Groen speelweefsel praktijkinspiratie
GROEN SPEELWEEFSEL
19 05 2017
voor eigen gemeente
Springzaad.be netwerk ruimte voor kinderen en natuur
Fris in het landschap www.frisinhetlandschap.be Katrijn Gijsel
Inhoud
GROEN SPEELWEEFSEL
19 05 2017
1. Rondje 1. Argumenten voor groen speelweefsel Overtuig het bestuur van het belang 1. Praktijkvoorbeelden - Inspiratiebeelden internationaal - Praktijkvoorbeelden uit Vlaanderen 2. Uitwisseling
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
kids don’t remember their best day of television 1. (buiten)ruimte en mogelijkheden voor kinderen & jongeren - ontwikkeling en ontplooiing - beweging en buitenlucht - ontmoeting en wederzijds begrip
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
speel- en leefstraten (Vauban wijk, Freiburg)
2. zelfstandige mobiliteit - fietsroutenetwerk, trage wegen, zone 30 als basislayer - kinderen groeien in zelfstandigheid - milieu-impact, verkeersveiligheid en leefbaarheid
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Randafwerking wijk met wilgenhutten-pad (Jan Van Schaick)
3. sociale impact - ontmoeting - speelplek is geen kinderreservaat - verweving met andere functies, met de omgeving
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Klassiek bufferbekken woonwijk (Leopoldsburg)
4. ecologische voordelen - groenblauw netwerk als basislayer - groene speelplekken als stapstenen voor natuur - klimaatmaatregelen (water, hitte, buffering)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Buffervijver en overloop naar wadi (Malpertuuswijk Gent, Fris in het landschap)
4. ecologische voordelen - groenblauw netwerk als basislayer - groene speelplekken als stapstenen voor natuur - klimaatmaatregelen (water, hitte, buffering)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
‌ gaat verder met speelse goot op stadsplein (Malpertuus, Fris in het landschap)
4. ecologische voordelen - groenblauw netwerk als basislayer - groene speelplekken als stapstenen voor natuur - klimaatmaatregelen (water, hitte, buffering)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Eenvoudige maar speelse inrichting randparkje / Park ontwerp & inrichting met bewoners (Vauban, Freiburg)
5. economische voordelen - bundelen van krachten en middelen (jeugd-mobiliteit-klimaat-natuur‌) - verder kijken dan de (dure) speeltoestellencatalogus, back to basic
GROEN SPEELWEEFSEL 19 05 2017
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Waar ontwikkelen kinderen risico-competenties?
WILDE LANDJES
GROEN SPEELWEEFSEL 19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL 19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL 19 05 2017
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
•
beheergericht ontwerp robuust – aangepaste natuurlijke beplanting
•
aanleg gefaseerd – participatief
•
naast kosten ook baten in € uitdrukken (speel/natuurwaarde/klimaat/gezondheid)
•
win-win met partners
•
multi-doel project: middelen ook buiten eigen hokje
•
communicatie – ‘lullen voor spullen’ – recuperatie materialen
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
groen speelterrein stenig speelplein – sportplein trage wegen – fietspadennetwerk – doorsteekjes speelbos – buurtspeelbosje speelnatuur – speellandschap – speelpolder – speelboomgaard waterspeelplek avontuurlijk en natuurrijk jeugdwerkterrein bouwspeelplaats schoolspeelplaats – buitenruimte kinderdagverblijf buurtmoestuinen / stadslandbouw spelprikkels in parken spelprikkels langs straten en pleinen – passageplekken Waaier aan mogelijkheden voor plekken én verbindingen
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Klimaatadaptief watersysteem, ontmoeting & kunst in publieke ruimte (Taesinge Plads, eerste klimaatwijk van Kopenhagen, foto Fris ih landschap)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Speelruimtebeleidsplannen als sterk meerjaren-instrument (Brugge)
GROEN SPEELWEEFSEL
19 05 2017
Speelruimtebeleidsplan 2006-2013 Speelruimtebeleidsplan 2014-2020 Visie, ambities, prioriteiten, acties voor kindvriendelijke en bespeelbare publieke ruimte, veilige en speelse verbindingen, rijke waaier aan speelplekken Implementeren van inspraak ook voor kinderen en jongeren Gedragen en goedgekeurd meerjarenplan
Speelruimtebeleidsplannen als sterk meerjaren-instrument (Brugge)
GROEN SPEELWEEFSEL
19 05 2017
Wegwijzer met richtlijnen, suggesties, inspirerende voorbeelden Referentiekader eerder dan verordening -
