Nr 11-12 (157-158) listopad – grudzień 2013 ISSN 1509-0655
MIESIĘCZNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY GMIN I POWIATU LUBELSKIEGO
POWIAT LUBELSKI – NATURALNIE l INWESTYCJE DROGOWE 2013 l ŚWIETLICE, MUZEA, PARKINGI – POWSTAJĄ DZIĘKI LGD l SZKOLNE JUBILEUSZE, PROMOCJE, PROJEKTY
Z okazji Nowego Roku 2014 życzymy Państwu, by był to Rok szczęśliwy w osobiste doznania, spełnił zamierzenia i dążenia zawodowe, by przyniósł nam wszystkim wiele satysfakcji z podejmowanych wyzwań. Starosta Lubelski Paweł Pikula
Przewodniczący Rady Powiatu w Lublinie Sławomir Zygo
AMBITNY BUDŻET NA 2014 ROK ������������������������������������������������������������������������������������������ 3 W przyszłym roku samorząd zamierza przeznaczyć na inwestycje 46 mln zł. Większość tej sumy pochłoną remonty i przebudowa dróg. DROGI POWIATU CORAZ DROŻSZE ���������������������������������������������������������������������������������� 4-5 W minionym roku powiat zmodernizował niemal 35 km dróg, na co wydał około 25 mln zł. Dużą część środków pozyskał ze źródeł zewnętrznych. KONWENT O LASACH I RPO ���������������������������������������������������������������������������������������������������� 6 Starostowie będą zabiegać o unijne fundusze na cyfryzację zasobów geodezyjnych oraz wsparcie finansowe dla swoich zadań w zakresie gospodarki leśnej. RAZEM BEZPIECZNIEJ ������������������������������������������������������������������������������������������������������������ 7 Policjanci chcą wiedzieć, jak oceniana jest ich praca, jakie są potrzeby mieszkańców związane z bezpieczeństwem, dlatego rozpoczęli cykl debat z samorządowcami na ten temat. Edukacja, zdrowie, pomoc społeczna – nowe wyzwania ������������������� 8 – 9 O nich rozmawiamy z Dariuszem Gajo, członkiem Zarządu Powiatu Lubelskiego. SZANSA NA SAMODZIELNOŚĆ ��������������������������������������������������������������������������������������������10 Już ponad 500 młodych ludzi skorzystało z pomocy PCPR w Lublinie i wzięło udział w szkoleniach ułatwiających znalezienie zatrudnienia. Centrum czeka na kolejnych chętnych. WSPÓLNIE Z UKRAINĄ ����������������������������������������������������������������������������������������������������������11 Powiat stawia na efektywną współpracę z ukraińskimi partnerami, dlatego stara się pozyskać fundusze na proekologiczny projekt dotyczący energii odnawialnej. RENESANS ŚWIETLIC WIEJSKICH �����������������������������������������������������������������������������12 – 13 Powstają niemal w każdej miejscowości. Pomocne okazały się środki unijne, które samorządy pozyskują za pośrednictwem LGD „Kraina wokół Lublina”. PRAKTYCZNA NAUKA ZAWODU ������������������������������������������������������������������������������������������14 Nie tylko w szkole. Na targach hotelarsko-gastronomicznych w Krakowie swoją wiedzę poszerzali uczniowie uczestniczący w kolejnym projekcie edukacyjnym. SZANSA DLA SZKÓŁ ZAWODOWYCH ����������������������������������������������������������������������������������15 Osoby mające wpływ na jakość kształcenia zawodowego podniosą swoje kwalifikacje. Zatrudniając specjalistów szkoły zdobędą lepszą pozycję na rynku edukacyjnym. 50-LECIE „WITOSA” W PIOTROWICACH ����������������������������������������������������������������������16-17 Zespół Szkół Techniki Rolniczej świętował swoje urodziny hucznie, w gronie przyjaciół. Obchody połączono ze zjazdem absolwentów.
Powiat Lubelski
„KOŚCIUSZKI” SPOSÓB NA PROMOCJĘ ����������������������������������������������������������������������������18 Zamiast tradycyjnych drzwi otwartych warsztaty tematyczne mają zachęcić gimnazjalistów do nauki w Zespole Szkół Technicznych w Bełżycach „WIOLINKI” Z GRAND PRIX ��������������������������������������������������������������������������������������������������19. W kolejnej edycji Festiwalu Piosenki Patriotycznej w Krężnicy Jarej. NATURALNIE WYDANE ����������������������������������������������������������������������������������������������������������20 Ukazał się album promocyjny kompleksowo opisujący najpiękniejsze zakątki powiatu lubelskiego. Tekst uzupełnia kilkadziesiąt barwnych fotografii. RYBY Z PSZCZELEJ WOLI NA MEDAL ����������������������������������������������������������������������������������21 Dania z nimi w roli głównej, przygotowane przez młodych kucharzy z Zespołu Szkół Rolniczych w wygrały tegoroczne dożynki rybackie. WYSIŁEK FIZYCZNY A ŻYWIENIE SPORTOWCA ��������������������������������������������������������������22 Odżywianie w procesie treningowym odgrywa rolę nie mniejszą niż sam trening. Wzrost wysiłku wiąże się bowiem z większym zapotrzebowaniem na składniki odżywcze. DEKADA Z HONOROWYM KRWIODAWSTWEM W „KOPERNIKU” ������������������������������23 To tysiąc litrów krwi oddanych przez ponad 1000 osób. W akcję z roku na rok angażuje się coraz więcej uczniów.
Panorama Powiatu
Miesięcznik Społeczno-Kulturalny Gmin i Powiatu Lubelskiego Wydawca: Starostwo Powiatowe w Lublinie ul. Spokojna 9, 20-074 Lublin tel. (81) 52-86-606, fax (81) 52-86-601 redaktor@powiat.lublin.pl Redaktor naczelny: Magdalena Pietrzak Zespół: Anetta Cygan, Tomasz Banaszek Opracowanie EL-MEDIA Szkolenia i Doradztwo Druk: Drukarnia Tekst Sp. J., ul. Wspólna 19, 20-344 Lublin
www.powiat.lublin.pl/panorama
Redakcja nie zwraca materiałów niezamawianych oraz zastrzega sobie prawo do skracania artykułów i zmiany ich tytułów
PP 3
budżet
listopad – grudzień 2013
Ambitny budżet na 2014 rok Jeszcze w starym roku Rada Powiatu w Lublinie przyjęła plan finansowy na kolejne 12 miesięcy. Za przyjęciem budżetu w wersji zaproponowanej przez zarząd powiatu głosowali wszyscy radni. Przyszłoroczny budżet zakłada ponad 123 miliony 400 tysięcy dochodów i 136 milionów wydatków. Największe źródła dochodów to około 46 milionów 400 tysięcy subwencji, prawie 33 miliony dochodów własnych i ponad 11 milionów dotacji celowych z budżetu państwa. W części dotyczącej wydatków prawie 70 procent stanowią wydatki bieżące, a pozostałe 30 procent wydatki majątkowe, czyli inwestycyjne. W przyszłym roku na inwestycje samorząd powiatowy zamierza przeznaczyć prawie 41,4 miliona złotych, z czego 32 miliony 700 tysięcy chce wykorzystać na drogi. Dwa najpoważniejsze zadania wśród inwestycji drogowych dotyczą projektów
zgłoszonych do Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych. Jedną z nich jest trasa Jastków – Sieprawice – Tomaszowice i Bogucin – Sługocin – Sieprawki, tworząca ciąg komunikacyjny o łącznej długości ponad 10 kilometrów. Drugi projekt
dotyczy przebudowy prawie 9 kilometrów trasy Bełżyce – Borzechów. – Pierwsza inwestycja ma już akceptację dofinansowania, natomiast losy drugiego wniosku jeszcze nie są przesądzone. Na razie dotacji nie ma, ale są zapowiedzi, że rząd
Przyszłoroczny budżet został przyjęty przez radnych jednogłośnie. Fot. Tomasz Banaszek
może zwiększyć pulę środków na NPPDL – mówi z nadzieją starosta lubelski Paweł Pikula. Jednocześnie zaznacza, że jeśli nie uda się zdobyć wsparcia z tego programu, to powiat będzie chciał pozyskać pieniądze na ten cel w inny sposób. Samorząd liczy także na dotacje na dwie kolejne inwestycje z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego. Chodzi o trasę Lublin – Jakubowice Konińskie – Majdan Krasieniński oraz Abramowice – Kalinówka. To drugie zadanie powiat zamierza zrealizować razem z miastem Lublin. Dotacje z RPO nie są pewne, ale mogą się pojawić w ciągu 2014 roku. Dlatego obydwie inwestycje są zapisane w przyszłorocznym projekcie budżetu. Starosta Paweł Pikula uważa, że przyszłoroczny budżet od strony inwestycyjnej jest bardzo ambitny, ale jednocześnie jest to plan bardzo realistyczny jeśli chodzi o harmonię wydatków samorządowych. Jego zdaniem zarówno plan powiatowych dochodów, jak i wydatków zostanie zrealizowany bez większych przeszkód. Red.
4
PP
inwestycje drogowe
listopad – grudzień 2013
Drogi powiatu co Prawie 40 inwestycji drogowych o łącznej długości niemal 35 km udało się zakończyć w tym roku na terenie powiatu lubelskiego. Na ten cel przeznaczono około 25 mln zł. Część prac wykonano dzięki wsparciu z budżetu państwa oraz gmin, na terenie których prowadzono inwestycje. Jedną z najważniejszych tegorocznych inwestycji była przebudowa drogi Niedrzwica Duża – Krebsówka – Osmolice. Prace na odcinku ok. 7,5 km kosztowały ponad 2,8 mln złotych i były prowadzone w ramach Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych. Wykonano je przy finansowym udziale gmin Niedrzwica Duża i Strzyżewice. Oprócz nowej nawierzchni drogowcy wykonali zjazdy na działki, pobocza z tłucznia kamiennego i chodniki. Z kolei z dotacji Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji na usuwanie skutków klęsk żywiołowych udało się zabezpieczyć osuwiska nasypów dróg powiatowych w Jakubowicach Konińskich w gminie Niemce, co kosztowało ponad 2,1 mln zł i w Pliszczynie w gminie Wólka za 532 tys. zł.
Kolejnych kilkanaście inwestycji drogowych powiat zrealizował wspólnie z gminami. Dzięki ich finansowemu wsparciu przebudował drogi powiatowe: • Dąbie – Sobieska Wola – Giełczew w gminie Krzczonów (5,7 km, ok. 2 mln zł), • Stawce – Ponikwy – Biskupie w gminie Zakrzew (3,9 km, 1,3 mln zł), • Leśce – Osówka – Krasienin na pograniczu gmin Niemce i Garbów (2,6 km oraz utrwalenie powierzchniowe na długości 1,7 km, ok. 1,2 mln zł), • Lubartów – Annobór – Nowy Staw – Niemce w Nowym Stawie w gminie Niemce (155 m, ok. 40 tys. zł), • Leonów – Włóki – Charlęż – Zawieprzyce – Wólka Zawieprzycka w Bystrzycy w gminie Niemce (125 m, 43 tys. zł), • Kozłówka – Dąbrówka – Nasutów – Dys w gminie Niemce (0,3 km, 170 tys. zł), • Bychawa – Kosarzew – Zielona – Krzczonów (2 km, 1,1 mln zł), • ul. Kolejowa w Niedrzwicy Dużej w ciągu drogi Grabówka – Kol. Warszawska
– Niedrzwica Duża (1,1 km, ok. 300 tys. zł), • Strzeszkowice – Krężnica Jara – Lublin w gminie Niedrzwica Duża (0,5 km, ok. 300 tys. zł), • Nałęczów – Charz – Wojciechów w gminie Wojciechów (2,2 km, ponad 720 tys. zł ) • Lublin – Wólka Lubelska – Pliszczyn – Sobianowice w Łysakowie w gminie Wólka (1,2 km, ok. 300 tys. zł – płatne w 2014 r.), • Bychawka – Józefin – Wólka Jabłońska na pograniczu gmin Jabłonna i Bychawa (3,3 km ok. 1,3 mln zł) • Wierzchowiska Górne – Czółna w gminie Bełżyce (0,8 km, 245 tys. zł), • ul. Partyzantów w Bełżycach (120 m, ok. 60 tys. zł), • Garbów – Gutanów – Czesławice – Nałęczów w miejscowości Gutanów (1,7 km, 380 tys. zł), • W wielu miejscach przebudowano lub wybudowano chodniki. Prace wykonano przy drogach: • Żabia Wola – Strzyżewice w Piotrowicach i Strzyżewice – Zakrzówek w Kiełczewicach (841 m, 120 tys. zł), • Kolonia Kępa – Łopiennik – Skorczyce w Łopienniku (ok. 400 m, 73 tys. zł),
• Leonów – Włóki – Charlęż – Zawieprzyce – Wólka Zawieprzycka w Leonowie (700 m, 95 tys. zł) i w Dziuchowie (1 km, 200 tys. zł), • Kozłówka – Dąbrówka – Nasutów – Dys w miejscowości Pólko (1 km, 200 tys. zł), • Chodel – Borzechów – Wilkołaz w miejscowości Kłodnica ( 100 m, 27 tys. zł), • Bełżyce – Strzeszkowice – Krężnica Jara – Lublin (551 m, 120 tys. zł), • Lublin – Bychawa w miejscowości Tuszów (440 m, 100 tys. zł), • Lublin – Bychawa w miejscowości Żabia Wola (47 tys. zł), • Tarnawka – Zakrzew – Ponikwy w Zakrzewie (145 m. 23 tys. zł). Plany na 2014 rok W przyszłym roku dzięki wsparciu samorządu wojewódzkiego zostanie przebudowana droga biegnąca przez Jakubowice Konińskie i Majdan Krasieniński (6 km), łącząca gminę Niemce z Lublinem. Remont potrwa do pierwszej połowy 2015 roku. Prace będą kosztować 10,5 mln zł. 8,5 mln zł będzie pochodzić z RPO. 30% wartości inwestycji po-
Droga Niedrzwica Duża – Krebsówka – Osmolice.
Droga Strzeszkowice – Krężnica Jara – Lublin.
Fot. Arch. ZDP w Lublinie zs. w Bełżycach
Fot. Arch. ZDP w Lublinie zs. w Bełżycach
listopad – grudzień 2013
INWESTYCJE drogowe
raz droższe kryje Powiat Lubelski wraz z gminami Niemce i Jastków. Powiat otrzyma także dofinansowanie z Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych na drogę Jastków – Sieprawice – Tomaszowice i Bogucin – Sługocin – Sieprawki. Prace na odcinku ponad 10 km będą kosztować ok. 5 milionów złotych, z czego połowę samorząd powiatowy otrzyma z budżetu państwa a pozostała część będzie pochodzić z budżetu powiatu oraz gmin Jastków i Garbów. Wniosek powiatu znalazł się wysoko, bo aż na drugim miejscu listy rankingowej. Zarząd Powiatu zamierza też złożyć wniosek o dofinansowanie na rozbiórkę i budowę nowego mostu na rzece Chodelka w miejscowości Borzechów. Na takie cele Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju przeznacza swoją rezerwę budżetową. Dotacja wynosi 50% kosztów przebudowy obiektów mostowych. Jest duża szansa, że rząd dołoży w 2014 roku do NPPDL i będziemy realizować kolejne 2 inwestycje: • Wólka Lubelska – Pliszczyn – Sobianowice, • Bełżyce – Borzechów. Ponadto w przyszłym roku Zarząd Powiatu planuje zmodernizować i wyremontować drogi: • Olszowiec – Piotrków ok. 3 km, • Niemce – Leonów ok. 2 km, • Ługów – Wysokie ok. 2 km (Gmina Jastków rozpoczęła budowę ok. 1 km w roku 2013 i zakończy w bieżącym, pozostały 1 km Powiat Lubelski zrealizuje w drugim półroczu tego roku), • Baszki – Pliszczyn ok. 1,1 km. Tak, jak w latach poprzednich, w trakcie realizacji budżetu pojawią się kolejne, niewielkie, ale ważne społecznie inwestycje. Red.
