1 هفرح یارتکد یادیدناک ناور یا ،یتیبرت یسانش ناور هدكشناد ،ىسانش ملاسا دازآ هاگشناد ،ی دحاو ،هواس ناور هورگ ،یسانش هواس ا ، ناری 2 :لوئسم هدنسیون ،رایداتسا ناور هدكشناد ،ىسانش ىملاسا دازآ هاگشناد ، ىزکرم نارهت دحاو ناریا ،نارهت ، 3 ،رایداتسا ناور هدكشناد ،ىسانش ملاسا دازآ هاگشناد ،ی دحاو هواس ناور هورگ ، ،یسانش هواس ا ، ناری :تفایرد خیرات 97/11/7 :شریذپ خیرات 98/2/3 ییانثتسا ناکدوک یزاس دنمناوت هیرشن لاس 10 هرامش ، 1 راهب ، 1398 هحفص 85-68 یشخبرثا ینامردتوص تاموت شور هب سی تراهم رب تراهم و ندناوخ یاه یتکرح شناد اراد نازومآ ی ندناوخ تلاکشم سگرن ینامحر1 یکتسا زانهم *2 هتشهب اشوین 3 هدیکچ :فده فده اب رضاح شهوژپ یسررب یشخبرثا ینامردتوص تاموت شور هب سی تراهم رب تراهم و ندناوخ یاه یتکرح شناد اراد نازومآ ی ندناوخ تلاکشم دش ماجنا . :شور نیدب روظنم ش هب ادتبا هوی یریگهنومن ب زا سرتسدرد نی ینازومآشناد لک هب هعجارم رد هک یاهکینی شخبناوت و هرواشم ی نارهت رهش ،دوب هدش تبث نانآ یارب یناوخاسران صیخشت دادعت 14 رد رفن نایرج شهوژپ رارق هتفرگ یفداصت روط هب و ود رد یواسم و لرتنک و شیامزآ هورگ رد .دندش نیزگیاج شیپ ،دعب هلحرم و دش ماجنا نومزآ سپس امزآ هورگ شی رد 30 هسلج ینامرد یاهتفه( 3 دودح راب 2 )تعاس هلخادم تحت نامردتوص سیتاموت شور هب ی ؛تفرگ رارق رد نیا دوب یلاح هک دارفا هورگ چیه ،لرتنک هلخادم یرد یا تفا زا سپ .دندرکن ،هلخادم اددجم اهیندومزآ یبایزرا دروم )نومزآسپ( رارق سپ نینچمه .دنتفرگ زا 1/5 یندومزآ زا ،ینامرد هسلج نیرخآ زا هام اه ود ره رد ،هورگ یریگیپ هداد .دمآ لمع هب .تفرگ رارق یبایزرا دروم یریغتمدنچ سنایراووک لیلحت زا هدافتسا اب هدمآ تسد هب یاه :اههتفای داد ناشن جیاتن وص هک ینامردت رب دوبهب تراهم ندناوخ و یاهتراهم فیرظ یتکرح نازومآشناد یاراد ندناوخ تلاکشم اما تسا راذگریثأت تراهم رب .تسا هتشادن یریثأت نانآ تشرد یتکرح یاه :یریگهجیتن رب ساسا اههتفای یدنمدوس هب هجوت اب ینامردتوص ب رب تراهم دوبه یاه شناد یتکرح و ندناوخ هاتوک هب رظن و ناوخاسران نازومآ یم رظن هب ،ناکدوک یارب نآ ندوب باذج و هلخادم نیا ندوب تدم یریگراک هب دسر نوچمه تسا ییارجا یاهدرکراک رد صقن زا یشان هک یرگید تلالاتخا و یریگدای تلالاتخا رب شور نیا ADHD یم مسیتا و دناوت دنمدوس .دشاب اههژاودیلک ندناوختراهم،یتکرحیاهتراهم،ینامردتوص،سیتاموت یناوخاسران ،
9 Hallahan, Lloyd, Kauffman, Weiss and Martinez
10 Eden, Olulade, Evans, Krafnick and Alkire
11. British Dyslexia Association
12. Reading disability
13 Specific reading difficulties
14. Developmental dyslexia
15. Specific reading retardation
16. Dyslexia
1. Northern and Downs
2. Anna-Lind
3. Tomblin, Barker, Spencer, Zhang and Gantz
4. Ramachandra, Hewitt and Brackenbury
5. Kirmizi
6 Williams, Walker, Vaughn and Wanzek
7. Reading skill
8 Dyslexia
یشخبرثا ینامردتوص تاموت شور هب سی تراهم رب تراهم و ندناوخ ...یاه ناکدوک یزاسدنمناوت هیرشن لاس ،ییانثتسا 10 هرامش ، 1 ( ، 30 راهب ،) 1398 | 69 همدقم کش نودب یکی شزرا اب زا نیرت پ و نیرتهدیچی یاهتراهم ،ناسنا تسا ندناوخ تراهم نیا . ن زا یاهزای یرورض یگدنز یعامتجا بوسحم یم و دوش هلیسو گنهرف لدابت ، ب تاعلاطا و مولع نی لسن م اه دشابی زنواد و نرترون( 1 ، .)2014 هک یروط هب زورما نردم عماوج رد ی رتمک یتراهم ارب ندناوخ هزادنا هب هک تسا ی تیقفوم گدنز رد ی تیمها هتشاد دشاب دنیل-انآ(2 ،ناراکمه و .)2009 ارب ندناوخ تراهم بسک ی ناکدوک یرما یرورض دشابیم و مهم شقن ی لاعف رد ار یاهتی یشزومآ بسک و آ رد لاغتشا هدنی نانآ ی افیا دنکیم زتناگ و ،گناژ ،رسنپسا،رکراب ،نیلبمات( 3 ، 2005 هنوگ هب .) هک یا تراهم هلمج زا ندناوخ ییاه شقن دوجو اب هک تسا مها اب شتی هجو رد یتفایرد م ،نابز ی لوت هجو اب دناوت یدی ن نآ زی لیدبت( )ادص هب فورح ارب ناکدوک .دشاب طوبرم ی تیقفوم زاغآ لحارم رد نی اب ندناوخ یتسی رد و کرد یاهیگژی یاهجاو د زا و هدوب اناوت نابز رگی امتم اهادص زی دنزاس و ،تیوه ،اردناچامار( یروبنکارب4 ، .)2011 بحاص نیا رب نارظن :تسا یلصا رصنع ود یاراد ندناوخ هک دنرواب فده بلطم کرد .بلطم کرد و ییاشگزمر ،تساندناوخ شزومآ ییاهن م ندناوخ زا یرورض ءزج کی ییاشگزمر هک یلاح رد هنارحبت تسا یزیمریک(5 ، .)2010 نینچمه ،ندناوخ یتیلاعف اهن فده هک یی کرد نآ لطم تسا ب ،دیر( تسا هدش فیرعت ، .)2016 یلع ییادتباعطقمناکدوک زا یرایسب سوتم یشوه هرمن بسک مغر ط یریگدای رد ،طیحم اب یراگزاس ییاناوت و رتلااب یتح و یاه یاهسردم ناشن یساسا و زراب تلاکشم یم نوچ ینیوانع تحت هک دنهد یناوتان و یریگدای تلالاتخا ،یریگدای یاه ییاسران یگدای هژیو یاه یر هتخانش دوشیم زکناو و ،نوگاو ،رکلاو ،مایلیو( 6 ، .)2017 عاونا نیب رد یریگدای تیمها زا شرورپ و شزومآ متسیس رد ندناوخ یریگدای ،اه هژیو شناد زا و تسا رادروخرب یا نایاپ هب ار ییادتبا عطقم هک ینازومآ یم راظتنا ،دنناسر یم نناوخب ناور روط هب دور نآ ره و د هچ دناهدناوخ ار عقاو رد .دنیامن کرد یم نیا یارب تفگ ناوت شناد هک ریگب دای نازومآ ،دن
ندناوخ تراهم ادتبا دیاب 7 زا یکی ندناوخ اذل ،دننک بسک ار نیرتیلصا اهرازبا هجوت تسا یرورض نیاربانب .تسا یریگدای ی هژیو رد یارب یا نام ندناوخ تلاکشم هک یناکدوک 8 نراد ،ناراکمه و رچتلف( دوش لوذبم ،د 2006 لکشم ،یریگدای ییاسران هب لاتبم ناکدوک همه کرتشم یگژیو .) .تسا هسردم سورد یریگدای رد شناد هب ،یریگدای تلاکشم اب نازومآ ینورد لیلد هب بلغا و هتشاد شیارگ هسردم رد دوخ یفنم تایبرجت یزاس بسن یرتشیب تلاکشم راچد یریگدای رد هکنیا دوخ نلااسمه هب ت یلیصحت تیقفوم ۀرابرد ،دنتسه یهوکش( دنراد دیدرت ناش کی ،یئارق ،ات حتف ،ایندنمجرا ،ینایتشآ یرواد و ،یدابآ .)1394 عقاو رد یم تفگ ناوت رجنم یلیصحت تفا هب عقاوم بلغا رد یریگدای للاتخا یم اما دوش اموزل دای للاتخا هب لاتبم یلیصحت تفا راچد کدوک ره تسین یریگ ،دارینسح( ،یرقاب و ،ایندنمجرا ؛1395 زنیترام و ،سیو ،نمفاک ،دیویل ،ناهلااه 9 ، .)2005 صاخ یریگدای تلالاتخا عاونا زا یناوخاسران ای ندناوخ للاتخا یم طسوت هک دشاب اههصخاش رد ییاناوت مدع ،فیعض ظفلت نوچمه یی هتخانش ییاشگزمر و قیقد ییاسانش یم ،ندا( دوش ،سناوا ،دلاولوا رکلا و ،کینفارک 10 ، .)2015 انبم رب ی فیرعت یناوخاسران نمجنا ایناتیرب11 ییاناوت زا یبیکرت یناوخاسران تلاکشم و اه ی گدای دنیآرف هک تسا ار یری ریثأت تحت ندرک یجه و نتشون ،ندناوخ هلمج زا هنیمز دنچ ای کی رد یم رارق یتلاکشم اب تسا نکمم للاتخا نیا .دهد هنیمز رد تعرس یاه هاتوک هظفاح ،شزادرپ ،تدم یراتفگ نابز ،یرادینش/یرادید کاردا ،یلاوت تراهم و ،دیر( دشاب هارمه زین یتکرح یاه .)2016 هقبط ود زا هدمع یدنب تلاکشم زا دنترابع تسا هدش هراشا نآ هب شهوژپ تایبدا رد هک ندناوخ لماش هک لوا هقبط ندناوخ یناوتان 12 ( لاکشم ای تلاکشم/ندناوخ ت هژیو ندناوخ 13 شناوخ / یلوحت یشیرپ 14 بقع / هژیو ندناوخ یگدنام 15) شناوخ نیب نیا رد هک یشیرپ16 رارق هدافتسا دروم رتشیب دریگیم نمجنا( ،اکیرمآ یکشزپناور 2013 یناسک لماش هک مود هقبط و ؛) دشابیم هک هب و دنتسین یصیخشت کلام دجاو اما ،دنراد ندناوخ رد یفیعض درکلمع
23. Baranek
24. Zhou, Chang and Wong
25. Fusco, Germano and Capellini
26. Foorman and Torgesen
27. Lerner and Johns
28. Sound therapy