Basisprincipes voor duurzame en kwalitatieve planning Duurzaam bouwen en wonen Mobiliteit en speelweefsel Kwalitatieve inplanting van publieke ruimte Toegankelijkheid van publieke ruimte en gebouwen, groenzones
Wegwijzer voor Duurzame en Kindvriendelijke Woonprojecten en Verkavelingen (Brugge, 2005, Kind & Samenleving en Fris in het landschap)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
13 principes - meegeven vanuit de stad/gemeente aan projectontwikkelaars - meenemen in afweging bij beoordeling van verkavelingsaanvraag - opnemen in stedenbouwkundige verordening (vnl. kwantitatieve normen) o.a. - gebruiksgroen i.p.v. kijkgroen - speelruimtes verweven met publieke ruimte - speelruimtes aan voorkanten, niet aan achterkanten - woningen jonge gezinnen max. op 4e verdieping, en met zicht naar publieke buitenruimte - expliciete keuze voor autoluwe woonwijken en STOP-principe Wegwijzer voor Duurzame en Kindvriendelijke Woonprojecten en Verkavelingen (Brugge, 2005, Kind & Samenleving en Fris in het landschap) minder verharding, minder riolering, hogere woondichtheid, meer groen
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Spoorwegbedding Sint-Pieters als mini-speelweefsel (Brugge)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Spoorwegbedding Sint-Pieters als mini-speelweefsel (Brugge)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Spoorwegbedding Sint-Pieters als mini-speelweefsel (Brugge)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Spoorwegbedding Sint-Pieters als mini-speelweefsel (Brugge)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Spoorwegbedding Sint-Pieters als mini-speelweefsel (Brugge)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Spoorwegbedding Sint-Pieters als mini-speelweefsel (Brugge)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
- vooral informele speelplekken - Goe Gespeeld! Charter ‘spelen is een kinderrecht’ beleidsdoelen toetsen - (her)aanleg straten met aandacht voor buiten spelen - wijkspeelpleintje uitwerken samen met wijkcomité en kinderen - speelstraten buitenspelen aanmoedigen - trage wegen netwerk & schoolrouteplan - rapport speelweefsel (Kind & Samenleving) als kapstok - nieuwe sportsite: ideeën van kinderen integreren in plan architect - kerkomgeving beleefbaar door zit/verstopplekjes, groen, opstapjes Speelweefsel in landelijke gemeente (Wortegem-Petegem)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Groen speelweefselbeleid in plattelandsgemeente (Anzegem) Burgerbegroting 100 000 euro publieke speelruimte (foto X.Coppens SAM)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Groen speelweefselbeleid in plattelandsgemeente (Anzegem) Visie, lijst van acties en projectondersteuning verenigingen ‘handen uit de mouwen’
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Groen speelweefselbeleid in plattelandsgemeente (jeugdsite Alveringem)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Groen, duurzaam, klimaatrobuust en speels met ‘groene lob’ (Clementwijk St-Niklaas, Fris in het landschap - Sweco)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Wijkpark van 4 ha, met water en speelnatuur, midden in nieuwe verkaveling (Clementwijk St-Niklaas, Fris in het landschap - Sweco)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Leefstraten, dwarspleintjes tot in het park, de auto als ‘gast’ (Clementwijk St-Niklaas, Fris in het landschap - Sweco)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
parkpromenade stadspark
Comfortabele groene fietsverbinding – speelse golvende banken langs water (Clementwijk St-Niklaas, Fris in het landschap - Sweco)
GROEN SPEELWEEFSEL
19 05 2017
Groenblauwe vingers tot in de stad Vanuit stadslobben kwartier fietsen naar centrum en loopafstand groen
stadsrandbos stadsboerderij
waterlandschap
speelnatuur 2
3 4
wijkgroen volks-buurttuinen
5
1
Molenbeek tot in het centrum groene stapstenen 7
stadsrandpark
6
De lobbenstad: groenblauwe vingers tot in het centrum, tussen stadslobben (Vertaling Lobbenstadmodel St-Niklaas, Fris in het landschap)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
waterstructuur
Groenstructuur
Groenblauw netwerk als basislayers, naast verkeersnetwerken (Vertaling Lobbenstad model St-Niklaas, Fris in het landschap)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Compact wonen – ruimte voor spel, natuur, ontmoeting en stadslandbouw (Heizijdse Velden Turnhout, Fris in het landschap)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Natuurrijke band Begrazing + waterbuffering
Speelnatuur wijkniveau
Centrale ontmoetingszone Stadslandbouw Speelplekken buurtniveau