Ul. Kolejowa w Niedrzwicy Dużej. Fot. Arch. ZDP w Lublinie zs. w Bełżycach
Naprawione osuwisko w Pliszczynie. Fot. Arch. ZDP w Lublinie zs. w Bełżycach
Podziurawiona droga Bełżyce – Borzechów ma być naprawiona w tym roku. Fot. Arch. ZDP w Lublinie zs. w Bełżycach
PP 5
Nowy sprzęt do walki z zimą
Zarząd Dróg Powiatowych nie chce słyszeć, ze zima znów zaskoczyła drogowców i inwestuje w nowy sprzęt. Właśnie zakupił 6 nowych pługów, które zastąpią te używane od prawie 30 lat. Do tej pory do odśnieżania dróg służyło siedem ciężkich, tak zwanych dziobowych pługów, w tym cztery, które ZDP otrzymał pod koniec lat 90. minionego stulecia od ówczesnej Dyrekcji Okręgowej Dróg Publicznych, czyli obecnego oddziału GDDKiA oraz trzy „nowsze”, zakupione w 1999 roku. – Sprzęt przekazany przez DODP został wyprodukowany między 1982 a 1988 rokiem i był już wielokrotnie naprawiany. Obecnie nadaje się tylko do likwidacji, natomiast pługi, które zakupiliśmy prawie 14 lat temu, wymagają generalnego remontu – mówi zastępca dyrektora ZDP w Bełżycach Anna Woźnicka. Drogowcy z obwodów w Bełżycach, Bychawie i Garbowie dysponują też 12 pługami lekkimi, które zostały zakupione w latach 2006 – 2010. Oprócz tego na całą sieć dróg powiatowych jest jeden pług wirnikowy oraz tak zwany unimog, który może być używany nie tylko zimą. – To wielofunkcyjny pojazd, który może pracować przez cały rok. Z dodatkowym osprzętem służy zarówno do odśnieżania, jak też koszenia trawy, pogłębiania rowów, obcinania gałęzi czy oczyszczania jezdni z błota albo innych zanieczyszczeń – tłumaczy dyrektor Woźnicka. Na razie drogowcy będą używać nowego sprzętu, a ten najbardziej wysłużony będzie uruchamiany w nadzwyczajnych sytuacjach. Według dyrekcji ZDP obecne możliwości sprzętowe powinny wystarczyć na zapewnienie przejezdności dróg powiatowych. Oprócz pługów, solarek i piaskarek, drogowcy mają też przygotowane zapasy mieszanki piaskowo-solnej. – Na każdy z obwodów przypada od 2 do 2,5 tysiąca ton soli z piaskiem, ale czy to wystarczy, tego nikt nie jest w stanie dziś przewidzieć – dodaje Anna Woźnicka. Sieć dróg powiatowych objęta zimowym utrzymaniem ma w powiecie lubelskim 677 km. W ostatnich latach jego koszty wynosiły od niespełna 800 tys. do ponad 1,5 mln zł. Włodzimierz Sierociuk
6
PP
pomoc zewnętrzna
listopad – grudzień 2013
Konwent o lasach i RPO Starostowie powiatów województwa lubelskiego popierają przygotowany przez samorząd województwa projekt nowego Regionalnego Programu Operacyjnego, który zawiera propozycje wykorzystania funduszy unijnych w nowej perspektywie finansowej. Swoje stanowisko w tej sprawie przyjęli podczas konwentu, który odbył się 7 listopada w Dęblinie. Oceniając projekt RPO na lata 2014 – 2020 samorządowcy przyznali, że cieszą ich zapowiedzi samorządu województwa, który deklaruje wsparcie dla dużych projektów systemowych. Powiaty przygotowały wspólnie trzy takie propozycje. Jedna dotyczy przebudowy dróg, druga doposażenia szpitali, a trzecia rozwoju szkolnictwa zawodowego. – Ustaliliśmy, że spróbujemy opracować jeszcze jeden projekt, dotyczący cyfryzacji zasobów geodezyjnych – informuje starosta lubelski, przewodniczący konwentu Paweł Pikula. Gościem posiedzenia był prezes Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie Wojciech Piekarczyk, z którym starostowie dyskutowali o możliwościach wsparcia powiatowych zadań
w zakresie gospodarki leśnej. Zgodnie z przepisami samorządy powiatowe sprawują nadzór nad lasami, które nie są w zasobach skarbu państwa lecz prywatnych właścicieli. Zadaniem powiatów jest m.in. opracowywanie planów urządzenia lasów, w tym wycinki drzew i organizacji nasadzeń. – Uzgodniliśmy, że w najbliższym czasie przygotujemy skalę potrzeb w tym zakresie na najbliższych pięć lat i na tej podstawie wystąpimy do funduszu o choćby częściowe dotacje na ten cel albo preferencyjne pożyczki – mówi Paweł Pikula. Podczas konwentu starostowie spotkali się też z wojewódzkim konsultantem do spraw transplantologii prof. Sławomirem Rudzkim, który przedstawił efekty dotychczasowych działań w zakresie transplantologii klinicznej oraz potrzeby wsparcia tej idei przez środowiska samorządowe. Z zaprezentowanych danych wynika, że w ostatnich latach liczba dokonywanych przeszczepów powoli, ale systematycznie rośnie. By podtrzymać tę tendencję, jest potrzebna dalsza współpraca z placówkami zdrowia prowadzonymi przez powiaty. Podczas spotkania starostowie zadeklarowali, że będą wspierać tego typu działania. Włodzimierz Sierociuk
Działając razem powiaty mają większą siłę przebicia, a ich projekty większą szansę na realizację. Fot. Arch. Starostwa Powiatowego w Rykach
Lasy i grunty leśne w powiecie lubelskim zajmują ponad 27 ha, z czego nieco ponad 4% to lasy prywatne. Fot. Arch. Starostwa Powiatowego w Lublinie
Powiat liczy na wsparcie z WFOŚiGW P owiat Lubelski stara się o pieniądze z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie na modernizację Domu Dziecka w Przybysławicach oraz odwodnienie drogi Bełżyce – Borzechów. Szacuje się, że obydwa zadania mogą kosztować prawie 4,2 mln zł. Jeśli samorząd powiatowy otrzyma wsparcie, w Domu Dziecka „Dworek” w Przybysławicach zostanie wymieniony dach, docieplony budynek i wykonana nowa elewacja, a także wymienione okna i drzwi. W ramach projektu w obiekcie ma
też powstać kotłownia gazowa. W związku z tym, że „Dworek”, znajduje się na terenie zespołu dworsko-parkowego, wszystkie prace muszą się odbywać pod nadzorem konserwatora. Ustalono m.in., że termomodernizacja nie będzie polegać na tradycyjnym dociepleniu budynku styropianem, lecz będą wykonane tak zwane tynki, które pozwalają zachować pierwotny wygląd ścian. Wniosek o wsparcie z WFOŚiGW opiewa na kwotę ponad 500 tys. zł. Po jego wstępnej akceptacji powiat będzie zobowiązany do przygotowania wszystkich pozwoleń i innych
dokumentów, niezbędnych do realizacji inwestycji. Jednym z obowiązków będzie przeprowadzenie audytu energetycznego, który ma wykazać wymierne korzyści zaplanowanych prac. Władze powiatu lubelskiego liczą też na wsparcie funduszu na budowę kanalizacji deszczowej w drodze powiatowej Bełżyce – Borzechów. Wartość tej inwestycji to prawie 3,8 mln zł, które samorząd chce przeznaczyć na rozebranie jezdni, położenie instalacji odwadniającej i wykonanie nowej nawierzchni. W obydwu przypadkach powiat liczy na preferencyjną po-
życzkę. Czy ją otrzyma, okaże się prawdopodobnie na początku 2014 roku. Jeśli decyzja funduszu będzie pozytywna, inwestycje mają być zrealizowane do listopada 2014 r. Włodzimierz Sierociuk
bezpieczeństwo
listopad – grudzień 2013
PP 7
Dzielnicowy na medal Burmistrzowie i wójtowie zgłaszali problemy, jakie widzą na swoim terenie i przedstawiali propozycje ich rozwiązania.
Funkcjonariusze mają nadzieję, że współpraca z samorządem przełoży się na wzrost bezpieczeństwa mieszkańców.
Fot. Arch. Starostwa Powiatowego w Lublinie
Fot. Arch. Starostwa Powiatowego w Lublinie
Razem bezpieczniej Jak zwiększyć bezpieczeństwo mieszkańców? Nad tym zastanawiali się wspólnie policjanci i samorządowcy z powiatu lubelskiego, którzy spotkali się 30 października w Starostwie Powiatowym w Lublinie. Debata odbyła się z inicjatywy Komendy Miejskiej Policji w Lublinie. Funkcjonariusze chcieli się dowiedzieć, jak gminy oceniają współpracę z policją i co, ich zdaniem, należałoby w tych kontaktach zmienić.
W spotkaniu wzięło udział około 80 wójtów i burmistrzów, komendantów i dzielnicowych z Bełżyc, Bychawy, Niemiec i Lublina, a także radni powiatowi i gminni, przedstawiciele gminnych zespołów interdyscyplinarnych oraz przedstawiciele straży pożarnej. Oceniano efekty reorganizacji jednostek policyjnych na terenie powiatu lubelskiego, skuteczność działań zespołów zajmujących się w gminach przemocą w rodzinie oraz zastanawiano się, co można zrobić, by na drogach było bezpiecznej. Jednym z postulatów podnoszonych podczas dyskusji było zwiększenie patroli, szczególnie
w tych rejonach powiatu, w których kilka lat temu zlikwidowano posterunki. Przedstawiciele policji przekonywali, że głównym celem reorganizacji było zwiększenie mobilności poszczególnych jednostek, a przez to także poczucia bezpieczeństwa mieszkańców. Z kolei członkowie zespołów interdyscyplinarnych zwracali uwagę, że przepisy dotyczące ich działalności nie zawsze pozwalają na skuteczne przeciwdziałanie przemocy. Postulowali m.in. konieczność lepszego przygotowania osób działających w zespołach do realizacji wyznaczonych zadań, uregulowanie kwestii, w tym finansowych, związanych z łączeniem funkcji zawodowych ze społeczną pracą w zespołach, a także jeszcze lepszą współpracę z dzielnicowymi. Samorządowcy uznali także, że należy zwiększyć wysiłki na rzecz poprawy bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego, w tym pieszych i rowerzystów. Zarówno przedstawiciele gmin, jak i policji zgodzili się, że szczególną uwagę należy zwrócić na... wyremontowane odcinki dróg. – Gdy kierowcy muszą korzystać z gorszych dróg, starają się
jeździć dość ostrożnie, ale gdy widzą przed sobą choćby niewielki fragment trasy z jezdnią równą jak stół, jakby wyłączali wyobraźnię – mówili biorący udział w dyskusji. Przy okazji starosta lubelski Paweł Pikula zaapelował do zebranych o włączenie się do powiatowej akcji „Bądź widoczny – świeć przykładem!”, której celem jest przekonanie rowerzystów i pieszych do noszenia odblasków. Uczestniczący w debacie lubelski komendant wojewódzki policji inspektor Michał Domaradzki podkreślił, że to jedna z cyklu debat, które są organizowane także w pozostałych powiatach. Ich celem jest poznanie potrzeb mieszkańców, związanych z bezpieczeństwem oraz wypracowanie skutecznych sposobów spełniania tych oczekiwań. Odpowiadając na zgłoszone postulaty komendant miejski policji w Lublinie inspektor Dariusz Szkodziński zapewnił, że wszystkie są ważną wskazówką dla funkcjonariuszy. Ich realizacja będzie tematem kolejnej debaty, która ma się odbyć za pół roku. Włodzimierz Sierociuk
Sierż. szt. Jacek Surdyga z komisariatu w Bychawie zdobył tytuł „Nasz Dzielnicowy Roku 2013”. W tegorocznej edycji plebiscytu, organizowanego na łamach „Dziennika Wschodniego”, uczestniczyło 85 dzielnicowych – 67 z Lublina oraz 18 z komisariatów w Bełżycach, Bychawie i Niemcach. Jacek Surdyga zajął pierwsze miejsce wśród dzielnicowych z powiatu lubelskiego, zdobywając 338 głosów. Zwycięzca konkursu na co dzień zajmuje się rejonem, który obejmuje cały teren gminy Zakrzew i ma pod swoją opieką miejscowości: Zakrzew, Kolonia Zakrzew, Tarnawka Pierwsza, Tarnawka Druga, Baraki, Nikodemów, Karolin, Szklarnia, Annów, Boża Wola, Dębina, Majdan Starowiejski, Targowisko, Kolonia Targowisko, Ponikwy, Wólka Ponikiewska. – Dzielnicowy jako policjant pierwszego kontaktu jest „łącznikiem” pomiędzy społecznością lokalną a policją. Ma reagować na głosy mieszkańców o niepokojących i nurtujących ich problemach – informuje kom. Renata Laszczka-Rusek z Zespołu Komunikacji Społecznej w Komendzie Wojewódzkiej Policji w Lublinie. Uroczyste wręczenie nagród odbyło się 3 grudnia w Komendzie Miejskiej Policji w Lublinie. Zwycięzcom wręczył je komendant miejski policji w Lublinie insp. Dariusz Szkodziński. Wśród dzielnicowych z powiatu lubelskiego kolejne miejsca zajęli: mł. asp. Mariusz Matyga z Komisariatu Policji w Bełżycach i sierż. sztab. Łukasz Winiarczyk z Komisariatu Policji w Niemcach. Tomasz Wolny
Najlepszy dzielnicowy w powiecie. Fot. www.lubelska.policja.gov.pl
8
PP
samorząd
listopad – grudzień 2013
Edukacja, zdrowie, pomoc społe Szpitale proszą o pieniądze, szkoły walczą o uczniów, pomoc społeczna szuka skutecznych sposobów wsparcia potrzebujących. Przed powiatami wiele wyzwań. O tym, jak radzi sobie z nimi Powiat Lubelski, rozmawiamy z Dariuszem Gajo, członkiem Zarządu Powiatu Lubelskiego. W zarządzie powiatu zajmuje się Pan edukacją, zdrowiem, pomocą społeczną, kulturą, sportem i ochroną środowiska. To niełatwe dziedziny. Która z nich jest największą bolączką? Sprawuję nadzór nad 23 z 25 jednostek organizacyjnych powiatu. Jest to dość szeroki zakres zadań, dodatkowo każda z wymienionych dziedzin ma inną specyfikę. Sądzę, że sprawy, którymi się zajmuję, nie są bolączką powiatu, ale też nie należą do najłatwiejszych. Szczególnie oświata wymaga indywidualnego podejścia z uwagi na prowadzenie przez nas 15 placówek oraz aktualne problemy szkół wynikające z niższej liczby uczniów. Od początku mojej pracy w starostwie w Wydziale Edukacji trwa nieustanna reforma systemu edukacji. Wprowadzono stopnie awansu zawodowego nauczycieli, utworzono gimnazja, a tym samym o rok została skrócona nauka w liceach ogólnokształcących i technikach. Obecnie wprowadzana jest kolejna reforma szkolnictwa zawodowego, zmienia się podstawa programowa kształcenia w zawodach, w miejsce większości szkół policealnych wprowadzane są kursy kwalifikacyjne. Od początku istnienia powiatów kolejne zarządy i rady powiatu traktowały oświatę priorytetowo. Szkoły przejęte przede wszystkim od kuratora oświaty wymagały dużych nakładów modernizacyjnych. Średnio rocznie przy udziale środków zewnętrznych przekazywano na modernizację ok. 2 – 3 mln zł. Od 2008 r. znacząco wzrastały wynagrodzenia nauczycieli, co uważam za jak najbardziej zasadne. Jednak powiat stanął przed problemem zbyt niskiej subwencji, która nie pokrywa skutków tych podwyżek. Do tego odnotowaliśmy spadek liczby uczniów szkół związany z niżem demograficznym, a przypomnę, że subwencja oświatowa jest ściśle związana z liczbą uczniów.