هتشهب اشوین ،یکتسا زانهم ،ینامحر سگرن 70 | لاس ،ییانثتسا ناکدوک یزاسدنمناوت هیرشن 10 هرامش ، 1 ( ، 30 راهب ،) 1398 بقع هک یناسک ناونع هب کیسلاک تروص ندناوخ یلک یگدنام 17 دنراد یدنبهقبط .دنوشیم ناوتیم هقبط نیا هک تفگ ساسا رب یدنب یاههفلؤم حیضوت لباق نییاپ هزیگنا و یفاک شزومآ دوبن ،نییاپ شوه حطس نوچ یم ( دشاب گنیلونسا و ثیفیرگ 18 ، .)2002 یهماک19 )1992( ار یناوخاسران هب مادام لکشم کی تروص جاو تاعلاطا شزادرپ رد رمعلا هک یتخانش جاو یاهدک زا هدافتسا و یبایزاب ،ینادرگزمر لماش دوجو و یتخانش یصیاقن دیلوت رد یهاگآ و راتفگ یم یتخانش یم فیرعت ،دوش .دنک ناراکمه و نیف 20 )2014( ،یتخانشاوآ صیاقن لیبق زا یددعتم للع هظفاح صقن هاتوک ی و یفطاع لماوع ،یرادید شزادرپ صقن ،تدم یناجیه ببس رد ار للاتخا نیا یسانش حرطم هدرک کات دوجو نیا اب .دنا ،نون یناوتان هب لاتبم دارفا زا یلیخ تلاکشم یارب یقیقد و صخشم تلع هدشن ییاسانش ،ندناوخ ( تسا گ ،نلاپاک و رگیل 2001 لاس رد .) ریخا یاه نیققحم اهتفرشیپ رد یی اهنیمز ببس ی جنا ندناوخ یناوتان یسانش ما دناهداد هک ببس یلک تروص هب طبر یلصا لماع هس هب ار نآ یسانش دناهداد :لماش هک 1 ثأت ) ری یکیتنژ لماوع کرتشم و ،یطیحم 2 لماوع ) -بصع و یسانشدبلاک 3 بصع لماوع ) یتخانشناور21 یم ،لوم( دشاب گنیلاوونسا و ردنل ،چوگ ،لبوگ 22 ، .)2016 یکی نایم نیا رد شهوژپ هک یرگید لماوع زا هداد ناشن اه دنا یم هنیمز دناوت دشاب ندناوخ للاتخا زورب زاس تراهم عوضوم یاه یتکرح .دشابیم تراهم تراهم یتکرح یاه تلاضع لمع رثا رد هک دنتسه ییاه یم بسک ندب گرزب و کچوک دنوش عراز( مظاک و یخرف ،هداز ،داژن .)2010 یم ار شفارطا یایند و دوخ یتکرح یاهراتفر کمک هب کدوک دسانش و هنیمز یتکرح براجت نیا یریگدای یارب یا یم مهارف وا یدعب یاه .دروآ اهم یترابع هب تر کدوک یریگدای یارب یرورض زاین شیپ یتکرح یاه تراهم بسک هب رجنم و تسا یم کدوک یعامتجا و یلیصحت یاه دوش کناراب(23 ، .)2002 مها هب هجوت اب تی یاهتراهم یتکرح ،ناکدوک رد یرایسب اقم هب دوخ تاعلاطم رد نارگشهوژپ زا هسی نیا گ ود رد هلوقم هور داع ناکدوک ی اراد ناکدوک و ی .دنتخادرپ صاخ تلالاتخا هک یروط هب ،داژنیرهم و یکلمارق یحبص مدقمیمیحر ،)1391( چ ،وژ ا گنو و گن 24 17. General redaing backwardness 18. Griffiths and Snowling 19. Kamhi 20. Finn and et al 21. Neuropsychological factors 22 Moll, Göbel, Gooch, Landerl and Snowling, ،)2012( ،وکسوف ینیلپساک و ونامؤژ 25 2015( هداد ناشن ) یگنهامه دنا -یرادید هنیمز یتکرح یم ندناوخ للاتخا زورب زاس هزورما .دشاب یم ندناوخ رد للاتخا زا رتارف یزیچ ار یناوخاسران بلغا و دنناد هاگدید هنیمز رد یتلاکشم راچد ناوخاسران دارفا دندقتعم دوجوم یاه یاه تراهم هلمج زا فلتخم هم هژیو هب یتکرح یاه ترا فیرظ یتکرح یاه نسگرات و نمروف( دنتسه 26 ، 2001 زا شیب هک تسا هدش صخشم .) 70 یگتفشآ یاراد ندناوخ للاتخا اب دارفا دصرد یم زین یتکرح یاه دنشاب زنوج و رنرل( 27 ، 2014 نیا رب نارگشهوژپ زا یخرب هک تسا یلاح رد نیا .) هدیقع یلع هک دنا یگتفشآ دوجو مغر نیب رد یتکرح یاه ب لاتبم دارفا ه یگتفشآ هنوگ نیا اما ،یریگدای تلالاتخا تلالاتخا هب طوبرم اتدمع ،اه یم لامتحا نیا هکلب دنتسین یریگدای تلع کی زا یشان ود ره هک دور ای ( دنشاب یرگید للع یحبص کلمارق و ی ،نیدلاریخروپاباب .)1381 ( نیدلاریخروپاباب 1385 د هک تفای تسد هجیتن نیا هب زین ) نازومآشنا تراهم رظن زا ناوخاسران راتفر ریخأت نینچمه و فیرظ و یلک یتکرح یاه ینعم توافت یتکرح شناد اب یراد هدوب یلاح رد نیا ،دنتشاد یداع نازومآ تراهم رظن زا هک تسا توافت یشوه هرهب نازیم و تشرد یتکرح یاه ینعم رب هدیقع نینچمه .تسا هدشن هدهاشم هورگ ود نیب یراد نیا تسا ییاناوت لداعتم دشر هک یریگدای ساسا یتکرح یاه شت ار یدعب یاه لیک یم یلع یریگدای تلالاتخا هب لاتبم ناکدوک زا یخرب .دهد شوه مغر .دنتسه یداع ناکدوک زا رتدنک رایسب یتکرح دشر رظن زا یعیبط چ هب نین یم رظن تراهم بسک رد یفیعض یتخانش هفلؤم دارفا نیا هک دسر یاه تراهم هک ارچ دنراد یتکرح تراهم هژیو هب یتکرح یاه یتکرح یاه ساسا نیمه رب و تسا یتخانش هزوح تیلاعف زا یحوطس مزلتسم فیرظ یم یدنک هب دارفا زا یخرب تیلاعف دنناوت نآ ای دنزومایب ار یتکرح یاه ار یلصا لماع یزغم فیفخ تلالاتخا یخرب دندقتعم زین یضعب .دنهد دشر نینچ یراوشد حلاصا دشاب هچ ره تلع اما .تسا یتلاکشم تکرح یاه ی تراهم شزومآ عورش زا لبق دارفا نیا .تسا یرورض لاماک رگید یاه یم هک ینامرد تلاخادم زا یکی دشاب اشگهار هنیمز نیا رد دناوت توص درکیور زا هدافتسا ینامرد28 ددجم شزومآ همانرب زاغآ نامز زا .تسا
یشخبرثا ینامردتوص تاموت شور هب سی تراهم رب تراهم و ندناوخ ...یاه لاس ،ییانثتسا ناکدوک یزاسدنمناوت هیرشن 10 هرامش ، 1 ( ، 30 راهب ،) 1398 | 71 سیتاموت یرادینش 29 صقن هک رفن نارازه ، نآ رد هجوت خشت اه صی ییاونش شزومآ ای یرادینش کیرحت زا ،هدش هداد 30 هدرب هرهب سیتاموت .دنا یم ریوصت هب نداد شوگ و ندینش نایم ار ینشور توافت ب .دشک هدیقع ه ندینش یو 31 یب تفایرد نداد شوگ و تسادص رایتخا 32 و ییاناوت لماش ندرک جراخ دننامه ام فارطا رد یرادینش تاعلاطا میظنت یارب تساوخ ت کرحم یجیرد یم هتساوخان یاه تلاکشم صقن یاراد دارفا .دشاب تاعلاطا طسوت امئاد دارفا زا یرایسب نوچمه ،هجوت صقن و ندناوخ لاؤس یم چیپ مسیناکم نوچ ،دوجو نیا اب .دنوش رد جورخ و میظنت یاه نآ صقن یاراد دارفا و درادن یبسانم درکلمع ،اه ،یزاسادج هب رداق هجوت هقبط زا هتسد نیا رد .دنتسین دوخ یتفایرد یتاعلاطا یهدنامزاس و یدنب یم یدیدج کرحم هک ینامز ،دارفا هجوت دنمزاین هک دیآ تساهنآ اهنآ کرحم هب هجوت دنمزاین لبق زا اریز ،دنتسین نآ یور هب زکرمت هب رداق صقن یاراد دارفا ،یریبعت هب .دنتسه یدعب قوف ،هجوت ه قیقد هداعلا ،دنتس تاعلاطا موادم نایرج ربارب رد دوخ زا تظفاحم یارب یعنام چیه هک ارچ دنرادن دوخ فارطا نیجید(33 ، .)2006 تاموت رازبا سی بثت تهج تی کاردا ادص رد داضت یی حارط دحاو ی ا .تسا هدش نی شمارآ و ضابفنا ببس رثا لخاد شوگ تلاضع ی م ، دوشی ا . نی پ و سپ شبنج شی هب هلیسو لاقتنا یناهگان ادص زا ی ریز ادص هب ی م نکمم مب دوشی ن هک زای ه هب چی شلات یصاخ شخب رد ی سناکرف ندرب رتلااب و شوگ زا یاه ،قیقد ن هک دنمزای و شلات هژی ارب شوگ ی قیبطت ،دشاب ا .درادن نی تیلاعف رایسب هیبش هب یاهنیرمت کیتسانمیژ یارب لاعف لوئسم هک تسا شوگ یاهتی و ررکم زیهجت یجیردت هب و ،شوگ یزاسهنی پ لاقتنا یاهمای یتوص یسح زغم هب .دشابیم یم ناشن هتفرگ تروص تاعلاطم تسیس ینامرد توص هک دنهد م زغم یبصع ریاس یور رب زین یبصع متسیس ،هجیتن رد و هدرک تیوقت ار متسیس یم تبثم رثا ندب یاه یمن رثا نیا .دراذگ ب تدم هاتوک دناوت دشا یم ینامرد توص اب هکلب یهدنامزاس اددجم ار زغم متسیس عقاو هب ناوت سناکرف هک تسا هدرک فشک سیتاموت .درک یم ادص یلااب یاه دنناوت یلوت دنیارف ،ینامسج تیعضو یور رب و هدرک عیرست ار زغم طسوت یژرنا د ،تلاضع تیعضو و درف شرگن ،یژرنا نایرج ریثأت ینارمع( دراذگب 29. Tomatis 30. Auditory training 31. Hearing 32. Listening 33. Dejean 34. Spaggiari and Luppi ،یرگرگ 1386 توص .) یم ینامرد ،زغم ییولج تمسق کیرحت اب دناوت .دنادرگزاب ار لمع زا لبق ثکم و ندرک رکف عیرس یارب کدوک ییاناوت یم نینچمه هرابود ار ییاونش تیفرظ ای ییاونش تفایرد دنیارف دناوت نیا ات دهد شزومآ دوخ بولطم یاهادص رب هک دزومایب دناوتب کدوک هک ک زکرمت ،سیتاموت( دنک لقتنم زغم رد نابز زکرم هب امیقتسم ار ادص و دن .)2010 توص شور رد هاگتسد ای و نوفده زا ینامرد نوچمه هارمه یاه یم هدافتسا نمکاو هاگتسد و وگدنلب قیرط زا قاتا رد توص ینعی ،دوش یمن شخپ روط هب شوگ هک تسین یزاین شور نیا رد .دوش م رد مواد ریگ نداد شوگ یم اما ،دشاب هب و درک نشور مک یادص اب ار نمکاو ناوت ثعاب لمع نیا .تخادرپ رگید یاهراک ذغت شیازفا تیاهن رد و زغم هی یم ندب یژرنا یم شور نیا هتفرگ تروص تاعلاطم اب قباطم .