Stedelijke groene ruimte stadsdeelniveau
Nieuwe functies in parken: stadslandbouw, waterbuffering, begrazing, natuur (Heizijdse Velden Turnhout, Fris in het landschap)
woonontwikkeling
GROEN SPEELWEEFSEL
19 05 2017
stadslandbouw
stadsboerderij: de ontmoetingsplek! • • • • • •
gedeelde moestuinen boomgaard akkeronkruiden tweejarigen schaapsweide en stal bijenhal
woonontwikkeling speelnatuur
woonontwikkeling
Nieuwe functies in parken: stadslandbouw, waterbuffering, begrazing, natuur (Heizijdse Velden Turnhout, Fris in het landschap)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
al 15 jaar steunt Leuven bewonersinitiatieven voor leefbare woonwijken
GROEN SPEELWEEFSEL
19 05 2017
Natuurlijke speelplekken en verbindingen (speelweefsel in Leuven)
-
speelweefselplan en visie meer informeel groen voor ravotten, avontuur, bouwen, zich vuil maken tijdelijke speel- en ontmoetingsplekken inrichten in Leuven woont 71% van de kinderen binnen 400m van speelruimte kinderen en jongeren denken en bouwen mee: speelplein Fabota werd avontuurlijk, fietsparcours, fruit, heuvel, glijbaan architect plande wensen van de kinderen in aannemer werkte samen met beroepsklas de Wijnpers en kinderwerking
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Tijdelijk gebruik van ‘wachtende ruimtes’ (Leuven)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Ruimte voor water in de stad (Leuven)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Ruimte voor water in de stad (Leuven)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Slim knippen creëert autovrije speelplekjes op straat (Antwerpen)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Slim knippen creëert autovrije speelplekjes op straat (Antwerpen)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Experimenten met leefstraten en budget sportplekjes (Antwerpen)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Experimenten met leefstraten en budget sportplekjes (Antwerpen)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Altijd toegankelijk avontuurlijk groen en water (avonturenlint Mortsel, foto HLN)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Bespeelbaar water hoeft niet altijd diep te zijn (Spoor Noord A’pen)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
ASSB-studie - pilot Westerringspoor (Gent)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
ASSB-studie – Westerringspoor (Gent)
WILDE LANDJES
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
ASSB-studie - Rode Loper Brugsepoort (Gent)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Water als drager van verbinding woonwijk – natuurgebied (Malpertuus, Gent)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Multifunctioneel plein (Gent)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Regenwater zichtbaar, kunstig, bespeelbaar
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Draineren? Kunstgras? Verharden? Ophogen?
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Waterberging en infiltratie: speelwadi (Heldenpark, Eeklo)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Park, speelplek, fietspad aan achterkant woningen: poortjes (Eeklo)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Moestuinieren in stadspark (Parijs)
DE EETBARE STAD
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Moestuinieren in stadspark (A’pen Berchem)
DE EETBARE STAD
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Volkstuinen en groeps tuinkamers (Gent)
DE EETBARE STAD
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Ontmoeting, samen koken en eten (Parckfarm, Brussel)
DE EETBARE STAD
Saai ‘gemeentegroen’
GROEN SPEELWEEFSEL 19 05 2017
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
… wordt schakel in jungle survivalpad (Leeuwarden, Jantje Beton – Nijha)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Klassiek stenig plein als P&R voor de schoolpoort (St-Truiden)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Speel- en ontmoetingsplekje tussen schoolpoort en weg (Oudenaarde)
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Je vraag
–
jouw tip of praktijkervaring om te delen
19 05 2017
GROEN SPEELWEEFSEL
Goe Gespeeld! charter voor gemeenten www.goegespeeld.be Inspirerende lokale voorbeelden groen speelweefsel: Kind & Samenleving http://k-s.be/groen-speelweefsel/inspiratie-voor-een-lokaal-groen-speelweefsel/inspirerende-lokale-voorbeelden/
Netwerk speelnatuur: voorbeelden speelnatuurplekken, wie kan helpen www.springzaad.be