Szkoły ponadgimnazjalne w całym kraju borykają się z brakiem chętnych do nauki. Jak na ich tle wypadają szkoły naszego powiatu? Czy są one w stanie skutecznie walczyć o uczniów? Rzeczywiście uczniów jest mniej, ale jest też pewne światełko w tunelu. Mimo ogólnego spadku liczby uczniów zaobserwowaliśmy wzrost naboru do klas pierwszych. Jest to niewątpliwie związane z kształceniem zawodowym potrzebnym na rynku pracy. Chciałbym podkreślić dużą zasługę szkół i placówek oświatowych – dyrekcji, rad pedagogicznych, społeczności szkolnych. Mamy jednak ciągle świadomość konkurencyjności szkół prowadzonych przez miasto Lublin, przede wszystkim ze względu na ich atrakcyjne położenie. Musimy ciągle podnosić poziom nauki w szkołach, wyposażać je w pomoce dydaktyczne, dbać o atrakcyjne kierunki kształcenia. Przy realizacji tych celów często korzystamy ze źródeł zewnętrznych, głównie ze środków unijnych. Aktualnie realizowane są dwa projekty – dla szkół zawodowych „Szkoły dobrych umiejętności” oraz dla nauczycieli „Kompleksowe wspomaganie rozwoju szkół i przedszkoli w powiecie lubelskim”. Pierwszy projekt realizuje 15 szkół zawodowych. Dla 900 uczniów przygotowano cykle różnych zajęć poczynając od wiedzy ogólnej, poprzez szkolenia praktycznych umiejętności, na praktykach u przedsiębiorców kończąc. Młodzi ludzie mają również możliwość rozmów z doradcami zawodowymi. Dodatkowe szkolenia przejdzie 31 nauczycieli. Dzięki projektowi do szkół trafił wysokiej klasy sprzęt multimedialny oraz wyposażenie zgodne z profilem nauki w danej placówce, np. szkoły o profilu samochodowym pozyskają stanowiska diagnostyczne do elektroniki w autach. Drugi projekt ma na celu kompleksową poprawę jakości systemu doskonalenia nauczycieli, spójnego z rozwojem szkół. Podejmowane działania są tematycznie powiązane z dziedzinami edukacji, które w ostatnich latach zostały objęte istotnymi zmianami. Dzięki temu pilotaż pozwoli nie tylko na weryfikację nowych form doskonalenia, zwią-
zanych z bezpośrednim wsparciem rozwoju szkół i przedszkoli, ale też pomoże dyrektorom oraz nauczycielom jak najlepiej realizować politykę edukacyjną państwa. Oprócz realizowanych projektów unijnych pozyskujemy dodatkowe środki dla naszych placówek oświatowych z rezerwy oświatowej Ministerstwa Edukacji Narodowej (w roku 2013 kwota blisko 800 tys. zł), z WFOŚiGW i PFRON. Mając na względzie zmiany, które zachodzą w naszych szkołach, jestem pod wrażeniem zaangażowania w promocję i rekrutację prowadzoną przez poszczególne placówki oświatowe. Wspierając ich działania zorganizowaliśmy konferencję z udziałem wójtów i burmistrzów oraz dyrektorów gimnazjów, której celem było przedstawienie oferty szkół powiatowych. Spotkała się ona z bardzo dużym zainteresowaniem. Dowodem na to, że szkoły powiatowe na co dzień korzystają z najnowszych technologii, jest możliwość korzystania z programu „wirtualny spacer po szkołach” przez absolwentów gimnazjów i ich rodziców, którzy nie wychodząc z domu mogą zwiedzić nasze szkoły, zobaczyć, jak wyglądają sale lekcyjne, jak wyposażone są pracownie, jak wygląda zaplecze socjalne internatów. To bardzo ważne, by przez cały rok, nie tylko w okresie rekrutacji, stwarzać dobry klimat do nauki i rozwoju naszej młodzieży. Powiaty z Lubelszczyzny wspólnie starają się o unijne pieniądze na „Nowoczesne centra edukacji zawodowej powiatów lubelskich”. Na czym ma polegać ten projekt i jakie
korzyści mogą odnieść dzięki niemu placówki z naszego powiatu? Zmiany gospodarcze, technologiczne i rozwój przedsiębiorczości skutkują koniecznością zmiany bądź uzupełnienia kwalifikacji. Niedoinwestowane pracownie szkolne nie gwarantują uczniom przygotowania oczekiwanego przez coraz nowocześniejsze przedsiębiorstwa. Sprawny, nowoczesny i dostępny system kształcenia zawodowego, który powstanie w wyniku realizacji projektu Powiatu Lubelskiego, jest odpowiedzią na nowe wyzwania stojące przed edukacją zawodową. Projekt umożliwi wykonanie remontów, zakup niezbędnego sprzętu i wyposażenia pracowni związanych z edukacją zawodową. Pozwoli na współpracę z instytucjami, organizacjami i przedsiębiorcami w zakresie organizacji staży i praktyk (krajowych i zagranicznych). Ostatnim celem, który chcemy osiągnąć, to utworzenie platformy edukacyjnej w celu prowadzenia szkoleń na odległość w formie kursów kwalifikacyjnych Rozwój edukacji szkolnej oraz zajęć pozaszkolnych (w tym kwalifikacyjnych kursów zawodowych) winno odbywać się z wykorzystaniem technik informacyjnych oraz nowoczesnych technologii. Statystyki PUP wskazują, iż dość liczną grupę osób bezrobotnych stanowią absolwenci szkół ogólnokształcących oraz absolwenci szkół policealnych. Ta sytuacja spowodowana jest brakiem wiedzy nt. możliwości podejmowania nauki w konkretnych zawodach oraz niedostosowanie dotychczasowej oferty edukacyjnej do potrzeb rynku pracy. Całokształt tych działań przyczyni się do zmniejszenia bezrobocia.
listopad – grudzień 2013
samorząd
czna – nowe wyzwania Powiaty chcą też razem wspomóc lokalne szpitale, poprawić jakość ich usług. W planach jest stworzenie sieci placówek połączonych systemem wymiany informacji o dostępnych usługach oraz specjalizacja szpitali. Czy Pana zdaniem takie rozwiązanie jest korzystne dla mieszkańców naszego powiatu? Powiatowa służba zdrowia zapewnia mieszkańcom powiatu lubelskiego opiekę medyczną, dzięki czemu mają możliwość korzystania z placówek służby zdrowia w bliskiej odległości od miejsc zamieszkania. Aby opieka była efektywna, musi być na odpowiednio wysokim poziomie. Jak w całym kraju, tak i w naszym powiecie wymaga pomocy finansowej, głównie ze względu na zadłużenie szpitali wynikające w dużej mierze z tzw. nadwykonań, za które NFZ nie płaci. Dlatego ciężar utrzymania ciągłości świadczonych usług spoczywa na barkach powiatu. Powiat Lubelski stara się inwestować w modernizację i doposażenie szpitali z pomocą unijnych pieniędzy. Powiatowe SP ZOZ-y w Bełżycach i Bychawie już w ubiegłym roku zostały zinformatyzowane i wzbogaciły się o nowoczesny sprzęt medyczny. SP ZOZ nr 1 w Bełżycach wydał na inwestycję ponad 4 mln zł, z czego ponad 3,2 mln to dofinansowanie unijne z RPO, natomiast szpital w Bychawie – 2,2 mln zł, pozyskując z Unii 1,8 mln zł. Powiatowe placówki służby zdrowia w miarę możliwości kupują nowoczesny sprzęt, m.in. karetki, który służy naszym mieszkańcom. Wszystkie placówki w kraju mają czas do 2016 r. żeby spełnić odpowiednie standardy. Muszą przeprowadzić konieczne, kosztowne inwestycje, które pozwolą dostosować szpitale powiatowe do wymogów Ministerstwa Zdrowia. Muszą znaleźć dodatkowe środki, by sprostać zaostrzonym rygorom sanitarnym, lokalowym i sprzętowym. SP ZOZ nr 1 w Bełżycach zaplanował w najbliższym czasie inwestycje za ponad 5,5 mln zł. Remonty czekają blok operacyjny, oddział ginekologiczno-położniczy i pracownię endoskopii. Zostaną także wymienione windy i przebudowane pomieszczenia agregatorni. Kolejne 1,1 mln zł szpital przeznaczy na adaptację i remont budynku dawnej kuchni szpitalnej na aptekę i pomieszczenia administracyjne.
Mając na względzie wymienione inwestycje, Powiat Lubelski chce realizować wraz z 19 powiatami województwa lubelskiego projekt z pomocą środków z RPO. Projekt obejmuje działania gwarantujące utworzenie sieci zestandaryzowanych usług medycznych dla mieszkańców na oddziałach: wewnętrznym, ginekologiczno-położniczym, chirurgicznym, dziecięcym, kardiologicznym oraz blokach operacyjnych, łącznie min. 109 oddziałów. W ramach tego projektu oprócz prac modernizacyjnych w 20 szpitalach Lubelszczyzny i zakupu wyspecjalizowanej aparatury medycznej, przewidziane jest stworzenie platformy informatycznej. Ma ona za zadanie wymianę informacji pomiędzy szpitalami dotyczącymi np. wolnych miejsc w szpitalach w poszczególnych oddziałach, a przez to skrócony zostanie czas oczekiwania na przyjęcie do szpitala oraz poprawi się jakość świadczonych usług. Jakie wyzwania stoją przed Powiatem Lubelskim w zakresie pomocy społecznej? Pomoc społeczna to dziedzina trudna i delikatna. Domy dziecka od początku istnienia powiatu były w systemie oświaty, czyli były nadzorowane przez Wydział Edukacji, ale domy pomocy społecznej i rodziny zastępcze to dla mnie coś nowego, z czym musiałem się zapoznać obejmując funkcję członka zarządu powiatu lubelskiego. Muszę przyznać, że nie jest to łatwa dziedzina. Niewątpliwie priorytetem w działaniach powiatu jest pomoc osobom najbardziej potrzebującym, znajdującym się w trudnych sytuacjach życiowych. Niepełnosprawność jest jedną z przyczyn wykluczenia społecznego i zawodowego. Powiat jest zaangażowany w działania na rzecz tych osób, dzięki czemu mogą lepiej radzić sobie w codziennych czynnościach, mają większe szanse na podjęcie pracy. Niepełnosprawni korzystają z różnych form wsparcia oferowanego przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, ale również biorą udział w zajęciach w ośrodkach wsparcia, są mieszkańcami domów pomocy społecznej. Ciągle widzimy potrzeby i dążymy do rozszerzenia zakresu pomocy osobom niepełnosprawnym
oraz zapewnienia im coraz lepszych standardów opieki w placówkach. Powiat jest odpowiedzialny za zadania z zakresu pieczy zastępczej. Jak powiat organizuje opiekę dzieciom osieroconym? Dzieci przebywające w pieczy zastępczej najczęściej nie znalazły się poza rodziną biologiczną z powodu utraty rodziców, lecz ze względu na ich niewydolność w sprawowaniu władzy rodzicielskiej. Trafiają wówczas na ogół do rodzin zastępczych lub placówek opiekuńczo-wychowawczych. Powiat organizuje małoletnim opiekę w obu formach. W ostatnich latach domy dziecka odchodzą od modelu typowej placówki, stają się bardziej rodzinne. W wyniku ustawowej reorganizacji z dwóch domów dziecka utworzono cztery domy. W perspektywie kilku kolejnych lat placówki te ponownie zostaną zmniejszone w taki sposób, aby maksymalna liczba dzieci w jednostce nie przekroczyła 14. Powiat Lubelski będzie wówczas prowadził 6 rodzinnych domów dziecka. Mimo trudnej sytuacji gospodarczej władze powiatu zdobywają kolejne środki na wspieranie placówek oświatowych i społecznych. Jakich inwestycji możemy się spodziewać w 2014 r.? Czas pokaże, na ile nasze wysiłki i starania okażą się możliwe do zrealizowania, dotyczy to głównie dwóch dużych projektów dla szkół zawodowych i szpitali oraz ile dodatkowych środków z UE uda się pozyskać na ich realizację. Potrzeby wsparcia są coraz większe i dotyczy to każdej dziedziny, o której rozmawialiśmy, przy czym środków w powiatowym budżecie nie przybywa. Dlatego Powiat Lubelski ustawicznie szuka nowych źródeł finansowania, m.in. z krajowych i zagranicznych funduszy, takich jak Szwajcarsko-Polski Programu Współpracy. Z tego funduszu DPS w Matczynie przeprowadzi duży remont placówki, a pozostałą część środków przeznaczy na szkolenia personelu. W przyszłym roku będą również kontynuowane już rozpoczęte projekty edukacyjne: „Szkoły dobrych umiejętności” oraz „Kompleksowe wspomaganie rozwoju szkół i przedszkoli w powiecie lubelskim”. Rozmawiał Tomasz Wolny
PP 9
www.powiat. lublin.pl w nowej odsłonie Nowoczesna, funkcjonalna, w eleganckiej szacie graficznej. Taka jest nowa strona internetowa powiatu lubelskiego. A co najważniejsze, jest bardzo przejrzysta i ułatwia użytkownikowi znalezienie wszystkich przydatnych informacji. To już kolejna odsłona naszego portalu i zapewne nieostatnia. Zmiany są odpowiedzią na sugestie naszych klientów, powtarzające się pytania, a także na wprowadzane przez nas e-usługi. Przez internet można załatwić coraz więcej urzędowych spraw, zajrzeć do szkoły czy zaplanować wycieczkę. Dlatego ważne jest szybkie i łatwe dotarcie do tych informacji. Mamy nadzieję, że nowa strona internetowa spełnia to zadanie. Na pierwszym planie są dostępne wszystkie najważniejsze dla klienta informacje o tym, co, jak i kiedy można załatwić w urzędzie. Są one zgrupowane w trzech zakładkach „kontakt”, „e-usługi”, „poradnik klienta”. Na skróty można dotrzeć do instrukcji na temat spraw najczęściej załatwianych w Starostwie Powiatowym. Warto zaglądać również do „aktualności”, w których na bieżąco informujemy o ważnych wydarzeniach z życia powiatu. Szczegółowe informacje o urzędzie, powiecie, a także o kulturze i turystyce znajdują się na podstronach, z których każda odznacza się inną, ciekawą kolorystyką. Z nowej witryny łatwo także wybrać się na wirtualny spacer po szkołach, okolicy i samym urzędzie. Ponadto dzięki aktywnej mapce naszego powiatu w prosty sposób można mieć kontakt z poszczególnymi gminami. Mamy nadzieję, że nowa nawigacja ułatwi Państwu dotarcie do potrzebnych informacji. Zapraszamy do częstych odwiedzin. Red.