دوش دناوت هجوت دنمزاین هک دراذگ یاجرب زغم یناشیپ بول یور رب ار یرایسب تاریثات یب یگدیسر و هب زغم رشق ،یژرنا شیازفا اب اتسار نیمه رد .تسا یرتش یم هزاجا دارفا تارکفت شور هب یناسآ هب ات دهد هناقلاخ و توافتم یاه تیلاعف نیا هطساو هب .دنوش راهظا یلصا و یداینب یاضعا طسوت هک اه یم تروص هتشر ،دریذپ ،هدش لاعف یبصع یاه هوق دوبهب یمومع کرادا و هتفای هرکیپ مظنم ندب دوش توص اذل . اب ینامرد ثأت یقتسم ری راتخاس رب م سیتاموت( تسا هتفای تسد یهجوت لباق جیاتن هب دارفا زغم 2005 رد .) یپول ،یرایگاپسا،اتسار نیمه 34 ( یرایگاپسا و، )1995 ثأت سیتاموت شور ری یور رب )ینامرد توص( 13 و دندرک یسررب ار مسیتوا للاتخا اب کدوک فرگ هجیتن اب شور نیا هک دنت %54 تسکش رادقم و هدوب هارمه تیقفوم %8 و %38 .دندرک بسک یدوبهب یمک رادقم شهوژپ ( یفلتخم یاه دنلارتسو و سیل 35 ، ؛2017 و نوسچیر نراو36 ، ؛2017 اجکسا37 ، ؛2014 ،نیراکاس ؛2013 ؛2006 وتاکس و اوناک ، اکانوملا38 ، 2006 ،سیوید ؛ ؛2005 مه و رنشرک ،ناراک ؛1990 تاتسا39 ، ؛1983 لسار و هکرور 40 ، )1982 یناوخاسران رب یقیسوم و توص ریثأت هب 35. Laes and Westerlund 36 Rickson and Warren 37. Skeja 38. Ceccato, Caneva and Lamonaca 39. Stutt 40. Rourke and Russell
هتشهب اشوین ،یکتسا زانهم ،ینامحر سگرن 72 | لاس ،ییانثتسا ناکدوک یزاسدنمناوت هیرشن 10 هرامش ، 1 ( ، 30 راهب ،) 1398 هتخادرپ یریگدای للاتخا و شهوژپ جیاتن .دنا دنلارتسو و سیل 41 )2017( هفرح شزومآ یارب ملعم طسوت یقیسوم دربراک ناونع اب هب یا شناد نیا ناوتان نازومآ دوب یم یقیسوم کمک اب هک فم قمع هب ناوت میها هفرح سیردت و شزومآ تهج یا شناد هب تسد یریگدای للاتخا اب نازومآ تفای نینچمه . نراو و نوسچیر 42 )2017( هک دنتفای تسد هجیتن نیا هب ،همه یارب شزومآ رد یقیسوم دربراک اصوصخم ییاسران یاراد ناریگارف یم و تسا رادروخرب ییلااب تیمها زا یریگدای دوبهب رد دناوت دیفم عقاو .دوش ( اجکسا 2014 رد ) یشهوژپ یبرجت هعلاطم هب یبایزرا همانرب هلخادم تخانش یاه ی یناوتان یاراد ناکدوک رب یاه یگدای کمک اب یر یقیسوم تسا هتخادرپ ینامرد یاههتفای نیا هک درک داهنشیپ هعلاطم بیکرت ینامردیقیسوم اب همانرب لخادم ی ۀ تان یاراد ناکدوک ،یتخانش یناو ق ار یم ردا رد ات دزاس یریگدای رد راهچ هنیمز یاراد ی مدق کی لکشم ارچ ،دنشاب رتولج رد هلخادم هک نیا هنیمز و تسا هناگود اه یم ن دناوت طاق فعض یدکی .دهد ششوپ ار رگ یاههتفای روملیگ لیلحتارف 43 )1999( رد شخبرثا دروم ی شور سیتاموت ناشن هدنهد دوبهب ریگارف رد جنپ هزوح یراتفر ،ینابز( ،ییاونش ،یتخانش -یناور یتکرح لیدعت و یصخش و یعامتجا .دوب ) ب ،نیاربانب بولطمان یاهدمایپ هب هجوت ا یناوخاسران و لاح رد هدنیآ و ،درادن ییوراد نامرد للاتخا نیا هک هتکن نیا نتفای ینامرد ثا اب یشخبر اپ و لااب رادی روط هب هک ای میقتسم میقتسمریغ ور رب ی بم دارفا للاتخا هب لات ندناوخ ذپ ماجنا ،دری مها زا تی ییلااب .تسا رادروخرب اذل شهوژپ رضاح ایآ هک تسا لاوس نیا هب خساپ لابند هب ۀلخادم ینامردتوص رب دوبهب یاهتراهم تراهم و ندناوخ یاه یتکرح نازومآشناد یاراد تلاکشم ندناوخ دراد ریثأت ؟ شور کی رضاح شهوژپ تسا )یشیامزآ هبش( یبرجت همین هعلاطم ک اب ه شیپ حرط سپ ،نومزآ هورگ هارمه هب یریگیپ و نومزآ لرتنک ش ماجنا .د لماش شهوژپ ۀعماج یمامت شناد اراد نازومآ ی رهش ندناوخ تلاکشم لاس رد نارهت 1397 لک هب نامرد تهج هک دوب یاهکینی و هرواشم یشخبناوت دوب هدرک هعجارم نارهت رهش .دن کلام هعلاطم هب دورو یاه 41. Laes and Westerlund 42. Rickson and Warren ترابع دوب :زا -1 یندومزآ هدش تبث صیخشت اب شهوژپ ماجنا نامز رد ناونع تحت هدنورپ رد یناوتان ریگدای صاخ ی عون زا ای ندناوخ للاتخا شیرپشناوخ ؛دشاب یناوخاسران ای ی -2 نیب ینس هدودحم رد یندومزآ 8 ات 10 ؛دشاب لاس -3 یندومزآ نیدلاو تیاضر ملاعا شهوژپ رد تکرش یارب ؛دنشاب هدرک -4 زا( رتلااب ای طسوتم رهبشوه یاراد یندومزآ 90 )لااب هب ؛دشاب -5 ،ییاونش للاتخا ای ییانیب للاتخا ریظن یتلالاتخا دقاف یندومزآ دقاف ب و تلاکشم یاهیرامی یکشزپناور راذگریثأت اهدرکراک رب ی یتخانش دقاف نینچمه و یاهیرامیب یمسج نمزم ؛دشاب -6 چیه یندومزآ هنوگ نامرد یتخانشناور رد هتشذگ اب فده و یناجیه تلاکشم نامرد یلیصحت ؛دشاب هدرکن تفایرد -7 یاهوراد اب نامرد تحت یندومزآ ؛دشابن یکشزپناور -8 هدرک یگدنز دوخ نیدلاو اب نونک ات ادتبا زا یندومزآ ؛دشاب -9 یگدنز یندومزآ زا 6 ق هام اراد شهوژپ ماجنا زا لب ی دنور یلومعم قافتا و هدوب ای صاخ هثداح ی گدنز رد نارحب هلزنم هب هک ی اهنآ دشاب دننام گرم کی ،زیزع یرامیب بعص اضعا رد جلاعلا ی ت ،هداوناخ رییغ گدنز لحم ،ی نیدلاو نیب دروخ و دز هب رجنم هک نیدلاو دیدش تارجاشم دوش .دشاب هدادن خر ، یندومزآ ،نینچمه تبیغ هک هلخادم هورگ زا ییاه یندومزآ و دنتشاد یشزومآ تاسلج رد هسلج ود زا شیب هورگ زا ییاه همانشسرپ لیمکت ناکما هک شیامزآ و لرتنک سپ لحارم رد ار اه نومزآ ای هتشادن یریگیپ و دوخ ای نیدلاو یندومزآ رف همادا یارب دنیآ تلاخادم اکمه همادا هب یلیامت .دندش هتشاذگ رانک شهوژپ زا ،دنتشادن یر یریگهنومن رب ساسا شور یریگهنومن رد سرتسد نیب زا ینازومآشناد هک هب هعجارم رد یاهکینیلک شخبناوت و هرواشم ی نارهت رهش صیخشت دجاو و دوب هدش تبث نانآ یارب یناوخاسران یاهکلام تکرش تهج مزلا ماجنا دندوب شهوژپ رد .تفرگ هک تروص نیدب 14 شناد زا رفن ینازومآ هک دجاو یاهکلام لومش دندوب رد نایرج شهوژپ رارق هتفرگ و رد تروص ،نیدلاوتقفاوم مرف نانآ تیاضر ار اضما هب و ناونع هنومن شهوژپ ( شیامزآ هورگ ود رد یفداصت روط هب و باختنا 7 ( لرتنک و )رفن 7 ،)رفن .دندش هداد رارق عمج یارب یروآ .دش هدافتسا ریز رازبا زا تاعلاطا 1. ناوخاسران و ندناوخ همانشسرپ ی :)امن( نیا همانشسرپ طسوت یدارم و یرون یمرک )1384( ندناوخ ییاناوت نازیم یسررب یارب شناد رسپ ورتخد یداع نازومآ نینس رد 7 ات 12 لاس صیخشت زین و 43. Gilmor
یشخبرثا ینامردتوص تاموت شور هب سی تراهم رب تراهم و ندناوخ ...یاه لاس ،ییانثتسا ناکدوک یزاسدنمناوت هیرشن 10 هرامش ، 1 ( ، 30 راهب ،) 1398 | 73 ناوخاسران و ندناوخ تلاکشم یاراد ناکدوک هدش هتخاس نیا .تسا همانشسرپ هدرخ هد زا ندناوخ نومزآ لماش نومزآ تاملک ندناوخ نومزآ ، ،تاملک کرد نومزآ ،تاملکان ریجنز نومزآ ه نومزآ ،نتم کرد ،تاملک هیفاق هناشن نومزآ ،اهاوآ فذح نومزآ ،ریواصت ندیمان نومزآ ،اه یاه فرح و هناشن نومزآ یاه هلوقم .تسا هدش لیکشت نیاربانب ره درف رد نیا همانشسرپ 10 هرمن هناگادج تفایرد یم اما دنک نآ زا هک اج نیا همانشسرپ کی دقاف یهرمن لک ،دشابیم رد نیا شهوژپ 4 نومزآ رارق یسررب دروم هک تفرگ :زا دنترابع ندناوخ ،تاملک ندناوخ ،تاملکان هریجنز تاملک و هناشن نومزآ یاه .فرح شهوژپ رد فلتخم یاه یگژیو ناور یاه یجنس نیا هتفرگ رارق دییأت دروم همانشسرپ .تسا لاثم ناونع هب یافلآ بنورک ا خا نی نومزآ رد شهوژپ یردیح ( ناراکمه و 1391 نومزآ لک هرمن یارب ) 0/82 یارب ، تاملک ندناوخ نومزآ هب دماسب مک و دماسب طسوتم ،دماسبرپ بیترت ،0/98 0/99 و 0/91 نومزآ یارب ، یاه تاملکان ندناوخ ، لک ۀریجنز تام و نومزآ هناشن بیترت هب فرح یاه ،0/85 0/65 و 0/66 نینچمه .تسا هدش شرازگ یافلآ بنورک ا خا نی نومزآ رد شهوژپ دیواجورسخ 1387( یارب ) تاملک ندناوخ نومزآ بیترت هب دماسب مک و دماسب طسوتم ،دماسبرپ ،0/98 0/99 و 0/98 نومزآ یارب و ، تاملکان ندناوخ 0/98 .تسا هدش شرازگ ، رد شهوژپ ،ریماشیتداعس ،شنمایک رویدک و یدیمح )1389( زین یافلآ خابنورک یارب تاملک ندناوخ نومزآ وتم ،دماسبرپ طس بیترت هب دماسب مک و دماسب ،0/87 0/86 و 0/89 یارب و ، یاهنومزآ تاملکان ندناوخ و هناشن بیترت هب فرح یاه 0/87 و 0/78 ا هدش شرازگ یناسمه بیارض رضاح شهوژپ رد .