap vaak hoog en word het rubber en de bovenkant van de dorpel snel beschadigd en vies. Een mooi alternatief is een zwart kleurige (of marmer kleur) lage dorpel van massief kunststof, welke nooit hoger is dan 4a 5 cm. Voordeel is dat het sterker is als gewoon hardsteen en beter te verwerken is dan producten zoals Holonite. Ook blijven de twee dichtingen behouden bij buitendraaiende deuren zodat deze water en tocht dicht is. Ook de eventuele sluitplaten van openslaande deuren zijn makkelijk zonder risico van breuk (in de fabriek) te monteren Materiaaleigenschap: Natuursteen is een product met karakter. In het grote aanbod van natuursteen is het belangrijk om goed geadviseerd te worden met betrekking tot prijs en kwaliteit. Natuursteen kan op verschillende manieren bewerkt worden, zoals bijvoorbeeld: gezoet; dit geeft een glad, mat uiterlijk. gepolijst; dit geeft een glad, glanzend uiterlijk. gevlamd; dit geeft een stroef, grillig uiterlijk. geborsteld; dit geeft een stroef, grillig uiterlijk. gefrijnd; dit geeft een stroef uiterlijk met streepstructuur. gebouchardeerd; dit geeft een stroef, gehamerd uiterlijk. Door invloed van UV treedt kleurvervaging op; krasgevoelig vooral bij gezoete oppervlaktes Meer info over masieve kunstof onderdorpels: http://www.zkkf.nl/holonite.php
Massief kunststof dorpel (afbeelding 6)
15|15
BOUWMATERIALEN B o u w m a t e r i a l e n
&
P r o d u c t e n
16. Lekdorpel Positie in de gevel: Bouwkundige naam:
Onderkant deur Weldorpel
Kleur: Soort bouwproduct:
Aluminium Afwatering
Materiaal: Afwerking:
Aluminium Geanodiseerd
Leverancier:
www.roval.nl
Alternatief:
Houten weldorpel
Een weldorpel is een dorpel met ingeschaafd waterhol, om afdruipend regenwater te keren en wordt aangebracht op een naar binnendraaiende buitendeur of raam. Een naar buitendraaiende deur of raam bevindt zich vóór de onderdorpel en behoeft daarom geen weldorpel dit in tegenstelling tot een naar binnendraaiend raam of deur. Materiaaleigenschap: Productie; Het aluminiumoxidepoeder, aluinaarde, wordt daarna in een speciale oven gebracht. Deze ovens zijn gevuld met elektroliet (een gesmolten keramische substantie genaamd kryoliet). Bij een temperatuur van bijna 1000 graden Celsius wordt vervolgens een gelijkstroom door de vloeistof gevoerd. De in het elektroliet opgeloste aluinaarde wordt door middel van elektrolyse gesplitst, waarbij vloeibaar aluminium en zuurstof vrijkomt. Het vloeibare aluminium zakt naar de bodem van de oven, wordt opgezogen en naar de gieterij gebracht. Daar wordt het gereinigd en eventueel gemengd met andere stoffen om bepaalde kwaliteiten aluminium te maken. Pas daarna worden walsplakken en persstaven gegoten waaruit de uiteindelijke aluminiumproducten kunnen worden gemaakt. De zuurstof die vrijkomt bij de elektrolyse wordt gebonden aan koolstof, die in de vorm van een groot blok (de anode) boven in de oven hangt. De anode wordt tijdens het proces dus opgebruikt, een halve ton koolstof per ton geproduceerd aluminium. Zo wordt uit 4 ton bauxiet 2 ton aluminiumoxide gemaakt, waaruit weer 1 ton aluminium kan worden gemaakt. Dit proces heet het Hall-Héroult-proces. In Nederland wordt in Vlissingen en Delfzijl aluminium geproduceerd.
Aluminium is een zilverwit, buigzaam metaal. Het is stabiel aan de lucht, maar alleen dankzij een dun en gesloten oxidehuidje, dat het metaal een doffe indruk geeft. In aanwezigheid van kwikzouten vormt zich echter een oxide dat een niet-gesloten huid vormt. Onder die omstandigheden oxideert het metaal aan de lucht bijzonder snel en vliegt het in brand. In gepoederde toestand wordt het veel in de pyrotechniek gebruikt (bijvoorbeeld als vaste raketbrandstof), of in thermische lansen. Winning; Aluminium wordt gevonden op de grond: 8,5% van de aarde is bestreken met bauxiet, de ertsvorm van aluminium. Bauxiet bestaat uit Al2O3 (aluminiumoxide) en restant. Het bauxiet wordt in contact gebracht met warme (140 °C tot 240 °C, afhankelijk van het type erts) natronloog. De natronloog reageert met het aluminiumoxide onder de vorming van natriumaluminiumhydroxide (NaAl(OH)4), dit blijft in oplossing en de overige componenten in bauxiet niet. De onzuiverheden kunnen worden verwijderd door ze te laten bezinken en af te filteren. De oplossing van natriumaluminiumhydroxide wordt vervolgens afgekoeld, waardoor aluminiumhydroxide (Al(OH)3) kristalliseert en natronloog overblijft. Door het aluminiumhydroxide te verhitten (dit noemt men calcineren) wordt het chemisch gebonden water verwijderd en ontstaat aluminiumoxide (Al2O3). Dit proces heet het Bayerproces.