P
10 P
pomoc społeczna
listopad – grudzień 2013
Szansa na samodzielność Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Lublinie podsumowało kilkuletnią realizację projektu pt. „Aktywność – Twoja szansa na samodzielność”, który pomaga młodym ludziom w integracji i znalezieniu zatrudnienia. Konferencja przedstawiająca jego efekty odbyła się 16 grudnia w Starostwie Powiatowym w Lublinie.
Dzięki udziałowi w programie osoby opuszczające domy dziecka, rodziny zastępcze, a także osoby niepełnosprawne z powiatu lubelskiego zwiększają swoje szanse na zatrudnienie. Projekt jest realizowany od 2008 roku i współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Jego wartośc to ponad 7 mln zł. W ciągu 6 lat z pomocy skorzystało 527 osób, z czego 333 osoby niepełnosprawne. Beneficjentami projektu byli głównie mieszkańcy wsi, w przeważającej większości z wykształceniem podstawowym i ponadgminazjalnym. Zajęcia, w których wzięli udział, miały zwiększyć ich motywację do działania i zaufanie we własne siły oraz poprawić umiejętności interpersonalne, w tym w komunikowaniu się oraz autoprezentacji. Uczestnicy projektu zdobyli
Uczestnicy projektu wzięli udział w konferencji podsumowującej jego efekty. Fot. Arch. Starostwa Powiatowego w Lublinie
także większą wiedzę na temat funkcjonowania rynku pracy, sposobów aktywnego szukania zatrudnienia, a co najwazniejsze zdobyli nowe kompetencje i kwalifikacje ułatwiające znalezienie pracy. Podopieczni korzystali ze wsparcia kilku instrumentów aktywnej integracji, dobranych do ich potrzeb i indywidualnych możliwości: • aktywizacji edukacyjnej – finansowanie zakupu książek, materiałów edukacyjnych potrzebnych do nauki, a także opłaty czesnego za uczelnie wyższe, szkoły czy korepetycje,
• aktywizacji zdrowotnej – indywidualne konsultacje psychologiczne, turnusy rehabilitacyjne, • aktywizacji społecznej – finansowanie warsztatów, treningów kompetencji itp., • aktywizacji zawodowej – specjalistyczne kursy i szkolenia zawodowe, podnoszące umiejętności i kwalifikacje zawodowe, pozwalające na powrót na rynek pracy. Beneficjenci uczestniczyli m.in. w kursach: komputerowym (70 osób), prawa jazdy kat. B (64 osoby), gastronomicznym (41 osób), florystycznym (36 osób), kosmetycznym (33 osoby), gra-
fiki komputerowej (28 osób), na obsługę wózków widłowych (22 osoby), masażu (14 osób), na obsługę koparko-ładowarki (14 osób), fryzjerskim (13 osób) oraz kursów językowych (angielski, niemiecki), w których wzięły udział w sumie 73 osoby. Chętni do udziału w projekcie w 2014 roku powinni się już w styczniu zgłosić do PCPR w Lublinie. Szczegóły na stronie www.pcprlublin.pl. Dział ds. Osób Niepełnosprawnych, tel. 81 442-10-19 Dział Pomocy Społecznej, tel. 81 44210-18 Red.
Umowa na remont DPS w Matczynie podpisana D zięki wsparciu z Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy w Domu Pomocy Społecznej w Matczynie zostaną wykonane kolejne ważne prace modernizacyjne. Umowa z wykonawcą robót została podpisana 10 grudnia i od razu ruszył remont. Prace będą kosztować ponad 2 mln zł, z czego 85% to środki ze Szwajcarii, a resztę zapewni samorząd powiatowy, który jest organem prowadzącym dom pomocy w Matczynie. Pieniądze zostaną przeznaczone na remont części budyn-
ku, oddanej do użytku w latach 90. ubiegłego wieku, przebudowę pomieszczeń służących mieszkańcom oraz zakup nowoczesnego sprzętu do terapii. Dyrekcja DPS-u chce m.in. w pomieszczeniach zaadaptowanych po pralni urządzić zaplecze rekreacyjno-sportowe ze ścianką wspinaczkową i siłownią, a także salę multimedialną oraz miejsce okolicznościowych spotkań i uroczystości. Ponadto zamierza zabezpieczyć budynek przed wodą i wilgocią, a także zagospodarować teren wokół obiektu. Wszystko ma
być wykonane do końca sierpnia przyszłego roku. Pierwsze prace powinny się rozpocząć w drugiej połowie grudnia. – To dla nas ogromne przedsięwzięcie logistyczne, ponieważ planujemy, że nasi podopieczni będą przebywać w budynku podczas remontu. Obiekt jest jednak duży i tak skonstruowany, że postaramy się ich przenosić do tej części, w której w danym momencie roboty nie będą prowadzone – mówi dyrektor DPS w Matczynie Eliza Pielacha.
Prace remontowo-budowlane to część większego projektu pod nazwą „Wyższy standard – lepsza jakość życia w Domu Pomocy Społecznej w Matczynie”. Obejmuje on także szkolenia i studia podyplomowe dla pracowników, którzy bezpośrednio zajmują się mieszkańcami DPS-u. Po zajęciach, które już trwają, opiekunowie, terapeuci i pielęgniarki, a także pokojowe czy pracownicy socjalni będą jeszcze lepiej przygotowani do pracy z osobami niepełnosprawnymi. Włodzimierz Sierociuk
listopad – grudzień 2013
współpraca, rozwój
Razem z Ukrainą Kontakty z zagranicą to ważny element w działalności Powiatu Lubelskiego. Bardzo dobrze układa się nasza kilkuletnia już współpraca z Ukrainą. Chcemy, by przynosiła coraz więcej wymiernych korzyści dla obu stron, ale na to potrzebne są pieniądze, i o nie się staramy. Współpracą międzynarodową i promocją powiatu zajmuję się od początku mojej pracy w tutejszym starostwie, czyli 2007 roku. Już rok później udało się W okolicach Lublina mają powstać elektrownie wiatrowe. Lubelszczyzna ma doskonałe (powiatowi) nawiązać kontakt warunki do ich budowy. z rejonem Pustomyty położonym Fot. eL-Media wokół Lwowa, który jest niejako odpowiednikiem powiatu lubel- pracy złożyliśmy dwa wnioski siębiorstw z Polski i Ukrainy, skiego (teren wokół Lublina). o dofinansowanie o wartości którzy będą brali udział w paPonadto Lubelszczyzna jest bra- ponad 2 mln euro, niestety nie nelach dyskusyjnych, odwiedzą mą „zachodu na wschód”, ale co uzyskały one uznania w oczach wzorcowe miejsca wykorzystania ważniejsze dla naszych sąsiadów oceniających Był to dodatko- OZE jak również wezmą udział – bramą „wschodu na zachód”. Te wy bodziec do szukania innych w Międzynarodowym Forum przesłanki skłoniły nas do zawią- możliwości wsparcia. OZE w Kijowie. zania stosunków partnerskich W listopadzie 2013 roku Realizacja projektu przyczymiędzy naszymi regionami. Rok złożyliśmy projekt w ramach ni się do rozwoju regionalnego, 2013 to czas ich podsumowań, konkursu na realizację zadania budowy potencjału administrabądź co bądź naszej współpracy publicznego „Polska pomoc roz- cji publicznej i samorządowej, „stuknęło” już pięć latek! wojowa 2014” ogłoszonego przez współpracy w zakresie innowaWspółpraca układa się po- ministra spraw zagranicznych. cyjnych rozwiązań ekologicznych myślnie i ma to swoje przełoże- Tytuł projektu to „EKO – AKA- i odnawialnych źródeł energii. nie na konkretne efekty. Jednym DEMIA, czyli polsko-ukraińskie Nawiązanie współpracy między z nich jest utworzenie specjalnej partnerstwo na rzecz wykorzy- przedsiębiorcami, przedstawiklasy dla dzieci z Ukrainy w Ze- stania innowacyjnych, energo- cielami samorządu oraz instytuspole Szkół w Bychawie. Staramy oszczędnych technologii i ochro- cjami naukowymi działającymi się podejmować kolejne działania ny środowiska naturalnego”. w obszarze OZE w obu krajach sprzyjające rozwojowi naszych Jest on odpowiedzią na rosnącą przyczyni się do większej skuteczregionów. W 2010 roku wystą- popularność wykorzystywania ności działań w tym zakresie. piliśmy wspólnie o środki unijne alternatywnych źródeł energii. Jestem przekonany, że projekt w ramach Programu Polska- Projekt przewiduje zebranie gru- uzyska pozytywną opinię i zostaBiałorus-Ukraina na lata 2007 py przedstawicieli jednostek na- nie skierowany do realizacji. – 20013. Po półrocznej, wspólnej ukowych, samorządów i przedTomasz Banaszek
Wspólnie o przyszłości gminy S amorząd w Konopnicy konsultuje z mieszkańcami istotne decyzje dotyczące przyszłości gminy. Takie spotkania to okazja nie tylko do poinformowania o działaniach zaplanowanych przez urzędników, ale także szansa wysłuchania pomysłów zgłaszanych przez członków społeczności. Ostatnie, szóste spotkanie w ramach Programu Aktywności Samorządowej odbyło się 5 grudnia.
Wójt Mirosław Żydek omówił założenia budżetu na 2014 rok. Wiemy, że nie zabraknie w nim kolejnych inwestycji. Niektóre będą realizowane przy wsparciu innych samorządów. Wśród zaplanowanych przedsięwzięć są: budowa sygnalizacji świetlnej przy kościele w Konopnicy oraz chodników przy drodze wojewódzkiej 747 na odcinku od przejazdu kolejowego do
Radawca Dużego i przy drodze powiatowej w kierunku ul. Wojciechowskiej. Mieszkańcy gminy zaproponowali m.in. budowę domu kultury dla dorosłych czy zwiększenie wsparcia dla Ochotniczej Straży Pożarnej. Zgłaszane przez nich inicjatywy w ramach PAS można znaleźć na stronie internetowej gminy. www.konopnica.lubelskie.pl
PP 11
Brama w Dominowie wypięknieje
Zabytkowa wieża – brama wjazdowa w Dominowie odzyska dawny blask, a po dobudowaniu nowej części będzie pełnić funkcję świetlicy kulturalno-turystycznej. Obiekt należy do zespołu dworsko-parkowego Strojnowskich z XIX wieku, wpisanego do rejestru zabytków województwa lubelskiego. Wieża ma być odrestaurowana, a do niej, w miejscu zrujnowanej niskiej zabudowy, zostanie dobudowa część, w której znajdzie się świetlica wiejska z punktem informacji turystycznej. Inwestycja ma być zrealizowana do końca kwietnia 2015 roku. Jej koszt to ponad 1,8 mln zł, z czego 80% to środki z RPO. Włodzimierz Sierociuk
Remont bramy to element planu odnowy miejscowości. Fot. Arch. UG Głusk
Wieża Ariańska z udogodnieniami Gminny Ośrodek Kultury w Wojciechowie otrzyma ze Szwajcarii pieniądze na doposażenie otoczenia zabytkowej Wieży Ariańskiej. Zostanie przygotowany stylowy emblemat kowalski w kształcie podkowy, który będzie doskonałym tłem do pamiątkowych fotografii z pobytu w Wojciechowie, zamontowany stojak na rowery oraz wykonany remont schodów prowadzących do wieży i sali konferencyjnej. – Do tej pory rowerzyści mieli problem z jednośladami. Próbowali wnosić je po schodach, wyznaczali kogoś do pilnowania albo nawet rezygnowali z oglądania wieży, a chcemy wszystkim zapewnić jak najlepsze warunki zwiedzania – mówi dyrektorka GOK-u Agnieszka Gąska. Ponadto zostaną wydane pocztówki oraz album „Kowalskie dzieła sztuki. Muzeum Kowalstwa w Wojciechowie”. Wszystko ma być gotowe do końca sierpnia przyszłego roku. W ostatnich tygodniach, także dzięki szwajcarskiej dotacji, wykonano iluminację wieży, a w internecie można odbyć nocną wędrówkę po tym zabytkowym obiekcie. Włodzimierz Sierociuk
P
12 P
LGD
listopad – grudzień 2013
Renesans świetlic w Kolejne świetlice wiejskie zostały wyremontowane bądź zmodernizowane za pieniądze pozyskane za pośrednictwem LGD „Kraina wokół Lublina”. Korzystają z nich mieszkańcy Zakrzewa, Giełczwi i Gałęzowa. Popularne w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych ubiegłego wieku świetlice wiejskie, znane również jako klubokawiarnie, na wiele lat popadły w zapomnienie, a często znikły z map ośrodków kultury wiejskiej na ponad 20 lat. Obecnie przeżywają renesans. Za pośrednictwem LGD „Kraina wokół Lublina” złożono 53 projekty na modernizację lub remont świetlic lub ich wyposażenie na łączną kwotę 3 926 309,40 zł. Do chwili obecnej zrealizowano 23 projekty, których wartość dofinansowania wyniosła łącznie 1 152 488, 70 zł. W ostatnim czasie oddano do użytku 3 świetlice. Mieszkańcom odnowionych obiektów gratulacje i życzenia realizacji wielu ciekawych, owocnych inicjatyw na rzecz lokalnej społeczności składali m.in. poseł Jan Łopata, radny Sejmiku Województwa Lubelskiego Henryk Dudziak,
Sołtys Gałęzowa Andrzej Okal pokazuje odnowione wnętrza. Fot. Arch. LGD „KwL”
starosta lubelski, jednocześnie prezes LGD „Kraina wokół Lublina” Paweł Pikula i kierownik biura LGD „KwL” Małgorzata Olechowska, W Zakrzewie w zmodernizowanej świetlicy działającej w budynku OSP pierwszą uroczystością były obchody 90. rocznicy powstania Ochotniczej Straży Pożarnej oraz 20. rocznicy powstania Orkiestry Dętej OSP w Zakrzewie. W uroczystości wzięli udział
m.in. goście związani z ochotniczymi strażami pożarnymi, władze i przedstawiciele gminy Zakrzew oraz sąsiednich gmin, muzycy z zaprzyjaźnionej Orkiestry Górniczej Lubelskiego Węgla „Bogdanka’’ oraz mieszkańcy. Po powitaniu gości przez wójta Teodorę Zarębę składano serdeczne gratulacje zarówno dostojnym jubilatom jak i osobom zaangażowanym w remont świetlicy. Natomiast zasłużeni strażacy odebrali medale. Uro-
czystość zakończyła defilada pododdziałów OSP oraz koncert „jubilatki” – Orkiestry Dętej z Zakrzewa. Giełczew to miejscowość w gminie Wysokie, w której miało miejsce kolejne uroczyste otwarcie świetlicy wiejskiej. Placówka, mieszcząca się w budynku OSP, została wyremontowana w ramach małego projektu. Jej otwarcia dokonał wójt gminy Wysokie Henryk Romanek. Przy dźwiękach muzyki w wy-
Warsztaty rzemiosła artystycznego – szkołą L
okalna Grupa Działania „Kraina wokół Lublina” zaproponowała bezpłatny udział w warsztatach rzemiosła artystycznego lokalnym liderkom zaangażowanym w prace świetlic wiejskich oraz innych miejsc aktywności mieszkańców naszego obszaru. Do gościnnego obiektu Regionalnego Ośrodka Kultury i Sportu w Krzczonowie zaprosiliśmy 1 grudnia prawie 100 osób. Uczestników spotkania powitali gospodarze – wójt gminy Krzczonów Marian Podsiadły, dyrektorka ROKiS Teresa Gu-
tek i prezes LGD „Kraina wokół Lublina” Paweł Pikula. Zanim uczestnicy spotkania przystąpili do zajęć, pracownicy LGD przedstawili możliwości uzyskania wsparcia finansowego na remonty świetlic wiejskich, ich modernizację czy różne formy pracy z lokalną społecznością. Po części teoretycznej 96 osób przystąpiło do nauki lub rozwijania umiejętności rękodzielniczych. Warsztaty prowadziły panie: Wioletta Mazurek – „Stroiki świąteczne”, Lidia Kowalczyk – „Decoupage”, Anna Chudziak – „Wiklina
papierowa”, Zofia Skiba – „Szydełkowanie”, Elżbieta Prażmo – „Kwiaty i anioły z krepiny”, Halina Grzesiak – „Wyszywane kartki świąteczne”, Agnieszka Wróblewska – „Ozdoby z filcu”, Bogumiła Wójcik –„Tradycyjne ozdoby ze słomy”. Każdy z uczestników warsztatów mógł wziąć udział w dwóch zajęciach. Wszystkie osoby były tak mocno zaangażowane w pracę twórczą, że organizatorom z trudem udało się je zaprosić na regionalny poczęstunek, który stanowił niezapomnianą symfonię
smaków naturalnej żywności w najlepszym gatunku. Uczestnikom warsztatów oraz współorganizatorom spot kania składamy serdeczne podziękowania. Ponieważ zainteresowanie warsztatami przerosło oczekiwania organizatorów, LGD „Kraina wokół Lublina” ma nadzieję zorganizować podobne spotkanie wiosną 2014 roku, na którym planują zajęcia z pisania pisanek, wicia palm i wykonywania stroików wielkanocnych. Jolanta Rymarz
LGD
listopad – grudzień 2013
iejskich Świetlica w Zakrzewie czeka na otwarcie.