تس نومزآ لک هرمن یارب خابنورک یافلآ شور هب ینورد ،0/76 یارب تاملک ندناوخ نومزآ مک و دماسب طسوتم ،دماسبرپ بیترت هب دماسب ،0/71 0/79 و 0/68 نومزآ یارب و یاه تاملکان ندناوخ ، تاملک ۀریجنز و نومزآ هناشن هب فرح یاه بیترت ،0/63 0/82 و هناشن فرح یاه 0/86 .دمآ تسد هب .2 تکرح تراهم همانشسرپ ی -زکنینورب یکسترزوا (BOTMP:) نیا نومزآ طسوت زکنینورب لاس رد 1972 حلاصا اب 44. Broadhead and Bruininks یاهنومزآ یتکرح کسترزوا کی نومزآ نیا .دش هیهت ی سایقم یتکرح ارب عجرم راجنه ی یاهتراهم یتکرح رظ و تشرد فی ناکدوک 4/5 ات 14/5 لاس یم و دشاب تکرح درکلمع ی نانآ دروم ار س م رارق شجن ی رد و دهد یعقاوم روظنم هک یسررب یاهصلاخ زا مومع تراهم ی م راک هب دشاب تکرح ی زرا ناکما ات دور یبای عیرس ار .دنک مهارف نیا ققحم هب نومزآ نی م کمک دنکی ات نهب ناکدوک راج تکرح للاتخا اب ناکدوک زا ار ی ییاسانش .دننک نیا سایقم لماش 8 هدرخ تسا نومزآ هک مرف دنلب نآ 46 نآ هاتوک مرف و 14 .دراد هدام نورب نومزآ لک هعومجم یکسترزوا-زکنی رب هس آ تراهم زا درو یاه یتکرح م هئارا :دنکی 1 تراهم ) یاه یتکرح ،تشرد 2 تراهم ) یاه یتکرح فیرظ و )3 کرت هعومجم بی لماک نومزآ هدرخ راهچ ،نومزآ یاهتراهم یتکرح تراهم نومزآ هدرخ هس ،تشرد یاه یتکرح فیرظ و کی تکرح تراهم ود ره نومزآ هدرخ ی زرا ار یبای .دنکیم یاهتراهم یتکرح لماش تشرد هدرخ راهچ نومزآ ود تعرس ندی کباچ و ،ی ،لداعت یگنهامه )نراقتم( هیوسود م تردق و .دشابی یاهتراهم یتکرح فیرظ لماش هس نومزآهدرخ ،شنکاو تعرس د لرتنک یرادی ،یتکرح و تعرس یکلااچ یاضعا ناقوف و ی نومزآهدرخ یگنهامه یاضعا ناقوف یارب مه ی یاهتراهم یتکرح و تشرد یارب مه یاهتراهم یتکرح فیرظ م لماش .دشابی نیا اور زا نومزآ یی ا ىنورد رابتعا .تسا رادروخرب مزلا رابتعا و نی نومزآ طسوت ورب زکنینورب و دهد 44 )1982( نیب 0/90 ات 0/98 شرازگ هدش .تسا وس و گناو 45 )2009( ،رابتعا ىیامزآزاب و ىناسمه ىنورد نآ ار رد دروم ناکدوک ناوتمک ىنهذ ىلاع اب ربارب 0/95 .دندرک شرازگ نینچمه بیرض هرمن رابتعا یاه نآ رد یسررب یاهتراهم یتکرح ربارب 0/91 رض .تسا هدوب بی ییایاپ ییامزآزاب نیا رد هعومجم مرف دنلب 0/78 رد و هاتوک مرف نآ 0/86 تسا هدش شرازگ زا لقن هب( ،روپمساق نیسح و ی ،هدازدمحم )1393 بیارض رضاح شهوژپ رد همانشسرپ لک یارب خابنورک یافلآ شور هب ینورد یناسمه ،0/71 یارب تراهم تسرد یتکرح یاه 0/69 تراهم یارب و تکرح یاه فیرظ ،0/86 .دمآ تسد هب شهوژپ یارجا هویش 45. Wuang and Su
هتشهب اشوین ،یکتسا زانهم ،ینامحر سگرن 74 | لاس ،ییانثتسا ناکدوک یزاسدنمناوت هیرشن 10 هرامش ، 1 ( ، 30 راهب ،) 1398 شهوژپ یارجا تهج نیب زا ادتبا تلالاتخا نامرد زکارم یریگدای هقطنم 3 نارهت هنومن هویش هب و باختنا زکرم کی یریگ دادعت سرتسد رد 14 زومآشناد یاراد ندناوخ تلاکشم و باختنا دندش نیزگیاج لرتنک شیامزآ هورگ ود رد یفداصت روط هب رد همانشسرپ دعب هلحرم یندومزآ یور رب اه ارجا هب هورگ ود ره یاه شیپ تارمن ناونع هب هدش بسک تارمن و دش هتشاذگ ن رد نومزآ رظ .دش هتفرگ درگ لامعا لقتسم ریغتم سپس ؛دی ترابع هب ی هورگ شیامزآ رد 30 هسلج ینامرد هتفه تروص هب یا 3 دودح هک راب 2 ماجنا لوط هب تعاس ،دی لخادم تحت ۀ نامردتوص شور هب ی سیتاموت ؛تفرگ رارق رد نیا دوب یلاح هک دارفا هورگ ه ،لرتنک چی هلخادم تفایرد یا هلخادم ماجنا یارب .دندرکن ،ینامردتوص ناکدوک تروص هب 2 قاتا رد هرفن هلوزیا متسیس طسوت هک ساگو دیچ هدش ه ،تسا و هتفرگ رارق نوفده طسوت ،صوصخم یاه اهتوص لثم یی نوهتب ،ترازوم ، سناکرف زا هک تناچ و نیروگ هگ و لااب یاه هدشرتلیف م شخپ دوشی .دندرک تفایرد اب نامزمه شخپ ،توص یزاب مرگرس ناکدوک اب رگنامرد ونیمود ،لزاپ ندیچ لثم ییاه و یم پوت یور تاکرح ماجنا .دوش مه یترابع هب شخپ اب نامز توص قاتا رد ناکدوک ، مرگرس یم یزاب ماجنا .دنوش رد نایاپ ،هلخادم اددجم اهیندومزآ نومزآ اب روکذم یاه رارق یبایزرا دروم .دنتفرگ سپ نینچمه زا 1/5 زا ،یهورگ شزومآ هسلج نیرخآ زا هام یندومزآ ود ره رد اه ،هورگ یریگیپ هداد تیاهن رد .دمآ لمع هب اب اه ت و هیزجت دروم یریغتمدنچ سنایراووک لیلحت رارق یرامآ لیلح طسوت شهوژپ نیا تابساحم هیلک هک تسا رکذ هب مزلا .تفرگ مرن یرامآ رازفا 22SPSS یرامآ جاتنتسا زرم اب 0/05P< ماجنا .تفریذپ اههتفای قبط رب یاههتفای یتخانشتیعمج دادعت ، 7 ،لرتنک هورگ رد رفن 7 هورگ رد دادعت نیا زا هک دندش نیزگیاج شیامزآ هورگ رد رفن لرتنک 4 و رسپ 3 شیامزآ هورگ رد و رتخد 5 و رسپ 2 روضح رتخد .دنتشاد لودج رد 1 یاهصخاش یفیصوت یاهریغتم یهتسباو تراهم تراهم و ندناوخ یاه هب یتکرح یاه کیکفت اههورگ و لحارم تسا هدش هئارا . لودج .1 درادناتسا فارحنا و نیگنایم تراهم تارمن و ندناوخ یاه تراهم یتکرح یاه کفت هب کی اههورگ و لحارم نومزآ ریغتم هورگ نومزآشیپ نومزآسپ یریگیپ نیگنایم فارحنا درادناتسا نیگنایم فارحنا درادناتسا نیگنایم فارحنا درادناتسا تراهم ندناوخ ندناوخ تاملک لرتنک 83/29 1/49 82/43 2/07 83/14 1/77 شیامزآ 82/71 1/79 102/57 0/98 100/86 1/34 هریجنز تاملک لرتنک 82/43 0/79 82/00 1/29 82/43 1/13 شیامزآ 82/71 0/49 99/86 1/03 99/57 1/13 ندناوخ تاملکان لرتنک 82/57 1/72 84/43 2/07 85/14 1/77 شیامزآ 83/29 1/38 95/57 0/98 96/86 1/34 یاههناشن فورح لرتنک 87/86 1/34 88/43 1/62 87/71 0/76 شیامزآ 88/29 0/95 98/71 0/81 98/79 1/11 یاهتراهم یتکرح تراهم فیرظ لرتنک 43/43 4/54 41/57 4/65 42/36 5/04 شیامزآ 46/86 4/34 52/86 3/18 52/43 3/31 تراهم تشرد لرتنک 18/29 1/49 18/86 3/02 20/14 1/77 شیامزآ 17/71 1/60 21/86 1/57 21/29 1/11 توص هلخادم یشخبرثا یسررب یارب زا شهوژپ نیا رد ینامرد .دش هدافتسا یریغتمدنچ سنایراوک لیلحت هرهب تهج هب یدنم زا لحت شور لی سنایراوک پ ادتبا رد یاهضرفشی نیا رامآ نومزآ ی یسررب یم یسررب یارب روظنم نیدب .دوش شیپ وب لامرن ضرف ند
یشخبرثا ینامردتوص تاموت شور هب سی تراهم رب تراهم و ندناوخ ...یاه یزاسدنمناوت هیرشن لاس ،ییانثتسا ناکدوک 10 هرامش ، 1 ( ، 30 راهب ،) 1398 | 75 تارمن عیزوت یاهتراهم ندناوخ نومزآ زا -وریپاش کلیو نومزآ و -فونریمسا فورگوملوک هتفای قبط .دش هدافتسا دش هئارا یاه رد ه 2لودج چیه دروم رد یرادانعم حطس هدش لیلحت یاهریغتم زا کی یم هتفرگ هجیتن نیاربانب .دوبن رادانعم ن تارمن عیزوت هک دوش لامر .دنتسه لودج .2 ن نومزآ جیات یاه -وریپاش کلیو و -فونریمسا شیپ دروم رد فورگوملوک لامرن ضرف تارمن عیزوت ندوب تراهم ندناوخ یاه نومزآ ریغتم هلحرم نومزآ -وریپاش کلیو نومزآ -فونریمسا فورگوملوک هرامآ یرادانعم حطس هرامآ یرادانعم حطس تراهم ندناوخ ندناوخ تاملک نومزآشیپ 0/928 0/286 0/160 0/200 نومزآسپ 0/756 0/483 0/289 0/107 یریگیپ 0/787 0/201 0/274 0/136 هریجنز تاملک نومزآشیپ 0/688 0/113 0/389 0/105 نومزآسپ 0/745 0/087 0/302 0/094 یریگیپ 0/746 0/104 0/283 0/088 ندناوخ تاملکان نومزآشیپ 0/933 0/336 0/185 0/200 نومزآسپ 0/823 0/060 0/248 0/074 یریگیپ 0/846 0/374 0/238 0/200 یاههناشن فورح نومزآشیپ 0/779 0/148 0/261 0/172 نومزآسپ 0/800 0/130 0/263 0/153 یریگیپ 0/764 0/063 0/267 0/108 یسررب یارب نینچمه ضرفشیپ ینگمه یاهسیرتام سنایراوک-سنایراو زا هدافتسا اب ، یاهسیرتام سنایراوک نومزآ M سکاب هدافتسا دش هتفای قبط . رد هدش هئارا یاه 3لودج رد یاهریغتم دروم یاهتراهم ،ندناوخ F تسد هب یاه اذل و دوبن رادانعم هدمآ نگمه طرش ی سیرتام سنایراو–سنایراوک بوخ هب ی تیاعر تسا هدش . لودج .3 جیاتن یسررب شیپ نگمه ضرف ی یاهسیرتام سنایراوک-سنایراو غتم رد ری یاهتراهم ندناوخ نومزآ ریغتم Box’s M F یدازآ هجرد 1 یدازآ هجرد 2 یرادانعم حطس یاهتراهم ندناوخ تاملک ندناوخ 4/585 0/553 6 1043/321 0/768 هریجنز تاملک 7/128 0/980 6 1043/321 0/437 تاملکان ندناوخ 12/075 1/456 6 1043/321 0/190 یاههناشن فورح 10/665 1/286 6 1043/321 0/261 لودج 4 جیاتن نومزآ تهج یریغتمدنچ سنایراو لیلحت یرادینعم رثا ریغتم لقتسم ینعی لماع و لرتنک( هورگ )شیامزآ رد لدم ار ناشن .دهدیم F تسد هب هدمآ هب طوبرم یور هشیر نیرتگرزب و گنیلته رثا ،زکلیو یادنلا ،ییلایپ رثا ریغتم دروم رد یاهتراهم ندناوخ ناشن دهدیم هک توافت اههورگ رد یاهریغتم سپ هلحرم رد هتسباو نینچمه و نومزآ رد یریگیپ حطس یاطخ رتمک زا 0/0005 رادانعم بیرض .تسا اتا زین ناشن دهدیم یاهریغتم هتسباو روط هب ترت هب یلک بی