konaniu kapeli „Cyja” odbyła się promocja i degustacja pieroga gryczanego zarejestrowanego na Liście produktów tradycyjnych województwa lubelskiego przez przewodniczącą Koła Gospodyń Wiejskich w Giełczwi Stanisławę Goleń. Już pierwszego dnia funkcjonowania wyremontowanej świetlicy dzieci, które przybyły na uroczystość, zagrały w piłkarzyki będące elementem wyposażenia obiektu. Świetlicę w Gałęzowie w gminie Bychawa, mieszczącą się także w remizie OSP, wyremontowano w ramach projektu złożonego do LGD z działania „Odnowa i rozwój wsi”. Kwota dofinansowania wyniosła 176 260,40 zł. Przybyli na uroczystość mieszkańcy wsi, pracownicy urzędu gminy i przedstawiciele samorządu
Kolejny nabór wniosków w LGD za nami W
Dzieci wypróbowały już nowe wyposażenie placówki w Giełczwi.
Fot. Arch. LGD „KwL”
PP 13
Fot. Arch. LGD „KwL”
w Bychawie podziwiali odnowione wnętrza. Wspominano czasy, kiedy w budynku mieściła się wyłącznie jednostka OSP, a pomieszczenia przeznaczone obecnie na świetlicę latami były niewykorzystane. Zaplanowane w lokalnej strategii rozwoju LGD „Kraina wokół Lublina” przedsięwzięcie „Centra kultury (instytucje kultury, biblioteki, świetlice wiejskie)” okazało się w pełni adekwatne do potrzeb i oczekiwań mieszkańców tych miejscowości. Świadczy o tym 110% zrealizowanych projektów z tego zakresu. Pięknie wyremontowane pomieszczenia zachęcają mieszkańców do aktywności i realizacji wielu ciekawych pomysłów. Jolanta Rymarz
rękodzielnictwa
Prace przy wykonywaniu przedmiotów z papierowej wikliny. Fot. Arch. LGD „KwL”
październiku zakończył się dziesiąty w trakcie działalności, a zarazem przedostatni w obecnym okresie finansowania (2007 – 2014), nabór wniosków o dofinansowanie za pośrednictwem LGD „Kraina wokół Lublina”. Po ocenie przez radę LGD i spełnieniu wymogów Lokalnej Strategii Rozwoju dla LGD „Kraina wokół Lublina” 6 grudnia do Departamentu Koordynacji Projektów Europejskich Urzędu Marszałkowskiego w Lublinie oraz do Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Elizówce przekazano łącznie 93 wnioski. W tym: • 52 wnioski złożone w ramach działania „Małe projekty”, z czego do dofinansowania zostało wybranych 45 projektów na łączną kwotę 1 398 917, 43 zł,
• 27 wniosków – „Odnowa i rozwój wsi” – do dofinansowania wybrano 22 projekty na kwotę 3 602 342, 33 zł, • 6 wniosków złożono w ramach działania „Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej”, z czego do dofinansowania wybrano 5 na kwotę 379 097, 00 zł, • 15 wniosków w ramach działania „Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw”, do dofinansowania wybrano 7 na kwotę 1 498 440, 00 zł. Jak zawsze tematyka i zakres rzeczowy składanych projektów były różnorodne, ciekawe i obiecujące dla rozwoju naszego obszaru. Gorąco życzymy wszystkim wnioskodawcom cierpliwości podczas składania uzupełnień w instytucjach wdrażających oraz szybkiej realizacji 100% wypłat wnioskowanych kwot pomocy. Biuro LGD „KwL”
Parafia w Bystrzycy Starej korzysta z dotacji unijnych Z środków unijnych pozyskiwanych za pośrednictwem LGD „Kraina wokół Lublina” skutecznie korzystają także parafie. W listopadzie przy kościele w Bystrzycy Starej w gminie Strzyżewice oddano do użytku odnowione Muzeum Regionalne – Izbę Regionalną, a wcześniej wykonano przykościelny parking. O pieniądze na obydwie inwestycje parafia pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski starała się w październiku i otrzymała dofinansowanie. Parking wykonała w ramach działania „Odnowa i rozwój wsi”, a remont i zakup mebli ekspozycyjnych w muzeum w ramach „Małych projektów”. Mieszkańcy i goście korzystają z nowego parkingu przy kościele już od lipca. Został on wybudowany dzięki zaangażowaniu parafian, członków rady parafialnej oraz proboszcza księdza prałata Leszka Niedźwiedzia. Również dzięki wspólnej pracy parafian udało się wyremontować Muzeum Regionalne. Jako wkład
własny do projektu wpisano pracę wolontariuszy, którzy nie zawiedli i sami wykonali niektóre zadania. Zaangażowali się także w przygotowanie uroczystości otwarcia obiektu, która odbyła się w niedzielę 24 listopada. Młodzież z Zespołu Szkół Publicznych w Bystrzycy Starej oraz wychowankowie Centrum Kultury i Promocji w Piotrowicach zaprezentowali program artystyczny, a parafianki zadbały o poczęstunek, było ciasto, kawa, herbata. Uroczystego poświęcenia muzeum dokonał jego pomysłodawca i założyciel ksiądz kanonik Andrzej Jurczyszyn. W trakcie zwiedzania można było usłyszeć jak dziadkowie, rodzice opowiadają młodzieży, do czego kiedyś służył dany eksponat. I to właśnie stanowi spełnienie hasła „Pokoleniom starym na chwałę, a młodym na naukę”, które przyświecało powstaniu muzeum. Teraz czekamy na kolejne eksponaty i historie z nimi związane. Barbara Małek
P
edukacja
14 P
listopad – grudzień 2013
Praktyczna nauka zawodu
Targi HoReCa były połączone z Targami Artykułów Spożywczych i Napojów dla Gastronomii „Gastrofood” oraz Międzynarodowymi Targami Wina „Enoexpo”. Dzięki temu uczniowie mogli poznać bogatą ofertę z zakresu wyposażenia hotelu,
restauracji, małej gastronomii, ale także zobaczyć wyjątkowe produkty regionalne i wina z całego świata. Na powierzchni ponad 7 tys. mkw. spotkało się blisko 300 wystawców z kraju i zagranicy, którzy prezentowali wyposażenie restauracji, barów, kawiarni, cukierni, stołówek, pizzerii oraz hoteli i innych obiektów noclegowych, a także artykuły spożywcze i napoje dla gastronomii. Targom towarzyszyły liczne wykłady i szkolenia branżowe, prowadzone przez ekspertów, degustacje produktów regionalnych, win, aromatycznych kaw i herbat. Swoje umiejętności demonstrowali mistrzowie – najlepsi bariści w Polsce, m.in. Elżbieta Citak (dwukrotna Mistrzyni Polski Coffee in Good Spirits 2011 i 2012) oraz Barbara Szpa-
Swoje umiejętności prezentowali mistrzowie kuchni.
Szkolne zajęcia w ramach „Atelier smaku”.
Fot. Arch. Starostwa Powiatowego w Lublinie
Fot. Arch. Starostwa Powiatowego w Lublinie
Uczniowie z ZST im. T. Kościuszki w Bełżycach i ZSR CKP w Pszczelej Woli mieli okazję poznać najnowsze trendy w branżach hotelarskiej i gastronomicznej. 40-osobowa grupa młodych ludzi wybrała się w listopadzie do Krakowa na coroczne Międzynarodowe Targi HoReCa. Wyjazd był możliwy dzięki projektowi „Szkoły dobrych umiejętności”. Wzięli w nim udział uczniowie uczestniczący w zajęciach „Atelier smaku”.
Podczas targów uczniowie mogli poznać nowoczesne technologie i skorzystać z wiedzy ekspertów. Fot. Arch. Starostwa Powiatowego w Lublinie
ragowska (wicemistrzyni Coffee in Good Spirits 2012). Wyjazd studyjny na targi gastronomiczne okazał się niezwykle cennym doświadczeniem, umożliwiającym uczniom zapoznanie się z najnowszymi technologiami gastronomicznymi. Udział w tak prestiżowej imprezie ułatwia zdobycia wiedzy i umiejętności niemożliwych do zrealizowania tylko w czasie zajęć stacjonarnych w szkołach. Uczniowie w ramach wyjazdu mieli zagwarantowane transport, noclegi oraz wyżywienie.
Pobyt na Targach HoReCa to jeden z zaplanowanych wyjazdów studyjnych. W ramach „Atelier smaku” uczniowie wezmą też udział w gastrotargach w Krakowie, a młodzież ze szkolnej pracowni diagnostyki samochodowej wyjedzie do zakładów produkujących pojazdy samochodowe oraz na Targi Motoryzacyjne do Poznania. Projekt „Szkoły dobrych umiejętności” jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Iwona Bronisz
Dodatkowe pieniądze dla szkół
D
zięki zwiększeniu części subwencji oświatowej 8 zespołów szkół prowadzonych przez Powiat Lubelski dostało dodatkowe pieniądze z Ministerstwa Edukacji Narodowej na wyposażenie w sprzęt szkolny i pomoce dydaktyczne wyremontowanych lub nowo zaadaptowanych pomieszczeń. Pomoc w wysokości ponad 150 tys. zł otrzymały: Technikum Żywienia i Usług Gastronomicznych, a także Technikum Pszczelarskie w Zespole Szkół Rolniczych w Pszczelej Woli (54 tys. zł), Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół im. ks. A. Kwiatkowskiego w Bychawie (38 tys. zł), Technikum i Zasadnicza Szkoła Zawodowa w Zespole Szkół im.
M. Kopernika w Bełżycach (37 tys. zł), Technikum w Zespole Szkół Techniki Rolniczej W. Witosa w Piotrowicach (19 tys. zł), Zasadnicza Szkoła Zawodowa w Zespole Szkół Technicznych im. T. Kościuszki w Bełżycach (19 tys. zł), Technikum w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Niemcach (18 tys. zł) oraz szkoły podstawowe Zespołu Szkół Specjalnych przy Domu Pomocy Społecznej w Matczynie (12,6 tys. zł) oraz Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Bystrzycy (10 tys. zł). Ta ostatnia placówka chce dzięki dodatkowym środkom wyposażyć w niezbędne meble i pomoce dydaktyczne nową salę lekcyjną edukacji wczesnoszkol-
Kilka miesięcy wcześniej szkoły dostały z MEN ok. 90. tys. zł na wyposażenie pracowni. Fot. Arch. ZS w Bychawie
nej dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim. Profesjonalne wyposażenie klas i pracowni to bardzo ważny element nauczania, stanowi bowiem
o atrakcyjności zajęć i ułatwia przyswajanie treści. Jest to szczególnie ważne w edukacji osób niepełnosprawnych. Red.
listopad – grudzień 2013
PP 15
edukacja
Szansa dla szkół zawodowych Powiatowy Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Lublinie rozpoczął realizację projektu mobilności „Kwalifikacje na europejskim rynku pracy”, współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Leonardo da Vinci. Projekt ma za zadanie podniesienie jakości i atrakcyjności kształcenia zawodowego szkół powiatu lubelskiego oraz rozwinięcie kompetencji kluczowych, wymaganych na lokalnym i europejskim rynku pracy. Kierowany jest do: - nauczycieli kształcenia zawodowego teoretycznego i praktycznego, egzaminatorów OKE Kraków w zakresie zewnętrznych egzaminów, potwierdzających kwalifikacje zawodowe ze szkół powiatu lubelskiego.
- nauczycieli i kadry kierowniczej szkół, w tym kierowników kształcenia praktycznego, odpowiedzialnych za organizację kształcenia zawodowego, planowanie, efekty kształcenia, współpracę z pracodawcami oraz organami prowadzącymi, - kadry kierowniczej szkół zawodowych, doradców metodycznych, konsultantów i specjalistów Powiatowego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli w Lublinie oraz pracowników odpowiedzialnych za kształtowanie polityki oświatowej w powiecie, w tym kierunków kształcenia, organizację, bazę dydaktyczną, rozwój kadry pedagogicznej szkół. Działania podejmowane w ramach projektu mają poprawić mobilność zawodową absolwentów szkół zawodowych powiatu lubelskiego. 54 osoby mające bezpośredni wpływ na
jakość kształcenia zawodowego w szkołach zgłębią znajomość języka angielskiego i zdobędą nowe doświadczenia biorąc udział w wizytach studyjnych we Włoszech i w Niemczech. Wymiana doświadczeń z osobami zajmującymi się podobną problematyką w innych krajach, pracującymi w szkołach zawodowych i z pracodawcami, pozwoli zweryfikować efekty kształcenia szkolnego w kontekście globalnym oraz oczekiwań rynku pracy. Uczestnicy, poza kompetencjami czysto zawodowymi, odniosą też korzyści znaczące dla ich rozwoju osobistego: poznają środowisko zawodowe, organizację i kulturę pracy w innych krajach, zdobędą nowe umiejętności adaptacyjne. Dzięki zatrudnianiu kadry specjalistów stale podwyższających swoje kwalifikacje, placówki
oświatowe z powiatu lubelskiego poprawią swą pozycję na lokalnym i regionalnym rynku usług edukacyjnych. Każdy uczestnik projektu, po pomyślnym zakończeniu wymiany i powrocie do kraju, otrzyma oficjalny dokument Europass Mobilność, wystawiony zgodnie z międzynarodowymi wymogami – w formie dwujęzycznej (polskiej i angielskiej). Poza tym dostanie zaświadczenie o ukończeniu szkolenia językowego oraz certyfikat odbycia wymiany, oba dokumenty potwierdzone przez zagranicznych partnerów projektu. Realizacja projektu rozpoczęła się 2.11.2013 r. i potrwa do 30.09.2014 r. Jego wartość to 99 220 euro. Anna Dudek dyrektorka PODN w Lublinie
Nowoczesne uczenie matematyki w „Hubalu”
C
o zrobić, aby nauczanie matematyki było skuteczniejsze i atrakcyjniejsze dla uczniów? Z tymi problemami boryka się wielu pedagogów. W Technikum nr1 Zespołu Szkół Zawodowych im. mjra Henryka Dobrzańskiego w Bychawie nauczyciele korzystają z projektu „Wspomaganie nauczania matematyki w technikum w oparciu o nowoczesne technologie informacyjne”. Realizacja projektu zaczęła się we wrześniu 2013 roku. Korzysta z niego 40 techników na terenie całej Polski. Dzięki niemu nauczyciele poznają zasady innowacyjnego programu nauczania matematyki opartego o technologie ICT, który umożliwia: • podniesienie efektywności kształcenia matematyki, • poprawę osiągnięć edukacyjnych,
• zwiększenie liczby uczniów, którzy podejmą naukę w uczelniach wyższych, • nabycie przez nauczycieli umiejętności wykorzystywania e-technologii w trakcie prowadzenia zajęć. Technikum w Bychawie, podobnie jak 39 innych szkół, aby zakwalifikować się do programu, musiało przejść proces rekrutacyjny i dzięki temu może korzystać z następujących form wsparcia: • e-zajęć na platformie e-lear ningowej, • wideokonferencji z wykładowcami z Politechniki Łódzkiej, • doposażenia w sprzęt komputerowy, • szkoleń wyjazdowych dla nauczycieli matematyki, • e-olimpiady z nagrodami dla uczniów.
Podnosząc poziom nauczania matematyki autorzy projektu chcą w przyszłości wprowadzić na rynek pracy nowych fachowców. Fot. Arch. ZSZ w Bychawie
Warto dodać, że w trakcie rekrutacji technikum „Hubala” zajęło 23. miejsce na ogólnopolskiej liście rankingowej. Dokumentację rekrutacyjną przygotował
nauczyciel matematyki Mirosław Wieczorkiewicz, który też prowadzi dodatkowe zajęcia projektowe z uczniami klasy maturalnej. Mirosław Wieczorkiewicz
P
edukacja
16 P
listopad – grudzień 2013
50-lecie „Witosa” w Pio Zespół Szkół Techniki Rolniczej w Piotrowicach działa już pół wieku. Szacowny jubilat swoje 50. urodziny świętował 16 listopada 2013 roku. Uroczystość zbiegła się w czasie z drugim w historii placówki zjazdem absolwentów. Obchody jubileuszu zainaugurowało wystąpienie dyrektora placówki Janusza Barana, który przypomniał historię szkoły oraz osoby, które w znaczący sposób
O oprawę artystyczną, z humorem, zadbali uczniowie szkoły. Fot. Arch. ZSTR w Piotrowicach
wpłynęły na jej obraz i obecną świetność. Podkreślał rolę nie tylko kadry kierowniczej, ale też wszystkich pracowników, absolwentów i uczniów. Goście ze swej strony nie szczędzili słów uznania, wskazywali na sukces, jakim niewątpliwie jest funkcjonowanie placówki edukacyjnej przez pół wieku i utrzymanie jej zawodowego, rolniczego charakteru na najwyższym poziomie. Zwracali też uwagę na zmiany, które zaszły zarówno w bazie lokalowej, jak i dydaktycznej zespołu. Jubileusz był okazją uhonorowania osób zaangażowanych w życie naszej szkoły, tych, którzy w ciągu pół wieku jej istnienia kierowali nią, wspierali w różnorodny sposób, okazywali serce i dobrą wolę. Statuetkę Honorowego Wincenta otrzymali: poseł Jan Łopata, starosta lubelski Paweł Pikula, wieloletni dyrektor szkoły Bolesław Baran, pierwszy dyrektor placówki Jan Wiertel oraz pomysłodawca założenia szkoły i wieloletni dyrektor Państwowego Ośrodka Maszynowego, przy którym placówka działała przez wiele lat Tadeusz Betiuk. Statuetka Wincenta jest przyznawana od roku szkolnego
Gratulacjom i życzeniom nie było końca. Fot. Arch. ZSTR w Piotrowicach
2008/2009 w nagrodę za szczególne osiągnięcia oraz zaangażowanie i pracę na rzecz piotrowickiego zespołu szkół. Część oficjalną obchodów zakończył występ młodzieży, która specjalnie na tę okoliczność przygotowała humorystyczny program artystyczny. Zespół Szkół Techniki Rolniczej w Piotrowicach od początku istnienia, czyli 1963 roku, kształci w zakresie mechanizacji rolnictwa i właśnie na tym polu uczniowie osiągają liczne sukcesy, m.in. wielu
z nich było laureatami Olimpiady Wiedzy i Umiejętności Rolniczych. Obalamy mit, że profil rolniczy to w dzisiejszych czasach przeżytek – szkoła jako jedna z niewielu o tym profilu w Polsce nie poddała się niżowi demograficznemu. Co więcej, prężnie się rozwija, proponując młodzieży nowe kierunki kształcenia. Obok przyszłych techników mechanizacji rolnictwa, od 2000 roku placówka przygotowuje do zawodu technika pojazdów samochodowych. To nasz drugi „sztandarowy” kierunek.
Młodzi, zdolni stypendyści N
ajzdolniejsi uczniowie powiatu lubelskiego otrzymali stypendia od premiera i starosty. To wyróżnienia za dotychczasową naukę, sukcesy sportowe i jednocześnie zachęta do dalszej pracy i trzymania wysokiego poziomu. Wśród 258 prymusów ze szkół ponadgimnazjalnych nagrodzonych przez premiera znalazło się dwanaścioro uczniów z naszego powiatu. To jeden z najlepszych wyników w regionie. Stypendia wręczyła wojewoda Jolanta Szołno-Koguc podczas uroczystości, która odbyła się w Urzędzie Wojewódzkim 18 listopada. Odebrali je: Paulina Jędryszka z klasy IV
Technikum Architektury Krajobrazu oraz Ilona Widyńska z klasy III Liceum Ogólnokształcącego – obie z ZSP w Niemcach, Kinga Żydek z klasy III Technikum Rolniczego w ZST im. T. Kościuszki w Bełżycach, Weronika Sadło z klasy II Technikum Hotelarstwa i Kacper Ładziak z klasy IV Technikum Mechanizacji Rolnictwa z ZSTR im. W. Witosa w Piotrowicach, Michał Zarosiński, uczeń klasy II Tps w ZSZ im. mjr. Henryka Dobrzańskiego „Hubala” w Bychawie, Paulina Pastuszak z klasy IV Technikum Agrobiznesu w ZS w Niedrzwicy Dużej, Rafał Rosiński z klasy III LO i Przemysław Krystek z klasy
III Technikum Mechanicznego – obaj z ZS im. M. Kopernika w Bełżycach, Adrianna Kryk z klasy III Technikum Żywienia i Gospodarstwa Domowego i Niedziela Emilia z klasy III LO w ZSR w Pszczelej Woli oraz Jagoda Niedźwiedź z klasy III LO w ZS im. ks. A. Kwiatkowskiego w Bychawie. Stypendia starosty otrzymało 12 uczniów. Uroczystość odbyła się przed sesją Rady Powiatu 20 listopada. Za wyniki w nauce nagrody odebrali: Paulina Nakonieczna z Liceum Ogólnokształcącego w Zespole Szkół im. Mikołaja Kopernika w Bełżycach, Katarzyna Dudka i Julita Kusy z Gimnazjum w Zespole
Szkół im. księdza Antoniego Kwiatkowskiego w Bychawie, Maciej Ciaramaga z Technikum w Zespole Szkół Zawodowych nr 1 im. majora Henryka Dobrzańskiego w Bychawie, Monika Pietrzak z Technikum w Zespole Szkół Technicznych im. Tadeusza Kościuszki w Bełżycach, Joanna Bork z Technikum w Zespole Szkół w Niedrzwicy Dużej, Karolina Wiater z Technikum Żywienia Gospodarstwa Domowego i Ewa Kovalenko z Gimnazjum w Zespole Szkół Rolniczych Centrum Kształcenia Praktycznego w Pszczelej Woli, a także Sylwia Mitaszka z Liceum Ogólnokształcącego w Zespole Szkół Ponadgim-
trowicach
Jubileusz zgromadził wielu znamienitych gości. Fot. Arch. ZSTR w Piotrowicach
Przez blisko 50 lat szkoła w Piotrowicach była typowo „męską” placówką. Nie ustawano jednak w podejmowaniu działań zmierzających do rekrutacji dziewcząt. I wreszcie się udało. W roku szkolnym 2011/2012 po raz pierwszy w historii szkoły do braci uczniowskiej zostały przyjęte dziewczęta. Weszły one przebojem w nasze progi i zmieniły obraz placówki. Od trzech lat kształcą się w zawodzie technik hotelarstwa, a od bieżącego roku szkolnego w zawodzie technik architektury krajobrazu.
Pół wieku tradycji szkoły w Piotrowicach staraliśmy się przedstawić w monografiach placówki – zarówno tej sprzed 10 lat, wydanej z okazji jubileuszu 40-lecia szkoły, oraz nowej, która została przygotowana specjalnie na „złoty” jubileusz i przekazana w ręce wszystkich obecnych. Mamy nadzieję, że dzięki tej lekturze powrócą miłe wspomnienia, odżyje pamięć o kolegach, nauczycielach i wydarzeniach sprzed lat. Magdalena Samborska
Reaktywacja Katolickich Wszechnic Ludowych
W
Zespole Szkół w Mętowie w gminie Głusk odbyła się oficjalna inauguracja Katolickich Wszechnic Ludowych. To wspólna inicjatywa Urzędu Marszałkowskiego i Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, które reaktywowały inicjatywę znaną w Polsce z przełomu XIX i XX wieku. Zajęcia odbywają się w ramach Uniwersytetu Otwartego KUL, a ich głównym celem jest upowszechnianie wiedzy i kultury wśród mieszkańców lokalnych społeczności, przede wszystkim wiejskich. Spotkania prowadzą pracownicy uczelni, którzy proponują wykłady i ćwiczenia między innymi na temat możliwości, które dają unijne fundusze. Podczas oficjalnej inauguracji w Mętowie o idei wszechnic mówili m.in. marszałek województwa Krzysztof Hetman i rektor KUL ksiądz prof. Antoni Dębiński. Podczas inauguracji wszechnic mieszkańcy wysłuchali dwóch wykładów. Jeden
Fot. Arch. Starostwa Powiatowego w Lublinie
nazjalnych w Niemcach oraz Łukasz Kołodziejczyk z Technikum Mechanizacji Rolnictwa w Zespole Szkół Techniki Rolniczej im. Wincentego Witosa w Piotrowicach. Wśród gimnazjalistów najwyższą średnią ocen – 5,46
może się pochwalić Ewa Kovalenko, a w grupie uczniów szkół ponadgimnazjalnych Karolina Wiater, która uzyskała średnią 5,20. Obydwie stypendystki uczą się w ZSR CKP w Pszczelej Woli. Stypendium za osiągnięcia sportowe otrzymali: narciarz Paweł Jośko z Technikum Mechanicznego w Zespole Szkół im. M. Kopernika w Bełżycach i sztangistka Marlena Polakowska z Technikum w Zespole Szkół Techniki Rolniczej im. W. Witosa w Piotrowicach. Stypendia wręczali starosta Paweł Pikula i przewodniczący Rady Powiatu Sławomir Zygo. Red.
dotyczył drogi Polski do niepodległości a drugi rozwoju obszarów wiejskich w latach 2014 – 2020. W tym czasie dzieci wzięły udział w warsztatach pod hasłem „Super zwierzaki”. Zajęcia będą w przyszłości organizowane w każdej gminie, która zechce prowadzić taką formę współpracy. Tematyka spotkań może być dostosowywana do zainteresowań ich uczestników. Włodzimierz Sierociuk
Wśród gości był metropolita lubelski arcybiskup Stanisław Budzik. Obok marszałek K. Hetman i wójt J. Anasiewicz. Fot. Arch. Starostwa Powiatowego w Lublinie
Niemce liderem edukacji
G
Stypendyści starosty.