هتشهب اشوین ،یکتسا زانهم ،ینامحر سگرن 76 | لاس ،ییانثتسا ناکدوک یزاسدنمناوت هیرشن 10 هرامش ، 1 ( ، 30 راهب ،) 1398 0/998 و 0/994 سنایراو ار نییبت .دننکیم هتفای نیا ن اه ناش نهدیم هک د ود هتسباو یاهریغتم رظن زا هورگ ی یاهتراهم اب ندناوخ .دنراد توافت رگیدکی لودج .4 جیاتن نییعت یرادانعم غتم رثا ری رد لقتسم دروم ریغتم یاهتراهم ندناوخ هلحرم رد سپ پ و نومزآ یریگی هلحرم اهنومزآ شزرا تبسن F یدازآ هجرد هیضرف یدازآ هجرد اطخ حطس یرادانعم رثا هزادنا )اتا بیرض( یرامآ ناوت نومزآسپ ییلایپ رثا 0/998 970/331 3 6 0/0005 0/998 1 زکلیو یادنلا 0/002 970/331 3 6 0/0005 0/998 1 رثا گنیلته 485/17 970/331 3 6 0/0005 0/998 1 هشیر نیرتگرزب یور 485/17 970/331 3 6 0/0005 0/998 1 یریگیپ ییلایپ رثا 0/994 361/470 3 6 0/0005 0/994 1 زکلیو یادنلا 0/006 361/470 3 6 0/0005 0/994 1 رثا گنیلته 180/735 361/470 3 6 0/0005 0/994 1 هشیر نیرتگرزب یور 180/735 361/470 3 6 0/0005 0/994 1 لودج رد یریغتمدنچ سنایراوک لیلحت جیاتن 5 ناشن دهدیم ،هک توافت تارمن یاهتراهم ندناوخ رد نایم اههورگ و لرتنک( رد )شیامزآ حطس یاطخ رتمک زا 0/0005 رادانعم .تسا هب ترابع لودج هب هجوت اب رگید 1 یاهریغتم رد لرتنک هورگ رد یاهتراهم ندناوخ یرامآ رظن زا توافت نیا و دراد دوجو توافت شیامزآ هورگ اب یم هتفرگ هجیتن نیاربانب .تسا رادانعم نازیم نیب هک دوش یاهتراهم ندناوخ سپ هلحرم رد مه( شهوژپ یارجا زا سپ نومزآ رد )یریگیپ هلحرم رد مه و هورگ توافت ،شیامزآ و لرتنک یاه هلخادم رگید ترابع هب دراد دوجو یرادانعم وص ی ت شور هب ینامرد سیتاموت رب تراهم دوبهب ندناوخ یاه نازومآشناد یاراد تلاکشم ندناوخ هلحرم رد مه ی سپ یریگیپ هلحرم رد مه و نومزآ هورگ هدوب شخبرثا شیامزآ یم هتفرگ هجیتن نیاربانب .تسا وش هک د ینامردتوص رب دوبهب تراهم ندناوخ یاه نازومآشناد یاراد ندناوخ تلاکشم .تسا راذگریثات .5لودج جیاتن هریغتمدنچ سنایراووک لیلحت نومزآ هورگ توافت یاه و لرتنک رد شیامزآ نومزآ یاهتراهم ندناوخ هلحرم عبنم هتسباو ریغتم هجرد یدازآ تاروذجم نیگنایم F P رثا هزادنا یرامآ ناوت نومزآسپ هورگ تاملک ندناوخ 1 1095/78 546/08 0/0005 0/986 1 هریجنز تاملک 1 828/92 889/03 0/0005 0/991 1 تاملکان ندناوخ 1 334/74 166/81 0/0005 0/954 1 یاههناشن فورح 1 289/59 191/40 0/0005 0/960 1 یریگیپ هورگ تاملک ندناوخ 1 837/68 282/38 0/0005 0/972 1 هریجنز تاملک 1 744/09 1041/57 0/0005 0/992 1 تاملکان ندناوخ 1 363/72 122/61 0/0005 0/939 1 یاههناشن فورح 1 335/27 540/63 0/0005 0/985 1
یشخبرثا ینامردتوص تاموت شور هب سی تراهم رب تراهم و ندناوخ ...یاه لاس ،ییانثتسا ناکدوک یزاسدنمناوت هیرشن 10 هرامش ، 1 ( ، 30 راهب ،) 1398 | 77 یسررب رد شیپ تارمن عیزوت ندوب لامرن ضرف یاهتراهم هتفای قبط ،یتکرح لودج رد هدش هئارا یاه 6 رد یرادانعم حطس هجیتن نیاربانب .دوبن رادانعم هدش لیلحت یاهریغتم زا کیچیه دروم یم هتفرگ .دنتسه لامرن تارمن عیزوت هک دوش 6لودج ن نومزآ جيات یاه -وريپاش كليو و -فونريمسا شيپ دروم رد فورگوملوک لامرن ضرف تارمن عيزوت ندوب یاهتراهم یتکرح نومزآ ریغتم هلحرم نومزآ -وریپاش کلیو فونریمسا نومزآ - فورگوملوک هرامآ یرادانعم حطس هرامآ یرادانعم حطس یاهتراهم یتکرح رظ تراهم فی نومزآشیپ 0/959 0/711 0/131 0/200 نومزآسپ 0/907 0/141 0/134 0/200 یریگیپ 0/948 0/525 0/179 0/200 تشرد تراهم نومزآشیپ 0/889 0/079 0/173 0/200 نومزآسپ 0/929 0/298 0/170 0/200 یریگیپ 0/917 0/199 0/179 0/200 هتفای قبط لودج رد هدش هئارا یاه 7 جیاتن یسررب ضرفشیپ ینگمه یاهسیرتام سنایراوک-سنایراو رد تراهم ریغتم دروم یاه ،یتکرح F اذل و دوبن رادانعم هدمآ تسد هب یاه نگمه طرش ی سیرتام سنایراو –سنایراوک بوخ هب ی تیاعر تسا هدش . .7لودج جیاتن یسررب شیپ نگمه ضرف ی یاهسیرتام سنایراوک-سنایراو غتم رد ری یاهتراهم یتکرح نومزآ ریغتم Box’s M F یدازآ هجرد 1 یدازآ هجرد 2 یرادانعم حطس یاهتراهم یتکرح یاهتراهم فیرظ 8/254 0/995 6 1043/321 0/427 یاهتراهم تشرد 11/643 1/404 6 1043/321 0/210 لودج 8 جیاتن نومزآ تهج یریغتمدنچ سنایراو لیلحت ینعمیراد رثا ریغتم لقتسم ینعی لماع )شیامزآ و لرتنک( هورگ رد لدم ار ناشن .دهدیم F تسد هب هدمآ یادنلا ،ییلایپ رثا هب طوبرم یاهدرکراک ریغتم دروم رد یور هشیر نیرتگرزب و گنیلته رثا ،زکلیو ناشن ییارجا دهدیم هک توافت اههورگ رد یاهریغتم رد هتسباو سپ هلحرم رد یریگیپ نینچمه و نومزآ حطس یاطخ رتمک زا 0/001 رادانعم بیرض .تسا اتا زین ناشن دهدیم یاهریغتم هتسباو روط هب بیترت هب یلک 0/934 و 0/885 سنایراو ار نییبت .دننکیم هتفای نیا یم ناشن اه نهد هک د ود هتسباو یاهریغتم رظن زا هورگ ی یاهتراهم یتکرح .دنراد توافت رگیدکی اب لودج .8 جیاتن نییعت یرادانعم غتم رثا ری رد لقتسم دروم ریغتم تراهم هلحرم رد یتکرح یاه سپ و نومزآ یریگیپ هلحرم اهنومزآ شزرا تبسن F یدازآ هجرد هیضرف یدازآ هجرد اطخ حطس یرادانعم رثا هزادنا )اتا بیرض( یرامآ ناوت نومزآسپ ییلایپ رثا 0/795 17/490 2 9 0/001 0/795 0/995 زکلیو یادنلا 0/205 17/490 2 9 0/001 0/795 0/995 رثا گنیلته 3/887 17/490 2 9 0/001 0/795 0/995 هشیر نیرتگرزب یور 3/887 17/490 2 9 0/001 0/795 0/995 یریگیپ ییلایپ رثا 0/790 16/919 2 9 0/001 0/790 0/994 زکلیو یادنلا 0/210 16/919 2 9 0/001 0/790 0/994 رثا گنیلته 3/760 16/919 2 9 0/001 0/790 0/994 هشیر نیرتگرزب یور 3/760 16/919 2 9 0/001 0/790 0/994
هتشهب اشوین ،یکتسا زانهم ،ینامحر سگرن 78 | لاس ،ییانثتسا ناکدوک یزاسدنمناوت هیرشن 10 هرامش ، 1 ( ، 30 راهب ،) 1398 لودج رد یریغتمدنچ سنایراوک لیلحت جیاتن 9 ناشن دهدیم ،هک توافت تارمن یاهتراهم تکرح رد ی نایم اههورگ و لرتنک( رد )شیامزآ حطس یاطخ رتمک زا 0/005 رادانعم دروم رد اما تسا تراهم هورگ ود نیب یرادانعم توافت تشرد یتکرح یاه هدهاشم .دشن هب ترابع لودج هب هجوت اب رگید 1 رد لرتنک هورگ رد یاهریغتم یاهتراهم دوجو توافت شیامزآ هورگ اب فیرظ یتکرح هتفرگ هجیتن نیاربانب .تسا رادانعم یرامآ رظن زا توافت نیا و دراد یم نازیم نیب هک دوش یاهتراهم یارجا زا سپ فیرظ یتکرح سپ هلحرم رد مه( شهوژپ هورگ رد )یریگیپ هلحرم رد مه و نومزآرگید ترابع هب دراد دوجو یرادانعم توافت ،شیامزآ و لرتنک یاه هلخادم وص ی ت سیتاموت شور هب ینامرد رب تراهم دوبهب یاه فیرظ یتکرح نازومآشناد یاراد ندناوخ تلاکشم هلحرم رد مه ی سپ یریگیپ هلحرم رد مه و نومزآ شخبرثا شیامزآ هورگ هدوب یم هتفرگ هجیتن نیاربانب .تسا وص هک دوش ینامردت رب دوبهب تراهم یاه فیرظ یتکرح نازومآشناد یاراد ندناوخ تلاکشم راذگریثات .تسا .9لودج جیاتن لیلحت نومزآ هورگ توافت هریغتمدنچ سنایراووک یاه و لرتنک رد شیامزآ نومزآ یاهتراهم یتکرح هلحرم عبنم هتسباو ریغتم هجرد یدازآ نیگنایم تاروذجم F P هزادنا رثا ناوت یرامآ نومزآسپ هورگ فیرظ تراهم 1 379/081 20/367 0/001 0/671 0/982 تشرد تراهم 1 15/336 3/313 0/099 0/249 0/377 یریگیپ هورگ فیرظ تراهم 1 289/621 13/524 0/004 0/575 0/911 تشرد تراهم 1 1/847 0/808 0/390 0/075 0/129 هجیتن و ثحب یریگ شهوژپ نیا یلصا فده یسررب یشخبرثا ینامردتوص هب تاموت شور سی تراهم رب تراهم و ندناوخ یاه یتکرح شناد اراد نازومآ ی ندناوخ تلاکشم هتفای .دوب هک داد ناشن اه هلخادم وص ی ت سیتاموت شور هب ینامرد رب دوبهب یاهتراهم شناد ندناوخ نازومآ یاراد ندناوخ تلاکشم هلحرم رد مه ی سپ یریگیپ هلحرم رد مه و نومزآ هدوب شخبرثا شیامزآ هورگ شهوژپ نیا زا هدمآ تسد هب جیاتن .تسا جیاتن اب یاهشهوژپ ( نیراکاس 2013 روملیگ ،) )2012( ( سیوید ، ،)2005 و رنشرک ناراکمه ،)1990( مه و رنشرک نراک 1990( ( تاتسا ،) 1983 و ) لسار و هکرور )1982( یم وسمه .دشاب بت رد نیی نیا هیضرف ناوتیم ،هک تفگ توص یقیسوم زا هدافتسا و سیتاموت شور هب ینامرد ترازوم تسا نکمم دیلوت کی هدام ییایمیش زغم رد ز لامتحا هب دای اهنیفرودنآ رحت ار کی .دیامن ا ندش دازآ نی س رد هدام متسی کیبمیل هب زغم قتسم روط می ثأت ترارح هجرد و ضبن ،نوخراشف رب ری دراذگیم م شهاک ار ندب زاس و تخوس . دهدی و یتح دیلوت اهمیزنآ نومروه و اپ ار اه نیی .دروآیم ل هاگتسد کیبمی و سوملاات لماش سوملااتوپیه و لادگیمآ د یازجا و یرگی مهم شقن و تسا ی رد ،هظفاح یریگدای سناکرف .دراد فلتخم تاساسحا و رتلااب یاه لخاد شوگ ،تاوصا ی رحت ار کی ازفا ثعاب و هدرک شی درکلمع ییاونش هدش زغم و م ثعاب ی لاعف زغم دوش یاهتی یشزادرپ ب ار ا رتهب تقد مآ .دهد ماجنا ی لادگی خساپ لوئسم هب یراتفر یاه اهکرحم ای یئایشا ب ظاحل زا هک تسا کیژولوی تیمها یصاخ دنراد لادگیمآ تمسق زا ار تاعلاطا یاه م سکتروک لاروپمت دریگی نیا اونش تاعلاطا لماش تاعلاطا یی ب و ییانی تسا ،یحیبذ( هدازدسا و ،یدرمنیسح )1394 ه . پماکوپی ا یازجا زا نی متسیس هک تسا مهم شقن ی دروم رد و دراد هظفاح رد توص و ینامرد یقیسوم زا نیا م هک تسا مهم رظن دناوتی تاعلاطا هب طوبرم تاساسحا و انشآ هعطق ای هباشم سوم زا یا یقی ا رب .دهد زورب ار نی م ساسا ناوتی تفگ هک توص اب ینامرد شیازفا ا و هدنونش رد هجوت داجی زکرمت ت هک تبثم طسو متسیس شاداپ ل تازاجم و کیبمی رسیم ،دوشیم تراهم شیازفا ثعاب تراهم هژیو هب یریگدای یاه رد ندناوخ یاه
یشخبرثا ینامردتوص تاموت شور هب سی تراهم رب تراهم و ندناوخ ...یاه لاس ،ییانثتسا ناکدوک یزاسدنمناوت هیرشن 10 هرامش ، 1 ( ، 30 راهب ،) 1398 | 79 شناد یم ناوخاسران نازومآ زا رگید ینییبت رد .ددرگ دوبهب یاهتراهم ندناوخ یم شور هک نیا هب هجوت اب تفگ ناوت توص کیرحت اب ینامرد لخاد شوگ ی ب ازفا ثعا شی ونش درکلمع ییا هدش زغم و م ثعاب ی لاعف زغم دوش یاهتی یشزادرپ رتهب تقد اب ار ی دهد ماجنا یم ، شور نیا تفگ ناوت کأت اب دی نج رب یاههب یساسا مشچ تکرح لماش هک ندناوخ س رد ط د ،هژاو ح ندی تروص هب هژاو اسانش ،لک یی فورح جم ند هب از ب تروص هب مه لا کی بجوم ،هچراپ یدوبهب نازومآشناد رد یاهتراهم .تسا هدش ندناوخ توص هلخادم ینامرد لکش رب رشق تیلاعف و یریذپ خم ریثأت زا و دراد یهجوت لباق هک اجنآ رد یناوتان اب ناکدوک یریگدای یاه هار یفلتخم یسح یاه تیدودحم زا یشان نآ زا یشخب هک یاه بصع ددوجو ،تسا یتخانش م زا هدافتسا ؛درا و یقیسو ق رد متیر بلا یزاب دایدزا و شیازفا ببس نامزمه روط هب نوزوم یتکرح یاه هخاش یبصع یاه یم یم رما نیمه و دوش تراهم دناوت ندناوخ ار شناد رد یاراد نازومآ ار ندناوخ تلاکشم هب .دنک تیوقت ،یترابع سپانیس شیازفا ثعاب تدم ینلاوط یسح کیرحت ش یزغم یاه هد ماجنارس و رد یسح کاردا هب رجنم لااب حوطس دوشیم ولنادیص( و ،روپرقاب )1396 نیاربانب ؛ ینامردتوص ندرک لاعف اب کدوک ناوخاسران یم یدارا تکرح هنیمز رد یگنهامه و تیوقت ببس دنناوت رد و رتشیب سایقم درکلمع دوبهب هجیتن رد و هجوت یاه تیاهن تراهم تیوقت ندناوخ یاه دوش یکی سم زا ،ندناوخ رد مهم لئا فاح نامزمه دربراک هظ یرادید نش و یرادی ع هب .تسا ب د ترا ،رگی تاملک ن زا رظ یرادینش مان و ندی ،عیرس یاههیاپ یتخانش یکرتشم دنراد زا لقن هب( ،یرهمادخ یفاک ،هلوسام دیواجورسخ و ،یحلاف 1394 یم رظن هب .) توص دسر هتسناوت ینامرد اسانش رد ،یی تیریدم مئلاع لرتنک و مظنیب ا ثعاب هک هتفشآ و داجی یگتشگمگ یکاردا زورب و یاههابتشا م ندناوخ رد ررکم ،دوشی هب نازومآشناد کمک ناوخاسران دنک امومع هچ رگا هتفریذپ اقن هک تسا هدش صی او شزادرپ ،یتخانشج لیلد یلصا فعض رد بوسحم ندناوخ یم شنم زونه اما .دوش أ یبصع او شزادرپ یتخانشج بوخ هب ی هتخانش 46. Speech haemenics content 47. Patch encoding 48 Corticofugal pathway هدشن خا تاعلاطم .تسا ری تسا هداد ناشن یجاو ییاشگزمر ا هک ز قیرط نومزآ ندناوخ ان جنس هملک هدی ،دوشیم نامز اب اتدمع یدنب اونش شزادرپ یی یرشقریز هب و تسا طبترم زیم رتمک نا ی اب ییامنزاب یرشقریز یاوتحم کینومراه راتفگ46 ، اب اما دراد طابترا ییاناوت یراذگزمر ریز مب و ی 47 ، یگتسبمه من ناشن دهدی طابترا نیب شزادرپ و ندناوخ تراهم ،یرشق یعیسو فیط لماش ار دارفا زا دوشیم هک رد کی عض ناگدنناوخ وس فی رد و رگید گدنناوخ وس نا بوخ یم رارق .دنریگ نیا هداد م ناشن اه ی ندناوخ تراهم هک دهد دناوتیم هب یگچراپکی اهراک و زاس ی ییاونش یرشقریز سباو دشاب هت ا اب و نی هدیا یناوخمه دراد امنزاب هک یی یرشقریز یاهیگژیو یتوص ،راتفگ ندناوخ تراهم رد ،راجنه ن و زی تلالاتخا زورب ،ندناوخ مهم شقن ی ا ار افی .دنکیم نیا هتفای م طابترا هب اه مه نیب ز درکلمع یرشقری تراهم و کرد و تخانش هب و دراد هراشا ندناوخ م رتهب یناب یتخانشتسیز ،ندناوخ م کمک دننکی حطس رد ،رتیمومع نیا هتفای لوا وزج اه نی یتاعلاطا تسا تسم طابترا هک میق نیب سح درکلمع ی یرشقریز و کی تخانش صاخ تراهم ی )ندناوخ( م ناشن ار دنهدی ا رب داقتعا نی ا هک تسا نی ب طابترا نی ریسم یرشق ز و ،یرشقری ح رد نی رط زا و لماکت و دشر قی ریسم زیرگرشق48 پ لکش ادی دنک ا و نی طابترا یرشقریز-یرشق49 دناوتیم ا رد داجی صیاقن جاو شزادرپ یتخانش عض ناگدنناوخ رد ،فی هتشاد شقن دشاب یلاناب(50 ،ناراکمه و 2009 ،یریلام زا لقن هب ؛ 1393 رد نیاربانب .) یم هیضرف نیا زا یرگید نییبت لاامتحا هک درک ناونع ناوت توص ت اب ریثأ ز شزادرپ رب یرشقری رد ،زغم یم هظفاح رب دناوت یرادینش ریثأت لکش ثعاب و دشاب راذگ یریذپ یاههکبش یبصع یدیدج دوش هک نناوتیم دوبهب رد د رثوم ندناوخ للاتخا هب لاتبم دارفا ندناوخ دنشاب ،یفرط زا یقیسوم سب یراتخاس ترازوم رای نامزاس هتفای نامزاس هباشم ار نآ هک دراد نورون یدنب زغم رد اه هتسناد ناسنا .دنا ریثأت تبثم ینامردتوص اهدربراک و ناسنا زغم درکلمع رب شی بلطم هزات ن یا .تسی نینچ یتارثا هب صاخ عاونا دروم رد صوصخ ی زا یقیسوم کیسلاک کأت اب هاگ و دی ب ترازوم رثا یور رب نای ش و هد هب 49. Cortical-subcortical link 50. Banali