PP 17
edukacja
listopad – grudzień 2013
mina Niemce otrzymała prestiżowy certyfikat „Samorządowy Lider Edukacji”. Tym samym znalazła się w gronie 52 gmin i powiatów z całej Polski oraz wśród 3 z Lubelszczyzny, które w opinii ekspertów wyróżniają się osiągnięciami w dziedzinie rozwoju oświaty i propagowaniu wysokich standardów edukacyjnych. Uroczyste wręczenie certyfikatów odbyło się 27 listopada 2013 roku w auli Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. W imieniu władz gminy Niemce wyróżnienia odebrał wójt Krzysztof Urbaś. Gmina Niemce już po raz trzeci zgłosiła się do postępowania akredytacyjnego, przeprowadzonego przez zespół ekspertów Fundacji Rozwoju
Edukacji i Szkolnictwa Wyższego, uzyskując po raz kolejny (2011, 2012) tytuł „Samorządowego Lidera Edukacji” w kategorii samorządów do 20 tys. mieszkańców. Dodatkowo została uhonorowana pamiątkową statuetką i dyplomem „Primus 2013”. Komisja akredytująca wysoko oceniła m.in.: utrzymanie inwestycji edukacyjnych, aktywną współpracę gminy z instytucjami zewnętrznymi, wysoką jakość kształcenia, potwierdzoną wynikami egzaminów oraz działania w zakresie edukacji ekologicznej. Doceniono m.in. projekt „Edukacja ekologiczna w Gminie Niemce”, współfinansowany przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Tomasz Wolny
P
18 P
edukacja
listopad – grudzień 2013
„Kościuszki” sposób na promocję W Zespole Szkół Technicznych im. T. Kościuszki w Bełżycach rozpoczął się cykl warsztatów dla uczniów trzecich klas gimnazjów, które mają zachęcić ich do kontynuowania nauki w tej placówce. Pierwsze spotkanie odbyło się 14 grudnia, a jego uczestnicy mogli obejrzeć i osobiście wykonać diagnostykę oświetlenia pojazdów samochodowych oraz wziąć udział w ćwiczeniach kulinarnych i zajęciach na temat dekorowania stołów. – Do tej pory organizowaliśmy dni otwarte, ale ze względu na wiosenny termin nie cieszyły się zbyt dużym powodzeniem. Większość trzecioklasistów i nauczycieli przygotowuje się wtedy do egzaminów gimnazjalnych. Dlatego, chociaż sama rekrutacja odbędzie się w maju, naszą promocję postanowiliśmy rozpocząć już teraz – mówi dyrektor ZST w Bełżycach Wiesław Choduń. Pierwsi z nowego sposobu promocji skorzystali kandy-
daci z Zespołów Szkół nr 1 i 2 w Bełżycach, a także Gimnazjów w Chodlu i Borzechowie. W sumie grupa liczyła kilkanaście osób, zarówno chłopców jak i dziewcząt. Kilku gimnazjalistów było szczególnie zainteresowanych ćwiczeniami w warsztacie samochodowym, pozostali, w tym także chłopcy, chętniej uczestniczyli w pieczeniu świątecznych ciastek, ich dekorowaniu i nakrywaniu do stołu. Podobne warsztaty będą się odbywać do kwietnia raz w miesiącu. Najbliższe zaplanowano 18 stycznia i będą obejmować m.in. zajęcia kulturystyczne na siłowni. Do tej pory dyrekcja ZST w Bełżycach organizowała dla swoich kandydatów dni otwarte, ale od tego roku postanowiła zmienić tę formułę i liczy, że nowy sposób promocji szkoły okaże się na tyle skuteczny, że we wrześniu naukę rozpocznie około 60 nowych uczniów szkoły zawodowej i technikum. Włodzimierz Sierociuk
Sztuka efektownego dekorowania stołu do łatwych nie należy. Fot. Szkolne Koło Filmu i Fotografii ZST w Bełżycach
Podczas warsztatów ujawnił się niejeden cukierniczy talent.
Niektórzy gimnazjaliści już marzą o karierze szefa kuchni.
Fot. Szkolne Koło Filmu i Fotografii ZST w Bełżycach
Fot. Szkolne Koło Filmu i Fotografii ZST w Bełżycach
Festyn rodzinny u „Kopernika” Z espół Szkół im. M. Kopernika w Bełżycach po raz trzeci zaprosił nauczycieli, rodziców i uczniów na festyn rodzinny. Spotkanie integracyjne odbyło się 20 października. Wśród gości byli nie tylko rodzice uczniów, ale też ich młodsze rodzeństwo. Na wszystkich czekało wiele atrakcji. Paulina Wójtowicz z klasy IIIab i Konrad Łapiński z klasy IIIb, prowadzący główną część imprezy w sali gimnastycznej, zachęcali do udziału w zmaganiach z różnych dziedzin.
Każdy mógł wykazać się wiedzą w konkursie stylizowanym na telewizyjną „Familiadę”, ujawnić zdolności muzyczne podczas karaoke, pokazać swoje poczucie humoru i spryt w zawodach sprawnościowych. Dodatkowo strażacy z klasy IVast przygotowali krótki konkurs wiedzy związany z ich fachem. Po zakończeniu licznych konkurencji i zabaw odbyły się rozgrywki w piłkę siatkową – nauczyciele i rodzice kontra uczniowie. Mecz zakończył się symbolicznym remisem.
Podczas festynu goście mogli też skorzystać z atrakcji przygotowanych w salach lekcyjnych i na korytarzu szkolnym. Czekały na nich loteria fantowa, stanowisko kosmetyczne, punkt pomiaru ciśnienia, stoliczek z helem, dzięki któremu mogli modulować swój głos, a także fotobudka. Dodatkowo w klasach odbywał się konkurs na najlepsze ciasto (przygotowali je chętni rodzice) i na najsmaczniejszą sałatkę (brały w nim udział poszczególne klasy). Zmęczeni zabawą uczestnicy festynu mogli się posilić domową grochówką.
Rodzinne zmagania w szkolnej „Familiadzie”. Fot. Emilia Rybacka
Mamy nadzieję, że za rok spotkamy się ponownie w równie dobrych humorach. Magdalena Czarnecka
PP 19
patriotyczna nuta
listopad – grudzień 2013
„Wiolinki” z Grand Prix „Płomień rozgryzie malowane dzieje, Skarby mieczowi spustoszą złodzieje, Pieśń ujdzie cało…” pisał Adam Mickiewicz. Polski śpiewnik pieśni patriotycznych jest bardzo bogaty. Kolejny raz sięgnęli do niego uczestnicy Powiatowego Festiwalu Piosenki Patriotycznej w Krężnicy Jarej, który odbył się 16 listopada. Grand Prix wyśpiewały „Wiolinki” z miejscowego Zespołu Szkół. Tegoroczny festiwal rozpoczęła „Rota”, którą na trąbce zagrał szóstoklasista ze Szkoły Podstawowej w Krężnicy Jarej Franciszek Drążkowski, oraz krótki koncert piosenek żołnierskich w wykonaniu przedstawicieli Roztoczańskiej Konnej Straży Ochrony Przyrody im. 25. Pułku Ułanów Wielkopolskich. Podczas konkursu zaprezentowało się 14 solistów i 62 członków zespołów z 14 szkół powiatu lubelskiego. Oprócz tradycyjnych pieśni z czasów I wojny światowej, jak „Piechota”, „Białe róże” czy „Orlątko” młodzi artyści w większości śpiewali współczesne piosenki o charakterze pa-
triotycznym. Jury oceniało występy oddzielnie w kategoriach solistów i zespołów, przyznając złote, srebrne i brązowe „Wiktorie”. Spośród najmłodszych uczestników z klas I – III szkół podstawowych pierwszą nagrodę otrzymała Patrycja Rusinek z SP w Mariance, drugą odebrała Laura Łabiga z SP w Krężnicy Jarej, a trzecią Agnieszka Niezgoda z SP w Niedrzwicy Dużej. Pierwsze miejsce w kategorii zespołów jurorzy przyznali grupie z SP w Niedrzwicy Kościelnej, drugie zespołowi z SP w Zemborzycach Tereszyńskich, zaś trzecie grupie „Małe Wiolinki” z SP w Krężnicy Jarej. Wśród solistów z klas IV – VI najlepsze oceny jury zebrała Monika Brzózka z SP w Niedrzwicy Dużej. Srebrna „Wiktoria” trafiła do Mateusza Obary z SP w Krężnicy Jarej, a brązowa do Pauliny Tokarczyk z SP nr 1 w Bełżycach. Zespoły z klas IV – VI były oceniane wspólnie ze starszymi kolegami z gimnazjów. Tę sceniczną rywalizację wygrało Gimnazjum nr 1 w Niedrzwicy Dużej. Drugą nagrodę zdobył zespół z SP w Czółnach,
Tym razem „Wiolinki” podbiły serca jurorów. Fot. Arch. SP w Krężnicy Jarej
a trzecią grupa z SP w Niedrzwicy Dużej. W kategorii solistów z gimnazjów złotą „Wiktorię” wyśpiewała Alicja Matwiejczyk z Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej I i II st. im. Karola Lipińskiego w Lublinie, drugie Natalia Pieńkowska z Gimnazjum nr 3 w Krężnicy Jarej, a trzecie Eliza Brzózka z Gimnazjum nr 1 w Niedrzwicy Dużej. Grand Prix dla zespołu „Wiolinki” ufundowali Świato-
wy Związek Żołnierzy Armii Krajowej i prezes Radia Lublin. Artyści, którzy zajęli pierwsze trzy miejsca, otrzymali nagrody rzeczowe od starosty lubelskiego, a zespoły odebrały czeki, ufundowane przez Gminę Niedrzwica Duża i Bank Spółdzielczy w Niedrzwicy Dużej. Nagrody książkowe zakupiła „Solidarność” i Fundacja Pomocy Polskim Szkołom na Wschodzie. Red.
Strofy o Ojczyźnie A ż 60 uczestników reprezentujących 13 szkół wzięło udział w międzyszkolnym Konkursie Recytatorskim Poezji Patriotycznej, który odbył się 14 listopada 2013 roku w Zespole Szkól Zawodowych im. majora Henryka Dobrzańskiego w Bychawie. Konkurs w tym roku odbywał się pod hasłem „Żadne miejsce nie powinno być milsze dla Ciebie od Ojczyzny”. Jury nie miało łatwego wyboru. Młodzież była bardzo dobrze przygotowana i zaprezentowała zróżnicowany repertuar. Po długich obradach komisja postanowiła przyznać pierwsze miejsce wśród gimnazjalistów Karinie Latoch z Gimnazjum nr 2 w Niedrzwicy
Kościelnej, drugie Annie Piaseckiej z gimnazjum w Tarnawce, a trzecie Gabrieli Paździor z gimnazjum w Zespole Szkół w Mętowie. Natomiast wśród szkół ponadgimnazjalnych jurorzy najwyżej ocenili recytację Przemysława Krystka z ZS im. M. Kopernika w Bełżycach. Drugie miejsce zajęła Dominika Polit z ZSP w Niemcach, a trzecie Wojciech Czyżewski z „Kopernika” w Bełżycach. W tym roku minęło 25 lat od nadania szkole w Bychawie imienia majora Henryka Dobrzańskiego, dlatego konkurs rozpoczęła krótka część artystyczna poświęcona patronowi. „Chcieliśmy, aby młodzież wychodząc z naszej szkoły i słysząc
Laureatki konkursu w kategorii gimnazjalistów. Fot. Arch. ZSZ w Bychawie
słowo „Hubal” kojarzyła je nie tylko z naszą placówką, ale z wybitnym żołnierzem, człowiekiem z charakterem, dla którego war-
tości: Bóg, Honor, Ojczyzna były w życiu najważniejsze – podkreślali organizatorzy konkursu. Red.
P
PROMOCJA
20 P
listopad – grudzień 2013
Naturalnie wydane „Powiat Lubelski – naturalnie” to pierwsza od kilku lat publikacja kompleksowo opisująca przyrodę powiatu lubelskiego. Wydawcą albumu jest Powiat Lubelski, który część środków na ten cel pozyskał z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie. Publikacja ukazała się w nakładzie 2000 egzemplarzy. W jej przygotowanie zaangażował się Wydział Organizacyjny Starostwa Powiatowego. Album prezentuje naturalne piękno i bogactwo krajobrazu powiatu lubelskiego utrwalone na kolorowych zdjęciach. Malownicze wzniesienia i płaskowyże pokryte mozaiką pól uprawnych, lasy, łąki, dorzecza i torfowiska, czyste zbiorniki wodne, nieskażone przemysłową infrastrukturą, przyjazny klimat, wolne od zanieczyszczeń powietrze, stale rozwijana baza noclegowo-gastronomiczna, perły architektury, ale przede wszystkim serdeczni i gościnni ludzie – to pokrótce najważniejsze walory tego urokliwego miejsca w Polsce. Przyrodnicze bogactwo powiatu stanowi dla jego mieszkańców olbrzymią wartość,
Projekt okładki Rafał Rola
stąd troska o środowisko naturalne. Temu jest poświęcony w albumie osobny rozdział. Jest w nim mowa o odnawialnych źródłach energii oraz projektach z zakresu edukacji ekologicznej realizowanych w szkołach. W publikacji można też znaleźć gatunki chronione flo-
ry i fauny oraz parki krajobrazowe, wśród których można odbyć piesze wędrówki z całą rodziną i podziwiać urokliwe zakątki w okolicach Krzczonowa czy też Dolinę Ciemięgi i Bystrzycy. Dla bardziej doświadczonych i lubiących rowery turystów polecamy szlaki rowerowe, w tym jeden z ostat-
nio utworzonych – Doliną Kosarzewki. Album będzie inspiracją nie tylko dla turystów, ale także dla mieszkańców regionu, którzy być może przekonają się, że kraina wokół Lublina to dobre miejsce do wypoczynku. Anetta Cygan
Dobra promocja daje efekty
T
uryści i inwestorzy coraz częściej doceniają atuty powiatu lubelskiego. To w dużej mierze zasługa wielu działań promocyjnych, podejmowanych przez samorząd. Powyższy album jest jednym z nich, ale urzędnicy starosty już myślą o kolejnych. Chcą dotrzeć do jak największej grupy odbiorców z informacją o ciekawych projektach turystycznych, opracowanych w ostatnim czasie. Budowanie atrakcyjnego wizerunku się opłaca, bo przesądza o dalszym rozwoju powiatu.
Samorząd będzie więc zachęcał turystów do korzystania z gotowych wycieczek z serii „wyskocz na weekend” i aktywnego wypoczynku w formie spływów kajakowych po Bystrzycy i Wieprzu czy rowerowych wycieczek wytyczonymi szlakami, a inwestorów przekonywał, że warto tu realizować i rozwijać pomysły na własny biznes. W Polsce turystyka weekendowa jest najbardziej rozwojową formą turystyki, dlatego Powiat Lubelski stawia na promocję krótkich wyjazdów. Na targach
turystycznych i innych imprezach tego typu proponuje wycieczki „skrojone na miarę”, dostosowane do indywidualnych potrzeb i zainteresowań każdego turysty. Przekonuje, że powiat można zwiedzać pieszo, rowerem, w powietrzu czy kajakiem. Dla sprawnej realizacji tego pomysłu został przygotowany projekt pod nazwą „Promocja wycieczek weekendowych jako lokalnego produktu turystycznego”. Dzięki współpracy z właścicielami bazy noclegowej i gastronomicznej turyści spędzający urlop
w okolicy będą mogli otrzymać informacje o atrakcjach regionu. Dodatkowo każdy obiekt położony na trasie wypadu zostanie opatrzony tablicą informacyjną, na której będzie można znaleźć skróconą wersję opisu danej wycieczki. Ponadto w ramach projektu wspólnie z przedsiębiorcami z branży turystycznej powiat będzie brał udział w kolejnych imprezach targowych lub innych wydarzeniach turystycznych, promujących lokalne atrakcje i kulinaria. Red.
listopad – grudzień 2013
PP 21
smacznego
Ryby z Pszczelej Woli na medal Młodzi kucharze z Zespołu Szkół Rolniczych w Pszczelej Woli okazali się bezkonkurencyjni podczas tegorocznych dożynek rybackich. Podczas jubileuszowej, dziesiątej uczty rybnej, która odbyła się w niedzielę 8 grudnia w Dworze Anna w Jakubowicach Konińskich, przygotowane przez nich potrawy z ryb zdobyły dwa pierwsze miejsca. Swoje specjały zaprezentowały restauracje, gospodarstwa rybackie i szkoły gastronomiczne. Stoły uginały się od półmisków z rybami faszerowanymi, smażonymi, wędzonymi i różnorakimi
przystawkami. Był karp na kilkanaście sposobów, królewski sandacz w kilku odsłonach, zupa rybna i śledzie nie tylko na święta. Uczniowie Technikum Żywienia i Usług Gastronomicznych z Zespołu Szkół w Pszczelej Woli przygotowali dwie potrawy, których smak doceniło jury konkursowe nagradzając je w kategorii ,,Szkoły i restauracje”. Wygrał karp w panierce makowej z sosem pomarańczowym, a drugie miejsce zdobył słodzony miodem pstrąg z sosem chrzanowym. Potrawy przygotowali uczniowie szkoły w Pszczelej Woli: Ewelina Kamińska, Weronika Kryska oraz Bartłomiej
Nagrodzone danie z chrzanem i...
Kamiński pod czujnym okiem nauczycielek Ewy Toruń i Anny Szcześniak.
Serdecznie gratulujemy i życzymy dalszych sukcesów! Red.
Zwycięska drużyna z Pszczelej Woli. Fot. Arch. ZSR w Pszczelej Woli
... z makiem. Fot. Arch. ZSR w Pszczelej Woli
Fot. Arch. ZSR w Pszczelej Woli
Konopnickie nalewki stanęły do konkursu O rzechówka została królową nalewek podczas II Turnieju Nalewek Domowych Gminy Konopnica. Impreza odbyła się 7 grudnia 2013 roku w gościnnych progach Domu Kultury w Motyczu. Kapituła konkursu w składzie: Małgorzata Kaczorowska (przewodnicząca), Edward Derkacz i Konrad Banach oceniała 80 nalewek. I miejsce przyznała Marcie Skulimowskiej i jej orzechówce. II miejsce zajęła Marysia Włodarczyk za agrestówkę, III miejsce za nalewkę pigwową przypadło
Marcie Skulimowskiej. Wyróżnienie za nalewkę truskawkową otrzymała Patrycja Dalmata-Krzewińska. Gratulujemy. Tradycja wytwarzania nalewek jest częścią polskiej kultury. Taką samą jak polskie dwory, książki, obrazy. Po 1945 roku dwory zniknęły z powierzchni ziemi, biblioteki przepadły. Przetrwały stare odmiany drzew i krzewów oraz rodzinne receptury. Cieszymy się, że tradycja nastawiania nalewek tak pięknie odżywa w naszej gminie. Spotkanie miłośników nalewek i polskiej tradycji było
okazją do wysłuchania Waldemara Sulisza, historyka teatru, który wskrzesił tradycję wyrobu tego trunku w Polsce. Z pasją opowiedział o historii, sięgającej średniowiecza oraz podstawowych zasadach nastawiania nalewek. Wysłuchaliśmy także Marka Dyrki, laureata ogólnopolskich konkursów nalewek, specjalizującego się w różnych odmianach sosnówki. Jego wykład połączony z degustacją kilkuletnich nalewek cieszył się ogromnym zainteresowaniem licznie przybyłej publiczności.
Goście spotkania mogli także skosztować wielu innych smaków Konopnicy. Od fantastycznego buracarza (ekskluzywna wersja prostego placka z buraków cukrowych), przez gryczaka konopnickiego, motycką kaszankę. Nawet wiejski chleb ze smalcem smakował znakomicie. A smaki to także rozmowy, wspomnienia dawnej kuchni i tradycji. W naszym domu kultury robi się coraz bardziej rodzinnie, domowo i wielokulturowo. Małgorzata Sulisz
P
22 P
SPORT TO ZDROWIE
listopad – grudzień 2013
Wysiłek fizyczny a żywienie sportowca Podniesienie kondycji najważniejszego organu – serca, nie jest możliwe żadnym innym sposobem jak tylko poprzez ruch i okresowe zmuszanie serca do intensywnej pracy. „Ruch może zastąpić większość lekarstw – żaden lek nie zastąpi ruchu”. Wysiłek fizyczny ma również korzystny wpływ na zdrowie psychiczne. Rozładowuje nadmierne obciążenia psychoemocjonalne ćwiczącego. Poprawia także sen, co umożliwia łatwiejsze zasypianie. Nie można jednak zapominać o odpowiedniej porze treningu – nie może się on odbywać przed samym snem. Wyróżnia się ogólnie trzy typy wysiłku: • szybkościowy, np. biegi na krótkie dystanse, • długotrwały, np. biegi narciarskie, • turystykę oraz sporty zręcznościowe, które charakteryzują się zwiększonym obciążeniem układu nerwowego. Ogólne zasady żywienia nie odbiegają w znacznym stopniu od diety osób o przeciętnym wysiłku fizycznym. Większe są natomiast wymagania pod względem zawartości w diecie energii i niektórych składników odżywczych, zwłaszcza u osób uprawiających sport wyczynowo. Wzrost wysiłku wiąże się bowiem ze wzrostem zapotrzebowania na składniki odżywcze wskutek zwiększenia wydalania wody, elektrolitów i składników mineralnych oraz konieczności odnowy biologicznej. Podczas dużego wysiłku fizycznego zapotrzebowanie na energię gwałtownie rośnie. Długie wycieczki piesze czy rowerowe mogą prowadzić do jego zwiększenia nawet do 5000 kcal. Należy wtedy na bieżąco pokrywać straty energii przez spożywanie pokarmów o dużej zawartości węglowodanów. Przy ekstremalnych wysiłkach fizycznych, takich jak wyczynowe uprawianie sportów, do wyrównania bilansu energetycznego dochodzi się dopiero po kilku lub kilkunastu dniach! Na zapotrzebowanie energetyczne wpływa również płeć, masa ciała oraz temperatura otoczenia. Przyjmuje się, że wysoka i niska temperatura otoczenia zwiększa zapotrzebowanie na energię o około 20%. Wysiłek fizyczny wiąże się z dużą stratą wody i składników mineralnych z potem. Przy intensywnym wysiłku zawodnik może
Po bardzo intensywnym treningu człowiek od razu chudnie. Nieprawda. Wprawdzie po ostrym treningu rzeczywiście od razu tracimy na wadze, ale ten „wynik” spowodowany jest utratą wody (pocimy się). Dlatego stając na wadze bezpośrednio po ćwiczeniach, możemy przeżyć chwilę radości, która jednak następnego dnia rano przerodzi się w rozczarowanie, gdyż waga wróci do tej sprzed treningu. Trwałego spadku wagi możemy się spodziewać dopiero po dłuższym czasie systematycznych ćwiczeń. Najlepiej, dla lepszego efektu, połączyć ćwiczenia z racjonalną dietą. Sporty angażujące pracę mięśni łydek (jazda na rolkach, wrotkach czy rowerze) nie szkodzą ich kształtowi. Wprawdzie uprawiane intensywnie mogą trochę je rozwinąć, ale za to pomogą spalić tkankę tłuszczową i ładnie je uformują. Ruch połączony ze zrównoważoną dietą jest gwarancją Widoczne rezultaty można osiągnąć ćwizdrowia i zgrabnej sylwetki. cząc. Fot. eL-Media Wystarczy, jeśli będziemy ćwiczyć 2 – 3 razy w tygodniu. Intensywność i częstotlitracić kilka litrów wody na dobę. Konieczne wość ćwiczeń powinna być dopasowana do jest uzupełnienie tych strat w ciągu 24 godzin. możliwości organizmu. Trzeba wsłuchać się Dlatego zaleca się picie 3 do 4 litrów dziennie, w jego reakcje i jeśli np. serce zaczyna kow tym po każdym posiłku 2 szklanki napoju, łatać, należy zmienić intensywność i dobór najlepiej soków owocowo-warzywnych oraz ćwiczeń, ponieważ może to powodować niewody mineralnej niegazowanej. Między po- korzystny wpływ na nasz organizm. siłkami wskazane jest również uzupełnianie Trening siłowy hamuje wzrost u młostrat wody w zależności od wysiłku. Napoje dych ludzi. należy pić wolno, małymi łykami. Prawda, ale... Dotyczy to tylko nieprawiPamiętaj: dłowo prowadzonego treningu. Zbyt dużo • dieta sportowców powinna być lekko- ćwiczeń obciążających kręgosłup (np. ze strawna, sztangą) może być przyczyną uszkodzeń krę• smażenie i pieczenie należy ograniczyć na gosłupa, stawów kolanowych i biodrowych, korzyść gotowania i pieczenia w folii oraz które u młodych ludzi nie są jeszcze dobrze dań z rusztu, wykształcone. Ćwiczenia dobrane indywidu• trzeba wystrzegać się żywności określanej alnie, wykonywane pod opieką instruktora, jako fast food, bo jest ona ciężkostrawna przynoszą same korzyści. i zawiera dużo tłuszczu, którego nasz orgaIntensywne ćwiczenia mogą źle wpływać nizm nie jest w stanie jednorazowo spalić, na serce. dlatego odkłada się w postaci tkanki tłuszPrawda, ale... Ćwiczenia dobrane do naczowej. szego wieku, kondycji, zdrowia na pewno nie Aktywność fizyczna – prawda i mity zaszkodzą, przeciwnie, są dla serca zbawienMówi się, że sport to zdrowie – wzmac- ne i wpływają na obniżenie poziomu cholenia kondycję, dodaje energii. To prawda. sterolu. Niekorzystne skutki mogą przynieść Ale często słyszy się również, że efekty ak- jedynie ćwiczenia zbyt intensywne – trening, tywności fizycznej nie zawsze są dla nas ko- który dwudziestokilkulatkowi przyniesie rzystne, że chcąc poprawić wygląd, możemy same korzyści, dla pięćdziesięciolatka może tego rezultatu nie osiągnąć albo osiągnąć być zabójczy. wręcz odwrotny efekt. Co jest prawdą, a co Stanisław Lis mitem? kierownik Studium WF i Sportu KUL
Dekada z honorowym krwiodawstwem w „Koperniku” Około 1000 litrów krwi oddali w ciągu ostatnich 10 lat uczniowie Zespołu Szkół im. M. Kopernika w Bełżycach. W tym czasie honorowymi krwiodawcami zostało 1025 uczniów. Idea honorowego krwiodawstwa narodziła się w szkole w 2003 roku po nawiązaniu współpracy z lubelskim oddziałem Polskiego Czerwonego Krzyża, Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Lublinie oraz Klubem Honorowych Krwiodawców w Bełżycach. Akcję oddawania krwi zapoczątkowała nauczycielka Justyna Ślusarska we współpracy z ówczesną opiekunką Koła PCK Anną Słotwińską-Jakubowską. Pierwsze akcje odbywały się w Miejskim Domu Kultury w Bełżycach, potem przez 5 lat mobilny punkt poboru krwi był organizowany w budynku zespołu szkół, a ostatnio ze szkolnych murów przeniesiono go na Stadion Sportowy w Bełżycach. Wśród honorowych dawców są uczniowie wszystkich typów szkół. Oprócz udziału w akcjach angażują się także w organizowanie akademii i pikników PCK. W sumie bełżycka młodzież
Młodzież z uśmiechem na ustach oddaje krew potrzebującym. Fot. Justyna Ślusarska
uczestniczyła już w ponad 40 zbiórkach najcenniejszego leku, w tym kilku celowych np. dla dzieci z Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie. Za swoją postawę młodzi ludzie otrzymali wiele dyplomów i nagród, m.in. medal za udział w akcji „Młoda krew ratuje życie”. Kilkudziesięciu uczniów oddało ponad 6 litrów krwi, dzięki czemu otrzymało zaszczytny tytuł Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi. Wielu z nich przygody z krwiodawstwem nie przerwało wraz z zakończeniem nauki i nadal systematycznie pojawia się na szkolnych akcjach.
Oddanie 450 ml krwi ma ogromne znaczenie dla osób, które potrzebują tego jedynego, niezastąpionego leku. Dlatego poza celem prozdrowotnym i prospołecznym dzielenie się krwią ma również cel wychowawczy, bowiem uświadamia młodzieży i ich rodzinom jak wielka jest odpowiedzialność za zdrowie swoje i innych, a także uczy bezinteresownej pomocy. Nie tylko w „Koperniku” Akcje oddawania krwi są organizowane także w innych szkołach powiatu. 14 listopada 2013 r.
uczniowie z ZSR w Pszczelej Woli pojechali do Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Lublinie, gdzie oddali łącznie 5800 ml krwi. Tydzień później uczniowie LO w ZS w Bychawie podarowali innym ponad 17 litrów krwi, którą przekazano Wojskowemu Szpitalowi w Lublinie. Szlachetna idea jest też bliska młodzieży z ZSZ w Bychawie, która podczas dwóch akcji organizowanych we wrześniu i w grudniu oddała około 30 litrów krwi. Kolejną zbiórkę planuje w marcu. Justyna Ślusarska, Red.
Nadzieje olimpijskie z ZSP w Niemcach
M
łoda sekcja podnoszenia ciężarów w podlubelskich Niemcach ma się czym chwalić. Trenujący w niej sztangiści odnoszą coraz większe sukcesy. Tym samym dołączają do utytułowanych, starszych kolegów z Piotrowic. Mateusz Wypart z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Niemcach zajął trzecie miejsce w Ogólnopolskim Turnieju Nadziei Olimpijskich w Biłgoraju w dniach 29 – 30 listopada, ustanawiając przy tym nowy rekord życiowy. Startujący w kategorii wagowej 94 kg młody sztangista uzyskał w dwuboju wynik 184 kg. Na zawodach w Biłgoraju dobrze zaprezentowały się także dziewczęta z ZSP. Angelika Po-
wroźnik w kategorii wagowej 53 kg zajęła piąte miejsc, a Klaudia Sagan w kategorii wagowej 63 kg była czwarta. Z zawodników z GLKS POM „Iskra” Piotrowice najwartościowsze wyniki uzyskali Rafał Siek, Dawid Bogusławski, Damian Pietrzak i Rafał Sulowski. Wcześniej Mateusz Wypart z ZSP w Niemcach wywalczył brązowy medal w Międzynarodowym Turnieju w Podnoszeniu Ciężarów Euro-Bug w Hrubieszowie. Natomiast w pierwszym swoim występie zawodniczym uczennice z klasy I LO – Angelika Powroźnik i Klaudia Sagan zajęły odpowiednio 8. i 10. miejsce. W zawodach, które odbyły się w dniach 22 – 24 listopada,
Przyszli olimpijczycy? Fot. POM „Iskra” Piotrowice
mocno obsadzonych przez zawodników z Polski, startowali również juniorzy i seniorzy z Węgier i Ukrainy.
Sekcja podnoszenia ciężarów w ZSP swoją działalność zaczęła na początku 2013 r. Red.