هتشهب اشوین ،یکتسا زانهم ،ینامحر سگرن 80 | لاس ،ییانثتسا ناکدوک یزاسدنمناوت هیرشن 10 هرامش ، 1 ( ، 30 راهب ،) 1398 ب هدش هتفرگ راک ه ههد رد دوخ هک هجوت هزوح رد صوصخ خا یاه ری سررب و شواک دروم ی .دشابیم دنچ ره هک یهباشم تاعلاطم توص یشخبرثا تراهم نازیم رب ار سیتاموت شور هب ینامرد یاه وخ شهوژپ نیا رد ،تسا کدنا دهد رارق یسررب دروم ندنا ریثأت تبثم ینامردتوص ازفا رب شی تراهم ندناوخ یاه ناکدوک رد و دش تابثا ناوخاسران ا هب نی بیترت ناوتیم زا ینامردتوص یقیسوم رد درب هرهب زین یریگدای تلالاتخا رگید ههتفای رگید یا هلخادم هک داد ناشن شهوژپ وص ی دت سیتاموت شور هب ینامر رب تراهم دوبهب فیرظ یتکرح یاه نازومآشناد یاراد تلاکشم ندناوخ هلحرم رد مه ی سپ یریگیپ هلحرم رد مه و نومزآ هورگ هدوب شخبرثا شیامزآ تراهم رب اما تسا نانآ تشرد یتکرح یاه جیاتن اب شهوژپ نیا زا هدمآ تسد هب جیاتن .تسا هتشادن یریثأت یاهشهوژپ روملیگ 2012( د و ) سیوی ،)2005( یم وسمه .دشاب نییبت رد شهوژپ نیا جیاتن یم تفگ ناوت توص ب ینامرد شور ه یم سیتاموت دناوت طابترا تیوقت و تخاس بجوم نایم یاه ینورون یط خم رشق رد تسا زغم رد لماکت دنیآرف هب هیبش هک یدنیآرف ، هب .دوش یترابع یم رظن هب دسر رد طیارش توص سیتاموت ینامرد ،ی هخرچ مایپ یاه نایم یبصع ناسر یم داجیا ینورون هک دوش بجوم کیرحت شخب متسیس رتلااب یاه و هظفاح هب طوبرم هک یبصع تسا تخانش یم ، .ددرگ یم رظن هب هک یدراوم زا یکی تحت دسر توص ریثأت باصعا متسیس ،دریگ رارق سیتاموت شور هب ینامرد یلع هک تسا یلاح رد نیا .تسا پماکوپیه هژیو هب یزکرم مغر شهوژپ ،رایسب یاه صخشم قیقد روط هب زونه تسا هدشن هک هدقع رد یقیرط هچ هب و دح هچ ات یپماکوپیه یاه نام ییاهدنیارف دن دنراد تکراشم تاعلاطا یبایزاب و ینادرگزمر ،میکحت فاگکم(51 ، .)2000 هدقع هاگیاج یکیموتانآ رظن هطقن زا یپماکوپیه یاه قوف هدر اریز ؛دنراد یمهم هداعلا داجیا ییاه یم هبنج هک دننک یاه هبرجت فلتخم ینت و یرادینش ییانیب تاعلاطا لماش هظفاح ی مه هب ار یسح یم طبترم ک هدقع ،هصلاخ روط هب .دنن یاه مادنا نیب تلاماعت تبث یارب یپماکوپیه و اه نوریب یایند و تبث زین ریگرد یاهدنیارف دننام رکفت یاهدنیارف همانرب رد ب شقن یزیر رایس 51
یم افیا یمهم .دننک ،رادیاپ هجوت لرتنک رد یمهم شقن یناشیپ هعطق همانرب ،یرادزاب نامزاس ،یزیر شخب و یهد یدنب .دراد راتفر هدقع تاعلاطم نینچمه هدعاق یاه یم ناشن یا تکرح هک دهد یاه و ینلاضع تکرح یم یدارا یاه رد دناوت هورگ ببس فلتخم یاه لاعف هاگتسد درکلمع دوبهب هکبش زاس یا ددرگ نیئوک( و ،نرتسا همجرت ،هدازیلع .)1388 هک تسا نیا رب هدیقع اهناوخاسران ره شخب س زا متسی یملاک راک هظفاح ی م لاعف هناگادج ار دننکی ا و نی فعض هناشن هلئسم یزاسهچراپکی52 رد ،ناراکمه و لدنک( تسا نانآ 2000 هب و ) ناوخاسران یترابع رد اه تیلاعف ندوبن هچراپکی یتکرح یاه لکشم .دنراد تراهم تیلاعف و یتکرح یاه یاه یسح یگچراپکی - یتکرح یوق زا یلماوع نیرت ییاناوت هعسوت و دشر هب هک دنتسه یاه ینهذ و یم کمک دارفا یتخانش یاهدرکلمع تفرشیپ ثعاب و دنک یم نتشون و ندناوخ لیبق زا یلیصحت .دوش قیقحت یسررب اب ماجنا تا یم ،هدش حطس رب فیرظ و تشرد تاکرح شزومآ هک تفایرد ناوت یریگدای ا ندناوخ ییاناوت و یریگدای رد ناوتان دارفا سران دارف ،ناوخا هتفای .دراد یتبثم جیاتن درمهب شهوژپ یاه ناراکمه و )1391( مئلاع شهاک هب رجنم تشرد تاکرح شزومآ هک دوب نآ زا یکاح رد یناوخاسران شناد تسا هدش ناوخاسران نازومآ رظن هب اجنیا رد . یم توص لاامتحا دسر دوبهب و یراک هظفاح متسیس رب ریثأت اب ینامرد زاسهچراپکی تراهم دوبهب ثعاب هتسناوت ی .دوش یتکرح یاه نآ عمج زا هچ هب جیاتن یدنب شهوژپ زا هدمآ تسد ماجنا یاه هک تسا نیا دش لصاح شهوژپ نیا و هدش هلخادم ینامردتوص مسیناکم کی ناونع هب راذگریثأت رب یناوخاسران رد نازومآشناد و یهار ارب بسانم نآ یاهدنیاسپ و اهدنیاشیپ دوبهب ی بوسحم دوشیم انب . یدنمدوس هب هجوت اب نیارب ینامردتوص دوبهب رب تراهم تراهم و ندناوخ یاه یتکرح یاه شناد ناوخاسران نازومآ هاتوک هب رظن و یارب نآ ندوب باذج و هلخادم نیا ندوب تدم یم رظن هب ،ناکدوک تلالاتخا رب شور نیا یریگراک هب دسر تلالاتخا و نتشون للاتخا و یضایر للاتخا نوچمه یریگدای سا ییارجا یاهدرکراک رد صقن زا یشان هک یرگید للاتخا لثم ت 52. Integration
. McGaugh
یشخبرثا ینامردتوص تاموت شور هب سی تراهم رب تراهم و ندناوخ ...یاه لاس ،ییانثتسا ناکدوک یزاسدنمناوت هیرشن 10 هرامش ، 1 ( ، 30 راهب ،) 1398 | 81 مک شیب یهجوت یلاعف یم .دشاب دنمدوس دناوت یم نینچمه ناوت توص هلخادم شناد یارب ار ینامرد تلاکشم یاراد نازومآ یریگدای یلااب یشخبرثا هک درب راک هب رارق دییأت دروم رضاح شهوژپ رد نآ تیدودحم یاراد رضاح شهوژپ لاح نیا اب .تفرگ لماش ییاه دودحم اسلج ندوب ینامرد ت و توافت رد نازیم تلاکشم ،یگداوناخ یداصتقا و یعامتجا ،اهیندومزآ خرب لرتنک مدع ی غتم زا یاهری رگهلخادم مدع و نانیمطا راک هب زا نتسب یمامت اهلمعلاروتسد طسوت اهیندومزآ رد جراخ تاعاس زا هسلج اذل ،دوب هجاوم شزومآ رد میمعت جیاتن دیاب تحا بناج طای اعر ار تی .دومن پ نیاربانب داهنشی یم ،یتخانش تعیمج یاهریغتم ،یدعب یلیمکت تاقیقحت رد ددرگ توافت تیعضو یاه یحور و یناور و یاهتوافت یدرف زین ،دارفا .ددرگ ظاحل یرازگساپس نایاپ کی زا هدش هتفرگرب هلاقم نیا دازآ هاگشناد یرتکد همان یم هواس دحاو یملاسا بجاو دوخ رب هلاقم ناگدنسیون اذل ،دشاب یم دحاو یملاسا دازآ هاگشناد یروانف و یشهوژپ تنواعم زا ات دنناد ،هواس تلالاتخا نامرد زکرم یریگدای نینچمه و شهوژپ دروم یندومزآ ،دندرک یهارمه ار ام قیقحت نیا یارجا رد هک شهوژپ یاه .دنیامن ینادردق و رکشت عبانم لاریخروپاباب ( لیلج ،نید 1385 هسیاقم .) تراهم ی یتکرح یاه شناد .یداع و ناوخاسران نازومآ ،زیربتیکشزپمولعهاگشنادهلجم ،)4(28 .7-10 ،درمهب ؛داشرف ،یکتسا ؛زانهم ،یریاشع نسح و ،روپدسا متاح .)1391( ریثات رظ و تشرد تاکرح شزومآ فی ناوخاسران مئلاع شهاک رب ی ،)2(2،یریگداییاهیناوتانهمانلصف .25-39 ینسح یلع ،ایندنمجرا ؛ناجرم ،دار ( زربیرف ،یرقاب و ربکا 1395 ۀسیاقم .) تراهم شناد یباختنا هجوت و یرادید کاردا یاه ییادتبا عطقم نازومآ .ندناوخ للاتخا نودب و اب ،ییانثتساناکدوکیزاسدنمناوتۀمانلصف ،)20(7 .33-24 ،یردیح ؛هرهاط ،یریما هلعش و ،یولوم نیسح .)1391( یشخبرثا ناکدوک ندناوخ درکلمع رب سیوید یناوخاسران حیحصت شور ناوخاسران ناورهمانلصف،)2(6،یدربراکیسانش 41-58 رهمادخ ؛همطاف ،ی یفاک هلوسام ؛یسومدیس ، دیواجورسخ و زانهم ، حلاف ( زانهم ،ی .)1394 یشخبرثا حصت شور حی یناوخاسران سیوید رب شناد ندناوخ درکلمع رسپ نازومآ ناوخاسران هب لاتبم .یلوحتهمانلصف ،)1(2،کدوکیتخانشناور .35-49 زانهم ،دیواجورسخ .)1387( جاوهلخادمیشخبرثایسرربردیتخانش یلوحتیناوخاسرانابناکدوکندناوخشیازفا ،یرتکد هلاسر . هتشر ،یتیبرت یسانشناور سردم تیبرت هاگشناد ،یحیبذ ؛اتیزر هدازدسا و نسح ، یدرمنیسح ( سگرن ، .)1394 ریثات ندینش یقیسوم کیمتیر( دولم و )کی د زکرمت و هجوت رب ،یرادی یرادینش تراهم و عامتجا یاه ی پ ناکدوک .یناتسبدشی همانلصف ،)14(4،ینامردناوروهرواشم 52-73 ،ریماشیتداعس ؛بلاطوبا ،شنمایک ؛اضریلع ،رویدک نیورپ و ،یدیمح لعروصنم ( ی .)1389 یسررب راک هظفاح هطبار ی و ندناوخ درکلمع اب تفرشیپ یلیصحت شناد رسپ نازومآ کی هنابزود و هنابز همانلصف یروآون،35،یشزومآیاه .89-124 یلع ،ایندنمجرا ؛هسیفن ،یئارق ؛نسحم ،اتکی یهوکش تف ؛ربکا ،یدابآ ح اتیزر ،ینایتشآ یرواد و لیلج 1394( شیوپ یشزومآ ۀمانرب یشخبرثا .) ،یریگدای تلاکشم اب ناکدوک سفن تزع رب یزاسدنمناوتۀمانلصف ،)4(6،ییانثتساناکدوک .14-1 یحبص کلمارق و رصان ،ی نیدلاریخروپاباب ( لیلج ، تلالاتخا.)1381 یصیخشتدرکیوریریگدایینامردو .شورس رشن :نارهت . ( هموصعم ،روپرقاب و ناروت ،ولنادیص .)1396 ریثأت سوم دربراک یقی رد شناد نتشون و ندناوخ درکلمع دوبهب تلالاتخا هب لاتبم نازومآ .یریگداییناوتانهمانلصف،)2(7،یریگداییاه 40-54 ینارمع ،یرگرگ رذآ یقیسومریثأتیگنوگچ.)1386(زغمرب نارهت . : .شیاریو رشن ،روپمساق ؛هفیطل ،ینیسح تاداسهمطاف و ،هدازدمحم نسحدمحم .)1393( ریثأت تانیرمت یگچراپکی یتکرح-یسح تراهم رب یاه یتکرح مک ناکدوک تشرد نهذ ناوت ی .دیدش،یناوتانتاعلاطمهلجم ،)4(4 .83-74
Ceccato, E., Caneva, P., & Lamonaca, D. (2006). Music Therapy and Cognitive Rehabilitation in Schizophrenic Patients: A Controlled Study. JournalofmusicTherapy; 15(2), 110-20.
Chiu, E. C., & Li, C. P. (2017). A SoundbasedInterventionforChildrenwithSensory Processing Disorders in Taiwan. Neuropsychiatry, 7(5), 759-765. Davis, D. (2005). A review of various abilities improved after the basic Tomatis method program for autistic, Williams syndrome and AD/HD clients. Presented at the 2005 educational audiology association summer conference.
Dejean, V. (2006). Tomatis, autism, and sensory integration. New York: Spectrum Center.
Eden, G. F., Olulade, O. A., Evans, T. M., Krafnick, A. J., & Alkire, D. R. (2015). Developmental dyslexia. Neurobiology of Language, 815-826.
Eren, B. (2017). Music and Dyslexia: The Therapeutic Use of Instrument (Piano) Training with a Child with Dyslexia (A Case Study). OnlineSubmission, 8(23), 97-108.
Finn, E. S., Shen, X., Holahan, J. M., Scheinost,D.,Lacadie,C.,Papademetris,X., Shaywitz, S.E., Shaywitz, B.A., Constable, R.T. (2014). Disruption of functional networks in dyslexia: a whole-brain, datadriven analysis of connectivity. Biological Psychiatry, 76, 397
404.
Fletcher, J. M., Lyon, G. R., Fuchs, L. S., Barnes, M. A. (2007). Learning disabilities: From identification to intervention. New York: Guilford Press.
Foorman B. R., & Torgesen, J. (2001). Critical Elements of Classroom and Small‐Group Instruction Promote Reading Success
American Psychiatric Association (APA). (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th Ed.). Arlington, VA: American Psychiatric Publishing.
Anna-Lind P., Kristen M. M., Jennifer J. M., Tracy B., Viveca B., Julie Koch-McD., Roxana R., & Haley S. (2009). Brief experimental analysis of early reading interventions. JournalofSchoolPsychology; 47, 215–243.
Ansdell, G. (2016). How music helps in musictherapyandeverydaylife. Routledge. Baranek, G. T. (2002). Efficacy of sensory and motor interventions for children with autism. J Autism Dev Disord, 32(5), 397422.
Bonthuys, A., Botha, K., & Stols, A. (2017). Prospective conceptual model of Tomatis® method effects on students’ self-regulation.
JournalofPsychologyinAfrica, 27(5), 427432.
Bonthuys, A., Botha, K., & Stols, A. (2017). Prospective conceptual model of Tomatis® method effects on students’ self-regulation. JournalofPsychologyinAfrica, 27(5), 427432.
Broadhead,G.D.,&Bruininks,R.H.(1982). Childhood Motor Performance Traits on the Short Form Bruininks-Oseretsky Test. PhysicalEducator; 39(3), 149-55.
هتشهب اشوین ،یکتسا زانهم ،ینامحر سگرن 82 | لاس ،ییانثتسا ناکدوک یزاسدنمناوت هیرشن 10 هرامش ، 1 ( ، 30 راهب ،) 1398 یرون یمرک و اضر ، یدارم اضریلع ، .)1384( وندناوخنومزآ )امن(یناوخاسران رشن :نارهت . .یهاگشناد داهج ،نیئوک ایشیرتاپ و دوج ،نرتسا تی .)1388( یلاعفشیب هب کمک : رارقیبوترپساوحناناوجونوناکدوک :نارهت . دشر هناوج . یرهم مساقلاوبادیس ،داژن ؛ یحبص رصان ،یکلمارق و یبجر س ،مدقم ارا .)1391( شیپ ناوت یسررب ینیب تبا یگدامآ یارب تلاتشگردنب نومزآ لا هب یناوتان شیپ ناکدوک رد هتکید و ندناوخ یاه .یناتسبد یهلجم یناوتان،3،یریگداییاه .118-130
–
Laes, T., & Westerlund, H. (2017). Performing disability in music teacher education:Movingbeyondinclusionthrough expanded professionalism. International JournalofMusicEducation, 5,1-13.
Lerner, J. W., Johns, B. (2014). Learning Disabilities and Related Disabilities: Strategies for Success. Cengage Learning Press.
McGaugh, J. L. (2000). Memory- a century of consolidation. Science, 287, 248-251.
Mey, S. C. (2014). Use of Music and Movement Therapy to help person with Autism. International Journal of Child DevelopmentandMentalHealth, 2(2), 7-24.
Mojs, E., Sudol, A., & Samborski, W. (2017). The possibilities of the improvement language competencies in children with dyslexia. The evaluation of the Tomatis therapy in children aged 6–10 years of age. EuropeanPsychiatry, 41, S790.
Moll, K., Göbel, S.M., Gooch, D., Landerl, K., Snowling, M.J. (2016). Cognitive Risk Factors for Specific Learning Disorder: Processing Speed, Temporal Processing, and Working Memory. J Learn Disabil; 49(3): 272-81.
Northern,J.L.,Downs,M.P.(2014). Hearing in children. San Diego: Plural Publishing Inc.
Pemberton, R. A. (2016). Auditory Training for Children with Deficits in Auditory Processing: An Exploratory Study. Ramachandra, V., Hewitt, L.E., Brackenbury, T. (2011). The relationship between phonological memory, phonologicalsensitivity,andincidentalword learning. Journal of psycholinguistic research; 40(2): 93-109.
in All Children. Learning Disabilities Research&Practice, 16(4), 203-212.
Fusco, N., Germano, G. D., & Capellini, S. A.(2015).Efficacyofaperceptualandvisual motorskillinterventionprogramforstudents with dyslexia. Codas. 27(2), 128-34. Fusco, N., Germano, G. D., Capellini, S. A. (2015). Efficacy of a perceptual and visual motor skill intervention program for students with dyslexia. Codas, 27(2), 128-34.
Gilmor, T. (1999). The Efficacy of the Tomatis Method for Children with Learning and Communication Disorders: A MetaAnalysis. InternationalJournalofListening, 13(1), 12-23.
Goswami, U. (2015). Sensory theories of developmental dyslexia: three challenges for research. Nature Reviews Neuroscience, 16(1), 43.
Griffiths, Y. M., & Snowling, M. J. (2002). Predictors of exception word and nonword reading in dyslexic children: The severity hypothesis. Journal of Educational Psychology, 94(1), 34-43.
Hallahan, D. P., Lloyd, J.W., Kauffman, J. M., Weiss, M. P., & Martinez, E. A. (2005). Learning Disabilities: Foundations, Characteristics, and Effective Teaching. 3rd Edition, Pearson Press.
Hutzler, F., Kronbichler, M., Jacobs, A. M. Wimmer, H. (2006). Perhaps correlational but not causal: No effect of dyslexic reader’s magnocellular system on their eye movements during reading. Neuropsychologia, 44(10), 637-648.
Kirmizi, F. S. (2010). Relationship between reading comprehension strategy use and daily free reading time. ProcediaSocialand BehavioralSciences, 2(12), 4752–4756.
یشخبرثا ینامردتوص تاموت شور هب سی تراهم رب تراهم و ندناوخ ...یاه اوت هیرشن لاس ،ییانثتسا ناکدوک یزاسدنمن 10 هرامش ، 1 ( ، 30 راهب ،) 1398 | 83
Vaillancourt, G. (2016).When the Client isa Music Therapist! Experiencing Five Approaches to Music Psychotherapy. Canadian Journal of Music Therapy/Revue canadienne de musicothérapie, 22(1), 109126.
Williams, K.J., Walker, M.A., Vaughn, S., Wanzek, J. (2017). A Synthesis of Reading and Spelling Interventions and Their Effects on Spelling Outcomes for Students with LearningDisabilities. JLearnDisabil,50(3): 286-297.
Wuang YP, Su CY. (2009). Reliability and responsiveness of the Bruininks–Oseretsky Test of Motor Proficiency-in children with intellectual disability. Research in DevelopmentalDisabilities; 30(5): 847-855.
Zachry,A.H.,Lancaster,S.,&Robertson,E.
M. (2018). Effect of a Sound-Based Intervention on a 7-Year-Old Child Diagnosed With Auditory Processing Disorder. Annals of International OccupationalTherapy
Zarezadeh, M., Farokhi, A., Kazem-nezhad, A. (2010). Determining reliability and validity of test of gross motor development (Ulrich, 2000) in 3-11 aged children of Tehran city. Olympic, 18(4), 85-98.
Zhou, Y., Chang, C., Law, A., Li, T., Cheung, A., Wong, A., Shu, H. (2014). Development of reading related skills in Chinese and English among Hong Kong Chinese children with and without dyslexia. Journal of experimental child psychology,122, 75-91.
Reid, G. (2016). Dyslexia: A Practitioner's Handbook. Wiley-Blackwell Press.
Rickson, D., Warren, P. (2017). Music for All: Including youngpeoplewithintellectual disability in a university environment, JournalofIntellectualDisabilities, 1(4): 4652.
Sacarin, L. (2013). Early Effects of the Tomatis Listening Method in Children with Attention Deficit. doctorate dissertation, Antioch University, Seattle.
Sinha,Y.,Silove,N.,Hayen,A.,&Williams, K. (2011). Auditory integration training and other sound therapies for autism spectrum disorders (ASD). Cochrane Database of SystematicReviews, (12).
Skeja, E. (2014). The Impact of Cognitive Intervention Program and Music Therapy in Learning Disabilities. Procedia - Social and BehavioralSciences, 159: 605-609.
Spaggiari, G., Luppi, L.G., Spaggiari, P. (1995). Validity of the Tomatis method on over 400 clinical cases of patients with psychological and psychiatric problems [Validità del metodo Tomatis su oltre 400 casi clinici di pazienti con problemi psicologici e psichiatrici]. presented at the October 1995 International Tomatis Congress in Neuchatel, Switzerland.
Tomatis, A.A. (2005). Theearandthevoice. The Scarecrow Press.
Tomblin JB, Barker BA, Spencer LJ, Zhang X, Gantz BJ. (2005). The effect of age at cochlear implant initial stimulation on expressive language growth in infants and toddlers. J Speech Lang Hear Res; 48(4): 853-67.
هتشهب اشوین ،یکتسا زانهم ،ینامحر سگرن 84 | لاس ،ییانثتسا ناکدوک یزاسدنمناوت هیرشن 10 هرامش ، 1 ( ، 30 راهب ،) 1398